HET MAGAZINE VAN CURSUSCENTRUM DIERVERZORGING
Jaargang 5, uitgave 12-2015
WIE IS WIE Cursuscentrum Dierverzorging
GEDRAGSTHERAPIE IS EEN ZAAK VOOR PROFESSIONALS Anita Kloet-Bulsing
SOS DOLFIJN Opvangcentrum voor gestrande bruinvissen
“Achter de schermen bij de professionals”
1
Alles over dierverzorging leer je in Barneveld. Dier&Gedrag
STARTDATUM
OPLEIDINGEN
Dierentrainer module I
29 mei 2015
€ 525,00
Dierentrainer module II - NIEUW
13 november 2015
€ 595,00
in ontwikkeling
nnb
Veterinair praktijkmanager
februari 2016
€ 3.395,00
18 maart 2015
€ 249,00
€ 545,00
Bloeddrukmeting bij de kat
24 juni 2015
€ 245,00
Locoregionale anesthesie-technieken bij hond en kat
20 mei 2015
€ 435,00
6 september 2015
€ 995,00
De spoedeisende patiënt
20 maart 2015
€ 725,00
De dierenartsassistent in de landbouwhuisdierenpraktijk
2 april 2015
€ 465,00
op aanvraag
€ 365.00
Professionele gebitsreiniging
5 juni 2015
€ 495,00
25 april 2015 of
€ 595,00
€ 325,00
1 mei 2015 of 30
autoriteit - NIEUW
Kynologisch instructeur/gedragstherapeut Module A: Ethologie hond
5 september 2015 Module B1: Kynologisch instructeur
20 maart 2015,
€ 685,00
19 juni 2015 of 16 oktober 2015 Module B2: Gevorderd kynologisch instructeur
1 mei 2015 of
€ 785,00
20 november 2015 Module B3: Gevorderd kynologisch instructeur
check onze website
€ 395,00
11 april 2015 of
€ 985,00
sport/training Module C: Begeleiding probleemgedrag hond
11 september 2015
Cursuscentrum Dierverzorging
4
Achter de schermen
7
MAAK KENNIS MET DE MEDEWERKERS
DE DIEREN VAN DE CAMPUS
CURSUSSEN
Klantgericht telefoongebruik
21 maart 2015 of
NIEUW Module K4: Feline gedragstherapeut - NIEUW
€ 4.295,00
€ 750,00
januari 2016 Module K3: Begeleiding probleemgedrag katten -
september 2015
29 september 2015
najaar 2015 Module K2: Probleemgedrag bij katten - NIEUW
PRIJS
Paraveterinair dierenartsassistent
Een overtuigend consult/Adviseren als veterinaire
Feline gedragstherapeut - NIEUW Module K1: Basis gedrag kat
STARTDATUM
OPLEIDINGEN
Dierentrainer
Dierentrainer module III - NIEUW
INHOUD Dier&Geneeskunde
PRIJS
Besluit houders van dieren - NIEUW
Sterkliniek 12 FOCUS OP KENNIS, KUNDE EN KWALITEIT
Dolfinarium Harderwijk
18
Haags dierencentrum
23
HOOFDTRAINSTER TOINNY LUKKEN
INTERVIEW MET MIRJAM SMIT
CURSUSSEN Vakbekwaamheid Honden en katten
8 april 2015
€ 579,00
Vakbekwaamheid Overige zoogdieren
september 2015
€ 579,00
Vakbekwaamheid Reptielen en amfibieën
21 september 2015
€ 579,00
Vakbekwaamheid Vissen
14 september 2015
€ 579,00
Vakbekwaamheid Vogels
14 september 2015
€ 579,00
Dier&Verzorging
25 september 2015
€ 875,00
Module D2: Extra cases
op aanvraag
€ 465,00
Module E: Kynologisch gedragstherapeut
op aanvraag
€ 615,00
Ondernemer Asiel, Pension, Kennel
Module F: Gedragstester (asiel)honden
op aanvraag
€ 745,00
Dierverzorger kinderboerderij
Bijscholingsdag Kynologisch gedragstherapeuten
18 oktober 2015
€ 95,00
Kennismakingsdagen Kennismakingsdag Fysiotherapie bij dieren
voorjaar 2015
nnb
Informatiedag Besluit houders van dieren
voorjaar 2015
GRATIS
Lezing en informatiedag hondengedrag
12 juli 2015
€ 25,00
onder vermelding van de bron.
© Cursuscentrum Dierverzorging 2015 CURSUSCENTRUM DIERVERZORGING Barnseweg 3, 3771 RN Barneveld Postbus 331, 3770 AH Barneveld T (088) 020 61 23 F (088) 020 61 24 E info@cursuscentrum.nl I www.cursuscentrum.nl
Gedragstherapeut 27 EEN ZAAK VAN DE PROFESSIONAL
SOS Dolfijn
RED DE GESTRANDE WALVISACHTIGEN
Hondentrimmen
21 mei 2015 of
€ 1.775,00
september 2015
30
september 2015
€ 1.485,00
Hoenders en sierhoenders
21 april 2015
Duiven en watervogels
check onze website
Konijnen en knaagdieren
check onze website
Paarden en pony’s
31 maart 2015
€ 540,00
Runderen
april 2015
€ 540,00
Varkens
18 mei 2015
€ 540,00
Volièrevogels
check onze website
€ 540,00
Events 35
Paard CURSUSSEN
€ 540,00 nnb nnb
Basiscursus medewerker dierenambulance
16 juni 2015
€ 235,00
TTouch hond I - Introductie
30 maart 2015
€ 350,00 € 350,00
TTouch hond II - Verdieping
check onze website
TTouch paard I - Introductie
29 mei 2015
€ 350,00
Erfelijkheidsleer & fokken kip en varken
30 mei 2015
€ 95,00
TTouch paard II - Verdieping
check onze website
€ 350,00
Erfelijkheidsleer & fokken schaap en geit
30 mei 2015
€ 95,00
Sportmassage paard I - Introductie
check onze website
€ 539,00
Sportmassage paard II - Verdieping
28 mei 2015
€ 669,00
Overig
Sportmassage paard III - Sportvormen
check onze website
€ 798,00
CURSUSSEN
Basisprincipes voeding van het paard
Assessoren cursus voor praktijklopleiders
27 maart 2015
GRATIS
Dierenclubdocent (locatie Barneveld)
19 maart 2015
€ 545,00
Module I: Basisprincipes van de paardenvoeding
check onze website
€ 99,00
Module II: Voeding van het (gezonde) sportpaard
check onze website
€ 195,00
Dierenclubdocent (locatie Boxtel)
16 oktober 2015
€ 545,00
Module III: Voeding van het paard met spier-,
30 mei 2015
€ 195,00
Dierenfotografie I - Basis
check onze website
€ 125,00
Dierenfotografie II - Fotografie in studiosetting - NIEUW
31 maart 2015
€ 195,00
Dierenfotografie II - Paardenfotografie - NIEUW
13 juni 2015
€ 195,00
locomotie- en/of metabole aandoeningen € 195,00
CONCEPT, TEKST EN VORMGEVING Jong&Goed T (010) 840 60 00 E info@jongengoed.nl I www.jongengoed.nl
ALLE ACTIVITEITEN OP EEN RIJ
bedrijven in de diersector. Zo is er een artikel over het reilen en zeilen bij een dierenartsenpraktijk. En openen we de gesloten deuren bij het Dolfinarium.
CURSUSSEN
13 juni 2015
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van Cursuscentrum Dierverzorging en
OPLEIDINGEN
Module D1: Oplossen probleemgedrag in de praktijk
Dierenfotografie II - Paardenfotografie - NIEUW
DISCLAIMER • Hoewel aan de samenstelling van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, kan geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor eventuele onjuistheden. De in deze uitgave vermelde prijzen gelden uitdrukkelijk voor het lopende opleidingsjaar. Voor opleidingen en cursussen die in 2015/2016 van start gaan kunnen afwijkende prijzen gelden. Ook kunnen in het nieuwe opleidingsjaar andere opleidingsdagen gelden. Op alle inschrijvingen en transacties zijn onze algemene voorwaarden van toepassing.
2
M E E R W E T E N ? O N T D E K D E V E L E M O G E L I J K H E D E N O P W W W.C U R S U S C E N T R U M . N L Onder voorbehoud van typefouten en prijswijzigingen.
Heb jij dat ook weleens? Dat je bijvoorbeeld door een dierentuin loopt en ergens een geheimzinnige deur ziet en wilt weten wat daar achter zit. Of je ziet in een winkel een bordje waarop staat ‘personeel’. Ik heb dan de neiging om toch even te kijken. Er bevindt zich een hele wereld achter de schermen waar je als buitenstaander vaak niets van te zien krijgt. Daarom leek het ons wel leuk de lezers van HBVB eens een kijkje in de keuken te geven bij verschillende
Ook wij geven openheid van zaken; wie verzorgen onze dieren en hoe worden ze voorbereid op de lessen met onze cursisten en leerlingen. Naast de collega’s die voor de klas staan, stellen ook de overige medewerkers van het cursuscentrum zichzelf voor. Kortom, een nummer voor nieuwsgierige mensen. Zoals ik.
ADVERTEREN Wilt u adverteren in HBVB? Informeer dan naar onze mogelijkheden. Cursuscentrum Dierverzorging T (088) 020 61 23 E info@cursuscentrum.nl
Veel leesplezier. Met vriendelijke groet, Bas Emmerik, Manager
Cursuscentrum Dierverzorging is onderdeel van Groenhorst Barneveld.
succesvol Groenhorst Barneveld
HBVB |
3
ARTIKEL
ACHTER DE SCHERMEN Dieren moeten qua huisvesting en verzorging ‘passen’.
4
De collectie dieren op de campus van Barneveld mag gerust uniek genoemd worden. Natuurlijk heeft elk dier specifieke aandachtspunten. Bijvoorbeeld op het gebied van zorg, huisvesting en vergunningen. Een hond is nu eenmaal anders dan een wallaby, een ooievaar of een ratelslang. Om maar eens wat voorbeelden te noemen. Maar hoe wordt een dier eigenlijk een lesdier? Zijn er speciale vergunningen nodig voor bepaalde diergroepen? Wat gebeurt er met zieke of dode dieren en wie zorgt er voor ze in de weekenden en tijdens de vakanties? Een kijkje achter de schermen op de campus van Barneveld. 5
BAS EMMERIK
“WIE IS WIE” BIJ CURSUSCENTRUM DIERVERZORGING? Wendy Jansen, ‘doet’ al zo’n 8 jaar Marketing & Communicatie: ‘Ik houd me bezig met het werven van nieuwe cursisten, de website, de nieuwsbrieven, het magazine HBVB, allerlei evenementen en de social media. Geen dag is hier hetzelfde. Zo mocht ik voor het maken van een teamfoto met een paard van het Paardencentrum over een hindernis springen, terwijl het team ernaast stond. Wie heeft er nou zo’n werkdag? Ik ben dol op de geiten hier, ze zijn zo heerlijk brutaal. Thuis heb ik twee kippen en natuurlijk mijn kat Ziggy.’
Bas Emmerik, Teamleider sinds mei 2010: ‘Als lid van het Groenhorst MT ben ik verantwoordelijk voor de commerciële activiteiten waaronder het cursuscentrum. De realisatie van onze nieuwe campus was leuk en leerzaam. Echt een lievelingsdier heb ik niet. De slangen en reptielen zijn indrukwekkend en de alpaca’s zijn grappig. Zo heeft ieder dier wel iets. Ook kijk ik uit naar de komst van de stokstaartjes. Ik vind het leuk om naar dieren te kijken. Op mijn werk heb ik ze dagelijks om me heen.’
DIENEKE VAN VLIET Dieneke van Vliet, sinds 2,5 jaar werkzaam als sectorassistent: ‘Ik werk voornamelijk voor de cursussen binnen de sectoren Dier & Gedrag, Dier & Geneeskunde en Dier & Management. Mijn leukste ervaring was vorig jaar op de open dag. Toen verbraken we het wereldrecord “The longest line of peanuts”. Mijn lievelingsdier op de campus is de hond. Of toch de wollige alpaca? Ik houd ontzettend veel van de natuur inclusief het dierenrijk. Ik geniet van fluitende vogels en maak graag een wandeling door de bossen met onze Mechelse herders.’
Madjory Plug, sinds tien jaar werkzaam als sectorassistente: ‘Ik verzorg allerlei zaken voor de cursussen Besluit houders van dieren, Hondentrimmen, KinderboerdeMADJORY PLUG rijen, Dierenspeciaalzaken, Dierenambulances en de gloednieuwe sector Agribusiness. Ik vind het leuk dat iemand die ik op een open dag heb gesproken, later goede resultaten op een cursus behaalt. Mijn lievelingsdier hier was Pumba, de rode maine coon. Hij was zo lekker eigenwijs en een mega knuffelbeer. Op mijn 11e schreef ik in vriendinnenboekjes dat ik later iets met dieren wilde gaan doen. Dat is gelukt.’
WENDY JANSEN
ACHTER DE SCHERMEN Niet elke diersoort is geschikt om als lesdier door het leven te gaan. Daar zijn alle dierenexperts van Groenhorst Barneveld het over eens. Om lesdier te worden, moet een dier in elk geval aan een aantal basisvoorwaarden voldoen. Zo moeten deze dieren veilig zijn om te houden en om te hanteren, mogen ze niet stressgevoelig zijn en leerlingen en cursisten moeten ze in de markt kunnen tegenkomen. Ook moet het dier qua huisvesting en verzorging ‘passen’. Uiteindelijk bepaalt de dierenexpert welk dier wel of niet in aanmerking komt. Daarbij gaat de voor-
6
| HBVB cursuscentrum dierverzorging
keur in het algemeen vooral uit naar jonge dieren. Die kunnen immers van jongs af aan mee naar de lessen en worden zo als het ware opgeleid tot lesdier. Bert Kleijer, docent/specialist watervogels: ‘We selecteren watervogels die bij het hanteren niet zo snel gestrest raken. Zoals bijvoorbeeld de Hollandse kwaker, dat is een gedomesticeerd ras. Dat wil overigens niet zeggen dat deze dieren handtam zijn want dat zou een onjuiste afspiegeling van de werkelijkheid geven.’ Titia Dalstra, docent paardenhouderij/ -sport. ‘Wij werken voor onze lesdieren samen met Manege de Burght, welke gerund wordt door de familie Boelsma. Manege de Burght selecteert paarden waarmee eigenlijk iedereen kan omgaan.
gedrag gaan vertonen. De wallaby’s daarentegen laten we gewoon hun gang gaan. Het krijgen van jongen verhoogt het dierenwelzijn en het is daarnaast leuk en leerzaam voor de leerlingen.’
Daarnaast geven wij zelf ook aan met welke paarden wij graag willen werken.’ ZORG IN VAKANTIES EN WEEKENDEN • De
zorg voor de dieren gaat tijdens de vakanties en in de weekenden gewoon door op de campus, met uitzondering van de schoolhonden. ‘De honden uit de kennel zijn wel eigendom van school, maar worden bij een gastgezin ondergebracht,’ vertelt Annelies van Ommen, docent dierverzorging. ‘Dat kan bijvoorbeeld een collega zijn, maar ook mensen uit Barneveld en omgeving. ’s Avonds, in de weekenden en in de vakanties gaan de honden dus met de gastgezinnen mee naar huis.’
en worden daar ook gehuisvest en verzorgd. Titia: ‘Een prima plek, want deze manege loopt voorop als het gaat om het welzijn van de dieren, onder andere door hun vrijloopstal.’
De paarden ‘wonen’ niet op de campus, zij zijn afkomstig van eerder genoemde manege
zoveel verschillende dieren is voortplanting natuurlijk een punt van aandacht. Han van
Alle andere dieren blijven permanent op Groenhorst Barneveld. Zij worden, als vast onderdeel van hun opleiding, verzorgd door de leerlingen onder begeleiding van onderwijs-assistenten en docenten. VOORTPLANTING • Bij het houden van
Leeuwen, docent volièrevogels en planner: ‘We bekijken of het krijgen van jongen noodzakelijk is voor het welzijn van het dier of dat het wellicht vanuit onderwijskundig oogpunt gewenst is. Is dat niet het geval, dan worden maatregelen genomen om voortplanting te voorkomen.’ Rob Merkelijn, docent Dier & Management: ‘Per diersoort bekijken we of het gewenst is of een dier zich voortplant. De alpacahengst hebben we bijvoorbeeld gecastreerd, want anders zou hij ongewenst
Sjoerd Ellenkamp, docent dier, biologie en praktijkdocent koudbloedigen: ‘Op school hebben we eierleggende en eierlevend barende koudbloedigen. Als er eieren gelegd worden, worden ze in onze broedmachine voor reptielen uitgebroed. Tot nu toe deden we dat bijvoorbeeld bij Afrikaanse huisslangen, woudschildpadden en luipaardgekko’s.’ BESMETTELIJKE ZIEKTES • Bij het uit
breken van een besmettelijke ziekte, volgt Groenhorst Barneveld de richtlijnen van bevoegde instanties en worden direct de nodige maatregelen genomen. Gerard Noordhuis is docent zoötechniek en geeft praktijklessen
cursuscentrum dierverzorging
HBVB |
7
Mariella Dieden, werkt sinds 2009 als sectorcoördinator: ‘Een verscheidenheid aan opleidingen en cursussen van de sectoren Dier & Geneeskunde, Dier & Management, Dier & Verzorging, Dier & Gedrag vallen onder mijn verantwoordelijkheid. Het is plezierig wanneer een idee, activiteit of cursus die ik bedenk, uitwerk en in de markt zet, veel animo en enthousiaste reacties MARIELLA DIEDEN oplevert. Ons kantoor grenst aan de watervogels, de zwarte zwaan zit nu op haar nest te broeden, dat is mooi om te zien. Met enige regelmaat pas ik op huis en dier en ik heb een aantal vaste oppas-adressen in Nederland. Op het ene adres train ik een Fries paard en op een ander adres zorg ik weer voor de honden, katten en kippen. Zo’n beestenboel kun je best aan me toevertrouwen.’
Stefanie Spijker, werkt sinds 2009 als sectorcoördinator: ‘Ik ben werkzaam binnen de sectoren Fysiotherapie bij dieren, Paard, Dierenambulances, BHV, Kinderboerderijen en Overig. Ik vind het heel STEFANIE SPIJKER bijzonder dat we zo’n uitgebreide en zeker niet alledaagse dierencollectie op de campus hebben. Van kinds af aan heb ik thuis dieren gehad, waaronder honden, katten en paarden. Op dit moment loopt er bij ons thuis een stukje van de dierencollectie rond, te weten vijf Barneveldse krielkippen die inmiddels heerlijke eieren leggen.’
Marleen van Barneveld, sinds eind 2006 sectorassistent: ‘Ik ben vooral werkzaam voor de sector Fysiotherapie bij dieren en de cursussen op het gebied van paarden en BHV trainingen. En ja, bel je naar Barneveld, dan heb je grote kans dat je ‘deze Barnevelder’ aan de telefoon krijgt! MARLEEN VAN BARNEVELD Veel mensen zijn dan ook even stil en moeten lachen als ze mijn achternaam horen. Het is geweldig om in zo’n mooie omgeving te mogen werken met zoveel verschillende dieren. Mijn lievelingsdier op de campus is de alpaca. Een mooi wollig beest met een guitig koppie.’
Sabine van Tricht, sectorcoördinator sinds het begin van het cursusjaar: ‘Ik coördineer de ontwikkeling van nieuwe cursussen rondom het Besluit houders SABINE VAN TRICHT van dieren, waardoor het mogelijk wordt om de vereiste vakbekwaamheid te behalen. Het is fantastisch om in zo’n enthousiast en ambitieus team vol doorzettingsvermogen te werken. Mijn lievelingsdier is natuurlijk de hond! Een geweldig dier om mee te werken en om mee te ontspannen. Ik ben een echte dierenliefhebber.’
Leerlingen krijgen ook les in hygiëne. ‘Het is van belang dat ze bewust zijn hoe het werkt met het inslepen of overdragen van ziekten.’
rund en duif: ‘Toen de vogelgriep uitbrak, zorgden we ervoor dat we nog maar van één ingang gebruik maakten, en daar lag een ontsmettingsmat. Alle praktijklessen bij vogels vervielen, de duiven en kippen zaten verplicht binnen en kregen een vaste verzorger. Die moest bij elk verblijf aparte kleding aantrekken. Leerlingen en collega’s die binnen een straal van 10 kilometer van de uitbraak woonden, mochten niet op school komen.’ 8
| HBVB cursuscentrum dierverzorging
ZIEK • Natuurlijk komt het ook op Groenhorst Barneveld voor dat een dier ziek wordt. In dat geval wordt het dier in kwestie in eerste instantie onderzocht door de dierenartsen op school, alle eerstelijns diergeneeskunde is ‘in huis’. Marian Hoiting, werkzaam in de kennel: ‘Als er zieke dieren zijn, gaan we ermee naar onze eigen dierenarts Onno Drent. Een ochtend in de week houdt hij ook een spreekuur in lesverband, dus samen met de leerlingen.’ De groepsdierartsenpraktijk Barneveld fungeert als achtervang voor spoedgevallen in de
de faculteit Diergeneeskunde in Utrecht voor onderzoek of ze worden opgehaald door de RENDAC voor destructie. VERGUNNINGEN • Voor een aantal dier
weekenden en vakanties. Ook gaan er uiteraard weleens dieren dood. ‘Honden die bij gastgezinnen wonen, worden nog wel eens gecremeerd of begraven.’ De overige dieren worden gebruikt voor sectielessen, gaan naar
groepen zijn speciale vergunningen nodig. Zo moeten bijvoorbeeld de Europese watervogelsoorten voorzien zijn van een naadloos gesloten pootring en zijn voor een aantal bedreigde in het wild levende dieren CITES-documenten noodzakelijk. Marius
Veldhuizen, docent veehouderij. ‘Voor het houden van grotere aantallen schapen en geiten moet je als organisatie beschikken over een milieuvergunning. Voor onze schapen en geiten hebben we een Uniek Bedrijfsnummer (UBN) waaronder de dieren geregistreerd staan bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.’
WELZIJN • Deze rondgang langs de dieren-
experts van de verschillende diersoorten laat een zeer gevarieerd beeld zien. Het is duidelijk dat elke diersoort specifieke zorg en aandacht nodig heeft. Toch staat bij alle dierexperts één ding duidelijk centraal: het welzijn van de lesdieren.
cursuscentrum dierverzorging
HBVB |
9
Alles over dierverzorging leer je in Barneveld
He b A j in pu TIS Vr e e a fo pp G a en .n y ol g ld pa de ee pu @ kk n n p? ro e R ya t a et lc an rie an v ve in ia r .c om
Exclusieve
> Ondersteunt een gezonde huid en vacht > Ondersteunt een gezonde spijsvertering > Helpt bij de opbouw van de natuurlijke weerstand
ok br
Junior
Adult
Excl u
> Ondersteunt een gezonde huid en vacht > Helpt de hartfunctie te ondersteunen > Helpt het ideale lichaamsgewicht te behouden
Een unieke brok, die perfect aansluit bij de voedingsbehoefte van jouw Golden Retriever ROYAL CANIN® is a registered trademark
Kijk op www.groenhorstbarnveld.tv en zie hoe onze specialisten antwoord geven op al jouw vragen.
vriendelijk en intelligent
ro ve b k sie
Wil jij van onze specialisten weten hoe je een baardagaam moet hanteren? Hoe je het beste je paard kan verzorgen? Of ben jij op zoek naar de juiste manier om de nagels van je hond te knippen?
Jouw Golden
Retriever
De Golden Retriever
Kijk dan op www.groenhorstbarneveld.tv
GR
Alles weten over dierverzorging?
Iedere hond verdient zijn eigen Royal Canin Royal Canin Nederland BV • Postbus 63 - 5460 AB Veghel royalcanin Royal Canin Kenniscentrum • Tel. 0413 318 400 • info.nld@royalcanin.com .nl succesvol Groenhorst Barneveld HBVB | 11
INTERVIEW
FOCUS OP KENNIS, KUNDE & KWALITEIT Bob Carrière van Sterkliniek Dierenartsen Ermelo
In het centrum van Ermelo is sinds 1988 Sterkliniek Dierenartsen Ermelo gevestigd. Bij de ontvangst is het meteen duidelijk: dit is geen doorsnee dierenartsenpraktijk. Dat blijkt niet alleen uit het vriendelijk aangeboden kopje koffie, maar komt ook door de prettige sfeer die in de wachtkamer hangt.
Dierenles - ook bij jou in de buurt! 12
| HBVB Hoe zorg ik voor mijn huisdier
Dierenclub Nederland
HBVB |
KOSTEN • Het samenwerkingsverband kent
ook voordelen op andere vlakken. ‘We zijn ook veterinair ondernemer en moeten dus letten op de kosten. Als groep is het makkelijker om afspraken te maken over bijvoorbeeld de afname van energie of over verzekeringen. Daarnaast werken we als groep samen met de grote branchespelers en farmaceuten, bijvoorbeeld om gezamenlijk marktonderzoek te doen en zodoende de branche te verbeteren.’
VEILIGHEID • De kwaliteit die Sterklinieken
bieden, is voor cliënten niet altijd tastbaar. ‘Het zit vaak in details en in een gevoel. Zolang dingen goed gaan, merken cliënten er dus niet zo veel van dat wij een Sterkliniek zijn. Maar in onze klinieken is het bijvoorbeeld verplicht om een evacuatieplan te hebben, we beschikken over gecontroleerde brandblusapparatuur, onze röntgenapparatuur wordt op gezette tijden gecheckt en onze laboratoriumapparatuur wordt regelmatig geijkt. Het zou toch vervelend zijn als je een dier tot de dood veroordeelt omdat bepaalde waardes niet kloppen, omdat de a pparatuur niet goed op orde is. Dus veiligheid voor dieren, cliënten en medewerkers is een belangrijk aspect van die kwaliteit.’
Bob Carrière is de praktijkeigenaar van deze dierenkliniek en één van de grondleggers van het samenwerkingsverband Sterkliniek Dierenartsen BV. Een samenwerkingsverband dat inmiddels 43 praktijken met 63 vestigingen telt, verspreid over het gehele land. Maar wat is een ‘Sterkliniek’ en waarom is dit samenwerkingsverband ontstaan? Met andere woorden: Wat speelde zich achter de schermen bij de totstandkoming van dit samenwerkingsverband af ? Wat zijn de voordelen en wat merken patiënten en cliënten daarvan? ‘Ik merkte dat ik als ondernemer aan mijn plafond zat,’ begint Bob Carrière zijn verhaal. ‘Om mijn praktijk verder te ontwikkelen, was schaalvergroting nodig. Dat kon alleen maar door samenwerking met andere, gelijkgestemde dierenartsen te zoeken. En dat heeft goed uitgepakt. Als individuele praktijkeigenaar is het moeilijk om bepaalde dingen voor elkaar te krijgen en als groep lukt dat wel. In onze b ranche is bijvoorbeeld geen sprake van verplichte nascholing, maar als medicus vind 14
| HBVB sterkliniek dierenartsen ermelo
ik dat we de beste kwaliteit moeten bieden aan onze cliënten en aan onze patiënten. Dus is binnen ons samenwerkingsverband nascholing verplicht. Als groep is dat overigens ook veel makkelijker te organiseren. Zeker als het gaat om nascholing op een gebied dat binnen onze branche niet bestaat, zoals hospitality. Cliënten moeten zich bij ons thuis voelen, zich welkom voelen. Ze zijn tenslotte al zenuwachtig genoeg als ze hier met hun huisdier komen. Als groep vroegen we de Hogere Hotelschool in Maastricht om een hospitalitytraining voor onze paraveterinairen te verzorgen. En geloof me, ze kwamen als andere mensen van die training terug.’ HUMANE ZORG • Volgens Bob draait het bij nascholing vooral om kennis en kunde. ‘We hebben bijvoorbeeld ook aan personeel uit de humane operatiekamers gevraagd of ze ons kunnen onderwijzen op het gebied van perioperatieve hygiëne. Zelfs voor mij ging er in het begin een wereld open. Natuurlijk leren we tijdens onze opleiding om tijdens de chirurgie goed om te gaan met hygiëne, maar ontwikkelingen op dat gebied staan niet stil. De humane zorg loopt altijd op ons voor. Daar kunnen wij ons voordeel mee doen.’
KWALITEITSMODEL • Klinieken die zijn aangesloten bij Sterkliniek Dierenartsen BV moeten voldoen aan strenge kwaliteitseisen, zowel als het gaat om patiënten als cliënten. ‘In 2001 gingen we van start met een denktank. We waren het er al snel over eens: de focus moet liggen op kwaliteit. Onze beroeps vereniging was destijds niet in staat om een kwaliteitsmodel op te zetten omdat er te weinig draagvlak voor was. Een particulier initiatief is dan toch makkelijker. We ontwikkelden een kwaliteitsmodel waarbij we de ISO-9001:2000 (nu ISO 9001:2008) als basis namen. Daarin lag de focus vooral op allerlei arbeids- en bedrijfsprocessen en stond de cliënt centraal. Maar als dierenarts ben je ook medisch bezig, dus die regelgeving moest ook in ons kwaliteitsmodel opgenomen worden. Ook voegden we de Kwaliteit Richtlijnen Dierenklinieken toe. Het model dat we zo hadden ontwikkeld, boden we aan aan Lloyd’s Register Quality Assurance met de vraag of het model toetsbaar was. Dat bleek het geval. Sindsdien is Lloyd’s ook de partij die deze kwaliteitstoets uitvoert bij de bij ons aangesloten klinieken.’
OVERHEID • Volgens Bob speelde bij de ontwikkeling van het model ook nog een ander element mee. ‘We vonden dat we als dierenartsen beter zelf ons kwaliteitsmodel konden schrijven in plaats van op een later moment vanuit de overheid allerlei zaken opgelegd te krijgen. Dan is er vaak geen speling meer mogelijk. Gaat de overheid nu eisen stellen, dan bieden we ons model aan en dan mag de overheid zeggen wat er nog bijgeschaafd moet worden. Ik zie het als een rijdende trein. Als de bestemming je aanspreekt, spring er dan maar op.’
Sterklinieken Dierenarts BV heeft het gewenste stadium bereikt van een optimale landelijke dekking. ‘We zijn inmiddels groot genoeg om een serieuze gesprekspartner voor diverse branchegroepen te zijn. Omdat we al tien jaar aan verplichte dossiervorming doen, wordt bij onderzoek vaak van onze data gebruik gemaakt. En waar we ook trots op zijn: Stichting Hulphond Nederland beveelt ons aan als eerste keus dierenarts. Ze zijn ervan overtuigd dat mensen met hun dure honden het beste naar een Sterkliniek kunnen gaan.’ De landelijke dekking is ook een van de vele voordelen van het samenwerkingsverband. ‘Gaat iemand verhuizen naar bijvoorbeeld de andere kant van het land, dan is er altijd een Sterkliniek in de buurt.’ VELE MARKTEN THUIS • Bob beaamt dat een
dierenarts van vele markten thuis moet zijn. ‘Je bent ondernemer, dierenarts en daarnaast moet je ook goed kunnen omgaan met mensen. Daar zie ik veel jonge dierenartsen tegenaan lopen. Onze opleiding voorziet daar niet in. Ook zie ik dat veel dierenartsen taken uitvoeren die bijvoorbeeld ook door een paraveterinair uitgevoerd zouden kunnen worden. Ik vind dat we toe moeten naar een situatie waarbij het vak van de paraveterinair naar een hoger niveau wordt getild. Daarmee wordt de dierenarts ontlast, de paraveterinair heeft leuker werk en betere vooruitzichten en de prijzen blijven hanteerbaar. We zijn dat momenteel aan het onderzoeken, ook de beroepsvereniging is daar voorstander van.’
Vanuit zijn functie als bestuurslid van de Groep Geneeskunde Gezelschapsdieren voerde hij gesprekken met Gertwim de Haas, directeur van Groenhorst Barneveld. ‘Ook zij ondersteunen het initiatief om te komen tot een opleiding paraveterinairen “plus”. Dat betekent wel dat de wettelijke beroepsmogelijkheden voor paraveterinairen uitgebreid moeten worden. Ze mogen nu bijvoorbeeld nog geen infuus toedienen en dat zou dan onder bepaalde voorwaarden wel mogelijk moeten worden.’ STERKLINIEK DIERENARTSEN ERMELO •
In Ermelo werkt een hecht en betrokken team van dierenartsen en (senior) paraveterinairen met elkaar samen. ‘Wij streven naar differentiatie. Het is onmogelijk om te beschikken over alle kennis van de verschillende diersoorten die we hier zien. In onze kliniek werken zeven dierenartsen, die allemaal een eigen aandachtsveld hebben. Ook kiezen we ervoor om niet met dierenartsassistenten te werken, maar met goed opgeleide paraveterinairen.’ ‘Richting onze cliënten is de boodschap altijd dat we als team de oplossing bieden. Omdat we daarin excelleren, zijn we uitgegroeid tot een echte doorstuurkliniek. Meer dan de helft van onze omzet komt van buiten de regio, tot aan Nijmegen toe. Veel dierenartsen zijn te generalistisch en vallen daardoor niet meer op. Wij kozen tien jaar geleden bewust voor kennis, kunde en differentiatie en hebben daarmee onze positie gevestigd.’
Sterkliniek Dierenartsen Ermelo is bijna te vergelijken met een regulier ziekenhuis, dat komt vooral omdat er van alles lijkt te gebeuren. Een rondleiding door de kliniek laat zien dat goed is nagedacht over de indeling. ‘Onze cliënten gaan via de behandelkamer door een andere deur naar buiten. Dan hoeven ze niet opnieuw door de wachtkamer. Ook hebben we een speciale euthanasieruimte. Deze is zo ingericht dat mensen in alle rust afscheid van hun huisdier kunnen nemen. Via een online camerasysteem kunnen we de dieren die bij ons overnachten, permanent in de gaten te houden. Ook is het mogelijk om een quarantaineruimte in te richten.’ Bob is oprecht trots op de röntgenkamer. ‘We hebben hier echt heel geavanceerde apparatuur staan.’ In de kliniek kunnen dankzij allerlei moderne technieken zoals echografie, cardiografie, endoscopie, digitale röntgendiagnostiek en laboratoriumdiagnostiek onderzoeken en behandelingen optimaal uitgevoerd worden. Naast een vestiging in Ermelo heeft de kliniek in 2011 een tweede vestiging in Harderwijk geopend. 15 15
- Advertorial -
LOTGEVALLEN
Wijziging Besluit houders van dieren voor de houders van
Op 21 december j.l. was het 43 jaar geleden dat ik de eerste zeehond in mijn armen kreeg. Toen René Wentzel mij die zomer vroeg om hem te helpen bij de opvang van jonge zeehonden, riep ik enthousiast: “Dat is goed, maar dan doe ik het wel in mijn eigen tuin, want mijn zoon is nog maar 5 jaar.” “Maak je geen zorgen”, zei hij, “Je hebt alleen in de zomer wat zeehonden en verder ben je helemaal vrij.” Nou, dat heb ik geweten! Op 21 december kwam er een telefoontje van Rijkswaterstaat. Er was bij Lauwersoog een ploeg bezig met de dijk van de toenmalige Lauwerszee. “We hebben een zeehond”, zeiden ze. Tja, ik had nu eenmaal A gezegd en dan moet je ook B zeggen. Met mijn eendje ging ik op pad, kind achterin. En daar stonden de stoere mannen. Ze schoven de deur van hun busje open: “Daar ligt ie.” Ja, daar lag een zeehond van een half jaar oud. En dan zijn ze al flink groot. Ik had nog nooit een zeehond vastgepakt. Ik stapte in het busje, sloeg de zeehond onder de arm en legde haar achter in mijn eend. Ik weet niet hoe het kwam, maar ze heeft me niet gebeten. Voelde ze dat ik haar alleen maar wilde helpen? Thuis had ik niets klaar. Maar ik groef een wasteil in de tuin en daar kwam de zeehond in. Ze knapte snel op en kon na een paar weken weer terug naar zee.
DIERENLOT HELPT! Veel dieren leiden een beroerd bestaan, ook in Nederland. Stichting DierenLot trekt zich het lot van deze dieren aan en wil hen helpen. Dit doet DierenLot door zo’n 200 lokale en regionale dierenhulporganisaties in Nederland te steunen in hun goede werk voor dieren in nood; gezelschapsdieren, roofdieren én dieren in het wild. Kijk voor meer info of donateur worden op:
www.dier.nu
honden en katten
DOOR LENIE ’T HART (ST. ZEEHONDENFONDS LENIE ’T HART EN AMBASSADEUR ST. DIERENLOT)
De passie waarmee ik toen begon, heb ik nog steeds. Wél heb ik vanaf dat allereerste begin ontdekt hoe belangrijk het is om je kennis te delen en om te leren van mensen die jou kennis kunnen aanreiken. Want als je eigenwijs bent en denkt: “Dit doe ik wel even,” dan bereik je nooit het beste voor het dier. En dat is wat ik mijn hele leven heb gedaan: het individuele dier voorop stellen. Dan laat je alles uit je handen vallen als er een dier in nood is, ook al heb je er eigenlijk geen geld voor. Je hebt geen tijd voor fondsenwerving en ook je kennis verbeteren loopt vaak in het honderd.
te staan. Want wat ik steeds vaker hoor, ook van mijn collega-dierenredders, is het groeiende probleem van onverschilligheid. Wilde en gehouden dieren worden ondergeschikt gemaakt aan onze consumptiemaatschappij: een dier is een ding geworden om geld mee te verdienen. Er worden drogredenen aangevoerd: de natuur moet zijn gang gaan, laat ze maar doodgaan, opvang is te duur of er zijn er toch genoeg. Belachelijke, door bureaucraten opgelegde protocollen leiden tot burgerlijke ongehoorzaamheid. Mensen die dieren helpen worden gestraft, mensen die dieren mishandelen komen overal mee weg. Het is tijd voor een ‘vakbond’ voor dieren. Die zou een platform kunnen krijgen bij DierenLot. Een ‘vakbond’ waar individuele dieren centraal staan. Waar we tegengas kunnen geven tegen onverschilligheid. Zo’n vakbond kan een schakel zijn tussen de hulpverleners en de overheid en alle andere regelmakers die geen direct contact meer hebben met de dierenredders in het veld en al helemaal niet meer met het dier. Vrijwilligers moeten anoniem zaken kunnen melden waar ze tegenaan lopen, zonder dat ze daarvoor afgerekend kunnen worden binnen de grote organisaties die het voor het zeggen hebben. U kunt meehelpen om zo’n ‘vakbond’ een krachtige stem te geven. Stichting DierenLot zou die belangrijke schakel kunnen zijn. Een ‘vakbond’ waarin we kunnen opkomen voor alle dieren. Ook die nu aan hun lot worden overgelaten, zoals in de Oostvaardersplassen. Want als we er niets tegen doen, gelden die regels voor de Oostvaardersplassen straks overal in Nederland.
Daarom ben ik zo blij met DierenLot. Twee keer per jaar rijd ik vol verwachting naar hun bijeenkomst van dierenredders in Utrecht en praat ik met gelijkgestemden: allemaal vrijwilligers die dezelfde passie delen en ook het individuele dier voorop stellen. Ik leer daar iedere keer weer. Over dieren, maar ook hoe aan geld voor dierenhulp te komen. En vooral: hoe we ons kunnen organiseren om samen sterker
Wanneer houdt u zich bedrijfsmatig bezig met het houden van dieren? Wij hebben vanuit het ministerie meer duidelijkheid gekregen over de eerder genoemde indicaties die specifiek gericht zijn bij
Besluit houders van dieren
Behaal nu uw vakbekwaamheidsbewijs
Bron: Artikel uit Hart voor dieren, editie januari 2015.
De indicaties zijn als volgt: • U fokt niet om de dieren zelf te houden als huisdier. • U verkoopt of levert de dieren af aan anderen dan familie en vrienden. • U vangt de dieren op tegen een vergoeding en u plaatst hiervoor advertenties. • U heeft ruimtes speciaal ingericht voor de opvang, handel of het fokken van de dieren.
Cursuscentrum Dierverzorging biedt u vijf cursussen voor de diverse diergroepen. Deze cursussen voldoen aan de eisen volgens het nieuwe Besluit houders van dieren. Hierin worden de volgende onderwerpen behandeld: • Wet- en regelgeving
• Branche-eisen
• Voeding
• Hanteren
• Huisvesting
• Hygiëne
• Ziekteleer
• Verzorging
• Natuurlijke biotoop en gedrag
• Voorlichting geven
• Voortplanting
• Transport
• Ziektebeelden en zoönosen Elke cursus kent dezelfde opbouw en bestaat uit 3 onderdelen: • Lesdagen op locatie • Online zelfstudie • Stage In totaal zijn er, per cursus, vijf lesdagen op locatie in Barneveld. Op de eerste lesdag krijgt u onder andere uitleg over de online leer omgeving. De lesdagen bestaan grotendeels uit praktijklessen. Tussen deze lesdagen door heeft u voldoende tijd om de theorie in de online leeromgeving te bestuderen. Hierdoor bent u goed voorbereid op de volgende lesdag. De vijfde lesdag is een examendag. Deze bestaat uit zowel een theorie- als een praktijkexamen. In de online leeromgeving staat het lesmateriaal, welke door middel
DE COLUMN ‘LOTGEVALLEN’ IS IEDERE MAAND TE LEZEN IN HART VOOR DIEREN, HET MAGAZINE VOOR ALLE DIERENVRIENDEN.
het bedrijfsmatig houden van honden en katten.
van zelfstudie doorlopen kan worden. Online zelfstudie biedt u de volgende voordelen: • U kunt zelf inplannen wanneer u studeert. Houd hierbij wel rekening mee dat u voorbereid naar de lesdagen komt. • De lesstof kunt u uitprinten, zodat u eenvoudig vanuit een lesbundel kunt studeren. • U heeft de mogelijkheid om proeftoetsen te maken van de ingeplande lesstof.
• U bent geregistreerd bij de KvK of u heeft een BTW-nummer. • U adverteert. • U oefent de activiteiten uit om winst te maken. Voor honden en katten is er naast bovengenoemde indicaties ook nog een getalsmatige indicatie: • U heeft in een aaneengesloten periode van twaalf maanden in totaal meer dan twintig honden of katten verkocht, afgeleverd, opgevangen of gefokt. Deze getalsmatige indicatie is, net zoals onder het Honden- en Kattenbesluit, een richtlijn. Beoordeling of er sprake is van bedrijfsmatigheid gebeurt voor honden en katten ook mede aan de hand van hierboven genoemde indicaties. Bij het Besluit houders van dieren kan ook bij het verkopen, fokken of opvangen van minder dan 20 dieren per jaar wel degelijk sprake kan zijn van bedrijfsmatigheid. De genoemde indicaties hoeven dus niet allemaal van toepassing te zijn. Maar ook is niet persé een enkele indicatie al bewijzend voor bedrijfsmatigheid. Voor honden en katten geldt binnen het Besluit houders van dieren in eerste instantie de richtlijn van 20 dieren; bij twijfelgevallen (grijs gebied rondom het aantal van 20 dieren), worden de indicaties meegewogen t.b.v. de bewijslast omtrent bedrijfsmatigheid. Vakbekwaamheidsbewijs Iedere ondernemer die bedrijfsmatig actief is met honden en katten zou zich dus al op grond van het HKB’99 hebben moeten aanmelden, tenzij men pas met de bedrijfsmatige activiteiten gestart is na 1 juli 2014. Op basis hiervan wordt er door het ministerie geen overgangsperiode gehanteerd voor het behalen van het bewijs van vakbekwaamheid en moet iedere houder voor 1 juli 2015 dit vakbekwaamheidsbewijs bezitten. Iedereen die bedrijfsmatige activiteiten start na 1 juli 2015 moet eerst in het bezit zijn van een vakbekwaamheidsbewijs.
Naast de lesdagen en online zelfstudie loopt u ook 160 uren stage per keuzedeel. Hierdoor werkt u optimaal aan uw vaardigheden.
HELP 16
www.dier.nu
HELP
HULP
Wilt u meer weten? Kijk dan voor meer informatie op www.cursuscentrum.nl/besluit.
Volg ons op: 17
INTERVIEW
DOLFINARIUM HARDERWIJK Toinny Lukken
18
Wie Harderwijk zegt, denkt Dolfinarium. En dat is niet zo gek, want de geschiedenis van het Dolfinarium voert terug naar 1955. In dat jaar plaatst ondernemer Frits den Herder een aantal zeehonden in een bassin. In 1963 gaat de bouw van het Dolfinarium van start en niet lang daarna komen ook de eerste dolfijnen naar Harderwijk. Vanaf 1965 is het Dolfinarium een feit. In de jaren daarna breidt de collectie zeezoogdieren steeds verder uit. Toinny Lukken is opleidingscoördinator in het Dolfinarium. Al in 1983 solliciteerde zij als 20-jarige naar een baan als walrussentrainer. ‘Ik was net klaar met mijn opleiding dierverzorging in Barneveld toen die advertentie voorbij kwam. Met mij solliciteerden 400 mensen en uiteindelijk bleef ik met drie anderen over en ik ben nooit meer weggegaan. Walrussentrainer ben ik uiteindelijk niet geworden, ik ben begonnen als orka-, dolfijnen- en zeeleeuwentrainer. Dat deed ik ruim twintig jaar. Ik vond het enorm leuk om zo intensief met dieren bezig te zijn, ze te verzorgen, te trainen en de shows te doen. Het was een hele leuke tijd. Maar rond mijn 38e gaf mijn lichaam aan dat het genoeg was geweest. Het is namelijk loodzwaar werk. Je zit de hele dag in een wetsuit, je bent altijd nat, zomer en winter. Het is te vergelijken met topsport. Op een gegeven moment wordt het helaas te zwaar.’ GEDRAGSTHERAPIE • Nadat Toinny als dolfijnentrainer stopte, ging ze onder andere aan de slag als entertainmentmanager en was ze eindverantwoordelijk voor alle voorstellingen op het park. ‘Dat was toch niet helemaal mijn ding. Ik miste het contact met de dieren. Ik zat veel te veel achter mijn bureau en was te weinig op de werkvloer. Ik besefte dat ik graag mijn kennis wilde overdragen, dat ik mensen wilde opleiden om zo ook het welzijn van de dieren te verhogen. Als 40-jarige ben ik een hbo-opleiding gedragstherapie voor honden gaan volgen met als doel gedragstherapeute voor dierentuindieren te gaan worden. Bij gedragstherapie maakt het in feite
20
| HBVB dolfinarium harderwijk
niet uit om welk dier het gaat, gedrag is in feite universeel. Wist je dat zelfs menselijke gedragstherapie afkomstig is van ethologische therapie? Mensen en dieren leren op dezelfde manier. Je kunt gedrag alleen maar veranderen als je weet wat de veroorzaker van dat gedrag is. Dat principe probeer ik met mijn lesprogramma’s te bewerkstelligen.’ POSITIEVE BELONING • Een officiële oplei-
ding als dolfijnentrainer is er niet. ‘Alles wat je daarover leert, leer je intern. Dat is nu ook mijn taak hier, om mijn kennis over te dragen op een volgende generatie trainers.’ Bij gedragstherapie gaat Toinny altijd uit van positieve beloning. ‘Goed gedrag belonen en ongewenst gedrag indien nodig negeren. Dat vinden wij mensen best moeilijk, wij zijn erg goed in aangeven wat we niet willen, we zijn goed in het straffen. Maar we zijn niet zo goed in het aangeven van wat we wel willen.’
LEIDER • Momenteel huisvest het Dolfinarium dolfijnen, twee soorten zeeleeuwen, walrussen, verschillende soorten vissen, 2 soorten zeehonden, diverse haaiensoorten en een aantal bruinvissen.
‘Van alle dolfijnen zitten er een aantal in DolfijndoMijn, het showgebied. Verreweg de meeste van onze dolfijnen zijn geboren in een dierenpark. Al bijna 30 jaar zijn we zelfvoorzienend en hoeven we dus geen dieren meer uit het wild te halen. Skinny, onze oudste dolfijn, is al 53 jaar oud. In de natuur worden dolfijnen niet ouder dan een jaar of 40. Waarschijnlijk blijft zij zo vitaal omdat er ook baby’s in haar groep zwemmen. In de natuur verlaten de mannetjes de groep als ze twee à drie jaar oud zijn. De ‘lonely men’ noemen we dat. Die vormen met elkaar dan weer een eigen groepje tot ze volwassen zijn en in de paartijd zoeken ze de vrouwtjes op. Bij dolfijnen is een vrouwtje meestal de leider van de groep, mannen hebben niet zo veel te vertellen,’ zegt Toinny lachend.
ACHTER DE SCHERMEN • Achter de schermen ziet een dag bij dolfijnen er als volgt uit: ‘We observeren de dieren 24 uur per dag. Als de trainers naar huis gaan komen de nachtwakers. Er zijn altijd minimaal 4 à 5 man aanwezig. De dolfijnentrainer begint om 7 uur met het klaarmaken van het ontbijt. Dolfijnen eten haring, makreel, inktvis, wijting en sprot. De
trainen we meer. We houden ze natuurlijk niet de hele dag bezig en we doen ook regelmatig aan “vrij voeren”. De dieren werken niet voor de vis, het is een hulpmiddel. We willen ze met de vis niet chanteren, maar motiveren. Dat is een belangrijk verschil. Naast eten zijn andere vormen van beloning minstens zo belangrijk, een aai, een knuffel of een applausje van ons.’
vis die ze krijgen, is trouwens vele malen beter dan de vis die wij op de markt kopen. Om 8 uur komt de rest van de ploeg en wordt de vis voor de volgende dag uit de vriezer gehaald. Dan bespreken we met elkaar hoe het met de dieren gaat. Daarna beginnen we met een sessie, bijvoorbeeld een gezondheidstraining waardoor we in staat zijn bepaalde dingen bij hen te doen, zoals het tellen van de tanden of het slijmvlies in de mond bekijken. Daarnaast werken de dieren vrijwillig mee als we bloed bij ze willen prikken. Dat gaat eigenlijk de hele dag door. Als we dicht zijn voor publiek dan
KRITIEK • Het Dolfinarium heeft regelmatig
Daar kan ik dus niets mee. Laat ze maar eens een dagje met me meelopen, dan kan ik het laten zien. We willen transparant zijn. Als je dieren wilt houden moet je ervoor zorgen dat hun welzijn gewaarborgd is. Je zult mij niet ergens vinden waar ik niet achter sta. Geld is voor mij nooit de reden geweest om dit vak uit te gaan oefenen. Ik houd van dieren. De dolfijnen en ook de orka’s zijn mijn grootste leermeesters geweest. Zij hebben mij gemaakt tot wie ik nu ben. Door hen zal ik altijd proberen het beste uit de mens te halen. Ook leerde ik van hen om me aan te passen aan situaties. Natuurlijk raken ook dieren in de stress van onverwachte situaties, maar dat is vaak van korte duur. Al snel daarna denken ze: “En hoe ga ik nu eten…”, survival of the fittest noemen we dat. Dat kennen wij mensen niet meer, wij worden van de wieg tot de dood verzorgd. Dat “gepamper”, dat doen dieren niet. Zij zijn bezig met het nu en niet met gisteren of morgen.’ BARNEVELD • Tenslotte wil Toinny de
prettige samenwerking met Cursuscentrum
“WE WILLEN DEDOLFIJNENMET DE VIS NIET CHANTEREN MAAR MOTIVEREN. DAT IS EEN BELANGRIJK VERSCHIL” te maken met kritiek vanuit de buitenwereld. ‘Zolang ik hier werk zijn er mensen die tegen het houden van dieren in dierentuinen zijn. Ik ben blij met deze mensen, ze houden me scherp. Ik vind wel dat ze de dingen soms uit proportie halen. Maar het gaat mij om het welzijn van de dieren. Als ze me dingen kunnen vertellen die het dier ten goede komen en waar ik iets aan kan doen, dan doe ik dat graag. Maar verkondigen dat we de dieren uithongeren omdat ze anders niet werken of dat ze zelfmoord plegen, dat is een pure leugen.
ierverzorging nog benoemen. ‘Het is belangD rijk om kennis niet voor jezelf te houden, maar als een olievlek te laten verspreiden. Fijn dat Barneveld daarin meegaat door de opleiding Dierentrainer in hun programma op te nemen.’ Wil je meer weten over de opleiding Dierentrainer? Kijk dan voor meer informatie op www.cursuscentrum.nl/dierentrainer.
dolfinarium harderwijk
HBVB |
21
IN DE STEIGERS
EEN OVERTUIGEND CONSULT
ADVISEREN ALS VETERINAIR AUTORITEIT Cursuscentrum Dierverzorging stemt voortdurend het opleidingsaanbod af op de behoeftes van haar cursisten en de markt. De wensen en eisen veranderen per slot van rekening met de tijd. Daarom werkt Cursuscentrum Dierverzorging aan nieuwe opleidingen en cursussen én het herinrichten van bestaande opleidingen en cursussen. Deze blijven hierdoor up-to-date. In deze rubriek lichten we een tipje van de sluier op van een cursus die in de steigers staat. Deze keer een unieke cursus in samenwerking met Sofean Loulidi, consultant en trainer die ondernemers helpt om hun resultaten te verbeteren door middel van klantcentralisatie. Momenteel werken we achter de schermen aan het lesprogramma en de lesstof, zodat deze cursus vanaf 29 september 2015 naadloos aansluit op de praktijk. VOOR WIE • Deze cursus is bedoeld voor dierenartsen, dierenartsen in opleiding, dierenfysiotherapeuten of dierenfysiotherapeuten in opleiding en voor de beginnende of gevorderde praktijkmanager.
voudig en direct toepasbaar zijn in de praktijk, maken deze training een echte aanrader.
RESULTAAT • U krijgt inzichten in de rol van adviseren, overtuigen
nemers om hun resultaten te verbeteren door middel van klantcentralisatie. De laatste jaren heeft hij veel ondernemers binnen de veterinaire markt geholpen met het klantgerichter maken van de zorg. Met zijn unieke aanpak heeft hij inmiddels bewezen dat relatief kleine inspanningen tot grote resultaten kunnen leiden. De aanpak kenmerkt zich doordat deze rekening houdt met de ethiek binnen de veterinaire markt en de attitude van medewerkers. Zo ontstaat er een methode met een hoge mate van praktische toepasbaarheid in de kliniek. Met de juiste instelling van de medewerkers, een goede focus en optimale processen wordt de zorg klantgerichter en daarmee de resultaten beter.
en verkopen in een diergeneeskundige context, en verkrijgt hand vaten om uw zorgadvies zo te geven dat uw klant overtuigd raakt en betrokken wordt bij het zorgadvies. U bent een veterinaire autoriteit, klanten weten u te vinden en verwijzen naar u door. INHOUD • Succesvolle dierenarts- of dierfysiotherapiepraktijken
worden vaak gezien als een autoriteit in de veterinaire branche. Een zorgspecialist, waar je als klant graag bij aangesloten bent. U wilt dan ook dat uw klanten u zien als dé veterinaire zorgspecialist waar ze naartoe moeten. Of het nu is voor een goed preventief zorgadvies, de beste gebitssanering of de juiste orthopedagogische inzichten. Tevreden klanten zullen u ook aanbevelen aan andere diereigenaren. Zo blijven zij niet alleen klant, maar worden ze ook ambassadeur van uw praktijk. Dit kan gunstig zijn voor uw naamsbekendheid en omzet. Maar hoe wordt u nou zo’n veterinaire autoriteit? Daar zijn verschillende manieren voor. U moet natuurlijk voldoende kennis hebben over onder andere uw branche, dieren, dierenwelzijn en gezondheid. Maar dan bent u er nog niet! Tijdens deze 5 dagdelen durende managementtraining leert u hoe u de diereigenaar ontspannen en hoog betrokken kan krijgen tijdens uw spreekuur en hoe u op die manier de kans vergroot dat hij/zij zich door uw advies laat overtuigen. De vele concrete tips, die een-
22
| HBVB in de steigers
Het Haags Dierencentrum is een begrip in Den Haag en ver daar buiten. Hier vinden jaarlijks gemiddeld zo’n 1.800 tot 2.000 katten en honden een tijdelijk onderdak, in afwachting van een nieuw thuis. Dat is mogelijk dankzij 23 vaste medewerkers, twee dierenartsen, drie (bijna vier) gedragstherapeuten en zo’n 200 vrijwilligers. Zomaar wat cijfers, maar wat is het verhaal daarachter? Oftewel: wat gebeurt er achter de schermen van het Haags Dierencentrum?
INTERVIEW
HAAGS DIERENCENTRUM Mirjam Smit
DE DOCENT • Sofean Loulidi, consultant en trainer, helpt onder
ACCREDITATIE • Voor dierenfysiotherapeuten is deze cursus g eaccrediteerd door de NVFD onder aanvraag nummer 187 met 10 punten.
Voor dierenartsen is het Uniek NascholingsNummer (UNN): KD1088. Deze cursus levert u 3,5 accreditatiepunten per dag. In totaal behaalt u met deze nascholing 17,5 accreditatiepunten. Deze cursus start op 29 september 2015. Meer informatie over inschrijven, cursusgeld en lesprogramma kunt u vinden op www.cursuscentrum.nl/overtuigendconsult.
23
Mirjam Smit is operationeel manager van het Haags Dierencentrum. Zij heeft meer dan 25 jaar ervaring in dierenasiels. In haar kantoor praten we over de gang van zaken binnen het Dierencentrum, terwijl “mascotte” Jane, een knappe bulldog, regelmatig om wat aandacht komt vragen. ZWERFDIEREN • Mirjam: ‘Wij vangen alleen honden en katten op, want voor bijvoorbeeld knaagdieren hebben we geen voorzieningen. Elk dier dat bij ons terecht komt, heeft een eigen verhaal. Zo hebben we hier bijvoorbeeld dieren die zwervend zijn aangetroffen. Kunnen we geen eigenaar achterhalen, dan gaat het
ONZE VERZORGERS HEBBEN DE OPLEIDING DIERVERZORGING GEVOLGD OF ZIJN PARAVETERINAIR. dier eerst twee weken in quarantaine. Want we willen natuurlijk geen ziek dier tussen de gezonde dieren zetten. Daar hebben we speciale quarantaineruimtes voor, zowel voor honden als voor katten. Bovendien hebben we wettelijk gezien een “bewaarplicht” van twee weken voor honden en katten die op straat zijn gevonden. In die periode kan de rechtmatige eigenaar het huisdier claimen.’ AFSTANDSDIEREN • ‘Daarnaast zijn er natuurlijk ook
mensen die hun huisdier afstaan. De redenen daar-
voor lopen nogal uiteen. Soms zijn mensen allergisch, zijn ze te ziek om nog langer voor een dier te kunnen zorgen, is het baasje overleden of kunnen ze niet meer overweg met het gedrag van een dier. Ook merken we in toenemende mate dat mensen hun dier afstaan omdat ze geen geld meer hebben om de medische kosten te betalen. Als mensen besluiten hun huisdier af te staan, volgt een intakegesprek. We proberen dan zoveel mogelijk informatie over het huisdier te krijgen. De achtergronden, gedrag, medische geschiedenis, etc. Dat helpt allemaal om het dier zo goed mogelijk geplaatst te krijgen bij een nieuwe eigenaar. Als huisdieren gezond zijn en ze zijn al ingeënt, dan kunnen ze vrij snel voor plaatsing worden aangeboden. Als dit niet zo is gaan ook deze afstandsdieren eerst in quarantaine.’ KOSTEN • Aan het afstaan van een dier zijn wel kosten
verbonden. ‘Dat is soms een lastige afweging,’ meent Mirjam. ‘Want we willen voorkomen dat mensen hun dier uit geldnood op straat zetten. Maar als wij failliet gaan, wat gebeurt er dan met alle dieren? De bijdrage die we voor afstandsdieren vragen, is bij lange na niet voldoende om het dier te verzorgen. Vanuit de gemeente krijgen we per zwerfdier veertien dagen een bedrag per dier. Dat geld is bedoeld om het dier te verzorgen, maar het lukt bijna nooit om in die periode een nieuw thuis voor het dier te vinden.’
OPLEIDING • Het Haags Dierencentrum beschikt over
een kliniek en heeft twee dierenartsen in dienst. ‘Dat is voor ons voordeliger, gezien de hoeveelheid dieren die
onderzocht moeten worden. Zo’n onderzoek doen we het liefst zo snel mogelijk, bij voorkeur dezelfde dag, al ligt het er wel aan hoe gestrest een dier is.’ Omdat het Dierencentrum zo groot is, zijn er verschillende afdelingen. ‘We hebben een receptie, een kliniek, een pension, een hondenafdeling en een kattenafdeling. We werken hier volgens de laatste normen op het gebied van gedrag en verzorging. Al onze verzorgers hebben een opleiding dierverzorging gevolgd of zijn paraveterinair. Ook wordt ons personeel voortdurend bijgeschoold. We willen en mogen niet stil blijven staan. Tijden veranderen en daar moeten we in meegaan. Nascholing is daarvan een belangrijk onderdeel.’ SOCIAL MEDIA • De meeste dieren in het Haags Dierencentrum krijgen weer vrij snel een nieuw thuis. ‘We brengen onze dieren via allerlei kanalen onder de aandacht, ook via social media. Zo hebben we een eigen Facebookpagina en een eigen website. En natuurlijk ook via de landelijke website waar alle asieldieren vermeld staan of een advertentie in de krant. Het gebeurt wel eens dat we op één dag vijftien katten kunnen plaatsen. De meeste katten zitten hier dan ook meestal niet langer dan een week of zes. Bij honden is dat over het algemeen wat langer, zeg twee tot vier maanden. Het ligt ook een beetje aan het soort hond. Sommige honden hebben hun uiterlijk niet mee of een slecht imago, zoals bijvoorbeeld staffords of Amerikaanse bullen. Dat vind ik heel jammer want dat is niet terecht. Het zijn ontzettend lieve honden, die ik zo bij kleine kinderen durf te zetten. En vergis je niet, een teckel ziet er lief uit, maar staat wel in de top drie van bijtincidenten.’
24
| HBVB haags dierencentrum
MATCH • Het Haags Dierencentrum neemt in principe alle aangeboden honden en katten op. ‘Tenzij we honderd procent zeker weten dat een dier niet meer te plaatsen is of als een dier heel ziek is. Maar die situaties komen maar zelden voor. Alle honden en katten krijgen bij ons een kans, dus ook als er een bijtincident is geweest of als er gedragsproblemen zijn. We zoeken voor elke hond een blij, nieuw huis. De match met de nieuwe eigenaar moet goed zijn, het moet kloppen. Wij vinden dat elk dier een kans verdient. En nee, het is niet zo dat we dieren laten inslapen als ze hier te lang zitten. Dat is echt een fabeltje. Zolang ik in dit vak zit, heb ik dat ook nog nooit meegemaakt. We laten een dier alleen maar inslapen als daar medische redenen voor zijn, of indien het niet verantwoord is om het dier in de maatschappij te plaatsen, anders niet.’ KENNISMAKING • Mensen die geïnteresseerd zijn in een hond of kat, kunnen een bezoek brengen aan het Haags Dierencentrum. ‘Alle plaatsbare katten zitten in de “winkel” waar potentiële eigenaren hen kunnen bekijken. Samen met de verzorgers wordt gekeken of er een match is. Over het algemeen mag een kat na het intakegesprek meteen mee met zijn of haar nieuwe baasje. Bij honden werkt dat anders. We willen niet dat allerlei mensen langs de hokken van de honden gaan lopen. Dat geeft ontzettend veel onrust en stress voor deze dieren. Dus mensen kunnen via onze website een keuze maken en vervolgens kunnen ze op afspraak bij ons langskomen. We voeren dan een gesprek met hen om te bepalen of de hond zou passen. Pas als wij vinden dat er een match zou kunnen zijn, wordt de hond er bijgehaald voor een kennismaking. Mensen
haags dierencentrum
HBVB |
25
kunnen dan een wandeling maken met de hond. Ook willen we eerst alle leden van het gezin zien voordat we kunnen beoordelen of een plaatsing kans van slagen heeft. Na de eerste kennismaking en een wandeling met de hond gaan de mensen naar huis, zodat ze er nog een nachtje over kunnen slapen. Pas de volgende dag mogen ze de hond mee naar huis nemen.’ Mensen kunnen volgens Mirjam hun huisdier altijd weer bij het asiel terugbrengen. ‘Zelfs na tien jaar kan dat nog. Ook kunnen ze ons ook altijd om advies vragen.’ RONDLEIDING • Tijdens een rondleiding door het Haags Dierencentrum blijkt pas echt hoe groot het centrum is. Want naast een asielfunctie heeft het centrum ook een pensionfunctie en een dagopvang. Alle dieren zien er uitstekend verzorgd uit en hebben allemaal een slaapplek die duidelijk met liefde en aandacht is verzorgd. Katten liggen opgekruld in hun mandjes te slapen of houden ons nieuwsgierig in de gaten als we langslopen.
In het Haags Dierencentrum werken vier gedragstherapeutes voor de hond, waarvan drie hun opleiding in Barneveld hebben afgerond. Nummer vier staat op het punt dat te doen. Zij zijn verbonden aan Kynologisch Centrum Quiebus. Eén van hen is Anita Kloet-Bulsing, afgestudeerd gevorderd Kynologisch Instructeur en Kynologisch Gedragstherapeut.Wat doen zij en haar collega’s om ongewenst gedrag van honden te veranderen in gewenst gedrag? Een kijkje achter de schermen.
De ramen in de gangen waar de honden zijn gehuisvest, zijn grotendeels afgedekt. Mirjam: ‘Zolang de honden ons niet zien langslopen, blijven ze rustig. Zodra ze mensen zien, zeker voor hen onbekende mensen, gaan ze blaffen. En omdat mensen vervolgens weer weggaan, denken de honden dat hun geblaf helpt bij het verjagen van mensen.’ De honden zitten zeker niet de hele dag in hun hok. ‘Ze gaan regelmatig naar het uitrenveld en onze vrijwilligers laten de honden elke dag uit. Zoals je ziet gebruiken we alleen maar normale halsbanden, een tuig of een jachtlijn met een stop. Alle correctiematerialen, zoals antitrektuigen, slipkettingen of prikbanden, zijn hier absoluut verboden. Ook leuk om te vertellen is dat onze vrijwilligers regelmatig met de wat makkelijkere honden naar het bejaardentehuis aan de overkant gaan. Dat is leuk voor de mensen en voor de honden.’ We vervolgen de rondleiding en komen onder andere langs de spoelkamer van de kattenmanden, opslagruimtes voor voer en medicijnen, een ziekenboeg, een cursusruimte en een ruimte waar grote was- en droogmachines staan te draaien. ‘Mensen hebben geen besef van wat er allemaal bij komt kijken om dit centrum draaiende te houden.’
26
| HBVB haags dierencentrum
LIEFDE OP HET EERSTE GEZICHT • Ondanks haar jarenlange ervaring, doen zich nog steeds situaties voor die Mirjam boos of verdrietig maken. ‘Kijk, als het me niets meer zou doen, dan moet ik een ander beroep gaan zoeken. Maar het is wel nodig om een bepaalde professionele afstand te bewaren. Toch zijn er altijd schrijnende zaken. Zoals de Bordeauxdog die hier volkomen uitgehongerd werd binnengebracht. Dat was alleen nog maar vel en bot. Of een bejaarde dame die al twaalf jaar lang een beagle had. Ze moest naar een bejaardentehuis en mocht haar hond meenemen. Maar haar zoon vond dat “niet fris”, dus ze moest haar hond afstaan. Ik heb de blaren op mijn tong gepraat om die zoon op andere gedachten te brengen, maar het mocht niet baten. Het meest bizarre verhaal was een meneer die zijn rode kat kwam terugbrengen, omdat deze niet meer kleurde bij zijn nieuwe bank…’ Gelukkig zijn er ook genoeg leuke verhalen te vertellen. ‘Er kwam een mevrouw langs en die zei: “Geef mij maar de kat die hier het langste zit en die het moeilijkste te plaatsen is”. Dat bleek een kat te zijn die we hier al een half jaar verzorgden, met één oog en een half oor. Het was bij allebei liefde op het eerste gezicht. Of ik zelf huisdieren heb? Ik heb vijf honden en vijf katten… En ja, allemaal hier vandaan.’
Zijn er in het Dierencentrum veel honden die probleemgedrag vertonen? Anita: ‘Naast de honden die hier komen en die we makkelijk kunnen herplaatsen, hebben wij inderdaad regelmatig honden die ongewenst gedrag vertonen. Soms leveren eigenaren een hond in omdat ze niet meer door willen met een hond die bepaald gedrag vertoont. Het gebeurt ook dat wij niet van probleemgedrag op de hoogte zijn, omdat eigenaren een andere reden opgeven waarom zij niet meer voor de hond kunnen zorgen. Dat laatste is jammer, want wij nemen alle honden op dus mensen kunnen daarover gewoon eerlijk zijn. Hoe meer wij weten van de hond, des te sneller kunnen wij gericht aan de slag gaan om het ongewenste gedrag weer om te zetten naar gewenst gedrag. Eigenaren weten vaak niet dat zij ook contact kunnen opnemen met een gediplomeerde gedragstherapeut om zo ervoor te zorgen dat de hond gewoon 27
gewend is om met honden om te gaan, dan brengen we ze in een kamer, waarbij we de kat in de bench laten en hoger dan de hond neerzetten. Als dat goed gaat, gaan we een stapje verder. Natuurlijk altijd onder begeleiding van een professional. We willen natuurlijk niet dat dieren gestrest raken.’
Jullie hebben niet alleen met agressief gedrag van honden te maken, maar ook met angstgedrag. Is de aanpak heel anders? Anita: ‘In de kern is de aanpak min of meer hetzelfde, eerst het vertrouwen winnen van de hond. De meeste van dit soort honden hebben niet zulke leuke ervaringen opgedaan met mensen.’
bij hen kan blijven wonen. In 99% van de gevallen kan probleemgedrag prima opgelost worden. Natuurlijk worden honden met probleemgedrag ook gewoon op straat gezet. Bij honden die als zwerfhond binnenkomen, komen wij ook wel ongewenst gedrag tegen.’
Wat is veelvoorkomend probleemgedrag? Anita: ‘Honden met angst en honden met agressie naar mensen en/of honden komt vooral veel voor. Maar ook honden die niet alleen kunnen zijn of honden die slopen worden bij ons ingeleverd.’
Kun je een voorbeeld geven van een bepaalde aanpak die jullie hanteren? Anita: ‘Nieuw gedrag aanleren waardoor het “oude”, ongewenste gedrag kan plaatsmaken voor nieuw gewenst gedrag. Er wordt hier nooit gebruik gemaakt van correctiemateriaal, stemverheffing of fysieke correcties. Stel een hond laat angst/
28
| HBVB gedragstherapeut
angstagressie zien naar mensen en we merken dat een hond een voorkeur heeft voor een van ons. Dan beginnen we van daaruit te werken. Die persoon introduceert dan elke keer een ander bij de hond. Mensen worden dan weer leuk gemaakt, hij krijgt wat lekkers en er zijn geen negatieve ervaringen. We zetten de hond in een kennel aan het einde van de gang zodat hij niet de hele dag te maken heeft met mensen die voorbij lopen. Hoe lang dat duurt, is niet te zeggen. De ene hond is binnen een paar dagen van het probleem af terwijl het bij een andere hond om meer tijd vraagt.’
‘Ook offensieve agressie komt vaak voort uit angst. Stel dat honden naar mensen uitvallen en die mensen lopen vervolgens weg. Dan worden de honden in dat gedrag steeds zelfverzekerder omdat ze ervaren dat hun gedrag effect heeft. We moeten zien te voorkomen dat honden overwinningen boeken als ze andere honden of mensen wegblaffen.’ ‘Soms heeft een hond een hele nare tijd achter de rug en duurt het lang voordat hij/ zij mensen weer durft te vertrouwen. Zo is voernijd hier vrij eenvoudig te verhelpen. Honden leren dat ze hun voer rustig kunnen opeten, dat niemand probeert het af te pakken en dat er geen reden is om het te verdedigen.’
Niet alle problemen zijn wellicht direct te herkennen tijdens het verblijf van de hond in het dierencentrum? Anita: ‘Zeker als we weinig informatie hebben van de hond, is het lastig om te achterhalen of een hond kan opschieten met andere honden, katten of kinderen. We testen hier altijd hoe de hond reageert op soortgenoten. En onder begeleiding proberen we ook voorzichtig hoe het gaat met katten. Als we van een kat weten dat deze
‘Maar elke situatie is anders, dus is per hond de aanpak verschillend. We hadden hier bijvoorbeeld een jonge herder met de naam Bella. Zij had van jongs af aan al een prikketting om, waardoor zij had geleerd dat de aanval de beste verdediging was. Bella reageerde heel extreem op eigenlijk alles wat bewoog en in iedere nieuwe situatie. We zijn meer dan een jaar bezig geweest en dat was het waard. Inmiddels is zij geplaatst en het gaat hartstikke goed met haar. Ook hebben we een heel angstig hondje van een bejaarde mevrouw. Zij had het beestje al jaren in huis. Dat hondje kwam nergens, zelfs niet om uit te laten, dus haar wereld was heel erg klein. Zolang die mevrouw nog voor haar kon zorgen, was er niet echt een probleem want zowel die mevrouw als het hondje waren tevreden met de situatie. Maar nadat de zorg teveel werd, ontstond er natuurlijk voor het hondje een probleem. Van bijna geen prikkels naar een overdaad aan prikkels toen zij hier kwam. Probeer dat maar eens
in korte tijd op te lossen, dat lukt bijna niet en vraagt om veel geduld.’
Kom je ook bij de mensen thuis? Anita: ‘Jazeker. Soms kan dat voor‑ komen dat een hond wordt afgestaan. Veel probleemgedrag komt voort uit een communicatiestoring tussen mens en hond. En daar is dus wel degelijk iets aan te doen. De meeste eigenaren bellen ons omdat ze echt hulp willen hebben, dus ze zijn bereid om aan de slag te gaan met de door ons geadviseerde therapie. We krijgen dan al snel telefoontjes van blije eigenaren die vertellen dat het steeds beter gaat. Eigenaren inzicht laten krijgen in het gedrag van hun hond zorgt voor begrip en een andere manier van omgang met hun hond. Dan zijn problemen vaak snel opgelost. Wat ik persoonlijk heel frustrerend vind, is dat mensen dan vaak al de hulp van een andere, ongeschoolde therapeut hebben ingeroepen. Iedereen in Nederland, geschoold of ongeschoold, kan namelijk een hondenschool beginnen. Het
is geen beschermd beroep. Dat maakt dat veel mensen zich voor therapeut uitgeven, terwijl ze eigenlijk niet goed weten wat ze doen. Deze zogenaamde gedragstherapeuten geven dan adviezen die het ongewenste gedrag juist vergroten. Dat is heel jammer voor de hond, maar ook voor de eigenaren die denken goed te doen en over geleverd worden aan “beun de haas”.’
Word je wel eens wanhopig van een situatie? Anita: ‘Over het algemeen zien we vooruitgang bij de meeste honden die we in behandeling hebben. Maar ik word weleens verdrietig van wat ik zie bij honden. Zij vertellen ons elke dag weer hoe ellendig het is geweest.’
Bij Kynologisch Centrum Quiebus staat het welzijn van honden op de eerste plaats. Om een hond goed te kunnen opvoeden, is het van belang dat de eigenaar leert begrijpen wat de hond met zijn houding en gedrag probeert duidelijk te maken. Een kynologisch gedragstherapeut begeleidt eigenaren bij het oplossen van ongewenst gedrag van hun hond. Zij kunnen een diagnose stellen en maken een plan van aanpak. Met het oog op de grote verantwoordelijkheid van de instructeur, zijn alle gedragstherapeuten bij Quiebus professioneel opgeleid en is nascholing verplicht. Cursuscentrum Dierverzorging verzorgt in samenwerking met Kynologisch Centrum Quiebus de volgende opleidingen: • Kynologisch instructeur (Module A + B1) • Gevorderd kynologisch instructeur (Module A + B1 + B2 + B3) • Kynologisch gedragstherapeut (Module A + B1 + C + D + E) • Extra cursussen: Gedragstester (Module F) • Bijscholingsdagen en Communicatietrainingen instructeur Kijk op www.cursuscentrum.nl/hondengedrag voor meer informatie over onze opleidingen.
gedragstherapeut
HBVB |
29
In het opvangbassin van SOS Dolfijn zwemt een jonge bruinvis die een paar dagen eerder gevonden is aan de dijk op Terschelling. Eligius Everaarts, directeur van SOS Dolfijn: ‘Bij binnenkomst zagen we dat hij verwondingen had aan zijn staart en vinnen. Uit nader onderzoek bleek dat hij ook last had van bloedarmoede en van uitdroging. Ook werd een longworminfectie geconstateerd. Kortom, een kritieke situatie.’
INTERVIEW
SOS DOLFIJN Eligius Everaarts, directeur van SOS Dolfijn.
‘Gelukkig zwemt het diertje nu weer zelfstandig in het bassin, maar voor de verzorging en voedingen blijven we voorlopig dag en nacht bij hem. We maken ons best nog wel zorgen.’
31
krijgen we snel een beeld van de toestand van het dier waardoor we een behandelschema kunnen opstellen. Uiteraard staat bij al die handelingen het welzijn van het dier voorop. Een dier mag niet onnodig lijden.’
jaar op, hiervan herstelt 50 à 60% voldoende om terug te keren naar zee. Dat is wereldwijd gezien een hoog percentage, want op andere plekken in de wereld ligt dat percentage tussen de 0 en 20%.’
BRUINVISSEN • SOS Dolfijn biedt op
TERUG NAAR ZEE • ‘Ons principe is dat we
verschillende manieren hulp aan gestrande walvisachtigen. ‘In 95% van de gevallen gaat het om bruinvissen, in een enkel geval ook om wat grotere dolfijnen of een walvis.
32
‘Bij bruinvissen kiezen we er eigenlijk altijd voor om deze op te vangen in plaats van ze direct weer terug te duwen in zee. Dat is vaak wel de eerste impuls van mensen die een gestrande bruinvis vinden. Ik zou dat waarschijnlijk ook doen als ik er niets van af zou weten. Maar ervaring leert dat zo’n dier in de meeste gevallen opnieuw op de kust terecht komt. Dat komt omdat er meestal iets met het dier aan de hand is, bijvoorbeeld een infectie of uitdroging. Voordat ze gevonden worden, kunnen ze al uren op het strand liggen, soms zijn ze aangepikt door meeuwen of aangevreten door vossen. Ook staan ze strak van de spanning waardoor hun spieren beschadigd raken. Het is te vergelijken met het ongetraind lopen van een marathon, daarna zouden wij ook niet meer kunnen lopen. Dus meestal als ze terug in de zee geduwd worden, kunnen ze daar op dat moment niet meer overleven. We beschikken gelukkig over een groot strandingsnetwerk. De daarbij aangesloten organisaties weten hoe ze moeten handelen met gestrande bruinvissen. Zij schakelen ons vervolgens in.’
Eligius weet boeiend te vertellen over het reilen en zeilen bij SOS Dolfijn. ‘Als een dier net bij ons binnen is, staan we soms 24 uur per dag in het water om het dier boven water te laten ademhalen. Elk dier is anders, dus elk dier reageert ook anders, maar alle dieren die hier binnenkomen, hebben al veel achter de rug. Ze hebben soms uren op het strand gelegen, zijn vaak gewond, verzwakt en in shock. Dat maakt dat ze zichzelf niet kunnen redden in het water omdat ze gedesoriënteerd zijn. Zodra we ze in het bassin loslaten, kantelen ze of zwemmen ze tegen de muren. Dat duurt soms een paar uur maar kan ook dagen duren.’
ONTHEFFING • SOS Dolfijn is in Nederland de enige organisatie die een ontheffing heeft voor het opvangen van walvisachtigen.
BEELD • Als een gestrand dier bij SOS Dolfijn aankomt, wordt meteen onderzoek gedaan. Eligius: ‘Vaak zijn de dieren uit gedroogd en dienen we eerst zo snel mogelijk fysiologisch zout toe. We prikken bloed, kijken naar de slijmvliezen, ruiken de adem, kijken naar de ogen en onderzoeken hun ontlasting en urine in het laboratorium. Zo
‘Als je in Nederland wilde dieren wilt opvangen, moet je daarvoor een ontheffing hebben. Het is natuurlijk niet toegestaan om zomaar met dieren te gaan slepen en deze in huis te nemen. Als organisatie moesten we dus eerst aan allerlei voorwaarden voldoen voordat we vanuit het ministerie deze ontheffing kregen. We vangen hier gemiddeld zo’n 10 dieren per
| HBVB sos dolfijn
a lleen aan opvang beginnen als we denken dat het dier na herstel weer terug kan naar zee. Gemiddeld blijft een dier zo’n vijf maanden bij ons. Voordat een dier daadwerkelijk terug kan naar zee, moet het aan een aantal criteria voldoen. Een dier moet gezond zijn en mag dus niet afhankelijk zijn van medicatie. Na het stoppen van de medicatie kijken we dus nog een week of twee hoe het gaat. De dieren moeten ook laten zien dat ze zelf vis kunnen vangen. Dat is de reden dat we de hele jonge dieren niet opvangen, die zijn nog helemaal afhankelijk van hun moeder en zouden dus nooit meer terug naar zee kunnen. Ook mag een dier geen afwijkingen hebben qua gedrag, moeten ze akoestisch gezond zijn en mogen ze geen gezondheidsrisico’s opleveren voor hun soortgenoten in zee. Maar als het dan zover is, is dat altijd weer een bijzonder moment. We hebben een vaste plek boven de Waddeneilanden, bij Lauwersoog, boven Ameland. Ze hoeven namelijk niet teruggezet te worden op de plek waar ze gestrand zijn. Bruinvissen zijn een migrerende soort en ze leven zowel solitair als in groepen.’
‘Dat soort situaties plaatst ons echt voor een dilemma, want er zijn eigenlijk maar twee opties: overplaatsen naar een plek waar ze nog kunnen voortleven of euthanasie plegen. Er zijn plekken, zoals het Dolfinarium en Ecomare, die deze dieren permanent kunnen opvangen, maar soms is euthanasie het meest diervriendelijke besluit.’ ‘Eigenlijk zijn allebei de opties verdrietig want dat is niet ons doel. Het blijft dus een moeilijke beslissing, voor het dier maar ook richting de vrijwilligers die dan al maanden voor zo’n dier gezorgd hebben. Er zitten gelukkig ook positieve aspecten aan het overdragen van dieren naar een permanente plek. Daar kan het publiek kennismaken met deze dieren en erover leren waarna ze hopelijk met wat meer zorg met de natuur omgaan. Ook vormen deze dieren een potentiële kennisbron. Zo vond bijvoorbeeld een geluidsonderzoek plaats bij de bruinvissen bij het Dolfinarium en
Ecomare. Dit onderzoek leverde informatie over de verstorende invloed die het scheepvaartverkeer heeft op deze dieren. Op deze manier leveren deze dieren een bijdrage aan het beschermen van hun natuurlijke leef omgeving.’ KENNISCENTRUM • SOS Dolfijn was eerst
vooral een fysiek opvangcentrum voor de kleinere dolfijnen. Nu maakt de stichting een ontwikkeling door richting kenniscentrum. Eligius: ‘Eerst vond het educatieve deel vooral op ad hoc-basis plaats, dat begint nu structureel vorm te krijgen. Qua educatie richten we ons vooral op kinderen in de leeftijdscategorie van 6 tot 12 jaar. Bij kinderen is qua gedragsverandering namelijk de grootste winst te boeken. Een van de dingen die we gaan doen is het ombouwen van onze oude dolfijnen ambulance naar een educatieve bus waarmee we naar scholen, beurzen en evenementen kunnen gaan. We willen onze kennis op een speelse manier voor kinderen toegankelijk maken, bijvoorbeeld met interactieve tools.’
‘En dan niet alleen gericht op het opvangen van dieren, maar ook om kinderen te leren wat ze zelf kunnen doen om de zee te beschermen. Natuurlijk zijn er meer organisaties die zich inzetten voor de bescherming van de zee. Ik vind dat we moeten voorkomen dat we allemaal eilandjes gaan vormen. Daarom zijn we op zoek naar samenwerking met organisaties die dezelfde belangen nastreven. Dat is efficiënter en levert dus meer op.’ SAMENWERKING • Ook al is SOS Dolfijn gevestigd op het terrein van het Dolfinarium, beide organisaties staan los van elkaar.
‘De opvang is ooit min of meer spelenderwijs ontstaan vanuit het Dolfinarium. Eind jaren zestig vond iemand een bruinvis op het strand, deed het dier in zijn laadbak en leverde het dier vervolgens bij het Dolfinarium af. Er is in de tussentijd veel veranderd. SOS Dolfijn bestaat nu tien jaar en is sinds twee jaar volledig afgescheiden van het Dolfinarium. Dat was een logische stap, als stichting streven wij een andere doelstelling na. ’ ‘Wij werken op bepaalde terreinen samen met het Dolfinarium ondanks onze verschillende doelstellingen. Wij huren faciliteiten zoals het bassin en het laboratorium en krijgen hulp van hun dierenartsen. Deze dierenartsen doen op hun beurt weer kennis op bij ons.’ ‘Omdat de buitenwereld ons nog te vaak ziet als onderdeel van het Dolfinarium is het lastig om sponsors te krijgen. Ze denken dat we het geld niet nodig hebben. Of we onder vinden weerstand van mensen die van mening zijn dat wilde dieren niet in gevangenschap gehouden moeten worden.’
DILEMMA • ‘Toch komt het helaas voor dat
een dier, ondanks alle goede en intensieve zorgen, niet naar zee kan terugkeren. ‘We hebben wel eens een bruinvis gehad die blind werd. Waarschijnlijk had ze op het strand over de schelpen liggen rollen en daarbij haar ogen beschadigd. Of een dier blijkt bijvoorbeeld een hartafwijking te hebben. Een probleem dat met een pilletje te verhelpen is, maar zo’n dier kan niet meer terug naar zee.’ SOS Dolfijn bestaat uit een team van 3 medewerkers aangevuld met een grote groep oproepkrachten en vrijwilligers. ‘Ook hebben we altijd plek voor één stagiaire, we zijn Aequor-gecertificeerd. Momenteel hebben we een stagiaire van Groenhorst Barneveld.’
TOEKOMST • ‘Ondanks deze gesignaleerde obstakels en het feit dat we vaak lange en vermoeiende diensten draaien in het opvangcentrum, gaan we de toekomst enorm positief tegemoet. De mensen die bij ons in dienst zijn, vinden het fijn om met deze dieren te werken. Daarnaast hebben ze de drang om de natuur te behouden en de wereld een stukje beter te maken. We maken ons oprecht zorgen om de zee en om de dieren. We willen groeien in wat we doen; gestrande dieren een tweede kans geven en een reële bijdrage leveren aan een schonere en veilige leefomgeving van deze prachtige dieren!’
Meer weten over SOS Dolfijn? Kijk op www.sosdolfijn.nl.
33
Word jij de nieuwe Paraveterinair van het Jaar?
EVENTS
Animal Event
8, 9 & 10 mei 2015
Een gezellige dag vol dierenplezier beleeft u tijdens Animal Event, het leukste dierenevenement van Nederland bij de Beekse Bergen. Kijk voor meer informatie op www.animal-event.nl.
Het aftellen is begonnen! Op 28 maart start de inschrijving voor de verkiezing Paraveterinair van het Jaar. Wie neemt de titel over van Alice Kondilakys. Tijdens de spetterende en leerzame finale op donderdag 15 november 2015 wordt de nieuwe Paraveterinair van het Jaar gekozen. Wil jij meedoen of ken je een collega die deze titel verdient? Ga dan vanaf 28 maart 2015 naar de website www.paraveterinairvanhetjaar.nl en vul het inschrijfformulier in.
www.paraveterinairvanhetjaar.nl
Paraveterinair van het Jaar is een initiatief van
Kennismakingsdag Fysiotherapie bij dieren
voorjaar 2015
Informatieavond Besluit houders van dieren
voorjaar 2015
Wilt u meer weten over de opleiding Fysiotherapie bij dieren? Dit voorjaar biedt Cursuscentrum Dierverzorging alle geĂŻnteresseerden een praktische kennismakingsdag aan. Een uitstekende gelegenheid om kennis te maken met dit mooie en uitdagende vak. Uiteraard ontvangt u ook informatie over de opleiding. Op www.cursuscentrum.nl /kennismakingsdagdierfysiotherapie kunt u aangeven dat u op de hoogte gehouden wilt worden over deze dag.
Er is veel te doen rondom het Besluit houders van dieren. Cursuscentrum Dierverzorging biedt u graag de mogelijkheid om meer te weten te komen over de wet- en regelgeving rondom het Besluit en vertelt u over de vakbekwaamheidscursussen om aan het Besluit te voldoen. De avond wordt aangeboden in het voorjaar. U kunt aangeven dat u op de hoogte gehouden wilt worden via www.cursuscentrum.nl/besluit.
Lezing en informatiedag Hondengedrag
12 juli 2015
Op zondag 12 juli organiseert Cursuscentrum Dierverzorging een lezing en informatiedag over het gedrag van de hond. Een unieke en leerzame dag voor hondeneigenaren en liefhebbers. Denkt u erover om van uw liefde voor honden uw beroep te maken? Ook dan mag u deze dag niet missen! Kijk voor meer informatie op www.cursuscentrum.nl/informatiedaghondengedrag. 11, 12 & 13 september 2015
Horse Event
Horse Event, hĂŠt leukste paardenweekend van het jaar! Dit jaar vindt Horse Event voor het eerst plaats op het Nationaal Hippisch Centrum in Ermelo. Noteer hem alvast in uw agenda. Kijk voor meer informatie op www.horse-event.nl.
Open dagen Barneveld Mede mogelijk gemaakt door
34
Cursuscentrum Dierverzorging opent haar deuren voor iedereen die graag wilt kennismaken met het opleidingsaanbod en de campus met haar bewoners wilt komen bewonderen. Aanmelden kan via www.opendagbarneveld.nl.
Informatieavond
18.00 - 21.00 uur
2 juni 2015
events
HBVB |
35
Open dagen Kom naar onze informatieavond en beleef Barneveld
Dinsdagavond 2 juni 2015 18.00 - 21.00 uur
Schrijf je nu in!
www.opendagbarneveld.nl 36