Agra-Art Aukcja Dzieł Sztuki 16.10.2016 by Agra-Art Auction House

INDEKS ARTYSTÓW

Jacek Malczewski

9, 36, 41

Rafa³ Malczewski

81, 82

Julian Maszyñski

Tadeusz Ajdukiewicz

Jan Matejko

15, 23, 47

Jan Bohuszewicz

Zygmunt Menkes

74, 77, 80

Olga Boznañska

Tymon Niesio³owski

Johannes Herman Brandt

W³adys³aw Podkowiñski

Roman Bratkowski

Józef Rapacki

Walery Brochocki

Ferdynand Ruszczyc

Vittorio Capessiero

Bronis³awa Rychter-Janowska

Adam Setkowicz

W³adys³aw Chmieliñski

21, 48

13, 17 43 37, 39

Eugeniusz Eibisch

Henryk Siemiradzki

Stanis³aw Fabijañski

Jan Stanis³awski

14, 51

Julian Fa³at

Franciszek Streitt

Enrico Gargiulo

Zofia Stryjeñska

Maksymilian Gierymski

Adam Styka

Henryk Hayden

Jan Styka

Walter Heimig

Tadeusz Styka

Hendrick Heyligers

Jan Szancenbach

Eduard August Hildebrandt

Józef Szermentowski

Wlastimil Hofman

33, 35, 52

W³adys³aw Œlewiñski

B³a¿ej Iwanowski

Angelo Jank Stanis³aw Kaczor-Batowski

58 3

W³odzimierz Terlikowski

4, 46

72, 75

Maurycy Trêbacz

Miloslava Vrbova-Štefková

Rajmund Kanelba

Karl Theodor Wagner

Alfons Karpiñski

W³adys³aw Wankie

Wiktor Korecki

Wojciech Weiss

Jerzy Kossak

56, 57

Alfred Wierusz-Kowalski

38, 40

Wojciech Kossak

Stanis³aw Ignacy Witkiewicz

Nikifor Krynicki

Leon Wyczó³kowski

Jean Lambert-Rucki

Feliks Micha³ Wygrzywalski

Albert Lang

Micha³ Gorstkin Wywiórski

55, 59

Tadeusz Makowski

W³odzimierz Zakrzewski

71, 79

67 11, 12, 16 7

MALARSTWO AUKCJA DZIE£ SZTUKI NIEDZIELA,

PA•DZIERNIKA

2016,

GODZ.

1900

wystawa i licytacja Galeria Agra-Art - Warszawa, ul. Wilcza 55

Wiêcej informacji o artystach i obrazach na stronach www.agraart.pl Rezerwacja miejsc, zamawianie licytacji telefonicznych oraz zlecenia agra@agraart.pl lub tel. 22 625 08 08, 601 352 916

REGULAMIN AUKCJI

DOM AUKCYJNY AGRA-ART PRZEPROWADZA LICYTACJÊ WED£UG SYSTEMU ANGLOSASKIEGO, STOSOWANEGO W EUROPIE I USA, M.IN. PRZEZ DOMY AUKCYJNE SOTHEBY'S I CHRISTIE'S. MO¯NA LICYTOWAÆ PRZEZ INTERNET RAZEM Z SAL¥ (LIVE) NA STRONIE www.agraart.pl ZLECENIA TELEFONICZNE - (22) 625 08 08, E-MAIL agra@agraart.pl

d. Informacje o stanie zachowania obrazów mog¹ byæ podane na ¿yczenie. Brak informacji o stanie obiektu w opisie katalogowym nie wyklucza faktu, ¿e by³ poddany konserwacji. e. Oœwiadczenia i poprawki og³oszone w czasie sprzeda¿y uzupe³niaj¹ katalog.

S£OWNIK TERMINÓW: DOM AUKCYJNY

Dom Aukcyjny Agra-Art SA, z siedzib¹ w Warszawie przy ul. Wilczej 55/63, nr KRS 101181. ESTYMACJE - przedzia³ cen, w którym w wyniku licytacji z najwiêkszym prawdopodobieñstwem mo¿e znaleŸæ siê cena uzyskana. Estymacje maj¹ charakter orientacyjny, s¹ okreœlane przez Dom Aukcyjny na podstawie wyników aukcji podobnych obiektów, aktualnej tendencji rynkowej itp. W ¿adnym wypadku estymacje nie maj¹ na celu ograniczania ceny uzyskanej - która mo¿e zarówno znaleŸæ siê poni¿ej lub powy¿ej tego przedzia³u. CENA WYWO£AWCZA - cena, od której aukcjoner rozpoczyna licytacjê obiektu. SPRZEDAJACY - osoba zg³aszaj¹ca obiekt do sprzeda¿y (wliczaj¹c agenta, wykonawcê, lub osobistego reprezentanta). KUPUJ¥CY - osoba bior¹ca udzia³ w aukcji. NABYWCA - osoba (lub mocodawca, w przypadku licytacji przez pe³nomocnika), która zg³osi³a najwy¿sz¹ ofertê zaakceptowan¹ przez aukcjonera. UMOWA - umowa zakupu zawarta miêdzy Domem Aukcyjnym a Nabywc¹ w momencie zaakceptowania przez aukcjonera uderzeniem m³otkiem najwy¿szej oferty Nabywcy (art. 70 § 2 KC) PREMIUM - prowizja p³acona przez Nabywcê Domowi Aukcyjnemu, w wysokoœci 18% od Ceny Uzyskanej. C ENA REZERWOWA - cena znana jedynie domowi aukcyjnemu/aukcjonerowi, za któr¹ w³aœciciel obiektu zgodzi³ siê go sprzedaæ. O ile nie jest oznaczone inaczej, cena rezerwowa mieœci siê zawsze miêdzy cen¹ wywo³awcz¹, a doln¹ estymacj¹. CENA ZAKUPU - jest to cena przybita m³otkiem razem z Premium. Cena zakupu zawiera podatek VAT CENA UZYSKANA - najwy¿sza oferta zaakceptowana przez aukcjonera przez uderzenie m³otkiem, lub w przypadku sprzeda¿y poaukcyjnej - uzgodniona cena sprzeda¿y. 1.

POSTANOWIENIA OGÓLNE a. Przedmiotem aukcji s¹ dzie³a sztuki oraz inne obiekty kolekcjonerskie, powierzone Agra-Art do sprzeda¿y. Wszystkie obiekty s¹ ubezpieczone. b. Dom Aukcyjny zastrzega sobie prawo do wycofania obiektów ze sprzeda¿y bez podania przyczyn i nie ponosi z tego tytu³u ¿adnej odpowiedzialnoœci. c. Dom Aukcyjny zastrzega sobie prawo uniemo¿liwienia uczestnictwa w aukcji bez podania przyczyn. d. Dom Aukcyjny nie ponosi odpowiedzialnoœci za ukryte wady fizyczne i prawne oferowanych obiektów. e. Wszelkie reklamacje rozpatrywane bêd¹ zgodnie z przepisami prawa polskiego.

OPISY I PREZENTACJA OBIEKTÓW a. Dom Aukcyjny gwarantuje zgodnoœæ cech obiektów opisanych w katalogu ze stanem faktycznym. b. Opisy katalogowe obiektów s¹ przygotowywane przez historyków sztuki posiadaj¹cych rozleg³e i udokumentowane doœwiadczenie, potwierdzone prac¹ zawodow¹. Wszystkie obiekty s¹ równie¿ oceniane przez konserwatora dzie³ sztuki. c. Wszystkie obiekty sprzedawane na aukcji mo¿na ogl¹daæ w Domu Aukcyjnym na ok. 14 dni przed aukcj¹ oraz na wystawie poprzedzaj¹cej aukcjê. Dom Aukcyjny zaleca wykorzystanie tej mo¿liwoœci do bli¿szego zapoznania siê z obiektami, ich opisem katalogowym i stanem faktycznym.

CENA WYWO£AWCZA I REZERWOWA. ESTYMACJE. a. Wszystkie obiekty, o ile nie s¹ oznaczone inaczej, posiadaj¹ cenê rezerwow¹, znan¹ jedynie Domowi Aukcyjnemu, która mieœci siê w przedziale miêdzy cen¹ wywo³awcz¹, a doln¹ estymacj¹. b. W katalogu podano orientacyjne ceny wywo³awcze oraz estymacje. W³aœciciel obiektu mo¿e zmieniæ cenê rezerwow¹ na ni¿sz¹ do 24 godzin przed rozpoczêciem aukcji. Dom Aukcyjny zastrzega sobie mo¿liwoœæ zmiany ceny wywo³awczej przed aukcj¹. c. Aukcjoner mo¿e w zale¿noœci od zainteresowania obiektem rozpocz¹æ licytacjê od ni¿szej lub wy¿szej ceny wywo³awczej umieszczonej w katalogu. d. Estymacje maj¹ charakter orientacyjny, a nie wi¹¿¹cy. Wyra¿aj¹ prawdopodobieñstwo, a nie pewnoœæ. e. Sprzeda¿ obiektu nastêpuje w momencie, gdy najwy¿sza oferta zaakceptowana przez aukcjonera jest równa lub wy¿sza od ceny rezerwowej danego obiektu. Ten fakt jest potwierdzony przybiciem m³otka i publicznym oœwiadczeniem aukcjonera.

OZNACZENIA OBIEKTÓW W KATALOGU * Obiekt sprowadzony z pañstwa spoza Unii Europejskiej, do którego ceny doliczany jest podatek graniczny w wysokoœci 8% kwoty wylicytowanej. Op³ata ta nie zostanie pobrana, jeœli obraz po zakupie opuœci UE.

PRZYST¥PIENIE DO AUKCJI a. Osoby nie bêd¹ce dotychczas klientami Agry-Art, a pragn¹ce dokonaæ powa¿niejszych zakupów proszone s¹ o wczeœniejsze skontaktowanie siê z biurem Domu Aukcyjnego w celu ustalenia warunków p³atnoœci. b. Do udzia³u w licytacji dopuszczane s¹ osoby, które wczeœniej dokonywa³y zakupów w Domu Aukcyjnym i bezproblemowo wywi¹zywa³y siê ze swoich zobowi¹zañ. c. W przypadku osób, które nie s¹ znane Domowi Aukcyjnemu wziêcie udzia³u w licytacji mo¿e byæ uwarunkowane podaniem wiarygodnych referencji, podaniem numeru karty kredytowej lub wp³aceniem wadium, zwracanego w wypadku nie dokonania zakupu. d. Wp³ata wadium w wysokoœci 1 000 z³ upowa¿nia do dokonania zakupów o wartoœci w granicach 10 000 - 15 000 z³. Osoby pragn¹ce licytowaæ powy¿ej tej kwoty, proszone s¹ o wp³acenie wadium w wysokoœci 10% planowanych wydatków . e. Osoba dopuszczona do licytacji otrzymuje numer identyfikacyjny. f. Dane osobiste Kupuj¹cego pozostaj¹ do wy³¹cznej wiadomoœci Domu Aukcyjnego. Otrzymuj¹c numer identyfikacyjny Kupuj¹cy wyra¿a zgodê na „Warunki kupna i sprzeda¿y w Domu Aukcyjnym Agra-Art“ (Regulamin Aukcji).

LICYTACJA TELEFONICZNA a. Kupuj¹cy pragn¹cy zachowaæ anonimowoœæ po uprzednim uzgodnieniu z Domem Aukcyjnym mog¹ wzi¹æ udzia³ w licytacji przez telefon. W takim przypadku, Kupuj¹cy podaje numery obiektów, które zamierza licytowaæ oraz numer telefonu, pod który pracownik Domu Aukcyjnego zadzwoni przed licytacj¹. b. Dom Aukcyjny nie ponosi odpowiedzialnoœci za brak mo¿liwoœci wziêcia udzia³u w licytacji telefonicznej z powodu trudnoœci z po³¹czeniem z numerem podanym przez klienta.

c. Istnieje mo¿liwoœæ licytacji telefonicznej w jêzyku angielskim, francuskim lub niemieckim. d. Osoby chc¹ce wzi¹æ telefoniczny udzia³ w aukcji proszone s¹ o wczeœniejsze (min. 24h przed aukcj¹) zg³aszanie siê do Domu Aukcyjnego, poniewa¿ liczba linii telefonicznych udostêpnionych w trakcie licytacji jest ograniczona. 7.

LICYTACJA W IMIENIU KUPUJ¥CEGO - ZLECENIA a. Klienci mog¹ zleciæ Domowi Aukcyjnemu licytowanie w ich imieniu. W takim przypadku nale¿y wype³niæ formularz zamieszczony na koñcu katalogu aukcyjnego lub w Internecie (http://www.agraart.pl). b. Dom Aukcyjny bêdzie licytowa³ do kwoty maksymalnej, oznaczonej na formularzu zlecenia. Dom Aukcyjny do³o¿y wszelkich starañ, by zakupiæ obiekt po najni¿szej mo¿liwej cenie, poni¿ej limitu podanego przez Klienta. c. Formularz nale¿y przes³aæ faxem, lub jego podpisany skan mailem na adres agra@agraart.pl, najpóŸniej 24 godziny przed aukcj¹. d. Dom Aukcyjny nie przyjmuje zleceñ bez limitu.

LICYTACJA PRZEZ INTERNET W CZASIE RZECZYWISTYM (LIVE) a. Dom Aukcyjny udostêpnia mo¿liwoœæ licytacji w czasie rzeczywistym przez Internet razem z sal¹ aukcyjn¹. b. Warunkiem uczestnictwa jest zarejestrowanie siê na stronie internetowej http://live.agraart.pl oraz uzyskanie statusu VIP. c. Status VIP mo¿na uzyskaæ kontaktuj¹c siê z Domem Aukcyjnym lub wp³acaj¹c wadium przez Internet - szczegó³y techniczne s¹ dostêpne w serwisie http://live.agraart.pl d. Dom Aukcyjny nie bierze odpowiedzialnoœci za wszelkie problemy, utrudnienia, a w szczególnoœci brak mo¿liwoœci licytacji spowodowany trudnoœciami lub awari¹ techniczn¹ po stronie klienta lub operatora ³¹cza internetowego.

PRZEBIEG AUKCJI a. Licytacjê prowadzi Aukcjoner, który okreœla post¹pienia w licytacji (podwy¿szenie stawki), rozstrzyga wszelkie spory i wskazuje Nabywcê obiektu. b. Aukcjoner stosuje post¹pienia ustalone wczeœniej wg tabeli, która jest dostêpna w katalogu poni¿ej oraz na stronach internetowych Domu Aukcyjnego. Aukcjoner mo¿e stosowaæ wielokrotnoœæ minimalnych post¹pieñ. Minimalne stawki post¹pieñ nie mog¹ byæ zmieniane, z uwagi na spójnoœæ z internetowym systemem licytacji Live. TA B E L A M I N I M A L N Y C H P O S T ¥ P I E Ñ

PRZEDZIA£ CENOWY

MINIMALNE POST¥PIENIE

do 5 000 z³

100 z³

5 000 - 10 000 z³

500 z³

10 000 - 100 000 z³

1 000 z³

100 000 - 200 000 z³

2 000 z³

200 000 - 500 000 z³

5 000 z³

powy¿ej 500 000 z³

10 000 z³

c. Oferta potencjalnego Nabywcy jest wi¹¿¹ca po zaakceptowaniu jej przez aukcjonera. d. Aukcjoner ma prawo, o ile uzna to za niezbêdne, wycofaæ ofertê, odmówiæ przyjêcia oferty, wycofaæ obiekt lub ponownie zaproponowaæ obiekt do licytacji. e. Aukcjoner ma prawo otwieraæ licytacjê ka¿dego obiektu dzia³aj¹c w imieniu w³aœciciela obiektu. Mo¿e równie¿ sam sk³adaæ oferty (kolejne, lub w odpowiedzi na oferty Kupuj¹cych) a¿ do poziomu ceny rezerwowej.

f. Uderzenie m³otkiem i wskazanie przez Aukcjonera Nabywcy obiektu jest równoznaczne z zawarciem Umowy (zgodnie z art. 70 § 2 Kodeksu Cywilnego). g. Obiekty, których licytacja zakoñczy³a siê poni¿ej ceny rezerwowej nie zostaj¹ sprzedane. Aukcjoner wówczas poinformuje o takim fakcie, wskazuj¹c osobê, która zaoferowa³a najwy¿sz¹ cenê. Obiekt mo¿e byæ sprzedany po aukcji pod warunkiem uzyskania akceptacji w³aœciciela. Taka licytacja nie koñczy siê uderzeniem m³otka. 10. OP£ATY I ZASADY P£ATNOŒCI a. Do wylicytowanej ceny doliczona zostanie op³ata organizacyjna (Premium) w wys. 18 % (w tym zawarty jest podatek VAT i droit de suite). b. Przy obiektach oznaczonych * do wylicytowanej ceny doliczona zostanie op³ata organizacyjna (Premium) w wys. 26 % (w tym zawarty jest podatek VAT, droit de suite i podatek graniczny). c. Prawo w³asnoœci obiektu przechodzi na Nabywcê z chwil¹ zap³acenia ca³ej ceny. d. O ile nie uzgodniono inaczej, Nabywca obowi¹zany jest wp³aciæ nale¿noœæ za zakupione obiekty w terminie 10 dni od dnia aukcji. Wp³at mo¿na dokonywaæ przelewem bankowym lub gotówk¹ oraz kartami p³atniczymi w siedzibie Domu Aukcyjnego. Dom Aukcyjny przyjmuje p³atnoœci kartami Visa, Mastercard/Eurocard, JBC. e. Numer konta bankowego podany jest w katalogu aukcyjnym i na stronach internetowych. f. W przypadku dokonania p³atnoœci przelewem bankowym, wszelkie koszty transferu œrodków i op³aty bankowe pokrywa Nabywca. W przypadku dokonywania przelewów z zagranicy i w walutach obcych, kwoty bêd¹ ksiêgowane w z³otówkach po kursie stosowanym przez bank prowadz¹cy konto Domu Aukcyjnego. 11. ODST¥PIENIE OD UMOWY a. W przypadku niedotrzymania warunków Umowy przez Nabywcê, Dom Aukcyjny uprawniony jest do odst¹pienia od Umowy oraz zatrzymania wadium i wp³aconej zaliczki tytu³em kary umownej. b. Dom Aukcyjny zastrzega sobie równie¿ prawo s¹dowego dochodzenia realizacji Umowy i obci¹¿enia Nabywcy wszelkimi kosztami wynik³ymi z tego tytu³u. 12. ODBIÓR OBIEKTÓW a. Wydanie obiektu Nabywcy nastêpuje po zaksiêgowaniu ca³ej nale¿nej kwoty. b. Dom Aukcyjny wydaje potwierdzenie dokonania zakupu podpisane przez historyka sztuki, które jest jednoznaczne z potwierdzeniem autentycznoœci. c. Odbiór zakupionych obiektów odbywa siê w siedzibie Domu Aukcyjnego. Na ¿yczenie kupuj¹cego Dom Aukcyjny mo¿e wys³aæ obiekt pod wskazany adres, je¿eli wszelkie koszty wysy³ki, zapakowania i ubezpieczenia pokryje Nabywca. d. Dom Aukcyjny jest zwolniony z odpowiedzialnoœci z chwil¹ odbioru obiektu w siedzibie Domu Aukcyjnego lub z chwil¹ nadania tego obiektu w urzêdzie pocztowym lub firmie przewozowej. e. O ile nie ustalono inaczej, za zakupione obiekty nie odebrane w terminie 30 dni od daty aukcji, Dom Aukcyjny Agra-Art bêdzie liczy³ sk³adowe w wysokoœci 40 z³ dziennie za jeden obiekt. 13. REKLAMACJE a. Reklamacje rozpatrywane bêd¹ wed³ug przepisów ustawy z dn. 23 IV 1964 Dz. Ust. nr 16 poz. 93 z póŸniejszymi zmianami (Kodeks cywilny). 14. ZASTRZE¯ENIA KOÑCOWE a. Zgodnie z obowi¹zuj¹cymi przepisami wywóz dzie³ sztuki z Polski jest dozwolony, o ile obiekt nie jest starszy ni¿ 50 lat lub jego wartoœæ nie przekracza limitów wymienionych w Ustawie o Ochronie Zabytków. Wiêcej informacji mo¿na znaleŸæ na stronach internetowych Agra-Art. b. Dom Aukcyjny jest zobowi¹zany do zbierania danych osobowych klientów dokonuj¹cych transakcji powy¿ej 15 tys. euro.

1 HENRYK SIEMIRADZKI (Pieczeniegi (Bie³gorod), ko³o Charkowa 1843 - Strza³kowo k. Czêstochowy 1902)

TARAS OGRODOWY olej, p³ótno naklejone na tekturê 21 x 26,1 cm sygn. p.d. stemplem-faksymile podpisu: H Siemiradzki na odwrocie napis o³ówkiem: H Siemiradzki | Villa artysty w Rzymie

7 000 z³

estymacja: 15 000 - 30 000

Ten niewielki obraz - wedle napisu na odwrocie - przedstawia fragment tarasu rzymskiej willi lub, jak pisano, „pa³acyku“ Siemiradzkiego przy via Gaeta. Nieistniej¹ca ju¿ dzisiaj willa, obok pokoi mieszkalnych i tzw. recepcyjnych, mieœci³a obszerne pracownie, mia³a kilka tarasów i otoczona by³a piêknym ogrodem. Po³o¿ony na obrazie stempel bêd¹cy faksymile podpisu artysty spotykany jest tak¿e na wielu innych jego pracach - olejnych studiach i szkicach oraz rysunkach. Tak sygnowana jest, m.in. Alegoria muzyki, olejne studium do projektu kurtyny krakowskiego teatru (MNW; nr inw. MP 2049) czy szereg olejnych szkiców ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie. Dwie takie piecz¹tki, z których odbijano autograf artysty znajduj¹ siê w zbiorach pami¹tek po Siemiradzkim w Muzeum Narodowym w Krakowie.

Patrz katalog: Henryk Siemiradzki jakiego nie znamy. Wystawa daru otrzymanego od Rodziny Artysty. [wstêp Z. Go³ubiewowa], Muzeum Narodowe w Krakowie, czerwiec-sierpieñ 1980, s. nlb. dzia³ „Szkicowniki“ nr kat. 27, „Szkice, adresy“ (27 rysunków) oraz dzia³ „Przedmioty osobiste“ nr kat.15 (nr inw. MNK 316 689/1-2). Na fotografii poni¿ej - dla porównania - przyk³ad sygnatury - faksymile (Krajobraz, olej, tektura, 19,9 x 34 cm; MNK II-a-1176).

H. Siemiradzki, Krajobraz

Widok domu Siemiradzkiego w Rzymie przy via Gaeta 1, 1896

2 B£A¯EJ IWANOWSKI

3 STANIS£AW KACZOR-BATOWSKI

(Jab³onna k. Warszawy 1889 - Warszawa 1966)

(Lwów 1866 - Lwów 1946)

WNÊTRZE ZAMKU KRÓLEWSKIEGO W WARSZAWIE Z OBRAZEM REJTAN JANA MATEJKI, lata 30. XX w.

PA£AC W SZAMRAJÓWCE, 1912

olej, tektura 35,5 x 46,4 cm sygn. p.d.: B³a¿ej Iwanowski 3 000 z³

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 4 000 - 6 000

estymacja: 5 000 - 10 000

Wymieniona przy sygnaturze artysty miejscowoœæ Szamrajówka, to wieœ na Ukrainie po³o¿ona nad rzek¹ Rastawic¹, nieopodal Bia³ej Cerkwi i nale¿¹ca dawniej do dóbr hr. Branickich. Hetman wielki koronny Franciszek Ksawery hr. Branicki w roku 1778 za³o¿y³ tu stadninê koni arabskich, z której wywodzi siê znamienita ga³¹Ÿ hodowli arabów w Polsce.

4 TADEUSZ STYKA

5 OLGA BOZNAÑSKA

(Kielce 1889 - Nowy Jork 1954)

(Kraków 1865 - Pary¿ 1940)

JASNOW£OSA

MARTWA NATURA Z RÓ¯AMI

olej, tektura (wzmocniona desk¹ z dwiema szpongami) 60 x 48,5 cm sygn. l.d.: TADÉ STYKA.

olej, tektura 23,5 x 31,8 cm sygn. o³ówkiem p.g.: Olga Boznañska

29 000 z³

33 000 z³

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 35 000 - 55 000

estymacja: 40 000 - 50 000

Jej [Boznañskiej] zaczarowane, bajk¹ zdaj¹ce siê martwe natury, jak naprz. ca³y szereg szkie³, szklanek, kieliszków i jedna miêdzy nimi laleczka japoñska, wszystko na bia³ej serwetce, lub kwiaty, jakieœ tulipany zwis³e w jedn¹ stronê z cynowego imbryczka, to arcydzie³a wykwintu, gamy tonów najsubtelniejszych, gdzie nie ma granicy dok¹d siêgn¹æ mo¿e wszystko czuj¹ce oko Boznañskiej. Pracownia [...] pe³na przeró¿nych k¹tów tajemnych, kwiatów œwie¿ych i wiêdn¹cych... (Wanda Che³moñska, Olga Boznañska [w:] „Kobieta wspó³czesna“ 1928, nr 37, s. 12-13)

6 ENRICO GARGIULO (Sorrento 1881 - 1948)

BRZEGI CAPRI olej, p³ótno, 38 x 64,5 cm sygn. p.d.: E. Gargiulo 5 000 z³ Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 6 000 - 10 000

7 FELIKS MICHA£ WYGRZYWALSKI (Przemyœl 1875 - okolice Rzeszowa 1944)

DZIEWCZYNA Z CAPRI olej, sklejka, 35 x 49 cm (w œwietle ramy) sygn. l.d.: F. M. Wygrzywalski 8 000 z³ Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 10 000 - 15 000

8 JULIAN FA£AT

9 JACEK MALCZEWSKI

(Tulig³owy k. Lwowa 1853 - Bystra k. Bielska 1929)

(Radom 1854 - Kraków 1929)

PEJZA¯ JESIENNY

PEJZA¯ ZNAD WIS£Y Z MUREM KLASZTORU NORBERTANEK W KRAKOWIE

pastel, karton, 34,3 x 27,2 cm (w œwietle oprawy) sygn. p.d.: JFa³at W za³¹czeniu ekspertyza p. Jadwigi Oczko-Koz³owskiej, potwierdzaj¹cej autorstwo Juliana Fa³ata (Kraków, 17 VIII 2016).

olej, p³ótno naklejone na tekturê, 23,3 x 33,4 cm (w œwietle ramy) sygn. p.d.: J Malczewski Na odwrocie w „okienku“ oprawy widoczny stempel warszawskiego salonu sztuki Stefana Kulikowskiego.

12 000 z³

30 000 z³

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 15 000 - 18 000

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 35 000 - 45 000

10 W£ADYS£AW ŒLEWIÑSKI (Bia³ynin k. Miko³ajewa na Mazowszu 1856 - Pary¿ 1918) ..

WIDOK ZNAD LAITY, ok. 1910 olej, p³ótno, 56 x 81 cm Na odwrocie, w prawej dolnej æwiartce p³ótna, znajduje siê stempel, jakim Eugenia Œlewiñska, ¿ona artysty, po œmierci mê¿a oznacza³a jego nie sygnowane obrazy pozosta³e w pracowni: W£ADYS£AW ŒLEWIÑSKI | ze spuœcizny | POŒMIERTNEJ. Pod stemplem podpis kopiowym o³ówkiem: E. Œlewiñska (czêœciowo przys³oniêty listw¹ krosna). W lewym dolnym rogu napis: 34. Prof. W³adys³awa Jaworska, badaczka i wybitna znawczyni twórczoœci Œlewiñskiego, podaje, ¿e znanych jej jest ponad 150 obrazów artysty opatrzonych takim w³aœnie atestem (patrz ni¿ej: W³adys³aw Œlewiñski 1854-1918. Wystawa monograficzna... 1983, s. 77).

240 000 z³

estymacja: 300 000 - 400 000

Obraz Laita pochodzi ze znanej paryskiej kolekcji rodziny Primel-Buffetaud. By³a to kolekcja znacz¹ca; panie Jeanne Buffetaud de domo Primel i jej - mieszkaj¹ca w Tours - siostra Marié-Luise Lagrange mia³y ³¹cznie ok. 170 p³ócien Œlewiñskiego, pozyskanych g³ównie od Eugenii, ¿ony artysty. W roku 1962 obie panie przekaza³y 38 obrazów w darze dla polskich muzeów (m.in. Uliczka w Kazimierzu nad Wis³¹, Pole janowca, Chmury nad równin¹ u podnó¿a Tatr czy Czarny Staw). Szczegó³owe dane o kolekcji Primmel-Buffetaud wraz z opisami obrazów znaleŸæ mo¿na w katalogu monograficznej wystawy W³adys³awa Œlewiñskiego w 1983 roku. Wed³ug prof. W. Jaworskiej, autorki cytowanego ni¿ej katalogu, obraz przedstawia prawdopodobnie widok .. znad Laity, rzeki w Bretanii, a w³aœciwie estuarium spotykaj¹cych siê w Quimperlé rzek Ellé i Isole w ich wspólnym dolnym biegu do Atlantyku. Powsta³ zapewne ju¿ po powrocie Œlewiñskiego do Francji w 1910.

Obraz opisany i reprodukowany w: - W³adys³aw Œlewiñski 1854-1918. Wystawa monograficzna. Katalog oprac. W³adys³awa Jaworska, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1983, s. 113, nr kat. 260, il. 234.

11 LEON WYCZÓ£KOWSKI (Huta Miastkowska k. Siedlec 1852 - Warszawa 1936)

KWITN¥CE JAB£ONIE, 1933 autolitografia, technika prószona, papier 50 x 58 cm (brzegi obciête) 3 000 z³

estymacja: 5 000 - 10 000

Bibliografia: - D. Muszanka, Litografia Leona Wyczó³kowskiego, Zak³ad Narodowy im. Ossoliñskich, Wroc³aw - Kraków 1958, s. 57, 65, 84, il. 40; - M. Twarowska, Leon Wyczó³kowski, Oficyna Wydawnicza Auriga, Warszawa 1962, s. 47, nr il. 129 (nlb), il. 129. nlb.

Wiêcej - www.agraart.pl

12 LEON WYCZÓ£KOWSKI (Huta Miastkowska k. Siedlec 1852 - Warszawa 1936)

ANEMONY, 1924 akwarela, pastel, papier, 46,2 x 63 cm (w œwietle passe-partout) sygn. p.d.: Pn M. T [..]kowej | l Wyczó³ | 1924 Na odwr. nalepka poœmiertnej wystawy Wyczó³kowskiego w TPSP w Krakowie w roku 1937 (druk, maszynopis, stempel): Towarzystwo Przyjació³ Sztuk Piêknych w Krakowie | r. 1937 Nr 1025/301/ | Autor Leon Wyczó³kowski | Adres W³asnoœæ p.Tureczkowej | Dzie³o Anemony | Wykonanie akwarela cena. -. Na nalepce stempel: WYSTAWA POŒMIERTNA | L. WYCZÓ£KOWSKIEGO 45 000 z³

estymacja: 50 000 - 60 000

Jak wskazuje przytoczony wy¿ej zapis na nalepce wystawowej, obraz by³ w³asnoœci¹ Marii Tureczkowej, a w³aœciwie Freege-Turetschkowej, z rodziny za³o¿yciela znanej krakowskiej firmy ogrodniczej i ogrodu przy ul. Lubicz. W latach miêdzywojennych Maria Turetschkowa by³a wspó³w³aœcicielk¹ tej firmy. Obraz opisany w katalogu: - Leon Wyczó³kowski. Wystawa poœmiertna, czerwiec-lipiec 1937, Towarzystwo Przyjació³ Sztuk Piêknych w Krakowie, s. 30, nr kat. 301 (ze zbiorów p. Marii Tureczkowej).

13 W£ADYS£AW PODKOWIÑSKI (Warszawa 1866 - Warszawa 1895)

PRZY STUDNI, 1889 akwarela, gwasz, papier naklejony na tekturê 18,6 x 12,2 cm (w œwietle passe-partout) sygn. l.d.: PODKOW. | 1889. Na odwrocie oprawy: 1. nalepka wystawowa (druk, stempel, atrament) o treœci: TOWARZYSTWO PRZYJACIÓ£ SZTUK PIÊKNYCH W KRAKOWIE | Nr 294 | Autor Podkowiñski W³adys³aw | Dzie³o p.t. Przy studni | Rodzaj Akwarela Cena W. Prywatna 2. obok odrêczny napis rêk¹ Feliksa Jasieñskiego o treœci: Obraz jest autentyczn¹ prac¹ | W³. Podkowiñskiego i pochodzi | z Muzeum Narodowego | mojego imienia (Depozyty) | Kraków 15/4 1921 r | Feliks Jasieñski 3. nad nalepk¹ póŸniejszy napis odrêczny: W³. Podkowiñski. Akwarela „Przy studni“ rok 1889 | - Okres Paryski 4. ponadto na oprawie stemple: MAJ 1937 r. oraz trójk¹t wpisany w ko³o, a tak¿e „architektoniczny“ rysunek barwnym tuszem

18 000 z³

estymacja: 20 000 - 30 000

Proweniencja: Zbiory Feliksa Jasieñskiego, ps. Manggha (1861-1929), wybitnego kolekcjonera i krytyka sztuki.

Akwarela Przy studni - „wyrafinowana w rozwi¹zaniu kompozycyjnym i tonacji barwnej, jest istotnym œwiadectwem eksperymentów warsztatowych Podkowiñskiego z okresu jego pobytu w Pary¿u. Manierycznie wyd³u¿one, monumentalne sylwetki /.../, a tak¿e stonowana, matowa gama barwna, pozwalaj¹ domniemywaæ, ¿e artysta w Pary¿u odkry³ i pozna³ symboliczne malarstwo Pierre’a Puivis’a de Chavannes’a. Praca ta jest tym cenniejsza, ¿e zachowa³o siê niewiele ‘paryskich’ dzie³ artysty. Jej kompozycja i forma poszerzaj¹ nasz¹ wiedzê o zainteresowaniach Podkowiñskiego i kierunkach rozwoju jego sztuki.“ Powy¿szy cytat przytaczamy za tekstem opinii pani El¿biety Charaziñskiej, autorki katalogu i monograficznej wystawy prac W³adys³awa Podkowiñskiego, która odby³a siê w Muzeum Narodowym w Warszawie w 1990 r. [E. Charaziñska, W³adys³aw Podkowiñski. Katalog wystawy monograficznej, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1990]

14 JAN STANIS£AWSKI (Olszana na Ukrainie 1860 - Kraków 1907)

KOŒCIÓ£ ŒW. MARKA W WENECJI, ok. 1900 autolitografia barwna, papier 14,7 x 15,6 cm sygn. l.d. na kamieniu: J S pod rycin¹ l.d. napis: Lit. Art. A. Pruszyñski Kraków na odwrocie prostok¹tny stempel: ·TOW. ART. POL. | · SZTUKA | KRAKÓW

1 000 z³

estymacja: 1 500 - 2 000

Litografia przedstawia fragment fasady bazyliki œw. Marka w Wenecji. Zamieszczona zosta³a w krakowskim piœmie „¯ycie“ w roku 1900 (R. IV, zeszyt. 1, plansza po s. 28). Jest to jedna z kilku kolorystycznych wersji tej kompozycji. Stanis³awski, eksperymentuj¹c z nowo poznawan¹ technik¹ litografii, swoje prace opracowywa³ najczêœciej w kilku wariantach barwnych, odbijaj¹c je na papierze o ró¿nych, œwiadomie dobieranych odcieniach. Artysta wspó³pracowa³ z za³o¿onym przez Aureliusza Pruszyñskiego w 1873 krakowskim zak³adem Artystycznej Litografii „A. Pruszyñski“ (ul. Pijarska 17). By³o to miejsce, gdzie, korzystaj¹c z ¿yczliwoœci w³aœcicieli, wielu artystów mog³o samodzielnie odbijaæ swe grafiki; sta³y „przytu³ek“ mia³ tu, m.in. Leon Wyczó³kowski. Po œmierci za³o¿yciela, zak³ad prowadzi³ jego najstarszy syn Zenon, wspomagany przez m³odszego Wirgiliusza.

15 JAN MATEJKO (Kraków 1838 - Kraków 1893)

ULICA FLORIAÑSKA W KRAKOWIE Z WIDOKIEM NA KOŒCIÓ£ MARIACKI o³ówek, papier 16 x 9,6 cm sygn. monogramem wi¹zanym p.d.: JM. 4 000 z³

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 5 000 - 8 000

16 LEON WYCZÓ£KOWSKI (Huta Miastkowska k. Siedlec 1852 - Warszawa 1936)

BACA, 1902 czarna kredka, o³ówek, bia³y pastel, tektura 73,7 x 58 cm sygn. p.g.: L Wyczó³ | 1902 Ni¿ej autorska dedykacja: Kochanemu | Rektorowi | na pami¹tkê. Na odwrocie nalepka wystawy poœmiertnej Wyczó³kowskiego w TPSP w Krakowie w 1937 r. (druk, maszynopis, stempel): Towarzystwo Przyjació³ Sztuk Piêknych w Krakowie | r. 1937 Nr 1025/269 | Autor Leon Wyczó³kowski | Adres W³asnoœæ P. Z. Nowotnowej [tekst dot. w³aœcicielki czytelny mimo przekreœlenia czarnym tuszem] | Dzie³o Baca | Wykonanie rys. wêglem cena.Na nalepce stempel: WYSTAWA POŒMIERTNA | L. WYCZÓ£KOWSKIEGO Ponadto inna, zachowana fragmentarycznie nalepka z przekreœlonym, nieczytelnym rêkopiœmiennym napisem i numerem: 43.

25 000 z³

estymacja: 30 000 - 40 000

Adresatem umieszczonej na obrazie dedykacji i pierwszym w³aœcicielem Bacy by³ prof. Tadeusz Browicz (1847-1928) wybitny lekarz, naukowiec, rektor (1894/95) Uniwersytetu Jagielloñskiego. Jego bli¿sza znajomoœæ z artyst¹ zaowocowa³a tak¿e namalowanym pastelami portretem Browicza w stroju rektora (zbiory MNK). W latach póŸniejszych Baca sta³ siê w³asnoœci¹ córki profesora, Zofii Nowotnowej i jako taki pokazywany by³ w roku 1937 na Poœmiertnej Wystawie Wyczó³kowskiego w krakowskim TPSP. Obraz opisany w katalogu: - Leon Wyczó³kowski. Wystawa poœmiertna, czerwiec-lipiec 1937, Towarzystwo Przyjació³ Sztuk Piêknych w Krakowie, s. 28, nr kat. 269 (ze zbiorów p. Zofii Nowotnowej).

17 W£ADYS£AW PODKOWIÑSKI (Warszawa 1866 - Warszawa 1895)

STUDIUM POSTACI M£ODEGO MÊ¯CZYZNY, 1889 akwarela, o³ówek, papier 44,8 x 31,6 cm sygn. l.d.: Podkow- | 1889 r. na odwrocie o³ówkiem dwie kolumny cyfr

10 000 z³

estymacja: 15 000 - 25 000

Akwarelowy portret mê¿czyzny - malowany jeszcze przed wyjazdem Podkowiñskiego do Pary¿a powsta³ zapewne podczas jego pobytu w Posch³ej k. Garwolina, gdzie bawi³ na zaproszenie kolegi, malarza-pejza¿ysty W³adys³awa Goœcimskiego. Do Posch³y artysta przyje¿d¿a³ tak¿e w latach nastêpnych, maluj¹c podobne, portretowe studia wieœniaków i wieœniaczek.

W³adys³aw Podkowiñski - malarz i rysownik, jeden z pierwszych polskich impresjonistów, znany jako autor g³oœnego obrazu Sza³ uniesieñ. Studia artystyczne rozpocz¹³ w warszawskiej Klasie Rysunkowej u Wojciecha Gersona (1882-1885), nastêpnie w roku akademickim 1885/1886 kontynuowa³ je w Akademii petersburskiej u batalisty B. P. Willewaldego. Wróciwszy do Warszawy wynaj¹³ pracowniê wspólnie z zaprzyjaŸnionym Józefem Pankiewiczem. W roku 1889 obaj wyjechali do Pary¿a, gdzie zetknêli siê z malarstwem impresjonistów, co oddzia³a³o na ich póŸniejsz¹ twórczoœæ. Po powrocie do kraju artysta przebywa³ w Warszawie i w wiejskich maj¹tkach przyjació³ malarzy - w Chrzêsnem, w Mokrej Wsi, Posch³ej, a tak¿e w Sobótce w Sandomierskiem. Malowa³ wówczas impresjonistycznie traktowane, czasem o¿ywiane sztafa¿em, pejza¿e, widoki miejskie i portrety. Od roku 1892 tworzy³ tak¿e odmienne w kolorycie i nastroju kompozycje o treœciach symbolicznych i literackich - Taniec szkieletów (1892), Sza³ uniesieñ (1893), Marsz ¿a³obny Chopina (1894). Ponadto, pocz¹wszy od roku 1884, artysta przez lata wspó³pracowa³ jako rysownik z warszawskimi czasopismami „Wêdrowcem“ i „Tygodnikiem Ilustrowanym“.

18 ADAM SETKOWICZ

19 WOJCIECH KOSSAK

(Kraków 1876 - Kraków 1945)

(Pary¿ 1856 - Kraków 1942)

KOZAK I DZIEWCZYNA PRZY STUDNI

HUZAR WIELKIEJ ARMII, 1896

akwarela, o³ówek, papier 23,3 x 31,5 cm sygn. l.d.: A. Setkowicz

akwarela, gwasz, tusz lawowany, papier 30,5 x 23 cm sygn. p.d.: WKossak 96 (inicja³y wi¹zane)

2 000 z³

estymacja: 3 000 - 6 000

Popularny, przejêty ze starej kresowej piosenki motyw Kozaka i dziewczyny przy studni, pojawia³ siê niejednokrotnie w obrazach wielu polskich malarzy, by wspomnieæ chocia¿by twórczoœæ Juliusza Kossaka czy Józefa Brandta. W prezentowanej tu akwareli, nawi¹za³ doñ tak¿e Setkowicz. Kozak konie napawa³, Dziuba wodê bra³a, Kozak sobie zaœpiewa³, Dziuba zap³aka³a...

10 000 z³

estymacja: 15 000 - 25 000

Akwarela pochodzi ze zbiorów Zdzis³awa Prêgowskiego (1912-1998), lwowianina, architekta i œpiewaka, ¿o³nierza Wojska Polskiego i Polskich si³ Zbrojnych na Zachodzie, dzia³acza polonijnego osiad³ego po wojnie w Szwajcarii.

Wiêcej - www.agraart.pl

20 MAKSYMILIAN GIERYMSKI (Warszawa 1846 - Bad Reichenhall w Bawarii 1874)

POWRÓT BEZ PANA [POWRÓT S£UGI BEZ PANA], 1868 olej, p³ótno, 59 x 88,5 cm; sygn. p.d.: M. Gierymski 68 Na odwrocie p³ótna p.g. owalny stempel: Malerleinwand-Fabrik | von | A. Schutzmann | in | MÜNCHEN. Ponadto karta z orzeczeniem dra Kazimierza Buczkowskiego, zaprzysiê¿onego bieg³ego s¹dowego, potwierdzaj¹cym autorstwo Maksymiliana Gierymskiego (opinia wydana w Krakowie, 12 lipca 1950 r.; maszynopis opatrzony imiennymi stemplami). 850 000 z³

estymacja: 1 000 000 - 1 500 000

Z prawdziw¹ przyjemnoœci¹ i satysfakcj¹, przedstawiamy Powrót bez pana Maksymiliana Gierymskiego, wa¿ne, przemyœlane w ka¿dym szczególe dzie³o o wysokiej wartoœci artystycznej i równoczeœnie jeden z najwczeœniejszych obrazów artysty o polskiej tematyce patriotycznej, tak znacz¹cej dla ca³ej jego twórczoœci. Po latach niemal wy³¹cznie „ksi¹¿kowej obecnoœci“, przy rzadkich i krótkich pokazach na wystawach (1868, 1974, 2014, 2015/16), nale¿a³oby mu siê miejsce w muzealnej Galerii Malarstwa Polskiego, gdzie móg³by byæ stale dostêpny szerokiej publicznoœci.

Obraz jest poruszaj¹c¹ opowieœci¹ o wiernym Kozaku, powracaj¹cym samotnie do dworu pana z ¿a³obn¹ wieœci¹ o jego ¿o³nierskiej œmierci. Kozak, oddany s³uga i towarzysz wojennej niedoli szlachcica, odprowadza jego konia i oddaje zrozpaczonej rodzinie szablê poleg³ego. Scena ta osadzona jest w realiach kresów Rzeczypospolitej, ze starym dworkiem o ganku poroœniêtym dzikim winem, malwami, wysokimi drzewami i biegn¹c¹ w g³¹b, zryt¹ koleinami drog¹. Dramaturgiê kompozycji podkreœla œwiat³o, skupiaj¹ce siê na postaciach owdowia³ej ¿ony, osieroconych dzieci i przera¿onych s³ug. W cieniu zostaje z³owró¿bny pos³aniec i kary, bezpañski ju¿ koñ. Swoboda w operowaniu œrodkami warsztatowymi, podporz¹dkowanymi naczelnej idei obrazu i buduj¹cymi jego nastrój, nadaje temu dzie³u wysokie wartoœci artystyczne. Powrót bez pana by³ jednym z pierwszych obrazów, które Maksymilian Gierymski namalowa³ ju¿ w Monachium. Przyjecha³ tam w po³owie 1867, w lipcu rozpocz¹³ studia w Akademii Sztuk Piêknych, a od grudnia tak¿e w prywatnej szkole batalisty Franza Adama (1815-1886), za rad¹ którego skróci³ zreszt¹ niebawem naukê w Akademii. W³aœnie w pracowni Adama, z koñcem 1867 roku, rozpocz¹³ pracê nad Powrotem bez pana. Pisa³ o tym w listach do rodziców: na stalugach, [obraz] który na krakowsk¹ wystawê sztyfujê, na pó³ ju¿ skoñczony; malujê go u Adama, a wiêc trochê pod jego kierunkiem (7 I 1868; patrz bibliografia: Maksymilian i Aleksander Gierymscy, Listy i notatki..., 1979). I w parê dni póŸniej: Podczas œwi¹t, kiedy studia w Akademii na 2 tygodnie zawieszone s¹ zwykle, rozpocz¹³em malowaæ obrazek pod okiem Adama, bo w jego atelier (22 I 1868).

A w póŸniejszym liœcie do innego adresata nadmienia³ tak¿e: - Ja teraz czêœci¹ w Akademii, czêœci¹ w szkole Adama pracujê, ju¿ to dlatego, by przy studiach ci¹g³ych uczyæ siê zarazem tego, jak obrazy do kupy sklejaæ wypada, a to te¿ osobnych studiów, a raczej wielkiej praktyki wymaga. Mo¿na rysowaæ doskonale, mieæ pyszny koloryt w studiach, a przecie¿ z obrazu nie móc siê wywi¹zaæ. (28 V 1868). I choæ chodzi³o ju¿ wtedy o inne prace, to problem i metoda zosta³y te same. Zwyczajn¹ bowiem praktyk¹ malarzy Maks Gierymski, przed przyst¹pieniem do malowania robi³ przygotowawcze studia i szkice poszczególnych fragmentów i postaci do zamierzonej, finalnej kompozycji. Na pewno by³o ich wiêcej; ale dziœ znamy tylko trzy rysunki - studium g³owy Kozaka i dwa studia postaci kobiecych (Album rysunków i szkiców; MNW). Wykorzysta³ je po mistrzowsku.

Tu¿ po ukoñczeniu pracy, Gierymski pokaza³ obraz na wystawie w monachijskim Kunstvereinie (Münchener Kunstverein), a w marcu 1868, zgodnie z wyra¿on¹ w listach zapowiedzi¹, wys³a³ Powrót

bez pana do Krakowa, na wystawê Towarzystwa Przyjació³ Sztuk Piêknych. Obraz spotka³ siê z bardzo dobrym przyjêciem i nadzwyczaj pozytywnymi ocenami recenzentów.

Znany literat i wymagaj¹cy krytyk, Lucjan Siemieñski napisa³ nawet, ¿e: Najznakomitszym na teraŸniejszej wystawie utworem w rodzaju potocznym jest niezawodnie obrazek p. Maksymiliana Gierymskiego. [...] Scena ta jakby wziêta z której piosenki gminnej, z dumki ukraiñskiej... Jeszcze bardziej entuzjastycznie wyra¿a³ siê o obrazie Micha³ Ba³ucki, dostrzegaj¹c w nim ponadto odniesienia i duchowe pokrewieñstwo z dzie³ami Artura Grottgera. Daj¹c opis i treœciow¹ interpretacjê obrazu, recenzent podkreœla³ g³êbokoœæ uczucia i dok³adne oddanie myœli w najdrobniejszym szczególe [..] a wszystko to wyra¿one nadzwyczaj prosto i piêknie; artysta nie sili³ siê na efekta... Zauwa¿one ju¿ przez Ba³uckiego, a przez póŸniejszych autorów podkreœlane wielokrotnie, odniesienia Gierymskiego do - gor¹co przezeñ podziwianej - sztuki Artura Grottgera widoczne s¹ tak w kompozycji i scenerii, jak i w postaciach bohaterów obrazu, a zw³aszcza w ujêciu sylwetek kobiecych. Ale g³ówne znaczenie ma tu œwiat³o i szczególny, elegijny nastrój przepe³niaj¹cy ca³¹ scenê. Obraz ma te¿ wyraŸne konotacje literackie. Gierymski siêgn¹³ tu do narodowej, polskiej tradycji, rodzimej poezji, wabi¹cych egzotyk¹ pamiêtników i opowieœci sarmackich oraz popularnej ludowej i ¿o³nierskiej piosenki o - bliskich ka¿demu Polakowi - treœciach patriotycznych.

Podobne inspiracje utworami Mickiewicza, S³owackiego, Zaleskiego, Pola czy ks. Kitowicza, charakterystyczne dla tego, wczesnego okresu twórczoœci artysty, odnaleŸæ mo¿na i w innych jego obrazach - w Powrocie Pana Tadeusza, 1869; Scenie z Guœlarzem z „Dziadów“, 1868/69; Pojedynku Tar³y z Poniatowskim, 1869. Nied³ugo póŸniej Maksymilian Gierymski zarzuci³ ten typ emocjonalnej, literackiej narracji, tworz¹c w³asn¹ wizjê tak sceny rodzajowo-historycznej, jak i polskiego pejza¿u (Patrol powstañczy, Alarm w obozie powstañczym; oba 1872/1873).

Wystawy, na których pokazywany by³ Powrót bez pana: - Monachium, Kunstverein 1868; - Kraków, Towarzystwo Przyjació³ Sztuk Piêknych 1868; - Warszawa, Muzeum Narodowe 1974; - Kraków, Muzeum Narodowe 2014; - Wroc³aw, Muzeum Narodowe 2014-2016

Obraz posiada bogat¹ bibliografiê, któr¹ podajemy w wyborze: - „Kurier Warszawski“ 1868, nr 70 z dn. 28 III 1868, s. 4; - [L. Siemieñski], Wystawa obrazów TPSP w Krakowie, „Czas“ 1878, nr 117, 21 V 1868, s. 1; - M. B. [M. Ba³ucki], Wystawa Sztuk Piêknych w Krakowie, „Tygodnik Ilustrowany“ 1868, I pó³rocze, nr 24, z dn. 13 VI 1868, s. 288; - M. B. [M. Ba³ucki], Wystawa Sztuk Piêknych w Krakowie, „K³osy“ 1869, I pó³rocze, nr 202 z dn. 13 V 1869, s. 64;

- Maksymilian i Aleksander Gierymscy, Listy i notatki. Zebra³, u³o¿y³ i wstêpem opatrzy³ J. Starzyñski. Teksty do druku i komentarze oprac. H. Stêpieñ, Wroc³aw 1979, s. 22, 23, 384, 385, 392; il. 39; - Maksymilian Gierymski 1846-1874. Malarstwo i rysunek. Wystawa monograficzna zorganizowana w setn¹ rocznicê œmierci artysty, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1974, s. 11, 21, 59, nr kat. 11, il. 8; - M. Mas³owski, Maksymilian Gierymski i jego czasy, Warszawa 1976, wyd. II, s. 178, 185-187, il. na s. 179;

- Allgemeine Deutsche Biografie, T. 9, Leipzig 1879, s, 151; - E. Swieykowski, Pamiêtnik Towarzystwa Przyjació³ Sztuk Piêknych w Krakowie 1854-1904, Kraków 1905, s. 46; - B. £aszczyñski, Uzupe³nienia; Gierymski Maksymilian, [w:] E. Swieykowski, Pamiêtnik Towarzystwa Przyjació³ Sztuk Piêknych w Krakowie 1854-1904, Kraków 1905, s. 587; - A. Sygietyñski, Maksymilian Gierymski, Lwów 1906, s. 26; - W. Husarski, M. i A. Gierymscy, „Tygodnik Ilustrowany“ 1933, I pó³rocze, nr 20 z dn. 14 V 1933, s. 385; - J. Bogucki, Gierymscy, Warszawa 1959, s. 56, 58; - H. Stêpieñ, Wczesne pejza¿e Maksymiliana Gierymskiego, Rocznik Muzeum Œwiêtokrzyskiego, t. 7, 1971, s. 366, 367, 368, il. na s. 367;

- H. Stêpieñ, Maksymilian Gierymski, Ossolineum, Wroc³aw-Warszawa-Kraków-Gdañsk 1979, s. 70-72, 73, 166-167, nr kat. 49, 93 (rysunki); il. barwna po s. 32; nadto il. 46, 47, 48, 49; - H. Stêpieñ, Maksymilian Gierymski. Obraz i s³owo, Warszawa 1983, s. 19, 20, 44; nr kat. 49, il. 49; - E. Micke-Broniarek, Maksymilian Gierymski [w:] E. Charaziñska, E. Micke-Broniarek, A. Tyczyñska, Malarstwo polskie w zbiorach prywatnych. Nieznane dzie³a wybitnych artystów XIX wieku, Dom Aukcyjny „AGRA“, Warszawa 1995, s. 42, il. s. 43; - Maksymilian Gierymski - dzie³a, inspiracje, recepcja [praca zbiorowa; tekst polski i angielski; kurator wystawy, autorka scenariusza, koncepcja merytoryczna katalogu A. Krypczyk] Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków 2014, s. 39, 435, nr kat. I.1.6., il. na s. 310, 311, 435.

21 W£ADYS£AW CHMIELIÑSKI

22 STANIS£AW FABIJAÑSKI

(Warszawa 1911 – Warszawa 1979)

(Pary¿ 1865 - Kraków 1947)

KRAKOWSKIE PRZEDMIEŒCIE OD STRONY PLACU ZAMKOWEGO

ZIMOWY WIDOK KATEDRY NA WAWELU Z KAPLIC¥ ZYGMUNTOWSK¥, 1923

akwarela, o³ówek, papier, 33,8 x 47,7 cm (w œwietle passe-partout) sygn. p.d.: W³ Chmieliñski

akwarela, karton, 64,5 x 44 cm (w œwietle ramy) sygn. l.d.: St. Fabijañski 1923

2 000 z³

5 000 z³

estymacja: 4 000 - 6 000

Widok sprzed roku 1939; po lewej przed dzwonnic¹ i koœcio³em œw. Anny widaæ - nieistniej¹c¹ ju¿ - osiemnastowieczn¹ kamienicê Camponiego, zniszczon¹ w 1944, a póŸniej rozebran¹ ca³kowicie w zwi¹zku z budow¹ trasy W-Z.

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 6 000 - 10 000

23 JAN MATEJKO (Kraków 1838 - Kraków 1893)

Rysunek dwustronny awers: PORTRET KARDYNA£A JANA ALEKSANDRA LIPSKIEGO, przed / lub 1860 rysunek do Ubiorów w Polsce

rewers: WNÊTRZE KATEDRY NA WAWELU ZE STALLAMI I KONFESJ¥ NAD GROBEM ŒW. STANIS£AWA (widok od strony prezbiterium)

o³ówek, papier, 15,7 x 8,7 cm sygn. monogramem wi¹zanym p.d.: JM. U góry autorskie notatki odnosz¹ce siê do barw poszczególnych czêœci stroju portretowanego: - przeŸroczyste [ko³nierzyk-koloratka]| niebiesk[.] wstêga [wstêga Orderu Or³a Bia³ego] | czer. axsamit [mucet]

o³ówek, papier, 15,7 x 8,7 cm sygn. monogramem wi¹zanym p.d.: JM.

6 000 z³

estymacja: 8 000 - 12 000

Rysunek Portret kardyna³a... przedstawia Jana Aleksandra Lipskiego (1690-1746), kardyna³a, biskupa ³uckiego i krakowskiego oraz ksiêcia siewierskiego. Matejko wykona³ go wed³ug dawnego portretu biskupa, znajduj¹cego siê w kru¿gankach klasztoru oo. franciszkanów w Krakowie. By³ to jeden z wielu rysunków powsta³ych jako szkice do wielopostaciowych kompozycji przygotowanych do albumu litografii Ubiory w Polsce 1200-1795. Materia³y do Ubiorów zbiera³ Matejko przez blisko osiem lat, a wyda³ je w³asnym sumptem w roku 1860 i - powtórnie - w 1875. Album by³ prawdziwym kompendium wiedzy o dawnych strojach noszonych przez ró¿ne stany i warstwy polskiego spo³eczeñstwa: dwór, szlachtê, rycerstwo, duchowieñstwo, magnatów, uczonych, cechy i bractwa oraz ch³opów i ¯ydów. Dzie³o to, prócz karty tytu³owej, zawiera³o 10, u³o¿onych chronologicznie, plansz, na których umieszczonych by³o po 9 rycin przedstawiaj¹cych grupy postaci, odpowiadaj¹ce w/w warstwom spo³ecznym. Postaæ kardyna³a i biskupa Jana Aleksandra Lipskiego umieœci³ Matejko w grupie Duchowieñstwa, na planszy dziesi¹tej, obejmuj¹cej ubiory z lata 1697-1795. Dwa egzemplarze Ubiorów w Polsce, w³asnorêcznie pokolorowane akwarel¹, Matejko podarowa³ krakowskiej Bibliotece Jagielloñskiej i lwowskiemu Ossolineum. Wedle opinii prof. Stanis³awa Tarnowskiego Ubiory w Polsce „s¹ niewyczerpan¹ kopalni¹ materia³ów dla przysz³ych malarzy; s¹ najzupe³niejszym i najgruntowniejszym studium ca³ej jednej strony obyczajowego ¿ycia, a oprócz tego zdumiewaj¹ z dwóch powodów. Pierwszy: sk¹d, jakim sposobem ten cz³owiek tak m³ody móg³ dokonaæ tej pracy z tak¹ g³êbok¹ nauk¹? A drugi: to, ¿e oprócz ubiorów s¹ tam i ludzie. To nie obojêtne figurki z dziennika mód - to typy, to ludzie, z których ka¿dy ma swoj¹ fizjonomiê, swoje ¿ycie i ka¿dy wyraŸnie do swego wieku nale¿y“. (S. Tarnowski, Jan Matejko, Kraków 1897, s. 53-54). Wiêcej - www.agraart.pl

24 JEAN LAMBERT-RUCKI

25 JAN STYKA wg Filippina Lippiego

(Kraków 1888 – Pary¿ 1967)

(Lwów 1858 - Rzym 1925)

KRUCYFIKS

AUTOPORTRET MALARZA FILIPPINA LIPPIEGO, przed / lub 1891

br¹z patynowany, drewno 33 x 25,5 cm sygn. na boku figury po lewej: Lambert Rucki

3 500 z³

olej, deska, 48,9 x 28,5 cm na odwrocie rêkopiœmienna autorska dedykacja z podpisem artysty: Kochanemu przyjacielowi domu | w dniu urodzin | ofiarowujê sw¹ pracê | Jan Styka | 23.4.1891

estymacja: 4 000 - 5 000 7 000 z³

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 10 000 - 15 000

Filippino Lippi (1457-1504), w³oski malarz epoki quattrocenta, syn malarza Fra Filippa Lippi (1406-1469), uczeñ Sandra Botticellego, czynny g³ównie we Florencji, Rzymie, Scopeto, Prato i Pavii. Jego Autoportret - bêd¹cy pierwowzorem prezentowanej tu pracy Jana Styki - znajduje w zbiorach Galerii Uffizi we Florencji.

26 KARL THEODOR WAGNER

27 EDUARD AUGUST HILDEBRANDT

(Wiedeñ 1856 - Perchtoldsdorf 1921)

(Gdañsk 1818 - Berlin 1868)

NAD KANA£EM W HOLANDII

STATEK W NIEBEZPIECZEÑSTWIE, 1839

olej, p³ótno, 69 x 55 cm sygn. l.d.: K. WAGNER

olej, p³ótno, 42 x 62 cm sygn. l.d.: E. Hildebrandt fc. 1839

6 000 z³ Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 8 000 - 12 000

5 000 z³ Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 7 000 - 10 000

28 VITTORIO CAPESSIERO

29 JOHANNES HERMAN BRANDT

(1836 - 1891)

(Kopenhaga 1850 - Frederiksberg / dzielnica Kopenhagi 1926)

ZNAD ZATOKI NEAPOLITAÑSKIEJ

SKA£Y NADBRZE¯NE, 1891

olej, deska fazowana, 31 x 16,2 cm sygn. p.d.: V. Capessiero na odwrocie nalepka 82 aukcji krakowskiej Desy (nr kat. 43)

olej, p³ótno 92,5 x 132,5 cm sygn. l.d.: J. H. Brandt | 1891

2 000 z³

5 000 z³

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 3 000 - 5 000

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 6 000 - 8 000

30 ROMAN BRATKOWSKI (Lwów 1869 - Wieliczka 1954)

MORZE, 1905 olej, p³ótno, 42,7 x 64 cm sygn. p.d.: R. Bratkowski | San Remo 1905 3 000 z³ Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 5 000 - 10 000

31 W£ADYS£AW WANKIE (Warszawa 1860 - Warszawa 1925)

NA PLA¯Y W BRETANII, lata 80. XIX w. olej, p³ótno, 44 x 76,5 cm sygn. p.d.: W³adys³aw Wankie 30 000 z³ Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 40 000 - 50 000

32 WIKTOR KORECKI (Kamieniec Podolski 1890 - Komorów k. Warszawy 1980)

STARY M£YN, 1939 olej, p³ótno, 25 x 40,2 cm sygn. p.d.: WIKTOR KORECKI | 1939 3 000 z³ Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 4 000 - 6 000

33 WLASTIMIL HOFMAN (Praga 1881 - Szklarska Porêba 1970)

ZAMYŒLENIE, 1924 olej, p³ótno, 21,5 x 38,5 cm sygn. p.d.: Wlastimil Hofman | 1924 15 000 z³ Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 18 000 - 25 000

34 ALFONS KARPIÑSKI

35 WLASTIMIL HOFMAN

(Rozwadów, dziœ dzielnica Stalowej Woli 1875 - Kraków 1961)

(Praga 1881 - Szklarska Porêba 1970)

RÓ¯E ¯Ó£TE

ZABAWA Z PIESKIEM, 1921

olej, tektura, 35 x 50 cm sygn. p.d.: A. Karpiñski na odwr. napisy: - granatow¹ kredk¹: Ró¿e ¿ó³te | mal. | A. Karpiñski | Kraków; - czerwon¹ kredk¹: „Ró¿e ¿ó³te“

olej, p³ótno, 38 x 40,5 cm sygn. l.d.: Wlastimil Hofman 1921

5 000 z³

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 8 000 - 12 000

estymacja: 18 000 - 25 000

36 JACEK MALCZEWSKI (Radom 1854 - Kraków 1929)

AUTOPORTRET Z THANATOSEM, 1916 olej, tektura, 69 x 42,5 cm sygn. l.d.: 1916 J Malczewski Na odwr. nalepka (druk, atrament) o treœci: SALON SPRZEDA¯Y DZIE£ SZTUKI PRZY T.P.S.P. W KRAKOWIE | plac Szczepañski 4. - Telefon Nr. 8. | Autor: Malczewski Jacek | Adres - | Dzie³o p.t.: „Autoportret“ | Rodzaj olejny cena: Na nalepce odbity numer: 0362

350 000 z³

estymacja: 400 000 - 450 000

W za³¹czeniu dwie ekspertyzy: - 1. ekspertyza autorstwa prof. dra hab. Dariusza Markowskiego (z dn. 16 II 2016) bêd¹ca obszern¹, popart¹ badaniami analiz¹ konserwatorsk¹ obrazu;

- 2. ekspertyza Zofii Katarzyny Posiada³y, znawczyni oevre Malczewskiego, autorki licznych wystaw, publikacji i albumów prezentuj¹cych jego twórczoœæ (z dn. 30 VIII 2016).

Obraz „wpisuje siê w d³ugi, ci¹gn¹cy siê przez lata /../ cykl wizerunków w³asnych, autoportretów, w których artysta wiernie odtwarza³ swoje rysy zewnêtrzne, nie próbuj¹c prawie nigdy zdradzaæ prze¿yæ. Jego twarz pozostawa³a na ogó³ zamkniêta, niedostêpna a œwiat wewnêtrzny o wielkim bogactwie uczuæ sugerowa³y towarzysz¹ce mu postacie b¹dŸ rekwizyty. W tym obrazie jest to postaæ Thanatos, wyobra¿enie Œmierci. Wed³ug greckiego mitu Thanatos, syn Nocy, by³ bliŸniaczym bratem Hypnosa, boga Snu. Mit wskazywa³ na podobieñstwo miêdzy Snem i Œmierci¹ jako stanami wyzwalaj¹cymi duszê i uwalniaj¹cymi od cielesnoœci.“ Ale pojawiaj¹ca siê w wielu obrazach Malczewskiego postaæ Thanatos - przeciwnie ni¿ w greckim micie przybiera zawsze bujn¹ i dorodn¹ postaæ kobiec¹, przekazuj¹c „drêcz¹ce twórcê napiêcie pomiêdzy tym, co biologiczne, a tym, co przemijaj¹ce“ (K. Wyka, Thanatos i Polska, Kraków 1971, s, 47). A wiêc - Eros i Thanatos - motywy i w¹tki wci¹¿ obecne w twórczoœci artysty. (wed³ug tekstu ekspertyzy p. Zofii Katarzyny Posiada³y)

37 FERDYNAND RUSZCZYC (Bohdanów 1870 - Bohdanów 1936)

OGRÓD W ŒNIEGU, 1894 olej, cienkie p³ótno naklejone na tekturê 30,5 x 43 cm napis l.d.: 106 na odwrocie odrêczne napisy kredkami: - niebiesk¹: Bohdanów Wileñszczyzna | F Ruszczyc | Z. 106; - czerwon¹: 1601; - brunatn¹: I/9. Nalepka wystawy poœmiertnej F. Ruszczyca w TPSP w Krakowie w roku 1937 (druk, maszynopis, stempel): Towarzystwo Przyjació³ Sztuk Piêknych w Krakowie | r. 1937 Nr 2151/109 | Autor Ferdynand Ruszczyc | Adres Wystawa poœmiertna | Dzie³o Ogród w œniegu | Wykonanie olej cena. -. Na nalepce stempel: WYSTAWA POŒMIERTNA | FERDYNANDA RUSZCZYCA Ponadto nalepka wystawy monograficznej w roku 2002 - Kraków, Toruñ, Warszawa, Wilno.

35 000 z³

estymacja: 40 000 - 55 000

Bibliografia dotycz¹ca obrazu: - Katalog wystawy poœmiertnej prac malarskich i rysunkowych Ferdynanda Ruszczyca, Wilno paŸdziernik 1937, s. 27, nr kat. 106 [w³asnoœæ rodziny artysty]; - Ferdynand Ruszczyc 1870-1936, Przewodnik 127, TZSP Warszawa, listopad - grudzieñ 1937, s. 106, nr kat. 106 [w³. rodziny artysty]; - Ferdynand Ruszczyc 1870-1936. Katalog wystawy poœmiertnej, TPSP w Krakowie, grudzieñ 1937 - styczeñ 1938, s. 27, nr kat. 109 [w³asnoœæ rodziny artysty];

- Ferdynand Ruszczyc 1870-1936. Katalog [red. J. Ruszczycówna], Muzeum Narodowe w Warszawie 1964, s. 42, nr kat. I. 9 [Ogród w œniegu; w³asnoœæ rodziny artysty]; - Ferdynand Ruszczyc 1870-1936. ¯ycie i dzie³o [S. KrzysztofowiczKozakowska, A. Kroplewska-Gajewska], Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków 2002, s. 77, nr kat. 2.

38 ALFRED WIERUSZ-KOWALSKI (Suwa³ki 1849 - Monachium 1915)

POLOWANIE Z CHARTAMI NA ZAJ¥CE, lata 80. XIX w. olej, deska (parkiet), 30,9 x 35,4 cm sygn. p.d.: A. Wierusz Kowalski Na odwr. ma³a nalepka z wpisanym atramentem numerem: 14036. Ponadto napis kredk¹: 53.

200 000 z³

estymacja: 250 000 - 350 000

Proweniencja: Pierwotnie oraz by³ w³asnoœci¹ Clarence’a Johna Cudahy (18871943), amerykañskiego polityka i dyplomaty, w latach 1933-1937 ambasadora Stanów Zjednoczonych w Polsce. Nastêpnie znajdowa³ siê w kolekcji prywatnej w USA.

Wierusz-Kowalski, sam bêd¹c zapalonym myœliwym, namalowa³ wiele obrazów ze scenami z ró¿nych polowañ. Z wielkim znawstwem malowa³ te¿ polowania z chartami na zaj¹ce czy lisa. Maj¹ce d³ug¹ tradycjê, by wspomnieæ chocia¿by Pana Tadeusza, ³owy z chartami by³y sztuk¹ sam¹ w sobie: myœliwy towarzyszy³ psom konno i w odpowiednim momencie spuszcza³ je ze smyczy, by mog³y dogoniæ zwierzynê. Charty musia³y byæ doskonale u³o¿one i zgrane, a sam myœliwy musia³ byæ znakomitym jeŸdŸcem i mieæ dobrego konia, by sprostaæ im w gonitwie po bezdro¿ach. W obrazie Polowanie z chartami na zaj¹ce Wierusz-Kowalski przedstawi³ chwilê, gdy myœliwi wstrzymali konie i przystanêli w oœnie¿onym polu, wypatruj¹c zapewne kolejnych zajêcy, za którymi mo¿na bêdzie poszczuæ, trzymane jeszcze na smyczy charty. Jeden, uszczuty ju¿ zaj¹c, zwisa przy siodle pierwszoplanowego jeŸdŸca. Rozleg³y pejza¿ przepe³nia przyæmione œwiat³o zimowego s³oñca, a - dziêki maestrii malarza - w powietrzu domyœlamy siê wilgoci. O polowaniach z chartami na stronie: http://www.celerrimus.topcharty.net/charty_pl/c_historia.htm

Alfred Wierusz-Kowalski, jeden z najwybitniejszych polskich malarzy tzw. szko³y monachijskiej by³, obok Józefa Brandta i W³adys³awa Czachórskiego, tak¿e najpopularniejszym z polskich artystów osiad³ych i stale dzia³aj¹cych w Monachium. Zamieszka³ tam w roku 1873, ju¿ po studiach w Warszawie i w DreŸnie. Przez rok uczy³ siê jeszcze w monachijskiej Akademii Sztuk Piêknych pod kierunkiem Alexandra Wagnera, a nastêpnie przeniós³ siê do prywatnej pracowni Brandta. Uznanie krytyki i publicznoœci zdoby³ wczeœnie; jego obrazy, odznaczane medalami na wystawach by³y rozchwytywane przez kolekcjonerów i niemieckich handlarzy. W roku 1890 zosta³ honorowym profesorem Akademii monachijskiej. Malowa³ sceny rodzajowe i rodzajowo-historyczne z motywami jeŸdŸców, rycerzy, myœliwych, koni, wilków i œniegów. Po podró¿y do Afryki w roku 1903 podejmowa³ te¿ tematy orientalne. W polskich zbiorach muzealnych znalaz³o siê stosunkowo niewiele prac artysty - jego obrazy sprzedawane g³ównie na rynku niemieckim w wiêkszej liczbie trafia³y do kolekcji prywatnych, g³ównie w Niemczech i Stanach Zjednoczonych. Obecnie czêsto pojawiaj¹ siê i na polskim rynku sztuki, zawsze budz¹c zainteresowanie kolekcjonerów.

39 FERDYNAND RUSZCZYC (Bohdanów 1870 - Bohdanów 1936)

M£YN, 1897 wêgiel, p³ótno, 42 x 36,5 cm na odwrocie odrêczne napisy kredkami, tuszem, atramentem: - Bohd. Wil. | F Ruszczyc | Z. 113; - 1600 | 116 Kraków; - Kraków 116; - 40; - I/9. Nalepka wystawy monograficznej w roku 2002 - Kraków, Toruñ, Warszawa, Wilno. 20 000 z³

estymacja: 25 000 - 35 000

Motyw oœnie¿onego m³yna w zaœcianku Doukszewicze k. Bohdanowa zajmowa³ Ruszczyca ju¿ od stycznia 1897 roku. Wówczas to wykona³ pierwsze szkice rysunkowe i zacz¹³ malowaæ du¿y obraz, który w lutym 1898 pokaza³ na „Wystawie Wiosennej“ w petersburskiej Akademii, gdzie zosta³ zakupiony przez moskiewskiego kolekcjonera Sawwê T. Morozowa (losy tego p³ótna nie s¹ znane). W Dzienniku pisa³ wówczas wiele o swoich w¹tpliwoœciach, wahaniach i rozterkach przy pracy nad M³ynem (patrz ni¿ej: J. Ruszczycówna [w:] Pamiêtnik wystawy... s. 29-32). Z tego czasu zachowa³y siê rysunki, a tak¿e kilka mniejszych p³ócien przedstawiaj¹cych stary m³yn w ró¿nym oœwietleniu (M³yn o zachodzie, M³yn w œniegu, M³yn zim¹). Prezentowane tu studium ³¹czy siê z obrazem M³yn zim¹ (fot. obok), przedstawiaj¹cym widok m³yna w szary dzieñ a nie - jak w pozosta³ych ujêciach - w czerwonawym blasku zachodu. Warto nadmieniæ, ¿e do tematu oœnie¿onego m³yna Ruszczyc powraca³ tak¿e i póŸniej, ale by³y to ju¿ rozwi¹zania ca³kowicie odrêbne.

Obraz opisany i reprodukowany: - Katalog wystawy poœmiertnej prac malarskich i rysunkowych Ferdynanda Ruszczyca, Wilno paŸdziernik 1937, s. 27, nr kat. 113 [M³yn; w³asnoœæ rodziny artysty]; - Ferdynand Ruszczyc 1870-1936, Przewodnik 127, TZSP Warszawa listopad - grudzieñ 1937, s. 37, nr kat. 113 [M³yn; w³asnoœæ rodziny artysty]; - Ferdynand Ruszczyc 1870-1936. Katalog wystawy poœmiertnej, TPSP w Krakowie, grudzieñ 1937 - styczeñ 1938, s. 24, nr kat. 116 [w³asnoœæ rodziny artysty]; - Ferdynand Ruszczyc. ¯ycie i dzie³o. Ksiêga zbiorowa, Wilno 1939, s. 242, il.; - Ferdynand Ruszczyc 1870-1936. Katalog. [red. J. Ruszczycówna], Muzeum Narodowe w Warszawie 1964, s. 42, nr kat. I. 66 [M³yn; w³asnoœæ rodziny artysty];

- J. Ruszczycówna, •ród³a twórczoœci artysty [w:] Ferdynand Ruszczyc 1870-1936, Pamiêtnik wystawy [red. J. Ruszczycówna], Narodowe w Warszawie, Warszawa 1966, s. 29-32 [o pracy nad M³ynem], il. 21. - J. Ruszczycówna, Ferdynand Ruszczyc (1870-1936). Krajobrazy i wnêtrza, Katalog wystawy, Muzeum Okrêgowe w Bia³ej Podlaskiej 1881, s. 8, nr kat. 13; - Ferdynand Ruszczyc 1870-1936. Malarz i rysownik, Muzeum Okrêgowe, Lublin 1984, s. 7, poz. 8; - Ferdynand Ruszczyc 1870-1936. ¯ycie i dzie³o, [S. Krzysztofowicz-Kozakowska, A. Kroplewska-Gajewska], Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków 2002, s. 87, nr kat. 32.

40 ALFRED WIERUSZ-KOWALSKI (Suwa³ki 1849 - Monachium 1915)

WILK, ok. 1900 olej, p³ótno 47 x 62 cm sygn. l.d.: A. Wierusz-Kowalski

90 000 z³

estymacja: 120 000 - 180 000

Najs³ynniejsze by³y sceny z wilkami. Wierusz-Kowalski wystudiowa³ wilka jak ma³o kto, [obrazy te] nale¿¹ do najsilniejszych rzeczy artysty. „Studiuj¹c wilki“ - jak pisa³ w cytowanym ustêpie Eligiusz Niewiadomski - Wierusz-Kowalski malowa³ je i z natury, i z modeli. W swoim maj¹tku w Mikorzynie trzyma³ szeœæ ¿ywych zwierz¹t, w tym dwa, które otrzyma³ od niemieckiego cesarza Wilhelma. W pracowni monachijskiej mia³ dwa wilki wypchane; stoj¹cego i spiêtego w skoku. We wczeœniejszych obrazach, wilki to przede wszystkim dzikie, œmiertelnie zagra¿aj¹ce cz³owiekowi bestie (liczne Napady). PóŸniej artysta rozwin¹³ te¿ w¹tek samotnego wilka na tle œnie¿nego pustkowia w mroŸn¹ noc zimow¹ i namalowa³ wiele wariantów tego motywu (np. Samotnik, Rabuœ, Na placówce, W lutym na Litwie). Wed³ug przekazów, jeden z takich obrazów, zakupiono do zbiorów Nowej Pinakoteki w Monachium. Prezentowany tu obraz - z wilkiem i uœpion¹ wiosk¹ - powtarza jedn¹ z najbardziej znanych kompozycji tego rodzaju. Jak zawsze w obrazach Wierusza-Kowalskiego uwagê zwraca mistrzowsko przedstawiony œnieg, który mieni siê odcieniami ró¿u, b³êkitnawej zieleni i b³êkitu.

Porównaj: - E. Niewiadomski, Malarstwo polskie XIX i XX wieku, Warszawa 1926, s. 182; - E. Ptaszyñska, Alfred Wierusz-Kowalski 1849-1915, Warszawa 2011, s. 133-134.

41 JACEK MALCZEWSKI (Radom 1854 - Kraków 1929)

PORTRET SYBIRAKA JÓZEFA TISLOWITZA. SMUTEK. O POWRÓT DO OJCZYZNY, 1918 olej, tektura, 70 x 101 cm sygn. p.d.: J Malczewski | 1918 Na odwrocie nalepka wystawy Jacka Malczewskiego zorganizowanej przez Muzeum Narodowe w Poznaniu w Barbican Art Gallery w Londynie w roku 1990. 550 000 z³

estymacja: 600 000 - 800 000

Proweniencja Obraz by³ pierwotnie w³asnoœci¹ portretowanego, Szymona Tislowitza, a nastêpnie - od ok. 1925 w³asnoœci¹ jego syna, doktora praw Józefa Tislowitza, który w 1939 u¿yczy³ go na krakowsk¹ wystawê Malczewskiego. Od rodziny Tislowitzów z pocz¹tkiem lat 80. XX wieku ten obraz zakupi³ Miros³aw Gardecki, znany kolekcjoner dzie³ Malczewskiego. W latach 1997/98 dzie³o znalaz³o siê w innej znakomitej prywatnej kolekcji.

Obraz jest portretem dr. Szymona Tislowitza (ok. 1845 - ok. 1925), Polaka i ¯yda, gor¹cego polskiego patrioty zes³anego za sw¹ dzia³alnoœæ na Syberiê. Dzie³o to znane jest tak¿e jako Smutek i O powrót do ojczyzny. Tym ostatnim tytu³em okreœli³ obraz Marek Rostworowski, autor wystawy „¯ydzi - polscy“. Dostrzeg³ on tak¿e, ¿e Malczewski przywo³a³ tu - ¿ywe od czasów romantyzmu - analogie i porównania dziejów Izraela i w¹tku ¯yda Wiecznego Tu³acza z porozbiorowymi losami Polski i Polaków, pozbawionych niepodleg³ego pañstwa, czêsto cierpi¹cych wygnanie, przymusow¹ emigracjê lub zsy³kê na Sybir. Rostworowski zauwa¿y³ równie¿ odniesienia do symboliki biblijnej i powi¹zanie treœci obrazu ze s³owami Dawidowego Psalmu 137. Nad rzekami Babilonu, tam siadaliœmy p³acz¹c i wspominaj¹c Syjon. Na wierzbach tamtego kraju zawiesiliœmy nasze lutnie. Bo którzy nas wziêli w niewolê, tam od nas ¿¹dali s³ów pieœni, ciemiê¿yciele nasi chcieli od nas radoœci: „Zaœpiewajcie nam któr¹œ z pieœni syjoñskich“. Jak¿e nam œpiewaæ pieœñ Pañsk¹ na ziemi obcej? Je¿eli zapomnê ciebie, Jeruzalem, niech uschnie moja prawica. (Psalm 137, 1-5, przek³ad Czes³awa Mi³osza) G³ówny bohater obrazu - mê¿czyzna o szlachetnej powierzchownoœci - przedstawiony jest jako tu³acz, z pielgrzymim kijem w d³oni. Okryty wojskowym rosyjskim szynelem, jaki w obrazach Malczewskiego zwykle nosili sybirscy zes³añcy, gestem przywodz¹cym skojarzenie z modlitw¹, przyciska do piersi okr¹g³¹ czapkê. Jego twarz wyra¿a smutek, ¿al, têsknotê. To cz³owiek g³êboko zamyœlony, pogr¹¿ony we wspomnieniach i refleksjach. Towarzyszy mu kilka

postaci, równie¿ okrytych szynelami. Ich odwrócone ty³em sylwetki, pochylone, zatopione w modlitwie i p³aczu, zwrócone s¹ w stronê rozleg³ego pejza¿u z b³êkitniej¹cymi na dalekim horyzoncie wodami rzeki. Odniesieniem do s³ów Psalmu Dawidowego s¹ te¿ rozwiane, z³ociste i wiotkie ga³¹zki wierzby p³acz¹cej. Wszystko to stwarza sugestywne wra¿enie nostalgii i ¿alu za utracon¹ Ojczyzn¹. Nastrój ten wzmacnia jeszcze koloryt obrazu - z³ociste ugry, ró¿owo-fioletowe br¹zy, b³êkit i biel - a tak¿e takie szczegó³y jak œlubna obr¹czka na palcu d³oni bohatera czy w¹t³y ¿ó³ty kwiatek (pierwiosnek?) w rêku jednego z modl¹cych siê ¯ydów. W latach I wojny œwiatowej Malczewski niejednokrotnie siêga³ do symboliki wziêtej b¹dŸ z Nowego Testamentu, b¹dŸ te¿ z ksi¹g starotestamentowych, szczególnie z Ksiêgi Ezechiela. Portret Szymona Tislowitza przywodzi jednak tak¿e inne konotacje i w¹tki. W¹tki poœwiêcone martyrologii Polaków, sybirskich zes³añców, motywy znane z wczeœniejszego okresu twórczoœci artysty, z lat 80. i 90. XIX wieku. Przy tym wszystkim jest to obraz szczególny, wyj¹tkowy tak¿e ze wzglêdu na polsko-¿ydowsk¹ symbolikê i odniesienia. Wg tekstu Marka Rostworowskiego z katalogu wystawy 1989 oraz za³¹czonej ekspertyzy Agnieszki £awniczakowej (z 2 II 2002). Obraz pokazywany na wystawach: - Kraków 1939; - Kraków 1989; - Warszawa 1989/90; - Londyn 1990; - Poznañ 1990.

Obraz opisany i reprodukowany: - Jacek Malczewski 1855-1929, [kat.] Towarzystwo Przyjació³ Sztuk Piêknych w Krakowie, lipiec-sierpieñ-wrzesieñ 1939, s. 17, nr kat. 157 (pt. Smutek; w³. dra Józefa Tislowitza); - ¯ydzi - polscy. Katalog; wstêp M. Rostworowski, J. Horn, J. Tomaszewski, Wystawê przygotowali D. Dec, K. Moczulska, M. Rostworowski (autor scenariusza), J. Wa³ek, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków czerwiec - sierpieñ 1989, s. 21, 71, nr kat. 689, il. barwna V (jako: O powrót do ojczyzny, portret Józefa Tislowitza; w³. Miros³aw Gardecki);

- Malczewski: A Vision of Poland [ katalog oprac. A. £awniczakowa], Barbican Art Gallery, National Museum, Poznañ, Londyn 1990, s. 111, nr kat. 86, il. (w³. Miros³aw Gardecki); - A. £awniczakowa, Jacek Malczewski. Wystawa dzie³ z lat 18901926, Muzeum Narodowe w Poznaniu, Poznañ 1990, s.114, nr kat. 86 (w³. Miros³aw Gardecki); - ¯ydzi w Polsce. Obraz i s³owo, Czêœæ I Obraz, pod redakcj¹ M. Rostworowskiego, Wyd. Interpress, Warszawa 1993; s. 185, nr kat. 228, il. barwna (w³. Miros³aw Gardecki); - T. Grzybkowska, Œwiat obrazów Jacka Malczewskiego, Warszawa 1996, s. 144, il. 15.

42 WALERY BROCHOCKI

43 JÓZEF RAPACKI

(W³oc³awek 1847 - Warszawa 1923)

(Warszawa 1871 - Olszanka k. Skierniewic 1929)

ROZBITY DZBAN

STARA DZWONNICA, 1920

olej, p³ótno, 28,3 x 45,2 cm sygn. l.d.: WBrochocki (inicja³y wi¹zane)

olej, p³ótno, 65 x 49,5 cm sygn. p.d.: JÓZEF RAPACKI 1920 r

12 000 z³

9 000 z³

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 15 000 - 25 000

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 12 000 - 20 000

44 FRANCISZEK STREITT (Brody 1839 - Monachium 1890)

PIERWSZE KROKI, ok. 1875 olej, p³ótno 46 x 57 cm sygn. l.d.: F. St. Na górnej i bocznej listwie krosna napisy kredk¹: 879/6; 259788-5. Ponadto okr¹g³a nalepka z numerem: 362. Nalepka galeryjna z tekstem (maszynopis): GALERIE NEUPERT AG ZUERICH | [.]215 | Franz Streitt 1839-1890 | Familienidyll.

35 000 z³

estymacja: 40 000 - 50 000

Ta sama pogodna, rodzinna scena rodzajowa - nieco tylko zmieniona w szczegó³ach - znana jest tak¿e z drzeworytu (fot. ni¿ej), wykonanego przez Micha³a Kluczewskiego wed³ug kompozycji Streitta narysowanej bezpoœrednio na drewnianym klocku. Drzeworyt ten reprodukowany by³ w Albumie malarzy polskich. Serya pierwsza, MONACHIUM, Warszawa, nak³adem i drukiem Józefa Ungra 1876, Nowolipki Nr 2406 (nowy 3). Zamieszczone w Albumie ryciny wykonane zosta³y na specjalne zamówienie wydawcy w celu popularyzacji malarstwa artystów krêgu monachijskiego.

Franciszek Streitt w latach 1856-1866 studiowa³ w krakowskiej Szkole Sztuk Piêknych u W³adys³awa £uszczkiewicza i Jana Matejki, a nastêpnie w Akademii wiedeñskiej u Eduarda Engertha. W roku 1871 osiad³ na sta³e w Monachium, dziel¹c pracowniê z przyjacielem, malarzem Antonim Kozakiewiczem. Z Monachium wyje¿d¿a³ do Krakowa i na Wêgry. We wczeœniejszym okresie - jak przysta³o na ucznia Matejki - malowa³ kompozycje historyczne, ale o zabarwieniu rodzajowym (Po¿egnanie syna wyruszaj¹cego na wyprawê wiedeñsk¹). PóŸniej, ju¿ w Monachium malowa³ portrety i pejza¿e oraz - przede wszystkim rodzajowe sceny z ma³ych polskich miasteczek czy wsi - jarmarki, wêdrownych muzykantów, obozowiska Cyganów. Chêtnie malowa³ te¿ nieco sentymentalne scenki z dzieciêcymi bohaterami. W jego pracach du¿¹ rolê odgrywa³a anegdota, dopowiedziana jeszcze opisowym, literackim tytu³em; Zakazany owoc, Pociecha matuli, Bez jutra czy Ostatnia krówka. Obrazy artysty „pokazuj¹ce z najwiêksz¹ wiernoœci¹ ¿ycie ludu polskiego /../, znalaz³y jak naj¿ywsze uznanie“ i cieszy³y siê znacznym powodzeniem, a wiele z nich trafia³o na angielski b¹dŸ amerykañski rynek sztuki. Pierwsze kroki, rytowa³ Micha³ Kluczewski drzeworyt, papier, 24 x 30 cm; sygn. na p³ycie p.d.: F. Streitt

45 JULIAN MASZYÑSKI (Warszawa 1847 - Warszawa 1901)

PUSTY SKARBIEC, przed / lub 1889 olej, p³ótno 82 x 65 cm sygn. l.d.: JMaszyñski (inicja³y wi¹zane) Na kroœnie nalepka depozytowa Muzeum Narodowego w Warszawie. Na listwie ramy nalepka wystawy skradzionych obrazów odzyskanych przez policjê „Utracone - odzyskane“ urz¹dzonej w roku 2007 w Muzeum Policji w Pa³acu Mostowskich w Warszawie.

30 000 z³

estymacja: 35 000 - 40 000

Obraz wzmiankowany, opisany i reprodukowany w: - „Ziarno“ 1912, nr 31 z dn. 1 sierpnia, il. na s. 605; - J. Wierciñska, Katalog prac wystawionych w Towarzystwie Zachêty Sztuk Piêknych w Warszawie w latach 1860-1914, Wroc³aw 1969, s. 223 [rok 1889; pod tytu³em Utracony skarb; zakupi³ Micha³ Przysiadecki]; - S³ownik artystów polskich i obcych w Polsce dzia³aj¹cych. Malarze, rzeŸbiarze, graficy, [autor has³a: J. Polanowska], T. V, Warszawa 1993, s. 429, 421;

- E. Ptaszyñska, Egzotyczna Europa. Kraj urodzenia na p³ótnach polskich monachijczyków, [kat.] Muzeum Okrêgowe w Suwa³kach, Suwa³ki 2015; - Egzotyczna Europa. Kraj urodzenia na p³ótnach polskich monachijczyków, red. Eliza Ptaszyñska, album-katalog; w wersji polskoniemieckiej, Muzeum Okrêgowe w Suwa³kach, Suwa³ki 2015, s. 97, 280, il. na s. 97; - Obraz reprodukowany tak¿e w kalendarzu œciennym Malarstwo 2007 (grudzieñ) oraz na kartce pocztowej wydanych przez Fundacjê Dzieciom „Zd¹¿yæ z pomoc¹“.

Julian Maszyñski - malarz, rysownik, ilustrator; kszta³ci³ siê na Wydziale Matematyczno-Fizycznym Szko³y G³ównej w Warszawie (1865-1870) a równoczeœnie podj¹³ studia malarskie, jako ulubiony uczeñ Wojciecha Gersona. W latach 1871-1873 kontynuowa³ naukê w Akademii Sztuk Piêknych w Monachium, pod kierunkiem Hermana Anschütza, Karla Piloty’ego, Alexandra Strähubera i Alexandra Wagnera. Obracaj¹c siê w krêgu monachijskiej kolonii polskich artystów, przyjaŸni³ siê, m.in. z A. Chmielowskim, St. Witkiewiczem czy J. Che³moñskim. Przez pewien czas przebywa³ w Pary¿u, a powróciwszy do kraju osiad³ w Warszawie. Zosta³ te¿ w³aœcicielem maj¹tku Mokra Wieœ k. Radzymina, gdzie goœci³, m.in. W³adys³awa Podkowiñskiego. Odbywa³ szereg podró¿y artystycznych, odwiedzaj¹c Algier (1882), Ukrainê czy Norderney nad Morzem Pó³nocnym. Chêtnie uczestniczy³ w ró¿nych przedsiêwziêciach artystycznych, by³ cz³onkiem ró¿nych komitetów a czasowo wiceprezesem Komitetu TZSP. W swojej pracowni prowadzi³ te¿ naukê malarstwa. Od 1871 wiele wystawia³ w warszawskim TZSP, pokazuj¹c swe prace tak¿e w innych Galeriach i Salonach. Uczestniczy³ w wystawach we Lwowie, Krakowie, Poznaniu, Kijowie, Miñsku, Wilnie a tak¿e w Pary¿u Wiedniu, Berlinie, Chicago czy Petersburgu. Malowa³ sceny rodzajowe i rodzajowo-historyczne, pejza¿e, a - rzadziej - sceny religijne, orientalne i portrety. Jako rysownik chêtnie wspó³pracowa³ z ró¿nymi czasopismami, m.in. z „Tygodnikiem Ilustrowanym“. By³ tak¿e autorem ilustracji ksi¹¿kowych. Liczne obrazy i rysunki artysty znajduj¹ siê w zbiorach muzeów polskich, np. Muzeum Narodowego w Krakowie, Warszawie, Poznaniu a tak¿e w Muzeum Sztuki w Wilnie.

46 TADEUSZ STYKA (Kielce 1889 - Nowy Jork 1954)

WST¥¯KA WE W£OSACH, przed 1920 olej, tektura 61 x 50 cm sygn. l.d.: TADÉ STYKA. Na odwrocie stempel paryskiej firmy Lefranc & Cie oferuj¹cej farby i ró¿ne inne materia³y malarskie stemple (kartusz z kaduceuszem i kotwic¹ pomiêdzy literami L i F). Ponadto stempel „12“, odnosz¹cy siê do formatu tektury oraz okr¹g³y stempel z nieczytelnym napisem w otoku i s³owem PARIS poœrodku.

50 000 z³

estymacja: 60 000 - 80 000

Portretowana, uœmiechniêta i pe³na wdziêku, m³oda modelka, to Maria z Sierpiñskich (1897-1974), 1o voto Niewiadomska, 2o voto Trzebiñska, przyrodnia siostra s³ynnego matematyka, prof. Wac³awa Sierpiñskiego (1882-1969). Z ma³¿eñstwa z chirurgiem, dr Franciszkiem Niewiadomskim (1895-1945) mia³a dwóch synów, póŸniejszych uczestników Powstania Warszawskiego: Zbigniewa „Prusa“ (1922-1997) i poleg³ego w walkach, Janusza „Waldemara“ (1923-1944). Jej drugi m¹¿, Jan Trzebiñski by³ lekarzem kardiologiem. Wed³ug opowieœci rodzinnej, m³ody lekarz Franciszek Niewiadomski, bawi¹c w Wiedniu na jakimœ kongresie medycznym, kupi³ pocztówkê z reprodukcj¹ tego w³aœnie portretu i tak zachwyci³ siê urokiem modelki, ¿e postanowi³ j¹ odszukaæ. Pomóc mia³ mu sam Tadeusz Styka, a ca³a historia skoñczy³a siê szczêœliwym ma³¿eñstwem.

Tadeusz Styka, syn malarza Jana i starszy brat Adama Styki, ju¿ jako dziecko wykazywa³ niezwyk³e zdolnoœci plastyczne. Jego pierwszym nauczycielem by³ ojciec. PóŸniej Tadeusz kszta³ci³ siê w Pary¿u u Eugene Carriere’a i Jean-Jacquesa Hennera. Ju¿ od najm³odszych lat wiele wystawia³ - na Salonach w Pary¿u oraz w wielu miastach Francji, w Londynie, Nowym Jorku, Chicago, w Kanadzie i w Polsce. Czêsto wspó³pracowa³ z ojcem wykonuj¹c, m.in. szkice do zamierzonej panoramy Bitwy pod Grunwaldem. Od roku 1929 mieszka³ w Nowym Jorku, zatrzymuj¹c jednak pracowniê w Pary¿u. By³ przede wszystkim portrecist¹, malarzem arystokracji, piêknych kobiet i s³awnych osób (Portret Lwa To³stoja (1903), Portret Poli Negri, Portret Ignacego Jana Paderewskiego). Ponadto by³ doskona³ym malarzem animalist¹ (Lwy u wodopoju). Malowa³ tak¿e sceny symboliczne, rodzajowe i obrazy religijne; te ostatnie czêsto wspólnie z bratem Adamem.

47 ALBUM JANA MATEJKI z tekstem objaœniaj¹cym przez Kazimierza W³adys³awa Wójcickiego nak³ad i druk Salomona Lewentala Warszawa, 1873-1876 4 000 z³

estymacja: 5 000 - 6 000

Publikacja ukazywa³a siê w latach 1873 - 1876 cyklicznie, w formie zeszytów, do których do³¹czono ozdobn¹ oprawê - ok³adkê. Unikalny, kompletny „Album“ o kartach formatu 45 x 57 cm w luksusowej skórzanej oprawie wykonanej wspó³czeœnie wg orygina³u; t³oczenia i z³ocenia na licu i grzbiecie. Papier wydawca zamawia³ specjalnie w „fabrykach krajowych“ - Moesa w Pilicy i Roeslera w Jeziornie. Album zawiera 49 tablic z jednostronnie odbitymi drzeworytami przedstawiaj¹cymi portret Matejki i jego dzie³a; ka¿d¹ z tablic poprzedza oddzielna karta z objaœniaj¹cym tekstem autorstwa Kazimierza W³adys³awa Wójcickiego (1807-1912). Na pierwszej, nienumerowanej tablicy znalaz³ siê portret Jana Matejki, na nastêpnych 48 numerowanych - drzeworyty wed³ug jego dzie³, rytowane przez ró¿nych artystów; umieszczone pojedynczo lub po kilka na jednej planszy, dalej - spis ilustracji i autorów rycin, na koñcu - nota wydawcy z dat¹ 31 maja 1876 roku. Tablice przedstawiaj¹ wa¿ne historyczne obrazy Jana Matejki, m.in. Kazanie Skargi, Stañczyka, Rejtana, Batorego pod Pskowem, Uniê lubelsk¹, Kopernika, Wernyhorê, Œmieræ Przemys³awa, Iwana GroŸnego, a tak¿e portrety postaci historycznych i wspó³czesnych oraz widoki budowli i detali architektonicznych, m.in. z Krakowa, Lwowa, ¯ó³kwi, Wiœnicza, zamku w Podhorcach etc.

Przygotowawcze rysunki na klockach drzeworytniczych w wiêkszoœci wykona³ sam Jan Matejko, a po jednym - „zdjêtym z fotografii“ Florian Cynk (1838-1912), Julian Maszyñski (1847-1901) i Stanis³aw Witkiewicz (1851-1915). Autorami drzeworytów byli: Piotr Dyamentowski (czynny 1871-1878), Edward Gorazdowski (1843-1901), Gustaw Hähle (artysta niemiecki), Józef Holewiñski (1848-1917), Micha³ Kluczewski (czynny 1869 -1875), Kazimierz Krzy¿anowski (czynny 1860-1878), Aleksander T. Regulski (1839-1884), Julian Schübeler (?), Jan Styfi (1839-1921), Andrzej Zajkowski (1851-1914), Franciszek Szymborski (?-1872), Feliks Zab³ocki (1846-1874). Spiritus movens ca³ego przedsiêwziêcia, Salomon (Franciszek Salezy) Lewental (1841-1902), wydawca i ksiêgarz warszawski, by³ dobrze zas³u¿ony dla polskiej kultury. W 1865 za³o¿y³ tygodnik „K³osy“, z którego „drzeworytni“ wysz³o wielu znakomitych drzeworytników. Najcenniejszym z jego przedsiêwziêæ by³o podjêcie w 1872 przy „K³osach“ wielkiego wydawnictwa ksi¹¿ek pisarzy polskich i obcych. Wyda³ w³asnym kosztem, m.in. dzie³a A. Fredry, J. I. Kraszewskiego (którego wykupi³ z pruskiego wiêzienia), 47 tomów E. Orzeszkowej, prawie wszystkie dzie³a J. Korzeniowskiego itp. Jednym z najciekawszych, pionierskich wydawnictw Lewentala by³ w³aœnie „Album Jana Matejki“ zawieraj¹cy doskonale reprodukcje drzeworytnicze jego obrazów.

O „Albumie“ tym Lewental napisa³ w nocie „Od wydawcy“: Trzy lata up³ynê³y od pierwszego og³oszenia o zamiarze wydania albumu Jana Matejki, a ledwie dziœ ten zamiar zdo³a³em po¿¹danym skutkiem uwieñczyæ [..] Wydawnictwo tego rodzaju, to ju¿ nie druk ksi¹¿ki zwyczajnej: wykonanie ka¿dego z takich drzeworytów, jak np. Stefan Batory, Sejm w Lublinie i t.p. wymaga³o po szeœæ miesiêcy czasu, nie licz¹c u¿ytego do narysowania onych na drzewie [..] nadto takie arcydzie³a mog³y byæ odtworzone tylko przez najpierwszych drzeworytników, jakich w kraju mamy niewielu, a jakich za granic¹ szukaæ daremno [..] W sk³ad albumu wesz³y najcelniejsze obrazy mistrza, wykonane w czasach ostatnich; z wyj¹tkiem reprodukcyj Rejtana, Iwana GroŸnego oraz Wieszczby Lirnika, odtworzonych najwierniej przez Panów Maszyñskiego i Witkiewicza, pod³ug fotografij zdjêtych z orygina³ów, wszystkie inne utwory by³y przez samego Matejkê rysowane na drzewie [..] wszystkie te rysunki [..] wyrytowanemi zosta³y w zak³adzie Drzeworytniczym K³osów. [..] O ile skutek odpowiedzia³ mym chêciom, s¹d o tem œwiat³ej publicznoœci zostawiam [..] a zawsze mi pozostanie ta pewnoœæ, ¿em dok³ada³ starañ najusilniejszych [..] a¿eby godnie i sumiennie obowi¹zek swój spe³niæ.

Stan zachowania „Albumu“: oprawa - stan idealny; wewn¹trz kilka stron podklejonych, charakterystyczne plamki, œlady zabrudzenia i naderwania czêœci stron, bez ¿adnej szkody dla grafik ilustracyjnych.

O „Albumie Jana Matejki“ pisali, m.in.: - Andrzej Banach, Polska ksi¹¿ka ilustrowana 1800-1900, Kraków, 1959, s. 449, poz. 721; - Waldemar £ysiak, Empireum, Wyd. Nobilis, Warszawa 2004, t. I, s. 81.

Skórzana oprawa, t³oczona i z³ocona

Strona tytu³owa

Stefan Batory pod Pskowem 1581 r.

Piotr Skarga ka¿¹cy wobec Zygmunta III w Katedrze Krakowskiej

Rejtan

Miko³aj Kopernik

Stañczyk

Jan Kochanowski nad zw³okami córki swojej Urszulki

48 W£ADYS£AW CHMIELIÑSKI

49 TADEUSZ MAKOWSKI

(Warszawa 1911 - Warszawa 1979)

(Oœwiêcim 1882 - Pary¿ 1932)

PLAC ZAMKOWY W WARSZAWIE, przed 1939

Z WIZYT¥. AUTOPORTRET ARTYSTY

akwarela, gwasz, tusz, pêdzel, pióro, papier 33 x 48 cm (w œwietle passe-partout) sygn. p.d.: W³. Chmieliñski

atrament, pióro, papier, 21,3 x 17,6 cm (rysunek naklejony na podk³adkê z papieru w kratkê; 31 x 24 cm) u do³u rysunku autorskie napisy i podpis artysty - l.d.: Mes baisers | pour toute | La Famille; - p.d.: a demain dimanche | vers 7 h. | affectueusement | Tad. na podk³adce napis obc¹ rêk¹: Croqis de Tade Makowski

5 000 z³

estymacja: 6 000 - 8 000

5 000 z³

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 6 000 - 8 000

Z³o¿ona dwukrotnie karta z rysunkiem jest listem do nieznanego adresata, którego artysta powiadamia o zamierzonych odwiedzinach w niedzielny wieczór.

50 BRONIS£AWA RYCHTER-JANOWSKA (Kraków 1868 - Kraków 1953)

NOC ZIMOWA WE FLORENCJI, 1905 olej, deska, 20 x 30,5 cm sygn. p.d.: B. RYCHTER J. | FLORENCYA | 1905. Na odwrocie nalepka wystawy w TPSP w Krakowie w 1906 roku (druk wype³niony atramentem, stempel, o³ówek): Towarzystwo Przyjació³ Sztuk Piêknych w Krakowie | 1906 [stempel] Nr. 491 [ostatnia cyfra przerobiona z 2] | Autor Rychter Janowska Bron. | Adres Kraków | Dzie³o „Noc zimowa“ [obok o³ówkiem:] J. Mnich | Florencya | Rodzaj ol. cena 6 000 z³

estymacja: 8 000 - 15 000

Nastrojowy obraz powsta³y w czasie w³oskich studiów artystki. Wystawiany w TPSP w Krakowie w roku 1906. Wiêcej - www.agraart.pl

51 JAN STANIS£AWSKI (Olszana na Ukrainie 1860 - Kraków 1907)

PO¯AR WSI olej, deska 14,8 x 26,8 cm (w œwietle oprawy) sygn. l.d.: JAN STANIS£AWSKI Na odwrocie nalepka z rêkopiœmiennym napisem: Jan Stanis³awski | „Po¿ar wsi“ 30 000 z³

estymacja: 35 000 - 50 000

„Pejza¿ [ten] przesi¹kniêty jest g³êbokim sentymentem i odczuciem ukraiñskiej nocy, jej nastroju i spokoju, który nagle naruszony zosta³ ¿ywio³em p³omieni po¿aru ogarniaj¹cego wieœ“ (fragment opinii autorstwa profesora Jerzego Sienkiewicza; wydanej 5 IV 1977; w za³¹czeniu). Wiêcej - www.agraart.pl

52 WLASTIMIL HOFMAN

53 ADAM STYKA

(Praga 1881 - Szklarska Porêba 1970)

(Kielce 1890 - Nowy Jork 1959)

WÊDROWIEC

ODPOCZYNEK NA PUSTYNI

olej, sklejka, 35 x 49,2 cm sygn. p.g.: Wlastimil Hofman

akwarela, gwasz, o³ówek, 21,7 x 15,5 cm sygn. p.d.: ADAM | STYKA [w ramce]

Na odwrocie - ozdobiona rysunkiem „wnêtrza salonu“ drukowana nalepka o treœci: L. B£ASIAK | KRAKÓW | STRADOMSKA 18 | SALON OBRAZÓW I DZIE£ SZTUKI | KUPNO SPRZEDA¯ KOMIS | obrazy, dywany, antyki, kryszta³y | kilimy, meble. Ponadto nalepka z czerwonym stemplem Prezydium Rady Narodowej Krakowa poœwiadczaj¹cym zgodê na wywóz obrazu za granicê. Na nalepce wpisane o³ówkiem: data 18.8.1961 oraz numer [.]98/6

5 000 z³

12 000 z³

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 15 000 - 18 000

estymacja: 6 000 - 8 000

54 TADEUSZ AJDUKIEWICZ

55 MICHA£ GORSTKIN WYWIÓRSKI

(Wieliczka 1852 [Bochnia 1853] - Kraków 1916)

(Warszawa 1861 - Warszawa 1926)

GNIADY KOÑ, 1886

JE•D•CY WSCHODNI, ok. 1885

olej, deska (wzmocniona dwiema szpongami) 41,5 x 53 cm sygn. p.d.: T. Ajdukiewicz | 1886

olej, p³ótno, 71 x 51,5 cm; sygn. p.d.: M. G. Wywiórski Na odwrocie, na górnej listwie ramy stara nalepka z zatartym i trudno czytelnym rêkopiœmiennym tekstem.

8 000 z³

55 000 z³

estymacja: 10 000 - 20 000

Obraz opisany i reprodukowany w: - W. Kalicki, Hrabianka na gumce, [w:] „Gazeta Sto³eczna“ dodatek do „Gazety Wyborczej“, 10 czerwca 2011, s. 12, il. Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 60 000 - 80 000

Obraz powsta³ zapewne nied³ugo po przejeŸdzie artysty do Monachium i rozpoczêciu przezeñ studiów w tamtejszej Akademii Sztuk Piêknych. Podobne motywy cieszy³y siê wówczas popularnoœci¹ wœród wielu malarzy monachijskich, zafascynowanych szczególn¹ barwnoœci¹ i egzotyk¹ tematu.

56 JERZY KOSSAK (Kraków 1886 - Kraków 1955)

PATROL U£ANÓW, 1924 olej, p³ótno naklejone na tekturê, 32 x 36,8 cm sygn. l.d.: Jerzy Kossak 1924 na odwrocie nieczytelny napis o³ówkiem 7 000 z³ Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 10 000 - 15 000

57 JERZY KOSSAK

estymacja: 40 000 - 50 000

Tematy zaczerpniête z wydarzeñ kampanii napoleoñskich Jerzy Kossak podejmowa³ najchêtniej i najczêœciej. Znajomoœæ historii i ¿o³nierskich mundurów pozwala³a mu swobodnie i ze znawstwem siêgaæ do ró¿nych zdarzeñ i epizodów tych wojen. W prezentowanym obrazie Kossak przedstawi³ Napoleona jad¹cego saniami otoczonymi przez polskich ¿o³nierzy 1 Pu³ku Szwole¿erówLansjerów Gwardii Cesarskiej, którzy wyprowadzili wówczas cesarza z p³on¹cego miasta. Za nimi widaæ rzekê, mury i zabudowania p³on¹cego Kremla.

Wojska napoleoñskie opuœci³y Moskwê nad ranem 19 paŸdziernika 1812 roku. Z miasta wysz³o 150 tys. ludzi, prowadz¹cych 55 armat i ponad 10 tys. wozów taborowych. Wielka Armia ruszy³a w kierunku Smoleñska. 27 paŸdziernika zaczê³y siê mrozy i zamiecie œnie¿ne, co utrudni³o odwrót i przyczyni³o siê do klêski wojsk cesarskich.

Artysta malowa³ tê scenê przynajmniej dwukrotne. W parê lat po „naszym“ obrazie - w roku 1929 - powsta³ inny Odwrót z p³on¹cej Moskwy, p³ótno o odmiennym rozwi¹zaniu kompozycyjnym, na którym szwole¿erów zast¹pili kirasjerzy (zbiory MNW; porównaj: K. Olszañski, Jerzy Kossak, Wroc³aw-Warszawa-Kraków 1992, 51).

(Kraków 1886 - Kraków 1955)

WYJŒCIE WOJSK NAPOLEOÑSKICH Z MOSKWY, 1924 olej, p³ótno, 96 x 131 cm sygn. p.d.: Jerzy Kossak 1924 30 000 z³

58 ANGELO JANK (Monachium 1868 - Monachium 1940)

POLOWANIE PAR FORCE, ok. 1930 olej, p³ótno, 70,5 x 91 cm sygn. l.d.: A. Jank 3 000 z³ Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 4 000 - 6 000

59 MICHA£ GORSTKIN WYWIÓRSKI (Warszawa 1861 - Warszawa 1926)

PEJZA¯ JESIENNY olej, p³ótno, 52 x 75 cm sygn. l.d.: M. G. Wywiórski Z ty³u na górnej listwie ramy drukowana nalepka pracowni ramiarskiej: [...] | Paul Haensil | Berlin N.O. | Kniprode Strasse 121 | [...] Bilder G[...]. Na listwie bocznej okr¹g³a nalepka z tekstem (maszynopis): Wilh. Goepel | Berl. Karlshorst | [F]uchsbau 19. Fragment takiej samej nalepki tak¿e na listwie górnej. 7 000 z³ Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 10 000 - 20 000

60 JÓZEF SZERMENTOWSKI (Bodzentyn k. Kielc 1833 - Pary¿ 1876)

WSPOMNIENIE, 1865 olej, p³ótno 50,3 x 65 cm sygn. l.d.: J. Szermentowski | Pary¿ 1865. na odwrocie, na p³ótnie dubluj¹cym, napis: Wspomnienia

60 000 z³

estymacja: 70 000 - 80 000

Obraz pt. Wspomnienie, zapewne to¿samy z tutaj prezentowanym, wystawiony zosta³ w 1865 roku w warszawskim Towarzystwie Zachêty Sztuk Piêknych i zosta³ wylosowany dla anonimowego numeru 1457. Po roku Szermentowski powtórzy³ ten motyw, maluj¹c skromniejsz¹ jego replikê. Kompozycjê zamkn¹³ w ciaœniejszym kadrze, zrezygnowa³ z zabudowañ w tle i przybli¿y³ postaæ samotnej kobiety, ubranej tym razem w ciemn¹ sukniê. Jeszcze póŸniej, w 1875, namalowa³ kolejn¹ wersjê, ubieraj¹c bohaterkê w biel i ponownie wprowadzaj¹c dworsk¹ zabudowê. Wspomnienie, malowane tu¿ po powstaniu styczniowym, bywa ³¹czone z kilkoma innymi pracami artysty Straconymi gniazdami czy Porankiem po burzy - odnosz¹cymi siê bezpoœrednio do popowstaniowej sytuacji Polaków. Tak¹ interpretacjê prowokuj¹ obie wczeœniejsze wersje - „nasz“ obraz z roku 1865, sugeruj¹cy nie tylko têsknotê za ukochanym, lecz tak¿e po¿egnanie z domem rodzinnym (powóz przed dworkiem) oraz - powsta³e w rok póŸniej i znane z kolorowej reprodukcji - Wspomnienie z bohaterk¹ w ciemnej sukni. Natomiast obraz póŸniejszy (1875) nie wywo³uje ju¿ podobnych skojarzeñ. Bibliografia: - J. Wierciñska, Katalog prac wystawionych w Towarzystwie Zachêty Sztuk Piêknych w Warszawie w latach 1860 - 1914, Wroc³aw 1969, s. 362.

Porównaj tak¿e: - „Tygodnik Ilustrowany“ 1877, II pó³rocze, s. 200 repr. [Jesienne liœcie, sygnowany p.d.: J. Szermentowski Pary¿ 75]; - „Tygodnik Ilustrowany“ 1908, I pó³rocze, s. 137 repr. [Wspomnienie, z 1866 r.]; - S. Popowski, Józef Szermêtowski, (!) Wspomnienie [w:] Malarstwo polskie w odbitkach barwnych, I, Wyd. Salon Kulikowskiego - Gebethner i Wolff, Warszawa [1908], nr 3, repr. [Wspomnienie, ol. p³., 38 x 46 cm, sygnowany p.d.: J. Szermentowski; l.d.: Pary¿ 1866].

Józef Szermentowski - malarz i akwarelista - by³ jednym z najwybitniejszych polskich pejza¿ystów po³owy XIX wieku. Wspierany przez Tomasza Zieliñskiego, kieleckiego kolekcjonera i mecenasa, pierwsze lekcje malarstwa pobiera³ u Franciszka Kostrzewskiego, a dalsze nauki w warszawskiej Szkole Sztuk Piêknych u pejza¿ysty Christiana Breslauera oraz prywatnie u Juliusza Kossaka. W roku 1860 otrzyma³ stypendium na wyjazd do Pary¿a, gdzie osiad³ na sta³e i sk¹d dwukrotnie przyje¿d¿a³ jeszcze do kraju. We wczesnym okresie twórczoœci nawi¹zywa³ do stylu malarstwa Kostrzewskiego, w Pary¿u jego sztuka dojrza³a pod wp³ywem artystów z krêgu szko³y pejza¿owej z Barbizon. Tematami jego obrazów by³y motywy polskie - odtwarzane z pamiêci i na podstawie fotografii pejza¿e z okolic Kielc, Sandomierza czy Krakowa, w które czêsto wprowadza³ sceny rodzajowe. Artysta, przyk³adaj¹cy du¿¹ wagê do studiów luministycznych, by³ wspó³twórc¹ nowego kierunku w polskim malarstwie pejza¿owym.

61 HENDRICK HEYLIGERS (Batavia / D¿akarta 1877 - Nicea 1967)

WÓZECZEK JEDZIE! olej, p³ótno, 50,5 x 61 cm sygn. l.d.: H. Heyligers. [.] 3 000 z³ Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 5 000 - 8 000

62 ALBERT LANG (Karlsruhe 1847 - Monachium 1933)

PEJZA¯ GÓRSKI Z KOŒCIO£EM olej, p³ótno, 73,6 x 100,6 cm sygn. p.d.: [.] Lang 4 000 z³ Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 5 000 - 8 000

63 WALTER HEIMIG

64 MILOSLAVA VRBOVA-ŠTEFKOVÁ

(Wessel 1881 - Düsseldorf 1955)

(Zinkau / Žinkovy w Czechach 1909 - Freudenstadt 1991)

NA BALU

ROMEO I JULIA

olej, sklejka, 30,3 x 40,2 cm sygn. charakterystycznym „rozci¹gniêtym“ podpisem p.d.: Heimig

olej, p³yta, 71 x 51 cm sygn. l.d.: M Vrbova Z ty³u, na ramie nalepka galeryjna (druk, maszynopis) o treœci: FR. LEIBFRIED | KUNST + HANDWERK | 7032 Sindelfingen, Böblinger Strasse 3, Telefon 07031 / 84549 | Künstler: Prof. Vrbova | Motiv: Romeo und Julia | Technik: Original - Ölgemälde

2 000 z³

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 3 000 - 6 000

3 000 z³

estymacja: 4 000 - 6 000

65 NIKIFOR KRYNICKI

KSI¥DZ PRZY O£TARZU

(Krynica ok. 1895 - Krynica 1968)

o³ówek, kartonik, 8,2 x 8,2 cm Kartonik wyciêty z drukowanej etykiety mlecznej czekolady krakowskiej firmy i marki Wawel, Adama Piaseckiego. Na odwrocie fragment napisu. Obok okr¹g³y stempel: - poœrodku napis NIKIFOR; - w otoku: MISTRZ Z KRYNICY

PIÊÆ WSPÓ£OPRAWNYCH RYSUNKÓW O£ÓWKIEM 1 800 z³

estymacja: 2 000 - 3 000

MÊ¯CZYZNA MODL¥CY SIÊ WE WNÊTRZU KOŒCIO£A

ŒWIÊTY Z KLUCZAMI

o³ówek, kartonik z opakowania papierosów, 8 x 6,4 cm Na odwr. drukowana etykieta papierosów MOCNE | 20 PAPIEROSÓW B/U, ze znakiem firmowym Polskiego Monopolu Tytoniowego. Nadto stempel: NIKIFOR - MALARZ | KRYNICA

o³ówek, kartonik, 7 x 6,3 cm Na odwr. dwukrotnie powtórzony stempel: NIKIFOR - MALARZ | KRYNICA. Ponadto stempel okr¹g³y: - poœrodku NIKIFOR; - w otoku: MISTRZ Z KRYNICY

ŒWIÊTY Z PALM¥

MÊ¯CZYZNA W £AWIE KOŒCIELNEJ

o³ówek, kartonik, 7,3 x 7 cm Na odwr. dwukrotnie powtórzony stempel: NIKIFOR - MALARZ | KRYNICA. Ponadto stempel okr¹g³y: - poœrodku NIKIFOR; - w otoku: MISTRZ Z KRYNICY

o³ówek, kartonik z opakowania papierosów, 8 x 6,4 cm Na odwr. drukowana etykieta papierosów TRYUMF | 20 PAPIEROSÓW B/U; ze znakiem firmowym Polskiego Monopolu Tytoniowego Nadto stemple: NIKIFOR - MALARZ | KRYNICA oraz okr¹g³y: - poœrodku NIKIFOR; - w otoku: MISTRZ Z KRYNICY

66 ZOFIA STRYJEÑSKA (Kraków 1891 - Genewa 1976)

Teka graficzna: PIASTOWIE, 1929 Przedmowa Jerzy Warcha³owski Wydawnictwo Jakuba Mortkowicza, Warszawa [1929] / Copyright by J. Mortkowicz, Warsaw [1929] Drukarnia W. L. Anczyca i Spó³ki w Krakowie Teka kartonowa zawiera wk³adkê z tekstem przedmowy i 22 wielobarwne plansze (40,5 x 26,5 cm); druk, papier kredowy, portrety w passe-partout z t³oczonym imieniem piastowskiego w³adcy i znakiem wydawcy (k³os i monogram JM). Ca³oœæ w innej ozdobnej tece; oprawnej w p³ótno z t³oczonym i z³oconym napisem: ZOFIA STRYJEÑSKA PIASTOWIE; ni¿ej stylizowany monogram wydawcy JM.

4 000 z³

estymacja: 6 000 - 12 000

Plansze w uk³adzie chronologicznym: Piast, Ziemowit, Leszek, Ziemomys³, Mieszko Pierwszy, Boles³aw Chrobry, Mieczys³aw Drugi, Kazimierz Odnowiciel, Boles³aw Œmia³y, W³adys³aw Herman, Boles³aw Krzywousty, W³adys³aw Drugi, Boles³aw Kêdzierzawy, Mieczys³aw Stary, Kazimierz Sprawiedliwy, Leszek Bia³y, W³adys³aw Laskonogi, Boles³aw Wstydliwy, Leszek Czarny, Przemys³aw, W³adys³aw £okietek, Kazimierz Wielki. Teka opisana, m.in. w: - Zofia Stryjeñska 1891-1976. Wystawa w Muzeum Narodowym w Krakowie, X 2008 - I 2009 [katalog wystawy; kurator Œwiatos³aw Lenartowicz], Kraków 2008, s. 372, nr kat. VI.I.I.25. Wiêcej - www.agraart.pl

Leszek

Ziemomys³

Piast

Ziemowit

Mieszko Pierwszy

Boles³aw Chrobry

Mieczys³aw Drugi

Kazimierz Odnowiciel

Boles³aw Œmia³y

W³adys³aw Herman

Boles³aw Krzywousty

W³adys³aw Drugi

Boles³aw Kêdzierzawy

Mieczys³aw Stary

Kazimierz Sprawiedliwy

Leszek Bia³y

W³adys³aw Laskonogi

Boles³aw Wstydliwy

Leszek Czarny

Przemys³aw

W³adys³aw £okietek

Kazimierz Wielki

67 STANIS£AW IGNACY WITKIEWICZ (Warszawa 1885 - Jeziory na Wo³yniu 1939)

35 000 z³

estymacja: 40 000 - 60 000

Stanis³aw Ignacy Witkiewicz, znany tak¿e pod pseudonimem Witkacy, odznacza³ siê du¿ym talentem do portretowania, co wykorzysta³ zak³adaj¹c w roku 1925 jednoosobow¹ Firmê Portretow¹. Firma wykonywa³a portrety wêglem i barwnymi pastelami w piêciu podstawowych typach oznaczonych literami A, B, C, D i E opisanych w Regulaminie. Wed³ug niego typ B - a tak zosta³ okreœlony nasz obraz - to „rodzaj charakterystyczny, jednak bez cienia karykatury […] z pewnym podciêciem cech charakterystycznych, co nie wyklucza ‘³adnoœci’ w portretach kobiecych. Stosunek do modela obiektywny.“ Wykonanie takiego portretu kosztowa³o 250 z³; w latach trzydziestych XX w. by³a to równowartoœæ przeciêtnej miesiêcznej pensji, np. nauczycielskiej. Typ portretu klient uzgadnia³ z artyst¹ przed rozpoczêciem przezeñ pracy; jednak niekiedy w trakcie seansu dochodzi³o do pewnych modyfikacji, co Witkacy skrupulatnie zaznacza³ w towarzysz¹cych sygnaturze adnotacjach. Dodanie do typu portretu (T.B) literki „s“ oznacza³o jego lekkie „odchylenie“ w kierunku subiektywizmu. W tym wypadku przejawia siê to w nadaniu rysom modelki wiêkszej wyrazistoœci. Artysta uchwyci³ te¿ jej napiêcie widoczne w lekkim œci¹gniêciu ramion i wysuniêciu g³owy do przodu, co doda³o ca³emu wizerunkowi ekspresji, której portrety tego typu na ogó³ nie maj¹. Modelka z konsternacj¹ obserwuje coœ, co znajduje siê po jej prawej stronie, dziêki czemu portret zawiera element dramatycznej narracji. Adnotacja „NP“ informuje, ¿e w trakcie wykonywania portretu artysta nie pali³ papierosów, a powtarzaj¹cy siê trzykrotnie skrót „NTI“ z liczb¹ 21 oznacza, ¿e nie pi³ alkoholu przez 21 dni, co pokrywa siê z analogicznymi uwagami na innych portretach wykonanych jesieni¹ 1935 r. (na pocz¹tku paŸdziernika Witkacy nadal zachowywa³ abstynencjê, a liczba jej dni wynosi³a 46). Skrót „herb“ oznacza, ¿e w trakcie portretowania artystê poczêstowano herbat¹. Portret nie by³ dot¹d publikowany, nie ma jednak w¹tpliwoœci, ¿e jest to oryginalne dzie³o Witkacego, typowe dla jego twórczoœci z po³owy lat trzydziestych XX w. dr Anna ¯akiewicz historyk sztuki, witkacolog; bioinfo: www.witkacy.hg.pl

68 MAURYCY TRÊBACZ

69 WOJCIECH WEISS

(Warszawa 1861 - £ódŸ (getto) 1941)

(Leorda na Bukowinie w Rumunii 1875 - Kraków 1950)

GLOKSYNIE

PÓ£AKT, ok. 1940

olej, tektura, 50 x 70,3 cm sygn. p.g.: Maurycy Trêbacz Na odwrocie autorska (?) rêkopiœmienna nalepka z tekstem: Maurycy Trêbacz | „Gloksynie“. Ponad, na i pod nalepk¹ dopiski inn¹ rêk¹: uczeñ Jana Matejki | malarz ¿ydowski | zgin¹³ w ghetcie w £odzi | w roku 1942 r.

olej, p³ótno, 66 x 51 cm; sygn. l.d.: WWeiss (inicja³y wi¹zane)

9 000 z³

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 10 000 - 15 000

W za³¹czeniu ekspertyza p. Ireny Bal, rzeczoznawcy Stowarzyszenia Historyków Sztuki (Warszawa, 6 lipca 2007). 30 000 z³

estymacja: 40 000 - 50 000

Wedle s³ów syna artysty, Stanis³awa, modelka pozuj¹ca do malowanych przez ojca portretów czy aktów „musia³a byæ interesuj¹ca jako typ do malowania, ciekawa po malarsku“. W naszym obrazie artysta skupi³ uwagê na odtworzeniu karnacji jej cia³a i padaj¹cych na nie, delikatnych, per³owo-ró¿owiej¹cych refleksów utworzonych przez ch³odny b³êkit i ciep³¹ czerwieñ t³a. Na prze³omie lat 30. i 40. tê sam¹ jasnow³os¹ modelkê Weiss malowa³ kilkakrotnie; jej postaæ i rysy odnajdujemy tak¿e w powsta³ych w tym czasie rysunkach i grafice. [Por., znane z warszawskich aukcji, obrazy olejne: Portret Jadwigi (1937; Polswissart 2004), Akt stoj¹cy (1944; Polswissart 2005) czy Pó³akt kobiety (ok. 1940; Agra-Art 2006).

70 TYMON NIESIO£OWSKI (Lwów 1882 - Toruñ 1965)

K¥PI¥CE SIÊ, ok. 1940 olej, p³ótno 32,5 x 39,5 cm sygn. p.d.: Tymon

28 000 z³

estymacja: 35 000 - 45 000

Motyw kobiet, k¹pi¹cych siê i odpoczywaj¹cych nad wod¹, przewija³ siê przez ca³¹ twórczoœæ Niesio³owskiego. W tle tych obrazów artysta malowa³ ³agodny pejza¿, daj¹c wra¿enie bytowania postaci w jakiejœ idyllicznej rzeczywistoœci, w spokoju, niejako poza czasem, pêdem i zgie³kiem œwiata. Œledz¹c tylko ten jeden w¹tek jego sztuki - od prac m³odzieñczych po lata póŸniejsze - dostrzega siê wszystkie fascynacje i zachwyty bêd¹ce udzia³em twórcy. Przede wszystkim bêdzie to urzeczenie malarstwem francuskim - od Puvis de Chavannes’a do Renoira, Gauguina a przede wszystkim i ju¿ na zawsze, Paula Cezanne’a. PóŸniej jeszcze Picassa, Bonnarda, Matisse’a czy Modiglianiego. Nasz obraz powsta³ zapewne ok. 1940, w póŸnym „okresie wileñskim“ lub wczesnym „toruñskim“, kiedy Niesio³owski powraca³ do dawnych w¹tków tematycznych. Urodê obrazu potêguje ciep³y koloryt jaki daje popo³udniowe s³oñce.

Tymon Niesio³owski - malarz, grafik, pedagog; w latach 1900-1905 studiowa³ w Akademii Sztuk Piêknych w Krakowie pod kierunkiem Stanis³awa Wyspiañskiego i Józefa Mehoffera. W okresie 1906-1926 mieszka³ w Zakopanem, sk¹d podró¿owa³ do W³och, Pary¿a i Monachium. W roku 1908 by³ wspó³za³o¿ycielem „Grupy Piêciu“, od 1917 zwi¹za³ siê z ugrupowaniem „Formistów“, a od 1922 ze Stowarzyszeniem „Rytm“. W roku 1926 przeniós³ siê do Wilna, gdzie zosta³ dyrektorem Szko³y Rzemios³ Artystycznych, a od 1928 wyk³ada³ na Wydziale Sztuk Piêknych Uniwersytetu Stefana Batorego. Po wojnie obj¹³ katedrê Wydzia³u Sztuk Piêknych na Uniwersytecie Miko³aja Kopernika w Toruniu; od 1958 by³ cz³onkiem „Grupy Toruñskiej“. Malowa³ - wyró¿niaj¹ce siê dekoracyjnoœci¹ formy i koloru - martwe natury, akty, portrety, rzadziej pejza¿e. Jego styl ewoluowa³ z biegiem lat; wczesne prace ujawniaj¹ wyraŸne wp³ywy Wyspiañskiego, póŸniejsze - wyraŸne inspiracje malarstwem francuskim, m.in. twórczoœci¹ Gauguina, Picassa czy Matisse’a. W obrazach dojrza³ego okresu twórczoœci czêsto stosowa³ p³askie plamy barwne, obwiedzione silnie zarysowanym konturem. Artysta zajmowa³ siê tak¿e grafik¹.

71 W£ODZIMIERZ ZAKRZEWSKI

72 W£ODZIMIERZ TERLIKOWSKI

(Petersburg 1916 - Warszawa 1992)

(Poraj k. £odzi 1873 - Pary¿ (?) 1951)

PARY¯. PONT MARIE, 1964-1967

PEJZA¯ MIEJSKI Z WIE¯¥ KOŒCIO£A, 1930

olej, p³ótno, 60 x 81,5 cm sygn. l.d.: W. Zakrzewski 1964-1967 Na odwrocie autorski napis na p³ótnie: 23 [wpisane w trójk¹t] | W. ZAKRZEWSKI 1964 | 247 | Pont Marie | Paris | 1967 | 65 x 81

olej, p³ótno, 61 x 46 cm sygn. p.d.: W. [...] Terlikowski - 1930

5 000 z³

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 6 000 - 10 000

Paryski, siedemnastowieczny Pont Marie ³¹czy wyspê œw. Ludwika z bulwarami Hôtel de Ville na prawym brzegiem Sekwany.

15 000 z³

estymacja: 18 000 - 25 000

73 EUGENIUSZ EIBISCH

74 ZYGMUNT MENKES

(Lublin 1896 - Warszawa 1987)

(Lwów 1896 - Riverdale, Nowy Jork 1986)

CZYTAJ¥CA, ok. 1938

MUZYKUJ¥CA PARA, ok. 1960

olej, p³ótno, 49 x 73,4 cm sygn. l.d.: Ebiche Na odwr. napisy tuszem: 324/71 | 18. x .71 | [podpis nieczytelny]. Obok zatarty stempel.

gwasz, papier, 61,3 x 48 cm sygn. p.d.: Menkes

35 000 z³

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 40 000 - 45 000

20 000 z³

estymacja: 25 000 - 35 000

75 W£ODZIMIERZ TERLIKOWSKI

76 HENRYK HAYDEN

(Poraj k. £odzi 1873 - Pary¿ (?) 1951)

(Warszawa 1883 - Pary¿ 1970)

ANEMONY, 1933

JAB£KA I BANANY

olej, p³ótno, 61,5 x 46,5 cm sygn. p.d.: W. Terlikowski | 1933 (wy¿³obione w mokrej farbie) Na odwrocie, na p³ótnie napis kredk¹ (?): 17. Na kroœnie stempel: 12 P oraz napis tuszem: 16422

olej, p³ótno naklejone na tekturê 20 x 26 cm (w œwietle passe-partout) sygn. l.d.: Hayden

10 000 z³

12 000 z³

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 15 000 - 20 000

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 15 000 - 25 000

77 ZYGMUNT MENKES

78 RAJMUND KANELBA

(Lwów 1896 - Riverdale, Nowy Jork 1986)

(Warszawa 1897 - Londyn 1960)

¯YDZI NAD TOR¥

ZABAWA Z DZIECKIEM, ok. 1950

akwarela, tusz, papier 23,5 x 33,3 cm (w œwietle passe-partout) sygn. p.d.: Menkes na odwrocie o³ówkiem: Menkes

olej, p³ótno, 76,5 x 64 cm sygn. p.d.: Kanelba Na odwrocie poœrodku napis tuszem 14 [w kó³ku]; ponadto resztki papierowej nalepki.

4 000 z³

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 5 000 - 8 000

Obraz oprawiony w ramê zaprojektowan¹ przez syna artysty, George’a Kanelbê. 35 000 z³

estymacja: 40 000 - 50 000

79 W£ODZIMIERZ ZAKRZEWSKI

80 ZYGMUNT MENKES

(Petersburg 1916 - Warszawa 1992)

(Lwów 1896 - Riverdale, Nowy Jork 1986)

PARY¯. PLACE DE LA CONTRESCARPE, 1965

DZIEWCZYNA PRZY TOALETCE, ok. 1960

olej, p³ótno, 51 x 40,8 cm sygn. p.d.: Menkes na kroœnie dwukrotnie odbity firmowy stempel: 16 CHEMICALLY TREA /.../ | ANCO /.../

5 000 z³

55 000 z³

estymacja: 8 000 - 12 000

Place de la Contrescarpe po³o¿ony jest na lewym brzegu Sekwany, w 5. dzielnicy Pary¿a, nieopodal Panteonu, koœció³a St. Etienne du Mont czy te¿ Ecole Polytechnique.

Wiêcej - www.agraart.pl

estymacja: 60 000 - 80 000

81 RAFA£ MALCZEWSKI

82 RAFA£ MALCZEWSKI

(Kraków 1892 - Montreal 1965)

PEJZA¯ ZNAD RZEKI ATHABASCA W PARKU NARODOWYM JASPER, 1947

JESIENNE KWIATY

akwarela, œlady o³ówka, papier, 31,3 x 46,7 cm (w œwietle oprawy) sygn. l.d.: Rafa³ Malczewski Na odwrocie trzykrotnie powtórzony odrêczny napis: F832.

5 000 z³

estymacja: 10 000 - 15 000

Park Narodowy Jasper w kanadyjskiej prowincji Alberta utworzony zosta³ w 1907 r. Obejmuje wschodnie stoki Gór Skalistych. Wiêcej - www.agraart.pl * do wylicytowanej ceny doliczona zostanie op³ata organizacyjna (Premium) w wys. 26 % (VAT, droit de suite i podatek graniczny).

akwarela, œlady o³ówka, papier, 68 x 51 cm sygn. dwukrotnie: - o³ówkiem l.d.: Rafa³ Malczewski; - tuszem p.d.: Rafa³ Malczewski Na odwrocie odrêczny napis rêk¹ p. Barbary Lorenz, pasierbicy artysty, poœwiadczaj¹cej jego autorstwo: Stwierdzam autentycznoœæ obrazu | malowanego przez Rafa³a Malczewskiego | Montreal, 13. wrzeœnia 2012 r. | Barbara Lorenz

5 000 z³

estymacja: 10 000 - 15 000

83 JAN BOHUSZEWICZ (Osowiec k. M³awy 1878 - Santa Margerita Ligure, W³ochy 1935)

DIOSPERI JESIENI¥, 1926 olej, tektura, 35,2 x 31,5 cm; sygn. p.d.: J. Bohuszewicz na odwr. charakterystyczna nalepka z napisem naniesionym rêk¹ ¿ony artysty (atrament): 552 | Jan Bohuszewicz | „Diosperi w jesieni“ | (Diosperi in autumn) | (Diosperis en automne) | Genua 1926 2 500 z³

estymacja: 3 000 - 5 000

Prezentowany obraz - pod numerem 552 - wymieniony jest w rêkopiœmiennym Katalogu obrazów Jana Bohuszewicza sporz¹dzonym przez ¿onê artysty, Józefê Bohuszewiczow¹, a znajduj¹cym siê w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie (wersja polska, angielska i francuska). Obraz przedstawia obsypane owocami drzewo diospyros kaki, czyli hurmê wschodni¹, nazywan¹ te¿ hebanem wiœniówk¹. Owoc hurmy to kaki. Wiêcej - www.agraart.pl

84 JAN SZANCENBACH (Kraków 1928 - Kraków 1998)

BALKON Z PELARGONIAMI, 1995 olej, p³ótno, 85,2 x 95 cm; sygn. p.d.: Szancenbach Na odwrocie autorski napis na p³ótnie: JAN SZANCENBACH | BALKON | Z | PELARGONIAMI | 1995. Na ramie czarna drukowana nalepka z nazwiskiem, adresem i telefonem artysty. 12 000 z³

estymacja: 15 000 - 20 000

AGRA-ART DOM AUKCYJNY

Imiê i nazwisko, nazwa firmy

Adres

Numer telefonu, faxu, e-mail

FORMULARZ ZLECENIA LICYTACJI NA AUKCJI 16 PA•DZIERNIKA 2016

W celu z³o¿enia pisemnej oferty kupna na obiekty wystawione na aukcji nale¿y wype³niæ niniejszy formularz zg³oszeniowy i przes³aæ poczt¹ lub faxem - numer tel. (22) 625 08 08, 22 625 06 09.

Nowych Klientów - przed przyjêciem zlecenia - Dom Aukcyjny mo¿e poprosiæ o podanie pe³nych danych osobowych, referencji bankowych lub o wp³acenie wadium.

Proszê o rezerwacjê linii telefonicznej nr telefonu do licytacji Proszê o licytowanie w moim imieniu nastêpuj¹cych obiektów: Numer katalogowy

Autor, tytu³

Oferowana cena (bez op³aty organizacyjnej)

Zlecenia licytacji z limitem Dom Aukcyjny Agra-Art S.A. gwarantuje poufnoœæ informacji podanych w formularzu. Oferta - jej treœæ i proponowana cena - pozostaje do wy³¹cznej wiadomoœci Domu Aukcyjnego. Dom Aukcyjny bêdzie reprezentowaæ w licytacji Zleceniodawcê do podanej kwoty. Dom Aukcyjny nie uwzglêdnia zleceñ bez limitu.

Zlecenia licytacji telefonicznej Prosimy o podanie numeru telefonu aktualnego w czasie aukcji. Pracownik Domu Aukcyjnego po³¹czy siê z Pañstwem przed rozpoczêciem licytcji wybranych obiektów. Dom Aukcyjny nie ponosi odpowiedzialnoœci za problemy z uzyskaniem po³¹czenia z podanym numerem.

Wp³ata wadium przelew na konto gotówka

Oœwiadczenie Akceptujê wszystkie postanowienia Regulaminu Aukcji zawarte w katalogu aukcyjnym. W szczególnoœci zobowi¹zujê siê do zap³acenia wylicytowanej kwoty wraz z doliczon¹ op³at¹ organizacyjn¹ w ci¹gu 10 dni od daty aukcji. Zgadzam siê na przechowywanie i przetwarzanie moich danych osobowych w celu realizacji niniejszego zlecenia. Zosta³em poinformowany o mo¿liwoœci wgl¹du, poprawienia lub usuniêcia moich danych.

karta kredytowa (nazwa karty) nazwisko w³aœciciela nr karty wa¿na do

Data

3 cyfrowy kod

Podpis

Konto: RCB BANK, o/Warszawa, nr konta: 28 1750 0009 0000 0000 0356 5408

DOM AUKCYJNY AGRA-ART SPÓ£KA AKCYJNA 00-679 Warszawa, ul. Wilcza 55/63 tel. (0-22) 625-08-08, (0-22) 745-10-20, fax (0-22) 625-06-28

ZARZ¥D Zofia Krajewska-Szukalska prezes zarz¹du

Konrad Szukalski wiceprezes

Rafa³ Krajewski wiceprezes

Anna JóŸwik historyk sztuki (sztuka tradycyjna)

Jolanta Krasuska historyk sztuki (sztuka wspó³czesna)

Gra¿yna Zieliñska malarstwo rzemios³o artystyczne

Joanna Dziewulska historyk sztuki (sztuka tradycyjna)

Marcin Zieliñski projekty graficzne

Agnieszka Warska ksiêgowoœæ

Piotr Borkowski dyrektor zarz¹dzaj¹cy

RADA NAUKOWA Anna Tyczyñska historyk sztuki, malarstwo

Renata Lisowska konsultacje konserwatorskie

Anna Prugar-Myœlik historyk sztuki, malarstwo

Maryla Sitkowska historyk sztuki, grafika, rysunek

AUTORKA KATALOGU Anna Tyczyñska - historyk sztuki, absolwentka Uniwersytetu Jagielloñskiego, pracownik Muzeum Narodowego w Warszawie w latach 1971-2005, znawca malarstwa polskiego XIX/XX w., starszy kustosz zbiorów malarstwa polskiego, wspó³autorka wielu wystaw i katalogów organizowanych w MNW. Konsultacje - Anna Prugar-Myœlik, Anna ¯akiewicz

Uprzejmie informujemy, ¿e w zakresie obs³ugi prawnej wspó³pracujemy z kancelari¹ prawnicz¹ Anny Staniszewskiej w Warszawie.

Roczna prenumerata katalogów (Sztuka Wspó³czesna i Tradycyjna) wysy³anych przed ka¿d¹ aukcj¹ w pierwszej kolejnoœci oraz wszelkie inne okazjonalne katalogi Agry-Art - 120 z³ Wp³aty: RCB BANK, oddzia³ Warszawa, numer konta: 28 1750 0009 0000 0000 0356 5408

Zdjêcia do katalogów Marcin Zieliñski, £ukasz Macheta

WYDAWCA: Agra-Art SA Wszelkie prawa zastrze¿one.

Agra-Art S.A. Warszawa

ul. Wilcza 55 (22) 625 08 08 (22) 745 10 20 www.agraart.pl agra@agraart.pl