ΤΙΜΗ: € 10
ΤΕΥΧΟΣ 3º | ΙΟΥΛΙΟΣ – ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ – ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010
ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ
Δαιδάλου 23, 163 41, Ηλιούπολη Τ 210 9945593, 210 9957770 F 210 9945593 ΕΠΩΝΥMΙΑ ΕΤΑΙΡΙΑΣ
......................................................................................................................................................................
ΟΝΟMΑΤΕΠΩΝΥMΟ
.......................................................................................................................................................................
ΕΠΑΓΓΕΛMΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
κάρτα συνδρομής
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΟΛΗ ΤΗΛ
..................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................. Τ.Κ. .....................................
...............................................................
Συνδρομή για 1 χρόνο (4 τεύχη)
FAX
...........................................................
ΙΔΙΩΤΗΣ/ ΕΤΑΙΡΙΑ/ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ..............90€
ΦΟΙΤΗΤΗΣ ....................................35€
ΦΟΙΤΗΤΗΣ ....................................60€
ΕΘΝΙΚΗ: Αρ. Λογ. 089/384199-52 ALPHA BANK: Αρ. Λογ. 135-00-2310017507
............................................... Υπογράψτε και στείλτε μας με fax στο 210 9945593 ή e-mail στο skyrodemanet@previewadd.gr την κάρτα συνδρομής και το καταθετήριο της κατάθεσης για την έναρξη της συνδρομής. • Η συνδρομή ακυρώνεται μόνο εγγράφως, το αργότερο έξι (6) εβδομάδες πριν από τη λήξη της, διαφορετικά ανανεώνεται αυτόματα για κάθε επόμενο χρόνο. • Τα στοιχεία σας είναι εμπιστευτικά, χρησιμοποιούνται αποκλειστικά από εμάς και δεν παραχωρούνται σε τρίτους. Διάβασα και αποδέχομαι τους όρους. ΗΜ/ΝΙΑ ..............................................................
Συνδρομή για 2 χρόνια (8 τεύχη)
ΙΔΙΩΤΗΣ/ ΕΤΑΙΡΙΑ/ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ..............50€
Για να γίνει έναρξη της συνδρομής σας πρέπει να αποστείλετε ταχυδρομική ή τραπεζική επιταγή
ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ.................................75€
ΣΦΡΑΓΙΔΑ & ΥΠΟΓΡΑΦΗ ................................................................................................
Δαιδάλου 23, 163 41, Ηλιούπολη Τ 210 9945593, 210 9957770 F 210 9945593 ΕΠΩΝΥMΙΑ ΕΤΑΙΡΙΑΣ
......................................................................................................................................................................
ΟΝΟMΑΤΕΠΩΝΥMΟ
.......................................................................................................................................................................
κάρτα καταχώρισης
ΕΠΑΓΓΕΛMΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΟΛΗ ΤΗΛ
..................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................. Τ.Κ. .....................................
...............................................................
FAX
...........................................................
Τα στοιχεία σας κρατούνται εμπιστευτικά και σε καμία περίπτωση δεν δίνονται σε οποιονδήποτε τρίτο χωρίς την έγγραφη συγκατάθεσή σας. Χρησιμοποιούνται μόνο από την εταιρεία και για την χρήση που έχετε συμφωνήσει.
...............................................
Επιθυμώ να λάβω γνώση από εσάς για τις δυνατότητες διαφημιστικής καταχώρισης ή\και άλλης προβολής μέσω του περιοδικού σας ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ (Υπογράψτε και στείλτε μας με fax στο 210 9945593 ή e-mail στο skyrodemanet@previewadd.gr την κάρτα ενδιαφερομένου για καταχώριση) ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ...............................................................................
ΥΠΟΓΡΑΦΗ .....................................................................................
Δαιδάλου 23, 163 41, Ηλιούπολη Τ 210 9945593, 210 9957770 F 210 9945593 ΕΠΩΝΥMΙΑ ΕΤΑΙΡΙΑΣ
......................................................................................................................................................................
ΟΝΟMΑΤΕΠΩΝΥMΟ
.......................................................................................................................................................................
κάρτα υλικών 2010
ΕΠΑΓΓΕΛMΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΟΛΗ ΤΗΛ
..................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................. Τ.Κ. .....................................
...............................................................
FAX
...........................................................
...............................................
Ζητήστε περισσότερες πληροφορίες για τις εταιρίες και τα υλικά\υπηρεσίες που προσφέρουν σημειώνοντας με x τον κωδικό που αναγράφεται στις αντίστοιχες καταχωρίσεις. Υπογράψτε και στείλτε μας με fax στο 210 9945593 ή e-mail στο skyrodemanet@previewadd.gr την κάρτα υλικών με τις επιλογές σας. Η Preview ADD και το περιοδικό ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ θα προωθήσουν τις προτιμήσεις σας στις αντίστοιχες εταιρίες προκειμένου να λάβετε από αυτές περισσότερες πληροφορίες ή να έρθουν σε επαφή μαζί σας. Αφήστε ένα έυλογο διάστημα 20 ημερών προκειμένου να εξυπηρετηθείτε.
index_3_2010.qxd
11/10/2010
12:12
Page 2
ç ÜðïøÞ ìáò Ô Å × Í É Ê Ï Å Ð É Ó Ô Ç Ì Ï Í É Ê Ï Ð Å Ñ É Ï Ä É Ê Ï ÔÑÉÌÇÍÉÁÉÁ ÅÊÄÏÓÇ • ÉÏÕËÉÏÓ - ÁÕÃÏÕÓÔÏÓ - ÓÅÐÔÅÌÂÑÉÏÓ 2010 ÄáéäÜëïõ 23, Çëéïýðïëç 163 41, ÁèÞíá Ôçë. 210 99 45 593, 210 99 57 770, Fax: 210 99 45 593 http://www.skyrodemanet.gr, e-mail: skyrodemanet@previewadd.gr
ÉÄÉÏÊÔÇÔÇÓ PREVIEW ÅÊÄÏÓÅÉÓ Åõöçìßá Ôóáìßäïõ
ÅÊÄÏÔÇÓ Íßêïò ÂåäïõñÜò, Åõöçìßá Ôóáìßäïõ
ÄÇÌÉÏÕÑÃÉÊÏ/ÓÅËÉÄÏÐÏÉÇÓÇ Nßêïò ÁëáöïäÞìïò
ÅÊÔÕÐÙÓÇ MASTERGRAPH
ÂÉÂËÉÏÄÅÓÉÁ MASTERGRAPH
ÓÕÓÊÅÕÁÓÉÁ PROFILM PACK
ÐÁÑÁÃÙÃÇ ÄÉÁÖÇÌÉÓÇÓ PREVIEW ADD
ÍÏÌÉÊÇ ÊÁËÕØÇ Ãñáöåßï Á: ÃéÜííçò ÊáñáêïõëÜêçò & ÓõíåñãÜôåò Ãñáöåßï Â: ×ñÞóôïò ÊáôÞò
ÅÐÉÓÔÇÌÏÍÉÊÏÉ ÓÕÍÅÑÃÁÔÅÓ ×. Á. Áðïóôïëüðïõëïò - Äñ. Ðïë.Ìç÷áíéêüò - Åðßê. ÊáèçãçôÞò ÔìÞìá Ìç÷áíïëüãùí & Áåñïíáõðçãþí, Ðáí/ìéï Ðáôñþí ×ñÞóôïò ÊáñáãéÜííçò - Êáèçã. ÄÐÈ, Äñ. Ðïë. Ìç÷. Êùí/íïò Êáñáóïýëáò - Áñ÷éôÝêôïíáò Ìç÷áíéêüò Íßêïò Ëßôéíáò - Ðïëéôéêüò Ìç÷áíéêüò Å.Ì.Ð. Ðáíáãéþôçò ÌáõñïåéäÞò - Ìåôáëëïõñãüò Ìç÷áíéêüò Å.Ì.Ð. ÌÝëïò ôçò ÅðéôñïðÞò Óýíôáîçò ôïõ Êáíïíéóìïý Ôå÷íïëïãßáò ×áëýâùí (ÊÔ×) Ïðëéóìïý ÓêõñïäÝìáôïò Ãåþñãéïò ÌðáôÞò - ÊáèçãçôÞò Å.Ì.Ð. Íßêïò ÍéêïëÜïõ - Msc ×çìéêüò Ìç÷áíéêüò, Eñãáóô/êüò Óõí/ôçò ÔÅÉ ÐåéñáéÜ, ÌÝëïò ôçò Åêôåë. ÅðéôñïðÞò ôïõ Åëëçíéêïý ÔìÞìáôïò ÓêõñïäÝìáôïò ÅëÝíç ÑáêáíôÜ - ×çìéêüò Ìç÷áíéêüò Å.Ì.Ð. ÊïóìÜò Óßäåñçò - Ðïë. Ìç÷. Åðßê. ÊáèçãçôÞò ÄÐÈ ÓôÝëéïò Óþêáò - Ðïëéôéêüò Ìç÷áíéêüò ÁëÝîáíäñïò Ôóþíïò - ÊáèçãçôÞò Áíôéóåéóìéêþí Êáôáóêåõþí áðü ÏðëéóìÝíï Óêõñüäåìá, Ðïëõôå÷íéêÞò Ó÷ïëÞò Á.Ð.È. ÉùÜííçò ÔÝãïò - ÊáèçãçôÞò, ÔìÞìá Ðïëéô. Ìç÷áíéêþí Á.Ð.È.
ÔÉÌÇ: €10 Áðáãïñåýåôáé êÜèå áíôéãñáöÞ Þ áíáäçìïóßåõóç êåéìÝíùí êáé ëïéðþí óôïé÷åßùí ÷ùñßò ðñïçãïýìåíç Üäåéá ôïõ åêäüôç.
é ð ñ þ ô å ò ì Ý ñ å ò ôïõ öèéíïðþñïõ ðñïóöÝñïíôáé ãéá åêôéìÞóåéò: ðïý âñßóêåôáé ç ÅëëÜäá óå ó÷Ýóç ìå ôïí ðåñáóìÝíï ÷ñüíï êáé óå ó÷Ýóç ìå Üëëåò ÷þñåò. Äõóôõ÷þò, ç åôÞóéá ¸êèåóç ôçò Èåóóáëïíßêçò, ç åðÝôåéïò ôùí ôñïìïêñáôéêþí åðéèÝóåùí ôçò 11çò Óåðôåìâñßïõ ôï 2001 êáé ç Ýêèåóç ãéá ôçí ðáãêüóìéá áíôáãùíéóôéêüôçôá ôïõ Äéåèíïýò Ïéêïíïìéêïý Öüñïõì âñßóêïõí ôçí ÅëëÜäá óå ðïëý ÷åéñüôåñç èÝóç áð' ü, ôé èá ìðïñïýóå íá ðñïâëÝøåé êáíåßò ðÝñõóé Þ ðñéí áðü åííéÜ ÷ñüíéá. ÌÝóá óå Ýíá ÷ñüíï ðÝóáìå áðü ôá óýííåöá ôçò áìÝñéìíçò åõäáéìïíßáò óôçí åðáéôåßá êáé ôçí îÝíç êçäåìïíßá. Ãßíáìå ðáñÜäåéãìá ðñïò áðïöõãÞí. Ç äçìïóéïíïìéêÞ êñßóç ôçò ÅëëÜäáò áðåßëçóå íá ðáñáóýñåé êé Üëëåò ÷þñåò êáé íá õðïíïìåýóåé ôï êïéíü åõñùðáúêü íüìéóìá. Ðñéí áðü Ýíá ÷ñüíï, óôç Èåóóáëïíßêç, ï Ãéþñãïò ÐáðáíäñÝïõ êáôáêåñáýíùíå ôá ó÷Ýäéá ôïõ ôüôå ðñùèõðïõñãïý Êþóôá ÊáñáìáíëÞ ãéá ëéôüôçôá ôï 2010, äçëþíïíôáò üôé "÷ñÞìáôá õðÜñ÷ïõí". ÓÞìåñá åßíáé áíáãêáóìÝíïò íá äå÷èåß üôé ôá ìüíá ÷ñÞìáôá ðïõ õðÞñ÷áí ôüôå, üðùò êáé ôþñá, åßíáé äáíåéêÜ. ÌÝóá óå Ýíá ÷ñüíï, ç êõâÝñíçóç ôïõ ÐÁÓÏÊ áíáãêÜóôçêå íá ðåñÜóåé íüìïõò êáé íá õéïèåôÞóåé ìåôáññõèìßóåéò ðïõ ðñïçãïýìåíåò êõâåñíÞóåéò äåí ôïëìïýóáí íá äéáíïçèïýí. ÆÞôçóå ìåãÜëåò èõóßåò áðü ôïõò ðïëßôåò - êõñßùò ìéóèùôïýò, óõíôáîéïý÷ïõò, åðé÷åéñÞóåéò. Äõóôõ÷þò, üìùò, ôá óôïé÷åßá åêôÝëåóçò ôïõ ðñïûðïëïãéóìïý óôï 8ìçíï äåí åßíáé åíèáññõíôéêÜ - äåß÷íïõí õóôÝñçóç 3,2 äéó. åõñþ. Ïé èõóßåò, äçëáäÞ, êéíäõíåýïõí íá åßíáé ìÜôáéåò, ìå ôç ÷þñá íá óðåýäåé áêÜèåêôç ðñïò ôçí ðôþ÷åõóç. ÅÜí ïé ìåôáññõèìßóåéò êáé ïé ðåñéêïðÝò äåí áíôéóôáèìéóôïýí Üìåóá ìå íïéêïêýñåìá ôçò Äçìüóéáò Äéïßêçóçò, ìå ôçí áðëïðïßçóç ôùí íüìùí (êáé ôçí åðéâïëÞ ôïõò) êáé ìå óôÞñéîç ôçò åðé÷åéñçìáôéêüôçôáò êáé ôçò åñãáóßáò, ôï ìüíï ðïõ èá äïýìå èá åßíáé üëï êáé ìéêñüôåñá Ýóïäá êáé ôï áðüëõôï áäéÝîïäï óôçí ïéêïíïìßá êáé ôçí êïéíùíßá êáé íá ïäçãïýìåèá óôï ðïõèåíÜ. Óôç äéåèíÞ óêçíÞ, ç åéêüíá ôçò ÅëëÜäáò êáèïñßæåôáé áðü ôá óçìåñéíÜ ïéêïíïìéêÜ ðñïâëÞìáôÜ ôçò ôéò ôáñá÷Ýò ôïõ Äåêåìâñßïõ ôïõ 2008 êáé ôïõ ðåñáóìÝíïõ ÌáÀïõ. Ôï ãåãïíüò üôé (Ýóôù êáé êáèõóôåñçìÝíá) ç êõâÝñíçóç ôïõ Ã. ÐáðáíäñÝïõ ðÞñå óïâáñÜ ìÝôñá ãéá ôç äçìïóéïíïìéêÞ áíüñèùóç Ý÷åé âåëôéþóåé êÜðùò ôéò åíôõðþóåéò, áëëÜ äåí Ý÷ïõìå êåñäßóåé ôï ÷áìÝíï Ýäáöïò, üðùò äåß÷íåé áêüìç ôï õøçëü êüóôïò ôùí åëëçíéêþí ïìïëüãùí êáé ç ðôþóç ôùí åóüäùí áðü ôïí ôïõñéóìü. Ôï ìüíï èåôéêü åßíáé üôé, ôïõëÜ÷éóôïí óÞìåñá, ãíùñßæïõìå ôï ìÝãåèïò ôïõ ðñïâëÞìáôüò ìáò. Äåí Ý÷ïõìå âñåé áêüìá ðþò èá äéïñèþóïõìå ôçí ðïñåßá ìáò, áëëÜ áíïßîáìå ôá ìÜôéá ìáò ëßãï ðñéí áðü ôçí Üâõóóï. Åßäáìå üôé ôï ðñüâëçìá äåí åßíáé ìüíï ïéêïíïìéêü, áëëÜ êõñßùò ðïëéôéêü... Êáôáëáâáßíïõìå üôé ç ëýóç äåí åßíáé ç áëëáãÞ êüììáôïò åîïõóßáò ãéáôß üëá ôá óçìåñéíÜ êüììáôá (óõìðåñéëáìâáíïìÝíïõ ôïõ ÊÊÅ ôïõ ËÁÏÓ êáé ôïõ ÓÕÑÉÆÁ) åßíáé åôáéñßåò áíåðÜããåëôùí ðïõ åðùöåëïýíôáé áðü ôçí åõðéóôßá ìáò ãéá íá æïõí ÷ùñßò íá åñãÜæïíôáé. ¼ôé ÏËÏÉ ÓÁÓ åßóôå ïéêïíïìéêÜ åîáñôþìåíïé êáé êáôåõèõíüìåíïé Üìåóá Þ Ýììåóá áðü ôéò ôñÜðåæåò êáé ôá äéåèíÞ êÝíôñá åîïõóßáò. ¼ôé ôá êüììáôá óáò åðéëÝãïõí óôåëÝ÷ç ðïõ áðùèïýí êÜèå åëåýèåñá óêåðôüìåíï Üíèñùðï. ¢ñá ëïéðüí, áöïý ïé åëåýèåñá óêåðôüìåíïé äå óõììåôÝ÷ïõí, êÜíåôå êïõìÜíôï åóåßò. Êáé áöïý åìåßò ïé ðïëßôåò êáé ïé åðé÷åéñçìáôßåò åßìáóôå üëç ôçí çìÝñá ìå óêõììÝíï ôï êåöÜëé óôçí äïõëåéÜ êáé ôéò õðï÷ñåþóåéò, êáé äåí Ý÷ïõìå ôïí ÷ñüíï íá åëÝãîïõìå åóÜò ôïõò áóêïýíôåò ôçí åîïõóßá, áðïöáóßóáìå íá ôéìùñïýìå ðáñáäåéãìáôéêÜ üóïõò ðïëéôéêïýò êáé áîéùìáôïý÷ïõò ðïõ ëåéôïõñãïýí åíÜíôéá óôï óõìöÝñïí ìáò, þóôå íá óáò áðïôñÝøïõìå áðü ôçí ðáñáíïìßá. Ç åîïõóßá ðçãÜæåé áðü ôï ëáü. Åêôüò áí äåí åßíáé Ýôóé. Íá ìáò ôï ðåßôå áíïéêôÜ ôüôå. Æçôþ ëïéðüí íá êáôáñãçèåß ôï óçìåñéíü ðïëéôéêü óýóôçìá ôï ïðïßï äçìéïýñãçóå ôçí ïìÜäá õðåñáíèñþðùí (íüìïò ðåñß åõèýíçò õðïõñãþí), ôá ìÝëç ôçò ïðïßáò ü÷é ìüíï äåí ôéìùñïýíôáé ðáñáäåéãìáôéêÜ, áëëÜ ðñïóôáôåýïíôáé áðü âïõëåõôéêÞ áóõëßá (!), 5åôÞ ðáñáãñáöÞ (!), ðïõ ðáñ' üëï ðïõ ðïýëçóáí ôçí ðáôñßäá ìáò Ý÷ïõí ôï èñÜóïò íá åìöáíßæïíôáé óôçí ôçëåüñáóç, êáé Ý÷ïõí ìåôïíïìÜóåé ôçí êëïðÞ ôïõ äçìïóßïõ óå "ìáãêéÜ" áíôß ãéá áôéìßá. Ïé ðïëéôéêïß èá ðñÝðåé íá åßíáé ÁÎÉÏÉ êáé õðïäåßãìáôá Þèïõò êáé ôéìéüôçôáò, ó' áõôÞí ôç ÷þñá êáé ü÷é åðéêåöáëåßò óôñáôéþí êñáôéêïäßáéôùí ôåìðÝëçäùí.
Ï
Ï åêäüôçò Íßêïò ÂåäïõñÜò
index_3_2010.qxd
11/10/2010
12:12
Page 3
3 2010
ï
ÔÅÕ×ÏÓ
ðåñéå÷üìåíá
5 5
16
28
74
8 12 16 23 26 28 36 40 56 62 74
ÓÕÍÅÍÔÅÕÎÇ Ð. ÍÉÊÏËÁÏÕ - ÄÉÅÕÈÕÍÙÍ ÓÕÌÂÏÕËÏÓ ÔÇÓ LAFARGE BETON
NEWS
ÓÅÂÅÓ Í. ÊÕÊËÁÄÙÍ
ÃÅÍIKH ÓÕÍÅËÅÕÓÇ
ËÕÓÅÉÓ ÌÅ ÉÍÏÐËÉÓÌÅÍÏ ÓÊÕÑÏÄÅÌÁ
ÁÐÏ ÔÇÍ ÉÍÔÅÑÌÐÅÔÏÍ
ÍÅÏ ÌÇ×ÁÍÇÌÁ ÅÕÈÕÃÑÁÌÌÉÓÇÓ ÌÐÅÔÏÂÅÑÃÁÓ ÁÐÏ ÔÇÍ EUROBEND
ÁÑÈÑÏ 99
Ç ÆÏÖÅÑÇ ÅËËÇÍÉÊÇ ÐÑÁÃÌÁÔÉÊÏÔÇÔÁ
ÁÍÔÉÓÅÉÓÌÉÊÏÓ ÅËÅÃ×ÏÓ -  ÌÅÑÏÓ
ÅÍÏÑÃÁÍÇ ÅÐÉÈÅÙÑÇÓÇ ÊÁÉ ÄÏÌÉÊÇ ÁÊÅÑÁÉÏÔÇÔÁ
XÑÇÓÇ ÐÁÉÐÁËÇÓ ÙÓ ÐËÇÑÙÔÉÊÇ ÊÏÍÉÁ ÃÉÁ ÁÕÔÏÓÕÌÐÕÊÍÏÕÌÅÍÏ ÓÊÕÑÏÄÅÌÁ ÅËÅÃ×ÏÓ ÊÁÔÁËËÇËÏÔÇÔÁÓ
ÁÄÑÁÍÙÍ ÕËÉÊÙÍ
ÁÄÁÌÁÍÔÏÖÏÑÁ ÅÑÃÁËÅÉÁ
ÃÉÁ ÊÏÐÇ ÏÐËÉÓÌÅÍÏÕ ÓÊÕÑÏÄÅÌÁÔÏÓ
ËÁÔÏÌÅÉÁ - ÊÏÓÊÉÍÁ
ÅÐÉËÏÃÇ & ÔÕÐÏÉ ÊÏÓÊÉÍÙÍ
×ÁËÕÂÅÓ ÏÐËÉÓÌÏÕ ÓÊÕÑÏÄÅÌÁÔÏÓ
Ç ÄÉÁÂÑÙÓÇ ÔÏÕ ×ÁËÕÂÁ
SIKA Hellas
TEXNIKH ΕΣΠΕΡΙ∆Α περιοδικό
ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ Η Sika Hellas και το περιοδικό Σκυρόδεμα & Χάλυβας διοργανώνουν τεχνική εσπερίδα με θέμα
Ανθεκτικότητα Κατασκευών Ω.Σ. Παθολογία, Έλεγχος, Επεμβάσεις Συντήρησης, Επισκευής & Ενίσχυσης Η εσπερίδα θα διεξαχθεί τη ∆ευτέρα 18 Οκτωβρίου 2010, στο Crowne Plaza και ώρα 16:30. Για το πλήρες πρόγραμμα καθώς και δηλώσεις συμμετοχής απευθυνθείτε στη Sika Hellas, στο περιοδικό ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ ή στην ιστοσελίδα της Sika, http://www.sika.gr/workshop-02.htm
Η ΕΙΣΟ∆ΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΗ
4
τεύχος 2ο /2010
Nέα Καινοτόμα ∆ομικά Υλικά που προάγουν την αειφόρο ανάπτυξη Περικλής Νικολάου, ∆ιευθύνων Σύμβουλος της Lafarge Beton | ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον Νίκο Βεδουρά Ο ∆ιευθύνων Σύμβουλος της Lafarge Beton, Περικλής Νικολάου, μιλά στο περιοδικό ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ για την αγορά του ετοίμου σκυροδέματος, των αδρανών υλικών και των καινοτόμων προϊόντων και απαντά στο πως βλέπει το μέλλον του κλάδου.
Κύριε Νικολάου κατ’ αρχήν πείτε μας λίγα λόγια για την Lafarge παγκοσμίως Ο Όμιλος Lafarge κατέχει ηγετική θέση στον χώρο των δομικών υλικών παγκοσμίως. ∆ραστηριοποιείται σε 78 χώρες και κυριαρχεί σε όλους τους τομείς της δραστηριότητάς του: Τσιμέντο, Αδρανή Υλικά & Σκυρόδεμα και Γύψο. Απασχολεί 78.000 υπαλλήλους και για το 2009 ανακοίνωσε πωλήσεις ύψους 15,9 δισεκατομμυρίων ευρώ. ∆ιαθέτοντας το κορυφαίο παγκοσμίως κέντρο έρευνας και ανάπτυξης δομικών υλικών ( Lafarge Centre de Recherché), ο Όμιλος στοχεύει στο να παράγει δομικά υλικά που να ικανοποιούν τις ανάγκες των πελατών του χρησιμοποιώντας καινοτόμες τεχνολογίες και τις καλύτερες πρακτικές. Φροντίζει δε, ώστε η δραστηριότητα του να προάγει την αειφόρο ανάπτυξη με ευθύνη και σεβασμό στον πελάτη αλλά και στον πλανήτη μας. ∆εν είναι λοιπόν τυχαίο που το 2010 και για έκτη συνεχή χρονιά ο Όμιλος Lafarge ήταν μεταξύ των «100 Πιο Αειφόρων Επιχειρήσεων Παγκοσμίως» θέτοντας την καινοτομία, την ασφάλεια και το περιβάλλον ως επίκεντρο των προτεραιοτήτων του, στην υπηρεσία της αειφόρου κατασκευής και της αρχιτεκτονικής δημιουργίας.
Ποια είναι η άποψη σας για το Σκυρόδεμα και τα Αδρανή υλικά στην Ελλάδα (Νομικό πλαίσιο – πρακτικές που εφαρμόζουν – πιστοποιητικά Ποιότητας); Ο τομέας Αδρανών Υλικών και Σκυροδέματος είναι ένας από τους σημαντικότερους κλάδους της ελληνικής οικονομίας, ο οποίος γνώρισε μεγάλη άνθιση, ιδιαίτερα κατά την περίοδο προετοιμασίας των Ολυμπιακών αγώνων. ∆εν έμεινε ωστόσο ανεπηρέαστος και από τη γενικότερη οικονομική ύφεση που πλήττει την Ευρώπη αλλά και γενικότερα την παγκόσμια οικονομία. ∆εδομένης της σημαντικότητας του κλάδου στην ανάπτυξη, είναι επιτακτική ανάγκη η συνεργασία όλων των αρμόδιων Φορέων της πολιτείας, (ΕΛΟΤ-ΚΕ∆Ε-ΤΕΕ, κλπ,) για την προστασία της ποιότητας του Σκυροδέματος. Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχει γίνει προσπάθεια και από τους δημόσιους φορείς αλλά και από τους ίδιους τους εμπλεκόμενους στο να οριοθετηθούν οι βασικές τεχνικές παρακολούθησης ποιοτικών προϊόντων και υπηρεσιών, με στόχο την εξασφάλιση
ποιοτικών κατασκευών. Σε αυτό συνέβαλε και ο Κανονισμός Τεχνολογίας Σκυροδέματος (ΚΤΣ), το Σήμα Ποιότητας Σκυροδέματος του ΕΛΟΤ, η αναμόρφωση του πλαισίου του Ν. 1418/84 (ιδίως του άρθ. 21 και των κανονιστικών αυτού Π∆ και Υπ. Αποφ. περί ελέγχου κλπ. στα δομικά έργα.
Τι κάνει την Lafarge Beton να ξεχωρίζει από τις άλλες εταιρείες του κλάδου; Η Lafarge Beton δραστηριοποιείται στην παραγωγή και εμπορία τόσο αδρανών υλικών όσο και ετοίμου σκυροδέματος, διαθέτοντας ένα σημαντικό δίκτυο σε όλη την Ελλάδα. Στοχεύουμε στην κατανόηση και ικανοποίηση των απαιτήσεων και των αναγκών των πελατών μας. Αυτή η πελατοκεντρική στόχευση της εταιρίας, μας ωθεί να προτείνουμε στην αγορά καινοτόμες λύσεις, που εγγυώνται ασφάλεια, άνεση και ποιότητα. Με την τεχνογνωσία του Ομίλου Lafarge, πρωτοπόρου στο χώρο των δομικών υλικών αλλά και την υποστήριξη του ιδιωτικού ερευνητικού κέντρου της Lafarge στην Λυών Γαλλίας (Lafarge Centre de Recherché), γίνεται ο σχεδιασμός, η ανάπτυξη αλλά και η προώθηση όλων των νέων προϊόντων όσο και η συνεχής βελτίωση των υφισταμένων.
Μιλήσατε για καινοτόμες λύσεις και προϊόντα. Μπορείτε να μας εξηγήσετε σε τι αναφέρεστε; Ο Όμιλος Lafarge προσφέρει μια μεγάλη γκάμα καινοτόμων προϊόντων (Value Added Products) που προσφέρουν ολοκληρωμένες λύσεις και καλύπτουν τις αυξανόμενες ανάγκες του κλάδου της κατασκευής δίνοντας αξία σε κάθε έργο. Η Lafarge Beton βασιζόμενη στην τεχνογνωσία του Ομίλου έχει σχεδιάσει και προωθεί τρεις ομάδες καινοτόμων προϊόντων, που αναβαθμίζουν την ποιότητα της κατασκευής, πάντα με γνώμονα την προστιθέμενη αξία προς τον πελάτη. Η σειρά Ultra περιλαμβάνει προϊόντα ποικίλων εφαρμογών κι έρχεται να δώσει νέες λύσεις στους καθημερινούς προβληματισμούς, που απασχολούν σήμερα τον κλάδο. Με τα προϊόντα Αrtevia, που αποτελούν μία σειρά διακοσμητικών σκυροδεμάτων, απελευθερώνουμε τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό τεύχος 3ο /2010
5
ΕΤΟΙΜΟ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑ
καθώς και τη φαντασία του ιδιώτη, του μηχανικού αλλά και του κατασκευαστή. Τέλος το Αgilia, το αυτοσυμπυκνούμενο και αυτοεπιπεδούμενο σκυρόδεμα της Lafarge εισάγει την κατασκευαστική δραστηριότητα σε μια νέα εποχή. Με το Αgilia εξαλείφεται η επίπονη διαδικασία της δόνησης του σκυροδέματος και καλύπτεται πλήρως η ανάγκη των σεισμογενών ειδικά χωρών για πυκνό οπλισμό και ενισχύσεις κτιρίων. Αυτό επιτυγχάνεται με την ικανότητα διέλευσης και πλήρωσης του Αgilia ακόμα και σε πολύ λεπτές διατομές. Παράλληλα, λόγω της αυτοεπιπέδοσης του προϊόντος, ο πελάτης εξοικονομεί πολύτιμο χρόνο και αναβαθμίζει την αισθητική του έργου, αφού το Αgilia δίνει υψηλής ποιότητας τελική επιφάνεια ακόμη και σε περίπλοκες αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες.
H Lafarge όπως και άλλες μεγάλες εταιρίες παγκοσμίως δίνουν μεγάλη σημασία στην αυστηρή εφαρμογή των κανόνων Υγείας και Ασφάλειας. Πιστεύετε ότι η προσπάθεια που κάνει η εταιρία σας στον τομέα αυτό και στην Ελλάδα θα έχει επιτυχία αν σκεφτεί κανείς το περιβάλλον που ισχύει γενικά στην χώρα; Η Lafarge έχει τον άνθρωπο στην κορυφή των προτεραιοτήτων της. ∆εν θα ήταν, άλλωστε εφικτή η διαχείριση της επιχείρησης αλλά και η ανάπτυξη της σε ένα μη ασφαλές εργασιακό περιβάλλον. Για όλους εμάς στη Lafarge Beton, η Υγεία και η Ασφάλεια αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο και πρώτη προτεραιότητα μας. ∆εν διστάζουμε, ακόμα και σε δύσκολες εποχές για την αγορά, να επενδύουμε συνεχώς ώστε να εξασφαλίζουμε ένα ασφαλές περιβάλλον τόσο για το προσωπικό όσο και για τους συνεργάτες μας. Η τήρηση των κανό-
6
τεύχος 3ο /2010
νων Υγείας και Ασφάλειας είναι αδιαπραγμάτευτη, αποτελεί μοχλό δράσης και απόδοσης. Στα πλαίσια αυτά η εταιρία μας οργανώνει συστηματικά προγράμματα επιμόρφωσης, που απευθύνονται στους εργαζομένους αλλά και στους συνεργάτες της. Έχει θέσει σε εφαρμογή πρακτικές παρακολούθησης με βάση διεθνή πρότυπα ασφάλειας για τους χώρους εργασίας, διακίνησης - άντλησης και παράδοσης (εργοτάξια πελατών). Επιπρόσθετα με τις μηνιαίες συναντήσεις, που έχει καθιερώσει μεταξύ του προσωπικού με τους κατά τόπους υπεύθυνους, ενισχύει την κουλτούρα σε θέματα ασφάλειας αλλά και εξασφαλίζει την αμέριστη αφοσίωση του προσωπικού και των συνεργατών της.
Αποτελεί το περιβάλλον προτεραιότητα για εσάς;
Πώς βλέπετε το μέλλον του κλάδου σας;
Η εταιρία και στους δυο τομείς της δραστηριότητά της, αδρανή υλικά και σκυρόδεμα επιδεικνύει ιδιαίτερη ευαισθησία σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας. Αντλώντας εμπειρία από τον Όμιλο Lafarge, που έχει αναπτύξει μεγάλη τεχνογνωσία και εξειδίκευση ώστε να δραστηριοποιείται σε ευαίσθητα περιβάλλοντα, ενώ ταυτόχρονα έχει συμβάλλει στην ανάπτυξη βέλτιστων πρακτικών, η εταιρία μας ακολουθεί και εφαρμόζει αντίστοιχες πολιτικές με στόχο τη μέγιστη προστασία του περιβάλλοντος στις περιοχές που δραστηριοποιείται.
Η τελευταία παρατεταμένη κρίση στον κλάδο, που ξεκίνησε το 2007, οδήγησε σε μια πτώση πέραν του 50% στην κατασκευαστική δραστηριότητα με προφανείς συνέπειες σε πολλές από τις εταιρίες του χώρου. Όσοι δεν προσαρμοστούν στις τρέχουσες συνθήκες της αγοράς θα αντιμετωπίσουν ακόμα μεγαλύτερες δυσκολίες που μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και στην παύση της δραστηριότητας τους. Προσωπικά πιστεύω ότι βρισκόμαστε σε φάση ολοκλήρωσης της πτωτικής πορείας και ότι από το 2012 η αγορά θα ανακάμψει μέσω τόσο των ιδιωτικών όσο και των δημοσίων επενδύσεων αφού η χώρα μας δεν έχει ολοκληρώσει τα έργα εμπορικής/τουριστικής ανάπτυξης και υποδομών.
Ως πιο πρόσφατο παράδειγμα αναφέρουμε το τριμερές σύμφωνο συνεργασίας που σύναψε η εταιρία μας, με το Τμήμα Φυτολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών και το Βοτανικό Κήπο της Βρέστης, για την υλοποίηση προγράμματος περιβαλλοντικής διαχείρισης και προστασίας της βιοποικιλότητας στο λατομείο της στον Άραξο. Το πιλοτικό αυτό πρόγραμμα αποτελεί σημείο εκκίνησης για το σύνολο των λατομείων της Lafarge Beton, σε ό, τι αφορά στην περαιτέρω αξιοποίηση και εφαρμογή του προγράμματος διατήρησης της βιοποικιλότητας και στην προστασία της φυσικής μας κληρονομιάς.
Ποιο είναι το όραμα σας; Η εταιρία μας έχει μακροχρόνια παρουσία στον τομέα των υλικών κατασκευής. Όραμα μας είναι να γίνουμε ο προτιμητέος προμηθευτής αδρανών υλικών και σκυροδέματος στην Ελλάδα. Συνεπώς, επιδιώκουμε τη διαρκή βελτίωση των προϊόντων και υπηρεσιών μας, δίνουμε έμφαση και προτεραιότητα στον τομέα της Υγείας και Ασφάλειας εργαζομένων και συνεργατών, ενώ ταυτόχρονα σεβόμαστε τόσο το περιβάλλον όσο και τις τοπικές κοινωνίες.
τεύχος 3ο /2010
7
Εγκατάσταση του συγκροτήματος παραγωγής ασφαλτοσκυροδέματος της SIM S.p.A. Η εταιρία «Α.& Θ. ΝΙΚΙΑ ΝΙΚΟΛΕΤΟΠΟΥΛΟΙ ΑΒΕΤΕ» από τον Πύργο Ηλείας, αξιολογώντας προσεκτικά κάθε τεχνική και ποιοτική λεπτομέρεια και συνυπολογίζοντας την συνεπή και αξιόπιστη τεχνική υποστήριξη της ΣΠΑΝΟΣ Ο∆ΥΣΣΕΑΣ Α.Β.Ε.Τ.Ε. επέλεξε και προέβη στην αγορά και εγκατάσταση του συγκροτήματος παραγωγής ασφαλτοσκυροδέματος της ιταλικής SIM S.p.A. μέλους του ελβετικού κολοσσού της AMMANN Group.
Στο συγκρότημα παραγωγικής δυναμικότητας 210 τόνων/ώρα, έχουν ενσωματωθεί όλες οι νέες τεχνολογίες αιχμής οι οποίες διασφαλίζουν την υψηλή ποιότητα του παραγόμενου προϊόντος οι οποίες συνδυασμό με το καινοτόμο σύστημα θέρμανσης το καθιστούν ως την επωφελέστερη λύση με το χαμηλότερο λειτουργικό κόστος. Καταλυτικό ρόλο στην επιλογή του συγκεκριμένου συγκροτήματος αποτέλεσε σύμφωνα με τον κύριο Ανδρέα Νικολετόπουλο, Πρόεδρο & ∆ιευθύνοντα Σύμβουλο της εταιρίας, «η ιδιαίτερα μεγάλη εμπειρία της ΣΠΑΝΟΣ Ο∆ΥΣΣΕΑΣ Α.Β.Ε.Τ.Ε. και η βαθιά τεχνογνωσία που αυτή διαθέτει στον τομέα των συγκροτημάτων παραγωγής ασφαλτοσκυροδέματος». Ο Αντιπρόεδρος, κύριος Θέμης Νικολετόπουλος τόνισε πώς «βασιζόμενοι στο γεγονός ότι η ΣΠΑΝΟΣ έχει εγκαταστήσει περισσότερα από 40 καινούργια συγκροτήματα στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια, ήμασταν βέβαιοι πως επιλέξαμε τον πλέον αξιόπιστο και ικανό συνεργάτη». Ο εμπειρότατος Υπεύθυνος Μηχανολόγος της εταιρίας κύριος Λάζαρος Αγραφιώτης υπογράμμισε τη σημασία «της άρτιας μετά την πώληση τεχνική υποστήριξη που διασφαλίζεται με μέσω της συνεργασίας με την ΣΠΑΝΟΣ».
8
τεύχος 3ο /2010
Το CB210 διαθέτει 6 προτροφοδότες αδρανών, τους οποίους ο πελάτης επέλεξε να κατασκευάσει από οπλισμένο σκυρόδεμα, δεδομένης της ύπαρξης μονάδος θραύσης και διαλογής αδρανών υλικών ακριβώς στον ίδιο εργοταξιακό χώρο. Το συγκρότημα διαθέτει κόσκινο τύπου VA 1840 της ΑΜΜΑΝΝ με 5 διαλογές πλέον by pass, ενώ ο καυστήρας του ξηραντηρίου είναι μικτού τύπου (diesel & LPG) της ελβετικής OERTLY. Είναι δε εξοπλισμένο με αναμίκτη ελβετικής κατασκευής τύπου ΑΜΙΧ 2/3 της ΑΜΜΑΝΝ, συνολικής χωρητικότητας 2.800 κιλών. Παράλληλα, καινοτομεί με την ύπαρξη ηλεκτρικά θερμαινόμενων δεξαμενών ασφάλτου οι οποίες σε συνδυασμό με τη χρήση αερίου LPG για τον καυστήρα του ξηραντηρίου καθιστούν το συγκρότημα το πλέον οικολογικό και δικαίως του προσδίδουν το τίτλο του «Πράσινου Ασφαλτικού». Τέλος, φέρει αποθήκες ετοίμου υλικού συνολικής χωρητικότητας 50 τόνων. Η SIM-AMMANN αντιπροσωπεύεται και υποστηρίζεται αποκλειστικά από την ΣΠΑΝΟΣ Ο∆ΥΣΣΕΑΣ Α.Β.Ε.Τ.Ε. τόσο στην Ελλάδα όσο και σε όλα τα Βαλκάνια.
τεύχος 4ο /2009
9
Νέα σειρά Β φορτωτών-εκσκαφέων New Holland Σε πρόσφατη ψηφοφορία του γνωστού και έγκριτου περιοδικού Construction Equipment, η σειρά Β των φορτωτών-εκσκαφέων New Holland διακρίθηκε ανάμεσα στα 100 κορυφαία μηχανήματα έργου του 2009. Η σειρά Β περιλαμβάνει τους φορτωτές-εκσκαφείς Β90Β, Β110Β και Β115Β (ισότροχος) με ιπποδύναμη 97-110hp και βάρη λειτουργίας 81009100kg. Οι φορτωτές-εκσκαφείς New Holland διακρίθηκαν για: - τον καινοτόμο σχεδιασμό τους, - τον δυνατό και οικονομικό κινητήρα τους, - την αυξημένη αποδοτικότητα, - την βελτιωμένη ορατότητα, - την ευκολία συντήρησής τους.
• Υδραυλική γραμμή για λειτουργία σφύρας. • Τηλεσκοπική μπούμα εκσκαφής τύπου «μπανάνας». • Κάδο φορτώσεως 4-in-1. • Ασφαλιστικά στα ποδαρικά • Μεγάλη καμπίνα με σύστημα θερμάνσεως και κλιματισμού. • Χειριστήρια joystick για άνετο χειρισμό.
Εξοπλίζονται με: • Ισχυρούς και οικονομικούς κινητήρες IVECO 4,5lt, TURBO aftercooler Tier III, (common-rail κατ-επιλογή ανάλογα το μοντέλο) με μέση κατανάλωση καυσίμου 5-9 lt/hour, ανάλογα με το είδος της εργασίας. • Υδραυλικό σύστημα 160-170lt/min κλειστού κέντρου με αισθητήρα φορτίου.
Αντιπρόσωπος των χωματουργικών μηχανημάτων New Holland στην Ελλάδα είναι η εταιρεία ΠΑΥΛΟΣ Ι. ΚΟΝΤΕΛΛΗΣ ΑΕΒΕ.
10
τεύχος 3ο /2010
Η Volvo Μηχανήματα Έργων βοηθά τους πελάτες να μεγιστοποιήσουν την παραγωγικότητα και κερδοφορία τους, μέσω της νέας ολοκληρωμένης σειράς υδραυλικών βραχοσφυρών HB για όλη τη γκάμα μικρών έως μεσαίων Εκσκαφών και των Ελαστικοφόρων Φορτωτών-Εκσκαφέων. Η Σειρά HB προσφέρει υψηλή απόδοση με μειωμένο θόρυβο και περιλαμβάνει τα εξής μοντέλα σφυριών: HB100, HB150, HB200, HB300 και HB450. Επίσης διατίθεται η νέα HB440, μία υδραυλική σφύρα ειδικής σχεδίασης που έχει βελτιστοποιηθεί για χρήση στους ΦορτωτέςΕκσκαφείς της Volvo. Όλες οι βραχόσφυρες της Σειράς HB είναι σχεδιασμένες ώστε να διαχειρίζονται ένα μεγάλο εύρος υδραυλικής ροής, συμβάλλοντας στην ευελιξία και την συμβατότητα του μηχανήματος, ενώ απευθύνονται και σε μηχανήματα άλλων κατασκευαστών.
Νέα Σειρά Υδραυλικών Βραχοσφυρών VOLVO για υψηλή απόδοση με χαμηλό θόρυβο και δονήσεις «Καθημερινά, οι υδραυλικές βραχόσφυρες της Volvo αντιμετωπίζουν μερικές από τις πιο σκληρές συνθήκες λειτουργίας στα εργοτάξια», δήλωσε ο Jesus Hidalgo, Υπεύθυνος Εξαρτήσεων της Volvo Μηχανήματα Έργων. «Η Σειρά HB αντέχει σε ακραίες συνθήκες προσφέροντας όχι μόνο την ποιότητα, αξιοπιστία και διάρκεια ζωής που απαιτούν οι πελάτες, αλλά και μειωμένο επίπεδο θορύβου και δονήσεων, καθώς και ευκολία συντήρησης».
Αξιοπιστία και ευκολία συντήρησης: Οι βραχόσφυρες της Σειράς Volvo HB είναι σχεδιασμένες για υψηλή αντοχή και ελάχιστες απαιτήσεις συντήρησης, με στόχο τη μείωση του συνολικού κόστους λειτουργίας. Το βαρέως τύπου κέλυφος είναι σχεδιασμένο με προδιαγραφές υψηλής αντοχής, αλλά και εύκολης συντήρησης. Κάθε σφύρα φέρει μία τσιμούχα στο κάτω τμήμα του εργαλείου που τοποθετείται εύκολα και περιλαμβάνει δείκτη φθοράς και αυλακώσεις για τη συγκράτηση του λιπαντικού.
Βασικά χαρακτηριστικά των υδραυλικών βραχόσφυρων της Σειράς Volvo HB:
Αθόρυβη και ευέλικτη λειτουργία: Τα μοντέλα HB100, HB150, HB200, HB300 και HB450 της Volvo εκπέμπουν χαμηλά επίπεδα θορύβου και συμμορφώνονται με την Ευρωπαϊκή οδηγία 2000/14/CE για τις εκπομπές θορύβου, γι’ αυτό και επιτρέπεται η χρήση τους σε εσωτερικούς χώρους ή άλλα περιβάλλοντα με ιδιαίτερη ευαισθησία. Μία μείωση του συνολικού επιπέδου θορύβου παρέχει περιβαλλοντικό πλεονέκτημα για τον ίδιο τον χρήστη, όσους εργάζονται κοντά στο εργοτάξιο, αλλά και για όσους βρίσκονται εκτός εργοταξίου. Όλη η σειρά λειτουργεί επίσης με λιγότερες δονήσεις, περιορίζοντας την κόπωση του χειριστή, ο οποίος μπορεί να παραμένει παραγωγικός για μεγαλύτερο διάστημα.
Απόδοση και παραγωγικότητα: Για υψηλή παραγωγή και απόδοση, κάθε σφύρα προσφέρει υψηλή ενέργεια κρούσης, μέσω ενός βαρέως τύπου εμβόλου με μεγάλη διαδρομή. Αυτό διασφαλίζει ότι το 100% της υδραυλικής ισχύος μετατρέπεται σε δυνατά χτυπήματα με βέλτιστη ισχύ κρούσης. Ο ρυθμός κρούσεων μπορεί να ελέγχεται σύμφωνα με την εφαρμογή. Χαμηλής και υψηλής πίεσης συσσωρευτές ελέγχουν το έμβολο, έτσι ώστε όχι απλώς να απορροφάται η ενέργεια αντίδρασης, αλλά και να επανα-χρησιμοποιείται για την επαύξηση της ισχύος κάθε κρούσης. Οι συσσωρευτές μπορούν επίσης να αποσβένουν τις στιγμιαίες υψηλές πιέσεις μέσα στη σφύρα για να προστατεύουν το υδραυλικό σύστημα του μηχανήματος και να μειώνουν το θόρυβο και τις δονήσεις. Για πρόσθετη ευελιξία, τα HB200, HB300 και HB450 λειτουργούν με ασφάλεια και σε εφαρμογές μέσα σε νερό. Ποιότητα και αντοχή: Για να διασφαλιστεί η μεγάλη διάρκεια ζωής του μηχανήματος, μία βαλβίδα ρύθμισης της πίεσης περιορίζει τις διαταραχές από τις περιοδικές μηχανικές φορτίσεις. Για ομοιόμορφη κατανομή των φορτίων και επιμύκηνση της διάρκειας ζωής των συνδέσμων, όλοι οι σύνδεσμοι και τα μπουλόνια φέρουν ασύμμετρα σπειρώματα. Ο πείρος ασφάλισης του εργαλείου είναι μεγάλης διαμέτρου για μεγαλύτερη αξιοπιστία. Τέλος, για μέγιστη αντοχή στη φθορά και προστασία της κυψέλης, το κέλυφος υιοθετεί σχεδίαση και κατασκευή βαρέως τύπου.
Συμβατότητα: Οι βραχόσφυρες της Σειράς Volvo HB προσφέρονται πλήρεις με σωλήνες και βάση έδρασης, ώστε να αποτελούν ένα ιδανικό και εύχρηστο συμπλήρωμα για τα μηχανήματα της Volvo. Όλοι οι σωλήνες σύνδεσης έχουν το κατάλληλο μήκος και βελτιστοποιημένη διατομή, ώστε να εναρμονίζονται με τα υδραυλικά συστήματα των μηχανημάτων. Η βάση έδρασης καθιστά τη σύνδεση γρήγορη και εύκολη. Όλα τα σημεία σύνδεσης είναι σχεδιασμένα για να εξασφαλίζουν μεγαλύτερη αντοχή και διάρκεια ζωής. Επιπλέον, έμβολα και εργαλεία συνδυάζονται με ακρίβεια σε διάμετρο και βάρος, ώστε να προσφέρουν μέγιστη κρουστική ενέργεια στο χώρο εργασίας. Οι βραχόσφυρες της Σειράς HB είναι συμβατές με ένα μεγάλο εύρος εργαλείων και κεφαλών, μεταξύ των οποίων πόντες, μακάπια, πτύα και πλάκες συμπίεσης. τεύχος 3ο /2010
11
ΣΕΒΕΣ Ν. ΚΥΚΛΑ∆ΩΝ
Τα μέλη του ∆. Σ στην Γενική Συνέλευση του ΣΕΒΕΣ Ν. Κυκλάδων. Από αριστερά διακρίνονται ο κ. Ιωάν. Σιώτος, Νομικός Σύμβουλος του συνδέσμου, ο κ. Ζαχ. Ρούσσος, ο κ. Ιωάν. Βαλμάς, η κα Ειρ. Βιδάλη, Πρόεδρος του συνδέσμου, ο κ. Ιωάν. Σαμανίου, και ο κ. Σερ. Κεχαγιόγλου.
ΕΤΗΣΙΑ ΤΑΚΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ Για Πέμπτη συνεχή χρονιά ο ΣΕΒΕΣ Ν. ΚΥΚΛΑ∆ΩΝ (Σύνδεσμος Επιχειρηματιών Βιομηχανικών Ετοίμου Σκυροδέματος Ν. Κυκλάδων) συγκάλεσε την Ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση στην Μύκονο στο ξενοδοχείο SAINT JOHN την Πέμπτη 24 Ιουνίου 2010.
Την έναρξη της συνέλευσης έκανε η Πρόεδρος του ΣΕΒΕΣ Ν. ΚΥΚΛΑ∆ΩΝ κα Ειρήνη Βιδάλη. Αφού καλωσόρισε τους παρευρισκομένους εκ μέρους του ∆ιοικητικού Συμβουλίου επισήμανε ότι τον Σύνδεσμο πρέπει να πλαισιώνουν όλες οι εταιρείες του νομού και τόνισε ότι το συλλογικό όργανο πρέπει να ακολουθεί τις εξελίξεις και να παρεμβαίνει σε αυτές, μέσα στα πλαίσια συνθηκών ελεύθερου και υγιούς ανταγωνισμού. Ακόμα επισήμανε ότι πρέπει να αξιοποιούνται οι γνώσεις και η εμπειρία των μελών και γίνονται ολοκληρωμένες προτάσεις προς την πολιτεία, Επιμελητήρια και ∆ημόσιους φορείς. Επίσης τόνισε ότι το 2009 ήταν μια χρονιά αληθινής δοκιμασίας για τον κλάδο του Σκυροδέματος καθώς η οικοδομική δραστηριότητα παρουσίασε δραματική μείωση. Η χρονιά άρχισε με μικρά ανησυχητικά φαινόμενα τα οποία όμως στην πορεία των μηνών δημιούργησαν τραγική κατάσταση για το έτοιμο σκυρόδεμα.
O κ. Αβρ. Κιοτσέκογλου με την νέα γενιά, το γιό του και την κόρη του
12
τεύχος 3ο /2010
ΣΕΒΕΣ Ν. ΚΥΚΛΑ∆ΩΝ Η ραγδαία πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας σε ολόκληρη τη χώρα είχε και έχει δυσμενέστατες επιπτώσεις και αυτό απεικονίζεται καθαρότατα στην αναστολή των εργασιών πολλών και βασικών εταιριών του ετοίμου σκυροδέματος τόσο στην περιφέρεια αλλά και στον νομό Αττικής. Η κατάσταση εξελίσσεται τραγικά. Όλες οι επιχειρήσεις άγγιξαν το όριο της αντοχής τους. Η γενική κάμψη των εργασιών τα αρνητικά αποτελέσματα με τα οποία κλείνουν οι ισολογισμοί των επιχειρήσεων, ο μεγάλος ανταγωνισμός και πολλές φορές αθέμιτος, το πρόβλημα του ασφυκτικού περιορισμού της ρευστότητας που διατηρεί σε υψηλά επίπεδα το κόστος χρήματος είναι μερικά από τα προβλήματά μας. Άποψη από το χώρο της Γενικής Συνέλευσης
Από τα πολλά και διάφορα που μας απασχολούν περισσότερο συχνά και καθημερινά αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα του ανταγωνισμού, καθώς μικρός αριθμός επιχειρήσεων των οποίων η υποδομή και εν γένει η συμπεριφορά προς την αγορά διατηρεί ακόμη αυτές στην κατηγορία των υγιών επιχειρήσεων (ενώ δεν είναι), προβληματίζει σοβαρά εάν κάτω από αυτές τις συνθήκες πρέπει να συνεχίζουν να λειτουργούν. Στην συνέχεια παρουσίασε τα πεπραγμένα για το 2009 και έθιξε τα παρακάτω θέματα. • Τον εκσυγχρονισμό όλων των μονάδων του νομού με εργαστήρια ελέγχου πιστοποίησης ISO. Σήμα συμμόρφωσης προϊόντος και τήρηση κανονισμού τεχνολογίας σκυροδέματος. • Ελλείψεις δημοσίων εργαστηρίων ελέγχου ποιότητας όπως προβλέπεται από την κοινοτική οδηγία, για τα οποία οι τοπικοί παράγοντες αδιαφορούν. • Προβλήματα χωροταξίας αδειοδοτήσεων. • Προβλήματα παράνομου σκυροδέματος αμφιβόλου ποιότητας με όλες τις αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις. • Την ρευστότητα της αγοράς. • Τον αργό ρυθμό του δημοσίου αποπληρωμής των έργων προς τις κατασκευαστικές επιχειρήσεις. • Την συνεχή φορολόγηση και επιβάρυνση της οικοδομής.
Αναμνηστικές φωτογραφίες από το πέρας της Γενικής Συνέλευσης
Τελειώνοντας τόνισε ότι τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί έως τώρα από όλη την κατάσταση θα πρέπει να λυθούν και όχι να περιμένουμε από άλλους εξωγενείς παράγοντες. Η γνώση υπάρχει εναπόκεινται στην πολιτεία να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να αναλάβει πρωτοβουλίες με όραμα και ελπίδα για να βγούμε από την κρίση. τεύχος 3ο /2010
13
ΣΕΒΕΣ Ν. ΚΥΚΛΑ∆ΩΝ
2 3
1
Για περισσότερη σύσφιξη των σχέσεων είχε οργανωθεί δεξίωση στο pool bar του ξενοδοχείου ΠΕΤΕΙΝΟΣ όπου παραθέτουμε φωτογραφικό υλικό. 1. Το τραπέζι του κ. Ανδρ. Σαμανίου με τη σύζυγό του από αριστερά και δεξιά φιλικό τους ζευγάρι. 2. Από αριστερά διακρίνονται η κα και ο κ. Ν. Ρούσσος με το γιό τους, ο κ. Γ. Κορασίδης και η σύζυγος του, η κα και ο κ Κώσ. ∆εμέναγας με φιλικό ζευγάρι τους και από δεξιά ο κ. Κων. Μανδηλαράς με τη σύζυγό του. 3. Το τραπέζι του κ. Λεον. Πέτσα με την σύζυγο του και ο κ. Βασ. Πέτσας με την σύντροφο του. 4. Από δεξιά διακρίνονται ο κ. Ζαχ. Ρούσσος ο κ. Ιωάν. Σαμανίου ο κ. Ανδρ. Σομπόνης η κα Έλ. Βαραγιάννη, ο κ. Σερ. Κεχαγιόγλου ο κ. Κων. Σκανδάλης της Lafarce Beton, ο κ. Ιωαν. Βαραγιάννης, ο υιός του Ζαχ. Ρούσσου με φίλο του. 5. Το τραπέζι του κ. Σαβ. Ράμπια με τον γιό του παρουσία της προέδρου κας Ειρ. Βιδάλη.
4
14
τεύχος 3ο /2010
5
ΣΕΒΕΣ Ν. ΚΥΚΛΑ∆ΩΝ
6
6. Από δεξιά η πρόεδρος του συνδέσμου κα Ειρ. Βιδάλη, η κόρη της κα Ρόζα Βιδάλη η κα Κατ. Ασυμομύτη, σύζυγος του κ. Αντ. Βιδάλη ο κ. Αντ. Βιδάλης, η κα. Ντόλη Βαλμά. Από αριστερά διακρίνονται η κα. Ελ. Ψάλτη η σύντροφος του κ. Ιωαν. Σιώτη, ο κ. Ιωαν. Σιώτης και ο κ. Ιωάν. Βαλμάς. 7. Άλλη άποψη του ίδιου τραπεζιού. 8. Από αριστερά διακρίνονται ο κ. Γεωρ. Νικηφοράκης, ο κ. Κων. Κουλούρης και ο κ. Εμ. Κορακής με φιλικά ζευγάρια. 9. O κ. Σπ. Πατινιώτης με την σύζυγό του.
7
ΕΤΗΣΙΑ ΤΑΚΤΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΜΥΚΟΝΟ 9 8
τεύχος 3ο /2010
15
Λύσεις αξίας από την ΙΝΤΕΡΜΠΕΤΟΝ στην κατασκευή βιομηχανικών δαπέδων Η ΙΝΤΕΡΜΠΕΤΟΝ ∆ΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ Α.Ε., θυγατρική της Α.Ε. Τσιμέντων ΤΙΤΑΝ, αποτελεί την ηγέτιδα εταιρία στους κλάδους Έτοιμου Σκυροδέματος και Λατομικών Προϊόντων, με μακρόχρονη ιστορία καινοτομιών που διασφαλίζουν την τεχνολογική και ποιοτική υπεροχή των προϊόντων και των υπηρεσιών της.
Κώστας Γεωργίου, ∆ιπλ. Πολ. Μηχ. ΕΜΠ, Υπεύθυνος ∆ιασφάλισης Ποιότητας και Σχεδιασμού Νέων Προϊόντων του Κλάδου Έτοιμου Σκυροδέματος της ΙΝΤΕΡΜΠΕΤΟΝ ∆ΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ Α.Ε.
Η ΙΝΤΕΡΜΠΕΤΟΝ ανέλαβε το 2010 την παραγωγή και διάθεση έτοιμου σκυροδέμα-τος. για το έργο της κατασκευής κτιρίου Logistics στην Μάνδρα Αττικής. Η μελέτη του έργου προέβλεπε την κατασκευή των βιομηχανικών δαπέδων συνολικής επιφάνειας 9,000 τετραγωνικών μέτρων (εδαφόπλακες) με σκυρόδεμα οπλισμένο με μεταλλικές ίνες. Η ΙΝΤΕΡΜΠΕΤΟΝ πρότεινε λύση με το εξειδικευμένο ινοπλισμένο σκυρόδεμα με εμπορική ονομασία INTERSTEEL , το οποίο είναι αποτέλεσμα των ερευνητικών δραστηριοτήτων της και έχει εφαρμοστεί με μεγάλη επιτυχία σε έργα κατασκευής βιομηχανικών δαπέδων στην Ελλάδα. Κεφαλαιοποιώντας στις μακρόχρονες έρευνες που πραγματοποιούνται στο Εργαστήριο ∆ιασφάλισης
16
τεύχος 3ο /2010
Ποιότητας και Σχεδιασμού Νέων Προϊόντων της Εταιρίας, η ΙΝΤΕΡΜΠΕΤΟΝ παρήγαγε ινοπλισμένο σκυρόδεμα προηγμένης τεχνολογίας INTERSTEEL με τα παρακάτω χαρακτηριστικά: • Κατηγορία αντοχής σκυροδέματος C25/30 • Μέγιστος κόκκος 31,5 mm • Εργασιμότητα στο έργο (κάθιση) μεταξύ 9 – 10 cm (επιθυμία πελάτη) • ∆οσολογία μεταλλικών ινών στα 20 κιλά ανά κυβικό • Σκυρόδεμα κατάλληλης σύνθεσης ώστε να καθίσταται δυνατή η πλήρης ενσωμάτωση, ανάμιξη και διασκορπισμός των ινών σε όλη τη μάζα του σκυροδέματος και να επιτυγχάνεται η δημιουργία τελικής επιφάνειας δαπέδου η οποία να μην επηρεάζεται από την παρουσία των ινών. • Σκυρόδεμα κατάλληλης υπολογισμένης εξίδρωσης
(bleeding) για την υποδοχή της επίπασης των επιφα- Η ΙΝΤΕΡΜΠΕΤΟΝ έχει αναπτύξει εξειδικευμένη τενειακών σκληρυντών. χνογνωσία για την παραγωγή σκυροδεμάτων ινο• Σκυρόδεμα με ρυθμισμένη έναρξη πήξης ώστε να πλισμένων με οποιαδήποτε δοσολογία μεταλλικών, δίνεται η δυνατότητα στον εφαρμοστή να ξεκινά την συνθετικών ή ινών πολυπροπυλενίου, για τις τυπικές διαδικασία της μηχανικής λείανσης - επεξεργασί- διαστάσεις που διατίθενται στην Ελληνική αγορά. Η ας της επιφανείας του δαπέδου σε 3 ώρες από την τεχνογνωσία εφαρμόζεται σε βιομηχανικά δάπεδα έναρξη της διάστρωσης. και σε έργα που απαιτούν χρήση εκτοξευμένου σκυ• Ολοκλήρωση της μηχανικής λείανσης - επεξεργασί- ροδέματος (gunite). ας επιφανείας δαπέδου στον ταχύτερο δυνατό χρόνο Σημειώνεται ότι τα εργοστάσια σκυροδέματος της (εντός 10 ωρών από την έναρξη κάθε σκυροδέτησης Εταιρίας διαθέτουν σε όλον τον Νομό Αττικής Σύτμήματος δαπέδου – επιφάνειας άνω των 1,500 τ.μ.) στημα ∆ιασφάλισης Ποιότητας κατά EN ISO 9001:2008, Πιστοποίηση Συστήματος ∆ιαχείΗ εξυπηρέτηση του έργου έγινε από την πλήρως αυ- ρισης της Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία τοματοποιημένη μονάδα παραγωγής έτοιμου σκυρο- 1801 και Σύστημα ∆ιαχείρισης Περιβάλλοντος δέματος που βρίσκεται στη Μάνδρα Αττικής, με άψο- EN ISO 14001: 2004, πιστοποιημένα από τον Ελληγο συντονισμό και τροφοδοσία. νικό Οργανισμό Πιστοποίησης (ΕΛΟΤ).
τεύχος 3ο /2010
17
τεύχος 3ο /2010
19
ΝΕΑ & ΕΠΙΚΑΙΡΑ
Νέες Τεχνολογίες στο Σκυρόδεμα Ημερίδα από την BASF Ελλάς ΑΒΕΕ
Ο κ. Θεολόγος Παναγιωτίδης, ∆/τής Πωλήσεων Κλάδου Προσθέτων Σκυροδέματος της BASF ΕΛΛΑΣ ΑΒΕΕ, κατά την διάρκεια της παρουσίασης του για τον νέο πρωτοποριακό υλικό της BASF, X-SEED, ενώ δεξιά διακρίνονται ο πρόεδρος και ο Γενικός Γραμματέας του ΣΕΒΕΣ κ.κ. Α. Πέππας και Κ. Καρασούλας αντίστοιχα.
Με μεγάλη επιτυχία διεξήχθη η ημερίδα που διοργάνωσε η BASF Ελλάς ΑΒΕΕ - Κλάδος Προσμίκτων Σκυροδέματος στο ξενοδοχείο Holliday Inn της Αττικής Οδού στις 11 Ιουνίου 2010, με θέμα «Νέες Τεχνολογίες στο Σκυρόδεμα».
Η ημερίδα απευθυνόταν στους υπεύθυνους ποιότητας και εργαστηριακού ελέγχου σκυροδέματος και οι προσκεκλημένοι, από Ελλάδα και Κύπρο, ξεπέρασαν τους 100, προερχόμενοι από τις μεγαλύτερες μονάδες παραγωγής σκυροδέματος, από τις μεγάλες τεχνικές εταιρίες, από εταιρίες προκατασκευής και από ανεξάρτητα εργαστήρια ποιοτικού ελέγχου. Tο καλωσόρισμα των συμμετεχόντων στην ημερίδα έκανε ο ∆/ντής Πωλήσεων του Κλάδου Προσμίκτων Σκυροδέματος της BASF Ελλάς ΑΒΕΕ, κ. Θεολόγος Παναγιωτίδης, τονίζοντας την διαρκή ανάγκη για τη χρήση της καινοτομίας - στην οποία η BASF είναι πρωτοπόρος παγκοσμίως - ειδικά στις μέρες μας, όπου οι συνθήκες κρίσης στη κατασκευή, επιτάσσουν τη μείωση του κόστους και των χρονοδιαγραμμάτων των έργων, με ταυτόχρονη ποιοτική αναβάθμιση του τελικού προϊόντος. Χαιρετισμό απηύθυναν, τόσο ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Έτοιμου Σκυροδέματος (ΣΕΒΕΣ) κ. Άγγελος Πέππας, δη-
20
τεύχος 3ο /2010
λώνοντας για ακόμα μια φορά την ανάγκη του κλάδου για ποιοτική αναβάθμιση – ειδικά μέσα από τη σήμανση CE των παραγωγών σκυροδέματος – και τη βοήθεια που μπορούν να προσφέρουν εταιρίες όπως η BASF προς τη κατεύθυνση αυτή, όσο και ο πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδος, κ. Νικόλαος Ζυγούρης, τονίζοντας την ανάγκη για διαρκή εκπαίδευση των μηχανικών, ειδικά πάνω σε θέματα νέων τεχνολογιών και τη δέσμευση του Συλλόγου για κοινές δράσεις με τις εταιρίες δομικών υλικών πάνω σε κανονιστικά θέματα αλλά και θέματα επιμορφωτικών σεμιναρίων. Την εισαγωγή στην ημερίδα έκανε ένας από τους σημαντικότερους ανθρώπους στο χώρο του σκυροδέματος στην Ελλάδα, ο Πολ/κος Μηχ/κός και συντάκτης του Κανονισμού Τεχνολογίας Σκυροδέματος 1997, κ. Νικόλαος Μαρσέλλος, ο οποίος περιέγραψε το τρίπτυχο της επιτυχίας για το σκυρόδεμα σε μια κατασκευή, που είναι Χρόνος, Κόστος και Ποιότητα, με ταυτόχρονη περιβαλλοντική ευαισθησία και αειφό-
ΕΠΙΚΑΙΡΑ & ΝΕΑ
ρα ανάπτυξη. Όπως δήλωσε ο κ. Μαρσέλλος, η μόνη λύση για την επίτευξη των παραπάνω, είναι η χρήση καινοτόμων υλικών και τεχνολογιών. Η ημερίδα είχε χωριστεί σε 5 θεματικές ενότητες, με εισηγητές τους μηχανικούς τεχνικής υποστήριξης του Κλάδου Προσμίκτων της BASF Ελλάς, κκ Θ. Παναγιωτίδη, Γ. Γαρατζιώτη, Λ. Μαρκί και Π. Κόκκινο στις οποίες παρουσιάστηκαν κατά σειρά οι εξής τεχνολογίες και προϊόντα: 1) Ο νέος πρωτοποριακός επιταχυντής σκλήρυνσης της BASF, με την ονομασία X-SEED 100, ένα προϊόν που επιτρέπει τις σκυροδετήσεις σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, την επίτευξη πολύ υψηλών πρώιμων αντοχών στις βιομηχανίες προκατασκευής και τη μείωση των χρονοδιαγραμμάτων ειδικών έργων στο μισό, όπως τελικές επενδύσεις σηράγγων ή δοκών γεφυροποιίας. 2) Ο ρυθμιστής ιξώδους RHEOMATRIX 150, ο οποίος επιτρέπει την παραγωγή υπέρρευστων σκυροδεμάτων, με χαρακτηριστικά αυτοσυμπύκνωσης, χωρίς την ανάγκη παρουσίας ακριβών λεπτόκοκκων υλικών αλλά αντίθετα με τη χρήση των διαθέσιμων τοπικών υλικών κάθε παραγωγού σκυροδέματος, χωρίς ταυτόχρονα τα σκυροδέματα αυτά να είναι ευαίσθητα σε τυχόν αλλαγές νερού στο μίγμα (robustness). Τα σκυροδέματα αυτά μπορούν να μειώσουν τους απαραίτητους χρόνους χύτευσης, μειώνοντας ταυτόχρονα το εργατικό κόστος, ενώ αναβαθ-
μίζουν την ποιότητα κατασκευής, καθώς το σκυρόδεμα είναι ένα πλήρως βιομηχανοποιημένο προϊόν, στο οποίο δεν επεμβαίνει ανθρώπινο χέρι μετά τη παραγωγή του, επιτρέποντας την άριστη τελική εμφάνιση των επιφανειών, χωρίς την ανάγκη επισκευών, εκμεταλλευόμενο τα χαρακτηριστικά αυτοσμπύκνωσης. 3) Η σειρά προϊόντων RHEOFIT για τη παραγωγή προκατασκευασμένων τσιμεντοπροϊόντων σύμφωνα με τα Ευρωπαϊκά πρότυπα ΕΝ. Τα προϊόντα RHEOFIT, επιτρέπουν τη παραγωγή τσιμεντοπροϊόντων με χαμηλούς λόγους Ν/Τ, μειωμένη περιεκτικότητα τσιμέντου, ταχύτερη παραγωγή χωρίς αστοχίες (σπασμένες γωνίες ρηγματώσεις κλπ) και χωρίς τα ανεπιθύμητα αισθητικά προβλήματα της εξάνθισης (efflorescence) . 4) Η σειρά προϊόντων για βιομηχανικά δάπεδα, που περιλαμβάνουν τους υπερρευστοποιητές της σειράς GLENIUM PAV, τις δομικές και μη πολυμερικές ίνες MEYCO FIB και RHEOFIBERS, τα χρωματιστά πρόσμικτα RHEOCOLOR, τους επιφανειακούς επιβραδυντές RHEOFACE, θετικής και αρνητικής εφαρμογής (στο σκυρόδεμα ή στο καλούπι) για τη παραγωγή σκυροδέμάτων με εμφανή αδρανή, το πρόσμικτο STABILMAC, για τη παραγωγή δαπέδων από σκυρόδεμα χωρίς αρμούς, τις μεμβράνες αγωγής MASTERKURE και άλλα βοηθητικά προϊόντα 5) Η μείωση κόστους στα καθημερινά σκυροδέματα, με τη χρήση των πολυκαρβοξυλικών
υπερρευστοποιητών νέας γενιάς GLENIUM SKY. Παρουσιάστηκαν εφαρμογές των υπερρευστοποιητών αυτών σε μεγάλα έργα του εξωτερικού, όπως το υψηλότερο κτίριο στο κόσμο, το BURJ CHALIFA στο Dubai, αλλά κυριότερα, παραδείγματα χρήσης των προϊόντων αυτών σε μονάδες παραγωγής σκυροδέματος στην Ελλάδα και στη Κύπρο, όπου επιτεύχθηκε μείωση κόστους από περίπου 1,00 Ευρώ / m3 σκυροδέματος για χαμηλές κατηγορίες αντοχής όπως C 20/25 μέχρι 3,00 – 4,00 Ευρώ / m3 για υψηλότερες κατηγορίες, όπως C 30/37. Η ημερίδα έκλεισε με το γεύμα που παρέθεσε η BASF στους προσκεκλημένους της στο χώρο του ξενοδοχείου, όπου υπήρξε η ευκαιρία για ανταλλαγή απόψεων ανάμεσα στους καλύτερους ειδικούς στο χώρο του σκυροδέματος από την Ελλάδα και τη Κύπρο. Η πραγματοποίηση της ημερίδας σε μια χρονιά, όπου και λόγω κρίσης δεν υπάρχει κάποιο άλλο συνέδριο ή σεμινάριο για το σκυρόδεμα, σε συνδυασμό με τα πολύ ενδιαφέροντα θέματα τα οποία παρουσιάστηκαν – πολλά εξ αυτών για πρώτη φορά στην Ελλάδα – έδωσαν την αφορμή σε πολλούς από τους συμμετέχοντες, να ζητήσουν από το κ. Παναγιωτίδη, την επανάληψη τέτοιων συναντήσεων και στο μέλλον καθώς ήταν έκδηλο το ενδιαφέρον των συμμετεχόντων για τη καινοτομία που παρουσιάστηκε.
Οι κ.κ. Γ. Γαρατζιώτης, Λ. Μαρκί και Π. Κόκκινος, η ομάδα τεχνικής υποστήριξης του Κλάδου Προσμίκτων Σκυροδέματος της BASF Ελλάς ΑΒΕΕ
Οι κ.κ. Γ. Λούβαρης (Γεν. ∆/ντής ΑΦΟΙ ΑΓΓΕΛΟΥ ΑΒΕΕ), Λ. Μαρκί, και η κα Μ. Κατσάκου (Αναπληρώτρια Υπεύθυνη Ποιότητας και Σχεδιασμού Νέων Προϊόντων ΙΝΤΕΡΜΠΕΤΟΝ) τεύχος 3ο /2010
21
ΝΕΑ & ΕΠΙΚΑΙΡΑ
TÜV Πιστοποίηση κατασκευής δύο νέων HELLAS μονάδων στο έργο «Επέκταση του ∆ιυλιστηρίου Ελευσίνας» Η TÜV HELLAS συμμετέχει στις εργασίες «Επέκτασης του ∆ιυλιστηρίου της Ελευσίνας» των ΕΛ.ΠΕ. με την Πιστοποίηση δύο εκ των κύριων μονάδων του έργου, της Μονάδας Κενού (Vacuum) και της Μονάδας Φλεξικόκερ (Flexicoker), που αποτελεί ένα πρωτοποριακό έργο σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο. Οι εργασίες επιθεώρησης και πιστοποίησης των νέων κατασκευών ξεκίνησαν στα τέλη Ιουνίου και αναμένεται να διαρκέσουν 18 μήνες. Οι εργασίες Επιθεώρησης και Πιστοποίησης είναι απαραίτητες στο πλαίσιο κατασκευής των δύο μονάδων τόσο για την έκδοση άδειας λειτουργίας όσο και για την ικανοποίηση των απαιτήσεων της Ευρωπαϊκής Οδηγίας (97/23/ΕΚ) για «Εξοπλισμό υπό Πίεση» (ή «Οδηγία PED»), η οποία από το 2002 ισχύει υποχρεωτικά για όλες τις σχετικές μεγάλες κατασκευές. Το αντικείμενο εργασιών της TÜV HELLAS αφορά στην Πιστοποίηση της κατασκευής των σωληνογραμμών και της ανέγερσης των μονάδων, εξασφαλίζοντας την ακεραιότητα των εγκαταστάσεων και του προσωπικού. Οι δύο νέες μονάδες της επέκτασης του διυλιστηρίου κατασκευάζονται προκειμένου να καλύψουν τις ακόλουθες ανάγκες: Μονάδα Κενού (Vacuum): Αναλαμβάνει τη διύλιση όλων των υπο-
λοίπων από την ατμοσφαιρική διύλιση του αργού πετρελαίου. Μονάδα Φλεξικόκερ (Flexicoker): Επεξεργάζεται τα υπόλοιπα του πετρελαίου του διυλιστηρίου για την παραγωγή βενζινών και ντίζελ. Η Ευρωπαϊκή Οδηγία 97/23/ΕΚ «Εξοπλισμοί υπό Πίεση» ή αλλιώς «Οδηγία PED» ισχύει για όλους τους εξοπλισμούς που λειτουργούν με μέγιστη πίεση άνω των 0.5 barg και αναφέρεται κυρίως σε δοχεία πίεσης, λέβητες ατμού, σωληνώσεις, εξαρτήματα υπό πίεση και συγκροτήματα αυτών. Σημειώνεται ότι η οδηγία αφορά στους κατασκευαστές ή και στους εξουσιοδοτημένους αντιπροσώπους τους. H TÜV HELLAS μέλος του Γερμανικού Ομίλου TÜV NORD στα εικοσιτρία χρόνια παρουσίας της στην Ελλάδα, πραγματοποιεί επιθεωρήσεις και πιστοποιήσεις με διαπίστευση από το Γερμανικό και τον Ελληνικό Οργανισμό ∆ιαπίστευσης (TGA και ΕΣΥ∆). Μέχρι σήμερα η παρουσία της στην Ελλάδα έχει συνδεθεί με ορισμένα από τα μεγαλύτερα έργα υποδομής και κατασκευών όπως τα ∆ίκτυα Υψηλής – Μέσης – Χαμηλής Πίεσης του Φυσικού Αερίου, το Αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος», το Tram της Αθήνας, τα Ολυμπιακά Έργα (συμπεριλαμβανομένου της στέγης Calatrava στο Ο.Α.Κ.Α), το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης.
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Νέα Εκτελεστική ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ Επιτροπή
Σε σώμα συγκροτήθηκε η νέα Εκτελεστική Επιτροπή του Ελληνικού Τμήματος Σκυροδέματος που προήλθε από τις αρχαιρεσίες της 17ης Μαρτίου 2010.
22
τεύχος 3ο /2010
Η σύνθεση της νέας Εκτελεστικής Επιτροπής έχει ως εξής: Πρόεδρος: Ειρήνη - Μαργαρίτα Κανιτάκη Αντιπρόεδρος: Ευάγγελος Μακρυκώστας Γεν. Γραμματέας: ∆ημήτριος Μπαλής Μέλη:
Χάρης Αποστολόπουλος Πλούταρχος Γιαννόπουλος Θεόδωρος ∆ραγκιώτης Μαργαρίτα Μπεάζη-Κατσιώτη
Αναπλ. Μέλη:
Αλεξάνδρα Πρέζα Βασίλειος Μπαρδάκης
MELC
ΜΕΘΟ∆ΟΣ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΕΥΘΥΓΡΑΜΜΙΣΗΣ Η ευθυγράμμιση σύρματος, λείου ή οικοδομικού, (μπετόβεργας) γίνεται με δυο βασικές τεχνολογίες: 1) Τη διεπίπεδη ευθυγράμμιση, (Εν σειρά διάταξη από ράουλα, σε δυο (2) επίπεδα, 90˚ μεταξύ τους) 2) Τον κοινό ρότορα με μπούσες (dies)
Η διεπίπεδη ευθυγράμμιση είναι η φθηνότερη μέθοδος ευθυ- εισέρχεται σε ρότορα ο οποίος διαθέτει ράουλα σε ειδικά σχεδιαγράμμισης, παρουσιάζει όμως μεγάλα μειονεκτήματα ως προς σμένους ραουλοφόρους οι οποίοι ευρίσκονται υπό γωνία επί του την ποιότητα της ευθυγράμμισης, η οποία είναι το πολύ μέτρια. σύρματος. Η κλίση που έχουν τα ράουλα ως προς το σύρμα, καθώς Η ποιότητά της εξαρτάται πολύ από τις ιδιότητες του υλικού του και οι άλλες παράμετροι, διαστάσεις κατασκευής και λειτουργίας, σύρματος ή της μπετόβεργας και από της γεωμετρικές του ιδιό- έχουν μελετηθεί επιμελώς με έρευνα και πειράματα. τητες, δηλ. τη διάμετρο και το οβάλ σχήμα του. Καθώς περιστρέφεται ο ρότορας τα ράουλα έλκουν το σύρμα ή Η ευθυγράμμιση με ρότορα με μπούσες έχει καλύτερα απο- την μπετόβεργα και ευθυγραμμίζουν τέλεια χωρίς να πληγώνουν τελέσματα από την διεπίπεδη ευθυγράμμιση, παρουσιάζει όμως την επιφάνεια του σύρματος ή της ραβδώσεις της μπετόβεργας. το μεγάλο μειονέκτημα της επιφανειακής καταπόνησης του σύρ- Με βάση τη μέθοδο και την τεχνολογία του ρότορα, με υπερβολιματος και των νευρώσεων (φτερό) της μπετόβεργας. Το μέγεθος κά ράουλα, η EUROBEND SA αναπτύσσει και κατασκευάζει τη των νευρώσεων στην μπετόβεργα είναι σημαντικό για την πρό- σειρά μηχανημάτων «MELC». σφυση της στο σκυρόδεμα (μπετόν) και μεγάλη φθορά πρέπει να Είναι αυτόματα μηχανήματα ευθυγράμμισης, μέτρησης και κοπής, αποφεύγεται. Επιπλέων αναπτύσσονται μεγάλες θερμοκρασίες, τα οποία ευθυγραμμίζουν, διαμέτρους από Ø1 έως 30 χιλιοστά: το μηχάνημα καταναλώνει πολύ ενέργεια, πρέπει να σταματά συχνά για να ρυθμίζονται και να αλλάζουν οι μπούσες, με αποτέλε- • Σύρμα (μαλακό ή σκληρό), • Ειδικά σύρματα με επικάλυψη, επιχαλκωμένα, γαλβανισμένα, σμα να μεγαλώνει σημαντικά το κόστος για την επιχείρηση. • Οικοδομικό σίδηρο (μπετόβεργα), Η νέα και μοναδικά αποτελεσματική τεχνολογία ευθυγράμμισης • Ανοξείδωτο σύρμα, είναι η ευθυγράμμιση με υπερβολικά, (κοίλης διατομής), ρά- • Ανοξείδωτη μπετόβεργα, ουλα και ρότορα, η οποία αποτελεί καινοτομία και είναι εφεύρε- • Ειδικούς χάλυβες ελατηρίων, ση της EUROBEND SA. Σύμφωνα με την καινοτομία το σύρμα • Ειδικά κράματα χαλύβων, υψηλής σκληρότητας (PC wire).
τεύχος 3ο /2010
23
Το σύστημα αυτό επιτυγχάνει να εκτελέσει, σε συνδυασμό, 7. Με τη χρήση «ιπτάμενου κόφτη», (flying shear), που κόβει το υλικό εν κινήσει, αποφεύγουμε το σταμάτα-ξεκίνα σε κάθε τις δυο (2) σημαντικές λειτουργίες, της τροφοδοσίας και κοπή μεγιστοποιώντας την παραγωγικότητα. της ευθυγράμμισης, ταυτόχρονα. Οι δυνάμεις κατανέμονται συμμετρικά πάνω στο σύρμα και σε μεγαλύτερο μέρος της επι- 8. Με την καινοτόμο αυτή μέθοδο κατασκευάζονται «πολυκέφαλα» μηχανήματα, έως και έξη (6) γραμμές ευθυγράμμισης, μέφάνειας του. Η τριβή είναι κατά πολύ μικρότερη εφ’ όσον ή «ολίτρησης και κοπής, στο ίδιο μηχάνημα. Με αποτέλεσμα να επισθηση» (μπούσες) αντικαταστάθηκε από «κύλιση» (ράουλα). Τα τυγχάνονται ταχύτητες έως και 560 μέτρα ανά λεπτό. ράουλα κατασκευάζονται από ειδικό χάλυβα κατάλληλα επεξερ9. Κάθε γραμμή λειτουργεί ξεχωριστά, σαν ανεξάρτητη μηχανή, γασμένο. αλλά μπορούν να λειτουργούν και όλες μαζί ταυτόχρονα ή σε οποιοδήποτε συνδυασμό, ανάλογα με την επιθυμητή παραγωΑριθμός Εύρος Αριθμός Εύρος γή. ρότορα ∆ιαμέτρων (mm) ρότορα ∆ιαμέτρων (mm) 10. Πλήρως αυτοματοποιημένη παραγωγή σε συνδυασμό με τα αυτόματα δετικά ή καμπτικά μηχανήματα της EUROBEND R2 1 to 2 R12 6 to 12 SA. R4 2 to 4 R16 8 to 16 11. Σε ειδικές περιπτώσεις που απαιτείται ή εξάλειψη της, γενικότερα αποδεκτής στρέψης, που παρουσιάζεται από την περιR6 3 to 6 R20 10 to 20 στροφή του ρότορα, εφαρμόζεται ο μηχανισμός με αντιστρεR8 4 to 8 R25 12.5 to 25 πτικά ράουλα, της EUROBEND SA, τα οποία αναιρούν την στρέψη. R10 5 to 10 R30 15 to 30 Τα μηχανήματα ευθυγράμμισης & κοπής MELC με το σύστημα του ρότορα με υπερβολικά ράουλα, έχουν τα εξής σημαντικά πλεονεκτήματα: 1. Εξαιρετική ποιότητα ευθυγράμμισης, τέλεια ευθυγράμμιση, ανεξάρτητα από την ποιότητα του σύρματος ή της μπετόβεργας, οβάλ διατομή, κ.α. 2. ∆εν «πληγώνεται», σημαδεύεται η επιφάνεια του σύρματος. 3. ∆εν επηρεάζονται οι νευρώσεις της μπετόβεργας. 4. ∆εν φθείρονται τα ράουλα του ρότορα. 5. Καταναλώνουν μικρά ποσά ενέργειας και δεν παράγεται υπερβολική θερμότητα. 6. Συνεχής λειτουργία της μηχανής χωρίς τις συχνές στάσεις για ρύθμιση/αλλαγή, όπως στις μπούσες.
24
τεύχος 3ο /2010
Τα μηχανήματα MELC της EUROBEND SA εξάγονται σε πάνω οι μηχανές MELC αποτελούν τη λύση. Μεταξύ των μεγαλύτερων από 50 χώρες παγκοσμίως, μεταξύ των οποίων οι Ηνωμένες Πο- πελατών της EUROBEND SA είναι: λιτείες Αμερικής, Καναδάς, Λατινική Αμερική, Ευρώπη, Ρωσία, Μέση Ανατολή, χώρες της Βόρειας Αφρικής, Νότια Αφρική, Ταϊ- • Εργοστάσια παραγωγής σύρματος και μπετόβεργας • Εργοστάσια παραγωγής ανοξείδωτου σύρματος και μπετόβερβάν, Νέα Ζηλανδία, Αυστραλία, κ.α. γας Ιδιαίτερα όπου απαιτείται, σταθερή ποιότητα ευθυγράμμισης, • Εργοστάσια παραγωγής οικοδομικού πλέγματος υψηλή παραγωγικότητα, συνεχής λειτουργία χωρίς προβλήματα • Εργοστάσια παραγωγής ειδικών πλεγμάτων (engineered mesh) • Εργοστάσια παραγωγής συγκολλητών σχαρών • Οι μεγαλύτερες μάντρες κατεργασίας οικοδομικού σιδήρου • Εργοστάσια παραγωγής προκατασκευασμένων στοιχείων από μπετόν • Εταιρείες εμπορίας ειδικών χαλύβων • Εταιρείες παραγωγής και εμπορίας ράβδων γειώσεων
MELC 30 / Η ΝΕΑ ΕΞΕΛΙΞΗ Η EUROBEND SA έχει εξελίξει, κατασκευάζει και χρησιμοποιεί την 4η γενιά από ρότορες με υπερβολικά ράουλα, τους οποίους και τοποθετεί στα μηχανήματα MELC. Πρόσφατα κατασκευάστηκε μεγαλύτερος ρότορας, παγκοσμίως, για ευθυγράμμιση έως 30 χιλιοστά. Τα πρώτα μηχανήματα MELC 30, με ρότορα έως Ø30 χιλιοστά, ευθυγραμμίζουν ανοξείδωτη μπετόβεργα από κουλούρα. Εγκαταστάθηκαν και λειτουργούν σε εργοστάσια τις Ιταλίας. Ακολούθησαν εγκαταστάσεις MELC 30 στην Ταϊβαν που ευθυγραμμίζουν μπετόβεργα και ακολουθούν εγκαταστάσεις MELC 30 στη Γαλλία, για ευθυγράμμιση ειδικού χάλυβα ελατηρίων.
τεύχος 3ο /2010
25
ΝΕΑ & ΕΠΙΚΑΙΡΑ
99Η Ζοφερή Ελληνική Πραγματικότητα
ΑΡΘΡΟ
∆ημήτρης Τσελεπής, ∆ιευθύνων Σύμβουλος της PROTEM GROUP A.B.E.T.E.
Το περιβόητο ιδίως το τελευταίο διάστημα ΑΡΘΡΟ 99 θεωρώ ότι δεν είναι τίποτε περισσότερο ή λιγότερο από ένα κομμάτι της ζοφερής ελληνικής πραγματικότητας που σταδιακά και μεθοδευμένα τα τελευταία 30 χρόνια οδήγησε την κατάσταση της οικονομίας μας στο σημείο μηδέν των ημερών μας.
∆ηλαδή, • Στην απαξίωση της επιχειρηματικότητας και των σωστών επιχειρηματιών και στην επακόλουθη μείωση των επιχειρήσεων που παράγουν κάθε είδους προϊόντα και όχι μόνο καινοτόμα όπως έγινε της μόδας να λέμε σήμερα. Άλλωστε τα πρότυπα επιχειρηματιών και οι πράξεις τους που προβάλλονται μέχρι σήμερα καθιέρωσαν δικαίως στη συνείδηση της κοινωνίας μας την πεποίθηση ότι επιχειρηματίας ίσον αθέμιτος πλουτισμός, ίσον λαμόγιο και ατιμωρησία, ίσον υπεράνω του νόμου. • Στην ανάπτυξη του εμπορίου και κυρίως των εισαγωγών, εις βάρος όμως της εγχώριας παραγωγής μας και των εξαγωγών και σε όφελος της οικονομίας άλλων κρατών που σχεδίαζαν το σήμερα δεκαετίες πριν, φροντίζοντας με κάθε τρόπο να έχουν στο πλευρό τους τους ταγούς του έθνους μας. • Στη γιγάντωση του τραπεζικού μας συστήματος με μοναδικούς ωφελημένους τους τραπεζίτες και ίσως πολλές εκ των εταιρειών που ήδη έχουν υπαχθεί στο ΑΡΘΡΟ 99 ή είναι σε αναμονή. Πόσες άραγε να είναι οι εύρωστες βιοτεχνίες ή οι νέοι επιχειρηματίες που στήριξαν την ανάπτυξή τους στο τραπεζικό μας σύστημα ή οφείλουν την ύπαρξή τους σε αυτό; • Στην κατάληξη της πιο προβληματικής επιχείρησης της Ελλάδας που λέγεται ∆ΗΜΟΣΙΟ. Στην οποία, ενώ σήμερα αποδίδονται τεκμηριωμένα οι μεγαλύτερες ευθύνες για τη χρεωκοπία της χώρας μας, τα «αφεντικά» της συνεχίζουν να νοιάζονται μόνο για τους εργαζομένους τους αδιαφορώντας για την πτώχευση ολόκληρης της πραγματικής οικονομίας και το κλείσιμο των εναπομεινουσών υγειών επιχειρήσεων. ∆ε φταίνε όμως μόνο οι πολιτικοί μας που αναδείχτηκαν από υπάλληλοι του δημοσίου συμφέροντος σε αφεντικά! Τεράστιο μερίδιο ευθύνης έχουμε όλοι εμείς ο «περήφανος ελληνικός λαός» όπως συνηθίζουν ειρωνικά να μας αποκαλούν τα αφεντικά, ευκαιρίας δοθείσης. Ένας λαός που συσσωρεύτηκε τις τελευταίες δεκαετίες στα γραφεία των πολιτικών και των κομμάτων, προκειμένου να γλύψει και να παρακαλέσει για τη βόλεψή του. Πού; Στην καλύτερη ελληνική επιχείρηση, το ∆ημόσιο, όπου οι έννοιες αξιοκρατία και παραγωγικότητα κατέληξαν να ερμηνεύονται ως διαπλοκή και κατασπατάληση δημοσίου χρήματος. Εκεί, όπου όποιος μπει μια φορά και πιάσει καρέκλα γνωρίζει εκ των προτέρων ότι δε βγαίνει παρά μόνο συνταξιούχος ή νεκρός, χτύπα ξύλο. • Στην κατάντια της υπόλοιπης εργαζόμενης ελληνικής κοινωνίας, πέραν του ευρύτερου δημοσίου τομέα, που συνήθισε και αυτή να λουφάρει και να απαιτεί, να ευημερεί με δανεικά και ποτέ να μη κάνει αυτοκριτική για την ατομική της ευθύνη στη συλλογική κατάντια. Όχι όμως αδικαιολόγητα αφού καθοδηγήθηκε όλα τα χρόνια από ένα άρρωστο συνδικαλιστικό κίνημα που στόχευε κυρίως στην εκμετάλλευση της εργατιάς, χτυπώντας δήθεν το κεφάλαιο και τα αφεντικά προκειμένου να καρπωθεί οφέλη μέχρι να αναδειχτεί τελικά σε αφεντικό. Ας δούμε όμως πρώτα τι προβλέπει με απλά λόγια το άρθρο 99: Μια εταιρεία που δεν μπορεί να καλύψει τις υποχρεώσεις της (τα χρέη δηλαδή) αιτείται στο πρωτοδικείο την υπαγωγή της στο ΑΡΘΡΟ 99 καταθέτοντας ένα σχέδιο επιχειρηματικής δράσης ή business plan όπως αλλιώς αρέσει στους νεοέλληνες. Αν συμφωνήσουν το 51% των πιστωτών της και αν ο δικαστής στο αρμόδιο πρωτοδικείο δει θετικά το
26
τεύχος 3ο /2010
αίτημα, τότε αυτομάτως η εταιρεία αποκτάει την προστασία του νόμου έναντι των πιστωτών της! Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι κανένας πιστωτής ή προμηθευτής δεν μπορεί να διεκδικήσει με άλλα μέσα (ασφαλιστικά μέτρα, κατασχέσεις, κήρυξη σε πτώχευση κλπ.) τα χρωστούμενα από την εταιρεία, μέχρις ότου αυτή μπορέσει να ορθοποδήσει και να εκπληρώσει το επιχειρηματικό της σχέδιο ή να πτωχεύσει οριστικά. Όλοι μπαίνουν στην ουρά για 2 τουλάχιστον χρόνια και περιμένουνε να πάρουνε τα λεφτά τους, αν και εφόσον η εταιρεία μπορέσει. Τα «κακώς κείμενα» του ΑΡΘΡΟΥ 99 δε σχετίζονται με το πνεύμα του νόμου το οποίο για αρκετές ίσως εταιρείες, σε κάθε όμως περίπτωση μειοψηφία, μπορεί να αποτελέσει πραγματικά σανίδα σωτηρίας. Λέω μειοψηφία γιατί πιστεύω ότι λίγες είναι οι υγιείς εταιρείες που περιέρχονται σε δεινή οικονομική κατάσταση και μέσω του ΑΡΘΡΟΥ 99 επιθυμούν πραγματικά να προσπαθήσουν να βγουν από το τούνελ αποπληρώνοντας φυσικά όλες τους τις οφειλές. Σχετίζονται με την ουσία και τις ενδεχόμενες παρενέργειες που προκύπτουν από τη χρήση αυτού του νόμου από εταιρείες που στις προτεραιότητες των επιχειρηματιών δεν είναι να ορθοποδήσουν την εταιρεία τους και να εξοφλήσουν τους πιστωτές τους. ∆ύο απτά παραδείγματα θα αναφέρω που τυγχάνει να έχω και προσωπική εμπειρία, με εταιρείες που κατάφεραν να υπαχθούν στο άρθρο 99. Η μια παρουσίασε ένα επιχειρηματικό σχέδιο δράσης για τη διάσωσή της, το οποίο ήταν πιο φιλόδοξο ακόμη και από εκείνα που κατάρτιζε πριν βρεθεί στα πρόθυρα της χρεωκοπίας της! Πως είναι δυνατόν αυτό να γίνεται αποδεκτό από εμπειρογνώμονες , πιστωτές και δικαστές, με την παρούσα ύφεση που επικρατεί σε παγκόσμια κλίμακα , δεν έχω ακόμη καταλάβει; Και εγώ επιχειρηματίας είμαι, δεν είμαι πολιτικός! Η άλλη πάλι εμφανίστηκε αμέσως μετά την υπαγωγή της στο νόμο ξανά στην αγορά με τυμπανοκρουσίες και εκδηλώσεις υπό μορφή εγκαινίων, κάνοντας πολλούς να αναρωτιούνται αν τελικά το ΑΡΘΡΟ 99 είναι μια υπό όρους αναστολή θανατικής καταδίκης ή μήπως τελικά μια ευκαιρία παρθενογένεσης. Ιδιοκτήτες και διευθυντές παρουσιάζουν την εταιρεία τους και εκθειάζουν το μέλλον της λες και δεν υπήρξε ποτέ το παρελθόν τους, λες και έχουν ξοφλήσει ή βρήκαν μαγικό τρόπο να το κάνουν, τα εκατομμύρια Ευρώ που χρωστάνε στην αγορά! Για να γίνω πιο σαφής ως προς τις ενδεχόμενες αρνητικές επιπτώσεις σε τρίτους από τη χρήση του άρθρου 99, οφείλω να κάνω τις παρακάτω επισημάνσεις. Μια εταιρεία συνήθως χρωστάει το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών της σε τράπεζες και μικρότερο σε προμηθευτές, σε πελάτες (προκαταβολές από παραγγελίες) και ίσως στο προσωπικό της. Αν λοιπόν μια τέτοια εταιρεία λόγω κακοδιαχείρισης, συγκυριών ή λανθασμένων επιλογών της φτάσει στο όριο να μη μπορεί να καλύπτει τις υποχρεώσεις της, τότε τη μεγαλύτερη ζημιά θα την υποστούν όλοι οι υπόλοιποι εκτός από τις τράπεζες και τους ιδιοκτήτες της εταιρείας. Ποτέ δεν ακούστηκε στην αγορά, ιδίως την ελληνική, να έβαλε μια τράπεζα λουκέτο λόγω χρεωκοπίας ενός πελάτη της! Σπανιότατα δε, για να μην πω ποτέ, βλέπουν τα φώτα τις δημοσιότητας επιχειρηματίες, που πτώχευσαν οι εταιρείες τους, να δηλώ-
ΕΠΙΚΑΙΡΑ & ΝΕΑ
νουν πτωχοί και οι ίδιοι. Αντιθέτως, συνηθίσαμε να τους βλέπουμε ή να τους περιμένουμε μετά σε πιο αναβαθμισμένους ρόλους. Όμως ένας μικρομεσαίος επιχειρηματίας μπορεί πολύ εύκολα να καταστραφεί ή να κινδυνέψει να εκτροχιαστεί επαγγελματικά από μια ακάλυπτη επιταγή πελατείας του. Στο ερώτημα κάποιων που ίσως δε γνωρίζουν τους κανόνες της αγοράς, αν θα μπορούσε να κάνει κάτι από πριν για να διαφυλάξει τα συμφέροντά του, η απάντηση είναι κατηγορηματικά ΟΧΙ. Μόνο οι τράπεζες έχουν τις μεγαλύτερες διασφαλίσεις (υποθήκες, προσημειώσεις, πλαφόν επιταγών κλπ.) και τους καλύτερους μηχανισμούς για να αντιληφθούν πρώτα αυτές την επερχόμενη δυστοκία μιας επιχείρησης. Όταν οι τράπεζες θέλουν, τότε ενεργούν με πλεονέκτημα και πολύ πιο γρήγορα από κάθε άλλο πιστωτή, για να διασφαλίσουν τα συμφέροντά τους. Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει με τους υπόλοιπους πιστωτές. Ενημερώνονται τελευταίοι, συνήθως στα ταμεία των τραπεζών, αφού διαπιστώσουν ότι είναι ακάλυπτες οι επιταγές που κρατούσαν τόσο καιρό στα χέρια τους. Για να μη μιλήσουμε για τους εργαζόμενους μιας επιχείρησης που φτάνει στα πρόθυρα χρεωκοπίας, οι οποίοι μένουν συνήθως με απλήρωτους τους μισθούς πολλών προηγούμενων μηνών, κινδυνεύοντας να χάσουν και τις αποζημιώσεις τους. Και συν τοις άλλοις πολλοί πιέζονται ψυχολογικά με το ηθικό δίλλημα αν θα πρέπει να συνεχίσουν να ενισχύουν την επιχείρηση στην προσπάθειά της να ορθοποδήσει! Έστω λοιπόν ότι έχουμε την περίπτωση μιας εταιρείας που χρωστάει στους πάντες και κάνει αίτηση υπαγωγής στο άρθρο. Όπως ήδη ανέφερα πρέπει το 51% των πιστωτών να συναινέσει. Αυτό όμως το 51% αφορά στην πλειοψηφία των οικονομικών απαιτήσεων των πιστωτών κατά του οφειλέτη. Συνεπώς, από το σύνολο των πιστωτών καλούνται να συναινέσουν ουσιαστικά μόνο οι τραπεζίτες, στους οποίους ο οφειλέτης συνήθως χρωστάει τα περισσότερα. Οι τράπεζες μη έχοντας να χάσουν τίποτε παραπάνω, αφού γνωρίζουν καλά όλα τα περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη τα οποία έχουν ήδη προσημειωμένα, συναινούν στη συνέχιση της επιχειρηματικής του δραστηριότητας για 2 χρόνια υπό την προστασία του πτωχευτικού νόμου. Έτσι αυτομάτως στερούν όλους τους υπόλοιπους πιστωτές από μια γρηγορότερη εξόφλησή τους που ενδεχομένως να πετύχαιναν αν τους επιτρεπόταν να ασκήσουν όλες τις έννομες πιέσεις τους. ∆ιερωτώμαι γιατί λοιπόν σε τέτοιες περιπτώσεις οι τράπεζες να μην αναλάμβαναν αυτές και το ρίσκο της απόφασής τους; Αφού δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης στην εταιρεία, αυτό δε σημαίνει ότι έχουν αξιολογήσει σωστά το επιχειρηματικό της σχέδιο για να ξεπεράσει την κρίση; Γιατί λοιπόν να μην υποχρεώνονταν να αναλάβουν και ένα μεγάλο μέρος των οφειλών της εταιρείας σε προμηθευτές και προσωπικό με πρόσθετα δάνεια που θα χορηγούσαν στην εταιρεία; Με τον τρόπο αυτό η ποσοστιαία αύξηση του χρέους του οφειλέτη προς τις τράπεζες θα ήταν μικρή αλλά θα μειώνονταν οι οφειλές στους υπόλοιπους και το πραγματικό όφελος της αγοράς θα ήταν τεράστιο. Μια ακόμη απορία μου που μένει να απαντηθεί στη πράξη και όχι από τους δικηγόρους που ερμηνεύουν τον πτωχευτικό κώδικα, σχετίζεται με το πως γίνεται η αποπληρωμή των πιστωτών σε περίπτωση θετικής πορείας της εταιρείας ή στην περίπτωση αρνητικής κατάληξης και της οριστικής πτώχευσης. Αποπληρώνονται όλοι το ίδιο με την ίδια προτεραιότητα; Μικροί - μεγάλοι προμηθευτές, προσωπικό, τρίτοι, αποπληρώνονται το ίδιο όπως και οι τράπεζες; Άφησα για το τέλος τη πιο σημαντική κατά τη γνώμη μου παρενέργεια του ΑΡΘΡΟΥ 99 και των παρόμοιων «άρθρων» που είναι ευρύτερα γνωστά και ως παραθυράκια του νόμου. Πιστεύω ακράδαντα ότι θίγει όλες τις υγιείς επιχειρήσεις και όλους εκείνους τους συγκρατημένους επιχειρηματίες που
επέλεξαν να κάνουν αργά αλλά σταθερά βήματα χωρίς να υπερχρεωθούν και χωρίς να επιδιώκουν με ξένα μόνο λεφτά να υλοποιήσουν γρήγορα, μεγαλόπνοα επιχειρηματικά σχέδια και ατομικές φιλοδοξίες. Θίγει τις επιχειρήσεις που φροντίζοντας για το αυτονόητο καλύπτουνε στο ακέραιο τις υποχρεώσεις τους απέναντι στην εφορία, τα ασφαλιστικά ταμεία, τους εργαζόμενους και τους συνεργάτες τους. Θίγει ακόμη τους πολλούς ιδιοκτήτες-διευθυντές που σε ανέλπιστες καταστάσεις όπως η σημερινή κρίση, δε σκέφτονται πως θα εγκαταλείψουν πρώτοι και αλώβητοι το καράβι. Με ποιον τρόπο θίγει όλους αυτούς; Με την ενίσχυση του αθέμιτου ανταγωνισμού που είμαι πεπεισμένος ότι σε αρκετές των περιπτώσεων συντελείται ακούσια ή εκούσια από την ύπαρξη του ΑΡΘΡΟΥ 99. Και μάλιστα συντελείται πολλαπλώς όπως θα εξηγήσω παρακάτω. Στο στάδιο της επιχειρηματικής επέκτασης πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα εφαρμόζουν συνήθως στρατηγικές που τους προτείνουν ταλαντούχοι σύμβουλοι όπως αυτή του μεγάλου τζίρου που υιοθετείται από αρκετούς ιδιοκτήτες επιχειρήσεων και βρίσκει υποστηριχτές πολλούς διευθυντές τραπεζών. Έτσι, δεν είναι λίγες οι επιχειρήσεις που ανοίγονται στην αγορά και προκειμένου να «τζιράρουν» ολοένα και περισσότερα, παραβλέπουν άλλους σημαντικούς παράγοντες ανάπτυξης όπως αυτών της κερδοφορίας, των στρατηγικών συνεργασιών, του γνωστού 1 προς 3 κανόνα επενδύσεων. Μοιραία λοιπόν πολλές από αυτές καταλήγουν να γίνονται προβληματικές και υπερχρεωμένες. Οι συνέπειες όμως των επιλογών τους δεν περιορίζονται μόνο στις ίδιες και στους πιστωτές τους. ∆ημιουργούν πολλά προβλήματα και στους υγιείς ανταγωνιστές τους με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο, όπως για παράδειγμα με το να προσφέρουν σε τιμές ακόμη και κάτω του κόστους ή προβάλλοντας ως κίνητρο συνεργασίας στους υποψήφιους πελάτες τους το αγαπημένο σπορ του Έλληνα, την υπερτιμολόγηση. Γιατί λοιπόν φτάνοντας αυτές οι εταιρείες προ των πυλών της πτώχευσης να μη πληρώνουν το τίμημα των πράξεών τους, είτε οι ίδιες εξ ολοκλήρου είτε μαζί με τους συνυπεύθυνους αν υπάρχουν; Ποιος και πως τους χορήγησε τα μεγάλα κεφάλαια κίνησης και τα υπέρογκα Leasing; Ή τα 52 φύλλα μπλοκ επιταγών με τα οποία παρέχεται ακόμη και σήμερα η δυνατότητα σε κάποιους να γεμίσουν με ωρολογιακές βόμβες την αγορά. Γιατί να υπάρχει 2η ευκαιρία χωρίς τα ανάλογα εχέγγυα είτε από το ίδιο το κράτος το είτε από τις τράπεζες; Μήπως τελικά θα ήταν αλλιώς τα πράγματα αν όλοι εξ αρχής οι επιχειρηματίες γνώριζαν ότι δεν υπάρχει από μηχανής θεός ούτε σανίδα σωτηρίας στην πορεία που επέλεξαν να ακολουθήσουν; Και τα λέω όλα αυτά όχι βέβαια γιατί δε θέλω προσωπικά να διασώζονται επιχειρήσεις και θέσεις εργασίας. Ούτε γιατί είμαι ενάντια στο να δίνεται μια 2η ευκαιρία στον καθένα. Αλλοίμονο, όλοι μας μπορεί να τη χρειαστούμε κάποτε. Είμαι όμως ενάντια στην ιδέα και μόνο του διπλού ή και τριπλού ακόμη πλήγματος που ενδέχεται να δεχτούν όλοι εκείνοι που εγώ κατατάσσω στους συγκροτημένους επιχειρηματίες. ∆ιότι κινδυνεύουν σοβαρά ούτε τη δικαίωση να νιώσουν, ούτε να ανακτήσουν μέρος από τα χαμένα έσοδά τους, και το χειρότερο κινδυνεύουν να υποστούν επιπρόσθετες ζημίες αφού κανένας δεν τους εγγυάται ότι όσοι θα υπαχθούν στο ΑΡΘΡΟ 99 έμαθαν από τα λάθη του παρελθόντος και ότι θα ακολουθήσουν διαφορετικό μοντέλο ανάκαμψης για τα επόμενα 2 τουλάχιστον χρόνια. Τέλος, επειδή στη πατρίδα μας τίποτε δε γίνεται τυχαία ιδίως σε ό,τι αφορά τη νομοθεσία και τις ειδικές διατάξεις των νόμων, το άρθρο 99 στις μέρες μας μπορεί να φανεί χρήσιμο εργαλείο και σε κάποιους για τους οποίους δεν προοριζόταν. Σε κάθε περίπτωση όμως πιστεύω ότι η χώρα μας οφείλει να σκεφτεί πολύ σοβαρά, αν δε το έχει κάνει ήδη, να κατοχυρώσει την πατέντα αυτού του κρατικού και υπερκομματικού προϊόντος μας, μήπως και αποκομίσει κάποια έσοδα αφού σε λίγο καιρό σχεδόν τίποτε άλλο δεν θα παράγεται στην Ελλάδα. τεύχος 3ο /2010
27
ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
ΕΝΟΡΓΑΝΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΚΑΙ ∆ΟΜΙΚΗ ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ Χάρης Αλκ. Αποστολόπουλος, δρ.Πολιτικός Μηχανικός, επ. Καθηγητής, Εργαστήριο Τεχνολογίας και Αντοχής των Υλικών Πανεπιστήμιο Πατρών Xρήστος Aλ. Ροδόπουλος, δρ. Μηχανολόγος Μηχανικός, επισκέπτης Καθηγητής, Κεντρο Expertise of Structural Mechanics, Πανεπιστήμιο Monash
ΣΤΟΧΟΣ B – ΚΤΗΡΙΑ ΠΑΛΑΙΟΤΗΤΑΣ 10-20 ΕΤΩΝ
ΜΕΡΟΣ ∆ΕΎΤΕΡΟ
Τα κτήρια παλαιότητας 10-20 ετών, αποτελούν τις δομές οι οποίες ανεγέρθηκαν σε μια περίοδο ανεξέλεγκτου ευδαιμονισμού που διήρκεσε λίγο όσο και τα όνειρα. Mεταξύ της δυσάρεστης αλήθειας δηλαδή της πραγματικότητας για την υγεία των κατασκευών και της συνείδησης των (χρηστών) ιδιοκτητών ατομικά ενός εκάστου, εμφανίζονται συχνά, ποικίλοι μηχανισμοί εφησυχασμού (ευπρόσδεκτοι από τους ιδιοκτήτες) ως παράγοντες ψυχοπροστασίας . Οι μηχανισμοί αυτοί άλλοτε με μύθους και άλλοτε με μισές αλήθειες, καλλιέργησαν (σε ευήκοα ώτα) ψευδαισθήσεις, αυταπάτες και συνθήκες «βολέματος» π.χ. η σκουριά στον χάλυβα δεν προκαλεί βλάβη αντίθετα παρέχει ευνοικές συνθήκες συνάφειας μεταξύ σκυροδέματος και χάλυβα κ.ο.κ. Η ομάδα των κατασκευών αυτών (παλαιότητας 10-20 ετών) βγαίνοντας από τα χρόνια της παραμυθίας και της αθωότητας, βρίσκονται πλέον κατάματα με την πραγματικότητα. Η ομάδα αυτού του χρονικού εύρους, χρήζει ιδιαίτερης προσοχής αφού εμπεριέχει δομές που πλησιάζουν την διαχωριστική γραμμή μεταξύ μιας ήπιας επέμβασης συντήρησης χαμηλού κόστους και μιας επέμβασης μετρίου κόστους. Ο στόχος Β μπορεί να επιτευχθεί με μία σειρά συγκεκριμένων δράσεων που επικεντρώνονται αφενός στον εντοπισμό παραγόντων που αυξάνουν την πιθανότητα διάβρωσης του σιδηρού οπλισμού και αφετέρου στον υπολογισμό πιθανών ρυθμών διάβρωσης. Είναι γνωστό εξάλλου ότι αναλόγως του ρυθμού διάβρωσης, μπορούμε να έχουμε άποψη για την ωφέλιμη διάρκεια ζωής κάθε κατασκευής. Έτσι, πέραν των τεσσάρων προταθέντων δράσεων που ορίστηκαν στο προηγούμενο άρθρο στόχος Α (μέρος πρώτο), θα πρέπει να ακολουθήσουν επιπρόσθετα οι εξής:
28
τεύχος 3ο /2010
Α) Κατάταξη των κατασκευών σε κατηγορίες. α) Κατάταξη των κτηρίων σε μια κατηγορία σύμφωνα με τον ΕΝ 206-1 αναλόγως του περιβάλλοντος έκθεσης των (εικόνα 1). β) Τοπικές μετρήσεις CO2, υγρασίας σκυροδέματος, θερμοκρασίας, διαπερατότητας σκυροδέματος κ.ο.κ. γ) Μετρήσεις επικάλυψης σιδηροοπλισμού με σκυρόδεμα. Αναφερόμενοι στην κατάταξη των κατασκευών, θα επισημανθούν ορισμένα στοιχεία και χαρακτηριστικές περιπτώσεις. Συχνά, ένα κτίριο κατατάσσεται σε περισσότερες της μίας συγκεκριμένης ομάδας (class) που σχετίζεται με ορισμένες παραμέτρους. Ως μια πρώτη γενική παράμετρος αναφέρονται οι γενικές περιβαλλοντικές μετρήσεις που προέρχονται από τους πλησιέστερους μετεωρολογικούς σταθμούς. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στις τιμές της σχετικής υγρασίας, της ετήσιας μεταβολής θερμοκρασί-
ας, στις τιμές βροχόπτωσης καθώς επίσης και στην απόσταση του κτηρίου από την θάλασσα. Γενικώς σε κτήρια με απόσταση μικρότερη των 1500 m από την ακτή, η μέτρηση χλωριόντων θα πρέπει να ειναι υποχρεωτική. Επίσης, ο ρυθμός ενανθράκωσης (κατηγορίες XC) αυξάνεται ιδιαίτερα για ποσοστά σχετικής υγρασίας μεταξύ 52-74%. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, κατασκευές στο Μαρούσι Αττικής με μέση σχετική υγρασία 82% να έχουν μικρότερη πιθανότητα ενανθράκωσης από κατασκευές στον Κορυδαλλό με σχετική υγρασία 57% ασχέτως εάν και οι δύο περιοχές εμφανίζουν την ιδια συγκέντρωση CO2. Παράγοντες που επίσης «ενθαρρύνουν» την ενανθράκωση, είναι η «πυκνότητα» υψηλών θερμοκρασιών (>32°C) και τα χαμηλά ποσοστά βροχόπτωσης. Ιδιαίτερα η δράση υψηλών θερμοκρασιών έχει διττή σημασία. Από την μια αυξάνει την συγκέντρωση του CO2 και απο την άλλη παρέχει την αναγκαία ενέργεια στην ηλεκτροχημική αντίδραση της οξείδωσης. Επίσης, σημαντική
Εικόνα 1. Κατάταξη των κτηρίων αναλόγως του περιβάλλοντος έκθεσης.
τεύχος 3ο /2010
29
ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
παράμετρο συνιστούν οι μετρήσεις της επικάλυψης του σιδηροοπλισμού όπως αναφέρεται αναλυτικότερα στο πρώτο μέρος του άρθρου. Πρέπει να σημειωθεί οτι μικρά πάχη επικάλυψης του σιδηρού οπλισμού, επιδρούν καταλυτικά στην κατηγοριοποίηση. ∆ηλαδή, το μικρό πάχος επικάλυψης σε μία περιοχή με σχετικά χαμηλή συγκέντρωση CO2 και αυξημένη υγρασία, μπορεί να παρουσιάζει υψηλή πιθανότητα διάβρωσης του σιδηροπλισμού λόγω ενανθράκωσης. Για καλύτερη κατανόηση των παραμέτρων μέτρησης της επικάλυψης, CO2 , υγρασίας κλπ. παρουσιάζεται η εικόνα 2 από πυρηνοληψία και ψεκασμό του πυρήνα με δείκτη ενανθράκωσης. Σε υποστύλωμα υπογείου λοιπόν, περιοχής με υψηλή συγκέντρωση CO2 , μετρήθηκε το ποσοστό υγρασίας της επιφάνειας του σκυροδέματος στα 61% και παρότι το στοιχείο δεν εκτίθεται άμεσα στον ρύπο, υπέστη σημαντική ενανθράκωση. Ένας σχετικά εύκολος και γρήγορος τρόπος για την εύρεση της πιθανότητας ενανθράκωσης σκυροδέματος, είναι η χρήση επιφανειακού ή ενδοσκοπικού πεχάμετρου με μετρήσεις που πρέπει να λαμβάνονται αφού πρώτα έχει καθαιρεθεί το επιφανειακό επίχρισμα (μείωση της πιθανότητας σφάλματος από την αλκαλικότητα του επιχρίσματος). Τιμές PH επιφανείας, μικρότερες του 8.50, προϊδεάζουν για μεγάλο βάθος ενανθράκωσης. Σημαντικοί παράγοντες που με μεγάλη πιθανότητα οδηγούν σε ενανθράκωση του σκυροδέματος αποτελούν επίσης: ο βαθμός ποιότητας σκυροδέτησης, η μη επίτευξη εργασιμότητας κατά
την σκυροδέτηση και ειδικότερα ο λόγος νερού/τσιμέντου στο σκυρόδεμα. Σε γενικές γραμμές , για ίδιο χρόνο, το σκυρόδεμα κατηγορίας Β160 έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσει σημαντικό βάθος ενανθράκωσης και χαμηλή αλκαλικότητα σε σχέση με το σκυρόδεμα κατηγορίας C20/25. Σχετικά με την ποιότητα σκυροδέτησης, στην εικόνα 3 δείχνεται μία συνήθης κακοτεχνία σε υποστύλωμα στην θέση του αρμού διακοπής εργασιών που έχει ως αποτέλεσμα την τοπική μείωση του πάχους επικάλυψης καθώς επίσης και την αύξηση της διαπερατότητας του σκυροδέματος. Τέτοιου είδους προβλήματα ανιχνεύονται με την χρήση συσκευής διαπερατότητας βάσει το SN 505 252/1, Annex E και ταξινομούνται υπο την μορφή συντελεστή διαπερατότητας, Κt. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, ο συντελεστής διαπερατότητας Κt σκυροδέματος (σε υψηλής ποιότητας σκυροδέτηση), ευρίσκεται μεταξύ 0.01 και 0.1 10 -16 m2 αντίθετα με σκυρόδεμα μεγάλης διαπερατότητας (χαμηλή ποιότητα σκυροδέτησης) ο Κt είναι της τάξης του 1-10 -16 m2. Ένα θέμα επίσης που πρέπει να επιθεωρείται και δεν καλύπτεται απο το φάσμα του ΕΝ 206-1 (κατηγορίες XD1 και XD2) σχετίζεται με την χρήση μη καθαρών αδρανών καθώς και των αλάτων που επιταχύνουν την ξήρανση κατά την σκυροδέτηση. Από τα παραπάνω, γίνεται αντιληπτό ότι η κατάταξη μιας κατασκευής στην κατηγορία αναλόγως του περιβάλλοντος έκθεσης, θα πρέπει να είναι αποτέλεσμα μετρήσεων και σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να γίνεται με βάση υποθέσεις όπως δυστυχώς αφήνει να εννοηθεί το ΕΝ206-1.
Εικόνα 2. Θέση πυρηνοληψίας και χρωματική αλλαγή πυρήνα μετά απο ψεκασμό με δείκτη - βάθος ενανθράκωσης 35 mm περίπου.
Εικόνα 3. Η συνηθέστερη κακοτεχνία στον αρμό διακοπής των εργασιών.
30
τεύχος 3ο /2010
Β) Εύρεση ρυθμού διάβρωσης. Ο ρυθμός διάβρωσης, αποτελεί την πλέον πρακτική πληροφορία σχετικά με την δομική ακεραιότητα του φέροντα οργανισμού μιας κατασκευής και για τον λόγο αυτό, η σχετική αναφορά μας θα πρέπει να είναι αξιόπιστη. ∆ύο παράμετροι καθορίζουν τον ρυθμό διάβρωσης του σιδηροπλισμού (άνοδος) στο σκυρόδεμα. Η πρώτη είναι το δυναμικό Ε και η δεύτερη η ηλεκτρική αγωγιμότητα R. Οποιοδήποτε φαινόμενο αυξάνει το δυναμικό (κατ’ απόλυτη τιμή) ή μειώνει την ηλεκτρική αγωγιμότητα, αυξάνει την πυκνότητα του ρεύματος και κατά συνέπεια τον ρυθμό διάβρωσης (νόμος του Faraday). Η ηλεκτρική αγωγιμότητα του σκυροδέματος (κατά ASTM C1202) μετράται με την συσκευή Wenner Probe. Από τους δύο εξωτερικούς ακροδέκτες περνάει μια γνωστή πυκνότητα ρεύματος Ι ενώ οι δύο εσωτερικοί μετρούν το δυναμικό V (εικόνα 4). Η ηλεκτρική αγωγιμότητα, R, δίνεται από την σχέση (1)
Για καλύτερη χρήση του Πίνακα 1, θα πρέπει να είναι γνωστή η ηλεκτρική αντίσταση του υγιούς σκυροδέματος. Τούτο χρήζει ξεχωριστής αναφοράς αφού επηρεάζεται από μια σειρά παραμέτρων, με σημαντικότερη αυτή του λόγου του νερού/τσιμέντου (δηλαδή εν μέρει με την αντοχή του σκυροδέματος). Σε γενικές γραμμές για σκυροδέματα που χρησιμοποιήθηκαν και χρησιμοποιούνται στην Ελλάδα, ο Πίνακας 2 δίνει χρήσιμες πληροφορίες. Πίνακας 2. Ηλεκτρική αγωγιμότητα αναφοράς σε σχέση με την αντοχή του σκυροδέματος (τύπος Portland).
Ονομαστική θλιπτική αντοχή σκυροδέματος (MPa)
Ηλεκτρική Αγωγιμότητα Αναφοράς (KΩ cm)
16-20
20-23
20-25
25-27
25-30
28-31
Να σημειωθεί, ότι ο Πίνακας 2 ανταποκρίνεται στην αρχική ονομαστική αντοχή σκυροδέματος και όχι στις μετέπειτα αυξημένες τιμές λόγω ενανθράκωσης.
όπου α είναι η απόσταση των ακροδεκτών σε μονάδες cm. Για να γίνει αντιληπτή η σημασία της ηλεκτρικής αγωγιμότητας του σκυροδέματος σε σχέση με την πιθανότητα διάβρωσης του σιδηροπλισμού παρατίθεται ο Πίνακας 1.
Η μέθοδος του ημι-δυναμικού (Half Cell) – ASTM C867-09 βασίζεται στην μέτρηση της διαφοράς δυναμικού μεταξύ του οπλισμού και του σκυροδέματος με την χρήση διάταξης δυναμικού με ηλεκτρόδια θειϊκού χαλκού ή άλλου τύπου, σχετική η εικόνα 5.
Πίνακας 1. Σχέση ηλεκτρικής αγωγιμότητας και πιθανότητας ρυθμού διάβρωσης
Η χρήση της μεθόδου, συνδέεται με μια σειρά σημαντικών παραμέτρων που πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν πριν οι μετρήσεις χρησιμοποιηθούν περαιτέρω. Ορισμένες από αυτές τις παραμέτρους είναι:
Ηλεκτρική Αγωγιμότητα (KΩ cm)
Πιθανότητα Ρυθμού ∆ιάβρωσης
> 20
Χαμηλή
10-20
Χαμηλή έως Μέτρια
5-10
Μέτρια έως υψηλή
<5
Πολύ υψηλή
α) Η θέση (το σημείο) του σιδηρού οπλισμού (κυρίου οπλισμού ή συνδετήρα) που επιλέγεται για να κλείσει το κύκλωμα, θα πρέπει να παρέχει αδιάκοπα δυναμικό αναφοράς. Οι πιστοποιημένες κατά ASTM ή BS συσκεύες, συνήθως έχουν ενσωματωμένο κύκλωμα ελέγχου.
Εικόνα 4. Βασική αρχή λειτουργίας Wenner Probe.
Εικόνα 5. Γενική διάταξη συσκευής μέτρησης ημι-δυναμικού.
τεύχος 3ο /2010
31
ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
β) Η γείωση του μετρητή θα πρέπει να γίνεται στον κύριο οπλισμό για αποστάσεις ελέγχου μέχρι και 1-1.50m από το σημείο της γείωσης. Ποτέ δεν πρέπει να χρησιμοποιείται η ίδια γείωση για άλλες τις άλλες πλευρές του ελεγχόμενου στοιχείου ή για άλλες μεγάλες επιφάνειες. γ) Η μέτρηση, θα πρέπει να πραγματοποιείται στην θέση του οπλισμού και οχι μακρυά απο αυτήν. Μέχρι και 20% αποκλίσεις έχουν βρεθεί σε απόσταση 10 cm από τον οπλισμό. δ) Κατά τον έλεγχο μεγάλων επιφανειών όπως οι πλάκες, θα πρέπει να εξασφαλίζεται πολλαπλή γείωση. Στις μεγάλες επιφάνειες συνιστάται η χρήση ηλεκτροδίου κύλισης, εικόνα 6. Κατά τα τελευταία 30 χρόνια, η μέθοδος του ημι-δυναμικού έχει αναγνωριστεί και μια σειρά από πρωτόκολλα συνιστούν πλέον την χρήση του όπως: BS 1881, Part 201 (1986); UNI 10174 (1993), ASTM C876-91 (1999), DGZfP B3 (2008); SIA 2006 (1993), RILEM TC 154-EMC (2003). Η καταγραφή αρνητικών τιμών στην διαφορά δυναμικού στην περιοχή -300 mV, φανερώνουν ότι εκεί αρχίζει η διάβρωση του σιδηρού οπλισμού. Τιμές κάτω από -200 mV δείχνουν ότι ο σιδηροπλισμός ευρίσκεται σε ικανοποιητική κατάσταση αφού δεν έχει αρχίσει η διάβρωσή του. Ο πίνακας 3 δίνει τις πιθανότητες διάβρωσης με βάση την διαφορά δυναμικού. Πίνακας 3. Πιθανότητα διάβρωσης του σιδηρού οπλισμού με βάση το κριτήριο της διαφοράς δυναμικού.
∆υναμικό ∆ιάβρωσης
Πιθανότητα διάβρωσης
-150 μέχρι - 200 mV
μικρότερη απο 10%
-200 μέχρι -350 mV
μέχρι και 50%
-350 μέχρι -450 mV
μέχρι και 90%
-450 μέχρι -600 mV
Ενεργή διάβρωση όταν η υγρασία σκυρόδεματος ειναι >79% με χλωριόντα
-600 μέχρι -1000 mV
Ενεργή διάβρωση όταν η υγρασία σκυροδέματος είναι >88% με χλωριόντα
στην δημιουργία ενός νευρωνικού δικτύου υπολογισμού του ρυθμού διάβρωσης. Το νευρωνικό δίκτυο εκπαιδεύτηκε από μία βάση δεδομένων από 9450 κτίρια στις ΗΠΑ, Ιαπωνία, Γερμανία, Ισπανία, Τουρκία, Ηνωμένο Βασίλειο και Ελβετία. Τυπικά αποτελέσματα δίνονται στις εικόνες 7α και 7β . Η εικόνα 7α δίνει μια κατάσταση προχωρημένης διάβρωσης με βάθος ενανθράκωσης 17mm από το συνολικό πάχος των 20 mm της επικάλυψης, ενώ ταυτόχρονα υπάρχει επίδραση χλωριόντων. Ο ελάχιστος ρυθμός διάβρωσης είναι 80 μm/έτος ενώ ο μέγιστος 170 μm/έτος. Φαίνεται λοιπόν ότι σε βάθος μιας δεκαετίας θα υπάρξει σημαντική υποβάθμιση. Στην περίπτωση αυτή η προτεινόμενη λύση ειναι ο καθαρισμός της ενανθρακωμένης επικάλυψης και από χλωριόντα, ο εμποτισμός με αναστολέα διάβρωσης, ώστε να μειώσουμε την πιθανότητα επανεκίνησης της διάβρωσης για χρονικό διάστημα Χ έτη, επάλειψη με επισκευαστικές κονίες και βαφή με ειδικό χρώμα που προστατεύει τόσο απο την ενανθράκωση όσο και απο την δράση χλωριόντων. Στην εικόνα 7β , παρουσιάζονται οι ίδιες ονομαστικές τιμές έκθεσης και ποιότητα σκυροδέματος ίδια με την προηγούμενη κατάσταση, αλλά οι ρυθμοί διάβρωσης κρίνονται αρκετά χαμηλοί (20 μm/έτος). Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τοσο η επίθεση απο τα χλωριόντα όσο και η ενανθράκωση, απέχουν αρκετά από το ορισμένο πάχος επικάλυψης του σιδηροπλισμού. Ιδιαίτερη σημασία θα πρέπει να δοθεί στο γεγονός οτι τόσο ο ελάχιστος όσο και ο μέγιστος ρυθμός διάβρωσης, ταυτίζονται σηματοδοτώντας ακριβώς την ευαισθησία του λογισμικού στις τιμές του βάθους ενανθράκωσης και της συγκέντρωσης χλωριόντων. Στην περίπτωση αυτή, η χρήση των ειδικών βαφών μπορεί να μειώσει σημαντικά την πιθανότητα περαιτέρω προσβολής.
∆υστυχώς, πολλές φορές ο ρυθμός διάβρωσης (CorrR) απλοποιείται /αποξενώνεται από τις παραμέτρους επίδρασης και δίνεται υπό μορφή μοναδικής τιμής χρησιμοποιώντας τον νόμο του Faraday και του ηλεκτροχημικού ισοδύναμου για χάλυβα, α=μA/cm2= 11.6 μm/ έτος. CorrR=alcorr (μm/έτος)
(2)
Το Icorr εξάγεται απο τις μετρήσεις της ηλεκτρικής αγωγιμότητας και του ημι-δυναμικού. Όπως προαναφέρθηκε, η χρήση της εξίσωσης 2 δεν λαμβάνει υπ’ όψιν της μια σειρά παραμέτρων, όπως, το πάχος επικάλυψης, την υγρασία, το βάθος ενανθράκωσης, την πυκνότητα υψηλών θερμοκρασιών, την συγκέντρωση χλωριόντων, την ηλικία του κτιρίου, τον λόγο νερού/τσιμέντου, την διαπερατότητα και την συγκέντρωση CO2 στο περιβάλλον. Ο μεγάλος αριθμός παραμέτρων καθώς και η μοναδικότητα (ιδιαιτερότητα) των κτιρίων σε σχέση με τις παραμέτρους, οδήγησε πολλούς ερευνητές και εταιρείες επιθεώρησης
32
τεύχος 3ο /2010
Εικόνα 6. Σε μεγάλες επιφάνειες συνιστώνται ηλεκτρόδια κύλισης
Με βάση τον ρυθμό διάβρωσης, ο μηχανικός μπορεί να προβλέψει την μείωση της διατομής (διαμέτρου) σε βάθος χρόνου, στην περίπτωση της ομοιόμορφης διάβρωσης.
χών σχεδιασμού, συντήρησης , αποκατάστασης και ενίσχυσης των κατασκευών, απαιτείται συνυπολογισμός της πραγματικής υπάρχουσας κατάστασης και των πραγματικών συνθηκών που εξασφαλίζουν οι αξιόπιστες μετρήσεις.
d(t) = d(0) – CorrR * t όπου d(t) ειναι η απομένουσα διατομή (διάμετρος) μετά από t χρόνια, d(0) είναι η αρχική ονομαστική ή η υπάρχουσα διατομή και CorrR είναι ο ελάχιστος και ο μέγιστος ρυθμός διάβρωσης. Η τιμή της διατομής (διαμέτρου) d(ο), λαμβάνεται μετά την αποκάλυψη του σιδηρού οπλισμού σε περιοχή υψηλών δυναμικών και μετράται έπειτα από καθαρισμό. Για καλύτερη ανάλυση, ενδείκνυται η χρήση ψηφιακής μέτρησης με ακρίβεια τουλάχιστον 100 pixel/mm.
Σχολιασμός και Συμπεράσματα Η κληρονομιά του ήδη γηρασμένου κτιριακού αποθέματος της χώρας μας, αποτελεί μία τρανή απόδειξη των φτωχών τεχνικών σχεδιασμών πρόληψης της διάβρωσης του σιδηροπλισμού, συντήρησης και αποκατάστασης που πραγματοποιούνται μέχρι σήμερα. Αναλογιζόμενοι μάλιστα ότι η ήδη υποβαθμισμένες κατασκευές έχουν κατασκευαστεί με τους «παλαιούς» χάλυβες που σήμερα αποδεικνύονται ανθεκτικότεροι στην διάβρωση έναντι των νέων, τότε η κατάσταση γίνεται ιδιαίτερα δυσμενής έως απογοητευτική. Οι πολίτες της χώρας μας όμως, συνήθισαν να «μαθαίνουν» από την διαφήμιση και να «διδάσκονται» από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, εκεί όπου τα αποτελέσματα της επιστημονικής έρευνας ενίοτε παρουσιάζονται ποικιλότροπα. Τα τεχνικά σφάλματα, οι παραλήψεις και οι βλάβες, δεν εντοπίζονται απλά με έναν οπτικό έλεγχο. Για την διαμόρφωση πλαισίου αρ-
Οι επιθεωρήσεις των κατασκευών μέσω ενόργανων μετρήσεων (μη καταστροφικές μέθοδοι) όταν εφαρμόζονται με αυστηρά πρωτόκολλα όπως π.χ. αυτά της FEMA, αποτυπώνουν τις πραγματικές συνθήκες λειτουργίας κάθε ελεγχόμενης κατασκευής. Οι επιθεωρήσεις του τύπου αυτού, συνήθως ξεδιπλώνουν μάλλον μια άγνωστη πραγματικότητα. Οι άνθρωποι βέβαια ισχυρίζονται πως θέλουν να τους λένε την αλήθεια..., είναι έτσι όμως; η ο ισχυρισμός αυτός έχει όρια; Αναφερόμενη σχετικά η Λένα ∆ιβάνη λέει «...αν η αλήθεια δεν μας βολεύει, μπορούμε να τον φάμε τον άλλον». Για το ίδιο θέμα ο ψυχίατρος Μανώλης Μυλωνάκης με επιστημονική διατύπωση αναφέρει: «Η ευχάριστη αλήθεια είναι ευπρόσδεκτη απ’ όλους χωρίς εξαιρέσεις, ή δυσάρεστη αλήθεια γίνεται αποδεκτή μόνον από τους ψυχοσυναισθηματικά ώριμους». Με λίγα λόγια • Η αποκατάσταση η ενίσχυση των νέων και των παλαιών κατασκευών από οπλισμένο σκυρόδεμα δεν είναι απλά υπόθεση μιας άρτιας στατικής μελέτης (ανάλυσης). Προϋποθέτει εξειδίκευση, εμπειρία, ενόργανες επιθεωρήσεις – μετρήσεις και χρήση συμβατών υλικών. • Μέλημα όλων μας πρέπει να είναι η παρακολούθηση της «υγείας» των κατασκευών (σχολεία – εκκλησίες –νοσοκομεία– πολυκατοικίες) με ενόργανες επιθεωρήσεις βάσει αυστηρά αξιόπιστων πρωτοκόλλων. • Ανάγκη υιοθέτησης αυστηρών κανόνων τεχνικής επίβλεψης στην ανέγερση νέων κατασκευών, στις τεχνικές επεμβάσεις αποκατάστασης και στις τεχνικές επιβλέψεις ενίσχυσης παλαιών δομών. α)
β)
Εικόνα 7. Αποτελέσματα επιθεώρησης από γνωστή κατασκευάστρια εταιρεία οργάνων με χρήση λογισμικού βασισμένο σε νευρωνικό δίκτυο. Οι τιμές ηλεκτρικής αγωγιμότητας και ημι-δυναμικού που χρησιμοποιήθηκαν, είναι οι μέγιστες μετρηθείσες. τεύχος 3ο /2010
33
ΑΝΤΙΣΕΙΣΜΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
34
τεύχος 3ο /2010
Βιβλιογραφία ∆εύτερου Μέρους Handbook on Nondestructive Testing of Concrete; ed. V.M. Malhotra and N.J. Carino; CRC Press. Neville, A.M., 1998, Properties of concrete, 4th edition, Addison Wesley Longman. Ferguson, L. J.; Daoud, W. Z.; Renken, K. J. Further measurements on the permeability coefficient of a concrete sample under low pressure differences. In: The 2001 International Radon Symposium Pre-Prints. 78 -86 Daytona Beach, Florida: AARST; 2001. Andrade C; Sagrera J.L; Gonzalez J.A; Jiménez F; Bolaño J.A; Zuloaga P. “Corrosion monitoring of concrete structures by means of permanent embedded sensors”. Niza. Eurocorr’96. Rodriguez, J., Ortega, L.M., Casal, J., Díez, J.M., “Assessing Structural conditions of concrete structures with corroded reinforcements”, Conference on concrete Repair, Rehabilitation and protection, Dundee (U.K.), Edited by R.K. Dhir and M.R. Jones, Published by E&FN Spon in June 1996, pp.65-77. Elsener, B and Bóhni, H. Corrosion Rates of Steel in Concrete, N.S. Berke, V.Chaker and D. Whiting (Eds.), ASTM STP 1065, pp. 143156. (1990). Χάρης Αποστολόπουλος, «Ιστορικά στοιχεία από την ανέγερση - βλάβες στη δομή του νέου ναού του Αγίου Ανδρέα Πατρών», 3ο Εθνικό
Συνέδριο, Ήπιες Επεμβάσεις για την Προστασία των Ιστορικών Κατασκευών. Νέες Τάσεις Σχεδιασμού, pp.329-336, 9-11 Απριλίου 2009, Θεσσαλονίκη. Comite Eurointernarional du Betοn, DurabIe Concre¬te Strucrures CEB Design Guide, Βulletin d’ Information Νο. 182, June 1989. Papadakis. V.G., Vayenas, C.G.. and Fardis. Μ.Ν.. (1989) Reaction Engineering Approach tο the Problem : Concrete Carboration, American Institute of Chem. Engineers., V. 35, 1639-1650. Μ. Χρονόπουλος , Χ. Σπανός, «Κατασκευές οπλισμένου σκυροδέματος και περιβαλλοντικές δράσεις», Εργαστήριο Ω.Σ./ Ε.Μ.Π. P.Schiessl, Corrosion of Steel in Concrete,RILEM, Technical Committe 60-CSC,Chapman and Hall,New York (1988). Ενισχύσεις /Επισκευές κατασκευών από οπλισμένο σκυρόδεμα, ∆ρίτσος Η.Σ., Εκδόσεις Πανεπιστημίου Πατρών, Πάτρα 2005. ACI (2002). Concrete Repair Manual. 2nd Edition. 2002; Two Vols Publ. ACI International, BRE, Concrete Society, International Concrete Repairs Institute. Thirumalai Parthiban, R. Ravi, G.T. Parthiban, S. Srinivasan, K.R. Ramakrishnan and M. Raghavan (2005) Neural network analysis for corrosion of steel in concrete Corrosion Science, Volume 47, Issue 7, 1625-1642
τεύχος 3ο /2010
35
ΛΑΤΟΜΕΙΑ Α∆ΡΑΝΗ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
Xρήση της απορριφθείσας Παιπάλης Ασφαλτικού Συγκροτήματος ως Πληρωτική Κονία για Αυτοσυμπυκνούμενο Σκυρόδεμα Σπυράγγελος Λυκούδης , Προϊστάμενος Εργαστηρίου ΠΥΘ Εγνατίας Οδού Α.Ε. Λέξεις κλειδιά: Aυτοσυμπυκνούμενο Σκυρόδεμα, Πρόσθετα, ΠΛηρωτικές κονίες, Σακόφιλτρα, Ασφαλτικό Σκυρόδεμα, Οικολογικό Σκυρόδεμα, Self Compacting Concrete, Filler, Asphalt Concrete, Baghouse Fines, Green Concrete.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
To Αυτοσυμπυκνούμενο Σκυρόδεμα θεωρείται η μεγαλύτερη πρόοδος στην επιστήμη της τεχνολογίας του Σκυροδέματος, τις 3 τελευταίες δεκαετίες. Αυτοσυμπυκνούμενο είναι το Σκυρόδεμα εκείνο που μπορεί να πληρώσει οποιονδήποτε ξυλότυπο-μεταλλότυπο και να αποκτήσει ικανή συμπύκνωση αποκλειστικά και μόνο μέσω της βαρύτητας και της ρεολογικής του συμπεριφοράς.
Τα τελευταία χρόνια, η παραγωγή του Οικολογικού Σκυροδέματος (Green Concrete), θεωρείται η αιχμή στην έρευνα της τεχνολογίας σκυροδέματος. Σαν γενικός ορισμός μπορεί να τεθεί «κάθε τύπος σκυροδέματος που συνάδει με την ορθή περιβαλλοντική διαχείριση», ήτοι με πρακτικές που οδηγούν στην εξοικονόμηση ενέργειας, στην παραγωγή λιγότερων ρύπων, στη χρησιμοποίηση ανακυκλωμένων αδρανών ή στη χρησιμοποίηση παραπροϊόντων της βιομηχανίας. Ως οικολογικά σκυροδέματα μπορούν να χαρακτηρισθούν (ενδεικτικά) οι ακόλουθες κατηγορίες σκυροδεμάτων:
Ένα από τα απαραίτητα συστατικά για την παραγωγή Αυτοσυμπυκνούμενου Σκυροδέματος, είναι ο μεγάλος αριθμός λεπτών συστατικών, σε σύγκριση με το συμβατικό σκυρόδεμα. Τα λεπτά συστατικά μπορεί να μην είναι κατ’ ανάγκη τσιμέντο. Πολλές πληρωτικές κονίες (παιπάλη πετρωμάτων, ιπτάμενη τέφρα, σκωρία υψικαμίνων, μαρμαρόσκονη κ.τ.λ.), 1μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή Αυτοσυμπυκνούμενου Σκυροδέματος. Στην παρούσα εργασία, διερευνάται η χρήση παιπάλης η οποία απορρίπτεται από τα σακόφιλτρα του Ασφαλτικού Παρασκευαστηρίου. Ταυτόχρονα το Αυτοσυμπυκνούμενο Σκυρόδεμα αποκτά Οικολογική διάσταση, δεδομένου ότι χρησιμοποιεί σαν συστατικό του ένα παραπροϊόν της βιομηχανίας, που κάτω από άλλες συνθήκες δεν θα είχε χρήση.
36
τεύχος 3ο /2010
• ∆ιαπερατό Σκυρόδεμα: Eπιτρέπει την απορροή των όμβριων υδάτων στο οδόστρωμα και παράγει λιγότερο θόρυβο από το συμβατικό οδόστρωμα, στην κίνηση των οχημάτων. • ∆ιαφανές Σκυρόδεμα: Συμβάλλει στη μικρότερη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας.
• Σκυροδέματα που χρησιμοποιούν ανακυκλωμένα αδρανή. • Σκυροδέματα που χρησιμοποιούν «κρύο» τσιμέντο (τσιμέντο που παράγεται με μικρό ποσοστό klinker αλεσμένου με σκωρία υψικαμίνου). • Αυτοσυμπυκνούμενο Σκυρόδεμα που χρησιμοποιεί σαν πληρωτική κονία, παραπροϊόντα της βιομηχανίας. Στην τελευταία κατηγορία ανήκει και το Αυτοσυμπυκνούμενο Σκυρόδεμα το οποίο μπορεί να χρησιμοποιήσει την παιπάλη που απορρίπτεται από τα σακόφιλτρα του ασφαλτικού συγκροτήματος. Όπως είναι γνωστό το Αυτοσυμπυκνούμενο Σκυρόδεμα, σε σχέση με το συμβατικό, χρειάζεται μεγαλύτερο ποσό λεπτόκοκκων (Σχ. 1). ∆εδομένου ότι η πηγές εξεύρεσης των πληρωτικών κονιών δεν είναι ιδιαίτερα εύκολες, η απορριφθείσα παιπάλη του Ασφαλτικού Συγκροτήματος, μπορεί να είναι μία οικονομική πηγή.
∆ΙΑ∆ΙΚΑΣΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΠΑΛΗΣ ΣΤΟ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΤΗΡΙΟ ΑΣΦΑΛΤΙΚΟΥ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ Στο ακόλουθο Σχήμα, φαίνεται σχηματικά η διαδικασία Παραγωγής Ασφαλτοσκυροδέματος, σε συγκρότημα παραγωγής ανά παρτίδες. Τα ψυχρά και υγρά αδρανή εκρέουν από τους κάδους τροφοδοσίας
και με τη βοήθεια μεταφορικής ταινίας και τροφοδοτούν περιστρεφόμενο μεταλλικό κύλινδρο (τύμπανο), ο οποίος φέρει καυστήρα μαζούτ ή αερίου. Στο χώρο αυτό, τα αδρανή ξηραίνονται και αποκτούν την επιθυμητή θερμοκρασία. Τα θερμά αδρανή μεταφέρονται στη μονάδα διαχωρισμού με κατακόρυφο σύστημα κάδων, όπου διαχωρίζονται σε κλάσματα και αποθηκεύονται προσωρινά σε θαλάμους (διαμερίσματα). Ο διαχωρισμός πραγματοποιείται με μία σειρά από κόσκινα, τα οποία είναι τοποθετημένα ακριβώς επάνω από τους θαλάμους αποθήκευσης. Από τους θαλάμους προσωρινής αποθήκευσης λαμβάνονται διαδοχικά ποσότητες αδρανών, οι οποίες αφού ζυγιστούν ανακατεύονται για καθορισμένο χρόνο στο mixer με ήδη προζυγισθείσα άσφαλτο. Σημαντικό ρόλο στην δημιουργία της παιπάλης παίζει ο ξηραντήρας. Ο ξηραντήρας αποτελείται από έναν περιστρεφόμενο μεταλλικό κύλινδρο και έναν καυστήρα ελαίου ή αερίου. Ο καυστήρας στο Συγκρότημα Παραγωγής ανά παρτίδες, είναι τοποθετημένος στο κατώτατο άκρο του τυμπάνου, δηλαδή στο άκρο της εξόδου (Σχ. 3, 4). Στο αντίθετο άκρο του τυμπάνου από αυτό που βρίσκεται ο καυστήρας, είναι προσαρτημένο το σύστημα απαγωγής σκόνης (κονιοσυλλέκτης), για την μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Στο σύστημα αυτό χρησιμοποιούνται σε σειρά ειδικά φίλτρα, τα οποία κατακραΣχήμα 1. Σύγκριση αναλογιών, συστατικών Συμβατικού Αυτοσυμπυκνούμενου σκυροδέματος.
Σχήμα 3. Ξηραντήρας Αδρανών.
Σχήμα 2. Παρασκευαστήριο Ασφαλτοσκυροδέματος
Σχήμα 4. Θερμοκρασιακή Κατανομή στον Ξηραντήρα. τεύχος 3ο /2010
37
ΛΑΤΟΜΕΙΑ Α∆ΡΑΝΗ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
τούν το μεγαλύτερο μέρος της σκόνης. Τα φίλτρα που χρησιμοποιούνται είναι βασικά τριών ειδών: • Φυγοκεντρικά. • Υφασμάτινα. • Ψεκασμού. Τα πλέον διαδεδομένα είναι τα υφασμάτινα φίλτρα (Σχ. 5, 6). Αποτέλεσμα της κίνησης της σκόνης από τον Ξηραντήρα στον Πρωτογενή Συλλέκτη και από εκεί στον δευτερογενή συλλέκτη, είναι η παραγωγή Παιπάλης. Σημειώνεται εδώ ότι η συνήθης ασβεστολιθική άμμος που χρησιμοποιείται στο σκυρόδεμα και χρησιμοποιείται επίσης για την παραγωγή ασφαλτοσκυροδέματος, έχει ποσοστό παιπάλης 15-16%, που υπερκαλύπτει τις ανάγκες των ασφαλτικών στρώσεων. Στον ακόλουθο Πίνακα, φαίνονται τα όρια παιπάλης των πιο διαδεδομένων ασφαλτικών στρώσεων. Πίνακας 1. Όρια ασφαλτικών στρώσεων.
Τύπος Ασφαλτικής Στρώσης Βάση
Όρια Επιτρεπόμενων filler
Α-260Β Α-260∆
0–4%
Ισοπεδωτική
Α-265Β
4 – 8%
Κυκλοφορίας
Α-265Β
5 – 12%
0–4%
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ∆ΟΚΙΜΕΣ ΣΤΟ ΣΥΛΛΕΧΘΕΝ FILLER Από 4 διαφορετικά Ασφαλτοπαρασκευαστήρια, συλλέχθηκε Απορριφθείσα παιπάλη. Στον ακόλουθο Πίνακα, φαίνονται τα χαρακτηριστικά της «Μητρικής Άμμου» και τα χαρακτηριστικά του filler. Σημειώνεται εδώ ότι στις χημικές αναλύσεις που πραγματοποιήθηκαν και στους δύο τύπους Απορριφθείσα παιπάλη (Ασβεστολιθικό, Σκωρία), δεν παρατηρήθηκε καμία χημική αλλοίωση, από την παραμονή των αδρανών στον ξηραντήρα. Προκειμένου να υπολογισθεί η απορροφητικότητα του filler, (στοιχείο απαραίτητο για το σχεδιασμό της μελέτης σύνθεσης), χρησιμοποιήθηκε η κάτωθι εργαστηριακή διαδικασία που αναφέρεται στη βιβλιογραφία [10], δεδομένου ότι δεν υπάρχει αντίστοιχο πρότυπο: Κυλινδρική μήτρα διαμέτρου 100mm, πληρώνεται με filler, μέχρι βάθους 10mm. Η μήτρα στερεώνεται σε δονητική τράπεζα και πα-
Σχήμα 5. Κίνηση των λεπτόκοκκων συστατικών στα σακόφιλτρα.
Σχήματα 7, 8. Παραδείγματα Απόρριψης filler στα Ασφαλτικά Παρασκευαστήρια 1, 2.
Πίνακας 2. Χαρακτηριστικά Μητρικής Άμμου – Απορριφθείσας Παιπάλης.
38
Από τον ανωτέρω Πίνακα γίνεται κατανοητό ότι σε μία μεγάλη ημερήσια παραγωγή ασφαλτοσκυροδέματος, μεγάλη ποσότητα filler απορρίπτεται. Η ποσότητα αυτή, αποτελεί προϊόν μίας δαπανηρής και ενεργοβόρας διαδικασίας. Στις ακόλουθες φωτογραφίες, φαίνεται το απορριφθέν προϊόν σε δύο διαφορετικά παρασκευαστήρια (Σχ. 7, 8).
τεύχος 3ο /2010
Σχήμα 6. Σακόφιλτρα.
ρατηρείται η επιφάνεια του δείγματος, έως ότου αυτή αρχίζει να «γυαλίζει». Αυτό επαναλαμβάνεται για διαφορετικά ποσοστά υγρασίας. Η απορροφητικότητα (σε κατάσταση κορεσμένη και επιφανειακά ξηρή), θεωρείται ότι επιτυγχάνεται όταν η επιφάνεια αρχίζει να «γυαλίζει» μετά από 4 λεπτά δόνησης (Σχ. 9).
Πίνακας 3. Χαρακτηριστικά αδρανών.
∆ΟΚΙΜΑΣΤΙΚΑ ΑΝΑΜΕΙΓΜΑΤΑ Τα αδρανή τα οποία χρησιμοποιήθηκαν στα δοκιμαστικά αναμείγματα ήταν θραυστά ασβεστολιθικά αδρανή. Χρησιμοποιήθηκαν τα κλάσματα 4/10, 0/4. Τα χαρακτηριστικά των αδρανών, φαίνονται στον ακόλουθο Πίνακα:
Σχήμα 9. Άποροφητικότητα filler.
τεύχος 3ο /2010
39
ΕΛΕΓΧΟΙ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑΣ Α∆ΡΑΝΩΝ ΥΛΙΚΩΝ Αγγέλου Νάντια, ∆ιευθύντρια ΑΛΦΑ ΤΕΣΤ
Ο έλεγχος των αδρανών, ανάλογα με τη χρήση τους γίνεται σύμφωνα με τα πρότυπα: • ΕΝ 12620 Αδρανή για Σκυρόδεμα • ΕΝ 13043 Αδρανή για Ασφαλτόμιγμα • ΕΝ 13242 Αδρανή για Οδοστρωσία • ΕΝ 13450 Αδρανή για Ερμα Σιδηροδρομικών Γραμμών • ΕΝ 13139 Αδρανή για Κονιάματα • ΕΝ 13055 Ελαφροβαρή Αδρανή Οι απαιτούμενες δοκιμές για τη σήμανση CE στα αδρανή είναι οι ακόλουθες: ΓΕΩΜΕΤΡΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ • Κοκκομετρική ανάλυση ΕΝ 933-01 • Πυκνότητα και υδαταπορρόφηση ΕΝ 1097-06 • Ισοδύναμο άμμου ΕΝ 933-08 • Μπλε του μεθυλενίου ΕΝ 933-09 • ∆είκτης πλακοειδούς ΕΝ 933-03 • ∆είκτης μορφής ΕΝ 933-04 ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ Ι∆ΙΟΤΗΤΕΣ • Αντίσταση σε θρυμματισμό (Los Angeles) • Ανθεκτικότητα σε αποσάθρωση (∆οκιμή υγείας) • Αντίσταση σε επιφανειακή φθορά (micro Deval) • Αντίσταση σε στίλβωση • Αντίσταση σε απότριψη ΦΥΣΙΚΑ - ΧΗΜΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ • Πετρογραφική ανάλυση • Περιεκτικότητα σε χλωριόντα • Θειικά διαλυτά σε όξινο περιβάλλον • Συνολικά θειικά • Οργανικές προσμίξεις • Πρόσφυση ασφάλτου • Περιεκτικότητα σε ανθρακικά • Αλκαλοπυριτική αντίδραση • Εκπομπή ραδιενέργειας • ∆ιαφυγή βαρέων μετάλλων • ∆ιαφυγή πολυαρωματικών υδρογονανθράκων • Άλλες επιβλαβείς ουσίες
ΕΝ 1097-02 EN 1367-02 EN 1097-01 EN 1097-08 EN 1097-08
EN 932-03 EN 1744 - 01 EN 1744 - 01 EN 1744 - 01 EN 1744 - 01 EN 12697-11 EN 1744 - 01
40
τεύχος 3ο /2010
Τα πρότυπα ανάλογα με τη χρήση για την οποία προορίζονται τα αδρανή, καθορίζουν τη σειρά των δοκιμών που πρέπει να πραγματοποιηθούν και τα αποτελέσματα των οποίων θα δηλώνονται από τον παραγωγό. Πέρα όμως από τις απαιτούμενες δοκιμές για τη σήμανση CE των αδρανών, η χρήση των αδρανών σε κατασκευές στην Ελλάδα προϋποθέτει την καταλληλότητά τους, όπως αυτή καθορίζεται από τις ισχύουσες ελληνικές προδιαγραφές και κανονισμούς. Έτσι λοιπόν για παράδειγμα, για χρήση αδρανών σε σκυρόδεμα απαιτείται επιπλέον ο έλεγχος αντοχής μητρικού πετρώματος, ενώ για χρήση αδρανών σε οδοστρωσία απαιτείται o έλεγχος πλαστικότητας (όρια Atterberg). Και φυσικά τα αποδεκτά όρια χαρακτηριστικών των αδρανών, που έχουν τεθεί από τις Ελληνικές Προδιαγραφές και κανονισμούς, προκύπτουν από δοκιμές σύμφωνα με αμερικάνικα πρότυπα (ASTM ή AASHTO). Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα από τα μεγάλα έργα που εκτελούνται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, όπου ο έλεγχος των αδρανών γίνεται και με Ευρωπαϊκά και Αμερικάνικα πρότυπα, ώστε να ελέγχεται η συμμόρφωση των αδρανών σύμφωνα με τη σήμανση CE, και παράλληλα η καταλληλότητά τους σύμφωνα με τις Ελληνικές Προδιαγραφές και κανονισμούς αλλά και με τις μελέτες σύνθεσης σκυροδέματος ή ασφαλτικού σκυροδέματος. Εκκρεμεί λοιπόν η τροποποίηση του Κανονισμού Τεχνολογίας Σκυροδέματος Κ.Τ.Σ. ’97, των Πρότυπων Τεχνικών Προδιαγραφών ΠΤΠ Ο150, ΠΤΠ Ο155, ΠΤΠ Α260, ΠΤΠ Α265, και όλων των άλλων Ελληνικών Προδιαγραφών και Κανονισμών και η εναρμόνισή τους με τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα. Ένα σύστημα ενιαίου ελέγχου των αδρανών, θα συντελέσει να καταστεί αυτονόητο αυτό που σήμερα θεωρείται πολυτέλεια από πολλούς παραγωγούς αδρανών (σειρά ελέγχων σύμφωνα με τις απαιτήσεις των Ευρωπαϊκών Προτύπων). Επιπλέον θα επιτρέψει στα εργαστήρια δοκιμών να οργανωθούν καλύτερα και να διευρύνουν τα πεδία δοκιμών τους σύμφωνα με τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα.
Η ΑΛΦΑ ΤΕΣΤ δραστηριοποιείται στο χώρο της διασφάλισης και ελέγχου ποιότητας τεχνικών έργων υπό την εποπτεία του Υ.ΠΕ.ΧΩ.∆.Ε. (Αρ. άδειας ∆14/οικ53460). Η επιτυχημένη μέχρι σήμερα παρουσία της στην Ελληνική αγορά και οι συνεργασίες της σε πολλά ιδιωτικά και δημόσια έργα, καθιστούν την ΑΛΦΑ ΤΕΣΤ μια από τις κορυφαίες εταιρείες στο χώρο της διασφάλισης και ελέγχου ποιότητας τεχνικών έργων. Η δραστηριότητα του εργαστηρίου καλύπτει ένα ευρύ φάσμα δοκιμών, οι οποίες αφορούν ιδιότητες: • Εδαφικών Υλικών • Αδρανών Υλικών • Σκυροδέματος • Ασφαλτομιγμάτων Η Πολιτική Ποιότητας της ΑΛΦΑ ΤΕΣΤ αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο για την επίτευξη των στόχων του εργαστηρίου, μέσω του Συστήματος ∆ιασφάλισης Ποιότητας σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ ISO/IEC 17025, κατά το οποίο διαπιστεύτηκε τον Ιούνιο του 2004 από το Ε.ΣΥ.∆. (Εθνικό Σύστημα ∆ιαπίστευσης).
τεύχος 3ο /2010
41
ΛΑΤΟΜΕΙΑ Α∆ΡΑΝΗ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
Χρησιμοποιήθηκε επίσης τσιμέντο CEM II 42,5, τροποποιητής ιξώδους (VMA) και υπερευστοποιητής. Πραγματοποιήθηκαν 2 σειρές από ∆οκιμαστικά Αναμίγματα. Η πρώτη σειρά χρησιμοποίησε παιπάλη από τον Παραγωγό 2 και η δεύτερη από τον Παραγωγό 4 (παιπάλη σκωρίας). Σε κάθε δοκιμαστικό ανάμειγμα στο φρέσκο σκυρόδεμα, πραγματοποιήθηκαν δοκιμές Slump/Flow, L-Box, V-Funnel (Σχ. 10-12) και σε σκλυρημένη μορφή, έλεγχοι αντοχών σε 1, 7 και 28 ημέρες.
Σχήμα 10. Slump/Flow
Τα πιο επιτυχημένα δοκιμαστικά αναμείγματα (ανά τύπο παιπάλη), καθώς και τα αποτελέσματα των δοκιμών, φαίνονται στον Πίνακα 4. Μετά την περάτωση των Εργαστηριακών ∆οκιμών χρησιμοποιήθηκε παιπάλη σκωρίας και πραγματοποιήθηκε παραγωγή 6m³ για δοκιμαστική διάστρωση σκυροδέματος (Σχ. 13, 14). Αν και η ενδεδειγμένη λύση είναι η φόρτωση του filler να πραγματοποιείται όπως αυτή του τσιμέντου (σύστημα σιλό-κοχλία), η φόρτωσή του έγινε από την τροφοδοσία των βασικών αδρανών. Η εκφόρτωση του σκυροδέματος έγινε κατευθείαν από την βαρέλα, σε χρόνο μικρότερο από δύο λεπτά.
Σχήμα 11. L-Box
Πίνακας 4. ∆οκιμαστικά Αναμείγματα.
Σχήματα 13, 14. ∆οκιμαστική διάστρωση σκυροδέματος
42
τεύχος 3ο /2010
Σχήμα 12. V-Funnel
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Moosberg–Bustnes, H. “Steel-slag as filler material in concrete”, (2004). [4]
Η απορριφθείσα παιπάλη του ασφαλτικού συγκροτήματος, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως filler για αυτοσυμπυκνούμενο σκυρόδεμα, αφού έχει διπλό όφελος, δεδομένου ότι: οι πηγές εξεύρεσης filler είναι δύσκολες και το αυτοσυμπυκνούμενο σκυρόδεμα αποκτά οικολογική διάσταση.
Moosberg–Bustnes, H., Lagerblad, B. and Forssberg, E. “The function of fillers in concrete”, (2002). [5] Ward, R. G. and J. J. McDougal. Bituminous Concrete Plant Dust Collection system – Effects of Using Recovered Dust in Paving Mix. West Virginia Department of Highways, research report No FHWA/WV-79-003, Charleston, West Virginia, (1979). [6]
ΑΝΑΦΟΡΕΣ Bιβλία Άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά Λυκούδης. Σ. «Η απορριφθείσα παιπάλη του ασφαλτικού Σκυροδέματος ως πληρωτική κονία για SCC», Ημερίδα ΤΕΕ-Αυτοσυμπυκνούμενο Σκυρόδεμα, (Μάϊος 2008). [1] Anderson, David A. and Joseph P. Tarris. “Characterization and Specification of Baghouse Fines”. Proceedings of the Association of Asphalt Paving Technologists, Volume 52, (1983), pp 88-120. [2] Kandahl, Prithvi, S. “Evaluation of Baghouse fines in Bituminous Paving Mixtures”. Proceedings of the Association of Asphalt Paving Technologists, Volume 50, (1981), pp 150-210. [3]
Νικολαΐδης, Αθ. Φ. «Οδοποιία Οδοστρώματα-Υλικά Έλεγχος Ποιότητας, (1996). 7] HANDBOOK 2000, “Hot-Mix Asphalt Paving”. [8] NAPA, “Evaluation of Baghouse Fines for Hot Mix Asphalt”, (1999). [9] Roderick Jones, M. “Concret 2000: Economic and Durable Construction Through Excellence, Volume Two”, (2000). [10] Πρότυπα (standards) ΕΝ 12620, Aggregates for concrete, (2002). [11]
τεύχος 3ο /2010
43
ΔΟΚΙΜΗ ΟΕ
ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ - ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΔΡΑΝΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΝΤΟΧΗΣ ΣΚΥΡΟΔΕΜΑΤΟΣ - ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΙΔΗΡΟΥ ΟΠΛΙΣΜΟΥ ΠΡΟΣΕΙΣΜΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΤΙΡΙΩΝ Η ∆ΟΚΙΜΗ ΣΠ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΟΕ είναι εργαστήριο που δραστηριοποιείται στον έλεγχο σκυροδέματος και γεωτεχνικών ερευνών, από το 1991. Είναι, εποπτευόμενο από το ΚΕ∆Ε/ΥΠΕΧΩ∆Ε, και από τα πρώτα εργαστήρια που διαπιστεύθηκαν στη Ελλάδα από τον Εθνικό Οργανισμό ∆ιαπίστευσης (ΕΣΥ∆) σύμφωνα με το πρότυπο ΕΝ 45001, που αφορά στα εργαστήρια δοκιμών, στις 05/07/2001, και στη συνέχεια σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ ISO/IEC 17025. Οι δοκιμές για τις οποίες είναι διαπιστευμένη είναι: • Μέθοδος δοκιμής Κάθισης ΣΚ-309 • Κοκκομετρική διαβάθμιση αδρανών υλικών σκυροδέματος ΕΝ 933-1. • Μέθοδος παρασκευής και συντήρησης δοκιμίων σκυροδέματος ΣΚ- 303 • Μέθοδος προσδιορισμού αντοχής σε θλίψη δοκιμίων σκυροδέματος ΣΚ- 304. Ο κύριος όγκος εργασιών της ∆ΟΚΙΜΗ ΟΕ αφορά στην πιστοποίηση της κατηγορίας του παραδιδόμενου σκυροδέματος (C 16/20, C 20/25, C 25/30 κλπ), σύμφωνα με το Κ.Τ.Σ, με επιτόπου δειγματοληψία νωπού σκυροδέματος κατά την διάρκεια της σκυροδέτησης, σε μικρά και μεγάλα έργα κυρίως της Εύβοιας, Βοιωτίας, Αττικής αλλά και της ευρύτερης περιοχής . Επίσης δραστηριοποιείται στον έλεγχο υφιστάμενων κατασκευών, με λήψη πυρήνων σκυροδέματος ή και με μη καταστροφικές μεθόδους. Οι δοκιμές που εφαρμόζουμε είναι οι εξής: έλεγχος με την μέθοδο των Υπερήχων BS 1881 part 203 Κρουσίμετρο ASTM-C805, εξόλκευση ήλων Μέθοδος Τάσσιου, έλεγχος ενανθράκωσης σκυροδέματος καθώς ανίχνευση του σιδηρού οπλισμού και μέτρηση της διαμέτρου αυτού με το πρωτοποριακό μηχάνημα FERROSCAN. Οι έλεγχοι αυτοί γίνονται σύμφωνα με τις προδιαγραφές που καθορίζονται από τον ΚΑΝ.ΕΠΕ ( Κανονισμό Επισκευών) Κυριότερα έργα της είναι: • Έλεγχος με μη καταστροφικές μεθόδους των δικαστικών κτιρίων της ΣΧΟΛΗΣ ΕΥΕΛΠΙ∆ΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ. • Έλεγχος με μη καταστροφικές μεθόδους των ΦΥΛΑΚΩΝ ΑΝΗΛΙΚΩΝ ΑΥΛΩΝΑΣ. • Έλεγχος με μη καταστροφικές μεθόδους του 1ου ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ • Έλεγχος με μη καταστροφικές μεθόδους του ΞΕΝΙΑ ΙΙ στην Μυτιλήνη. • Έλεγχος με μη καταστροφικές μεθόδους του 1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΧΑΛΚΙ∆ΑΣ • Έλεγχος με μη καταστροφικές μεθόδους του ξενοδοχείου CLUB MED στην Κω. • Έλεγχος του ∆ικαστικού Μεγάρου Πατρών • Γεωτεχνική μελέτη και ερευνητικές εργασίες εργοστασίου ΜΙΝΕΡΒΑ Α.Ε.Ε. • Γεωτεχνική έρευνα και μελέτη θεμελίωσης εργοστασίου ΕΛΜΑΤ Α.Ε. • Γεωτεχνική έρευνα και μελέτη θεμελίωσης εργοστασίου GEYER HELLAS AE • Γεωτεχνική έρευνα και μελέτη κατασκευής θεμελίωσης ΚΤΙΡΙΟΥ ∆ΗΜΟΤΙΚΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΧΟΝ∆ΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΧΑΛΚΙ∆ΑΣ Είμαστε στην διάθεσή σας για οποιεσδήποτε δοκιμές / ελέγχους βρίσκονται στην γκάμα των δραστηριοτήτων μας.
44
τεύχος 3ο /2010
ΚΟΚΚΟΜΕΤΡΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ - ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΔΡΑΝΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΝΤΟΧΗΣ ΣΚΥΡΟΔΕΜΑΤΟΣ - ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΙΔΗΡΟΥ ΟΠΛΙΣΜΟΥ ΠΡΟΣΕΙΣΜΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΤΙΡΙΩΝ
ΣΙΩΚΟΥ 26, 341 00 ΧΑΛΚΙΔΑ Τ 22210 76516 F 22210 76506 Κ 6977 588023 email dokimi@otenet.gr http://www.dokimioe.gr
ΕΛΕΓΧΟΣ, ΕΝΙΣΧΥΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
Καθοδική προστασία με διακριτά ανόδια για τον έλεγχο της διαβρώσεως σιδηροπλισμού και τη βελτίωση της ανθεκτικότητας κατασκευών Ω.Σ. Γιώργος Καρύδης, Πολιτικός Μηχανικός – Αναστηλωτής, Τεχνικός ∆ιευθυντής Sika Hellas ABEE
Στο άρθρο που ακολουθεί παρουσιάζεται η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε για την επιλογή της τεχνολογίας καθοδικής προστασίας, για τη διαφύλαξη έναντι διαβρώσεως του εγκιβωτισμένου μεταλλικού χωρικού δικτυώματος, στην τοιχοποιία του τρούλου στο Καθολικό της Νέας Μονής Χίου. Μια τεχνική επέμβασης που χρησιμοποιείται ευρύτερα και για την πρόληψη - προστασία κατασκευών Ω.Σ. σε ολόκληρο τον κόσμο. σχ.1. Όψη Νέας Μονής Χίου
Το Ευρωπαϊκό Πρότυπο ΕΛΟΤ – ΕΝ 1504 «Προϊόντα και συστήματα για την προστασία και επισκευή δομημάτων από σκυρόδεμα – Ορισμοί, απαιτήσεις, έλεγχος ποιότητας και αξιολόγηση της συμμόρφωσης», αναφέρει ήδη στο Μέρος 9, Αρχή 10, ότι η Καθοδική Προστασία (ΚΠ), αποτελεί μια τεχνική για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας των κατασκευών Ω.Σ. Ουσιαστικά πρόκειται για ηλεκτροχημικά συστήματα που «αναιρούν» τη διαφορά δυναμικού μεταξύ ανοδικής και καθοδικής περιοχής του χάλυβα, ώστε να εμποδίζεται η μεταφορά ηλεκτρονίων από την άνοδο προς την κάθοδο και να αναστέλλεται η διαδικασία διαβρώσεως του σιδηροπλισμού. Το ρεύμα αυτό παρέχεται από μια εξωτερική πηγή (σύστημα ηλεκτρικής πηγής συνεχούς ηλεκτρικού ρεύματος) ή από τη δημιουργία γαλβανικού ρεύματος διαμέσου σύνδεσης του χαλύβδινου οπλισμού με ένα λιγότερο ευγενές μέταλλο «θυσιαζόμενης ανόδου» (π.χ. ψευδάργυρος – σύστημα γαλβανικής ανόδου).
1. ΙΣΤΟΡΙΚΟ - ΤΥΠΟΛΟΓΙΑ 1.1 Ιστορική Τεκμηρίωση – Χρονολόγηση Οικοδομικών Φάσεων Η Ιερά Νέα Μονή της Χίου (σχ.1) αποτελεί ταυτοχρόνως ένα από τα σημαντικότερα μνημεία στην Ελλάδα και Μνημείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Η ονομασία Νέα Μονή προέρχεται από το γεγονός ότι η παλαιά, μικρή και άσημη Μονή όπου ασκήτευαν οι τρεις μοναχοί Νικήτας, Ιωάννης και Ιωσήφ (μετά την ανακάλυψη της εικόνας της Παναγίας της Νεαμονίτισσας από τους ίδιους) αντικαταστάθηκε από τη νέα, περίλαμπρη και περίτεχνη Μονή. Η Ιερά Νέα Μονή είναι αφιερωμένη στην Παναγία την Νεαμονίτισσα. Το Καθολικό άρχισε να χτίζεται στο τέλος του 1042 ή στις αρχές του 1043. Η οικοδόμηση του Καθολικού κράτησε δώδεκα χρόνια επί βασιλείας του Κωνσταντίνου του Μονομάχου, ο οποίος φάνηκε ιδιαίτερα γενναιόδωρος στις παροχές του για την οικοδόμηση της Μονής. Μετά το θάνατο του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου το 1054, την κατασκευή ανέλαβε να συνεχίσει και να περατώσει η αυτοκράτειρα Θεοδώρα. Η Νέα Μονή εξελίχθηκε σε λατρευτικό και ιστορικό κέντρο του νησιού, αποσπώντας την εύνοια των διαδόχων του Κωνσταντίνου του Μονομάχου και είχε άμεση εξάρτηση από τους αυτοκράτορες. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, η εξάρτησή της πέρασε στον Πατριάρχη. Με την ανίερη σφαγή του 1822, η Νέα Μονή υπέστη πολύ μεγά-
46
τεύχος 2ο /2010
σχ.2 Όψη χωρικού μεταλλικού δικτυώματος
σχ.3 Κάτοψη χωρικού μεταλλικού δικτυώματος
λη καταστροφή. Λόγω της γεωγραφικής της θέσης, στο εσωτερικό της είχε καταφύγει πλήθος χριστιανών. Οι Τούρκοι προσπάθησαν να την καταλάβουν, αλλά προσέκρουσαν στη σθεναρή αντίσταση των υπερασπιστών της. ∆υστυχώς, η άμυνα της Μονής άντεξε μόνο 5 ημέρες. Η κατάληψή της συνοδεύτηκε από λεηλασίες, αρπαγές και πυρπόλησή της. ∆εύτερη μεγάλη καταστροφή υπέστη η Μονή, πριν προλάβει να συνέλθει από την προηγούμενη, το 1828, όταν ο Φαβιέρος εξεστράτευσε στη Χίο. Η συνεχής καταστροφική μανία των Τούρκων συμπλήρωσε τις προηγούμενες βιαιότητες τους. Όσοι μοναχοί διασώθηκαν μαζί με τον Ηγούμενο το 1830 φρόντισαν για την ανακαίνιση του Καθολικού. Επίσης, στο τέλος του 19ου αιώνα αναφέρεται και νέα πυρκαγιά του Καθολικού. Όμως η μεγαλύτερη καταστροφή για τη Νέα Μονή έρχεται με τον ολέθριο σεισμό του 1881. Ο σεισμός αυτός ισοπέδωσε το νησί και προκάλεσε τις σημαντικότερες καταστροφές στο Καθολικό. Οι παλιές και νεότερες πυρκαγιές καθώς και η φθορά από τα όμβρια ύδατα συνετέλεσαν στη μείωση της αντοχής των θόλων του Καθολικού και έτσι δεν άντεξαν στην ισχυρή σεισμική καταπόνηση. Ο αριστουργηματικός κεντρικός τρούλος, η ανατολική κόγχη του κυρίως Ναού και με τα τόξα κατέπεσαν. Επίσης δημιουργήθηκαν πολλά ρήγματα σε όλο το μήκος του Ναού. Προσπάθειες επιδιόρθωσης όλων αυτών των ζημιών έγιναν στις αρχές του 20ου αιώνα. Εκείνη την περίοδο, στην προσπάθεια αύξησης της αντισεισμικότητας της κατασκευής προστέθηκε στον τρούλο χαλύβδινος οπλισμός (σχ.2 και σχ.3). Με τον καιρό όμως και με
τη μεταφορά χλωριόντων από τον άνεμο άρχισε η διάβρωση του οπλισμού με αποτέλεσμα να προκληθούν λόγω της διόγκωσης των οξειδίων του σιδήρου και νέες ζημιές. Στο φαινόμενο αυτό αναφέρεται η παρούσα εργασία καθώς και στις προτάσεις προστασίας του χάλυβα από την περαιτέρω διάβρωση.
2. ΠΑΘΟΛΟΓΙΑ 2.1 Αποτίμηση και ∆ιάγνωση των Βλαβών Κατά τη διάρκεια της αποτύπωσης και εν συνεχεία τεκμηρίωσης της υφιστάμενης καταστάσεως της Νέας Μονής Χίου, διαπιστώθηκε ότι κατά την αποκατάσταση του τρούλου από το σεισμό του 1881 επιλέχθηκε από τους μηχανικούς να ενσωματωθεί στην τοιχοποιία ένα ραβδωτό μεταλλικό χωροδικτύωμα το οποίο και αποτέλεσε τον οπλισμό της κατασκευής έναντι μελλοντικών σεισμικών δράσεων. Κατά τη διάρκεια της επί του έργου καταγραφής παρατηρήθηκαν έντονα σημάδια φθοράς, τόσο με ρηγματώσεις των λιθοσωμάτων, όσο και με κηλίδες οξείδωσης και απομείωση της ενεργής διατομής του οπλισμού. Ως εκ τούτου, πραγματοποιήθηκαν πρόσθετες διερευνητικές εργασίες, τόσο στο έργο, όσο και στο εργαστήριο, ώστε να προσδιοριστούν με ακρίβεια τα πιθανά αίτια και ο μηχανισμός που οδήγησαν στις αστοχίες αυτές προτού προταθούν αναστηλωτικές επεμβάσεις.
εικ.1 ∆ιαμήκης οριζόντια ρηγμάτωση
εικ.2 Λεπτομέρεια της εικ. 1
τεύχος 2ο /2010
47
ΕΛΕΓΧΟΣ, ΕΝΙΣΧΥΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
εικ.3 Μικρό ποσοστό ανομοιογένειας στη δόμηση.
εικ.4 ∆ιαμήκης κατακόρυφη ρηγμάτωση των οπτόπλινθων στους πεσσούς, λόγω δημιουργίας προϊόντων διάβρωσης των σιδηρών μεταλλικών στοιχείων.
2.2 ∆ιερεύνηση - Μακροσκοπικός Έλεγχος Η τοιχοποιία του τρούλου κατασκευάστηκε με οπτόπλινθους κι ένα μικρό μέρος από τοπικούς λίθους (Θυμιανούσικη) (εικ.3) και κονιάματα. Η πρώτη γενική εικόνα την οποία λαμβάνει ο εκτιμητής σχετικά με την κατασκευή του τρούλου είναι αποδεκτή, παρουσιάζοντας ικανοποιητική ομοιογένεια και συνοχή μεταξύ των υλικών, ως αποτέλεσμα της υψηλής ποιότητας δόμησης. Οι όποιες βλάβες (ρηγματώσεις) υπάρχουν, εντοπίζονται περιμετρικά στο φέροντα οργανισμό, ακολουθώντας γραμμικά τα μεταλλικά στοιχεία περίδεσης του τυμπάνου τόσο για τα οριζόντια (εικ.1, εικ.2) όσο και τα κατακόρυφα (εικ.4) δομικά στοιχεία (πεσσούς) της τοιχοποιίας. Το ανάπτυγμα/χαρτογράφηση των ρηγματώσεων υποδεικνύει ότι οι βλάβες προέρχονται από προϊόντα οξειδώσεως των μεταλλικών στοιχείων, ανατρέποντας παράλληλα οποιαδήποτε εκδοχή για δυσμενή αποτελέσματα λόγω σεισμικής έντασης. Ειδικότερα για το φαινόμενο της οξείδωσης των εγκυβωτισμένων μεταλλικών στοιχείων, ο ρυθμός εξέλιξης είναι ιδιαίτερα αργός και εντοπίζεται στη διεπιφάνεια χάλυβα / κονιάματος / οπτόπλινθου, επιβεβαιώνοντας τη διαφορετικότητά του σε σχέση με τις προκληθείσες συνέπειες των τυχηματικών δράσεων (π.χ. σεισμός, καθίζηση). Η φυσική εξήγηση της προκαλούμενης ρηγμάτωσης εντοπίζεται στο ότι τα παραγόμενα οξείδια του σιδήρου παρουσιάζουν μικρότερη πυκνότητα και συνεπώς μεγαλύτερο όγκο, με άμεση συνέπεια τη δημιουργία εφελκυστικών τάσεων στα υλικά που τα περιβάλλουν (κονιάματα/ οπτόπλινθους) και την τελική διάρρηξη αυτών.
2.3 ∆ιερεύνηση – Επί του Έργου & Εργαστηριακή Τεκμηρίωση Σημαντικό μέρος της μελέτης αποτελεί η τεκμηριωμένη εξακρίβωση των αιτίων που οδήγησαν στην εξέλιξη του μηχανισμού διάβρωσης των μεταλλικών στοιχείων. Στο πλαίσιο αυτό, μια πρώτη διερευνητική εργασία ιδιαίτερης σπουδαιότητας επί του έργου αποτελεί η μέτρηση του δυναμικού τους, καθώς προσδιορίζει την κατάσταση της διάβρωσης των μεταλλικών στοιχείων. Το δυναμικό διάβρωσης, καθώς είναι το αποτέλεσμα της διαδικασίας διαβρώσεως, προσδιορίζεται από το άθροισμα των συνολικών ηλεκτροχημικών δρά-
48
τεύχος 2ο /2010
σεων αναγωγής και οξείδωσης. Η αρχή λειτουργίας του βασίζεται στη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου κλειστού κυκλώματος μεταξύ ενός ηλεκτροδίου αναφοράς (π.χ. κεκορεσμένου καλομέλανα, χαλκού/θειικού χαλκού) και του μεταλλικού οπλισμού, ενώ οι τιμές των μετρήσεων εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες (δηλ. περιβάλλον έκθεσης, είδος μετάλλου, επαγόμενα ρεύματα, πάχος επικάλυψης). Συγκεκριμένα, οι μετρήσεις του δυναμικού για το Καθολικό της Νέας Μονής Χίου πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με το αμερικάνικο πρότυπο ASTM C876-87: “Standard test method for Half Cell Potentials of Reinforcing Steel in Concrete”, με ηλεκτρόδιο αναφοράς χαλκού/ θειικού χαλκού και οι τιμές υπέδειξαν ενεργή κατάσταση. Καθοριστικό παράγοντα για την ύπαρξη μακρο-στοιχείων στο δόμημα καθώς και του ρυθμού εξέλιξης της διαβρώσεως αποτελεί η μέτρηση της περιεχόμενης υγρασίας στους πόρους των πλίνθων, λίθων και κονιαμάτων. Ο προσδιορισμός αυτός επιτυγχάνεται με μετρήσεις της ηλεκτρικής αντίστασής τους με τη μέθοδο Wenner (τεσσάρων σημείων) ή θερμογράφο (λειτουργία υπέρυθρων ακτινών). Στην Νέα Μονή χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος Wenner, όπου οι μετρήσεις κατέδειξαν τις διαφορετικές τιμές μεταξύ των δομικών στοιχείων, τεκμηριώνοντας με τον τρόπο αυτό την ύπαρξη μακροστοιχείων. Η μεθοδολογία αυτή επιβεβαιώθηκε καθώς οι τιμές επαληθεύθηκαν και με χρήση του εξοπλισμού της υπέρυθρης θερμογραφίας, μιας τεχνικής της οποίας τα αποτελέσματά επηρεάζονται από τις κλιματολογικές συνθήκες (δηλ. υψηλή θερμοκρασία, χαμηλή υγρασία) που επικρατούν. Τα μορφολογικά χαρακτηριστικά των υλικών προσδιορίζονται είτε εργαστηριακά με μικροσκόπιο (στερεο-μικροσκόπιο) ή επί του έργου με μικροσκόπιο οπτικών ινών. Στην παρούσα μελέτη διαπιστώθηκαν τόσο χαρακτηριστικά για τα μεταλλικά στοιχεία (δηλ. ανομοιόμορφη διάβρωση πάχους περίπου 4 mm), όσο και για τα υλικά της τοιχοποιίας εκτιμώντας ιδιότητες (δηλ. πορώδες, μορφή αδρανών, συνοχή, αδρότητα, κατανομή μίγματος, αποχρώσεις) χρήσιμες για την άντληση στοιχείων για την ιστορία του μνημείου. Επιπροσθέτως, πραγματοποιήθηκαν εργαστηριακές μετρήσεις από την περισυλλογή κονιαμάτων για τον προσδιορισμό της σύστασής τους, αλλά και το περιεχόμενο σε χλωριόντα. Η συγκέντρωση χλωριόντων στη μάζα του κονιάματος υπολογίστηκε με το πρότυπο BRE 13/77, επιβεβαιώνοντας την ύπαρξή τους ως το αίτιο προσβολής του
σιδηροπλισμού. Επιπλέον, από την κοκκομετρική ανάλυση προσδιορίστηκαν τα κύρια γνωρίσματα της σύστασης των κονιαμάτων, όπως η διαβάθμιση των αδρανών, η περιεκτικότητα του συνδετικού υλικού, η συνεκτικότητα και τέλος ακόμη και οι φάσεις υλοποίησης του έργου.
2.4 Μηχανισμός ∆ιάβρωσης Η απόδοση του όρου της διαβρώσεως για τεχνητά και φυσικά υλικά κατά τη διάρκεια του ∆ιεθνούς Συμβουλίου για τη ∆ιάβρωση (International Corrosion Council), της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδία ∆ιάβρωσης (European Federation of Corrosion), ήταν η εξής: ∆ιάβρωση είναι κάθε αυθόρμητη, ακόμη και εκβιασμένη, χημικής, ηλεκτροχημικής, φυσικής, μηχανικής, βιολογικής φύσης διεργασία αλλοίωσης της επιφάνειας (εξωτερικής και εσωτερικής (πόροι)) των υλικών, που οδηγεί σε απώλεια υλικού. Ειδικότερα για το μηχανισμό της διάβρωσης των μετάλλων είναι χρήσιμο να αναφέρουμε ότι κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας των μεταλλευμάτων (δηλ. εδαφικών υλικών τα οποία βρίσκονται κυρίως υπό τη μορφή οξειδίων, υδροξειδίων και άλλων ενώσεών τους - οξειδωμένα μέταλλα), πραγματοποιείται αναγωγή αυτών με προσφορά ενέργειας.
δεση των πόλων (μεταλλικό στοιχείο) επιτρέπει την ροή e-, ενώ το νερό στους πόρους δρα ως ηλεκτρολύτης. Επιπλέον, ένας πρόσθετος διαχωρισμός αναφέρεται στα είδη της διάβρωσης βάσει της μορφής και των αποτελεσμάτων της, διακρίνοντάς τη σε «ομοιόμορφη» ή «γενική διάβρωση» και «διάβρωση με βελονισμούς», παράγοντας αντιστοίχως προϊόν είτε ομοιόμορφο/ισόπαχο, ή τοπικά εξελισσόμενο. Παρά τις όποιες ουσιώδεις διαφορές των δύο ειδών διαβρώσεως (ομοιόμορφης και με βελονισμό), το κεντρικό σημείο αναφοράς όπως τεκμηριώθηκε από τις θεωρίες και τις πειραματικές διατάξεις του Wagner, αποτελεί το ότι ο μηχανισμός λειτουργίας είναι κοινός. Η αυτόβουλη (άνευ εξωτερικής επίδρασης) ύπαρξη γαλβανικού στοιχείου με πόλους, το μέταλλο / κράμα, το διαβρωτικό μέσο (αέρας, έδαφος, νερό, κ.α.), ο ηλεκτρολύτης και τα προϊόντα διάβρωσης αποτελούν τη βασική θεώρηση του μηχανισμού. Ειδικότερα η ανοδική δράση πραγματοποιείται στο μέταλλο/κράμα (αρνητικός πόλος) με τη διάλυσή (οξείδωση) του, συνοδευόμενη από απόδοση ηλεκτρονίων ως εξής: Fe → Fe2+ +2e- (κατιόντα) Αντιθέτως, κατά την καθοδική δράση, είναι απαραίτητη η ύπαρξη οξειδωτικού μέσου (στη συγκεκριμένη αντίδραση οξυγόνο- θετικός πόλος) που συνοδεύεται από το σχηματισμό των υδροξυλίων (αναγωγή) ως εξής: ½ Ο2 + Η2Ο + 2e- → 2OH- (ανιόντα)
ΜxΟy(s) + yCO(g) + ∆Q → xΜ(1) + yCO2(g) Επομένως, από τη φύσης τους τα μεταλλικά στοιχεία όταν βρίσκονται σε υγρό περιβάλλον παρουσία οξυγόνου έχουν μια τάση προς διάβρωση, δηλαδή προδιάθεση στο να επιστρέψουν στην αρχική τους κατάσταση, αυτή των μεταλλευμάτων. Σε μνημειακές κατασκευές που εγκιβωτίζονται μέταλλα ή κράματα (χάλυβας, χαλκός, ορείχαλκος, κ.α.) με διαφορετικές στατικές λειτουργίες (σύνδεσμος, σκελετός, κ.α.) και τα οποία έχουν τοποθετηθεί τόσο από την αρχή της κατασκευής, όσο και σε επεμβάσεις αποκατάστασης ή αναστήλωσης, η φύση του αιτίου που οδήγησε στη διάβρωση είναι κυρίως λόγω ηλεκτροχημικών διεργασιών. Το φαινόμενο της ηλεκτρόλυσης περιγράφει αναλυτικότερα την ηλεκτροχημική διεργασία, καθώς η ηλεκτρική σύν-
Τα ιόντα του σιδήρου και τα υδροξυλιόντα από την ανοδική και καθοδική δράση αντίστοιχα μετακινούνται μέσα στον ηλεκτρολύτη (πορώδες κονιάματος, προϊόντα αντίδρασης) και αντιδρώντας σχηματίζουν στερεό προϊόν κατά την αντίδραση: Fe2+ + 2OH- → Fe(OH)2 Εν συνεχεία, το σχηματιζόμενο υδροξείδιο του δισθενούς σιδήρου είναι ασταθές και παρουσία οξυγόνου μετατρέπεται σε υδροξείδιο του τρισθενούς σιδήρου (Fe(OH)3 ή ανάλογα με τον ηλεκτρολύτη σε άλλα είδη προϊόντων όπως οξείδια του δισθενούς Fe2O3 η τρισθενούς σιδήρου Fe3O4, τα οποία καταλαμβάνουν μεγαλύτερο όγκο και ασκώντας εφελκυστικές τάσεις στο σκυρόδεμα δημιουργούν τις ρηγματώσεις (σχ.4 και σχ.5).
(α
(β)
(γ)
(δ)
σχ.4 Ηλεκτροχημικός μηχανισμός διαβρώσεως μεταλλικού στοιχείου
σχ.5 Εξελικτικά στάδια φαινόμενου διάβρωσης (α) προστατευμένος, (β) έναρξη διάβρωσης, (γ) έναρξη ρηγμάτωσης, (δ) απφλοίωση.
τεύχος 2ο /2010
49
ΕΛΕΓΧΟΣ, ΕΝΙΣΧΥΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
2.5 Σχηματισμός Μικροστοιχείου και Μακροστοιχείου Γαλβανικής ∆ράσης Ανάμεσα στο μέταλλο/κράμα και το διαβρωτικό περιβάλλον δημιουργείται το «δυναμικό διάβρωσης», το οποίο ενισχυμένο από τα «τοπικά γαλβανικά στοιχεία» που οφείλονται σε διάφορες περιπτώσεις αταξιών δομής, αποδίδεται σε ολικό δυναμικό διάβρωσης. Τα τοπικά γαλβανικά στοιχεία προκύπτουν λόγω αταξίας στη δομή κατά την παραγωγική διαδικασία (δηλ. γεωμετρική, ενδόκκοκη χημική σύσταση) και εμφάνισης διαφορών δυναμικού στην επιφάνεια (δηλ. με προσκόλληση ανοδικότερου ή καθοδικότερου μετάλλου, μεταξύ δύο οξειδωμένων σημείων). Τα μακροστοιχεία σε αντίθεση με τα τοπικά γαλβανικά στοιχεία εμφανίζονται σε μεγάλες περιοχές του μεταλλικού οπλισμού και οφείλονται στη συνολική δομή και λειτουργία της κατασκευής και όχι αποκλειστικά και μόνο στην ύπαρξη του μετάλλου. Επίσης, ένα μακροστοιχείο δημιουργείται και στην περίπτωση της επαφής δύο διαφορετικών μετάλλων (δηλ. επι-ψευδαργυρωμένος (γαλβανιζέ) χάλυβας/κοινός χάλυβας, ανοξείδωτος χάλυβας/κοινό χάλυβα) ακόμα και ενσωματωμένων στη μάζα του κονιάματος/σκυροδέματος. Το γαλβανικό μακροστοιχείο δημιουργείται λόγω της προδιάθεσης (ηλεκτροδιακό δυναμικό) των μετάλλων να οξειδωθούν σύμφωνα με τις τιμές της ηλεκτροχημική τους έντασης. Στην περίπτωση όμως του έγκλειστου μεταλλικού οπλισμού σε τοιχοποιίες, η δημιουργία μακροστοιχείων οφείλεται σε επιδράσεις του περιβάλλοντος. Η δημιουργία ενός μακροστοιχείου λόγω χλωριόντων εικονίζεται στα σχήματα 6α, 6β, 6γ και 6δ. Λόγω του θαλάσσιου περιβάλλοντος, τα χλωριόντα εισέρχονται στο σκυρόδεμα από μία διεύθυνση, όπως δείχνει το σχήμα 6α. Τα χλωριόντα φθάνουν μετά από ένα χρονικό διάστημα στους πρώτους οπλισμούς ενώ οι ευρισκόμενοι σε γειτονικά τμήματα του τρούλου δεν έχουν γύρω τους χλωριόντα. Μεταξύ των εσωτερικών και εξωτερικών με-
ταλλικών στοιχείων δημιουργείται μέσω των συνδετήρων μακροστοιχείο, όπως εικονίζεται στο σχήμα 6β. Οι οπλισμοί που έχουν ήδη γύρω τους χλωριόντα αποτελούν την άνοδο, ενώ οι οπλισμοί χωρίς χλωριόντα αποτελούν την κάθοδο του γαλβανικού στοιχείου, όπως φαίνεται στο σχήμα 6γ. Στο ίδιο σχήμα περιγράφονται και οι ηλεκτροχημικές δράσεις του γαλβανικού μακροστοιχείου. Μέσω των πόρων του σκυροδέματος αρχίζει η μεταφορά των ιόντων, όπως εμφανίζεται στο σχήμα 6δ. Η ταχύτητα διάβρωσης εξαρτάται από την ένταση του ρεύματος του γαλβανικού μακροστοιχείου. Η ένταση του ρεύματος εξαρτάται από το δυναμικό του μακροστοιχείου, την ηλεκτρική αντίσταση του κονιάματος και το λόγο της ανοδικής προς την καθοδική επιφάνεια. Επίσης, γαλβανικά μακροστοιχεία εμφανίζονται όταν υπάρχουν περιοχές (αεριζόμενες / μη αεριζόμενες, υγρές / στεγνές, χαμηλού pH (λόγω ενανθράκωσης) / υψηλού pH). Η λειτουργία γαλβανικών μακροστοιχείων οδηγεί αναπόφευκτα στη διάβρωση των μεταλλικών στοιχείων και σε επακόλουθες ρηγματώσεις των υλικών που τα περικλείουν (κονιάματων/πλίνθων/λίθων), επιφέροντας παράλληλα και δομητικές ανεπάρκειες λόγω της απομείωσης της ενεργής διατομής τους.
2.6 Προσβολή Μεταλλικών Στοιχείων από Χλωριόντα Η ύπαρξη χλωριόντων στη μάζα των κονιαμάτων/πλίθων/λίθων προκαλεί διττή δυσμένεια για τις κατασκευές, καθώς η δράση τους ως μηχανισμός μακροστοιχείων συμπληρώνεται και από την επικείμενη προσβολή της παθητικής στρώσης των οξειδίων σιδήρου. Η παθητικότητα του σιδήρου εξαρτάται από τη σταθερότητα του υμένα προστασίας που δημιουργείται κατά τη διαδικασία εγκιβωτισμού του από το φρέσκο κονίαμα/σκυρόδεμα. Η απενεργοποίηση
σχ.6 Σχηματισμός μακροστοιχείου σε κονιάματα/ σκυρόδεμα με χλωριόντα
(α) ∆ιείσδυση των χλωριόντων μέχρι τους πρώτους οπλισμούς
(β) ∆ημιουργία γαλβανικού μακροστοιχείου
(γ) Ηλεκτροχημικές αντιδράσεις του γαλβανικού μακροστοιχείου
(δ) Μεταφορά ιόντων
50
τεύχος 2ο /2010
δε του υμένα αυτού εμφανίζεται όταν το ποσοστό των χλωριόντων υπερβαίνει ένα κρίσιμο επίπεδο (0,026 % κ.β. κονιάματος) κι έτσι τα μη δεσμευμένα χλωριόντα τον προσβάλουν τοπικά. Η δέσμευση χλωριόντων πραγματοποιείται σε κονιάματα τσιμεντοειδούς ή ποζολανικής βάσης, ενώ δεν πραγματοποιείται σε ασβεστοκονιάματα. Επιπλέον, ιδιαίτερης σημασίας είναι και ο τρόπος προσβολής από χλωριόντα, διακρίνοντας τον σε ενδογενών περιπτώσεων, ο οποίος λαμβάνει χώρα εξ’ αρχής στο άμεσο περιβάλλον κατά την υλοποίηση της κατασκευής (δηλ. παραγωγή κονιαμάτων και σκυροδεμάτων με χρήση θαλασσινού νερού, αδρανών πλούσια σε άλατα), καθώς και εξωγενών περιπτώσεων, ο οποίος πραγματοποιείται μέσω διείσδυσης σε υγιές υλικό (δηλ. παγολυτικά άλατα, γειτνίαση σε θαλασσινό περιβάλλον). Οι μηχανισμοί διαβρώσεως με ιόντα χλωριδίων δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως και ήδη έχουν διατυπωθεί τρεις βασικές θεωρίες: η θεωρία της απορρόφησης, η θεωρία του υμένα οξειδίων, η θεωρία του μεταβατικού συμπλόκου. Όλες οδηγούν σε τοπική διάβρωση κατά βελονισμό: Η θεωρία του μεταβατικού συμπλόκου διαφαίνεται να έχει τη μεγαλύτερη ισχύ και περιγράφεται σχηματικά στην εικ.1 αναφέροντας ότι στις μικρές ανοδικές ζώνες τα ιόντα χλωρίου και τα ιόντα μετάλλου σχηματίζουν ένα ευδιάλυτο μόριο χλωριούχου σιδήρου (FeCl2), το οποίο διαχέεται μακριά από την άνοδο. Στη συνέχεια, πραγματοποιείται υδρόλυση αυτών των προϊόντων απελευθερώνοντας χλωριόντα και επιφέροντας άμεσα αποτελέσματα σε περαιτέρω μείωσης της τιμής του pH στην άνοδο. Ο ρυθμός διάβρωσης παραμένει αυξητικός, καθώς η οξείδωση του μετάλλου μεγιστοποιείται σε όξινο περιβάλλον και επιπλέον ενδυναμώνεται από τη συνεχή τροφοδοσία των προϊόντων της χημικής αντίδρασης (δηλ. νέων χλωριόντων). Καθοριστικός ρυθμιστικός παράγοντας είναι ο λόγος ιόντων χλωρίου : ιόντων υδροξυλίων. Είναι διαπιστωμένο ότι υψηλές συγκεντρώσεις ιόντων υδροξυλίων συνεισφέρουν στην αποκατάσταση της παθητικής στρώσης των οξειδίων και αντίστροφα υψηλές συγκεντρώσεις ιόντων χλωριδίων επιταχύνουν το ρυθμό της διάβρωσης.
2.7 Μορφή ∆ιάβρωσης – Περιβάλλον Έκθεσης Η αυθόρμητη διάβρωση στα μέταλλα με μικρή προδιάθεση ή μικρής έντασης γεωμετρικά ή ενδόκοκκα ενεργά κέντρα σε συνθήκες όπου το περιβάλλον παραμένει ήπιο (δηλ. αέρας, χωρίς βροχή, με χωρίς ή λίγη υγρασία και σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες) παρουσιάζουν ηλεκτροχημική ομοιόμορφη διάβρωση. Επιπροσθέτως και αναφορικά με το συγκεκριμένο διαβρωτικό περιβάλλον της νέας Μονής Χίου, βρίσκεται σε ισχύ μια γενικότερη παραδοχή που υποστηρίζει ότι στα μέταλλα που είναι εγκιβωτισμένα σε τσιμέντο ή κονίαμα, η ανάπτυξη της διάβρωσης εμπίπτει στο χαρακτηρισμό της γενικής ή ομοιόμορφης διάβρωσης. Το αξιοσημείωτο όμως στην εξέλιξη της προαναφερόμενης διεργασίας είναι ότι είτε όταν τροποποιηθεί το διαβρωτικό περιβάλλον (δηλ. η υγρασία είναι έντονη, υπάρχει παρουσία χλωριόντων), είτε όταν παρουσιαστούν ανομοιογένειες στη δομή του μετάλλου (δηλ. η επιφάνεια εμφανίζει ενεργειακά αναβαθμισμένα σημεία, γεωμετρικά ενεργά κέντρα, αταξίες δομής ή σύστασης λόγω δυσκολίας του προϊόντος διάβρωσης να παρακολουθήσει το μακροσκοπικό σχηματισμό, μηχανικές κακώσεις, θερμικές ανισότητες μεταξύ μετάλλου και προϊόντος διάβρωσης), η διάβρωση εξελίσσεται ή ακόμη και από την εκκίνησή της παρουσιάζει χαρακτηριστικά διάβρωσης με βελονισμό. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα από τις επί του έργου και εργαστη-
ριακές μετρήσεις συμπεραίνουμε ότι για τα μεταλλικά στοιχεία του τρούλου της Νέα Μονή Χίου η χαμηλού ρυθμού εξέλιξη της ηλεκτροχημικής αντιδράσεως οξείδωσης επιταχύνεται σημαντικά λόγω της συγκέντρωσης χλωριόντων (δηλ. δράση γαλβανικού μακροστοιχείου, προσβολή παθητικής στρώσης οξειδίων του σιδήρου, αύξηση αγωγιμότητας), που συσσωρεύονται με τον χρόνο στα κονιάματα αλλά και στους λίθους. Ως αποτέλεσμα, ο ρυθμός της διάβρωσης, ο οποίος αρχικά εξαρτάται από το πορώδες και την αγωγιμότητα του κονιάματος/πλίνθων/λίθων που βρίσκονται σε επαφή με τα μεταλλικά δομικά στοιχεία, διαφοροποιείται όσο το φαινόμενο εξελίσσεται και το πάχος των οξειδίων αυξάνεται στην επιφάνεια του μετάλλου. Αυτό συμβαίνει, διότι τα οξείδια του σιδήρου (σκουριά) με συγκεκριμένη περιεκτικότητα υγρασίας παρουσιάζουν μικρότερη αντίσταση (μεγαλύτερη αγωγιμότητα) από εκείνη του περιβάλλοντος (πλίνθων/λίθων), καθώς επίσης και λόγω του ότι με το πέρασμα του χρόνου ο ρυθμός επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο με την ύπαρξη των προκληθέντων ρηγματώσεων, από την διόγκωση που προκαλείται από την μετατροπή σιδήρου σε οξείδια, που αποτελούν σημεία εισόδου διαβρωτικών ουσίων (νερό, χλωριόντα).
3. ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ – ΚΑΘΟ∆ΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ 3.1 Συμβατική Επέμβαση – Ανακατασκευή Η επιτυχής επισκευή και προστασία των κατασκευών που έχουν υποστεί βλάβες ή φθορά απαιτεί επαγγελματική εκτίμηση, μελέτη, εκτέλεση και επίβλεψη μιας τεχνικής λύσης που συνάδει με τον αντικειμενικό στόχο της ομάδας εργασίας. Η επιλογή διαδικασιών καθώς και προϊόντων – συστημάτων σύμφωνα με την επιλεγμένη στρατηγική, αποτελούν τον κορμό της επιστημονικής προσέγγισης, προσδίδοντας περαιτέρω μακροημέρευση στην κατασκευή μας. Στο γενικό αυτό πλαίσιο των επεμβατικών ενεργειών προτάθηκαν διάφορες τεχνικές λύσεις κάποιες από τις οποίες είχαν ιδιαίτερα δυσμενείς συνέπειες για το μνημείο, όπως η ολική αποσυναρμογή και επανασυναρμογή της τοιχοποιίας του τρούλου, ώστε να απελευθερωθεί πλήρως ο μεταλλικός σκελετός και εν συνεχεία να προβούν σε μέτρα προστασίας στα υφιστάμενα μεταλλικά μέλη, είτε σε ολική αντικατάστασή του με έναν νέο μεταλλικό φορέα υψηλότερης ανθεκτικότητας (π.χ. τιτάνιο).
3.2 Τεχνική Αφαίρεσης Χλωριόντων Στο πλαίσιο των επεμβάσεων ανθεκτικότητας τα τελευταία χρόνια αναπτύχθηκαν και εξελίχθηκαν τεχνικές λύσεις υψηλού τεχνολογικού επιπέδου, που προσδίδουν υψηλό βαθμό προστασίας στην κατασκευή μας, δίνοντας μας με άμεσο τρόπο τη δυνατότητα να επέμβουμε στο μηχανισμό που προκαλεί τη φθορά. Η ηλεκτροχημική τεχνική που βασίζεται στην αφαίρεση των χλωριόντων (σχ. 7) από την τοιχοποιία αποτέλεσε μια μεθοδολογία προς αξιολόγηση πριν τη λήψη της τελικής απόφασης. Η πρακτική αυτή βασίζεται στην αρχή της ηλεκτρο-ωσμώσως κατά την οποία στη διάρκεια εφαρμογής ηλεκτρικού ρεύματος σε ένα πορώδες υλικό, τα υγρά μέσα στους πόρους έχουν την τάση να κινηθούν προς το αρνητικό ηλεκτρόδιο. Η διαδικασία αυτή επιτυγχάνει να κατευθύνει τα χλωριόντα (αρνητικό φορτίο) προς ένα θετικά φορτισμένο μεταλλικό πλέγμα (λειτουργία ανόδου), το οποίο περιβάλλεται από έναν ηλεκτρολύτη (δηλ. δεξαμενή συγκέντρωσης ιόντων). Παράλληλα, στην επιφάνεια του σιδηροπλισμού σχηματίζονται ιόντα υδροξυλίου επαναφέροντας τεύχος 2ο /2010
51
ΕΛΕΓΧΟΣ, ΕΝΙΣΧΥΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
την παθητικότητα του μετάλλου ενώ επίσης αποσυντίθενται και τα προϊόντα της οξείδωσης. Στις παράπλευρες ευεργετικές δράσεις της διαδικασίας θα πρέπει να προσθέσουμε τη βελτίωση της αντίστασης του μέσου (δηλ. τοιχοποιίας, κονιάματος) έναντι της απορρόφησης νερού, διάχυσης αερίων και χλωριόντων. Ο χρόνος που απαιτείται για την ολοκλήρωση της εργασίας υπολογίζεται στις τέσσερις με οκτώ βδομάδες και εξαρτάται από το πορώδες του δομήματος και την περιεκτικότητά του σε χλωριόντα. Επίσης υπάρχει η δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν και διαφορετικοί ηλεκτρολύτες, μεταξύ αυτών και νερό. Προϋπόθεση για τη χρησιμοποίησή του είναι να μη συντρέχουν περιορισμοί υγιεινής και ασφάλειας, καθώς σε κλειστούς χώρους συντρέχει κίνδυνος λόγω της έκλυσης αερίου χλωρίου στην άνοδο κατά τη βασική αντίδραση. Εναλλακτική πρόταση για την αποφυγή της προαναφερθείσας δυσλειτουργίας αποτελεί η χρήση αλκαλικών διαλυμάτων ως ηλεκτρολύτη (π.χ. κορεσμένο υδροξείδιο του ασβεστίου), τα οποία κατά διάρκεια της ίδιας χημικής αντίδρασης παράγουν οξυγόνο. Το μεταλλικό πλέγμα (ηλεκτρόδιο) αποτελεί ένα πρόσθετο σημείο υπό εξέταση, καθώς εάν η διαδικασία υπερβεί τις τέσσερις εβδομάδες υφίστανται διάβρωση και απαιτείται η αντικατάστασή του.
3.3 Τεχνική Καθοδικής Προστασίας Ένα από τα συστήματα καθολικού ελέγχου του φαινόμενου της διάβρωσης αποτελεί και η καθοδική προστασία (σχ. 8), κατά την οποία εφαρμόζεται δυναμικό αντίθετο του δυναμικού διάβρωσης, μεταβάλλοντας τη μεταλλική ράβδο σε κάθοδο ενός ηλεκτρολυτικού κελιού. Επομένως, με τη διαδικασία αυτή αναστέλλεται η διεξαγωγή αντιδράσεων οξείδωσης του μετάλλου και αντιθέτως λαμβάνει χώρα η αντίδραση της αναγωγής. Το δυναμικό συνεχούς ηλεκτρικού ρεύματος προκαλείται με δύο διαφορετικούς τρόπους, οι οποίοι είναι είτε η επιβολή τάσεως από μια πηγή συνεχούς ρεύματος ή η χρησιμοποίηση ενός μετάλλου/κράματος υψηλότερου δυναμικού από εκείνου του προστατευμένου μετάλλου / κράματος. Το σύστημα της καθοδικής προστασίας συνεχούς ηλεκτρικούς ρεύματος αποτελείται από βασικά εξαρτήματα, όπως οι άνοδοι (δηλ. πλέγματα, βαφές, επιχρίσματα, διακριτές άνοδοι), το τροφοδοτικό/ανορθωτή παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, το σύστημα παρακολούθησης (ηλεκτρόδια αναφοράς) και τα καλώδια τροφοδοσίας και επικοινωνίας. Η συνδεσμολογία του συστήματος, όπως αποτυπώνεται και στο σχ.8, απαιτεί ο θετικός πόλος του τροφοδοτικού να συνδέεται με τις ανόδους (άνοδος) και τον αρνητικό πόλο με το υπό προστασία μεταλλικό στοιχείο (κάθοδος). Η σύνδεση αυτή επιτρέ-
πει στα ηλεκτρόνια να ρέουν από τις ανόδους (άνοδος) διαμέσου του κονιάματος (ηλεκτρολύτης) προς τον οπλισμό (κάθοδος). Με την εφαρμογή και ρύθμιση του ηλεκτρικού ρεύματος σε ένα επιτρεπτό επίπεδο, ανατρέπεται η ροή από τις περισσότερο ενεργές ζώνες και μετατρέπεται συνολικά ο οπλισμός σε καθοδικό στοιχείο θέτοντας σε λειτουργία το μηχανισμό ελέγχου της διάβρωσης. Σε κάποιο βαθμό η ανοδική αντίδραση συνεχίζεται διαβρώνοντας τις ανόδου και αυτό αποτελεί και το βασικό σημείο για το σχεδιασμό του συστήματος της καθοδικής προστασίας. Η δράση του συστήματος καθοδικής προστασίας επιβεβαιώνεται διπλά, επηρεάζοντας καταλυτικά όλο το μηχανισμό της διάβρωσης και εξαλείφοντας τοπικά γαλβανικά στοιχεία και μακροστοιχεία και παράλληλα συνεισφέροντας με τον μηχανισμό της και στη μετακίνηση των χλωριόντων προς την άνοδο (θετικά φορτισμένη), απομακρύνοντας τα κατά συνέπεια και από το σιδηροπλισμό. Πρώτη βασική προϋπόθεση για την επιτυχή εφαρμογή της καθοδικής προστασίας και παράλληλα την αποφυγή διάβρωσης από ρεύματα διαρροής είναι ότι θα πρέπει να διασφαλίζεται η ηλεκτρική συνέχεια του δικτύου (μεταλλικός σκελετός), του οποίου η ασυνέχεια ενδεχομένως να οφείλεται τόσο στην ύπαρξη ανοικτού κυκλώματος, όσο και στο φράγμα που δημιουργείται από τα προϊόντα της διαβρώσεως. Η σωστή τοποθέτηση της ανόδου σε απόσταση από το σιδηροπλισμό αποτελεί πρόσθετο σημείο, ώστε να μην υπάρχει ηλεκτρικά αγώγιμη επαφή μεταξύ ανόδου – μεταλλικού οπλισμού. Επιπλέον, απαραίτητη προϋπόθεση για ένα αποδοτικό σύστημα αποτελεί η μη-ύπαρξη από ενδιάμεσες στρώσεις άλλων υλικών, όπως βαφών/επιστρώσεων υψηλής αντίστασης μεταξύ της ανόδου και του ηλεκτρολύτη, καθώς αυτά επιβραδύνουν σημαντικά τη ροή του ηλεκτρικού ρεύματος. Εγκιβωτισμένα μεταλλικά στοιχεία (δηλ. καρφιά, ράβδοι, υδρορροές, κ.α.) που γειτνιάζουν στη ζώνη δράσης της καθοδικής προστασίας θα πρέπει επίσης να συνδέονται ηλεκτρικά με το σιδηροπλισμό, ώστε να αποφεύγονται φαινόμενα διάβρωσής τους από ρεύματα διαρροής και δημιουργία βραχυκυκλώσεων. Σχετικά δε με τα επιφανειακά συστήματα ανόδων, θα πρέπει επίσης να διασφαλίζεται ένα ελάχιστο σταθερό πάχος περίπου 15mm μεταξύ ανόδου και οπλισμού για την αποφυγή φαινόμενων βραχυκύκλωσης, που επηρεάζουν αρνητικά τη ομαλή λειτουργία του συστήματος καθοδικής προστασίας. Για τον ορθό σχεδιασμό του συστήματος καθοδικής προστασία απαιτείται να συνεκτιμηθεί μια πλειάδα παραμέτρων, ώστε η τελική πρόταση να καλύπτει τις ανάγκες λειτουργίας του έργου. Λόγοι όπως η αισθητική άποψη, το ίδιο βάρος, η όχληση, το κόστος, η ανθεκτικότητα, το προσδόκιμο λειτουργίας, η προσβασιμότητα, η συντήρηση,
σχ. 8 Αρχή λειτουργίας της καθοδικής προστασίας του σιδηροπλισμού σε κονιάματα. Το εξωτερικά εφαρμοζόμενο δυναμικό εξαλείφει την επίδραση των μακροστοιχείων. Στο χάλυβα πραγματοποιείται μόνο η μετατροπή του οξυγόνου προς υδροξύλιο. Τα χλωριόντα πηγαίνουν στην άνοδο
σχ.7 Αρχή λειτουργίας συστήματος αφαίρεσης χλωριόντων
52
τεύχος 2ο /2010
η αναστρεψιμότητα, αποτελούν «δευτερεύοντα» σημεία υπό εξέταση, όταν το κύριο μέλημα για τον μελετητή αποτελούν η πυκνότητα ρεύματος και η κατανομή του δυναμικού. Η επιλογή της πυκνότητας ρεύματος αποτελεί ίσως το βασικό σχεδιαστικό παράγοντα, δεδομένου ότι καθορίζει σε σημαντικό βαθμό το ρυθμό διάβρωσης της ανόδου και κατά συνέπεια του χρόνου λειτουργίας του συστήματος. Επιπλέον, ο προσδιορισμός του δεν αποτελεί εύκολη διαδικασία, καθώς δεν υπάρχουν προκαθορισμένες τιμές που να δίνονται αποκλειστικά και μόνο από πίνακες ενός κανονιστικού κειμένου. Η ποιότητα του άμεσου περιβάλλοντος μέσα στο οποίο εγκιβωτίζεται το μεταλλικό στοιχείο, δηλαδή η περιεκτικότητα και η κατανομή του σε χλωριόντα, το ποσοστό της υγρασίας, ο βαθμός της θερμοκρασίας, η μεταβλητότητα του περιβάλλοντος εν γένει, η αντίσταση του μέσου κ.α., αποτελούν μερικά από τα κριτήρια υπό εξέταση πριν τη λήψη της τελικής απόφασης. Απεναντίας, ο μόνος αποδεδειγμένος τρόπος για τον υπολογισμό της πυκνότητας ρεύματος έγκειται στην επί του έργου εκτίμησή της με τις δοκιμές πεδίου. Αυτό προϋποθέτει εγκατάσταση μιας προσωρινής καθοδικής προστασίας σε μικρή έκταση και μέσω λήψης μετρήσεων του δυναμικού διαβρώσεως να πραγματοποιηθεί σύνταξη μελέτης με καμπύλες πολώσεως. Η κατανομή του ρεύματος αποτελεί το δεύτερο κρίσιμο σημείο της μελέτης, απαιτώντας πρωτίστως την επίλυση ενός πλήθους ερωτημάτων που σχετίζονται με τη λειτουργικότητα του συστήματος της καθοδικής προστασίας. Αρκετές από τις απαιτούμενες απαντήσεις προκύπτουν κατά τη διάρκεια της αποτίμησης της κατασκευής, όπως ο χωρικός προσδιορισμός και η κατανομή του μεταλλικού οπλισμού. Το εύρος και οι επιμέρους ζώνες της ενεργούς διάβρωσης συμπληρώνουν μια πληρέστερη εικόνα για την υπάρχουσα κατάσταση, η οποία όμως ολοκληρώνεται από την οριοθέτηση του ιδιοκτήτη σχετικά με τον μελλοντικό βαθμό προσβολής και των εν δυνάμει επιτρεπτών ανοχών για επιμέρους δομικά στοιχεία. Στις περισσότερες εφαρμογές η επιλογή της ανόδου αποτελεί το πρώτο μέλημα για την εκπλήρωση των δύο βασικών σχεδιαστικών προϋποθέσεων, δηλαδή της πυκνότητας του ρεύματος και της κατανομής του. Οι πλέον διαδεδομένες άνοδοι είναι με μορφή πλέγματος (εικ. 5) και είτε αποτελούν από μόνες τους το βασικό σύστημα καθοδικής προστασίας, είτε ενδείκνυται η χρήση τους σε συνδυασμό με άλλα συστήματα (βαφές/επιστρώσεις) για την ομαλότερη κατανομή του ρεύματος. Τα σύρματα του πλέγματος έχουν μια διάμετρο που κυμαίνεται από 0,8 mm έως 10 mm, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της προδιαγραφής και σχετικά με την παραγωγική τους διαδικασία διακρίνονται είτε σε τύπους με επίστρωση πλατίνας σε σύρμα τιτανίου, είτε σε τύπους με επίστρωση πλατίνας ή κράματος οξειδίων του μετάλλου επάνω σε σύρμα νιόβιου με πυρήνα χαλκού. Χρησιμοποιώ-
ντας τις ίδιες αρχές παράγονται και λωρίδες με βαφή οξειδίων από ευγενή μέταλλα σε πυρήνα τιτανίου από 10 mm έως 15 mm. Επίσης, σε μεγαλύτερες διαστάσεις παράγονται και ελάσματα από άλλα μέταλλα, όπως ανοξείδωτο χάλυβα, ορείχαλκο, οξειδωμένες βαφές σε πυρήνα τιτανίου καθώς και ταινίες από ίνες άνθρακα, αποτελώντας κυρίως το βοηθητικό γραμμικό ανάπτυγμα κατανομής πριν την εφαρμογή του επιφανειακού συστήματος (βαφές/επιστρώσεις). Οι αγώγιμες βαφές αποτελούν εξ ίσου μια ευρέως αποδεκτή ομάδα υλικών και κατά συνέπεια και ως μεθοδολογία που χρησιμοποιούνται ως άνοδοι για τα συστήματα καθοδικής προστασίας. Ουσιαστικά πρόκειται για ειδικής σύστασης υδατοδιαλυτές ή βάσεως διαλύτου βαφές, όπου παρουσιάζουν υψηλής αγωγιμότητά και η οποία ιδιότητα βασίζεται στην τροποποιημένη χημικής τους βάση όπου είναι εμπλουτισμένες με πρόσθετους κόκκους άνθρακα και ίνες γραφίτη. Η διαδικασία εφαρμογής δεν παρουσιάζει κάποια ιδιαιτερότητα σε σχέση με τις κοινές βαφές, ενώ θα πρέπει να δοθεί μεγάλη προσοχή στον σχηματισμό ξηρού υμένα σύμφωνα με τη μελέτη (περίπου 250 – 500 mm), ώστε να τεθεί σε λειτουργία ο μηχανισμός. Στην ίδια λογική με τις αγώγιμες βαφές θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν και τα συστήματα ψεκασμού μεταλλικών επιστρώσεων. Η διαφορά έγκειται τόσο στην πρώτη ύλη που χρησιμοποιείται (δηλ. αλουμίνιο, ψευδάργυρος, νικέλιο, τιτάνιο), όσο και στην τεχνική εφαρμογής (δηλ. ψεκασμός τόξου, ψεκασμός με φλόγα, ψεκασμός υγρού μείγματος). Οι διακριτές άνοδοι (εικ. 6) αποτελούν μια ξεχωριστή ομάδα υλικών για την προστασία των μεταλλικών στοιχείων, τόσο για τις κατασκευές φέρουσας τοιχοποιίας, όσο και για τις συμβατικές κατασκευές οπλισμένου σκυροδέματος που παρουσιάζουν πολυπλοκότητα στη γεωμετρία ή απαιτούν ακρίβεια στο αποτέλεσμα. Η ιδιαιτερότητα του συστήματος επιβεβαιώνεται, καθώς επιτρέπει στους μελετητές να σχεδιάσουν και να επέμβουν με ακρίβεια, ώστε να παρέχουν τόσο τοπική προστασία σε μεμονωμένα διακριτά σημεία, όσο και με τη χρήση μεγαλύτερου πλήθους τους και μια σχετική πύκνωση αυτών να καλύψουν μια ευρύτερη περιοχή. Το φάσμα εφαρμογής τους συμπληρώνεται και σε διατάξεις που αποτελούν μέρος των επιφανειακών ή εγκιβωτισμένων επιφανειακών συστημάτων ανόδων, διασφαλίζοντας την ειδική ζώνη της κατασκευής ή του δομικού στοιχείου.
3.4 Επιλογή Συστήματος Επέμβασης Η επιλογή του συστήματος αφαίρεσης χλωριόντων έναντι της καθοδικής προστασίας ως τεχνική αποκατάστασης εστιάζεται τόσο στη θεωρητική προσέγγιση του, όσο και στη μεθοδολογία εφαρ-
εικ. 5 Πλέγμα τιτανίου
εικ. 6 ∆ιακριτές άνοδοι κεραμικού/ τιτανίου τύπου Sika Ebonex CP 18/100
τεύχος 2ο /2010
53
ΕΛΕΓΧΟΣ, ΕΝΙΣΧΥΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
μογής του με ουσιώδεις διαφοροποιήσεις και στα δύο σκέλη. Από θεωρητικής προσέγγισης, με την αφαίρεση των χλωριόντων ενώ εξαλείφεται στη βάση του το αίτιο προσβολής, θα πρέπει να ληφθούν πρόσθετα μέτρα προστασίας και συντήρησης ώστε να διατηρηθεί η κατάσταση αυτή. Επίσης στην περίπτωση που τα χλωριόντα δεν έχουν προέλθει από εξωτερική διείσδυση, αλλά αποτελούν συστατικά μέρη του κονιάματος (νερό, αδρανή) που περιβάλλει τους οπλισμούς τότε υπάρχει κίνδυνος επανεμφάνισης διάβρωσης των μεταλλικών στοιχείων από χλωριόντα. Σχετικά με τη μεθοδολογία εφαρμογής, παρουσιάζονται εξίσου σημαντικές διαφοροποιήσεις μεταξύ των δύο τεχνολογιών, με την καθοδική προστασία να απαιτεί μια μόνιμη εγκατάσταση τροφοδοσίας που φορτίζει με περιττά ίδια βάρη (σύστημα πλέγματος – κονιάματος) την υφιστάμενη κατασκευή και διατρέχει υψηλούς κινδύνους στο να υποστεί βλάβες από τρομοκρατικές/ βανδαλικές ενέργειες. Επίσης η καθοδική προστασία απαιτεί συνεχή και επιστάμενη παρακολούθηση και συντήρηση, ώστε επεμβαίνοντας να βελτιστοποιείται η λειτουργία της. Η εξέλιξη βέβαια τα τελευταία χρόνια στο χώρο της τηλεματικής (τηλεπικοινωνιών και πληροφορικής) είχε εφαρμογή και στα συστήματα της καθοδικής προστασίας, προσφέροντας αμεσότητα στην παρακολούθηση των συστημάτων, ενώ παράλληλα από το επιστημονικό πεδίο των δομικών υλικών ενσωματώθηκαν
καινοτόμα υλικά υψηλής ανθεκτικότητα (δηλ. διακριτά ανόδια). Για την καθοδική προστασία της Νέας Μονής Χίου επιλέχθηκε ως τεχνική εκείνη της επιβολής τάσεως από πηγή ρεύματος, σε συνδυασμό με κατάλληλες διακριτές ανόδους τύπου Sika Ebonex CP 18/100., διαμέτρου μόλις 18 mm και μήκους 100 mm, τα οποία τοποθετήθηκαν στη μάζα της τοιχοποιίας. Η διάρκεια σχεδιασμού ξεπερνά τα 50 χρόνια ζωής καθώς και οι ενέργειες συντήρησης και αντικατάστασής τους παρουσιάζουν ιδιαίτερη ευκολία. Πρόσθετα χαρακτηριστικά της τεχνικής με τις διακριτές ανόδους έρχονται σε αντιδιαστολή και με τις συμβατικές τεχνικές καθοδικής προστασίας (πλέγματα, βαφές, κ.α.), αποδεικνύοντας επιπρόσθετα την ανάγκη για την εφαρμογή της.
4. ΑΝΑΦΟΡΕΣ / ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ P.M. Chess (1998) Cathodic Protection of Steel in Concrete, E and FN SPON, London Θ.Π. Τάσιος, Κ.Αλιγιζάκη (1993) Ανθεκτικότητα Ωπλισμένου Σκυροδέματος, ΦΟΙΒΟΣ, Αθήνα Mays, G. (1992), Durability of concrete structures: investigation, repair, protection, E & F.N. Spon Publication, London
εικ. 7 Η συστοιχία με τις ανόδους ενσωματωμένες στον πεσσό της τοιχοποιίας, πριν τα τελικά επιχρίσματα.
εικ. 8 Κατασκευαστική λεπτομέρεια με τη διακριτή άνοδο κεραμικού/τιτανίου τύπου Sika Ebonex CP 18/100
εικ. 9 Σύνδεση του ηλεκτρόδιου αναφοράς πριν την τελική επίχριση
εικ. 10 Κεντρικό σημείο όπου συγκεντρώνονται τα καλώδια από τις ανόδους, πριν την επίχριση.
54
τεύχος 2ο /2010
2010
Statics
Το πρόγραμμα STATICS αφορά την ανάλυση και σχεδιασμό Φορέων Οπλ. Σκυροδέματος, και έχει δημιουργηθεί από την ελληνική εταιρεία Multisoſt η οποία εξειδικεύεται στην ανάπτυξη λογισμικού στατικών μελετών. Κυκλοφόρησε το 1992 και έκτοτε συνεχώς βελτιώνεται έχοντας φτάσει στην δέκατη πέμπτη σειρά έκδοσής του, με την έκδοση Statics2010, τον Σεπτέμβριο του 2010.
Το STATICS έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: Φορείς Οπλισμένου Σκυροδέματος ∆υνατότητα αντιμετώπισης οποιουδήποτε φορέα χωρίς περιορισμούς στη μοντελοποίηση. Αυτόματη αναγνώριση φορέα και δημιουργία χωρικού προσομοιώματος. Πλήρης παραμετροποίηση και δυνατότητα παρέμβασης από το χρήστη σε οποιοδήποτε σημείο του προγράμματος. Ακριβής, ταχύτατη επίλυση του φορέα στο χώρο με 6 βαθμούς ελευθερίας/κόμβο. ∆ιαφραγματική λειτουργία πλάκας. Εισαγωγή σεισμικής δράσης και εφαρμογή των ισοδύναμων στατικών εκκεντροτήτων σχεδιασμού. Ακριβής υπολογισμός του ιδεατού ελαστικού άξονα του κτιρίου. Εφαρμογή της ∆υναμικής Φασματικής μεθόδου και επαλληλία της συμβολής των ιδιομορφών σε κάθε υπολογιζόμενο μέγεθος με την ακριβή μέθοδο CQC. Πλήρης εφαρμογή του Αντισεισμικού Κανονισμού, ΕΑΚ 2000 με όλες τις πρόσφατες διατάξεις και διαστασιολόγηση με πλήρη εφαρμογή του ΕΚΩΣ. ∆υνατότητα ελέγχου υπάρχοντος με Παλαιούς Κανονισμούς (Αντισεισμικό 1959/1985, 1995). Ενημέρωση με τους Ευρωκώδικες ΕC1 (φορτίσεων ανέ-
μου, χιονιού), EC2 (σκυροδέματος), EC8 (αντισεισμικός) και επίλυση-διαστασιολόγηση με αυτούς. Υπολογισμός και με Υπερωθητική ανάλυση (Push-Over Analysis), με ακριβή απεικόνιση στο χωρικό πλαίσιο της διαδικασίας δημιουργίας διαδοχικών αρθρώσεων σε δοκούς και υποστυλώματα μέχρι την τελική κατάρρευση. Αυτόματη παραγωγή ξυλοτύπων και παρουσίαση αναπτυγμάτων και καταλόγων οπλισμού, ακριβής αναλυτική προμέτρηση υλικών. ∆υνατότητα επεξεργασίας σχεδίων από αυτόνομο σχεδιαστικό πρόγραμμα και παραγωγής αρχείων τύπου dxf αναγνώσιμα από Autocad. Αμφίδρομη επικοινωνία με προγράμματα Αρχιτεκτονικών Σχεδιάσεων, που καταργεί τη διπλή εισαγωγή δεδομένων. Φορείς φέρουσας τοιχοποϊίας ∆υνατότητα αντιμετώπισης φορέων από απλή ή διαζωματική τοιχοποϊία μεικτών κατασκευών. Πραγματοποιούνται έλεγχοι έναντι λυγισμού, θλίψης, κάμψης και διάτμησης σύμφωνα με ΕC6. Φορείς Μεταλλικoί – Ξύλινοι Μεταλλικά Υποστυλώματα, ∆οκοί, Σύμμικτες πλά-
τεύχος 2ο /2010
55
κες, Συνδέσεις ∆οκών, Αγκυρώσεις Υποστ. επί σκυροδέματος, Αντιανέμιοι, Στέγης, κλπ. σύμφωνα με ΕC3, EC4 (Σύμμικτες δοκοί & υποστυλώματα). Ξύλινα Υποστυλώματα, ∆οκοί, Στέγες Ζευκτών σύμφωνα με ΕC5. Ενισχύσεις Ταχύτατη και εποπτική περιγραφή του φέροντος οργανισμού και των υφιστάμενων οπλισμών. Ανάλυση του φορέα σύμφωνα με τους Αντισεισμικούς Κανονισμούς 1959/1985/1995. Έλεγχος υφιστάμενων διατομών και διαστασιολόγηση επισκευαζόμενων – ενισχυόμενων διατομών σύμφωνα με το ΕΚΩΣ, με παραμετρικούς συντελεστές μονολιθικότητας και λαμβάνοντας υπόψη τη διαφορετικότητα των υλικών στη νέα διατομή. ∆υνατότητες αποκατάστασης/ενίσχυσης με Μανδύες αμφίπλευρους και μονόπλευρους σκυροδέματος, σύνθετων υλικών και μεταλλικών ελασμάτων. Παρέχονται: * Εκπαιδευτικό dvd με αναλυτικά παραδείγματα * Εγχειρίδιο χρήσης.* ∆ωρεάν Εκμάθηση και δωρεάν Υποστήριξη.
56
τεύχος 3ο /2010
Tου Παναγιώτη Χρυσικάκη Μεταλλειολόγου - Μεταλουργού Μηχανικού ΕΜΠ, Εμπορικού ∆ιευθυντή της Husqvarna Ελλάς ΑΕΒΕ
H Husqvarna Ελλάς ΑΕΒΕ είναι η πρώτη εταιρία που εισήγαγε στην Ελλάδα (αρχές δεκαετίας του ΄90) την τεχνολογία των αδαμαντοφόρων εργαλείων & μηχανημάτων στις εφαρμογές αδιατάρακτης κοπής οπλισμένου σκυροδέματος. Η χρήση αδαμαντοφόρων εργαλείων σε εργασίες κατεδάφισης, κοπών ή διανοίξεων σε μπετόν είναι η πλέον διαδεδομένη τεχνική επιλογή παγκοσμίως με αφετηρία τις ΗΠΑ στα μέσα της δεκαετίας του ’50. Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα έναντι των συμβατικών μεθόδων καθαίρεσης (κρουστικές σφύρες) συνοψίζονται στην ακρίβεια των διαστάσεων των ανοιγμάτων,την απουσία σκόνης (υγρή κοπή), τη σημαντική μείωση του επιπέδου θορύβου και την πλήρη απουσία κραδασμών. Το τελευταίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό αφού διασφαλίζει ότι οι υφιστάμενες κατασκευές και τα στοιχεία οπλισμένου σκυροδέματος δε θα επηρεαστούν εμφανίζοντας ρωγμές ή κενά γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε υποβάθμιση της αντοχής τους και σε δημιουργία συνθηκών αποδιοργάνωσης (ενανθράκωση, ηλεκτροχημική διάβρωση). Και βέβαια η πραγματικότητα να ζούμε σε μια χώρα με αυξημένη σεισμικότητα θα πρέπει να ευαισθητοποιήσει όλους τους φορείς, τον τεχνικό κόσμο αλλά και τους ιδιοκτήτες να απαιτούν λύσεις που δεν υπονομεύουν την ασφάλεια των κατασκευών.
τεύχος 3ο /2010
57
Το πεδίο εφαρμογών των αδαμαντοφόρων εργαλείων στη βιομηχανία των κατασκευών είναι αρκετά ευρύ. Ενδεικτικά αναφέρονται:
• ∆ιάνοιξη κυκλικών οπών για δίκτυα ύδρευσης /αποχέτευσης, δίκτυα κεντρικής θέρμανσης, κλιματισμού, φυσικού αερίου και γενικότερα μηχανολογικών εγκαταστάσεων. Επιτυγχάνονται με χρήση αδαμαντοφόρων συστημάτων διάτρησης (καροτιέρες) σε διάφορους τύπους ανάλογα με την απαίτηση (πχ για διατρήματα άνω των 500mm προτείνεται υδραυλικό σύστημα)
• ∆ιάνοιξη ορθογωνικών ανοιγμάτων μικρού έως μέσου μεγέθους. Επιτυγχάνονται με φορητούς κόφτες ισχύος με απλό αδαμαντοφόρο δίσκο ή με αδαμαντοφόρο δακτύλιο (Ring) έκκεντρης οδήγησης (για μεγάλα πάχη) αλλά και με κόφτη που φέρει αδαμαντοφόρο αλυσίδα. Η Husqvarna διαθέτει τη μεγαλύτερη και πιο εξειδικευμένη γκάμα φορητών μηχανημάτων αξιοποιώντας όλες τις δημοφιλείς πηγές ενέργειας και διαθέτοντας μοντέλα με θερμικό κινητήρα, υδραυλικά, αέρος ή ηλεκτρικά.
• ∆ιάνοιξη ορθογωνικών ανοιγμάτων μεγαλύτερου μεγέθους σε μεγάλα πάχη. Επιτυγχάνονται με τη χρήση αυτοματοποιημένων συστημάτων τους λεγόμενους κόφτες τοιχίων (Wall Saws). Μπορούν ανάλογα με το μοντέλο να διαχειριστούν αδαμαντοφόρους δίσκους απο 600mm έως 2000mm και αντίστοιχο μέγιστο βάθος κοπής 93cm. Προσφέρουν ασφάλεια, ευκολία στο χειρισμό και ακριβές τελικό αποτέλεσμα. ∆ιακρίνονται σε: υδραυλικά συστήματα, συμβατικά ηλεκτρικά και σε ηλεκτρικά HF (παρουσιάζονται αναλυτικότερα παρακάτω). • Κοπή όγκων και κοπές στοιχείων μεγάλων διαστάσεων. Επιτυγχάνονται με τη χρήση της συρματοκοπής και αδαμαντοφόρου σύρματος. Ο εύκαμπτος φορέας του σύρματος δίδει τη δυνατότητα λύσεων σε δύσκολες εφαρμογές και χώρους με δύσκολη πρόσβαση (θεμελιώσεις, υπόγειες κατασκευές, σήραγγες, τοιχεία μεγάλου πάχους κλπ) ενώ χρησιμοποιείται και σε εξειδικευμένες περιπτώσεις πχ. υποβρύχιες κοπές.
• ∆ιάνοιξη ανοιγμάτων, κοπή αρμών, κατασκευή καναλιών σε δάπεδα σκυροδέματος. Επιτυγχάνονται με τη χρήση των δημοφιλών αρμοκοφτών που διατίθενται με ντιζελοκινητήρες (ασφαλτοκόπτες), βενζινοκινητήρες και ηλεκροκινητήρες (κατάλληλοι για χρήση σε εσωτερικούς χώρους κτιρίων).
• Εξοπλισμός για προετοιμασία και φινίρισμα επιφανειών. Πρόκειται για μια εκτενή και εξειδικευμένη σειρά εξοπλισμού που χρησιμοποιείται για κατεργασία δαπέδων απο σκυρόδεμα ανταποκρινόμενη πλήρως σε απαιτήσεις όπως: Αποκάλυψη αδρανών, αφαίρεση εποξειδικών στρώσεων, προετοιμασία δαπέδων για επενδύσεις, προετοιμασία δαπέδων για επικαλύψεις με εποξειδικά και στεγανωτικά υλικά (βιομηχ/κό), εξομάλυνση σκυροδέματος, ανακαίνιση ή κατασκευή δαπέδων ανώτερης ποιότητας με τη μέθοδο Hiperfloor (αποκλειστικότητα της Husqvarna)
58
τεύχος 3ο /2010
Νέοs Ηλεκτρονικός Κόφτης Τοιχίων (HF Wall Saw) από τη Husqvarna Η Husqvarna εισήγαγε και στην ελληνική αγορά με μεγάλη επιτυχία τη δεύτερη γενιά υψίσυχνων (HF) μηχ/των κοπής τοιχίων οπλισμένου σκυροδέματος,με κύριο εκπρόσωπο το μοντέλο WS 440 HF. Το νέο αυτό μοντέλο με ενδεικτικά πλεονεκτήματα τον κορυφαίο βαθμό ενεργειακής απόδοσης, το μειωμένο βάρος, την ευχρηστία και εργονομία του έρχεται για να κάνει το έργο των επαγγελματιών του χώρου ευκολότερο και αποδοτικότερο. Πέρα απο το σχεδιασμό και την ποιότητα κατασκευής που πραγματικά εντυπωσιάζουν, αξίζει να γίνει αναφορά και στην μακροσκελή λίστα των τεχνολογικών καινοτομιών του. • Το ισχυρό υδρόψυκτο ηλεκτρικό μοτέρ του αποδίδει 13KW στον άξονα (ισχύς εισόδου 15KW max) παρόλο το μειωμένο βάρος της κεφαλής (25kg) • Η ταχύτητα του άξονα όπως και όλες οι βασικές λετουργίες και ρυθμίσεις (settings) ελέγχονται από το εξελιγμένο τηλεχειριστήριο το οποίο διαθέτει και οθόνη υγρών κρυστάλλων (LCD). Έτσι επιτυγχάνεται πλήρης έλεγχος της κοπής και προάγεται η ελευθερία κινήσεων του χειριστή και η ασφάλειά του • Η περιορισμένη απόσταση μεταξύ αδαμαντοφόρου δίσκου και ράγας, εξασφαλίζει τη σταθερότητα του συστήματος και αποδίδει εντελώς ευθύγραμμες τομές • Συμπλέκτες σε όλα τα κινούμενα μέρη • Πλήρης έλεγχος της ροής νερού απο το τηλεχειριστήριο • Επιλογή απο το τηλεχειριστήριο της φοράς περιστροφής του δίσκου • Εξοπλισμένο με αυτόματο σύστημα πέδησης του δίσκου που δρά σε ελάχιστο χρόνο • Παραδίδεται πλήρες εξοπλισμού με 2 ράγες, 4 πέλματα ράγας, προφυλακτήρα δίσκου, κιτ εργαλείων και φυσικά την κεφαλή κοπής, την ηλεκτρική μονάδα PP440HF, τα καλώδια και τον τηλεχειρισμό. • Ολοκληρωμένη σειρά προαιρετικού εξοπλισμού (πχ. σύνθετα πέλματα, προφυλακτήρες εφαπτομενικής κοπής κλπ.) • Περιορισμένη ενεργειακή κατανάλωση (min 16A). Μπορεί να συνδυασθεί με γεννήτρια ισχύος μόνο 15KVA • Αδαμαντοφόροι δίσκοι απο 600mm έως και 1200mm • Μέγιστο βάθος κοπής: 530 mm με δίσκο 1200mm • Βάρος κεφαλής WS 440 HF: 25kg • Βάρος μονάδας PP 440 HF: 18kg (τo ελαφρύτερo με διαφορά στην κατηγορία του) Στην τεχνολογική πλατφόρμα του WS 440HF βασίζεται και το μεγαλύτερο μοντέλο WS482 HF. Παρέχει μεγαλύτερη ισχύ, 19KW στον άξονα, είναι ικανό για εκτέλεση βαθιών τομών έως και 730mm με δίσκο 1600mm και διατίθεται με ασύρματο τηλεχειρισμό στο βασικό εξοπλισμό. Εν κατακλείδι τα WS 440HF/WS 482HF θέτουν νέα υψηλά πρότυπα αμφότερα στην κατηγορία τους αποτελώντας την κορυφαία επιλογή στις δύσκολες εφαρμογές αδιατάρακτης κοπής μπετόν. Περισσότερες Πληροφορίες www.husqvarnacp.com
τεύχος 3ο /2010
59
ΛΑΤΟΜΕΙΑ Α∆ΡΑΝΗ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
Η METSO ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΟΣΚΙΝΙΣΕΙ 1. ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΟΣΚΙΝΙΣΗ Η επιλογή και εγκατάσταση του κατάλληλου κόσκινου είναι συχνά πολύ σημαντικότερη διαδικασία απ’ ότι η αντίστοιχη ενός σπαστήρα. Το σωστό κόσκινο ουσιαστικά «δένει» ένα κύκλωμα θραύσης, αφ’ ενός επιτρέποντας την ομαλή λειτουργία των θραυστικών μηχανημάτων που προηγούνται ή έπονται και αφ’ ετέρου ελέγχοντας την ακριβή ποσότητα και κυρίως ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων. Σε αυτό το άρθρο επιχειρείται μία συνοπτική παρουσίαση του θέματος, βασισμένη σε θεωρητικά αλλά και κατασκευαστικά δεδομένα, όπως αντλήθηκαν από τα αρχεία και την μακρόχρονη πείρα της εταιρείας METSO Minerals. Στα δεδομένα αυτά στηρίζεται η METSO για τον υπολογισμό και την επιλογή του κατάλληλου κόσκινου σε κάθε περίπτωση.
Πρέπει να σημειωθεί ότι τεχνικές λεπτομέρειες και επιδόσεις που αναφέρονται αφορούν αποκλειστικά και μόνο τα κόσκινα της METSO Minerals. Πέρα από την ποιότητα κατασκευής, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα κόσκινα METSO είναι τα μοναδικά που δονούνται από 2 ανεξάρτητους, συναρμολογούμενους, έκκεντρους μηχανισμούς. Οι μηχανισμοί αυτοί, τύπου MV (modular vibrator) εδρεύουν σε 4 ρουλεμάν, αντί 2 των περισσοτέρων του συναγωνισμού που επιτρέπει λειτουργία κόσκινου με υψηλότερες επιταχύνσεις (4-6G) και μεγαλύτερο πλάτος ταλάντωσης (μέχρι και 20mm). Τα σημερινά κόσκινα METSO με 4 ρουλεμάν έχουν τουλάχιστον 20% περισσότερη απόδοση σε σχέση με αντίστοιχα, παλαιότερα, με 2 ρουλεμάν. Επιπλέον, οι μηχανισμοί δόνησης είναι ανεξάρτητοι, αποσπώνται από το κόσκινο χωριστά ο ένας από τον άλλο και σε ελάχιστο χρονικό διάστημα. Η εταιρεία METSO Minerals, πρωτοπόρος στο χώρο των λατομείων και μεταλλείων εκπροσωπείται στην Ελλάδα από την NORDMET Hellas A.E.
1.1 ΤΥΠΟΙ ΚΟΣΚΙΝΩΝ • ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΚΟΣΚΙΝΑ
> Το υλικό κινείται ως προς το πάτωμα με την δύναμη του μηχανισμού δόνησης > Πολύ υψηλή απόδοση, χαμηλές παραγωγές > Μηχανισμός: 3 ή 2 άξονες, με έκκεντρες μάζες και κίνηση με γρανάζια ή χωριστοί έκκεντροι κινητήρες > Ταλάντωση: ελλειπτική ή γραμμική > Max επιτάχυνση: 6G, εύρος δόνησης: 12-20mm, εύρος ταχύτητας: 750-900rpm
• ΚΕΚΛΙΜΕΝΑ ΚΟΣΚΙΝΑ
> Κλίση τοποθέτησης: 15-18° > Το υλικό κινείται ως προς το πάτωμα με τη δύναμη του μηχανισμού δόνησης αλλά και της βαρύτητας
62
τεύχος 3ο /2010
> Υψηλή απόδοση και υψηλές παραγωγές > Ταλάντωση: κυκλική ή ελλειπτική ή γραμμική > Max επιτάχυνση: 4G, εύρος δόνησης: 7-13mm, > Εύρος ταχύτητας: 720-980rpm
• ΕΛΛΕΙΠΤΙΚΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ
• ΚΟΣΚΙΝΑ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΚΛΙΣΕΩΝ
> Π.χ. 3 κλίσεις σε κάθε πάτωμα, μεταβολή κλίσης (αρχή-τέλος πατώματος): 35°-15° > Ταλάντωση: ελλειπτική > Max επιτάχυνση: 4G, εύρος δόνησης: 6,5–10mm, εύρος ταχύτητας: 850-1000rpm > Ιδανικό για κοσκίνιση υλικού με: υψηλή περιεκτικότητα ψιλών ή υψηλή περιεκτικότητα αργίλου και τεμάχια μικρότερα από 150mm > Πολύ υψηλή απόδοση και παραγωγή, λόγω υψηλής επιτάχυνσης και κλίσης 35° στην αρχή που επιτρέπει στα ψιλά να διέλθουν αμέσως, να μειωθεί δραστικά το στρώμα υλικού πάνω στο πάτωμα και έτσι να αυξηθεί η απόδοση
1.2 ΤΥΠΟΙ ∆ΟΝΗΣΗΣ ΚΟΣΚΙΝΩΝ • ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ
> Όταν ο μηχανισμός βρίσκεται στο πάνω μέρος του κόσκινου ή > Όταν 3 άξονες με έκκεντρες μάζες είναι ενωμένοι με γρανάζια
1.3 ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ • ΠΡΟ∆ΙΑΛΟΓΗ > Ο προδιαλογέας χρησιμοποιείται για «χονδρό» διαχωρισμό του υλικού τροφοδοσίας (α’ ύλη) σε 2 ή 3 κλάσματα, πριν από την 1η θραύση του υλικού > Ενισχυμένη η κατασκευή του και η ανάρτηση ελατηρίων, ώστε να απορροφούνται αποτελεσματικά τα δυναμικά φορτία που αναπτύσσονται κατά την τροφοδοσία της α’ ύλης > Πατώματα: 1ο πάτωμα με μπάρες τύπου Grizzly 2ο πάτωμα με πλεκτή σήτα ή κυλινδρικές ράβδους > ∆ιαθέσιμοι τύποι της METSO: EDB, CSB, RiplFlo XXH, TK
• ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΚΟΣΚΙΝΙΣΗ (ΜΕΤΑ∆ΙΑΛΟΓΗ) > Yλικό τροφοδοσίας πάνω από 150mm και απομάκρυνση μη επιθυμητού κλάσματος ή μη επιθυμητής ποιότητας υλικού > Για την απορρόφηση των φορτίων λόγω μεγάλου μεγέθους τροφοδοτούμενων τεμαχίων, το 1ο πάτωμα πρέπει να έχει: ενισχυμένη λαστιχένια σήτα ή πακτωμένη τρυπητή ατσάλινη πλάκα > ∆ιαθέσιμοι τύποι της METSO: CVB-P, RiplFlo XH, DuoFlo XH
• ∆ΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ ΚΟΣΚΙΝΙΣΗ > Κλίση ως προς πάτωμα: 45° > Κίνηση : 2 άξονες με έκκεντρες μάζες και γρανάζια ή χωριστοί έκκεντροι κινητήρες > Θέση μηχανισμού: στο πάνω ή στο κάτω μέρος του κόσκινου
• ΚΥΚΛΙΚΗ ΤΑΛΑΝΤΩΣΗ
> Ακριβής διαχωρισμός, όχι τελικά προϊόντα > Θέση στο κύκλωμα: μετά από την πρωτογενή κοσκίνιση ή μετά από τη 2η θραύση και πάντα πριν την τελική κοσκίνιση > Εφαρμόσιμοι τύποι σήτας: PU, μεταλλική, πλεκτή ή zigzag ή ενισχυμένη λαστιχένια, ενισχυμένη ή απλή ή ευλύγιστη πολυουρεθάνης (PU) > ∆ιαθέσιμοι τύποι της METSO: CVB, Ellivar, TS, Banana, FS, DuoFlo...
> Ο μηχανισμός δόνησης είναι τοποθετημένος στο κέντρο βάρους του κόσκινου, ανάμεσα στα πατώματα και έτσι υπάρχει ομοιόμορφη κυκλική ταλάντωση σε όλα τα μέρη του κόσκινου
τεύχος 3ο /2010
63
ΛΑΤΟΜΕΙΑ Α∆ΡΑΝΗ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
• ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ (ΣΥΝΗΘΩΣ ΤΕΛΙΚΗ) ΚΟΣΚΙΝΙΣΗ :
• ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΚΟΣΚΙΝΙΣΗ ή ΚΟΣΚΙΝΙΣΗ ΠΟΛΛΑΠΛΩΝ ΚΛΙΣΕΩΝ;
> Πολύ ακριβής διαχωρισμός, τελικά προϊόντα > Θέση στο κύκλωμα: μετά από την δευτερογενή κοσκίνιση ή μετά από τη 3η θραύση > Εφαρμόσιμοι τύποι σήτας: PU, μεταλλική, πλεκτή ή zigzag ή ενισχυμένη λαστιχένια, ενισχυμένη ή απλή ή ευλύγιστη πολυουρεθάνης (PU) > ∆ιαθέσιμοι τύποι της METSO: CVB, Ellivar, TS, Banana, FS...
1.4 ∆ΙΑΣΤΡΩΜΑΤΩΣΗ
> Τα κόσκινα πολλαπλών κλίσεων μεγιστοποιούν την απόδοση στην κοσκίνιση πολύ ψιλών ή τελικών προϊόντων ή υλικού με μεγάλο ποσοστό αργίλου > Ανάλυση κλίσεων: 1ο τμήμα - 35°, ώστε τα ψιλά να απομακρύνονται αμέσως και να αυξάνεται η δυναμικότητα 2ο τμήμα - 25°, δηλαδή συμβατική κοσκίνιση 3ο τμήμα - 15°, ώστε τα τεμάχια με μέγεθος κοντά στο μέγεθος βρογχίδας να κοσκινίζονται περισσότερο και να μεγιστοποιείται η απόδοση > ∆ιαθέσιμοι τύποι της METSO: TS, Banana
1.6 ΜΕΓΕΘΟΣ ∆ΙΕΡΧΟΜΕΝΟΥ/ ΜΕΓΕΘΟΣ ΒΡΟΓΧΙ∆ΑΣ ΣΗΤΑΣ
> Τα μεγάλα τεμάχια πρέπει να ωθούνται ώστε να δημιουργούν το άνω στρώμα υλικού > Τα μικρά τεμάχια, μέσω των δημιουργούμενων κενών, θα απομακρυνθούν εύκολα από τη σήτα > Οπότε, για αποτελεσματική κοσκίνιση χρειάζεται ένα ύψος στρώματος υλικού, το οποίο όμως δεν πρέπει να ξεπερνά το: 4-πλάσιο της βρογχίδας της σήτας, στην κοσκίνιση αδρανών 3-πλάσιο της βρογχίδας της σήτας, στην κοσκίνιση υλικού τύπου ακατέργαστου άνθρακα τα 8cm, στην κοσκίνιση με ταυτόχρονο ψεκασμό ή/και ταυτόχρονη στράγγιση
> Οριζόντια κόσκινα: το μέγεθος διερχόμενου τεμαχίου ταιριάζει απόλυτα με το μέγεθος της βρογχίδας > Κεκλιμένα κόσκινα: για το επιθυμητό μέγεθος διερχόμενου τεμαχίου απαιτείται, αντίστοιχα, επιλογή μεγαλύτερου μεγέθους βρογχίδας της σήτας
1.7 ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ 1.5 ∆ΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ • ΥΓΡΑΣΙΑ • ΣΤΑ∆ΙΑ > Στάδιο A-B: είσοδος τροφοδοσίας και διαστρωμάτωση υλικού λόγω δόνησης > Σημείο B: Μέγιστη διαστρωμάτωση υλικού > Στάδιο B-C: Μέγιστη απομάκρυνση του ψιλού υλικού > Στάδιο C-D: Το μέγεθος των παραμενόντων τεμαχίων πάνω στη σήτα που είναι κοντά στο μέγεθος βρογχίδας της σήτας απομακρύνονται περιοδικά
• ΕΜΠΟ∆ΙΑ ΣΤΟ ∆ΙΑΧΩΡΙΣΜΟ > Τα τεμάχια έχουν κολλήσει ή μπλοκάρει στις βρογχίδες της σήτας > Τα τεμάχια μεταφέρονται κατά μήκος της σήτας > Πιθανότητα τα τεμάχια να προσκρούουν στην επιφάνεια της σήτας
64
τεύχος 3ο /2010
> Η υγρασία για κοσκίνιση φυσικού υλικού ή πλυμμένου υλικού δεν πρέπει να ξεπερνά το 2-3% - Για υγρασία 2-10% και για ψιλή κοσκίνιση, προτείνονται οι παρακάτω λύσεις: - έλεγχος του ποσοστού αργίλου στο υλικό τροφοδοσίας - μεταλλικές σήτες, αντιτυφλωτικές, τύπου zigzag ή ondap (πιθανώς και ανοξείδωτες) - καλάθια με λαστιχένιες μπάλες: τοποθετούνται κάτω από τη σήτα ώστε να την τινάζουν - ειδικές ευλύγιστες λαστιχένιες σήτες, τύπου Trellex Superflex, με μεγάλη ταλάντωση
> Εμπειρικά, αν το ποσοστό υγρασίας είναι μεγαλύτερο από το επιθυμητό μέγεθος διερχόμενου τεμαχίου, τότε συστήνεται υγρή κοσκίνιση.
> Οι ανοξείδωτες αποτρέπουν το υλικό να κολλάει και έχουν μεγαλύτερο χρόνο ζωής
• ΜΕΤΑΛΛΙΚΕΣ ΣΗΤΕΣ, ZIGZAG ή ONDAP • ΤΡΟΦΟ∆ΟΣΙΑ > Γεωμετρικά χαρακτηριστικά: πιο εύκολα διέρχονται της βρογχίδας τα στρογγυλά τεμάχια, λιγότερο εύκολα τα τετράγωνα/κυβικά και πιο δύσκολα τα πλακοειδή ή τα μακρόστενα > Κοκκομετρία: το % του επιθυμητού μεγέθους διερχόμενου υλικού (π.χ. % 4mm) στο σύνολο τροφοδοσίας επηρεάζει το ύψος στρώματος υλικού που συσσωρεύεται πάνω στη σήτα και καθορίζει την απαιτούμενη επιφάνεια κοσκίνισης. Αν αυτό το % είναι μικρό τότε τοποθετείται ένα επιπλέον πάτωμα στο κόσκινο που κατακρατεί τα «χονδρά» της τροφοδοσίας και αποφορτίζει τα επόμενα πατώματα που κάνουν το τελικό διαχωρισμό (το υλικό απλώνεται περισσότερο). Εξίσου σημαντικό είναι το % του μισού του επιθυμητού μεγέθους διερχόμενου υλικού (π.χ. % 4/2 = % 2mm) στο σύνολο τροφοδοσίας. Αυτό το ποσοστό περνάει αμέσως από τη σήτα, χωρίς να επιβαρύνει το πάτωμα και άρα μειώνεται το ύψος στρώματος υλικού που συσσωρεύεται πάνω στη σήτα. Ως γενικός κανόνας, το ύψος συσσωρευόμενου υλικού πάνω στη σήτα δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερο από 3 φορές του μεγέθους βρογχίδας της επιλεγμένης σήτας, σε κόσκινο κυκλικής ταλάντωσης και όχι μεγαλύτερο από 5 φορές του μεγέθους βρογχίδας, σε κόσκινο ελλειπτικής ταλάντωσης, θεωρώντας ξηρή κοσκίνιση. Επίσης, επιπλέον πάτωμα συστήνεται όταν η τροφοδοσία περιλαμβάνει πολύ χονδρά τεμάχια, ώστε να αποφευχθεί σπάσιμο της σήτας του επόμενου πατώματος. Ως κανόνας και ανάλογα με το μέγεθος βρογχίδας της επιλεγμένης σήτας, το μέγεθος τροφοδοτούμενων τεμαχίων δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερο από 3-5 φορές του μεγέθους βρογχίδας της επιλεγμένης σήτας. Η μείωση συσσωρευόμενου υλικού πάνω στη σήτα και άρα η αύξηση της απόδοσης κοσκίνισης προϋποθέτει το κόσκινο να είναι ικανό για υψηλή επιτάχυνση και μεγάλο πλάτος ταλάντωσης.
• ΤΥΠΟΣ ΣΗΤΑΣ Όπως αναλύεται παρακάτω, η κατάλληλη σήτα επιλέγεται με βάση την απαιτούμενη ή διαθέσιμη ελεύθερη επιφάνεια, τον τύπο κοσκίνισης, αλλά και τις ιδιότητες του τροφοδοτούμενου υλικού.
> Μεγαλύτερο κόστος > Ειδικές στο να αποτρέπουν το υλικό να κολλάει, ώστε οι βρογχίδες να παραμένουν ανοιχτές (ενάντια στο φράξιμο) > Απλές ή ανοξείδωτες
• ΜΕΤΑΛΛΙΚΕΣ ΠΛΑΚΕΣ, ΤΡΥΠΗΤΕΣ
> Χρήση στην προδιαλογή ή στην πρωτογενή κοσκίνιση > Μη ακριβής διαχωρισμός > Αντοχή στην κρούση από χονδρά τεμάχια > Για μεγαλύτερο χρόνο ζωής χρειάζεται επικάλυψη με λάστιχο
• ΠΟΛΥΟΥΡΕΘΑΝΗΣ (PU)
1.8 ΤΥΠΟΙ ΣΗΤΑΣ • ΜΕΤΑΛΛΙΚΕΣ, ΠΛΕΚΤΕΣ ΣΗΤΕΣ
> Χαμηλό κόστος > Μεγάλη ελεύθερη επιφάνεια > Τετράγωνες οπές ή > Παραλληλόγραμμες οπές (για περισσότερο διερχόμενο ή για απομάκρυνση πλακοειδών τεμαχίων)
> Μεγαλύτερος χρόνος ζωής > Ειδικές για: κοσκίνιση φθοροποιών υλικών και/ή υγρή κοσκίνιση αποτροπή φραξίματος βρογχίδας (ευλύγιστο υλικό) > Μεγαλύτερο κόστος > Μεγαλύτερη απόδοση (επίπεδη επιφάνεια) > Τοποθέτηση: με τάνυση ή σε κασέτες > ∆ιαθέσιμοι τύποι της METSO: Trellstep, Trellthane, … τεύχος 3ο /2010
65
ΛΑΤΟΜΕΙΑ Α∆ΡΑΝΗ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
• ΛΑΣΤΙΧΕΝΙΕΣ
> Μεγαλύτερος χρόνος ζωής > Ειδικές για: κοσκίνιση φθοροποιών υλικών και/ή πρωτογενής κοσκίνιση - αντοχή στην κρούση από χονδρά τεμάχια (ενισχυμένος τύπος) δευτερογενής / τριτογενής ξηρή κοσκίνιση κολλώδες υλικό ή υλικό με άργιλο - μέγιστη αποτροπή φραξίματος βρογχίδας (ευλύγιστος τύπος) > Τοποθέτηση: με τάνυση ή σε κασέτες > Μεγαλύτερο κόστος > ∆ιαθέσιμοι τύποι της METSO: Trellstep, Trellflex, Stepflex, Superflex, Trellcord, Trellscalp, …
• ΠΙΝΑΚΑΣ ΣΥΓΚΡΙΣΗΣ ΤΥΠΩΝ ΣΗΤΑΣ ΜΕΤΑΛΛΙΚΕΣ
PU / ΛΑΣΤΙΧΕΝΙΕΣ
+ Κόστος
Χρόνος ζωής
Ακρίβεια διαχωρισμού Αρχική ελεύθερη επιφάνεια
Λιγότερος νεκρός χρόνος Αντοχή στην κρούση Ακρίβεια διαχωρισμού Ελάχιστο φράξιμο / τύφλωση βρογχίδας Ελεύθερη επιφάνεια κατά την περίοδο χρήσης Μείωση θορύβου
Χρόνος ζωής Κόστος Περισσότερος νεκρός χρόνος Αρχική ελεύθερη επιφάνεια Φράξιμο / τύφλωση βρογχίδας Ελεύθερη επιφάνεια κατά την περίοδο χρήσης Θόρυβος ΣΥΝΟΨΗ
αποκλειστικά από την ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ Χάλυβας οπλισµού σκυροδέµατος κατηγορίας Β500C σε µορφή συµπαγούς κουλούρας Το πρόβληµα Στις παραδοσιακές κουλούρες (loose coil) χάλυβα οπλισµού σκυροδέµατος, δεν υπάρχει η δυνατότητα περίσφιγξης των σπειρών και απόλυτης τακτοποίησης αυτών. Αυτό έχει σαν αποτέλεσµα εναποµείνουσες διαµήκεις στρεπτικές τάσεις στο υλικό, µε συνέπεια κατά την εκτύλιξη να προκαλούνται εµπλοκές, ακανόνιστα σχήµατα συνδετήρων και τελικά χαµηλή παραγωγικότητα. Επίσης, οι κουλούρες αυτές έχoυν χαµηλή πυκνότητα, που σηµαίνει ότι για δεδοµένο βάρος, προκύπτει σηµαντικός όγκος, µε συνακόλουθη δυσκολία αποθήκευσης και προστασίας από την διάβρωση. Μία προβληµατική “λύση” στο πρόβληµα αποτελούσαν στο παρελθόν οι κουλούρες ψυχρής διαµόρφωσης (stretching), µε κύριο χαρακτηριστικό την χαµηλή ολκιµότητα και συνεπώς την αδυναµία ικανοποίησης των απαιτήσεων για χάλυβα υψηλής ολκιµότητας κατηγορίας Β500C.
Η λύση που προσφέρει η ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ: SpoolEXTRA!
Εφαρµογές
Η ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ ανταποκρινόµενη στις απαιτήσεις των κανονισµών και έχοντας δεσµευτεί προς τον τεχνικό κόσµο και τους πελάτες της για την εφαρµογή τεχνικών βέλτιστης διαθέσιµης τεχνολογίας, αντιµετώπισε µε ριζικό τρόπο το θέµα, µε την εγκατάσταση και λειτουργία ειδικής γραµµής παραγωγής κουλούρας (SPOOLER LINE). Στην νέα γραµµή παραγωγής συµπαγούς κουλούρας (compact rebar coil), παράγεται ένα πρωτοποριακό προϊόν κατηγορίας Β500C, το SpoolEXTRA!, απαλλαγµένο από αυτά τα προβλήµατα.
• Παραγωγή συνδετήρων ή/και συνδέσµων σύνθετης µορφής, µε δυνατότητα κάλυψης των απαιτήσεων κάθε µελέτης. • Κάµψη και κοπή ευθύγραµµου οπλισµού.
Πλεονεκτήµατα • Κατασκευή συνδετήρων οποιωνδήποτε διαστάσεων και σχηµάτων µε απόλυτη επιπεδότητα. • Κατασκευή κλωβών εγκάρσιου οπλισµού, κάθε µορφής, γεωµετρίας και διάστασης µε δυνατότητα πύκνωσης και αραίωσης στις αποστάσεις των συνδετήρων. • Άριστη ευθυγράµµιση λόγω παντελούς απουσίας διαµήκους στρέψης (torsion free). • Αυξηµένη παραγωγικότητα. • Μείωση χρόνων τροφοδοσίας των µηχανών διαµόρφωσης. • Μείωση αποθηκευτικού χώρου. • Εκµηδένιση της φύρας κατά την κατασκευή. • Ελαχιστοποίηση προβληµάτων διάβρωσης.
Γεωµετρικά χαρακτηριστικά και βάρος Ονοµαστική ∆ιάµετρος Βάρος κουλούρας Εσωτερική διάµετρος
8 έως 16 mm 1800 έως και 2500 κιλά 850 mm
Εξωτερική διάµετρος
1100 έως 1200 mm (ανάλογα µε τo βάρος)
Ύψος κουλούρας
800 mm
Μηχανικές ιδιότητες Μέγεθος
Κατηγορία ποιότητας B500C (ΕΛΟΤ ΕΝ 1421-3)
Όριο διαρροής, Re (MPa)
≥500
Re,πραγµατική/ Re,ονοµαστική Λόγος της εφελκυστικής αντοχής προς το όριο διαρροής, Rm/Re
≤1.25 ≥1.15 ≤1.35
Συνολική επιµήκυνση στο µέγιστο φορτίο, Αgt(%)
≥7.5
Το SpoolEXTRA! της ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗΣ αλλάζει τα δεδοµένα Η δυνατότητα πλέον απόλυτης τήρησης των κανονισµών όσον αφορά στον εγκάρσιο οπλισµό των δοµικών στοιχείων είναι πραγµατικότητα ακόµη και για τις πλέον απαιτητικές µελέτες και µάλιστα µε τον παραγωγικότερο και οικονοµικότερο τρόπο.
Xalyves_1stPage.indd 2
16/2/2006, 11:22:24 ìì
ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ
ΣΤΟΧΟΙ
Η εταιρεία ΑΣΠΕΛ Α.Ε. ιδρύθηκε για να καλύψει ανάγκες της αγοράς των δομικών κατασκευών σε εξειδικευμένα μικρού μεγέθους μηχανήματα. Είναι μια νέα εταιρεία με τεράστια δυναμική, η οποία έχει ως κύριο στόχο την ποιοτική εκσυγχρονισμό των πεπαλαιωμένων μεθόδων λειτουργίας των συνεργείων οικοδομής, είτε αυτά έχουν να κάνουν με σίδερο, ξύλο ή μπετόν. Έχοντας ως αποκλειστικούς προμηθευτές πολυεθνικές εταιρίες με παγκόσμια εμβέλεια και κύρος και με δεδομένη την εμπειρία της στο χώρο κατασκευής δομικών μηχανημάτων από την KIKLOPS ΓΑΛΑΝΟΣ Α.Ε., αποτελεί μια συμπληρωματική δραστηριότητα στο χώρο.
Στόχος μας είναι εξοπλισμένα συνεργεία με μηχανήματα ρομποτικής τεχνολογίας τα οποία έχουν σαν αποτέλεσμα ποιοτικότερη εργασία, μείωση κατά 50% του εργατικού δυναμικού και αύξηση της παραγωγής.
ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ Η προώθηση των προϊόντων μας επιτυγχάνεται αποκλειστικά από τους ιδιαίτερα ευχαριστημένους πελάτες μας, οι οποίοι με μικρού μεγέθους επενδύσεις αυξάνουν κατά πολύ το εισόδημα τους
ΜΗΧΑΝΑΚΙΑ ΠΕΡΙ∆ΕΣΗΣ RB-215 / RB-395 / RB-650A
Το μηχάνημα βγήκε στην μαζική παραγωγή το 1989 στην Ιαπωνία από την εταιρεία MAX JAPAN. Έκτοτε κυριαρχεί στις παγκόσμιες αγορές και έχει καθιερωθεί για την ποιότητα και την αξιοπιστία που προσφέρει. Στην Ελλάδα εισήχθη το 1999, με τα πρώτα μηχανήματα να δουλεύουν στο Ηράκλειο Κρήτης, σε έναν εργολάβο επαναστάτη για την εποχή, ο οποίος αναδείχθηκε σε πολύτιμο συνεργάτη . Το μηχάνημα έχει την δυνατότητα να κάνει οποιονδήποτε ανειδίκευτο εργάτη να αποδίδει διπλάσια τουλάχιστον παραγωγή από οποιονδήποτε εξιδανικευμένο εργάτη από το πρωί στις 7:00 μέχρι το μεσημέρι στις 15:00. ∆εν υπάρχει πλέον ο γνωστός πονοκέφαλος του εργοδότη να βρει την «γρήγορη τανάλια» γιατί πλέον υπάρχει το δετικό μηχάνημα. Αυτό που χρειάζεται πλέον ένα συνεργείο είναι έναν μάστορα που να μπορεί να καλύψει τις ανάγκες δεσίματος στα εσωτερικά σημεία που αδυνατεί το μηχανάκι περίδεσης.
ΚΕΡ∆ΟΣ - ΑΠΟΣΒΕΣΗ Έχουμε δύο τύπους συνεργείων ο ένας είναι πληρωμή με το κιλό και ο άλλος εργολαβία. Τώρα συνεργείο 5 ατόμων σε ένα 8ώρο τοποθέτησε και έδεσε 5.600 κιλά με σίδερο Φ14, 1300 κομμάτια σχάρα ένα- ένα ανά 15εκ έχοντας 2 μηχανάκια περίδεσης , ενώ σε άλλη περίπτωση το ίδιο συνεργείο θα χρειαζόταν 2 ημέρες για την ίδια παραγωγή. Αν σε αυτό το συνεργείο ο εργοδότης πλήρωνε μεροκάματο και ΙΚΑ και το συνεργείο δούλευε με τανάλια θα ήθελε γι’ αυτή την παραγωγή ακόμη 5 μεροκάματα x 50 ευρώ = 250 ευρώ , το ΙΚΑ τους και 20 ευρώ απλό σύρμα ενώ τώρα με το μηχανάκι το σύρμα κοστίζει 75 ευρώ (75-20=55ευρώ επιπλέον κόστος). Άλλα έτσι έχουμε ένα επιπλέον κέρδος τουλάχιστον 195 ευρώ μόνο από τα μεροκάματα χωρίς να έχουμε υπολογίσει το ΙΚΑ και το συνεργείο είναι ξεκούραστο για την επόμενη ημέρα.
70
τεύχος 3ο /2010
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ▶ Γρήγορη περίδεση και ανθεκτική περίδεση ▶ Κάθε δέσιμο λιγότερο από 1 δευτερόλεπτο ▶ 5 φορές ταχύτερο δέσιμο απ’ ότι με το χέρι ▶ Μείωση κινδύνου προβλημάτων υγείας χεριών ▶ Μικρό βάρος, εύχρηστη λειτουργία ▶ Πανεύκολη εκμάθηση χειρισμού σε λίγα λεπτά ▶ Μπάρα προέκτασης(προαιρετικά) ▶ ∆υνατότητες περίδεσης: RB-395 από Ø10mm x Ø10mm έως Ø16mm x Ø19mm RB-215 πλέγμα x πλέγμα έως Ø10mm x Ø10mm RB-650A από Ø10mm x Ø10mm έως Ø29mm x Ø29mm ή Ø22mm x Ø22mm x Ø19mm ▶ Τύπος σύρματος: RB-395, RB-215 TW897 Ø0.8mm- 50 κουλούρες / κούτα RB-650A TW1525 Ø1.5mm- 50 κουλούρες / κούτα ▶ Standard εξοπλισμός: RB-395, RB-215 βαλιτσάκι, θήκη, 2 μπαταρίες RB-650A βαλιτσάκι, θήκη, 2 μπαταρίες, 1 φορτιστή
ΠΡΟ∆ΙΑΓΡΑΦΕΣ ΕΡΓΑΛΕΙΟ
RB395
RB215
ΒΑΡΟΣ ∆ΙΑΣΤΑΣΕΙΣ (ΜxΠxΥ) mm ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΠΕΡΙ∆.
RB-650A
2.1 Kg
3.5 Kg
276 x 99 x 284
276 x 99 x 200
339 x 93 x 327
Λιγότερο από 1 δευτ./δέσιμο
Λιγότερο από 0.8 δευτ./δέσιμο
0.8-1.1 δευτ./δέσιμο
ΤΥΛΙΓΜΑ/∆ΕΣΙΜΟ
3 τυλίγματα
1 τύλιγμα
∆ΕΣΙΜ./ΚΑΡΟΥΛΙ
Περίπου 120
Περίπου 180-210
Περίπου 120-230
∆ΕΣΙΜ./ΦΟΡΤΙΣΗ
3 κουλούρες
2 κουλούρες
2-3 κουλούρες
ΜΠΑΤΑΡΙΑ ΙΣΧΥΣ ΧΡΟΝΟΣ ΦΟΡΤΙΣΗΣ
JP409 (Ni-Cd)
JP509H (Ni-Mh)
DC 9.6V (2.0Ah)
DC 9.6V (3.3Ah)
Περίπου 25 λεπτά
Περίπου 30 λεπτά
τεύχος 3ο /2010
71
SMALL 50
Η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΑ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΣΟΒΑΤΙΣΜΑΤΟΣ Το μοναδικό μηχάνημα που συνδυάζει το ελαφρύ του βάρος (69kg), υψηλής αντοχής δουλειά και μονοφασική παροχή, το οποίο λύνει τα χέρια του επαγγελματία λόγω των καινοτόμων χαρακτηριστικών του, με δυνατότητα εκτόξευσης έτοιμου – ημιέτοιμου & παραδοσιακού κονιάματος (150τμ./8ωρο). Μηχανή εκτόξευσης στόκου για σπατουλαριστό(200τμ./8ωρο), βαψίματος, αρμολόγησης μέχρι και για υλικά μεγάλης ρευστότητας. Επίσης η μηχανή έχει την δυνατότητα να λειτουργήσει σαν πρέσα μεταφοράς υλικού για τσιμεντοενέσεις & γεμίσματα.
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ - Ηλεκτρικός πινάκας με αποκλειστικό μετατροπέα (inverter) IMER για κορυφαίες επιδόσεις και μεγάλη Ποικιλία ρυθμού ροής - Μοτέρ με 3 επίπεδα προστασίας - ∆ιατάξεις ασφαλείας σύμφωνα με τα πιο σύγχρονα πρότυπα CE - Αποκλειστική σειρά εξαρτημάτων για ευρύτερη ποικιλία εφαρμογών.
ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Βάρος (Kg)
69
Ύψος Φόρτωση (mm)
650
∆ιαστάσεις Π- Μ-Υ (mm)
520-1120-650
Μέγιστη απόσταση άντλησης (m)
Για ελαστικό σωλήνα Ø 19 mm: 15 Ø 25 mm: 25
Ρυθμός ροής υλικού (lit / min)
0,8 ± 14
Στάθμη θορύβου (dB (A))
<74
Ικανότητα τροφοδοσίας (lit)
50
Συντελεστής ισχύος μοτέρ (ΚW)
1,5
Τροφοδοσία
230 V - 50 Hz
Στροφές μοτέρ (rpm)
8 ± 140
Γιατί να επιλέξετε το Small 50
Βασικός Εξοπλισμός
Προαιρετικός Εξοπλισμός
Ψεκασμός παραδοσιακών κονιαμάτων Προαναμεμειγμένος σοβάς Προαναμεμειγμένα θιξοτροπικά προϊόντα Προϊόντα στεγανοποίησης Σπατουλαριστό Βαφή Επιχρίσματα με χρώματα Γέμισμα αρμών για την ενίσχυση Τσιμεντοενέσεις
Ηλεκτρική παροχή και πίνακας ελέγχου Χοάνη (χωνί τροφοδοσίας) ανοξείδωτου χάλυβα Ρότορας και Στάτορας προώθησης υλικού D8 1.5 ECO Ηλεκτρικό τηλεχειριστήριο με 16m καλώδιο 20m καλώδιο ηλεκτρικής παροχής ∆ιάταξη πνευματικού ελέγχου ∆ιάταξη για δίκτυο δόνησης Μονάδα μέτρησης πίεσης Εργαλειοθήκη
Συλλογή έτοιμου/παραδοσιακού κονιάματος Σετ Τσιμέντο-ενέσεων Σετ αραίωσης και λείανσης Σετ βαφής ∆ονητικό Πλέγμα Αεροσυμπιεστή με ∆ιάφραγμα (Μεμβράνη) Μηχανισμός Εκκένωσης σακιδίων έτοιμου κονιάματος Ασύρματο έλεγχο Κάλυμμα χοάνης από ανοξείδωτο χάλυβα
72
τεύχος 3ο /2010
ΧΑΛΥΒΕΣ ΟΠΛΙΣΜΟΥ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
Η διάβρωση του χάλυβα στο σκυρόδεμα Νικολέττα Τσώνη, Πολ. Μηχανικός Παν/μιου Πατρών, Μεταλλουργός Μηχανικός ΕΜΠ
Η κ. Νικολέττα Τσώνη παρουσίασε στο φοιτητικό συνέδριο “Επισκευές Κατασκευών” στην Πάτρα, τον Φεβρουάριο του 2010, την εργασία με θέμα “Η διάβρωση του χάλυβα στο σκυρόδεμα-πρόληψη-έλεγχοι και επεμβάσεις σε υφιστάμενες κατασκευές-τρωτότητα των ενισχύσεων”. Η εργασία αυτή βραβεύτηκε από το Σύλλογο Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδος με το πρώτο βραβείο.
Η διάβρωση του οπλισμού και η ενανθράκωση του σκυροδέματος είναι το φαινόμενο εκείνο που περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο μας έκανε να συνειδητοποιήσουμε ότι το οπλισμένο μπετόν γερνάει και απαξιώνεται. Στην αρχή της παρούσας εργασίας διατυπώνονται οι διάφορες θεωρήσεις από ηλεκτροχημικής απόψεως. Στη συνέχεια διατυπώνονται τα θέματα από τεχνολογικής άποψης και γίνονται συστάσεις τόσο για την πρόληψη του φαινομένου της διάβρωσης όσο και για την επιτυχή αντιμετώπιση προβλημάτων σε υφιστάμενες κατασκευές. Επίσης αναφέρονται τα προβλήματα που αντιμετωπίζονται κατά την ενίσχυση της φέρουσας ικανότητας του δομήματος με έμφαση στις συγκολλήσεις διαβρωμένου οπλισμού με νέο.
74
τεύχος 3ο /2010
Χαρακτηριστικά χάλυβα οπλισμού σκυροδέματος Ανάλογα με την εποχή ανέγερσης του κάθε δομήματος και με τους τότε ισχύοντες κανονισμούς χρησιμοποιούνταν και συγκεκριμένος τύπος χάλυβα (πίνακας 1). Κατά τα πρότυπα του ΕΛΟΤ και του Νέου Κανονισμού Τεχνολογίας Οπλισμού Σκυροδέματος ΚΤΧ 2008 στην Ελλάδα σήμερα χρησιμοποιούνται οι χάλυβες Β500Α και Β500C. Οι χάλυβες αυτοί παράγονται με κατάλληλη θερμική επεξεργασία (μέθοδο Tempcore). Στην επιφάνεια και εξωτερικό περίβλημα των χαλύβων αυτών υπάρχει η σκληρή μαρτενσιτική δομή η οποία έχει μεγάλη μηχανική αντοχή αλλά μειωμένη πλαστιμότητα. Στο δε εσωτερικό επικρατεί η φερριτο-περλιτική δομή η οποία έχει υψηλή πλαστιμότητα αλλά μικρότερη μηχανική αντοχή. Ο συνδυασμός αυτός έχει σαν αποτέλεσμα την παραγωγή χάλυβα με εξαιρετικές μηχανικές ιδιότητες, ωστόσο δεν παύει να είναι ευάλωτος σε διαβρωτικά περιβάλλοντα.
Τα μεταλλοιόντα από την ανοδική αντίδραση και τα υδροξυλιόντα από την καθοδική μετακινούνται μέσα στον ηλεκτρολύτη και τελικά αντιδρούν προς σχηματισμό στερεών προϊόντων οξείδωσης. Fe+2+2OH--> Fe(OH)2 (3) Το σχηματιζόμενο υδροξείδιο του δισθενούς σιδήρου παρουσία οξυγόνου μετατρέπεται σε υδροξείδιο του τρισθενούς σιδήρου (Fe(ΟΗ)3). Ανάλογα με το είδος του ηλεκτρολύτη ο σχηματισμός του υδροξειδίου του σιδήρου πραγματοποιείται στην επιφάνεια του χάλυβα ή σε μεγαλύτερη απόσταση από αυτόν. Η σκουριά εναποτίθεται στη ράβδο στις περιοχές των καθόδων και επειδή είναι διαπερατή τόσο από το νερό όσο και από τα αέρια, η διαδικασία οξείδωσης συνεχίζεται. Νέα προϊόντα σκουριάς παράγονται με περαιτέρω αντιδράσεις με το διαλυμένο οξυγόνο. Ο όγκος των παραγόμενων προϊόντων σκουριάς διαρκώς αυξάνει κι οι συνοδευτικές αυξανόμενες εσωτερικές τάσεις προκαλούν ρηγματώσεις, αποτινάξεις και αποκολλήσεις ολόκληρων κομματιών από μπετόν. Οι διαδικασίες αυτές μπορούν να επιταχυνθούν από την παρουσία χλωριούχων αλάτων. [5]
Η διάβρωση του χάλυβα στο σκυρόδεμα Η διάβρωση του οπλισμού σκυροδέματος είναι μία ηλεκτροχημική δράση, που λαμβάνει χώρα κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις. Η ηλεκτροχημική δράση απαιτεί την ύπαρξη ανόδου, καθόδου και ηλεκτρολύτου μέσω του οποίου διακινούνται τα ιόντα. Η διεξαγωγή των ηλεκτροχημικών δράσεων πραγματοποιείται στην διεπιφάνεια μετάλλου-ηλεκτρολύτη και η μετακίνηση των ιόντων γίνεται μέσω του ηλεκτρολύτη. [1] Η ανοδική και η καθοδική (ηλεκτροχημική) δράση συμβαίνουν ταυτόχρονα σε διαφορετικές περιοχές του χάλυβα, ενώ ένας αριθμός ηλεκτρονίων μετακινείται μέσα στον χάλυβα. Η ανοδική δράση στην περίπτωση της διάβρωσης του οπλισμού είναι η ανοδική διάλυση του σιδήρου. Η δράση αυτή είναι μια οξειδωτική αντίδραση με απόδοση ηλεκτρονίων κατά την αντίδραση: Fe -> Fe +2 + 2e- (1) Η τάση προς οξείδωση είναι αυξανόμενη κατά την σειρά: S220, S400, S500s (βανάδιο), S500s (Tempcore)[17]. Η ταχύτητα της δράσης αυτής είναι πολύ μικρή στην περίπτωση δημιουργίας παθητικού στρώματος. Όταν όμως το ΡΗ πέσει κάτω από το 9,0 η ταχύτητα αυξάνει σημαντικά. Το ίδιο θα συμβεί και όταν το παθητικό στρώμα καταστραφεί από ικανό αριθμό χλωριόντων. Η καθοδική δράση είναι συνυφασμένη με την πρόσληψη ηλεκτρονίων. ½ O2 + Η2Ο +2e--> 2OH - (2)
Στην γενική περίπτωση το σκυρόδεμα αποτελεί ένα προστατευτικό περιβάλλον του σιδηροοπλισμού για δύο λόγους: 1)Το υδατικό διάλυμα των πόρων του σκυροδέματος είναι έντονα αλκαλικό εξαιτίας της υδρασβέστου Ca(OH)2, προϊόν της αντίδρασης της ενυδάτωσης (σκλήρυνσης) του τσιμέντου, με ΡH μεταξύ 12,5 και 13,9. Κάτω από αυτές τις συνθήκες ο χάλυβας καλύπτεται επιφανειακά από ένα παθητικό στρώμα οξειδίων σιδήρου που παρεμποδίζει την διάβρωσή του. 2)Το σκυρόδεμα αποτελεί ένα φυσικό εμπόδιο στην επαφή του οπλισμού με τα διάφορα διαβρωτικά συστατικά του περιβάλλοντος και άλλες ουσίες που βοηθούν την διάβρωση (όπως χλωριόντα Cl-). Με την πάροδο του χρόνου το σκυρόδεμα μπορεί να χάσει την προστατευτική του ικανότητα εξαιτίας παραγόντων που οδηγούν σε ενανθράκωση ή διείσδυσης χλωριόντων. Οι κυριότεροι μηχανισμοί που απαξιώνουν το οπλισμένο σκυρόδεμα είναι: Μέσω ενανθράκωσης: Ενανθράκωση είναι η αντίδραση του διοξειδίου του άνθρακα με το υδροξείδιο του ασβεστίου προς ανθρακικό ασβέστιο, οπότε το ΡH μπορεί να αποκτήσει τιμές χαμηλότερες του 9,0 με συνέπεια ο χάλυβας μεταπηδά από την παθητική στην ενεργή κατάσταση και η διάβρωση του οπλισμού αρχίζει. [2] Ca(OH)2 + CΟ2 -> CaCO3 +Η2Ο (4) Για την πραγματοποίηση της αντιδράσεως, απαιτούνται μικρές ποσότητες νερού. Το μεγαλύτερο ποσοστό ενανθρακώσεως παρα-
Πίνακας 1: Χημικές συνθέσεις, τρόποι παραγωγής και περίοδος χρήσης Χ.Ο.Σ.[6]
τεύχος 3ο /2010
75
ΧΑΛΥΒΕΣ ΟΠΛΙΣΜΟΥ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
τηρείται σε αέρα με σχετική υγρασία 60 έως 70% (Το ξηρό σκυρόδεμα δε θα ενανθρακωθεί, λόγω απουσίας της απαιτούμενης υγρασίας, ενώ σε κορεσμένο με νερό σκυρόδεμα εμποδίζεται η διάχυση του αερίου CΟ2 στους πόρους του σκυροδέματος.) Το νερό που δημιουργείται μετά την αντίδραση, διαχέεται προς το εσωτερικό του σκυροδέματος και η διαδικασία συνεχίζεται σε μεγαλύτερα βάθη του σκυροδέματος. Το ΡΗ μειώνεται, σε πλήρως δε ενανθρακωμένο σκυρόδεμα παίρνει περίπου την τιμή 8.3. Όταν έχει χρησιμοποιηθεί μικρό πάχος επικάλυψης των οπλισμών ή κακή ποιότητα μπετόν επικάλυψης, το μέτωπο ενανθράκωσης φθάνει στους οπλισμούς πιο γρήγορα. Με την προσβολή χλωριούχων αλάτων: Ένας άλλος λόγος για την διάβρωση του οπλισμού είναι η παρουσία των χλωριόντων. Τα χλωριόντα διαπερνούν το παθητικό στρώμα των οξειδίων και προκαλούν διάβρωση με βελονισμούς. Για να αρχίσει η διαβρωτική δράση των χλωριόντων αυτά πρέπει να υπερβούν μία ορισμένη τιμή, η οποία συνήθως εκφράζεται σε γραμμάρια χλωριόντων ανά 100 γραμμάρια τσιμέντου.(2) Αφορά παραθαλάσσια έργα και έργα υποδομής όπως π.χ. γέφυρες στα οποία γίνεται χρήση αλάτων για λόγους αποπαγοποίησης. Σχηματισμός μακροστοιχείων: Ένα κράμα όπως ο δομικός χάλυβας από την μεταλλουργική διαδικασία παραγωγής του έχει αιτίες σχηματισμού τοπικών γαλβανικών στοιχείων. Ανομοιομορφίες μικρής κλίμακας στην χημική σύσταση του κράματος, γεωμετρικές ανωμαλίες στην επιφάνεια, η ύπαρξη οξειδίων στην επιφάνεια οδηγούν στον σχηματισμό τοπικών γαλβανικών στοιχείων με μία διαφορά (ηλεκτρικού συνεχούς) δυναμικού της τάξης των μερικών δεκάδων mV. Οι διαφορές αυτές δυναμικού είναι αρκετές για να οδηγήσουν στον σχηματισμό ανοδικών και καθοδικών περιοχών. Η δημιουργία των τοπικών αυτών γαλβανικών στοιχείων είναι αποτέλεσμα της παραγωγικής διαδικασίας του χάλυβα. Εάν υπήρχε μόνο η διαδικασία διάβρωσης μέσω των τοπικών γαλβανικών στοιχείων τότε οι αστοχίες από την διάβρωση θα ήταν σημαντικά μικρότερες από αυτές που έχουν παρατηρηθεί. [1] Τα μακροστοιχεία σε αντίθεση με τα τοπικά γαλβανικά στοιχεία εμφανίζονται σε μεγάλες περιοχές του οπλισμού. Οφείλονται στην όλη συγκρότηση και λειτουργία του οπλισμένου σκυροδέματος και όχι μόνο στον χάλυβα. Στην περίπτωση όμως του οπλισμένου σκυροδέματος η δημιουργία μακροστοιχείων οφείλεται σε επιδράσεις του περιβάλλοντος. Τα χλωριόντα φθάνουν μετά από ένα χρονικό διάστημα στους πρώτους οπλισμούς ενώ οι ευρισκόμενοι προς το εσωτερικό τμήμα του κτιρίου δεν έχουν γύρω τους χλωριόντα. Μεταξύ των εσωτερικών και εξωτερικών χαλύβων δημιουργείται μέσω των συνδετήρων μακροστοιχείο. Οι οπλισμοί που έχουν ήδη γύρω τους χλωριόντα αποτελούν την άνοδο ενώ οι οπλισμοί χωρίς χλωριόντα αποτελούν την κάθοδο του γαλβανικού στοιχείου. Η ταχύτητα διάβρωσης εξαρτάται από την ένταση του ρεύματος του γαλβανικών μακροστοιχείου. Η ένταση του ρεύματος εξαρτάται από το δυναμικό του μακροστοιχείου, την ηλεκτρική αντίσταση του σκυροδέματος και τον λόγο μεταξύ της ανοδικής προς την καθοδική επιφάνεια.[2] Γαλβανικά μακροστοιχεία επίσης εμφανίζονται όταν υπάρχουν: Περιοχές οπλισμένου σκυροδέματος αεριζόμενες δίπλα σε μη αεριζόμενες. Περιοχές οπλισμένου σκυροδέματος υγρές δίπλα σε στεγνές. Περιοχές οπλισμένου σκυροδέματος με χαμηλό ΡH (λόγω ενανθράκωσης) δίπλα σε περιοχές με υψηλό ΡH. H ύπαρξη
76
τεύχος 3ο /2010
και λειτουργία γαλβανικών μακροστοιχείων οδηγεί σε διάβρωση μεγάλης έκτασης και ταχύτητας.[3] Προκειμένου να αντιμετωπισθεί η διάβρωση του οπλισμού στο σκυρόδεμα η οποία οφείλεται είτε στην ενανθράκωση είτε στην είσοδο χλωριόντων στο σκυρόδεμα και ο σχετικός σχηματισμός μακροστοιχείων η σημερινή τεχνολογία προσφέρει διάφορες λύσεις. Οι λύσεις αυτές έχουν διαφορετικό κόστος εφαρμογής αλλά και διαφορετικούς χρόνους επέκτασης της διάρκειας ζωής της κατασκευής. Πριν όμως από την κάθε εφαρμογή λύσης προστασίας του οπλισμού θα πρέπει να αναφερθούμε στην ποιότητα του σκυροδέματος η οποία ασκεί σημαντικό ρόλο στην όλη αντίσταση κατά της διάβρωσης. Η ποιότητα του σκυροδέματος ως γνωστόν εξαρτάται, πέραν των διαδικασιών παρασκευής του κυρίως από: Την ποιότητα και την σωστή κοκκομετρική διαβάθμιση των σκύρων, την ποιότητα και το είδος του τσιμέντου καθώς και από την ποσότητα του νερού στην παρασκευή του σκυροδέματος. Για τον περιορισμό της διάβρωσης σημαντικός είναι ο περιορισμός των κενών του σκυροδέματος καθώς τα χλωριόντα εισέρχονται στην μάζα του σκυροδέματος δια των κενών. Για τα σκύρα επιδιώκεται να μην υπάρχουν κενά στην μάζα τους δηλαδή να μην είναι πορώδη και να έχουν προσεγμένη κοκκομετρική διαβάθμιση. Για το τσιμέντο, δεν συνιστάται ο τύπος τσιμέντου ανθεκτικού σε θεϊκά. Συνιστάται η χρήση τσιμέντου τύπου CEM IΙ ή IV κατά ΕΛΟΤ ΕΝ 197. Για την αναλογία νερού προς τσιμέντο επιβάλλεται το πολύ 0.5 αν και είναι δύσκολο στην επεξεργασία του σκυροδέματος.[1]
Προληπτικά μέτρα κατά της διάβρωσης-ενανθράκωσης Σε μία νέο - σχεδιαζόμενη κατασκευή, ο Μηχανικός πρέπει: Να εκτιμήσει σωστά το περιβάλλον και την βλαπτικότητα του. Να αναγνωρίσει τις πιθανές επιδράσεις και να μελετήσει τους μηχανισμούς φθοράς. Να εκλέξει τα κατάλληλα υλικά και τα στοιχεία της κατασκευής (είδος τσιμέντου, ποιότητα και διαβάθμιση των αδρανών, επικαλύψεις κ.λπ.). Να δώσει την αντίστοιχα απαιτούμενη μορφολογική και στατική λύση, ανάλογα με την βλαπτικότητα του περιβάλλοντος και τις απαιτήσεις και δυνατότητες συντηρήσεως. Να εξασφαλίσει καλή ποιότητα σκυροδέματος κατά την κατασκευή, με επαρκή συμπύκνωση και συντήρηση. Έχει παρατηρηθεί ότι οι μισές φθορές οφείλονται σε λάθη τα οποία εμφανίζονται κατά την φάση της κατασκευής. Παράλληλα πρέπει να προβλεφθεί ώστε στο μέλλον να γίνεται τακτικός έλεγχος για την γενική κατάσταση του κτιρίου ή να ανανεώνονται τα προστατευτικά μέτρα, πχ. επίχριση της επιφάνειας του σκυροδέματος με αδιάβροχες μεμβράνες. [2] 1. Το περιβάλλον. Περιβάλλοντα στα οποία υπάρχει αυξημένη περιεκτικότητα του αέρα σε CO2 επιταχύνουν τις διαδικασίες ενανθράκωσης. Τέτοια περιβάλλοντα είναι τα βιομηχανικά και τα αστικά. Ιδιαίτερα επιβαρυμένα είναι τα πάρκινγκ αυτοκινήτων λόγω των αυξημένων εκπομπών σε CO2. Για τον ίδιο λόγο, στα αστικά περιβάλλοντα οι χαμηλότεροι όροφοι είναι πάντα πιο επιβαρυμένοι από τους υψηλότερους. 2. Το πάχος και η ποιότητα επικάλυψης των οπλισμών. Προφανώς μεγάλες επικαλύψεις προσφέρουν μακρόχρονη προστασία. Όσον αφορά την ποιότητα της επικάλυψης, αυτή βελτιώνεται με τη μεί-
ωση του υδατοτσιμεντοσυντελεστή (μείωση πορώδους). Να κρατιέται σε επίπεδα μικρότερα του 0,50. Με την αύξηση της ποσότητας του τσιμέντου: αυξάνεται η ποσότητα του προστατευτικού Ca(OH)2. Με καλή συμπύκνωση και ωρίμανση: μείωση κακοτεχνιών, φωλιών αδρανών, ρωγμών κλπ. 3. Σχετική υγρασία του σκυροδέματος. Μια Σ.Υ. της τάξης του 5060% θεωρείται η ως πιο επιβαρυντική για την εξέλιξη της ενανθράκωσης. Όταν έχουμε Σ.Υ. ≤ 40% η διαδικασία επιβραδύνεται, γιατί δεν μπορεί να υπάρξει διάλυση του CO2 στο νερό και σχηματισμός H2CO3. Σε επίπεδα Σ.Υ. ≤ 20% η ενανθράκωση πρακτικά μηδενίζεται. Στο άλλο άκρο: όταν η σχετική υγρασία του μπετόν προσεγγίζει το 85-90%, το CO2 δεν μπορεί να διεισδύσει επειδή οι πόροι του μπετόν είναι γεμάτοι με νερό. 4. Ύπαρξη ρωγμών. Οι ρωγμές αποτελούν μονοπάτια για τη δίοδο του CO2. Έλεγχος του αριθμού και του εύρους τους τόσο στο νωπό όσο και στο σκληρυμένο μπετόν οδηγεί σε καλύτερο έλεγχο της ενανθράκωσης. Έλεγχος της ρηγμάτωσης μπορεί να γίνει με μέτρα όπως χρήση συνθετικών ινών, προσεγμένη συντήρηση, χάραξη αρμών διαστολής, επαρκή οπλισμό. 5. Φράγματα κατά της ενανθράκωσης. Πρόκειται για βαφές, εμποτισμούς ή και λεπτά επιχρίσματα που λειτουργούν σαν φράγματα κατά της εισόδου του CO2. Τα υλικά αυτά είναι συνήθως διαπερατά από τους υδρατμούς, γιατί το μόριο του H2O είναι μικρότερο από αυτό του CO2.[4][2]
Ελεγχος της κατάστασης διάβρωσης του χάλυβα Η κατάσταση του χάλυβα από πλευράς διάβρωσης εκτιμάται κατ’ αρχάς με τον οπτικό έλεγχο. Αν η διαδικασία σχηματισμού οξειδίων του σιδήρου έχει ήδη προχωρήσει, τότε το πιθανότερο είναι τα αποτελέσματα της οξείδωσης να είναι ορατά στην επιφάνεια του σκυροδέματος (ακόμη και αν ο χάλυβας βρίσκεται στο εσωτερικό του σκυροδέματος) από τις κηλίδες σκουριάς και από τη διόγκωση. Η οπτική επιθεώρηση μιας κατασκευής διευκολύνεται εάν από πριν ο μηχανικός έχει συντάξει έναν τυπικό κατάλογο των οπτικών ελέγχων που πρέπει να κάνει επιτόπου. Συγκεκριμένα θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή σε τοπικές φθορές σκυροδέματος, αποφλοίωση, φθορές λόγω κακής στεγανότητας, διείσδυση νερού, απόθεση αλάτων, χρωματικές αλλοιώσεις, χάλυβες απογυμνωμένοι, διαβρωμένοι, σπασμένοι, κηλίδες σκουριάς, διαμήκεις ρηγματώσεις, εκτίναξη επικαλύψεως, παραμορφώσεις και αλλοίωση της ευθυγραμμίας (οριζόντιες και κατακόρυφες μετακινήσεις) σε πλάκες. Στην περίπτωση τοπικής βλάβης και σε αδυναμία εκτέλεσης ακριβέστερων εργαστηριακών ελέγχων θα αποκαλυφθεί τοπικά η ράβδος ή οι ράβδοι του οπλισμού, με τρόπο που να καθίσταται εφικτή η διαπίστωση της βλάβης. Θα εκτιμηθεί ο βαθμός προσβολής, κατ’ αρχάς οπτικά ή και με μέτρηση της απώλειας διατομής της ράβδου. Αν εκτιμηθεί ότι από την προσβολή έχει μειωθεί ουσιαστικά η διατομή ή η συνάφεια ή η γεωμετρία των νευρώσεων, θα πρέπει να γίνει επέμβαση αποκατάστασης. Ενδεικτικά σημειώνεται ότι η μείωση της διατομής κατά 5% ή της διαμέτρου κατά 0,5mm, θα μπορούσε να οδηγήσει ενδεχομένως σε επέμβαση. Η ενδεχόμενη αλλοίωση της γεωμετρίας των νευρώσεων θα εκτιμηθεί οπτικά ή με κάθε άλλον πρόσφορο τρόπο. Το πλήθος αυτών των θέσεων και το είδος των δομικών στοιχείων στα οποία εμφανίζονται, θα ληφθούν υπόψη στην λήψη της τελικής απόφασης, για τον βαθμό και την έκταση της επέμβασης. [7]
Στην πράξη, ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι περιπτώσεις κατά τις οποίες ο χάλυβας δεν παρουσιάζει μεν ακόμα επιφανειακή διάβρωση, αλλά έχουν επιδεινωθεί τόσο οι συνθήκες περιβάλλοντος, ώστε να τίθεται σε αμφιβολία η ανθεκτικότητά του. Τέτοιες είναι οι περιπτώσεις κατά τις οποίες το βάθος ενανθράκωσης του σκυροδέματος πλησιάζει τη θέση των οπλισμών ή όταν τα χλωριόντα έχουν εισχωρήσει στο σκυρόδεμα μετά τη σκλήρυνσή του. Όταν το σκυρόδεμα γύρω από τον χάλυβα ενανθρακωθεί, τότε ως γνωστόν χάνεται η παθητική προστασία έναντι διαβρώσεως που προσφέρει στον χάλυβα το αλκαλικό περιβάλλον του σκυροδέματος, οπότε η (ομοιόμορφη) διάβρωση του χάλυβα είναι σχεδόν βέβαιη. Τα χλωριόντα είναι επίσης υπεύθυνα για την διάβρωση με βελονισμούς (φαινόμενο πιο επικίνδυνο). Για την εκτίμηση του κινδύνου ή/και του βαθμού εξέλιξης της διάβρωσης του χάλυβα, μπορούν να γίνουν οι εξής έλεγχοι: Μέτρηση βάθους ενανθράκωσης του σκυροδέματος: Σε επιφάνεια σκυροδέματος (στεγνή κατά το δυνατόν),η οποία δημιουργήθηκε πρόσφατα με αφαίρεση του επιφανειακού στρώματος (συνήθως μέχρι τον οπλισμό) ψεκάζεται διάλυμα φαινολοφθαλείνης (άχρωμο). Ο βαθμός ενανθράκωσης προσδιορίζεται από την αλλαγή του χρώματος της φαινολοφθαλείνης. Το υγιές σκυρόδεμα, με ΡΗ>9, προσδίδει χρώμα κόκκινο, ενώ το ενανθρακωμένο, με ΡΗ<9, δεν επιφέρει χρωματισμό. Μπορεί έτσι να μετρηθεί το πάχος του επιφανειακού σκυροδέματος που έχει υποστεί ενανθράκωση. Η μέτρηση μπορεί να γίνει επίσης με ψεκασμό διαλύματος στην παράπλευρη επιφάνεια πυρήνα σκυροδέματος, ο οποίος μόλις έχει αποκοπεί από την υπό εξέταση περιοχή. Για έναν σημειακό προσδιορισμό του βάθους ενανθράκωσης, μπορεί να εφαρμοσθεί και η ακόλουθη τεχνική: ∆ιανοίγεται μικρή οπή (π.χ. Φ8mm) στο στοιχείο με ηλεκτρικό δράπανο, συλλέγεται η σκόνη και ψεκάζεται με το διάλυμα φαινολοφθαλείνης, αν δεν αλλάξει χρώμα, σημαίνει ότι η ενανθράκωση έχει προχωρήσει μέχρι το διατρηθέν βάθος. Συνεχίζεται η διάτρηση στην ίδια οπή μέχρις ότου προκύψει ερυθρή απόχρωση το οποίο σημαίνει ότι το σκυρόδεμα στην συγκεκριμένη θέση είναι υγιές.[6] Μέτρηση περιεκτικότητας χλωριόντων: Για τον σκοπό αυτό αποκόπτονται τεμάχια σκυροδέματος, από την περιοχή της επικάλυψης των οπλισμών, και αποστέλλονται σε ειδικευμένο εργαστήριο, όπου συνήθως μετριέται η συνολική ποσότητα χλωριόντων (ελεύθερων και δεσμευμένων) κατά βάρος σκυροδέματος. Η ενανθράκωση και η διείσδυση χλωριόντων δεν είναι ανεξάρτητες διαδικασίες, καθότι η πρώτη επιταχύνει σημαντικά τη δεύτερη. Το Ca(OΗ)2 του στερεού ιστού του σκληρυμένου τσιμεντοπολτού αντιδρά με τα χλωριόντα και τα δεσμεύει, περιορίζοντας την ποσότητα αυτών που διαχέονται προς τον οπλισμό κάτω από την οριακή συγκέντρωση του 0,4% έως 0,6% που απαιτείται για τη διάτρηση του προστατευτικού οξειδίου. Όταν όμως το υδροξείδιο του ασβεστίου μετατραπεί με την ενανθράκωση σε CaCO3, τα χλωριόντα που έχει δεσμεύσει ελευθερώνονται και διατίθενται πλέον για την προσβολή του χάλυβα.[6] Έμμεσες ηλεκτροχημικές μέθοδοι: όπως η μέτρηση δυναμικού του χάλυβα, η σύνταξη καμπυλών πόλωσης, η μέτρηση της αντίστασης του σκυροδέματος και η μέτρηση της αντίστασης πόλωσης με τις οποίες εκτιμάται η πιθανότητα διάβρωσης του χάλυβα. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι κατά το ASTM C 876-87, ανάλογα με το μέγεθος της διαφοράς δυναμικού, Ε, μπορεί να λεχθεί ότι: • Όταν Ε >-200 mVcse, με πιθανότητα 90% δεν συμβαίνει διάβρωση τεύχος 3ο /2010
77
EpidrasiXalyvon.qxd
8/10/2009
7:19
Page 82
ΧΑΛΥΒΕΣ ΟΠΛΙΣΜΟΥ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
• Όταν Ε < -350 mVcse, με πιθανότητα 90% συμβαίνει διάβρωση • Όταν -200 mVcse > Ε > -350 mVcse, δεν είναι βέβαιο αν συμβαίνει ή όχι διάβρωση. Το ηλεκτρικό δυναμικό χάλυβα-σκυροδέματος μετριέται με ειδικά ηλεκτρόδια χαλκού - θειικού χαλκού. Η μέθοδος είναι απλή και γρήγορη, όχι ιδιαιτέρως ακριβή, απαιτεί όμως ειδίκευση τόσο στην εφαρμογή όσο και στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων.[6] Μέτρηση Επιφανειακής Υγρασίας Σκυροδέματος: Μέτρηση ποσοστού επιφανειακής υγρασίας στο σκυρόδεμα ή άλλα υλικά για ελέγχους διάβρωσης και πριν από νέες επιστρώσεις σε υφιστάμενα στοιχεία κατασκευής. Έλεγχος Πάχους Επικάλυψης: Εύρεση θέσης και μεγέθους ράβδων οπλισμού και μεταλλικού πλέγματος σε κατασκευές από σκυρόδεμα. Έλεγχος Σκυροδέματος και Οπλισμών με Ραντάρ: Έλεγχος σκυροδέματος και οπλισμού σε κτίρια, σήραγγες, γέφυρες μέσω παραγωγής εικόνων υψηλής ανάλυσης με μεγάλη ταχύτητα.[2]
Αξιολόγηση ελέγχων και επιλογή τρόπου επέμβασης Σε μία υπάρχουσα κατασκευή η οποία υφίσταται τις περιβαλλοντικές επιδράσεις, ελαχιστοποίηση του γενικευμένου κόστους γίνεται με την λήψη έγκαιρων αποφάσεων. Πότε θα επέμβουμε, αλλά και με ποιόν τρόπο, έχει μεγάλη σημασία για την πρόληψη αστοχίας και για την ελαχιστοποίηση της καταβαλλόμενης δαπάνης. Πολλές φορές γίνεται “προληπτική” επισκευή, άλλοτε γίνεται τελική παρέμβαση για επισκευή, ή πλήρης αντικατάσταση, ανάλογα με το κόστος κάθε λύσεως. Υπάρχουν τέσσερις φάσεις που μπορούμε να κατατάξουμε το μέγεθος της διάβρωσης και να αξιολογήσουμε τον τρόπο επέμβασης (σχήμα 1). Στη φάση Α (φάση σχεδιασμού, κατασκευής, συντηρήσεως σκυροδέματος), δεν έχει συμβεί διάβρωση του οπλισμού. Εδώ συνίστανται η τακτή συντήρηση με τα κατάλληλα υλικά ανάλογα με τη διαβρωτικότητα του περιβάλλοντος. Στη φάση Β έχει συμβεί ενανθράκωση του σκυροδέματος ή διείσδυση χλωριόντων ή άλλες βλαβερές ουσίες έχουν διαπεράσει την επικάλυψη, χωρίς να έχει συμβεί διάβρωση του οπλισμού. Επαρκή μέτρα για να προστατευθεί ο χάλυβας είναι πχ η αφαίρεση της επικαλύψεως και η κατασκευή νέας με μεγαλύ-
τερο πάχος. Στη φάση Γ έχει αρχίσει η διεργασία διαβρώσεως του οπλισμού και έχει αρχίσει η διαμήκης ρηγμάτωση και μερική αποφλοίωση της επικαλύψεως. Η επέμβαση περιλαμβάνει αφαίρεση όλου του κατεστραμμένου σκυροδέματος, κατασκευή νέου και επίχριση της επιφάνειας του σκυροδέματος. Οι δε οπλισμοί θα πρέπει να καθαριστούν ως είναι δυνατόν, να βαφτούν και να εμποτιστεί το περιβάλλον σκυρόδεμα με αναστολείς διάβρωσης ή να επαναλκαλικοποιηθεί. Στη φάση ∆ ο οπλισμός έχει διαβρωθεί σε εκτεταμένες περιοχές. Πρέπει να αφαιρεθούν και να αντικατασταθούν τμήματα τηςκατασκευής.[2]
Σειρά εργασιών αποκατάστασης Η σωστή προετοιμασία των επιφανειών είναι απαραίτητη. Οι επιφάνειες που θα δεχθούν τα επισκευαστικά υλικά πρέπει να είναι καθαρές, υγιείς και συνεκτικές. Ο σίδηρος οπλισμός πρέπει να είναι καθαρός, απαλλαγμένος από κάθε σκουριά. Όταν το πρόβλημα είναι η ενανθράκωση και δεν υπάρχουν χλωριόντα, οι απαιτήσεις δεν είναι τόσο αυστηρές και η ελαφριά σκουριά είναι ανεκτή. Η απομάκρυνση του ενανθρακωμένου μπετόν γίνεται προσεκτικά με σφυροκάλεμο. Οι οπλισμοί αποκαλύπτονται εάν είναι δυνατόν πανταχόθεν. Οι επιφάνειες σκάβονται κάθετα κι αν είναι δυνατόν, σε αμβλείες γωνίες για να αγκυρωθεί καλά το επισκευαστικό κονίαμα. Οι οπλισμοί καθαρίζονται χειρωνακτικά με κατάλληλη συρματόβουρτσα. Το ζητούμενο είναι να φθάσουμε σε καθαρό μέταλλο. ∆ουλειές μεγάλης έκτασης θα απαιτήσουν αμμοβολή. Εάν η πλήρης αποκάλυψη του οπλισμού είναι ανέφικτη, μπορεί να γίνει μια τοπική επάλειψη με εμποτιστικούς αναστολείς διάβρωσης. Για τις εργασίες καθαρισμού απαιτούνται κατάλληλες καιρικές συνθήκες: Σ.Υ. περιβάλλοντος ≤70% - όχι απειλή βροχής. Οι οπλισμοί προστατεύονται με επαλειφόμενα κονιάματα που περιέχουν αναστολείς διάβρωσης, συνήθως απαιτούνται δύο στρώσεις. Τα υλικά αυτά προσφύονται τέλεια στους οπλισμούς, στο μπετόν και στα κάθε είδους επισκευαστικά κονιάματα. Ως κυρίως επισκευαστικό υλικό χρησιμοποιούνται τσιμεντοειδούς βάσης υλικά τροποποιημένα με πολυμερή και πιθανώς ενισχυμένα με προσθήκη ινών. Αυτά τα υλικά θα γεμίσουν τη διατομή και θα έρθουν πρόσωπο με το μπετόν εάν το φινίρισμά τους τους επιτρέπει να δεχθούν βαφή. Είναι άκρως επιθυμητό αυτά τα κονιάματα να διαθέτουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά: Μηδενική συρρίκνωση ώστε να μην παρουσιάσουν ρωγμές πλαστι-
Σχήμα 1: ∆ιάβρωση χάλυβα και το αντίστοιχο κόστος επισκευής ως συνάρτηση του χρόνου επέμβασης.[2]
80
τεύχος 3ο /2010
κής συρρίκνωσης και δεν θα διαχωριστούν από το συνορεύον μπετόν. Λείο φινίρισμα, έτσι αποφεύγεται το κόστος και ο χρόνος που απαιτεί η εφαρμογή πρόσθετης εξομαλυντικής στρώσης πριν από τη βαφή. Στεγανότητα έναντι του νερού, των υδρατμών και χημικών παραγόντων. Μέτρο ελαστικότητας, μηχανικές αντοχές και συντελεστής θερμικής διαστολής παρόμοιο με του μπετόν, έτσι ώστε το σύστημα να έχει μια ομοιογένεια. Τα επισκευαστικά τσιμεντοειδή ανάλογα με την κοκκομετρία τους τοποθετούνται σε στρώσεις ορισμένου πάχους. Για να ολοκληρωθεί η επισκευή, συνήθως χρειάζεται μια στρώση προστασίας έναντι της ενανθράκωσης. Επιθυμητά χαρακτηριστικά μιας τέτοιας στρώσης είναι: Η πλήρης φραγή στο CO2. Πλήρης ατμοδιαπερατότητα. Αυτή η ισορροπία μπορεί να επιτευχθεί σχετικά εύκολα μιας και το μόριο του CO2 είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό των υδρατμών.
Εργασίες σε περιπτώσεις όπου δεν είναι δυνατό να αφαιρεθεί το σκυρόδεμα Επαναλκαλικοποιήση του σκυροδέματος: Η επαναλκαλικοποιήση είναι μια διαδικασία η οποία εφαρμόζεται στο σκυρόδεμα με σκοπό να αυξήσει την αλκαλικότητα του σκυροδέματος. Η μέθοδος στηρίζεται στην αρχή της ηλεκτροσμώσεως παρουσία εξωτερικού δυναμικού. Πάνω στην επιφάνεια του σκυροδέματος απλώνεται ένα αλκαλικό υλικό και ένα ηλεκτρόδιο το οποίο λειτουργεί ως άνοδος. Ο χάλυβας του σκυροδέματος λειτουργεί ως κάθοδος. Με την εφαρμογή εξωτερικού ηλεκτρικού δυναμικού το αλκαλικό υγρό διεισδύει στους πόρους του σκυροδέματος αυξάνοντας με αυτό τον τρόπο το ΡΗ του σκυροδέματος. Το μειονέκτημά - της είναι ότι μπορεί να μείνουν ενανθρακωμένες περιοχές του σκυροδέματος, χωρίς “θεραπεία”. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι απαιτείται ποσότητα αλκαλικού υλικού 2lt ανά 1m 2 σκυροδέματος για να επαναλκαλοποιηθεί σκυρόδεμα 1 cm με πορώδες περίπου 12%. Η μέθοδος εφαρμόζεται για 14 ημέρες.[2] Ανασταλτικά διαβρώσεως: Χρησιμοποιούνται επιχρίσματα πάνω στον χάλυβα με σκοπό να εμποδίσουν τον χάλυβα να έρθει σε επαφή με οξυγόνο, υγρασία ή χλωριόντα. Τα επιχρίσματα εφαρμόζονται πάνω σε χάλυβα ο οποίος είναι απολύτως καθαρός, απαλλαγμένος από ελαιώδεις ουσίες, σκόνη ή σκουριά. Αναστολέας είναι μια χημική ουσία ο οποίος όταν προστίθεται σε μικρή συγκέντρωση σε ένα περιβάλλον, μειώνει αποτελεσματικά το ρυθμό διάβρωσης. Ένα ιδιαίτερο πλεονέκτημα στην προστασία μετάλλων με χρήση αναστολέων είναι ότι μπορεί να εφαρμοστεί ή να αλλαχθεί in situ χωρίς να αναστατώσει τη διαδικασία. Απαραίτητη είναι μια τυποποίηση που θα μας λέει ότι ανάλογα με το βαθμό ενανθράκωσης, το ΡΗ, το είδος του χάλυβα, και την σύνθεση του σκυροδέματος θα πρέπει να εφαρμόσουμε συγκεκριμένο αναστολέα για καταπολέμηση των αιτίων της διάβρωσης.[1] Καθοδική προστασία: Η καθοδική προστασία χρησιμοποιείται ευρέως ως μέθοδος προστασίας των οπλισμών έναντι διαβρώσεως σε σημαντικές κατασκευές(λ.χ. γέφυρες, θαλάσσιες εξέδρες, υπόγειες σωληνώσεις από σκυρόδεμα οι οποίες υφίστανται διάβρωση λόγω εγκαταστάσεως γεωηλεκτρικών στοιχείων). Σε πε-
ρίπτωση που το περιβάλλον είναι πολύ διαβρωτικό (ή αν υπάρχει αβεβαιότητα ως προς την τελική ποιότητα του σκυροδέματος), συνιστάται να εγκαθίστανται οι αναγκαίες “διευκολύνσεις” κατά τη φάση της κατασκευής, για μια ενδεχόμενη εκ των υστέρων εφαρμογή καθοδικής προστασίας. Αρχή της μεθόδου είναι η “αναίρεση” της διαφοράς δυναμικού μεταξύ ανοδικής και καθοδικής περιοχής του χάλυβα, ώστε να εμποδίζεται η μεταφορά ηλεκτρονίων από την άνοδο προς την κάθοδο, και να αναστέλλεται η διαδικασία διαβρώσεως του οπλισμού.[1] Η μέθοδος παρέχει την μεγαλύτερη διάρκεια ζωής της κατασκευής, η οποία μπορεί να φθάσει μέχρι και 500!!! χρόνια. Είναι σχετικά ακριβή λύση. Για την σωστή εφαρμογή της απαιτείται σωστή αναλογία μεταξύ της επιφάνειας των ανόδων και της επιφάνειας του οπλισμού. Στην περίπτωση που παρέχεται εξωτερικά, (μέσω μετασχηματιστή-ανορθωτή) συνεχές ρεύμα, απαιτείται και παρακολούθηση της λειτουργίας της καθοδικής προστασίας.[3] Οργανικές επικαλύψεις: Η μέθοδος των οργανικών επικαλύψεων (χρωμάτων) είναι μια απλή και φθηνή λύση. Απαραίτητη προϋπόθεση για την σωστή εφαρμογή της είναι η χρήση του κατάλληλου υποστρώματος (αστάρι) πριν την εφαρμογή της επικάλυψης. Η παράλειψη της χρήσης υποστρώματος (αστάρι) θα οδηγήσει στην αποκόλληση του χρώματος από την επιφάνεια του σκυροδέματος και αστοχία της επικάλυψης. Επίσης πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι όλες οι οργανικές επικαλύψεις προσβάλλονται από την υπεριώδη ακτινοβολία που περιέχεται στο ηλιακό φως. Επομένως η επαναβαφή τμημάτων της κατασκευής τα οποία «βλέπει» ο ήλιος είναι απαραίτητη για την σωστή προστασία της κατασκευής από οπλισμένο σκυρόδεμα.[1]
Υπόμνηση των ενεργών επεμβάσεων για ενίσχυση και επισκευή Πάχη οξειδίων περίπου μεγαλύτερα του 1mm ή απώλεια διατομής>20%, προκαλούν εκτεταμένη μείωση της συνάφειας μεταξύ του οπλισμού και του σκυροδέματος, συχνά εκτίναξη της επικάλυψης, αλλά κυρίως υπάρχει μεγάλος κίνδυνος θραύσης από μηχανική καταπόνηση. Σε τέτοιες περιπτώσεις ο οπλισμός δεν λειτουργεί και απαιτείται επισκευή με την μέθοδο ίσης διατομής, τοποθέτηση νέας ράβδου με συγκόλληση και επικάλυψη στην περιοχή της φθοράς.[17] Σύμφωνα με το κεφάλαιο 8 του ΚΑΝΕΠΕ [16] ακολουθεί μια σύντομη υπόμνηση των ενεργών επεμβάσεων. Αυτών δηλαδή που δεν σκοπούν κατευθείαν στην αναίρεση των περιβαλλοντικών αιτίων που προκάλεσαν τη βλάβη, αλλά κυρίως στην αποκατάσταση (ή την αύξηση) της φέρουσας ικανότητας του δομήματος. Kαμπτική ενίσχυση (δοκών, υποστυλωμάτων, πλακών): Επικόλληση λεπτών χαλύβδινων ελασμάτων ή ινοπλισμένων πολυμερών. Ανοιχτοί μανδύες εκτοξευόμενου οπλισμένου σκυροδέματος. Ευθυγράμμιση οπλισμών, προσθήκη νέων, συμπλήρωση κοινού ή πολυμερικού σκυροδέματος. Προσθήκη εξωτερικών τενόντων. ∆ιατμητική ενίσχυση: Όπως στην καμπτική ενίσχυση, αλλά με κατάλληλη αγκύρωση των άκρων των προσθέτων συνδετήρων. Προσθήκη εξωτερικών συνδετήρων (κολλάρα) από ανθρακονήματα στις κρίσιμες τουλάχιστον περιοχές. Πλήρεις μανδύες οπλισμένου σκυροδέματος (Κυρίως για υποστυλώματα και τοιχώματα). τεύχος 3ο /2010
81
ΧΑΛΥΒΕΣ ΟΠΛΙΣΜΟΥ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
Ακαμπτοποίηση πλαισίων: Προσθήκη ελαφρών τοιχωμάτων πληρώσεως. Προσθήκη στοιχειωδών δικτυωμάτων (μορφής Χ ή Κ) στο φάτνωμα πλαισίων.
Τρωτότητα των ενεργών επεμβάσεων Όταν πρόκειται για επισκευές που αφορούν βλάβες από περιβαλλοντικά αίτια, κυρίως δε στην περίπτωση βλάβης από διάβρωση χάλυβα, οφείλει να εξετάζεται το ενδεχόμενο έντονης συνεχίσεως της βλάβης στο μέλλον, παρά την επέμβαση ή μάλλον εξαιτίας της επεμβάσεως. Γι αυτό πριν την επισκευή θα πρέπει να γίνει προσπάθεια επαναλκαλικοποίησης του ενανθρακωμένου σκυροδέματος και σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να καταπολεμηθούν τα χλωριόντα που υπάρχουν στο σκυρόδεμα. Ας πάρουμε το παράδειγμα μιας περιοχής όπου εμφανίσθηκε έντονη διαμήκης ρηγμάτωση λόγω τοπικής διαβρώσεως χάλυβα. Η τοπική αφαίρεση κι αντικατάσταση του σκυροδέματος επικαλύψεως “ακυρώνει” βεβαίως την τοπική άνοδο από το σίδερο. Εφόσον όμως δεν έχει αναιρεθεί το αρχικό αίτιο, δύο νέες άνοδοι μπορεί να αναπτυχθούν αργότερα κοντά στα πέρατα της επισκευής, και να επιταχύνουν τη βλάβη διευρύνοντάς την στο μέλλον. Τούτο δε διότι η εκτεταμένη καθοδική περιοχή της ράβδου (ο “κινητήρας” του όλου φαινομένου της διαβρώσεως) συνεχίζει να παράγει τα αναγκαία υδροξύλια. Επειδή δεν είναι επαρκής η διατιθέμενη πείρα εν χρόνο συμπεριφοράς τέτοιων επισκευών, η ακόλουθη ασφαλέστερη γραμμή οφείλει να τηρείται κατά τον ανασχεδιασμό. 1)Η επέμβαση να γίνεται στην μεγαλύτερη δυνατή έκταση πέραν των θέσεων εμφανούς βλάβης. 2)Παράλληλα, να εφαρμόζεται πάντοτε και μια συντηρητική επέμβαση άρσεως ή αμβλύνσεως των αιτίων της βλάβης.[2]
Κίνδυνοι ανεπαρκών συγκολλήσεων Στις ενισχύσεις φέρουσας ικανότητας σε πολλές περιπτώσεις είναι απαραίτητο να γίνει συγκόλληση παλιού και διαβρωμένου οπλισμού με νέο. Κατά τη συγκόλληση, εκτός από τα φαινόμενα, τήξης και στερεοποίησης συμβαίνουν και διάφοροι μετασχηματισμοί σε στερεά κατάσταση. Οι μετασχηματισμοί αυτοί τείνουν να αλλοιώσουν τις μηχανικές ιδιότητες. Για παράδειγμα ο σχηματισμός μαρτενσίτη τείνει να ευθραυστοποιήσει την περιοχή της συγκόλλησης και απαγορεύεται γενικά η παρουσία του, γι αυτό δεν πρέπει να γίνεται και ταχεία απόψυξη στην περιοχή της συγκόλλησης. Άλλα φαινόμενα που μειώνουν αισθητά την ποιότητα των συγκολλήσεων είναι η ανάπτυξη εσωτερικών τάσεων και παραμορφώσεων, η ανακρυστάλλωση που μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια αντοχής κ.α. Είναι δε σημαντικό να αναφερθεί εδώ ότι η αντοχή του χάλυβα εξαρτάται περισσότερο από τις μικροδομές που τον αποτελούν και λιγότερο από τη χημική του σύσταση. Όσον αφορά τις συγκολλήσεις διαβρωμένου οπλισμού με νέο θα πρέπει να επισημανθούν κάποια πράγματα. Ο τρόπος συγκόλλησης που θα επιλεχθεί είναι ο ίδιος με τις περιπτώσεις συγκόλλησης οπλισμού χωρίς διάβρωση. Ωστόσο ένα διαβρωμένο σίδερο θα πρέπει να καθαριστεί επιμελώς πριν τη συγκόλληση ώστε να μην υπάρχουν πιθανές θέσεις αστοχίας (ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να
82
τεύχος 3ο /2010
δοθεί όταν η διάβρωση είναι βελονοειδούς μορφής). Προσοχή θα πρέπει να δοθεί και στην αναγνώριση του οπλισμού. Ο έλεγχος της συγκολλησιμότητας θα γίνεται με χημική ή φασματοσκοπική ανάλυση για τον προσδιορισμό της χημικής σύστασης του κράματος, σε μικρό τμήμα ράβδου (αρκεί μήκος περίπου 2cm), το οποίο αποστέλλεται σε ειδικευμένο εργαστήριο (η μέθοδος είναι απλή, φθηνή και ακριβής). Το ιδανικό κάθε φορά θα ήταν να συγκολλούνται μέταλλα με παρόμοια χημική σύσταση ώστε να είμαστε σίγουροι για τις αντοχές των μικροδομών που θα σχηματισθούν τόσο στην περιοχή της συγκόλλησης όσο και στη θερμικά επηρεασμένη ζώνη. Προκειμένου να μην περάσει η διάβρωση από τον έναν οπλισμό στον άλλο θα πρέπει να γίνει επαναλκαλικοποιήση του περιβάλλοντος παλιού σκυροδέματος και καταπολέμηση των χλωριόντων ώστε να μην υπάρχει διαφορά δυναμικού ανάμεσα στις 2 ράβδους και να αποφευχθεί σχηματισμός μακροστοιχείων. Η ύπαρξη γαλβανικών φαινομένων εξαιτίας της διαφορετικότητας των μετάλλων δεν παίζει ρόλο στις μικροδομές που θα δημιουργηθούν στη θερμικά επηρεασμένη ζώνη εξαιτίας της συγκόλλησης αλλά στη μετέπειτα ανθεκτικότητα και αντοχή της. Στις συγκολλήσεις παρατηρούνται όλοι οι γνωστοί τύποι διάβρωσης, αλλά σε εντονότερο βαθμό. Ιδιαίτερα ευαίσθητη παρουσιάζεται η θερμικά επηρεασμένη ζώνη, όπου τα μεταλλουργικά φαινόμενα ξεφεύγουν σε κάποιο βαθμό από τον έλεγχό μας. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιούμε ηλεκτρόδια μικρής διαμέτρου και αυξάνουμε τον αριθμό των πάσσων. Επίσης εφαρμόζουμε προθέρμανση στους 150-250°C και μεταθέρμανση στους 750°C.[6]
Τύποι διάβρωσης που επηρεάζουν τις συγκολλήσεις Γενική ή καθολική διάβρωση: Η γενική διάβρωση εκδηλώνεται σ’ ολόκληρη την επιφάνεια που διαβρώνεται, με απώλεια βάρους, η επιφάνεια γίνεται ανώμαλη και χάνει τη στιλπνότητά της. Η γενική διάβρωση είναι ηλεκτροχημικό φαινόμενο και γι’ αυτό προσβάλει τις συγκολλήσεις ανάλογα με τη χημική τους σύνθεση. Για τη βελτίωση της διάβρωσης σε όξινο περιβάλλον προστίθεται συνήθως Μο, ενώ διατηρείται ο C σε χαμηλά επίπεδα. Οι υψηλές περιεκτικότητες σε Cr και σε Νι βελτιώνουν την αντοχή στη γενική διάβρωση, με τις επιφυλάξεις που ισχύουν από μεταλλουργικής πλευράς. [10] ∆ιάβρωση με Βελονισμούς: Η διάβρωση με βελονισμούς είναι ηλεκτροχημικό φαινόμενο, όπως και η Γενική διάβρωση, αλλά οι ηλεκτροχημικές αντιδράσεις είναι τοπικής κλίμακας και οφείλονται σε χημικούς διαφορισμούς και ετερογένειες στην κλίμακα της μικρογραφικής δομής. Για το λόγο αυτό εκδηλώνεται συχνά σε συνδυασμό με την καθολική διάβρωση. Το χαρακτηριστικό της είναι ότι εκδηλώνεται με μορφή μικρών οπών σας τρυπήματα βελόνας τα οποία συχνά διευρύνονται και σχηματίζουν κρατήρες και σπηλαιώσεις. Είναι πολύ επικίνδυνο φαινόμενο για τις συγκολλήσεις διότι οι βελονισμοί είναι σημεία συγκέντρωσης τάσεων και διευκολύνουν τη δημιουργία ρωγμών. Το Μο χρησιμοποιείται και παλί σας ανασχετικό της διάβρωσης με βελονισμούς ενω ιδιαίτερο ρόλο παίζει και η κατάσταση της επιφάνειας η οποία πρέπει να είναι λεία και να μην επιτρέπει τη δημιουργία συνθηκών διαφορικής οξυγόνωσης. Περικρυσταλλική διάβρωση: Είναι ένα ηλεκτροχημικό φαινόμε-
ΑΥΤΟΜΑΤΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΛΩΒΩΝ
ΣΕΙΡΑ EASYWELD A4 ΑΥΤΟΜΑΤΗ ΜΗΧΑΝΗ ΜΟΝΤΑΡΙΣΜΑΤΟΣ & ΣΥΓΚΟΛΛΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΛΩΒΩΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ∆ιάμετρος σιδήρου συνδετήρων: έως Ø12 χιλ. ∆ιάμετρος σιδήρου διανομής: έως Ø10 χιλ. ∆ιαστάσεις συνδετήρων: έως 2000 χιλ.
• Πλήρως αυτοματοποιημένη – βιομηχανική παραγωγή κλωβών ενίσχυσης σκυροδέματος. (∆ιεθνής πατέντα). • Οι συνδετήρες (τσέρκια), του επόμενου κλωβού, φορτώνονται, στον αυτόματο τροφοδότη, και κατά τη διάρκεια λειτουργίας της μηχανής. • Οι διανομές συγκολλούνται εσωτερικά του κλωβού, συμβάλλοντας στην ενίσχυση του κλωβού. • Εξάλειψη της σπατάλης υλικού. • Συγκόλληση των συνδετήρων (τσερκιών) γίνεται με «προσθήκη υλικού» από 4 ρομποτικές (MIG) μηχανές συγκόλλησης. • Αυτόματη τοποθέτηση συνδετήρων (τσερκιών) στη θέση συγκόλλησης και συγκόλληση στις διανομές. • Προγραμματιζόμενο μεταβλητό βήμα (πύκνωσηαραίωση) συνδετήρων εντός του ίδιου κλωβού. • Οποιοσδήποτε τύπος κλωβού μπορεί να παραχθεί αυτόματα. • Μέγιστη ασφάλεια και προστασία του χειριστή λόγω της αυτόματης τοποθέτησης των συνδετήρων (τσερκιών) στις κεφαλές συγκόλλησης. • Πρότυπος σχεδιασμός λειτουργίας που μειώνει τους «νεκρούς» χρόνους κατά τη διάρκεια λειτουργίας. • Εργονομικός σχεδιασμός και φιλικό προς το χρήστη πρόγραμμα. • Ελαχιστοποίηση των χρόνων αλλαγής εργαλείων και διαμέτρων.
τεύχος 3ο /2010
83
ΧΑΛΥΒΕΣ ΟΠΛΙΣΜΟΥ ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑΤΟΣ
νο που εμφανίζεται στη κλίμακα της μικρογραφικής δομής. Προσβάλλει τα όρια των κόκκων και σιγά σιγά αποσπώνται ο ένας από τον άλλο και η καταστροφή προχωράει με γρήγορο ρυθμό. Οφείλεται στη θερμική ευαισθητοποίηση η οποία έχει απογυμνώσει τα όρια των κόκκων από χρώμιο καθιστώντας τα ευκολοδιάβρωτα. Στις συγκολλήσεις προσβάλλει περιοχές της θερμικά επηρεασμένης ζώνης οπού έγινε κατακρήμνιση καρβιδίων του χρωμίου.[10]
Γιατί οι ανοξείδωτοι χάλυβες δεν πρέπει να συγκολλούνται με κοινούς Στην περίπτωση που θέλουμε να συγκολλήσουμε κοινό χάλυβα με ανοξείδωτο θα πρέπει να επισημάνουμε ότι υπάρχει κίνδυνος της εμφάνισης της μαρτενσιτικής δομής στην περιοχή της συγκόλλησης, η οποία παρουσιάζει ψαθυρή συμπεριφορά. Αυτός είναι ο κυριότερος απαγορευτικός λόγος που δεν πρέπει να συγκολλείται ανοξείδωτος με κοινό χάλυβα. Επίσης στην περίπτωση μιας τέτοιας συγκόλλησης δημιουργούνται και έντονα γαλβανικά φαινόμενα και ο ανοξείδωτος χάλυβας χαλάει εκ των έσω. Συγκεκριμένα, οι ανοξείδωτοι χάλυβες είναι ευαίσθητοι σε διάβρωση μεταξύ των κόκκων όταν σχηματίζονται χρωμιούχα καρβίδια τα οποία κατανέμονται ανομοιόμορφα μέσα στον μεταλλικό τους ιστό. Στις συγκολλήσεις κοινού με ανοξείδωτο χάλυβα στις περιοχές της θερμικά επηρεασμένης ζώνης γίνετε κατακρήμνιση καρβιδίων του χρωμίου και σ’ αυτήν την περίπτωση έχουμε περικρυσταλλική διάβρωση στην περιοχή της συγκόλλησης. Ο ανοξείδωτος χάλυβας, ο οποίος έχει υψηλό ηλεκτρικό δυναμικό και όταν έρχεται σε επαφή με κράμα το οποίο περιέχει ψευδάργυρο ή αλουμίνιο, επιταχύνει την διάβρωση του κράματος καθώς ένα μακροστοιχείο δημιουργείται με την επαφή των δύο διαφορετικών μετάλλων. Εάν ένας επιψευδαργυρομένος (γαλβανιζέ) χάλυβας έλθει σε επαφή ηλεκτρικά αγώγιμη με έναν κοινό χάλυβα μέσα στην μάζα του σκυροδέματος δημιουργείται γαλβανικό μακροστοιχείο λόγω διαφορετικών μετάλλων. Το ίδιο θα συμβεί και στην επαφή ανοξείδωτου χάλυβα με κοινό χάλυβα. Χαρακτηριστικό των ανοξείδωτων χαλύβων είναι η χαμηλή θερμική αγωγιμότητα, η οποία δημιουργεί απότομες θερμικές διαβαθμίσεις, και κατά συνέπεια μεγάλες εσωτερικές τάσεις και παραμορφώσεις. Κι αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος για τον οποίο δεν θα πρέπει να συγκολλάμε ανοξείδωτο με κοινό χάλυβα καθώς σε περιβάλλοντα με έντονες θερμοκρασιακές διαβαθμίσεις θα έχουμε συστολο-διαστολές με σοβαρό κίνδυνο ρηγμάτωσης στην θερμικά επηρεασμένη ζώνη.
Συγκόλληση νέου οπλισμού σε παλαιό Όταν παρίσταται ανάγκη συγκόλλησης παλαιού οπλισμού η οπλισμού άγνωστης ποιότητας με νέο οπλισμό είναι απαραίτητο να γίνεται αρχικά αναγνώριση του υλικού. Η αύξηση της περιεκτικότητας σε άνθρακα καθιστά το χάλυβα ουσιαστικά μη-συγκολλήσιμο, αφού αύξηση πέραν του 0.2% περίπου αποτρέπει την επαναφορά των μηχανικών ιδιοτήτων της θερμικά επηρεαζόμενης ζώνης λόγω της συγκόλλησης. Για την αναγνώριση του υλικού του παλαιού οπλισμού επιβάλλεται να γίνεται χημική ανάλυση. Ανάλογα με τη περιεκτικότητα (%κ.β.) σε άνθρακα και την ισοδύναμη τιμή σε άνθρακα, διακρίνονται οι εξής περιπτώσεις: α) Αν προκύψει C<O,24 συγκολλάται σύμφωνα με τις Παραγρ. 8.1 έως 8.4 του ΚΤΧ 2008 β) Αν προκύψει 0,25<C<0,45 ο χάλυβας επιτρέπεται να συγκολληθεί υπό προϋποθέσεις. Η συγκόλληση εκτελείται, αφού προηγηθεί προθέρμανση, με εφαρμογή των αναφερομένων στην Παραγρ. 8.6.2. γ) Αν προκύψει C>0,45 ή/και Ceq>0,70 ο χάλυβας εν γένει δεν επιτρέπεται να συγκολληθεί. Σε περιπτώσεις εξαιρετικής ανάγκης, εξετάζεται το ενδεχόμενο της συγκόλλησης μετά από ειδική προς τούτο έρευνα. Εάν από την έρευνα προκύψει η δυνατότητα συγκόλλησης, η εργασία θα εκτελείται με βάση συγκεκριμένη τεχνική προδιαγραφή που θα συνταχθεί στο πλαίσιο της έρευνας, και υπό την παρακολούθηση εξειδικευμένου εργαστηρίου. Ο καθαρισμός της σκουριάς μπορεί να γίνει με συρματόβουρτσα, με σμυριδόχαρτο ή σμυριδόπανο. Πάντως, μια κατ’ αρχήν εκτίμηση της συγκολλησιμότητας του χάλυβα μπορεί να γίνει με έλεγχο της διάταξης των νευρώσεων της ράβδου. Πάντως, επειδή η αντιστοίχιση της διάταξης των νευρώσεων με την τεχνική κατηγορία μπορεί να μην είναι μοναδική (ιδιαίτερα στις παλαιότερες κατηγορίες) καλό είναι να γίνεται επιβεβαίωση με χημική ανάλυση. Επίσης, οι λείες ράβδοι (συνήθως StI και S220) θεωρούνται συγκολλήσιμες. Επειδή όμως δεν προβλέπονταν περιορισμοί στην χημική σύσταση των χαλύβων αυτών, θα πρέπει η συγκολλησιμότητα να επιβεβαιώνεται με τη χημική σύστασή τους.[6] Ανατρέχοντας στη θεωρία της συγκόλλησης δύο διαφορετικών χαλύβων ή του ίδιου χάλυβα αλλά με διαφορετικό ηλεκτρόδιο, ενδιαφέρει να προβλέψουμε τη δομή της ζώνης συγκόλλησης, η οποία προκύπτει, από τα μέταλλα βάσης που τήκονται και από το μέταλλο του ηλεκτροδίου που αναμειγνύεται μ’ αυτά. Η δυνατότητα πρό-
Σχήμα 2: ∆ιάγραμμα Schaeffler [15]
84
τεύχος 3ο /2010
βλεψης της δομής του μετάλλου συγκόλλησης αποτελεί τη βάση για την επιλογή του καταλλήλου ηλεκτροδίου, κι αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία, διότι, όλες οι ιδιότητες των χαλύβων εξαρτώνται από τις φάσεις που σχηματίζονται, ωστενίτη, φερρίτη, μαρτενσίτη. Για να λύσουμε ένα τέτοιο πρόβλημα πρέπει να διαθέτουμε δύο δεδομένα:1) Την αραίωση, δηλ. την αναλογία με την οποία συμμετέχει στη συγκόλληση το μέταλλο βάσης και το ηλεκτρόδιο. 2) Την χημική σύνθεση μετάλλου βάσης και ηλεκτροδίου. Πρέπει επίσης να μπορούμε να συσχετίσουμε τη σύνθεση του μετάλλου συγκόλλησης με την δομή του. Το πρόβλημα αυτό αντιμετωπίζουμε με τη βοήθεια του διαγράμματος Schaeffler.[10] Παρατηρούμε την ύπαρξη των μονοφασικών περιοχών Α=ωστενίτης, F=φερρίτης, Μ=μαρτενσίτης, τις διφασικές περιοχές και την τριφασική περιοχή. Στο ίδιο διάγραμμα σημειώνονται οι επικίνδυνες περιοχές εμφάνισης μαρτενσίτη, οπού έχουμε μειωμένη πλαστιμότητα, ψυχρή και θερμή ρηγμάτωση και ευαισθητοποίηση. [10]
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [1] Γ. Μπατής, “Χρήση νέων υλικών για την αύξηση της ανθεκτικότητας των κατασκευών”, Εισήγηση στην ημερίδα του ΤΕΕ Ενίσχυση κτιρίων με σύγχρονα υλικά. [2] Θ. Π Τάσιος, Κ. Αλιγιζάκη, “Ανθεκτικότητα οπλισμένου σκυροδέματος”, Αθήνα, 1993. [3] Γ. Μπατής, Ε. Ρακαντά, Κ. Μελετίου, “Προβλήματα διάβρωσης οπλισμού κτιρίων ΟΣ στην Ελλάδα”, Σκυρόδεμα, Τεύχος 8, σελ 10-18, 2004. [4] Γ. Μπατής, “Φθορά και προστασία υλικών”, Σημειώσεις ΕΜΠ, 2005. [5] Μ. Παπαδόπουλος, “Μηχανική συμπεριφορά διαβρωμένων χαλύβων οπλισμού σκυροδέματος”, ∆ιδακτορική ∆ιατριβή, Πάτρα, 2007. [6] Νέος Κανονισμός Τεχνολογίας Χαλύβων Οπλισμού Σκυροδέματος, ΚΤΧ , 2008. [7] John P. Broomfield, “Corrosion of steel in concrete”, E&FN SPON, 1997. [8] Γ. Χρυσουλάκης, ∆. Παντέλης, “Επιστήμη και τεχνολογία μεταλλικών υλικών” Παπασωτηρίου, Αθήνα, 2003. [9] Γ. Παπαδημητρίου, “Φυσική μεταλλουργία σιδήρου και χάλυβα”, εκδόσεις ΕΜΠ, 2000. [10] Γ. Παπαδημητρίου, “Εισαγωγή στην μεταλλουργία, την τεχνολογία, την επιστήμη και τον έλεγχο των συγκολλήσεων” εκδόσεις ΕΜΠ, Αθήνα, 1990. [11] Γ. Παπαδημητρίου , “Γενική Μεταλλογνωσία 1”, εκδόσεις ΕΜΠ, Αθήνα, 1989. [12] Θ. Σκουλικίδης , “∆ιάβρωση και προστασία υλικών”, εκδόσεις Συμεών, Αθήνα, 1994. [13] Σ. ∆ρίτσος, “Ενισχύσεις–Επισκευές Κατασκευών Οπλισμένου Σκυροδέματος”. εκδόσεις Πανεπιστημίου Πατρών, 2009. [14] Θ. ∆ιαμαντόπουλος, “Συγκολλήσεις Μετάλλων”, Θεσσαλονίκη, 2000. [15] http://www.nhml.com/i/resourcesNHML_Martensite-AusteniticStainless_f [16] ΚΑΝΕΠΕ, Τελικό σχέδιο κειμένου-3, 2009. [17] Σ. Μουγιάκος, “Βασικές απαιτήσεις Κανονισμού Τεχνολογίας Χαλύβων”, Β, KE∆Ε.
τεύχος 3ο /2010
85
EUROBEND S.A. ADVANCED TECHNOLOGY PRODUCTS Η EUROBEND SA στοχεύει στην παροχή αξιόπιστων και οικονομικών λύσεων, στους πελάτες της και τους βιομηχανικούς κλάδους που υπηρετεί, μέσω της κατασκευής, καινοτόμων και τεχνολογικά προηγμένων, αυτόματων μηχανημάτων.
Στην επιτυχία του στόχου συμβάλουν: • Η πολυετής εμπειρία • Η συνεχείς επιμόρφωση και εκπαίδευση του προσωπικού της • Η παροχή άρτιας τεχνικής υποστήριξης • Η ικανότητα στην κατασκευή μηχανημάτων ειδικών προδιαγραφών, ευέλικτων και προσαρμοσμένων στις απαιτήσεις • Η έρευνα και ανάπτυξη νέων μηχανημάτων
Η EUROBEND SA είναι κατασκευάστρια αυτόματων:
ΣΥΓΚΟΛΛΗΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΩΝ για την παραγωγή πλεγμάτων κάθε τύπου από σύρμα λείο ή οικοδομικό, με εύρος διαμέτρων από Ø 2 έως 25 χιλιοστά. Με τροφοδοσία από ευθύγραμμες βέργες ή από κουλούρες. Τα συγκροτήματα των συγκολλητικών μηχανών αποτελούνται από επιμέρους αυτόνομα, κύρια και δευτερεύοντα συστήματα, τα οποία μπορούν Τα μηχανήματά μας καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα και να προστεθούν αργότερα, αυξάνοντας το βαθμό εφαρμογών στις παρακάτω βιομηχανίες και κλάδους αυτοματοποίησης. Συνέπεια είναι να μπορούμε να επιτύχουμε τον ιδανικό συνδυασμό παραγωγικότη/ εταιρείες: • Βιομηχανίες συρματουργίας και εταιρείες επεξεργα- τας σε σχέση με το μέγεθος της επένδυσης για κάθε εταιρεία. σίας σύρματος • Εταιρείες επεξεργασίας και διαμόρφωσης σύρματος ΕΥΘΥΓΡΑΜΜΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΜΠΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΠΤΙΚΩΝ ή σιδήρου κυκλικής διατομής • Βιομηχανίες και εταιρείες, παραγωγής και επεξεργα- ΜΗΧΑΝΩΝ για την παραγωγή δισδιάστατων ή τρισδιάστατων σχημάτων, από σύρμα λείο ή οικοδομικό, σίας οικοδομικού σιδήρου με εύρος διαμέτρων από Ø 2 έως 20 χιλιοστά. Στην • Βιομηχανίες παραγωγής πλέγματος κατηγορία αυτή εντάσσονται, οι πλήρεις σειρές αυ• Κατασκευαστικές εταιρείες τόματων μηχανών, για την παραγωγή συμβατικών, ή • Βιομηχανίες παραγωγής στρωμάτων ειδικών οικοδομικών τσερκιών και καβαλέτων, καθώς και για την παραγωγή σχημάτων από σύρμα και ειδικών ελατηρίων.
86
τεύχος 3ο /2010
ΕΥΘΥΓΡΑΜΜΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΠΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΩΝ με μια ή Η EUROBEND SA είναι προσηλωμένη, στα διεθνή στάπερισσότερες γραμμές παραγωγής, με εύρος διαμέτρων νταρ ποιότητας, τις τελευταίες εξελίξεις στην προηγμένη από Ø 2 έως 40 χιλιοστά, για σύρμα λείο ή οικοδομικό. Οι τεχνολογία καθώς και στην συνεχή εξέλιξη του ανθρώπιευθυγραμμιστικές και κοπτικές μηχανές, της σειράς MELC, νου δυναμικού. Η εταιρεία ευρίσκεται μεταξύ των κορυκατασκευάζονται για να λειτουργούν απρόσκοπτα, τόσο φαίων ευρωπαϊκών εταιριών κατασκευής και εξαγωγής στην βιομηχανία του οικοδομικού σιδήρου, όσο και στην αυτομάτων (CNC) μηχανών επεξεργασίας παντός είδους συρματουργία, εξασφαλίζοντας τέλεια ευθυγράμμιση χω- μεταλλικής ράβδου. ρίς να πληγώνεται η επιφάνεια του σύρματος. Η ανάπτυξη νέων προϊόντων και η συμμετοχή σε προγράμΜΗΧΑΝΩΝ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΚΟΠΗΣ ΚΑΙ ΚΑΜΨΗΣ Ή ΜΗΧΑΝΩΝ ΠΟΛ- ματα της Ε.Ε. αποτελούν συνέχεια της παράδοσής μας στη ΛΑΠΛΩΝ ΜΟΝΑ∆ΩΝ ΚΑΜΨΗΣ σε ένα ή περισσότερα επίπεδα, ανάπτυξη νέας τεχνολογίας και συγχρόνως απάντηση στην για την παραγωγή δισδιάστατων ή τρισδιάστατων σχημάτων, ολοένα αυξανόμενη ζήτηση νεωτεριστικών μεθόδων και από σύρμα λείο ή οικοδομικό, με εύρος διαμέτρων από Ø 2 έως προϊόντων από τη βιομηχανία και τους καταναλωτές. 50 χιλιοστά και τροφοδοσία από ευθύγραμμες βέργες. Σήμερα η εταιρία κατέχει 10 Ελληνικά, 8 Ευρωπαϊκά και 5 ΓΡΑΜΜΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΡΟΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙ- Αμερικανικά, ∆ιπλώματα Ευρεσιτεχνίας, ενώ άλλα 5 έχουν ΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ, για την γρήγορη και με προδιαγραφές ανέγερ- κατατεθεί στα αρμόδια γραφεία των Οργανισμών Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας της Ελλάδος, Αμερικής και Ευρώπης. ση κτιριακών συγκροτημάτων. ΕΙ∆ΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ, συμπληρωματικών στη λειτουρ- Από την ίδρυση της, η EUROBEND SA, τα τελευταία 15 χρόνια έχει επιτύχει μία καθαρά ανοδική πορεία, με συνέγία των ανωτέρω, ή κατόπιν παραγγελίας.
τεύχος 3ο /2010
87
πεια ο κύκλος εργασιών και οι πωλήσεις να έχουν μέση ετή- Η EUROBEND SA είναι μία εταιρία με υγιή επεκτατική σια αύξηση της τάξεως του 40%. Τόσον οι διεθνείς πολιτι- πολιτική και έχει την ικανότητα γρήγορης ανταπόκρισης, κοοικονομικές εξελίξεις, που δείχνουν σημάδια ανάκαμψης, τόσο στις ειδικές ανάγκες των πελατών, όσο και στην ενόσο και η μελλοντική σταθεροποίηση στην κατάσταση της σωμάτωση των τεχνολογικών εξελίξεων. Αυτό έχει σαν συελληνικής οικονομίας, μας επιτρέπει να ελπίζουμε σε ακό- νέπεια την επίλυση ιδιαζόντων προβλημάτων παραγωγής μη μεγαλύτερη επέκταση της δραστηριότητας της εταιρίας που αντιμετωπίζουν αρκετοί πελάτες και συνεπώς διευκολύνει την διείσδυση στις ξένες αγορές. στην διεθνή και εγχώρια αγορά. Η δραστηριότητα της εταιρίας είναι στο μεγαλύτερο Όπως προαναφέραμε, η επιτυχία και η ευρεία αποδοχή των μέρος της καθαρά εξαγωγική. Οι εξαγωγές αποτελούν μηχανημάτων μας οφείλεται κυρίως, στον συνδυασμό ποιπερισσότερο από το 90% του συνολικού κύκλου ερ- ότητας και ευελιξίας στην παραγωγική διαδικασία, που παγασιών και συμβάλλουν στην δυναμική ανάπτυξη της ρέχουν, σε σύγκριση με αυτά του ανταγωνισμού. Ένας άλεταιρίας. Η EUROBEND SA έχει ενεργή παρουσία, με λος σημαντικός παράγοντας είναι η ευέλικτη τιμολογιακή εγκαταστάσεις μηχανημάτων και αντιπροσώπους, σε πολιτική της εταιρείας. περισσότερες από 40 χώρες, και στις 5 ηπείρους. Επιπλέον συμμετέχει στις μεγαλύτερες εκθέσεις του κλά- Η ευελιξία στην παραγωγή, η γρήγορη ανταπόκριση και δου στο εξωτερικό. Τουλάχιστον σε 8 εκθέσεις κάθε αντιμετώπιση προβλημάτων συμβάλλουν στην αξιοπιστία χρόνο, μεταξύ των οποίων είναι, η Interwire, η World των μηχανημάτων μας και κατ’ επέκταση στην ανάπτυξη of Concrete και η Wire Expo, στις Ηνωμένες Πολιτείες των πωλήσεων και της εταιρείας γενικότερα. Αμερικής, η Wire Düsseldorf και η Bauma, στην Γερμανία, η Intermat, στη Γαλλία, η Construmat, στη Ισπανία, Για την Ευρωπαϊκή και ιδιαίτερα την Ελληνική αγορά, η η SAIE, στην Ιταλία, η Big Five Show, στο Dubai, η Wire εταιρία μας έχει αναπτύξει, και προωθεί ειδικές σειρές αυκαι η Construction, στην Ασιατική Ήπειρο, Βραζιλία, τόματων μηχανών, συγκεκριμένα για την αγορά του οικοδομικού σιδήρου. Η αγορά περιλαμβάνει εταιρίες που δραΜεξικό, Αυστραλία, κ.α. στηριοποιούνται παραδοσιακά κυρίως με τη επεξεργασία οικοδομικού σιδήρου και συρματουργίες.
88
τεύχος 3ο /2010
Δαιδάλου 23, 163 41, Ηλιούπολη Τ 210 9945593, 210 9957770 F 210 9945593 ΕΠΩΝΥMΙΑ ΕΤΑΙΡΙΑΣ
......................................................................................................................................................................
ΟΝΟMΑΤΕΠΩΝΥMΟ
.......................................................................................................................................................................
ΕΠΑΓΓΕΛMΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ
κάρτα συνδρομής
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΟΛΗ ΤΗΛ
..................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................. Τ.Κ. .....................................
...............................................................
Συνδρομή για 1 χρόνο (4 τεύχη)
FAX
...........................................................
ΙΔΙΩΤΗΣ/ ΕΤΑΙΡΙΑ/ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ..............90€
ΦΟΙΤΗΤΗΣ ....................................35€
ΦΟΙΤΗΤΗΣ ....................................60€
ΕΘΝΙΚΗ: Αρ. Λογ. 089/384199-52 ALPHA BANK: Αρ. Λογ. 135-00-2310017507
............................................... Υπογράψτε και στείλτε μας με fax στο 210 9945593 ή e-mail στο skyrodemanet@previewadd.gr την κάρτα συνδρομής και το καταθετήριο της κατάθεσης για την έναρξη της συνδρομής. • Η συνδρομή ακυρώνεται μόνο εγγράφως, το αργότερο έξι (6) εβδομάδες πριν από τη λήξη της, διαφορετικά ανανεώνεται αυτόματα για κάθε επόμενο χρόνο. • Τα στοιχεία σας είναι εμπιστευτικά, χρησιμοποιούνται αποκλειστικά από εμάς και δεν παραχωρούνται σε τρίτους. Διάβασα και αποδέχομαι τους όρους. ΗΜ/ΝΙΑ ..............................................................
Συνδρομή για 2 χρόνια (8 τεύχη)
ΙΔΙΩΤΗΣ/ ΕΤΑΙΡΙΑ/ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ..............50€
Για να γίνει έναρξη της συνδρομής σας πρέπει να αποστείλετε ταχυδρομική ή τραπεζική επιταγή
ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ.................................75€
ΣΦΡΑΓΙΔΑ & ΥΠΟΓΡΑΦΗ ................................................................................................
Δαιδάλου 23, 163 41, Ηλιούπολη Τ 210 9945593, 210 9957770 F 210 9945593 ΕΠΩΝΥMΙΑ ΕΤΑΙΡΙΑΣ
......................................................................................................................................................................
ΟΝΟMΑΤΕΠΩΝΥMΟ
.......................................................................................................................................................................
κάρτα καταχώρισης
ΕΠΑΓΓΕΛMΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΟΛΗ ΤΗΛ
..................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................. Τ.Κ. .....................................
...............................................................
FAX
...........................................................
Τα στοιχεία σας κρατούνται εμπιστευτικά και σε καμία περίπτωση δεν δίνονται σε οποιονδήποτε τρίτο χωρίς την έγγραφη συγκατάθεσή σας. Χρησιμοποιούνται μόνο από την εταιρεία και για την χρήση που έχετε συμφωνήσει.
...............................................
Επιθυμώ να λάβω γνώση από εσάς για τις δυνατότητες διαφημιστικής καταχώρισης ή\και άλλης προβολής μέσω του περιοδικού σας ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ (Υπογράψτε και στείλτε μας με fax στο 210 9945593 ή e-mail στο skyrodemanet@previewadd.gr την κάρτα ενδιαφερομένου για καταχώριση) ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ...............................................................................
ΥΠΟΓΡΑΦΗ .....................................................................................
Δαιδάλου 23, 163 41, Ηλιούπολη Τ 210 9945593, 210 9957770 F 210 9945593 ΕΠΩΝΥMΙΑ ΕΤΑΙΡΙΑΣ
......................................................................................................................................................................
ΟΝΟMΑΤΕΠΩΝΥMΟ
.......................................................................................................................................................................
κάρτα υλικών 2010
ΕΠΑΓΓΕΛMΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΟΛΗ ΤΗΛ
..................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................. Τ.Κ. .....................................
...............................................................
FAX
...........................................................
...............................................
Ζητήστε περισσότερες πληροφορίες για τις εταιρίες και τα υλικά\υπηρεσίες που προσφέρουν σημειώνοντας με x τον κωδικό που αναγράφεται στις αντίστοιχες καταχωρίσεις. Υπογράψτε και στείλτε μας με fax στο 210 9945593 ή e-mail στο skyrodemanet@previewadd.gr την κάρτα υλικών με τις επιλογές σας. Η Preview ADD και το περιοδικό ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ θα προωθήσουν τις προτιμήσεις σας στις αντίστοιχες εταιρίες προκειμένου να λάβετε από αυτές περισσότερες πληροφορίες ή να έρθουν σε επαφή μαζί σας. Αφήστε ένα έυλογο διάστημα 20 ημερών προκειμένου να εξυπηρετηθείτε.
ΤΙΜΗ: € 10
ΤΕΥΧΟΣ 3º | ΙΟΥΛΙΟΣ – ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ – ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010
ΣΚΥΡΟ∆ΕΜΑ & ΧΑΛΥΒΑΣ