Aukcja Malarstwa 15 października 2017 by Agra-Art Auction House

AUKCJA MALARSTWA 15 PAÅ¹DZIERNIKA 2017

AUKCJA DZIEŁ SZTUKI NIEDZIELA, 15 PAŹDZIERNIKA 2017

MALARSTWO TRADYCYJNE godz. 1900

SZTUKA WSPÓŁCZESNA ok. godz. 2030

WYSTAWA I LICYTACJA Galerie AGRA-ART - Warszawa, ul. Wilcza 55

Rezerwacja miejsc, zamawianie licytacji telefonicznych oraz zlecenia agra@agraart.pl lub tel. 22 625 08 08, 601 352 916

INDEKS

ARTYSTÓW

Alfred Aberdam

Tadeusz Ajdukiewicz

26, 35

Teodor Axentowicz

Jan Matejko Józef Mehoffer

2, 3 15, 16

Zygmunt Menkes

Władysław Bakałowicz

Paweł (Paul) Merwart

Anna Bilińska-Bohdanowiczowa

Abraham Neuman

Józef Brandt

Ludwig Patek

Józef Chełmoński

Mieczysław Reyzner

55, 56

Leon Chwistek

Zygmunt Rozwadowski

Józef Czajkowski

Adam Setkowicz

38 12

Elżbieta Dziubaniuk

Władysław Skoczylas

Erno Erb

Stanisław Straszkiewicz

Henryk Szczygliński

Alfred Terlecki

Włodzimierz Terlikowski

Wilhelm Wachtel

Marian Wawrzeniecki

Julian Fałat Stanisław Gałek

17, 30 36, 40

Teodor Grott

Alicja Halicka

Henryk Hayden Julien Jos Stanisław Kamocki

71 42 41, 62

Wojciech Weiss

58, 61

Alfred Wierusz-Kowalski

27, 29

Rajmund Kanelba

Leonard Wintorowski

Alfons Karpiński

Stanisław Ignacy Witkiewicz

Roman Kochanowski

Eugeniusz Wrzeszcz

21, 25, 37

Leon Wyczółkowski

Jerzy Kossak Juliusz Kossak Wojciech Kossak

18 22, 24, 39

Ludwik Kurella

Edward Loevy

Tadeusz Makowski

43, 46

Jacek Malczewski

7, 8

Rafał Malczewski

68, 70, 73

Feliks Michał Wygrzywalski

32 66, 67

Stanisław Wyspiański

9, 14

Michał Gorstkin Wywiórski

5, 28

Jakub (Jacques) Zucker

Stanisław Żukowski

Kazimierz Żwan

REGULAMIN AUKCJI DOMU AUKCYJNEGO AGRA-ART S.A. § 1. POSTANOWIENIA OGÓLNE Niniejszy Regulamin określa zasady przeprowadzenia oraz uczestnictwa w aukcji, której przedmiotem są dzieła sztuki oraz inne obiekty kolekcjonerskie, powierzone Domowi Aukcyjnemu Agra-Art S.A. celem ich sprzedaży. § 2. DEFINICJE Ilekroć w niniejszym Regulaminie jest mowa o poniższych pojęciach, należy przez nie rozumieć: 1. DOM AUKCYJNY - Dom Aukcyjny Agra-Art S.A., z siedzibą w Warszawie przy ul. Wilczej 55/63, zarejestrowany w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonym przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie pod numerem 101181. 2. ESTYMACJE - orientacyjny przedział cen, podany na podstawie analizy rynku aktualnej dla terminu aukcji, w którym w wyniku licytacji z największym prawdopodobieństwem może znaleźć się cena uzyskana; wartość ta nie uwzględnia kwoty Premium. 3. PRZEDMIOT AUKCJI - dzieło sztuki oraz inne rzeczy nie wyłączone z obrotu, powierzone przez klientów, które zgodnie z ich oświadczeniem są wolne od wad prawnych. 4. CENA WYWOŁAWCZA - cena, od której aukcjoner rozpoczyna licytację obiektu. 5. SPRZEDAJĄCY - osoba zgłaszająca przedmiot do sprzedaży (wliczając agenta, wykonawcę lub osobistego reprezentanta). 6. UCZESTNIK - osoba zarejestrowana, biorąca udział w aukcji. 7. NABYWCA - osoba (lub mocodawca, w przypadku licytacji przez pełnomocnika), która zgłosiła najwyższą ofertę zaakceptowaną przez Aukcjonera, lub nabyła przedmiot w sprzedaży poaukcyjnej. 8. AUKCJONER - osoba upoważniona przez Dom Aukcyjny do prowadzenia aukcji. 9. UMOWA - umowa kupna-sprzedaży zawarta między Domem Aukcyjnym a Nabywcą z chwilą udzielenia przybicia, tj. w momencie zaakceptowania przez aukcjonera najwyższej oferty poprzez uderzenie młotkiem (zgodnie z art. 702 § 2 Kodeksu Cywilnego). 10. PREMIUM - prowizja płacona przez Nabywcę Domowi Aukcyjnemu, zawierająca podatek VAT, kwoty wynikające z droit de suite i podatek graniczny w przypadku obiektów sprowadzanych spoza Unii Europejskiej. 11. CENA REZERWOWA - cena znana Domowi Aukcyjnemu, za którą właściciel przedmiotu zgodził się go sprzedać, a która nie jest wyższa niż dolna estymacja. 12. CENA ZAKUPU - jest to cena całkowita do zapłaty (cena przybita młotkiem z dodanym Premium, lub w przypadku sprzedaży poaukcyjnej - uzgodniona cena sprzedaży), która nie podlega negocjacji po zakończeniu aukcji. 13. CENA UZYSKANA - najwyższa oferta zaakceptowana przez aukcjonera przez uderzenie młotkiem. § 3. WARUNKI UCZESTNICTWA W AUKCJI 1. Uczestnik rozumie i akceptuje warunki określone Regulaminem. 2. Uczestnikiem może być każda osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, ale posiadająca zdolność prawną. 3. Osoby, które zamierzają pierwszy raz uczestniczyć w aukcji Domu Aukcyjnego, proszone są o uprzedni kontakt z Domem Aukcyjnym w celu weryfikacji danych osobowych oraz ustalenia warunków ewentualnej płatności. 4. Wszelkie dane Uczestników pozostają do wyłącznej wiadomości Domu Aukcyjnego. 5. Osoba, która zgłasza chęć uczestnictwa w licytacji telefonicznej jest zobowiązana do wskazania numerów Przedmiotów Aukcji, które zamierza licytować oraz numeru telefonu, pod który pracownik Domu Aukcyjnego zadzwoni do niej w czasie aukcji. 6. Do udziału w licytacji będą dopuszczone wszystkie osoby, które zostaną pozytywnie zweryfikowane przez Dom Aukcyjny, dotychczas wywiązały się ze swoich zobowiązań lub osoby, wobec których złożono wiarygodne referencje. 7. Dom Aukcyjny może uzależnić uczestnictwo osoby w aukcji od zweryfikowania jej tożsamości na podstawie dokumentów, podania przez nią numeru karty kredytowej lub wpłacenia wadium. 8. Wadium, o którym mowa w ust. 7 powyżej, jest zaliczane na poczet Ceny Zakupu przez Uczestnika. W przypadku niedokonania zakupu, wadium jest zwracane Uczestnikowi. 9. Wadium, o którym mowa w ust. 7 powyżej, wynosi: a. 1 000 zł - jeśli wartość przewidywanych zakupów wynosi do 15 000 zł, b. 10% przewidywanych przez uczestnika wydatków - jeśli wartość planowanych zakupów przekracza kwotę 15 000 zł. 10. Dom Aukcyjny zachowuje sobie prawo nie dopuszczenia osoby do uczestnictwa w aukcji bez podania przyczyny. 11. Dom Aukcyjny jest uprawniony do rejestracji przebiegu aukcji w formie audio video, z zastrzeżeniem należytej ochrony wizerunku Uczestników.

§ 4. UDZIAŁ OSOBISTY 1. Każdemu Uczestnikowi przed aukcją zostanie przypisany indywidualny numer identyfikacyjny. Przed rozpoczęciem aukcji przy stanowisku rejestracyjnym Domu Aukcyjnego Uczestnik otrzyma tabliczkę z tym numerem. Uczestnik posługuje się w/w tabliczką w trakcie licytacji w celu akceptacji kolejnych postąpień i jest zobowiązany okazać ją na każde wezwanie Aukcjonera. 2. Przy stanowisku rejestracyjnym Uczestnik potwierdza swoją tożsamość ważnym dokumentem ze zdjęciem na każdą prośbę pracownika Domu Aukcyjnego dokonującego rejestracji. 3. Bezpośrednio po zakończeniu aukcji Uczestnik obowiązany jest zwrócić tabliczkę, o której jest mowa w ust. 1 powyżej. 4. Uczestnik aukcji jest odpowiedzialny za skutki użycia tabliczki licytacyjnej przez osobę trzecią. 5. W przypadku zakupu, Dom Aukcyjny na prośbę Uczestnika wyda mu pisemne potwierdzenie zawartych umów. § 5. LICYTACJA TELEFONICZNA 1. Uczestnicy aukcji mają możliwość wzięcia udziału w aukcji przez telefon (licytacja telefoniczna). 2. Dom Aukcyjny nie ponosi odpowiedzialności za brak możliwości wzięcia udziału w licytacji telefonicznej z powodu trudności z połączeniem z numerem podanym przez Uczestnika. 3. Dom Aukcyjny zapewnia możliwość uczestnictwa w licytacji telefonicznej w języku angielskim francuskim lub niemieckim. 4. Uczestnik licytacji telefonicznej powinien nie później niż na 12 godzin przed terminem aukcji skontaktować się z Domem Aukcyjnym, celem zarezerwowania linii telefonicznej. § 6. LICYTACJA W IMIENIU UCZESTNIKA 1. Uczestnik może zlecić Domowi Aukcyjnemu licytowanie wybranych Przedmiotów Aukcji w jego imieniu. W tym celu Uczestnik wypełnia formularz zamieszczony w katalogu aukcyjnym lub w Internecie pod adresem www.agraart.pl. 2. Dom Aukcyjny licytuje Przedmioty aukcji w imieniu Uczestnika do kwoty maksymalnej, oznaczonej przez Uczestnika na formularzu zlecenia. 3. Dom Aukcyjny dołoży wszelkich starań, by zakupić przedmiot po najniższej możliwej cenie. 4. Dom Aukcyjny nie przyjmuje zleceń bez limitu ceny. 5. Wypełniony i podpisany formularz zlecenia licytacji należy dostarczyć osobiście lub mailem na adres agra@agraart.pl, nie później niż na 6 godzin przed rozpoczęciem aukcji. § 7. LICYTACJA PRZEZ INTERNET W CZASIE RZECZYWISTYM 1. Dom Aukcyjny udostępnia możliwość licytacji w czasie rzeczywistym przez Internet razem z Uczestnikami zgromadzonymi na sali aukcyjnej. 2. Warunkiem uczestnictwa w aukcji w sposób opisany w ust. 1 powyżej, jest zarejestrowanie się przez Uczestnika na stronie internetowej www.agraart.pl oraz uzyskanie statusu VIP. 3. Status VIP można uzyskać kontaktując się z Domem Aukcyjnym lub wpłacając wadium w sposób opisany pod adresem www.agraart.pl. 4. Dom Aukcyjny nie ponosi odpowiedzialności za wszelkie problemy, utrudnienia, a w szczególności brak możliwości licytacji spowodowany trudnościami lub awarią techniczną po stronie Uczestnika lub operatora łącza internetowego, z którego korzysta Uczestnik. § 8. ORGANIZACJA AUKCJI 1. Nie później niż na 10 dni przed planowanym terminem aukcji Dom Aukcyjny publikuje ogłoszenie informacyjne na stronie internetowej www.agraart.pl. 2. W ogłoszeniu, o którym jest mowa w ust. 1 powyżej, Dom Aukcyjny określa termin aukcji, miejsce oraz katalog Przedmiotów Aukcji. 3. Dom Aukcyjny jest uprawniony do jednostronnej zmiany warunków określonych w ogłoszeniu bez podania przyczyny. § 9. PRZEDMIOT AUKCJI 1. Przedmiotami Aukcji są rzeczy nie wyłączone z obrotu. 2. Dom Aukcyjny może wycofać Przedmiot Aukcji bez podania przyczyny. 3. Dom Aukcyjny nie ponosi odpowiedzialności za ukryte wady fizyczne i prawne oferowanych Przedmiotów Aukcji. 4. Przed aukcją Dom Aukcyjny publikuje katalog zawierający Przedmioty oferowane na najbliższej aukcji. Dom Aukcyjny zastrzega sobie możliwość składania oświadczeń i poprawek po publikacji katalogu, które uzupełniają opisy tam zawarte. Oświadczenia i poprawki ogłoszone w czasie sprzedaży uzupełniają opis katalogowy.

6. 7. 8.

Opisy zawarte w katalogu, o którym jest mowa w ust. 4 powyżej, przygotowywane są przez historyków sztuki posiadających rozległe i udokumentowane doświadczenie, potwierdzone pracą zawodową. Przedmioty Aukcji są oceniane przez konserwatora dzieł sztuki. Dom Aukcyjny gwarantuje zgodność cech sprzedawanych obiektów opisanych w katalogu ze stanem faktycznym. Przedmioty Aukcji są udostępniane zainteresowanym w siedzibie Domu Aukcyjnego na 10 dni przed aukcją na wystawie poprzedzającej aukcję. Dom Aukcyjny zaleca wykorzystanie tej możliwości bliższego zapoznania się z obiektem, jego opisem katalogowym i stanem faktycznym. Przedmioty aukcji oznaczone w opisach katalogowych symbolem * były importowane z państw niebędących członkami Unii Europejskiej. W takim przypadku Premium będzie powiększone o podatek graniczny w wysokości 8% kwoty wylicytowanej, chyba że przedmiot po zakupie opuści teren Unii Europejskiej.

§ 10. CENA 1. Wszystkie Przedmioty Aukcyjne, o ile nie są oznaczone inaczej, posiadają Cenę Rezerwową, naną jedynie Domowi Aukcyjnemu, która mieści się w przedziale między Ceną Wywoławczą, a dolną Estymacją. 2. W katalogu podaje się orientacyjne Ceny Wywoławcze oraz Estymacje. Właściciel Przedmiotu aukcji jest uprawniony do zmiany Ceny Rezerwowej na niższą do 24 godzin przed rozpoczęciem aukcji. Dom Aukcyjny zastrzega sobie prawo do zmiany Ceny Wywoławczej przed aukcją. 3. Aukcjoner może w zależności od zainteresowania obiektem rozpocząć licytację od Ceny Wywoławczej niższej lub wyższej niż umieszona w katalogu. 4. Estymacje są określane przez Dom Aukcyjny na podstawie analizy wyników aukcji podobnych obiektów oraz aktualnej tendencji rynkowej. § 11. PRZEBIEG AUKCJI 1. Licytację prowadzi Aukcjoner, który określa postąpienia w licytacji, rozstrzyga wszelkie spory i wskazuje Nabywcę obiektu. 2. Aukcjoner stosuje postąpienia ustalone wcześniej według poniższej tabeli: PRZEDZIAŁ CENOWY

MINIMALNE POSTĄPIENIE

do 5 000 zł

100 zł

5 000 - 10 000 zł

500 zł

10 000 - 100 000 zł

1 000 zł

100 000 - 200 000 zł

2 000 zł

200 000 - 500 000 zł

5 000 zł

powyżej 500 000 zł

10 000 zł

Aukcjoner może stosować wielokrotność minimalnych postąpień. Stawki postąpień nie podlegają zmianie z uwagi na spójność z systemem internetowym Domu Aukcyjnego. 5. Oferta Uczestnika jest wiążąca po zaakceptowaniu jej przez Aukcjonera. 6. Oferta złożona w toku aukcji przestaje wiązać, gdy inny Uczestnik złoży ofertę wyższą. 7. Aukcjoner ma prawo, o ile uzna to za niezbędne, wycofać ofertę, odmówić przyjęcia oferty, wycofać Przedmiot Aukcji lub ponownie zaproponować Przedmiot Aukcji do licytacji. 8. Aukcjoner ma prawo otwierać licytację każdego Przedmiotu Aukcji działając w imieniu jego właściciela. 9. Aukcjoner jest uprawniony do samodzielnego składania ofert aż do poziomu Ceny Rezerwowej. 10. Obiekty, których licytacja zakończyła się poniżej Ceny Rezerwowej nie zostają sprzedane. Aukcjoner wówczas poinformuje o takim fakcie, wskazując osobę, która zaoferowała najwyższą cenę. Obiekt może być sprzedany po aukcji pod warunkiem uzyskania zgody właściciela. 11. Zawarcie Umowy kupna-sprzedaży następuje z chwilą udzielenia przybicia, czyli w momencie uderzenia młotkiem przez Aukcjonera. Chwila ta jest równoznaczna z zawarciem umowy sprzedaży zgodnie z art. 702 § 2 Kodeksu cywilnego. 3. 4.

§ 12. PŁATNOŚĆ 1. Do wylicytowanej ceny doliczona zostanie opłata organizacyjna (Premium) w wysokości 18%, która zawiera podatek VAT oraz droit de suite.

W przypadku przedmiotów, o których jest mowa w § 9 ust. 9, do wylicytowanej ceny doliczona zostanie opłata organizacyjna (Premium) w wysokości 26%, która zawiera podatek VAT, droit de suite i podatek graniczny. 3. Prawo własności przedmiotu przechodzi na Nabywcę z chwilą zapłacenia całej ceny. 4. O ile nie uzgodniono inaczej, Nabywca obowiązany jest wpłacić należność za zakupione obiekty w terminie 10 dni od dnia zakończenia aukcji. Dom Aukcyjny będzie uprawniony do naliczania odsetek ustawowych za okres opóźnienia w zapłacie. 5. Wpłat można dokonywać przelewem bankowym, gotówką lub kartami płatniczymi w siedzibie Domu Aukcyjnego. Dom Aukcyjny przyjmuje płatności kartami Visa, Mastercard/Eurocard, JBC. 6. Numer rachunku bankowego właściwego do dokonania płatności podany jest w katalogu, na stronie internetowej i na potwierdzeniu zakupu. 7. W przypadku dokonania płatności przelewem bankowym, wszelkie koszty transferu środków i opłaty bankowe pokrywa Nabywca. 8. W przypadku dokonywania przelewów z zagranicy i w walutach obcych, kwoty będą księgowane w złotówkach po kursie stosowanym przez bank prowadzący rachunek bankowy Domu Aukcyjnego. 9. Niewykupienie przedmiotu w terminie powoduje przepadek wadium na rzecz Domu Aukcyjnego. Nabywca zobowiązany jest do pokrycia wszelkich kosztów związanych i wynikłych z faktu wylicytowania przedmiotu aukcji, w tym ewentualnych roszczeń wynikających z zawartej Umowy kupna-sprzedaży. 10. Dom Aukcyjny zastrzega sobie prawo sądowego dochodzenia realizacji umowy i obciążenia Nabywcy wszelkimi kosztami stąd wynikłymi. § 13. ODSTĄPIENIE OD UMOWY W przypadku niedotrzymania warunków Umowy przez Nabywcę, Dom Aukcyjny uprawniony jest do odstąpienia od Umowy oraz zatrzymania wadium i wpłaconej zaliczki. § 14. ODBIÓR PRZEDMIOTU AUKCJI 1. Wydanie obiektu Nabywcy następuje po zaksięgowaniu całej należnej kwoty na rachunku bankowym Domu Aukcyjnego. 2. Dom Aukcyjny wydaje potwierdzenie dokonania zakupu podpisane przez historyka sztuki, które jest jednoznaczne z potwierdzeniem autentyczności. 3. Odbiór zakupionych obiektów odbywa się w siedzibie Domu Aukcyjnego. Na życzenie Nabywcy Dom Aukcyjny może wysłać obiekt pod wskazany przez niego adres, jeżeli wszelkie koszty wysyłki, zapakowania i ubezpieczenia pokryje Nabywca. 4. Odpowiedzialność Domu Aukcyjnego za Przedmiot Aukcji ustaje w chwili odbioru obiektu w siedzibie Domu Aukcyjnego lub z chwilą nadania Przedmiotu Aukcji w urzędzie pocztowym lub firmie przewozowej. 5. O ile nie ustalono inaczej, za zakupione obiekty nie odebrane w terminie 30 dni od daty aukcji, Dom Aukcyjny będzie liczył składowe w wysokości 40 zł dziennie za jeden obiekt. § 15. REKLAMACJE 1. Uczestnik ma prawo składać reklamacje dotyczące nabytych Przedmiotów Aukcyjnych. 2. Reklamacja może zostać złożona w terminie 6 miesięcy od dnia zawarcia Umowy. 3. Reklamacja powinna zostać złożona w formie pisemnej. 4. Dom Aukcyjny ma obowiązek rozpatrzenia każdej reklamacji. 5. Prawidłowo złożona reklamacja powinna zawierać dane Uczestnika (imię, nazwisko, adres zamieszkania) oraz uzasadnienie reklamacji. § 16. POSTANOWIENIA KOŃCOWE 1. Niniejszy Regulamin wchodzi w życie z dniem 1 września 2017. 2. Zgodnie z obowiązującymi przepisami wywóz dzieł sztuki z Polski jest dozwolony, o ile obiekt spełnia warunki wymienione w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 r. (Dz.U. nr 162 poz. 1568 ze zm.). 3. Dom Aukcyjny jest zobowiązany do zbierania danych osobowych klientów dokonujących transakcji powyżej równowartości 15 000 euro zgodnie z ustawą z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2000 r. nr 116, poz. 1216 ze zm.). 4. Muzea rejestrowane mają prawo pierwokupu zabytków bezpośrednio na aukcji za kwotę wylicytowaną powiększoną o opłatę aukcyjną zgodnie z ustawą o muzeach z dnia 21 listopada 1996 r. (Dz. U. z 1997 r., nr 5, poz. 24, ze zm.).

1 JÓZEF CHEŁMOŃSKI (Boczki k. Łowicza 1849 - Kuklówka k. Grodziska Mazowieckiego 1914)

STAW, po 1900 olej, sklejka, 20,2 x 24,2 cm Na odwr., wzdłuż g. krawędzi napis atramentem naniesiony przez Jadwigę, córkę artysty: Autentyczność szkicu śp. Ojca mego Józefa Chełmońskiego | stwierdzam J. Chełmońska

Poniżej napisy ołówkiem: - po lewej: 1.; - po prawej: 5 Baraka [?-TM]/; - poniżej pośrodku: Gutowski.

Proweniencja: - spuścizna artystyczna Józefa Chełmońskiego; - po 1914 własność jego córki Jadwigi; - następnie kolekcja dr. Józefa Gutowskiego w Warszawie; - po 1937 własność jego syna Jana Gutowskiego; - po 1977 własność Marii, córki Jana.

30 000 zł

Obraz posiada ekspertyzę p. Tadeusza Matuszczaka, badacza i wybitnego znawcy życia i oeuvre artysty (z dnia 2 stycznia 2017). Do tego opracowania odwołujemy się w poniższej nocie, przywołując obszerne fragmenty tekstu.

estymacja: 35 000 - 55 000

Pejzaż Staw cechuje - typowa dla szkiców Chełmońskiego wirtuozeria malarskiego warsztatu oraz prawda i prostota kompozycji, przepojonej silnym współ czuciem z przyrodą, a także poetycki, pełen nostalgii nastrój i równocześnie kojący spokój. Wyrazisty, acz pełen niuansów koloryt oparty jest na gamie zieleni, błękitów, zgaszonych bieli, zbrunatniałych brązów oraz akcentów czystej żółcieni. Realizm, przestrzenność, malarska swoboda i prostota kompozycji pozwalają datować obraz na okres tuż po roku 1900. Przedstawiony motyw pochodzi zapewne znad stawu na Starem, gdzie mieszkała rodzina doktora Adama Chełmońskiego (1861-1924), ukochanego brata artysty.

i rysunków Chełmońskiego liczyła około 40 pozycji, w tym przynajmniej 26 prac olejnych. Nie bez znaczenia, dla uformowania tego zbioru, była jego zażyłość czy nawet przyjaźń z Jadwigą Chełmońską. Od niej bowiem nabywał prace artysty.

Po śmierci Chełmońskiego w jego dworku w Kuklówce pozostało wiele olejnych szkiców, studiów i rysunków. Te wykonywane najczęściej z natury „notaty malarskie“, artysta wykorzystywał jako materiał pomocniczy do malowania dużych obrazów. Artysta miał do nich stosunek czysto instrumentalny i prawie nigdy nie pokazywał ich publicznie i jeszcze rzadziej sygnował. Natomiast dla najstarszej, niezamężnej córki malarza, Jadwigi (1879-1928), która przejęła po śmierci ojca pieczę nad Kuklówką, sprzedaż tych pracownianych prac stała się jedną z form utrzymania.

Warto przytoczyć opinię o kolekcji dr. Gutowskiego wyrażoną przez znanego malarza i krytyka, Władysława Wankie przy okazji wystawy w Zachęcie (W. Wankie, Z Zachęty. Wystawy: Józefa Chełmońskiego, Nirnsteina, Trzcińskiego, „Świat“ 1922, nr 36 z dn. 9 września, s. 12): Oczywiście wyborna w swym niezwykłym doborze kolekcja D-ra Gutowskiego przoduje całej wystawie. Widzimy tu pierwsze pomysły do powszechnie znanych dzieł mistrza, widzimy liczne warianty obrazów, które zupełnie autor poniechał. Widzimy przygotowawcze notaty z natury i całe to niezmiernie interesujące zbieranie materiału do dzieł zamierzonych. /.../ Rzeczy te posiadają znaczenie dokumentu o nieprzemijającej wartości, stanowić mogą chlubę każdego zbioru, a ich właściciela ukazują jako miłośnika i znawcę, mało równych mającego w kraju. Jest tam między innymi parę prac prima vista, od razu na gorąco rzuconych fantazją, te, wyznajemy, podobają się nam więcej, jak potem powstałe obrazy!

Chełmoński malował swe malarskie „zapiski“ na luźnych kawałkach fabrycznie gruntowanego płótna, zazwyczaj nierówno odciętego z większego formatu lub - co dużo rzadziej - na kawałkach sklejki. Jadwiga sprzedając je, naklejała takie luźne płótno na tekturę lub rzadziej na płótno. Zwyczajowo opatrywała także te prace ustalonym napisem-formułką, zaświadczającym o autentyczności dzieła. Z takim to właśnie napisem mamy do czynienia w przypadku naszego obrazu. Według napisu na krośnie oraz ustnej tradycji, obraz był własnością dr. Józefa Gutowskiego, warszawskiego lekarza, wieloletniego członka władz Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, znanego i wytrawnego kolekcjonera. Jego kolekcja szkiców

Według ustaleń p. Tadeusza Matuszczaka, obraz Staw z kolekcji dr. Gutowskiego eksponowany był w 1936 na wystawie w Łowiczu, gdzie pokazano 42 obrazy i rysunki Józefa Chełmońskiego ze zbiorów córki artysty, Marii z Chełmońskich Łoskowskiej i dr. Józefa Gutowskiego. Wystawę tę zorganizował Jan Wegner, znany badacz twórczości artysty. Dzieło to należy wiązać z jednym z trzech obrazów o tym samym tytule, które wymienione są w katalogu wystawy: - Kat. wystawy prac Józefa Chełmońskiego. Utwory ze zbiorów Marii z Chełmońskich Łoskowskiej i dr. Józefa Gutowskiego, Łowicz 11 - 14 VI 1936, Komitet obchodu 800-lecia Łowicza, Staw I - poz. 16 albo Staw II - poz. 21, albo Staw III - poz. 22.

2 JAN MATEJKO (Kraków 1838 - Kraków 1893)

ALCHEMIK SĘDZIWÓJ I ZYGMUNT III, ok. 1865 szkic kompozycyjny oraz studium głowy Sędziwoja ołówek, papier, 12,8 x 18,8 cm (w świetle passe-partout) sygn. atramentem u dołu pośrodku wiązanymi inicjałami: JM Na odwrocie, na „plecach“ passe-partout napis atramentem: Szkic ołówkowy | z roku 1867 do obrazu „Alchemik Sędziwój i Zygmunt III“. U dołu mała nalepka z napisem atramentem: N 59

9 000 zł

estymacja: 12 000 - 20 000

Michał Sędziwój (1566-1646), absolwent Akademii Krakowskiej, zajmował się naukami przyrodniczymi i alchemią. Był autorem Traktatu o kamieniu filozoficznym. Przez pewien czas przebywał na dworze Zygmunta III, który sam zajmował się złotnictwem i interesował się „wiedzą tajemną“. Przeprowadzone przez Sędziwoja doświadczenie, mające przeobrazić stopy różnych metali w szczere złoto, polegało ponoć na niezauważalnym usunięciu z grudki złota warstwy powlekającego ją srebra, a następnie demonstracji udanej „przemiany“. Rysunek jest szkicem do dużego olejnego obrazu ukończonego w roku 1867, znanego pt. Alchemik Sędziwój i Zygmunt III (olej deska, 73 x 130 cm; Muzeum Sztuki w Łodzi). Przedstawia klęczącego przed kominkiem alchemika, który wyciąga rękę w stronę stojącego króla Zygmunta III. Za królem widać jeszcze niewyraźne postacie trzech dworzan. W prawym dolnym rogu umieszczone jest ponadto studium portretowo potraktowanej głowy Sędziwoja.

Rysunek dokumentuje wstępny etap pracy Matejki. Różniąc się znacznie od kompozycji finalnej, daje już jej zasadniczy zarys - rozmieszczenie postaci w przestrzeni komnaty, określenie gestu Sędziwoja i lekko nachylonego króla. Jest to zapewne jeden z pierwszych pomysłów przedstawienia, wzbogacany w szczegóły podczas dalszej pracy artysty nad obrazem. Bardziej rozbudowaną scenę znajdujemy na - bez wątpienia późniejszym szkicu olejnym z roku 1866 (olej, karton na płótnie, 45 x 68; Muzeum Narodowe w Warszawie).

3 JAN MATEJKO (Kraków 1838 - Kraków 1893)

APOSTOLSTWO ŚW. WOJCIECHA. ŚW. WOJCIECH I BOLESŁAW CHROBRY, 1865 ołówek, papier, naklejony na karton 10 x 14 cm (w świetle passe-partout: 10 x 12 cm) sygn. wiązanymi inicjałami p.d.: JM | 1865 rp. Przy dolnej krawędzi napis: Św Wojciech z Bolkiem Chrab/.../ | (Kompozycja do Kościoła) 6 000 zł

estymacja: 8 000 - 16 000

Szkic nieznanej (niezrealizowanej?) kompozycji. Rysunek można hipotetycznie łączyć jedynie z, wzmiankowanym przez Mariana Gorzkowskiego, pomysłem dotyczącym dekoracji wnętrz krakowskiego „magistratu“ (Pałacu Wielopolskich). Otóż - jak pisze Gorzkowski -

dr [Józef] Dietl, prezydent miasta Krakowa, umysł ruchliwy i czynny, zamierzał ozdobić salę magistratu ściennymi malowidłami. Zaprosiwszy Matejkę, prowadził z nim w tym kierunku narady. Matejko przedstawił mu swoje pomysły: by ściany w sali radnej zapełnić malowaniem obrazów na tle ujemnych, a potem dodatnich wypadków dotyczących miasta Krakowa; rozpocząwszy więc zabójstwem św. Stanisława na Skałce, dopełnić apostolstwem św. Wojciecha, potem różnymi scenami /./ Projekt ten nie przyszedł jednak do skutku...

O obrazie Apostolstwo św. Wojciecha: - M. Gorzkowski, Jan Matejko. Epoka od r. 1861 do końca życia artysty z dziennika prowadzonego w ciągu lat siedemnastu, Kraków 1898, s. 44; - K. Sroczyńska [red.], Matejko. Obrazy olejne. Katalog, Warszawa 1993, s. 81, nr kat. 101.

4 LEON WYCZÓŁKOWSKI (Huta Miastkowska k. Siedlec 1852 - Warszawa 1936)

CIS (TUCHOLA), 1931 autolitografia, papier 51,5 x 37,5 cm (odbitka), 53,5 x 41,9 cm (cały arkusz) sygn. ołówkiem pod ryciną p.d.: LWyczól 1931 r 5 000 zł

estymacja: 6 000 - 12 000

Potężny cis o płynnych gałęziach, wtopiony w słoneczne lśnienie (D. Muszanka) pochodzi z teki autolitografii „Wrażenia z Pomorza“ (seria I) wydanej w roku 1931 w nakładzie 40 egzemplarzy. Teka ta zawierała osiem

litografii. W zamyśle artysty „Wrażenia z Pomorza“ miały obejmować pięć serii prac, wyszła tylko pierwsza. Egzemplarze - oferowanej tu - autolitografii Cis przechowywane są, m.in. w zbiorach Ossolineum we Wrocławiu, w Muzeum Okręgowym im. L.Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, w Muzeum Archidiecezjalnym w Poznaniu, Muzeum Narodowym w Warszawie.

O tece „Wrażenia z Pomorza“, m.in.: - J. Kuglin, Jak powstała „Teka Pomorska“ [w:] Księga pamiątkowa wydana w 80-rocznicę urodzin Leona Wyczółkowskiego, Poznań 1932, s. 53-59; - D. Muszanka, Litografia Leona Wyczółkowskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław-Kraków 1958, s. 56-57 [o Tece Lubelskiej]; - M. Grońska, Grafika w książce, tece, albumie, Wrocław-Warszawa-Kraków 1994, s. 299, nr kat. 631.

5 MICHAŁ GORSTKIN WYWIÓRSKI

6 TEODOR AXENTOWICZ

(Warszawa 1861 - Berlin 1926)

(Braszów w Siedmiogrodzie 1859 - Kraków 1938)

POTOK W GÓRACH

STAROŚĆ I MŁODOŚĆ, ok. 1920

olej, płótno naklejone na tekturę 19,8 x 29 cm (w świetle oprawy) sygn. p.d.: M. G. Wywiórski

pastel, kredka, papier na tekturze 67 x 47 cm sygn. l.d.: T. Axentowicz na odwrocie napisy: 939 [kredką niebieską]; No 70 [ołówkiem]

5 000 zł

estymacja: 8 000 - 12 000

Nastrojowy obraz z - częstym w twórczości Axentowicza - motywem siwowłosego starca i zamyślonej młodej dziewczyny, określanym najczęściej tytułem Starość i młodość - łączy się z większym zespołem podobnych symboliczno-rodzajowowych kompozycji o treściach związanych z upływem czasu, przemijaniem, starością. Więcej - www.agraart.pl

18 000 zł

estymacja: 20 000 - 30 000

7 JACEK MALCZEWSKI (Radom 1854 - Kraków 1929)

PYTIA, 1922 olej, tektura (pierwotnie nabita na krosno) 70,5 x 96,5 cm sygn. u dołu, wzdłuż lewej krawędzi: J Malczewski 1922 Na odwrocie szkic postaci siedzącej kobiety w ujęciu 3/4, po kolana (kompozycja w formacie pionowym).

150 000 zł

estymacja: 180 000 - 300 000

Obraz przedstawia Pytię, kapłankę świątyni Apollina w Delfach, przybytku słynnej wyroczni. Pytia była wieszczką - siedząc nad głęboką rozpadliną skalną, z której wydobywały się opary gazów ziemnych, przepowiadała przyszłość w ciemnych nieraz i niezrozumiałych słowach. W tle, na wzgórzach widać grecką świątynię, a ze skłębionych oparów wynurzają się popiersia mężczyzn - zapewne kapłanów (?) porządkujących zagadkowe słowa wyroczni. Motyw ten Malczewski malował kilkakrotnie już wcześniej, w roku 1917; obrazy przedstawiające grecką wieszczkę znajdują się w zbiorach Lwowskiej Galerii, w Muzeum Narodowym w Krakowie i Muzeum Narodowym w Kielcach. Powstały w ostatnim roku wojny i jak zwykle u Malczewskiego niosą odniesienia, pytania i nadzieje dotyczące przyszłości Polski. Tak też odczytywać można i nasz obraz, znów zawierający pytanie o przyszłość niepodległego już kraju. Zagadkowy uśmiech wieszczki sugeruje dwuznaczną odpowiedź...

8 JACEK MALCZEWSKI (Radom 1854 - Kraków 1929)

AUTOPORTRET W OGRODZIE, 1906 olej, tektura, 38 x 45,8 cm sygn. p.g.: JMalcz Na odwrocie w górnym lewym rogu napis ołówkiem: Stempuchowo (!). Pośrodku częściowo czytelny napis ołówkiem: 280 [dalej nieczytelnie] Proweniencja: Obraz - zakupiony bezpośrednio od artysty - pochodzi z kolekcji rodziny Moszczeńskich h. Nałęcz; przed wojną znajdował się w pałacu Moszczeńskich w Stępuchowie (powiat wągrowiecki).

130 000 zł

estymacja: 150 000 - 200 000

Ten brawurowo malowany autoportret artysty - przez analogię z jego innymi pracami datować można na rok 1906. Malczewski mieszkał wówczas w willi „Pod Matką Boską“ na krakowskim Zwierzyńcu (dziś ul. Księcia Józefa 29). Dom otoczony był dużym ogrodem, w jednym z jego krańców wznosił się wysoki mur. Właśnie ten zakątek ogrodu odnajdujemy na kilku innych obrazach, opatrzonych przez artystę datą 1906 np. w Autoportrecie z muzą (Lwowska Galeria Sztuki) i Autoportrecie z dwiema postaciami (Muzeum Narodowe w Szczecinie). Artysta jest na nich również ujęty w popiersiu, a w ręku trzyma malarską paletę. Nasz obraz wyróżnia się jednak większą swobodą pozy i gestu portretowanego, a nawet jego swoistą dezynwolturą. Malczewski patrzy na widza nieco z góry, jest lekko, trochę ironicznie uśmiechnięty, pewny swej wartości jako artysty i twórcy. Portret, malowany szerokim gestem, zwraca także uwagę wysmakowanym kolorytem z pięknie wygranymi tonami zieleni, brązów, granatu...

9 STANISŁAW WYSPIAŃSKI (Kraków 1869 - Kraków 1907)

PORTRET DR. JANA RACZYŃSKIEGO, 1904 pastel, papier, 46,5 x 61,5 cm sygn. po lewej: SW 1904 | KRAKÓW Proweniencja: Na odwrocie nalepka wystawowa o treści (druk wypełniony ręcznie atramentem): MALARSTWO POLSKIE XIX WIEKU | Wystawa w Muzeum Wielkopolskiem r.1932 | Autor: Wyspiański | Tytuł: Portret pana | Techn. pastel | Nazwisko i adres właściciela | WP. Wanda Chełmońska-Boczkowska | Poznań, Matejki 68. Ponadto - opatrzona podpisem generalnego konserwatora i stemplami Ministerstwa Kultury i Sztuki Rzeczypospolitej Polskiej - karta będąca załącznikiem do pisma Naczelnej Dyrekcji Muzeów i Ochrony Zabytków z dnia 2 VIII 1947, zezwalającego na wywóz obrazu za granicę (L. dz. 4970/47/N.D.M.).

* 420 000 zł

estymacja: 450 000 - 800 000

- 1925 w zbiorach krakowskiego adwokata, dra Zygmunta Ehrenpreisa (1875-1930); - 1932 - według nalepki na odwrocie obrazu - własność malarki Wandy Chełmońskiej-Boczkowskiej (zam. Poznań, ul. Matejki 68; porównaj: Księga adresowa m.st. Poznania rok 1930); - później - ale jeszcze w latach 30. - w zbiorach dra Hilarego Stykolta (1894-1974) - najpierw w Łodzi, a po wojnie w Toronto, w Kanadzie. Hilary Stykolt - chemik i doktor praw - wraz z żoną Henriettą z domu Ring zebrał większy zespół dzieł Stanisława Wyspiańskiego, które - bezpiecznie ukryte na czas wojny - w 1947 trafiły do Toronto, gdzie przez następne lata pozostawały w rękach kolekcjonera i jego rodziny.

Wojenne i powojenne losy Portretu dr. Jana Raczyńskiego, nie były szerzej znane i obraz długo uchodził za zaginiony. A jest to portret niezmiernie interesujący przede wszystkim jako dzieło Stanisława Wyspiańskiego, ale także ze względu na osobę portretowanego Jana Raczyńskiego. Portret powstał w roku 1904, w ramach zamierzonej przez Wyspiańskiego galerii pastelowych wizerunków krakowskich osobistości. Dr Jan Rudolf Raczyński (1865-1918), był znanym lekarzem pediatrą, uczniem prof. Macieja Leona Jakubowskiego, zwanego „ojcem polskiej pediatrii“. Wyspiański cenił Raczyńskiego i jego lekarską wiedzę, nieraz też prosił go o zbadanie swoich chorujących dzieci. Dobrze znał również Marię (Marynę) z Pareńskich, żonę doktora (od 1904), której portrety malował nie tylko pastelami, ale także piórem jako Marynę w Weselu. Jan Raczyński - od 1902 profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego w 1904 przeniósł się do Lwowa, gdzie, jako profesor Uniwersytetu Jana Kazimierza, zorganizował wydział pediatrii, będąc jednocześnie dyrektorem Szpitala Dziecięcego Św. Zofii. Był wybitnym pediatrą, autorem pionierskich prac na temat krzywicy u dzieci, redaktorem czasopism lekarskich. Bibliografia: - S. Przybyszewski, T. Żuk-Skarszewski, S. Świerz, Stanisław Wyspiański. Dzieła malarskie, Inst. Wyd. „Biblioteka Polska“ Kraków, Warszawa, Bydgoszcz 1925, s. 122, nr kat. 423;

* do wylicytowanej ceny doliczona zostanie opłata organizacyjna (Premium) w wys. 26 % (VAT, droit de suite i podatek graniczny - 8%).

- H. Blum, Stanisław Wyspiański, Warszawa 1969, s. nlb. 48, nr kat. 122, tabl. 122 (miejsce przechowywania nieznane; repr. czarno-biała); - M. Śliwińska, Muzy Młodej Polski. Życie i świat Marii, Zofii i Elizy Pareńskich, Iskry, Warszawa 2024, il. s. 203.

„O

SZTUCE

ELŻBIETA CHARAZIŃSKA PORTRETOWEJ STANISŁAWA WYSPIAŃSKIEGO“

Portret można malować kwadrans, pół godziny - godzinę, ale nie można go malować dłużej, bo to już będzie nie portret, lecz obraz na temat danej osoby - historia osoby. Człowiek nie jest ten sam we wtorek, jakim był w poniedziałek... Zainteresowanie Wyspiańskiego człowiekiem, jego osobowością i psychiką, znalazło odbicie w przewadze przedstawień portretowych w twórczości artysty. Seanse portretowe zwykł był ograniczać do jednego posiedzenia, bo jak mówił: - Portret można malować kwadrans, pół godziny - godzinę, ale nie można go malować dłużej, bo to już będzie nie portret, lecz obraz na temat danej osoby - historia osoby. Człowiek nie jest ten sam we wtorek, jakim był w poniedziałek, zmieni się bezpowrotnie, zmieniają go przeżycia i przemyślenia, portret to odbicie chwili, odbicie artystyczne ujmujące rzecz do głębi. (J. Nowak, Ze wspomnień o Wyspiańskim, [w:] Wyspiański w oczach współczesnych, opr. L. Płoszewski, Kraków 1971, t. 2, s. 177). Malowane przezeń portrety wyróżnia specyficzna „aura“, którą potrafił uchwycić w tych krótkich seansach, zadziwia też trafna charakterystyka modeli, wśród których było wielu jego krakowskich przyjaciół i znajomych.

Wyspiański pozostawił również wiele autoportretów z różnych lat, często o pogłębionej symbolicznej wymowie a także liczne portrety dzieci i żony. Pierwszą znaczącą serię - około trzydziestu wizerunków - artysta stworzył w latach 1898- 1899. Powstawała przeważnie podczas nocnych posiedzeń w słynnym „Paonie“ (salce w Café Restaurant du Théatre przy ulicy Szpitalnej 38). Wyspiański rysował je pośpiesznie węglem i kredką, na papierze o podobnym formacie. Były to przeważnie - dosadnie scharakteryzowane - głowy lub krótkie popiersia młodych ludzi: początkujących poetów i literatów - Antoniego Lange (fot. 4), Lucjana Rydla, Jerzego Żuławskiego, Jana Augusta Kisielewskiego; dziennikarzy - Rudolfa Starzewskiego, Konrada Rakowskiego; studentów medycyny - Tadeusza Żeleńskiego, Karola Lewandowskiego oraz koryfeuszy Młodej Polski - Jacka Malczewskiego, Włodzimierza Tetmajera, Stanisława Przybyszewskiego i jego norweskiej żony, Dagny. W wizerunkach tych Wyspiański doprowadził do perfekcji swój charakterystyczny, lapidarny styl, kreując wnikliwe studia psychologiczne postaci ujętych w bliskim planie, w ściszonej konwencji neutralnego tła. O kształcie dzieła decydowała mocna, ekspresyjna linia. Artysta pomijał szczegóły, nie wprowadzał rekwizytów, skupiał uwagę na twarzy portretowanych, podkreślając ich charakterystykę umiejętnie uchwyconą pozą. Kolor w tych syntetycznie ujętych studiach odgrywał rolę drugorzędną.

Nowa, druga „fala portretów“ przypadła na wiosnę 1904 r. Jak odnotował Adam Chmiel, powiernik i przyjaciel artysty, Wyspiański pragnął stworzyć galerię portretową „współczesnego Krakowa“, a zamierzenie to oceniał na około sto obrazów. Należy przy tym przypomnieć, że twórczość portretowa sytuowała się właściwie na marginesie wielkich projektów artysty - polichromii, witraży, aranżacji wnętrz oraz pisanych równolegle dramatów i ich scenicznych adaptacji. W liście do Adama

Chmiela z 30. marca tegoż roku, Wyspiański zwierzał się ze swych planów: Jestem zajęty rysowaniem portretów, w których rzędzie znajdzie się i Pański, ale nie ten, co już jest dawno, ino nowy, za pańskim powrotem. Codziennie ktoś przychodzi i ja rysuję. Tak postępować zamierzam, póki nie zapełnię pracowni, że już nie będzie którędy chodzić. Wtedy urządzę wystawę wspólną i urządzę jedną wielką salę portretową. W dwa dni później - 2 kwietnia - precyzował: Portrety postępują dalej. Rysowałem już Koperę i Pagaczewskiego. (Listy Stanisława Wyspiańskiego różne - do wielu adresatów, t. IV, opr. M. Rydlowa, Kraków 1998, s. 200-201) Jak można domniemywać, tę drugą serię portretów wyróżniać miał większy format i ujęcie modela niemal w całej postaci, widocznej w bliskim planie (Portret Jana Stanisławskiego; zbiory MNW). Artysta chciał również zmienić konwencję neutralnego tła, tak jak to zaaranżował w imponującym wizerunku prof. Juliana Pagaczewskiego (zbiory MNW), przedstawiając uczonego na tle okna z odległym widokiem na Kopiec Kościuszki. Jednak przy niewiarygodnej łatwości malowania, szybko się zniechęcił. Powodem były nie tylko kłopoty zdrowotne, ale również monotonia ubrań męskich: - Zaniechałem rysowania portretów, bo strój dzisiejszy jest artystycznie niemożliwy i absolutnie wybrnąć z tego założenia niepodobna. - pisał w liście do A. Chmiela 5 kwietnia 1904 roku (A. Chmiel, Nieco ze wspomnień o Stanisławie Wyspiańskim (1869-1907) [w:] W oczach

współczesnych, t. II, s. 507, przypis do s. 147). Jakby dla przeciwwagi powstały wówczas barwne, kostiumowe wizerunki aktorów oraz nieliczne w jego oeuvre, portrety kobiece - aktorki Ireny Solskiej fot. 5) i profesorskich żon - pani Leontyny Sternbachowej (fot. 1) czy Józefy Kryształowiczowej. Z projektu galerii krakowskich osobistości nie wycofał się jednak całkowicie, nadal tworząc liczne portrety uczonych: Leona Sternbacha, Tadeusza Estreichera, Juliana Nowaka, Franciszka Krzyształowicza, Jana Rudolfa Raczyńskiego, Adama Chmiela (fot. 3) i Władysława Mickiewicza, syna poety. Format tych wizerunków zmniejszył, a kompozycję - zaaranżowaną przeważnie w poziomie - sprowadził do ujęć w popiersiu na neutralnym tle papieru, niekiedy tylko podbarwionym kolorem.

E. Charazińska, Stanisław Wyspiański. Portrety, Agra-Art, Warszawa 2012, s. nlb., [tekst skrócony].

10 ANNA BILIŃSKABOHDANOWICZOWA

11 LEON CHWISTEK

(Złotopole na Ukrainie 1857 - Warszawa 1893)

(Kraków 1884 - Barwiszcze k. Moskwy 1944)

DAMA Z CZASÓW DYREKTORIATU, 1883

LEDA, ok. 1925

karta ze szkicownika artystki kredka, pastel, papier szary 25,4 x 19,4 cm (w świetle passe-partout) sygn. p.d.: Anna Bilińska. | Paris 1883. -

atrament, pióro, papier 19,3 x 33 cm (w świetle passe-partout)

8 000 zł

Więcej - www.agraart.pl

estymacja: 10 000 - 15 000

Drugostronnie na całej karcie zapis obliczeń matematycznych. Znane są podobnie traktowane rysunki wykonane na cienkim, prześwitującym papierze (karcie z zeszytu). Są to szkice do zamierzonych kompozycji malarskich, nanoszone drugostronnie na karty z różnymi - matematycznymi, architektonicznymi itp. - notatkami. Wśród nich, m.in. Wenus i rysunki geometryczne (rysunek repr. w monografii artysty pióra Karola Estreichera, Leon Chwistek, Kraków 1971, il. 118). 10 000 zł

estymacja: 15 000 - 20 000

12 WŁADYSŁAW SKOCZYLAS

13 TEODOR GROTT

(Wieliczka 1883 - Warszawa 1934)

(Częstochowa 1884 - Kraków 1972)

PAŁAC DOŻÓW W WENECJI. SCHODY GIGANTÓW, 1909

KACZEŃCE W WAZONIE, 1919

akwarela, ołówek, papier 34,8 x 24,7 cm (w świetle passe-partout) sygn. l.d.: W. Skoczylas 09 3 000 zł Więcej - www.agraart.pl

estymacja: 5 000 - 8 000

estymacja: 10 000 - 15 000

14 STANISŁAW WYSPIAŃSKI (Kraków 1869 - Kraków 1907)

PORTRET DZIEWCZYNKI, 1895 pastel, papier Ingres naklejony na tekturę 40,3 x 37,2 cm (w świetle passe-partout) sygn. p.d.: S WYSPIAŃSKI 1895 Na odwr. drukowana nalepka antykwariatu czynnego w Krakowie w latach okupacji niemieckiej (1940-1945?): MALARSTWO-RZEŹBA- | SPRZEDAŻ-KUPNO-OCENA | HALINA GRZYBOWSKA | Kraków. ul. Zwierzyniecka 14. Na nalepce napis atramentem: lb 1127, St. Wyspiański, głowa, pastel, papier 38 x 42

200 000 zł

Obraz posiada ekspertyzę p. Marty Romanowskiej, znawczyni ouevre artysty (z dnia 22 lutego 1996 r.). Do tego opracowania odwołujemy się w poniższej nocie.

estymacja: 250 000 - 350 000

Wyspiański przez całe życie z upodobaniem malował portrety. Cechami łączącymi te prace były: samodzielny wybór modela, umiejętność obserwacji, a także ogromna łatwość w malowaniu. Były to portrety rodzinne, portrety przyjaciół, znajomych, autoportrety. Modeli wybierał w sposób bezkompromisowy. Malował tych, których chciał i których chętnie obserwował, odsłaniając bez ogródek i upiększeń wielość cech osobowych portretowanych i z wielką przenikliwością ujawniając informacje niedostępne nawet dla samych modeli. /.../

Szczególnie chętnie malował dzieci Obserwował je w różnych sytuacjach; śpiące, zamyślone, skupione były doskonałymi modelami, zwłaszcza wtedy, gdy nie miały świadomości, że uważnie patrzy na nie człowiek dorosły. Portrety te nie były pozowane, dziecko nie próbowało dostosować się do malarza, nie pragnęło mu się podobać, nie umiało i nie mogło przybierać maski, jeszcze się bowiem tego nie nauczyło. Realizm sytuacji w jakich artysta zaskakiwał swoje modele nie był ani planowany, ani wystudiowany. Sam, otoczony dużą gromadką małych dzieci, mógł je obserwować podczas funkcji codziennego dnia: głęboko uśpione, karmione, zagapione, rozespane, rozczochrane, znudzone, bawiące się czy uważnie śledzące czynności dorosłych. Niespecjalnie wystrojone, w domowych kaftanikach, kamizelkach, sukienkach. /.../ Portrety bywały często także rejestracją młodości; dotyczyło to szczególnie portretów młodych dziewcząt, wchodzących w dorosłe życie i uważnie je obserwujących. Artysta rejestrował fenomen przepoczwarzania się dziecka w dorosłego, koncentrującego w sobie tak cechy dzieciństwa, jak i dojrzałości.

Przedstawiony tu Portret dziewczynki reprezentuje ten właśnie typ portretu. Jest to znakomite wczesne studium portretowe - realistyczny, niepochlebiony wizerunek modelki o dość twardych, chłopskich rysach, modelki wybranej zapewne przez samego malarza. Studium jest niedokończone w partiach ubrania, natomiast główka dziewczynki modelowana jest dość gęsto założonym pastelem, wydobywającym światłocieniem plastyczność jej twarzy, mocno ogorzałe policzki i ślad uśmiechu. Uderzają w tym portrecie oczy z ciemnobrązowymi tęczówkami w błękitnych białkach, oczy o niezwykle intensywnym spojrzeniu. Charakterystyczny dla Wyspiańskiego jest też brak dopracowanego tła i zestaw barw - różów z błękitami. Portret łączy się z zespołem prac powstałych ok. 1895 roku; można go porównać np. z Portretem dziewczynki w niebieskim kapeluszu ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie; ma tę samą intensywność wyrazu i koloryt, a przy tym idealnie wpisuje się w oczekiwania odbiorcy względem jego autora, Stanisława Wyspiańskiego.

15 JÓZEF MEHOFFER (Ropczyce k. Lwowa 1868 - Wadowice 1946)

PORTRET JADWIGI, ŻONY ARTYSTY, 1905 węgiel, akwarela, tektura licowana papierem 60,4 x 33,8 cm sygn. p. d.: JM | 905 na odwrocie mały fragment i ślad po zdartej nalepce z rękopiśmiennym tekstem.

25 000 zł

estymacja: 35 000 - 55 000

Portret przedstawia Jadwigę z Janakowskich (1871-1956), żonę Józefa Mehoffera (od 1899) a zarazem jego ulubioną modelkę. Jadwiga także była malarką - studiowała w Monachium i w Paryżu, gdzie poznała przyszłego męża. Mehoffer stworzył całą galerię portretów tej pięknej, niezwykle eleganckiej pani. Przedstawiał ją w strojnych, wytwornych sukniach i fantazyjnych kapeluszach, które często sam projektował. Można tu przypomnieć choćby piękny portret Na letnim mieszkaniu z roku 1904 lub Portret na tle Pegaza z roku 1913 (oba w zbiorach MNK). Postać żony umieścił artysta także w słonecznej scenerii Dziwnego ogrodu (1902-1903), swego wspaniałego i sławnego obrazu (zbiory MNW).

16 JÓZEF MEHOFFER (Ropczyce k. Lwowa 1868 - Wadowice 1946)

DWOREK I OGRÓD W JANKÓWCE, 1914 olej, płótno, 51,5 x 68,5 cm sygn. p.d.: Józef Mehoffer 1914

260 000 zł

estymacja: 300 000 - 400 000

Obraz przedstawia widok na dom i ogród Jadwigi i Józefa Mehofferów w Jankówce pod Krakowem. Jak wspomina Antoni Waśkowski, artysta kupił ten stary drewniany dworek w roku 1908 - Od dworku spadał łagodnie ku południowi duży ogród - znamy go z obrazów Mehoffera - pełen kwiatów, a w dole był sad. Przy ścianie dworku przyzba... Artysta urządził i zaprojektował zarówno wnętrza dworu, jak i otaczający go wspaniały ogród, urzekający rozmaitością zmieniających się barw kwiatów, zieleni drzew i krzewów. W Jankówce namalował wiele rozsłonecznionych, pogodnych obrazów - piękne Słońce majowe (1911), Czerwoną parasolkę (1911) czy - jak na naszym obrazie - widoki ukwieconych ogrodowych tarasów schodzących w dół ku sadom i dolinie rzeki. W swoim dworku Mehofferowie często gościli przyjaciół i znajomych, a w letnie wieczory - zapadało wśród gości milczące zasłuchanie... Z dworku, przez otwarte okna dochodziła muzyka: Egon Petri grał Bacha, Beethovena i Liszta. Grywał tu również Zygmunt Przeorski, Zygmunt Dygat a Karol Hubert Roztworowski... tam pisał „Judasza“ i „Kaligulę“... (wszystkie cytaty: A. Waśkowski, Znajomi z tamtych lat, Kraków 1971, s. 88, 89). Z czasem jednak Mehoffer - ze względu na obowiązki rektora i wykładowcy Akademii Sztuk Pięknych - bywał w Jankówce coraz rzadziej i w roku 1917 posiadłość sprzedał. Pasję projektowania i urządzania ogrodów realizował później - od roku 1932 - na dziedzińcu swego domu przy ulicy Krupniczej. Ogród ten w roku 2003 został odtworzony przez Muzeum Narodowe w Krakowie.

17 JULIAN FAŁAT

18 JULIUSZ KOSSAK

(Tuligłowy [dawny okręg lwowski] 1853 - Bystra k. Bielska 1929)

(Wiśnicz 1824 - Kraków 1899)

POLOWANIE NA ZAJĄCE, 1879 RZEKA ZIMĄ, 1919 pastel, kredka, tektura, 65 x 100 cm sygn. p.d.: JFałat Bystra | 1919

akwarela, papier 37,5 x 27,4 cm (w świetle passe-partout) sygn. l. d.: Juliusz Kossak | 1879

12 000 zł

30 000 zł

estymacja: 15 000 - 25 000

Julian Fałat przyjechał do Bystrej po raz pierwszy w roku 1893. Jednak dopiero po 1902 i po odbytej tam kuracji sanatoryjnej zaczął odwiedzać Bystrę częściej. Z czasem zbudował tu willę i pracownię, a w 1910, po rezygnacji ze stanowiska dyrektora krakowskiej ASP, zamieszkał w Bystrej na stałe. Częstym motywem jego obrazów były wówczas rozległe pejzaże z łagodnymi lesistymi stokami Beskidów czy górskie potoki wezbrane w czas powodzi lub płynącymi spokojnie wśród śniegów. W obrazach tych niejednokrotnie powtarzały się podobne ujęcia całych partii krajobrazu, oglądanego codziennie przez artystę.

estymacja: 35 000 - 45 000

Obraz Kossaka - z konnymi myśliwymi, chartami i chowającym się w trawach zającem - zdaje się nawiązywać do słów starej, ludowej piosenki myśliwskiej:

Siedzi sobie zając pod miedzą, A myśliwi o nim nie wiedzą, Psy po polu rozpuścili, Krzyk i łoskot uczynili: Był tu kot, był tu kot.

Więcej - www.agraart.pl

19 JÓZEF BRANDT (Szczebrzeszyn 1841 - Radom 1915)

KOZAK NA STANOWISKU, 1881 olej, płótno, 26 x 37,5 cm sygn. p.d.: Józef Brandt | z | Warszawy Na odwrocie dwie nieczytelne pieczątki na płótnie - owalna i prostokątna. Na górnej listwie - także nieczytelna - pieczątka okrągła; obok napisy 18, 9341 i 24. Proweniencja: Przed 1910 obraz był w zbiorach Miklósa (Nicolasa) de Szemere, węgierskiego polityka i dyplomaty, a w dniach 9-17 XII 1910 został wystawiony na aukcji jego kolekcji w Kaiserlich-Königliches Versteigerungsamt (Dorotheum) w Wiedniu. Później trafił do Anton Stöckl Kunsthandlung w Karlsbadzie, a następnie do zbiorów prywatnych. W czerwcu 2012 oferowany był na aukcji Sotheby’s w Londynie.

170 000 zł

estymacja: 200 000 - 250 000 Na czatach, repr. z „Kraju“, 1902

Kozak - samotny na szerokim stepie, gdzieś w „dzikich polach“ Ukrainy - to motyw powtarzający się w twórczości Brandta wielokrotnie (porównaj obrazy na stronie Domu Aukcyjnego Agra-Art: http://www.agraart.pl/). Najbliższą analogią jest tu zaginiony obraz Na czatach, w którym artysta umieścił tę samą postać Kozaka z koniem, w identycznym ujęciu, ale na płótnie o pionowym formacie (reprodukcja w: „Życie i Sztuka“ dodatek do „Kraju“ 1902, nr 23 z 7 (20) czerwca, karta przed stroną tytułową). Przykładem mogą być także podobne prace reprodukowane we wzmiankowanych niżej książkach - H. P. Bühlera (il. 71) oraz I. Olchowskiej-Schmidt (il. na s. 18).

Obraz wzmiankowany i reprodukowany:

- CCV Kunststauktion. Katalog der Sammlung Nicolas de Szemere: Arbeiten in Email, Gold, Silber, wertvolle Dosen, Uhren, Becher, Becken, Humpen, Bijous, Ringe, Goldmünzen, Textilien, Perser Teppiche... Ölgemälde, Aquarelle, Handzeichnungen, alter und moderner Meister. Miniaturen und Porträts-Miniaturen, Graphika, Farbstiche..., Versteigerung, 9. bis 17. Dezember 1910; Kaiserlich-Königliches Versteigerungsamt, Dorotheum, Wien 1910, s. 44, nr kat. 374, tabl. XXII (Kosak auf Vorposten);

- H. P. Bühler, Jäger, Kosaken und polnische Reiter. Josef von Brandt, Alfred von Wierusz-Kowalski, Franz Roubaud und der Münchner Polenkreis, Hildesheim Zürich - New York 1993, il. 74 na s. 71, opis katalogowy na s. 159 (Kosakenposten); - H. P. Bühler, Polska szkoła monachijska. Józef Brandt, Alfred Wierusz-Kowalski i inni, Warszawa 1998, il. 74 na s. 69, nota katalogowa na s. 152; - I. Olchowska-Schmidt, Józef Brandt, Wydawnictwo Kluszczyński, Kraków 1996, il. na s. 61 (Kozak na stanowisku); - [kat.] European Paintings, Sotheby’s, London 11 Jun 2012, nr kat. 11, il. (Cossak watchman).

20 ROMAN KOCHANOWSKI

21 JERZY KOSSAK

(Kraków 1857 - Freising k. Monachium 1945)

(Kraków 1886 - Kraków 1955)

PEJZAŻ ZIMOWY Z TOPOLAMI, ok. 1920

W ODWROCIE SPOD MOSKWY, 1928

olej, papier, 23 x 15 cm Na odwrocie - na tekturowych plecach - nalepka wystawy w Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze.

olej, tektura, 34 x 60 cm sygn. l.d.: Jerzy Kossak 1928 Na krośnie częściowo zachowana nalepka galerii w Poznaniu (druk): M. NOWICKI & R. GRÜNASTEL | Właściciel L. Winiecki | Plac Wolności /./ POZNAŃ Telefon nr. 1163 | Zakła/./ /./, skład obrazów i ram | s /./ Ponadto na odwr. napis kredką 7545 oraz pieczątka o treści: Z. ZIEMBICKI | Kraków Plac Maryacki L. 2.

10 000 zł

estymacja: 12 000 - 18 000

Obraz opisany i reprodukowany w: - Roman Kochanowski (1857-1945). W 150. rocznicę urodzin, [red. i opracowanie Z. K. Posiadała], Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu, Radom 2007, s. 236, nr kat. 139, il. na s. 153.

7 000 zł Więcej - www.agraart.pl

estymacja: 8 000 - 16 000

22 WOJCIECH KOSSAK (Paryż 1856 - Kraków 1942)

HUZAR NAPOLEOŃSKI (FRAGMENT PANORAMY „BEREZYNA“), 1894-1896, 1907 olej, płótno, 150 x 120 cm sygn. p.d.: WOJCIECH KOSSAK Na górnej listwie krosna nalepka antykwaryczna (druk wypełniony ręką artysty) o treści: Liczba: [..]91 | Autor: Wojciech Kossak | Treść: Nie [..]acić się muszę .... | Cena sprzedaży: Kor. 4.500. (suma napisana na małej naklejce)

100 000 zł

estymacja: 150 000 - 200 000

Panoramę Berezyna, przedstawiającą dramatyczny odwrót wojsk Wielkiej Armii spod Moskwy i ich przeprawę przez rzekę Berezynę w dniu 28 listopada 1812, malował Wojciech Kossak, wspólnie z Julianem Fałatem i zespołem malarzy, od grudnia 1894 do kwietnia 1896. Kossak - któremu pomagał K. Pułaski - był autorem niemal całości kompozycji figuralnej; Fałat - przy współpracy J. Stanisławskiego, A. Piotrowskiego i M. G. Wywiórskiego - namalował grupę przy moście dla pieszych i cały pejzaż. Ukończoną panoramę wystawiono w roku 1896 w Berlinie, w 1898 w Warszawie, w 1900 w Kijowie i rok później w Moskwie. Przez kilka następnych lat ogromne płótno [15 x 120 m] - zwinięte na wałki - niszczało przechowywane w Krakowie, aż w roku 1907, pod kierunkiem samego Kossaka, zostało pocięte na części. Poszczególne fragmenty, po konserwacji i koniecznych uzupełnieniach, artysta sprzedawał później jako samodzielne obrazy. W tych nowych kompozycjach na ogół zmieniał tło - te zmiany we fragmentach i przemalowania […] zwłaszcza w pejzażu (np. zamknięcie linii horyzontu lasem), miały też na celu wyeliminowanie partii Fałatowych i umożliwienie podpisania wycinka wyłącznie własnym nazwiskiem (K. Olszański, Wojciech Kossak...). Dziś znanych jest kilkanaście takich - wyciętych z panoramy - obrazów, przechowywanych m.in. w Muzeach Narodowych w Warszawie, Krakowie, Lublinie i Opolu.

Prezentowany Huzar napoleoński pochodzi z części przedstawiającej colonne mourante. Samą sylwetkę konnego żołnierza - którą odnaleźć można na dawnych fotografiach panoramy - Kossak wyciął po formie z oryginalnego płótna i następnie przekleił na inne płócienne podłoże, domalowując nowe, odmienne tło pejzażowe. Huzar przedstawiony jest teraz na tle wiejskich chat, podczas gdy nad Berezyną żołnierzy otaczały śnieżne połacie pól, niemal bez śladów zabudowań. Artyście chodziło także o wyodręb-

nienie huzara i jego konia, tak żeby „nowego“ obrazu nie zakłócały - teraz już zbędne i przypadkowe - elementy pierwotnej kompozycji. W roku 1913 artysta namalował jeszcze replikę tego nowopowstałego obrazu (Strzelec konny, olej płótno, 147 x 120, sygn.: Wojciech Kossak | 1913; własność prywatna). Zdjęcie fragmentu panoramy Berezyna w: - K. Olszański, Wojciech Kossak, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1982, s. 16-18, il. 59.

23 EUGENIUSZ WRZESZCZ

24 WOJCIECH KOSSAK

(gubernia kijowska 1851 - Kijów (?) 1917)

(Paryż 1856 - Kraków 1942)

CHATA

POBUDKA! TRĘBACZ UŁANÓW Z KONIEM, 1922

olej, płótno, 44,5 x 67 cm sygn. p.d.: E. Wrzeszcz 8 000 zł Więcej - www.agraart.pl

estymacja: 10 000 - 15 000

olej, płótno naklejona na tekturę 28 x 23 cm (w świetle ramy) sygn. p.d.: Wojciech Kossak | 1922 29 000 zł

estymacja: 35 000 - 45 000

25 JERZY KOSSAK (Kraków 1886 - Kraków 1955)

WYJAZD NA POLOWANIE PAR FORCE, 1922 olej, płótno, 54,5 x 73,5 cm sygn. p.d.: Jerzy Kossak 1922 Na krośnie pieczątka o treści: PLAC ZAMKOWY | Galeria Sztuki | Andrzej Szewczyk /../ Warszawa, Pl. Zamkowy 1/13 28 000 zł

Więcej - www.agraart.pl

estymacja: 35 000 - 45 000

26 TADEUSZ AJDUKIEWICZ (Wieliczka 1852 [Bochnia 1853] - Kraków 1916)

AMAZONKA NA SIWYM KONIU olej, płótno, 90 x 120 cm sygn. p.d.: Tadeusz Ajdukiewicz Na krośnie cztery firmowe stemple o treści: Lira, obrazove lišty a ramy | provoz Horni Planá. Ponadto po dwa stemple - 90 i 120 - odnoszące się do wymiarów krosna. 80 000 zł

estymacja: 90 000 - 150 000

Więcej - www.agraart.pl

27 ALFRED WIERUSZ-KOWALSKI (Suwałki 1849 - Monachium 1915)

NA POLOWANIE Z CHARTAMI olej, płótno, 42,5 x 32 cm sygn. p.d.: A Wierusz-Kowalski Proweniencja: - Kolekcja prywatna w Lyme, Connecticut, U.S.A. - Kolekcja prywatna w Kanadzie.

260 000 zł

estymacja: 300 000 - 400 000

Wierusz-Kowalski, który sam był zapalonym myśliwym i doskonale znał różne łowieckie arkana, malował wiele obrazów ze scenami z polowań. Często, w różnych wariantach i ujęciach, powtarzał też motyw konnego polowania z chartami. Łowy z chartami były sztuką samą w sobie i miały długą tradycję, by wspomnieć chociażby mickiewiczowskiego Pana Tadeusza. W takim polowaniu jadący konno myśliwy w odpowiednim momencie spuszczał psy ze smyczy, aby mogły doścignąć zwierzynę. Charty musiały być doskonale ułożone i zgrane, a sam myśliwy musiał być znakomitym jeźdźcem i mieć dobrego konia, by sprostać im w gonitwie po bezdrożach. O specyfice polowań z chartami: http://www.celerrimus.topcharty.net/charty_pl/c_historia.htm

28 MICHAŁ GORSTKIN WYWIÓRSKI (Warszawa 1861 - Berlin 1926)

ŚWIT. ROZTOPY, przed 1900 olej, płótno, 69,6 x 100 cm sygn. p.d.: M. G. Wywiórski Na górnej listwie krosna fragment drukowanej nalepki (tekst nieczytelny) 28 000 zł Więcej - www.agraart.pl

estymacja: 30 000 - 50 000

29 ALFRED WIERUSZ-KOWALSKI (Suwałki 1849 - Monachium 1915)

SANNA. POWRÓT Z MIASTA, ok. 1890 olej, deska, 21 x 27 cm; sygn. l.d.: A Wierusz-Kowalski Na odwr. fragmentarycznie zachowane nalepki (druk): - 1. większa z numerem: 83; - 2. mała, z częścią tekstu: [..]ann München | 3105; - 3. najmniejsza z nr.: 848. Ponadto - w części czytelne - napisy niebieską kredką: 1288 | #. 95 000 zł

estymacja: 110 000 - 160 000

Wierusz-Kowalski - jak pisał współczesny mu recenzent - „przędzę swych pomysłów kompozytorskich“, w których krajobraz, ludzie i konie grają równoważną, rolę snuł z życia wiejskiego, z rodzimych, polskich realiów. Dzieła te były wysoko cenione i poszukiwane na rynku sztuki, tak ze względu na „egzotyczny“ dla zachodnich odbiorców temat, jak i mistrzostwo malarza. W ob-

razach tych uderza dbałość o realia, doskonała charakterystyka postaci ludzi i świetnie uchwyconych w ruchu koni, a także wirtuozersko odtworzone światło i śniegi, mieniące się odcieniami różu, błękitnawej zieleni i błękitu. Z reprodukcji prasowej znana jest niemalże bliźniacza kompozycja zatytułowana Powrót z miasta i opatrzona następującym komentarzem: Znany nasz artysta-malarz, prof. Alfred Wierusz Kowalski, chociaż przebywający stale w Monachium, wszakże podczas częstych odwiedzin kraju rodzinnego, chwyta temata swojskie i ze znanym naszym czytelnikom talentem przenosi je na płótno. Obraz którego kopię dziś podajemy, przedstawia właśnie, jak wśród płaszczyzn naszych, tem jednostajniejszych, że przykrytych wielkim całunem świeżego śniegu, tak, że nawet drogi nie znać na nim, pędzi pośpiesznie z miasta do zagród wiejskich szereg sań ze świątecznymi snadź sprawunkami. Konie, śnieżny krajobraz, typy wiejskie - to specyalność A. Kowalskiego; nic więc dziwnego, że i w tym obrazie w pełnym występują blasku. („Tygodnik Ilustrowany“ 1895, nr 52, s. 489)

30 JULIAN FAŁAT (Tuligłowy k. Lwowa 1853 - Bystra k. Bielska 1929)

Z POLOWANIA W NIEŚWIEŻU, ok. 1890 gwasz, akwarela, karton naklejony na płótno 55,2 x 119 cm sygn. p.d.: JFałat Nieśwież Proweniencja: - kolekcja Teodora J. Lopatkiewicza, dyplomaty w służbie zagranicznej Departamentu Stanu U.S.A., działacza polonijnego; - kolekcja dra Józefa A. Malejki, Nowy Jork;

100 000 zł

- Z. Michał Legutko, Lipert Gallery, Nowy Jork (1989/90); - kolekcja Barbary Piaseckiej Johnson, Jasna Polana, Princeton, New Jersey.

estymacja: 120 000 - 180 000

Prezentowany obraz jest jednym z wcześniejszych opracowań motywu zimowego polowania w Nieświeżu, gdzie Fałat, zapraszany przez Radziwiłłów, bywał na przełomie lat 80. i 90. XIX w. Po raz pierwszy odwiedził Nieśwież w lutym 1886 i wówczas poznał tam Wilhelma ks. Pruskiego (późniejszego cesarza Niemiec), który zaprosił go na dwór berliński. Później jeździł do Nieświeża jeszcze kilkakrotnie - wedle własnych słów - „zaniedbując swoją [berlińską] karierę i fortunę“.

Motywy z nieświeskich polowań miały się powtarzać w jego malarstwie przez całe lata - pierwsze obrazy cyklu „nieświeskiego“ artysta malował głównie gwaszem lub akwarelą, późniejsze także olejno. Prezentowany tu obraz zaliczyć można właśnie do zespołu prac wcześniejszych, powstałych ok. roku 1890.

W swoich Pamiętnikach, pisanych już w latach dwudziestych, artysta wspominał: „wróciłem do Nieświeża, aby gruntownie poznać ten już ukochany świat, w którym czekała mnie niezwykle malownicza zima [...] Zapał do myślistwa i sztuki zyskał przewagę nad przyjemnościami życia w stolicy. [...] Wolałem malować, polować i żyć w budanach leśnych, niż przebywać w salonach berlińskich milionerów. Dzisiaj, po kilkudziesięciu latach, dziękuję opatrzności, że miałem tyle siły woli, aby dać pierwszeństwo sztuce. Tymi latami studiów żyję bowiem do dziś dnia, przetrawiając i opracowując prawie wciąż na nowo niewyczerpane tematy - wrażenia z ukochanej krainy.“ (J. Fałat, Pamiętniki, wyd. I, Warszawa 1935; wyd. II, Katowice 1987).

Obraz opisany i reprodukowany: - Malarze polscy / Peintres polonais / Polish Painters (1850-1950) [tekst Wł. Jaworska], Montreal, Sala Honorowa w Ratuszu Montrealskim / Hall d’honneur Hotel de ville Montreal, 8 IX - 13 X 1989, [wystawa z okazji wizyty Jana Pawła II w Montrealu], s. 42, 46, poz. kat. nlb. il. [technika określona jako akwarela na papierze]; - Auction of Polish art and antiques from the estate of the late Dr. Joseph Malejka of New York City, Catalogue of an exhibition, [tekst A. Ciechanowiecki], Lipert Gallery Brooklyn, N.Y., January 19-20, 1990.

- S. Jordanowski, Vademecum malarstwa polskiego w USA, Wrocław 1996, il. na s. 69, nota na s. 179 [technika określona jako akwarela na papierze]; - Art for Autism at Jasna Polana, Charitable Auction to benefit children with autism, Under the High Patronage and in the Presence of His Serene Highness Crown Prince Albert of Monaco, TPC at Jasna Polana, Princeton, New Jersey (The Barbara Piasecka Johnson Foundation), September 26. 2004, s. 20, nr kat. 13, il. [uwaga: technika błędnie określona jako olej].

31 JÓZEF CZAJKOWSKI (Warszawa 1872 - Warszawa 1947)

ZIMA POD WAWELEM - PLANTY, 1935-1936 olej, tektura, 50 x 70 cm sygn. p.d.: JÓZEF CZAJKOWSKI Na odwr. nalepka wystawy z 1936 roku w krakowskim TPSP (druk wypełniony atramentem): TOW. PRZYJ. SZTUK PIĘKN. W KRAKOWIE | Autor Józef Czajkowski | Tytuł dzieła Zima pod Wawelem | Planty | Rodzaj dzieła olej - tekt Cena 350. - | Podpis autora 1936 Ponadto karta z orzeczeniem potwierdzającym autorstwo Józefa Czajkowskiego wydanym w Krakowie dnia 20 II 1978 przez biegłego sądowego L. Ludwikowskiego. 18 000 zł

estymacja: 20 000 - 30 000

32 LEONARD WINTOROWSKI (Czerniowce [Lwów ?] 1875 - Warszawa 1927)

SANNA, 1916 olej, płótno, 72,5 x 99,5 cm sygn. l.d.: Leonard Wintorowski 1916 16 000 zł Więcej - www.agraart.pl

estymacja: 18 000 - 25 000

33 ZYGMUNT ROZWADOWSKI (Lwów 1870 - Zakopane 1950)

ODPOCZYNEK NA POPASIE, 1906 olej, tektura, 33 x 43,5 cm sygn. p.d.: Z. JRozwadowski 1906. Na odwrocie stempel o treści: A. Beacock | LWÓW - LEMBERG | Hetmańska 4. Notatki ołówkiem: 1576 zł; [..] 4453 4 000 zł

Więcej - www.agraart.pl

estymacja: 6 000 - 10 000

34 STANISŁAW STRASZKIEWICZ (Warszawa 1870/1873 (?) - Warszawa 1925)

O WSCHODZIE, 1921 olej, płótno, 63,5 x 94,2 cm sygn. l.d.: STANISŁAW STRASZKIEWICZ 1921 Na listwie krosna przedwojenna nalepka warszawskiego Magazynu Artystycznrgo i Salonu Dzieł Sztuki Juliana Burofa (druk, stempel, atrament): [..]AZYN ARTYSTYCZNY i SALON OBRAZÓW | JULIANA BUROFA. Warszawa, Nowy Świat 47 | No 4120 Autor Straszkiewicz | Tytuł Rodzaj dzieła olejny | Cena Własność K. data 11. [....] 15 000 zł

estymacja: 18 000 - 22 000

35 TADEUSZ AJDUKIEWICZ (Wieliczka 1852 [Bochnia 1853] - Kraków 1916)

PORWANIE, 1896 olej, płótno, 135 x 218 cm sygn. p.d.: Tadeusz Ajdukiewicz | 1896

90 000 zł

estymacja: 100 000 - 150 000

Porwanie, obraz znany także pod tytułami Branka, Branka tatarska i niemieckim Ein Überfall in der Steppe - dzięki licznym reprodukcjom - to w swoim czasie chyba jedno z najbardziej popularnych dzieł Tadeusza Ajdukiewicza, zwracające uwagę egzotycznym, dramatycznym tematem. Wedle słów współczesnego recenzenta, rzecz dzieje się w Bułgarii, której mieszkańców Ajdukiewicz miał sposobność poznać podczas dłuższej wycieczki w te strony [...] a patrzeć umiał dobrze, skoro uwagi jego nie uszedł żaden szczegół charakteryzujący akcję i nadający jej barwność i życie. W dali widać gorejącą osadę - to baszybuzuki podłożyli ogień, ażeby w zgiełku i przestrachu, stąd powstałym, łatwiej móc dokonać zbrodniczego swego napadu i bezpieczniej ujść ze zdobyczą. Środkiem przez pola pędzi główny przywódca wyprawy. Przed sobą trzyma półnagą Turczynkę [?] na twarzy dziewczyny odbija się przestrach, jedną ręką uchwyciła się grzywy konia, drugą odpycha napastnika [...] Zarówno w rysunku, pełnym śmiałej ekspresji, jak i w szczegółach kompozycji, znać tu rękę znakomitego artysty, a zarazem w dosadnej charakterystyce koni uderza wytrawność i temperament mistrza. (patrz niżej: „Tygodnik Ilustrowany“ 1897). Wydaje się jednak, że - wbrew autorowi cytowanego tekstu - porwana dziewczyna nie jest Turczynką, a Bułgarką, a napastnicy - baszubuzuki - to żołnierze nieregularnych, niekarnych i łupieżczych oddziałów wojsk tureckich, znani z okrucieństw i gwałtów, jakich dopuszczali się wobec ludności cywilnej podczas bułgarskiego powstania kwietniowego w 1876 r. i następnie w czasie wojny rosyjsko-tureckiej w latach 1877-1878.

Obraz opisywany, wzmiankowany i reprodukowany: - „Moderne Kunst in Meister-Holzschnitten nach Gemälden und Sculpturen berühmter Meister der Gegenwart“ Band XI, 1896/1897, Verlag: R. Bong, Berlin; (jako: Ein Überfall in der Steppe; drzeworyt ten reprodukowany był następnie w prasie polskiej); - „Tygodnik Ilustrowany“, 1897, II półrocze, nr 27 z dn. 22 VI (3 VII), il. na s. 528-529 (repr. ryciny wydawnictwa R. Bonga, Berlin); tekst: D., Nasze Ryciny. Porwanie, s. 532; - „Życie i Sztuka“ (dodatek do „Kraju“) 1897, il. na s. 317 [Branka tatarska]; - „Ziarno“ 1908, nr 47 (20 VI), il. s. 10 (Porwanie branki);

- „Ziarno“ 1911, nr 34 z dn. 24 VIII, il. s. 673 (Porwanie); - IVty Katalog dzieł sztuki polskiej z 27 ilustracjami, Salon Sztuki i Antykwarnia Abe Gutnajera, Warszawa 1924, [listopad], s. nlb. nr kat. 56 (jako Branka); - Salon Sztuki i Antykwarnia Abe Gutnajera [Katalog dzieł malarstwa polskiego], Warszawa, ul. Mazowiecka 16, 1926, s. nlb., nr kat. 10 (Branka); - L. Grajewski, Bibliografia ilustracji w czasopismach polskich XIX i pocz. XX w. (do 1918), PWN, Warszawa 1972, s. 13, poz. 18 (jako Branka); - I. Jakimowicz, Ajdukiewicz Tadeusz [w:] Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających. Malarze, rzeźbiarze, graficy, T. I; A-C., Ossolineum, PAN, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk, 1971, s. 12.

36 STANISŁAW GAŁEK (Mokrzyska k. Brzeska 1876 - Zakopane 1961)

KRAJOBRAZ TATRZAŃSKI, 1920 olej, tektura, 29,5 x 37,6 cm sygn. p.d.: ST. GAŁEK | 1920 Na odwrocie napis ołówkiem: 30 x 38 3 000 zł Więcej - www.agraart.pl

estymacja: 4 000 - 8 000

37 JERZY KOSSAK (Kraków 1886 - Kraków 1955)

KONIE NA GÓRSKIEJ POLANIE, 1940 olej, tektura, 66,5 x 96 cm (w świetle ramy) sygn. l.d.: Jerzy Kossak | 1940 Na odwrocie obrazu oraz na ramie stemple: J. J. FIALA | PICTURE FRAMES | 43. PRAED ST. [..] FLOOR | London: W.2 01-7277828 14 000 zł

estymacja: 15 000 - 25 000

38 ADAM SETKOWICZ

39 WOJCIECH KOSSAK

(Kraków 1876 - Kraków 1945 )

(Paryż 1856 - Kraków 1942)

GĘSIARKA

UMIZGI, 1927

olej, płótno, 33,8 x 49 cm sygn. l.d.: A. Setkowicz Na listwach krosna cztery stemple: SKŁAD PAPIERU | R. ALEKSANDROWICZ | KRAKÓW, BASZTOWA /../. Ponadto po dwa stemple 35 i 50 odnoszące się do wymiarów krosna. Na listwie bocznej nieczytelny napis ołówkiem.

6 000 zł

25 000 zł

Więcej - www.agraart.pl

estymacja: 8 000 - 10 000

estymacja: 30 000 - 35 000

Popularny motyw, w roku 1927 kilkakrotnie powtórzony przez artystę w niewiele różniących się między sobą wariantach (porównaj np. repr. w albumie: K. Olszański, Wojciech Kossak, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1976, il. 162; - wyd. 1982, il. 222; - wyd. 1990, il. 260). Ponadto Umizgi były reprodukowane na - wydawanych przed wojną - barwnych pocztówkach.

40 STANISŁAW GAŁEK (Mokrzyska k. Brzeska 1876 - Zakopane 1961)

KROKUSY W TATRACH, 1921 olej, płótno, 50,2 x 70,5 cm sygn. l.d.: ST. GAŁEK | ZAKOPANE | 1921 Na górnej listwie krosna napis tuszem: 126/12. Na listwie dolnej i bocznej napisy ołówkiem, odnoszące się do wymiarów krosna: 70 i 50 4 000 zł Więcej - www.agraart.pl

estymacja: 6 000 - 8 000

41 STANISŁAW KAMOCKI (Warszawa 1875 - Zakopane 1944)

PODWÓRKO, 1940-1944 olej, tektura, 35,5 x 47,5 cm (brzegi nierówno obcięte) sygn. p.d.: SKamocki Na odwrocie napis niebieską kredką: S. KAMOCKI | PORONIN | „PODWÓRKO“ U dołu po prawej rękopiśmienna nalepka o treści: S.A. Wehrschiessen 1944. | Gestiftet | Gustav Freytag | Zakopane 4 000 zł

estymacja: 6 000 - 12 000

42 JULIEN JOS

43 TADEUSZ MAKOWSKI

(czynny na przełomie XIX i XX wieku)

(Oświęcim 1882 - Paryż 1932)

POWRÓT Z POLA

RODZINA BRETOŃSKA (ULICZNI ŚPIEWACY)

olej, płótno 35 x 45,5 cm sygn. l.d.: Julien Jos Na odwrocie autorski, nieczytelny napis na płótnie: Le [...] [...] [...] | le tableau ci [...] [...] | Julien Jos. Na poprzeczce krosna mała nalepka z - wpisanym atramentem - numerem: 182.

5 000 zł

Więcej - www.agraart.pl

estymacja: 6 000 - 8 000

olej, deska, 30 x 22 cm; sygn. l.d.: T. Makowski Na odwrocie - w prawej dolnej ćwierci pionowo ułożonej deski - szkic tej samej sceny nieco różniący się kolorystyką i układem postaci od kompozycji z lica obrazu. Ponadto stemple (odbite na deseczce w ułożeniu pionowym): - 12; G; PARIS. Pośrodku ledwie widoczny zarys niewiadomej, okrągłej pieczątki. 30 000 zł

estymacja: 40 000 - 60 000

Obraz posiada potwierdzenie autorstwa wydane dnia 5 czerwca 2017 przez Cabinet d’expertises Bobrowska-Mielniczuk z Paryża. Autorzy ekspertyzy - potwierdzając autorstwo Tadeusza Makowskiego - przypisują obrazowi tytuł Rodzina bretońska.

44 ABRAHAM NEUMAN (Sierpc na Mazowszu 1873 - Kraków 1942)

PO ZACHODZIE. WILLA PO ZACHODZIE, 1910-1911 olej, tektura, 41,5 x 32,5 cm sygn. p.d.: A. Neumann 5 000 zł

estymacja: 8 000 - 15 000

Na odwrocie dwie nalepki wystawowe: - 1. nalepka z 1911 r. (druk, atrament) o treści: TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ SZTUK PIĘKNYCH W KRAKOWIE. | 1911. Nr 218. | Autor Neumann Abraham | Dzieło p.t. Po zachodzie | Rodzaj ol. cena 150 K. - 2. nalepka z wystawy w TZSP w Warszawie (stempel, druk, atrament): Nr 17761 Autor A. Neuman | Tytuł Willa po zachodzie Rodzaj ol. | Cena 75 (?) Własność Data nadesłania 191/

45 ERNO ERB (Lwów 1878 lub 1890 - Lwów 1942)

NA TARGU, przed 1920 olej, tektura, 34 x 28,5 cm sygn. l.d.: E. E. [oraz nieczytelny napis odmiennym kolorem farby]

* 10 000 zł

estymacja: 15 000 - 20 000

* do wylicytowanej ceny doliczona zostanie opłata organizacyjna (Premium) w wys. 26 % (VAT, droit de suite i podatek graniczny - 8%).

46 TADEUSZ MAKOWSKI (Oświęcim 1882 - Paryż 1932)

ZAGRODA W BRETANII, 1917 olej, płótno, 31,8 x 57,8 cm sygn. l.d.: Makowski 917 Na odwrocie na górnej listwie krosna napisy farbą (tuszem?) i niebieską kredką: 57,3 x 32 oraz 57 1/2 x 32. Ponadto nieczytelnie: M Boi...(?)

230 000 zł

estymacja: 250 000 - 350 000

Z początkiem I wojny światowej Makowski - jako cudzoziemiec, obywatel austriacki - musiał opuścić Paryż. We wrześniu 1914 wyjechał do Bretanii i początkowo, na zaproszenie Władysława Ślewińskiego, zamieszkał w jego gościnnym domu w miasteczku Doëlan. Później od kwietnia do listopada 1915 - przebywał w Le Pouldu, pobliskiej wiosce rybackiej płożonej u ujścia rzeki Laity. Wynajął pokój w Keranquernat, bardziej „wiejskiej“ niż „rybackiej“ części Le Pouldu. Zaprzyjaźnił się z rodziną swych gospodarzy i w roku 1917, mie-

szkając już stale w Paryżu, przyjechał do Le Pouldu na wakacje. Jednym z namalowanych wówczas w Le Pouldu obrazów jest właśnie - prezentowana na naszej aukcji Zagroda w Bretanii (tytuł umowny), płótno wchodzące w skład większego zespołu prac o podobnym charakterze. Można tu wymienić np. Zagrodę w Keranquernat, Młyn nad rzeką czy też Pejzaż z Le Pouldu (wszystkie w zbiorach MNW).

Jak pisze Władysława Jaworska - przy malowaniu tych obrazów mieszkańcy służyli mu [Makowskiemu] jako modele, a ich praca w zagrodzie, w polu, zabawy i uroczystości rodzinne miały wejść jako „motywy“ do późniejszych figuralnych kompozycji. /.../ Makowski przyjechał do Bretanii z powziętym planem robienia studiów pejzażowych i scen rodzajowych z życia wiejskiego, mających mu posłużyć do większych, bardziej rozbudowanych niż dotychczas kompozycji. /.../ [Jego] kompozycje pejzażowe z tego okresu odznaczają się nową w twórczości artysty panoramicznością ujęcia krajobrazu, rozległym polem widzenia, dalekim horyzontem. W scenach przyzagrodowych bierze udział duża liczba osób ujętych w ruchu przy wszelkiego rodzaju czynnościach gospodarskich, pokazując złapane na gorąco życie wiejskie. /.../ Czujemy tu realizm pracy, autentyczność atmosfery „wsi spokojnej, wsi wesołej“, a jednocześnie uproszczenie i pewna symplifikacja formy nie dopuszcza do naturalistycznej gadatliwości... W obrazach artysty z tego okresu różni krytycy francuscy dostrzegali pewne związki i pokrewieństwo z malarstwem Pietera Bruegla. Wiadomo skądinąd, że Makowski bardzo cenił i podziwiał tego artystę, nic więc dziwnego, że - jak pisał André Salmon - wydawało się,

że był on zadowolony, gdy mówiło się o Brueglu w związku z nim... (przytoczone cytaty: W. Jaworska, Tadeusz Makowski, Kraków 1999, s. 92, 102, 103, 106)

47 WŁADYSŁAW BAKAŁOWICZ

48 EDWARD LOEVY

(Chrzanów 1833 - Paryż 1903)

(Warszawa 1857 - Paryż 1910)

KARDYNAŁ RICHELIEUX W ROZMOWIE Z ZAKONNIKIEM

FLIRT PRZY WINIE, ŻOŁNIERZE I DZIEWCZYNA, 1883

olej, deska, 19 x 14,8 cm sygn. l.d.: LBakalowicz | paris Odwrocie oklejone wzorzystym papierem. Mała, drukowana nalepka antykwariatu „Marcos Antiguos“ w Montevideo.

olej, deska (fazowana, pociągnięta szarą farbą) 37,5 x 45,8 cm sygn. l.d.: EDWARD LOEVY | Paris 1883 Na odwrocie drukowana nalepka londyńskiej firmy z materiałami malarskimi: MAHOGANY PANELS | PREPARED | FOR OIL PAINTING, | GEO. ROWNEY & CO., | 51, RATHBONE PLACE LONDON

10 000 zł Więcej - www.agraart.pl

estymacja: 12 000 - 18 000

18 000 zł

estymacja: 20 000 - 40 000

49 PAWEŁ (PAUL) MERWART (Marianówka, d. gub. Chersońska, Ukraina 1855 - Saint-Pierre, Martynika 1902)

NIHILISTKA, 1882 olej, płótno, 46,5 x 61,7 cm; sygn. l.d.: PAUL MERWART Na odwrocie - na płótnie - stempel paryskiej firmy z materiałami malarskimi aktywnej w latach 1848-1904. Stempel o kształcie palety z napisem: H. VIEILLE & E. TROISGROS | 35 RUE DE LAVAL 35 | PARIS | COULEURS TOILES | PANNEAUX. Na bocznej listwie krosna stemple: 12 P (używane we Francji oznaczenia odnoszące się do wymiarów krosna i płótna). 20 000 zł

estymacja: 25 000 - 35 000

Obraz jest wcześniejszą, wstępną wersją większej kompozycji, wystawionej z sukcesem na paryskim Salonie w roku 1882, a następnie zakupionej przez w. ks. Konstantego Mikołajewicza Romanowa. Porównaj: - [kat.] Salon de 1882. Société des Artistes Français pour L’Exposition des Beaux-Arts de 1882. 99e Exposition depuis L’Annee 1673, s. 161, nr kat. 1850; - Katalog D.A. Agra-Art, 12 VI 2011, nr 11.

Więcej - www.agraart.pl

50 WILHELM WACHTEL (Lwów 1875 - Stany Zjednoczone 1942)

DZIEWCZYNA NAD KSIĄŻKĄ, ok. 1900 olej, płótno, 65,5 x 63,5 cm sygn. dwukrotnie - p.g.: W Wachtel | München - l.d.: WW (monogram wydrapany)

Obraz powstał w czasie monachijskich studiów Wachtla i jest najpewniej jednym ze studiów malowanym w pracowni Akademii. Przedstawia modelkę w barwnym (włoskim ?) stroju ludowym, przywodząc skojarzenia z wczesnymi pracami artysty - Studium Włoszki, Włoszka czytająca - wystawionymi w 1901 w krakowskim TPSP (por.: E. Swieykowski, Pamiętnik Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie (1854 - 1904), Kraków 1905, s. 171).

Na odwr. karta z orzeczeniem (maszynopis) Stanisława Oczko, malarza, twórcy i kustosza Muzeum Okręgowego w Bielsku-Białej (z dnia 1 czerwca 1978), który potwierdza autorstwo Wilhelma Wachtla i nadaje obrazowi tytuł Hucułka czytająca książkę. 10 000 zł

estymacja: 15 000 - 25 000

Więcej - www.agraart.pl

51 LUDWIK KURELLA (Warszawa 1834 - Warszawa 1902)

RYBKA, 1869 Według ballady Adama Mickiewicza olej, płótno, 63 x 88 cm sygn. l.d.: L. Kurella 1869

65 000 zł

Na odwrocie duży, owalny stempel monachijskiej firmy oferującej płótna malarskie: MALERLEINWAND FABRIK | von | A. Schutzman | in | MÜNCHEN

estymacja: 80 000 - 120 000

Obraz Ludwika Kurelli Rybka, inspirowany „balladą ze śpiewu gminnego“ Adama Mickiewicza, był w roku 1869 pokazany na I Międzynarodowej Wystawie Sztuki, którą urządzono w monachijskim Glaspalast. Dla uczestniczących w niej „polskich artystów Monachium“ była to wystawa niezwykle ważna, wystawa pokazująca ich malarstwo w szerokim europejskim kontekście. Treść Rybki, mimo że obraz opatrzono w katalogu wystawy odnośnikiem do wiersza Mickiewicza, mogła być jednak nieczytelna dla niemieckiej publiczności. Nieporozumieniem był też tytuł - Das Goldfischlein - jakim określono obraz Kurelli. Obrazem zainteresowała się głównie polska krytyka. W roku 1871 artysta otrzymał za Rybkę „premium“ warszawskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, opisy i reprodukcje obrazu publikowały krajowe czasopisma, a Juliusz Kossak „robił rysunek dla Kłosów“. W 2012 roku w D.A. Agra-Art wystawiona była mniejsza wersja tej kompozycji (olej, deska, 20 x 28 cm), powstała bądź jako wcześniejsze opracowanie motywu,

bądź jako replika malowana na zamówienie nieznanego nam dzisiaj zbieracza (Katalog Agra-Art, 3 czerwca 2012, nr 20, il.).

Obraz wystawiany, opisywany i reprodukowany, m.in.:

- H. Piątkowski, Jubileusz Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych [w:] „Tygodnik Ilustrowany“ 1910, nr 51, s, 1033-1035, il. na s. 1034 (Rybka. Premia T.Z.S.P. z roku 1871); - J. Wiercińska, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. Zarys działalności, Wrocław-Warszawa-Kraków 1968, s. 192; - Katalog prac wystawionych w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1860-1914, Wrocław-Warszawa-Kraków 1969, s. 184; - R. Jodłowska, Kurella Ludwik [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 16 (z. 68-71); Kubacz Franciszek - Legatowicz Ignacy, Zakł. Nar. im. Ossolińskich, Polska Akademia Nauk. Instytut Historii, Wrocław 1971, s. 239; - H. Stępień, M. Liczbińska, Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828-1914. Materiały źródłowe, Warszawa 1994, s. 129; - H. Stępień, Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1856-1914, IS PAN, Warszawa 2003, s. 75, 76.

- Katalog zur I. internationalen Kunstausstellung im Königlichen Glaspalästen zu München. Eröffnung am 20. Juli. Schluss am 32. Oktober 1869, München, am August 1869, s. 38, nr kat. 906 [Das Goldfischlein, nach eine Ballade von Mickiewicz]; - X., Obrazy artystów naszych na Wystawie monachijskiej, [w:] „Gazeta Warszawska“ 1869, nr 166 z dn. 31 VII, s. 1; - W., Rybka [w:] „Kłosy“, 1869, nr 220, 4 (16) IX, s. 160161, il. na s. 157 (okładka; Rybka, z wystawy międzynarodowej obrazów w Monachium; wg rysunku L. Kurelli ryt. Holewiński; reprodukcja: format 35 x 48 cm); - L. Kurella, Rybka, fotodruk, Warszawa, Drukarnia Bayera i Dutkiewicza; [reprodukcja; 8,2 x 11,4 cm na tekturowej podkładce] - L. Kurella, Rybka, fot. K. Brandel; z fotodruku; wyd. nakładem Altenbergera i Robitscha (Robiczka) w Warszawie, 1876 (?);

Od dworu, spod lasa, z wioski, Smutna wybiega dziewica, Rozpuściła na wiatr włoski I łzami skropiła lica.

Lecz mimo tego hałasu Płacz dziecięcia słychać w lesie, Wierny sługa wyszedł z lasu I dziecię na ręku niesie

I dziecię bierze do ręki, U łona białego tuli, "Luli - woła - mój maleńki, Luli, mój maleńki, luli".

Przybiega na koniec łączki, Gdzie w jezioro wpada rzeka; Załamuje białe rączki I tak żałośnie narzeka:

Ku wodzie obraca kroki, Gdzie łoza, gęsto spleciona, Wzdłuż wykręconej zatoki Okryła rzeki ramiona.

Gdy dziecię płakać przestało, Zawiesza kosz na gałęzi I znowu ściska swe ciało, I główkę nadobną zwęzi.

"O wy, co mieszkacie w wodzie, Siostry moje Świtezianki, Słuchajcie w ciężkiej przygodzie Głosu zdradzonej kochanki. /.../ Dla opuszczonej kochanki Cóż pozostało na świecie? Przyjmijcie mię, Świtezianki! Lecz moje dziecię... ach, dziecię!"

Tam staje w ciemnym zakątku, Płacze i woła: "Niestety! Ach, któż da piersi dzieciątku! Ach! gdzie ty, Krysiu, ach, gdzie ty?" /.../ Wtem się coś z lekka potrąci Śród kryształowej przezroczy, Woda się z lekka zamąci, Rybka nad wodę podskoczy; /.../ Wtem rybią łuskę odwinie, Spojrzy dziewicy oczyma; Z głowy jasny włos wypłynie, Szyjka cieniuchna się wzdyma.

Znowu ją łuski powleką, Od boków wyskoczą skrzelki, Plusła i tylko nad rzeką Kipiące pękły bąbelki.

To mówiąc rzewnie zapłacze. Rączkami oczy zasłoni I z brzegu do wody skacze, I w bystrej nurza się toni.

Tak co wieczora, co ranka, Gdy sługa stanie w zakątku, Wraz wypływa Świtezianka, Żeby dać piersi dzieciątku. /.../

Adam Mickiewicz, Rybka

52 KAZIMIERZ ŻWAN (Mikitycze, dawne woj. poleskie, obecnie Białoruś 1792 - Warszawa 1858)

PEJZAŻ ROMANTYCZNY, ok. 1830 olej, płótno, 41 x 33,4 cm sygn. l.d.: Żwan 8 [...] Na górnej listwie krosien odręczny napis: No 2 9 000 zł

estymacja: 10 000 - 15 000

Pejzaż romantyczny, obraz przesycony lirycznym, poetyckim nastrojem, w pełni odpowiada estetyce I poł. XIX w. Artysta połączył tu elementy realizmu i idealizmu; pejzaż odznacza się harmonią, spokojem i uczuciowością. Wysokie drzewa ocieniające spokojne wody stawu zróżnicowane są różnymi odcieniami drobiazgowo odtworzonego listowia, różowiejące od zachodzącego słońca niebo wnosi nastrój pogodnego późnego popołudnia, a ujęta w powolnym ruchu drobna sylwetka płynącego łódką mężczyzny zdaje się być w zupełnej harmonii z otaczającą go naturą.

53 LUDWIG PATEK (Ober-Pettau / Gornji Ptuj, Styria, dawniej Austria, obecnie Słowenia 1837 - Wiedeń ?)

SCENA HISTORYCZNA Z MIESZKIEM I DOBRAWĄ. WYWYŻSZENIE MIESZKA NA KSIĘCIA, 1857 olej, płótno, 67 x 94 cm sygn. p.d. [na pniu ściętego drzewa]: L PATEK | 1857 10 000 zł

estymacja: 15 000 - 20 000

Obraz przedstawia uroczystość podniesienia do godności księcia mężczyzny w prostej, zgrzebnej szacie, klęczącego przed młodą kobietą w uroczystym stroju (białej sukni i czerwonym płaszczu), która nakłada mu

na głowę mitrę książęcą. Ceremonia odbywa się w tłumnej asyście kobiet i mężczyzn, kilku w zbrojach, z mieczami, włóczniami i łukami, innych w ubogim, wieśniaczym odzieniu. W centrum kompozycji powiewa chorągiew o biało-czerwonych, polskich barwach. Ubiór i uzbrojenie zebranych wskazują, że scena rozgrywa się w czasach piastowskich. Ciemnowłosy mężczyzna, który za chwilę otrzyma mitrę książęcą, przedstawiony jest na tle siwego konia, co ma podkreślać jego wysoką rangę społeczną. Przypuszczać można, że chodzi tu o wywyższenie na księcia wodza Polan, Mieszka, który poprzez chrzest wprowadził swój kraj w krąg chrześcijańskich państw Europy. Fakt, że książęcą mitrę nakłada mu na głowę kobieta, podkreśla rolę jaką w chrystianizacji państwa Polan w roku 966 odegrała żona Mieszka, Dobrawa (Dąbrówka), czeska księżniczka z dynastii Przemyślidów.

54 HENRYK SZCZYGLIŃSKI

55 MIECZYSŁAW REYZNER

(Łódź 1881 - Warszawa 1944)

(Lwów 1861 - Lwów 1941)

W PARKU, 1906

WIOSNA, 1916

olej, tektura, 26 x 23 cm sygn. l.d.: Henryk Szczygliński 1906.

olej, płótno, 40,5 x 27 cm sygn. p.d.: Mieczysław Reyzner 1916

Na odwrocie poniechany, nieukończony i przekreślony szkic pejzażu z wieżą; na nim nieczytelne napisy ołówkiem, kredą i czerwoną kredką. Pośrodku pozostałość zdartej nalepki wystawy w krakowskim (?) TPSP.

3 000 zł

4 000 zł

Więcej - www.agraart.pl

estymacja: 6 000 - 8 000

estymacja: 5 000 - 8 000

56 MIECZYSŁAW REYZNER (Lwów 1861 - Lwów 1941)

CZERWONA WSTĄŻKA. PÓŁAKT olej, płótno, 54,5 x 40,5 cm sygn. p.g.: Mieczysław Reyzner 12 000 zł

Więcej - www.agraart.pl

estymacja: 14 000 - 18 000

57 MARIAN WAWRZENIECKI (Warszawa 1863 - Warszawa 1943)

estymacja: 8 000 - 12 000

Na obrazach Wawrzenieckiego często, a nawet prawie zawsze, spotyka się znak swastyki, którym artysta posługiwał się niemal od początków swej twórczości malarskiej, już na przełomie XIX i XX wieku. Traktował go bądź jako element kompozycji, bądź też jako dodatek do podpisu-sygnatury. Wawrzeniecki - archeolog i kulturoznawca-etnograf - znał doskonale symbolikę swastyki, uważając ją za uniwersalny, prastary i piękny symbol religijny, rozpowszechniony w kulturze Europy, Azji (buddyzm), Afryki, Ameryki. Nie wiązał swastyki ani z nazistami, ani nawet z historycznymi Germanami, późniejszych znaczeń i konotacji nie przyjmował do wiadomości.

58 WOJCIECH WEISS (Leorda na Bukowinie w Rumunii 1875 - Kraków 1950)

PORTRET DAMY W HISZPAŃSKIM STROJU. PORTRET MARII SKRZYWAŃ, 1946 olej, płótno, 82,3 x 65,8 cm sygn. l.d.: WWeiss | 1946 (inicjały wiązane) Na odwr. u dołu nalepka ze stemplem Prezydium Rady Narodowej m. Krakowa oraz pieczątką i podpisem Miejskiego Konserwatora Zabytków poświadczającego możliwość wywozu obrazu z kraju (dat. Kraków, 10 IV 1964).

45 000 zł

estymacja: 50 000 - 60 000

Proweniencja: Własność portretowanej, później jej rodziny;

59 ALFRED TERLECKI (Warszawa 1883 - Kraków 1973)

WIDOK Z ANTAŁÓWKI NA POLSKIE TATRY, 1958 olej, tektura, 35 x 50 cm sygn. l.d.: ALFRED TERLECKI · 1958 Na odwr. autorski napis ołówkiem: Alfred Terlecki | Kraków Smoleńsk 20/7 | Widok z Antałówki na polskie Tatry 3 000 zł

estymacja: 4 000 - 8 000

60 STANISŁAW ŻUKOWSKI (Jędrychowice k. Grodna 1875 - Pruszków 1944)

PEJZAŻ Z RZEKĄ - PODOROSK, 1937 olej, tektura, 17 x 23,3 cm sygn. l. d.: S. Żukowski na odwr. napis autorski: „Podorosk“ pow. Wołkowyski. cena 200 zł | S. Żukowski 1937 rok | sierpień. 10 000 zł Więcej - www.agraart.pl

estymacja: 15 000 - 25 000

61 WOJCIECH WEISS (Leorda na Bukowinie w Rumunii 1875 - Kraków 1950)

AUTOPORTRET Z PALETĄ, po 1940 olej, płótno, 65,5 x 50 cm sygn. monogramem wiązanym p.d.: WW na odwr. oznaczenie białą kredą - kółko z kropką Proweniencja: Kolekcja Karola Zolicha w Krakowie; od 1976 zbiory prywatne w Warszawie. 25 000 zł

estymacja: 30 000 - 40 000

Pośród licznych autoportretów Wojciecha Weissa, które artysta malował przez wszystkie lata swojej twórczości, jest kilka wyróżniających się identyczną kompozycją i takim samym ujęciem postaci modela, czyli samego siebie - w prawym profilu, długim popiersiu, z paletą w lewej a pędzlem w prawej ręce. Możliwe, że było to celowe zamierzenie, tak jakby artysta chciał - na samym sobie - pokazać upływ czasu. Z tym zespołem wiąże się także prezentowany Autoportret, przedstawiający malarza już w wieku dojrzałym. Porównanie z autoportretem (patrz niżej) malowanym w 1933 roku, pozwala go datować na okres po 1940.

Autoportret, ok. 1933, olej płótno, zbiory MNW

62 STANISŁAW KAMOCKI (Warszawa 1875 - Zakopane 1944)

WIDOK NA TATRY Z GUBAŁÓWKI olej, tektura 49,5 x 67,5 cm sygn. niewyraźnie p.d.: S Kam... Na odwrocie nalepka wystawy „Stanisław Gałek i tatrzańscy pejzażyści jego czasów“ w Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem (18 XI 2016 - 5 I 2017).

8 000 zł

estymacja: 10 000 - 18 000

Obraz wymieniony i reprodukowany: - M. Czyńska, Pejzaż tatrzański, „Gazeta Antykwaryczna“ 2005, X - XI, nr 10/11 (115/116), il. na s. 32; - Barwy Tatr. Pejzaże artystów polskich, [katalog wystawy; wstęp i opracowanie: W. Huculak, P. RadwanRöhrenschef], 8 I - 4 II 2016, Willa Radogoszcz, ul. Sienkiewicza 31, Grodzisk Mazowiecki, ss. nlb. 7, poz. nlb., il. na s. 1 (tytułowej); - Góry widoków. Stanisław Gałek i tatrzańscy pejzażyści jego czasów w zbiorach Leszka Radwana i Piotra Radwana-Röhrenschefa oraz Witolda Huculaka [kat. wystawy; wstęp W. Huculak], 18 XI 2016 - 5 I 2017, Galeria Sztuki XX w. w willi Oksza (filia Muzeum Tatrzańskiego), Zakopane, ul. Zamoyskiego 25, s. nlb, il. i nota katalogowa (Kolekcja W. Huculaka); obraz reprodukowany także na Zaproszeniu na tę wystawę.

63 ALFONS KARPIŃSKI (Rozwadów, dziś dzielnica Stalowej Woli 1875 - Kraków 1961)

PORTRET MĘŻCZYZNY W OKULARACH, 1952 olej, płótno, 99,5 x 73,5 cm sygn. po prawej: A. Karpiński | 1952 r. na odwrocie napis autorski: mal. A Karpiński | [...] 1952 | Kraków 9 000 zł

estymacja: 15 000 - 30 000

64 ELŻBIETA DZIUBANIUK

65 FELIKS MICHAŁ WYGRZYWALSKI

(Lwów 1881 - Paryż 1944)

(Przemyśl 1875 - okolice Rzeszowa 1944)

PRZYJACIÓŁKI, 1913

ALLEGRETTO. TANIEC. WIOSNA, 1926

olej, płótno naklejone na tekturę, 66,5 x 105 cm sygn. l.g.: Ela Dziubaniuk | 1913. Na odwrocie nalepka wystawy w TPSP we Lwowie z 1913 roku (druk wypełniony atramentem): kolumna po lewej: 10/4 913 | Data | Signum |·/·| Ilość 1/2 | Nr paki w magaz. | ·/· ||||; kolumna po prawej: Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie | Nr. 477 | Nazwisko Dziubaniukówna Ela | Tytuł „Przyjaciółki“ | Rodzaj olejny Cena - | Własność - | Uszkodzenia Na nalepce wyblakła pieczątka: POGLĄDOWA WYSTAWA | WSPÓŁCZESNEJ | SZTUKI POLSKIEJ | WE LWOWIE

olej, płótno (dublaż), 68 x 54,3 cm sygn. czarną farbą l.d.: F. M. Wygrzywalski 1926 | „Alegretto“ [sic!] Powyżej sygnatury - niebieską farbą - autorska dedykacja: Szanownemu Dr. na pamiątkę miłej chwili

7 000 zł

14 000 zł

estymacja: 8 000 - 12 000

Obraz wymieniony: - Katalog wystawy sztuki współczesnej urządzonej staraniem Towarzystwa Dziennikarzy Polskich i Tow. Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie na dochód funduszu wdów i sierot po dziennikarzach polskich, Lwów 1913, s. 8, nr kat. 21.

Więcej - www.agraart.pl

estymacja: 16 000 - 20 000

66 STANISŁAW IGNACY WITKIEWICZ (Warszawa 1885 - Jeziory na Wołyniu 1939)

PORTRET JANA LESZCZYŃSKIEGO, 6 X 1931 pastel, cienki karton brązowy, 64 x 50 cm sygn. u dołu po lewej: Witkacy | 1931 6/X T. | (C + Co) + N.S; powyżej pośrodku: NP 8 m W załączeniu ekspertyza dr Anny Żakiewicz. 35 000 zł

estymacja: 45 000 - 100 000

Portret nie był dotąd publikowany ani wystawiany, więc jego pojawienie się na rynku dzieł sztuki jest wydarzeniem, gdyż witkacowska kolekcja Leszczyńskich należała obok zbiorów Białynickich-Birula - do dwóch największych i najciekawszych kolekcji prywatnych. Niestety, po śmierci profesora w 1990 uległa rozproszeniu. Portret przedstawia profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego, Jana Leszczyńskiego (1905-1990), filozofa, którego z Witkacym łączyły zarówno zainteresowania filozoficzne, jak też upodobanie do pięknych kobiet. Obaj byli związani najpierw z Neną Stachurską, a następnie z Janiną (Inką) Turowską (1910-1944), która ostatecznie w marcu 1933 poślubiła bardziej statecznego i młodszego od artysty o 20 lat, profesora Leszczyńskiego. Półtora roku wcześniej, jesienią 1931 cała czwórka spędzała ze sobą sporo czasu, co dobrze dokumentuje szereg portretów wykonanych przez Witkacego w tym okresie. 6 X 1931 artysta wykonał co najmniej dwa wizerunki Jana Leszczyńskiego, w tym także i ten będący przedmiotem niniejszej opinii, który obok sygnatury artysty zawiera dwie interesujące informacje: symbol „Co“ świadczy, że wykonano go pod wpływem kokainy, a dopisane różowym pastelem inicjały „N.S“ poświadczają obecność Neny Stachurskiej w trakcie portretowania. Ponadto, adnotacja „NP 8 m“ informuje, że Witkacemu udało się powstrzymywać od palenia papierosów już ósmy miesiąc, o czym zresztą w tym czasie z dumą donosił żonie w liście z 8 X (pod datą: „NP 8m = ósmy miesiąc, a nie osiem m...cy“; zob. S. I. Witkiewicz, Listy do żony (1928-1931), oprac. J. Degler, Warszawa 2007, s. 265).

Portret Leszczyńskiego jest ujęciem w tzw. ciasnym kadrze, tzn. przedstawia tylko głowę, a nie całe popiersie modela. Ten chwyt kompozycyjny Witkacy stosował w celu zdynamizowania wizerunku, dzięki czemu zyskiwał on na ekspresji. Ważne są oczy - wy-

raziste, lekko wilgotne, intensywnie patrzące w prawo; być może po lewej stronie portretującego artysty znajdowała się towarzysząca seansowi Nena Stachurska. [Więcej o Firmie portretowej...: www.agraart.pl] Notę katalogową opracowała dr Anna Żakiewicz

67 STANISŁAW IGNACY WITKIEWICZ (Warszawa 1885 - Jeziory na Wołyniu 1939)

PORTRET IRENY KANAFOJSKIEJDEMBICKIEJ, 31 VIII 1938 pastel, karton naklejony na tekturę, 65 x 50 cm 31 sygn. l.d.: Ignacy Witkiewicz | 1938 /VIII | [P+NP1] (T. B) Proweniencja: Obraz ze zbiorów rodziny portretowanej; w roku 1990 odnotowany jako dawniejsza własność Janiny Kanafojskiej; następnie w zbiorach prywatnych w Warszawie.

40 000 zł

estymacja: 50 000 - 90 000

Portret Ireny Kanafojskiej-Dembickiej, powstał w ramach jednoosobowej „Firmy portretowej“, do działalności której Witkacy ograniczył swą twórczość plastyczną po roku 1924. W myśl naczelnej zasady-motta Firmy - Klient musi być zadowolony. Nieporozumienia wykluczone - oraz aby oszczędzić firmie mówienia po wiele razy tych samych rzeczy, artysta napisał „Regulamin Firmy“, w którym dokładnie określił rodzaj i specyfikę pięciu podstawowych „typów“ - A, B, C, D, E - malowanych portretów. Zastrzegał przy tym jednak możliwość różnych kombinacji i tworzenia typów pochodnych. Na portretach obok sygnatury umieszczał często informacje o zażytych narkotykach i używkach, uważając je za istotne dla swego samopoczucia, nastroju i - tym samym - procesu tworzenia obrazu.

Prezentowany tu portret młodej kobiety o delikatnych rysach twarzy, artysta sklasyfikował jako typ B, co według „Regulaminu Firmy“ oznaczało rodzaj bardziej charakterystyczny od „wylizanego“ portretu typu A, jednak bez cienia karykatury. Robota bardziej kreskowa niż typu A z pewnym odcieniem cech charakterystycznych, co nie wyklucza „ładności“ w portretach kobiecych. Stosunek do modela obiektywny. Autorski dopisek - [P+NP1] - umieszczony przy sygnaturze i dacie, informuje dodatkowo, że - podczas seansu portretowego - artysta zapalił papierosa (P) po jednym dniu (lub miesiącu) niepalenia (NP1).

Obraz opisany: - Stanisław Ignacy Witkiewicz 1885 - 1939. Katalog dzieł malarskich, [oprac. I. Jakimowicz przy współpracy A. Żakiewicz], Muzeum Narodowe, Warszawa 1990, s. 142, nr kat. I/2152 (dawnej własność Janiny Kanafojskiej).

68 RAFAŁ MALCZEWSKI (Kraków 1892 - Montreal 1965)

STACJA KOLEJOWA, 1927 olej, płótno, 69,5 x 99,5 cm sygn. l. d.: Rafał Malczewski Na odwrocie nalepka ze stemplem Miejskiego Konserwatora Zabytków przy Prezydium Rady Narodowej miasta Krakowa potwierdzająca zgodę na wywóz obrazu za granicę; na nalepce odręcznie, atramentem: - data: 30. VII 65; - nr zezwolenia: 367/65; - nieczytelny podpis. Ponadto różne napisy na płótnie: 27 x 39 | 2931 | [.] # 145-62-3 | Strech[..] Proweniencja: Własność artysty, następnie jego rodziny - Zofii Mikuckiej-Malczewskiej i Barbary Lorenc - w Kanadzie.

* 60 000 zł

estymacja: 80 000 - 150 000

U schyłku lat dwudziestych Rafała Malczewskiego szczególniej zafrapował motyw małych stacji kolejowych, torów, parowozów, pociągów. Malowane wówczas „kolejowe“ obrazy z czasem stały się swoistym wyróżnikiem, podawanym zawsze w omówieniach jego twórczości.

Obraz wymieniony i reprodukowany: - D. Folga-Januszewska, Rafał Malczewski i mit Zakopanego, t. 1, Wydawnictwo Bosz, Olszanica 2006, s. 160, il. barwna 257 (uwaga: wymiary obrazu - 27 x 39 - podane są w calach).

Sam Rafał Malczewski - pół drwiąco, pół serio - tak określał swoją fascynację koleją: „Tematy“, że tak powiem, pojawiają mi się wszędzie w zetknięciu z widzialnym światem. Pewne powtarzają się często. Linie kolejowe, nie magistrale, ale te jednotorowe, malutkie stacyjki, przystanki, małe miasteczka, drogi pokryte błotem i kałuże. Kolej to uraz psychiczny z lat dzieciństwa. Oczywiście domyślam się, nie twierdzę na pewno. Dzisiaj nie przepadam za nią tak bardzo ani cenię jako środek lokomocji, urzędnikiem kolejowym zostać nie chcę, reklamy naszemu kolejnictwu nie przysparzam, a jednak ciągnie mnie w ten świat, do którego równocześnie czuję coś pokrewnego ze wstrętem. Gdyby rozwiązano mi ten kompleks - pozbawiłoby mnie to bogactwa tematów. (R. Malczewski, Moje malarstwo, „Plastyka“ 1930, nr 1, s. 4, 5)

* do wylicytowanej ceny doliczona zostanie opłata organizacyjna (Premium) w wys. 26 % (VAT, droit de suite i podatek graniczny - 8%).

69 ALICJA HALICKA (Kraków 1889 - Paryż 1974)

DOMY NA BRZEGU MORZA (Les Maisons au Bord de la Mer), przed 1931 olej, płótno, 65 x 92 cm sygn. p.d.: Halicka Na lewej bocznej listwie krosna napis tuszem: B.D. [znak kolekcji Bernarda Davisa (?)]

50 000 zł

estymacja: 60 000 - 90 000

Proweniencja: W 1931 obraz A. Halickiej z autorskim tytułem - Les Maisons au Bord de la Mer - wystawiony był w filadelfijskiej Crillon Galleries jako własność Bernarda Davisa (ur. 1893), filantropa, bankiera i przemysłowca, właściciela zakładów włókienniczych La France Industries w Filadelfii, a także wybitnego kolekcjonera sztuki, zapalonego filatelisty, założyciela i dyrektora National

Philatelic Museum przy tamtejszym Temple University (1948). W latach 40. Bernard Davis liczne obrazy ze swej kolekcji - znanej jako La France Art Institute ofiarował do zbiorów amerykańskich muzeów, m.in. Philadelphia Museum of Art oraz Museum of Modern Art (MoMA) w Nowym Jorku.

Obraz wymieniony i reprodukowany: - [Katalog] Halicka, April 23 to May 9 1931, Crillon Galleries, Inc., Rittenhouse Square, West, Philadelphia Penna., nr kat 18, il. na okładce (jako: Les Maisons au Bord de la Mer; z adnotacją: Collection Bernard Davis, Philadelphia).

70 RAFAŁ MALCZEWSKI (Kraków 1892 - Montreal 1965)

SAMOTNY DOM MIĘDZY DRZEWAMI, lata 1945-1950 akwarela, papier, 37,5 x 54,5 cm sygn. l.d.: Rafał Malczewski Proweniencja: zbiory rodziny artysty.

* 5 000 zł

estymacja: 8 000 - 12 000

* do wylicytowanej ceny doliczona zostanie opłata organizacyjna (Premium) w wys. 26 % (VAT, droit de suite i podatek graniczny - 8%).

71 HENRYK HAYDEN (Warszawa 1883 - Paryż 1970)

WIDOK Z MOSTEM olej, płótno, 38 x 46 cm sygn. p.d.: Hayden 18 000 zł Więcej - www.agraart.pl

estymacja: 20 000 - 30 000

72 JAKUB (JACQUES) ZUCKER (Radom 1900 - Paryż [?] 1981)

POLA KWIATOWE W VERRIERES-LE-BUISSON, ok. 1960 olej, płótno, 50 x 65 cm sygn. p.d.: J. ZUCKER. 13 000 zł

estymacja: 15 000 - 18 000

Obraz reprodukowany i opisywany w: - Claude Roger-Marx, Jacques Zucker, Editions Paul Pétridés, France 1969, s. nlb. [jako Flower fields in Verrieres-le-buisson. Więcej - www.agraart.pl

73 RAFAŁ MALCZEWSKI (Kraków 1892 - Montreal 1965)

JESIENNY BUKIET, ok. 1950 olej, tektura, 70 x 88 cm sygn. l.d.: Rafał Malczewski Na odwrocie szkic czarną kredką lub ołówkiem: martwa natura z kwiatami w wazonie. Napis tuszem: 403 Proweniencja: zbiory rodziny artysty.

* 50 000 zł

estymacja: 60 000 - 80 000

* do wylicytowanej ceny doliczona zostanie opłata organizacyjna (Premium) w wys. 26 % (VAT, droit de suite i podatek graniczny - 8%).

74 RAJMUND KANELBA (Warszawa 1897 - Londyn 1960)

WIECZÓR NAD SEKWANĄ (Un soir sur Seine), ok. 1950 olej, płótno naklejone na tekturę, 51 x 61 cm sygn. l.d.: Kanelba Na odwr. napis farbą: „Un soir sur Seine“ oraz 2 nalepki: - 1. rękopiśmienna z nazwiskiem i adresem artysty: R. KANELBA | 799 PARK AVE | title: Un soir sur Seine; - 2. druk, wypełniony maszynowo: FROM THE GALLERIES OF | ASSOCIATED AMERICAN ARTISTS | 711 FIFTH AVENUE NEW YORK 22 N. Y. | ARTIST Raymond Kanelba | TITLE Un Soir Sur Seine | MEDIUM oil PRICE $350 | NO P 7304 | REPRODUCTION RIGHTS FOR THIS PANTING | ARE RESERVED BY THE ARTIST 25 000 zł

estymacja: 30 000 - 40 000

Obraz był eksponowany, m.in. na wystawach Rajmunda Kanelby w Nowym Jorku: - Kanelba. Exhibition, Hammer Galleries, New York City, 8 - 26 January 1952, s. nlb., nr kat. 5 (Un soir sur Seine; oil painting, 20’’ x 24’’); - Recent Paintings by Raymond Kanelba, March 9-27, 1954, Associated American Artists Galleries, 711 Fifth Avenue, New York 22, New York, s. nlb., nr kat. 13 (Un soir sur Seine).

75 ZYGMUNT MENKES (Lwów 1896 - Riverdale, Nowy Jork 1986)

MARTWA NATURA Z WAZONEM KWIATÓW olej, płótno, 67,5 x 55,2 cm sygn. p.d.: Menkes 48 000 zł

estymacja: 55 000 - 65 000

76 ALFRED ABERDAM (Lwów 1894 - Paryż 1963)

KOBIETY WE WNĘTRZU, 1937 olej, płótno, 38,2 x 46 cm sygn. p.g.: Aberdam Na odwrocie autorski napis czarną farbą: Aberdam | 14 Passege Victor | Marchand (13) | (1937). Na krośnie okrągły stempel z firmowym znakiem paryskiego zakładu Lefranc & Cie (kaduceusz i kotwica pomiędzy literami L i F) oferującego farby i inne materiały malarskie. Ponadto nalepka z tymże znakiem firmowym i oznaczeniami - 8 F 46 X 38 - odnoszącymi się do formatu krosna. 6 000 zł

estymacja: 8 000 - 10 000

77 WŁODZIMIERZ TERLIKOWSKI (Poraj k. Łodzi 1873 - Paryż (?) 1951)

PORT olej, płótno, 62,5 x 92,2 cm sygn. p.d.: Terlikowski (sygnatura w mokrej farbie) 10 000 zł

Więcej - www.agraart.pl

estymacja: 15 000 - 20 000

DOM AUKCYJNY AGRA-ART SPÓŁKA AKCYJNA 00-679 Warszawa, ul. Wilcza 55/63 tel. 22 625-08-08, 22 745-10-20, e-mail: agra@agraart.pl

ZARZĄD Zofia Krajewska-Szukalska prezes zarządu

Konrad Szukalski wiceprezes

Rafał Krajewski wiceprezes

Anna Jóźwik historyk sztuki (sztuka tradycyjna)

Jolanta Krasuska historyk sztuki (sztuka współczesna)

Grażyna Zielińska malarstwo rzemiosło artystyczne

Joanna Dziewulska historyk sztuki (sztuka tradycyjna)

Marcin Zieliński projekty graficzne

Agnieszka Warska księgowość

Piotr Borkowski dyrektor zarządzający

RADA NAUKOWA Anna Tyczyńska historyk sztuki, malarstwo

Renata Lisowska konsultacje konserwatorskie

Anna Prugar-Myślik historyk sztuki, malarstwo

Maryla Sitkowska historyk sztuki, grafika, rysunek

AUTORKA KATALOGU Anna Tyczyńska - historyk sztuki, absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, pracownik Muzeum Narodowego w Warszawie w latach 1971-2005, znawca malarstwa polskiego XIX/XX w., starszy kustosz zbiorów malarstwa polskiego, współautorka wielu wystaw i katalogów organizowanych w MNW.

Uprzejmie informujemy, że w zakresie obsługi prawnej współpracujemy z kancelarią prawniczą Anny Staniszewskiej w Warszawie. Roczna prenumerata katalogów (Sztuka Współczesna i Tradycyjna) wysyłanych przed każdą aukcją w pierwszej kolejności oraz wszelkie inne okazjonalne katalogi Agry-Art - 120 zł Wpłaty: RCB BANK, oddział Warszawa, numer konta: 28 1750 0009 0000 0000 0356 5408

Zdjęcia do katalogów Marcin Zieliński, Łukasz Macheta

WYDAWCA: Agra-Art SA Wszelkie prawa zastrzeżone.

Wierusz-Kowalski na aukcji 10 grudnia

DOM AUKCYJNY AGRA-ART SPÓŁKA AKCYJNA Warszawa

ul. Wilcza 55 www.agraart.pl

22 625 08 08

22 745 10 20

agra@agraart.pl