ΑΚΕΑ / Εκλογές Επιστημονικής Επιτροπής Αρχιτεκτόνων ΤΕΕ 2016

Page 1


Να γίνουμε η άμμος στα γρανάζια τους Η Αριστερή Κίνηση Εργαζόμενων Αρχιτεκτόνων (ΑΚΕΑ) συγκροτήθηκε το 2011 κυρίως από νέες και νέους εργαζόμενους -μισθωτούς, αυτοαπασχολούμενους και άνεργους- αρχιτέκτονες που, βιώνοντας τη συνεχώς επιδεινούμενη κατάσταση στην άσκηση του επαγγέλματος, αποφασίσαμε να παρέμβουμε στους συλλογικούς φορείς των Αρχιτεκτόνων και των Μηχανικών στην κατεύθυνση υπεράσπισης των κοινών δικαιωμάτων και αναγκών μας, στον αντίποδα του γερασμένου συντεχνιακού, κυβερνητικού και εργοδοτικού συνδικαλισμού των “αντιπροσώπων”. Επιδιώκουμε να αποτελέσουμε μία φωνή για όσες και όσους δεν έχουν φωνή μέσα στο ΤΕΕ: Μία ακόμη κραυγή της “λανθάνουσας” πλειοψηφίας, αόρατης για τις διοικήσεις του ΤΣΜΕΔΕ και του ΤΕΕ ως μη δυνάμενη να ανταπεξέλθει στις ληστρικές ασφαλιστικές εισφορές και τις επάλληλες φοροεπιδρομές, αλλά ταυτόχρονα αντιληπτή ως δεξαμενή άντλησης κερδών και αναλώσιμη παραγωγική ύλη, μέσα από προγράμματα καταρτίσεων, σεμινάρια και πιστοποιήσεις. Μία παραφωνία στη συναίνεση, την υποταγή και την ευθυγράμμιση των διοικήσεων του ΤΕΕ και του ΤΣΜΕΔΕ στις επιταγές της ΕΕ, του ΔΝΤ και των κυβερνήσεών τους, στο δυστοπικό «There Is No Alternative» του καπιταλιστικού πλαισίου παραγωγής του χώρου και του τεχνικού έργου. Απευθυνόμαστε στην δοκιμαζόμενη κοινωνική πλειοψηφία των αρχιτεκτόνων αλλά και των μηχανικών που βρίσκονται στην ανεργία, την υποαπασχόληση και την ετεροαπασχόληση, στους νέους και τις νέες που δουλεύουν με voucher σε καθεστώς «ωφελούμενου» και όχι εργαζόμενου, τους μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς φοιτητές που αποτελούν φθηνό εργατικό δυναμικό στη διδασκαλία και την έρευνα, όσους και όσες έχουν μεταναστεύσει, όσους και όσες δεν γράφονται ή διαγράφονται από το ΤΕΕ για να αποφύγουν τις ληστρικές εισφορές του ΤΣΜΕΔΕ και γενικότερα στους αρχιτέκτονες που ζουν -ή προσπαθούν να ζήσουν- με αξιοπρέπεια από τη δουλειά τους, μισθωτούς, αυτοαπασχολούμενους και αρχιτέκτονες του δημοσίου και της εκπαίδευσης. Η στάση μας απέναντι στα όργανα διοίκησης είναι μία θέση για όσα δεν βρίσκουν θέση μέσα στο ΤΕΕ: Για την υπεράσπιση των μικρών και των μεγάλων αγώνων στους χώρους δουλειάς, αλλά και στη γειτονιά, στην πόλη και την ύπαιθρο, ενάντια στην καταστροφική επέλαση του κεφαλαίου τόσο στην εργασία, όσο και στο δημόσιο χώρο, στο φυσικό και δομημένο περιβάλλον. Μία θέση εντός, εκτός και ενάντια στο ΤΕΕ και στη λειτουργία του ως μηχανισμός του κατασκευαστικού κεφαλαίου, του κράτους και των κυβερνησεών του, αλλά και στην εξέλιξή του ως αυτοτελής φορέας εφαρμογής των πολιτικών φτωχοποίησης των εργαζόμενων μηχανικών και μοχλός συμπίεσης των εργασιακών κι επαγγελματικών δικαιωμάτων μας. Στη σημερινή περίοδο το ίδιο το ΤΕΕ εξελίσσεται από διαταξικό φορέα και σύμβουλο του κράτους σε μηχανισμό που επιχειρεί να επωφεληθεί από τη διάλυση των δικαιωμάτων των μελών του, με τη διοργάνωση φροντιστηρίων, πιστοποιήσεων και εξετάσεων και τη διαχείριση του μητρώου ιδιωτικών έργων μεταξύ άλλων. Η οργάνωση των αντιστάσεων στις παραπάνω εξελίξεις είναι σημαντική. Αν κλείσουμε τα μάτια στη δυσάρεστη πραγματικότητα και επιλέξουμε να μην ασχοληθούμε με το ΤΕΕ, δεν θα αποφύγουμε να «ασχοληθεί» το ΤΕΕ με εμάς και εις βάρος μας. Σε συντονισμό με φοιτητικούς συλλόγους, σωματεία, συλλογικότητες και πρωτοβουλίες αγώνα του κλάδου θέλουμε να γίνουμε ένας διακριτός βραχίονας κόντρα στο «αόρατο χέρι της ελεύθερης αγοράς», το οποίο στραγγαλίζει τα συλλογικά δικαιώματα και τις κοινωνικές ανάγκες, αναπαράγοντας την εξατομίκευση, τη μιζέρια, την κοινωνική παρακμή, την υποβάθμιση του δημόσιου και ιδιωτικού χώρου. Τείνουμε το χέρι σε όσες και όσους παλεύουν να σταθούν όρθιοι με αλληλεγγύη και αξιοπρέπεια, στους πραγματικούς παραγωγούς του τεχνικού έργου και του κοινωνικού πλούτου. Στηρίζουμε κάθε μικρή και μεγάλη προσπάθεια κοινωνικής, ταξικής και διεθνιστικής αλληλεγγύης. Από το Αλληλέγγυο Εργαστήρι Σχεδίου του ΣΑΔΑΣ Αττικής μέχρι το μεγαλειώδες κίνημα αλληλεγγύης προς στους πρόσφυγες κι από το εγχείρημα σχεδιασμού και κοινωνικών υποδομών σε δοκιμαζόμενες περιοχές του πλανήτη, μέχρι τους εγχώριους αγώνες υπεράσπισης των κοινωνικών αγαθών και των δικαιωμάτων μας στην αξιοπρεπή εργασία και την παιδεία, στην υγεία και την ασφάλιση, στον πολιτισμό και το περιβάλλον, στην ποιότητα ζωής και καθημερινότητας. Είμαστε όλα όσα έχουμε κάνει ως τώρα και –κυρίως- είμαστε όσα δεν έχουμε κάνει ακόμη.


Αριστερή Κίνηση Εργαζόμενων Αρχιτεκτόνων

Ψηφοδέλτιο της ΑΚΕΑ στην επιστημονική επιτροπή ειδικότητας Αρχιτεκτόνων Μηχανικών: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Αντωνία ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ-ΒΑΦΕΙΑΔΟΥ Αθηνά ΒΙΤΟΠΟΥΛΟΥ Αναστασία ΒΛΑΣΗ Κώστας ΒΟΥΡΕΚΑΣ Νίκος ΚΑΠΙΤΣΙΝΗΣ Γιώργος ΠΑΠΑΓΚΙΚΑΣ Δήμητρα ΣΠΑΝΟΥ Κάτια ΧΑΓΙΟΥ


Το Μητρώο Τεχνικών Έργων και η διάλυση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των μηχανικών Με το σχέδιο νόμου «Διαδικασίες κεντρικού ελέγχου και διαφάνειας στο σύστημα παραγωγής δημόσιων και ιδιωτικών έργων και υποδομών, δομές στρατηγικού σχεδιασμού δημόσιων υποδομών και λοιπές διατάξεις», που προωθείται για ψήφιση το αμέσως επόμενο διάστημα, φαίνεται να ξεδιπλώνεται ένα σχέδιο οριστικής διάλυσης των επαγγελματικών δικαιωμάτων και διαχωρισμού των μηχανικών σε κάστες, με βασικό εργαλείο την επέκταση του τρόπου με τον οποίο σχεδιάζονται και πραγματοποιούνται τα δημόσια έργα και στα ιδιωτικά. Η κεντρική ιδέα είναι η πρόθεση οι τάξεις των πτυχίων των δημόσιων έργων να επεκταθούν και στα ιδιωτικά, με αποτέλεσμα για να μπορεί να διεκδικήσει λ.χ. ένας αρχιτέκτονας να αναλάβει την μελέτη ή κατασκευή ενός ιδιωτικού έργου, θα πρέπει να διαθέτει πτυχίο ανάλογης τάξης καλύπτοντας τον προϋπολογισμό του έργου. Στο ερώτημα πώς θα υπολογίζεται αυτός ο προϋπολογισμός στα ιδιωτικά έργα, η απάντηση δίνεται στα πρώτα άρθρα του νομοσχεδίου. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 6, παρ.1 «συντάσσεται ένας ενιαίος (μοναδικός) προϋπολογισμός για κάθε δημόσιο ή ιδιωτικό έργο με αναλυτικές προμετρήσεις», οι τιμές των οποίων θα προέρχονται από το «Ηλεκτρονικό Παρατηρητήριο Τιμών» του άρθρου 5, και το οποίο με βάση τα τιμολόγια και τα λοιπά στοιχεία που θα καταχωρούνται θα παρακολουθεί τη διακύμανση των τιμών. Γενικότερα, στα πρώτα άρθρα το νομοσχέδιο δημιουργεί ένα τεράστιο πλήθος από διαδικτυακές φόρμες οι οποίες θα συμπληρώνονται υποχρεωτικά και μέσω των οποίων θα παρακολουθούνται στενά και σε πραγματικό χρόνο τα τεχνικά έργα. Είναι σαφές ότι η μεθοδολογία αυτή σχεδιάζεται για εταιρείες με το κατάλληλο υπαλληλικό προσωπικό και όχι για αυτοαπασχολούμενους. Όμως ο πυρήνας της λογικής του νομοσχεδίου βρίσκεται στο άρθρο 9 με το οποίο ιδρύεται το «ηλεκτρονικό μητρώο συντελεστών παραγωγής δημόσιων και ιδιωτικών τεχνικών έργων (ΜΗ.Τ.Ε.)». Η εγγραφή στο μητρώο καθίσταται υποχρεωτική για το σύνολο των απασχολούμενων στον τεχνικό κλάδο και στη μελέτη και στην κατασκευή και στα ιδιωτικά και στα δημόσια έργα. Έτσι στο μητρώο θα συμπεριλαμβάνονται απόφοιτοι ΑΕΙ, απόφοιτοι ΤΕΙ, απόφοιτοι αντίστοιχων σχολών του εξωτερικού, επαγγελματίες εγκαταστάτες και πάροχοι τεχνικών υπηρεσιών, εργατοτεχνικό προσωπικό αλλά και δημόσιοι υπάλληλοι με βασική εξαίρεση όσους έχουν τυπική μισθωτή σχέση στον ιδιωτικό τομέα και το διδακτικό προσωπικό των ΑΕΙ και ΤΕΙ. Όλες οι λεπτομέρειες για τη λειτουργία του μητρώου πρόκειται σύμφωνα με το νομοσχέδιο να καθοριστούν σε δεύτερο χρόνο, με την έκδοση σχετικού ΠΔ, οκτώ μήνες από την ψήφιση του νομοσχεδίου. Όμως μια πολύ καλή εικόνα των κατευθύνσεων λειτουργίας του μητρώου δίνει το προσχέδιο εργασίας με τίτλο «Μητρώα Συντελεστών Τεχνικών Έργων», το οποίο συντάχθηκε από ομάδα εργασίας που συγκρότησε το ΥΠΥΜΕΔΙ με τη «συμβουλευτική συνδρομή» του ΤΕΕ και εργοδοτικών οργανώσεων του κλάδου. Στο προσχέδιο εισάγεται μεταξύ άλλων και η λογική ότι για την απόκτηση λ.χ. μελετητικού πτυχίου ανώτερης τάξης από την Α’, δεν υπάρχει κανένας περιορισμός με βάση το αντικείμενο των σπουδών και μπορεί να επιλεγεί οποιαδήποτε κατηγορία, αρκεί να αποδεικνύεται η σχετική επαγγελματική εμπειρία. Επί της ουσίας πρόκειται για μία ριζική αλλαγή του σημερινού μοντέλου απόδοσης επαγγελματικών δικαιωμάτων. Στη νέα κατάσταση, αυτά δεν θα στηρίζονται στους «ακαδημαϊκούς τίτλους» και δεν θα είναι ενιαία αλλά θα χωρίζονται σε «επιμέρους πλευρές της μηχανικής», η πρόσβαση στις οποίες θα γίνεται με διάφορους τρόπους που θα περιλαμβάνουν και την επαγγελματική εμπειρία. Έτσι, το δίπλωμα του μηχανικού μετατρέπεται σε εισιτήριο εισόδου σε έναν κύκλο πιστοποιήσεων, ενώ αποκλειστικά επαγγελματικά δικαιώματα επιτρέπονται μόνο κατ’ εξαίρεση. Σχηματικά, η γενικότερη κατεύθυνση είναι ότι τελικά όλοι θα μπορούν να τα κάνουν όλα και ταυτόχρονα κανένας δεν θα μπορεί να κάνει τίποτα. Στη χειρότερη θέση θα βρεθούν οι νέοι απόφοιτοι. Το προσχέδιο προβλέπει ότι δεν θα έχουν κανένα απολύτως επαγγελματικό δικαίωμα τα πρώτα τέσσερα χρόνια, θα «εγγράφονται στα μητρώα με δυναμικό μηδέν μονάδων» και θα αποκτούν την ιδιότητα του «δόκιμου» ή «υποψήφιου» μελετητή. Υπενθυμίζουμε εδώ ότι η πρόθεση που διαφαίνεται είναι αυτό να αφορά και στα ιδιωτικά έργα.


Το ΤΕΕ σε όλη αυτή την ιστορία εμπλέκεται ενεργά. Όμως αντί να υπερασπίζεται τα δικαιώματα των μελών του, φροντίζει να επωφελείται από την καταστροφή τους. Έτσι στο σχέδιο νόμου προβλέπεται ότι τη διαχείριση του νέου μητρώου για τα φυσικά πρόσωπα την αναλαμβάνει το ΤΕΕ, ενώ στα τελευταία άρθρα δημιουργούνται μία σειρά από «ειδικά επαγγελματικά δικαιώματα» στα πρότυπα των ενεργειακών επιθεωρητών και των ελεγκτών δόμησης, στα οποία το ΤΕΕ αναλαμβάνει το ρόλο φροντιστή, πιστοποιητή και εξεταστή των μηχανικών με το αζημίωτο. Από την πλευρά της, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ προωθεί ενεργητικά ένα νέο μοντέλο για τον κλάδο, το οποίο οδηγεί στη συγκέντρωση του τεχνικού αντικειμένου σε λίγες μεγάλες εταιρείες και στην καταστροφή των μικρών και ατομικών γραφείων. Μεγάλο μέρος των μηχανικών προλεταριοποιείται με τους σύγχρονους όρους που διαμορφώνει η μνημονιακή κατεδάφιση του εργατικού δικαίου. Επιπλέον, για σημαντικό κομμάτι του κλάδου, η προοπτική δεν είναι καν η προλεταριοποίηση αλλά η περιθωριοποίηση, η μετανάστευση ή η υποχρεωτική εγκατάλειψη του αντικειμένου που σπούδασαν. Στην κατεύθυνση αυτή οδηγούν πλήθος ρυθμίσεων, μεταξύ των οποίων το σημαντικότερο ρόλο παίζει το νέο ασφαλιστικό και φορολογικό καθεστώς.

Για το Σχέδιο Νόμου «για τον Έλεγχο και την Προστασία του Δομημένου Περιβάλλοντος» δικαιωμάτων των μηχανικών όπου πτυχές τους (έλεγχος δόμησης, ενεργειακές επιθεωρήσεις κ.ά.) αφαιρείται από τα δικαιώματα του πτυχίου και η πρόσβαση σε αυτές γίνεται κατά κανόνα μέσω φροντιστηρίων, πιστοποιήσεων και εξετάσεων επί πληρωμή. Επιπλέον η ανάληψη μιας τέτοιας επαγγελματικής ευθύνης από τους μηχανικούς μεσοπρόθεσμα θα οδηγήσει σε υποχρεωτικές ασφαλίσεις έναντι επαγγελματικού κινδύνου, καθώς λ.χ. σε περίπτωση λάθους της άδειας, ενώ έχουν ξεκινήσει οι οικοδομικές Κεντρική επιλογή του νομοσχεδίου αποτελεί η συνέχιση εργασίες, η οικονομική ζημιά μπορεί να είναι τεράστια. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι στο νέο νομοσχέδιο προκύπτει της εισπρακτικής λογικής στην τακτοποίηση αυθαιρέτων και γενικότερα η εμβάθυνση της μνημονιακής κατεύθυνσης ακόμα και έκδοση αριθμού αδείας με την κατάθεση του φακέλου και δυνατότητα έναρξης οικοδομικών εργασιών της ιδιωτικοποίησης του δημόσιου ελέγχου με την μεταφορά όλης της ευθύνης των μέχρι τώρα πολεοδομικών αμέσως και προ του ελέγχου, ο οποίος θα έπεται! Ο μη έλεγχος των μελετών και των κατασκευών είχε ξανασυμβεί διοικητικών πράξεων στους ιδιώτες μηχανικούς. Έτσι το μόνο επί χούντας με τα περίφημα «υπόκειται εις μελλοντικόν κράτος εγκαταλείπει τον ρόλο του ελεγκτή και τις ευθύνες έλεγχο». που απορρέουν από αυτόν και αναλαμβάνει πλέον ρόλο παρατηρητή των εξελίξεων και τιμωρού των μηχανικών. Ειδικότερα όμως για τον έλεγχο των υπαγωγών αυθαιρέτων, ο εκ των υστέρων έλεγχος μιας διαδικασίας, Αναλυτικότερα ένα πρώτο σημαντικό σημείο είναι η πρόβλεψη για έλεγχο των υπαγωγών αυθαιρέτων από την οποία το κράτος επέβαλλε στους ιδιώτες μηχανικούς, ενώ το ίδιο απείχε και άφηνε τους μηχανικούς νομικά ελεγκτές δόμησης. Η διαδικασία ιδιωτικοποίησης του όλο και πιο εκτεθειμένους (και εξακολουθεί να το κάνει), ελέγχου είναι συνολικά πολλαπλά αρνητική. Κατ’ αρχήν αποτελεί κρατικό ρεβανσισμό. Εδώ αξίζει να σκιαγραφηθεί προκύπτει μέσω της διάλυσης των επαγγελματικών Το νομοσχέδιο «για τον έλεγχο και την προστασία του δομημένου περιβάλλοντος» συμπεριλαμβάνει εκτός από την τακτοποίηση αυθαιρέτων και μία σειρά από θέματα όπως η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίων, οι άδειες δόμησης, η δημιουργία του «Παρατηρητηρίου Δομημένου Περιβάλλοντος», η μεταφορά συντελεστή δόμησης, κ.ά. Στο σύντομο αυτό σημείωμα θα περιοριστούμε σε κάποιες βασικές πλευρές.


πιέσεις των πελατών, του μακριού χεριού του κράτους και του ευγνώμονα στον τεχνικό σύμβουλο του κράτους (ΤΕΕ), χάρη στον οποίο διατηρεί κοινωνικά άχρηστες δουλίτσες, όπως είναι τα άχρηστα ΠΕΑ, η ηλεκτρονική ταυτότητα O ν.4178/13 αποτελεί νομικά έναν καφκικό εφιάλτη, -όπως θα καταλήξει- και οι ατέλειωτες τακτοποιήσεις αυθαιρέτων. Τη στιγμή μάλιστα, που το δομημένο καθώς για την ερμηνεία του εκδόθηκαν 4 εγκύκλιοι και περιβάλλον δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες, επιπλέον 981 ερωταπαντήσεις, οι οποίες εκδόθηκαν ενώ οι συνάδελφοι, που είναι πιο καταρτισμένοι από ποτέ σταδιακά σε 38 πακέτα μέχρι σήμερα. Είχαν προηγηθεί οι αντίστοιχες παλινωδίες του ν.4014/11. Το help desk του ΤΕΕ και η τεχνολογία της εποχής μας, μπορούν να προσφέρουν περισσότερο έμπλεκε τους συναδέλφους και ενέτεινε το στο κοινωνικό σύνολο τα μέγιστα. χάος, ενώ οι πολεοδομίες ως αναρμόδιες για τις υπαγωγές, δεν ήταν σε θέση να καθοδηγήσουν τους συναδέλφους. Ειδικά το ΤΕΕ πρωτοστάτησε στην εφαρμογή των παραπάνω και δηλώνει ετοιμότητα για να «αναλάβει δράση». Αυτό το πλαίσιο όριζε και ορίζει τις υπαγωγές, οι οποίες τώρα θα ελεγχθούν όχι από υπαλλήλους με εμπειρία, αλλά από ιδιώτες συναδέλφους ελεγκτές δόμησης, ανάμεσα Το νέο νομοσχέδιο, θα εντείνει τα προβλήματα που στους οποίους, είναι πιθανό να βρεθούν από συναδέλφους υποτίθεται λύνει (γραφειοκρατία, διαφθορά, αυθαίρετη δόμηση) και πρέπει να αποσυρθεί. Αντίθετα, βήματα σε άπειρους στη γνώση και ερμηνεία της νομοθεσίας, έως ευθυνόφοβους, χωρίς να αποκλείονται, όπως παντού, και οι θετική κατεύθυνση είναι πρώτα και κύρια η κωδικοποίηση και απλοποίηση της νομοθεσίας, η προφύλαξη της πρώτης περιπτώσεις των διατεθειμένων να χρηματιστούν. κατοικίας και η απάλειψη των υποσημειώσεων των κοινωνικών παραγόντων, ώστε να δίνονται πραγματικές Όλα αυτά είναι απότοκα του γεγονότος ότι ο νόμος δεν ήρθε για να θέσει φραγμό στην αυθαίρετη δόμηση, αλλά για εκπτώσεις σε αυτούς που τις χρειάζονται, η επαναφορά των ελάχιστων αμοιβών για τη διασφάλιση της ποιότητας και τον να φέρει έσοδα στα κρατικά ταμεία για την αποπληρωμή περιορισμό του ακραίου και αθέμιτου ανταγωνισμού μεταξύ του δημόσιου χρέους. Εξ ου και η μεγάλη πολυπλοκότητά των οικονομικά εξοντωμένων συναδέλφων και η γενναία του, όσο και η προσπάθεια να εξαιρεθούν όσο το δυνατόν στελέχωση των δημόσιων υπηρεσιών με διατήρηση του περισσότεροι των εκπτώσεων. Αποτέλεσμα όλων αυτών ελεγκτικού τους ρόλου, που θα προστατεύσει τόσο τους είναι η δημιουργία ενός νέου μοντέλου μηχανικού, αυτού μελετητές, όσο τους ιδιοκτήτες και το περιβάλλον στην του μόνιμα υπεύθυνου και υπόλογου για δυσανάλογες ευθύνες αστικού δικαίου, του απλήρωτου, του έρμαιου στις πράξη και όχι με ευχολόγια. μέρος της εργασιακής πραγματικότητας για το σύνολο των συναδέλφων οι οποίοι ενεπλάκησαν στις τακτοποιήσεις αυθαιρέτων.

Για το νέο υπερταμείο ιδιωτικοποίησης του δημόσιου πλούτου Το νέο υπερταμείο το οποίο επισήμως ονομάζεται Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας – Ε.Ε.Σ.Π. (Hellenic Company of Assets and Participations - H.C.A.P), ιδρύθηκε τα μεσάνυχτα της 18ης Μαΐου 2016 με την ψήφιση του Ν. 4389/2016 «Επείγουσες διατάξεις για την εφαρμογή της Συμφωνίας Δημοσιονομικών Στόχων και Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων και άλλες διατάξεις». Κι όπως συνηθίζεται τα τελευταία χρόνια όπου παρόμοιας εμπνεύσεως νομοσχέδια συνοδεύονται από την καλλιέργεια του φόβου της χρεοκοπίας, έτσι και σε αυτή την περίπτωση επιστρατεύτηκαν γενικές διηγήσεις ακραίας ανασφάλειας του χρεωμένου κράτους, υπό το βάρος της οποίας, οφείλει να κινήσει εν μία νυκτί, την όποια ακίνητη περιουσία του. Στα επίμαχα άρθρα 184 – 233 που ιδρύουν την Ε.Ε.Σ.Π., τίθεται ως στόχος η κοινή και ενιαία διαχείριση όλου του κρατικού περιουσιολογίου, είτε αυτό αφορά δημόσιες επιχειρήσεις, είτε αφορά ακίνητα και μετοχές. Ορίζεται μάλιστα ότι η Ε.Ε.Σ.Π. θα έχει διάρκεια ζωής 99 ετών (όταν η αντίστοιχη του ΤΑΙΠΕΔ ήταν 6 χρόνια) και ύψος χαρτοφυλακίου 50δις, στοιχείο που την καθιστά βασιλική οδό για την υφαρπαγή του συντριπτικά μεγαλύτερου μέρους της δημόσιας περιουσίας.


Η Εταιρεία αποτελεί αντίγραφο της αμαρτωλής γερμανικής αντίστοιχης Treuhand που είχε ιδρυθεί το καλοκαίρι του 1990, για την διαχείριση και ιδιωτικοποίηση της περιουσίας της πρώην ανατολικής Γερμανίας. Κι αν η τότε συγκυρία της πτώσης του τείχους επέβαλε οι αποκρατικοποιήσεις της Treuhand να συνοδεύονται από επενδύσεις της Δυτικής Γερμανίας σε υποδομές και μεγάλης κλίμακας κοινωνικές μεταφορές στον πληθυσμό της Ανατολικής Γερμανίας, στην ελληνική περίπτωση δεν προβλέπεται τίποτα τέτοιο. Αντίθετα, σύμφωνα με το κείμενο της νομοθεσίας το νέο υπερταμείο (Ε.Ε.Σ.Π.): • διαχειρίζεται και αξιοποιεί τα περιουσιακά του στοιχεία προκειμένου να συνεισφέρει πόρους για την υλοποίηση της επενδυτικής πολιτικής της χώρας και να συμβάλει στην απομείωση των οικονομικών της υποχρεώσεων • δεν ανήκει στον δημόσιο ή στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και λειτουργεί με τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας (παρόλο που διαχειρίζεται δημόσια περιουσία) • ενσωματώνει ως θυγατρικές εταιρείες, κατά πλήρη κατοχή, νομή και κυριότητα, το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ), την Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ ΑΕ) και την Εταιρεία Δημοσίων Συμμετοχών ΑΕ (ΕΔΗΣ) που συστήνεται τώρα. Αυτό για παράδειγμα σημαίνει ότι η απορρόφηση της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) οδηγεί μεταξύ άλλων στην μεταβίβαση στο υπερταμείο 597 νησιών, 632 δασών, 538 αρχαιολογικών χώρων κα. προς ιδιωτικοποίηση. Εκτός των παραπάνω, χαρακτηριστικά παραδείγματα δημόσιων φορέων που πωλούνται μέσω του υπερταμείου αποτελούν ο ΟΑΣΑ, οι ΟΣΥ, οι ΣΤΑΣΥ, ο ΟΣΕ, το ΟΑΚΑ, τα ΕΛΤΑ, η ΕΥΑΘ, το Αττικό Μετρό, οι Κτιριακές Υποδομές Α.Ε, η ΕΛΒΟ, η ΔΕΗ/ΑΔΜΗΕ, η ΕΥΔΑΠ κα. Αξίζει ίσως να επισημάνουμε ότι οτιδήποτε μεταβιβάζεται στην εταιρεία δεν εξέρχεται, παρά μόνο ιδιωτικοποιημένο ή εκκαθαρισμένο. Και να παρατηρήσουμε ότι μεταβιβάζεται αδιαφοροποίητα ακόμα και γη, όπως παραλίες, που δεν αποτελεί ιδιωτική περιουσία του δημοσίου. Υπό μια έννοια λοιπόν η δημόσια περιουσία υποθηκεύεται ως εγγύηση έναντι των «δανειστών» για τα δάνεια που έχουν χορηγήσει στην Ελλάδα. Κι έτσι δικαιολογείται γιατί το ανώτατο όργανο του νέου ταμείου, το Εποπτικό Συμβούλιο, τελεί υπό τον ασφυκτικό έλεγχο της Κομισιόν και του ESM. Ο πλήρης έλεγχος των δανειστών στη λειτουργία του ταμείου έχει άλλωστε εξαρχής εξασφαλιστεί από την πρόβλεψη πως τα 2 από τα 5 μέλη του Συμβουλίου επιλέγονται απευθείας από την Κομισιόν και το ESM και για τα άλλα 3 είναι απαραίτητη η σύμφωνη γνώμη τους. Η ίδρυση του νέου υπερταμείου έρχεται να συμπληρώσει και να επιταχύνει τις συνολικότερες εξελίξεις που επιφέρουν τα παλιά και νέα μνημόνια, το fast track και το ΤΑΙΠΕΔ, στο μοντέλο αστικής ανάπτυξης που διαμορφώνεται στον ελληνικό χώρο. Καταρχάς, δημιουργούνται νέες δομές λήψης αποφάσεων και αδειοδότησης οι οποίες λειτουργούν με όρους ιδιωτικής οικονομίας, στελεχώνονται άμεσα ή έμμεσα από ξένους ειδικούς που, με μία νεοαποικιακή λογική, μεταφέρουν στην Ελλάδα πολιτικές που έχουν εφαρμοστεί στις αναπτυσσόμενες ή στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες και παγιώνουν τις κατά παρέκκλιση ρυθμίσεις και την παράκαμψη των όποιων θεσμοθετημένων διαδικασιών, σχεδίων και φορέων. Επιπλέον οι τελευταίες εξελίξεις συντείνουν στην αλλαγή της κλίμακας των έργων αστικής ανάπτυξης και συνακόλουθα του υποκειμένου που κυριαρχεί στην υλοποίησή τους. Εάν στις προηγούμενες δεκαετίας κυριαρχούσαν οι μικρής και μεσαίας κλίμακας ελληνικές κατά βάση κατασκευαστικές εταιρείες, κατά την περίοδο της τελευταίας κρίσης, το νομικό πλαίσιο που διαμορφώθηκε θέτει προδιαγραφές που πληρούν μόνο επενδυτικοί όμιλοι διεθνούς εμβέλειας και οι οποίοι καταλήγουν να είναι οι βασικοί διαμορφωτές του αστικού χώρου με την υλοποίηση έργων μεγάλης κλίμακας. Τέλος, συντελείται μία σταδιακή μετατόπιση από τις λεγόμενες παραγωγικές επενδύσεις, σε επενδύσεις που στοχεύουν στην απόσπαση προσόδων και ενοικίων τόσο από την εκμετάλλευση της γης και των ακινήτων όσο και από την ιδιωτικοποίηση οργανισμών κοινής ωφέλειας.



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.