HBVB magazine - uitgave 15-2016

Het magazine van Cursuscentrum Dierverzorging

Jaargang 5, uitgave 15-2016

Alles over dierverzorging leer je in Barneveld.

Barneveld doet goed Zwerfdierenproject Skiathos

DAGBOEK Dierenambulance en dierenhospitaal Den Haag

PAARD & GRAS Voedingsdeskundige

“Fokken is meer dan gokken.�

1

Alles over dierverzorging leer je in Barneveld.

Dierverzorging

Startdatum

prijs

Hippische sector Sportmassage paard

Besluit houders van dieren

Vakbekwaamheid Houder van vissen

3 oktober 2016

€ 579,00

Vakbekwaamheid Houder van vogels

12 september 2016

€ 579,00

Vakbekwaamheid Houder van honden en katten

13 en 27 september 2016

€ 579,00

Module I: Introductie

19 september 2016

Module II: Verdieping

€ 579,00

Vakbekwaamheid Houder van reptielen en amfibieën

12 september 2016

€ 579,00

29 september 2016

€ 1.485,00

13 september 2016

€ 5.340,00

13 september 2016

€ 660,00

Module III: Sportvormen

23 september 2016

€ 195,00

15 oktober 2016

€ 540,00

10 januari 2017

€ 660,00

Module Schapen

6 februari 2017

€ 660,00

Module Geiten

13 maart 2017

€ 660,00

overgewicht, insulineresistentie en hoefbevangenheid.

Module Paarden en pony’s

15 mei 2017

€ 540,00

Module Kippen

15 november 2016

€ 540,00

Module Varkens

6 juni 2017

€ 540,00

TTouch

€ 540,00

19 november 2016

€ 195,00

Freestyle basis instructeur I

27 september 2016

€ 1.995,00

Hoefbekappen

10 januari 2017

€ 655,00

Paardenvoeding 4: Voeding van paarden met onder- en

25 november 2016

€ 350,00

TTouch paard - Verdieping

10 februari 2017

€ 350,00

Wetskennis kinderboerderijen NIEUW

30 januari 2017

€ 99,00

Basiscursus paard en pony NIEUW

25 oktober 2016

Crowdfunding voor de ondernemende kinderboerderij

10 oktober 2016

Erfelijkheidsleer & fokken van paarden

19 november 2016

€ 395,00

Basiscursus paard & pony NIEUW

25 oktober 2016

€ 150,00

Academische rijkunst NIEUW

11 oktober 2016

MBA Equine professional NIEUW

najaar 2017

n.b.

Manege instructeur IN ONTWIKKELING

voorjaar 2017

n.b.

NIEUW Gemeente/politiek en de kinderboerderij NIEUW

8 februari 2017

€ 150,00

Hondentrimmen

13 oktober 2016

€ 1.775,00

Basiscursus medewerkers dierenambulances

23 september 2016

€ 249,00

8 december 2016 € 435,00

TTouch TTouch hond - Introductie

3 oktober 2016

€ 350,00

TTouch hond - Verdieping

23 januari 2017

€ 350,00

TTouch kat - Introductie

13 februari 2017

Gezondheidszorg

€ 195,00

TTouch paard - Introductie

28 september 2016

20 september 2016

18 november 2016

€ 99,00

14 november 2016

Beheerder kinderboerderij

Proefdierverzorger (artikel 13f)

Paardenvoeding 3: Voeding van het paard met spier- en locomotieproblemen en problemen aan het maagdarmkanaal

€ 3605,00

Monitoren dierenwelzijn kinderboerderijen NIEUW

19 november 2016

€ 798,00

Paardenvoeding 2: Voeding van het (gezonde) sportpaard

Module Konijnen en knaagdieren

Erfelijkheidsleer & fokken van honden

16 september 2016

€ 125,00

11 april 2017

oktober 2016

€ 669,00

Op elk gewenst moment

11 oktober 2016

Fokker honden (i.s.m. Raad van Beheer)

23 september 2016

Paardenvoeding 1: Online basiscursus paardenvoeding

Module Koeien

10 januari 2017

€ 539,00

Voeding van het paard

Module Volièrevogels

Verloskunde schaap

€ 2.006,00

7 april 2017

Ondernemer asiel, pension en kennel Module Duiven en watervogels

15 september 2016

24 november 2016

19 december 2016

Dierverzorger kinderboerderijen (modulaire opleiding)

Check onze website

prijs

26 januari 2017

7 november 2016 Vakbekwaamheid Houder van overige zoogdieren

Startdatum

€ 350,00 Check onze website € 99,00 € 2.445,00

€ 99,00 € 395,00 € 1.595,00

Gedrag Dierentrainer

Module I: Ethologie en leerprincipes

4 november 2016

€ 525,00

Module II: Gedragsonderzoek en training

3 februari 2017

€ 595,00

Module III: Welzijn en gedragsmodificatie NIEUW

Check onze website

Check onze website

Kynologisch (honden) instructeur A en B1 Gevorderd kynologisch (honden) instructeur A, B1 en B2 Gevorderd kynologisch (honden) instructeur sport /training A, B1, B2 en B3 Kynologisch (honden) gedragstherapeut A, B1, B2 (niet verplicht), B3 (niet verplicht), C, D1, D2 (niet verplicht), E Module A: Ethologie hond

3 september 2016

€ 595,00

5 november 2016 € 4.495,00

Module B1: Kynologisch instructeur

2 september 2016

€ 685,00

Paraveterinair dierenartsassistent

20 & 22 september 2016

De dierenartsassistent in de landbouwhuisdierenpraktijk

27 oktober 2016

EHBO hond en kat

9 november 2016

€ 299,00

Module B2: Gevorderd kynologisch instructeur

18 november 2016

€ 785,00

Professionele gebitsreiniging

14 november 2016

€ 495,00

Module B3: Gevorderd kynologisch instructeur

Check onze website

€ 395,00

Anesthesiologie voor hond en kat

25 januari 2017

€ 845,00

16 september 2016

€ 985,00

Anesthesie bij lever- en geriatrische patiënten

24 mei 2017

€ 245,00

Anesthesie bij hart- en obese patiënten

12 april 2017

€ 245,00

Module D1: Oplossen probleemgedrag in de praktijk

9 oktober 2016

€ 875,00

Anesthesie bij nier- en pediatrische patiënten

10 mei 2017

€ 245,00

Module E: Kynologisch gedragstherapeut

€ 615,00

Locoregionale anesthesie-technieken bij hond en kat

7 juni 2017

€ 435,00

Op elk moment starten na module D1

sport/training

Anesthesiologie

Veterinair praktijkmanager op hbo-niveau

13 september 2016

De spoedeisende patiënt

30 september 2016

€ 725,00

€ 3.395,00

22 september 2016

€ 6.650,00

Dierenfotografie I - Basis

26 november 2016

€ 135,00

Dierenfotografie II - Paardenfotografie

Check onze website

€ 195,00

Dierenfotografie II - Studio-setting

24 september 2016

€ 195,00

25 november 2016

GRATIS

Fysiotherapie bij dieren Post-hbo-opleiding Fysiotherapie bij dieren

Algemeen Dierenfotografie

Assessorencursus voor praktijkopleiders

14 oktober 2016

€ 465,00

Module C: Begeleiding probleemgedrag hond

3 maart 2017

Feline gedragstherapeut

Check onze website

€ 2.230,00

Module K1: Basisgedrag kat

16 september 2016

€ 325,00

Module K2: Begeleiding probleemgedrag kat

31 oktober 2016

€ 545,00

Module K3: Oplossen probleemgedrag in de praktijk

15 januari 2017

€ 995,00

Module K4: Feline gedragstherapeut

Op elk moment starten na module K3

€ 365,00

meer weten?

Bekijk het volledige aanbod op www.cursuscentrum.nl Onder voorbehoud van typefouten en prijswijzigingen.

DISCLAIMER Hoewel aan de s­ amenstelling van deze

Inhoud

uitgave de uiterste zorg is besteed, kan geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor ­eventuele onjuistheden.

Barneveld doet goed

4

zwerfdierenproject skiathos

De in deze uitgave vermelde prijzen gelden uitdrukkelijk voor het lopende opleidingsjaar. Voor opleidingen en

De Barneveld Beleving van...

8

Hondentrimmer Kristel Stap

cursussen die in 2015-2016 van start gaan kunnen afwijkende p ­ rijzen gelden. Ook kunnen in het nieuwe opleidingsjaar andere o ­ pleidingsdagen

Paarden- en olifantenvoeten

10

hoefsmid tamara van der valk

gelden. Op alle inschrijvingen en transacties zijn onze algemene voorwaarden van toepassing.

In de steigers

14

opleidingen in ontwikkeling

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming

Fokken is meer dan gokken

16

Dagboek

20

Even voorstellen

23

Kor Oldenbroek en Myrthe Maurice

Dierenambulance & dierenhospitaal Den Haag

zandboa’s

van Cursuscentrum Dierverzorging en onder vermelding van de bron. © Cursuscentrum Dierverzorging 2016 Cursuscentrum Dierverzorging Barnseweg 3, 3771 RN Barneveld Postbus 331, 3770 AH Barneveld T (088) 020 61 23 E info@cursuscentrum.nl

Groene Golf in de Beekse Bergen animal event

24

REDACTIE, TEKST EN FOTOGRAFIE

Paard & gras

28

Onze Herberg

30

interview david van doorn

I www.cursuscentrum.nl

Horsepower www.horse-power.nl vormgeving

annet van zetten-jonker

Studio Mooijman en Mittelberg T (+31) 6 19 81 88 85 E info@mooijmanenmittelberg.nl I www.mooijmanenmittelberg.nl

De zomer roept bij iedereen een ander gevoel op. Zelf geniet ik ervan dat alles weer groen is en dat ik overal leven om mij heen zie. Onderweg naar Barneveld zie ik weilanden die bevolkt zijn met koeien, paarden en schapen. Ik hou ook van de lange avonden, buiten leven en natuurlijk bbq-en met vrienden. In het onderwijs is het ook een periode waarin we richting de zomervakantie, veel opleidingen afsluiten en vele leerlingen en cursisten uitzwaaien met een diploma op zak.

Een drukke maar zeker ook feestelijke tijd. Als de vakantie nadert begint ook al bij velen de voorpret van het zoeken en boeken. Hoewel menigeen ook de nodige stress ervaart om dat er nog zoveel geregeld moet worden. Wat doen we bijvoorbeeld met de dieren als we weggaan? Voor Annet van

Zetten breekt een drukke periode aan als haar “Herberg” voor dieren vol stroomt. In deze HBVB een interview met deze bevlogen onderneemster, die regelmatig ook als docent bij ons wordt ingezet.

Ga je dit jaar naar Griekenland op vakantie, dan kun je vast een beetje in de stemming komen. Dit jaar zijn onze dierenartsen met de leerlingen naar Skiathos geweest om daar de zwerfdieren te helpen.

Hier is een mooi verslag van gemaakt. Ook geven wij je antwoord op de vraag wat je bijvoorbeeld kunt worden na het volgen van een opleiding tot hoefsmid in Barneveld. Voldoende leesvoer dus voor als je straks heerlijk in je strandstoel ligt. Wij wensen jullie en jullie dieren een fijne zomer toe.

ADVERTEREN Wilt u adverteren in HBVB? ­Informeer dan naar onze mogelijk­heden.

Cursuscentrum Dierverzorging T (088) 020 61 23 E info@cursuscentrum.nl

Cursuscentrum Dierverzorging is onderdeel van Groenhorst Barneveld.

Met vriendelijke groet,

Bas Emmerik Manager

3

BARNeveld doet goed

Zwerfdierenproject Skiathos

5

Bibianne Kempe (l) en Cassidy van Doorn.

Het Griekse eiland Skiathos is een paradijs op aarde. Witte stranden, blauwe luchten, tzatziki souvlaki en... zwerfkatten. Dit laatste ingrediënt hoort bij Skiathos als de zon bij Griekenland. Waar je tegen de zon soms een bril of zonnebrandcrème gebruikt om te voorkomen dat je er teveel van krijgt, is het ook verstandig om een overdaad aan zwerfkatten tegen te gaan. Door ervoor te zorgen dat ze zich niet meer kunnen voortplanten.

“Te” is zelden goed, dat geldt zelfs bij katten. Als de populatie te groot wordt, veroorzaken zwerfkatten overlast en kunnen er ziektes ontstaan. Om de Grieken te helpen het zwerfkattenprobleem onder controle te houden, trok onlangs een team van docenten, dierenartsen en leerlingen van Groenhorst Barneveld naar Skiathos.

Zij gingen het kattenoverschot te lijf door middel van de TNRmethode. TNR staat voor ‘trap, neuter, return’ en wil zeggen dat de katten gevangen en gecastreerd worden, om vervolgens te worden teruggezet op de plaats waar ze gevangen werden.

Castreren of steriliseren? • Veel mensen gebruiken voor het neutraliseren van een poes de term sterilisatie en bij de kater castratie. De correcte term voor de operatie waarmee ‘n kat een ‘jeweetwel-kat’ wordt, is castreren. Bij castratie verwijdert de dierenarts de organen waarin geslachtshormonen gevormd worden. Dus de eierstokken en vaak ook de baarmoeder bij de poes, en de teelballen bij de kater. Als een poes of kater zou worden gesteriliseerd, onderbreekt de dierenarts alleen de eileiders bij de poes, of de zaadleiders bij de kater. Hierdoor kan er geen bevruchting meer plaatsvinden maar de poes zal dan echter gewoon nog krols worden en een kater blijft gewoon katergedrag vertonen. Dit omdat er nog wel geslachtshormonen geproduceerd worden. Daarom kiezen we bij katten (en trouwens ook bij honden) eigenlijk altijd voor castratie.

6

| HBVB Zwerfdierenproject Skiathos

gezond en potent Dierenarts Onno Drent is een van de docenten van Groenhorst Barneveld die de reis naar Skiathos ondernam. “Acht jaar lang hadden we met school een dergelijk project in Roemenië”, vertelt hij. “Daar waren het voornamelijk zwerfhonden die we vingen, behandelden en castreerden. Op Skiathos was het merendeel katten en slechts enkele honden. In Roemenië hebben we mooi werk gedaan, maar ik moet wel zeggen dat dat soms best heftig was. Daar zag je pijnlijke voorbeelden van honden die mishandeld waren, dat was in Griekenland nauwelijks het geval.

De zwerfkatten op Skiathos vormen een belangrijke toeristische trekpleister. Je ziet ze overal, ze worden zelfs afgebeeld op souvenirs. De katten worden gewaardeerd en gevoerd, vooral door de vele Engelse pensionada’s op het eiland. Daardoor zijn ze gezond, potent en planten ze zich stevig voort. Wanneer al die zwerfpoezen nestjes kunnen krijgen, soms wel drie of vier per jaar, komt er echt een overschot. We spraken hotelhouders die last hadden van kapotgescheurde vuilniszakken, geluidsoverlast door schreeuwende katten en wat denk je van kattenpoep op het strand?”

Het zwerfkattenoverschot op Skiathos werd bij Groenhorst Barneveld in beeld gebracht door Petra Schoenmaker, docent Dier & Gezondheid en collega van Onno. “Petra was, voordat wij met het team erheen gingen, al verschillende keren privé op het eiland Skiathos”, zegt Onno. “Zij vertelde over de zwerfkatten en over het mooie werk dat wij daar zouden kunnen doen. Het is mede dankzij haar dat dit project een succes werd. We werkten daar van 9 tot en met 23 mei, voor de Skiathos Cat Welfare Association onder de gedreven leiding van Sharon Hewing. We hebben met een team van 23 mensen, 175 katten en zo’n tien honden kunnen ‘helpen’.” veel geleerd Cassidy van Doorn (19) is een van de leerlingen die mee mocht naar Skiathos. Mócht ja, want de belangstelling was dusdanig dat er eerst een loting was, vervolgens moesten leerlingen een motivatiebrief sturen en van daaruit hadden ze kans om geselecteerd te worden. Cassidy is derdejaars leerling Paraveterinair dierenartsassistent en ze vond het werk op Skiathos

prachtig. “Er waren vier teams,” vertelt ze, “die rouleerden elke vier dagen. Het ene team ving de katten, het andere werkte bij het kattenopvangcentrum en was bezig met onder andere ontwormen en ontvlooien of nagels knippen. Het derde team hielp de dierenartsen bij de castraties en andere operaties, en tot slot was er nog een team aan het werk bij de hondenopvang.

Het was hard werken maar ontzettend leuk. Doordat de teams rouleerden kwam je met alle aspecten van het werk in aanraking, we hebben veel geleerd.” katten vangen Op de vraag wat ze het leukste werk vond, zegt Cassidy: “Katten vangen! Dat deden we met vangkooien. Sommige katten vingen we in lange kooien. Daarin krijgt de kat voer en vervolgens valt het deurtje dicht zodat hij opgesloten zit. Katten die wat tammer waren lokten we met voer en dan vingen we ze door er een mandje overheen te laten vallen. Elke keer als je een kat ving, gaf dat een enorme kick, het werk was echt een uitdaging. We deden direct een handdoek over de kooi om de kat zo min mogelijk stress te bezorgen. De echt wilde katten gingen vervolgens in een zogenaamde dwangkooi. Daarin kun je een wandje strak trekken zodat je de kat naar één kant van de kooi dringt. Vervolgens geef je hem door het mandje heen een injectie om te verdoven. Het leuke van dit werk was de adrenaline die vrijkwam als je een kat ving, maar ook de omgang met die verwilderde dieren was erg leerzaam. Ik denk echt wel dat ik daar straks tijdens mijn werk vaak nog wat aan zal hebben.”

Leerling Dave van den Anker aan het werk met dierenarts Onno Drent.

voorlichting op basisscholen Naast de dieren op Skiathos was er binnen het project ook ruimte voor mensen. De medewerkers en leerlingen van Groenhorst Barneveld gaven twee voorlichtingssessies bij basisscholen op het eiland. Onno Drent: “Daar vertelden we – met behulp van een tolk – wat ons project inhield en legden we de noodzaak van het castreren uit. De schoolkinderen waren erg geïnteresseerd

“Het is leuk om een bijdrage te leveren aan het dierenwelzijn.” en ze stelden veel vragen. Ik denk dat we ook met die ‘lessen’ een bijdrage hebben geleverd aan het dierenwelzijn. Per slot van rekening zijn de kinderen die nu op de basisschool zitten, de dierenbeschermers van de toekomst.” uitgezwaaid door de burgemeester Tijdens Animal Event, begin mei, haalde Groenhorst Barneveld 500 euro op met de ‘Rad van fortuin-actie’. Dit geld werd gedoneerd aan de Skiathos cat – en de Skiathos dog welfare association. “Die twee asielen gaan het geld gebruiken om nog meer dieren te castreren,” zegt Onno Drent, “en om ze gezond en wel weer terug te zetten op de plek waar ze gevangen werden.

TNR (trap, neuter, return – red.) is een wereldwijd erkende methode waarmee je heel effectief overlast door zwerfdieren, maar ook dierenleed bestrijdt. Ik hoop van harte dat dit project voortgang zal vinden. Toen we weer naar huis gingen, werden we uitgezwaaid door de burgemeester van Skiathos. Die gaf aan dat hij ons heel graag elk jaar zou terugzien. Ook vanuit het team dat dit jaar meeging, is die wil er zeker wel. Natuurlijk is het leuk om een bijdrage te leveren aan het dierenwelzijn maar ook het stukje educatie op de Griekse basisscholen was een goede aanvulling op het werk. Dit was ook voor onze leerlingen op alle gebieden een leerzame en mooie ervaring.”

Zwerfdierenproject Skiathos

HBVB |

7

Een vacht die aansluit bij zijn karakter De Barneveld Beleving van

Kristel Stap van Hondenvachtspecialist Mac Het verhaal van de trimsalon van Kristel Stap begon een jaar of vijf geleden toen labradoodle Mac in haar leven kwam.

Kristel wilde dat Mac zijn lollige, ongedwongen uitstraling behield, ook als hij net van de trimsalon kwam, maar ze kon geen trimmer vinden die dat voor elkaar kreeg. Daarom besloot Kristel haar hond voortaan zelf te gaan trimmen. Toen ze op zoek ging naar de trimopleiding die het best bij haar wensen aansloot, kwam ze uit bij het Cursuscentrum Dierverzorging.

Elke keer als Mac zijn vachtverzorging achter de rug had, als hij bij de trimsalon vandaan kwam was hij van slag”, vertelt Kristel. “Hij had het duidelijk niet naar zijn zin gehad en bovendien zag hij er niet leuk uit. Veel te keurig, hij was zijn ‘tralala-uitstraling’ kwijt.”

Tralala-uitstraling Dankzij Kristel groeide de term ‘tralala-uitstraling’ uit tot een begrip onder doodlebezitters uit Zoetermeer, omstreken en ver daarbuiten. De hondentrimsalon van Kristel trekt namelijk zelfs klanten vanuit Groningen en Zeeland. Het merendeel van die klanten is in het bezit van labradoodles, golden doodles, Australian labradoodles, poedelkruisingen of honden met een vacht die lijkt op een poedelkruising. Tralala-uitstraling staat voor de niet-al-tekeurige, vrolijke inborst die deze honden horen te bezitten. Als een hond beschikt over de ‘echte’ tralala-uitstraling, sluit zijn vacht aan bij zijn karakter. ‘Lollig’, denk je wanneer je zo’n hond ontmoet.

8

Naar Barneveld Toen Kristel op zoek ging naar een opleiding, besloot ze te rade te gaan bij collega-hondentrimmers. “Ik vroeg waar ze hun opleiding gevolgd hadden, hoe dat bevallen was en waarom,” vertelt ze. “Zo kwam ik uit in Barneveld. Vooral de praktijkdagen daar vond ik prettig en een groot voordeel. Voor een groot deel leer je het hondentrimmen tijdens je stage, maar dankzij de uitgebreide praktijk in Barneveld weet je precies wat de maatstaven zijn die gehanteerd worden op het examen, waar de examinator op gaat letten. Zo ga je goed voorbereid dat examen in. Of ik verder nog een voordeel kan noemen aan de opleiding bij het Cursuscentrum Dierverzorging? Zeker wel: docente Ilse Kleton. Wat een vakvrouw is dat, ik vond haar gedrevenheid echt inspirerend.”

Droom volgen Voordat labradoodle Mac in haar leven kwam en Kristel sowieso te maken kreeg met de vachtverzorging van honden, had ze een ‘gewone’ baan. Een drukke weliswaar, in de sport- en evenementenorganisatie. Kristel gaf leiding aan een sportschool met 125 man personeel, had een auto van de zaak en een werkweek die de veertig uren ruimschoots overschreed. Kristel: “Mijn dochter was vijf maanden toen ik ziek werd. Ik was dertig en toen ik genezen was, wilde ik niet meer op oude voet verdergaan met veel en non stop werken.” Kristel gaf haar goedbetaalde, zekerheid biedende job op en volgde haar droom: een eigen trimsalon beginnen. Kristel: “Dat was een sprong in het diepe en een beslissing die niet van de ene dag op de andere viel. Ik was gewend aan een baan tussen de mensen, ik ben een mensen-mens. Hoe zou het mij bevallen om voortaan in mijn eigen achtertuin te staan, tussen de honden?”

Bijzondere aanpak “Ik ben blij dat ik destijds de stap heb gewaagd”, zegt Kristel. “Natuurlijk ben je veel met honden bezig maar het contact met hun eigenaren is ook ontzettend leuk en belangrijk. Bovendien werken we hier in de trimsalon inmiddels met zijn drieën fulltime en hebben we hulp van een stagiair; mensen genoeg dus. Het is zo druk dat ik eigenlijk geen nieuwe klanten meer kan aannemen. We krijgen honden uit het hele land. Ik denk dat dat komt vanwege onze aanpak, die is best bijzonder.

Wij leren de mensen om zelf de vacht van hun hond te verzorgen. Niet omdat we dat zelf niet willen doen, of omdat de trimsalon anders veel

te goed zou lopen. Maar omdat je op die manier betrokken klanten krijgt, honden die niet compleet in de klit zitten én die het gewend zijn dat hun vacht verzorgd wordt.”

Een hondenbezitter die zich als nieuwe klant aanmeldt bij het bedrijf van Kristel komt eerst even een kijkje nemen in de salon. Hij ziet met eigen ogen wat daar allemaal gebeurt, hoe een trimbeurt eraan toegaat. Vervolgens krijgt hij een stappenplan mee naar huis en daarna volgt in de meeste gevallen een cursusdag. Daarbij leert een groep klanten om zelf de vachtverzorging tussen twee trimbeurten ter hand te nemen, met de kam en de effileerschaar. “Zo zorg je er samen met de klant voor dat de hond geen klitten krijgt. De eigenaar weet wat er onder de vacht, dus op de huid gebeurt, en de hond kan thuis in korte sessies wennen aan de vachtverzorging zodat hij hier niet eindeloos op de tafel hoeft te staan. Daardoor krijg je vrolijke honden in de trimsalon, voor wie een trimbeurt de gewoonste zaak van de wereld is.

Maar ook krijg je tevreden klanten, die weten wat de vachtverzorging van hun hond inhoudt én die blij zijn dat hun hond zijn fluffy look behoudt. Want als je een hond moet scheren of helemaal kort moet knippen omdat hij klitten heeft, kun je die tralala-uitstraling wel vergeten.”

Tevreden honden, tevreden klanten Dankzij deze aanpak komen veel klanten van Kristel minder dan gemiddeld met hun hond in de trimsalon. Je zou dus tot de conclusie kunnen komen dat deze aanpak commercieel niet heel handig is. “Ik kies voor tevreden honden en tevreden klanten”, zegt Kristel. “Klanten waarmee je geen discussie hoeft te voeren over de prijs, want ze weten hoe veel werk het is om de vacht van hun hond te verzorgen. Daarnaast krijg je honden die een trimbeurt wel relaxed vinden en die niet naar de trimsalon gebracht worden met een compleet geklitte of vervilte vacht.

Doordat wij alles uitgebreid uitleggen verkopen we veel trimmaterialen zoals scharen, kammen en materialen om de hond mee vast te zetten tijdens het trimmen. Op deze manier kweken we heel bewust tevreden, trouwe en betrokken klanten. En zoals je weet: die zorgen weer voor nieuwe klanten.”

Zelf de stap de stap wagen en omscholen tot hondentrimmer?

Kijk op www.cursuscentrum.nl/hondentrimmen.

De Barneveld beleving van

HBVB |

9

10

Paarden- en olifantenvoeten Interview Tamara van der Valk

11

Tamara van der Valk is niet van de parkietjes of de chihuahua’s: van haar mag het best een maatje meer zijn. Tamara is hoefsmid en daarnaast olifantenverzorgster in Ouwehands Dierenpark. Paarden beslaan vindt ze prachtig, olifanten zijn haar passie.

Ze werkt al 15 jaar met deze grote jongens en kent zowel de Aziatische als de Afrikaanse olifant van heel dichtbij. “Ik vind ze allebei even leuk”, zegt ze. “Als het maar een slurf heeft en ruim drieduizend kilo weegt.”

De opleiding tot hoefsmid volgde Tamara (38) heel recent, bij Groenhorst Barneveld. Toen ze 26 was rondde ze de mboopleiding tot dierenverzorger af en daarna werkte ze twaalf jaar bij Diergaarde Blijdorp, waarvan tien jaar als verzorger van de Aziatische olifanten. Na een reorganisatie daar, besloot ze zich om te scholen tot hoefsmid. “Toen ik daar net aan begonnen was, hoorde ik van mijn oude teamleider dat ze in Rhenen een olifantenverzorger zochten”, vertelt ze. “Zo kwam ik hier terecht, dat is nu drie jaar geleden. Momenteel combineer ik beide banen en dat is hartstikke leuk. Ik werk 32 uur per week met olifanten, dat is mijn boterham, en het beleg verdien ik als hoefsmid.” als een patatje In Ouwehands Dierenpark leven Afrikaanse olifanten. “Die zijn anders dan Aziaten,” zegt Tamara, “maar ook ontzettend leuk.

Afrikanen reageren directer dan Aziaten en vaak zonder na te denken. Bij Afrikanen heb je niet in de gaten dat ze spanning opbouwen, die reageren uit het niets en dat maakt ze soms

onvoorspelbaar. Bij Aziatische olifanten zie je dat ze spanning opbouwen en dat na een tijdje uiten. Hoe je ziet dat een olifant spanning opbouwt? Als de oren wijd gaan staan en wat omhoog kantelen, de staart op en neer beweegt. Je kunt het ook zien aan de oogopslag en aan de hele houding van het dier. Een olifant die boos wordt, blaast zichzelf op, maakt zichzelf nog groter. Dan moet je wel oppassen ja, want als hij je met zijn slurf te pakken krijgt, trekt-ie je als een patatje door het hek heen.” heftig Als je tien jaar met dieren werkt bouw je er een band mee op. De band die Tamara had met ‘haar’ Aziaten in Blijdorp, was hecht. “Olifanten zijn emotionele dieren”, vertelt ze. “Wat dat betreft lijken ze op mensen. Ik denk dat ik daarom zo aan ze verknocht ben. Olifanten kunnen boos, blij, verdrietig en jaloers zijn. Net als mensen kunnen ze rouwen als een soortgenoot overlijdt en ze hebben een geheugen als... een olifant. Ik heb verschillende keren olifanten verhuisd, onder andere van Blijdorp naar Dublin. Een van mijn lievelingsolifanten was daarbij, dat was moeilijk afscheid nemen. Vier jaar later ging ik haar weer opzoeken en zodra ze me zag, hoorde en voelde begon ze te brullen, te trompetteren, met haar oren te flapperen en rende ze naar me toe. Dat was prachtig en emotioneel. Weer vier jaar later ging ik nog een keer. Toen was het dus acht jaar geleden dat ik haar verzorgd had, en weer gaf ze dezelfde reactie. Dat is heftig hoor.” van haak naar clicker Tooth, de stier van Ouwehands Dierenpark is 24 jaar oud. Hij weegt zo’n 5000 kilo en elke week moet er bloed worden geprikt om zijn gezondheid in de gaten te houden. Dagelijks krijgt hij een douche om zijn huid te verzorgen, en worden zijn oren en tanden gecontroleerd en verzorgd. Elke vijf weken krijgt hij een pedicurebehandeling, net als alle andere olifanten in Ouwehands. “Vroeger – voordat diervriendelijkere trainingsmethoden hun intrede deden – gebruikten we daarvoor een stok met een haak”, zegt Tamara. “De verzorger ging in het olifantenverblijf en dwong de dieren als het ware om toe te staan dat mensen bepaalde handelingen verrichtten. Deze ‘hands on-methode’ was niet altijd prettig voor de olifanten en voor de verzorgers best gevaarlijk. Vandaag de dag worden olifanten in veel dierentuinen met behulp van de clickermethode getraind en komen de verzorgers niet meer bij de olifant in het verblijf. Er zit altijd een hek tussen. Wij leren de olifanten door middel van de clickermethode te reageren op bamboe stokjes; de targets. Bij targettraining moet olifant met zijn lichaam die stokjes aanraken. Zo leer je hem om tegen het hek te gaan staan zodat je bepaalde lichaamsdelen kunt aanraken, of zijn voet door het hek te steken zodat je die kunt verzorgen. Omdat deze methode is gebaseerd op beloning, vinden olifanten het leuk om mensen te zien en te ‘werken’.

clickertraining Clickertraining, ooit ontwikkeld om dolfijnen te trainen, wordt gebruikt bij de training van heel veel diersoorten. Groot voordeel van deze methode is dat er niet gestraft maar enkel beloond wordt, door middel van een geluid dat direct gevolgd wordt door een beloning (voer). Ook bij de cursus Dierentrainer van Cursuscentrum Dierverzorging komt deze trainingsmethode uitgebreid aan bod.

Kijk voor meer informatie op www.cursuscentrum.nl/dierentrainer

12

Tamara van der Valk

Tamara’s collega Con Mul laat zien hoe targettraining in zijn werk gaat.

aandacht vragen Het effect van deze diervriendelijke trainingsmethode wordt duidelijk als we voor het verblijf van Tooth staan. Het enorme dier ziet Tamara en maakt een vriendelijk, haast mechanisch klinkend bromgeluid. Tamara: “Dat doet-ie als hij tevreden is. Vergelijk het maar met het spinnen van een kat. Maar nu moeten we een paar meter terug gaan staan want dadelijk gaat hij gooien.” Ze heeft het nog niet gezegd of Tooth grijpt met zijn slurf een bergje zand en takjes, dat door het hek heen onze kant op komt. “Dat doet-ie om aandacht te krijgen”, zegt ze. Vervolgens tilt Tooth zijn voet op tegen het hek, dan zijn andere voet en als dat hem geen aandacht oplevert, gaat hij op zijn achterpoten staan. Ja inderdaad: net voordat de fotograaf haar camera te pakken had.

“Nu beloon ik hem niet”, zegt Tamara. “Want hij vertoont dit gedrag puur om aandacht te krijgen. Tooth krijgt pas een stukje appel als hij op commando zijn voet optilt en door het hek steekt.”

Bij de voetverzorging van olifanten gebruikt Tamara hetzelfde gereedschap als wanneer ze paardenhoeven bekapt: een revet om te snijden en een vijl om te modelleren. “Ik snijd plekjes en onregelmatigheden in de zool weg”, vertelt ze. “Daarin kan zich vuil in ophopen. In het wild loopt een olifant zo’n veertig tot zestig kilometer per dag. Hier in het verblijf van vijfduizend vierkante meter kan dat niet. Omdat je een stuk natuurlijke slijtage mist, moeten de voeten worden bijgevijld. De zool – daar zit eelt op – maken we schoon en we modelleren hem. De nagels moeten korter zijn dan het middelpunt van de zool zodat de voet gemakkelijk afrolt.”

“Olifanten zijn emotionele dieren: wat dat betreft lijken ze op mensen.”

contact maken Hoewel er wel degelijk paralellen zijn in de omgang met paarden en olifanten, zijn ook de verschillen legio. Tamara: “Paarden zijn gedomesticeerde dieren, dat is wel even een verschil met een olifant. Ook is een paard een vluchtdier, terwijl een olifant nauwelijks natuurlijke vijanden kent. Maar inderdaad, als je een jonge hengst voor het eerst moet bekappen kan dat best een uitdaging zijn, net als het verzorgen van olifanten. Wij hebben in Rhenen een vrouwtje dat vroeger ooit een verzorger heeft gegrepen met haar slurf. Die heeft het overleefd, maar wij weten dat je met haar altijd alert moet zijn. Op zich is het ook wel goed om er zo’n dier bij te hebben want dat houdt je scherp. Bij dit werk moet je altijd blijven opletten, niet verslappen, goed blijven kijken naar het dier. Kijk in zijn ogen, maak contact. Dan weet je wat er in hem omgaat. Bij alle dieren geldt dat duidelijkheid en consequent zijn het verschil kunnen maken. Het gebeurt best weleens dat een paard zich niet wil gedragen en dan moet hij – zoals wij dat weleens zeggen – ‘even op kantoor komen’. Maar een dier straffen door hem te laten schrikken of te pijnigen, dat zou een goede hoefsmid niet moeten doen. En een goede olifantenverzorger natuurlijk ook niet.”

Paarden- en olifantenvoeten

HBVB |

13

In de steigers

Cursuscentrum Dierverzorging stemt voortdurend het opleidingsaanbod af op de behoeftes van haar cursisten en de markt. De wensen en eisen veranderen per slot van rekening met de tijd. Daarom werkt Cursuscentrum Dierverzorging aan nieuwe opleidingen en cursussen en het herinrichten van bestaande opleidingen en cursussen. Deze blijven hierdoor up-to-date. In deze rubriek lichten we een tipje van de sluier op van een opleiding die in de steigers staat. Deze keer in unieke samenwerking met de KNHS en de Raad van Beheer.

1

Altijd al een nestje willen fokken?

Cursus Fokker honden De Raad van Beheer is dé organisatie in Nederland die staat voor de relatie tussen mensen en honden. Hierbij gaat het niet alleen om allerlei activiteiten die je met je hond kunt doen, zoals sporten of showen, maar ook om het fokken van gezonde honden. Kynologie staat voor alles wat te maken heeft met deze bijzondere relatie. Daarom is de volledige naam van de organisatie ‘Raad van Beheer op Kynologisch Gebied in Nederland’. In het buitenland spreken ze meestal over ‘kennelclub’.

Met ingang van 1 augustus a.s. gaat Cursuscentrum Dierverzorging (onderdeel van Groenhorst Barneveld) een samenwerking aan met de Raad van Beheer (op kynologisch gebied van Nederland). Doel van de overeenkomst is om gezamenlijk de professionaliteit van fokkers en welzijn van de honden te verhogen.

Momenteel werken de Raad van Beheer en het Cursuscentrum Dierverzorging achter de schermen aan een modulaire opbouw van verschillende lesonderwerpen. We starten met de cursus Fokker honden. Hierna volgen de certificaten/diploma’s Elementaire kynologische kennis, voorgezette kynologische kennis en Bouw & voortbeweging, maar ook het wettelijke vereiste vakbekwaamheidsbewijs ‘Houden van honden en katten’ of de door de Raad van Beheer verzorgde opleiding tot exterieurkeurmeester.

14

| HBVB In de steigers

Door de modulaire opbouw is het mogelijk om deelcertificaten te behalen. Zodra je de vereiste deelcertificaten op zak hebt, kan het bijbehorende diploma worden toegekend.

Het vakbekwaamheidsbewijs is gericht op het houden, de voortplanting en het verzorgen van honden en katten. De cursus Fokker honden biedt meer kennis over fokken dan dat er geëist wordt in het vakbekwaamheidsbewijs.

Voor wie Voor iedereen met een hond die altijd al een nestje wilde fokken, maar ook voor iedereen die nestjes fokt maar nog geen cursus heeft gevolgd, of de kennis wil opfrissen. En voor iedereen met de ambitie te leren over het houden van honden tot het keuren van honden. resultaat Je krijgt inzicht in de voortplantingscyclus van de hond en de eventuele match die je wilt maken. Hoe werkt het genetisch? Kun je vooraf bepalen of een match goed is?

Je leert ook over voeding, gedrag, reglementen rondom het fokken en de gezondheidsaspecten rondom het nest en daarbuiten. docenten De Raad van Beheer werkt al jaren samen ervaren kynologen die vanuit hun passie voor de hond de cursussen Kynologische Kennis 1 en 2 geven. waar en wanneer De cursus Fokker honden kun je volgen in Barneveld of bij een van de regionale Kynologische Verenigingen in het land. De cursus start in oktober2016.

Meer weten? Kijk voor meer informatie op: www.cursuscentrum.nl/Fokkerhonden

2

Droom jij van lesgeven in een manege?

Opleiding Manegeinstructeur basissport Cursuscentrum Dierverzorging staat voor een breed scala aan paardenopleidingen, cursussen en mogelijkheden binnen de hippische branche. Van recreant, liefhebber, manegemedewerker of ondernemer, tot specialist.

De Koninklijke Nederlandse Hippische Sportfederatie (KNHS) is de overkoepelende paardensportbond van alle ruiters. Of je nu manegeruiter bent, geniet van het buitenrijden, wedstrijden rijdt of bezig bent met de voorbereidingen voor de Olympische Spelen.

In samenwerking met de KNHS zet Cursuscentrum Dierverzorging een opleiding in de steigers die voor iedereen toegankelijk is. Niet alleen FNRS-leden (Federatie Nederlandse Ruitersportcentra – Red.) maar iedereen die manegelessen geeft of wil gaan geven, kan zich inschrijven. Onze nieuwe cursus Manege-instructeur is namelijk ook bedoeld voor mensen die nog niet in dienst zijn bij een manege. Natuurlijk kun je meedoen als je in dienst bent bij een FNRSbedrijf, maar uniek aan deze opleiding is dat ook mensen die werken bij ongebonden maneges (die dus geen FNRS-lid zijn) welkom zijn. Voor een manegebedrijf is het belangrijk om gediplomeerde instructeurs in dienst te hebben.

Jouw droom?

Veel paardenliefhebbers begonnen hun ruitersportcarrière op een manege. Daar beleefde je je eerste paardenmomenten, begon de passie voor het paard. Ook onze olympische ruiters zijn ooit begonnen, en niet zelden was dat op een manege. De instructeur die daar in het midden staat is erg belangrijk. Die moet de lol, de interesse, het enthousiasme bij kinderen maar ook bij volwassenen zien te vinden en te behouden.

Zie jij jezelf daar al staan, is dat jouw droom?

Wil je graag met mensen werken en met paarden? Dan is deze opleiding iets voor jou!

Voor wie Voor iedereen die graag groepslessen wil geven – aan kinderen of volwassenen – op een manege of ponyclub. Ook is deze cursus geschikt voor mensen die instructeur willen worden naast hun huidige baan. En weet wel: je hoeft geen baan te hebben bij een bedrijf dat is aangesloten bij de FNRS. Natuurlijk moet je zelf als ruiter wel enig niveau hebben om te starten met deze opleiding.

Je moet minimaal voldoen aan een van de drie volgende eisen.

1. Afgeronde vooropleiding bij de FNRS of de KNHS. 2. FNRS niveau F12 bij instroom, F16 bij uitstroom. 70 cm parcours.

3. L1-dressuur met 3 winstpunten en BBspringen bij uitstroom.

Je kent alle manegefiguren en kunt dit didactisch overbrengen, ook het spelenderwijs begeleiden van kinderen valt hieronder. Na de cursus Manegeinstructeur kun je verder met de opleiding wedstrijdinstructeur van de KNHS. Kortom, na het behalen van je diploma ben je in het bezit van een ORUN-erkende lesbevoegdheid.

Docenten Tijdens de opleiding Manege-instructeur basissport krijg je onder andere les van Irene Giesbers (ORUN-niveau 4, praktijkdocent Groenhorst Barneveld).

Waar en wanneer De opleiding is op dit moment nog in ontwikkeling. De verwachte startdatum is januari 2017.

Meer weten? Kijk voor meer informatie op: www.cursuscentrum.nl/manege-instructeur

“Olympische ruiters zijn ook ooit begonnen op de manege. ”

Resultaat Je durft voor een groep te staan en kunt groepslessen geven aan beginners tot gevorderden. Je bent klantgericht en draagt verantwoordelijkheid voor een groep mensen en paarden. Daarbij houd je rekening met alle veiligheidsaspecten.

In de steigers

HBVB |

15

Fokken is meer dan gokken Kor Oldenbroek en Myrthe Maurice

16

17

Kor Oldenbroek

Myrthe Maurice

Fokken lijkt kinderspel: je hebt een mannetje, een vrouwtje en vervolgens doet moeder natuur de rest. Als je echter ziet welke problemen er vandaag de dag zijn bij bepaalde honden- en paardenrassen, weet je dat verantwoord fokken meer voeten in aarde heeft dan bloemetjes, bijtjes en baby’s.

Genetica-expert dr.ir. Kor Oldenbroek van Wageningen UR en dr.ir. Myrthe Maurice, adviseur fokkerij van Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH) weten als geen ander hoe belangrijk het is om te weten wat je kunt verwachten, voordat je ‘de gok’ waagt.

Veel fokkers, maar ook mensen die ervan dromen om fokker te worden of bepaalde rassen in stand willen houden, zijn op zoek naar informatie over erfelijkheid. Hoe zit het met genetica, chromosomen, ziektes en de manier waarop goede en minder goede dingen worden doorgegeven aan het nageslacht? Sinds de rashondenproblematiek luid en duidelijk kenbaar werd en er bij een aantal paardenrassen specifieke inteeltproblemen bekend zijn, vinden we bewust fokken met kennis over populatiegenetica steeds belangrijker. Wil je vermenigvuldigen of wil je verstandig en doelbewust fokken, en daarbij een positieve bijdrage leveren aan ‘jouw’ ras?

Rashondenproblematiek Bij de rashonden zien we twee soorten problemen. Ten eerste zijn er hondenrassen die te lijden hebben onder hun overdreven raskenmerken. Honden met teveel rimpels, met zulke korte neuzen dat ze nauwelijks nog kunnen ademen of met zulke kleine schedeltjes dat hun hersenen er niet meer in passen. Aan de andere kant zijn er problemen die te maken hebben met het feit dat rashonden gefokt worden binnen gesloten populaties. “Als de genenpoel binnen die populatie te klein is, zijn te veel dieren binnen een ras aan elkaar verwant”, vertelt Kor Oldenbroek. “Dat geeft grote inteeltproblemen.

Er zijn hondenrassen waar een groot deel van de populatie te maken

18

| HBVB Fokken is meer dan gokken

krijgt met erfelijke vormen van kanker, waar teven niet drachtig worden en nesten steeds kleiner zijn, of waar andere rasspecifieke aandoeningen echt een groot probleem zijn.” Oldenbroek was onder andere betrokken bij het outcrossproject bij de Saarlooswolfhonden.

Omdat er bij de rasvorming te weinig ouderdieren waren om een gezonde genetische basis te vormen, worden er nu Zwitserse Witte Herders in het ras gekruist. “Er zijn meer rassen die bezig zijn met outcrossprojecten”, vertelt hij. “Dat gaat met veel emoties gepaard want fokkers vinden het moeilijk om ‘bastaarden’ te fokken. Maar in sommige gevallen is de beperkte inbreng van ‘vreemd bloed’ het enige middel om een ras te redden.”

Raspaardenproblematiek Onder andere het Nederlands trekpaard, maar ook het Fries, Gelders en Groninger paard hebben te kampen met specifieke problemen.

Bijvoorbeeld bij het Nederlands trekpaard komen problemen voort uit de steeds kleiner wordende populatie. Dit ras verloor zijn nut voor het werk op het land en daarom zijn er steeds minder Nederlandse trekpaarden. De Fries is echter tegenwoordig weer mateloos populair, maar ook dat blijkt geen garantie voor succes Myrthe Maurice: “In gesloten populaties is inteelt onvermijdelijk.

Zeker wanneer de populatie afstamt van slechts een klein aantal voorouders zoals bij het Friese paard. Daarnaast zie je bij sommige rassen dat iedereen achter de kampioen aanloopt: als elke merriehouder een veulentje wil van de keuringskampioen, of als er

“De meeste fokkers zijn overtuigd van het feit dat er ‘iets’ moet veranderen.”

maar een klein aantal hengsten wordt ingezet voor de fokkerij, ga je vanzelf inteeltproblemen krijgen. Een (gesloten) ras in stand houden kan alleen als fokkers bewust op zoek gaan naar een vader voor hun veulen.”

Inteelt Kor: “Fokkers willen dat dieren binnen hun ras of binnen hun eigen lijn zoveel mogelijk op elkaar lijken. Dat werd bereikt door dieren die verwant zijn, aan elkaar te paren. Wanneer een zoon net zo’n platte neus heeft als zijn moeder, of een dochter net zo langbenig is als haar vader, en je paart die twee aan elkaar, is de kans groot dat je dat uiterlijke kenmerk vastlegt. Het is echter ook zo dat elk zoogdier drie tot vijf erfelijke aandoeningen bij zich draagt.”

Wat is inteelt?

Inteelt is voortplanting binnen een groep mensen of dieren die aan elkaar verwant zijn. Bijvoorbeeld moeders met zonen, vaders met dochters, broers met zussen of grootouders met kleinkinderen.

Fokkers gebruiken soms inteelt om bepaalde kenmerken vast te leggen, maar op den duur kan het schadelijk zijn voor een soort of ras.

Fokken is emotie Vaak hechten fokkers enorm veel waarde aan het uiterlijk van hun dieren.

Myrthe: “Ze vinden het moeilijk om dieren voor de fokkerij in te zetten die niet helemaal beantwoorden aan hun ideaalbeeld, omdat ze denken daarmee het bijzondere uiterlijk van hun ras teniet te doen. Toch is dat in veel gevallen de enige oplossing: maak de rasstandaard ruimer en keur daar ook naar.”

“Dat is niet makkelijk”, vult Kor aan. “Nog steeds kan ik me verbazen over de emoties die met het fokken gepaard gaan, maar inmiddels zijn de meeste fokkers wel overtuigd van het feit dat er ‘iets’ moet veranderen binnen hun ras. De twee nieuwe cursussen die wij aan het Cursuscentrum Dierverzorging gaan geven, kunnen individuele fokkers, keurmeesters en leden van foktechnische commissies daarbij helpen.”

Dwerggroei als voorbeeld Dwerggroei is een aandoening die bij zowel paarden (Fries Paard) als honden (Duitse Herdershond), maar ook bij de mens voorkomt.

Myrthe: “In een gesloten populatie zie je vaak dat veel dieren afstammen van een bepaalde hengst of reu. Stel nou dat dat vaderdier het gen voor dwerggroei bij zich draagt, maar het zelf niet laat zien. Hij is een drager van het gen, geen lijder. Dan kan hij zich vaak jarenlang voortplanten, zonder dat je daar negatieve gevolgen van ziet. Totdat zijn DNA zich een keer vermengt met een ver familielid, bijvoorbeeld een moeder die ook drager is van het gen voor dwerggroei. Dan heb je 25 procent kans dat de nakomelingen vrij zijn van de aandoening, 50 procent kans op dragers en 25 procent kans op ‘lijders’. Aan die dieren zie je dat ze aan dwerggroei lijden. Ze blijven klein, hebben allerlei gezondheidsproblemen en zijn bepaald geen goede vertegenwoordigers van hun ras. Dwerggroei kun je voorkomen. Niet door alle dragers uit te sluiten van de fokkerij – dan verklein je immers de genetische basis nog verder – maar door heel selectief dragers en vrije dieren aan elkaar te paren. In de volgende generatie kun je met een DNA-test de dragers herkennen en uitsluiten. Alleen lijders moeten direct uitgesloten worden voor de fokkerij, dragers in de volgende generatie.”

Over de cursussen In de eendaagse cursussen Erfelijkheidsleer & fokken van honden en Erfelijkheidsleer & fokken van paarden leer je welke kenmerken in de fokkerij belangrijk zijn, en hoe ouders daarop geselecteerd kunnen worden.

Deze cursussen werden ontwikkeld in samenwerking met de Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH). “Ze zijn bedoeld voor fokkers maar ook voor mensen die in de toekomst willen gaan fokken”, vertelt Myrthe Maurice van de SZH, “en ook voor iemand die betrokken is bij een rasvereniging of zich bezighoudt met populatiemanagement – die bepaalde rassen in stand wil houden – bevatten ze waardevolle informatie.”

Het resultaat: Inzicht in de wetmatigheden van de erfelijkheidsleer en de toepassingen daarvan in het fokken van dieren.

Kennis over het verantwoord fokken van een volgende generatie.

Mogelijkheden van de moleculaire genetica.

Kennis over verwantschap en inteelt die nodig is om een ras in stand te houden.

Kijk voor meer informatie op: www.cursuscentrum.nl/erfelijkheidsleer

Fokken is meer dan gokken

HBVB |

19

Dagboek Meekijken bij Dierenambulance & Dierenhospitaal Den Haag

Never a dull moment 17.000 ritten per jaar, gevestigd in een van de meest bruisende steden van het land, aan het strand, met zomers vol toeristen: als het ergens een gekkenhuis kan zijn, dan is het wel bij Dierenambulance & Dierenhospitaal Den Haag. Wij draaien een ochtend mee en ervaren aan den lijve hoe enerverend dat is.

“De zomer is hier vaak best een heftige periode”, vertelt Pieter Smit, directeur van Dierenambulance & Dierenhospitaal Den Haag. “In het voorjaar worden vogels, vossen en reeën geboren, en krijgen ook honden en katten last van hun hormonen. Mensen worden actiever en laten vaker deuren en ramen open staan waardoor dieren kunnen ontsnappen. Het aantal weglopers en wegvliegers neemt toe en dat merken wij in onze ritten. Als wij dertig ritten per dag hebben vinden wij het stil. Zulke dagen hebben we hier meestal ’s winters, terwijl we in de zomer op zo’n 60 tot 65 ritten per dag zitten, soms meer. Dan is de druk hoog maar juist het feit dat je nooit weet wat je kunt verwachten, is een van de zaken die dit werk zo leuk maken. Het is hier nooit saai.”

Actie Dierenambulance & Dierenhospitaal Den Haag is – met 24 vaste medewerkers (18 fte) en zo’n honderd vrijwilligers – een van de grootste van Nederland. Toen Pieter er in 1995 kwam werken, studeerde hij biologie. Na het afronden van zijn studie ging hij lesgeven op een middelbare school maar al snel kon hij dat werk niet meer combineren met zijn werk bij de dierenambulance. De keuze was snel gemaakt: “Het werd de dierenambulance”, lacht Pieter. “Het mooie vind ik de directheid van de hulp die wij hier bieden. Er gebeurt iets, wij komen in actie en doen er wat aan.

Dat voelt vaak heel goed, als het lukt. Maar inderdaad: soms zie je dingen die niet gemakkelijk zijn, waar je boos om wordt of waarvoor je een stevige maag nodig hebt. Zoals vanochtend, toen we een telefoontje kregen van de politie dat er drie honden op het bureau zaten....”

20

08.30

Telefonische melding van de politie Via de receptie komt het verzoek binnen of er een dierenambulance kan komen naar het politiebureau in Den Haag. Dit in verband met de aanwezigheid aldaar van drie op American Staffordshire Terriers lijkende honden.

09.00

Aankomst op het politiebureau Op het bureau horen de medewerkers van Dierenambulance & Dierenhospitaal Den Haag dat de eigenaar van de honden is opgepakt en waarschijnlijk niet op korte termijn weer vrijkomt. Sowieso zal hij een dag of veertig niet voor zijn honden kunnen zorgen. In eerste instantie was dat de reden dat de politieagenten de dierenambulance belden maar als de medewerkers de honden goed bekijken, zien ze dat er met een van de honden ‘iets’ mis is.

09.15

10.00

Alle drie de honden zien er weldoorvoed uit, maar de zwarte teef heeft een wel erg dik gezicht. Nadere inspectie leert dat dat komt omdat haar hals en hoofd zwaar ontstoken zijn. Rondom haar hele hals en rond de oren heeft ze stinkende, etterende wonden, die deels verborgen worden door een brede halsband. Na het verwijderen daarvan, gaan de medewerkers er in eerste instantie vanuit dat de wonden veroorzaakt zijn door een ingegroeide halsband.

De dieren worden meegenomen naar het dierenhospitaal waar de twee gezonde honden in een kennel worden geplaatst.

Telefonisch contact met de eigenaar leert dat de wonden bij de zwarte teef, die tien jaar oud blijkt te zijn, veroorzaakt zijn door een bijtincident met een van de andere honden. De man had nagelaten naar de dierenarts te gaan waardoor de wonden ontstoken zijn geraakt.

Inspectie van de honden

Naar het dierenhospitaal

10.30 Foto’s

Pieter maakt uitgebreid foto’s van de verwondingen.

“Het is belangrijk om dit goed te documenteren”, vertelt hij. “Bij mishandeling of verwaarlozing van dieren, of om de ernst van een zaak vast te stellen heeft de dierenpolitie een belangrijke rol. Die heeft voor het beoordelen van een zaak betrouwbare verklaringen nodig, van getuigen, melders, de dierenambulancemedewerkers of dierenarts.

Glasheldere gegevens kunnen ook helpen om een eigenaar tot ander gedrag te dwingen. Bijvoorbeeld op straffe van inbeslagname bij herhaling.”

10.45 Dierenarts

De dierenarts stelt vast dat de kans inderdaad groot is dat het om bijtwonden gaat, maar mogelijk in combinatie met een ingegroeide halsband. De wonden stinken, zijn zwaar geïnfecteerd en de hond heeft duidelijk veel pijn. De dierenarts schrijft een rapport en stelt een behandelplan op voor de hond.

“Het is belangrijk om verwondingen goed te documenteren.

De dierenpolitie heeft betrouwbare verklaringen nodig.”

Dagboek

HBVB |

21

Pieter Smit

11.30 Verzorgen

Medewerkers verzorgen de verwondingen van de hond, maken haar schoon en leggen haar in een comfortabel verblijf. Uit gesprekken met de dierenpolitie blijkt dat de arrestatie van de eigenaar niets met de honden te maken had.

12.00

Nog een keer foto’s

“Het mooie vind ik de directheid van de hulp die wij hier bieden. Er gebeurt iets, wij komen in actie en doen er wat aan.”

13.00 Koffie “Wij weten niet waarom de eigenaar van deze honden is aangehouden”, zegt Pieter. “Dat is niet onze zaak. En inderdaad, toen ik deze verwondingen zag, was ik blij dat ik mijn ontbijt al op had, want daarna heb je even geen trek meer. Maar in zo’n geval gaat het er niet om wat ik vind, dan moet je je eigen emoties even loslaten. Waar het om gaat is wat vanaf nu het beste is voor de honden. Het is niet in het belang van het dier om hem lang bij de baas weg te houden, om hem vervolgens na een paar maanden weer terug te geven omdat de zaak volgens een officier van justitie onvoldoende bewijs bevat. Het is onze taak ervoor te zorgen dat deze honden zo min mogelijk stress ondervinden en ze liefdevol te verzorgen. Dan horen we later via de dierenpolitie of de rechter wat er met ze gaat gebeuren.”

22

| HBVB Dagboek

12.15

Als de wonden schoon en verzorgd zijn, maakt Pieter nog een keer foto’s.

“Nu kun je de verwondingen nog beter zien”, zegt hij.

Overleg Uit overleg met de politie en de eigenaar van de honden blijkt dat de eigenaar wil meewerken aan de behandeling van zijn hond. Hij wil dat de honden na zijn detentie bij hem terugkomen. Pieter: “Natuurlijk is dat lastig. De eigenaar is nalatig geweest maar aan de andere kant zien de honden er goed doorvoed en verzorgd uit. Je moet je afvragen waar ze beter af zijn straks. Terug bij hun eigenaar, die misschien wel iets geleerd heeft van deze ellende, of in het asiel?

Die moeilijke beslissing hoeven wij niet te nemen. Als de honden in beslag zouden worden genomen, is het de taak van de rechter om daarover een oordeel te vellen.”

Strand Het strand voegt een bijzonder aspect toe aan het werk bij Dierenambulance Den Haag. Want naast honden die tijdens een strandwandeling de benen nemen, heb je ook te maken met dieren die in en rond de zee leven. “Meeuwen”, zegt Pieter, “die kunnen zich soms in benarde posities werken. Ook rijden wij regelmatig richting strand – met onze speciale vierwielaangedreven auto – voor zeekoeten of aalscholvers die onder de olie zitten, of aangespoelde bruinvissen. Het gebeurt elk jaar wel een paar keer dat we uitrijden voor zieke, gewonde of moederloze zeehonden. Die halen we op, we geven ze noodvoeding en als het nodig is brengen we ze naar het zeehondencentrum in Pieterburen. Honden, katten, vissen, vogels, kippen, konijnen, pony’s en geiten vangen we wel zelf op. Bijzondere dieren die specifieke verzorging hebben, zoals bepaalde reptielen of grote paarden,vangen we tijdelijk op. Vervolgens gaan ze naar een specialistische opvang. Daarnaast vangen en castreren we zo’n 350 zwerfkatten per jaar.”

even voorstellen

Kenyaanse zandboa Eryx colubrinus loveridgei

Sinds een maand of twee is Groenhorst Barneveld twee bewoners rijker. De reptielencollectie is namelijk uitgebreid met twee boa’s. Of beter gezegd: boaatjes.

Denkend aan boa’s, verschijnen al snel beelden van meterslange, armdikke reuzen op je netvlies. Hoewel de zandboa wel degelijk tot de familie van de reuzenslangen behoort, heeft hij niet het formaat van zijn grote broers. “Hij wordt maximaal zo’n zestig centimeter,” zegt docent en reptielenspecialist Robert Jan Bras, “terwijl een groene anaconda - dat is ook een boa - wel zeven meter lang kan worden.”

Zandboa’s brengen een groot deel van de dag onder het zand door, hun leefwijze vertoont overeenkomsten met die van een worm. “Zandboa’s hebben een grappig plat snuitje waarmee ze zand wegduwen, zodat ze gemakkelijk door de grond kunnen tunnelen”, vertelt Robert Jan. “Vaak komen ze tegen de avond en in de nacht wel met hun kopje boven de grond. Dus inderdaad: als je ze overdag nodig hebt, zul je ze even moeten opgraven.”

24

Animal EvenT

Gertwim de Haas directeur van Groenhorst Barneveld en Cursuscentrum Dierverzorging

GROENE GOLF in de Beekse Bergen

O

ok dit jaar waren Groenhorst Barneveld en Cursuscentrum Dierverzorging prominent aanwezig op Animal Event.

Elke bezoeker aan het leukste huisdierenevenement van Nederland liep door de Groenhorst stand heen, en op het terrein zag je een groene golf van Barneveldtassen. Gertwim de Haas, directeur van Groenhorst Barneveld en Cursuscentrum Dierverzorging vertelt waarom Groenhorst en Animal Event de handen zo innig ineen hebben geslagen.

“Ons opleidingsinstituut maakt deel uit van het stichtingsbestuur van Animal Event”, vertelt Gertwim de Haas. “Natuurlijk omdat Animal Event ‘gewoon’ een mooi evenement is, waar wij graag een bijdrage aan leveren, maar veel meer nog vanwege een streven

dat zowel bij ons in Barneveld als in de Beekse Bergen bovenaan de prioriteitenlijst staat: dierenwelzijn. Bij alles wat we doen zetten we in op een goede relatie tussen mens en dier. Dierenwelzijn staat daarbij steeds voorop. Een belangrijke doelstelling is een stuk educatie: wij willen mensen informeren en kennis laten maken met dieren. We willen onze kennis delen over omgaan met huisdieren, aanschaf, voeding en alles wat erbij komt kijken. Vanuit die optiek vormt Animal Event met ons een perfecte match.”

‘Ertoe doen’ Als dé opleider op het gebied van dier, kunnen Groenhorst Barneveld en Cursuscentrum Dierverzorging niet ontbreken op een huisdierenevenement dat ruim dertigduizend bezoekers trekt.

“Wij vinden dat we zichtbaar moeten zijn”, zegt Gertwim de Haas. “Alle partijen die ‘ertoe doen’ zijn present op Animal Event. Ten eerste natuurlijk de bezoekers: dierenliefhebbers pur sang die naar de Beekse Bergen komen voor een leuke dag tussen de dieren, maar ook om er wat van op te steken. Ten tweede zijn er allerlei organisaties op het gebied van dieren en dierenwelzijn. Daarnaast gebruiken producenten en groothandels

van diervoeding en dierbenodigdheden Animal Event als podium om producten te etaleren. En natuurlijk vind je er detaillisten; eigenaren van dierenspeciaalzaken die op zoek zijn naar nieuwe producten én die een kijkje komen nemen in verband met de verkiezing van de Dierenspeciaalzaak van het Jaar.”

Dierenspeciaalzaak van het Jaar Vanuit het partnerschap met Animal Event verrichten de medewerkers en leerlingen van Groenhorst Barneveld diensten voor Animal Event. De Haas: “De verkiezing Dierenspeciaalzaak van het Jaar is een belangrijke activiteit van het stichtingsbestuur en bij het organiseren daarvan speelt ons opleidingsinstituut een belangrijke rol.

Dit jaar is de opzet vernieuwd. Zo is brancheorganisatie Dibevo als partner erbij gekomen en kiezen we dit jaar maar één Dierenspeciaalzaak van het Jaar, in plaats van een grote en een kleine winkel.

Het uitgangspunt is al acht jaar hetzelfde: aandacht vragen voor de kwaliteit van de detailhandel. Het is ontzettend belangrijk dat er in dierenspeciaalzaken personeel staat dat deskundig informeert, dat eerlijke informatie geeft, en dieren en dierbenodigdheden met zorg en liefde

Animal Event

HBVB |

25

Juni 2016

Pro & Contra Blz. 47 Kattenbel – veilig voor vogels of stress voor de kat?

€ 3,95

Interview met een dierenfluisteraar Blz. 20

Communiceren Gif verspreiden met dieren Wie doet kan iedereen zoiets?

www.hartvoordieren.nl

Blz. 32

Graag jullie ideeën:

Blz. 51

Hoe willen onze

cavia’s wonen?

Omscholen – kan dat?

Blz. 44

Van buitenkat naar binnenkat Terug van weggeweest

Blz. 28

De meikever in

De

10

Een man en zijn hond Blz. 72

Samen op pelgrimstocht

Nooit meer stress!

Zo leven hond, kat en knager in harmonie Blz. 14

Rivalen of toch niet? Blz. 58

Leeuwen en hyena’s hebben elkaar nodig

01606

de tuin

liefste dierenmoeders Blz. 62

Zo neem je een abonnement: • Ga naar hvd.mijntijdschrift.net/hbvb • Of stuur gratis onderstaande bon retour

Dierenmishandelaars onder de loep

Nederland

Hart voor Dieren is het grootste dierenmagazine voor jong en oud met elke maand grappige en ontroerende kleurenfoto’s van dieren in allerlei soorten en maten. Verder staat het boordevol informatie over voeding, gezondheid en verzorging van je huisdieren, spannende reportages over wilde dieren en wordt er ook volop aandacht besteed aan dierenbescherming- en welzijn en de leukste nieuwtjes op dierengebied.

Nr. 6

BP 8 7 1 1 2 7 3 9 9 1 6 7 5

6X HART VOOR DIEREN VOOR SLECHTS €15,-

Met maandeli jks schitterende natuurreporta ges!

✂

Ja, ik neem een halfjaarabonnement op Hart voor Dieren voor slechts €15,Mijn gegevens zijn: Naam: Adres: Postcode / Woonplaats: Telefoon: E-mailadres:

M/V

Geb. datum:

Stuur de bon in een ongefrankeerde envelop naar Hart voor dieren, Antwoordnummer 338, 4800 WB Breda Ik betaal als volgt: ik betaal met de acceptgirokaart die u mij toestuurt (€ 2,- administratiekosten). ik machtig hierbij Vipmedia het abonnementsgeld automatisch van mijn rekening af te schrijven.

N L 26

Datum:

Handtekening:

Het abonnement loopt minstens een half jaar tot wederopzegging.

HBVB 2016

Mijn rekeningnummer:

“Het gesprek over dieronvriendelijke halsbanden verloopt niet altijd makkelijk. Maar we gaan het wél aan.” verzorgt en verkoopt. In voorgaande jaren werd de uiteindelijke Dierenspeciaalzaak van het Jaar tijdens Animal Event gehuldigd maar dat traject is nu aangepast. Tijdens deze achtste editie maakten wij de 21 genomineerde bedrijven bekend en de uiteindelijke winnaar wordt gehuldigd tijdens de Dibevo-vakdagen op 30 en 31 oktober.”

Het halsbandenverhaal Al een paar jaar is het tijdens Animal Event ‘een dingetje’: het feit dat de vele honden die een bezoek brengen aan de Beekse Bergen geen prikband, elektrische halsband of slipketting mogen dragen.

Een grote groep hondenbezitters is het roerend met deze maatregel eens, maar er zijn ook mensen die verhitte discussies voeren met de organisatie. Soms begrijpen ze niet waar de organisatie zich mee bemoeit. “Deze maatregel heeft te maken met de uitgangspunten van de Stichting Animal Event”, vertelt De Haas. “Dit event wordt in het leven geroepen door een grote groep dierenliefhebbers, waaronder zich deskundigen bevinden die veel verstand hebben van dierenwelzijn. Denk daarbij aan dierenartsen, gedragstherapeuten en mensen die dagelijks met hondentraining bezig zijn. Voor ons staat het als een paal boven water dat dergelijke bestraffingsmiddelen die gebruikt worden om het gedrag van honden te beïnvloedend, dieronvriendelijk zijn. Wij vinden het belangrijk om mensen erop te wijzen

dat ze in feite gebruik maken van martelwerktuigen. Vaak is men onbekend met het negatieve effect dat de bestraffingsmiddelen hebben op het gedrag van hun hond. Inderdaad: dat gesprek verloopt niet altijd even gemakkelijk, maar we gaan het wél aan.

In overleg met de eigenaar verwijderen we de dieronvriendelijke band en de hondeneigenaar krijgt er van ons een diervriendelijke halsband voor terug. Kijk, in principe is het zo dat Animal Event geen openbaar evenement is. Wij organiseren het, en dus mogen wij bepalen wat er op ons terrein gebeurt, wat we al dan niet accepteren. Dieronvriendelijke middelen, die tolereren we niet.”

Over Animal Event

De tiende editie van Animal Event was zonovergoten en vond plaats op 6, 7 en 8 mei in de Beekse Bergen in Hilvarenbeek. Animal Event 2016 bracht 31.000 dierenliefhebbers op de been. Met name de vrijdag was een recorddag. Precies tijdens dit drukste weekend van het jaar vond in Safaripark de Beekse Bergen de geboorte van olifant Madiba plaats.

Dit zorgde voor zoveel drukte dat verkeersproblemen ontstonden.

Bezoekers werd zelfs afgeraden om nog naar Hilvarenbeek te komen.

Vakantiegevoel Gertwim de Haas vindt het elk jaar weer een feestje om rond te lopen op Animal Event. “Dit jaar helemaal,” vertelt hij, “want het was echt heerlijk weer. Groenhorst is nu een jaar of zes van de partij en ik vind oprecht dat dit een evenement is waar we gewoon bij moeten zijn. Ik weet dat er elk jaar weer oud-leerlingen zijn die contact opnemen met de vraag of ze mogen helpen tijdens Animal Event. De sfeer tijdens dit evenement is zo geweldig, als mensen er eenmaal zijn geweest, gaan ze elk jaar terug. Zelf kwam ik zondagavond om negen uur thuis, met het gevoel dat ik een soort minivakantie achter de rug had. Zo leuk is het Animal Event.”

Animal Event

HBVB |

27

Paard & gras Elk voordeel hep z’n nadeel Bloemetjes, bijtjes, zonnestralen, zomerkriebels en heel veel vers gras: daar worden paarden blij van. Het is echter belangrijk te weten dat zo’n mooi groen weiland ook nadelen kent, want het eten van (veel) gras brengt risico’s met zich mee.

In dit artikel vragen we voedingsdeskundige David van Doorn naar het verband tussen hoefbevangenheid en voeding.

“Onze Shetlander Dickie kwam bij ons als gezelschap voor mijn sportpaard”, vertelt Henny van Dijk, ‘zomaar’ een paardenliefhebber uit het midden van het land. “Net als de KWPN-er stond ze ’s nachts op stal en overdag in de wei. Dickie werd de grote liefde van mijn zevenjarige nichtje. Die twee hadden echt een band, dat was prachtig om te zien. Dit voorjaar kreeg mijn paard een blessure waardoor hij stalrust moest houden. Ik heb Dickie toen, omdat ik ervan uitging dat zulke sobere paardjes wel wat konden hebben, in de wei gelaten.”

De eerste volle dag weidegang werd Dickie fataal. “Toen ik haar einde middag ging halen, zag ik dat het mis was”, vertelt Henny.

“Dickie was hoefbevangen, en niet zo’n beetje ook. De dierenarts kwam en de vooruitzichten waren zo slecht dat we haar moesten laten inslapen. Groot drama voor mijn nichtje, maar ook voor mijzelf. Ik voel me ontzettend schuldig.”

Wat is hoefbevangenheid?

Als er één aandoening is waar veel misverstanden over bestaan, dan is dat wel hoefbevangenheid (laminitis). Hoe en waarom het precies ontstaat, daar zijn zelfs de geleerden het nog niet over eens.

Daar wordt nog volop wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. De naam Laminitis verwijst naar de lamellen waarmee het hoefbeen aan de hoefwand vastzit. Bij hoefbevangenheid is deze verbinding ontstoken en in het ernstigste geval kunnen de lamellen grotendeels losraken. Een hoefbevangen paard beweegt zich stram, heeft ontzettend veel pijn maar is niet ‘gewoon’ kreupel. Vaak herken je de aandoening doordat het paard of de pony met gestrekte voorbenen staat om zijn pijnlijke voorhoeven te ontlasten. Daarbij brengt hij zijn gewicht op de achterhand.

Hoefbevangenheid kan optreden als gevolg van: 1. Ontstekingsprocessen elders in het lichaam, zoals baarmoederontsteking, koliek / diarree / verstoring van de darmflora, het eten van giftige planten, sepsis (bloedvergiftiging), enz.

2. Overbelasting, meestal ten gevolge van ernstige kreupelheid aan een van de benen, (bijvoorbeeld door een beenbreuk) met overbelasting van het been aan de andere kant tot gevolg.

3. Stofwisselingsstoornissen, bijvoorbeeld veroorzaakt door overgewicht of een plotselinge overmaat aan voer.

4. Hormonale aandoeningen zoals Cushing syndroom, insulineresistentie (‘metabool syndroom’), en als reactie op toediening van steroïdale ontstekingsremmers (glucocorticoiden).

28

| HBVB Paard & gras

Misverstanden over suikers “Een overmaat aan voeding kan een rol spelen bij het ontstaan van hoefbevangenheid”, vertelt David van Doorn, deskundige en onderzoeker op het gebied van paardenvoeding, en docent aan het Cursuscentrum Dierverzorging. “’Uitbrekers’, die ’s nachts een duik doen in de haverton zijn een bekend voorbeeld van een zetmeelovermaat. Overmatige fructaanopname kan een factor zijn bij het ontstaan van hoefbevangenheid bij Shetlanders in een weiland, vooral in het voorjaar maar ook in het najaar. Over wat er dan precies gebeurt en welke stoffen hoefbevangenheid onder verschillende condities veroorzaken, bestaan nog veel misverstanden. Vaak wordt er gesproken over ‘suikers’ in het gras die ervoor zorgen dat een paard hoefbevangen raakt maar zo simpel ligt het niet; het gaat hier om verschillende stoffen. Vers gras bevat inderdaad veel suiker maar hiermee wordt eigenlijk de opslagvorm van suiker in de plant bedoeld. Dat is ‘fructaan’. Ook de manier waarop het paardenlichaam die stoffen afbreekt en opneemt, is verschillend. Daar gaan we in de cursus Paardenvoeding 4 dieper op in. Daarnaast bespreken we hoe je onder andere hoefbevangenheid kunt voorkomen.”

Koliek en diarree Naast hoefbevangenheid kunnen ook koliek en diarree gevolgen zijn van een plotselinge overgang van het stalrantsoen naar een weiland vol vers gras. Als je het rantsoen niet geleidelijk aanpast kan de darmflora van een paard verstoord raken. Dit leidt bijvoorbeeld tot dunnere mest. Om maagdarmproblemen te voorkomen is het verstandig de weidegang in het voorjaar geleidelijk op te bouwen.

Beginnen met een uurtje per dag, en elke dag een uurtje langer. Een praktische tip die wellicht kan helpen of overeten te voorkomen is om eerst op stal hooi/ruwvoer te voeren. Daardoor gaan de paarden minder hongerig naar buiten en bovendien hebben ze dan een grofvezelig bodempje in hun darmen.

Overgewicht In ons land zijn nogal wat paarden te zwaar. “Het is best bijzonder dat een trend die we zien bij honden en katten, en ook bij mensen, door lijkt te trekken naar paarden”, zegt David van Doorn. “Helaas hebben we weinig kwantitatieve informatie over het voorkomen van overgewicht bij paarden. Diereigenaren willen wellicht te goed voor hun dier zorgen, en realiseren zich niet dat dat gevolgen kan hebben voor de gezondheid. Tijdens de cursus gaan we in op overgewicht, de risico’s daarvan en hoe je een paard kunt laten afvallen. Simpelweg minder eten geven is niet de oplossing, want je zult moeten

zorgen dat er sprake blijft van een adequate eiwit-, mineralen- en vitaminevoorziening. Minder energie voeren en meer beweging geven, dat is de oplossing maar het is wel zaak om daarbij met kennis van zaken te werk te gaan. Echter, de beste managementtheorie is het voorkomen van overgewicht.”

Doorn in het oog Het ontbreken van kennis van zaken met betrekking tot de voeding van het paard – of het ontbreken van een goede verspreiding van die kennis – is David een doorn in het oog. “De kennis op het gebied van paardenvoeding is heel gefragmenteerd”, vertelt hij. “Veel paardenhouders doen ‘het’ op gevoel. Ze voeren hun paard door naar hem te kijken, maar je moet ook voeren op basis van wat je niet ziet. Daarvoor is kennis nodig, en wetenschappelijk onderzoek.

Uiteindelijk dien je het ‘oog van de meester’ en fundamentele voedingskennis te integreren om paarden gezond te houden en voedingsgerelateerde aandoeningen te voorkomen. Ik vind het belangrijk om onderzoek te doen en kennis te vergaren, en deze kennis vervolgens zó door te geven dat deze in de kenniskolom voor de paardenhouderij terechtkomt. Op die manier komt deze kennis bij de paardenprofessional en paardeneigenaar terecht. We moeten ons wel realiseren dat er vele manieren zijn om een paard goed te voeren, maar net zoveel manieren om het fout te doen. Dat laatste dienen we met kennis te voorkomen!”

Cursussen paardenvoeding • Paardenvoeding 1: in deze online cursus leer je basisprincipes en vaardigheden om rantsoenen van paarden te leren formuleren en te beoordelen.

• Paardenvoeding 2: voeding van het (gezonde) sportpaard.

• Paardenvoeding 3: voeding van het paard met spier- en locomotieproblemen en problemen aan het maagdarmkanaal.

• Paardenvoeding 4: voeding van paarden met onder- en overgewicht, insulineresistentie en hoefbevangenheid.

Kijk voor meer informatie op: www.cursuscentrum.nl/paardenvoeding

David van Doorn Dr. ing. David van Doorn MSc. David is de docent én ontwikkelaar van de paardenvoedingscursussen en eigenaar van diervoedingsadviesbureau Equivado en het online kennisplatform Anivado. Hij is als ‘paardenvoedingsonderzoeker’ verbonden aan de leerstoel Voeding van de Faculteit Diergeneeskunde. Naast zijn werk als docent en onderzoeker is David verantwoordelijk voor de organisatie van het European Equine Health & Nutrition Congress dat op 23 en 24 maart 2017 plaats vindt in Antwerpen. www.equivado.com / www.anivado.com / www.equine-congress.com Foto: Lydia van Doorn

Paard & gras

HBVB |

29

ONZE herberg

“Loslopen op het erf, dat is hier de regel.”

Annet van Zetten-Jonker

Annet van Zetten-Jonker heeft een dierenpension, maar eigenlijk ook weer niet.

Als je namelijk denkt aan een ‘dierenpension’ dan verschijnen er toch vaak uitlaatvelden met metershoge omheiningen, binnenkennels en – het is niet anders – gegalvaniseerde traliehekken op je netvlies. Niets van dat alles in het bedrijf van Annet, want dat heet niet voor niets ‘Onze Herberg’.

Als er iemand is die warme gevoelens koestert voor Groenhorst Barneveld, dan is het wel Annet. “Ik heb er mijn huwelijk aan te danken”, lacht ze. Tijdens haar opleiding in Barneveld ontmoette ze namelijk de man van haar dromen, die vandaag de dag de vader van hun drie kinderen is. “Op het grasveld voor de school lieten we destijds de trouwfoto’s maken”, zegt Annet. “Dat is nu ruim tien jaar geleden.”

Annet volgde de opleiding tot paraveterinair dierenartsassistent en ze vulde die aan met een aantal cursussen en certificaten. Naast haar uitgebreide kennis over honden, weet Annet veel op het gebied van konijnen en kleine knaagdieren. Ze wordt regelmatig als freelancer ingehuurd door Groenhorst Barneveld of Cursuscentrum Dierverzorging om in te vallen als er lesgegeven moet worden over bijvoorbeeld geslachts- en soortbepaling of behandeling van ziekten bij deze dieren.

30

| HBVB Onze Herberg

Wat je allemaal kunt, met een opleiding van Groenhorst Barneveld “Ik had het nogal naar mijn zin in Barneveld want mijn opleiding duurde in totaal een jaar of zes”, lacht Annet. “Daarna ging ik aan het werk als paraveterinair dierenartsassistent. Dat deed ik een jaar of vier en toen kreeg ik een baan bij de dierenspeciaalzaak waar ik tijdens mijn opleiding stage liep. Van daaruit werd ik benaderd door een diervoederfabrikant die iemand zocht om als voedingsdeskundige de baan op te gaan. Vervolgens ging ik dierenspeciaalzaakondernemers begeleiden die een dierenartspraktijk aan hun winkel wilden toevoegen. Ook dat was erg leuk werk.” Bij de meeste banen die ze had, begon het bij Annet na een jaar of vier te kriebelen, dan wilde ze weer wat anders. “Er lag al een tijdje een sollicitatiebrief van mij bij het PTC+,’ (Praktijk TrainingsCentrum, het expertisecentrum varkens, pluimvee en diervoeders in Barneveld – red.) vertelt ze. “Daar wilde ik heel graag gaan werken. In 2006 lukte dat en werd ik aangenomen als praktijktrainer voor winkellessen – retail dus – en kattenlessen.

Al snel werd dat uitgebreid naar hond en later ook konijnen en knaagdieren, omdat ook daar mijn interesse lag. Zo kon ik op een gegeven moment op vijf plaatsen ingezet worden. Helaas werd ik in 2011 na de overname van PTC+ en een daaropvolgende reorganisatie als vaste kracht overbodig.”

Annet werd nog regelmatig op freelance basis gevraagd door PTC+, maar steeds vaker dacht ze: ‘Wat zou ik nu toch eens kunnen gaan doen?’” Ze keek om zich heen, zag de ruimte, het grasveld naast het huis en de bijgebouwen waar niks mee gedaan werd en ze dacht: ...

Deze trouwfoto van Annet en haar man Allart van Zetten werd een jaar of tien geleden gemaakt voor de school waar zij elkaar ontmoetten.

31 Annet van Zetten-Jonker met haar eigen Foxterrier en een zelfgefokte pup.

32

“Dit zou een ideale plek zijn voor een dierenpension” Annet woont met haar gezin op het platteland tussen Rhenen en Wageningen samen met hun eigen dieren. “Plek zat,” zegt ze, “en eigenlijk werd al die ruimte nauwelijks benut. Ik ving al regelmatig dieren op van vrienden en bekenden, en ik besloot dat te gaan uitbouwen en er een bedrijfje van te maken.”

In Onze Herberg, het luxe logeeradres van Annet, zie je geen kennels of blaffende honden achter een hek. Annet: “Hier leven de honden in huiskamers, in zorgvuldig samengestelde groepjes.

Het grootste deel van de dag zijn ze buiten en ravotten ze op het weiland naast ons huis. Of ze lopen los op het erf, dat is afgesloten door een hek. Loslopen, dat is hier de regel.”

De opvang zoals Onze Herberg die biedt, is bepaald niet standaard. De hondenverblijven hebben een huiselijke inrichting met een bankstel, tafel met stoelen, bloemetje erop en schilderijtjes aan de muren. Op het bankstel liggen mag hier gewoon en schoonmaken met de hogedrukspuit is er niet bij. “Het is behoorlijk arbeidsintensief om op deze manier tewerk te gaan”, zegt Annet. “Het schoonmaken van de verblijven gebeurt met de hand en de meubels moeten regelmatig vervangen worden. De mensen die hier hun hond brengen kiezen heel bewust voor deze vorm van opvang. Ik heb klanten uit hele land, mensen die gerust twee uur op en neer rijden om hun hond hier te brengen. Vanwege mijn opleiding en werkervaring krijg ik regelmatig honden die medische zorg nodig hebben maar vooral honden van mensen die het moeilijk vinden om hun hond in een kennel te doen als ze zelf op vakantie gaan.”

zijn allemaal mensen die gek zijn op hun hond, die hun hond als een gezinslid beschouwen en het allerbeste voor hem willen. Als bedrijf streef ik ernaar om dat te bieden: het allerbeste voor de honden die hier logeren.”

Omgaan met mensen “Ik ben veel bezig met gedrag”, vertelt Annet. “Zit er ergens spanning tussen twee honden, hebben de honden het naar hun zin? Daarom is mijn achtergrond als paraveterinair dierenartsassistent maar ook mijn ervaring als praktijktrainer heel handig. Je kunt een bedrijf als dit alleen runnen als je verstand hebt van honden. Wanneer de honden buiten zijn loop ik er zelf tussen om te kijken of het allemaal goed gaat en er wordt hier eigenlijk nooit gevochten. Dat komt natuurlijk ook omdat ik de honden bewust selecteer. Niet op ras, maar op karakter.”

Naast met honden, bestaat het werk van Annet voor een groot deel uit het contact met mensen: haar klanten. “Dat is een aspect van het werken in een dierenhotel wat je niet moet onderschatten”, zegt ze. “Natuurlijk moet je goed kunnen omgaan met de dieren die je opvangt en precies op de hoogte zijn van hoe je die verzorgt, maar je moet ook het klantencontact niet vergeten. Dat is net zo belangrijk als de omgang met dieren. De klanten in Onze Herberg komen voor deze vorm van opvang, maar ook voor mij persoonlijk. Als pensionhouder moet je vertrouwen uitstralen, maar je moet ook klantvriendelijk en communicatief vaardig zijn, je klanten goed voorlichten en aanvoelen. Daarom is er tijdens het verblijf van de hond ook regelmatig contact met de eigenaar.”

“Ik selecteer de honden bewust: niet op ras, maar op karakter.”

Het allerbeste bieden Annet kan binnen haar bedrijf zo’n twaalf honden huisvesten.

“Dat betekent dat ik in het hoogseizoen soms wel vijftig mensen moet doorsturen naar andere pensions”, vertelt ze.

“Ik krijg regelmatig de vraag waarom ik niet ga uitbreiden, maar dat wil ik niet. Zoals het nu gaat kan ik dit bedrijf runnen naast mijn gezin én op de manier zoals ik dat wil: dus met veel persoonlijke aandacht voor elke hond. Er gaat veel tijd zitten in de kennismaking met hond en eigenaar. Voordat iemand zijn hond komt brengen laat ik hem het bedrijf zien maar vooral kijk ik of de hond hier past. Is hij sociaal naar andere honden, vriendelijk tegen mensen, niet bang in een vreemde omgeving? Klikt het tussen mij en de hond? Als ik twijfel vraag ik de mensen of hun hond een dagje mag komen ‘oefenen’ om te zien of het gaat lukken hier. Ik heb een klantenbestand van zo’n 180 man en dat

“Laag!”

Annet vertelt dat een bedrijf als Onze Herberg veel voordelen heeft, maar nadelen zijn er ook. “Ik kan eigenlijk nooit weg”, zegt ze. “Zomaar onverwacht een dagje er tussenuit met de kinderen of een middagje naar het strand, dat zit er niet in. Als wij zelf op vakantie willen, dan gaan we in het voorseizoen en dat moeten we dan regelen met school. Onze kinderen groeien op met en tussen honden, ook die van klanten en dat zou risico’s met zich kunnen meebrengen. Dat is dan ook een van de redenen dat ik zo nauwkeurig de honden selecteer, en natuurlijk laat je kinderen en honden nooit samen zonder dat je erbij bent. Maar het is wel grappig: de meeste kinderen zeggen als eerste woordje ‘papa’ of ‘mama’. De woordenschat van die van ons begon met: ‘laag!’.

Zelf een dierenpension starten? Kijk voor meer informatie op www.cursuscentrum.nl/besluit

Onze Herberg

HBVB |

33

Events CSI Twente 5 t/m 10 juli 2016

Leerlingen en docenten van onze hippische opleidingen ondersteunen dit beroemde, hippische evenement. Hiervoor komt de crème de la crème van de internationale springsport naar Geesteren. De klassieker mag zich sinds jaar en dag in grote populariteit verheugen bij paardensportliefhebbers uit binnen- en buitenland. www.csitwente.nl

Horse Event 9, 10 & 11 september 2016

Wil jij meer leren over paarden, op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen en bekende nationale en internationale ruiters en trainers bewonderen? Kom dan naar de vijftiende editie van het leukste paardenevenement van de Benelux. Op 9, 10 en 11 september staan de terreinen van het Nationaal Hippisch Centrum in het teken van alles wat de paardensport te bieden heeft. Noteer hem alvast in je agenda. Kijk voor meer informatie op www.horse-event.nl.

Finale Paraveterinair van het jaar 2016 november 2016

In november strijden 8 finalisten om de titel Paraveterinair van het Jaar. De opdrachten vinden plaats in het Paraveterinair Trainingscentrum. Aansluitend op de finale is het tijd voor ontspanning! Tussen 17.00 en 19.30 uur zijn alle paraveterinairen in Nederland met hun collega’s uitgenodigd voor de gratis Paravetparty.

Met onder andere een hapjesbuffet, beautycorner en natuurlijk de bekendmaking van de winnaar en de nummers 2 en 3. Voor de actuele informatie rondom de verkiezing en de party kun je kijken op http://paraveterinairvanhetjaar.nl/.

Finale Dierenspeciaalzaak van het Jaar Dibevo-vakdagen 30 & 31 oktober 2016

De spannende ontknoping en bekendmaking van de winnaar van Verkiezing Dierenspeciaalzaak van het Jaar staat gepland op 31 oktober tijdens de Dibevo vakdagen. Eerder dit jaar werd bekend dat de organisatie van de verkiezing dit jaar voor het eerst samenwerkt met Dibevo. www.dszvanhetjaar.nl.

Winner show & Holland cup 9, 10 & 11 december 2016

In 2016 zal de Amsterdam Winner Show worden gehouden in het weekend van 10 & 11 december, met op 9 december 2016 de 4e editie van de “Holland Cup”. Noteer je deze data alvast in je agenda? Dit is namelijk het evenement voor de hondentrimmer.

34

| HBVB Events

Open dagen en informatieavonden Een bezoek aan Groenhorst Barneveld en Cursuscentrum Dierverzorging kun je gerust een belevenis noemen. Want met meer dan 2.000 dieren en diverse faciliteiten zoals een eigen dierenkliniek, geitenverblijf, cattery, dierenspeciaalzaak, aquariumen terrariumafdeling is er veel te zien. Wil je kennismaken met ons cursus- en opleidingsaanbod? En wil je onze campus met alle bewoners komen bewonderen? Cursuscentrum Dierverzorging en Groenhorst Barneveld openen regelmatig haar deuren voor iedereen die geïnteresseerd is.

Informatieavond (alleen Cursuscentrum Dierverzorging) Dinsdag 4 oktober 2016 - 18.00 tot 21.00 uur Open dag Vrijdag 20 januari 2017 - 15.00 tot 21.00 uur incl. demonstraties & beleef-route Open dag Zaterdag 21 januari 2017 - 09.30 tot 15.00 uur incl. demonstraties & beleef-route Open middag Paardensport (Nationaal Hippisch Centrum KNHS, Ermelo) Woensdag 8 februari 2017 - 13.00 tot 17.00 uur Open dag Zaterdag 11 maart 2017 - 09.30 tot 15.00 uur incl. demonstraties & beleef-route Informatieavond Dinsdag 30 mei 2017 - 18.00 tot 21.00 uur

UPDATE

Verkiezing Dierenspeciaalzaak van het Jaar

Verkiezing Paraveterinair van het Jaar

De verkiezing Dierenspeciaalzaak van het Jaar gaat steeds meer leven in de branche. Dit jaar vindt de strijd alweer voor de achtste keer plaats en inmiddels wil elke ondernemer wel ‘Dierenspeciaalzaak van het Jaar’ worden. Maar helaas: dat word je niet zomaar...

Voor het vierde jaar alweer organiseren Vedias, Groenhorst Barneveld en Cursuscentrum Dierverzorging de verkiezing Paraveterinair van het Jaar. Natuurlijk ‘gewoon’ omdat het interessant is om te kijken wie de beste is, maar vooral ook om nog maar eens te onderstrepen hoe belangrijk en verantwoordelijk het beroep van een paraveterinair is.

Tijdens Animal Event werden de 21 genomineerde bedrijven bekendgemaakt. Zij kunnen medio september een bezoek verwachten van de ‘mystery guests’. Dat zijn leerlingen Dier & Management aan Groenhorst Barneveld en studenten aan CAH Vilentum Hogeschool. Deze studentenkoppels doen begin oktober verslag van hun bevindingen aan de vakjury, die bestaat uit Gertwim de Haas (Stichting Animal Event/ directeur Groenhorst Barneveld), Manon de Kort (docent Has Hogeschool), Jan Westhoff (De Boer Dier & Ruiter, winnaar 2015 categorie grote winkels) en Paul Meevis (Faunaland Meevis, winnaar 2015 categorie kleine winkels).

Vervolgens bepaalt de jury deze welke van deze bedrijven er in de top 4 komen. Medio oktober bezoekt de jury deze finalisten en uiteindelijk wordt eind oktober, tijdens de Dibevo-vakdagen, de winnaar bekendgemaakt.

De 21 genomineerde bedrijven zijn: Vissers Petshop (Pet&Co Gabber) Hoogerheide Dierenspeciaalzaak ’t Vosje Tholen Dierenparadijs Zoetermeer Dierenspeciaalzaak Joost Voesenek Prinsenbeek Dobey Dierspecialist Haspels Nieuwegein Faunaland van Grootel Horst Animal Center Kaatsheuvel

Zonder mensen tekort te willen doen: er is verschil tussen een dierenartsassistent en een medewerker met paraveterinaire erkenning. Een ‘echte’ paraveterinair (dus iemand met een afgeronde opleiding en een diploma) is in staat medische assistentie te verlenen aan een dierenarts, te assisteren bij spoedgevallen en bijvoorbeeld ook röntgenfoto’s te maken. Als paraveterinair ben je meer dan iemand die de telefoon opneemt en dieren vasthoudt: je bent het visitekaartje van de praktijk en de rechterhand van de dierenarts. En dat is mooi werk.

Wil jij meedingen naar de titel ‘Paraveterinair van het Jaar’?

Op de website paraveterinairvanhetjaar.nl kun je nog tot 1 september een profiel aanmaken om jezelf bekend te maken en te promoten.

Na de aanmelddatum word je uitgenodigd om mee te doen met een online test over je vakgebied. De acht besten plaatsen zich voor de finale waar zij worden getest op vaardigheden waarover een goede paraveterinair dierenartsassistent hoort te beschikken. Uiteindelijk blijft er een top 3 over, waarvan één ‘superparaveterinair’ zich straks Paraveterinair van het jaar 2016 mag noemen.

Holtman’s Dierenspeciaalzaak Sassenheim Pets Place Phoenix Nijverdal Dierenshop Berry de Bruin Best Dierenspeciaalzaak Angela, Haaren De Dierenvriend Barendrecht Faunaland XL Berben Nunspeet Pet Needs Delft Faunaland Hoodie Waddinxveen Discus de Molen Beneden Leeuwen Brokken & Zo Gouda Pets Place Coevorden Discus Molenkamp Zelhem Andy’s Dierensuper Maarssenbroek; Dierenspeciaalzaak Reerink Oldenzaal Kijk voor meer informatie op www.dszvanhetjaar.nl

Update verkiezingen

HBVB |

35

Dichter bij de dieren Open dagen 2016-2017 Dinsdag 4 oktober 2016 18.00 tot 21.00 uur (alleen Cursuscentrum Dierverzorging) Vrijdag 20 januari 2017 15.00 tot 21.00 uur incl. demonstraties & beleef-route Zaterdag 21 januari 2017 09.30 tot 15.00 uur incl. demonstraties & beleef-route Woensdag 8 februari 2017 13.00 - 17.00 uur Paardensport (Locatie: Nationaal Hippisch Centrum KNHS, Ermelo) Zaterdag 11 maart 2017 09.30 tot 15.00 uur incl. demonstraties & beleef-route Dinsdag 30 mei 2017 18.00 tot 21.00 uur

www.opendagbarneveld.nl 36