Nr 04 9 oktober 2013

Nr 4

9 oktober 2013 Ed Eringa wil over het IJ fietsen

Eredoctor Thelen maakt echte hervormingen mogelijk

Studeren is pas leuk als het moeilijk is

UvA maakt meer lawaai dan VU

Onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit — www.advalvas.vu.nl

Sta hem bij

want de VU is een dievenparadijs pag 16

Overstijg jezelf Lanceer je carrière bij Deloitte De keuze van je eerste werkgever is heel belangrijk. Je wilt goed beginnen en ambities kunnen waarmaken. Daarom is er geen betere plek om je carrière te starten dan bij Deloitte. En dat heeft alles te maken met de mogelijkheden die je krijgt aangereikt.

Je werkt al snel voor verschillende opdrachtgevers aan interessante projecten. Dat maakt je werk afwisselend en inspirerend.

Met je eigen initiatieven en ideeën geef je richting aan je carrière.

Bij Deloitte is de ambitie letterlijk voelbaar en dat motiveert.

Je leert snel, je groeit snel en stijgt boven jezelf uit.

Lanceer je carrière en kijk op werkenbijdeloitte.nl

© 2013 Deloitte The Netherlands

INHOUD

jaargang 61 — nr 4

Ed Eringa wil over het IJ fietsen

6

VU NU Donderdag 3 oktober 2013, 10.51 » Campusplein. Hovaardij, de eerste hoofdzonde door kunstenaar Peer Veneman. Voor Lust moet je naar de foyer in het hoofdgebouw.

Foto laura van haren/photograppers

Eredoctor Kathleen Thelen maakt echte hervormingen 10 mogelijk De VU is één groot dievenparadijs

16

Studeren: hoe moeilijker, hoe fijner

22

En verder Online

4

Opinie: leenstelsel

8

Column: Harmen Verbruggen Societal Impact Award

9 13

Onderzoeksnieuws

14

Opinie: tijdelijke contracten

24

Column: de eerste José

25

Campus: UvA vs VU

26

Brieven

27

OR

28

Cultuur: leesvoorstelling en restaurant 30 Sleutelgat

31

Griff

32

Op de cover Melvin Kensmil van beveiligingsbedrijf Trigion Foto Peter Valckx

Het volgende nummer verschijnt op 23 oktober 2013

onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit Redactieadres De Boelelaan 1105 kamer 1-D-40 1081 HV Amsterdam redactie.advalvas@vu.nl Hoofdredacteur Marieke Schilp Redactie Floor Bal, Peter Breedveld, Dirk de Hoog, Welmoed Visser Eindredactie Win Castermans, Welmoed Visser Secretariaat Barbara Vazquez, (020) 5985630 secretariaat.advalvas@vu.nl Basis Ontwerp Luis Mendo - GOOD Inc. Vormgeving Rob Bömer, rbbmr.nl

ADVALVAS

Medewerkers Dick Roodenburg (Griffioen), Merlijn Draisma, Peter Gerritsen, Bas van der Schot, Nienke Stumpel, José Verwaal, StudioVU (Riechelle van der Valk, Yvonne Compier), Peter Valckx Copyright HOP-kopij Hoger Onderwijs Persbureau, Amsterdam VU-advertenties zie secretariaat Commerciële advertenties Bureau Van Vliet, (023) 5714745 Druk Senefelder Misset, Doetinchem

nr 4 — 9 oktober 2013

3

Abonneer je op het laatste nieuws online Amerikanen en Duitser krijgen Nobelprijs geneeskunde Twee Amerikanen en een Duitser kregen op 7 oktober de Nobelprijs voor geneeskunde.

Het zijn James Rothman, Randy Schekman en Thomas Südhof.

Demonstratie voor bevrijding Greenpeace-activisten Op 5 oktober was er in Den Haag een demonstratie voor de bevrijding van 30 Greenpeace-activisten die in Moermansk vastzitten op verdenking van piraterij, onder wie VU-alumnus Faiza Oulahsen.

Prijsje erbij voor VUmc-onderzoeker Onderzoeker Frances de Man kreeg op 5 oktober de Nederlandse L’Oréal-Unescobeurs For Women in Science.

De beurs van 25.000 euro is bedoeld voor haar onderzoek naar een betere behandeling van pulmonale hypertensie, een ongeneeslijke longziekte.

Eerder dit jaar ontving zij een Veni-beurs van 250.000 euro.

Wetenschapsfraude door ‘Griekse’ spookauteurs Muziek bij beeldengroep: de 7 hoofdzonden ‘VU en UvA moeten fuseren tot Amsterdam Academic Alliance’

Voor al het laatste nieuws: advalvas.vu.nl 4

De voorzitter van de raad van toezicht van de VU en het VUmc, Cees Veerman, maakt zijn termijn niet vol.

Veerman stapt op

B

egin december moet de ledenraad van de VU-Vereniging een opvolger aanwijzen.

De ondernemingsraden en de universitaire studentenraad mogen hierover advies uitbrengen. Het vertrek van oud-minister Veerman komt onverwacht. Hij is in 2012 aangetreden voor een periode van vier jaar, maar die tijd maakt hij niet vol. Veerman treedt af vanwege ‘persoonlijke omstandigheden’.

Bij zijn aantreden als voorzitter kwam vanuit de ondernemingsraad al de kritiek dat Veerman wel erg veel functies combineerde, hij had meer dan tien bestuursfuncties en toezichthoudende banen.

Tijdens zijn regime kenden de VU en het VUmc roerige tijden. Bijna de voltallige raad van toezicht trad af naar aanleiding van de vele problemen in het VUmc. Inmiddels is Wouter Bos aangesteld als nieuwe baas van het VUmc en krijgt de VU in december een

Peter Valckx

RSS feed

Cees Veerman nieuwe collegevoorzitter in de persoon van Jaap Winter. Deze bestuurlijke wisselingen vormen voor Veerman een goed moment

terug te treden. Het aanstellen van bestuurders aan de VU en het VUmc is een belangrijke taak van de raad van toezicht. (DdH)

Student krijgt gelijk in racismezaak El Al

A

roosa Khan (student gezondheidswetenschappen) is de dupe geworden van racisme door luchtvaartmaatschappij El Al. Dat oordeelt het College voor de Rechten van de Mens. “Dit is erkenning”, zegt Khan, “ik heb weer vertrouwen in mijn land en in het systeem.”

Meer dan tweeënhalf jaar heeft ze geprobeerd aandacht te krijgen voor de vernederende behandeling, die haar ten deel viel toen ze met veertien andere studen-

ten naar Israël wilde voor een studiereis. Alleen de vijf ‘getinte’ studenten werden apart genomen voor een stevige ondervraging. Ze moesten vragen beantwoorden over hun afkomst en die van hun ouders. Ze moesten hun kleding uittrekken en zich aan een grondige fouillering onderwerpen.“Met een stok met daaraan een stukje stof werden mijn intieme delen gecontroleerd”, vertelt Khan. De negen blanke studenten werden niet onderzocht. Het college oordeelt dat El Al ‘verboden

onderscheid’ heeft gemaakt op grond van ras en dat Kahn bij het veiligheidsonderzoek is geïntimideerd op grond van racisme.

Khan zegt tientallen advocaten te hebben benaderd om haar te helpen een zaak tegen El Al aan te spannen. “Niemand had er zin in. De Nationale Ombudsman gaf evenmin gehoor. Door te googelen kwam ik op het College voor de Rechten van de Mens.” (PB)

Zie het uitgebreidere stuk op: advalvas. vu.nl>nieuws>3 oktober. nr 4 — 9 oktober 2013

ADVALVAS

advalvas_online

Besluit fusie bètafaculteit uitgesteld

D

e medezeggenschapsraden hoeven nu nog geen ja of nee te zeggen tegen de fusie van de bètafaculteiten van de VU en de UvA. Dat hebben de colleges van bestuur en de medezeggenschapsraden van beide universiteiten 2 oktober afgesproken tijdens een crisisberaad. Oorspronkelijk moesten de ondernemings- en studen-

tenraden 11 oktober wel of niet instemmen met het voornemen een Amsterdam Faculty of Science te vormen.

Dat moment is uitgesteld naar 5 december. Bij de medezeggenschapsraden leeft veel twijfel over de voorgenomen fusie. In brieven zijn inmiddels meer dan honderd vragen aan de betrokken colleges gesteld. Een van de grootste bedenkingen is dat

Een selectie uit de opvallendste tweets van de afgelopen weken

de besturen veel te weinig informatie over de mogelijke gevolgen van de fusie willen of kunnen geven. Daarom was de dreiging groot dat de medezeggenschapsraden niet zouden instemmen. Dat zou tot een crisissituatie bij beide universiteiten hebben geleid.

(DdH)

@norbert1972 7-10_’Zijn de mensen op de VU leuk?’ Dat vroeg hockeymeisje vanochtend in de trein aan VU-student #duh @VUamsterdam @ advalvas_vu @opiniestukken 7-10_op Rep. Allochtonië Niet-westerse Amsterdammers worden meer gediscrimineerd en zijn zelf intoleranter: Jongere... http://bit.ly/1bPi5Gr Dat blijkt uit de Scorekaart burgerschap en diversiteit 2009-2011, die afgelopen donderdag door de Amsterdamse wethouder Van Es werd gepresenteerd.

Meer hierover op pag. 26 en op advalvas.vu.nl>nieuws>2 oktober.

Alles op papier

@OR_VU 7-10_15 okt 15u #VU #Amsterdam: Debat over rol universiteit in maatschappij olv Felix Rottenberg http://www.vuconnected. nl/maatschappij-in-de-maak-deuniversiteit … - #gratis @VUconnected

twitter/facebook/issuu

In Den Haag

@JohannesEWH 7-10_Vroeg me al af hoe @svhoorn zo goed geworden is: studeerde politicologie aan de Vrije Universiteit!

Altijd al willen weten wat een Eerste Kamerlid doet? Zahra Astitou liep enkele dagen mee met Ruard Ganzevoort, ook hoogleraar praktische theologie. advalvas. vu.nl>razende reporter

@RegvanSteen 6-10_Het #VU Medisch Centrum was erg bang dat zij de kwakzalverijprijs 2013 zouden krijgen http://bit.ly/17Kbzjo VUmc heeft een boze brief geschreven naar de Vereniging tegen de Kwakzalverij vanwege de nominatie voor de Meester Kackadorisprijs 2013.

VUmc is genomineerd omdat er bij de opleiding huisartsengeneeskunde twee artsen zitten die tevens antroposoof zijn. De Vereniging tegen de Kwakzalverij is niet van plan de nominatie in te trekken.

Bètafusie

Mirte van Diepen, studentenraadslid Exacte Wetenschappen, is ‘kritisch positief’ over de voorgenomen bètafusie. advalvas.vu.nl>opinie

Veertig procent van de studenten zegt soms forse studiestress te ervaren. advalvas. vu.nl>dossiers>de grote studiedruk enquête

Hospiteren

Eindelijk vind je een kamer, maar eerst moet je hospiteren.

7 tips om erdoor te komen. advalvas.vu.nl>tips&trucs

ADVALVAS

nr 4 — 9 oktober 2013

Z

@moeikje 5-10_@geurtsenjoost .. Zag nu de master schrijven en vertalen aan de VU maar dat kost meteen 3x zoveel en dat kan ik waarschijnlijk niet betalen.

320 pagina’s

o dik is het dikste examenreglement van Nederland. Sommige opleidingen in het hoger onderwijs zijn zo bang om hun accreditatie te verliezen dat ze alles op papier zetten. Dat schiet zijn doel voorbij, vindt onderwijsminister Jet Bussemaker. Ze werkt aan een zwarte lijst van hoe het niet moet. (WV)

Zie het meer uitgebreide bericht: Minister Bussemaker wil zwarte lijst opstellen op advalvas.vu.nl>nieuws>2 oktober.

James Keuning_thenounproject

Studiestress

(Re)tweets

@Molfers 27-9_Het wordt steeds heter in Qatar...

Revealed: Qatar’s World Cup ‘slaves’ http:// gu.com/p/3jvhz/tw via @guardian Marjan Olfers is hoogleraar sport en recht.

5

docent Ed Eringa ‘ Ik wil een fietsbrug naar Noord’

6

nr 4 — 9 oktober 2013

ADVALVAS

in actie

Mensen uit Amsterdam-Noord fietsen te weinig.

Een fietsbrug over het IJ kan dat veranderen, denkt docent vetzucht en hart- en vaatziekten Ed Eringa (39). Hij begon een campagne.

DOOR ZAHRA ASTITOU FOTO JORDI HUISMAN

U

wilt dat er een fietsbrug komt tussen Amsterdam-Noord en het centrum. Waarom? “In Amsterdam is er geen makkelijkere en goedkopere manier om te bewegen dan fietsen. Op dit moment fietst maar twintig procent van de bevolking in Amsterdam-Noord, tegenover veertig procent in Oost en zestig procent in West.

Als ik, samen met de lokale politiek, van die twintig procent dertig of veertig kan maken, dan heb ik een belangrijk eerste doel bereikt.”

Wat was de aanleiding voor u om in actie te komen? “Het begon eigenlijk als een kleine irritatie. Iedereen die met de fiets van Noord naar het centrum wil, krijgt te maken met de ergernis van het wachten op de pont, zo ook ik. Het is een reden waarom veel mensen voor de auto of de bus kiezen. En als je dan bedenkt dat mensen met vetzucht zes tot zeven jaar korter leven, meer kans hebben op hart- en vaatziekten en diabetes en bovendien eerder vatbaar zijn voor depressies, is dat erg jammer. In Amsterdam-Noord zijn de cijfers van mensen

ADVALVAS

nr 4 — 9 oktober 2013

met diabetes al heel hoog en het is wetenschappelijk bewezen dat meer bewegen goed is tegen diabetes.”

Waarom zouden mensen uit Noord door zo’n brug in beweging komen?

“De meeste mensen zijn onderweg naar het centrum. Als er een snelle verbinding komt, gaan ze die mogelijkheid benutten.

Daarvan ben ik overtuigd. Veel mensen werken ten zuiden van het IJ. Als ze met de fiets naar hun werk kunnen, zullen ze dat doen. Je ziet ook dat de ponten nu vaak overbelast zijn, mensen ergeren zich daar kapot aan.”

Sommige mensen in Noord zijn aan hun scooter vastgegroeid, brommen die straks niet lekker over die fietsbrug heen? “Ja, dat kan, dat lijkt mij bijzonder prettig voor de mensen die op de pont staan. Scooters zijn van harte welkom op de brug. Als zij daardoor niet meer met de pont gaan, lijkt mij dat een gunstig effect voor de pontgangers.”

Die brug gaat niet direct naar het centraal station zelf, maar naar het Java-eiland. Is dat niet erg om? “Dat valt wel mee, de brug moet in de buurt van het Scheepvaartmuseum komen.

Dat is aan de oostzijde van het centrum.

Vervoertechnisch is het een goed idee om het fietsverkeer te spreiden. Nu komt alles via de trechter van het centraal stati-

Geweven brug Architect Jolijn Valk maakte een ontwerp voor een fietsbrug naar Noord. Haar brug is overkapt met materiaal dat lijkt op een losjes geweven kleed. Zie jolijnvalk.nl

Ed Eringa 1998 Master medische biologie, Groningen 1999-2004 Promotie op onderzoek naar insulineresistentie, bij fysiologie, VUmc 2004-2011 Postdoc VUmc, Veni-beurs in 2007 (200.000 euro) 2008 Postdoc University of Virginia, Charlottesville, VS 2013 Vidi-beurs (800.000 euro)

on uit op het centrum, wat resulteert in een enorme drukte.”

Met het pontje gaan is toch lekker?

Haalt die brug niet een deel van die charme weg? “Eén keertje met de pont is buitengewoon leuk. Maar als je het elke dag doet, is het een ander verhaal. Bruggen zijn een goede manier om water over te steken, binnen de ring telt Amsterdam al vierhonderd bruggen, en daarbuiten tweeduizend in totaal. Overigens blijft de pont ook gewoon bestaan.”

Ook in uw werk als onderzoeker en docent vetzucht en hart- en vaatziekten aan VUmc strijdt u tegen deze ziekten. Waarom is dat zo belangrijk voor u? “Toen ik aan mijn studie biologie begon, wilde ik marien bioloog worden, om vogels te kunnen observeren. Maar als tweedejaars kwam ik erachter dat ik fysiologie spannender vond, omdat dat veel meer een puzzelelement heeft. Insuline bijvoorbeeld werkt zo complex.

De manier waarop je lichaam heel precies het suikergehalte kan regelen, zoiets verveelt mij nooit. En ik vind het mooi om bij te dragen aan kennis over ziekten die een grote maatschappelijke impact hebben. Diabetes en hart- en vaatziekten zijn echt volksziekten.”

7

Weg met het leenstelsel Studentenbonden zijn niet blij met het nationaal onderwijsakkoord. Zij willen de plannen voor het leenstelsel definitief schrappen.

DOOR Ayesha Sitaram en JORIEN JANSSEN BEELD BAS VAN DER SCHOT

O

p 19 september schudden acht partijen elkaar gemoedelijk de hand. Na uitvoerig overleg was het nationaal onderwijsakkoord een feit. Maar een belangrijke stem ontbrak: die van de student! De plannen leggen weliswaar een goede fundering voor het begin van de onderwijsloopbaan, maar deze route blijkt helaas een doodlopende weg.

Want in het hoger onderwijs wordt níet geïnvesteerd, sterker nog, de studenten betalen om de investeringen in de andere sectoren te realiseren.

Op Prinsjesdag riep minister Dijsselbloem vol trots: “Het onderwijs wordt ontzien.” Maar universitaire studenten worden helemaal niet ontzien.

De cijfers uit het akkoord laten zien wat wij al lange tijd vreesden. In het basisonderwijs, voortgezet onderwijs en mbo komen de nodige investeringen en er komt aandacht voor de kwaliteit en werkdruk voor leraren.

Maar in het hoger onderwijs blijven investeringen uit.

Erger nog, het leenstelsel haalt letterlijk geld bij de studenten weg.

Studenten zullen de consequenties van het leenstelsel voelen. Zoals de plannen nu op tafel liggen, zullen studenten die in september 2014 aan een masteropleiding beginnen al hiermee te maken krijgen. Zij moeten een schuld opbouwen omdat hun basisbeurs verdwijnt. Voor studenten uit een gezin met rijke ouders is dit misschien te overzien. Maar voor studenten uit een omgeving waar een universitaire opleiding minder vanzelfsprekend is, of wier ouders simpelweg niet de financiële middelen hebben, zal het leenstelsel minder sociaal uitpakken dan de plannen doen voorkomen.

Door invoering van het leenstelsel vermindert de toegankelijkheid van het hoger onderwijs aanzienlijk.

Het verdwijnen van de basisbeurs en het studentenreis-

8

nr 4 — 9 oktober 2013

ADVALVAS

opinie

wisselcolumn

Slingerbeweging

Harmen Verbruggen decaan Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde

D

Ayesha Sitaram, voorzitter SRVU Studentenbond en Jorien Janssen, voorzitter Landelijke Studenten Vakbond Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

ADVALVAS

nr 4 — 9 oktober 2013

foto StudioVU/Yvonne Compier

product vormen voor veel studenten een drempel om met een studie te beginnen of om verder te studeren. En als ze al gaan studeren, blijven ze na het afronden van een studie achter met een grote schuld met alle gevolgen van dien.

Wij erkennen dat het onderwijs een flinke opfrisbeurt verdient. Maar dan moet het hoger onderwijs wél toegankelijk blijven.

En inderdaad, goed onderwijs heeft niet alleen een positief effect op het welzijn en de welvaart van het individu, maar ook op de samenleving als geheel. Juist daarom zouden we in hoger onderwijs moeten investeren in plaats van daar het geld weg te halen. In Brussel hebben ze dit al lang geconcludeerd; daar maken ze extra geld vrij voor onderwijs. Nederland zou daar nog wat van kunnen leren. Alhoewel de meeste politici het erover eens zijn dat de toegankelijkheid van het hoger onderwijs het belangrijkste goed is dat we hebben, zien we er in de huidige plannen weinig van terug. Gelukkig zijn de plannen voor een leenstelsel nog niet definitief. Wij roepen dan ook op om deze te schrappen.

Want alleen als studeren voor iedereen mogelijk is, kunnen we komen tot geweldig onderwijs!

weer terug als de centrale dienstverlening e centralisatie van ondervastloopt in een hinderlijke bureausteunende diensten cratie en decentraal ontwijkingsgedrag veroorzaakt veel treurnis ontstaat. De cyclus schijnt twee maal vijf aan onze universiteit. Ik jaar te duren. ben niet zo van centraliNog laat ik mij niet uit het veld slaan. saties. Op momenten van “Met de nieuwe IT-ontwikkelingen vertwijfeling vraag ik mij worden de mogelijkheden om decentraal weleens af of mijn opvatting rationeel is. te opereren steeds groter.” “Maar de Dan ga ik te rade bij al die hoogleraren centrale grip ook”, kaatsen mijn adviaan mijn faculteit die gespecialiseerd seurs terug. Vertwijfeld zijn in organisatiekunde, denk ik aan het ondermanagementadvies, strasteunend personeel dat tegie en veranderkunde.

De centrale om de vijf jaar heen en “Ach”, zeggen ze allemaal dienstverlening weer wordt geslingerd. met een flauwe glimlach, gaat vastlopen in Nu weer functioneel, dan “het is een slingerbeweeen hinderlijke weer operationeel wordt ging.” Altijd op zoek naar bureaucratie aangestuurd. En wie hun duidelijkheid vraag ik baas is, blijft ongewis. door. “Ondersteunend En sommigen worden er personeel op de eigen uitgeslingerd. faculteit beschikt over veel Als econoom zou ik ondermeer informatie. Zij weten zocht willen hebben wat voor wie ze werken, hun de kosten en baten zijn motivatie is groter en ze van ingrijpende reorganiverbeteren de werksfeer. saties, voor het personeel, de organisatie Ze leveren maatwerk en werken harder. en de maatschappij. En dan gaat het Dat is toch efficiënter?” zeker niet alleen om direct in geld uit te Ik krijg dan te horen dat je dat wel zou drukken zaken. Mijn hypothese is dat het zeggen, maar de diversiteit aan activiteiweleens flink zou kunnen tegenvallen. ten en oplossingen neemt dan al gauw In afwachting van de resultaten opteer te veel toe, vooral in financieel ruimere ik voor decentralisatie en een organisch tijden. Centraal houdt daar niet van, proces van aanpassing en verandering. volgens mijn adviseurs, en slaat terug in Dat slingert niet zo. financieel krappe tijden met centralisaties, standaardisaties en bezuinigingen.

Iedereen in het gareel. De slinger zwaait Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

9

Eredoctor

De Amerikaanse politicoloog Kathleen Thelen wordt eredoctor aan de VU. Zij herontdekt ‘instituties’ die de maatschappij veranderen.

DOOR dirk de hoog FOTO STUart darsch

D

e nieuwe eredoctor legt zonder aarzeling de vinger op de zere plek van Nederland. Op de 133ste verjaardag van de VU, maandag 21 oktober, krijgt Kathleen Thelen, hoogleraar political science in de Verenigde Staten, een eredoctoraat uit handen van Anton Hemerijck. De decaan Sociale Wetenschappen noemt haar een van de meest vooraanstaande sociale wetenschappers in de traditie van het historisch institutionalisme.

Institutionalisme verwijst naar ‘instituties’, zoals politieke partijen, vakbonden, en onderwijsorganisaties, die Thelen heeft herontdekt voor haar studie naar beleid, economie en politiek.

“Zij kijkt niet alleen naar het functioneren van het politieke systeem, zoals de traditionele politicologie nogal eens doet”, verduidelijkt Hemerijck. “Thelen bestudeert ook hoe het onderwijs, de gezondheidszorg, de sociale zekerheid, pensioenen en arbeidsverhoudingen zijn georganiseerd. Dat zijn allemaal terreinen die belangrijk zijn voor hoe een samenleving reilt en zeilt.”

Geroemd poldermodel Een voorbeeld van haar onderzoek is de vraag waarom het in de jaren negentig relatief goed ging met Nederland en nu een stuk minder. “Dat kwam vooral door het alom geroemde poldermodel. Allerlei maatschappelijke partijen, zoals vakbonden en werkgevers, waren betrokken bij het beleid, waardoor een brede, stabiele consensus ontstond”, zegt Hemerijck. “In de politiek was het toen mogelijk regeringen te vormen op basis van een hechte

10

nr 4 — 9 oktober 2013

ADVALVAS

wetenschap

Kathleen Thelen: expert in sociale verandering coalitie. Dat is nu een van de redenen dat Rutte het zo moeilijk heeft. In de politiek is sprake van opkomend populisme aan zowel de linker- (SP) als rechterzijde Kathleen Thelen is hoogleraar (PVV). Mede daardoor heeft de regering political science aan het grote moeite maatschappelijk draagvlak Massachusetts Institute of Technology in Cambrigde (VS). Zij te creëren.” doet vergelijkend onderzoek naar Thelen onderzoekt de veranderingen in sociaal-economische veranderingen samenlevingen en de dynamiek daarachin Noordwest-Europa, met name ter. Een stabiel maatschappelijk systeem Duitsland, en in de Verenigde werkt in haar ogen niet altijd vooruitStaten en Japan. Zij behoort tot de toonaangevende sociale gang in de hand. Het kan ook verstarring wetenschappers van de historisch opleveren. Een voorbeeld is Duitsland, institutionele benadering. Een waar zij veel onderzoek heeft gedaan. van haar bekende boeken is How Hemerijck: “Duitsland probeerde rond Institutions Evolve: The Political Economy of Skills in Germany, de eeuwwisseling de arbeidsverhoudinBritain, the Unites States and Japan gen meer naar Nederlands model in te uit 2004. In haar nieuwste boek richten. Onder meer om loonmatiging te besteedt ze ook aandacht aan bereiken. Maar dat lukte niet. De werkNederland. gevers- en werknemersorganisaties staan op veel grotere afstand tot de overheid dan in Nederland.”

Thelen zet zulke verschillen tussen landen in een historisch perspectief. Na de Tweede Wereldoorlog wilden de winnaars die Duitsland bezet hielden, voorkomen dat Duitsland weer een supersterke overheid kreeg. Daarom is bewust gekozen om de vakbonden en werkgeversorganisaties een relatief onafhankelijke positie te geven. In Nederland was de situatie anders. De schouders moesten er gezamenlijk onder worden gezet om de wederopbouw mogelijk te maken.

Dat is de basis van het poldermodel.

Wie is Thelen?

Doorgeslagen liberalisering Thelen werkt aan een nieuw boek dat begin 2014 uitkomt. Daarin besteedt ze ook uitgebreid aandacht aan Nederland. De titel is Varieties of Liberalization and the New Politics of Social Solidarity. Dat richt zich op de vraag hoe regeringen en andere actoren beleid aanpassen aan gewijzigde omstandigheden. Zij bekritiseert daarin onder meer de doorgeslagen liberalisering in de VS. Het onderwijs is grotendeels geprivatiseerd,

ADVALVAS

net als de gezondheidszorg en het welzijnswerk. Ook zijn de inkomensverschillen sterk toegenomen. Nogal wat mensen leven onder de armoedegrens. Volgens haar heeft dat nadelen voor de economische ontwikkeling van het land. Allerlei vormen van menselijk kapitaal worden onvoldoende ontwikkeld. Daarom doen landen met meer sociaal-economische gelijkheid, zoals Denemarken, Zweden en Nederland, het in haar ogen beter.

Hemerijck: “Ik vind haar een beetje te positief over Nederland. We hebben een groot probleem doordat zich hier een enorme financiële sector heeft ontwikkeld.

Maar die is nu wereldwijd diep in crisis geraakt. Dat heeft langdurige negatieve gevolgen voor Nederland.”

Haar werk is niet alleen van belang voor de wetenschap, maar ook voor de politieke praktijk. “Thelens benadering geeft beleidsmakers handvatten om werkzame, haalbare én aanvaardbare hervormingen door te voeren”, aldus Hemerijck.

Een eredoctoraat is een onderscheiding voor wetenschappelijke en maatschappelijke verdiensten. Voorafgaand aan de diesviering op 21 oktober verzorgt Thelen een seminar dat aansluit bij het jaarthema van de VU: maatschappij in de maak. advertentie

21 OKTOBER 2013

DIES NATALIS

SPONTANITEIT EN REGULERING Met diesredenaar prof.dr. Hans Boutellier, toekenning eredoctoraat aan prof.dr. Kathleen Thelen, improvisatie door Vrije Schrijver P.F. Thomése en uitreiking Societal Impact Awards.

WWW.VU.NL/DIES

11

nr 4 — 9 oktober 2013 22720_9_cm_dies_adv.indd 1

01-10-13 15:04

D N U O R A G N I K C A P BACK

D L R O W TCHAHNGEED MY LIFE – CARLIJN

S T E K C I T WERELD ENTEN D U T S R O VO AL VANAF , 5 39 .

1 €

De genomineerden

Hans Koster ruimtelijk econoom

Wie wint?

Koos Bosma hoogleraar architectuurgeschiedenis en erfgoedstudies

ADVALVAS

nr 4 — 9 oktober 2013

wetenschap

Hans de Moel geoloog

Gaat de Societal Impact Award dit jaar naar de vervoerseconoom, de milieubeleidsspecialist of de stedenbouwhistoricus?

En wat is relevanter voor de maatschappij: onderzoek naar overstromingsrisico’s of depressietherapie?

Ellen Driessen klinisch psycholoog

Maak kennis met de junior en senior genomineerden voor de SIA op advalvas. vu.nl>razende reporter.

Maandag 21 oktober worden tijdens de dies natalis de winnaars bekendgemaakt.

Foto’s: StudioVU/Yvonne Compier

Frank Biermann hoogleraar politicologie en milieubeleidswetenschappen

facebook.com/ advalvas

Piet Rietveld hoogleraar vervoerseconomie

13

VIPs

De VU benoemde onlangs onder anderen deze bijzonder hoogleraren: Aan de rechtenfaculteit Louis Sicking. Hij doet onderzoek naar de geschiedenis van het volkenrecht en het internationaal publiekrecht bij de afdeling Rechtstheorie en rechtsgeschiedenis.

Eveneens aan de rechtenfaculteit Roan Lamp. Hij onderzoekt de strafrechtelijke handhaving van financieel recht, meer in het bijzonder de onregelmatigheden binnen de financiële sector. Lamp participeert in het Zuidas Instituut voor financieel recht en ondernemingsrecht.

Aan de faculteit Aard- en Levenswetenschappen Ronald van Balen. Hij onderzoekt de kwartairgeologie van Nederland en werkt bij het cluster Earth and Climate van Aardwetenschappen. De benoeming vindt plaats vanwege de Stichting Lorentz van Itersonfonds TNO.

14

I

mmigranten kunnen een positieve invloed hebben op de innovatiekracht en de productiviteit van bedrijven en regio’s.

Dat blijkt uit onderzoek van econoom Ceren Ozgen, die hierop 25 september is gepromoveerd.

Migranten brengen ‘talent en een

unieke combinatie van verschillende achtergronden’ mee, en dat komt de innovatie ten goede.

Voorwaarde is wel dat de groep immigranten heterogeen is. Ze moeten dus niet allemaal uit hetzelfde gebied komen. Ook is de kans op innovatie het grootst

Oudere boeven

V

eel meer mannen beginnen pas op latere leeftijd een criminele carrière dan tot nu toe werd gedacht. Dat blijkt uit onderzoek waarop Vere van Koppen 8 oktober promoveerde. Zes van de tien veroordeelde mannen raakten pas als volwassenen op het slechte pad.

De onderzochte 1600 mannen waren gemiddeld 24 jaar toen ze voor het eerst voor de rechter kwamen. De

oudere daders zitten vooral in de georganiseerde misdaad zoals drugs- en wapenhandel. Sommigen raken pas na hun veertigste in de criminaliteit verzeild. In de criminologie was tot nu toe de heersende gedachte dat de meeste criminelen al in hun jeugd problematisch gedrag vertoonden. Van Koppen pleit ervoor bij misdaadpreventie en reclassering meer rekening te houden met de startende oudere daders.

(DdH)

Zie proefschrift via tinyurl.com/ crimineleouderen.

in kapitaalintensieve sectoren als de mijnbouw, research & development en ict, vooral als de bedrijven in niet-stedelijke gebieden liggen. (PB)

Zie proefschrift via tinyurl.com/ bedrijfmigranten.

Handen tegen hoofdpijn

M

anuele therapie is een bruikbare behandeling voor patiënten met een bepaalde chronische hoofdpijn, namelijk spierspanningshoofdpijn. De nadruk bij deze behandeling ligt op het versterken van de spieren in de nek. Zo’n drie procent van de bevolking lijdt aan deze kwaal. Andere behandelingen, zoals medicatie, stressmanagement en acupunctuur, hebben doorgaans geen positief effect. Bij manuele therapie neemt de frequentie van de hoofdpijn af en verbetert het dagelijks functioneren van de patiënten, concludeert René Castien in zijn proefschrift. (DdH)

Zie proefschrift via tinyurl.com/ hoofdpijnhanden. nr 4 — 9 oktober 2013

ADVALVAS

Irene Hoffman_thenounproject.com, rbbmr.nl

Nir Nussbaum

Laura Hollink, universitair docent bij Exacte Wetenschappen, won in Genève de internationale LinkedUp Challenge met het PoliMediaproject. Dat is een zoekmachine die het onderzoek naar de mediaberichtgeving van debatten in de Tweede Kamer eenvoudiger maakt. Zij ontving 2000 euro hiervoor.

ebony.com

Migranten goed voor bedrijf

onderzoeksnieuws

Duurzame wereld

W

ie duurzaamheid wil bevorderen, moet wereldbeelden begrijpen.

Want een spiritueel mens die zich verbonden voelt met de natuur, zal vatbaarder zijn voor duurzaamheid dan een atheïstische gadgetfreak.

Aard- en levenswetenschapper Annick Hedlund-de Witt, die zich specialiseert in milieubeleid, ontwikkelde het Integrative Worldview Framework om uiteenlopende wereldbeelden in het hedendaagse Westen te analyseren. Belangrijk, want wie de wereld duurzamer wil maken, krijgt te maken met cultureel ingebedde gedragspatronen, zoals vleesconsumptie, stemgedrag en de houding jegens milieuorganisaties.

Hedlund-de Witt is op 30 september gepromoveerd. (PB)

Puberbrein moet efficiëntie leren

Zie proefschrift via tinyurl.com/duurzamewereld.

H D

Zie proefschrift via tinyurl.com/dikdoorfrisdrank.

ADVALVAS

nr 4 — 9 oktober 2013

rbbmr.nl en thenounproject.com

300 kinderen die anderhalf jaar lang elke dag een blikje suikerhoudende limonade dronken, kwamen gemiddeld 1 kilo meer aan dan 300 kinderen die suikervrije limonade kregen.

at je dik wordt van frisdrank wisten we toch al? Promovendus Janne de Ruyter bewijst het definitief in het proefschrift dat ze op 3 oktober verdedigde. Het blikje frisdrank kwam in plaats van het suikerhoudende drinken dat de kinderen toch al mee naar school namen, dus ze kregen niet méér suiker binnen dan voorheen. En het lag niet aan andere dingen als chips of snoep dat de kinderen dikker werden, dat bewees De Ruyter ook. (WV)

Het online delen van taartrecepten leidt tot zakelijk succes. Dat toont promovendus Christine Moser aan.

“Hoe kan het delen van kennis in online communities nuttig zijn voor bedrijven? Daarvoor onderzocht ik een Nederlands forum van taartenbakkers dat zich vooral met decoreren bezighoudt.

Toen ik begon was het een kleine groep, nu hebben ze 22.000 leden.

Dat zijn mensen die bakken als hobby hebben, maar ook professionele bakkers. Deelname aan een online community bleek ook effect op hun zaken te hebben. Als bijvoorbeeld een bekend lid een workshop gaf, was ze verzekerd van deelnemers.

StudioVU/Yvonne Compier

Dik door frisdrank

Online taart delen

et efficiënt verwerken van informatie is nog volop in ontwikkeling in het puberbrein.

Vijftienjarigen verwerken informatie sneller dan dertienjarigen, ontdekte promovendus Sanne Dekker. Ze publiceerde hierover samen met haar promotor Jelle Jolles een artikel in vakblad Frontiers in Psychology.

Dekker liet de jongeren combinaties van cijfers en letters onthouden, waarna ze zo snel mogelijk de juiste cijfers bij de letters moesten zetten. De vijftienjarigen konden dit beter dan de dertienjarigen. Meisjes scoorden beter dan jongens, en vwo-leerlingen beter dan havo-scholieren, ontdekte Dekker ook. Maar schoolcijfers maakten overigens geen verschil.

Scholen zouden er in hun benadering van leerlingen rekening mee moeten houden dat hun brein nog niet uitontwikkeld is en op de juiste manier gestimuleerd moet worden, vinden Jolles en Dekker.

(WV)

Het delen van kennis verbeterde hun zaken. Er zitten veel zzp’ers in de taartenbusiness. Zij krijgen hier op een laagdrempelige manier informatie van collega’s. Andere leden kunnen je vertellen hoe je het beste taart voor duizend mensen kunt bakken of die formulieren van de Kamer van Koophandel kunt invullen. Een banketbakker die de website niet kent, heeft een nadeel ten opzichte van de mensen die wel online lid zijn.

Stel dat iemand zich afvraagt hoe je glazuur zo glad en strak mogelijk krijgt. Tientallen mensen denken dan na over een oplossing. De één heeft daar een tip zien staan, een ander heeft weer andere informatie. Zo kom je tot innovatie, kennis waarvoor andere bedrijven moeten betalen.” (FB)

Christine Moser promoveert 10 oktober. Zie proefschrift via tinyurl.com/taartendelen.

15

Veiligheid

Het dievenparadijs Een walhalla voor dieven, dat is de VU. Zo wist een mystery guest op klaarlichte dag giftige stoffen weg te slepen. door floor bal foto’s studiovu/yvonne compier

H

et is een onopvallende man die op een doordeweekse dag door de gangen van het Wis- en Natuurkundegebouw loopt.

Hij draagt het soort pak waaraan een vertegenwoordiger zijn betrouwbare uitstraling ontleent. Alleen verkoopt deze man niets. Zijn haar is kortgeknipt en lichtgrijs. Hij heeft het type gezicht waarvan getuigen zich later geen opvallende kenmerken kunnen herinneren. Heeft hij een spijkerbroek aan of draagt hij een laboratoriumjas, dan kan hij doorgaan voor de onderzoeker die hij niet is.

Samen met zijn handlanger loopt hij naar de gesloten deuren van een beveiligde afdeling. Hij drukt op de bel.

Op sommige dagen wordt de deur op afstand opengemaakt. Soms niet. Dan wacht hij even. Er is altijd wel iemand met wie hij kan meelopen. Iedereen is altijd aardig, iedereen is altijd beleefd. Hij staat nooit langer dan vijf minuten te wachten. En dat is jammer. Want Arjen Appelman is een dief.

Gifkast Vandaag loopt hij bij een laboratorium naar binnen. Hier heeft elke medewerker een veiligheidsinstructie gehad.

Draag je haar nooit los. Draag dichte schoenen. Spreek onbekenden aan. Dat gebeurt ook. De zeven medewerkers zeggen hem vriendelijk gedag. Hij vraagt een werknemer of hij even opzij wil gaan. Dat is geen probleem.

Appelman loopt naar de gifkast en maakt die open. Hij

16

nr 3 — 25 september 2013

ADVALVAS

campus

ADVALVAS

nr 4 — 9 oktober 2013

17

Veiligheid

18

nr 4 — 9 oktober 2013

ADVALVAS

In de cockpit van de VU: Big Brother ziet veel, maar niet alles

Help!

Een crimineel pakt een jerrycan met een vloeistof die hij een onderdeel van. Net als de start van niet mag hebben, bedankt de personeelseen bewustwordingscampagne.

Dieven sloegen leden en loopt de afdeling af. vorig jaar 170 keer Te veilig Op andere dagen is zijn missie anders. toe Dan loopt hij een werkkamer binnen en En dat is nodig. Universiteitsmedewerstopt hij mappen vol onderzoeksinforkers en studenten voelen zich veilig matie in zijn tas. Kopieert hij computertussen de grijze betonnen muren van de bestanden. Altijd maakt hij foto’s van de VU. Dus plaatsen ze een wig die voordure spullen die voor het grijpen liggen. komt dat de veiligheidsdeur van hun De iPads van het personeel. Hun laptops. afdeling telkens op slot valt. En laten ze Een gsm die op een bureau ligt. hun laptops en gsm gewoon slingeren.

Arjen Appelman is een man die altijd Op het klaptafeltje in de collegezaal, op zijn opdrachtgevers teleurstelt. Als hij hun bureau in hun werkkamer. Zelf zijn vooraf afspreekt wat hij zal meenemen, ze even weg. Koffie halen. Naar de wc. De denken ze dat het hem niet zal lukken. De deur hoeft niet op slot. uitkomst is bitter. Want waarom kon hij Die consequente onderschatting van de eigenlijk die beveiligde afdeling oplopen? risico’s komt Appelman in alle instellinEn waarom stopte niemand hem toen hij gen waar hij werkt tegen. Net als de angst onderzoeksresultaten in zijn tas stopte? om iemand aan te spreken. En het idee Die ingehouden irritatie van de leidingdat als er iets fout zit, collega’s wel ingrijgevenden vindt hij niet erg. Sterker nog: pen. Hoe meer mensen er in een kamer dat is zijn doel. Appelman is namelijk aan het werk zijn, hoe makkelijker hij geen crimineel. Hij is veiligheidsconsulongevraagd iets kan meenemen. Het zal tant. Dus geeft hij de buit altijd terug. En wel goed zijn, het zal wel veilig zijn. sluit hij zijn rooftocht af met een powerpointpresentaJammer alleen, dat dit gevoel van veiligheid onterecht tie. Zodat personeelsleden leren waar het misging. En is. De VU heeft gebouwen die openbaar zijn. Waar legivooral: hoe ze in de toekomst echte diefstallen kunnen timatie bij binnenkomst niet verplicht is. En dieven voorkomen. die vorig jaar 170 keer toesloegen. Bij een inbraak in het Initium (rechtenfaculteit) vorige maand werden 23 laptops meegenomen. De inbreker wist waar hij moest 1 miljoen euro zijn. ’s Ochtends was hij al op verkenningstocht geweest.

Van een gestolen iPad ligt de Nederlandse regering niet Dat het een afgesloten afdeling is, was geen probleem. wakker. Van ontvreemde gevaarlijke stoffen wel. Tot nu toe is het nog niet misgegaan. Wat er een enkele keer Een wetenschapster hield de deur voor hem open. uit de laboratoria gestolen wordt, gebruikt een dief met verstand van zaken vermoedelijk voor de productie van drugs. Om misbruik door terroristen te voorkomen, stelde de overheid een subsidie van 1 miljoen aan enkele universiteiten beschikbaar.

De VU bijt het spits af. Er komen extra camera’s en betere deurbeveiliging. Het alert maken van werknemers en studenten is het allerbelangrijkste wapen. Mystery visits door veiligheidsexperts als Arjen Appelman zijn daar »

ADVALVAS

nr 4 — 9 oktober 2013

Wat doe je als je vermoedt dat iemand criminele plannen heeft?

“Gewoon vriendelijk vragen of je iemand kunt helpen”, zegt hoofd beveiliging Rob Pel. “Als je dieven aanspreekt, willen ze zo snel mogelijk weg. Ze verzinnen een smoes en worden niet agressief.” Daarmee zouden ze namelijk de aandacht naar zichzelf trekken en de kans vergroten dat de politie gebeld wordt. Dat is juist niet hun bedoeling.

Loopt iemand met je mee naar een afgesloten afdeling? Zorg dan dat diegene bij de persoon belandt met wie hij of zij een afspraak zegt te hebben. “Als je iemand binnenlaat, valt diegene onder jouw verantwoordelijkheid”, vindt Pel.

Bij een inbraak bij Rechten zijn 23 laptops meegenomen

19

UVA MASTERWEEK 28 OKTOBER T/M 4 NOVEMBER Kies jouw master

aldi gen Bent u veeleisend? Zoekt u een werkgever met het DNA van een sterk merk? Heeft u ondernemersgenen? Wilt u een functie met overtuiging en passie invullen? Dan beschikt u in ieder geval al over de belangrijkste eigenschappen voor ons toekomstig management.

MELD J E W W W A A N OP .U M A S T E VA .N L / RW EEK

Naast een behoorlijke dosis initiatief en prestatiedrang, waarderen wij vooral de persoonlijke eigenschappen sympathiek, communicatief vaardig, empathisch vermogend en sociaal.

U past het beste bij ons als u beschikt over een pragmatische instelling, een natuurlijke georganiseerdheid, u in staat bent een team te enthousiasmeren en positief te motiveren.

Dan heeft u aldi genen!

@ Bibliotheek Bijzondere Collecties

Voor ons verkoopbedrijf te Zaandam zijn wij op zoek naar een

Ondernemend toptalent met een succesvol afgeronde studie.

Wij kijken uit naar uw sollicitatie!

‘Waarom waren zoveel vrouwen in de 19e eeuw vertaalster?’

Nina Kuin, alumna Cultuurgeschiedenis en Boekwetenschap & Handschriftenkunde

ALDI Zaandam B.V. T.a.v. de heer R.I.F. Mulder, Directeur Postbus 1504 1500 AM Zaandam Of via: zaandam@aldi.nl

HOE VER KIJK JIJ? We leven in een snel veranderende samenleving, met grote maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt om mensen die verder kijken. Verder dan het voor de hand liggende, verder dan het bekende.

Mensen die verder kijken zijn op hun plek bij de VU. De VU stimuleert haar medewerkers buiten hun eigen afdeling en eigen vakgebied te kijken. Om nieuwe wegen in te slaan. Om samen te werken aan toonaangevend onderzoek en onderwijs. De VU is een universiteit die midden in de maatschappij staat.

Met de blik gericht naar buiten. VU is verder kijken.

Ben jij een medewerker van de VU? Kijk dan voor een overzicht van alle interne vacatures op: WWW.VU.NL/VUNET/VACATURES Ben jij geen medewerker van de VU maar wel geïnteresseerd om bij de VU te werken? Kijk dan op: WWW.WERKENBIJDEVU.NL

Veiligheid

Een laptop stelen is zo makkelijk Letten studenten echt zo slecht op hun spullen? Redacteur Floor Bal probeerde het uit.

E

en iPhone en een laptop.

Populair onder gauwdieven en hoofddoelwit van mijn criminele activiteiten van vandaag. Om medewerkers en studenten erop te wijzen dat ze beter op hun spullen moeten passen, start de VU een speciale campagne.

Om te kijken of het echt zo erg is, ga ik op dievenpad. Mijn regels zijn simpel. Als ik spullen onbeheerd zie liggen, maak ik een foto met mijn telefoon. Vervolgens kijk ik of iemand mij op mijn rare gedrag aanspreekt. Iets aanraken doe ik niet, ik heb geen enkele behoefte om door hoofd beveiliging Rob Pel en zijn bewakers opgebracht te worden.

Ik begin bij de studieruimte op de begane grond van het hoofdgebouw. Hier zie ik meteen twee onbeheerde tassen staan.

De ene is een gratis rugzakje waarin ongetwijfeld alleen een paraplu en muffe boterhammen met kaas zitten. De tweede, een prachtige rugtas met vogelmotief, ziet er veelbelovend uit. Niemand reageert als ik de spullen fotografeer.

Mijn eerste grote slag Ik ben een slechte dief. Sluipen kan ik niet. Hoewel ik klein ben, kun je mij op mijn hakken drie gebouwen verderop al aan horen stampen. Toch kijken studenten niet op als ik een studieruimte na studieruimte binnenmarcheer, naar lege werkplekken loop en foto’s maak.

In de MediaXperience sla ik mijn eerste grote slag. Twee laptops kan ik op de foto zetten. Het is de vraag of het iemand

ADVALVAS

nr 4 — 9 oktober 2013

Voor een stampende dief zonder lef is mijn score bijzonder hoog

opgevallen zou zijn als ik die op mijn gemak in een tas geschoven had.

Ongetwijfeld hebben echte criminelen hier hun trucjes voor. Op de Zuidas besteelt een in pak gestoken crimineel werknemers van grote financiële instellingen. Hij ziet eruit alsof hij in dat pand werkt, dus niemand houdt hem tegen.

Bij het audiovisueel centrum van MediaXperience gaat het mis. Ik maak een foto van een kast vol beamers als ik door een werknemer aangesproken word. Wat ik aan het doen ben? Na mijn verklaring beaamt hij dat studenten die naast zijn kantoor aan het werk zijn, niet goed op hun spullen letten. “Ze zijn hartstikke gek.”

Op naar de bibliotheek. Daar had ik een mooie leren tas en simpele rekenmachine kunnen meenemen. Een paar verdiepingen hoger, bij de bibliotheek van Sociale Wetenschappen, zie ik een iPhone liggen.

Als ik bijna met mijn neus erop gedrukt lig om een scherpe foto te maken, word ik aangesproken door de studente die aan de tafel ernaast zit. Ze heeft met een studiegenote afgesproken dat ze op elkaars spullen letten. Een afspraak die duidelijk werkt.

Al met al is mijn score voor een stampende dief zonder lef binnen twintig minuten bijzonder hoog. Vijftien keer kon ik rustig een foto maken zonder dat iemand iets zei.

Mijn buit? Twee laptops, negen tassen, een usb-stick, een zonnebril en een rekenmachine.

21

Excellentieprogramma

Yes! Eindelijk loodzware opdrachten Hoogleraar Herbert Bos zet goede studenten hard aan het werk. Eerstejaars computer science zijn enthousiast over hun ‘excellence track’.

22

DOOR Floor Bal Foto Peter Gerritsen

A

l vier dagen lang is eerstejaars computer science Arthur de Fluiter aan het werk. Hij is bezig met de opdracht voor de zogeheten excellence track van zijn studie. Van een botnet, een verzameling gehackte computers, moet hij onder meer achterhalen hoe informatie naar de hackers verstuurd wordt. Vier weken is hij pas bezig met zijn studie en nu al wordt hij volledig in het diepe gegooid.

“Toen we de opdracht bedachten, vroegen we ons af of we dit de studenten wel kunnen aandoen. Voor vrijwel alle studenten is dit nieuwe stof”, zegt hoogleraar systems and network security Herbert Bos. “Ze kunnen nog niet

nr 4 — 9 oktober 2013

ADVALVAS

onderwijs programmeren en moeten alles uitzoeken. Dat kost ontzettend veel tijd en inzet.”

Heel veel leren Dit excellentieprogramma van de bachelor computer science zal naast inspiratie en plezier ook frustratie opleveren. Toen vorig jaar de nieuwe bacheloropleiding opgezet werd, bedacht Bos dit programma dat goede studenten hard aan het werk zet. Daarmee wil hij de studie interessant houden voor deze groep. Nu de bachelor Engelstalig is, komt een groot deel van de studenten uit het buitenland. “We hebben nog geen idee wat hun vooropleiding is. Daarom willen we diversiteit in de opleiding bieden.”

Wat levert het goede studenten op? De studenten die zich opgegeven hebben, moeten in de eerste en tweede periode bij een vak extra opdrachten maken. Wie alle opdrachten goed uitgevoerd heeft, krijgt maximaal twee punten bij het tentamencijfer. Later in het studiejaar mogen ze een eigen onderzoek uitvoeren, waarbij een promovendus of docent hen persoonlijk begeleidt. “We willen ze opdrachten geven waarbij ze hun creativiteit en vaardigheden kunnen inzetten. Ze leren er heel veel van.”

Ook De Fluiter noemt zichzelf “niet algeheel briljant”.

Omdat hij bang was dat de projecten te zwaar zouden zijn, overlegde hij eerst met de studieadviseur. “Maar deelname is vrijblijvend. Als het echt niet lukt, kan ik altijd stoppen.”

Waarom hij toch meedoet? Simpel. Hij vindt de opdrachten gewoon heel erg leuk. “Ik heb juist voor de VU gekozen omdat ik beveiligingsspecialist wil worden. Dit levert me kennis op in de gebieden waarin ik interesse heb.” Al met al vindt hij de opdracht niet te moeilijk.

Ook Hoekstra houdt tijd voor andere zwaarwegende zaken over. “Ik ben ook lid geworden van een studentenvereniging en ga naar leuke feestjes.”

Tegen de verveling Waarom zette Bos dit programma op voor eerstejaars?

“Ik ben bang dat goede studenten zich het eerste studiejaar vervelen. In het tweede jaar kunnen ze zich aanmelTrots den voor het honoursprogramma. Maar dat komt voor Hoewel hij verbaasd is over de vele aanmeldingen, hen te laat. Als ze het saai vinden, zijn ze minder gemoverwachtte Bos wel dat studenten bereid zouden zijn om tiveerd om hard te werken. Terwijl je met onderwijs meteen aan het begin van hun studie flink aan het werk mensen juist moet inspireren.” te gaan. “Studenten zitten helemaal niet op makkelijke Tijdens zijn eigen studie informatica aan de Universiteit vakken te wachten”, zegt hij. Dat blijkt volgens hem uit Twente verveelde Bos zich. “Ik ging niet naar college de evaluaties van de andere vakken die hij geeft. Al is omdat ik de vakken toch wel haalde. Ik klooide maar wat de studielast volgens zijn studenten extreem hoog, toch aan en hing veel in de kroeg.” zijn zijn beoordelingen altijd erg goed. “Ze willen uitgeDat het anders kon, zag Bos in Cambridge waar hij daagd worden.” promotieonderzoek deed. “De druk was Hij hoopt dat de excellence track een heel hoog. Gewone studenten moeten positieve sfeer in de groep brengt. “Hopedaar altijd op hun tenen lopen.”

‘Ik ben bang dat lijk ontstaat er een stemming waarbij Een stimulerende omgeving, vond hij. goede studenten mensen trots zijn op wat ze gedaan Daarom bood Bos al op het eerste college zich het eerste hebben. Dat ze het bijzonder vinden wat van zijn vak de excellence track aan. studiejaar ze doen en thuis vertellen dat ze de goede Geïnteresseerden krijgen na zijn wekestudie gekozen hebben.” lijks college een half uur extra instructies. vervelen’ Hij is niet bang dat er een tweedeling Verder moeten ze in hun vrije tijd aan de met de gewone studenten ontstaat. “Zij opdrachten werken. Tot zijn grote verbakrijgen het gewone onderwijs en merken zing meldde een derde van de studenten verder niets van het project. En wie het zich aan. “Terwijl we het helemaal niet normale programma volgt, kan nog aantrekkelijk brachten. We zeiden dat je steeds een tien halen.” je alleen moet aanmelden als je weet dat Niet alleen de studenten maar ook de docenten moeten je goed bent en bereid bent om hard te werken.” flink aan de bak. Dat is geen probleem volgens Bos. “De afdeling is er enthousiast over. Je leidt zo betere studenVlammen ten op. Uiteindelijk krijg je daardoor ook weer promoDirk Hoekstra vindt zichzelf helemaal geen topstudent. vendi met meer vaardigheden binnen. En de maatschapToch doet hij nu ook aan het programma mee. “Op de pij krijgt werknemers die meer kunnen.” middelbare school was ik niet gemotiveerd om te leren.

Hij gaat nog een stapje verder. “Ik denk dat de hele Ik haalde overal zesjes voor omdat ik het nut van vakken universiteit naar het idee van excellentietrajecten toe als biologie en natuurkunde niet inzag. Alleen voor moet. Als we al het onderwijs op deze manier verbewiskunde deed ik mijn best.” Nu hij een studie doet die teren, gaat de tevredenheid en de kwaliteit van alle helemaal bij hem past, is hij heel gemotiveerd. “Ik wil studenten omhoog.” vlammen en me er helemaal ingooien.”

ADVALVAS

nr 4 — 9 oktober 2013

‘Studenten zitten helemaal niet op makkelijke vakken te wachten’

23

Arie van Dalen vakbondsmedewerker Vawo

opinie

Houd wetenschappers niet eindeloos aan het lijntje Universiteiten moeten meer wetenschappers in vaste dienst nemen, vindt wetenschapsvakbond Vawo.

H

DOOR Welmoed Visser

et aantal gepromoveerde wetenschappers met tijdelijke arbeidscontracten is de afgelopen jaren sterk toegenomen.

U vindt dat een slechte ontwikkeling. Waarom?

“Het gaat om wetenschappers van rond de veertig die al hun zoveelste contract als postdoc hebben. Ze hebben geen baanzekerheid, kunnen moeilijk een hypotheek krijgen, worden soms na al die jaren alsnog ontslagen en vinden dan heel moeilijk ander werk omdat ze te gespecialiseerd zijn. Universiteiten laten deze groep te lang bungelen.”

Veel onderzoeken worden per project gefinancierd. Is het dan niet logisch om onderzoekers ook per project aan te stellen? “Wij vinden dat universiteiten het risico te veel afschuiven. Bij geld uit de tweede en derde geldstroom weet je van tevoren niet precies wat je binnenhaalt, maar over het geheel genomen is de stroom aan inkomsten redelijk constant. En op grond daarvan kun je meer wetenschappers een vaste aanstelling geven dan nu gebeurt.”

24

Maar dan is het risico voor de universiteit groter. “Het is echt niet zo dat je nooit meer van iemand afkomt als iemand een vaste baan heeft. En er zitten ook voordelen aan voor de universiteit: meer continuïteit in het onderwijs bijvoorbeeld. Deze mensen geven een behoorlijk deel van het universitaire

Tijdelijke contracten 40,7% van de wetenschappers aan Nederlandse universiteiten (promovendi niet meegerekend) had in 2012 een tijdelijk contract.

In 1995 was dit 22,8%.

Van de vrouwelijke wetenschappers had 52,9% een tijdelijke aanstelling, van de mannen was dat 34,7%.

Aan de VU was 42,2% van het wetenschappelijk personeel in 2012 in tijdelijke dienst (promovendi niet meegerekend).

Bron: Vawo, vakbond voor de wetenschap.

onderwijs. Voor de kwaliteit is het niet goed als er telkens nieuwe mensen zijn die zich moeten inwerken in een vak.”

Moet de universiteit dan meteen na iemands promotie besluiten of ze die persoon wil houden? “Het is logisch dat iemand eerst een postdoc-contract krijgt voor bijvoorbeeld vier jaar, maar daarna moet de universiteit wel besluiten of ze iemand als wetenschapper wil houden en dan ook een vaste baan aanbieden.

Nu zie je dat mensen na een twee contracten eerst een half jaar uit dienst moeten en dan weer verder gaan met hun onderzoek.”

Dat gebeurt? “Best vaak, helaas.”

Percentueel hebben meer vrouwen dan mannen een tijdelijk contract. Hebben jullie daar een verklaring voor? “Vrouwen hebben de afgelopen jaren een inhaalslag gemaakt in de wetenschap. Er zijn meer vrouwelijke wetenschappers, maar die groei komt bijna geheel voor rekening van wetenschappers met tijdelijke contracten.

Vrouwen groeien blijkbaar nog steeds minder gemakkelijk door naar de hogere posities met vaste contracten: hoofddocent of hoogleraar.”

Arie van Dalen

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 4 — 9 oktober 2013

ADVALVAS

COLUMN

Op kamp met Mart Bax José Verwaal derdejaars antropologie

D

e fraude stapelt zich op in academisch Nederland.

Mart Bax, hoogleraar politieke antropologie, heeft meer dan zestig publicaties naar eigen inzicht verdraaid. Van het niet bestaande Brabantse dorp Neerdonk tot het Bosnische bergdorp Medjugorje.

Het verhaal gaat dat in Medjugorje een medium elke maand een boodschap van de maagd Maria ontvangt.

In 1995 publiceerde Bax een onderzoek over dit dorp. Daar is het waarschijnlijk misgegaan. Ik denk dat Bax een ontmoeting had die zijn carrière in een nieuw perspectief plaatste. Hij zag een beeld waar de VU als een betonblok aan zijn been bungelde, Maria die hem bevrijdde van deze last. Sindsdien is zijn werk geïnspireerd door visioenen.

Op een terrasje hoor ik twee mannen gniffelen om deze visionair! “Hoe heeft hij het kunnen verzinnen.” Verbeeld ik het me, of klinkt er jaloezie in hun woorden? Misschien had ik ook bewondering geoogst als ik mijn onderzoek over ruilseks wat had aangedikt. Sommige respondenten hadden liever gehad dat ik aan hun pik zoog dan uit mijn duim,

ADVALVAS

nr 4 — 9 oktober 2013

maar mij had een fictieve orgie wel gezellig geleken.

Mij had een Het ego en de geslachtsdelen fictieve orgie wel van de informanten hadden gezellig geleken centimeters kunnen groeien.

De realiteit was minder pikant. Onder het genot van een kop koffie vertelde een 60-jarige hoe hij zo af en toe tuinhekjes repareert in ruil voor bedpret. De vrouwen waren geen Pamela Anderson maar dames met geldgebrek of een overspelige ex. Ze huilden uit bij de klusjesman, die hen maar al te graag troostte.

Van deze snotterende dames, van wie de man één zelfs beschreef als een olifant, had ik graag pornosterren gemaakt. Maar dan zou ik een reprimande hebben gekregen van mijn hoogleraar. Hij wil wetenschap fantasievrij houden en drukt ons op het hart om nooit alleen op veldwerk te gaan. Samen krijg je een betere indruk van een onbestaand dorp.

Ik denk dat wetenschappers hun frauduleuze neigingen niet moeten onderdrukken. Integendeel, creativiteit moet gevierd worden. Stuur de hoogleraren op schoolkamp. Bij voorkeur een kamp in het Brabantse Neerdonk. Als de gps de bestemming niet herkent, hebben ze direct een speurtocht. Laat ze knippen, plakken en buiten de lijntjes kleuren. Ze mogen elkaars werk versie-

ren met snorretjes en signeren met hun eigen handtekening. Het zal zo romantisch zijn, dichtbij elkaar rond het kampvuur. De professor raakt de gevoelige snaar met zijn vertolking van Guus Meeuwis’ Brabant: “En ik loop hier alleen, in een fictieve stad. Ik heb eigenlijk nooit last van heimwee gehad.” En ten slotte slapen ze allemaal zoet, de duimzuiger naast de diepslapers.

Het liefste zou ik zelf meegaan. Maar wel met de godfather van de antrofantasie erbij. Daarom, meneer Bax, nodig ik u hierbij uit voor een kampvuursessie waarbij u nog één keer uw verhalen vertelt aan het antropologische nageslacht. Het zal er als zoete koek ingaan.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

José ontrafelt Dit is de eerste column van José Verwaal (26, derdejaars antropologie). Als antropoloog houdt ze zich bezig met de rafelranden van de maatschappij: zo deed ze onderzoek naar mensen die eten uit de vuilnisbak. En ze houdt van mannen en daten, ook daarover gaat ze schrijven. En natuurlijk over haar observaties in die vreemde gemeenschap die zich VU noemt.

25

Bètafusie

UvA maakt meer lawaai A dan VU Als het over de voorgenomen bètafusie gaat, is de UvA aanzienlijk negatiever dan de VU. Hoe komt dat?

DOOR PETER BREEDVELD

26

fgelopen zomer was Advalvas op een bijeenkomst van de organisatie Animo, die zich kritisch opstelt ten aanzien van de Amsterdam Faculty of Science, zoals de fusiefaculteit van de bèta’s moet gaan heten.

Deze laat trouwens nog wel op zich wachten. Want de medezeggenschapsraden van VU en UvA zouden al op 11 oktober wel of niet instemmen hiermee, maar dat moment is uitgesteld naar 5 december.

Er zijn nog te veel vragen en twijfels. En de colleges willen maar weinig prijsgeven over de gevolgen van de fusie.

Terug naar de bijeenkomst van Animo.

Daar werden harde noten gekraakt, met name ten aanzien van de VU: “De VU is de laatste waarmee je wilt fuseren”, “de VU scoort nog lager op de rankings dan wij, dus van een fusie worden we alleen maar slechter”, “de situatie aan de VU is bagger en boos”, “we hebben niet voor niks voor de UvA gekozen”.

Jim Jansen, hoofdredacteur van Folia, het weekblad van de UvA en de Hogeschool van Amsterdam, ziet dat cultuurverschil ook. “De UvA is kritischer, activistischer, argwanender, kom eerst maar met goede bewijzen voordat we akkoord gaan met die fusie, zeggen de studenten hier.” VU-studenten vindt hij veel te stil: “Die zijn wat timide, braver, volgzamer.”

Toch kiest Folia geen partij, vindt Jansen.

Ik zou het fout vinden als we in Folia zeggen: ‘Je moet niet fuseren.’ Behalve in columns, opiniestukken en redactionelen. Daar mag dat wel.”

Toch hebben we sterk de indruk dat in Folia vooral de tegenstanders van de fusie een podium krijgen, met koppen als ‘Studenten in actie tegen bètafusie’,

nr 4 — 9 oktober 2013

ADVALVAS

mail

campus ‘Studentenpartij zet vraagtekens bij bètafusie’, ‘Liever extra studieadviseurs dan bètafusie’, ‘Stop samenwerking met de VU’ en ‘Ook VU-studenten bezorgd over bètasamenwerking’.

delijke vragen over de financiën, het administratieve systeem aan de nieuwe fusiefaculteit en de opleidingen. Maar op principiële punten zijn studenten én medewerkers aan de VU een stuk stiller.

Aan de UvA vliegen studenten nog weleens uit de bocht. UvA-studenten zijn trots op hun UvA-identiteit, dat heb je aan de VU niet. Dat is op zich iets heel moois. Die identiteit kun je uiten door te zeggen wie je bent en waarvoor je staat.

Maar aan de UvA bestaat de neiging om die identiteit op een negatieve manier uit te drukken, namelijk door anderen buiten te sluiten. Als je daar te ver in doorgaat, gaat het op een soort irrationele intrusieangst van de UvA lijken.”

Activistisch Eerlijk is eerlijk, de decaan van de UvAfaculteit Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica, Kareljan Schoutens, mag in Folia ook uitleggen waarom de fusie beter is voor iedereen, maar daarbij wordt er dan wel meteen op gewezen dat studenten ‘er hun twijfels bij hebben’.

Folia lijkt, kortom, een activistischer standpunt in te nemen dan Advalvas.

“Grappig dat je dat zegt”, aldus Jansen.

“Ik hoop niet dat het echt zo is. Ik denk wel dat het logisch is dat de sfeer aan de UvA doorwerkt in het blad van de UvA. Veel stroever Folia is ook kritisch, maar wel vanuit een Al Tamimi: “Als je soms hoort hoe er over puur journalistieke functie. En misschien de VU wordt gesproken, zó elitair. Dan is het zo dat de neezeggers eerder naar worden we weggezet als het kleine chrisons toekomen. Behalve als het om een telijke universiteitje in Amstelveen, het gedegen analyse gaat, gaan we dan het zusje van de UvA. Ik vind dat de berichtverhaal niet meteen kapotchecken bij geving in Folia daar ook aan meedoet. Die de tegenpartij. Op de website kun je dan is heel vaak populistisch. Maar ik moet later een follow-up schrijven, dat wel.” ook zeggen dat veel mensen aan de UvA Zo prikkelt Folia haar lezers een beetje, die op niveau mee discusvindt Jansen. “Ik vind siëren over de samenwerook dat ik daarvoor king met de VU, daar wel word betaald, om op ‘Als je soms hoort boven staan.” een beschaafde manier, hoe er over de VU Haat en nijd tussen de volgens journalistieke wordt gesproken, beide Amsterdamse principes, de gemoederen zó elitair’ universiteiten horen een beetje in beweging te er een beetje bij, vindt krijgen, en natuurlijk ook Jansen. “Dat is historisch traffic te genereren naar zo gegroeid.” Zelf heeft hij Foliaweb.nl.” aan de UvA gestudeerd, orthopedagogiek, en Poot op tafel hoewel er voordelen aan Jansen las in Het Parool zaten om dezelfde studie aan de VU te een interview met de voorzitster van de doen, heeft hij dat indertijd “geen seconuniversitaire studentenraad van de VU, Poey Lam, en vond haar erg genuanceerd. de overwogen”.

Hij heeft regelmatig met de VU te maken, “Die zou met haar poot op tafel moeten en dan valt hem op dat het daar allemaal slaan, rot op, wij willen dat niet!” veel stroever gaat dan aan de UvA. “Als “Tja, als je echt neutraal bent, ga je als we bijvoorbeeld een foto nodig hebben hoofdredacteur toch de VU-studenten van de voorzitter van het college van niet voorschrijven dat ze tegen moeten bestuur. Zulke foto’s zet ik aan de UvA de zijn?” reageert Marieke Schilp, hoofdhele dag uit, dat is geen enkel probleem. redacteur van Advalvas. Ze heeft niets Maar aan de VU is het altijd moeilijk, kost tegen prikkelen, “maar dat betekent niet het me enorm veel tijd en energie. Géén dat je dan maar geen hoor- en wederhoor idee waarom. We hebben een rubriek pleegt, omdat anders je verhaal wordt waarin wetenschappers hun collega’s een kapotgecheckt. En als de woordvoerders vraag stellen, en zodra we daarvoor aan van de tegenpartij niet uit zichzelf naar je de VU moeten zijn, stokt het daar altijd, toekomen, moet je ze maar opzoeken.” al moet ik zeggen dat afgelopen week een Van VU-student Yussef al Tamimi, tevens VU-hoogleraar wel meteen heeft gerealid van de universitaire studentenraad, geerd, dus het kán wel.” mag het aan de VU ook best wat harder.

“Studenten hier zijn net zo kritisch als aan de UvA. Wij stellen dezelfde inhouReageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

ADVALVAS

nr 4 — 9 oktober 2013

Reacties (max. 300 woorden) op Advalvas-artikelen zijn welkom op redactie.advalvas@vu.nl. De redactie behoudt zich het recht voor uw bijdrage eventueel in te korten.

Aantal neutronen In het verder interessante artikel ‘Cold cases voor geologen’ in de vorige Advalvas staat op pagina 13 in de tweede zin een storende fout: ‘Zuurstof komt voor met 16, 17 of 18 neutronen.’ Dat klopt niet, zoals een vwo-4 leerling al leert. Ieder zuurstofatoom heeft 8 protonen in de kern - dat maakt een atoom een zuurstofatoom. De 3 verschillende zuurstofisotopen hebben een massagetal van 16, 17 of 18. Dit betekent dat er in hun kernen óf 8, óf 9 óf 10 neutronen zitten.

Marinus Kool, docent scheikunde VASVU (Voorbereidend jaar anderstalige studenten)

Jammer Jammer hoor dat Roos van Rijswijk stopt. Ik heb altijd erg genoten van haar columns!

Floor Zwartbol, masterstudent wijsbegeerte en politicologie

Correctie Yolande Jansen is bijzonder hoogleraar humanisme in relatie tot religie en seculariteit aan de VU, en niet aan de UvA, zoals de vorige Advalvas berichtte bij het onderzoeksnieuws, pag. 17.

27

E-MAIL: OR@VU.NL

|

WWW.INTRANET.VU.NL/OR

| WWW.VU.NL/OR

| 9 OKTOBER 2013

MEDEZEGGENSCHAP EN DE ‘AMSTERDAM FACULTY OF SCIENCES’: AFS Woensdag 25 september beraadden de medezeggenschapsraden van de VU en VUmc, de USR, en OR, ODC’s en FSR’en, zich over de gevolgen van de fusie tussen de bètafaculteiten van de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit. In een volle en zeer betrokken zaal lag de focus op menings- en standpuntvorming en de strategie die de medezeggenschap de komende tijd moet volgen in hun overleg met het bestuur. De medezeggenschap heeft instemmingsrecht op de voorgenomen fusie en daarom had de OR van de VU besloten tot een draagvlakconferentie om te peilen of de richting waarin de medezeggenschap nu denkt, gehoor vindt bij de directe achterban.

INTRODUCTIE De voorzitter van de Ondernemingsraad, Ottho Heldring, verzorgde de introductie waarin hij de recente geschiedenis van alle grote gebeurtenissen op de VU nog eens op een rijtje zette. In het nu vigerende Instellingsplan 2011-2015 wordt, naast speerpunten als H2LS, internationalisering, verbreding van BA-opleidingen en inperking van de academische kern, al gesproken over een nauwere samenwerking met de UvA. De gezamenlijke raden hebben destijds met dit instellingsplan ingestemd. In de periode na die instemming werden echter verregaande beslissingen genomen die afweken van dit instellingsplan. Zoals met de reorganisatie bedrijfsvoering VU, de instellingsaccreditatie en

de fusie tussen de bètafaculteiten (en de ontwikkeling van eventuele andere samenwerkingsverbanden tussen VU en UvA). De trend dat alles groter moet, omdat het efficiënter (en goedkoper) is, zet zich ook in het hoger onderwijs onverminderd voort. Dat fusies niet altijd het verwachte resultaat opleveren en zeker grote onderwijsorganisaties niet altijd de oplossing bieden voor problemen (denk aan Amarantis) lijkt men over het hoofd te zien. De plannen spiegelen immers een internationale aanzuigende werking voor van wetenschappelijk talent en investeerders, zodat de AFS een “hub” wordt voor hoogtechnische wetenschap dat zich internationaal met de beste universiteiten kan meten.

IDENTITEIT IN ONTWIKKELING De vicevoorzitter van de OR, Jelly Reinders, bracht de discussie bij de identiteit van de VU en UvA en de cultuurverschillen tussen beide instellingen, of het nu om de universiteiten of om de ziekenhuizen gaat, die ook al met elkaar in tango zijn. De VU komt voort uit een vereniging, met directe invloed van de leden (het VU collectebusje) en mede daardoor ontstond de emanciperende missie van de VU. De UvA heeft als reputatie dat ze losser en vrijer zijn georganiseerd. Moet je als VU vasthouden aan je oude waarden en identiteit? Die zijn toch dynamisch?

Neem jezelf mee dan komt die identiteit er vanzelf wel, is de gedachte. Daarnaast: het Instellingsplan is vijf jaar oud. Misschien zijn 5-jaren plannen uit de tijd geraakt en vragen de ontwikkelingen in de maatschappij om een meer flexibele aanpak? Moet je als medezeggenschap tegenwerken of meewerken als je geconfronteerd wordt met onverwachte ontwikkelingen?

De discussie was geanimeerd en de meningen gevarieerd.

POSITIEF EN NEGATIEF In een derde sessie werd getracht positieve en negatieve aspecten van de fusie in kaart te brengen, maar ook de problemen die niet instemmen met zich meebrengen. Positieve punten die zijn genoemd zijn financiële voordelen van samenwerking, de mogelijkheid een breed aanbod van opleidingen te handhaven, en de wervingskracht onder nieuwe studenten, maar ook de tweede en derde geldstroom.

Negatieve punten die zijn genoemd zijn het mogelijk volledig losraken van de AFS van de VU, het verdwijnen van de academische kern, en risico’s dat de AFS de VU financieel leegzuigt vanwege mogelijk onbeheersbare kosten, dat de AFS onbestuurbaar blijkt , dat het overgebleven deel van de VU wegkwijnt, en mogelijke administratieve en IT-gerelateerde chaos.

Niet instemmen kan ertoe leiden dat de bestaande samenwerking in zijn geheel wordt opgeblazen en dat de bèta faculteiten van de VU uiteindelijk wellicht niet te financieren zijn, met alle personele gevolgen van dien.

STANDPUNTEN EN DILEMMA’s Wat moet het standpunt van USR en OR zijn ten aanzien van de AFS? De bètafaculteiten, inclusief personeel, zien een fusie wel zitten. Wellicht zijn ze te klein om zelfstandig te blijven bestaan, en is dat in een groter geheel wel haalbaar. Moet de medezeggenschap daar dan voor gaan liggen?

Dat is een echt dilemma, want de vorming van een AFS heeft voor de rest van de VU verstrekkende gevolgen. Immers, Bèta maakt 40% van de VU uit. Zou de vorming van een combi UvA-VU niet veel geld wegtrekken uit de VU? Heeft het bestuur na de totstandkoming van de ASF nog wel invloed op het daar gevoerde beleid? Blijven de VU en UvA zeggenschap delen bij een alliantie, of wordt dit in een paar jaar uitgebouwd tot een zelfstandige organisatie, los van de universiteiten? Wat gebeurt er met het personeel dat mee is verhuisd? Hoe zit met de medezeggenschap bij AFS? Heel veel vragen, die door het CvB vooralsnog niet beantwoord kunnen worden.

Vervolgens discussieerden de deelnemers over deze punten. Een in het oog springende conclusie luidde dat het bestuur een duidelijke visie moet ontwikkelen op het overblijvende deel van de VU en dit VU-breed en met de medezeggenschap te bespreken. Daarnaast is een duidelijke bestuursstructuur voor AFS onontbeerlijk voor het slagen ervan.

TOEKOMST VAN DE MEDEZEGGENSCHAP Als laatste werd de toekomst van de medezeggenschap besproken. Vorm, structuur, organisatie. Wat moet en wil je ermee? De raden van VU en UvA zijn verschillend georganiseerd. De VU heeft een OR en onderdeelcommissies, de UvA heeft een COR (centrale ondernemingsraad) en daaronder ondernemingsraden per dienst en faculteit. Studentenmedezeggenschap volgt eenzelfde patroon: de VU heeft een USR en facultaire FSR’en. De UvA heeft een centrale studentenraad (CSR) met daarin een vertegen-

woordiging uit de FSR’en. Als de AFS doorgaat zal men dus moeten kiezen. Wanneer de AFS een aparte OR krijgt zal het moeilijk zijn een band te behouden met de OR van de VU. Om die band wel te behouden ligt het voor de hand de structuur van de UvA over te nemen, met een COR. Deze structuur kent echter één groot nadeel: omdat de diensten een eigen OR krijgen, met 1 persoon in de COR, raakt het OBP ondervertegenwoordigd in vergelijking met de huidige OR van de VU. De USR heeft een duidelijke voorkeur voor een structuur zoals die op de UvA bestaat, met daarin getrapte verkiezingen (elke FSR kiest een vertegenwoordigend lid voor de CSR naast de helft direct gekozen leden). Wellicht dat gezamenlijk vergaderen van OR en COR een idee is. De colleges van besturen gaan dit ook doen en medezeggenschap volgt tenslotte zeggenschap.

Aan het eind van een volle en inspirerende dag is de conclusie dat er spannende tijden aankomen.

COLOFON

AMBTELIJK SECRETARIS ONDERNEMINGSRAAD KITTY JONG, DE BOELELAAN 1105, K 1D-30, 1081 HV AMSTERDAM, TEL. 020 59 85312, DAGELIJKS BESTUUR OTTHO HELDRING, (VOORZITTER),JELLY REINDERS, (VICEVOORZITTER), HENK OLIJHOEK COMMISSIE COMMUNICATIE JANNEKE EPPINGA, DICK VAN GILDER, HENK OLIJHOEK, MATTHIJS PONTIER, RICK VERMUNT, PETER VERSTEEG TEKST KITTY JONG, DICK VAN GILDER, RICK VERMUNT FOTO’S JELLY REINDERS VORMGEVING STUDIOVU

WWW.FACEBOOK.COM/ONDERNEMINGSRAAD.VU @OR_VU

Ondernemingsraad

Leesvoorstelling

Restaurant

n va nt. ten ura os ta p k res t o et en lt h tud ee n s ord ee eo at b ga en ek ten we it e d e as u Om valv ad

cultuur

Ongedwongen met de keukenrol op tafel Buuf

Ali B Ali B beken(d)t Zaterdag 26 oktober Aanvang 20.30 uur Studenten € 11,50 Medewerkers VU € 14,griffioen.vu.nl

Op Volle Toeren, The Voice, de T-Mobile-reclame: was er ooit tv zonder Ali B? Het zou wat minder mogen, maar zeg nou zelf: een Marokkaan die Nederlands erfgoed als Ria Valk en Ronnie Tober aan de vergetelheid ontrukt, dat had zelfs Wilders niet kunnen dromen.

Naast rapper en presentator is Ali B ook cabaretier.

Vorig jaar won hij met zijn debuut verrassend de Neerlands Hoop. Eerdere winnaars waren Wim Helsen, Eric van Sauers, Sara Kroos, Ronald Goedemondt en Paulien Cornelisse. Om even een indruk te krijgen.

‘Multitalent geeft zonder gêne een inkijkje in zijn leven’, schreef de jury.

Blijkbaar zijn nog niet alle verhalen verteld: Ali B komt naar Uilenstede met de leesvoorstelling van zijn tweede programma Ali B beken(d)t. Beetje geforceerd, die titel. Niets voor ongeletterden, of juist wel?

Dick Roodenburg, publiciteitsmedewerker Griffioen

30

FOTO Stephanie Pistel

Cultuurcentrum Griffioen Uilenstede

CONCEPT Een huiselijk restaurant in de sfeer van de jaren zestig, zeventig. Je bestelt als gast via je smartphone of gewoon aan de balie. Klanten moeten zelf de drankjes en het eten halen. Je kunt alleen voor de lunch reserveren.

SFEER Je merkt het meteen: dit is een gelegenheid zonder poespas.

De keukenrol ligt gewoon op tafel; een ongedwongen huiskamersfeer. Het is er een beetje donker en de stoelen zijn allemaal verschillend.

ETEN Elke dag kun je hier een vis-, vlees-, of een vegamaaltijd eten.

Wij bestellen de Mexicaanse taart en courgettetaart. Wij halen een broodje tapenade vooraf. Wanneer de pieper op onze tafel afgaat, halen we onze taarten op. Wat een royale porties! Mijn tafelgenoot krijgt haar Mexicaanse taart met gehakt, nachos, mais en bonen niet eens op. Mijn courgettetaart smaakt heerlijk. Er zitten ook aardappeltjes in. De rucola erbij is een beetje te veel voor mij. Alles wordt zelf gemaakt hier. We nemen een brownie als toetje, echt goddelijk.

BEDIENING Ha, je moet dus alles zelf halen. Achter de balie staat wel een heel aardige dame. Wel jammer dat je soms in de rij moet staan om iets te bestellen en dan lang van tafel bent.

TIP Neem die huisgemaakte desserts.

AANRADER Volmondig ja voor uit eten met vrienden of een jong gezin. Maar het is geen plek voor een romantisch diner met je lover.

PRIJS Spotgoedkoop. Elke maaltijd kost 8,80 euro. En ons broodje tapenade vooraf is 1,75 euro. Waar vind je dat nog?

WAARDERING

BUUF Overtoom 495 huis buufeten.nl Kim de Jong, derdejaars sociologie

Ook GRATIS UIT ETEN voor Advalvas? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 4 — 9 oktober 2013

ADVALVAS

studenten

Sleutelgat 04

Wat zegt de inrichting van je kamer over jezelf? En klopt die indruk ook?

VU-studenten gluren in de kamer van bianca kok.

“W

ow, ik heb nog nooit zo’n opgeruimde kamer gezien”, zegt student bewegingswetenschappen Jelle de Jong (22) verbaasd.

“Hier woont een heel net meisje dat trouwens van thee én van koffie houdt. Ze is ook heel modebewust, dat zie je aan de shoptasjes en de kaart van Parijs. Dat is natuurlijk dé modestad, ze is daar vast speciaal naartoe gegaan om lekker uitgebreid te shoppen met vriendinnen.”

“Hier woont een rustig persoon, niet echt een feestbeest”, gokt geneeskundestudent Jisce Puik (18). “De kamer is heel wit, maar toch evenwichtig met dat rood, helemaal zen. Als ze wel veel zou feesten, zou ze absoluut geen tijd hebben om haar kamer zo netjes te houden. Ze heeft vast wel rommel, maar dat heeft ze

ADVALVAS

nr 4 — 9 oktober 2013

keurig onder haar bed weggestopt.

Toch is ze niet echt materialistisch, daar is de tv te oud en dik voor.

Had ik al gezegd dat hier een meisje woont? Dat lijkt me duidelijk, een jongen zou nooit zo’n leuke theepot hebben, maar gewoon een simpele van de Hema, zonder bloemetjes.”

“Die mooie kroonluchter en de schilderijen; nee, hier woont beslist geen bètastudente, maar een creatieve meid”, zegt student gezondheid en leven Denise Austen (20). “Ik denk niet dat ze heel actief is in het studentenleven, waar zou ze anders alle foto’s van haar wilde feestjes verstopt hebben? Ze is geen lid van een studentenvereniging, anders zou ze daar heel trots en prominent een vaandel van hebben hangen. Ze is vast al masterstudent, ze is niet meer heel jong, want ik zie nergens onnodige frutsels. En ze houdt ook niet van uitbundige versieringen.”

Bianca Kok 22 Studeert information knowledge management Betaalt 340 euro voor haar kamer in Uilenstede

“Dat mijn kamer netjes is, zegt iedereen die hier voor het eerst komt”, lacht masterstudent information knowledge management Bianca Kok (22). “Ik kan gewoon niet tegen rommel. Die stop ik inderdaad in bakken onder mijn bed. En ik ben wel dol op thee, níet op koffie. Het koffiezetapparaat is er alleen voor visite.

Het was een krijgertje, net als de tv. Ik geef niet om hippe, ultradunne tv’s.

Als ik iets wil kijken, doe ik het meestal op mijn laptop. Grappig dat ze denken dat ik een saaie huismus ben. Maar ik hou juist wél van een feestje! En Parijs, daar heb ik een half jaar gewoond als exchange-student. Parijs is echt mijn stad, ik wil daar nog héél vaak heen.”

Door student-reporter Nienke Stumpel Foto’s Peter Valckx

Wil je ook in Sleutelgat?

Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

31

Griff

32

door Merlijn Draisma

nr 4 — 9 oktober 2013

ADVALVAS