Cover_- 16-12-13 10:31 Pagina 1
ISOLATIE
Duurzaam heid? Technisch e isolatie: reken maa r!
60
Magazine
VAKBLAD VOOR DE NEDERLANDSE ISOLATIESECTOR
OFFICIEEL ORGAAN VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING VAN ONDERNEMERS IN HET THERMISCH ISOLATIEBEDRIJF (VIB), DE STICHTINGEN CINI, NCTI EN OOI - JAARGANG 15 - DECEMBER 2013
19.000 Foamglas-segmenten laten Ducor-gasbol koud Prof. dr. Jan Jonker: “Groen is poen, duurzaamheid is geld” Opleiding Isolatiemonteur Utiliteit van start
Jacketing
Insulation
Ancillaries
Aluminium
Knauf
Geperforeerde plaat
Roestvaststaal
Rockwool
Folie
Aluzink
Paroc
Tapes
Sendzimir verzinkt
Isover
Blindklinknagels & parkers
Armco type 2
Kaiflex
Binddraad
Gelakte plaat
Armaflex
Kitten
Platalband
Insulfrax
Gaas
Vloer- &traanplaat
Promat
Gereedschap
Spanband & stormband
Hanko Foamglass
Isolatie-leidingbeugels
Profielen
Hanko PIR XPS EPS
Tracing
Sluitingen
Climaflex
Coatings & primers
UV –hardend polyesterplaat
Trocellen Noise Reduction
Lijmen
PVC Isogenepak
Danmat Isogenopak
Butyl- & butyleenfolie
Dé leverancier
van de Benelux Charles Petitweg 39 4827 HJ BREDA
Telefoon algemeen: 0031 (0)76 587 52 52 Telefoon verkoop:
0031 (0)76 587 12 34
Telefax:
0031 (0)76 587 12 33
info@hanko.nl www.hanko.nl
www.hanko.nl
JACKETING
INSULATION
ANCILLARIES
inhoud_- 16-12-13 13:07 Pagina 1
COMMENTAAR
INHOUD
De vakman komt eraan Oud nieuws voor opdrachtgevers: als u een professioneel isolatiebedrijf vraagt, krijgt u een vakman. Zo simpel is dat. Voor de opdrachtgever tenminste. Voor het isolatiebedrijf en de vakspecialist zelf is het heel wat ingewikkelder. We raden niemand aan in de praktijk de proef op de som te nemen en ‘slechte namaak’ in te zetten. Hoewel, van tijd tot tijd wil toch iemand zelf ontdekken dat goedkoop nog steeds duurkoop is. Dan komt er alsnog een goed opgeleide specialist aan te pas om verdere schade te voorkomen. Natuurlijk, herstel en verbetering is óók een taak van een professioneel isolatiebedrijf. Maar we zijn vakman genoeg om niet alleen te genieten van onze eigen prestatie, we zien met – bijna – evenveel plezier de perfecte prestaties van collega’s. Een isolatie-ondernemer is de bouwer die in één keer een onberispelijk systeem wil neerzetten. Voor de opdrachtgever zijn er mogelijkheden genoeg om vakmanschap ‘in het echt’ te zien. Loop bijvoorbeeld eens met die gedachte een utiliteitsproject tijdens bouw of renovatie binnen. Of neem een kijkje op de plant wanneer de isoleerders net een complex apparaat onder hand hebben. Ook zonder speciale isolatiekennis herken je echt de vakman wel. Er is ook een methode om zonder persoonlijke beschermingsmiddelen de specialist in het vizier te krijgen, zelfs al voor de aanvang van een project: bekijk eens welke informatie in een offerte te vinden is. Nee, ik doel niet op die dubbelonderstreepte regel op de laatste pagina. Op de voorgaande pagina’s schijnt het vakmanschap als het ware door het papier heen. En in de toelichting en het overleg is de inzet van vakmanschap wat mij betreft altijd een concreet en zwaarwegend onderwerp. Voor de derde weg kan de opdrachtgever het best even contact opnemen met zijn isolatiebedrijf: vraag om een keer een halfuurtje langs te komen bij de opleiding. Dat valt best even informeel en rechtstreeks te regelen. Ik beloof: het is prachtig om te ervaren wat er allemaal gebeurt om talent tot stevig vakmanschap te ontwikkelen. En het is al even prachtig om te zien hoe nauw de actuele opleidingen op de hedendaagse praktijk zijn afgestemd. Als u belt, komt de vakspecialist er aan, of u komt gewoon een keer bij ons of in het opleidingscentrum. De opdrachtgevers zijn welkom. Joop van Wingerden ISOLATIE Magazine is het vakblad voor de isolatiesector en tevens het officieel orgaan van de Nederlandse Vereniging van Ondernemers in het Thermisch Isolatiebedrijf (VIB), de Stichting Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor het Isolatiebedrijf (OOI), Nederlands Centrum voor Technische Isolatie (NCTI) en de Stichting Commissie Isolatie Nederlandse Industrie (CINI).
Advertentieverkoop: Henk van der Bend Advertentietarieven op aanvraag T (024) 677 69 30 E info@printrendement.nl
ISOLATIE Magazine verschijnt vier maal per jaar. Leden en Buitengewone Leden van de VIB ontvangen ISOLATIE Magazine uit hoofde van hun functie. Het magazine wordt tevens kosteloos toegezonden aan professionals in de branchekolom, waaronder isolatie-ondernemers, opdrachtgevers, raadgevende ingenieurs, overheden en beleidsmakers, onderhoudsmanagers en installateurs. U kunt het abonnement aanvragen of beëindigen via info@isoleren.nl
Voor meer informatie over de VIB: Jan Zanen, Algemeen Secretaris VIB Postbus 2600, 3430 GA Nieuwegein T (030) 630 04 04 F (030) 605 32 08 E info@isoleren.nl
Uitgave: Print Rendement Tituslaan 13, 6642 AP Beuningen T (024) 677 69 30 E info@printrendement.nl Redactie: Ewald Lohmann Alinea-Stokvisch Wingerdstraat 63, 6641 BM Beuningen T (024) 675 18 93 E info@alinea-stokvisch.nl Redactieraad: Jan Zanen (VIB) Paul de Koning (NCTI en CINI) Willy Marks (Stichting OOI) Joop van Wingerden (Wiko isolatietechniek en steigerbouw) Remco Hiemstra (Armacell International) Frank Geukemeijer (Rockwool Technical Insulation BV)
Uitgever: Henk van der Bend
Voor meer informatie over de Stichting OOI: Mevrouw Willy Marks, Manager OOI Postbus 2600, 3430 GA Nieuwegein T (030) 630 04 04 F (030) 605 32 08 E info@ooi.nl Voor meer informatie over de Stichting CINI en NCTI: Paul de Koning, Manager NCTI T (0181) 69 80 30
Nationale en Europese isolatieambitie
9
”Pak Europees de grote isolatiethema’s op en wacht niet af tot de toekomst met de branche aan de haal gaat. Het kwaliteitsniveau van isolatieprojecten kan omhoog, het is tijd dat opdrachtgevers en beleidsmakers het grote potentieel van technische isolatie zien. De Nederlandse branche investeert structureel in opleiding, kennis en promotie. Internationaal valt er nog veel te winnen”, vindt VIB-voorzitter Leo Veldhuis.
23
Groen is poen
28
Renovatie Ducor-gasbol
“Draag uit welke bijdrage aan duurzaamheid de isolatiesector op de plank heeft. Het duurzame potentieel van technische isolatie moet de energieleverancier onrustig maken.” Prof. dr. Jan Jonker, hoogleraar Duurzaam Ondernemen, sloeg de VIBleden 5 november 2013 om de oren met de boodschap dat de nieuwe écht duurzame economie er aankomt. “Zoek nu de onconventionele contouren van uw businessmodel voor 2020.”
De propyleen-gasbol uit 1978 van Ducor Petrochemicals op Rozenburg komt in 2012 stralend tevoorschijn onder het Foamglas isolatiepakket. Een half jaar later zorgt het nieuwe tweelaags Foamglassysteem voor thermische en brandwerende isolatie. Voor minimaal vijftien jaar, maar dat kunnen er als het aan isolatie en conservering ligt ook best dertig worden.
Verder in dit nummer: Isolatie Journaal
5
OOI-Nieuws: Opleiding Isolatiemonteur Utiliteit
12
ISO ’14 Keulen klaar voor ontvangst vakspecialisten
19
Tech-programma Isover in CINI-Handboek
14
Green Building: EN 15804 introduceert ‘Duurzaamheidspaspoort’
17
Ledenvergadering VIB: Participatie en vernieuwing
20
Fotografie: Photol Alinea-Stokvisch
Specialistenhoek: isolatievakman op zee
27
Insulation Solutions: slagen maken in technische isolatie
32
Vormgeving: PINTA grafische producties, Benschop
CINI: Integratie alle partijen in supply chain
34
Europese rondetafelconferentie industriële isolatie
37
Van Tol in Ter Aar in isolatiedivisie SIG
38
NCTI: Denken in internationale markten
40
Druk: Ten Brink Offset, Meppel © 2013, Print Rendement
Bij de voorpagina: De propyleen-gasbol van Ducor Petrochemicals op Rozenburg blijft op -48 °C. Gasbol, de tien poten en de trekstangen zijn geïsoleerd met een tweelaags Foamglas-systeem.
DECEMBER 2013
ISOLATIE Magazine
...............
3
nl
)D[ ,QWHUQHW ZZZ VR JPEK GH P_Opmaak Tel: 1 06-10-11 Pagina 010 - 16:45 462 38 77 1 | E-mail: info@wiko.nl )D[ ,QWHUQHW ZZZ VR JPEK GH ZZZ VR JPEK GH m. 06 43 573 405 )D[ ,QWHUQHW  � � �� �� � �  � ��  46:Opmaak 1 www.TroostwijkAuctions.com 21-06-2011Internet: 09:47 www.wiko.nl Pagina 1ZZZ VR JPEK GH m. 06 43 573 405 )D[ ,QWHUQHW www.TroostwijkAuctions.com Distributieweg 4d4d572 | | 4906 AD Oosterhout | The www.resolco.com Q E a-nr@a-nr.nl Q I | www.a-nr.nl info@printrendement.nl 46:Opmaak 21-06-2011 Pagina 1 TT072 7390 € ‚ ƒ „ … ƒ ††† ƒ Distributieweg 4d 1572 | 4906 AD Oosterhout |09:47 The Netherlands www.resolco.com Distributieweg 4906 ADOosterhout Oosterhout TheNetherlands Netherlands www.resolco.com Q E a-nr@a-nr.nl Q I | www.a-nr.nl Distributieweg 4d | 4906 AD | || The Q E a-nr@a-nr.nl Q | I | www.resolco.com info@printrendement.nl T 072 7390 072 572 7390 Distributieweg 4d | 4906 AD Oosterhout | The Netherlands | www.resolco.com Distributieweg | Internet: 4906Pagina AD Oosterhout TheNetherlands Netherlands | www.a-nr.nl www.resolco.com Journaal _18-06-124d12:59 2www.wiko.nl www.printrendement.nl www.printrendement.nl 46:Opmaak 1 21-06-2011 09:47 Pagina 1
ISOLATIE ISOLATIE JOURNAAL JOURNAAL
VCA is basisbagage gageISOLATIE VCA is basisbagage Personalia JOURNAAL Personalia ONLINE VERKOPING 29/02/12 08:36
AADDVVEERRTTEEN N T ITEI E ADVERTENTIE
dan is het vervoer geregeld. En dan nog houden we het netjes bij ‘met mate’. Gelukkig zie ik meer bedrijven dieregelgeving zo omgaan met veiligGeen VCA-certificaat? Dan zet je geen stap op het prolingen in en techniek. en nieuwe VCA-certificaat? Danen zetnieuwe je geen stap op het profor Ook knowledge, built by lingen in markt enGeen techniek. Ook regelgeving lingen steeds inmarkt markt enknown techniek. Ook regelgeving enpeople nieuwe Theo Verhallen isdat. bij In 1989 is in de petrochemie heid.â€? Print Rendement inzichten – op basis van studie, onderzoek, en ervaringen ject. Zo eenvoudig is UW PARTNER ICL ontwikkelt en produceert hoogtemperatuurTheo Verhallen bij inzichten – op basis vanZo studie, onderzoek, en In ervaringen inzichten – op basis6RQGHUPDVFKLQHQ 9HUWULHEV *PE+ van studie, onderzoek, en ervaringen 6RQGHUPDVFKLQHQ 9HUWULHEV *PE+ ject. eenvoudig isisdat. 1989 is in de petrochemie Print UW PARTNER in opdracht van Mr. Maes, wegens van Thermaflex teRendement Waalwijk in ––dragen bij aan aanpassingen. met name bestendige pakkingen De en isolatie. Kerasil325ÂŽ het genomen tot een gecertificeerd veiligMember Thermaflex te Waalwijk in – dragen bij aan aanpassingen. De industrie, met name dragen bij aan aanpassingen. Deindustrie, industrie, met name of Sig het initiatief initiatief genomen tot een gecertificeerd veiligIN ELEKTROWARMTE Print Rendement Member of Sig dienst getreden als accounthetICL werk en chemie, speelt sleutelrol ininontwikkeld. het IN ELEKTROWARMTE isPlezier de trots van en is een ineen eigen beheer dienst als accountpetrochemie en chemie, speelt getreden een sleutelrol inen het veiligheidssysteem. Na een testontwikkelingsperiode isis petrochemie petrochemie enin chemie, speelt sleutelrol hetveiligveiligheidssysteem. Na een testen ontwikkelingsperiode HUIS manager. Hij gaat zich bezigVAN DER LINDEN & VELDHUIS Specialist in GrafiMedia Veiligheid bestaat uit procedures, voorschriften heidsbeleid. PotentiĂŤle gevaarzetting inincombinatie met Dit hoogtemperatuur-bestendige materiaal is ook manager. Hij gaat zich heidsbeleid. PotentiĂŤle gevaarzetting in combinatie met heidsbeleid. PotentiĂŤle gevaarzetting combinatie met het sinds 1994 met VCA-certificatie Specialist inbezigGrafiMedia hetsysteem systeem sinds 1994 met de VCA-certificatieen en–– grote houden met advisering ende 2QV SURJUDPPD 9RRUPDFKLQH 6R 6ROR en middelen. Basis is veiligheidsbewustzijn en veiaantallen werkzame mensen verklaart dit. In 2008 2QV SURJUDPPD 9RRUPDFKLQH 6R 6ROR De technologieen onderhoudsexpo vocht en chemisch bestendig. houden met advisering en grote aantallen werkzame mensen verklaart dit. Iningevoerd. 2008 grote aantallen werkzame mensen verklaart dit. In 2008 Producties checklist breed landelijk Specialist GrafiMedia checklist breedenen en landelijk ingevoerd. Vrijwel alle alle heeft deliglaatste ondersteuning van de groothandels inVrijwel > Tracingsystemen verwarmingskabels Producties Lieversredestraat 13 - in 8020 Oostkamp gedrag. Den Daas Isolatie ziet ‘plezier in het grote VCA-aanpassing plaatsgevonden, ondersteuning van de groothandels in Maintenance Next 2013stelt van dinsdag 16 t/m heeft de laatste grote VCA-aanpassing plaatsgevonden, heeft de laatste grote VCA-aanpassing plaatsgevonden, > Tracingsystemen en verwarmingskabels industriĂŤle opdrachtgevers het VCA-systeem .RNHUPDFKLQH Nederland. Verhallen ishanteren sinds 1983 werkzaam industriĂŤle opdrachtgevers hanteren het VCA-systeem met het .RNHUPDFKLQH Producties werk’ nadrukkelijk als veiligheidsvoorziening. Verwarmingsjackets enVerder siliconenmantels nieuwe VCA-P (Petrochemie). Verder Nederland. 18 Verhallen is sinds 1983 werkzaam met het nieuwe > VCA-P (Petrochemie). zijn gedragsmet het nieuwe VCA-P (Petrochemie). Verderzijn zijngedragsgedragsdonderdag april 2013 de toekomst van 6FKDUHQ 3-DIMENSIONALE ISOMOSNIJMACHINES “Step> Verwarmingsjackets en siliconenmantels 6FKDUHQ strikt. Voor isolatiebedrijven isisVCA-certificatie basisals accountmanager bij groothandelsorganisastrikt. Voor isolatiebedrijven VCA-certificatie basisPaul Soesbergen: “PBM’s, hoe goed ook, moet je1200 en =HWEDQNHQ verbeteringsprogramma’s ingevoerd en maakt de Laatste > Doorstroomheaters en verwarmings elementen Voor al uw drukwerk, verbeteringsprogramma’s ingevoerd en maakt de Laatste als accountmanager bij groothandelsorganisaverbeteringsprogramma’s ingevoerd en maakt de Laatste =HWEDQNHQ Synâ€? 103-775-0644 Sanyo Denki; “Ariane DĂŠcoupeâ€? 6D4/4 onderhoud centraal. Onderhoudsprofessionals Maandag 2 april 2012 klokslag acht uur startten vijf GraďŹ sol is perfecte isolatietechniek. Dat spreekt van zelf. GraďŹ sol kent geen gewone &RPELQDWLHPDFKLQHV > Doorstroomheaters en elementen Voor alverwarmings uw drukwerk, ties en producenten in de installatie- en bouwbagage. &RPELQDWLHPDFKLQHV zien alsAnalyse ondersteuning en niet meer dan dat. De Minuut Risico (LMRA) deel uit van de checklist. bagage. Minuut Risico Analyse (LMRA) deel uit van Minuut Risico Analyse (LMRA) deel uit van de checklist. Debasisopties enuniek producenten inchecklist. deuit installatieen bouw2500 en Ariane Form 360; partijen ISOMO BLOKKEN & met een “one-stop-shoppingâ€? wisselen kennis ende visies omDede industrie inconcept +RHNHQEXLJHUV > Vatverwarming en containerverwarming 3DWHQWLHUWHV 6\VWHP ,QNO VWXIHQO $QWULHE jonge techniektalenten in de regio Utrecht hun online communicatie en +RHNHQEXLJHUV 3DWHQWLHUWHV 6\VWHP ,QNO VWXIHQO $QWULHE branche. met een uniek “one-stop-shoppingâ€? concept Voor al uw >projecten, Vatverwarming en containerverwarming alleen kritisch vakwerk dat perfectie verdient. sol-specialisten zetten trots EigenGraďŹ verantwoordelijkheid is drukwerk, heel belangrijk. gekwantificeerde ongevalleneis (injury frequency) isissinds :DOVHQ online communicatie en “Delta Rockwoolâ€?, “Isoverâ€?, “Floraplan ISOLATIEMATERIAAL ongevalleneis (injury frequency) is sinds gekwantificeerde ongevalleneis (injury frequency) sinds branche. E gekwantificeerde> :DOVHQ stand te houden voor morgen. Met als motto leiding Isolatie. 30 maartISOLATIE konden ze in OOI Vrijdag INDUSTRIĂ‹LE ISOLATIE INDUSTRIĂ‹LE Ribbenbuiskachels en ruimteverwarming 9RRUPDFKLQHV INDUSTRIĂ‹LE ISOLATIE Daarom krijgen onze medewerkers in principe 2008 geen VCA-criterium meer, maar ondergebracht ininen VCA staat voor VGM Checklist Aannemers. De afkorting 9RRUPDFKLQHV > Ribbenbuiskachels enondergebracht ruimteverwarming relatie magazines plastiekfolie 150 cm en 103 cm; ca. 65 zakken gemalen Lâ€?; partijen 2008 geen VCA-criterium meer, maar in Naar 2008 geen VCA-criterium meer, maar ondergebracht hun handtekening op uw project. Opdrachtgevers van dichtbij en veraf kiezen de zekerheid VCA staat voor VGM Checklist Aannemers. De afkorting online communicatie 'Nu klaar voor Next dimensies'. verluidt 3RQVPDFKLQHV opleidingscentrum Utrecht hun handtekening zetten relatie magazines 3RQVPDFKLQHV > Alles in ATEX en niet-ATEX uitvoering CONSTRUCTIEWERK steeds hun eigen project dat ze van begin tot een systeem van registratie, melding, verbeter-inspanVCA wordt vaak verklaard als Veiligheids-checklist $IZLNNHOV\VWHPHQ isomo; HEFTRUCK “Jungheinrichâ€?; BALENPERS “Bramidanâ€? een systeem vanCoolag registratie, melding, verbeter-inspaneen systeem van registratie, melding, verbeter-inspan CONSTRUCTIEWERK VCA wordt vaak verklaard als Veiligheids-checklist > Alles in ATEX en niet-ATEX uitvoering $IZLNNHOV\VWHPHQ betekent dit ‘klaar voor de toekomst’. onder de leerwerkovereenkomst. Het gevarieerde oplei CONSTRUCTIEWERK Hamar b.v.gewoon is Nederlands grootste en werende en akoestische isolatiematerialen is van GraďŹ sol, voor perfect isolatiewerk. relatie magazines 8QLYHUVHOH VQLMPDFKLQHV eind afwerken. Dan isbetekent de medewerker verantInInde praktijk dit een scherper Aannemers. VGM omvat evenzeer ‘Gezondheid’ Hamar b.v. isditNederlands grootste enen en2.0G; akoestische isolatiematerialen is 8QLYHUVHOH VQLMPDFKLQHV industriĂŤle MAALMACHINE voor isomo “Caravaggiâ€? TPF 15;de NGning/actieplan. InCoolag de praktijk betekent een scherper ning/actieplan. de praktijk betekent dit een scherper Aannemers. VGM omvat evenzeer ‘Gezondheid’ en werendening/actieplan. ASBESTVERWIJDERING dingsprogramma laat de jongeren kennismaken met Ahoy Rotterdam is tijdens Maintenance NEXT 6QLMPDFKLQHV YRRU NDSSHQ meest toonaangevende producent, leverancier ĂŠĂŠn van de kernactiviteiten vanresultaat, SIG. De,QNO 6FKZHLIE JHO door “Fadigaâ€? 6QLMPDFKLQHV YRRU NDSSHQ woordelijk voor kwaliteit en veiligheid. preventiehandhavingsen verbeterbeleid. VCA kent drie ASBESTVERWIJDERING ‘Milieu’. Het systeem is bedoeld voor opdrachtnemers die ,QNO 7UDQVSRUWYRUULFKWXQJ VERPAKKINGSMACHINE voor isomo FAI; personen .RNHU DINRUWPDFKLQHV meest toonaangevende producent, leverancier ĂŠĂŠn kernactiviteiten vanfacetten SIG. De door preventie- handhavingsenHet verbeterbeleid. VCA kent preventiehandhavingsen verbeterbeleid. VCA kentDedrie ASBESTVERWIJDERING ‘Milieu’. systeem is bedoeld voor opdrachtnemers die van de ,QNO 6FKZHLIE JHO ,QNO 7UDQVSRUWYRUULFKWXQJ belangrijkste van het isolatievak. werkge .RNHU DINRUWPDFKLQHV ook voor de isolatiesector dĂŠdrie vaste plek voorCoolag en distributeur van thermische, brandwerende Hamar geleverde isolatiematerialen *HEUXLNWH PDFKLQHV Als vakman hebben zeVRACHTWAGEN met alle technische varia- Canter VCA **(beheersing Veiligheid/Gezondwerken omgeving met risico. wagen “CitroĂŤnâ€? C8; LICHTE “Mitsubishiâ€? *HEUXLNWH PDFKLQHV certificatieniveaus: VCA *in(beheersing Veiligheid/Gezondcertificatieniveaus: (beheersing Veiligheid/Gezondwerken ineen een(technische) (technische) omgeving metverhoogd verhoogd risico.in certificatieniveaus: Isolatiebedrijf sol“ is gespecialiseerd en distributeur van ,,GraďŹ thermische, brandwerende Coolag Hamar geleverde isolatiematerialen kleurrijke vers DenVCA Daas Isolatie, Van Ettekoven Isolatie en kennisuitwisseling over innovatie, best practices ,QNO :DO]HQ tie teop maken. Het zijnVCA allrounders, die opVGM alle en akoestische isolatiematerialen. Coolag worden o.a. toegepast bij de isolatie van techheid Milieu de werkvloer, ** (beheersing op Technische isolatie steigerbouw staan midden ininde (‘06); kantoormateriaal; etc. ,QNO :DO]HQ heid Milieu op de werkvloer, VCAInsulation **en (beheersing VGM op heid Milieu op de werkvloer, VCA ** (beheersing VGM op Technische isolatie en steigerbouw staan midden de en akoestische isolatiematerialen. Coolag worden o.a. toegepast bij de isolatie van techwerkzoe Isolatie-montagevedrijf Nachtegaal zorgen voor de Kingspan te Tiel, ‘halfzuster’ van en contacten die de basis voor nieuw projecten • warmte-isolatie •groep geluidisolatie vakdisciplines uit de voeten kunnen. voor werkvloer en ininbedrijfsbeleid, organisatie en verbetermaKingspan Insulation te Tiel, ‘halfzuster’ van nische installaties VCA-doelgroep. Al inin 1994 heeft ondernemersorganisatie maaktorganisatie deel uit van de SIG met in gebouwen, werkvloer en in Hamar bedrijfsbeleid, en verbetermawerkvloer en bedrijfsbeleid, organisatie enGoed verbetermaVCA-doelgroep. Aleen 1994 heeft ondernemersorganisatie mooie pe praktijkstages. DeindustriĂŤle jongeren zijn geselecteerd voor een Kingspan Tarec te Turnhout, heeft begin 2011 nische installaties leggen. Op aantal podia wordt kennis Hamar maakt deel uit van de SIG groep met in gebouwen, de industriĂŤle Voordelen: • gĂŠĂŠn loodtoepassing het bedrijf en(idem, prettig voor de vakman die zijn • koude-isolatie •Duitsland, isolatieplaatwerk nagement) en specifieke aanvullende VIB een uitgebreid Milieuen Arbozorgsysteem Kingspan Tarec teinTurnhout, heeft begin opgezet, 2011 nagement) en VCA-P (idem, met specifieke aanvullende nagement) enVCA-P VCA-P (idem,met met specifieke aanvullende o.a. zusterbedrijven BelgiĂŤ, koeltechniek, de chemische-, petrochemischeVIB een uitgebreid Milieuen Arbozorgsysteem opgezet, BIEDEN ENKEL VIA INTERNET een mob werkgelegenheidsproject van reĂŻntegratiebedrijf EcoTherm te Winterswijk overgenomen. EcoTherm • makkelijk verwerkbaar gedeeld over de wetenschappelijke, innovatieo.a. zusterbedrijven in BelgiĂŤ, Duitsland, koeltechniek, dekunde chemische-, petrochemischeveelzijdig kan inzetten. bepaalt Dat betekent veel eisen De opdrachtgever welk periodiek herzien en geactualiseerd. Met dit systeem EcoTherm te Winterswijk overgenomen. EcoTherm eisen petrochemie). De wordt opdrachtgever bepaalt welk eisenpetrochemie). petrochemie). De opdrachtgever bepaalt welk periodiek herzien en geactualiseerd. Met dit systeem • cryogene isolatie •inbegrip brandwerende isolatie en doorvoeringen engeleverd procesindustrie, scheepvaart, off-shore Engeland, Frankrijk, Ierland, Nederland en Polen. reĂŻntegra Alexander Calder, in samenwerking met de Gemeente per december 2011 met van de •ontwikkelingen eventueel op maat ve, duurzame en economische en procesindustrie, scheepvaart, Engeland, Frankrijk, Ierland, Nederland en Polen. plezier in het werk, enoff-shore alleen daardoor alvanaf een niveau vereist is. hanteren meestonderschreef de branche actief alle initiatieven om wordt per december 2011 met inbegrip van de SLUITING: dinsdag 14u00 niveau vereist is.Productie Isolatie-ondernemingen hanteren meestniveau vereist is.Isolatie-ondernemingen Isolatie-ondernemingen hanteren meestonderschreef de branche actief alle initiatieven omte te Minosstraat 40 1722 .potenAAM V . • onderhoud. hoogste geluidreductie (Peutz getest) - direct 23dB olieen gaswinning en OEM. en distributie van thermische, brandopleiding Utrecht en Stichting OOI. Een kennismaking met namen geĂŻntegreerd in de Kingspan-organisatie. . A . . A B S V V op het gebied van techniek en M V M . MSST TTE .brandA .m m B.veiligheid B.s te..V MM STinEthermische, EERR Vveiligheid kleinere kans op vervelende voorvallen. Ook deBB alalVCA ** of VCA-P. Mvan komen tot structurele waarborgen ininalle C oAM olieen gaswinning en OEM. Productie en distributie AAM namen geĂŻntegreerd de Kingspan-organisatie. e in rdaam M S DDA m al VCA ** of GVCA-P. P.O. VCA of VCA-P. komen tot structurele voor alle C o waarborgen Avoor C oCeeonehna v eST %H]RHN RQ]H VKRZURRP P +HW LV GH PRHLWH ZDDUG R in Box 5003 Tindustrie G ro R w eggeegine in deel rdaam rdaam •ABm sgetest inmaken combinatie met leiding van pvc,** geruisarm pvc en gietijzer M M D E E A msm terd D terd e geeEcoTherm ieuuw zelf om d tiĂŤle maakte de selectie. tesrd De naam te Wwerkgevers C o ee n h a v everdwijnt. hva vnvan ew g e in C oneuit A A h G %H]RHN RQ]H VKRZURRP P +HW LV GH PRHLWH ZDDUG R w in N R L w G a u u ro te ro m B e Om de Nederlandse sterk te ro A D g D e n wziel S Nzijn, nha nwe g 0 de ate ie e wie met 1HHP YULMEOLMYHQG FRQWDFW RS YRRU PHHU LQIRUPDWLH te te h aevnDit N ieu w e EcoTherm Print Rendement d e gezond N ieu w G ro W G ro geest zijn 0 1331B 9 Nmaandag B L A m s te Te nvan B LA A m8s2te6 Veel is vinden op VCAv e nverdwijnt. W aW aspecten. ewge3g3is 1onder BEZICHTIGING: 2 april 16u00 DeS naam ew9u00 ie 5004 3 LVCAie 4www.vca.nl. te is te Te l. moet d e 4 vinden 1HHP YULMEOLMYHQG FRQWDFW RS YRRU PHHU LQIRUPDWLH d e4 0 3 www.vca.nl. 3 4 393N L w e g 3is L 8 4 5 2 62 6 EA Tilburg 0 1 3 VCA0 de Te 9 SN S Nop Veel informatie te www.vca.nl. Dit 01tot Veelinformatie informatie te vinden W aaaspecten. 0de Wdaaed TeTl.l.e l.0 200 - 6 nDit 6 e 03is 3 9 NS Nop 110 3 B 0 3 4Het Te Tl.e l.0 3 0 - is Print Rendement in combinatie 8 2en TeReĂŻntegratiebedrijf d 3 6 48548kunste3 0 110 1 3 B •8 4 5getest 5 82 6 1 e4 044003 433443 9 0N-S2 1 48841184Calder Te l.l. 0 2 0 - 6 gKoolthermTe l.0 2 02- 0 -864 6 g 3 0naar De basiso is genoemd Henk van der Bend met de meeste plafondtoepassingen produceert PIR-plaatma13433 6 wil 3 9 N bedrijf 1 0 10 2 0--de 2 0 8 1443 uitdagingen 2 0 8 Te l.l. 0 3 0 - 2 e 4 0 3 4voor T 1 in 3 6 4 6 8 8 3 3 6 e 4 8 4 8 0 0 6 1 0 de van morgen, 3 1 fo 5 5 8 0 4 8 x l. 0op 12 0 20-6 468 2 0 -864 6is 0 1 Stichting 4 0 5 F a 0x2002 0- 6 8 4 2 2 9 48 18 1 2418de @v -2 481 030 148 fo in fo @ in fo deininvan arm rondloopt, in fo 3-02--12onafhankelijke thuisbasis 408409 bouwplaats @ v d de x 02 -684 0 4 8 1Henk van der Bend 0 5 aFxa 0 2 0 m 3 3 229249 4 1 Het produceert en PIR-plaatmaF a x 0 3003- 02--2 1 4084 8 4 6 Kooltherm0 3 0 1bedrijf in 8 8608een - 2 1onafhankelijke The Stichting Netherlands @ v@ddvhdohSamenwerken fo @ v de fo fo v e kSamenwerken in fo thuisbasisininvan in fo thuisbasis Tituslaan 13 @dvhdo ede 8 0 55 FFaax 0 2 0 4 8 00 4 9 F axx 0 3 0 - 2 40CATALOGUS @ 8 3 2 2 94 8 1 is o la4 6 850 5Fwebsite 840944 9F aFxaaxx 0 3 03Calder invan v@ FOTO’S /18onafhankelijke /Stichting INFO @ v dd h oSamenwerken d 3 332332 2zijn ’daamavan @ vhop 948 fo @ fo e k is F a.Kx. A 4 9 F ateriaal Print Rendement m hdoheokkeisko geren ee naar Alexander (1898-1976), en industriĂŤle toepassin9 F . 3 4 55377587084044 a m 333 2 2 9 doheookeeiskoonze islaotilaberoemd 7 80044voor bouwisolatie h oonderhoudsvak la e v d hhoo e k is o v ’d o 3 ’d 5 .n ’d ti A la is Tituslaan 13 A .v 3 e is A h e Maintenance het op het net3 0 m . l .K m . 4 k k is oti eti.ne .n K o(SSVV) 6RQGHUPDVFKLQHQ a la ti e 3 43 5 7 8 betrokken partijen .v ..K3.4alle la .n Kdie e koislaozichzelf.â€? 6642 AP Beuningen .T34+31 gevaar op .K voor Veiligheid ver.v.K industriĂŤle .v..K. A’dvan isCertificatieniveaus A’d a la ti el K .vver3 5 7 8 (0)13 teriaal voor571 bouwisolatie toepassinK 18 11 isolatitiee.n.nll Ken .K .n l Kdie 0DFKLQHV YDQ o la otilaetiti.nell.nK .v.K .v . 3 4alle der Bend Prefe .K voor Veiligheidek(SSVV) verKdie voor6RQGHUPDVFKLQHQ Veiligheid (SSVV) betrokken partijen .n ll KK ti e .n Certificatieniveaus .v.K . .vHenk e .n ll .v .K . 3 alle betrokken partijen 0DFKLQHV YDQ 6642 Beuningen l K .vgen. Prefe K .v.K 9HUWULHEV *PE+ Met name Kooltherm-producten worden TheAP Netherlands
vlies van jongeren plaatsen. Een belangrijk 9HUWULHEV *PE+
Download het productblad van tegenwoordigt. de Sonorex Easy Tube 23 op onze website voor meer speciďŹ caties. Tituslaan 13 Het VCA-systeem ontwikkelt zich mee met de ontwikkeF +31Met (0)13name 571 10 Kooltherm-producten 00 Postbus 12048 info@iclbv.nl gen. worden The Netherlands 6R ]LMQ ]y tegenwoordigt. tegenwoordigt. 6W|FNDFNHUVWUDVVH t.ontwikke024 6776930 Het VCA-systeem ontwikkelt zich mee met de 6R ]LMQ ]y M_Opmaak 1 M_Opmaak 1 06-10-11 16:14 Pagina 1 info @ huikeshoven.nl Post: Postbus 50 | 7490 AB Delden 6W|FNDFNHUVWUDVVH 6642 AP Beuningen uur interessant van bij aangescherpte eisen ten aanzien IsRotterdam o38 l is: a tInsulation ie | awww.iclbv.nl l sSolutions! t w info@wiko.nl e e de na tuur t.06of 024 6776930 speerpunt Maintenance NEXT is@huikeshoven.nl daarom  Â? Â? Â?Â? Â?Â? Â? Â?  Â? Â?Â?  '( %DG 6lFNLQJHQ Meer 571 11, IS-=GA wat het m.aanzien 43heeft 573 405u vragen? Bel 013 www.insulationsolutions.nl infoweten 3004 Post: Postbus 50 | 7490 AB Delden Tel:18010 462 77 E-mail: interessant bij aangescherpte ten  Â? Â? Â?Â? Â?Â? Â? Â?  Â? Â?Â?  www.huikeshoven.nl Bezoek: Amperestraat 4 | 4004 KB Tiel eisen '( %DG 6lFNLQJHQ The Netherlands m. 06 43 573 405 van de isolatiewaarde. Het nieuwe Bouwbesluit 7HO Tel: 010 - 462 38 77 | den E-mail: info@wiko.nl ( 0DLO LQIR#VR JPEK GH info@printrendement.nl www.huikeshoven.nl Bezoek: Amperestraat | 4004 KBb.v., Tiel
carrière. www.elektrowarmte.nl Tel: 088 -,,GraďŹ 88 98 850 t. 024 6776930 Isolatiebedrijf Ondernemingsweg 42, 2404 HN Alphen aan Rijn, ( 0DLO Nederland +31 10LQIR#VR JPEK GH 462 58 76 van de isolatiewaarde. Het nieuwe Bouwbesluit Tel: 010onderwijs - 462 38 77 |8504E-mail: info@wiko.nl Coolag Hamar BV •en Zijlweg 1,sol“ 5145 NR Waalwijk • T. 0416 - 565 111 •7HO www.coolaghamar.nl info@printrendement.nl Â? Â?Â?  )D[ ,QWHUQHW heeft ZZZ VR JPEK GH Internet: www.wiko.nl www.printrendement.nl www.elektrowarmte.nl Tel: 088 8898 98 € ‚ ƒ „ Â… ƒ Lelystad Aeroflex Internet: Benelux tewww.wiko.nl Lelystad per 1 m.februari 06 43 573 405 Fax: voert 088 88 (2012) de R851 op tot•5,0. ,QWHUQHW ZZZ VR JPEK GH Coolag Hamar BV •--Zijlweg 1, gevelisolatie 5145 NR Waalwijk T. 0416 - 565 111  Â? Â? Â?Â? Â?Â? Â? Â?  Â? Â?Â?  •)D[ www.coolaghamar.nl € ‚ ƒ „ Â… ƒ www.TroostwijkAuctions.com C-eis www.printrendement.nl ƒ € ‚ ƒ „ Â… ƒ Fax: voert 088 - de 88ISOLATIE 98R851 (2012) gevelisolatie op tot 5,0. 43 ††† ƒ Distrib Magazine OOKK T TOOBB EERR2– T4242+(31) (0)172 44 49 F +(31)rond (0)172 77 34 VIB Koninklijke Metaalunie info@printrendement.nl C-eis56, Internet: www.wiko.nl Distrib BER 2011 ISOLATIE Magazine 2001Lid 111 fax 0320 2012 en de activiteiten overgenomen van P. Clemente te Dankzij de relatief hoge Îť-waarde 0,021 zijn www.printrendement.nl Dankzij de relatief hoge Îť-waarde rond 0,021 zijn Willem Zandvoort. De nieuwe adresgegevens zijn: Aeroflex de energie-eisen met deze producten haalbaar de energie-eisen met deze producten haalbaar Benelux B.V., Platinastraat 21, Postbus 22, 8200 AA zonder aanpassingen in de bouwsystematiek. De zonder aanpassingen in de bouwsystematiek. De productiecapaciteit beloopt ruim van elkaar. Wel wordt voorproductiecapaciteit – ADVERTENTIE – beloopt ruim 4646 1 miljoen m3 per ISOLATIE Magazine JU van elkaar. Wel wordt voorADVERTENTIE jaar. ISOLATIE Magazine J UNNI I220 01111Een liefst met foto, aan Isolatienieuws te melden? Vertel het de sector via zichtig enberichtje, zonder prioriteit 3 1 miljoen m per jaar. zichtig en zonder prioriteit VIB-web@alinea-stokvisch.nl, zo eenvoudig is het. www.isoleren.nl, de officiĂŤle website van de VIB en gekeken naar synergiemogeknown for by Luchtkanalen known forknowledge, knowledge,built built bypeople people gekekenGeen naarVCA-certificaat? synergiemoge- Dan zet je geen stap op het proLuchtkanalen lingen in de Nederlandse lijkheden, meldt algemeen In navolging vanisolatiebranche. Engeland verwacht Kingspan lijkheden, meldt algemeen is dat. In 1989 is in de petrochemie In navolging van Engeland verwacht Kingspan inzichten ject. Zo eenvoudig directeur Hans Jacobs van Insulation mogelijk in de tweede helft van 2012 directeur Hans Jacobs van Insulation mogelijk in de tweede helft van 2012 – dragen initiatief tot een gecertificeerd veiligKingspanhet Insulation te genomen Tiel, op de markt te komen met Kooltherm Ducting. Kingspan Insulation te Tiel, op de markt te komen met Kooltherm Ducting. petroche heidssysteem. “bijvoorbeeld door de Na een test- en ontwikkelingsperiode is Dit zijn bouwtechnische elementen voor luchtkaVAN DER LINDEN & VELDHUIS “bijvoorbeeld door de Dit zijn bouwtechnische Presents elementen voor luchtkaheidsbele Presents Nederlandse verkooporganisanalen die de constructieve en isolatietechnische het systeem sinds 1994 met de VCA-certificatie en – Nederlandse verkooporganisanalen die de constructieve en isolatietechnische grote aan tie in te checklist zetten voor Kingspan functie verenigen in ĂŠĂŠn product. Beleidsmatig breed en landelijk ingevoerd. Vrijwel alle tie in te zetten voor Kingspan functie verenigen in ĂŠĂŠn product. Beleidsmatig heeft de Een informatief doordenkertje: “Het is niet de eerTarecâ€?. industriĂŤle opdrachtgevers hanteren het VCA-systeem staan Kingspan Insulation en Kingspan Tarec los Tarecâ€?. staan Kingspan Insulation en Kingspan Tarec los met het n ste keer dat onze medewerkers drie miljoen uur strikt. Voor isolatiebedrijven is VCA-certificatie basisverbeteri hebben gewerkt zonder verzuimongeval, in juli 2010 GraďŹ sol is perfecte isolatietechniek. Dat spreekt van ze Isolatie Magazine verschijnt vier maalISOLATIE per jaar. Het bagage. INDUSTRIĂ‹LE Minuut R is die mijlpaal ook bereiktâ€?, meldt Bis Industrial INDUSTRIĂ‹LE ISOLATIE projecten, alleen kritisch vakwerk perfectie verdien blad richt zich op de totale bedrijfskolom voordat techgekwant INDUSTRIĂ‹LE ISOLATIE Services – binnenkort Bilfinger Industrial Services. In BURJ DUBAI: CONSTRUCTIEWERK nische isolatie en is het officieel orgaan van de BURJ DUBAI: 2008 geed hun handtekening op uw project. Opdrachtgevers van VCA staat voor VGM Checklist Aannemers. De afkorting CONSTRUCTIEWERK juli 2011 is de CONSTRUCTIEWERK grens vanIsolatie twee miljoen veilige uren op basis van vezels – Vuurvaste stenen – PROMATON Hoog Nederlandse Vereniging voor Ondernemers in het 818 meter en 162 etages PROMAGLAF , ALSIFLEX EN PROMALAN (Altisol) en maal uitgezonden op 4 december 2011. In de zoekJohn de Vreugd een syste VCA wordt vaak verklaard als Veiligheids-checklist Hoog 818 meter en 162 van GraďŹ sol, voor isolatiewerk. gehaald. maal uitgezonden opgewoon 4 december 2011.perfect In bevat de zoekJohnetages de Vreugd (Altisol) en Thermisch Isolatiebedrijf. Iedere uitgave vak1962 begon met detocht productie, en promotie van FosterÂŽ producten inen de ASBESTVERWIJDERING ASBESTVERWIJDERING IndustriĂŤle waarin processen kennen Insulphen. vele ASBESTVERWIJDERING naar verkoop spannende, innovatieve, luxueuze en trenMartin In Witter (OOI) Temati hebben ning/acti Aannemers. VGM omvat evenzeer ‘Gezondheid’ verwerkt 1962bij begon met detocht productie, verkoop en promotie van FosterÂŽ producten in de IndustriĂŤle processen kennen vele Het waswaarin niet het enige veiligheidsfeestje BIS. Temati Al naar spannende, innovatieve, luxueuze en trenMartin In Witter (OOI) hebben verwerkt Insulphen. technische informatie, projectreportages, feiten en dy onderwerpen stuit Anouk van Schie – hoeproducent kan in samenwerking met RTL5 5 vestigingen preventie ‘Milieu’. Het systeem is bedoeld voorop opdrachtnemers die Benelux. Met inmiddels in diverse landen, is Temati Europa’s enige uitdagingen, die om betrouwbare vijftien jaar werkt deze steigerbouwer en isolatiedy onderwerpen stuit Anouk van Schie openige – hoeproducent kan in samenwerking met RTL5 5 vestigingen Benelux. Met inmiddels diverse isde Temati Europa’s uitdagingen, die om betrouwbare visies. Dein–branche-instellingen OOI (vakopleiding), het anders isolatie. John Vreugd gafgespecialiseerd een verhoogd razend- risico.in certificat bewezen dat isolatie niets werken in een landen, (technische) omgeving met Isolatiebedrijf ,,GraďŹ sol“ is en distributeur van FosterÂŽ- en hetChildersÂŽproducten. anders – isolatie. John de Vreugd gaf een razendbewezen dat isolatie niets en vernieuwende producten vragen. contractor veilig bij DuPont Dordrecht. Omdat veilig CINI (technische normen en standaarden) en distributeur van FosterÂŽ-snel en ChildersÂŽproducten. college isolatietoepassingen, -materialen enNCTI in de meer ofen minder dan lifestyen vernieuwende producten vragen. heid Mili Technische isolatie en steigerbouw staan midden INSULPHEN: •college warmte-isolatie • •geluidisolatie INSULPHEN: snel isolatietoepassingen, -materialen enloodtoepassing meer of minder dan lifestywerken staat of valt met samenwerking op de site, Daarnaast leveren wij vele andere gespecialiseerde materialen voor industriĂŤle isolatie Temati heeft tientallen jaren ervaring Voordelen: gĂŠĂŠn (branchetechnisch instituut) informeren in Isolatie werkvloe mogelijkheden, Martin Witter nam de opleidingenle is. OpDaarnaast de opmerking dat VCA-doelgroep. Al in 1994Voordelen: heeft ondernemersorganisatie leveren wij vele andere gespecialiseerde materialen voor industriĂŤle isolatie Temati reikte heeft tientallen jaren ervaring gĂŠĂŠn loodtoepassing mogelijkheden, Martin Witter nam de opleidingenle is.van Opden de Berg opmerking dat BIS-regiodirecteur Peter •voor koude-isolatie •••isolatieplaatwerk makkelijk verwerkbaar Magazine de branche over de ontwikkelinnagemen zijn rekening. Via RTL.nl >> gemist kunt verwerkbaar deideale omroep weinig aandacht isolatie VIB een uitgebreid Milieuennieuwste Arbozorgsysteem opgezet, enschenkt, buiten Europa viakant ons internationale dealernetwerk. en is uw partner wanneer het aanbinnen VEILIGSTE • makkelijk VEILIGSTE voor zijn rekening. Via RTL.nl >> gemist kunt op maat geleverd omroep weinig aandacht isolatie enschenkt, buiten Europa viakant ons internationale dealernetwerk. en isMicrotherm uw ideale partner wanneer het aanbinnen 4de december 2012 een •brandwerende eventueel d calcium silicaat platen – SlimVac – RTL snel. Resultaat Hoge densiteit calcium silicaatprachtig platen, gen. eisenen pet het nog eens nakijken. Op het screenshot legt John reageerde is een item in periodiek herzien en geactualiseerd. Met dit systeem • cryogene isolatie • isolatie • eventueel op maat geleverd & 300 & MONOLUX microporeuze vacuĂźm isolatieplaten cement gebonden – PROMAFOUR 400 Ons productenpakket blijft zich uitbreiden, zodat u zelf in de toekomst ook kunt blijven om oplos singen RTL gaat, die& echt een is een prachtig item in utz Minosstraat 40 Op 1722 het uitbreiden, nog eens nakijken. hettoekomst screenshot legt John reageerde snel. uit hoogste geluidreductie (Peutzniveau getest) - ve di eutzgetest) getest)- -direct direct23dB 23dB om veiligheidsaward Ons productenpakket uwordt zelf1722 in de ook kunt blijven oplos singen gaat, die Resultaat echt een onderschreef de branche actief alle initiatieven om te Magazine deIsolatie Vreugd uit zodat welke isolatiematerialen er••zoal zijn. het programma LifestylExperience, voor de eerste blijft zich kosteloos Minosstraat 40 toegezonden aan hoogste geluidreductie (Peutz getest) - dir EFFICIENTSTE ding pvc, pvc P.O. isolatiematerialen Boxbent 5003van steeds de ie envan passieve brandbescherming van gebouwen en industriĂŤle de Vreugd uit welke er•beste zoal zijn. het DuPont-directeur programma LifestylExperience, voor de getest in combinatie met leiding van pvc, profiteren vaneerste onze specialistische kennis en verzekerd oplossingen. aan verschil maken.installaties. eiding van pvc,geruisarm geruisarm pvcenengietijzer gietijzer EFFICIENTSTE P.O. Box 5003 alvan VCA komen waarborgen veiligheid in alle professioneel geĂŻnteresseerden. profiteren van onze specialistische kennistot enstructurele verzekerd bent van steedsvoor de oplossingen. • beste getest in combinatie met leiding pvc,** g verschil maken. en en toepassingen voor passieve brandbescherming biedt 5004 EA Tilburg • getest in combinatie met de meeste plafo e,meeste meesteplafondtoepassingen plafondtoepassingen Paul Meyers. Op zijnen omgeving. temperatuurbeheersing en bescherming van mens 5004 EA Tilburg Veel info aspecten. VIB-leden en hun relaties kunnen gemakkelijk een • getest in combinatie met de meeste plafon isolatiemateriaal. The Netherlands e, de aluminium verwerkende,beurt de glasenisolatiemateriaal. staalindustrie, en in de overhandigde The Netherlands thuisbasi DECEMBER 2011 ISOLATIE
abonnement aanvragen www.isoleren.nl. U vindt55 en toepassingen, contacteer ons per e-mail of fax. T +31 18via 11Magazine (0)13 571 D E C E M B E R 2 0 1 1 ISOLATIE Magazine
laatstgenoemde in speciďŹ caties. T +31 (0)13 571 18 11 Veil nandedeSonorex Easy Tube 23 op onze website voor meer Certificatieniveaus het opgaveformulier onder het tabblad ‘Technische F +31 (0)13 571 10 00 Download het productblad van voor de Sonorex  Â? Â? Â?Â? Â?Â? Â? Â?  Â? Â?Â?  Sonorex Easy Tube 23 op onze website voor meer speciďŹ caties. preferredrichting supplier Download het productblad van de Sonorex  Â? Â? Â?Â? Â?Â? Â? Â?  Â? Â?Â?  omgekeerde F +31 (0)13 571 10 00 ?n?Bel 013 571 18 11, IS = wat het is: Insulation Solutions! tegenwo Het VCA-systeem ontwikkelt zich mee met de ontwikkeIsolatie’ Meer weten of heeft u vragen? Bel 013 57 en vervolgens de rubriek ‘Isolatie www.insulationsolutions.nl Magazine’. Preferred suplier Bel 013Preferred 571 18 11, IS = wat het is: Insulation Is o l a tSolutions! ie a l s t w e e de na t u u r Meer weten of heeft u vragen? Bel 013 571 www.insulationsolutions.nl Te  Â? Â? Tel:suplier 010 € ‚ ƒ „ Â… ƒ - 462een 38onderscheiding 77 | E-mail:uit. info@wiko.nl
Isolatiebedrijf ,,GraďŹ sol“ b.v. FAILLISSEMENT
Maintenance Next april 2013 THERMISCHE
Isolatiebedrijf R. Vandamme
THERMISCHE THERMISCHE
Gewoon perfecte isolatietechniek. Vanzelfsprekend. Producent & Distributeur VAN DER LINDEN Producent & Distributeur VAN DER LINDEN &&VELDHUIS VELDHUIS Isolatieproject Calder van start AKOESTISCHE van Isolatiematerialen ISOLATIE AKOESTISCHE ISOLATIE ISOLATIE van Isolatiematerialen BRANDWERENDE BRANDWERENDE
Kingspan Kingspan Insulation Insulation Sonorex Easy Tube 23 Voor een een zelfstandige zelfstandige Voor integreert EcoTherm Voor een zelfstandige integreert EcoTherm Ook een product van Insulation Solutions
multidisciplinaire aanpak aanpak multidisciplinaire
multidisciplinaire aanpak
* Thermische isolatie * Akoestische isolatie * Brandwerende doorvoeringen Isoollaattie ie aallss ttwweeeede de * SteigerbouwIs * Rope access * Tracing
Thermische isolatie isolatie ** Thermische ** Akoestische Akoestische isolatie isolatie 3 APRIL Brandwerende doorvoeringen ** Brandwerende doorvoeringen Steigerbouw na ** tSteigerbouw na tuuuurraccess ** Rope Rope access ** Tracing Tracing Aeroflex naar Lelystad
††† ƒ ††† ƒ
............... ...............
VCA is basisbagag
Nieuws? Op de site!
............... ...............
Isolatiebedrijf ,,G
PERFORMANTE ISOLATIE
THERMISCHE
THERMISCHE Feest-BISVAN DER LINDEN & VELDHUIS ISOLATIE MAGAZINE Gewoon perfecte isolatietechniek. Van VAN DER LINDEN & VELDHUIS Protecting Co Companies mpanies and Th Their heir Peopl VOOR UW RELATIES VAN DER LINDEN & VELDH AKOESTISCHE
Isolatie Unieke oplossingen voor processen Isolatie is is lifestyle lifestyle oplossingen voor industriĂŤle industriĂŤle processen BRANDWERENDE
ube 23 Tube 23 Voor een zelfstandige ÂŽ
ÂŽ
ÂŽ
Sonorex Easy Easy Tube Tube 22 Sonorex
ÂŽ
n Insulation Solutions an Insulation Solutions multidisciplinaire aanpak
Ook een een product product van van Insu Insu Ook m
* Thermische isolatie * Akoestische isolatie * Brandwerende doorvoeringen Is oollaattie als ANR alsIs ‘t om ie a l s * Steigerbouw *geluidsbeheersing Rope access gaat * Tracing Ž
ÂŽ
29 ww.promat.be
ÂŽ
ttw weeeede de na nattuuuurr
............... ...............
€ ‚ ƒ „ … ƒ Internet: www.wiko.nl INSULATION Innovation Innovation INSULATION
 � � �� �� � �  � ��  € ‚ ƒ „ … ƒ ††† ƒ
Distributieweg 4d | 4906 AD Oosterhout | The Netherlands www.resolco.com Q E a-nr@a-nr.nl Q I | www.a-nr.nl T 072 7390 Distributieweg 4d 572 | 4906 AD Oosterhout | The Netherlands | www.resolco.com
gage
46 46
Temati B.V. Tel: (+31) (0)251-229 172 ............... Magazine172 Temati B.V. Tel:ISOLATIE (+31) (0)251-229 ............... ISOLATIE Magazine
††† ƒ
††† ƒ Isolatiebedrijf ,,GraďŹ sol“ b.v., Ondernemingsweg 42, 24 € ‚ ƒ „ Â… ƒ T42+(31) (0)172 44ISOLATIE 49 56, F +(31) (0)172 43O K77 34 ............... Magazine TOB ER – 2 0Lid 11
...............
D E C E M BWWW E R 2 0 1.FOAMGL 2 ISOLATIE Magazine WWW.FOAMGLAS.COM/INDUSTRY LAS.COM /INDUSTR RY
Fax: (+31) (0)251-212 380 J U N I 2 0 1380 1 Fax: (+31) (0)251-212
29/02/12 08:36
Is o l a t ie a l s t w e e de n
JUNI 2011
E-mail: temati@temati.com E-mail: temati@temati.com
www.temati.com www.temati.com
46 ............... ISOLATIE Magazine
5
JUNI 2012
JUNI 2011
Journaal _- 16-12-13 13:34 Pagina 2
ISOLATIE JOURNAAL Tracing-snelverbinder
Insulphen B-s1d0
Het El-Clic snelverbindsysteem van Huikeshoven maakt aansluiting van tracing gemakkelijker. Doorgaans worden krimpsets gebruikt voor de aansluiting van zelflimiterende tracing. Een betrouwbare verbinding, mits de monteur de nodige ervaring in huis heeft. Voor monteurs met minder kennis van elektrotechnische werkzaamheden, zijn verschillende oplossingen verkrijgbaar. De meeste bestaan echter uit veel verschillende componenten met verschillende gereedschappen. Eltherm, vertegenwoordigd door Huikeshoven, heeft de snelverbinder doorontwikkeld en komt met de nieuwe El-Clic. Het bijzondere hieraan is dat alle aansluitingen met één module worden gerealiseerd: aansluiting op de voeding, het maken van een verbinding, het maken van een T-stuk. Heel aantrekkelijk: om de aansluiting te realiseren heeft de monteur slechts een mes en een schroevendraaier nodig, en die had hij toch al bij zich.
De brandklasse van Insulphen, een product van de Resolpro Group, is B-s1d0. In Isolatie Magazine nr. 59 (oktober 2013) is op pagina 41 abusievelijk klasse D genoemd. Dat moet dus uiteraard B zijn. Onze verontschuldigingen voor het misverstand.
Nieuws? Op de site! Isolatienieuws te melden? Vertel het de sector via www.isoleren.nl, de officiële website van de VIB en de Nederlandse isolatiebranche. Een berichtje, liefst met foto, aan
VIB-web@alinea-stokvisch.nl, zo eenvoudig is het.
Shell’s Prelude, de eerste drijvende LNG-plant ter wereld, in aanbouw. De oliemaatschappij ziet dit als een baanbrekende oplossing om energievelden off shore te ontsluiten.
Isolatie op Gastech 2014 Seoul
Van 24 tot en met 27 maart 2014 is Korea gastland voor de 23ste editie van de internationale conferentie en beurs Gastech. Keynote-speaker is Andy Brown, Shell’s directeur Upstream International. Het evenement, dat sinds veertig jaar de wereld rondtrekt en in 2011 ook Amsterdam aandeed, vindt plaats in Seoul. Naast gastheer Kogas (Korean state gas company) is Shell aangetreden als Diamanten sponsor. Voor een goed begrip: goud devalueert en is tot de derde plaats gedegradeerd. De actuele oplopende volgeorde in prijs en prestige luidt: brons, zilver, goud, platina, diamant. Isolatie is een primaire discipline in de gas- en olie-industrie. De industriële isolatiesector is dan ook stevig present op de Gastech. Isolatiespecialisten onder de exposanten zijn onder anderen Armacell, Harsco, Hertel, Kaefer, Kingspan Tarec, Pittsburgh Corning en Saint-Gobain Isover.
Kans voor de branche De technische isolatiebranche grossiert in energie- en kostenbesparing, emissiereductie, procesbeheersing, comfort en veiligheid. Opdrachtgevers denken niet altijd vanzelf aan deze eerste en meest rendabele trap van de trias energetica. Daarom zet Isolatie Magazine van tijd tot tijd een paar kansen voor de branche op een rijtje. Herbestemming – Nederland heeft acht miljoen vierkante meter kantooroppervlak teveel. Herbestemming en renovatie zijn populair. Dat lukt alleen als het gebouw aan alle moderne voldoet. Isolatie vijzelt direct het energielabel op en verbetert de verhuurbaarheid. Onderwijsklimaat – Nederland wil de kwaliteit van de onderwijsgebouwen verbeteren. Het is gemiddeld nogal droevig gesteld met de klimaatbeheersing in de veelal verouderde gebouwen. Dat vraagt om isolatieadviezen. Ook in asbestsanering leveren de schoolgebouwen substantiële isolatiekansen.
Chemisch duurzaamheidscafé – TNO organiseert vier keer per jaar een zogeheten sustainability café, waar ondernemers in en rond de chemische industrie worden bijgepraat over de laatste ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid. De bedoeling is niet alleen dat TNO kennis overdraagt, maar vooral dat ondernemers elkaar informeren en stimuleren. Dat gebeurt inmiddels ook via de speciale LinkedIn-groep TNO Sustainable Chemistry Cafe. Routekaart 2030 VNCI – In het kader van de Meerjarenafspraak Energie (MJA3) wil de chemische industrie de CO2-emissie tussen nu en 2030 met veertig procent reduceren. Bovenaan de lijst actiepunten staat terugdringing van het primaire energiegebruik. Zie ook www.routekaartchemie.nl. Meer kans voor de branche? Attendeer Isolatie Magazine met een mailje naar Kansvoordebranche@alinea-stokvisch.nl.
DECEMBER 2013
ISOLATIE Magazine
...............
5
Internet:
www.wiko.nl
€ ‚ ƒ „ … ƒ
††† ƒ
Distributieweg 4d | 4906 AD Oosterhout | The Netherlands www.resolco.com Q E a-nr@a-nr.nl Q I | www.a-nr.nl T 072 7390 Distributieweg 4d 572 | 4906 AD Oosterhout | The Netherlands | www.resolco.com
VCA is basisbagage – ADVERTENTIE –
Geen VCA-certificaat? Dan zet je geen stap op het project. Zo eenvoudig is dat. In 1989 is in de petrochemie het initiatief genomen tot een gecertificeerd veiligPresents Presents heidssysteem. Na een test- en ontwikkelingsperiode is het systeem sinds 1994 met de VCA-certificatie en – checklist breed en landelijk ingevoerd. Vrijwel alle industriÍle opdrachtgevers hanteren het VCA-systeem strikt. Voor isolatiebedrijven is VCA-certificatie basisbagage. BURJ DUBAI:
lingen in marktknown en techniek. Ook regelgeving en nieuwe for knowledge, built by people 6RQGHUPDVFKLQHQ 9HUWULHEV *PE+ inzichten – op basis van studie, onderzoek, en ervaringen 6RQGHUPDVFKLQHQ 9HUWULHEV *PE+ – dragen bij aan aanpassingen. De industrie, met name petrochemie en chemie, speelt een sleutelrol in het veiligS heidsbeleid. PotentiĂŤle gevaarzetting in combinatie met 2QV SURJUDPPD 9RRUPDFKLQH 6R 6ROR 2QV SURJUDPPD 9RRUPDFKLQH 6R 6ROR grote aantallen werkzame mensen verklaart dit. In 2008 heeft .RNHUPDFKLQH de laatste grote VCA-aanpassing plaatsgevonden, .RNHUPDFKLQH 6FKDUHQ met het nieuwe VCA-P (Petrochemie). Verder zijn gedrags 6FKDUHQ =HWEDQNHQ =HWEDQNHQ verbeteringsprogramma’s ingevoerd en maakt de Laatste &RPELQDWLHPDFKLQHV &RPELQDWLHPDFKLQHV +RHNHQEXLJHUV 3DWHQWLHUWHV 6\VWHP ,QNO VWXIHQO $QWULHE Minuut Risico Analyse (LMRA) deel3DWHQWLHUWHV 6\VWHP uit van de,QNO VWXIHQO $QWULHE checklist. De +RHNHQEXLJHUV BURJ DUBAI: :DOVHQ :DOVHQ gekwantificeerde ongevalleneis (injury frequency) is sinds 9RRUPDFKLQHV Hoog 818 meter en 162 etages 9RRUPDFKLQHV Hoog 818 meter en 162 etages 3RQVPDFKLQHV 2008 geen VCA-criterium meer, maar ondergebracht in VCA staat voor VGM Checklist Aannemers. De afkorting 3RQVPDFKLQHV $IZLNNHOV\VWHPHQ waarin verwerkt Insulphen. $IZLNNHOV\VWHPHQ verwerkt Insulphen. een systeem van registratie, melding, verbeter-inspanVCA wordt vaakwaarin verklaard als Veiligheids-checklist 8QLYHUVHOH VQLMPDFKLQHV met inBelgiĂŤ, BelgiĂŤ, Duitsland, Engeland, 8QLYHUVHOH VQLMPDFKLQHV meto.a. o.a. zusterbedrijven zusterbedrijven inbetekent Duitsland, Engeland, 6QLMPDFKLQHV YRRU NDSSHQ ning/actieplan. In de praktijk dit een scherper Aannemers. VGM omvat evenzeer ‘Gezondheid’ en 6QLMPDFKLQHV YRRU NDSSHQ ,QNO 6FKZHLIE JHO ,QNO 7UDQVSRUWYRUULFKWXQJ Frankrijk, Ierland, Nederland Polen. Productie en .RNHU DINRUWPDFKLQHV ,QNO 6FKZHLIE JHO ,QNO 7UDQVSRUWYRUULFKWXQJ Frankrijk, Ierland, Nederland enenPolen. Productie .RNHU DINRUWPDFKLQHV preventiehandhavingsen verbeterbeleid. VCA kent drie en ‘Milieu’. Het systeem is bedoeld voor opdrachtnemers die *HEUXLNWH PDFKLQHV INSULPHEN: *HEUXLNWH PDFKLQHV distributie van thermische, brandwerende en akoestische INSULPHEN: distributie van thermische, brandwerende en akoestische certificatieniveaus: VCA * (beheersing Veiligheid/Gezondwerken in een (technische) omgeving met verhoogd risico. ,QNO :DO]HQ ,QNO :DO]HQ met Technische een “one-stop-shoppingâ€? concept met uniek eenisolatie uniek concept heid Milieu op de werkvloer, ** (beheersing VGM opvan van en“one-stop-shoppingâ€? steigerbouw staan midden in de isolatiematerialen is van dede kernactiviteiten isolatiematerialen is ĂŠĂŠn ĂŠĂŠnVCA van kernactiviteiten VEILIGSTE VEILIGSTE werkvloer en in bedrijfsbeleid, organisatie en verbetermaVCA-doelgroep. Al in 1994 heeft ondernemersorganisatie SIG. De door Coolag Hamar geleverde isolatiematerialen SIG. De door Coolag Hamar geleverde isolatiematerialen Voordelen: • gĂŠĂŠn loodtoepassing & en VCA-P (idem, bij metde specifieke aanvullende VIB een uitgebreid Milieuen & Arbozorgsysteem opgezet, worden o.a. o.a. toegepast van technische b.v. is Nederlands grootste en meest nagement) •grootste makkelijk verwerkbaar worden toegepast bij deisolatie isolatie van technische CoolagCoolag HamarHamar b.v. is Nederlands en meest EFFICIENTSTE eisen petrochemie). De opdrachtgever bepaaltkoeltechniek, welk periodiek herzien en geactualiseerd. Met dit systeem EFFICIENTSTE • eventueelen op maat geleverd installaties in gebouwen, de industriĂŤle toonaangevende producent, leverancier distributeur installaties in gebouwen, de industriĂŤle koeltechniek, toonaangevende producent, leverancier en distributeur niveau vereist hanteren meest- . onderschreef de branche actief alle• initiatieven om te (Peutz getest) Minosstraat 40 1722 geluidreductie 23dB is. Isolatie-ondernemingen A V. MS de- direct chemische-, petrochemische- A en procesindustrie, van thermische, brandwerende enhoogste akoestische isolatieB..V isolatiemateriaal. M %H]RHN RQ]H VKRZURRP P +HW LV GH PRHLWH ZDDUG T MB de chemische-, petrochemischeen procesindustrie, van thermische, brandwerende en akoestische isolatieisolatiemateriaal. E S al VCA ** of VCA-P. komen tot structurele veiligheid in alle Coe am P.O. Box 5003 waarborgen •voor A R T e in M D g E getest in combinatie met leiding van pvc,%H]RHN RQ]H VKRZURRP P +HW LV GH PRHLWH ZDDUG geruisarm pvc en gietijzer n te rd m 1HHP YULMEOLMYHQG FRQWDFW RS YRRU PHHU LQIRUPDWLH e h C A G ro R oen aven e in gaswinning u we gen A msste rd a D ie 1HHP YULMEOLMYHQG FRQWDFW RS YRRU PHHU LQIRUPDWLH h scheepvaart, olieen OEM. materialen. Coolag Hamar maakt deel uit van de SIG groep N L w G ro teoff-shore w a Wa d B Am venw eg 3 S N ie u 3B te is N 1 L e 0 9 0 T Veel informatie te vinden op www.vca.nl. Dit is de VCA5004 EA Tilburg W aspecten. e 6 1 e 2 a d 4 0 3 4 3 N S olieTe scheepvaart, off-shore en gaswinning materialen. Coolag Hamar maakt deel• uit van de SIG groep 3 getest in combinatie met de meeste plafondtoepassingen Te l.l. 0 2 0 - 6 g 3 0 1 0 1 3en6 8OEM. 4 5882 6 814 Te l.l. 0 3 0 - 2 e 4 0 3 4 3 9 -214 143 in fo @ 0 2 0 - 6 88 4 6 8 0 5 a x 0 200--6 8 4 5 30-2 1480 in fo @ 0de 030 148 9481 468 The Netherlands v 1onafhankelijke in fo thuisbasis Stichting 4 8 0 4 9 F axx 0 3 0 - 2 0 5 FFa x 0 2 invan 3 322229 4 8 1 preferred supplier @ v dd h oSamenwerken 4 fo @ vv d h o e e k is 4 0 m a 6RQGHUPDVFKLQHQ 9 8 a 3 F 7 h o e k is o la ti d h o e k is o la A’da m 3 0DFKLQHV YDQ . 4 3557 8 0 4 6RQGHUPDVFKLQHQ 3 e Preferred suplier .K . .n ’d k o ti .v A is o la e .n l Kdie la ti e l K 3 0DFKLQHV YDQ T +31 (0)13 571 18 11 .v.K. 3 4alle Preferred suplier voor Veiligheid (SSVV) betrokken partijen 9HUWULHEV *PE+ .n l Kverti e .n Certificatieniveaus .v.K . l K .v.K 9HUWULHEV *PE+ 6R ]LMQ ]y 6W|FNDFNHUVWUDVVH Download het ontwikkeproductblad van de Sonorex Easy Tube 23 op onze website voor meer speciďŹ caties. F +31 Pagina (0)13 571 10 00 6R ]LMQ ]y M_Opmaak 1 06-10-11 1ontwikkelt 6W|FNDFNHUVWUDVVH tegenwoordigt. Het16:14 VCA-systeem zich mee met de '( %DG 6lFNLQJHQ
THERMISCHE
ISOLATIE
AKOESTISCHE
BRANDWERENDE
BRANDWERENDE Producent &Sonorex Distributeur Producent & Distributeur Easy Tube 23Voor een zelfstandige vanvan Isolatiematerialen Isolatiematerialen Ook een product van Insulation Solutions multidisciplinaire aanpak * Thermische isolatie * Akoestische isolatie * Brandwerende doorvoeringen * Steigerbouw * Rope access * Tracing
ANR als ‘t om geluidsbeheersing gaat
ur
Â?Â? Â
Pre Pre
Meer weten of heeft u vragen? Bel 013 571 18010 11, IS-=462 wat het38 is: Insulation Solutions! Tel: 77 | E-mail: info@wiko.nl 7HO ( 0DLO LQIR#VR JPEK GH INSULATION Innovation 7HO ( 0DLO LQIR#VR JPEK GH INSULATION Innovation )D[ ,QWHUQHW ZZZ VR JPEK GH '( %DG 6lFNLQJHQ
www.insulationsolutions.nl 42 ...............
Distributieweg 4d | 4906 AD Oosterhout | The Netherlands www.resolco.com Q BV Q I | www.a-nr.nl T 072 572 7390 E a-nr@a-nr.nl Coolag Hamar • Zijlweg 1, 5145 Waalwijk Distributieweg 4d | 4906 AD Oosterhout | The Netherlands | NR www.resolco.com
ISOLATIE Magazine
)D[ ,QWHUQHW ZZZ VR JPEK GH Internet: www.wiko.nl • T. 0416 - 565 111 • www.coolaghamar.nl OKTOBER 2011
Distr Distr
Coolag Hamar BV • Zijlweg 1, 5145 NR Waalwijk • T. 0416 - 565 111 • www.coolaghamar.nl
agage
for built lingen in marktknown en techniek. Ook regelgeving en nieuwe known forknowledge, knowledge, builtby bypeople people inzichten – op basis van studie, onderzoek, en ervaringen – dragen bij aan aanpassingen. De industrie, met name petrochemie en chemie, speelt een sleutelrol in het veiligheidsbeleid. PotentiÍle gevaarzetting in combinatie met grote aantallen werkzame mensen verklaart dit. In 2008 heeft de laatste grote VCA-aanpassing plaatsgevonden, met het nieuwe VCA-P (Petrochemie). Verder zijn gedragsVolledige 24/7-Flexibiliteit en en slagvaardigheid zijn vanzelfsprekend, verbeteringsprogramma’s ingevoerd maakt de Laatste standaardoplossingen opties enDe dertig jaar ervaring Minuut Risico Analyse (LMRA)niet. deelAlle uittechnische van de checklist. worden ingezet voor het meest effi ciÍnte en hoogwaardige HT-systeem. gekwantificeerde ongevalleneis (injury frequency) is sinds 2008 geenDutch VCA-criterium meer,B.V. maar ondergebracht in Energy Services levert een uiterst compleet pakket, een systeem van registratie, melding, verbeter-inspanmet alle disciplines in eigen beheer: met o.a. zusterbedrijven in BelgiÍ, Duitsland, Engeland, met o.a. zusterbedrijven BelgiÍ, Duitsland, Engeland, ning/actieplan. In de praktijkinbetekent dit een scherper Frankrijk, Ierland, Nederland Polen. Productie en •handhavingsMechanical Engineering Frankrijk, Ierland, Nederland enenPolen. Productie preventieen verbeterbeleid. VCA kent drie en • van Voorbereiding en uitvoering van lasprocedures distributie thermische, brandwerende akoestische distributie van thermische, brandwerende en en akoestische certificatieniveaus: VCA * (beheersing Veiligheid/Gezondo. • QC-inspecties tpt heid Milieu op de werkvloer, VCA ** (beheersing VGM opvan van isolatiematerialen is ÊÊn van de kernactiviteiten isolatiematerialen is ÊÊn van de kernactiviteiten • Fabricage, montage en reparatie van lage- en hogedruk leidingsystemen werkvloer en in bedrijfsbeleid, organisatie en verbeterma• CoÜrdinatie, voorbereiding en uitvoering van: SIG.De Dedoor door Coolag Coolag Hamar isolatiematerialen SIG. Hamargeleverde geleverde isolatiematerialen - Stoomwezeninspecties nagement) en VCA-P (idem, bij metde specifieke aanvullende worden o.a. o.a. toegepast van technische est worden toegepast bij deisolatie isolatie van technische t - Complete NDO-onderzoeken eisen petrochemie). De opdrachtgever bepaaltkoeltechniek, welk d installaties in gebouwen, de industriÍle eur • Engineering, prefabricage, montage, reparatie van installaties in gebouwen, de industriÍle koeltechniek, r niveau is. Isolatie-ondernemingen hanteren meest- . utz getest) - directvereist 23dB eutz 23dB A - Kanaaldeelsystemen V. M de- direct chemische-, petrochemische- A en procesindustrie, ie- getest) B..V STprocesindustrie, MS MB de chemische-, petrochemische- van m al VCA ** of-GVCA-P. ding pvc, geruisarm pvc en C o en AM T ERDA Dempersystemen rdaam eiding van pvc, geruisarm pvc engietijzer gietijzer ie u weeggeeinin s terd C o ee n h a v e ERD m ro A n te te h a v e n w e g en OEM. scheepvaart, off-shore olieoep N u w en gaswinning Wa d BL Ams ie te is nDit 3is L w e vinden e meeste plafondtoepassingen 0 1 3 VCA-G roCompensatoren 9 N S Nop 0 de T Veel informatie te www.vca.nl.
oe gs – e m s-
ISOLATIE
r ube 23 Tube 23Voor een zelfstandige
Dutch Energy Services B.V. (DES) is de internationale specialist in onderhoud, revisie en inspectie van gas-THERMISCHE en kolengestookte ketels, stoomketels van energiecentrales, afgassen-ketels en fornuizen.
AKOESTISCHE BRANDWERENDE
Sonorex Easy Tube 23
n Insulation Solutions an Insulation Solutions multidisciplinaire aanpak
* Thermische isolatie * Akoestische isolatie * Brandwerende doorvoeringen * Steigerbouw scheepvaart, off-shore olie- en gaswinning en OEM. pe meeste plafondtoepassingen * Rope access • Interne (ducting) en externe isolatiesystemen thuisbasis van de onafhankelijke Stichting Samenwerken • CoÜrdinatie, voorbereiding en uitvoering van * Tracing voor Veiligheid (SSVV) die alle betrokken partijen ver- Retubing van fornuizen in de petrochemie Wa d 4 0 Te Te l.l. 0 3 0 - 2 e 4 0 in fo @ 0 3 0 - 2 11 4 8 0 4 9 480 vdho in fo 49 @ v d e k is h o e k o la ti is o la e .n l ti e .n l
3 3 4 39 N S 814 343 -214 143 030 148 F axx 0 3 0 - 2 4 0 Fa 578 4 . 3 4 35 7 8 0 K .v.K. 3 4 3 K .v.K
e e Te l.l. 0 2 0 - 6 g 3 0 in fo @ 0 2 0 - 6 88 4 6 8 0 5 468 v in fo 05 @ v dd h o e k is h o e k o la ti is o la e .n l ti e .n l
6 1 3 B 582 101 -684 826 1 020 845 F a x 0 2 0 - 6 3 3 2 2 944881 9 Fax 2 m ’d a 3 3 2 .K.. AA’d a m K .v.K K .v
n de Easy an deSonorex Sonorex EasyTube Tube23 23op oponze onzewebsite websitevoor voormeer meerspeciďŹ speciďŹ caties. caties. tegenwoordigt. -ISAsbestverwijderingsprojecten ?n?Bel 013 571 18 11, = wat het is: Insulation Solutions! Bel 013 571 11, IS = wat het is: Insulation Solutions! Tel:18010 462 38 77 | E-mail: info@wiko.nl • Apparatenbouw
Internet:
6 - 565 111 • www.coolaghamar.nl
Ook een product van Insula Voordelen:
Minosstraat 40
1722
P.O. Box 5003 5004 EA Tilburg
• • • • • •
gĂŠĂŠn loodtoepassing makkelijk verwerkbaar eventueel op maat geleverd hoogste geluidreductie (Peutz getest) - direct getest in combinatie met leiding van pvc, ger getest in combinatie met de meeste plafondt
The Netherlands T +31 (0)13 571 18 11 F +31 (0)13 571 10 00
www.insulationsolutions.nl
Download het productblad van de Sonorex Ea Meer weten of heeft u vragen? Bel 013 571 1
www.wiko.nl
Dutch Energy Services B.V., Dutch Energy Services B.V., Reeweg 20 (Haven 2410), 3088 KA ROTTERDAM, The Netherlands. 565 111 • www.coolaghamar.nl Tel +31(0)10 – 429 12 67, Fax+ 31(0)10 – 429 85 70, KvK Rotterdam 57195994, Info: info@desbv.nl, Web: www.desbv.nl
TOBER 2011
known for knowledge, built by people
Journaal _- 16-12-13 13:34 Pagina 4
vakkleding die past
Femme Tech II De tweede editie van Femme Tech Magazine is verschenen. Femme Tech is het jaarlijkse lifestyle-blad van Techniek Talent Nu over vrouwen en techniek. Veel aandacht natuurlijk voor vrouwen die het maken in de techniek, over feiten en weetjes en achtergronden. Natuurlijk komen ook werkgevers aan het woord. Zoals Marielle van Toor, directiemedewerker van Isolatiebedrijf Merwede in Arkel, gespecialiseerd in onder meer scheepsisolatie. Zij vertelt in de rubriek ‘Ideale werkgevers’ over haar voorkeur voor parttimers, want die kunnen in piektijden vaak gemakkelijk een tandje bijzetten. Maar in de scheepsisolatie blijkt parttime werken ook wel weer lastig. Het blad schenkt speciale aandacht aan een van de grootste ergernissen van de vakvrouw: die beroerd passende werkkleding met kniestukken onder je schoenen. Er blijkt gelukkig ook wel prettige én goede vakkleding verkrijgbaar. Dus vraag per mail bij OOI (bosboom@ooi.nl) snel je eigen exemplaar van Femme Tech Magazine aan (vergeet niet je adres te
vermelden) en sla er je baas mee om de oren. Dan kun je snel in passende vakkleding aan de slag, en schakelt je chef wellicht meer vrouwelijke collega’s in omdat dat gewoon goed werkt. En geeft je zelf dan meteen even op als ‘Ambassadeur van de Techniek’. Ook daarover lees je in Femme Tech.
ADVERTENTIE
Electric Trace Heating Systems
Heating cables
Connection technology
Control systems BARTEC Safe.t® Technology
NEW Plug-in Connection System PLEXO TCS The PLEXO TCS connection system can be used for the complete range of BARTEC self-limiting heating tapes. With only one system you can assemble heating connections, plug and socket splices and also end terminations, easily and safely. PLEXO TCS: Convenient. Flexible. Economical. All our electric heating systems fulfill the relevant international standards and guidelines. Check out our on-line promotional movie at BARTEC NEDERLAND b.v.
Boelewerf 25
NL-2987 VD RIDDERKERK
www.bartec.nl/plexo
Phone: +31 (180) 41 05 88
DECEMBER 2013
info@bartec.nl
ISOLATIE Magazine
www.bartec.nl
...............
7
Welkom bij de Resolpro Group Isolatie-innovatie zit in ons DNA
Group
Resolpro Group is inmiddels veel meer dan Asbipro en Resolco! De Resolpro Group is een groep van be-
drijven met één missie: het besparen van energie met hoogwaardige- en brandveilige isolatiesystemen voor technische installaties en bouwkundige toepassingen. Om de uitstraling van de groep te versterken hebben Asbipro en Flamepro een nieuw logo welke in lijn is met de huisstijl van de Resolpro Group. Asbipro leverancier van technische isolatiematerialen Flamepro leverancier van brandwerende systemen Alert Leverancier van isolatiematerialen voor de bouw
Technische Isolatie
Brandwerende Systemen
Isolatie
International
Conversion
Panels
Resolco International producent van Resolschuim Resolco Conversion maatwerk in technische isolatiematerialen Resolco Panels producent van plaat- en sandwich panelen op basis van Resolschuim
Wij nodigen u graag uit als businesspartner van de Resolpro Group 0800-isolatie advertentieDRUK.indd 1
www.resolpro.com 12-03-13 12:48
6006_- 16-12-13 13:03 Pagina 2
ISOLATIE INTERVIEW VIB-voorzitter Leo Veldhuis zet bestuurlijk tandje bij
Nationale en Europese isolatieambitie ”Pak Europees de grote isolatiethema’s op en wacht niet af tot de toekomst met de branche aan de haal gaat. Het kwaliteitsniveau van isolatieprojecten kan omhoog, het is tijd dat opdrachtgevers en beleidsmakers het grote potentieel van technische isolatie zien, voor opdrachtgevers en beheerders moet hoge isolatiekwaliteit een vanzelfsprekendheid zijn. De Nederlandse branche investeert structureel in opleiding, kennis en promotie. Internationaal valt er nog veel te winnen”, vindt VIB-voorzitter Leo Veldhuis. Na zijn afscheid van Van der Linden & Veldhuis Isolatie zet hij bestuurlijk nog een tandje bij, vol isolatieambitie. Het Delta-hotel aan de Maasboulevard in Vlaardingen is favoriet bij VIB-voorzitter Leo Veldhuis. De keuken en de service is er dan ook prima. Zeker zo belangrijk is de locatie die de echte isolatieman aanspreekt, en zeker Leo Veldhuis. Het uitzicht met de Nieuwe Maas op de voorgrond, Botlek en Europoort op de achtergrond en in de verte de Maasvlakte is voor hem de dynamische economische barometer. “Er varen weer meer containerschepen, er zijn al kranen in beweging”, stelt hij vast. En, wijzend op de Botlek-terminals: “Daar staat zomaar veertigduizend vierkante meter isolatiewerk, en er ligt nog werk genoeg voor de isolatiespecialisten zodra de investeringen loskomen”. Medio oktober 2013 nam Leo Veldhuis tegen dit isolatiedecor afscheid van Van der Linden & Veldhuis, enkele weken later treffen we hem hier opnieuw. De vrijgekomen agendaruimte is onmiddellijk gevuld met internationale isolatieambitie.
Een leven in isolatie “Een mijlpaal”, noemt Leo Veldhuis in een korte terugblik zijn afscheid van Van der Linden & Veldhuis Isolatie. “Een mooi bedrijf met een goede plaats in de sector. Ik heb er 26 jaar gewerkt, en het was tevens mijn hele leven dankzij de familieband met de oprichters. Ik ben letterlijk opgegroeid in de isolatie. Zeker de afgelopen vijftien jaar heb ik een enorme ontwikkeling gezien van klassieke isolatiebedrijven naar de huidige grote en middelgrote ondernemingen met internationale, multidisciplinaire activiteiten tot zelfs installatiewerk aan toe. Gezien die ontwikkelingen en tegelijkertijd het wegvloeien van isolatiekennis bij grote opdrachtgevers, ben ik eerlijk gezegd wel eens bang geweest dat het begrip ‘isolatie’ zou vervagen. Ten onrechte. Enerzijds is die ver-
VIB-voorzitter Leo Veldhuis: “Wie door een industriegebied rijdt moet direct de associatie leggen: dit is techniek, dit is isolatie.” breding met veel succes opgepakt, getuige de veelvuldige bundeling van isolatie en steigerbouw in één opdracht. Anderzijds is de isolatiesector onverminderd hét begrip voor energiebesparing en emissiereductie. Grote en kleinere gespecialiseerde isolatiebedrijven staven dat met hun vakkennis en blijken daarmee redelijk de crisis te doorstaan.”
Isolatie is techniek “Als nooit tevoren is het begrip ‘isolatie’ tegenwoordig synoniem met hoogwaardige techniek. Dankzij de ontwikkeling van isolatiematerialen, efficiënte isolatiesystemen en applicatiemiddelen is het isolatieambacht uitgegroeid tot een technisch specialisme. Met grote inbreng natuurlijk van producenten en toeleveranciers.” Leo Veldhuis ziet deze technische evolutie als succesfactor voor de toekomst: “De industrie stelt zware eisen aan
DECEMBER 2013
ISOLATIE Magazine
...............
9
6006_- 16-12-13 13:03 Pagina 3
“… Het Nederlandse branchemodel kan de internationale isolatiesector een grote stimulans geven …” thermische isolatie, omdat chemie, petrochemie en de energiesector met hogere procestemperaturen werken. Utiliteit, scheepsbouw en bouw stellen scherpe eisen aan energiebeheersing en brandveiligheid. Dit vraagt verdere ontwikkeling van isolatiesystemen en het genereert kansen voor uitbreiding van isolatieactiviteiten. Met het genoemde technisch specialisme is de isolatieonderneming in de nabije toekomst nauwer betrokken bij industriële nieuwbouwprojecten. Bij de bouw van een fabriek en zelfs bij de engineering van installaties. Dat gaat niet vanzelf: isolatie verdient, meer nog dan nu, een herkenbare, zichtbare plaats in de primaire energiebesparing. Wie door een industriegebied rijdt, of het nu de Botlek is, Eemshaven, Limburg of Amsterdam en daar chemieplants of tankparken ziet, moet direct de associatie leggen: dit is techniek, dit is isolatie.”
Branchevernieuwing Momenteel wordt het branchegebouw van de Nederlandse isolatiebranche gerenoveerd om opleidingen, kennisborging en kwaliteitsnormen nauwer af te stemmen op nationale en Europese ontwikkelingen in markt en techniek. “Het Nederlandse model met de
10
...............
ISOLATIE Magazine
‘gouden vierhoek van ondernemersorganisatie VIB, opleidingscentrum OOI, branchetechnisch instituut NCTI en norminstelling CINI is uniek in Europa”, zegt Leo Veldhuis, die aan de wieg stond van dit model. “Het is vooral de verdienste van de branche zelf, die het branchegebouw heeft opgetuigd. In belangrijke mate vanuit de VIB, die is uitgegroeid tot een complete branchevereniging met een uitgebreid dienstenpakket. Een grote ontwikkeling, mede te danken aan de aansluiting bij Koninklijke Metaalunie. Nu zijn we op alle fronten bezig onze ‘gouden vierhoek’ aan te scherpen en met markt en techniek mee te evolueren. Centraal staat dat we sterker laten zien wat we de maatschappij te bieden hebben. De overheid moet de technische isolatiesector in één adem noemen met energie- en milieubeheersing.” “Als we kijken naar de hoekstenen van de isolatiebranche stel ik vast dat het NCTI de kennis en kennisproducten in huis heeft. De markt heeft ook behoefte aan kennisbundeling en –borging, zeker nu duurzaamheid vraagt om innovaties, kwaliteitsverbetering en efficiënte montagesystemen. We moeten nu werken aan de synergie tussen isolatiebedrijven, opdrachtgevers en NCTI. Ook het CINI-Handboek verdient het actief te worden
DECEMBER 2013
6006_- 16-12-13 13:03 Pagina 4
gehanteerd door isolatiebedrijven. Als onafhankelijk Handboek, gedragen door industriële opdrachtgevers én de isolatiebranche, is dit het ideale instrument voor alle betrokkenen om opdrachten goed te omschrijven en uit te voeren. Als ik die lijn doortrek naar de normontwikkeling voor utiliteitsisolatie, zijn daar vooral de leden aan zet om de gewenste normen handen en voeten te geven. Het commitment van de buitengewone leden is er, en het concrete doel natuurlijk ook: beter isoleren, in het belang van opdrachtgever, milieubeheer, werkgelegenheid en de continuïteit van het isolatiebedrijf.”
Opleiding De belangrijkste ontwikkelingen in de OOI-vakopleiding is de opzet van actuele leerprogramma’s met gecertificeerde, branche-erkende diploma’s. “De isolatievakman van vandaag werkt niet altijd per se in grote teams aan enorme projecten. Naast vaardigheid is kennis en inzicht nodig. Met de opzet van de nieuwe speciale praktisch gerichte opleidingen als IMI en IMU voor industrie en utiliteit stemt OOI de opleidingen heel precies af op het bedrijfsleven. Isolatieondernemers investeren flink in die opleidingen, de cursisten krijgen alle ruimte om hun ambitie te volgen: niets staat hen in de weg in hun ontwikkeling tot allround vakman. Dat betekent ook dat isolatiebedrijven de deur wijd open mogen zetten voor stagiairs. Dat zijn onze specialisten van de toekomst die ons vak op de kaart zetten. Dan heb ik het over het hele traject, van mbo- tot hbo-niveau. Want het is van belang
dat ook de achtergronden van energietechniek, warmteleer en elektro hun plaats hebben in de opleidingen. Hoe beter je de warmteleer kent, des te scherper zie je de waarde van isolatietechniek”, aldus Leo Veldhuis.
Over de grens Als het aan Leo Veldhuis ligt blijft de unieke Nederlandse branchestructuur niet exclusief voor Nederland. Het Nederlandse bedrijfsleven en brancheorganisatie VIB spelen mee internationaal mee in onder meer de FESI (Europese federatie van nationale brancheverenigingen) en in de EiiF (Europese stichting voor Industriële Isolatie). “De isolatiebedrijven, opdrachtgevers en ook de arbeidsmarkt ontwikkelen zich Europees en zelfs mondiaal. De uitdagingen zijn universeel: jong talent enthousiasmeren voor het isolatievak, kwaliteitsbewustzijn op een hoger niveau brengen, vakopleiding uitbouwen en opdrachtgevers doordringen van het belang van hoogwaardige isolatiesystemen. Als isolatieinstellingen op Europees niveau samenwerken kan de sector een grote bijdrage leveren aan de 2020-klimaatdoelstellingen. Het Nederlandse model kan, met name in FESI-verband, de internationale isolatiesector een grote stimulans geven. Met kwaliteit, vakmanschap en energie-efficiëntie als sterke troeven. Mijns inziens een noodzakelijke internationale ambitie om het niet alleen nu goed te hebben, maar in Europa ook in de toekomst goed te houden”, aldus VIB-voorzitter Leo Veldhuis.
“… isolatie verdient, meer nog dan nu, een herkenbare, zichtbare plaats in de primaire energiebesparing …”
DECEMBER 2013
ISOLATIE Magazine
...............
11
OOI _- 16-12-13 13:11 Pagina 1
OOI- NIEUWS EN INFORMATIE Alle seinen groen voor utiliteitsisolatie
Opleiding Isolatiemonteur Utiliteit van start Op 13 januari 2014 start de fonkelnieuwe opleiding Isolatiemonteur Utiliteit. Daarmee gaat een langgekoesterde wens van isolatiebedrijven en opdrachtgevers in de utiliteit in vervulling. Op 20 november 2013 zijn de laatste knopen doorgehakt en heeft de sector alle seinen op groen gezet voor de branche-erkende en DNV-gecertificeerde opleiding IMU. Begin juni 2014 zetten de eerste utiliteitsspecialisten hun handtekening onder het diploma. Vooralsnog levert OOI jaarlijks 32 IMU’s af. De praktijk van utiliteitsisolatie: hoge kwaliteitseisen dus een navenant beroep op vakkennis en –vaardigheden en ook de hectiek die de vaak kleine teams geregeld voor uitdagingen stelt. Dat vraagt om een intensieve en efficiënte vakopleiding zonder ballast die perfect aansluit op de praktijk. Vanaf nu is die opleiding er: Isolatiemonteur Utiliteit (IMU), branche-erkend en DNV-gecertificeerd. Op 13 januari 2014 start – met een instaptoets – de eerste groep IMUleerlingen in Groningen. Na de zomer gaat de tweede groep in Spijkenisse aan de slag. De bedoeling is de opleidingscapaciteit op te voeren zodat de branche jaarlijks tot 32 nieuwe gediplomeerde utiliteitsspecialisten rijker wordt. De opleiding duurt een half jaar, dat wil zetten twintig lesdagen. Het is een specifieke utiliteitsopleiding, maar dat neemt niet weg dat de industrie de ontwikkelingen belangstellend gadeslaat en laat doorschemeren ‘ook wel emplooi te hebben voor een paar van die specialisten’.
Vijf blokken De IMU-opleiding is voortvarend ontwikkeld in een samenwerkingsverband van vooraanstaande utiliteitsbedrijven,
producenten en leveranciers van isolatiesystemen en Stichting OOI. De opleiding bestaat uit vijf blokken: - Opzetten wol en plaat; - Brandwerende isolatie; - Hardschuim en PVC-ommanteling; - Akoestische isolatie; - Elastomeer. Vakinhoudelijk krijgt de cursus gestalte dankzij de samenwerking tussen OOI-leermeesters en vooraanstaande producenten zoals Kingspan Tarec, Merford, Isogenopak, Promat, Isover, Rockwool en Armacell. Gezien het specifieke vakterrein ‘geluidisolatie’ zal het betreffende blok bij Merford in Gorinchem worden gegeven waar onder meer een akoestisch laboratorium is ingericht. Natuurlijk geldt ook in het isolatievak het principe ‘train de trainer’: de OOI-leermeesters volgen geregeld aanvullende applicatiecursussen om volgens de laatste stand der techniek bij te blijven.
Instaptoets Zoals gemeld wordt op 13 januari 2014 de eerste instaptoets gehouden in het OOI-opleidingscentrum in Groningen. Utiliteitsbedrijven kunnen hun kandidaten aanmelden bij OOI. De instaptoets stelt het reeds verworven niveau van de leerling vast. De werkgever beslist uiteindelijk om de kandidaat vervolgens voor de IMU-opleiding in te schrijven. Uitgangspunt is uiteraard dat de instaptoets wordt gevolgd door de daadwerkelijke opleiding. De branche verwacht veel van de IMU-opleiding. Het verstevigt de kwaliteitscriteria in de utiliteit en biedt de gediplomeerden een uitstekend perspectief. Niet in de laatste plaats hebben opdrachtgevers baat bij goed opgeleide isolatiespecialisten.
Knopen doorhakken om voortvarend met IMU te starten. V.l.n.r. Paul Soesbergen (Den Daas). Albert Hulst (Stiso), Joop Ettekoven (Ettekoven), Remco Hiemstra (Armacell) en Mark Schreuder (Merford). Verder namen deel Bert Hoekstra, Martin Witter en Willy Marks (allen OOI), Jaap Veenstra (Coolag-Hamar), Nol van Remmerden (Van der Hoek), Eric Bats (Bendit), Wolfgang van Loo (Rockwool) en Eddie Oprel (Isover).
12
...............
ISOLATIE Magazine
DECEMBER 2013
OOI _- 16-12-13 13:11 Pagina 2
IMU-rooster OOI-lokatie Groningen Het ‘Noorden’ heeft de IMU-primeur. De eerste leergang van de gloednieuwe leergang Isolatiemonteur Utiliteit start 13 januari 2014 met de instaptoets. Daarna volgen 18 wekelijkse lesdagen, het eind-assessement (twee dagen) inbegrepen. Als de goed is heeft de kandidaat op 3 juni 2014 zijn branche-erkende IMU-diploma verworven. De opleiding is DNV-gecertificeerd, waarmee de kwaliteit en objectiviteit onafhankelijk is gewaarborgd. In de tweede helft van 2014 is lokatie Spijkenisse aan de beurt voor de volgende IMUleergang. Onderstaand het lesschema voor de eerste IMU-opleiding. Kalenderweek
Lesweek
3 0 4 1 5 2 6 3 7 4 8 5 10 6 11 7 12 8 13 9 14 10 15 11 16 12 17 13 19 14 20 15 21 16 22 17 23 18 23 18 *) Instaptoets - **) Asessment
Datum 13 januari 2014* 20 januari 2014 27 januari 2014 3 februari 2014 10 februari 2014 17 februari 2014 3 maart 2014 10 maart 2014 17 maart 2014 24 maart 2014 31 maart 2014 7 april 2014 14 april 2014 21 april 2014 5 mei 2014 12 mei 2014 19 mei 2014 26 mei 2014 2 juni 2014** 3 juni 2014 **
De lessen vangen steeds aan om 08.00 uur en duren tot 16.30 uur. De eerste lesdag, op 13 januari 2014, bestaat uit de instaptoets. In lesweek 18 wordt het examen (assessment) afgenomen. Dit beslaat uit twee achtervolgende dagen, op 2 en 3 juni 2014.
Hoog op de agenda Dichtbij, dus hoog op de nieuwe 2014-agenda, staan actuele OOI-cursussen en opleidingen. Zoals de actuele opleiding Isolatiemonteur Industrie (IMI), cursussen Elastomeren, geschuimd glas en opmeter. Een beknopt overzicht van de komende opleidingen en cursussen:
IMI/Isolatiemonteur Industrie 29 januari 2014: Instaptoets IMI te Spijkenisse 5 maart 2014: Instaptoets IMI te Spijkenisse Start van de IMI opleiding vanaf kalenderweek 12 (17 maart 2014).
Cursussen 11 en 12 februari 2014: 5 maart 2014: 7 maart 2014: 25 maart 2014:
Elastomeren 2 te Spijkenisse Elastomeren 1 te Spijkenisse Tekening lezen utiliteit 1 te Spijkenisse Foamglas 1 te Spijkenisse
BBL Opmeter Binnenkort start OOI weer met BBL-opleiding opmeter te Spijkenisse. Hiervoor zijn nog enkele plaatsen beschikbaar. Let u er op dat de Wet Vermindering Afdracht is gewijzigd. De afdrachtvermindering onderwijs wordt met ingang van 1 januari 2014 afgeschaft en vervangen door de Subsidieregeling praktijkleren. Deze regeling valt onder het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Doel van de Subsidieregeling praktijkleren is werkgevers stimuleren tot het bieden van praktijk- en werkleerplaatsen. De subsidie is een tegemoetkoming voor de kosten voor begeleiding van een leerling.
Info en Anmelding Voor alle cursusinformatie: Bel gerust 0181 – 65 95 55 (OOI Spijkenisse/Martin Witter) of 06 – 543 65 106 (Willy Marks) / 06 – 531 99 071 (Bert Hoekstra). Uw aanmelding kunt u ook heel gemakkelijk per email regelen. Een berichtje aan info@ooi.nl is voldoende, OOI regelt de rest.
In de bloemen Op 8 oktober 2013 was het weer feest in Spijkenisse. Professioneel feest wel te verstaan. Drie isolatiespecialisten rondden hun BBL (MBO2)-opleiding Isolatieplaatwerker met succes af en konden dus hun diploma inlijsten. Op de foto van links naar rechts: Hüseyin Gürbüz (Bilfinger), Ricardo van Gent (Hertel) en Nadinio Cairo (Bilfinger).
DECEMBER 2013
ISOLATIE Magazine
...............
13
6012_- 16-12-13 11:18 Pagina 1
ISOLATIE MATERIALEN Compleet kennisplatform on line
Tech-programma industriële isolatie Isover in CINI Handboek Het complete Tech-programma industriële isolatie van SaintGobain Isover is opgenomen in het CINI-Handboek, met ingang van de recente revisie 2013. De CINI-specificaties zijn geharmoniseerd met de Europese normen voor technische isolatie en – praktisch geformuleerd – met de huidige stand van de isolatietechniek. Voorschrijvende instanties kunnen hiermee binnen CINI-specificaties hun bestekken actualiseren en verbreden.
Een van de belangrijkste prestaties van het Tech-assortiment industriële isolatie van Saint-Gobain Isover – met name het op glaswol gebaseerde deel – is de gunstige verhouding tussen isolatiewaarde en gewicht. Dit voordeel had echter ook een papieren nadeel: klassieke specificaties hanteerden nog een densiteitseis. Dat is verleden tijd: vanaf de revisie 2013 hanteert het veelgebruikte CINI-Handboek de systematiek van de Europese normgeving in de isolatiespecificaties voor industriële toepassingen. Vanzelfsprekend is uitgegaan van de meest recente productnamen en –specificaties, conform de Europese CE-normen.
Bestek De afgelopen jaren heeft Isover het pakket technische isolatiesystemen voor industriële toepassingen sterk ontwikkeld. Dat weerspiegelt zich in de belangstelling van de markt. Het brede programma biedt opdrachtgevers goede handvatten om hun prioriteiten te stellen: isolatiewaarde, ruimtelijke mogelijkheden, constructieve belasting en investeringskosten spelen immers mee in een optimale selectie. In de praktijk houden bestekken en projectspecificaties echter niet altijd gelijke tred met de actuele stand der techniek. Nu CINI per 2013 het volledige Tech-programma in het Handboek heeft opgenomen, kennen deze materialen ook geen papieren belemmeringen meer voor engineers en voorschrijvende instanties. Isover verwacht dat opname van het Tech-assortiment in de CINI-specs de belangstelling flink zal stimuleren. Vanzelfsprekend stelt de producent alle aanvullende technische informatie en bestekmodellen beschikbaar. Isovers Tech-programma is toegespitst op industriële toepassingen en is samengesteld uit alle bekende verschijningsvormen in minerale wol, waaronder lamellendekens en schalen. De gunstige verhouding tussen isolatiewaarde en gewicht is één pre, een andere is de toepassing van zowel glaswol als steenwol en de hybride-variant Ultimate. De opdrachtgever kan een projectspecifieke keuze maken en desgewenst een samengesteld systeem toepassen. Denk aan een hogetemperatuurleiding. De eerste isolatielaag heeft de hoge temperatuurbesten-
14
...............
ISOLATIE Magazine
De nieuwe Nederlandse site, met het karakter van een kennisplatform. De website opgebouwd als matrix. Binnen enkele klikken schakelt de bezoeker van sector naar toepassing om alle detailinformatie voorgeschoteld te krijgen. digheid van steenwol of Ultimate nodig, terwijl de tweede laag de eigenschappen van het lichtere glaswol inzet.
Calculeren De invoering van CE-markering voor isolatiematerialen harmoniseert productspecificaties en prestatieclaims op basis van uniforme testprotocollen. Dit heeft niet tot significante wijzigingen in producteigenschappen geleid, wel tot internationale stroomlijning met detailaanpassingen en aangepaste productnamen. Isover heeft daarom een nieuwe update uitgebracht voor het rekenprogramma TechCalc voor isolatieberekeningen voor installaties in utiliteit en industrie. Met deze update (1.0.3.1) is het programma weer helemaal bij op het gebied van productnamen, normen en producteigenschappen. TechCalc combineert veelzijdigheid en volledigheid met bedieningsgemak en exportmogelijkheden. Blijkbaar kan het in de ogen van de makers toch nog beter, en daarom verschijnt in de loop van 2014 de vernieuwde versie 2. “Berekeningen zijn nog sneller en eenvoudiger”, belooft Isover. TechCalc wordt veel gebruikt door opdrachtgevers en isolatieondernemingen, omdat het toegankelijke en objectieve tech-
DECEMBER 2013
6012_- 16-12-13 11:18 Pagina 2
Up to date rekenen
TechCal is dankzij een update (1.0.3.1) helemaal bij op het gebied van productnamen, normen en producteigenschappen. In de loop van 2014 verschijnt de vernieuwde versie 2.
Het Tech-programma industriële isolatie van Saint-Gobain Isover is per 2013 opgenomen in het CINIHandboek.
nische en economische isolatie-informatie genereert. Het geeft even gemakkelijk inzicht in vorst- en condensatiepreventie als energiehuishouding en afweging van kosten en baten. De installatie- en isolatievariabelen zijn gemakkelijk in te voeren en te vergelijken en dragen bij aan gefundeerde besluitvorming over isolatie-investeringen en de baten daarvan.
Online kennisplatform Als aanbieder van totaaloplossingen biedt Isover een breed productenpakket technische isolatie voor uiteenlopende applicaties in bijvoorbeeld utiliteit, industrie en scheepsbouw. Alle praktische en technische informatie is beschikbaar in de bekende en geregeld vernieuwde catalogi en op de intensief gebruikte website. Sinds enkele weken is de geheel vernieuwde Nederlandse site in de lucht, met het karakter van een portal of liever gezegd kennisplatform. Naar analogie van de beproefde systematiek in de papieren catalogi is de website opgebouwd als matrix, waarin de gebruiker binnen enkele klikken doorschakelt van sector naar toepassing en vervolgens
Isoleren is rekenen: aan isolatieprestaties, proceseisen, kosten en besparingen. Tegelijkertijd hebben bestekken en specificaties een lang leven. Eddie Oprel, salesmanager Saint-Gobain Isover, vindt dat het tijd is voor een grote opfrisbeurt en nodigt adviseurs, engineers, opdrachtgevers en isolatiespecialisten uit de documenten tegen het licht te houden. De afgelopen jaren is er veel veranderd in isolatiematerialen en de karakteristieken daarvan. Europese normen zijn aangepast, het CE-merk heeft tot aanpassingen geleid en er is bijvoorbeeld een nieuw Bouwbesluit en een nationaal Energie-akkoord. Verder heeft de markt te maken met ontwikkelingen in energietarieven en heffingen, milieubepalingen en emissieeisen, kostprijzen en arbeidskosten. Stuk voor stuk goede redenen om bestekken en specificaties te actualiseren. Om er maar één aspect uit te pikken: de economische isolatiedikte van 2014 is een andere dan die van 1995. Wie eenzelfde vergelijking maakt rond de kosten van onnodige warmteverliezen, werkt graag met een up to date bestek.
alle detailinformatie voorgeschoteld krijgt. Naast materialen, producten en prestaties vindt men hier ook de officiële certificaten en testrapporten. De site is apart ingericht voor technische isolatie en bedient hier alle professionele isolatiedeskundigen, ook op de steeds belangrijker deelgebieden als CO2reductie en energiebesparing. Uitgangspunt is concrete informatie: het is een kennisplatform. De belangstelling voor de nieuwe site is bij voorbaat verzekerd. De internationale, Engelstalige site liep enigszins voor op de Nederlandse introductie, en trok direct relatief veel Nederlandse hits. Logisch, want daar was al de nodige landspecifieke informatie te vinden. Het nieuwe platform is volledig op Nederland gericht, met een open venster op de internationale markt. Dankzij de gelijkgetrokken benamingen en specificaties kunnen projectpartijen de informatie overigens probleemloos ‘over de grens’ hanteren. En mocht de site toch nog vragen overlaten, dan staan de mensen achter de site klaar met advies op maat. Isover-technische-isolatie.nl vertelt er alles over.
Schitterende Botlek-impressie met Techniroll-tankisolatie in uitvoering.
DECEMBER 2013
ISOLATIE Magazine
...............
15
Internet:
www.wiko.nl
dan is het vervoer geregeld. En dan nog houden we het netjes bij ‘met mate’. Gelukkig zie ik steeds meer bedrijven die zo omgaan met veiligheid.� 6RQGHUPDVFKLQHQ 9HUWULHEV *PE+
6RQGHUPDVFKLQHQ 9HUWULHEV *PE+
Plezier in het werk
VAN LINDEN & VELDHUIS Veiligheid bestaat uitDER procedures, voorschriften 2QV SURJUDPPD 9RRUPDFKLQH 6R 6ROR en middelen. Basis is veiligheidsbewustzijn en vei2QV SURJUDPPD 9RRUPDFKLQH 6R 6ROR lig gedrag. Den Daas Isolatie ziet ‘plezier in het
.RNHUPDFKLQH .RNHUPDFKLQH werk’ nadrukkelijk als veiligheidsvoorziening. 6FKDUHQ 6FKDUHQ Paul Soesbergen: “PBM’s, hoe goed ook, moet je =HWEDQNHQ =HWEDQNHQ &RPELQDWLHPDFKLQHV &RPELQDWLHPDFKLQHV zien als ondersteuning en niet meer dan dat. +RHNHQEXLJHUV 3DWHQWLHUWHV 6\VWHP ,QNO VWXIHQO $QWULHE +RHNHQEXLJHUV 3DWHQWLHUWHV 6\VWHP ,QNO VWXIHQO $QWULHE Eigen verantwoordelijkheid is heel belangrijk. :DOVHQ :DOVHQ INDUSTRIĂ‹LE ISOLATIE 9RRUPDFKLQHV Daarom krijgen onze medewerkers in principe 9RRUPDFKLQHV 3RQVPDFKLQHV 3RQVPDFKLQHV steeds hun eigen dat ze van begin tot project CONSTRUCTIEWERK $IZLNNHOV\VWHPHQ $IZLNNHOV\VWHPHQ 8QLYHUVHOH VQLMPDFKLQHV eind afwerken. Dan is de medewerker verant 8QLYHUVHOH VQLMPDFKLQHV ASBESTVERWIJDERING 6QLMPDFKLQHV YRRU NDSSHQ 6QLMPDFKLQHV YRRU NDSSHQ woordelijk voor resultaat,,QNO 6FKZHLIE JHO kwaliteit ,QNO 7UDQVSRUWYRUULFKWXQJ en veiligheid. ,QNO 6FKZHLIE JHO ,QNO 7UDQVSRUWYRUULFKWXQJ .RNHU DINRUWPDFKLQHV .RNHU DINRUWPDFKLQHV *HEUXLNWH PDFKLQHV Als vakman hebben ze met alle technische varia *HEUXLNWH PDFKLQHV
Nu ook Experience een vestiging Experience the Difference the Difference inwww.wiko.nl BelgiĂŤ
Voor Voor een zelfstandige Voor een een zelfstandige zelfstandige multidisciplinaire multidisciplinaire aanpak multidisciplinaire aanpak aanpak ** Thermische isolatie Thermische Thermische isolatie isolatie *** Akoestische isolatie Akoestische ** Brandwerende Akoestische isolatie isolatie doorvoeringen ** Brandwerende doorvoeringen Brandwerende doorvoeringen ** Steigerbouw Steigerbouw Steigerbouw *** Rope access Rope Rope access access *** Tracing Tracing * Tracing
www.wiko.nl VISIT US AT
M_Opmaak 1 06-10-11 16:14 Pagina 1
www.wikobvba.be
Tel: 010 -- 462 38 77 || E-mail: info@wiko.nl Tel: 38 77 E-mail: Tel: 010 010 - 462 462 38 77 | E-mail: info@wiko.nl info@wiko.nl Internet: www.wiko.nl Internet: www.wiko.nl Internet: www.wiko.nl
Voor een zelfstandige tie te maken. Het zijn allrounders, die op alle multidisciplinaire aanpak ,QNO :DO]HQ ,QNO :DO]HQ
vakdisciplines uit de voeten kunnen. Goed voor het bedrijf en prettig voor de vakman die zijn kunde veelzijdig kan inzetten. Dat betekent veel plezier in het werk, en alleen daardoor al een kleinere kans op vervelende voorvallen. Ook de %H]RHN RQ]H VKRZURRP P +HW LV GH PRHLWH ZDDUG %H]RHN RQ]H VKRZURRP P +HW LV GH PRHLWH ZDDUG 1HHP YULMEOLMYHQG FRQWDFW RS YRRU PHHU LQIRUPDWLH geest moet gezond zijn, wie met zijn ziel onder 1HHP YULMEOLMYHQG FRQWDFW RS YRRU PHHU LQIRUPDWLH de arm op de bouwplaats rondloopt, is een 6RQGHUPDVFKLQHQ gevaar op zichzelf.� 0DFKLQHV YDQ 6RQGHUPDVFKLQHQ
* Thermische isolatie * Akoestische isolatie * Brandwerende doorvoeringen * Steigerbouw * Rope access 0DFKLQHV YDQ 9HUWULHEV *PE+ * Tracing 9HUWULHEV *PE+ 6R ]LMQ ]y 6W|FNDFNHUVWUDVVH
6W|FNDFNHUVWUDVVH Is o l a t ie a6R ]LMQ ]y l s t w e e de na t u u r M_Opmaak '( %DG 6lFNLQJHQ '( %DG 6lFNLQJHQ 7HO ( 0DLO LQIR#VR JPEK GH Tel: 010 462 38 77 | E-mail: info@wiko.nl
7HO ( 0DLO LQIR#VR JPEK GH )D[ ,QWHUQHW ZZZ VR JPEK GH ZZZ VR JPEK GH  � � �� �� � �  � ��  )D[ ,QWHUQHW Internet: www.wiko.nl ††† ƒ € ‚ ƒ „ … ƒ D D
VCA is basisbagag Geenknown VCA-certificaat? Danbuilt zet by je geen for knowledge, peoplestap op het project. Zo eenvoudig is dat. In 1989 is in de petrochemie het initiatief genomen tot een gecertificeerd veiligheidssysteem. Na een test- en ontwikkelingsperiode is het systeem sinds 1994 met de VCA-certificatie en – checklist breed en landelijk ingevoerd. Vrijwel alle industriÍle opdrachtgevers hanteren het VCA-systeem strikt. Voor isolatiebedrijven is VCA-certificatie basisbagage.
lingen inzich – drag VAN DER LINDEN & VELDHUIS petroc VAN DER LINDEN & VELDHUIS heidsb de basis voor onze werkwijze grote heeft met h verbe Minuu INDUSTRIĂ‹LE ISOLATIE gekwa INDUSTRIĂ‹LE ISOLATIE CONSTRUCTIEWERK 2008 g VCA staat voor VGM Checklist Aannemers. De afkorting CONSTRUCTIEWERK een sy VCA wordt vaak verklaard als Veiligheids-checklist ASBESTVERWIJDERING met meto ning/a ASBESTVERWIJDERING Aannemers. VGM omvat evenzeer ‘Gezondheid’ en Frank Fran preve ‘Milieu’. Het systeem is bedoeld voor opdrachtnemers die distri distr certifi werken in een (technische) omgeving met verhoogd risico. met Technische een “one-stop-shoppingâ€? concept met uniek eenisolatie uniek concept heid M en“one-stop-shoppingâ€? steigerbouw staan midden in de isola isola werkv VCA-doelgroep. Al in 1994 heeft ondernemersorganisatie SIG. SIG. D Opdrachtgevers Solutions steeds vaker als het Voordelen: • gĂŠĂŠn loodtoepassing Voordelen:zien• Insulation gĂŠĂŠn loodtoepassing nagem VIB een uitgebreid Milieuen Arbozorgsysteem opgezet, wor Coolag Hamar b.v. is Nederlands grootste en meest ‘kenniscentrum’ op •hetmakkelijk gebied verwerkbaar van thermische, akoestische en Hamar b.v. is Nederlands •grootste makkelijk verwerkbaar word Coolag en meest eisen herzien enproducent, geactualiseerd. dit en systeem brandveilige isolatie •voor de utiliteitsbouw, industrie en scheeps-periodiek • Met eventueel op maat geleverd insta toonaangevende leverancier distributeur eventueel op maat geleverd insta toonaangevende producent, leverancier en distributeur niveau onderschreef de branche actief alle initiatieven om te (Peutz getest) Minosstraat 40 1722 Minosstraat 40 1722 Een groot compliment, geluidreductie bouw. waarvoor we(Peutz ons dagelijks blijven • hoogste geluidreductie getest) - direct 23dB de- dc van thermische, brandwerende •enhoogste akoestische isolatiedeVCA c van thermische, brandwerende en akoestische isolatieal komen tot structurele veiligheid in alle P.O. Box 5003 waarborgen P.O. Box inzetten. 5003 •voor getest in combinatie met leiding van pvc, • getest in combinatie met leiding van pvc, geruisarm pvc en gietijzer sche materialen. Coolag Hamar maakt deel uit van de SIG groep Veel i 5004 EA Tilburg aspecten. 5004 EA Tilburg sche materialen. Coolag Hamar maakt deel• uit van de SIG groep getest in combinatie met de meeste plafo • getest in combinatie met de meeste plafondtoepassingen The Netherlands thuisb The Netherlands Door een uitgekiende logistiek en eigen productie kunnen wij snel Insulation Solutions B.V. T +31 (0)13 571 18 11 T +31 (0)13 571 18 11 voor V en meestal direct uit voorraad leveren tegen competitieve prijzen.Certificatieniveaus Is o l a t ie a l s t w e e de na t u u r Minosstraat 40meer1722 Download het ontwikkeproductblad van de Sonorex F23 +31 10 00voor Download het productblad van de Sonorex EasyHet TubeVCA-systeem op(0)13 onze571 website speciďŹ caties. F +31 (0)13 571 10 00 tegen ontwikkelt zich mee met de
Oplossingsgericht denken, handelen en adviseren
THERMISCHE
AKOESTISCHE
BRANDWERENDE
BRANDWERENDE Producent &Sonorex Distributeur Producent & Distributeur Easy Tube 2 Sonorex Easy Tube 23 Voor een zelfstandige van Isolatiematerialen van Isolatiematerialen Ook een product van Insulation SolutionsOok een product van Insu multidisciplinaire aanpak m * Thermische isolatie * Akoestische isolatie * Brandwerende doorvoeringen * Steigerbouw * Rope access * Tracing
t ie a linfo@wiko.nl s t wMeer e eweten de ofna tuur P.O. 5003 Solutions! Meer weten of heeft u vragen? Bel 013 57
heeft u vragen? Bel 013 571 18www.insulationsolutions.nl 11, IS = wat het is:Box Insulation www.insulationsolutions.nl Tel: 010 - 462 38Is77o l|a E-mail: T Â Â? Â? Â?Â? Â?Â? Â? Â? Â Â? Â?Â? Â
5004 EA Tilburg € ‚ ƒ „ … ƒ ††† ƒ  � � �� �� � �  � ��  Internet: www.wiko.nl The Netherlands € ‚ ƒ „ … ƒ
††† ƒ
...............
Coolag Hamar BV • Zijlweg 1, 5145 NR Waalwijk • T. 0416 - 565 111 ISOLATIE Magazine OKTOBER 201 www.insulationsolutions.nl
THERMISCHE, AKOESTISCHE en BRANDVEILIGE ISOLATIEOPLOSSINGEN42
Coolag Hamar BV • Zijlweg 1, 5145 NR Waalwijk • T. 0416 - 565 111 •
known for knowledge, built by people
6013_- 16-12-13 13:16 Pagina 2
ISOLATIE VAKKENNIS Green Building heeft de toekomst
Duurzaamheidspaspoort EN 15804 utiliteitsbouw Geen geitenwollen hobby, maar harde toekomst: Green Building, ofwel gecertificeerde duurzame utiliteitsbouw wordt prioriteit. Europese norm EN 15804 introduceert een duurzaamheidsbeoordeling – lees levenscyclusanalyse – voor bouwmaterialen zoals technische isolatie. De introductie van EN 15804 brengt ordening en duidelijkheid in het certificatenbos. Dit brengt een duurzame utiliteit met duurzame isolatie in een stroomversnelling. Dipl.-Ing. Georg Eleftheriadis, Armacell Manager Technical Marketing Europe, verwacht dat de norm een einde maakt aan de wildgroei en integraal onderdeel wordt van productlabeling voor technische isolatie.
Een duurzaam utiliteitscomplex gebruikt minder energie, stoot minder CO2 uit, is beter te exploiteren en goed verkoopbaar. De isolatieselectie en –dimensionering beïnvloedt vanzelfsprekend de duurzaamheidsprestatie. Verschillende internationale en nationale instellingen houden zich bezig met dit onderwerp, zoals BREEAM (Building Research Establishment Environmental Assessment Method), LEED (Leadership in Energy and Environmental Design), de Nederlandse DGBC (Dutch Green Building Councel) en vele andere publiek- en privaatrechtelijke klassificatiesystemen. De systemen zijn onderling slecht vergelijkbaar, tot ergernis van isolatieproducenten en voorschrijvende instanties, verwerkers en opdrachtgevers. Elke systeem verlangt zijn eigen specifieke productcertificaat. Europese norm EN 15804 (2012) doorbreekt de mist. De norm introduceert een beoordelingssysteem voor de duurzaamheidsprestatie van bouwmaterialen. Het gaat in wezen om een levenscyclusanalyse als basis voor productcertificatie. Zo‘n algemeen erkend duurzaamheidspaspoort voor onder meer utiliteitsisolatie brengt transparantie in de duurzaamheidsmarkt.
Trend of cliché Duurzaamheid is al tot cliché verworden. Al vijftien jaar geleden prijkte het begrip in ‘woord-van-het-jaar‘-lijstjes. Al naar gelang activiteit of achtergrond gaat men ermee aan de haal alsof men het zelf heeft uitgevonden. Een vluchtig rondje internet zegt genoeg. Je vindt massa’s definities en toelichtingen en moet wel heel gericht te werk gaan om niet compleet te verdwalen. Wij houden ons in dit verband vast aan de Brundtland-definitie “Duurzame ontwikkeling voorziet in de huidige behoeften zonder toekomstige generaties te belemmeren in hun behoeften te voorzien”. Voor de bouw betekent dit natuurlijke energiebronnen en grondstoffenreserves ontzien in de cyclus van gebouwontwerp tot en met sloop. Dat is lastig in een algemeen duurzaamheidssysteem te vangen: een gebouw bestaat uit tal van op hun beurt ook weer samenge-
Georg Eleftheriadis, Armacell Manager Technical Marketing Europe: “Duurzaamheidscertificatie wordt integraal onderdeel van technische isolatie”.
Hoogwaardige isolatie droeg bij aan het A-Energielabel van het Boldu-complex in Den Bosch. stelde delen. Milieu- en green building-systemen voor de utiliteitsbouw zijn dan ook ingewikkeld. Meestal verstaat men in dit verband onder bouwmaterialen de componenten die als zodanig in de handel zijn en op duurzaamheid worden beoordeeld. Doel van alle systemen is natuurlijk een concrete beoordeling van de milieu- en duurzaamheidsprestatie van een bouwobject. Veel toegepaste systemen, waaronder LEED, Dutch Green Building Council en BREEAM, zijn gebaseerd op de levenscyclusanalyse van bouwmaterialen en projecteren die vervolgens op het gehele bouwobject. Naast integrale systemen gebruikt men vooral in Scandinavië wel systemen die sec de bouwmaterialen in ogenschouw nemen, zoals Sundahus, Basta of BVB. Laatstgenoemde brengt niettemin ook wel de totale gebouwprestatie in beeld.
Europa voorop Europa liep voorop met duurzaamheidssystemen. Het Britse ‘Building Research Establishment Environmental Assessment Method‘ (BREEAM) kwam al in 1990 op de markt, in 1996 gevolgd door het minder bekende Franse ‘Haute qualité environnementale‘ (milieukwaliteit). De Verenigde Staten kwamen pas in 2000 met hun ‘Leadership in Energy and Environmental Design‘(LEED). Duitsland en Nederland kwamen pas in 2008 met resp. Deutsche Gesellschaft für Nachhaltiges Bauen
DECEMBER 2013
ISOLATIE Magazine
...............
17
6013_- 16-12-13 13:16 Pagina 3
(DGNB) en Dutch Green Building Council (DGBC). Tal van andere internationale systemen zijn in wezen Engels/Amerikaanse LEED- en BREEAM-varianten, waaronder LEED (Emiraten) en BREEAM-Nederland.
Slecht vergelijkbaar De systemen verschillen sterk en zijn niet eenvoudig te duiden. Een team van de universiteiten van Regensburg (D) en Melbourne (Aus) heeft de handschoen opgenomen. De meest gehanteerde duurzaamheidssystemen zijn geanalyseerd op achttien gemeenschappelijke criteria. Het resultaat is geen verrassing: grote verschillen, ook tussen onderling afgeleide stelsels en ook als vrijwel gelijkwaardige labels worden afgegeven. Het BREEAM-label Excellent is voor wat betreft milieu- en duurzaamheidsprestaties niet vergelijkbaar met een LEED platinumlabel voor hetzelfde gebouw. Alle duurzaamheidssystemen voor bouwmaterialen gaan uit van de levenscyclusanalyse, meestal op grond van ISO 14040, 14044 en 14025). Toch benaderen ze de materie zeer verschillend. Gevolg: fabrikanten, verwerkers en andere belanghebbenden kunnen productcertificaten niet vergelijken of in meerdere landen hanteren. Het is dus de hoogste tijd voor standaardisatie en heldere vergelijkbaarheid, concluderen de onderzoekers met recht en reden. Alleen dan ontstaat een breed draagvlak voor duurzaamheidscertificatie van nieuwe en bestaande utiliteit. Bovendien ontstaat dan marktwerking in duurzaamheidscertificatie en dus verbetering van methodiek en standaarden. Harmonisatie in duurzaamheidscertificatie komt alleen van de grond bij gelijke interpretatie van meetgegevens en –procedures op basis van gelijke criteria. Als het gaat om transparantie en uiteindelijk begrip en acceptatie, zijn goed afgestemde beoordelingscriteria en –methodieken een eerste vereiste.
Achtergrondinformatie Duurzaamheid is actueel. Achtergrondinformatie over dit onderwerp is onder meer te vinden in onderstaande bronnen: • • • • •
•
•
• • • •
www.nl.wikipedia.org/wiki/Duurzame_ontwikkeling www.nl.wikipedia.org/wiki/Portaal:Duurzaamheid http://www.internationalsustainabilityalliance.org/ www.rijksoverheid.nl > duurzaam-begrippenlijst.pdf Report of the World Commission on Environment and Development: Our Common Future, an overview by the World Commission on Environment and Development: WCED Oslo, March 1987 (http://www.ourcommonfuture.nl) Duurzaamheid van bouwwerken Milieuverklaringen van producten - Basisregels voor de productgroep bouwproducten, EN-EN 15804:2012 + A1:2013 (www.nen.nl) International Comparison of Sustainable Rating Tools, Auteurs: Richard Reed, Anita Bilos, Sara Wilkinson, en Karl-Werner Schulte, The Journal of Sustainable Real Estate, Vol. 1, No. 1 – 2009, pagina 1 – 22. EU-verordening bouwproducten 305/2011 ISO 14040:2006, Environmental management -- Life cycle assessment -- Principles and framework ISO 14044:2006, Environmental management -- Life cycle assessment -- Requirements and guidelines ISO 14025:2006, Environmental labels and declarations -- Type III environmental declarations -Principles and procedures
Europees Verordening Juist op het gebied van standaardisatie is Europa in het geweer gekomen. De verordening voor harmonisatie van bouwmaterialen (Construction Products Regulation CPR, EU 305/2011) is per 1 juli 2013 in werking getreden, waarmee de voorgaande Richtlijn is vervallen. De Verordening heeft kracht van wet in alle lidstaten. Bouwmaterialen moeten krachtens deze Verordening aan een aantal fundamentele eisen voldoen.
Het nieuwe Cap-Geminigebouw bij Utrecht scoort Very Good in de BREEAM-beoordeling. De gecertificeerde isolatie met Armaflex draagt bij aan stap in in de trias energetica: beperk het energiegebruik.
18
...............
ISOLATIE Magazine
Basiseis 3 (hygiëne, gezondheid en milieu) is aangepast aan de duurzaamheidsgedachte. Basiseigenschap 7 (duurzaam gebruik van natuurlijke hulpbronnen) behandelt duurzaamheid op zichzelf. Het stelt de volgende eisen aan het ontwerp van een (utiliteits)gebouw: A. Gebouw, bouwmaterialen en bouwelementen moeten na sloop herbruikbaar of recyclebaar zijn. B. Het gebouw moet van permanente aard zijn. C. Toepassing van milieuvriendelijke grond- en secundaire materialen. Als men al aan deze eisen kan voldoen, kan dat alleen als men de totale levenscyclusanalyse in aanmerking neemt. Reeds jaren geleden heeft de Europese Commissie normering voor de onderliggende methodiek voor duurzaamheidsbepaling gemandateerd (M/350) aan de Europese Normcommissie (CEN). Op grond daarvan is in 2005 Technische Commissie CEN TC 350 – duurzaamheid gebouwen - ingesteld. De commissie ontwikkelt horizontale normen voor de beoordeling van duurzaamheidsaspecten van nieuwe en bestaande gebouwen en de voor de opstelling van milieucertificaten voor bouwmaterialen. CEN TC 350 heeft inmiddels een hele serie normen samengesteld, vooralsnog op vrijwillige basis te gebruiken. EN 15804 beschrijft de belangrijkste beoordelingscriteria aansluitend op TC 350.
DECEMBER 2013
6013_- 16-12-13 13:17 Pagina 4
Productcertificaat Een milieucertificaat legt de duurzaamheidsprestatie van bouwmaterialen. EN 15804 legt de regels vast waaraan deze ‘Model III‘ milieucertificaten moeten voldoen. Dit zou derhalve een algemeen gehanteerde methode zijn voor de milieubeoordeling van bouwmaterialen en dus ook voor het gehele gebouw. De norm garandeert vergelijkbare ecologisch evenwichtige milieu-informatie, onafhankelijk van producent of toepassing, over onder meer energiegebruik, grondstoffenverbruik en recyclinggehalte. Ook kan rekening worden gehouden met aspecten als overbemesting, broeikaseffect, luchtverontreiniging of giftigheid voor mens en milieu. Deze basisinformatie kan men via ongeacht welk duurzaamheidssysteem vervolgens in minimaal geheel Europa hanteren. Bovendien voorziet EN 15942 in uniforme opzet van de milieucertificaten, in ieder geval voor zakelijk gebruik. Hoewel EN 15942 in samenhang met EN 15942 eenduidige informatie verplicht stelt, betekent dit nog niet dat de certificaten ook een uniforme lay-out krijgen. We kunnen gevoeglijk aannemen dat ze er zeer verschillend uit zullen zien. Niettemin is zo wel geregeld dat dezelfde milieufactoren en dezelfde modules worden toegepast in de beoordeling van bouwmaterialen en gebouwen. Milieucertificaten volgens EN 15804 destilleren de duurzaamheidsklasse uit zeventien levenscyclus-modules. De productiefase bijvoorbeeld bestaat uit drie modules: grondstoffen (A1), Transport (A2) en productie (A3). Een certificaat op basis van enkel deze drie productiegerelateerde modules krijgt een ‘Van de wieg tot de fabriekspoort‘-declaratie (‘cradle to gate‘, niet te verwarren met het spreekwoordelijke Nederlandse ‘garantie tot aan de deur‘). Een volledig certificaat (‘van wieg tot graf‘) doorloopt modulegroepen A tot en met D met in totaal 17 submodules. A1 tot en met A3 zijn verplicht, de overige vrijwillig. Verder benoemt EN 15804 nog 24 potentiële milieufactoren die in een certificaat kunnen worden opgenomen. Zeven daarvan slaan op het milieu, zoals opwarming van de aarde, ozondepletie, blauwalg etc. Tien factoren hebben betrekking op grondstoffenreserves (duurzame energie, secundaire grond-
De oplosmiddelvrije elastomeerlijm SF990 is speciaal ontwikkeld voor de hoge eisen die het Green Building-programma stelt aan bouwmaterialen, waaronder technische isolatie. stoffen, zoetwaterbronnen, etc.), drie op afvalstromen en tenslotte vier voor restmaterialen die weer voor andere producten worden gebruikt. De inwerkingtreding van EN 15804 op basis van de resultaten van technische commissie CEN TC 350 kunnen voor heel Europa geldige milieucertificaten worden afgegeven. Vele aanbieders van duurzaamheidssystemen hebben al een begin gemaakt met de aanpassing van hun methodiek.
Technische isolatie Voor technische isolatie hebben we in zoverre iets aan het werk van eerdergenoemde technische commissie dat een werkgroep van technische commissie CEN TC 88 (thermische isolatiematerialen en thermisch isolerende producten) is begonnen met de uitwerking van categorale productvoorschriften. Dit wordt de basis voor toepassing van EN 15804 op technische isolatie. Het feit dat isolatiematerialen in duurzaamheidsprestatie gunstig uit de bus komen, komt expliciet tot uitdrukking in de huidige ontwerpteksten. Isolatiematerialen besparen tijdens hun functionele levensduur immers aanmerkelijk meer energie dan ze kosten in productie en afvalverwerking. Aangezien ook veel samenhangt met concrete toepassingsomstandigheden, staat commissie 88 nog het nodige te doen. Het is zelfs nog de vraag in hoeverre een gedetailleerde omschrijving van toepassingen, al dan niet in de vorm van isolatiespecifieke normen, moet nog blijken. De volgende essentiële stap in de duurzaamheidsklassering van industriële en utiliteitsisolatie is integratie daarvan in de CEsystematiek. Er wordt hard aan gewerkt, maar ook deze weg lijkt nog lang.
Conclusie
Armaflex isolatiemateriaal wordt frequent toegepast in Green Building-projecten.
Hoe dan ook, EN 15804 en de stapsgewijze Europese implementatie daarvan geven ons een stevig fundament om het duurzaamheidsgedachte in onze sector flink op te porren. De norm effent de weg voor erkenning en brede inzet van duurzaamheidscertificaten op technische isolatie. Een duurzaamheidspaspoort voor isolatiematerialen is in de toekomst niet meer weg te denken: het wordt integraal onderdeel van productinformatie en biedt de sector houvast.
DECEMBER 2013
ISOLATIE Magazine
...............
19
6005_- 16-12-13 13:09 Pagina 1
ISOLATIE BRANCHEORGANISATIE Ledenvergadering VIB met groene uitsmijter
Participatie en vernieuwing versterken sector Een reeks kleine en grote initiatieven om de isolatiebranche te versterken, met participatie, vernieuwing en internationale samenwerking als trefwoorden. De VIB zet alle middelen in om technische isolatie in Nederland en Europa steviger in de markt te zetten. Op de ledenvergadering van 5 november 2013 in Nieuwegein keek de VIB vooruit. Hoogleraar Duurzaam Ondernemen prof. dr. Jan Jonker zette met een groene uitsmijter de lijnen uit naar de businessmodellen van de nieuwe circulaire economie. De najaarsvergadering van de VIB heeft doorgaans een lange agenda waarin spijkers met koppen worden geslagen. Met tempo, om ruimte te houden voor actueel ondernemersthema. Dat was 5 november 2013 in Nieuwegein niet anders. Vergaderlokatie was het Metaalunie-gebouw, thuishaven van de VIB. Een thuiswedstrijd voor mr. Amanda Zwanenburg. Zij kon de VIB-leden bijpraten over de recent afgesloten CAO met een looptijd van 1 mei 2013 tot en met 28 februari 2015: op dat terrein de nodige rust dus voor de isolatiebedrijven om alle zeilen in de markt bij te zetten. Na de middag maakte hoogleraar Duurzaam Ondernemen prof. dr. Jan Jonker voor een jaar of zes een einde aan de rust: hij zette met een donkergroene uitsmijter de lijnen naar nieuwe businessmodellen. Elders in deze uitgave komt Jonker uitvoerig aan het woord en zet hij de toekomst op scherp.
Bestuursleden De vergadering stemde in met de voordracht van twee nieuwe bestuursleden: Remco Hiemstra (Armacell Nederland) vertegenwoordigt de buitengewone leden. Arie Bouma, Henisol Isolatie) neemt namens de gewone leden zitting in het bestuur. Met de nieuwe samenstelling vormt het bestuur een
VIB-bestuurslid Arie Bouma.
20
...............
ISOLATIE Magazine
evenwichtige afspiegeling van de diverse geledingen en marktachtergronden. “Ons gezamenlijke doel is technische isolatie krachtig in de markt te zetten”, zei Hiemstra. “de grote uitdaging is nut en noodzaak overtuigend over het voetlicht te brengen bij opdrachtgevers, adviseurs en overheden.” Als isolatieondernemer zit Arie Bouma één schakel verder in de keten. Zijn bedrijf is actief in onder (Noord-)Nederland, Duitsland, België en Frankrijk.
Branchebelang Het smaldeel buitengewone leden, ongeveer een derde van de VIB-leden, bestaat uit fabrikanten, leveranciers en dienstverleners. Op deze manier verenigt de VIB twee centrale schakels in de bedrijfskolom. Van oudsher hebben opdrachtgevers en isolatiebedrijven baat bij de ruime inbreng van de buitengewone leden in onder meer kennisoverdracht, innovatie en promotie. Bestuurslid Frank Geukemeijer (Rockwool Technical Insulation) kondigde aan de inbreng van de buitengewone leden verder te willen intensiveren. Komend voorjaar wordt een bijeenkomst belegd om algemene thema’s en activiteiten te benoemen waarmee de buitengewone leden de isolatiesector de isolatiebranche en de bedrijfskolom kunnen versterken.
Over de grenzen De internationale samenwerking in de technische isolatiesector groeit, vooral in Europees verband. De VIB is evenals de meeste zusterorganisaties aangesloten bij de Fesi, de internationale federatie van brancheorganisaties. Eind september 2013 heeft in Split (Kroatië) de najaarsvergadering plaatsgevonden, van 26 tot en met 29 maart 2014 komen de internationale isolatievertegenwoordigers bijeen in het Finse Oulu. Belangrijkste onderwerpen op de Fesi-agenda zijn de stand van zaken op het gebied van thermische isolatie, akoestische
VIB-bestuurslid Remco Hiemstra.
DECEMBER 2013
NCTI-manger Paul de Koning: “Opdrachtgevers gaat er van uit dat isolatiebedrijf CINI-Handboek intensief gebruikt”.
6005_- 16-12-13 13:09 Pagina 2
OOI-manager Willy Marks over vakopleidingen IMI en IMU.
Mr. Amanda Zwanenburg: “Tot maart 2015 CAO-rust”.
isolatie en opleidingen. Op laatstgenoemd terrein organiseert Fesi bijvoorbeeld de internationale jeugdvakwedstrijden. De eerstkomende krachtmeting voor jong isolatietalent vindt van 17 tot en met 20 september 2014 plaats in Krakow. Fesi werkt bouwt geleidelijk de samenwerking uit met EiiF. In deze Europese stichting voor industriële isolatie bundelen producenten en isolatiebedrijven op Europees niveau de krachten om technische isolatie hoger op de politieke en industriële agenda te plaatsen. VIB-voorzitter Leo Veldhuis trok een directe parallel tussen de pragmatische Europese krachtenbundeling en het inmiddels traditionele maar daarom niet minder unieke Nederlandse model: een ‘branchegebouw’ waarin ondernemersorganisatie VIB, vakopleiding OOI, norminstituut CINI en kenniscentrum NCTI de hoekpunten vormen van de ‘gouden piramide’. “Elders in de wereld staan deze elementen – als ze er al zijn – los van elkaar. Nederland is op isolatiegebied wereldwijd actief, in industrie, scheepsbouw, tuinbouw én utiliteit. Overal wordt het CINI-handboek gebruikt. Het geeft aan dat het Nederlandse branchemodel een grote rol kan spelen in de groeiende internationale samenwerking”, aldus Leo Veldhuis. “VIB brengt het Nederlandse model actief aan de man, om effectief te laten zien dat energiebesparing niet begrint met een windmolen op zee, maar met snel terugverdiende isolatie.”
Isolatiegebouw NCTI-manager Paul de Koning en OOI-manager Willy Marks kregen de microfoon om de de verschillende hoekpunten van het branchegebouw te belichten. Eerstgenoemde gaf een beknopte schets van de CINI- en NCTI-activiteiten, met het onlangs gerevideerde Handboek en de bekende CINI-cursus speerpunten zijn, naast adviezen en inspecties. De tandem NCTI/CINI is een vooruitgeschoven post van de isolatiebranche, met goede contacten in industrie en industrieorganisaties. “Het Handboek staat overal”, stelt De Koning vast. “Opsteker is dat
Frank Geukemeijer: “Intensieve brancheondersteuning buitengewone leden”.
opdrachtgevers er altijd van uitgaan dat hun isolatiebedrijf dit standaardwerk intensief gebruikt. Een goed uitgangspunt om de grote isolatiekansen en –uitdagingen te realiseren.” Willy Marks gaf de isolatieondernemers een samenvatting van de recente ontwikkelingen in de vakopleiding. Belangrijkste elementen zijn de inmiddels succesvol gebleken branche-erkende opleiding IMI (Isolatiemonteur Industrie) en de utiliteitsversie IMU. Laatstgenoemde opleiding gaat in januari 2014 van start. Ook deze opleiding krijgt branche-erkenning en onafhankelijke certificatie (DNV, Det Norske Veritas). Voor ervaren tot zeer ervaren isolatiemedewerkers is een bovenbouwopleiding ‘IMI Allround’ in voorbereiding. Het IMI- en IMU-programma kenmerkt zich door een sterke afstemming op de uitvoeringspraktijk en staat daarmee zeer dicht bij het bedrijfsleven. Doelgroep zijn relatief nieuwe isolatiekandidaten, die – net als hun werkgever – werk van perspectief in het isolatiespecialisme. De opleidingen worden aangeboden naast het actuele cursusprogramma en opleidingsprogramma. Een daarvan is de populaire ‘werkend leren’-weg via de BOL (Beroepsopleidende Leerweg) die schoolverlaters op het isolatiepad brengt. Goede stageplaatsen is een onmisbare pijler onder de BOL. Hoewel de opleiding twee jaar duurt, kunnen isolatiebedrijven ook voor kortere tijd een stageplaats aanbieden. Op dit moment bezoekt OOI de isolatiebedrijven om het programma te spiegelen aan de opleidingsplannen van de individuele bedrijven. OOI beschikt over twee goed geoutilleerde opleidingscentra, in Groningen en Spijkenisse. In overleg met isolatiebedrijven zijn in principe maatoplossingen bespreekbaar, zoals in-companycursussen.
Agenda Volgende vergaderingen: dinsdag 20 mei 2014 en dinsdag 4 november 2014. De locatie van de novembervergadering staat reeds vast: opnieuw bij Koninklijke Metaalunie in Nieuwegein.
DECEMBER 2013
ISOLATIE Magazine
...............
21
Langs deze weg willen wij u hartelijk danken voor de aangename samenwerking van het afgelopen jaar. Wij wensen u en uw naasten een goede gezondheid en veel persoonlijke en zakelijke successen toe. Prettige feestdagen en het allerbeste voor 2014.
MABI AG Werdstrasse 10 CH-5106 Veltheim Tel.: +41 56 463 65 65 Fax: +41 56 463 65 66 Internet: www.mabi.ch E-Mail: info@mabi.ch
Weihnachten NL 2013 neu ganze Seite.indd 1
28.10.2013 14:44:42
6016_- 16-12-13 13:27 Pagina 2
ISOLATIE MATERIALEN Prof. dr. Jan Jonker over duurzaamheid in business:
“Meer dan geld alleen, en dat is óók geld” ”Waar zijn jullie? Draag uit welke bijdrage aan duurzame doelen de isolatiesector op de plank heeft. Niet zonnepaneel of windmolen, maar het duurzame potentieel van technische isolatie moet de energieleverancier onrustig maken.” Prof. dr. Jan Jonker, hoogleraar Duurzaam Ondernemen, sloeg de VIB-ledenvergadering 5 november 2013 om de oren met de boodschap dat de nieuwe écht duurzame economie er aankomt. “Zoek nu de onconventionele contouren van uw businessmodel voor 2020. Kijk buiten de grenzen van de klassieke sector en zoek kansen. Het is tijd voor duurzame concepten die geld opleveren.” De wervelende draai om de oren kwam aan, vooral inspirerend. Prof. dr. Jan Jonker is hoogleraar Duurzaam Ondernemen aan de Nijmeegse Raboud Universiteit waar hij werkzaam is bij de Nijmegen School of Management. Voor de isolatiesector is hij ‘de man van buiten’, die vrij van conventies en gevoeligheden de hamer verhelderend op de duim slaat. “Uw broodnodige sector houdt zijn lampen onder de korenmaat”, stelt hij vast.
Europa Jan Jonker zette voor de isolatiesector – en niet voor deze branche alleen – een aantal richtingwijzers neer: - Zoek de spanning en de knelpunten op. Waar wringt het, waar van krijgen gevestigde bedrijven het benauwd, waar ontstaan slimme plannen; - Analyseer de Europese beleidsvorming, die gegarandeerd over enkele jaren als wetgeving op de mat valt; - Hark informatie naar binnen die bijdragen aan uw businessmodel 2020; - Laat studenten en andere tegendraadse jonge denkers (V/M) onderzoek doen; - Creëer letterlijk en figuurlijk experimenteerruimte in branche en bedrijf, zet een multidisciplinair verband op met vijf zes bedrijven uit verschillende sectoren. “Iedereen hoort wat bouw en automotive denken bij te dragen aan de realisatie van het recente SER-Energieakkoord. De professionele isolatiesector heeft haar plan en de cijfers voor een forse industriële duurzaamheidsbijdrage al twee jaar klaar en houdt zich stil. Vertel de SER-commissie dat u vele procenten aan hun energiedoelstelling kunt leveren. Oude businessmodellen staan onder druk, maar ‘groen is poen’ om duurzaamheid – wezenskenmerk van technische isolatie – in een one-liner neer te zetten.”
Bedrijfsleven aan zet
De opdrachtgever is alleen geïnteresseerd in geld. Jan Jonker: “Wie denkt dat het alleen over geld gaat reist op een doodlopende weg. Kern van een bedrijfsactiviteit is waardecreatie – nu en in de toekomst. Daar worden ondernemers voor betaald. Zonder waardecreatie: einde business.”
Jan Jonker maakt een scherp onderscheid tussen de maatschappelijk signaalfunctie van ‘Duurzaamheid’ en de harde transitie die ‘Duurzaam Ondernemen’ omvat: hij praat niet lang over ijsbergen en oeverzwaluwen, maar maakt zich des te drukker over nieuwe businessmodellen. “De maatschappelijke ontwikkelingen gaan harder en reiken verder dan de politiek. De politieke realiteit is er een van krimpende overheidsfinanciën, zonder rendements- en werkgelegenheidsknoppen. Maatschappelijke ontwikkeling gaan gewoon door, het bedrijfsleven zal zijn eigen antwoorden moeten formuleren in nieuwe businessmodellen gebaseerd op duurzaamheid”, zegt Jan Jonker. “Als duurzaamheid een bestendige toekomstfactor is, moeten we nu concepten en strategieën ontwikkelen om de komende tien, twintig jaar ons brood te verdienen.” Jonker zegt voorzichtig ‘als’, maar dat voorbehoud is bedoeld als overtuiging blijkens tal van recente uitingen en initiatieven van zijn kant of onder zijn supervisie. Daar is in de onderne-
DECEMBER 2013
ISOLATIE Magazine
...............
23
6016_- 16-12-13 13:27 Pagina 3
Nieuwe businessmodellen Een duurzaam businessmodel is gebaseerd op de circulaire economie waarin transacties zowel economisch als sociaal en ecologisch rendement opleveren. De Nijmegen School of Management doet onderzoek naar nieuwe businessmodellen en publiceert geregeld over de uitkomsten en initiatieven. Ook worden geregeld bijeenkomsten en werkbezoeken georganiseerd. Op www.nieuwebusinessmodellen.info is alle informatie te vinden.
Ik heb het veel te druk om vijf jaar vooruit te kijken. Jan Jonker: “Stop dan gelijk met ondernemen en faseer alleen maar uit waar je nu mee bezig bent. De ‘trage’ toekomst is nu al zichtbaar als je goed kijkt. Als je dat niet wilt moet je dat vooral niet doen. ”
gen, constateringen, experimenten, successen en dus ook mislukkingen. Een werkboek gebaseerd op de praktijk maar zonder succesrecept. “Het zet de ondernemer aan het denken over de vraag waar in 2020 de kassa staat. Een boek om afwisselend stukken uit te lezen en na te denken wat het op langere termijn voor het eigen businessmodel kan betekenen”, aldus Jan Jonker. Hij deelt kritisch nadenken over toekomstige businessmodellen in bij de ‘trage’ vragen, in vergelijking tot ‘trage’ vragen als een projecfinanciering voor volgende maand. “Zo’n trage vraag is bepalend voor je broodwinning over zes of zeven jaar, gaat over fundamentele veranderingen en is dus urgent: waar staat de kassa dan, wat is de concrete propositie binnen welk verdienmodel, waaraan moet nu wor-
ming spil in de overgang van de oude, lineaire economie met direct geld als monocultuur naar een concrete nieuwe circulaire economie: de ‘WE-conomy’. Dit economiemodel genereert zakelijke kansen vanuit samenwerking en wederkerigheid, de menselijke maat en de harde eis duurzaamheid in de plaats te stellen van een doodlopend quasi-oneindig groeiscenario. “Ter geruststelling”, benadrukt Jan Jonker: “Mijn motto is ‘groen is poen: in de duurzame economie kunt u gewoon geld verdienen en op de kosten letten, is er plaats voor welzijn en comfort, voor vakspecialisme en mooie techniek. Isolatieondernemers, échte doeners, hebben in de duurzame WEconomy volop kansen: direct rendabele duurzaamheid is hun kernactiviteit, waarover opdrachtgevers en adviseurs graag in gesprek gaan nu het ‘groene randje’ inhoud moet krijgen. Maar doorbreek de verschrikkelijke stilte: bijna niemand weet wat de technische isolatiebranche in huis heeft. Roep collectief van de daken wat u concreet bijdraagt aan het SER-energieakkoord en informeer als ondernemer opdrachtgevers over uw harde inbreng in hun business: duurzaamheid, prestatieverbetering, rendement. En – als ze goed kunnen rekenen en dus echt hun activiteiten duurzaam organiseren – royaal binnen budget.”
Experimenten en succes Recentelijk zijn van de hand van dan of onder redactie van Jan Jonker twee publicaties verschenen waarmee de hoogleraar Duurzaam Ondernemerschap de isolatiespecialisten handvatten geeft. De eerste – “Nieuwe Business Modellen” – vertaalt breed praktijkonderzoek in een ‘werkdocument’ over de overgang naar de nieuwe economie. Er zijn 175 praktijkgevallen onder de loep genomen die alle begonnen met de constatering dat het radicaal anders moest en vervolgens aan de slag gingen met het ‘hoe’. Een handzaam document dus, met vra-
24
...............
ISOLATIE Magazine
Isolatie blijft altijd een sluitpost in de begroting. Jan Jonker: “Lees het SER-Energieakkoord en bedenk eens wat de sector, wat je bedrijf pro-actief kan bijdragen aan de realisatie van de doelstelling van dat akkoord en de doelstellingen van Rutte II. Als bezuinigen een van de kernboodschappen is kijk dan eens hoe je dat kunt omzetten in een ESCO of een PSS. Nog nooit van gehoord? Dan zou ik maar eens heel snel kijken wat we kunnen ‘halen’ op www.pssenergy.com.”
OKTOBER 2013
6016_- 16-12-13 13:27 Pagina 4
len. De branche is goed georganiseerd, er is al een kenniscentrum NCTI en ik heb zelfs – met dank aan het EiiF – de boodschap in een oneliner gevonden: ‘We power sustainability’. U hoeft alleen nog maar te definiëren welke onderzoeksvragen uw NCTI de komende jaren op de agenda zet. En of dit leidt tot nieuwe verdien- en businessmodellen. Organiseer aanvullend excursies naar interessante initiatieven rond duurzaamheid. Kan over energie gaan, over isolatiemateriaal of duurzame productie van T-shirts. Als u één idee opdoet, bent u al spekkoper”, aldus Jan Jonker, met een verwijzing naar verrassende concepten die opmerkelijk vaak een branchevreemde oorsprong kennen. “Vergeet even wat er is, neem tegendraadse mensen in dienst en laat ze maar met ideeën komen.”
Die duurzaamheid waait wel over. Jan Jonker: “Categorie uitspraken echte onzin. Het woord mag wel weg, helemaal mee eens. Maar de transitie van een lineaire naar een circulaire economie is niet meer weg te denken. De economie van de toekomst is donkergroen. Maak je dus druk over de vraag hoe je warmte kunt vasthouden en recyclen. Daar zit de business over vijf tot zeven jaar.”
den gewerkt. Het gaat over nieuwe concepten. Pak de trage vragen voortvarend aan.” In de tweede uitgave, “Werken aan de Weconomy”, bundelt hij samen met een aantal praktijkmensen studies en essays over de denkbeelden achter dit economiemodel en de routes en voorwaarden voor de noodzakelijke transities. Het laat zien hoe groepen van mensen in de praktijk werk aann zo’n andere WEconomy. Dit boek is deels de beschouwende en doorwrochte ‘achterkant’ van “Nieuwe Business Modellen”. Geen gemakkelijke ‘fast food’ leesstof derhalve, maar het bevat genoeg inspirerende rode draden die de ondernemer grijpen. En de herkenbare praktijk van dubbel afgestrafte schijnduurzaamheid die kritikasters immers gelijk geeft en serieuze volgers teleurstelt. Dat werkt ontspannend en waarschuwend: begin nu aan het businessmodel 2020, staar je niet blind op een groen randje maar zoek de kern, en wees niet bang voor een mislukt experiment. “Zonder experimenten, geslaagd en mislukt, vinden we ook de goede concepten niet. Maar laat je ook niet gek maken. Duik wel in die boeken, zie waar anderen mee bezig zijn. En download - gratis – het enige masterplan dat er wel is, nl. ‘Vergroenen en verdienen’ van het Planbureau voor de Leefomgeving.” (www.pbl.nl)
Strategieën en zeilschepen Jan Jonker adviseert de sector kritisch te kijken hoe nieuwe concepten professionele isolatie niet alleen nu, maar vooral ook op langere termijn rendabel maken. “Veel huiswerk is al gedaan, we kennen de substantiële bijdrage aan Europese doe-
Bij herhaling waarschuwde Jan Jonker voor het ‘zeilschepensyndroom’. “De concurrentie met de stoomboot viel niet te winnen met verbeterde zeilen en het is maar zeer de vraag of windmolens op zee het ongekende industriële succes van ‘Kinderdijk’ evenaren. Gerenommeerde wereldwijde industriële bedrijven zijn binnen enkele jaren aan het zeilschepensyndroom ten onder gegaan, terwijl succesvolle bedrijven de omzet van de komende jaren structureel genereren uit thans nog niet bestaande producten. Analyseer waarmee u nu geld verdient, onderzoek kostenstructuur, verliesposten en bedrijfscapaciteit en hanteer dit als indicatoren voor uw toekomstige businessmodel: wacht niet met auto-onderhoud tot de remmen weigeren.”
Als opdrachtgever hoef ik me niet met technische isolatie te bemoeien. Jan Jonker: “Dom, dom! Maar wat een geweldige kans om nieuwe business te ontwikkelen. Isolatieondernemer: Pakken die kans dus en ophouden met sluitpost te spelen. Opdrachtgever: Zet je schrap, de isoleerders komen eraan.”
DECEMBER 2013
ISOLATIE Magazine
...............
25
Zagen en verlijmen van isolatiematerialen Coolag Hamar verwerkt uw halffabricaat tot een prima eindproduct. In onze eigen productieruimte zagen, lijmen en frezen wij onder andere PIR- en PUR-hardschuim, steenwol, EPS en polystyreen. Op al uw isolatievraagstukken heeft Coolag Hamar het juiste antwoord. Hoeken, bochten, uitsparingen, opvullingen etc. worden op maat gemaakt door uw isolatiespecialist! Coolag Hamar BV • Zijlweg 1, 5145 NR Waalwijk T. 0416 - 565 111 • www.coolaghamar.nl
Als het om Al jaar isoleren gaat!
een gouden team!
Uw specialist voor: Van Hoek der Hoek Isolatie • www.vdhoekisolatie.nl • Van der Isolatie • www.vanderhoekisolatie.nl
Coe
VCA ***
nha te rd venw Ams Te l. BL eg 3 826 020 0 1013 845 -684 20-6 680 5 Fax 0
Lauwersmeer 1 5347 JR Oss
am
Postbus 386 5340 AJ Oss
. TERDAM B.V
AMS
• brandwerende doorvoeringen • isolatie luchtkanalen • brandwerende betimmeringen
m C o eC o e n h rdaam s terd nha aven mms te v L AA w Te l. Te l. 0e2n0w e g e g 3 0 11031 3B LB 8 4 5882266 in fo @ -6 3 0 020 0 8 4 5 3229481 v d h-o6 8 4 8 4 6 8 0 51 a x 2002-06-6 3 F e k is6 8 0 o la 5 F a x 0 . A’d a m
l K .v.K tel. 0412tie.n642523 fax 0412 643735
• leiding isolatie • koude warmte isolatie info@vdhoekisolatie.nl info@vanderhoekisolatie.nl • isolatie-plaatwerk
g e in e in Grote uwe e gie GroTte Wad ie uSw N e l.W0a e4 S4 3N9 N 4 31 4 8 1 4 3 Te l.in d3e0 -2 4 01 43 4 3 90 N3 1 43801-2 0fo 804 3@ 7 0 -2 5 8 0 4 0 -2 0 v d1h4o 3 34 9 3Fax 8e0k4is 9o laFtia x 0 ’d a m e .n l K .v.K . A
info@haterd.nl www.haterd.nl
Kattestaart 6 - 8 3355 PP Papendrecht Tel. 078 - 6187300 Fax. 078 - 6183472 www.hervo.nl info@hervo.nl
6002_- 16-12-13 12:07 Pagina 2
SPECIALISTENHOEK Een vaktechnische vraag? Mail de redactie van Isolatie Magazine en de specialist antwoordt. Deze maand de vraag: mooi dat Armacell Ultima niet rookt – zelf ben ik ook gestopt – maar hoe kom ik er mee weg in de scheepsbouw waar iets pas goed is als IMO dat ook vindt? Dat klopt, de scheepsbouw stelt zeer hoge veiligheidseisen aan constructiematerialen. Brandveiligheid is prioriteit nummer één. De bijzondere omstandigheden in de scheepvaart hebben geleid tot scherpe wet- en regelgeving. Zo moeten alle toegepaste producten waaronder isolatiematerialen voldoen aan het Internationale Verdrag voor de beveiliging van mensenlevens op zee (SOLAS). Hiertoe moeten producten worden getest en goedgekeurd volgens vastgestelde brandproefprocedures in overeenstemming met de ‘Europese Richtlijn uitrusting van zeeschepen 2011/75/EU’. De wetgeving is gebaseerd op de besluiten van de Internationale Maritieme Organisatie (IMO), terwijl het Reglement voor brandproeven (FTPC) de eisen ten aanzien van de brandproeven bepaalt. Het EC-certificaat (module B) verlangt een bepaalde brandproef. Bovendien vereist module D een jaarlijkse productiecontrole (certificaat kwaliteitsgarantie). Belangrijkste criterium is de bijdrage aan de brandontwikkeling. Niet alleen de scheepvaart stelt scherpe veiligheidseisen. Ook de spoorwegsector (‘rolling stock’) hanteert zware certificatie-eisen, ten aanzien van brandgedrag, rookontwikkeling en emissie van schadelijke stoffen.
is van toepassing op het volledige scala van slangen, plaatmaterialen en lijmen voor isolatie van koelsystemen en koelwaterleidingen van airconditioningsystemen. Dit bevestigt dat het systeem voldoet aan de strenge IMO-normen. Ultima mag op grond van de certificatie het bekende ‘Stuurwiel’- ofwel ‘Wheerlmark’keurmerk voor de scheepsbouw voeren.
Rook en brand Tijdens brand is lage rookdichtheid van vitaal belang voor de ontsnappings- en reddingskansen van passagiers en bemanning: rook belemmert zicht, oriëntie en ademhaling en blijkt vaak meer slachtoffers te veroorzaken dan de brand zelf. Bij brand ontwikkelt Armaflex Ultima veel minder rook dan traditionele elastomeerproducten en draagt hierdoor aanzienlijk bij aan de veiligheid van mensen aan boord van schepen. Samengevat: niets staat toepassing van Ultima in de scheepsbouw in de weg: het is perfect en IMO heeft dit zwart op wit bevestigd.
Stuurwiel Armaflex Ultima goedgekeurd voor toepassing in alle sectoren, van woningbouw en utiliteit tot en met spoorwegsector en scheepsbouw. Na certificatie door Bureau Veritas, Det Norske Veritas en Lloyd’s Register heeft Armacell de primeur met flexibel technisch isolatiemateriaal voor de scheepsbouw dat voldoet aan de eisen aan brandgedrag en tegelijkertijd een rookdichtheid genereert. Het nieuwe blauwe elastomeer isolatiemateriaal draagt het Europese keurmerk (Wheelmark). De goedkeuring
Het Stuurwiel (Wheelmark) bevestigt dat een product geschikt is voor gebruik in maritieme apparatuur overeenkomstig Europese Richtlijn 96/98/EC.
´KAN NIET´ bestaat niet! ISOLATIESPECIALISTEN in brandtechnische, thermische en akoestische isolatie: Industriële- en scheepsisolatie Isolatiematrassen Steigerbouw Tracing Engineering/advies In binnen- en buitenland Kerkstraat 32a T (0487) 510 716 6651 KG DRUTEN F (0487) 510 745
isolatiebedrijf@franssen.nl www.franssen.nl
DECEMBER 2013
Vestiging Polen IZO-TECH Osadnik s.c.
ul.Wilkowicka 2 44-180 Toszek
T +32 333 3209 F +32 333 3209
ISOLATIE Magazine
biuro@izotechosadnik.pl www.izotechosadnik.pl
...............
27
6009_- 16-12-13 13:50 Pagina 1
ISOLATIE OP LOCATIE Thermische en brandwerende isolatie in Foamglas-systeem
Renovatie Ducor-gasbol in multidisciplinair project Over duurzaamheid gesproken: de propyleen-gasbol uit 1978 van Ducor Petrochemicals op Rozenburg komt in 2012 stralend tevoorschijn onder het Foamglas isolatiepakket. Een half jaar later draagt het multidisciplinaire Bilfingerteam de tank na renovatie weer over aan opdrachtgever Ducor. Onder de RVS-mantel zorgt het nieuwe tweelaags Foamglassysteem voor thermische en brandwerende isolatie. Voor minimaal vijftien jaar, maar dat kunnen er als het aan isolatie en conservering ligt ook best dertig worden. Als we najaar 2013 op de Ducor-plant op Rozenburg praten met shutdown-manager Wildrik van Luijk (Ducor) en projectleider Hans Willemse (Bilfinger Industrial Services), kunnen beiden in brede zin terugkijken op een geslaagde en niet-alledaagse renovatie. Voor Wildrik van Luijk toont het project nog eens aan wat men bij Ducor al wist: de plant voldoet dankzij structurele aandacht voor veiligheid en onderhoud aan alle eisen, de installaties verkeren in uitstekende staat. Voor én na de renovatie. Voor uitvoerder Hans Willemse is het niet alleen een geslaagd project, maar ook een uitdagend project. De industrieel dienstverlener heeft zo ongeveer alle disciplines in stelling gebracht, van steigerbouw tot en met isolatie en alles daartussen. Het project levert eveneens de eigenlijk al verwachte opsteker voor isolatieproducent Foamglas: tank en isolatiesysteem hebben in 35 jaar niets geleden. Ook de TOFD-inspectie ((Time of flight diffraction) op alle lasnaden bevestigde de technisch onberispelijke staat van de gasbol. TOFD maakt computergestuurd een ultrasone scan van de las en brengt elke afwijking, hoe diep ook, scherp in beeld. Samenvattend kan worden gesteld dat alleen het oude brandwerende schild te lijden heeft gehad van veroudering, onder meer onder invloed van inwatering. Het dampdichte onderliggende Foamglas isolatiepakket was nog intact. Dankzij de vakkundige montage van het nieuwe systeem door ervaren specialisten ziet het er voor de komende tientallen jaren al even goed uit en zelfs beter, omdat thermische en brandwerende isolatie in het Foamglassysteem samengaan. Jammer alleen dat er niets meer van te zien is: de gasbol, met een doorsnede van negentien meter, gaat in zijn geheel schuil achter een dikke, zwaar gewapende muur van voorgespannen beton. In combinatie met een automatisch en jaarlijks getest schuimsysteem beschermt deze muur de omgeving onder alle omstandigheden. Binnen zestig seconden is de ruimte tussen de muur en de opslagbol geheel volgeschuimd.
Polypropyleen Ducor Petrochemicals produceert hoogwaardig polypropyleen. Deze thermoplastische kunststof wordt voor uiteenlopende
28
...............
ISOLATIE Magazine
De gasbol is voor de komende tientallen jaren weer in optima forma. Het isolatiesysteem houdt de inhoud op -48 °C. Op deze temperatuur is het propyleen vloeibaar en vrijwel drukloos. Drie koelcompressoren handhaven de temperatuur, waarvan een tweetal vooral wordt ingezet tijdens het lossen van een schip. producten gebruikt, waaronder auto-onderdelen, verpakkingsmaterialen en tal van gebruiksvoorwerpen. Ook in de halfgeleiderindustrie en in de medische sector vindt deze kunststof veel toepassingen. Belangrijkste component is propyleen voor de productie van homopolymeren en – in combinatie met ethyleen – copolymeren. Op drie lijnen produceert Ducor ca. 180 kton per jaar, het viervoudige van de oorspronkelijk gedimensioneerde plantcapaciteit. Via pijpleidingen vindt continue bevoorrading plaats vanuit Antwerpen. Om eventuele discontinuïteit af te zekeren, kan het bedrijf ook propyleen per schip ontvangen. De nu gerenoveerde gasbol aan de Britanniehaven buffert 2000 ton, goed voor vier dagen productie. De opslag in de bol is onder de Foamglas-isolatie geconditioneerd op -48 °C. Op deze temperatuur is het propyleen vloeibaar en vrijwel drukloos. Drie koelcompressoren handhaven de temperatuur, waarvan een tweetal vooral wordt ingezet tijdens het lossen van een schip.
DECEMBER 2013
6009_- 16-12-13 13:50 Pagina 2
Twee uur brandwerend Het totale isolatiesysteem vóór en na renovatie laat vanzelfsprekend de nodige verschillen zien, en evenzeer overeenkomsten. Bij de nieuwbouw in 1978 speelde het isolatiesysteem net als nu een belangrijke rol in veiligheid en energiebeheersing. De toenmalige ‘Bouwpolitie’ verlangde, net als de huidige eisen, een brandwerendheid van zestig minuten (Rf 60) voor de gehele bol met inbegrip van de poten. In het oorspronkelijke ontwerp is gekozen voor een samengesteld systeem, opgebouwd uit 125 mm. Foamglasisolatie, een dampwerende laag en een brandwerende mortel. Pittsburgh Corning calculeerde dat het nieuwe systeem dezelfde brandwerende prestatie bereikt met twee verkleefde lagen Foamglas (75 en 50 mm) en een 0,6 mm rvs-buitenmantel. De buitenste laag Foamglas is voorzien van een dampdicht alubutyl-folie en vervolgens een laag noppenfolie als antiperforatiescherm en afstandhouder. Deze laag beschermt het dampscherm en maakt het mogelijk de rvs-beplating correct op spanbanden te monteren. In deze vereenvoudigde systeemopbouw vervult het isolatiesysteem gelijktijdig een belangrijke rol als thermische isolatie en als brandwerend pantser. Aan het nieuwe tweelaagse Foamglassysteem liggen onder
Foamglas One op maat Foamglas One is de nieuwe, internationaal gehanteerde naam voor het bekende T4-materiaal. De universele naam vergemakkelijkt de technische communicatie, omdat wereldwijd dezelfde terminologie voor gelijke specificaties staat. Het Ducor-project is geënt op Foamglas-specificaties en applicatievoorschriften voor bolle tanks bij mediumtemperaturen tussen -50 °C en +20 °C. Hierin zijn ook voorschriften en suggesties opgenomen voor isolatie en afdichting ter hoogte van mangaten, leidingaansluitingen en overige appendages. Foamglas One wordt altijd op projectspecificaties gemaakt en afgestemd op de oppervlakte curve. Per laag worden de segmenten concaaf en convex (holbol) geslepen. De vier zijkanten lopen taps toe, zodat bij montage een nauwsluitend geheel ontstaat. Het maatwerk bevordert efficiënte montage met minimale bewerking en dus ook een slechts geringe hoeveelheid snij-afval. Volledige verlijming op het tankoppervlak en tussen de segmenten onderling met kleefstof PC88 completeert het isolatiesysteem. meer uitgebreide brandproeven voor industriële toepassingen ten grondslag. Pittsburgh Corning heeft met medewerking van het internationale, aan de universiteit van Gent gelieerde expertisecentrum Warrington Fire Ghent, de expertise verwerkt in een geavanceerd calculatieprogramma. Referentiebasis is de specifieke petrochemie-brandcurve (hydrocarbon) die voor opdrachtgevers als Ducor maatgevend is.
Total job
In een tweelaags systeem zijn in totaal 19.000 Foamglas-segmenten gemonteerd. Daarvoor is 8000 kg. PC88-lijm verwerkt.
Voor het Bilfinger-team is dit renovatieproject een bijzondere multidisciplinaire uitdaging geweest. Een ‘Total job’, zoals de industrieel dienstverlener het uitdrukt. Steigerbouw, asbestsanering, stralen en conserveren gingen vooraf aan de montage van isolatiesysteem en beplating. Zowel het project op zichzelf als de omgeving stelden bijzondere eisen aan engineering en uitvoering. De betonnen ommuring bijvoorbeeld, waarbinnen de tank is opgesteld, beperkte de uitvoeringsruimte en de logistiek en vereiste ook specifieke veiligheidsmaatregelen. Een tweetal tijdelijke mangaten van 0,80 bij 1,40 meter – ‘brievenbussen’ noemt Bilfinger ze – garandeerde de medewerkers een vluchtweg en functioneerde als efficiënt aan- en afvoerkanaal voor materialen. Om een impressie van het volume te geven: alleen het Foamglas-materiaal is al zo’n 350 kubieke meter, en dan praten we nog niet over het gedemonteerde volume of het steigermateriaal. Op piektijden werkten enkele tientallen mensen gelijktijdig aan de renovatie, echter nooit meer dan twintig binnen de ‘ring’: primair een kwestie van veiligheid, en tevens in verband met de ruimte.
Containment
Het tankoppervlak is met behulp van met banden gezekerde meridianen compartimenteerd, waarna de ‘legpuzzel’ met handig gebruik van de tapse kanten strak in elkaar wordt verlijmd.
Voor het Bilfinger-team startte het project uiteraard met demontage, of liever gezegd steigerbouw. Een gasbol in de steigers zetten is voor deze industriële dienstverlener geen probleem. Ook niet in dit geval: de betonnen wand kon in dit geval ideaal worden ingezet om de steigerconstructie solide af
DECEMBER 2013
ISOLATIE Magazine
...............
29
6009_- 16-12-13 13:50 Pagina 3
te steunen. Tegelijkertijd is een hijssysteem opgebouwd. Eerste uitdaging was veilige demontage van de oude en reeds enkele malen gerepareerde fireproofing. Dit is uitgevoerd onder asbestregime klasse 3. Er is een volledig afgeseald containment gebouwd met bijbehorende decontaminatie-units. Gezien de omvang zijn meerdere ventilatoren ingezet om 75.000 m3/uur lucht af te voeren. Er zijn abseilers ingezet om het materiaal naar beneden te brengen. Vervolgens kon op de gebruikelijke wijze het oude isolatiesysteem worden gedemonteerd, voorafgaand aan zandstralen en coaten van het tankoppervlak. De coating is afgestemd op de toegepaste Pittsburg Corning-lijm PC88.
Efficiënte montage De tweelaagse isolatie van een gasbol met een diameter van negentien meter levert een project op van grote getallen. Voor het vol en zat verlijmen van in totaal ruim 19.000 Foamglassegmenten waren zo’n 500 bussen lijm à 15,8 kg. – bijna 8000 kg. - nodig. Dat moet perfect worden gemengd, in de voorgeschreven mengverhouding en volgens gespecificeerde mengtijd. Dit is altijd van belang, doch is zeker van kardinaal belang bij een boltank waar het systeem tientallen jaren in extreme omstandigheden moet presteren. De producent heeft voor dit project een speciale mixer beschikbaar gesteld. Bilfinger heeft de conformiteit gegarandeerd door alle processtappen te registreren. Bilfinger heeft een team ervaren Foamglaszetters gemobiliseerd. Sommigen met dusdanig lange ervaring dat ze bij wijze van spreken ook in 1978 de tank al onder handen hadden kunnen nemen. Deze specialisten hebben een eigen methodiek ontwikkeld om hoge montagekwaliteit te verenigen met hoge efficiëntie. Het geheim van de smid geeft men natuurlijk niet zomaar prijs, maar wel een tipje: het oppervlak wordt met behulp van met banden gezekerde meridianen compartimenteerd, waarna de ‘legpuzzel’ met handig gebruik van de tapse kanten heel strak in elkaar wordt verlijmd. Volgens deze methode halen de monteurs ook aan de kritische onderzijde een relatie hoge snelheid. Ook de tien bolpoten en de trekstangen zijn geïsoleerd met Foamglas One, vanaf de aansluiting op de equator tot 5 meter daaronder. Hier is een tweelaags-systeem toegepast, met een totale dikte van 100 mm. De gasbol is inmiddels al weer geruime tijd in vol bedrijf. De
De eerste laag zit er op, de tweede nadert de voltooiing. De steigers steunen af op de betonnen veiligheidsommuring.
30
...............
ISOLATIE Magazine
Systeemdetail: De buitenste laag Foamglas is voorzien van een dampdicht alubutyl-folie en vervolgens een laag noppenfolie als antiperforatiescherm en afstandhouder. Deze laag zekert het dampscherm en maakt het mogelijk de rvs-beplating correct op spanbanden te monteren. exacte energetische verbetering van het nieuwe systeem wordt de komende tijd gemonitord, maar de opdrachtgever gaat er op voorhand vanuit dat een aanzienlijke verbetering is bereikt.
Dankzij doordachte montagemethodiek halen de monteurs ook aan de kritische onderzijde een relatie hoge snelheid.
Montage van alubutyl-folie als dampscherm over het tweelaagse Foamglassysteem (75 en 50 mm). Toegepast is Foamglas One, de huidige internationale naam voor het bekende T4systeem. Het isolatiemateriaal wordt op maat hol-bolgeslepen aangeleverd.
DECEMBER 2013
INSTALL PERFORMANCE NUMMER 1 VOOR HET VERMIJDEN VAN CONDENSWATER
Neemt u geen genoegen met gebruikelijk isolatiemateriaal – kiest u het origineel – AF/Armaflex® met Microban®. Meer prestatie, efficiëntie en flexibiliteit Install it. Trust it.
Tel.: +49 25 17 60 30 info.nl@armacell.com
6599/002 ASD AF Isoltie Magazin A4 NL_RZ.indd 1
AF/Armaflex
®
Armaflex.com 24.05.12 08:55
6014_- 16-12-13 13:06 Pagina 1
ISOLATIE LOGISTIEK Insulation Solutions zet in op kennis en partnerschap
”Slagen maken in technische isolatie” In technische isolatie, in utiliteit en industrie, zijn nog grote slagen te maken. Niet of niet-optimaal geïsoleerde leidingsystemen, installatiecomponenten en klimaatinstallaties laten een groot energiepotentieel liggen. Insulation Solutions bepleit een gezamenlijk optrekken van brancheorganisaties, overheden en isolatiebedrijven om in navolging van bouwwetgeving ook in technische isolatie die slag te maken. Zelf volgt Insulation Solutions dat spoor met investeringen in kennis en partnerschap met het oog op duurzame isolatieoplossingen. Insulation Solutions te Tilburg profileert zich in de isolatiemarkt met intensieve ondersteuning, productontwikkeling en eigen productie, waarin – de bedrijfsnaam getrouw – de beste oplossing voorop staat. Uitgebreide technische ondersteuning beschouwt het bedrijf als vanzelfsprekende service in goed partnerschap. Dezelfde loyaliteit is in eikenhout gevat als keuze voor vooraanstaande fabrikanten en leveranciers zoals Isover, Rockwool, Armacell. Tarec en Promat. Iedere schakel in de keten voegt waarde toe, stelt Insulation Solutions. “Onze competenties en die van onze producenten borgen de kwaliteit, zoals ook onze transporteur – Claassen in Tilburg – de keten versterkt in het belang van isolatieondernemer en opdrachtgever”, zegt Marcel Verboven. Hij is sinds kort als productmanager verantwoordelijk voor productontwikkeling en technische ondersteuning op de drie IS-sectoren technische isolatie, bouw en OEM-markt (original equipment makers), het verzamelbegrip voor producenten van machines en systemen.
Isolatie is energietechniek Productmanager Marcel Verboven volgde een HTS-opleiding werktuigbouw/vliegtuigbouw met energietechniek als specialisatie. Vanuit zijn vorige functie als inkoper bouwsystemen had hij al prima contacten met Insulation Solutions. “Isolatie is energietechniek, en dat blijft altijd trekken” licht hij de overstap toe. “Ik ken de verschillende isolatiedisciplines in OEM, techniek en bouw, met verschillen en zeker ook raakvlakken. De bouw scherpt in de nabije toekomst de huidige isolatie-eis Rc 3,5 m²K/W verder aan. In technische isolatie zijn grote slagen te maken rond utiliteitsinstallaties, leidingsystemen, luchtkanalen. Hier liggen grote besparingsmogelijkheden”, aldus Marcel Verboven. Marc Hage: “Isolatie van retourleidingen wordt vaak ‘vergeten’, er ontstaan technische problemen door te dunne isolatie zoals condens- en corrosievorming in 6/12-systemen en grote thermische verliezen bij warme systemen. En men slaat frequent de isolatie van kunststof leidingen over. We komen het geregeld tegen, ondanks de razendsnelle terugverdientijden van optimale isolatie. Een grote uitdaging, al wordt er geleidelijk al beter en dikker geïsoleerd.”
Prestatie-eisen Verkoopdirecteur Jacques de Kort is van mening dat prestatieeisen zoals in de bouw ook in technische isolatie beweging kunnen brengen: “Regelgeving en handhaving is naast informatie en kennisoverdracht meestal noodzakelijk om het vliegwiel op gang te brengen. Onze bouwklanten maken intensief gebruik van onze geavanceerde Trisco-calculatieservice – vooral op de bouwfysica gericht maar ook geschikt voor bijvoor-
Team versterkt Het team van Insulation Solutions is recentelijk uitgebreid met Marcel Verboven en Niels Wouters. Laatstgenoemde stapte over van de houthandel naar het isolatievak en is inmiddels evenals directe collega Jeroen van Gastel bij veel isolatiebedrijven bekend als spits in de binnendienst. In nauw contact met accountmanager Marc Hage krijgt hij in eerste instantie de technische vragen op zijn bureau. Bovendien is hij de spil in de dagelijkse bestellingenhectiek, die tegen het einde van de middag piekt en hoe dan ook op tijd – meestal de volgende ochtend – op het project gereed moet staan. “De belangrijkste isolatiematerialen kende ik al wel uit vorige functies, maar technische isolatie is een specialisme op zichzelf. Wij moeten snel de isolatie berekenen als de klant mediumtemperaturen en leidingdiameters opgeeft. Natuurlijk heb je in een nieuwe functie niet onmiddellijk antwoord op elke vaktechnische vraag. Maar ik kan direct terecht bij een specialist in ons team en terugbellen. Verkoop binnendienst is een cruciale plek in een platte organisatie met veel contacten zodat je snel in het vak groeit. Voorraadvragen kunnen we direct beantwoorden: het Warehouse Management Systeem geeft realtime alle actuele informatie.”
32
...............
ISOLATIE Magazine
De voorhoede achter Insulation solutions. V.l.n.r. Marcel Verboven, Marc Hage, Jacques de Kort, Niels Wouters en Jeroen van Gastel. Op de achtergrond een deel van de productieafdeling.
DECEMBER 2013
6014_- 16-12-13 13:06 Pagina 2
Marcel Verboven (l) en Niels Wouters hebben het IS-team versterkt. Niels Wouters is de nieuwe spits in de verkoop binnendienst, Marcel Verboven – met energietechniek als specialisme - is verantwoordelijk voor het productmanagement. Het elastomeerlogo en het gecacheerde pur-element geven een indruk van de state-of-the-art snij- en freesfaciliteiten.
beeld tankisolatie. We hanteren dit om de energieprestatieeisen te berekenen en het meest geschikte systeem te selecteren om dat doel daadwerkelijk te realiseren. Voor de utiliteit gelden nog geen prestatie-eisen. De isolatie-ondernemer pakt dat actief op, en rekent de beheerder of exploitant voor dat er veel te verdienen valt – energiebesparing, betere verhuurbaarheid – met betere systemen dan het klassieke 13 mm-elastomeer of 25 mm-leidingschaaltje. Maar de realiteit is ook dat de bouwsom vaak al gelimiteerd is. Wij pleiten er voor met organisaties uit installatie- en isolatiebranche het gesprek aan te gaan met utiliteit en overheid om de cirkel te doorbreken. Dat is het belang van de isolatiesector, maar het meeste profijt oogst de gebouwexploitant en de gebruiker.”
OEM-markt Insulation Solutions bedient de marktsegmenten bouw, technische isolatie en OEM. Het loopt soms door elkaar heen. Vooral als er creatieve isolatieoplossingen en maatwerk moeten
komen. Geregeld maken isolatiebedrijven gebruik van adviesen berekeningsfaciliteiten van IS, zoals de groothandel kortweg wordt aangeduid. Bijvoorbeeld voor complexe en essentiële warmteberekeningen. Het gedegen en representatieve rapport is van grote waarde voor isolatieondernemer en opdrachtgever, ervaart IS. Andere opvallende voorbeelden zijn rail-isolatie voor de spoorwegen of prefab-isolatiecomponenten voor machinebouwers. Zoals bekend beschikt Insulation Solutions over een modern machinepark, waaronder een lijmstraat voor de productie van samengestelde isolatieproducten. Voor maatwerkproducten en prefabelementen beschikt men over state-of-the-art snij- en freesfaciliteiten. Het IS-logo waarmee het team op een van de foto’s de show steelt, geeft een indruk van de mogelijkheden om met grote vormvrijheid en precisie 3D-isolatiewerk uit te snijden. Vooral machinebouwers passen prefab isolatievormwerk toe. Ook voor technische isolatie zijn arbeidsbesparende toepassingen denkbaar.
DECEMBER 2013
ISOLATIE Magazine
...............
33
CINI_- 16-12-13 13:19 Pagina 1
nieuws en informatie CINI in gesprek met Saint-Gobain Isover:
”Integratie alle partijen in supply chain” Michael Berger, internationaal marketing manager SaintGobain Isover: “Goed dat CINI in de nieuwe versie de Europese standaard heeft opgenomen, naast de ASTM-normen”.
Dit najaar kwam de update 2014 van het CINI-handboek uit. We stelden dat het handboek editie 2014 opnieuw een verbetering is ten opzichte van voorgaande uitgaven. Gebruikers van de update Eddie Oprel en Michael Berger (Saint-Gobain Isover) vertellen hier over hun ervaringen met het handboek, vanuit Nederlands én internationaal perspectief. Daarnaast geven zij hun visie op CINI-bijdragen en marktontwikkelingen. “Integratie van alle partijen - vooral industriële opdrachtgevers - binnen de supply chain is belangrijk.” Het CINI-Handboek behoort tot de standaardwerken van het technisch isolatiebedrijf. Eddie Oprel en Michael Berger (Saint-Gobain Isover) geen hun visie als gebruiker van de CINI-normen. Wat is de betekenis van CINI voor uw bedrijf? Voor Saint-Gobain Isover –als lokale producent in Nederland en als een internationale marktleider in duurzame isolatie – heeft de CINI-organisatie meerdere belangrijke betekenissen. Lokaal is CINI de toegang tot de Nederlandse industrie en de belangrijkste referentie die industriële opdrachtgevers, aannemers en producenten bij elkaar brengt. Wereldwijd gezien zorgt CINI voor een internationale isolatiestandaard voor met name de petrochemische industrie. Deze standaard komt tegemoet aan de huidige isolatierichtlijnen, en vaak ook al aan de richtlijnen van de toekomst. Hoe draagt CINI bij aan kennis en vaardigheden omtrent isolatie in de markt, aan kennis en toepassing van uw product, en aan dat van fabrikanten in het algemeen. Nationaal en internationaal? CINI is een uniek platform volgens het ‘one-stopshopping’-principe voor alle industriegerelateerde isolatievragen. Het CINI-handboek is wereldwijd zonder twijfel een van de meest gebruikte isolatiehandboeken voor de industrie. CINI staat dicht bij industriële opdrachtgevers, aannemers en producenten waardoor het de theorie, praktijk en nieuwe ontwikkelingen of innovaties op de beste manier kan combineren. Kunt u voorbeelden noemen? Het belangrijkste voorbeeld is terug te vinden in de laatste update van het nieuwe handboek. Hierin zijn
34
...............
ISOLATIE Magazine
alle nieuwe EN-normeringen opgenomen als gevolg van de CE-markering. Bij de volumieke massa van minerale wol is aangegeven dat de lambda-waarden indicatief zijn. Nieuwe ontwikkelingen en productinnovaties hebben ervoor gezorgd dat de gestelde eisen aan lambda-waarde en maximale servicetemperatuur kunnen worden bereikt met lichtere producten. Hoe ervaart u het overleg met CINI? Wij stellen de sterke samenwerking tussen SaintGobain Isover en de CINI zeer op prijs. De regelmatige uitwisseling van nieuwe informatie, activiteiten en de technische discussies binnen commissies leiden tot een goed resultaat. Het CINI-handboek is hiervan het bewijs. Wat was de aanleiding voor overleg en waartoe heeft het geleid? De gesprekken hebben ertoe geleid dat er meer gerefereerd wordt aan de prestatie van producten, in plaats van de focus op het gewicht bij minerale wolspecificaties. Al deze aspecten zijn terug te vinden in de update van het CINI-handboek. Hoe kan CINI nog beter op de isolatiemarkt aansluiten? De isolatiemarkt beweegt sneller en wordt tegelijkertijd internationaler. De eisen aan energie-efficiëntie zijn hoog en worden nog stringenter. Goed isoleren wordt echter nog steeds veel te weinig of nage-
DECEMBER 2013
CINI_- 16-12-13 13:19 Pagina 2
noeg niet overwogen als energiebesparende oplossing. De leden van d CINI, afgevaardigden van eindgebruikers en industriële opdrachtgevers, zouden gezamenlijk met producenten en met CINI kunnen werken aan goede referenties (zie kader Referenties) die het besparingspotentieel van verbeterde isolatie aantonen. Dit om de markt te stimuleren en om de baten te laten zien van snelle terugverdienperioden. Wat heeft CINI de business, uw klanten en u gebracht? Lang voordat de Europese harmonisatie met CE-markering voor technische isolatie op gang kwam, had CINI al een handboek met veelomvattende richtlijnen en een internationale uitstraling. Hierdoor is CINI al jarenlang de partij voor industriële opdrachtgevers, installatieontwerpers en aannemers. Het lokale netwerk van CINI, NCTI en OOI is een sterke basis voor niet alleen theoretische adviezen, maar ook voor praktische trainingen en opleidingen. Het is dus een openbare steun voor de complete Nederlandse isolatie-industrie.
Eddie Oprel, salesmanager Saint-Gobain Isover: “Meestal komen de beste ideeën uit de praktijk”.
Referenties CINI ontvangt graag succesverhalen uit de praktijk. CINI zoekt specifiek goede referenties, met voorbeelden van het besparingspotentieel dat opdrachtgevers bereiken met goede isolatie. Het gaat om praktische voorbeelden waarbij u concreet de gebruikservaring én het onderhoud kunt omschrijven. Heeft u zelf een verhaal of kent u iemand die kunnen benaderen? Laat het weten. Bel NCTI-directeur Paul de Koning op 06-51475046 of stuur een email aan dekoning@ncti.nl.
Wat zijn uw bevindingen bij de nieuwste CINI review 2014 van oktober 2013? Welke veranderingen of verbeteringen ervaart u? Zeer positief is de integratie van nieuwe materialen en producten, update van eigenschappen en karakteristieken. Een andere positieve bevinding is de opname van de Europese standaard naast de eerder alleen genoemde ASTM-normen. Wat is volgens u het voordeel van de betrokkenheid van de praktijk? Hoe draagt dit bij aan uw succes en dat van de branche? Hoe zou dat nog beter kunnen? Integratie van alle partijen en vooral industriële opdrachtgevers binnen de supply chain is belangrijk. Omdat iedere betrokken partij specifieke kennis, ervaring en competenties inbrengt. De realiteit op de industriële plant en het dagelijkse werk kan sterk afwijken van de theorie en laboratoria. Om de juiste weg te bewandelen, is balans nodig tussen theoretische en praktische experts. Meestal komen de beste verbeterideeën uit de praktijk. Het is essentieel om mensen uit de praktijk uit te dagen om met ideeën en innovaties te komen. Met snelle implementatie worden alle partijen succesvoller.
In contact
Ervaringen
Al le kennis van CINI is gebundeld in het CINIhandboek. Via het bestelformulier op de website www.cini.nl kan een kopie in het Nederlands of Engels worden besteld. Heeft u vragen, suggesties of ideeën, neem dan contact op via info@cini.nl of bel 0181-698030.
Voor deze rubriek in Isolatie Magazine zijn wij op zoek naar collega’s die hun visie willen geven op de CINI-cursus in de praktijk. Wilt u hierover vertellen in Isolatie Magazine? Laat het weten via info@cini.nl of bel 0181-698030.
DECEMBER 2013
ISOLATIE Magazine
...............
35
Adv. Isolatiemagazine 10.13_Isover 19-09-13 12:43 Pagina 1
Isover U Protect 1000 S Pipe Sections (Alu2): optimale isolatieprestaties voor leidingen ULTIMATE isolatieschalen voor CV- en industriële leidingen bieden u een alles-in-één oplossing. Deze CE-gemarkeerde schalen zijn zeer vormvast, mechanisch sterk, maar toch flexibel en zijn daardoor praktisch beschadigingsvrij. Daarnaast bieden ULTIMATE schalen perfecte bescherming tegen thermische verliezen, geluid en brandgevaar. ULTIMATE zorgt bovendien voor aanzienlijk betere werkomstandigheden door het lichte gewicht. Kortom, U Protect 1000 S Pipe Sections verenigen de beste isolatieprestaties in één product.
+ Uitstekende thermische isolatie
+ Hoge temperatuurbestendigheid
+ Licht in gewicht
= Effectieve akoestische bescherming
www.isover-technische-isolatie.nl
NIEUW Meer informatie en advies Saint-Gobain Isover Telefoon 0347 35 84 00 info@isover.nl
OOK DAT IS Uw isolatiewijzer voor AC/CV-, industrie-, marine- en OEM-toepassingen.
6017_- 16-12-13 13:29 Pagina 2
ISOLATIE DUURZAAMHEID Europese rondetafelconferentie Industriële isolatie
”Zelfs denken in energie rendeert al” Alle schakels in de industriële isolatieketen aan tafel, van politiek tot en met energiebedrijf en isolatieondernemer. Op Europees niveau. Op 28 november 2013 belegde de Europese industriële isolatiestichting EiiF in Brussel een rondetafelconferentie, waaraan ook het Nederlandse NCTI participeerde. Conclusies: er liggen nog 3,5 miljard besparingseuro’s weg te rotten, de energiesector moet dringend renoveren en er liggen bergen werk te wachten. Zelfs ‘denken in energie en formulering van energiedoelen’ verbetert de ondernemingsprestatie al. De EiiF rondetafelconferentie in het Europese centrum van de macht bracht op 28 november 2013 vertegenwoordigers uit industrie, politiek, maatschappelijke organisaties en de isolatiesector aan tafel. Onderwerp: de rol van industriële isolatie in energie- en duurzaamheidsdoelstellingen. Namens Nederland zat NCTI-manager Paul de Koning aan tafel.
Europese dossiers De Luxemburgse Europarlementariër Claude Turmes (vice fractievoorzitter De Groenen/Vrij Europese Alliantie) en lid van de Commissie ITRE (Industrie, Onderzoek en Energie) besprak drie Europese dossiers met bijzondere relevantie voor industriële isolatie: 1. Het energie- en klimaatprogramma 2030. Hij noemde de Ecofys-studie 2012 naar het mogelijke aandeel van isolatie in Europese industriële energiebesparingspotentieel (620 petajoule/1,72 miljard kWh of 3,5 miljard euro/jaar) belangrijke munitie voor het Europese energie- en klimaatprogramma. Hij stelde dat naast emissiebeperking van broeikasgassen specifieke energiedoelen op zichzelf moeten worden vastgesteld. Het Internationale Energieagentschap deelt dit inzicht. 2. Invoering van de Energie-efficiëntie-richtlijn (Energy Efficiëncy Directive). Vooral voortvarende en ambitieuze implementatie van artikel 8 geeft industriële isolatie volgens Turmes een boost. Artikel 8 behelst verplicht bedrijven tot energielabeling en energiemanagement. 3. Herziening van de richtlijnen van de Europese Commissie voor overheidssteun en subsidies op energie. “Beleidsmakers moeten beseffen dat deze richtlijnen van aanzienlijk belang zijn voor de ontwikkeling van energie-efficiëntie”, aldus Turmes. Deze optie maakt het bijvoorbeeld mogelijk – zoals in Duitsland reeds gebeurt – bedrijven vrij te stellen van energieheffingen mits concrete energiesystemen worden ingevoerd (bijv. ISO 50001). Hij benadrukte dat Europa nooit zal uitblinken in goedkope energie en daarom juist energie-efficiëntie moet inzetten als aanjager voor innovatie en versterking van de concurrentiepositie. Tot slot stelde hij dat Europa minder zijn oor moet laten hangen naar behoudende bedrijven en organisaties en juist veel beter moet luisteren naar het vooruitstrevende bedrijfsleven en hun prestaties.
De biecht van Chiaroni De klassieke marketingvraag: biedt Italië geen markt voor industriële isolatie, of moeten Hertel, Bilfinger, Harsco en collega-industriële dienstverleners hele divisies vrijmaken voor dit land? De Brusselse biecht van hoogleraar Management en Energie prof. Davide Chiaroni (Milaan) geeft in ieder geval aan dat er isolatie-missiewerk te doen valt. Hij presenteerde de resultaten van energie-onderzoek in de Italiaanse industrie. Belangrijkste resultaten: 1. Negentig procent van de bedrijven denkt pas na over energie-efficiëntie als de fabriek al verouderd is. 2. Thermische isolatie komt zeer zeldzaam voor op de agenda van industriële bedrijven. 3. Bij geen enkel onderzocht bedrijf komt ook maar de gedachte op aan industriële isolatie als best beschikbare techniek voor energie-efficiëntie. “We moeten beginnen met bewustmaking en met name de opbrengsten van isolatie benadrukken en niet alleen praten over kosten”, aldus Davide Chiaroni.
Bewustzijn Rode draad in de conferentie, en vanuit alle achtergronden toegelicht en bevestigd, is bewustwording als eerste voorwaarde om energiebesparing te realiseren. Dit geldt in het bijzonder voor industriële isolatie als ‘best beschikbare techniek’. “Bij gebrek aan bewustzijn dreigt de Europese industrie de boot te missen, terwijl de praktijk aantoont dat met ultrakorte en zelfs negatieve terugverdientijden veel kan worden bereikt”, aldus de Europese rondetafelconferentie. Anders uitgedrukt: alleen het denken in energie en formulering van concrete energiedoelen levert het Europese bedrijfsleven concurrentievoordeel op.
Deense toestanden Tegenover de energie- en isolatieachterstand in Italië (zie kader ‘Biecht van Chiaroni’) staan de Deense toestanden als voorbeeld hoe het ook kan. Denemarken heeft op basis van de Europese Energie-efficiëntie richtlijn de energieleveranciers reeds verplicht tot gekwantificeerde energiebesparing. Als direct gevolg daarvan is industriële isolatie in het bedrijfsleven ‘directie-stuff’ geworden: het maakt expliciet deel uit van de bedrijfsstrategie. Uiteraard is geld, de Kroon in dit geval, de uiteindelijke maat.
DECEMBER 2013
ISOLATIE Magazine
...............
37
6010_- 16-12-13 11:17 Pagina 1
ISOLATIE LOGISTIEK Synergie in multidisciplinaire markt
Van Tol in isolatiedivisie SIG Groot worden in de kassenbouw of groot in de isolatie? Eigenlijk allebei: de balans slaat uit richting isolatie waarbij agrarische opdrachtgevers worden gekoesterd. Sinds ruim een jaar maakt M. van Tol Isolatie in Ter Aar deel uit van SIG Benelux. De meeste synergie tekent zich af op het snijvlak van technische isolatie, bouwisolatie en klimaatbeheersing. Van Tol opereert dan ook binnen SIG’s isolatiedivisie. Mét de nodige ervaring waar Van Tol al zo’n honderd jaar op kan terugblikken. ”We verwachten de komende jaren geen volledige integratie: technische isolatie, bouwisolatie en de meer installatie-georiënteerde sector klimaatbeheersing zijn marktgebieden met verschillende specialismen, eigen dynamiek en specifieke eisen aan producten en logistiek. Op het multidisciplinaire raakvlak van deze sectoren ontstaat echter wel technische, logistieke en commerciële synergie, met name in de vraag naar maatwerkoplossingen. Logisch, want materialen en productie zijn sterk verwant”. Dit zegt divisiedirecteur Joël Neves over de nieuwste loot in de SIG-Benelux-organisatie: M. van Tol Isolatie in Ter Aar. Nieuw in de divisie Insulations althans. Het afgelopen jaar was deze groothandel reeds opgenomen in de SIG-organisatie, als onderdeel van de afbouwdivisie Interiors. De interne verschuiving naar de isolatiedivisie stimuleert de inhoudelijke verbinding tussen technische isolatie, bouwisolatie en luchtbehandeling en verbetert het marktperspectief, licht SIG toe.
Isolatiepanelen De dagelijkse leiding van M. van Tol Isolatie is in handen van Carl van Tol, kleinzoon van de oprichter die rond 1914 startte met een reparatieservice voor inlegvaten. Specialisatie in kassenverwarming en de bouw van droogkamers voor de bollenkwekers zette het bedrijf op het isolatiespoor. Zo confectioneerde Van Tol al snel isolatiepanelen, opgebouwd uit golfplaten en alugecacheerde Pur-platen die vooral bekend zijn onder de naam Dupanel. In die tijd namen tuinders in de stille wintermaanden zelf nog de technische leidingisolatie ter hand, in de huidige volcontinu-tuinbouw het werkterrein van gespecialiseerde isolatieondernemingen. Niet veranderd is het enorme belang van een goede energiehuishouding in de tuinbouw, waar geavanceerde stook- en bufferinstallaties omvangrijke leidingsystemen bedienen. Thermische isolatie is onmisbaar om energieverliezen tijdens opwekking, opslag en transport te voorkomen. De gestage groei in isolatie-activiteiten bracht Van Tol op een gegeven moment op de tweesprong: groot worden in de kassenbouw of uitblinken in isolatie. Het is het laatste geworden, zij het dat de warme band met kassenbouw intact is gebleven. Bijvoorbeeld met de levering van sandwichpanelen voor de koelcellenbouw. Carl van Tol legt zelfs een creatieve link naar de daglichttoetreding: de groothandel is prominent actief in Velux-dakramen, al worden er meestal
38
...............
ISOLATIE Magazine
geen planten onder gekweekt: “Let wel: het gaat om goed geïsoleerde daglichttoetreding”. Gebleven is ook het historisch gegroeide accent op de Zuid- en Noordhollandse regio als belangrijkste marktgebied met collegiale contacten met de vroegere collega-concurrent en tegenwoordig zusterbedrijf Bracol in Zoeterwoude. Zo nodig konden Van Tol en Bracol al een beroep op elkaar doen, en dat blijft vanzelfsprekend het geval.
Groei isolatie Voor de isolatiedivisie van SIG Benelux versterkt groothandel Van Tol de aanwezigheid in de bouwisolatie. Joël Neves: “Een groeimarkt in renovatie en nieuwbouw, die positieve impulsen krijgt dankzij de aandacht voor leefcomfort, duurzaamheid en energiebeheersing. Net als in technische isolatietoepassingen zijn isolatiematerialen uniek in de combinatie van deze eigenschappen, terwijl het zichzelf snel terugverdient. SIG werkte al samen met Van Tol, dat een uitstekende reputatie heeft en de SIG-basis in de bouw verstevigt.” Overigens moet – strenge Rc-waarden in het Bouwbesluit ten spijt – de isolatiespecialist ook in de bouw zendingswerk verrichten. Carl van Tol: “leidingisolatie is binnen enkele jaren terugverdiend, maar toch staart menigeen zich eerder blind op bijvoorbeeld zonnepanelen met een driemaal zo lange terugverdientijd. Primaire doelstelling is natuurlijk zo weinig mogelijk energie gebruiken. Vele sectoren zetten terecht in op CO2reductie, milieubescherming en energiebesparing. De vraag is of je moet beginnen met zonnepanelen, een elektrische auto of isolatie: het laatste dus!”
Just in time Technische isolatie en de bouw zijn aparte werelden, echter met belangrijke overeenkomsten. In de toegepaste materialen bijvoorbeeld: naast minerale wollen gebruikt de bouw uiteenlopende isolatieschuimen zoals pir, resolschuim, eps en xps. Daarnaast worden ook meerlaagse foliesystemen gebruikt, al dan niet in combinatie met schuim of wol om thermische en akoestische isolatie te verenigen. Foliesystemen zijn isolatietechnisch mede gebaseerd op reflectie en derhalve niet te berekenen op basis van de klassieke warmtegeleiding. Foliesystemen kunnen aantrekkelijk zijn in bijvoorbeeld renovatie-projecten met beperkte ruimte en bij aansluitingen en doorvoeringen. Een herkenbare overeenkomst tussen de verschillende isolatiesectoren is de scherpe logistiek, overigens een van de speerpunten van SIG. “Vandaag bestellen, morgen leveren” zoals Carl van Tol het samenvat is herkenbaar en klinkt luxe: in de industrie is ‘gisteren’ de spreekwoordelijke standaard. Ook herkenbaar is het effect van vakspecialisten die vervolgactiviteiten na het isolatiewerk verrichten: behalve in technische ruimtes, de procesindustrie en de chemie onttrekken zij fraai isolatiewerk aan het zicht.
DECEMBER 2013
6010_- 16-12-13 11:17 Pagina 2
Carl van Tol en Joël Neves in het magazijn van SIG Van Tol in Ter Aar, sinds 2012 onderdeel van SIG Benelux. De meeste synergie tussen de verschillende groothandelsbedrijven tekent zich af op het snijvlak van technische isolatie, bouwisolatie en klimaatbeheersing.
Kennis en marktontwikkeling
Productie en distributie
In de isolatiesector vervult de groothandelsorganisatie weliswaar primair een logistieke functie, echter met een belangrijke rol als kenniscentrum. Verwerkers doen geregeld een beroep op de groothandel om voor specifieke toepassingen het meest effectieve isolatiesysteem in beeld te brengen. Hiermee sluit van Tol evenals de overige SIG-groothandelsbedrijven aan op de informatie die fabrikanten van isolatiematerialen beschikbaar stellen aan adviseurs en voorschrijvende instanties. “Vooral op het raakvlak van isolatie en luchtbehandeling ontwikkelt de markt zich snel”, zegt Joël Neves. “Voorschrijvende instanties, installateurs en natuurlijk overheden schenken toenemend aandacht aan isolatie van luchtbehandelings- en ventilatiesystemen. Aandacht voor brandveiligheid, energetisch effectieve isolatie en geluidbeheersing worden net zo interessant als een marktconform prijsniveau.”
Van de nieuwe setting verwachten de isolatiegroothandels binnen SIG synergie-effecten op het eerder benoemde raakvlak tussen de marktsegmenten. Ook in logistiek en productie ziet de organisatie mogelijkheden. Zo beschikt M. van Tol Isolatie in ter Aar over een ruim magazijn van 4500 m2, als centrum van efficiënte distributie in eigen beheer. Een riant centrum, met de mogelijkheid comfortabel binnen te laden en te lossen. Reeds in aansluiting met het ERP-systeem van SIG komen hier schaal- en efficiëntievoordelen in zicht. Hetzelfde geldt voor de productiefaciliteiten. Deze zijn immers op het gebied van isolatieproducten sterk verwant, ongeacht de uiteindelijke toepassing. “Efficiënt maatwerk, in product, markt en logistiek”, vat Joël Neves het resultaat samen. En ‘M. van Tol Isolatie’? Dat is voortaan heel duidelijk ‘SIG Van Tol’.
DECEMBER 2013
ISOLATIE Magazine
...............
39
NCTI_- 16-12-13 13:22 Pagina 1
NCTI- NIEUWS Johan Sentjens, engineer Temati
“Denken in internationale markten vergroot speelveld” ”De vraag naar isolatie is wereldwijd. We weten dat het niet stopt bij de Nederlandse grenzen, zelfs niet bij die van Europa. Dit creëert ook mondiale vraag naar kennis en kunde op isolatiegebied. Daarnaast is de behoefte niet uitsluitend (isolatie)bedrijfsgebonden, maar is er op projectbasis kort of langdurig behoefte aan professionele kennis van industriële isolatie. Toenemend internationaal denken en handelen van CINI en NCTI vergroten hun wereldwijde draagvlak en acceptatie. Denken in internationale markten en niet in grenzen zal het speelveld alleen maar vergroten”, is de visie van Johan Sentjens, engineer bij Temati. ”Het wordt tijd dat de Nederlandse isolatiesector wat meer uit z’n comfortzone komt”, vindt Temati-engineer Johan Sentjens. “Nederlandse bedrijven mogen wat mij betreft vaker buiten hun eigen grenzen denken. Niet alleen fysiek maar ook in de totale keten. Denk bijvoorbeeld aan lobby’s richting overheid. Hoe zorgen we er in de breedte voor dat niemand om isolatie heen kan? De feiten en cijfers bewijzen keer op keer de noodzaak en de opbrengst. Laten we denken in succesverhalen en hier elkaar structureel deelgenoot van maken. Denk groter dan de N van Nederland: be good & tell it! NCTI en CINI zijn samen een krachtige onafhankelijke partij in het midden. Zij kunnen naar mijn idee enerzijds zelf actiever zijn in hun exposure én tegelijkertijd als stuwende kracht nadrukkelijker dan ooit een actieve bijdrage van de markt vragen. En ja, dan gaat het uiteindelijk vooral om de vraag om ondersteuning in financiële zin van de belangrijke spelers binnen de isolatiewereld”, aldus Sentjens.
Verbindingen in Europa NCTI ziet in samenwerking met EiiF (European Industrial Insulation Foundation ) kans om als onafhankelijke partij bij te dragen aan de professionaliteit van de branche. Hiermee geeft het een visitekaartje af voor internationaal georiënteerde – Nederlandse - bedrijven die de CINI-richtlijnen hanteren. Sentjens: “Ik vind de hechter wordende relatie met EiiF een goed voorbeeld van wat ik voor me zie. Verbindingen zoals deze aangaan, in Europees verband, hebben wat mij betreft beslist de toekomst.” NCTI is geen lid van EiiF en heeft een breder gezichts-
40
...............
ISOLATIE Magazine
veld dan waar de EiiF voor staat. Naast energieproblematie en CO2-uitstoot kennen we CUI (corrosie onder isolatie), een groot en actueel probleem met invloed op milieu en gezondheid. NCTI streeft ernaar om in zoveel mogelijk specificaties en richtlijnen een referentie naar CINI te bewerkstelligen. Een voorbeeld is de op stapel staande update van de CUI-richtlijn, uitgegeven door de EFC (European Federation for Corrosion). Hiermee kan CINI haar naamsbekendheid en netwerk vergroten. Deze inspanningen werpen vrucht af. Dit geldt voor het CINI-Handboek en ook voor de CINI-cursussen waarvan inmiddels de helft al in de Engelse taal wordt gegeven.
CINI-cursus Sentjens hoort goede verhalen over de eigen cursus van CINI en gaat hier graag nog een stap verder: “CINI zou deze cursus wat mij betreft meer mogen vermarkten. Je kunt het CINI-handboek aanschaffen en op je bureau
“CINI is een begrip, in Nederland en internationaal. Meer verbinding naar buiten vergroot het speelveld en opent meer mogelijkheden voor de isolatiebranche. CINI mag in mijn optiek krachtiger meer laten zien hoe waardevol het instituut is voor de branche en tegelijkertijd met NCTI actiever naar buiten treden in persoonlijk contact.”
Johan Sentjens: “Denk internationaal”.
DECEMBER 2013
NCTI_- 16-12-13 13:22 Pagina 2
neerzetten, maar je moet er wel wat mee doen. Handboek en cursus horen bij elkaar en versterken elkaar. Ik ben overigens blij met de laatste CINI-update van het Handboek. Een hele stap vooruit is de internetversie. Daar kan ik goed mee uit de voeten. Een paar kleine kinderziektes nog, maar daaraan werkt NCTI.”
Wereldwijd samen optrekken Kennis en kunde van NCTI en CINI kan over de hele wereld worden ingezet. Sentjens: “In Spanje en Italië hoor ik ze over ‘the CINI’ praten, dat gaat heel rap. NCTI is minder bekend. Met het succesvolle handboek krijgt CINI een steeds groter speelveld. Samen met de Quick-scans van NCTI kun je dan breder de markt op. In Australië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika: overal is vraag naar goede technische isolatie. De Nederlandse CINI commissie zou heel goed samen met nog meer leden van buitenaf kunnen optrekken.” Anders denken en lange adem Sentjens ziet tussen visie en realiteit nog een hele wereld te overbruggen. “CINI en NCTI beschikken praktisch gezien niet over de financiële middelen om per vliegtuig wereldwijd actief te participeren in bestaande gremia op het gebied van isolatie. “Om als sector uit onze comfortzone te komen, moeten we anders gaan denken. Stel een realistisch perspectief, zet een stip op de horizon en kijk hoe je in ons actuele isolatielandschap van A naar B kunt komen. Dat is noodzakelijk voor persoonlijk contact. Voor verdere uitbreiding van een internationaal netwerk is veel tijd nodig. En geduld. Actieve en duurzame relaties met internationale belanghouders en partijen is, denk ik, voor CINI en NCTI nog betrekkelijk nieuw. Denk aan lobby’s op Europees niveau. Hiervoor is een heel lange adem nodig. Want als dit de weg is die we als branche opwillen, moeten we niet denken dat we er volgend jaar al zijn.” Marketing “In de huidige tijd, met grote digitale mogelijkheden, is het voor CINI gemakkelijker dan voorheen om verbindingen over landsgrenzen aan te gaan. Met behulp van twitter, e-mail en video-conferenties kan CINI gemakkelijker en efficiënter contact onderhouden met buitenlandse sleutelfiguren, met NCTI in het kielzog”, onderstreept Sentjens. Hij voegt er aan toe: “Denk ook aan de kracht van herhaling. Sta voor wat je bent en
Cursusdata CINI eerste kwartaal 2014 18 en 19 februari 2014. Bij voldoende aanmeldingen voegt CINI cursusdata toe. Er start al een extra cursus bij zeven deelnemers. NCTI geeft ook cursussen op locatie (in company). Informeer naar de mogelijkheden via info@cini.nl of bel 0181-698030.
draag dat consistent en consequent uit. Hou die koers en verzin niet elk jaar iets nieuws. Verzin een ijzersterke slogan. De isolatiewereld is een kleine wereld. Goede persoonlijke relaties, een actieve houding en met elkaar nog meer werken aan bekendheid van CINI en NCTI is het belangrijkste. Pas dan wordt die olievlek groter.” “Het is wel duidelijk dat goede isolatie ertoe doet. Het draagt alleen al bij aan energiebesparing met als gevolg een aanzienlijke besparing in de portemonnee. Feiten en cijfers: bijdrage van 35 procent aan jaarlijks beoogde gemiddelde energiebesparing van 1,5 procent tot 2020 en een terugverdientijd van minder dan vijf jaar.” vat Sentjens het isolatiebelang samen. “Professionele installatie van isolatie is in het belang is van de hele branchekolom, inclusief het uitvoerende isolatiebedrijf. Het resulteert in duurzame oplossingen voor een tevreden klant die graag bij herhaling zaken doet. Het vergroot het vertrouwen wat leidt tot een duurzame relatie waardoor afzet en marktaandeel gegarandeerd zijn. Vooral nu opdrachtgevers kennis van isolatie ontberen.”
In contact Alle kennis van CINI is gebundeld in het CINI-handboek. Via het bestelformulier op de website www.cini.nl kan een kopie in het Nederlands of Engels worden besteld. Heeft u vragen, suggesties of ideeën, neem dan contact op via info@cini.nl of bel 0181-698030. Voor deze rubriek in Isolatie Magazine is NCTIj op zoek naar collega’s die hun visie willen geven op de CINI-cursus in de praktijk. Wilt u hierover vertellen in Isolatie Magazine? Laat het weten via info@cini.nl of bel 0181-698030.
DECEMBER 2013
ISOLATIE Magazine
...............
41
Tarec_Kooltherm Ad A4_NL:Layout 1
16/1/13
14:56
Page 1
Veelzijdige Prestaties
Kingspan Tarec®, een wereldspeler in hoogperformante, energiebesparende leidingisolatie biedt u alle belangrijke voordelen in één enkel product. Kooltherm® leidingisolatie heeft de laagste thermische geleidbaarheid van alle gangbare isolatiematerialen – tot 0,021 W/mK bij 10°C.
Energiebesparing Superieur rook- en brandgedrag: Euroklasse BL-s1,d0 Uitstekende thermische prestaties Ruimtebesparing Lichtgewicht en eenvoudig te monteren Toepasbaar op warme en koude leidingen
Een compleet isolatiesysteem uit één materiaal.
Voor informatie neemt u contact op met:
KingspanTarec® Industrial Insulation NV Visbeekstraat 24 B - 2300 Turnhout, België Tel: +32 14 44 25 25 Fax: +32 14 42 72 21 E-mail: info.be@kingspantarec.com
www.KingspanTarec.com
Weet u het al?
I S O L A T I E T O E B E H O R E N
Tel.: Fax:
03 - 80 80 764 03 - 80 82 753
BENELUX Verkoop - Goebel BV Aresstraat 13-02/04 NL-5048CD Tilburg info@goebel-schroeven.eu Tel.: 013 - 57 20 229 Fax: 013 - 57 20 239
www.goebel-schroeven.eu
Technische isolatie, vormgegeven door experts. EXPERT TOOL
Haal meer voordeel uit onze kennis. De combinatie van kwaliteitsproducten en gedreven specialisten is de sleutel tot het succes van ROCKWOOL Technical Insulation. Dankzij onze expertise en ruim 75 jaar ervaring kunnen onze klanten rekenen op duurzame ProRox steenwoloplossingen. Deze bieden een optimale brandveiligheid, warmteen geluidisolatie, energiebesparing en reductie van CO2-emissies. We delen onze kennis ook graag met u. Bel 0475 35 36 18 of ga naar www.rockwool-rti.com voor een recente versie van onze expert tools die uw projecten vorm helpen geven.
Bestel gratis uw ProRox Process Manual via www.rockwool-rti.com
www.rockwool-rti.com 120309 RTI EXPERTISE ADV PROROX.indd 2
23/09/13 16:55