Jaargang 6, uitgave 17-2017
Alles over dierverzorging leer je in Barneveld
KOE ZOEKT WEI Convenant weidegang
KATTEN EN HET VOORJAAR The birds and the bees
DE VIJVER KOMT TOT LEVEN Het is lente
“Nieuw voorjaar, nieuwe energie”
1
Alles over dierverzorging leer je in Barneveld.
DISCLAIMER Hoewel aan de samenstelling van deze
Inhoud
uitgave de uiterste zorg is besteed, kan geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor e ventuele onjuistheden. De in deze uitgave vermelde prijzen gelden uitdrukkelijk voor het lopende opleidingsjaar. Voor opleidingen en
Koe zoekt wei
4
convenant weidegang
Dierverzorging
Startdatum
prijs
Besluit houders van dieren
Hippische sector
Startdatum
prijs
Basiscursus Paard en pony
6 maart 2018
€ 395,00
Sportmassage paard
14 september 2017
€ 2.006,00
Vakbekwaamheid Houder van vissen
21 september 2017
€ 575,00
Vakbekwaamheid Houder van vogels
20 september 2017
€ 575,00
Module I: Introductie
14 september 2017
€ 539,00
Vakbekwaamheid Houder van honden en katten
15 september 2017
€ 575,00
Module II: Verdieping
1 juni 2017
€ 669,00
Vakbekwaamheid Houder van overige zoogdieren
18 september 2017
€ 575,00
Vakbekwaamheid Houder van reptielen en amfibieën
13 september 2017
€ 575,00
Ondernemer asiel, pension en kennel
12 september 2017
€ 1.485,00
12 september 2017
€ 5.340,00
Dierverzorger kinderboerderijen (modulaire opleiding)
Module III: Sportvormen
15 september 2017
€ 798,00
Voeding van het paard Paardenvoeding 1: Online basiscursus paardenvoeding
Op elk gewenst moment
€ 125,00
kinderboerderij horsterpark in duiven
Module Koeien
11 april 2017
€ 540,00
Paardenvoeding 2: Voeding van het (gezonde) sportpaard
17 juni 2017
€ 249,00
Module Kippen
15 mei 2017
€ 540,00
Paardenvoeding 3: Voeding van het paard met spier- en
14 oktober 2017
€ 249,00
Module Varkens
6 juni 2017
€ 540,00
Module Duiven en watervogels
12 september 2017
€ 660,00
18 november 2017
€ 249,00
Najaar 2017
€ 655,00
Barnevelders naar het WK
De vijver komt tot leven
Paardenvoeding 4: Voeding van paarden met onder- en
Module Volièrevogels
10 oktober 2017
€ 540,00
overgewicht, insulineresistentie en hoefbevangenheid.
Module Paarden en pony’s
13 november 2017
€ 540,00
Hoefbekappen TTouch
Module Konijnen en knaagdieren
12 december 2017
€ 660,00
Module Schapen
29 januari 2018
€ 660,00
TTouch paard -Introductie
19 mei 2017
€ 350,00
Monitoren dierenwelzijn
12 juni 2017
€ 100,00
TTouch paard - Vervolg
9 februari 2018
€ 350,00
Wetskennis kinderboerderijen
25 september 2017
€ 105,00
Hondentrimmen
21 september 2017
€ 1.300,00
Praktische dierverzorging
6 februari 2018
Verloskunde schaap
MBA Equine professional
Voorjaar 2018
n.n.b.
Freestyle basis instructeur I
3 oktober 2017
€ 2.245,00
€ 950,00
Academische rijkunst
10 oktober 2017
€ 1.595,00
16 januari 2018
€ 435,00
Persoonlijkheid van het paard
16 maart 2018
Crowdfunding voor de ondernemende kinderboerderij
29 januari 2018
€ 150,00
Manege instructeur basissport
29 augustus 2017
Gemeente/politiek en de kinderboerderij
23 november 2017
€ 150,00
Basiscursus medewerkers dierenambulances
23 juni 2017
€ 249,00
TTouch hond
2 oktober 2017
€ 350,00
TTouch kat
18 september 2017
€ 350,00
Gedrag 13 mei 2017
€ 525,00
Module II: Gedragsonderzoek en training
2 juni 2017
€ 595,00
9 maart 2018
25 september 2017 &
€ 4.595,00
27 september 2017 8 november 2017
€ 299,00
De spoedeisende patiënt
13 oktober 2017
€ 725,00
Anesthesiologie Anesthesie bij nier- en pediatrische patiënten
10 mei 2017
€ 245,00
Anesthesie bij lever- en geriatrische patiënten
24 mei 2017
€ 245,00
Locoregionale anesthesie-technieken bij hond en kat
7 juni 2017
€ 435,00
Anesthesiologie voor hond en kat
24 januari 2018
€ 845,00
14 september 2017
€ 698,00
Internistische patiënten in de gezelschapsdierenpraktijk
4 december 2017
€ 498,00
De dierenartsassistent in de landbouwhuisdierenpraktijk
24 oktober 2017
€ 465,00
Professionele gebitsreiniging
13 november 2017
€ 495,00
Veterinair praktijkmanager op hbo-niveau
12 september 2017
€ 3.395,00
Fysiotherapie bij dieren Kennismakingsdag
9 juni 2017
Post hbo opleiding
12 april 2018
€ 6.750,00
19 september 2017
€ 2.445,00
Management en communicatie
€ 25,00
Cursuscentrum Dierverzorging
het is lente
Barnseweg 3, 3771 RN Barneveld
22
Even voorstellen maanvis altum
Heel hard werken
26 28
Stagebedrijf 32 Ruitersportcentrum Zeewolde
geboortegolf onder onze dieren. De lente geeft altijd
volgt in de lente altijd weer de
weer nieuwe energie en dat is maar goed ook, want er
beloning, dat maakt het voorjaar
is veel werk te doen. De lege weides stromen langzaam
een leuke en spannende periode.
vol met koeien. Dat dit meer inhoudt de stallen
Module A: Ethologie hond
13 mei 2017
€ 595,00
Module B1: Kynologisch instructeur
16 juni 2017
€ 685,00
Module B2: Gevorderd kynologisch instructeur
12 mei 2017
€ 785,00
Module B3: Gevorderd kynologisch instructeur
Check onze website
€ 395,00
Module C: Begeleiding probleemgedrag hond
Check onze website
€ 985,00
Module D1: Oplossen probleemgedrag in de praktijk
Check onze website
€ 875,00
Module E: Kynologisch gedragstherapeut
Op elk moment starten na module D1
€ 615,00
Overigens was ook de periode die achter ons ligt
opengooien en de koeien laten grazen, lees je in het
voor ons opleidingsinstituut behoorlijk spannend,
hoofdartikel van dit nummer over ons project ‘koeien
want afgelopen winter raasde de vogelgriep over ons
in de wei’.
land. Vogelgriep vormt de laatste jaren steeds vaker
Alle dieren komen weer uit de winterrust. Katten
een bedreiging voor onze grote collectie vogels op
worden krols en onze visspecialisten gaan de strijd aan
de campus. Ook in het voorjaar als de buitenvogels
met algen en woekerende waterplanten. Maar vooral
€ 325,00
actief zijn, ligt het gevaar van een nieuwe uitbraak
gaan we genieten van alles wat er gebeurt in deze
sport/training
Feline gedragstherapeut
€ 2.230,00
Module K1: Basisgedrag kat
Check onze website
Module K2: Begeleiding probleemgedrag kat
Check onze website
€ 545,00
op de loer. Elk nadeel heeft ook een voordeel: zo zijn
b(l)oeiende tijd. Ik wens je veel plezier met alles wat
Module K3: Oplossen probleemgedrag in de praktijk
Check onze website
€ 995,00
Module K4: Feline gedragstherapeut
Op elk moment starten na module K3
€ 365,00
onze docenten inmiddels experts als het gaat om
groeit en bloeit, maar vooral ook met het lezen van dit
de maatregelen die genomen moeten worden om
magazine!
wordt ook weer overgebracht op onze leerlingen en 3 juni 2017
€ 135,00
Dierenfotografie II - Paardenfotografie
14 oktober 2017
€ 195,00
Omgaan met werkdruk
n.n.b.
€ 479,00
Dierenfotografie II - Fotografie in studiosetting en actie
30 september 2017
€ 195,00
Praktisch leidinggeven en coachen (module II)
19 maart 2018
€ 298,00
meer weten? Onder voorbehoud van typefouten en prijswijzigingen.
T (+31) 6 19 81 88 85
Wil je adverteren in HBVB? I nformeer dan naar onze mogelijkheden. The Media Agency Alex Sitompoet T (06) 46 22 64 35 E alex@themedia-agency.nl
Cursuscentrum Dierverzorging is onderdeel van Groenhorst Barneveld.
het risico op besmetting te verkleinen. Deze kennis
Dierenfotografie I - Basis
€ 479,00
Studio Mooijman en Mittelberg
I www.mooijmanenmittelberg.nl
van overleven. Voor de sterke dieren
verplicht), E
€ 795,00
22 januari 2018
www.horse-power.nl
E info@mooijmanenmittelberg.nl
Kynologisch (honden) gedragstherapeut A, B1, B2 (niet verplicht), B3 (niet verplicht), C, D1, D2 (niet
€ 298,00
Leiderschap en teamvorming (module I)
REDACTIE, TEKST EN FOTOGRAFIE
ADVERTEREN
23 april 2018
€ 479,00
E info@cursuscentrum.nl
vormgeving
is begonnen, kunnen we ons weer richten op de
19 september 2017
€ 298,00
T (088) 020 61 23
Horsepower
In de natuur is de winter een periode
Klantgericht telefoongebruik
15 december 2017
Postbus 331, 3770 AH Barneveld
I www.cursuscentrum.nl
Gevorderd kynologisch (honden) instructeur sport /training A, B1, B2 en B3
Klanten overtuigen
1 november 2017
van Cursuscentrum Dierverzorging en
20
Gevorderd kynologisch (honden) instructeur A, B1 en B2
Dierenfotografie
Praktijkmanager in 1 dag
zonder uitdrukkelijke toestemming
Groomteam
€ 595,00
Algemeen
De commerciële dierenartsassistent
overgenomen en/of vermenigvuldigd
© Cursuscentrum Dierverzorging 2017
Kynologisch (honden) instructeur A en B1
EHBO hond en kat
Proefdierverzorger (artikel 13f)
6 oktober 2017
Niets uit deze uitgave mag worden
18
management- en communicatiecursussen
vogels en het voorjaar
Module I: Ethologie en leerprincipes
Module III: Welzijn en gedragsmodificatie NIEUW
Röntgenologie voor paraveterinairen
€ 1.950,00
voorwaarden van toepassing.
In de steigers
Dierentrainer
TTouch
Paraveterinair dierenartsassistent
€ 189,00
gelden. Op alle inschrijvingen en
onder vermelding van de bron.
€ 660,00
Gezondheidszorg
10
Dagboek 14
13 maart 2017
locomotieproblemen en problemen aan het maagdarmkanaal
opleidingsjaar andere opleidingsdagen transacties zijn onze algemene
23 november 2017
Module Geiten
5 oktober 2017
8
Aranka Meester
let me tell you ‘bout the birds and the bees
gaan kunnen afwijkende prijzen gelden. Ook kunnen in het nieuwe
De Barneveld Beleving van... Katten en het voorjaar
cursussen die in 2017-2018 van start
Bekijk het volledige aanbod op www.cursuscentrum.nl
Met vriendelijke groet,
cursisten. Zo verspreidt zij zich over het land maar via onze internationale cursisten ook naar meer exotische oorden. Ook daar is deze kennis van groot belang.
Bas Emmerik
Wij zijn de winter goed doorgekomen en nu de lente
Manager
3
Convenant weidegang
Koe zoekt wei
4
| HBVB Koe zoekt wei
Koe zoekt wei
HBVB |
5
Addertje “Cor: “Als je tot zo’n 150 koeien hebt, is het goed te organiseren dat die ’s zomers buiten lopen. Dat wordt een ander verhaal als je er vier- of vijfhonderd hebt. Het vraagt een extra stuk deskundigheid van de veehouder om koeien buiten te laten grazen. Als je eens in de zoveel tijd het gras maait en inkuilt, kun je dat gemakkelijker organiseren dan wanneer je een groep koeien het gras op laat. Dan moet je plannen, graslandmanagement heet dat. Wanneer begin je met weiden? Hoe snel raakt het gras op? Wat is het juiste moment om ze een volgend stuk grasland te laten begrazen? Als in het voorjaar het gras snel groeit, moet je ervoor zorgen dat de koeien een minder groot perceel tot hun beschikking hebben. Je kunt ervoor kiezen om de koeien om te weiden, dat je ze elke twee tot drie dagen naar een ander perceel brengt. Bij stripbegrazing krijgen de koeien elke dag zo’n tien meter grasland erbij. De boer verzet elke dag de begrenzing een stuk zodat de koeien steeds optimaal gras tot hun beschikking hebben. Het is ideaal als er op het te begrazen perceel gras staat van zo’n 17 centimeter hoog. Dan kunnen de koeien zoveel mogelijk energie en voeding uit het gras halen. Als het gras te lang of te kort is, neemt de voedingswaarde af.”
“Koeien in de weilanden, dat hoort bij Nederland, bij ons landschap.”
A
ls in het voorjaar de koeien weer naar buiten mogen, staat dat garant voor mooie plaatjes. Vrolijk rennende dames die een dag vol gras tegemoet gaan, daar word je blij van. Weidegang is fijn voor de koeien en voor iedereen die ernaar mag kijken. Daarnaast worden de bedrijven die zuivelproducten verkopen, afkomstig van koeien die in de wei lopen, er vrolijk van. Dankzij het convenant weidegang schieten ook de boeren er wat mee op.
Cor Duim is teamleider Veehouderij en Groen, Grond & Infra bij Groenhorst Barneveld. Hij groeide op op de boerderij, zijn ouders hadden een klein melkveebedrijf. Cor: “Met een kaasmakerij. Heel vroeger hadden we ook wat varkens en kippen en een beetje akkerbouw. Het was een traditioneel Veluws gemengd bedrijf. Als je daar opgroeit, raak je automatisch besmet met het koeienvirus. De keuze om na de havo de hogere landbouwschool te gaan doen, was voor mij dan ook zo goed als vanzelfsprekend.” Cor koos voor de agrarische lerarenopleiding en werkte 23 jaar als docent veehouderij. “Als teamleider van de afdeling sta ik minder voor de klas”, vertelt hij. “Toch vind ik het nog steeds geweldig om kennis over te dragen, jongelui te motiveren en samen ergens naartoe te werken.” Leuker leven Cor: “Heel vroeger leefden koeien en mensen vaak in dezelfde ruimte. De dieren gaven warmte af. Als je zo dicht mogelijk bij de koeien leefde had je het ’s winters minder koud. Zo’n zestig, zeventig jaar geleden stonden
6
| HBVB Koe zoekt wei
“Beweging is gezond voor koeien.”
de koeien in de stal vastgebonden aan een paal. Daar konden ze staan en liggen maar meer bewegingsruimte was er niet. Men ging ervan uit dat een koe moest vaststaan om haar te kunnen melken. Daarna kwam de loopstal. Daarin stonden de koeien op roosters, haalden ze zelf hun eten dat ze herkauwden op een plek waar ze wilden liggen. Ook liepen ze zelf naar de melkstal. Die melkstal was een behoorlijke revolutie: koeien die daar uit zichzelf in liepen en zich op een vaste plek lieten melken, dat hield men voor die tijd niet voor mogelijk. Moderne stallen zijn vrijloopstallen. Daarin hebben koeien nog meer bewegingsvrijheid en kunnen ze overal waar ze willen, liggen of bewegen. In zo’n vrijloopstal is het welzijn van melkkoeien prima gewaarborgd maar natuurlijk is het leven voor de koe nog leuker als ze naar buiten kan.” Veel voordeel Vorig jaar tekende Groenhorst Barneveld het Convenant weidegang. “Wij vinden dat belangrijk”, vertelt Cor. “Koeien die buiten lopen, daar hebben veel partijen voordeel van. Je hebt te maken met een stukje cultuur: koeien in de weilanden, dat hoort bij Nederland, bij ons landschap. Ook voor de koeien is buiten lopen ideaal. Ze vinden het fijn om te grazen en de beweging is gezond voor ze.” Het lijkt ook voor de boer een eenvoudig verhaal: als jouw koe zelf buiten haar voedsel vergaart door te grazen, hoef jij dat gras niet te maaien en in te kuilen om het vervolgens naar je koeien te brengen zodat ze het in de stal kunnen opeten. Economisch gezien vanuit de boer lijkt het verhaal zo klaar als een klontje, maar ook hier zit er een addertje onder dat oh zo lekkere gras.
Cor vertelt dat een boer moet weten wat er in zijn gras zit. “Gelukkig hebben de meeste boeren verstand van grasland”, zegt hij. “Ze weten dat gras bijvoorbeeld in het voorjaar, als het snel gegroeid is, meer stikstof bevat dan wanneer het langzamer groeit. Elke boer is bedacht op nitraatvergiftiging en zal bijvoorbeeld periodiek naast het gras ook mais voeren om te voorkomen dat er koeien ziek worden.” Kennisoog of computer? Cor: “Als een boer wil weten of zijn koeien goed – en goede kwaliteit gras eten, kijkt hij niet alleen naar die koeien, maar ook naar de melkproductie. Als de koe in de melkstal komt, wordt de hoeveelheid melk die ze geeft gemeten, maar ook het vet- en eiwitgehalte van die melk. De boer kan aflezen hoe veel stappen de koe die dag zette en of ze het naar haar zin had. Als een koe erg veel heeft gelopen, bestaat de kans dat ze tochtig is en gedekt moet worden. Natuurlijk is het ‘kennisoog’ van de boer nog steeds van belang, maar de laatste jaren wordt dat wel steeds meer vervangen door de computer.” Risico? Cor: “Beweging is gezond voor koeien en springen of bokken levert eigenlijk nooit problemen of blessures op. Koeien zijn niet zo druk en temperamentvol als bijvoorbeeld paarden. Bij paarden hoor je weleens dat ze zich blesseren als ze erg gek doen in de wei. Met kalfjes moet je wel voorzichtig zijn. Als die voor het eerst buiten komen, vanuit een vrij donkere stal opeens het volle daglicht in, willen ze nog weleens een stukje kolder in de kop krijgen. Dan springen ze en vliegen ze alle kanten op, denken ze dat ze een onbegrensde ruimte tot hun beschikking hebben totdat ze geconfronteerd worden met de afrastering van het weiland. Kalfjes moet je echt even leren dat er een afrastering staat en dat je daarvoor moet stoppen. Daar zit voor de boer wel een stukje extra werk in.”
Zichtbaar en knuffelbaar Cor: “Weidegang heeft eigenlijk alleen maar voordelen. Het maakt de melkveehouderij zichtbaar en ‘knuffelbaar’. Het is onder andere dat gekke springgedrag van de koeien als ze voor het eerst naar de wei rennen, waar de burgers zo dol op zijn. Natuurlijk is dat grappig om te zien maar weet dat ook de boer ervan geniet als zijn koeien in de wei lopen. Er zijn weinig dingen zo mooi als in de zomer tussen je koeien te lopen, als je je weiland inspecteert. Dat is ook voor de veehouder een stukje ontspanning.”
Cijfers In 2016 schakelden meer dan 300 melkveehouders over naar weidegang. 78,9 procent van de melkveebedrijven paste in 2016 een vorm van weidegang toe. Dat is 0,6 procent meer dan in het vorige weideseizoen. De toename is een gevolg van de lichte groei van het percentage bedrijven dat volledige weidegang toepaste. In het afgelopen weideseizoen liet 70,5 procent van de melkveebedrijven de koeien ten minste 120 dagen 6 uur lang per dag buiten lopen. Ook dat is 0,6 procent meer dan in seizoen 2015. De toename is voor een belangrijk deel te danken aan het aantal melkveebedrijven dat voor het eerst is gaan weiden.
Convenant weidegang De toename van het aantal melkveehouders dat de koeien buiten laat lopen, is een gevolg van de acties die partijen in de zuivelketen ondernemen om weidegang te stimuleren. Zuivelondernemingen keren een premie uit aan veehouders die hun koeien buiten laten lopen en brengen meer producten van weidemelk op de markt. Het convenant weidegang werd onder andere ondertekend door organisaties van melkveehouders, zuivelondernemingen, winkeliers, kaasverkopers en kaashandelaren, maatschappelijke organisaties, terreinbeherende organisaties, overheid, wetenschap én onderwijsinstellingen. Elke groep ondertekenaars neemt op zijn eigen manier actie. Zo brengen organisaties van melkveehouders het belang van weidegang onder de aandacht en kunnen zuivelondernemingen meer producten op de markt brengen die geproduceerd zijn met koeien die buiten liepen. Maatschappelijke organisaties kunnen consumenten stimuleren om zuivelproducten te kiezen die geproduceerd zijn met melk van koeien die in de wei liepen, waarvan geborgd is dat alle melkkoeien minimaal 120 dagen per jaar, ten minste 6 uur per dag weidegang krijgen. Onderwijsinstellingen die het convenant ondertekenden (waaronder Groenhorst Barneveld) zetten zich in voor expertise, innovatie en kennisoverdracht over beweidingssystemen. Ook nemen zij graslandmanagement en weidegang op in de opleidingsprogramma’s voor melkveehouders.
Wil je zelf meer leren over de dagelijkse verzorging van koeien? Kijk voor meer informatie op www.cursuscentrum.nl/koeien
Koe zoekt wei
HBVB |
7
“Mijn grote passie bleef altijd katten.”
Fotografie Janine Verschure
De Barneveld Beleving van Aranka Meester
Het is prachtig om tussen de dieren te werken.
Aranka Meester dierexpert en docent
Toen Aranka Meester in 2003 naar Groenhorst Barneveld ging, was plan A om uiteindelijk paraveterinair dierenartsassistent te worden. Tijdens haar opleiding kwam Aranka echter zo veel leuks en interessants tegen, dat zich een change of plans aandiende. “Ik werk nu bij Cursuscentrum Dierverzorging en Groenhorst Barneveld”, lacht Aranka. “Ik ben docent zoötechniek, dierexpert hond en knaagdier. Daarnaast ben ik medebeheerder konijn en knaagdier samen met Dirk versteeg én geef ik les binnen een aantal cursussen.” In 2003 startte Aranka haar carrière op niveau 3 Dierverzorging, (natuurlijk) in Barneveld. “Om de opleiding tot paraveterinair dierenartsassistent te gaan volgen, moest ik doorgroeien naar niveau 4,” vertelt ze. “Tijdens mijn verzorgingsstage kwam ik erachter dat ik dierverzorging op zich al fantastisch vond. Dat medische gedeelte hoefde er wat mij betreft niet eens meer bij! Ik koos voor de specialisatie dierenpark. In mijn laatste jaar niveau 3 liep ik stage bij Ouwehands Dierenpark. Ik werkte onder andere in het berenbos en met de ijsberen, maar ook bij de kamelen, vleermuizen en zeehonden. Maar altijd bleef mijn grote passie: katten. Tijdens mijn niveau 3 stage Asiel Pension Kennel, kwam ik hier op school terecht, in de kennel en de cattery. Ook dat was natuurlijk
8
| HBVB De Barneveld Beleving
een ultieme leeromgeving. Ik had een prachttijd.” Direct na haar niveau 3 opleiding, stroomde Aranka door naar niveau 4, Dier en Management. Lastige leerling “Ik was een lastige leerling”, vertelt Aranka. “Dat hoor ik nog regelmatig van de docenten die nu mijn collega’s zijn. Ik vond het leuk om dingen te leren, te bedenken, kon goed zelfstandig werken. Er waren docenten bij wie ik aan de lippen hing maar ik kon ook heel direct zijn. En dwars. Geen enkel moment kwam het bij me op dat ik ook docent zou willen worden. Ik droomde van een baan als hoofd dierverzorging in een asiel of in een dierenpark. Ik was twintig toen ik het vak van docent als een mogelijkheid ging zien. Mijn moeder geeft ook les, dus het zit wellicht een beetje in mijn genen. Na het afronden van mijn Stoas-opleiding had ik nog contact met een aantal oud-docenten van Barneveld en soms informeerden zij mij als er een vacature kwam. Ik vond het toen echter nog te vroeg om te solliciteren, vond dat ik nog niet klaar was om hier te werken. Dat wilde ik pas op het moment dat ik mezelf als een echte expert durfde te beschouwen. Ik wilde méér dan een docent zijn.” Eerst expert worden Na haar stage bij Ouwehands Dierenpark deed Aranka een buitenlandstage bij Aalborg Zoo in Denemarken. Tijdens haar werkzaamheden als dierverzorger raakte ze – nog meer dan ze dat al was – gefascineerd door het gedrag van katten, wilde én tamme. Tijdens haar Stoas-opleiding begon Aranka met het fokken van Brits
Kortharen, iets wat ze trouwens nog steeds doet. Vandaar haar interesse in verloskunde, fokkerij en genetica. Na het afronden van haar Stoasopleiding vond Aranka een baan als mbo-docent Dier en gedrag. Toen ze zich als docent voldoende ontwikkeld had en ze voldoende kennis had van alle dieren die haar passie vormen, vond Aranka dat haar rugzak vol genoeg was en solliciteerde ze in Barneveld. The rest is history. Bevalt het? Aranka staat momenteel 3,5 dag per week voor de klas, ze ontwikkelt lesmateriaal en is medeverantwoordelijk voor de collectie konijnen en knaagdieren. “Het is prachtig om tussen de dieren te werken”, zegt ze. “Een van mijn favoriete plekken hier op school is bijvoorbeeld de cattery. Daar lopen zo’n vijftien katten van verschillende rassen rond. Soms ga ik er gewoon even zitten, om te genieten. Ooit droomde ik van werken met dieren en dat doe ik hier op school volop. Maar het werken met mbo-leerlingen is zeker zo leuk. Het mbo is echt mijn doelgroep. Ik draag mijn passie over en heb elke dag volop mogelijkheden om m’n handen vies te maken. Dat is precies wat ik wilde, dus ja: het bevalt ontzettend!”
nu mijn collega’s zijn, hebben bij mij een basis gelegd. Ik hoop hetzelfde te doen bij de leerlingen die ik nu in de klas heb. Of het helpt dat ik een lastige leerling was? Misschien wel, ja. Ik was nogal direct, ongeremd soms. De docenten van Groenhorst Barneveld leerden mij om beter te communiceren, duidelijk te zijn zonder een grens over te gaan. Dat hoop ik mijn leerlingen ook te kunnen meegeven. Leren op een manier die aansluit bij hun karakter. Mensen niet te remmen maar zo nodig bij te sturen. Hun persoonlijkheid respecteren en waarderen wat ze wél goed kunnen. Dat maakt dit vak zo ontzettend mooi.”
“Een van mijn favoriete plekken hier op school is de cattery.”
Niet remmen maar bijsturen Op de vraag wat nou eigenlijk het mooiste aspect is van haar werk, zegt Aranka: “Naast dieren zélf vind ik het prachtig om mijn liefde en passie voor die dieren over te dragen. Om leerlingen te motiveren, te prikkelen, het gesprek aan te gaan, ze mee te krijgen. Nog niet zo lang geleden was ik zelf leerling hier op school. Ook ik heb me op deze school laten inspireren en motiveren. De docenten die ik toen had, de mensen die
Werken in een cattery of kennel iets voor jou? Kijk dan op www.cursuscentrum.nl
HBVB |
9
Let me tell you ‘bout the birds and the bees....’
Katten en het voorjaar We weten allemaal wat de impact kan zijn van de bloemetjes en de bijtjes, als het voorjaar aanbreekt. Ook bij katten gebeurt er nogal wat zodra de dagen langer worden en de zon weer gaat schijnen. Dat brengt risico’s met zich mee, zo blijkt uit een gesprek met Sylvia Tijink, docent gedragstherapie bij Cursuscentrum Dierverzorging én de allereerste kattengedragstherapeut van Nederland.
S
ylvia was al kattengedrags-therapeut toen het woord nog moest worden uitgevonden. “Zo’n 25 jaar geleden werkte ik als dierenartsassistente en als vrijwilliger in het dierenasiel”, vertelt ze. “Daar zag ik veel katten met gedragsproblemen, destijds werden die soms geëuthanaseerd. Ik had daar moeite mee, snapte niet waarom er voor honden wel gedragstherapie bestond en voor katten niet. Destijds waren veel mensen nog in de veronderstelling dat je een kat niks zou kunnen leren. Gelukkig weten we tegenwoordig wel beter! Dus ik volgde destijds – ook in Barneveld! – de allereerste cursus over katten en gedrag. Die was toen nog veel korter dan de huidige opleiding, maar hij wás er! Ik las alles wat er maar te vinden was over het gedrag van katten, bestelde boeken uit Amerika en Engeland want daar waren ze op het gebied van kattengedrag een stuk verder dan in Nederland. Toen ik mijn diploma had, ging ik – naast
10
| HBVB Katten en het voorjaar
de asielkatten – vanuit de dierenartsenpraktijk waar ik werkte, steeds meer katten met gedragsproblemen behandelen. Zo ben ik uiteindelijk voor mezelf begonnen als kattengedragstherapeut.” Landelijke bekendheid Sylvia verwierf landelijke bekendheid toen ze door het tv-programma Alle dieren tellen mee gevraagd werd als ‘kattenpsycholoog’. “In het begin werd er behoorlijk lacherig gedaan over mijn werk”, zegt ze. “Maar inmiddels weten mensen dat je katten wel degelijk wat kunt leren, en dat een kattengedragstherapeut een groot verschil kan maken. Wat dat betreft is er in 25 jaar veel veranderd!” Vandaag de dag runt Sylvia ‘Felinity’ adviesbureau voor gedragsproblemen bij katten, geeft ze maandelijks kattengedragsspreekuren bij DierenOpvangCentrum Enschede en Dierenkliniek Enschede, én is ze een van de docenten van de opleiding tot kattengedragstherapeut aan het Cursuscentrum Dierverzorging in Barneveld.
Sylvia Tijink Docent gedragstherapie bij Cursuscentrum Dierverzorging en de allereerste kattengedragstherapeut van Nederland
“Inmiddels weten mensen dat je katten wel degelijk wat kunt leren en dat een kattengedragstherapeut een groot verschil kan maken.”
Katten en het voorjaar
HBVB |
11
Bloemetjes en de bijtjes tegemoet “Vooral bij ongecastreerde katten zien we in het voorjaar een behoorlijke gedragsverandering”, zegt Sylvia. “Vaak denken mensen dat vooral de temperatuur daarop van invloed is, maar het daglicht is nog belangrijker. Als de dagen langer worden gaat het lichaam van de kat zich instellen op het verlies van de wintervacht. Dat geldt voor wilde katten en katten die veel buiten leven natuurlijk in heftigere mate dan voor binnenkatten, maar ook huiskatten verwisselen in het voorjaar hun wintervacht voor een koele zomerjas. Wel zie je dat huiskatten vaak het hele jaar door een beetje verharen terwijl er bij wilde katten echt een piek is in het voorjaar. Een toename van daglicht heeft ook invloed op de eetlust, het paargedrag én het slaappatroon van katten. In de winter slapen katten veel meer dan ’s zomers. In de zomer komt alles weer tot leven en willen de katten naar buiten. Inderdaad: de bloemetjes en de bijtjes tegemoet.”
Het grappige van daglicht Sylvia vertelt dat bij de kat het daglicht er in het voorjaar voor zorgt dat de biologische klok wordt bijgesteld. Daglicht komt binnen via het netvlies en zorgt ervoor dat katten gaan verharen, op zoek gaan naar een partner, actiever worden, minder slapen. “Uit onderzoek is gebleken dat dit mechanisme ook werkt bij blinde katten”, zegt ze. “De prikkels van het daglicht dat binnenkomt, gaan via andere paden dan de zenuwbanen die visuele informatie binnenbrengen. Als de kat echter beide ogen kwijt is of het netvlies compleet ontbreekt, dan werkt dit systeem niet meer. Dan wordt de biologische klok van de kat dus niet meer beïnvloed door daglicht.”
Castratie / sterilisatie / neutralisatie? Bij katten worden bovenstaande termen vaak door elkaar heen gebruikt als we het hebben over het onvruchtbaar maken. Veel mensen gaan ervan uit dat een kater wordt gecastreerd, en een poes gesteriliseerd. Steriliseren is echter niet de goede term. Als je namelijk een poes (of een kater, of een mens) steriliseert, zorg je er wel voor dat de poes (of de kater of de mens) zich niet meer kan voortplanten. Maar de productie van geslachtshormonen blijft in stand. Bij sterilisatie van een man worden de teelballen niet verwijderd maar de zaadleiders doorgesneden. Als een vrouw wordt gesteriliseerd, blijft de baarmoeder aanwezig maar worden de eileiders afgesloten. Bij castratie of neutralisatie worden bij een kater de teelballen verwijderd, en bij de poes de eierstokken en eventueel de baarmoeder. Doordat er dan geen geslachtshormonen meer worden aangemaakt, vermindert het typische katergedrag (o.a. sproeien, zwerven en vechten) en worden poezen niet meer krols.
Krolsheid Poezen die niet gecastreerd zijn, worden krols. Een krolse poes is vruchtbaar en kan (wil ook erg graag) gedekt worden. Meestal duurt de krolsheid zo’n één tot anderhalve week en keert elke twee tot drie weken terug. Wilde katten en katten die veel buiten leven worden alleen in de lente en zomer krols, maar er zijn binnenkatten die het hele jaar door krols worden. Krolse poezen verliezen geen bloed, zoals loopse honden. In de meeste gevallen herkennen eigenaren krolsheid doordat de dame in kwestie doordringend gaat miauwen. Het geluid dat sommige krolse poezen voortbrengen lijkt op een huilende baby. De krolsheid
“Eigenaren herkennen krolsheid doordat de dame in kwestie doordringend gaat miauwen.”
kost veel energie, dieren die vaak krols zijn zien er soms slecht uit. Als de dames vruchtbaar zijn, krijgen de katers het druk: ze ‘moeten’ op zoek naar poezen om mee te paren maar ook naar voedsel om dat allemaal vol te houden. Poezen paren met verschillende katers; hierdoor kunnen kittens uit hetzelfde nest verschillende vaders hebben. Wilde katten worden dus in het voorjaar ontzettend actief, zijn nachtenlang op pad om te paren en te jagen. Bij huiskatten zie je – hoewel in mindere mate en afhankelijk van de vraag of ze gecastreerd zijn – dit gedrag ook.
“Veel katten doen in het voorjaar echt alles om buiten te komen.”
Plasgedrag Geslachtsrijpe katers die niet gecastreerd zijn ‘sproeien’. Daarbij sproeien ze urine op een verticaal oppervlak als een muur, de gordijnen als een meubelstuk. Een sproeiende kat hurkt dus niet maar staat rechtop achteruit te plassen, met omhoog gestoken, trillende staart en vaak trappelt hij met zijn achterpoten. Er zijn ook poezen die sproeigedrag vertonen. Sproeien dient om het territorium af te bakenen of om aan collega-katten te laten weten dat er concurrentie in de buurt is. In het voorjaar neemt sproeigedrag flink toe. Sylvia: “Soms gaan ook gecastreerde katers en poezen in het voorjaar markeren. Ook zie je soms dat katten ‘droogsproeien’. Daarbij tilt de kat zijn staart hoog op, die staart trilt en vaak trappelt de kat met de achterpoten maar er wordt geen urine gesproeid. Sommige katten doen dit ook als ze heel opgewonden zijn; bijvoorbeeld wanneer ze blij zijn als de eigenaar na een lange dag weer thuiskomt. Je kunt je voorstellen dat droogsproeien door veel eigenaren beduidend minder problematisch wordt gevonden als ‘echt’ sproeien.” Naar buiten! De drang om naar buiten te gaan is in het voorjaar bijna dwangmatig. “Veel katten doen echt alles om buiten te komen”, zegt Sylvia. “Toevallig had ik deze week een consult met een dame die net verhuisd was. Ze ging samenwonen in het huis van haar vriend die ook een kat had, dus ook de katten moesten gaan samenwonen. Dat ging op zich goed, de katten leken prima aan elkaar te wennen maar de kat van de mevrouw mocht tijdens die eerste periode niet buiten. Het ging om een poes die nog niet gecastreerd was. Toen ze krols werd brak de poes het complete kattenluik af om toch buiten te komen. Gelukkig kwam ze weer terug maar de kans is groot dat er in dat huis binnenkort meer dan twee katten wonen. Dat is vervelend en jammer, want er zijn al zo veel asielkatten. Veel mensen stellen castratie uit omdat ze weinig last hebben van de krolsheid van hun poes, maar weet wel dat de kans levensgroot aanwezig is dat ze ontsnapt en je dus geconfronteerd wordt met gezinsuitbreiding.” Chippen Het is trouwens niet alleen ongewenste gezinsuitbreiding die een risico vormt: het buiten rondstruinen op zich kan voor katten al levensgevaarlijk zijn. “Zeker als dat onder invloed van hormonen is”, zegt Sylvia. “Katten die buiten lopen en op zoek zijn naar een partner, lopen vaak ver van huis, gaan vechten, komen onder auto’s, lopen het risico vergiftigd te worden en veroorzaken voor sommige mensen overlast. Ik begrijp niet dat er voor katten nog geen chipverplichting is. Ik zou
iedereen aanraden zijn kat te laten chippen. Daarbij is het trouwens ook belangrijk om vervolgens niet te vergeten om jouw gegevens te laten registreren bij een databank. Alleen dan zijn de gegevens van de eigenaar gekoppeld aan het chipnummer van de kat. Ook wanneer mensen verhuizen of van telefoonnummer veranderen zien we op het asiel regelmatig dat ze vergeten om dit door te geven aan de databank. Dan vinden we wel een geregistreerde chip, alleen kloppen de adresgegevens dan niet meer waardoor een kat alsnog in het asiel terechtkomt. Chippen is heel eenvoudig, het is een ingreep van niks en kan – net als castratie – veel voorjaarsleed voorkomen.”
In Nederland zijn 2,9 miljoen huiskatten Steeds vaker wordt voor huiskatten hulp gevraagd bij gedragsproblemen. Met de opleiding Kattengedragstherapeut behaal jij je diploma en kun je als zelfstandig kattengedragstherapeut aan de slag of samenwerken met dierenspeciaalzaken en dierenartsen. De opleiding tot kattengedragstherapeut is vanaf de eerste module een mix van theorie en praktijk en richt zich op zowel katten die probleemgedrag geven bij de eigenaren thuis als katten in een asiel, pension of cattery. Op de examendag ga je aan de slag met twee katten uit het asiel, allebei met een ander probleem. Je begint met het stellen van een diagnose. Aan de hand daarvan bedenk je een passende therapie. Hierna begeleid je de medewerkers/vrijwilligers van het asiel bij het uitvoeren van de door jou bedachte therapie.
Opleidingstrajecten voor kat & gedrag De opleiding is verdeeld in vier modules: K1 Basisgedrag Kat K2 Begeleiding probleemgedrag kat K3 Oplossen probleemgedrag in de praktijk K4 Examen
Meer weten? Kijk dan op: www.cursuscentrum.nl/gedragkat
Katten en het voorjaar
HBVB |
13
Renate Bartels, beheerder van kinderboerderij Horsterpark.
Neus in boter
Meekijken bij kinderboerderij Horsterpark in Duiven “Dat is moeilijk werk!” merk ik op als ik een blik werp op de tablet. Daarop staat de planning van vandaag voor de 15 medewerkers van de kinderboerderij Horsterpark. “Hoe doen jullie dat: muizen schoonmaken?”, vraag ik. “Met een heel klein borsteltje en een badje?” Jeremy (bijna 18) grijnst van oor tot oor. “Nee joh”, roept hij. “Het hók!”
14
| HBVB Dagboek
R
enate Bartels is beheerder van kinderboerderij Horsterpark in Duiven. Deze prachtige kinderboerderij ligt in het gelijknamige recreatiegebied Horsterpark, waar je een uitgebreid wandelgebied, sportparken, een theepaviljoen en een kinderboerderij vindt. Horsterpark biedt werk aan een groep mensen met een verstandelijke beperking. Het werk van Renate bestaat (natuurlijk) voor een belangrijk deel uit de verzorging van de vele dieren op de kinderboerderij, het coördineren daarvan en het te woord staan van bezoekers. Maar een andere kerntaak is het begeleiden van de medewerkers met een verstandelijke beperking. Deze vijftien bijzondere medewerkers van kinderboerderij Horsterpark heten officieel ‘cliënten’ maar Renate noemt ze (hoewel er vandaag ook één dame werkt) ‘de jongens’.
De jongens De manier waarop deze verzamelnaam voor de medewerkers van de kinderboerderij wordt uitgesproken, verraadt vriendschap en respect. Gelijkwaardigheid ook, want bij kinderboerderij Horsterpark zijn er geen ‘bazen’ en ‘ondergeschikten’. “Het is niet zo dat wij bevelen wat de jongens gaan doen”, zegt Renate. “Hier werken we allemaal samen. De een is lichamelijk en geestelijk misschien in staat om harder te werken dan de ander maar ze doen het allemaal graag. Dát is ons doel. Natuurlijk gebeurt het soms dat een cliënt ander werk gaat doen. Dat is begrijpelijk, soms vinden ze het gewoon leuk om een keer iets anders te doen, in een andere omgeving te werken. En toch voelt dat altijd als ‘jammer’. Wij willen het liefst dat iedereen die hier werkt, met plezier hier blijft werken. Dat de jongens het hier naar hun zin hebben, dat ze zich nuttig voelen, dat ze het gevoel hebben dat wij allemaal samen, de kinderboerderij zijn.”
Twee jaar voordat ze een hersenbloeding kreeg, kocht Renate twee geiten bij kinderboerderij Horsterpark. Renate: “Toen directeur Chris van de Ven – mijn oud-buurman die op de hoogte was van mijn situatie – op zoek was naar een nieuwe begeleider op de kinderboerderij, dacht hij aan mij. Ik was eraan toe om weer aan het werk te gaan. Deze baan is heel wat anders dan de baan in het laboratorium die ik voorheen had, en hij kwam precies op het goede moment. Ik besloot een tijdje mee te lopen, de klik was er meteen. Ik had al wat kennis van dieren, vond (vind) de cliënten leuk en ik besloot ervoor te gaan. Ik volgde in Barneveld de opleiding Dierverzorging kinderboerderij en vervolgens de opleiding Beheerder kinderboerderij. De opleidingen waren geweldig, ik keek echt uit naar de dagen dat ik naar Barneveld ‘mocht’. Het is heel leuk om met mensen uit het hele land, die dezelfde passie hebben als jij, te leren. Vier jaar geleden deed ik examen en ik heb nog steeds contact met mijn medecursisten van toen. Een van de mooie kanten van de opleidingen in Barneveld vind ik het feit dat je ‘live’ leert, echt met die dieren bezig bent. Je leert een kip hanteren door een kip te hanteren, niet door filmpjes of plaatjes. Natuurlijk voegt het feit dat je met verstandelijk beperkte mensen werkt, een heel bijzonder aspect toe aan deze baan. Of ik vind dat ik hier met mijn neus in de boter gevallen ben? Wat denk je zelf...”
09.00 uur
09.30 uur
Elke werkdag op kinderboerderij Horsterpark begint met een werkoverleg. Aan de grote tafel in de keuken, met koffie en voor sommigen de eerste boterham. Er wordt besproken wie er vandaag zijn, of er zieken zijn en wie vandaag wát gaat doen. Als het overleg voorbij is worden de stoelen naar achter geschoven, kopjes opgeruimd, jassen aangetrokken en binnen vijf minuten is de tafel leeg.
Jeremy dacht dat hij vandaag alleen de kleine dieren zou gaan voeren, maar gelukkig: de grote horen daar ook bij. Die vindt hij namelijk het leukst. “Vooral de varkens”, vertelt hij. “Die kennen mij.”
10.00 uur
11.00 uur
Varkens voeren is een heel eenvoudig klusje, zo legt Jeremy uit. Je pakt het voer, de varkens komen op je afgerend en gaan met wijd open mond voor je zitten. Vervolgens is het zaak de benodigde hoeveelheid varkensvoer in de bek te laten vallen.
Als er een overleg is met Chris van de Ven, de directeur van Horsterpark, zijn bijna alle cliënten daarbij aanwezig. Vandaag gaat het over bevroren waterslangen, nieuwe snoeischaren maar ook over gesprekken met de gemeente en geldkwesties. Iedereen oppert ideeën, praat mee: is betrokken.
11.30 uur
12.00 uur
Het takenpakket van de beheerder van kinderboerderij Horsterpark is divers. Notuleren van het overleg hoort daar ook bij.
Celine verzorgt de duiven. Ze is vooral dol op de ‘lachduif ’, die een lachend geluid maakt. “Hij is tam”, zegt Celine, “maar hij kan gewoon vliegen. Soms vliegt hij weg maar hij komt altijd weer terug. Als hij lacht, moet ik ook lachen.”
Dagboek
HBVB |
15
OOK LEUK OM CADEAU TE GEVEN!
12.30 uur
14.00 uur
SPECIALE AANBIEDING
13.30 uur Een ploeg werkt op de kinderboerderij, een andere gaat vanmiddag in het park aan het werk. Met dit weer is dat absoluut geen straf.
14.00 uur
13.30 uur
€ 3,95 3,30 €
Nr. Nr. 403 April März2017 2017
12.30 uur Jeroen heeft de konijnenhokken schoon gemaakt. Daar word je best moe van.
Het grootste evenement
in Nederland
16.00 uur
15.00 uur
nse Japa emen n apen n bad ee
www.hartvoordieren.nl
“De pony’s zijn heel leuk,” zegt Renate, “maar soms laten ouders hun kleine kinderen ‘los’ in het weitje, zonder zich te realiseren dat zo’n pony een kind kan omduwen of op een voetje kan gaan staan. Wij waarschuwen daar wel voor en er hangen overal briefjes maar dat werkt niet altijd. Mensen vergeten soms dat ze altijd zelf verantwoordelijk zijn voor hun kinderen. Laatst rende er een groepje kinderen achter de pony’s aan. Een van de jongens riep toen heel hard: ‘Hee, dat mag niet!’ Toen was ’t gelijk afgelopen!”
15.00 uur Een belangrijk aspect van het werken bij een kinderboerderij: konijnen aaien. Jeroen laat zien hoe je dat doet.
Advies
Handel in puppy's
Huisdieren
van je hamster
Help ons alsjeblieft!
Natuur
Gezondheid
Tien prachtige blauw gekleurde dieren
Fitness voor konijnen – de beste tips
Voeding Hondengedrag verklaard Waarom schrokt mijn hond zijn eten op?
MET MAANDELIJKS SCHITTERENDE NATUURREPORTAGES!
16.30 uur
16.00 uur Tijd om naar huis te gaan. De kopjes staan alvast klaar voor morgen.
16.30 uur
hvd.mijntijdschrift.net/cursuscentrum JA, ik neem een halfjaarabonnement op Hart voor Dieren voor slechts €15,-
De jongens zijn naar huis en deze jongen hoopt dat het snel weer morgen is, 09.30 uur.
Opleiding
Beheerder Kinderboerderij
De opleiding Beheerder Kinderboerderij (vooropleiding Dierverzorger Kinderboerderijen) wordt eens per twee jaar gegeven. Naar verwachting start deze opleiding weer in september 2018. Cursuscentrum Dierverzorging biedt op het gebied van kinderboerderijen onder andere ook de cursussen: ‘Gemeente/politiek en de kinderboerderij’, ‘Monitoren dierenwelzijn kinderboerderijen’, ‘Wetskennis kinderboerderijen’ en ‘Crowdfunding voor de ondernemende kinderboerderij’. Kijk voor alle opleidingen die betrekking hebben op het werk bij een kinderboerderij op www.cursuscentrum.nl/ kinderboerderij.
Dagboek
HBVB |
17
IN DE STEIGERS
Management- en communicatiecursussen Cursuscentrum Dierverzorging stemt voortdurend het opleidingsaanbod af op de behoeftes van haar cursisten, en op de markt. De wensen en eisen veranderen per slot van rekening met de tijd. Daarom werken wij aan nieuw aanbod en het herinrichten van bestaande opleidingen en cursussen. Deze blijven hierdoor up-to-date. In deze rubriek lichten we een tipje van de sluier op van opleidingen die in de steigers staan.
Loulidi; degene die deze nieuwe cursussen geeft. Sofean: “Bij de zorg van dieren speelt ethiek een belangrijke rol. Ik geloof dat commercialiteit en ethiek samen kunnen gaan, zolang je maar het belang van de klant, het dier én de praktijk leidend laat zijn in je verkoop. Dit noem ik ethisch verkopen. Zodra dit gebeurt in de praktijk zie je dat medewerkers zich veel gemakkelijker voelen in een commerciële rol en dat zie je ook meteen terug in de resultaten. Want de resultaten voor de praktijk zijn net zo belangrijk als de zorg voor het dier. Zo wint de klant, het dier en de praktijk. Een win-win-win-situatie als het ware. Als manager is het de kunst om de randvoorwaarden te creëren om dit te faciliteren.”
Als paraveterinair dierenartsassistent, dierenfysiotherapeut, beheerder van een kinderboerderij, gedragstherapeut, manager bij een dierenartsenpraktijk of als dierenarts, weet je alles van dieren. Je weet hoe je ze moet verzorgen, hanteren, beter maken. Werken met dieren is jouw passie, maar om dat echt goed te kunnen, moet je ook van mensen houden. Je moet in staat zijn die mensen te vertellen wat jou of jouw bedrijf onderscheidt, hoe jouw passie ervoor zorgt dat dieren van jouw klanten de allerbeste behandeling krijgen. En gelukkig: ook dát leer je bij Cursuscentrum Dierverzorging.
Zorgen voor dieren: daar wordt iedereen bij Cursuscentrum Dierverzorging en Groenhorst Barneveld gelukkig van. Maar zonder een stukje – ethische – verkoop, is het maar de vraag of je die zorg kunt blijven verlenen. Sofean: “Internetverkopen, ketenvorming, dierenartsenin-winkelformules zijn bijvoorbeeld afhankelijk van ontwikkelingen in de veterinaire markt waar je als praktijk nauwelijks invloed op hebt. Deze trends zetten door of je het leuk vindt of niet. De vraag is, hoe ga jij daarmee om? Commercieel denken helpt je het juiste antwoord te vinden op deze vraag. Het is daarbij wel belangrijk om je in eerste instantie te blijven richten op zorg voor dieren, per slot van rekening is dat hetgeen waar je goed in bent. Daarnaast is het zaak om bijvoorbeeld klantgericht te kunnen telefoneren, goed te communiceren, leiding te geven of weten hoe je lastige of boze klanten te woord staat. Deze en andere vaardigheden zijn nodig om de zorg die jij biedt op een natuurlijke manier te kunnen verkopen. En gelukkig: dat kun je leren.”
Compleet cursusaanbod Het gaat hier niet om één nieuwe cursus maar om een compleet cursusaanbod op het gebied van management en communicatie. De doelgroep is breed: sommige cursussen richten zich op paraveterinaire dierenartsassistenten of praktijkmanagers maar er zijn er ook voor mensen met een eigen (startend) bedrijf of bedrijfje: denk hierbij aan dierenartsen, dierenfysiotherapeuten of gedragstherapeuten. De nieuwe management- en communicatiecursussen ontstonden vanuit een vraag uit de markt. Soms worstelen ondernemers en medewerkers van dierenartsenpraktijken en andere bedrijven die zorg en hulp bieden aan dieren, met hun marketing en communicatie, of vinden ze leidinggeven lastig. Daarom hebben we een aantal bestaande cursussen geüpgraded en geüpdatet en gaan we ze opnieuw aanbieden. Mensen die werken met dieren zijn niet altijd commercieel ingesteld. Dat is begrijpelijk. Terwijl het wel degelijk belangrijk is om aan marketing te doen, te weten hoe je klantgericht communiceert of hoe je leiding geeft aan een groep mensen. Tijdens deze cursussen leer je dat. Geen autoverkopers Mensen hebben vaak negatieve associaties bij de woorden verkopen en commercialiteit. Toch zijn deze vaardigheden belangrijk voor jou als zorgprofessional, want je wilt toch dat je klant voor jou, jouw organisatie en jouw producten kiest? Maar hoe kun je jouw product of dienst op een natuurlijke manier verkopen zonder opdringerig te zijn? “We gaan geen ‘autoverkopers’ van de mensen maken”, zegt Sofean
18
| HBVB In de steigers
De cursussen Klantgericht telefoongebruik Als een huisdiereigenaar belt, hoe wordt hij dan aangesproken? In deze training leer je de juiste vragen te stellen. Hierdoor weet je beter en sneller wat je moet doen. Ook krijg je tips waarmee je de regisseur van het telefoongesprek blijft en toch de klant centraal stelt. Het is namelijk van groot belang dat je een professionele en klantgerichte indruk maakt aan de telefoon. Niet alleen medewerkers en paraveterinairen maar ook dierenartsen kunnen veel baat hebben bij het – leren – voeren van een goed en effectief telefoongesprek.
Klanten overtuigen Door gebruik te maken van de basisbeginselen uit de psychologie en van aansprekende voorbeelden uit de praktijk, vertelt Sofean Loulidi hoe de wereld van het overtuigen in elkaar zit. Hoe kun je een eigenaar op een overtuigende manier vertellen dat “dit is wat het dier nodig heeft”? En hoe ga je om met prijsbezwaren? Hoe ‘verkoop’ je dat jij als (veterinaire) autoriteit de beste gespecialiseerde behandeling biedt? Het is niet de commerciële boodschap die je leert overbrengen, maar de manier waarop je een eigenaar kunt overtuigen dat bij de voorgestelde behandeling het welzijn van het dier voorop staat. Deze cursus bestaat uit vijf leerzame avonden voor dierenartsen, dierenfysiotherapeuten, praktijkmanagers en gedragstherapeuten of voor degenen die hiervoor in opleiding zijn.
Praktisch leidinggeven en coachen (module II) Als een manager de coaching en begeleiding van (nieuwe) medewerkers vanaf het begin goed oppakt, levert dit de praktijk veel positieve energie op. Leidinggeven is een leuke maar serieuze taak. Deze training geeft managers de instrumenten om het bewustwordingsproces van de medewerker te stimuleren. Hierdoor voelen medewerkers zich meer verbonden met de doelstellingen van de onderneming. Je bouwt aan een team dat de praktijk wil laten groeien en bloeien.
Praktijkmanager in 1 dag Ben jij een startende ondernemer of een manager aan het begin van je carrière? Dan heb je waarschijnlijk weinig tijd. Daarom leert deze cursus je in een dag hoe jij je medewerkers kunt inspireren en motiveren. Hoe je een team smeedt van mensen die allemaal hun eigen taak hebben. Hoe jij de spil wordt van vooruitgang. Hoe jij ervoor kunt zorgen dat jouw medewerkers het beste uit zichzelf halen. Bestaan jouw werkzaamheden voornamelijk uit delegeren, samenwerken, motiveren, plannen en het voeren van (soms lastige) gesprekken? Tijdens deze training leer je de grondbeginselen van leidinggeven, waarmee je medewerkers blijvend kunt inspireren en motiveren. Aan het einde van de dag heb je een helder (in)zicht op jouw kernkwaliteiten en beschik je over een arsenaal direct bruikbare leidinggevende vaardigheden.
Over Sofean Loulidi Sofean Loulidi werkt als trainer, adviseur en interim manager veel met mensen die zorg aan dieren verlenen. Met zijn unieke aanpak heeft Sofean inmiddels bewezen dat relatief kleine inspanningen tot grote resultaten kunnen leiden. Zijn aanpak kenmerkt zich door rekening te houden met de ethiek in de veterinaire markt en de mindset van mensen. Zo ontstaat een methode die in de praktijk ook echt toepasbaar is. Met de juiste instelling van de ondernemer en medewerkers, een goede focus en optimale processen wordt de zorg klantgerichter en daarmee de resultaten beter.
Leiderschap en teamvorming (module I) Leiderschap. Een mooie titel maar een flinke klus. Sommigen bezitten leiderschap ‘van nature’ en weten bij hun medewerkers precies de juiste snaar te raken. Dat is een zeldzame gave maar gelukkig is leidinggeven te leren. In deze cursus krijg je een helder beeld van jouw leiderschapskwaliteiten en hoe je die vervolgens kunt inzetten om een team te smeden van je medewerkers. Je leert sturen en stimuleren, en geeft jouw positie in het team waarde en betekenis. Je leert jezelf beter kennen en bent daardoor in staat te groeien in je functie.
De commerciële dierenartsassistent Paraveterinair dierenartsassistenten zijn het visitekaartje van de praktijk. Zij hebben het eerste contact en krijgen de kans de relatie met de klant en diens dier op te bouwen. Een goede assistent heeft niet alleen oog voor het dier, maar zorgt voor een vertrouwensband met het baasje. Alleen dan ben je instaat ook commercieel effectief te zijn. In deze cursus staat het verkopen van je vak centraal. Hoe verkoop je de klant de juiste voeding? Hoe kun je diereigenaren bewegen preventieve zorg te geven aan hun huisdier? Hoe ga je om met prijsbezwaren en op welke manier ben jij de beste gastheer of gastvrouw voor de klant en de praktijk? Kortom: hoe maak jij jezelf commercieel het meest waardevol?
Waar en wanneer? De cursussen zijn ingepland. Meer informatie vind je op www.cursuscentrum.nl/communicatie-management
In de steigers
HBVB |
19
m a e t m oo Gr Barnevelders naar het WK Hondentrimmers in hart en nieren
Twee ‘Barnevelders’ hebben een plaats bemachtigd in Groomteam The Netherlands: zij mogen ons land vertegenwoordigen op het WK hondentrimmen. Ilse Frenk-Kleton en Petra van Zuthem reizen op 1 oktober af naar België, samen met de rest van het vierkoppige team Holland. Het doel van deze hondentrimmers in hart en nieren? Wereldkampioen worden! Docent aan het Cursuscentrum Dierverzorging en cursusleider Ilse Frenk-Kleton werd door de vakvereniging voor trimmers ABHB gevraagd voor de rol als coach. Dit vanwege haar nationale en internationale kennis en ervaring met trimwedstrijden. Teamlid Petra van Zuthem is docent aan zowel het Cursuscentrum Dierverzorging als Groenhorst Barneveld. Ook zij heeft hondentrimmen in het bloed. Beide dames hebben hun sporen inmiddels verdiend in de trimwereld: allebei zijn ze zowel nationaal als internationaal trimkampioen. Naast deze twee toppers bestaat Groomteam The Netherlands uit Yvette van Altena, actief als examinator aan de trimopleiding in Barneveld, Lienke Luthart, Karen Wolder, Susan Zeestraten die als reserve meegaat en Carla Janssen als ondersteunend teamlid. Weg naar het WK Er doen zo’n twintig landen mee waaronder veel Europese, maar ook Amerika, Japan, China en Brazilië zenden een landenteam naar het WK. Deze prestigieuze wedstrijd vindt dit jaar plaats tijdens Groomania, een jaarlijks terugkerend internationaal groomevent in het Belgische Kortrijk. En helaas: zoals heel veel leuke dingen kost ook deelname aan een wereldkampioenschap naast tijd, ook behoorlijk wat geld. “Een deel van de kosten sponsort de ABHB,” zegt Petra van Zuthem. “Niet alleen de reis en het verblijf, maar ook de voorbereiding kost geld. Wij gaan voor een zo goed mogelijk resultaat. Daarom trainen we veel samen, in voorbereiding op het WK. Elkaars werk bekijken en beoordelen, proberen nog beter te worden. We laten trimmers uit het buitenland komen om ons te helpen, dat brengt kosten met zich mee.
“Er worden vaak hele kunstwerken gemaakt.”
20
| HBVB Groomteam
20 augustus Op 20 augustus organiseert het Groomteam een evenement om geld in te zamelen voor het WK. Over dit evenement, dat gaat plaatsvinden bij Groenhorst Barneveld, kunnen we nog niet alles te vertellen maar dat er nogal wat haar en honden bij komen kijken, lijkt ons duidelijk. Wil je op de hoogte blijven? Neem dan regelmatig een kijkje op de Facebookpagina van Groomteam The Netherlands.
Op dit moment zijn we druk bezig om alles ook financieel rond te krijgen. Om geld in te zamelen organiseren we trimwedstrijden, clinics en andere evenementen. We zoeken sponsoren en hebben een Facebookpagina geopend. Die vind je onder de naam ‘Groomteam The Netherlands’.” Moet kunnen Voor Petra – die onder andere specialist is op het gebied van plukhonden en al 17 jaar werkt in Barneveld – is het niet de eerste keer dat ze haar krachten meet met de beste hondentrimmers ter wereld. “Twaalf jaar geleden was ik er ook bij”, vertelt ze. “Toen vond het WK plaats in Montpellier. Het is echt een superleuke happening, geweldig om mee te maken én leerzaam natuurlijk. Niet alleen het WK zelf maar ook de weg er naartoe.” Op de vraag of Petra denkt dat Nederland kans maakt om te winnen, zegt ze: “Er worden zes teams geplaatst voor de finale. Wij gaan er echt wel voor om drie of twee, maar als het even kan nummer één te worden. Dit jaar hebben we een team waarvan alle leden op internationale shows ook prijzen hebben gewonnen. We maken wel degelijk kans om veel punten te halen. Op zich moet het dus kunnen, daar geloven we echt in. En zonder dat je erin gelooft, kom je er nooit.”
Karen Wolder, Petra van Zuthem, Lienke Luthart, Yvette van Altena, Miranda Weeterings, Susan Zeestraten, Carla Janssen, Kitty Bakker en Ilse Frank-Kleton. (Miranda en Kitty gaan niet mee naar het WK.)
Trimcultuur Petra vertelt dat de trimcultuur in landen als Frankrijk, Italië of Amerika anders is dan bij ons in Nederland. “In Amerika is er een groot verschil tussen het trimmen van huishonden en honden die naar show gaan. Daar heb je het echte showtrimmen en creative styling. Daarbij trim je bijvoorbeeld een hond in de vorm van een leeuw en wordt met kleuren gewerkt. Er worden vaak hele kunstwerken gemaakt. Ik denk dat wij Nederlanders daar te nuchter voor zijn, bij ons zie je dat wel, maar het is niet zo’n hype. In Italië en Frankrijk worden huishonden veel regelmatiger getrimd dan bij ons. Daar brengen consumenten de hond vaker naar de trimsalon zodat hij netjes blijft. Nederlanders zijn meer geneigd lang te wachten, de hond pas weer naar de trimmer te brengen als zijn haar lang – en het écht nodig is. Dat zal een stukje zuinigheid zijn wellicht, maar ook denk ik dat hondenbezitters in Frankrijk en Italië het nog belangrijker vinden dat hun hond er netjes getrimd bij loopt.” Dat cultuurverschil zie je ook terug tijdens de wedstrijd, zo vertelt Petra. “Als een Italiaanse trimmer met een hond aan het werk gaat, gebeurt het regelmatig dat Nederlanders zich afvragen wat die trimmer gaat doen met die hond. ‘Die is toch allang klaar?’, vragen ze zich dan af. Terwijl Nederlanders een hond meenemen met veel haar en vervolgens hard moeten werken om die hond binnen de gestelde tijd getrimd te hebben. Het is handiger om een hond te trimmen die niet te lang in het haar zit, dan kun je meer tijd besteden aan de afwerking.” Hoogst haalbare Elk team dat meedoet aan het WK neemt zelf honden mee. Petra: “Het helpt als je een mooie hond hebt, die goed gebouwd is. Dan krijg je gemakkelijker een mooi plaatje. In een goede plukhond zit veel
voorbereiding. Een poedel kun je bij wijze van spreken een dag van tevoren klaarmaken voor een wedstrijd maar met een hond die geplukt moet worden, moet je weken van tevoren al beginnen. De lange haren moeten eruit, er moet een goede laag onder zitten die op de ribben wat langer is dan in de hals. Als je een hond knipt, kun je hem ‘gewoon’ zo goed mogelijk knippen. Natuurlijk geldt dat ook voor een plukhond maar daarbij ben je afhankelijk van hoe lang geleden de hond geplukt werd. Je moet laagjes haar creëren in de hond en daar zit veel voorbereiding in.” Petra neemt haar eigen honden mee; Foxterriers draadhaar. “Ik doe individueel ook mee aan de wedstrijd”, vertelt ze. “Maar we hebben met het team afgesproken dat we de beste honden voor het team gebruiken. We gaan namelijk voor het hoogst haalbare teamresultaat!”
Opleiding hondentrimmen De opleiding Hondentrimmen van Cursuscentrum Dierverzorging start jaarlijks in het najaar en in het voorjaar. De eerstvolgende startdatum is maandag 10 april. De opleiding is vernieuwd en bevat, naast uitstekende begeleiding, veel praktijk. Kijk voor meer informatie op www.cursuscentrum.nl/hondentrimmen
Het WK teams omvat vier categorieën. Petra van Zuthem neemt de plukhonden voor haar rekening. Yvette van Altena doet de kniphonden, Lienke Luthart de poedels en Karen Wolders trimt in de categorie Spaniels en Setters.
Groomteam
HBVB |
21
het is lente
De vijver komt tot leven
22
| HBVB De vijver komt tot leven
De vijver komt tot leven
HBVB |
23
Tot leven Naast algen, komt er in het voorjaar natuurlijk nog veel meer tot leven in de vijver. “De flora en fauna onder water gaat zich ontwikkelen”, zegt Stella. “Vissen komen uit hun winterrust, planten en micro-organismen gaan ‘het weer doen’, je ziet weer salamanders en watervlooien. Die hebben allemaal voedsel nodig. In een natuurlijke situatie houden de vissen zich in leven door te eten wat er zoal in hun zwemwater leeft. Denk aan microorganismen of watervlooien. Maar omdat wij vaak meer vissen in een vijver houden dan ‘natuurlijk’ is, moet je meestal wel bijvoeren. Zodra je ziet dat de vissen van de bodem afkomen, als je ze weer ziet zwemmen, kun je beginnen met licht verteerbare voeding.”
“Je kunt ervoor kiezen om de algen te laten voor wat te zijn.”
Foto: Janine Verschure
A
ls de dagen langer worden en we de zon weer wat vaker zien, gebeurt er van alles in de natuur. Waar dat boven water met name bloemetjes, bijtjes en lammetjes betreft, gebeurt onder water eigenlijk precies hetzelfde. Alleen hebben we het dan over waterplantjes, - vlootjes en visjes.
“En algen!”, zegt Stella Fauré, aquarium- en vissenspecialist en docent bij Groenhorst Barneveld en Cursuscentrum Dierverzorging. Stella verzorgt alle cursussen die gaan over vissen en is docente biologie. “Zodra de zon weer begint te schijnen gaan veel liefhebbers van vissen, of die nu een aquarium hebben of een vijver, zich noodgedwongen weer bezighouden met ongewenste groene aanslag en draagalgen. Maar gelukkig gebeuren er voornamelijk leuke dingen in het voorjaar. Want dan komt de vijver tot leven. Winterrust In de winter verkeert de vijver in rust. “Mits je hem niet verwarmt”, zegt Stella (zie kader – red.). Doordat het kouder wordt gaat de stofwisseling van de vissen omlaag en als de kou echt toeslaat, stopt de vis met eten. Winterrust wil zeggen dat de vis letterlijk ‘rust’. Hij eet niet, beweegt nauwelijks en gebruikt dat kleine beetje energie dat hij heeft, om zijn hart te laten kloppen. Tijdens een zachte winter zie je vaak dat de vissen blijven dooreten en dat de winterrust niet intreedt. Je kunt de winterrust ook ‘sturen’. Wanneer je, zodra het wat kouder wordt (een richtlijn is kouder dan tien à vijftien graden) en de vissen meer op de bodem van de vijver verblijven, andere voeding gaat geven, zorg je er ook voor dat de
24
| HBVB De vijver komt tot leven
Grote voorjaarsschoonmaak Dat voeren is voor de meeste vijverbezitters juist het leukste aspect van de vijver. Tijdens het voeren zie je de vissen, en sta je vaak heel tevreden te kijken hoe mooi het allemaal is. De vreugde is vaak van korte duur. “Meestal duurt ze ongeveer totdat de vijver schoongemaakt moet worden!”, lacht Stella. “Na de winter is het tijd voor de voorjaarsschoonmaak: het oude blad en alle troep die in de vijver is gevallen, moet je verwijderen. Niet alleen van het wateroppervlak maar ook van de bodem. Je moet even controleren of het filter de winter goed is doorgekomen, of er niks kapot gevroren is. Ook kun je ervoor kiezen het filter een kleine beurt te geven waarbij je een deel van het filter schoonmaakt. Als een vijver een weelderige plantengroei had in de zomer, kan het zijn dat grote delen van de planten zijn afgestorven. Controle van de aanwezige waterplanten en uitlopers is dan handig. Ook het controleren van de waterwaarden is een belangrijke klus. Door regenval en/of afsterven van bacteriën in de winter kunnen de waterwaarden te wensen overlaten. Goed meten (let hierbij extra op hardheid = GH en KH) en eventueel aanpassen (toevoegen van bacteriën en/of waterwissel) is belangrijk.”
stofwisseling van de vis omlaag gaat. Het gaat dan om voeding waar nauwelijks energie in zit, die voornamelijk dient als buikvulling. Maar wanneer de temperatuur niet ver daalt en jij gewoon doorvoert, gaat de winterrust niet in. Stella Fauré, aquarium- en Over algen vissenspecialist en docent bij Praktisch elke vijverhouder kent het Groenhorst Barneveld en algenprobleem. “Je kunt ervoor kiezen om de Cursuscentrum Dierverzorging algen te laten voor wat ze zijn”, zegt Stella. “Per slot van rekening is de vorming van algen een natuurlijk fenomeen. Je loopt dan echter wel het risico dat je vijverwater er in de loop van de zomer gaat uitzien als een soort soep. Er zijn ook mensen die algen bestrijden met chemische middelen, die ‘wat in het water gooien’. Persoonlijk ben ik daar geen fan van. Veel van deze middelen tegen algen zijn op koperbasis en je moet je afvragen of je dat in je oppervlaktewater wilt hebben. In de strijd tegen alg zijn ook (UV) apparaten verkrijgbaar. Deze worden momenteel best veelvuldig gebruikt. Natuurlijk kun je regelmatig de algen uit het water scheppen maar het is praktisch niet te doen om een vijver compleet algenvrij te houden. Je hebt te maken met allerlei invloeden van buitenaf. Denk naast zonlicht aan regenwater, vogels, vissenpoep en bladeren. Om algenvorming door direct zonlicht te vermijden, kun je denken aan bomen rondom de vijver die zorgen voor schaduw, maar dan krijg je weer te maken met bladeren die in het water vallen. Het succes valt of staat eigenlijk met de aanleg van de vijver: waar in de tuin komt-ie? In een tuin op het noorden kun je eigenlijk altijd een vijver aanleggen, ligt je tuin op het zuiden dan zou het ideaal zijn om de vijver achter een schutting te maken zodat hij niet de hele dag zon vangt. Maar ja, of dat nou zo mooi is...?”
Waterwissel Met een waterwissel waarmee je – het woord zegt het al – een deel van het vijverwater vervangt, simuleer je eigenlijk een flinke regenbui Stella: “Sommige vijverliefhebbers vinden een waterwissel verschrikkelijk omdat je ingrijpt in de natuurlijke situatie. Maar aan de andere kant kan een waterwissel in het voorjaar je vijver wel een kickstart geven. Of een waterwissel risico met zich meebrengt?
Vissen controleren Zodra je in het voorjaar de vissen weer gaat zien, is het verstandig die aan een kritische blik te onderwerpen. Stella: “Controleer ze even goed. Hoe zien ze eruit? Is hun huid gaaf? Zijn er zweren, plekken of wonden te zien? Gezondheidszorg – of preventieve gezondheidszorg – kan noodzakelijk zijn. Vaak zie je dat mensen in hun enthousiasme in het voorjaar snel nieuwe vissen gaan bijzetten. Dit valt sterk af te raden omdat het biologisch evenwicht van een vijver die net uit winterrust komt erg delicaat is. Beter kun je wachten tot de zomer of in elk geval tot de temperatuur boven de vijftien graden komt.”
Vijver verwarmen Stella: “Koivijvers worden vaak verwarmd. Hierdoor krijg je eigenlijk meer het effect van een aquarium, de vissen en het water worden nauwelijks beïnvloed door het weer. De reden dat veel koi een verwarmde vijver krijgen, is dat de eigenaren van deze karpers willen dat hun vissen zo snel mogelijk, zo groot mogelijk worden. En groot worden doe je nu eenmaal door veel te eten, dan groei je snel. Wanneer je als koiliefhebber bijvoorbeeld meedoet aan shows, wil je dus niet dat je vissen een periode van winterrust ingaan, want dan stopt de groei. Over de vraag of een verwarmde vijver gezond is voor een vis, lopen de meningen uiteen. Ik weet zelf niet of het gezonder is; het is in elk geval kunstmatiger. Ik denk dat het comfortabel is voor de vis: hij zwemt rond in een constante temperatuur, zijn weerstand wordt niet negatief beïnvloed door het koude water en het feit dat hij daardoor wellicht even wat harder moet werken. Een karper is natuurlijk geen tropische vis, die is gemaakt om het soms ook koud te krijgen. Aan de andere kant zijn sommige koi behoorlijk doorgekweekt, waardoor ze wellicht een stukje ‘natuur’ zijn kwijtgeraakt. Voor een ‘gewone’, gezonde koudwatervis kan een winterrustperiode geen kwaad. Het hoort erbij, even hard werken om de winter door te komen. Vergelijk het maar met jezelf, jij moet misschien soms ook jezelf meer motiveren als het winter is. Het is vast comfortabeler om de hele dag op je bed te blijven liggen, maar of je daar gezonder van wordt, dat is nog maar de vraag!”
Zelf meer leren over de ‘onderwaterwereld’? Kijk voor meer informatie op www.cursuscentrum.nl/vissen
Foto: Janine Verschure
De vijver komt tot leven
HBVB |
25
even voorstellen
Maanvis ‘altum’
Prachtvissen Eryx colubrinus loveridgei Natuurlijk wonen er heel veel bijzondere dieren in Barneveld, maar met deze nieuwe bewoners heeft ons opleidingsinstituut wel iets heel bijzonders in huis. Het is namelijk niet eenvoudig om de bijzondere maanvissoort Pterophyllum altum, een passend aquarium te bieden. Omdat de altum nogal wat eisen stelt aan zijn zwemwater, maar ook omdat hij bijna een halve meter (!) hoog kan worden. “Dat wil zeggen dat-ie een groot aquarium nodig heeft”, zegt docente en aquariumspecialist Stella Fauré. “En gelukkig: dat hebben we! Het nieuwe aquarium bij de entree van onze school bevat maar liefst 4000 liter water en is bijna vier meter lang. Er zitten naast maanvissen ook discusvissen in, en straks komen er ook roggen. Die zijn zeker ook mooi en fascinerend maar met name onze maanvissen zijn erg bijzonder. Ze waren jarenlang moeilijk houdbaar maar inmiddels zijn ze als nakweek beschikbaar. Altums zijn groter dan de meer bekende P. scalare maanvissen maar ook gevoeliger. Ik ben echt ontzettend blij dat ze hier op school komen zwemmen. De Altum staat in mijn top 10 van favoriete soorten. Deze soort is als een sneeuwpanter onder de huiskatten: ‘puur natuur’, dus precies zoals ze in het wild rondzwemmen. Het zijn statige vissen, heel mooi van vorm en hun gedrag is fascinerend: het zijn prachtvissen.”
Maanvis (Pterophyllum altum) | Foto: John de Lange
vogels en het voorjaar
Heel hard werken
Foto: Janine Verschure
28
| HBVB Heel hard werken
Heel hard werken HBVB | 29
“Er zijn vogels die met hun partner een band vormen voor het leven.”
Docent en vogelkenner Jan Harteman
Zodra het voedselaanbod toeneemt,
krijgen de vogels het druk
H
erinner jij je nog het moment – net na de winter – dat je weer wakker werd met het vrolijke geluid van vogels? Dat gekwetter vormt de ultieme aankondiging van de lente maar hoe blij ze ook mogen klinken, voor de vogels zelf betekent het aanbreken van het voorjaar vooral: heel hard werken.
“De meeste vogels eten alleen overdag, als het buiten licht is”, vertelt docent en vogelkenner Jan Harteman. “Vogels zijn warmbloedige dieren. De kleine soorten die bij ons in de tuin leven hebben in de winter vaak moeite om hun lichaam op temperatuur te houden, afhankelijk van hoe koud het wordt natuurlijk. Als je dan ook nog eens relatief weinig tijd hebt om te eten – omdat het niet lang licht is – heb je in het voorjaar veel energie nodig om de schade te herstellen. De dagen worden langer, er is meer voedsel beschikbaar en je hoeft geen moeite meer te doen om koude nachten te overleven. De vogels krijgen het voorjaar in de bol en daar kunnen wij mensen elke ochtend van genieten.” Voortplanting Om een partner te zoeken, nesten te bouwen en eieren te leggen moet je behoorlijk fit zijn. In de winter zouden onze inheemse vogels dat helemaal niet kunnen. Hun jongen zouden doodgaan van de kou en bovendien kunnen de ouders vaak maar net genoeg voedsel vinden om zichzelf in leven te houden. Wanneer de lente nadert, dan verandert alles. Jan: “Zodra het voedselaanbod toeneemt, krijgen de vogels het druk. Het feit dat er genoeg te eten is, vormt een stimulans om je voort te planten. De vogels gaan op zoek naar voedsel, ze eten zo’n beetje de hele dag door. Vervolgens is het zaak een partner te zoeken – als je die al niet had – en een nestje te bouwen. Daar zijn de vogels in het voorjaar erg druk mee.” Sturen Afhankelijk van de soort en de manier waarop de vogels gehouden worden, kun je de natuur best een beetje ‘sturen’. Jan: “Als je ervoor zorgt dat de temperatuur in het vogelverblijf niet te ver daalt, of als je werkt met kunstlicht, kun je de lentekriebels van je vogels vervroegd of zelf het hele jaar door laten optreden. Er zijn soorten die ook in de winter nestjes kunnen krijgen maar hier op school stimuleren we dat niet. Zebravinken of diamantduiven bijvoorbeeld, die komen uit Australië. Daar is de temperatuur in zomer en winter vrij constant, datzelfde geldt voor het voedselaanbod. Als we bij die vogels in de winter een nestkastje zouden hangen, is de kans groot dat ze gewoon gaan broeden. Wij denken echter dat het beter is om de dieren een rustperiode te gunnen. Vogels die van oorsprong komen uit landen rond de evenaar hebben ook in hun natuurlijke omgeving te maken met periodes waarin het allemaal niet zo gemakkelijk is. In tijden van extreme droogte kunnen ze ook daar weinig voedsel vinden en zullen ze zich niet voortplanten. Die ‘rust’ gunnen we ze hier ook, eenvoudigweg door de vogels geen nestgelegenheid te bieden.” Ander voedsel Jan vertelt dat veel kleine zangvogels in de winter, dus tijdens hun rustperiode, vooral veel zaden eten. Veel ander voer is er namelijk niet te krijgen. In het voorjaar hebben ze meer eiwitten nodig en die vinden ze in de vorm van bijvoorbeeld insecten. “Kleine zangvogels die insecten eten, krijgen bij ons in het voorjaar ook insecten aangeboden. Eiwitten zijn bouwstenen van het lichaam, zonder eiwitten kun je je eigen lichaam niet laten groeien,
30
| HBVB Heel hard werken
Foto: Janine Verschure
laat staan dat je ervoor kunt zorgen dat er jongen op de wereld komen. Soorten die geen insecten eten – denk bijvoorbeeld aan parkieten en papegaaien – krijgen in het voorjaar extra eivoer. Wij bieden dat aan zodat de vogels een extra eiwitbron krijgen.” Nestkasten “Het ophangen van nestkasten vormt voor vogels een stimulans om te gaan paren”, vertelt Jan. “Op school hangen wij zowel binnen als buiten kasten en korven op. Vogels weten instinctief dat het geen zin heeft om te gaan paren als er geen ruimte is om jongen groot te brengen. Kromsnavels bouwen geen nesten maar broeden alleen in bestaande nestholtes. Denk aan een gat in een boom of in een steile wand. Zonder nestkasten in het verblijf, planten kromsnavels zich in gevangenschap dus niet succesvol voort.” Liefde voor het leven Jan: “Er zijn vogels die met hun partner een band vormen voor het leven, of die in elk geval vele jaren samen zijn. Denk aan parkieten, papegaaien en zwanen. Voor die soorten geldt eigenlijk dat je ze het liefst samen moet houden. Een agapornis alleen in een kooitje, dat kan alleen als je de vogel dagelijks veel aandacht kan geven, zijn leven lang. Eigenlijk is geen enkele vogel geschikt om alleen te houden, een paar uitzonderingen daargelaten. Maar vogels die van nature solitair leven worden eigenlijk nauwelijks in gevangenschap gehouden. Onze huiskamervogels zijn bijna altijd dieren die een of meerdere soortgenoten om zich heen nodig hebben. Als wij hier op school een vogel solitair huisvesten, is dat enkel uit noodzaak en tijdelijk, dus omdat we niet anders kunnen. Een van
onze ara’s heeft een aantal jaren alleen geleefd, maar we zijn blij dat hij inmiddels weer twee soortgenoten om zich heen heeft. Natuurlijk kun je best wat doen om de verveling te beperken: veel papegaaien stellen het gezelschap en de aandacht van mensen op prijs maar de ‘relatie’ met een mens, kan nooit die met een soortgenoot vervangen.”
Rui In tegenstelling tot veel harige zoogdieren, die in het voorjaar hun winterjas uitdoen en dus in de rui komen, kennen vogels geen voorjaarsrui. Jan vertelt waarom dat bijzonder onhandig zou zijn. “Voor vogels is het zaak om voor aanvang van het broedseizoen in topconditie te zijn. Als je dan je versleten veren moet gaan vervangen, verspil je juist energie. Veel vogels gaan meestal na het broedseizoen in rust. Dan gaan ze ruien en vervangen hun versleten veren voor nieuwe. Zo gaan ze met nieuwe kleren de winter in.”
Zelf meer leren over het houden en verzorgen van vogels? Kijk voor meer informatie op www.cursuscentrum.nl/vogels
Heel hard werken
HBVB |
31
Stagebedrijf Ruitersportcentrum Zeewolde
Werken met paarden niet dromen, maar doen
Veel jonge mensen dromen ervan om van paarden hun beroep te maken. Voor Iris Mensink van Ruitersportcentrum Zeewolde (stagebedrijf van Groenhorst Barneveld) werd die droom werkelijkheid toen ze samen met haar broer het bedrijf van haar ouders overnam. Stagiair Noa van Nee is keihard aan het werk om ook haar droom waar te maken. Een dag in de week tijdens haar opleiding in Barneveld en verder in Zeewolde. Daar brengt ze een groot deel van haar tijd door op een van de mooiste plekjes op aarde: de paardenrug.
In het zadel “Wij zijn al stagebedrijf zo lang ik het me kan herinneren”, vertelt Iris Mensink van Ruitersportcentrum Zeewolde. “In 1988 begonnen mijn ouders hier en in 2013 namen mijn broer en ik het over. Altijd liepen er hier al stagiaires rond. Wij vinden het belangrijk en ook leuk om mensen de kans te bieden om hier te leren. Ons bedrijf bestaat uit drie takken – we zijn manege, pensionstal en handelsstal – dus je kunt als stagiair alle kanten op. Noa werkt voor de handelsstal. Ze rijdt jonge paarden en handelspaarden, maakt ze klaar voor de verkoop. Samen met mijn vriend Karst maakt ze jonge paarden zadelmak.” “Ik zit bijna de hele dag in het zadel,” zegt Noa met een big smile, “dat is precies wat ik wilde.”
Noa (l) en Iris met een knappe nakomeling van de hengst Charmeur. Foto: Janine Verschure
Foto: Janine Verschure
32
| HBVB Stagebedrijf
“Ik zit bijna de hele dag in het zadel. Dat is precies wat ik wilde.”
De meeste kansen Noa werkt sinds mei 2016 bij Ruitersportcentrum Zeewolde. Het is de bedoeling dat ze na het behalen van haar diploma aanblijft als ruiter en verzorger van de handelspaarden. Op de vraag hoe ze zo in Zeewolde terechtkwam, vertelt ze: “Ik stopte met mijn middelbare school om te gaan werken bij een manege en vervolgens bij een internationale springstal. Mijn ouders – en ik ook – vonden het niet verstandig om zonder diploma verder te gaan. Op zoek naar een geschikte opleiding kwamen we uit bij Groenhorst Barneveld. Via Karst, de vriend van Iris kwam ik bij Ruitersportcentrum Zeewolde terecht, toen Iris op zoek was naar een ruiter voor hun handelspaarden. Waarom ik koos voor Groenhorst Barneveld? Ik zocht naar de school die de meeste kansen biedt. Ik kom helemaal niet uit een paardengezin en toch doe ik prachtig werk in de paarden. Ik vind dat ik mazzel heb gehad.” Vieze handen Op de vraag of het enkel ‘mazzel’ is die ervoor zorgde dat Noa nu het werk van haar dromen doet, zegt Iris. “Nee hoor. Noa werkt er hard voor én ze heeft talent. Werken met paarden is lichamelijk zwaar. Je maakt lange dagen en het is heus niet zo dat je de hele dag mag poetsen en knuffelen.
Ook stallen uitmesten hoort erbij. Mijn vader doet dit werk bijna dertig jaar. Een tijd geleden kwam er een stagiair bij hem klagen: die vond het stallen mesten een beetje vervelend. ‘Ik ben nu zestig,’ zei mijn vader, ‘en ik sta nog steeds elke dag in de paardenstront. Als je dat niet wilt, moet je je afvragen of dit werk wel bij je past.’ Ons bedrijf is breed, als stagiair kun je hier alle kanten op. Wij hebben manegepaarden, goed opgeleide wedstrijdpaarden, handelspaarden en jonge paarden: oefenmateriaal genoeg dus maar je moet wel wíllen leren en werken.” Als iemand als stagiair aan de slag wil bij Ruitersportcentrum Zeewolde, wordt uitgenodigd voor een intakegesprek. Iris: “Dan kunnen zij zien hoe het er hier uitziet en hoe we werken, en wij wat voor vlees we in de kuip hebben. We geven dan altijd aan dat je hier als stagiair heel veel kunt, maar dat je er wel voor moet werken. Ons personeel is opgeleid als stagebegeleider, je hebt altijd een aanspreekpunt. Maar nogmaals: als je geen harde werker bent, ga je het niet redden in de paarden. Natuurlijk komt er een dosis geluk en talent bij kijken maar je moet ook bereid zijn vieze handen te krijgen.” “Bij mij bleven de paarden” Zoals veel jonge meisjes, raakte ook Noa verliefd op de paarden toen ze manegelessen ging volgen. Vaak komt er zo rond je zestiende een omslagpunt: bij een groot deel van de meiden wordt paardrijden verdrongen door school, de brommer of een vriendje. “Bij mij bleven de paarden”, lacht Noa. “Ik zit in een klas met allemaal mensen die mijn passie delen. Dat is heel leuk. Ik kon mijn eigen paard hier mee naartoe nemen en krijg supergoede les van Iris, haar vader Patrick en Karst. Gemiddeld rijd ik zo’n zes tot zeven paarden per dag: de beste en ervaren wedstrijdpaarden maar ook jonge dieren. Het zadelmak maken van de jonge paarden vind ik mooi werk en het is juist de afwisseling die het werk zo leuk maakt. Ik werk met allerlei soorten paarden, van elk niveau. Zien dat de paarden verbeteren door het werk, dat je ergens naartoe werkt, dat je zelf elke dag leert. Dat is denk ik het allermooiste van dit werk.”
Stagebedrijf
HBVB |
33
Het bedrijf
Events
Ruitersportcentrum Zeewolde is een 4-sterren FNRS-manege waar je manegelessen en privéles kunt volgen, je paard kunt stallen en waar je terechtkan als je een paard wilt aanschaffen. Gemiddeld staan er in totaal zo’n 65 paarden en er werkt circa 12 man (gedeeltelijk parttime) personeel. www.manegezeewolde.nl
Animal Event 28, 29 en 30 april 2017
In de handelsstal staan meestal zo’n zes tot twaalf paarden die bedoeld zijn voor de verkoop. Het bestand wisselt redelijk snel en het niveau verschilt van net zadelmak tot dieren die op hoog niveau in de dressuur- of springsport lopen.
Ben jij gek op dieren? Dan mag je Animal Event 2017 niet missen. Animal Event is een driedaags festival op het terrein van de Beekse Bergen in Hilvarenbeek. De acts bestaan uit spectaculaire demo’s en shows, er zijn workshops waaraan je met je eigen (huis)dier mee kunt doen, en je kunt urenlang shoppen bij 200 verschillende winkeltjes die voor de gelegenheid zijn opgebouwd. Uiteraard zijn wij ook aanwezig. Je kunt ons vinden in de ‘Barneveld’ straat waar wij je alles over onze cursussen en opleidingen laten zien en beleven. Mis het niet! Het evenement vindt plaats op 28, 29 en 30 april.
In de pensionstal staan zo’n dertig pensionpaarden. In de manege rijden zo’n 250 klanten op 25 manegepaarden en -pony’s. Elke dag zijn er manegelessen. Er worden veel buitenritten gemaakt en in het weekend zijn er activiteiten voor manegeruiters en voor mensen die KNHS-wedstrijden rijden. Foto: Janine Verschure
Meer informatie vind je op www.animal-event.nl
Opleiding Paardensport en -houderij
Instructeur paardensport en -houderij
Manege basisinstructeur
Groenhorst Barneveld
Groenhorst Barneveld
Cursuscentrum Dierverzorging
Niveau 2: Medewerker paardenhouderij (twee jaar BOL en BBL) Niveau 3: Vakbekwaam medewerker paardensport en -houderij (drie jaar BOL en BBL). Niveau 4: Bedrijfsleider paardensport en -houderij niveau 4 (drie jaar BOL)
Niveau 3: Vakbekwaam medewerker paardensport en -houderij (drie jaar BOL en BBL) Niveau 4: Instructeur Paardensport en -houderij (vier jaar BOL en BBL). Bij BBL start je in niveau 3 en bij gebleken geschiktheid kun je doorstromen naar niveau 4. Je volgt dan het laatste jaar van niveau 4 BBL.
Bedrijfsleider paardensport en -houderij verkort, speciaal voor havisten en leerlingen met een mbo niveau 4-diploma (2 jaar BOL).
De instructeur paardensport-opleiding én de opleiding vakbekwaam medewerker paardensport en -houderij worden deels op het nationaal hippisch centrum in Ermelo (KNHS) gegeven en deels in Barneveld. Tijdens deze opleiding behaal je het instructeursdiploma basissport of wedstrijdsport KNHS.
Je kunt na je paardensport en -houderij diploma nog een diploma paraveterinair dierenartsassistent halen. Eerst doe je de niveau 4, opleiding paardensport en -houderij (duurt drie jaar) en daarna de opleiding paraveterinair niveau 4 verkort. Na vijf jaar heb dan je twee diploma’s. Kijk voor meer informatie op www.groenhorst.nl/groenhorst-scholen/barneveld
34
| HBVB Stagebedrijf
Event Animal ook heeft voor s p o h s k wor ouw jou en j ! huisdier
Cursuscentrum Dierverzorging biedt aan een ieder die graag groepslessen wil geven – aan kinderen of volwassenen – op een manege of ponyclub, in samenwerking met de KNHS, de erkende opleiding tot Manege instructeur. De opleiding is voor iedereen toegankelijk. Niet alleen FNRS-leden (Federatie Nederlandse Ruitersportcentra), maar iedere volwassene die manegelessen geeft, of wil gaan geven, kan zich inschrijven voor deze opleiding. Na het succesvol afronden mag je jezelf een KNHS manege instructeur noemen. Je hebt dan je officiële ORUN erkende lesbevoegdheid. Kijk voor meer informatie op www.cursuscentrum.nl/manege-instructeur
Kijk voor meer informatie op www.groenhorst.nl/groenhorst-scholen/barneveld
en, om r d t e Ni ! n e o d r a ma
Dag van het Oudere Paard 10 juni 2017 Hoe geef je jouw ouder wordende paard de best mogelijke verzorging? Waar moet je op letten qua voeding en beweging? Welke vraag je ook hebt, op zaterdag 10 juni vind je een antwoord op al jouw vragen. Tijdens de Dag van het Oudere Paard, bij Stichting de Paardenkamp in Soest, vertellen meer dan 30 deskundigen je alles over ouder wordende paarden, maar de tips en informatie die je krijgt, zijn eigenlijk voor iedere paardeneigenaar de moeite waard. Op www.dagvanhetouderepaard.nl vind je het complete programma en kun je je aanmelden.
Informatieavond 30 mei 2017 Benieuwd naar de campus en haar bewoners? Benieuwd naar ons cursus en opleidingsaanbod? Kom dan op dinsdagavond 30 mei naar onze informatieavond. Een uitstekende gelegenheid om onze parkachtige campus te bekijken en de meer dan 2.000 dieren. Aanmelden kan via www.opendagbarneveld.nl
Events
HBVB |
35
Er wordt iets nieuws geboren in Barneveld.
We are...
36