Nr 13 9 maart 2016

NR 13

9 MAART 2016 XXX betaalt haar studie met uittreksels

Iets doen voor de mensen (en voor studiepunten)

Tentamens nakijken, duurt dat echt zo lang?

‘Medezeggenschap is op dood spoor’

ONAFHANKELIJK MAGAZINE VAN DE VRIJE UNIVERSITEIT — WWW.ADVALVAS.VU.NL

Sinan Çankaya

onderzoekt radicaliserende Nederlanders pag 10

DE MEDEZEGGENSCHAP ZOEKT IN-HOUSE EXPERTISE De Commissie Onderwijs en Onderzoek van de Gezamenlijke Vergadering (Ondernemingsraad en Universitaire Studentenraad) van de VU zoekt betrokken medewerkers en studenten die deze commissie willen adviseren en ondersteunen bij haar werk.

Wil je meedenken en meewerken aan goede adviezen aan het CvB over onderwijs en onderzoek aan de VU, maar heb je geen tijd plaats te nemen in de medezeggenschap? Dan kun je je aanmelden voor één of beide van onderstaande panels: • Het achterbanpanel: we zullen een paar keer per jaar via een enquête naar je mening vragen over kwesties die in de GV aan de orde komen. We zullen de uitkomsten daarvan gebruiken als input van onze achterban.

• Het expertpanel: we zullen je een paar keer per jaar vragen meer actieve ondersteuning te geven bij het opstellen van adviezen aan het CvB. Je geeft zelf je specifieke expertise op.

Heb je interesse? Meld je dan aan via ondernemingsraad@vu.nl

Ondernemingsraad

HOE VER KIJK JIJ? We leven in een snel veranderende samenleving, met grote maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt om mensen die verder kijken. Verder dan het voor de hand liggende, verder dan het bekende.

Mensen die verder kijken zijn op hun plek bij de VU. De VU stimuleert haar medewerkers buiten hun eigen afdeling en eigen vakgebied te kijken. Om nieuwe wegen in te slaan. Om samen te werken aan toonaangevend onderzoek en onderwijs. De VU is een universiteit die midden in de maatschappij staat.

Met de blik gericht naar buiten. VU is verder kijken.

Ben jij een medewerker van de VU? Kijk dan voor een overzicht van alle interne vacatures op: WWW.VU.NL/VUNET/VACATURES Ben jij geen medewerker van de VU maar wel geïnteresseerd om bij de VU te werken? Kijk dan op: WWW.WERKENBIJDEVU.NL

INHOUD

JAARGANG 63 — NR 13

VU NU Dinsdag 1 maart 2016, 13.51 » De Kwekerij, een platform voor studenten in Amsterdam ‘ter ontdekking van levenswijsheid door middel van masterclasses’, maakt reclame in de centrale hal van het hoofdgebouw.

XXX, topsamenvatter

6

FOTO PETER GERRITSEN

Sinan Çankaya bestudeert Nederlandse volksstammen 10 Community services: wat doe jij voor de maatschappij? 16 Tentamens nakijken: hoe lang mag dat duren?

18 En verder Online nieuws

4

Opinie: Oekraïne

8

Column: Mark van Vugt

9

Column: Nathanael Korfker

13

Onderzoeksnieuws

14

Mail

21

Studentenraad

23

Opinie: online colleges

24

Roos

25

Campus: diefstal

26

So you think you can teach

27

PP

28

Cultuur: film en restaurant

30

Uilensteders

31

Griff

32

Coverfoto Martijn Gijsbertsen

Het volgende nummer verschijnt op 23 maart 2016.

ONAFHANKELIJK MAGAZINE VAN DE VRIJE UNIVERSITEIT Redactieadres De Boelelaan 1105 BelleVue, Kamer 1H-43 1081 HV Amsterdam redactie.advalvas@vu.nl Hoofdredacteur Marieke Schilp Redactie Floor Bal, Peter Breedveld, Dirk de Hoog, Marieke Kolkman, Welmoed Visser Eindredactie Win Castermans, Welmoed Visser Secretariaat Anna Jansen (020) 5985630 secretariaat.advalvas@vu.nl Basis Ontwerp Luis Mendo - GOOD Inc.

ADVALVAS

Vormgeving Rob Bömer behance.net/rbbmr Medewerkers Yvonne Compier, Merlijn Draisma, Nico den Dulk, Peter Gerritsen, Roos van Rijswijk, Dick Roodenburg (Griffioen), Bas van der Schot, Peter Valckx, Rutger Westerhof Copyright HOP-kopij Hoger Onderwijs Persbureau, Amsterdam VU-advertenties zie secretariaat Commerciële advertenties Bureau Van Vliet (023) 5714745 Druk Opmeer drukkerij BV, Den Haag

NR 13 — 9 MAART 2016

3

Abonneer je op het laatste nieuws online Al 37.000 handtekeningen tegen ov-plannen Studenten willen graag in de spits met de trein blijven reizen. Er staan al meer dan 37.000 handtekeningen onder een petitie tegen het aanpassen van roosters van universiteiten en hogescholen.

Debat over ongelijkheid die vrouwen ervaren Laten we het op internationale vrouwendag eens hebben over vrouwenuitbuiting, dacht de Turkse studentenvereniging Anatolia.

Topvrouwendag aan de VU Dinsdag 8 maart was het vrouwendag. Een goed moment voor een debat aan de VU, vond Régine Anmuth, FNVvakbondsfunctionaris.

D

e landelijke vereniging van christelijke migrantenkerken en geloofsgemeenschappen in Nederland SKIN (Samen Kerk In Nederland) wil in september aan de VU beginnen met een postgraduate opleiding voor migrantenpastors. Universitair docent psychologie Peter Roelofsma, die ook de charismatisch-christelijke Praise and Worship-bijeenkomsten op de VU-campus leidt, is de beoogde coördinator. “Kijk naar de Molukkers die hier 65 jaar geleden naartoe werden gehaald, de huidige generatie is hoogopgeleid en heeft behoefte aan een voorganger in de kerk met een academisch niveau”, zegt Roelofsma.

En hoewel christelijke migrantengemeenschappen uit zeer verschillende werelddelen komen, zijn de obstakels waar ze tegenaan lopen vergelijkbaar: erkenning door de bredere kerkelijke gemeenschap in Nederland bijvoorbeeld. Ook zijn er overeenkomsten in de manier van geloofsbeleving: “Westerse christenen brengen een strikte scheiding aan tussen het bovenaardse en de aardse werkelijkheid. Bij Afrikanen, Aziaten en Zuid-Amerikanen vloeit het bovenaardse natuurlijk over in het dagelijkse leven.”

(PB)

Onderwijs vreest meer rompslomp bij accreditatie

Lees het hele interview met Peter Roelofsma hierover op advalvas.vu.nl>nieuws>3 maart.

Topsporters genomineerd voor studentensporter van het jaar

VU selecteert bij helft masters

Bewoners starten petitie tegen opheffing tram 24 Mail en win: Knielen op een bed violenprijzenpakket VU-student doet minste vrijwilligerswerk

Voor al het laatste nieuws: advalvas.vu.nl 4

Migrantenpastors krijgen eigen opleiding FotoVU/Yvonne Compier

RSS feed

Steeds meer masteropleidingen selecteren aan de poort. De VU doet dat bij 53 procent van haar masters en zit daarmee precies op het landelijk gemiddelde.

U

trecht stelt de hoogste eisen en selecteert voor 84 procent van haar masters, terwijl de technische universiteiten amper selecteren. De TU Eindhoven doet dat slechts bij 5 procent van de masters.

Dit blijkt uit onderzoek van de Keuzegids Masters. Naast Utrecht stellen ook de Universiteit van

Amsterdam en de Erasmus Universiteit Rotterdam vaak extra eisen. De technische universiteiten lijken meer vertrouwen te hebben in hun eigen bachelorstudenten. Daar mogen afgestudeerden van de eigen bacheloropleidingen vaak wel zonder extra toetsen of cijfereisen beginnen aan de master van hun keuze.

De Keuzegids ontdekte verder dat lang niet alle universiteiten duidelijk maken wat voor eisen ze stellen. Zo bieden Utrecht en

Rotterdam heldere en gedetailleerde informatie en moet men in Groningen vaak maar raden wat er precies bedoeld wordt. In 2014 is de zogeheten ‘doorstroommaster’ afgeschaft. Masteropleidingen mogen sindsdien alle studenten selecteren, ook als die van hun eigen bacheloropleidingen komen. (HOP)

Voor een overzicht van alle universiteiten, zie: advalvas. vu.nl>nieuws>2 maart.

NR 13 — 9 MAART 2016

ADVALVAS

ADVALVAS_ONLINE

Aantal proefdieren hoger dan gedacht

J

e telt een beetje anders en prompt zijn er 94.000 dierproeven extra in Nederland. Dat is achttien procent meer dan eerder waargenomen, meldt de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit.

In 2014 zijn er 621.000 dierproeven gedaan, als je op de nieuwe manier telt. De registratie van dierproeven is namelijk aangepast, vooruitlopend op een nieuwe Europese richtlijn. Het viel

niet mee, schrijft de NVWA. Alle betrokkenen – zoals ziekenhuizen, universiteiten en farmaceutische bedrijven – moesten hun registratiesystemen aanpassen. Al doende ontdekten ze nog 25.000 dierproeven van eerdere jaren die ten onrechte niet waren gemeld. Die zijn alsnog meegeteld bij 2014 en dat verklaart een deel van de stijging.

Maar er is meer veranderd.

Eerder telden genetisch gemanipuleerde dieren alleen mee als ze een ‘aantasting van hun welzijn’ ondervonden. In

de nieuwe, strengere regels tellen ze sowieso mee.

Een kwart van de dierproeven is voor fundamenteel onderzoek. Nog eens een kwart is bestemd voor wettelijk vereiste veiligheidstesten.

Een derde is voor toepassingsgericht onderzoek. Tien procent wordt uiteindelijk niet gebruikt en drie procent is voor het onderwijs. De VU gebruikte volgens de nieuwe telling 7.297 proefdieren in 2014. (HOP)

twitter/facebook/issuu

United States of Hysterica (of: Het land van...). Lees de column van student Marthe van Bronkhorst die stage loopt op Harvard. Zie advalvas. vu.nl>blogs&columns

Zwemmen

Zwemmen tot het gaatje en dan samen feesten. Een avond bij studentenzwemvereniging Spons op advalvas.vu.nl> razende reporter

ADVALVAS

NR 13 — 9 MAART 2016

@traumabeertje 7-3_Op de VU hebben ze nwe WiFi instellingen. Of je wel eerst je computer update (waar Internet voor nodig is).

Welkom terug in Ambtenaristan.

Dieuwertje Kuijpers, aka @traumabeertje, is promovendus bij politicologie. @Ax38 5-2_Finished our crows! #taxidermy Ieder zijn hobby. VU-promovendus Robert Paauwe, aka @Ax38, zet in het weekend kraaien op.

@BerndAndeweg 3-2_@VUamsterdam Aardwetenschappen prof Jan Smit op onderzoeksschip gaat boren in meteorietinslag die dinos doodde. @profBPM 2-3_Oef, gelukkig maar. @ StudentenraadVU @advalvas_vu Hajo Reinders, VU-hoogleraar business informatics, reageert op de kop ‘Niet alle studenten zijn bedriegers’ die in de vorige Advalvas op de studentenraadspagina stond (niet onder redactie van Advalvas, overigens. Wij zouden zoiets nooit suggereren).

Hysterica

De miljarden van de verkiezingen (en een filmptip). De VU-docenten Naná de Graaff en Bastiaan van Apeldoorn volgen de Amerikaanse verkiezingen op advalvas. vu.nl>blogs&columns

Een selectie uit de opvallendste tweets van de afgelopen dagen

Lees meer hierover op advalvas. vu.nl>nieuws>4 maart.

Weinig vrijwilligerswerk

Miljarden

(Re)tweets

VU-studenten doen tijdens hun studie gemiddeld vier maanden vrijwilligerswerk.

M

aatschappelijke betrokkenheid mag dan wel hoog in het vaandel staan bij onze universiteit, erg actieve vrijwilligers zijn VU-studenten niet als je ze afzet tegen studenten van andere universiteiten.

Studenten uit Maastricht besteden tijdens hun studie bijna twee keer zoveel tijd aan vrijwilligerswerk als VU-studenten. Dat blijk uit onderzoek van carrièresite Magnet.me. (HOP)

Meer hierover op advalvas.vu.nl>nieuws>2 maart.

@Annik_a 1-3_You know you have cool downstairs colleagues when they publish research on booze boosting bystander intervention http://journal.frontiersin.org/ article/10.3389/fpsyg.2016.00128/full …

Promovendus criminologie Annika van Baar doelt natuurlijk op het opmerkelijke onderzoek van o.a.

Paul van Lange dat mensen met een borrel op eerder bereid zijn te helpen, zie ook ‘Dapper dronken’ op pag. 14. @EWStapper 26-2_LOL, ik ben met een 6 geëvalueerd voor een vak door 5 studenten waarbij ik geen onderwijstaken had.

Stapper werkt aan de UvA. Kan zoiets aan de VU ook gebeuren?

5

‘Ik ga altijd voor een 11’

6

NR 13 — 9 MAART 2016

ADVALVAS

IN ACTIE

Bachelorstudent rechten xxx (22) is topverkoper van samenvattingen via Stuvia.nl. ‘Natuurlijk moet je zelf het studieboek lezen.’

De naam en foto van de geïnterviewde zijn in verband met zwaarwegende persoonlijke omstandigheden op 15 april 2022 verwijderd.

DOOR FLOOR BAL FOTO PETER VALCKX

H

oe word je een van de topverkopers van samenvattingen bij Stuvia? “Ik ben een perfectionist. Mijn moeder zegt weleens: Kind, ga nou voor een 7, niet voor een 11. Maar dat kan ik niet, ik ben erg gedreven. Studiegenoten die mijn samenvattingen in het eerste jaar leenden, haalden daarmee hoge cijfers.

Toen ik over de website Stuvia las, waar je uittreksels kunt verkopen, heb ik me daar aangemeld. Mijn samenvattingen werden meteen een hit. Sommige mensen zeggen dat ze op deze manier hun studie halen zonder ooit een boek te lezen.”

Studeren zonder studieboeken, is dat wel zo slim? “Nee, mijn samenvattingen zijn eigenlijk bedoeld om in de laatste week voor het tentamen als ondersteuning te gebruiken. De universiteit is géén middelbare school waar je later toch niets met dat proefwerk wiskunde gaat doen.

Je leert om je kennis later in je vakgebied in te kunnen zetten. Aan de andere

ADVALVAS

NR 13 — 9 MAART 2016

Word donor

kant: studenten die mijn samenvattingen gebruiken krijgen wel de juiste informatie mee. Tijdens colleges kauwt de docent de stof uit het boek voor. Ik doe hetzelfde.”

Hoe komt het dat je zo goed bent in het maken van die uittreksels? “Toen ik in de derde klas van het gymnasium zat, werd ik onderweg van school naar huis door een auto aangereden. Door de pijn aan mijn ribben en nek kon ik jarenlang niet naar school. Ik moest vrij lang intensief revalideren. Het was een heel heftige tijd. Uiteindelijk heb ik mijn diploma via het volwassenenonderwijs gehaald. Daar heb ik geleerd om alles zelf te doen. Ik miste lessen, dus ik leerde mezelf handigheidjes aan om de boeken te analyseren. Ik maakte zeer uitgebreide samenvattingen. Daardoor ben ik er nu zo goed in.”

Was je altijd al zo fanatiek? “Ja. Toen ik in groep zeven van de basisschool een presentatie over Anne Frank hield, zag mijn meester dat ik mijn werkstuk woord voor woord uit mijn hoofd had geleerd.

Ik had ook kunnen gaan spelen, maar ik ging liever voor de spiegel zitten om mijn werkstuk in mijn hoofd te stampen.

Zo ben ik nog steeds. In vergaderingen van de facultaire studentenraad houd ik

Toen xxx na een verkeersongeluk onderzocht werd, ontdekten artsen bij toeval dat ze maar één nier heeft. Een aangeboren foutje, zo bleek. Met één nier kun je ook oud worden. Maar mocht ze ooit nierproblemen ontwikkelen, dan heeft ze een transplantatienier nodig.

De wachtlijst voor een nier is momenteel vier jaar. Daarom roept ze iedereen op om zich als donor te registreren. Dat kan via donorregister.nl.

xxx September 2015 – nu Lid facultaire studentenraad Rechtsgeleerdheid, VU 2014 – nu Vrijwilliger verpleegtehuis Meerstate 2014 – nu Lid pleitvereniging Cicero 2013-nu Bijles aan medestudenten 2013 – nu Bachelor rechten, VU 2011 – mei 2013 Vwo-diploma via volwassenenonderwijs

niet mijn mond. Als we ergens nee op te horen krijgen, probeer ik toch nog op een andere manier tot een oplossing te komen.”

Van wie heb je dat gedrevene?

“Dat heb ik van mijn moeder.

Zij heeft niet gestudeerd, maar heeft vanaf haar achttiende een imperium aan winkels opgebouwd. Ze heeft een heel groot zakelijk inzicht, ze ziet overal handel in.”

Hoe weten mensen eigenlijk dat jouw uittreksels goed zijn?

“Het zijn vooral VU-studenten die mijn uittreksels kopen en ze weten dat ik goede cijfers haal.

Afgerond sta ik momenteel een 9 gemiddeld.

“Ik doe liever iets voor mijn studie dan dat ik achter de bar sta. De afgelopen twee jaar heb ik van mijn verdiensten mijn collegegeld kunnen betalen. Een ander werkt in de horeca, ik zit vaak tot vijf uur ’s ochtends hieraan te werken. Ik heb een vriend, maar die ziet me niet heel vaak. Wel maak ik wekelijks tijd vrij om bij mijn oma in het bejaardentehuis langs te gaan.

Als ik ergens een keuze voor maak, moet het honderd procent goed gaan. Dan ga ik toch voor die 11.”

7

Referendum Oekraïne voor iedereen onbevredigend Het referendum over de associatieovereenkomst met de Oekraïne zal het politieke vertrouwen van de burger eerder ondermijnen dan versterken.

DOOR TRINEKE PALM BEELD BAS VAN DER SCHOT

A

l sinds 2008 wordt er onderhandeld over een associatieovereenkomst tussen de Oekraïne en de Europese Unie. Op 21 maart 2014 werd deze overeenkomst na veel hobbels onderweg uiteindelijk alsnog gesloten. De associatieovereenkomst is de inzet van een geopolitiek spel tussen de EU en Rusland en scheurde het toch al verdeelde land verder uiteen.

8

Op 6 april mag de Nederlandse bevolking zich uitspreken over deze overeenkomst in een referendum. Maar waar stemmen we nu precies over op 6 april? Is het slechts een veredeld handelsverdrag of zet het de deur wagenwijd open voor EU-lidmaatschap? Of gaat het referendum eigenlijk over het democratisch tekort van de Europese Unie?

De Oekraïne maakt deel uit van het nabuurschapsbeleid van de EU. Dit werd ontwikkeld na de grote uitbreiding

van de EU in 2004 met 10 lidstaten uit Oost-Europa. Het achterliggende idee: hoe kunnen we politiek-economische banden versterken zonder EU-lidmaatschap aan te bieden? De ‘golden carrot’ van EU-lidmaatschap was niet langer beschikbaar; het nabuurschapsbeleid moest een ‘silver carrot’ worden.

De associatieovereenkomst vervangt de partnerschap & samenwerkingsovereenkomst uit 1998 en beoogt een vergaande nauwe politiek-economische samenwer-

NR 13 — 9 MAART 2016

ADVALVAS

OPINIE

WISSELCOLUMN

king. Hoewel er politici zijn die Oekraïne graag tot kandidaat-lid zouden maken, brengt de associatieovereenkomst geen verandering in de status van Oekraïne.

En zelfs al was dat zo, deze kandidaatstatus leidt niet noodzakelijkerwijs tot een snelle toetreding, zoals de casus van Turkije (kandidaat-lid sinds 1987) laat zien.

Toch, in vergelijking met de eerdere associatieovereenkomsten met Israël en Libanon, zijn er belangrijke verschillen die onderstrepen dat de overeenkomst met Oekraïne verder gaat dan slechts handel. Met name de preambule (inleiding) onderstreept dat. Enerzijds wordt het speciale karakter van de relatie met Oekraïne benadrukt. Anderzijds houdt men een toezegging tot EU-lidmaatschap af.

Voor de initiatiefnemers van het referendum is het onderwerp (de overeenkomst met Oekraïne) slechts secundair – het gaat hen bovenal om een algemeen onbehagen over de democratische legitimiteit van de EU, over ‘sluipende bevoegdhedenoverdracht’. Het is inderdaad van groot belang om, in een meerlaags politiek systeem zoals de EU, waakzaam te zijn als het gaat om democratische controle. Maar juist deze overeenkomst is democratisch gezien wel legitiem.

De parlementaire steun voor deze overeenkomst was groot, zowel in het Nederlandse als het Europees Parlement. Met uitzondering van de Partij van de Dieren, de SP en PVV stemden de Nederlandse politieke partijen voor de overeenkomst.

Tegen deze achtergrond is het moeilijk om de associatieovereenkomst met Oekraïne te beschouwen als een democratisch zwart gat. Als je het democratisch tekort van de EU aan de orde wilt stellen, is deze overeenkomst niet het geëigende onderwerp. Kortom, de overeenkomst en het referendum zijn beide ambivalent.

De kans is groot dat dit raadplegend referendum, meteen na introductie, uitloopt op een onbevredigende ervaring voor alle betrokken partijen, zowel wat betreft de inzet van een referendum als de consequenties ervan. Dit dreigt het vertrouwen van burgers in de politiek eerder te ondermijnen dan te herstellen.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

ADVALVAS

NR 13 — 9 MAART 2016

N

Mark van Vugt hoogleraar evolutionaire psychologie

FOTO Yvonne Compier

Trineke Palm is promovendus bij politicologie. Ze doet onderzoek naar de rol van de Europese Unie in de wereldpolitiek.

Puur natuur

de oudere kinderen als rolmodellen diena verschijning van het boek den voor de jongere kinderen. De oudere Mismatch, hoe we dagelijks kinderen konden zo op heel natuurlijke worden misleid door ons wijze wennen aan de ouderrol die ze later oeroude brein heb ik al in hun leven zouden gaan vervullen. enkele publieke optredens Daaraan kwam abrupt een einde na de gehad met coauteur en landbouwrevolutie (en later de industriëvoormalig Vrije Schrijver le revolutie) toen scholing werd geformaRonald Giphart. Het is interessant welke liseerd en kinderen van dezelfde leeftijd thema’s uit ons boek het publiek er dan - en vaak hetzelfde geslacht - bij elkaar uit pikt. In het Dolhuys, museum van werden gezet om een opleiding te volgen. de geest, in Haarlem gingen de vragen Wij betoogden dat deze standaardisering vooral over mogelijke mismatches in het natuurlijk leervermogen van kindeonze angsten, fobieën en geestesziekten. ren ondermijnt, terwijl het de competiWe legden uit dat een spinnenfobie tiedrang versterkt. “Hebben jullie daar een oerangst is die in een badkamer in bewijzen voor?” vroeg een gewiekste Nunspeet zijn functie heeft verloren. studente. We haalden Montessori aan als En we lieten zien dat moderne mentale voorbeeld van een schoolproblemen als depressie systeem waar kinderen en eenzaamheid onder van verschillende leefjager-verzamelaarsvolken Een spinnenfobie tijdsgroepen samen leren. (die nog leven als in de is een oerangst die Een onderzoek in Science oertijd) niet of nauwelijks in een badkamer toonde al eens aan dat voorkomen. in Nunspeet zijn er op Montessori betere Volgens verwachting functie heeft schoolprestaties worden gingen de publieksvrageleverd en er bovendien gen bij ons VU-optreden verloren minder wordt gepest dan vooral over mismatches in in het reguliere onderwijs. onderwijs. Hoe zag leren Na de lezing filosofeerden er in de oertijd eigenlijk Ronald en ik nog even door. Waarom uit? Spelen scholen wel genoeg in op creëren we op de universiteit geen hoe het kinderbrein natuurlijk leert? stammen van studenten uit verschilNaar alle waarschijnlijkheid zwierven lende jaren die samen cursussen volgen? onze voorouders enkele miljoenen jaren Worden onze studenten wel voldoende lang rond over de Afrikaanse savanne in blootgesteld aan inspirerende rolmodelkleine familiegroepen met een mix van len die het natuurlijk leren bevorderen? volwassenen en kinderen. Er was natuurlijk geen formele scholing, en leren vond plaats in gemengde leeftijdsgroepen waar Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

9

Culturele antropologie

10

NR 13 — 9 MAART 2016

ADVALVAS

WETENSCHAP

Cultureel antropoloog Çankaya gaat de radicalisering in Nederland onderzoeken. Ook die van ‘bezorgde burgers’.

DOOR PETER BREEDVELD FOTO MARTIJN GIJSBERTSEN

De witte exoten van Sinan Çankaya

W

ie meer wil weten over discriminaÇankaya kwam bij de politie terecht toen hij, nadat hij tie bij de politie moet bij cultureel in Bradford cum laude was afgestudeerd op het onderantropoloog Sinan Çankaya zijn. Hij werp conflict resolution, op de volgende advertentie in observeerde de politie jarenlang van dagblad Metro reageerde: ‘De politie zoekt twaalf onconbinnenuit, schreef er drie boeken ventionele denkers.’ “Ze zochten filosofen, kunstenaars, over, promoveerde erop en hij publidat soort mensen, en ook antropologen.” ceert er regelmatig columns over op Het was na de geruchtmakende Schiedammer Parkonder andere de website Zamanvandaag.nl. moordzaak waarbij de politie grote fouten had gemaakt Hij wordt regelmatig door organisaties en lokale overheen waardoor iemand onschuldig was veroordeeld. “Die den gevraagd om te komen spreken. Ook fouten hadden hun oorsprong in de aard verschijnt hij steeds vaker in de media, van de organisatie van de politie zelf, zeker sinds de Schilderswijkrellen van daarom zochten ze mensen die kritisch ‘Ik wil niet vorig jaar, waardoor discriminatie bij de van buiten af naar die organisatie en gevraagd worden politie een hot item is. het politiewerk zouden kijken, bepaalde als Turk, maar als vanzelfsprekendheden zouden laten “Ik word weleens door een redactie deskundige’ gebeld”, zegt Çankaya. “Die vraagt dan kantelen. Nou, dat hebben ze geweten.” of ik migranten ken die vervelende ervaÇankaya liep met de politie mee en ringen hebben gehad met de politie. sprak met politieagenten van SuriOf ik die zelf weleens heb gehad. Of ik naamse, Marokkaanse, Antilliaanse en misschien een expert ken”, hij schiet in Turkse komaf. Die vertelden hem over de lach, “die zich bezighoudt met etnisch de discriminatie, de in- en uitsluitingsprofileren.” mechanismen waarmee ze te maken Dat Çankaya zelf die expert is, dat komt niet eens bij die hadden binnen de politie zelf. “Ze vertelden me dat ze redacties op. “Er is me ook weleens gevraagd: U bent zelf zich buiten op straat veiliger voelden dan in het politieTurks, hoe objectief is uw onderzoek dan? Ik kan me niet bureau”, aldus Çankaya. Dat werd ook de titel van zijn voorstellen dat zo’n vraag ooit zou worden gesteld aan proefschrift: Buiten veiliger dan binnen, waarop hij in een wit iemand. Witheid wordt automatisch geassoci2011 in Tilburg promoveerde. eerd met objectiviteit en neutraliteit, ook in de wetenschap.”

Happy police family De mythe van de happy police family werd er totaal mee Onconventionele denkers aan flarden geschoten. “In de literatuur van politieonAls slachtoffer van discriminatie, als ervaringsdeskundiderzoekers wordt de nadruk gelegd op kameraadschap ge, wil Çankaya niet worden opgevoerd. “Ik wil gevraagd en solidariteit onder politieagenten. Maar er zijn dus ook worden omdat ik de data tot mijn beschikking heb en zwarte schapen en zondebokken in de familie: collega’s die wetenschappelijk kan duiden. Niet als Turk, maar met een migrantenherkomst”, zegt Çankaya. als deskundige. Witheid is helaas het decor waartegen Van de discriminatie binnen de politie verlegde Çankaya we ons dansje mogen opvoeren. Dat is dus niet zonder vervolgens zijn aandacht naar discriminatie door de problemen.” politie. Racial profiling, waarbij de politie mensen

ADVALVAS

NR 13 — 9 MAART 2016

11

Culturele antropologie

Antropoloog wilde eigenlijk naar de filmacademie Sinan Çankaya (33) is geboren en opgegroeid in Nijmegen. “In de zevende slechtste wijk van Nederland, volgens oud-minister Ella Vogelaar”, zegt hij. Hij woont nu in de Kolenkitbuurt in Amsterdam. “De slechtste wijk van Nederland, dus ik ben opgeklommen.”

Hij deed het goed op school en wilde aan de filmacademie studeren, “maar dat wilde ik mijn familie niet aandoen.” Een migrantenkind dat goede cijfers haalt, studeert geneeskunde, rechten of economie.

“Dat ik voor antropologie koos, was al moeilijk genoeg.” Çankaya was nooit van plan om volkeren te bestuderen in ZuidAmerika of Afrika. “Het gevoel een buitenstaander in eigen land te zijn, trok me naar de studie. Ik wilde het omdraaien en de witte Nederlandse stam bestuderen, witte mensen behandelen als exoten, to defamiliarize the familiar.”

12

bijvulde. Dat hij een hele dag met twee politieagenten aanhoudt op basis van raciale en etnische stereotypen. op patrouille was geweest, die poolshoogte gingen Een politieagent verklaarde hem waarom de politie zo te nemen bij een groep Marokkaanse jongemannen en hem werk gaat: “Als er van de honderd delicten negentig door Marsmannetjes zijn gepleegd, is het logisch dat we Mars- daar achterlieten. “We dachten dat je bij hen hoorde”, verklaarden ze toen ze hem kwamen ophalen nadat ze mannetjes gaan aanhouden.” Het werd de titel van zijn hun vergissing hadden ingezien. volgende boek: De controle van Marsmannetjes en ander schorriemorrie: het beslissingsproces tijdens proactief Radicaliserende moslims politiewerk (2012).

Nu werkt hij voor de VU als als postdoconderzoeker en “Het is totaal ineffectief om alle Marokkaanse Nederdocent. Hij schrijft een voorstel voor een onderzoek naar landers te gaan controleren omdat er sprake is van een relatieve oververtegenwoordiging in de statistieken rond radicalisering in Nederland en de bestuurlijke respons erop. “Daarbij ligt de focus altijd op de migranten die vermogensdelicten”, zegt Çankaya. Als agent in Amsterslecht geïntegreerd zouden zijn. Maar ik kijk ook naar dam-West heb je er niets aan, wie zet je in godsnaam de ontvangende samenleving, naar de reacties van aan de kant? Ook is het lui politiewerk, waarom zou je witte Nederlanders op migranten, discriminatie op de agenten opleiden als je kunt volstaan met algemene arbeidsmarkt en door portiers bij discotheken; dat heeft CBS-statistieken? Het leidt niet tot meer aanhoudingen nauwelijks aandacht. Ik ga twee casussen onderzoeken: en bekeuringen. De politie moet zich richten op indiradicaliserende moslims en witte Nederlanders rondom viduele, concrete en specifieke daders. En minstens zo azc’s. Daarbij kijk ik in hoeverre de overbelangrijk: het is in strijd met het wetteheid en de media anders reageren op lijke antidiscriminatiebeginsel. deze twee verschillende problemen.” Çankaya: “De politie vertegenwoordigt ‘Radicaliserende Maar de zaak is in beweging. “Ik ben de overheid, en die wordt juist geacht witte Nederlanders hoopvol gestemd, je ziet dat de tweede burgers te beschermen tegen willekeur. worden bezorgde en derde generatie migrantenkinderen Wanneer de politie gaat vissen met een burgers genoemd’ mondiger zijn geworden, ze zijn hoogopte groot net, neemt de kans op zogeheten geleid en kritisch over de dubbele maatvalse positieven toe. Hierdoor worden staven en de selectieve verontwaardiging ook veel onschuldige mensen gecontroin de samenleving. Neem bijvoorbeeld leerd. Dit kan de kloof en het wantrouwen verhalen in de media over radicaliserentussen burgers en politie vergroten. Kijk de moslims, terwijl radicaliserende witte maar de VS hoe desastreus de gevolgen Nederlanders ‘bezorgde burgers’ worden kunnen zijn, waar de stop and search-acgenoemd. Dat soort vreemde kronkels wordt niet langer ties van de politie ingrijpende gevolgen hebben voor het gepikt.” zelfbeeld van mensen, hoe ze zich verhouden tot zichMaar Çankaya is wars van jijbakken. “Ik wil het verhaal zelf en tot hun omgeving. Aan de meeste grootschalige niet omdraaien en enkel wijzen naar witte Nederlanders rassenrellen gaat vaak eerst politiegeweld vooraf.” in plaats van mensen met een migrantenherkomst. We moeten met elkaar verder. Er is behoefte aan een gezaSpastisch en verkrampt menlijk verhaal, een nieuw wij.” Çankaya’s boek deed veel stof opwaaien. In diverse grote Migrantenjongeren keren de samenleving niet massaal steden leidde het tot debatten in de gemeenteraad. De de rug toe, zoals sommige politici en media willen doen politie was niet blij. “In eerste instantie werd er spasgeloven. “Maar ze laten zich ook niet dwingen tot assitisch en verkrampt gereageerd. Later erkende de politie het probleem. Ik begrijp het wel: het is een confronteren- milatie. Ze zeggen: Wij zijn hier en we blijven in Nederland. Ze smeken niet om acceptatie en bidden niet om de en pijnlijke boodschap die indruist tegen het profeserkenning. De samenleving zal het met ze moeten doen, sionele zelfbeeld van de politie.” of het nou linksom is of rechtsom.”

Wanneer hij een lezing geeft, vertelt hij zijn toehoorders anekdotes die even hilarisch zijn als pijnlijk. Dat hij in het politiebureau, waar hij werkte, door de agenten Vanaf het volgende nummer is Sinan Çankaya een vaste werd aangezien voor de jongen die de drankautomaten Advalvas-columnist.

NR 13 — 9 MAART 2016

ADVALVAS

Nathanael Korfker

COLUMN

De Mogelijk Machtige Makke Schapen

ADVALVAS

NR 13 — 9 MAART 2016

Peter Breedveld

A

hun mensen omspringen. De emmer mag dan ls er een thema te onderscheiden is in de Nederlandse universiteits- met het Maagdenhuis ietsje zijn leeggegooid, hij stroomt weer langzaam vol en het is wachten tot politiek, dan is dat het thema van de volgende druppel die de emmer doet overlode Makke Schapen. Wat willen pen. we met onze universiteiten? We De VU vormt hierop een kleine uitzondering. De willen graag worden zoals die rector lijkt daadwerkelijk bereid te luisteren en elite-instituten van Amerika en De Verrekijker wordt gedoogd. Daden spreken lopen graag als makke schapen achter ze aan. echter meer dan woorden. Het is wachten op Welke soort studenten leiden we op voor de de jaarrekening van vorig jaar, maar ik denk dat toekomst? De competente rebellen? Welnee, het salaris van het bestuur niet veel zal verschildat moeten makke schapen zijn. Willen we een len met twee jaar geleden, wat betekent dat de kritische docentenmassa? Tijdelijke contracten collegevoorzitter nog steeds het dubbele betaald moeten dat voorkomen. De universiteit wordt zo krijgt ten opzichte van de hoogste cao-schaal een universiteit van Makke Schapen. Gelukkig voor een hoogleraar. Als het college van bestuur was er vorig jaar een lichtpuntje: het spook van zich daadwerkelijk ziet als lid van de academiMarx manifesteerde zich en in de lente van 2015 sche gemeenschap, dan mag de wandelde dat spook weer door beloning voor het bestuur best de Amsterdamse, Nederlandse, een stukje omlaag. zelfs Europese universiteiten. De De vraag is of De vraag is dan of de kudde van Makke Schapen waren niet meer de VU-kudde de VU zich net als de vorige jaren slaafs en gingen de managementintellectuele moed los kan breken van het kuddewolf met veel kabaal tegemoet. gaat vertonen gedrag en de intellectuele moed Wat heeft dat spook, de bezetgaat vertonen die zo nodig is. ting van het Maagdenhuis, dan Bij tijdelijke contracten staat de uiteindelijk opgeleverd? De deur voortdurend op een kier. benodigde structurele veranHet is altijd mogelijk dat die deur deringen zijn niet doorgevoerd, wijder open gaat staan. Juist als een gekozen rector is nog steeds je baan op de tocht staat, vereist taboe en de beleidsmakers zien het intellectuele moed om je uit de academische gemeenschap te spreken. Maar op het moment dat we samen als een zoemende mug die met zoveel mogelijk onze vuist ballen, samen moedig op de barribeleidstaal het zwijgen opgelegd moet worden. caden gaan staan, is het niet het individu dat Het ziet er dus somber uit voor de Nederlandse moet vrezen voor baanverlies, maar de leden van universiteit, maar het lichtpuntje van het Maaghet college van bestuur. Laten we de tijdelijke denhuis is niet uitgedoofd. Sterker nog: het contractenterreur omdraaien: niet de acadelichtpuntje gaat steeds feller schijnen. Steeds micus is tijdelijk op de universiteit, maar het meer mensen raken doordrongen van de onzinbestuur is tijdelijk op de universiteit! nige manier waarop universiteitsbesturen met

Nathanael Korfker

> derdejaars wijsbegeerte > vicevoorzitter van studievereniging Icarus (Wijsbegeerte & Godgeleerdheid) > schrijft tweewekelijks een column op advalvas.vu.nl

13

VIPs

Roze raadsels

Diederik van der Laan

Lonneke Stevens is benoemd tot hoogleraar strafprocesrecht. Zij onderzocht of verdachten recht moeten hebben op een raadsman tijdens het politieverhoor en of verdachten te gemakkelijk in voorarrest worden genomen.

Haar huidige onderzoek richt zich op betrouwbare waarheidsvinding.

Met terugwerkende kracht is Alice de Boer per 1 januari benoemd tot bijzonder hoogleraar sociale ongelijkheid en informele hulp aan de afdeling Sociologie. De leerstoel is ingesteld door het Sociaal en Cultureel Planbureau.

Eveneens met terugwerkende kracht is per 1 januari Pim Leonards benoemd tot hoogleraar environmental bioanalytical chemistry. Hij doet onderzoek naar de risico’s van blootstelling aan schadelijke stoffen voor mens en milieu. Leonards focust zich op moleculaire veranderingen door de blootstelling.

Hoogleraar comparatieve theologie Marianne Moyaert ontvangt een starterskrediet voor haar onderzoeksvoorstel over ‘inter-ritualiteit’.

Met haar collega Jens Kreinath van de Wichita State University zal zij onderzoek doen naar pelgrimageplaatsen die zowel door christenen als moslims bezocht worden.

14

H

oe werken carotenen in dieren en planten precies? Om daar meer van te begrijpen, bestudeerde Elizabeth Kish deze stoffen in levende organismen en in een gezuiverde vorm. Er zijn zeshonderd verschillende soorten carotenen die allemaal ongeveer hetzelfde doen, maar

vaak net even anders. Carotenen geven planten en dieren kleur: rood, geel, oranje of roze. Het oranje van worteltjes en het roze in de veren van flamingo’s worden veroorzaakt door carotenen.

Deze stoffen spelen een rol bij de bescherming tegen licht en fotosynthese: het omzetten van licht in andere vormen van energie.

Maar hoe dat precies op molecu-

Meer zelfdoding

J

aarlijks sterven ongeveer duizend Vlamingen door zelfdoding. Daarmee ligt het Vlaamse suïcidecijfer 82 procent hoger dan in Nederland. Dit terwijl verschillende risicofactoren voor suïcide zoals armoede, eenzaamheid, en psychische problemen vergelijkbaar zijn. De Katholieke Universiteit Leuven en VU-hoogleraar klinische psychologie Ad Kerkhof gingen

op zoek naar een verklaring voor het grote verschil. Hieruit blijkt dat in die regio’s waar het zelfmoordcijfer hoog is, suïcidaal gedrag niet geaccepteerd wordt. Hierdoor zijn mensen minder geneigd om hulp te zoeken. Bovendien was de hulp voor mensen in psychische nood daar minder beschikbaar.

Ook hadden mensen in die regio’s minder kennis van het zorgaanbod, zodat ze minder snel bij de geschikte instanties terechtkwamen. (FB)

lair niveau in zijn werk gaat, is nog lang niet van alle carotenen bekend. Kish bestudeerde dit met behulp van spectroscopie, een techniek om met lasers de fysische eigenschappen van moleculen te bepalen. Hierop promoveerde zij 29 februari. (WV)

Zie proefschrift via tinyurl.com/ carotenen.

Dapper dronken

A

lcohol maakt behulpzaam.

Dat blijkt uit onderzoek van VU-wetenschappers in samenwerking met het Nederlands Studiecentrum Criminaliteit en Rechtshandhaving. In een experiment hebben ze gemeten hoe snel proefpersonen in een café hielpen met het oprapen van mondstukjes voor een blaaspijp die uit een omvergestoten bus rolden. Naarmate ze meer alcohol gedronken hadden, schoten ze sneller te hulp. Alcohol vermindert namelijk het zogeheten bystander-effect. Mensen zijn in gezelschap minder geneigd in te grijpen omdat ze zich a) minder verantwoordelijk voelen en b) bang zijn om stom gevonden te worden. (PB)

NR 13 — 9 MAART 2016

ADVALVAS

ONDERZOEKSNIEUWS

Virtuele simulatie verbetert Hartfalen trainingen

E

en overschot aan ADP (adenosinedifosfaat, een molecuul dat gerecycled kan worden tot nieuwe brandstof voor hartspiercellen) kan ertoe leiden dat de hartspier zich niet meer goed kan ontspannen. Hierdoor kan het hart minder bloed rondpompen en kan hartfalen ontstaan. Met dit resultaat zet Vasco Sequeira-Oliveira, die hierop 24 februari promoveerde, een zestig jaar oud dogma op z’n kop. Hij is de eerste die aantoont dat ADP zo belangrijk is. Het geldende dogma was dat alleen geladen calciumdeeltjes (ionen) de hartspiercellen konden activeren. (PB)

Wereldwijd web?

T

4,5 miljard mensen hebben nog geen toegang tot het internet.

O

De VU-lustrumconferentie Guide to the Network Society is op vrijdag 18 maart. Zie ook pag 28/29.

ADVALVAS

NR 13 — 9 MAART 2016

nounproject/rbbmr

f je het wereldwijde web echt wereldwijd mag noemen, is nog maar de vraag. Uit onderzoek blijkt dat meer dan de helft van de wereldbevolking er geen toegang toe heeft. Op de VU-lustrumconferentie Guide to the Network Society houdt Anna Bon, VU-onderzoeker ict in ontwikkelingslanden, een lezing over waarom het belangrijk is dat mensen in ontwikkelingslanden ook toegang krijgen en hoe je dit bereikt. (WV)

Hangjongeren Tachtig procent van de jongeren hangt wekelijks rond. Sommige hangplekken zetten meer aan tot criminaliteit dan andere, ontdekte promovendus Evelien Hoeben.

“Rondhangen van jongeren kan leiden tot vandalisme, diefstal en andere criminaliteit omdat toezicht vaak ontbreekt en deze jongeren geen doel of plan hebben. In mijn onderzoek vond ik dat jongeren die rondhangen op straat, in het park, of in uitgaansgelegenheden meer risico op crimineel gedrag vertonen dan jongeren die in stations of winkelcentra of thuis rondhangen. Op die laatste plekken is meer toezicht, we denken dat dat meespeelt: conducteurs, beveiligers of winkelmedewerkers die een oogje in het zeil houden. Ik zag ook dat het gedrag van jongeren die veranderden van hangplek, mee veranderde: als ze op een risicovollere plek gaan hangen, is de kans groter dat ze zelf ook crimineel gedrag gaan vertonen.

rainingen voor agenten en hulpverleners in opleiding kunnen goedkoper en effectiever worden met behulp van virtuele simulaties. Dat blijkt uit onderzoek waarop informaticus Jeroen de Man 29 februari promoveerde.

Voor agenten en hulpverleners is het moeilijk om bij heftige emoties en grote tijdsdruk de juiste beslissingen te nemen. Ze oefenen dit tijdens hun opleiding door mee te lopen met ervaren collega’s of door rollenspellen.

Voor zijn onderzoek ontwikkelde De Man een virtual realitytraining, waarin studenten in een gesimuleerde noodsituatie worden geplaatst. Door hartslag, huidgeleiding en hersenactiviteit te meten, kan het computersysteem de moeilijkheidsgraad veranderen en feedback geven. Zo verbetert het beslisgedrag van studenten en kunnen ze hun emoties beter in de hand houden. (FB)

Jongeren die hangen in buurten met minder sociale controle vertonen gemiddeld meer crimineel gedrag. Om die sociale controle te versterken is het belangrijk dat woonhuizen ramen en balkons aan de straatkant hebben en niet helemaal zijn afgeschermd met bomen. Natuurlijk wordt lang niet iedereen van die jongeren die weleens rottigheid uithalen, later echt crimineel, maar juist bij die tussengroep is het interessant om te kijken wat het effect is van de omgeving.” (WV)

Zie proefschrift via tinyurl.com/ virtuelesimulatie.

Evelien Hoeben promoveert op 9 maart.

Zie proefschrift via tinyurl.com/hangplekken.

15

Community service

Over een paar jaar moet het heel gewoon zijn dat VU-studenten een maatschappelijke stage lopen.

DOOR WELMOED VISSER

16

Anderen helpen voor studiepunten

L

ten met kansarme kinderen, of ze zijn eegstaande winkelpanden, vrijwilliger bij het Rode Kruis. Het is de het lerarentekort en kindeambitie van Haan om dit soort activiren in achterstandswijken. teiten meer onder één noemer te brenDat zijn drie onderwerpen gen. En te organiseren dat studenten er die VU-studenten hebben studiepunten voor kunnen krijgen. opgepakt in de vorm van een “Vanaf 2017 willen we dat het binnen élke community-service-project. studie mogelijk is om iets aan community Het idee: de student zet wat zij/hij heeft service te doen”, zegt Haan. Niet elke geleerd in om maatschappelijke problevrijwilligersactiviteit kun je omzetten in men op te lossen. De student leert ervan, studiepunten, daarvoor moet het werk de maatschappij profiteert, en wetenaan minstens een van deze vereisten schappelijke kennis komt terecht op de voldoen: er moet sprake zijn van een plekken waar die nuttig gebruikt wordt. maatschappelijk probleem dat je kunt Gek dat de VU met haar missie als maatschappelijk betrokken instelling daar niet oplossen met behulp van wetenschappelijk onderzoek of kennis, in nauwe veel eerder op is gekomen. samenwerking met een maatschappeMaar iets terugdoen voor de maatschaplijke partner. Studenten pij die jou de kans heeft fungeren in zo’n project gegeven om te studeren, als rolmodel of mentor, zit ons nu eenmaal niet ‘Iets terugdoen ze helpen lokale ondernein het bloed. In Amerika voor de mers vooruit, of ze dragen is het heel gewoon. Daar maatschappij is bij aan de hulpverlening halen diversiteitscoörin Amerika heel van kwetsbare groepen. dinator Wim Haan en gewoon’ student-assistent Britt Slaapproblemen bij Bakker hun inspiratie dan kinderen ook deels vandaan. “Ucla Idealiter heeft de VU over [University of California, een paar jaar een breed Los Angeles, red.] heeft netwerk van maatschapeen breed vertakt netwerk pelijke organisaties die in de maatschappij. weten dat ze met bepaalde problemen Studenten doen allerlei dingen in achterstandswijken, maar ook voor bijvoorbeeld bij de VU terechtkunnen. Zoals de GGD Amsterdam die zich afvroeg wat er in lokale ondernemers”, aldus Haan. de wetenschappelijke literatuur bekend is over slaapproblemen bij kinderen.

Studenten als rolmodel Een groep studenten gezondheidsweTrouwens, dat VU-studenten en medetenschappen zoekt dat nu voor ze uit. werkers niets terugdoen voor de maat“Dat is veel lezen en nazoeken. Het lijkt schappij, is natuurlijk onzin. Velen doen erg op wat we bij onze studie ook doen”, dat wel, alleen niet onder de noemer zegt Lotte Schuitmaker. Ergens had zij community service. Ze geven in hun vrije gehoopt dat ze meer zouden mogen tijd voetbaltraining, of wonen gratis bij meelopen. Dit studiejaar loopt er een het Vooruit Project in ruil voor activitei-

NR 13 — 9 MAART 2016

ADVALVAS

ONDERWIJS

aantal pilots op het gebied van maatschappelijke dienstverlening, waaronder ook projecten die al langer bestonden.

“Die gaan we evalueren om te leren wat werkt en wat niet”, aldus Bakker.

Te veel gegadigden Geen stille dood Een van de succesvolle projecten is het In het verleden zijn er veel docenten pal-project (pal: persoonlijk assistent geweest die heel betrokken allerlei van de leraar), een samenwerking van de mooie maatschappelijke zogeheten Bètapartners, projecten hebben opge41 scholen voor voortgezet zet. Helemaal niets mis onderwijs en vier hoger‘De instroom op de mee, maar Haan wil wel onderwijsinstellingen: lerarenaf van de afhankelijkheid UvA, VU, Hogeschool opleidingen is nog van individueel enthouInholland en de HvA. veel te wit’ siasme: “Het idee is dat Het doel is om studenten community service echt enthousiast te maken voor wordt ingebed in het het leraarsvak en om curriculum. Projecten van scholieren te laten individuele docenten zijn zien dat je ook te kwetsbaar. Ik heb te natuurkunde of vaak meegemaakt dat die wiskunde kunt projecten een stille dood gaan studestierven als iemand bijvoorbeeld een ren, leraren te ontlasten andere baan kreeg”, zegt Haan. en ze in contact te brengen Het kostte de Ucla vijf jaar om het met nieuwe ontwikkelinsysteem van community service op te gen op hun vakgebied. Dit zetten, zei de coördinator van Ucla tegen project loopt zo goed dat Haan, en dan nog eens vijf jaar om het te er dit jaar voor het eerst ook consolideren. Ambitieus is het dus wel studenten van niet-exacte om ernaar te streven om de maatschapvakken meedoen en dat ze meer pelijke stage al in 2017 in alle VU-studies gegadigden hebben dan plaatsen aan te bieden, maar Haan hoopt wel dat op scholen. “Maar het leukste is dat het gaat lukken. “En dan zijn we er nog verschillende pal’s uit voorgaande jaren niet, dan begint het pas met het opbouinderdaad leraar zijn geworden, en dat wen van een netwerk. Maar als de VU scholieren van een paar jaar terug nu aan haar eigen doelstelling serieus neemt, is de VU een exacte studie doen”, zegt coördit wel waarnaar we moeten streven.” dinator Monique Jhinnoe. Allochtone pal’s hebben een belangrijke functie als rolmodel, vindt Haan: “Het is goed dat Meedenken? Of voorbeelden zien van bestaande allochtone scholieren zien dat de univercommunity service-projecten? siteit een optie is, ook als werkgever. Je Kijk op vu.nl>communityservice.

rbbmr

ADVALVAS

kunt natuurlijk dokter worden, of advocaat, maar ook wetenschapper of leraar.

De instroom op de lerarenopleidingen is nog veel te wit. Als je daar de diversiteit kunt bevorderen, heeft dat een enorme impact op de integratie.”

NR 13 — 9 MAART 2016

17

Tentamens

Studenten klagen vaak dat ze lang op hun cijfers moeten wachten. Maar klopt dat ook?

Waarom duurt dat nakijken zo lang?

DOOR FLOOR BAL ILLUSTRATIE NICO DEN DULK

H

et blijft een eeuwigdurend strijdpunt tussen docenten en studenten: de nakijktermijn van papers en tentamens. Want studenten willen zo snel mogelijk na het tentamen weten waar ze aan toe zijn. Terwijl docenten gewoon tijd nodig hebben om daadwerkelijk na te kijken.

Rob de Crom, portefeuillehouder onderwijs bij de economische faculteit, verbaast zich over het geklaag. Toen de VU drie jaar geleden de regel instelde dat tentamens binnen tien werkdagen nagekeken moeten worden, nam zijn faculteit die eis bijzonder serieus. Als een docent tentamens niet op tijd nakijkt, krijgt de vakgroep een boete van duizend euro per dag opgelegd. Het geld dat dat opleverde, zou gebruikt worden voor beurzen. “Daar hebben we nog geen één internationale student van kunnen ondersteunen, zo weinig hebben we die boete uitgedeeld.”

De laatste periode bijvoorbeeld werd alles binnen de termijn nagekeken. Dit terwijl er niet gesjoemeld wordt. Die ene keer dat een docent enkele minuten na middernacht de cijfers doorgaf, leverde

18

ook strafpunten op. “Studenten moeten alles ook op tijd inleveren. Dan kunnen we het niet maken dat we zelf telkens te laat zijn.”

Tien-werkdagenregel Ondanks alle inzet blijven sommige studenten in de Nationale Studenten Enquête (NSE) klagen over het trage nakijkwerk. “We weten van elke docent wanneer de cijfers ingeleverd zijn en dat ze niet te laat zijn. Het idee blijft nog steeds dat docenten hun tijd nemen”, zegt De Crom. “Dat is toch eigenaardig?”

Het was de NSE die tot de invoering van de tien-werkdagenregel leidde. De VU scoorde slecht op dit gebied. ‘Het blijkt dat het traag nakijken van tentamens een van de grootste irritaties van onze studenten is’, zei toenmalig rector Lex Bouter indertijd tegen Advalvas. De regel werd universiteitsbreed ingevoerd.

Alleen de faculteiten Exacte Wetenschappen en Aard- en Levenswetenschappen houden vijftien werkdagen aan. Dat komt doordat deze faculteiten een gezamenlijke Onderwijs- en Examenregeling met de UvA voeren. Het zijn dan ook deze faculteiten waar de meeste studenten over het trage nakijkwerk klagen.

Boetes Veel gemopper van studenten gaat over de digitale tentamens. Want hoe moei-

Ach en wee (1) “Bij ons duurt het bijna altijd de volle drie weken”, zegt Sanne Koole, masterstudent health sciences. “Bij onze opleiding mogen docenten er vijftien werkdagen over doen. Meestal staat het cijfer pas een paar uur voor de deadline online. Voor mij was dat laatst erg spannend. Want om op stage te mogen, moest je wel minimaal achttien studiepunten hebben. Door de planning van de herkansing wist ik pas één week van tevoren of mijn stage zou doorgaan. In de master is eigenlijk elk tentamen belangrijk.

Als je een onvoldoende haalt, loop je meteen vertraging op.

Vooral voor de kerstvakantie wilde ik weten waar ik aan toe was. Kon ik een vakantie plannen of zou ik moeten leren? Als je dan zo lang moet wachten, is dat gewoon erg vervelend.”

NR 13 — 9 MAART 2016

ADVALVAS

ONDERWIJS

ADVALVAS

NR 13 — 9 MAART 2016

19

Tentamens

Ach en wee (2) “Vaak heb ik de deelcijfers al binnen, maar duurt het maanden voordat het officieel is ingevoerd”, zegt Tom Price, masterstudent clinical and developmental psychopathology. “Het vervelende is dat dit de kans op foutjes vergroot. Want maanden later weet je meestal niet meer precies wat je voor je vak gehaald hebt. Dan kun je een fout doorgegeven cijfer niet meer corrigeren. Momenteel doe ik aanvragen voor PhD-onderzoek, daarbij geef ik ook mijn gemiddelde door. Het is vervelend dat ik dan al weet dat ik een vak gehaald heb, maar het nog niet in het systeem staat. Terwijl voor mij elk tiende punt telt.”

Ach en wee (3) “Laatst kreeg ik een bericht dat het tentamencijfer later kwam omdat ze nog niet wisten hoe de norm eruit zou zien. Dat is gezwets”, vindt Tarik Rahbi, eerstejaars communicatiewetenschappen.

“Toen wisten ze al hoe het tentamen gemaakt was. Zo lang hoeft zo’n overleg toch niet te duren? Eén keer heb ik een maand op een tentamenuitslag moeten wachten. Dat is vervelend, je wilt toch weer door. Gelukkig hebben we veel multiplechoice-tentamens. Dan weet je thuis al of je weer aan het werk moet.

Bij open vragen is het veel moeilijker om in te schatten welke kant het met je cijfer op gaat.”

20

Momenteel geeft ze het vak multivariate lijk kan het nou zijn om zo’n tentamen analyse aan negentig studenten. Voor het vlot na te kijken? Daar hoeven toch geen vak moeten twaalf opdrachten ingeleverd weken overheen te gaan? worden, waarbij er drie een tussencijfer De praktijk is weerbarstiger, zegt Juliopleveren. Daarnaast wordt er een eindëtte Ronteltap, lid van de universitaire opdracht gemaakt. studentenraad. “Binnen tien werkdagen “We hebben het nakijkwerk over vier nakijken blijkt niet altijd mogelijk. Vooral docenten verdeeld. Van een tentamen in het geval van digitale tentamens. Dit omdat er eerst nog een aantal dagen over- weet ik dat het eraan komt, daar houd ik drie werkdagen voor vrij. Dat is niet erg, heen gaat voordat docenten überhaupt dat hoort erbij. Dat vind ik net zo belangde antwoorden kunnen inzien. Vervolrijk als onderzoek doen.” gens duurt het ook nog Voor de tussenopdracheen paar dagen voordat ten staat geen termijn. de cijfers voor studenten ‘Voor een “Maar we willen wel dat de zichtbaar zijn via VUnet. tentamen houd ik studenten ervan leren, dus Dit leidt ertoe dat de drie werkdagen dat moet zo snel mogenakijktermijn van tien vrij’ lijk bekeken worden. We werkdagen in de praktijk hebben onderling afgeeigenlijk nog veel korter is. sproken dat dat voor het Dat is erg vervelend voor leereffect nodig is.” docenten.”

Voorheen werkte ze als Uit de NSE blijkt dat lerares natuurkunde studenten het belangrijen scheikunde op een ker vinden dat ze weten middelbare school. “Ik wanneer de cijfers komen weet daardoor hoe belangrijk die tussendan dat exact binnen de termijn nagetijdse toetsen zijn. Dat is het moment keken wordt. Daarom koos de faculteit waarop de student trots op een goed Aard- en Levenswetenschappen niet voor resultaat kan zijn. Of juist beseft dat er boetes, maar voor directe communicatie harder gewerkt moet worden. Mensen over de verwachte nakijktermijn. met een onvoldoende spreek ik meteen tijdens het practicum aan. Zo verlies ik Hoge nakijkdruk Bij economie gaat het in de bachelor soms onderweg geen studenten.” om vijfhonderd tentamens die nagekeken Dat betekent dat ze zichzelf flinke druk oplegt om ingeleverde opdrachten snel te moeten worden. Vakken die zulke grote bekijken. “Dat is mijn eigen gekte. Als het hoeveelheden materiaal moeten omzetkan werk ik ze meteen weg.” ten, kunnen uitstel aanvragen. Maar er is Toch ligt Swinkels er niet van wakker. geen docent die zoveel tentamens hele“Op de middelbare school gaf ik 24 uur maal alleen na moet kijken. les aan twaalf klassen. De nakijkdruk was Neem bijvoorbeeld Joukje Swinkels, daar veel hoger.” docent aan de afdeling Sociologie.

NR 13 — 9 MAART 2016

ADVALVAS

MAIL

Reacties (max. 300 woorden) op Advalvas-artikelen zijn welkom op redactie.advalvas@vu.nl. De redactie behoudt zich het recht voor uw bijdrage eventueel in te korten.

Roddelen en oordelen Naar aanleiding van de vorige Advalvas wil ik graag het volgende opmerken. Het is één ding om te onderzoeken hoe in de praktijk wordt geroddeld (Artikel: ‘Psst… je hebt dit niet van mij’, pag.

10-12) en geoordeeld (Column: ‘So you think you can judge’, pag.

9). Het is van een andere orde om vast te stellen of wij behoren te roddelen en hoe wij behoren te oordelen; en ook hoe wij ons behoren te gedragen, nu we weten dat er zus en zo wordt geroddeld en geoordeeld.

Dat sommige roddelaars het roddelen ‘functioneel’ vinden, betekent niet dat het daarom mag. Er zijn uiterst functionele

ADVALVAS

NR 13 — 9 MAART 2016

oplossingen voor allerhande problemen in de wereld die gelukkig geen zinnig mens voorstelt omdat ze tegen de moraal indruisen. Dat veel mensen oordelen ‘zonder te denken’ is natuurlijk wèl een ‘probleem’ (pag. 9) en de juiste handelwijze is niet: ‘te investeren in de eerste indruk, ook in de collegezaal’ (pag. 9), maar: aandacht te besteden aan ethiek en moraal in het onderwijs (Artikel: ‘Juristen dansen op het slappe koord’, pag.

16-19).

Bertjan Wolthuis, universitair docent, afdeling Rechtstheorie & Rechtsgeschiedenis

Medezeggenschap op dood spoor De huidige vorm van medezeggenschap is op een dood spoor geraakt. De onderdeelcommissies en ondernemingsraad vormen geen afspiegeling meer van medewerkers. Een goede medezeggenschap is een afspiegeling van de gehele academische gemeenschap: van studenten, ondersteunend personeel tot hoogleraren. Maar dat is in de bètafaculteiten van Amsterdam níet het geval. Nu kun je zeggen dat iedere instelling de ondernemingsraad krijgt die het verdient, maar dat is te gemakkelijk. Je kunt ook zeggen dat het systeem niet meer werkt, en ik ben bang dat dat het geval is. Een aantal keren zijn strategische beslissingen over de toekomst van bètafaculteiten geblokkeerd door een klein aantal tegenstanders, terwijl grote delen van de werkvloer juist achter die beslissingen stonden.

Eerst bij de voorgenomen gezamenlijke bètafaculteit van VU en UvA, recentelijk bij een aantal initiatieven over de opbouw van samenwerkingsinstituten tussen Bèta VU en UvA. Het innemen van dergelijke posities gaat vaak zonder vorm van raadpleging van de bredere achterban en maakt het lastig voor groepsleiders en instituutsdirecteuren zich

strategisch te positioneren. Het is niet dat sommige argumentaties geen hout snijden, wel is het zo dat die posities vaak maar een onderdeel van de puzzel van conflicterende belangen zijn.

Daarnaast eist deze opstelling van de medezeggenschap een bovenmatige aandacht op van bestuurders die meer met de medezeggenschap aan het praten zijn dan met de medewerkers en zo niet toekomen aan dat waarvoor zij zijn aangesteld: optimale randvoorwaarden creëren en behouden voor goed onderwijs en onderzoek.

De animo en motivatie van medewerkers om aan een volgende stap in verbetering van onderwijs en onderzoek in Amsterdam mee te werken dalen daarmee weer een stap verder.

Een simpele oplossing is en getrapte medezeggenschap te maken, zoals vroeger in faculteitsraden het geval was.

Geef ondersteunend personeel, universitair docenten en hoofddocenten en hoogleraren allemaal recht om mee te praten en voorkom zo dat de medezeggenschap door de bomen het bos niet meer ziet.

Han Dolman, hoogleraar ecohydrologie bij de afdeling Aardwetenschappen

21

Amino: ‘Ik ben gevlucht uit Somalië. Nu wil ik graag weer studeren.’

Geef om talent en maak deze studie mogelijk! Kijk op www.uaf.nl UAF_Advalas_1/1_pag_205x264mm.indd 1

25-02-16 14:10

Peter Gerritsen

E: usr@vu.nl | FB: StudentenraadVU | HG StudentenDOk, kamer OD-12 De universitaire studentenraad is het medezeggenschapsorgaan van en voor studenten van de VU. De raad houdt zich vooral bezig met de kwaliteit en toegankelijkheid van het onderwijs en het studentenbeleid van de VU. De raad overlegt hierover geregeld met het college van bestuur.

WAT ER VERDER SPEELT Een selectie uit de onderwerpen waarover de USR nu nadenkt en/of onderhandelt.

Willen we online colleges of niet?

Het is de grootste angst van docenten: collegezalen die zo leeg zijn dat je de muizen niet alleen voorbij ziet, maar ook voorbij hoort(!) schieten. Dit is de voornaamste reden dat de faculteit Rechtsgeleerdheid de online colleges wil afschaffen. In het eerste jaar zijn ze daar al afgeschaft. Ook andere faculteiten zijn terughoudend met het invoeren van online colleges. Maar ze hebben wel degelijk voordelen. ‘Het is net of je in de collegezaal zit, maar dan op het moment dat het jezelf uitkomt’, zegt XXX in de vorige Advalvas. Zij is lid van de facultaire studentenraad Rechtsgeleerdheid.

Op haar faculteit konden studenten online hoorcolleges volgen via zogeheten slidecasts, ze zagen Powerpoint-presentaties en hoorden daarbij de stem van de docent. Argumenten voor het herinvoeren van deze slidecasts zijn de onpraktische tijden van hoorcolleges.

Bovendien kunnen studenten door de online colleges hun eigen tijd beter indelen en dus ook hun nevenactiviteiten beter plannen. Maar docenten zeggen dan weer dat het gaat om je toekomst en dat je best tijd kunt vrijmaken voor gewone hoorcolleges.

Overtuigendere argumenten voor het gebruik van online colleges komen wellicht van studenten die langdurig ziek zijn. Zij hoeven namelijk niet meteen met hun studie te stoppen! Een ander groot voordeel is dat studenten door online colleges meerdere studies naast elkaar kunnnen volgen.

Met online colleges zou de VU ook minder hoeven te investeren in grote gebouwen met gigantische collegezalen. En zou ze kunnen

ontdekken hoe ze met de mogelijkheden die er in 2016 zijn het beste onderwijs kan aanbieden.

Uit onderzoek is overigens gebleken dat alleen het terugkijken van colleges online geen resultaat heeft. Het blijkt veel beter te werken om video op een activerende wijze in te zetten.

Denk bijvoorbeeld aan de flipped classroommethode, waarbij een student thuis ter voorbereiding een college kijkt, en daarmee vervolgens aan de slag gaat in werkcolleges.

Of aan korte kennisclips die studenten helpen hun basiskennis op te frissen.

Tijdens de VU Onderwijsdag was er een inspiratiesessie over video in het onderwijs.

Daar hoorden we dat weblectures de studenttevredenheid verhogen. En ze gaven handige tips aan docenten om weblectures zelf – kosteloos – te maken. Het gebruik hiervan is in 2015 getest op eerstejaars genetische chemie. Zij konden daarbij zelf kiezen welke colleges ze thuis keken en welke aan de VU (met nog meer uitleg). Zowel de docent als de studenten waren enthousiast hierover.

De universitaire studentenraad vindt video in het onderwijs een goede zaak, zolang het niet ten koste gaat van de interactie tussen student en docent of de kwaliteit van het onderwijs.

Ben jij een groot voor- of juist tegenstander van online colleges? Laat het ons weten en mail naar usr@vu.nl.

Juliëtte Ronteltap, raadslid

• Model Onderwijs- en Examenreglement In het Onderwijs- en Examenreglement (OER) zijn alle rechten en plichten van studenten vastgelegd over het volgen van onderwijs en tentamens. De universitaire studentenraad heeft in samenwerking met de ondernemingsraad een enquête uitgezet onder de leden van opleidingscommissies om te vragen naar input over de OER. Dit wordt meegenomen bij de vormgeving van het model OER 2017-2018.

• VUstudentenraad website De universitaire studentenraad gaat een website oprichten.

Daarop zal niet alleen de usr een pagina krijgen met nieuws over portefeuilles, vergaderingen en de leden, maar er zullen ook pagina’s komen voor de facultaire studentenraden. Wij zijn druk bezig met de ontwikkeling van deze site, ook voor fora en meer interactie en hopen daarmee meer studenten te bereiken.

• Collegegeldvrij besturen Een onderdeel van de Wet versterking bestuurskracht onderwijsinstellingen is het voorstel om studenten een jaar collegegeldvrij bestuurswerk te laten doen. Dit houdt in dat studenten dan wel aan de VU ingeschreven staan – en dus bestuurswerk kunnen verrichten – maar geen vakken mogen volgen.

Als dit voorstel door de Eerste Kamer heen komt, zal de usr in gesprek gaan met het college van bestuur over de vorm die deze regeling krijgt op de VU.

Hemme Battjes portefeuillehouder onderwijs Rechtsgeleerdheid

OPINIE

‘Wij willen meer contact tussen studenten en docenten’ Portefeuillehouder onderwijs Battjes legt uit waarom de Rechtenfaculteit online colleges afschaft. ‘Wij willen dat studenten naar de colleges komen.’

W

TEKST EN FOTO DIRK DE HOOG

aarom verdwijnen de online colleges?

“Hoofdreden is dat de slidecasts [Powerpoint-presentaties van het college met de stem van de docent erbij, red.] didactisch helemaal niets toevoegen aan het onderwijs. Het is alleen een service aan studenten. Maar ze hebben wel negatieve effecten en gaan in tegen wat wij willen bereiken: meer contact tussen studenten en docenten.

Slidecasts zijn een open uitnodiging om níet naar college te gaan. Dat studenten flexibeler met hun tijd willen omgaan begrijpt het faculteitsbestuur, maar in onze ogen zijn de nadelen voor studenten groter dan de voordelen.”

Halen studenten zonder de slidecasts dan betere cijfers? “In ieder geval geen slechtere. Nu zijn de slidecasts in het eerste jaar afgeschaft. We zien dat er meer studenten naar college komen en daar actiever participeren. Of de tentamenresultaten beter zijn, weten we niet.

Daar hebben we nog te weinig harde

24

gegevens over. Onze ervaring is dat hoe vaker een student de colleges bijwoont, hoe hoger de kans is om voor het tentamen te slagen.”

Digitaal onderwijs heeft toch de toekomst? “Absoluut! Daar investeren

Bye-bye slidecasts De facultaire studentenraad Rechtsgeleerdheid wil de online colleges terug in het eerste jaar en behouden voor de rest van de bachelor. De faculteit heeft dit jaar de slidecasts in het eerste jaar afgeschaft. Dat zijn Powerpoint-presentaties van het college met de stem van de docent erbij. Deze moedigen studenten aan om weg te blijven op colleges, vindt portefeuillehouder onderwijs Battjes.

Lees meer op usr-pag.

23 en advalvas. vu.nl>nieuws>19 februari: Rechtenstudenten tegen afschaffen online hoorcolleges: ‘Dit is een stap terug’

we ook in. Maar dat moet je op een andere manier doen dan met slidecasts. Bijvoorbeeld met instructiefilmpjes en echte mooc’s [massive open online courses, red.] die hoorcolleges kunnen vervangen. Daar zijn we wel me bezig. Om het goed te ontwikkelen hebben we tijd en geld nodig. Ik denk niet dat alle hoorcolleges eeuwig zullen blijven bestaan.”

Maar de faculteit moet studenten toch bij de les houden? “Dat proberen we ook. Voor het eerste jaar geldt de norm van 14 contacturen per week en voor de rest van de bachelor 12 uur.

Dat vullen we niet alleen op met hoorcolleges, ook met werkgroepen van maximaal 25 studenten.

Dat doen we al een paar jaar minimaal 3 uur per week. Voor onze docenten is dat een flinke belasting. Dan mogen wij wel van studenten verwachten dat ze ook naar het college komen. Wij geloven in contact tussen docent en student. Dat is de kern van ons onderwijs.”

Hemme Battjes

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

NR 13 — 9 MAART 2016

ADVALVAS

COLUMN

Ergens anders willen zijn

Roos van Rijswijk

I

k ben vaak rusteloos. Dan krijg ik geen werk uit mijn vingers, drink ik te veel koffie of ben ik te lui om een boterham te smeren en lunch ik met koek, alsof er enorme haast met iets is, terwijl die rusteloosheid vaak eindigt in een lamgeslagenheid die ooit zorgde voor studievertraging en andere gemiste kansen. Wat de oorzaak is weet ik niet: verwendheid, karakter, verbindingen in m’n hersens of een combinatie van dat alles. Zulke buien gaan vaak gepaard met een gevoel dat misschien niet alleen inherent is aan rusteloosheid, maar ook uitzichtloosheid; ik wil weg! Ik denk aan alle mooie plekken waar ik ooit ben geweest en overweeg naar al die plekken een verhuizing; een Frans dorp waar ik vrienden maakte met hond, Leipzig want daar scheen de zon zo lekker, Zunderdorp want als ik daar doorheen fiets denk ik altijd dat ik de rust op zou moeten zoeken. Puur escapisme natuurlijk, want hoewel ik bij vlagen een beetje simpel word van mijn eigen woonomgeving (naast, boven én tegenover bejaardenflats) ben ik na drie

ADVALVAS

NR 13 — 9 MAART 2016

weken zonder Amsterdam volledig onthand en akelig Na drie ontworteld. Ooit woonde weken zonder ik liefst anderhalf jaar in Amsterdam het mooie Haarlem, wil ik ben ik volledig maar zeggen, en dat overonthand en akelig leefde ik ternauwernood.

Maar wat is er eigenontworteld lijk mis met een beetje ontsnappingsdrang of reislust? Veel romans nemen het als uitgangspunt; een personage is er helemaal klaar mee en gaat ongehinderd door praktische bezwaren op reis, of is net klaar met de reis en komt weer terug.

Tijdens zo’n reis of na zo’n terugkomst rolt zich een plot af of komt het personage tot levensveranderende inzichten. Vooral dat laatste lijkt zo makkelijk.

Na het lezen van Walden wilde ik ondanks m’n ergernissen over het hoofdpersonage in een hutje in een bos gaan wonen. En als in Patrick DeWitts The Sisters Brothers twee broers per paard Amerika doorkruisen, zie ik mezelf dat ook ineens wel doen. Iedere keer als ik iets van Murakami lees lijkt het me heel aannemelijk dat ik ooit in een Japanse trein tot inkeer kom en bovendien

met katten zou kunnen praten.

En dan heb ik het niet eens over de mensen die ik ken die daadwerkelijk de hort op gaan, en in het jaar volgend op hun reis alleen nog maar kunnen praten over Thaise stranden en die keer dat ze noodgedwongen met een kudde yaks moesten leven in Tibet. Zit ik dan, op de bank met m’n te sterke koffie en een mueslikoek. Ik kan mezelf ontzettend zielig gaan vinden, maar beter is het om de waarheid onder ogen te komen; een avonturier zal ik nooit worden. Ik kan er een maand op teren als ik een uitje naar de andere kant van het land gemaakt heb, ik bedoel maar.

Nee, dan die boeken. Als ik me er tijdens die decadente buien van me toe kan zetten er eentje open te slaan, is het zo weer over. Omdat ik meegesleept word of, eerlijk is eerlijk, omdat ik er heel zoet van in slaap val. Studievertraging voorkom je er niet mee, maar als het je ligt werkt het louterend. Fijne Boekenweek, mensen.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

25

Diefstal

Leiden de afgesloten gangen in het hoofdgebouw tot minder diefstal? Hoofd beveiliging Rob Pel ziet dat nog niet terug in de cijfers.

Veiligheid is geen open deur

in de eerste plaats je eigen verantwoordelijkheid. Dat lijkt een open deur, maar DOOR WELMOED VISSER dat is het niet. “Onder studenten bijvoorbeeld gebeurt het best vaak dat ze ergens zitten te werken met hun laptop en dan at moet je doen als gaan koffiedrinken en het apparaat onbeer iemand voor een heerd laten staan”, zegt Pel. “Dan maak glazen deur in het je het dieven wel erg gemakkelijk.” Soms hoofdgebouw staat vragen ze aan iemand die naast hen zit en naar binnen wil? om even op hun spullen te passen en dan Opendoen? Niet blijven ze zo lang weg dat die ander ook opendoen? Snel weg moet. “Bij de beveiliging krijgen we doorlopen en doen alsof je die persoon geregeld laptops binnen van mensen die niet ziet? “Vragen waar zij of hij naartoe al een poos van hun plek moet en dan even meelozijn. Gelukkig zijn andere pen”, zegt hoofd beveistudenten dan zo verantliging Rob Pel. Het is zo ‘Het is nog woordelijk om die bij ons simpel en toch gebeurt het normaal om te brengen.” lang niet altijd. “Kijk, ik iedereen maar En medewerkers? Zijn kan heel lang praten over binnen te laten en die verstandiger? “Het is veiligheid, maar als jij een dan weg te lopen’ nog normaal om iedereen houtje onder de toegangsmaar binnen te laten en deur zet, zoals bij sommidan weg te lopen”, zegt ge afdelingen gebeurt, dan Pel. “Het is een cultuurben jij er verantwoordelijk omslag die langzaam voor dat er ook mensen gaat.” binnen kunnen komen die je daar liever niet hebt en die kunnen niet Veel medewerkers vinden de glazen deuren nog altijd lastig en op een bepaalalleen bij jouw spullen, maar ook bij die de manier gênant, ze excuseren zich vaak van je collega’s.” bij bezoekers dat ze hen moeten binnenZorgen dat er niets gestolen wordt, is dus

W 26

‘Een veilig stukje Amsterdam’ Veel wordt er overigens niet gestolen op de VU. Al jaren liggen de cijfers op ongeveer tachtig incidenten per jaar.

“Dit is best een veilig stukje Amsterdam”, zegt hoofd beveiliging Rob Pel. Laptops en telefoons worden het meest gestolen. De kwetsbaarste plekken zijn de open toegankelijke ruimtes waar studenten vaak zitten te werken, zoals de bibliotheken en de centrale hal.

NR 13 — 9 MAART 2016

ADVALVAS

CAMPUS

ONDERWIJS

SO YOU THINK YOU CAN TEACH Wie weet van een hoorcollege een inspirerende sessie te maken? Student-reporter Rutger Westerhof schuift aan. Deze keer: het college wetenschapsgeschiedenis van Johan Koppenol.

laten en weer uitlaten. Pel: “Wij horen die geluiden natuurlijk ook, maar als we dan gaan praten met afdelingshoofden, blijkt dat zo’n afdeling er toch meestal niet voor kiest om de boel terug te draaien en de deuren weer open te laten.” Mag dat dan? Gaat het hier niet om van bovenaf opgelegd VU-beleid? “Nee”, zegt Pel, “als afdelingen echt hun deur open willen houden, moeten ze het uiteindelijk zelf weten.”

Niets onbeheerd achterlaten Het gaat Pel om het bewustzijn. Daarom gaat hij de VU rond met een presentatie over veiligheid, zowel bij studenten als medewerkers. En dan blijken veel van die dingen die mensen zelf hadden kunnen verzinnen, toch nog niet evident te zijn.

Zoals het niet onbeheerd achterlaten van je spullen. “Nieuwe studenten moeten eraan wennen dat dat hier niet kan. Op hun middelbare school deden ze dat gewoon. Eerstejaars zijn zich vaak niet zo bewust van de risico’s. Dus is het heel nuttig dat de afdeling beveiliging is opgenomen in de rondleiding voor nieuwe studenten.”

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

ADVALVAS

NR 13 — 9 MAART 2016

pen hapklaar verorberd kan worden.

24-02-2016 | HG 12A-00. Het onderwerp En dan gaat het dus al snel over Grieken, van gesprek is de wetenschapsgeschiedemaar vooral ook over Middeleeuwse nis, niet de filosofie. Het is een verhaal literatuur, dat is immers ook Koppenols dat moet rechtvaardigen dat de geesteseigen specialiteit. Zo leren we over de wetenschappen wel degelijk nut hebben invloed van de retorica op de schildervoor de kunst, de maatschappij en het kunst en dichtkunst, en hoe die kunstleven. En dat vanuit geschiedkundig disciplines weer inspiratie haalden uit perspectief, dus niet de ideeën en de andere wetenschappen. Het moet gezegd, discussies daarover staan centraal, maar het college is keurig opgede historische bronnen die bouwd. Elk voorbeeld past de kunstdisciplines een na het vorige, elke zijtak wetenschappelijk allure wordt verantwoord en geven. Dat moet de luiskeurig met een sneer hier en daar teraar in het achterhoofd krijgt Koppenol ook de houden terwijl de plaatjes opgebouwd lachers op zijn hand. van vergeelde kaften voorToch wringt er iets. bijschuiven op de Powerhet tempo, Want de combinatie van point. de voorbeelden Koppenols vertelstijl en de Bij zwak tl-licht en in het bijhorende voorbeelden zwart gekleed spreekt maken het geheel droger hoogleraar oudere dan noodzakelijk. Wie Nederlandse letterkunde de significantie van het Johan Koppenol. Of beter levenswerk en de filosogezegd: preekt, langzaam fie van Europa’s grootste en met elke letter uitgedenkers terugbrengt tot sproken, in monoloogeen foto van een inhoudsvorm van achter de katheopgave uit een van zijn of haar boeken, der. Koppenol is een uitlegger. Dat begint laat toch een hoop liggen. Niet alleen al bij de introductie, waarbij we uitgein de levens van die denkers en kunstebreid de kans krijgen om de opzet van het naars, maar ook in het verhaal naar de college op ons in te laten werken. Het is een heerlijk tempo voor de meeschrijvers. zaal toe. De geschiedenis van de geesteswetenschappen verdient het om verteld Elke lettergreep omvat de noodzaak tot te worden, daar mag best wat meer sjeu het wegnemen van barrières, zodat de aan gegeven worden. geschiedenis van de geesteswetenschap-

+ �

27

CONFERENCE 18 MARCH AUDITORIUM 12:30 - 17:30

GUIDE TO THE NETWORK SOCIETY

With: Piek Vossen, Herbert Bos, Halleh Ghorashi, Susan Legêne STATE OF THE ART PERSPECTIVES: • HACKING • ONLINE MARKETING • THE UNCONNECTED • HERITAGE INITIATIVES • DIGITAL RELIGION • ROBOTS • INTELLIGENT COMPUTERS •

WWW.VU.NL/LUSTRUM

PERSONEELSPAGINA

ONDER REDACTIE VAN COMMUNICATIE & MARKETING VU JAARGANG 9, NUMMER 3, 9 MAART 2016

VU LUSTRUMCONFERENTIE

GUIDE TO THE NETWORK SOCIETY - 18 MAART Robots, online religie, hacken, social media, virtueel erfgoed en intelligente computers. Denk mee over de toekomst van onze online wereld.

Steeds meer mensen zijn voor hun dagelijkse bestaan afhankelijk van het World Wide Web. De digitale snelweg maakt informatie snel en breed toegankelijk. Via sociale netwerken zijn we continue op de hoogte van klein - en wereldnieuws en delen we persoonlijke informatie.

Intelligente machines verzamelen en delen inmiddels zelf data over ons. De ontwikkelingen gaan snel maar roepen ook vragen op. Welke invloed heeft de digitalisering op onze sociale contacten? Wat gebeurt er als computers meer weten over ons dan wijzelf?

Hoe beveiligen we gegevens tegen cyber-

criminelen? Als je niet online bent, leidt dat tot uitsluiting en ongelijkheid? Welke invloed heeft de wereldwijde netwerksamenleving op onze steden, erfgoed en religie? Bezoek de VU lustrumconferentie met de toekomstvisies van informatici, geesteswetenschappers, economen en sociale wetenschappers over onze netwerksamenleving.

Aanmelden en meer informatie www.vu.nl/lustrum

De voertaal tijdens de conferentie is Engels.

LUSTRUMJAAR VU

Deze conferentie is onderdeel van het lustrumprogramma waarmee de VU haar 135-jarig bestaan viert. Al sinds haar oprichting staat de VU midden in de maatschappij en werkt nu aan de vraagstukken van morgen aan de hand van vier thema’s: Science for Sustainability, Connected World, Human Health and Life Sciences en Governance for Society. In dit academisch jaar volgen nog twee publieksconferenties: Human Health and Life Sciences, 16 april en Governance for Society, 17 juni.

HET PROGRAMMA 12.30 uur Welkom door Vinod Subramaniam, rector magnificus Vrije Universiteit Amsterdam, en moderator Sylvana Simons.

12.40 uur Netwerken in perspectief Inleiding door Piek Vossen, hoogleraar Computationele Lexicologie (VU Faculteit der Geestesweten schappen) over de leesmachine die uit miljoenen teksten netwerken van meningen en geloofsgemeenschappen in kaart kan brengen en in de tijd volgen.

13.15 uur

Workshops ronde 1

• Social media en organisaties • Digitalisering en de stad • Digitalisering en het heersende verhaal

15.00 uur Pauze

15.15 uur

Workshops ronde 2

• Intelligente computers,

succesverhaal en doemscenario

• Virtueel erfgoed en een

gemeenschappelijke toekomst

• Start-ups in religieuze netwerken 17.00 uur

17.15 uur

17.30 uur

Hackers en Helden

Lezing door Herbert Bos, hoogleraar Systeem- en Netwerkbeveiliging (VU Faculteit der Exacte Wetenschappen) over de rol van hackers in onze samenleving.

Het World Wide Web voor iedereen

Slotlezing door Anna Bon, onderzoeker ICT for Development( ICT4D) VU.

Afsluiting & borrel

Restaurant

n va nt. ten ura os ta p k res t o et en lt h tud ee n s ord ee eo at b ga en ek ten we it e d e as u Om valv ad

Film

Zeldzaam zachte eendenbout De Duvel

Seksschandalen Cultuurcentrum Griffioen Uilenstede

Spotlight Vanaf donderdag 24 maart Diverse aanvangstijden Studenten € 5,Medewerkers VU € 6,50 griffioen.vu.nl

Je zou het docudrama kunnen noemen: werkelijke gebeurtenissen in de vorm van fictie. In 2002 begint The Boston Globe te berichten over seksschandalen binnen de katholieke kerk. De eerste aanleiding is een priester die minstens 130 mensen misbruikte.

Waarom lieten kardinalen en bisschoppen hem 34 jaar zijn gang gaan? Voor het onderzoek wordt het speciale Spotlight-team ingezet. Tijdens hun zoektocht naar de waarheid raken de journalisten verwikkeld in een politiek spel en in de loop van het jaar breidt het schandaal zich steeds verder uit. Voor de onthullende reportages ontving The Boston Globe in 2003 de Pulitzerprijs. De film Spotlight zoomt in op het speurwerk van de journalisten, met overtuigend resultaat: Oscars voor beste film en beste originele scenario.

Dick Roodenburg, publiciteitsmedewerker Griffioen

30

CONCEPT Een eetcafé zonder veel poespas, met gewoon goed eten.

SFEER Warm en gezellig, gemengd publiek. Maar het is erg donker, het lijkt wel een darkroom.

ETEN We beginnen met de dip & dive: twee broodjes van het Vlaamsch Broodhuys en verschillende dips: aïoli, hummus en pesto.

Als hoofdgerecht neemt mijn vriend de eendenbout. “Zo zacht dat je ’m zelfs zou kunnen eten als je je kunstgebit bent vergeten”, grapt hij. Zelf neem ik sukadelappen met vergeten groenten, ook heerlijk bereid.

BEDIENING Joviaal.

TIP Ze hebben koffie van buscaglione bonen, geweldige Italiaanse koffie. Na het eten niet vergeten espresso te bestellen.

AANRADER Zeker weten, hier kun je echt lekker eten.

PRIJS Vijftig euro voor twee personen. Dan heeft ieder een broodassortiment, een hoofdgerecht en drinken.

WAARDERING

DE DUVEL Eerste van der Helststraat 59-61 deduvel.nl Zoë Swensson, vierdejaars rechten

Ook GRATIS UIT ETEN voor Advalvas?

Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

NR 13 — 9 MAART 2016

ADVALVAS

CULTUUR Op kamers

De eenkamerwoningen van Uilenstedebewoners zijn hetzelfde.

Hun verhalen beslist niet.

Uilensteders 13

“M

ijn drie zussen zijn ouder en traditioneler. Zij gingen pas het huis uit toen ze trouwden, dat is de gewoonte als je Turks bent. Vanuit Amsterdam-Noord was ik telkens minstens een uur onderweg naar de VU. Studiegenoten uit Utrecht reisden korter. Daarom wilde ik graag op kamers. Bovendien was ik echt aan meer onafhankelijkheid toe: zelf bepalen wat ik eet en hoe laat ik thuiskom. Daar heb ik heel wat ruzies over gehad met mijn ouders. Maar ze konden mij niet tegenhouden.

Sinds de zomer woon ik hier. Dat was heel erg wennen. De mensen op de gang zijn meer op zichzelf, dit is geen eenheid waar iedereen samen eet. Soms zat ik op mijn bed en vroeg ik me af wat ik gedaan had. Het was dan zo stil. Dan belde ik maar vriendinnen of ging ik vroeg naar bed. Toch ben ik blij dat ik die keuze gemaakt heb. En onlangs heb ik een kat gekocht. Nu is er altijd iemand die blij is als ik thuiskom.

ADVALVAS

NR 13 — 9 MAART 2016

Esra Bagdere 22 Derdejaars psychologie Rode toren Door Floor Bal Foto Peter Valckx

Wil je ook in Uilensteders?

Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

31

Griff

32

door Merlijn Draisma

NR 13 — 9 MAART 2016

ADVALVAS