Nr 15 13 april 2016

Nr 15

13 april 2016 Online gamen: het verhaal en de moraal

Uitgeloot of afgewezen – wat is eerlijker?

Niña Weijers: evangelist van de literatuur

‘Wees soepeler bij toegang tentamen’

Onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit — www.advalvas.vu.nl

Adem Çatbaş

komt op voor oorlogskinderen pag 6

HOE VER KIJK JIJ? We leven in een snel veranderende samenleving, met grote maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt om mensen die verder kijken. Verder dan het voor de hand liggende, verder dan het bekende.

Mensen die verder kijken zijn op hun plek bij de VU. De VU stimuleert haar medewerkers buiten hun eigen afdeling en eigen vakgebied te kijken. Om nieuwe wegen in te slaan. Om samen te werken aan toonaangevend onderzoek en onderwijs. De VU is een universiteit die midden in de maatschappij staat.

Met de blik gericht naar buiten. VU is verder kijken.

Ben jij een medewerker van de VU? Kijk dan voor een overzicht van alle interne vacatures op: WWW.VU.NL/VUNET/VACATURES Ben jij geen medewerker van de VU maar wel ge誰nteresseerd om bij de VU te werken? Kijk dan op: WWW.WERKENBIJDEVU.NL

INHOUD

jaargang 63 — nr 15

VU NU Dinsdag 5 april 2016, 13.18 » Kick-off raadpleging.

Collegevoorzitter Jaap Winter en Verontruste VU’er Boris Slijper (r) vullen ieder de vragenlijst in.

Adem Çatbaş vertelt schoolkinderen over War Child

6

Foto peter valckx

VU-wetenschappers onderzoeken online games 10 Selectie aan de poort: een ondoordachte hype?

18

Niña Weijers: de Vrije Schrijver over haar VU-jaar 20 En verder Online nieuws

4

Opinie: hacken moet!

8

Column: Jacintha Ellers

9

Onderzoeksnieuws

14

Mail

16

Column: Sinan Çankaya

17

Column: Amerikaanse verkiezingen

23

Opinie: tentamenregels

24

Column: Roos van Rijswijk

25

Campus: (Geen) verkiezingen usr

26

So you think you can teach

27

PP

28

Cultuur: theater en restaurant

30

Uilensteders

31

Griff

32

Coverfoto Yvonne Compier

Het volgende nummer verschijnt op 28 april 2016.

onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit Redactieadres De Boelelaan 1105 BelleVue, Kamer 1H-43 1081 HV Amsterdam redactie.advalvas@vu.nl Hoofdredacteur Marieke Schilp Redactie Floor Bal, Peter Breedveld, Dirk de Hoog, Marieke Kolkman, Welmoed Visser Eindredactie Win Castermans, Welmoed Visser Secretariaat Anna Jansen (020) 5985630 secretariaat.advalvas@vu.nl Basis Ontwerp Luis Mendo - GOOD Inc. Vormgeving Rob Bömer behance.net/rbbmr

ADVALVAS

Medewerkers Joeke Berg, Sinan Çankaya, Yvonne Compier, Merlijn Draisma, Peter Gerritsen, Martijn Gijsbertsen, Roos van Rijswijk, Dick Roodenburg (Griffioen), Bas van der Schot, Peter Valckx Copyright HOP-kopij Hoger Onderwijs Persbureau, Amsterdam VU-advertenties zie secretariaat Commerciële advertenties Bureau Van Vliet (023) 5714745 Druk Opmeer drukkerij BV, Den Haag

nr 15 — 13 april 2016

3

RSS feed Abonneer je op het laatste nieuws online Gronings corps komt drie ton tekort na lustrumfeest

Voor arme landen is open access oneerlijk Maak wetenschappelijke artikelen gratis, roepen voorstanders van open access in de wetenschap. Maar dit ideaal kan paradoxaal genoeg de kloof tussen arm en rijk vergroten.

SP: ‘Geef docenten meer ruimte’ De helft van alle wetenschappers heeft te weinig tijd om haar vak goed uit te oefenen. Ze vinden de werkdruk te hoog, zeggen ze in een enquête van de Socialistische Partij.

Gemor om flexplekken in Utrecht leidt tot Kamervragen Nieuwe opleiding mag toch niet zomaar van start Wie gaan de dienst uitmaken bij NWO? Maurice de Hond haalt uit naar VU-politicoloog: ‘demasqué’

Voor al het laatste nieuws: advalvas.vu.nl 4

rbbmr

De Groningse studentenvereniging Vindicat zit met een gat van drie ton op de begroting van het lustrumfeest. Het hele festijn heeft in totaal zo’n 2,5 miljoen euro gekost.

Fietsenstalling wordt gracht

F

ietsen stallen naast het hoofdgebouw kan straks niet meer.

Vanaf half april verdwijnen de fietsenrekken aan de Buitenveldertselaan om plaats te maken voor een gracht.

De narcissen staan er nu nog mooi bij in de bloembakken tussen de fietsen, maar de komende maanden gaat de fietsenstalling langs

het hoofdgebouw helemaal op de schop. De fietsenrekken en bloembakken verdwijnen en er wordt een gracht gegraven vanaf de De Boelelaan ter hoogte van de gevel van het hoofdgebouw tot aan de doorgang onder het Initium.

“De gracht wordt zo’n vijftien meter breed”, vertelt programmamanager bij FCO Patrick van Oostvoorn. “Aan de zijde van de De

Boelelaan komt een vlonder om op te zitten, met hoogteverschillen.” De gracht is nodig omdat het waterpeil op de Zuidas opgestuwd wordt door alle nieuwbouw. De nieuwe fietsenstalling komt op het plein voor de hoofdingang van het W&N-gebouw, waar nu een rode cirkel ligt van stenen. (MK)

Meer hierover op advalvas. vu.nl>nieuws>5 april.

Raadpleging: ‘Argumenten moeten doorslag geven’

O

ngeveer tien minuten deed collegevoorzitter Jaap Winter er over om alle vragen van de raadpleging in te vullen, dinsdagmiddag in de hal van het VU-hoofdgebouw. OR-lid Boris Slijper deed er een paar minuten langer over. Het historische moment was een weinig spectaculaire bijeenkomst. Beide heren zaten aandachtig achter een laptop de vragen te bestuderen.

Echt moeilijk vond Winter het

niet om de vragenlijst in te vullen.

“Probleem is vooral dat je de antwoorden in de goede context moet zien. Als je ergens voor bent, moet je ook de consequenties meewegen. Wat zijn de haken en ogen?”

Als voorbeeld noemt de collegevoorzitter de vraag of meer mensen een vaste aanstelling horen te krijgen. “Natuurlijk zitten daar voordelen aan, zoals een grotere betrokkenheid bij de organisatie. Maar de universiteit heeft ook een bepaalde flexibiliteit nodig.”

Winter vindt de vergelijking van

de raadpleging met een referendum niet terecht. “Het gaat er niet zozeer om of je ergens voor of tegen bent, maar hoe we de universiteit beter kunnen maken.

Dan moet je allerlei oplossingen in hun samenhang bespreken.

Daarom is het belangrijk een stevig debat te voeren aan de hand van de uitkomsten van de raadpleging.”(PB)

Invullen van de Raadpleging kan nog to 26 april via de link die medewerkers en studenten in hun e-mail hebben ontvangen. Volg het nieuws op advalvas. vu.nl voor verdere ontwikkelingen. nr 15 — 13 april 2016

ADVALVAS

advalvas_online

(Re)tweets

‘Anoniem toetsen past niet bij VU’

A

ls je nou je naam niet boven een tentamen hoeft te zetten, kijkt de docent dan onbevooroordeelder na? Dat denkt de Groningse studentenpartij SOG in ieder geval wel en daarom maakt ze zich hard voor anonieme tentamens.

Onderzoek laat herhaaldelijk zien dat vrouwen en allochtonen (onbewust) worden achtergesteld bij sollicitaties en dat dat effect verdwijnt als

je de cv’s en brieven anonimiseert. Misschien is dat bij tentamens ook wel zo, redeneert SOG. Chief diversity officer Karen van Oudenhoven vindt het geen goed idee voor de VU: “Mensen tot nummers maken is erg. Als studenten hun naam niet meer boven een tentamen kunnen zetten, ga je ze anonimiseren om discriminatie te voorkomen, terwijl een docent alle tentamens op dezelfde wijze zou moeten beoordelen. Als het echt een probleem is, moeten we de docent aanpakken.” Boven-

Een selectie uit de opvallendste tweets van de afgelopen dagen

dien past het niet bij de VU, vindt ze, want persoonlijk is een van de kernwaarden van de universiteit.

Ook in sollicitatieprocedures is het volgens Van Oudenhoven, die zelf onderzoek deed naar discriminatie bij sollicitaties, mogelijk om toch persoonlijk te blijven: “Als er bij sollicitaties meer structuur en objectiviteit aangebracht wordt in de beoordelingsmethode kunnen de discriminatie-effecten verdwijnen.”(PB)

Meer hierover op advalvas. vu.nl>nieuws>1 april.

@FsrFalw 10-4_Beste studenten, Jullie hebben een tijdje geleden een mailtje gehad over de VU-raadpleging. Graag brengen we dit... http://fb.me/7ToF4COxG Aan de studentenraad van FALW ligt het niet als er straks blijkt dat geen hond de VU-raadpleging heeft ingevuld. Zij roepen hun studenten via Twitter en Facebook nogmaals op om die enquête in te vullen.

twitter/facebook/issuu

Op het veld Waarom we nutteloze partijen zouden moeten verbieden; column van student Nathanael Korfker op advalvas. vu.nl>blogs&columns

Verkracht

‘Elke verkrachter is een man’, lees het opiniestuk over seksueel geweld op advalvas. vu.nl>opinie

ADVALVAS

nr 15 — 13 april 2016

Maar 55 procent van de juristen heeft anderhalf jaar na afstuderen een baan op niveau.

D

ie informatie vind je nauwelijks terug in het voorlichtingsmateriaal van universiteiten.

De voorlichting aan nieuwe studenten moet eerlijker, vindt studentenorganisatie ISO (Interstedelijk Studenten Overleg). Gegevens zoals de carrièrekansen worden door studies vaak te rooskleurig voorgespiegeld of helemaal weggelaten. ISO pleit voor een online studiebijsluiters met feiten en wil af van de ‘verkooppraatjes’. (HOP)

Meer hierover op: advalvas.vu.nl>nieuws>11 april.

@VUamsterdam 10-4_De 4D EEG Onderzoeksbus is op de VU! Kom en laat je testen op 16 april #VUevent: In deze onderzoeksbus kun je scans van je hersenen laten maken. Eigenlijk is de bus bedoeld voor onderzoek naar mensen die een beroerte hebben gehad, maar bij het symposium Kennis in Beweging op 16 april staat die op de campus.

Luis Prado/nounproject

Nutteloos

@NWOMaGW 11-4_Lees je zo goed omdat je ouders een volle boekenkast hadden en zo fijn voorlazen? Nee hoor, het zijn genen @ NTR_VU http://bit.ly/1Mp0tHL Dat ontdekte promovendus Susan Swagerman met behulp van gegevens uit het Nederlands Tweelingen Register. @markvanvugt1 11-4_Scheve kaaklijn zit Cruz in de weg in @Volkskrant, met bijdrage van ons @ allengrabo onderzoek @VUamsterdam Het is verbazingwekkend dat Ted Cruz en Bernie Sanders zover zijn gekomen in de race om de Amerikaanse presidentsverkiezingen omdat ze niet het juiste gezicht hebben, stelt VU-hoogleraar evolutionaire psychologie Van Vugt in de Volkskrant.

Eerlijker voorlichten

Studenten tandheelkunde hockeyen elke maandagavond.

Bekijk ze op advalvas. vu.nl>razende reporter

@VUamsterdam 11-4_@team_vu heeft een mooie 6e plaats behaald in de Race of the Classics. Trots op onze studenten! @organisatierotc

@BasketAmsterdam 4-4_Gezellig de pubquiz zit weer vol @ BasketAmsterdam schrijf je vast in voor volgende maand pubquiz met thema de VU

5

Adem Çatbaş vertelt kinderen over War Child

6

nr 14 — 23 maart 2016

ADVALVAS

in actie

Tweedejaars rechten Adem Çatbaş (22) geeft voorlichting op basisscholen over kinderen in oorlogsgebieden. ‘Niet met oorlogsbeelden, maar aan de hand van sprookjes.’

DOOR FLOOR BAL FOTO YVONNE COMPIER

H

oe kwam je bij War Child terecht? “Op het vwo volgde ik het natuur- en techniekprofiel. Ik had daar al zoveel voor gedaan dat ik me gedwongen voelde om een studie in die richting te kiezen. Dat werd technische aardwetenschappen in Delft. Elke dag was ik bezig met cijfers en stenen.

Daar miste ik dus de maatschappelijke relevantie. Na het eerste jaar besefte ik dat ik me met mensen wilde bezighouden, niet met olie. Rechten koos ik omdat dat de opleiding is voor mensen die niet weten wat ze willen. Een vriend raadde me het aan. Als rechtenstudent heb ik me aangemeld voor vrijwilligerswerk bij War Child. Toen ik klein was, kwam er namelijk een voorlichter daarvan bij mij op school. Zijn verhaal maakte veel indruk op me. De organisatie zorgt dat kinderen in oorlogsgebieden onderwijs krijgen en kunnen spelen. Hulpgoederen kunnen verdwijnen, maar onderwijs is blijvend.”

ADVALVAS

nr 15 — 13 april 2016

Ga jij nu zelf naar oorlogsgebieden om kinderen te redden? “Nee, ik geef voorlichting op basisscholen waar de kinderen net een inzamelingsactie hebben gehouden. Wij, voorlichters, vertellen voor wie dat geld is. Ons verhaal is aangepast aan het niveau van de kinderen. In groep 3 laat je natuurlijk geen oorlogsbeelden zien, we vertellen over de oorlog aan de hand van sprookjes, denk aan de strijd tussen goed en kwaad. Het mooiste is als je ziet dat het bij die kinderen binnenkomt. Laatst vroeg een jongetje in groep 6 of vluchtelingkinderen nog wel terug naar huis kunnen. Hier in Nederland roept bijna iedereen dat vluchtelingen terug moeten. Maar hij dacht vanuit zichzelf: een kind wil graag in zijn eigen buurt met zijn eigen vriendjes spelen.”

Je doet ook nog vrijwilligerswerk voor de rechtswinkel voor migranten.

Waarom? “Ik zocht ook studiegerelateerd vrijwilligerswerk. Veel migranten spreken de taal niet en hebben geen idee wat hun rechten zijn. Net als kinderen hebben ze iemand nodig die hen helpt en ondersteunt. Mijn ouders komen uit Turkije, maar dat ik die taal spreek, komt niet van pas. Veel Turken in Nederland zijn al in een verder stadium, zij hebben zo’n rechtswinkel niet meer nodig.”

En je werkt nog twee dagen op een advocatenkantoor. Kom je nog een beetje aan je studie toe? “Zeker, ik doe er zelfs het honoursprogramma naast.

In Delft deed ik een van de moeilijkste studies van Nederland, een negatief studieadvies dreigde. Daar moest ik me echt toe leren dwingen. Hier gaat het vanzelf. De studie blijkt heel goed bij me te passen.

War Child War Child zet zich in om het leven van kinderen in oorlogssituaties te verbeteren. Niet door het leveren van hulpgoederen, maar door te zorgen dat de kinderen kunnen spelen en onderwijs krijgen. De organisatie zoekt nog vrijwilligers die voorlichting op scholen willen geven.

Meer informatie op warchild.nl.

Adem Çatbaş Januari 2016 – nu Juridisch medewerker, Van Dorsten Advocaten 2015 – nu Vrijwilliger, Rechtswinkel Migranten Amsterdam 2015 – nu Honoursprogramma, VU 2015 – nu Schoolvoorlichter War Child 2014 – nu Bachelor rechten, VU 2013 – 2014 Bachelor technische aardwetenschappen, TU Delft 2006 – 2013 Gymnasium, Calandlyceum Amsterdam

“Als ik hier voor een werkgroep vragen moet beantwoorden, dan wil ik het antwoord ook echt weten. Vrienden vragen weleens hoe ik het allemaal volhoud, maar het voelt niet zwaar. Pas als ik stilzit, besef ik dat ik het vaak druk heb. Maar het vrijwilligerswerk geeft me ook energie.

Zoals met dat jongetje uit groep 6. Ik zag dat mijn verhaal indruk op hem maakte, net zoals bij mij vroeger. Dat is dan een heel klein steentje dat je kunt bijdragen aan een betere toekomst.”

Je doet heel veel. Heb je dat van huis meegekregen? “Mijn ouders doen geen officieel vrijwilligerswerk, maar ze zoeken altijd manieren om goed te doen.

Zo helpen ze vaak mensen door ze advies te geven. Ik ben islamitisch opgevoed en ze hebben altijd meegegeven dat je anderen moet helpen. Niet door het vaak tegen mij te zeggen, maar door mij en mijn broer te inspireren. Mijn moeder leest vaak in de huiskamer stukjes voor van de Perzische dichter Rumi en de Turkse mystieke soefi-dichter Yunus Emre.”

7

Love your hacker

Goede hackers bestaan. En we hebben ze hard nodig om onze digitale samenleving veiliger te maken.

DOOR Herbert Bos ILLUSTRATIE Bas van der Schot

I

n de media zijn hackers meestal superschurken: vanuit hun kelder kraken ze kerncentrales, stemmachines en aandelenbeurzen, net als in Hollywoodfilms, tv-series en Marvel Comics.

Recentelijk legden hackers nog een elektriciteitscentrale in Oekraïne plat en namen Iraanse hackers de controle over van een dam bij New York. En dan heb je nog de meestercriminelen die honderden miljoenen stelen via geïnfecteerde pc’s.

Hackers lijken dan een gigantische bedreiging, maar het tegendeel is waar. De meesten zijn juist de goeieriken – zelfs degenen die nieuwe aanvallen ontwikkelen. Ze waarschuwen leveranciers en helpen systemen veiliger te maken. Niet dat bedrijven het altijd leuk vinden als je vertelt dat hun software rammelt! Je loopt nog altijd het risico te worden vervolgd als je hun beveiliging omzeilt. Laat staan dat je je onderzoeksresultaten altijd kunt publiceren. Nieuwe internationale afspraken, zoals het Wassenaar Arrangement dat door alle westerse landen is ondertekend, maken het extreem

8

lastig om details vrij te geven over zwakke plekken in beveiligingssystemen, ook voor wetenschappers en studenten.

Steeds weer wordt de hacker negatief belicht.

Het rare is dat de hackergemeenschap juist de aanjager is geweest van de digitale revolutie. Steve Wozniak, medeoprichter van Apple, was een echte hacker. In de jaren zeventig bouwde hij blue boxes, waarmee hij gratis, en illegaal, langeafstandstelefoontjes kon plegen. Hij leerde dat van de legendarische hacker Captain Crunch, die net vijf jaar voorwaardelijk had gekregen vanwege zijn phone phreaking-activiteiten. Samen bezochten ze de Homebrew Computer Club, een collectief van hackers en hobbyisten. Tijdens de eerste bijeenkomst raakte Wozniak

zo geïnspireerd dat hij de eerste Applecomputer bouwde. Zijn vriend Steve Jobs regelde de verkoop en samen veranderden ze de wereld.

Hackers zijn ook niet het probleem. Het échte probleem is dat we onze samenleving te afhankelijk maken van systemen die inherent kwetsbaar zijn. Aandelenmarkten, ziekenhuizen, water, elektriciteit; álles is nu online. Alles maakt gebruik van dezelfde gammele software en alles is te kraken. Het is misschien goedkoop en snel, maar het brengt grote risico’s met zich mee. We moeten veel voorzichtiger zijn en mensen zoeken die deze risico’s goed begrijpen — hackers!

Daarom moeten we ze omarmen.

Hackergemeenschappen zijn broedplaatsen van creativiteit en expertise.

nr 15 — 13 april 2016

ADVALVAS

opinie

wisselcolumn

Hoe duurzaam is de VU-campus?

B

Jacintha Ellers hoogleraar evolutionaire ecologie

Herbert Bos is hoogleraar systeem- en netwerkbeveiliging.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

ADVALVAS

nr 15 — 13 april 2016

foto Yvonne Compier

We moeten het de hackers makkelijker maken zich te ontwikkelen, want we hebben ze hard nodig. Dat kan ook hier op de VU. Op dit moment zijn er nauwelijks mogelijkheden voor studenten om ’s avonds of in het weekend gezamenlijk lekker te klooien aan een project. En als er een hackwedstrijd is, dan wijken de studenten en medewerkers in mijn groep uit naar iemands huiskamer of een hackersruimte ergens in de stad.

Zonde! Geef ze een hackerspace om aan hun projecten te werken, activiteiten te organiseren, te solderen en te programmeren. Zij horen ook bij de gigantische concentratie computerwetenschappers die binnenkort (als de collega’s van de UvA erbij komen) te vinden is op deze campus. Stimuleer studenten om (ethisch) te hacken, ook als dat betekent dat er af en toe iets kapot gaat, en ga achter ze staan als ze zwakheden in een systeem blootleggen. En stel een jaarlijkse prijs in voor de beste veiligheidshack.

Love your hacker.

Investeren in postervitrines in de toiletij een regelmatige ruimten is makkelijk, maar een serieuze koffieconsumptie ga ik op poging om minder schade toe te brengen een gemiddelde werkdag aan het milieu vergt veranderingen van toch al snel drie keer naar meer structurele aard. Hoe duurzaam de wc. Trof ik daar vroeger is bijvoorbeeld de bouw van het Nieuwe nog weleens een met Universiteitsgebouw? O, er zal ongetwijeen slordig plakbandje feld een paragraaf over duurzaamheid bevestigde poster van de actiegroep in het bouwplan staan, maar voor echte Titanic aan, tegenwoordig hangen er duurzaamheid moet je nadenken over de geavanceerde posterborden met officiële hele cyclus van bouwen: van productie VU-propaganda. Vaak wordt er een van bouwmaterialen, via gebruiksprocesstichtelijke boodschap verkondigd, zoals sen tot aan verwerking bij afbraak. Dat ‘Draag bij aan een beter milieu’ door je het kan, bewijst het NIOO (Nederlands afval te scheiden of je computer tijdens Instituut voor Ecologie) dat een integraal de vakantie uit te zetten. duurzaam onderzoeksgebouw heeft neerOp de wc heb je tijd om over die dingen gezet in Wageningen. na te denken en dat doe Hoe betrokken is de VU nu ik dan ook. Zo vraag ik werkelijk bij het milieu? me af of het milieu werkeDe milieutuin is Illustratief is wellicht de lijk beter wordt van deze een eufemisme milieutuin in het hofje postertjes. Afval scheiden voor het achter het Wis- & Natuuris natuurlijk minder slecht VU-afvaldepot kundegebouw. Klinkt dan alles op één hoop mooi, maar toevallig gooien, maar pas echt grenst mijn werkkamer beter wordt het als we aan de milieutuin en ik gewoon veel minder afval kan u vertellen dat dit produceren. Geen plastic geen groen wandelparadijs afval van de niet-duuris maar een eufemisme zame kantine omdat we voor het VU-afvaldepot! onze eigen bammetjes bij Juist. Milieu = Afval bij de VU. Nu snap ons hebben. Helemaal geen plastic flesjes ik wat ze bedoelen met een beter milieu! omdat we ons water in een herbruikbare fles meenemen. Je computer gewoon elke Opgelucht trek ik mijn bijdrage door: nieuwe mest voor in de milieutuin! avond uitzetten. En al helemaal niet elke drie weken nieuwe full colour posters op ontelbare VU wc’s hangen.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

9

Games

Veldwerk in de virtuele jungle

Communicatiewetenschappers, een antropoloog en een cultuurwetenschapper van de VU onderzoeken online games.

Ze kijken naar moraal en verhaallijnen.

En spelen in hun vrije tijd voor dief.

Door Peter Breedveld Illustratie Rob Bömer

A

ntropoloog Peter Versteeg speelt in zijn vrije uren Eve Online, een sciencefictiongame op het internet. Zijn virtuele personage reist door sterrenstelsels en ontmoet daar de alter ego’s van mensen zoals hij, die in het echt soms duizenden kilometers van hem verwijderd zijn, in Amerika, Japan of Australië.

Het is een rauw, virtueel universum, waar wetten alleen gelden in bepaalde veilige

10

zones. Het is een sport om andere spelers uit te schakelen. “Ik ben in dat universum een vuilnisman annex dief”, zegt Versteeg. “Ik besteel andere personages. Dat vind ik leuk, terwijl ik er niet aan zou moeten denken zoiets in het echte leven te doen.”

Wetteloos dus, maar zonder normen en waarden is Eve Online niet. Er heerst wel degelijk een idee van wat fair is. Zo observeerde Versteeg als wetenschapper een virtuele begraafplaats voor gesneuvelde personages, die door spelers was ingericht. Hij schreef er een blog over op Standplaats Wereld, de website voor antropologen van de VU. Gewetenloze rover In plaats van het Amazonegebied, een Afrikaanse savanne of een Amsterdamse wijk kiest Versteeg de virtuele wereld voor zijn antropologische veldwerk. Versteegs onderzoek richt zich op identiteit in games. “In het

nr 15 — 13 april 2016

ADVALVAS

Wetenschap

echte leven is identiteit een wisselwerking tussen hoe anderen jou zien en hoe Waarom wordt je jezelf ziet. In de virtuele wereld komt een keurige daar nog een dimensie bij: daar kun je VU-wetenschapper jezelf een identiteit aanmeten.” een gewetenloze Terwijl Versteeg die virtuele werkelijkrover zodra hij Eve heid vooral observeert en beschrijft, probeert communicatiewetenschapper Online betreedt?

Tilo Hartmann haar te verklaren. Waarom wordt een keurige VU-wetenschapper als Versteeg een gewetenloze rover zodra hij de wereld van Eve Online betreedt? “Er is een aantal factoren routineus in games ingebouwd waardoor de spelers plezier hebben in het gebruik van grof geweld”, zegt Hartmann. “Ze geloven bijvoorbeeld dat ze mensen doden in dienst van een hoger doel, of ze doden in teamverband, waardoor niemand persoonlijke verantwoordelijkheid draagt. Ook ondervinden ze geen gevolgen van hun daden.”

Niet op kinderen schieten “Het verschil in plezier dat mensen putten uit videogames, in vergelijking met niet-interactieve media als televisie en film, is dat het in games draait om jou en je vaardigheden”, legt Hartmann uit. “Het gaat om het gevoel dat je controle hebt over een situatie, om macht.

De macht om met één druk op een knop een heel leger of een stad van de aardbodem te vegen.”

Veranderen gamers daardoor in gewetenloze monsters?

Nee, weet Hartmann. “Gamers die ik heb ondervraagd geven bijvoorbeeld te kennen niet op kinderen te schieten, of op vluchtende burgers. Waarom doen ze dat niet, terwijl ze heel goed weten dat het een game is? Een kind in die game verschilt niet wezenlijk van een vijandelijke soldaat of een alien: het is gewoon een verzameling pixels op het scherm. En toch blijken spelers ze allemaal te beschouwen als levende wezens.”

Ook als spelers meer te weten komen over de achtergrond van vijanden, waardoor ze menselijker worden, krijgen ze gewetensbezwaren, blijkt uit onderzoek van Hartmann. En hoe realistischer het geweld wordt, hoe minder plezier spelers aan een spel beleven. “In een van de Call of Duty-games moet je zonder goede reden op burgers schieten, daar werd heftig debat over gevoerd”, aldus Hartmann.

ADVALVAS

nr 15 — 13 april 2016

11

Games

Oorzaak agressie?

Of games de spelers agressiever maken, daarover vliegen wetenschappers elkaar al jaren in de haren. Communicatiewetenschapper Elly Konijn doet er ook onderzoek naar. Bekend is het onderzoek waarbij ze jongens na het gamen via een koptelefoon geluidsstoten liet toedienen aan een tegenspeler die, zo werd hen verteld, varieerden van onschadelijk tot zeer pijnlijk. Een deel van de jongens die net tevoren een gewelddadig spelletje hadden gespeeld, schrok er niet voor terug zijn tegenstander te belagen met pijnlijke geluidssignalen.

Maar bewijzen dergelijke onderzoeken dat games de oorzaak zijn van dit agressieve gedrag? In het peer-reviewed artikel She said/he said: A peaceful debate on video game violence, discussieert Konijn erover met de Amerikaanse wetenschapper Christopher Ferguson. ‘Het debat

Waar blijven de vrouwen?

De afgelopen jaren stond de Amerikaanse gamerwereld in het teken van Gamergate, een grimmige strijd tussen mannelijke en vrouwelijke gamers met als inzet meer vrouwelijke personages en verhaallijnen die vrouwen aanspreken. De VU-wetenschappers houden zich nauwelijks met deze genderkwestie bezig. “Ik onderzoek geen gamende meisjes omdat ze vooralsnog geen risicogroep vormen”, zegt Konijn. “Gamen is nog vooral een mannelijke bezigheid”, aldus Hartmann, “al verandert dat de laatste jaren steeds meer.”

Veugen denkt dat de feminisering van games tijd nodig heeft. “Je ziet het in televisieseries, waar typisch mannelijke rollen steeds vaker door vrouwen worden gespeeld. Zo zal het ook met games gaan.”

12

lijkt niet zozeer te gaan over of mediageweld de énige oorzaak is van geweld en agressie in de echte wereld, maar of het überhaupt een van de oorzaken is’, schrijft Konijn in dat artikel.

“Ik ben van de middenweg”, zegt Konijn. “Uit alle onderzoeken concludeer ik dat gewelddadige games onder bepaalde omstandigheden bij bepaalde individuen wel degelijk tot agressief gedrag kunnen leiden.” Ook uit meer indirecte tests, die in de psychologie worden gehanteerd, blijkt volgens haar onderzoek dat gamende jongens slechter scoren op empathie en impulscontrole.

In elkaar slaan “Vaak hoor je het zogenaamde catharsis-argument”, aldus Konijn. “Dat gewelddadige games een prima manier zijn om af te reageren en dus juist minder agressief maken. Dat blijkt niet waar. Onderzoeken hebben aangetoond dat gewelddadige games de boosheid versterken. Ons onderzoek toonde ook aan dat boosheid invloed heeft op de morele tolerantie: boze en gefrustreerde gamers vinden het eerder acceptabel om iemand in elkaar te slaan.”

Voor een ander experiment in de onderzoeksgroep van Konijn werden studenten van de straat geplukt en voor een groot scherm gezet om ze met een omgebouwde luchtbuks op virtuele tegenstanders te laten schieten.

“Ze schoten eerder op tegenstanders met een andere huidskleur (zowel blank versus gekleurd als andersom) dan op tegenstanders van dezelfde etnische afkomst”, zegt Konijn. “En ging het bij eerder onderzoek om jongens van het vmbo, dit experiment was met voornamelijk VU-studenten.” Medewerkers heeft ze niet getest.

“Die zijn vaak bekend met het soort experimenten dat we doen, waardoor de uitkomsten niet zuiver zijn.”

Terwijl de vorige drie onderzoekers vooral kijken naar het gedrag van gamers, bestudeert Connie Veugen, universitair docent kunst en cultuur, het verhaal in de games zelf. Aanvankelijk werd de verhalende (narratieve) structuur van games bestudeerd in het verlengde van literatuur- en filmwetenschappen, maar sinds 2001 is het een zelfstandig onderzoeksveld.

Ronddolen De lijst met liefhebberijen op haar website verraadt een duidelijk voorkeur voor high fantasy, games, films en

nr 15 — 13 april 2016

ADVALVAS

televisieseries, maar Veugen is begonin een heel gewone discipline van de ‘Dat gewelddadige nen wetenschap: Engelse taal en letterkunde. games een prima “Tijdens mijn studie liep ik voor het eerst manier zijn om af tegen een computer aan. Ik heb mezelf te reageren, blijkt leren programmeren, begon met toepasniet waar’ singen van informatica binnen de letteren en hield me al snel bezig met de magie van het verhalen vertellen in games.”

Haar proefschrift gaat over narrativiteit en games. “Narratieve theorieën richten zich altijd op niet-interactieve media”, zegt Veugen. Volgens haar moet er een nieuwe theorie worden ontwikkeld, die zich richt op games. De verhaalstructuur in games is echt anders dan in traditionele media: “In games is het verloop van het verhaal afhankelijk van de keuzes die de gamer maakt. En er zijn verschillen tussen interactieve verhaalstructuren: in een open world game, bijvoorbeeld, kun je je aan het verhaal onttrekken en ronddolen in de virtuele wereld waarin het verhaal speelt.”

Ook heb je bij games vaak te maken met transmedia storytelling, verhalen die zich uitspreiden over verschillende media: (animatie)films, strips, televisieseries, boeken en ook games. “Je kunt de The Matrix-films goed volgen zonder de game te spelen of de strips te lezen, maar als je dat wel doet, kom je tot andere inzichten en dat heeft invloed op hoe je het verhaal beleeft”, aldus Veugen.

Collegereeks over games De faculteiten Rechten en Sociale Wetenschappen organiseerden een collegecyclus om middelbare scholieren te laten kennismaken met academisch onderzoek (Pre-University College). In de cyclus Digital Lives staan games centraal, met o.a. de juridische dimensie van ontmoetingen in een virtuele omgeving.

Zie ook: advalvas.vu.nl>nieuws>23 februari Mag je roven en moorden in een online game?

En standplaatswereld.nl>zoeken op Versteeg.

ADVALVAS

nr 15 — 13 april 2016

13

VIPs

Hoogleraar politieke filosofie en levensbeschouwing Govert Buijs is benoemd op de nieuwe Goldschmedingleerstoel: economie in relatie tot civil society.

Deze is ingesteld om het gedachtegoed van Frits Goldschmeding voor een humane economie en samenleving verder te ontwikkelen.

Niek Stam

Hoogleraar Fred van Lieburg hield op 1 april zijn inaugurele rede: ‘De eeuwen der eeuwen, religiegeschiedenis op lange termijn.’

Van Lieburg vindt religieschiedenis te belangrijk om over te laten aan theologen. In de volgende Advalvas schrijft hij hierover een opiniestuk.

Universitair docent criminologie Barbora Holá en psycholoog Veroni Eichelsheim krijgen een ton subsidie van het NWO-programma Security & Rule of Law in Fragile and Conflict-Affected Settings.

Hun onderzoek richt zich op gezinsdynamieken die verstoord zijn geraakt door massaal geweld.

14

Eerst koffie met een peuk

R

okers drinken meer cafeïne (koffie, thee, cola en energiedranken) dan nietrokers. Beide verslavingen kunnen door gedeelde genetische risicofactoren verklaard worden. Dat blijkt

uit het onderzoek waarop Jorien Treur 31 maart bij de faculteit Gedrags- en Bewegingswetenschappen promoveerde.

Ook ontdekte ze dat roken aandachtsproblemen kan veroorzaken. Voor haar onderzoek maakte Treur gebruik van gegevens van eeneiige tweelingen van wie de ene helft rookte. Hieruit

Second love

O

f een profielfoto bij een datingsite positief gewaardeerd wordt, hangt vooral af van de profielfoto die iemand vlak ervoor bekeken heeft. Dit blijkt uit onderzoek van een groep wetenschappers van de VU en de University of Sydney.

In die studie zagen vrouwelijke studenten zestig verschillende profielfoto’s achter elkaar.

VU-onderzoeker Erik van der Burg: “Bij elke foto moesten de studenten aangeven of de persoon daarop aantrekkelijk was of niet. Uit ons onderzoek blijkt de aantrekkelijkheid van een persoon sterk af te hangen van de vorige profielfoto.

Wanneer de persoon op een foto dus aantrekkelijk wordt bevonden, is dat dus niet zozeer liefde op het eerste gezicht, maar in feite een soort liefde op het tweede gezicht.”

(FB)

bleek dat de aandachtsproblemen vaak nog niet bestonden toen de ene tweelinghelft nog niet rookte.

De data kwamen uit het Nederlands Tweelingen Register.

Treurs resultaten bevestigen eerder dierproefonderzoek en benadrukken de schadelijke effecten van roken op de geestelijke gezondheid. (FB)

Afrikaanse boeren online

O

ngeletterd, geen internet en toch het web op? Informaticus Nana Baah Gyan, die op 5 april is gepromoveerd, deed onderzoek naar ict-ontwikkeling voor boeren in Afrika en bouwde de ict-toepassing Radio Marché. Hiermee kunnen de boeren hun producten adverteren via mobiele telefoon en radio. Ze geven mondeling door welke producten ze aanbieden.

Een tussenpersoon voert deze in de applicatie in die vervolgens spraakadvertenties genereert in diverse Afrikaanse talen. Als deel van Gyans onderzoek is de applicatie uitgerold in Mali, waar deze de verkoop daadwerkelijk bevorderde. (PB)

nr 15 — 13 april 2016

ADVALVAS

Flickr_ Ophir Geffen

Agnes Akkerman van de faculteit Sociale Wetenschappen ontving een Vici-beurs (1,5 miljoen euro) van onderzoeksfinancier NWO voor haar onderzoek naar onvrede bij werknemers. Hiermee kan zij vijf jaar onderzoek doen en een eigen onderzoeksgroep opbouwen.

onderzoeksnieuws

Longkankerpatiënten

L

ongkankerpatiënten willen graag inspraak in de beslissingen van hun arts, artsen wegen de voorkeur van de patiënt niet sterk mee.

Dat komt onder meer door de voor patiënten beschikbare online informatie. Die schiet tekort voor een goede besluitvorming bij de keuze tussen twee soorten behandelingen: opereren of bestralen. Dat blijkt uit onderzoek van VUmc-onderzoeker Wendy Hopmans, die hierop 6 april is gepromoveerd. Zij heeft samen met experts een website ontwikkeld; een keuzehulp voor zowel patiënten als zorgverleners. (PB)

Landbouwgronden gaan veranderen

72 uur hulpbehoevend Henk Nies, bijzonder hoogleraar organisatie en beleid van zorg, liet zich 72 uur opnemen in een verpleeghuis.

Slaperige studenten

D

tudenten zouden beter op hun slaap moeten letten. Tot die conclusie komen de onderzoekers van de Nederlandse vereniging voor slaap- en waakonderzoek op basis van onderzoek onder 1400 studenten. De helft van de studenten heeft moeite met opstaan, blijkt ook uit het onderzoek. En een kwart kan geregeld zelfs niet studeren vanwege vermoeidheid. (WV)

e komende decennia zullen in Europa vrij veel landbouwgronden van karakter veranderen. Door nieuwe technieken, voedselbehoeften en economische mogelijkheden dreigen slechtere gronden hun landbouwfunctie te verliezen. Denk aan weidegebieden in afgelegen bergstreken.

In haar proefschrift ontwikkelt Emma van der Zanden criteria om in kaart te brengen over welke gebieden het gaat. Dan kan tijdig beleid worden ontwikkeld om die gebieden een nieuwe functie te geven.

Daarbij is het van belang rekening te houden met inzichten van de lokale bevolking. Het onttrekken van de landbouwfunctie gaat namelijk vaak gepaard met conflicten. Denk aan het voornemen de Hedwigepolder in Zeeland onder water te zetten.

Door beleid van ‘onderop’ kan draagvlak ontstaan voor nuttige nieuwe bestemmingen, zoals een natuurgebied. (DdH)

Meer hierover op advalvas.vu.nl>nieuws>21 maart>‘Eén op drie studenten is slaapzombie’.

Zie proefschrift via tinyurl.com/ emmavanderzanden.

1 op de 3 studenten zit onuitgeslapen op college.

S

ADVALVAS

nr 15 — 13 april 2016

Katja Mali

Zie www.keuzehulp-longkanker.nl.

“Afhankelijk worden is gewoon niet leuk, hoe goed de kwaliteit van de zorg ook is. Een persoonlijke aanpak kan dan het verschil maken: er stond een bos bloemen in mijn kamer toen ik aankwam. Dat maakte dat ik me een beetje thuis voelde.

Ik zat 72 uur in verpleeghuis De Speulbrink op de Veluwe. Eigenlijk wilde ik nog een dag blijven, maar ik merkte na drie dagen dat het genoeg was. Ik ging me steeds ongemakkelijker voelen in mijn rol en ik had ervaren wat ik wilde ervaren.

Ik ben over een aantal dingen anders gaan denken: voor beleidsmakers is autonomie een sleutelwoord, maar als zorgcliënt merkte ik dat het prettig is als personeel met je nadenkt over verschillende keuzes en dat er structuur in je dagen zit. Ook merkte ik dat details in de verzorging heel belangrijk zijn: mijn haar was wat anders gekamd dan gewoonlijk en daardoor voelde ik me anders.

Uiterlijke verzorging hangt direct samen met iemands identiteit en waardigheid. Daarom reageren familieleden vaak zo emotioneel als er vlekken in iemands kleren zitten. Ik zag op tegen het experiment, maar het is me meegevallen.

Er gaan ook veel dingen wél goed in de zorg.” (WV)

Henk Nies is tevens bestuurder bij Vilans, kenniscentrum voor langdurende zorg.

Lees het hele verslag van Nies op decorrespondent.nl>4 april 2016.

15

mail

Reacties (max. 300 woorden) op Advalvas-artikelen zijn welkom op redactie.advalvas@ vu.nl. De redactie behoudt zich het recht voor uw bijdrage eventueel in te korten.

Verkracht

Correctie In de vorige Advalvas (pag. 7) wordt Kleine Hans abusievelijk een studievereniging genoemd, maar zij is niet verbonden aan één bepaalde studie. Kleine Hans is een commissie die de student meer inzicht wil geven in de (ab) normale geestelijke ontwikkeling van de mens.

De redactie

Ik reageer op het opiniestuk ‘Elke man is een verkrachter’ in de vorige Advalvas. Het vermengen van de discussie over seksueel geweld met het debat over vluchtelingen en migranten is ronduit hypocriet, stellen de auteurs. Verbazingwekkend hoe de man hier de schuld krijgt. Als jullie, auteurs van het opiniestuk, als feministen voor de vrouw op willen komen, maak dan niet van de man een kwaaie, maar wees dan zo eerlijk om het probleem gewoon te benoemen. Dat de gebeurtenissen op oud-en-nieuw in Keulen koren op de molen zijn van rechtse partijen kun je

leuk of niet leuk vinden, maar dat doet verder niet af aan de feiten. Wat ik hier lees is best schandalig, want in plaats dat jullie toegeven wat er eigenlijk van de feministen verwacht werd, gaan jullie ontkennen en de hele boel verdraaien. Het is even niet belangrijk dat jullie het niet eens zijn met de politiek rechtse agenda, maar om die reden alles verdraaien is te kinderachtig voor woorden. Ik heb dit dan ook met ongeloof en afschuw gelezen.

Emil Snijer, student biomedische wetenschappen

advertentie

Amino: ‘Ik ben gevlucht uit Somalië.

Nu wil ik graag weer studeren.’

Geef om talent en maak deze studie mogelijk! Kijk op www.uaf.nl 16

nr 15 — 13 april 2016 UAF_Advalas_1/2_pag_205x130mm_liggend.indd 1

ADVALVAS

25-02-16 14:12

column

Blijf thuis

e wereld is in de war, maar onze minister-president nog meer. “Blijf thuis”, zegt Rutte tegen vluchtelingen die geen huis meer hebben.

Ik probeer een politieke ideologie te ontwaren in zijn opmerking. Open deur na deur na deur, maar het is tevergeefs; neoliberale leegte kent geen diepgang.

Ik denk niet alleen aan Brussel en Parijs, maar ook aan Istanbul en Ankara, aan Lahore, aan het bombardement van de Amerikaanse coalitie op de universiteit van Mosul, een dag voor Brussel, waarbij naar schatting tweehonderd mensen hun leven hebben verloren, en aan de terroristische daad van Boko Haram in Nigeria, waarbij twintig moskeebezoekers sterven. Warsan Shire’s woorden resoneren: ‘Later that night, I held an atlas in my lap, ran my fingers across the whole world and whispered: where does it hurt?

It answered: everywhere, everywhere, everywhere.’

“Nu komt het wel erg dichtbij”, zou onze selectieve verontwaardiging moeten verklaren, alsof we daarmee ons onvermogen tot empathie bezweren. Maar is dat niet deels wat de terroristen beogen, ons dwingen tot een globalisering van

ADVALVAS

nr 15 — 13 april 2016

empathie – ondanks hun perverse en nihilistische Wie heeft het doodsverering? In een monopolie op wereld waar pijn en lijden de export van ongelijk zijn verdeeld, ellende? doet de terrorist dienst als transnationale transporteur van onbehagen. Ze herverdelen de onrechtvaardige verdeling van risico en gevaar in de wereld.

Als geld en goederen globaliseren, doen negatieve emoties en ongewenste ideeën dat ook: de terrorist is een kosmopoliet, niet van de juiste snit, maar een kosmopoliet niettemin.

Ze zijn grensoverschrijdend, op meerdere manieren, en perfect geïntegreerd in de huidige wereldorde. Nog beter dan onze politici begrijpen ze dat een globale wereld geen ‘daar’ en ‘hier’ kent. Daar is hier, en andersom.

Economisch onderdrukte, sociaal uitgekotste en cultureel deviante boemannen herverdelen globale ellende en importeren hun minachting voor het leven. Alhoewel…

“Maar ze hebben wapens”, zegt een klein jongetje angstig tegen zijn vader, na de aanslagen in Parijs. “Zij hebben wapens, maar wij hebben bloemen”, antwoordt vader vredelievend, en probeert zoonlief gerust te stellen. En wapens, grote wapens, massavernietigingswapens, vergeet vader te vermelden, maar waarom zou je

een kind daarmee bezwaren?

Inderdaad, waarom zou je een kind daarmee lastigvallen, een bruin kind in het Midden-Oosten, een kind in Irak, Syrië en Afghanistan? Verklede barbaren helpen definiëren wie we zijn; ‘moderne en verlichte’ mensen zijn wij, die geeneens maskers opdoen wanneer precisiebommen van de internationale coalitie worden afgevuurd, met onschuldige mannen, vrouwen en kinderen als collateral damage. Drones, straaljagers, langeafstandsraketten en virtuele schermen brengen een noodzakelijke, morele afstand tussen onszelf en het politieke moorden, oorlogsvoering lijkt nog het meest op een computerspel. Wie heeft het monopolie op de export van ellende?

“Blijf thuis”, zegt de Nederlandse minister-president, de vertegenwoordiger van westerse waarden en normen, tegen vluchtelingen zonder huis.

“Blijf thuis”, scandeerden duizenden demonstranten jaren geleden, onder wie ikzelf, in verzet tegen een oorlog in Irak.

“Ah, waren jullie maar thuisgebleven”, jammeren de Irakezen, Syriërs en Afghanen.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

Volg hem op Twitter @s1nanCankaya

foto Martijn Gijsbertsen

D

Sinan Çankaya postdoc onderzoeker naar het bestuur, racisme en uitsluiting

17

Selectie aan de poort

Steeds meer opleidingen willen alleen de beste studenten toelaten.

Maar is dat echt wel eerlijker dan loten?

Uitgeloot of afgewezen, wat is zieliger? probleem voor opleidingen als geneeskunde. Er kwamen zoveel studenten dat DOOR Bas Belleman/HOP men in 1974 de loting invoerde. Goede ILLUSTRATIE ROB BÖMER examencijfers verhoogden weliswaar de kans op inloting, maar boden geen garantie. ot in de jaren negentig Selectie van studenten bleef nog twinwas het haast ondenkbaar tig jaar taboe. Het omslagpunt kwam dat het hoger onderwijs pas midden jaren negentig. Het wekte studenten vooraf zou destijds grote verontwaardiging dat de selecteren op grond van briljante gymnasiaste Meike Vernooy met cijfers, talent of andere een gemiddeld examencijfer van 9,6 drie kwaliteiten. Er waren maar keer werd uitgeloot voor geneeskunde. een paar uitzonderingen, zoals de kunstToenmalig PvdA-minister Jo Ritzen zette academie en de opleiding tot gymleraar. destijds een stap naar meer selectie: alle Zelfs de loting voor opleidingen als scholieren met gemiddeld een 8 of hoger geneeskunde bestaat nog maar sinds de voor hun eindexamen kregen voortaan jaren zeventig. rechtstreeks toegang tot Voor die tijd hoefden lotingstudies als geneesde universiteiten niet te kunde. In 1999 volgt een selecteren, want er waren Nieuwe groepen tweede grote stap: vanaf maar weinig studenten. jongeren belanden dat jaar mochten oplei“Nederland was een stanin dezelfde dingen met een numerus denmaatschappij en een positie als fixus de helft van hun universitaire opleiding arbeidskinderen studenten decentraal werd gezien als het sluitselecteren. stuk van een opvoeding vroeger tot lid van de hogere ‘Dure crèche voor standen”, zegt onderwijsrijkeluiskinderen’ historicus Pieter Slaman.

Ze deden dat nog niet “In de negentiende eeuw massaal, maar de geest leerde je in je studietijd was uit de fles. Twee bijvoorbeeld ook paardrijjaar eerder opende het den.” Arbeiderskinderen eerste University College van Nederland kwamen niet, want voor hen was de zijn deuren. Talentvolle studenten uit universiteit te duur. binnen- en buitenland gingen op een Utrechtse campus wonen voor een intenSelectie 20 jaar taboe sieve brede bacheloropleiding. En ja, ze Pas in de jaren zestig ging het roer om. moesten ervoor geselecteerd worden.

Iedereen moest zich kunnen ontplooien, Dat riep nogal wat weerstand op. ‘Een was de gedachte, en dus werd het hoger dure crèche voor rijkeluiskinderen’, onderwijs toegankelijker gemaakt. Het sneerde wetenschapper Ronald Plasterk aantal studenten verdubbelde in tien jaar toen hij nog columns voor de Volkskrant tijd naar meer dan 200.000. Dat werd een

T

18

Selecterende masters Steeds meer masteropleidingen laten alleen de beste studenten toe, bleek in maart uit onderzoek van de Keuzegids Masters. De Universiteit Utrecht is het meest selectief: 84 procent van de masteropleidingen heeft een toelatingsprocedure. Van de 89 masteropleidingen aan de Vrije Universiteit doet 53 procent aan selectie.

De technische universiteiten lijken meer vertrouwen te hebben in hun eigen bachelorstudenten: die mogen vaak zonder extra toetsen of cijfereisen aan de master van hun keuze beginnen.

Bron: Centrum Hoger Onderwijs Informatie, CHOI

nr 15 — 13 april 2016

ADVALVAS

onderwijs

zers motivatiegesprekken voeren en extra toelatingstoetsen maken.

Maar misschien zwaait de slinger weer de andere kant op. Verschillende politieke partijen krabben zich achter de oren. Ze zijn bang dat selectie leidt tot sociale ongelijkheid. En niet helemaal ten onrechte, constateerde de Onderwijsinspectie eind vorig jaar. Want mannen en allochtonen blijken minder vaak voor selectieve opleidingen te kiezen.

“Ik maak me grote zorgen om die hang naar selectie”, zegt D66-Kamerlid Paul van Meenen, op wiens aandringen de Kamer onlangs over selectie debatteerde.

“Een studiekiezer moet vooraf zijn kans op een plaats kunnen inschatten en nadien kunnen nagaan of een eventuele afwijzing terecht was. Maar dat gaat niet, want selectieprocedures zijn helemaal niet transparant. Ik ga daarom voorstellen er per direct mee te stoppen tot dat veranderd is.”

schreef. Later als onderwijsminister nam hij gas terug. “Zeker toen zijn eigen zoon naar een University College ging”, herinnert oprichter Hans Adriaansens zich.

Hij heeft wel een idee waar de weerstand toen vandaan kwam: “Niemand roept hiephoi als je iets nieuws gaat doen in het onderwijs. Collega’s voelden het als een belediging: hebben wij het soms niet goed gedaan? Ik stookte dat vuurtje graag een beetje op en zei dan: nee, jullie hebben het inderdaad niet goed gedaan.

Zoveel studenten vallen uit of veranderen van studie. Wat een verspilling.”

ADVALVAS

nr 15 — 13 april 2016

Sociale ongelijkheid Inmiddels selecteren niet alleen veel bacheloropleidingen aan de poort, ook bij de masters neemt het een hoge vlucht.

Helemaal sinds de Tweede Kamer voor afschaffing van de doorstroommaster stemde: sinds 2014 geeft een bachelordiploma niet langer automatisch toegang tot een aansluitende masteropleiding.

In plaats van selectie lijkt nu loten een vies woord te zijn geworden. Studenten moeten hun lot in eigen hand hebben, is de gedachte. In 2017 verdwijnt de loting helemaal en moeten nog meer studiekie-

Niet (k)loten Anders dan Adriaansens voelt Van Meenen meer voor loting dan voor selectie. “Ik zie de wrange kanten van loten wel, maar het is volstrekt fair, zonder aanzien des persoons.” Hij bedacht er zelfs een nieuwe slagzin voor: niet kloten, maar loten.

Toch is het maar de vraag of Van Meenen een Kamermeerderheid meekrijgt. Veel politici en bestuurders, maar ook veel studenten, vinden selectie inmiddels normaal. Ons perspectief is veranderd, meent historicus Slaman. “Het pleidooi voor loting is een voorbeeld van collectief denken, waarin het zielig is dat iemand met een 7 geen kans krijgt. Maar nu vinden we het nog zieliger als een excellente student door loting buiten de boot valt. Dat is individueel gedacht.”

Er zullen in de samenleving steeds nieuwe groepen jongeren in dezelfde positie belanden als arbeiderskinderen vroeger, waarschuwt Slaman. “Als je selecteert op basis van gesprekjes en persoonlijke ontmoetingen loop je altijd het risico van culturele selectie.”

19

Vrije Schrijver

20

nr 15 — 13 april 2016

ADVALVAS

CAMPUS

‘College geven vond ik het allerleukst’ In haar jaar als Vrije Schrijver zag Niña Weijers zichzelf als evangelist van de literatuur.

ADVALVAS

nr 15 — 13 april 2016

DOOR PETER BREEDVELD FOTO MARTIJN GIJSBERTSEN

“

De roman is in de negentiende eeuw blijven hangen”, zegt Vrije Schrijver Niña Weijers.

“Tot de negentiende eeuw was de roman een vrijplaats voor experimenten met vorm en inhoud, daarna gingen naturalisme en realisme overheersen en dat is sindsdien nooit meer veranderd.”

Weijers zal daarom in haar Abraham Kuyper Lezing op 14 april pleiten voor minder starre opvattingen over wat een roman moet zijn. “Het wordt een pleidooi voor complexiteit, voor de roman als vrije plek om dingen te doen die nog niet door anderen gedaan zijn.”

Critici hanteren volgens Weijers verouderde maatstaven. “Over de nieuwe roman van Roel Bentz van den Berg Het naderen van een brug schreef NRC bijvoorbeeld dat de romancier Bentz van den Berg de essayist in hem er niet voldoende onder had gekregen. Maar

waarom zou je in een roman geen essayistische beschouwingen mogen verwerken?

Een roman is eigenlijk een soort essay waarin je vrij kunt associëren en zoeken.

Er wordt vaak vergeten dat de roman daarvoor bij uitstek geschikt is, meer dan enig andere kunstvorm. Juist een romanschrijver moet de boel overhoop gooien.

Maar zodra hij iets nieuws probeert, wordt hij daar door critici meteen op afgerekend.”

Weijers’ debuutroman De consequenties (2014), overigens door de meeste critici de hemel in geprezen, is ook zo’n boek waarin gespeeld wordt met stijl en genres. ‘Een ideeënroman noemden we dat vroeger’, aldus opinieblad De Groene Amsterdammer.

Open geest, beter mens Deze maand eindigt haar Vrije Schrijverschap en dat geeft haar weer de tijd om zich eindelijk weer op de opvolger van De consequenties te storten. Ze wil er nog niks over kwijt, behalve dat ze “bewuster met de vorm bezig is” dan bij het schrijven van haar eerste boek.

Maar ze vindt het ook wel een beetje

21

Vrije Schrijver

essentiële eerste stap voor een schrijver. jammer. “Misschien is het net iets te snel, Dat begint toch met lezen, je moet opennet nu ik de VU een beetje begin te leren staan voor literatuur. Schrijven en lezen, kennen, begin door te krijgen hoe alles die twee zijn onlosmakelijk met elkaar hier werkt.” verbonden. Als schrijver niet lezen, dat is Ze is er tijdens haar Vrije Schrijverschap alsof je de helft van je beroep niet uitoeachtergekomen dat ze colleges geven het fent. Dat kan ik studenten bijbrengen. “allerleukst” vond, zegt ze. “Dat vind ik Ze leren schrijven lukt maar ten dele. Je misschien wel het belangrijkst: mensen kunt mensen bepaalde technieken aanleiets bijbrengen. Ik zie mezelf als een ren, maar als er geen talent voor is, doe je evangelist van de literatuur. Ik hoop dat ik erin geslaagd ben iets van mijn enthou- daar niet veel aan. Heb je dat talent wel, dan is schrijven vooral een kwestie van siasme voor literatuur aan de studenten het veel doen.” over te brengen.”

Ook viel haar de basale kennis van literaZe klonk wat dat betreft nogal gedesillutuur bij haar studenten tegen. “Ik moest sioneerd toen ze op de nieuwjaarsborrel uitleggen wat poëtica was, en dat met van de VU een voordracht hield over haar motieven in de literaliteratuurcolleges en het tuur geen beweegredegebrek aan belangstelling worden bedoeld. Ik bij studenten voor dingen ‘Ik ben ook nog maar nen verkeerde in de verondie zich buiten hun eigen een groentje, geen derstelling dat je dat op belevingswereld afspelen. doorgewinterde de middelbare school “Een open geest maakt docent’ wel meekrijgt. Maar ik een beter mens”, sprak ze wil niet vervallen in het de studenten streng toe. standaard beklag over “Ik hoor van meer studenten”, benadrukt mensen dat ze het een Weijers. “Ik van mijn strenge speech vonden, kant moest ook door maar ik heb het niet zo een muur heen zien te breken.” Ze prijst onaardig bedoeld”, zegt ze daarover. “Ik het enthousiasme van de studenten, en stuit in mijn colleges soms op veel verzet er zat aardig wat talent in haar groep. “Ik als ik ze iets experimenteels te lezen geef. heb echt ontzettend goede verhalen van Maar daar volgen altijd leuke gesprekken ze gehad, ben een paar keer zeer aangeuit en vaak hebben de studenten aan het naam verrast. En hoe beter ik ze leerde eind daarvan meer waardering voor zo’n kennen, hoe interessanter de gesprekken verhaal.” werden.” Ze kreeg mails van studenten Maar het was ook voor haarzelf een zoekdie haar vertelden dat ze zoveel hadden tocht, bekent ze. “Ik ben ook nog maar opgestoken van de schrijversbezoeken, een groentje, ik ben geen doorgewinterde en van een student die erin was geslaagd docent.” een stageplaats te krijgen bij een uitgeverij.

Liever schrijven dan lezen Weijers is met studenten op bezoek Begin van heel nieuw leven geweest bij schrijvers thuis (Connie Toch is ook Weijers klaarblijkelijk niet Palmen, Maartje Wortel, Roel Bentz van ontkomen aan de indrukken die vorige den Berg en Nina Polak) en ze heeft een VU-schrijvers en zoveel anderen kregen collegereeks creative writing gegeven. van de VU-studenten. “Allemaal stappen “Daar kwamen studenten uit allerlei ze aan het eind van de dag in de trein disciplines op af, er zat zelfs een student naar huis, naar hun ouders. Dat is aan de van de TU Delft bij.” Met hen las ze steeds UvA heel anders, daar wonen studenten een verhaal en ze liet ze zelf ook verhalen op kamers. Toen ik ging studeren, ging ik schrijven. ook het huis uit. Het was niet alleen het “Het valt me op dat veel mensen graag begin van mijn studie, maar het begin schrijven, maar niet graag lezen. Ik vraag van een heel nieuw leven, van mijn zelfme af waarom dat is. Ik vind het een

22

standigheid. Veel VU-studenten hebben dat niet, wat toch een soort schoolsheid in de hand werkt.”

Wat ze ook gemeen heeft met vorige VU-schrijvers, is dat ze blijkbaar haar eigen weg heeft moeten zien te vinden op de niet overal even toegankelijke VU-campus. “Ik begon in de naïeve verwachting dat ik de hele universiteit zou leren kennen, maar ik ben vooral bij Letteren bezig geweest en heb gastcolleges bij onder andere klassieke talen gegeven. Ik heb veel docenten en hoogleraren ontmoet, maar ik zou ook graag een gastcollege hebben gegeven aan bijvoorbeeld de rechtenfaculteit.”

Dit alles neemt niet weg dat ze het naar haar zin heeft gehad, als Vrije Schrijver.

“Ik vind het echt geweldig dat de VU dit doet.” En ze had een “groot gevoel van onafhankelijkheid”, zegt ze. “Ik was letterlijk een Vrije Schrijver, wat er dan bij mij vaak op neerkomt dat ik een ongeleid projectiel ben, haha.”

Op de valreep staat er nog veel op het programma. Op 26 april is er een studentenprogramma getiteld ‘Nieuwe schrijvers en diverse geluiden. Waarom studenten moeten lezen’, met behalve Weijers zelf ook Ellen Deckwitz, Özcan Akyol en Advalvas-columnist Roos van Rijswijk. Weijers geeft nog twee workshops over proza en poëzie in het kader van de opening van een nieuwe liftengroep in het VU-hoofdgebouw. Studenten schrijven dan liftverhalen die op posters worden gedrukt.

Hoe het licht binnenvalt De Abraham Kuyper Lezing van Vrije Schrijver Niña Weijers gaat over de roman. ‘Laat die zijn zoals het essay, twijfelend en zoekend, en te allen tijde weerstand biedend aan het grote gelijk’, vindt Weijers. In de Westerkerk overhandigt zij ook het eerste exemplaar van haar essaybundel Hoe het licht binnenvalt aan VU-rector Vinod Subramaniam.

Donderdag 14 april, 20 – 21.40 uur. Kaarten kunt u bestellen via vu.nl/lezing. VU-medewerkers: 5 euro, studenten: gratis. nr 15 — 13 april 2016

ADVALVAS

Amerikaanse verkiezingen

BlogGERS

Een slechte week voor Trump

“

boze blanke mannen die zich bedreigd voelen Europe is a big place”, betoogde de door globalisering en immigratie en de elite in ‘denker’ en Republikeins presidentsWashington spuugzat zijn, blijft groot. Overikandidaat Donald Trump onlangs. gens is Cruz, die zich eerder ook graag als antiDat klopt, maar een grote plek om establishment presenteerde en vaak bijna net zo wat te doen? Het bezoeken van cultuextreem is als Trump, voor de Republikeinse elite rele hoogtepunten, het opvangen van slechts de minste van twee kwaden. vluchtelingen? Nee, groot genoeg om Bij de democraten kreeg koploper Hillary Clinton ergens een kernbom te kunnen laten vallen, ook opnieuw een klap te verwerken. In Wisconmocht het nodig zijn. The Donald was er kennesin boekte haar ‘socialistische’ opponent, Bernie lijk opnieuw op uit om te laten zien dat er met Sanders, de zesde overwinning deze alfaman niet te spotten valt. van de laatste zeven voorverkieDat buitenlandse leiders hem zingen. Waar de primaries bij de vooral als onberekenbaar moeten De aantrekkingsRepublikeinen een ongekend beschouwen. En dus wilde de kracht van Trump circus zijn, waarin we elke week New Yorkse vastgoedmagnaat op boze blanke weer vergast worden op een niet uitsluiten dat hij kernwapens mannen blijft nieuw dieptepunt, is de demozou kunnen inzetten in ‘big place’ groot cratische race vooral ongekend Europa. Maar goed, de meeste wegens het succes van Sanders Republikeinse kiezers maken zich die als kandidaat eigenlijk maar niet zo druk over ons continent. één boodschap heeft: Amerika’s Een electoraal schadelijker extreme ongelijkheid moet teruguitspraak liet Trump zich in gedrongen worden door de macht dezelfde week ontvallen. Hoewel van de economische elite en de hij eerder pro-choice was, vond ‘miljardairsklasse’ te breken. hij nu dat vrouwen die kozen voor Vooral die laatste conclusie is een abortus daarvoor gestraft radicaal te noemen en maakt dat dienden te worden. Dit voorstel, de ‘politieke revolutie’ die Sanders zegt te leiden, dat hij schielijk weer introk, ging zelfs de pro-life meer is dan alleen verkiezingsretoriek. beweging, oftewel de fanatieke Amerikaanse De recente onthullingen in de Panama Papers anti-abortusbeweging, te ver. Het was dus plaatsen de strijd van Sanders tegen de machtsvolgens de media een bad week voor Trump. elite van de superrijken nog eens in een actueel Vervolgens won kandidaat Ted Cruz ook nog daglicht. Zijn campagne speelde dan ook meteen de voorverkiezingen in de staat Wisconsin. De handig in op de vaak corrupte internationale anti-Trumpcampagne van het Republikeinse elite die miljoenen en soms miljarden wegsluist establishment lijkt dus zijn eerste vruchten af te naar de Bahama’s of de Maagdeneilanden – vaak werpen. Maar of dit echt een keerpunt zal zijn, via de draaischijf van onze buren op de Zuidas. zoals Cruz claimt, is toch nog maar de vraag. De Zo gaat in beide races de revolte tegen de elite kans op een zogeheten contested convention, gewoon nog even door. Het maakt deze presiwaarbij niet een van de kandidaten de absolute dentsverkiezingen tot de interessantste in meerderheid haalt, is weliswaar groter gewortijden. den maar de aantrekkingskracht van Trump op

ADVALVAS

nr 15 — 13 april 2016

Naná de Graaff en Bastiaan van Apeldoorn

> politicologen aan de VU > onderzoeken buitenlandse politiek van de VS > bloggen regelmatig over de Amerikaanse verkiezingen op advalvas.vu.nl

23

Tim Bezemer masterstudent bioinformatics

opinie

‘Wees soepeler bij toegang tentamen’

Tim Bezemer was te laat voor zijn tentamen en werd niet meer toegelaten. Hij stuurde een brief hierover naar de rector.

J

DOOR DIRK DE HOOG e hebt het over één minuut te laat, was dat echt zo? “De treinen hadden die ochtend ernstige vertraging door wisselstoringen en een aanrijding met een persoon. Ik zou eigenlijk een half uur te vroeg aankomen bij mijn tentamen van 8.45 uur. Dat half uur te vroeg werd helaas een half uur te laat. Ik kwam om 9.17 bij de RAI aan.”

reis hadden afgebroken toen ze merkten dat ze meer dan een half uur te laat zouden komen. Ik studeer dit jaar voor het eerst aan de VU en kende die regel niet.”

En toen heb je de rector een brief gestuurd… “Dat klopt, ik en nog een

24

Het kan gebeuren: door treinvertraging een paar minuten te laat aankomen bij de tentamenhal. Maar op 22 maart werd een groep studenten bij de RAI niet meer toegelaten.

De regel is dat je een half uur na aanvang van het tentamen er niet meer in mag, ook al scheelt het maar twee minuten. En hoe laat begon het tentamen nu eigenlijk? Volgens het rooster om 8.45 uur, maar aan de studenten was gecommuniceerd: 9 uur. Masterstudent bioinformatics Tim Bezemer was een van de gedupeerden. Hij mag van zijn opleiding een extra herkansing doen.

Wat moet er veranderen? “Allereerst moet de VU de bewakers toestaan om soms coulant te zijn. Ik begrijp dat het lastig is te definiëren wanneer een situatie dergelijke maatregelen vereist, maar in dit geval was het duidelijk overmacht. Het tweede probleem is simpeler. De opleidingen bepalen wanneer het tentamen begint en afloopt, en dat moet aan de bewakers gecommuniceerd worden, zodat ook zij weten waar ze aan toe zijn.

8.45 stond in het VU-rooster, maar ‘het tentamen begint eigenlijk om 9.00’ stond in de notitie aan studenten. Dat creëert onnodige verwarring.”

Wat gebeurde er? “Er werd me verteld dat ik niet meer naar binnen mocht. Ik dacht dat we even moesten wachten omdat ze wilden voorkomen dat er voortdurend mensen de tentamenzaal zouden binnendruppelen. Een studiegenoot was vijf minuten eerder, die mocht nog wel naar binnen.”

Jij was niet de enige die niet meer naar binnen mocht? “Zeker niet! We stonden er ongeveer met tien studenten.

Sommigen vertrokken, maar wij waren zo verbolgen dat we toch nog probeerden toegang tot ons tentamen te krijgen. Ik hoorde later dat sommige studenten die bijna in Amsterdam aankwamen, hun

Laatkomers

aantal studenten hebben twee redenen voor actie. Ten eerste moet er een coulance- en calamiteitenregeling zijn voor studenten die door overmacht te laat komen en alsnog het tentamen willen maken. Ten tweede moet de VU duidelijker en ondubbelzinnig communiceren over tentamentijden, zeker bij de RAI. Mijn brief is doorgestuurd naar Onderwijszaken, en zij zullen de kwestie oppakken. En de rector heeft me uitgenodigd voor een gesprek.”

Tim Bezemer

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 15 — 13 april 2016

ADVALVAS

column

Jazzhands

Roos van Rijswijk

E

en vriend zingt in een koor.

Hij vroeg of ik kwam kijken en ik riep enthousiast ja en pas later daalde een van zijn bijzinnen in, namelijk dat hij in een musicalkoor zingt. Moeilijk, musicals. De paar keer dat ik een show zag moest ik de hele tijd mijn lach inhouden omdat het zo vreemd was; die plotselinge dansuitbarstingen en dat belten en al die gestreken kleren en vleeskleurige microfoontjes op voorhoofden waardoor acteurs op Star Trek-figuren lijken.

Jazzhands. Het geparfumeerde publiek.

EĂŠn van de drie keer dat ik een musical zag was in Londen, ik was zestien en we moesten naar Cats. Het waren volwassenen die heel moeilijk deden in idiote pakjes - feitelijk een soort allegorie voor het echte leven, maar goed, ik hield me wel weer in. Ik verstond de acteurs niet en herinner me vooral dat ik in stilte een manier zocht om de vijf uur die de show leek te duren door te komen zonder me een weg het theater uit te krabben. Nadat ik voor elke letter van het alfabet een

ADVALVAS

nr 15 — 13 april 2016

dier had bedacht en de Duitse naamvallen had Volwassenen geoefend, schakelde ik die heel moeilijk mezelf gewoon uit. Ik ben deden in idiote als een plant, dacht ik, ik pakjes, een soort hoef alleen maar te blijven allegorie voor het leven.

Zelf speelde ik twee keer echte leven in een musical: in groep 8 natuurlijk en dat vond ik zo leuk dat ik me nog steeds schaam voor het enthousiasme waarmee ik geen enkele noot haalde.

Rond mijn zestiende gebeurde het weer. Ik hield van toneel en kwam in een musical terecht en speelde een jongensrol omdat mijn stem niet zo hoog kwam als die van de andere meisjes. Ik leek, toegegeven, ook meer op een jongen dan op een meisje. Vooraf deed een visagiste mijn wenkbrauwen door de war. Ik kon niet dansen, ook niet een beetje. Als ik eraan terugdenk, wil ik verdwijnen. Gewoon een paar jaar, zeg die tussen mijn elfde en mijn achttiende, uitwissen. Of met terugwerkende kracht veranderen in iets dat zo klein is dat het ongemerkt wegwaait.

Ik zat daar dus in het publiek van dat koor en hield mijn hart vast, voorbereid op zweterige flashbacks (dat ik de avond tevoren op een biertap aangesloten was hielp niet) en hemeltergend schelle stemmen. Tien minuten later deinde ik mee op hits die ik niet kende en klapte ik met de rest mee tijdens een refrein. Een soort live lobotomie, of misschien zit diep in mij een gelukkig mens dat eruit wil, ik weet het niet, het was fantastisch. Niet alleen de muziek maar ook het enthousiasme van het koor, dat geen professioneel koor was, je kon de lol op de tribunes voelen. Bovendien heb je als je dichtbij een koor zit altijd genoeg te doen. De menselijke fascinatie voor de mens is eindeloos natuurlijk, je kunt gewoon naar die zingende gezichten kijken en je bent zoet. Er waren erbij die echt heel erg goed waren.

Na afloop, buiten, in het donker, was alles veel te normaal en echt. Ik neuriede een wijsje. Te laag.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

25

Universitaire studentenraad

Voor het eerst geen verkiezingen De lijsttrekkers van Bètapartij en VU-fractie verklaren waarom de universitaire studentenraad zijn verkiezingen heeft afgeblazen.

D

tekst en foto DIRK DE HOOG e Bètapartij wist drie mensen te vinden, de VU-fractie vijf. Dat zijn maar acht kandidaten voor de negen beschikbare zetels van de universitaire studentenraad (usr). Volgens de regels worden deze kandidaten benoemd zonder verkiezingen. Geen verkiezingen voor de usr, dat is nog niet eerder in de VU-geschiedenis gebeurd.

“Waarschijnlijk durven studenten vanwege het leenstelsel niet veel tijd in de medezeggenschap te steken. Als je in de usr zit, doe je toch gauw een jaar langer over je studie”, verklaart Amina Khelifi het gebrek aan kandidaten. Zij is lijsttrekker van de Bètapartij en derdejaars gezondheid & leven.

Met die verklaring is de lijsttrekker van de VU-fractie Martijn Goosensen het eens. “Raadsleden krijgen wel een bestuursvergoeding, maar pas aan het eind van het jaar. Daarnaast zijn mogelijk niet alle studenten op de hoogte van de vergoeding of de hoogte daarvan.’’

Goosensen is derdejaars psychologie en vicevoorzitter van zijn facultaire studentenraad. Ook is hij actief betrokken bij de VU-brede commissie-democratisering.

De VU-fractie is een nieuwe organisatie, voortgekomen uit de Vuso en SRVU-fracties. Dit jaar hebben ze samen één gemeenschappelijke lijst ingediend. Inhoudelijk bestaan er weinig verschillen.

Getrapte verkiezingen De Bètapartij en VU-fractie willen volgend jaar de usr op een andere manier kiezen: niet meer direct, maar getrapt. Elke faculteit mag dan één kandidaat voor de usr voordragen.

Het idee van getrapte verkiezingen kwam van de Bètapartij. “We zijn juist ontstaan omdat we vonden dat

26

Martijn Goosensen en Amina Khelifi: ‘Door het leenstelsel steken studenten waarschijnlijk niet veel tijd in medezeggenschap’ nr 15 — 13 april 2016

ADVALVAS

campus

onderwijs

So you think you can teach bètastudenten ondervertegenwoordigd waren in de usr. De faculteiten met veel studenten voerden vaak de boventoon”, zegt Khelifi. Ze denkt dat studenten ook meer betrokken zijn bij hun eigen faculteit en zo ook beter contact houden met ‘hun’ vertegenwoordiger in de usr.

Toch lijkt het erop dat het gebrek aan kandidaten niet alleen door het leenstelsel komt. De traditionele studentenorganisaties, zoals studentenbond SRVU en Vuso, varen een andere koers. Zo zegt Goosensen dat de SRVU niet meer betrokken is bij het vinden van nieuwe kandidaten door de opheffing van de SRVU-fractie. De SRVU en Vuso waren vorig jaar opmerkelijk genoeg afwezig bij acties rondom De Nieuwe Universiteit.

Daar werd het voortouw genomen door studenten die later onder meer het actiecafé De Verrekijker oprichtten.

Toch sterke raad Goosensen en Khelifi willen zich samen sterk maken voor een actieve studentenraad volgend jaar. Ze hopen dat zich spoedig een negende kandidaat meldt, zodat de raad voltallig van start kan.

Khelifi vindt dat de communicatie van opleidingen beter kan door onder meer studieverenigingen in te schakelen bij de voorlichting. Ook vindt ze het belangrijk om studenten te wijzen op mogelijkheden om zich buiten hun eigen opleiding te ontplooien, zoals het volgen van een minor bij een andere faculteit en actief worden in een studievereniging of studentenraad.

De facultaire studentenraden Economie, Rechten, Geneeskunde, Sociale Wetenschappen en Exacte Wetenschappen houden wel verkiezingen van 11 t/m 14 april.

Lees meer op www.advalvas.vu.nl>nieuws> 6 april>Ongehoord: verkiezingen universitaire studentenraad afgeblazen.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

ADVALVAS

nr 15 — 13 april 2016

Wie weet van een hoorcollege een inspirerende sessie te maken? Student-reporter Joeke Berg schuift aan. Deze keer: het college inleiding sociologie van Fiore Geelhoed. digend dat het echt allemaal wel goed30-03-2016 | HG-06A00. Na een lang komt en verlaat dan de zaal. Geelhoed paasweekend (minus een uurtje zomerverontschuldigt zich op voorhand alvast tijd) stroomt de grote collegezaal op de voor haar eerste Prezi-ervaring en steekt zesde verdieping van het hoofdgebouw dan enthousiast van wal met waar het woensdagochtend al vroeg vol met vandaag echt over gaat. enthousiaste eerstejaars criminologie In sneltreinvaart neemt ze haar toehoordie nieuwsgierig wachten op hun eerste ders aan de hand van flitsende, kleurrijke kennismaking met de sociologie. We dia’s mee langs de ontstaansgeschiedestaan aan het begin van een nieuw blok, nis van de sociologie, de belangrijkste en dus een nieuw vak, waardoor het stromingen, beeldbepalende denkers en eerste deel van het college vooral een terugkerende thema’s. Wie had gehoopt inleiding op de inleiding in de socioop een waterdichte defilogie behelst. Tijdens nitie van het begrip sociodeze introductie wordt logie zo tijdens dit eerste Geelhoed geflankeerd college, komt bedrogen door haar collega Frank Enthousiasme, uit. Die definitie bestaat van Gemert, die later namelijk niet. deze periode een deel actuele Al snel wordt duidelijk van de hoorcolleges voor voorbeelden dat bijna elke handzijn rekening zal nemen. zame omschrijving de Samen lopen ze in vogelKleurkeuze wetenschap tekort doet. vlucht de formaliteiten Prezi Om de studenten toch door, lichten kort hun wat houvast te bieden, achtergronden toe en gebruikt ze steeds de weten van de eerste twinaanslagen in Brussel als tig minuten meteen een kapstok voor verschilvermakelijke two-manlende sociologische show te maken, waarbij perspectieven. Zo leren we Geelhoed de bomvolle zaal dat radicalisering in bepaalde opzichten vragen stelt, Van Gemert de antwoorden een heel modern en westers fenomeen inkopt en Geelhoed die vervolgens weer is. En naast het verspreiden van kennis pareert. Ze willen meteen maar even doet Geelhoed vandaag zelf ook nog duidelijk maken dat studenten nogal een nuttig inzicht op: zwarte letters op eens moeite hebben met het doorgroneen paarse achtergrond doen het niet zo den van de voorgeschreven literatuur van lekker in een Prezi. Zelfs met het licht uit de “bloemrijke verteller en zeer erudiete en de zonwering naar beneden blijven de en eloquente schrijver” Mark Elchardus, achterste rijen morren dat de tekst op de maar dat in de hoorcolleges alles zal dia’s moeilijk te lezen is. Gelukkig is het worden opgehelderd. kleurenthema van het volgende onderEen zucht van verlichting stijgt op uit de werp niet pimpelpaars maar felgroen. zaal. Van Gemert knikt nog even bemoe-

+

�

27

LUSTRUMEVENT

KENNIS IN BEWEGING ZATERDAG 16 APRIL 2016 10.30 -15.45 UUR Wetenschappers VU en VUmc over bewegen, topsport en revalideren.

Doe mee aan de workshops en kom in beweging.

WWW.VU.NL/LUSTRUM

PERSONEELSPAGINA

ONDER REDACTIE VAN COMMUNICATIE & MARKETING VU JAARGANG 9, NUMMER 4, 13 APRIL 2016

MELD JE AAN VOOR VU LUSTRUMEVENT KENNIS IN BEWEGING, 16 APRIL Tijdens het lustrumevent ‘Kennis in beweging’ laten VU- en VUmc-wetenschappers je kennis maken met de nieuwste technieken op het gebied van bewegen. Met lezingen, discussie en workshops.

Aanmelden en meer informatie: www.vu.nl/lustrum

HET PROGRAMMA

Nieuwste onderzoeken naar beweging

Klinische les bewegen

Sta jij in balans?

Leren balanceren

Fitheidstraining bij kanker

Help! Ik wil meer bewegen, maar…

Hoe leer je genieten van bewegen?

Goed lopen kan dat?

Bewegen met één zintuig minder

Training voor te vroeg geboren kinderen

4D EEG onderzoekbus

Hoe actief is jouw brein?

Bewegen tijdens je werk

Vooruit kijken is het halve werk

Lang leve het bot

Maakt kauwen slimmer?

Neuropeptiden in de hersenen

Leren en presteren in sport: het basketbalschot

Racen met een rolstoel

Reis door het hart en de bloedsomloop

Health Lab & meerlingen in beweging

Virtueel vliegen vangen

VUmc Kinderstad

Restaurant

n va nt. ten ura os ta p k res t o et en lt h tud ee n s ord ee eo at b ga en ek ten we it e d e as u Om valv ad

Theater

Saté superieur Helder

CONCEPT Dit restaurant heeft een kleine kaart die om de zes weken verandert en ze serveren elke twee weken nieuwe specials.

SFEER Ongecompliceerd, niet te hipsterig, maar gewoon gezellig.

Als we op zaterdagavond aankomen, zit het lekker vol. Maar om 23 uur zijn wij de laatsten die vertrekken.

ETEN We nemen de kipsaté met huisgemaakte friet en – omdat de portobello met geitenkaas helaas al is uitverkocht – de vegetarische special: een ovengerecht met aubergine. Alles is superlekker.

BEDIENING Eigenaar Bas, die deze tent anderhalf jaar geleden opende, vertelt ons over de specials en geeft wijntips. Hij is een relaxte gastheer die goed voor zijn gasten zorgt en het meteen in de smiezen heeft als we nog iets willen weten of nodig hebben.

TIP Saté staat bekend als eetcaféklassieker, maar hier ontstijgt die dat niveau ver.

AANRADER Ja! Het ligt in de rustige Hoofddorppleinbuurt in Zuid; vanuit het centrum is het dus wel een eindje fietsen.

PRIJS Voor 50 euro kun je met twee personen een hoofdgerecht en een goed glas wijn krijgen. Wil je voorgerechten en desserts erbij, dan red je het niet voor deze prijs.

WAARDERING

Jamie Grant Leef!

Dinsdag 26 april Aanvang 20.30 uur Studenten € 11,50 Medewerkers VU € 14,griffioen.vu.nl

Dick Roodenburg, publiciteitsmedewerker Griffioen

30

HELDER Aalsmeerweg 86 restauranthelder.nl Hester van Woudenberg masterstudent rechtsgeleerdheid

Annemieke van der Togt

Cultuurcentrum Griffioen Uilenstede

Op haar vijftiende kreeg Laura Maaskant de diagnose kanker. Even leek een operatie in combinatie met chemo haar toch nog een toekomst te geven, maar als de ziekte rond haar twintigste in ongeneeslijke vorm opnieuw de kop opsteekt, neemt ze een besluit: ze kiest niet voor levensverlengende behandelingen, maar voor kwaliteit van leven. Begin dit jaar was ze nog te zien in het prachtige interviewprogramma Kijken in de Ziel van Coen Verbraak.

Over haar ziekte schreef Laura Maaskant het boek Leef! De theaterversie van dit boek is een solovoorstelling waarin actrice Jamie Grant (o.a.

Flikken Maastricht en In therapie) de rol van Laura speelt. Leef! gaat over het leven met kanker, maar vooral over het leven zelf.

Ook GRATIS UIT ETEN voor Advalvas?

Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 15 — 13 april 2016

ADVALVAS

cultuur Op kamers

De eenkamerwoningen van Uilenstedebewoners zijn hetzelfde.

Hun verhalen beslist niet.

Uilensteders 15

“V

oor mijn eerste tentamen had ik een 8, voor mijn tweede een 7 en bij de derde was ik al blij dat ik een 6 had. Ik was te makkelijk afgeleid door feestjes en sport. Voorheen zat ik in de jeugdselectie van handbal, we zijn zelfs kampioen van Nederland geworden. Daar was ik vanwege mijn studie mee gestopt, als vervanging ging ik vijf keer per week naar de fitness en liep ik vier keer hard.

Ik zat net boven het bindend negatief studieadvies, maar moest wel heel veel hertentamens doen. Daardoor liep ik telkens achter de feiten aan. Mijn goede voornemen voor 2016 was om er alles uit te halen. De hele maand februari heb ik alleen maar gestudeerd en bijna niet gesport.

Ook drink ik minder. Ik kan niet meer zo goed tegen katers als vroeger, daar ben ik te oud voor.

Al mijn hertentamens heb ik nu gehaald, mijn propedeuse is binnen. Daar ben ik ontzettend blij mee.

ADVALVAS

nr 15 — 13 april 2016

Steven Hiddinga 19 tweedejaars geneeskunde Gele flat Door Floor Bal Foto Peter Valckx

Wil je ook in Uilensteders?

Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

31

Griff

32

door Merlijn Draisma

nr 15 — 13 april 2016

ADVALVAS