Nr 17 30 april 2015

Nr 17

30 april 2015 Jitske Huitema gaat eten voor de vrijheid

Ongelukkig?

Geef je genen de schuld

Wat kwam er terecht van de VU-plannen?

‘We gaan een Kafka-knop invoeren’

Onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit — www.advalvas.vu.nl

‘Ik zeg niet meer zo snel dat ik Jood ben’

Studenten over het toenemende antisemitisme pag 10

HOE VER KIJK JIJ? We leven in een snel veranderende samenleving, met grote maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt om mensen die verder kijken. Verder dan het voor de hand liggende, verder dan het bekende.

Mensen die verder kijken zijn op hun plek bij de VU. De VU stimuleert haar medewerkers buiten hun eigen afdeling en eigen vakgebied te kijken. Om nieuwe wegen in te slaan. Om samen te werken aan toonaangevend onderzoek en onderwijs. De VU is een universiteit die midden in de maatschappij staat.

Met de blik gericht naar buiten. VU is verder kijken.

Ben jij een medewerker van de VU? Kijk dan voor een overzicht van alle interne vacatures op: WWW.VU.NL/VUNET/VACATURES Ben jij geen medewerker van de VU maar wel ge誰nteresseerd om bij de VU te werken? Kijk dan op: WWW.WERKENBIJDEVU.NL

INHOUD

jaargang 62 — nr 17

Jitske Huitema organiseert een Vrijheidsmaaltijd

6

Joodse studenten voelen zich niet altijd vrij

10

Geluk is erfelijk

16

VU NU

Het instellingsplan: wat is ervan terechtgekomen?

21 En verder Online nieuws

4

Opinie: antisemitische spreekkoren

8

Column: Elies van Sliedregt

9

Onderzoeksnieuws

14

Opinie: studentenraad

24

Column: Roos

25

Campus: bureaucratie

26

OR

28

Facebook: VU Olympiad

29

Cultuur: film en restaurant

30

Sleutelgat

31

Griff

32

Het volgende nummer verschijnt op 20 mei 2015.

onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit Redactieadres De Boelelaan 1105 kamer 1-D-40 1081 HV Amsterdam redactie.advalvas@vu.nl Hoofdredacteur Marieke Schilp Redactie Floor Bal, Peter Breedveld, Kasper Hermans (a.i.), Dirk de Hoog, Marieke Kolkman, Welmoed Visser Eindredactie Win Castermans, Welmoed Visser Secretariaat Anna Jansen (020) 5985630 secretariaat.advalvas@vu.nl Basis Ontwerp Luis Mendo - GOOD Inc. Vormgeving Rob Bömer, behance.net/ rbbmr

ADVALVAS

Medewerkers Yvonne Compier, Merlijn Draisma, Greet Egbers, Peter Gerritsen, Martijn Gijsbertsen, Roos van Rijswijk, Dick Roodenburg (Griffioen), Bas van der Schot, Nienke Stumpel, Peter Valckx Copyright HOP-kopij Hoger Onderwijs Persbureau, Amsterdam VU-advertenties zie secretariaat Commerciële advertenties Bureau Van Vliet (023) 5714745 Druk Opmeer drukkerij BV, Den Haag

nr 17 — 30 april 2015

Woensdag 22 april 2015, 13.42 » VU Olympiad, hardloopwedstrijd in de catacomben van het hoofdgebouw.

Foto peter gerritsen

3

RSS feed Abonneer je op het laatste nieuws online Eenhoofdige leiding faculteit van de baan De decaan wordt niet in z’n eentje de baas van de faculteit.

Lees meer op pag. 27.

Op vrijdag 1 mei verschijnt in het Concertgebouw een ‘leger’ van 300 muzikanten.

Zij wagen zich aan het grootse War Requiem van Benjamin Britten. Er zijn nog kaarten.

Doorbraak: zwangerschapsverlof voor beurswinnaars Vrouwelijke wetenschappers met een Rubicon-beurs hebben voortaan recht op zwangerschapsverlof. Onderzoeksfinancier NWO, die de beurzen toekent, garandeert doorbetaling van het salaris.

Stress en cynisme heersen in de wetenschap Veel bestuurders hoger onderwijs zitten nog boven salarisnorm Campusgedicht # 28: De leugen der lof Bohemian Rhapsody schalt door de atheïstenkerk Kunstmatige intelligentie worstelt met zijn imago

Voor al het laatste nieuws: advalvas.vu.nl 4

SRVU-vrouwen winnen verkiezingen

S

tudentenfractie SRVU is de grote winnaar van de studentenraadverkiezingen. Met 2046 stemmen haalde ze een overweldigende meerderheid. De VUSO wist 1191 stemmen te halen en de Bètapartij scoorde 1121 stemmen, 219 studenten brachten een blanco stem uit.

De fracties van de SRVU en die van de VUSO bestaan helemaal uit vrouwen. Dankzij de Bètapartij komen er volgend jaar ook nog drie mannen in de studentenraad.

De opkomst voor de verkiezingen was 19,74 procent van de stemgerechtigden. Dat was nipt meer dan vorig jaar toen 19,36 procent een stem uitbracht. Ondanks de zeer actieve wervingsmethoden

van de partijen werd de gehoopte dertig procent niet gehaald.

Er waren ook verkiezingen voor de facultaire studentenraad.

Daarbij schommelde de opkomst erg. Bij Bewegingswetenschappen was de opkomst veertig procent.

Bij Geesteswetenschappen was die slechts vijftien procent. (FB)

Lees alles over de uitslagen op: advalvas. vu.nl>nieuws>17 april.

Tv-programma over Kuypers reis Voor een boek en een tv-programma reisde historicus George Harinck de route rond de Middellandse Zee die VU-stichter Abraham Kuyper in 1905 al aflegde.

H

arinck was onder meer in Spanje, Algerije, Turkije, Israël, Sudan en op het Krim, ‘op het snijvlak van het christendom en de islam’. Zijn conclusie: “Er is in 110 jaar niet zo heel veel veranderd, behalve in Israël.” Harinck vindt dat de islam een fenomeen is dat voor westerlingen moeilijk te begrij-

pen is. “Dat botste toen en dat doet het nu weer.”

Hij schreef er een boek over, ‘Om de oude wereldzee’, dat op 8 mei wordt gepresenteerd, en op 10 mei zendt de IKON de eerste aflevering uit van de gelijknamige televisieserie. Daarin zien we de rijzige Harinck, zijn kenmerkende hoed op het hoofd, door de stoffige straten van oude steden schrijden. Hij bezocht een stie-

rengevecht in Madrid, werd met stenen bekogeld op de Westbank en beleefde benauwde momenten in Sudan. (PB)

In de volgende Advalvas een groot interview met Harinck over zijn reis. De serie is vanaf 10 mei acht zondagavonden te op NPO 2 te zien. De boekpresentatie is op 8 mei om 15 uur in het Auditorium.

Meer info op http://www.ikonrtv.nl/ programmas/om_de_oude_wereldzee nr 17 — 30 april 2015

ADVALVAS

Tabitha Saliba

VU-orkest speelt War Requiem

advalvas_online

Beste student-ondernemer verjaagt vogels

D

e vogelverschrikker is al zo oud als de oorlog tussen boeren en vogels, maar dat betekent niet dat het product uitontwikkeld is. Sterker nog, door gebruik te maken van de moderne technieken is het Steinar Henskes (24) gelukt om de beste student-ondernemer ter wereld te worden.

Zijn in 2012 opgezette Bird Control Group produceert lasers die vogels op een diervriendelijke manier wegjagen

van bijvoorbeeld luchthavens.

Nadat de student international business administration eerder al de beste studentondernemer van Nederland werd, versloeg hij in totaal zo’n tweeduizend concurrenten op het wereldpodium in Washington. Nu mag hij zich Student Entrepreneur of the World noemen. “Dat was best een kick”, zegt de inmiddels uit Amerika teruggekeerde Henskes.

De vogelverschriklasers van Bird Control Group worden niet alleen ingezet in de land-

bouw en de luchtvaart, maar ook in de olie- en gasindustrie en de visserij. “Per jaar sterven er zo’n 300.000 vogels in de netten van vissers. Daar zitten ook beschermde diersoorten tussen, albatrossen bijvoorbeeld. In samenwerking met onze partner SaveWave passen we daar de lasers ook toe”, vertelt Henskes. De Bird Control Group heeft6 nu al klanten in 68 landen en een kantoor in Boston. (KH)

Meer hierover op advalvas.vu.nl>21 april.

Doctor Nooit twitter/facebook/issuu

Zijn ogen

Blogger Gaby den Held ontmoet de kunstenaars voor het omslagontwerp van zijn nieuwe roman. Zie advalvas. vu.nl>blogs&columns

Abseilen

Wie glijdt daar in volle vaart naar beneden? Meer foto’s van VU Olympiad op advalvas. vu.nl>razende reporter

ADVALVAS

nr 17 — 30 april 2015

Een selectie uit de opvallendste tweets van de afgelopen dagen @duurzamestudent 28-4_29 mei is het zo ver: de SustainaBul wordt weer uitgereikt! Meld je nu aan voor het Facebook event! http://ow.ly/LIoLl SustainaBul beoordeelt hoe universiteiten en hogescholen scoren op het gebied van duurzaamheid. De SustainaBul wordt uitgereikt tijdens de eerste Nationale Dag voor Duurzaamheid in het hoger onderwijs. @IvanWolffers 28-4_Onderzoek: als je af wilt vallen maak je met rennen niet goed wat je met verkeerde eetwijze verprutst. http://bjsm. bmj.com/content/early/2015/04/23/ bjsports-2015-094911 … @hopersbureau 28-4_Stress en cynisme houden medische onderzoekers in greep, zegt @RathenauNL. “Publicatiecultuur ontluisterend.” http:// delta.tudelft.nl/artikel/onderzoekersschetsen-somber-beeld-van-medischewetenschap/29860 … @Molfers 28-4_Ik: ‘papa en ik gaan nr een disco’.

Zoon: ‘huh? Echt? toch wel voor ouderen?’

Ik: ‘ja’. Zoon zucht...‘dat wordt dan zeker een soort stoelendans’ @studentenbond 28-4_Studenten betalen veel teveel voor hun kamers, check jouw huurprijs op checkjekamer.nl! http://telegraaf. nl/t/23977325

Meer invloed Meer invloed is ook meer verantwoordelijkheid, schrijft oud-studentenraadslid Eveline Baas. Zie advalvas. vu.nl>opinie

(Re)tweets

Slechts één op de tien promovendi promoveert binnen vier jaar.

D

e Tweede kamer maakt zich zorgen over het grote aantal afhakers onder promovendi.

Universiteiten moeten de begeleiding verbeteren, vinden politici, want nu haalt negentig procent de eindstreep niet binnen de voorgeschreven vier jaar. Een derde van de promovendi is ook na zeven jaar nog steeds niet gepromoveerd, zo blijkt uit cijfers van de VSNU. Welk deel van deze groep is afgehaakt, en welk deel nog doorzwoegt, daar zijn geen cijfers over. (HOP)

@ariannabetti 26-4_Hey everybody out there, media & management included: this *is* representative. Very sadly so.

Arianna Betti haalt een stuk aan van Renske van Bronswijk op Rethink UvA, waarin die beschrijft hoe ze steeds minder uren krijgt om dezelfde onderwijstaken te doen. @ankelaterveer 23-4_Het idee van een kerk voor ongelovigen vind ik dus heel tof. Maar Bon Jovi zingen? Neen. Das meer mijn idee van hel.

Anke reageert op tweet-Advalvas over de atheïstenkerk

Meer hierover op advalvas.vu.nl>21 en 17 april.

5

Student Jitske Huitema ‘Als import-Brabo had ik last van botsende tradities’

6

nr 17 — 30 april 2015

ADVALVAS

in actie

Bachelorstudent communicatiewetenschap Jitske Huitema (21) werkt mee aan de organisatie van de Vrijheidsmaaltijd.

Waar eet jij op 5 mei?

DOOR FLOOR BAL FOTO PETER VALCKX Tijdens de Vrijheidsmaaltijd aan de VU wordt stilgestaan bij de Tweede Wereldoorlog. Doet jou dat nog iets?

“Van huis uit heb ik meegekregen dat het belangrijk is om de oorlog te herdenken.

Mijn oma was in die tijd assistente van de burgemeester van Cuijk, waar zij woonde.

Hij regelde van alles achter de rug van de bezetters om. Via hem was ze zijdelings bij het verzet betrokken. Zo wist ze waar de lokale onderduikers zaten. Het is een tijd waar ze weinig over praat. Wel vonden zij en mijn opa 4 en 5 mei altijd heel belangrijke dagen.”

Het thema van de maaltijd is: tradities versus internationalisering. Waarom?

“In Nederland hebben we de vrijheid om je eigen cultuur en religie te beleven.

Maar door de toenemende internationalisering van de maatschappij en de universiteit botsen de verschillende tradities ook met elkaar. Wat leert de geschiedenis over hoe je elkaar kunt steunen? Hoe gaat internationalisering samen met het respecteren van elkaars tradities? Hierover spreken filosoof Haroon Sheikh en VU-voorzitter Jaap Winter. Het was mijn

ADVALVAS

nr 17 — 30 april 2015

taak om studenten met een verschillende achtergrond voor de maaltijd uit te nodigen. Een van hen vertelde dat hij op een studiereis naar Israël en de Palestijnse gebieden merkte dat zijn medestudenten met een vooringenomen standpunt op reis gingen.”

De studenten stonden zeker in de rij voor een gratis maaltijd? “Nee, het was lastig om studenten te vinden. Veel mensen die ik benaderde vonden het een zwaar onderwerp. Bovendien hadden ze vaak al plannen om iets anders te doen, of naar een bevrijdingsfestival te gaan. Bovendien kun je op 5 mei met je ov-weekkaart niet gratis reizen. Dat was ook een probleem. Maar inmiddels heb ik twintig enthousiaste studenten gevonden. Voornamelijk uit de grootste studieverenigingen en uit de medezeggenschap.”

Heb je zelf weleens last gehad van botsende tradities? “Niet door internationalisering. Maar wel binnen Nederland. Ik ben een import-Brabo. Op mijn zesde ben ik van Friesland naar Oss verhuisd. In mijn klas zaten veel kinderen die familie van elkaar waren, of die met elkaar carnaval vierden. Nou, daar had ik nog nooit van gehoord. Ik viel meteen buiten de boot, ook vanwege

Een vrij nieuwe traditie: sinds 2012 zijn er op 5 mei VRIJHEIDSMAALTIJDEN in Amsterdam. Op 200 plekken in de stad besteden ze aandacht aan vrijheid.

De manier waarop verschilt per locatie. Op de VU begint om 18 uur een maaltijd voor ongeveer 70 genodigden met onder anderen filosoof Haroon Sheikh en VU-bestuursvoorzitter Jaap Winter. En in West kun je een patatje Vrede (met bionaise) bij een snackbar halen. Voor een gesprek over slavernij moet je naar Zuid-Oost. Ook zijn er straatdiners.

Meer info op 4en5meiamsterdam.nl.

Jitske Huitema September 2014 – nu Coördinator communicatie, universitaire studentenraad 2012 – 2015 Servicemedewerker, Pathé Arena 2014 – 2015 Vicevoorzitter van VU Newsroom, organisatie die debatten organiseert 2013 – 2014 Lid facultaire studentenraad Sociale Wetenschappen September 2011 – nu Bachelor communicatiewetenschap 2010 – 2015 Organisatie Kindervakantieweek, Oss

mijn Friese accent. Dat heb ik dus snel afgeleerd. Friezen zijn direct, die zeggen waar het op staat. Terwijl Brabanders een heel verhaal eromheen houden en achter je rug om praten. Ik heb heel bewust voor een studie in Amsterdam gekozen. Hier voel ik me meer thuis.”

Je bent ook lid van de universitaire studentenraad; daar zitten veel mensen van andere afkomst in. Merk jij daar nog iets van? “Je hebt met negen heel verschillende mensen te maken met wie je een jaar intensief moet samenwerken.

Als ik al cultuurverschillen zie, dan zit dat meer in de uiteenlopende studies. De mensen van de exacte faculteit denken anders dan studenten van sociale wetenschappen. Een exacte wetenschapper kijkt naar het proces en is oplossingsgericht.

En het is cliché: maar de sociale wetenschappers en de studenten psychologie zijn meer op de mens gericht. Dat zie je terug in hoe we in de raad discussie voeren en punten naar voren brengen.”

7

Stop antisemitische spreekkoren

Niet alleen de voetbalclubs en de overheid moeten harder optreden tegen antisemitische spreekkoren, iedereen moet zijn verantwoordelijkheid nemen.

DOOR MARJAN OLFERS ILLUSTRATIE BAS VAN DER SCHOT

E

n daar zijn ze weer… de spreekkoren. Nu gaat het niet om supporters van Den Bosch die de donkere speler Altidore van destijds AZ trakteerden op oerwoudgeluiden, maar weer eens om antisemitische spreekkoren. Dit wangedrag bij FC Utrecht gaat via internet de gehele wereld over. The New York Times waagt zich zelfs aan een Engelse vertaling van dat spreekkoor, dat ik hier niet ga herhalen. Overigens gaat het om een bestaand lied dat al meerdere keren ten

8

gehore is gebracht door supporters van andere clubs, zo meldde mij een boze supporter. Een dergelijke reactie heb ik toegevoegd aan het rijtje vergoelijkingen: anderen doen het ook, het is maar een kleine groep, ze weten niet wat ze zingen, het is niet zo heftig bedoeld, het is eigenlijk uitgelokt…. enzovoort STOP! Er zijn géén vergoelijkingen. Er is sprake van een antisemitisch spreekkoor, de gedraging is strafbaar!

FC Utrecht stelt de spreekkoren niet te hebben waargenomen. Het niet-horen is

geen argument, de club had het kúnnen horen. FC Utrecht moet de harde kern supporters goed in de gaten houden. Om spreekkoren in de kiem te smoren en grip te houden op de veiligheid in het stadion.

De rechter wijst altijd eerst naar de club zelf. De voorzieningenrechter in Den Haag zei in 2011 over antisemitische spreekkoren bij ADO het volgende: “ADO is de eerstverantwoordelijke om op te treden tegen ongewenste spreekkoren en is daarop ook aanspreekbaar.” Dit betekent niet dat de wedstrijd meteen moet

nr 17 — 30 april 2015

ADVALVAS

opinie

wisselcolumn

Decanale mijmering worden stilgelegd. “Het staat een redelijk handelende betaald voetbalorganisatie vrij om alvorens daartoe over te gaan, eerst een aantal andere - minder ingrijpende, maar wel in ernst toenemende - maatregelen te treffen. Pas als dat geen effect heeft, zal uiteindelijk moeten worden overgegaan tot, al dan niet tijdelijke, stillegging van de wedstrijd.”

Na de wedstrijd gaat het om het sanctioneren van de daders en de club (wanneer de club niet voldoende heeft gedaan). De aanklager betaald voetbal gaat aan het werk en kan met maatregelen komen, denk aan het opleggen van een boete aan de club of het spelen van een wedstrijd zonder publiek. De KNVB kan maatregelen nemen tegen de supporters, zoals een stadionverbod. Het Openbaar Ministerie kan overgaan tot strafrechtelijke vervolging en strafrechtelijke stadionverboden opleggen. Er is dus niet één maatregel te treffen, maar een veelheid aan opvolgende maatregelen, die ook nog eens civielrechtelijk, bestuursrechtelijk en strafrechtelijk van aard kunnen zijn.

Ook de overheid zal krachtdadig moeten optreden tegen spreekkoren. Zoals de KNVB in 2013 aan toenmalig minister Opstelten schreef in een reactie op de voorgenomen Aanscherping Wet Maatregelen voetbalvandalisme en ernstige overlast: ‘Een geïntegreerde aanpak waarin alle betrokken partijen in de veiligheidsketen hun verantwoordelijkheid nemen, is essentieel bij de bestrijding van deze problematiek.’

De sport kan het niet alleen en de strafrechtelijke vervolgingskant blijft achter.

Maar ik wil niet alleen wijzen naar de clubs en de overheid, want de bestrijding van antisemitische spreekkoren is een verantwoordelijkheid van ons allemaal.

Marjan Olfers is hoogleraar sport en recht.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

ADVALVAS

nr 17 — 30 april 2015

Elies van Sliedregt decaan Rechtsgeleerdheid

M

Verder is vanwege de inzet op kwaliteit ijn decanaat nadert het en niet kwantiteit van studenteninstroom einde en ook al duurt het nog enkele maanden een financieel probleem ontstaan in de faculteit. In Maagdenhuistermen zou je voordat ik het stokje kunnen zeggen dat we het slachtoffer overdraag aan mijn zijn van rendementsdenken; iets waarop opvolger, ik kan het niet overigens vooral de minister moet nalaten in deze column, worden aangesproken en niet het college mijn laatste als decaan, alvast terug te van bestuur. kijken.

Al met al is het verlangen naar een hoogGraag zou ik achteroverleunen en alles geleerd bestaan in de luwte gegroeid. Ik overziend zelfvoldaan bij mezelf denken: neem veel waardevolle ervaringen en het was goed. Dat zelfvoldane gevoel lessen mee; de belangoverheerst echter niet, al rijkste kreeg ik van een denk ik wel dat er goede van mijn collega-decanen dingen zijn gebeurd. Zo is Mijn decanaat aangereikt. Het besturen een inhaalslag gemaakt op associeer ik met van een groep profestwee belangrijke thema’s: crisis sionals is het zoeken internationalisering en naar de balans tussen studenttevredenheid. enerzijds het meenemen Maar dat het beter kan, van de groep in een visie is duidelijk. Het recente en anderzijds hen ruimte bieden zelf werkbelevingsonderzoek laat zien dat de koers te bepalen. Op 5 maart zaten medewerkers kritisch zijn over het faculwe met de hele faculteit bij elkaar om te taire en universitaire bestuursklimaat. praten over de toekomst en het profiel Ik trek me dat aan; op beide niveaus ligt van onze faculteit. Deze Koersconferentie mijn verantwoordelijkheid. heb ik ervaren als een van de hoogteMijn decanaat associeer ik met crisis. De punten van mijn decanaat. Vertrouwen VU is sinds mijn aantreden in 2011 het op de denkkracht van de organisatie, je toneel geweest van enkele vervelende laten overtuigen door argumenten van ‘kwesties’. Er was een bestuurscrisis in de ander en daar beleid op aanpassen; 2012/13 en een integriteitsdiscussie in misschien een open deur, maar voor mij 2014/15. Ik ben daar zelf in meerdere en een nieuw inzicht en wijze les. Een les mindere mate bij betrokken geweest. die ik graag doorgeef, deel en de hele VU Daarnaast zorgde de in 2011 gestarte toewens. reorganisatie en digitalisering van ondersteunende processen voor onrust en ontevredenheid op de werkvloer.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

9

Antisemitisme

‘Ik zeg niet meer zo snel dat ik Jood ben’ Het monster van antisemitisme steekt hier en daar weer zijn lelijke kop op. Voelen Joodse studenten zich nog wel veilig op de VU-campus?

Tekst Peter Breedveld Illustratie Greet Egbers

10

‘

VU Jodenvrij!’ schreef iemand in januari als reactie op de Facebookpagina van de groep Studenten voor Rechtvaardigheid in Palestina (SRP) die enkele maanden geleden een bijeenkomst aan de VU organiseerde om te praten over een academische boycot van Israël. Met de leus ‘De VU moet Israëlvrij’ ging de SRP de strijd in.

Nadat een onverlaat de genoemde antisemitische variant daarop op Facebook van SRP plaatste, stak er een nationale storm van verontwaardiging op in de media.

Het college van bestuur kreeg brieven van onder anderen een Joodse studente die zei zich niet langer veilig te voelen aan de VU. ‘We willen beslist niet dat mensen het gevoel krijgen dat ze hier niet thuishoren’, zei collegevoorzitter Jaap Winter tegen Advalvas. De VU verbood de bijeenkomst.

Heeft het monster van antisemitisme zijn lelijke kop opgestoken op de VU-campus?

Advalvas benaderde een flink aantal Joodse studenten en vond er uiteindelijk vier bereid te praten: Eva, Sharon, Maxime en David. Drie van hen wilden alleen onder pseudoniem worden opgevoerd. Ze willen, benadrukken ze allevier, niet zielig gevonden worden, maar ze zijn

wel voorzichtig geworden door bepaalde ervaringen.

Zwart-witdenken Geneeskundestudent Sharon (21) draagt haar Joodsheid met trots uit. Maar haar onbevangenheid is inmiddels wat verminderd. “Over mijn jodendom doen mijn medestudenten altijd heel aardig en geïnteresseerd. Het is heel leuk om met meerdere geloven om te gaan. Helaas slaat de sfeer om zodra Israël ter sprake komt. Ook bij medestudenten met wie ik goed omging of met wie ik nog steeds goed omga. Ik zie ze dingen op Facebook schrijven waar mijn hart van stilstaat: dat zionisten varkens zijn, dat ze de wereld willen overnemen. Terwijl je zou denken dat studenten aan de universiteit wel genuanceerd kunnen zijn en niet alleen zwart-witdenken.”

“En met zionisten wordt vaak iedereen bedoeld die vindt dat Israël bestaansrecht heeft, ook de Joden die kritisch zijn ten aanzien van Israël”, zegt VU-alumnus politicologie David (28), die stage loopt bij André Krouwels Kieskompas. Een medestagiair maakte hem tijdens een gesprek uit voor fucking zionist.

“Het is nu de trend om anti-Israël te zijn”, zegt Eva, een 25-jarige student sociale

nr 17 — 30 april 2015

ADVALVAS

STUDENTEN

ADVALVAS

nr 17 — 30 april 2015

11

Antisemitisme

Arabieren. Een derde van de studenten is daar Arabisch. Beseft de SRP wel dat ook díe worden geraakt door een boycot?”

Actievoerders tegen Israël voeren altijd aan dat ze een streng onderscheid maken tussen Joden en zionisten. Voor de vier studenten is hun argumentatie weinig Vertekend beeld overtuigend. Ze zien te vaak hoe retoriek Veel mensen hebben een erg vertekend tegen het zionisme vervalt in klassiek beeld van Israël, vindt Maxime, student antisemitisme. politicologie. “Alsof het land in een “Bepaalde denkbeelden zijn weer salonpermanente staat van oorlog verkeert en fähig aan het worden”, zegt Maxime.

Joden en Arabieren elkaar er constant “Demonstraties tegen Israël gaan vaak in de haren vliegen. Een Colombiaanse gepaard met leuzen als medestudent die ik had ‘dood aan de Joden’, in verteld dat ik naar Israël Frankrijk geeft de komiek op vakantie ging, zei tegen ‘Medestudenten Dieudonné M’bala M’bala me: pas goed op jezelf! Ik schrijven op holocaustontkenners dacht: moet ík op mezelf Facebook dat een podium en wenst hij passen? Volgens mij is zionisten varkens Joodse journalisten dood, in Colombia de kans dat zijn’ en hier in Nederland je slachtoffer wordt van roept rapper Appa tijdens geweld statistisch veel een demonstratie fuck de groter dan in Israël. Israël talmoed.” is een heel multicultu“Het kan prima dat rele samenleving waar mensen kritiek hebben verschillende bevolop Israël”, zegt David, kingsgroepen in vrede “maar zodra er wordt geroepen From the met elkaar leven. In de tram zie je er river to the see, Palestine will be free, dan een gehoofddoekte moslim zitten naast betekent dat gewoon dat de Israëliërs en een orthodoxe Jood, allebei op weg naar de Joden daar weg moeten en er geen dezelfde markt.”

Joodse staat mag zijn. En als er bij een demonstratie tegen de oorlog in Gaza Salonfähige denkbeelden wordt geroepen Dood aan de Joden, dan Maxime vindt het overigens goed dat is het onderscheid tussen kritiek op Israël de bijeenkomst van de SRP verboden en antisemitisme wel heel ver te zoeken.” is: “Maar ze had niet verboden moeten worden vanwege een gevoel. Die bijeenSelectieve verontwaardiging komst had verboden moeten worden Maxime vindt de verontwaardiging over omdat de motieven om de bijeenkomst Israël selectief . “Op de Facebook-pagina te organiseren antisemitisch van aard van SRP is geen enkele keer verwezen waren.” naar de vreselijke toestanden van de “Ze willen nota bene dat de VU haar Palestijnen in Yarmouk, in Syrië, veroorsamenwerking stopt met de universizaakt door ISIS. Ik had verwacht dat ze teit van Haifa”, zegt Eva. “Dat is een vanuit hun betrokkenheid met het Palesuniversiteit bij uitstek die zich inzet voor tijnse volk demonstraties en lezingen vreedzame coëxistentie tussen Joden en wetenschappen. “In het begin ging ik nog wel in discussie met mensen, maar het heeft geen enkele zin als je gesprekspartner niet in feiten is geïnteresseerd. En op een universiteit valt dat natuurlijk extra tegen.”

12

zouden houden en flyers zouden uitdelen, maar niets van dit alles, nu Israël niet beschuldigd kan worden. Daarom heb ik alle reden om te twijfelen aan hun motieven.”

“De kritiek op Israël is buiten alle proportie”, aldus Sharon. “Alleen al afgelopen zomer waren er zeven VN-moties tegen Israël, één tegen Syrie en nul tegen Somalië. Je ziet ook niemand demonstreren als Egypte de grenzen met Gaza afsluit of als Palestijnen door anderen worden vermoord, maar wel zodra Israël het doet.”

“Het is gewoon antisemitisme”, zegt Eva. En even blijft het stil.

Sharon spreekt haar medestudenten weleens aan over hun opmerkingen op Facebook. “Dan zeggen ze: Jij bent niet zoals de andere Joden, jij bent een uitzondering.” Ze vindt dat tekenend.

“Antisemitisme is altijd het hevigst in omgevingen waar helemaal geen Joden wonen. Vooroordelen gaan altijd over onbekende mensen.”

Vergroot het hun gevoel van onveiligheid? “Ik zal niet meer zo snel zeggen dat ik Jood ben”, zegt Eva. “Het gaat niet zozeer om de VU, maar om Nederland”, zegt Maxime. “Het is echt niet tof om langs vier gewapende marechaussees te moeten om je synagoge binnen te

nr 17 — 30 april 2015

ADVALVAS

gaan. Ik zou me als als niet-Joodse Nederlander schamen dat in mijn land Joodse scholen, instellingen en medeburgers beveiliging nodig hebben.”

Geen picknick zonder beveiliging “Het is toch van de gekke”, zegt Maxime, “dat we ons, bij alles wat we doen, moeten afvragen of onze veiligheid er niet mee in gevaar komt? Dat we niet eens een picknick kunnen organiseren zonder dat er twee man beveiliging mee moet?”

“Ik mis weleens politiek leiderschap”, zegt Maxime. “Van de Haagse burgemeester Van Aartsen bijvoorbeeld, die afgelopen zomer niet optrad toen er antisemitische leuzen werden geroepen tijdens een demonstratie in de Schilderswijk. En waarom werd twee weken geleden de wedstrijd tussen Ajax en FC Utrecht niet stilgelegd toen daar een antisemitisch spreekkoor klonk?”

Daartegenover staan burgemeesters Van der Laan en Aboutaleb. “Zij erkennen, benoemen en veroordelen wel iedere keer het probleem en geven daarmee duidelijk aan wat de grenzen zijn binnen onze samenleving.”

Lees ook de opinie op pag. 8 ‘Stop antisemitische spreekkoren’.

ADVALVAS

nr 17 — 30 april 2015

13

VIPs

Hans Vermaak en Leon de Caluwé van de economische faculteit ontvingen de Best Paper Award, een ereprijs, van de Organizational Behavior Division of the Academy of Management voor hun ‘case study of theory development’.

De VU-hoogleraren Jaap Bellingwout en Geert Raaijmakers zijn benoemd tot lid van de commissie vennootschapsrecht. Deze staatscommissie adviseert de regering over wetsvoorstellen op het gebied van het ondernemingsrecht.

14

Indiase jongeren vaker mishandeld

J

ongeren in India zijn twee tot drie keer vaker slachtoffer van mishandeling, verwaarlozing of misbruik dan hun leeftijdgenoten in westerse landen. Dat blijkt uit onderzoek waarop Ruby Charak

16 april bij Psychologie promoveerde. Charak onderzocht een groep van 700 jongeren in India.

Hieruit bleek dat de helft te maken heeft gehad met mishandeling, verwaarlozing of misbruik.

Jongens werden vaker mishandeld dan meisjes. Door de slechte behandeling hebben de jongeren

P

esten levert status op, en macht en dominantie. Maar pesters gedijen ook bij de passieve omstanders. Hoogstens troosten die de slachtoffers, in plaats van dat ze direct afstappen op degenen die pesten. Die omstanders moeten worden geactiveerd, aldus pedagoog Jeroen Pronk, die 7 april op dit onderzoek promoveerde.

Pronk noemt de omstanders ‘buitenstaanders’. Zij vallen

liever niet op, waardoor ze uiteindelijk niets doen. Ze zijn tegen pesten, willen opkomen voor slachtoffers en denken dit ook te doen. “Ze doen het echter zelden”, zegt Pronk.

Er is een speciale training, de Sta Sterk Training, die pesten helpt bestrijden. Pronk: “Het lijkt mogelijk om in het pestgroepsproces in te grijpen door de buitenstaanders meer actief te betrekken in het stoppen van pesten.”

Zie proefschrift via tinyurl.com/ buitenstaandersenpesten.

een groter risico op psychische problemen.Vooral als kinderen zowel misbruikt als mishandeld worden, lopen ze het risico om later verslaafd te raken. Hoe hoger het opleidingsniveau van de moeder, hoe minder mishandeling en misbruik worden gerapporteerd. (FB)

Dik zijn is erfelijk

Pesters gedijen bij passieve omstanders

Jaap Knevel_nounproject

FOTO VU/YC

Gareth Davies, hoofd van het cluster Geology and Geochemistry, is een van de coördinatoren van de Europlanet 2020 Research Infrastructure, waaraan de EU 9,95 miljoen subsidie toegekend heeft. Door deze infrastructuur hebben planeetonderzoekers via open access toegang tot gegevens, modellen en faciliteiten in heel Europa.

flickr.com/Kent Clarck

Peter Valckx

De hoogleraren Lydia Krabbendam en Pol van Lier van de faculteit Psychologie en Pedagogiek kregen ieder twee miljoen van de European Research Council. Krabbendam (ook wisselcolumnist bij Advalvas) ontving deze subsidie voor haar onderzoek naar sociale cognitie bij adolescenten.

O

vergewicht is erfelijk bepaald. Dun zijn ook, of niet dik en niet dun maar iets ertussenin.

Dat blijkt uit onderzoek van biologisch psycholoog Jenny van Dongen, die 16 april hierop promoveerde. Zij onderzocht eeneiige tweelingen en vond dat die meestal gelijk zijn in gewicht: ofwel allebei vol of allebei slank.

Zelden verschillen ze in gewicht.

Als ze op een bepaald moment in hun leven sterk in gewicht verschillen, hebben ze meestal binnen enkele jaren weer een vergelijkbaar gewicht. (PB)

Zie proefschrift via tinyurl.com/ dikzijnerfelijk. nr 17 — 30 april 2015

ADVALVAS

onderzoeksnieuws

Conserverend grondwater

Eerst een huis

Agressieve supporters

Geven in Nederland

V

oetbalsupporters met een lage cortisolspiegel zijn agressiever tegen supporters van de tegenstander dan mensen met meer van het stresshormoon cortisol.

Dat blijkt uit onderzoek van sociaal psychologen Paul van Lange en Leander van der Meij.

Dat voetbalwedstrijden de testosteronspiegel en die van cortisol doen stijgen, is al langer bekend.

Nu draaien de onderzoekers het om: juist mensen die van nature weinig stress of spanning ervaren (een lage cortisolspiegel hebben), zoeken die spanning op in een wedstrijd: zij zijn eerder geneigd hun tegenstander agressief te bejegenen. De neiging tot agressie werd gemeten door Ajax-supporters na een wedstrijd die hun club verloor van Feijenoord, te vragen hoeveel hete saus ze de Feijenoord-supporters zouden willen dwingen te eten. Dit is volgens Van Lange een gebruikelijke vraag in agressieonderzoek. (WV)

In 2013 gaven huishoudens gemiddeld € 204 aan goede doelen.

O

De cijfers komen uit het recente rapport Geven in Nederland van de werkgroep Filantropische Studies.

ADVALVAS

nr 17 — 30 april 2015

rbbmr

pgeteld voor heel Nederland was dat bijna 4,4 miljard euro. Dat bedrag is de laatste jaren redelijk constant, ondanks de crisis. “De filantropische sector blijkt veerkrachtiger dan wij twee jaar geleden hadden voorspeld. Dat mensen steeds minder vertrouwen hebben in de goededoelensector baart mij wel zorgen voor de lange termijn”, zegt VU-hoogleraar prosociaal gedrag René Bekkers. (WV)

Het artikel Football Fan Aggression: The Importance of Low Basal Cortisol and a Fair Referee is gepubliceerd in PlosOne.

FOTO VU/RvdV

V

eel grondwater kan een begraven lichaam conserveren. Dat blijkt uit het onderzoek waarop forensisch patholoog Frank van de Goot 15 april bij VUmc promoveerde. Bij graafwerkzaamheden werd een man gevonden die pas overleden leek. Hij bleek echter al drie maanden vermist te zijn. Om de invloed van grondsoorten op het ontbindingsproces te onderzoeken, begroef Van de Goot varkenspootjes in verschillende soorten aarde.

De pootjes werden na een, twee en drie maanden opgegraven en onderzocht. Hieruit bleek dat niet zozeer de grond, maar het grondwater(gehalte) het lichaam sterk conserveerde. (FB)

Het daklozenbeleid in Amsterdam is erg gericht op zorg. Mensen eerst een woning geven, werkt beter, concludeert sociale wetenschapper Nienke Boesveldt.

“Amsterdam heeft minder daklozen dan tien jaar geleden en de psychische problematiek van de daklozen die er wel zijn, is minder zwaar geworden. In dat opzicht doet de stad het goed, maar het kan beter.

Ik heb gekeken hoe de daklozenopvang in Kopenhagen en Glasgow geregeld is en dat vergeleken met die in Amsterdam.

“We kunnen veel leren van Glasgow, waar dakloosheid in eerste instantie wordt gezien als een huisvestingsprobleem. Als iemand daar uit zijn huis dreigt te worden gezet, is de lokale overheid verplicht contact te zoeken en een hulpprogramma, bijvoorbeeld schuldsanering, aan te bieden. Als mensen toch dakloos zijn geraakt, moeten ze binnen een jaar weer in een woning zitten. Dat systeem werkt goed. Het zijn centrale regels waaraan de lokale overheid haar eigen invulling geeft. Dat is tegengesteld aan de decentralisatietendens die je hier ziet. Ook een belangrijk verschil is dat dakloosheid in Nederland onder de zorg valt. Maar het overgrote deel van de groep blijkt best zelfstandig te kunnen wonen. Die mensen hebben wel zorg nodig, maar pas daarna.

“De situatie in Kopenhagen lijkt op die in Amsterdam van vijftien jaar geleden: veel daklozen op straat met zware psychische problemen.

Daar moeten we zeker niet naar terug.” (WV)

Nienke Boesveldt is beleidsambtenaar bij de gemeente Amsterdam. Haar proefschrift is als boek verkrijgbaar, zie ook tinyurl.com/ daklozenAmsterdam.

15

Biologische psychologie

Geluk zit in je genen W Sommige mensen hebben meer aanleg om gelukkig te zijn dan andere.

Hoogleraar Meike Bartels onderzoekt welke genen hierbij een rol spelen.

DOOR WELMOED VISSER FOTO MARTIJN GIJSBERTSEN

aarom is de een maandenlang somber na een slechtnieuwsgesprek, terwijl de ander zijn schouders ophaalt en verder gaat? Voor een flink deel wordt dat bepaald door onze genen. Vijfendertig procent van de verschillen in geluksgevoel zijn genetisch verklaarbaar, ontdekte Meike Bartels, hoogleraar genetics en wellbeing. Ze legde de gegevens van tweelingonderzoeken uit allerlei landen naast elkaar, waarin meer dan 55.000 mensen zitten. Er zijn verschillen tussen landen in hoe gelukkig mensen zijn, wat erop wijst dat geluk (en het praten over geluk in enquêtes) ook voor een deel cultuurafhankelijk is. Maar de variantie die door onze genen wordt bepaald, is in al die landen opmerkelijk constant.

Ook door de tijd trouwens: “Bij sommige eigenschappen, zoals intelligentie, zie je dat de genetische component toeneemt naarmate mensen ouder worden. Bij geluk blijft dit gedurende het hele leven ongeveer gelijk: bij jonge mensen is zo’n 35 procent van de verschillen genetisch te verklaren en bij ouderen ook”, zegt Bartels.

Nature-nurture achterhaald Ze is bezig met een nog veel groter project: om in kaart te brengen welke genen het zijn die deze aanleg voor geluk sturen. Daarvoor gebruikt ze gegevens van meer dan 200.000 mensen die door onderzoeksgroepen in allerlei landen zijn verzameld.

16

Betekent dat dat ze binnenkort de genetische kant van geluk helemaal kan ontrafelen? Bartels: “Nee, dat gaat nog veel langer duren, maar ik verwacht wel dat we nog vóór de zomer de plekken op het humane genoom kunnen aanwijzen die voor geluk het belangrijkst zijn.”

Bartels vergelijkt het met schizofrenie.

Haar collega’s begonnen de zoektocht naar genetische varianten voor schizofrenie in 2009 met vijf locaties op het humane genoom die in elk geval een rol moesten spelen. Door steeds grotere groepen deelnemers zijn er inmiddels 108 locaties geïdentificeerd die verschillen in schizofrenie kunnen verklaren.

Natuurlijk zijn het niet alleen genen die een rol spelen bij geluk, maar ook omgevingsfactoren, en de combinatie van genen met omgevingsfactoren: mensen die gevoelig zijn voor geluid, kunnen ongelukkig worden in een drukke omgeving, terwijl ze in een rustige omgeving geen problemen ondervinden. De naturenurture-discussie vindt Bartels achterhaald. “Het is bijna nooit óf-óf, maar een complex samenspel.”

nr 17 — 30 april 2015

ADVALVAS

WETENSCHAP

ADVALVAS

nr 17 — 30 april 2015

17

Biologische psychologie

Wilskracht Bij geluk is er een samenhang met factoren die ook ten grondslag liggen aan fysieke en psychische gezondheid. “Maar dat is een kip-eiverhaal: want ben je gelukkiger omdat je gezond bent? Of ben je geneigd gezonder te leven omdat je gelukkig bent?” Nog zo eentje: wilskracht.

Zijn gelukkige mensen beter in het behalen van hun doelen, of worden mensen gelukkiger doordat ze hun doelen behalen? Bartels: “Ook hier geldt dat het waarschijnlijk tweerichtingsverkeer is, maar er zijn wel sterke aanwijzingen dat het voor je geluksgevoel helpt om je doelen goed te kunnen stellen.” Dat betekent dat je een mix hebt van gemakkelijker bereikbare doelen en doelen die je kunt halen als je erg je best doet. Immers: iets wat je met twee vingers in de neus haalt, geeft weinig voldoening. Maar als je al je doelen te hoog stelt, raak je gefrustreerd omdat je nooit iets haalt of afmaakt. Door een flinke groep tweelingen elke twee jaar vragenlijsten te sturen over hun geluk en welbevinden en over mentale gezondheid, sportgedrag, persoonlijkheid en scholing, hoopt Bartels meer inzicht te krijgen in de richting van dit soort verbanden.

Bij de relatie tussen zelfvertrouwen en geluk is al iets meer bekend over de volgorde van het verband: zelfvertrouwen lijkt een belangrijke voorwaarde te zijn voor geluk, met name bij jongens. Bij meisjes is er meer sprake van tweerichtingsverkeer, zo blijkt uit eerder onderzoek van Bartels. Dat zou een aanknopingspunt kunnen zijn voor de zorg: help jongeren bij het ontwikkelen van hun zelfvertrouwen en kijk of jongens en meisjes een verschillende aanpak nodig hebben.

Gelukkig én depressief Depressie lijkt het omgekeerde van geluk.

Maar als je naar de genen kijkt is die relatie complexer. Bartels: “Het zijn maar ten dele dezelfde genen die verantwoordelijk zijn voor depressie of geluk. Je ziet dat terug in de Nederlandse bevolking.

Nederland staat al jaren hoog in de top van landen waar mensen het gelukkigst zijn, maar er zijn vergeleken met andere landen ook relatief veel mensen depressief: zo’n 15 procent. Scandinavische landen scoren hoog op geluk en laag op depressie. Maar de Britse bevolking scoort laag op allebei. Hoe die verschillen

18

Meer dan 200.000 personen te verklaren zijn, weten we nog niet.”

Bartels hoopt dat haar onderzoek eraan bijdraagt dat de hulpverlening in de toekomst ook gaat kijken naar mensen die nog geen problemen hebben, maar wel lager scoren op geluk.

“Daar zit de grootste winst. Niet bij de extremen: mensen die huppelend door het leven gaan, hoef je niet te helpen. En mensen die echt depressief zijn, komen vaak al in de hulpverlening terecht.”

Juist de grote groep ertussenin kan baat hebben bij preventieve, op maat gemaakte ondersteuning, denkt Bartels.

“Al lang voordat iemand echt problemen ontwikkelt, zijn er allerlei aanwijzingen dat het minder goed gaat, zoals een verlaagd geluksgevoel. Als je kunt voorkomen dat iemand wegzakt, boek je grote winst.”

> In haar onderzoek gebruikt Bartels gegevens die zijn verzameld door collega’s uit verschillende landen, die samenwerken in het Social Science Genetic Association Consortium (SSGAC.org) > Ze legt gegevens naast elkaar van meer dan 200.000 individuen >Deze personen hebben allemaal informatie verschaft over hun geluksgevoel en dna-materiaal afgestaan > Elke onderzoeksgroep heeft vervolgens analyses gedaan om het verband tussen geluk en dna te bekijken > Bartels zal met haar SSGACcollega’s deze resultaten combineren om het onderzoek te versterken

Nieuwe protocollen Voor hulpverleners, mensen in het onderwijs en beleidsmakers zou het heel handig zijn om specifieke profielen te hebben van hoe je bepaalde mensen begeleidt om (weer) gelukkig te worden.

Mannen en vrouwen bijvoorbeeld zitten al verschillend in elkaar en moet je wellicht anders benaderen. En dat geldt voor andere groepen ook. Gebeurt dat nu dan al niet? Bartels: “Hulpverleners en preventieprogamma’s benaderen iedereen nu nog vaak hetzelfde.”

Meer kennis over onder welke omstandigheden bepaalde typen mensen gelukkig of ongelukkig worden, het onderzoek van Bartels dus, moet de basis vormen van die profielen. Bartels: “Je hoeft heus niet precies te weten hoe iemand

Zelfvertrouwen lijkt een belangrijke voorwaarde te zijn voor geluk, met name bij jongens

genetisch in elkaar zit, het is genoeg om te weten welk type iemand is. Die kennis zou kunnen helpen bij het beslissen wat een verstandige keuze is voor die persoon.” Maar daarvoor moet die enorme berg aan informatie die Bartels inmiddels heeft over geluk eerst helemaal uitgeplozen worden, om dan weer te worden gereduceerd tot die geluksprofielen.

Geluksterreur Is het eigenlijk wel een maatschappelijke taak om te zorgen dat mensen gelukkig zijn? En leggen we in onze samenleving niet te veel nadruk op geluk? Bartels: “Als je mensen vraagt wat ze hun kinderen toewensen, zeggen ze altijd dat ze willen dat ze gelukkig zijn. Geluk is heel belangrijk en het hangt samen met andere positieve eigenschappen als gezondheid, inkomen en zelfvertrouwen. Tegelijkertijd kan een te grote nadruk op dat je gelukkig moet zijn, sommige mensen juist weer ongelukkig maken. Je moet ook oppassen dat het geen maatschappelijke dwang wordt, want sommige mensen hebben nu eenmaal minder gelukkige genen, of groeien op onder minder ideale omstandigheden en daar kun je niet altijd iets aan doen.”

nr 17 — 30 april 2015

ADVALVAS

Pakt u ook de bus?

Word collectant!

Rode Kruis Week 14 t/m 20 juni 2015 helpt direct

Meld u aan op rodekruis.nl/collecteren 425.157-01 Collectantenwerving Stopper A3.indd 1

04-03-15 10:34

Koers

20

nr 17 — 30 april 2015

ADVALVAS

INSTELLINGSPLAN

Top of flop?

In januari presenteerde de VU haar nieuwe vijfjarenplan. Wat is er terechtgekomen van de vorige voornemens, voor de jaren 2011-2015?

Een realitycheck.

DOOR REDACTIE ADVALVAS FOTO’S YVONNE COMPIER

Docenten Een kwart van de docenten moet een basiskwalificatie onderwijs hebben.

Vijftien procent van deze groep moet een seniorkwalificatie halen.

Rankings Stijgen op de Leiden Ranking van de 85ste naar de 80ste plaats.

Meer dan 20 procent van de onderzoeksvisitaties moet een hoger cijfer dan 4 krijgen.

In de top-5 van de Nationale Studenten Enquête komen.

“

Onze ambities voor de Leiden Ranking zijn gerealiseerd”, zegt rector Frank van der Duyn Schouten. “In 2013 stonden we op de 83ste plek, in 2014 was dat zelfs de 64ste plaats. Dat is relevant omdat het een ranking is die dingen meet die wij belangrijk vinden. Wij hebben als bestuur liever dat wetenschappers op kwaliteit dan kwantiteit gemeten worden.

“Ook wat betreft de onderzoeksvisitaties waren de resultaten goed. De wens van minstens twintig procent een hoger cijfer dan een 4 [op een schaal van 5, red.] hebben we zonder meer gehaald. Het is een duidelijk teken dat we ten aanzien van de onderzoeksprogramma’s aan de VU goed zitten.

Wat betreft de Nationale Studenten Enquête: “We staan niet bij de bovenste vijf, eerder nadrukkelijk aan de onderkant. Als bestuur nemen we dit serieus, het verschaft ons belangrijke informatie over wat studenten belangrijk vinden.” (FB)

ADVALVAS

nr 17 — 30 april 2015

“

Zestig procent van de onderwijsgevenden heeft de basiskwalificatie gehaald”, vertelt Sjoerd Sinke van het Onderwijscentrum. “Een groot deel van de mensen die in aanmerking komen voor een seniorkwalificatie heeft die inmiddels ook. Dat is inderdaad veel meer dan we afgesproken hadden.

“Maar het college van bestuur is er ook echt voor gaan staan: er is geld en tijd voor vrijgemaakt. De rector zelf heeft ook zijn kwalificatie gehaald en binnenkort begint voorzitter Jaap Winter met de cursus. Zo laten ze zien dat ze het echt belangrijk en noodzakelijk vinden.” (FB)

Studenten Meer studenten moeten een bijbaan op de VU krijgen.

E

en moeilijk meetbaar doel omdat geen cijfers worden genoemd. Erna Klein Ikkink, directeur van de dienst Student- en Onderwijszaken, stelt dat er op de VU al heel veel studenten op verschillende plekken werken in banen van verschillende omvang. “De universitaire studentenraad vroeg om een uitzendbureau voor studenten zodat zij makkelijker hier werk kunnen vinden. Dat bleek niet de juiste vorm te zijn. Dan moet je als universiteit zelf zo’n bedrijf oprichten, terwijl er hier op de campus al een uitzendbureau zit. We zoeken nu naar een manier om alle vacatures op de universiteit voor studenten bij elkaar op één plek op VUnet samen te brengen. Daar zijn we momenteel mee bezig.” (FB)

21

Koers

Campus De campus moet een aantrekkelijke ontmoetingsplek worden met voorzieningen voor studentenorganisaties.

“

De ontvangsthal en de ruimtes eromheen hebben een open en aantrekkelijk karakter gekregen, met zithoeken en banken, dus er blijven nu meer studenten op de campus hangen”, zegt Issam Moustaine, voorzitter van studentenvakbond SRVU. “Het studentendok, waar de SRVU en andere studentenclubs hun ruimtes hebben, wordt straks ook vanaf het campusplein toegankelijk, dus ook dat is gunstig. Ik denk dat er daardoor meer samenhang zal ontstaan.”

Moustaine hoopt wel dat er een goede oplossing komt voor de studieverenigingen, die door het flexwerken hun sociale ruimtes zijn kwijtgeraakt. “Die verenigingen moet hun vaste, herkenbare plek hebben als je ze op de campus wilt houden.” Ook mag de campus van hem groener worden. (PB)

Buitenlanders Engelstalige masters hebben in 2015 ten minste 25 procent instroom van buitenlandse studenten met een buitenlandse vooropleiding.

F

rans Snijders, directeur International Office. “De internationale instroom bij de masters is sinds 2010 flink toegenomen. Toen was het 16 procent.

In 2014 was dat 21,9 procent.

“De economische faculteit gaat aan kop. Maar ik denk dat we in 2015 25 procent net niet halen.

Tussen de masters zijn er wel grote verschillen. Bij de researchmaster sociale psychologie bijvoorbeeld komt ruim de helft van de studenten uit het buitenland.

Maar daar worden slechts zo’n 25 studenten toegelaten.

Dat geldt voor alle topmasters. Die hebben een kleine instroom met een hoog percentage buitenlandse studenten. De grote masters zijn minder internationaal.

Inmiddels is meer dan de helft van de masters Engelstalig. Daarvan komt een belangrijk gedeelte van de instroom van andere universiteiten. Van hen komt dan weer 45,3 procent uit het buitenland. Dat is meer dan we vijf jaar geleden hadden verwacht.” (DdH)

22

Vrouwen Percentage vrouwelijke hoogleraren moet van 11 naar 20 procent.

“

Eind 2014 zaten we op 18,07 procent vrouwelijke hoogleraren”, zegt Anneriek de Heer, directeur van de dienst HRM, Arbo & Milieu. “Het streefcijfer van 20 procent is voor 2015, dus we liggen op koers. Maar omdat het om relatief lage aantallen gaat, laat een vertrekkende of nieuw aangestelde hoogleraar al snel een groot percentueel verschil zien.

“Twintig procent is een bescheiden streefcijfer. Als je een goede afspiegeling wilt, zou je moeten streven naar 26 procent, dat is het percentage vrouwelijke universitaire hoofddocenten (uhd). Een grote discrepantie zit er tussen het aantal uhd’s en het aantal vrouwelijke universitair docenten, want dat is wel vijftig procent.” (PB)

nr 17 — 30 april 2015

ADVALVAS

Profileren Academische kern In elke bachelor komt een academische kern.

‘

Studenten worden gestimuleerd na te denken over hoe zij op een verantwoordelijke manier cruciale posities kunnen innemen in de samenleving.’ Aldus het instellingsplan. Dat moest bereikt worden met invoering van de academische kern in alle bachelors: voor dertig studiepunten vakken als wijsgerige vorming, wetenschapsgeschiedenis, methoden en technieken en academisch Engels. Dat is gelukt, zij het met een omvang van 24 ects in plaats van de oorspronkelijk beoogde 30 ects. Het is volgens rector Frank van der Duyn Schouten “een gezichtsbepalend element geworden in de bacheloropleidingen die de VU aanbiedt.” (MS)

De VU kiest voor de thema’s: de menselijke schaal, human health & life sciences en duurzame aarde.

D

e menselijke schaal is als thema gesneuveld.

Collegevoorzitter Jaap Winter: “De profileringsthema’s zoals we die nu kennen zijn eigenlijk pas ontstaan na het vaststellen van het vorige instellingsplan. Dat moest toen van de minister in het kader van de prestatieafspraken tussen de overheid en de universiteiten. We zijn ermee aan de slag gegaan en uiteindelijk hebben we in het nieuwe instellingsplan het thema governance for society opgenomen. Die formulering sluit beter aan bij het onderwijs en onderzoek wat we doen. Daarbinnen is de menselijke schaal wel een thema. Kijk maar naar discussies rondom woningcorporaties, ziekenhuizen en onderwijsinstellingen.” (DdH)

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

Bedrijfsvoering Verlaging van het percentage eerste geldstroom voor de bedrijfsvoering naar 40 procent. Hierdoor komt de verhouding tussen wetenschappelijk en ondersteunend personeel op 1,5 : 1. De norm voor klanttevredenheid ligt op minimaal 3,5 op een schaal van 5.

M

onique van der Linden, beleidsadviseur bedrijfsvoering CvB: “Volgens de conceptjaarrekening 2014 is de verhouding wp-obp nu 1,58 op 1. De verwachting is dat het oploopt naar 1,7 op 1. De reorganisatie bedrijfsvoering is tenslotte nog niet afgerond.

Dus die doelstelling is ruimschoots gehaald. Die veertigprocentsnorm van de inkomsten is niet meegenomen bij de reorganisatie. In plaats daarvan is de norm gehanteerd voor de indirecte kosten, de echte overhead, van maximaal 19,7 procent. Dat is onder meer de huisvesting. Dat percentage was in 2014 al 19 procent. Dus ook dat is gerealiseerd. Ja, en dan de klanttevredenheid. Vorig jaar hebben we een servicescan gehouden. Het overall resultaat was 3,4 punt bij het personeel en 3,6 bij studenten. Er zijn natuurlijk nogal veel veranderingen in de bedrijfsvoering doorgevoerd met onder meer verschillende digitaliseringsprojecten.

Dit jaar wordt de scan opnieuw uitgevoerd. Ik ben benieuwd wat daar uitkomt.” (DdH)

ADVALVAS

nr 17 — 30 april 2015

23

Desiree Baaleman SRVU-lijsttrekker

opinie

‘Het VU-beleid moet transparanter’ Het bestuur zou zich elk jaar aan de eerstejaars moeten voorstellen, vindt Desiree Baaleman, winnaar van de studentenraadsverkiezingen.

Moet de universiteit democratischer?

“Het is belangrijk dat zowel studenten als medewerkers achter het bestuur staan. Tegelijkertijd moet dat bestuur een bepaalde kwaliteit hebben en ik weet niet of studenten altijd de beste personen zijn om dat te beoordelen. Tijdens het campagne voeren voor de studentenraadsverkiezingen merkte ik dat veel studenten gaan stemmen omdat ze een suikerspin of popcorn van een bepaalde partij krijgen. Dat is natuurlijk niet de beste manier om tot een keuze te komen.

Wij deelden popcorn uit met het idee dat ze tijdens het maken ervan vragen aan ons konden stellen. Maar dat deden ze vaak niet. De partijen klagen dat de opkomst voor de verkiezingen te laag is.

Maar ik heb liever één stemmer die zich echt in het onderwerp verdiept heeft dan tien popcornstemmers.”

Wat is het grootste probleem aan de VU? “Het beleid moet transparanter.

Studenten snappen niet waarom het bestuur en faculteiten bepaalde beslissingen nemen. Sowieso moet het bestuur meer draagvlak onder studenten creëren.

Ik denk dat veel studenten nog net de naam van de rector weten, meer niet. Het

24

Studentenraadsverkiezingen

Studentenbond SRVU haalde met 2046 stemmen een overweldigende meerderheid. De Vuso haalde 1191 en de Bètapartij 1121 stemmen. Blanco stemden 219 studenten.

De opkomst was 19,74 procent, nipt meer dan vorig jaar: 19,36 procent.

Nieuws over de facultaire studentenraadsverkiezingen op advalvas. vu.nl>nieuws>17 april.

Elke nieuwe studentenraad wil studenten meer bij het beleid betrekken. Hoe wil jij dat doen? “Het zou ideaal zijn als álle studenten zich bij de universiteit betrokken voelen. Veel mensen zijn hier alleen om colleges te volgen, dat mag ook. Maar een simpele manier om de mening van studenten te achterhalen, zou een poll op VUnet zijn.”

Moet er een nieuwe universiteit komen? “Voor de hele universiteit geldt dat voordat je iets wegdoet, er wel iets voor in de plaats moet komen. Zo zit ik dit jaar in de facultaire studentenraad bij geneeskunde. Daar liepen we tegen het probleem aan van de stempelkaart voor practica, waarop je aanwezigheid wordt bijgehouden. Als je die kwijtraakt, moet je een nieuwe kaart kopen en bij al je docenten weer stempels halen. Heel irritant. De software waarin docenten dit zouden kunnen bijhouden, kost veel geld.

Bovendien kun je als student in een digitale stempelkaart niet controleren of een docent wel een vinkje gezet heeft.”

Desiree Baaleman

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 17 — 30 april 2015

ADVALVAS

FOTO: Tabitha Saliba

DOOR Floor Bal

zou tof zijn als het college elk jaar een tour langs alle faculteiten zou maken om zich aan de eerstejaars studenten voor te stellen. De nieuwe decaan van geneeskunde heeft dat ook gedaan, die komt naar de borrel van de studievereniging.

Zo kun je laten zien dat je naar studenten luistert.”

COLUMN

Paniekpiet

A

ls je iemand (zeg: Piet) naar de supermarkt stuurt om een potje jam te kopen, en er staan meer dan twintig soorten jam, kunnen er volgens Amerikaans onderzoek dat ik hier te vrij ga interpreteren een paar reacties ontstaan. Piet kan bijvoorbeeld denken: dat is interessant, al die soorten jam! Ik ga alle etiketten lezen en op basis van mijn bevindingen de jams in categorieën verdelen, om de Perfecte Jam daaruit te destilleren; goedkoop, zonder stukjes, zonder suiker, maar wel met conserveermiddelen want ik eet één keer per jaar een broodje met zoet beleg.

Piet kan ook denken: na mij de zondvloed, ik kreeg altijd aardbeienjam van mijn moeder, die met dat bessenmannetje erop, ik ga ervoor. Of hij grist zomaar een potje weg, concludeert dat het jam is waar hij redelijk tevreden mee is en sprint naar de kassa. Een laatste mogelijkheid is dat Piet stomverbaasd naar de rijen jampotten kijkt, de paniek vanuit zijn tenen naar boven voelt komen, een zenuwtic ontwikkelt, een huilbui in moet slikken en de supermarkt uitdruipt.

Zonder jam. Fuck die jam. Filet americain

ADVALVAS

nr 17 — 30 april 2015

Roos van Rijswijk is toch lekkerder.

Ik zou graag zeggen dat We schurken ik de eerste Piet ben, tegen de zomer weloverwogen, goed vooraan en dan wordt bereid, op de hoogte van de stad één grote mijn eigen voorkeuren. supermarkt Helaas ben ik de laatste Piet en functioneer ik derhalve niet in supermarkten, tenzij ik extreem goed gehumeurd ben en er geen enkele onverlaat op het idee komt zijn karretje net als ik er langs wil overdwars voor het zuivelschap te parkeren, om vervolgens met een willekeurige passant (grootmoeder met rollator – ook overdwars – en kleinkind, dat kind ligt natuurlijk op de grond te huilen in een geluidsfrequentie die normaal alleen voortgebracht kan worden door geheime wapens van het Amerikaanse leger) over immigratieproblematiek te gaan staan bomen.

Dit gezegd hebbende: we schurken tegen de zomer aan en dan wordt de stad één grote supermarkt. Maar in plaats van over overdwars geparkeerde boodschappenkarretjes, breek je je nek over terrassen waar je op zich wel zou willen zitten, ware het niet dat het al vol zit met mensen die kennelijk vanaf zeven uur ’s ochtends in

hun slaapzak op De Nieuwmarkt liggen, zodat ze tegen vijven een roseetje kunnen drinken. En als je eindelijk denkt een plek gevonden te hebben waar je in alle eenzaamheid een thermosfles verdriet open kunt trekken, strijkt er opeens een mobiele bar neer waar iemand quinoaburgers begint te bakken, gaat er een baardige dj iets ingewikkelds met vinyl en goji-bessen doen en verschijnen er uit het niets allemaal meisjes die Vlinder en Raafje heten en zichzelf aan het vinden zijn door middel van jubelyoga of het bespelen van Afrikaanse percussieinstrumenten. Festival! Keer 200! Zoveel mogelijkheden!

Normaal gesproken ben ik de paniekpiet en verschans ik me (al dan niet met filet americain, hoewel ik dat in de zomerzon riskant vind, mijn hemel, hoe ben ik zo geworden) thuis of ergens tussen de stille weilanden. Dit jaar moest ’t maar eens anders, ik heb tenslotte recentelijk geconcludeerd dat het zélfs op je dertigste nog nergens te laat voor is. Daar ga ik. Als u iemand langs ziet raven met een quinoaburger tussen haar tanden: ik ben het maar. Het is lente.

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

25

Bestuur

Niet alleen studenten en medewerkers vinden dat de VU moet veranderen, ook de VU-voorzitter Jaap Winter zelf. Hij wil onder meer de onnodige bureaucratie aanpakken.

‘We gaan een Kafka-knop invoeren’

V

DOOR DIRK DE HOOG

“De maatschappij wil dat we verantwoording afleggen over wat we met de miljoenen belastinggeld doen. Daarvoor bedachten de overheid en wijzelf een systeem van regels en procedures. Daarin zijn we doorgeschoten. We moeten mensen meer professionele verantwoordelijkheid geven en hen daarop aanspreken. Trouwens, ook niet alles aan het rendementsdenken is verkeerd. Het is bijvoorbeeld niet onredelijk om van studenten te verlangen dat ze binnen een bepaalde tijd hun studie afronden.”

orige maand vond aan de VU het grote debat plaats over democratie en transparantie. “Dit debat liet zien dat docenten, ondersteuners en studenten hart hebben voor wat aan de universiteit gebeurt en zich er zorgen over maken. Dat vind ik belangrijk”, zegt collegevoorzitter Jaap ‘Mensen mogen Slimmere verdeling geld Winter. “Maar dat geldt zich niet Maar hij wil de schuld ook voor mij persoonlijk ondergeschikt voor de onvrede niet en mijn medebestuurvoelen aan een alleen bij de boze buitenders”, voegt hij er direct wereld leggen. De VU gaat aan toe. Daarmee verweert opgelegd systeem’ zelf ook zaken aanpakken. hij zich tegen de kritiek “We implementeren dit die Verontruste VU’er jaar een Kafka-knop om Boris Slijper in de vorige overbodige bureaucraAdvalvas uitte: “Slijper tie te melden en aan te suggereert dat het college pakken.” Ook de werkdruk wel wil praten en nog eens van wetenschappers is uitleggen, maar niet echt een punt van aandacht. Winter: “Stellen dingen veranderen. Maar zo staan wij we niet te veel eisen tegelijk? Onze rector niet in het debat. We nemen de inhouheeft al gezegd dat niemand de eis stelt delijke inbreng serieus. Zo moeten we van tien publicaties per jaar. Waarom vormen vinden waardoor mensen zich doen wij dat dan wel? De kwaliteit van meer betrokken voelen bij het bestuur en de beste publicaties zou het onderwerp beleid.” van gesprek moeten zijn, niet de hoeveelEen belangrijk achterliggend probleem heid.” vindt hij de doorgeslagen bureaucratie.

26

nr 17 — 30 april 2015

ADVALVAS

campus

Het VU-bestuur heeft onlangs toegezegd dat de decaan niet in z’n eentje de baas van de faculteit wordt.

Decaan niet alleen de baas DOOR DIRK DE HOOG

Het bestuur van de UvA heeft onder druk een lijst met tien actiepunten opgesteld.

Gaat Winter dat ook doen? “Ik hoef het niet per se op papier te zetten, maar in mijn hoofd zitten wel issues die dringend aandacht vragen. Neem de flexibele schil.

En rond smart@work liggen ook pijnpunten. Mensen mogen zich niet ondergeschikt voelen aan een opgelegd systeem.

Bij IT is ook een hoop werk aan de winkel.

Verschillende systemen werken niet zoals ze bedoeld waren. Dan hebben we nog het debat over de verdeling van het geld binnen de universiteit. Kan het slimmer?

Daarbij speelt de financiering van de campusvernieuwing een rol. Dat is een stevige agenda.”

De uitgebreidere versie van dit interview staat op advalvas.vu nl>nieuws>28 april.

advertenties

Gaan we stranden op klimaat ?

Nu in de boekhandel:

De sociale dimensie van de opwarming Nijssen & Walter Dit boek geeft zicht op enkele samenlevingsregels en sociale werkingen die niet alleen de opwarming aanwakkeren maar bovendien de vorming van cohesie rond aanpak ervan flink in de weg staan.

Productspecificaties op socdim.info

ADVALVAS

nr 17 — 30 april 2015

av-nijssen 150401.indd 1

07-04-15 12:07

“

een opleiding moet een slecht functionerende docent aan de kant kunnen zetten, zonder alle bijkomende problemen die een afdelingshoofd wel heeft”, stelde de rector als voorbeeld. Hij noemde het zorgwekkend dat veel VU-opleidingen moeite hadden om aan de accreditatievoorwaarden te voldoen.

Het is nu niet het goede moment om over dit punt de strijd met elkaar aan te gaan”, zei collegevoorzitter Jaap Winter op 22 april in een vergadering met de OR Liefst een hoogleraar en de studentenraad. Daarmee Het college wil dat er een hoogleraar in bevestigde hij dat het college het het faculteitsbestuur komt voor de post voorstel terugtrekt om de decaan alleen verantwoordelijk te maken voor het facul- onderwijs, wat nu al vaak het geval is. En voor elke opleiding één directeur, liefst teitsbestuur. De medezeggenschap had een hoogleraar, maar het mag ook een daarover al eerder een negatief advies universitair hoofddocent uitgebracht. zijn.

Wel vroeg Winter de Winter benadrukte dat medezeggenschap met ‘Elke opleiding deze wijzigingen in het klem in te stemmen met komt onder bestuur losstaan van een aantal andere wijzileiding van één een brede discussie over gingen in het bestuurspersoon die geen de gewenste democramodel. Die hebben vooral tisering. “Daar gaan we tegenstrijdige te maken met de verantuitgebreid over praten, woordelijkheid voor het belangen mag mede aan de hand van onderwijs. Die wijziginhebben’ een enquête die studenten gen zijn volgens Winter willen organiseren. Maar noodzakelijk om in 2016 te die discussie levert niet voldoen aan de eisen voor meteen concrete voorstelde instellingsaccreditatie. len op voor een nieuw bestuur.”

Rector Frank van der Duyn Schouten De leden van de ondernemings- en zei dat de VU in ieder geval twee punten studentenraad wilden vooral weten of moet regelen. Het eerste is dat de veranthet nu voorgestelde model geen belemwoordelijkheid voor het onderwijs op mering is voor een open discussie over de elke faculteit eenduidig is geregeld. toekomst. Winter beloofde plechtig dat Het tweede is dat elke opleiding onder het een open debat zal worden, bijvoorleiding van één persoon staat die geen beeld over de voor- en nadelen van een tegenstrijdige belangen mag hebben. Zo gekozen rector en decaan. is die functie niet te verenigen met die van afdelingshoofd of voorzitter van een examencommissie. “Een directeur van Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

27

E: OR@VU.NL | WWW.VU.NL/OR | WWW.ONDERNEMINGSRAADVU.NL | 29 APRIL 2015

NAAR EEN BETERE VU Na de bezettingen op de Universiteit van Amsterdam is een brede discussie losgebarsten over de toekomst van de Nederlandse universiteiten. Ook de Ondernemingsraad van de Vrije Universiteit Amsterdam (OR) is van mening dat het rendementsdenken en de managementcultuur zijn doorgeslagen. Daarom heeft de OR afgelopen januari de Petitie “Naar een andere universiteit’’ ondersteund. Ook intern en in onze contacten met het College van Bestuur (CvB) hebben wij voorstellen ontwikkeld om te komen tot een transparant bestuur en wezenlijke invloed van de medezeggenschap.

Een breed en inhoudelijk debat is gaande, waaraan de Ondernemingsraad ook deelneemt.

Om te focussen op de zaken waar het werkelijk om gaat en om niet te verzanden in details die symptomen zijn van structurelere zaken, benoemt de OR een beperkt aantal prioriteiten.

Door op concrete resultaten te koersen, verwacht de OR dat de VU weer een echte academische gemeenschap kan worden waar docenten en onderzoekers het gevoel hebben dat ze weer zeggenschap hebben over hun eigen werk.

DE HOOFDPUNTEN VAN DE OR ZIJN: 1. GEKOZEN RECTOR De afgelopen maand hebben diverse groepen gepleit voor een gekozen rector. De OR ondersteunt dit pleidooi. Een gekozen rector zal de band tussen personeel en bestuur verstevigen en zal, naast de twee benoemde CvB leden, meer evenwicht brengen in het CvB. 2. MEERHOOFDIGE FACULTEITSBESTUREN IN PLAATS VAN DE EENHOOFDIGE LEIDING VAN DE DECAAN. Een meerhoofdig faculteitsbestuur met eindverantwoordelijkheid van de decaan komt de kwaliteit van besluitvorming ten goede en zorgt voor een sterke binding tussen bestuur en werkvloer.

3. VAN OUTPUTFINANCIERING NAAR INHOUDELIJKE BEOORDELING Een systeem met alleen directe outputfinanciering zorgt voor perverse prikkels. In plaats daarvan: meer inhoudelijke beoordelingen van onderwijs, onderzoek en bestuur door ter zake deskundigen. Dit betekent een kwaliteitsgedreven financieringssysteem.

4. MEDEZEGGENSCHAP: VAN GUNST NAAR RECHT Geef de medezeggenschap een substantieel stem door middel van instemmingsrecht ten aanzien van centrale aspecten van de aard en organisatie van het dagelijks werk van medewerkers en studenten.

5. 80% VASTE AANSTELLINGEN Het percentage vaste aanstellingen aan de universiteiten en academische kennisinstellingen wordt uitgebreid naar 80%.

COLOFON

COMMISSIE COMMUNICATIE OR ANNEMARIE BIBO, KARIN LURVINK, SANASSIN MAFTOUHI, HENK OLIJHOEK, JELLY REINDERS TEKST ONDERNEMINGSRAAD VU BEELD ISTOCK VORMGEVING HAAGSBLAUW

WWW.FACEBOOK.COM/ONDERNEMINGSRAAD.VU @OR_VU

facebook

Facebook VU Olympiad Wie enigszins sportief ingesteld is, heeft zich woensdag 22 april prima vermaakt op de VU. De VU Olympiad sierde het campusplein, de velden van sc Buitenveldert, de Foyer en het dak van het Wis- en Natuurkundegebouw. facebook.com/Advalvas > VU Olympiad tekst en Foto’s Kasper Hermans

ADVALVAS

nr 17 — 30 april 2015

29

Film

Restaurant

n va nt. ten ura os ta p k res t o et en lt h tud ee n s ord ee eo at b ga en ek ten we it e d e as u Om valv ad

cultuur

De drank maakt een hoop goed Tapas Bar Castro

Tokyo Story Cultuurcentrum Griffioen Uilenstede

Tokyo Story Yasujirô Ozu (Japan 1953) Dinsdag 19 mei 19.30 uur studenten € 5,medewerkers VU € 6,50 www.griffioen.vu.nl

De film dateert uit mijn geboortejaar, dat speelt mee: Tokyo Story is een van mijn lievelingsfilms. Ik bevind me in goed gezelschap. De Japanse regisseur Yasujirô Ozu (1903-1963) mocht ook Wenders, Jarmusch en Scorsese tot zijn fans rekenen. Ozu maakte ruim vijftig films, met titels als Late Lente, Herfstmiddag en Vroege Zomer. In al die films onderzoekt hij de Japanse familieverhoudingen. Kenmerkend is zijn camerastandpunt op zithoogte, de hoogte waarop het familieleven zich afspeelt.

Tokyo Story werd in 2012 door het British Film Institute gekozen tot beste film aller tijden. Het is zeker een van mooiste films van Ozu. Een oud echtpaar bezoekt hun volwassen kinderen in Tokio, maar die zijn zo druk met hun eigen levens dat ze geen tijd voor hun ouders hebben. Ontroerend op een ingetogen manier, zo worden films niet meer gemaakt.

Dick Roodenburg, publiciteitsmedewerker Griffioen

30

CONCEPT Hier kun je stijlvol en intiem Spaans eten.

SFEER Deze tapasbar oogt ruimtelijk doordat het niet al te vol staat met tafeltjes. De open keuken geeft een leuke inkijk en de bar nodigt uit voor een borrel. Sfeervolle muziek en fijne verlichting; best romantisch en ontspannen.

ETEN Mijn gezelschap eet geen vlees en geen vis, dus gaan we op de vegetarische toer. We krijgen brood met aioli van het huis. Daarna bestellen we de patatas bravas (gebakken aardappeltjes), tortilla espinacas (aardappelomelet met spinazie) en berenjena parmigianino (aubergine met Parmezaanse kaas). De gerechten liggen nogal zwaar op de maag, dus dit is meer dan genoeg. De aubergine bevalt ons het meest, de patatas vallen een beetje tegen. Wat is er nou zo Spaans aan gebakken aardappeltjes?

BEDIENING Snel, beleefd en persoonlijk.

TIP De rode huiswijn is erg lekker.

AANRADER Als je van tapas houdt en even klaar bent met die formule-restaurants, zeker. Verwacht geen topkwaliteit tapas, maar het uitgebreide drankaanbod maakt een hoop goed. Ze serveren ook sangria en cocktails. Perfect voor zowel groepen als een kleine samenstelling. Het eten kan helaas niet tippen aan de klasse uitstraling.

PRIJS Vijftig euro met twee personen. Afhankelijk van je eetlust kun je goed schipperen tussen de hoeveelheid wijn en eten.

WAARDERING

TAPAS BAR CASTRO Koninginneweg 212 tapasbarcastro.nl

Renée van der Burg, premasterstudent beleid, communicatie & organisatie

Ook GRATIS UIT ETEN voor Advalvas?

Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 17 — 30 april 2015

ADVALVAS

studenten

Sleutelgat 17

Wat zegt de inrichting van je kamer over jezelf? En klopt die indruk ook?

VU-studenten gluren in de kamer van FATOSJ TEMIZKAN (20).

“A

an de kleding te zien woont hier een creatief persoon”, gokt student culturele antropologie Milo Coors (27). “Ze is echt een dame, een extravert type, altijd aanwezig en sociaal. Ik denk ook wel dat ze van reizen houdt. Misschien is ze oosters en heeft ze dat vloerkleed van thuis meegekregen.

Werkt ze bij de post? Wat ze studeert?

Ik heb werkelijk geen idee. Dit wordt een wild guess, misschien iets sociaals.

Sociologie?”

“Deze kamer is van een echt studentenmeisje”, zegt student rechten Isabel van Schip (23). “Geen corpsmeisje, maar wel een levensgenieter. Studiegenoot Chloe Simonis (23) is het helemaal met haar eens: “Hier woont een uithuizig type, ze feest liever met studiegenoten bij haar vereniging. Haar kamer is, op dat bijzondere kleed na, een beetje kaal. Ze

ADVALVAS

nr 17 — 30 april 2015

heeft ook geen gezellige foto’s aan de muur. Als ze hier zit, zit ze lekker in haar eentje met een kop thee met die dikke witte eskimosloffen aan.”

Qua studie doen de dames een gok: “Psychologie?”.

Student computer science David Bermal (28) bekijkt deze kamer met verwondering: “Waar zijn alle apparaten? Hier woont beslist geen bètapersoon, deze vrouw heeft helemaal niets met technologieën. Ze heeft overduidelijk interesses in andere culturen, ze gaat graag naar musea en naar het buitenland. Zij is gezellig en vrolijk; houdt van kleuren en uitbundige sieraden.

Deze studente struint graag rommelmarkten af, ze is wel creatief. Zou ze die houten kat, die kapstok voor haar sieraden, op een markt hebben gekocht? Ze is wel georganiseerd en let op details. Ze is een tikkeltje alternatief en ook heel sociaal.”

Fatosj Temizkan 20 Studeert gezondheid en leven, tweedejaars Betaalt 560 euro voor het appartement in Watergraafsmeer, dat deelt ze met twee vriendinnen

“Ik heb helemaal niks met katten, ik heb twee huisgenoten, die zijn me al gek genoeg”, lacht Fatosj Temizkan.

Ik hou van tekenen, schilderen en kleding naaien. Ik heb ooit zelf een jasje gemaakt dat ik nog regelmatig draag.

Alternatief is een groot woord, maar ik ben niet heel doorsnee. Dat vloerkleed is juist wél doorsnee, want van Ikea.

De kale muren vind ik fijn. Als ik op mijn kamer ben, wil ik studeren en géén afleiding. Deze zomer bezoek ik mijn familie in Turkije, dan koop ik een mooi muurkleed. Op vakantie hang ik niet alleen de toerist uit, ik wil ook wat meekrijgen van de cultuur. Ik ben actief bij IFMSA, organisatie van medische studenten. Verder ga ik regelmatig naar de borrel van Gyrinus. Ik ben niet tuttig. Soms ben ik misschien een beetje lomp.”

Door Nienke Stumpel Foto’s Peter Valckx

Wil je ook in Sleutelgat?

Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

31

Griff

32

door Merlijn Draisma

nr 17 — 30 april 2015

ADVALVAS