Nr 3 27 september 2017 by AD VALVAS

Onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit

jaargang 65 #3 27 september 2017

De dansdroom van student Rosjin Nouri P10_Wat te doen met John Locke? Liberaal met slavernijverleden P16_De nieuwe lichting: ups & downs van 4 kersverse studenten P20_Docenten, kijk eens bij collegaâ&#x20AC;&#x2122;s. Daar wordt iedereen beter van P26_Woonwethouder Laurens Ivens kan de aantallen studenten niet aan

advertenties

HOE VER KIJK JIJ? We leven in een snel veranderende samenleving, met grote maatschappelijke vraagstukken. Dat vraagt om mensen die verder kijken. Verder dan het voor de hand liggende, verder dan het bekende. Mensen die verder kijken zijn op hun plek bij de VU. De VU stimuleert haar medewerkers buiten hun eigen afdeling en eigen vakgebied te kijken. Om nieuwe wegen in te slaan. Om samen te werken aan toonaangevend onderzoek en onderwijs. De VU is een universiteit die midden in de maatschappij staat. Met de blik gericht naar buiten. VU is verder kijken.

Ben jij een medewerker van de VU? Kijk dan voor een overzicht van alle interne vacatures op: WWW.VU.NL/VUNET/VACATURES Ben jij geen medewerker van de VU maar wel geĂŻnteresseerd om bij de VU te werken? Kijk dan op: WWW.WERKENBIJDEVU.NL

Jaargang 65 #3

Grachtenfestival Feestelijke opening van de Buitenveldertsegracht, de nieuwe regenton van de Zuidas.

campus_18 september 2017, 17.47 Foto peter gerritsen

cover

Rosjin Nouri wil de hiphop vernieuwen

John Locke en de donkere kant van de democratie

Nieuwe lichten

Docenten moeten meer samenwerken 20 Buitenlandbloggers 23

Opinie

Weg met de uitgeverijen

De Spar wil duurzamer

Columns

Jacintha Ellers

Sanne Pieters

En verder Online nieuws

Onderzoeksnieuws

Colofon

Studentenraad

Campus: Laurens Ivens

So you think you can teach

Personeelspagina

Muziek en restaurant

Uilensteders

Lae

Coverfoto Martijn Gijsbertsen Het volgende nummer verschijnt op 11 oktober 2017.

ADVALVAS

nr 3 â&#x20AC;&#x201D; 27 september 2017

advalvas.vu.nl Voor al het laatste nieuws

VUmc en AMC nemen afstand van berichtgeving De raden van bestuur van AMC en VUmc herkennen zich geheel niet in de teneur van een artikel in het vakblad Zorgvisie.

Bussemaker dreigt met declaratieregels Als universiteiten en hogescholen niet snel op de proppen komen met een uniforme regeling over de hoogte van declaraties, wordt die bij wet vastgesteld, dreigt minister Bussemaker.

Shakiba Babri genomineerd voor Bleichrodt Award Vluchtelingstudent geneeskunde Shakiba Babri is genomineerd voor de Kees Bleichrodt Award van organisatie UAF.

{meer nieuws online}

Bibliotheek nodigt studenten uit voor pizza Vindicat vrijuit na sushi-rel Pingpongtafels en picknickbanken voor Uilenstede ‘Niet elke jonge arts hoeft zich te specialiseren’ Hoger onderwijs 206 miljoen extra 4

VSNU-voorzitter Duisenberg geeft geen krimp

“

Ik heb nu een andere rol”, reageert voormalig VVD-Tweede Kamerlid Pieter Duisenberg op de commotie rond zijn benoeming als voorzitter van universiteitenvereniging VSNU. Onder een petitie tegen zijn benoeming staan al ruim 4.800 handtekeningen van mensen uit alle geledingen van de academie. De universiteiten zagen de kritiek wel aankomen, zegt Duisenberg. “In mijn nieuwe rol als voorzitter van de vereniging zal ik te werk gaan zoals ik dat graag doe: ik wil luisteren en op zoek gaan naar raakvlakken en verbinding.” Dat zal niet iedereen van hem aannemen. Zijn tegenstanders vrezen juist dat de vrijheid van meningsuiting in het gedrang komt. Was Duisenberg niet de VVD’er die een onderzoek naar de politieke diversiteit aan universiteiten afdwong? En die de universiteiten te links vond? Duisenberg gaat dit najaar op tournee langs de universiteiten. Op 20 oktober komt hij op de VU. (HOP)

Lees het hele interview met Duisenberg op advalvas.vu.nl>nieuws> 22 september.

Steeds meer promovendi krijgen ‘dubieus’ contract Veertien procent van de promovendi krijgt te weinig tijd voor onderzoek of moet genoegen nemen met een deeltijdcontract.

én op de zeven vacatures is ‘dubieus’, is de conclusie van het onderzoek van het Promovendi Netwerk Nederland, waarvoor ze bijna vijftienhonderd vacatures voor promovendi onder de loep namen. De promovendus krijgt bijvoorbeeld maar drie jaar de tijd of moet zich behelpen met een deeltijdaanstelling. Een jaar gele-

den gold dat voor tien procent van de vacatures. PNN-voorzitter Rolf van Wegberg is verontwaardigd. “Een vuilnisman geef je toch ook geen contract voor twintig uur in de week als hij dertig uur werkt? En van hem eis je toch ook niet dat hij nog een paar maanden doorgaat met vuilnis ophalen terwijl zijn contract al is afgelopen en hij al in de WW zit? Het moet moge-

lijk zijn om je werk te doen in de tijd die je krijgt.” Universiteiten moeten ernaar streven de reële arbeidsduur te financieren, vindt Van Wegberg. “Slechts een kwart van de promoties is in vier jaar afgerond. Nu komt de rekening voor vertraging bijna altijd bij de promovendus terecht.” (HOP)

Meer hierover op advalvas.vu.nl>nieuws>22 september. nr 3 — 27 september 2017

ADVALVAS

advalvas.vu.nl @advalvas_vu Een selectie uit de opvallendste (re)tweets van de afgelopen dagen

Vlad de Uilenkat is verhuisd

‘

@JohnZuyderduyn 24-9_Ooit college gevolgd aan de VU. De docent Recht verknoeide >50% van het college aan niet relevant links gezwets. Die kon van mij dus weg.

Irina Damascan

Noooo I will miss you soooooo much!’, en ‘Thanks Vladi for all the happy and crazy memories. You will be missed.’ Het regent fanmail sinds bekend werd dat Vlad de Uilenkat zou gaan verhuizen. Baasje Soraya Faez vertelt hoe haar rood-witte kater is uitgegroeid tot een begrip op Uilenstede, met 1500 fans op Facebook. “Ik ontdekte dat Vladimir een beroemdheid was toen ik dagelijks posts over hem op de Uilenstede-pagina zag verschijnen. Mensen vroegen zich af wie toch die kat was die bij ze op de bank lag te slapen alsof hij thuis was. Op een gegeven moment stond er zoveel over Vladimir op Facebook, dat het tijd werd voor zijn eigen pagina.” Afgelopen weekend verhuisde poes Vladimir met zijn baasjes naar Amersfoort. Wie wil, kan hem via de facebookgroep blijven volgen. (DD)

Lees het hele verhaal van Vlad op advalvas.vu.nl>nieuws>22 september.

Schijnheilig Nederland

Blinde vlek

Het wordt hoog tijd dat de overheid zorgt voor een goede economische moraal, vinden Jacco Wielhouwer en Eelke Wiersma. Lees het hele artikel op advalvas.vu.nl>opinie

Toch nog wennen Als Italiaanse moet uitwisselingsstudent Fiorella Opromolla toch nog wennen aan het leven in Bologna. Lees haar blog op advalvas. vu.nl>blogs&columns

facebook.com/ advalvas Reportages, bijeenkomsten, borrels, lezingen & meer ADVALVAS

nr 3 — 27 september 2017

@studentenbond 25-9_Het #leenstelsel maakt medezeggenschap onaantrekkelijk voor studenten, daarom is het nu tijd voor een #onderwijskabinet!

procent van de studenten wordt gepest.

at is de schatting van de Belgische pestdeskundige Gie Deboutte, die er een boek over schreef. Vaak gaat het om cyberpesten, iemand belachelijk maken op internet. Op middelbare scholen zijn vaak anti-pestprogramma’s, maar universiteiten en hogescholen hebben op dit gebied een ‘blinde vlek’, zegt Deboutte. (HOP)

Meer hierover op advalvas.vu.nl>nieuws>19 september.

@margrietgosker 23-9_VU verwerft eerste gereformeerde Bijbel De eerste Nederlandstalige gereformeerde Bijbel dateert uit 1556 en is nu in het bezit van de VU-bibliotheek. @TibertVerhagen 22-9_Boeiende oratie @FransFeldberg als hoogleraar #data driven #business #innovation aan de VU. @HetISO 19-9_Kabinet juicht, maar laat een puinhoop op onderwijs achter. Tekort voor OCW loopt op tot 415 miljoen euro in 2019: ‘Nederland staat er sinds 2012 een stuk beter voor, maar dat geldt niet voor studenten’, stelt het Interstedelijk Studenten Overleg. Dat tekort wordt trouwens vooral veroorzaakt doordat er meer studenten en scholieren zijn. @LMHenderson 19-9_Done! Dat lijkt wel een printje van een proefschrift! Gefeliciteerd Laura Henderson, (promovendus rechtsfilosofie en oud-voorzitter van de ondernemingsraad). @mkeulemans 19-9_Wetenschapsfinancier #NWO moedigt aan: overdrijf je onderzoek. Raak blog van @fonolog op @Neerlandistiek. http://www.neerlandistiek.nl/2017/09/ nwo-wees-kort-door-de-bocht/ … ‘Schrijf het stukje zo dat u geneigd bent overal de volgende termen tussen te zetten: ‘in grote lijnen, ‘kort door de bocht’…maar zet die termen er NIET in!’ @govertschilling (in reactie op @mkeulemans) 19-9_LOL, dat is ongeveer wat de wetenschapsredactie van freelancers ook vraagt. ‘dit is wereldschokkend want...’ :-) 5

nr 2 â&#x20AC;&#x201D; 27 september 2017

ADVALVAS

student in actie

‘Hiphopdans is vaak nogal trashy’

Meedoen aan danswedstrijden, dat is de ambitie van psychologiestudent Rosjin Nouri. Daarom postte ze een oproep voor studenten die ook willen dansen. Er kwamen veel meer reacties dan ze had verwacht. DOOR WELMOED VISSER FOTO MARTIJN GIJSBERTSEN

aarom zoek je dansers via Facebook, er zijn toch danscursussen? “Er is helemaal niks mis met danscursussen, ik heb altijd gedanst, en dus heel veel van die cursussen gevolgd en ze ook zelf gegeven. Maar ik ben op zoek naar een groep mensen met wie ik verder kan gaan dan in zo’n cursus. Ik wil graag een groepschoreografie maken en meedoen aan wedstrijden.” Zoiets als So You Think You Can Dance? “Inderdaad, maar ik zou het eerste jaar aan wedstrijden willen meedoen die niet op televisie komen, zoals de Soneo Dance Challenge, gewoon om te onderzoeken wat we kunnen en waar we nog aan moeten werken. Het wedstrijdseizoen begint in februari. Wij gaan in september van start, ik hoop dat het lukt om volgend jaar al aan een paar wedstrijden mee te doen.” Waaraan moet een goede dansperformance voldoen in jouw ogen? “Ik vind het belangrijk dat het strak is. Dat iedereen op het juiste moment doet wat die moet doen. Dat is vaak niet zo. “Techniek vind ik ook belangrijk. Afge-

ADVALVAS

nr 3 — 27 september 2017

lopen jaar hielp ik mee bij de organisatie van de Soneo Dance Challenge en toen viel me op dat veel hiphopacts wel erg op elkaar lijken: de vrouwelijke dansers zijn vaak overdreven sexy, het is allemaal nogal trashy. Ik denk dat het beter kan, origineler, technischer. Dat hoop ik in onze dansgroep te brengen.” Hoeveel mensen heb je nodig voor een goede dansgroep? “Toen ik dat oproepje op Facebook plaatste, dacht ik: ik ben blij als er vijf mensen reageren, maar het waren er vijftien. Daar zitten mensen met erg verschillende achtergronden bij, sommigen hebben een heel serieuze dansachtergrond, de balletacademie in Rusland bijvoorbeeld. Ik ben heel blij met de reacties. Ik houd wel van die echte groepsperformances, maar ik houd er rekening mee dat er nog wel mensen gaan afvallen.” Heb je inspiratiebronnen? “Ik vind wat Isabelle Beernaert maakt heel mooi. Het is altijd heel emotioneel, het doet echt iets met je. En als danser vind ik Timor Steffens erg goed, een Nederlander die inmiddels in allerlei Amerikaanse videoclips danst.” Zou je zelf professioneel danser willen worden? “Nee, dan ga ik het missen om met mijn hoofd te werken. Bovendien denk ik dat ik niet goed genoeg ben. Er zijn zoveel goede dansers. Het blijft gewoon een serieuze hobby.”

Danswedstrijden In hiphop, streetdance en andere moderne dansstijlen zijn veel wedstrijden. Zo zijn er verschillende organisaties die Nederlandse Kampioenschappen organiseren, in bijvoorbeeld streetdance of hiphop: Soneo (soneo. nl), Dutch Dance Sports (dutchdancesports.com). De afgelopen jaren waren er veel danswedstrijden op televisie. Sommige daarvan zijn gestopt. Dance Dance Dance bestaat nog en wordt uitgezonden op RTL4.

Rosjin Nouri (21) Derdejaars bachelor psychologie 2016-heden Bijlesdocent rekenen 2016-heden Administratief medewerker bij een tandartspraktijk 2015 Zomerhulp, basisschool De Es, Hellendoorn 2012-2015 Dansdocent bij Sportvereniging Hellendoorn 2013 en 2014 Zomerbaantje bij Dolcis, Nijverdal

Hoe gaan jullie werken? “We hebben afgesproken dat ik het voortouw neem. Ik zoek voor de eerste keer wat nummers uit en stukjes die ik vet vind. En dan gaan we improviseren.” En wat ga je doen als je mensen toch niet goed vindt? “Dat weet ik niet. Misschien vinden ze mij wel niet goed. Het is allemaal nog zoeken in het begin. Ik heb mijn ambitie wel meteen in de oproep kenbaar gemaakt, maar hoe het precies gaat lopen is moeilijk te voorspellen.”

En volgend jaar staan jullie dan in zo’n talentenshow op televisie? “Misschien. Ik heb al eens meegedaan aan Everybody Dance Now met mijn oude dansgroep. Toen moest ik bij de tweede ronde afhaken omdat ik geblesseerd was, maar ik vond het wel ontzettend leuk om mee te doen. Maar voordat we naar zoiets gaan, wil ik dat we eerst heel goed worden en echt iets vernieuwends kunnen laten zien.”

Ben of ken jij ook een student of promovendus die zich inzet voor de maatschappij? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

Zet uitgeverijen aan de kant en doe het zelf! Uitgeverijen hebben bij open access nog steeds te veel macht. Universiteiten moeten gewoon zelf publicatieplatforms maken, vindt Sascha Friesike. DOOR MARIEKE KOLKMAN ILLUSTRATIE BAS VAN DER SCHOT

“

Vier jaar geleden waren we er vrij zeker van dat alle wetenschappelijke artikelen binnenkort in open access zouden worden gepubliceerd”, zegt Sascha Friesike, universitair hoofddocent bij de School of Business and Economics. Maar nog steeds staat een groot deel van de wetenschappelijke publicaties achter een betaalmuur. Sterker nog, de laatste deals versterken de macht van de uitgeverijen alleen maar meer. Het idee achter open access is dat wetenschappelijke publicaties gratis toegankelijk zijn. Er zijn verschillende manieren om dat voor elkaar te krijgen. De Nederlandse universiteiten proberen het te regelen via contracten met de uitgevers. Daarin komen ze overeen dat de universiteiten een bepaald bedrag betalen voor publicaties van hun onderzoekers in plaats van, zoals vroeger, voor abonnementen op tijdschriften. “Dat model geeft uitgevers veel te veel macht”, vindt Friesike. De traditionele uitgeverijen stellen allerlei voorwaarden. In de open access-deal van universiteitenkoepel VNSU met Elsevier is bijvoorbeeld bepaald dat alle Nederlandse universiteiten samen maar 3600 artikelen per drie jaar in open access mogen publiceren. Bovendien valt een groot aantal tijdschriften niet onder die deal, waaronder belangrijke als The Lancet en Cell,

nr 3 — 27 september 2017

ADVALVAS

opinie

wisselcolumn

Groen lef beide wel uitgegeven door Elsevier. Om artikelen daaruit te lezen moeten we blijven betalen. “Zo proberen de uitgeverijen twee keer geld te verdienen aan universiteiten”, vindt Friesike. “En ze laten ons al vijftig jaar te veel betalen!” Want eigenlijk wordt al het werk rondom het publiceren gedaan door wetenschappers, betoogt hij. Wetenschappers schrijven hun artikelen, hun collega’s lezen die kritisch en reageren erop, de auteurs passen teksten aan of doen aanvullend onderzoek totdat het goed genoeg is voor publicatie. Het enige wat de uitgeverijen nog moeten doen, is het op internet zetten. Dat moet anders, vindt Friesike. Hij stelt voor om publicatieplatforms te bouwen, waarin Europese universiteitsbibliotheken zelf wetenschappelijke tijdschriften runnen. Het gaat dan niet alleen om de eindproducten, maar ook om onderzoeksdata of software die binnen deze platforms beschikbaar komen. “We denken nog te veel vanuit papieren publicaties. We meten de wetenschappelijke impact van een publicatie aan de hand van hoe vaak die geciteerd wordt in andere artikelen. Maar er is zoveel meer dan alleen die publicatie. Sommige wetenschappers bouwen voor hun onderzoek software, die anderen daarna ook gaan gebruiken. Dat telt nu – heel onterecht – niet mee voor de impactfactor.” Universiteiten moeten gewoon het heft in eigen hand nemen. “Dat is echt geen onoplosbare puzzel”, zegt Friesike. “Er zijn al wetenschapsfondsen die zelf publicatieplatforms gaan opzetten, zoals de Engelse Wellcome Trust en de Gates Foundation. Dat is al één stukje van de puzzel. Maar zolang we geld blijven geven aan traditionele uitgeverijen, blijft er minder over om dat voor elkaar te krijgen.”

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. ADVALVAS

nr 3 — 27 september 2017

N foto Yvonne Compier

Innovatiewetenschapper Sascha Friesike onderzoekt hoe digitalisering de wetenschappelijke praktijk verandert. Hij publiceerde zijn ideeën onder meer in Science.

Jacintha Ellers hoogleraar evolutionaire ecologie

vraagstukken werken èn voor studenten a de kater van de afwijzing van de vele VU-cursussen die aan duurvan de VU/UvA-samenwerzaamheid gerelateerd zijn. king afgelopen jaar is er Binnenkort moet de investeringsbesliseen nieuw elan in de faculsing voor dit gebouw genomen worden. teit Bètawetenschappen Ongetwijfeld zal het doorrekenen van ontstaan. Men realiseert de verschillende scenario’s laten zien zich dat we nu vanuit eigen dat een duurzaam gebouw, bevolkt met kracht iets moois kunnen bouwen. En onderzoekers die aan duurzaamheid dat bouwen bedoel ik letterlijk, want er werken, niet de goedkoopste optie is. Ik komt een nieuw gebouw voor de bèta’s. ben bang dat de VU, zoals wel vaker, een De bedoeling is dat er een deel van de economisch prudente keuze gaat maken. groepen uit het huidige W&N-gebouw Maar waar ik van droom is een visionaire gehuisvest wordt. beslissing die naast finanIk zal bekennen, ik droom ciële argumenten ook de van dat gebouw. Niet immateriële winst van een alleen omdat het W&NKunnen creatieve groen gebouw meeweegt. gebouw waar ik nu zit al economieEr moeten toch oplosjaren met allerlei gebrestudenten een singen te vinden zijn voor ken kampt en dringend variant van de de hogere startkosten van aan vervanging toe is. groene spaarbusjes duurzaam bouwen. In Nee, mijn droom is dat het verre verleden werd het nieuwe gebouw een bedenken? de VU gefinancierd door ‘groen’ gebouw wordt, een betrokken achterban. waarin duurzaamheid Kunnen creatieve econoleidend is. Hoe mooi miestudenten een hedenzou het zijn als dit een gebouw wordt dat uitstraalt dat het de VU daagse variant van de groene spaarbusjes bedenken? Onderzoek van Green Office menens is met hun profielthema science laat zien dat er een grote bereidheid is for sustainability. onder medewerkers om te investeren in Een gebouw niet alleen met de meest verduurzaming van de VU. milieuvriendelijke materialen gebouwd, Velen zijn bereid zich in te zetten voor maar werkelijk gestoeld op circulaire deze duurzame droom. Hopelijk zijn principes: zelfregulerend en met vollede bestuurders bereid hun groene lef te dige recycling van afvalstromen. Zo’n tonen, dan kan deze droom uitkomen. werkplek heeft de potentie om tegelijkertijd een soort levend lab te vormen voor onderzoeksgroepen die aan duurzame Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

Rechtsfilosofie

John Locke bedacht de democratische rechtsstaat, maar legitimeerde ook slavernij en genocide, zegt rechtsfilosoof Wouter Veraart. Dat is wel zo, zegt zijn leermeester Cees Maris, maar het haalt ons liberale gedachtegoed niet onderuit.

De donkere kant van onze democratie DOOR PETER BREEDVELD ILLUSTRATIE BEREND VONK

e Britse filosoof John Locke (1632–1704) wordt beschouwd als een van de grondleggers van onze democratische rechtsstaat, maar hij heeft ons ook opgezadeld met een aantal problemen, zegt rechtsfilosoof Wouter Veraart: “Slavernij, genocide en roofbouw op de natuur. Dat zijn problemen waarmee we nog steeds te maken hebben. Dezelfde mentaliteit die Locke aan de dag legde als hij het over Amerika had, dat het volgens hem gerechtvaardigd was om de inheemse bevolking te verjagen omdat die niet wist hoe ze de bodem moest bewerken, die zie je nu nog in bijvoorbeeld Afrika, waar Shell dingen doet die in Europa niet zijn toegestaan.” Veraart zit thuis bij rechtsfilosoof Cees Maris, zijn leermeester, die in 2013 afscheid nam als hoogleraar aan de UvA. Het is een fraai pand aan de Leliegracht, “vlak om de hoek van de Keizersgracht, waar Locke heeft gewoond als politiek vluchteling in de zeventiende

eeuw”, aldus Maris. Zijn huis hangt vol antieke gravures “die een soort stripverhaal vormen dat de geschiedenis van de Nederlandse rechtsstaat vertelt.”

Despotische machtsuitoefening Maris voerde Locke als tegenstander van de slavernij op in zijn afscheidsrede, die hij de vorm van een theaterstuk gaf. ‘Wij verlangen onze vrijheid!’ heet het stuk. Veraart schreef in reactie daarop een essay ‘Het slavernijverleden van John Locke’, opgenomen in een liber amicorum ter gelegenheid van het afscheid van hoogleraar rechtstheorie Dorien Pessers. Nu zijn ze een polemiek begonnen. Veraarts kritiek: je moet niet alleen Lockes goede ideeën behandelen en zijn slavernijverleden negeren, maar juist ook de aandacht vestigen op zijn donkere kant. ‘Locke had aanzienlijke belangen in de trans-Atlantische slavenhandel en de plantageslavernij’, schrijft Veraart. ‘Hij was daarnaast actief betrokken bij het bestuur van koloniale plantages.’ Ook in zijn geschriften legitimeert Locke volgens Veraart de slavernij. Hij spreekt zich weliswaar uit tegen ‘despotische machtsuitoefening’ over mensen, maar dat geldt voor de beschaafde inwoners van een staat als Engeland. Afrika was in Lockes

nr 3 — 27 september 2017

ADVALVAS

debat

Rechtsfilosofie

ogen een groot wild gebied waar de inwoners vergelijkbaar waren met wolven of leeuwen ‘and so may be treated as Beasts of Prey’. Veraart vindt dat hij dit met zijn studenten moet bespreken: “Hetzelfde gedachtegoed dat de basis vormt van onze vrijheid, is tegelijkertijd gebruikt om een groot deel van de wereld klein of zelfs in slavernij te houden. Ook als je naar het leven van Locke kijkt, blijkt dat hij zijn best heeft gedaan om die twee dingen, onze vrijheid en de slavernij van Afrikanen, met elkaar te verenigen. Hij maakte een heel duidelijk onderscheid tussen de Engelsen die vrij en gelijk en beschaafd waren en de nietwesterse mensen die wild waren.”

ook in alchemie geloofde, pleit toch ook niet tegen de moderne natuurwetenschap? Natuurlijk moeten we erkennen dat het Westen zijn handen heeft vuilgemaakt aan kolonialisme en slavernij. Het is een smet op onze geschiedenis, die samenhangt met het westerse ideaal: kennis is macht.” Maris vindt dat geen fout van de liberale staatsleer: “Die sluit onderdrukking en ongelijkheid juist uit. Iemand als de Duitse filosoof Thomas Pogge corrigeert het liberale denken door erop te wijzen dat internationale ongelijkheid mede ontstaat door internationale machtsongelijkheden: handelsbarrières, invoergrenzen en het koloniale verleden. Zo gooi je de liberale theorie, waarvan onder anderen Locke de grondlegger is, niet weg, maar stel je die steeds bij door haar uitsluitingsmechanismen aan de Het superieure Westen kaak te stellen.” Maris erkent dat: “Locke had ideeën die we nu achterVeraart vindt echter dat je er met alleen wat finetunen haald vinden en dat moet je ook in het onderwijs signaen bijstellen niet komt. “Je kunt niet alleen de goede leren. Zo zullen toekomstige generaties ook over ons dingen uit Lockes ideeën halen en de rest beschouwen oordelen: dat we vlees eten, bijvoorbeeld. Maar die rare als irrelevant. Je moet bij jezelf te rade gaan, onderzoeideeën moeten we nu wegdenken. Wat we dan overhouken wat ervan nu nog problematisch is. den zijn de goede ideeën, gecorrigeerd en En om die kritiek te leveren moet je niet aangevuld met nieuwe inzichten.” alleen teruggaan naar Locke en De Groot Maris vindt bovendien dat de zwakke ‘Het liberale en ook Hobbes, maar je moet er andere punten in Lockes betoog de kern van de gedachtegoed is denkers bij pakken, juist ook van buiten liberale theorie niet ontkrachten. “De ook gebruikt om Europa. Met alleen de Europese canon hedendaagse liberale filosofie trekt wél een groot deel van kun je niet alle problemen oplossen die de logische consequenties uit het basisde wereld klein te deels door die canon zelf zijn verooridee dat alle mensen vrij en gelijk zijn: zaakt, je moet dus de blik naar buiten de mensenrechten komen toe aan elk houden’ werpen.” menselijk wezen, ongeacht zijn ras, sekse, Maris wil dat nuanceren: “Je moet laten geloof et cetera. Zo leren we van onze zien dat slechte, illiberale kanten van fouten in de geschiedenis: steeds meer Locke en andere filosofen fouten waren groepen die in het verleden als minderdie niet relevant zijn voor de liberale filosofie. Ze zijn wél waardig werden buitengesloten, ook door liberale filosouiterst relevant voor de beoordeling van het westerse fen, worden nu als gelijkwaardig erkend.” verleden als geheel, met name in cultureel en politiek Maar dat gaat Veraart niet ver genoeg. “Ik vind het opzicht. Daarom kun je niet beweren dat de westerse problematisch dat we het niet méér hebben over de cultuur als zodanig superieur is. Maar je kunt wel zeggen wijze waarop die liberale theorie heeft bijgedragen aan dat een democratische rechtsstaat beter is dan een de structurele ongelijkheid in deze wereld. We denken dictatuur of een theocratie. Als je het daarmee oneens nog steeds dat onze waarden superieur zijn, dat de bent, sta je voor de uitdaging een beter alternatief aan te wereld beter wordt als iedereen onze westerse ideeën wijzen.” maar overneemt, maar daarbij wordt vergeten dat diezelfde theorieën leidden tot enorme ongelijkheid.” Locke was niet de enige belangrijke filosoof die er Geen Afrikaanse Aristoteles nogal twijfelachtige ideeën op na hield over Afrika“Wat zou je dan zelf op het curriculum zetten?” vraagt nen, slavernij en kolonialisme. Ook onze eigen Hugo hij aan Veraart. Die heeft daar nog niet over nagedacht. de Groot is een goed voorbeeld. “En dat betreft niet Of eigenlijk is het probleem juist dat hij zelf ook is alleen de geschriften van deze denkers. Ze waren ook gevormd in een westerse setting, met westerse theoactief in de praktijk”, aldus Veraart. “Hugo de Groot was rieën. “Ik wil dus input van buiten. Bijvoorbeeld als het bijvoorbeeld advocaat van de Verenigde Oost-Indische gaat over eigendom, daar moeten we misschien op een Compagnie.” heel andere manier naar leren kijken, buiten de kaders van Locke om.” Maris: “Mee eens. Ik bespreek in mijn colleges ook altijd de niet-westerse kritiek op de claim Smet op onze geschiedenis dat de mensenrechten universeel geldig zijn.” “Maar hoezo is daardoor de moderne liberale theorie “Het probleem”, merkt Maris op, “is wel dat Afrika geen besmet?” vraagt Maris. “Dat de natuurkundige Newton

nr 3 — 27 september 2017

ADVALVAS

Aristoteles heeft. Er zijn geen geschreven bronnen van klassieke Afrikaanse denkers.” Veraart vindt dat Maris te beperkt denkt. “Er is meer dan geschreven teksten, je kunt ook kunst gebruiken, getuigenissen en tradities in het algemeen. Neem bijvoorbeeld ‘Ik wil input mensenrechten, die zijn pas interessant van denkers van als je ze vanuit verschillende tradities buiten Europa’ kunt verdedigen. Je moet in Afrika ook niet zeggen dat universele mensenrechten westers zijn, want daar komt dus ook die koloniale onderdrukking vandaan.” “Maar nu dreig je zelf een soort Locke te worden”, zegt Maris een beetje pesterig. “Je stelt immers enerzijds dat de rechtsstaat een algemeen ideaal is, maar tegelijkertijd suggereer je dat het niet voor Afrika geldt.” “De rechtsstaat is altijd ingewikkeld”, aldus Veraart. “Hij is het mechanisme binnen een staat dat als kritisch kader fungeert, maar tegelijkertijd is de rechtsstaat een nog niet helemaal gerealiseerd ideaal. Het is de vraag hoe dat ideaal elders het best tot zijn recht komt. Of we in Irak of Afghanistan zomaar even onze rechtsstaat kunnen komen implementeren. Ik vind het belangrijk om te laten zien wat er problematisch is aan onze waarden.”

Joodse antimachtsdenker Maris probeert het nog één keer: welke niet-westerse filosofische stromingen zou Veraart op het curriculum willen zetten? Veraart noemt nu Maimonides, een twaalfdeeeuwse Spaans-Joodse filosoof. “Daar heb ik toevallig onlangs iets van gelezen. Maimonides put uit de Arabische denkers en verbindt die met het Joodse gedachtegoed. Hij heeft echt heel interessante politieke ideeën ontplooid die helaas weer in vergetelheid zijn geraakt. Als Jood in het twaalfde-eeuwse Spanje zat hij klem tussen de islamitische en de christelijke macht, die hem allebei bedreigden. Hij was een antimachtsdenker die probeerde zijn kennissysteem in te zetten als beschermlaag tegen de macht. Zo was hij niet enthousiast over de combinatie van kennis en macht, die wilde hij zoveel mogelijk scheiden, omdat je anders een totalitair systeem krijgt. Dat is interessant omdat we nu nog steeds zeggen dat kennis direct nuttig moet zijn voor de machthebber: valorisatie noemen we dat. Als we als land alleen nog maar willen investeren in onderzoek dat nuttig is voor de economie, wordt kennis volkomen onkritisch. Dan wordt wetenschap bijna een nationalistisch project.” “Waar het om gaat”, stelt Veraart, “is je te bedenken dat er in het liberalisme blijkbaar iets zit waardoor één groep maximaal profiteert en een andere groep de dupe is. John Locke is een zeer belangrijke denker en hij blijft dat ook, maar zijn theorieën hebben keerzijden met gevolgen. Die moeten we kritisch bevragen, met hulp van denkers en tradities van buiten Europa.”

ADVALVAS

nr 3 — 27 september 2017

VIPs

Twee studenten van de master cardiovascular research, Annemijn Gregory en Jessie van Wezenbeek, ontvangen van de Hartstichting een Dekkerbeurs voor hun stages in de VS. Ze vertrekken in januari om een half jaar onderzoek te doen naar hartfalen. Universitair docent antropologie Marina de Regt krijgt een tweejarige subsidie van NWO voor een onderzoeksproject naar seksuele en reproductieve gezondheidszorg onder jonge Syrische vluchtelingen in Jordanië. De financiering is afkomstig van de afdeling Science for Global Development.

Jeroen Borst

Betty de Hart is benoemd tot hoogleraar transnationale families en migratierecht. Zij onderzoekt (juridisch, historisch en empirisch) de regels waarmee transnationale families te maken krijgen. Ook kijkt ze naar de denkbeelden achter deze regels.

Economie herstelt snel na ramp

ulkaanuitbarstingen, aardbevingen en een tsunami: Indonesië is in de recente geschiedenis door meerdere grote natuurrampen getroffen. Aloysius Gunadi Brata gebruikte het land daarom als ‘laboratorium’ in zijn onderzoek naar de impact van natuurrampen op

economische activiteit. Hierbij keek hij naar onder meer de ruimtelijke verdeling en naar de economische positie van bedrijven en huishoudens. Brata toont in zijn proefschrift aan dat de economische systemen zich na natuurrampen vrij snel hersteld hebben. Hij concludeert dat rampen weinig invloed hebben op de sectorverdeling van Indo-

Traagheid voorspelt dood

ij veel diersoorten luidt vertraging het einde van het leven in. Zo zijn ratten tot op hoge leeftijd snel, maar worden ze vlak voor het overlijden langzamer. Ook bij mensen zijn niet alleen verwardheid en vallen, maar is ook vertraging een geriatrisch symptoom. Dat blijkt uit het onderzoek waarop klinisch geriater Joost Sanders 13 september bij VUmc promoveerde. Hij

onderzocht of vertraging in loop- en denksnelheid bij ouderen een aanwijzing voor psychiatrische en lichamelijke ziekten is. Dat bleek inderdaad zo te zijn. Zo is een vertraagde loopsnelheid voorspellend voor een chronisch verloop van depressieve symptomen bij ouderen. Ook blijkt dat vertraagd denken het ontstaan van dementie voorspelt, dat vertraagd lopen vallen voorspelt en dat beide vertragingssymptomen overlijden voorspellen. (FB)

nesië en dat ze nieuwe kansrijke bedrijven niet tegenhouden om toe te treden tot de markt. Daarnaast is de bevolking eerder geneigd een verzekering af te sluiten wanneer zij de risico’s van een natuurramp hoger inschatten en meer kennis over verzekeringen hebben. (DD)

Zie proefschrift via tinyurl.com/agbrata.

Gokken

pelshows op televisie kunnen een soort natuurlijk experiment zijn waarin men keuzegedrag kan waarnemen. Door te kijken naar tv-shows en loterijen kunnen we menselijke keuzes bestuderen, stelt gedragseconoom Martijn van den Assem in zijn oratie. Het is hem opgevallen dat ondanks de grote bedragen die op het spel staan, de gemiddelde speler niet al te bang is om risico te nemen. Van den Assem stelt dat mensen pas echt gaan gokken als ze het gevoel hebben dat ze op verlies staan. (PB)

nr 3 — 27 september 2017

ADVALVAS

M. Jeremie Yoder

Irene Stengs is benoemd tot bijzonder hoogleraar antropologie van ritueel en populaire cultuur. Zij doet onderzoek in Nederland en Thailand en verdiepte zich onder meer in herdenkingsrituelen rondom André Hazes, de Schipholramp, MH17 en de Thaise koning Bhumibol.

onderzoeksnieuws

ensen beoordelen elkaar op hun lichaamslengte. Dat blijkt uit het onderzoek waarop Jill Knapen op 15 september bij Gedrags- en Bewegingswetenschappen promoveerde. Niet alleen worden lange mensen als succesvoller gezien. Zij ontdekte ook dat mensen die als succesvol gezien worden, langer worden geschat dan minder succesvolle personen. Knapen vond ook aanwijzingen voor het zogeheten Napoleoncomplex, waarbij korte mannen hun geringe lengte proberen te compenseren. Zij gedroegen zich bij competitieve interacties in het lab daadwerkelijk anders dan langere mannen. (FB)

Tegen uitstootvergunning gifgas

Zie proefschrift via tinyurl.com/Jillknapen

Snelste wielrenster

121,5 “ Aniek Rooderkerken verbrak met 121,5 km/u het Nederlands snelheidsrecord fietsen voor vrouwen.

ooderkerken werd getraind door VU-studenten bewegingswetenschappen, die volgens de nieuwste inzichten uit hun vakgebied een trainingsschema voor haar hadden opgesteld. Ze fietste het record op zaterdag 16 september in de Nevadawoestijn. De fiets was ontworpen door studenten van de TU Delft. (DD)

Meer hierover op advalvas.vu.nl>nieuws>18 september. ADVALVAS

nr 3 — 27 september 2017

Het is idioot dat de overheid chemiebedrijf Chemours in Dordrecht een vergunning heeft gegeven voor de uitstoot van perfluorisobuteen (pfib). Dat spul is net zo giftig en gevaarlijk als mosterdgas”, zegt Jacob de Boer, hoogleraar toxicologie. De overheid stelt dat het gas instabiel is en dat het daarom als het uit de schoorsteen komt al uit elkaar is gevallen voordat het de grond bereikt. “Maar wat als, zoals vaak gebeurt, het fabrieksproces afwijkt van de voorgeschreven procedures en dat spul toch op de grond terechtkomt? Bijvoorbeeld omdat het heel windstil is. Dan zijn de gevolgen niet te overzien”, voorspelt De Boer. Pfib is een stof die vrijkomt bij het maken van teflon. Chemours zou alle afvalstoffen binnen de fabriek moeten houden en daar moeten afbreken, vindt De Boer. Er zijn al Kamervragen gesteld over pfib. (WV)

‘Computers moeten de echte wereld begrijpen’ Crowdsourcing helpt systemen als Google Home, Siri en Spotify steeds slimmer te maken. Hoogleraar Lora Aroyo legt uit hoe. “Vijf jaar geleden kon Siri mij niet verstaan door mijn accent, nu kan ik van veraf en dichtbij, hard en zacht tegen Google Home praten – hij begrijpt me altijd. Wat computers nu kunnen, noemden we twintig jaar geleden sciencefiction. Maar hoe meer computers kunnen, hoe meer wij willen.

Daphne Damiaans

Succesvollen lijken langer

We kunnen de wereld niet langer vereenvoudigen tot binaire ja/ nee-antwoorden en moeten data leveren aan machines waarin de ambiguïteit van de echte wereld verwerkt is. Spotify moet begrijpen dat ik op vakantie andere muziek wil luisteren dan op mijn werk en dat de ochtend voor mij werktijd is, maar voor een dokter met nachtdienst vrije tijd. Daarom werk ik met platforms als CrowdTruth: testpersonen krijgen associatieve vragen voorgelegd gebaseerd op tekst, afbeeldingen en video’s. Zo bestuderen we het spectrum tussen ja en nee. Google Home weet nu dat op mijn vragen meerdere antwoorden mogelijk zijn én welke voor mij op dat moment het meest geschikt is, bijvoorbeeld omdat ik thuis ben en het ochtend is.” (DD)

Lora Aroyo is hoogleraar human computer interaction. Op 15 september hield ze haar oratie. Ze werkt ook voor Columbia University en IBM Watson.

Eerstejaars

Dit zijn de nieuwe lichten Hoe vind je een kamer? Hoe kom je in hemelsnaam de tentamenweken door? Volg de ups en downs van vier nieuwkomers in verschillende studies. Vanaf nu op advalvas.vu.nl. En hier de aftrap. DOOR FLOOR BAL FOTO’S PETER VALCKX

Merlijn Schoondorp “De eerste keer dat ik ging hospiteren, ging de trein niet verder dan Drachten. In paniek belde ik mijn vader, die heeft me uiteindelijk gebracht”, zegt Merlijn Schoondorp (19), eerstejaars aarde en economie. “De tweede keer liep ik vanaf de lift mee met een meisje dat ‘Bleek ik bij ook ging hospiteren. Tijdens de verkeerde het gesprek vroeg iemand naar het cadeautje dat ik mee hospiteeravond te zitten’ moest nemen. Dat was gek, want volgens mijn uitnodiging moest ik mijn favoriete sokken bij me hebben. Bleek ik bij de verkeerde hospiteeravond te zitten. Ik moest eigenlijk een gang verder zijn. Iedereen moest erg lachen, maar ik kreeg de kamer toch niet. Telkens vanuit Groningen komen en dan geforceerd leuk doen, werkt niet. Gelukkig mocht ik bij mijn oom en tante logeren, die wonen vlakbij Artis. Tijdens mijn introductieweek hoorde ik via via van een andere hospiteervond. Dit keer wist ik hoe het werkte. Het gaat er niet alleen om dat zij jou leuk vinden, het is ook handig dat jij een klik met de andere bewoners hebt. Vorige week ben ik alsnog naar Uilenstede verhuisd.” nr 3 — 27 september 2017

ADVALVAS

campus

Chris Hagi Borhan “Vorig jaar was ik meer professioneel voetballer dan student”, zegt economiestudent Chris Hagi Borhan (20). “Ik speelde altijd op topsportniveau, onder meer bij PSV Eindhoven, ADO Den Haag en NEC Nijmegen. “Mijn laatste club, Achilles ‘29, had veel financiële problemen ‘Vorig jaar was ik en degradeerde uit de Jupiler meer professioneel League. Ik kon bij Achilles voetballer dan wel op amateurbasis blijven, student’ maar koos zelf ervoor om weg te gaan. Tijdens mijn eerste studiejaar aan de Radboud Universiteit trainde ik vijf keer per week. Daarnaast ging ik zoveel mogelijk naar colleges. Veel hoorcolleges staan online en zo wist ik mijn propedeuse te halen. Toen duidelijk werd dat ik niet in Nijmegen zou blijven, zocht ik naar een universiteit waar ik mijn studiepunten kon meenemen. Nu speel ik als amateur bij Zoetermeer, in mijn oude woonplaats. Dat is twee stapjes terug. Overdag ga ik naar colleges en ’s avonds train ik vier keer per week. Voetbal is leuk, maar studeren is belangrijker voor me. Dat is mijn toekomst.”

ADVALVAS

nr 3 — 27 september 2017

Eerstejaars

Kesia Watson “Na een mbo- en een hbo-opleiding afgerond te hebben, zit ik nu voor het eerst op de universiteit”, zegt premasterstudent beleid, communicatie & organisatie Kesia Watson (24). “Ik ben heel erg benieuwd hoe het uit gaat pakken. ‘Ik ben erg De colleges vallen me tot benieuwd naar nu toe mee, ik vind alles mijn eerste erg interessant. Wel krijg beoordelingen’ je veel meer theorie en achtergrondinformatie dan op het hbo. Van tevoren had ik al veel over de studie opgezocht; ik wilde heel gemotiveerd kunnen beginnen. Ik ben erg benieuwd naar mijn eerste beoordelingen. Dat is wel spannend. Deze opleiding kun je niet aan de UvA doen, maar ik heb ook voor de VU gekozen omdat veel van mijn vrienden het hier naar hun zin hebben. Wat mij opvalt, is dat bij mijn studie in Breda meer mensen met allerlei accenten rondliepen. Die kwamen uit Zeeland, Limburg of Groningen. Hier komt bijna iedereen uit de buurt.”

nr 3 — 27 september 2017

ADVALVAS

colofon

onafhankelijk magazine van de Vrije Universiteit www.advalvas.vu.nl

Redactieadres De Boelelaan 1105 BelleVue, Kamer 1H-43 1081 HV Amsterdam redactie.advalvas@vu.nl Hoofdredacteur Marieke Schilp Redactie Floor Bal, Peter Breedveld, Daphne Damiaans (a.i.), Dirk de Hoog, Marieke Kolkman, Welmoed Visser Eindredactie Win Castermans, Welmoed Visser Secretariaat Anna Jansen (020) 5985630 secretariaat.advalvas@vu.nl Basis Ontwerp Luis Mendo - GOOD Inc.

Vormgeving Rob Bömer - rbbmr.nl Medewerkers Yvonne Compier, Peter Gerritsen, Martijn Gijsbertsen, Sanne Pieters, Dick Roodenburg (Griffioen), Lae Schäfer, Bas van der Schot, Peter Valckx, Berend Vonk Copyright HOP-kopij Hoger Onderwijs Persbureau, Amsterdam VU-advertenties zie secretariaat Commerciële advertenties Bureau Van Vliet (023) 5714745 Druk Tuijtel, Hardinxveld-Giesssendam

advertentie

VU University Press zoekt scout (4 uur p/w)

Teun Hoffman “Twee weken geleden ben ik het huis uitgegaan”, zegt Teun Hoffman (18), eerstejaars geneeskunde. “Ik woon al mijn hele leven in Amsterdam, dus ik ben ‘Gek om thuis te al anderhalf jaar geleden komen in een huis begonnen met rondvragen of waar je ouders niet iemand iets wist. Toen kwam wonen’ ik dit huis tegen. Samen met mijn beste vriend woon ik in het centrum, we hebben drie heel kleine verdiepingen. Het huis is nog niet helemaal af, maar het bevalt me prima. Mijn leven is niet heel erg veranderd, ik weet al waar alles in de stad zit. Het is gek om thuis te komen in een huis waar je ouders niet wonen. Mijn moeder zei wel: Als je het huis uitgaat, moet je zelf je was doen. Ze wonen in de buurt, dus ik eet er nog regelmatig. Of ik verder alleen op chips en diepvriespizza’s leef? Nee, mijn huisgenoot is chef-kok, dus die is goed in boodschappen doen.” ADVALVAS

nr 3 — 27 september 2017

VU University Press is al ruim 35 jaar een begrip op de campus. Sinds de oprichting in 1981 heeft de uitgeverij meer dan 1200 titels uitgebracht, de meeste van wetenschappers verbonden aan de VU en het VUmc. Het fonds bestaat uit studieboeken, monografieën, bundels, dissertaties, Festschriften en studievaardigheidsmateriaal, in het Engels en in het Nederlands. Op korte termijn zoekt de uitgeverij een scout voor vier uur in de week. Taken: • VU- en VUmc-medewerkers informeren over de uitgeverij • hun publicatieplannen en -wensen in beeld brengen • contact leggen met de uitgever. We zoeken iemand met een academische titel én met flair. Iemand die goed Engels spreekt, in staat is een netwerk op te bouwen en enthousiast wordt van acquisitie. Aanstelling voor een periode van een half jaar, ingaand 1 november 2017. Flexibele werktijden. Interesse? Bel met uitgever dr. Jan Oegema, 020 - 598 4009. Elke middag na 13:00 uur. www.vuuniversitypress.com

VU Uitgeverij advertentie_scout_def.indd 1

VU University Press 19

13-09-17 14:17

Professionalisering

Onderzoekers praten regelmatig met collega’s over hun werk. Docenten doen dat veel minder, terwijl ze toch veel van elkaar kunnen leren, stelt psycholoog Thea van Lankveld in haar proefschrift. DOOR DIRK DE HOOG FOTO PETER GERRITSEN

Docenten, ga eens bij collega’s kijken

“

Docent aan een universiteit is een echt vak, maar veel docenten ervaren het als een eenzaam beroep”, zegt Thea van Lankveld. Ze werkt al ruim vijftien jaar bij wat nu de Learn! Academy VU heet, waar ze onder meer trainingen voor universitaire docenten verzorgt. Zij promoveerde op een onderzoek naar het effect van de cursus Basiskwalificatie Onderwijs (BKO) bij docenten van VUmc. “Docenten bij de opleiding geneeskunde komen van allerlei afdelingen, waar ze arts of onderzoeker zijn. Ook de tutoren in het eerste jaar. Regelmatig zijn zij de enigen van de directe collega’s die zo’n onderwijstaak hebben. Daardoor wisselen ze weinig ervaringen uit. Als je die tutoren bij elkaar brengt, zodat ze met elkaar kunnen praten, krijgen ze duidelijk een positiever beeld van hun taak als docent”, zegt Van Lankveld. Zo’n effect ziet zij ook bij docenten die de BKO-cursus volgden: “Die mensen zijn zelf vaak goed gemotiveerd om onderwijs te geven. Maar ze ervaren in hun omgeving dat onderwijs geven een lagere status heeft dan onderzoek doen. Het gaat om publiceren. Door samen met andere docenten zo’n cursus te doen,

zien ze meer de positieve kanten van het docentschap.”

In je eentje een vak geven Haar ervaring is dat beginnende docenten onderwijs geven soms onderschatten. Dat het iets is wat je erbij doet. Dat valt dan nu en dan best tegen, wat hen onzeker maakt. Van Lankveld: “Onderwijs geven is complex. Het is een professionele bezigheid waarvoor je vaardigheden moet leren. Voor het basisonderwijs en de middelbare school heb je een diploma nodig, maar voor universitair docent niet. Nu ja, tot voor kort dan. Want nu is het halen van de basiskwalificatie wel een voorwaarde voor een vaste aanstelling.” Trainen van docenten is dus belangrijk om het onderwijs te verbeteren, en om het welbevinden van de medewerkers zelf te bevorderen, maar alleen training is niet voldoende volgens Van Lankveld. “Onderzoekers werken vaak samen in een team waar ze met elkaar over hun bezigheden praten. Maar docenten geven meestal in hun eentje een bepaald vak. Binnen een opleiding weten docenten vaak niet eens wat hun collega’s precies doceren. Dat zou je veel meer samen moeten delen door bijvoorbeeld het opzetten van docentcommunity ’s, waar-

nr 3 — 27 september 2017

ADVALVAS

ONDERWIJS

bij docenten bij elkaars colleges gaan zitten en die vervolgens samen bespreken.”

Succesvolle juniordocenten Gelukkig ziet ze ook goede praktijken. Bij één daarvan is ze zelf betrokken als trainer. “Bij de faculteit Bètawetenschappen zijn juniordocenten aangesteld die vooral in het eerste jaar onderwijs verzorgen. Die krijgen een intensief begeleidingsprogramma. Ze komen regelmatig bij elkaar voor intervisie en bespreken elkaars ervaringen. Dat werkt goed. En studenten zijn enthousiast. Verschillenden werden genomineerd als docent van het jaar.” Voor de duidelijkheid: Van Lankveld legt de schuld voor de vereenzaming van de docent niet bij het individu. “Het universitaire systeem is al decennia uit balans. De druk om te publiceren is enorm groot. Docenten hebben het gevoel dat ze vooral daarop worden afgerekend. Dus door veel tijd en energie in je onderwijs te steken, doe je je eigen carrière tekort. En daar komt het rendementsdenken in het onderwijs nog bovenop. Het gaat om zo efficiënt mogelijk zoveel mogelijk studenten snel aan een diploma te helpen.” Maar ze is optimistisch. “Ik heb het gevoel dat het tij aan het keren is. Het inzicht groeit dat onderwijs een van de hoofdtaken van de universiteit is. Zo is er een kader opgesteld voor het beoordelen van onderwijsprestaties van docenten, zodat je zelfs onderwijsprofessor kunt worden. Aan de top leeft dat inzicht wel. Nu moet het nog doordringen in de praktijk. Daar moet de balans tussen onderwijs en onderzoek worden hersteld.” Van Lankveld voelt zich geen roepende in de woestijn. “Een van mijn promotoren, Jos Beishuizen, hield vijftien jaar geleden al een pleidooi om de universiteit om te vormen tot een community of learners waar docenten en studenten van elkaar leren. Dat is natuurlijk ook onderdeel van de bruto academische waarde. We staan op een kruispunt. Gaan we het nu ook echt doen?”

Thea van Lankveld: ‘Intervisie, elkaars ervaringen bespreken, dat werkt goed’ ADVALVAS

nr 3 — 27 september 2017

Thea van Lankveld promoveerde 20 juni op de dissertatie: ‘Strengthening medical teachers’ professional identity: Understanding identity development and the role of teacher communities and teaching courses’.

advertentie

Amino: ‘Ik ben gevlucht uit Somalië. Nu wil ik graag weer studeren.’ Geef om talent en maak deze studie mogelijk! Kijk op www.uaf.nl UAF_Advalas_1/1_pag_205x264mm.indd 1

25-02-16 14:10

Buitenlandbloggers

advalvas.vu.nl

Standplaats

Buffalo (VS) (#2)

m 6 uur begon de football game, maar ik liep al naar de ingang toen de deuren werden geopend. Er was mij namelijk verteld dat de eerste 1500 mensen een T-shirt kregen, maar die zag ik nergens liggen. Eenmaal op de tribune zag ik aan de overkant mensen binnenstromen met shirtjes in hun handen. Ik ben meteen opgestaan en heb het blauwe spoor gevolgd, wat leidde tot het bezitten van mijn eerste echte UB-shirt. Tevreden liep ik terug naar mijn zitplek, waar ik vervolgens drie uur lang heb uitgezeten op een ijzeren bankje. Voor mijn gevoel bestond het spel uit vijf seconden actie en dan weer tien minuten niks. Er waren veel pauzes en tussendoor werd er ook reclame afgespeeld. Ik betrapte mezelf erop dat ik meer aandacht besteedde aan het hele gebeuren eromheen, dan aan het kijken van de game. De helft van het publiek was al weggelopen na de eerste helft. Ik begrijp ze wel. Ik wilde eigenlijk ook al weggaan, maar ik vond dat ik dat niet kon maken de eerste keer. Dus heb ik mij vooral vermaakt met de muziek en de cheerleaders. Mijn avondeten bestond uit een hotdog en popcorn. Ik was net een echte Amerikaan. Begrijp me niet verkeerd, ik had het niet willen missen, maar ik denk dat ik de volgende game toch oversla. KIMBERLY HERMANS derdejaars literatuur en samenleving

ADVALVAS

nr 3 — 27 september 2017

Montréal (#1)

k hield geen rekening met grote cultuurverschillen tussen Nederland en Canada. En volgens mij zijn die er ook niet. Ik kwam er wel achter dat het in Canada niet gewaardeerd wordt als je luid praat op straat of in de bus. En laten mijn Nederlandse vrienden en ik nou nét iets harder praten dan de gemiddelde Canadees (oepsie). Ook is het hier gebruikelijk om in een rij te wachten op je beurt voor het openbaar vervoer. Dat was in het begin even wennen, zeker als je gewend bent om in Amsterdam te vechten voor je leven als je verzekerd wil zijn van een plek. De introductieweek van Concordia University heet Frosh Week. En man, wat was dat leuk - en typisch Noord-Amerikaans. Gratis onbeperkt bier en wijn op de campus, je eigen pul, een overvloed aan fastfood, een festival en eindeloos veel feesten. Frosh Week leeft hier echt in de hele stad, student of geen student. Ik keek er na een tijd ook niet meer van op als een vreemde mij op straat ‘Happy frosh week!’ wenste. Sinds 5 september is hier het serieuze leven begonnen, en ik ben benieuwd hoe me dat gaat bevallen. En of dat leven ook wel écht zo serieus gaat zijn. MIKE MEGENS Derdejaars communicatie- en informatiewetenschappen

Uppsala (#2)

e leren over de rechtsgeschiedenis van een aantal landen en enkele hebben we al behandeld, zoals de Verenigde Staten, Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Zweden. Het tempo ligt wel hoog, we moeten twee keer per week in groepjes presenteren. Hiervoor moeten we veel lezen en we krijgen af en toe ook een hoorcollege. Dit was vooral de eerste week erg wennen, maar gelukkig heb ik een fijne groep, dus we kunnen elkaar veel helpen. Mijn groepje is erg gemixt, de meerderheid komt uit Europa en de rest uit Australië, Mexico en de VS. Ik heb ook al mijn eerste les Zweeds gehad. Dit vond ik echt superleuk, want het lijkt behoorlijk veel op het Nederlands. Ik kan nu al een aantal dingen zeggen, zoals waar ik woon, vandaan kom en welke talen ik spreek. Dus ik spreek lite svenska (een beetje Zweeds). De lerares heet Bea en leert ons alles op een leuke manier. Zij vertelde dat er in Zweden veel dialecten zijn. In het noorden zeg je blijkbaar al ja wanneer je inademgeluid maakt. Dat verbaasde me echt heel erg. SARAH SIMONS Derdejaars rechten

Naar het buitenland? Volg onze bloggers op advalvas.vu.nl/blogs&columns

Ga jij voor je studie naar het buitenland? En wil je daarover bloggen op onze website? Stuur een mailtje naar redactie.advalvas@vu.nl.

ingezonden mededeling

E: usr@vu.nl | FB: StudentenraadVU | HG StudentenDOk, kamer OD-12 De universitaire studentenraad is het medezeggenschapsorgaan van en voor studenten van de VU. De raad houdt zich vooral bezig met de kwaliteit en toegankelijkheid van het onderwijs en het studentenbeleid van de VU. De raad overlegt hierover geregeld met het college van bestuur.

Beter omgaan met stress Het academisch jaar is weer helemaal op gang. De introductieperiode is al weken voorbij en de VU-student heeft de collegezalen weer gevonden. Met de start van het nieuwe studiejaar voelen veel studenten ook meteen een enorme prestatiedruk. Bij eerstejaars is deze druk bekend; zij komen in een totaal nieuwe omgeving die behoorlijk hoge eisen stelt. Maar niet alleen eerstejaars hebben hier last van. Ouderejaars ervaren die stress ook. Denk aan de lening bij DUO, het bijbaantje en het idee dat een jaar bestuurservaring je een streepje voor geeft. Dat alles in combinatie met je studie geeft een dodelijke cocktail aan stress. Gelukkig biedt de Vrije Universiteit begeleiding aan haar studenten. Dit varieert van advies over je studie en de mogelijke stappen naar de arbeidsmarkt, maar ook psychologische hulp. Daar kun je onder meer die prestatiedruk bespreken en hulp krijgen voor zaken waar je zelf niet uitkomt. De universitaire studentenraad vindt dit een geweldige voorziening van de VU. Jammer genoeg merken wij dat veel studenten de weg niet altijd weten te vinden naar die begeleiding en hulp. Waardoor ze er helaas geen gebruik van kunnen maken. En dat is ontzettend jammer. Er moet dus snel meer helderheid komen over de hulp en begeleiding die de VU aanbiedt. Het feit dat veel studenten, op elk niveau, lijden aan grote prestatiedruk is een extra stimulans om studiebegeleiding duidelijker op de kaart te zetten. De USR gaat zich daarom dit studiejaar extra inzetten om de studentgerichte ondersteuning te vergroten.

Het welzijn van studenten hoeft niet in gevaar te komen met de voorzieningen die er al zijn; studentenbegeleiding is aanwezig en het moet makkelijk zijn om hier gebruik van te maken. Schroom daarom niet om die hulp te zoeken. Heb je vragen over de organisatie van de VU, twijfels over studiekeuze of zijn er persoonlijke omstandigheden waarvoor je aandacht wilt? Heb je veel stress? Praat erover met experts! Door jouw zorgen te bespreken help je ook andere studenten met gelijksoortige vragen of problemen. Als jij hulp zoekt, kan de VU haar ondersteuning van studenten nog beter verzorgen en op die manier ook het onderwijs weer verbeteren. Koen Voors, coördinator onderwijs en onderzoek k.voors@studentenraadvu.nl

wat er verder speelt Een selectie uit de onderwerpen waarover de USR nu nadenkt en/ of onderhandelt: • Medezeggenschapsrechten. De opleidingscommissies (olc’s) beschikken vanaf dit studiejaar over meer medezeggenschapsrechten. Vanwege de installatie van de nieuwe olc’s in oktober houdt de USR nauw contact met zowel de facultaire studentenraden als de olc’s en biedt hulp waar mogelijk. • Studieplekken. Met de eerste tentamens in zicht komen ook de studieplekken weer ter sprake. Niet elke student vindt het prettig om thuis te studeren. De UBVU biedt veel mogelijkheden hiervoor, maar nog lang niet genoeg. Daarom komt er dit jaar een pilot om de beschikbaarheid van studieplekken op de VU beter zichtbaar te maken voor studenten. Vorig jaar zijn er al meer studieplekken gekomen. Als USR willen we nóg meer studiemogelijkheden bieden, zeker tijdens de tentamenweken.

Erwin Binneveld directeur nieuwe klanten Spar University

opinie

‘Studenten zéggen alleen maar dat ze gezond willen eten’ Studenten zeggen gezond te willen eten, maar kopen vervolgens frikandelbroodjes. Daarom wil Erwin Binneveld van Spar University producten verkopen die in elk geval niet ongezond zijn.

Door FLOOR BAL ullie verkopen sinds deze zomer ‘superhealthy’ producten die volgens een voedingswetenschapper niet veel voor je gezondheid doen. “Tja, studenten roepen heel hard dat ze gezonde en duurzame voeding belangrijk vinden. Maar daar handelen ze vervolgens niet naar. Wij proberen ze op een niet-belerende wijze op gezondere opties te wijzen. Op die manier proberen we een discussie los te maken.”

banaan is hier dubbel zo duur als in mijn eigen supermarkt. “Je moet ons niet vergelijken met een standaard Jumbo, maar met de AH-to-go. Dan zijn we altijd goedkoper. En groente en fruit zijn via onze app vaak in de aanbieding, dan krijg je er twee voor de prijs van één. En het is nog fair trade ook.”

Een discussie? Er staat toch geen vraagteken achter Superhealthy? “In onze andere winkels staan deze producten recht tegenover de schappen met ongezonde producten. Dan zie je studenten echt overleggen: zullen we voor het gezonde kiezen of toch voor het lekkers? En alles wat in die vakken staat, voldoet aan eisen die door onze eigen voedingsdeskundigen zijn opgesteld. Een mueslireep vult net als chips de maag. Maar uiteindelijk is een mueslireep toch een betere keuze.” Waarom zijn producten als groente en fruit dan zo duur bij jullie? Een

ADVALVAS

nr 3 — 27 september 2017

Superhealthy? Voedingswetenschapper Coosje Dijkstra analyseerde voor Advalvas hoe gezond de producten in het ‘Superhealthy’-vak van de Spar op de campus zijn. Hoewel Dijkstra enthousiast is over de nieuwe watertapinstallatie en het feit dat de Spar moeite doet om bezoekers op andere keuzes te wijzen, blijft het daarbij. Want op de vraag wat er echt gezond is in dit supergezonde schap moet zij even nadenken. “Het is flauw om alleen het fruit en de avocado te noemen. Maar de rest doet niets voor je gezondheid”, aldus Dijkstra.

Het koken van een gezonde maaltijd is met ingrediënten van de Spar ook moeilijk. Jullie verkopen bijna geen groente meer. “Dat klopt. Die artikelen lopen gewoon niet. Uiteindelijk bepaalt de doelgroep wat we verkopen. Uit onderzoek blijkt ook dat studenten wel een passie voor food en lekker eten hebben, maar zelf niet meer koken. Daarom zijn we nu op zoek naar kanten-klaarmaaltijden die duurzaam geproduceerd en gezonder zijn.” De best verkochte producten onder tieners zijn energydranken, chips en frikandelbroodjes. “Daar zijn toch moeilijk gezonde alternatieven voor te vinden. We kijken of we ook vegetarische frikandelbroodjes kunnen aanbieden. En onze eigen top-vier goed verkochte producten ziet er anders uit: inderdaad zijn frikandelbroodjes populair naast croissants, appels en bananen. Dus dat valt eigenlijk best mee.”

Lees meer op advalvas.vu.nl>nieuws>8 september>De Spar is zo gezond nog niet.

Erwin Binneveld

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl.

Studentenhuisvesting

De Amsterdamse universiteiten verergeren de woningnood onder studenten door het aantal buitenlandse studenten fors te verhogen, vindt SP-wethouder Laurens Ivens.

‘Als je studenten werft, moet je een eerlijk verhaal vertellen’ scholen dat er de komende vier jaar 8.000 extra studenteneenheden nodig waren. DOOR DIRK DE HOOG Dat aantal gaan we halen. Er zijn nog nooit zoveel studentenkamers in de stad geweest als nu. Toch wordt nu gezegd dat vindt dat er minder Amsterdam een tekort heeft van 12.000 buitenlandse studenten kamers. Hoe kan dat? Hoe zit het dan naar Amsterdam met de meerjarenprognoses ? Dit voormoeten komen? “Ik ben jaar kreeg ik te horen dat er nu extra veel niet tegen internationale internationale studenten naar de stad studenten. Nationaliteit komen. Ik kan niet in een paar maanden maakt me geen moer tijd honderden nieuwe studentenkamers uit. Waar het mij om gaat is dat als je uit de grond stampen. Ik wil samen met studenten werft, je een eerlijk verhaal de onderwijsinstellingen moet vertellen. Ze hebben en studentenhuisvesters meer nodig dan alleen een goed meerjarenplan een goede opleiding. ‘Nationaliteit maken. Maar universiteiDus ook huisvesting. maakt me geen ten moeten niet alleen aan Amsterdam heeft nu moer uit’ hun eigen belang denken eenmaal een moeilijke en ongebreideld studenwoningmarkt. Maak dat ten werven om zo meer ook duidelijk. Aspirantgeld binnen te halen. Ze studenten moeten dan moeten ook meewegen wat de afweging maken op de gevolgen voor de stad grond van studie, stad en zijn. En voor de studenten woningmarkt. Nationale die hier komen.” studenten kunnen ervoor kiezen om nog even thuis te Universiteiten zeggen dat studenblijven wonen. Buitenlandse studenten tenhuisvesting op de woonagenda niet, en ze hebben meestal ook geen tot 2025 er bekaaid vanaf komt. “Dat goed netwerk om tijdelijk onderdak te verbaast me. Er loopt nu een actieplan tot vinden. Zonder goede opvang zijn die en met 2018 om die 8.000 extra eenheden overgeleverd aan huisjesmelkers.” te realiseren. In de woonagenda stelde ik dat er een vervolg op dat actieplan Dus er moeten gewoon meer kamers moet komen. Maar voorjaar 2018 zijn er komen. “Toen ik in 2014 wethouder gemeenteraadsverkiezingen. De invulling werd, zeiden de universiteiten en hoge-

U 26

SP-wethouder Laurens Ivens

nr 3 — 27 september 2017

ADVALVAS

campus

van dat plan is aan het volgende gemeentebestuur. Dus studenten, stem op de goede partijen.” De betaalbaarheid van kamers is ook een groot probleem. Wat gaat u daaraan doen? “We halen inderdaad niet de afgesproken norm van zestig procent nieuwe kamers onder de 414 euro. Als wethouder heb ik niet altijd de macht om vooraf huurprijzen vast te leggen. Zeker niet bij projecten van particuliere beleggers. Daarom wil ik vooral met woningcorporaties in zee gaan. In de woonagenda staat dat op bouwgrond die de gemeente uitgeeft veertig procent van de woningen in de sociale huursector moet vallen. Dat is nu dertig procent en op sommige locaties zelfs lager. Dat kunnen studentenwoningen zijn. Bovendien gaat die norm ook gelden voor transformatieprojecten, zoals het ombouwen van kantoren naar woningen. Om die veertig procent sociale huur te halen is het voor investeerders aantrekkelijk om ook studenteneenheden te realiseren. Daarvan kun je er per vierkante meter tenslotte meer kwijt dan grotere woningen. En dus ook een redelijk rendement halen.” Moeten buitenlandse studenten in de regio gaan wonen? “Toen ik twintig jaar geleden aan de UvA ging studeren, kreeg ik een kamer op Uilenstede. Veel medestudenten vonden dat ontzettend ver weg. Maar ik heb er een geweldige tijd gehad. Ik denk dat veel studenten nu ook tevreden wonen in Diemen, Zuidoost, Noord en Nieuw-West. We moeten zeker in de regio kijken, maar dan voor álle groepen woningzoekenden. Ook voor middenhuurders en rijke zakenlieden. Anders dreigt Amsterdam er alleen nog maar te zijn voor de echt welvarenden. We willen juist een ongedeelde stad. Het motto van dit stadsbestuur is: Amsterdam is er voor iedereen. En dat wil ik graag zo houden.”

Reageren? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. ADVALVAS

nr 3 — 27 september 2017

onderwijs

So you think you can teach Wie weet van een hoorcollege een inspirerende sessie te maken? Student-reporter Joeke Berg schuift aan. Deze keer: het hoorcollege filosofie en pedagogiek van Edwin Koster. rijk pedagogisch uitgangspunt. Inzichten 11-09-2017|HG-02-A00. Edwin verwerf je niet door ze voorgeschoteld te Koster is seniordocent bij de afdeling krijgen, maar door zelf na te denken.” Filosofie en staat voor de taak een groep De docent filosofie probeert zijn studenpedagogiekstudenten de beginselen van ten over de drempel te helpen, “het klinkt de filosofie bij te brengen. Dit tweede allemaal heel ingewikkeld, maar het college in de reeks wijdt hij volledig aan antwoord kan heel simpel zijn”, en weet de ideeën van de oude Grieken Socrates de complexe materie terug te brengen tot en Plato. Bij aanvang checkt Koster menselijke proporties. “Socrates was dus even of de zaal de essentie van de voor een vrij irritant iemand die de hele tijd dit college voorgeschreven artikelen bleef doorvragen. Stel je heeft begrepen. Uit het voor hoe ergerlijk het is als rumoer dat volgt, valt je rustig door de Kalverop te maken dat dat niet straat loopt en Socrates echt het geval is. Toch Helder en tegenkomt. Hij begint hebben de tweedejaars gestructureerd met een simpele vraag pedagogiek zich allercollege met dito en zodra je antwoord minst uit het veld laten sheets geeft, kom je niet meer slaan door de kennelijk van hem af: Hoe bedoel je nogal abstracte teksten, dat precies? Klopt het wel want bijna twee uur lang Aan het einde wat je zegt? In tegenstelwordt er aandachtig te abstract ling tot zijn leermeester geluisterd en vooral driftig was Plato, volgens Koster, meegetikt. Koster schetst vrij normaal. “Totdat hij, aan de hand van simpele, helaas voor hem, Socrates heldere sheets de kern ontmoette.” Toch raakt van het verhaal van de de docent de zaal aan het eind van het grote denkers. Hij weet de bij vlagen wat college kwijt. Na het uiteenzetten van cryptische theorieën heel behapbaar en Plato’s kenleer en het tonen van een duidelijk over het voetlicht te brengen vrij vaag filmpje in een poging de boel en krijgt het ook nog eens voor elkaar om wat te verduidelijken, zijn de studenten af en toe een link met de pedagogiek te het spoor bijster. Er wordt steeds meer leggen. “Aristoteles meende dat de filosohardop gezucht, gesteund en gepraat en fie ontstond omdat er vrije tijd was. Net dat ontgaat Koster niet. Schoorvoetend als de pedagogiek. Systematisch nadenintroduceert hij zijn laatste sheet. “Ik heb ken over opvoeding is ook geen eerste er nog eentje… kan het nog?” Maar de levensbehoefte. Daar heb je tijd voor meeste laptops zijn al dichtgeklapt. nodig. Socrates formuleerde een belang-

�

advertentie

ZATERDAG 7 OKTOBER

BACKSTAGE BIJ DE VU

sterrenkoepel, Erik Scherderâ&#x20AC;&#x2122;s wereld, robot arena, minicursus archeologie, hacker workshop en meer 12.00 -17.00 UUR, DE BOELELAAN 1105 VU.NL/WVDW

#WVDW

PERSONEELSPAGINA

ONDER REDACTIE VAN COMMUNICATIE & MARKETING VU JAARGANG 9, NUMMER 12, 19 SEPTEMBER 2017

VU-WEEKEND VAN DE WETENSCHAP Op zaterdag 7 oktober doet de VU mee aan het Weekend van de Wetenschap. Onder het motto ‘Kom backstage bij de VU’ kun je wetenschappers ontmoeten in meer dan 50 workshops en mee doen aan proefjes en experimenten. Speciale gast is VU-hoogleraar en ambassadeur van het landelijke Weekend van de Wetenschap, Erik Scherder. Hij opent de dag om 12.00 uur met een interactief college voor jong en oud over de werking van ons brein. Het belooft een mooie dag te worden!

Onze wetenschappers richten zich speciaal op bezoekers van jonge leeftijd om de universiteit deze dag voor iedereen van 6 jaar en ouder toegankelijk te maken. Dus kom met je familie, vrienden, partner én kinderen en laat zien op welke veelzijdige universiteit jij werkt of studeert.

BEKIJK ONZE ACTIVITEITEN 12.00 uur Openingscollege met Erik Scherder Activiteiten vanaf 6 jaar • Arts van de toekomst • Bekijk je eigen spuug • Ben jij slimmer dan een muis? • Botten komen tot leven • Bouwen met Minecraft • Check je gehoor • Dat ruikt naar poep • Dansen met robot Zora • Genen zijn de baas • Groot piñata experiment • Hartslag op hol • Health Lab • Het kleinste kamertje • Human Power Team • Kijk je ogen uit • Medisch-wetenschappelijke illustraties • Neem je eigen DNA mee naar huis • Overstromingspracticum • Rechtbank in actie

• • • • • • • • • •

Robot Arena Sterrenkoepel T.rex Trix op de VU Test je balans Test je brein Test je geheugen en aandacht Uitgestorven voorlopers van de mens Van schatgraver tot archeoloog Welke stof past er op de receptor? Wondere wereld van de hersenen

Activiteiten vanaf 10 jaar • Alarmen van je lichaam • Bekijk de vaatjes in je tong • Experimenteren in het Brandlab • Feit en fictie over hersenen • Hacken voor dummies • Hersenen onder de microscoop • Isoleer DNA uit je speeksel • Kijk in je hersenen met EEG

MEER INFORMATIE OP VU.NL/WVDW

• • • • • • • • •

Kunst en design op de VU Campus Microscoop voor super kleine cellen Natuur en Native Americans Pizza eten met wiskunde Praten met robots Rondleiding simulatiecentrum Studenten voor Lekker Fit Symmetrie in de natuur Virtual Realitycursus voor hoogtevrees

Activiteiten vanaf 14 jaar • Doe mee aan echt hersenonderzoek • Gezonde Supermarktcoach • Hoe lees jij stripverhalen? • Levend Kieskompas • Meet je hartslag met je smartphone • Wat maakt helpen moeilijk? • Wie is een goede leider?

Muziek

Eten

Brouwerij Troost

Tubular Bells Sandra & Jeroen van Veen Tubular Bells Vrijdag 13 oktober Aanvang 20.30 uur Toegang: € 13,50 (studenten) € 17,- (medewerkers VU) griffioen.vu.nl

n 1972 ging ik aan de VU studeren. Who cares? Oké, in 1972 verscheen Tubular Bells van de toen eveneens 19-jarige Mike Oldfield. De elpee week nogal af van wat er verder in mijn platenkast stond. Een mix van minimal music en classic rock, aan één stuk door, zonder zang en alle instrumenten gespeeld door het wonderkind zelf. Fascinerend. De muziek werd later onder meer gebruikt voor de film The Exorcist en door clownsduo Bassie en Adriaan. Vijfenveertig jaar na dato brengt pianoduo Sandra en Jeroen van Veen een compilatie van Tubular Bells en de twee later verschenen vervolgalbums. Zus Sandra en broer Jeroen spelen op diverse (ook digitale) piano’s om de gelaagdheid van de oorspronkelijke muziek op het podium te brengen. Ogen dicht, luisteren. Dick Roodenburg publiciteitsmedewerker Griffioen

FOTO Studio van Berlo

Cultuurcentrum Griffioen

CONCEPT Een brouwerij die haar eigen bier schenkt in een hip restaurant. Wij zitten in de Pijp, ze hebben ook een filiaal in het Westerpark. SFEER Door de ruime inrichting, de brouwketels achterin het restaurant en de bar met vele bieren op de tap is de sfeer erg goed. Zowel binnen als buiten is het vaak gezellig druk, maar er is vrijwel altijd nog plek. ETEN Mijn tafelpartner bestelt de Classic-burger, een burger met cheddar, bacon, sla, tomaat, augurk en chilipepers, die naast de burger liggen en naar smaak toegevoegd kunnen worden. Ik neem de spicy pulled beef taco: tortilla’s met guacamole, tomatensalsa en draadjesvlees. Samen delen we een portie frites. Beide gerechten worden mooi geserveerd op een stevige houten plank. We drinken er Session-bier bij. Ik ben erg tevreden over mijn taco, die zoals de naam al aangeeft enigszins pittig is. Ook de burger is prima, met een heerlijk knapperig broodje en vlees dat helaas net iets te lang gebakken is. Aangezien wij goed gevuld zijn na ons hoofdgerecht, kiezen we voor nog een drankje in plaats van een dessert. BEDIENING Gezellig, met tijd en aandacht voor de gasten. TIP Probeer de verschillende bieren, of huur voor een groep een eigen tap. AANRADER Zeker, vooral leuk voor een hapje en drankje met vrienden. PRIJS Het eten en de drankjes zijn qua prijs zoals je ze verwacht in de Pijp. Als je niet te veel drinkt ben je voor 50 euro met z’n tweeën klaar. BROUWERIJ TROOST Cornelis Troostplein 21 brouwerijtroost.nl Xander Hut, masterstudent finance

Wil je ook GRATIS UIT ETEN, in ruil voor een restaurantrecensie? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. nr 3 — 27 september 2017

ADVALVAS

Uilensteders

Zelfs op 10 hoog vindt de natuur mij Lisa Ensing 24 Master communicatiewetenschap (mediapsychologie) Rode toren

“

Het is een jungle op mijn balkon. Vorig jaar begon ik met de moestuintjes van Albert Heijn. Nu heb ik een stuk of dertig planten op mijn moesbalkon staan. Vorig jaar schreef ik mijn masterscriptie en deed ik een bestuursjaar. Als je de hele dag aan het tikken bent, is het fijn om daarna met je vingers in de aarde te zitten. In het begin van de lente ben ik zo’n drie uur per week bezig met tuinieren. Nu steek ik vooral veel tijd in water geven, zo’n tien emmers per keer. Al woon ik op de tiende verdieping, de natuur weet me wel te vinden. Naast spinnen en bijen vond ik laatst zelfs een sprinkhaan op mijn balkon. Met al die planten die over mijn reling hangen, vraag ik me alleen af of mensen niet denken dat ik het gekke plantenvrouwtje van Uilenstede ben.

instagram@moesbalkon Door Floor Bal Foto Peter Valckx

Wil je ook in Uilensteders? Mail naar redactie.advalvas@vu.nl. ADVALVAS

nr 3 — 27 september 2017

Sanne & Lae

Studieschuld

tekst Sanne Pieters tweedejaars sociologie illustratie Lae Schäfer student Comic Design, ArtEZ (Zwolle)

an over mijn studieschuld nadenken krijg ik boze gedachten. Het liefst blijf ik gewoon weg van de DUO-pagina, waarop die studieschuld jaar na jaar een beetje zich opstapelt. Ik bedoel, ik weet heus wel dat hij groeit. Daar heb ik die pagina niet voor nodig. Vergeleken met anderen valt mijn schuld wel mee. Vanwege die eerder genoemde boze gedachten heb ik mijn lening nooit aangezet. Toen ik begon met studeren, oma vertelt, kreeg ik nog studiefinanciering waarmee ik naast mijn bijbaantje net rond kon komen. Het afgelopen jaar hield ik door freelance klussen het hoofd boven water. Maar omdat ik dit jaar extra vakken volg, kan ik minder werken naast mijn studie en moet ik twee opdrachtgevers laten vallen. Dat betekent dat ik eigenlijk niet meer kan rondkomen. Mijn vrienden zijn het erover eens dat ik mijn lening aan moet zetten. “Iedereen leent, joh”, zegt een vriendin, “we leven allemaal om die lening heen.” Een andere vriend

begrijpt het probleem sowieso niet: “Net of jij dat ooit gaat kunnen terugbetalen”, zegt hij. Ik vind dat niet geruststellend. Later lig ik thuis op de bank nog eens na te denken. Logisch dat mijn vrienden vinden dat ik moet lenen, een gedeelde studieschuld is halve smart natuurlijk. Maar ik bedenk dat ik ook de mening nodig heb van iemand die er niet zo veel baat bij heeft als ik mijn lening aanzet. Iemand met verstand van dit soort zaken. Daarom bel ik DUO. Na veertig minuten krakende wachtmuziek wordt de telefoon opgenomen door een vrouw die ik vanwege haar stem op z’n minst ouder dan mezelf schat. Ik leg haar mijn vraag voor. “Leen je dan helemaal niets?” vraagt de vrouw verbaasd. “Nee”, zeg ik. “Hoe kom je dan rond?” vraagt de vrouw. “Ik werk”, zeg ik. De vrouw begint te lachen. “Lieverd, dat ga je de rest van je leven nog doen, geloof me. Hoe oud ben je?” vraagt ze. Ik zeg dat ik bijna vijfentwintig ben. De vrouw begint nu echt te schateren. “O, jij gaat écht tot je dood nog moeten werken”, zegt ze opgewekt. Die avond zet ik schoorvoetend mijn lening aan.

nr 3 — 27 september 2017

ADVALVAS