SORUMLU AMATÖR BALIKÇILIĞA GEÇİŞ Türkiye'de Sorumlu Amatör Balıkçılığın Geliştirilmesi Kaş Pilot Projesi kapsamında hazırlanan bu yayın GEF-SGP Küçük Ölçekli Projeler, MedPAN fon destekleri, SAD ayni ve maddi öz kaynakları ile gerçekleştirilmiştir.
Proje Yürütücü Kuruluş ISBN 1. Baskı Basım tarihi Grafik tasarım Konsept ve yayın direktörü Editörler Yazarlar
Fotoğraflar Kapak fotoğrafı Redaksiyon
: : : : : : : :
Sualtı Araştırmaları Derneği 978-605-89540-4-5 2,000 adet Haziran 2013 Rahim Yurdakul, Emine Güler, İzmir Berat Özyapan Doç. Dr. Vahdet Ünal ve Cem Orkun Kıraç Doç. Dr. Adnan Ayaz, Dr. Baki Yokeş, Dr. Barış Akçalı, Cem O. Kıraç, Erhan Ocak, Gökhan Kaboğlu, Güven Özbakır, Doç. Dr. Harun Güçlüsoy, Yrd. Doç. Dr. K. Can Bizsel, K. Gökhan Türe, Kenan Kedikli, Nail Sevingel, Dr. Murat Draman, N. Ozan Veryeri, Talip Girgin, Doç. Dr. Vahdet Ünal, Yrd. Doç. Dr. Yakup Erdem, Prof. Dr. Zafer Tosunoğlu : Barış Akçalı, Murat Draman, N. Ozan Veryeri, Cem O. Kıraç, Kazım Çapacı, Emin Yoğurtçuoğlu, Zafer Kızılkaya, Barış Göker : N. Ozan Veryeri : Prof. Dr. Zafer Tosunoğlu ve Dr. Ejbel Çıra Duruer
Telif
: © 2013 SAD www.sad.org.tr sad@sad.org.tr overyeri@sad.org.tr Yazı ve fotoğrafların her hakkı eser sahipleri ve SAD’a, yayın hakkı sadece SAD’a aittir. Tümüyle veya kısmen kopyalanamaz. Eserdeki bilgiler kaynak gösterilerek alıntı yapılabilir. Kaynak gösterimi
: Ünal, V., Kıraç, C.O. (Editör)., 2013. Sorumlu Amatör Balıkçılığa Geçiş. Türkiye’de Sorumlu Amatör Balıkçılığın Geliştirilmesi Kaş Pilot Projesi. Sualtı Araştırmaları Derneği. Haziran 2013, Ankara. 80 sayfa.
Türkiye'de Sorumlu Amatör Balıkçılığın Geliştirilmesi Kaş Pilot Projesi
L BAL DE R
GE
SORUMLU AMATÖR BALIKÇILIĞA GEÇİŞ
Bilinçli amatör balıkçılık denizlerimizin geleceği
Editörler: Haziran 2013
2
SORUMLU AMATÖR BALIKÇILIĞA GEÇİŞ İÇİNDEKİLER Önsöz
3
ÖNSÖZ
4
SORUMLU AMATÖR BALIKÇIDAN ÖNSÖZ
5
6
TEŞEKKÜR
7
1. GİRİŞ
8
9
2. AMATÖR BALIKÇI TANIMI
10
3. SORUMLU AMATÖR BALIKÇILIĞA KATILIM NEDEN ÖNEMLİ?
11
12
4. AMATÖR BALIKÇILIK YÖNETİMİ 4.1. Geleneksel yaklaşım
13
4.2. Güncel yaklaşım (ekosistem yaklaşımı)
14
15
Ekosistem Temelli Balıkçılık Yönetimi
16
17
5. DENİZEL VE KIYISAL BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK 5.1 Algler ve Bitkisel Plankton (Fitoplankton)
Fitoplankton
18
5.2 Deniz Çayırları: Gerçek Bitkiler
ve
19
Deniz EriĹ&#x;tesi
20
Deniz EriĹ&#x;tesinin Ekolojik Ă–nemi
5.3 Hayvansal Plankton (Zooplankton)
21
5.3 Omurgas覺zlar
22
5.4 Balıklar (Kemikli ve Kıkırdaklı Balıklar)
23
24
ve
25
Orkinos (Thunnus thynnus)
Orfoz (Epinephelus marginatus)
26
'
'
Beyaz lagos (Epinephelus costae)
27
Sinarit (Dentex dentex)
28
L羹fer (Pomatomus saltatrix)
Mersin Bal覺klar覺
29
Kalkan (Psetta maxima)
30
5.5 Deniz Kuşları
31
32
5.6 Deniz Kaplumbağaları
(Chelonia mydas)
33
5.7 Deniz Memelileri
34
35
Odontoceti
Mysticeti Pinnipedia Etรงiller
5.8 Besin Zinciri
36
Carnivora
5.9 Yerli Türler, Göçmen Türler, Egzotik Türler
37
6. DENİZ ve KIYI HABİTATLARI 6.1 Littoral Zon (Güneş Alan Bölge): Littoral zon:
6.2 Bentik Zon ve Pelajik Zon,
ı ık alan bölge 200m az ı ık alan bölge denizin altında ışık alan bölge
ı ıksız bölge 1000m
karada ışık alan bölge
ı ıksız bölge 4000m
6000m 10,000m
kıyı
dik yalıyar
kıyı alanı kıyı geri ön kıyı kıyı teras dalga zonu
kıyıya yakın deniz kıyı cizgisi
dalga kırılma sığlığı
ışık alan bölge
38
acıkdeniz
denizin yüksek seviyesi denizin düşük seviyesi
yaklaşık 60m
Hadal zon:
6.3 Işıklı ve Işık Almayan Bölgeler
6.4 Deltalar, Lagünler ve Kıyı Kumulları
39
6.5 Kayalık Uçurumlar, Sualtı ve Suüstü mağaraları ve Adalar
6.6 Dip, Orta ve Yüzey Su Akıntıları
40
41
7. EKOSİSTEME UYUMLU DAVRANMA 7.1 Deniz Ekosistemini Tanıma ve Doğayı Okuma
7.2 Taşıma Kapasitesi Kavramı
42
7.3 Tekne Demirlemeleri ve Ekosisteme Zararlar覺ndan Ka癟覺nma
43
44
8. BALIKÇILIK YÖNTEMLERİ VE EKOSİSTEME ETKİLERİ Kıyı Balıkçılığı
45
46
dip
Trol ve G覺rg覺r
47
48
Sualtı (Zıpkın) Avcılığı
49
Zıpkınla Yasadışı Balık Avcılığı ve Ekosistem Üzerine Etkileri
50
Zıpkınla Balık Avı ve Yasal Sınırlar
51
Zıpkınla Balık Avı Yarışmaları
52
Teknik ve ร evresel Faktรถrler
53
9. ULUSAL MEVZUAT VE ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER Su Ürünleri Kanunu
Su Ürünleri Yönetmeliği
3/2 Numaralı Amatör amaçlı su ürünleri avcılığını düzenleyen tebliğ
54
İzleme ve Denetleme
Uluslararası Sözleşmeler
55
10. IUCN NEDİR? KIRMIZI LİSTE NE ANLAMA GELİR?
IUCN Kurumsal
56
IUCN Tür Koruma Komisyonları (SSC) ve Kırmızı Liste
57
IUCN’e Göre Tür Kategorilendirmesi
11. YERİNDE KORUMA VE YÖNETİM
58
12. DENİZLERİMİZDE AZALAN TÜRLERİMİZ
59
S端r端ngenler
60
13. KAYIP AV ARAÇLARI VE EKOSİSTEME ZARARLARI Hayalet Ağ Nasıl Olumsuz Etki Oluşturur?
61
62
63
Hayalet ağa veya av takımlarına yakalanan deniz canlıları yaşıyorsa ne yapılmalı?
64
14. DENİZ EMNİYETİ VE BALIKÇININ CAN GÜVENLİĞİ
65
15. SORUMLU AMATÖR BALIKÇILIK ESASLARI
66
Sorumlu amatör balıkçılığın esasları Genel Esaslar:
67
Sorumlu Amat繹r Bal覺k癟覺 (SAB);
68
Av Ă–ncesi:
69
Av S覺ras覺nda:
Av Sonras覺
70
SAB Olarak Yaklaşımlarım
71
72
16. SORUMLU AMATÖR BALIKÇILIK SERTİFİKASYONU
73
Ek1 Sorumlu Amatör Sualtı Avcılığı Afişleri
74
Ek2 - Sorumlu Amatör Balıkçılık Sertifikası
75
: : : : :
SORUMLU AMATÖR BALIKÇILIK SERT‹F‹KASI
Ad Soyad Telefon Kan Grubu İletişim Adresi
Bu sertifika gönüllük esasına dayalı olarak alınır.
Sorumlu Amatör Balıkçılık kural ve limitlerini biliyorum. Amatör Balıkçılık Resmi Belgem var. Doğal ve kültürel değerleri koruyarak, yerel hassasiyet ve kurallara uyarak avlanıyorum. Her yıl yenilenen sirküler ve güncel teknolojik, bilimsel verilerle bilgilerimi sürekli yeniliyorum.
TÜRKİYE DENİZ KORUMA ALANLARINDA SORUMLU AMATÖR BALIKÇILIĞIN GELİŞTİRİLMESİ PROJESİ PROJECT FOR RESPONSIBLE AMATEUR FISHING IN MARINE PROTECTED AREAS - TURKEY
Ek3 - Önemli İletişim Adresleri 112 158 155 156
77
Yararlan覺lan Kaynaklar
78
79
80