សម្ដេចព្រះដហាសុម្ដធាធិបតី ជួន ណាត (ម្ោតញ្ញាម្ណា) សម្ដេចព្រះសង្ឃរាជថ្នាក់ទ១ ី ននគណៈដហានិកាយ
ខែមករា 20, 2004 Posted by Bona in សម្មេច ព្ពះសង្ឃរាជ. 1 comment so far
ព្រះរាជ ជវី ព្រវត្តិ *********************** សម្មេច ព្ពះមហាសុម្មធាធបត ា ម្ណា) សម្មេចព្ពះសង្ឃ ិ ី ជួន ណាត (ម្ោតញ្ញ រាជថ្ននក់ទ១ ោសម្មេច ព្ពះសង្ឃរាជ អង្គទ៤ ី ននគណៈមហានកាយ ិ ី ននគណៈ មហានិកាយ ននព្ពះ រាោណាចព្កកមពុោ។ ព្ទង្ ់កាន់តណំ ណង្ពីព.ស.២៤៩២ ដល ់ ព.ស.២៥១៣ កនុង្រជស ជ ម័យព្ពះបាទសម្មេចព្ពះនម្រាតេម សីហនុ។
ោតិ បរិម្ចេទ (កំណត់អរ ំ ោ ី តិ) សម្មេចព្ពះសង្ឃរាជ ព្ទង្ ់ព្រសូតម្ៅនថងអង្គគរ ១១ម្រាច ខែផលគុន ឆ្ន ំវក ឆស័ក ព .ស.២៤២៧ គនថង ខែ មីនា គ.ស.១៨៨៣ ម្ៅភូមិកំម្រៀង្ សង្គាត់រកាម្កាះ ឺ ទ១១ ី ស្សុកគង្ពិសី ម្ែតត កំពង្ ់សពឺ។ សម្មេចមានព្ពះោតកន ិ ុង្ព្តកូលកសិករ ព្ពះមាតា
ននសម្មេចនាម យក់ ព្ពះបតានាម ព្ពហម ជួន។ ព្គួសារម្នះមានបុព្តខតពីរនាក់ ិ គឺ អង្គសម្មេចព្ពះសង្ឃរាជ និង្ម្ោកឧកញ៉ម្សាភណឌមន្តនតី ជួន នុត ោព្ពះ អនុជនន សម្មេចព្ពះសង្ឃរាជ។
កុមារ បរិម្ចេទ (កំណត់អរ ំ ភា ី រននកុមារ) សម្មេចកាលឋត ិ ម្ៅកនុង្កុមារភាព មានព្ពះជនាាយុរវាង្១២ឆ្ន ំ ព្ពះមាតាបិតា បាននា ំយកម្ៅផទុកផ្ដេក់ឲ្យម្រៀនសូព្តអកសរសាស្តសត
របស់ោតកន ិ ុង្សំ ណាក់
ម្ោកព្គូសព្ូ តសាេ ំនាម ខក ម៉ម វតតម្ោធព្ពឹ ិ កស ម្ៅវតតម្ោលយំ សង្គាត់រោ ំង្ ខកន ស្សុក កណា េ លសទឹង្ ម្ែតត កណា េ ល។
បរវោា បរិម្ចេទ (កំណត់អរ ំ ប ី រវោា) លុះសម្មេចមានព្ពះជនាាយុ១៤ឆ្ន ំ បានបួសោសាមម្ណរ កនុង្នថង១៥ម្កត ខែ ើ
ពិសាែ ឆ្ន ំច សំ រទ ឹ ស័ ិ ធ ក ព.ស.២៤៤១ គ.ស.១៨៩៧ ម្ៅបំម្ពញកចច ិ សិកានាវតត ម្ោធព្ពឹ ពីវតតម្ោធព្ពឹ ិ កស អស់រយៈកាលពីរឆ្ន ំ ម្ទបម្ចញអំ ើ ិ កសម្ៅម្រៀនសូព្តព្ពះ បរយតត ិ ធម៌ ឯវតត ឧណា ណ ម្ោម ព្កុង្ ភនម្ំ ពញ កនុង្សំ ណាក់ព្ពះពុទ ធព្គូ ម្ទព ម្សា ិ នាកុដខិ ថវព្របកំណពង្ខាង្ម្ជង្ ើ កនុង្កាលព.ស.២៤៤៣ គ.ស.១៨៩៩។
ឧបបសដបទា បរិម្ចេទ (កំណត់អរ ំ ឧ ី បសដបទា) សម្មេច
លុះបានព្ពះជនាាយុគព្មប់២១ព្ពះវសាបានព្ទង្ ់និមនតព្តឡប់ម្ៅសូម
ិ ឧបមបទាោភកខ ម្ោយមានព្ពះម្តជព្ពះ ើ វញ ិ ុ កនុង្វតតម្ោធព្ពឹ ិ កសខដលោវតតម្ដម គុណ ព្ពះពុទ ធម្ោសាចារយ មា៉ ម្កត សុវណណ របម្ញ្ញ ា ោព្ពះឧបជាយ៍ កាល
ម្ោកម្ៅោម្ៅអធការវតត ម្ោធព្ពឹ ិ ិ កសមានព្ពះម្តជព្ពះគុណ ខក ម៉ម មសសនា ិ ម្ោ ោព្គូសព្ូ តសាេ ំ និង្ព្ពះម្តជព្ពះគុណ អុឹម ែម ា ោព្គូសព្ូ តម្ឆេង្ ឹ តកខ ិ របម្ញ្ញ
សូព្តបំម្ពញកចច ខែម្ជសឋ ឆ្ន ំម្រាង្ ឆស័ក ព.ស. ិ ឧបសមបទាម្ៅនថង១៤ម្កត ើ ២៤៤៨ គ.ស.១៩០៤។ សម្មេចព្ទង្ ់ទទួលព្ពះនាមរបញ្ា តតថ្ន ម្ោតញ្ញ ា ម្ណា ិ
លុះព្ទង្ ់បំម្ពញឧបសមបទាោភកខ ិ ុភាពរួចម្ហើយ ព្ទង្ ់ក ៏និមនតព្តឡប់មកគង្ ់ម្ៅ ិ វតត ឧណា ណ ម្ោម ទទួលការសិកាគនថធរុ ៈវញម្ទៀត។
បរិយតត ិ បរិម្ចេទ (កំណត់អរ ំ កា ី រសិកា) សម្មេចព្ពះសង្ឃរាជ
មានម្សចកេពាយាមព្រកបម្ោយថ្នមពលដ ៏ម្កលៀវកាលកនុង្ ី
ការសិកា ទាង្ខផែ ំ កភាសា បាលី ទាង្ខផែ ំ កភាសាឯម្ទៀតៗ មានភាសា បារាង្ ំ ោម្ដម ើ ។ ម្
ការសិការបស់សម្មេចព្ពះសង្ឃរាជ
មានម្ោគជ ័យព្រម្សើរណាស់
ើ ញមានខតសម្មេចសង្ឃរាជខដលម្រៀនចម្ព្មីនលូតោស់
មានម្លបឿនឈែះ
ំ ូង្ម្មសូព្ត ខព្រមូលកចាចយនៈ និង្គមពរី ម្ោកឯម្ទៀតៗ។ សម្មេចចាប់ម្រៀនដប
ធមាបទអំ ពីព្ពះពុទ ធម្ោសាចារយព្ពះនាម មា៉ ម្កត ខដលោព្ពះឧបជាយ៍ នន សម្មេចព្ពះសង្ឃរាជ។
ិ ជ ណាមួយ មានវោ ិ ជ បាលីោម្ដម សម្មេចព្ពះសង្ឃរាជ ខដលព្ទង្ ់ចាប់ម្រៀនវោ ើ គឺ ម្រៀនម្ោយយកព្ពះទយទុ ័ កោក់ ែតែំ ព្រឹង្ខព្រង្ ិ សិកាម្នាះម្ឡើយ។
ឥតមានបនធូរបនថយកនុង្ការ
សម្មេចព្ទង្ ់ទទួលការសិកាម្នាះគឺ សិកាម្ោយឆនទៈដមានកមា ៏ ល ង្ ំ ខមនខទន ពុំ ិ ជ ណាមួយម្ោយម្លង្ៗ ម្ទ។ វោ ិ ជ ខាង្ភាសា បាលី ភាសា សំ ខមនសិកាវោ
ិ ជ ខដលព្រោប់ម្ោយម្វយាករណ៍ហម តច ស្តសាឹត និង្ភាសា បារាង្ ំ សុទ ធខតវោ ់ ត់ ព្ោលម្ព្ៅលំបាកម្រៀន
លំបាកយល ់ោទបំ ុ ី ផត
ប៉ុខនតសម្មេចអាចម្រៀន
អាច
យល ់ចាស់ោស់ ម្ោយឆ្ប់រហ័ សគួរឲ្យម្កាតសរម្សើរពន់ម្ពកណាស់។ សម្មេចព្ទង្ ់ម្ចះដង្ ឹ យល ់ធលុះធាលយចំម្ោះម្វយាករណ៍ព្គប់ភាសា
ខដលសម្មេច
បានម្រៀន មានម្វយាករណ៍បាលីសំ ស្តសាឹតោម្ដម ទាង្អកសរសាស្តសត ំ របស់ោតិ ើ
និង្ោកយម្ពចន៍កុង្ខផែ ន កវរបធម៌បុរាណក ៏សម្មេចម្ចះចា ំយល ់ម្ហតុផល
ោ
ម្ព្ចីនណាស់។ ភាសា ម្សៀម ភាសា ោវ និង្ភាសា បារាង្ ំ ខដលសម្មេចបាន ម្រៀន
អាចនិយាយព្ាស្ស័យទាក់ទង្នឹង្ជនោតម្សៀម ិ
ោតោវ ិ
និង្ោតិ
បារាង្ ំ បាន។ សម្មេចឈ្លលសនវព្រសពេយកតព្មាប់តាមសំ ម្ឡង្ភាសាោតដនទ ិ
ៗឲ្យស្សម្ដៀង្ ឬដូចភាសាោតដនទបាន។ ភាសា អង្ ់ម្គលស និង្ភាសាម្វៀតណា ិ ម ក ៏សម្មេចបានម្រៀន អាចម្មល ើ សរម្សរនិយាយ ព្ាស្ស័យបានម្ព្ចីនខដរ។ ិ ជ ខាង្បាលីកនង្រវាង្គ.ស. ១៩១០ ម្ កនុង្សម័យខដលសម្មេចកំពង្ ុ សិកាវោ ុ
ើញ
ថ្នសម្មេចមានព្ពះកតត ទ បថ្ន ោព្ពះម្ថរៈ សាទត់ជំនាញពូខកខាង្ភាសា ិ ស័ ិ ពល ី
បាលី អាចនិយាយភាសា បាលី បានោង្ភកខ ិ ុ សាមម្ណរឯម្ទៀត ខដលម្រៀន ោមួយោនកនុង្សម័យម្នាះ។
ម្ៅព.ស.២៤៥៧ គ.ស.១៩១៣ សម្មេចព្ទង្ ់បានចូលព្រឡង្ម្ដញព្រម្យាគកនុង្ ព្ពះឧម្បាសថរតនារាម
ិ វហារព្ពះ
ខកវមរកត
ចំម្ោះព្ពះភ័ន្តកតព្ពះករុណា
ព្ពះបាទ សម្មេចព្ពះសុីសុវតថិ បាន៤ព្រម្យាគ ខដលោព្រម្យាគោន់ែ ពស់បំផត ុ កនុង្សម័យម្នាះ។
ព.ស.២៤៥៩ គ.ស.១៩១៥ សម្មេចព្ទង្ ់បានព្រឡង្ោប់ម្លែ២ បានទទួលការ ខតង្តា ំង្ោសាស្តសាតចារយម្ៅសាោ បាលីោន់ែ ពស់ ខដលសពេនថងមានម្ឈ្លមះោ ិ ពុទក ័យសុរាព្មឹត។ ិ ធ វទាល ម្ព្ៅពីភាសា
ខែ មរ
ខដលសម្មេចព្ទង្ ់បានស្សាវព្ោវយល ់ឫសគល ់ពិតព្ាកដ
សម្មេចបានសិកាភាសា បាលី អាចអាន ឬសនទនាតាមសំ ម្នៀង្ោតបរម្ទស ិ
់ ល ំង្ បានទាង្អស់ ំ គសំ ភា ឺ ម្នៀង្លង្គា ភូមា មន ម្សៀម និង្ោវ ឥតមានម្ទសទាក់ ើ ភាលត់ម្ឡើយ។
ព.ស.២៤៦៦ និង្២៤៦៧ គ.ស.១៩២២ និង្១៩២៣ សម្មេចកាលម្ៅោព្ពះ ័ ហួ ត តាត វជិររបម្ញ្ញ ព្គូសង្ឃសតាថ (ោមួយនឹង្សម្មេចព្ពះម្ោធវិ ង្ស ា កាលម្ៅ ិ ជ ) បានម្ធេោសមណៈស ិ ជ ខាង្ភាសា ោព្ពះព្គូសង្ឃវោ ើ ិ សស និមនតម្ៅបំម្ពញវោ
សំ ស្តសាឹត និង្អកសរសិោចារកោម្ដ ឹ ម ំ ង្បូោ៌ព្រម្ទស ើ ម្ៅសាោ បារាង្ខសសចុ នាព្កុង្ហាណូយ (ម្វៀតណាម ខាង្ម្ជើង្) កនុង្សំ ណាក់ម្ោក លេី ហេឺ ណូត៍ (L. Finot) ោតបារា ង្ម្សស ំ ោចាង្ហាេង្សាោម្នះ។ ិ
ម្បសកកដម បរិម្ចេទ (កំណត់អរ ំ កា ី រទទួលបម្ព្ដើកច ិ ចការ) ព.ស.២៤៦៣
គ.ស.១៩១៩
សម្មេចព្ទង្ ់បានម្ធេោសមាជ ិកននព្កុមជំនំខុ តង្ ើ
វចនានុព្កម ខែ មរ ខដលព្ទង្ ់ោម្លខាធការ កាន់កចច ិ ិ ការផ្ដទល ់ លុះព្តាបានចប់ ចុង្ចប់ម្ដម ើ ។
ព.ស.២៤៦៩ គ.ស.១៩២៥ សម្មេចបានម្ធេោសមាជ ុ ិ និតយអកខរា ិក ននព្កុមជំនំព ើ វរុិ ទ ធននម្សៀវម្ៅនានា ខដលសាោ បាលីោន់ែ ពស់ ម្បាះពុមផ ព ាយ។
ព.ស.២៤៧០ គ.ស.១៩២៦ តមកោម្ព្ចីនឆ្ន ំ សម្មេចបានទទួលការខតង្តា ំង្ោ ម្មព្រម្យាគ
ិ ា បនប័ព្តបឋមសិកាខែ មរ កនុង្ការព្រឡង្យកវញ្ញ
និង្ការព្រឡង្
យកសញ្ញ ា ប័ព្តបឋមសិកាោន់ែ ពស់ បារាង្-ខែ ំ មរ ម្ៅព្កុង្ ភនម្ំ ពញ។
ព.ស.២៤៧១ គ.ស.១៩២៧ សម្មេចព្ទង្ ់បានទទួលការខតង្តា ំង្ោសមាជិក នន ព្កុមជំនំម្ុ ផទៀង្សម្ព្មចខាង្វចនានុព្កម ខែ មរ ម្ហើយសម្មេចព្ទង្ ់បានទទួលភារៈ
ម្ធេវចនានុ ព្កម ខតមួយព្ពះអង្គឯង្ ដរាបដល ់បានចប់សពេព្គប់ បានម្បាះពុម ព ើ ផាយទាង្ភាគ១ភាគ២ ំ បាន៥ព្ោម្ហើយ។
កនុង្ឆ្ន ំដខដលម្នះ
សម្មេចព្ទង្ ់បានទទួលការខតង្តា ំង្ោ
សមាជិកននព្កុម
ិ ំនំ ផ្ដ អភបាលជ ុ េ ច់ឆ្ន ំ សព្មាប់បណា ណ ល ័យ កមពុោ ខដលសពេនថងម្ៅថ្ន វទា ិ សាថន ពុទ ធសាសនបណឌិតយ។
ព.ស.២៤៧៤ គ.ស.១៩៣០ សម្មេចព្ទង្ ់បានទទួលការខតង្តា ំង្ កនុង្មុែង្គរោ ចាង្ហាេង្រង្ ននសាោ បាលីោន់ែ ពស់ ព្កុង្ ភនម្ំ ពញ។
កនុង្ឆ្ន ំដខដលម្នាះ សម្មេចព្ទង្ ់បានទទួលការខតង្តា ំង្ោ សមាជិកជំនយ ួ នន ព្កុមជំនំព្ុ ពះនព្តបិដក ម្ៅពុទ ធ សាសនបណឌិតយ ព្កុង្ ភនម្ំ ពញ។
ព.ស.២៤៧៦ គ.ស.១៩៣២ សម្មេចព្ទង្ ់បានទទួលការខតង្តា ំង្ោសមាជិក ើ ិពនធខែ មរ ននព្កុមជំនំខា ុ ង្ការ ស្សាវព្ោវម្ព្ជីសម្រសរកោកយម្ពចន៍ ើ កុង្នផទ ន ននកវន បុរាណ ម្ដម លបញ្ូ ច លោកយទាង្ម្នះ ំ ម្ៅកនុង្វចនានុព្កម ខែ មរ។ ើ បព្រមូ ី
ព.ស.២៤៧៧ គ.ស.១៩៣៣ សម្មេចព្ទង្ ់បានទទួល ការខតង្តា ំង្ោសមាជិក ននព្កុមជំនំព ុ ិ និតយម្សៀវម្ៅខដលព្កសួង្ សិកាធការោត ព ាយ។ ិ ិ ម្បាះពុមផ
ព.ស.២៤៧៨ គ.ស.១៩៣៤ សម្មេចព្ទង្ ់បានទទួលការខតង្តា ំង្ោសមាជិកនន
ព្កុមជំនំម្ុ ព្ជីសម្រស ើ ោកយខែ មរម្ព្រៀបម្ធៀបនឹង្ោកយបារាង្ ំ សព្មាប់ម្ព្រីកុង្ក ន ចច ិ ការរាជការ។
ព.ស.២៤៧៩ គ.ស.១៩៣៥ សម្មេចព្ទង្ ់បានទទួលការខតង្តា ំង្ោសាស្តសាតចារយ បម្ព្ង្ៀនភាសាបាលី សំ ស្តសាឹត ខែ មរ និង្ោវ ព្រចា ំថ្ននក់ទបំ ុ ននមធយមសិកា ី ផត ិ ម្ៅវទាល ័យ ព្ពះសុីសុវតថិ ព្កុង្ ភនម្ំ ពញ។
ឋាននតរ បរិម្ចេទ (កំណត់អរ ំ ឋា ី ននតរ)
ព.ស.២៤៨៦ គ.ស.១៩៤២ សម្មេចព្ទង្ ់បានទទួលឋាននតរ ោចាង្ហាេង្ នន សាោ បាលីោន់ែ ពស់ ព្កុង្ ភនម្ំ ពញ ខដលសពេនថងខកខព្រម្ឈ្លមះោ ិ ពុទក ័យព្ពះសុរាព្មឹត។ ិ ធ វទាល
ព.ស.២៤៨៨
គ.ស.១៩៤៤
សម្មេចព្ទង្ ់បានទទួលតំណណង្ោម្ៅ
អធការវតត ឧណា ណ ម្ោម។ ិ
ព.ស.២៤៨៩ គ.ស.១៩៤៥ សម្មេចព្ទង្ ់បានទទួលនាទោអធ បត ននម្ថរ ី ិ ី សភា គព្កុ ុ ន់ែ ពស់របស់សង្ឃ។ ឺ មជំនំ ោ
ព.ស.២៤៩១ គ.ស.១៩៤៧ សម្មេចព្ទង្ ់បានទទួលនាទោអនុ ព្រធានគ ី ណៈកមាការវរបធម៌ខផែកអកសរ ក នន គណៈកមាការោតខាង្ការស ិ ិ កា។
ព.ស.២៤៩២ គ.ស.១៩៤៨ សម្មេចព្ទង្ ់បានទទួលនាទោព្រធានគណៈ ី
ិ យពិនិតយការ ផាយម្សៀវម្ៅសព្មាប់សាោធមាវន័ ិ យកនង្ កមាការធមាវន័ ុ ព្ពះរាោណាចព្ក។
គ.ស.១៩៦១
រហូ តមក
សមាគមអនកនិពនធខែ មរម្ធេើ
សម្មេចព្ទង្ ់ម្ព្ាសម្មតាតទទួលនិមនតរបស់
ោព្ពះព្រធាននន
ិ ោតិ ម្រៀង្រាល ់នថងសព្ុ ក។ ផាយតាមវទយ ុ
គ.ស.១៩៦៨
ការសមាាសអកសរសាស្តសត
ព្ទង្ ់ទទួលឋានៈោព្រធានគណៈកមាការពិនិតយអតថបទ
ផាយោម្រឿង្ខាង្ ព្រវតតសាស្តសត ខែ មរ។ ិ
គ.ស.១៩៦៩
ព្ពះអង្គព្ទង្ ់ទទួលការខតង្តា ំង្ោព្រធានគណៈកមាការពិ
និតយ និង្កំណត់អំពីន័យរបស់ទង្ ់ ោតខែ ិ មរ។
ព្រះកិច្កា ច រដែលសម្ដេច្ព្រង់បានរំម្រញកនុងព្រះរុរសា ធ សនា ម្ៅររម្រស
ម្ៅព.ស.២៤៧៥ គ.ស.១៩៣១ សម្មេចព្ទង្ ់បានដក ឹ នា ំគណៈព្រតភួ ិ នន
មន្តនតីសង្ឃ ម្ៅកាន់ព្កុង្ម្វៀង្ច័នន ទ ៍ និង្ព្កុង្ហលួ ង្ ព្ពះបាង្ ព្រម្ទស ោវ
ម្ដម ព ធពុទ ធសាសនបណឌិតយព្រម្ទស ោវ ផង្ ម្ដម ើ បរួី បរួមកនុង្ពិធសម្មា ើ បី ី ជំនំព ុ ិ ភាកាអំ ពីការសិកាសព្មាប់សាោបាលីរង្ម្ៅព្រម្ទស ោវ ផង្។
ព.ស.២៤៧៧ គ.ស.១៩៣៣ សម្មេចព្ទង្ ់បានដក ឹ នា ំ គណៈព្រតភូ ិ ព្ពះ សង្ឃខែ មរម្ៅម្ធេទសសនាចរណ ៍ ចំម្ោះវតតខែ មរទាង្ឡាយ ំ ើ សុីន កមពុោ ម្ព្កាម។
ម្ៅព.ស.២៤៨៣
គ.ស.១៩៣៩
កនុង្ខដនកូសា ំង្
សម្មេចព្ទង្ ់បានដក ឹ នា ំគណៈព្រតភូ ិ
មួយម្ៅកាន់ព្រម្ទស ោវ មេង្ម្ទៀត ម្ដម ព្ំ រឹកាកចច ើ បព្រជុ ី ិ ការ ននពុទ ធ សាសនបណឌិតយព្រម្ទសោវ
និង្ការសិកាសព្មាប់សាោបាលីម្ៅ
ព្រម្ទស ោវ ផង្ ម្ដម ំ ឹកោស់ម្តឿនព្រោោតោវឲ្យមានការ ើ បជួ ី យរល ិ សិកាព្ពះ បរយតត ិ ធម៌ និង្ការព្រតបតត ព្ពះ ពុទ ធសាសនា ឲ្យស្សបោនតាម ិ ិ រម្បៀបការសិកា និង្ការព្រតបតត ព្ពះ ពុទ ធសាសនា ននព្រម្ទស កមពុោ ិ ិ ំជន និង្កនុង្ម្ែតតនានា ននព្ពះរាោណាចព្ក ទាង្ព្រោោត ំ ម្ៅកន ិ ី ុង្ទព្រជុ
ោវ ែំព្រឹង្យកចតត ុ ោក់កុង្ការស ន ឲ្យបានព្តឹ ម ិ ទក ិ កា និង្ការព្រតបតត ិ ិ ព្តង្ ់គនលង្ព្ពះ ពុទ ធសាសនា ផង្។
ព.ស.២៤៨៧
គ.ស.១៩៤៣
សម្មេចព្ទង្ ់បានទទួលនាទោសមាជ ក ិ ី
ម្ឆលយឆល ង្ននសាោ បារាង្ខសសម្ៅចុ ំ ង្បូោ៌ព្រម្ទស ម្ហើយម្ៅព.ស. ើ
២៤៩២ គ.ស.១៩៤៨ សម្មេចបានព្ទង្ ់ទទួលនាទោសមាជ ិកកតត ី ិ យស ិ ននសាោម្នះដរាបមក។
ព.ស.២៤៩៤ គ.ស.១៩៥០ សម្មេចបានព្ទង្ ់ដក ឹ នា ំគណៈព្រតភូ ិ ខែ មរម្ៅ ំ ននិសីទម្ដម ព្រជុស ើ បី
បម្ង្ាតពុ ទកសមាគមព ើ ិធ ិ ភពម្ោកម្ៅព្កុង្ម្កាលមបូ
ព្រម្ទស ស្សីលង្គា ទប។ ីេ
ម្ៅព.ស.២៤៩៧ គ.ស.១៩៥៣ សម្មេចបានព្ទង្ ់ដក ឹ នា ំគណៈព្រតភូ ិ ខែ មរ ម្ៅបំម្ពញម្បសកកមាសឆ ុ នទៈ
ព្រឹកាសម្ព្មចម្រឿង្ឆដឋសង្គគយនា
ម្ៅ
ព្កុង្ រង្គូន សហភាព ភូមា។
កនុង្ឆ្ន ំោបនាទប់ម្ៅព.ស.២៤៩៨ គ.ស.១៩៥៤ សម្មេចបានព្ទង្ ់ដក ឹ នា ំគ
ណៈព្រតភូ ើ បី ិ ខែ មរនិមនតម្ៅកាន់ព្កុង្ រង្គូន ព្រម្ទស ភូមា មេង្ម្ទៀត ម្ដម ំ ប ំ ូង្។ រួបរួមកនុង្ការព្រជុម្ំ ធេឆដឋ សង្គគយនាសម័យព្រជុដ ើ
កនលង្មួយឆ្ន ំម្ព្កាយមក ព.ស.២៤៩៩ គ.ស.១៩៥៥ សម្មេចព្ទង្ ់បាន ដក សង្គគយ ម្ៅព្កុង្ រង្គូន ព្រម្ទស ឹ នា ំគណៈព្រតភូ ិ ខែ មរម្ៅកាន់ទឆដឋ ី ំ ម្ហើយបទសម័ ភូមា ោម្លើកទប យព្រជុព្ំ រចា ំឆ្ន ំ។ ើ បព្រជុ ី ម្ដ ី ម ី ិ
ម្ៅព.ស.២៥០៣ គ.ស.១៩៥៩ សម្មេចព្ទង្ ់បានដក ឹ នា ំគណៈព្រតភូ ិ ខែ មរ
ម្ៅកាន់ព្កុង្ ជកតា៌ និង្ព្កុង្សឹមា៉រាុង្ ំ ម្កាះោេ ព្រម្ទស ឥណ ូ ឌ ម្ណសុី ិ ម្ដម ោ។ ើ បចូ ី លរួមកនុង្ពិធបុ ី ណយ វសាែបូ
ព.ស.២៥០៣ ចូលរួមពិធបញ្ តម្រាង្ឧម្បាសថ ី ី ុ ច ះែណឌសីមា និង្ពិធសនា ព្ពមទាង្ោព្ពះឧបជាយ៍ ំ បំបួសកុលបុព្ត ង្។
អនកព្រម្ទសម្នាះចំនន ួ បរូី បផ
សដណសកេិ បរិម្ចេទ (កំណត់អរ ំ ស ី ដណស័ក)តិ ម្ោយព្ពះមហាវរិ យភាពរបស់ ិ សម្មេច សាសនា ទាង្ផល ំ ូ វម្ោកខដលម្យើង្បានម្
ខដលព្ទង្ ់បានបំម្ពញទាង្ផល ំ ូ វព្ពះពុទ ធ ើ ញោភសតុតាង្ សម្មេចក ៏បានម្ឡើង្
សមណស័កោលំ ោប់លំម្ោយ ដូចតម្ៅម្នះគ៖ឺ ិត
ព.ស.២៤៥៤ គ.ស.១៩១០ សម្មេចបានទទួលការខតង្តា ំង្កនុង្សមណ ស័កិ ត ោព្ពះបាឡាត់សាកយបុតយ៍ (បាឡាត់របស់ព្ពះសកយវង្ស នុត វតត ិត ឧណា ណ ម្ោម)។
ព.ស.២៤៥៦
គ.ស.១៩១២
សម្មេចបានទទួលសមណស័កោព្ពះព្គូ ិត
សង្ឃសតាថ (ទឋានានុ ព្កម សព្មាប់ថ្ននក់ឯករបស់សម្មេច ព្ពះសង្ឃរាជ ី ព្ពះនាម ម្ទៀង្)។
ព.ស.២៤៧៥
គ.ស.១៩៣១
សម្មេចបានម្ឡើង្សមណស័កោព្ពះ ិត
សាសនម្សាភ័ណ (រាោគណៈកតត ិ យស)។ ិ
ព.ស.២៤៨៤ គ.ស.១៩៤០ សម្មេចបានម្ឡើង្សមណស័កោព្ពះពុ ទ ធម្ោ ិត សាចារយ (រាោគណៈថ្ននក់ទ២)។ ី
ព.ស.២៤៨៨
គ.ស.១៩៤៤
័ (រាោគណៈថ្ននក់ទ១)។ ម្ោធវិ ង្ស ី
សម្មេចបានម្ឡើង្ោសមណស័កោព្ពះ ិត
ព.ស.២៤៩២ គ.ស.១៩៤៨ សម្មេចបានម្ឡើង្សមណស័កែ ុ ោ ិ ត ពស់បំផត ព្ពះមហាសុម្មធាធបត ិ ី សង្ឃនាយក គណៈមហានិកាយ។
ព.ស.២៤៩៤
គ.ស.១៩៥០
ិ ព្ពះករុណាោអមាចស់ជីវតព្ទង្ ់បានម្ព្ាស
ព្រទានព្រម្គនព្ពះឋានៈោ សម្មេចព្ពះមហាសុម្មធាធបត ិ ី សង្ឃនាយក គណៈមហានិកាយ។
លុះដល ់មកព.ស.២៤៩៨ គ.ស.១៩៥៤ រោឋភបាលសហភាព ភូមា បាន ិ ព្រម្គនព្ពះឋានៈសម្មេចោ ព្ពះ អគគមហាបណឌិតសហភាពភូមា។
ស្សាប់ខតដល ់មកព.ស.២៥០១ គ.ស.១៩៥៧ រោឋភបាលសហភាព ភូមា ិ បានសូមតម្មលើង្ព្ពះឋានៈសម្មេចោ ព្ពះ អភធជៈមហារដឋ គរុ ននសហ ិ ភាពភូមាម្ទៀត
សហភាព ភូមា។
ខដលោសមណស័កដ ុ មានខតមួយអង្គកុង្ ន ិ ត ៏ែ ពស់បំផត
ខែកុមៈា គ.ស.១៩៦៤ អនកនិពនធខែ មរទាង្អស់ ំ បានថ្នេយព្ពះឋានៈព្ពះអង្គ ោ ព្ពះអគគនិពនធអកសរសាស្តសតខែ មរ និង្ោសមាជក ិ កតត ិ យសននសមាគម ិ អនកនិពនធខែ មរ ផង្។
ព.ស.២៥០៧ គ.ស.១៩៦៣ សម្មេចព្ពះ នម្រាតេម សីហនុ ព្ពះ ព្រមុែរដឋ ននព្រម្ទស កមពុោ ព្ទង្ ់បានម្ព្ាសព្រទានព្ពះឋានៈសម្មេចោ សម្មេច ព្ពះសង្ឃរាជថ្ននក់ទ១។ ី
នថងទ២៨ ឧសភា ១៩៦៧ ព្ទង្ ់បានទទួលសញ្ញ ា ប័ព្តបណឌិតអកសរសាស្តសត ី ិ ម្ពញលកខណៈអំ ពីសម្មេចព្ពះ ព្រមុែរដឋ កនុង្នាមមហាវទាល ័យអកសរ ិ សាស្តសត និង្មនុសាស្តសត ននភូមនទ ័យ។ ិ សកលវទាល
ឥសសរិយ បរិម្ចេទ (កំណត់អរ ំ ឥ ី សសរិយយស)
ម្ព្គឿង្ឥសសរយយសខដលសម្មេ ិ ចបានទទួលមានដូចតម្ៅម្នះ គ៖ឺ
ម្មោយអសសឫទមុ ិ ធ នីសារភរណ៍ ម្ៅព.ស.២៤៦១ គ.ស.១៩១៧។ ម្មោយអសសឫទព្ពះរាោណាចព្ក ិធ ១៩៣២។
កមពុោ
ម្ៅព.ស.២៤៦៧
គ.ស.
ម្មោយអសសឫទដ ើ យោន និង្ម្សេតចឆព្ត ព្រម្ទស ោវ ម្ៅព.ស. ិ ធ រំ មួ ២៤៧៦ គ.ស.១៩៣២។
ម្មោយម្សនាននបណឌិតសភា សាធារណរដឋ បារាង្ ំ ម្ៅព.ស.២៤៨១ គ.ស.១៩៣៧។
ម្មោយអសសឫទដ ម្ឡសយុង្ដូម្ណណើ រ ននសាធារណរដឋ បារាង្ ំ ម្ៅព. ឹ ិ ធ ឡា ស.២៤៨៦ គ.ស.១៩៤២។
ម្មោយម្សនា ននព្ពះរាោណាចព្ក កមពុោ ម្ៅព.ស.២៤៨៨ គ.ស. ១៩៤៤។
ម្មោយម្សនាដឡា ម្ឡសយុង្ដូម្ណណើ រ ននសាធារណរដឋ បារាង្ ំ ម្ៅព.ស. ឹ ២៤៩២ គ.ស.១៩៤៨។
ម្មោយមហាសិរវឌឍន៍ ើ ព្ពះរាោណាចព្ក កមពុោ ម្ៅព.ស.២៥០៥ គ.ស .១៩៦២។
ម្មោយមហាសិរវឌឍសុ ើ វតាថរា ម្ៅព.ស.២៥០៦ គ.ស.១៩៦៣។
ម្មោយ ោតូបការ ខដលោម្ព្គឿង្ឥសសរយយសធំ ិ បំផត ុ កនុង្ព្ពះរាោ ណាចព្ក កមពុោ ម្ៅព.ស.២៥១៣ គ.ស.១៩៦៩។
រុទធវឌ្ ុ ឍិ បរិម្ចេទ (កំណត់អរ ំ កា ី រម្ធវ ម្ើ សចកេច ី ម្ព្ដើនកាង្ ុ ផ្លូវ ម្ោក និង្ផ្លូវព្រះរុទធសាសនា)
កចច ិ ការឯម្ទៀតរបស់សម្មេច
ម្ព្ៅពីមុែការខាង្សិកាខដលសុទ ធខតោការមាន
ព្រម្យាជន៍ោសាធារណៈ កនុង្ព្ពះ ពុទ ធសាសនា និង្ព្រម្ទសោតម្នាះ ម្ៅមាន ិ ម្ព្ចីនម្ៅម្ទៀត
និយាយម្ោយសម្ង្ខបគចាប់ តា ំង្ពីឆ្ន ំឆលូវសរតសក ័ ឺ
ព.ស.
២៤៧០ គ.ស.១៩២៤ ម្រៀង្មក សម្មេចបានម្ធេការឧបតថ មវា តតម្ោធព្ពឹ ើ ិ កស (ម្ៅ វតតម្ោលយំ) កនុង្សង្គាត់រោ ំង្ខកន ស្សុក កណា េ លសទឹង្ ម្ែតត កណា េ ល ខដល
មានព្ពំព្រទល ់ោប់ោននឹង្សង្គាត់រកាម្កាះ ស្សុក គង្ពិសី ម្ែតត កំពង្ ់សពឺ ោទ ី ោតភូ ិ មិរបស់សម្មេច ដូចមានម្សនាសនភ័ណឌតម្ៅម្នះ៖
ិ សម្មេចបានោវដជ ចន ំ ន ួ ោង្៣ហិកតា ី ំវុ ញវតត ម្ព្ចីនោង្ពីម្ដម ើ ។
បានជួយឧបតថមម្ា លើកថនល ់ ភាជប់ពីថនល ់ោតចូ ិ លមកវតតសរុ ភី និង្ម្ោធិ ព្ពឹកស រួមចមាងយ៣គឡ ឺ ូ ខម៉ព្ត។
ពព្ង្ីកទវតត ូ យ ី ឲ្យធំទោ
ិ បានសាថបនាវហារម្បតុ ង្អារម្ម៉
សាោបាលីរង្
(ពុទកបឋមស ិធ ិ កា)
ម្រៀបចំទវតត ំ ល ឲ្យមានម្ទសភាពសមរមយតាមសម័យនិ ី ម្ោធព្ពឹ ិ កសទាង្មូ យម។
បានសាថបនាសាពនធំមួយ និង្សាពនតូចមួយសុទ ធខតម្បតុង្អារម្ម៉ ឆលង្សទឹង្ តូចរាង្ព្ពំ ំ ព្រទល ់ សង្គាត់រោ ំង្ខកន និង្សង្គាត់រកាម្កាះ។
ិ ជ បានឧបតថមក ា ុង្ការសា ន ថ បនាសាោបឋមសិកាបំម្ពញវោ ម្ោធព្ពឹ ិ កស៣ែ នង្
តា ំង្ពីគ.ស.១៩៤៨
សុរភី
ម្រៀង្រហូ តដល ់សាោម្នះម្ឡើង្
ដល ់ថ្ននក់ឧតេមោឋន សព្មាប់កន ូ ម្ៅអនកស្សុកម្ជើង្វតតសរុ ភី និង្វតតម្ោធិ ព្ពឹកស។
បានឧបតថមឲ្ ា យម្គម្ធេថន ើ ល ់លំមួយ
ចាក់ព្កួសបាយម្ព្កៀម
ម្ព្រីការបាន
ម្ោយស្សួល។
បានោវទដ ី ហិកតាកនលះទុកោក់ោសាសនសមបតតម្រៀង្ម្ៅ។ ី ៣ ិ
បានសាថបនាម្ខាលង្ទាេររបង្អារម្ម៉មួយ។
បានសាថបនា អាវសថសាោ (សាោសំ ណាក់) ១ែ នង្។
បានចាត់ការឲ្យជីកស្សះមួយទំហំ១០០ខម៉ព្តបួនព្ជុង្ ម្ៅព្តង្ ់ទថន ី ល ់ខបក ម្ចញពីថនល ់ោតកន ិ ុង្សង្គាត់រកាម្កាះ។
បានជួយឧបតេមជ ា ីកអណ ែ ៣ ់ កខនលង្។ ូ េ ង្បុកម្ព្រីសប បានសាថបនាគោនោ ឋ នមួយែ នង្ ិ ម្ោយម្បតុង្អារម្ម៉។
ព្រសូតព្គឹ ិ ះ
(មនទីរសមាព)
មួយែ នង្
បានម្ធេកំ េ យ១០០ខម៉ព្ត ទទង្៥២ខម៉ ព្ត ព័ទ ធជុំ ើ ណពង្ម្បតុង្អារម្ម៉ បម្ណា ឹ ិ វញមនទ ំ ី រែ នង្ម្នះ។ ីរម្ពទយទាង្ព
បានសាថបនាអោរគពាិនីសំ ណាក់កុង្កំ ន ណពង្ម្នាះខដរ។ បានសាថបនាអោរម្បតុង្អារម្ម៉២ែ នង្ សមណៈ។
ម្ព្ៅកំណពង្ម្នាះសព្មាប់គោន ិ
បានចាត់ការឲ្យម្លើកទំនប់ទក១កខនល ង្បម្ណា េ យ៩០០ខម៉ព្ត ឹ
ទទង្៨០០ ឹ
ខម៉ព្ត (ម្ោយសម្មេចព្ពះនម្រាតេម សីហនុ ឧបយុវរាជព្ពះ ព្រមុែរដឋ ព្ទង្ ់ សពេព្ពះទយបានម្ព្ាសព្រទានព្ពះរាោនុ ័ ញ្ញ ា តឲ្យម្លើកទំនប់ទក ឹ ម្នាះ)។
ំ បានឧបតថមឲ្ ា យម្វយាវចចករោ ំដណា ម្ំ លើទដ ី ង្ម្លើម្នះ ី ខា ដល ់គោនោ ឋន ិ
ោព្រម្យាជន៍
និង្ព្រសូតព្គឹ ិ ះរបស់សម្មេចម្ៅកនុង្អនាគតកាល
(សាថបនកមាទាង្ម្នះម្ៅកន ំ ុង្ភូមិខស្សបនាទយ សង្គាត់រកាម្កាះ)។
បានលះបង្ ់ទដ ី ួយកខនលង្ ខដលសម្មេចបានោវម្ហើយម្នាះជូនព្ពះរាជរ ី ម
ោឋភបាលឲ្យសា ថ បនាអោរមណឌល នីតកមា (ប៉ុសិ ប៉ ត ូលីស) និង្មនទីររាជ ិ ិ សហករណ៍។ល។
បានម្ផេើមគំនិតម្ធេសមាគមកសាង្មនទ ើ ីរ ម្ពទយព្ពះសង្ឃ ព្កុង្ ភនម្ំ ពញ។
ិ ិ ិ បានកសាង្វហារវតត ឧណា ណ ម្ោម ខដលោវហារធំ បំផត ុ ោង្វហារទា ង្ ំ អស់កុង្ព្រម្ទស ន ១៩៥៦។
កមពុោ
ម្ហើយមានបីោន់ កនុង្ព.ស.២៤៩៩
គ.ស.
បានម្ផេើមកសាង្ព្ពះ សកយមុនីម្ចតយ ម្ៅខាង្ម្កតសា ថ នីយ៍រាោយសមយ ័ ិ ើ យាន។
បានទំនក ុ បព្មុង្
ព្ពមទាង្ចាត់ ំ ខចង្សមណនិសសតបញ្ ិ ូ ជ នឲ្យម្ៅម្រៀនឯ
បរម្ទស មានព្រម្ទស ឥណា ឌ ភូមា ោម្ដម ើ ។
ិ យ បានបម្ង្ាតការស ើ ិ កាធមាវន័ ព្រម្ទស កមពុោ។
ម្ដម ើ បស ី ិ កាខកាមកុលបុព្តទូម្ៅម្ពញ
បានបម្ង្ាតការអប់ រយុ ំ វជនម្ោយសីលធម៌ខដលម្ៅកនុង្វតត ឧណា ណ ម្ោម ើ ឬវតតឯម្ទៀតៗ ខដលមានយុវជនម្ៅវតតោម្ព្ចីននាក់។
បានម្ផេើមកសាង្ឈ្លបនោឋន (ទបូ ណ ម្ោម ខដល ី ោសព) កនុង្វតត ឧណា មានម្ោកអនកឧកញ៉ម្តជះ តាន់ ម្ ៉ ោអនកម្ចញព្ាក់កសាង្ឲ្យម្កត ើ ំ ូង្បង្អស ់ គ.ស.១៩៥៣។ មានកនុង្ព្រម្ទស កមពុោ មុនដប
បានម្ផេើមសង្ ់ឧបោឋនសាោសព្មាប់មន្តនតីសង្ឃ
ខដលនិមនតមកកនុង្
ំ ទួលភតាតហារ និង្សព្មាប់ ឱកាសអនុសំវចឆរ មហាសននិបាត ម្ដម ទ ើ បព្រជុ ី ភជុប ំ ិណឌ ខដលគហបតី លី ស៊ន ុ ង្ន, ឧបាសិកា តាន់ សុីប៊ី ម្ចញព្ាក់ក សាង្។
បានបម្ង្ាតឲ្យមានការហាត់ ម្រៀនព្រឡង្សូព្តបាតម្មាកខ បាលី។ ើ ិ បានម្រៀបចំតា ំង្គណៈកមាការសង្ឃ
និង្គណៈកមាការព្គហសថតាមផលូវ
ការព្គប់វតតទាង្អស់ ំ ម្ដម ទវតត ំ ើ បម្រៀបចំ ី ី ឲ្យសាអត ទាង្មានរម្បៀបម្រៀបរយ តា ំង្ពីឆ្ន ំ១៩៥៥ដរាបមក។