Nr 16 - 15 april 2015

Nr 16

15 april 2015 Quentin Merelle gaat de armoede aanpakken

De Nieuwe VU: 6 studenten over hun idealen

Wat weten docenten van BVO en SOG?

‘Betrek studenten bij benoeming decaan’

Onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit — www.advalvas.vu.nl

Bademeister Volle por, zilte blouzers & fopploert deluxe pag 10

HOE VER KIJK JIJ? We leven in een snel veranderende samenleving, met grote maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt om mensen die verder kijken. Verder dan het voor de hand liggende, verder dan het bekende.

Mensen die verder kijken zijn op hun plek bij de VU. De VU stimuleert haar medewerkers buiten hun eigen afdeling en eigen vakgebied te kijken. Om nieuwe wegen in te slaan. Om samen te werken aan toonaangevend onderzoek en onderwijs. De VU is een universiteit die midden in de maatschappij staat.

Met de blik gericht naar buiten. VU is verder kijken.

Ben jij een medewerker van de VU? Kijk dan voor een overzicht van alle interne vacatures op: WWW.VU.NL/VUNET/VACATURES Ben jij geen medewerker van de VU maar wel ge誰nteresseerd om bij de VU te werken? Kijk dan op: WWW.WERKENBIJDEVU.NL

INHOUD

jaargang 62 — nr 16

VU NU Zondag 12 april 2015, 15.10 » Open dag, Hortus.

Met live muziek en bloemsierkunst viert de VU-hortus de lente.

Foto yvonne compier

Quentin Merelle gaat kijken hoe microkredieten werken 6 Corpsballen bewaken het strand

10

De nieuwe idealisten van de Zuidas

16

Test: wie snapt de student? 21 En verder Online nieuws

4

Opinie: TTIP

8

Column: Nico van Straalen

9

Mail

13

Onderzoeksnieuws

14

Recensie : Het excellentietraject

20

Opinie: kies de decaan

24

Column: Roos

25

Campus: weinig animo voor inspraak

26

PP

28

Cultuur: Griffioen en restaurant

30

Sleutelgat

31

Griff

32

Cover Anneloes Pabbruwee

Het volgende nummer verschijnt op 29 april 2015.

onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit Redactieadres De Boelelaan 1105 kamer 1-D-40 1081 HV Amsterdam redactie.advalvas@vu.nl Hoofdredacteur Marieke Schilp Redactie Floor Bal, Peter Breedveld, Kasper Hermans (a.i.), Dirk de Hoog, Marieke Kolkman, Welmoed Visser Eindredactie Win Castermans, Welmoed Visser Secretariaat Anna Jansen (020) 5985630 secretariaat.advalvas@vu.nl Basis Ontwerp Luis Mendo - GOOD Inc. Vormgeving Rob Bömer, behance.net/ rbbmr

ADVALVAS

Medewerkers Peter Bruning, Yvonne Compier, Merlijn Draisma, Jordi Huisman, Roos van Rijswijk, Dick Roodenburg (Griffioen), Bas van der Schot, Nienke Stumpel, Peter Valckx, Berend Vonk Copyright HOP-kopij Hoger Onderwijs Persbureau, Amsterdam VU-advertenties zie secretariaat Commerciële advertenties Bureau Van Vliet (023) 5714745 Druk Opmeer drukkerij BV, Den Haag

nr 16 — 15 april 2015

3

RSS feed Abonneer je op het laatste nieuws online

Medewerkers zijn reorganisaties zat

Woede om ontruiming Maagdenhuis Na de ontruiming van het Maagdenhuis gaan studenten en docenten in Amsterdam door met de protesten. Ze zijn boos dat het college van bestuur niet tot maandag wilde wachten.

# Campusgedicht: universeel universitair verlies

Gündemir ontvangt Rubicon-beurs Dat vrouwen naar verhouding weinig topfuncties bekleden, wordt vaak breed uitgemeten.

Maar voor etnische minderheden geldt precies hetzelfde.

VU-promovendus Seval Gündemir onderzocht de afgelopen vier jaar waarom dit zo is.

Gestolen erfgoed teruggeven is een kwestie van mensenrechten Europa goed voor de Nederlandse wetenschap VU-studenten fietsen tussen de bloemen BokSmart dringt rugbyblessures terug Ze pikken onze baantjes in!

Voor al het laatste nieuws: advalvas.vu.nl 4

D

Dirk de Hoog

148 levens, studenten in de groei, 148 moorden, religieus gesnoeid, 148 doden, geslacht maar niet halal.

Bestuursleden Jaap Winter en Bernadette Langius luisteren naar docent Michel Groen oor de reorganisaties van de afgelopen jaren zijn veel medewerkers gedemotiveerd en overwerkt geraakt.

Dat bleek op het grote universiteitsdebat maandag 30 maart.

“Sinds de reorganisatie bij de bedrijfsvoering in 2012 is gestart, is de tevredenheid onder medewerkers sterk afgenomen”, consta-

teert vakbondsconsulent Ellie Pauelsen. “Medewerkers voelen zich geïntimideerd en als kleuters behandeld.” Volgens haar is er te veel bezuinigd, waardoor er gaten vallen. “Mensen kunnen het werk niet meer aan en ICT-systemen die het werk makkelijker zouden maken, werken niet goed.”

De reorganisatie was een van de onderwerpen die aan de orde kwamen op het debat. Ook de manier waarop de universiteit

wordt bestuurd, en de druk op de kwaliteit van onderwijs en onderzoek waren thema’s. Collegevoorzitter Jaap Winter zegde toe dat er een open discussie komt over het bestuursmodel van de faculteiten.

(Winter wil graag een eenhoofdig bestuur, de medezeggenschap is daartegen.) (DdH)

Meer over het debat op advalvas. vu.nl>nieuws>31 maart & 2 april.

SRVU komt met vrouwenlijst

Wie bij de verkiezingen voor de universitaire studentenraad op de SRVU stemt, kiest geheid voor een vrouw.

V

oor het eerst in de geschiedenis staan er alleen maar vrouwen op de kieslijst van studentenfractie SRVU. “Het is toeval”, zegt nummer twee Khadicha Amart (student psychologie).

“We hebben allemaal apart gesolliciteerd, dus het is zeker geen vooropgezet plan. Maar nu het zo

heeft uitgepakt, proberen we het vrouwengehalte als ons wapen te gebruiken. Onder andere met onze groepsfoto, die we heel vrouwelijk en kleurrijk willen laten overkomen.”

Het is niet zo dat er helemaal geen mannen op de lijst van de SRVU wilden staan. Sterker nog, er werd zelfs een man aangenomen.

“Maar hij heeft er uiteindelijk toch van afgezien.” Overigens zijn ook

bij concurrent VUSO de vrouwen in de meerderheid. Van de zeven op de kieslijst zijn alleen de laatste twee man. De Bètapartij voegt in ieder geval nog wat testosteron toe aan de verkiezingen: drie van de vier verkiesbare studenten zijn man. (KH)

Zie ook het nieuwsbericht op advalvas. vu.nl>nieuws>13 april.

nr 16 — 15 april 2015

ADVALVAS

advalvas_online

(Re)tweets

Student wil God niet op bul

B

oos en verdrietig, voelde masterstudent kunstmatige intelligentie Leon de Zwart zich toen hij onlangs op zijn bachelordiploma het zegel van de VU zag. De afbeelding van een omhoog wijzende maagd en de tekst AUXIL. NOSTR. IN NOM. DOMINI (onze hulp is in de naam van God) vindt hij kwetsend. “Ik heb jarenlang hard gestudeerd om mijn diploma te behalen en ben

er erg trots op. Daarom ben ik boos dat hierop religieuze teksten en symbolen staan die mij niet eigen zijn.”

De Zwart vindt het discriminatie. Vandaar dat hij bij de studentenombudsman een klacht indiende. Hij wil graag een geldig en vervangend diploma zonder het zegel. De Zwart weet van de oprichtingsgeschiedenis van de universiteit maar vindt dat deze zich niet door het verleden moet laten ketenen.

Rector Frank van der Duyn Schouten is vooral verbaasd

Een selectie uit de opvallendste tweets van de afgelopen dagen

over de klacht van de student.

“Kennelijk heeft hij hier drie jaar lang met oogkleppen op rondgelopen. De VU komt voort uit een protestantse traditie waaraan we ons anno 2015 nadrukkelijk verbonden weten.” Die zegelloze bul komt er volgens de rector dus niet. Overigens hebben ook de universiteiten van Utrecht, Groningen en Leiden religieuze teksten op hun bul staan. (FB)

Meer hierover op: advalvas. vu.nl>nieuws>10 april.

@kovanhuissteden 13-4_De #VU: bureaucratie zonder grenzen. PhD moet papieren hebben voor verlenging van zijn verblijfsvergunning maar wacht daar nu al maanden op @Matthijs85 13-4_Hoogleraren en docenten eisen massaal aftreden #UvA-bestuur https:// www.dropbox.com/s/g3iu966q9kpk4hk/ NRCFlaterCvB.pdf?dl=0 … #Maagdenhuis #RethinkUvA #NewUni @ariannabetti 12-4_Do you know anybody who can please lend me a (possibly small) toga for tomorrow at 15:00? Don’t have mine at hand tomorrow! #maagdenhuis @PieterRietman 11-4_Vandaag Maagdenhuis ontruimd, morgen kunnen die gasten gedoucht zijn en een baan gezocht hebben. Praten we er maandag niet meer over.

Professor, twee bier graag!

@HumanitiesRally @PieterRietman mogen we eerst onze studie afmaken? We strijden voor beter onderwijs, voor iedereen. @ellisvyth 11-4_Vandaag lezing geven gezond eten en drinken op school, en Jaap Seidell spreekt over Voedsellabyrint @museumboerhaave @jaapseidell

twitter/facebook/issuu

Roos

@Molfers 10-4_Wanneer iemand alle mitsen maren komma-zinnetjes, extra uitleg erbij wil, verwijs ik graag naar de wetenschap ipv tv optredens. #spreekkoren In het volgende nummer van Advalvas schrijft Marjan Olfers, hoogleraar sport en recht, een opiniestuk over antisemitische spreekkoren.

Alle columns van Roos van Rooswijk staan op advalvas. vu.nl>blogs&columns

Campusdichter Het verzet Op de VU kunnen de gemoederen hoog oplaaien. Wie maken zich druk? Zie advalvas. vu.nl>achtergrond>het VU-verzet

ADVALVAS

nr 16 — 15 april 2015

I

14 % van de hoogopgeleide Amsterdammers werkt onder zijn of haar niveau.

@64alexz19 9-4_2 onschuldig ogende meisjes. Vang stukje conversatie op: “...We moeten dus een muis hebben die snel kanker krijgt, darmkanker. En die...” #vu

n steden met veel hoogopgeleiden, zoals Amsterdam en Utrecht, verdringt deze groep lager opgeleiden op de arbeidsmarkt. Uit een onderzoek van het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) blijkt dat hoogopgeleiden werkgelegenheid genereren: denk aan de komst van nieuwe restaurants, koffiebarretjes en culturele instellingen. Alleen pikken ze die baantjes grotendeels zelf in. (HOP)

Meer over het onderzoek op advalvas.vu.nl>nieuws>8 april.

rbbmr

Op advalvas.vu.nl geeft Tijdelijke Toon poëtisch inkijk in zijn roemruchte leven op en rond de campus.

@ewaldeng 31-3_Krijg uitnodiging om te spreken voor leidinggevenden van de #VU, getiteld: ‘luisteren naar interne KLANTEN’ - dan snap je er niets van 5

Student Quentin Merelle ‘Met één microkrediet help je vijf mensen uit de armoede’

6

nr 16 — 15 april 2015

ADVALVAS

in actie

Masterstudent entrepreneurship Quentin Merelle (23) gaat met een studiegenote een jaar reizen om te zien hoe microkredieten werken.

Micro-crédit Macro-action

DOOR PETER BRUNING FOTO JORDI HUISMAN

H

oe kwam je op het spoor van microkredieten?

“Tijdens mijn master international corporate management las ik over Muhammad Yunus, ontwikkelaar en grondlegger van het microkrediet. Ik raakte erg geïnteresseerd en schreef er een paper over. Microkredieten zijn duurzame investeringen: met een lening kunnen mensen hun eigen bedrijf opzetten en daardoor zélf inkomen genereren. Zo’n lening helpt niet alleen de afnemer uit de armoede, maar zijn of haar hele gezin! Zo red je vijf mensen, dat is de gemiddelde gezinsgrootte. Daarnaast kan degene met een eigen bedrijf op zijn beurt weer investeren in de lokale economie door lokaal voedsel of diensten in te kopen. Dit is dus dé manier om mensen uit de armoede te helpen.”

En om dat zelf te zien ga jij met je studiegenoot Agotha Hetharsi een jaar lang door twaalf landen reizen?

“Ja, al sinds de middelbare school spaar ik voor een grote rondreis. Niet alleen

ADVALVAS

nr 16 — 15 april 2015

voor de lol, maar ook met een doel. Ik wil mensen namelijk helpen met iets duurzaams, betrouwbaars, efficiënts. Toen ik dat paper over microkredieten schreef, had ik mijn doel gevonden. Agota wist ook al een beetje over microkredieten en vond het meteen een goed plan. Wij willen in de praktijk zien wat de impact ervan is. Voor onze master entrepreneurship bezoeken we vier microkredietorganisaties in onder meer Myanmar en Tanzania. Niet alleen om het geld te doneren dat we hebben opgehaald, maar ook om te zien wie de mensen zijn die zij helpen, hoe ze uit de armoede worden geholpen, hoe ze een bedrijf opzetten met zo’n lening. En we willen met eigen ogen zien dat hun kinderen nu wél naar school kunnen. Uit deze observaties willen we leren begrijpen hoe microkredieten werken en of ze echt zulke effectieve middelen zijn.”

Er is al langer ophef over de hoge lonen van managers bij dit soort organisaties. “In eerste instantie wilden wij een eigen microkredietorganisatie oprichten, maar vrienden van ons in Frankrijk hadden al een soortgelijke organisatie opgericht, Micro-crédit Macro-action. Wij besloten om met hen samen te werken. Op hun beurt werken zij samen met Entrepreneur du Monde,

De Franse ngo Microcrédit Macro-action stimuleert bedrijven in ontwikkelingslanden via microkredieten.

Ze werkt nauw samen met Entrepreneurs du Monde om lokale microkredietorganisaties te vinden en te steunen.

Meer info op microcreditmacroaction.fr

Quentin Merelle 2014 – heden Master entrepreneurship, joint degree VU-UvA 2012 – 2014 Master international corporate management, Lille Catholic University, Frankrijk 2009 – 2011 Ontwikkelingswerk en fundraising, Noord-Afrika 2009 – 2012 Bachelor economic sciences and management, Lille Catholic University, Frankrijk Opgegroeid in Lille, Frankrijk

een betrouwbare expert in het vinden en opzetten van microkredietorganisaties. De organisaties met wie wij nu samenwerken zijn ook bekend bij hen.”

Er zijn critici die stellen dat microkrediet geen effectief middel is om armoede te bestrijden. “Het klopt dat microkredieten soms niet werken. Vaak is er dan sprake van te hoge rentes of wordt er alleen domweg een lening verstrekt aan iemand, zonder begeleiding. Er is niet één manier om microkredieten te verstrekken. Wij willen naast het verstrekken van leningen ook dat de microkredietorganisatie de afnemer traint om goed met het geld om te gaan, door te sparen en te investeren.

De lening is iets voor de lange termijn. Daarnaast moet de microkredietorganisatie niet te grootschalig zijn. De kredietverstrekker moet intensief persoonlijk contact hebben met de leners, en bijvoorbeeld weten wie hun kinderen zijn. Zo creëer je solidariteit. Daarom werken we samen met zogeheten sociale organisaties.”

Is het wel veilig? Jullie bezoeken onder meer Oman, een land dat nabij brandhaarden als Jemen, Syrië en Irak ligt. “Haha, dat lijkt wel eng inderdaad. We hebben de reis zo gepland dat we gevaarlijke, conflictrijke plekken mijden. Oman is eigenlijk een vrij stabiel land en IS is ver weg. Daarnaast hebben vrienden van ons deze plekken al eerder bezocht. Wij willen de schoonheid zelf ervaren en het negatieve beeld van anderen over deze gebieden doorbreken.”

Peter Bruning is student-reporter

7

Trading democracy

The new trade partnership between US and EU doesn’t balance interests in a well-thought through way. It doesn’t enjoy deep democratic legitimation either.

BY GARETH DAVIES ILLUSTRATION BAS VAN DER SCHOT

T

he planned Transatlantic Trade and Investment Partnership, TTIP (pronounced tee-tip), aims to facilitate trade and investment between the US and EU, the two largest economies in the world. It has aroused intense controversy, even though it is still under negotiation.

A big part of any deal will address problems created by differing technical regulations, especially regarding food safety. If the EU and US could agree on some of these rules, it would make trade a whole lot easier.

Many fear that this will push Europe into accepting lower US standards. There is something in this: agreement entails compromise, and the US does regulate more lightly in many areas.

The other major aspect of TTIP is investor protection.

Investors, typically multinationals, perhaps traumatised by bad experiences of doing business with dictators, worry about being exploited by untrustworthy foreign governments. To prevent this they want special arbitration bodies set up where they can sue governments if they expropriate or discriminate. Why not go to local courts? Well, courts are part of the state, and that’s the problem, isn’t it? And national law and legal systems might not be up to scratch.

The concern about this is that any change in government policy which harms an investor’s interests might lead to compensation claims. The European Commission is busy telling everyone this cannot happen. Any Investor-State Dispute Settlement regime (ISDS) will be limited, and have safeguards. Still, concepts like expropriation and discrimination are far from precise, and EU law shows how such open concepts, once put into law, tend to take on a life of their

8

nr 16 — 15 april 2015

ADVALVAS

opinie

wisselcolumn

‘I love this formula’

own. If you create imprecise rules, then you can’t promise anybody what effects they will have.

Why do all this? Why give up our regulatory preferences, and privatise justice? The answer is of course money, yet even TTIP’s advocates only suggest it will add a few per cent to trade or GDP. Transatlantic trade actually runs pretty well already. That’s one of the problems of selling TTIP: it’s easy to construct scare stories, but hard to tell convincing ones about the benefits.

The pros and cons are of course complex, and likely to be less extreme than either friends or enemies tend to claim. A lot turns on the detail of the agreement. Yet the underlying issues are about values, and the price we put on certain aspects of autonomy and regulation. These need to be fought out in a democratic process. Sadly, they haven’t been. TTIP has been pushed by the Council and the Commission, who hoped to present a take-it-or-leave it agreement to the Member States and European Parliament.

That is an attempt to strong-arm them into taking it. It’s not the way laws like this should be made.

For the question raised is who is in charge: the experts or the people, the European Commission or us? It’s worth rejecting the current deal, even if it means losing a little income just to send the clear message that the answer is ‘us’.

Gareth Davies is professor of European Law, VU. Respond? Mail to redactie.advalvas@vu.nl.

ADVALVAS

nr 16 — 15 april 2015

Nico van Straalen hoogleraar dierecologie

O

een logische volgorde in zit is het een nderwijsvernieuwing heel goede methode. Je kunt niet snelgaat altijd over de vorm, ler schrijven dan de studenten kunnen nooit over de inhoud van denken, dus je neemt ze mee in de logica. het onderwijs. Heeft u Vaak worden studenten automatisch stil weleens gehoord van een zodra je iets op het bord schrijft. docent die een prijs kreeg Laatst gaf mijn wiskundecollega Joost omdat zijn of haar colleHulshof een lezing bij het faculteitscolges zo goed de laatste inzichten van de loquium van Exacte Wetenschappen en wetenschap weergaven? Bijvoorbeeld Aard- en Levenswetenschappen. Zijn een nieuwe moleculaire analyse die een hele lezing deed hij met bord en krijt. verrassende kijk geeft op het ontstaan Hij schreef de formule van het leven, of de laatste van Cardano op, plus de inzichten uit de paleontooplossing. Die oplossing logie waaruit blijkt dat het Vaak worden is knap ingewikkeld, met geslacht Homo 2,8 miljoen studenten tweede- en derdemachtsjaar oud is? Die dingen automatisch stil wortels en een hoop breuspreken voor zich. zodra je iets op het ken. Maar door de orgaElke docent is continu bord schrijft nische manier waarop hij bezig met de vernieuwing tot stand kwam, werd je van zijn stof. Dat is een meegenomen in de logica. onopvallend, doorgaand “I love this formula”, zei proces, feitelijk de drijJoost. vende kracht achter het Zou het mogelijk zijn dat iemand een onderwijs, maar niet voor de onderwijsprijs krijgt voor onderwijsvernieuwing prijzen. De prijs gaat naar iemand die omdat hij een aantrekkelijke manier een gekke manier van presenteren heeft gevonden heeft om de formule van of een nieuwe digitale methode. In ieder Cardano uit te leggen? Ik ben bang van geval moet het iets zijn met moderne niet, want het is niks met sociale media, media. Op z’n minst met een iPad, een noch met iPads, smartphones of compusmartphone of een computer, voordat het herkend wordt als onderwijsvernieuwing. ters. Het is gewoon zeer didactisch gebruikmaken van een schoolbord en een Kun je met een krijtje en een schoolkrijtje. De onderwijsvernieuwing moet bord aan onderwijsvernieuwing doen? terug naar de inhoud.

Het klassieke schoolbord heeft vele voordelen. Je kunt je argumentatie stap voor stap uitleggen. Voor dingen waar Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

9

Strandwacht

Naar de ploert rennen, Met zo’n twintig corpsgenoten bewaakte VU-student Sandro van de Looij het strand van Texel.

Voer voor een documentaire over deze exclusieve mannengemeenschap.

10

nr 16 — 15 april 2015

ADVALVAS

STUDENTEN

en snel!

“

DOOR WELMOED VISSER

Er is een productje kwiet.

Panic beach.” Een kind is kwijt, noodsituatie. De Bademeisters, zoals de strandwachten van het Utrechts Studenten Corps (USC) zichzelf noemen, rennen het strand op. Al snel wordt het jongetje weer gevonden. Het is een van de meest voorkomende calamiteiten in de zomer aan het strand bij paal 17 op Texel: kinderen die hun ouders kwijt zijn en andersom. Later bij de borrel hebben de strandwachten het erover: hoe ouders zo ongelooflijk stom kunnen zijn om hun “productjes” op het strand te laten spelen, terwijl ze zelf iets gaan eten, of het nieuws checken op hun iPad. “Dan heb je het echt niet begrepen”, moppert een van hen.

Negen weken met elkaar Uit de documentaire Bademeisters van Judith de Leeuw rijst een nogal corporaal beeld op van de Texelse strandwachten al meer dan vijftig jaar zijn dat studenten van het USC: de hiërarchie is strikt, aan

ADVALVAS

nr 16 — 15 april 2015

het hoofd staat de mdp (meneer de president) en die kaffert zijn ondergeschikten uit alsof ze in het leger zitten: “Jelle, je bent een porloze stiefel [een waardeloze loper], 4 minuut 16, dat is echt een heel slechte tijd.” De jongens slapen negen weken lang samen in de “skuur”, ze dragen dezelfde, door de zee gebleekte spijkerhemden en ze hebben een heel eigen taal gecreëerd: de ploert is de zee, fopploert is water en fopploert deluxe is bier.

En van dat bier gaat er ’s avonds natuurlijk heel wat doorheen.

Maar het is ook een romantisch beeld: van een hechte, gesloten mannengemeenschap, die klaarstaat om in actie te komen als er gevaar dreigt.

Vijfdejaars bedrijfskunde aan de VU en USC-lid Sandro van de Looij had op Texel de zomers van zijn leven. “Dit heb je nergens anders. Het is uniek om negen weken lang zo met elkaar te leven.” In 2012 ging Van de Looij mee als groentje en in 2013 (het jaar waarin de documentaire is gedraaid) was hij als een van de ouderejaars verantwoordelijk voor het

geld. “Ik moest ’s avonds afrekenen in de kroeg. Echt bezopen worden, kon ik dus niet.”

Bademeister Sandro van de Looij

Scherpe mosselen Van de Looij trainde zijn zwemcapaciteit om mee te mogen: “Je moet 400 meter in acht minuten kunnen zwemmen. Dat is best snel.” Daarnaast moeten de jongens – het USC heeft alleen maar mannelijke leden – een EHBO-diploma halen en krijgen ze ter plekke een introductiecursus van drie weken van de ouderejaars. En ze moeten naar de ploert rennen als de mdp hen daartoe oproept. In de documentaire zit een oefening waarin ze een drenkeling uit het water moeten halen.

In de praktijk zijn de strandwachten vooral preventief bezig: ze waarschuwen mensen bij een te sterke stroming om niet te gaan zwemmen of wanneer ze afdrijven naar de pier. “Als er een sterke stroming staat, drijven mensen automatisch af richting pier. Dat hebben ze zelf meestal niet eens door. Op de pier

11

Strandwacht

één keer meegemaakt dat iemand door het lint ging.

‘Jelle, je bent een Die hadden we teruggeporloze stiefel’ roepen uit het water maar daarna ging hij weer de zee in. Toen ik hem nog eens terugriep, werd hij helemaal gek. Hij ging Rode vlag vlak voor mijn gezicht Heeft hij weleens echt staan schreeuwen. Gelukgevaarlijke situaties kig zagen de andere jongens dat er iets meegemaakt? Van de Looij: “Eén keer aan de hand was en kwamen ze er snel een schoolklas die bijna op de pier zat, bij.” in paniek raakte en water binnenkreeg, De samenwerking met de eigenaren van een dikke vrouw die een epileptische de strandpaviljoens en de hulpdiensten aanval kreeg en over het strand naar de is over het algemeen goed, vertelt Van ambulance getild moest worden en twee de Looij. “Maar”, zegt hij eerlijk, “er zijn meisjes die zelf niet meer naar de kant ook eilanders die ons niet mogen. In konden komen.” het verleden zijn er weleens wat dingen Elke ochtend onderzoeken de Bademeisgebeurd met drank en zo.” Want, zo blijkt ters hoe sterk de stroming is door zelf uit de film, al zet je ze op een eiland, het water in te gaan. Op basis daarvan corpsballen blijven natuurlijk wel gewoon hangen ze een vlag op: rood betekent niet-zwemmen, geel betekent dichtbij het corpsballen. strand blijven en bij een groene vlag is de zee redelijk rustig. “Maar veel mensen De documentaire Bademeisters van Judith zien die vlag niet, of weten niet wat hij de Leeuw wordt zondag 19 april om 22.50 uur betekent”, vertelt Van de Looij. “Dan uitgezonden op NPO 3. moet je ze erop wijzen dat ze niet moeten Fotocredits stills Anneloes Pabbruwee inzetjes gaan zwemmen.”

Commissie tot Redactie van de Utrechtse Studenten Leidt dat tot boze reacties? “Ik heb het Almanak zitten allemaal mosselen.

Die zijn heel scherp aan je voeten. Mensen kunnen daar nogal van in paniek raken”, vertelt Van de Looij.

12

Verklarende woordenlijst tank onze auto foptank andere auto grote porbaas God systeempie Hoe alles moet volle por met overgave mdp meneer de president juungs aspirant-badmeesters zilte blouzers bleke spijkerhemden fopfopfopbademeisters alle andere mensen giezers badgasten loeder meisje slavin moeder slavin deluxe grootmoeder nico zeehond fopnico hond ploert zee fopploert water fopploert deluxe bier baas vader kwiet kwijt productje kind skuur ons huis fopskuur huizen van anderen panic beach stress-situatie ploertduuf meeuw bademeister Heinz Duitser irrikauwsteen irritant zaad zaad overwinnen de puurste Hij die altijd standhoudt

nr 16 — 15 april 2015

ADVALVAS

mail Reacties (max. 300 woorden) op Advalvas-artikelen zijn welkom op redactie.advalvas@vu.nl. De redactie behoudt zich het recht voor uw bijdrage eventueel in te korten.

Kuyper draait zich om in zijn graf Op donderdag 16 april zal onze Vrije Schrijver Joost de Vries de tweede Abraham Kuyper-lezing uitspreken. Zoals op de VU-site staat, eert de VU daarmee ‘haar eigenzinnige stichter’. Geheel terecht, want Kuyper is de meest markante persoonlijkheid die Nederland in de vorige eeuw heeft gekend. Met op zijn cv de oprichting van een politieke partij, een universiteit en een krant, die allemaal zeer invloedrijk zijn geweest. Het zou mooi zijn als de VU meent wat ze schrijft als ze zegt dat zij haar stichter wil eren, want Kuyper zou zich omdraaien in zijn graf bij het huidige beleid van de VU. De eisen van De Nieuwe Universiteit stemmen volledig overeen met het idee waarvoor Kuyper stond. Hij verwierf internationale bekendheid door zijn daden én ideeën. Soevereiniteit in eigen kring is zijn meest invloedrijke idee. De soevereiniteit in eigen kring hield in dat de samenleving bestaat uit verschillende groepen en dat die recht hebben op een eigen vorm van samenleven.

Kuyper was sterk gekant tegen de idee dat de samenleving geleid

kan worden door een gecentraliseerd bestuur.

Het rendementsdenken heeft ook alle kenmerken van de eenvormigheid die Kuyper in een lezing uit 1869 typeerde als de vloek van het moderne leven. Het rendementsdenken is immers een eenzijdige focus op rendement.

Laat binnen het allocatiemodel geld verdelen op basis van het aantal studiepunten dat een opleiding binnenkrijgt en ga zo voorbij aan de verschillende karakters van de faculteiten. Een gevolg van rendementsdenken is de introductie van de vele meerkeuzevragen bij tentamens, om iedere student op hetzelfde niveau te kunnen beoordelen.

Een laatste punt is de uitspraak van bestuursvoorzitter Jaap Winter dat deze universiteit zich meer zal richten op de internationale student, waarbij Engels de voertaal zal worden. Winter refereerde aan diezelfde speech uit 1869, wat apart is, gezien het pleidooi van Kuyper om juist niet te internationaliseren. Om Kuyper te citeren: ‘Handhaaf oud-Holland’s roem in het

aanleeren van vreemde talen, maar laat er geen taal zijn, die ge liever spreekt, beter schrijft vooral, dan die schoone, rijke moederstaal, waarin Holland’s volk alleen uit kan spreken, wat een Hollandsch hart gevoelt.”

De Nieuwe Universiteit laat zien dat de vloek waarheid is geworden, dat de gevolgen van de moderniteit inderdaad de impact hebben gehad die Kuyper bijna 150 jaar geleden heeft uitgesproken.

Als Joost de Vries gaat spreken, hoop ik dat in de hoofden van het publiek de woorden resoneren die Kuyper destijds sprak: ‘Want natuurlijk, zijn eenmaal de volkeren van hun eigen aard beroofd, en elkanderen gelijkvormig geworden, dan zal voor de rijkseenheid het pleit van zelf gewonnen zijn. En daarom door eenvormigheid tot eenheid, door uniformiteit tot unificatie, door centralisering naar het Ceasarisme, dus luidt de leus, die thans het wachtwoord dier valsche eenheid is geworden.’

Nathanael Korfker, tweedejaars wijsbegeerte, eerstejaars theologie

Abraham Kuyper Lezing LOF OP DE LEUGEN

Door Vrije Schrijver Joost de Vries Donderdag 16 april, 20 – 22.15 uur Westerkerk, Amsterdam Coreferenten: Adriaan van Dis, schrijver Piek Vossen, hoogleraar computationele lexicologie Muziek: VU-Kamerorkest olv Daan Admiraal speelt symfonie nr 1 van Prokofjev Kaartverkoop via vuvereniging.nl

advertenties

Master of Arts in Latin American Studies ► Multi-disciplinary study of 15 months including three months fieldwork in Latin America ► Information meeting: Thursday 30 April 2015

Centre for Latin American Research and Documentation Roetersstraat 33 1018 WB Amsterdam www.cedla.uva.nl

ADVALVAS

nr 16 — 15 april 2015

Advalvas 2015 – 100mm breed x 65,5mm hoog

Gaan we stranden op klimaat ?

Nu in de boekhandel:

De sociale dimensie van de opwarming Nijssen & Walter Dit boek geeft zicht op enkele samenlevingsregels en sociale werkingen die niet alleen de opwarming aanwakkeren maar bovendien de vorming van cohesie rond aanpak ervan flink in de weg staan.

Productspecificaties op socdim.info

av-nijssen 150401.indd 1

07-04-15 12:07

13

Seval Gündemir gaat met een Rubiconbeurs van NWO twee jaar naar de Columbia Business School in de VS. Zij onderzoekt waarom vrouwen en etnische minderheden ondervertegenwoordigd zijn in leidinggevende functies. Gündemir wil de onderliggende psychologische mechanismen beter doorgronden.

Evolutiebioloog Gijsbert Werner is een van de zeven Nederlandse jonge wetenschappers die deze zomer naar de ontmoetingsdagen met Nobelprijswinnaars gaat in het Duitse Lindau. De kandidaten zijn voorgedragen door de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen.

N

u ook in de rechtspraak: managersjargon!

Want hoe kun je het ‘rendement’ van een voorlopig getuigenverhoor verhogen? Nou, door na de getuigenverhoren standaard een regiezitting in te plannen, onder leiding van de rechter.

Die kan daarin met partijen overleggen over het verdere verloop van de zaak. Hij

rbbmr

Het project Interactive Walkway van onder anderen bewegingswetenschapper Melvyn Roerdink kreeg 40.000 euro van Take Off, een onderdeel van NWO. Interactive Walkway kan snel in kaart brengen wie een groter risico heeft op een valongeluk tijdens het lopen.

14

T

weelingen worden vaak te vroeg geboren en hebben een lager geboortegewicht.

Toch zijn hun prestaties op de basisschool niet anders dan die van hun broers en zussen, concludeert Eveline de Zeeuw in het proefschrift waarop zij 24 maart

promoveerde. Ook het geslacht van de onderwijzer maakt niet uit voor de schoolprestaties. Erfelijkheid is de beste voorspeller voor hoe kinderen het op school doen. Deze relatief grote invloed van genetische aanleg geeft aan dat het Nederlandse schoolsysteem ieder kind de ruimte geeft aangeboren mogelijkheden te

Rechter als casemanager

Michel Lindner

In zijn boek De ontdekkers van de hemel analyseert David Baneke, postdoc bij Exacte Wetenschappen, de ontwikkeling van de sterrenkunde in Nederland vanaf de negentiende eeuw tot nu.

Sterrenkunde is verweven met de politieke, economische en culturele geschiedenis.

Schoolprestaties erfelijk

is dan ‘casemanager’ die ‘richtinggevend commentaar’ geeft en partijen helpt zoeken naar ‘creatieve oplossingen’, zoals mediation.

Dat betoogt Evelyne Groot in haar proefschrift, waarop ze 8 april promoveerde. Het is voor de rechtspraak efficiënter – het kan tijd en geld besparen – als de rechter de getuigen in een eerder stadium hoort, redeneert Groot.

Haar promotieonderzoek biedt een theoretisch fundament en is tegelijk een werkbaar handboek voor de praktijk. (PB)

hopeforwomenmag.com

VIPs

ontplooien, stelt De Zeeuw. In andere landen hebben genen minder invloed op verschillen in schoolprestaties en zijn er dus factoren die het ontplooien van de aangeboren mogelijkheden van kinderen in de weg staan. (WV)

Zie proefschrift via tinyurl.com/ erfelijkeschoolprestaties.

Broeikasgas

O

pslag van het broeikasgas CO2 in uitgeputte gasvelden of grondpakketten met zout water is een van de methoden om CO2-uitstoot in de atmosfeer te verminderen. Daarbij wordt het afvalgas eerst ontdaan van andere gascomponenten om puur CO2 op te kunnen slaan. Onzuiver CO2 injecteren kan ook, concludeert aard-en levenswetenschapper Zaman ZiabakhshGanji in zijn proefschrift, maar er is risico op snelle afkoeling en op verstopping bij opslag in de grondpakketten met zout water. (PB)

Zie proefschrift via tinyurl.com/ opslagbroeikasgas. nr 16 — 15 april 2015

ADVALVAS

onderzoeksnieuws

Voorspelbaar herstel

A

Virusscanner

l twee dagen nadat iemand een beroerte heeft gehad is te voorspellen of diegene weer zelfstandig zal kunnen lopen. Dit blijkt uit het promotieonderzoek van Janne Veerbeek, die 25 maart bij VUmc promoveerde. Veerbeek: “Patiënten die op dag twee een goede zitbalans hebben en weinig uitval van het aangedane been ervaren, hebben 98 procent kans om in de toekomst weer zelfstandig te kunnen lopen.” Voorspellen in hoeverre iemand weer alledaagse activiteiten kan uitvoeren is binnen drie dagen mogelijk. Voorheen duurde dat een tot twee weken. (FB)

Zie proefschrift via tinyurl.com/voorspelbaarherstel.

Meer groen

H Sinds 2003 is de totale hoeveelheid bos op aarde gegroeid met 4 miljard ton vastgelegde koolstof.

D

Het onderzoek is op 30 maart gepubliceerd in Nature Climate Change.

ADVALVAS

nr 16 — 15 april 2015

rbbmr

e aarde wordt groener, concluderen wetenschappers, onder wie VU-klimaatonderzoeker Richard de Jeu. Met behulp van satellietgegevens ontdekten ze dat er vanaf 2003 een sterke vermindering is van ontbossing in de tropen en een groei van de bossen in China en Rusland. De groei, gemeten in de hoeveelheid vastgelegde koolstof, valt overigens in het niet bij de hoeveelheid door mensen uitgestoten broeikasgas: dat is zo’n 60 miljard ton vanaf 2003. (WV)

oe dringen virussen levende cellen binnen? Biofysicus Wouter Roos heeft vier ton gekregen van de stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie om die vraag te onderzoeken. Roos gaat een zogeheten tastmicroscoop gebruiken om te kijken op welke plek virussen door het membraan van levende cellen heendringen en welke natuurkundige krachten daarbij een rol spelen.

Roos: “Een tastmicroscoop kun je zien als een ouderwetse platenspeler: met een heel gevoelige naald tast je een oppervlak af, in dit geval van de cel op het moment dat het virus binnendringt.” Ter geruststelling: de virussen waaraan Roos werkt zijn verkoudsheidsvirussen en ze zijn zo aangepast dat ze zich niet kunnen vermenigvuldigen. Van de subsidie kan Roos een promovendus en een postdoc aanstellen.

(WV)

Sneller aan de hasj Vernederlandste niet-westerse allochtone jongeren zullen sneller cannabis gebruiken, concludeert ontwikkelingspsycholoog Monique Delforterie.

“Bij nietwesterse allochtone jongeren die thuis Nederlands spreken is de kans groter dat ze cannabis gebruiken dan bij niet-westerse allochtone jongeren die thuis hun eigen taal spreken.

De Nederlandse cultuur staat veel toleranter tegenover het cannabisgebruik. Dus als niet-westerse allochtonen zich meer aan die cultuur aanpassen, is het risico dat ze cannabis gaan gebruiken groter.

Dit gaat dan om het hele sociale plaatje. Thuis Nederlands praten vergroot namelijk de kans op het hebben van Nederlandse of vernederlandste vrienden die cannabis gebruiken, wat vervolgens de kans op cannabisgebruik voor de jongere vergroot.

Ik heb ook gekeken naar de criteria voor problematisch cannabisgebruik in verschillende populaties.

Een aantal criteria meet niet hetzelfde voor gebruikers uit de VS en Nederland, en voor mannen en vrouwen. De verschillen ontstaan namelijk niet alleen door de frequentie van cannabisgebruik, maar ook door verschillen tussen de twee groepen. Als mannen vaker dan vrouwen cannabis gebruiken terwijl ze op de motor zitten, maar mannen in het algemeen vaker op de motor zitten, dan moet je secuur omgaan met de gemeten verschillen.” (KH)

Zie proefschrift via tinyurl.com/cannabisgebruik.

15

Actievoerders

De nieuwe idealisten van de Zuidas Jarenlang leken studenten vooral bezig met de bv ik. Maar de actiegeest is terug. Ook aan de VU. Zes kopstukken van De Nieuwe Universiteit vertellen.

DOOR PETER BREEDVELD FOTO’S PETER VALCKX

16

J

ammer dat het VU-bestuur zich zo redelijk opstelt, want het is moeilijk actievoeren zo.

Die verzuchting klinkt door in de gesprekken met VU-vertegenwoordigers van De Nieuwe Universiteit, de beweging achter de bezetting van het Maagdenhuis. Het college van bestuur van de VU heeft geleerd van de autoritaire opstelling van Louise Gunning, de voorzitter van het CvB van de UvA, die haar een slechte pers en de actievoerders veel sympathie opleverde. Aan de VU wordt geluisterd en gepraat, en veel ruimte gegeven aan de actievoerders. “Als wij ons hard opstellen, zal dat door de buitenwacht meteen als onredelijk worden gezien”, aldus een van de VU-studenten.

Tegelijkertijd zijn ze zich er heel goed van bewust dat de VU zich op deze manier makkelijk aan hervormingen kan onttrekken. Een plan voor een eenhoofdig faculteitsbestuur, door de actievoerders als zeer ondemocratisch beschouwd, is nog altijd niet van tafel en de verschraling van het onderwijs aan de faculteit Aarden Levenswetenschappen gaat ondanks toezeggingen nog gewoon door. “Na al het gepraat blijkt het college toch steeds weer terug te keren naar zijn aanvankelijke uitgangspunten”, merkt een andere actievoerder op.

En terwijl de actievoerders aan de VU de eendrachtigheid van De Nieuwe Universiteit prijzen, ontstaat in het Maagdenhuis een scheuring tussen gematigden en radicalen, die handig door het UvAbestuur tegen elkaar worden uitgespeeld.

Wat is De Nieuwe Universiteit?

Het is een beweging van studenten en sympathisanten (onder wie wetenschappers) die zich inzet voor meer democratie en beter onderwijs op de universiteiten. Zij organiseert onder meer de bezetting van het Maagdenhuis van de UvA. De Nieuwe Universiteit heeft afdelingen in Amsterdam, Delft, Nijmegen, Groningen, Leiden, Rotterdam en Utrecht.

Meer info op newuni.nl.

nr 16 — 15 april 2015

ADVALVAS

studenten

Bezetten is niet voor iedereen

Max Jansen | 24 | master aardwetenschappen

“D

e Maagdenhuisbezetting is een brede beweging geworden, niet alleen van studenten en docenten, maar ook van bijvoorbeeld werknemers in de zorg.

En over de hele wereld zijn nu bewegingen ontstaan die zijn geïnspireerd door het Maagdenhuis. Het is een soort Occupy geworden. Waar Occupy op het laatst een beetje is doodgebloed, hebben de Maagdenhuisbezetters de draad weer opgepakt. Het is gelukt er weer leven in te blazen.

“Het mooie van de Maagdenhuisbezetting is dat de mensen, ondanks de verschillen, elkaar niet afvallen.

Daardoor blijven we sterk. Je moet niet bang zijn om een deur open te breken en een gebouw te bezetten, maar dat is niet voor iedereen. Je moet er radicaal voor zijn.

Aan de andere kant moet er ook onderhandeld worden met de autoriteiten, daar zijn weer andere mensen voor.

Dat die groepen elkaar versterken, dat is heel erg mooi.

“Maar de belangrijkste figuur is voor ons Louise Gunning geweest, de voorzitter van het college van bestuur van de UvA. Haar autoritaire, onbuigzame opstelling heeft ons geholpen groot te worden. Dat is een beetje het moeilijke aan het VU-bestuur, dat zich heel redelijk opstelt, ons de ruimte geeft, luistert. Daardoor zou actievoeren aan de VU op de buitenwereld snel overkomen als onredelijk.”

ADVALVAS

nr 16 — 15 april 2015

Jinne ter Weele | 20 | derdejaars Engelse taal en cultuur

“O

p mijn studie is flink bezuinigd door er een brede bachelor van te maken, waardoor Engels er nog maar een heel klein deel van uitmaakt. Dat heeft flink wat irritatie veroorzaakt. Ik begrijp wel dat het bij studenten die een grote studie doen niet zo speelt allemaal, maar ik heb direct met bezuinigingen te maken gehad. En in het begin dacht ik: het zal wel aan mij liggen, ik kan daar als individu toch niks tegen doen. De afgelopen tijd heb ik echter met veel mensen gepraat, ook in het Maagdenhuis, en toen werd me duidelijk hoe breed dit leeft.

Mensen hebben allemaal het idee dat er dingen besloten worden zonder dat duidelijk is waarom en door wie. Dus dat besef, dat je niet de enige bent, dat is heel belangrijk.

Want volgens mij willen de universiteiten studenten graag als een nummer zien, ze anoniem houden.

“Twee weken geleden was er een groot debat met het college van bestuur van de VU en alle actiegroepen. Het was goed dat alle collegeleden daar bij waren. Maar echt iets concreets hebben ze niet toegezegd. Ze zijn natuurlijk voorzichtig, want het college van de UvA had dit aanvankelijk compleet verkeerd ingeschat en is ontzettend afgerekend door de publieke opinie.”

Besef dat je niet alleen bent

17

Zeggen is iets anders dan doen

Annie de Jong | 20 | derdejaars Engelse taal en cultuur

“I

k behoor tot de laatste lichting studenten die nog de studie Engels oude stijl doet. De overgang naar de nieuwe, brede bachelor is heel slordig geregeld. Sommige vakken worden niet meer gegeven en als je die nog niet had gehaald, moet je andere, vervangende vakken doen die niet goed aansluiten bij je studie, bijvoorbeeld omdat het aantal studiepunten ervoor niet hetzelfde is. Ik krijg het idee dat de VU ons maar lastig vindt, dat ze van ons af wil en geen zin heeft om veel tijd en moeite in ons te steken.

“Ik heb de bezettingen in het Spinhuis en het Bungehuis vanaf de zijlijn gevolgd, maar toen het Maagdenhuis twee dagen bezet was, ben ik erheen gegaan. Toen vond ik dat ik ook actief moest worden. De redenen voor onze acties zijn natuurlijk ernstig, maar de afgelopen weken zijn ook heel leuk geweest. Ik heb bijvoorbeeld meer mensen van verschillende studierichtingen ontmoet dan in de afgelopen drie jaar als VU-student. Die ontmoetingen zouden vaker aan de universiteit zelf moeten plaatsvinden, want het is belangrijk voor de uitwisseling van kennis en ideeën.

“De VU-bestuurders doen wel moeite, maar ze zitten te vastgeroest in hun eigen manier van denken om echt te kunnen luisteren. Ze laten iedereen aan het woord, maar zodra ze op kritiek reageren, zie je dat ze hun eigen aanvankelijke uitgangspunten nooit hebben verlaten.”

Veel leuke ontmoetingen Nathanael Korfker | 21 | tweedejaars filosofie

“I

k heb gemerkt dat veel VU-studenten niet bekend zijn met de ideeën en idealen van de Maagdenhuisbezetters en de Nieuwe Universiteit. Een onderzoek van Het Parool wees ook uit dat de respons onder VU-studenten vrij laag is.

Ik denk dat het te maken heeft met het feit dat hier veel eerste-generatiestudenten studeren. Hun aandacht gaat in de eerste plaats naar de studie zelf en niet per se naar wat er allemaal omheen speelt.

“Bij mij ging het spelen omdat ik in de opleidingscommissie van Wijsbegeerte zat. Ik schreef een opinie in Advalvas over de verschraling van de Letterenfaculteit, werd door Ad Verbrugge gevraagd om mee te schrijven aan zijn boek over de universiteit en vorig jaar raakte ik betrokken bij de acties aan de UvA. “Uit het grote debat van twee weken geleden is wel gebleken dat het college in principe bereid is om te praten, maar goed, zeggen is iets anders dan doen. Begin dit jaar zei collegevoorzitter Jaap Winter nog dat hij zich niet herkende in de problematiek, dus het is de vraag of hij echt van gedachten is veranderd. Kijk, aan de ene kant zegt hij dat hij aan onze kant staat, maar intussen presenteert hij wel dat plan voor een eenhoofdig faculteitsbestuur. Dat rijmt gewoon niet.”

18

nr 16 — 15 april 2015

ADVALVAS

Rubio Vaughan | 38 | master aardwetenschappen

“I

k ben op latere leeftijd weer begonnen met studeren en zag toen dat de opleiding, waar ik zo van genoot, enorm dreigde te verschralen door de reorganisatie bij de faculteit Aard- en Levenswetenschappen. Ik ben toen betrokken geraakt bij de actiegroep Titanic van Aard- en Levenswetenschappen. Na de bezetting van de VU-kerkzaal kwam er een akkoord dat gedeeltelijk is nagekomen, maar nog steeds zie ik misstanden, bijvoorbeeld wat de verdeling van het geld over de verschillende opleidingen betreft. De universiteit moet voldoen aan prestatieafspraken, maar een strenge selectie levert minder studenten op en dus minder geld. De universiteit wordt dus financieel geprikkeld om de kwaliteit te verlagen.

Daarbij is door de bezuinigingen de werkdruk enorm verhoogd, de bureaucratie toegenomen en lopen er overwerkte docenten rond. Kijk, het begrip koekjesfabriek is misschien een simplisme, maar het komt niet uit de lucht vallen. Het slaat wel ergens op.

“Dat tegen dergelijke ontwikkelingen een beweging op gang is gekomen, is fantastisch, maar of er iets gaat veranderen? Ik weet het niet. Het moet wel, want het is niet realistisch om te denken dat er met zo’n enorme toename van het aantal studenten zonder extra geld geen problemen zouden ontstaan.”

Tegen eenvoudige tentamens

Nog steeds misstanden Elke Hauser | 25 | researchmaster religiestudies

“A

ls bestuurslid van de studievereniging Icarus heb ik al geprotesteerd tegen de gevolgen van het flexwerken op onze faculteit: de glazen deur, die de studenten van de docenten scheidt, het verdwijnen van de sociale ruimtes voor studenten, enzovoort. Daarnaast hebben we te maken gehad met een merkbare verslechtering van de kwaliteit van het onderwijs. Tentamens worden eenvoudiger gemaakt om meer studenten te laten slagen, voorbeeldvragen uit oefententamens komen terug in het tentamen zelf, dat soort dingen. ”Looking further is het credo van de VU, maar daar komt in de praktijk niets van terecht. Ik kan me daarbij neerleggen, ik ben toch bijna klaar met mijn studie, heb vorige week mijn scriptie ingeleverd, ik ben straks toch weg. Heel veel studenten denken op die manier: het gaat ze om het diploma, het papiertje, niet om de inhoud.

Voor kritische nieuwsgierigheid hebben ze geen tijd.

Out-of-the-box-denken is er niet bij.

“In het Maagdenhuis kregen we het idee om aan de VU ook iets te gaan doen om te proberen de situatie te verbeteren. Dat is moeilijk, want alle deelnemers komen uit een andere richting, maar iedereen heeft wel hetzelfde doel: namelijk de focus weer terugbrengen op goed onderzoek en onderwijs.”

ADVALVAS

nr 16 — 15 april 2015

19

Crisis

recensie

Hoe de universiteit een koekjesfabriek werd Wie wil weten wat er de afgelopen decennia is misgegaan bij de universiteiten moet Het excellentietraject van Rudolf Dekker lezen.

J

DOOR Dirk de Hoog e zou het boekje een ABC van het Nederlandse academisch bestel kunnen noemen. Hoewel het boek vlak voor de bezetting van het Bungehuis en het Maagdenhuis verscheen, is het zeer actueel. Auteur Rudolf Dekker, tot 2010 docent geschiedenis aan de Erasmus Universiteit, behandelt in 25 korte hoofdstukken een veelheid aan onderwerpen, variërend van onderzoeksfraude, studieleningen, vastgoed tot Science in Transition. In columnachtige stukjes laat hij zien dat de onrust aan de universiteiten niet als een bliksemschicht uit een heldere hemel is komen vallen. Zo waarschuwde VU-historicus Chris Lorenz in 1993 in zijn manifest Van het universitaire front geen nieuws al voor de dreigende teloorgang van de Alma Mater. Dekker wijst erop dat professor C.A. van Peursen de problemen al voorzag in 1966 in zijn brochure De toekomst van de universiteit.

Minder geld per student De achterliggende oorzaak van de crisis is de omvorming van elitaire instellingen naar universiteiten voor velen die in de jaren zestig begon, met de Maag-

20

denhuisbezetting van 1969 als symbool.

Die democratisering van het hoger onderwijs kreeg brede politieke steun.

Bij het verdrag van Bologna spraken in 1999 de Europese landen zelfs als doelstelling af dat minimaal de helft van de jongeren hoger onderwijs zou moeten volgen. Echter, onder meer Nederland was niet bereid daar ook daadwerkelijk de portemonnee voor te trekken. Met als gevolg steeds meer studenten per docent. Dekker schrijft dat tussen 1998 en 2012 het aantal universitaire studenten toenam van 160.000 naar 245.000 terwijl er 4.000 docenten werden wegbezuinigd.

Dat kan natuurlijk niet goed gaan. De verantwoordelijke ministers hadden dat natuurlijk wel degelijk zien aankomen.

Daarom werd het new public management op de universiteiten losgelaten om studenten als zoete broodjes klaar te stomen voor de arbeidsmarkt: de koekjesfabriek.

Tegenstellingen groter En die dreigt nu aan haar eigen succes ten onder te gaan. ‘Over één ding zijn vriend en vijand het eens. Er verandert zoveel op de universiteiten dat er sprake is van een kantelpunt’, schrijft Dekker in zijn inleiding. Welke kant het op gaat, is nog de vraag. Dekker is pessimistisch: ‘Binnen de universiteiten worden de tegenstellingen groter. Aan de top

Rudolf Dekker, Het excellentietraject. Discussies over wetenschap, onderwijs en de universiteit, Uitgeverij Panchaud, € 15,-

spreekt een steeds kleiner aantal sterhoogleraren de studenten toe via Moocs (Massive Open Online Courses). Aan de basis zijn er flexwerkers met een nulurencontract en wordt de onderlinge strijd aangemoedigd.’ De studenten zijn de dupe: ‘De kloof tussen de elitestudent met rijke ouders en de gewone student wordt onoverbrugbaar.’ En daarmee zijn we vijftig jaar later weer terug bij af met een nieuwe bezetting van het Maagdenhuis.

Wel slordig Al met al een zeer lezenswaardig en informatief boekje. Maar er staan fouten in. Zo stelt Dekker dat alleen Folia nog redactioneel onafhankelijk is. Uit eigen ervaring weet ik heel zeker dat dit ook voor Advalvas geldt. En nog een fout: voormalig rector Lex Bouter krijgt onterecht het schandaal van de geheime tv- opnames in het VU-ziekenhuis in de schoenen geschoven. Die slordigheden doen echter niks af aan de waarde van Dekkers betoog.

nr 16 — 15 april 2015

ADVALVAS

Docententest

studenten

Bierpong spelen, doorescaleren en een hunkerbunker.

Begrijpen VU-docenten eigenlijk wel waar hun studenten het in de pauze over hebben?

Wie snapt de student?

Door Kasper Hermans Illustratie Berend VOnk

“

Dit gaat hem niet worden”, verzucht Anne Opschoor (Economische Wetenschappen en Bedrijfskunde) al snel wanneer hij de eerste vraag over de hoogte van de studiefinanciering onder ogen krijgt. De openingsvraag blijkt direct een kerkhof. Peter Versteeg (Sociale Wetenschappen ) vult driehonderd euro in en zit nog aardig in de buurt. Toch is hij niet helemaal tevreden. “Ik heb een studerende en uitwonende dochter, dus dit zou ik moeten weten.” Ook Marloes Groot (Exacte Wetenschappen) pikt naar eigen zeggen niet genoeg op van haar studerende familieleden. “Ik heb een neefje en een nichtje die studeren, dus ik zou toch iets meer goed mogen hebben.”

Zeshonderd euro?

Vijftien vragen legden we aan de docenten voor. De meeste gingen over studententaal, maar het moeilijkst bleek de vraag naar de basisbeurs. Geen van de ondervraagde docenten weet wat een uitwonende student maandelijks krijgt.

Studenten mogen blij zijn dat Ralph Hermans (Rechtsgeleerdheid) geen minister van Onderwijs is. Volgens hem bedraagt de stufi slechts 225 euro in de maand. Met de schatting van Dennis van ’t Ent (Psychologie en Pedagogiek) zouden velen een stuk beter overweg kunnen: zeshonderd euro. “In mijn tijd was het volgens mij nog zeshonderd

ADVALVAS

nr 16 — 15 april 2015

sommigen proberen met een ludiek antwoord nog ‘BVO is vast iets punten te scoren. Zo staat met beffen’ SOG voor Seksueel Overdraagbare Griep, krijg je Veel gokjes afwasstrafpunten als je Er zijn ook vragen waarop lang geen seks hebt, is de docenten wel goed doorescaleren non-stop scoren. Zo zijn de meesaanwezig zijn tijdens een ten op de hoogte van de meerdaags feest, is BVO afkortingen SOG en BVO. iets met beffen en moet je bij bierpong Het woord skippen is zelfs bij iedereen zo snel mogelijk je biertje leegdrinken en bekend, alleen staat niet dat woord maar daarna ‘pong’ zeggen. Soms wordt er juist ‘vergaderen’ op het antwoordvel van veel te braaf gedacht. Volgens Michael Guido van Koningsbruggen (Sociale van Emden (Geneeskunde) heeft een Wetenschappen). Hij zakt uiteindelijk op homerun slaan in studententaal niets één punt. “Als ik daar gewoon skippen met seks te maken, maar slaat het op je had ingevuld, dan had ik het gehaald. propedeuse in één keer halen en volgens Maar ik dacht dat dat te gemakkelijk Versteeg heb je doorgeëscaleerd als je een was”, baalt hij. Ook Groot vond de vraag welk woord studenten gebruiken voor het nacht doorhaalt voor je tentamen.

De vraag over het begrip doorescaleren overslaan van een college simpel. “Skip(zeggen dat je de kroeg in gaat voor een pen, dat zou ik zelf zo kunnen gebruiken. drankje en vervolgens diep in de nacht Verder waren het veel gokjes.” thuiskomen) valt in de De vraag over de twee smaak en wordt door veel fracties die de univeraangevinkt als sitaire studentenraad ‘Een groot deel van docenten een van de leukste vragen. vormen levert problemen het taalgebruik is Toch loopt een aantal op. Versteeg is de enige best corporaal’ docenten stuk op dergelijdie er één weet te noemen. ke vragen. “Een groot deel “Maar ik heb dan ook in de van het taalgebruik is best ondernemingsraad gezecorporaal en ik ben zelf ten.” Volgens Floor Buma nooit aangesloten geweest (Geneeskunde/Aard- en bij een vereniging. Dat Levenswetenschappen) is merk je wel”, zegt Mijke deze vraag te moeilijk. “Ik de Waardt (Sociale Wetenschappen). vraag me af of de studenten dit eigenlijk Opschoor denkt dat hij de toets beter had wél weten.” kunnen maken als hij anders had geleefd tijdens zijn eigen studententijd. “Het was Homerun slaan een voordeel geweest als ik op kamers Als de docenten iets echt niet weten had gezeten. Maar mijn ouders woonden laten ze meestal de vraag open, maar gulden, dus ik dacht dat het nu misschien zoveel zou zijn in euro’s.”

21

Docententest

naast de universiteit, dus tijdens mijn hele studie heb ik thuis gewoond.”

Vier voldoendes Nienke Vos (Geesteswetenschappen) woonde weliswaar in een studentenhuis, maar was naar eigen zeggen niet heel actief. “Ik was een erg braaf studerend meisje. Helaas, denk ik nu weleens.” Van ’t Ent wijt zijn onvoldoende vooral aan het feit dat hij al wat langer geleden is afgestudeerd. “Ik ben benieuwd of docenten die recenter zijn afgestudeerd de toets beter maken.” Van de vier met een voldoende zijn er inderdaad drie in de afgelopen tien jaar afgestudeerd.

Een aantal docenten herkent in de toets nog termen van vroeger. “Hunkerbunker gebruikten wij vroeger ook”, zegt Versteeg. “Leuk om te zien dat studententaal zich ontwikkelt. Toen ik studeerde, hadden wij ook onze eigen termen, maar de meeste van nu zijn heel anders.” Ook tussen de steden verschillen de studententermen behoorlijk, merkt de 2,5 jaar geleden in Groningen afgestudeerde Robert Jansen (Rechtsgeleerdheid).

“Daar werd het woord student al heel anders gebruikt dan hier. Als je veel feestte en in de kroeg vaak iemand oppikte dan was je al ‘student’.”

Plat op de bek Uit haar studententijd kan Vos maar één begrip toevoegen. Of eigenlijk een afkorting. “Ik kom niet verder dan een PODB’tje, een zoen ‘plat op de bek’. Maar dat was meer een running gag met de meiden in ons studentenhuis.” Bij Dieter Bannink (Sociale Wetenschappen) ging het er iets fanatieker aan toe.

“Wij hadden allerlei grove termen rond seks. Verder herkende ik hunkerbunker nog.” Hermans kende tijdens zijn eigen studie maar een paar woorden studententaal. “Ik denk dat het sindsdien veel meer geworden is door de digitalisering.

Dus het is leuk om te kijken hoe ver je nu van de studenten afstaat. Zo was er toen ik studeerde geen bierpong. Maar als het wel werd gespeeld, dan had ik zeker eens meegedaan.”

22

De vragen

1. Hoe hoog is de basisbeurs voor uitwonende studenten? (5 euro marge) 2. Wat is een hunkerbunker?

A. Een studentenhuis met enkel mannen B. Een studentenhuis met alleen maar vrijgezellen C. H et bed van een vrijgezelle student D. De kamer van een vrijgezelle student 3. Wat is volgens studententaal een homerun slaan?

4. Wat voor punten worden er binnen sommige studentenverenigingen uitgedeeld aan studenten die een week of langer geen seks hebben gehad?

5. Wie of wat is budels?

A. De avondsupermarkt B. Degene die altijd bier moet halen/bier moet buidelen C. E en biermerk D. De nachtelijke biertaxi 6. Wat betekent de afkorting SOG? 7. Wat hebben studenten gedaan als ze naar eigen zeggen hebben doorgeëscaleerd?

8. Wat is een natte tosti?

A. Gewoon een natte tosti B. Een natte droom C. E en broodje-aapverhaal D. Een jongen met een lange mat in zijn nek en veel gel erin E. Een afgeraffeld werkstuk

nr 16 — 15 april 2015

ADVALVAS

De scores Robert Jansen, Dieter Bannink, Ralph Hermans en Floor Buma 6 | Guido van Koningsbruggen 5 | Dennis van ’t Ent, Anne Opschoor, Marloes Groot, Michael van Emden en Peter Versteeg 4 | Mijke de Waardt en Nienke Vos 3 | Algeheel gemiddelde 4,3

Verantwoording Voor de meeste vragen was één punt te verdienen. Voor vraag 10 en 12 maximaal twee punten. Dat leverde een totaal van maximaal 17 punten op. Vanaf 8 punten (bijna de helft goed) kregen deelnemers een voldoende (6). Niemand zat daar boven. De laagst scorende deelnemers hadden drie vragen goed.

10. Geef een omschrijving van het spel bierpong.

11. Hoeveel kost een kamer van ruim 12 m2 op Uilenstede met eigen douche, toilet en een gedeelde keuken? (5 euro marge) 12. Welke twee fracties vormen de universitaire studentenraad?

13. Welk woord gebruiken studenten voor het overslaan van een college?

14. Wat is een scriptiebunker?

A. Het archief waar studenten uren zoeken naar de juiste artikelen voor hun verslagen B. De gezamenlijke studietafel binnen een studentenhuis C. Een op het oog ongeordend bureau dat vol ligt met boeken en artikelen, dat enkel nog logisch te begrijpen is door de eigenaar D. De ingeslagen voorraad chips en cola op het bureau om naar binnen te werken (bunkeren) tijdens het maken van verslagen 15. Hoe wordt een klein iemand ook wel genoemd?

A. Een meter bier B. Een kruizenruiker C. Een midget D. Een Amsterdammertje

1. € 286,15 | 2. B | 3. Met iemand seks hebben op de dag dat je elkaar hebt ontmoet | 4. Pandapunten | 5. C | 6. Studie Ontwijkend Gedrag | 7. Dan was het de oorspronkelijke afspraak om slechts een drankje te doen, maar kwamen ze dronken en midden in de nacht thuis | 8. D | 9. Een Biertje Voor Onderweg | 10. Bierpong is een spel tussen twee teams, die een aantal bekers met drank moeten vullen en deze aan hun kant van een langwerpige tafel moeten plaatsen. De teams proberen om en om een pingpongballetje in een beker van de opponent te werpen/slaan/trappen/ blazen/spugen. Belandt het balletje in een beker, dan moet deze in een keer opgedronken worden door de verdedigende partij. Het team dat als eerste geen gevulde bekers meer heeft, moet alle resterende bekers van de tegenstander leegdrinken | 11. € 335 | 12. SRVU en VUSO | 13. Skippen | 14. C | 15. B

9. Wat is een BVO’tje?

De antwoorden ADVALVAS

nr 16 — 15 april 2015

23

Elmer van Hilten voorzitter facultaire studentenraad

opinie

‘Betrek studenten bij benoeming decaan’

Bij de benoeming van een nieuwe decaan bij de faculteit Rechtsgeleerdheid worden studenten gepasseerd. Een gemiste kans vindt Elmer van Hilten, voorzitter van de facultaire studentenraad van Rechten.

W

TEKST EN FOTO DIRK DE HOOG

orden studenten betrokken bij de benoeming van een nieuwe decaan?

“Niet direct bij de sollicitatieprocedure.

De studentenraad krijgt wel de mogelijkheid om in overleg te gaan met de rector, zijnde de voorzitter van de benoemingsadviescommissie, en met de naar voren geschoven kandidaat, maar pas in een heel laat stadium.”

studenten. Ik vind dat studenten actiever bij de opvolging betrokken moeten worden, zodat wij ook onze afwegingen kunnen maken over aspecten zoals studentvriendelijkheid. Zeker nu dreigt dat het collegiale bestuur van de faculteit wordt omgezet in een eenhoofdig bestuur.”

24

Per september treedt een nieuwe decaan aan bij de faculteit Rechtsgeleerdheid. Die wordt benoemd door het CvB voor een periode van 4 jaar op voordracht van een benoemingsadviescommissie. Het moet een hoogleraar zijn van binnen of buiten de faculteit. De decaan is nu nog voorzitter van het faculteitsbestuur, maar het CvB wil een eenhoofdige leiding van de faculteit, net zoals aan de UvA.

Wat zijn voor jou belangrijke aandachtspunten bij de decaanbenoeming? “Met de huidige decaan Elies van Sliedregt hebben wij een goede verstandverhouding. Haar opvolger zal deze constructieve band moeten voortzetten en niet slechts zijn of haar wil opleggen. Ook moet het iemand zijn met affiniteit voor studenten en onderwijs, die zich niet blind staart op onderzoek. Ik zou ook graag meepraten of we iemand vanuit de eigen faculteit als decaan willen, of juist een externe die wellicht met een frisse blik komt kijken. We zouden als studentenraad natuurlijk het liefst met meerdere kandidaten willen praten en zelf vertegenwoordigd worden in de benoemingsadviescommissie.”

De studentenraad wordt dus niet betrokken bij de selectie van de kandidaten? “Nee. Dit is volledig in handen van de benoemingsadviescommissie. De onderdeelcommissie heeft op eigen initiatief een brief gestuurd met een profielschets van de nieuwe decaan, alleen is dit verder een zaak van de benoemingsadviescommissie en strikt vertrouwelijk.”

In die benoemingsadviescommissie zitten vast geen studenten. “Inderdaad, alleen directeuren en afdelingshoofden van zowel binnen als buiten de faculteit.

Het is van belang dat een decaan een goede verstandhouding heeft met deze personen, maar dat geldt ook voor de

Decaan Rechtsgeleerdheid

Is de inspraak van studenten niet in het reglement geregeld?

“Ja, dit is reglementair vastgesteld, maar het fungeert meer als raamwerk. Per geval moet er nadere invulling aan gegeven worden. Ik heb de indruk dat zaken voor de universitaire studentenraad beter zijn geregeld.

Die mogen adviseren over het profiel en de persoon bij benoemingen van leden van het college van bestuur. Dit wens ik ook voor de facultaire studentenraden.”

Elmer van Hilten

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 16 — 15 april 2015

ADVALVAS

COLUMN

Met de jaren

D

eze week word ik dertig.

Als ik de media mag geloven, ben ik al een jaar of vijf ernstig op mijn retour; van schermen en billboards stralen de twintigjarigen mij tegemoet. Hun appelwangen zacht door hydraterende crèmes, hun strakke bovenarmen bruin van het tussenjaar in Zuid-Afrika, hun tanden wit van een streng quinoa- en rucoladieet. Bovendien zijn ze ook allemaal eigenaar van een ecologische startup, en staan op hun mooi vormgegeven cv’s geen dingen als ‘verkoopmedewerker bij de AKO’ maar ‘people-empowerer bij Slick Media’ – och heden, jammert mijn geweten klagelijk: het is overal te laat voor!

Ja, is het prettig dat deze mensen er zijn; mijn lievelingskoffiebarretjes worden gerund én bevolkt door ecohipsters, ik bedoel maar. En de vraag is of mensen die niks bijzonders doen wel zo interessant zijn om op een billboard of in een krant te zetten: ‘Dit is Marja, 53, administratief medewerkster. Vandaag volgen wij

ADVALVAS

nr 16 — 15 april 2015

Roos van Rijswijk haar terwijl ze Senseokoffie drinkt en naar The Waar vind ik een Voice of Holland kijkt. grijze kop zonder Volgende week: Glenn, 28, pastelkleurige middelmatige middenpolo’s en discreet velder bij FC Hoensbroek.’ incontinentieEn ja, ik scheer alle media over één kam, er zijn ook materiaal? een hoop initiatieven waar de mens wel in een iets minder opgepoetste versie wordt gepresenteerd.

Maar toch. Waar zijn de ouwe wijven? Wie kan ik bewonderen? Waar vind ik een grijze kop zonder dat deze geassocieerd wordt met pastelkleurige polo’s en discreet incontinentiemateriaal?

Hier moest ik aan denken toen ik tijdens een vakantie een concert van Joan Baez bijwoonde. Mijn vriend, muziekkenner, had me meegenomen. Ooit zong Baez met hoge uithalen protestliederen, had ze verkering met Bob Dylan en verdween ze haast in diens schaduw. Nu is ze in de zeventig, ziet ze eruit als iedereens oma en zingt ze nog mooier dan eerst, omdat haar stem ouder en dieper is. Ik luisterde naar folk-klassiekers en was geroerd. Ik wist dit wel, maar het was fijn om het nog eens, op een groot podium en voor een juichend publiek,

bevestigd te zien; het is nog nergens te laat voor. Je hoeft als vrouw na je veertigste, zelfs als je geen folkmuzikant bent, heus niet te verdwijnen. En, ook weleens verfrissend, je hoeft als je zeventig bent ook niet per se te doen alsof je nog 25 bent, terwijl je er door allerlei ingrepen eigenlijk uitziet alsof je permanent tegenwind hebt en een allergische reactie op een bijensteek in je gezicht.

Dus: op het klimmen van de jaren, het plooien van mijn vel, het grijzen van mijn haren. Als ik maar kan blijven staan, en blijven dromen – want daar gaat bewonderen toch om. De kans dat ik op mijn zeventigste met geverfd haar boven een bakkie pleur en een kruiswoordpuzzel zit, is tenslotte vele malen groter dan dat ik een gitaar omhang en Porto omver blaas.

Dat gezegd hebbende; toen ik van de week een flesje bier wilde kopen in de supermarkt, kreeg ik het niet mee omdat ik er te jong uitzag. Mijn dag was goed.

Wijsheid zal wel met de jaren komen.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

25

Medezeggenschap/debat

Terwijl actiegroepen allemaal meer medezeggenschap eisen, vinden onderdeelcommissies van faculteiten en diensten met pijn en moeite genoeg leden.

Medezeggenschap prima, maar niet voor mij pelijk personeel meldt zich niet aan. Cor Petiet, odc-lid bij Rechten: “Er wordt DOOR Floor Bal veel verwacht van docenten. Contracten worden niet verlengd en iedereen moet meer onderwijs geven. Het wordt steeds en gekozen rector, meer lastiger om je onderwijstaken te combiinspraak van studenten over neren met odc-verplichtingen.” het onderwijs, een student-lid Maar ook de speurtocht bij de diensten in het college van bestuur. gaat moeizaam. “Er zijn veel mensen die De actiegroepen aan univerzich afvragen wat de toegevoegde waarde siteiten lijken te springen van een onderdeelcommissie is”, zegt om meer zeggenschap in het Dennis Kraal, odc-voorzitter bij Finanbestuur. ciën & Audit. “Terwijl die er wel degelijk Dat is opvallend, want op de werkvloer is. Wij zitten regelmatig blijkt het nog een hele klus bij het bestuur aan tafel en om nieuwe kandidaten hebben bijvoorbeeld ook te vinden voor de ondergeadviseerd bij de reorgadeelcommissie (odc), het nisatie.” medezeggenschapsorgaan De dienst Communicatie van een faculteit of dienst. & Marketing lukte het Van de zeventien odc’s De odc van de dienst Communicatie & Marketing heeft in samenwerking onlangs om nét voldoende aan de VU kunnen slechts met de directeur een convenant kandidaten te vinden. “Ik drie commissies zoveel opgesteld dat de samenwerking hoor vaak dat mensen er potentiële kandidaten tussen odc’s en bestuur moet geen tijd voor hebben”, werven dat er daadwerkeverbeteren. Hierin zijn de rechten en plichten van odc en directeur zegt odc-voorzitter Charlijk verkiezingen gehouvastgesteld. Ook andere odc’s lotte Vroon. “Dat is een den kunnen worden. Bij kunnen het convenant, dat op VUnet ingewikkeld argument. de overige commissies kan staat, gebruiken.

Mensen ervaren een men slechts met veel pijn hoge werkdruk, maar en moeite genoeg leden je mag hier gewoon tijd vinden om het minimum voor vrijmaken. Het kost aantal te halen. commissieleden ongeveer twee uur in Waar komt die discrepantie vandaan? de zes weken. In tijden van belangrijke Aan de ene kant de roep om meer beslissingen ben je misschien iets meer inspraak, aan de andere kant amper tijd kwijt aan het lezen van de stukken. voldoende mensen vinden die daadwerMaar het valt erg mee”, zegt Vroon. kelijk inspraak willen hebben.

E

Convenant op VUnet

Lastiger combineren Vooral de faculteiten vinden moeizaam odc-leden. Met name het wetenschap-

26

Noodgreep De onderdeelcommissie van Godgeleerdheid heeft een dringend probleem. Door

nr 16 — 15 april 2015

ADVALVAS

campus

Het auditorium zat afgeladen vol bij het debat met het bestuur over democratie en transparantie. Verontruste VU’er Boris Slijper blikt terug.

‘Er is genoeg gepraat’ DOOR DIRK DE HOOG

“ het vertrek van twee mensen heeft zij nu te weinig leden om te functioneren. “We hebben goede hoop dat we nog iemand vinden. Anders moeten we onze werkzaamheden opschorten”, zegt voorzitter Erik de Jongh.

Als een odc structureel te weinig leden heeft, moet de OR de taken overnemen.

“Dat is een enorme noodgreep”, zegt secretaris Kitty Jong, “De odc is voor medezeggenschap op de werkvloer, OR-leden weten daar minder van.”

Slechts bij drie commissies (UBVU, HRM Arbo & Milieu en Bewegingswetenschappen) waren er voldoende kandidaten om daadwerkelijk verkiezingen te houden.

De universiteitsbibliotheek valt daarbij op: de opkomst voor de verkiezingen is tachtig procent en de commissie zit ruim in haar kandidaten. Voorzitter Peter Koffijberg heeft geen succesformule: “Het is meer dat de medewerkers erg betrokken zijn bij hun werk, waardoor medezeggenschap vanzelf meer leeft bij onze dienst.”

ADVALVAS

nr 16 — 15 april 2015

financiële transparantie en over democratiseren en decentralisering. Zover zijn we nog niet aan de VU.”

Om de oren slaan Of het debat van 30 maart werkeDat Winter bereid is om een discussie lijk iets heeft opgeleverd moeten aan te gaan over de inrichting van het we nog zien”, zegt Boris Slijper. faculteitsbestuur, vindt Slijper geen De docent sociologie was namens grote verandering. “Praten, meedenken de Verontruste VU’ ers een van en alles nog een keer uitleggen, wil dit de organisatoren van het debat college best wel. Maar het gaat om ander met het VU-bestuur. Die bijeenbeleid. Het is een testcase of het bestuur komst vond plaats naar aanleiding van terugkomt op het voorstel voor een een demonstratie van medewerkers en eenhoofdige leiding van de faculteit nu studenten voor meer democratie en een de ondernemingsraad daarover negatief transparanter beleid bij de opening van heeft geadviseerd”, aldus Slijper. het academisch jaar. “Eigenlijk kwam De eerstvolgende stap van de Verontruste dit debat te laat. In de tussentijd is zo VU’ers is het voorbereiden van het refeveel gebeurd. De UvA is ontploft en de rendum. “Dat gaan we serieus aanpakonvrede binnen de universiteiten in het ken samen met studenten. Aan de VU is hele land is breed zichtbaar geworden. er ook een groep die zich inzet voor De Eigenlijk is er genoeg gepraat. Het is Nieuwe Universiteit [zie duidelijk waar de discusook pag. 16 t/m 19, red.]. sie om draait: weg met het Met hen gaan we zeker rendementsdenken en het ‘De onvrede is samenwerken. Na de centralistische bestuur. breed en diep’ zomer hebben we hopelijk Het is tijd voor daden’’, enkele duidelijke punten analyseert Slijper. in handen waarmee we de Concrete toezeggingen bestuurders om de oren voor een ander beleid kunnen slaan. Want ja, de heeft hij tijdens het debat geest is uit de fles aan de niet gehoord van het colleNederlandse universiteiten. Het is geen ge. “De bestuurders hebben toegezegd klein clubje onruststokers. De onvrede is dat ze willen praten en luisteren. Wat dat breed en diep. Er moet echt iets verandebetreft zijn het aardige mensen. Maar ren op het gebied van bestuur, decentralineem de uitspraak van bestuursvoorzitsering en financiering.’’ ter Jaap Winter. Hij wil meewerken aan een soort referendum onder studenten en medewerkers. Maar zei er gelijk bij dat hij Collegevoorzitter Jaap Winter is ook gevraagd om niet bij voorbaat belooft de uitkomsten een reactie op het debat, maar kon niet op tijd daarvan over te nemen. En dat hij zeker reageren. Zijn terugblik verschijnt op advalvas. tegen een gekozen rector magnificus is. vu.nl, waar ook de verslagen van het debat staan.

Nu zijn ze aan de UvA al verder. Daar komen twee onafhankelijke commissies die bindend advies gaan geven over Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

27

PERSONEELSPAGINA

ONDER REDACTIE VAN COMMUNICATIE & MARKETING VU JAARGANG 7, NUMMER 8, 15 APRIL 2015

VERTEL JE VU-VERHAAL EN RAAK WEER GEÏNSPIREERD Anita Mussche vertelde voor het project Professionalisering

Ana van Meegen (UB) wil met haar VU-verhaal wetenschappers motiveren om hun onderzoeksdata goed te managen

Medewerkers Bedrijfsvoering haar ‘VU-verhaal’, net als 200 collega’s. Doel: een frisse blik op de bedrijfsvoering en hoe we daarin met elkaar samenwerken.

Ik kijk vanaf 10 hoog neer op lijn 24 en denk diep, heel diep na. Net als de collega’s met wie ik de workshop Mijn VU-verhaal volg, ben ik met mijn stoel naar een stil plekje gerold. Ik moet een verhaal verzinnen. Een spannend verhaal, over mijn werk als medewerker in de bedrijfsvoering. Mijn VU-verhaal. Hoe spannend is het werkzame leven van een (web)redacteur?

Ik spiek naar de anderen. Zo te zien zitten ze allemaal te schrijven. Die zullen wel heel opwindende dingen meemaken, verhalen met een plotselinge wending, waarin iets gebeurt.

Wat gebeurt er nou achter mijn bureau, terwijl ik webteksten schrijf en publiceer?

Ik ben een van de ruim 200 medewerkers uit de gereorganiseerde bedrijfsvoering die deze workshop volgen, in het kader van het project Professionalisering Medewerkers Bedrijfsvoering (PMB). We zijn door onze dienstdirecteuren uitgekozen als ‘doorsnee’ van onze dienst. We zitten hier met medewerkers van verschillende diensten, dus en passant breiden we ook nog ons VU-netwerk uit. Alle ca. 1.500 ondersteuners de workshop laten doen, zat er financieel niet in. Maar in het kader van het project PMB worden naast deze workshops binnen elke dienst programma’s georganiseerd, bedoeld om de ondersteunende

medewerkers te laten nadenken over hoe we de bedrijfsvoering na de reorganisatie vormgeven.

Voor het project PMB hebben de directeuren bedrijfsvoering en collegelid Bernadette Langius vier competenties geformuleerd die we nodig hebben om het werk in de nieuwe bedrijfsvoering beter en efficiënter te kunnen doen. Die moeten we in ons VU-verhaal “krachtig tot leven wekken”. Eens zien of dat inspireert. Verantwoordelijkheid nemen en geven; focus en realisatiekracht; leren en samenwerken en binden van mensen…

De afgrond naast me lijkt dieper dan ooit.

OP Z’N MART-SMEETS

Toch is de opdracht leuk genoeg. We hebben tips gekregen voor het bedenken van een verhaal. We moeten beeldend vertellen: waar was je, wat speelde er, wat gebeurde er, hoe reageerde je, hoe liep het af, en, niet onbelangrijk: wat heb je ervan geleerd? Wat zag je, hoe rook het en op z’n Mart-Smeets: wat ging er door je heen? Momenteel is dat vooral de angst dat ik de enige ben die over vijf minuten met de mond vol tanden voor mijn groepje staat.

Dan rolt cursusleidster Anneke Dubbink haar stoel naar me toe. Denk niet te moeilijk, is haar

boodschap. Ja, ik weet wel een verhaal over dat artikel op de PersoneelsPagina dat in het honderd liep, maar is dat nou representatief voor de nieuwe bedrijfsvoering? En zitten die vier competenties erin? Dubbink doet niet moeilijk. “Vertellen!” zegt ze.

Haar collega Theo Hendriks roept ons bij elkaar. Ik vertel over het artikel op de PersoneelsPagina: het was bijna af, de deadline een dag later. Toen bleek dat een geïnterviewde een procesfout had gemaakt en de bodem uit mijn verhaal viel. Ik beschrijf de knikkende knieën, het zweet in mijn handen…

En het was me eerder overkomen. Terwijl ik sta te vertellen, bedenk ik de oplossing. Altijd een verhaal in reserve hebben. Dat wist ik natuurlijk al, maar ik laat me toch altijd weer leiden door de waan van de dag. Dat ga ik anders aanpakken. Neem ik mij voor. Dat vinden we allemaal een acceptabel einde aan mijn relaas.

HOOGLERAAR VERZON VAN ALLES

Het mooiste verhaal komt van Ana van Meegen, specialist wetenschappelijke informatie bij de Universiteitsbibliotheek. Ze vertelt over haar VU-studie antropologie. Hoe enthousiast ze werd van de spannende, complexe verhalen over machtsverhoudingen die haar hoogleraar

PETRA HENDRIKS, PROJECTLEIDER PMB:

“De veranderingen in de bedrijfsvoering en dienstverlening hebben grote impact op het werk van vele medewerkers in de bedrijfsvoering. Dat vraagt van directeuren, leidinggevenden en medewerkers dat zij reflecteren op hun eigen professionaliteit. Een andere organisatie vraagt immers om andere vaardigheden en kennis en ook om nieuwe vormen van samenwerken.

Met het project Professionalisering Medewerkers Bedrijfsvoering (PMB) wil ik graag bijdragen aan de ontwikkeling en professionalisering van medewerkers en leidinggevenden. In overleg met directeuren van diensten en bedrijfsvoering zijn vier thema’s vastgesteld waaraan binnen de bedrijfsvoering aandacht wordt besteed: Verantwoordelijkheid nemen en geven, Focus en realisatiekracht, Leren en samenwerken en Binden van mensen. Er zijn de workshops Mijn VU-verhaal, er is een leiderschapsprogramma voor het tactisch management en directeuren die professionaliseringsactiviteiten organiseren worden ondersteund.

Uit de reacties van alle deelnemers maak ik op dat ze het - ondanks de drukke bezigheden positief waarderen om eens tijd te nemen voor wat alle verschuivingen en veranderingen betekenen voor je werk en de samenwerking met anderen. Het helpt om jezelf eens ‘op te schudden’.”

in religieuze gemeenschappen optekende.

Dat wilde zij ook. Drie maanden bracht ze door in een boerengemeenschap in Brazilië.

Er gebeurde… niets. Ze beschreef nauwgezet de saaie, dagelijkse gang van zaken in het dorp en studeerde af, maar begreep nooit waarom zij niets spannends was tegengekomen. Tot twee jaar geleden bleek dat haar hoogleraar Mart Bax veel van zijn verhalen had verzonnen… Van Meegen spoort wetenschappers altijd aan om hun onderzoeksdata goed op te slaan en openbaar te maken, zodat collega’s ze kunnen controleren of hergebruiken, vertelt ze.

Zo zijn de regels, zei ze altijd. Maar ze denkt dat ze onderzoekers eigenlijk veel beter kan motiveren met haar eigen VU-verhaal.

VERANTWOORDELIJKHEID NEMEN ÉN KRIJGEN

We zijn niet uitgezocht op het kunnen vertellen van mooie verhalen, maar we hebben toch allemaal een verhaal over ons werk bedacht, waarin al die competenties blijken te zitten.

Oké, de competenties zijn breed en je kunt natuurlijk alles in een verhaal zien wat je wilt.

Maar je ziet toch hoe ze in jouw werk een rol spelen. Bijvoorbeeld: als er van je gevraagd wordt dat je verantwoordelijkheid neemt, moet

je die ook wel krijgen. Kun je dat niet eens aankaarten bij je leidinggevende? En misschien lijkt het inefficiënt om naar iemand toe te lopen als er een probleem is, maar los je het face to face toch makkelijker op dan via de mail. En dat is de bedoeling van deze workshop: wat moet jij als medewerker met zo’n competentie? Als je er een verhaal bij hebt, kun je je er iets bij voorstellen. En dan kan het je ook inspireren.

VINDINGRIJKHEID EN INITIATIEF

Ik word er in ieder geval best enthousiast van. Over ons werk op de VU, over de vindingrijkheid, het initiatief van collega’s. Dat enthousiasme was er een beetje af na de reorganisatie, de lichte chaos in het zoeken naar een nieuwe manier van werken en het ontdekken van hiaten in wie wat doet. Nee, de werkdruk waar veel collega’s na de reorganisatie mee worstelen zal er echt niet acuut van naar beneden gaan, de automatisering van processen gaat er ook niet sneller door. Maar op zo’n andere manier nadenken over je werk geeft wel een frisse blik. En misschien ga ik eens wat vaker vertellen over de dingen die ik in mijn werk meemaak, de bijzondere samenwerking, dat leuke initiatief van die collega.

Zat jij niet bij die 200 mensen die deze workshop volgden: welk verhaal zou jij vertellen?

Wat gebeurde er? En: wat ging er door je heen?

BOEKJE

Een aantal verhalen uit de workshops Mijn VU-verhaal worden in een boekje voor de ondersteunende medewerkers verzameld.

Dat moet het gesprek levendig houden en laten zien hoe de thema’s vertaald worden in hoe je als medewerker/leidinggevende zelf kunt bijdragen aan het goed ondersteunen van onderwijs en onderzoek.

NIEUWS & AGENDA WERKBELEVINGSONDERZOEK 2015

Het rapport met onderzoeksresultaten van het VU Werkbelevingsonderzoek 2015 wordt eind april op VUnet gepubliceerd voor alle medewerkers. Heb je aangegeven de personeelsmonitor te willen ontvangen? Dan krijg je per mail een persoonlijke link toegestuurd van het onderzoeksbureau. Daarmee kun je de resultaten van je faculteit of dienst, je afdeling en van jezelf bekijken. Het College van Bestuur bespreekt op dinsdag 21 april de uitkomsten van het onderzoek en stelt een plan van aanpak vast.

VU-OLYMPIAD

22 april staat de VU helemaal in het teken van sport, tijdens de tweede editie van de VU Olympiad. Doe zelf mee aan één van de wedstrijden, workshops, seminars of meer!

Kijk op > VUNET, ZOEK OP VU OLYMPIAD

WAT DOE JIJ NOU? Weet jij wat je collega’s doen?

Deze week: de universitair hoofddocent Op de VU werken er: 258 Een paar medewerkers van FCO denken dat een universitair hoofddocent leiding (UHD) geeft aan andere docenten. Davor Cvikic, IT-medewerker voor VU-breed onderzoek, zoekt het ook in die hoek: “En ik denk dat een UHD een opleidingsplan of -programma vaststelt op het gebied van zijn of haar specialiteit.” FALW-analist Tineke Vogel schat in dat de taken per UHD verschillen, maar vermoedt dat het om veel onderwijs gaat en om onderzoek: “Ik denk dat ze op het lab soms ook promovendi begeleiden.”

ELLEN BAL

“Een universitair hoofddocent is eigenlijk een senior universitair docent (UD). Ik ben geen ‘hoofd’ van UD’s; ik begeleid wel promovendi.

Bij Sociale Wetenschappen besteden we 70 procent van onze tijd aan onderwijs en 30 procent aan onderzoek. Je krijgt deze positie als je jezelf bewezen hebt in onderwijs en onderzoek, maar je moet ook ervaring hebben met bestuur en managementtaken. Ik ben naast UHD ook opleidingsdirecteur. Dat is een taak die je tijdelijk doet, meestal voor een periode van drie jaar. Iemand anders neemt nu een paar van mijn onderwijstaken over. Als UHD kun je ook onderzoeksubsidies aanvragen. Daarmee kun je jezelf vaak voor een deel van je onderwijs ‘uitkopen’. Dan heb je meer tijd voor je onderzoek en het begeleiden van je promovendi.

De combinatie van al die taken maakt deze functie zo leuk. Ik vind onderwijs heel belangrijk, maar onderzoek ook. En ik vind het ‘over de grenzen’ samenwerken met collega’s van andere afdelingen erg leuk. Als je een tijd meedraait, begrijp je steeds beter hoe de dingen werken en denk je: nu heb ik ook wel iets te melden! Het is wel veel, maar iedereen zit in de knel, ook UD’s en tijdelijk docenten. En meer taken betekent meer invloed en meer ruimte om mee te praten en te denken.”

Redactie Personeelspagina > CHARLOTTE BROUWER, ANITA MUSSCHE EN HOUKJE VLIETSTRA Beeld > YVONNE COMPIER, ANNEKE DUBBINK Vormgeving > HAAGSBLAUW Reageren > PP@VU.NL

Seizoen 2015-2016

Restaurant

n va nt. ten ura os ta p k res t o et en lt h tud ee n s ord ee eo at b ga en ek ten we it e d e as u Om valv ad

cultuur

Vraag om sambal van het huis Kartika

Van Ali B tot Youp Griffioenprogramma 2015-2016 Start verkoop: vrijdag 1 mei om 12 uur Studentenkorting € 5,Korting medewerkers VU € 2,50 griffioen.vu.nl

Dick Roodenburg, publiciteitsmedewerker Griffioen

30

FOTO Clemens Rikken

Cultuurcentrum Griffioen Uilenstede

Tien theatervoorstellingen, drie dansuitvoeringen, twintig muziekoptredens en ruim vijftig cabaretavonden: het Griffioenprogramma van seizoen 2015/2016 is rond. Half april staat het volledige programma op de website. De verkoop start vrijdag 1 mei om 12 uur.

Alleen de Ashton Brothers, Youp van ’t Hek en Ronald Goedemondt gaan woensdag 6 mei in de verkoop.

Negentig voorstellingen zijn niet kort samen te vatten, daarom slechts een paar tips. De theatervoorstelling Schijn werd door pers en publiek laaiend enthousiast ontvangen. Acteur Fahd Larhzaoui zoekt hoe hij zichzelf kan zijn, zonder zijn familie te verliezen. Op muziekgebied ben ik erg benieuwd naar Her Majesty met zanger/gitarist Bertolf. Na hun Beatles-project Abbey Road spelen ze nu Déjà vu van Crosby, Stills, Nash & Young. En Louise Korthals of Micha Wertheim (foto) zouden zo maar eens de Poelifinario voor beste cabaretvoorstelling van het seizoen kunnen winnen.

CONCEPT Een traditioneel Indonesisch restaurant dat al vijftig jaar bestaat. Ze hebben verschillende rijsttafels: Brahma (basic), Shinta (vegetarisch), Ramayana en Mahabarata (met specialiteiten van het huis). Daarnaast koken ze ook à la carte.

SFEER In het redelijk ruime restaurant is het gezellig druk; gelukkig hebben we gereserveerd. Zoals te verwachten is het Indonesisch ingericht met poppen aan de muur en traditionele kleding voor de bediening.

ETEN We kiezen voor de Ramayana-rijsttafel en in no-time staat de hele tafel vol met elf gerechtjes, twee soorten kroepoek met dipsausjes en een grote kom witte rijst. We eten onder meer kipsaté, pikant rundvlees met koriander, gestoofd rundvlees met sojasaus, sperzieboontjes, gemengde groenten, kipfilet in Balinese saus, gadogado en gebakken banaan. Je proeft van alles een beetje. Het is allemaal vers en het smaakt verrukkelijk.

BEDIENING Supervriendelijk, de ober stelde zelfs voor de overgebleven gebakken banaan in te pakken zodat we die konden meenemen.

TIP Vraag om de huisgemaakte sambal! Onze Ramayana-rijsttafel had voor ons wat meer pit mogen hebben.

AANRADER Beslist.

PRIJS 18,50 euro per persoon voor de rijsttafel, we drinken er een Aziatisch Bintang-biertje bij, net iets duurder dan een gewoon biertje.

WAARDERING

KARTIKA Overtoom 68 restaurantkartika.com

Evy Broeders, derdejaars geneeskunde

Ook GRATIS UIT ETEN voor Advalvas?

Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 16 — 15 april 2015

ADVALVAS

studenten

Sleutelgat 16

Wat zegt de inrichting van je kamer over jezelf? En klopt die indruk ook?

VU-studenten gluren in de kamer van LEONIE KIKKERT (20).

“H

ier woont een cool en schattig meisje”, glimlacht student aarde en economie Tom Thomaes (23). “Ze draagt toffe vesten en moet je die schoenen zien.

Kleine voeten zeg! Ze doet een gezondheidsstudie, anders heb je geen anatomiepop in je kamer.” Studiegenoot Elias de Korte (23) is het met hem eens en wijst naar het nachtkastje: “Ze is goed verzorgd, maar niet zo’n meisje-meisje.

Ze is muzikaal aangelegd; de bladmuziek boven haar keyboard ziet er klassiek uit.

Is dat nou een airco daarboven in die hoek? Toe maar, chique hoor!”

“Hier woont een hipsterachtige jongen.

Hij heeft lang, blond, krullend haar en een onverzorgd baardje. Hij is zelfverzekerd én gek op muziek, kijk maar naar zijn keyboards.” Student Nederlands Adina Nistor (30) ziet het al helemaal

ADVALVAS

nr 16 — 15 april 2015

voor zich, maar begint dan toch te twijfelen. “Maar het zou ook best een meisje kunnen zijn. Ik zie een foto van een meisje met een hond. Een dierenvriend dus. En ze is sportief, aan die rode hardloopbroek te zien. Ik denk dat ze geneeskunde studeert. Ze zou ook best docent kunnen zijn, volgens mij is ze heel geduldig en vriendelijk.”

“Is ze wel echt student? Waar zijn al haar boeken?” vraagt student biomedische wetenschappen Marloes van Oostveen (23).

“Misschien woont ze hier nog niet zo lang, er hangt niet veel aan de muur”, zegt studiegenoot Anniek Zaalberg (23). “Ze is in ieder geval heel muzikaal. Zou ze in een band spelen? Hangt daar nou een trainingsbroek over haar bed of een chillbroek? Ze is niet vaak op haar kamer, liever zit ze met vriendinnen op een terrasje.”

Leonie Kikkert 20 Student biomedische wetenschappen Deelt dit appartement in Watergraafsmeer met twee vriendinnen Betaalt 560 euro

“Wij hebben geen boor in huis, vandaar die lege muren”, lacht Leonie Kikkert.

“Piano speel ik al heel lang. Dit is een elektrische piano met een koptelefoon, dat is wel goed voor de buren. Ons huis is goed geïsoleerd, zo goed dat er soms te weinig zuurstof binnenkomt. Dat ding in de hoek is een ventilatiesysteem. Ik gebruik het nooit, want ik zet gewoon een raam open. Toen ik gezondheidswetenschappen studeerde, vond ik alleen de medische vakken leuk en wilde dus graag arts worden. Helaas ben ik uitgeloot voor geneeskunde. Werken met kinderen vind ik fijn. Ik ben net terug uit Vietnam waar ik vrijwilligerswerk deed als kinderfysiotherapeut. Studieboeken heb ik niet zoveel. Ik ben heel dyslectisch. Voor mij is het effectiever om naar de colleges te gaan en mijn aantekeningen te leren, dat gaat beter dan een boek doorworstelen.”

Door Nienke Stumpel Foto’s Peter Valckx

Wil je ook in Sleutelgat?

Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

31

Griff

32

door Merlijn Draisma

nr 16 — 15 april 2015

ADVALVAS