05 oktober 2012
“ Voorlopers en kennispartners zijn onmisbaar” Ondernemers praten over kennis
schakel in succes voor ondernemers in de tuinbouw, akkerbouw en veehouderij
pagina 10 - 13
Vooruitgang in verlagen antibioticagebruik pagina 8 - 9
Kwaliteit van brouwgerst en tarwe pagina 24 - 25
Investeren in de toekomst
In dit nummer
Op 14 september is ons nieuwe hoofdkantoor officieel
Opening nieuwe kantoor Agrifirm Halfjaarcijfers
3 4
geopend. Boeren hebben de goede gewoonte om het voorhuis pas op te knappen als het achterhuis op orde is. Bij Agrifirm is dit niet anders. Het kantoorpand is een klein onderdeel van een omvangrijk investerings
Agrifirm Exlan begeleidt mestverwerking
5
programma. In 2011, 2012 en 2013 investeert Agrifirm ruim 150 miljoen euro. De divisie Specialties bouwt bijvoorbeeld een nieuwe
Tweede editie Ledendagen Reductie antibioticagebruik
6 8
concentratenfabriek in Tianjin en verdubbelt de fabriek in Suzhou, beide in China. In Drongen (B) en Utrecht worden bestaande locaties voor pre-mixen, specialties en concentraties vernieuwd. De nieuwe fabriek van de divisie
Kennis in de agrarische sector ‘Eenvoudig voeren past bij mij’ Open dag en seminar Oss Reportage paardenhouderij
10
Co-products in Den Bosch, voor vochtig rundveevoer, is inmiddels in productie.
14 16 18
Ook in Losten (Oost-Duitsland) verrijst een nieuwe voer fabriek. Vanaf december bedient Agrifirm Deutschland daarmee een groeiende groep vleespluimveehouders met dezelfde voerkwaliteit als we in Nederland kennen. In Nederland rondt Feed dit jaar een fors investerings
Streven naar 1.000 gram groei
20
programma af, waardoor de capaciteit en de flexibiliteit toenemen. De fabrieken zijn omgeschakeld naar 4-ploegendiensten, zodat Utrecht en Maasbracht kunnen
Tarwe voor leghennen
23
sluiten. Agrifirm Plant investeert door in Emmeloord het zaaigranenbedrijf te moderniseren. Ook worden plannen voor een grootschalige opslag en verwerking van granen ontwikkeld.
Kwaliteit brouwgerst en tarwe
24
Afdekken bieten en aardappelen
26 27 28 30
Rassenproef zetmeelaardappelen Samenwerken in de fruitteelt Kalk doet groeien
Investeringen in het achterhuis, gericht op rendement, meer efficiency, meer klantgerichtheid en lagere kosten. Tijdens de officiële opening van het nieuwe kantoor maakte de burgemeester van Apeldoorn bekend dat Agrifirm het predicaat Koninklijk mag gaan voeren. Een bericht dat we met gepaste trots ontvingen. De organisatie zal hierdoor niet veranderen. Agrifirm blijft met beide (boeren)benen op de grond staan. En blijft investeren in uw toekomst, het succes op uw bedrijf.
Demoproeven boomteelt
31
Ton Loman voorzitter hoofddirectie Agrifirm Group
Samenspel
2
schakel in succes oktober 2012
32
Opening nieuw hoofdkantoor
Agrifirm ontvangt predicaat Koninklijk
Theo Koekkoek, voorzitter van coöperatie Agrifirm, neemt het predicaat in ontvangst van burgemeester Berends van Apeldoorn.
Op 14 september opende Agrifirm officieel haar nieuwe kantoor
en komen oud en nieuw samen.
in Apeldoorn. De circa 200 gasten werden tijdens de speech van
Zo refereren de gevels van het pand dankzij de muurdammen, het perron
burgemeester John Berends van Apeldoorn aangenaam verrast
en de rode baksteen aan silogebouwen
door zijn mededeling dat hij Agrifirm het predicaat Koninklijk
uit de negentiende en begin twintigste
mocht toekennen.
eeuw. De grijze staalplaataccenten in
Daarmee wordt bevestigd dat Agrifirm
de topgevels doen daarentegen denken economie en werkgelegenheid is
aan de hedendaagse silo’s en geven een
een belangrijke plaats inneemt in de
afkomstig uit de land- en tuinbouw
industriële uitstraling aan het ontwerp.
Nederlandse maatschappij. Het predi-
sector. Agrifirm wil het predicaat
Door het gebruik van natuurlijke
caat is toegekend aan Coöperatie
Koninklijk op een bescheiden manier
materialen als hout, beton en glas
Agrifirm U.A. De naam wordt daarom
uitdragen. Daarom worden alleen de
heeft het pand een robuust, modern
gewijzigd in Koninklijke Coöperatie
logo’s van de coöperatie Agrifirm UA
en stoer karakter gekregen.
Agrifirm U.A. In navolging van de
en Agrifirm Group BV voorzien van een
coöperatie verandert ook de naam van
stijlvol kroontje dat in het bestaande
Agrifirm Group BV in Koninklijke
beeldmerk wordt geplaatst.
Agrifirm Group BV. Het predicaat Koninklijk komt daarnaast tot uiting in
Agrarische identiteit
het kroontje dat is toegevoegd aan het
Het nieuwe hoofdkantoor is in minder
logo van de coöperatie en Agrifirm
dan een jaar tijd gerealiseerd. Op 8
Group BV.
september 2011 ging de eerste paal de grond in en op 25 juni 2012 startten de eerste medewerkers in het pand,
Het predicaat Koninklijk is voor Agrifirm
waarin Bureau B+O Architecten uit
een bevestiging van de belangrijke
Meppel sterk rekening heeft gehouden
plaats die de agribusiness inneemt in
met de identiteit van Agrifirm. Zowel in
de Nederlandse maatschappij. Maar
het exterieur als in het interieur is er
liefst tien procent van de Nederlandse
veel aandacht voor agrarische details
Het nieuwe kantoor met daarboven het logo met kroontje.
<
Bescheiden
schakel in succes oktober 2012
3
Tevreden over resultaat eerste halfjaar De resultaten in de eerste helft van 2012 zijn tevredenstellend. Het bedrijfsresultaat ligt boven begroting. De klantenbalans van de dochterondernemingen ontwikkelde zich, zeker in de zomermaanden, positief. De deelnemingen laten een prima resultaat zien. Agrifirm heeft diverse zelfstandig
gezonde gewassen, waardoor de afzet
opererende dochterondernemingen.
van gewasbeschermingsmiddelen iets
Over het eerste halfjaar van 2012 liggen
achter blijft bij begroting. Een strak
de bedrijfsresultaten boven begroting.
georganiseerde logistiek drukt de kosten,
Dat geldt zeker voor Agrifirm Feed. Een
waardoor het resultaat goed blijft.
ontwikkeling die dankzij de ingezette
De afzet aan meststoffen blijft achter
efficiëntieslag verder doorzet in de
door de landelijke milieuregels en
tweede helft van het jaar. De fabrieken
ruimer gebruik van dierlijke mest. De
middelenindustrie. Daardoor staat
in Utrecht en Maasbracht worden
graanoogst is soepel verlopen, met een
het resultaat onder druk. Dit najaar is
gesloten. De overige fabrieken kunnen
goede kwaliteit. De kosten voor trans-
de nieuwe mengerij in Den Bosch in
daardoor hun productiecapaciteit nog
port en drogen blijven daardoor laag.
gebruik genomen. Daarmee worden voor
beter benutten en dus tegen lagere
In combinatie met de ontwikkelingen
de rundveehouderij kostprijsverlagende
kosten per ton produceren. Daardoor
op de wereldgraanmarkt zijn daarom
producten beschikbaar. Dit nieuwe
heeft Agrifirm Feed begin september
goede prijzen te verwachten.
concept versterkt de positie van Agrifirm op de markt voor vochtige en droge
een extra korting kunnen doorvoeren op de voerprijzen. Dit past in het streven
Internationaal
om de fusievoordelen direct terug te
De Feed bedrijven in de diverse Europese
laten vloeien naar de klanten. Ook de
landen draaien in het algemeen op
klantenbalans laat een positieve ontwik-
begroting. Een positieve uitzondering
keling zien en het marktaandeel groeit,
is Agrifirm Belgium, met zeer goede
zelfs in de varkenshouderij, een sector
resultaten. Agrifirm Deutschland
die veel stoppende bedrijven kent.
neemt eind 2012 de derde fabriek in
bijproducten. De divisie Specialties kent
Losten, in het oosten van Duitsland,
tot nu toe een prima jaar. De resultaten
in gebruik. Daarmee komt een eind
liggen boven verwachting. Door ver-
aan het transport van vleeskuikenvoer
dubbeling van de productie in China
vanuit Nederland en het westen van
wordt daar maximaal ingespeeld op
Duitsland, wat ook de kosten drukt.
de gunstige marktsituatie.
Agrifirm Plant
Overige divisies
Agrifirm staat er als onderneming
Bij Agrifirm Plant ligt het bedrijfsresul-
De divisie Co-products (Bonda) heeft te
prima voor. Dit is mede te danken aan
taat op begroting. Het wat latere groei-
maken met de sterke concurrentieslag
de innovatieve concepten die zorgen
seizoen gaat gepaard met redelijk
om de reststromen vanuit de levens-
voor een beter resultaat op uw bedrijf.
“Over het eerste half jaar liggen de resultaten boven begroting.”
4
schakel in succes oktober 2012
“ Agrifirm staat er als onderneming prima voor.”
Corné Verkooyen (r) en Exlan adviseur Dries van den Elzen bij de mestverwerker van Verkooyen. >
Agrifirm Exlan begeleidt mestverwerkingsinitiatieven
Verplichte mestverwerking in het nieuwe mestbeleid Naar verwachting treedt per 1 januari 2013 het stelsel van verantwoorde mestafzet in werking. Dit najaar behandelt de Tweede Kamer het wetsvoorstel,
Zodra de details van het wetsvoorstel
details zijn nog niet bekend. Duidelijk is wel dat veehouders een bepaald
bekend zijn, kunt u contact opnemen
percentage van hun mestoverschot, uitgedrukt in kilogrammen fosfaat, moeten
met de specialisten van Exlan.
verwerken.
Verkooyen Langeweg
Veehouders moeten een mestverwer-
Mestverwerking
kingsovereenkomst afsluiten met een
De verwerker is verplicht de gecontrac-
erkende verwerker. Het verplichte
teerde mest zodanig te behandelen dat
Loonwerker Gebr. Verkooyen in
verwerkingspercentage verschilt per
het eindproduct geen dierlijke mest
Langeweg (NB) nam eerder dit jaar
regio. Voor het resterende deel van
meer is, of de mest te exporteren. De
een mestverwerkingsinstallatie in
het mestoverschot moeten veehouders
termijn waarbinnen dat moet gebeuren,
gebruik. Het bedrijf is een van de
voor 16 mei mestplaatsing regelen. Dit
moet nog worden vastgesteld. De
klanten van Agrifirm Exlan en heeft
kan door feitelijke afzet tussen 1 januari
capaciteit van mestverwerkers wordt
zich uitgebreid laten begeleiden bij de
en 15 mei en door het sluiten van
vooraf door Dienst Regelingen vast
realisatie van haar plannen. Uiteindelijk
mestplaatsingsovereenkomsten.
gelegd. Vooralsnog is schaalgrootte
is een installatie met een capaciteit
belangrijk om de kosten te drukken.
van 25.000 ton/jaar gerealiseerd voor
Verwerkers
Bovendien is het aantal beschikbare
de productie van mineralenconcen-
Mestverwerking is niet voor iedereen
rendabele technieken beperkt. In aan-
traten, dikke fractie en schoon water.
weggelegd. Waarschijnlijk gaan vooral
merking komen mestverbranding en
Inmiddels loopt een vergunningaan-
loonwerkers en mestexporteurs mest
technieken die mest exportwaardig
vraag voor het hygiëniseren van dikke
verwerken. Ten eerste is een erkenning
maken met een hitte behandeling,
fractie ten behoeve van export.
van Dienst Regelingen nodig. Daarvoor
bijvoorbeeld scheiden en hygiëniseren.
moeten de vergunningen en overige bewijsstukken voor het aantonen van
Agrifirm Exlan
de verwerkingscapaciteit aanwezig zijn.
De afdeling Milieutechniek van Agrifirm
Daarnaast is schaalomvang gewenst
Exlan begeleidt al jaren ondernemers
Toon van der Putten, directeur van
om de verwerkingskosten zoveel mogelijk
bij hun mestverwerkingsplannen. Van
Agrifirm Exlan, heeft besloten zijn
te beperken. Het gevolg is een aanzien-
de planvorming tot de keuze van de
activiteiten voort te zetten als
lijke investeringsomvang. Verwerkers
technische mogelijkheden, vergun-
zelfstandig adviseur. Hij wordt
die dit nog niet geregeld hebben moeten
ningaanvragen, begeleiding van de
opgevolgd door Gerrit Schilstra,
snel aan de slag, gezien de doorlooptijd
bouw, de realisatie en uiteindelijk de
voorheen werkzaam als manager
van de aanvragen.
exploitatie.
Dier bij Agrifirm Feed.
Wisseling directie Exlan
schakel in succes oktober 2012
5
<
De Ledendagen in 2012
Tweede editie Agrifirm Ledendagen in 2013 Van 5 tot 28 februari 2013 organiseert Agrifirm voor de tweede
inspirerende Ledendagen ontvangt u
keer de Ledendagen. Daarvoor wordt u van harte uitgenodigd.
natuurlijk een persoonlijke uitnodiging.
Het beloven informatieve bijeenkomsten te worden op inspirerende locaties.
U kunt nu de dag waarop de Ledendag in uw regio wordt gehouden al vastleggen of een bezoek aan een andere dag in uw agenda plannen.
Meer nog dan in 2012 is Agrifirm er in
er voor gekozen om dat in de vorm van
geslaagd om bijzondere locaties vast te
een discussie te doen, waarbij opnieuw
leggen. Vaak bekende voetbalstadions
tv-presentatrice Marit van Boheemen
in uw regio, waar wekelijks topsport
gespreksleider is. Daarnaast kunt u kiezen
wordt bedreven. Daarmee is direct de
Locatie
datum (2013)
Van der Valk, Stein-Urmond
5-feb
VVV-voetbalstadion, Venlo
6-feb
uit een ruim aanbod van workshops,
NAC-voetbalstadion, Breda
7-feb
link gelegd met u en uw bedrijf, waar
verzorgd door betrokken Agrifirm-mede-
PSV-voetbalstadion, Eindhoven
8-feb
u dagelijks topsport bedrijft.
werkers en/of externe deskundigen.
Euroborg stadion, Groningen
12-feb
WTC Leeuwarden
13-feb
Autotron Expo, Rosmalen
14-feb
PEC-Zwolle Stadion, Zwolle
26-feb
Inspirerend zullen zeker de afsluitende Tijdens de Ledendagen zullen hoofd
sprekers zijn die u als bezoeker van de
directie en bestuur van Agrifirm verant-
Ledendagen een kijkje laten nemen
woording afleggen over de gang van
buiten uw vakgebied.
zaken in 2012 en de plannen (strategie)
Wij nodigen u graag uit voor één van
AZ-(AFAS) voetbalstadion
27-feb
voor 2013 toelichten. Ook voor 2013 is
de Ledendagen. Voorafgaand aan deze
Expo veilinggebouw Houten
28-feb
6
schakel in succes oktober 2012
Onderzoek naar hoger eiwitgehalte in maïs Agrifirm onderzoekt de mogelijke verhoging van het eiwit gehalte in Nederlandse maïs. Daarmee kan de eiwitbijdrage vanuit voedergewassen worden verhoogd.
Prima vermeerdering van soja in 2012
Agrifirm is actief betrokken bij het
wordt geprobeerd het eiwitgehalte te
verduurzamen van eiwitimport en het
verhogen. De mogelijke verhoging wordt
Op vier locaties in Zuid Limburg
onderzoeken van alternatieve eiwit
in de gewassen zelf en ook in ingekuilde
wordt circa 6,1 hectare soja geteeld
strategieën. Het verhogen van het
snijmaïs onderzocht.
voor de vermeerdering van zaai-
eiwitgehalte in uw eigen maïs biedt
Centraal staat het exacte effect van de
zaad. Agrifirm onderzoekt of de
perspectief, omdat eiwitrijke grondstof-
ureumdoseringen en de kwaliteit van
sojateelt in Noordwest Europa
fen schaars worden en daardoor duur.
het verhoogde eiwit. Het is essentieel
mogelijkheden biedt om de afhan-
dat de aminozuursamenstelling blijft
kelijkheid van eiwitimport te
Tijdens de Gras- en Maïsmanifestatie op
overeenstemmen met de huidige
verminderen. Om dat te realiseren
6 september in Vredepeel (L.) konden
samenstelling. Na het oogsten en
worden onder andere speciale
bezoekers diverse proefvelden bekijken.
analyseren van het verse product
rassen voor deze regio ontwikkeld
Met behulp van ureumbladbemesting
worden ook voerproeven uitgevoerd.
en vermeerderd. De vermeerderingsvelden staan er dit jaar goed bij. De verwachting is dan ook dat de oogst in 2012 beter is dan 2011. Het ras Adsoy heeft van de zeer vroege rassen de meeste potentie in opbrengst en daarom is van dit ras volop zaad vermeerderd. Op het veld in Zuid-Limburg bleken er veel peulen per plant te zitten, met opvallend veel peulen tot boven in de plant. Aantallen van 60 tot 80 peulen per plant kwamen volop voor.
Boerenkoopavond 15 oktober Al jarenlang vindt twee keer per jaar de Boerenkoopavond plaats bij de Welkoop- en Boerenbondwinkels van Agrifirm Winkel B.V. Ongedwongen winkelen en bijkletsen, met een kopje koffie of een drankje en een hapje. Op het hele assortiment geldt een korting, daarnaast zijn er verschillende artikelen extra in de aanbieding. De volgende Boerenkoopavond vindt plaats op maandag 15 oktober a.s. vanaf 18.00 uur. Agrifirm Winkel BV nodigt u namens de winkelteams van harte uit.
schakel in succes oktober 2012
7
Veel vooruitgang in reductie antibiotica
‘Het begint met een actieve houding’ De discussie over het antibioticagebruik in de veehouderij kent
het volgens Zwolschen zaak om te
twee kanten. Enerzijds zijn er de voordelen van een betere
zorgen voor gezonde en sterke dieren
gezondheid en lager medicijngebruik, anderzijds bestaat er
door de juiste voeding en een goed management.
bezorgdheid over de haalbaarheid. Dat laatste is echter niet altijd nodig; tegenwoordig is veel mogelijk en wordt er veel vooruitgang geboekt.
Actieve houding
Op Laverdonk hebben ze deze uitdaging actief opgepakt. De maatregelen lopen uiteen van het inrichten van een quarantainestal en het werken met een
Uit cijfers van de Autoriteit Diergenees-
Het bedrijf zit bij de varkens op een
meerwekensysteem, tot de discipline
middelen (SDa) blijkt dat de reductie
dagdosering per dierjaar (DDD) tussen
in het dagelijkse werk. “Daar begint het
van 20 procent die met de overheid is
de 2 en 6, ruim onder de streefwaarde
eigenlijk mee, met je eigen instelling.
afgesproken in 2011 ruimschoots is
van 10. Dat is mogelijk door een gericht
Het allerbelangrijkste is een actieve
gehaald. Een mooie prestatie en een
gezondheidsbeleid en een hygiënische
houding, je moet het zelf willen,” aldus
opsteker voor de sector. Dat geeft
werkwijze om de insleep en verspreiding
bedrijfsleider Harold de Louw.
moed voor de komende jaren. Met
van ziekten te voorkomen. “Het begint
managementmaatregelen en de juiste
met de juiste benadering ”, stelt Hans
Hygiënisch werken
voedingsstrategie blijkt veel mogelijk.
Zwolschen, dierenarts Varkenshouderij
Om de insleep en verspreiding van
bij Agrifirm Feed. “Zieke dieren moet je
ziektekiemen te voorkomen zijn soms
Gezondheidsstatus
behandelen, maar geen koppelbehande-
aanpassingen en investeringen in het
Een belangrijke rol is weggelegd voor
lingen en niet preventief medicineren.
bedrijf nodig. “De quarantainestal
de veehouder zelf. Dat blijkt wel op
Dat heeft landelijk gezien veel bijgedra-
bijvoorbeeld, maar die heeft zich dubbel
Agrifirm Feed researchfarm Laverdonk.
gen.” Om daarna stappen te zetten is
en dwars terug verdiend. Dit soort
8
schakel in succes oktober 2012
om gestructureerd werken.” Daarnaast
dergelijke ingrediënten. “Een mooi voor-
moet de basis in orde zijn, benadrukt
beeld is het Aromabiotic-gamma”, vertelt
Zwolschen. “Het juiste klimaat, goed en
Katrien Deschepper van Nuscience.
voldoende drinkwater en goed voer zijn
Aromabiotic werd ontwikkeld als natuur-
heel belangrijke voorwaarden.”
lijk alternatief voor antibiotische groeibevorderaars die sinds 2006 verboden
Voer
zijn. Deze ingrediënten, op basis van
Dat laatste, voeding, is de expertise van
middellange keten vetzuren, dragen niet
Jan Wijma, hoofd Nutritie en Innovatie
alleen bij aan betere prestaties maar
Varkenshouderij bij Agrifirm Feed. Ook
verbeteren ook de gezondheid en resis-
hij begint bij het management. “Het
tentie van dieren en verhogen het
gaat om de totaalaanpak. Goed voer
dierenwelzijn. “Gezonde en sterke dieren
alleen is niet voldoende, de toepassing
behoeven minder behandelingen met
is cruciaal.” Dat neemt niet
antibiotica. Aromabiotic levert zo een
weg dat het voer belangrijk is. “Het
rechtstreekse bijdrage aan de verlaging
uitgangspunt is voeren naar behoefte.
van het antibioticagebruik. Overigens
De dieren moeten geen tekorten
staat bij al onze producten naast een
hebben, maar ook geen overschotten
betere groei en voerefficiëntie het verbe-
die ze weer af moeten voeren. Dat
teren van de gezondheid centraal.” In de
betekent dat je met het voer zo goed
ontwikkeling van producten en concep-
mogelijk moet aansluiten op de leef-
ten werkt Nuscience nauw samen met
investeringen levert heel duidelijk
tijdsfase van het dier. Het doel is uitein-
andere Agrifirm dochters, zoals het
resultaat op, gezondere dieren presteren
delijk gezonde dieren die goed groeien.
Agrifirm Innovation Center en Agrifirm
nu eenmaal beter.” Ook zonder grote
Groei en gezondheid zijn onlosmakelijk
Feed. Dit heeft geleid tot concepten zoals
investeringen kan vooruitgang worden
met elkaar verbonden.” De voeders van
WellCome, DairyFit Uiergezond en Dairy-
geboekt. De Louw: “Het begint ermee
Agrifirm Feed worden zo ontwikkeld
Fit Uiervitaal. Juist dat samenspel is
dat je jezelf aan de protocollen houdt
dat ze die groei en gezondheid optimaal
belangrijk.
en goed nadenkt over de werkzaam
ondersteunen. “We hebben wel
heden. Werk in de juiste volgorde, zorg
specifieke voeders om tijdelijk in te
Opleiden
Het uiteindelijke resultaat is afhankelijk
“Het gaat om de totaalaanpak. Goed voer alleen is niet voldoende, de toepassing is cruciaal.”
van de toepassing van de voeders, stelt Wijma. “De buitendienst speelt daarin een belangrijke rol. De opleiding van de buitendienst krijgt dan ook veel aan-
voor gescheiden kleding en materialen,
zetten bij problemen voor extra onder-
dacht bij Agrifirm Feed, bijvoorbeeld
leg tomen niet bij elkaar. Ga versleping
steuning, zoals de Effect reeks, maar
met het driejarige leertraject Varkens
binnen het bedrijf zoveel mogelijk
in een normale situatie sluiten de
Academy. Een opleiding specifiek toe-
tegen. Eigenlijk weet iedereen het wel,
standaardvoeders optimaal aan bij
gespitst op de specialisten Varkens
maar je moet het ook doen.” Zwolschen
de behoefte.”
houderij. Met betrekking tot voeding, maar ook over zaken als klimaat en
onderschrijft het belang van hygiënisch werken. “Juist bij problemen als strep-
Nuscience
hygiëne, zodat de specialist de varkens-
tococcen, APP en PIA. Hierbij spelen
Dat neemt niet weg dat speciale ingredi-
houder kan bij staan in het optimaliseren
dragers een rol; dieren die gezond ogen,
ënten een grote bijdrage kunnen leveren
van het management. Want uiteinde-
maar wel kiemen bij zich dragen en die
aan de gezondheid van dieren. Agrifirm -
lijk draait het toch weer om dat totaal-
kunnen verspreiden. Dat vraagt echt
dochter Nuscience ontwikkelt en levert
plaatje.”
schakel in succes oktober 2012
9
Kennis in de agrarische sector
Voorlopers en kennis partners zijn onmisbaar Kennis. Onmisbaar voor iedere ondernemer. Kennis is nodig om
kunnen nemen en het bedrijf te runnen.
iets te weten, iets te kunnen en iets te bereiken. Hoe belangrijk is
In onderhandelingen speelt mensen-
kennis voor agrarisch ondernemers? Wat is kennis en waar halen
kennis een rol en kennis van de markt en prijsontwikkelingen is voor een
ondernemers het vandaan? Voor Schakel in Succes gingen vier
ondernemer onmisbaar. Daarnaast zijn
gedreven ondernemers met elkaar in gesprek over deze vragen.
innovatie en ontwikkeling bepalend voor het succes van de sector, waarin de ondernemers een duidelijke rol voor Agrifirm zien.
Gert Karel Bruggert is melkveehouder
mensenkennis tot inzicht in markten,
in Marle (OV), Hedwig Damen is bollen-
handel en prijzen. Want waar ze het al
Keuzes maken
teler en -broeier in Voorhout (ZH), Jan
snel over eens zijn, is dat kennis op alle
Kennis en keuzes maken worden door
Reinier de Jong heeft een akkerbouw-
gebieden van het werk terugkomt. Of
de ondernemers veelal in één adem
bedrijf in Odoorn (DR) en Jaap Kreuger
het nu gaat om de ervaring op basis
genoemd. “Kennis speelt een heel
runt in Woerden (UT) een varkenshou-
waarvan je de dagelijkse werkzaam
belangrijke rol, in alles wat je doet”,
derij. Ze gaan met elkaar het gesprek
heden uitvoert of het vakmanschap en
stelt De Jong. “Ieder teeltseizoen is een
aan over kennis. Van vakmanschap en
de technische kennis om beslissingen te
nieuwe kans en daarin zoek ik elke keer
10
schakel in succes oktober 2012
< V.l.n.r. Gert Karel Bruggert, Jaap Kreuger, Jan Reinier de Jong en Hedwig Damen.
en dieren stijgt. Ondernemen is topsport, en dat vergroot de kwetsbaarheid. Bovendien worden de bedrijven groter, waarmee ook de gevolgen van een genomen beslissing toenemen. Veranderende markten, eisen en technische innovaties zorgen er daarnaast voor dat kennis constant in ontwikkeling blijft. Om bij te blijven zijn de vier ondernemers vrijwel de hele dag bezig met kennisvergaring en het toepassen van die kennis in de praktijk. Bewust en onbewust. Ervaring opdoen is één van de belangrijkste manieren om aan die kennis te komen. “Ik vind het leuk en interessant om aan proeven van Agrifirm mee te doen”, vertelt Damen. “De ene keer op eigen initiatief,
“Kennis speelt een heel belangrijke rol, in alles wat je doet.”
tussen de vier sectoren. Waar Damen
de andere keer op initiatief van Agrifirm.
vooral bezig is met de markt en afzet
Kijken en vergelijken. Ook al levert het
van zijn product en zich probeert te
niet direct iets op, je leert er veel van.”
onderscheiden om de opbrengst te
Ook Kreuger doet regelmatig mee aan
verhogen, zijn de anderen veel meer
(voer)proeven van Agrifirm en net als
afhankelijk van vaste opbrengstprijzen.
Bruggert ontvangt hij wel eens een
weer nieuwe uitdagingen en leer ik van
“Daardoor moet ik het juist van de
groep Agrifirm Feed specialisten in het
de keuzes die ik in voorgaande jaren
technische kennis hebben. Voortdurend
kader van een opleidingstraject.
maakte.” Op basis van de beschikbare
stel ik mijzelf de vraag hoe ik technisch
Bruggert: “Laat een ander maar eens
kennis, vorm je een visie, zegt ook
zo goed mogelijk kan draaien, zodat ik
kijken naar je bedrijf en laat hem zijn
Kreuger. “Ik doe kennis op bij alles
financieel zo veel mogelijk overhoud”,
mening geven. Daar ben ik niet bang
wat ik hoor, zie en lees. Met mijn eigen
licht Kreuger toe.
voor; ik ga graag het gesprek aan. Daar
gevoel bepaal ik vervolgens wat ik ermee
leren we dan beiden van. Kennis opdoen
doe.” Vaak is er niet één juiste keuze. De
Constante ontwikkeling
door het gesprek aan te gaan met speci-
keuze die gemaakt wordt moet passen
Uit het gesprek komt naar voren dat
alisten of collega’s is sowieso heel
bij de ondernemer, het bedrijf en de
het belang van kennis steeds groter
belangrijk, het beschermt je ook tegen
situatie. Dat blijkt al uit de verschillen
wordt. De productiviteit van gewassen
bedrijfsblindheid.”
schakel in succes oktober 2012
>
11
>
Kennispartner voor de klant Agrifirm Plant wil dat de buitendienst goed op de hoogte is van
Jan Reinier de Jong:
“Om verschillende adviezen vragen dwingt je om goed over je eigen keuzes na te denken.”
nieuwe ontwikkelingen en inzichten in de praktijk en in het onderzoeksveld. In dat kader zijn er regelmatig activiteiten om de
Alle vier maken graag gebruik van de
“Ik ben een ondernemend type, hoor
sectorspecialisten verder bij te
kennis en ervaring van hun Agrifirm
graag hoe anderen hun bedrijf runnen.
praten en te informeren. Een
specialist. “Je moet ook niet altijd zelf
Ik ga ook liever naar bijeenkomsten dan
mooi voorbeeld is de bijeenkomst
het wiel uit willen vinden”, vindt Kreuger.
dat ik informatie uit boeken en kranten
die afgelopen zomer werd geor
“Als ik iets wil weten, bel ik vaak mijn
haal. Maar voor een ander werkt het
ganiseerd bij het gebreksziekteveld
specialist bij Agrifirm, dan vraag ik
misschien precies andersom.” Het volgen
in Rolde. “Hier monitoren we hoe
hem om advies.” Voor alle vier geldt
van opleidingen en cursussen spreekt
gewassen, dit jaar aardappelen,
echter ook, dat dit advies weliswaar
voor de ondernemers voor zich, al
reageren op een gebrek aan
een leidraad, maar niet leidend is.
heeft het ook een keerzijde. “De
verschillende elementen”, vertelt
“Adviezen moet je niet zomaar
techniek gaat erg snel. Wat ik tijdens
kenniscoördinator Karin Oonk.
klakkeloos overnemen”, vindt De Jong.
mijn opleiding heb geleerd is alweer
“Dat is ontzettend leerzaam en
“Om verschillende adviezen vragen
achterhaald”, aldus Damen. “Het volgen
daarom hebben we in juli een
maakt je juist sterker in je kennis en
van een opleiding is vooral goed om
bijeenkomst georganiseerd met
dwingt je om goed over je eigen keuzes
een stevige basis te hebben en om
de complete buitendienst. Een
na te denken.”
levenswijsheid op te doen”, denkt De Jong. Bruggert vult instemmend aan:
mooie kans om theorie en praktijk te combineren. Met lezingen zijn we dieper ingegaan op de theorie van de gebreksziekten en de interactie tussen elementen voor verschillende sectoren, op het veld
Hedwig Damen:
“Ik vind het leuk en interessant om aan proeven mee te doen.”
“Vooral van de stages heb ik veel geleerd. Ook nu neem ik nog graag een kijkje bij bedrijven in andere agrarische sectoren en ben ik betrokken bij studieclubs. Zo blijf je je ontwikkelen.” Oren en ogen open houden, daar komt het
konden we de praktijk laten zien. In een dag kun je veel kennis op-
Verdiepen in de ander
op neer. De ondernemers noemen
doen en de buitendienst brengt
Waar ondernemers hun kennis vandaan
verschillende voorbeelden. Zo vertelt
dat weer over op hun klanten. Zo
halen, verschilt per persoon. Alle vier de
Bruggert over een bijeenkomst over
kunnen we een kennispartner
ondernemers zijn aangesloten bij meer-
zonnepanelen, een aantal jaren geleden,
voor ondernemers zijn.”
dere studieclubs en hechten veel waarde
“Zonnepanelen plaatsen was op dat
aan het overleg met collega’s. Het is
moment financieel niet haalbaar, maar
goed een ander eens met een frisse blik
ik hoorde daar dat de prijzen binnen
naar het bedrijf te laten kijken. Damen:
een aantal jaren veel gunstiger zouden
12
schakel in succes oktober 2012
Gert Karel Bruggert:
“Ik ga graag het gesprek met anderen aan, daar leer je veel van.”
Specialist als klankbord “Kennis is essentieel. Als onder nemer is het zaak om bij te blijven en op de hoogte te zijn van ontwikkelingen. Of het nou gaat om wettelijke ontwikkelingen,
worden. Dat heb ik goed in mijn oren
bezig is en dat waardeer ik, het is goed
marktontwikkelingen of technische
geknoopt. Inmiddels liggen de zonne-
dat ze die rol oppakken. Het nadeel is
innovaties.” Aan het woord is
panelen bij ons op het dak, met steun
dat mijn buurman die niet bij Agrifirm
Henk Roordink, specialist Vlees-
van de provincie Overijssel. Omdat ik
aangesloten is, morgen ook weet wat
pluimvee bij Agrifirm Feed. Hij
toen bij die bijeenkomst was, kon ik nu
Agrifirm vandaag weet.” De andere
adviseert en begeleidt vlees
makkelijker de keuze maken. Puur omdat
ondernemers kennen dit dilemma.
kuikenhouders. “Kennis is dus ook
ik mij er al eerder op had georiënteerd,
Kennisontwikkeling en innovatie
voor mij heel belangrijk. Ik moet
al iets wist van de achtergronden.”
kosten geld, waar slechts een deel
op de hoogte zijn van wat er gebeurt, zodat ik ondernemers zo
Jaap Kreuger:
goed mogelijk kan ondersteunen.
“Kennis en innovatie zijn belangrijk voor ondernemers en voor de sector.”
Naarmate bedrijven groter worden, wordt dat alleen maar belangrijker.” Roordink adviseert vooral op technisch gebied, maar
Uitdaging voor de sector
van de belanghebbenden aan bijdraagt,
zorgt dat hij ook op de hoogte is
Behalve voor individuele ondernemers
terwijl anderen daarop meeliften. Hierin
van andere ontwikkelingen. “Ik
is kennis en ontwikkeling ook voor de
ligt de uitdaging voor de sector als geheel,
maak daarvoor gebruik van mijn
sector als geheel belangrijk. “Nederland
om dit samen op te pakken. Dat neemt
netwerk; dierenartsen, broede-
loopt voorop in de agrarische wereld en
niet weg dat de ondernemers Agrifirm
rijen, slachterijen en natuurlijk
dat is voor een groot deel te danken
zien als een belangrijke speler in de
collega’s. Zo blijf ik goed op de
aan de grote rol van kennis en innovatie.
ontwikkeling van de sector. “Agrifirm is
hoogte. Als specialist heb je een
Zoals het voor ondernemers belangrijk
heel actief op het gebied van innovatie
klankbordfunctie. Met een goede
is hun bedrijf te blijven ontwikkelen, zo
en ontwikkeling”, ziet Kreuger. “Dat is
begeleiding en goed meedenken,
is het ook belangrijk dat de sector zich
ook belangrijk. Iemand moet dat doen
werk je samen met de klant aan
blijft ontwikkelen”, stelt Kreuger. Daarin
en ik denk dat Agrifirm, als grote speler,
het beste resultaat. Dat is waar
zien de ondernemers wel spannings
die rol goed oppakt. Dat is belangrijk
het uiteindelijk om gaat.”
velden. De Jong: “Kennis en innovatie
voor de hele sector.” Want dat voorlopers
zijn belangrijk, maar dan moeten we als
en kennispartners als Agrifirm onmis-
sector wel als geheel aan de slag. Ik
baar zijn voor een succesvolle sector,
merk dat Agrifirm daar heel veel mee
staat voor de vier buiten kijf.
schakel in succes oktober 2012
13
DairyStart® All in One Mix
‘Makkelijk en eenvoudig voeren past bij mij’ <
Louis Cox (l) en specialist Han Gerritsen van Agrifirm Feed.
Louis Cox houdt in Roermond 110 melkkoeien en ruim 90 stuks
gemakkelijk op. Het is ook de reden
jongvee. Maar hij is meer dan melkveehouder alleen. “Ik heb
dat we het voer niet in de bulk kunnen
het redelijk druk, ook met andere zaken. Zoals bestuurlijk werk en het kinderdagverblijf van mijn vrouw,” vertelt Cox.
leveren. Zouden we het de silo in blazen, dan valt het uit elkaar.” Melkveehouders kunnen kiezen of ze de brok in zakgoed of bigbags ontvangen. “Ik heb een heftruck en dan zijn de bigbags ideaal.
Cox werkt, mede daarom, graag met
Grote korrel
Ik zet hem op de juiste plek en schep
een makkelijk en simpel systeem. “Dat
De DairyStart® All in One Mix is een
de brok vanuit de bigbag de voerbak
is mijn eerste uitgangspunt, het is
product met kracht- en ruwvoer
in. Maar voor een ander is zakgoed
wat bij mij past.” Sinds februari 2012
ineen, waardoor de brok vrij grof is.
misschien praktischer. Qua prijs
heeft Agrifirm voor fokkalveren het
“Toen ik de korrels voor het eerst zag
maakt het in ieder geval geen
voerconcept DairyStart® All in One
dacht ik dat de kalveren zulke grote
verschil”, aldus Cox.
Mix in haar assortiment. Specialist
brokken niet zouden eten, maar het
Rundvee Han Gerritsen polste bij Cox
tegendeel bleek waar”, vertelt Cox.
Controle
of het misschien iets voor hem zou
“De korrels bevatten een geringe
“Eerder voerde ik de kalveren hooi,
zijn, zeker omdat het arbeidstechnisch
hoeveelheid melasse en veel structuur-
maïs en brok. Het nadeel daarvan was
veel voordelen heeft. “Het leek mij
houdend materiaal, waardoor ze vrij
dat ik geen controle had over de hoe-
wel wat en dus heb ik het gelijk
zacht zijn”, legt Gerritsen uit. “Daar-
veelheid en verhouding van het voer
geprobeerd”, vertelt Cox enthousiast.
door nemen de kalveren de brok
dat de kalveren opnamen. Met de All
14
schakel in succes oktober 2012
feed
Na de maïsoogst
“De ontwikkeling van de kalveren is ontzettend belangrijk.”
Als de maïs van het land is, is het een uitstekend moment om te werken aan de bodemgezondheid, voor een optimale ruwvoerteelt in 2013. Bekalken, stoppelbewerking en het inzaaien van een vanggewas
in One Mix hoef ik niet meer over de
drie laat Cox het jongvee geleidelijk
verhoudingen in te zitten, die zijn nu
overgaan op ruwvoer. “Dan stimuleer
optimaal”, vertelt Cox. “Bijkomend
ik ze naar eigen inzicht op energie en
Bekalken loont
voordeel is dat de brok niet gaat
zorg ik voor de juiste balans in ruwvoer,
Een goede zuurtegraad (pH) van de
broeien. Daarnaast is mijn bedrijf
zodat het jongvee niet vervet.”
bodem draagt bij aan het verhogen
para-vrij en dat wil ik heel graag zo
Gerritsen vult hem aan: “De Dairy
van de opbrengst van het gewas. Een
houden. Door deze brok te voeren
Start® All in One Mix kan worden
te lage pH belemmert het vrijkomen
beperk ik het risico op besmetting.”
gevoerd tot een leeftijd van ongeveer
van belangrijke groeielementen zoals
vijf maanden, maar elke melkveehouder
stikstof, fosfaat en kali. Na de maïs-
Snelle opname
kan daarin zelf de keuze maken wat
oogst is het moment om de pH van
Sinds maart voert Cox zijn jongvee
hem het beste lijkt.”
de bodem te verhogen door te
DairyStart® All in One Mix. “Ik heb
dragen hier aan bij.
bekalken, waardoor de ruwvoerop-
de brok een aantal maanden gepro-
Goede jeugdontwikkeling
beerd en ik ben er zonder twijfel mee
“De kalveren zien er goed uit, herkau-
verder gegaan. De kalveren krijgen de
wen goed, ze beginnen al vroeg van
Goede stoppelbewerking
brengst voor 2013 wordt verhoogd.
brok als ze een week oud zijn. Ik ben
de brok te eten en ik weet zeker dat
Gewasresten van maïs bevatten
er nu wel achter dat ik de voeropname
de hoeveelheid en verhouding van
onder andere schimmels, zoals de
van zulke jonge kalveren in het verle-
het voer klopt”, somt Cox tevreden op.
Helminthosporium schimmel, die
den wel heb onderschat. Juist de
“De jeugdontwikkeling is ontzettend
bladvlekkenziekte kan veroorzaken.
kleine kalveren eten snel en moeten
belangrijk. Daarom zorg ik dat de
Zorg er daarom voor dat de stoppel
aangezet worden tot groei en pens-
kalveren onbeperkt van de DairyStart®
en andere gewasresten na de maïs-
ontwikkeling. Dat is iets wat ik met
All in One Mix kunnen eten en verder
oogst goed in de bodem zijn gewerkt.
deze brok beter weet te bereiken dan
heb ik er nauwelijks omkijken meer
Dit veroorzaakt een rottingsproces
met los ruwvoer.” Na een maand of
naar.”
wat een lagere infectiedruk van schimmels tot gevolg heeft. Blijvend grasland
Bedrijfsgegevens Louis Cox, Roermond
Blijvend grasland is een toegelaten vanggewas na de maïsteelt, wat vaak in het najaar prima ingezaaid kan worden. Maak de keuze uit ons
Omvang
DairyGrass® assortiment op basis
110 melkkoeien, 93 stuks jongvee
van gebruik, grondsoort en voorkeur.
en 65 hectare grond
De grasmengsels DairyGrass® Smakelijk en DairyGrass® Productie
Gemiddelde productie
zijn ook leverbaar met de meststof-
8.500 kilogram, 4,40 % vet en
fencoating iSeed®.
3,60 % eiwit
schakel in succes oktober 2012
15
Succesvolle open dagen Oss Agrifirm Feed heeft twee succesvolle open dagen op de productielocatie in Oss achter de rug. Vrijdag 7 september kwamen ruim 150 melkveehouders naar het seminar â&#x20AC;&#x2DC;Kansen in de zuivelketenâ&#x20AC;&#x2122;. Onder leiding van dagvoorzitter Karel van de Graaf gingen ze in gesprek met Frank van Ooijen, directeur duurzaamheid en communicatie bij FrieslandCampina, supermarktspecialist Gerard Rutte en Ruud Tijssens, directeur Corporate Affairs bij Agrifirm Group. Het leidde tot inspirerende discussies. Op 8 september namen circa 2.500 klanten en relaties een kijkje in de keuken van Agrifirm Feed. In groepjes kregen ze een rondleiding door de fabriek en konden ze uitgebreid vragen stellen. Na de rondleiding was er gelegenheid voor een hapje en een drankje terwijl de kinderen zich vermaakten met o.a. een springkussen, een rodeo varken en een clown. Veel bezoekers van de open dag vulden de prijsvraag in. De gelukkigen die een dagje Efteling met het hele gezin gewonnen hebben zijn: G. van Schaijk uit St.-Oedenrode, C. Brisko uit Sint Anthonis en N. v.d. Langenberg uit Veghel.
16
schakel in succes oktober 2012
Ruud Tijssens
Karel van de Graaf en Frank van Ooijen
Gerard Rutte
schakel in succes oktober 2012
17
< Martien en Heleen Willig (midden) met rechts de ouders van Martien en links Agrifirm Feed specialist Marjon Jolink. Te paard Theo Hanzon, uiterst links zijn partner Floor.
‘De beste reclame zijn de paarden zelf’ Glanzende paarden die goed in hun vel zitten: de beste reclame
mee en geeft praktische adviezen.”
voor een paardenvoeder. De paarden van Stal Willig doen het
Marjon heeft ook geholpen met het
goed op de Subli Sportbrok en supplement Omega 369: ze blaken van gezondheid.
organiseren van de open dag op 9 september. Deze werd bijzonder goed bezocht. Het publiek kon kijken naar verschillende demonstraties,
Stal Willig, in het buitengebied van
maken: serieus de paarden in of iets
van springen tot een paardentandarts
Abcoude, is een familiebedrijf. Martien
anders gaan doen”, vertelt de 34-jarige
in actie. Dressuurruiter Theo Hanzon
en Heleen Willig runnen het samen
Martien. “Mijn vader had vroeger melk-
gaf clinics en sloot de dag af met een
met Martiens ouders. Het moderne
vee en varkens. We fokten in die tijd
demonstratie op de veertienjarige
bedrijf is van alle gemakken voorzien.
met een aantal merries. Ome Bas, de
Trakehner Elite hengst Hofrat.
De accommodatie heeft een binnen-
buurman, deed dat ook. Toen zijn zoon
en een buitenbak van 20 x 60 meter en
op negentienjarige leeftijd omkwam,
Kennis
ruime stallen die voldoen aan de nieuwe
ben ik zijn jonge paarden gaan rijden.
Ook Hanzon voert zijn paarden Subli.
richtlijnen Paardenwelzijn. Daarnaast
Ome Bas is tweeëneenhalf jaar geleden
“De paarden doen het er super goed op.
is er een longeercirkel, stapmolen en
overleden, dus helaas heeft hij het
Ze zitten mooi in de vacht, glanzen en
kunnen de paarden in de paddock of
bedrijf nooit af gezien.”
zijn goed uitgevuld. Bovendien vinden alle paarden het lekker. Het contact
op de wei. “We fokken paarden”, vertelt Martien. “Elk jaar hebben we zo’n tien
Subli
met Rob van Kempen, paardenspecialist
tot vijftien veulens. Ook maken we
De keuze voor Subli was voor de familie
Zuid Nederland, en Marjon is goed. Ze
paarden zadelmak. De rest van de
vanzelfsprekend, vanwege de bekend-
weten waar ze over praten en weten
stallen zijn voor pensionklanten.”
heid met Agrifirm als veehouder. “Maar
precies wat in het voer zit. Die kennis
we hebben ook Subli vanwege Marjon”,
is van groot belang.” Voor Hofrat is
Wens
aldus Martien. Marjon Jolink is specialist
een goede gezondheid en uitstraling
Met de bouw van de stal ging een wens
paardenhouderij in de regio Midden -
dit jaar extra belangrijk: hij kan worden
in vervulling. “Ik heb altijd gezegd dat
en West-Nederland. “Met haar hebben
verkozen tot best fokkende Trakehner
ik voor mijn dertigste de keuze wilde
we goed contact. Ze denkt met ons
hengst.
18
schakel in succes oktober 2012
feed
Air Line® ook in Noord-Nederland
Agrifirm Feed investeert in innovatie Agrifirm Feed heeft de afgelopen tijd geïnvesteerd in haar
opslag en dosering gebouwd. Het
productielocaties. Het doel: meer efficiëntie, een hogere
assortiment toe te voegen mineralen
productiecapaciteit en het vergroten van de innovatiekracht.
en premixen wordt steeds groter en met de nieuwe installaties kan Agrifirm Feed daar beter op inspelen en dus
Op diverse productielocaties wordt
Agrifirm Feed speelt daarmee in op
beter aan de wens van de klant
hard gewerkt aan verschillende investe-
een wens van veel klanten in Noord-
tegemoet komen.
ringen. Daarmee gaat Agrifirm Feed
Nederland. Air Line® voeders onder-
klantgericht te werk, flexibiliteit en
scheiden zich door de productietechniek
efficiëntieverbetering zijn belangrijke
waarbij de grondstoffen onder hoge
drijfveren. Met de flexperslijnen in
druk en temperatuur als het ware worden
Agrifirm Feed wil de vernieuwingen
Veghel en Oss wordt het bijvoorbeeld
gekookt in plaats van geperst. Hierdoor
in de productielocatie in Zwolle
makkelijker om klantspecifieke orders
zijn de voeders veel beter ontsloten en
graag aan haar varkenshouderij
te produceren. Een belangrijke investe-
verbetert de vertering met gemiddeld 6
klanten laten zien. We nodigen u
ring in de productielocatie in Zwolle,
procent. Omdat de luchtige korrel in de
daarvoor graag uit op 23 november.
waar varkensvoeders worden geprodu-
maag gemakkelijk uit elkaar valt, is de
Varkenshouderijklanten ontvangen
ceerd, is de nieuwe Air Line® installatie.
vertering beter en treden significant
een persoonlijke uitnodiging met de
minder maagaandoeningen op. Dit
details van deze dag.
Air Line®
vertaalt zich voor de varkenshouder
Het Air Line® voer werd voorheen
in betere voeropname, fittere dieren,
alleen in Veghel geproduceerd. De
betere groei, lagere EW- conversie en
nieuwe installatie betekent niet alleen
minder uitval.
Kijkje in de fabriek
een uitbreiding van de productie capaciteit, maar vooral dat het voer
Zwolle
vanaf medio oktober ook voor klanten
Behalve de Air Line® installatie is in
in Noord-Nederland beschikbaar is.
Zwolle ook een mineralen- en premixen
schakel in succes oktober 2012
19
feed plant
Streven naar 1.000 gram groei
‘Het hele plaatje moet kloppen voor een topresultaat’ Het kan altijd beter. Dat is het uitgangspunt van varkenshouders
van 2,37 naar 2,27 en de uitval van
Willem en Jolanda van Alebeek uit Schijndel. De technische
1,1 procent naar 0,8 procent. “De uitval
resultaten van hun gesloten bedrijf met 240 zeugen en 1.700
lijkt in eerste instantie misschien niet direct met Air Line® te maken te hebben,
vleesvarkens zijn bovengemiddeld, maar ze zoeken steeds naar
maar toch zien we dit in de praktijk
manieren om nog beter te draaien.
vaker”, vertelt Agrifirm Feed specialist Jos Kluijtmans. “Door de betere verteerbaarheid zijn de varkens sterker en
De overstap naar Air Line® [2.0] tussen-
nog heel veel ruimte zat. Toch wel,
gezonder. De toename van de groei is
voer, die ze eind vorig jaar maakten, is
dus.” Tijdens de proef bleken de varkens
natuurlijk spectaculair. Tijdens de proef
daar een voorbeeld van. “We gebruikten
op Air Line® [2.0] voer aanzienlijk
groeiden de varkens zelfs nog harder,
al Air Line® biggenvoer en al Air Line®
harder te groeien en Van Alebeek
maar dat was voor de classificatie minder
[2.0] startvoer en hebben eind vorig
besloot dan ook al snel om helemaal
gunstig. Daarom zijn we daar wat meer
jaar, bij wijze van proef, één stal op Air
over te stappen.
op gaan sturen.” Zelf ziet Van Alebeek vooral de stijging van het productiegetal
Line® [2.0] groeivoer gezet”, vertelt Willem. “Dat was op voorstel van onze
Hogere groei
als bewijs van de betere resultaten.
specialist. Zelf had ik er niet zoveel van
Sindsdien is de gemiddelde groei
“Dit jaar ligt dat op 11,16, vorig jaar in
verwacht, we zaten al op bijna 890
gestegen van 887 gram per dag naar
dezelfde periode op 9,36. Die verbetering
gram groei en ik dacht niet dat daar
937 gram. De voederconversie daalde
schrijf ik wel toe aan Air Line®.”
20
schakel in succes oktober 2012
plant feed
< Willem (l) en Jolanda van Alebeek bespreken de technische cijfers met Agrifirm Feed specialist Jos Kluijtmans.
door de lagere hokbezetting bij de
dierenarts. “Een paar keer per jaar
biggen en de vleesvarkens. Zo speelt
hebben we een gezamenlijk overleg
alles mee in de resultaten, uiteindelijk
met de adviseurs. Dan stoeien we
draait het om het totaalplaatje.”
met de cijfers en bepalen we de speerpunten voor de komende tijd.”
Gezondheid
Binnen dat totaalplaatje is de gezond-
Kick
heid een sterk punt van het bedrijf,
Op dit moment liggen de speerpunten
denken zowel Kluijtmans als Van
vooral in de zeugenhouderij. “We hopen
Alebeek. Willem:“Het bedrijf is gesloten,
daar net zo’n verbetering te boeken als
dat scheelt natuurlijk al veel. Sinds een
bij de vleesvarkens. We hebben de
jaar of tien werken we daarom ook met
zeugen in grote groepen met voer
eigen aanfok, zodat het bedrijf echt
stations en dat loopt nog niet altijd
gesloten is. We hoeven alleen maar
ideaal. Dat zie je terug in de productie.
voer en sperma aan te voeren.” Het
Uitbreidingsplannen hebben we verder
bedrijf zit, mede daardoor, met een
niet en bij de vleesvarkens draait het
dierdagdosering van 3,8 ver onder het
gewoon heel goed, hoewel we natuur-
landelijk gemiddelde. “Dat zie je altijd terug in de resultaten, de gezondheid is gewoon belangrijk. Als je goed draait en de kosten in de hand kunt houden, Totaalplaatje
blijft onderaan de streep het meeste
Van Alebeek voert de Excellent lijn van
over en daar gaat het uiteindelijk om.
Air Line®. “Dat is wat luxer voer, met
De opbrengstprijs heb je niet zelf in de
een hoog lysinegehalte”, legt Kluijt-
hand, de kostprijs wel.”
mans uit. “Dat past goed bij het bedrijf, omdat Willem en Jolanda beren
Cijfers
mesten. De valkuil in de berenmesterij
Om daar gericht op te kunnen sturen,
is toch de voeropname en met dit voer
streven de varkenshouders naar een
kun je meer EW voeren.” De varkens-
zo goed mogelijk inzicht in de resultaten.
houders zijn in 1999 al gestopt met
Jolanda: “Ik zorg voor de technische en
castreren, voor de Britse baconmarkt.
financiële administratie. Het is belang-
Twee en een half jaar geleden schakelden
rijk om dat goed bij te houden en om
ze over naar het Star concept, met één
ook zoveel mogelijk te meten. De biggen
lijk wel scherp moeten blijven om
ster volgens het Beter Leven Kenmerk.
worden bijvoorbeeld altijd gewogen
dat stabiel te houden. En eigenlijk moet
“Wij zijn altijd in voor iets nieuws”,
bij opleg. Dan heb je ook een uitgangs-
1.000 gram groei toch ook kunnen
lacht Jolanda. “We hebben wel wat
punt om verder te verbeteren.” De cijfers
lukken”, denkt Willem. Jolanda voegt
moeten aanpassen op het bedrijf,
zijn tevens het uitgangspunt voor een
toe: “Uiteindelijk probeer je het altijd
maar de resultaten zijn ook verbeterd.”
teamoverleg met de belangrijkste
nog net iets beter te doen. Dat geeft
Willem voegt toe: “Dat komt vooral
adviseurs van Agrifirm, VION en de
toch een kick.”
schakel in succes oktober 2012
21
Nieuwe tarweoogst: aanzienlijk deel van de voersamenstelling
‘Belangrijk te weten hoe tarwe er nutritioneel uitziet’ Het oogstseizoen van tarwe is weer achter de rug. Dat betekent
Viscositeit
dat er volop nieuwe tarwe gevoerd gaat worden. Als nutritionist
Buiten de sturing op nutritionele vlakken
Vleespluimveehouderij bij Agrifirm Feed berekent Paul Arens of
worden bovendien aan alle vleeskuikenvoeders enzymen toegevoegd om de
het kernvoer voor vleeskuikens finetuning nodig heeft, op basis
viscositeit te verlagen. Nieuwe oogst
van de kwaliteitsanalyses van de nieuwe tarwe.
tarwe heeft vaak een hogere viscositeit, wat een negatieve impact kan hebben op de vertering. Het NSP-gehalte (niet-zetmeel polysacchariden) van de tarwe
Met het kernvoerconcept van Agrifirm
gemiddelde gehaltes door Agrifirm Feed
speelt hierbij een belangrijke rol. “Met het
Feed bestaat gemiddeld een derde deel
opnieuw vastgesteld en worden aan de
toevoegen van extra enzymen zorgen we
van het rantsoen uit tarwe; in de
hand daarvan, indien noodzakelijk, de
voor een goede vertering en optimalise-
afmestfase kan dit aandeel zelfs vijftig
kernvoeders bijgesteld. “Het beste resul-
ren we de voederbenutting”, besluit
procent zijn. “Het is belangrijk een idee
taat voor de klant staat namelijk altijd
Arens.
te hebben hoe de tarwe er nutritioneel
voorop.”
uitziet, gezien het belang hiervan in het rantsoen. De analyses die we doen
Analyse
geven een goed beeld van de kwaliteit
Klanten die eigen tarwe inmengen kun-
van de tarwe”, legt Arens uit.
nen dit door Agrifirm laten analyseren op vocht, eiwit en zetmeel. Arens:“We
Beste resultaat
willen het beste rantsoen voor het
Het groeiseizoen en de tarweoogst is het
kuiken aanbieden en dan is het belang-
afgelopen jaar redelijk naar wens verlo-
rijk dat het kernvoer goed aansluit op de
pen. Uit analyses blijkt dat de kwaliteit
tarwe die onze klanten aan de vlees
van de tarwe in Nederland qua eiwit en
kuikens verstrekken. De analyse van de
zetmeel op het gewenste niveau ligt”,
tarwe, die voor de pluimveehouder gratis
vertelt Arens. Ieder jaar worden de
is, is daarvoor een goed instrument.”
<
22
schakel in succes oktober 2012
Paul Arens
Boswijk voert leghennen kernvoer met tarwe
Dirk Boswijk (r) en specialist WIlco Wijlhuizen voor de graansilo van Boswijk.
<
‘We kunnen bijsturen wanneer we willen’ In het Groningse Wildervank houdt Dirk Boswijk 30.000 leghennen. Hij runt het bedrijf
kwaliteit en verhouding van kernvoer
samen met broer Harmroelof, die verantwoordelijk is voor de 85 hectare akkerbouw.
en tarwe is prima. De mest is droog,
“Op 27 hectare verbouwen we tarwe. In combinatie met Agrifirm kernvoer een prima
wat wijst op een goede vertering. Ook
voeder voor onze hennen”, vertelt Dirk Boswijk.
over de productie zijn we tevreden. De hennen zijn nu 69 weken oud en het legpercentage is 91,7 procent per
Boswijk voert deze ronde voor het eerst
niet.” Wijlhuizen vult aan: “Bij klanten
tarwe bij. “We hoorden goede geluiden
waar het minder goed loopt denk ik
over het concept en dat we zelf tarwe
graag mee voor een goede oplossing.
Gemakkelijk bijsturen
verbouwen is een bijkomend voordeel.
Bij selectieve tarweopname kan een
“Samen met Wilco hebben we tarwe
De stijgende voerprijzen gaven nog een
tarwepletter bijvoorbeeld helpen het
en kernvoer zo verdeeld dat we alleen
extra zetje.”
voermengsel te egaliseren.”
tarwe van eigen bedrijf nodig hebben”,
gemiddeld aanwezige hen.”
vertelt Boswijk. Minstens zo belangrijk Goede ontwikkeling
“Streven is de hennen vanaf 28 weken tarwe bij te voeren, dezelfde leeftijd
“Bijsturen vraagt vakmanschap.”
waarop normaal wordt omgeschakeld
vindt hij het gemakkelijk kunnen bijsturen op onder andere eiwit en eigewicht. “Omdat we tarwe in een aparte silo hebben, kunnen we van dag
van startvoer naar continu voer”,
Hoge kwaliteit
tot dag bijsturen.” Wijlhuizen: “Zijn
vertelt Wilco Wijlhuizen, specialist leg-
Kwaliteit staat voorop; kernvoer en tarwe
de eieren zwaar genoeg, dan kan Dirk
pluimvee bij Agrifirm. “De lichaams- en
moeten goed op elkaar aansluiten.
meer tarwe bijvoeren en andersom.”
eigewichten zitten dan op het gewenste
Na de tarwe-oogst neemt Wijlhuizen
niveau en de hennen zijn gewend aan
daarom een monster voor onderzoek.
Vakmanschap
de voer- en lichttijden. Dat zijn voor-
De kwaliteit van eiwit, zetmeel en
“Dat bijsturen vraagt vakmanschap
waarden om tarwe bij te voeren.” Is
vocht bepalen of standaard of aangepast
en we kunnen nog veel leren”, aldus
eenmaal die keuze gemaakt, dan is een
kernvoer wordt bijgevoerd. “Bij twijfel
Boswijk. “We voeren 30 procent tarwe
passend voersysteem belangrijk. “We
over de kwaliteit wijst vervolgonderzoek
en 70 procent kernvoer. Het belangrijkste
hebben een Bridomat voersysteem,
naar bijvoorbeeld mycotoxinen uit of er
daarbij is dat het geheel goed is.
wat ideaal is”, vertelt Boswijk. “Het voer
gezondheidsrisico is.” Met de tarwe van
Agrifirm heeft hier veel ervaring
loopt er snel doorheen en ontmengt
Boswijk zit het wel goed. Boswijk: “De
mee en dat geeft vertrouwen.”
schakel in succes oktober 2012
23
plant
Kwaliteit van brouwgerst en tarwe
‘Maximale waarde voor de beste kwaliteit’ Tijdens een graancampagne verwerkt Agrifirm Plant in een
controle op locatie belangrijk. Het
korte periode tussen de 350.000 en 400.000 ton aan granen.
heeft namelijk veel invloed op ons
Voordat de tarwe en brouwgerst verkocht en verwerkt kan
logistieke proces. Een nat product moet bijvoorbeeld een ander traject volgen
worden, ondergaat het een uitgebreide kwaliteitscontrole. Aart
dan een droog product. Er vindt veel
den Bakker en Wim Kema leggen uit wat het controleproces
separatie plaats op kwaliteit.” Dat is
inhoudt en waarom Agrifirm Plant het zo grondig aanpakt.
volgens Den Bakker belangrijk om de granen later goed te kunnen verkopen. “Wij willen een goede kwaliteit leveren, want voor goede kwaliteit granen
Agrifirm Plant heeft in Nederland
levering al op zak. De teler weet
ontvang je een prima prijs. Dit heeft
50 plaatsen waar akkerbouwers hun
daardoor precies waar hij aan toe is.
direct gevolgen voor de prijzen die de
granen kunnen afleveren. Iedere
In de nacht na levering krijgt hij van alle
telers ontvangen. Agrifirm betaalt de
vracht wordt ter plekke geanalyseerd
leveringen van die dag een e-mail met
telers uit naar de kwaliteit van hun
op hectolitergewicht en vocht. Aart
resultaten.”
product. Super kwaliteit brouwgerst, verdient de maximale brouwgerst
den Bakker, manager afzet bij Agrifirm Plant: “Als de akkerbouwer op weg
logistiek proces
premie. De teler is dus uiteindelijk
is naar huis, heeft hij de eindanalyse
Wim Kema, adviseur quality assurance:
gebaat bij een scherpe kwaliteits
vocht en hectolitergewicht van die
“Ook voor Agrifirm Plant is een snelle
controle.”
24
schakel in succes oktober 2012
plant
Centraal laboratorium
naar aanleiding daarvan met de teler
teit van de granen. We monitoren het
De kwaliteit van de geleverde tarwe
om de tafel zitten om de teelt verder te
per regio, per locatie en per partij.”
wordt bepaald op de ontvangstlocatie,
optimaliseren.
van leveringen brouwgerst worden
Scherpe controle
extra monsters opgestuurd naar het
Schimmelcontrole
Agrifirm Plant controleert ook dit
centrale laboratorium in Meppel. De
Brouwgerst wordt in het laboratorium
seizoen weer extra op schimmels.
medewerkers van het laboratorium
in Meppel visueel gecontroleerd op
Den Bakker: “Vorig jaar hebben we
bepalen het eiwitgehalte en het
schimmelaantasting. Een extern lab
helaas geen premie kunnen uitbetalen
volgerstpercentage. De beste waardes
verzorgt de controles van het DON-
omdat alle brouwgerst werd afgekeurd.
leveren maximale premies op, omdat
gehalte (een giftige stof die de schim-
Dat was uitermate frustrerend en kostte
de afnemers ook scherpe eisen stellen
mel Fusarium uitscheidt). Den Bakker:
veel opbrengstwaarde. Ondanks de
aan kwaliteit. Het laboratorium kijkt
“Vorig jaar hebben we veel last gehad
verwachting dat de kwaliteit dit jaar
ook naar de aanwezigheid van schim-
van Fusarium, we hadden normover-
gemiddeld beter is dan vorig jaar,
mels. Als de analyses zijn afgerond
schrijdingen die afzet van brouwgerst
hebben we er toch voor gekozen om
krijgt de teler de resultaten. De gegevens
belemmerden. Dit jaar lijkt gunstiger te
bij ontvangst heel nadrukkelijk op
worden geregistreerd in het graan
verlopen. Voorafgaand aan de oogst
schimmels te controleren. Dit doen we
programma van Agrifirm. Daarnaast
zijn er op proefvelden monsters
om te voorkomen dat een slechte partij
kunnen telers op www.graanonline.nl
genomen om een beeld te krijgen hoe
een grotere hoeveelheid brouwgerst in
de resultaten van partijen bekijken.
het graan ervoor staat. Zo kunnen we,
waarde doet dalen. Dat is slecht voor
Den Bakker: “In onze teelregistratie,
indien nodig, schakelen in de logistiek.”
ons én de teler. Na de controle bij ont-
Agrifirm Focus Teelt, kunnen akker
Kema vult aan: “Deze DON-analyse
vangst bepalen we in het laboratorium
bouwers precies zien hoe ze presteren
kost tijd. Die tijd is er tijdens de graan-
per monster de kwaliteit. Beide contro-
ten opzichte van akkerbouwers in hun
campagne niet, maar met de ’voor de
les zijn belangrijk. Tenslotte willen we
eigen regio of ten opzichte van gemid-
oogst’ analyse hebben we nu wel een
allemaal hetzelfde: een goede prijs, voor
delden. Onze teeltspecialisten kunnen
heel goed inzicht gekregen in de kwali-
een goed product!”
Graanoogst 2012: mooie oogst, mooie markt Dit jaar waren er enkele prachtige
het voorschot van de pool verhogen
top-oogstdagen waarop telers bij
tot € 220,- per ton voor tarwe en voor
Agrifirm Plant meer dan 50.000 ton
de overige granen tot € 200,- per
graan aanleverden. De kwaliteit van
ton. De huidige marktomstandigheden
de tarwe is goed; gezond en een mooi
en verkoopresultaten maken dit
hectolitergewicht. Voor brouwgerst
het mogelijk. Uitbetaling van het
geldt dat de kwaliteit heeft geleden
aangepaste voorschot vindt plaats in
door de minder mooie weersomstan-
de tweede week van oktober. Tijdens
digheden van eind juli en begin augustus.
de Agrifirm Plant graanbijeenkomsten
De opbrengsten van oogst 2012 liggen
eind dit jaar gaan we uitvoerig in op de
ongeveer op het meerjarig gemiddelde.
actualiteiten van teelt en markt.
De graanmarkt heeft zich, door vooral
Graanleveranciers bij Agrifirm Plant
de droogte in de Verenigde Staten, zeer
ontvangen hiervoor een uitnodiging.
positief ontwikkeld. Agrifirm Plant gaat
schakel in succes oktober 2012
25
plant
Conclusie na meerjarige proeven:
Biologische wintertarwe goed alternatief voor zomertarwe Biologische akkerbouwers verbouwen hoofdzakelijk zomertarwe, vooral vanwege
Daarnaast wortelt wintergraan dieper,
de betere bakkwaliteit van zomertarwe. Na uitgebreide proeven op demovelden
wat een gunstig effect heeft voor de
concludeert Agrifirm Plant dat wintertarwe toch een prima alternatief kan zijn.
vervolgteelt.” De overstap is goed te doen, aldus Hendrikse. “De wintertarwe
Wintertarwe staat circa vijf maanden
én een hogere uitbetalingsprijs.
kan net als de zomertarwe, op 25 cm
langer op het veld dan zomertarwe en
Overstappen naar wintertarwe heeft
rijafstand gezaaid worden. De bemes-
de oogstopbrengst is hoger. Het wordt
volgens Henri Hendrikse, specialist
tingskosten zijn hoger, maar het
echter hoofdzakelijk gebruikt voor afzet
biologische akkerbouw bij Agrifirm
uiteindelijke rendement is ook hoger,
in veevoer, waardoor de prijs per ton
Plant een aantal voordelen. “Afgelopen
dus die kosten haal je er weer uit. Vooral
lager is dan voor baktarwe. Uit proeven
seizoen hadden we in de biologische
de nieuwere rassen wintertarwe zijn een
van Agrifirm Plant blijkt echter dat er
zomertarwe behoorlijk last van gele
prima alternatief voor zomertarwe.”
verschillende rassen wintertarwe zijn
roest. Er zijn steeds minder rassen die
die geschikt zijn als baktarwe. Dit
hiertegen resistent zijn. Wintertarwe
Neem voor meer informatie contact op
betekent een hogere oogstopbrengst
rassen hebben betere resistenties.
met de afdeling Biologische Akkerbouw.
Afdekken van bieten en aardappelen Voor een optimale opbrengst van bieten en aardappelen is een goede opslag is van belang. Agrifirm Plant levert een aantal producten voor het afdekken van de bieten en aardappelen zodat zo weinig mogelijk schade ontstaat. In bijgaand schema een overzicht.
Afmetingen
Vorstbescherming
CSV COVAS Bietendoek
CSV COVAS Vliesdoek
TOPTEX Vliesdoek
25 * 15 meter
15 * 15,75 meter
Tot -6 graden Celsius
Weinig
Weinig
Geen
Geen
Weinig
++
+
-
Grote duurzaamheid
Lagere tarra’s
Eenvoudig te hanteren
9,8 * 12,5 meter 9,8 * 25 meter 12,5 * 25 meter
(met vliesdoek tot -10)
Windgevoeligheid
bewaarverliezen. De doeken van Agrifirm geven voldoende ventilatie terwijl de meeste regen langs de zijkant van de hoop afloopt. Grond in de hoop krijgt
Prijs Overig
zo de kans aan te drogen wat het tarrapercentage 1 tot 2 procent verlaagt.
(minimaal 10 jaar)
Neem voor meer informatie contact op Naast deze basismogelijkheden zijn in
bijvoorbeeld raadzaam. De bewaring
met afdeling Verkoopondersteuning:
bepaalde situaties aanvullende maat
van bieten voor leveringen na 15 novem-
088 488 12 10. Bestellen kan via
regelen wenselijk. Bij vorst in combinatie
ber vraagt extra aandacht. Goed
www.agrifirm.com/plant, kies:
met harde wind is een extra laag kuilfolie
afdekken zorgt voor het voorkomen van
Mijn Agrifirm Plant.
26
schakel in succes oktober 2012
plant
Stikstof rassenproef in zetmeelaardappelen
Werken aan een optimaal teeltresultaat Agrifirm Plant heeft in Valthermond samen met Avebe, Averis en Menke een grote stikstofproef aangelegd. Doel is om de optimale stikstofgift voor zetmeelaardappelen
Bestrijding van ratten en muizen
per ras te bepalen. Opbrengst, onderwatergewicht en eiwitgehaltes worden Nu het kouder en natter wordt,
uitgebreid in kaart gebracht.
gaan ratten en muizen schuren en Het proefveld bevat 144 veldjes met zes
Kali
andere warme ruimten opzoeken.
verschillende rassen (Festien, Seresta,
De focus van de proef ligt op de stik-
Deze dieren veroorzaken veel schade
Novano, Aventra, Axion, en Altus). Per ras
stofgiften, maar ook kali is een belang-
door vreterij en vervuiling. Ook hier
is een stikstoftrap aangelegd met 0, 100
rijk element voor zetmeelaardappelen.
geldt dat voorkomen makkelijker is
kg, 150 kg, 200 kg en 250 kg stikstof uit
Uit de proef blijkt dat sommige rassen
dan genezen. Richt preventief
KAS aan de basis. Ook wordt gekeken
gevoeliger zijn voor kaligebrek dan
voerplaatsen in waar de dieren
naar het effect van varkensdrijfmest.
andere. Bij deze proef was een extra
zich verplaatsen of waar ze graag
De bodem van de totale proef wordt
kaligift nodig om het gewas niet
nestelen.
gevoed met 75 kg fosfaat en 175 kg kali.
vervroegd te laten afsterven. Het gebruik van rodenticiden
Visuele verschillen
Resultaten
(middelen tegen muizen en ratten)
De eerste verschillen tussen de rassen
Eind september, begin oktober worden
is alleen nog toegestaan in en rond
waren al vroeg zichtbaar. In juni zagen
de proefaardappelen gerooid en worden
bedrijfsgebouwen. Sinds het weg-
bezoekers van de Agrifirm Plant Akker-
opbrengst en onderwatergewicht
vallen van Finito is bestrijding in
bouw relatiedagen dat gewassen op
bepaald. Daarnaast wordt het eiwit足
het veld niet meer mogelijk. Veel
veldjes met een hoger stikstofgehalte
gehalte van de knollen gemeten.
gebruikt zijn Super Ca誰d korrels
donkerder groen waren en meer loof
Het uiteindelijke doel: een optimaal
(zowel binnen als buiten, rond
bevatten. Bij een inspectieronde in
teeltresultaat voor u als teler.
bedrijfsgebouwen), Frap haverkorrels
augustus bleek dit zich voort te zetten.
of Klerat pellets (alleen binnen). In bewaarplaatsen van graan of aardappelen zijn deze middelen niet toegestaan. Muizen of ratten
Agrifirm Plant op de Spruitkoolboulevard
kunnen met de korrels gaan slepen en zo uw producten verontreinigen.
Op zaterdag 3 november neemt Agrifirm Plant deel aan de Spruitkoolboulevard in
Gebruik in de bewaarplaats bij-
Westmaas. Op deze bijeenkomst komen allerlei aspecten van de spruitkoolteelt aan
voorbeeld Tomcat blox of Super
de orde. Zo zijn er rassendemonstraties, bemestingsproeven en een breed scala aan
Ca誰d wax. U mag de genoemde
gewasbeschermingsproeven te zien. Specialisten van onder andere Agrifirm Plant
middelen zelf gebruiken op uw eigen
lichten de gewasbeschermingsproeven uitgebreid toe.
bedrijf als u in het bezit bent van
Deze proeven bestaan uit fungicide-, slakken- en diverse insecticideproeven. Vooral
een spuitlicentie.
in de bestrijding van insecten is er veel veranderd dit seizoen. In Westmaas kunt u
Op www.agrifirm.com/plant kunt
proeven bekijken waarin is gekozen voor een andere strategie en middelenkeuze
bij het onderdeel gewasbescherming
voor bescherming van het gewas tegen luizen. Ook voor koolvlieg en trips liggen er
een voorbeeld van een ongedierte-
interessante proeven. Kijk voor informatie op spruitkoolboulevard.nl.
bestrijdingsplan vinden.
schakel in succes oktober 2012
27
plant
< Fruitteler John Kuijper (l) bespreekt zijn ‘Sweet Sensation’ peren met Agrifirm Plant specialist Siep Fennema.
De samenwerking tussen telers, Agrifirm Plant en Fruitconsult
De toegevoegde waarde van samenwerken Fruitteeltbedrijf Kuijper bestaat meer dan 50 jaar. Het familie
deze zomer positief uit. Desondanks
bedrijf werkt al lang samen met Agrifirm Plant. Siep Fennema is
werkten Fennema en Kuijper zes weken
als Agrifirm Plant specialist 24 jaar verbonden aan het bedrijf.
intensief samen om de perenbladvlo uit te bannen. Fennema legt uit: “De
John Kuijper en Fennema bespreken hun visie op samenwerking
situatie op elk bedrijf is anders. Alleen
en de nieuwe partner Fruitconsult.
al omdat de druk van het insect per bedrijf, en ook per perceel, kan verschillen. John en ik hebben veel
De productie valt Kuijper dit seizoen
komen, of zelfs pas volgend voorjaar.
telefonisch en op het bedrijf overlegd.
niet tegen, ondanks dat in het voorjaar
De oogst had een stuk slechter kunnen
Het succes van gewasbeschermings-
de verwachting somber was. Dit werd
zijn, dus voor nu ben ik niet ontevreden.”
middelen is van veel factoren afhankelijk. Uiteindelijk resulteerde de samenwer-
voor een groot deel veroorzaakt door de vorst in februari. Kuijper: “Het is
Perenbladvlo
king in een succesvolle aanpak van de
hier op het bedrijf 23 graden onder nul
De samenwerking met Fennema was
perenbladvlo en valt de schade mee.”
geweest. Het feit dat de vorstschade
belangrijk voor een ander probleem dit
zichtbaar is bij slechts één perceel
seizoen, de perenbladvlo. Bij Kuijper is
Meerwaarde
Sweet Sensation is een geluk bij een
de vlo gelukkig niet op alle percelen
Sinds 2011 werken het fruitteam van
ongeluk. Maar de gevolgen van de
waargenomen. Voor de bestrijding
Agrifirm Plant en Fruitconsult nauw
vorst kunnen nu alsnog tevoorschijn
pakte de grote hoeveelheid neerslag
samen, Dit levert veelal nieuwe inzichten
28
schakel in succes oktober 2012
plant
op waardoor er op de fruitteelt
gebied. Die wisselwerking bevalt mij
door de aanvangsproductie ook eerder
bedrijven nog beter advies gegeven
heel goed.”
toeneemt. Ik wil me nu richten op het
kan worden. “Siep is mijn adviseur.
regelmatiger krijgen van de productie
Hij heeft contact met Fruitconsult.
Sweet Sensation
van het clubras. Fruitconsult en Agrifirm
Als hij er niet uitkomt, legt hij het
Ook voor plantmateriaal raadpleegt de
ondersteunen me daarbij.”
vraagstuk voor aan Fruitconsult.
fruitteler zijn Agrifirm specialist. De
Samen komen Siep en Fruitconsult dan
keuze verliep voor Kuijper de laatste
Blijven innoveren
met een advies,” aldus Kuijper. De toe-
keer niet volgens het boekje. Normaal-
De samenwerking tussen Agrifirm
gevoegde waarde van Fruitconsult uit
gesproken wordt de keuze twee of drie
Plant en Fruitconsult zorgt voor een
zich niet alleen in teeltadvies maar
jaar van tevoren gemaakt maar in
mix van praktijk, theorie en weten-
ook in informatievoorziening. Fruit-
2009 was het bij Kuijper binnen enkele
schap. Het resulteert in een complete
consult levert namelijk veel teeltinfor-
maanden geregeld. The Greenery
begeleiding voor fruittelers. De telers
matie via Mijn Agrifirm Plant. Kuijper
benaderde hem of hij interesse had in
hebben behoefte aan gedegen onder-
bekijkt regelmatig de adviezen en
Sweet Sensation bomen. Kuijper: “Ik
zoek en ontwikkeling van producten.
berichten op het gebied van teelt,
had geen grond vrij, maar ik dacht al
Kuijper hoopt voor de toekomst op
gewasbescherming en bemesting. Hij
een tijdje over Sweet Sensation na.
een voortzetting van de goede samen-
gebruikt het waarschuwingssysteem
Toen heb ik besloten twee hectare Elstar
werking. “Het werkt goed op deze
voor schurftbestrijding en het model
te rooien. Het was wel spannend. Ik
manier. We moeten als telers ons
voor de bestrijding van de fruitmot,
heb al veel peren in het V-haag systeem.
voordeel kunnen halen uit het partner-
RIMpro-Cydia. En ook hier speelt
Sweet Sensation was nieuw en daarom
schap van Agrifirm en Fruitconsult,
Fennema een rol. Kuijper: “Als ik iets
was er weinig bekend over de kleuring
bijvoorbeeld door goede voorlichting
op Mijn Agrifirm Plant lees zoals
op lange termijn bij gebruik van een
en veel onderzoek.” Fennema’s visie ligt
nieuws dat betrekking kan hebben op
V-haag. Na veel overleg en onderzoek
op dezelfde lijn. “We moeten scherp
mijn bedrijf, dan bel ik Siep en over-
samen met Siep heb ik in april 2009
blijven,” zegt Fennema, “We moeten
leggen we. En het werkt ook zo dat als
gekozen voor doorgroeibomen in een
blijven innoveren. De drive van Agrifirm
er wat speelt op het bedrijf, ik online
spilsysteem. De doorgroeivariant zorgt
en Fruitconsult moet het uiteindelijke
kijk naar de ontwikkelingen op dat
snel voor een volwassen perceel waar-
resultaat op het bedrijf zijn.”
Fruitteeltbedrijf Kuijper Het fruitteeltbedrijf van John Kuijper is gevestigd in Wijdenes vlakbij Hoorn in Noord-Holland. Kuijper teelt op 10,5 hectare peren en op 2 hectare appels. Het perenras dat de boventoon voert met 6,5 hectare is Conference. Verder heeft de fruitteler Doyenne du Comice op 1,5 hectare en Bonne Louise d’Avranches op 0,5 hectare. In 2009 kwam daar 2 hectare bij van het nieuwe clubras Sweet Sensation. De appels zijn van het ras Elstar.
<
Siep Fennema neemt de fruitbomen letterlijk onder de loep.
schakel in succes oktober 2012
29
< Kees Oomen (r) met specialist Loonwerk Jos Bekkers.
Kalk doet planten groeien Een te lage pH-waarde verstoort de opname van voedingsstoffen door de plant.
monsteranalyse. “Kalk (Borgakal) heeft
Dit resulteert in kwaliteitsverlies en een lagere opbrengst. Bekalken uit financieel
een neutralisatiewaarde van 53 procent.
oogpunt achterwege laten, kost uiteindelijk een veelvoud.
Per saldo is een dubbele kalkhoeveelheid nodig”, aldus Oomen. Voor een reparatiebekalking is gemiddeld 3 ton
Kalk strooien is een belangrijke taak
en 6 tot 6,5 bij suikerbieten. “Kalk
kalk per hectare nodig met een zuur-
van agrarische ondernemer Kees Oomen
is essentieel”, weet Kees Oomen.
bindende waarde van 1.500 kilo. Voor
(39) uit het Brabantse Sprundel. Naast
“Een te lage pH-waarde verstoort
een onderhoudsbekalking luidt het
een melkveebedrijf met 135 koeien op
de opname van voedingsstoffen en
advies 2 ton.
90 hectare, heeft hij ook een loonbedrijf
voedingselementen uit de bodem.
dat zich toelegt op ruwvoerwinning:
Dit resulteert in kwaliteitsverlies en
Tijdstip
van zaaien tot en met inkuilen van
lagere opbrengsten. Gewassen zijn
Het ideale bekalkingstijdstip is het
gras en maïs. Daarnaast bekalkt hij
bovendien vatbaarder voor aaltjes.
najaar. De kalk heeft dan voldoende
met een Amazone kalkstrooier ook
Kleurt maïs bijvoorbeeld paars dan is
tijd om in te werken voor het voorjaar.
akkers van agrarische ondernemers
dit mogelijk een signaal dat de plant
“Bij een najaarsbekalking adviseren wij
in de regio.
door een kalktekort het fosfaat niet
Borgakal+ en bij een voorjaarsbekalking
opneemt.” De bekalkingskosten van
Borgakal. Borgakal+ heeft een hoger
Lage prioriteit
ongeveer 80 tot 85 euro per ton zijn
Magnesium (Mg) gehalte. Hoe lager
Al jaren ervaart Oomen dat bij veel
snel terugverdiend. Een pH-waarde
het Mg, hoe sneller het werkt. Bij een
agrarische ondernemers bekalken
van bijvoorbeeld 4,5 resulteert in een
groot kalkgebrek is ons advies om een
geen hoge prioriteit heeft. Cijfers
opbrengstderving van circa 25 procent
najaarsbekalking uit te voeren en na
van BLGG AgroXpertus staven zijn
maïs. Omgerekend tegen de actuele
het ploegen een voorjaarsbekalking.
ervaring: 58 procent van de akkers
prijzen is dit rond de 425 euro.
Zo beschikt de hele bouwvoor over de
en 30 procent van het grasland heeft
juiste PH”, legt Jos Bekkers, specialist
een te lage pH. De zuurgraad ligt onder
Advies
Loonwerk bij Agrifirm Plant uit. Hij
de 5, terwijl 5,3 tot 5,6 een ideale
Oomen legt klanten regelmatig de
vervolgt dat de kalk heel fijn moet zijn.
pH-waarde is voor de teelt van maïs
betekenis uit van het advies over de
“Dat komt de pH-verhogende werking
op zandgronden, 4,9 tot 5,3 bij gras
neutralisatiewaarde van de grond-
ten goede.”
30
schakel in succes oktober 2012
Praktische adviezen boomteelt In samenwerking met kennisinstelling Praktijkonderzoek Plant & Omgeving (PPO) van
roestmijt en spint, Leditiabladgalmug
Wageningen UR geeft Agrifirm Plant praktijkdemonstraties. Naast gewasbescherming
en Tiliatopgalmug.
en bemesting staan de actuele knelpunten in de boomteelt centraal. Bemesting
In de bemestingsproef zijn organische, Agrifirm Plant wil vraagstukken sector-
opzichte van enkelvoudig gebruik
enkelvoudige, samengestelde en lang-
gericht oplossen. De demonstraties
van het middel. Verder zijn drie veel
zaam werkende meststoffen opgenomen.
zijn een goede manier om dat te
belovende, nieuwe contactherbiciden
Hierbij is de dosering bepaald op basis
bewerkstelligen; boomtelers worden
zonder hulpstof ingezet. Eén van deze
van de Spurway methode van Altic.
actief betrokken bij de vraagstelling en
onkruidbestrijders gaf zeer goede
Deze analysetechniek geeft een goed
Agrifirm vertaalt de resultaten naar
resultaten, een reden om te hopen
beeld van de bodemtoestand en de
praktische adviezen voor leden. De
dat het snel wordt toegelaten.
interactie tussen de elementen. Alle geteste meststoffen, waaronder ook
demo’s richten zich op onkruidbestrij-
Arbormagmaatmix van Agrifirm Plant,
ding, bemesting en grondsoorten.
Combitesten
Middelen die het volgende jaar waar-
Op het gebied van bodemherbiciden is
geven een positief effect ten opzichte
schijnlijk op de markt komen, worden
het effect van verschillende middelen
van de standaard. Langzaam vrijkomende
ook gedemonstreerd.
in combinatie met het Finale SL 14
meststoffen geven bovendien een
bekeken. Kerb, één van de toegevoegde
beter resultaat, vooral op zandgronden.
Met of zonder hulpstof
middelen, is een wintermiddel maar
Agrifirm Plant zet dit onderzoek voort
De contactherbiciden Basta 200 en
blijkt tijdens de demo’s op een voch
in 2013.
Finale SL 14 zijn onder boomtelers
tige bodem in de zomer ook goed te
favoriet. Deze middelen licht Agrifirm
werken. Twee nieuwe middelen die
Zand versus klei
Plant uitgebreid toe tijdens de demo
ook werden gebruikt tijdens de
De praktijkdemonstraties zijn bij
dagen. En dat heeft meerwaarde want
samengestelde testen, lijken beter te
M. van den Oever Boomkwekerijen
tijdens de demonstraties blijkt dat de
presteren dan de bestaande bodem-
in Haaren op zand uitgevoerd. De wer-
hulpstof Robbester de onkruidbestrijders
herbiciden. Eén van deze onkruid
king op rivierklei is bij Boomkwekerij
versterkt. Daarnaast is de werking van
bestrijders verschijnt begin 2013 op de
M. Willemsen en Zn. in Echteld getest.
Finale in combinatie met diverse andere
markt. Verder zijn demo’s gehouden
Agrifirm Plant kan zo de praktijkadviezen
hulpstoffen en herbiciden getest. Alle
met diverse middelen om het gewas
die volgen op de proefr esultaten
combinaties gaven een verbetering ten
te beschermen tegen meeldauw,
afstemmen op het type grond.
schakel in succes oktober 2012
31
“Samen met Paul zoek ik steeds naar nieuwe manieren om de kwaliteit van de graszoden te verbeteren.” Peter Swinkels Accountmanager Openbaar Groen Agrifirm Plant
“ Ik ben verzekerd van deskundig advies, zo heeft Peter ons goed begeleid met de maatmeststoffen voor ons bedrijf.” Paul van de Wetering Van de Wetering graszoden vof
Samenspel Van de Wetering graszoden vof in Elsendorp teelt op 100 hectare graszoden voor hoveniers en tuincentra in Nederland, België, Duitsland en Frankrijk. De graszoden worden voornamelijk gebruikt voor tuinen, parken en voetbalvelden. Paul van de Wetering (l) zit samen met vader Antoon in de vof. Peter Swinkels komt sinds 2005 op de kwekerij. Peter helpt Paul met de keuze van het graszaad en ze bepalen samen de meest effectieve bemesting. In deze tijd van het jaar zijn ze druk bezig met de bemesting van maatmeststoffen wordt het gras weerbaarder tegen ziektes en schimmels. Zo kan het gras zich in het voorjaar beter ontwikkelen.
colofon
schakel in succes is het klantenblad van Agrifirm en verschijnt 6 keer per jaar. Redactie Afdeling Communicatie Agrifirm (communicatie@agrifirm.com) Fotografie Marten Aukes, Marcel Bekken, Albert Brunsting, Jan Buwalda, Frans Kanters, Marnix Klooster, Wim Roefs, Twan Wiermans en Agrifirm Concept en realisatie JEEN bureau voor communicatie Drukwerk Ten Brink, Meppel
ISSN 2211-5811
de zoden. Dit gebeurt juist nu, zodat het gras sterk de winter ingaat. Dankzij een uitgebalanceerde bemesting met Agrifirm