Nr 09 17 december 2014

17 december 2014 winterspecial

Nr 9

Sleutelfiguren: vijf studenten die het debat op de VU bepalen | Verlossers in de oudheid: de ene messias is de andere niet | Gewoon wat een studentje ’s avonds eet met kerst

Onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit — www.advalvas.vu.nl

‘Altijd weer die vraag waar ik vandaan kom’ pag 21

voorwoord

Sleutelfiguren Studeren is allang niet meer zo relaxed als toen Rutte en Bussemaker het deden. Voor een complete bachelor en master staat doorgaans nog maar vier jaar, de prestatiedruk is toegenomen, met een behoorlijke verschoolsing tot gevolg.

En dan zijn er ook nog veel meer studenten, en wordt studeren bovendien zo duur dat je er wel bij móét werken.

Dan is het extra bijzonder dat er nog studenten zijn die naar de campus komen om meer dan alleen studiepunten bij elkaar te sprokkelen. Die met hartstocht en tomeloze energie proberen van de VU een nog betere universiteit te maken. De redactie van Advalvas is vol bewondering. Daarom portretteren wij in dit kerstnummer vijf van die sleutelfiguren. Gefotografeerd door vijf topfotografen.

Wij wensen hen en al onze lezers een gelukkig nieuwjaar.

Marieke Schilp, hoofdredacteur advertentie

HOE VER KIJK JIJ? We leven in een snel veranderende samenleving, met grote maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt om mensen die verder kijken. Verder dan het voor de hand liggende, verder dan het bekende.

Mensen die verder kijken zijn op hun plek bij de VU. De VU stimuleert haar medewerkers buiten hun eigen afdeling en eigen vakgebied te kijken. Om nieuwe wegen in te slaan. Om samen te werken aan toonaangevend onderzoek en onderwijs. De VU is een universiteit die midden in de maatschappij staat.

Met de blik gericht naar buiten. VU is verder kijken.

Ben jij een medewerker van de VU? Kijk dan voor een overzicht van alle interne vacatures op: WWW.VU.NL/VUNET/VACATURES Ben jij geen medewerker van de VU maar wel geïnteresseerd om bij de VU te werken? Kijk dan op: WWW.WERKENBIJDEVU.NL

Sophia Salem

11

Ashraf Hachhouch

17

Princess Attia

21

Ilyes Machkor

25

Yussef Al Tamimi

27

INHOUD

jaargang 62 — nr 9

VU NU Dinsdag 9 december 2014, 22.26 » Jaap Edenbaan, Het schaatsuitje Anguilla, de studievereniging van de bachelor gezondheid en leven.

Foto Peter gerritsen

De ene Messias is de andere niet: over de voorgangers van Jezus 12 Gewoon wat een studentje met Kerst eet: recept voor een supersimpel diner 22 En verder Online nieuws

4

In actie: Stefan Bakker

6

Opinie: Japanse dreiging

8

Column: Nico van Straalen

9

Advalvas online

10

Onderzoeksnieuws

18

Opinie: nooit genoeg promovendi

24

Column: Roos

26

OR

28

Cultuur: cabaret en restaurant

30

Sleutelgat

31

Griff

32

Coverfoto Martijn Gijsbertsen

Het volgende nummer verschijnt op 14 januari 2015.

onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit Redactieadres De Boelelaan 1105 kamer 1-D-40 1081 HV Amsterdam redactie.advalvas@vu.nl Hoofdredacteur Marieke Schilp Redactie Floor Bal, Peter Breedveld, Dirk de Hoog, Marieke Kolkman, Welmoed Visser Eindredactie Win Castermans, Welmoed Visser Secretariaat Anna Jansen (020) 5985630 secretariaat.advalvas@vu.nl Basis Ontwerp Luis Mendo - GOOD Inc. Vormgeving Rob Bömer, rbbmr.nl

ADVALVAS

Medewerkers Merlijn Draisma, Peter Gerritsen, Martijn Gijsbertsen, Jordi Huisman, Sander van der Neut, Roos van Rijswijk, Dick Roodenburg (Griffioen), Bas van der Schot, Nienke Stumpel, Peter Valckx, Leonie ter Veld, Marieke Wijntjes Copyright HOP-kopij Hoger Onderwijs Persbureau, Amsterdam VU-advertenties zie secretariaat Commerciële advertenties Bureau Van Vliet (023) 5714745 Druk Opmeer drukkerij BV, Den Haag

nr 9 — 17 december 2014

3

RSS feed College zet reorganisatie door Abonneer je op het laatste nieuws online PvdA in Eerste Kamer stelt kritische vragen over leenstelsel De senatoren van de Partij van de Arbeid lijken niet van plan het leenstelsel zonder meer te accepteren.

Mamma Minis speelt én zingt

‘Wetenschappers moeten wetenschap besturen’ De grootste wetenschappers van Nederland, winnaars van de Spinoza-premie, vrezen voor drastische veranderingen in de financiering van de wetenschap. Dat schrijven ze in een open brief.

Fiod onderzoekt declaraties bij VUmc Wintermarkt voor seksueel misbruikte meisjes Hans Brug wordt nieuwe decaan Geneeskunde Wat doe je met een depressieve aap?

Kustwater is te giftig voor algen ‘Inbreuk privacy Hoes is niet gerechtvaardigd’

Voor al het laatste nieuws: advalvas.vu.nl 4

O

TrafficMC/Yvonne Compier

Hadewych Minis trad op in de Griffioen, een voorstelling voor VU-medewerkers.

De studentenbalie is een van de diensten van studentgerichte ondersteuning die wel blijven bestaan

ndanks het negatieve advies van de ondernemingsraad heeft het college van bestuur toch besloten om de reorganisatie van de dienst studentgerichte ondersteuning in grote lijnen te laten doorgaan. De or had het college acht dringende adviezen mee gegeven. Aan een aantal adviezen, zoals het behoud van

arbeidsplaatsen voor de begeleiding van studenten met een functiebeperking, de studentenpsychologen en de bijbehorende administratieve ondersteuning, is geen gehoor gegeven.

Ook het advies om pas per 1 januari 2016 te bepalen wie er ontslagbedreigd is, wordt niet opgevolgd.

“Collega’s nog een jaar in onzekerheid te laten, vinden wij niet wenselijk”, schrijft het college.

Wel is er goed nieuws voor de

roostermedewerkers, die behouden hun functie. Hun herindeling bij een andere afdeling blijft wel in stand.

De ondernemingsraad dreigde met een rechtszaak als de adviezen niet zouden worden opgevolgd. Of de raad nu daadwerkelijk naar de rechter gaat, wordt deze week bekend. (FB)

Meer hierover op advalvas. vu.nl>nieuws>4 & 9 december.

Godgeleerdheid blijft zelfstandig De faculteit Godgeleerdheid blijft een aparte faculteit. Het college van bestuur volgt met dit besluit het advies van een interne werkgroep.

E

r was even sprake van dat de faculteit zou samengaan met Letteren en Wijsbegeerte in de faculteit Geesteswetenschappen, maar dat gaat dus niet door. “Theologie en de VU hebben belang bij een aparte positionering”, licht rector Frank van der Duyn Schouten het besluit toe. “Omdat de faculteit niet maar één kerk als doelgroep heeft, maar allerlei verschillende

christelijke kerken, andere religieuze stromingen en ook het maatschappelijk veld, vergt het de nodige bestuurlijke energie om met al die partijen contacten te onderhouden. Bovendien is voor die partijen belangrijk dat zichtbaar is hoe de VU omgaat met theologie en dat vermindert als de faculteit wordt ondergebracht in de faculteit Geesteswetenschappen.”

De keus voor een zelfstandige faculteit is in het licht van de

reorganisaties, bezuinigingen en fusies op de VU absoluut niet vanzelfsprekend. De oude faculteiten Letteren en Wijsbegeerte zijn al gefuseerd tot Geesteswetenschappen en Pedagogiek en Psychologie gaat binnenkort officieel samen met Bewegingswetenschappen. “We gaan wel kijken of in de toekomst de bedrijfsvoering van Godgeleerdheid samengevoegd kan worden met andere faculteiten”, zegt Van der Duyn Schouten. (MK)

nr 9 — 17 december 2014

ADVALVAS

advalvas_online

(Re)tweets

Lekker roddelen op Spotted at VU

H

eb je een geheime crush op iemand? Of stoort het je dat iedereen ’s ochtends bij de liften zo staat te dringen en heb je geen zin om daar openlijk iets van te zeggen? Kijk dan eens op de Facebook-pagina ‘Spotted at VU’. Daarheen sturen mensen anoniem berichtjes over dingen die hen zijn opgevallen in en om de VU. “Het doel is om mensen plezier te geven en te laten roddelen op een andere manier dan in het dagelijkse leven”, aldus de beheerders, die zelf ook anoniem willen blijven.

Een selectie uit de opvallendste tweets van de afgelopen dagen

De pagina heeft nu al bijna duizend likes en bereikt bijna 1600 mensen. “Laatst stonden we in de rij voor koffie toen we een paar vrienden tegen elkaar hoorden praten over een post waarin iemand aan de schandpaal werd genageld omdat hij zijn gordijnen niet dicht had gedaan terwijl hij ‘bezig was’. Het is erg lastig om dan niets te laten merken.” De beheerders hebben nog nooit aan iemand hun identiteit verklapt. Zelfs hun beste vrienden weten niet dat ze dit doen. (SvdN)

Lees het hele verhaal op advalvas.vu.nl>nieuws> 12 december.

Meer loon

Universiteitsmedewerkers krijgen de komende twee jaar 3% meer salaris.

@FrankdeBakker 15-12_25 Brutally Honest Peer Review Comments From Scientists http://www. buzzfeed.com/h2/pulse/kellyoakes/ more-like-smear-review-amirite … via @ kahoakes @buzzfeed “I am afraid this manuscript may contribute not so much towards the field’s advancement as much as toward its eventual demise”, is een van de commentaren. Herkenbaar en grappig, maar de bronvermelding van de quotes is mager. Wellicht te wetenschappelijk?

r is een onderhandelaarsakkoord tussen de bonden en universiteitenkoepel VSNU. Daar staat in dat medewerkers per 1 januari 2015 structureel met 2 procent meer salaris krijgen en vanaf 1 januari 2016 nog 1 procent.

Daarnaast krijgen werknemers op 1 juni 2016 een eenmalige uitkering van € 350,bruto. Universiteiten verplichten zich bovendien om het aantal flexcontracten terug te brengen. Het onderhandelaarsakkoord moet nog worden voorgelegd aan de achterban van de bonden. (WV)

@deVSNU 8-12_Wat moet Nederland met #BigData?

De #NationaleDenkTank presenteert 10 oplossingen! http://thndr.it/118XKLz Drie VU-studenten en een -promovendus hebben meegedacht met de Denktank. Ze komen onder meer met de oplossing om webwinkels icoontjes te laten gebruiken, zodat klanten weten hoe veel privacy ze weggeven. Zie ook advalvas. vu.nl>nieuws>9 december.

Buikpijn

Voordeel

Oud-decaan Harmen Verbruggen over een gevleugeld begrip voor economen: het comparatieve voordeel op advalvas. vu.nl>blogs&columns

ADVALVAS

nr 9 — 17 december 2014

E

Meer hierover op advalvas.vu.nl>nieuws> 15 december.

Nounproject.com/Ilya Melichenko

‘Pijn in mijn buik. Ik ben er misselijk van.’ Of is het stress?

Volg Gaby den Held op advalvas.vu.nl>blogs&columns

Twijfel over je studie kan elk moment toeslaan. Studentendecaan Wielkens geeft advies op advalvas.vu.nl>tips&trucs

@sash2mummy 15-12_Bloedspoed De race van Jet #leenstelsel #EK #doorduwen #fail http:// scienceguide.nl/201412/grote-haast-metstudievoorschot.aspx …

Onderwijsminister Jet Bussemaker heeft grote haast. Ze wil de afschaffing van het leenstelsel zo snel mogelijk door de Eerste Kamer hebben en beantwoordde afgelopen vrijdag Kamervragen binnen een paar uur. Volgens Science Guide is Bussemaker bang dat de Kamermeerderheid niet lang meer zal bestaan @UK_Groningen 15-12_De UK enquêteerde 700 studenten over drugsgebruik. Xtc is niks bijzonders.

Vooral voor leden van een vereniging. http://www.ukrant.nl/magazine/xtc-isniks-bijzonders …

32 % van de Groningse studenten heeft weleens xtc gebruikt. Onder verenigingsleden is dit aantal zelfs 43%. Zijn pilletjes ook algemeen geaccepteerd onder VU-studenten?

twitter/facebook/issuu

Juiste studie?

@65plusAmsterdam 15-12_Wij wensen alle @VUamsterdam studenten veel succes met hun tentamens deze week! @65plusNL #surveillanten @ advalvas_vu

5

Student Stefan Bakker ‘Zuid-Afrikanen zijn veel blijer dan wij’

6

nr 9 — 17 december 2014

ADVALVAS

in actie

Bachelorstudent bedrijfskunde Stefan Bakker (21) gaat niet alleen onderzoek doen in Zuid-Afrika, hij wil er ook wonen.

wel contacten, maar nog geen concrete opdrachten. Ik heb samen met twee andere deelnemers de sectoren tuinbouw, gas, olie, milieu en bouw onder mijn hoede gekregen. Dus ik hoop opdrachtgevers te vinden. Veel bedrijven hebben interesse in Zuid-Afrika, maar soms merk je wel bepaalde zorgen over corruptie en politieke instabiliteit.”

DOOR DIRK DE HOOG FOTO PETER VALCKX

W

aarom ga jij helemaal naar ZuidAfrika om onderzoek te doen? “Ik doe dat in opdracht van Nederlandse bedrijven. Maar die moet ik wel zelf nog zoeken. Er zijn er al heel wat gevestigd daar. Zuid-Afrika is een steeds belangrijkere handelspartner voor Nederland. Vandaar.’’

Ga jij in je eentje daarnaartoe? “Nee hoor, met het Amsterdam Research Project van Aureus gaan we eind maart met zo’n twintig studenten.”

Wat gaan jullie dan onderzoeken?

“We zitten nog in de aanloopfase en zijn op zoek naar zes bedrijven die met ons willen samenwerken. We hebben

ADVALVAS

nr 9 — 17 december 2014

Jij bent er toch al eerder geweest?

“Ja, ik heb er dit jaar van januari tot juli gestudeerd. In Port Elizabeth, dat ligt in de Oost-Kaap. Een geweldige ervaring.

Je studeert er net als op een middelbare school in groepen van zo’n dertig mensen en je hebt behoorlijk wat vrije tijd. Daardoor heb ik veel kunnen reizen en bijna het hele land gezien. De sfeer, cultuur en mensen zijn er heel anders dan hier.

Ze zijn veel blijer, hoewel ze problemen genoeg hebben. Johannesburg bijvoorbeeld is een van de gevaarlijkste steden in de wereld. Maar men leeft er van dag tot dag zonder agenda, bij wijze van spreken.

Bij ons plannen we maar en plannen we maar. Altijd druk bezig met presteren.

Daar gaat het om het genieten van elke dag die je hebt.”

Dus je wilt weer terug? “Zeker. Maar dat geldt voor bijna iedereen die daar is geweest. Je krijgt zo’n liefde en passie voor het land. Ik mis het nog iedere dag.

Ik droom ervan om na mijn afstuderen daar een baan te vinden. Het is een land met geweldige mogelijkheden. Het is zo divers en het heeft alles: een prachtige natuur en een heerlijk klimaat. Nu ja, op sommige plekken is het wel onveilig.

Gelukkig heb ik zelf niks naars meegemaakt, maar ik ken wel mensen die overvallen en beroofd zijn.”

Amsterdam Research Project

Merk je nog iets van de apartheidspolitiek? “Jawel, maar het hangt ervan af waar je bent. Het is namelijk tweeëneenhalf keer zo groot als Duitsland. Ik vind dat de tegenstelling blank-zwart in het noorden nog erg speelt.

Bijna elk gesprek gaat daar wel over. Toen we benzine gingen tanken, voelde ik een bepaalde spanning met de zwarte pompbediende. Maar in de Oost-Kaap waar ik studeerde, merkte je er Stefan Bakker weinig van.

“Op de universiteit lopen allerlei 2014 Voorbereidingen Amsterdam soorten mensen door elkaar. En dat gaat prima. Veel blanken Research Project, ZuidAfrika (maart 2015) maken zich wel zorgen over de politiek van het ANC. President Januari-juli, random course programma Nelson Mandela, Jacob Zuma had aangekondigd Metropolitan University, Port alle boerderijen van blanke Elizabeth, Zuid-Afrika boeren te onteigenen. Veel Online marketeer, mensen zijn bang dat Zuidverzekeringsmaatschappij in Afrika richting Zimbabwe gaat, Bovenkarspel waar de economie een puinhoop 2011 is geworden. Dat zou dramatisch Bachelor bedrijfskunde zijn. Maar gelukkig heeft Zuma bij de verkiezingen geen absolute meerderheid gehaald. Dus kan hij geen al te radicale politiek bedrijven. Dat zou de spanningen in het land alleen maar opvoeren.”

Het Amsterdam Research Project is een initiatief van de studievereniging Aureus en wordt ondersteund door de economische faculteit.

Elk jaar gaan ongeveer 25 studenten in het buitenland onderzoek doen voor Nederlandse bedrijven. Vorig jaar was de bestemming India, dit jaar Zuid-Afrika.

Meer info op arp-vu.com.

En wat zijn je verdere toekomstplannen? “Ik wil vóór januari mijn bachelorthese afronden, waarvoor ik de invloed van corporate blogs op klanttevredenheid onderzoek. Daarna heb ik mijn handen vrij voor het Amsterdam Research Project. Dan wil ik in Nederland nog een master marketing volgen. En daarna weer naar Zuid-Afrika!”

7

Nederland zou meer aandacht moeten hebben voor de Japanse politiek, vindt Japanoloog Peter Breedveld.

Japan wordt weer een beetje eng DOOR PETER BREEDVELD BEELD BAS VAN DER SCHOT

W

ie de Japanse verkiezingen afgelopen zondag heeft gewonnen, was ten tijde van de deadline voor dit stukje niet bekend.

Maar ik denk dat we niet zullen hoeven te rectificeren als ik zeg dat de conservatieve Liberaal-Democratische Partij van de zittende premier Shinzo Abe een ruime overwinning heeft behaald.

Er is in Nederland niet zo heel veel aandacht voor de Japanse politiek, of voor de ontwikkelingen in de OostAziatische regio, for that matter, en dat is onterecht. Niet alleen omdat de Japanse economie de op twee na grootste ter wereld is, maar ook omdat Japan nogal wat onrust in de regio veroorzaakt, met mogelijk verstrekkende gevolgen. Denk maar aan het bezoek van Abe aan de Yasukunitempel, waar oorlogsmisdadigers worden herdacht en de controverse rond de zogeheten troostmeisjes, waar

8

ook Nederlandse vrouwen slachtoffer van zijn.

Volgens de officiële lezing heeft Abe vervroegde verkiezingen uitgeschreven ‘voor de zekerheid’. Hij staat op het punt een volgende fase van zijn economische programma in te gaan, ‘Abenomics’, net op het moment dat Japan in economisch zwaar weer is terechtgekomen. Een van zijn beloftes is dat hij een voorgenomen belastingverhoging uitstelt als hij de verkiezingen wint.

Maar er staat veel meer op het spel. Abe en zijn regering zijn al sinds 2012 bezig van het pacifistische Japan weer een havik te maken. Zo wil hij dat Japan weer een volwaardig leger krijgt, niet alleen om zichzelf te verdedigen, maar ook om bondgenoten in het buitenland te kunnen bijstaan. De Japanse grondwet, altijd een doorn in het oog geweest van Japanse nationalisten, maakt dat onmogelijk. Maar Abe herinterpreteert die grondwet gewoon.

Abe wil de grondwet zelfs wijzigen, en een klinkende overwinning zou hem genoeg macht kunnen geven dat daadwerkelijk te doen. Dit tot grote woede van buurlanden China en Korea, die de laatste keer dat Japan over een machtig leger

beschikte, daar het zwaarst onder hebben moeten lijden.

Abes wens voor een volwaardig leger kan niet los worden gezien van zijn standpunt ten aanzien van Japans oorlogsverleden.

Een ondubbelzinnig mea culpa in de kwestie rond de troostmeisjes krijgt hij niet uit zijn mond. In een recent inter-

nr 9 — 17 december 2014

ADVALVAS

opinie

wisselcolumn

Promotiefabriek

‘

Peter Breedveld is Advalvas-redacteur by day, Japanoloog by night.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

ADVALVAS

nr 9 — 17 december 2014

foto StudioVU/Yvonne Compier

view met The Economist wil hij zelfs niet toegeven dat Japan in de Tweede Wereldoorlog vrouwen heeft gedwongen zich te prostitueren aan Japanse soldaten. Linkse Japanse media die zich wel uitspreken over de kwestie, beschuldigt hij ervan Japan te schande te maken.

Dit jaar drukte hij er ook een zeer omstreden Wet ter bescherming van staatsgeheimen door, die het de overheid mogelijk maakt nog meer in het geniep te doen en journalisten te veroordelen tot wel vijf jaar gevangenisstraf.

Dit alles in combinatie met het toenemende racisme in Japan (vooralsnog tegen Koreanen), kabinetsleden die zich met neonazi’s laten fotograferen en die openlijk verklaren genoeg ervan te hebben dat Japan in de geschiedschrijving over de Tweede Wereldoorlog steeds maar weer de schurkenrol krijgt toebedeeld, maakt het misschien duidelijk wat zich precies, onder het mom van een uitgestelde belastingverhoging, in Tokio aan het afspelen is.

Nico van Straalen hoogleraar dierecologie

sitaire staf steekt in het begeleiden van De promotiefabriek heeft haar langpromovendi. Het afromen van de promoste tijd gehad’, kopte de Volkskrant.

In het kader van de Wetenschapsvisie tievergoeding zal problemen geven in de eerste geldstroom, zeker omdat men het 2025 gaat het kabinet de vergoeding geld wil herverdelen over maatschapvoor promoties verlagen. Ik schrok pelijk relevante thema’s. Je hoeft maar te want ik ben zelf een typische expokijken naar het drama van het topsectonent van de “promotiefabriek”. Vorirenbeleid om te zien hoe waardeloos dit ge week heb ik mijn 61ste jonge doctor idee is. afgeleverd, en echt niet omdat er een In de Wetenschapsvisie 2025 wordt ook bonus op staat, maar gewoon omdat het gesteld dat de aanvraagdruk in de tweede promoveren een ijzersterke formule is. geldstroom verlaagd moet worden. Men Het promotietraject werkt zo goed omdat wil dat doen door voorstellen in te dienen het aan alle kanten voordelen heeft. op thema’s in de nog op te stellen NatioJe werkt met je promovendus aan een nale Wetenschapsagenda. project met een beperkte Maar dit is strijdig met het looptijd. Er zit een tegelijkertijd uitgesproken voorzienbaar eind aan, Wat is er streven naar kwaliteit. Een waardoor je gestimuleerd mis met dit hoge kwaliteit is gebaat bij wordt om alles eruit te een hoge aanvraagdruk. halen. Aan het eind heb je promotietraject?

NWO bereikt de hoogste concrete producten: een kwaliteit in het open serie publicaties en een competitieprogramma, boekje. De verdediging niet in de thematische met alle poespas erom programma’s. Zo rammelt heen is een memorabel het verhaal aan alle moment voor de promokanten. vendus en zijn familie. En Kijkend naar mijn promoties ben ik echt de maatschappij krijgt meer hoger opgeniet van plan om me door de kletspraatjes leiden. Wat is er mis dit systeem? van Sander Dekker en zijn ambtenaren Het kabinet wil bezuinigen op wat van de wijs te laten brengen. Ik doe er “bonus” genoemd wordt, maar het is nog een schepje bovenop in de komende helemaal geen bonus in de zin van iets jaren. Ik ben trots op mijn fabriek. extra’s. Het is gewoon een onderdeel van de eerste geldstroom, een schamele vergoeding voor de tijd die de univerReageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

9

opinie

advalvas.vu.nl

Onafhankelijk PLATFORM van de Vrije Universiteit AMSTERDAM

MAGAZINE ONLINE

Er is nog zo veel meer

Je hoeft je mening over wat er op en rond de VU gebeurt niet twee weken voor je te houden. Dagelijks zijn er verse opiniestukken en lezersreacties op www.advalvas.vu.nl.

OPINIES

opinie

NWO moet van de wetenschappers blijven

Het kabinet wil onderzoeksfinancier NWO grondig hervormen. KNAW-president Hans Clevers is bang dat ondernemers en managers de zaak zullen overnemen.

VU, haal je geld weg uit fossiele industrie

De Vrije Universiteit profiteert van een industrie die het klimaat verwoest. Dat vinden de leden van actiegroep DivestVU immoreel.

Het Engels snijdt ons af van de maatschappij Filosoof Jelle van Baardewijk wordt niet blij van al dat Engels aan de VU. ‘Het Nederlands moet ook een academische taal blijven.’

De overheid moet niet alles willen weten

Deze regering probeert fraude en onveiligheid te bestrijden door privégegevens van burgers aan elkaar te koppelen. Maar zo los je de problemen niet op, vindt Marc Schuilenburg.

De Bijbel in Gewone Taal is een wanproduct

De Bijbel hanteert ongewone taal, van de mythe en de poëzie, met dubbele bodems en diepere lagen, stelt René Süss. ‘Daar ga je niet doorheen banjeren.’

Zet docenten niet achter een glazen wand

Flexwerken is tot daaraantoe. Maar als je docenten wegstopt achter een glazen wand, worden ze ontoegankelijk voor studenten, vindt studentenraadslid Joeri Donker.

10

nr 9 — 17 december 2014

ADVALVAS

sleutelfiguur

Sophia Salem Derdejaars rechten Sophia Salem (20) ging als vicevoorzitter namens studentenbond SRVU naar de landelijke studentendemonstratie tegen het leenstelsel.

Tekst Floor Bal Foto Marieke Wijntjes

“

Als oudere familieleden horen dat ik bij een studentenbond zit, zijn ze altijd verbaasd. Maar de tijd van harde acties is voorbij. Naar protesten gaan we niet meer in ons nakie. Dat past ook niet bij mij, ik sta niet vooraan met een spandoek. Eigenlijk ben ik een saaie actievoerder.

Vanuit de VU gingen er ongeveer vijftig studenten naar Den Haag. Om die bij elkaar te krijgen, hebben we oproepjes op sociale media geplaatst, posters verspreid en praatjes tijdens colleges gehouden. Het was vooral een kwestie van veel bellen en mailen.

Het nieuwe leenstelsel vind ik heel vervelend voor de studenten die nu gaan studeren. Ik ben bang dat het mensen tegenhoudt om door te leren.

Niemand wil na zijn afstuderen met een studieschuld beginnen. En je kunt bijna niet meer anders. Als je een diploma wilt halen en je niet zo veel geld hebt, kun je alleen maar lenen.

Het is niet mijn aard om boos te worden, met praten bereik je meer. Gelukkig verliep de demonstratie op een volwassen manier. De landelijke studentenvakbond had de politie gevraagd aanwezig te zijn. Als je een nette demonstratie wil hebben, moet die erbij zijn.

Ook hadden we een eigen ordedienst gevormd.

Maar die was niet nodig, het ging allemaal op een normale manier. Er waren geen relletjes, het was heel keurig allemaal.

ADVALVAS

nr 9 — 17 december 2014

”

11

Oudheidkunde

12

nr 9 — 17 december 2014

ADVALVAS

wetenschap

Jezus Christus was niet de eerste messias, zei hoogleraar Van der Spek in zijn afscheidscollege. ‘Vóór Jezus waren er al enkele profeten die tekeer gingen tegen de gevestigde orde.’

De ene messias is de andere niet DOOR PETER BREEDVELD ILLUSTRATIEs MERLIJN DRAISMA

I

n oktober van het jaar 133 voor Christus was er in Babylonië veel te doen om een schipper die de mensen toesprak vanaf een podium dat hij had opgericht tussen de tempel van de maangod Sin en de poort van de belangrijkste god van Babylonië, Marduk.

‘Zijn geest was gestoord’, schreven de Babylonische astronomen in hun dagboeken, en hij kwam een blijde boodschap brengen. Hij sprak: “Ik ben een boodschapper van Nanaia! Ik kom waarschuwen voor een sterke god die uw goden zal vernietigen!” De tempelautoriteiten haastten zich om zijn toehoorders te waarschuwen: “Luister niet naar deze profeet!”

Maar de schipper verwierf een behoorlijke aanhang in Babylon en de buurstad Borsippa. Mannen en vrouwen brachten voedseloffers, dronken, ‘kregen vertrouwen en werden vrolijk’, aldus de astronomen.

Bert van der Spek, die in oktober afscheid nam als hoogleraar oudheidkunde, vindt het frappant dat er 133 jaar voor de geboorte van Jezus Christus in Babylon al een profeet rondliep die de officiële religieuze gezagsdragers uitdaagde, net als Jezus. Hij was een leek, net zoals Jezus. Een schipper, iemand van het gewone volk die een rechtstreeks lijntje claimde met de hoogste godheid,

ADVALVAS

nr 9 — 17 december 2014

net als Jezus. Hij had een blijde boodschap voor het volk, net als Jezus, die het evangelie verkondigde. De letterlijke betekenis van evangelie is blijde boodschap.

Vuur uit zijn mond In zijn afscheidscollege legt Van der Spek een verband met drie andere profeten die de boel op stelten zetten, ook in het jaar 133 v. Chr. Op Sicilië leidde een zeker Eunus een slavenopstand. Eunus was waarzegger, tovenaar en hij claimde een boodschapper te zijn van de Syrische Godin Atargatis. Wanneer hij in een staat van enthousiasmos verkeerde, sprak hij orakels uit en kwam er vuur uit zijn mond. In 133 v. Chr. werd hij verslagen door de Romeinen. Hij stierf in 132 in een cel en zijn volgelingen, 20.000 slaven, werden gekruisigd.

Ook in Rome was er iemand die de gevestigde orde begon te ondermijnen. Hij heette Tiberius Sempronius Gracchus en wist door middel van een nieuwe wet de grootgrondbezitters illegaal staatsland afhandig te maken en te verdelen onder de arme Romeinen. “De dieren in Italië hebben een hol, elk heeft zijn leger of nest, maar de mensen die vechten en sterven voor Italië hebben geen deel eraan dan lucht en licht”, zei Tiberius.

Jezus zou 166 jaar later zeggen: “Vossen hebben holen en de vogels hebben nesten, maar de Mensenzoon kan zijn hoofd nergens te ruste leggen.” In 133 v. Chr. werden Tiberius en zijn volgelingen vermoord.

In Pergamum, het huidige Turkije, daagde een zekere Aristonicus de autoriteiten uit. Hij verwierf zijn gevolg

13

Oudheidkunde

uit de verschoppelingen van de stad, die hij Zonneburgers noemde. Net als Tiberius liet Aristonicus zich leiden door de filosofie van Blossius van Cumae, een Stoïcijn, die zich ook bij hem aansloot. Aristonicus predikte vrijheid en rechtvaardigheid voor de onderdrukten. In 130 v. Chr. werd hij verslagen door de Romeinen, in 129 stierf hij in gevangenschap.

Glibberig onderwerp En het was in die dagen dat in Jeruzalem een telg uit de familie van de Makkabeeën, die zich had ingespannen voor het herstel van de voorvaderlijke tradities in de tempel van Jeruzalem en de stad wist te onttrekken aan de macht van het Seleucidische Rijk, de tempel van de Samaritanen vernietigde, Judea uitbreidde en iedereen bekeerde tot het joodse geloof, kwaadschiks als dat niet goedschiks ging. Hij heette Johannes Hyrcanus en had volgens Flavius Josephus de gave der profetie.

“Misschien is het toeval dat rond het jaar 133 v. Chr. op verschillende plekken een privépersoon naar voren kwam en een eigen cultus oprichtte”, zegt Van der Spek, “maar ik denk het niet. Het was namelijk ongehoord wat er gebeurde. Religie was tot die tijd vrijwel overal een staatsaangelegenheid en meestal Heilig geloof in vrije marktwerking polytheïstisch. Die Babylonische schipToch is Jezus de stichter van de grootste per was opvallend omdat hij als leek zelf ‘Waarom is de wereldreligie. De naamloze schipper van een god uitkoos om te volgen, zonder cultus van Jezus Nanaia is roemloos ten onder gegaan. tussenkomst van priesters en koningen, zo machtig We weten zelfs niet hoe. Waarom, als er en daarmee ook aanhang verwierf.” geworden?’ al 133 jaar voor Jezus populaire messiasToen een dikke 160 jaar later Jezus sen rondliepen, is de cultus van Jezus zo hetzelfde deed met de priesters en machtig geworden? schriftgeleerden in Jeruzalem, was dat “Het kan liggen aan de omstandigheden dus al niet meer zo heel ongebruikelijk. ten tijde van het leven van Jezus”, aldus “Het maakt Jezus een beetje minder Van der Spek. Het Romeinse Rijk was speciaal”, zegt Van der Spek, die zich toen op z’n hoogtepunt en strekte zich uit van Spanje tot meteen realiseert een “glibberig onderwerp” aan te snijSiberië, groter dan de Europese Unie nu. “Zo’n eenheid den. maakte verspreiding van het christendom makkelijker.”

“Vooral op deze universiteit, die is gesticht met de “Maar je kunt natuurlijk ook zeggen dat het precies is Heilige Schrift als inspiratiebron. Van huis uit ben ik zoals God het gepland heeft. Dat Romeinse Rijk was er zelf degelijk protestants opgevoed en nu lid van de PKN en dat was het geschikte moment om Jezus te sturen [Protestantse Kerk in Nederland, red.], maar als wetenen de boodschap te verbreiden. Maar dat is natuurlijk schapper moet ik dat geen rol laten spelen, en de Bijbel bestuderen als een van de historische bronnen, etsi Deus geen wetenschappelijke uitspraak omdat er wetenschappelijk niets over het ingrijpen van God is vast te stellen. non daretur, alsof God niet zou bestaan.”

14

nr 9 — 17 december 2014

ADVALVAS

Oudheidkunde: wonderbaarlijk gezond

H

oogleraar oudheidkunde Bert van der Spek laat een gezonde opleiding achter, al is het een wonder dat die nog bestaat met dit “waanzinnige financieringssysteem”, zegt hij. Het systeem waarbij het draait om zo veel mogelijk studenten te laten slagen en promovendi een bul te geven. “Stel dat onze regering zou besluiten dat het verboden blijft om door rood licht te rijden, maar dat iedereen die door rood licht rijdt, honderd euro krijgt.

Dat is hoe het hoger onderwijs wordt gefinancierd. Want het is verboden om studenten een 6 te geven als ze een 5 verdienen, maar het wordt wel beloond.”

Hij foetert nog even door, zoals hij altijd heeft gedaan als medewerker van de VU, over outputfinanciering, universiteitenkoepel VSNU die nooit protesteert, de universiteitsbestuurders die ‘losgezongen zijn van de werkvloer’.

Over VSNU-voorzitter Karl Dittrich die tijdens een debat in de Nacht van de Universiteit zei zich niet te herkennen in de kritiek: “Ja, dat is juist het probleem!”

VU-rector Frank van der Duyn Schouten vindt hij een hele verbetering ten aanzien van de vorige rector. “Die heeft goede ideeën, maar als je het met hem over outputfinanciering hebt, zegt hij dat het heel erg simpel is en dús rechtvaardig. Simpel is niet hetzelfde als rechtvaardig!

Dat de VU weinig keus heeft omdat alles nou eenmaal wordt besloten in Den Haag, is volgens hem maar een beetje waar. “Als je 190.000 euro voor onderwijs krijgt, moet je die aan het onderwijs besteden en niet aan...” Hij wijst naar de enorme designlamp die schuin tegenover het koffiepunt in de ontvangsthal van het VU-hoofdgebouw hangt: “…een lamp van vijfduizend euro. De VU heeft blijkbaar liever die lamp dan boeken.

Of drie nieuwe hoofdingangen in tien jaar tijd.”

“Dat zijn duidelijke keuzes”, declameert Van der Spek. “Het is geen noodlot!”

Om vervolgens te mopperen over de vele onzintheorieën die zo gretig aftrek vinden over Jezus.

Gunst van de goden Misschien had Jezus gewoon meer te Maar is het socialisme geen direct gevolg bieden dan de volgelingen van Nanaia en ‘Misschien had van de industrialisatie en het klassieke andere goden.”

Jezus gewoon meer liberalisme? Is het neoliberalisme niet Van der Spek neemt het hegeliaanse te bieden dan de weer een reactie op het steeds logger en begrip zeitgeist in de mond. “In bepaalde volgelingen van kostbaarder wordende staatsapparaat? perioden zijn bepaalde opvattingen Nanaia en andere Hoe zit dat met die profeten in 133 v. gangbaar. Waarom is het neoliberalisme Chr.? Die leefden soms duizenden kilonu zo sterk? Dat doet ook sterk religieus goden’ meters van elkaar vandaan, in een tijd aan, dat heilige geloof in vrije marktwerzonder massamedia. Hoe kan het dat king. Terwijl in de jaren zeventig juist zij op exact hetzelfde moment dezelfde het marxisme zo’n brede aanhang had. ideeën kregen?

Zou Piketty een tegenbeweging kunnen starten, of is hij “Onderschat de mogelijkheden van die tijd om te reizen maar een eenling?” niet”, aldus Van der Spek, “en daarmee de snelheid En de emeritus hoogleraar begint uit te weiden over de waarmee ideeën werden verspreid. Filosofen reisden privatisering van allerlei nutsvoorzieningen, waarvan soms van Babylon tot Rome.” De verstedelijking zou een hij duidelijk geen fan is. “Vroeger kreeg je één keer per factor kunnen zijn. Monotheïsme past misschien beter dag je post, nu komt er drie keer per dag een bezorger bij het stadsleven dan het polytheïsme van agrariërs die voor een hongerloontje aan je deur en op maandag niet.” afhankelijk zijn van de gunst van de goden van het veld, De opkomst van het socialisme in de negentiende eeuw het woud, de rivieren en de lucht. “Niet zo’n gek idee”, passeert de revue.

ADVALVAS

nr 9 — 17 december 2014

15

Oudheidkunde

zegt Van der Spek. “Nieuwe geloven beginnen inderdaad altijd in steden.”

En daarmee zijn we afgedwaald van de oudheidkunde en op het veld van de culturele antropologie beland.

Of liever gezegd: het gebied waar de oudheidkunde de culturele antropologie raakt en de noodzaak van interdisciplinariteit. Want in de oudheidkunde gaat het om ‘den samenhang tusschen alle uitingen van het geestesleven der oudheid, van Grieksch en Romeinsch recht, van profane en gewijde geschiedenis, van philologie en theologie, van Oosten en Westen, kortom over de oudheid als één geheel.’

Met dat citaat van classicus Rob Woltjer (1878 – 1955), hoogleraar Latijn, Grieks en oude geschiedenis aan de VU en rector magnificus in 1912, begint Van der Spek zijn afscheidsrede. ‘Kunstmatige scheidsmuren’ hebben volgens Woltjer in diens rede bij zijn rectoraatsoverdracht ‘langen tijd een organische behandeling der oude historie onmogelijk gemaakt.’ Van der Spek hamert er ook op: je kunt geen goed beeld van de oudheid krijgen als je alleen naar de Griekse geschiedenis kijkt. Ook in de antieke wereld beïnvloedden Oost en West elkaar.

Gilgamesj-epos Het verhaal van de profeten is er een voorbeeld van.

Zij leefden in de hellenistische tijd, waarin oosterse en westerse culturen samenvloeiden en een voedingsbodem creëerden voor oud-Grieks zou bezighouden, alsof het de verbreiding van het christendom. In Assyrische epos en de Babylonische ‘Ik kom die zin kan de Babylonische profeet van teksten er geen enorme invloed op waarschuwen voor hebben gehad. “De oudheid wordt nog Nanaia worden gezien als een voorbode een sterke god van Christus; een vertegenwoordiger van veel te veel in hokjes onderverdeeld, die die uw goden zal een officiële, algemeen geaccepteerde afzonderlijk van elkaar worden bestuvernietigen’ god die de bestaande priesterklasse deerd.” uitdaagde.

Wat dat betreft loopt de VU voorop, vindt Zo wil Van der Spek laten zien dat de Van der Spek. Die bestudeert de oudheid “geschiedenis van de oudheid licht werpt aan de hand van de samenhang tussen de op actuele thema’s en hoe de GrieksGrieken, Romeinen en Mesopotamiërs.

Romeinse wereld en die van het Midden-Oosten nauw “De VU is de enige universiteit die het Middellandse met elkaar verweven zijn en dat het dus krankzinnig is Zeegebied en het Midden-Oosten als één geheel benade studie van de Grieks-Romeinse geschiedenis te scheidert. Mijn opvolger Bas ter Haar Romeny kan geen spijden van die van West-Azië.” kerschrift maar wel Hebreeuws, Aramees en Syrisch. Hij Dat houdt hij gymnasiumleerlingen ook voor op voorbegint dus waar ik ben geëindigd, bij het oosterse chrislichtingsavonden van oudheidkunde: “Zeg maar tegen tendom. Intussen is het spijkerschrift veiliggesteld bij je leraar Grieks dat je je huiswerk weigert te doen zolang Kristin Kleber, die een Vidi-beurs kreeg voor onderzoek hij het Gilgamesj-epos niet heeft gelezen.” Van der Spek naar het belastingsysteem van het Oud-Perzische rijk. Ik vindt het onbestaanbaar dat iemand zich met alleen vind dat een prettig idee.”

16

nr 9 — 17 december 2014

ADVALVAS

sleutelfiguur

Ashraf Hachhouch Een reorganisatie zette Aard- en Levenswetenschappen dit jaar op zijn kop. Derdejaars gezondheid en leven Ashraf Hachhouch (21) is lid van de facultaire studentenraad.

Door Floor Bal Foto Jordi Huisman

“

Nee, ik heb niet met mijn slaapzak in de kerkzaal gelegen. Een bezetting is niet mijn stijl. Tijdens een reis naar Palestina heb ik geleerd dat ergens tegenaan schoppen verleidelijk kan zijn, maar dat de enige manier om echt een substantiële verandering te bewerkstelligen de dialoog is.

In aanloop naar mijn raadsjaar hoorde ik steeds meer geluiden van studenten die ontevreden waren. Tijdens een overleg moest een studente huilen omdat ze niet wist wat de toekomst van haar studie was. Je moet een koele kikker zijn als dat je niet raakt. Ook al zit ik niet bij de getroffen studie, mijn hart ging vanzelf meedoen.

Het was de afgelopen maanden een hectische maar bijzondere periode. Dit raadsjaar is echt op topniveau, ik heb het hele spel met de onderdeelcommissie en de ondernemingsraad gespeeld. Bij een rustige faculteit was ik misschien na een paar discussies over het onderwijsreglement weer naar huis gegaan.

Nu heb ik een hele reorganisatie meegemaakt.

Ik denk dat als we hier straks helemaal doorheen zijn, er een fatsoenlijke faculteit staat. Met een structuur waarmee men de komende jaren weer kan doorgaan. Als ik straks in juli terugkijk, is het waarschijnlijk zwaar geweest. Maar heb ik wel veel geleerd.

ADVALVAS

”

nr 9 — 17 december 2014

17

VIPs

Giftige kustwateren

De Student Research Conference bekroont bacheloronderzoek. De eervolle vermelding gaat dit jaar naar Femke van der Wilt van de faculteit Psychologie en Pedagogiek.

Zij onderzoekt genderverschillen tussen peuters op het gebied van communicatie.

Hilde de Wolf

Diko Hemminga krijgt de aanmoedigingsprijs (500 euro) van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen. Hij is de beste bachelorstudent van zijn studiejaar wiskunde en technische wiskunde. De VU-studenten Luc Veldhuis (informatica), Valentijn Pronk (natuurkunde) en Tom Roose (scheikunde) ontvangen ook die prijs.

Peeter Verlegh is benoemd tot hoogleraar marketing.

Hij onderzoekt door wie consumenten zich laten beïnvloeden.

De invloed van consumenten onderling wordt steeds groter doordat ze elkaar steeds makkelijker weten te bereiken via sociale media, blogs en reviews.

18

die hierop 12 december promoveerde. Samen met Sascha Sjollema van de UvA onderzocht zij voor het eerst de precieze samenstelling van het complexe mengsel aan chemische stoffen in de zee en het effect hiervan op microalgen. Goed nieuws is dat door allerlei maatregelen de vervuiling door de onderzochte

Fillers zijn gevaarlijk

“

Permanente fillers zouden niet voor cosmetische doeleinden gebruikt moeten worden.” Dat zegt dermatoloog-inopleiding Jonathan Kadouch die 4 december bij VUmc promoveerde. Hij onderzocht waarom permanente vulmiddelen relatief vaak tot complicaties leiden, zelfs nog jaren na de ingreep. Er ontstaan pijnlijke ontstekingen of abcessen en soms gaat het materiaal zelfs in het lichaam zwerven. Injecties met vulmiddelen (fillers) zijn een populair middel voor gezichtsverjonging, naast bijvoorbeeld botox.

Naast tijdelijke, afbreekbare fillers die zo’n negen maanden tot drie jaar meegaan, zijn er permanente fillers die niet door het lichaam afgebroken kunnen worden. Met name deze permanente fillers geven regelmatig problemen, zo blijkt uit het onderzoek van Kadouch. (FB)

Zie proefschrift via tinyurl.com/gevaarlijkefillers.

stoffen minder wordt. Slecht nieuws is dat er diverse factoren zijn die de giftigheid van de stoffen beïnvloeden, maar die niet worden meegenomen in de Europese norm. De onderzoekers pleiten voor een andere aanpak die het mogelijk maakt nieuwe chemische stoffen te identificeren. (PB)

Ongeboren kind

Alexey A. Butakov_thenounproject

Border Effect in House Prices, zo heet het onderzoek van Jasper Dekkers, Jan Rouwendal en Martin Micheli.

Zij vergeleken de huizenprijzen in een tienkilometerzone rondom de Nederlands-Duitse grens.

Het is onlangs verschenen als blog in The Economist.

D

e Europese norm voor een aantal chemische stoffen in onze kustwateren moet strenger.

Anders gaan de microalgen dood en wordt het hele ecosysteem vernield. Dat blijkt uit het onderzoek van chemicus Petra Booij,

D

e groei van een ongeboren kind kan door blootstelling van de moeder aan alledaagse stoffen negatief beïnvloed worden. Dat blijkt uit het onderzoek waarop Marijke de Cock 4 december promoveerde. Stoffen die een hormoonverstorende werking hebben, zoals pesticiden en weekmakers, zitten overal in: bijvoorbeeld in beschermlagen van sportkleding.

Zwangere vrouwen kunnen via de placenta het ongeboren kind aan deze stoffen blootstellen. De Cock toont aan dat schildklierfunctie, het geboortegewicht en de gewichtsontwikkeling van een kind in het eerste levensjaar beïnvloed worden door blootstelling aan dit soort stoffen. (FB)

nr 9 — 17 december 2014

ADVALVAS

onderzoeksnieuws

Etnische depressie

E

tnische minderheden lijken extra gevoelig voor depressies. Zo lopen Turken in Nederland een hoger risico op het ontwikkelen van een depressie dan de rest van de bevolking. Promovendus Burçin Unlu onderzocht hoe je leden van etnische minderheden met een depressie effectief kunt behandelen. Zij concludeert dat gebruikte psychotherapieën bij allochtonen net zo effectief zijn als bij autochtonen. En hoe beter mensen geïntegreerd zijn, des te minder vaak ze depressief zijn. Online psychotherapie is bij allochtonen niet effectief, zo blijkt uit Unlu’s onderzoek. (WV)

Mamma zit vast

Zie proefschrift via tinyurl.com/etnischedepressies.

Oudste tekening

B Onze voorouders krasten een half miljoen jaar geleden al op een schelp.

T

ot nu toe dachten we dat de oudste tekening 100.000 jaar oud was, maar dat beeld moet worden bijgesteld door een schelp die jarenlang in de kast heeft gelegen bij Naturalis in Leiden. Op die schelp uit Java bleken inscripties te staan die wetenschappers nu hebben gedateerd op een half miljoen jaar oud. VU-archeoloog José Joordens is een van de auteurs van het Nature-artikel over de schelp dat op 4 december verscheen. (WV)

Zie artikel via tinyurl.com/oudsteschelp.

ADVALVAS

nr 9 — 17 december 2014

ij de uitvoering van gevangenisstraf van moeders zouden de belangen van de kinderen leidend moeten zijn. Dat stelt Sanne Hissel in haar onderzoek waarop zij 11 december promoveerde. Zij ondervroeg gedetineerde moeders van minderjarige kinderen en de verzorgers van die kinderen.

Veel gedetineerde moeders zijn alleenstaand, en dus komen hun kinderen bij pleegouders of in tehuizen als zij de gevangenis in moeten. Het contact met de moeder en deze verzorgers verloopt vaak moeizaam.

Kinderen van gedetineerde moeders hebben meer gedragsproblemen dan kinderen van criminele, niet-gedetineerde moeders, wat erop wijst dat detentie een extra risicofactor is. Hissel concludeert dat het in het belang is van het kind om een zo normaal mogelijk contact te hebben met de moeder, bijvoorbeeld door elke dag even bellen. (WV)

God of leegte?

Annewieke Vroom promoveerde op de dialoog tussen het christendom en het boeddhisme.

“Sinds de twintigste eeuw houden christelijke denkers zich steeds meer bezig met het boeddhisme. Christenen zochten een nieuwe relatie met andere religies, het boeddhisme begon, mede onder invloed van de hippies, juist aan zending. Mijn proefschrift gaat over de wederzijdse invloed van christenen en boeddhisten op elkaar. De Japanse zenboeddhistische denker Masao Abe (1915-2006) is de belangrijkste brugfiguur tussen de twee religies.

Hij wilde christenen leren om God niet langer te zien als iets dat buiten henzelf staat. In zijn eigen leven had hij bevrijding ervaren door Boeddha niet langer buiten zichzelf te zien. Dat gaf hem rust en die visie wilde hij aan anderen overbrengen.

Sommige christelijke theologen nemen onderdelen van zijn kosmologie over. Maar vanuit het christendom was er ook kritiek op het boeddhisme: het streven naar verlichting is weinig sociaal betrokken. Abe heeft uiteindelijk weinig met die kritiek gedaan.

Zelf ben ik christelijk, maar het zenboeddhisme is me dierbaar. Ik heb een poosje in een zenklooster in Japan gewoond. In voordrachten in kerken, zoals de Dominicuskerk aan het Spui, gebruik ik boeddhistische en christelijke visies in aanvulling op elkaar.” (WV)

Vroom promoveerde op 5 december. Zie haar proefschrift via tinyurl.com/godofleegte.

19

mail

advertenties

Reacties (max. 300 woorden) op Advalvasartikelen zijn welkom op redactie.advalvas@ vu.nl. De redactie behoudt zich het recht voor uw bijdrage eventueel in te korten.

Klein kantoor, centrum Amsterdam zoekt

Telefoniste

Min. 8 uur p.w, voor langere tijd.

Vereisten: woonachtig in Amsterdam.

Uitstekende beheersing van Nederlands en Engels.

Goede typevaardigheid.

Klantvriendelijk.

Stressbestendig.

Ervaring is een prĂŠ.

020-6268861

www.abs-info.nl

International Executive Search Bureau

Korn Ferry

in Amsterdam-Zuid (WTC) zoekt een enthousiaste

receptioniste

16-24 uur per week, minimaal voor 1 jaar.

Vereisten: min. VWO (nog studerende), zeer representatief, goede telefoonstem, uitstekende beheersing van Nederlands en Engels, MS Office, woonachtig in Amsterdam of omgeving.

CV per email naar: nathalie.lantrok@kornferry.com

FORUM BESTURING VRIJE UNIVERSITEIT

Een nieuw besturingsmodel?

Collegiaal bestuur of managementteam?

Welk probleem moet worden opgelost?

Nederengelse VU Filosoof Jelle van Baardewijk schreef in Advalvas 7 een opiniestuk: Het Engels snijdt ons af van de maatschappij. Van Baardewijk wordt duidelijk niet blij van al het Engels aan de VU. Ondergetekende ook niet.

Waarom heeft de VU in vredesnaam niet gekozen voor tweetalig? Natuurlijk zijn in sommige studies de leerboeken Engelstalig. Het is ook prima dat een masterstudent zich die stof passief eigen kan maken. Maar bij het spreken en college geven draait het toch vaak uit op het gebruik van de minimale woordenschat en vervallen de nuances.

Waarom moet een student Nederlands recht in het Engels zijn leerboeken bestuderen of een toekomstig filosoof Hegel in het Engels lezen?

Als men al Engels gebruikt, laat het dan wel correct Engels zijn en niet een soort Nederengels. Het is namelijk on Floor, en at the Wing.

En nog erger: de bewegwijzering met Lift erop in plaats van Elevator. Denkt men zo meer masterstudenten te trekken?

Simone Koopman, medewerker VU-boekhandel

15 januari 2015 | 16:00-17:30 | Atrium, Medische Faculteit Voor meer informatie: or@vu.nl

Ondernemingsraad

20

nr 9 — 17 december 2014

ADVALVAS

sleutelfiguur

Princess Attia Vierdejaars rechten Princess Attia (22) is commissielid bij New Urban Collective.

Ze was betrokken bij I too am VU, een fotoserie over alledaags racisme.

Tekst Floor Bal Foto Martijn Gijsbertsen

“

Voor andere mensen was dit misschien het jaar van het racisme, omdat de discussie over Zwarte Piet hoog opliep.

Maar ik ben mijn hele leven al zwart, ik ben gewend om het onderwerp, lijdend en meewerkend voorwerp in dit soort gesprekken te zijn.

Stereotypes kom ik vaak tegen. Mensen verwachten dat ik alle raps uit mijn hoofd ken, terwijl ik ook van klassieke muziek en jazz houd. En altijd weer die vraag waar ik vandaan kom. Het Nederlanderschap schijnt aan een blanke huidskleur voorbehouden te zijn. Maar een West-Fries kan er ook zoals ik uitzien.

Met de fotoserie I too am VU wilden we laten zien dat er ook op de universiteit onwetendheid over andere culturen is. Tijdens de gesprekken die ik daarvoor met studenten had, voelde ik me soms net een huis-tuin-en-keukenpsycholoog. Zo sprak ik een studente die door een docent niet als volwaardig werd behandeld. Heel heftig is dat.

Of ik boos ben? Ik ben op niemand boos. Ik wil juist op een positieve manier met mensen in gesprek gaan om ze aan het denken te zetten. Daarom ben ik teleurgesteld in het VU-bestuur. Ik heb niet het gevoel dat ze dit serieus nemen. New Urban Collective heeft het college meerdere malen uitgenodigd om in debat te gaan, maar ze kunnen nooit. En voor de zomer zou er een vergadering zijn met iedereen die op de VU over diversiteit gaat. Deze werd telkens verzet. Ik wacht nog steeds op een nieuwe afspraak.

ADVALVAS

nr 9 — 17 december 2014

”

21

Culinair

Gewoon wat een studentje met kerst eet De foodblog ‘Gewoon wat een studentje ’s avonds eet’ van voormalig studente Leonie ter Veld werd in één nacht een succes. Ook jij kunt dit supersimpele kerstdiner maken.

VOORGERECHT TEkst en FOto’s LEONIE TER VELD

In één nacht viral gaan

D

e kookblog van oud-studente Leonie ter Veld (24) ging in één nacht viral. “ ’s Avonds had ik 1600 likes op Facebook. Toen ik wakker werd, waren dat er 25.000.”

Ter Veld denkt dat veel studenten op die vrijdagmiddag aan het eind van de tentamenweek zin in wat afleiding hadden: “De humoristische titel Gewoon wat een studentje ’s avonds eet trekt ook de aandacht.”

Inmiddels bezoeken dagelijks tienduizend mensen haar kookblog. Wat is haar aantrekkingskracht? “Het eten wat ik maak, is heel gewoon. Ik heb niet zoveel verstand van koken en kan het ook niet heel goed. Mensen die mijn site bezoeken weten dat als ik een gerecht kan maken, zij het ook kunnen.”

Verder houdt ze zich niet met culinaire trends bezig. In haar pas verschenen kookboek geeft ze zes recepten voor een simpele pasta, zeven recepten voor zelfgemaakte gezonde pizza’s en vier voor wrapgerechten.

“Aan trends doe ik niet. Ik eet gewoon waar ik zin in heb en doe niet aan poespas. Iedereen wil supergezond eten en superslank zijn, dat vind ik zonde. In mijn jeugd heb ik het ook goed gedaan op lasagna’s van Honig en mie van Knorr.

Zolang je maar voldoende groente eet, hoef je echt niet van elk ingrediënt de voedingswaarde te weten.” (FB)

Courgettepasta met parmaham, zongedroogde tomaatjes en balsamico crème We beginnen het kerstdiner natuurlijk met een voorgerecht. Hoewel ik me in het dagelijkse leven het meeste bezighoud met avondeten, heb ik met kerst altijd meer inspiratie voor voorgerechten. Onlangs maakte ik dit gerecht. Verrukkelijk, best dietproof en binnen tien minuten op tafel! Bovendien een hartstikke makkelijke bereidingswijze, dus met een wijntje of twee achter de kiezen nog prima klaar te maken.

Ingrediënten per persoon 1/4 courgette | 2 plakjes parmaham | 2 stuks zongedroogde tomaten | 1 theelepel pijnboompitten | Balsamico crème Snijd de courgette in lange, dunne reepjes, het liefst zo dun mogelijk, bijvoorbeeld met de kaasschaaf. Kook de courgette 2 minuten en leg het op je bord. Verdeel de parmaham over, maar ook tussen de courgettepasta en verdeel de zongedroogde tomaten erover.

Strooi de pijnboompitjes over de pasta en sprenkel er tot slot wat balsamico crème over.

Gewoonwateenstudentjesavondseet.blogspot.nl.

22

nr 9 — 17 december 2014

ADVALVAS

STUDENTEN

HOOFDGERECHT

NAGERECHT

Gepocheerde kabeljauw met roomboter & dillejus, broccoli en zelfgemaakte Pomme Duchesse

Crumble met rood fruit

Dit is een maaltje dat chiquer klinkt dan het is. Het pocheren van de kabeljauw klinkt het moeilijkst, maar is dodelijk simpel. Ik had het overigens ook nooit eerder gedaan. Het is een vetlekkere maaltijd en heel makkelijk gemaakt. Bovendien is het, op de roomboterjus na, ook nog een vrij gezond recept.

Ingrediënten per persoon 200gr kabeljauwfilet of een kabeljauwhaasje | mini broccoli voor 1 persoon | 1 eetlepel verse dille | 1 eetlepel roomboter | 1 eetlepel limoensap | 1 zakje aardappelpuree | 2 eetlepels strooikaas | 1 blokje visbouillon Neem de aardappelpoeder uit een zakje en giet er kokend water over tot het mooie stijve puree is. Roer daar de kaas door. Vul vervolgens een spuitzak met zo’n karteltjes-spuitkop (gewoon goedkoop verkrijgbaar bij de Blokker) en druk de puree door de zak, zodat je mooie toefjes krijgt.

Deze toefjes maak je op een bakplaat die je bedekt met bakpapier.

Vervolgens gaat dit 20 minuten op 220 graden in de oven. Zorg dat de toefjes mooi goudbruin kleuren. Ondertussen kook je de broccoli.

Dit is geen superzoet dessert, maar dat is voor de afwisseling weleens leuk. Verder is het heel makkelijk klaar te maken en de kleuren passen heel goed bij kerst!

Ingrediënten voor 4 tot 6 personen Deeg: 115 gram bloem | 60 gram havermout | 100 gram roomboter op kamertemperatuur Vulling: 50 gram bruine basterdsuiker | 250 gram rood fruit uit de diepvries (ontdooid) | Halve appel in stukjes gesneden | 2 eetlepels bruine basterdsuiker | 1 eetlepel roomboter | Crème fraîche Verwarm de oven op 180 graden voor. Meng in een kom de bloem, havermout en roomboter tot een kruimelig beslag. Roer er de bruine basterdsuiker door. Maak ondertussen de fruitvulling door 250 gram rood fruit te mengen met een halve appel, bruine basterdsuiker en één eetlepel roomboter (grof erdoor roeren).

Vet een ovenschaal in, doe het fruit erin en top af met het kruimelige deeg. Bak de crumble in 40 minuten op 180 graden en serveer met een lepel crème fraîche.

Voor het pocheren van de kabeljauw gebruik je een grote pan en zet je er een laag water in. Doe er 1 tablet visbouillon bij en breng het aan de kook. Zet vervolgens het vuur laag en leg je kabeljauwhaasje erin. Doe de deksel op de pan en laat de vis gaar worden in 8 minuten. Het water moet niet koken. De vis wordt dan helemaal wit van kleur.

Verder had ik er nog een soort jus bij voor de vis, gemaakt van een eetlepel ongezouten roomboter die ik smolt in een pannetje, daarbij deed ik fijngesneden verse dille en wat limoensap.

ADVALVAS

nr 9 — 17 december 2014

Leonie ter Veld, Gewoon wat een studentje ’s avonds eet, Uitgeverij Brandt, 20 euro.

23

Ilona Persoon promovendus tandheelkunde

opinie

‘Niet bezuinigen op promovendi’ De secretaris van het promovendusoverleg VU (ProVU) Ilona Persoon vindt dat de overheid de promotiebonus niet moet verlagen. Promovendi zijn tenslotte de basis van de kenniseconomie.

s het een goed idee dat er minder promovendi komen? “Nee. Als je van Nederland een echte kenniseconomie wilt maken, is het goed dat er veel mensen promoveren. Dat is de basis. Promoveren is de echte afronding van een academische opleiding.”

Slechts een op de drie gepromoveerden vindt een baan in de wetenschap. Is promoveren dan niet opleiden voor werkloosheid? “De kenniseconomie gaat niet alleen over de academie. Ook in het bedrijfsleven, bij de overheid en in het onderwijs kunnen gepromoveerden hun steentje bijdragen.

Daarom moet in het promotietraject ook aandacht komen voor loopbaanontwikkeling buiten de universiteit. Dat wordt nu in het promotiereglement van de VU opgenomen.’’

Is het niet goed dat er meer geld komt voor loopbaantrajecten binnen de universiteit na het promoveren? “Ja, het is belangrijk dat er een evenwichtige opbouw van het wetenschappelijk personeel is. Dus niet alleen een hoogleraar met veel promovendi. Er hoort ook plek

24

Promotiefabrieken Minister Bussemaker wil de bonus op proefschriften van maximaal 90.000 euro met vijf procent verlagen.

Door deze bonus, jaarlijks 95 miljoen euro, zouden de universiteiten een perverse prikkel krijgen, waardoor ze zijn veranderd in promotiefabrieken.

Het vrijkomende geld zou moeten gaan naar een evenwichtiger opbouw van het universitaire personeel.

Hoezo? “Er zijn ideeën om het promotietraject van vier naar drie jaar terug te brengen. Dan moet je op een beperkter onderzoek promoveren, en bestaat je proefschrift bijvoorbeeld niet meer uit vier maar drie artikelen. Ook zijn er plannen de promotie al in het tweede masterjaar te laten beginnen. En promovendi die werknemer zijn weer afhankelijk van een beurs te maken. Dan ga je bezuinigen op de kwaliteit van promovendi. Dat lijkt me geen goed idee.”

Maar gaat van die promotiebonus geen perverse prikkel uit? “Dat gevaar bestaat bij iedere diploma- en prestatiebeloning.

De universiteit krijgt pas echt geld als iemand is gepromoveerd. Dus is het belangrijk dat de kwaliteit van het promotietraject en het proefschrift wordt gewaarborgd.

Misschien moet je daarom hoogleraren ook belonen voor de begeleiding van promovendi op zich. Dan is het risico kleiner dat men een eigenlijk onvoldoende proefschrift toch maar door laat gaan. Het bekende genadezesje is nu wel heel veel geld waard bij een promotie.”

Ilona Persoon

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 9 — 17 december 2014

FOTO Voorlichting ACTA

I

DOOR DIRK DE HOOG

te zijn voor postdocs en universitaire docenten. Daarom zou het goed zijn als universiteiten over een langere periode een vast budget van de overheid krijgen in plaats van ieder jaar weer afhankelijk te zijn van projectsubsidies en wisselende studenten- en promovendi-aantallen.

Maar nu dreigt het niveau van de promotie te dalen.”

ADVALVAS

sleutelfiguur

Ilyes Machkor Voorzitter van de studentenraad Ilyes Machkor (21) komt door alle drukte bijna niet meer toe aan zijn studie biomedische wetenschappen.

Door Floor Bal Foto Peter Gerritsen

“

Ik werk bijna fulltime als de voorzitter van de universitaire studentenraad.

Meestal zit ik tot een uur of acht op de VU. Soms ga ik eerder naar huis, maar dat voelt vreemd, vooral als het nog licht is.

Door de drukte doe ik momenteel weinig aan mijn studie. Met de invoering van het leenstelsel gaat me dat geld kosten. Waarom ik het toch doe? Ik heb veel affiniteit met de VU, ik vind het een geweldige universiteit. We werken er met z'n allen hard aan om het hier beter te maken, daar haal ik veel energie uit. Als dat mij wat geld kost, dan is dat het waard.

De afgelopen maanden was ik vooral druk met het nieuwe instellingsplan, daar hebben we een klap op gegeven. Werken in de medezeggenschap is lastig. Je moet standvastig zijn, in het belang van studenten aan je punten vasthouden. Maar tegelijkertijd moet je niet zo star zijn dat je als een ezel niet vooruit te trekken bent.

Vorig jaar zat ik in de studentenraad van FALW. Door de reorganisatie was het een heel druk jaar. Soms dacht ik wel: dit is niet waarvoor ik getekend heb. Sommige studenten waren ontevreden over het werk van de raad, ze waren woedend over de ontwikkelingen. Daar heb ik wel wakker van gelegen, maar ik snapte ook waar die boosheid vandaan kwam. Eigenlijk zou je willen dat alle studenten zich zo betrokken bij hun studie voelen.

ADVALVAS

”

nr 9 — 17 december 2014

25

column

Waar zijn wij mee bezig, mevrouwtje?

D

e conductrice die chipkaarten controleerde in de trein, ging daar mee door terwijl ze die van mij vasthield. “Pardon”, zei ik, “mag ik van u mijn kaart terug?” Ze negeerde me. Hier had ik argwaan moeten krijgen, koud zweet, oprispingen, maar nee: ik herhaalde mijn vraag, en lachte daar vriendelijk bij, we zijn allemaal weleens verstrooid.

Dit was, op de valreep van 2014, een persoonlijk historisch momentje: in het afgelopen jaar verloor ik mijn buitensporige angst voor boetes. Het is geen onterechte angst. Ik weet vrij zeker dat er op alle politiebureaus van de Randstad én op alle NS-stations van het land radars aanwezig zijn met als enige doel het lokaliseren van mij, in overtreding.

Mijn boetegevoeligheid gaat verder dan wat dwangsommetjes voor willens en wetens zonder licht op de fiets stappen of wildplassen op een plek die daar te onbeschut voor bleek (“Waar zijn wij mee bezig, mevrouwtje?”). Ook als ik mét licht fiets, maar het achterste lampje knippert

26

Roos van Rijswijk buiten mijn weten en de wet om, krijg ik er een. Net als dat Geüniformeerd ik beboet ben voor het lopen Nederland raakt door een stoplicht dat halvercompleet van de wege de zebra rood werd, kook als ik in de voor het fietsen op vijftig buurt ben centimeter voetpad tussen fietsenrek en fietspad en voor het neerzetten van diezelfde fiets op de verkeerde plek in een leeg metrostel. Ook moest ik lappen voor een chipkaart die ergens tussen Amsterdam en Den Haag opeens defect bleek, voor het skaten op een verlaten fietspad in een buitenwijk, omdat mijn identiteitsbewijs drie keer in één jaar gestolen werd en, heel gek, voor het beledigen van een ambtenaar in functie.

Natuurlijk, het mag allemaal niet, maar kom op zeg.

Geüniformeerd Nederland raakt compleet van de kook als ik in de buurt ben. Dan heb ik het niet alleen over mensen die boetes mogen uitdelen, maar ook over beveiligers van grote warenhuizen, die mij tot voor kort altijd extreem en ontzettend geheim en onopvallend achtervolgden zodra ik de draaideuren passeerde.

De conductrice scande omzichtig iedereens kaarten. Ze kwam weer bij mij uit.

“Je rijdt dus zwart, meisje”, schreeuwde ze. Ik zei dat ik mijn kaart bij een paal had gehouden. Die had gebliept. Vervolgens vroeg ik me hardop af of ik misschien per ongeluk op de heenreis niet uitgecheckt had, waardoor ik dat nu had gedaan, zodat ik inderdaad, technisch gezien, zwart reed.

“Dat heb je mooi verzonnen, meisje”, smaalde de conductrice, die ik inmiddels wilde wijzen op mijn drie grijze haren en de beleefdheidsvorm van het ‘u’ zeggen.

Ze schreef een boete uit, en daarna nog één, omdat ik mijn paspoort niet bij me had (ik kijk wel uit). “Serieus?” zei de man tegenover me, die ik direct wilde knuffelen, maar dan zou ik vast een boete krijgen voor seksuele intimidatie.

De conductrice rolde met haar ogen en maakte alleen van die laatste boete een prop. “Volgens mijn apparaat reis je normaal altijd met de bus”, foeterde ze totaal willekeurig. “Ja”, zei ik, mijn wrede lot omarmend. Als u me zoekt: in 2015 blijf ik binnen.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 9 — 17 december 2014

ADVALVAS

sleutelfiguur

Yussef Al Tamimi Masterstudent rechten en filosofie Yussef Al Tamimi (22) werd bij de opening van het academisch jaar gekozen tot student van het jaar.

Tekst Floor Bal Foto Peter Valckx

“

Dat ik die prijs gewonnen heb, heeft mijn leven niet veranderd. Anders was ik ook gewoon doorgegaan met de dingen die ik doe. Dit jaar zit ik niet meer in de universitaire studentenraad, maar ik heb nog steeds twee bijbanen als student-assistent bij de faculteit en bij een advocatenbureau.

Die prijs is een echte erkenning van alles wat ik gedaan heb. Van andere studenten hoor ik dat ze het inspirerend vinden. Het laat hen zien dat het voor een student loont om hard en gedisciplineerd te werken.

Binnen de universiteit word ik nu soms als spreker gevraagd. Bij een alumnidiner bijvoorbeeld, of bij de onderwijsdag van Rechten. De tip die ik daar aan de studenten gaf, is om zich vooral tijdens hun studie te verbreden.

De afgelopen jaren heb ik veel verschillende vakken gevolgd, van Arabisch tot biopsychologie. Dat geeft ook verdieping aan je eigen vak.

Op die manier haal je alles uit je studie. Tijdens je jaren op de universiteit kun je vet veel leren.

Later, als je werkt, heb je veel minder tijd voor zelfontplooiing.

Ook adviseerde ik die studenten om niet meteen af te haken bij moeilijke vakken. Ik heb vaak genoeg twee weken met mijn handen in het haar gezeten. Maar juist de vakken die veel van je vergen, zijn de vakken waarbij je een leersprong maakt. Als het gesneden koek is, is het te gemakkelijk voor je.

ADVALVAS

”

nr 9 — 17 december 2014

27

E: OR@VU.NL | WWW.VU.NL/OR | WWW.ONDERNEMINGSRAADVU.NL | 17 DECEMBER 2014

ONAFHANKELIJK ONDERZOEK LEVERT MEER OP DAN RECHTSZAAK JELLY REINDERS IS OP 5 NOVEMBER KOUD GEKOZEN ALS NIEUWE VOORZITTER VAN DE ONDERNEMINGS­ RAAD OF ZE KAN AAN DE BAK. EEN RECHTSZAAK OVER DE REORGANISATIE VAN FALW STAAT VOOR 13 NOVEMBER OP DE ROL. SPOEDZITTINGEN EN INGELASTE VERGADERINGEN MET HET COLLEGE VAN BESTUUR (CVB) VOLGEN IN RAP TEMPO. Met nog maar een paar uur te gaan tot de rechtszaak stemt de meerderheid van de Ondernemingsraad (OR) voor een onafhankelijk onderzoek in plaats van de rechtsgang. Ook omdat het college daarnaast voldoende toezeggingen op tafel heeft gelegd, zwart op wit. Jelly Reinders: “Het onderzoek dat nu zal worden uitgevoerd, brengt ons meer dan een rechtszaak.”

Hoe is het zo ver gekomen? In de zomer vraagt de OR aan de Ondernemingskamer om een besluit van het College van Bestuur te vernietigen. Het besluit om de reorganisatie van de Faculteit der Aard- en Levenswetenschappen (FALW) door te zetten, ondanks het negatieve advies van de OR. De OR maakt grote kans zo’n rechterlijk veto af te dwingen, omdat de raad niet goed genoeg betrokken is bij de plannen. Vice-voorzitter van de OR Henk Olijhoek: “Veel belangrijker vinden we dat het bestuur ons niet goed weet uit te leggen waarom de reorganisatie nodig is en hoe de keuzes van het CvB bijdragen aan het doel van de reorganisatie. Bovendien zijn de gevolgen voor de medewerkers onduidelijk.”

HENK OLIJHOEK, VICE­VOORZITTER:

“Het bestuur is nogal overtuigd van het eigen gelijk. Macht sluit af. Het enige wat wij kunnen doen: steeds maar weer erop wijzen dat er ook andere gezichtspunten zijn. Na onze adviezen niet loslaten. Steeds ter verantwoording roepen en het bestuur scherp houden. Doorpakken, volhouden, dat hebben we eerder al geleerd. Hard als het moet, maar altijd met respect.”

JELLY REINDERS, VOORZITTER:

“Ik realiseer me als voorzitter nog veel meer wat een enorme verantwoordelijkheid je als ondernemingsraad hebt. Voor de medewerkers en voor de organisatie. We moeten als raad een onafhankelijke positie innemen.

Een gewogen oordeel vellen en je daarbij niet laten meeslepen door de plannen van het bestuur of de wensen van medewerkers.

Het lijkt een vanzelfsprekende stap, van vice-voorzitter naar voorzitter, maar het is nogal een taak om het gezicht van de OR te zijn. Het gezicht van alle geluiden in de achterban. Ik vind het absoluut een eer dat ik deze functie mag vervullen.”

COMPROMIS

Pal voor de rechtsgang komen college en OR tot een compromis. De reorganisatie van FALW gaat door. Maar mét een aantal toezeggingen over enkele financiële knelpunten, over behoud van opleidingen en over zorg voor boventallige medewerkers. Zeker zo belangrijk is dat het college toezegt dat een onafhankelijke commissie gaat onderzoeken hoe het proces zo mis kon lopen dat de rechter er bijna aan te pas moest komen.

OREN WASSEN

Bij veel medewerkers en studenten van FALW komt inmiddels stoom uit de oren als het over de reorganisatie gaat. En niet alleen bij hen.

Het afblazen van de rechtszaak leidt universiteitsbreed tot gemor. Jelly Reinders: “We hebben ons voor de hele VU-gemeenschap moeten verantwoorden. Een groot deel van onze ach-

terban zegt: je had wél naar de rechter moeten stappen. Veel mensen zagen het bestuur graag eens flink de oren gewassen. Er is oprecht het gevoel dat zaken ondeugdelijk zijn aangepakt.

Als het college dan op het standpunt blijft dat zijn aanpak wél deugt, rest niets anders dan de rechter om een uitspraak vragen. Er is echt veel boosheid onder de medewerkers en betrokken studenten.”

LIEVER ONAFHANKELIJK ONDERZOEK

“Naar de rechter gaan is eigenlijk makkelijk voor ons. Succesje geboekt, achterban tevreden. Het punt is dat de rechter nooit zegt: ‘Bestuur, u heeft er een zootje van gemaakt’. De rechter kijkt gewoon of de keuzes navolgbaar zijn en of het bestuur redelijk tot zijn besluit is gekomen. De rechter zou kunnen besluiten dat het bestuur zijn werk opnieuw moet doen en zijn bestuurlijke keuze nog eens moet uitleggen.

Maar uiteindelijk wint niemand daar wat mee”, zegt Laura Henderson, het nieuwe lid van het dagelijks bestuur van de Ondernemingsraad.

“De toegevoegde waarde van het onderzoek is dat het dieper ingaat op de achtergronden. Het onderzoek legt ook bloot wat er mis is binnen de faculteit. Hoe de vertrouwensbreuk in de FALW is ontstaan. Het levert uitkomsten waarmee het bestuur kan voorkomen dat zo’n proces nog eens zo uit de bocht vliegt.”

DRAAI

Henk Olijhoek: “Gedurende de plannenmakerij voor de reorganisatie bij FALW hebben het

faculteitsbestuur en het college een enorme draai gemaakt. De reorganisatie is aanvankelijk gepresenteerd als een bezuiniging, maar gaandeweg wordt het steeds meer een strategisch verhaal. Eerst zegt het college: ‘Opheffen van Hydrologie dicht het financiële gat.’ Nu zegt het college: ‘Nee, we denken dat Hydrologie in de huidige vorm geen toekomst heeft.’ Het bestuur kan ons niet duidelijk maken op basis waarvan de ene opleiding moet verdwijnen en de andere niet. Het is niet te volgen hoe de keuzes van het bestuur de financiële problemen oplossen.”

SCHISMA

De sleutel die de VU hanteert voor de verdeling van geld over de faculteiten (VUSAM) zien velen als grote boosdoener. Deze verdeelsleutel helpt kleine opleidingen om zeep, zeker de relatief dure bèta-opleidingen. Onderwijskwaliteit en specialisatie zijn bij dit systeem ondergeschikt aan massaliteit en efficiëntie.

Door dit bestuurlijke instrument is binnen FALW een schisma ontstaan. Er zijn studenten en medewerkers faliekant tegen de reorganisatie.

Zij willen de opleidingen behouden die wereldwijd kwalitatief hoog staan aangeschreven,

zoals Hydrologie. Een ander deel vindt het prima dat andermans opleidingen worden opgeheven. Ze zijn bang dat de hele faculteit omvalt als de VU deze relatief dure kleine krenten uit de pap blijft koesteren.

KLOOF

De ondernemingsraad ziet inmiddels twee werelden op de universiteit. Een groep medewerkers en studenten die vindt dat het CvB en het faculteitsbestuur er een potje van maakt.

En het bestuur en het hoger management die vinden dat het prima gaat.

Jelly Reinders: “Die kloof lijkt alleen maar groter te worden en we willen daar als Ondernemingsraad geen schepje bovenop doen.

Vandaar ons voorstel voor een onafhankelijk onderzoek. Het bestuur onderkent nu dat een evaluatie van het proces nodig is. We gaan ervan uit dat dit helpt om de rijen te sluiten en dat het bestuur zijn geloofwaardigheid weer terug zal krijgen. Zo’n situatie willen we niet nog eens meemaken.”

Persbericht over FALW http://www.ondernemingsraadvu.nl/nieuws/

LAURA HENDERSON, LID:

“Toen ik merkte dat er een gat zou vallen in het Dagelijks Bestuur van de Ondernemingsraad twijfelde ik of ik daar in moest springen. Het is natuurlijk ontzettend leuk werk, maar zou er genoeg tijd overblijven voor mijn onderzoek? Als fractievoorzitter van ProVU voelde ik wel een zekere drang, een verplichting. Met ProVU erbij is het DB in balans. Dus ik heb mijn promotor weten te overtuigen en ik ben blij dat ik het heb gedaan. Als gewoon OR-lid ben je minder intensief bezig met OR-werk. Als DB-lid hoor je meer, weet je meer en begrijp je meer.”

WERKGROEP MEDEZEGGENSCHAP VU EN UVA De Universitaire Studentenraad (USR) en de ondernemingsraad (OR) van de Vrije Universiteit zijn in gesprek met het College van Bestuur over het visiestuk Amsterdam Academic Alliance (AAA), een visiedocument dat de besturen van beide instellingen VU en UvA gezamenlijk hebben vastgesteld. Hier dient zich mogelijk eenzelfde probleem aan als bij de AFS. Wel eenparig besluiten, maar geen medezeggenschap om te volgen. De medezeggenschap van de VU en UvA overleggen in een gezamenlijke werkgroep medezeggenschap met afgevaardigden van de Centrale Studentenraad en de Centrale Ondernemingsraad van de UvA over de voorwaarden

COLUMN: NIEUW IN DE OR

om in te kunnen stemmen. Echter, ieder heeft daarin een eigen verantwoordelijkheid. Op dit moment stagneert het gesprek over de formats om samenwerkingsverbanden in het kader van AAA te stroomlijnen omdat de nu voorgestelde modellen voor de samenwerkingsovereenkomsten gebaseerd zijn op het besturingsmodel van de UvA. De medezeggenschap van de VU vindt dit gezien de discussie die binnen de VU loopt over het besturingsmodel opmerkelijk en tevens prematuur. De medezeggenschap UvA ziet hierin juist kansen om het collegiale bestuur van de VU in de discussie rond de formats voor de samenwerking te brengen.

Mijn naam is Sanassin Maftouhi en ik ben al 13 jaar in diverse diensten bij de Vrije Universiteit Amsterdam werkzaam, onder andere als medewerker audiovisuele technieken. Ik ben in Antwerpen geboren en sinds april 2014 tot raadslid gekozen bij de ondernemingsraad VU namens kieslijst Abvakabo FNV. Ik neem graag de gelegenheid om de kiezers te danken voor hun steun. Jullie stem is zeer waardevol voor de medezeggenschap en ik wil graag de niet- kiezers uitnodigen om bij de volgende verkiezingen wel te stemmen om meer draagvlak voor de medezeggenschap te creëren.

De medezeggenschap is zowel in interne- als externe organisaties/stichtingen meer dan ooit nodig en zelfs onmisbaar. Intern kan het wat mij betreft beter door Actiegroep Titanic niet te laten zinken, maar eventueel dit schip te fixen en laten varen met een hoop kennis to Connect the World with the People.

De mensen, in deze tijden en ook op de VU, kunnen als eersten hun organisaties met een creatieve democratische medezeggenschap innoveren. Uiteraard met behoud van traditionele vormen van bestuur, zeggenschappen en identiteit.

Ik ben bij twee OR-commissies actief: huisvesting en communicatie. Deze staan allebei voor grote uitdagingen en ontwikkelingen en kunnen daar best ideeën, opmerkingen, feedback vanuit de VU-medewerkers gebruiken.

Schroom niet om contact met ons op te nemen!

Enfin, I wish you all the best only for the best things en alvast prettige feestdagen.

Shalom Aleichem Sanassin Mafthouhi, Lid van de ondernemingsraad sinds april 2014 COLOFON

COMMISSIE COMMUNICATIE OR ANNEMARIE BIBO, KARIN LURVINK, SANASSIN MAFTOUHI, HENK OLIJHOEK, JELLY REINDERS TEKST CORIANNE ROZA, HENK OLIJHOEK, JELLY REINDERS BEELD PETER GERRITSEN VORMGEVING HAAGSBLAUW

WWW.FACEBOOK.COM/ONDERNEMINGSRAAD.VU @OR_VU

Cabaret

Restaurant

n va nt. ten ura os ta p k res t o et en lt h tud ee n s ord ee eo at b ga en ek ten we it e d e as u Om valv ad

cultuur

Studieburgers met patat Studio K

Jörgen Raymann & Brainpower Twee-eiig Dinsdag 13 januari Aanvang 20.30 uur Studenten € 14,Medewerkers VU € 16,50 griffioen.vu.nl

In het genre opvallende combinaties had de Griffioen eerder dit seizoen al een violiste met dansers en een priester met een theatermaakster op het podium.

Nu komen een cabaretier en een rapper samen naar Uilenstede. Jörgen Raymann groeide op in Suriname, studeerde economie en belandde in de ‘witte’ wereld van het cabaret. Gert-Jan Mulder groeide op in Nederland, studeerde communicatiewetenschap en belandde als Brainpower in de ‘zwarte’ wereld van de rap en hiphop. Ze komen uit verschillende werelden, maar hebben toch veel gemeen. Een tweeeiige eenling, noemen ze het zelf: twee podiumdieren die verbonden zijn door een hechte vriendschap.

Maar kan die zwarte rappen en kan die blanke een conference doen? Je zult het meemaken in de Griffioen.

Dick Roodenburg, publiciteitsmedewerker Griffioen

30

FOTO Raúl Neijhorst

Cultuurcentrum Griffioen Uilenstede

CONCEPT Een bioscoop, restaurant, club en café in één.

Een belangrijk trefpunt voor mensen uit de Indische Buurt en omstreken. Het eten is veelal biologisch met uitgebreide vegetarische opties.

SFEER Prettig; zachte muziek op de achtergrond. Het oogt casual en studentikoos. De houten tafeltjes staan ver genoeg uit elkaar. Hier en daar loungeplekken met zachte stoelen en bankjes.

ETEN Ontzettend lekker. Mijn eetpartner bestelt patat met een biologische runderburger, met kruidenmayonaise en wortel-knolselderijsalade. De Vlaamse frieten zijn top. De burger is van goede kwaliteit en qua verhoudingen perfect. De salade is simpel; niet bijzonder. Ik kies de vegetarische risotto met shiitake, cantharellen, oesterzwam, kastanjechampignon, amandelen en groene salade.

Een uitstekende combinatie. Als toetje nemen we de chocoladetaart met frambozen en witte chocoladesaus en de perencrumble met een bolletje toffee-ijs. De taart is fenomenaal. De crumble is wat zuinig met de kruimels, maar smaakt er niet minder om. Het toffee-ijs is romig.

BEDIENING Wisselend. Het hoofdgerecht komt snel, maar het nagerecht laat lang op zich wachten.

TIP Bestel de studieburger (vega of vlees) voor maar 9,50. Met patat en wortel-knolselderijsalade. Vergeet je collegepas niet!

AANRADER Beslist.

PRIJS Met twee personen 50 euro, inclusief bier, wijn, cola en ijsthee.

WAARDERING

STUDIO K Timorplein 62 studio-k.nu/restaurant Minke van Dijk Derdejaars Nederlandse taal en cultuur

Ook GRATIS UIT ETEN voor Advalvas?

Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 9 — 17 december 2014

ADVALVAS

studenten

Sleutelgat 9

Wat zegt de inrichting van je kamer over jezelf? En klopt die indruk ook?

VU-studenten gluren in de kamer van JELSKE ROZING.

“Z

o, wat een hout!” roept student gezondheidswetenschappen Marijke Boersma (45).

“Misschien woont hier wel iemand uit Noorwegen en doet het hout haar aan haar vaderland denken. Wat hangt daar nou joh? Het lijkt wel een schilderij van een jurk. Ik denk dat ze die vroeger heeft gedragen. Of staat dat kunstwerk symbool voor iets; misschien kan ze erg goed dansen. En ze is muzikaal, kijk maar die gitaar. Zou ze van auto’s houden? Die aparte auto’s op de screensaver van haar laptop vallen wel op. Zou dit haar enige woonruimte zijn? Klein zeg. Wel knus.”

“Mooie nette kamer hoor, maar ik denk dat ze speciaal voor de foto heeft opgeruimd”, lacht promovendus bioanalitical chemistry Willem Jonker (25). “Ze is vast op reis geweest, maar ja, welke

ADVALVAS

nr 9 — 17 december 2014

student is dat niet tegenwoordig?

Ze houdt van veel verschillende luchtjes. En ze is sportief, gek op wintersport aan dat fotootje te zien.

Ik denk dat ze artistiek is, of laten we zeggen creatief. Ze doet iets met gezondheid. Had ze keelpijn tijdens het maken van de foto of vindt zij die keelsnoepjes gewoon erg lekker?”

Jelske

“Staan er namen op die spiegel?

Rozing Zijn dat namen van vrienden?” vraagt student gezondheidswe25 tenschappen Lisa de Waal (21).

Masterstudent “Misschien zijn het wel hondenbiomedical sciences namen”, gaat studiegenoot Tamar Betaalt 360 euro Shahinian (34) verder, “vandaar voor haar kamer in dat hondenpootje ernaast. TrouAmsterdam-West wens, deze kamer is wel wat klein voor honden. Wat heeft ze met oude mensen? Er hangt een heel apart schilderij van een oud mannetje. Intrigerend zeg.

Ze drinkt thee, echt een meisje! Qua studie: geen idee.

Het zou van alles kunnen zijn, van taalwetenschappen tot gezondheidswetenschappen.”

“O ja, die muur”, lacht student Jelske Rozing (25), “iedereen noemt het altijd de saunamuur. Toen ik hier vijf jaar geleden kwam wonen, was de muur heel lelijk en de huisbaas had nog wat hout over. Dat schilderij met die jurk is al oud, mijn oma heeft die ooit gedragen.

Mijn moeder had het al in haar studentenkamer hangen. Die gitaar is ook van mijn ouders, zij zijn wél heel muzikaal.

Ik heb veel gereisd: Costa Rica, Panama, Nicaragua, Thailand, Laos, Cambodja en Vietnam. Ook gaf ik twee seizoenen skiles in Oostenrijk. Daar komt die oude blije man vandaan. Zelf ben ik altijd aan het klussen. Gisteren ben ik begonnen een tas te haken, die is nu al bijna klaar.

Daarna ga ik glas beschilderen voor een surprise. Hier rechtsboven is een kleine verdieping met mijn bed erop, ideaal.”

Door Nienke Stumpel Foto’s Peter Valckx

Wil je ook in Sleutelgat?

Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

31

Griff

32

door Merlijn Draisma

nr 9 — 17 december 2014

ADVALVAS