“WE ZIJN GOED OP WEG, BUT THE JOB ISN’T DONE YET.”

Sinds 2018 mag Maartje Bouvy zichzelf CFO van Facilicom Group N.V. noemen. Waar is ze het meest trots op? En waar liggen de uitdagingen voor de toekomst?

Facilicom is een van de grootste dienstverlenende organisaties in Nederland en werd in 1966 opgericht in Schiedam als schoonmaakbedrijf G.O.M., de Gebouwen OnderhoudMaatschappij, met één klant (Gemeentewerken Rotterdam), 400 medewerkers en een omzet van ongeveer twee miljoen gulden. Inmiddels maakt het familiebedrijf een omzet van 1,3 miljard euro (vorig jaar) en strekt de dienstverlening zich uit over verschillende sectoren: beveiliging, bedrijfscatering, maar ook bouw, renovatie en installatie. In de loop der jaren breidde Facilicom haar diensten uit naar de Belgische en Franse markt en tot een paar jaar terug was het familiebedrijf ook actief in het Verenigd Koninkrijk. Bijna vier jaar staat Maartje Bouvy inmiddels als CFO aan het financiële roer van de Facilicom Group. Voordat Bouvy aantrad bij bekleedde zij jarenlang dezelfde functie bij Rituals. Wat was destijds de aanleiding voor haar overstap? “Ei- genlijk was het heel eenvoudig. Ik werd benaderd door een headhunter. Bij Facilicom waren ze op zoek naar een CFO die snapte hoe een familiebedrijf werkt, ook de zachte kant van het bedrijf in de gaten kon blijven houden - en het tegelijkertijd leuk vond om een organisatie verder te professionaliseren.”

Bouvy legde de keuze voor haar stap aan haar kinderen, die het maar niks vonden dat hun moeder wegging bij Rituals, als volgt uit: “In feite is het een overstap van ‘home en personal care’ naar ‘care for people’. Bij Rituals was de slogan ‘smile and the world smiles back’ en bij Facilicom is het ‘happy people make happy people’. Onze missie bij Facilicom is om een betere leefomgeving te creëren voor iedereen. Grappig hoe naadloos dit aansluit op mijn vorige baan bij Rituals.”

Toch ziet de CFO één verschil: “Een dag zonder Rituals is wel te overzien voor de maatschappij, maar een dag zonder Facilicom is niet te doen.

Allerlei essentiële diensten worden dan niet uitgevoerd: er wordt bijvoorbeeld niet schoongemaakt in ziekenhuizen, er is geen bewaking bij vliegvelden en er worden geen broodjes gesmeerd in de catering.”

‘We zijn goed op weg’ Bij het professionaliseren van een organisatie kun je al snel denken aan ‘digitaliseren’. Dit was echter niet de enige knop waar aan gedraaid moest worden toen Bouvy bij het bedrijf kwam werken. Bouvy wilde dat de bedrijven binnen Facilicom - Gom, Trigion, Breijer, Incluzio, Food&I - sneller zouden afsluiten en dat alle bedrijven centraal geadministreerd en aangestuurd zouden worden vanuit Schiedam. Daarnaast werd ook de agenda van data gedreven werken opgepakt. “We werkten met verschillende IT-systemen in een versnipperd landschap. De vraag die wij onszelf moesten stellen is, hoe zorgen wij dat onze data wordt ontsloten om waarde toe te voegen voor onze klanten en om onze operatie intern beter te kunnen besturen?’’

Bouvy kreeg bij Facilicom dus een uitdagende taak op haar bord. “We zijn goed op weg, but the job isn’t done yet. Qua digitale transformatie hebben we de enterprise architectuur zo goed als op orde. We zijn ook bijna klaar met het vervangen van het HR-systeem. Daarnaast hebben we gekozen voor Power BI als tool om onze data te ontsluiten. Verder zijn we de as van de hele finance organisatie aan het versterken, zodat we meer als finance community kunnen opereren. Voor mij is finance namelijk ‘de hoeder van data’.”

Er moest een hoop op poten worden gezet toen

Bouvy binnenkwam in 2018: “Gelukkig had ik hiermee al de nodige ervaring bij Rituals. Onze finance afdeling is ondanks deze veranderingen niet per se groter geworden. Wat wel groter is geworden, is de business technology kant van het bedrijf, waar het gaat over de technologie die de business ondersteunt. Ik denk dat als sommige processen worden geautomatiseerd, het werk van je team ook leuker kan worden. Daarnaast moeten we ook automatiseren aangezien je voor sommige banen niet meer zo gemakkelijk personeel kan vinden.”

Familiebedrijf

De Facilicom Group was ook actief binnen het Verenigd Koninkrijk, alleen op het gebied van schoonmaak en beveiliging. Onder Bouvy is de terugtrekking van Facilicom uit Engeland en Ierland van start gegaan. “Wij zijn een grote speler in Nederland en België. Hier voelen we ook echt de kracht van het familiebedrijf, maar in Engeland waren we een stuk kleiner. We merkten dat het lastig was om echt een ‘eigen smoel’ te ontwikkelen binnen de markt. Ik had ook minder goed zicht op de zaken in Engeland omdat het een van de bedrijven was die niet geadministreerd werd vanuit Schiedam. Wij zagen in dat het bedrijf in Engeland onder onze vlag lastiger een verdere groei zou kunnen ondergaan. Daarom is besloten om op zoek te gaan naar een ander familiebedrijf waar onze Britse tak beter kon floreren. En dat familiebedrijf hebben we gelukkig ook gevonden in de Kingdom Services Group. Het is de perfecte match geworden. Kingdom Service Group was klein in schoonmaak en groot in beveiliging, waar

Interview

wij in Engeland juist groter waren in schoonmaak en kleiner in beveiliging.”

De keuze om de Britse tak van Facilicom onder te brengen bij een ander familiebedrijf is bewust genomen. “Ik vind het mooi dat je bij een familiebedrijf echt kijkt naar de lange termijn, omdat de familie er vaak ook in zit voor de lange termijn. Hierdoor kun je ook thema’s als duurzaamheid serieus op de agenda zetten. Niet omdat de beurs het heel graag wil, maar omdat de familie het bedrijf op lange termijn gezond wil houden. Dit is anders bij een beursgenoteerd bedrijf, waar je soms keuzes moet maken in het belang van de kwartaalcijfers, en niet omdat het per se goed is voor de lange termijn. Dit creëert naar mijn mening een gezondere dialoog. Ons doel is ook de perfecte trade off tussen resultaat en een sociale en duurzame agenda.’’

Afsluiten

De veranderingen omtrent digitalisering lopen onder Bouvy goed, maar er zijn ook zaken die lastiger blijven. “Afsluiten. Daar doen wij vrij lang over. Er zijn nog steeds units die twee of drie

Geboren in 1972

Getrouwd met Arthur en 4 kinderen (1 jongen en 3 meiden)

Zorgt voor 3 honden, 5 kippen - en een bijenvolkje

Om mijn ‘emtpy nest’ op te vangen ben ik net gestart met bridge les om de hersens te scherpen

Wilde vroeger naar het conservatorium, maar heeft toevallig een andere afslag genomen weken nodig hebben. Dit moet op termijn korter. Eerst naar een week en dan naar drie dagen. Hier kunnen we echt nog wel wat slagen maken om het strakker en sneller te krijgen.’’

Het hebben van zoveel verschillende merken brengt volgens de CFO ook een bijzondere finance dynamiek met zich mee. “De typologie van de bedrijven is anders. Een beveiligingsbedrijf en een schoonmaakbedrijf lijken nog best op elkaar omdat zij allebei urengericht zijn. Maar tussen een schoonmaakbedrijf en een cateraar zit wel veel verschil. Bij een cateraar heb je namelijk met een ander andere soort inkoop te maken, hetgeen ook weer een ander systeem behoeft. De complexiteit vanuit finance zit hem dan voornamelijk in het goed op elkaar aansluiten van je systemen. Hier zitten uiteraard ook risico’s aan vast. Een van deze risico’s is ‘how to manage complexity’. Het liefst willen we namelijk alles op hetzelfde systeem. Maar we zijn niet allemaal hetzelfde, en dan krijg je toch met aanpassingen te maken.”

Facilicom bestaat uit meerdere bedrijven, maar qua resultaat zijn schoonmaak en beveiliging de grootste – en juist in deze markten zit min- der groei dan voorheen. Bouvy kijkt daarom ook verder: “Met de zorgtak zijn we een tijdje geleden begonnen, en je merkt dat deze markt ontzettend hard groeit. We gaan de komende jaren kijken naar de verdere uitbouw hiervan.”

Boardroom en trends

Welke boardroom trof Bouvy aan toen ze begon bij Facilicom? “In 2018 werd ik aangenomen door een CEO die zo’n 30 jaar werkzaam was bij Facilicom, en een van de aandeelhouders was vice-CEO. Twee vrouwen en een man. De aandeelhouder is toen meer op afstand gaan werken en is vervolgens naar het algemeen bestuur gegaan. Toen heb- ben we iemand uit de business in de boardroom gehaald. Toen zaten we met twee mannen en een vrouw, waarbij mijn nieuwe collega en ik vrij nieuw waren. Sinds begin dit jaar hebben we een nieuwe CEO van buiten, Eric Otto, dus zitten we met een fijn ‘vers team’. Wat ik leuk vind aan deze nieuwe bezetting is dat alles weer even afgestoft wordt. Er worden weer vragen gesteld over zaken die ‘vanzelfsprekend’ waren geworden.” Met de komst van Otto als nieuwe CEO is er volgens Bouvy ook weer ruimte gekomen om te kijken naar wat er precies in de portefeuille zit. “We zijn nu bezig met kijken of er nog gaten in onze portfolio zitten en of we er nog een nieuwe tak willen ontwikkelen. Waar kunnen we de breedte in? Waar willen we meer verdieping in de markt? We houden altijd onze ogen open.”

De pandemie heeft de markt voor facilitair management de afgelopen jaren flink veranderd. Waar corona veel banen heeft gecreëerd - bijvoorbeeld het optuigen van teststraten - heeft het ook personeel van andere markten weggetrokken, zoals uit de schoonmaak en de horeca. Bouvy: “Je merkt dat we echt anders moeten gaan nadenken over arbeidsintensief werk. Kunnen we techniek inzetten om de business beter te laten verlopen? Als het gaat om beveiliging zou je bijvoorbeeld kunnen nadenken over drones en camera’s. De trend is heel erg: laat techniek voor je werken. Want straksnee, eigenlijk nu al - heb je echt minder mankracht tot je beschikking.”

De toekomst

Waar Bouvy trots op is zijn de stappen die ze de afgelopen twee jaar heeft gemaakt in het verder professionaliseren van haar finance team: “We hebben nu twee mensen op internal audit, onze business control is verstevigd, ook buiten het traditionele finance domein. Stappen die goed passen bij hoe Bouvy kijkt naar de middellange termijn. “Over vijf jaar hoop ik dat we sneller zijn geworden, organisatorisch en in onze workflows. Niet alleen voor de klant, maar ook aan de achterkant van de organisatie. We zijn ook bezig met het beter ontsluiten van data, zodat we dit kunnen gebruiken om onze klanten nieuwe proposities te bieden. Bijvoorbeeld door de temperatuur op hun kantoren te reguleren, maar ook om onze eigen mensen te ontzorgen.”

Andere ijkpunten op Bouvy’s agenda: HR-analytics nog beter op orde krijgen en nog verdere stappen in duurzaamheidsrapportage. “We hebben al verschillende stappen gezet in onze voorbereiding op de nieuwe CSRD-richtlijnen. We zijn er nog niet, maar op basis van de CO2 prestatieladder is het voor ons helder waar de uitdaging ligt: 80% van onze uitstoot zit namelijk in onze autokilometers en 20% in onze gebouwen. Dat laatste valt mee omdat we overal werken met groene stroom. Wat betreft de uitstoot van onze auto’s, die kunnen wij heel goed meten omdat we een dashboard hebben gemaakt waarin we precies kunnen zien hoeveel kilometer er is gereden en hoeveel benzine er is verbruikt.” Waar Facilicom zich nu op richt zijn de privé kilometers van medewerkers. “Dit jaar hebben we de NS businesscard geïntroduceerd voor medewerkers in de hoop dat iedereen minimaal een dag in de week met het openbaar vervoer wil komen. Dit blijkt nog wel uitdaging met de huidige overbelasting van het OV.”

Happy people make happy people

De slogan van Facilicom is ‘happy people make happy people’. Zijn hier nog groeistappen in gemaakt sinds Bouvy’s aantreden? “Ik weet niet hoe het was voordat ik CFO was, maar wat ik wel weet is dat wij een heel sociaal en duurzaam bedrijf zijn dat het welzijn van de mens werkelijk voorop zet. Wij geloven dat onze werknemers het beste kunnen leveren aan hun klant wanneer ze lekker in hun vel zitten en hun werk echt leuk vinden. Wij steken dus veel tijd in de menselijke kant van het bedrijf. Toen de pandemie uitbrak was onze eerste zorg: hoe gaat het met onze eigen mensen? Dat ging van het aanschaffen van voldoende handgel, handschoenen en mondkapjes, tot het vragen naar mentaal welzijn. Daarna ging ik kijken de cash. Wat gebeurde er met onze klanten? Gelukkig is het allemaal relatief goed gelopen, al zagen we op de hoogtijdagen van de pandemie wel dat mensen vaker en langer ziek waren doordat ze bijvoorbeeld in quarantaine moesten - een serieus risico in onze sector. De digitalisering hielp hierbij gelukkig wel. We kunnen op basis van data namelijk beter volgen waar het ziekteverzuim zit en waar we aan de bak moeten met recruitment. Wat de digitalisering helaas niet oplost, is het feit dat er zo weinig mensen beschikbaar zijn. Dan is het wel heel fijn dat die dashboards er zijn, maar een oplossing voor het probleem brengen ze niet.’’ Gelukkig opereert Facilicom niet in een hele harde markt, aldus Bouvy. “Gelukkig blijkt Facilicom een geliefde werkgever. Wat we merken als we contracten overnemen van andere bedrijven, soms ook die van oud-collega, is dat ze altijd erg blij zijn om weer bij ons terecht te komen. Waar dit precies aan ligt weet ik niet, maar ik vind het wel ontzettend gaaf. Dat is een heel goed teken.” •

AMSTERDAM INSTITUTE OF FINANCE

PAOLO FULGHIERI, PROFESSOR OF FINANCE AAN DE KENAN-FLAGLER BUSINESS SCHOOL