Jaargang 71_dec 23_jan 24

‘I want decolonization to be fruitful and straightforward’ 22 JAARGANG 71 DECEMBER 2023 / JANUARI 2024 VOLUME 71 DECEMBER 2023 / JANUARY 2024

Israël vs Palestina.

Kun je daar wel veilig over debatteren?

Over de vrijheid van meningsuiting op de campus 8 ‘Zuur is aan de VU gewoon een ander woord voor kritisch’

Uitzwaai-interview met Marieke Schilp, twintig jaar lang hoofdredacteur van Ad Valvas. 11

First aid for teachers

If you realize students are dozing off during lectures, the Education Lab is here to help.

They can really make your life easier. 24

Inhoud

Inside

COVER

Vrijheid van meningsuiting

‘Ik ben wel het oliemannetje’

Op de VU moet alles gezegd kunnen worden, maar wel in respectvolle dialoog met elkaar, zegt het CvB. Maar docenten en studenten voelen zich gemuilkorfd als het om Gaza gaat.

P6-7

Yvonne Compier

Peter Valckx

P8-10

Turning double standards into a double-edged sword P22–23

Menig eerste contact met de ondernemingsraad gaat via ambtelijk secretaris Klaske van den Berg.

VU’s priorities of diversity and inclusion have little foundation without decolonization, argues Danny Soekarnsingh.

Afscheidsinterview

Toen was geluk heel gewoon P14–17 Biertjes voor bodemprijzen, plekken om je terug te trekken en misschien wel de langste gang van Nederland. Met de sloop van het W&N-gebouw gaat veel karakter verloren. Twee liefhebbers laten nog één keer hun favoriete plekken zien.

2 | AD VALVAS magazine december 2023/januari 2024

FOTO Martijn Gijsbertsen

Volg ons op Twitter @advalvas_vu en Instagram @advalvas

Peter Valckx

Yvonne Compier

P11–13

Na twintig jaar hoofdredacteur van Ad Valvas geweest te zijn, neemt Marieke Schilp deze maand afscheid.

‘De Whatsappgroep van de redactie ga ik het meest missen.’

First aid for teachers P24–27 Educational innovations may sound like extra work, but they could actually help take off workload, the VU Education Lab believes. ‘There are so many possibilities many teachers don’t know about.’

VUNU

ONAFHANKELIJK MAGAZINE VAN DE VRIJE UNIVERSITEIT JAARGANG 71 #3 / DECEMBER 2023/JANUARI 2024 INDEPENDENT MAGAZINE OF VU AMSTERDAM VOLUME 71 #3 / DECEMBER, 2023/ JANUARY, 2024

4 OPINIE

Theologie dooft uit

5 WISSELCOLUMN Maurice Crul

18 XXL

Queens in de kerk

21 WEBSITE

Nieuws News

28 KRAKENBURG

The squatters near Uilenstede are ready for winter

30 BLOG

University Student Council

31 ART & SCIENCE

Suffering from plant blindness

31 COLOPHON 32

ONDERNEMINGSRAAD

34 CULTUUR

Rialto / Sportcentrum Griffioen / Restaurant

36 WOUT & DIDO PEFC-gecertificeerd Het papier voor dit magazine komt uit duurzaam beheerde bossen en gecontroleerde bronnen pefc.nl

Aanstekelijk

Op het lichtjesfestival wisselen studenten en medewerkers met elkaar uit wat hen licht brengt in donkere tijden.

3D, 7 DECEMBER 2023, 18.35 FOTO PETER GERRITSEN

december 2023/januari 2024 AD VALVAS magazine | 3

Theologie dooft uit als zij niet verandert Theologische faculteiten zijn een verdwijnend verschijnsel.

Theologie was ooit koningin der wetenschappen, maar is nu een uitdovende ster.

DOOR MATTHIAS SMALBRUGGE ILLUSTRATIE BAS VAN DER SCHOT

4 | AD VALVAS magazine december 2023/januari 2024

D

e meest gehoorde verklaring voor het uitdoven van theologie is dat de ontkerkelijking de belangstelling voor theologie heeft doen verdwijnen, maar dat suggereert dat theologie aan de kerk gebonden en confessioneel is. Dat is zij niet, daarover straks meer.

Toch stellen theologen zelf graag dat hun discipline echt heel nuttig is bij het wegen van de vaak morele vragen die de moderne wetenschap opwerpt. Maar dat morele aspect was nu juist voor de filosoof Kant de reden om te stellen dat theologie niet aan de universiteit thuishoort. Morele vragen worden immers niet op basis van de ratio beantwoord en juist die ratio is de common ground die je in de wetenschap nodig hebt.

Het grappige is dat theologen tot aan de Reformatie dat helemaal met hem

eens zouden zijn geweest. Christendom ontwikkelde zijn identiteit door Bijbelse verhalen in rationele structuren om te zetten, waarover gedebatteerd kon worden.

Sterker, christendom werd een succes omdat het zich transformeerde tot ‘de meest geslaagde variant van het heidendom’. Dat pad werd verlaten door de Reformatie toen de theologie moest erkennen dat er wijsgerig uiteindelijk over God geen zinnig woord viel te zeggen. Hooguit dat je erin moest geloven: sola fide. Daarmee werd de theologie cultuur volgend en verloor zij haar innovatief karakter. Ondanks briljante pogingen in de 19de eeuw om die rationele basis te herstellen, bleef de theologie in het confessionele spoor hangen en vecht het dus nu achterhoedegevechten uit over de vrouw of homoseksualiteit. In Nederland en elders.

OPINIE

WISSELCOLUMN

Alledaags racisme

Matthias Smalbrugge is hoogleraar Europese cultuur en christendom aan de faculteit Religie en Theologie van de Vrije Universiteit.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

Maurice Crul hoogleraar onderwijs en diversiteit

V ‘Wat hebben we veel tijd verloren door de Nederlandse onwil’

Compier/rbbmr

Maar geloof en religie gaan tegenwoordig niet meer over iemands persoonlijke opvattingen. Geloof is een collectief geopolitiek narratief geworden dat als belangrijk onderdeel fungeert van andere narratieven als nationalisme, imperialisme en racisme. Denk aan Poetin, de evangelicals in de VS, Orbán, Salvini en FvD. Het wordt dus deel van een nationalistische identity-policy, met bijbehorende uitsluiting van andersdenkenden of andersgelovigen.

Op grond van die transformatie blijft de vraag naar religie en geloof een zeer relevante. Vermijd in de wetenschap dan ook die individualistische insteek.

Want dan kun je op de vraag of je gelooft alleen maar ja/nee antwoorden.

Dan heb je twee kampen, maar nul debat, nul ratio. Debat en ratio breng je wel in door te vragen ‘wat is geloven in deze/gene context?’

Mensen geloven in de euro, in de liefde, in een natie. Hoe kleurt dan de euro, de liefde, de natie, jouw begrip van geloof? Dan heb je analyse en debat. Zo ook christelijke waarden. Daar geloven zowel links als rechts in de politiek in.

Hoe kleurt hun geloof hun waarden en omgekeerd: hoe kleuren die waarden hun geloof? Als we dat onder de loep nemen, herstellen we het innovatief karakter van de theologie en krijgen we meer zicht op het fenomeen religie, dat zich steeds transformeert. Heet dat dan nog theologie? Denk aan Shakespeare: What’s in a name? That which we call a rose by any other word would smell as sweet.

orige maand was de prachtige documentaire van Ida Does over hoogleraar Philomena Essed op televisie.

Essed werd bekend door haar boek Alledaags racisme uit 1984. Dat haar werk blijvend actueel en inspirerend is blijkt uit de jonge vrouwen van nu die in de documentaire aan het woord komen.

Zoals bijvoorbeeld Zakia Essanhaji, die deze maand bij mij promoveert op haar indrukwekkende proefschrift over whiteness in de academische wereld.

Essed werkte in het toenmalige Center for Race and Ethnic Studies (Cres) aan de UvA toen ik daar zelf studeerde. Dit centrum was een oase in de merendeels witte universitaire wereld van die tijd. Van alle verschillende faculteiten kwamen studenten van kleur naar haar colleges. Eindelijk sprak iemand over hun ervaringen in de Nederlandse samenleving. Essed sprak – ook toen al – bedachtzaam en helder. Ze zei: “Het concept ras heeft geen basis, maar er zijn wel mensen en samenlevingen die mensen door racialisering buitensluiten. Het is de racialisering die we moeten bestrijden.”

Het ging in haar colleges over het systeem, maar ook over jouw eigen

positie. Wanneer racialiseerde jij zelf andere mensen op basis van positieve of negatieve stereotypen? Het was soms confronterend, maar je had het gevoel dat het echt ergens om ging.

Middelpunt van het Cres was Philomena Essed. Zij gaf woorden aan de alledaagse praktijken van discriminatie in Nederland, aan zaken die niemand leek te willen zien, omdat Nederland immers een tolerant land was.

Ik heb haar nooit boos gezien of aanvallend horen spreken. Terwijl er heel veel was om boos over te zijn, zeker voor een zwarte vrouw. Haar boek over alledaags racisme werd zowel in de pers als in de academische wereld verketterd.

Uiteindelijk besloot Essed te vertrekken naar de Verenigde Staten, waar zij hoogleraar Critical Race, Gender & Leadership Studies aan de Antioch University werd en een vooraanstaande wetenschapper in haar vakgebied. Deze maand, veertig jaar na het verschijnen van haar boek, kwam bij het Kennisplatform Inclusief Samenleven een snoeihard rapport uit over alledaags racisme bij Nederlandse gemeenten.

Wat hebben we veel tijd verloren door de Nederlandse onwil om Esseds boodschap toen al ter harte te nemen.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

december 2023/januari 2024 AD VALVAS magazine | 5

Interview

B ‘Ik ben wel het oliemannetje’ DOOR DIANNE BLEEKER FOTO PETER VALCKX

Klaske van den Berg is ambtelijk secretaris van de ondernemingsraad, de spin in het web. ‘Je zou me kunnen zien als de brievenbus.’

‘Hoe hou je een goede dialoog over Israël en Palestina?

Medewerkers vinden dat spannend’

egrijp ik het goed, doet de ondernemingsraad sinds 1993 de personeelsvertegenwoordiging? “Ja, we zitten er voor de medewerker. De ondernemingsraad (OR) is een adviesorgaan voor het college van bestuur. Daarnaast heb je de universitaire studentenraad voor de studenten. Wij hebben dus verkiezingen waar de personeelsleden mogen stemmen.”

Wat doet een ambtelijk secretaris zoal? “Ik ben de enige die niet gekozen is en ik ondersteun de OR en het dagelijks bestuur. Je zou me kunnen zien als de brievenbus. Ik organiseer vergaderingen, zorg voor de agenda en hou de stukken bij die binnenkomen, zodat ze goed verspreid worden. Daarnaast geef ik ook advies.”

Een echte verbinder dus. “Meestal komen de commissies en onderdeelcommissies er zonder mij ook prima uit hoor, maar ik ben wel, al ben ik een vrouw, het oliemannetje. Ik ben altijd de eerste die contact maakt met bijvoorbeeld de bestuurssecretaris en medezeggenschap, ook omdat ik het algemene mailadres beheer.”

Krijgt u dan niet een hoop bagger over u heen? “Dat vind ik reuze meevallen, ik vind het vooral heel erg leuk wat ik doe. In tijden van strijd is het weleens druk en wordt er veel gebeld of gemaild, maar het is goed dat ik het proces bewaak van a tot z.

Daar begin ik op maandag mee en op donderdag klap ik mijn laptop dicht.

In die vier dagen probeer ik het zo goed mogelijk te doen, maar ik ben scherp in mijn eigen grenzen aangeven.”

Wat zijn tijden van strijd? “Als er bij mensen op de afdeling dingen anders worden georganiseerd, dan komt er een noodkreet. Organisatieverandering klinkt altijd spannend. Ik zorg er op zo’n moment voor dat medewerkers gehoord worden door de juiste mensen.

6 | AD VALVAS magazine december 2023/januari 2024

Je baan verliezen of een keiharde reorganisatie gebeurt gelukkig niet zo snel door de Nederlandse wetgeving. Maar ik krijg wel vragen als: gaat mijn baan er anders uitzien of krijg ik een andere leidinggevende? En wat doet dat dan voor het team?”

U kunt uw grenzen goed aangeven, maar de werkdruk is behoorlijk hoog geweest op de VU, speelt dit nog bij personeel? “Ja, dat merken we vooral bij VUture, een plan voor een aantrekkelijker werkomgeving. Iedereen wil dat de werkdruk minder wordt, maar hoe gaat dat er dan uitzien?

Daar zijn we nog mee bezig. Het is een ingewikkelde puzzel, dus de OR en het college van bestuur voeren die gesprekken nog. Hoe krijg je die lagere werkdruk het beste voor elkaar? Daar zit een spanning op.”

VUture gaat over de toekomst, hoe ziet die eruit voor u? “Voor mij is het belangrijk dat we intern goede afspraken maken over hoe we samenwerken én de medewerkers meer opzoeken door bijeenkomsten en forums. We zijn daar tijdens verkiezingstijd veel mee bezig en dan leeft die verbinding op, maar dat moeten we blijven doen.

Zodat de medewerkers zien dat we zinnige dingen voor ze doen.”

Welke belangrijke onderwerpen spelen er nog meer bij personeel?

“Hoe je een goede dialoog houdt over wat er in Israël en Palestina gebeurt.

We merken dat medewerkers dat spannend vinden. Hoe ga je een gesprek aan op de campus, met docenten en studenten?”

Wat voor advies geven jullie dan?

“Blijf de dialoog voeren en neem die spanning weg. Het is een heel ingewikkeld onderwerp en het is erg zoeken.

Het bestuur gaat er uiteindelijk over en daar hebben we korte lijntjes mee. Je wilt dat medewerkers zich veilig voelen om zich uit te spreken, maar het is heel lang geleden dat een onderwerp zo heftig is geweest.”

SLEUTELFIGUUR

Klaske van den Berg 51

September 2021 – heden Ambtelijk secretaris, ondernemingsraad December 2018 - april 2021 Stafmedewerker HR, Amsterdam UMC September 2018 - juni 2022 Master bestuurskunde (niet afgerond), VU September 2017 - juni 2018 Premaster bestuurskunde, VU September 2015 september 2021 Vicevoorzitter ondernemingsraad, VUmc September 1999 december 2018 Klinisch logopedist, afdeling KNO, VUmc September 1991 - juni 1995 Hbo Logopedie/ Akoepedie, HvA

Medezeggenschap De ondernemingsraad vormt samen met de universitaire studentenraad de medezeggenschap.

Eens in de zoveel tijd voeren zij samen in een gezamenlijke vergadering overleg met het college van bestuur. Het behartigen van de belangen van individuele werknemers wordt dan weer gedaan door de vakbonden, en voor faculteiten en diensten doen de onderdeelcommissies dat.

december 2023/januari 2024 AD VALVAS magazine | 7

Vrijheid van meningsuiting

‘Ontslagen worden vanwege een protest? Het is hier geen dictatuur’ Op de VU moet alles gezegd kunnen worden, maar wel in respectvolle dialoog met elkaar, zegt het college van bestuur. Maar docenten en studenten voelen zich gemuilkorfd als het om Gaza gaat.

DOOR PETER BREEDVELD

T

ijdens de lunch worden de gasten in het VU-restaurant getrakteerd op een lawaaiige protestactie van de Studenten voor Rechtvaardigheid in Palestina (SRP). Gemaskerde activisten hangen een spandoek op met de tekst ‘Existance is resistance’, er wordt gescandeerd, ook de omstreden leus “From the River to the Sea, Palestine will be free” weerklinkt. Een gemaskerde jongeman vertelt, gebruikmakend van een megafoon, over de onderdrukking van de Palestijnen door Israël.

Het protest is bedoeld om aandacht te vragen voor het lot van de Palestijnen, maar ook tegen het verbod van de VU om een geplande ‘teach-in’ over Gaza op de campus te houden.

Niet de eerste keer dat een bijeenkomst van de SRP door de VU wordt verhinderd, meestal omdat het programma te eenzijdig zou zijn en alleen pro-Palestijnse sprekers op het programma heeft.

Maar bij deze mede door hoogleraren georganiseerde teachin staan, behalve onder anderen de omstreden Palestijnse activist Sara Rachdan, ook mensen op het programma als hoogleraar Yolande Jansen, die antisemitisme onderzoekt.

Een evenwichtig programma dus, maar die wilde de VU toch niet op de campus hebben.

Veiligheid in het geding

‘College moet initiatief nemen’ De universitaire studentenraad heeft door haar volle agenda nog niet de tijd gehad voor een goed gesprek over de kwestie, zegt USR-voorzitter Guido Groenescheij, maar dat moet er binnenkort wel snel van komen, wat hem betreft. “Ik begrijp dat de VU zoekt naar een manier waarop er veilig gedebatteerd kan worden, er is een balans tussen jezelf kunnen uiten en je veilig voelen, maar nu praat iedereen langs elkaar heen en dat helpt de sociale veiligheid niet”, aldus Groenescheij. “Het CvB moet zijn afwachtende houding laten varen en zelf het initiatief nemen.”

8 | AD VALVAS magazine december 2023/januari 2024

Waarom is het op de VU-campus onmogelijk om het over Gaza te hebben? Dat is niet onmogelijk, zegt het college van bestuur. “We hebben die teach-in ook niet verboden, we konden alleen geen besluit nemen op basis van wat we toen wisten. We wilden meer tijd om er met de organisatoren over te praten”, zegt collegevoorzitter Margrethe Jonkman.

“We waren nog in gesprek over elementen als veiligheid en inhoudelijkheid”, zegt CvB-lid Marcel Nollen.

Nollen vertelt dat de VU-beveiliging en de politie zeggen signalen te hebben dat de veiligheid in het geding is. “Het is een zeer emotioneel debat, we willen niet dat mensen elkaar te lijf gaan of zich anderszins onveilig voelen”, aldus rector magnificus Jeroen Geurts.

Het is, meer dan bijvoorbeeld de oorlog in Oekraïne of het debat over samenwerking met de fossiele industrie, een “ontvlambare situatie”, legt Geurts uit. “Deze discussie roept

CAMPUS

Polarisatie verbieden, druist dat niet in tegen de academische principes? heel veel op bij mensen”, zegt CvB-voorzitter Jonkman.

Nollen spreekt van “groepen boze studenten” en verontrustende teksten en stickers die op de campus verspreid worden en leuzen die worden geroepen. “Daardoor kan er niet aan de randvoorwaarden worden voldaan om een dergelijk debat veilig te maken.”

Maar het gaat om meer dan dat. Om sociale veiligheid, bijvoorbeeld. ‘Waar er in de publieke ruimte plaats is voor activisme, willen we ons binnen de muren van de universiteit richten op het delen van kennis en het vergroten van wederzijds begrip’, aldus het CvB in zijn officiële verklaring.

Ook is het voorkomen van verdere polarisatie een ‘fundamentele randvoorwaarde’.

Polarisatie verbieden, druist dat niet in tegen de academische principes? Wordt het academische debat niet ontzettend beperkt als het alleen maar gericht mag zijn op wederzijds begrip en verbondenheid? Moet op een academie niet alles gezegd kunnen worden en alles worden bevraagd? Mag het nooit schuren en knetteren?

“Wij zouden het liefst een debatcultuur hebben waarin alles gezegd kan worden en je het over alles kunt hebben en waarbij er geen risico is dat mensen zich zo ellendig gaan voelen dat ze eigenlijk niet meer naar de campus durven te komen”, zegt Geurts. “We moeten ervoor zorgen dat juist de vrijheid voor iedereen om aan het debat mee te doen gewaarborgd is.”

Academisch debat is ook niet zomaar wat roepen, zegt hij.

“Je moet kunnen onderbouwen, en luisteren naar andermans argumenten. Dat is respectvol debat.”

omdat ze mails krijgen van goedbedoelende collega’s die hen waarschuwen. Er wordt over de kwestie flink heen en weer gemaild, wordt tijdens het gesprek duidelijk. Bijvoorbeeld doordat een islamitische collega vertelt dat hij van Hamas-sympathieën werd beschuldigd omdat hij voor de Palestijnen opkomt. “Ik voel me daardoor onveilig”, zegt een van de docenten. “Alsof ik op eieren moet lopen, want een uitspraak als dat Israël een apartheidsstaat is, wat gewoon een statement van Amnesty International is, kan je al in moeilijkheden brengen. Ik kom van buiten de EU en als ik mijn aanstelling aan de VU zou kwijtraken, zou ik ook het land uit moeten.”

Om die reden willen de docenten anoniem blijven, maar hun namen zijn bekend bij de redactie. Ze hebben zich geërgerd aan de berichtgeving van Ad Valvas over het protest in het VU-restaurant, waarin lacherig werd gedaan over de gezichtsbedekking van sommige activisten. “Ze dragen die gezichtsbedekking omdat sommigen van hen hier met een studentenvisum zijn, en meteen het land uit moeten als die wordt ingetrokken.”

“Ik werk aan de Faculteit der Sociale Wetenschappen”, zegt een andere docent. “Wij zijn sociale wetenschappers, ons werk gaat over de maatschappij, over menselijke ervaringen en uitsluiting enzovoort, we kunnen dit niet negeren.

Worden we nu echt verondersteld toe te kijken en niks te zeggen terwijl in Gaza zo’n explosie van geweld plaatsvindt en op zo’n grootschalige manier mensenrechten worden geschonden? Moeten we neutraal blijven? De VU bleef toch ook niet neutraal toen Rusland Oekraïne binnenviel?”

Grote familie “De VU zegt dat ze neutraal is, maar naar aanleiding van de verkiezingsuitslag zette ze wel een statement online waar een politieke boodschap in verscholen zat”, zegt een docent die zich aan de houding van het bestuur ergert. “Bovendien zegt de VU er voor iedereen te zijn, ongeacht zijn politieke overtuiging, dus dan moeten er verschillende meningen geuit kunnen worden, en dat gebeurt nu met betrekking tot Gaza niet.”

Ad Valvas sprak een groep van vijf docenten die zeggen zich onveilig te voelen, niet omdat het hen door hun leidinggevenden wordt verboden om kritiek op Israël te hebben, maar

Grimmige sfeer Joodse academici, onder wie de voormalige CvB-voorzitter Mirjam van Praag en VU-hoogleraar Joodse geschiedenis Jessica Roitman, schreven in een open brief in NRC dat Joodse studenten en medewerkers van Nederlandse universiteiten zich niet veilig voelen door de grimmige sfeer die is ontstaan door de oorlog in Gaza. Het debat is volgens hen eenzijdig en ze vinden het kwalijk dat de From the River to the Sea-leus getolereerd wordt.

“Die leus is niet antisemitisch”, zegt een van de anonieme docenten. “Met die leus wordt het ideaal uitgesproken van december 2023/januari 2024 AD VALVAS magazine | 9

Vrijheid van meningsuiting

‘Het is niet de bedoeling om mensen te muilkorven, dat kan niet op een academie’ een Israël waar Palestijnen in vrijheid leven en dezelfde rechten genieten als Joodse Israëliërs.”

Huidige CvB-voorzitter Jonkman is op de hoogte van die interpretatie. “Maar er zijn hier mensen die vrienden en familieleden te betreuren hebben door de Hamas-aanslag van 7 oktober. Moet je die nou per se pijn doen door dergelijke dingen te roepen? Zou jij, als je weet dat bepaalde dingen mij door de ziel snijden, dat tóch inbrengen tijdens een discussie?”

De aan de VU verboden teach-in werd uiteindelijk onder de noemer ‘teach-out’ elders gehouden. Het was volgens de docenten een “vreedzaam, respectvol” evenement zonder leuzen. “Met een hele goede discussie die echt bij een VU-omgeving hoort”, aldus een van hen.

Antisemitisme Ad Valvas sprak zeven jaar geleden een groep Joodse VU-studenten over het antisemitisme, dat steeds oplaait als het in Israël weer uit de hand loopt. Ze worden voor “fucking zionist” uitgemaakt en lezen op socialemedia-posts van studiegenoten over “zionistische varkens” en dergelijke. Als het ter sprake komt in het gesprek met de docenten zegt een van hen: “Maar onze islamitische studenten dan? Die voelen zich ook onveilig door wat er over hen gezegd wordt.

Iedereen heeft het over antisemitisme, maar islamofobie en moslimhaat worden over het hoofd gezien.”

VU-hoogleraar Global History Pepijn Brandon zegt: “Als Joodse of Israëlische studenten vanwege hun Joods-zijn verantwoordelijk worden gehouden voor de daden van Israël, is dat wat mij betreft net zo dom en racistisch als wanneer studenten met een hoofddoek ter verantwoording worden geroepen voor de daden van Hamas.”

Maar hij vindt het wel logisch dat studenten of docenten kritiek krijgen als zij het optreden van Israël verdedigen, pleiten voor Israël als exclusief of overwegend Joodse staat, of als zij het leed dat Israël de Palestijnen aandoet bagatelliseren. “Natuurlijk is het verkeerd als die kritiek vervolgens op een antisemitische manier wordt geuit. Maar scherpe kritiek op Israël als zodanig gelijkstellen aan antisemitisme, zoals nu te vaak gebeurt, is juist vanuit het perspectief van het bestrijden van daadwerkelijk antisemitisme gevaarlijk.”

Dat zegt een van de docenten ook: “Als je er zo op gebrand 10 | AD VALVAS magazine december 2023/januari 2024

bent dat Joodse mensen niet worden vereenzelvigd met Israël, doe dat dan zelf ook niet door elke kritiek op Israël te diskwalificeren als antisemitisch.”

Deel de duif Brandon was een van de Joodse academici en studenten die eveneens een open brief in NRC publiceerden, met een oproep aan universiteiten om stelling te nemen tegen de Israëlische mensenrechtenschendingen in Gaza. “Universiteiten zouden zich moeten schamen dat ze niet over Gaza praten”, zei hij tegen Ad Valvas in een dubbelinterview met (de eveneens Joodse) onderzoeker Nederlandse koloniale erfenis Patricia Schor.

“Aan de VU zou alles gezegd moeten kunnen worden”, aldus een docent. “Als studenten naar me toe komen zou ik ze moeten kunnen zeggen: ‘Ga naar die teach-in, of naar die discussie in 3D, neem al die meningen tot je. Als je iets in wilt brengen tijdens college, ga je gang’, zo leren we van elkaar, zo zou het moeten zijn.”

Het CvB schrikt van de verhalen van de docenten. “Ontslagen worden vanwege een protest? Het is hier geen dictatuur”, zegt Geurts. “Het is niet de bedoeling om mensen te muilkorven, dat kan niet op een academie. Ik vind het heel erg om te horen dat mensen dat zo ervaren.” “Het heeft absoluut niks te maken met VU-beleid”, zegt ook Nollen.

In een ‘oproep tot verbinding en begrip’ op de VU-website verwijst het CvB naar onder andere het Centre for Teaching and Learning, dat docenten helpt om te gaan met ‘diverse standpunten’ in de collegezaal, en naar het zingevingsplatform NewConnective voor gesprekken en ondersteuning. “Er wordt op de campus over Gaza gediscussieerd, in de collegezalen en in het debatcentrum 3D”, zegt Jonkman. “Het gaat puur om openbare manifestaties als teach-ins en dergelijke”, aldus Geurts. “We zoeken gewoon nog naar een vorm waarin dat voor iedereen veilig kan op de campus. Zodat ook écht alle perspectieven zich vrij voelen om deel te nemen aan het debat.”

“Je zou de Joodse en Palestijnse jongeren van Deel de Duif moeten interviewen”, zegt Jonkman. “Die gaan de discussie met elkaar aan en dat kan ook botsen en heel pijnlijk zijn, maar het blijft vanuit een positie met respect voor elkaar.

Het is heel belangrijk dat je je in elkaar inleeft.”

Afscheidsinterview

AD VALVAS

‘Zuur is aan de VU gewoon een ander woord voor kritisch’ Na twintig jaar hoofdredacteur van Ad Valvas geweest te zijn, neemt Marieke Schilp (65) deze maand afscheid.

‘De Whatsapp-groep van de redactie ga ik het meest missen.’

DOOR PETER BREEDVELD & WELMOED VISSER FOTO MARTIJN GIJSBERTSEN

Z

e verwachtte een maand of negen te blijven, het werd twintig jaar. Eind 2003 begon Marieke Schilp als hoofdredacteur van Ad Valvas, eind 2023 gaat ze met vervroegd pensioen.

“Ik had voor publieksbladen gewerkt, en ik zag Ad Valvas als een degradatie”, zegt Schilp. “Maar ik vond het redactieteam meteen leuk en de universiteit heel erg interessant, de wetenschap en het onderwijs, de maatschappelijke relevantie van wat hier allemaal gebeurt. Er zijn hier geweldige onderwerpen om over te schrijven, er gebeuren heel veel mooie dingen, waarvan we nog geen honderdste kunnen coveren.”

En zo bleef ze dus hangen aan de VU. Zal ze die gaan missen?

“De VU niet, maar de redactie wel. Jullie zijn erg leuk, er is een goede sfeer tussen mensen die heel verschillend zijn en toch een goede band hebben. De Whatsapp-groep ga ik het ergste missen. De flauwe grappen, de kritische opmerkin‘Er wordt gen. En er wordt door de buitenwereld weleens met dedain door de naar een universiteitsblad als Ad Valvas gekeken, maar we buitenwereld hebben hele goede gesprekken over journalistiek gevoerd, weleens met hele bewuste, weloverwogen keuzes gemaakt.” dedain naar Ze heeft niet echt een VU-hart, zegt ze. Als atheïst uit een universiteits- socialistisch nest was ze op de VU-campus, zeker in het bladen begin, een vreemde eend in de bijt, een anomalie. “Als ik gekeken’ ergens anders hoofdredacteur was geweest, bijvoorbeeld de UvA, dan was ik dáár enthousiast over geweest. Mijn hart ligt bij de journalistiek, bij het maken van een blad over maatschappelijk relevante zaken. Van een specifiek VU-gevoel is bij mij geen sprake, wel van een warm gevoel voor de academische wereld.”

Strijdbaar type Ze heeft wel veel strijd moeten voeren. Dat heeft ze met verve en plezier gedaan, want ze is, zegt ze, een “strijdbaar type” en ging “zonder schroom” de discussie aan met de bestuurders van de VU. Onder andere voor de zichtbaarheid van Ad Valvas, want toen ze arriveerde, zat de redactie vijftien hoog in een achterafhoekje waar zelden iemand kwam. “Toen zijn we naar de begane grond verhuisd, een hele vooruitgang. Maar later werden we toch weer verkast, en uiteindelijk zitten we alweer jaren verstopt boven in het BelleVue-gebouw.” december 2023/januari 2024 AD VALVAS magazine | 11

Afscheidsinterview

Ook de journalistieke afhankelijkheid van Ad Valvas moet altijd worden bevochten. “Want officieel zal iedere bestuurder altijd zeggen dat een onafhankelijk journalistiek medium belangrijk is voor een academie, langs allerlei andere wegen hoor je dat veel mensen moeite hebben met die onafhankelijkheid, dat er gemopperd en geklaagd wordt. Door de dienstdirecteuren meer dan door de rest van de bestuurders”, aldus Schilp.

Hierom is Ad Valvas volgens Schilp belangrijk voor de VU: “Dankzij Ad Valvas weet het bestuur wat er speelt binnen de VU-gemeenschap, want het bestuur hoort niet alles op de bijeenkomsten die het organiseert. Ad Valvas fungeert als een spiegel voor de leiding. Voor de gemeenschap is Ad Valvas een uitlaatklep. Bovendien hebben we in de loop der jaren een aantal misstanden blootgelegd.”

VU als merk Dat blootleggen van misstanden levert het blad dan weer het verwijt op dat het zo “zuur” is. “Maar ‘zuur’ is aan de VU gewoon een ander woord voor ‘kritisch’ en daar is ook voortdurend discussie over”, aldus Schilp. “Dan zeggen ze: ‘Maak daar dan positief kritisch van’, alsof kritisch zijn altijd negatief is.”

Uiteindelijk streeft Ad Valvas naar hetzelfde als het college van bestuur, opperen wij. “Niet helemaal”, werpt Schilp tegen. “Allebei willen we natuurlijk een goede universiteit, maar omwille van het imago worden ook dingen weggemoffeld. En daar komen wij om de hoek kijken.”

De VU is, zoals alle andere universiteiten, een merk geworden met een imago dat beschermd moet worden. “Er werken bij de dienst Communicatie & Marketing nu rond de hondertwintig mensen, dat zegt wel wat over hoe belangrijk dat imago is geworden. Wij merken dat zelf ook. Je kunt geen leidinggevende meer interviewen zonder dat er iemand van woordvoering bij zit, en zelfs bij een rondleiding door het Wis- en Natuurkundegebouw voor een afscheidsreportage, lopen er twee communicatiemensen mee. Dat gaat allemaal heel vriendelijk en aardig en behulpzaam, maar ondertussen proberen ze toch steeds weer van alles te veranderen aan je stuk.”

12 | AD VALVAS magazine december 2023/januari 2024

Grosso modo zit Ad Valvas volgens Schilp wel goed, wat de onafhankelijkheid betreft. “Als hoofdredacteur heb ik regelmatig overleg met de hoofdredacteuren van de andere universiteits- en hogeschoolbladen en die maken vergelijkbare dingen mee. Wat het personeelsaantal betreft, hebben wij tot dusver niets te klagen, al hou ik mijn hart vast voor het volgende jaar. We worden ook nooit onder druk gezet.

Niemand komt ons vertellen dat we bepaalde dingen niet moeten doen.”

Kleurrijk magazine Schilp heeft Ad Valvas flink veranderd tijdens haar hoofdredacteurschap. Toen ze begon, was Ad Valvas een wekelijkse krant, hoofdzakelijk zwart-wit. Zij maakte er een kleurrijk magazine van, eerst tweewekelijks, nu verschijnt het tien keer per jaar, met de nadruk op interviews en achtergrondverhalen. Het nieuws staat op de website en de sociale media.

“Voordat we overgingen op het magazine, is daar binnen ‘Ad Valvas de redactie heel wat discussie over gevoerd”, herinnert ze is een zich. Ook de lancering van een website had veel voeten in spiegel voor de aarde. “De VU wilde dat we die in de VU-huisstijl zouden de leiding doen, op de VU-server, maar ik vond dat dat verwarring op en een zou leveren wat onze onafhankelijkheid betreft.” uitlaatklep Pas onlangs is de website vernieuwd, wat een veel zwaardere voor de kluif bleek te zijn dan was ingeschat. Schilp wil er niet te veel gemeen- over kwijt, maar spreekt van een “nachtmerrie”. “Het was schap’ onze eigen kleine Mars.”

Mars, de grootschalige ICT-vernieuwing aan de VU die uitliep op een debacle, is wat Schilp betreft een van de dieptepunten in haar tijd bij de VU. “Al die weken, maanden dat dingen niet meer konden, het ICT-jargon waar je niet uit wijs kon worden, waar je zo gefrustreerd van raakte dat je scheldend je laptop dichtklapte. Mars heeft er mede voor gezorgd dat ik het werk niet meer zo leuk vond. Mars en Corona.

Corona was een vreselijke tijd, en toen ik eindelijk weer op de campus kwam, merkte ik dat ik mijn strijdbaarheid had verloren, dat het misschien tijd werd het stokje over te dragen aan iemand die er fris in staat.”

PVV-tweet Een ander dieptepunt, een keerpunt feitelijk, was toen dertien jaar geleden een van de redactieleden van Ad Valvas naar aanleiding van het uitzenden van Nederlandse VN-troepen naar Afghanistan, vanaf zijn privéaccount een harde grap over PVV’ers had getweet en er een media-offen-

‘Je kunt geen leidinggevende meer interviewen zonder dat er iemand van woordvoering bij zit’

sief begon niet alleen tegen hem, maar ook tegen de VU en tegen Ad Valvas.

“Dat was zo’n volstrekt niet-zinnige en onrechtvaardige aanval op de persoon, ook op die van mij, omdat ik hem niet wilde ontslaan. Dat heeft mijn houding wel wat veranderd. De jaren voor dat incident was het allemaal wat liever, daarna werd het een stuk vijandiger. De verhoudingen zijn verhard, en ik heb me toen meer gepantserd. Niet dat ik meer op onze woorden let, maar ik zit wel constant klaar om kritiek op te vangen.”

Klokkenluiders Zijn er dingen waar ze achteraf spijt van heeft? Dat ze al heel lang niet meer schrijft, zegt ze. “Ik mis het schrijven.” Het leiden van een journalistiek medium dat naast een magazine bestaat uit een website en verschillende socialemedia-accounts, en de uitbreiding naar het Engels, vergen zoveel van haar tijd dat dát erbij is ingeschoten.

En niet dat ze er spijt van heeft, maar er zijn verhalen die de redactie heeft moeten laten schieten. “Soms stuit je, vaak via een klokkenluider, op een misstand waar we meer bronnen bij zoeken, en als we het uit en te na gecheckt hebben, wordt het een artikel, ook al weten we dat sommige mensen daar helemaal niet blij mee zijn. Maar het komt ook voor dat we van een misstand wel getuigenissen verzamelen, maar dat die bronnen alleen off the record willen praten. Ja, dan moet je soms, na lang spitten, besluiten om er niet mee verder te gaan. Hoeveel werk er ook in zit. Je moet het altijd, ook voor de lezer, hard kunnen maken.”

Amsterdam

Marieke Schilp

Wat ze gaat doen als ze straks met pensioen is? “Uitrusten, me weer met muziek bezighouden. Ik zing in een kwartet, ik wil mijn pianolessen weer oppakken en ik heb een tijd geleden een elektronisch drumstel gekocht waar ik weer op wil oefenen. En Amsterdam weer een beetje verkennen. Ik ben geboren en getogen Amsterdammer, maar er zijn dingen die ik nooit gezien heb, bijvoorbeeld het Namenmonument. En dat allemaal zonder deadlines, daar verheug ik me nog het meeste op.” december 2023/januari 2024 AD VALVAS magazine | 13

Huisvesting

Paul Goossens (links) en Maikel Wijtmans halen herinneringen op aan het lab dat al jaren leegstaat

Melancholisch mijmeren in het W&N-gebouw Speciaalbiertjes voor bodemprijzen, plekken om je terug te trekken en misschien wel de langste gang van Nederland. Met de sloop van het W&N-gebouw gaat veel karakter verloren.

Twee liefhebbers doen een ronde langs hun favoriete plekken.

DOOR EMMA SPRANGERS EN BRYCE BENDA FOTO’S: YVONNE COMPIER

14 | AD VALVAS magazine december 2023/januari 2024

CAMPUS

Goossens: ‘Door de jaren heen sliepen hier wel eens daklozen onder de warme buizen’

H

et is voor universitair hoofddocent Maikel Wijtmans en afdelingshoofd huisvesting van de bètafaculteit Paul Goossens, die hier een groot deel van hun carrière doorbrachten, zelf ook even zoeken. Een deur die Wijtmans als ankerpunt had, heeft inmiddels een ander type slot – dat schept even verwarring tussen de vele deuren, nisjes en halve gangetjes. “Dit is wel wat het W&N zo uniek maakt, dit soort hoeken en gaten waar je je kunt terugtrekken”, zegt Goossens. Hij heeft de deur gevonden naar het lab dat ze zochten. “Hier heb ik dertien jaar gewerkt”, zegt Wijtmans terwijl hij binnenstapt. “Het heeft nu wel minder een labgeur. Hoe dat rook? Ja, moeilijk te zeggen. Eigenlijk best lekker.”

De ruimte wordt helverlicht door tl-buizen, de klinische leegte benadrukkend. De zuurkasten zijn bekleed met donkerbruine houten platen, het kan hier zo door voor een verlaten Breaking Bad-filmset. Hier is jarenlang niemand meer geweest, vertelt Wijtmans, terwijl hij haast verliefd de ruimte rondkijkt. In 2016 vertrok hij met zijn collega’s van de afdeling Scheikunde en Farmaceutische Wetenschappen en andere afdelingen naar het gloednieuwe O|2 Labgebouw, maar het oude W&N-gebouw mist hij nog steeds.

Na enige twijfel verklapt hij: “Een collega en ik wisten dat er een deur naar onze oude laboratoria niet op slot was na de verhuizing. We hebben nog een paar keer wat rondgelopen en gemijmerd over onze tijd hier.” “Oh”, zegt Goossens, “dat komt vaker voor, ik heb eens een docent gevonden die de sleutel had bewaard van een afgesloten deel en daar in alle rust tentamens zat na te kijken. Waarschijnlijk ook een beetje uit nostalgie.”

Een deobus, een limonadefles – de voorzitter van studievereniging Subliem heeft van alles tegen het plafond van hun kamer gekit

YouTube-bunker

Op het raam hangt een vergeeld A4’tje met instructies voor Word 2016

Achter het lab stappen we een kleine kamer in die een panoramisch uitzicht biedt over de campus en Wijtmans de YouTube-bunker noemt, verwijzend naar de stagiairs die hier soms ‘stiekem’ tijdens werkuren YouTube-filmpjes zaten te kijken. Op het raam hangt een licht vergeeld A4’tje met instructies voor Word 2016. Hoewel hier niemand meer komt, loeit de verwarming. Dat is echt een verschil met de nieuwe gebouwen, zegt Goossens. “Hier in het W&N ga je met de elementen mee: er is nauwelijks dubbelglas, het tocht en kiert.” In de zomer is het juist andersom, vertelt Wijtmans.

“Het wordt hier bloedheet, bijvoorbeeld in mijn oude kantoor.

Dat was echt niet leuk.”

De kamer kijkt uit op het NU-gebouw, waarheen de studenten zijn verhuisd, en het O|2 Labgebouw, waar de docenten en onderzoekers nu zitten. Wijtmans: “In het W&N-gebouw zaten we samen met de vele studenten, nu zijn we gescheiden. Toen duidelijk werd waar we naartoe zouden verhuizen zeiden we: we gaan het spontane contact met studenten missen. De reuring van dit gebouw mis ik nog steeds.” Ook Goossens mist dat: “Tegenover mijn kamer zit een collegezaal, ik hoorde wanneer dat begon en eindigde. In de zomer was het dan opeens zo stil. Daarna was ik dan echt blij dat ze er weer waren.”

Toevluchtsoord voor daklozen Niet alleen weemoedige docenten weten hun weg (nog) te vinden naar het gebouw, Goossens vertelt dat een docent eens twee studenten betrapte op “vozen” in een afgelegen ruimte. Tegenwoordig zitten de deuren naar het gangenstelsel in de kelder op slot, maar door de jaren heen vonden december 2023/januari 2024 AD VALVAS magazine | 15

Huisvesting

In de Houtzagerij zijn op dit vroege tijdstip nog geen studenten, maar het ruikt er wel naar bier

daklozen er dikwijls hun toevlucht. Volgens Goossens sliepen ze dan onder de warme buizen in de kelder. “Sommige beveiligers zouden de deuren naar de kelder bij extreme kou om die reden expres van het slot laten, maar wat daarvan precies waar is, weet ik niet.”

Dat er vroeger vaker daklozen in het W&N waren, blijkt uit een Ad Valvas-interview van zo’n vijftien jaar geleden met bewaker Harry. Hij vertelt daarin over Rob, die permanent in het W&N-gebouw woonde. “Ik kwam hem eens in een schacht tegen, liggend in een bedje van glaswol. Hij had een damesnachtjapon aan en de nagels van zijn tenen waren met een spuitbus oranje gespoten. Het zag er feestelijk uit.”

Langste gang van Nederland Terwijl we verder door de lange gangen lopen (VU-historicus Ab Flipse stelde eens dat het gebouw met 250 meter de langste gang van Nederland heeft), komt Goossens continu bekenden tegen. Er wordt druk op en neer gezwaaid tijdens de ronde. Goossens en Wijtmans hebben het steeds over “het W&N-gevoel”, iets dat volgens hen mist in het nieuwe O|2 Labgebouw. Wijtmans: “Laat me vooropstellen: ik heb het prima naar mijn zin in het O2-gebouw en de labfaciliteiten zijn er echt fantastisch. Maar het gebouw is ook heel open en voorspelbaar. In het W&N-gebouw heb je verborgen gangen en ontelbaar veel deuren zonder ramen, haast zoals in een oud kasteel.” Goossens: “Dat het gebouw vanuit de gangen weinig ramen heeft, vind ik een van de charmes. In het O2-gebouw is alles van glas, ook de deuren. Je kijkt overal doorheen. Het W&N-gebouw heeft een eigen karakter. Het is leuk om een deur open te trekken en niet te weten wat erachter zit.” Dat het W&N-gebouw inderdaad veel privacy biedt 16 | AD VALVAS magazine december 2023/januari 2024

aan de gebruikers, valt op door de vele verbaasde gezichten van het handjevol onderzoekers dat we tegenkomen.

Studieverenigingen in de knel

‘Het is leuk om een deur open te trekken en niet te weten wat erachter zit’

Op de begane grond, uit de kamer van studievereniging Subliem, schalt de stem van Barbra Streisand. “I stumble and fall”, zingen de studenten binnen mee. Hun bar is opgebouwd uit bierkratten. Aan de muren hangen foto’s van uitzinnige leden op eerdere borrels, een rompertje met het Subliem-logo erop (voor de eerste baby die wordt geboren uit een relatie binnen de vereniging), een dartbord, een tv. Aan het plafond draait een discobal loom mee op de uithalen van Streisand. Ook aan het plafond: een omgekeerde fles Raak-limonade, een deobus, iets wat lijkt op een leeg yoghurtbakje?

De voorzitter heeft de gewoonte eens in de zoveel tijd iets nieuws aan het systeemplafond vast te kitten. Wat ze ervan vinden dat ze deze ruimte kwijtraken? “Dan moet je haar hebben”, wijst iemand naar de bank.

Een lid zit daar weggezakt in haar hoody met een bord ketchup naast zich. Ze wijst naar de twee horecaformaat vriezers. “Die zitten helemaal vol tosti’s. 75 cent, goeie deal toch?” In de pauzes staat het hier helemaal vol, zegt ze. “Het is dan ook niet realistisch dat we in het nieuwe gebouw hetzelfde aan onze leden kunnen bieden.” De studieverenigingen was meer ruimte beloofd dan ze uiteindelijk krijgen, legt ze uit. Ze gaan van een beloofde 736 vierkante meter naar 350 vierkante meter. Ook worden ze onvoldoende op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen, vindt het lid.

Studenten voelen zich daarom genoodzaakt de aandacht van het bestuur op te eisen door middel van protesten op de campus.

Goossens over het dure laserapparatuur: ‘Als de verhuisbus wordt aangereden, wil je niet dat alles in één bus zit’

Identiteit behouden Waar studieverenigingen nu nog hun eigen kamer hebben, zullen ze straks één grote ruimte moeten delen. Maar is dat zo erg? Een beetje menging kan leuk zijn, toch? “Dan wordt het een soort studentenvereniging”, zegt het lid, dat liever niet met naam wordt genoemd. “Bij bestuursborrels met de andere verenigingen merk je echt dat elke studie haar eigen leden heeft. Dat is juist het leuke eraan, dat je je daar specifiek voor aanmeldt.”

Vooralsnog blijft het middendeel (de AB-vleugel) waarin de studieverenigingen zitten, overeind. Wanneer ze precies weg moeten, weten ze niet.

Goossens zegt dat men druk puzzelt om iedereen een goede plek te geven. “Maar elf verenigingen met elk een beleidskamer en een ledenruimte is al genoeg om een paar vleugels te vullen. Grond is nu een stuk duurder dan toen het W&Ngebouw werd gebouwd, maar we proberen wel te zorgen dat de studieverenigingen elk hun identiteit kunnen behouden.”

Oude bierlucht Die eigen identiteit is ook goed te zien in de Houtzagerij, de kroeg van aardwetenschappen: speciaalbiertjes voor twee euro, een dartbord, oude leren banken en eindeloos veel (illegaal verkregen?) plaatsnaamborden. Goossens: “Ze zijn hier altijd op zoek naar wat mag. Dan vragen ze me of het plafond eruit mag. Dan zeg ik nee, en vinden we in goed overleg een oplossing. Nu hebben ze het plafond goud gespoten.”

Een verdieping daarboven is de bar De Tegenstelling, gerund door studievereniging Gyrinus Natans, nadat die eerst illegaal werd opgezet door medewerkers. Het is

hier flink kouder dan in de rest van het gebouw, want het dakraam staat open. “Er is een reden dat hier gelucht wordt”, lacht Goossens. De geur van oud bier is inderdaad nog te ruiken, ondanks het open raam. Volgens hem wordt de bar nog actief gebruikt door zowel studenten als medewerkers.

Dat het bier hier vaak nog goedkoper is dan in de supermarkt, draagt vast bij aan de populariteit van de kroeg.

Sloop in 2024 Naar verwachting beginnen de eerste zichtbare voorbereidingen voor de sloop halverwege 2024.

Daarbij wordt van buiten naar binnen gewerkt. Het middendeel blijft staan voor tijdelijke huisvesting van de bètagroepen die later doorverhuizen naar hun definitieve plek in de AB-vleugel. Deze wordt verbouwd om door te kunnen gaan als zelfstandig gebouw.

Verhuiscoaches Op de eerste verdieping laat Goossens zijn favoriete ruimte zien: het lasercentrum. Op de speciale tafels, uitgerust met schokabsorberende poten, staan eindeloos veel lenzen en spiegels die laserstralen rondsturen. Een speciale kast zorgt voor “schone stroom”, die constanter is dan normale stroom.

Het juist instellen van de opstellingen, die elk tonnen kosten, gebeurt met de hand en kost eindeloos veel geduld - werk dat de onderzoekers na de verhuizing weer moeten herhalen.

“Dat kan maanden duren”, zegt Goossens.

De verhuizing naar het O|2- Labgebouw, aan de overkant van de De Boelelaan, verloopt volgens wat Goossens noemt een “haast militaire planning”. Zo mag het niet regenen op het moment dat apparatuur wordt verhuisd. En de kostbare laserapparatuur moet verdeeld over busjes worden vervoerd.

“Want als de verhuisbus wordt aangereden, wil je niet dat alles in één bus zit”, aldus Goossens. “Deze apparaten zijn een soort kindjes voor de onderzoekers.” Hij legt uit dat er een heel team van verhuiscoaches, labbouwers, en technische medewerkers is samengesteld om na de verhuizing “kinderziekten” op te vangen. “De mensen die hier werken zijn ontzettend slim, maar als een computer niet start, kunnen ze niet verder. Daar willen we de rust in bewaren voor ze.” december 2023/januari 2024 AD VALVAS magazine | 17

Queens in de kerk Drag queen Vivaldi (@houseofvivaldi) danst op Madonna’s Like a Virgin, in de Kerkzaal van de VU. Ook Eve Fatale (@ eve.fatale) trad op tijdens Celebrating Drag op donderdag 7 november, georganiseerd door de studenten van VU Pride. In een fijne, open sfeer kon iedereen met de performers in gesprek gaan en al hun vragen stellen over drag en de connectie met empowerment en zelfexpressie. (BFJ) FOTO: PETER GERRITSEN

18 | AD VALVAS magazine december 2023/januari 2024

XXL

ADVERTENTIE

Voor vrienden van de VU De oprichters van de VUvereniging wilden in 1879 een andere universiteit in Nederland.

Los van de overheid, voor eigen keuzes met een eigen kompas. Een universiteit die staat voor rechtvaardigheid, medemenselijkheid en verantwoordelijkheid voor elkaar en voor de wereld. Zo ontstond de bijzondere universiteit waar iedereen welkom is: de Vrije Universiteit.

De VUvereniging subsidieert jaarlijks met 1 miljoen euro bijzondere projecten en activiteiten op het snijvlak van onderzoek, onderwijs, zorg en maatschappij. Daarnaast organiseren we verrassende en inspirerende evenementen.

De VUvereniging is een maatschappelijk netwerk voor vrienden van de VU. Lid van de VUvereniging ben je al voor €10 per jaar.

Je bent van harte welkom.

www.vuvereniging.nl

20 | AD VALVAS magazine december 2023/januari 2024

Lid worden kan hier

WEBSITE

ADVALVAS.VU.NL

ADVALVAS.VU.NL/EN

Nieuws, interviews, blogs en achtergrondverhalen Elke dag actueel op advalvas.vu.nl

News, interviews, blogs, features Daily updated on advalvas.vu.nl/en

Niks missen? Abonneer je op onze wekelijkse Ad Valvas Mail Update: https://tinyurl.com/updateadvalvas

Don’t miss out! Subscribe to our weekly Ad Valvas Mail Update: https://tinyurl.com/updateadvalvas

NIEUWE WEBSITE

NEW WEBSITE

Sneller zoeken naar artikelen, meer beeld, uitnodigend en een gebruiksvriendelijke rubricering. Ad Valvas heeft een gloednieuwe website.

Neem snel een kijkje.

De redactie is blij met het resultaat, jullie ook?

A quicker search engine, more pictures and illustrations, a user-friendly categorisation and an inviting layout. Ad Valvas has a brandnew website. We are happy with the result, how about you? Come and take a look.

ACTIVISME

JOB SECURITY

VU-wetenschappers blokkeren kolentrein

Internationals want to stay if they have jobs

Vier VU-wetenschappers van Scientist Rebellion zijn maandagmiddag door de politie gearresteerd, nadat ze een kolentrein in de Amsterdamse haven blokkeerden. Ze eisen dat de overheid fossiele brandstoffen uitfaseert.

Some stay for love, other international graduates like the fact that our country is safe. But job security seems most important: half of the internationals who left, couldn’t find suitable jobs.

JOURNALISTIEK PLATFORM VAN DE VRIJE UNIVERSITEIT

ONGELIJKHEID

Oproep: ‘Benoem 200 vrouwen extra tot hoogleraar’ In 2036 moeten er in Nederland evenveel vrouwelijke als mannelijke hoogleraren zijn, vindt het Landelijk Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren. Dat is precies 400 jaar nadat Anna Maria van Schurman de eerste vrouwelijke student werd.

MENTALE WELZIJN

Studenten drinken te veel en zijn weleens levensmoe Ze zijn wel iets minder eenzaam en hebben minder depressie- of angstklachten dan twee jaar geleden tijdens de lockdown, blijkt uit nieuw onderzoek, maar verschillende partijen noemen het middelengebruik en de mate waarin gedacht wordt over suïcide “onverminderd urgent”.

JOURNALISTIC PLATFORM OF VU AMSTERDAM

HARRASSMENT

Half of doctors and medical students have experienced transgressive behaviour Whether it’s jokes in poor taste, shouting matches or unwanted touching, half of doctors and medical students have to deal with these types of transgressions. Women make up most of the victims, and surgeons most of the perpetrators.

INDEPENDANCE

Minister Dijkgraaf calls for freedom of press in higher education Only then, academic freedom can be achieved, he believes. “If there is increasing pressure not to publish certain articles that are seen as undesirable, I think that is a worrying sign.”

December 2023 /January 2024 AD VALVAS magazine | 21

Interview

Turning double standards into a doubleedged sword

H

BY DAPHNE DAMIAANS PHOTO YVONNE COMPIER

VU’s priorities of diversity and inclusion have little foundation without decolonization, argues Danny Soekarnsingh.

That’s why the former student advocated for his own role as a diversity officer in decolonization three years ago.

‘Western universities still think and operate mostly in a vacuum’

22 | AD VALVAS magazine December 2023/January 2024

ave you always felt strongly against colonialism? “On the contrary. I distanced myself from sociopolitical matters because I couldn’t find myself in them. As the child of two Surinamese parents, the Dutch system can make you feel like a second-class citizen. When I went on exchange to UCLA [University of California, Ed.], I learned a new language: the language of migration. America is a settler colony and gave language to my ‘lived experience’ – a term that until recently didn’t even exist in Dutch. For me, it’s not only an intellectual exercise to understand what colonialism entails and how it perpetuates itself.

I contacted the Diversity Office at VU and said: ‘If the students don’t feel your commitment, something is wrong’.”

had isolated islands of knowledge, but didn’t connect. Decolonization holds up a mirror to the academy. It turns double standards into a double-edged sword. For me, it is in the interest of VU. In order to go forward, the university has to look at the past with an open heart and an open mind.”

How does colonialism manifest itself at VU? “Western universities still think and operate mostly in a vacuum. This is evident in the curriculum, which is Eurocentric and therefore outdated. For example, I didn’t understand why in an ethics course in my master’s, only European philosophers were discussed. By operationalizing decolonization, VU can effectively internationalize much further, professionalize the curriculum, train new teachers with more diverse perspectives, decentralize power and strengthen connections with other universities, also in formerly colonized areas.”

Was decolonization already on the agenda of the Diversity Office at that time? “In research and education it was, but there is no VU-wide policy. That’s why I wanted to take responsibility. I want decolonization to be fruitful and, at the same time, accessible and straightforward. To do that, you have to start at the beginning: the colonial past and infrastructure of the Netherlands. That’s why I wanted to work on three pillars: the Dutch colonial history, the colonial history of VU, and the momentum we have now, with the Slavery Past Commemoration Year and the attention for movements like Black Lives Matter.”

What has your role as a diversity officer yielded so far? “The most concrete is the decolonization lab. A physical space on the 11th floor of the main building, where decolonization can be made tangible, visible, readable, and interactive. A platform where bodies come together, reaching everyone from students with or without a colonial experience to scientists who valorise knowledge.

Decolonization ensures a historically informed way and mechanism to continue looking critically at ourselves as a university.”

You seem to have had a clear approach. But where do you start? “I looked at what was already happening at VU, and what wasn’t. Doing something like this at a university was pioneering work without guidelines or a safety net. I saw colonial mechanisms but also opportunities for improvement. Scientific bodies, research institutes, and departments

Are you optimistic? “I am poetic in life, that is the only way for me. And I see the masks falling. Colonization has caused us to lose sight of humanity and nature. But I believe that humans have the capacity to live a healthy life. If we keep that as a foundation, decolonization provides space to regain and safeguard humanity in academic freedom.”

KEY PEOPLE

Danny Soekarnsingh 30 October 2020 – now Diversity Officer Decolonization, VU Amsterdam September 2020 – April 2022 Program Manager Expertise Centre Diversity Policy, Echo November 2019 – August 2020 Business Analyst, Deloitte Innovation September 2019 – June 2020 Master’s in Digital Business and Innovation March 2016 – May 2019 Owner at IT consulting company BTF Solutions September 2014 – June 2018 Bachelor’s in Artificial Intelligence with exchange to UCLA

Decolonizing academia By reducing colonial influences, structures, and ways of thinking, universities aim to create a more inclusive, diverse, and just academic environment.

The decolonization process seeks to make room for non-Western perspectives and critique historical colonial mechanisms.

December 2023/January 2024 AD VALVAS magazine | 23

Support

Every teacher is welcome to pop in at VU Education Lab

First aid for teachers

Educational innovations may sound like extra work, but they could actually help take off workload, the VU Education Lab believes. ‘There are so many possibilities many teachers don’t know about.’

BY WELMOED VISSER PHOTOS PETER VALCKX

24 | AD VALVAS magazine December 2023/January 2024

T

he headquarter of the VU Education Lab in the NU building doesn’t look like your usual office space: it’s a large glass office with some curious objects scattered around: an upright box the size of a human, a robot that looks like a screen on a stick with wheels, some 3D-printed objects that look like they’re meant for sitting on. There are bureaus for the staff at the edges and a large open area in the middle where people can meet.

That is what the VU Education Lab is intended to be: a meeting place. Any VU teacher who has questions about how to set up their teaching and assessment, how to use polls or knowledge clips to engage their students, how to compose reliable and valid tests, or anything else regarding education, can pop in.

“We are there for any teacher who thinks: ‘Help, I don’t know how to do this’, lab coordinator Nadia van der Pool says. “Luckily, more and more teachers are finding us.”

“Most of the time, there are people here who can help”, programme manager Silvester Draaijer says, “or at least they know to whom they can refer people.”

EDUCATION

Lab coordinator Nadia van der Pool and programme manager Silvester Draaijer Make life easier The lab is there to help teachers make their teaching more exiting, more engaging and more fun, often – but not always – with the use of technical innovations. And if teachers think: ‘I don’t have time for that’, it’s totally understandable, the average academic is beyond busy. “If your lectures are going well without any technical innovations, that’s fine”, Draaijer says, “but if you realize students are dozing off and should be activated during class and you don’t know how, we’re here to help you.” For VU teachers, the services are free.

Educational innovations don’t only take time to implement, they also can make life easier for a teacher. Knowledge clips, for example, have the advantage that you don’t have to explain the same thing over and over again. Once recorded, you can use it for several years and students can replay it in their own time without bothering you as a teacher. Also, students can do part of the learning process amongst themselves by commenting on each other’s work in interactive documents, for example.

No whiz kid You don’t have to be a whiz kid to use new technologies in your teaching. That’s exactly where the education lab comes in. It helps teachers find solutions they wouldn’t have come up with themselves and overcome technical hurdles, by helping organize sections and subgroups in Canvas, for instance.

The lab also has a 3D printer, VR facilities and a studio for recording knowledge clips, vlogs or podcasts. When you book the studio, there

are student assistants there to help you make a good quality recording.

Teachers can also be helped using Mentimeter, a digital polling programme, to enhance active engagement of students in lectures, or with making interactive reading lists for students in Canvas. The lab also assists teachers who want their students to use video or audio for assignments.

‘If you realize students are dozing off during lectures, we’re here to help’

Goodbye, chalkboards The VU Education Lab doesn’t exclusively work for individual teachers, it also supports faculties in improving their education. “We join in meetings about the educational programmes at faculties”, Van der Pool says. “Since we have an overview of innovative approaches, we can sometimes come up with solutions faculty staff hadn’t thought of themselves.” One of the places new technologies have been brought into the curriculum is in anatomy courses, with the use of VR glasses.

The lab also advises about the design of new classrooms. “In this building, for example, there are no chalkboards anymore. Initially, not everybody was happy with that”, Draaijer says.

December 2023/January 2024 AD VALVAS magazine | 25

ADVERTISEMENT

Are you ready for tomorrow’s world?

Join the Broader Mind Course!

And don’t miss this unique opportunity to:

� � � �

Get to know students from other study programs Learn from other perspectives Develop yourself with an eye on your future career & have fun!

Unlock Your Potential

For more information: vu.nl/broadermindcourse

Werken bij de VU Bijdragen aan een betere wereld, door onderscheidend onderwijs en grensverleggend onderzoek. Dat is de ambitie van de Vrije Universiteit Amsterdam. Persoonlijke vorming en maatschappelijke betrokkenheid staan hierbij centraal.

Vanuit verschillende disciplines en achtergronden werken wij samen aan innovaties en nieuwe inzichten op het hele wetenschappelijke spectrum.

Aan Aan de VU VU studeren 31.700 31.700 studenten studenten en werken werken 4.500 4.500 medewerkers. medewerkers.De Deuitstekend uitstekendbereikbare bereikbareVUVUcampus campus ligt ligt in in het hart van van de Amsterdamse AmsterdamseZuidas.

Zuidas.

Ben jij jij geïnteresseerd geïnteresseerdin inwerken werkenbij bijde deVU? VU? Ben Kijk dan op: werkenbij.vu.nl Kijk dan op: werkenbij.vu.nl Werk jij al bij de VU? Hou dan de interne vacatures

Werk jij al bij de VU? Hou dan de interne vacatures in in de gaten op: interne.vacatures.vu.nl de gaten op: interne.vacatures.vu.nl

26 | AD VALVAS magazine December 2023/January 2024

Support

VU Education Lab The VU Education Lab started four years ago, as a part of the Centre for Teaching and Learning. They have fifteen VU employees and fourteen student assistants and can be found in office 1A-25 in the NU building.

“Especially math teachers protested. They need space to write their formulas and the possibility to add things later on. In the smaller rooms, mobile chalkboards were re-installed. But for the big lecture halls, this was not sufficient.

Eventually, we found a solution in a digital board with a very pen-board feeling touchscreen that is also projected on the large back wall. It includes a function to project multiple screens to double the writing surface. Math teachers tried and tested it and were happy with it.”

ChatGPT as starting point The education lab has existed for four years.

During Covid, it played a big role in supporting teachers in online teaching and assessment. This last year, many questions from teachers had to do with ChatGPT or other generative AI apps.

“ChatGPT is fundamentally changing the academic world, since it’s almost impossible to know whether students hand in original work or used the help of AI in writing their assignments”, Draaijer says.

The VU Education Lab lends their advice in the VU workgroup on AI. It supports the responsible and didactically sound use of generative AI, for example from a privacy and ethical point of view. In general, the use of these programmes for writing study assignments is not allowed at VU, but given the rapid development of AI-generated texts, it can sometimes be smarter to allow the use in a responsible way.

“As a teacher, you can take ChatGPT as a starting point”, Draaijer says, “For example, you can ask your students what ChatGPT knows about a certain topic and ask them to explore the issue deeper from there, or to comment on what ChatGPT states about a certain topic.”

No sensitive data The VU Education Lab has workshops for teachers on how to deal with AI in their teaching.

Draaijer emphasizes that it is very important with generative AI that teachers try these programmes out themselves. Only then can they know what is and isn’t possible with the use of these technologies.

Another important issue with AI language is the data you share with these systems. “Please, never give sensitive information as input”, Draaijer warns. “It is tempting to put your data

in a generator and see which analysis it comes up with, but we don’t know where the data end up, so don’t do this with private or otherwise sensitive data.”

Although in the academic world it’s considered fraud to let AI write your articles, it is allowed to let the machine help you improve the stuff you write. Writefull, for example, is a programme that checks your academic English. The education lab has made it available for students and staff.

Testing ground

Given the rapid development of AI, it can be smart to allow the use in a responsible way

At last, a function of the VU Education Lab is to be a testing ground for new gadgets, like the Holoconnects box – the human-sized box mentioned before – in which a virtual 3D version of a person can for example give a lecture. “We acquired it during Covid times”, Draaijer says, “anticipating use when everybody would come back to campus and our lecture halls would not be big enough.”

Whether the Holobox has advantages over an ordinary screen?

Draaijer isn’t sure yet: “We’re a lab after all, we try out new things. Not everything has to be put to immediate use. Trying things out gives inspiration and a good education system can’t do without that.”

ADVERTISEMENT

­

December 2023 /January 2024 AD VALVAS magazine | 27

Krakenburg

The squatters near Uilenstede are ready for winter Rain or shine, the residents of ‘Krakenburg’ in Amstelveen are determined to continue their project. “The cold is still manageable, but that endless rain is really nasty.”

TEXT AND PHOTOS BY BRYCE BENDA

D

uring Ad Valvas’ first visit in May, the sun was shining and the residents wore shorts. This time, it is grey and cold at the compound in the Kronenburg area, renamed Krakenburg by its occupants. After a soaking wet November, there are puddles of water all over the property. “I was afraid we would have a pond here until summer, but fortunately, the water is subsiding again”, says resident Melle at the entrance. He and two fellow squatters are busy loading muddy furniture and mattresses onto a trailer. The violent weather has caused their storage tent to collapse, rendering many donated items unusable. “That includes items that we got from VU students”, he says.

Do it yourself Melle permanently lives with several dozen others – including some VU students – on the property. Most live in a camper or caravan, like my guide, but there is also someone living in a bright yellow garden shed. Another resident is 28 | AD VALVAS magazine December 2023/January 2024

HOUSING

building a tiny house. “That shows that we don’t want to leave here”, Melle says.

As he leads me along muddy paths and soggy turf, the sun suddenly begins to shine, making the grounds seem a little less dull. Through a mini bamboo forest, we arrive at a selfbuilt wooden house that serves as a communal kitchen. It’s a cluttered but homey space of about twenty square meters with a stove, sink, dining table, sofa and the community’s latest asset: an antique wood stove. There is a climate march poster on the wall, belongings are scattered everywhere, and the walls are of an oddly shiny material. “People think it looks like a spaceship. Or a refrigerator”, Melle laughs.

“We had bought wallpaper to dress it up, but returned it. It suits us better anyway, this do-it-yourself type of style. The windows, for example, are made from old doors.”

of Krakenburg can provide food for neighbours with a tight budget. “Unlike gentrified neighbourhoods, where space and facilities are taken away from the original residents, we want to add something. The feeling of solidarity with the neighbourhood you live in is very important. For example, we hope to get in touch with students from the neighbourhood and the Ukrainian refugees who live just down the road”, says Melle, who has to raise his voice because of a plane flying overhead.

“By taking matters into your own hands and taking care of yourself and others, you not only learn a lot about yourself but also about how society works. By doing so, we can break through the social bubbles we are increasingly getting into and the polarization it results in.”

More than just housing With their campers and caravans, the residents are ready for the winter. Because of the cold, no one sleeps in a tent anymore. Thanks to the insulating panels and insulation foam, the kitchen is also winter-ready. Yet, Krakenburg stands for more than a place to live, explains Melle, who studied international relations and now works for an NGO. “It is of course a protest against the fact that the construction of new houses is not allowed here due to aircraft noise. But it goes beyond that. We want to show that there is a different way of living. This is a place where we are in touch with each other, the neighbourhood and nature.”

Breaking social bubbles The residents have plenty of plans for socializing with the neighbourhood. For example, Melle mentions a community garden (“that would be really cool”) and a communal kitchen where people can help cook and where the people

Holding up a mirror

‘Unlike gentrified neighbourhoods, we want to add something’

The residents of Krakenburg are aiming for more connection in society, something Melle believes the Netherlands is sorely lacking right now. Among other things, he refers to the election results, against which Krakenburg organized a demonstration on Dam Square. “That drew 2,000 people, which was pretty cool. We also want to be a hub for political expression and activism, from which new initiatives can emerge.”

According to Melle, there are multiple ways of living and the squatters do not necessarily argue that everyone should live like them. “But we do try to point out the problem by living so radically. We hold a mirror up to society by showing that we can live together very pleasantly this way.”

December 2023/January 2024 AD VALVAS magazine | 29

ADVERTORIAL

Badr Ezzat

usr@vu.nl | facebook.com/vu.usr | instagram@vu.usr HG StudentenDOk, room OD-12 The university student council is the representative participation council of and for students of VU Amsterdam. The council concerns itself mainly with the quality and accessibility of education at VU Amsterdam and with the student policy of this university. The council consults with the executive board periodically.

The importance of free discussion on-campus That’s why we need to have more discussion Last year, in the Netherlands, strong, on campus. For many, discussing the issue in organised student protests led to the a space which gives space for everyone is how government reforming the student loan we, as a group regardless of stance or view, system to a version of pre-2015. To this day, move on in a society. For others, it’s how we regular protests regarding housing are held educate ourselves about a conflict with a long, frequently to draw attention to the ongoing complex history with many different players housing crisis in the Netherlands. More over the space of more than a famously, in the 70’s, students thousand years. For the rest, it led the anti-war movement in gives individuals a space to voice America against the draft and the Vietnam war.

There is no room their opinions and recognize their wrongs and convince others of Universities are often at this university the ways in which they are right. the centrepoint of tough for antiBut of course, we need conversations as they play a semitism, nor is safeguards. There is no room critical role in informing the rest there room for at this university for antiof society through the results of Islamophobia semitism, nor is there room for those tough conversations. Yet, Islamophobia. VU Amsterdam nowadays, it seems impossible must be a community which to have a discussion. Israelaccepts everyone for who they Palestine just shows to what are, and one that does not discriminate. But extent that is. conversations must be had, and the recent I study Political Science, and I’ve been elected protests at our university show this. twice for the University Student Council, and I truly believe that we can finally have at least for me, tough conversations make a mature conversation about this topic. up the majority of my life. Yet, at times even Together, we absolutely must build a I feel completely at a loss as to how to bring community that values diverse perspectives up a topic which touches the lives of so many and promotes open discussions. people around me and around others.

30 | AD VALVAS magazine December 2023/January 2024

Vincent Mesrine Coordinator Education & Research usr.vincent.mesrine@vu.nl

What’s going on

A selection of the topics that the USC is currently considering or negotiating.

• Working on the ‘Studentenpact’.

• Working on new ways to implement online examination for admission.

• Evaluating the inclusivity in education at VU Amsterdam.

Plant blindness

CAMPUS

An artistic ode to plants According to the curator of the latest VU Art Science Gallery exhibition, we suffer from plant blindness. The exhibition’s four artworks might help open our eyes.

TEXT AND PHOTO BY BRYCE BENDA

D

espite the crucial role plants play in our lives – they give us oxygen, food, medicine, clothes, energy and colour – we have little regard for them. With the exhibition Life of Plants, curator Wende Wallert tries to change how we view plants.

The largest artwork is a wall-covering piece by photographer Elspeth Diederix, commissioned

by Amsterdam UMC. This colourful work, made up of unedited photographs, is filled with plants that have medicinal properties. Take the bright white snowdrop flower for example, which contains galantamine, a compound used to slow down cognitive decline in Alzheimer’s patients.

Or the vivid red poppy, from which opioids are extracted. The flowery wall shows us the healing power of plants.

Editor in chief Marieke Schilp THE INDEPENDENT JOURNALISTIC PLATFORM OF VU AMSTERDAM WWW.ADVALVAS.VU.NL/EN

Postal and visiting adresses De Boelelaan 1105 BelleVue, Kamer 1H-43 1081 HV Amsterdam redactie.advalvas@vu.nl

Editorial team Bryce Benda, Peter Breedveld, Nour Khamis, Emma Sprangers, Welmoed Visser Copy editors Win Castermans, Emma Sprangers Freelance employees Dianne Bleeker, Yvonne Compier, Daphne Damiaans, Dido Drachman, Peter Gerritsen,

For another artwork, PL’AI, artist Špela Petrič collaborated with VU Amsterdam researchers.

Together, they designed an AI robot that interacts with a planter full of cucumber plants.

Pink, blue and orange bouncy balls hang from individually controlled wires, giving the artwork a lively impression. Through cameras, the robot tracks the movements of the plants, after which an algorithm determines where so-called play might occur: plant tendrils that coil around the hanging wires, enabling the plant to climb and grow. The AI robot has a much more intimate relationship with the plants than we humans can ever have. That raises the question: should we be jealous of this robot?

The exhibition runs until the end of March 2024. You can read a more extensive version of this article on our website.

Martijn Gijsbertsen, Bas van der Schot, Taalcentrum-VU, Peter Valckx, Wout van Zaale and Beatriz Figueiredo Janicas (student reporter)

COLOPHON Copyright HOP Higher Education Press Office (HOP), Amsterdam

Editorial assistant and internal advertisements from VU Anna Jansen (020) 5985630 secretariaat.advalvas@vu.nl

External and commercial advertisements Bureau Van Vliet (023) 5714745

Design website & magazine Rob Bömer – rbbmr.nl

Printing House Senefelder Misset, Doetinchem

December 2023 /January 2024 AD VALVAS magazine | 31

E: OR@VU.NL | WWW.VU.NL/OR | DECEMBER 2023

Even voorstellen Wij zitten namens jou in de Ondernemingsraad (OR). Wij vertegenwoordigen jou.

De nieuwe OR is in september van start gegaan. Graag brengen we je op de hoogte van recente ontwikkelingen, zodat je weet waarmee wij bezig zijn. En natuurlijk zijn we ook heel benieuwd naar jouw reacties, zodat we daar rekening mee kunnen houden bij onze advisering aan het College van Bestuur.

Uitslag Tweede Kamerverkiezingen en de gevolgen daarvan voor het hoger onderwijs

De verkiezingen hebben een aardverschuiving teweeg gebracht waarvan de consequenties nog niet te overzien zijn. Verschillende scenario’s zijn denkbaar. Het is altijd nuttig om ook met de meest extreme rekening te houden, zodat we niet door de realiteit worden overvallen, maar daarop zijn voorbereid. Het is niet onwaarschijnlijk dat een kabinet over rechts gevormd gaat worden. Dit kan als gevolg hebben dat er drastisch bezuinigd wordt op kunst, cultuur en wetenschap. Mensen die met strategische vraagstukken bezig zijn en willen investeren in de toekomst zullen een stap terug moeten doen ten gunste van de korte termijn. Milieu, klimaatverandering en energietransitie dalen voor een groot deel van de kiezers op de prioriteitenlijst ten gunste van overleven. Mensen willen meer geld overhouden voor boodschap32 | AD VALVAS magazine december 2023/januari 2024

pen. Zoals Göte zei: “Erst komt das fressen, dann die Moral.”

Actie

Dit kan met zich meebrengen dat fors gesneden zal gaan worden in de overheidsuitgaven, inclusief het hoger onderwijs. Het is maar een scenario. Graag horen we ook jouw gedachten hierover en vragen we je om mee te denken over wat we ertegen kunnen doen. De kans is

VUture Een ander belangrijke thema voor de OR is VUture.

Een aantal van jullie heeft hieraan deelgenomen via ophaalsessies. De resultaten daarvan zijn geclusterd tot 9 aandachtsgebieden en 20 oplossingsrichtingen.

Het College van Bestuur wil nu dat vijf werkgroepen aan de slag gaan om deze oplossingsrichtingen verder te concretiseren. De OR vindt dit dubbel werk en is er niet van overtuigd dat de werkvloer hier voldoende bij betrokken zal worden.

Wij hebben gemerkt dat VUture niet leeft op de werkvloer. VU-medewerkers worden meer in beslag genomen door de bezuinigingen en de gevolgen daarvan voor hun werkdruk.En verder hebben we ook na herhaaldelijke verzoeken nog geen antwoord gekregen op de vraag welke concrete vragen en problemen in voorjaar 2023 zijn opgehaald bij de medewerkers.

Op 6 december gaan we hierover nog met het College van Bestuur in gesprek. Pas daarna zullen we een definitief advies uitbrengen over VUture en wij denken dat de VU er verdere invulling aan moet geven.

groot dat we samen met andere hoger onderwijs instellingen en diverse belangengroepen uit de samenleving hiertegen in verzet moeten komen.

Contact

Heb je vragen of opmerkingen, mail ons alsjeblieft, we zitten er voor jullie! ondernemingsraad@vu.nl

Colofon Commissie Communicatie OR Eric-Jan Hartstra en Houkje Vlietstra Beeld Marieke Wijntjes Vormgeving Haagsblauw facebook.com/ondernemingsraad.vu

december 2023/januari 2024 AD VALVAS magazine | 33

Maria Engels

De goeie films van 2023 Rialto VU Nieuwe Universiteitsgebouw De Boelelaan 1111

De goeie films van 2023 Stemmen kan in december.

De films met de meeste stemmen zijn begin januari te zien.

Check de agenda en speeltijden op rialtofilm.nl

H

et einde van 2023 is in zicht (of als je dit leest in januari: de finish is bereikt), tijd om in volle vaart langs het beste van het afgelopen jaar te gaan. In samenwerking met de goeie-films-verkiezing van Cineville vertonen we in januari de mooiste, beste en meest ontroerende films van het afgelopen jaar nog één keer. Dat geeft jou mooi de gelegenheid om die ene film die je hebt gemist op de valreep toch nog te zien. Of juist om je lievelingsfilm nog eens te beleven.

Houd onze website en sociale media in de gaten voor het volledige programma, data en tijden.

Steffie van der Horst, marketing

Toegang paar meter verder

D

e ingang van ons filiaal in het OZW-gebouw (naast het hoofgebouw, de Rode Pieper) wordt binnenkort verplaatst. Vanwege een verbouwing sluit de deur van de huidige ingang, en kun je een paar meter verder naar binnen. We gaan dat ter plaatse duidelijk aangeven met banners en richtingwijzers. En er zit nog een verandering aan te komen: begin 2024 wordt het poortje met vingerscan in het OZW-gebouw vervangen door een poortje met QR-code. Zorg dus dat je de app van het Sportcentrum hebt gedownload, zodat je de QR-code kunt scannen.

Rond de jaarwisseling wijzigt het Sportcentrum zijn openingstijden. Kijk op onze website voor alle data.

Ruben Langenhuizen, communicatie & marketing

34 | AD VALVAS magazine december 2023/januari 2024

Sportcentrum VU VU campus (OZW-gebouw) Boelelaan 1109 020-5983656 maandag - vrijdag: 12 – 20 uur zaterdag - zondag: gesloten Uilenstede Uilenstede 100 020-5985090 maandag - vrijdag: 08 - 23 uur zaterdag - zondag: 10 - 18 uur sportcentrumvu.nl

Rik Versteeg

CULTUUR

Jaloezie is een bitch VU Griffioen Nieuwe Universiteitsgebouw De Boelelaan 1111

Kirsten van Teijn Jaloezie is een bitch (try-out) Dinsdag 23 januari Aanvang: 20 uur Toegang: 11 euro voor studenten, 15,50 euro voor VU-medewerkers. griffioen.vu.nl/ voorstellingen

N

a haar succesvolle voorstelling (S)experiment, waarmee Kirsten van Teijn in 2022 de prestigieuze cabaretprijs Neerlands Hoop won, keert ze terug met een nieuwe voorstelling over onconventioneel liefhebben, getiteld Jaloezie is een bitch.

Waar moet je aan denken bij onconventioneel liefhebben? Nou, bijvoorbeeld aan polyamorie.

Met openhartige verhalen en bijzondere liedjes laat de cabaretière zich van haar kwetsbare kant zien en deelt ze haar eigen ervaringen met een polyamoureuze relatie. Of relaties dus. Wat gebeurt er bijvoorbeeld wanneer een van je partners ineens verliefd wordt op een ander? Dan word je ‘open mind’ flink op de proef gesteld.

‘Alles komt recht uit het hart. Dat geeft de voorstelling precies het soort kwetsbaarheid dat cabaret spannend maakt om naar te kijken’, aldus een recensent.

Dus wil je hartverscheurende humor in een muzikaal en kleurrijk jasje? Je weet waar je moet zijn.

Yoni van Hees Marketingcoördinator

Hemels eten met honingwijn SFEER Als je dit Eritrese/Ethiopische restaurant binnenkomt voel je meteen die warme Afrikaanse sfeer. De eigenaars hebben die hemel (semai) genoemd. We genieten van de mooie OostAfrikaanse muurschilderingen.

ETEN Bij alle gerechten krijg je enjera, een sponsachtig, gefermenteerd platbrood gemaakt van teffmeel, een glutenvrij graan dat in Ethiopië veel wordt verbouwd. De smaak is wat zuur.

Het dient als bord en als eetgerei, omdat je met stukjes enjera in je hand het warme eten kunt pakken. Je kiest een stoofschotel naar wens, er zijn veel vegetarische opties. Het eten serveren ze op grote schotels, bedoeld om te delen met familie en vrienden.

BEDIENING Hartstikke aardig. Ze geven uitleg over de gerechten en adviseren hoe je schotels kunt combineren voor de beste smaak.

AANRADER Ja, om samen eens Afrikaans te eten in warme sfeer.

TIP De Yetsom Beyaynetu, een combinatie van drie gerechten.

PRIJS Voor een maaltijd betaal je 15 euro per persoon. Voor 4 euro krijg je een overheerlijke honingwijn erbij.

Semai Papaverhoek 35 Amsterdam-Noord semai.nl

Wil je ook GRATIS ETEN, in ruil voor een restaurantrecensie?

Mail naar redactie. advalvas@vu.nl.

Laurien Haakman, masterstudent Business Administration december 2023/januari 2024 AD VALVAS magazine | 35

COLUMN

Racistische drek

T

oen ik op woensdag 22 november om half negen met een groep vrienden voor de televisie zat, was mijn nieuwe column eigenlijk al zo goed als af.

Maar die belandde na de verkiezingsuitslag in de prullenbak.

Een van de vrienden naast mij op de bank is moslim. En hij heeft een Marokkaanse achtergrond. Wat volgt, is hoe hij de verkiezingen heeft beleefd.

Op het grote touchscreen van de NOS-presentatrice verschijnt een zetelaantal van 35 bij de PVV. Ik pak snel mijn laptop erbij en open mijn Twitteraccount, waarop ik duizenden volgers uit binnen- en buitenland op de hoogte houd van de Nederlandse politiek. Mijn vingers dansen over het toetsenbord om de electorale aardverschuiving zo snel mogelijk wereldkundig te maken.

Pas als ik de belangrijkste grafieken en analyses online heb gezet, dringt het tot me door. De PVV heeft 35 zetels.

35. Bijna tweeënhalf miljoen mensen hebben op een partij gestemd die mensen als ik het land uit wil hebben.

En een groot deel van de overige partijen werkt daar liever mee samen dan met een partij die zich inzet voor groene energie.

Wout van Zaale derdejaars bachelor politicologie

Dido Drachman illustrator en striptekenaar

Iemand stelt voor om pizza te bestellen.

Een ander grapt dat we dan moeten vragen of ze hem door een Marokkaan laten bezorgen, nu het nog kan. Niet veel later besluit ik naar huis te gaan, want ik heb morgenochtend vroeg college in Leiden.

De volgende dag lees ik op Twitter dat de PVV is doorgegroeid tot 37 zetels.

Maar dat is bij lange na niet het naarste bericht dat langskomt. Mijn tijdlijn staat vol tweets over mijzelf. Ze zeggen dat ik zal worden gedeporteerd of zelfmoord moet plegen.

36 | AD VALVAS magazine december 2023/januari 2024

Ook de docent heeft het gezien. Ze komt naar mij toe en zegt dat ze zich zorgen maakt om mijn veiligheid.

De universiteit vergadert over maatregelen.

Als het college begint pak ik mijn laptop erbij om aantekeningen te maken. Twitter staat nog steeds open, net als de rioolkraan waar

onophoudelijk racistische drek uit blijft stromen. Het aantal tweets blijft stijgen. De teller staat inmiddels op 1500.

Ik maak me zorgen. Wat is de volgende stap? Een aanslag? Ik weet het niet.

Maar ik weet wel dat er sinds woensdag iets is veranderd. De kooi is open.