IsolatieMagazine-nr52-Dec2011

Cover_- 07-12-11 08:54 Pagina 1

ISOLATIE

52

Magazine Magaz ine

VAKBLAD VOOR DE NEDERLANDSE ISOLATIESECTOR

OFFICIEEL ORGAAN VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING VAN ONDERNEMERS IN HET THERMISCH ISOLATIEBEDRIJF (VIB), DE STICHTINGEN CINI, NCTI EN OOI - JAARGANG 13 - DECEMBER 2011

Jubileumsymposium VIB: maatschappelijk verantwoord en duurzaam van huis uit VIB-voorzitter Leo Veldhuis: “Met isolatie praat je over echt geld” Vaktechniek: isolatie van stoomketels

Installeer betrouwbaarheid in cryogENE installaties

Als eerste in de markt, is Armaflex Cryogenic Systems speciaal ontwikkeld voor cryogene temperaturen.

Het meerlaagse product behoudt ook bij temperaturen tot -200째C haar flexibiliteit en reduceert zo het risico op het vormen en voortplanten van scheurtjes.

Install it, trust it.

Tel.: +49 25 17 60 30 info.de@armacell.com

140837_Cryogenic_ad_A4_NL new.indd 1

Armaflex.com 23.11.2011 08:49:44

inhoud_- 13-12-11 05:54 Pagina 1

COMMENTAAR

INHOUD

Per definitie verantwoord

12

De isolatiebranche heeft de afgelopen jaren hard gewerkt aan het imago. We hebben veel en steeds meer te bieden, met een opmerkelijke klantgerichtheid en flexibiliteit. Wat we als concrete producten in de markt zetten, voldoet heel erg goed aan alle mogelijke eisen van duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Een mooi imago staat niet op zichzelf. Het moet groeien uit de combinatie van echte, toetsbare prestatie en – om het modern uit te drukken – een goed verhaal. Vervolgens vergt het permanent onderhoud en verbetering. Op deze gronden verdient de isolatiebranche zonder meer een dijk van een imago. Vaak kijkt de isolatieondernemer kritisch en bescheiden naar zijn eigen imago en dat van zijn collega’s. Té kritisch soms, zoals we wel vaker in technische bedrijfstakken zien. We beschouwen ons dagelijks werk als ‘gewoon’ en opdrachtgevers hebben nu eenmaal niet de gewoonte om elke dag de loftrompet steken. Ook al willen we meer en beter, toch is er ook al veel bereikt met het imago van isolatie. Het jubileumcongres van 1 november 2011 heeft naar mijn stellige overtuiging het imago van de bedrijfstak buitengewoon goed ondersteund, gebaseerd op de bovengenoemde combinatie van prestatie en presentatie. De spreekwoordelijke spiegel die ons hier is voorgehouden liet zien dat de isolatie-ondernemers per definitie verantwoord ondernemen, in brede zin. Het symposium heeft een kwalitatief hoogwaardige belangstelling getrokken: dat is een compliment aan de organisatie, het laat tevens zien dat isolatie inhoudelijk prima past in de agenda van opdrachtgevers en adviseurs. Ook in de dagelijkse praktijk zien we geregeld dat de bedrijfstak de afgelopen jaren niet voor niets heeft gewerkt aan imago met inhoud.

Soms in oorspronkelijk negatieve zin, als een minder goed isolatiesysteem moet worden vervangen: dan komt verrassend snel een goede oplossing in beeld, met kwaliteit, flexibiliteit en partnerschap als dragende factoren. O ja, ook nog de kosten. Ook zien we meer dan voorheen oog voor de exploitatiekosten en besparingen op langere termijn, dankzij een goed verhaal van de isolatiesector. Met harde inhoud. Als dat geen imago is …

Jubileum-symposium VIB: Van huis uit duurzaam, van huis uit MVO

Op 1 november 2011 plaatste het VIB-jubileumsymposium ‘The next generation’ de isolatiesector in het kader van duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Oorverdovende conclusie: isolatie is van huis uit duurzaam, isolatie is per definitie maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het symposium, in de Rotterdamse Van Nelle-fabriek, trok grote belangstelling, oogstte veel lof uit alle geledingen van de branchekolom: een sprankelend isolatiefeest.

VIB-voorzitter Leo Veldhuis: “Alleen isolatie is echt geld”

6

”Duurzaamheid is onze concrete afspraak met klanten en onze directe omgeving.

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen betekent een actieve bijdrage aan het bewustwordingsproces. Onder opdrachtgevers in industrie en utiliteit, en zeker ook bij de overheid. Met goede isolatiesystemen kunnen energie- en emissieconvenanten goed worden nagekomen”, zegt VIB-voorzitter Leo Veldhuis. “Met isolatie praat je over echt geld. De gemiddelde terugverdientijd is nog geen twee jaar.”

Joop van Wingerden ISOLATIE Magazine is het vakblad voor de isolatiesector en tevens het officieel orgaan van de Nederlandse Vereniging van Ondernemers in het Thermisch Isolatiebedrijf (VIB), de Stichting Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor het Isolatiebedrijf (OOI), Nederlands Centrum voor Technische Isolatie (NCTI) en de Stichting Commissie Isolatie Nederlandse Industrie (CINI).

ISOLATIE Magazine verschijnt vier maal per jaar. Leden van de VIB en buitengewone leden ontvangen ISOLATIE Magazine uit hoofde van hun lidmaatschap. Het magazine wordt ook gratis toegezonden aan belanghebbenden.

U kunt het abonnement aanvragen/opzeggen via info@isoleren.nl

Uitgave: Print Rendement Tituslaan 13, 6642 AP Beuningen T (024) 677 69 30 E info@printrendement.nl Redactie: Ewald Lohmann Alinea-Stokvisch Wingerdstraat 63, 6641 BM Beuningen T (024) 675 18 93 E info@alinea-stokvisch.nl Redactieraad: Jan Zanen (VIB) Urbi van der Velden (NCTI en CINI) Willy Marks (Stichting OOI) Joop van Wingerden (Wiko isolatietechniek en steigerbouw) Remco Hiemstra (Armacell International) Frank Geukemeijer (Rockwool Technical Insulation BV)

Advertentieverkoop: Henk van der Bend Advertentietarieven op aanvraag T (024) 677 69 30 E info@printrendement.nl Uitgever: Henk van der Bend Voor meer informatie over de VIB: Jan Zanen, Algemeen Secretaris VIB Postbus 2600, 3430 GA Nieuwegein T (030) 630 04 04 F (030) 605 32 08 E info@isoleren.nl Voor meer informatie over de Stichting OOI: Mevrouw Willy Marks, Manager OOI Postbus 2600, 3430 GA Nieuwegein T (030) 630 04 04 F (030) 605 32 08 E info@ooi.nl Voor meer informatie over de Stichting CINI en NCTI: Urbi van der Velden, Directeur NCTI T (0181) 69 80 30 Fotografie: Photol Alinea-Stokvisch

18

Optimale isolatie spaart geld en milieu

Optimale isolatie genereert aanzienlijke energiebesparingen. Over isolatie van koude- en klimaatinstallaties zijn opmerkelijk mooie rekensommen te maken zijn. Van het totale energieverbruik in Duitsland gaat 14 procent op aan koude- en klimaatinstallaties.

Verbetering van de energie-efficiëntie heeft dus ook een groot milieueffect. Met verbeterde isolatie valt per m3 Armaflex in een jaar 264 liter olie en 1150 kg CO2 te besparen.

Verder in dit nummer: Isolatie Journaal

5

CINI-handboek grondig gemoderniseerd

10

GIB in bedrijf: kwaliteit begint in voorbereiding

15

BIS introduceert Professional Workforce PWF

16

NCTI: goed specificeren voorkomt problemen

20

Asbipro zestig jaar, nieuwe productie en synergie

24

Vormgeving: Pinta, Benschop

Van de Haterd Isolatie: verbreding en professionalisering

27

Vaktechniek: isolatie van stoomketels

28

Druk: JP Offset, Duiven

Asbest: strenge normen, scherpe handhaving, forse sancties

33

OOI-onderzoek: isolatiebranche groeit en verjongt

36

© 2011, Print Rendement

Bij de voorpagina: VIB The Next Generation: een duurzame donatie overhandigd aan symposium-presentatrice Helga van Leur. Het geld gaat naar het Sophia Kinderziekenhuis in Rotterdam, als bijdrage aan een beter perspectief voor zieke kinderen.

DECEMBER 2011

ISOLATIE Magazine

...............

3

39_Opmaak 1 06-10-11 13:36 Pagina 1

Een multidisciplinaire contractor, veelzijdig in ondersteunende diensten voor de industrie. Dat is BIS. Veiligheid, betrouwbaarheid, innovatie, servicegerichtheid, flexibiliteit en kwaliteit. Ontwikkeling en levering van eersteklas producten en diensten. Ook dat is BIS. Deskundigheid en ervaring op vele terreinen en altijd een aanpak op maat: een totaaloplossing, waarbij de verschillende werkzaamheden zorgvuldig op elkaar zijn afgestemd, of een afzonderlijke discipline. Alweer BIS. Behoefte aan een multiservice opdracht in handen van één projectorganisatie of liever een specifieke dienst? Everything is BIS.

www.bis-is.com

OKTOBER 2011

ISOLATIE Magazine

............... 39

Journaal_- 13-12-11 05:58 Pagina 2

ISOLATIE JOURNAAL ADVERTENTIE

Personalia Theo Verhallen is bij Thermaflex te Waalwijk in dienst getreden als accountmanager. Hij gaat zich bezighouden met advisering en ondersteuning van de groothandels in Nederland. Verhallen is sinds 1983 werkzaam als accountmanager bij groothandelsorganisaties en producenten in de installatie- en bouwbranche.

Kingspan Insulation integreert EcoTherm Kingspan Insulation te Tiel, ‘halfzuster’ van Kingspan Tarec te Turnhout, heeft begin 2011 EcoTherm te Winterswijk overgenomen. EcoTherm wordt per december 2011 met inbegrip van de namen geïntegreerd in de Kingspan-organisatie.

De naam EcoTherm verdwijnt.

Het bedrijf produceert Kooltherm- en PIR-plaatmateriaal voor bouwisolatie en industriële toepassingen. Met name Kooltherm-producten worden interessant bij aangescherpte eisen ten aanzien van de isolatiewaarde. Het nieuwe Bouwbesluit (2012) voert de RC-eis gevelisolatie op tot 5,0.

Dankzij de relatief hoge λ-waarde rond 0,021 zijn de energie-eisen met deze producten haalbaar zonder aanpassingen in de bouwsystematiek. De productiecapaciteit beloopt ruim 1 miljoen m3 per jaar.

Luchtkanalen In navolging van Engeland verwacht Kingspan Insulation mogelijk in de tweede helft van 2012 op de markt te komen met Kooltherm Ducting.

Dit zijn bouwtechnische elementen voor luchtkanalen die de constructieve en isolatietechnische functie verenigen in één product. Beleidsmatig staan Kingspan Insulation en Kingspan Tarec los

van elkaar. Wel wordt voorzichtig en zonder prioriteit gekeken naar synergiemogelijkheden, meldt algemeen directeur Hans Jacobs van Kingspan Insulation te Tiel, “bijvoorbeeld door de Nederlandse verkooporganisatie in te zetten voor Kingspan Tarec”.

Isolatie is lifestyle John de Vreugd (Altisol) en Martin Witter (OOI) hebben in samenwerking met RTL5 bewezen dat isolatie niets meer of minder dan lifestyle is. Op de opmerking dat de omroep weinig aandacht aan isolatie schenkt, reageerde RTL snel. Resultaat is een prachtig item in het programma LifestylExperience, voor de eerste

maal uitgezonden op 4 december 2011. In de zoektocht naar spannende, innovatieve, luxueuze en trendy onderwerpen stuit Anouk van Schie op – hoe kan het anders – isolatie. John de Vreugd gaf een razendsnel college isolatietoepassingen, -materialen en mogelijkheden, Martin Witter nam de opleidingenkant voor zijn rekening. Via RTL.nl >> gemist kunt het nog eens nakijken. Op het screenshot legt John de Vreugd uit welke isolatiematerialen er zoal zijn.

DECEMBER 2011

ISOLATIE Magazine

...............

5

Interview_- 13-12-11 06:01 Pagina 1

ISOLATIE INTERVIEW VIB-voorzitter Leo Veldhuis over duurzaamheid:

”Alleen isolatie is echt geld” ”Duurzaamheid is al heel lang onze vaste, concrete afspraak met klanten en met onze directe omgeving.

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen betekent voor de isolatiebranche een actieve bijdrage aan het bewustwordingsproces. Niet alleen onder opdrachtgevers in industrie en utiliteit, maar zeker ook bij de overheid. Met goede isolatiesystemen kunnen energie- en emissieconvenanten goed worden nagekomen”, zegt VIB-voorzitter Leo Veldhuis. “Alleen met isolatie praat je over echt geld”, stelt hij vast, na afloop van het jubileumsymposium ‘VIB – the next generation’ in Rotterdam. “De gemiddelde terugverdientijd is nog geen twee jaar.”

Kort na afloop van het jubileumsymposium ‘VIB – the next generation’ in de Van Nellefabriek in Rotterdam spreken we Leo Veldhuis, voorzitter van – voluit – de Nederlandse Vereniging van Ondernemers in het Thermisch Isolatiebedrijf. Hij kijkt enthousiast en trots terug op dit evenement: “Het congres van de tachtigjarige branchevereniging stond in het teken van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en duur-

zaamheid. Hier is heel goed over het voetlicht gekomen dat isolatieondernemingen er in zijn geslaagd om in samenwerking met opdrachtgevers en toeleveranciers normen vast te stellen voor industriële isolatie en zich intensief inspannen dit ook te realiseren voor utiliteitsisolatie. Het relatief kleine vakgebied ‘isolatie’ bewijst zijn grote nut in procesbeheersing, energiebesparing en reductie van CO2-emissies en niet in de laatste plaats veiligheid. De branchevereniging bestaat tachtig jaar, maar in de vorm van structurele bedrijfsactiviteiten is al meer dan honderd jaar sprake van een professionele bedrijfstak. De bedrijven kunnen bogen op een hoog kennisniveau en oplossingsgerichte aanpak, waarop hun nationale en niet zelden internationale reputatie stoelt.

Opdrachtgevers weten zich dankzij hun isolatiepartners verzekerd van de noodzakelijke kennis om hun duurzaamheidsdoelstellingen te bereiken. De samenwerking met de bekende branche-instellingen OOI, CINI en NCTI draagt zeker bij aan de erkenning die Nederlandse isolatiebedrijven in binnen- en buitenland ontmoeten. Het is een uniek krachtenveld voor een relatief kleine bedrijfstak. Daarbij mag ik zeker niet voorbijgaan aan de goede samenwerking tussen werkgevers- en werknemersorganisaties op het gebied van onderwijs en ontwikkeling. Dit levert een grote bijdrage aan instroom en behoud van goede vakmensen en hun professionele ontwikkeling.”

Innovatie

VIB-voorzitter Leo Veldhuis: “Duurzaamheid en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen gaat plaats over innovatie. Isolatieondernemingen en hun opdrachtgevers kunnen geen beter gevoel over innovatie in dit perspectief krijgen dan het jubileumcongres heeft gegeven.”

6

...............

ISOLATIE Magazine

“Duurzaamheid en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen gaat in de eerste plaats over innovatie”, zegt Leo Veldhuis als we vragen naar zijn kijk op het congresresultaat. “Isolatieondernemingen en hun opdrachtgevers kunnen geen beter gevoel over innovatie in dit perspectief krijgen dan dit congres op deze plaats heeft gegeven. Relaties uit de chemie en petrochemie, energiesector, gebouwbeheer, utiliteitsinstallateurs, adviseurs en ingenieursbureaus hebben – ook naar eigen zeggen - een uitstekend beeld gekregen van de manier waarop de isolatiebranche zich sterk maakt voor duurzaamheid en innovatie.”

Isolatie is natuurlijk continu onderwerp van procesvernieuwing. Denk aan prefabsystemen en vergaande automatisering. Op materiaalgebied realiseren we ons niet altijd de innovaties, maar de bereikte isolatiewaardes en toepassingsmogelijkheden spreken voor zich. Zonder enig probleem realiseren we isolatiesystemen voor werkingsgebieden van – 200 tot +1100 °C en zelfs buiten deze grenzen. De ontwikkeling gaat door, er móet ook voortdurend vernieuwing plaatsvinden. Daarbij hoeft ‘innovatie’ in mijn ogen niet altijd het toverwoord van de marketing te zijn. We mogen ook nuchter spreken over een evoluerende bedrijfstak die kan bogen op

DECEMBER 2011

Interview_- 13-12-11 06:01 Pagina 2

absolute noodzakelijkheid en waarin isolatiebedrijven, klanten en leveranciers gezamenlijk een grote rol in de dagelijkse vooruitgang spelen. Een aanpak van ‘geen woorden maar daden’: weinig lawaai en veel inhoud. We voelen ons als branche voor ons jubileumsymposium dan ook heel goed thuis in het Van Nelle-gebouw. Zelf heb ik hier nog vakantiewerk in de shagproductie gedaan, nu is dit industrieel erfgoed als ‘Ontwerpfabriek’ een moderne huisvesting voor tal van bedrijven die niet anders doen dan innoveren.”

Duurzaamheid en echt geld Duurzaamheid en isolatie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Leo Veldhuis: “We zetten in op duurzaamheid. Dat moet, omdat we een beeld krijgen van de gevolgen van klimaatverandering en temperatuurstijging. Daarom besteedt de maatschappij aandacht aan onnodig energiegebruik en vermijdbare CO2-emissies, als het gaat over duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Maar alleen met isolatie praat je over écht geld. De gemiddelde terugverdientijd van isolatiesystemen is twee jaar, op niet-geïsoleerde onderdelen van installaties. Daarbij ga ik er vanzelfsprekend van uit, dat aan de voorkant van het proces adequate maatregelen zijn genomen in ontwerp en beheer. Bijvoorbeeld een bestek op basis van verbeterde isolatiespecificaties, geoptimaliseerd installatieontwerp en benutting van onderhoudsfaciliteiten voor de isolatiesystemen in fabrieken en installaties. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen is voor de isolatiebranche dan ook geen modern marketinginstrument; duurzaamheid is al heel lang onze vaste afspraak met onze klanten en met onze directe omgeving. MVO is voor de isolatiebranche vooral bijdragen aan bewustwording, bij klanten en zeker ook bij de overheid. Met goede isolatiesystemen kunnen ambitieuze energie- en emissieconvenanten goed worden nagekomen. Energie- en emissiebeheersing vereist goede afspraken in combinatie met goed isoleren. De isolatiebranche heeft daarom het initiatief genomen tot het rekenprogramma CiniCal, ontwikkeld door norminstituut CINI. Dit berekent op basis van isolatiediktes – dus op basis van investering – de CO2-reductie en energiekostenbesparing.

Gewerkt wordt aan een verdere ontwikkeling – CiniCal Life – dat isolatiesystemen doorrekent vanuit essentiële MVO-aspecten. We hebben het hier over echt geld en echte efficiëntie. Niet over miljoenen verslindende wereldcampagnes maar over echte kosten en echte opbrengsten in reële, haalbare tijdschema’s”, betoogt Leo Veldhuis. “Op zijn Rotterdams uitgedrukt: Isolatiegeld is niet van blik”.

Nieuwe mijlpaal Isolatie mag dan echt geld zijn, vaak blijft het toch liggen. Leo Veldhuis: “Het spreekwoordelijke laaghangend fruit nuttigt men niet altijd direct. Onder invloed van geprivatiseerde regelgeving is de overheid halfslachtig. In bouwbestekken ligt alles tot op de millimeter vast, terwijl dezelfde overheid de normen voor technische isolatie geheel overlaat aan de markt. Een stimulans in de vorm van redelijke normstelling – met name voor de utiliteit – kan veel goed doen. Voor alle duidelijkheid: ik pleit niet voor extra regelgeving of complexe administratieve lasten. Het gaat om gedrag en denkwijze, om milieu- en

“Isolatie gaat over echte kosten en echte opbrengsten in reële, haalbare tijdschema’s. Op zijn Rotterdams uitgedrukt: Isolatiegeld is niet van blik.”

MVO-doelstellingen in industrie en utiliteit te halen. Na en naast alle internationale conferenties heeft de VIB met het jubileumsymposium zijn eigen mijlpaal geslagen in de realisatie van duurzaamheidsdoelen en daarmee aan een zonnige branchetoekomst. De branche mag trots zijn op dit jubileumsymposium, dat een mooie bijdrage heeft geleverd aan het zo belangrijke imago van de branche. Persoonlijk vind ik het een heel bijzondere ervaring om bij te kunnen dragen aan de ontwikkeling.”

Diversificatie Met het jubileumsymposium markeert ondernemersvereniging VIB het tachtigjarig bestaan. Hoe ziet Leo Veldhuis de staat van de branche en de nabije toekomst?

“Onze branchevereniging telt zo’n tachtig isolatiebedrijven, veertig producenten en leveranciers als buitengewone leden en 4500 medewerkers – ondersteund door een duizendtal collega’s van gespecialiseerde uitzendorganisaties. Daarmee is de bedrijfstak perfect in staat alle grote nieuwbouw- en onderhoudsprojecten uit te voeren. De Nederlandse bedrijven zijn nationaal en internationaal toonaangevend. Grote en middelgrote ondernemingen voeren in Europa en even goed in China, het Verre Oosten en elders isolatieprojecten uit. Ook kleinere specialisten zijn geregeld wereldwijd actief. Zo worden bijvoorbeeld tuinbouwprojecten in Zuid-Amerika vakkundig geïsoleerd door Nederlandse ondernemingen. Naast isolatiewerkzaamheden is een aantal bedrijven uit de VIB-gelederen multidisciplinair actief. Steigerbouw bijvoorbeeld, en zelfs leiding- en apparatuurinstallaties komen we tegen binnen de disciplines van isolatiebedrijven. Deze diversificatie, gebaseerd op kunde, kwaliteit, betrouwbaarheid en een hoog veiligheidsniveau, stimuleert innovatie. Het betekent dat isolatieondernemers verantwoording kunnen en durven nemen voor complete turn-keyprojecten. Dat zijn nieuwe initiatieven en perspectieven die een duurzame relatie met opdrachtgevers verstevigen”, stelt Leo Veldhuis vast. “Dat is de beste basis om het samen met klanten goed te hebben en goed te houden.”

DECEMBER 2011

ISOLATIE Magazine

...............

7

Projec6:Opmaak 1

01-03-2011

14:31

Pagina 1

GOEBEL BV

Aresstraat A resstraa at 13-02/04 13 3-02/ 2/0 /04 * NL-5048CD NL-5048C CD Tilburg g Tel: 013 - 57 20 229 Fax: 013 - 57 20 239

w w w. g o e b e l - s c h ro e v e n . n l / w w w. b l i n d k l i n k n a g e l s . e u info@goebel-schroeven.nl / info@blindklinknagels.eu

50_Opmaak 1 06-10-11 14:47 Pagina 1

Isover ULTIMATE Protect 1000 S: ultieme isolatieprestaties voor leidingen ULTIMATE isolatieoplossingen voor CV- en industriële leidingen zijn simpelweg ideaal. De ULTIMATE schalen zijn zeer vormvast, mechanisch sterk, maar toch flexibel en zijn daardoor praktisch beschadigingsvrij. Hierdoor zijn ze zelfs in de meest lastige isolatiesituaties gemakkelijk te verwerken. Daarnaast bieden ULTIMATE schalen perfecte bescherming tegen thermische verliezen, geluid en brandgevaar. ULTIMATE zorgt bovendien voor aanzienlijk betere werkomstandigheden door het lichte gewicht. Kortom, ULTIMATE Protect 1000 S schalen verenigen de beste isolatieprestaties in één product.

+ Uitstekende thermische isolatie

+ Hoge temperatuurbestendigheid

=

ULTIMATE Protect 1000 S (alu)

Licht in gewicht

Meer informatie en advies Saint-Gobain Isover Telefoon 0347 35 84 00 info@isover.nl

OOK DAT IS www.isover.nl

CINI_- 13-12-11 06:04 Pagina 1

Digitalisatie, actualisatie, vormgeving en internationalisatie:

Mijlpaal voor CINI-Handboek Met de verschijning van de nieuwste update 2012 heeft CINI weer een grote stap gezet in de modernisatie van het Handboek. De abonnees op de digitale versies - via internet en op DVD - konden vanaf de vorige editie al gebruik maken van verbeteringen, met name van het zoekgemak. Nu zien ook de abonnees op de papieren versie de vooruitgang die de digitalisatie van de inhoud met zich meebrengt. Al met al zijn de digitalisatie, actualisatie en de nieuwe vormgeving een belangrijke mijlpaal in het 22-jarig bestaan van het wereldwijd gehanteerde CINIHandboek.

Bij het verschijnen van dit nummer van Isolatie Magazine hebben de abonnees op het CINIHandboek hun nieuwste versies inmiddels in huis.

En hebben zij kunnen zien en ervaren dat de editie 2012 wezenlijk is veranderd, vernieuwd en verbeterd.

Vooral voor de gebruikers van de papieren boekvorm zijn de veranderingen enorm. Zag het boek er nog uit als verouderd typewerk, de pagina’s van de hoofdstukken 0 en 1 zijn nu opgemaakt in een nieuw eigentijds stramien. Daarmee is de vorig jaar ingezette volledige digitalisatie van het Handboek nu ook doorgetrokken naar de papieren versie. CINI beschikt nu over een content management systeem waarmee aanpassingen nog sneller zijn door te voeren.

pagina’s verbeterd, geactualiseerd en met nieuwe items uitgebreid. De commissies voor warme en voor koude isolatie hebben de hoofdstukken 0 en 1 compleet tekstueel tegen het licht gehouden en waar nodig geactualiseerd. Ook hier zijn de zoekpaden warm, koud en matrassen vernieuwd. Bovendien zijn tekeningen aangepast en nieuwe toegevoegd. De toepassing van drain holes is verder gestandaardiseerd; uiteraard ook in alle bijbehorende tekeningen uit hoofdstukken 4 en 5. Ondersteuningen hebben - na revisie - een aparte paragraaf gekregen.

In het hoofdstuk persoonlijke bescherming - en vervolgens in het hele Handboek - is een belangrijke aanpassing gemaakt door de maximale temperatuur van 70 ºC te verlagen naar 60 ºC. Daarmee volgt het Handboek de internationale normen.

Handleiding specificaties Nieuw in het CINI-Handboek is een soort handleiding voor de opstelling van een isolatiespecificatie. Het stappenplan helpt opdrachtgever en isolatiebedrijf om precies op papier te zetten waaraan de isolatie moet voldoen. En dat in de fase nog voordat er uit het Handboek materialen en toepassingen worden geselecteerd. In het artikel van kennisinstituut NCTI elders in deze editie van Isolatie Magazine - hebben we het al over het misverstand dat het Handboek specificaties zou bieden.

Zoekfunctie Een verbetering waarmee de makers van het boek de gebruikers een groot plezier doen, is de nieuwe zoekmethode. Het nieuwe zoekprogramma heeft een overzichtelijker lay-out. De digitale gebruiker krijgt door te klikken op een hoofdstuk in het overzicht een volledige inhoudsopgave. Achter de inhoudsopgave staat meteen de verwijzing naar het paginanummer. Er is ook een zoekmogelijkheid zoals in Google: het programma bevat een internetachtige browser die bij het intikken van een zoekterm meteen alle plaatsen laat zien waar dit woord in het boek voorkomt.

Onafhankelijkheid Het CINI-Handboek dankt zijn succes voor het belangrijkste deel aan de werkgroepen die ieder vanuit hun eigen specialisme de inhoud voeden.

Deze werkwijze garandeert sinds de start van CINI de noodzakelijke binding met de isolatiepraktijk.

Bovendien zijn de commissies paritair, wat wil zeggen dat zowel de isolatiesector als internationaal opererende opdrachtgevers deelnemen. Omdat de commissies materiaalonafhankelijk hun werk willen kunnen doen, kunnen fabrikanten en leveranciers geen deel van de commissies uitmaken. Deze structuur heeft zich de afgelopen jaren bewezen en creëert veel draagvlak in de markt.

Update 120 pagina’s Inhoudelijk is het CINI-Handboek op maar liefst 120

Ongetwijfeld heeft de onafhankelijkheid van CINI meegeholpen dat het Handboek internationaal als

10

...............

ISOLATIE Magazine

DECEMBER 2011

CINI_- 13-12-11 06:04 Pagina 2

standaard wordt erkend. Het Handboek verschijnt in twee talen - Nederlands en Engels - en wordt wereldwijd verkocht. De Nederlandse overheid ziet CINI als belangrijke speler op het gebied van energiebesparing door industriële isolatie.

Montagevoorschriften voor het isoleren van warme leidingen en apparaten

1

Nieuwe commissies Er zijn drie relatief nieuwe commissies. Na het wegvallen van het rekenprogramma TICP is een nieuwe commissie inmiddels volop bezig met de ontwikkeling van het nieuwe rekenprogramma CINICAL. Dan is er de recent opgerichte cryogene commissie, een internationale commissie met deelname uit onder meer Japan, USA, Australië, Duitsland, Engeland, Frankrijk, België en Nederland.

MATERIAAL Silica, 20°C ... 1000°C

Actieve werkgroepen Binnen CINI zijn inmiddels zo’n tien werkgroepen actief om alle ontwikkelingen en commentaren in isolatieland bij te houden en volgens CINI te standaardiseren (zie organigram). Alle werkgroepen staan sinds jaar en dag onder voorzitterschap van de technisch coördinator van CINI, Frans Popma. Hij coördineert de werkzaamheden van alle commissies en construeert hieruit jaarlijks de uiteindelijke updates die het Handboek steeds bij de tijd houden.

De commissies komen bijeen als er voldoende punten zijn voor de agenda die de voorzitter samenstelt.

Dit wordt jaarlijks getoetst. Daarnaast heeft CINI ook een aparte revisiecommissie. Hier worden de voorgestelde updates besproken en vastgelegd. Ook wordt hier de langjarige koers uitgezet voor de revisies van het CINI-Handboek.

CINI 1.3.21 2011-10-01 blad 1 van 1

Silica (S)

1.1

De silica materialen dienen te voldoen aan specificaties CINI 2.13.01 .

2 2.1 2.1.1

MONTAGE Algemeen De algemene eisen voor het thermisch isoleren van warme leidingen en apparaten (CINI 1.3.01) zijn van toepassing.

2.1.2

De isolatie dient goed passend om de leiding, flenzen, appendages en om de romp en fronten van apparaten te worden aangebracht. Om een gesloten isolatiesysteem te verkrijgen dienen de naden in een verspringend verband (halfsteensverband) te worden aangebracht.

Dekens horizontaal met versprongen langsnaadmonteren (zie CINI4.2.02).

De naden dienen goed te sluiten.

2.1.3

Wanneer de isolatie in meerdere lagen wordt aangebracht dienen de lagen onderling, in zowel rond- als in langsrichting, in een verspringend verband te worden aangebracht met een overlap van tenminste 150 mm op de naden.

2.1.4

De flens- en appendageisolatie dient over de aansluitende leidingisolatie te worden aangebracht, over een afstand die minimaal gelijk is aan de dikte van de leidingisolatie met een minimum van 50 mm, zie detail CINI 4.1.18.

2.2 2.2.1

Ondersteuning van de isolatie

2.3 2.3.1

Bevestiging Bevestiging van dekens

Voor ondersteuning van isolatie en / of afwerking zie CINI 1.3.23.

Voor de bevestiging van dekens dienen rvs banden van minimaal 12 mm (1/2”) x 0,5 mm, (ref.

CINI 2.25.01 par. 2.1) op een onderlinge afstand van ≤ 300 mm te worden gebruikt (zie CINI 4.2.02).

3 3.1

AFWERKING De isolatie moet worden afgewerkt.

Stichting Commissie Isolatie Nederlandse Industrie

Links een pagina uit het Handboek ‘oude stijl’, rechts de eigentijdse versie.

Tenslotte is er veel beweging op het vlak van normering. In het CINI-Handboek wordt traditioneel verwezen naar de ASTM-standaard. De normeringscommissie onderzoekt of verdere verwijzing naar bijvoorbeeld ISO of Europese EN ingevoegd moet worden.

Ook is zij bezig met de komende CE-markering van materialen. Gezien de ontwikkelingen binnen de ISSO-64-standaard van de utiliteitsbouw, zal mogelijk de werkgroep utiliteitsbouw opnieuw worden ingericht.

In het kader van de steeds verder internationalisatie van het gebruik van het Handboek, is CINI begonnen met het aanstellen van reading members. Dit zijn internationaal werkende isolatiedeskundigen die kritisch de inhoud van het boek meelezen.

Structuur van CINI. Een tiental commissies inventariseert permanent de ontwikkelingen en vertaalt deze tot de CINI-standaard. Dit krijgt zijn definitieve gestalte in de periodieke updates.

DECEMBER 2011

ISOLATIE Magazine

...............

11

5202_- 13-12-11 06:06 Pagina 1

ISOLATIE DUURZAAM & RENDABEL Jubileumsymposium ‘VIB – the next generation’:

Van huis uit duurzaam, van huis uit maatschappelijk verantwoord ondernemen Duurzaamheid en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Nauw met elkaar verweven actuele thema’s, uitgegroeid tot ‘containerbegrippen’ omdat de zorg voor mens, welvaart en milieu met letterlijk alle activiteit te maken heeft. Op 1 november 2011 plaatste het VIB-jubileumsymposium ‘The next generation’ de isolatiesector in het kader van duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Oorverdovende conclusie: isolatie is van huis uit duurzaam, isolatie is per definitie maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het symposium, in de Rotterdamse Van Nellefabriek, trok grote belangstelling, oogstte veel lof uit alle geledingen van de branchekolom: een sprankelend isolatiefeest. ’De volgende generatie gelijkwaardige kansen en mogelijkheden nalaten’, definieerde Helga van Leur de essentie van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen: ‘Opereren zonder schade te berokkenen aan een volgende generatie’. Helga van Leur presenteerde 1 november 2011 in Rotterdam het VIB-jubileumsymposium ‘The next generation’, rond het gebundelde thema ‘Duurzaamheid’ en ‘Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen’. Als meteoroloog en klimaatdeskundige, met tal van activiteiten op het gebied van duurzaamheidsbevordering, kostte het de presentatrice weinig moeite inhoudelijke parallellen te benoemen tussen technische isolatie en de duurzame wereld van morgen. Sprekers met uiteenlopende relaties tot de isola-

Moderator Helga van Leur kon tal van paralllellen en verbanden benoemen tussen isolatie en een duurzame toekomst. tiesector schetsten vanuit hun specifieke invalshoeken de betekenis van isolatie voor techniek en economie, welvaart en welzijn, milieu en klimaat. De kern van de bedrijfstak had daarbij weinig moeite de brede onderliggende boodschap te verstaan: het imago van technische isolatie is bepaald beter dan wel wordt gedacht en bovendien gebaseerd op feiten die zich scherper aftekenen dan vaak wordt aangenomen. Geen wonder, want technische isolatie is van huis uit duurzaam en van huis uit een schoolvoorbeeld van maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Een conclusie die het symposium meermaals kon trekken.

Een enkel voorbeeld: elke kilowatt in de productie van isolatiemateriaal levert direct 100 kW op. Wel is - nog - vaak lastig de brug te slaan tussen kortetermijn-investering en het besparingspotentieel, onder meer door ontkoppeling van opdrachtgever en installatie-exploitant. De inhoud van het dienstenpakket en de steeds duidelijker betekenis van isolatie voor een duurzame toekomst, geven technische isolatie een goede positie. Zeker als MVO-promotor Pieter van der Ploeg (MVO Nederland) gelijk heeft in zijn stelling dat Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen aan de vooravond van een exponentiële doorbraak staat.

Inmiddels worden dan ook de mogelijkheden geïnventariseerd om een specifiek MVO-traject op te zetten voor de isolatiesector. Extra prikkel: bedrijven die bewust met MVO bezig zijn, presteren beter en hebben uit de trits ‘planet, people, profit’ volgens MVO Nederland de laatste P dan vast binnen.

Branche, markt en symposium Pieter van der Ploeg (MVO Nederland): “…bedrijven die bezig zijn met MVO presteren beter …”

12

...............

ISOLATIE Magazine

Het symposium markeerde het tachtigjarig bestaan van ondernemersvereniging VIB, maar heeft vooral gestalte

DECEMBER 2011

5202_- 13-12-11 06:06 Pagina 2

Gezondheid

Het symposium trok zo’n 200 vakbezoekers, uit alle geledingen van de branchekolom. De reacties van zowel isolatieondernemers als opdrachtgevers, adviseurs en toeleveranciers waren lovend. gekregen als branchejubileum, in samenhang met vakmanschap en opleiding (Stichting OOI), normontwikkeling/kwaliteitsbevordering (CINI) en techniek/technologie (NCTI).

Deze brede jubileuminterpretatie kreeg verhelderend reliëf dankzij externe sprekers. De ‘Life-vakwedstrijden’ voor het brede branchepubliek en de techno-markt van toeleveranciers koppelden visie en theorie aan een altijd boeiende praktijkshow. Het succes viel te beluisteren in enthousiaste reacties. VIB-leden genoten bijzonder van ‘hun vak en branche voor het voetlicht’, opdrachtgevers en adviseurs lieten spontaan weten onder de indruk te zijn van de branche en geïnteresseerd te zijn in de initiatieven en ontwikkelingen, buitengewone leden melden interessante gesprekken en kwalitatief goede contacten. ‘Heel goed, en zelfs beter dan op menige beurs’, vertelde een deelnemer aan de technomarkt. De slotfase met muziek en buffet vormde de ontspannen afronding, maar in de netwerkgesprekken bleven markt, vak, mvo en duurzaamheid troef.

Bij de opening van het symposium, aan het begin van de middag, zette VIB-voorzitter Leo Veldhuis zijn samenvatting van de branche neer: “Een branchevereniging die dankzij de leden negentig procent van de branche en vrij-

De VIB rondde het officiële gedeelte van het jubileum-symposium af met een duurzaam gebaar. Leo Veldhuis overhandigde presentatrice Helga van Leur een cheque, te besteden aan een duurzaam doel. In overleg is de essentie van duurzaamheid opgezocht en daarmee de belangeloze kant van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het bedrag zal worden gedoneerd aan het Sophia Kinderziekenhuis te Rotterdam, met het oog op investeringen in nieuwe technologie om bij te dragen aan verbeterd perspectief voor ernstig zieke kinderen.

wel honderd procent van de toeleveringsindustrie vertegenwoordigt; een branche met jonge bedrijven en met bedrijven die tien, twintig, vijftig of al meer dan honderd jaar bestaan; een branche met een uniek complete structuur; een Nederlandse branche die tot in alle hoeken van Europa en de wereld actief is”, aldus Leo Veldhuis. Hij noemde kwaliteitsniveau, continuïteit en het vermogen complexe projecten in de meest krappe planningen tijdig te realiseren als sterke punten van de Nederlandse isolatiebranche die de huidige bedrijfstak gestalte hebben gegeven met “veel inspanning, respect voor traditie en vakmanschap en jaar in jaar uit innovatie”.

Nieuwe revolutie

Leo Veldhuis sluit het officiële deel af, Helga van Leur getooid met de MVO-hoed van MVO Nederland. Deze organisatie onderzoekt de mogelijkheden om een MVO-traject voor de isolatiebranche op te zetten.

Soms valt te beluisteren dat de innovatiecyclus aan de lange kant is. Als dat al het geval is, hangen er nieuwe evoluties en zelfs revolutie in de lucht. Dat bleek althans uit de inleiding van energie-adviseur en mede-ontwerper van CINI-calculatieprogramma’s Ger Kupers. Hij schetste de relatie tussen de zogenaamde tweede industriële revolutie rond 1900 en de ontwikkeling van de professionele isolatiebranche en dus ook de VIB. Oprekking van procestemperaturen tot cryogene en hogetemperatuur-zones stimuleerde de branche en bijbehorende productontwikkeling.

Kupers voorspelde een herhaling van deze cyclus, tot nog hogere procestemperaturen en de ontwikkeling van biobased-isolatiematerialen.

Specialist Integraal Ontwerpen Tim Zaal haalde ook revoluties uit de binnenzak, niet onversneden positief. Om met de bedreiging te beginnen: de export van geraffineerde

DECEMBER 2011

ISOLATIE Magazine

...............

13

5202_- 13-12-11 06:06 Pagina 3

Vakwedstrijden

Jan Harmsen: “… duurzaamheid is prosperity. Geen hobby, maar economische noodzaak …” olieproducten waaronder met name brandstof naar de olie-exporterende landen is zo goed als tot stilstand gekomen, hetgeen consequenties heeft voor de omvang van de petrochemie in West-Europa c.q. Nederland. Positieve munitie had Zaal ook genoeg. Het gegeven dat de isolatiebranche economische zeer interessant is bijvoorbeeld, de grote bijdrage aan een duurzame economie, de extreem korte terugverdientijden en de zekerheid dat isolatieprojecten altijd uitzicht geven op onderhoud en reparatie.

Zaal had twee adviezen voor isolatieondernemers: ga als specialist zelfbewust in de schijnwerper staan en voer de feitelijke bedrijfstijd (‘hands on tool time’ oftewel ‘hand aan de ploeg’-tijd) op. “Wie goed plant en zijn processen goed inricht, verenigt milieu, energie en prestatie automatisch met de functionele eigenschappen van isolatie. Dan is het per definitie duurzaam. In geld: “Als we in de techniek van alles zesjes een zeven kunnen maken, levert dat Nederland 60 tot 70 miljard Euro op”, benoemde Zaal de P van profit.

Een nek aan nek race tussen Ricardo de Klerk en Carlo de Smet, onder de kritische ogen van het vakpubliek. De beide finalisten voor de Nederlandse Isolatiekampioenschappen lieten zich niet van de wijs brengen en maakten er een sportieve competitie en een inspirerende show van. Hun voorgangers in het wedstrijdcircuit, Sven Alberti en Feike Jan Bruining gaven eveneens acte de présence op dit unieke vakevenement.

Met miniem verschil klopte Carlo de Smet zijn collega Ricardo de Klerk. Eerstgenoemde is dan ook de eerstafgevaardigde namens Nederland op de europese kampioenschappen op 23 en 24 februari 2012 in Berlijn.

VIB-bestuurder Giel Vaessen maakte de uitslag bekend. Op de foto Nederlands kampioen Carlo de Smet (tweede van rechts), geflankeerd door links Ricardo de Klerk en VIB-voorzitter Leo Veldhuis en rechts VIB-bestuurder Giel Vaessen.

Voorspoed Chemisch technoloog en hoogleraar producttechnologie prof. ir. Jan Harmsen schetste enkele concrete industrieprojecten die passen in het rijtje ‘people, planet, profit’. Soms ziet het principe er verrassend eenvoudig uit, bijvoorbeeld wanneer tegengestelde stromen van energie en grondstoffen zoals proceswater in een uitgekiende combinatie elkaar kunnen neutraliseren. Een andere keer ligt het een niveau dieper, zoals intensieve gezondheidspreventie (bijvoorbeeld de Afrikaanse HIV-epidemie) die op termijn

Tim Zaal: “…van zesjes in de techniek een zeven maken, levert Nederland 60 tot 70 miljard Euro op …”

14

...............

ISOLATIE Magazine

zowel het individu als de locale economie een grote sprong voorwaarts brengt. Harmsen vertaalde de 3 P’s tot de P van het Engelse Prosperity: de voorspoed die welzijn, welvaart en duurzaamheid in zich verenigt. Hij noemde deze ’duurzame P’ normatief: een dwingende effectiviteit, die verklaart waarom grote multinationals hoog scoren in de duurzaamheidsindex: geen hobby, maar langetermijn economische noodzaak.

De isolatiebranche staat klaar, om de bovengenoemde economische noodzaak te realiseren, maakte de enige interne branchespreker, NCTI-directeur Urbi van der Velden, duidelijk aan de hand van enkele macro-ontwikkelingen zoals de groei van de wereldbevolking en de technologische vooruitgang. “De isolatiebranche staat voor duurzaamheid”, benadrukte hij: “de kilowatts die we niet spenderen vormen de grootste energiebron, tegenwoordig wel aangeduid als ‘Nega-joules’. Iedere kilowatt in isolatiemateriaal geeft er honderd terug, becijferde hij.

Praktijkvoorbeelden waren tegelijkertijd veelbelovend en pijnlijk. Zoals een besparing van een ton op een isolatiesysteem, gevolgd door vier ton meerkosten in extra onderhouden en reparatie. Of een terugverdientijd van een paar weken. die de technicus niet goed verdedigt krijgt omdat dit nu net de uitzondering is: te mooi om waar te zijn en desondanks helemaal waar.

DECEMBER 2011

Voor Voor een een zelfstandige zelfstandige multidisciplinaire multidisciplinaire aanpak aanpak ** Thermische Thermische isolatie isolatie ** Akoestische Akoestische isolatie isolatie ** Brandwerende Brandwerende doorvoeringen doorvoeringen ** Steigerbouw Steigerbouw ** Rope Rope access access ** Tracing Tracing

Tel: Tel:

010 010 -- 462 462 38 38 77 77 || E-mail: E-mail: info@wiko.nl info@wiko.nl Internet: www.wiko.nl Internet: www.wiko.nl

known for knowledge, built by people

VAN DER LINDEN & VELDHUIS

INDUSTRIĂ‹LE ISOLATIE CONSTRUCTIEWERK ASBESTVERWIJDERING

Sonorex Easy Tube 23

Ook een product van Insulation Solutions Voordelen:

Minosstraat 40

1722

P.O. Box 5003 5004 EA Tilburg

• • • • • •

gĂŠĂŠn loodtoepassing makkelijk verwerkbaar eventueel op maat geleverd hoogste geluidreductie (Peutz getest) - direct 23dB getest in combinatie met leiding van pvc, geruisarm pvc en gietijzer getest in combinatie met de meeste plafondtoepassingen

The Netherlands T +31 (0)13 571 18 11

Is o l a t ie a l s t wDownload e e dehetna t u u r van de Sonorex Easy Tube 23 op onze website voor meer speciďŹ caties. productblad

F +31 (0)13 571 10 00

Meer weten of heeft u vragen? www.insulationsolutions.nl  � � �� �� � �  � �� ­ € ‚ ƒ „ … ƒ ††† ƒ

Bel 013 571 18 11, IS = wat het is: Insulation Solutions!

5206_- 13-12-11 06:11 Pagina 1

ISOLATIE IMAGO & OPLEIDING BIS introduceert PWF-isolatie

Onafhankelijk gewaarborgd vakmanschap In de industriële dienstverlening heeft de isolatiesector een hoog niveau bereikt, vooral dankzij continue en gerichte verbetering. De belangrijkste factor blijft de mens met zijn vakmanschap, in de meest brede zin van het woord. BIS Industrial Services verankert het vakmanschap in het onafhankelijk gewaarborgde systeem BIS PWF-isolatie (BIS Professional Workforce).

Opdrachtgevers in de industrie stellen hoge eisen aan hun opdrachtnemers. De vaak omvangrijke en complexe projecten moeten gegarandeerd veilig, goed, ordentelijk en op tijd worden uitgevoerd. BIS Industrial Services te Zwartewaal heeft daarom een persoonlijk certificatiesysteem ingevoerd: BIS PWF. Daarmee weten opdrachtgever, collega’s en BIS Industrial Services dat uitsluitend gekwalificeerde vakmensen het project realiseren. PWF staat voor Professional Workforce en omvat getoetste vakbekwaamheid, werkhouding en gedrag. Iedere medewerker van BIS en diens subcontractors wordt getoetst. Bij goed gevolg wordt de vakman voorgedragen voor persoonlijke certificatie en geregistreerd als ‘Qualified Crewmember’. De bijbehorende PWF-card is het tastbare bewijs. Het internationale certificatie-insti-

Spannend beeld van isolatie in de procesindustrie

Het zware werk in wording. BIS Professional Workforce (PWF) waarborgt dat uitsluitend gekwalificeerde vakmensen het project realiseren. tuut DNV (Det Norske Veritas) houdt onafhankelijk toezicht op de kwaliteit van de BIS PWF-systemen en –procedures.

Isolatie en steigerbouw Op woensdag 6 juli reikte Joke Driessen, directeur Shell Moerdijk, de eerste PWF-isolatiecard uit aan Vladin Savic (isolatiemonteur van BIS op locatie Shell Moerdijk).

16

...............

ISOLATIE Magazine

BIS Industrial Services heeft het PWF-systeem eerder ingevoerd in de steigerbouw. Inmiddels hebben meer dan 2500 steigerbouwers de persoonlijke BIS PWF-card

DECEMBER 2011

5206_- 13-12-11 06:11 Pagina 2

BIS Industrial Services Onder de noemer ‘Solutions for Industrial Services’ is BIS Industrial Services multidisciplinair actief in de Benelux. De onderneming is gespecialiseerd in isolatie, steigerbouw, rope access, conservering, tracing, asbestverwijdering, vuurbescherming en lawaaibeheersing.

BIS Industrial Services Benelux maakt onderdeel uit van Bilfinger Berger Industrial Services GmbH, behorende tot het Duitse beursgenoteerde bouwconcern Bilfinger Berger SE.

Project in wording, de zichtcontouren tekenen zich af. ontvangen. Het is in de eerste plaats een bewijs van vakmanschap, en meer dan dat. Werkhouding, gedrag en functioneel resultaat completeren het vakmanschap tot volledige inzetbaarheid binnen een objectief gekwalificeerd team. Er worden voortdurend assessments georganiseerd, zodat verworven kwaliteiten zonder vertraging tot de status ‘Qualified Crewmember’ leiden.

Achter de persoonlijke PWF-kaart staat een complete ‘boekhouding’. Daarin liggen identiteit en werkervaring vast, evenals de behaalde diploma’s en certificaten met bijbehorende geldigheidsduur, vakbekwaamheidsniveau en toetsresultaten. Objectiviteit en onafhankelijkheid zijn met het gehele PWF-systeem verweven. De normen liggen vast en certificatie-instelling Det Norske Veritas heeft een zelfstandige waarborgcommissie en examencommissie geïnstalleerd. Omdat hierin deskundige vertegenwoordigers van opdrachtgevers en opdrachtnemers zitting hebben, zijn alle partijen verzekerd van een objectief geheel.

Stimulans Primaire verdienste van het systeem is de systematische en veelomvattende kwalitatieve certificatie van isolatiespecialisten. Naast opleiding en ervaring zijn de praktische prestaties in ruime zin onlosmakelijk met BIS PWFIsolatie verbonden. Op deze manier is de certificatie een actuele beroepskwalificatie. Niet onbelangrijk is de verwachte stimulerende werking: vakspecialisten zullen graag hun certificatie als Qualified Crewmember verwerven. Daarnaast zullen opdrachtgevers meer en meer getoetst vakmanschap verlangen, terwijl ook subcontractors zich zullen aansluiten. Aangezien het bedrijf tot de grote internationale industriële dienstverleners behoort, verwacht BIS van het PWF-systeem een brede kwaliteitsstimulans.

Verlengd traject isolatie Na steigerbouw is isolatie de tweede BIS-discipline die het PWF-systeem invoert. Ten opzichte van steigerbouw geldt voor de isolatie-certificatie een langere periode waarover de assessments worden afgenomen. Dit heeft te maken met het gegeven dat naast toetsingen van vakmanschap, houding en gedrag vanzelfsprekend ook de kwaliteit van de uitvoering en montage van de isolatiesystemen meeweegt.

Aan de officiële lancering van BIS PWF-Isolatie zijn verschillende pilotprojecten voorafgegaan, op verschillende projectlocaties. Nu de waarborgcommissie en de toetsingsommissie programma en normen hebben goedgekeurd, is de kwaliteitszorg officieel van start gegaan.

In afwachting van isolatie verlenen de flenzen kleur aan de installatie.

DECEMBER 2011

ISOLATIE Magazine

...............

17

5215_- 13-12-11 06:12 Pagina 1

ISOLATIE DUURZAAM & RENDABEL Armacell-onderzoek: verbeterde koelisolatie betaalt zichzelf

Forse besparing met optimale isolatie Optimale isolatie is aanzienlijke energiebesparing. Dat geldt voor verwarmingsinstallaties, en zeker voor koudetechniek en klimaatbeheersing. Van het totale energieverbruik in Duitsland gaat 14 procent op aan koude- en klimaatinstallaties (bron: Asercom).

Verbetering van de energie-efficiëntie heeft dus een niet te verwaarlozen milieueffect.

Leidingisolatie van koude-installaties is allereerst gericht op uitsluiting van condensvorming. De isolatiedikte, meestal 6 tot maximaal 13 mm, is vaak alleen berekend om condensafzetting te voorkomen. Het isolatiesysteem is dan energetisch niet optimaal uitgelegd.

Optimale isolatiedikte Armacell-onderzoek bewijst aanzienlijke energie- en CO2-emmissiereducties bij hogere isolatiediktes. Het onderzoek berekent besparingen met een hoger isolatieniveau (AF/Armaflex AF-2 tot en met AF-6), dus uitstijgend boven de minimale ’condensisolatie’ (doorgaans AF-1). De besparingen zijn afgezet tegen de investeringskosten. Het onderzoek omvat uiteenlopende gebouwinstallaties, met verschillende koellast. Ook zijn specifieke koelinstallaties onderzocht, zoals supermarktinstallaties.

Onderzoeksveld Het onderzoek strekte zich uit tot kleine en grotere kantoorgebouwen met verschillende koellast, en koelinstallaties met verschillende temperatuurbereiken en capaciteit. Er zijn negen verschillende scenario’s uitgewerkt voor gangbare klimaat- en koeltechnische installaties:

Optimale isolatiedikte voert de energie-efficiëntie van koude-installatie aanzienlijk op.

18

...............

ISOLATIE Magazine

Ook in diepvriesinstallaties levert optimale isolatiedikte enorme besparingen op in geld, energie en milieu. In supermarkten draaien de installaties continu, waardoor al binnen tien jaar forse kosten- en emissiebesparingen te behalen zijn.

• Supermarkt met airconditioning op basis van koudwater, met een koellast van 75 W/m2.

• Kleiner kantoorgebouw van vijf etages met traditionele klimaatbeheersing en een koellast van 75 tot 100 W/m2.

• Groter kantoorgebouw van tien verdiepingen, eveneens met traditionele klimaatbeheersing en een koellast van 75 tot 100 W/m2.

• Koelinstallaties met uiteenlopende aantallen koelvitrines voor opslag en verkoop van levensmiddelen in supermarkten (koellast 50 tot 100 kW).

• Installaties met verschillende aantallen diepvriescellen in supermarkten (25 tot 50 kW).

Goed functioneren van koeltechnische installaties vereist uitblijven van condensvorming. Isolatie die hierop is berekend (’condensisolatie’ of ’minimale functionele isolatie’) verplaatst daartoe het dauwpunt naar buiten, zodat de installatiedelen niet vochtig worden. De benodigde isolatiedikte is afhankelijk van mediumtemperatuur en variabelen zoals omgevingstemperatuur en relatieve luchtvochtigheid. Condensisolatie is technisch noodzakelijk en daarom vergelijkt de studie de energiebesparingen van uiteenlopende isolatieniveaus niet met ’nul-isolatie’ maar met ’condensisolatie’. Zo zijn kostenbesparingen voor bepaalde perioden berekend, voor bijv. 5, 10, 15 en 20 jaar. Gerekend is met een jaarlijkse energieprijsstijging van vijf procent en vier procent renteverlies. De potentiële energiebesparing is tevens omgerekend in CO2-reductie.

DECEMBER 2011

5215_- 13-12-11 06:12 Pagina 2

Resultaten Optimale isolatiedikte voor koudwaterinstallaties voor klimaatbeheersing. Om condensvorming te voorkomen volstaat in alle gebouwtypen isolatie met AF-1 (7 tot 10 mm). Grotere isolatiedikte dringt energieverliezen verder terug. De additionele besparingen dankzij isolatiediktes AF-2 tot AF-6 zijn berekend uit het verschil in opname van thermische energie ten opzichte van AF-1.

Hoe groter de isolatiedikte, des te groter het besparingspotentieel. Meer energiebesparing leidt tot dalende exploitatiekosten en verbeterde milieuprestaties. De investeringskosten stijgen echter ook. De vraag is: worden de extra investeringskosten terugverdiend gedurende de economische levensduur (voor klimaatinstallaties 15 tot 20 jaar). AF-4-isolatie vertegenwoordigt voor alle gebouwtypen, onafhankelijk van de koellast, het economisch optimum en haalt over 15 jaar levensduur de hoogste kostenbesparingen. Na twintig jaar scoren isolatiediktes AF-4, -5 en -6 vrijwel gelijk, maar dan nog is AF4 meestal het optimum.

Optimale isolatiedikte voor koudemiddelleiding in koelinstallaties. Bij koelinstallaties met koelvitrines, gevoed met een mediumtemperatuur van -5 °C., volstaat AF-1 om condensvorming te voorkomen. Om de koelmiddelleidingen van een diepvriesinstallatie te beschermen tegen condensvorming, dient de isolatie (bij een zuigleiding diameter 64 resp. 88,9 mm) 21,5 resp. 22,5 mm. te zijn. Dit komt overeen met AF-Armaflex AF-4.

Koeltechnische installaties voor levensmiddelen zijn 365 dagen per jaar in bedrijf. De langere bedrijfstijd en de lagere mediumtemperaturen maken grotere isolatiediktes al rendabel bij gemiddeld tien jaar bedrijfstijd. Bij diepvriesinstallaties (mediumtemperatuur -36 °C.) leidt de berekening waarschijnlijk tot een isolatiedikte die AF/Armaflex AF-6 te boven gaat. Zo’n hoog isolatieniveau is meestal niet haalbaar en niet in de berekeningen meegenomen. Inventarisatie van de energetische, kostentechnische en emissiewinst die AF-6-isolatie haalt over een bedrijfstijd van tien jaar is economisch bijzonder interessant: de terugverdientijd over de additionele investeringskosten is bij alle installatietypen extreem kort. De meerkosten zijn binnen enkele maanden terugverdiend.

Conclusies Het Armacell-onderzoek toont aan, dat optimale isolatie van koudwaterleidingen in klimaatinstallaties en koelGrafiek 1: kostenbesparing bij verbeterde isolatiedikte bij een economische levensduur van 15 jaar Euro

AF-3 AF-4

40.000

AF-5 AF-6

In de toekomst draait het bij isolatie van koudwaterleidingen niet alleen op uitsluiting van condensvorming.

Verbeterde energie-efficiëntie krijgt prioriteit. middelleidingen in koeltechnische installatie leidt tot aanzienlijke energiebesparingen. Optimale isolatiedikte voor koudwaterleidingen is berekend op AF-4 (isolatiedikte 15,5 tot 25,0 mm). Voor koudemiddelleidingen levert AF-6 (32 tot 50 mm.) het optimum. De hogere investeringskosten, boven het niveau van minimale ’condensisolatie’, betalen zich in de loop van de bedrijfstijd terug. Bij koeltechnische installaties zijn de kosten al na zeven tot negen maanden terugverdiend.

De milieuresultaten zijn aanzienlijk. Alleen al met optimale leidingisolatie kan de CO2-emissie van de onderzochte installatie met tonnen per jaar omlaag worden gebracht. De onderzoeksresultaten leiden tot algemeen geldende conclusies. Toepassing van optimale isolatiedikte in koudwater- en koude-installaties leidt per m3 AF/Armaflex-isolatie tot aanzienlijke reductie van de jaarlijkse CO2-emissie: • ca. 1.150 kg CO2 bij klimaatinstallaties; • ca. 1.900 kg. CO2 bij koude-installaties met een mediumtemperatuur van -5 °C.; • ca. 2.550 kg CO2 bij koude-installaties met een mediumtemperatuur van -36 °C. Als het onderzoek één ding duidelijk heeft gemaakt, dan is het wel dat voorkoming van onnodige energieverliezen in de toekomst doelstelling nummer één moet zijn, nog belangrijk dan de al noodzakelijke uitsluiting van condensvorming.

Grafiek 2: Kostenbesparing bij verbeterde isolatie, over een looptijd van 10 jaar.

Euro

AF-3

AF-4

600

AF-5

AF-6

30.000 500

20.000 10.000

400

0

300

-10.000 -20.000

200

-30.000 -40.000

100

-50.000 0

-60.000 Supermarkt 70 W/m2

Kantoorgebouw, Kantoorgebouw, klein, 75 W/m 2 klein, 100 W/m 2

Kantoorgebouw, groot, 75 W/m2

Kantoorgebouw, groot, 100 W/m 2

Isolatiedikte op basis van Armaflex AF-4 levert optimaal rendement voor klimaatinstallaties.

Koelvitrines 50 kW

Koelvitrines 100 kW

Diepvriescellen 25 kW

Diepvriescellen 50 kW

In de koudetechniek levert Armaflex AF-6 de beste dikte voor isolatie en portemonnaie.

DECEMBER 2011

ISOLATIE Magazine

...............

19

NCTI_- 13-12-11 06:14 Pagina 1

NCTI- NIEUWS De Wet van Sinterklaas:

‘wie niet precies vraagt wat hij wil, krijgt iets anders’ Tekort aan specialistische kennis over isolatie leidt steeds vaker tot ongewenste en gevaarlijke situaties.

Als verkeerde materialen onjuist zijn aangebracht, dan blijft de schade nog beperkt tot boze klanten en deuken in het imago van de isolatiebranche. Maar wanneer gebrek aan isolatiekennis mensenlevens in gevaar brengt, wordt het plotseling een ander verhaal.

Tijdens het VIB-symposium noemde NCTI-directeur Urbi van der Velden het de wet van Sinterklaas: ‘als je niet precies vraagt wat je wilt, dan krijg je niet wat je wilt’.

Het goede nieuws is dat NCTI uit het veld toenemend vragen krijgt over met welke materialen op welke manier in een bepaalde situatie het beste kan worden geïsoleerd. Tegelijkertijd beseft NCTI dat dit aantal vragen het topje van de ijsberg is. Want het slechte nieuws is dat het kennisinstituut vreest dat in veel meer gevallen er nooit vragen worden gesteld en geen specificatie wordt opgesteld. En men dan - dus uiteindelijk ‘niet krijgt wat men wil’.

Ontploffing Met alle gevolgen van dien. Een opdrachtgever die aanvankelijk blij is met de buitenkant van de schitterend uitziende isolatie. Maar die al binnen één jaar moet vaststellen dat aan de binnenkant corrosie al weer aan de leidingen vreet. Of het schrikbeeld van een ziekenhuis in de VS, waar een noodafvoerleiding van de MRI-scaninstallatie ontplofte. Die leiding, die minus 269 graden aan moest kunnen, was geïsoleerd met steenwol. Het was immers maar een noodleiding, die alleen bij een uitzonderlijke storing de koelstof naar buiten het gebouw zou moeten blazen. Maar meteen al bij de eerste keer dat dit echt nodig was, knalde de boel letterlijk uit elkaar. Het organisch materiaal in de steenwol reageerde fataal op de lage temperatuur. Gelukkig voor het ziekenhuis, patiënten en personeel had het incident plaats in de technische ruimte. Later, bij het onderzoek moest de isolatiecontractor toegeven dat hij niet wist dat bij minus183 graden zuurstof vloeibaar wordt en dat dit niet samen-

20

...............

ISOLATIE Magazine

gaat met het organische materiaal in steenwol. Het uiteindelijke verwijt van de onderzoekscommissie aan de contractor luidde dat hij verzuimd had zich eerst goed te informeren.

Onkunde of onwil?

Is het hier en in vergelijkbare gevallen onkunde of onwil? NCTI stelt vast dat het in de dagelijkse praktijk om beide gaat. Er is vooral bij klanten een toenemend gebrek aan isolatiekennis. En - vreemd genoeg - vragen klanten ook vaak niet naar de kennis bij het isolatiebedrijf. Ook al zegt het isolatiebedrijf dat het belangrijk is dat er eerst een specificatie voor het werk moet worden gemaakt. Maar veel klanten vinden dat helemaal niet nodig. Hun opdracht luidt simpelweg ‘gewoon isoleren’: “Zorg ervoor dat in hal A gemaakte boter nog vloeibaar is, wanneer deze in hal B arriveert voor de verpakking.” De boterfabrikant gaat er blind vanuit dat het isolatiebedrijf dan wel weet hoe en met wat de buitenleiding tussen de twee hallen moet worden geïsoleerd. Maar zonder specs ligt er voor beide partijen niks vast. Niet aan het begin vóór de isolatie wordt aangebracht. En niet aan het eind, als iemand de kwaliteit van de isolatie zou willen controleren.

Ook denken klanten dat hun opdracht duidelijker en vollediger is, als ze toevoegen dat de isolatie “volgens CINI” moet. Weliswaar is dit al beter dan helemaal niets vastleggen. Het is echter een hardnekkig misverstand dat het CINI-Handboek een specificatie is. We schreven er al eerder over in Isolatie Magazine: CINI stelt de minimale eisen vast voor materialen en toepassing en installatie van de materialen. Die selecteer je aan de hand van een eerder gemaakte specificatie over de isolatiebehoefte en de situatie en omstandigheden waarin de isolatie zijn werk moet doen.

Bijvoorbeeld: waar bevindt zich die boterfabriek met zijn buitenleiding, op de droge Veluwe of op de Maasvlakte aan de zoute zee, of gelden er bijvoorbeeld specifieke eisen voor levensmiddelenproductie?

DECEMBER 2011

NCTI_- 13-12-11 06:14 Pagina 2

Verantwoordelijkheid nemen NCTI vindt dat isolatiebedrijven hun verantwoordelijkheid moeten nemen in de relatie met klanten waar isolatiekennis ontbreekt. Als klanten uit onwetendheid niet weten wat ze aan de isoleerder moeten vragen, lijkt dat lekker gemakkelijk voor de isoleerder die dan zijn eigen gang kan gaan. In plaats van de klant een gespecificeerde tailor-made-oplossing aan te bieden.

Toegegeven, een specificatie maken kost al gauw extra tijd en onderhandelen met de klant. En geen isolatiebedrijf wil daardoor een opdracht mislopen. Ondanks het gegeven dat duurzaam functionerende en onderhoudsarme isolatie uiteindelijk veel beter is voor de langdurige vertrouwensrelatie met de klant en het imago van het isolatiebedrijf.

De beslissing om tijd en moeite te nemen voor het maken van een specificatie, ligt ook vaak binnen de organisatie van de opdrachtgever. Daar zie je dan een strijd tussen de procesmanager en de projectmanager eventueel met zijn inkoper. Een voorbeeld waar NCTI dit meemaakte, was toen het kennisinstituut werd gevraagd te adviseren over herisolatie van een drijvende off shore oliefabriek. Gebouwd op een voormalige tanker, moet deze fabriek de komende tien jaar dage-

lijks duizenden vaten produceren. Toen NCTI het schip aantrof, lag het er twee jaar ongebruikt en roestend bij. Gelet op de toekomstige ligplaats – een warm, vochtig zeegebied - drong NCTI er op aan álle isolatie te vervangen. Dan ontstaat de discussie tussen procesen projectmanagers waarbij vaak het toekomstig onderhoud normaal geen stem heeft. In dit geval stelde de projectmanager met hulp van NCTI het project op voor de retrofit met de bijbehorende eisen van de procesmanager. En, na zware discussie, mét eisen voor een goede en complete uitvoering zodat het toekomstig onderhoud zoveel mogelijk binnen de perken blijft. De jaarlijkse kosten van onderhoud en procesonderbreking door slecht gespecificeerde isolatie zouden in de tien jaar aanmerkelijk duurder uitvallen, dan de investering ineens in isolatie die paste bij proces en lokale omstandigheden.

In de nieuwste update van het CINI-Handboek - die inmiddels bij de abonnees ligt - staat een checklist om tot een specificatie te komen. Isolatiebedrijven en opdrachtgevers die willen weten hoe je specificaties maakt, kunnen ook terecht bij het NCTI. Het kennisinstituut geeft ook cursussen op dit gebied. Kijk voor informatie op www.ncti.nl.

Passende, op proces en omstandigheden gebaseerde isolatie is aanmerkelijk goedkoper dan de jaarlijkse onderhoudskosten tengevolge van gebrekkige isolatie.

DECEMBER 2011

ISOLATIE Magazine

...............

21

58_Opmaak 1 06-10-11 14:18 Pagina 1

SonoCool®

Combinatie van thermische en akoestische isolatie.

Coolag Hamar levert nu SonoCool een brandveilige, loodvrije geluidsisolatie. SonoCool is milieuvriendelijk en technisch een 100% alternatief voor loodhoudende geluidsisolatie-materialen. SonoCool wordt gebruikt voor het verminderen van geluids-afstraling van bijvoorbeeld transportleidingen, hemelwaterafvoeren en rioleringen.

SonoCool is eenvoudig te bewerken en aan te brengen.

SonoCool... nieuw en innovatief!

Coolag Hamar BV • Zijlweg 1, 5145 NR Waalwijk • T. 0416 - 565 111 •

www.coolaghamar.nl

Uw specialist voor: s leiding isolatie s koude warmte isolatie s isolatie-plaatwerk s brandwerende doorvoeringen s isolatie luchtkanalen s brandwerende betimmeringen

VCA ***

Lauwersmeer 1 5347 JR Oss

Postbus 386 5340 AJ Oss

tel. 0412 642523 fax 0412 643735

info@haterd.nl www.haterd.nl

Langs deze weg willen wij u hartelijk danken voor de aangename samenwerking van het afgelopen jaar.

Wij wensen u en uw naasten een goede gezondheid en veel persoonlijke en zakelijke successen toe.

Prettige feestdagen en het allerbeste voor 2012.

MABI AG Werdstrasse 10 CH-5106 Veltheim Tel.: +41 56 463 65 65 Fax: +41 56 463 65 66 Internet: www.mabi.ch E-Mail: info@mabi.ch

Weihnachten NL 2011 neu ganze Seite.indd 1

04.08.2011 13:39:45

5211_- 13-12-11 06:18 Pagina 1

ISOLATIE LOGISTIEK Asbipro zestig jaar begrip in distributie en productie

Uitbreiding eigen specialismen, effectief en loyaal zakendoen ’Asbipro als het om isolatie gaat’. Het bekende, kernachtige bedrijfsmotto zegt niets over logistiek en niets over eigen productprogramma’s, maar benoemt isolatie als compleet werkterrein. Dat is het ook. Als voorraadhoudende groothandel vervult Asbipro vanuit Schiedam en Groningen een landelijke logistieke functie in combinatie met een eigen productenprogramma. Met enkele uitgebreide vertegenwoordigingen zoals in brandwerende voorzieningen en corrosiepreventie, completeert Asbipro een uniek pakket diensten, kennis, en producten. Uitbreiding van de activiteiten via zusterondernemingen en acquisitie toont het perspectief rond het zestigjarig jubileum.

December 2011 zet Asbipro een feestelijke kroon op het zestigste jaar. Vlak daarvoor is het product- en dienstenpakket versterkt door de uitbreiding met een moderne confectie-afdeling, waar pur-, pir- en fenolproducten met contourzagen op maat worden gemaakt. In de afgelopen jaren is verder een toonaangevende positie opgebouwd in brandwerende voorzieningen.

Een jubileum met dusdanig perspectief en dynamiek, dat de verschillende activiteiten in de organisatie nauwer worden verbonden. “De klant merkt er niets van, of het moet versterkte synergie en efficiëntie zijn”, zegt algemeen directeur Gert-Jan de Koning. Hij concentreert zich in verband met de groeiende activiteiten op de operationele directie. René Clarijs – als commercieel directeur veelal het gezicht van Asbipro – krijgt daarmee meer ruimte voor klanten en markt. Naast ‘klassieke’ iso-

Kernachtige samenvatting van Asbipro, aan de gevel in Schiedam.

24

...............

ISOLATIE Magazine

Algemeen directeur Gert-Jan de Koning en commercieel directeur René Clarijs. Op de achtergrond een foto van het pand in Maassluis, waar het allemaal begonnen is.

Zestig jaar geleden. latie is René Clarijs gespecialiseerd in het betrekkelijk nieuwe en kennisintensieve segment brandwerende voorzieningen, ondergebracht in het zusterbedrijf Flamepro.

Bouw- en technische isolatie Asbipro is in 1951 als Aspro gestart in Maassluis en later via Vlaardingen verhuisd naar Schiedam. Oprichter Baars, grootvader van de huidige ondernemer en derde generatie in het bedrijf, begon als producent van asfalt- en bitumenproducten. In de aanvang ging het onder meer om asfaltproducten, eenvoudigweg benoemd als Aspro I en zo verder. Bitumen zorgden al snel voor uitbreiding van het leveringsprogramma en de bedrijfsnaam. Het product was een emulsie: een watergedragen aardolieproduct waarmee de destijds gebruikelijke en nooit geheel verdwenen kurk- en vlasschalen handmatig werden afgesmeerd. “De Mabi Bingo voor de mooie beplating van nu was er nog niet”, blikt Gert-Jan de Koning terug. De emulsie, geleverd in 30 kg.-blikken, hardde uit door verdamping van de watercomponent. Aspro vond toepassing op daken, ter bescherming van beton en ijzerconstructies. En vooral op buitenisolatie, een toepassingsgebied waarin Asbipro een karakteristieke eigen positie opbouwde. Als vertegenwoordiging bijvoorbeeld van steen- en glaswol. Isover produceerde ook in de jaren ’70 al in Nederland, de Rockwool-lamellendekens voor de tuinbouw importeerde de Schiedamse groothandel aanvankelijk nog uit Denemarken.

DECEMBER 2011

5211_- 13-12-11 06:18 Pagina 2

De opname van minerale wol in het leveringsprogramma is vanaf de jaren zeventig en nog steeds een karakteristiek Asbipro-visitekaartje. Met het veelbelovende zuidwestelijk industriegebied voor de deur was Asbipro daarmee ook grootschalig actief in de pure distributie. In de jaren tachtig werd met maatwerkproductie een volgend specialisme toegevoegd. René Clarijs, inmiddels meer dan 25 jaar in dienst, herinnert zich: “Bijzonder: het ging gewoon om isolatie in de brede zin des woords, zonder onderscheid in bouw en technische isolatie voor industrie en utiliteit. We waren de enige die ‘alles op het gebied van de industriële isolatie’ op voorraad had.

Geleidelijk zijn we doorgespecialiseerd in isolatie voor utiliteit, scheepvaart en dergelijke, met daarin een heel breed pakket.” Niet alleen vanuit Schiedam, ook vanuit de regio-vestiging in Groningen. Letterlijk uniek, want over het algemeen is de isolatiegroothandel vooral in het zuiden en zuidwesten te vinden.

Familiebedrijf Asbipro is een familiebedrijf. Gert-Jan de Koning, die na zijn start in 1981 in ‘93 zijn vader opvolgde, ziet dat als een voordeel: “We kennen alleen maar korte lijnen en kunnen altijd snel beslissen.” René Clarijs ervaart dat ook in de markt: “We kunnen effectief zaken doen.

Natuurlijk is de markt rationeel, maar we kunnen ook heel goed nauwe banden opbouwen waarin zakelijkheid en loyaliteit samengaan.” Als voorbeeld noemt hij FlamePro, waarin de brandwerende voorzieningen zijn ondergebracht. “Die activiteiten bouw je met opleiding en begeleiding samen met je klanten op. Van beide kanten investeer je tijd en aandacht. We hebben daarin een nauwe, succesvolle samenwerking met een groep vertrouwde klanten. Dit creëert een band, voor Asbipro net zo waardevol is als voor FlamePro.”

Karakteristiek magazijnbeeld. In de jaren zeventig nam Asbipro bij de grote doorbraak van minerale wol een grote vlucht. In de isolatiemarkt zijn Asbipro en minerale wol een tweeëenheid. Mede via de zusterbedrijven Flamepro en Resolco is Asbipro thuis in de multidisciplinaire isolatiemarkt met schuimconfectie en brandwerende voorzieningen.

De ‘elastomere batterij’: alle mogelijke maten en uitvoeringen voor het grijpen

Multidiciplinair Via Asbipro komen uiteenlopende bedrijfsactiviteiten op de isolatiemarkt. Het bedrijf groeit daarin actief mee met nieuwe marktkansen en multidisciplinaire activiteiten van isolatieondernemingen. Naast de klassieke isolatiematerialen en bovengenoemde brandwerende voorzieningen voert Asbipro ook een in eigen bedrijf geproduceerd programma geluidsisolatie, onder de merknaam Soundac. Dit zijn veelal samengestelde producten met een geluidabsorberende en –isolerende werking.

Bijvoorbeeld steenwolpanelen bekleed met rubbermassa. Deze producten zijn onder meer vaak als maatwerk terug te vinden in scheepsbouw en industrie.

Resolco In Oosterhout beschikt het bedrijf als gemeld over driedimensionaal geconfectioneerde schuimproducten.

Oosterhout is ook de thuisbasis van Resolco, opgezet voor de resolschuimproductie. Hier worden vooral blokken vervaardigd. Deze schuimvariant kenmerkt zich door een gunstige λ-waarde (0,021) en een zeer gunstige brand- en rookeigenschappen. Volgens de nieuwe ENclassificatie haalt resolschuim klasse B-S1D0. Resolco pro-

duceert dit materiaal behalve in Oosterhout inmiddels ook in Dubai en Houston. De afgelopen tien jaar heeft de opzet van Resol-productieunits en de daarop geënte marktontwikkeling alle aandacht gevergd van Gert-Jan de Koning. Hij woonde daarvoor geruime tijd in Dubai.

Inmiddels goed en wel terug in Nederland richt hij zijn aandacht aan de onderlinge verbinding van ‘thuishaven’ Asbipro met de nieuwe productie- en confectie-activiteiten tot een hechte marktcombinatie. “We versterken de synergie en accentueren daarmee het veelzijdige Asbipro-specialisme. Alles waaraan we de afgelopen jaren hebben gewerkt brengen we samen”, zegt Ger Jan de Koning bij het zestigjarig jubileum. “Er zijn mooie takken ontwikkeld, die we in nauwe samenhang verder ontwikkelen. Voor de nabije toekomst zijn verdere uitbreidingen en veelbelovende nieuwe ontwikkelingen op het gebied van bouwisolatie voorzien”, stelt hij voor 2012 in het vooruitzicht. “En voor wat betreft resolschuim: “In Nederland ontwikkelt zich een breed toepassingsgebied, zowel in technische isolatie als voor bouwproducten.”

DECEMBER 2011

ISOLATIE Magazine

...............

25

k

Tel:

010 - 462 38 77 | E-mail: info@wiko.nl Internet: www.wiko.nl

VAN DER LINDEN & VELDHUIS

INDUSTRIĂ‹LE ISOLATIE CONSTRUCTIEWERK

Voor een zelfstandige multidisciplinaire aanpak ASBESTVERWIJDERING

* Thermische isolatie * Akoestische isolatie * Brandwerende doorvoeringen * Steigerbouw * Rope access * Tracing

Is o l a t ie a l s t w e e de na t u u r

Tel: 010 - 462 38 77 | E-mail: info@wiko.nl

 � � �� �� � �  � �� ­ Internet: www.wiko.nl ††† ƒ € ‚ ƒ „ … ƒ

M_Opmaak 1 06-10-11 16:14 Pagina 1

known for knowledge, built by people

IS

ur

�� ­

Sonorex Easy Tube 23Voor een zelfstandige

Ook een product van Insulation Solutions multidisciplinaire aanpak Voordelen:

Minosstraat 40

1722

P.O. Box 5003 5004 EA Tilburg The Netherlands T +31 (0)13 571 18 11 F +31 (0)13 571 10 00

www.insulationsolutions.nl

• • • • • •

* Thermische isolatie * Akoestische isolatie * Brandwerende doorvoeringen * Steigerbouw * Rope access * Tracing

gĂŠĂŠn loodtoepassing makkelijk verwerkbaar eventueel op maat geleverd hoogste geluidreductie (Peutz getest) - direct 23dB getest in combinatie met leiding van pvc, geruisarm pvc en gietijzer getest in combinatie met de meeste plafondtoepassingen

Download het productblad van de Sonorex Easy Tube 23 op onze website voor meer speciďŹ caties.

Meer weten of heeft u vragen? Bel 013 571 11, IS-=462 wat het38 is: Insulation Solutions!

Tel:18010 77 | E-mail: info@wiko.nl

Internet:

www.wiko.nl

5214_- 13-12-11 06:23 Pagina 2

ISOLATIE VAKTECHNIEK M. van de Haterd zoekt verbreding en professionalisatie

“Advies, kwaliteit en nazorg maken het verschil” ”Advies, begeleiding, kwaliteitsborging, nazorg.

Complete projectverzorging van A tot Z. Deze onderscheidende extra’s zijn voor M. van de Haterd Isolatiebedrijf te Oss leidend in het proces tot verbreding en professionalisatie. Begin 2011 introduceerde het bedrijf de frisse nieuwe huisstijl, begin 2012 is de organisatie fit voor de toekomst. De opdrachtgever profiteert van de brede dienstverlening door een energiek bedrijf met een team van goed opgeleide, gedreven vakspecialisten.

M. van de Haterd Isolatiebedrijf in Oss, met nevenvestigingen in Lelystad en Rijswijk, heeft de afgelopen jaren een omslag gemaakt van luchtkanalenspecialist tot allroundspecialist in de utiliteit. In kleine, middelgrote en megaprojecten bewijst het bedrijf van dag tot dag breed te presteren in thermische, akoestische en brandwerende isolatie. Uitgangspunt is de opdrachtgever alle zorgen uit handen te nemen, door het project van A tot Z te realiseren, van advies tot en met begeleiding en nazorg. De verbreding van activiteiten en de inzet op daarmee samenhangende kwalitatieve aspecten vraagt, evenals een veranderende markt, om een adequate bedrijfsorganisatie, leggen Steward Privoo (directeur) en Marjolein Habraken (Personeel & Organisatie) uit.

Marjolein Habraken: “In de opbouwfase van een bedrijf bouw je aan relaties, in een volgende fase investeer je in gewaarborgde continuïteit van relaties. Ook zetten de economische ontwikkelingen de onderneming aan tot verdere professionalisatie en ontwikkeling van nieuwe mogelijkheden.” Steward Privoo: “Denk aan brandwerende voorzieningen, vergaande technische innovaties, introductie van alternatieve isolatiesystemen enzovoorts.

Ook voeren we gesprekken met aannemers en leveranciers over perspectieven in de bouw, ook buiten de kaders van het klassieke isolatiebedrijf. Immers, de energielabeling verplaatst de focus van zuinige installaties naar gecertificeerde isolatiewaarden van de gebouwschil. Wij denken dat bouwisolatie meer specialisme en kwaliteitsgaranties zal vergen. Dat kan men er in de bouw niet zo maar even bijdoen. Daar liggen mogelijk kansen voor technische isolatiespecialisten.”

Opleiding Oprichter-eigenaar Rinus van de Haterd heeft vorig jaar de dagelijkse leiding overgedragen. De afstemming van taken en verantwoordelijkheden is op basis van de nieuwe structuur doorgevoerd in het gehele bedrijf. Op alle

Een blik in de technische ruimte van Villa Flora in Venlo, geïsoleerd door M. van de Haterd. functieterreinen en –niveaus is de overeenkomstige verantwoordelijkheid bij de juiste mensen gelegd, van projectmanagement en calculatie tot productie en montage. De medewerkers krijgen niet alleen duidelijker verantwoordelijkheden, maar worden ook goed geïnformeerd over bedrijf, projecten en resultaten: gemotiveerde medewerkers zijn zich bewust van hun prestaties en zetten graag de stap extra die een bedrijf in deze tijd nodig heeft”, zegt Marjolein Habraken.

In 2012 start M. van de Haterd Isolatiebedrijf een incompany opleidingsprogramma, verzorgd door Stichting OOI. Dit biedt de medewerkers een compleet technisch cursuspakket, individueel afgestemd. “Onze vakmensen moeten het waarmaken, en we stellen dan ook hoge eisen op het gebied van vakmanschap en inzet, verantwoordelijkheid en omgang met de klant. En we weten ook te luisteren naar onze mensen, zodat we de beste koppels samenstellen en weten wie waar het beste thuis is en dus met plezier werkt. We zien in de dagelijkse praktijk dat dit op de projecten goed werkt: er is een chef-monteur als aanspreekpunt, het loopt soepeler en een onverhoopt foutje wordt snel opgepakt. Dit voorkomt herstelkosten. Met die extra’s in advies, kwaliteit en uitvoering loopt het beter. De opdrachtgever ziet dat M. van de Haterd Isolatiebedrijf een jong en energiek bedrijf is, met tal van mogelijkheden vanuit de hele organisatie, en waar het uiteindelijk om gaat: passie voor het vak.”

DECEMBER 2011

ISOLATIE Magazine

...............

27

5212_- 13-12-11 06:24 Pagina 1

ISOLATIE VAKTECHNIEK Isolatie van stoomketels

Veiligheid, werkklimaat en rendement De stoomketel is in veel industriële procesinstallaties en utiliteitsinstallaties het ‘warme hart’. Een stoomketel zonder isolatie is ondenkbaar uit oogpunt van veiligheid, rendement en arbeidsomstandigheden. In deze vaktechnische bijdrage behandelt Rockwool Technical Insulation de isolatiesystemen voor stoomketels en de daarmee samenhangende achtergronden.

Stoomopwekkende en warmwaterinstallaties worden doorgaans onder de noemer ‘ketel’ samengevat. Het vormt een specifiek onderdeel van het isolatiespecialisme. De belangrijkste functies van ketelisolatie zijn: • Reductie van warmteverliezen en daardoor substantiële verhoging van het ketelrendement; • Persoonsbeveiliging tegen aanraking/verbrandingsgevaar door minimalisatie van de oppervlaktetemperatuur; • Voorkoming van opwarming van het ketelhuis om een acceptabel werkklimaat te waarborgen.

Het type en de werking van de verschillende ketels varieert aanzienlijk. De toepassingsvoorbeelden sluiten uiteraard eventuele bijzonderheden van specifieke gevallen niet uit. Verder dienen de geldende normen en voorschriften in acht te worden genomen. Hierbij gaat het bijv. om: • DIN 4140 (isolatie van industriële procesinstallaties en gebouwinstallaties); • AGI Q101 (isolatie van installatiecomponenten van elektriciteitscentrales); • CINI-handboek industriële isolatie

bodem. De ruimte rond de rookgaspijpen en de vlampijp is gevuld met het te verwarmen water.

Drukvaste gaasdekens Voor isolatie van vlam- en rookpijpketels worden drukvaste gaasdekens zoals Rockwool Duraflex toegepast.

De dekens worden eenvoudig op het horizontaal cilindervormig keteloppervlak geplaatst en met metalen spanbanden gefixeerd. Metalen steunconstructies, tevens warmtebruggen, blijven hierdoor achterwege.

Op grond van de drukvastheid van > 10 kPa kan de plaatmantel direct op de isolatie worden aangebracht.

Als de plaatmantel strak wordt bevestigd, kan deze de

Afbeelding 1: drietreks vlam- en rookpijpketel. 1. ketelmantel; 2. isolatie Rockwool Duraflex; 3. ommanteling van plaatwerk; 4. vlampijp; 5. rookpijpen; 6. omkeerkamer.

Vlam- en rookpijpketels Vlam- en rookpijpketels zijn meestal te vinden in kleine en middelgrote industriële installaties voor kleine of middelgrote hoeveelheden warmwater of stoom met lage druk. Verder worden deze ketels gebruikt in gebouwinstallaties van grote complexen zoals hotels en ziekenhuizen. Een vlam- en rookpijpketel bestaat uit een horizontale cilindervormige ommantelde ketelromp met een diameter tot maximaal vier meter. Binnenin bevindt zich doorgaans een gegolfde vlampijp waarin de brandstof - meestal olie of gas - wordt verbrand.

Aan het einde van de ketel bevinden zich zogenaamde omkeerkamers, waarin het rookgas wordt omgekeerd en via de rookgaspijpen door de ketel wordt teruggeleid. Afhankelijk van de uitvoering beschikt de ketel over één of meerdere rookgaspijpen, die via de omkeerkamer zijn verbonden met de achterste of voorste

28

...............

ISOLATIE Magazine

Afbeelding 2: thermografie van een met Rockwool Duraflex geïsoleerde vlam- en rookpijpketel. De geïsoleerde delen laten een gelijkmatige temperatuurverdeling zonder zichtbare, warmere plekken zien. De foto rechts toont de positie van de thermocamera. De meetpunten SP1 - SP2 - SP3 hebben een temperatuurwaarde van achtereenvolgens 21,7 - 21,2 en 22,8 °C.

DECEMBER 2011

5212_- 13-12-11 06:24 Pagina 2

functie van de spanbanden overnemen. De isolatie onderscheidt zich door een gelijkmatige sterkte en oppervlakte. Door het ontbreken van een steunconstructie is een gelijkmatige oppervlaktetemperatuur zonder temperatuurpieken gewaarborgd. Hierdoor bestaat geen gevaar voor verbranding van de huid bij aanraking.

Dit evenwichtige profiel van de oppervlaktetemperatuur blijkt ook uit de thermografie van een vlam- en rookpijpketel in afbeelding 2. Bij de omkeerkamers worden doorgaans gaasdekens gebruikt die met stiften en veerklemmen zijn bevestigd.

De moderne energie- en verwarmingsindustrie stookt industriële stoomketels met fossiele brandstoffen. Een moderne industriële stoomketel kan bij hoge druk (bijvoorbeeld 300 bar) en een hoge stoomtemperatuur (bijvoorbeeld 620 °C) tot 3.600 t stoom per uur produceren.

De meest gebruikte types hebben een geforceerde circulatie (d.m.v. een ketelvoedingspomp). In tegenstelling tot vlam- en rookpijpketels bevindt zich het water of de stoom niet in de tank, maar in leidingen die met tussenstukken en gasdicht zijn uitgevoerd en zo de ketelwand vormen. Gewoonlijk zijn deze ketels als toren of tweetreksketel uitgevoerd. Ze zijn, afhankelijk van de gebruikte brandstof, tot 160 m hoog. In het onderste gedeelte bevindt zich de vuurhaard. De rookgassen stromen door de ketel, geven warmte af aan het water in de leidingen af en laten dit verdampen. De ketelromp hangt in een frame om uitzetting verticaal en horizontaal op te vangen. Met deze uitzetting dient bij het ontwerp van het isolatiesysteem rekening te worden gehouden.

Afbeelding3: isolatie van een vlam- en rookpijpketel met Rockwool Duraflex.

Afbeelding 4: constructie van een industriële ketel.

1. keteldak; 2. dode ruimte; 3. traversen (cross bar); 4. verzamelaar (collector); 5. keteldraagbuis; 6. ketelwand; 7. bandage; 8. staanders; 9. opening brander; 10. keteltrechter.

Bandages Horizontaal rondom de ketel worden op regelmatige afstanden bandages aangebracht. Dit zijn verstijvingselementen die uitbuiking van de ketel voorkomen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen warmbandages en koudbandages, die zich respectievelijk binnen en buiten de isolatielaag bevinden.

Dode ruimtes Dode ruimtes zijn ruimtes buiten aan de ketelwand of op het keteldak waarin zich installatiecomponenten zoals verzamelaars, verdelers of leidingen, bevinden. De dode ruimtes bevinden zich nog binnen de isolatielaag.

Staanders Staanders zijn verstijvingselementen die verticaal tussen de bandages zijn geplaatst en de verticale lasten van de bandages overbrengen op de ketelwand. De staanders kunnen zich binnen of buiten de isolatielaag bevinden.

Isolatiesysteem Bij de selectie van het isolatiesysteem voor industriële stoomketels zijn de volgende producteigenschappen van cruciaal belang: • De isolatiematerialen mogen niet brandbaar zijn; • De maximale gebruikstemperatuur van de isolatiematerialen dient hoger te zijn dan die van het te isoleren bouwelement; • Het warmtegeleidingsvermogen dient in relatie tot de temperatuur bekend te zijn.

• De luchtstromingsweerstand dient zo hoog mogelijk te zijn. Hoge luchtstromingsweerstanden reduceren de convectie in het isolatiemateriaal.

Voor de keuze van de isolatiedikte dient naast de persoonlijke bescherming (maximale oppervlaktetemperatuur 60 °C), rekening te worden gehouden met bedrijfstechnische en efficiëntieaspecten. Industrienorm AGIQ101 (isolatie componenten elektriciteitscentrales) adviseert voor de isolatiediktes voor installatiecomponenten van elektriciteitscentrales uit te gaan van een maximaal energieverlies van 150 W/m². Bij stijgende energieprijzen en het maatschappelijke doel de CO2-uitstoot te reduceren, staat deze algemene richtlijn echter ter discussie. Uit efficiëntie- en milieuoogpunt is het vaak zinvol voor het ontwerp uit te gaan van een waarde die duidelijk onder 150 W/m² ligt. Voor de isolatie van industriële stoomketels worden al jarenlang met succes ProRox WM gaasdekens toegepast. Ze zijn flexibel en kunnen daarom gemakkelijk aan verschillende vormen en oppervlaktestructuren worden aangepast. Deze gaasdekens zijn niet brandbaar, bestand tegen een hoge maximale gebruikstemperatuur en beschikken voor het gehele temperatuurbereik over een gering warmtegeleidingsvermogen. De gehele isolatie wordt meerlaags, in twee tot drie isolatielagen, aangebracht. De ProRox WM

DECEMBER 2011

ISOLATIE Magazine

...............

29

5212_- 13-12-11 06:24 Pagina 3

100 gaasdeken met een maximale gebruikstemperatuur van 680 °C biedt een beproefde oplossing als eerste isolatielaag in de hoogste temperatuurbereiken. De verdere isolatielagen worden, afhankelijk van de temperatuur van de laag, met de ProRox WM 70 of ProRox WM 80 gaasdeken uitgevoerd. Conform AGI Q101 mag het verzinkte gaas en de verzinkte stikdraad van gaasdekens slechts aan maximaal 400 °C worden blootgesteld. Bij temperaturen boven 400 °C dient roestvast, austenitisch gaas en stikdraad te worden gebruikt. Om convectie in het isolatiemateriaal op verticale constructies zoals ketels te reduceren, mogen alleen isolatiematerialen worden gebruikt met een luchtstromingsweerstand van ≥ 50 kPa s/m². Op rechte oppervlakken worden de gaasdekens bevestigd met tenminste zes stiften per m² en aan de onderzijden met tenminste tien stiften per m². De stiften worden ofwel direct op het objectoppervlak gelast of in bussen geslagen. Bij wanden met vinpijpen (wanden met pijpen en tussenstukken) mogen de stiften niet worden bevestigd aan de pijpen, maar moeten ze aan de tussenstukken tussen de pijpen worden gelast.

Verder dient bij gebruik van de stiften het volgende in acht te worden genomen: • Bij isolatiediktes ≤ 120 mm stiften toepassen met een minimum diameter van 4 mm.

• Bij isolatiediktes tussen 130 en 230 mm stiften met een minimum diameter van 5 mm gebruiken.

• Bij isolatiediktes ≥ 240 mm bedraagt de minimum diameter van de stiften 6 mm.

• Als de ommanteling zonder luchtspouw direct op het isolatiemateriaal is geplaatst, dienen stiften te worden gebruikt die 10 mm korter zijn dan de betreffende isolatiedikte.

• Elke isolatielaag wordt bevestigd met klemmen.

• Bij gaasdekens worden alle naden dichtgenaaid, vastgesjord of met zes dekenhouders per meter verbonden. Bij meerlaagse afwerking dienen de naden te verspringen.

Afbeelding 5: ketelisolatie met gaasdekens. 1. wand met vinpijpen; 2. ProRox WM gaasdeken; 3. bevestigingsstiften; 4. plaatmantel. kunnen ontstaan, bestaat een groot risico voor verhoogde warmteverliezen door convectie in het isolatiemateriaal. Dit geldt eveneens bij wanden met vinpijpen. Het is immers niet altijd mogelijk een aansluitende isolatie te realiseren, om te zorgen voor goed afgesloten spouwen bij de tussenstukken. Om convectie te voorkomen, dienen de volgende maatregelen te worden getroffen: • Verticale afscheidingen monteren om de 5 tot 8 m.

• Alleen isolatiematerialen met een lengtespecifieke stromingsweerstand van ≥ 50 kPa s/m² gebruiken.

• Geadviseerd wordt aluminiumfolie tussen de afzonderlijke isolatielagen en/of aan de buitenkant aan te brengen.

Convectiestop

Voornamelijk bij verticale isolatieconstructies, waarbij aan de warme kant spouwen tussen object en isolatie

Hieronder worden twee uitvoeringsvarianten beschreven. Afhankelijk van temperatuur of constructieve eisen, kan men plaatwerk (d = 0,5 mm) of aluminiumfolie (d = 80 µm) kiezen. De convectiestop dient aan de

Afbeelding 6: Ketelisolatie met gaasdekens, met luchtspouw tussen isolatie en plaatmantel. 1. vinpijp; 2.

ProRox WM gaasdeken; 3. bevestigingsstiften; 4. evt. aluminiumfolie; 5. plaatmantel (bijv. trapeziumplaten).

Afbeelding 7: Ketelisolatie met gaasdekens zonder luchtspouw tussen isolatie en plaatmantel. 1. vinpijp; 2. ProRox WM gaasdeken; 3. bevestigingsstiften; 4. evt. aluminiumfolie; 5. plaatmantel (bijv. trapeziumplaten).

Convectie in isolatiemateriaal

30

...............

ISOLATIE Magazine

DECEMBER 2011

5212_- 13-12-11 06:24 Pagina 4

Afbeelding 9: isolatie bij een warm verstevigingsprofiel aan een ketelwand. 1. ketelwand; 2.

ProRox WM gaasdeken; 3. opvulling met losse steenwol; 4. steunconstructie; 5. warm verstevigingsprofiel; 6. evt. aluminiumfolie; 7. ommanteling/trapeziumplaat; 8. omkasting; 9. bevestigingsstiften; 10. convectiestop;- 11. plaatmantel.

Afbeelding 8: 1. ketelwand; 2. ProRox WM gaasdeken; 3. opvulling met losse steenwol; 4. convectiestop; 5. evt. aluminiumfolie; 6. plaatmantel; 7. MF-profielopvulling; 8. scheiding van de plaat met Z-profiel.

Afbeelding 10: isolatie bij een koud verstevigingsprofiel aan de ketelwand. 1. ketelwand; 2. ProRox WM gaasdeken; 3. bevestigingsstiften; 4. overbrengingsprofiel; 5. eventueel aluminiumfolie; 6. plaatmantel/trapeziumplaat; 7. steunconstructie; 8. koud-verstevingsprofiel; 9. ketelsupport.

warme kant van het object aan te sluiten en tot aan de ommanteling aan de koude kant te reiken. Eventuele uitsparingen dienen goed met steenwol te worden dichtgestopt. Bij meerdere isolatielagen dient de convectiestop trapsgewijs te worden uitgevoerd.

Verstevigingsprofielen De warme verstevigingsprofielen worden geïsoleerd en van ommanteling voorzien. Afbeelding 9 geeft een uitvoeringsvoorbeeld. Koude verstevigingsprofielen worden doorgaans niet geïsoleerd en ook niet van ommanteling voorzien. Daarvan geeft afbeelding 10 een uitvoeringsvoorbeeld.

Afbeelding 11: isolatie van een dode kamer voor collector aan de ketelwand. 1. ketelwand; 2. en 2a. ProRox WM 100 gaasdeken; 3. opvulling met losse steenwol; 4. draagconstructie; 5. omkasting van de dode kamer; 6. eventueel aluminiumfolie; 7. plaatmantel/ trapeziumplaat; 8. draag- en steunconstructie.

Dode kamers Dode kamers aan de buitenkant van een ketelwand of dak waarin zich installatiecomponenten bevinden zoals verdelers en verzamelaars, worden omsloten met een stevige (min. 1 mm) omkasting. De onderconstructie moet zodanig worden gedimensioneerd dat de thermische uitzetting goed kan worden opgevangen. Het isolatiemateriaal wordt op de ommanteling van de dode kamers bevestigd met stiften. Afbeelding 11 laat een voorbeeld zien.

Draag- en steunconstructie Er bestaan talrijke mogelijkheden om draag- en steunconstructies aan ketels te bevestigen. Ze kunnen direct aan de ketel worden aangebracht, aan hulpconstructies, aan verstevigingsprofielen, traversen of staanders. De keuze van de draag- en ondersteuningsconstructies en de bevestigingsmogelijkheden wordt afgestemd tussen het isolatiebedrijf en het bedrijf dat verantwoordelijk is voor de bouw van de installatie. In het geval van installatiedelen met temperaturen boven 350 °C dienen warmte- of hittebestendige staalsoorten te worden gebruikt.

Plaatmantels Bij installatiecomponenten met grote oppervlakken zoals industriële stoomketels wordt omwille van constructieve, economische en ontwerptechnische redenen geprofi-

leerd plaatwerk toegepast. De overspanningen, overlappingen en verbindingen richten zich naar het profiel. De uitvoering dient te gebeuren conform de betreffende informatie van de profielenfabrikant te gebeuren. De keuze voor een geschikte plaatmantel dient op basis van de specificaties m.b.t. corrosie, temperatuurbestendigheid, constructiewijze en architectonische vormgeving te gebeuren en is onderwerp van afstemming tussen opdrachtnemer en opdrachtgever.

Verzinkt plaatstaal wordt doorgaans gebruikt voor de ommanteling van industriële stoomketels in gebouwen.

DECEMBER 2011

ISOLATIE Magazine

...............

31

MONTAGE kopie 2:-

01-03-2011

14:05

Pagina 1

Member of Sig

Producent & Distributeur van Isolatiematerialen met een uniek “one-stop-shopping” concept Coolag Hamar b.v. is Nederlands grootste en meest toonaangevende producent, leverancier en distributeur van thermische, brandwerende en akoestische isolatiematerialen. Coolag Hamar maakt deel uit van de SIG groep met o.a. zusterbedrijven in België, Duitsland, Engeland, Frankrijk, Ierland, Nederland en Polen.

Productie en distributie van thermische, brand-

werende en akoestische isolatiematerialen is één van de kernactiviteiten van SIG. De door Coolag Hamar geleverde isolatiematerialen worden o.a. toegepast bij de isolatie van technische installaties in gebouwen, de industriële koeltechniek, de chemische-, petrochemischeen procesindustrie, scheepvaart, off-shore olie- en gaswinning en OEM.

Coolag Hamar BV • Zijlweg 1, 5145 NR Waalwijk • T. 0416 - 565 111 • www.coolaghamar.nl

Unieke oplossingen voor industriële processen Industriële processen kennen vele

In 1962 begon Temati met de productie, verkoop en promotie van Foster® producten in de

uitdagingen, die om betrouwbare

Benelux. Met inmiddels 5 vestigingen in diverse landen, is Temati Europa’s enige producent

en vernieuwende producten vragen.

Temati heeft tientallen jaren ervaring en is uw ideale partner wanneer het om oplossingen gaat, die echt een verschil maken.

Temati B.V.

en distributeur van Foster®- en Childers®producten.

Daarnaast leveren wij vele andere gespecialiseerde materialen voor industriële isolatie binnen en buiten Europa via ons internationale dealernetwerk.

Ons productenpakket blijft zich uitbreiden, zodat u zelf in de toekomst ook kunt blijven profiteren van onze specialistische kennis en verzekerd bent van steeds de beste oplossingen.

Tel: (+31) (0)251-229 172

Fax: (+31) (0)251-212 380

E-mail: temati@temati.com

www.temati.com

5213_- 13-12-11 06:28 Pagina 2

ASBESTSANERING Strenge normen, scherpe handhaving, forse sancties

Asbestverwijderaars bepleiten vergunningstelsel Spijkers met koppen op de Nationale Asbestconferentie 2011, op 9 november in Rotterdam, want het kabinet heeft de scherpe voorstellen van de Gezondheidsraad uit 2010 gehonoreerd. Per juli 2013 liggen de blootstellingsnormen een factor vijf tot veertig lager, de handhaving wordt geïntensiveerd, sancties gaan fors omhoog en belangenverstrengeling binnen certificerende en keurende instellingen wordt bestreden. De asbestverwijderaars, waaronder isolatiegeraleerde ondernemingen, stappen liever helemaal af van certificatie en blijven pleiten voor onafhankelijke vergunningverlening en handhaving door de overheid.

Vanaf de jaren dertig is het gevaar van asbest aan het licht gekomen. Het zou nog tientallen jaren duren voordat de ernst zich in volle omvang openbaarde.

Nederland voerde in 1994 een toepassings- en verwerkingsverbod in. Daarna zijn blootstellingsnormen geformuleerd en is een aanvang gemaakt met asbestsanering.

Op advies van de Gezondheidsraad scherpt Nederland per juli 2013 de normen opnieuw aan. Nu met een factor vijf tot veertig, omdat asbest nog gevaarlijker blijkt dan reeds bekend. Het eerder aangekondigde Landelijk Asbest Volgsysteem (LAVS) verkeert in de afrondende fase en wordt begin 2012 operationeel. De aanzienlijk verscherpte regelgeving voor asbestsanering en –verwijdering wordt verankerd in het nieuwe Bouwbesluit

(voorjaar 2012). Daarnaast komt er per 1 februari 2012 een aanscherpt certificatiestelsel dat belangenverstrengeling beoogt in te dammen.

Op 9 november 2011 is in Rotterdam de jaarlijkse Nationale Asbestconferentie gehouden, waarin de gehele asbestketen met inbegrip van de overheid de problematiek behandelt. Dit jaar dus een conferentie van ‘spijkers met koppen’: voorgenomen regelgeving wordt werkelijkheid, de oplevering van het LAVS is gaande. Ook al hebben de asbestverwijderaars bezwaren tegen de hoge lasten. De totale administratieve lasten bedragen nu al ca. twintig miljoen per jaar.

Gezondheid en economie Nederland had met betrekking tot asbestsanering reeds relatief strenge regelgeving. Het handhavings- en sanctiebeleid liet echter te wensen over. Malafide bedrijven konden grote economische voordelen behalen door regels aan hun laars te lappen ten koste van bonafide asbestverwijderaars. Dat verandert, belooft landelijk projectleider Asbestinspectie Frank Geers: “U wordt de komende jaren hinderlijk gevolgd”, hield hij de verwijderaars voor, met instemming van de professionele saneerders. De nieuwe, strenge asbestregelgeving wordt intensief gehandhaafd, er zal veel eerder tot stillegging worden overgegaan. De sancties worden minimaal verdubbeld en komen beter in verhouding tot de economische reikwijdte van asbestdelicten. Bovendien krijgt de inspectie ruimere bevoegdheden om sancties te treffen, waaronder dwangsommen. Geers illustreerde de noodzaak daartoe met een tweetal recente projecten van de Asbestinspectie. In het ‘Meldingproject’ zijn 1200 zaken willekeurig onder de loep genomen. Daaruit zijn ondanks de geldende regulering en certificatieplicht 660 handhavingen (55 %) voortgekomen, waarvan 249 in de categorie ‘zwaar’. Een ‘Niet-nalevers’-project bracht op 259 lokaties 533 overtredingen aan het licht. Ruim de helft daarvan rechtvaardigde zware handhavingsinstrumenten. Het gerichte ‘Niet-nalevers’-project had de focus blijkbaar scherp: in 96 procent van de onderzochte meldingen had het bedrijf zijn zaken niet op orde.

Normen en gevolgen

Luchtmonsteranalyse bij TNO-Zeist.

TNO-asbestspecialist Jan Tempelman, sinds 1972 betrokken bij asbestonderzoek, -advisering en –normgeving, inventariseerde de gevolgen van de drastisch verscherpte normen en de keuzes in wet- en regelgeving. In de hoog-risico-saneringen (categorie 3) worden zowel de eisen als de eindcontrole verscherpt volgens NEN 2990, met SEM/RMA (scanning elektronenmicroscopen en rönt-

DECEMBER 2011

ISOLATIE Magazine

...............

33

5213_- 13-12-11 06:28 Pagina 3

nemende mate toegepast, met name in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw in groot volume.

Vooral in brandwerende voorzieningen, bouwmaterialen en dakbedekking. Voor isolatiemateriaal werden al vanaf de jaren zestig vervangende materialen ingezet, zoals glas- en steenwol. De gevaarlijke keerzijde van asbest tekende zich af vanaf de jaren dertig. Daarna bracht onderzoek geleidelijk de volle omvang van het gevaar aan het licht.

Europa hanteert ten aanzien van asbest strenge saneringseisen en een algeheel toepassings- en verwerkingsverbod. Elders in de wereld wordt nog asbest gewonnen en verwerkt, zelfs in ontwikkelingsprojecten.

Certificaat of vergunning Asbest-vezels. Het beeld bestrijkt 100 µ (TNO-Zeist). genmicroanalyse) en kleefmonsters. Voor laag-risico (categorie 2) blijft de huidige werkwijze gebaseerd op richtlijn SC 530 gehandhaafd, met eindcontrole met behulp van lichtmicroscopie. Asbestverwijdering in risico-klasse 1 voor niet-gecertificeerde bedrijven blijft mogelijk. NEN 2990 wordt aangepast om risicodefinities op elkaar en op de praktijkrichtlijnen SC 530, 540 en SMart aan te passen tot een consistent geheel.

Daarnaast zal er een verscherping en betere detaillering van het voorgeschreven werkplan worden verlangd en moeten asbestsaneerders meer werk maken van bronmaatregelen. Ook moet er meer ruimte komen voor innovatieve saneringstechnieken, met inbegrip van formulering van eisen aan nieuwe technieken. Tenslotte wijst Tempelman op de noodzaak om te komen tot praktisch hanteerbare toetsingswaarden.

Voor twee praktijkgroepen komt een apart programma: versnelde inventarisatie van scholen, die in ruim tachtig procent van de gevallen asbest bevatten en de verplichting aan gebouweigenaren om asbestdaken (vooral in de agrarische sector) voor 2024 te saneren.

Verwerende asbestdaken dragen relatief sterk bij aan de achtergrondconcentratie van asbest in de lucht. De einddatum 2024 stoelt op een voor de overheid economisch gunstige asbestaanpak: gerekend vanaf het toepassingsverbod per 1994 hebben asbestdaken in 2024 hun levensduur erop zitten en daarmee acht de overheid zich van eventuele saneringssubsidie ontheven.

Nog niet uitgebannen Asbest in 1993 in Nederland in de ban gedaan. Vanaf die tijd zijn nieuwe besmettingen drastisch afgenomen.

Asbestkanker (mesothelioom) kan zich tot dertig jaar na de besmetting manifesteren. Dit betekent dat vanaf 2024 de ziektegevallen in aantal zullen afnemen. Het huidige saneringsbeleid beoogt nieuwe besmettingen te voorkomen en asbestverwijderaars te beschermen.

Asbest wordt al 4500 jaar gebruikt. Naar verluidt ging het tafelkleed bij Karel de Grote niet in de was, maar in het haardvuur. Daarna kon het weer op tafel, want het was van asbest en dus vuurbestendig. Asbest is en blijft echter vooral zeer gevaarlijk, ook al is het brandveilig, bestand tegen chemicaliën, isolerend en goedkoop. Vanaf ca. 1870 werd asbest in Nederland in toe-

34

...............

ISOLATIE Magazine

Als voorzitter van zowel de Nederlandse Vereniging van Asbestverwijderende Bedrijven (VAVB) en de European Asbestos Removal Association vertegenwoordigt Leo Veldhuis de asbest sanerende ondernemingen in de Nationale Asbestconferentie. Hij kijkt met gemengde gevoelens naar de aanpak. “Op het uitgangspunt valt niets af te dingen. De nieuwe normen zijn preventief, evident in het belang van mensen die in de toekomst anders met asbest in aanraking zouden kunnen komen. Daarnaast moet het preventief werken bij verwijderingswerkzaamheden. Maar de normen worden nu met een factor vijf tot twintig verscherpt, en dan wordt de haalbaarheid een vraagteken. Ik denk dat nieuwe normen de werkelijkheid iets te mooi voorstellen. De asbestverwijderaars, waaronder VAVB-leden zijn vanzelfsprekend bereid de lat zo hoog mogelijk te leggen en zijn dan ook voorstander van een gedegen handhavingsbeleid. De vraag is echter of het huidige verplichte certificatiestelsel voldoet. Certificatie verhoudt zich niet met een verplicht karakter, bovendien is certificatie een zakelijke overeenkomst en dus niet onafhankelijk. Het is een feit dat de asbestverwijderaars zo’n twintig jaar geleden het initiatief tot certificatie hebben genomen, maar we moeten erkennen dat het niet goed functioneert De verwijderaars zien in het woud van frequent wijzigende regels amper de bomen, en certificatieplicht blijkt wel het kostenpeil maar niet de kwaliteit te borgen. Het plan om de certificatieregels aan te scherpen en nieuwe eisen te formuleren voor certificerende en keurende instellingen, bevestigt dit. De professionele asbestverwijderaars beschouwen het certificatiestelsel, in principe een positief keurmerk, vooral als verbetertraject. Hoewel menigeen dit onmogelijk acht, pleit de branche daarom voor een vergunningenstelsel in handen van de overheid. Dat is de meest effectieve en zuivere manier om opdrachtgevers aan hun verantwoordelijkheden te houden en onprofessionele verwijderaars effectief te kunnen weren. Als we aan een gezonde toekomst denken en nieuwe asbestslachtoffers willen voorkomen, moet niet alleen de voordeur op slot, maar ook het hek in de achtertuin. Dat betekent ook dat risicoklasse I – lichte gevallen met asbestsanering door niet-erkende bedrijven – moet vervallen: asbest is en blijft gevaarlijk, een beetje zwanger bestaat nu eenmaal niet. Als het object besmet is, vereist het professionele sanering”, aldus Leo Veldhuis. “De overheid verwacht met risico-

DECEMBER 2011

5213_- 13-12-11 06:28 Pagina 4

klasse I illegaliteit terug te dringen, maar in werkelijkheid verschuift dit risicoklasse 3 naar 2, enzovoorts. Klasse 1 bestaat dan niet, want hier gelden geen regelingen en worden geen eisen gesteld aan opleiding en professionaliteit. Een groot. open hek in de achtertuin dus. En als de inspectie zelf onder gecertificeerde bedrijven zoveel afwijkingen vaststelt, is er alle reden om te pleiten voor een goed handhaafbaar vergunningenstelsel.”

Goed opdrachtgeverschap Ten aanzien van het Asbestvolgsysteem vreest Leo Veldhuis een verdere complicatie van de regelgeving en verhoging van de administratieve lasten, ook al verwacht de overheid dat automatisering deze beperkt. “De ondernemingen worden geconfronteerd met een veelheid aan frequent wijzigende regels. Negentig procent van de medewerkers is goed opgeleid, ook al is het niet eenvoudig een opleiding in lijn te brengen met een vuistdikke praktijkrichtlijn zoals SC 530, zeker niet als we kijken naar toenemende internationale arbeidsmobiliteit onder vooral onderaannemers. VAVB-bedrijven zijn goed in staat regelgeving te implementeren en ten uitvoer te brengen op basis van een gedegen werkplan en correcte uitvoering. Het resultaat is een goede, verantwoorde vrijgave van het gesaneerde object. Dat kan natuurlijk alleen als de zaken ook aan de voordeur goed in orde zijn. Dat begint met goed opdrachtgeverschap op basis van een goede inventarisatierapportage.

Als we die elementen eens onder de loep nemen, komt er een sterk pleidooi voor een vergunningstelsel naar voren”, luidt de overtuiging van VAVB-voorzitter Leo Veldhuis. “De lat hoog leggen vraagt – ook met het oog op grote structurele aanpak van scholen en straks ongetwijfeld de gezondheidszorg, om kennis, ervaring en niet om geldverslindend papierwerk rond certificatie en een volgsysteem. Na de ruim twintig jaar opbouwwerk rond regelgeving en verantwoord ondernemerschap moet het doel nu zijn om regelgeving en handhaving op het gebied van asbest nationaal en internationaal goed en helder te krijgen. De VAVB streeft dat in Nederland na, zoals EARA dat internationaal bevordert. Met succes: in samenwerking met Greenpeace heeft de sector bereikt dat vooraanstaande internationale rederijen asbest laten verwijderen door serieuze shipbreakers en asbestschepen dus niet meer op een derdewereldstrand laten lopen.”

ISOLATIE SPECIALISTENHOEK Een vaktechnische vraag? Even een mailtje naar de redactie van Isolatie Magazine en de specialist antwoordt. In deze aflevering de vraag wat Armaflex doet als het écht warm wordt.

Wat gebeurt er met Armaflex als je het verwerkt in een toepassing bij hoge temperaturen? Hoe kom ik – thermisch gezien – hogerop met Armaflex?

Armaflex kan worden toegepast op installaties met temperaturen tot 105°C. Voor leidingen en objecten met hogere temperaturen (zoals hoge-temperatuur gasleidingen, stadsverwarming distributieleidingen en stoomleidingen) heeft Armacell Armaflex/HT ontwikkeld. Dit Armaflex-type is geschikt voor temperaturen tot 150°C continu, pieken tot 175°C zijn toegestaan. Omdat HT/Armaflex UV-bestendig is kan het uitstekend voor solartoepassingen worden gebruikt. Ook installaties die direct aan daglicht (achter glas) worden blootgesteld is HT/Armaflex een juiste oplossing. Voor de verlijming moet HT625 lijm worden gebruikt, welke speciaal is ontwikkeld voor installaties tot 175°C.

Door langdurige blootstelling aan hoge temperaturen kan de structuur van Armaflex aan de binnenkant vanaf de leiding hard worden. Indien de isolatie correct is aangebracht heeft dit geen negatieve gevolgen voor de functie van het product.

Indien een installatie moet worden geïsoleerd met een continutemperatuur boven 15°C, adviseert Armacell een meerlaags systeem aan te brengen, met bijvoorbeeld een eerste laag van minerale wol.

DECEMBER 2011

ISOLATIE Magazine

...............

35

OOI_- 13-12-11 06:29 Pagina 1

OOI- NIEUWS EN INFORMATIE

Isolatiesector gegroeid en licht verjongd

’Harde kern van lange dienstverbanden’ De isolatiesector is geen bedrijfstak met revoluties, wel een sector die evolueert. Uit een OOI-arbeidsmarktanalyse blijkt, dat de sector de afgelopen jaren per saldo is gegroeid en licht verjongd. De branche ging in januari 2008 het jaar in met ruim 3800 werknemers, in het laatste kwartaal 2011 is de vakbevolking aangegroeid tot ruim 4250 mensen. Opnieuw blijkt isolatie een vak te zijn wat je niet goed bevalt, of je juist voor het leven boeit. Er is sprake van een ‘harde kern van lange dienstverbanden’, signaleert de arbeidsmarktanalyse.

want vaak zijn zij het als ‘oude rotten in het vak’ die – naast de vakopleiding – de jonge instromers niet alleen de bijzondere kneepjes van het vak bijbrengen, maar ook sterk bijdragen aan vakbeleving en motivatie.

De Stichting OOI voert periodiek onderzoek uit naar de arbeidsmarkt, met het oog op afstemming van opleidingen en cursussen op het bedrijfsleven. Recent onderzoek, uitgevoerd door A-Advies te Utrecht, zet de huidige situatie – per september 2011 – tegenover de resultaten van eind 2007. Het onderzoek bevestigt in cijfers de arbeidsmarktimpressie binnen de bedrijfstak.

Licht verjongd De isolatiebranche kent veel lange loopbanen. Specialisten blijven hun vak trouw, meestal met veel werkplezier en vaktrots. Als er al wordt gewisseld van werkgever, dan is het veelal binnen de sector en soms om de uitdagende sprong te maken van werknemer naar ondernemer. Dit algemeen herkende beeld bevat vooral positieve elementen, maar wordt ook wel simpelweg afgedaan als vergrijzing. Want tegenover de lange tot zeer lange loopbanen in het isolatievak staan de ultrakorte: wie de branche verlaat, doet dat relatief vaak al na zeer korte tijd, binnen een jaar.

Dit verschijnsel is de afgelopen jaren sterker opgetreden dan in de jaren voor 2008. De harde kern onder de vakspecialisten is goed vertegenwoordigd. Elf procent is zijn twintigjarige vakjubileum al voorbij en nog eens 19 procent zit al meer dan tien jaar in het vak. Een belangrijke groep,

Per saldo is de bedrijfstak tussen 2007 en medio 2011 niet alleen gegroeid met 430 werknemers, maar ook licht verjongd. Dit is relatief, want de instroom bevat kennelijk de nodige ‘late roepingen’: de instroomleeftijd ligt met 34 tot 37 jaar hoog ten opzichte van andere branches. Menig isolatievakman is ten gevolge van een min of meer toevallige kennismaking door het vak ‘gegrepen’. Technische bedrijfstakken klagen collectief over onvoldoende belangstelling van jongeren, maar de isolatiebranche lijkt daarbij ook nog last te hebben van de spreekwoordelijke onbekendheid die onbemind maakt. In de meetperiode zijn relatief meer vrouwen dan voorheen tot de isolatiebranche doorgedrongen, maar ze zijn nog steeds met een lantaarntje te zoeken. De vijftig vrouwen onder de nieuwkomers in de branche brengen nog geen verschuiving aan in de grote getallen: de verhouding man/vrouw blijft onveranderd op 93 tegen 7. Per 2011 zijn 313 vrouwen actief in het isolatievak. Volgens de huidige meting is het aantal werknemers ouder dan zestig jaar een fractie gedaald, terwijl de groep tussen 50 en 60 is gegroeid.

Ook dit weerspiegelt een lichte verjonging. Per 2011 is 29 procent van de 4250 werknemers boven de vijftig jaar en 19 procent onder de dertig. Ruim de helft is dus in de volle kracht van het leven, tussen dertig en vijftig jaar.

Conjunctuur

Leeftijdsopbouw in de isolatiebranche: de harde kern met lange dienstverbanden wordt sterker.

36

...............

ISOLATIE Magazine

DECEMBER 2011

Vanzelfsprekend trekt de conjunctuur sporen in de arbeidsmarkt. Goed te zien is het ‘topjaar 2007-2008’, althans voor wat betreft de arbeidsmobiliteit.

In die periode bereikte zowel de instroom als de uitstroom een hoogte-

OOI_- 13-12-11 16:40 Pagina 2

punt, waarschijnlijk het hoogste niveau in de isolatiebranche ooit. Terwijl onderhuids de crisis van 2008 tot ontwikkeling kwam, zorgden vele langlopende projecten en andere naijleffecten voor grote activiteit in de technische isolatie en andere industriegebonden economische activiteiten.

Na dit jaar nemen de arbeidsmarktbewegingen af tot een verhoudingsgewijs laag niveau. Het arbeidsmarktanalyse geeft geen inzicht in de activiteitenverdeling. Bekend is dat op de raakvlakken tussen deelsectoren binnen de technische isolatiebranche verschuivingen kunnen optreden onder invloed van marktomstandigheden en bedrijfsont-

wikkelingen. Daarnaast kunnen ontwikkelingen in activiteitenverdeling – bijvoorbeeld het multidisciplinaire dienstenpakket – het werknemersbestand beïnvloeden.

Langere dienstverbanden Tegenover de als lastig ervaren instroom in de branche plaatst de analyse de voorspelling dat de huidige werknemers een gemiddeld langer dienstverband halen. De onderzoekers concluderen dit vermoeden uit nadere analyse van in- en uitstromers. De harde vakkern wordt daarmee groter en vaster.

Nieuwe opleidingen van start In januari 2012 start stichting OOI een aantal opleidingen: de opleiding Isolatie Monteur te Amsterdam, Bergen op Zoom en Spijkenisse en de opleiding Werkvoorbereider te Spijkenisse. De verwachting is dat ook de cursus Isolatie Plaatwerker Kort te Spijkenisse van start gaat, zeker als de belangstelling nog toeneemt.

Een overzicht van de startdata: • Isolatie Monteur te Amsterdam, startdatum donderdag 12 januari 2012, van 08.00 uur tot 16.00 uur; • Isolatie Monteur te Bergen op Zoom, startdatum maandag 9 januari 2012, van 08.00 uur tot 16.00 uur; • Isolatie Monteur te Spijkenisse, startdatum maandag 23 januari 2012, van 08.00 uur tot 16.00 uur; • Werkvoorbereider te Spijkenisse, startdatum donderdag 12 januari 2012, van 18.00 uur tot 22.00 uur;

• Cursus Isolatie Plaatwerker Kort te Spijkenisse, verwachte start januari 2012, van 08.00 uur tot 16.00 uur.

Alle lesroosters zijn terug te vinden op de website www.ooi.nl.

Aanmelding Bestaat onder uw medewerkers interesse in een van bovengenoemde opleidingen, dan kunt u of uw medewerker nadere info en een aanmeldingsformulier aanvragen bij Stichting OOI. Dit kan per telefoon (0181 - 65 95 55) of per e-mail (info@ooi.nl).

Via de werkgever ontvangt Stichting OOI dan graag de aanmelding, inclusief een kopie van een geldig identiteitsbewijs van de deelnemer alsmede een kopie van diens behaalde diploma’s en cijferlijsten.

Paneltoetsing Kwalificatiedossier Op 30 november 2011 nam een deskundig panel uit de isolatiebranche opnieuw het eigen vakspecialisme kritisch onder de loep: de vertaling van de beroepscompetentieprofielen Isolatiemonteur en –plaatwerker in het Kwalificatiedossier Installatiebranche, waarin de isolatiespecialismen zijn opgenomen.

In verband met de invoering van Competentiegericht Onderwijs (CGO) worden dit jaar de laatste eindjes afgehecht in de vertaling van competentieprofielen tot kwalificatiedossiers. Per september 2012 treden deze kwalificatiedossiers in werking.

Het panel boog zich in grote lijnen over de beoordeling van de omzetting van eerder vastgestelde competentieprofielen in de overkoepelende kwalificatiedossiers. Ter geruststelling van de sector: het geheel ligt goed in lijn met de gangbare praktijk in de branche. Daarbij geldt dat de competentieprofielen richtinggevend zijn voor opleiding en scholing.

In een minutieuze analyse van de teksten kreeg het panel wel enkele inhoudelijke en tekstuele angels in het vizier, bijvoorbeeld op het grensvlak tussen installateur en isolatievakman. Of de vermelding dat de isolatiespecialist plaatwerkuitsparingen op de juiste plaats aanbrengt of ‘zo nodig een nieuw vormstuk bestelt’. Conclusie van het panel: ‘Hier is de formele taal niet altijd in overeenstem-

Het isolatiepanel, letterlijk in het licht van de projectie van het kwalificatiedossier. V.l.n.r. Rob Zieltjens (OOI), Albert Hulst (Stiso), Rinus Geuze (CombiIsolatie), Piet van Deurzen (Harsco), Steward Privoo (Van de Haterd), Wolfgang Bäckhaus (BIS), Dirk Berkhof (Pronk) en Urbi van der Velden (NCTI). ming met de praktijk, waarin de ‘juiste plaats’ natuurlijk de ijzeren regel is en ‘nieuwe vormstukken’ alleen bij modificaties in de opdracht nodig zijn. OOI spant zich uiteraard in om de laatste puntjes in het kwalificatiedossier scherp te stellen.

DECEMBER 2011

ISOLATIE Magazine

...............

37

– ADVERTENTIE –

dan is het vervoer geregeld. En dan nog houden we het netjes bij ‘met mate’. Gelukkig zie ik steeds meer bedrijven die zo omgaan met veiligheid.�

6RQGHUPDVFKLQHQ 9HUWULHEV *PE+

6RQGHUPDVFKLQHQ 9HUWULHEV *PE+

Plezier in het werk

Presents Presents

Veiligheid bestaat uit procedures, voorschriften 2QV SURJUDPPD 9RRUPDFKLQH 6R 6ROR en middelen. Basis is veiligheidsbewustzijn en vei2QV SURJUDPPD 9RRUPDFKLQH 6R 6ROR lig gedrag. Den Daas Isolatie ziet ‘plezier in het .RNHUPDFKLQH .RNHUPDFKLQH werk’ nadrukkelijk als veiligheidsvoorziening.

6FKDUHQ 6FKDUHQ Paul Soesbergen: “PBM’s, hoe goed ook, moet je =HWEDQNHQ =HWEDQNHQ &RPELQDWLHPDFKLQHV &RPELQDWLHPDFKLQHV zien als ondersteuning en niet meer dan dat. +RHNHQEXLJHUV 3DWHQWLHUWHV 6\VWHP ,QNO VWXIHQO $QWULHE +RHNHQEXLJHUV 3DWHQWLHUWHV 6\VWHP ,QNO VWXIHQO $QWULHE Eigen verantwoordelijkheid is heel belangrijk. :DOVHQ :DOVHQ 9RRUPDFKLQHV Daarom krijgen onze medewerkers in principe 9RRUPDFKLQHV 3RQVPDFKLQHV 3RQVPDFKLQHV steeds hun eigen project dat ze van begin tot $IZLNNHOV\VWHPHQ $IZLNNHOV\VWHPHQ 8QLYHUVHOH VQLMPDFKLQHV eind afwerken. Dan is de medewerker verant 8QLYHUVHOH VQLMPDFKLQHV 6QLMPDFKLQHV YRRU NDSSHQ 6QLMPDFKLQHV YRRU NDSSHQ woordelijk voor resultaat,,QNO 6FKZHLIE JHO kwaliteit ,QNO 7UDQVSRUWYRUULFKWXQJ en veiligheid. ,QNO 6FKZHLIE JHO ,QNO 7UDQVSRUWYRUULFKWXQJ .RNHU DINRUWPDFKLQHV .RNHU DINRUWPDFKLQHV *HEUXLNWH PDFKLQHV Als vakman hebben ze met alle technische varia *HEUXLNWH PDFKLQHV ,QNO :DO]HQ tie te maken. Het zijn allrounders, die op alle ,QNO :DO]HQ vakdisciplines uit de voeten kunnen. Goed voor het bedrijf en prettig voor de vakman die zijn kunde veelzijdig kan inzetten. Dat betekent veel plezier in het werk, en alleen daardoor al een kleinere kans op vervelende voorvallen. Ook de %H]RHN RQ]H VKRZURRP P +HW LV GH PRHLWH ZDDUG %H]RHN RQ]H VKRZURRP P +HW LV GH PRHLWH ZDDUG 1HHP YULMEOLMYHQG FRQWDFW RS YRRU PHHU LQIRUPDWLH geest moet gezond zijn, wie met zijn ziel onder 1HHP YULMEOLMYHQG FRQWDFW RS YRRU PHHU LQIRUPDWLH de arm op de bouwplaats rondloopt, is een 6RQGHUPDVFKLQHQ gevaar op zichzelf.�

0DFKLQHV YDQ 6RQGHUPDVFKLQHQ 9HUWULHEV *PE+ 9HUWULHEV *PE+ 6W|FNDFNHUVWUDVVH 6W|FNDFNHUVWUDVVH '( %DG 6lFNLQJHQ '( %DG 6lFNLQJHQ 7HO

7HO

)D[

)D[

BURJ DUBAI: DUBAI: BURJ Hoog 818 818 meter meter en en 162 162 etages etages Hoog waarin verwerkt verwerkt Insulphen.

Insulphen. waarin

INSULPHEN: INSULPHEN: VEILIGSTE VEILIGSTE & & EFFICIENTSTE EFFICIENTSTE

ANR als ‘t om isolatiemateriaal. isolatiemateriaal. geluidsbeheersing gaat preferred supplier

0DFKLQHV YDQ 6R ]LMQ ]y 6R ]LMQ ]y

Preferred suplier Preferred suplier

INSULATION Innovation Innovation INSULATION

( 0DLO LQIR#VR JPEK GH LQIR#VR JPEK GH ( 0DLO ,QWHUQHW ZZZ VR JPEK GH ZZZ VR JPEK GH ,QWHUQHW

Distributieweg 4d | 4906 AD Oosterhout | The Netherlands www.resolco.com Q E a-nr@a-nr.nl Q I | www.a-nr.nl T 072 7390 Distributieweg 4d 572 | 4906 AD Oosterhout | The Netherlands | www.resolco.com

VCA is basisbagage Geen VCA-certificaat? Dan zet je geen stap op het project. Zo eenvoudig is dat. In 1989 is in de petrochemie het initiatief genomen tot een gecertificeerd veiligheidssysteem. Na een test- en ontwikkelingsperiode is het systeem sinds 1994 met de VCA-certificatie en – checklist breed en landelijk ingevoerd. Vrijwel alle industriÍle opdrachtgevers hanteren het VCA-systeem strikt. Voor isolatiebedrijven is VCA-certificatie basisbagage.

THERMISCHE

AKOESTISCHE

BRANDWERENDE

VCA staat voor VGM Checklist Aannemers. De afkorting VCA wordt vaak verklaard als Veiligheids-checklist Aannemers. VGM omvat evenzeer ‘Gezondheid’ en ‘Milieu’. Het systeem is bedoeld voor opdrachtnemers die werken in een (technische) omgeving met verhoogd risico.

Technische isolatie en steigerbouw staan midden in de VCA-doelgroep. Al in 1994 heeft ondernemersorganisatie VIB een uitgebreid Milieu- en Arbozorgsysteem opgezet, periodiek herzien en geactualiseerd. Met dit systeem onderschreef de branche actief alle initiatieven om te komen tot structurele waarborgen voor veiligheid in alle aspecten.

Certificatieniveaus Het VCA-systeem ontwikkelt zich mee met de ontwikke-

42

...............

ISOLATIE Magazine

lingen in markt en techniek. Ook regelgeving en nieuwe inzichten – op basis van studie, onderzoek, en ervaringen – dragen bij aan aanpassingen. De industrie, met name petrochemie en chemie, speelt een sleutelrol in het veiligheidsbeleid. PotentiÍle gevaarzetting in combinatie met grote aantallen werkzame mensen verklaart dit. In 2008 heeft de laatste grote VCA-aanpassing plaatsgevonden, met het nieuwe VCA-P (Petrochemie). Verder zijn gedragsverbeteringsprogramma’s ingevoerd en maakt de Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) deel uit van de checklist. De gekwantificeerde ongevalleneis (injury frequency) is sinds 2008 geen VCA-criterium meer, maar ondergebracht in een systeem van registratie, melding, verbeter-inspanning/actieplan. In de praktijk betekent dit een scherper preventie- handhavings- en verbeterbeleid. VCA kent drie certificatieniveaus: VCA * (beheersing Veiligheid/Gezondheid Milieu op de werkvloer, VCA ** (beheersing VGM op werkvloer en in bedrijfsbeleid, organisatie en verbetermanagement) en VCA-P (idem, met specifieke aanvullende eisen petrochemie). De opdrachtgever bepaalt welk niveau vereist is. Isolatie-ondernemingen hanteren meest- .

AM A B.V. STER AM B MS al VCA ** of GVCA-P. Coe in T DAM A m.s teVrdrdaamm e g n C o e h a v e ERD w eg e in u ro te ie n e n h N G ro W a aven weg B L A m s te 3 VCAte is N S N ie u w www.vca.nl. d e 4 vinden L w e 3is 0 de Te Veel informatie te Dit Wa d 6 101 B 0 3 4 3 9 N S op Te 582 43 Te l.l. 0 2 0 - 6 g 3 0 1 0 1 3 Te l.l. 0 3 0 - 2 e 4 0 3 4 3 9 4 8114 3 -684 826 0 1 8 2 2 4 2 0-68 680 030 148 in fo @ 0 00- 6 8 4 5 3 0- 2 1 4 8 x 0 - 2 1onafhankelijke a 5 9481 0 4 2 fo @ v de F x 4 6 v in thuisbasisininvan Stichting Samenwerken 805 Fax 0 4 8 0 9 F ax 0 3 0 fo @ v d h o e 3 322229 4 8 1 4 fo @ v d h o e 4 0 m k a 9 8 d a F h o e k is o la ti 33 ’d d h k is o la 4 355778 0 4 is o la e .n l K .v.K . AA’d a m is o la ti e .n l Kdie 3 .K.. 334alle . ti .v e .K voor Veiligheidoek(SSVV) betrokken partijen ver.n ti e .n l K .v l K .v.K tegenwoordigt.

OKTOBER 2011

ISOLATIE

110/43 Tarec Dutch Dice Ad:09

5/8/09

Met

14:03

Page 1

verlies je nooit

Vraag 1

: Neem jij ook geen genoegen meer met het absolute minimum?

Vraag 2

: Vind jij de energierekening ook steeds weer te hoog?

Vraag 3

: Is de toekomst van ons milieu ook voor jou van belang?

Vraag 4

: Waarom zou je nog gokken met slechtere isolatiewaarden?

Antwoord : Kies voor

Thermische geleidbaarheid bij 10°C gemiddelde temperatuur ® Kingspan en Kooltherm zijn geregistreerde merknamen van de Kingspan Group plc ® Tarec is een geregistreerde merknaam van Recticel NV

Kingspan Tarec Industrial Insulation NV Visbeekstraat 24, Turnhout, B–2300, België

Tel: +32 (0) 14 44 25 25 email: info.be@KingspanTarec.com www.KingspanTarec.com

Weten uw klanten hoe aantrekkelijk hun installaties kunnen zijn?

Uw isolatieoplossing verhoogt hun winst en beschermt het milieu Het isoleren van technische installaties, zoals warme leidingen, ketels en tanks, kan aanzienlijke energie- en CO²-besparingen opleveren en is daarom zeer aantrekkelijk. De kosten zijn in no time terugverdiend! Door het ontbreken van enige wet- of regelgeving over warmteverlies blijft de procesindustrie echter kostbare energie en geld verspillen. Neem daarom samen met Rockwool Technical Insulation (RTI) het voortouw en bied uw klanten kosteneffectieve en energieefficiÍnte isolatieoplossingen aan die zowel het milieu als hun investering maximaal beschermen. Reken maar uit hoeveel extra voordeel hen dat kan opbrengen!

Ga naar www.profitableinsulation.com

102749 RTI SUSTAINABLE ADV NL-1 A4.indd 1

www.rockwool-rti.com

1/06/11 09:39