IPapril2015_- 17-04-15 13:09 Pagina 1
ISOLATIE Plus! UITGAVE VOOR DE ISOLATIESPECIALIST JAARGANG 16 NUMMER 60
IPapril2015_- 17-04-15 13:09 Pagina 2
OOI-NIEUWS
Agenda Een greep uit de OOI-agenda voor de komende periode: • 13 mei 2015: Elastomeren 1 Armaflex, locatie Spijkenisse • 18 mei 2015: IMI-cursus, locatie Spijkenisse • 18 mei 2015: IMI-cursus, locatie Groningen • 19 en 20 mei 2015: Elastomeren 2 Armaflex, locatie regio Noord • Er zijn nog enkele plaatsen vrij voor de komende cursus IMI (Isolatiemonteur Industrie) • Speciaal voor de utiliteit heeft OOI de Basistraining Isolatie Utiliteit ontwikkeld. Deze cursus is op aanvraag te spreiden over meerdere weken, afgestemd op de werkzaamheden van het isolatiebedrijf. Kijk op www.ooi.nl voor de actuele gegevens over cursusaanbod, data en locaties.
Informatie en aanmelding Aanvragen en aanmeldingen voor OOI-cursussen en –opleidingen lopen altijd via de werkgever. Werknemers kunnen hun belangstelling het best bespreken met hun werkgever of leidinggevende. Via de website www.ooi.nl en het OOI-team is alle informatie beschikbaar. Stichting OOI
Opleidingscentrum OOI
Einsteinbaan 1 Postbus 2600, 3430 GA Nieuwegein Tel. Wendy Bosboom 030-630 04 04
Puntweg 7 3208 LD Spijkenisse Tel. 0181-65 95 55
Vakman & Vakmanschap Vakmanschap in de isolatiesector is natuurlijk belangrijk. Het is een ambacht waarin de vakman moderne technieken en materialen naar zijn hand zet. Het vakmanschap zit vol dynamiek en innovatie. De dagelijkse praktijk is een sterke leerschool, Stichting OOI zorgt er voor dat trainingen, cursussen en opleidingen de vakman een stevige basis geven. Vakmanschap mag best in de kijker. Isolatie Plus laat graag de vakman aan het woord over zijn eigen kijk op de isolatiebranche, zijn werkterrein en de manier waarop hij het vakmanschap spannend en actueel houdt. Als vanouds zet Isolatie Plus ook met veel plezier uw team in de schijnwerper. Bij een mooi project, rondom een vaktraining of gewoon binnen het spannende kader van het dagelijkse isolatiewerk. Voor ‘Vakman’ of ‘Team’, neem even contact op met OOI. We komen graag kijken, met pen en camera in de aanslag. Voor het team nemen we ook nog de OOI-Isolatie Plus-taart mee, met smaakvoorkeuren kan rekening worden gehouden.
2
Isolatie Plus
APRIL 2015
Bij de voorpagina: Roger Geuijen (Iso Noord) op locatie, bij waterzuivering PWZI te Amersfoort. Hier worden de toevoerleidingen van de nieuwe biogasfakkel geïsoleerd.
IPapril2015_- 17-04-15 13:09 Pagina 3
TA A R T VA N H E T T E A M
Henisols ‘Bert Bruggink en zijn mannen’
Kennis is kracht isolatiebedrijf
! d r e e t i Gefelic Bert Bruggink en zijn mannen. Het klinkt als een vakbrigade, en dat is het twaalfkoppige team van Henisol in Emmen ook wel, met zijn eigen aanpak van vakmanschap en opleiding. De twee hoofddisciplines isolatie en constructie weerspiegelen zich in het pakket trainingen en cursussen. Stichting OOI tekent voor de Armaflex- en opmeter-opleidingen en in de toekomst waarschijnlijk ook elektrische tracing. Als het aan directeur Arie Bouma ligt mag de branche ook werken aan een nieuwe cursus ‘Technische en theoretische Materialenkennis’. Voor werkvoorbereiders bijvoorbeeld, van wie zowel de
opdrachtgever als de interne collega brede, onafhankelijke kennis verwacht. Gecertificeerde lasopleidingen koopt Henisol in de metaalbranche. Intern kent het Kenteq-erkende leerbedrijf training-on-the-job-programma’s door praktijkleermeester Bert Bruggink en het ‘Klasje van Boertien’ voor de lastiger theoretische achtergronden, onder leiding van ing. Dirk Boertien. Ook de vakman met praktische ervaring heeft baat bij een theoretisch fundament, is de gedachte bij Henisol. Aan de andere kant redeneert het bedrijf pragmatisch: aan de plaatuitslagen wordt niet al te veel aandacht besteed:
APRIL 2015
“Daarvoor hebben we een computer en een plasmasnijder”. De eigen aanpak van vakmanschap biedt jong talent een multidisciplinaire toekomst, in onder meer thermische en akoestische isolatietechniek, plaatbewerking en constructiewerk, met bijbehorende training en begeleiding door ervaren collega’s. “Kennis is de kracht van een goed isolatiebedrijf”, is het devies van ‘De Mannen van Henisol’. Wat Isolatie Plus betreft hoort daar ook klasse-gebak bij, ook uit Emmen.
Isolatie Plus
3
IPapril2015_- 17-04-15 13:09 Pagina 4
P O R T R E T VA N E E N VA K M A N
Roger Geuijen (Iso Noord) uit Drogeham:
”Isolatie? Prachtvak, waarin altijd werk blijft” Als vakantiewerker ging de achttienjarige Roger Geuijen in 1990 het isolatievak in. Hij bleef, haalde zijn vakdiploma’s en voelt zich 25 jaar later als een vis in het water bij Iso Noord. “Het is een prachtig vak met veel afwisseling, je komt overal en er is altijd werk”, zegt de vakman die ook 25 jaar later met dezelfde spirit op de toekomst afstapt. Soms zitten er mooie verrassingen in het werk. Op een van de eerste stralende lentedagen van het jaar wacht Roger Geuijen uit Drogeham en zijn collega Peter Gerlach uit Groningen een openlucht-opdracht aan de nieuwe fakkel van de biogasinstallatie van waterzuivering RWZI in Amersfoort. Een kortlopende opdracht, aansluitend op een project in Drachten. Een paar dagen later wacht koude-isolatie in de Eemshaven. “Isolatie is een prachtig vak, vol afwisseling. Je komt overal”. De regio Amersfoort is zo’n beetje de grens van het werkgebied van Iso Noord te Zwaagwesteinde om op en neer te rijden. Het team is die ochtend om kwart over zes vertrokken en om acht uur gestart met de isolatie van de fakkel, met 50 cm. steenwol en stucoplaat. De felle zon geeft de fraaie kappen en T-stukken extra reliëf. “’s Morgens deed ik mijn krantenwijk, en dan ging ik aan het werk. En ik ben gebleven. Gewoon, vanzelf, nu al 25 jaar.”
Winnaar
“Gewoon gebleven”
Isolatievakman Roger Geuijen is de winnaar van de prijsvraag uit Isolatie Plus 59 (december 2014). Hij identificeerde technisch adviseur Michaël Weber trefzeker als ‘Der Meister von Münster’ in Armacells vakvideo’s. Roger Geuijen ontving de gewonnen digitale Dab+radio, geschikt voor analoge en de nieuwe digitale uitzendigen. Gefeliciteerd! “Ik herkende Michaël Weber direct”, zegt de winnaar. “Ik heb hem jaren geleden gesproken, in 2003 op de isolatiebeurs in Houten”, herinnert hij zich. Op deze beurs demonstreerde Michaël Weber het toen nieuwe Arma-Check.
4
Isolatie Plus
“Ze zeggen toch altijd dat het isolatiewerk je nooit meer loslaat? Dat klopt, zo is het”, concludeert Roger Geuijen als hij zijn eigen, inmiddels 25 jaar lange loopbaan samenvat. “Als ik weer moest kiezen, zou ik het zo opnieuw doen. Jammer dat niet meer jongeren dit vak kiezen.” De entree in het vak zal menig vakgenoot herinneren aan zijn eigen geschiedenis, maar de accenten zijn niettemin opmerkelijk. “Ik volgde de LTS-opleiding Timmerman en zou nog een specialisatiejaar ‘Meubelmaken’ en een jaar ‘Stofferen’ doen. Maar ik wilde liever aan het werk en geld verdienen. Mijn vader – velen kennen hem nog wel als een artiest in isolatieplaatwerk – regelde voor mij vakantiewerk bij IVM in Born, toen nog in Sittard. ‘In het isolatievak is altijd werk’, hield hij mij voor. ’s Morgens deed ik mijn krantenwijk, daarna ging ik aan het werk. En ik ben gebleven. Gewoon, vanzelf. Er heeft nooit iemand aan een arbeidsovereenkomst gedacht. Het beviel me meteen heel goed.” Een jaar over zeven later herhaalde de geschiedenis zich: “Mijn vrouw Connie wilde heel graag terug naar Friesland. Prima natuurlijk, maar er moest ook brood op de plank komen. Een oom van mijn vrouw werkte bij het toenmalige isolatiebedrijf Dijkstra. Binnen drie weken was alles geregeld: verhuizing naar Drogeham en in mijn eigen vak aan de slag. Ondertussen had ik de OOI-cursussen Armaflex I en II afgerond, gevolgd door de verkorte opleidingen Isolatiemonteur en Isolatieplaatwerker.”
APRIL 2015
IPapril2015_- 17-04-15 13:09 Pagina 5
Doorzetten
Veelzijdig werk
In 2011 brachten stevige rugklachten een kink in de kabel. “Een flinke tijd thuis, en daar word je niet vrolijk van. En evenmin van series sollicitaties die tot niets leiden. Je wilt natuurlijk ook niet opgeven, maar alles in het werk stellen voor een goede toekomst voor je gezin en jezelf. Dus blijven solliciteren. Tot in 2013 Iso Noord in Zwaagwesteinde een plaatwerker zocht. Op gesprek geweest, open kaart gespeeld en ben de dag daarna begonnen. Iso Noord - Sije Visser - waardeerde mijn ervaring en had er vertrouwen in, en ik zelf was natuurlijk blij weer aan het werk te zijn. En het gaat heel goed. Op koude dagen heb ik wel wat meer last van mijn rug. Ik hoop dat zich in de toekomst een goede remedie aandient, want ik wil absoluut mijn jaren in dat vak volmaken. In het begin stond ik geregeld in de werkplaats, maar tegenwoordig werk ik veel op de grotere projecten. Het komt goed uit dat ons bedrijf veel werkt in de tankbouw en voedingsmiddelenindustrie. Daar heb je meestal goed de ruimte, en het is vanzelfsprekend dat we werk op hoogte vanaf een steiger of hoogwerker uitvoeren. Zo kan ik goed op mijn houding letten. Ja, ik zit perfect op mijn plek”, zegt Roger Geuijen. Collega Peter Gerlach valt hem bij: “We hebben een bijzonder goede werkgever. Het is een doorgewinterde vakman die precies weet waarover het gaat en altijd voor ons klaar staat en er natuurlijk vanuit gaat dat wij ons werk goed doen. Dat gaat prima, we hebben een heel mooi ploegje.”
Roger Geuijen: “Bij een nieuw project wordt vaak ook onze inbreng gevraagd, bijvoorbeeld om een goede inschatting te maken: ‘Hoeveel meter tweelaags Pir met mylar-folie en plaatwerk kun je in een dag wegzetten in de koude-isolatie?’ Vijftien tot twintig meter kunnen we halen, schat ik. Eigenlijk zit ik er nooit veel naast. Dat is het voordeel van lange ervaring, en ik heb ook wel het nodige vakgevoel van thuis meegekregen. Dat komt altijd van pas. Ik werk vaak mee aan de voorbereiding van een project, inmeting van het plaatwerk. Vervolgens regelen we het benodigde materiaal regelen en dragen we ons steentje bij aan de uitvoering. Je hebt met alle aspecten van het vak te maken”, aldus Roger Geuijen. Hij pakt de meetlat om vervolgens geroutineerd met de plaatschaar een loepzuivere uitsparing in de plaatkap te zetten. Namens de opdrachtgever neemt Frans Smid (Biogas Holland, Heerenveen) de stand van zaken rond de nieuwe fakkel in ogenschouw. Terwijl Roger Geuijen voor de camera staat, geeft Peter Gerlach een toelichting op de details van het isolatiesysteem. De fakkelinstallatie wordt gebruikt om overtollig biogas te verbranden. Dit is nodig om de reactietijd van de installatie bij tijdelijke vraagdaling of -onderbreking op te vangen.
De laatste loodjes in teamwerk,voor het T-stuk er op kan. Links Peter Gerlach, rechts Roger Geuijen.
APRIL 2015
Isolatie Plus
5
IPapril2015_- 17-04-15 13:09 Pagina 6
NIEUWS
Industrie bekijkt IMI De praktijkgerichte opleiding Isolatiemonteur Industrie (IMI) heeft zich bewezen als de standaard. Kern van de opleiding is de nauwe afstemming op de meestvoorkomende werkzaamheden in de industrie. Voor de isolatiemonteur biedt IMI op deze manier een efficiënte, relatief snelle weg naar erkende kwalificatie. De werkgever weet wat de medewerkers in hun mars hebben.
Uiteraard zijn industriële opdrachtgevers gespitst op gedegen vakmanschap. Kapitaalintensieve installaties, procesbewaking en productievoortgang zijn mede afhankelijk van correct geïnstalleerde isolatiesystemen. Op 30 maart 2015 bracht een delegatie van zeven vertegenwoordigers van Shell Pernis onder leiding van isolatiedeskundige en isolatie-inspecteur Dirk Berkhof op diens persoonlijk initiatief een bezoek aan het OOI-opleidingscentrum te Spijkenisse tijdens een van de IMI-examens. Bij dit bezoek heeft de delegatie zich laten voorlichten over opzet van de opleiding en de kwalificatiedetails. Ondertussen werkten vijf Bilfinger-kandidaten geconcentreerd aan hun examenopdrachten. Een van hen gaat voor de herkansing, vier kunnen het brancheerkende persoonlijke IMI-certificaat inlijsten. “Puur op persoonlijke titel maak ik me sterk voor toetsbaar vakmanschap in industriële isolatie”, zegt Dirk Berkhof, die als specialist jarenlang zijn inbreng heeft geleverd in de opzet van vakcompetenties en –profielen in de branche. “Tot nu toe gelden nog geen verplichte kwalificaties voor isolatiemonteurs. Steigerbouwers zijn verplicht zich te certificeren, TSA-coaters hebben een persoonlijk certificaat, maar isoleerders nog niet. Ik maak me er persoonlijk graag sterk voor om dit ook voor industriële isoleerders voor elkaar te krijgen. De IMI-opleiding biedt daarvoor mijns inziens een prima basis”, aldus Dirk Berkhof.
Collegiaal momentje in de pauze van een van de eerste IMI-examens, in 2014. Links Leo van der Tak, oud-opleidingsfunctionaris Altrad (Hertel) en Bilfinger-isolatiemonteur Vebi Kaili.
6
Isolatie Plus
Isolatiedeskundige en –inspecteur Dirk Berkhof: “IMI is prima basis voor vakkwalificatie in industriële isolatie”.
Industrie en utiliteit In de industriële isolatie heeft de IMI-opleiding zich inmiddels bewezen als de actuele standaard. De opleiding is inhoudelijk tot stand gebracht in nauwe samenwerking tussen Stichting OOI en vooraanstaande industriële isolatiebedrijven. Voor de komende periode staan opnieuw IMI-opleidingen in Spijkenisse en Groningen op de agenda. Voor de utiliteit heeft OOI in samenwerking met het bedrijfsleven de Basistraining Isolatiemontage Utiliteit ontwikkeld. Deze training is bestemd voor beginnende isolatiemonteurs die aan het begin van hun loopbaan staan. De training omvat onder meer bewerking en verwerking van wolschalen, gaasdekens en pir-schalen op rechte leidingen, segmenten en knikken. Deze cursus is op aanvraag te spreiden over meerdere weken, afgestemd op de werkzaamheden van het isolatiebedrijf. Voor meer gevorderde medewerkers bestaat een brede reeks cursussen en trainingen. Tot de meest populaire trainingen behoren de elastomeer-cursussen op verschillende niveaus. Op de OOI-plank ligt verder de modulaire IMU-opleiding. Hierin zijn alle courante vakmodules uit de utiliteit opgenomen. Deze leergang is de praktische utiliteitstegenhanger van de industriële IMI en bantwoordt aan de vraag in de sector naar kwaliteitsborging. Kijk op www.ooi.nl voor alle mogelijkheden en overleg eens met de werkgever over opleidingsplannen.
APRIL 2015
IPapril2015_- 17-04-15 13:09 Pagina 7
M E M O VA N M A R T I N
Isolatie forever! Toekomst in plaatwerk Prachtig werk: isolatiemonteur in de industrie. Afwisselend, teamwerk en toch zelfstandig. Oók stevig werk. Er komt een tijd dat je ontdekt dat je geen twintig meer bent, terwijl er nog een hele loopbaan voor je ligt. Geen probleem. De isolatievakman blijft een gewild medewerker met meer pijlen op zijn boog. Met de nieuwe OOI-omscholingscursus Plaatwerker blijft de ervaren isoleerder een arbeidszaam leven lang inzetbaar. Isolatie forever!
Langer doorwerken, tot 67 jaar, is de nieuwe realiteit. En wat minder privileges zoals ‘OL’-dagen voor de oude rot in het vak. Ook voor isolatiespecialist is dat even wennen. Aan het vak zal het niet liggen, maar menigeen voelt wel voor zijn 67ste dat hij geen twintig meer is. Dat is de moderne uitdaging voor werkgever en werknemer. De werkgever weet heel goed wat hij aan je heeft, kan je vakkennis maar al te goed gebruiken en wil natuurlijk dat je gezond en wel je loopbaan afrondt. Zelf ben je genoeg gehecht aan je vak om eerder een tandje bij te zetten dan terug te schakelen. Je wilt toch niet onderdoen voor die jonge gasten die je zelf nog in de praktijk hebt opgeleid? Het mooie van het isolatievak is dat er antwoorden zijn op zo’n uitdaging, en misschien nog wel mooier, dat het OOI er werk van maakt. Nieuw werk voor de oudere vakman, om precies te zijn. Met veel perspectief, alle ruimte
voor zijn vakmanschap en goed afgestemd op de bij de leeftijd passende fysieke belasting. Dat karakteriseert de nieuwe omscholingscursus ‘Aankomend Plaatwerker’. In de wandelgangen laten we dat ‘aankomend’ gewoon weg. Noem het maar een ‘Masterclass’: de omscholingscursus sluit naadloos aan op de bagage die de monteur met tientallen jaren ervaring inbrengt. Alles wat de cursus behandelt, heeft de deelnemer al duizenden malen voorbij zien komen. Sterker nog, hij herkent vaak in één oogopslag de kwaliteit van het aangeleverde plaatwerk. Hij ziet er bijna de handtekening van de plaatwerker in. Onze Masterclass pakt daar dan ook de draad op. De omscholingscursus is onlangs gestart, met enkele vooruitgeschoven collega’s om de puntjes op de i te zetten. Met prima resultaat: de isolatiemonteur vindt het plaatwerk niet alleen interessant, maar verdiept zich ook gemakkelijk in de praktische achtergronden en het overzichtelijke pakket ‘theorie’ in de vormen van bijvoorbeeld uitslagen en materialenkennis. Natuurlijk is het even wennen om handig om te gaan met gereedschappen en machines en moet er wel eens wat worden gestoeid om een driedimensionaal vormstuk uit het platte vlak te halen. Maar de leercurve gaat snel, op weg naar perspectief in plaatwerk. De nieuwe cursus is een praktische mogelijkheid om vaardigheden te verbreden, met het oog op bredere inzetbaarheid. Kijk op www.ooi.nl en ga met de werkgever het gesprek aan over deze en andere toekomstmogelijkheden.
APRIL 2015
Isolatie Plus
7
IPapril2015_- 17-04-15 13:09 Pagina 1
Mooi met pur Altijd al isolatie in de huiskamer willen hebben? Dat kan, want de Belgische isolatieproducent NMC in Eynatten is heel creatief met pur. Afgelopen januari introduceerde het bedrijf in Frankfurt op de beurs Heimtextil het wanddecoratieprogramma Arstyl. Dit bestaat uit gemakkelijk te verlijmen pur-panelen. Met zes basisdecors en het gehele kleurenpalet genier de ontwerper grote vrijheid, de isoleerderdecorateur heeft een makkie aan de 2 kg. lichte panelen. De bewoner profiteert van een uniek design en heeft ook nog wat aan de isolatiewaarde: λ = 0,0573 W/m∙K.
I
Digitale opmeter onderweg Een jaar of tien geleden zijn de eerste industrieplants ingescand met laserapparatuur. Ingenieursbureau Passe-Partout in Gouda, gespecialiseerd in land-, industrie- en bouwmeting zette de panoramalaser in ten behoeve van het ontwerp van piping en prefabisolatie. Thans loopt met financiële steun van Europese isolatiebedrijven en brancheorganisaties aan de universiteit voor toegepaste wetenschappen van Würzburg-Schweinfurt een nieuwe studie. De bedoeling is laserscanning te combineren met thermografie voor ontwerp en dimensionering van
industriële isolatiesystemen. Het kan nog even duren, maar de digitale opmeter is onderweg. Op de foto een laserscan van het Siberische boorplatform Molikpaq.
Isolatie SS Rotterdam Superisolatie Superisolatie in de vorm van aerogels, die Aspen produceert onder namen als Cryogel en Pyrogel. Het bestaat al even, maar is anno 2015 een hotitem in de industriële isolatie dankzij enkele actuele projecten en een vaktechnische seminar van leverancier Insulcon. En natuurlijk dankzij de hoge isolatiewaarde c.q. geringe dikte. Een aerogel bestaat voor 97 procent uit lucht, opgesloten in een siliciumstructuur en op basis van impregnatie met glasof polyestervezels tot deken verwerkt. Het materiaal is afhankelijk van de uitvoering geschikt voor temperaturen vanaf het absolute nulpunt (- 273 °C) tot 650 °C. Het is nog sterk ook. Ruimtevaart en elektronica gingen de isolatiesector voor met aerogel-toepassingen. De foto toon de montage van een prefab kreeftenstaart.
Wie kent niet de SS Rotterdam, die de Maashaven domineert. Even leek het majestueuze schip ook een locatie voor verschillende vakopleidingen te worden, maar dat bleek toch een beetje te duur. Onlangs is er wel het Nationaal VIB-Isolatiesymposium gehouden. Een rondleiding door de gigantische technische ruimtes is een aanrader: het zit barstensvol met oude en nieuwe isolatiesystemen. Akoestische, brandveilige, koude en HT-isolatie zijn in alle hoeken te vinden. Er is 45.000 vierkante meter asbesthoudende isolatie vervangen door steenwol, op andere plaatsen is het veilig ingekapseld. Kijk op www.ssrotterdam.nl voor nadere informatie.
BRAM BOOMWOL Ik moet meer werkkapitaal zien te krijgen...
Leengeld is leergeld.
Krediet? Ha!
?
Ha! Ha! Ha! Ha! Ha!
Slik!
Hmmmmnn, mischien is crowd sourcing dan de oplossing!
DOOR PETER GERRETZEN
Ik geloof toch niet dat dit nou zo’n goed plan was.
GEEF Inkoop Verkoop Boek
BANK
COLOFON Isolatie Plus! Uitgave voor de isolatiespecialist. Isolatie Plus! is een uitgave van de Stichting OOI, bestemd voor werknemers in het isolatiebedrijf. De uitgave verschijnt viermaal per jaar. Isolatie Plus! bevordert het vakmanschap in het isolatiebedrijf door opleidingsinformatie, nieuws, reportages en achtergronden in beeld te brengen voor de isolatiespecialisten in de praktijk. Uitgave: Stichting OOI, Nieuwegein in samenwerking met Print Rendement, Beuningen en Alinea-Stokvisch, Beuningen.
Uitgever: Print Rendement Tituslaan 13, 6642 AP Beuningen Telefoon: 024-677 69 30 E-mail: info@printrendement.nl
Fotografie: Photol, Cuijk Kees de Vries Alinea-Stokvisch Stichting OOI
Redactie: Alinea-Stokvisch Wingerdstraat 63, 6641 BM Beuningen Telefoon: 024-675 18 93 E-mail: info@alinea-stokvisch.nl
Vormgeving: PINTA Grafische Producties, Benschop
Redactieteam: Ewald Lohmann (Alinea-Stokvisch) George Kruithof (Stichting OOI) Eric Bats (Stichting OOI-VIB)
OOI-secretariaat Einsteinbaan 1 Postbus 2600, 3430 GA Nieuwegein Telefoon: 030-630 04 04, Fax: 030-605 32 08 e-mail: info@ooi.nl Druk: Ten Brink Offset, Meppel