အလင္းအိမ္မဂၢဇင္းအတြဲ (၆) အမွတ္ (၆)

Page 1

1

jrefrmouU&mZf 13&5 / 0gqdkv

2006 ckESpf/ {+yDv wGifpwifxkwfa0onf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

1


1

jrefrmouU&mZf 13&5 / 0gqdkv

2006 ckESpf/ {+yDv wGifpwifxkwfa0onf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

1


2

rmwdum tvif;tdrpf um;

4

uAsm vlom;wd@k obm0 xrif;qDqrf;eJ@ ESi;f qDyef; 8888 yef;wdik &f &dS m cifAsm;wd@k vkyw f wfwmbm&Sv d J '*kew f m&maEGO;D vdyjf ym 'Dr;kd u a&pD;w,f iydzw k t f r#iw f ef; igwdk@tdkae+yD kd yf JG odumQ yÉdyuQwu tvGr;f awGvnfywfprf;ygap

&J+ird ;f rif;udkEdkif urmykvJ armifped 0f if; (ykw;D uke;f ) a'gufwmcifatmif atmifa0; cifatmifat; rif;xifuu kd }kd u;D aEGOD; udk0dkif0dkifau xl;wifh at;jrESif;&nf

6 7 8 9 10 12 13 14 16 17 18 20

armifpdef apmidk

22 23

oef;0if;vd_if A[de;f

24 33

umwGe;f jrefrmhumwGe;f q&m}u;D rsm;. umwGe;f vuf&mrsm; tifwmeufru S mwGe;f rsm;

ordik ;f qdik &f m okw/ &o umwGe;f q&m}u;D OD;b*sr;f *ENpD pfwrf;

8888 aiG&wktxdr;f trSwf armfueG ;f pmrsufEmS 8888 ta&;awmfyjkH zpf&yfrsm; 1987 - 1988

2

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

40


3

Edik if aH &; okw/ &o vGecf ahJ om 25 ESpu f ZGef.... jrefrmhordik ;f pmrsuEf mS xJu.... ta&;awmfy}kH u;D vlrsm;/ ordik ;f ... u|eaf wmfe@J pENuEd N&D vlxq k w kd m tcsOrf [kwf wdu k yf 0kH wf=u&ygr,f wufยบuGvy_ &f mS ;olawGuk.d ... Edik if jH cm;a&mufjrefrmvli,frsm;twGuf avhvmrdwhJ &mZy&d,m,ftcsKd @ vufe@J a&;cJ=h uygw,f ยบuGufaxmifacsmuf Ak'"< rREiS hf 'Dru kd a&pD0g' "txuf" uwJv h m; tajcwd;k jrifh useaf umif;oif. h 'Duae@ArmawG Armpma=uapzd@k

&Jabmf oH'w k f a'gif;vli,f urmykvJ zd;k oH (vlx)k udb k YAN MAUNG

rif;'if atmifoif; armif0Ho armifomcsdK azjrifh a&$Z;D uGuf ausmfol t&SiZf 0e (uke;f aZmif;) O\mq&mtdk

58 62 72 83 87 94 100 102 106 110 115 119 124 128 133

acwfpum; yGifhvif;jrifoma&;ESifh.... [Hom0wD OD;0if;wif 51 }urd af jrmuf 7 Zlvikd f txdr;f trSwf tcrf;tem; trSmpum; udu k }kd u;D

136 139

0wห Kwdk clem udu k }kd u;D i,fi,fwek ;f u oli,fcsi;f (bmomjyef) jroef;wifh tcspu f ckd pH m;jcif; armifpdk;csdef

144 150 157

bmomjyef tcef;quf tdraf jrmS ifavSmiftrd f (58) &ke;f xGucf &hJ aom jrefrmjynf

armifarmifvwf oef;0if;vd_if

170 171

tvif;tdrfrSwfpk

tvif;tdrrf 'D , D m

180

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

3


4

tvif;tdrfpum; jynfaxmifpk jrefrmEdik if aH wmfonf wdik ;f &if;om; vlrsKd ;pkrsm; pkaygi;f aexdik =f u aom jynfaxmifpk Edik if aH wmfjzpfonf? vlrsKd ;pktoD;oD;onf ud, k yf ikd f pmay/ ,Ofaus;r_/ bmompum; toD;oD;&S=d uum &d;k om;az:a&G+y;D pnf;vH;k cspcf if=uw,fv@kd tqd&k cdS yhJ gw,f? od@k aomf e,fcsJ @t*Fvyd w f @kd vufxuf aoG;cGrJ t _ rsKd ;rsKd ;udk }uKH awG@&um jrefrmhv@l tzG@J tpnf; twGi;f vlra_ &;/ bmoma&; bufawGrmS 0g;pnf;ajyouJo h @kd &Sv d m&ygw,f? xdktcsdef trsdK;om;acgif;aqmif}uD; AdkvfcsKyfatmifqef;. OD;aqmif}udK;yrf; aqmif&Gufr_a=umifh wEdkifiHvHk; wpnf;wvHk;wnf;jzpfvmcsdef AdkvfcsKyfatmifqef;ESifh acgi;f aqmifwcsKd @ vky}f ucH &H +y;D ray;rjzpf vGwv f yfa&;udak y;um vGwv f yfwhJ jynfaxmifpk jrefrmedik if H ay:aygucf &hJ ygonf? od@k aomf olwvl igwrif; &yfwnfaqmif&u G cf rhJ a_ wGa=umifh vGwv f yf+y;D jynf axmifpk Edik if aH wmfonf (10) ESpw f mom ygvrD ef 'Dru kd a&pD pepfukd usio hf ;kH Edik cf +hJ y;D / ppftyk pf k rS tm%modr;f r_jzpfay:um ppftm%m&Sipf epf ay:aygucf o hJ nf? t&if;ppfv#if olwvl igwrif;ESihf igwaum aumum aqmif&u G rf a_ wGa=umifh ppfzufrS t"rR }u;D pd;k tkycf sKyaf om ppftm%m&Sipf epfq;kd }u;D ay:ayguv f m&onf? ppfzufrS t"rRtyk cf sKyrf o _ nf pwifay:aygucf &hJ aom ESprf &S nfwu G v f #if ESpaf ygi;f (50) ausm+f yjD zpfonf? ajray:ajratmuf o,HZmw tvGeaf ygrsm;ยบuG,0f aom Edik if o H nf ppftm%m&Sif pepfqdk;atmufwGif tqif;&JqHk;/ tedrfhusqHk;jzpfum o,HZmwrsm; ukeo f avmufjzpf+y;D jynfow l @kd b0rsm; qif;&Jerd u hf sc&hJ onf? ppfzufvel nf;pk wpkEiS hf 4if;wd@k taygi;f tyg vlenf;pkwpkom tvGet f rif; ยบuG,0f csr;f omcJo h nf? od@k aomfvnf; ausmif;om;xk. OD;aqmifqef@usif awmfveS rf r_ sm;um; rnfr#yif &ufpuf,w k rf mpGm ESrd ef if;apumrl acwftqufquf tqufrjywfay:aygucf o hJ nf? jrefrmh qd&k , S v f pftrnfcH ppfzufrS pd;k rd;k cs,v f , S rf _ 26 ESpaf jrmufwiG f jynfow l @kd taxGaxG t=uyf twnf; jzpfay:aecsed f ausmif;om;xk. OD;aqmifrj_ zifh wwdik ;f jynfv;kH yg0ifqifEcJG =hJ uaom 1988 ckEpS f &Spaf v;vH;k 'Dru kd a&pD ta&;awmfy}kH u;D ay:aygucf o hJ nf? xdt k csed f ppfzufrS orw (3) OD;udk jynfow l @kd vufrcHyJ jzKwcf sEikd cf chJ sed w f iG f ppfzufrS xyfrH tm%modr;f r_ukd cHc=hJ u&onf? 'Dru kd a&pD vdv k m;oltaygi;f tm; &ufpuf ,kwrf mpGm tjyif;txef ESrd ef if;+y;D / aumufusppf Of;vJpmG wdik ;f &if;om; vlrsKd ;pkw@kd tm; aoG;cGu J m 4if;ppfzuf tm%mwnf+raJ &;twGuf wpdu k rf wfrwf vkyaf qmifco hJ nf? ppftyk pf k 4

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


5

twGi;f wGiv f nf; jzKw/f xkw/f owf vrf;pOfukd usio hf ;kH um 4if;tm%m wnf+raJ &;twGuf ppftm%m&Sif wpkrS vkyaf qmifco hJ nf? &Spaf v;vH;k 'Dru kd a&pD ta&;awmfy}kH u;D rS arG;zGm;ay;vdu k af om 88 ausmif;om; rsm;ESihf a':atmifqef;pk=unfuv kd nf; enf;rsKd ;pHjk zifh tzufzufrS aESmif, h u S zf suq f ;D um vdrv f nfrr_ sm;ESihf 4if;wd@k tm%mwnf+raJ &;udk wnfaqmufco hJ nf? ppfzufrS 2008 tajccH Oya'udk t"rRtwnfjyK jyXmef;+y;D / taumiftxnfaz:I ay:ayguv f mcJah om t&yf0wf tpd;k &qdo k nfh vuf&dS OD;ode;f pdef tpd;k &onf ajymif;vJrr_ sm;udk jyKvyk af eygonfqu kd m Edik if H wumESifh jynfolwdk@ vufcH,Hk=unfvmatmif aqmif&Gufaeygonf? odk@aomfvnf; wdik ;f jynf. tzufzufrS rwnf+ird rf r_ sm;udu k m; qufwu kd jf zpfay:v#uf &ifqikd af e&onf? wzufrS trsKd ;om; jyefvnfoifjh rwfa&;udk atmf[pf vkyaf qmifaeaomfvnf; wzufwiG f rwnf+ird /f r+ird o f ufrr_ sm;um; tzufzufrS ay:ayguaf eonf? jynfow l @kd vdv k m;awmifw h aom 'Dru kd a&pD bufawmfom;rsm;udk vGwv f yfciG rhf sm; rnfr#ay;apumrl/ xdt k cGit hf a&;rsm;ESit hf wl qlyrl +ird o f ufrr_ sm;onfum; vlry_ wf0ef;usif tESH@wGif &ifqdkifae=u&onf? tpdk;& qdkolrsm;. EdkifiHwumodk@ vdkufvHI tultnD awmif;cH xm;r_rsm;um; rnfr#yif &&Sad pumrl jynfov l x l k trsm;pkonfum; tzufzufrS edru hf sv#uf rw&m;r_/ t"rRrr_ sm;udk &ifqikd af e&um w&m;Oya' pd;k rd;k r_onfum; vH0k uG,af ysmufaeonfukd jrifawG@&ifqikd af e&onf? ppfreS af om trsKd ;om; jyefvnfoifjh rwfa&;/ Edik if aH wmf {csr;f om,ma&;/ w&m; Oya' pd;k rd;k a&;udk &d;k om;pGm aqmif&u G &f ef vdt k yfyga=umif; owday;vdo k nf? oHo, qdo k nfrmS oHo, r&Sad tmifvyk rf S oHo, uif;rnfjzpfonf? ausmif;om;xk. 7 July pdw"f gwjf zifh &Spaf v;vH;k 'Dru kd a&pD ta&;awmfy}kH u;D tm; OD;n$wf*k%fjyKv#uf.......? tm%m&SifrSefor# usqHk;ap&rnf tvif;tdrf&Jabmfrsm;

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

5


6

vlom;wkd oh bm0 yef;qkd&if vSw,f/ arG;w,f/ a0w,f/ aยบuGw,f/ ta&mif taoG; pkv H ifpmG &S+d y;D / obm0 w&m;twkid ;f &S=d uw,f? obm0 w&m; t& wyGifhcsif;pDyJ yGifhyGifh tckid v f u dk yf J yGiyhf iG hf tkHeJ husif;eJ hyJ yGifhyGifh b,fvdk b,fyyHk J yGiyhf iG hf ol t h vSeJ o h l &S=d uw,f? yef;awG t+yKd it f qkid f a0a0qmqm zl;yGifh=u+cif; +zifh uk, d pf u D , dk if S avmuukd vSyapcJ=h uw,f? avmu}u;D xm0& vSy arG;}uKd iaf eapzkd h yef;wkdif; yGifh=uapcsif?

&J+idrf; 6/ 7/ 2013

6

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


7

xrif;qDqrf; eJ h ESif;qDyef; csed &f , G cf iG ;f jrmS ;[m wdu k q f ikd rf _ rsuEf mS zH;k eJ h tm;vH;k udk +yKH ;jyaejyef+yD b,foal wG tH=h o=uOD;rvJa[h...? t&d;k rsuzf ;l wJh uav;[m ig;a=umfjrif&kH rsuEf mS v$o J udk ol t h &dyt f aiG ah wGukd ud, k af &Smifz,fae&w,f...? wyfrufr[ _ m oHa,mZOftusF iD mS ;0wf+y;D rsu&f nfvnfjyaejyef+yD b,foal wG oem;=uOD;rvJa[h...? aoG;pGe;f ql;awGeJ h ESif;qDyef;[m aiGv0ef;vdk xGe;f yaejyef+yD b,foal wG xrif;qDqrf; awmif;=uOD;rvJa[h... ?

rif;udkEdki f

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

7


8

8888 tm;vH;k &JŒ &ifxrJ mS ol&w dS ,f...? wyGijhf cif; zGizhf wfrvm; wv$mjcif;pD &ifcek =f unfrh vm;...? toHrmS a'gopGu&f if tJ'aD cwf&ŒJ tjypfrJh rsu&f nfbufu pmemyg/ &eH@rSm aoG;pdr;f &Sin f DS oif;aecJ&h if 'Dae@acwf&ŒJ rw&m;r_awGukd oifEh v S ;kH om;u vufrcHvu kd zf @kd }uKd ;pm;yg? +ird ;f csr;f a&;udk a&S;¶_wm aumif;w,f olr&Scd b hJ J +ird ;f csr;f a&;[m arG;zGm;rvmEdik b f ;l aygh 0wfauswef;aus tvGr;f rsK;d eJ@ ol@udk acwfwacwfvkd cse&f pfcrhJ ,fq&kd ifjzifh ...? taz ... tar tudk ...tr nD ...nDrav; oif ...u|Eykf f tm;vH;k &JŒ &ifxrJ mS ol ...&Sad ew,f ...?

urmykvJ 07/ 08/ 2012 8

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


9

yef;wdkif&Sd&m 'l;rwkeef @J uav; 'Dvkd x&yfvu kd w f mudu k ajcvSr;f awG pEdik zf @kd twGuyf gy?J &yfEdkifawmhrS rif;b0&J@ yxrqH;k ajcvSr;f rif;p+y;D vSr;f &rSm? a=umufpw d rf 0ife@J uav; yxrqH;k ajcvSr;f rSm,dik v f J rif; 'l;+ycJ si+f yrJ nf? vJ&ifjyef&yf aemufxyf aemufxyf aemufxyf ajcvSr;f awG pr,f? av;bufwmG ;&if;auseyf x+y;D r&yfyJ aer,ft h pm; &yfprf; vJprf; &J&v J rS ;f uav; +y;D &if igw@kd ajy;vrf;ay:wuf=u&atmif?

armifpdef0if; (ykw;D ukef;)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

9


10

cifrsm;wdk hvkyfwwfwm bm&SdvJ vSsypf pfawG xkw k w f ,f/ jynfot l rsm;pk roH;k &bl;? qefpyg;trsm;}u;D pdu k w f ,f/ jynfoal wG 00vifvifrpm;&bl;? wdik ;f wpfyg;om;awG usL;ausmaf ewm=um+y/D +cpH nf;&d;k r&Sb d ;l ? qif;&Jv@kd rde;f ri,fav;awG olrsm;Edik if rH mS jynfw h efqmtvkyf tapcHtvkyaf wG oGm;vkyaf e&w,f/ csr;f omatmif rvkyb f ;l ? ppfonfo;kH ode;f &Sw d ,f/ aomif;use;f olawGukd rESrd ef if;Edik b f ;l ? ynmwwfawG trsm;}u;D xGuw f ,f/ toH;k rcswwfb;l ? ausmufawG uwW&mawG trsm;}u;D &Sw d ,f/ vrf;awG raumif;bl;?

10

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

oHawGxu G w f ,f/ tyfwpfacsmif;awmif rvkyw f wfb;l ? &mbmawm}u;D &Sw d ,f/ wm,mudk Edik if jH cm;u 0,f&w,f? o,HZmwawG trsm;}u;D xGuw f ,f/ ukeaf csm rvkyw f wfb;l ? &wemawG trsm;}u;D xGuw f ,f/ jynfoal wG tvSrqifEikd b f ;l ? yifv,fjyif}u;D &Sw d ,f/ yifv,fpmaumif;aumif; rpm;&bl;? urBmrSm taumif;qH;k bmomw&m;&Sw d ,f/ r+ird ;f csr;f bl;? trSew f &m;&Sad yrJ?h trke;f w&m;eJ@ tkycf sKyw f ,f? ruse;f rmwJo h al wG &Sw d ,f/ aq;rukEikd b f ;l ?


11

&moDOwk aumif;w,f/ pdu k yf sKd ;a&;rSm atmufq;kH u? wdik ;f jynf zGŒH +zKd ;wd;k wufr_ atmufq;kH a&mufaew,f jynfoal wG tkycf sKyaf &; twwfynmudk oifciG rhf &bl;? 0ef}u;D Xmetrsm;pk tvGo J ;kH pm;vkyaf ew,f/ ta&;r,lb;l ? u|e;f opfawG trsm;}u;D xGuw f ,f/ jynfot l rsm;pk wJe@Jae&w,?f urBmrSm vlO;D a&trsm;qH;k Edik if EH pS Ef ikd if eH @J e,ferdwcf si;f xdaew,/f ukeaf csmypPn;f a&mif;rpm;wwfb;l ? urBmausmf tawG;tac:ynm&Si&f w dS ,f? jynfoal wG ol@ta=umif; oifciG rhf &bl;? 'Dru kd a&pDEikd if x H al xmifw,f/ tm%m&Sif pdw"f gwef @J ? urBmusmf acgi;f aqmif&w dS ,f tkyfcsKyfcGifh r&bl;?

a'gufwm atmifcif 19/ 06/ 2013

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

11


12

'*kefwm&m aEGOD;

"aqmif;aESmif;vSsif aEGOD;." ( xl;tdro f if ) aEGrOD;rD ac|c;l oDpkd h "teDxu J =u,fjzLyGi"hf

atmifa0; ar 16 / 2013

12

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


13

vdyfjym

vdyjf ymawG... +y;D awmh... vdyjf ymawG... 'gayr,hf vdyjf ym taoawGrsS ...?

cifatmifat; 14/ 'DZifbm/ 2012 acsvfwef*&dkŒAf/ vef'ef 16;44 em&D

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

13


14

'Drdk;u a&pD;w,f

tazvnf; ygoGm;+yD 'Dr;kd u a&pD;w,f tazhwu dk yf kH tusa么 v;u t&iftwdik ;f 'Dr;kd u a&pD;w,f vSsypf ;D tjyufrmS jrifvu dk &f wm tpfu@kd vufwpfzufvm; 'Dr;kd u a&pD;w,f tpfu@kd vufxrJ mS abmyifav;wpfacsmif; 'Dr;kd u a&pD;w,f tpfukd v h ufwkd ph eG ;f aewm rifeaD wGvm; 'Dr;kd u a&pD;w,f usnq f aH wGvkd qufwu kd u f saewJ h rd;k pufawG=um; xD;&SmxGuo f mG ;wJ n h aD v;&J h zdeyfwpfzufu yvufazmif;ay:arSmufvsuf 'Dr;kd u a&pD;w,f

14

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


15

tJ'aD b;rSm oli,fcsi;f &J zh ed yf 'Dr;kd u a&pD;w,f rd;k }uKd ;wpfck nDrav;eJ h ol o h il ,fcsi;f udk wnfw h nfrh eS w f ,f 'Dr;kd u a&pD;w,f nDrav;vG,t f w d x f u J pmtkyaf wG rd;k a&xJvrf;ray: rD;xawmufaewke;f 'Dr;kd u a&pD;w,f pdr;f +y;D arSmifaewJ h aumif;uifu xpfcsLef;oHukd vef@+y;D orD;av;vnf; id&k OD;r,f 'Dr;kd u a&pD;w,f 'Dr;kd u a&pD;w,f 'Dr;kd udk vufcyk ef J ch jH y;D ud, k u hf , kd u f kd o&%*Hw k ifawmh tarrsu&f nfusw,f? ?

rif;xifudkudk}uD; 16 {jyD 2011 (Myit

Makha Mediagroup

rS)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

15


16

iydzkwf trSsifwef; 'Dreuf iydr;D zkww f pfxyk f pm;yGaJ y:a&mufvmw,f? b,fow l ifomG ;vJrod q&mav;xrif;csKdihfxJrSm rSspjf yKwef @J qm;xkwu f kd olw@kd vnf; r=unh&f ufz;l xifw,f? rke@f pm;v$wcf sed f rke@f rpm;Edik w f u hJ av;awG xrif;pm;v$wcf sed f xrif;rpm;Edik w f hJ uav;awGu q&mav;udk iydwpfxyk f ay;cJw h ,f? rsu&f nfrokwrf d yJjyKwef @J iydxyk x f u J iydwpfaumfukd olw@kd wpfae&mu arSsm=f unh+f y;D aysmaf er,fqw kd m q&mav;odw,f? b,fov l J eDev D m;/ apmuaygvm;/ xl;omvm;/ 0g;0g;vm; rar;&uf wHcg;0u ajy;xGuo f mG ;wJh wpfa,mufa,mufawmhjzpfr,f aus;Zl;yg uav;wd@k &,f? reufua&mufvmwJh ajymif;a&$Œtrde@f pm[m iydzw k f wpfaumfpma=umihf pkw+f zzJ @kd cdik rf moGm;&w,f?

aEGO D; 16

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


17

igwdk h tdkaejyD tdrt f jyefvrS vm;vd@k &ifaumh+y;D jyefcw hJ hJ n tazh aiguo f =H um;rSm acgif;axmif=unhfrdcJhol...? ud, k w f ikd f tcsK;d rajymif;yJ D J 0wfwt hJ opf &ifcek o f aH wGukd wlwpl k tuFs v nDoal wGe@J csw D ufcw hJ hJ vrf; pepfawG&@J oHo&mxJ ppfaoewfo=H um; rSm w&ufxuf w&uf tdrk if;vmol...? acgif;iHk@rcHcJhwJhol...? igw@kd uscw hJ hJ aoG;awG ac|;awG a=umihf hJ hJ cE<m t&d;k awG a=umihf r,H=k unfwo hJ al wG wdu k zf @kd igw@kd uscw ,H=k unfwo hJ al wGcsi;f aygi;f wJb h 0 =oZm qDEpS f a&aomufjrpfe@J axmif/ wef;awG umpnf;vnf; ausmhjyef aygufzGm; Zmenfvm;odk@ vufo;D vufarmif;wef;csio f .l ..? rsKd;quf armifwdk@ }udK;pm;&pfzdk@... wdu k w f eG ;f rSm&if;... tajctaeawG ajymif;rvm;vd@k ig[m vltkd jzpf... tacstwifrsm;pGmeJ@ avmif;a=u;xyf igw@kd [m vltkd jzpfchJ... cyfjywfjywf rmeawGe@J igwdk@... ud, k b fh 0udk xm;&pfco hJ l...? ig...?

udk0dki f0dki fau 9/ 6/ 13 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

17


18

oduQm yร dyuQ wdkufyGJ

oifhcE<m oifb h 0rSm pGu J yf&x dS m;ESihf t&d;k om;qH;k tcef@xnfq;kH b0awGrmS odumQ *k%f j'yf awmufy ywWjrm; pdeyf iG ahf wGayg h toufay;vdk o h m cspaf yawmh? trSew f &m;opPmeJ h &dk;ajrusaygif;oif; vifr,m;cspjf cif;jzpfaecJ h opPm[m touf wefb;kd xm; ay;qyf jrifjh rwfou d mQ ppfppfyJ

bezl;odu k w f ;l tljrL;wJ u h mv vltrsm;rsu&f nf }u;D i,fusygrS odumQ ,kwpf mG csr;f om&wJah cwf? vlwkd b h 0 aยนcGcs a=urG&rS odumQ yJ ph mG aysm&f i$ cf sr;f ajr ah cwf odumQ ykwf odumQ ,kwf odumQ pkwf 'Dval wG vkyyf ikd cf iG v hf ikd pf if& apwvH;k ydik &f iS f jzpfaewJah cwfrmS ...

jrifjh rwfow l kd h 0wfqifjc,fo vdyjf ymb0 odumQ tvS[m odumQ xd;k ppftwGuf vufeufusnq f yH J ? odumQ pkw, f w k o f t l wGuf odumQ yk'f &So d o l m odumQ atmify&JG J h trSwo f auFw? toD;oD; b0b0rSm &Sio f efa&;&dumQ jzpfw,faemf ? odumQ usoal wG&J h atmifyaJG &wyGuf vl w h oufrmS wc% oduQmrJh oduQm&GJ h oduQmyJ h odumQ vSoal wG&J ah tmifyaJG jrjyifvm$ 'Dval wGaumif;pm; a&ay:qDjzpfwJ ah cwf? vl@woufpm xm0&?

18

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


19

vGwv f yfr#w +ird ;f csr;f urBmopf EkopfcsdKjrb0 odumQ vSoo l m xlaxmifEikd w f ,f? acG;rSm acG;odumQ vlavmuf r}u;D rm;bl; vl o h u d mQ eJ h b,frmS Edi_ ;f wkvkd &h ygrh vJav? 'gayr,fh acG;ud&k u kd f jyefuu kd w f ,f acG;udyk w d u f ef ckcaH [mifoH =um;&w,f ? jrifjh rwfou d mQ vdyjf ym &dumQ xdyg;tvm rsuu f , G jf yK rckcyH aJ e=unfyh g oifo h u d mQ tcGcH snyhf J tpG}J u;D yJ?

xl;wifh 24/ 3/ 2013

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

19


20

tvGrf;awG vnfywfprf;ygap tvGr;f eJ ah y;qyfpeG @f v$wrf u _ yÉdyuQ &ke;f &if;qefcwf evHrx Edik af tmifyJ &ifxw J eG ;f wdu k af e=u? &efolzsufqD;acsr$ '%f&mwif;=urf;&xm;wJb h 0 a0;vHjynfya&mufvm tvGr;f [mtJ'u D p pD;qif;vmcJ h w+ird +hf ird hf cg;ouftvGr;f vGr;f ygrsm;awmhaqG;ajr h aqG;ajr@vGe;f awmh taoaumif rv_yrf &Sujf zpfomG ; yl&&S t S vGr;f awGuyJ ud, k u hf , kd u f kd rD;avmifwu kd o f iG ;f vdk h tvGr;f wdraf wGu r_dif;ndK@rdk;aumif;uif pdwu f jkd zpfapvd@k ? a&ylt;kd vdk wyGuyf u G Af avmifql tvGr;f awGukd aw;oDcsi;f awGe@J acsmo h yd cf hJ pEN&m;cvkwef @J av#mzf w G cf hJ wcgw&H ZmwfobifeJ ah q;a=umcJh 'gayr,fh tonf;tdrrf mS pGx J if tvGr;f rSiaf wGpeG ;f xif; rqH;k or# wc%eJ@ zsurf &cJ?h 20

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


21

zdEydS af ESmif}uKd ;awGjzwfwJ h vGwv f yfa&;wdu k yf aJG wGuyJ a=uuGt J vGr;f EGt H ikd x f u J igu h q kd x JG w k f pGe@f v$waf pcJh '&Gww f u kd f ygvmcJah yg?h wu,fawmh arG;rdcifudkvGrf; ocFsKdif;ay:u zciftkwf*ludkjrifcsif tazhuv kd rG ;f wdik ;f jynfuv kd rG ;f Zmwd&mG udv k rG ;f tm;vH;k udv k rG ;f wJh xdt k vGr;f ESpu f mv=umvm aqG;ajr@udu k cf J emusief musn;f r_u pdw"f gwf "g;oGm;xufap txyfxyfc|eaf y; aoG;ay;cJw h ,f tiftm;opfajymif;vJapcJah ygh ? Aavmifql emusifcg;ouftvGrf;awG ESv;kH aoG;xJvnfywfprf;ygap vnfaeor# wdu k yf cJG &D;vrf; rkew f ikd ;f =urf;xJrmS tvGrf;opfyif wvGifvGifavc|efaevdk@aygh?

at;jrESi f;&nf ( azaz:0g&D 21/ 2013 ) ('Drdkua&pDwdkufyGJxJrS vGifhpifxGufvmcJh=upOf tvGrf;ESifhaxG;vHk;&pfywf &kef;uefae=uonfh rdwfaqGrsm;/ &Jabmfrsm;odk h&nfn$ef;ygonf ) tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

21


22

jrefrmhumwGef;q&m}uD;rsm;. umwGef;vuf&mrsm;

22

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


23

tifwmeufrS umwGef;rsm;

ol htvkyfol vkyfaewmyg

wu,fyg tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

23


24

bufpkH xl;cGsefaom umwGef;q&m}uD; OD;b*srf; oef;0if;vd_i f

jrefrmumwGe;f avmuwGif umwGe;f a&$wav;/ OD;[depf eG ;f ESifh OD;b*sr;f wd@k onf ppf}uKd acwfu xif&mS ;cJah om umwGe;f q&m}u;D rsm; jzpf=uonf? olw@kd oH;k OD;onf acwf+yKd if umwGe;f q&mrsm; vnf;jzpf=uonf? acwf+ydKif umwGef;q&mrsm;jzpf=uaomfvnf; wpfOD;ESihfwpfOD; rwlnD=uacs? umwGef; a&$wav;onf EdkifiHa&; umwGef;rsm;udk ta&;oefonf? ol@u|efb0wGif umwGef;jzihf trsKd;om;a&;pdwf"mwf Edk;=um;wuf=uG xGef;um;a&;udk vSHKaqmfcJhonf? OD;[depf eG ;f um; [mo um wGe;f rsm;udk ta&;oefco hJ nf? [moESifh ywfoufI ud, k yf ikd f Zmwfaumifrsm; arG;+y;D pmzwfol wd@k tm; [', ESv;kH &$ijf rL;apcJo h nf? t}uHydkifaom iacG; umwGef;ZmwfaumifrSm OD;[defpGef;. emrnf}uD;aom Zmwfaumif rsm;teufrS wckjzpfonf? OD;b*sr;f um; olw@kd ESpOf ;D ESirfh wl/ OD;b*sr;f u pG,pf &kH onf? pme,fZif;wd@k wGif tESpo f ;kH q,f eD;yg; umwGe;f a&;qGcJ o hJ nf? ta=umif;t&m tpHt k vifudk xl;xl;cGsecf sG ef ajymifajymif ajrmufajrmuf a&;qGEJ ikd af =umif;awG@&S&d onf? OD;b*sr;f . umwGe;f rsm;rSm umwGe;f yHrk sm; yDyjD yifjyif&jdS cif;/ pum;vH;k toH;k tE_e;f xdxd a&mufa&muf&jdS cif;/ Edik if aH &;/ pD;yGm;a&;/ vlra_ &;/ bmoma&; ta=umif;t&mrsK;d pHu k kd &_axmihf aygif;pHkrS a&;om;a0zef wifjyEdkifjcif;/ uav;vl}uD;/ usm;r vlwef;pm;ra&G; vufcEH pS o f ufjcif;/ vwfwavm jzpfysuaf eonhf ta=umif;t&m tajctaewdŒk udk tcsed rf D wifjyjcif;/ tawG;tac: ajymif;vJa&;wGif OD;aqmifEdkifjcif;/ trsKd;om;a&; [efyefrsm; 24

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


25

txift&Sm;&Sjd cif;/ ,ae@wdik f acwfpepfEiS fh vdu k af vsmnDaxG &Sad ejcif; ponhf tcsurf sm;jzihf jynhpf akH eavonf? umwGe;f a&;qG&J mwGiv f nf; OD;b*sr;f . vuf&mrsm;rSm wdusyjD yifI t&kyrf sm; rSm jywfjywf om;om;&Sdonf? v_yf&Sm;r_ [efyefrsm; tjynhftpHk &Sdaewufonf? Zmwfaumif. rsuEf mS tae txm;/ ud, k [ f eftrlt&mwd@k rSm wpfyEkH iS w fh pfykH uGjJ ym; roGm;/ xyfwx l yfrsS wcsK;d wus&o dS nf? ol. emrnf}u;D Zmwfaumifrsm;jzpf=uaom OD;azsmufqw d /f armifajrZm/ *Guaf xmfw@kd . yHrk sm; rSm wpfyEkH iS w fh pfyrkH uGjJ ym;/ vuf&mrysuf qifw&l o dS nf? pmzwfou l ol@vuf&mudk jrifonfEiS fh rnfonhf Zmwfaumifjzpfa=umif; twwf ajymjyEdik o f nf txd OD;b*sr;f . vuf&mwd@k onf ajymifajrmufvaS yonf?

umwGe;f pwifa&;qGcJ yhJ kH umwGe;f q&m}u;D OD;b*sr;f umwGe;f q&m jzpfvmyHu k vnf; pdw0f ifpm;p&myif jzpfonf? OD;b*sr;f onf 1926 ckepfwiG f aumvdyf ausmif;om;b0Y aumvdyrf *~Zif;xJwiG f umwGe;f pwifa&;qG&J mrS umwGe;f q&m}u;D jzpfvmol jzpfonf? OD;b*sr;f . yxrqH;k yHkESdyf az: jycH& onhf umwGef;yHkrSm aumvdyf abmf'gaqmifY xrif;au|;onhftcg [if;zwfenf;jy;D t&nfrsm; aeonhf ta=umif; a&;qGx J m;onhf yHjk zpfonf? yHrk mS ausmif;om; wpfO;D rwfwyf&yfum bavZmuGwf tusu DF kd cGswaf e[ef vkyaf epOf ausmif;om;wOD;u "cifAsm; bmvkyfrvdk@vJ" [kar;&m xdkausmif;om;u"=uufom;wHk;udk 'dkifAifxdk; q,frvd@k "[kajzyHk umwGe;f qGI J tpm;qif;&Jru _ kd oa&mfco hJ nf? xd@k aemuf q&m}u;D onf paumuf (Scouk) ac: uif;axmuftzG@J u xkwaf 0 onhf bm;rm; bdGKif; (Burma Boy) r*~Zif;ESifh u0drsurf eS f r*~Zif;wd@k wGif umwGe;f rsm; a&;qGcJ o hJ nf?

pma&;b0 r=umrD aumvdyfrS xGufI twGif;0ef&Hk; (aemuf0ef}uD;rsm;&Hk;) bdGKifvm tifpywfawmf XmewGif wpfv(90) usyjf zihf pma&;0ifvyk o f nf? pma&;b0wGif =um&Snf pGmrvkyf r=umrDyif xGuv f u kd &f avonf? xdt k a=umif;ESifh ywfoufI ppfjy;D acwf Armjynf yef;cso D r*~ avhusicfh ef;wGif OD;b*sr;f u Tod@k a[majymcJo h nf? "yef;csDq&m qdkwm pdwfESihfywfouf+yD; vGwfvGwf vyfvyf aecsif=u w,fcsKycf s,rf u _ kd rcHcsi=f ubl;? ud, k u fh , kd u f kd csKycf s,&f if r}uKd ub f ;l ? Oyrm q&mqd&k if aumvdyfrS xGuf+yD; &Hk;wpf&Hk; rSm0ifjyD; tvkyfvkyfcJhw,f? &Hk;rSmvkyf&wm csKyfcs,fr_ awG[mrsm;vmvd@k rcHEikd af wmhb;l ? b,fvv kd q J akd wmh wae@ q&mhxuf &mxl;}u;D wJ&h ;kH u vl}u;D u q&mhukd tac:cdik ;f vd@k q&m oGm;&w,f? q&m ol@a&SŒrSm a&mufjy;D &yfaeawmh armfawmifr=unhb f J rodovdk ol@pmol tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

25


26

a&;aew,f 'ge@J q&mvnf; jyefvmcJw h ,f? olw@kd &H;k u vlrsm;u vlwikd ;f vdv k ykd J 'Dtusifh awG&=dS uw,f? 'ge@J q&m jyefvmvd@k awmfawmf=umawmh xyfjy;D tac:cdik ;f jyefw,f? q&m oGm;jyefawmh apmapm uvdyk J vSnafh wmif r=unhb f ;l ? awmfawmfuav; =umoGm;jyefawmh q&mvnf; jyefvmcJw h ,f aemufwcg tac:cdik ;f jyefw,f? oGm;jyefawmh 'Dtwdik ;f yJ vSnv fh @kd / armhv@kd awmif r=unhb f ;l ? bm&rvJ q&mu csucf si;f jyefcw hJ mayg?h aemufw}udrfac:vdk@ q&m oGm;jyefawmh a&mufa&mufcsif;yJ tJ'Dvl}uD;u rif;bmjyKv@kd jyefjyef oGm;ovJv@kd qD;ar;w,f? tJ'aD wmh q&mu usaemhrf mS tvkyaf wG &Sdaeygw,f? tcsdef ukefrcHEdkifvdk@ jyefoGm;wmyJvdk@ ajymvdkufw,f? aemufawmh tJ't D vkycf iG &f ŒJ csKycf s,rf u _ kd rcHEikd f wmeJ@yJ xGucf w hJ myJ" [kajymcJah vonf? xdpk Ofu oli,fcsi;f jzpfol umwGe;f OD;[depf eG ;f . tm;ay;r_/ ajrmS ufay;r_ wk@ad =umihf yef;csD avmu/ umwGe;f avmuxJo@kd ajcpHyk pf0if vdu k af vonf? ,if;aemuf 1930 jynhfESpfwGif umwGef;OD;[defpGef;. umwGef;udk t*Fvdyf owif;pmjzpfaom &efukefa*Zufu yxrqHk; az: jyojzihf OD;[defpGef;u OD;b*srf;tm; "cifAsm;vJqyJG g/ &efuek f a* Zmwfu tjcm;umwGe;f q&mrsm;udv k J qGcJ ikd ;f ygqv kd @kd cifAsm;udk vmajymwmyg "[k vma&muf wdu k w f eG ;f avonf? xd@k a=umihrf sm; r=umrDyif OD;b*sr;f onf umwGe;f wpfck a&;qGjJ y;D / &efuek af *Zuf t*F v d y f vl r sKd ; t,f ' D w mu ol @ umwG e f ; ud k = unh f u m wcpf c pf & ,f a rm+yD ; vS s if "tJovdk&,fp&maumif;wJh t}uHawGrsm; rif;acgif;xJudk 0ifvm&if cyfjrefjrefom a&;+y;D ,lcu hJ mG / rif;umwGe;f =unh&f wm igoyd o f abmuswmyJ" [kajymum ol@umwGe;f udk a&G;cs,v f u kd af vonf? od@k jzihf umwGe;f ESpyf Hk qufvufay;yd@k &m xdo k wif;pmu wpfcrk S ry,fbJ xnho f iG ;f azmfjyay;avonf? od@k &mwGif umwGe;f a&;qGcJ wpfjym;wpfcsyrf rS & ojzihf OD;b*sr;f onf pdwyf suaf erdonf? r=umrD umwGe;f oH;k yHt k wGuf aiG 60 usyw f ef csuv f ufrw S u f kd pkaygi;f ay;vdu k &f m 0rf;omrqH;k jzpfc&hJ avonf? q&mOD;b*sr;f onf tEkynmorm;yDyD tcsKyt f cs,u f rkd }uKd u/f vGwv f w G v f yfvyf aexdik f wwfovd/k ol@uavmifuv kd nf; uef@owfcsKycf s,rf u _ v kd nf; rcHcsiaf y? TonfEiS fh ywfoufI umwGe;f q&m OD;baxG;. "umwGe;f OD;b*sr;f ESifh olw@kd tjrif" pmtkyYf ... "ppftwGi;f *syefacwfwek ;f u udb k *sr;f eJ@ yef;csu D b kd =unfu jyef=um;a&;XmerSm 0ifvkyfw,f? q&muawmh *syeftpdk;&xkwf Armhacwfowif;pmrSm vcpm; umwGef; q&mtjzpfe@J umwGe;f qGw J ,f? tJ'w D ek ;f u oHjzLZ&yfrmS azmufaewJh ,d;k ',m; - jrefrm rD;&xm;vrf;twGuf v_H@aqmfwJh umwGef;ykH wykHukd OD;b*srf;u qGJay;w,f? tJ'D ac|;wyfx0J if&if vc/ &dumQ t0wf aq;0g; aumif;aumif;&Edik rf ,fqw dk mawG ygw,f? wae@rSm udb k *sr;f blwmbuf a&mufv@dk ac|;wyfom;awG t0wfrjynhpf /Hk tpm;csKd ŒiJ?h 26

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


27

ppftwGi f; *syefacwfwkef;u udkb*srf;eJ@ yef;csDudkb=unfu jyef=um;a&;XmerSm 0ifvyk wf ,f? q&muawmh *syeftpdk;&xkwf Armhacwfowif;pmrSm vcpm; umwGe;f q&mtjzpfeJ@ umwGef;qGJw,f? tJ'wD kef;u oHjzLZ&yfrmS azmufaewJh ,dk;',m; - jrefrm rD;&xm;vrf;twGuf v_H@aqmfwJh umwGef;ykH wykHukd OD;b*srf;u qGJay;w,f? tJ'D ac|;wyfxJ0if&if vc/ &dumQ t0wf aq;0g; aumif;aumif;&Edik fr,fqkdwmawG ygw,f? wae@rmS udkb*srf; blwmbuf a&mufvkd@ ac|;wyfom;awG t0wfrjynhfpkH/ tpm;csdKŒiJh? aq;0g;vJ r&dyS J 'kuQa&mufaewmawG awG@&awmh pdwxf cd ukd +f yD; qufrvkyaf wmhbJ anmifwek ;f jyefaew,f? aemufppf+yD;rS &efukefjyefvmw,f? +yD;awmh zqyv tpdk;&u ol@udk &mxl;}uD;ay;+yD; cef@ygr,fqkdcJhzl;wm jzpfayr,hf q&mOD;b*srf;u zqyv tpdk;&udkvnf; ol@umwGef;eJ@ a0bef/ zqyv&JŒ jynfawmfom pDrHudef;qkdwm}uD; ukdvnf; oa&mfchJ vkycf whJ myg? tJ'vD ydk J twkud tf cHawGuvkd nf; tvGwrf ay;ygbl;? ...... aq;0g;vJ r&d S y J 'k u Q a &muf a ewmawG awG @ &awmh pd w f x d c d k u f + yD ; quf r vk y f awmhbJ anmifwek ;f jyefaew,f?aemufppf+y;D rS &efuek jf yefvmw,f? +y;D awmh zqyv tpd;k &u ol@udk &mxl;}uD;ay;+yD; cef@ygr,fqkdcJhzl;wm jzpfayr,hf q&mOD;b*srf;u zqyv tpd;k &udv k nf; ol@umwGe;f eJ@ a0bef/ zqyv&JŒ jynfawmfom pDru H ed ;f qkw d m}u;D ukv d nf; oa&mfchJ vkycf w hJ myg? tJ'v D ydk J twku d t f cHawGuv kd nf; tvGwrf ay;ygb;l ? olu yk*Kd~ vaf &; roa&mfb;l / acwfuo kd m oa&mfwm/ olu owif;pmzwf/ wdik ;f jynfrmS bmjzpfae ovJqw dk m tuJjzwf+y;D awmh umwGe;f a&;wmyJ? ol r}uKd u&f if a&;cdik ;f vk@d r&bl;? olk ,k=H unfwmudk qef@usi+f y;D b,fawmhrS ra&;bl;? "azmfvefvnf; rzm;bl;"[lI rSww f rf;wifxm;onf? q&m}uD; umwGef;OD;azodef;uvnf; ol. "pme,fZif; umwGef;ordkif; pmwrf;"wGif "tEkynm&Sif wa,muftaejzihf OD;b*srf;. txl;jcm;qkH; *k%ft*FgrSm aiGrrufjcif; jzpfonf? OD;b*sr;f onf aiG&&eftwGuf umwGe;f qGo J nf r[kw/f olonf wkid ;f jynftwGuf umwGe;f qGaJ eonf [laom ,k=H unfcsujf zihf a&;qGaJ ejcif;jzpfonf?"[k a&;om;xm;avonf? td;k a0 OD;ndjk r u vnf; q&mOD;b*sr;f ESifh ywfoufI TuJo h @kd aumufcsucf scyhJ gonf? "q&m OD;b*sr;f [m pdwo f abmxm; El;nhaH ysmah ysmif;ol wa,muf yg? 'gayr,hf ol@odumQ udk xdyg;vm&ifawmh quf qufxrd cHwwfygb;l ? rmevnf;}u;D ygw,f?" wzef umwGef; OD;ausmfqef;(up) uvnf; "tJ'Dtcgu q&mOD;b*srf;[m umwGe;f udk pufe@J vSnx fh w k o f vkd a&;aewJt h cgayg?h q&mu umwGe;f udk [djk yif'jD yif vkyw f hJ wdu k u f adk wmh umwGe;f ray;bl;? wcgvnf; owif;pmwku d }f u;D wwku d u f Edik if t H zG@J tpnf; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

27


28

wckukd aqmfwhJ umwGe;f wck a&;ay;zk@d OD;b*sr;f udk csO;f uyfw,f? ay;aeusumwGe;f c 25 usyt f pm; 50 ay;yg r,fv@kd vJ ajymw,f? tJ'aD wmh OD;b*sr;f u 50 r[kw/f ig;axmif ay;vnf; ra&;bl;? usKyfqDu umwGef;&zkd@vJ rarSsmfvihfeJ@awmhqkd+yD; tJ'Dwkdufudk umwGef;jzwfxm;vkdufw,f? +yD;awmh q&mOD;b*srf;u usaemfwdk@ukd pmrsm;rsm;zwfzdk@ wdu k w f eG ;f avh&w Sd ,f? wzufom; epfemoGm;atmif ra&;bJ [moaESm+y;D cHomatmif a&;zd@k t+raJ jymw,f? "rR"Ïd mefusus a&;zd@k vnf; ajymw,f? olrsm;cdik ;f wdik ;f ra&;yJ uk, d , f rHk S a&;zd@k vnf; qk;H rw,f?"[lI azmufonfcsco hJ nf? ok@d uvkd rdr, d =Hk unfcsuef @J rdrcd , H cl suu f kd twdr;f tapmif;rcH ol@uavmiftjzpf a0bef oiho f nfxifvsS if &J&0J 0Hh hH wifjycJah om umwGe;f q&m}u;D OD;b*sr;f udk 1902 ckEpS f azazmf0g&v D 20 &uf =umoyaw;ae@wGif {&m0wDwikd ;f / anmifwek ;f +rKd Œ (9)vrf;Y tz yd;k ukeo f nf OD;azmif/ trd a': jrihw f @kd rS zGm;jrifc+hJ y;D arG;csi;f 6 a,mufteuf yOPrajrmuf jzpfonf? i,fpOfu anmifwek ;f +rKd Œ t*Fvyd f - jrefrm ESpb f mom ausmif;wGif pwif ynm oif=um;+y;D aemuf &efuek +f rKd Œul&iS af usmif;od@k ajymif;a&$Œum owWrwef;rS pI ynmqnf;yl; &m xkad usmif;rSyif 10 wef; atmifco hJ nf? ykq H b JG momudk tydb k momtjzpf ,lum 10 wef; atmifchJ jcif;jzpfonf? c&mZfEpS f 1924 wGif &efuek af umvdyo f @kd a&mufI tdik af t (Oypm0dZm… ) txufwef; txd qufvuf ynmqnf;yl;cJah vonf? OD;b*sr;f onf jrefrmumwGe;f od@k r[kwf &kyaf jymifavmuwGif txl;xif&mS ;aom um wGe;f q&m wOD;jzpfonf? 'kw, d urBmppf rwkid rf D ok;H av;ESpcf ef@rS uG,v f eG o f nf? 1952 ckEpS w f idk af tmif jrefrmEdik if w H iG f tausm=f um;qk;H vl}uKd ut f rsm;qk;H aom umwGe;f tEkynm &Si}f u;D jzpfcahJ v&m "umwGe;f 0dZm… " csD;usL;ac:a0:jcif; cH&ayonf? OD;b*sr;f . yxrqk;H a&;qGaJ om umwGe;f onf 1926 ckEpS x f w k f &efuek f aumvdyf r*~Zif;wGif ygcahJ vonf? &efuek af umvdyrf S xGuaf omtcg u0drsurf eS f r*~Zif;/ &,f&i$ zf , G f tvif;r*~Zif;/ &,f&i$ zf , G *f sme,f/ &efuek af *Zuf t*Fvyd o f wif;pm/ 'D;'kw*f sme,f/ ol&, d / jrefrmhtvif;/Armhacwf/ [Hom0wDponhf owif;pmrsm;ESihf '*kH/ &_r0 r*~Zif;rsm;/ ,k0wD*sme,f wk@d wGif &kyaf jymifumwGe;f rsm; a&;qGcJ o hJ nf? [mo &kyaf jymif umwGe;f rsm;omru a=umfnm umwGe;f rsm;/ ykjH yifumwGe;f &kyfpkHrsm;udk vnf; a&;qGJonf? yJa&mhuf &kyf&SifwGif yxrqkH; jrefrmumwGef; &kyf&Sif "tol&m"ESihf "=uufawmifuG" Zmwfum;rsm;ukd pDpOfa&;om; &dkuful;cJhonf? "bD*sD pwl', D kd" [laom trnfjzihf uavmifwu dk f wnfaxmifco hJ nf? xd@k jyif OD;b*sr;f onf umwGef;omru "okn" [laom uavmiftrnfjzihf 0wˆKwdkrsm; a&;om;cJhonf? OD;b*sr;f onf bavmufwu kd Ef iS fh wGI J "a&$+rKd Œawmf 0wˆKwu kd "f [laom trnfjzihf 0wˆKrsm; 28

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


29

xkwaf 0cJ&h m olu, dk w f idk f a&;om;aom "nDrav;" 0wห Konf xkw d u kd rf S xGu&f cSd o hJ nf? OD;b*sr;f onf umwGe;f &kyaf jymifrsm; a&;qG&J mwGif ude;f }u;D cef;}u;D r&dyS J tvsm; 5 ay/ teH 4 aycef@&daS om pm;yGaJ [mif;}u;D ay:wGif uwWLjym; cif;um a&;qGcJ o hJ nf? v,f*sm puUL tjymEka&mifudk trsm;qk;H tok;H jyKum a&;qGcJ o Jh nf? w&kwf rifawmihu f v kd nf; aoG;I okH;wwfonf? &kyfykHrsm;udk ta&mifay;aom tcgrsm;;wGif csnfqkd;aq; a&mifpkHwdk@jzihf ay;avh&Sd onf? OD;b*sr;f onf pme,fZif;rsm;wGif rdrt d mabmfjzihf a&;onhf ykjH yifrsm;udk "b*sr;f " [lI vufrw S f tjynht f pkH a&;xk;d +y;D rdrt d mabmf r[kwyf /J tjcm;olrsm;. tmabmfukd o&kyfazmf ay;&aomtcg "bD*s"D (B.G) [lI twkad umuf vufrw S f a&;xk;d avonf? *syefacwfwiG f OD;b*sr;f onf yef;csD OD;b=unfEiS fh twl tpd;k &jyef=um;a&; XmewGif vcpm;yef;csq D &m tjzpf 0ifa&mufvyk u f ikd cf o hJ nf? *syef. &kyaf o;tpd;k & jzpf&&Smaom a'guw f m barmf. tpd;k &vufatmufwiG f tr_xrf;&aoma=umihf umwGe;f OD;b*sr;f rSm rvGwv f yfbJ *s yef0g'jzef@ umwGe;f rsm;udo k m a&;qGaJ e&avonf? umwGe;f rsm;rSmvnf; *syefESihfaygif;I vdyfuefudkarmif;xkwf=uyHkESihf *syef. ,dk;',m; jrefrm rD;&xm; azmufvyk af &;tawGuf ac|;wyfxJ 0ifcsiaf tmif v_@H aqmfonhf ydpk wm a=umfjim umwGe;f rsm;udo k m a&;qGaJ y;&.? OD;b*sr;f omr[kw/f OD;b=unfa&m /O;D [depf eG ;f yg a&;qGaJ y;=u&m ,if;wdk@. umwGef;rsm;udk tpdk;&xkwf Armhacwf owif;pmESihf *&dwfwm;at;&Sm; owif;pmwd@k wGif wqihaf zmfjyavonf? vGwv f yfru _ kd vdck siaf om OD;b*sr;f rSm *syefw@kd vufatmufwiG f tvkyv f yk &f onfukd raysmyf u kd I f av;ig;v avmufom vky+f y;D anmif wke;f od@k vpfajy;ayawmhonf? OD;b=unfEiS fh OD;[depf eG ;f wd@k vnf; r=umrD vpfuek =f uonf [kqo kd nf? 'kw, d urBmppf+y;D aemuf ay:xGuv f maom oHawmfqihf owif;pmwGif tcsyyf kd nyfI uav;owif;pm xkwfa0&m/ ,if;owif;pmwGif OD;b*srf;. "ajrGrif;om;" umwGe;f Zmwfvrf; "rkew f ikd ;f " umwGe;f Zmwfvrf;rsm; yg&o dS nf? r=umrDrmS yif [Hom0wDowif;pm/ jrefrmhtvif;owif;pm/ td;k a0owif;pmrsm; ay:xGuv f m&m OD;b*sr;f . umwGe;f rsm;vnf; owif;pmwdik ;f vdv k w kd iG f yg0ifvmonf? ppfjy;D acwfwiG f wajz;ajz; puULrsm; aygrsm;vm&m pme,fZif;rsm;vnf; yvlyso H uJo h @kd xGufay:vmavonf? pme,fZif;wdkif;vdkvdk OD;b*srf;onf ol. Zmwfaumiftrnf trsL;d rsK;d ESifh toH;k awmfc&H jyefonf? ol.Zmwfaumifrsm;pm&if;rSm ..... 1? udkjyL;/ rjyHK;/ยบuGufuav;/ (ol&d,/ }uD;yGm;a&;) 2? armif=uufawmifEiS fh cifcifjyKH ; (=uufawmifuG umwGe;f &ky&f iS )f tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

29


30

3? OD;azsmufqw d f (ol&, d / Armhacwf) &aoh}u;D OD;azsmufqw d Ef iS fh ol@acwf 4? bacG;/ rat; (owif;pH*k sme,f) 5? wufy/k indK (&kyaf jymifpmapmif) 6? armifajrZmESifh tb ([Hom0wD) 7? *Guaf xmf (,k0wD*sme,f) 8? rkew f ikd ;f (oHawmfqih)f wk@d jzpfonf? OD;b*srf;onf ay:xGufvmaom r*~Zif;rsm;Y 0wˆKo&kyfazmf yHkrsm;udkvnf; a&;qGJay;cJhonf? xd@k aemuf ¶_r0r*~Zif; ay:xGuv f m&m ¶_r0OD;ausmu f OD;b*sr;f . qENtwdik ;f vkyfudkifcGihfay;cJhonf? OD;b*srf;uvnf; umwGef;rsm;udk a&mifpHkjc,foum tpGrf;jy avawmh.? uav;rsm;tzd@k aq;a&mifpu kH mwGe;f Zmwfvrf;rsm; jzpfonhf vdyu f rBmr}u;D / ESrrke@f axmi;f/ armif rke@f a&mif;/ ae=umeef;&Sif wk@rd mS uav;a&mvl}u;D yg pGrJ ufapcJo h nf? ¶_r0. yifwdkifpma&;q&m aomfwmaqG. [mo0wˆKrsm;udk OD;b*srf;u umwGe;f jzihf o&kyaf zmfa&;qJaG y;cJo h nf? 1948 ckEpS f Zefe0g&v D 4 &ufae@wGif jrefrmvGwv f yfa&; &&Scd &hJ m OD;b*sr;f onf vGwv f yfa&;udk olEiS t fh wl ol.Zmwfaumifrsm;uvnf; vdu _ v f pJS mG }uKd qckd ahJ vonf? vGwv f yfa&; ylyal EG;aEG; &csed w f iG f jrefrmEdik if w H iG f aomif;use;f r_ trsK;d rsK;d ESifh &ifqikd &f m OD;b*sr;f vnf; raeomawmhbJ aomif;use;f olrsm;tm; cyf=urf;=urf; ESuaf vawmhonf? ajratmufa&mifpHk aomif;usef;olrsm;udkom ESufcJhonfr[kwf/ ajray:&Sdvufeufudkif/ vJA;D wyf/ jyLapmxD; paom tpd;k &cg;ydu k af qmif wyfrsm;udv k nf; tkycf ahJ o;onf? xd@k jyif Edik if aH &;orm;rsm; vkyu f ikd yf u kH =kd unhI f TuJo h @kd aqmfcahJ o;onf? "Armjynf vGwfvyfcsdefrSpI ,ae@txd tcsKdŒaom EdkifiHa&;orm;rsm; &&Scd ahJ om*k%x f ;l rsm;rSm azmfjyygtwdik ;f jzpfyga=umif;" [k tpcsu D m ..... 1? avmufaumif 2? pm;zm; 3? tacsmiform; 4? aoGznfa&;orm; 5? vufuikd w f w k f 6? cGww k f 7? azmfvzH m; 8? qdwcf avmuf 9? rEk\[ D 10? jzKw/f .....aemif&qJ &vwW@H aom*k%f xl;rsm;udk tcGio fh ihw f ikd ;f qufvufazmfjyrnf jzpfa=umif; 0rf;ajrmuf0rf;om a=unmtyfygownf;" [lI tqH;k owfxm;avonf? tEkynm&Sif wa,muftaejzihf OD;b*sr;f . txl;jcm;qH;k *k%t f *FgrmS aiGrruf jcif;jzpfonf? OD;b*sr;f onf aiG&&eftwGuf umwGe;f qGo J nfr[kw/f olonf wdik ;f jynf twGuu f m wGe;f qGaJ eonf [laom ,H=k unfcsujf zihf a&;qGaJ ejcif;jzpfonf? Edik if jH cm;Y ynmqnf;yl;&ef tpd;k &u apv$wrf nfqakd omfvnf; vdv k ckd sicf sirf &S/d jiif;qefcahJ vonf? OD;b*sr;f wGif ud, k yf ikd Zf mwfaumifrsm; &Scd o hJ nf? Armhacwf owif;pmwGif 30

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


31

OD;b*srf;onf yk*~dKvfa&;t& oa&mf+yD; a&;om;jcif;rjyKcJhay? acwfEiS hfp&dkufobm0udk tcguxm; oa&mfcohJ nf? ae@pOfxwk of wif;pmrsm;udk zwfum wdik ;f jynfwiG ;f jzpfysufaeaom ta&;ta=umif;wdkŒudk avhvmtuJjzwf+yD;rS yHak &;avh&odS nf? q&m}uD;onf pmzwf 0goemxkIH pmvnf; tvGezf wfojl zpfonf? Av&Si af q;jym;t+rJiaHk vh&oSd nf? ud,k wf idk f "mwfykH&dkufwwf&Hkru zvifaq;jcif;/ul;jcif; vkyfief;rsm;udkvnf; Edki ef if;pGm vkyfudki Ef ikd of nf? pme,fZif;rsm;Y tcgtcGiofh ihvf sS if aqmif;yg;rsm; a&;avh&odS nf? ...... OD;azsmufqw d /f [Hom0wDowif;pmwGif" csm&mumoDarmifarmif/f ajrZm" ponfw@kd jzpf onf? ZmwfaumifO;D azsmufqw d u f kd 'kw, d urBmppfrwdik rf u D ol&, d owif;pmwGif a&;+y;D / ppfjy;D aomtcg ol&, d owif;pmwdu k u f r,lI Armhacwf owif;pmwdu k o f @kd ajymif;ay; cJo h nf? OD;b*srf;onf yk*~dKvfa&;t& oa&mf+yD; a&;om;jcif;rjyKcJhay? acwfESihfp&dkuf obm0udk tcguxm; oa&mfco hJ nf? ae@pOfxw k o f wif;pmrsm;udk zwfum wdik ;f jynfwiG ;f jzpfysuaf eaom ta&;ta=umif;wdŒk udk avhvmtuJjzwf+y;D rS yHak &;avh&o dS nf? " OD;b*sr;f pum;ajymvSsif ovdyu f yfoH ygwwfonf? pum;ajymvSsif avoH wk;d wd;k jzihf ajymwwfonf? &,f&i$ zf , G &f mrsm;udk t+raJ jymavh&o Sd nf? &kyaf jymifumwGe;f rsm; a&;qGv J sS iq f /JG rqGv J sS if pmzwfaewwfonf;" [lI q&m}u;D ESifh eD;eD;uyfuyf aexdik cf ahJ om OD;[de;f pGe;f (1902- 1987) u ajymjyonf? q&m}uD;onf pmzwf 0goemxkHI pmvnf; tvGefzwfoljzpfonf? Av&Sif aq;jym;t+riJ aHk vh&o Sd nf? ud, k w f idk f "mwfy&Hk u kd w f wf&rkH u zvifaq;jcif;/u;l jcif; vkyif ef;rsm; udv k nf; Edik ef if;pGm vkyu f ikd Ef ikd o f nf? pme,fZif;rsm;Y tcgtcGio fh ihv f sS if aqmif;yg;rsm; a&;avh&o Sd nf? 1936 ckESpf pufwifbmvwGif yJcl;+rdKŒol a':cif=unfESihf vufxyfcJhonf? q&m}u;D . vufxyfr*FvmyGu J kd &efuek +f rKd Œ uGew f ifeifw,f taqmuftODY usi;f ycJo h nf? q&mOD;b*sr;f . a&S;OD;pGm &efuek +f rKd Œ 14 vrf; trSwf 48 aetdrw f iG f aexdik +f y;D xkrd w S qihf 13 vrf;/ trSwf 37 aetdro f @kd ajymif;a&$@aexkid o f nf? 1948 ckEpS w f iG f ZeD; a':cif=unfonf om;?; a,musmf ;av; armifausmn f eG @f zGm;jrif+yD; aemuf r=umrD uG,fvGef&m OD;b*srf;;onf tvGef pdwfxdckdufoGm;&Smonf? xk@d a=umihf OD;b *sr;f . Zmwfvu dk af usmf OD;azsmufqw d o f nf &aoh0wf ajymif;um ;" &aoh}u;D OD;azsmufqw d f" jzpfvm&onf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

31


32

1953 ckESpf Zefe0g&DvwGif temyqkyf aygufcg rusef;rrm jzpfvm+yD;vSsif t&G,af umif; emrnfwufaeqJtcsed f 1953²ckEpS f azazmf0g&v D 18 &uf Ak'[ < ;l ae@wGif uG,v f eG o f mG ;cJah v onf? ºuGi;f useaf om &kyu f vmyfukd wmarG pmqkad wmf okomefY *loiG ;f o+*Ld [ F cf ahJ vonf? OD;b*sr;f uG,v f eG +f y;D aemuf 1954²ckEpS w f iG f &efuek +f rKd Œ *sLAvDa[mY tpd;k &u OD;b *srf;twGuf tvuFmausmfpGmbGJ@udk usef&pfol OD;b*srf;. wOD;wnf;aomom; armifausmfnGef@tm; *k%fjyKay;tyfcJhavonf? xkd*k%fjyKyGJY yef;ykynm&Sif OD;[efwif xkxm;aom OD;b*sr;f . ud, k w f ydik ;f yef;&kyyf u Hk kd yef;csD OD;aiGvi_d u f zGiv fh pS af y;cJah vonf? q&m}u;D OD;b*sr;f onf zqyv tpd;k &ay;tyfcahJ om tvuFmausmpf mG bG@J udk uG,f vGe+f y;D rS &&dcS ahJ omfvnf; zqyvtpd;k & tvuFmausmpf mG bG@J rsm; 0¾ausmx f ifb@JG rsm; azmazm oDoD}uD; ay;aeonfudk oa&mfcJhavonf? zqyv tpdk;&onf pmayESihf tEkynm avmuY xif&mS ;cJah om q&m}u;D ocifu, kd af wmfri_d ;f Zmwfrif;om; a&$ref; wifarmif/ *Dwpmqkd a&$jynf at; wd@k udk tvuFmausmpf mG bG@J ay;tyfco hJ vdk pma&;q&m}u;D a&$Oa'gi;f vl&i$ af wmf [mo rif;om;}u;D zk;d yg}u;D / &ky&f iS rf if;orD; =unf=unfaX;/ *Dwynm&Sif a':=unfatmif wd@k udk 0¾ausmx f ifb@JG ay;tyfcahJ vonf? OD;b*sr;f onf yef;csq D &m}u;D OD;aiGvi_d /f bdvyfo@kd avhvma&;c&D;xGucf ge;D E_wq f ufyYJG " OD;aiGvi_d [ f m 0D&, d }u;D ol jzpfwt hJ wkid ;f Edik if jH cm;rSm yef;csyD nmudk }uKd ;pm;avhvm a&;qGrJ mS rvGaJ =umif; jyefrmjynf a&mufwJhtcg qDaq; a&aq; rSifqGJ yef;csD vuf&mtpkH xl;c|efajymifajrmufvmrSm aocsma=umif; tJ't D cg zqyv tpd;k &u " 0¾pkww f /H owd;k oD&d qDaq; a&aq;" pwJh bG@J awG cs;D jriS o fh ihaf =umif; ponfjzihf xnho f iG ;f ajym=um;&m y&dowf yGu J somG ;cJo h nf[k od&onf? rnfo@kd qkad p uGev f eG o f nhw f idk af tmif vlxt k m; umwGe;f ynmjzihf trSew f &m; tm; axmufjy a0bef azmfxw k w f ifjycJah om q&m}u;D . tEkynm vuf&mESifh *k%o f wif; onf ESpaf ygi;f rsm;pGm oif;ysŒH ar$;xkaH ernfrmS rvG{J uefyifwnf;?

oef;0if;vd_i f ar 31/ 2013

pmudk;..... ? 1? umwGef; OD;azodef;/ pme,fZif;umwGef; ordkif;/ pdwful; csdKcsdK pmtkyfwkduf 'k }udrf/ 2? b*srf;/ *sme,fajymif/ rSwf 5/(1958² pufwifbm) 3? wifxGef; "bufpkH u|rf;usifxl;c|efaom umwGef; OD;b*srf;" a=u;rkHowif;pm/ we*FaEGae@ txl;xkwf (1 / 11 / 92) (rdk;rcrD'D,mrS) 32

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

2009/


33

*ENDppfwrf; A[de;f

vGwfvyfa&;vkyfief;udk *END}uD; pGrf;pGrf;wrH a&ShaqmifjyKvkyfcJh&mY taumif; tqd;k (od@k r[kw)f taES;tjref qef;ppfa0zefI jyxm;onf? *ENpD pfwrf;qd&k mY yk*Kd~ vpf JG tm;jzifh *EN. D txˆKywWd jzpfpOfukd ppfaq; (od@k r[kw)f Edik if aH &;wGif *EN. D tjrif/ *EN. D 0g'? *END pepf(Gandhism) udk a0zefppfaq;zd@k jzpf.? ,ae@ tde, dN jynfwiG f *ENx D ufta&;yg t&ma&mufo[ l I l r&S?d *ENrD mS oef;aygi;f (350) ausmrf sS (urBmv h ^l ;D a&. 5 yHk 1 yHck ef@) aom ukvm;rsm;. o&zlraqmif;aom bk&if[k ac:edik . f ? tvGet f a&;ygaom uGe*f &uf}u;D . OuUXukvm;xdik w f iG f olxikd af p csio f rl S xdik &f .? trsm;rJqeNjzifh OuUXjzpfvmaom qlbwfcsE&N mbd@k pfonf *ENt D }uKd uf udrk vdu k o f jzifh OuUXtjzpfraS vSsmo h mG ;&.? ,cktcg wurBmvH;k u ukvm;rsm; tm%mzDqef a&;wdu k yf JG pawmhrnfrmS ,ae@vm;/ reufjzefvm;[k *&kwpdu k f arSsmv f ifah e=u.? tm%mzD qefa&; a=unm&eftwGuf cvkwaf rmif;rSm *EN. D vufxw J iG &f . dS ? *ENv D ufwcg v_yv f sS if tde, dN jynfonf ajAmif;qefatmif qlyu G o f mG ;aytH?h od@k aomf ta&;}u;D qH;k tcsuu f m; *ENo D nf wu,ftm%mzDqefa&;udk a=unmrnfavm? *EN. D acgi;f aqmifrj_ zifh ukvm;rsm; wu,fvw G v f yfa&; &rnfavm? Tar;cGe;f rsm;rSm ukvm;rsm;twGuo f m ta&;}u;D onf r[kwf Armrsm;twGuv f nf; tvGet f a&;}u;D .? vGwfvyfa&;twGuf qlyGufaeaom ukvm;jynf/ vGwfvyfa&;&oGm;+yD jzpfaom ukvm;jynfw@kd onf Armjynf. vGwv f yfa&;wdu k yf /JG Armjynf. aemifa&;udk rnfrsS jyKjyifajymif;vJay;rnfukd pOf;pm;=unfEh ikd . f ? ukvm;jynfwiG f ajymif;vJaeorSs wd@k udk A[kow k oufoufxuf ArmhvGwfvyfa&; }udK;yrf;r_twGuf tjrifrSefjrifzdk@ta&;}uD;.? ,ck aqmif;yg;wGif a&;orSsw@kd rSm T&nf&, G cf suu f kd t&if;cHxm;I a&;om;jcif;jzpf.? *ENrD mS tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

33


34

yk*~dKvfxl;jzpf.? ukvm;rsm;omru wurBmvHk;uyif =unfndkav;pm;jcif; cH&oljzpf.? "tm&Swu kd t f wGi;f a&;"udk a&;ol *|e*f ef;om;u Ak'j< rwfpmG bk&m;aemuf *ENo D nf wefc;kd t}uD;qHk; ukvm;wpfa,mufjzpfonf[k a&;.? *END. udk,fusifhw&m;/ *END.pdwfxm; jrifjh rwfyw kH @kd rSm vlwikd ;f =unfnKd p&myifjzpf.? od@k aomf edik if aH &;tm;jzifh o&kycf &JG mY yk*Kd~ vpf JG tm;jzifh =unfnrkd /_ &dak oudik ;f &Sikd ;f r_w@kd onf ay:ayguv f m&ef ta=umif;r&Sad y? *EN0D g'/*ENpD epf[I l a&;om;&mY tjcm;"e&Si0f g'/ e,fcs@J 0g'/ bH0k g' ponfw@kd uJo h @kd *EN0D g' [lI owfowfcjJG cm; ajymqdEk ikd o f avm [laom tar;rsKd ; ay:ayguEf ikd af vonf? *EN0D g'. tajccHw&m; (3) yg; *EN0D g'[lI 0g'wck owfowftjzpf ac:a0:a&;om;Edik . f ? *EN. D 0g'tajccHw&m; (3) yg;um;...1? opPmw&m; (Truth) 2? arwWmw&m; (non-violence) rnfo@l udr k qdk arwWmxm;&rnf? &efou l ykd if t=urf;zufI owfjzwf!OS ;f qJjcif;jzifh ratmif&? 3? wyw&m; (Renunciation) rdru d , kd u f kd +cKd ;+cpH mG usi}hf uaH exdik &f rnf? TtajccHw&m;rsm;rSm pifppftm;jzifh a&S;[deNLbmomw&m;rS xkwfe_wf ,liifxm;csufrsm;yif jzpfonf? uGef*&uf. vGwfvyfa&;wdkufyGJ y&d,m,fjzpfaom t=urf ; rzuf tEk o uf o uf e nf ; jzif h tm%mzD q ef a &; ponf w d k @ rS m *EN D 0 g'. arwWmw&m;t& jzpfonf? TwdkufyGJrsdK;udk *END0g't& opPm*s[ wdkufyGJ[kac:onf? wyw&m;t& rdru d , kd u f kd +cKd ;+cpH mG aexdik &f rnf [l&mY *EN0D g'onf ,ck pufu&d , d macwfukd tvGerf ek ;f wD;I vlwikd ;f ud, k 0f wfaomt0wfukd ud, k w f ikd &f uf0wfonfah cwf/ aus;vuf pD;yGm;a&; pepfacwfukd jyefvnfxal xmif&ef&nf&, G o f nf? Tw&m; (3) yg;udk tajccH xm;aom*EN0D g'onf vGecf o hJ nft h ESpf (20)cef@u pwifay:ayguv f mav&m xdt k csed u f pI tde, dN jynfonf acwfwacwfo@kd ul;ajymif;vm+y[ D k qdEk ikd af vonf? Edik if aH &;rSm ynmwwf wdkif;&if;om; "e&Sifwdk@. tysif;ajyvkyfief;rsdK;rS ukvm;qif;&Jom; vlxk}uD;wckvHk; Ed;k =um;xยบuGvmum jAw d o d sS e,fcsphJ epfukd wdu k zf suo f nfh vkyif ef;}u;D jzpfvmavonf? *END0g'onf ukvm;qif;&Jom; xk}uD;tm; EdkifiHa&;tjrif oefvmatmif vkyEf ikd jf cif;rSm *EN0D g'. tajccHw&m;rsm;a=umifah vm/ acwfay:Edik if aH &;udk a&S;qefaom bmomw&m;/ ud, k u f siw hf &m; ponfw@kd jzifh aygi;f pyfay;Iavm? Tod@k um; r[kwaf y? *EN0D g'eSihf yxrt}urd t f m%mzDqefyJG 1920 ck *EN0D g'. a&;yH/k oH;k E_e;f yHw k @kd rSm a&S;qef vSaomfvnf; pifppftm;jzifh urBmppf}uD;jyD;onfhaemuf rausreyfqlyGufvsuf&Sdaom ukvm;qif;&Jom;xk}u;D udk Ed;_ qGum acgi;f aqmifcahJ vonf? e,fcst hJ pd;k &rSm rdpm> tpd;k &jzpfI rdpm> tpd;k &ESihf rqufqaH &;[kqu kd m e,fcsphJ epfukd wdu k zf suv f akd om qif;&Jom;vlx}k u;D tm; tpd;k &ESirhf qufqaH &;/ tm%mzDqefa&;vkyif ef;udk pwifapcJah vonf? *EN. D aphaqmfcsuf t& uGe*f &uf. a=uaG ;a=umfoo H nf &Gmodr&f mG i,frusef ukvm;jynfwckv;kH jyef@eS@H oGm;um oef;aygif;rsm;pGmaom ukvm;qif;&Jom;vlxk}uD; uGef*&uftvHatmufodk@ cdk0if 34

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


35

vm=ujcif;jzifh uGe*f &ufrmS yxrqH;k ukvm;wjynfv;kH . toif;}u;D jzpfvmavonf? *ENDudk,fwdkiftzrf;cH&pOfu *ENDu tpdk;&ESifhrqufqH&ef a[majymonfrSm rSeaf =umif; &J0phH mG 0efcI H ukvm;vlrsKd ; wrsKd ;vH;k vlpOfrrSaD tmif rGjJ ymus&jcif;rSm rdp>mtpd;k & a=umifhjzpfa=umif;eSifh tpdk;&tm;&H_hcsajymqdkavonf? odk@aomf *END0g'. }uD;pGmaom csKd @,Gi;f csurf mS xdt k cguyif xif&mS ;cJah vonf? *EN0D g'onf e,fcsphJ epfu. kd +zKd zsu&f ef r&nf&, G af y? +zKd zsuI f r&[lI t,l&jdS y;D tu,fI +zKd zsu&f onfw h ikd af tmif tife@J tm;ESihf t=urf;ywrf;zufcg +zKd zsupf &mrvd[ k , k =kH unfavonf? *EN0D g'.pGrJ w S f csuu f m; ukvm; qif;&Jom;xk}uD;udk qif;&Jap/ rGJapaome,fcsJ@pepftm; arwWmw&m;jzifh pdwfajymif; atmifvkyfEdkifonf[laom pGJrSwfcsufyif jzpfavonf? aemufvdkuf ukvm;qif;&Jom; xk}u;D um; azmfjyyg*EN0D g'. csKd @,Gi;f csu}f u;D udk rjrif? tm%mzDqef&ef *ENu D tcsuaf y; vdu k jf cif;jzifh e,fcs@J pepf wdu k zf suaf &;twGuf wu,ft h a&;awmfy}kH u;D p+y[ D o k m ,lq =uum rdrdwdk@vGwfvyfa&;twGuf ,rf;ukef/ rD;ukef}uJ=u avawmhonf? *ENDum; aemufvu kd rf sm;rSm rdrv d rS ;f apcsio f nfxuf ajcwvSr;f oGuo f u G }f u;D vSr;f aeonfukd jrifvmum =umvSsif rtkyfpD;EdkifbJ rdrdvufrS vGwfxGufukefrnfudk pdk;&drfvm+yD;vSsif acsmif&Dacsmif&m[laom &Gmuav;wGif &Gmol/&Gmom;rsm;u ykvdyfom;rsm;tay: t=urf;zufonfudk ta=umif;jyKI tdeNd,wjynfvHk;. tm%mzDqefr_}uD;udk &yfpJ&ef trdeahf y;vdu k af vonf? *EN. D edik if aH &;yef;wdik rf mS e,fcsphJ epfwu kd zf suaf &;/ wu,fv h w G v f yfa&; r[kw?f uae'g/ =opa=w;vswdk@uJhodk@ e,fcsJhpepf vufatmufcH 'dkrDeD,Htajcomjzpfa=umif; *END.EdkifiHa&;vufeufrSmvnf; tifESifhtm;eSifh zdIwdkufaom ta&;awmfyHkvkyfief;rsdK; r[kwb f J vltm;jyI e,fcs@J pepfEiS hf aps;qpfjcif;rsKd ;omjzpfa=umif;wd@k rSm xdt k csed u f yif xif&mS ;cJah vonf? *EN0D g'ESiw hf ikd ;f &if;om; "e&Sirf sm; *EN0D g'. yxrtqifh (1920)ckwiG yf if wdik ;f &if;om; "e&Sirf sm;onf *EN. D atmufo@kd cd0k ifvm=uavonf? yxrwGiu f m; *EN. D qif;&Jom;vlx}k u;D tm;E_;d qGay;csu/f pufru _ &d , d mudk &H@_ cscsuw f @kd rSm wdik ;f &if;om;"e&Siw f @kd wk e f v _ y f a csmuf c sm;apcJ h a omf v nf ; *EN D r S m qif ; &J o m;rsm;tm; v_ y f & S m ;Ed k ; =um; apEdkifoavmuf 4if;wdk@xifovdk rvSrf;Edkifatmif ajccsKyfxnfhEdkifonfudk odvm=u aomtcg *e<o D mvSsif 4if;wd@k .acgi;f aqmif/ 4if;wd. k vlwef;pm;tusKd ;twGuf aqmif&u G f rnfyh *k Kd~ vjf zpfa=umif; jrifvmavonf? *END. vlwef;pm; wwef;pm;ESifhwwef;pm; oifhjrwfa&;/ tvkyform;rsm;. w&m;aom oydwfarSmufr_rsm;udk &HªcscsufeSifh "e&Sifwdk@.ypPnf;udk umuG,fay;a&; ponfwdk@rSm *END0g'eSifh wdkif;&if;om;"e&Sifwdk@ ydkrdkyl;aygif;zdk@zefwD;ay;avonf? *END. vuf&ufuef; tm;ay;a&; vkyif ef;rSmvnf; wdik ;f &if;om;"e&Siw f @kd . puf&x kH u G f txnf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

35


36

tvdyv f yk if ef;udk +yKd iq f ikd &f m r&nf&, G ?f puf&x kH u G f txnftvdyf r0,fEikd af om tvGef qif;&J iwfrGwfacgif;yg;aeonfh awm&Gmrsm;twGufom &nf&G,fa=umif; wdkif;&if;om; "e&Sifwdk@ odvm=uavonf? xdktcsdefupI wdkif;&if;om; "e&Sif/ v,fydkif&Sifwdk@onf uGe*f &uftwGi;f od@k 0ifvm=uI uGe*f &uf. &HyakH iGrmS vnf; tqrwef wd;k wufvm avonf? *EN0D g'rSm wdik ;f &if;om;"e&Sif vlwef;pm;. tusKd ;aqmiftjzpfo@kd vH;k vH;k vsm;vsm; ajymif;vJvmonfh tcsed u f m; (1929 - 1930) ck urBmph ;D yGm;ysuu f yf qdu k af &mufcsed f jzpfavonf? xdt k csed w f iG f +Aw d o d sS "e&Sirf sm;rSm pD;yGm;ysuu f yfa=umifh txl;xdcu kd jf cif;cH& av&um; +Aw d o d sS "e&Siw f @kd oufomacsmifcsad &;twGuf pDro H rSsw@kd rSm ukvm;wdik ;f &if;om; "e&Sifwdk@udk rsm;pGm xdcdkufavawmhonf? tdEdN, xGufukefrsm;tm; umuG,fay;&ef jiif;qdck su/f +Aw d o d sS uek pf nfrsm;tm; ta&;ay;csu/f tde, dN xGuf 0g*rG ;f tay: taumuf ,lcsuf/ ukvm;aiGwusyfudk t*FvdyfaiG woSsDvif ajcmufyJed[k owfrSwfcsufwdk@rSm jAw d o d sS e,fcsphJ epf. csKycf s,cf surf sm; jzpfvm avonf? xdt k csed w f iG f t0wftpm;aps;}u;D r_/ v,fxu G yf pPn;f aps;usrw _ @kd rSm tvkyo f rm; v,form;wd@k tm; rsm;pGm xdcu kd af p&um; wdik ;f jynfwckv;kH &Sd qif;&Jom;xk}u;D rSmvnf; xyfrv H y_ &f mS ;vmjyefavonf? tvkyo f rm;rsm;/ v,form;rsm;. tpnf;t&H;k rsm;vnf; tES@H tjym; ay:ayguv f m=uum tvkyo f rm;rsm;. oydwfarSmufr_rsm;/ v,form;rsm;ESifhv,f&Sifwdk@pum;rsm;r_rsm;jzifhvnf; qif;&Jom; xk}u;D rSm rdrw d @kd vlwef;pm; oufomacsmifcsad &;twGuf wdik ;f &if;om;"e&Si/f v,fyikd &f iS f wd@k ESihf twdu k t f cH vkyv f mavonf? *EN0D g'ESihf 'kw, d t}urd f tm%mzDqefy}JG u;D 1930 ab;=uyfe=H uyfusaeaom wdik ;f &if;om;"e&Sirf sm;rSm *EN0D g'udo k mvSsif tm;ud;k tm;xm; &Sad vawmhonf? 'kw, d t}urd f tm%mzDqefy}JG u;D rprD r[wWr*ENo D nf awmif;qdck suf (11)csuf ygaom pmwapmifukd bk&ifccH sKyo f @kd ay;vdu k af vonf? xdk (11) csurf mS wdik ;f &if;om; "e&Sif vlwef;pm;rsm;twGuo f mjzpfI xdt k csed u f txl;Ed;k =um; x=uaG eaomtvkyo f rm;/ v,form;wd@k . awmif;qdck su[ f I l wckrsS rygacs? xdak wmif;qdck surf sm;wGif wdik ;f &if;om; "e&Sirf sm; tusKd ;twGuo f m vH;k vH;k jzpfaom aiGwusyu f kd woSsv D if av;yJeo d m owfrw S f ay;&ef/ edik if jH cm; txnftvdyrf sm;udk taumuf aumuf&ef ponfrsm;jzpfI wdik ;f &if;om; v,fyikd &f iS }f u;D rsm;twGuf v,fceG f 50 &mcdik Ef e_ ;f avSsm&h ef ygaomfvnf;/ v,form;rsm; twGuf oD;pm;cv,faยบuG;avSsmah ygah &; awmif;qdck su[ f I l wckrsS rygacs? 'kwd,t}udrf tm%mzDqefa&;wdkufyGJ pwif&onfrSmvnf; bk&ifcHcsKyfeSifh aps;qpf&mwGif rwnfo h jzifo h m jzpfavonf? awmif;qdck surf sm;rSm txufwiG af zmfjycJh onftwdik ;f wdik ;f &if;om; "e&Siv f w l ef;pm;twGuf jzpfaomfvnf; axmifusc/H tepfemcH 36

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


37

&ol r sm;rS m qif ; &J o m;xk } uD ; omvS s if jzpf a vonf ? yxrt}ud r f E S i f h ' k w d , t}ud r f tm%mzDqefa&;vkyif ef; jcm;em;yHu k m; 'kw, d t}urd w f iG f *EN. D 0g'onf qif;&Jom;vlx}k u;D yxrt}udrfrSmuJhodk@ 4if;vufrS vGwfxGufoGm;rnfudk pdk;ojzifh tm%mzDqefa&; pvSsipf jcif;yif qif;&Jom;xk}u;D . ajcvSr;f udk csKyaf ESmifxm;jcif;yifjzpfavonf? w&m;Oya' udkcsdK;zsufjcif; ponfh tpdk;&Oya' tm%mudk zDqefapaomfvnf; tcGefray;a&;udk wm;jrpfonf? wm;Ir&onfhtcgusrS jynfvHk;u|wfrvkyfapbJ ae&yfowfrSwfI vkyaf ponf? vGwv f yfa&;ae@wGif pum;rajym=u&ef wm;jrpfonf? *EN0D g'rSm wdik ;f &if;om; "e&Siw f @kd . vufyg;ap rnfrsS txd jzpfvmonfukd txnfpuf/ *keef pD ufoydwaf rSmufrsm;/ *st D ikd yf D rD;&xm; tvkyo f rm;oydwrf sm;? xdt k csed jf zpfay:aomfvnf; rnfo@kd rSsun l t D m;ay; jcif;rjyKjcif;jzifh csed q f Edik af vonf? qif;&Jom;vlxk}uD;rSm tm%mzDqefa&;wGif tjyif;txef tm;pdkufae=upOf *ENo D nf wdik ;f &if;om;"e&Siw f @kd . tcGit hf a&; tenf;i,f&vmonfeiS hf w+yKd ief uf *END tm0if; pmcsKyjf zifh e,fcs@J pepfEiS hf vufqifu h rf; aphpyfum tm%mzDqefa&; vkyif ef;udk &yfpv J u kd af vonf? Tod@k tm;jzifh *EN0D g'onf tvkyo f rm;/ v,form; ponfh qif;&Jom; xk}u;D . }uKd ;yrf;r_}u;D udk opPmazmufvu kd af vawmhonf? *END0g'. aemufqHk;tajc 1920 ckeSpfrSm 1930 ckESpftwGif; *END0g'onf wdik ;f jynfvx l }k u;D udk e,fcsphJ epf wdu k zf suaf &;twGuEf ;_d qGay;vdu k o f nfh vufeufaumif; }u;D wcktjzpfrS wdik ;f jynfvx l }k u;D wu,fh vGwv f yfa&;wdu k yf t JG wGuf }uKd ;yrf;=uonfukd csKyfaESmif[ef@wm;onfh taESmiftzGJ@tjzpfodk@ ajymif;vJcJhavonf? jynfol@vGwfvyfr_ tvkyo f rm;/ v,form;wd@k . pD;yGm;a&; awmif;qdck surf sm;udk tajccHxm;aom a&G;aumufyJG a=unmpmwrf;t& uGe*f &uf}u;D onf a&G;aumufyw JG iG f ,S^+f yKd it f a&G;cH&mY e,f (11) e,fteuf (7)e,fwiG f uGe*f &ufu vH;k 0tEdik &f cJah vonf? ,ckuo hJ @kd tEdik &f xm;onfh tm;jzifh wdkif;jynfvlxk}uD;rSm vuf&SdtkyfcsKyfa&;udk wdkufzsufcg ta&;awmfyHk}uD;udk pvdkaomfvnf; uGef*&ufwGif}uD;pdk;aeonfh *END}uD;r_;aom wdkif;&if;om;"e&Sifwdk@onf &mxl;vufcu H m tkycf sKyaf &;udk vkyu f ikd cf =hJ uavonf? &mxl;vufco H nfu h pd EP iS hf ywfoufI *ENu D a&;om;onfrmS &mxl;vufcjH cif;rSm aoG;xGuo f , H kd ta&;awmfy}kH u;D udk a&Smifv&JG m us&rkH u wenf;tm;jzifh vlx}k u;D . tm%mzDqefa&;vkyif ef; pjcif;vnf; jzpfavonf[k a&;om;cJo h nf? (17-7-37) xkwf *EN. D [m&D*seo f wif;pmrS &mxl;vufc+H y;D aomtcgwiG v f nf; *EN. D vlrsm;om }u;D pd;k aeaom uGe*f &uftpd;k &rsm;onf tvkyo f rm;/ v,form;wd@k . oydwaf rSmufr/_ qlyrl r_ sm;udk aoewfjzifyh pfjcif;/ wkwjf zif&h u kd jf cif; jyK=uonfukd t=urf;r}uKd uf aom*ENo D nf jypfwif&@Hª csjcif; rjyK&rkH sS ru wdik ;f jynftyk cf sKyrf t _ wGuf t=urf;tenf;qH;k udk tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

37


38

(17-7-37) xkwf *EN. D [m&D*sefowif;pmrS &mxl;vufcH+yD;aomtcgwGi fvnf; *EN. D vlrsm;om }uD;pdk;aeaom uGef*&uftpdk;&rsm;onf tvkyform;/ v,form;wdk@. oydwaf rSmufr/_ qlyrl r_ sm;udk aoewfjzifh ypfjcif;/ wkwfjzif&h ukd jf cif;jyK=uonfudk t=urf;r}udKuf aom*ENoD nf jypfwif&ªH@csjcif;rjyK&HkrsS ru wdki f;jynftkyfcsKyfr_twGuf t=urf;tenf;qHk;udk oH;k zd@kvokd nf[yk ifajymqduk m uGe*f &uftpd;k &rsm;. vkyif ef;udk axmufcaH vonf? TwGif *EN0D g'. tajccHw&m;wckjzpfaom t=urf;rzufa&; arwWmw&m;onf a&jzpfoGm; avawmhonf? ...... oH;k zd@k vdo k nf[yk ifajymqdu k m uGe*f &uftpd;k &rsm;. vkyif ef;udk axmufcaH vonf? TwGif *END0g'. tajccHw&m;wckjzpfaom t=urf;rzufa&; arwWmw&m;onf a&jzpfoGm; avawmhonf? *EN0D g'ESihf ukvm;vlx}k u;D vGwv f yfa&; urBmppf}u;D jzpfaecg urBm}u;D wckv;kH v_yf&Sm;ajymif;vJaepOf ukvm;qif;&Jom; vlxk}uD;rSm rdrdwdk@ vGwfvyfa&;twGuf tm;jyifae=upOf/ *EN}D u;D r_;aom uGe*f &ufacgi;f aqmifro _ nf toifjh yifqif+y;D jzpfaom ta&;awmfvufeufoHk;um e,fcsJhpepfudk +zdKzsuf&ef r}uH&G,f&HkrSsru e,fcsJ@pepf vufatmufcH 'dkrDeD,Htajcudk &&eftwGuf +AdwdoSstpdk;& udk,fpm;vS,fjzpfaom bk&ifccH sKyEf iS ahf phpyfae.? Tod@k aphpyfaepOfrmS yif tpd;k &wd@k onf ukvm;. ta&;awmfykH vkyif ef;tm; zsu&f eftwGuf jynfo@l vGwv f yfru _ kd csKycf s,jf cif/ tvkyo f rm;/ v,form; acgi;f aqmifw@kd udzk rf;jcif; ponfjzifh vkyaf e.? ukvm;qif;&Jom;xk}u;D u tife@J tm;eSizhf jd cif;jzifh 4if;wd. k tm;udk rvGeq f efeikd f atmifvkyfEdkifu *END}uD;r_;aom uGef*&ufacgif;aqmifr_onf tm%mzDqefa&;udk pwifayvdrfhrnf? odk@aomf tcGifh&onfESifhw+ydKifeuf aps;qpfonfhvkyfief;udk vkyfcg wwfeikd v f sS if qif;&Jom;xk}u;D udk opPmazmufO;D rnf? xdt k csed w f iG f tvkyo f rm;/ v,form; vlwef;pm;onf ,ckueG *f &ufacgi;f aqmifaom "e&Siv f w l ef;udk jzKwcf sI e,fcs@J pepf wdkufyGJwGif qufvufacgif;aqmifEdkifcJhvSsif ukvm;rsm; vGwfvyfa&;&zdk@vrf;&Sdonf? odk@r[kwfvSsifum; *END0g' acgif;aqmifaeorSs 'dkrDeD,Htajcxuf wdk;wuf&&Sdzdk@&ef cJ,Of;vSayownf;?

A[def; '*kefr*~Zif; trSwf 239 (Zlvdkif 1940) (khit maung favebook

38

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

rS)


39

8888 aiG&wk txdrf;trSwf armfuGef;pmrsufESm

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

39


40

&S&Sppfafav;vH v;vHk;k;ta&;awmf ta&;awmfyyHk jzpf Hk jzpf&&yfyfrrsm;sm;1987 1987 -- 1988 1988 1987 ckEpS f? =o*kwv f 10 &uf? OD;ae0if;u a&'D,Ekd iS hf ¶kyjf rif oH=um;rS rdrd 25 ESp=f um tkycf sKyf cJph Of umvtwGi;f trSm;rsm; jyKvyk cf ahJ =umif;/ tcsed t f cgEiS hf avsmn f pD mG jyKjyif ajymif;vJrr_ sm; jyKvyk &f rnf jzpfa=umif; 9 rdepfc=JG um ajym=um;aom rdeŒf cGe;f wGif 0efcH vdu k o f nf? pufwifbmv 1 &uf? 1966 ckEpS f uwnf;u tpd;k & csKyu f ikd f cJo h nfh qef/ ajymif;ESihf yJ trsK;d rsK;d a&mif;0,f azmufum;r_rsm; tay: uif;vGwcf iG hf jyKvu dk o f nf? pufwifbmv 5 &uf? usyaf iG 25/ 35 ESihf 75 usyw f ef rsm;udk oH;k pG&J ef w&m; r0ifawmha=umif; EdkifiHawmf aumifpD twGif;a&;rSL; OD;pdefvGif vufrSwf a&;xdk; cJo h nft h rdeŒf udk xkwjf yefonf? wdik ;f jynf. aiGa=u; vnfywfr_ 89 &mcdik Ef e_ ;f rSm aysmufu, G f oGm;+y;D jynforl sm;tm; oH;k pGcJ iG hf &yfpJ vdu k o f nfh aiGpuULrsm; twGuf avsmaf =u; ray;ay? pufwifbmv 6 &uf? tpd;k &u wuUov dk Ef iS hf aumvdyf tm;vH;k udk ydwv f u kd f onf? jrefrmEdik if H txufyikd ;f rS &efuek w f iG f vma&muf ynm oif=um; aeaom ausmif;om; rsm;udk ae&yfoŒkd jyefyŒkd vdu k o f nf? pufwifbmv 7 &uf? tcGeaf umuf Oya' trsm;tjym;udk jyefvnf jyifqif vdu k o f nf? v,form;rsm; aiGtpm; ukeyf pPn;f rsm;jzifh tcGef ay;&ef Oya'udk csrw S cf &hJ m aus;vuf a'orsm;wGif rauseyfrr_ sm; ay:ayguf vmonf? atmufwb kd mv 9 &uf? OD;ae0if;u xdak eŒ rqv ygwD tpnf;ta0; w&yfwiG f "u|eaf wmfwŒkd taeeJŒ Edik if o H m;wdik ;f b,forl qdk yk*v ~ u d vkyif ef;rsm;udk rSwyf w kH if+y;D vkyu f ikd Ef ikd w f hJ ta=umif; yGiyhf iG v hf if;vif; a=unmcJ+h y;D jzpfygw,f" [lI ajym=um;onf? atmufwb kd mv 14 &uf? jynfoŒl v$waf wmfu pufwifbmv 5 &ufaeŒwGif aiGpuUL wefz;kd cscrhJ u _ kd oabmwla=umif; twnf jyKvu kd o f nf? toH;k rjyK Edik af wmhonfh 25/ 35 ESihf 75 usyw f ef aiGpuULrsm; tpm; 45 usyw f efEiS hf 90 usyw f ef aiGpuUL rsm;jzifh tpm; xd;k vdu k o f nf? atmufwb kd mv 28 &uf? eHeuf 4 em&D cGcJ efŒwGif &efuek f +rKd Œv,f&dS orRw ¶ky&f iS ¶f YkH AH;k ayguu f rJG _ jzpfymG ;onf? wpHw k a,mufrS xdcu kd rf _ r&Sad y? atmufwdkbmv 29 &uf? ukvor*~ pD;yGm;a&;ESifh vlr_a&; aumifpDu jrefrmjynfonf zGŒH +zKd ;wd;k wufr_ tenf;qH;k Edik if t H qift h wef;wGif yg0ifa=umif; vufcH vdu k o f nf? Ed0k ifbmv 2-3 &uf? &cdik jf ynfe,f ppfawG a'o aumvdyrf S ausmif;om;rsm; tpd;k & qefŒusiaf &; aºuG;a=umfoH rsm;jzifh qEN jy=uonf? 40

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


41

Ed0k ifbmv 7 &uf? rEWav;wdik ;f a&qif; pdu k yf sKd ;a&; wuUov dk Ef iS hf ysO;f rem; wd&pm>ef arG;jrLa&;ESihf aq;ukoa&; wuUov dk rf S ausmif;om;rsm;u OD;ae0if; ¶kyyf rkH sm;udk rD;¶dŒ_ I qEN jy=uonf? 'DZifbmv 11 &uf? ukv or*~ taxGaxG nDvmcHu jrefrmEdik if o H nf zG+H zKd ; wd;k wufr_ tenf;qH;k Edik if rH sm; pm&if;wGif yg0ifa=umif; oabmwl twnf jyKvu kd o f nf? urBmh aiGa=u; &HyakH iG tzGŒJ tpnf; ude;f *%ef;t& jrefrmh Edik if jH cm; aiGonf tar&duef a':vm 28 oef; txd usqif; oGm;onf? 'DZifbmv? &efuek f pufr_ wuUov dk rf S }uKd ;=um; }uKd ;=um; owif;rsm; =um;&onf? rEWav;&Sd &JtzGŒJ odŒk ajratmuf ausmif;om; tzGŒJ u +crd af csmuf pmrsm; ay;ydŒk onf?

1988 ckEpS f? azazmf0g&Dv 2 &uf? jrefrm toHrS tzGŒJ tpnf; taejzifh aomfvnf;aumif;/ woD; yk*v ~ taejzifh aomfvnf;aumif; qefEiS hf qefuJG rsm;udk Edik if jH cm;odŒk wifyŒkd a&mif;csciG hf ay;rnf jzpfa=umif; a=unmonf? azazmf0g&Dv 12 &uf? qdk&S,fvpf pDyGm;a&; pepf yef;wdkifonf opfvGif+yD; +ird ;f csr;f aom vlr_ tzGŒJ tpnf; wnfaqmuf&ef jzpfonf? Twm0efrsm; xrf;aqmif&ef twGuf ygw/D Edik if aH wmf tkycf sKyaf &; ,EW&m; tm;vH;k ESihf vlxk vlwef;pm; tzGŒJ tpnf; rsm;onf wdkif;&if;om; rsm;. yl;aygif; aqmif¶Gufr_ &&Sdatmif }udK;pm; =u&rnf [lI OD;pef;,ku jynfaxmifpak eŒ rde;f cGe;f wGif ajym=um;onf? rwfv 7 &uf? n 9 em&D cGcJ efŒwGif jynfvrf;ay:&Sd csuo f ¶H ;kH tjyifbufwiG f AHk;aygufuGJr_ jzpfyGm;onf? AdkvfrSL;csKyfa[mif; OD;atmif}uD;u OD;ae0if; xHodkŒ tdyfzGifh ay;pmwGif pD;yGm;a&; jyKjyif ajymif;vJ&efESifh tpdk;opf zGJŒpnf;&ef t=uH jyKvdkufonf? rwfv 12 &uf? &efuek f qifajczH;k }uKd Œuke;f taemufyikd ;f &Sd pENm0if; vufzuf &nfqikd w f iG f pufr_ wuUov dk f ausmif;om; wcsKŒd ESihf t&yfom;rsm; cdu k &f ef jzpfymG ;onf? pufr_ wuUov dk f ausmif;om; wOD; xdcu kd f '%f&m&cJ+h y;D w&m;cH rsm;udk oufqikd &f mu zrf;qD; vdu k o f nf? rwfv 13 7uf? w&m;cHtm; qdik &f mu v$waf y; cJo h jzifh ausmif;om; 200 cefŒ &yfuu G f jynfoŒl aumifp¶D ;kH udk oGm;0dik ;f um uefŒuGuf =uonf? vHx k ed ;f rsm;ESihf ausmif;om; tkypf k t"du¶k%;f jzpfymG ;onf? vHx k ed ;f rsm;. ypfcwfra_ =umifh ausmif;om; armifzek ;f armf aoqH;k &+y;D &uftenf;i,f t=umwGif ausmif;om; 6 a,mufrS 7 a,mufxd aoewf'%f&m jzifh oqH;k oGm;=uonf? rwfv 14 &uf? pufr_wuUokdvf ausmif;om; rsm;onf &efukef&Sd tjcm; wuUov dk rf sm;wGif vufurf;pmapmifrsm; jzefŒa0=uonf? vHx k ed ;f rsm;. &ufpufpmG owfjzwf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

41


42

r_EiS hf pufwifbmv 5 &ufaeŒu aiGpuULrsm; zsuo f rd ;f jcif;udk ¶_wcf s xm;aom vufurf; pmapmifrsm; jzpfonf? rwfv 15 &uf? tmtdik w f D ausmif;0if; twGi;f odŒk ppfwyfrS 0ifp;D vdu k o f nf? tpd;k &. xkwjf yef a=unmcsuw f iG f ausmif;om; rsm;udk tjypfykH csxm;+y;D / tmtdik w f D ausmif;om;rsm; tzrf; cH&onf? rwfv 16 &uf? &efuek f wuUov dk f (yifr) rS ausmif;om;rsm; vdi_ af 'o aumvdyf ESihf pufr_ wuUov dk o f Œkd jynfvrf;r twdik ;f csw D uf =uonf? olwŒkd tm; tif;vsm;uef teD; vHx k ed ;f wyfzŒJG ESihf ppfwyfu ydwq f Œkd cJo h nf? ausmif;om; rsm;pGm ypfowf cH&onf? &efuek f wuUov dk f (yifr) 0if;xJoŒkd vHx k ed ;f rsm; 0ifa&muf vmonf? rwfv 17 &uf? armifzek ;f armf tokbodŒk aemufq;kH t}urd f *g0&jyK&ef axmif aygif;rsm;pGmaom vlxku usefawmocsõKif; tjyifbufwGif pka0;=uonf? odkŒaomf armifzek ;f armf ¶kyt f avmif;udk wae&mwGif wdww f qdwf rD;o+*Kõ [f cJ+h y;D jzpfa=umif; odvu kd f &onf? armifzek ;f armf aoqH;k &onfh udpu P kd pHpk rf;&ef pHpk rf; ppfaq;a&; aumifr&Sif w&yf zGJŒpnf; vdkufa=umif; tpdk;&u a=unmonf? odkŒaomfvnf; tjcm; olrsm; xdcdkuf aoqH;k &jcif; twGuf pHpk rf;&ef azmfjyjcif; r&Sad y? yifr wuUov dk f ausmif;0if; twGi;f jyKvyk af om tpnf;ta0; wckwiG f &efuek f wuUov dk f ausmif;om;rsm; or*~ukd zGŒJ pnf; vdu k o f nf? ausmif;om; waxmifcefŒudk zrf;qD;I &efuek +f rKd Œ ajrmufyikd ;f &Sd tif;pdef axmifoŒkd ydŒk vdu k o f nf? rwfv 18 &uf? axmifaygif; rsm;pGmaom ausmif;om;rsm; &efukef +rdKŒv,f&Sd ql;av bk&m;odŒk csw D uf vm=u+y;D wjcm; ausmif;om; rsm;ESihf yl;aygi;f =uonf? tpd;k &u wyfr 22/ 66ESihf 77 wdŒk udk ac:,l vdu k o f nf? axmifaygi;f rsm;pGmaom uefŒuGuf qENjyol rsm;udk zrf;qD; =uonf? "aoG;pGe;f aom aom=umaeŒ" tjzpf vlod rsm;aom xdak eŒwGif vHx k ed ;f wdŒk . wyfrLS ; OD;pdev f iG f rSmvnf; "&efuek +f rKd Œ. vlowform;" [k trnf pwGif cJo h nf? ausmif;rsm;ESihf wuUov dk rf sm; ydwv f u kd o f nf? rwfv 27 &uf? OD;ae0if;ESihf tzGŒJ onf taemuf *smr%D ESihf qGpZf mvefoŒkd xGucf mG oGm;onf? {+yDv 9 &uf? tpd;k &u zGŒJ pnf; xm;aom pHpk rf; ppfaq;a&; aumfr&Siu f rwfv t"du¶k%;f wGif ausmif;om; 3 a,muf aoqH;k +y;D / 625 a,muf tzrf; cH&um 141 a,mufukd qufvuf xde;f odr;f xm;onf[k a=unmonf? pmrsuEf mS 40 ygaom tdyzf iG hf ay;pmudk OD;atmif}uD;u OD;ae0if;xH a&;om;ay;ydkŒ cJhonf? xdkpmY pD;yGm;a&; jyKjyif ajymif;vJr_ vdt k yfa=umif; a&;om; xm;onf? arv 10 &uf? tjynfjynf qdik &f m vGw+f ird ;f csr;f omcGihf tzGŒJ u xkwaf 0 cJah om 42

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


43

pmrsuEf mS 71 rsuEf mS &So d nfh xkwjf yefcsuw f iG f jrefrmh wyfrawmfonf zrf;qD; owfjzwfrr_ sm;/ e,fpyf a'o rsm;wGif nsOf;yrf;r_/ trsKd;orD; rsm;udk t"rR jyKusifhr_ rsm;ESifh ¶Gmom; rsm;udk aygwm tjzpf twif; apcdik ;f um vlrsK;d pk olyek f rsm;udk wdu k cf u kd &f mwGif "vlom; rdik ;f &Si;f u&d,m" tjzpf wyfzŒJG a&SŒrS oGm;apjcif;wdŒk twGuf wm0ef &Sad =umif; yg&o dS nf? arv 26 &uf? Oa&myodŒk c&D; xGucf o hJ l OD;ae0if; &efuek o f Œkd jyefa&muf vmonf? arv 30 &uf? ausmif;rsm;ESihf wuUov dk rf sm; jyefvnf zGiv hf pS f vdu k af omfvnf; ausmif;jyef wufonfh ausmif;om; OD;a&rSm 30 &mcdik Ef e_ ;f om &So d nf? wuUov dk f ausmif;0if; rsm;Y tpd;k & qefŒusiaf &; pm¶Guf pmwrf;rsm; jyefvnf xGuaf y: vmonf? tif;pdef axmifrS jyefvw $ cf ahJ om ausmif;om;rsm; ESit hf wl axmifwiG ;f tawGŒt=uKH rsm; ygvmonf? 4if;wdŒk rSm nSO;f yrf; ESyd pf uf cH&jcif;/ t¶du k t f ESuf cH&jcif;ESihf vSsypf pf"mwfjzifh wdŒk jcif;wdkŒ jzpfonf? tusO;f us cHae&onfh twGi;f vHx k ed ;f rsm;u ausmif;olrsm;udk t"rR usichf o hJ nfh owif; rsm;vnf; xGuaf y: vmonf? ZGev f 8 &uf? OD;atmif}u;D u OD;ae0if; xHoŒkd tdyzf iG hf ay;pm aemufxyf wapmif a&;om; jyefonf? T w}urd w f iG f pD;yGm;a&;ESihf Edik if aH &; jy\em&yf rsm;udk rD;armif; xd;k jy+y;D rwfvwGif jzpfymG ; cJah om vlŒtcGit hf a&; csK;d azmufr_ udprP sm;udk azmfjy xm;onf? ZGev f 13 &uf? rwfvwGif towf cH&olrsm; twGuf atmif;arhz, G f tcrf;tem; usi;f y&ef pDpOf =uonf? odŒk aomf taumiftxnf ray:cJ?h tcsKŒd ausmif;om;rsm;u rwfv twGi;f jzpf&yfrsm;udk *Gsev f 17 &ufaeŒ aemufq;kH xm;+y;D wdus rSeu f efpmG rxkwjf yef ay;ygu jy\emrsm; ydrk kd }u;D xGm; vmvdrrfh nf[k &mZoH ay;cJo h nf? ZGev f 15 &uf? qENjyyGrJ sm;ESihf pnf;a0;yGrJ sm; t"du tm;jzifh &efuek f wuUov dk f (yifr) Y pwifI ay:vm jyefonf? ZGev f 16 &uf? &efuek &f dS wuUov kd f ausmif;0if; rsm;wGif qENjyr_rsm; xyfrH jzpfymG ;onf? armifarmifausm/f rd;k oD;ZGew f Œkd a[majym =uonf? ZGev f 17 &uf? wuUov dk f ausmif;0if; rsm;wGif qENjyyGrJ sm; qufvuf jzpfymG ;onf? &efuek f wuUov dk f (yifr) rS oifwef; &yfpJ vdu k o f nf? qENjyyGJ rsm;ESihf aqG;aEG;yGrJ sm; jynfvrf; aq;wuUov dk f (1) odŒk a¶GŒajymif; oGm;onf? ZGev f 20 &uf? &efuek +f rKd ŒwGif ausmif;om; 5000 rS 6000 txdEiS hf tjcm; jynforl sm; +ird ;f csr;f pGm qEN jy=uonf? &efuek f wuUov kd f (yifr) wGif jyKvyk af om vlxk tpnf;ta0;yGJ rsm;odŒk oHCmawmfrsm; wufa&muf onfukd awGŒ&.? awmif;qdck suf rsm;rSm ausmif;xkwf cH&aom ausmif;om; rsm;udk ausmif;jyef wufciG hf ay;&efEiS hf rwfv twGi;f owfjzwfr_ rsm;udk usL;vGef cJo h w l Œkd tm; tjypf ay;&efwŒkd jzpfonf? OD;ae0if;udk xd;k ESuf wdu k cf u kd af om ydpk wmrsm; xGuaf y: vmonf? OD;ae0if;. qGpZf mvef b%fwiG f xm;&Sad om tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

43


44

aiGpm&if;rsm; ta=umif; udv k nf; azmfjy =uonf? ausmif;om;rsm;udk pmemI &efuek f wuUov dk f (vdi_ ef ,fajr) teD;&Sd txnftvdyf puf¶Hk tvkyo f rm;rsm; qENjy=uonf? wuUov dk f e,fajrudk &JEiS hf ppfwyfu nae 6 em&DwiG f 0dik ;f &H ydwq f Œkd vdu k . f ? ZGev f 21 &uf? jynfvrf;&Sd aq;wuUov dk f (1) rS axmifaygi;f rsm;pGmaom ausmif;om; rsm;onf &efuek f +rKd Œv,foŒkd a@u;a=umfoH rsm;jzifh csw D uf qEN jy=uonf? [Hom0wD vrf;qHw k iG f ausmif;om; rsm;udk vHx k rd ;f rsm;u wm;qD;um rsu&f nf,kd AH;k rsm;/ ¶dik zf ,f aoewf rsm;jzifh ypfcwf =uonf? ausmif;om; tkypf u k *si*f vd rsm;jzifh jyefvnf ypfcwf =uI vHx k ed ;f rsm; xGuaf jy; oGm;=u.? &JEiS hf jynforl sm; t"du¶k%;f waeŒvH;k qufjzpf yGm;onf? jynfol 80 ESihf vHx k ed ;f 20 cefŒ aoqH;k oGm;onf? tm%mydik f rsm;u vlpk a0;jcif;udk &ufaygi;f 60 rSs rjyK vky&f ef a=unm cJo h nf? &efuek +f rKd Œ Y *Gsev f 21 &ufrS =o*kwv f 19 &ufaeŒ txd nae 6 em&DrS eHeuf 6 em&D twGi;f tjyif rxGu&f trdeŒf udk tm%mydik f rsm;u xkwjf yefonf? aq;wuUov dk f (1) ESihf oGm;bufqikd &f m aq;wuUov dk f rsm;rS oifwef; tm;vH;k &yfpJ vdu k o f nf? ZGefv 22 &uf? aq;wuUokdvf (2) rS oifwef; tm;vkH; &yfpJ vdkufonf? ausmif;om; rsm;pGm wdŒk onf ordik ;f 0if a¶$w*d kH bk&m;odŒk ae&m a¶$Œajymif; vdu k =f uonf? ZGefv 23 &uf? ausmif;om; rsm;onf vlpka0;jcif; rjyK& [laom ydwfyif wm;jrpfr_udk qefŒusifI a¶$wd*Hk apwDawmfY oydwfpcef; zGifhvdkufonf? vlxk r+idrf oufro _ nf &efuek Ef iS hf uDvrkd w D m 50 uGma0;aom yJc;l txd jyefŒESŒH oGm;onf? yJc;l Y tenf;qHk; vl 70 ypfowf cH&onf? armfv+rdKifESifh jynf+rdKŒ wGifvnf; qENjyr_rsm; jzpfymG ;onf? rEWav; aq;wuUov dk f oifwef; tm;vH;k &yfypf vdu k o f nf? Zlvikd v f 1 &uf? tjyif rxGu&f trdeŒf udk n 8 em&DrS eHeuf 4 em&DoŒkd avsmah ygh ay;vdu k o f nf? xdu k efŒowfcsed Yf tjyifbuf xGucf o hJ l tawmf rsm;rsm;udk &JEiS hf ppfwyfu ypfowf cJo h nf? Zlvdkifv 3 &uf? ukefonf rsm;udk ukefaps;E_ef; rupm;&ef tpdk;&u owd ay;vdu k o f nf? tjyifrxGu&f trdeŒf a=umifh vnf;aumif;/ aiGpuULrsm; w&m; r0ifawmh a=umif; aemufxyf a=unmOD;rnf [laom aumvm[v rsm;a=umifh vnf;aumif; ukeaf ps;E_e;f }u;D jrifh vmonf? Zlvikd v f 7 &uf? rqv ygwu D ta&;ay: nDvmcHukd Zlvikd v f 23 &ufaeŒwGif jyKvyk rf nf[k a=unm cJo h nf? jrefrmh toHrS rwfv twGi;f zrf;qD; cJah om ausmif;om; tm;vH;k udk jyefvw $ f ay;rnf[k a=unmonf? Zlvikd v f 9 &uf? nrxGu&f trdeŒf udk &efuek w f iG f jyefvnf ¶kyo f rd ;f vdu k o f nf? yJc;l / jynfEiS hf armfv+rKd if wdŒk wGiv f nf; tvm;wl ydwyf if wm;jrpfcsuf rsm;udk jyefvnf ¶kyo f rd ;f 44

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


45

ay;onf? ausmif;xkwf cH&aom ausmif;om;rsm; taeESihf olwŒkd . wuUov dk f rsm;wGif ausmif;jyef wufciG hf jyefvnf avSsmufxm; Edik af =umif; a=unm cJo h nf? Zlvikd v f 12 &uf? Ak'b < momESihf rlqvif bmom0ifrsm; vlrsK;d a&; yÉdyuQ jzpfymG ; cJ+h y;D aemuf &Sr;f jynfe,f awmif}u;D +rKd ŒwGif ta&;ay: trdeŒf xkwjf yef vdu k o f nf? yÉdyuQ rsm;rSm vuf&dS awGŒ=uKH ae&aom jy\em rsm;udk tm¶Hk ajymif;ypf&ef tm%mydik rf sm;u v_HŒaqmf zefwD;cJhjcif; jzpfa=umif; ausmif;om;rsm;u qdkonf? Zlvikd v f 16 &uf? tvm;wl yÉdyuQ rsKd ; jynf+rKd ŒwGif jzpfymG ;+y;D aemufwaeŒwGif vlol pka0;jcif; udv k nf; ydwyf if wm;jrpf vdu k o f nf? Zlvikd v f 18 &uf? jynfxaJ &;ESihf omoema&; 0ef}u;D OD;rif;a*git f m; E_wx f u G cf iG hf jyKvu kd o f nf? rwfv twGi;f tif;pdeaf xmif tjyif bufY zrf;qD; cH&ol qENjyol 41 OD; axmifum;ay: Y touf¶_ =uyfum aoqHk;cJhr_wGif olwm0ef &Sda=umif; 0efcHonf? tm%mydik f rsm;u rwfvtwGi;f vlEpS Of ;D xuf ydI k aoqH;k cJah =umif; 0efco H nfrmS yxrqH;k t}urd f jzpfonf? Zlvikd v f 19 - 20 &uf? jynf+rKd Œ ta&SŒbuf&dS OD;ae0if;. Zmwd aygi;f wvnf +rKd ŒwGiv f nf; t"du¶k%;f rsm; jzpfay: onf[k owif;rsm; xGuv f monf? Zlvikd v f 21 &uf? &efuek f jynfoŒl &JwyfzŒJG rS !$e=f um;a&;rSL;csKyf OD;ode;f atmifukd t+idrf;pm; ,lcGifh jyKcJh+yD; jynfolŒ &JwyfzGJŒ &JcsKyf OD;az=unfudk &mxl;rS csum ppfwyfodkŒ ajymif;a¶$Œ wm0ef xrf;aqmif aponf? Zlvikd v f 22 &uf? jynf+rdKŒwGif ta&;ay: tajctae a=unm+yD; tkyfcsKyfa&; wm0ef tm;vH;k udk wyfrawmfoŒkd v$t J yf ay;vdu k o f nf? Zlvikd v f 23 &uf? rqv ygwD ta&;ay: nDvmcH pwif jyKvyk o f nf? OD;ae0if;u rdeŒf cGe;f ajym=um;um olEiS hf twl rqv ygwD 'kOuUÏ OD;pef;,k/ taxGaxG twGi;f a&;rSL; OD;at;ud/k wGzJ uf taxGaxG twGi;f a&;rSL; OD;pdev f iG /f A[kd aumfrwD tvkyt f r_aqmif tzGŒJ 0ifrsm; jzpf=uonfh OD;ausmx f ifEiS hf OD;xGe;f wifwŒkd tem; ,lawmh rnf[k ajym=um;onf? pD;yGm;a&; jyKjyif ajymif;vJrr_ sm; jyKvyk &f efEiS hf wygwD pepfEiS hf odŒk r[kwf ygwpD kH pepf usio hf ;kH &ef udpP twGuf jynfoŒl qEN cH,yl JG usi;f y&ef tqdk wifoiG ;f vdu k o f nf? Zlvikd v f 24 &uf? ud, k pf m;vnf rsm;u OD;ae0if;tm; &mxl;Y qufvuf ae&ef wdu k w f eG ;f =u+y;D pD;yGm;a&; jyKjyif ajymif;vJr_ tpDtpOfukd xdcu kd f Edik o f nf [laom ta=umif; jycsujf zifh ygwpD kH pepf usio hf ;kH a&; twGuf jynfoŒl qEN cH,&l ef tqdu k kd uefŒuGuf =uonf? Zlvikd v f 25 &uf? pD;yGm;a&; jyKjyif ajymif;vJru _ kd t&Sed t f [kef jrsi&hf efEiS hf nDvmcHu jynfoŒl qEN cH,yl u JG kd oabm rwla=umif; OD;at;udu k tqdk wifoiG ;f onf? nDvmcHu aemufq;kH wGif OD;ae0if;tm; ygwD OuUÏ tjzpfrS tem;,lr_ udo k m cGijhf yKcu hJ m jynfoŒl qEN tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

45


46

cH,yl JG rjyKvyk &f ef oabmwl qH;k jzwf cJo h nf? Zlvikd v f 26 &uf? rqv ygwD A[kd aumfrwD tpnf;ta0; usi;f yI OD;pdev f iG u f kd ygwD OuUÏopf tjzpf a¶G;cs,f cJo h nf? OD;pef;,ktm; E_wx f u G cf iG hf jyKaomfvnf; ODausmx f if/ OD;at;udEk iS hf OD;xGe;f wif wdŒk udk jyefvnf a¶G;aumuf wifajrmS uf =uonf? Edik if aH wmf jynfoŒl Oya' tusK;d aqmif tzGŒJ OuUÏ OD;jrifah rmifEiS hf twl 0ef}u;D csKyf OD;armifarmifc wdŒk udk &mxl;rS xkwyf ,f vdu k o f nf? Zlvikd v f 27 &uf? jynfoŒl v$waf wmf tpnf;ta0; usi;f yonf? OD;pdev f iG u f kd EdkifiHawmfaumifpD OuUÏ (EdkifiHawmf orRw) tjzpf a¶G;cs,fwifajrSmuf vdkufonf? OD;ausmx f iftm; Edik if aH wmf aumifpD twGi;f a&;rSL;/ OD;xGe;f wiftm; 0ef}u;D csKyEf iS hf a'guw f m armifarmiftm; Edik if aH wmf jynfoŒl Oya' tusK;d aqmiftzGŒJ OuUÏtjzpf toD;oD;a&G;aumuf wifajrmS ufvu kd =f uonf? Zlvikd v f 28 &uf (0gqdv k jynfah eŒ )? t"du¶k%;f jzpfay: cJ+h y;D aemuf &efuek +f rKd ŒESihf 354 uDvrkd w D m tuGm&Sd ajrxJ+rKd Œ (tvH+rKd Œ ) wGif nrxGu&f trdeŒf xkwjf yefonf? a¶$w*d kH bk&m;wGif ausmif;om;ESihf tpd;k & qefŒusif qENjyolrsm; pk¶;kH =uonf? *sLvdik f 29 &uf? a¶$w*d kH tjyifbufwiG f ausmif;om;rsm; qEN jy=uonf? xdak eŒ naESmif;ydik ;f tcsed Yf OD;atmif}u;D / atyD owif;axmuf OD;pde0f if;ESihf wjcm; t+ird ;f pm; ppfbuf t&m&Sd 9 OD; tzrf; cH&onf? =o*kwv f 1 &uf? jrefrm EdkifiHvHk; qdkif&m ausmif;om;rsm; or*~ tzGJŒcsKyfu =o*kwv f 8 &ufaeŒwGif wjynfv;kH tESŒH taxGaxG oydw}f u;D qifE&J$ ef aqmf=oonfh pm¶Guf pmwrf;rsm; jzefŒa0 =uonf? =o*kwv f 2 &uf? OD;pdev f iG Ef iS hf wjcm; ygwD acgi;f aqmifrsm;u ysuo f ek ;f oGm;onfh pD;yGm;a&; jyefvnf &Sio f ef&ef tpDtpOf rsm;udk aqG;aEG; =uonf? a¶$w*d b kH &k m; tjyif bufY ausmif;om;rsm; tpnf;ta0; usi;f yum a[majym =uonf? =o*kwv f 3 &uf? nae 6 em&DwiG f &efuek +f rKd Œ Y ppfOya' trdeŒf xkwjf yefonf? qENjyol waomif;u trdeŒf udk zDqefI +rKd ŒwGi;f odŒk vSnv hf nf qEN jy=uonf? =o*kwv f 5 &uf? ppfOya'udk zDqefrj_ zifh &maygi;f rsm;pGmaom jynfol wdŒk udk zrf;qD; vdu k o f nf? odŒk aomf qEN jyyGrJ sm; qufvuf jzpfymG ;vsuf &So d nf? =o*kwv f 6 &uf? w&m;0if e,fpyf ukeo f , G af &; zGiv hf pS &f ef oabm wlnrD u _ kd w¶kwjf ynf ,leefe,f&dS xkwu f ek f oGi;f ukef aumfyakd &;&Si;f ESihf jrefrmh ukeo f , G af &; 0ef}u;D Xme wdŒk u vufrw S f a&;xd;k =uonf? txuf jrefrmEdik if w H iG f qENjyr_rsm; qufvuf jzpfymG ;um a&eHacsmif;/ oey`iEf iS hf yJc;l +rKd Œ wdŒk wGif nrxGu&f trdeŒf xkwjf yef vdu k o f nf? =o*kwv f 8 &uf? &efuek +f rKd Œ vrf;ay:wGif qENjyyGrJ sm; trsm;tjym; jyKvyk jf cif;jzifh 46

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


47

taxGaxG oydw}f u;D udk pwif=uonf? axmifaygi;f rsm;pGmaom qENjy vlxu k 'Dru kd a&pDEiS hf vlŒtcGit hf a&; &&S&d ef/ rqv ygwD E_wx f u G f ay;&efEiS hf qd&k , S v f pf pD;yGm;a&; pepf tqH;k owf&ef awmif;qdk =uonf? wEdik if v H ;kH &Sd t"du +rKd Œrsm;ESihf tjcm; +rKd Œ¶Gm rsm;wGif tvm;wl qENjyyGrJ sm; w+yKd ief uf usi;f y jyKvyk f =uonf? tpwGif ppfwyfu aemufu, G Yf ae+y;D n 11 em&D 45 rdepfwiG f wyfom;rsm;u +rKd Œawmfcef;r tjyifbuf&dS qENjy ae=uol vltyk f xJoŒkd armif;jyef aoewfrsm;jzifh ypfcwf =uonf? =o*kwv f 9 &uf? vlxk qENjyyGrJ sm; wEdik if H vH;k &Sd ae&maygi;f 40 txd jyefŒESŒH oGm;onf? &efuek +f rKd ŒwGif wyfr 22 rS wyfzŒJG rsm;u qEN jyolrsm;udk ypfcwf =uonf? tpd;k &u 5 OD;om aoqH;k cJo h nf[k ajymqdk aomfvnf; wjcm; owif; &yfuu G rf sm; tqdt k & &maygi;f rsm;pGm aoqH;k cJ&h onf[k od&dS &onf? axmifaygi;f rsm;pGm tzrf; cH&onf? odŒk aomf qENjyr_rsm; qufvuf jzpfymG ; aeonf? ausmif;rsm; tm;vH;k ydwv f u kd o f nf? ppfuikd ;f +rKd ŒwGif &JEiS hf ppfwyfu qEN jyaeaom vlxu k kd ypfcwf cJo h jzifh &maygi;f rsm;pGm aoqH;k =u&onf? =o*kwfv 10 &uf? &efukef+rdKŒ Y b&if; u,f&D,mrsm; ay:rS ppfom;rsm;. ypfcwfra_ =umifh qENjyol tajrmuftrsm; aoqH;k oGm;=u&onf? qEN jyolrsm;u ppfom; rsm;tm; "mwfqAD ;kH / *si*f vd/ "m;&SnEf iS hf vSrH sm; toH;k jyKum jyefvnf wdu k cf u kd f =uonf? &efuek f aq;¶H}k u;D Y ppfwyfu aq;¶Hk tr_xrf; rsm;udk ypfcwfonf? ajrmufOuUvmywGif a'go xGuaf eaom vltyk }f u;D u &Jwyfom; wcsKŒd tm; yxrqH;k t}urd f acgi;f jzwf owfvu kd f =uonf? =o*kwfv 11 &uf? taxGaxG oydwfa=umifh tpdk;& ,EW&m;rsm; &yfqdkif; oGm;onf? ppfwyfzŒJG rsm; oGm;vmr_ukd [efŒwm;&ef wm;qD; ydwq f Œkd r_rsm; csxm; =uonf? &efukef w+rdKŒ wnf;Y aoqHk; cJhaom qEN jyolrsm; tenf;qHk; waxmif &Sdrnf[k taemufwikd ;f oHwref rsm;u cefŒrSe;f =uonf? ppfuikd ;f +rKd Œ ajrmufbufwiG f &Jwyfom;ESihf ppfom; rsm;u qEN jyolrsm;udk ypfcwf=u&m tenf;qH;k vl 100 aoqH;k &onf? tar&duef qD;edwf v$waf wmfu rqv tpd;k &ESihf jrefrmjynfrS vlowfr_ rsm;tm; ¶_wcf sonfh tqdu k kd wnD w!Gww f nf; twnf jyKvu kd o f nf? =o*kwv f 12 &uf? oufwrf; 18 &ufom cHonfh OD;pdev f iG o f nf orRw &mxl;rS qif;ay; &onf? &efuek f +rKd Œv,f vrf;rsm; ay: Y jynforl sm;u aysm¶f i$ pf mG uckef =uonf? &efukef aq;¶Hk}uD;Y aoewf '%f&m &xm;onfh vlem rsm;jzifh jynfh=uyfvsuf &Sd.? jynforl sm;u aysm¶f i$ f jrL;aeonfh wdik af tmif pdwo f ufom p&m r[kwaf om +ird o f ufjcif;u v$r;f rd;k vsuf &So d nf? =o*kwfv 15 &uf? =o*kwfv 9 &ufaeŒrS pI &efukef/ ppfudkif;ESifh tjcm; +rdKŒrsm;wGif vHkjcHKa&; wyfzGJŒu uav;rsm;/ ausmif;om; rsm;ESifh jynfol rsm;udk aoewfjzifh tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

47


48

ypfcwfjcif;ESihf vSpH yG jf zifh xd;k owfjcif; wdŒk rSm zGŒJ pnf; tkycf sKyyf kH tajccH Oya'ESihf Edik if w H um vlŒtcGit hf a&; Oya' rsm;udk vH;k 0 qefŒusi&f m a&mufa=umif; &efuek f a&SŒaersm; aumifpu D xkwjf yef a=unmonf? a':atmifqef;pk=unfu ausmif;om;ESihf tpd;k & =um;wGif 0ifa&muf aphpyfay;Edik &f eftwGuf jynfoŒl twdik yf ifcH aumfrwDw&yf zGŒJ pnf;ay;&ef tqdk jyKvu kd o f nf? OD;Ek/ OD;0if;armif tjyif 1962 ckEpS f rwdik rf u D Edik if H acgi;f aqmif wcsKŒd rSmvnf; olrtqdu k kd axmufcH =uonf? =o*kwv f 16 &uf? jrefrmEdik if H q&m0ef toif;u &efuek +f rKd ŒwGif tpkvu kd f tjyKH vu kd f owfjzwfjcif;udk uefŒuGuf vdu k o f nf? xdu k efŒuGuf cJo h nfh a=unmcsurf mS tppftrSef r[kwaf =umif; tm%mydik f rsm;u ajymqdo k nf? =opa=w;vs/ *syefEiS hf puFmylrS ukr% ` D rsm;ESihf yl;aygi;f I urBmvSnhf c&D;onfrsm; twGuf &efuek /f rEWav;ESihf yk*H wdŒk wGif [dw k ,frsm; wnfaqmuf rnf[k tpd;k &u a=unmonf? =o*kwv f 17 &uf? &efuek f aq;¶H}k u;D tjyifbufY vl 3000 cefŒ pk¶;kH rd=uonf? b&if; u,f&, D m rsm;ESihf wyfzŒJG rsm;u qEN jyolrsm;udk 0ef;&H xm;vdu k o f nf? rEWav; wcGif qENjyyGrJ sm; xyfrH jzpfymG ; cJah =umif; owif;rsm; ay:vmonf? &efuek f aq;¶H}k u;D rS q&m0efEiS hf olemjyK rsm;u owfjzwfr_ rsm;udk xyfrH uefŒuGuf =uonf? =o*kwv f 19 &uf? rqv ygwD OuUÏopf tjzpf a'guw f m armifarmiftm; cefŒxm; vdu k o f nf? jynfoŒl w&m;ol}u;D tzGŒJ OuUÏ OD;wifatmif[ed ;f OD;aqmifonfh jynfoŒl qEN avhvma&; aumfr&Siu f kd jynfoŒl v$waf wmfu zGŒJ pnf; ay;vdu k o f nf? =o*kwv f 20 &uf? qEN jyolrsm;u a'guw f m armifarmif &mxl;rS E_wx f u G f ay;&efEiS hf taxGaxG a¶G;aumufyJG rsm;udk jyifqif&ef twGuf =um;jzwf tpd;k & zGŒJ ay;&ef awmif;qdk =uonf? =o*kwfv 22 &uf? jynfolaygif; rsm;pGm vrf;ay: xGufI qEN jy=uonf? taxGaxG oydw}f u;D u tpd;k & E_wx f u G f ay;&ef awmif;qdo k nf? rEWav;/ [oFmw/ rauG;/ rH¶k mG / a&OD;ESihf txuf jrefrmjynf +rKd Œrsm;wGif aeŒpOf qENjyyGrJ sm; jzpfay: cJo h nf? =o*kwv f 23 &uf? qEN jyyGrJ sm;wGif vlxk ajcmufoed ;f yg0if qEN jy=uonf[k cefŒrSe;f &onf? at'D vrf;&Sd OD;ae0if; tdrw f iG f ta&;ay: tpnf;ta0; wck jyKvyk f cJah =umif; owif; xGuaf y: vmonf? xdk tpnf;ta0;wGif vlxk r+ird o f ufru _ kd +zKd ciG ;f &ef aoe*FAsL[m topf a&;qGJ =uonf? =o*kwv f 24 &uf? rm&S,af vm (ppfOya') ¶kyo f rd ;f vdu k o f nf? &efuek rf S wyfrsm; jyefvnf ¶kyo f rd ;f oGm;onf? a'guw f m armifarmifu wygwD pepf odŒk r[kwf ygwpD kH pepf usio hf ;kH &ef udpP twGuf jynfoŒl qENc, H yl JG jyKvyk af y;&ef uwd jyKvu kd o f nf? =o*kwfv 25 &uf? Zlvdkifv 29 &ufaeŒu zrf;qD; cJhonfh OD;atmif}uD;/ 48

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


49

OD;pdef0if;ESifh tjcm; olrsm;udk jyefv$wf ay;vdkufonf? &efukef+rdKŒ prf;acsmif; +rdKŒe,fY OD;atmif}uD; rdefŒcGef; ajym&m y&dowf 30˜000 ausmf wufa&mufonf? wEdkifiHvHk;Y qENjyyGEJ iS hf vlxk pnf;a0;yGrJ sm; aeŒpOf jyKvyk o f nf? nbufwiG f vufeufuikd f ppfom;rsm;u jrefrm Edik if jH cm; ukeo f , G rf _ b%frS usyo f ed ;f 600 o,f,l oGm;onf? &efuek w f iG f wyfpJG xm;aom wyfzŒJG tm;vH;k udk }uKd wifI vpmaiG ajcmufvpm xkwaf y; vdu k o f nf? xdu k pd u P kd topf zGŒJ pnf;vdu k af om b%f tvkyo f rm; or*~u uefŒuGuf vdu k o f nf? =o*kwfv 26 &uf? taxGaxGoydwfu ava=umif;ESifh rD;&xm; o,f,l ydŒk aqmifa&; vkyif ef;rsm;udk &yfqikd ;f vdu k o f nf? a¶$w*d kH apwD tjyifbufY axmifaygi;f rsm;pGmaom vlxt k m; a':atmifqef;pk=unfu rdeŒf cGe;f ajym=um;onf? =o*kwfv 26 - 28 &uf? tif;pdefaxmiftwGif; t"du¶k%f; pwifjzpfay: vmonf? Edik if t H 0ef;&Sd +rKd Œaygi;f 9 +rKd ŒrS axmifrsm; wGiv f nf; t"du¶k%;f rsm; w+yKd uef uf jzpfay: vmonf? tusOf;om; 9000 eD;yg; xGufajy; =uonf (odkŒr[kwf) v$wfay; vdu k o f nf? =o*kwv f 27 &uf? umuG,af &; 0ef}u;D ESihf ppfO;D pD;csKyaf [mif; OD;wifO;D &efuek f aq;¶H}k u;D a&SŒwGif rdeŒf cGe;f ajym=um;onf? =o*kwv f 28 &uf? &efuek +f rKd ŒwGif ArmEdik if v H ;kH qdik &f m ausmif;om; or*~rsm; tzGŒJ csKyf (Auo) udk zGŒJ pnf; wnfaxmif vdu k o f nf? rif;udEk ikd t f m; OuUÏ tjzpf a&G;cs,f wifajrsmuf =uonf? OD;Eku 'Dru kd a&pDEiS hf +ird cf sr;f a&; tzGŒJ csKyf (,m,D) udk wnfaxmifonf? ,if; tzGŒJ wGif OD;wifO;D u taxGaxG twGi;f a&;rSL; jzpfvmonf? =o*kwfv 29 &uf? a&SŒaersm;/ pma&; q&mrsm;/ ¶kyf&Sif o¶kyfaqmifESifh tqdak wmfrsm; qEN jyyGrJ sm;wGif yg0if vm=uonf? =o*kwfv 30 &uf? vlxk qENjyyGJ trsm;tjym; jzpfvm+yD; rqv ygwD0if axmifaygi;f rsm;pGm ygwrD S E_wx f u G f cJ=h uonf? =o*kwv f 31 &uf? tpd;k &u vrf;ay:odŒk xGuI f qENjyjcif;ESihf pnf;a0;yGrJ sm; jyKvyk cf iG hf ay;cJo h nf? taemuf *smr%Du &efuek rf S owfjzwfr_ rsm;udk oabm rwla=umif; jyo&ef 'dKG ucf srf mcf (DM) aiG 65 oef; axmufyhH ulnrD u _ kd &yfpJ vdu k o f nf? pufwifbmv 2 &uf? jrefrm a&SŒaersm;u 1974 ckEpS f zGŒJ pnf; tkycf sKyyf kH tajccH Oya'udk zsuo f rd ;f ay;&ef awmif;qdk =uonf? 1962 ckEpS f tm%modr;f r_rmS 1947 ckEpS f zGJŒpnf; tkyfcsKyfyHk Oya'udk csKd;azmufcJhjcif; jzpfa=umif; ajym=um; vdkufonf? qEN jyyGJrsm; qufvuf jzpfymG ;qJ jzpfonf? +rKd Œ }u;D +rKd Œi,f pkpak ygi;f 50 cefŒrSm qEN jyolrsm; vufxJ usa&muf oGm;onf? Ak'b < mom bke;f }u;D rsm;u t"du +rKd Œrsm;Y w&m;¶H;k rsm; zGiv hf pS u f m aeŒpOf jy\em rsm;udk ajz&Sif; ay;=uonf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

49


50

pufwifbmv 3 - 4 &uf? tar&duef v$waf wmf trwf pwDAif a*s qdv k mZf (Stephen J Solarz) &efue k +f rKd ŒodŒk a&muf&dS aeonf? pufwifbmv 5 &uf? twdu k t f cH rsm;. awmif;qdrk u _ kd vdu k af vsm&ef/ odŒk r[kwf ygu tqH;k rowf Edik o f nfh uefŒuGuf qENjyyGJ rsm;udk &ifqikd &f ef jynforl sm;u tpd;k &tm; &mZoH ay;vdu k o f nf? tvkyo f rm; rsm;ESihf tpd;k & 0efxrf;rsm;u vGwv f yfaom tvkyo f rm; or*~rsm;udk zGŒJ pnf; =uonf? pufwifbmv 6 &uf? &Jabmf oH;k usyd 0f if 9 OD;u vlxk tH@k ur_ukd axmufc&H ef ppfwyftm; awmif;qdk vdu k o f nf? csuu f pkd vdAk ufu;D ,m; oH¶;kH tjyif bufwiG f qENjyol rsm;u a'guw f m armifarmif tpd;k &xH o0%fvm$ ay;ydŒk r_ukd uefŒuGuf qEN jy=uonf? pufwifbmv 7 &uf? tpd;k & tzGŒJ E_wx f u G v f sS if E_wx f u G f odŒk r[kwyf gu qENjyr_ rsm;udk &ifqikd &f ef qENjy olrsm;. &mZoHukd tpd;k &u vpfvsL ¶_vu kd o f nf? pufwifbm 9 &uf? OD;Eku rdrd 0ef}u;D csKyf tjzpfEiS hf OD;wifO;D umuG,af &; 0ef}u;D tjzpf yg0ifaom pif+yKd if tpd;k & zGŒJ pnf; vdu k af =umif; a=unmonf? wyfrawmf (av) rS ppfonf pkpak ygi;f 200 cefŒ vlxk qENjyyGJ rsm;wGif yl;aygi;f yg0if vm=uonf? pufwifbmv 10 &uf? rqv ygwD 'kw, d t}urd f ta&;ay: nDvmcH usi;f y+y;D ygwpD kH pepf atmufwiG f taxGaxG a¶G;aumufyrJG sm; jyKvyk &f ef tqdk wifoiG ;f cJ+h y;D t=uH jyKcahJ om jynfoŒl qENc, H yl JG tqdu k kd y,fzsuf vdu k o f nf? wyfrLS ;a[mif; 3 OD; jzpf=uonfh OD;wifO;D / OD;atmifa¶$EiS hf OD;apmjrifw h Œkd 'Dru kd a&pDEiS hf +ird cf sr;f a&; ygwD (,m,D) rS E_wx f u G f =uonf? pufwifbmv 11 &uf? jynfoŒl v$waf wmf ta&;ay: tpnf;ta0;u taxGaxG a¶G;aumufyrJG sm; jyKvyk &f ef qH;k jzwfcsuf csvu kd o f nf? &efuek +f rKd Œ qENjyyGJ rsm;wGif jynfoŒl &JwyfzŒJG 0ifrsm; yg0if vm=uonf? jynfol vlxk axmifaygi;f rsm;pGm yg0ifonfh vlxk tH@k ur_}u;D rsm;ESihf tpmiwfcH qENjyyGJ rsm;u/ 'Dru kd a&pDEiS hf =um;jzwf tpd;k & awmifqrkd _ tay: zdtm; ay;=uonf? jynfow l Œkd u tpd;k &. tqdjk yKcsuu f kd y,fcs vdu k o f nf? pufwifbmv 12 &uf? a':atmifqef;pk=unf/ OD;wifOD;ESifh OD;atmif}uD;wdkŒ yl;wGI J =um;jzwf tpd;k & zGŒJ pnf;&ef axmufcaH =umif; a=unmcsuf xkwjf yefonf? pufwifbmv 13 &uf? *syefu jrefrmjynfoŒkd rdrd ulnD axmufyhH aer_ukd wdik ;f jynf tajctae rat;rcsi;f &yfpJ xm;rnf[k a=unm vdu k o f nf? qEN jyyGrJ sm; qufvuf jzpfymG ;onf? pufwifbmv 16 &uf? pkpak ygi;f tiftm; wode;f &Spaf omif; &Sad om ppfwyfukd rqv ygwrD S E_wx f u G cf iG hf jyKa=umif; tpd;k &u a=unmonf? umuG,af &; 0ef}u;D Xme tjyif bufwiG f qEN jyolrsm;ESihf ppfom;rsm; xdyw f u kd f &ifqikd rf _ jzpfymG ;onf? OD;atmif}u;D ESihf 50

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


51

tjcm; yk*~dKvfrsm;u tajctaeudk xdef;I vlpkcGJ ay;vdkufonf? ppfom;rsm; jyef¶kyf oGm;=uonf? pufwifbmv 17 &uf? ukeo f , G af &; 0ef}u;D Xme tay:rS aoewfjzifh ypfcwf cJah om ppfom; ESpq f ,fah v;OD; pvH;k rSm aemufq;kH wGif vufeuf csvu kd o f nf? tpd;k &u E_wx f u G f ay;&efEiS hf =um;jzwf tpd;k & zGŒJ pnf; ay;&ef jiif;qef cJo h jzifh qENjyr_rsm; ydI k jyif;xef vmonf? ausmif;om; tcsKd ŒrSm vlrsK;d pk olyek rf sm; xHrS ppfoifwef;rsm; wufa&muf Edik &f efEiS hf vufeufrsm; &&S&d ef twGuf xdik ;f e,fpyf a'o rsm;odŒk pwifI xGucf mG oGm;=uonf? pufwifbmv 18 &uf? qENjyyGrJ sm; qufvuf jzpfymG ;onf? nae 4 em&DwiG f Adv k cf sKy}f u;D apmarmifu ppfwyfrS tm%mudk v$aJ jymif; ,lvu kd +f y;D Edik if aH wmf +ird 0f yf ydjym;r_ wnfaqmufa&;tzGŒJ udk zGŒJ pnf;vdu k af =umif; a&'D,rkd S a=unmonf? nbufwiG f jynfol rsm;u wm;qD; ydwq f Œkd r_rsm; csxm; vdu k +f y;D vSsypf pf 0g,m }uKd ;rsm;udk jzwfawmufum vrf;rD;arSmif csxm;jcif;jzifh tjyifrxGuf& trdefŒudk qefŒusif=uonf? ppfwyfu qEN jyolrsm;tm; ypfcwfonf? vl 4 OD;xuf ydIk pka0;jcif; rjyK&ef trdeŒf xkwf wm;jrpf vdu k o f nf? pufwifbmv 19 &uf? vrf;rsm;ay:wGif ppfwyfEiS hf qENjyolrsm;. wdu k cf u kd yf rJG sm; qufvuf jzpfymG ;vsuf &So d nf? &maygi;f rsm;pGmaom jynforl sm; vHjk cKH a&; wyfzŒJG 0if rsm;. ypfcwfjcif; cH&onf? +rKd Œay:ajymufusm; rsm;u &efuek f +rKd Œv,f&dS rdu k u f ¶dak 0hAf (microwave antenna) a=u;eef; wdi ku f kd 'H;k usnjf zifh ypfcwfonf? Edik if aH wmf +ird §f ydu jynfoŒl v$waf wmf/ Edik if aH wmf aumifpED iS hf tjcm; tm%mydik f tzGŒJ tpnf; rsm;udk zsuo f rd ;f vdu k o f nf? pufwifbmv 20 &uf? Adv k cf sKyf apmarmif. +ird §f yd tzGŒJ u ud, k yf ikd f tpd;k & zGŒJ vdu k o f nf? Adv k cf sKyf apmarmifonf 0ef}u;D csKy/f Edik if jH cm;a&; 0ef}u;D ESihf umuG,af &; 0ef}u;D jzpfvmonf? pufwifbmv 23 &uf? tpkvu kd f tjyKH vu kd f owfjzwfr_ rsm;udk uefŒuGuo f nfh taejzifh tar&duef jynfaxmifpu k ulnD axmufyrhH _ rsm;udk jzwfawmuf vdu k o f nf? xdik ;f e,fpyf teD; KNU olyek pf cef;rsm;wGif ausmif;om; tcsKŒd ppfoifwef; pwif wufa&muf =uonf? pufwifbmv 24 &uf? OD;atmif}u;D / OD;wifO;D ESihf a':atmifqef;pk=unf wdŒk u trsK;d om; 'Dru kd a&pD tzGŒJ csKyu f kd zGŒJ pnf; vdu k o f nf? 'Dru kd a&pD vkv d m;onfh qENjyol rsm;udk tpkvu kd f zrf;qD;jcif;ESihf vSsKŒd 0Supf mG nSO;f yrf; owfjzwfrr_ sm; Edik if t H ESŒH jyKvyk f vmonf? xdik ;f ava=umif; ukr% ` rD S &efuek o f Œkd yso H ef;r_ukd jyefvnf pwif vdu k o f nf? uGejf rLepf olyek rf sm;u w¶kwf e,fpyf teD;&Sd rdik ;f ,ef;+rKd Œudk odr;f ydu k f vdu k +f y;D &uftenf;i,f=um xde;f xm; Edik cf o hJ nf? jyif;xefaom wdu k yf rJG sm; tqdyk g ae&m w0du k Yf &ufowœywfaygi;f rsm;pGm jzpfymG ;cJo h nf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

51


52

pufwifbmv 26 &uf? rqv ygwo D nf wdik ;f &if;om; pnf;vH;k nD!w G af &; ygwD jzpfvmonf? Oa&mybHak ps;tzGŒJ (European Community) u owfjzwfrr_ sm; &yfwefŒ um 'Dru kd a&pD wnfaqmuf&ef jrefrm tpd;k &tm; awmif;qdk vdu k o f nf? pufwifbmv 27 &uf? trsK;d om; 'Dru kd a&pD tzGŒJ csKyu f Edik if aH &; ygwD tjzpf rSwyf kH wifvu kd o f nf? pufwifbmv 28 &uf? +AdwdoSs EdkifiHjcm;a&; 0ef}uD; qm*sufz&D a[mif; (Sir Geoffrey Howe) u ukv or*~wi G f rdeŒf cGe;f ajym=um;cJ&h mY jrefrmjynfrS vlrqefpmG owfjzwfrr_ sm; tay: pd;k &drrf ad =umif; jyif;xefaom pum;vk;H rsm; oH;k I ajym=um;onf? atmufwdkbmv 1 &uf? ,leDquf (UNICEF) ESifh EdkifiHwum =uufajceD tzGŒJ }u;D u jrefrmjynfoŒkd ava=umif;jzifh aq;0g;rsm; wifyŒkd ay;onf? ausmif;om; waomif; cefŒESihf tjcm; 'Dru kd a&pD vdv k m;aom qEN jyolrsm;onf xdik ;f / w¶kw/f tEd, N ESihf b*Fvm;a'h&fS e,fpyf a'o rsm;odŒk xGuaf jy; vm=uonf? atmufwb kd mv 3 &uf? taxGaxG oydwf +yKd uJG oGm;onf? tpd;k &u 0efxrf;rsm; tvkycf iG o f Œkd 0ifa&muf&efEiS hf rvdu k ef mygu tvkyrf S xkwyf ,frnf (odŒk r[kw)f tjcm; tjypf ay;rnf[k +crd ;f ajcmufI tvkycf iG o f Œkd jyefvnf 0ifa&muf aponf? atmufwb kd mv 6 &uf? ppfwyf twGuf vufeuf cJ,rf;rsm; oabmFjzifh puFmylrS a&mufvmonf? ppfwyfu &efukef+rdKŒrS jynfolrsm;tm; vlrsKd;pkolykefrsm;udk wdu k cf u kd &f mwGif ay:wm tjzpf twif;t=uyf apcdik ;f r_ pwif jyKvyk o f nf? tm%modr;f t+y;D Y e,fpyfoŒkd xGuaf jy; oGm;cJo h rl sm; tnHch I H jyefvnf 0ifa&muf vmEdik &f ef e,fpyf a'orsm;wGif }uKd qakd &; pcef; 27 ckukd zGiv hf pS f vdu k o f nf? ppfwyfu ausmif;om;rsm; Ed0k ifbmv 18 &ufaeŒ aemufq;kH xm;I }uKd qakd &;pcef; rsm;odŒk a&mufrvm =uvSsif ?wdŒk tm; olyek f tjzpf owfrw S rf nf[k ajym=um; vdu k o f nf? atmufwb kd mv 7 &uf? *syefu ,leq D ufrS wqifh jrefrmjynfoŒkd ta&;ay: ulnD axmufyrhH u _ kd ay;tyf oGm;rnf[k a=unmonf? jrefrmEdik if H ukvor*~ t+rw J rf; ud, k pf m;vS,f armifarmif}u;D u vGwv f yf+y;D w&m;rSswaom a¶G;aumufyJG jyKvyk f ay;rnf[k uwd jyKco hJ nf? 'Dru kd a&pD vdv k m;aom qENjyol rsm;udk zrf;qD;jcif;ESihf wdww f qdwf nSO;f yrf; owfjzwfrr_ sm; qufvuf jzpfymG ;aeonf? ppfwyfu =o*kwv f ESihf pufwifbmv twGi;f u jzpfymG ; cJah om qENjyyGJ rsm;wGif yg0if cJo h nfh &maygi;f rsm;pGmaom 0efxrf; rsm;udk tvkyrf S jzKwyf pf vdu k o f nf? atmufwb kd mv 12 &uf? autef,l olyek rf sm;u 1984 ckEpS f Zefe0g&v D wGif ppfwyfu odr;f ydu k f cJah om xdik ;f e,fpyf teD;&Sd olwŒkd . pcef;a[mif; r,foa0gukd jyefvnf odr;f ydu k f vdu k o f nf? 52

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


53

atmufwdkbmv 17 &uf? =o*kwfv uwnf;u ydwfcJhaom &efukef+rdKŒrS b%fwu kd f rsm;udk jyefvnf zGiv hf pS f vdu k o f nf? atmufwb kd mv 26 &uf? a¶$w*d kH bk&m; tjyif bufwiG f ausmif;om;rsm; pk¶;kH =u+y;D tpd;k & qefŒusio f nfh aºu;G a=umfoH rsm;udk atmf[pf =uonf? ppfwyf a&mufvmonfh tcg ausmif;om;rsm;u vlpk cGv J u kd f =uonf? atmufwb kd mv 30 &uf? vHjk cKH a&; wyfom;rsm;u olwŒkd aysmufomG ;onfh aoewfrsm;udk o&ufawm ausmif;wdu k f twGi;f rS jyefvnf awGŒ&S+d yD jzpfa=umif; jrefrmh toHrS a=unmonf? atmufwb kd mv 30 &uf - Ed0k ifbmv 10 &uf? a':atmifqef;pk=unfu &Sr;f jynfe,f/ yJc;l / rauG;/ rEWav;ESihf ppfuikd ;f wdik ;f wdŒk &Sd +rKd Œ§¶Gm 50 ausmf wdŒk udk vSnv hf nfI pnf;¶H;k a&; qif;&m axmifaygi;f rsm;pGmaom vlxk y&dowf rsm;u aomif;aomif;zszs }uKd qkd =uonf? atmufwb kd mv 31 &uf? ppftpd;k & tzGŒJ rS Adv k rf LS ;}u;D atb,fvu f jrefrmjynf taeESihf 26 ESpf wmrSs ukeo f , G af &; csKyu f ikd rf u _ kd tqH;k owfvu kd af =umif; a=unmonf? Adv k rf LS ;}u;D atb,fvu f Edik if jH cm;rS &if;ES;D jrKS yEf rHS _ udv k nf; }uKd qakd =umif; xkwaf zmf ajymqdk vdu k o f nf? Ed0k ifbmv 1 &uf? Edik if jH cm;wGif tr_xrf; aeolrsm;udk z,f&mS ;jcif;rsm; pwifonf? Edik if jH cm;rS oHwrefrsm; udv k nf; jyefvnf ac:,l vdu k o f nf? Ed0k ifbmv 2 &uf? rSwyf w Hk ifxm;onfh Edik if aH &; ygwaD ygi;f 43 cku e,fpyf a'orsm;rS jyefvnf a&muf&dS vmaom ausmif;om; rsm;tm; zrf;qD;jcif;ESihf aESmif, h u S jf cif; rsm;udk uefŒuGuf vdu k o f nf? Ed0k ifbmv 4 &uf? +Aw d ed f Edik if u H jrefrm Edik if o H Œkd ay;tyf aeaom tultnD rsm;udk &yfpJ vdu k o f nf? Ed0k ifbmv 5 &uf? xdik ;f e,fpyf a'o w0du k &f dS ausmif;om; rsm;u u&if olyek f ppfpcef;wGif jyKvyk f cJah om tpnf;ta0; w&yfY jrefrmEdik if v H ;kH qdik &f m ausmif;om;rsm; 'Dru kd &ufwpf wyfO;D (ru'w) ac: All Burma Students' Democratic Font (ABSDF) udk zGŒJ pnf; vdu k o f nf? Ed0k ifbmv 8 &uf? uifb&m+rKd Œ&Sd jrefrm oH¶;kH rS oHwref 3 OD; =opa=w;vs Edik if YH EdkifiHa&; cdkvH_cGifh awmif;cHonf? tvkyf jzKwfjcif;/ zrf;qD;jcif;ESifh ac:,l ppfaq; okwo f ifjcif;rsm; qufvuf jyKvyk v f suf &So d nf? Ed0k ifbmv 9 &uf? &efukef+rdKŒwGif &[ef;&Sifrsm; OD;pD;usif;yonfh qENjyyGJudk wm;qD;jcif; cH&onf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

53


54

Ekd0ifbmv 12 &uf? xdkif;tpdk;&u xdkif;ausmif;om;ESifh vlŒtcGifhta&; tzGŒJ tpnf;rsm;. a0zef jypfwifra_ =umifh xdik ;f 'kw, d Edik if jH cm;a&; 0ef}u;D y&mywfpv f ifygzef jrefrm Edik if o H Œkd tvnftywf oGm;rnfh c&D;pOfukd zsuv f u kd o f nf? Edk0ifbmv 15 &uf? tar&duef v$wfawmfrS 'gem¶dk&mAufcsm (Dana Rohrabacher) xdi k ;f e,fpyf&dS aoabmbd;k pcef;odŒk oGm;+y;D pdw"f mwf t& vnf;aumif;/ Edik if aH &;t& vnf;aumif; ulnD tm;ay;&ef uwd ay;vdu k o f nf? Edk0ifbmv 16 &uf? e,fpyfodkŒ xGufajy; oGm;aom ausmif;om;rsm;udk jyefvufc&H ef owfrw S &f uf tcsed f umvudk ESpu f ek o f nf txd wd;k jriS hf ay;vdu k o f nf? Ek0d ifbmv 19 &uf? trsK;d om; 'Dru kd a&pD wyfaygi;f pkrS vlrsKd ;pk olyek f 10 zGŒJ / ajratmuf ausmif;om; tzGŒJ 12 zGŒJ ESihf twdu k t f cH ygwD tzGŒJ tpnf; rsm;onf xdik ;f e,fpyf teD;&Sd uv,fa'; pcef;wGif awGŒqHk aqG;aEG; =u+y;D jrefrmEdik if H 'Dru kd &ufwpf r[mrdwf tzGŒJ (Democratic Alliance of Burma "DAB") udk zGŒJ pnf; vdu k o f nf? OuUÏ tjzpf autef,l acgi;f aqmif Adv k jf r/ 'kOuUÏ tjzpf ucsif olyek f acgi;f aqmif b&rfqikd ;f wdŒk tm; a¶G;cs,f wifajrmS uf =uonf? Ed0k ifbmv 22 &uf? xdik ;f tpd;k &u apmarmif tm%m odr;f +y;D aemuf xGuaf jy; cJah om ausmif;om; rsm;udk xdik ;f Edik if YH ,m,D cdv k c_H iG hf ay;vdu k o f nf? Ed0k ifbmv 24 &uf? rav;&Sm; Edik if H oHtrwfonf ol. oHwref cefŒtyfvm$ udk Adv k cf sKyf apmarmif tpd;k &tm; ay;tyf cJo h jzifh ppftpd;k &ESihf yxrOD;qH;k qufo, G af om Edik if H jzpfvmonf? Ed0k ifbmv 30 &uf? ppftpd;k &onf Edik if jH cm;aiG &&SEd ikd &f ef ?. Edik if jH cm; &if;ES;D jrKS yEf rHS _ Oya'udk a=unm cJo h nf? 'DZifbmv 3 &uf? OD;atmif}u;D onf trsK;d om; 'Dru kd a&pD tzGŒJ csKyu f uGejf rLepf[k pGypf jJG cif; cH&aom ol 8 OD;udk xkwyf ,f&ef jiif;qef cJo h jzifh xdk tzGŒJ csKyrf S E_wx f u G f vdu k o f nf? 'DZifbmv 10 &uf? trsK;d om; 'Dru kd a&pD tzGŒJ csKyf OuUÏ tjzpf OD;wifO;D tm; a¶G;cs,f wifajrmS uf vdu k o f nf? 'DZifbmv 14 &uf? xdik ;f Edik if H ppfO;D pD;csKyf Adv k cf sKy}f u;D csmAmvpf a,mifcsm,Gwf jrefrmjynfoŒkd oGm;a&muf+y;D xdik ;f - jrefrm e,fpyf rsm;wGif aexdik v f suf &So d nfh tpd;k & qefŒusiaf &; ausmif;om; rsm;udk jyefvnf ydŒk aqmif ay;&ef twGuf tjyeftvSef oabmjzifh &&Scd o hJ nfh jrefrm tpd;k &. &ufa&m vSaom opfcw k cf iG Ehf iS hf ig;zrf;cGirhf sm; ydu k I f xdik ;f Edik if o H Œkd jyefvnf a&muf&dS vmonf 'DZifbmv 16 &uf? OD;atmif}u;D u jynfaxmifpk trsK;d om; 'Dru kd a&pD ygwu D kd xlaxmif vdu k o f nf? 54

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


55

'DZifbmv 18 &uf? a':atmifqef;pk=unf jrefrmjynf ta&SŒawmifyikd ;f c&D;rS &efuek o f Œkd jyefa&muf vmonf? xdak 'o wGiv f nf; a'ocH jynfol vlxk trsm;pk. axmufcH }uKd qrkd _ &vm cJo h nf? 'DZifbmv 19 &uf? vkyo f m; jynfoŒl aeŒpOf owif;pm acgi;f }u;D ydik ;f wGif Edik if aH &; ygwrD sm; taeESihf vdu k ef m&rnfh pnf;urf;/ w&m;Oya'ESihf tpd;k &trdeŒf xkwjf yef a=unm csuf rsm;udk vdu k ef m =u&ef jzpf+y;D jynfol rsm;udk aoG;xd;k v_ŒH aqmf&ef tcsed f r[kwaf wmh a=umif; a&;om; vdkufonf? a':atmifqef;pk=unfu "oefŒ&Sif;+yD; w&m;rSswwJh a¶G;aumufyJG jzpfEikd f rjzpfEikd f u|erf wdŒk ar;=u &ygr,f? u|erf wdŒk u 'gukd qefŒusif aewm jzpfygw,f" [k jyefvnf ajz=um;onf? 'DZifbmv 21 &uf? &efukef+rdKŒwGif 'DZifbmv 14 &ufaeŒu AdkvfcsKyf}uD; apmarmifEiS hf Adv k cf sKy}f u;D csmAmvpf a,mifcsm,Gww f Œkd &cJo h nfh oabm wlnrD . _ wpdwf wa'o tjzpf xdik ;f e,fpyfrS ausmif;om;rsm;tm; jrefrmjynf jyefyŒkd &ef twGuf xdik ;f Edik if H wmhcaf vqdyf teD;Y }uKd qakd &; pcef;wck zGiv hf pS f vdu k o f nf? tpd;k &ppfwyfrS r,foa0g u&if olyek f pcef;udk jyefvnf odr;f ydu k f vdu k o f nf? 'DZifbmv 26 &uf? yxr tokwf jzpfaom jrefrm ausmif;om; 80 udk xdik ;f Edik if H wmhc+f rKd ŒrS &efuek +f rKd ŒodŒk ava=umif;jzifh ydŒk aqmif ay;vdu k o f nf? 'DZifbmv 27 &uf? Adv k cf sKyf atmifqef;. ZeD;ESihf a':atmifqef;pk=unf. rdcif jzpfol a':cif=unf (touf- 76 ESp)f &efuek +f rKd Œ Y uG,v f eG o f nf? xdik ;f tpd;k &u jrefrm tpd;k &tm; xdik ;f ava=umif; ydu k ef uf xJwiG f av,mOfysjH zifh e,fpyf a'o rsm;udk aumif;uif "mwfykH ¶du k Ef ikd &f ef 1989 ckEpS f rwfv 31 &ufaeŒxd cGijhf yK vdu k o f nf? &if;jrpf....bmwDvifwem&JŒ "a'grmef[kef" - Armjynf'Drkdua&pDwkdufyGJ rS jyefvnf r#a0vku d yf gw,f? (jrwfaviHk bavmh*frS)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

55


56

56

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


57

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

57


58

om2525ESESppfufu8888ZGZGeef ausmif f ausmif;;om;vS om;vSkykyf&f&SmSm;rS;rSk k vGvGeefcfcJhaJhaom ajreDu ukekef;f;ta&;tcif ta&;tcif;; 25ES 25ESppfafajrmuf jrmuf)) (( ajreD

&Jabmf oH'kwf ( ZGet f a&;tcif;rSm ,ckwidk rf supf x d J jrifae qJ aqmify'k 2f ck&dS ygw,f? ae0if;. ae0ifcsed ef @J Freedom to Democracy jzpfygw,f? ) 1988ckEpS f ZGev f 21&ufae@/ 'Dae@[m *|eaf usmif;om;v_y&f mS ;r_&J @aemufq;kH ae@ jzpfygw,f? ajreDukef;ta&;tcif; (okd@r[kwf) ausmif;om;av; rsm;ukd vHkxdrf;u um;eJ@wkdufvkd@ vlxku rcHr&yfEkdifjzpf+yD; &&mvufeufjzifh ckcHawmfvSefcJhwJhae@vkd@vJ ajymvk@d &Ekid yf gw,f? 'Dupd [ P m wEkid if v H ;kH u jynfoal wGudk wyfveS @f Ed;_ aqmfcsuv f @dk vJ awG;xifrw d ,f? =um;&olwidk ;f rcHr&yfEidk f a'gotrsuaf csmif;acsmif;xapwJh udpyP g? ZG e f a usmif ; om;v_ y f & S m ;r_ a wG a =umif h / vl x k a wG y g0if v mwma=umif h / wuUokdvfawGydwfaomfvnf; tuoausmif;om;v_yf&Sm;r_awGa=umifh rwfvwkef;u tzrf;cHae&wJhausmif;om;awG/ ZGefrSmtzrf;cH&wJhausmif;om;awG vGwfajrmufatmif wGef;tm;jzpfapcJhygw,f? &Spfav;vHk;twGuf y%mrta&;=uD;wJh v_H@aqmfr_awGyJvkd@ oabmxm;rdygw,f? &efuek w f uUov dk x f rJ mS ausmif;om;rsm; oydwaf rSmufra_ wG[m ZGev f 20&uf ae@rSm ausmif;awGyw d v f u dk +f yv D @dk a=ujimvku d w f ma=umifh ausmif;om; oydwf awG [m RIT e@J aq; (1) zufudk ajymif;a&$ @oGm;cJ=h uygw,f? ZGefausmif;om;v_yf&Sm;r_ukda&;&if t"dujzpfcJhwJh&efukefwuUokdvfxJu tjzpftysuaf wGtygt0if/ ZGef 21 &ufae@rSm wae@vH;k jzpfcw hJ hJ RIT xJu tjzpftysuaf wG/ aq; (1)rSm jzpfcw hJ hJ v_y&f mS ;r_e@J ajreDuek ;f ta&; tcif; jzpf&yfreS af wGudk orkid ;f ruse&f atmif yg0ifolawGu jriforSs yg0ifcJhorSs jzwfoef;cJhorSs a&;vSsifaumif;rSmyJvkd@ pOf;pm; rdvmygw,f? 58

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


59

ZGefv ausmif;om;v_yf&Sm;r_[m &efukefwuUokdvfupwifcJh+yD; 20&ufae@ rSmaemufq;kH jzpfcyhJ gw,f? ZGev f 21&ufae@rSmawmh &efuek f wuUov dk f ydwo f mG ;vk@d RIT ESihf aq; (1)zufuu dk ;l oGm;cJh ygw,f? ajreDuek ;f v_y&f mS ;r_ txd jyef@ES@H apcJyh gw,f? aemufro S w d mu ZGev f 21&ufae@ RIT xJu oydwrf mS awmh BPI ESihf jrpfi,f rD;&xm;u tvkyform;rsm;tjyif 74-75 ckESpf tvkyform;oydwfrSmygcJhwJh tvkyf orm;awGvJ ygc=hJ uw,fqw dk m aemufro S &d ygw,f? ukb d apm/ ukrd eG ;f atmif uk&d v J iG w f @dk vJ vmcJ=h uw,fv@dk =um;rdygw,f? u|eaf wmfw@dk awG[m *|ev f 16 -17 &ufae@avmufuxJu &efuek w f uUov dk f ukd a&muf&adS e=uygw,f? ausmif;om;u'fawGudk jy+y;D &efuek w f uUov dk x f u J dk 0if&ygw,f? taygu0f rSm ausmif;om;awGu ppfaq;+y;D rS 0ifciG jhf yKv@dk yg? 17&ufae@vk@d xifygw,f? ausmif;om;oydwaf umfrwDz@JG zk@d qk+d y;D ausmif;om;awG ausmif;aqmifwckxu J dk pkpnf;zk@d ajymvkd@usGefawmf vkdufygoGm;cJhao;ygw,f? 'gayrJh u|efawmf&SdpOf rzGJ@jzpfyJ jyefvlpk cGcJ =hJ uw,f? u|eaf wmfb h 0rSm ausmif;om;oydwef @J v_y&f mS ;r_rmS yg0ifciG &hf wm yg0ifcw hJ m[m woufrarhp&m woufpmcGet f m;eJ@ taoajzmifph &mwckv@dk awG;xifrad eqJyg? ausmif;om;awG[m rqvqef@usiaf &;e@J rwfv ta&;tcif;u tjzpftysuf rsm;twGuf ra=ueyfcsuaf wG/ zrf;qD;cHae&wJh ausmif;om;awG vGwaf jrmufz@dk a[majym csuaf wG[m tvGerf wefraS umif;vSygw,f? pwdwpf ifay:wufvm a[majymoltm;vH;k ukd ausmif;om;tm;vH;k u tm;ay;axmufc=H uwmukd awG@&ygw,f? u|eaf wmfutp b,fol rsm; xyfvmtHk;rvJ b,folrsm;ajymtHk;rvJqkdwm tarSsmfvifh}uD; arSsmfvifhaewm awmhtrSeyf gy?J rk;d uvnf; zGzJ aJG v;usvu dk f &yfomG ;vku d jf zpfaeygw,f? t"dywdvrf;}u;D wavsmuf ausmif;om;awG&@J EkysKd vef;qef;wufยบuGra_ wG ukd jrifawG@&wm rdrdukd,fukd,fvJ wuf}uGapcJhygw,f? u|efawmf[m em;axmifoltjzpf &Sad ecJyh gw,f? b,forl sm;wufajymtH;k rvJqw dk m arSsmaf erd ygw,f? tJ'Dumvu &efukefwuUokdvfxJu oydwfpifay:rSmwufajym=uwJholawG uawmh trsm;}u;D yg? rSwrf w S &f &owdxm;rdwmu ukad rmifarmifausmv f J wufwufยบuยบG uG pum;ajymEkid w f o hJ yl q J w dk mukd owdxm;rdygw,f? olajymwJh ZGe1f 7&ufae@ pifatmufrmS u|efawmf&SdaecJhygw,f? ZGef 18 -19u pae we*FawGjzpfaeawmh ZGef 20&ufae@ ausmif;jyefziG ahf wmh oydwu f awmfawmfav;tm;aumif;aeygw,f? t"dywdvrf;=u;D rSm vlawGutjynhyf g? reufyidk ;f rSm avmfpyDumr&vk@d tcuftcJjzpf+uaomfvnf; r=umygb;l avmfpyDumiSg;vkd@&vmvkd@ avmfpyDum}uD;ukd ajrSmuf+yD;0ifvmwJh ausmif;om;awGukd tm;ay;vku d =f uwm qlno H mG ;wmygy?J tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

59


60

ZGe2f 0&ufae@rSm &efuek w f uUov dk f oydwu f dk RIT uae u|eaf wmfw@dk oli,f csif;awG tkyfpk vkdufvmwuf=uygw,f? em;axmifr,f axmufcHr,f tm;ay;r,f qkw d o hJ abmjzifyh g? 'gayrJh ae@vnfyidk ;f rSm oydwpf ifay: uae tqkEd pS cf u k dk wifoiG ;f vmygw,f? ukdvwfwifoGif;wJh ausmif;om;ta&;yJvkyfr,fqkdwJh tqkdeJ@ EkdifiHa&;vkyf r,fqkdwJh ukrd ;dk oD;ZGef wifoiG ;f r,f tqdk ESpcf u k dk ausmif;om;xku qH;k jzwf zk@d wifjyvmygw,f? ESpaf ,mufpvH;k u ol@ta=umif;jycsuef @J ol &Si;f jy=uygw,f? 'DtwGuf axmufcu H ef@uGuf aqG;aEG;&eff ESpaf ,mufpvH;k u zdwaf c:aeygw,f? b,forl S csujf cif;aqG;aEG;wJo h l r&Syd gb;l ? u|efawmfwkd@jrifwmu ausmif;om;a&;omru EkdifiHa&;v_yf&Sm;r_awGyg vkyfoifhwJh tajctaewckukd a&mufae+yDvkd@jrifwJhtwGuf ukdrkd;oD;ZGef&J @ tqkdukd axmufcHaqG;aEG;r,fvkd@ qHk;jzwfcJh=uygw,f? EkdifiHa&;vkyfoifhqkdwJh tqkdukd axmufcH aqG;aEG;csiw f ,fv@dk oydwpf ifatmufu ausmif;om;awG ukd ajymjy&ygw,f? rdrad qG;aEG; vkw d hJ ta=umif;t&meJ@ b,fausmif;ujzpfa=umif; ajym+y;D rS oydwpf ifudk wufciG &hf ygw,f? tJ'g+y;D rSom u|eaf wmfudk pum;ajymcGiahf y;ygw,f? u|eaf wmfaqG;aEG;wJh ta=umif;t&mu wkid ;f jynfu o,HZmw ayg}u, G 0f +y;D csr;f omoavmuf jynfoal wGEiS hf Ekid if u H t&rf; qif;&JomG ;wJt h ajctae/ ausmif;raeEkid f awmhonfh uav;awGrsm;vmw,f? tem*gwt f wGuf ESihf ysupf ;D azgujf yefwhJ rqvukd qef@usif &ef Ekid if aH &;vkyo f ifw h hJ ta=umif;aqG;aEG;wmjzpfygw,f? u|efawmfh aemufrSm EkdifiHa&;vkyfoifhwJhtqkdukd aq;(2)u ukdaZmfxGef; (awmxJrSm usqHk;) tjyif oHCmawmfwyg; tygt0if txufwef;ausmif;om; uav;rsm;u pifay:wufaqG;aEG;=uwmukd awG@@&ygw,f? ausmif;om;xku EkdifiHa&; vkyfoifhw,fqkdwJh oabmukd axmufcHwJhoabmjzpfoGm;ygw,f? rSwfrdaeqJu ukad ZmfxeG ;f u *sLwDuw k 0f wfxm;+y;D em;=uyfjzifh wufwufยบuGยบut G m;reftjynfeh @J qGaJ qmif r_&&dS dS w&m;a[mEkid w f o hJ w l a,mufyg? &efuek w f uUov dk u f ydwo f mG ;wJt h wGuf ZGev f 21&ufae@rSmawmh u|eaf wmfw@dk wae@vHk; RIT ausmif;xJrSm qufvufoydwfarSmuf=uygw,f? &efukefwuUokdvfrSm ausmif;om;awGtygt0if rae@u Ekid if aH &;vkyo f ifw h ,fv@dk tqkw d ifoiG ;f wJh ukrd ;dk oD;ZGef vJvma&muf+y;D oydwrf mS vmyl;aygi;f =uygw,f? RIT oydwr f mS yg0ifcw hJ hJ ausmif;om;awGudk tdrt f xd ppfaxmufvrS ;f a&;u vku d zf rf;qD;ovkd wcsKd @ausmif;om;awG[m ZGev f 21&ufae@ RITxJrmS tzrf;cHc&hJ +y;D tif;pdeaf xmifudk tyk@d cHc&hJ ygw,f? Zlvidk v f 10&ufae@rSmawmh vGw=f uygw,f? u|eaf wmfw@dk tm;vH;k nae5em&DavmufraS wmh pufrw _ uUov dk u f ae =opa=wvs 60

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


61

a&mufaewJh ukzd ek ;f jrifw h @dk ukrd o dk ;D ZGet f ygt0if q&mr wa,mufEiS hf ausmif;om;tcsKd @eJ@ wnf;ckrd hJ awmifOuUvyukd xGuv f mcJ=h uygw,f? u|eaf wmfw@dk wawG ajreDuek ;f rSm jzpfaewJh tjzpftysuaf wGtwGuf wdwd usus od&dS &ef Akv d Af v dk af usmq f w dk hJ oli,fcsi;f ukd ajreDuek ;f ukd v$wv f u dk yf gw,f? u|efawmfwkd@ ausmif;uxGuf+yD; r=umrSD vSnf;wef;rSm ypffowfcH&wJh ol&J @tavmif;wck ausmif;ukd a&mufvmygw,f? vHx k rd ;f eJ@ ppfwyfu 0ifp;D +y;D zrf;qD;I oydwu f dk +zKd cv JG u dk yf gw,f? wcsKd @ukd tif;pdeaf xmifuydk @dk vku d yf gw,f? u|eaf wmfw@dk ukad wmh rEWav;axmufvrS ;f a&;u ausmufqnftxd vku d zf rf; &efu f ek af xmufvrS ;f a&;(6)ukyd @dk +y;D *sLvkid 1f 0&ufrmS ZGet f a&;tcif;rSm ygorl sm;eJ@ jyefvw G f vmcJyh gw,f? twlvyk cf w hJ hJ oli,fcsi;f wcsKd @uawmh toufawGyg ay;qyfc=hJ uygw,f? ZGet f a&;tcif;wGiyf g0ifcahJ om/ 88 ausmif;om;v_y&f mS ;r_rsm;wGif yg0ifcahJ om ausmif;om;tm;vH;k yg0ifchJ tm;ay;cJ=h uol tm;vH;k tm; av;pm;*k%jf yKyga=umif; ajym=um; csifygw,f? ,ckwidk rf supf x d J jrifaeqJ aqmify'k 2f ck&ydS gw,f? ae0if;. ae0ifcsed ef @J Freedom to Democracy jzpfygw,f? ae0if;uawmh ae0ifc+hJ y/D Freedom to Democracy uawmh jzpfrvmao; ygbl;? avSsmuf&rJhvrf; w0ufausmfcJh+yD; usefao;w,f? wkdufyGJawGuvJ }udKvifhae tH;k r,fv@dk ,H=k unfxm;ygw,f?

&Jabmf oH'kwf (&JabmfoH'kwf

Facebook

rS)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

61


62

jrefrrmhmhoordrdkikif;f;pmrsuf pmrsufEESmSmxJxJuuZlZlvvdkidkif f(7)(7)&uf &uf jref ausmif;;om; om;ta&;awmf ta&;awmfyykH}kH}uDuD;; ausmif

a'gif;vli,f 1962 ck/ rwfv (2) &ufae@onf jrefrmh ordik ;f pmrsuEf mS Y uHq;kd rd;k arSmif usaom ae@wae@ jzpfonf? xd@k jyif ygvrD ef 'Dru kd a&pD pepfukd ed*;kH csKyI f ppftm%m&Sif tpd;k & pwifay:xGe;f cJah om ae@wae@vnf; jzpfavonf? rSeaf yonf? xdak e@ eHeufwiG f Adv k cf sKy}f u;D ae0if; OD;aqmifaom awmfveS af &; aumifpD (0g) ppftm%m&Sif wd@k onf orRw OD;0if;armif/ 0ef}u;D csKyf OD;Ek/ 0ef}u;D rsm; jzpf=uaom ocifwif/ a'guw f mOD;{armif/ OD;&m&Sp/f OD;bapm/ ocifwifarmif/ OD;oGif/ pyfcGefcsdK/ p0f0Àa'gufwm apmvSxGef;/ OD;Zm&Jvsef/ OD;b+rKd i/f Edik af tmifxeG ;f / w&m0ef}u;D csKyf OD;jrifo h ed ;f / jynfo@l v$waf wmf OuUÏ ref;bqdik /f vlrsKd ;pk v$waf wmf OuUÏ p0fceG =f unf/ anmifa¶$ apmfbmG ; p0fa¶$ou kd /f rd;k eJ apmfbmG ; p0fjynf/h vJ/ csi;f apmfbmG ; p0fE/JG omrdik ;f crf; apmfbmG ; p0fxeG ;f at;/ usKd i;f wHk apmfbmG ; p0fqikd ;f vH/k rGef;vGef; apmfbGm; p0fcGefudk;/ rdkif;cGefapmfbGm;p0f=unf/ aus;oD;ref;pHapmfbGm; p0fa¶$rH_/ abmfapmfbmG ; p0fceG af tmif/ vGKd iv f ifapmfbmG ; p0fr;kd ausm/f yif;w,apmfbmG ; p0f0if;=unf/ ¶GmiHapmfbGm; p0fcGef&D/ rdkif;yefapmfbGm; p0fa¶$=unf/ pum;apmfbGm; p0fcGef!Gef@/ rdkif;vHk apmfbmG ; p0frefvpf/ p0fceG x f ;D / p0frefz (odEDN ajrmufyikd ;f trwf)/ p0fatmify;l (vGKd iv f if ta&SŒykdif;trwf)/ OD;pHjrwf (vdGKifvif taemufydkif; trwf)/ p0fausmfacgif (vGdKifvif tv,fyikd ;f trwf)/ OD;cspf (vGKd iv f if awmifyikd ;f trwf)/ OD;&Da&mif; (usKd i;f wHk ajrmufyikd ;f trwf)/ OD;cGef aemf (usdKif;wHk taemufydkif; trwf)/ OD;jzL (rdkif;yGeftrwf)/ OD;ausmfpdef (omrdik ;f prf; trwf)/ OD;vGe;f (pum;trwf)/ OD;trfaZmfv (uGwcf ikd f trwf)/ OD;pdef (u,m;)/ OD;xGef;jrifh (awmif}uD;)/ OD; =umyk/ OD;jrwf zl;/ OD;pdk;armif/ OD;cspfOD;/ OD;oef;wif/ OD;wifatmif 62

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


63

wd@k udk zrf;qD;I Edik if aH wmf tm%mudk odr;f ,l vdu k af v onf? od@k uvdk ppfwyfrS tm%m odr;f ,l vdu k af =umif; a=unmcsurf sm;ESihf twl jynfol wdk@tm; pDwef;vrf; avSsmufI qENjyyGJrsm; rjyKvkyf=u&ef arwWm&yfcHcsufrsm;udk owif;pmrsm;wGif xnfo h iG ;f az:jycJo h nf? qENjyvSsif ta&;,l rnf[v k nf; aemufqufwJG owday;xm;.? a=unmcsufrsm;udk zwf¶_¶Hkjzifh ppf wyfu tm%m odrf;a=umif; a=unmcsuu f kd qef@usirf r_ sm; ay:xGuv f mrnfukd Adv k af e0if;ESihf ppftm%m ydik w f @kd onf a=umuf¶ŒHG aeonfrmS odom xif&mS ; vSayonf? tdrfapmifh tpdk;&acwf (1958-60) wGif udkudk;u|ef; tusOf;axmif}uD;udk aqmufvkyfum 'Drdkua&pD vdkvm; olrsm;ESifh uGefjrLepf ta&miftaoG; &Sdolrsm;[k ,lqolrsm;udk 'v=urf; zrf;qD; ESyd pf ufco hJ nfh oifcef;pm &So d jzifh uef@uGuf qENjyyGrJ sm; jzpfay:jcif; r&Sad pumrl ppftpd;k & tvdrk &Sad =umif; uef@uGuf aompmrsm; rwfv (2) &ufae@rS pwifum yvlysH ay:xGuf vmcJo h nf? vli,f wyfO;D ESihf r[mrdwf tzG@J (10) zG@J / &cdik f oHCm wyfO;D / &cdik f aomwkZe tzG@J csKyf paomtzG@J rsm; qef@usiu f ef@uGuf csurf sm; xkwjf yef =uonf? &J0hH jywfom;pGm a=unmaom tzG@J tpnf;rsm;rSm ausmif;om; tzG@J tpnf;rsm; jzpf=uonf? wuUov kd f wyfO;D opf/ &efuek f c¶dik f ausmif;om;rsm; or*~/ ArmEdik if v H ;kH qdik &f m ausmif;om;rsm; or*~w@kd u ppfwyfu tm%m odr;f jcif;udk rnfonfh enf;ESirhf sS vufrcH Edik af =umif; a=unmcJ=h uonf? a=unmcsuEf iS hf tnD ppftpd;k &tm; jyif;xefpmG qef@usif =uojzifh ppftm%mydik w f @kd ESihf xdyw f u kd f awGŒ=u &avonf? xd@k aemuf awmfveS af &; aumifpo D nf 1962 ckEpS /f Zlvikd v f (4) &ufae@wGif ausmif; pnf;urf;opfrsm;udk xkwjf yefa=unmcJo h nf? tqdyk g pnf;urf;opfrsm;udk ta=umif; jyKI ausmif;om; qENjy v_y&f mS ;r_rsm; ydrk kd us,jf yef@ vmcJo h nf? Zlvikd v f (5) &ufae@wGif urm¶Gwf&Jpcef;a&SŒwGif +idrf;csrf;pGm pDwef; qENjy=u onfh ausmif;om;rsm;udk &Jwdk@u aoewfEiS yhf pfcwf vlpck =JG uonf? ausmif;om; wOD; '%f&m &&So d jzifh aq;¶Ho k @kd yd@k &aom tcgwiG f v_y&f mS ;r_rsm; ydrk kd jyif;xefvm ojzifh &efuek f c¶dik f &mZ0wf w&m;ol}u;D u urm¶Gwf t0dik ;f }u;D e,fajrtm; yk'rf 144 xkwjf yef+y;d / wuUov kd f e,fajr twGi;f ae0ifr;D +ird ;f trde@f xkwjf yefavonf? xdak e@Yyif &efuek f wuUov kd f ausmif;om;rsm;onf wuUov kd f y&d0% k f wckv;kH wHcg;rsm;udk aomhcwf ydwq f @kd +y;D 'Dru kd a&pD cHwyf}u;D [k qdik ;f bkwrf sm; wifum 'Dru kd a&pD w&m;yGrJ sm;udk toHcsŒJ pufjzifh a[m ajym=uonf? rausreyf jzpfaeaom ausmif;om; rsm;onf ppfwyf qef@usiaf &;udk trsK;d rsK;d a[majym ae=u&m "awmfveS af &; aumifp0D if Adv k rf LS ;}u;D rsm;onf oH;k a,muf aygi;f rS (7) wef;om atmiforl sm; jzpf=uonf " ponfjzifh tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

63


64

pdww f iG ;f &So d rSs a[majym=uonf? ausmif;om;rsm;. a[majymcsuf rsm;onf temay: wkwu f sonft h vm; em;rcH Edik o f jzifh a'go trsuf acsmif;acsmif; xGuu f m ppfwyfrS ypfcwf owfjzwf&ef Adv k af e0if;u }uKd ;rJh toHvi$ hf pum;ajymcGujf zifh ud, k w f ikd f trde@f ay;cJo h nf? xdpk Ofu wuUov kd f w0du k w f iG f wyfpx JG m;aom ppfwyfrsm;udk uGyu f aJ eol 'kw, d Adv k rf LS ;}u;D pdev f iG u f wyfom;rsm;tm; tqifq h ifh trde@f ay;ojzifh vufeufrygbJ rdrw d @kd taqmifwiG ;f Y pk¶;kH qENjyaeonfh ausmif;om;rsm;udk tpkvu kd f &ufpufpmG ypfcwfowfjzwf cJo h nf? qENjy&mwGif yg0ifjcif;r&Sd onfh taqmifae ausmif;om;rsm; udyk g awG@&m ocsKõ i;f "m;rqdik ;f bJ ypfcwf owfjzwf =uonf? ppfwyfonf *so D &D; armif;jyef aoewfopfrsm;udk yxrqH;k pwif toH;k jyKum vufwnfph rf; ypfcwf cJ=h uonf? xdak oewfopfrsm;rSm taemuf *smr%DrS ypPn;f ud&, d m rsm;udk &efukef+rdKŒ&Sd ppfvufeufypPnf; xkwfvkyfa&;puf¶HkwGif wyfqifcJhonf? *sDo&D; aoewfopf rsm;udk tm%m odr;f pOfu wyftcsKd Œod@k xkwaf y;cJ&h mY ckcrH r_ &So d jzifh toH;k rjyK cJ&h ay? xdv k ufeuf opfrsm;udk prf;oyf&ef vuf,m; aeol Adv k f ae0if; tzd@k tcGit hf a&; &&So d mG ;awmhonf? Zlvikd f (7) &ufae@ ausmif;om; ta&;tcif;Y ppftm%m&Sif tpd;k &u ausmif;om; (15) OD; aoqH;k +y;D / (27) OD; '%f&m&&So d nf[k a=unmcJah omfvnf; trSew f u,f aoqH;k cJ&h olaygi;f rSm (200) eD;yg;cef@&SI d (400) cef@'%f&m &&Scd ahJ vonf? od@k uvdk ausmif;0if; twGi;f od@k ypfcwf wdu k cf u kd +f y;D aemuf &efuek f wuUov kd f ausmif;om;rsm; or*~ (wuo) . taqmuf tODukd ppfwyfu 0dik ;f xm;jyef.? wuUov kd o f r*~ taqmuftOD}u;D onf &efuek f wuUov kd . f *k%x f ;l aqmif taqmuftODjzpfonf omru jrefrmh Edik if aH &; ordik ;f wGif e,fcsŒJ qef@usiaf &;cHwyf}u;D tjzpf vlxu k trGet f jrwf todt rSwjf yKxm;onfh Adrmefjzpfonf? 1920 ck/ 'DZifbm (5) &ufae@ wuUodkvfausmif;om;rsm;. oydwfrS pwifum Edk;=um;vmonfh jrefrmvlxkudk ausmif;om;acgi;f aqmifrsm;u e,fcsŒJ qef@usiaf &;wdu k yf JG rsm;qDo@kd acgi;f aqmifco hJ nf? wuUov kd af usmif;om;rsm;or*~ (wuo) udk 1927 ckEpS u f pwifz@JG pnf;cJo h nf? or*~. ¶H;k taqmuftODukd 0HomEk jrefrmolaX;}u;D OD;ndKu wnfaqmufvLS 'ge;f cJo h nf? taqmuf tODukd ausmif;om; rsm;. ynma&;/ vlra_ &;ESihf use;f rma&; udprP sm;udk toH;k jyK&ef &nf¶, G f cJo h jzifh t*Fvyd f wuUov kd f tm%mydik f rsm;uyif tm;ay; cJ=h uonf? ausmif;om;rsm;u pum;&nfvyk JG rsm; usi;f yavh&&dS mwGif jrefrmEdik if t H zd@k tdE, Nd jynfEiS hf cGaJ &;/ wGaJ &; jy\em ay:vmaomtcg or*~ cef;raqmifrSm EdkifiHa&;acgif;aqmifrsm;. pum;ppfxdk;&m AdrmefjzpfvmcJah yonf? OD;bapm/ a'guf wmbarmf paom acgi;f aqmif rsm;onf wuo cef;rrSm a[majym=u&if; pnf;¶H;k a&;vkyif ef;rsm; vkyaf qmif cJ=h uonf? aemufyikd ;f wuo toif;udk ausmif;om; acgi;f aqmif tjzpf udEk /k udak tmif 64

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


65

qef;/ udak usm+f ird ;f / udo k ed ;f azESihf ud&k m&Spw f @kd wufvm csed rf S pwif+y;D e,fcsŒJ wdu k yf /JG e,fcsŒJ cHwyf taqmuftOD}u;D jzpfvmcJo h nf? 1300 jynfEh pS f ta&;awmfyrkH S t*Fvyd f wd@k tm; vufeufESifh wdkufcdkuf ESifxkwfr_ txd t&Sdeft[kef jyif; xefcJhojzifh vGwfvyfa&; wdu k yf rJG sm;. atmifArd mef}u;D tjzpf jrefrm wrsKd ;om;vH;k u *k%, f cl =hJ uonf? Adv k af e0if; acgi;f aqmifaom ppftm%m&Sif tpd;k &trsm;pkonf wuUov dk f ausmif;om; b0u wuo v_y&f mS ;r_rsm;wGif yg0ifjcif;r&Scd o hJ vd/k jynfov l x l u k ud;k pm;aom ausmif;om;acgi;f aqmif rsm;udk tjrJ remvdk jzpfaecJo h nf? xd@k a=umifh wuo ausmif;om; v_y&f mS ;&m blred ufoef wuo taqmuftOD}u;D udk +zKd zsu&f ef tjrJ qif=uH =u¶H , G v f suf &So d nf? xd@k aemuf Zlvikd v f (7) &ufae@u ausmif;om;rsm;udk ypfcwf owfjzwfpOfu ausmif;om; acgi;f aqmif rsm; aoqH;k jcif; r&S/d tcsKŒd rSm zrf;qD;Iyif rrdao;bJ wuo taqmuftOD rsuEf mS =uufwiG f yke;f atmif;aeonf[k owif;udk Adv k af e0if; od&adS om tcg wuo acgif;aqmif rSeforSsudk owfjzwf&efESifh wuo taqmuftOD}uD;udkyg Zlvdkifv (8) &ufae@wGif t+yD;tjywf zsufqD;&ef trdef@ay;cJhavonf? or*~¶Hk;udk +zKd zsu+f y;D aemuf Adv k af e0if; OuUÏ tjzpf aqmif¶u G f aeaom awmfveS af &; aumifpu D "pnf; rJu h rf;rJb h 0udk jyif&rnfw h m0efonf rdrw d @kd tay:usa&mufaeojzifh wyfrawmf.tm; wpdww f a'o udo k ;kH I ajz&Si;f vdu k &f jcif; jzpfonf " [k a=unmcJ. h ? xdak =unmcsurf mS ppfwyfukd tHwv k sS if ,ckxuf }u;D rm;aom vufeuf tiftm;ESihf ajz&Si;f rnf[k &mZoH ay;onfh oabm ouf0if.? xd@k jyif wuo taqmuftODukd zsuq f ;D +y;D aemuf jynfow l @kd tm; toHvi$ hf rde@f cGe;f ajym&mwGif olu owfjzwf vdu k af om ausmif;om;i,f uav;rsm;onf vufeuf [lI tyfww kd acsmif;rS r&S=d uonfukd odygvsuEf iS hf vufeufuikd f olyek f tzG@J }u;D udk &ifqikd f aeonfh ozG,f yH}k u;D csŒJ I ""m;ud"k m;csi;f / vSu H v kd SH csi;f &ifqikd zf @kd toif&h ydS gw,f" [k a'goykeo f EH iS hf toHvi$ hf ajym=um; cJjh yefonf? Adv k af e0if;ESihf ppfAv kd w f pkonf Zlvikd v f (7) &ufae@u ausmif;om;rsm;udk owfjzwfr}_ u;D ESihf Edik if u H trGet f jrwf xm;onfh wuo taqmuftOD}u;D udk AH;k cGJ zsuq f ;D r_}u;D wd@k udk a'gor$eu f m pdwv f u kd f rmefyf g usL;vGecf jhJ cif;onf ol@tzd@k }u;D av;aom &mZ0wfr}_ u;D jzpfovd/k ppfwyftzd@k vnf; trnf;puf}u;D jzpfaeonf udk pOf;pm;rd avonf? "ESjH ynfpw k f udk tajrmufEiS yhf pf" ovdk &mZ0if¶ikd ;f vkyaf qmifcsuu f kd wae@ae@wGif vlx. k '%fcwfrnfukd a=umufaoG;jzmvm=uonf? rw&m; usL;vGecf ahJ om &mZ0wfr}_ u;D twGuf wpdrphf rd hf a=umuf';l wkev f m=uaom tcg w&m;cHonf rdrdr[kwfyg? wOD;udkwOD;u vufnSdK; xdk;I tjypfzdk@&if; rdrdY tjypfr&Sad =umif; xkacsrr_ sm;udk t}urd }f urd f jyKvyk cf =hJ uonf? awmfveS af &; aumifpD OuUÏ}u;D Adv k cf sKy}f u;D ae0if;ESihf 'kw, d OuUÏ Adv k rf LS ;csKyf atmif}u;D wd@k onf wOD;udk wOD; w&m;cH tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

65


66

jzpfav[ef azmfaumif vky=f uonfrmS Armh wyfrawmf}u;D . xdyo f ;D ppfom; &ifrh m}u;D rsm; jzpf=uaomfvnf; omref"m;jyvlq;kd *d% k ;f wckrsS avmufyif nD!w G rf _ r&S?d trSm;udk 0efc&H ef owdW r&S/d ol&aJ bma=umiforl sm;om jzpfa=umif;ay:vGiaf eayonf? xdpk Ofu 'kw, d umuG,af &; OD;pD;csKyf jzpfol Adv k af tmif}u;D u "wu,f trde@f ay;wJhpm ,lvm+yD;/ r&rf;ukef;udk ay;vmolu Adkvfoef;pdef jzpfygw,f? or*~+zdKzdk@ 'dik ;f erdu k af wGukd tif*sief , D mwyfcu JG kd rSm,lcyhJ g w,f? tJ'rD mS rvHak vmufv@kd yifr ppfypPn;f odak vSmifa&;rSm oGm;,lcikd ;f ol[m Adv k af usmpf ;kd yg? pDt'dk D wyfrLS ; Adv k 0f if;udk vdu k &f mS +y;D / tif;wdik u f kd oGm;a&muf ,l&wmyg? cGzJ @kd trde@f ay;olawG uawmh jynfxaJ &; 0ef}u;D eJ@ vHjk cKH a&; aumifpD OuUÏ Adv k af usmpf ;kd jzpfygw,f? wu,f 'dik ;f erdu k af wG qif&wJh olu tif*sief , D m wyfu Adv k rf LS ; xGe;f &D jzpfygw,f? tm;vH;k 'dik ;f erdu k af wG qif&wm[m Zlvikd v f (8) &ufae@ eHeufvif; tm;}u;D rS jzpfygw,f? vufrw S f xd;k rnfo h l t&m&Sd }u;D }u;D rm;rm; r&Sv d @kd jy\em wufaewke;f vrf; avSsmuf&if; a&mufvm wmu Adv k rf LS ;}u;D ol& rif;ode;f jzpfygw,f? olu0if+y;D cGzJ @kd trde@f vufrw S af &; xd;k ay;zd@k Adv k x f eG ;f &Du ajymvd@k olu vufrw S f a&;xd;k +y;D 'dik ;f erdu k f cGw J m jzpfygw,f?" "u|eaf wmf[m Adv k rf LS ;}u;D vS[efe@J Adv k cf sKyf (ae0if;) tdrv f u kd f toGm; ygarmuQ q&m}u;D OD;umudk Adv k f vS[efu or*~+zKd z@kd trde@f &w,fv@kd ajymwm xyf=um; &awmh t&JpeG @f +y;D Adv k af usmpf ;kd &S&d m toHvi$ ¶hf u kH kd w,fvzD ek ;f quf+y;D / tJ'u D pd u P kd &yfxm; ay;yg? Adv k cf sKyu f kd uGseaf wmf ajymygrh ,f qd+k y;D / [dak &mufawmh vnf; bmrSrajymbJ rvdrw hf ywf enf;eJ@ xm;cJyh gw,f" vd@k Adv k rf LS ; atmif}u;D onf ol. pmwrf;wGif a0hvnf a=umifywf a&;om; ajz&Si;f xm;avonf? Adv k af e0if; uvnf; wzef t}urd }f urd f xdu k pd u P kd ajz&Si;f jyonf? ol. aemufq;kH ae@ vlxu k vufrcHawmhojzifh rqv OuUÏ}u;D &mxl;rS xGuaf y; &aom 1988 ck/ Zlvikd v f (23) &uf ta&;ay: ygwD nDvm cHwiG f "tck jynfrmS jzpfysucf w hJ hJ ta&;tcif;[m (16) &ufae@u p+yD; (17) &ufae@rSm uGsefawmfwdk@ od& ygw,f? (17) &ufae@ od+yD;wJh aemufrmS &Jw@kd / aumifpD wd@k eJ@yJ xde;f vd@k Edik v f rd rhf ,fv@kd xifw,f? arSsmv f ifch w hJ ,f? apmapmu u|efawmfajymcJhwJh aoG;xGufoH,dkawG rjzpfatmifqdkwJh txJrSm wyfrawmfudk [dk tao;tzGu J av;vnf;oH;k / 'Dtao;tzGu J av;vnf;oH;k qdw k mrsK;d rjzpf&atmif wu,f vdkwJh tcgrSm oHk;qdk+yD;awmh u|efawmfrodbJeJ@ wyfrawmfudkroHk;ygeJ@/ u|efawmf ajymxm;w,f/ tJ'ga=umifrh @kd vd@k jynf +rKd Œudp[ P m at;roGm;bJe@J a&mifw h ufvm=uw,f? 'ga=umifrh @kd vd@k rae@uawmh udik ;f ppfwyf0ifayawmhq+kd y;D awmh u|eaf wmf cGijhf yK vdu k w f ,f? tJ'Dawmh apmapmu u|efawmf ajymxm;wm &Sdw,f? u|efawmf EdkifiHa&;u tem; ,lawmhr,f? tem;,lawmhr,f qdkayr,fhvdk@ aemiftzGJ@tpnf;awG wm0eftjynfh 66

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


67

uGyfuJEdkifwJh txdawmh u|efawmfwdk@ EdkifiHudk rysufpD;&atmif/ uaomif; ueif; rjzpf&atmif qufxed ;f &ygvrd rhf ,f? tJ'D xde;f wJt h xJrmS wdik ;f jynf wjynfv;kH vlxu k kd u|eaf wmf odapcsiw f ,f? aemifukd vlpv k al 0;eJ@ qlqyl yl v l yk v f @kd &S&d ifawmh ppfwyfqw kd m ypf&ifreS af tmifypfw,f/ rd;k ay:axmif+y;D ajcmufwm rygb;l ? tJ'aD wmh aemifukd qlqyl yl l vkyrf ,f qd&k ifawmh ppfwyfukd oH;k vd@k &S&d ifawmh tJ'g qlwhJ vlawG roufombl;om rSwaf yawmhv@kd u|eaf wmf 'Duae ajymygw,f" vlpk vla0;a&SŒrSm u|eaf wmf pum;ajymwm ,ck t}urd [ f m aemufq;kH t}urd f jzpfEikd w f mrd@k nDvmcHEiS hf ywfoufonfh tcsut f vufawG wifjy+y;D wJh aemuf ausmif;om; rsm; u|eaf wmfEiS hf awmfveS af &;aumifpD wzG@J vH;k tay: txifvaJG eonfh tjzpftysuf wckukd wifjyyg&ap? wuUov kd f or*~ taqmuftODukd 1962 ckEpS /f Zlvikd v f (8) &ufae@ eHeufwiG f azmufcJG zsuq f ;D cJo h nfukd trsm;od+y;D jzpfygw,f? yxr Zlvikd v f (7) &ufae@nae u|eaf wmfaqmif&u G o f nfh tydik ;f udk az:jyrS xdak e@u tjzpftysurf sm; ta=umif; jynfph rkH nf jzpfI azmfjyygrnf? xdkae@nae (5) em&Dcef@wGif aoewfypfoH=um;I u|efawmfu w,fvzD ek ;f jzifh Adv k af usmpf ;kd udk tajctaear;&m q&m}u;D OD;umwd@k rdom;pktm; ab;uif; onfh ae&modk@ ydk@xm;+yD; jzpfa=umif;/ ausmif;om;tcsKdŒeJ@ &J (8) OD;/ (9) OD;cef@ '%f&m& a=umif; jyefajymygw,f? qlyo l l ausmif;om; acgi;f aqmif rsm;udk rrdao;a=umif;/ or*~ taqmuftOD twGi;f wGif tcsKŒd &Sad =umif; ajymojzifh uGseaf wmfu &Jrsm;/ wyfrawmfom;rsm; aemufxyf temw& r&S&d atmif atmufyg twdik ;f aqmif¶u G &f ef t=uaH y; n$e=f um;ygonf? (u) or*~ taqmuftOD twGi;f &Sd olrsm;udk taqmuftODrS xGuu f m tzrf;cH&ef toHcsŒJ pufjzifh ajym&ef/ xGurf vm ygu vufeuf}u;D rsm; oH;k rnfqo kd nfh tcsux f nfah jym &ef? (c) tomw=unf xGufI tzrf;rcHygu (&DuGdKif;vuf*ef;) jzifh ypfzrf;&ef/ vdt k yfygu (&DuKGd i;f vuf*ef;) oH;k &ef? txufyg tcsuw f @kd udk rarSmifcif+y;D atmif aqmif¶u G f &efv@kd jzpfygw,f? 'Dae&mrSm ta&;}u;D wmudk u|eaf wmf ajymygrh ,f? xdak zmufcJG zsuq f ;D &ef twGuf aqG;aEG;jcif;/ qH;k jzwf jcif;wd@k wGif u|eaf wmfe@J awmfveS af &; aumifp0D if tcsKŒd wd@k rygcyhJ g? Zlvikd v f (8) &ufae@ eHeufwiG f AH;k }u;D }u;D wvH;k ayguu f o JG uJo h @kd tvGef jyif;xefaom jrnf[nf; oH}u;D =um;ojzifh pHpk rf;awmhrS or*~taqmuftODukd 'dik ;f erdu k w f @kd eJ@ zsuq f ;D vdu k af =umif; u|eaf wmf od&ygw,f? tjcm; awmfveS af &; aumifpD 0if tawmfrsm;rsm;vnf; xdak yguu f o JG =H um;+y;D rS od=u&ygw,f? od@k aomf toHvi$ hf ¶Hw k iG f awmfveS af &; aumifp0D if tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

67


68

tcsKd Œwd@k jzifh zG@J pnf;xm;aom vHjk cKH a&;aumifp0D iftm;vH;k ESihf vHjk cKH a&;wm0ef,&l aom vHjk cKH a&;aumifpDOuUÏ AdkvfrSL;}uD;ausmfpdk; aumifpD0iftm;vHk;ESifh vHkjcHKa&;wm0ef,l&aom t&mxrf;rsm; a&mufae=uygw,f? xdo k rl sm;rSm vHjk cKH a&; aumifpD OuUÏ Adv k rf LS ;}u;D ausmpf ;kd / Adv k rf LS ;}u;D vS[ef/ Adv k rf LS ;}u;D apmjrifh (rSL;o rde)f / Adv k rf LS ;}u;D beD/ t&m&Sd rsm;xJrS axmufvrS ;f a&; Adv k rf LS ;}u;D armifvGif/ &Jrif;}uD; OD;bat; wdk@jzpf ygw,f? xdkolwdk@tjyif tjcm; vl awmfawmf rsm;rsm;vnf; &S=d uygw,f? xdZk v l ikd v f (8) &ufae@ or*~t aqmuftODukd +zKd vu dk af =umif; od+y;D aemuf Adv k af usmpf ;kd udk ac:Iar;&m (7) &ufae@ naeu u|eaf wmfu or*~twGi;f 0ifa&mufaeonfh qlyo l al cgi;f aqmifrsm;udk zrf;qD;&mwGif vdt k yfvsS if (&DuKdG i;f vuf*ef;) udk oHk;Edkifonf qdkonfh tcsufudk or*~taqmuftOD tzsufcdkif;onf[k ,lqojzifh zsufvdkuf onf[kajzygw,f? 'Dvdk qdk&ifvnf; pkaygif; acgif;aqmifr_ usifhoHk;w,fvdk@ vufcHxm;jcif;a=umifh awmfvSefa&; acgif;aqmif taejzifh "m;"m;csif; vHSvHScsif;qdkwJh pum;vH;k rsm;ygwhJ a=unmcsuu f kd toHvi$ hf vdu k yf gw,f? aemufo;kH av;v =um+y;D aomf u|eaf wmfu t𝔲l rl;eJ@ or*~ taqmuftODukd zsuzf @kd trde@f ay;w,f [k Edik if jH cm; owif;pm q&mwd@k todik ;f t0dik ;f wGif ajymqdak ewm =um;&vdk@ Adkvfausmfpdk;udk u|efawmft&ufrl;+yD; zsufzdk@ trdef@ay;w,fvdk@ u|efawmf wa,mufwnf;udk w&m;cH vkyx f m;w,f? tJ'ga=umifh Zl vdik v f (7) &ufu tjzpftysuu f kd ajymjycdik ;f ygw,f? tJ'DawmhrS Adkvfausmfpdk;u tjzpftysuftrSefudk ajymjyygawmhr,f? t&ifu awmfveS af &; aumifpD wufcgpwGif pdw0f rf;uGJ ae=uwm ray:atmifv@kd zH;k zH;k zdzd ajzcJjh cif; jzpfygw,f? tjzpftysuf trSerf mS xdk (7) &ufae@u toHvi$ ¶hf &kH dS vlpx k rJ S wOD; wa,mufu 'Dor*~taqmuftOD}uD;[m olykefXmecsKyf jzpfaew,f? zsufypfvSsif aumif;r,fvdk@ pajym&mrS zsuo f if/h rzsuo f ifh aqG;aEG;=uygw,f? aemufq;kH Adv k cf sKyf (ae0if;) udk tod ay;+y;D / Adv k cf sKyf oabmwlvsS if zsurf ,fv@kd qH;k jzwf =uygw,f? xdpk Of Adv k f atmif}u;D u Adv k cf sKyx f H olomG ;+y;D wifjyr,f? oabm wlrwl tajz,lcrhJ ,f ajym+y;D / udv k [ S efuakd c:I um;jzifh xGuo f mG ; ygw,f? xd@k aemuf Adv k af tmif}u;D toHvi$ ¶hf o kH @kd jyefvm+y;D / Adv k cf sKyu f oabmwl vdu k +f y[ D ak jymojzifh toHvi$ ¶hf &kH dS vlou kd w f @kd or*~taqmuftODukd zsuzf @kd ypPnf;rsm;pk+yD; zsufvdkufygw,f? xdktajzudk&+yD; aemuf Adkvfatmif}uD; rygbJ usef awmfveS af &; aumifp0D ifrsm;udk ac:I Adv k af tmif}u;D u|eaf wmfu h kd rwifjybJ toHvi$ ¶f &kH dS vlou kd u f kd u|eaf wmf oabmwl vdu k +f yv D @dk ajymwJh ta=umif;udk wifjycJyh gw,f? xdkta=umif;rSefudk od+yD;aemuf Adkvfatmif}uD;udk u|efawmfh&JŒ¶Hk;cef;odk@ac:I or*~taqmuftODzsu&f ef u|eaf wmf oabmwlw,fv@kd ajymwmudk uk, d o f +d y;D +y/D tJ'aD wmh 68

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


69

ud, k v hf l acgi;f aqmifvyk cf si&f if/ acgi;f aqmif Edik rf ,f xif&if uk, d x f u G f ay;r,f? ud, k x f u G f &rvm;/ ud, k v f x l u G &f rvm;/ qH;k jzwfayawmh[k u|eaf wmfuajym&m olxu G yf gr,fq+kd y;D ol@tcef; jyefomG ;um xGupf m wifcyhJ gw,f? u|eaf wmf wifjywmudk rSeaf =umif; oufao taxmuftxm;rsm; wifjyygr,f? yxr taxmuftxm; Adv k cf sKyf atmif}u;D 1988 ck/ arv (9) &uf ae@pGjJ zifh a&;onfh pmwrf; pmrsuEf mS (24) 'kw, d pma=umif; rSpIygaom w&m;cHjzpf&wJh Adv k af tmif}u;D qdkol[m AdkvfrSL;}uD;vS[efeJ@ AdkvfcsKyftdrfvdkuftoGm; ygarmuQcsKyf q&m}uD;OD;um acwWa¶$ŒaewJh tif;vsm;uef [kdw,fem;u wxyfwdkufuav;rSm q&m}uD; OD;umudk OD;vS[efu or*~udkvnf; +zdKzdk@ trdef@&w,fvdk@ ajymwm xyf=um;&awmh t&JpGef@+yD; Adv k af usmf pd;k &S&d m toHviG ¶hf u kH kd w,fvzD ek ;f quf+y;D tJ'u D pd u P kd &yfxm;ay;yg? Adv k cf sKyu f kd uGseaf wmf ajymygrh ,f qd+k y;D / [dak &mufawmhvnf; Adv k cf sKyu f kd bmrS rajymbJ rvdrw hf ywf enf;eJ@ xm;cJo h l jzpfygw,f qdw k hJ tcsu/f 'g ol a&;xm;wJh txJu 'g yxr tcsu?f oufaocH 'kw, d oufao taxmuftxm;u 'Dupd eP @J ywf ouf+y;D awmh oufqikd &f m yk*K~d vaf wGukd ac:+y;D / olw@kd odwmawGukd trSet f wdik ;f a&;=uygv@kd ajymwJt h cg usawmh AdkvfrSL;}uD;vS[ef wifjywJh pmwrf;xJrSm tJ'Dol@pmav; u|efawmfh qDrSm&Sdygw,f? tJ olwifwhJ pmwrf;/ pmrsuEf mS (5) pma=umif;a& (4) rSm xdt k csed f Adv k cf sKyf atmif}u;D vnf; a&mufvm ygw,f? o r*~upd aP jymwJt h cg ae=uOD;/ u|eaf wmf Adv k cf sKy}f u;D qD oGm;+y;D wifjy trdef@ awmif;r,fvdk@ ajym+yD;/ uGsef awmfhtm;ac:+yD; xGufvmcJhygw,f? vrf;wGif Adv k rf LS ;}u;D wifp;kd tdrw f iG &f adS om q&m}u;D OD;um xH0ifI owif; ar;ygw,f? aoqH;k ol/ '%f&m&ol ausmif;om;rsm; ta&twGuv f nf; ajymcJyh gw,f? tJ't D csed rf mS u|eaf wmfu q&m}u;D udk or*~ taqmuftODukd zsurf ,fqw kd hJ ta=umif; ajymcJhygao;w,f? xdk@aemuf u|efawmfwdk@ESpfOD; AdkvfcsKyf}uD;xH qufvuf oGm;ygw,f? Adv k cf sKyef @J awG@wJh tcg Adv k cf sKyf atmif}u;D u tajctaersm; wifjyygw,f? wifjy&mwGif or*~taqmuftODudpP rygyg? jyef&ef um;ay:wufygw,f? um;ay: a&mufawmh u|eaf wmfu Adv k cf sKyf [du k pd P rajym&ao;bl;vd@k owday; ygw,f? Adv k cf sKyf atmif}u;D u aeygapvd@k ajymojzifh u|eaf wmfvnf; bmrS rajymbJ qdwq f w d f aevdu k f ygw,f? toHvi$ ¶hf o kH @kd jyefa&mufaom tcg Adv k cf sKyf atmif}u;D u Adv k rf LS ;}u;D ausmpf ;kd tm; (tdkau) [k ajymvdkuf onfudk =um;&ygw,f qdkwJhtcsufwdk@jzpfygw,f? tJ'Dawmh 'Dtcsut f vufawG[m u|eaf wmf apmapm uajymcJw h hJ u|eaf wmf rodbeJ @J u|eaf wmf odav[ef/ u|eaf wmf cdik ;f av[ef/ wjcm; vlawGukd ajymvd@k u|eaf wmf oabmwl+yD qd+k y;D / wjcm; vlawGu zsuv f u kd w f m tJ'aD wmh txufu tcsuaf wGukd avhvm +y;D awmh or*~ taqmuftODukd zsuw f hJ udprP mS rnfol w&mcH tppf jzpfw,f qdw k mudk vlxw k &yfv;kH u tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

69


70

rdrw d @kd bmom qH;k jzwf =uygawmhv@kd wifjy&if; pum;ajymjcif;udk tqH;k owfvu kd f ygw,f[k Adv k af e0if;u wdik ;f jynfo@kd &Si;f jy cJah vonf? Adv k af e0if;. aemufq;kH ae@ rsuaf jzvuFmpmwrf;}u;D rSm um&efrnD/ pmom;racsm rkom0g'vdrv f ;kH rsm; omjzpfavonf? Zlvikd v f (7) &ufae@ aoG;acsmif;pD; vlowfy}JG u;D ESiyhf wfoufI .... (u) Adv k af e0if;u apmapmurod aoewfo=H um;rSo&d onf[k ajz&Si;f jcif;onf vdrn f maom rkom; omjzpfonf? ausmif;om;wd@k a[majymcsuu f kd ol@xHo@kd }uKd ;rJt h oHzrf; pufjzifh v$ifhay;aeaoma=umifh ausmif;om;rsm;. toHudk pdwfqdk;um owfjzwfcGifh trde@f xkwcf o hJ nfrmS Adv k af e0if;ud, k w f ikd yf ifjzpf onf? (c) xdpk Ofu wyfO;D rS ypfred @f ay;&ol Adv k pf ed v f iG f (aemiforRwjyKw)f u rdro d nf Adv k af e0if;. trde@f t & ypfred @f ay;cJyh gonf[k rqvygwD ysuaf omtcgwiG f ajz&Si;f xkwf az:cJhonf? (*) ausmif;om;rsm;vufcsuEf iS hf &J (7) OD;/ (8) OD;'%f&m&&So d nf[k Adv k af e0if;u ajymonfrSmvnf; vdrfnmaom rkom;om jzpfonf? taqmif0if;wHcg;rSeforSsudk ausmif;om;rsm;u ydwx f m;cdu k f jyify&Sd ppfwyfu ypfcwf owfjzwfcsed w f iG f wuUov kd f ywf0ef;usiw f iG f &Jwa,mufrS r&S?d ausmif;om; wd@k u &J wd@k tm; &efjyK&ef rjzpfEikd af cs? (C) wuo aqmuftOD rsufESm=uufwGif ausmif;om;acgif;aqmifrsm;udk owfjzwf&ef OD;wnfcsujf zifh taqmuftOD; }u;D udk zsuaf p trde@f ay;olrmS Adv k af e0if; jzpfonf? rzsu&f ef [ef@wm;av[efajymaom 'kw, d umuG,af &; OD;pD;csKyf Adv k rf LS ;csKyf atmif}u;D vnf; wm0ef&adS yonf? (i) wouudk zsuq f ;D +y;D aemufwae@ eHeufwiG f bma=umifh zsu&f onf[k awmfveS af &; aumifp. D a=unmcsuw f iG f awmfveS af &; aumifpo D nf pnf;rJu h rf;rJh b0udk jyif&rnfh wm0efonf rdrw d @kd tay:wGif usa&muf aeojzifh wyfrawmf. tm;wpfpw d f wa'oudo k ;kH I ajz&Si;f vdu k &f jcif;onf[k owif; pmwd@k rS a&;om; xkwjf yefcsuf wd@k udk avhvm=unfyh gu awmfveS af &; aumifpD OuUÏ Adv k af e0if;u rdrrd od yg? rdryd g0ifjcif;r&Syd g[k ajymonfrmS v,fjyifwiG f qifomG ; ouJo h @kd xif&mS ;aeaom rkom;om jzpfyg onf? (p) ,ck jzpfysuo f nfu h pd o P nf ausmif;om; udpP wckwnf; r[kwb f /J Edik if aH &; tarSmifh ya,m*rsm; zrf;pm;w,f qdw k m u|eaf wmfw@kd &dypf m; rdygw,f[k Adv k af e0if;. or*~zsuf&a=umif; udk,fwdkiftoHv$ifh csufY ausmif;om;rsm;aemufuG,frS Auywdk@ ygav[ef ajymonfrmS vnf; vdrn f m vDq,fcsuyf if jzpfonf? xdt k csed u f Adv k af e0if;u +rdKŒay:&Sd vufeufcs Auyrsm;udk odrf;oGif;um awmwGif;&Sd Auyrsm; tvif;0if&ef pum;urf;vSr;f aecsed jf zpfonf? ausmif;om;wd@k v_y&f mS ;r_onf jyifyya,m* rygonfukd 70

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


71

odygvsuf owfjzwfr}_ u;D ESihf zsuq f ;D r_}u;D udk vlxu k vufcaH tmif vDq,fajymqdck suf omjzpfonf? (q) ausmif;om; rsm;tm; owfjzwf+y;D aemuf/ u|eaf wmf wd@k udk tajym b0rSm epfreG ;f apjcif; tm;jzifh tvkyf ysuu f u G af tmif &nfp;l +y;D wrif vkyaf e=uw,f qdv k sS iaf wmh u|eaf wmf aemufxyf bmrS rajymvdk awmhygb;l ? tenf;qH;k "m;udk "m;csi;f / vHu S kd vScH si;f &ifqikd zf @kd om &Syd gawmhw,f[k ajymonfrmS a'gooHEiS hf wke&f aD eonfukd =um;&olvx l u k od&edS m;vnf=uonf? Adv k af e0if; &mxl;rS qif;ay;&aom 88 ckepfu "ppfwyfqw kd m ypf&if rSeaf tmif ypfw,f/ rd;k ay:axmif+y;D ajcmufwm rygb;l / aemifukd qlqyl yl l vkyw f hJ olawGawmh roufombl;vd@k om rSwaf yawmh" [k ajymaom rde@f cGe;f ESihf woHwnf; jzpfonfukd vlxu k aema=uae+yD jzpfonf? (n) xdpk Ofu vufawG@ owfjzwf¶rkH sS omru E_wrf v S nf; ppfa=unm cJyh gvsuf aemufyikd ;f rS olowfonf igowfonf/ olzsuo f nf igzsuo f nf[k wOD;tay: wOD;vufnKSd ; xd;k I az:aumif vky=f uap umrl/ acgi;f a&Smif apumrl/ Adv k af e0if;onf t"du w&m;cHom jzpfonfukd vlxu k arhr& Edik af y? rnfo@kd qdak p ,ck tcg "qJAif;*sLvdik f" ac: Zlvikd v f (7) &ufae@ aoG;ajr usc&hJ aom ausmif;om; ta&; awmfy}kH u;D onf ,cktcg 47 ESpo f @kd wdik cf +hJ y;D jzpfaomfvnf; vlxk w&yfv;kH onf xdak oG;pGe;f cJ&h aom Zl vdik v f (7) &ufae@udk OD;aESmufu arhaysmuf oGm;onfw h ikd f ESv;kH om;u O'ge;f raus tpOf owd&vsuf &Sad ernfrmS rvG{J uefyifwnf;? ,ck t cgYvnf ; Ad k v f a e0if ; . rsKd ; quf o pf vuf y g;ap ppf t m%m&S i f w d k @ onf 'Dru kd a&pDta&;awmfy}kH u;D atmifjrifa&;twGuf ¶ke;f uef wdu k yf JG aeaom &[ef;&Siv f /l ausmif; om;rsm;yg0ifonfh jynfolvlxkw&yfvHk;tm; enf;rsdK;pHkjzifh +zdKcGif;&ef qif=uH =uv H su&f &dS m awmfveS af &; owd tpOf&adS p&ef wyfveS @f Ed;_ aqmf vdu k &f ygonf? 'Dru dk a&pD ta&;awmfy;kH }u;D vH;kH 0 (vH;kH 0) atmif&rnf?

a'gif;vli,f (http://www.hrmyanmar.info rS)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

71


72

ta&;awmfyHk}uD;....vlrsm;/ tjzpftysufrsm;

urmykvJ

ta&;awmfy}kH uD;... vlrsm;/ tjzpftysufrsm; (5) a&SŒrSm 1§90 udk vufrw S x f ;kd t+y;D ausmif;om;ygww D ck&ŒJ 'Dru kd a&pD Edik if aH &; v_y&f mS ;r_b0udk tenf;tusO;f rSs rdwq f ufcyhJ gw,f? vufrw S x f ;kd wke;f u ygwD qufvuf &Sio f efEikd o f rSs &Sio f efa&;udk pOf;pm;+y;D enf;y&d,m,ft& vufrw S x f ;kd cJ=h uw,f? aoe*F AsL[m t& rSm;cJw h ,f? 'gukd 1§90 vufrw S x f ;kd t+y;D ygw&D ŒJ Edik if aH &;v_y&f mS ;r_b0u vufawG@ usus ajymjyvdu k w f mygy?J Edik if aH &; v_y&f mS ;r_awG[m 1§90 atmufrmS v_yrf &atmif taetxm;rsK;d eJ@ &ifqdkif&w,f? 'ghtjyif vufrSwfxdk;vdkufwm[m EdkifiHa&;rSm cHppftaetxm;uae toufiifaewJh e0w ppftyk pf u k kd usm;ao toufoiG ;f vdu k o f rsK;d jzpfomG ;w,f? vufrw S f xdk;xm;vnf; zrf;qD;r_awG/ axmifwGif; owfjzwfr_awGu &yfroGm;ygbl;? ydkqdk;wmu Edik if aH &;ygwaD wGukd ta=umif;trsK;d rsK;d jy/ trde@f 'D*&DawG trsK;d rsK;d xkw+f y;D t"rR zdtm;ay; zsuo f rd ;f r_awG vkyv f mygawmhw,f? 1990 a&G;aumufyu JG mveJ@ a&G;aumufyt JG +y;D umv awGrmS ygwaD ygi;f 200 ausmu f ae 10 ygwo D museo f nftxd jzpfygw,f? ygw&D ŒJ A[kad cgi;f aqmifyidk ;f rSmvnf; axmufvrS ;f a&;u zdtm;ay; zrf;qD;ppfar; wmawG cH&ygw,f? e,f¶;kH cGaJ wGuv kd nf; qdik &f m r0wawGu axmufvrS ;f a&;/ &J/ owif;ay; awGe@J pepfwus zdtm;ay;cJw h ,f? 90 a&G;aumufyrJG mS txdemcJw h hJ ppftyk pf [ k m ausmif;om; eJ@ 'Dru kd a&pDbufawmfom;awGudk pepfwus acsre_ ;f zk@d vuf&/J Zuf&J vkyv f mwm jzpfygw,f? 'Dvekd @J 1990 ckEpS f 'DZifbmvukeyf ikd ;f rSm &efuek +f rKd Œudk A[djk yK+y;D ygw&D ŒJ A[kad cgi;f aqmifyidk ;f u &JabmfawGukd zrf;qD;ygw,f? wGzJ uf taxGaxG twGi;f a&;rSL;jzpfwhJ &Jabmf tHah Zmfukd +rKd Œuav;u rdciftrd rf mS nbuf vma&mufzrf;qD;ygw,f? +rKd ŒrSm wm0efusaewJh ppfaxmufvrS ;f a&; wyf=uyf}u;D tke;f jrifh OD;aqmif+y;D &Je@J &SmazG zrf;qD;oGm;wm jzpfygw,f? 72

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


73

xH;k pHtwdik ;f ygy?J c%avmuf vdu k cf yhJ g? ar;p&mav;awG&v dS @kd qd+k y;D jzpfw,f? &Jabmf tHah Zmfukd +rKd Œ&JŒ &JtcsKyrf mS csKyaf ESmifxm;+y;D wae@vH;k axmufvrS ;f a&;u ac:aqmif ppfaq;wm cH&ygw,f? txufwef;ausmif;om;uav;awGu tHhaZmfudk tcsKy0f ifpm oGm;awG@/ awG@cGiahf y; ray;udk &Ju ,wdjywf rajymvd@k tcsKyaf &SŒrSm tjzLtpdr;f 0wf ausmif;om;awG tkypf v k u kd f naeapmif;wJt h xd apmifah e=uygw,f? 'gukd &Ju tpk;d &drf vGev f mygw,f? +rKd Œol/ +rKd Œom;awGuvnf; ausmif;om;awG &Jpcef;ukd qENjyaeovdk xif=u/ ajym=ueJ@ &ifcek pf &myg? aemufawmh &JwcsKŒd xGuv f mygw,f? &JabmftahH Zmfudk axmufvrS ;f a&;u ar;p&m&Sv d @kd ac:xm;wm jzpfa=umif;? ar;+y;D &if jyefvw G rf ,f xifa=umif;? ckawmh ol@ukd awG@cGirhf ay;Edik af o;a=umif; ajymvmygw,f? 'ge@J yJ ausmif;om;awGukd a=uvnf atmif aqG;aEG;+y;D tdrjf yefz@kd ajym&ygw,f? olw@kd a&SŒrSmvnf; &Judk ar;ygw,f? tHah Zmfudk bmyk'rf / bmtr_e@J zrf;ovJqw kd m wdwu d sus odcsiw f ,fayg?h qdak wmh &Ju usaemfw@kd pHpk rf;ar;ay;ygr,f ajymygw,f? ausmif;om;awGvnf; rausreyfe@J jyefomG ;=uygw,f? &Jabmf tHah Zmfukd zrf;qD;xdr;f odr;f xm;wm wywfavmuf=umawmh ol@rdcife@J ay;awG@ygw,f? t0wftpm;eJ@ pm;p&mawG ay;cGi&hf ygw,f? bmr_/ bmyk'rf vJar;awmh olvnf; aocsmrodb;l wJ?h zrf;zrf;csi;f ESp&f uf/ oH;k &ufxd tpm rau|;bl; wJ?h wku d w f hJ a&uvnf; aomuf+y;D wJt h cg tm;jywfovdk cHpm;&w,f ajymygw,f? ab;rSm &Ju teD;uyf apmif=h uyfem;axmifaevd@k tajctaeudk odyrf ajymjzpfb;l ajymygw,f? t"duuawmh rdru d kd +rKd Œuav;uae wjcm;xGurf oGm;zk@d rSmygw,f? wvavmuf=umawmh tHah Zmfudk jyefvw $ af y;vdu k yf gw,f? 'DawmhrS ta=umif;pHu k kd ajymjzpf=uw,f? ygwDu A[dk&JabmfawGudk pwifzrf;qD;csdefrSm vGwfajrmufe,fajrukd &JabmftcsKŒd a&muf&v dS w G af jrmufomG ;ygw,f? tm;vH;k odwt hJ wdik ;f ausmif;om;wyfrawmf wyf&if;awG tajcpdu k &f m e,fajrawGukd jzpfw,f? 8888 uwnf;uvnf; wku d yf 0JG if &Jabmf/ &JbufawG jzpf=uw,f? 'Dawmh tquftoG,f tquftpyfawG &Scd =hJ uw,f? tawG;tac:t&/ Edik if aH &; ,H=k unfrt _ &vnf; wlc=hJ uolawGjzpfw,f? ppftyk f pk[m ppftm%m&Sipf epfukd aoonftxd zufw, G x f m;rSmrd@k 'Dru kd a&pDbufudk tcGi&hf &if &ovdk tjywfacsr_ef;rSm jzpfw,f? vufeufudkif t=urf;zuf zdESdyfaewma=umifh vufeufuikd af wmfveS af &;vkyrf S 'Dru kd a&pDudk &Edik rf ,f? Edik if aH &; ,Ofaus;r_t&/ jzpfwnf aewJh Edik if aH &;avxkt& ygwaD wG wnfaxmifciG &hf v dS @kd ygwaD xmif+y;D ausmif;om;awG 'Dru kd a&pD Edik if aH &; vkycf w hJ m jzpfw,f? vlx&k ifxrJ mS teD;qH;k aeEdik cf iG v hf nf; jzpfw,f? &JabmftahH Zmfudk t"du ppfar;csuu f awmh vufeufuikd af wmfveS af &; vkyrf vkyf ukd tawG;tac:t&/ qufpyfra_ wGt& ppfar;wm jzpfw,fqw kd m olvw G v f m+y;D jyefajym jyvdk@ od&ygw,f? pdwf"mwf ppfqifa&;t& tHhaZmfukd tcef;wckxJrSm ae@vnfbuf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

73


74

wa,mufwnf; xm;w,fajymygw,f? b,fol wOD;wa,mufrsS r&Sb d ;l vd@k ajymygw,f? uufqufuae oDcsif; zGifhay;ygw,f? wyk'fwnf;ukd xyfcg xyfcg zGifhwmjzpfygw,f? oDcsi;f u pdik ;f xD;qdik &f ŒJ "obm0&JŒ &ifaoG;i,fawG" oDcsif;jzpfowJh ? tJ't D csed f ol@cHpm;csuu f dk ar;=unfah wmh idck siv f mw,fv@kd ajymygw,f? tJawmh rif; tJ'pD w d u f dk b,fvkd ckccH o hJ vJv@kd ar;awmh pdwx f u J ae "Ed;k avmh....xavmh {&m0wD" oDcsi;f udk qdw k ,f? {&m0wDuykd J tm¶Hjk yKcpH m;aecJw h ,f? tJ't D cg tm;i,fpw d af wGvnf; r&Sad wmhb;l vd@k ajymygw,f? ol@&JŒ xl;jcm;wJh pdw"f mwf ppfa=uma&; tawG@t=uKH uav;ukd ckxd rSwfrdaewm jzpfygw,f? tHhaZmfukd zrf;+yD;aemufrSm owif;pmxJuae ygwDudk r&m;toif;tjzpf a=unm zsuo f rd ;f vdu k yf gw,f? 1990ck 'DZifbm 30 &ufv@dk jzpfygw,f? rdrw d @kd &JŒygwD rsK;d csp'f rD u kd &ufwpf vli,fwyfaygi;f pk (jrefrmEdik if )H [m atbDtufp'f t D ufzf (ausmif;om;wyfrawmf) wyf&if; (601) eJ@ Armjynf uGejf rLepfygww D @kd &JŒ ajray:ygwjD zpfw,f qdw k hJ pGypf cJG suef @J rw&m;toif;tzG@J tjzpf a=unmzsuo f rd ;f vdu k yf gw,f? &efol ppftyk pf /k ppftm%m&Si&f ŒJ t+iKd ;w}u;D trke;f [m ausmif;om;xke@J vlx&k ŒJ ESv;kH tdrt f wGi;f rSmawmh ordik ;f t& *k%, f &l wJh tzd;k wef ordik ;f qktjzpf cH,l cHpm;cJyh gw,f? ygwD A[du k OuUÏ jzpfol cGe&f aJ oG; (ac:) &JabmfjrifEh idk f axmif'%fEpS &f n S f usccH hJ &ygw,f? &JabmfoufaZmf (aemifrmS aZmfoufaxG;) vnf; OuUÏvdk ESp&f n S f axmif'%fygy?J vGwaf jrmuf e,fajra&mufomG ;wJh ygwu D &JabmfawGtwGuaf &m/ ausmif;om;wyfrawmf wyf&if; 601 eJ@ tquftoG,&f cdS rhJ /_ vufeufuikd f awmfveS af &; tawG;tac:eJ@ vky[ f ef wckv;kH twGuu f ykd g OuUÏ &JabmfjrifEh ikd u f wm0efccH w hJ mjzpfygw,f? ckxd acgi;f aqmifaumif; &JabmfwOD;tjzpf *k%, f l todtrSwf jyKaeqJyg &Jabmf}u;D a&...? +rKd Œuav;uae &Jabmf wifEikd x f eG ;f eJ@ &Jabmf xGe;f wifah tmif(c) xGe;f xGe;f (c) *if}u;D (vuf&dS tar&dum;wGif aexdik o f )l wd@k u vGwaf jrmufe,fajrudk a&muf&o dS mG ;cJyh g w,f? ygwD zsuo f rd ;f cH&awmh wGzJ ufausmif;q&m tvkyu f dk aZmufcs vkyjf zpfaecJw h ,f? &JabmfawG&ŒJ owif;udk pHpk rf;&if;/ Edik if aH &;t& tawG;tac: wnfaqmufa&;/ avhvma&; vkyfief;awGudk vkyf&if; 1990 atmufwdkbmvrSm jrpf0u|ef;ay:a'o vufeufudkif awmfveS af &; usnjf yefaygucf yhJ gw,f? e0wu 1990 pufwifbmausmo f nftxd *E<cD rf;r a=unmcsuyf g vGwaf wmf ac:,lay;a&;udk jyKvyk rf ay;cJyh g? 1990 'DZifbmvtwGi;f rSm trsK;d om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyrf S a&G;aumufyJG tEdik &f jynfo@l v$waf wmf uk, d pf m;vS,t f csKŒd vGwaf jrmufe,fajr rme,f yavmod@k a&muf&v dS mcJw h ,f? 22/ 12/ 1990 rSm tqdyk g jynfo@l v$waf wmf ud, k pf m; vS,rf sm;ukd trsK;d om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyu f w&m;0if xkwyf ,fvu kd af =umif; a=unmcJw h ,f? 26/ 3/ 1991 rSm trsK;d om;'Dru dk a&pDtzG@J csKyu f kd jyefvnfz@JG pnf;ygw,f? zqyv acwfu 74

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


75

wyfrLS ;a[mif;/ wdik ;f rSL;a[mif; jzpfco hJ l Adv k af tmifa&$ OuUÏtopf jzpfvmcJyh gw,f? 12/ 6/ 1991 rSm trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf A[kdaumfrwD0ifwOD;jzpfol pma&;q&m}uD; armifaomfu tif;pdet f usO;f axmif tusO;f wdu k x f rJ mS usq;kH cJyh gw,f? 10/ 12/ 1991 rSm aetdrf tusO;f pH a':atmifqef;pk=unf urBm+h ird ;f csr;f a&; Edb k ,fqk &&Scd w hJ ,f? 11/ 12/ 1991 ae@rSmawmh trsK;d om;'Dru kd a&pDtzG@J csKy&f ŒJ OuUÏ Adv k cf sKy}f u;D a[mif; wifO;D eJ@ taxGaxG twGi;f a&;rSL; a':atmifqef;pk=unfw@kd ukd topf pufpuf OuUÏjzpfvmol OD;atmifa&$ (Adv k af tmifa&$)u ud, k w f ikd v f ufrw S x f ;kd +y;D ygwu D ae xkwyf ,fvu kd yf gw,f? &ufrsm;/ vrsm;/ ouU&mZfrsm;/ wdu k yf rJG sm;/ a=uuGcJ jH yif;r_rsm;/ vGr;f arm yDwrd sm;/ r+yD;qHk;ao;aom 'Drdkua&pDa&;twGuf wdkufyGJESifh ordkif;ay; wm0efrsm;...vGrf;arm owd&vsuyf g...+rKd Œuav;...?

ta&;awmfy}kH uD;... vlrsm;/ tjzpftysufrsm; (6) "trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfu *E<Dcrf;ra=unmcsufudk arharhaysmufaysmuf xm;&pfc+hJ y?D rarhEikd o f al wGom cHpm;=uayawmh? nDvmcHo@kd trsK;d om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyf yg0ifwufa&mufcyhJ gw,f? tusO;f axmifxrJ mS awmh Edik if aH &;tusO;f om;awG ordik ;f *k%f a&mifajymifpmG wdu k yf 0JG if..." ygwu D kd ppftyk pf u k rw&m;toif;tjzpf a=unmzsuo f rd ;f vdu k w f ,f? +rKd Œuav;u &Jabmf tcsKŒd eJ@ ygww D ckv;kH u &Jabmf tawmfrsm;rsm;[m vufeufuikd f awmfveS af &; twGuf vGwaf jrmufe,fajrudk a&muf&o dS mG ;cJ+h y?D &Jabmf tHah Zmfukd jyefvw $ af y;+y;D aemufrmS axmufvrS ;f a&;/ &Je@J owif;ay;awG[m ygw0D if &JabmfwOD;csi;f pDudk teD;uyf apmif=h unfh wmawG vkyaf ecJw h ,f? wGzJ ufausmif;q&mb0eJ@ pmoifvu kd /f udp&P &dS if +rKd Œwufvu kd /f use&f adS eao;wJh ygwu D &JabmfawGe@J tquftoG,v f yk zf @kd }uKd ;pm;&if; vGwaf jrmufe,fajru ausmif;om; wyfrawmfukd a&muf&o dS mG ;wJh &JabmfawG owif;udk pHpk rf;aecJw h ,f? 'Dvekd @J 14/ 8/ 1991 ckEpS f ausmif;om;wyfrawmf wwd, t}urd f nDvmcHrmS rd;k oD;ZGeef @J a'guw f mEdik af tmif uGcJ w hJ ,f? tusK;d qufu ausmif;om; wyfrawmf ESpzf @JG jzpfomG ;cJ&h wmygy?J ESpzf @JG jzpfaeayr,fh tm;vH;k [m ausmif;om;pdw"f mwfe@J w&if;wES;D &Sad e=uqJjzpfw,fqw kd hJ owif;awGuv kd nf; wqifph um;eJ@ =um;odaecJw h ,f? 7/ 11/ 1991 rSmawmh vl@abmifopf'rD u kd &ufwpfygw[ D m vGwaf jrmufe,fajrrSm ygwt D vHudk v$ix hf cl yhJ gawmhw,f? &efo&l ŒJ teD;uyf apmif=h unfjh cif;udk cHae&wJh Edik if aH &;t& v_y&f mS ;&wm/ qufo, G f qufqaH &; vky&f wmawG[m odyu f kd tuef@towf}u;D aecJyh gw,f? tHah Zmfq&kd if zrf;qD; xm;&mu jyefvw $ af y;ayrJh +rKd Œuav;uae b,frS roGm;&trde@f eJ@ tus,cf sKyaf e&wm tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

75


76

jzpfw,f? tHaZmfa&m/ twGi;f a&;rSL; ausmw f ifOh ;D a&m/ rdryd g &Gmcef@ ausmif;q&mtvkyu f dk 0ifa&mufvyk u f ikd af ecJw h ,f? tJ'u D mvtawmtwGi;f rSmyJ usKu d v f wfu &Jabmfuu kd Ekd ikd f [m tHhaZmfvdk +rdKŒ&JŒ tus,fcsKyfb0uae naebuf &efukefxGufr,fh {&m0wD oabFmay:wuf+yD; &efukefudk xGufcGmoGm;cJhw,f? &efukefrSwqifh &JabmfawG&Sd&m vGwaf jrmufe,fajrudk awmcdo k mG ;ygawmhw,f? vGwaf jrmuf e,fajra&mufv@kd odyrf =um cifrmS tpmtdraf &m*ge@J usq;kH oGm;cJw h ,f? odyu f dk cifz@kd aumif;wJh &Jabmf}u;D yg? ol@udk vlcsi;f awG@wJt h cgrsK;d rSm vlv;kH ukd oJou J u JG JG rjrif&cif ol@tjyKH ;udk t&ifq;kH awG@&wwfoyl g? 'Dae&mrSm wifjycsiw f hJ wcsuu f ygwu D &JabmfawG vufeufuikd af wmfveS f a&;vkyzf @kd vGwaf jrmufe,fajrudk xGucf mG oGm;wJu h pd yP g? ajray:rSm ygwED ikd if aH &;vkyrf &vd@k vufeufudkif awmfvSefa&;oGm;vkyfwmvm;qdkwJh ar;cGef;rsKd;awGukd &ifqdkif&wJhtcgrSm ajzzd@k vdv k @kd ajz&wJh tajctaersK;d eJ@ =uKH &wwfygw,f? tJ't D cgrmS tajzu tawG;tac: &Si;f rS/ cdik rf S tajzuvnf; &Si;f r,f/ cdik rf mrSm jzpfw,f? qdak wmh ta&;awmfy}kH u;D uae p&ygw,f? rSefwJhtwkdif; 0efcH&&if 8888 ta&;awmfyHk}uD;rSm 0ifa&mufv_yf&Sm;cJhpOfu EdkifiHa&;eJ@ywfoufvdk@ rdrdwOD;wnf;taeeJ@ tawG;tac: tcdkiftrm r&Sdao;yg? wwdkif;jynfvHk; vuQ%maqmifwJh vlxk tHk=uGr_}uD;rSm tprf;oyfcH ynma&;pepf&JŒ om;aumifausmif;om;b0awG/ AsK¶u kd &uf t&m&Sq d ;kd awG zdEydS cf s,v f , S af ewJh rqvacwf tvkyo f rm;rsm;&JŒ tzdEydS cf b H 0udjk zwfoef;&if; ta&;awmfy}kH u;D rSm yg0ifvy_ &f mS ;cJ=h uwm jzpfw,f? Edik if aH &;vkyaf wmh Edik if aH &;pmawG zwf&w,f? 'Dru kd a&pDukd avhvm&w,f? urBm/ jrefrm Edik if aH &;ordik ;f awG avhvmcJ=h uw,f? 'Dawmh ordik ;f rSmazsmufzsux f m;wJh ordik ;f tppf trSefawGudk odcsif/ avhvmcsifcJhw,f? ausmif;om;v_yf&Sm;r_awG/ vGwfvyfa&;wdkufyGJ/ udak tmifqef;/ udAk [de;f wd@k rSonf ik&ifAefx¶dKG i;f / acs/ }uKd ;pifay:u *sL;vd,ufz;l csp/f uku d /dk ocifjroef;/ jroef;wifhESifh '*kefwm&m...? tajzu wdk&Sif;ygw,f? udk,fhudk,fudk,f t&ifajz+y;D rS/ ausvnf+y;D rS jzpf&ygr,f? "vufeufe@J t=urf;zuf zdEydS af ewJh twef;tpm;/ EdkifiHa&; pepfwckatmufu trSefwu,f vGwfajrmufzdk@twGufqdk&if vl@ordkif;rSm vufeufuikd af wmfveS af &;[m r&Srd jzpf vkt d yfw,f" 'DtawG;tac:/ 'D,Hk=unfcsufeJ@yJ aemifrSm vufeufudkif awmfvSefa&;&Sd&m vGwfajrmufe,fajrukd a&muf&SdvmcJhygw,f? ajray:u EdkifiHa&;ygwD zsufodrf;cH&+yD; wJah emufrmS urBmEh ikd if aH &; tcif;tusi;f ajymif;oGm;cJyh gw,f? 15/ 12/ 1991 rSm qdAk , D uf ¶k&&S ŒJ orRw a*:bmacsmAf f orRw &mxl;uae E_wx f u G o f mG ;cJw h ,f? qdAk , D ufjynfaxmifpk [m EdkifiHaygif; 15 EdkifiHtjzpf +ydKuGJoGm;cJhw,f? 'kwd,urBmppft+yD; }udrfrD;tkH;ovdk 76

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


77

jzpfymG ;aewJh "ppfat;wdu k yf J"G rSm tar&duef OD;aqmifwhJ taemuftyk pf u k tjywftowf Edik +f y;D tqH;k owfc+hJ yv D @kd ajym=uw,f? wqufwnf;rSm Edik if aH &; pum;0dik ;f awGxJ =um;&vmwwfwhJ pum;vH;k topfawG &dSvmygw,f? urBmay:rSm av;eJ@jrm; rvdkawmhbl;/ vufeufudkif awmfvSefa&;acwf ukeo f mG ;+y/D 'd@k uawmh &DaAmfv;l &Si;f udk vufc&H mrSm tDaAmfv;l &Si;f &JŒ tajccHatmufuyJ/ +ird ;f +ird ;f csr;f csr;f jzpfay:wd;k wufru _ ykd J vufcw H ,f....? xdt k csed rf pS vk@d +ird ;f csr;f a&;[m ysKw d ikd ;f }uKd uw f hJ ESi;f qDcikd jf zpfvmygawmhw,f? [kdae&mvnf; +idrf;csrf;a&;/ onfae&mvnf; +idrf;csrf;a&;eJ@ +idrf;csrf;a&;[m pum;vHk; tm[m&tjzpfe@J tjrnf;cHae&tjzpfrsK;d jzpfaeygw,f? 'Dawmh +ird ;f csr;f a&;udk avhvm&ygw,f? urBm+ird ;f csr;f a&;a&m/ jrefrmh+ird ;f csr;f a&; ordkif;yg vufvSrf;rDorSs avhvmjzpf=uygw,f? ordkif;rSm zdESdyf tEdkif,lxm;olawGu ajymcJhwJh/ ajymaewJh tay:pD; +idrf;csrf;a&;pum;eJ@ tzdESdyfcH vlxk}uD;&JŒ +idrf;csrf;a&; ppfppfpum; ESprf sK;d ukd od&v dS mcJw h ,f? +ird ;f csr;f a&;[m vlom;tm;vH;k twGuf r&Srd jzpfwt hJ &m jzpfw,f? 'Dru kd a&pD Edik if aH &;t&vnf; +ird ;f csr;f a&;[m yef;wdik jf zpf&ygr,f? tJ'D yef;wdik u f dk oGm;&mvrf;rSm vufeufuikd f awmfveS af &;eJ@ t=urf;rzufwhJ vlxw k u kd yf rJG sm; aygi;f pyf &wmrsK;d [m enf;y&d,m,ft&jzpfw,fqw kd mudk odvm/ cHpm;vmcJ&h w,f? zdEydS v f eG ;f wJh zufqpfpepf/ ppftm%m&Sipf epfrsK;d &JŒ atmufrmS awmh vufeufuidk af wmfveS af &;[m t"du wdu k yf yJG o kH ¾mef jzpfvmcJyh gw,f? 'g[m qENpJG r[kwyf g? vufawG@b0awGt& jzpfw,f qdw k m ordik ;f u oufaojycJ/h jyqJ jzpfygw,f? tifwmae&Sief ,f vufeufuikd af wmfveS af &;orm; acs uvnf; urBmh tzdEydS cf H jynfolawGtwGuf +idrf;csrf;a&;udk cspfw,f/ jrwfEdk;w,f/ vdkcsifw,f? ynmwwf vufeufuikd f awmfveS af &;orm; uufpx¶dek @J csv D ED ikd if u H Edik if aH wmf vky=f uo H wfjzwfr_ udck cH &hJ wJh jynfo@l orRwppfppf tm,mefa'; uvnf; +ird ;f csr;f a&;udk cspw f ,f? +ird ;f csr;f a&;&JŒ Adou k m q&m}u;D ocifu, kd af wmfrid_ ;f onfvnf; +ird ;f csr;f a&;ppfppfudk uG,v f eG o f nftxd jrifawG@ roGm;&&SmcJ/h q&m '*kew f m&monf +ird ;f csr;f a&;udk vdck sif v_y&f mS ;cJo h ?l &Jabmfo;kH usdyf0if zufqpfawmfvSefa&; acgif;aqmifwOD;jzpfol AdkvfcsKyfausmfaZmonfvnf; +ird ;f csr;f a&;twGuf ,H=k unfvy_ &f mS ;cJo h ?l olw@kd ESpOf ;D rSm ,ae@ ouf&x dS if&mS ; &Sad e=uqJ? touf (90) ausmu f ek =f u+y?D ckxd +ird ;f csr;f a&;. &eH@ taiG@toufuydk if cHpm;Edik cf iG rhf &Scd /hJ r&SdEdkifao;....? zdESdyfol ppftm%m&Sif pepfatmufwGif +idrf;csrf;a&; ppfppfonfum; jynfov l x l t k wGuf a&$jynfawmf arSsmw f ikd ;f a0; jzpfae&onfuk.d ...? 23/ 6/ 2011 ae@wGif Adv k af pmarmif e0w OuUÏ &mxl;rS jyKwyf gw,f? use;f rma&; (OD;aESmuf rrSe[ f k owif;v$ichf &H ) t&[k qdyk gw,f? Adv k o f ef;a&$u OuUÏ jzpfvmygw,f? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

77


78

tustqH;k rsm;um wyfrsm;udk uGyu f &J cufaeonfh e0w ppftyk pf o k nf u&ifh vufeufuikd f awmfveS af &;e,fajrwGif xd;k ppfrsm; &yfqikd ;f cJyh gw,f? 28/ 4/ 1992 ae@wGif jzpfygw,f? 0g'jzef@csda&;u aemufuae vdkufatmfygw,f? odyf+yD; +idrf;csrf;a&;udk vdkcsifvGef;vdk@/ wdik ;f &if;om; nDaemif tcsi;f csi;f awG....bmjzpfw,f/ nmjzpfw,faygah v....? jynfwiG ;f rSmawmh Edik if aH &;t& zdEydS af csre_ ;f a&;awGukd wd;k jriS v hf yk af qmifaecJw h ,f? trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf&JŒ *E<Dcrf;r awmif;qdkcsufudk e0wu trsKd;om;nDvmcHeJ@ wH@k jyefvu kd w f ,f? nDvmcHrmS zG@J pnf;yHk tajccHOya' a&;qGrJ ,f? nDvmcH wufa&mufciG hf &olrsm;[m ppftyk pf &k ŒJ vufnKdS ;axmif acgi;f ndwf uk, d pf m;vS,t f rsm;pk jzpfap&r,f? tajccH Oya'a&;qG+J y;D rS v$waf wmfac:ay;r,f? tcsed u f mvtm;jzifah wmh b,fa&GŒ ... b,frsS qw kd m....? e0wu 23/ 6/ 1992 rSm trsKd;om;nDvmcHtwGuf nSdE_dif;aqG;aEG;yGJukd usi;f yygw,f? 2/ 10/ 1992 wGif nDvmcHusi;f ya&; aumfr&Sif zG@J pnf;w,f? e0w. 14§92 trde@f 'Du&D a=unmcsuf xGuv f mygawmhw,f? 9/ 1/ 1993 ae@wGif trsK;d om;nDvmcHukd t"rR usif;ycJhygw,f? trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfu *E<Dcrf;ra=unmcsufudk arharh aysmufaysmuf xm;&pfcJh+yD? rarhEdkifolawGom cHpm;=uayawmh? nDvmcHodk@ trsKd;om; 'Dru kd a&pDtzG@J csKyf yg0if wufa&mufcyhJ gw,f? tusOf;axmifxJrSmawmh EdkifiHa&;tusOf;om;awG ordkif;*k%fa&mifajymifpGm wdu k yf 0JG if usq;kH ae=uw,f? 16/ 2/ 1993 rSm jynfo@l wd;k wufa&;ygwD (yDo;kH vH;k ) OuUÏ OD;cifarmifjrifh usq;kH w,f? jynfo@l wd;k wufa&;ygweD @J (' r z) acgi;f aqmif OD;ndK0if;/ trsK;d om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyf c&rf;trwf OD;wifarmif0if;wd@k axmifwiG ;f rSm usq;kH cJ=h uw,f? oH;k OD;pvH;k [m udu k ;dk useG ;f jyefawGjzpfc=hJ u+y;D Armjynf&ŒJ vGwaf jrmufa&; wku d yf 0JG ifordik ;f rSm tpOftvm}u;D cJo h al wG jzpfygw,f? opPmazmufEiS hf ol&aJ umif;wd@k onfum; ordik ;f acwf tqufqufwiG f ,SOv f suf arG;zGm;wwfonfo h abmukd emusif *k%, f pl mG cHpm;vdu k &f ygw,f....?

ta&;awmfy}kH uD;... vlrsm;/ tjzpftysufrsm; (7) "vufeufudkif awmfvSefa&;[m Armjynf 'Drdkua&pDEdkifiHa&;rSm rvdktyf awmh+yv D m;? vufeufuidk f awmfveS af &;vkyaf ewJh tzG@J tpnf;awG Edik if aH &;t& wu,fu h kd +idrf;csrf;oGm;/ +idrf;csrf;awmhr,fvm;? tusOf;axmifxJrSm EdkifiHa&;tusOf;om;awG wae@+yD;wae@ wdk;wdk;vmaew,f? tpOftvm}uD;wJh/ &yfwnfcsuf cdkifrmwJh EdkifiHa&; tusO;f om;awG wa,muf+y;D wa,muf usq;kH aeygw,f? 1990 ckEpS f a&G;aumufy&JG v'fu b,frmS vJ? jynfo@l v$waf wmfu b,fawmhac:rSmvJ? vlxu k wku d yf 0JG ifa&G;cs,cf w hJ hJ vlx&k ŒJ 'Dru kd a&pDtpk;d &u b,frmS vJ..." 78

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


79

Edik if aH &;t& cHppftaetxm;uae toufiifaewJh e0w ppftyk pf [ k m 9/ 1/ 1993 rSm zG@J pnf;yHk tajccHOya'a&;qGzJ @kd trsK;d om;nDvmcHudk usi;f ycJyh gw,f? trsK;d om; 'Dru kd a&pDtzG@J csKyu f nDvmcHukd wufa&mufcyhJ gw,f? ppftyk pf &k ŒJ nDvmcH tcif;tusi;f rSm 1990 ckEpS f a&G;aumufy&JG v'f/ *E<cD rf;r awmif;qdck suw f @kd ukd ajAmifusus jiif;y,fvu kd w f m jzpfygw,f? ppftyk pf k e0w[m ta&SŒawmiftm&S&ŒJ tmqD,H toif;0ifEikd if H jzpfvmcJw h ,f? Armjynf vGwfvyfa&;eJ@twl tr$marG;cJhwJh jynfwGif;ppfukd zJoHk;csyform;&JŒ typf&yf twkta,mif +ird ;f csr;f a&;eJ@ tpm;xk;d ukozd@k }uKd ;pm;cJw h ,f? wdik ;f &if;om; vufeufuikd f 10 zG@J ausmaf usmf typftcwfawG &yfpcJ w hJ ,f? Edik if aH &;t& jzpfay:vmwJh jynfwiG ;f ppf jy\emukd EdkifiHa&;t& rajz&Sif;bJ wdkif;jynfukda&m/ urBmudkyg ajAmifvdrfnmaewJh upm;uGuq f w kd m ordik ;f oufaownfygw,f? Adv k af pmarmifuae Adv k o f ef;a&$ tm%m&vmw,f? Adv k cf ifneG @f u ppftm%m &Si&f ŒJ a&SŒxGuyf g;uGuo f m; Zmwf¶yk u f kd yDjyifw,f? ajymif;vJaewJh urBmEh ikd if aH &; tcif; tusi;f opf zJcsyu f u dk idk +f y;D a'oEW&Edik if aH &;ukd upm;&mrSm vlvnfwa,mufygy?J ckawmh ESpaf umifaer&whJ ppftm%m&Sif jcaoF*h rl mS t&mcs/ tcsKyt f aESmifcaH e&wJh jcaoFt h }kd u;D waumifE, S f...? ol@a&SŒu Adv k af e0if; ud, k w f ikd f ol@romukd ajcmufajcmufuyfuyfe@J csvu kd f &wJt h jzpf? tif;pdef tusO;f axmifrmS wke;f u nDtud&k if;csmES,f cifrifc&hJ wJo h l &Jabmf}u;D wa,muf tusO;f usEpS af phv@kd jyefvw G v f mcJyh gw,f? ol jyefvw G v f mwmudk vpOfxu G f r*~Zif;awGay:u ol@uAsmawGukd zwf&vd@k od&wmyg? odyrf =umcifrmS yJ &Jabmfwa,muf +rKd Œuav;qD a&muf&v dS mcJyh gw,f? olu axmifxu G &f aJ bmf}u;D ay;vku d w f hJ pmudk jyygw,f? &Jabmfukd nae oabFmeJ@ &efuek u f dk jyefxnfv h u kd yf gw,f? +rKd Œuav;u usO;f vGe;f aeawmh ppfacG;awGtwGuf teH@cH&wm vG,w f ,f? pmar;yGaJ wG +y;D vd@k ausmif;awGyw d &f if &efuek u f dk vmcJrh ,fqw kd hJ ta=umif; yg;pyfpum;eJ@yJ rSmvku d w f ,f? ol@udk &efoluvdkufvdk@ a&Smifykef;ae&wJh owif;u qD;vdk@}udKvdkufygw,f? +rKd Œuav;udv k mcJw h hJ &Jabmfcrsmvnf; tdrrf mS r&Syd gb;l ? olvnf; tajctae=unfh yke;f a&Smif aeol? wcgom a&mufczhJ ;l wJh &Jabmf}u;D qD oGm;&ygw,f? &Sv d kd &Sjd im;ayg?h vrf;xdyu f rG ;f ,m qdkifuav;rSm uGrf;,m0,f&if; ol@udk penf;em&ygw,f? pD;u&uf aomuf&if; uGr;f ,ma&mif;oludk rodrom tuJcwf&w,f? "ukd.....wa,muf rvmao;bl;vm;As" "ckav;wif jyefomG ;w,fAs/ tdrrf mS &Sv d rd rhf ,f...?" ppftyk pf &k ŒJ zdEydS rf [ _ m ydv k @kd qd;k qd;k vmygw,f? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

79


80

qdkAD,uf ¶k&Sm; +ydKuGJt+yD;rSm vufeufukdif awmfvSefa&;acwf r&Sdawmhbl; qdw k t hJ oH qlv@kd nHv@kd vmygw,f? wu,fukd vufeufuikd f awmfveS af &;[m Armjynf 'Dru kd a&pDEikd if aH &;rSm rvdt k yfawmh+yv D m;? vufeufuidk f awmfveS af &;vkyaf ewJh tzG@J tpnf; awG EdkifiHa&;t& wu,fhudk +idrf;csrf;oGm;/ +idrf;csrf;awmhr,fvm;? tusOf;axmifxJrSm Edik if aH &;tusO;f om;awG wae@+y;D wae@ wd;k wd;k vmaew,f? tpOftvm}u;D wJ/h &yfwnfcsuf cdik rf mwJh Edik if aH &;tusO;f om;awG wa,muf+y;D wa,muf usq;kH aeygw,f? 1990 ckEpS f a&G;aumufyGJ&v'fu b,frSmvJ? jynfol@v$wfawmfu b,fawmhac:rSmvJ? vlxku wku d yf 0JG ifa&G;cs,cf w hJ hJ vlx&k ŒJ 'Dru kd a&pDtpk;d &u b,frmS vJ....? wdik ;f jynf&ŒJ trsK;d om;*k%o f u d mQ [m tbufbufrmS usqif;aeygw,f? pD;yGm;a&;/ use;f rma&;/ ynma&;/ vl@tcGit hf a&;/ ,Ofaus;r_/ tEkynm....bufaygi;f pHrk mS pHwefz;kd awG a=umufz, G f +yKd usysupf ;D aecJw h ,f? rSwrf ad eygao;w,f? aus;vuf qGcJ ef@ ausmif;q&m b0&JŒ nwnrSm? wcgu vufeufuikd af wmfveS af &; vkycf w hJ /hJ vkyzf @dk vnf; tqifoifh jyifqifaewJ/h Edik if aH &;t&vnf; jynfo@l vGwaf jrmufa&;bufrmS tjrw J ef; &yfwnfaewJh v,form;tzd;k }u;D wOD;eJ@ a&aEG;=urf;aomuf pum;0dik ;f uav;udyk g? "tif;...q&mav;&JŒ/ ppftm%m&Sif tpd;k &atmufrmS usKyw f @kd &GmawG olc;dk / "m;jy ylwm odyfr&Sdawmhbl;As" "[kwv f m;? *syefacwfuvdk zrf;rd&if &ufpufaevd@k vm;" "q&mav;uvnf;...'H;k a0;&efaum" a&eHqD rD;cGuu f av;&JŒ rSed jf ywJt h vif;a&mifrmS rsuv f ;kH uav;arS;+y;D trnfazmf& cufwt hJ jyKH ;eJ@ tzd;k }u;D u jyKH ;aeygw,f? pdwx f aJ wmh odyrf cHcsiv f b S ;l ? bma=umifrh sm; vJaygah v? "bma=umifv h J OD;av;&" "tif;...t&ifwek ;f u "m;jyawG/ olc;dk awG[m ckqkd q,ftrd rf LS ;awG/ &mtdrrf LS ;awG jzpfae=uw,fAs? 'Dawmh ...olw@kd cd;k zd@k / wdu k zf @kd rvdak wmhb;l aygAh sm? ud, k ehf mrnfu, dk f vufrw S f xd;k wwf/ wHqyd w f ek ;f xkwwf&if &+yaD v...[m; [m; [m; [m;..." yxrt}udrf tzrf;cH&wkef;u ppfaxmufvSrf;a&;vdk@xif&ol&JŒ apmfum;+cdrf; ajcmufwhJ ar;cGe;f rsm;eJ@ =uKH c&hJ zl;ygw,f? aeumrsurf eS }f u;D vnf; wyfxm;ygw,f? ol@rsuEf mS ukd +rKd Œuav;rSm rjrifrawG@zl;cJyh g? oluvnf; a'g}u;D arm}u;D eJ@ ajymygw,f? "rSwx f m;uG...rif;wd@k vkyaf ewm igw@kd tukev f ;kH odw,f? owif;ay;wa,mufukd arG;zd@k rsm;rsm;rukeb f ;l / wae@ 45 usyw f ef w&Guaf y;&if&w,f? Ed@k qDA;l wAl;avmuf&&if owif;ay;r,fh aumifawG wyH}k u;D " a=omf...jzpfrS jzpf&av? 80

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


81

"vufeufudki f awmfveS af &;[m Armjynf 'Drukd a&pDEikd if aH &;rSm rvdtk yf awmh+yDvm;? vufeufukdif awmfveS fa&;vkyfaewJh tzGJ@tpnf;awG Edki fiHa&;t& wu,fhudk +idrf;csrf;oGm;/ +idr;f csrf;awmhr,fvm;? tusOf;axmifxJrmS Edik fiHa&;tusOf;om;awG wae@+yD;wae@ wdk;wdk;vmaew,f? tpOftvm}uD;wJ/h &yfwnfcsuf cdik rf mwJh Edik fiHa&; tusOf;om;awG wa,muf+yD;wa,muf usqH;k aeygw,f? 1990 ckEpS f a&G;aumufy&JG v'fu b,frmS vJ? jynfo@lvw$ af wmfu b,fawmhac:rSmvJ? vlxku wkdufyGJ0ifa&G;cs,fcwhJ hJ vlxk&JŒ 'Drdkua&pDtpkd;&u b,frmS vJ..." 15/ 9/ 1993 rSm ppftyk pf u k jynfaxmifp=k uchH ikd af &;ESihf zG@H +zKd ;a&;toif;udk zG@J pnf; cJyh gw,f? owif;awG trsK;d rsK;d udv k nfh xkwv f i$ +hf crd ;f ajcmufaew,f? touf q,fEpS u f ae ajcmufq,ftxd qdv k m;/ tm;vH;k =uzhH w G t f oif;udk 0if&rnfv@kd qdv k mygw,f? 'g[m ppftm %m&Sif oufq;kd &Snaf &;twGuf jzpfw,fqw kd m &Si;f ygw,f? nDvmcHuae ppftm%m&Sif tusK;d pD;yGm;ukd umuG,u f , dk pf m;jyKr,fh tajccHOya'w&yfukd t"rR a&;qGrJ ,f? a&;qG+J y;D &if qENc, H yl eJG @J tajccHOya'udk twnfjyKr,f? +y;D &if...wufvmrnfh tpk;d &onfum;...? 28/ 1/ 1995 rSm u&ifah wmfveS af &;e,fajr&JŒ rme,fyavm XmecsKyf e,fajr us¶;H_ cJw h ,f? wqufwnf;vdk ausmif;om;wyfrawmf&ŒJ a'gi;f *Gif us¶;H_ cJw h ,f? 10/ 7/ 1995 rSm Edb k ,fq&k iS f a':atmifqef;pk=unfukd oef;a&$ ppftyk pf u k aetdrt f us,cf sKyu f ae v$waf y;cJyh gw,f? 29/ 11/ 1995 rSm trsK;d om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyu f wufa&mufaeqJ e0w/ etz&JŒ trsK;d om; nDvmcHuae E_wx f u G o f mG ;ygw,f? 10/ 7/ 1995 ae@/ +ird ;f csr;f a&;Edb k ,fq&k iS f a':atmifqef;pk=unf aetdrt f us,f csKyfuae yxrt}udrf vGwfajrmufvmwJhae@rSmyJ vGwfajrmufa&;wkdufyGJrsm;&Sd&m vGwfajrmufe,fajrukd ydkif;jzwfxGufcGmvmcJhygw,f? ta&;awmfyHk}uD;um; ckqdk (23) ESpfausmfcJh+yD? vGwfajrmufe,fajr vufeufukdifawmfvSefa&; b0jzwfoef;r_um; (16) ESpaf usmcf +hJ yD...? ta&;awmfy}kH u;D .../ vlxw k u kd yf rJG sm;/ tusO;f axmifrsm;/ wdu k yf 0JG if usq;kH cJah om tmZmenf&Jabmfrsm;....? 2005 ckEpS /f ZGev f 16 &ufae@rSm awmfveS af &;wm0efrsm;ukd xrf;aqmif&if; vGwaf jrmufe,fajrrSm usq;kH cJw h hJ &Jabmf}u;D wa,muf &Scd yhJ gw,f? nDtud&k if;wa,mufvkd cifrif&ol jzpfygw,f? olum; &Jabmf xufr;kd jzpfygw,f? ol uG,v f eG f usq;kH oGm;wJah e@rSmyJ ol@twGuf *k%, f al =uuGpJ mG uAsmwyk'u f dk a&;zG@J jzpfcw hJ ,f? xdpk Ofu vGwaf jrmufe,fajrrSm yHEk ydS x f w k af 0cJw h hJ "rd;k }uKd ;" owif;pmrSm azmfjycJyh gw,f? 'Daqmif;yg; (ta&;awmfy}kH u;D ... vlrsm;/ tjzpftysurf sm;)ukd udx k ufr;kd trSww f &tjzpf a&;jzpfw,f? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

81


82

b0. *k%, f zl , G af w;oGm; oHviG u f rf;ajcrSm oJaomifjyifuv kd ufe@J xd;k qG "om;udk aq;ukz@kd twGuaf iG taz r&SmEdik af wmhb;l om;a&..." (xufr;kd ) awmfveS af &;c&D;=urf;ay:uvl ol...'Dvakd =uuGcJ zhJ ;l w,f ckawmh...? ajrurBma& oifh&ifcGifxJ wdkufyJG0ifESif;qDeDwyGifh aยบuGvGifhcJh+yD...? yef;wdik ;f yGirhf nfh O,smOfopfrmS tzd;k wefajr=oZmtjzpf pJeG pforkd ;DS vku d yf gav...? (urmykv)J

urmykvJ t*Fgae@/ 27/ 12/ 2011 (http://oothandar.blogspot.com rS jyefvnf&,lygonf?)

82

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


83

u|efawmfeJ hpENudEM&D

zdk;oH (vlxk) u|eaf wmfu oDcsi;f qdw k wfol r[kwyf g? tqdv k nf; roifz;l / toHvnf;raumif;/ ,Hyk g yg&rDvnf; vH;k 0 rygygb;l ? 'gayrJhu|efawmfu oDcsif;udk}udKufw,f? }udKufwJh oDcsif;awGudk vdkufrSwf/ vdkufqdkw,f? v$wdkuf&if;/ a& csdK;&if;/ um;armif;&if;/ uav;acsmhodyf&if; tm;wdkif; oDcsi;f [pfae/ nnf;aewwfygw,f? oDcsi;f wJq h &kd if wu,fu h kd "u ygwrwf/ &yfygwusy"f qdw k hJ tpm;xJuyg? u|eaf wmf qdw k wfwhJ oDcsi;f rsm;uvnf; pHw k ,fv@kd ajymEdik yf gw,f? taru &ifciG x f x J m;+y;D E_ww f u kd o f ifay;cJw h hJ q&mrif;ok0%f&ŒJ "armifacG;zd@k uAsmrsm;"xJu om;acsmhoDcsif;awG/ "tdyGJ@/ tdyGJŒ iSuforŠmef cwfoGm;w,f "vdk q&m+rd K Œr+id r f ; / eef ; awmf a ¶S Œ q&mwif w d k @ &J Œ oD c sif ; awG / c&pf . ,ef o moemjyK ausmif;u wwfvmwJh jAKwpf ajAmif;eif; t*Fvyd o f cD si;f / ausmif;om;or*~e@J +ird ;f csr;f a&; oDcsif;awG/ vlysdKayguf t¶G,frSm toJpGJcJh&wJh pEN&m;cspfaqG/ jrwfav;/ rmrmat;/ udkoef;vd_if/ pEN&m;vSxGwf/ udkapmndrf;eJ@ armifarmifnGef@(emrnfawGa¶SŒrSm OD;/a': rwyfwmudk em;vnfay;yg)wdk@&JŒ oDcsif;awG/ aemuf+yD; taru" jynfolcspfaom tEkynmonf" pmtkyu f jkd yKpak wmh q&m}u;D pdeaf A'gocD si;f awG vdu k q f &kd if; tvGw&f aejyefw,f? ("aAsm!Gef@"utp "wdkif; jynfabmif/e,fjynfabmif/ emrnfawmf}uD;vS ygwahJ rmif" qdw k mwd@k ayg?h ) 'ga=umifh 0e,f yefqef;rSmvnf; b,fae&m a&mufa&muf/ u|eaf wmfu tJ'v D kd [d[ k m[J 'D[muJ vkyaf eawmh u|eaf wmfe@J wXmexJvyk w f hJ udx k eG ;f cdik f (olu rEWav;u t+ird w hf ckrmS tkypf w kH ;D cJo h )l u " 'Dvu l ypyfpw kH ,f"vd@k olw@kd Avyf pum;eJ@rSwcf suf csygw,f? (Avyfpum;qdw k m obifonf pum;vd@k ajymwmyg)? u|efawmf rEWav;axmifxJu (2) wdkufxJrSm ae&wkef;u tJ'DwdkufxJrSm *syefawmfvSefa&;rSm v_yf¶Sm;yg0if cJh&mupvdk@ emrnf}uD;wJh rEWav;u q&mawmf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

83


84

oHk;yg; ('if;wdk@xm;vdk@ rwwfombJ ae&wmqdkawmh oDwif; oHk;w,fvdk@ rqdkEdkifbl; xifygw,f?) ¶Syd gw,f? bG@J awGu (oufawmfpOft&) rpd;k &drw f u kd u f q&mawmf OD;^m% omrd/ rEWav;awmifajcu q&mawmfOD;ukov/ uif;0efrif;}uD;wdkufu q&mawmf OD;0dvmo*~w@kd jzpfygw,f? u|eaf wmfu wdu k x f rJ mS ntcg vrf;avSsmuf&if; ypyfxaJ wGŒorSs oDcsi;f awGu[ kd pfawmh tJ'D toJuo JG cD si;f awG vnf;ygygw,f/ 'Dvt kd cgrmS tcef;csi;f uyfaewJh tcef;eHywf (8) u q&mawmf OD;0dvmo*~u " a[haumifav;/ ido k yH g}u;D eJ@ rqdpk rf;eJ@uGm"vd@k vSr;f aemufavh¶w dS m rSwrf ad eygw,f? axmifxJrSmwkef;u u|efawmfu touf i,fwJhtxJrSm ygwmuvnf; wa=umif;/ q&mawmf OD;^m%omrd/ q&mawmf OD;ukov/ q&mawmf OD;0dvmo*~ wd@k [m useG af wmhf rdbrsm;eJ@ a¶S;uwnf;u &if;ES;D wmuvnf; wa=umif;a=umihf u|eaf wmhq f &kd if t+rpJ avh/ aemufavh¶ydS gw,f? u|eaf wmfu jrwfav;&JŒ "ra&mvnf;rl; a&mvnf;rl;"qdw k hJ rpfp0P pD uD oDcsi;f udk zDvif tjynhef @J rmefawGxefawG xnh+f y;D [Jaeawmh q&mawmf wyg;u "a[hz;kd oH/ t&ufraomufwwfyeJ @J [efvyk rf ;l raeeJ@uGm"vd@k pvd@k =um;vdu k f olwikd ;f 0dik ;f &D=uzl;ygw,f? axmifxJrSm oDcsif;iwfwmudk axmifuszl;wJhvlrS odygr,f? t&if rEWav; eef;wGif;u axmifrSmae&wkef;u usHK;ywf0ef;usifu tvSLtwef;eJ@ yGJvef;obifawG/ ausmufawmf}uD;yGJ/ ausmif;om;yGJawmf/ o}uFefyGJawmf pwmawGu oDcsif;oHawG vGiyhf sv H m&if wckww f & em;axmif&wmyg? rSwrf ad o;w,f tJ'v D kd tjyifrmS odypf nfum; ql n H ae&if u|ef a wmh f t cef ; ab;u aemif r S m u|ef a wmf e J @ twl ud k u d k ; u|ef ; ud k ygvmwJh udk0if;jrifhu "udkzdk;oHa&/ vl@jynf}uD;uawmh yGufavmnHvdk@ygvm;Asm"vdk@ nnf;wwfygw,f? ol@nnf;oHxJrSm vGrf;oHav;ygaew,f qdkwmudk u|efawmfwdk@ todq;kH jzpfygw,f;? tJ'aD cwfwek ;f u "mwfjym;eJ@ avmfpyDum xGe;f um;wJh acwfr@kd avvdi_ ;f xJuae oDcsif;aumif;av;rsm; vGifhysHvm&if "udkb,fola& arvS+rdKifAsdKŒ/ rwifwifjr }uD;AsdKŒ" pojzifh tcsi;f csi;f owday;=uwm[mvnf; tvkyw f ckyg? u|efawmfwdk@[m wdkufxJrSm ae=uw,fqdkayrJh ntcgus&if axmiftdyfcsdef rwdik rf D oHwikd w f cH g;aygu&f yf+y;D wOD;eJ@wOD; atmf+y;D pum;ajymavh ¶S=d uygw,f? 'Dvt kd cgrmS tvSnhfus oDcsif;qdkcdkif;=u/ em;axmif=uwmuvnf; tpOftvmwckvdk jzpfygw,f? rSwrf w S &f & wnrSm b0wlwa,mufu "q&m+rKd @r+ird ;f &JŒ oDcsi;f awGxrJ mS b,f oDcsi;f udk t}udKufqHk;vJ/ ajym=uyg" qdkwJh ar;cGef;udk azmfxkwfvdkufvdk@ tm;vHk; OD;aESmuf v_yf¶Sm;ukef=u&ygw,f? ol@awmif;qdkcsufrSm udk,fa¶G;jc,fwJhoDcsif;udk bma=umifh t}uKd uq f ;kH vd@k !$e;f ovJ qdw k mygajym&r,fv@kd ygae ygw,f? vlawGu tm;ae=uwmuvm;? u|eaf wmf rSwrf o d avmufawmh ckeuajymwJh ud0k if;jrifh (olu rEWav; yefwsmrSm 84

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


85

pEN&m;oifaewkef; txdef;odrf;cH&olyg)u olawmh ewf¶SifaemifoDcsif;udk t}udKufqHk; vdk@ajymygw,f? a'gufwmudkvSa¶$ (ppfudkif;) uawmh ysdKŒrSmwrf;/ aemufwa,mufu oufa0 pojzifah jym=u+y;D u|eaf wmf uawmh }uKd uw f mawGrsm;vGe;f vd@k t}uKd uq f ;kH udk a¶G;rxkwfwwfbl;Asmvdk@ jyefajzcJhygw,f? 'DvdkeJ@ axmifnwnudk aysmfaysmf¶$if¶$ifeJ@ ukev f eG af pcJyh gw,f? tJ'w D ek ;f u q&mawmfrsm;[m u|eaf wmfw@kd ajymwmawGukd bm rSwcf surf rS ay;/ rajym=uayrJh em;axmifae=uw,f qdw k mawmh aemufwae@rSm olw@kd ud, k w f ikd u f jyefajymvd@k od&ygw,f? ud k u d k ; u|ef ; ay:ud k a&muf a wmh u|ef a wmh f *D w yd k ; ud k tcsKyf t aES m if r ¶S d v$wfay;EdkifcJhw,fvdk@awmifqdkEdkifrvm;ygyJ? b,fwkef;urS wD;0dkif;tem; ruyfzl;wJh u|eaf wmfwa,muf wD;0dik ;f eJ@ ay (20) avmuftuGmrSmyJ tdy&f wJb h 0 a&mufcyhJ gw,f? u|efawmfaecJh&wJh (9) aqmif[m udkudk;u|ef;ay:u u|efawmfwdk@ tzGJ@tpnf;&JŒ wD;0dik ;f vnf;¶S/d tpnf;ta0;}u;D awG/ uyGaJ wG usi;f ywJh taqmifvnf;jzpfcyhJ gw,f? 'Dawmh e*du k wnf;urS igt h vSLqdik ;f rxnfeh @J qdw k v hJ rl sKd ;[m tcsKd }uKd uw f v hJ l oumyH;k xJ csvu kd f wmxuf ydq k ;kd oGm;wmygy?J oDcsi;f wdu k rf wJ/h twD;wdu k rf wJh qd&k if ywfracsmifu ywfpmuyf vdk@r+yD;ao;bl;/ u|efawmfu +yHK;+zD;+zD;eJ@ a&mufaeyg+yD? olwdk@wdkufwJ htcgrSm pnf;wD; ay;rJv h rl ¶S&d if/ oH+yKd iq f rkd ,fv h l rjynf&h if/ [J - [J tDpud, k u f ESpcf grajym&bl;ayg?h wcgwav u|efawmfpnf;0g; wD;wmu c|ifeJ@cGyfeJ@ ajymif;jyefjzpfaeygw,f? 'gqdk&if wD;0dkif; acgi;f aqmif udv k i_d w f ifu 'Hrk if;wD;&if;uae 0g;ae&m rSm=urf;jyifukd bke;f ueJ/ bke;f ueJ ¶du k +f y;D owday;/ xde;f a=umif;ay;ygw,f? 'gayrJh udkudk;u|ef; EdkifiHa&;&JŒ,Ofaus;r_vdk@ ajym&rvm;/ xl;jcm;csufvdk@ ajym&rvm;rodbl;/ rda0;za0;/ axmif0ifpmeJ@yga0;aewJh 'Dae&mrSm axmifrSL;awG/ axmif0g'gawGawmif r,HkEdkifavmufatmif tvkyf=urf;awG vkyfae&wJht=um;uae qdik ;f w+crd +hf crd /hf oDcsi;f wausmaf usmef @J ae=uwJh 'Dae&mrSm axmifwiG ;f wdu k yf &JG ,fv@kd ay: vm&if a=u;G a=umfou H vGv J @kd bmoHrS r=um;&awmhb;l jzpfomG ;ygw,f? b,ftzG@J tpnf;/ b,fow l OD;wa,mufu wdu k yf q JG ifwmyJjzpfjzpf bH&k efou l kd qef@usiw f hJ vky&f yfq&kd if uset f m;vH;k u qdik ;f rwD;/ aw;rnnf;yJ axmufcaH =umif; jyo=uygw,f? 'gayrJh wdu k yf JG twGi;f &Jabmfwa,muf usq;kH oGm;&ifawmh tm;vH;k u oH+yKd if tifwm ae¶Sief ,focD si;f udk qd=k uygw,f? aqmif;yg;tqHk;rSm tpudkjyefaumufygr,f? Armh*DwrSm acwfay:oDcsif;}uD; (uvyfppfu,fv)f vd@k *Dw yg&*lrsm;u todtrSwjf yKxm;=uwJh aw;oDcsi;f awGxrJ mS aw;bkrRmvdk aw;awGtjyif rdk;a'0g rvSa¶$&JŒ emrnf}uD;vSwJh rdk;a'0geJ@ pENudEM&D wd@k vnf; ygw,fxifygw,f? u|eaf wmht f zd@k 'DocD si;f ESpyf 'k ef @J txl;&if;ES;D &wJh ta=umif; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

85


86

wckuawmh rvSa¶$&JŒ nDr a':cifoef;jrifh[m u|efawmhftar&JŒ"nnf;eJ@ig/ ,leJ@ tdkif"ajymEdkifwJh tifrwef&if;wJh w+rdKŒxJol ausmif;aezuf jzpfaevdk@ygyJ? 'Dawmh u|eaf wmfw@kd [m i,fi,fuav; uwnf;u/ 'DocD si;f awGukd rcHpm;wwfrD uwnf;u 'DoDcsif;awG&JŒ aemufa=umif;Zmwfvrf;eJ@ b,frSsaumif;a=umif;/ b,favmuftqifh jrifah =umif;awGukd r=umc%=um;aecJ&h ygw,f? aemifrmS ud, k u f t¶G,af &mufvmvd@k cH p m;wwf v mawmh / trav;... }ud K uf v d k u f & wJ h jzpf j cif ; yg? rd k ; a'0goD c sif ; oHudk a&'D,dku=um;awmh 'DoDcsif;oDqdkol&JŒ raygif;vdkuf&wJh cspfol (usaemfhq&m jzpfygw,f) b,fvckd pH m;&w,f qdw k mudk em;vnfcpH m;rdcyhJ gw,f? tJ'v D kd pGv J ef;p&mta=umif; awGtrsm;}u;D ¶Sad ewJh oDcsi;f udk trSwrf xif jyef=um; &wJah e&mu txde;f odr;f cH Edik if aH &;orm;233a,mufuo kd ,f+y;D udu k ;kd u|e;f qDukd OD;wnf oG m ;aewJ h jynf a wmf ! G e f @ oabF m }uD ; ay:rS m jzpf y gw,f ? &ef u k e f q d y f u rf ; ud k noef;acgiaf vmufrmS cGmvm+y;D aemuf aexGu+f yD jzpfayrJh jynfrudk vSr;f =unfv h @kd rjrif EdkifavmufwJhtcsdefrSm u|efawmfwdk@vdkufyg&wJh oabFm0rf;wGif;u toHcsJŒpuf ao;ao;av;xJuae oDcsif;oH xGufvmygw,f? u|ef;udkrydk@cif tif;pdefaxmif xJrmS aecJ&h wJh oDwif;wywfavmuf umvtwGi;f rSm reufr;kd vif; uae nrd;k csKyw f t hJ xd axmifrLS ;/ axmif0g'gawG&ŒJ tqJtaiguaf wGcsn;f =um;cJ&h wmqdak wmh oDcsi;f vd@k odvu kd f wmeJ@ tm¶Hktm;vHk;[m tJ'Dc|JoHawGygaewJh toHcsJŒpufqDudk a&mufoGm;=uygw,f? =um;vdu k &f wmu..... "vSr;f r,fy jref;pk@d udE&M D udE&M m wlruGm wGu J mE$u J m 0Jumys=H u/ wGu J m E$u J m 0Jumys=H u/ yef;pkpH mG *Ekid w f iG ;f }uKdio f if;vk@d om/ yef;pkpH mG a=omf *Ekid w f iG ;f }uKdio f if;vk@d om zkrd oHcsKx d ;l vk@d om aiGaomif,H a&$awmifyH rcG&J uf atmif E$J ,Suaf ysmw f m?" [kwyf gw,f? a':vSa¶$qw kd hJ pENuEd &M o D cD si;f ygy?J b,farhEikd v f rd rhf vJ? =uufoa&¶Sd vGe;f vd@k tm¶Hjk yK+y;D Zdrcf aH evdu k f rdygw,f? "td.k ...aiGr}_H uw J o hJ aJ omif,rH mS avmif;jrwfuEd &M m tdjk rmS ;eJ@cGi;f ygv@kd csprf ,m;rSm aomujzm/ pD;usrsu&f nf taxGaxG vifa¶$w*kH rH;k r,fo h ufvsm tdq k ;kH aygw h cg? toJtl ylatmifzefvdk@om ayGŒ,l&ifcGifxJrSm idkrpJ¶d_ufiif onf;xefpGm..."? vufpowfawmh tusOf;axmif tm%mydkifawG[m igwdk@udk tdrfvGrf;atmif/ ZeD;r,m;eJ@ cGJcGmvm&wJh vlawGudk pdwf"mwfusatmif/ pdwfqif;&Jatmif wrif pdwf"mwfppfqifa&; vkyfae wmygvm;? 'gukd usew f hJ txde;f odr;f cHawGvnf; u|eaf wmhv f ykd o J abmaygu=f uygw,f? 'ga=umihf rke;f vdu k w f m/ pdwef mvdu k w f m? oDcsi;f udrk [kwyf gb;l ? tJ'D tm%mydik af wGe@J tJ'D tpd;k &udyk g?

zdk;oH(vlxk)

86

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


87

tcsOff r[k f r[kwwf f vlvlxxk qdk qdkwkwmmtcsOf

udkb a+ym&&if 1970-73 umvawG [m rqv twGuf uHZmwm twufq;kH tcsed v f @kd a+ymvdk h &r,fxifw,f? awmfveS af &;aumifpยงD rqv taeeJ@ Edik if aH &;t&vnf; txdik f usvm+y/D teufrS tndK tndK rS t+zL pwJh e,fa+rwnfaqmufa&;awGvnf; pvkyv f mEdik +f y?D +rKd =h u;D wcsKd rh mS oma+ratmuf ausmif;om;v_y&f mS ;r_ tenf;i,f &daS eayr,fv h nf; Edik if aH &; v_y&f mS ;r_=u;D +zpfvmEdik w f hJ taetxm;r&daS o;bl;? t"du vufusef +rKd ah y:a+ray: Edik if aH &; tif t m;pk t rsm;uvnf ; topf a y:vmr,f h 1974 rqv ta+ccH O ya'opf = uD ; vGwaf wmfopf=u;D eJ t h pd;k &opf=u;D rSm trwfwrsKd ;/ txl;t&m&dw S zHk +zifh yg0ifEzJ$ kd h pdwt f m; xufoefae=u+y?D a'oqdik &f m ygw/D aumifpD rSm taumifawG +zpfae=u+y?D a'guw f mbdak v;/ a'guw f mnDnD pwJh ta&S +h yef/ taemuf+yefEifkd if w H um+yef ynm&Sif rsm;uvnf; pDru H ed ;f =u;D awG rS vufprG ;f +ycGi&hf ae+y?D raxmufcw H o hJ /l tmcHr,fh olawGuv kd nf; awmxJarmif;ydk /h axmifxyJ kd /h wuGse;f ydk h vkyx f m;+y;D yD? axmifu+yefvw G$ f vdkufwJh zqyv a[mif;awmfawmfrsm;rsm; uvnf; tpG,fusdK;ukef+yD? wcsdK hvnf; t=uu H ek v f kd h qm;csuzf kd +h yifae=u+y?D wu,fh wdik ;f +ynf&J h tcsKd ;tauG =h u;D wckukd pdww f ikd ;f us vkyzf kd ah tmuvD; ,m; yJ vdk h awmif Adv k af e0if;wdk h a=u;G ausmv f kd &h cJw h hJ ta+ctaeayg?h 'g[mvnf; ra0;ao;aom twdwyf g? ordik ;f [mb,fawmhrS xyfww l ywf+yefrvnfwwfb;l ? 'gayr,fh w0Jv,fv,f +zpfwwfw,f qdo k vdk 'Dae t h +zpftysuaf wGu &Dqikd u f ,f vkyx f m;wJh &ky&f iS =f u;D =unfah e& ovdyk gy/J (&dw S pf yD;,m; +yZmwfukd 21 &mpk Zmwftrd q f if +y;D &du k w f hJ &ky&f iS u f kd =unfw h hJ tcg&wJh tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

87


88

cHpm;r_rsdK;vdk h qdk&r,fxifw,f?) tnrn +refrmhenf; +refrmh[ef qdk&S,fvpf0g' wJh/ +refrmhenf; +refrm[ef pnf;urf;+ynf0h aom 'Dru kd a&pD wJh acwfrw D ;kd wufaom 'Dru kd a&pD Edik if aH wmfwnfaqmufa&;wJ?h olwkd w h awG ucJh =u/ +ycJ=h u/ a+ymcJ=h u wm awG[m 'Da&$orif b,fuxGuf rif;=u;D wmuxGuf qdo k vdk aemufq;kH awmh vnf;ppftyk pf k tpOftquf&@J tm%mpDymG ; w&m;0if a&&Snf wnfwaHh &; qdw k hJ tESpo f m& rSm awmh twlwl ygy?J awmfvSefa&;aumifpD rS ta+ccHOya'eJ h+zpfvmwJh rqvtpdk;& qDodk@ ul;a+ymif;pOfumv tqifq h ifh wke;f uvnf; atmufa+ctxdqif;vkyw f hJ ES;D aESmzvS,yf aJG wG/ aemuf yGiyhf iG v hf if;vif; ygwn D v D mcHrefd f ch eG ;f awG/ ESpw f kd ESp&f n S pf ;D yGm;a&; rl0g' tpD&ifcpH mawG tm;vH;k [m pepfwuseJ /h tm;&p&mawG eJ h 'dk ah cwfawmhra0;awmhygqw kd hJ arSsmv f ifcsuf awGe@J ah yg?h Edi_ ;f ,SOf =unfch siw f ,f qd&k ifvnf; ra0;ao;wJh twdwrf kd h zwfp&m/ em;axmif p&m rSww f rf;rSw&f mawGvnf; t+ynfyh g? tJ'D wke;f uqdk OD;=u;D awG uvnf; ta+ymif;tvJ qdw k hJ arSsmv f ifch suaf v;eJ@ wuf=uG vdk /h xdk t h wl tvkyo f rm;awG/ wd;k wufwt hJ +rif&Sd w,fqw kd hJ +rKd ah e ynmwwf awGawmifygao;oAsm? tJ'D rqv acwfOD; &J hrd_if;u b,favmuf+yif;ovnf;qdk taumif;+zpfzdk hta+ymif; awmh vmyg+yD igwdk hvnf; tkwfwcsyf oJwyGifh (tJ'DwHk;u odyaf cwfpm;wJh pum;ayg)h taeeJ h ygr+S zpfawmhr,fq+kd y;D ygomG ;cJ=h uwm? *Dw vkyo f m;awG uvnf; tvS+yum;awGvn S /hf obifvyk o f m;/ pmayvkyo f m; awG uvnf; oHcsyaf wGx;kd eJ@ wu,f u h pkd nfpnf um;um;=u;D ayg?h iyvDurf;a+c pH+yvkyo f m;/ vl&nfcsG e/f 0 x u v o/ +rKd i+f rKd iq f ikd f wefaqmifwikd f acwfayg?h tck +rifawG ah e&wmawG eJ v h nf;odyrf xl;vSygb;l / o¾mef rwlayr,fh vnf; tJ'Dacwfu t+rif tJ'Dacwfu txGmeJ@aygh? 'Dae@vdkyJ pdwfraumif;p&m uawmh +rKd awGay:rSm aysmaf rmfae=uayr,fh awmifay:a+rrSmawmh cs,&f rD a0Edik yf J ,rf;aiG@awG v$r;f vdk ayg?h 'Dae h 2012 a&muf+yefawmhvnf; bmxl;ovJ? 23-4 ESpv f ;kH pm&if;r&dS tif;r&dS a'oqdik &f m wdik ;f r_;u Xme0ef=u;D xuf ydyk g0g+yEdik /f vkycf sio f vdk vkyEf ikd cf w hJ hJ e0w§etz atmufrmS aecJ&h vdk x h ifw,f tckvkd crf;crf;em;em;/ yHpk w H us/ pepfwusav; vky+f y udik +f y wdik ;f +ynfuakd +ym+yvm awmh ta+ymif;tvnf;awmh +zpfvmae+y/D aemuf orRw rdef h cGe;f rSm atmufa+c u +y\em awGtxd ygo[/ aemuf a+ymif;r,f qdw k mvnf; ygoAs ²… qd+k y;D 'grsKd ; r+rif&/ r=uKH & wmawG =umcJah wmh arSsmv f if=h uw,f xifygw,f? wu,fwrf;qdk tckta+ymawGu rqv acwf u ta+ymawG udk wu,f rrSaD o;bl; vdk ah wmifqckd siw f ,f? tvHyk w d f tarSmifcef;xJ rSm wvufr ESpv f ufravmuf +ywif;ayguaf v; [vdu k &f if yJ vif;vif;xdef oGm;w,fvkd rh supf d usio hf m;r&cif xifa,mif xifrmS ; +zpfwwfovdak yg?h 88

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


89

('gah =umifv h nf; 1988 'Dbufacwfr+S zpfwhJ uae ah cwf wufval wGu ydak rSsmv f ifah ewm owdxm;rdw,f olwkd t h em*wfu;kd ?) 'Davmufawmif odom+rifomaewJh a+ymif;vnf;r_awG +zpfaewm tJ'gukd +rifae &om;eJ h ra+ymif;vJ bl;vdk +h iif;csiw f mvm;vdk h ar;vmcJ&h if 'Dvakd +zcsiyf gw,f? =urd ;f ao wmaygh a+ymif;aeygw,f/ a+ymif;vJ r_awG tcif;tusi;f topfawG +rifae&wmyJ r+iif;ygb;l / odk ah yod b,fuOkd ;D wnfaewJh a+ymif;vJ r_vnf;/ b,foal wG tusKd ;&drS ,fh a+ymif;vJ r_vnf;/ b,f t xd o G m ;rS m vnf ; / b,f r S m &yf r S m vnf ; qd k w mud k a wmh ar;cG e f ; av;av; eufeufxw k &f r,fh udpyP g? tay:,H ta+ymif;tvJvm;/ tESpo f m& t&ta+ymif; tvJvm;? 'Dae&mrSm ta+ymif;tvJ +zpfaewmudk od&ekH J rh +ynfph ykH gb;l ? b,fvkd ta+ymif;tvJ +zpfaewmvnf; qdw k m odzkd v h t kd yfygw,f? OD;ode;f pdef &Jph pfwydik ;f tpd;k &eJ h =u§H zHG ygwD bmawG b,fvykd aJ +yma+ym olwkd h ausmaxmufaemufcv H yk x f m;&wJh institution and structure vdk hac:wJh acwfeJ hpepf udk,Sufzsif wnfaqmufxm;wJh vlr_pD;yGm;EdkifiHa&;tm%m taqmuftOD; eJ yh o kH ¾mef awG eJ o h m csed x f ;kd =unfo h ifyh gw,f? orRw/ vGwaf wmfOuUX/ 0ef=uD;/ =uH§zGH twGif;a&;r_;pwJh olawGeJ hvkyforSstifwmAsL;awGrSm usaemfwdk h 'Dru kd a&pDpepfukd r+zpfraeaz:aqmifaeygw,f? aemuf+yefvn S zhf kd v h ;kH 0r&dyS gb;l po+zifh &Ge;f &Ge;f a0atmifa+z=uayr,fh ppfwyfEikd if aH &;rSm ygaewJu h pd /P ta+ccHOya' udpP awGrmS awmh tcsd e f r wef a o;bl ; §+yif z d k h r vd k a o;bl ; qd k w J h toH / wd k i f ; &if ; om;awG twG u f udk,fydkif+yXmef;cGifhqdk&ifvnf; Edk; qdkwJhtoH/ tJ'Dvdk woHxJ xGufaewm ta=umif;rJh r[kwyf gb;l ? ar;cGef;wck eJ hp=unfh&atmifyg? rqv/ e0w/ etz tpOftquf rSm tm%mvufudkifrJhoGm;/ ta=umif;a=umifha=umifh ab;a&mufoGm;wJh ppfAdkvfcsKyfawG b,fEpS af ,muf pm;&rJah omuf&rJh +zpfomG ;ovJqw kd myg? wcsKd w h avudk aemifusOf atmif wc% axmifxx J nfx h m;&ifawmif/ olwkd h rdom;pk om;orD;awG rSm vkyu f u G f pm;uGuaf wG eJ h u sef c J h w myg? omrmef t &yf o m;xuf ES m wzsm;t+rJ o maeygw,f ? 'g[m pD;yGm;a&;tcGifhtvrf; wckxJrSmrSr[kwfyg/ ynma&;tcGifhtvrf;/ vlr_a&;tcGifhtvrf; pwJeh ,fy,ftpHrk mS yg? zqyv acwfu0ef=u;D a[mif; awG xJuwcsKd v h kd txnf=u;D ysuf +zpf+y;D pm;&rJah omuf&rJh +zpfomG ;wmr[kwyf gb;l ? +ynfov l x l k wef;wl tukeq f if;&JomG ;wJh rqv acwfrmS vnf; +refrmhq&kd , S v f pf vlabmifukd ta&muf csw D uf+y;D toD;tyGiahf wG cHpm;oGm;wm 'Dppftyk 0f if ppfAv kd af wGeJ o h w l kd t h EG,af wGyg? tm%m&Adv k cf sKyaf wG/ wdik ;f r_;awGom tpOftquf vla+ymif;oGm;r,f/ aemufvl ua&S hvl&J hpkaqmif;xm;wJh "eOpPmudk rxdwJh t+yif tumtuG,fvnf;ay;ygw,f? wd;k yGm;onfxuf wd;k yGm;atmifvnf; tultnD t+yeftvSeaf y;ygw,f? OD;ydik v f rd w d uf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

89


90

qdw k m ta=umif;rJh ay:vm +zpfvmwmr[kwyf g? ppftyk pf k yxrrsKd ; quf+zpfwnf vmwJh aemufcpH ;D yGm;a&; ta=umif;wck+zpfwhJ BECD wdk t h if;0b%fwkd u h t kd arGqufcx H m;wmyg? vla+ymrsm;aewJh c&dek aD wG qdw k mvnf; 2 buf tusKd ;t+rwf&v Sd kd 'h pD pftyk pf k ppfAv kd af wGarG; vhakd y:vmcJw h myg? 'gwifruyg tm%m&eJ ch &dek D om;ay;orD;,l a&$eJ +h r *a[quf +y;D wdk;wufae=uwmuvnf; acwftqufquf owif;pm awGxJ r+rifcsifrStqHk;yJ r[kwfvm;? 'D ppftkyfpk tpOftquf uarG;xkwfvdkufwJh ppfAsL&dKu&uf t&if;&Sif vlwef;pm;[m wdik ;f +ynf&J ph ;D yGm;a&; rsuEf mS pmrSm aumif;aumif;=u;D txdik u f saeyg+y?D 'DrmS aemufqufwaJG r;cGe;f wck xyfay:vmygw,f? olwkd b h mha=umifh 'Dvkd wdik ;f +ynf &J "h e awG udpk w d =f uKd uf cs,v f , S cf iG hf a0pm;rSspm;cGihf &aewmvnf;? bmha=umift h 'J v D kd vkyEf ikd w f mvnf;? ta+zuawmh tkycf sKyaf &;/ w&m;pD&ifa&;/ Oya'+yKa&; pwJrh ¾dKifawG&@J vufatmufcH Xmeqdkif&m ESifh vkyfief;qdkif&m tqifhqifhrSm atmufa+cawG txd ta+ccHxm;wJh ppfAsL&du k a&pD yHo k ¾mef tkycf sKyaf &; pepf/ eJ t h 'J pD epf udk zsuo f rd ;f zd@k }uKd ;pm;r_wikd ;f u tumtuG,af y;zdk h pyfwyfukd olwkd ph w d =f uKd u t f oH;k +yK Edik cf iG hf &xm;wm a=umifhyg? t&yfpum;eJ ha+ym&&if olwdk@&J htpOftquf "eOpPm awG umuG,fzdk@eJ@ wd;k yGm;atmifvyk f zdk t h wGuf Edik if aH &; udyk gvuf0g;=u;D tky&f ygw,f? Edik if aH &; vky&f ygw,f? tJ'ED ikd if aH &;udv k nf; aoewfuikd +f y;D / ppfwyfuakd usmaxmufaemufcx H m;+y;D vkyyf gw,f? acwf&J v h t kd yfcsut f & ,leaD zmif;yJ0wf0wf/ acgi;f aygi;f yJaqmif;aqmif; aoewf udik +f y;D vkyw f EhJ ifkd if aH &;rdk v h nf; ppfAsL&du k a&pD yHo k ¾mef tkycf sKyaf &; udk toufoiG ;f &ygw,f? Xme qdik &f mtqifq h ifrh sm;/ zufpyf ukrÀDrsm;rSm ,leaD zmif;0wf§cGswf wyfuvlrsm;+zifh tvkyftwl vkyfbl;vSsif txufatmuf acgif;eif;qufqHonfh yd&drpf yHkpH+zifh trdef h/ pnf;urf;/ tqifch +JG cm;+y;D pdwyf ikd ;f &kyyf ikd ;f qdik &f mudk csKyu f ikd yf /kH =oZmuGe, f uf udw k nfaqmufykH ponfwkd u h t kd vG,w f uloabmaygurf mS +zpfygw,f? wu,fah wmh tESpf 50 &d+S y+D zpfwhJ pepftwGi;f usa&mufomG ;aomtcg qEN&o Sd nf+zpfapr&do S nf+zpfap pepf&J h zdtm;ay;r_ tvdt k & ar;cGe;f rxkwaf wmhyJ a,bl,s"rRwm vdk vdu k yf gaqmif&u G f oGm;onfuvnf; udik ;f u|e;f rSD uGse;f udik rf DS oabm +zpfae+yefygw,f? tcsKyq f &kd &if 'Dvkd wdik ;f +ynf &J @ "eawGukd tcGit hf m%m/ vkyyf ikd cf iG ahf wGeJ ph w d =f uKd uf cs,v f , S cf iG hf a0pm;rSspm;cGihf &aewJh twGuf 'DtcGihf ta&; awG udb k ,fvkd rSvufrv$wf csifawmhwJh tpOftquf ppftkyfpk[m vdktyf&if ta&mifa+ymif;r_udk vkyfzdk@ 0efr av;bl;qdw k mygy?J ppfwyfvnf; +zpfae tm%mvnf;&daS ewJh twGuf pepfwusehJ +zpfatmif vnf;vkyEf ikd yf gw,f? Road Map qdw k hJ olwkd ch &D;pOf[m wc% eJ url;&_;xd;k vkycf w hJ m r[kwyf g? pepfwus eJ ah &&Snt f aumiftxnfaz:cJw h myg? 1350 ta&;awmfy=kH u;D a=umifh acgi;f aygi;f aqmif; awmif&n S f 0wf+y;D v$waf wmf 90

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


91

wuf EdkifiHa&;vkyfwJh rqv pepf=uD;+ydKuscJh&ygw,f? 'gayr,fh aemufqHk;atmifyGJ txdra&mufcJh wJh twGuf ppftkyfpk eef;quf[m qufvuf&SifoefcGifh& oGm;+yD; xD;eef;tarGc/JG +y;D awmh olwkd h Edik if aH &; rSsa+cysu+f y;D w&m;0ifra_ ysmufchJ &wm ud+k yefwnf aqmufEikd zf kd v h yk yf gw,f? r[mrdwf topfawG&mS &w,f/ urBmh Edik if aH &;ta+ymif;tvnf;eJ@ vm;&mudv k nf;csed q f w,f/ OpPm"e opfpak qmif;&w,f/ acwfumveJ u h u kd f nDrhJ Edik if H a&;vrf;a=umif;opf azguzf @kd a+rprf;c&rf; ysKd ;vky&f ygw,f? ppftyk pf t k a=umufq;kH +zpfwhJ vlxk &J @wufยบuGr_ eJ Eh ikd if aH &; a&csed +f rifah ecsed f umv wcku+kd zwfoef; &wma=umifo h m olwkd t h ESpf 20 ausmf =umoGm;wmyg? wu,fawmh trsKd ;om;nDvmcHupkd wifusi;f ywJh 1993 ckEpS x f J rSmyJ =uยงH zGH udk pwifzGJ@pnf;+yD;+zpfcJhovdk/ 2005 trsdK;om;nDvmcHrSm tkyfcsKyfa&; ESifh w&m;pD&ifa&; qdik &f mtm%mcGaJ 0r_ tao;pdwrf /l Oya'+yK a&;qdik &f m tm%mcGaJ 0r_ tao;pdwrf rl sm;udk csrw S +f y;D csed rf mS =uยงH zGH udEk ikd if aH &;ygwt D +zpfa+ymif;a&; udv k ufawht G aumiftxnfaz:cJ+h yD qdw k m udk rarhapcsiyf g? wu,futrsKd ;om;nDvmcH wdk /h qENc, H yl w JG kd v h rf;+ya+ryHk 7 csuw f @kd qdw k m olwkd h &nfreS ;f csuaf yguaf +rmufatmif toH;k cscw hJ mawG +zpfygw,f? wu,fawmh D5 vdk ah c:wJh 1? Deny (+iif;y,f+cif;) 2? Delay (tcsed q f +JG cif;) 3? Deceive (vSnp hf m;+zif;) 4? Disrupt (&SKyaf xG;I uarmufur+zpfap+cif;) 5? Destroy (a+cr_e;f +cif;) pwJph pfa&; enf;y&d,m,fawG udk Edik if aH &;rSm toH;k +yK+y;D 'Dae 2h 012 rSm NLD olw@kd &J@ 2008 ta+ccHOya' atmufacgi;f vSsK0d ifv f matmif/ vlxk awG =um;xJrmS vnf; xifa,mif xifrmS ;/ tuGt J +ym;awG +zpfatmif vkycf w hJ myg? tcsKyfqdk&&ifawmh 'Dae hvuf&dS+zpfay:aewJh ta+ymif;tvJawG[m ppftkyfpk uOD;aqmif+yD;vkyfwJh ta+ymif;tvJ+zpfovdk olwdk@&J@ control atmufrSmyJ&dSwJh ta+ymif;tvnf;yg? 'Dt h wGuv f nf; olwkd ah &mufapcsi/f oGm;apcsio f avmufyaJ &mufrmS yg? olwkd t h wGut f usKd ;t+rwf t&dq S ;kH +zpfomG ;wmuawmh NLD tygt0if 'Dru kd &ufwpf tcsKd @ [m olwdk h+zpfapcsifwJh yHkpHatmufa&mufoGm;wmeJ h urBmEdkifiHa&; ta+ymif;tvJ (taemufEikd if aH wG&@J GFC acwfEikd if aH &; ESihf bdb k m;rm; tpd;k & wufvm+cif;rsm;) a=umifh +zpfay:vmwJh aemufqufwJG Edik if +H cm;a&;&may:vpDawG eJ ppftyk pf &k J t h a&mifa+ymif;zdk h *D,ma+ymif; t&deS w f ifwt hJ csed f tcsed t f cgoif+h zpfomG ;wmyg? b,fvykd +J zpf+zpf ppftyk pf k rsKd ;qufoufwrf;7Snzf kd eh @J globalization +zpfpOfrmS olwdk@&J@ "eOpPmawG wdk;yGm;zdk htwGuf w&m;0ifyg0ifcGifh tcGifhtvrf;awGudk qdkwJh &nf&G,fcsufeJ hvkyfaqmifaewJh ta+ymif;tvnf;[m trsm;pk+zpfwJh +ynfolawG twGuaf wmh ewfu&mus;D armh wJh t+zpfxuf ydrhk mS r[kwyf gb;l ? ppftyk pf k eJ o h w l kd t h EG,af wG/ c&dkeDawG/ a&&SnfwnfwJhwdk;wufr_udk+zpfapwJh EdkifiH+cm;&if;ESD;jrSKyfESHr_udk pdwfr0ifpm;wJh tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

91


92

o,HZmwrkq;kd Edik if w H um t&if;&Siaf wG/ zH;k uG,x f m;wJh &nfreS ;f csuaf wG aESmif =uKd ;awG eJ a&mufvm=ur,fh INGO awG/ a&ay:pD Edik if aH &;orm;awG pwJh olawG&J ph ak ygi;f pyfaygi;f pm;awmfac:yG=J u;D &J ah emufu, G rf mS trsm;pkaom ArmEdik if o H m; vlx=k u;D twGuu f awmh arSsmv f ifo h vdk +zpfrvmyJ tem*wfaysmufaetH;k rSm +zpfygw,f? 'Dae&mrSm wcsKd u h orRwOD;ode;f pdef udak rSsmv f ifch suf xm;csiaf e=u+y;D OD;ode;f pdef ud, k pf m;+yKxm; wm eJ o h u l akd rG;xkwf ay;xm;wJh pepfuakd r;cGe;f xkwzf kd ah rhae=uygw,f? txufrmS a+ymcJo h vdyk gyJ (ppfwyfwydik ;f tpd;k &/ ppfAsL&du k a&pDpepf/ ppftyk pf )k ppf 3 ppf qdw k hJ institutions taqmuftOD; awGeJ h ,Suzf sif wnfaqmufxm;+y;D tESpf 50 avmuf ta+cwnf cdik rf maewJh taqmufttH=k u;D udk vlxt k a+c+yKwhJ oabmraqmifyJ vly*k Kd~ vf wa,muf &J t h pGr;f / tpd;k &wzGJ &h J t h pGr;f eJ h b,fvakd usmv f m$ ;rvJ/ qEN &d&S if awmif oabmtwdkif; vkyfEdkifyghrvm;qdkwJh ar;cGef;[m vuf&dSrSm ta&;w=uD;ar;oifhwJh ar;cGef;vdk hxifygw,f? ppftkyfpkqdkwm vuf&dS wyfxJu AdkvfcsKyfawG/ =uHยงzGH u Adv k cf sKy(f +ird ;f )awG csn;f yJrrS [kww f m/ [d;k bufacwf Adv k af tmif=u;D wdk u h pvdk /h 'Daeacwf ppftyk pf t k wGi;f pnf;udk ay;0ifoifrh oifh tprf;pmar;yGpJ pfwhJ &mxl;+zpfwhJ Adv k rf ;_ =u;D tqifh rSm tvSnahf pmifah eolawGtxdygw,f? bmha=umifq h kd twdwrf mS vnf; rqv 0ef=u;D csKyv f yk cf w hJ hJ Adv k cf sKyf pde0f if;/ 0ef=u;D h m wOD;csi;f t& vlaumif;awG yg? 'gukd olw@kd eJ@ vkycf w hJ hJ OD;vGif (NLD vGiaf v;) olwkd [ wGJvkyfcJhbl;=uwhJh t&yfom;awG/ ynm&SifawG uvnf; 'Dtwdkif;yJ owfrSwfcJhwmygyJ? 'gayr,fh olwkd &h J @taumif;qH;k +zpfatmifvyk rf [Jh qdw k hJ olwkd &h J yh *k v ~ u d qEN usKd ;yrf;csuf awG[m tJ'D institutions awG&J t h wm;tqD;awG udrk ausmv f m$ ; Edik cf hJ bl;? 'gawmif olwkd ah cwfa+ymif;zdk h vkycf w hJ mr[kwyf J tJ'D acwfpepf xJrmS taumif;qH;k +zpfatmif vkyrf ,f qd+k y;D tm;xkwcf =hJ uwm? aemufq;kH awmh tH0if*iG rf uswhJ olawG t+zpfeJ zh ,fxw k cf cH &hJ wmyJ? olwu kd awmh uHaumif;olwcsKd v h kd h qd&k r,fh xifw,f/ bmha=umifv h nf;qdak wmh usew f hJ trsm;pk ph pfAv kd +f zpf+zpf/ ynm&Si+f zpf+zpf/ Edik if aH &;orm;+zpf+zpf tJ'D institutions csOzf wft;kd xJ a&mufomG ;+y;D &if &mbmzdeyfawmif tcsOaf yguw f ,f qdw k t hJ wdik ;f csOzf wfawG +zpfuek f wm ordik ;f rSm +iif;vdk rh rS &cJw h ma=umifyh g? 'gayr,fh olwkd w h awG awmif tJ'D csOzf wf awGe@J ywfoufcahJ wmh aowJt h xd raysmufEikd af tmif te pHh cJG w hJ myJrvm;? 'Dae@2012 rSm +yef=unfv h u kd &f ifvnf; yg0ifywfoufaeolawGom a+ymif;oGm ;w,f 'DtcsOw f nfwhJ td;k =u;D uawmh 1962 utwdik ;f 'Dtwdik ;f ygy?J tJ'x D uf tqd;k qH;k +y\emuawmh tJ'D csOzf wft;kd =u;D xJukd ckecf scsio f al wG wef;pDaewmeJh ud, k u f , kd w f ikd f awmif tm;r&yJ vlx=k u;D udyk g taz:ndS aewmyg ? 'gayr,fh olwkd h rodwm u vlxq k w kd m arSsmv f ifch sux f m;w,f 'gayr,fh olwkd h arSsmv f ifch suq f w kd mpdwu f ;l ,Of tdrrf uf rufae 92

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


93

wmrsKd ; r[kwb f ;l ? olwkd [ h m vufawG b h 0aywHeJ yh J wdik ;f ygw,f? 'gah =umifv h nf; 1970 0ef;usiaf wG rSm olwkd b h 0awGtwGuf wu,ftaumif;udk OD;wnfrhJ ta+ymif;tvJrsm; +zpfrvm;qd+k y;D arSsmv f ifch sux f m;cJ=h ubl;w,f? 'gayr,fh qEN[m b0+zpfrvm wJt h cgrmS 1974 tvkyo f rm;ta&;tcif;/ OD;oef@ta&;tcif; upvdk h 1350 +ynft h a&;awmfy=kH u;D txd ud, k v f rf; ud, k af zguf vdk h r&yfrem; csw D ufc=hJ uwmyJrvm;? 'gwifb,furvnf; tJ'w D ;kH u ordik ;f wacwf opfc+hJ y/D bmnm+zpfc+hJ yD qd+k y;D vlxu k kd arSsmaf wmfa,mifb0 qDwGef;y@dk csifcJhwJholawG udkvnf; csOfywftdk;&J hatmufqHk;rSm aqG;&doGm;atmifawmh xm;ypfcw hJ m r[kwv f m;? 'gayr,fh oem;p&maumif; avmufatmif olwkd h rodcw hJ m uawmh vlxk qdw k m tcsOf r[kwf qdw k mygy?J

udkb (2012 arvxkwf acwfarmif; twGJ 1 / trSwf 1 rS)

axmifEi S r hf c d if

vlxk a':trm xGufjyD - udk,fawG hjzpf&yfrSef pmpkrsm; - zdk;oH (vlxk) trSmpum;ESifhtwl - tvif;tdrfr*~Zif; (*syef) rS pDpOfxkwfa0 jzef hcsdonf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

93


94

wkdufyHk0wf}u&ygr,f

YAN MAUNG

[dw k ae@u zsmyHu k todwcsKŒd eJ@ vufzuf&nfqidk f xkid af ewke;f rSm wa,mufu 'efayguo f mG ;0,fvu dk Of ;D r,f qk+d y;D ajymygw,f? tJ'h rD mS wif aemufwa,mufu xajym vdu k w f ,f/ tJ'h q D idk rf mS oGm;r0,fe@J / Arma&mif;wJh qkid rf mS yJ 0,fw?hJ tJ'h v D kd rGwpf vifqef@usiaf &;tjrifawG[m Ak'b N mom0if b,favmufrsm;rsm;rSm &Sdae+yDvJqkdwm rodayrJh Ak'N bmom0ifawGeJ@ tpPvmrfbmom0ifawG&JŒ =um;rSm tufa=umif;}uD;wck xifae+yDqdkwmawmh aocsmygw,f? 'g[m usaemfwkd@EkdfifiH&JŒ +ird ;f csr;f a&;eJ@ 'Dru dk a&pDa&SŒa&;twGuf aumif;wJv h uQ%mw&yfawmh r[kwyf gb;l ? 'D Ekifd if rH mS vlenf;pkjzpfaewJh rGwpf vifawG&ŒJ taetxm;udk pmemrdovd/k wjcm;Ekifd if aH wGrmS vlenf;pk jyefjzpfae wJh Ak'b < mom0ifawG&ŒJ taetxm;a&m b,fvrdk sm;&Sad ervJv@kd awG;aerdygw,f? i,fi,fu bk&m; bmvdk@&Sdckd;vJ ar;&if ukokdvf&csifvkd@ vkd@yJ ajzcJhygw,f/ bk&m;¶du k rf mS ukv d nf; t&rf;a=umufchJ wmayg?h &Gwv f u dk w f hJ *gxmawGvnf; renf;raemyg? t"dy`g,fawmh wckrS em;rvnfygbl;/ em;vnfzkd@vnf; r}udK;pm;cJhygbl;? usaemfh&JŒ bmomw&m; ,Hk=unfr_[m ta=umufw&m;udk tajcjyKwJh/ udk,fusKd;&vkdr_udk a&SŒ wef;wifwJh rsufuef;,Hk=unfr_wck jzpfaecJhygw,f? wu,fawmh usaemfwkd@awG jrwfpmG bk&m;udk uk;d uG,=f u wm wefc;kd &Si/f zefqif;&Si/f u,fwif&iS w f OD;taeeJ@ uk;d uG,w f m r[kwyf gb;l ? ynmt&mrSm twkr&So d /l avm uvlom;taygi;f ay:rSm wwef;wnf;aom arwWmw&m;udk tEd_if;rJhavmufatmif xm;cJhol/ b,f[m raumif;r_/ b,f[m aumif;r_qw dk mudk vrf;n$ejf yocJo h t l aeeJ@ ud;k uG,, f =kH unf=uwmyg? 94

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


95

Ak'Nbmom0ifawG ukd;uG,ftm;xm;wmu bk&m; w&m; oHCm qkdwJh &wemoH;k yg;ayg?h bk&m;qkw d m opPmav; yg;udk uk, d w f idk o f jd rifawmfrw l hJ olv@dk t"dyg` ,f &w,f? w&m;qkdwmu uH uH.tusKd;aygh? oHCmqkdwmuawmh jrwfpGmbk&m; a[m=um;cJw h t hJ wkid ;f uk, d w f idk v f nf; usi=hf uaH exkid w f ,f/ tJ'h w D &m;awmfawG raysmufysuf atmifvnf; xde;f odr;f apmifah &Smufw,f/ trsm;jynfou l v kd nf; a[m=um;jyoay;w,f? 'D o H C mawmf a wG omr&S d & if jrwf p G m bk & m;&J Œ w&m;awmf a wG u d k usaemf w k d @ b,fem=um;cGi&hf Ekid yf grh vJ? E= mc2 oDt&kd t D wGuf tkid ;f pwkid ;f u t"du qkad yrJh uk, d u hf dk jyefoifay;wJh twef;xJu q&mr&JŒ aus;Zl;uvnf; tEdi_ ;f rJq h w dk m arh xm;vk@d r&ygb;l ? wcsKŒd uajym=uw,f/ bke;f }u;D awG Ekid if aH &; rvkyo f ifb h ;l wJ?h Ekid if aH &;qkw d m[m v$wfawmfwufwm/ rJqG,f wm/ a&G;aumufyGJ0ifwm/ Oya'jyKwmawGvdk@yJ owfrSwf r,fqkd&ifawmh [kwfwmaygh/ omoemeJ@ 'gawGe@J bmrS rSroufqkdifwmbJ? 'gayrJh Ekifd if aH &;qkw d m[m Ekifd if o H m;tm;vH;k &JŒ ta&;vk@d cH,w l wfr,fq&kd ifawmh 'Dt,lt q[m tifrwefru S kd rSm;,Gi;f oGm;ygw,f? 2007ckEpS f a&$0ga&mifawmfveS af &;wke;f u oHCmawmfwyg;u rde@f oGm;zl;w,f/ bkef;}uD;wdk@ 'um 'umrawG 'kuQa&mufaewmudk r=unf@&ufvkd@yg wJh? tJh'Dwkef;u oHCmawmfawG[m t=urf;rzufbJeJ@ wu,fhudk +idrf; +idrf;csrf;csrf; qENjycJh=uwmyg/ yk*~dKvfa&;tusKd;arSsmfukd;r_ vHk;0ryg0ifcJhovdk/ &efvdktrkef;xm;r_awGvnf; r&SdcJh ygbl;? y&[dwtvkyfawG aqmif&GufaewJh/ tvSLtwef;awG tajrmuftrsm;vkyfaewJh oDw*lq&mawmf}uD;/ q&mawmf arwWm&Sif (a&$jynfom) pwJh q&mawmfawGvnf; ppftpd;k &&JŒ tkycf sKyrf a_ wG vky&f yfawGta=umif; udk a0zef=uwmygy/J trsK;d om;a&;pdw"f gw/f rsKd;cspfpdwf"gwf &Sd=uwmygyJ? 'gayrJh tpGef;awmh ra&muf=ubl;? 'um 'umrawGudk edAŠmefa&mufa=umif; w&m;awGwif r[kwb f J b0aeenf;awGuykd g a[m=u ajym=uw,f/ wkid ;f jynfvt kd yfcsut f & vlra_ &;vkyif ef;awGvnf; vkyaf e=uw,f? yJc;l bufrmS &Sw d hJ bke;f awmf}u;D oif ynma&;ausmif;u q&mawmfwyg;uawmh ajymzl;w,f/ bke;f }u;D wk@d vnf; at;at;aq;aq; 0dyoemw&m;awG tm;xkwcf siw f mayg/h 'gayrJ h v nf ; ud k , f h v l r sKd ; awG t wG u f vd k t yf a eawmh 'gawG v k y f a e=u&w,f / vlwa,muf&JŒwefzdk;udk oljzwfoef;oGm;wJh acwf}uD;u ol@ycHk;ay: wifay;vdkufwJh wm0efawGudk b,favmufxrf;aqmifoGm;w,f qkdwJhtcsufeJ@ wkdif;wm&rSmyJqkdwJh q&m}u;D Aef;armfwif atmif &JŒ pum;vkad yg?h bke;f }u;D wk@d tm;vH;k vnf; wm0efauswo hJ al wG wefz;dk jrifw h o hJ al wGjzpfatmif }uKd ;pm; &rSmaygh wJ?h 'Dq&mawmf}uD;awG[m EkdifiHa&;vkyfaewmvm; qkd [kwfygw,f/ EkdifiHa&; vkyfaewmyg/ EkdifiHom;awG&JŒ ta&;ukd vkyfaewmyg/ bk&m;a[meJ@ rqef@usifovdk/ tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

95


96

rke;f wD;a&;w&m;awG rygygb;l / +ird ;f csr;f a&; wk;d wufa&;udyk J a[m=u ajym=u aqmif&u G =f u wmyg? ESajrmwGe@f wko d u l kd ay;urf;jcif;jzifh tEkid , f rl nf? tusiyhf suo f u l dk tusiahf umif;jzifh tEkid , f rl nf? trsuaf 'goxGuo f u l kd arwWmjzifh tEkid , f rl nf? vdrn f majymqko d u l kd trSew f &m;jzihf tEkifd , f rl nf? jrwfpmG bk&m;u 'Dvakd [m=um;cJw h myg? "g;eJ@ckwo f u l kd wkwef @J jyef¶u kd zf @dk a[mcJw h m r[kwyf gb;l ? jrwfpmG bk&m; a[m=um;cJo h rSsudk twkq d ;kH ajymygqdk raumif;r_ a&Smif/ aumif;r_ aqmif/ jzLatmif pdwu f x kd m;vk@d qk&d ygr,f? usaemfw@dk 0g'&JŒ tajccHtusq;kH t,ltq uawmh uH uH.tusKd;yg/ aumif;wmvkyf&if aumif;wmjzpfr,f/ raumif;wmvkyf&if raumif;wmjzpfr,f/ vSvaS v; ajym&&ifawmh uk, d jhf yKonf@uH yJw h ifoH uk, d x hf H jyefvm rnfayg?h 'g[m wu,fawmh jrwfpmG bk&m; xkwcf w hJ hJ Oya'w&yf r[kwyf gb;l / jrwfpmG bk&m; &SmazGawG@&Scd w hJ hJ avmued,mr wckyJ jzpfygw,f? avmued,mr jzpfwt hJ wGuf b,fbmom b,fvrl sK;d twGurf qkd rSeu f efae rJh Global teaching yJ jzpfygw,f? wu,f a wmh vG w f v yf p G m uk d ; uG , f , H k = unf y k d i f c G i f h [ m vl w a,muf & J Œ ud, k yf idk t f cGit hf a&;wckyJ jzpfygw,f? q&m}u;D OD;qef;vGi&f ŒJ &wemoH;k yg;udk ,H=k unfu;kd uG,f qnf;uyfvmolwa,mufta=umif;pmtkyrf mS ol@ b0&JŒ jzwfoef;r_awGukd awG@&ygw,f? yxrqHk; tpPvmrfbmom0iftjzpf arG;zGm;vmw,f/ avhvm=unfh w,f/ tJ'Daemuf c&pf,mefukd ajymif;w,f/ avhvm=unf@w,f/ aemufq;kH Ak'b N momudk avhvmw,f/ aemuf qH;k rSmawmh toufxufq;kH uk;d uG,o f mG ;w,f? wu,fawmh bmomw&m;[m 'Dvydk J jzpf&ygr,f/ bmomwck csi;f pDrmS tESpo f m&awG &S=d uw,f/ 'gawGukd pdww f ikd ;f us avhvm/ +y;D &if ud, k , f =kH unf&m uk, d u f ;dk uG,&f ykH gy?J usaemfw@kd awGu uk, d b hf momxJukd bmomjcm;wa,muf ul;ajymif;vmw,fqdk *k%, f =l uw,f/ tJ/ ud, k hf bmom0ifwa,muf wjcm;bmomxJ ajymif;oGm;&ifawmh emvk@d rqH;k bl;? 'gqdk wzufu=unf&h ifa&m/ 'Dbm om&JŒ *k%, f pl &mu aemufbmomtwGuf emusn;f p&mudp/P umuG,&f rJu h pd }P u;D jzpfaerSmayg?h 'Dvo kd mqkd b,fvv dk yk f +ird ;f csr;f pGm twl,OS w f JG aexkid Ef idk =f urSmvJ? usaemfw@kd awG bmoma&;,H=k unfru _ kd vl@tcGit hf a&; w&yfv@kd jrif&ygr,f? uk, d af wGcsn;f oD;oef@aevk@d r&awmhwhJ Globalization Age rSm usaemfw@kd awG urBm=unfh =unfw h wfz@dk vnf; vkyd gw,f? wu,fawmh jyifyrSm rkew f ifdk ;f b,favmufxefxef/ uk, d t hf rd f uk, d t hf aqmuf tOD;uom ckid cf rhH ,fqdk pdwyf l aep&m rvkyd gb;l ? aemuf+y;D 'Djy\em&JŒ tajzu rkew f ifdk ;f qDrmS &Srd aeygb;l / tcsed rf a&G; +yKd vo J mG ;Ekid w f hJ ,kid ef @J eJ@ uk, d t hf rd rf mS om jy\emt&if;tjrpfu 96

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


97

&Sdaewmyg/ 'gudk ajz&Sif;=u&rSmyg? t"dutaeeJ@awmh udk,fh&JŒ bmom w&m;u *k%o f u d mQ &Spd mG &yfwnfaeEkid zf @dk vkyd gw,f? t=urf;zufre_ @J wGaJ ewJ/h tpGe;f a&mufra_ wGe@J jc,fo xm;wJh t,l0g'w&yf jzpfaevdk@ r&ygbl;? ukd,fhbmomeJ@ywfouf+yD;om *k%, f w l wf=ur,fq&dk if wjcm;bm omukd ajymif;oGm;zk@d qdw k m rjzpfEidk af wmhoavmufygy?J usaemfah vhvmrdoavmufav; ajym&&ifawmh wjcm; bmom0ifawG usaemfw@dk buf b,f tcsed af jymif;vmvJqdk bmoma&;udk odye`H nf;us qef;ppfrw d t hJ cg ajymif; vmavh&ydS gw,f/ 'g ud, k b fh momrk@d vk@d tr$e;f wifaejcif; r[kwyf gb;l / Ak'0< g'[m odyeH` nf;us 0g'jzpfw,f/ a0zefqef;ppfru _ kd tav;xm;w,fqw dk mukd tm;vH;k u vufcx H m;+y;D om;yg? usaemfw@dk bmom0ifawG b,ftcsed f bmomajymif;vJ qk&d ifawmh b0u arSmiftwd usaewJt h cg rSmyg? bmvd@k qkad wmh uk, d b hf mom0iftcsi;f csi;f xJu u,fr,fu h rl ,fo h l r&Sv d @dk ygy?J tem}u;D a&m*gonf wa,muf&ŒJ jzpf&yfreS Zf mwfvrf;wyk'u f dk zwfz;l ygw,f/ ol 'Da&m*gjzpfwJhtcsdefrSm Ak'Nbmom0ifawGu tem;awmif uyfrcHawmhbl;/ 0kdif;y,f xm;vku d =f uw,f/ tJ'h t D csed rf mS yJ c&pf,mefomoemjyK bke;f awmf}u;D wyg;u a&mufvm+y;D =uif=uifemem aEG;aEG;axG;axG; qufqw H ,f/ aiGa=u;utp vkt d yfwm rSeo f rSs ulnD ay;w,f? aemufawmh olw@kd bmomxJ 0ifrvm;vd@k ar;awmh ol pOf;awmif pOf;pm;rae awmhbJ 0ifypfvu dk w f ,f wJ?h usaemfw@dk awG[m arwWmokwu f adk wmh tjrrJ jywf &Gwaf vh &S=d uw,f/ 'gayrJh um,uHajrmuf arwWmxm;Ekid w f hJ tydik ;f rSmawmh tifrwefru S kd tm;enf; aeygao;w,f? q&m}uD; jroef;wifh bmomjyefxm;wJh okc+rdKŒawmf pmtkyfxJrSmvnf; 'Dtwkid ;f ygy/J jyifopfbek ;f awmf}u;D wyg;u t&rf;udk qif;&Jpw k jf ywfaewJh ae&mwckrmS bk&m;ociftay: ,H=k unfrw _ ckwnf;eJ@ tyifyef; qif;&JcH omoemjyKomG ;wJt h a=umif;av; zwf&zl;ygw,f? zwfaepOfwavSsmufvHk;rSm usaemft&rf;udk =unfndKaerdyg w,f/ bmufv dk q J adk wmh ol@&JŒ arwWmw&m;udyk g? [kdwavmav;u zsmyHkrSm&SdwJh ompnfbk&m;udk oGm;jzpfygw,f? r[mpif rkew f idk ;f owif;awG xGuaf ewJt h csed f wke;f uayg?h n 8 em&Davmuf&+dS y/D rk;d uawmh zGzJ JG zGJzGJ&Gmaew,f? bk&m;ay:rSm 10 ESpfawmif rjynfhavmufao; wJh aumifrav;u pHy,fyef;awG a&mif;aew,f/ &SdaewJh bk&m;zl;wcsKdŒuawmh bk&m;twGuf qvkdufrD; tvSLaiGawG vSLae=uw,f/ bk&m;a&SŒu tvSLcHyHk;rSm ydkufqHawG xnfhae=uw,f? tJ'h u D av;av;udak wmh b,forl S owdrxm;rd=ubl;? uav;rav;&JŒ yHpk u H r[mpifawG bmawG rodb;l / py,fyef;awGuek rf S tdrjf yef &rJh taetxm; jzpfaew,f/ tJ'h ge@J yJ ol@rSm useaf ewmawGtm;vH;k udk 0,fay;vku d w f ,f? orD;yJ bk&m;rSm oGm;uyf+y;D vk&d mqkawmif;cJh vk@d qkad wmh 0rf;omtm;& bk&m;oGm;uefawmh&mS w,f? tJ'h t D csed f cke0wˆKxu J c&pf,mef tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

97


98

bke;f awmf}u;D udk oGm;jrifa,mifrv d u kd w f ,f/ olomqkd b,fvt dk =uifem arwWmawGrsm; ay;vku d rf vJ rodb;l vd@k ? wu,fawmh usaemfwdk@&JŒ omoemudk wnfwHhapcsifw,fqdk tjyifrSmyJ bk&m;awGwnfaevd@k r&ygb;l / wjcm; bmom0ifukd vufrxyf=ueJ@qk+d y;D wm;jrpfae&Hek @J qef@usiaf e&Hek @J vnf; r&ygb;l ? usaemfw@dk uk, d w f idk f bmom a&;tajcckid zf @dk vkyd gw,f? tkd;rzkwfcif tkd;vkyfpOf0,f tkd;wGifESdyfcwf wHqdyfrSwfum; rjywfrpJ tkd;yifuGJvnf; tjrw J ap wnf&adS eok@d qkw d t hJ wkid ;f ygy/J uav;awG&ŒJ ESv;kH om;rSm bk&m;wnfjcif;uom bmom omoem jyef@yGm;zkd@twGuf ta&;w}uD; vkdtyfwmyg? aemuf+yD; usaemfwkd@ vlom;tcsi;f csi;f apmihaf &Smuf=uzk@d az;rulnD =uzd@k vnf; vdyk gw,f? usaemfw@dk awGu uk, d b hf mom&JŒ tESpo f m&udk rod=ubl;/ *gxmawG&w G &f if r wJh bmom/ uHprD &H mqk+d y;D bm tvkyrf rS vkyb f J +ird cf aH ewJh bmomwckvdk jzpfaew,f? uH qkdwm apwemeJ@,SOfwJhtvkyfvkd@ qkdvdkrSef;rod=ubl;/ csrf;omcsif&if atmifjrifcsif&if wk;d wufcsi&f if bk&m;csn;f xkid &f cdS ;dk aevk@d r&bl;/ bk&m;uvnf; 'Dvdk ra[m=um;cJb h ;l / atmifjrifcsiw f ,fqdk tvkyv f yk zf @dk vkw d ,f/ ynmwwfz@dk vdw k ,f? 'gayrJh usaemfw@dk awGu awmh uHZmwfq&mtvku d s qkw d hJ vGrJ mS ;wJh t,ltq}u;D udk ukid q f x JG m;=uw,f? 'g[m "t&m&mrSm bk&m;o cif tvkad wmftwkid ;f yJ" vd@k ,H=k unf=uwJh wjcm;bmom0ifawGu urBmudk tkypf ;dk ae=ucsed rf mS "twWm[d twWaememaxm - rdru d , kd o f m uk;d uG,&f m." qdk+yD; bk&m;tqHk;trudk em,lcJh=u&wJh usaemfwkd@ Ak'Nbmom0ifawG qif;&J+yD;&if; qif;&Jae=u&wJ/h olrsm;udk vufjzef@awmif;ae&wJh ta=umif;&if;wckygy?J vD,adk wmfpwdKG i;f uawmh ajymzl;ygw,f? Everyone thinks of changing the world˜ but no one thinks of changing himself

[kwyf gw,f/ tajymif;tvJukd vkcd si&f if t&ifq;Hk usaemfw@dk uk, d w f idk f ajymif;=u &rSmyg? "rREœ&m,f qkdwJh pum;vHk;av;/ pdwf0ifpm;zkd@ t&rf;umif;ygw,f/ ckcsdefrSm uav;utp odae+yjD zpfwhJ urBm}u;D u vH;k 0ef;w,fqw kd m/ aeudk A[djk yK vnfywfae w,fqkdwm / urBmajrrSm qGJtm;&Sdw,fqkdwmawG[m wpfcsdefuawmh "rREœ&m,f jzpfczhJ ;l ygw,f? ck usaemfw@dk awG uef@uGuaf ewJh t,ltqawG/ ukid q f x JG m;wJh cH,l csuaf wG/ axmufcHaewJh tjrifawG 'gawGua&m &mE_ef;jynf@ rSefEkdifyghrvm;? raocsmygbl;/ bmvkd@qkdawmh wcgwavrSm trSefw&m;[m tcsdef&JŒtqHk;tjzwfudkvnf; cH,l wwf&vk@d ygy?J q&mwifarmifoef;eJ@ q&mjroef;wifw h @dk a[majymyGw J ckrmS qH=k uawmh q&mjru 98

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


99

usaemfw@dkawG ud,k thf rsKd; uk,d bhf mom omoemudk umuG,af pmifah &SmufEifdk fzdk@/ tJh'geJ@ w+ydKifeufwnf;rSmyJ vl rsKd;pH/k bmompH/k ,Ofaus;r_pwkH hJ Ekifd fiH}uD;rSm tm;vHk; +idrf;csrf;pGm twl,OS fwGJaeEkdfi fzkd@twGuf usaemfwkd@ ukd,fh ukdudk,f jyif=u&ygr,f? Ak'bN mom0if aumif;wa,muf jzpfvmatmif usaemfw@dk wa,mufcsif;pD }udK;pm;=u& ygr,f? Ak'N0g'&JŒ wu,fth ESpof m&udk aemifvmaemufom;awG od&adS tmif aqmif&uG =f u&ygr,f? ........ ar;w,f/ cifAsm; wku d yf kH r0wfb;l vm; wJ?h usaemfu aygah ygyh g;yg;yJ aecsiw f m/ wku d yf u kH kd r}uKd ub f ;l vk@d jyefajzawmh q&mjroef;wifu h usaemfvnf; aygah ygyh g;yg;yJ }uKd uyf gw,f/ 'gayrJh vlawGu wku d yf ekH @JrS oifah wmfw,fv@kd jrif=uwmud;k wJ?h usaemfu tJ'h v D kd rjrifb;l q&m&JŒ? olw@dk tjrife@J cifAsm;tjrifawmh rwlb;l aygAh sm/ 'gayrJh trsm;tjrifudk av;pm; aomtm;jzifh 0wf&wmaygv h @kd qkw d ,f? 'Dvq kd adk wmh q&mjroef;wif&h ŒJ wku d yf u kH ¶d;k ¶d;k wku d yf w kH xnf r[kwaf wmhygb;l ? uk, d ef @J rwl uGjJ ym;aewJh olwyg;&JŒ tjrif/ olwyg;&JŒ ,H=k unfr/_ olwyg;&JŒcH,cl suu f dk av;pm;a=umif; jyoaewJh oauFwwck jzpfomG ;yg w,f? usaemfw@dk awG ud, k t hf rsK;d uk, d b hf mom omoemudk umuG,af pmifah &SmufEidk zf @kd / tJ'h ge@J w+yKd ief ufwnf;rSmyJ vl rsK;d pH/k bmompH/k ,Ofaus;r_pw kH hJ Ekid if }H u;D rSm tm;vH;k +ird ;f csr;f pGm twl,SOfwGJaeEkdifzkd@twGuf usaemfwkd@ ukd,fh ukdudk,f jyif=u&ygr,f? Ak'Nbmom0if aumif;wa,muf jzpfvmatmif usaemfw@dk wa,mufcsi;f pD }uKd ;pm;=u& ygr,f? Ak'0N g'&JŒ wu,ft h ESpo f m&udk aemifvmaemufom;awG od&adS tmif aqmif&u G =f u&ygr,f? aemuf+y;D q&mjroef;wifv h ydk J wku d yf 0kH wf=u&ygr,f? YAN MAUNG

ZGefv 24˜ 2013 (Source: Forever Friend) (www.Naythit.info rS)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

99


100

wuf}uG vSkyf&Sm;olawGudk tumtuG,fay;&ef vdktyfvm rif;'if wpfae@uyJ udn k n D aD usmef ŒJ udak t;ode;f wd@k axmifus oGm;cJah v+y?D rEWav; pme,fZif; avmurSmawmh udkat;odef; wpfa,muf axmifxJuae rw&m;wJh b,fvt kd r_awGukd qGx J w k v f mOD;r,frodb;l vd@k ajymoHawG nHaeygawmhw,f? aemufwpfcg qd&k if u|eaf wmfw@kd owif;orm;awG tvSnq hf w kd mudak wmh ud, k v hf al wG arhae=uw,fv@kd xifyg&ŒJ ? udak t;ode;f wd@k u jyoem&Smaewmvm;? jyoemu udak t;ode;f wd@k udn k n D aD usmf wd@k udk &Smwmvm;? 'DjyoemawGjzpfatmif b,fozl efw;D xm;wmvJ? jyoemawG jzpfvm&if 'Dwuf=uv G y_ &f mS ;olawGu jynfo@l bufu &yfwnfcw hJ ,f? zdEydS cf si/f rw&m; vkycf sio f l awGuawmh 'Dwuf=uG v_y&f mS ;olawG[m jyoemaumifawGv@kd jrif=uawG;=uw,f? aps;csKd udik ;f wef;naps; a&$Œajymif;&r_e@J ywfouf+y;D ra&$Œajymif;&a&; awmif;qdk &muae udak t;ode;f yg (7) OD;udk pDwef; 18 eJ@ axmifo;kH vpD csrw S cf cH &hJ w,f? udak t;ode;f yg oH;k OD;u aemufxyf 505 (c)eJ@ axmif'%fwpfEpS pf D csrw S cf cH &hJ w,f?

udnk nD aD usmfukd ta&;,lwmrjzpfoifyh g pDwef;vSnv hf nfr_ yk'rf 18 udk tm;vH;k u uef@uGuaf e=uw,f? vuf&dS wnf&dS aeao;wJh Oya't& pDwef;vSnv hf nfv@kd udak t;ode;f axmifcswm tomxm;? bmvd@k vnf; qdak wmh udak t;ode;f u pDwef;vrf;avSsmufwmud;k ? aps;csKd uae pwif pDwef;vrf;avSsmuf uwnf;u u|eaf wmfygvmw,f? udak t;ode;f a&SŒuae wpfavSsmufv;kH "gwyf akH wG&u kd +f y;D vdu k v f mwm? b,frvJ udn k n D aD usm?f t&dyt f a,mifawmif rawGŒ&? vrf;vnf;ravSsmuf? aps;csKd uae vrf;avSsmufvmwm +rKd Œawmf0efpnfyifom,m &H;k a&SŒa&mufw,f? +rKd Œawmf0ef u pum;ajymcsiw f ,f? aqG;aEG;csiw f ,q f akd wmh tajctaevm=unfw h hJ udn k n D aD usmu f u|efawmfwdk@ rD'D,morm;awGeJ@twl &Hk;xJvdkufvmw,f? +rdKŒawmf0ef / c&dkif&JrSL;}uD;/ rD', D mawGe@J udak t;ode;f / ud0k if;aqGjrif/h udn k n D aD usmw f @kd aqG;aEG;=uw,f? udn k n D aD usmf taeeJ@ +rKd Œawmf0efe@J bmrS aqG;aEG;cGirhf &cJyh gb;l ? olu aps;0,f wpfa,muftaeeJ@ 0ifawGŒ cJhwmyg? aps;csdK udkif;wef;naps;[m a0;vHwJ hurf;em;vrf;wm&dk;txd a&$Œvdkufvdk@ tqifrajywJhta=umif;/ tjcm;ae&mwpfck &Ekdifygovm;vdk@ c&dkif&Jrif;}uD;eJ@ aqG;aEG; cJyh gw,f? pnfyif&;kH xJu txGuf aqG;aEG;r_&ŒJ &vm'fukd tjyifrmS apmifq h ikd ;f aewJh aps;onf &m*%ef;tm; udn k n D aD usmu f jyefvnf&iS ;f jycJyh gw,f? pDwef; vrf;avSsmufwJh txJrmS olryg0ifcyhJ gb;l ? tckawmh pDwef; (18) eJ@ axmifo;kH v csrw S cf cH &hJ yg+y?D 100

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


101

axmifawmh+idrf;csrf;+yD udik ;f wef;naps;tr_e@J ywfouf+y;D tmrcHr&cif vGecf w hJ v hJ awGu udak t;ode;f [m tdk;bdk axmif}uD;csKyfxJrSm xdef;odrf;cHxm;&ygw,f? axmifwGif; Zmwfvrf;awG wpfy'k +f y;D wpfy'k f &H;k csed ;f wdik ;f xkwv f mw,f? rw&m;bl; xiforSs owif;awG u|eaf wmfw@kd owif;axmufawGukd &H;k csed ;f wdik ;f azmufonfcswm tarmygy?J td;k bdk tusO;f axmifu udak t;ode;f a&mufvmawmh yd+k y;D +ird ;f csr;f oGm;wmayg?h tusO;f om;awGtwGuf wufยบuG v_y&f mS ;aerSm jrifa,mifygao;w,f?

uGe&f uf0ifzrf; ocifvrf;a[h uGef&ufawG zGJ@pnf;xlaxmif+yD; EdkifiHha&;&mawGrSm ulnDaqmif&Gufae=uwm wdkif;odjynfod? tckvnf; qHk;&_H;cJhwJh v,fajrawGtay: v,form;awGu xGefwHk; wdkufyGJ0if&mrSm ulnDvdk@qdk+yD; jynfol@tusdK;aqmifuGef&ufu a': jrifhjrifhat;/ ekdifiHa&; tusOf;om;rsm; rdom;pkrS a':rdrdcdkif/ ewfwvif; jynfol@tusdK;aqmifuGef&ufu udo k ef@pifxufw@kd udk zrf;qD;xm;ygw,f?uGe&f uf0ifawG taee@J v,form;bufu ulwm w&m;ygw,f? v,ford ;f olom rw&m;wmyg?

tckyJ tajz&Sm=updk@ wuf=uGv_yf&Sm;olawGudk zdESdyfawmhrSmvm;qdkwhJ pum;oHawG nHvmcJh+yD? wuf=uv G y_ &f mS ;awGu b,fo@l twGuf vkyaf ewmvJ? olw@kd awGvnf; jynfo@l twGuf vkyfaewmyJ? tpdk;&uvnf; jynfol@twGuf tm;=udK;rmefwuf vkyfaqmifaewmawG jrifae&w,f? jynfo@l twGuf vkyaf ewJh tpd;k &eJ@ wuf=uv G y_ &f mS ;tzG@J awG xdyw f u kd w f ;kd vd@k wuf=uaG wG ta&;,lcaH e&wmuawmh tajz&Smzk@d tcsed [ f m tckypJ &awmhrmS yg?

wuf=uGv_yf&mS ;tzGJ@awGudk umuG,fay;yg wufยบuv_y&f mS ;tzG@J awGukd umuG,af y;&efvt kd yfa=umif; Edik if w H um yGiv hf if; jrifoma&;tzG@J u t=ujH yK qdw k o hJ wif; ZGev f 13 &ufxw k f 7 &ufowif;pmrSm yg&v dS mcJyh g+y?D yGifhvif;jrifomajzmifhrwfa&; tvkyf&HkaqG;aEG;yGJrSm wuf=uGv_yf&Sm;olawGudk tum tuG,af y;zd@k tm&Sypdzw d af 'o n$e=f um;a&;rSL;u ajym=um;cJyh gw,f?

wuf=uGawG &Si of efaeoifwh ,f wuf ยบ uv_ y f & S m ;ol a wG & J ล v_ y f & S m ;r_ a wG o m aooG m ;cJ h & if 'D r d k u a&pD aooGm;awmhrmS yg? bma=umifv h q J akd wmh ESpaf ygi;f rsm;pGm zdEydS cf cH &hJ wJh vlxt k wGuaf wmh olw@kd [m ol&aJ umif;awGyg? 'Do&l aJ umif;awGuo kd m axmifoiG ;f tusO;f csxm;&ifawmh rajym&J/ rqdk&J ta=umufw&m;awG =uD;pdk;aewJh vlxkrw&m;vkyfolawG vufxJrSm usq;kH =u&awmhr,f? rif;'if jreENg *sme,f? twGJ(2)/ trSwf(22)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

101


102

EkdifiH&yfjcm; jrefrmvli,frsm;twGuf q&matmifoif;. t}uHay;csuf

atmifoif; 1? igrkcs}uD;yGm;atmifjrif&r,fqwdk hJ t"dÏmefxm;yg vli,fwa,muf[m ta&;}u;D qH;k tcsuu f ig[mrkcs}u;D yGm;atmifjrifae&r,f qdkwJh t"dÏmef cdkifcdkifrmrmcszdk@ ta&;}uD;w,f? rsm;aomtm;jzifh vli,fawG[m trSwrf xifav;awG ae=uw,f? tJ'v D kd cdik cf ikd rf mrm ud, k u hf , kd u f kd jyef+y;D awmh qH;k jzwfcsuf t"dÏmefjyKco hJ vm;? a0a00g;0g;av;aygh trSwrf xif yJ&w dS wfw,f? cdik rf m&r,fqw kd m? bk&m;a&SŒrSm tm¶kjH yKovkd t"dÏmefjyKvu kd o f vk/d opPmqdv k u kd f ovdk tJvu kd kd t"dÏmefjyK &w,f? tJ'g[m tvGefudk ta&;}uD;ygw,f? tJ' Dt"dÏmefcsuf cdkifrmoGm;vdk@&dS&if usefwhJOpPmawG[m ol@udk,fol xdef;oGm;vdk@&w,f? b,folrqdk tJ'Dvdk jzpfavhjzpfx &Syd gw,f? 'ga=umifh tJ'[ D mu ta&;}u;D w,fv@kd usaemf ajymqdk jcif;jzpfygw,f? tJ'g eHygwf (1) tcsuaf ygh aemf?

2? usef;rma&;ukd uk;d uG,yf g eHygwf (2) tcsuu f awmh tJatmifjrifcsiv f @kd &S&d if use;f rma&;udk ud;k uG,&f w,f? ud;k uG,&f w,fqw kd phJ um;vH;k udk usaemfwu,fajymwmyg? ud, k u hf se;f rma&;udk b,favmuf ta&;}uD;w,fqdkwmu vli,fawG[m trSwfrxif aewwf=uw,f? rusef;rm&if 102

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


103

bmrSrjzpfEdkifawmhbl;/ olrsm;udk rSDcdkae&wJhb0udk a&mufoGm;wwf w,fqdkwmudk arhae=uw,f? ud, k u f use;f rmaewJt h cgrmS use;f rma&;&JŒwefz;kd udk arhaewwfw,f? tJ'aD wmh bk&m;&Sifu arwWmydk@wmawmifrS rdrdudk,fudk rdrdyxrqHk; arwWmydk@yg vdk@ajymcJhwm? bma=umifv h v J @kd qdak wmh ud, k u hf , kd u f kd use;f rmrS wjcm;olukd 'kurQ ay;rdrmS ayg?h tJ'aD wmh use;f rma&;udk *¶kpu kd w f ,f qdw k u hJ pd rP mS tJ'g[m arharhavsmah vsmh jzpfwt hJ cgusawmh usef;rma&;eJ@ qef@usifbuf Oyrm rl;,pfaq;0g; oHk;wmawG/ t&ufaopmtrsm;}uD; aomufwmawG/ od@k r[kwv f @kd &S&d if t0vGev f eG ;f wJh tqDttdrhf wrufwarmpm;wmawG tJ'OD pPmawG tukev f ;kH udk xde;f csKyo f mG ;&wm? tJ'D bmukyd J pm;onfjzpfap/ vkyo f nfjzpfap/ tdyo f nfjzpfap/ aeonfjzpfap use;f rma&;udk rxdcu kd &f atmif vlawGoyd u f t kd a&;}u;D w,f? ruse;f rmwmeJ@ w+yKd ief uf wnf; ud, k o f nf rScD akd om vlb0udk a&mufomG ;wwfw,f qkw d mudk arhaewwfw,f? tifrwefta&;}u;D ygw,f udpk ed af usmv f id_ f tJ'gav;udk aoaocsmcsm tav;euf uav; xnfah y;apcsiyf gw,f aemf?

3? pdwf0ifpm;wJhvkyfief; a&G;cs,fyg aemufwcg eHygwf (3) tcsuu f ud, k pf w d 0f ifpm;wJv h yk if ef;udk a&G;cs,&f w,f? Oyrm vSsyfppfbufrSm pdwfxufoefvm;/ aqmufvkyfa&;bufrSm pdwfxufoefvm; od@k r[kwf uGeyf sLwmrSmvm;/ pma&;wmrSm pdwx f ufoefwmvm; tp&Sw d mwd@k aygah emf? wu,fhudk toufarG;0rf;ausmif;udk ay;Edkifr,fh vkyfief;wckudk udk,fcsifhcsihfcsdefcsdef a&G;cs,&f ygr,f? ud, k 0hf goemygwhJ OpPm a[mfbD oabmrsKd ;ayg?h tyd0k goemygwhJ udprP sKd ; uawmh yef;csaD &;onf bma&;onfjzpfap toufarG;0rf;ausmif;rsKd ; r[kwb f eJ @J vkycf sif wmvkyaf yg?h 'gayr,fh vufiif;ta&;}u;D wJh OpPmuawmh toufarG;0rf;ausmif;eJ@ ywfouf +y;D awmh b,fvyk if ef;udk pdw0f ifpm;vJ qdw k m yxrqH;k a&G;cs,zf @kd vdyk gw,f? tJ'aD &G;cs,w f hJ OpPm[m ud, k phf w d ef @J ywf0ef;usief @J &Sw d t hJ xJrmS rS ud, k af &G;vd@k &Edik w f hJ vkyif ef;awGxrJ mS b,f[mudk a&G;EdkifrvJqdkwm/ tJ'gudk csifhcsdefa&G;cs,f+yD;awmh tJ'DOpPmudk ae@ae@nn avhvm&w,f?

4? a&G;cs,fwJhynmukd ae@ae@ nn }uHqyg quf+y;D awmh ajymcsiw f mu eHygwf (4) tcsuu f tJ'aD &G;cs,v f u kd w f hJ ynm&yfukd odk@r[kwf tJvkyfief;udk avhvmwm tJ'gudk ae@ae@nn pdwfxJrSmawG;+yD;awmh }uq H ae&ygw,f? tJ}uq H raevd@k &S&d if tJ'OD pPm b,fawmhrS ratmifjrifEikd b f ;l ? tJ'v D kd }uH q &if ; uae bmjzpf v movJ q d k a wmh wcgw&H r S m jzpf o G m ;wwf w mu yxr tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

103


104

usaemfu,kd wf idk f ajym&r,fqvkd @kd&&dS if usaemfwcsdKΠtydki ;f awGrmS udk usaemf wynfhawG qDuae jyef+yD;oif,al ewmyJ? wynfah wGu ud,k qhf &mjzpfwthJ cgusawmh vdvk cdk sifcsif oifay;=uw,f? usaemf tJ'eD nf;tm;jzifh usaemf ynmawG trsm;}uD;&cJwh ,f? ud,k whf ynfqh rD mS jyef+yD; usaemfwynfhcHcJhwmyg? tJ'aD wmh ud,k whf ynfqh aD wmifrS wynfhcH&w,fqdkvdk@&d&S if ud,k rhf wd af qG/ taygif; toif;qD bmjzpfv@kd wynfrh cHEikd f&rSmvnf;? 'gayr,fh tJwck&wdS ,f wynfch +H yD; oifv@kd&wJth cgrSm udk,fuE_wfqdwf+yD;awmh raeygeJ@? ol@udk aus;Zl;wifa=umif;udk v_dufvd_ufvvJS JS ajymzdk@vdkw,f? aemuf+yD; aus;Zl;wifa=umif;udkvnf; jyzdk@vdkygw,f? ...... a&G;cs,fxm;wJh vkyfief;xuf ydk+yD;aumif;wJhvkyfief;/ udk,feJ@ydkoifhawmfwJh vkyfief; awG@oGm;wwfw,f? 'grrS [kw&f if ud, k af &G;cs,x f m;wJh vkyif ef;rSm wd;k wuf&m wd;k wuf a=umif; jzpfvmwwfygw,f? tJ'g usaemfajymwm ae@ae@nn }uHqygvdk@ usaemf ajymcsiyf gw,f?

5? rdwaf qGtaygif;toif;xH wynfhcHzdk@ 0efrav;eJ@ aemufeyH gwf (5) tcsuu f tJ'[ D meJ@ ywfouf+y;D vkyif ef;eJ@ ywfouf+f y;D awmh odusGrf;wJhol/ rdwfaqGtaygif;toif; tJ'Duae q&mwifzdk@ ukd,fu wynfhcHzdk@ 0efrav;yge@J ? aemuf+y;D awmh qdv k w kd mu ar;zd@k 0efrav;eJ@/ igt h 'J gav; oifay;prf;ygumG qdw k mrsKd ; ajymwmvdrk sKd ;? usaemfu h kd tJ'gav; oifay;ygcifAsmvd@k tJ'v D akd jymwmrsKd ;? tJ'v D kd vkyfazmfudkifzuf tcsif;csif;ujzpfap wynfhcHzdk@ 0efrav;&bl;? wcsdKŒu q&mwifzdk@ wynfch zH @kd tifrwef 0efav;wwf=uw,f? usaemfudk,fwkdif ajym&r,fqdkvdk@&Sd&if usaemfwcsdKŒ tydkif;awGrSmudk usaemf wynfhawG qDuae jyef+yD;oif,laewmyJ? wynfhawGu udk,fhq&mjzpfwJhtcgusawmh vdv k cdk sicf sif oifay;=uw,f? usaemf tJ'eD nf;tm;jzifh usaemf ynmawG trsm;}u;D &cJw h ,f? ud, k w hf ynfq h rD mS jyef+y;D usaemfwynfch cH w hJ myg? tJ'aD wmh ud, k w hf ynfq h aD wmifrS wynfch &H w,fqv kd @kd &S&d if ud, k rhf w d af qG/ taygi;f toif;qD bmjzpfvdk@ wynfhrcHEdkif&rSmvnf;? 'gayr,fh tJwck&Sdw,f wynfhcH+yD; oifvdk@&wJhtcgrSm udk,fuE_wfqdwf+yD;awmh raeygeJ@? ol@udk aus;Zl;wifa=umif;udk v_dufvd_ufvJSvJS ajymzdk@vdkw,f? aemuf+yD; aus;Zl;wifa=umif;udkvnf; jyzdk@vdkygw,f? Oyrmqdkygawmh ol@udkaus;Zl;wifa=umif;av; wu,fvdk@ &yfa0;rSmaew,fqdkvdk@&Sd&if aus;Zl;wifa=umif;av; pmeJ@wa=umif;av;jzpfap/ rif;ay;vdu k w f hJ aus;Zl;av;&w,f uGm igtckxufxd aus;Zl;rarhEikd af o;bl; qkw d mrsKd ;av; pmav;wa=umif;avmufe@J jzpfap/ 104

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


105

'grrS [kwf u'fav;wckavmuf yd@+k y;D jzpfap 0efrav;yge@J ? wu,fv@kd }uKH v@kd jzpfap ol@ukd vufzuf&nfwcGuf wdu k w f mjzpfap/ xrif;weyf au|;wmjzpfap 0efrav;yge@J ? tJ'OD pPm woufwmvH;k ud, k t hf wGuu f kd oifjyr,fo h al wGay:vdrrhf ,f/ vrf;!$erf ,fo h al wG ay:vdrhf r,f/ tJ'v D [ kd mrsKd ; tJ'grsKd ;0efrav;yge@J ? aemufwcku tJvkdenf;tm;jzifh taygif;toif; odyfzGH@+zdK;vmvdrfhr,f/ tJ'D taygi;f toif;u ud, k b hf 0 wk;d wufrt _ wGuf t+raJ pmifah &Smufr,fo h al wG jzpfvmvdrhf r,fv@dk usaemf t}uOH m%fay;csiyf gw,f? tJ'g&yfa0;rSmaewJ u h av;awGtwGuf usaemf wwfEidk w f hJ t}uaH y;csuyf g?

atmifoif; (&efuek +f rKd ŒrS pma&;q&m}u;D OD;atmifoif;onf ,ck touf (82) ESpf &S+d yjD zpfonf? q&matmifoif;onf vli,frsm; wk;d wufa&;twGuf tpOfwpku d f a&;om; a[majym cJholjzpfonf? b0rSm vli,fawGtwGuf vkyfay;EkdiforSs vkyfay;oGm;onfh udpPrSvGJI tjcm;r&Sad wmh+y[ D k q&mu acwf+yKd io f @kd ajymonf? jrefrmEkid if . H tajctaerSm vli,fawG twGuf vl}u;D awGu uk, d b hf 0ukd paw;&rSm ESajrmae=uonft h wGuf tawmf pdwrf aumif; p&m jzpfonf[k q&matmifoif;u ,lqonf? Ekid if &H yfjcm;rS vli,frsm;/ jynfwiG ;f rS vli,frsm; wk;d wufatmifjrifa&;ESihf ywfouf +y;D pma&;q&m}u;D OD;atmifoif;ESihf acwf+yKd if t,f'w D mcsKyf OD;pdeaf usmv f id_ w f @kd w,fvzD ek ;f rS wqihf awG@qkaH qG;aEG;cJo h nf? vli,fawG bmvky&f rvJ/ xGuaf ygu&f mS &rvm; azmufxu G f &rvm;/ tcuftcJ=um;u ¶kef;xGufenf;/ t*Fvdyfpm b,fvkdoifrvJ/ rsdK;cspfpdwf"gwf ponfw@dk ukd aqG;aEG;cJo h nf?) ( +refrmurBmopf bavm*fhrS)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

105


106

avhvmrdwJh &mZy&d,m,ftcsKdŒ

armif0Ho

0Jpm;Edki if vH @kd txifrcHc&hJ yg jrefrmEdik if [ H m 1948 vGwv f yfa&;&csed u f pvd@k ygvrD ef'rD u kd a&pDpepfukd usio hf ;Hk cJw h m 10 ESpf =umjrifch w hJ ,f? tJ'D 10 ESpf 10 rd;k umvtwGi;f wdik ;f jynfrmS jynfwiG ;f ppf}u;D w+crd ;f +crd ;f jzpfaewJ=h um;u v,f,mpD;yGm;vkyo f al wG qufvyk /f jynfyqef wify@kd wmawG vnf; rysurf uGuf qufvyk /f tjcm; pufrx _ w k u f ek f tdwpf yd@k tify@kd awGuvnf; t&Sed f t[keef @J ? onf=um;xJ jynfawmfom pDru H ed ;f }u;D qdw k mawmif ay:aygucf ahJ o;? qÏoHCm ,emwifyGJ}uD;uvnf; Ak'<bmomordkif;rSm rSwfwdkif}uD; xD;xD;rm;rm; pdkufxlEdkifcJh? ta&SŒawmiftm&SrmS 0Jpm;Edik if v H @kd b,fou l rS rxifc¶hJ rHk u jrefrmjynfom;awG oGm;av&m rsufESmyef;vSum tdrfeD;csif;EdkifiHom;awG&JŒ armf=unfhjcif;udkcHcJh&wm tm;vkH;todyg? EdkifiHa&;orm;awGa=umifh wdkif;jynf}uD;&JŒ tajctaeawG bufaygif;pkHu ,dk,Gif;vm aew,fv@kd ajymp&m wpfuu G rf rS &Scd ?hJ

1958 tm%modrf;yGJ tJovdk jynfawmfom acwf}u;D udyk if a&S;¶_aecsed rf mS jynfawmfromcJw h mu tm%m& EdkifiHa&;ygwD}uD;jzpfwJh zqyv tzGJ@csKyf}uD;ygyJ? zqyv}uD; xufjcrf;uGJ &mutpjyK+y;D wnfjrJ zqyv vdv k m;ol qd&k , S v f pfygwD vufa[mif; ppfAv kd cf sKyw f csKŒd eJ@ ppfO;D pD;csKyf Adv k cf sKy}f u;D ae0if; yl;aygi;f um 1958 ckrmS OD;Ekqu D tm%modr;f cJyh gw,f? ordkif;a&;wJhtcg wdkif;jynf r+idrfroufjzpfaevdk@ AdkvfcsKyf}uD; ae0if;vufudk OD;Eku tm%mtyfvu kd &f w,fqw kd t hJ aygurf sK;d a&;olawG &Sw d ,f?

ppfwyf &mZ0if¶ikd ;f r,f wu,fh tjzpftysuu f OD;Ekqu D kd Adv k cf sKyaf e0if; trde@f t& tm%mvmodr;f wJh 106

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


107

ppfAdkvfcsKyf okH;a,muf (Adkvfatmif}uD;/ Adkvfarmifarmif/ Adkvfwifaz) u 0ef}uD;csKyf ¶k;H rwufyge@J awmhv@kd ajymawmh OD;Eku rif;wd@k ppfwyfu tm%modr;f wmvm;/ tm%modr;f w,fqw kd m ppfwyftwGuv f nf; &mZ0if¶ikd ;f r,f/ wdik ;f jynftwGuv f nf; raumif;bl;uGm/ onfawmh usKyfu AdkvfcsKyf}uD;ae0if;udk tm%mv$Jtyfr,f? AdkvfcsKyf}uD; ae0if;u 0ef}u;D csKyt f jzpf wm0ef,+l y;D 6 vtwGi;f vGwv f yf w&m;rSswwJh a&G;aumufyJG usi;f yay;yg? a&G;aumufyrJG mS tEdik &f wJh Edik if aH &;ygwu D kd tm%mjyefvt J$ yfygv@kd awmif;qdv k u kd w f myg? OD;Eku wdik ;f jynf}u;D r+ird rf ouf jzpfaeyg+y/D usKyv f nf; rxde;f odr;f Edik af wmhyg/ 'ga=umifh Adv k cf sKy}f u;D ae0if; tm%mv$, J +l y;D u,fwifawmfryl gv@kd awmif;qdck w hJ m r[kwyf g?

Advk cf sKyfae0if; pdwfqdk;ykHrsm; OD;Ekqo D mG ;cJw h hJ ppfAv kd cf sKyf ok;H a,mufxu J wpfa,mufu useG af wmfe@J tawmf cifrif&if;ES;D wJh Adv k w f axmifowif;pm t,f'w D mcsKyaf [mif;/ uG,v f eG o f l jynfo@l &Jabmf Adkvfxdefvif;eJ@vnf; tawmfhudk &if;ESD;w,f? xdkyk*~dKvf[m vlawmfwpfa,mufvdk@ owif;}u;D ygw,f? b0ifvnf; tawmfjrifo h v l @kd qdyk gw,f? OD;Ekqu D o kd mG ;wmawmif olu OD;aqmifomG ;cJw h m/ Adv k af tmif}u;D u ol@tazmftjzpfvu kd cf &hJ wmvd@k ajymwwfwo hJ rl sK;d yg? aemifESpfaygif;rsm;pGm =umvm+yD; xdkyk*d~Kvfvnf; ol ajymif;vJudk;uG,f&m bmoma&;udpaP wGvyk af e&if; wpfae@ pum;vufqu Hk sawmh Adv k x f ed v f if;udk ajymjyowJ?h OD;Ekpum;udk vufco H abmwl+y;D olw@kd ok;H a,muf jyefvmum Adv k af e0if;xH tpD&ifcaH wmh pdwq f ;kd vdu k w f mAsmwJ?h olu tJ'u D wnf;u tjywf tm%modr;f csiaf ewm? usKyw f @kd u OD;Ek vSnu hf u G x f 0J ifomG ;+y;D tm%mv$w J mudk vufc/H ygvrD efuv kd nf; rzsu&f / Edik if aH wmf orR w }uD ; uvnf ; &S d a er,f ? a&G ; aumuf y G J + yD ; &if tEd k i f & ygwD u d k tm%mv$ J & r,fqdkwmudkvnf; oabmwlcJhavawmh ol@&JΠrif;pnf;pdrfcHpm;cGifhu c%av;jzpf awmhrmS aygv h @kd a'goyl ek x f oGm;[ef wlw,fw?hJ

tm%modrf;a&m*gawG ul;pufaecsdef tJ'Dumv0ef;usif 1950 jynfhESpfrsm;u tD*spfrSm AdkvfrSL;}uD; emqmwdk@ tm%modrf;/ xdkif;rSmvnf; c%c% ppfwyfu tm%modrf;/ ygupPwefrSmvnf; tm,Gwfcefwdk@/ ,m[D;,m;cefwdk@ tm%modrf; ponfjzifh ppftm%modrf;a&m*gawG ul;pufaecsed rf mS Adv k cf sKyaf e0if;uvnf; Edik if aH &;tm%mudk jzwfvrf;u tydik =f ucH w hJ mygy?J odk@aomf ol@xuf tqaygif;rsm;pGm tuGufjrifwJh OD;EkeJ@&ifqdkif&avawmh yxrwpfausmrh mS jzifh ol cHomG ;&ayoayg?h aemufwpfausmh 1962 ckEpS f rwfv 2 &ufus awmh OD;Ek&ŒJ wpfausmjh yeftpd;k &u }u;D rSL;um jynfvrf; toHvi$ ¶hf }Hk u;D rSm zuf'&,fru l pd P nDvmcH}u;D usi;f yaewke;f / wdik ;f &if;om;acgi;f aqmifaygi;f pkv H nf; &efuek rf mS tpkta0;eJ@ a&mufae=uwke;f rSm Adv k cf sKyaf e0if;eJ@ taygi;f ygrsm;[m cJwpfv;Hk wnf;eJ@ iSut f aumif tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

107


108

aygi;f rsm;pGmudk tydik &f cJyh gw,f? (rSwcf su?f 'Dupd rP mS awmif *d% k ;f *%tpG}J u;D wJh Edik if aH &; twdkuftcHwcsKdŒu OD;Ek[m olrEdkifawmhwJh zuf'&,fZmwf¶_yfudk qufru&Jawmhvdk@ wdkif;&if;om;acgif;aqmifawGudk &efukefrSm pkay;+yD; OD;ae0if;vufudk tyfvdkufwmvdk@ pGypf w JG m =um;zl;cJyh gao;Asm) wu,fuawmh orRw}uD;ref;0if;armif utp 0ef}uD;csKyfOD;Ek tygt0if yxptpdk;&tzGJ@0ifawG/ zuf'&,frlaqG;aEG;rdwJh wdkif;&if;om;acgif;aqmifawG tukef zrf;qD;xde;f odr;f cH&ygw,f?

wnfjrJrsm; ab;roD&efrc tJ'w D ek ;f u acgi;f aqmif}u;D OD;AaqGw@kd OD;ausm+f ird ;f wd@k tygt0if wnfjrzJ qyv awG ab;roD &efrcygy?J wcsKŒd qdk Adv k cf sKyaf e0if;u wnfjraJ wGtwGuf tm%modr;f ay; ovdv k akd wmif xifa=u;ay;ae=uao;&JŒJ ? aemufawmhvnf; ppftm%m&Siaf vmif;u rif;om; acgi;f pGy}f u;D udk z,fvu kd f ygw,f? awmjyef Auy wcsKŒd eJ@ yrnw qd&k , S ef w D csKŒd udo k rd ;f oGi;f um ppfwyftrmcHjyKwhJ wpf y gwD p epf u d k pwif y sKd ; axmif c sd e f r S m awmh zqyv OD ; ausmf + id r f ; u aumif ; pG m tjrif&iS ;f oGm;ygw,f? olu ygvrD ef 'Dru kd a&pDpepfukd ESpEf pS u f mum ,k=H unfol jzpfw,f? uGefjrLepfwpfygwDpepfudk cg;cg;oD;oD; rkef;wD;oljzpfw,f? onfawmhrS OD;ausmf+idrf;/ OD;AaqGw@kd [m Adv k cf sKyaf e0if;eJ@ jywfp=J uawmhw,f? r=umcif olw@kd vnf; a&=unftikd f a&mufomG ;=uwmygy?J

uGvJ wJG wfwm xk;H pHyg onftwdwfjzpf&yfawGudk rsufarSmufumv EdkifiHa&;avhvmolawG oifcef; pm,loifw h ,f xifygw,f? Edik if aH &;orm;qdw k m wpfO;D eJ@wpfO;D oabmxm;uGv J =JG upjryJ g? txl;ojzifh tiftm;}uD;ygwDawG/ tm%m&ygwDawG txl;owdxm;oifhygw,f? t&ifwek ;f u emrnf}u;D vuf0pJ eG ;f ygww D pfc&k ŒJ aqmify'k f =um;zl;w,f? "wlwmawG wGv J yk /f rwlwmawG cGv J yk q f w kd m vufawG@ruswhJ tacsmiform;0g' jzpfw,f/ tajccHc, H cl sucf si;f vlwef;pm; obm0csi;f rwlwhJ tiftm;pkawG[m b,fupd rP qdk wGv J yk v f @kd udk r&Edik b f ;l / wGv J yk v f @kd &w,fq&kd ifvnf; wdik ;f jynftusK;d twGuf r[kwb f ;l / ud, k u f sK;d pD;yGm;awGtwGuyf J jzpfr,f/ tJ'D nD!w G af &;rsK;d [m wHawG;eJ@qGw+f y;D uyfxm;wJh nD!w G af &;yJ jzpfr,f/ 'ga=umifh t,ltq rwlb;l vm;/ tufa=umif; ay:vm+yv D m;/ 'gqkd uGt J ufa&;uae cGx J u G af &; vky=f uawmh/ awmfveS af &;qdw k m oef@oef@av; vky&f w,f"wJAh sm? tJ'D aqmifyk'fudk tJ'D ygwDvdkvm;wJh u|efawmfholi,fcsif;awG ajym=uqdk=u wke;f u u|eaf wmfw@kd u [m;cJ=h uw,f? tck jyefpOf;pm;=unfah wmh "tajccH cH,cl sucf si;f vlwef;pm; obm0csi;f rwlwhJ tiftm;pkawG[m b,fupd rP qdk wGv J yk v f @kd udk r&Edik b f ;l / 108

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


109

wGv J yk v f @kd &w,fq&kd ifvnf; wdik ;f jynftusK;d twGuf r[kwb f ;l / ud, k u f sK;d pD;yGm;awGtwGuyf J jzpfr,f/ tJ'n D ! D w G af &;rsK;d [m wHawG;eJ@qGw+f y;D uyfxm;wJh nD!w G af &;yJjzpfr,f" qdw k hJ aumufcsuu f kd vufawG@rsm;eJ@xif[yfum tzefzefwvJvJ qifjcifaerdygw,f?

ygvDref 'Drdkua&pD oufqdk;&Snfzdk@ 1958 ckEpS u f tm%mvmodr;f olawGukd OD;Eku azsmif;zs+y;D ygvrD ef'rD u kd a&pD oufq;kd &Snaf &;twGuf aemufq;Hk usnq f eftjzpf tm%mv$jJ cif;eJ@ a&G;aumufyu JG wdukd tay;t,lvyk cf w hJ ,f? 6 v twGi;f a&G;aumufyv JG yk af y;zd@k awmif;qdck ahJ yr,fh Adv k cf sKyf ae0if;u &ufawG wd;k wd;k +y;D awmif;cJv h @kd 2 ESpf =umoGm;w,f? tJ'w D ek ;f u ygvrD efrw S w f rf; awGujkd yefzwf&if wnfjrJ zqyv trwfawG[m rmefwuf+y;D tay:pD;uae oa[muf o[rf; aqG;aEG;ajymqdw k mawG awG@&ygvrd rhf ,f? 0d"&l bG@J &oGm;wJh emrnfausmrf ed @f cGe;f udk om,m0wD ocifcspfarmif &J&JawmufajymcJhwm tJ'D ygvDrefyg? tdrfapmifhtpdk;& oufwrf;rwdk;a&;udk om,m0wD ocifcspfarmifwdk@u av;av;eufeuf ta&;w}uD; tqdw k ifoiG ;f aqG;aEG;aepOf wnfjrJ zqyv trwfwcsKŒd u oa&mfarmfum; axmufuu G f awGe@J 0ifaESmufcw hJ mawG zwf&ygw,f? aemufawmhrS olw@kd awGvnf; ausmcsrS "m;jyrSe;f oduek =f uawmhwmuvm;? ckwpfavm zwfae& =um;ae&wJh Edik if aH &; owif;wcsKŒd eJ@ywfoufv@kd pyfrpd yf&m tawG;a&vsOaf =umrSm arSsm=unfw h myg? txl;ojzifh i,fi,fwek ;f u zwfpmtkyrf mS oif&wJh 0Hyak vGe@J od;k i,fyjHk yife@J vnf; pHx;kd =unfrh yd gw,f?

armif0Ho 16/ 06/ 2013 maungwuntha@gmail²com

(jynfol@acwf*sme,f/ twGJ 3/ trSwf 150 rS)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

109


110

vufeJ ha&;cJh}uygw,f armifomcsdK

(wpf) urBmay:rSm vufEpS rf sKd ;yJ&ydS gw,f? wcsKd v h ufawGu ay;wm? wcsKd v h ufawGu ,lygwm? (ESp)f r=umao;cif&ufawGxrJ mS usaemf&efuek +f rKd v h ,fukd jzwfomG ;rdcw hJ ek ;f u +rKd @ v,fyvufazmif;wckay:rSm trSwrf xifygbeJ J h oleJ q h v kH u dk rf =d uwJt h cg yxrOD;qH;k uawmh usaemfuvnf;ol@udk "a[hvl"oluvnf; usaemfHukd "a[hvl"qdk+yD; toHESpfckudk wxyfwnf;usoGm;wJhtxd wa,mufudkwa,muf tHh=ow}uD;eJ@atmf[pf E_wfquf vku d rf =d uwmygy?J tJ'h D aemufrmS awmh usaemfw@kd E pS af ,mufom; wa,muftem;wa,muf t!d_ ch x H m;&wJh olawGvkd wa&G@a&muf&o dS mG ;=uum wa,mufvufukd wa,mufu uspu f spyf gatmif qkwu f ikd x f m;rdvu dk =f uava&m? aea&mifatmufrmS awmh vlwcsKd @wav rsO;f usm;uae vrf;udu k ;l jzwfv@dk ae=u qJ? wcsKd @awGu }uKH &mae&muae um;awGukd a&Smif&if;uGi;f &if; 'a&maomyg;eJ@ u h ;l jzwf ajy;v$m;vkd h oGm;ae=uqJ? vrf;ay:rSmu um;a&mifpakH wG tvku d o f ifh pD;ajrma&G yh gomG ;=uqJ? yvufazmif;wckv;kH ay:rSmvnf; oGm;olawG jyefoal wG a&mif;olawG 0,foal wGe@J ah jccsi;f vdrfum &_yf,Sufcwfvdk@ae=uqJ? usaemfwdk@ ESpfa,mufom;[mvnf; wa,mufudk wa,muf bmupvkd ah jym=u&rSe;f rodatmifukd E_waf wGu av;vHqt HG vdk ah erd=uqJ? txl;ojzifu h awmh usaemfb h ufrmS u bmupvk@d ol@ukad r;&rSe;f ajym&rSe;f rod 110

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


111

atmifukd touf&u _ syaf ecJ&h wmyg? ol@orD; t}u;D rta=umif;udk par;&&if aumif;av rvm;? 'grrS [kwf ol &h J Zh eD;onf ta=umif;udk ar;&ifaum onftcsed rf mS oifyh grh vm;? ol@om;ti,faumifav; tajctaeua&m tck b,fol hqDrSmvJ? vuf&Sd tckol em;cdw k ahJ e&m? +y;D awmh ol ph m;0wfaea&;twGuf b,fvb dk ,fyekH J h ajz&Si;f aew,fqw kd m? usaemhEf w _ u f bmudrk rS ar;&uf/ rajym&ufeJ o h l rh suEf mS udk awmfawmfav; =umatmif wav;wpm; ai;=unfhaerd+yD;wJha emufrSmrS usaemfwkd hESpfa,mufom; eD;pyf&m vufzuf&nfqikd f uav;wqdik x f u J kd 0ifjzpfc=hJ uygonf? (oH;k ) ajym&&if onfav;ig;q,fESpftawmtwGif;rSm tjyifavmueJ@tquf toG,f jywfawmufomG ;cJ&h &SmwJh usaemfrw d af qGcrsm tawmfav;udyk J ajymif;vJomG ;cJh &Smyg+y?D txl;ojzifh ol q h yH ifawGu t&G,ef J rh r#atmifukd wacgi;f vH;k qGwq f w G jf zLvkd ?h rsuaf phuvnf; ESpq f wd;k um r_e0f g;oGm;cJ[ h ef wlyg&J ?h rsurf eS u f xlxyl w d yf w d }f u;D ? tom; awGuvnf; ESpq f avmuf yd! k o kd mG ;um vluvnf; ESpq f avmuf ydt k o kd mG ;wJyh ekH ?hJ vufjyif uawmh e*dt k wdik ;f udik ;f qJ !$wq f ?J "usaemfb h 0uawmh todu k yf suo f mG ;cJyh g+yAD sm" olu wcGe;f wnf;aompum;eJ ah emufxyfbmrS xyfar;p&mrvkad wmhatmif ajymcsvu kd w f t hJ cg usaemfu ol rh suEf mS udk r=unf&h ufpmG eJ ah tmufuykd J iH=k unfah erdw,f? onfawmhvnf; ol ah jcawmuftpHu k taygpm; *syefzed yfw&HeJ t h wl rsuv f ;kH xJukd 0ifvm cJjh yefygava&m? [kwyf gw,fav? olu todu k yf suo f mG ;wJh iSuu f av; waumifyg? (av;) wu,fawmh usaemfrdwfaqGu bGJ h&ynmwwf uAsmq&mwa,mufyg? [d;k cyfi,fi,f ausmif;om;b0 ol u h pkd oduwnf;u cktcsed t f xd uAsmawGa&;cJh uAsmudk cspcf hJ uAsmtwGuf touf &Sicf w hJ hJ vlav? 'gayrJh olu pdwu f ;l ,Oform;awmh r[kwyf gb;l ? pmtkyt f iSm;qdik u f av; zGiv hf u kd f pmtkyt f a[mif; a&mif;orm;av; vkyv f u kd f pmtkyf wdu k af wGrmS 0ifvyk v f u kd ef @J ol@rdom;pkukd t&d;k ajzmifq h ;kH &SmaยบuG;cJw h v hJ yl g? aemufawmh ol@&J@ ,H=k unfrt _ wGuef @J tjyifavmueJ@ a0;&mudk r=umr=um a&mufa&muf oGm;&mu aemufq;kH wacguf olta0; a&mufaecsed f ol@todu k f pysucf w hJ mygy?J ol txJrmS &Sad ewke;f ol@orD; t}u;D r ynm wydik ;f wpeJ@ tdraf xmifusomG ;w,f? ol@ZeD;u iSm;xm;wJh tdru f av;udk jyeftyf+y;D trsKd ;awG&&dS m e,fukd jyefomG ;&mu e,frmS qHk;w,f? ol@om;av;u e,fu rdef;r trsdK;awG&J@ vufxJrSm oljyefa&mufvmawmh tm;vH;k [m wG,&f mrJh todu k yf suEf iS jhf y?D "avmavmq,fawmh oli,fcsi;f wa,muftrd rf mS c%aew,fAsm/ r*~Zif; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

111


112

wckrSm tvkyfvkyfzdk@ ajymxm;w,f/ usaemf pmjyefa&;&r,f/ udk,f,Hk=unfwmawG twGuaf ygh ?" tvH;k pHk ajcvGwv f ufvw G f jzpfaewJh =um;xJu cdik rf mwJh pum;awGukd wnf+ird f at;aq;pGm ajymaewJh ol@rsuEf mS udk twef=um=um usaemf ai;&Daerdygw,f? 'Dval wG 'Dval wG 'Dvkd av;pm;zG,&f m vlrsKd ;awGtwGuf / uAsmq&m vSoef;u "vuf"qdw k hJ uAsmudk a&;cJ[ h ef wlyg&@J ? 1998ck =o*kwv f xkwf &eH@opf r*~Zif;xJu uAsmq&m vSoef;&J@ "vuf" qdw k hJ uAsmudk usaemf trSw&f vmygw,f? vuf0wf&wemawGe@J bmrSrqdik w f v hJ uf vuQ%m ynm&Siaf wGe@J b,fvrkd S rygwfoufwhJ vuf ckcsed x f d bmudrk S rdr&d & rqkyu f ikd rf ad o;wJv h uf vufa&;vSvS a&;wwfayr,fh vufnKSd ;n$e&f m a&rjzpfcw hJ hJ vuf tom;rmwufaeayr,fh vufcarmif; rcwfEikd af o;wJv h uf oJtw d x f ;kd &rSm 0efav;cJw h v hJ uf ajrGwiG ;f udrk S Edu _ cf siaf ewJv h uf [kwyf gw,f? usaemfh rdwaf qG&@J vuf[m 'DuAsmxJuvdk vufrsKd ; jzpfygw,f? olu ,H=k unf&mudk uAsm a&;wJh vufav? vuf0wf&wemawG bmawGukd 0wfp&m ta=umif; r&Syd gb;l / ud, k , f =kH unf&mudk ud, k v f yk cf jhJ yrD @kd tem*wfrmS b0om,mygrh vm; bmvm; }uKd wifa[mude;f xkw=f unfph &m rvdb k ;l txkwef @J txnfe@J *k%ef @J &mxl;eJ@ qkyu f ikd rf pd &m ta=umif;r&Sb d ;l ? todnm%f ynmtwGuf oyf&yfaocsmatmif jyifqif xm;wmu vGv J @kd bmudrk S appm;Edik w f hJ wefc;kd =oZm r&Sb d ;l ? jy;D awmh &ke;f cJh uefchJ &ayr,fh 'DvufawGrmS cl;rukef cyfrukef pm;zdak qmif r&Sb d ;l ? 'gayrJh olrsm;wum&J@ b0ar;&d;k udk xd;k ypfz@kd twGuf avhusichf ef; qif;&rSmudk usawmh onfvufawGu 0efav; aewwf jyef yg&@J ? tEW&m,fygv@kd odvsuef @J vnf; ZGww f ;kd csif wd;k aewwfjyefyg&@J ? &mZ0iftES@H rSm onfvuf rsKd ;awG&@J owif;udk usaemfw@kd ok;d od;k oho H hH =um;zl;aecJh =ur,fav? (ig;) nnawGrmS rSeaf jymif; wvufe@J tvky&f y_ cf jhJ y;D awmhrS aeqdw k m a[monfh p=u0Vm&J@ A[dkygvdk@ csa&;cJhwJhvuf +*dKvfawG[m aeudk vSnfhywfae=uwmygyJvdk@ csa&;cJw h v hJ uf? tJ'h D vufyikd &f iS f tDwvD jynfom;}u;D *,fvv D , D kd (Galileo)bmawGrsm; tusKd ;w&m; cHpm;cJ&h ovJ? yDpm (Pisa) wuUov kd u f ae txkwcf cH hJ &w,f? touf}u;D rS tzrf;cH&w,f? pmtkyaf wG tydwcf &H w,f aovd@k tokb cswmawmif vlxk tcrf;tem; 112

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


113

vkycf iG hf ray;bl; ajrw G iG ;f udk E_u d cf siw f hJ vufav? t*Fvef Edik if o H m; csm;vfp'f g0if (Charles Darwin)uwJha&m? =uufOuav;awG iSufOuav;awG wudkifudkifeJ@ qifhuJh jzpfpOf (Evolution) qdkwmudk csa&;cJhw,f? rsdK;cspfpdwfwdk@&J@ rlvtp (Origins of species) qdw k mudk csa&;cJw h ,f? onfvuftwGuf olbmawG &cJo h vJ? vlqw kd m tm'efe@J {0u pvd@k bk&m;ocifu zefqif;cJw h mygv@kd t,loefco hJ rl sm; jA[Rm}u;D av;OD;u pwmygv@kd tpG}J u;D cJo h rl sm;/ xdo k rl sm;&J@ "xGD" jcif;udk cHc&hJ owJah v? ajrw G iG ;f udrk S E_u d cf siw f hJ vuf? tmvl;pm;olrsm;qdw k hJ yef;csu D m;udk qGcJ w hJ v hJ uf? ae=umyef;qdw k hJ yef;csu D m;udk qGcJ w hJ v hJ uf? =u,fpn kH qdw k hJ vufukd qGcJ w hJ v hJ uf? tJo h nfvufyikd &f iS f 'wfcsf yef;csaD usmf Aif;qifh Aef*dk; (Vincent Vangogh) crsma&m avmurSm bmawGrsm; cHpm; pHpm; oGm;&&SmovJ ? vufcarmif; cwfEikd cf &hJ @J vm;? vufnKd ;n$e&f m a&jzpfc&hJ @J vm;? bmawGukd rdr&d & qkyu f ikd rf cd hJ ovJ? ra&&m jcif;awG raocsmjcif;awG iwfjcif; rGjJ cif;awG jy;D awmh aojcif;w&m;awGe@J ? 'gawGom ol@twGuf vufaqmifav? 'DvdkygyJ? tElawG t&GJawG 'kuQdwmawG tiwfawG rdbrJhawGtwGuf r[m *&k%mudk ay;cJhwJh ,l*dkqvyfol rmom x&DZm (Mother Teresa) &J@ vufua&m vuf0wf&wemawGukd ydik cf &hJ @J vm;? usL;bm;Edik if H vGwaf jrmufa&;twGuf vufeuf pGu J ikd f cJw h hJ a'guw f m acsa*GAm;&m; ua&m ol@twGuf bmawGrsm; rdr&d & qkyu f ikd rf cd hJ ovJ? csuu f q kd vdAk uf vGwaf jrmufa&;twGuf emZDukd qef@usicf w hJ hJ *sL;vD;,ufz;l csp(f Julius Fucik) &J@vufua&m ajrw G iG ;f udk Edu _ cf w hJ mr[kwv f m;? tDwvDajrmufyikd ;f ppfajrjyifrmS *&k%may;zdk@ a&mufoGm;cJhwJh jyifopf b%fvkyfief;&Sifuav; [ife&D'l;eef@ (Henri Dunant) &J@vuf? t&if;usr;f uda k &;cJw h hJ um;vfrmhucf &f @J vuf? ol@ tusKd ;vm; avmu tudsK;vm;? vufawG/ vufawG? avmuudk ydkrdk aumif;rGefatmifqdkwJh pdwfeJ@ wcsdK@u tawG;ac: wcsdK@u tEkynm wcsdK@u *&k%m/ wcsdK@u vGwfajrmufr_/ usaemfwdk@udk ay;aecJh=uwmav? xdcu kd rf mS pd;k vd@k aemufjyefqw k v f u kd zf @kd owday;wJ=h um;u ZGww f ;kd 0ifvmvdu k =f uwm? uAsm q&mu vufzsm;cg rd[ef wlyg&@J ? tJ'h D vufu tJ'h D vufukd vufw@kd jy;D owday;w,f tJh'D vufu tJh'D vufudk vufzsm;cgvdkufw,f . ..wJh? [kwfygw,f? usaemfw@kd uvJ av;pm;pGm vufzsm;cgr=d uygw,f? (ajcmuf) tJ'h aD e@u pum;awG awmfawmfuav; ajymjy;D vzuf&nfqikd u f x=uawmh aeawmif awmfawmf apmif;oGm;ygjy?D tdyw f ef;jyefcsed rf @kd vm; rodygb;l vrf;ay:rSm vlawGu ydjk y;D +yKd usvmaew,f? tckcsed t f xd ud, k phf m;usuu f kd ud, k &f mS awG@ao;yHk ray:wJh usaemfh tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

113


114

avmuudk ydrk kd aumif;rGeaf tmifqwkd hJ pdwef @J wcsdK@u tawG;ac: wcsdK@u tEkynm wcsdK@u *&k%m/ wcsdK@u vGwaf jrmufr/_ usaemfw@kdukd ay;aecJ=h uwmav? xdcukd rf mS pd;k vd@k aemufjyefqwk vf ukd zf @kd owday;wJ=h um;u ZGwwf ;kd 0ifvmvduk =f uwm? uAsmq&mu vufzsm;cg rd[ef wlyg&J@? tJ'h D vufu tJ'h D vufukd vufw@kd jyD;owday;w,f tJ'h D vufu tJ'h D vufukd vufzsm;cgvduk wf ,f...wJh ........... rdwfaqGuawmh ol@&J@ ,m,Dtdyfwef;av; &Sd&mudk jyefzdk@ usaemfhudk E_wfqufaeqJ? usaemfuvnf; vlrod olrod ay;qyfc&hJ aom ol@vuf tpHu k kd wav;wpm; qG, J l Ekwq f uf rdq?J vufawG vufawG? ay;aomvufawG/ ,laomvufawG? &mZ0ifrmS txifu&yJjzpfjzpf/ tnw&yJ jzpfjzpf ay;aomvufrsm;udk usaemfw@kd av;pm;pGmeJ@ qG, J l E_wq f uf =u&r,fav? uAsmq&m vSoef;uvnf; onfvufrsKd ;awGukd av;eufykH &yg&@J 'ga=umifv h nf; ol@&J@ "vuf"uAsmtqH;k owfrmS 'Dvkd csa&;jypfcyhJ g&@J ? wae@ vufcsn;f yJ jyef&r,fqw kd m aocsmaewJhvuf tJ'h D vufu tJ'h D vufukd vufqEJG w _ q f uf cJyh gw,ff...wJ?h (ckEpS )f usaemfu uAsmq&mvSoef;&J@ "vuf"qdkwJh uAsmudk zwf+yD;wJhaemuf ud, k v hf ufukd ud, k t f omiH@k =unfrh &d if; urBmay:u pGe@f v$wpf eG @f pm; tm;vH;k aom vufrsm; eJ@twl uAsmq&m&J@ vufuykd g vufqJG E_wq f ufcyhJ gw,fav?

armifomcsdK &eH@opf r*~Zif; azazmf0g&D/ 1999

114

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


115

}uGufaxmifacsmuf

azjrifh wpfcgwek ;f u....ºuufwpfaumifu v,form;tdrx f J tdref &H yH sOEf pS cf syf pyf=um; u [aewJah e&m t=um;uae acsmif;=unfah wmh v,form;eJ@ ol@r,m; txkyw f pfxyk f ajzaewm awG@&w,f? txJrmS pm;p&mrsm; ygavrvm;/ yg&if igrsm; wenf;enf;eJ@ pm;&avrvm; arSsmv f ifw h hJ pdwef @J apmif=h unfah wmh/ vm;vm;... pm;p&mrke@f r[kw/f emp&m wkwjf zpfaew,f? tJ...pum;tjzpf ajymwm/ wu,fww k rf [kwb f ;l ? jy;D awmh wkwq f w kd mu olol igig t&du k cf &H edik w f yhJ pPn;f ? tck[mu owW0gtrsm;eJ@ rqdik /f olwpfO;D wnf;udk &nf&, G w f m/ ol@udk taoaqmfz@kd &nf&, G cf suEf iS hf +rKŒd u0,fvmwJh =uu G af xmifacsmuf? jrifwmeJ@wif ºuufaxmifacsmuf armif;jyKwfjyD; *sdKif;ceJ &dkufwJhtoHudk ol@pdwu f =um; vdu k rf w d ,f? oHuikd ;f wHe@J acG;oGm;pdy=f um;rSm nyfjy;D aoaer,fh ol@&kyyf kH udv k nf; jrifa,mifjy;D =uufo;D ar$;nif; xoGm;w,f? 'kuyQ /J 'Dval wG &uf&ufpufpufvyk af wmhr,f? tm;vH;k udk owday;xm;rSyJ qdjk y;D ºuufu jcx H aJ vSsmufajy;jy;D atmfw,f? "tdrx f rJ mS ºuufaxmifacsmufwpfck a&mufaejy/D tm;vH;k owdxm;=u/ tdrx f rJ mS ºuufaxmifacsmufa&mufaejyD" tJ'v D akd tmf&if; =uufrem;a&mufawmh yg;pyfu wuGyu f yG jf rnf&if; zkex f o J x J rJ mS tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

115


116

pm;p &m,ufjy;D &SmaewJh =uufru....." 'Davmufawmif atmfraeeJ@ udkºuuf&,f/ &SifhtwGufawmh pdk;&drfp&mjzpfwm rSefyg w,f? 'gayr,fh u|efreJ@u qdkifrSrqdkifwm/ bmudo k wdxm;&rSmvJ" vd@k qdw k ,f? ºuufu 0ufjcHem;oGm;jyD 0ufudkajymjyefawmh 0ufu...."igrif;twGuf pdwfraumif;ygbl;/ zdk;a&$ºuuf&m/ 'gayr,fh 'DudpPu igwwfedkifwJh udpP r[kwfbl;/ tvGeq f ;kH bk&m;rSm qkawmif;&Hak vmufyJ wwfEikd w f ,f/ nbuf bk&m;&Scd ;kd wJt h cg rif;twGuf xnfjh y;D qkawmif;ay;ygrh ,fumG " vd@k ac|;odyw f ,f? jcx H rJ mS EGm;wpfaumifvnf; &Sad o;awmh ºuufu ol@qDomG ;jy;D ajymjyefw,f? EGm;usawmh ol@udk [m;awmif [m;v$wf ao;w,f? "[ / iºuuf& tdrfxJrSm ºuufaxmifacsmuf [kwfvm;/ 'gqkd ightwGuf tEW&m,fy/J ajcr nSyrf &d if igaojy/D [m; [m;" wJ?h ºuuftawmfcH&cufjyD; jyefvSnfhvmw,f? olu tdrfxJrSmaewJhol/ tdrfqDyJ jyef&r,f? axmifcsufudpP b,folurS awG;ryl/ olwdk@ta&; vkd@ r,lq/ ukd,fwpf a,mufwnf; ylaewm qkad wmh uk, d yf J owdxm;&r,f? wu,fawmh emrnfuEdk u _d u f vnf; ºuufaxmifacsmuf r[kwv f m;? tJ'D axmif acsmufrSm wyfxm;r,fh te@Huvnf; ar$;/ t&omvnf; &SdjyD; ºuufrSeforSs oGm;&nf wrsm;rsm; usapr,fh tpmudk tem; om;av;awmifzhJ rpm;rdatmif a0;a0;u a&Smif&r,f? ajy;&if;v$m;&if; rawmfwq wkdufrd w,fqkdwmrsdK; rjzpfatmifvnf; txl;owdjyKr,f? tJovkad wG uk, d u hf , dk u f , dk f owday;jy;D tdrx f u J kd owd0&D , d =u;D pGmeJ@ jyef0ifvmcJw h ,f? tJ'Dn oef;aumif,HrSmyJ ºuufaxmifacsmuf armif;jyKwfwJhtoH us,f avmifpmG aygux f u G v f mjy;D uwnf;u owW0gawG tm;vk;H ve@fE;dk =uw,f? "zk;d a&$ºuuf wpfaumifawmh oGm;&Smaygh " vk@d 0ufu qkad wmh =uufru "pdwrf aumif;bl;/ 'Davmufjrefjref=u;D jzpfvrd rhf ,f rxifv@dk " reufu olrpmrem ajymvku d rf w d m jyefawG;+y;D tm;emaew,f? EGm;=uD;uawmh "apmapmao awmhvnf; a=umuf&wJh'kuQ apmapm+idrf; wmaygu h mG " wJ?h uk, d af owm r[kwaf wmh olu aygah ygq h q ajymw,f? trSeaf wmh ºuufvnf; aooGm;wmawmh r[kwb f ;l ? axmifacsmufrw d m olrS r[kww f m? *sKd i;f ceJ jrnfo=H um;awmh olvnf; olu, kd w f idk f rdoavmuf vef@oGm;wm? aemufawmhrS igr[kwb f ;l ? b,forl sm;ygvrd hf qkjd y;D xacsmif;=unfah wmh a¹rwpfaumif? a¹ru ºuufaxmifacsmuf qkdwm bmvkyfwwfrSef;rodawmh ºuufpmteH@ ar$;ar$;udk ol@tpm atmufarh+yD; oGm;cJwm? armif;wH&kdufwJhtcsdef b,fvkdb,fvkd 116

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


117

a¹ru ºuufaxmifacsmuf qkwd m bmvkywf wfreS f;rodawmh ºuufpmteH@ ar$;ar$;udk ol@tpm atmufarh+yD; oGm;cJwm? armif;wH&udk wf thJ csdef b,fvbdk ,fvdk vkyvf udk rf eS f;rod/ acgif;ydki f;udk rxdbJ t+rD;ykdi ;f u nSyfaew,f? ºuufu wkewf ek ,f if,ifeJ@ =unfhaewkef; rD;tdrfav;rSdefrdeS feJ@ tdrf&iS rf xGuvf m wmjrif&w,f? rde;f ru tdycf sifrl;wl;eJ@ =uGufaxmifacsmufukd oGm;qGwJ thJ cg a¹ru vSr;f ayguf vkud wf ,f? tJ'tD cg tvef@w=um; xatmfawmh v,form; ajy;vkud wf mw,f? rD;tdrfykd vif;atmif rD;pmjrSi fh =unfhvkdufawmh ol@rdef;rukd ukdufjyD;wJhaemuf yg;ysOf; axmifaeao;wJh a¹rudjk rif+yD; eD;&mwkwf wpfacsmif;eJ@ vufjrefajcjref aumuf&udk vf udk wf m yGcJ sif;jyD; aooGm;w,f? ....... vkyv f u dk rf eS ;f rod/ acgi;f ydik ;f udk rxdbJ t+r;D ykid ;f u nSyaf ew,f? ºuufu wkew f ek , f if,ife@J =unfah ewke;f rD;tdraf v;rSed rf edS ef @J tdr&f iS rf xGuv f m wmjrif&w,f? rdef;ru tdyfcsifrl;wl;eJ@ =uGufaxmifacsmufudk oGm;qGJwJhtcg a¹ru vSr;f ayguf vku d w f ,f? tJ't D cg tvef@w=um; xatmfawmh v,form; ajy;vku d w f mw,f? rD;tdrfykd vif;atmif rD;pmjrSifh =unfhvkdufawmh ol@rdef;rukd ukdufjyD;wJhaemuf yg;ysOf; axmifaeao;wJh a¹rudjk rif+y;D eD;&mwkwf wpfacsmif;eJ@ vufjrefajcjref aumuf&u dk v f u dk w f m yGJcsif;jyD; aooGm;w,f? tJ'DajrGu tawmftqdyfjyif;wJhajrGrsdK; jzpfaew,f? v,form; tawmf acgi;f em;yef; =u;D oGm;w,f? tJ'ge@J tdref ;D em;csi;f awG vSr;f ac: jy;D n=u;D rif;=u;D yJ q&m0ef oGm;yifah y;zk@d tulnaD wmif;w,f? reufrvif;cif q&m0ef a&mufvmjy;D ol@&So d rSs aq;0g;eJ@ ukojy;D jyefomG ;w,f? aemufae@rSm tdr&f iS rf u a¹rqdyt f &Sed ef @J zsm;jy;D nnf;aew,f? wpfae@vk;H ud, k v f ufawG udu k cf jJ y;D yg;pyfuvnf; bmrSrpm;csijf zpfaew,f? tJ'ge@J tpmr0if&if ud, k cf t H m;enf;r,f? tJ'gq&dk if a¹rqdy'f %f ydrk cHEidk f jzpfr,fqjdk y;D tm;&So d mG ;atmif =uufpyG jf yKwf au|;ygv@dk 0kid ;f 0ef; t=uaH y;=uawmh v,form;u olarG;xm;wJh wpfaumifwnf;aom =uufrudk owfjy;D rde;f rtwGuf =uufom; pGyjf yKwv f yk w f ,f? q&m0efu aemufae@awGvnf; qufjy;D vm=unfyh gw,f? 'gayr,fh vlemu roufombl;? tqdyu f tawmfjyif;wmud;k ? k cf &H wJh ta=umif; =um;&awmh aqGrsKd ; rdwo f *F[awG v,form;r,m; a¹rudu vlrrm owif; vmar;=uw,f? wcsdKŒu cyfa0;a0; &GmawGu vm&awmh csufcsif; rjyefEikd =f ubl;? wpfnavmuftyd jf y;D apmif=h unf=h uw,f? vlrrmtajctae raumif;awmh tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

117


118

&ufydki f;twGi ;f qufwudk jf zpfomG ;cJwh hJ tJ'tD jcif;t&mawGudk rsuf0g;xifxif jrifvkduf &wJh ºuuf[m t=uD;tus,f xdwfvef@ tHh=oovkd/ ºuufaxmifacsmuf[m b,fo@ltwGuvf J qkwd mudvk nf; pOf;pm;r&ekdi af tmif jzpfaew,f? bmyJjzpfjzpf olwpfa,mufwnf; a=umufaewke;fu ukd,fEiS fhrqkdi fovkd aecJh =uwJh =uuf/ 0uf/ EGm; tygt0if owW0g 5 OD; toufqkH;&H_;oGm;jyD; wJhaemufrmS oluawmh ºuufaxmifacsmufudk t&ifuxuf ydkjyD; ta=umuf=uD; a=umufoGm;cJhw,f? ....... om;csi;f wcsKd Œ vnf; teD;uyfjyKpv k @dk &atmif qkjd y;D tdrrf jyef=uawmhb;l ? tJ'aDd wmh tdr&f iS f v,form;rSm {nfch zH @dk / au|;arG;zk@d vkjd yefwmayg?h tJ't D wGuf 0,fz@dk jcr;fz@dk vkjd yefwmayg?h 'DtwGuf 0,fz@dk jcr;fz@dk a&m/ q&m0efay;zk@d yg aiGa=u;u vkad ewm qkad wmh tdrrf mS &Sw d 0hJ ufukd owfjy;D tdrrf mS pm;zk@d tom;wcsKd Œ,l/ usew f mudk &GmxJavSsmuf a&mif;ckid ;f vku d &f w,f? q&m0efa&m t&yfuyg 0kid ;f jy;D jyKpk apmifah &Smuf=uayr,fh v,form; r,m;[m jyefemvefxl rvmbl;? a¹rudu k w f hJ '%fe@J yJ toufq;Hk oGm;cJw h ,f? tokbcs/ &ufvnfqGrf;au|;wJhtcg v,form;rSm EGm;wpfaumifwnf; &Sw d mqkad wmh tJ'ED mG ;=u;D yJ owf+y;D rde;f rtwGuf tvSLvkyv f u dk &f w,f? &ufyikd ;f twGi;f qufwu dk jf zpfomG ;cJw h hJ tJ't D jcif;t&mawGukd rsu0f g;xifxif jrifvu dk f &wJh ºuuf[m t=u;D tus,f xdwv f ef@ tH=h oovk/d ºuufaxmifacsmuf[m b,fo@l twGuv f J qkw d mudv k nf; pOf;pm;r&ekid af tmif jzpfaew,f? bmyJjzpfjzpf olwpfa,mufwnf; a=umufaewke;fu uk, d Ef iS rhf qkid o f vkd aecJh =uwJh =uuf/ 0uf/ EGm; tygt0if owW0g 5 OD; toufq;Hk &H;_ oGm;jy;D wJah emufrmS oluawmh ºuufaxmifacsmufukd t&ifuxuf ydjk y;D ta=umuf=u;D a=umufomG ;cJw h ,f?

azjrihf 8/ 10/ 2011 (jynfol@acwf*sme,f twGJ 2 trSwf 56 rS)

118

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


119

Ak'<"rRESifh'Drdkua&pD0g'

a&$Z;D uGuf

urBm}u;D rSm acwfawG/ pepfawG ajymif;vJaew,fqw kd m wu,fawmh vlom; awG[m vlom;odumQ eJ@tnD vGwv f yfpmG / w&m;rSswpGm/ +ird ;f csr;f pGm/ csr;f ompGm aexdik cf iG hf &Edik =f urJh pepfawG/ 0g'awGukd vlom;tawG;tac:/ ykxZk OftodOm%fe@J awG;awm=uq H vmcJ=h u&mu tckqu kd rBm}u;D rSm 'Dru kd a&pD0g'[m vlom;awGe@J tudu k n f q D ;kH / tusKd ;t&Sq d ;kH 0g'tjzpf vufcv H m=u+y;D jrefrmEdik if H tygt0if urBmEh ikd if if w H ikd ;f vdv k u kd 'Dru kd a&pDvrf;pOf ay:avSsmufvrS ;f ae=uyg+y?D avSsmufvrS ;f zd@k }uKd ;pm;ae=uyg+y?D wu,fawmh 'D 'Dru kd a&pDvrf;pOfqw kd m topftqef;vrf;pOf}u;D awmh r[kwf ygb;l ? vGecf w hJ hJ ESpaf ygi;f 2500ausmf uwnf;u Ak'j< rwfpmG bk&m;u 'Dvrf;pOfukd b0aeenf; tjzpf a[m=um;cJ+h y;D om;yg? 1? 'Dru kd a&pD0g'rSm w&m;rSswjcif;qdw k m t"dutESpo f m& jzpfovdk Ak'0< g'rSm rZPsrd yÉdy'g [mvnf; t"duusvyS gw,f? t*wdw&m; (4)yg; xJrmS b,ft*wdw&m; bufurkd S r,dr;f r,dik b f J w&m;rSswjcif; trSew f &m;wJw h rhJ mS &yfwnfaeEdik jf cif; qdw k meJ@ avmbpGe;f / a'gopGe;f b,ftpGe;f xJrS rusbJ rZPsrd yÉdy'g tv,fvrf;rSm &yfwnfEikd jf cif; qdw k m obm0jcif;twlwyl gb?J 2? 'Dru kd a&pDpepf&ŒJ tESpo f m& wpfcjk zpfwhJ vGwv f yfjcif; (Independence) qdw k m Ak'j< rwfpmG bk&m; a[m=um;awmfrcl w J hJ umvmrokwef @J tESpo f m&jcif; twlwyl gb?J jrwfpGmbk&m;u umvmrokwfrSm umvrrif;awGudk b,fw&m; b,fpum;udkrqdk wqif=h um;od&vd@k jzpfap/ rdbzd;k zGm; tpOftqufajymcJv h @kd jzpfap/ a&S;a[mif;usr;f *efpmayeJ@ udkufnDvdk@jzpfap/ rdrdwdk@ ESpfoufauseyfvdk@,lxm;wJh t,leJ@ wlnDvdk@jzpfap/ rdrdwdk@ tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

119


120

,Hk=unfudk;pm;&wJh yk*~dKvf(&[ef;)uajym=um;vdk@jzpfap awmifrS trSefvdk@r,l=uzdk@/ rdrw d @kd ud, k w f ikd f ud, k &hf ŒJ ud, k yf ikd t f odOm%fynmeJ@ ukov kd t f ukov kd f taumif;tqd;k udk ta=umif;tusKd ;eJ@ a0zef oH;k oyf csicfh sed +f y;D rS ,H=k unf=uzd@k vufc=H uzd@k a[m=um;cJyh gw,f? b,favmufawmif vGwv f yfrKS &v dS u kd w f hJ w&m;vJaemf? 3? aemufxyf'rD u kd a&pD&ŒJ tESpo f m&wpfcjk zpfwhJ vGwaf jrmufjcif; (Freedom) qdw k muvnf; jrwfpmG bk&m;&JŒ 0drw k 0dW g'&JŒ tajccHygb?J 'Dru kd a&pD&ŒJ vGwaf jrmufjcif;qdw k m EkdifiHom;wdkif; avmuD'kuQcyfodrf;u vGwfajrmufEdkiforSs vGwfajrmufEdkif=u&atmif wDxiG =f uq H pDpOfzefw;D =ujcif;yg? Ak'<&JŒ 0drkwWduawmh w&m;udkusifh=uHtm;xkwfwJh owW0gwdkif;avmuD'kuQ cyford ;f uomru 'kuo Q pPmcsn;f om&Sw d hJ oHo&muyg vGwaf jrmufomG ;apEdik pf rG ;f &Syd gw,f? 4? 'Drdkua&pDEdkifiHom;wdkif; udk,fhwm0efudk,f,l=u&ygw,f? Ak'<jrwfpGmbk&m; 0g'uvnf; twW[/d twWaem/ emaxm olwpfyg;udk tm;ud;k vd@k r&yg/ ud, k u hf , kd u f o kd m tm;ud;k &wJh zefqif;&Sif r&Sw d hJ u,fwif&iS rf &Sw d hJ 0g'yg? 5? 'Dru kd a&pDpepf xGe;f um;wJh Edik if aH wGrmS vlwikd ;f vlwikd ;f olrsm;ajymwmudk vufnKd ;axmif acgi;f r+ird b hf J ud, k u f , kd w f ikd u f , kd yf ikd f todOm%fe@J trSm;trSef taumif; tqd;k udk a0zefyikd ;f jcm;wwfatmif rlvwef; ausmif;om;b0xJu Critical Thinking awG Brain Storming awGq+kd y;D avhusia hf y;ygw,f? wu,fawmh usrwdk@&JŒ Ak'<0g'u t&m&mudk trSm;trSef/ taumif;tqdk;/ ukov kd t f ukov kd f wd@k udk ta=umif;tusKd ; eJ@ a0zef pDppf ydik ;f jcm; oH;k oyf&wJh 0dbZP0g'yg? 6? 'Drdkua&pDpepfrSm vlŒtcGifhta&; (Human Rights) qdkwm tifrwefrS ta&;yg acwfpm;aewm vlwikd ;f todyg? vlawGuvnf; tJ'v D Œl tcGit hf a&;awGukd ud, k u f &&Sd cHpm;&rJh tcGit hf a&;awGtjzpf em;vnfvufcx H m;+y;D odwu f v kd ckd sif &csif cHpm;csi=f uwmvJ vlwikd ;f todyg? Ak'j< rwfpmG bk&m;uawmh usrwd@k udk 'Dxuf tqifjh rifph mG ud, k u f vkyaf qmif&rJh ukodkvfw&m; pm&dwWaqmifoDvawG tjzpfa&m/ udk,fuapmifhxdef;&rJh a&SmifusOf&rJh tukov kd f 'kp&du k w f &m; 0g&w d aW &Smifov D awG tjzpfyg a[m=um;cJw h myg? ud, k u f &&S&d rJh tcGit hf a&;awGtaeeJ@ r[kwb f J ud, k u f wm0ef,&l rJh ud, k u f apmifx h ed ;f &rJh vl@usi0hf wf oDvawG taeeJ@ a[m=um;cJw h myg? 'gwifrubJ jrwfpmG bk&m;a[m=um;cJw h hJ r*Fvokwf [mvnf; vl@usi0hf wfawG/ vl@tcGit hf a&;awGygb?J 'Dru kd a&pD0g'udk pOf;pm;wDxiG zf efw;D cJw h hJ olawG[m vlom;OD;a%Smuf/ vlom; todOm%f eJ@/ omrmefyx k Zk OfO;D a%Smuf/ omrmefyx k Zk Of todOm%fe@J a0zefyikd ;f jcm; qifjcif awG;awm+y;D wDxiG zf efw;D cJ=h u&wmyg? 120

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


121

Ak'jN< rwfpmG bk&m;uawmh opPm (4) yg;/ &kyef mrfEpS yf g;/ cENm5yg;/ yXge;f / tbd"rRm/ yÉdpPorky`g'f/ "rRp=uFm pwJh b0odenf;/ oHo&mjzwfenf; w&m;awGeJ@twl 'Dw&m; av;awGudk b0aeenf;w&m;awGtjzpf/ avmukwW&mukodkvf eJ@opPm4yg;odjrifwJh r*fzv kd ef Ad mŠ ef &atmifrusi=hf uH rtm;xkwEf ikd af o;wJh owW0gawGtwGuf avmuDuo k v kd f av;eJ@ oHo&mrSm csr;f csr;f omom tqifjh rifjh rifah v; usiv f nfEikd af tmif vGecf w hJ hJ ESpaf ygi;f 2500 uwnf;ua[m=um;ay;cJh +y;D om;yg? usrwd@k jrefrmEdik if w H iG ;f udk vGecf w hJ hJ ESpaf ygi;f wpfaxmifausmaf vmuf uwnf;u Ak'b < momomoem a&muf&v dS mcJ+h yjD zpf+y;D jrwfpmG bk&m;&JŒw&m;awmfawGtwdik ;f trSef wu,f usi=hf ut H m;xkwcf =hJ uvd@k t&d,m&[EWmjzpf+y;D y&deAd mŠ efp0H ifomG ;=uwJh olawmf aumif;awGvnf; &SdcJhygw,f? 'gayrJh jrefrmvlrsdK; trsm;pkuawmh Ak'<jrwfpGmbk&m; &JŒw&m;awmfawGudk av;av;eufeuf ravhvmbJ rd&dk;zvmAk'<bmom0if b0eJ@bJ ayg@ayg@wefwefav;awG jzwfoef;cJ=h uvd@k b0aeenf;av;udak wmif jrwfpmG bk&m; tvdk awmfus raewwf/ rxdik w f wfawG jzpfae=u&ygw,f? 'Drdkua&pDEdkifiHawGrSm vlwdkif; vdkufemusifhoHk;ae=u+yDjzpfwJh tvG,fulqHk; wef;pDjcif; tvkyfudkawmif usrwdk@ jrefrmvlrsdK;awG rvkyfEdkifao;ygbl;? wu,fawmh wef;pDw,fqdkwm jrwfpGmbk&m;&JŒ tajccHtusqHk; a&mifh&Jjcif;eJ@ oD;cHjcif;udk wpf+ydKif eufwnf; usio hf ;kH &wmyg? ud, k &f wJh a&mufwhJ ae&mudk a&mif&h v J u kd af wmh/ ud, k t hf a&SŒu udpPr+yD;rcsif; oD;cHayawmhbJ? olwdk@twGuf xrif;pm;a&aomufavmuf jzpfaewJh wef;pDwhJ tavhtxudk usrwd@k jrefrmjynfu jrefrmvlrsKd ;awG vH;k 0rusio hf ;kH Edik af o;bl;? 'Drdkua&pD EdkifiHom;trsm;pk[m zefqif;&Sif&Sdw,fqdkwJh t,ludk vufcH xm;olawG jzpfayrJh 'Dae@urBmrSm usrwd@k oH;k pGaJ e=u&wJh vSsypf pf/ zke;f / um;/ av,mOfys/H wDAD/ tifwmeuftm;vHk; olwdk@wDxGifcJh=uwmyg? b,fzefqif;&SifudkrS zefqif;ay;zdk@ rawmif;qdck =hJ uygb;l ? rtm;ud;k cJ=h uygb;l ? "twW[d/ twWaem/ emaxm" qdkwJh "udk,fhudk,fudkomudk;uG,f&m" qdkwJ@ w&m;tqH;k treJ@ }u;D jyif;cJ=h uwJh usrwd@k jrefrmvlrsKd ;awGuawmh ud, k u f , kd w f ikd f }uKd ;pm;zd@k us jrwfpmG bk&m;u a&mif&h &J r,fwhJ qd+k y;D tysi;f }u;D =u/ olrsm;awG ud, k t hf ode@J ud, k f }uKd ;pm; &ke;f uef ae=uwmudu k sawmh ab;uae a0zef/ tjypfajym/ tykwcf swwfveG ;f vd@k "r+yD;cif ArmrjrifapeJ@" qdw k hJ pum;yHk awmifay:vm&wJh txdygb?J jrwfpmG bk&m; a[m=um;cJw h hJ a&mif&h jJ cif;qdw k m &ydik cf iG ahf wGukd a&mif&h cJ ikd ;f wmyg/ vkyyf ikd cf iG hf wm0ef0wW&m;uawmh yg&rD (10)yg; pvH;k jynf+h y;D edAmŠ efukd rsuaf rSmufjyKEikd w f hJ txdjznfq h nf;=u&OD;rSmyg? usrwd@k vlrsKd ;u ysi;f omysi;f wm &ydik cf iG u hf s tukev f ckd siw f m? &So d rSs bd;k awmfawG ewfuawmfawGqu D tukeaf wmif;ae=uygw,f? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

121


122

'Drdkua&pD EdkifiHom;awG[m trd_ufudk trd_ufyHk;xJrSmbJ ypfygw,f? 'Dawmh usrwdk@EdkifiHrSm trd_ufyHk;r&Sdbl;vdk@ ajym=uOD;r,f? olwdk@u trd_ufyHk;r&Sd&if trd_ufudk trdu _ yf ;kH &Sw d hJ tdrt f xd ,lvm+y;D rSypfwmyg? tdro f m0ifwm/ Bus , Taxi pD;wmutp ae&mwumrS m ud k , f h t a&S Œ rS m vl a wG @ &if " Are you in line? " "cif A sm;wef ; pD aewmvm;"vd@k ar;+y;D [kww f ,fq&kd if ol@taemufu0if&yf/ r[kwb f ;l qdrk S ausmo f mG ; =uygw,f? um;vrf; jzwfu;l wJo h al wGuvnf; rsO;f 0g&w dS hJ ae&mubJ ul;ovd/k um;armif;wJh olawGuvnf; rsO;f 0grmS vrf;jzwfu;l rJ@vl&&dS if um;&yfay;=uygw,f? um;&yfem;&mrSmjzpfap/ trsm;oH;k &xm;/ Bus awG pD;&mrSmjzpfap ud, k x hf uf tm;eJwo hJ al wG OD;pm;ay;&rJh olawGukd OD;pm;ay;=u&ygw,f? 'gawGtm;vHk;[m owd&SdrS vkyfjzpfwJh udpPawGyg? olwdk@pdwfrSm Ak'<jrwfpGmbk&m;a[m=um;cJhwJh owdor`ZOf&Sdae=uwmygbJ? y&rwfopPme,f/ t&d, opPme,f owdor`ZOf tqifh r[kwaf yrJh usrwd@k Ak'b N momjrefrmvlrsKd ;awGu t&m&mudk owdvufvw G f arm[tjynfeh @J vSKy&f mS ;vkyu f ikd f oGm;vm aepOfrmS olw@kd u avmuDorkwd opPme,f owdor`ZOfe@J vSKy&f mS ;vkyu f ikd f oGm;vm aejzpfae=uyg+y?D tvSL'geeJ@ ygwo f uf&ifvnf; jrwfpmG bk&m;u usrwd@k udk avmbudavom owfwhJ omoemwGi;f yg&rD'geudk a[majym oif=um;ay;cJw h myg? Oyrm - rdrdteD;tem;rSm tpmrpm;&wJhtwGuf tm;jywfvJaewJh acG;av; wpfaumifvnf;&Sdw,f? vltrsm;u pm;zG,faomufzG,fawGudk 0dkif;tHkvSL'gef;aewJh udavom uif;atmif usiahf ewJh &aohwpfyg; vnf;&Sw d ,f? acG;av;udk au|;vdu k v f sS if b0wpf&mom csrf;omr,f? udavomuif;pifatmif usifhaeonfh psmef&&aohudk ay;vSLvSsif b0ukaÉwpfodef; csrf;omr,fqdk+yD; 'geudk aps;wGufwGuf+yD; &aohudkom ay;vSLvdu k rf ,fqv kd sS if tJ''D ge[m yg&rDajrmufwhJ omoemwGi;f ukov kd f rjzpfawmhygb;l ? &d;k &d;k omrmef omoemy ukov kd o f mjzpfomG ;yg+y?D avmbukezf @kd edAmŠ efa&mufz@kd taxmuftyHh rjzpfapawmhygbl;? tJ'Dvdkr[kwfbJ udk,f&EdkifwJh 'getusdK;udk rarSsmfudk;rrufarmbJ acG;iwfuav;udo k m au|;vdu k rf nfqv kd sS if oHo&m "ig" aumif;pm;a&; avmbudyk g y,fowf+yD;om; jzpfoGm;wJhtwGuf jrwfpGmbk&m; tvdkawmfus yg&rDajrmufwJh 'ge jzpfomG ;ygw,f? 'gayrJ h Little knowledge is dangerous qd k o vd k r sd K ; yg&rD ' ge ajrmufatmifvnf; rvkyw f wf/ omoemy ukov kd f tqifah vmufbJ jyKvyk rf ad e=uwmcsi;f twlwl usrwd@k jrefrmvlrsKd ; Ak'b < mom0ifawG[m aemifb0udv k nf; vufc/H uHu. H tusKd ; udk em;vnfaeawmh "aemifb0 udk,fcsrf;omcsifwJh avmb"u olrsm;xuf ydkom aeygw,f? ydq k ;kd wmu Formula eJ@vSLwwfwmyg? zdeyfvLS &if ,mOf&r,f qd+k y;D ,mOfvkd csiv f @kd bke;f }u;D ausmif;rSm zdeyfvv kd kd rvdv k kd vSLwmrsKd ;/ xD;vSL&if trd;k tum&r,f qd+k y;D 122

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


123

vufawG@usif=h uHaexdik fae=uwJh 'Drdkua&pD Edki fiHom;awGuawmh "rR&JŒ tusdK; w&m;awGukd ud,k wf ikd fvufawGŒ cHpm;ae=u&wJh EGm;Edk@cyfaomufaeolawG jzpfaeyg+yD? wu,fawmh Ak'j< rwfpmG bk&m;&JŒ 'kucQ yford ;f csKyf+idr;f &m edAmŠ efa&mufa=umif; tqHk;tr w&m;"rRawGudk av;av;eufeuf vufawG@vdkufem usifoh ;kH =ur,fq&kd if tedrqhf ;kH usrwd@kavSsmufvrS ;f csifwhJ 'Drdkua&pDvrf;a=umif;ay: avSsmufvrS ;f &if; "rR&JŒ tusdK;aus;Zl;udk udk,fwdki f vufawG@cHpm;cGi &hf =uwJh EGm;Edk@aomufolrsm; jzpfvm=urSmyg? ....... bkef;}uD;ausmif;rSm xD;vdkvdk rvdkvdk vSLaewmrsdK;awGeJ@bJ urBmrSm tvSLuAŠnf; trsm;qH;k &Sw d @J tqif;&Jq;kH Edik if H jzpfae+y?D 'Drdkua&pDEdkifiH}uD;rSm aexdkifaewJh usrom;armif;wJhum;eJ@ c&D;oGm;aewHk; vrf;wpfae&mrSm um;csi;f yGwx f m;wmawG@vd@k usrom;uum;&yf+y;D bmuln&D rvJv@kd ar;awmh usru om;eJ@odv@kd vm;vd@k ar;rdw,f? usrwd@k Edik if rH mS awmh odwv hJ rl S ar;=u wmud;k ? om;u 'DrmS u vlwpfa,muf 'kuaQ &mufaewm jrifawG@vSsuef @J tultnDray;&if w&m;pGv J @kd &w,fw?hJ atmf...olw@kd rS uHraumif;&if b,foal wG uHaumif;OD;rSmvJ? uHukd Law Oya' eJ@ qGw J ifae=uwmud;k vd@k bJajymrdygw,f? usrwd@k Edik if rH mS tJ'v D kd Oya' r&Sad yrJh vGecf w hJ hJ ESpaf ygi;f wpfaxmifausmu f wnf;u &Sad ewJh uHaumif;apwJh Ak'j< rwfpmG bk&m;&JŒ w&m;"rRawG enf;emed\,awG &Sad e+y;D om;yg? usrwd@k udu k rvdu k ef mcJ=h uwmyg? vufawG@usi=hf uaH exdik af e=uwJh 'Dru kd a&pD Edik if o H m;awGuawmh "rR&ŒJ tusKd ; w&m;awGukd ud, k w f ikd v f ufawGŒ cHpm;ae=u&wJh EGm;Ed@k cyfaomufaeolawG jzpfaeyg+y?D wu,fawmh Ak'<jrwfpGmbk&m;&JŒ 'kuQcyfodrf;csKyf+idrf;&m edAŠmefa&mufa=umif; tqHk;tr w&m;"rRawGudk av;av;eufeuf vufawG@vdkufem usifhoHk;=ur,fqdk&if tedrfhqHk; usrwdk@avSsmufvSrf;csifwJh 'Drdkua&pDvrf;a=umif;ay: avSsmufvSrf;&if; "rR&JŒ tusKd ;aus;Zl;udk ud, k w f ikd f vufawG@cHpm;cGi&hf =uwJh EGm;Ed@k aomuforl sm; jzpfvm=urSmyg?

a&$Z;D uGuf (ay: jyLvm*sme,f rS)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

123


124

"txuf"u wJhvm; ausmfol (ema&;ulnrD _toif;)

u|eaf wmfw@kd y&[dwtzG@J tpnf;rsm;/ vlra_ &;toif;tzG@J rsm;. trsm;jynfol vlxw k @kd tay: jA[Rp&kd w f &m;av;yg; vufuikd jf yK+y;D oDvvH+k cKH pmG jzihf tepfemcH ay;qyfr_ apwemw&m;rsm;tm; [ef@wm;jcif;/ ydwq f @kd jcif;/ wm;jrpfjcif; ponhf tukov dk v f yk &f yfrsm;udk ,cih, f cif tpd;k &vufxuf rsm; uwnf;u awG@}uKH cpH m;cJ&h onf? u|eaf wmfw@dk y&[dw orm;rsm;onf EdkifiHa&;ygwD zGJ@pnf; wnfaxmifxm;aom EdkifiHa&;orm;rsm;r[kwf/ Edik if t hH a&; jynfo@l ta&;udprP sm;udk tpk;d &tm; tkww f pfcsyf oJwpfyiG fh wpfaxmihw f pfae &mrS yHyh ;kd ulnaD y;aeaom apwem¶Sirf sm; oufoufom jzpfygonf? Edik if aH wmftm; qlyrl u _ kd v_ŒH aqmf=uolrsm;r[kw/f Edik if aH wmftm%mtm; vdck siw f uf ruf=uaomolrsm;vnf;r[kw?f jynfolvlxkwdk@tm;vnf; pnf;¶Hk;a&;qif;&efrvdk/ udk,hftvkyf udk,fvkyf=uaom y&[dworm;rsm;omjzpfonf? Edik if aH wmf}u;D +ird ;f csr;f r_/ om,m0ajymr_/ rdrw d @kd &yfuu G /f +rKd Œe,f/ wdik ;f a'otoD;oD;wd@k wGif pdr;f vef;pdak jy0ajymr_uo kd m vdv k m;=uaom apwem ¶Sif arwWm¶Sif ay;qyf=uolrsm;omjzpfonf? wpfcsed u f q&mawmf}u;D wpfyg;rS +rKd Œe,fwpfcw k iG f w&m;yGaJ [m=um;r_ jyK&mwGif T w&m;yGrJ &S ¶Sad om tvSLaiGrsm;udk u|eaf wmfw@kd . vlrsKd ;bmom qif;&Jcsr;f omra¶G;wd@k }uKH awG@ae&aom ema&;/ use;f rma&;/ ynma&;/ obm0ab; ponhf tultnDrsm;udk tcrJh ay;qyfaeaom ema&;ulnrD t _ oif;(&efuek )f tm; vSL'ge;f rnf[k a=ujim+y;D u|eaf wmhf tm; today;ta=umif;=um; cJah oma=umihf xkad e@nwGif u|eaf wmfEiS fh tvkyt f r_aqmif tcsKd Œonf w&m;yGu J si;f yonf@ +rKd Œe,fo@kd oGm;a&mufc=hJ uonf? vrf;ckvyfY u|eaf wmhx f o H @kd w,fvzD ek ;f 0ifvmonf? "OD;ausmo f l cifAsm u|eaf wmfw@kd w&m;yGjJ zpfajrmufa&;tzG@J uyg? q&mawmf}u;D &JŒ tvSLaiGvLS 'ge;f jcif; tpD tpOfysuo f mG ;yg+yD" [lI 0rf;enf;a=uuGpJ mG qufo, G v f monf? bma=umihef nf;[k u|eaf wmfrS jyefvnfar;jref;cJ&h m "+rKd Œe,ftm%m 124

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


125

ydkiftzGJ@rS vSLjcif;vSL ausmfolwdk@ tzGJ@udk rvSL&bl; olwdk@ zGJ@pnf;xlaxmifxm;wJh tiftm;}u;D tzG@J }u;D tm; vSL&r,f txufu trde@f csw,f" wJAh sm? a=omf... u|eaf wmfawG;rdonf? tvSL¶Si. f qENukd zsuo f rd ;f +y;D tm%mpufjzihf [kd udrk vSL&bl;? 'Dukd vSL&r,fv@kd uef@owfcsuu f u|eaf wmfw@kd Ak'b < momjrefrm Edifk if w H iG f ¶Sad eygvm;[k? ¶Sad pawmh/ uk, d v fh yd jf ym ud, k o f ef@zd@k bJ vdo k nfr[kwv f m;? aemuf em*pf avab;u,fq,fa&;/ yckuUL a&ab;u,fq,fa&;rsm;udk u|efawmfwdk@ tzGJ@oGm;a&mufI ulnDr_rsm;jyK&mwGif EdkifiHwumtzGJ@rsm; roGm;cJhaom/ roGm;a&mufEikd af om aus; vufa'orsm;txd u|eaf wmfw@kd tzG@J rS vlra_ &;orm;rsm;onf pGef@pGef@pm;pm; cJ&mcJqpf oGm;vmcJh =uonf? xdkokd@ oGm;vm&mwGif u,fq,fa&; ypPnf;rsm;tm; o,faqmif&ef pufavS/ armfawmf ,mOf ponhf o,f,lydk@aqmifa&; ,mOfrsm;jzihf oGm;&mwGif "ausmo f w l @kd tzG@J qd&k if riSg;&bl;? rvdu k f &bl;? txuftrde@f t&" [lI xGuaf y:vmjyefonf? "a=omff... vlom;csi;f pmemr_ uif;rJah om txufygvm;"[lI awG;rdjyefonf? ¶Sad pawmh/ ud, k v fh yd jf ym ud, k o f ef@zd@k bJ vdt k yfw,f? aemufxyfrsm;pGm¶Sad o;onf? ema&;ulnrD t _ oif;(&efuek )f wGif tcrJh oif=um; yd@k csay;aeonhf t*Fvyd pf moifwef;/ a¶S;OD;olem jyKpek nf;oifwef;/ vlra_ &;pGr;f &nfjriS fh oifwef;/ Ak'<bmom ,Ofaus;vdrRmoifwef;rsm; ponhf ponhf oifwef;rsdK;pHkESihf oifwef;qif;yGrJ sm;udv k nf; "txuftrde@f t& vma&mufppkH rf; ar;jref;jcif;" rsm;vnf; ¶Sdonhftjyif u|efawmf. e,fvSnhfvlr_a&; a[majymyGJrsm;udkvnf; "txufu nGe=f um;xm;onht f wGuf rSww f rf;vm,ljcif;/ axmuf vSr;f jcif;"rsm;vnf; pOfqufrjywf vkyaf e&qJyif jzpfonf? ,if;uJo h @kd oifwef;rsm;wGif xdk axmufvrS ;f owif;,l=uolw@kd . ZeD;/ om;orD;rsm;yif vma&mufI oifwef;wuf=uonf? u|efawmfwdk@0rf;ompGm }uKd qydk gonf? 'grv S nf; u|eaf wmfw@kd . rGejf rwfaom vkyaf qmifcsurf sm;udk xJx0J if0if txufrv S }l u;D rsm; od¶rdS nf jzpfonf? u|eaf wmfawG;rdonf? " a=omf ... olw@kd awG[m Edik if 0hH efxrf;awG/ Edik if aH wmf jynfou l ay;xm;wJh vpmudpk m;=u+y;D bma=umiht f ckvkd t"dyg` ,rf ¶Sw d hJ pkpH rf;ppfaq;r_ wm;jrpfra_ wGukd tcsed u f ek cf /H tyifyef;cH/ aiGuek cf +H y;D tv[o tiftm;rsm;udk jzKe;f wD; ypfaeygvdrhf? tckvdk tcsdefukefcH/ vkyftm;tukefcHr,hftpm; EdkifiHawmftwGuf txd a&mufq;kH taxmuftyHjh zpfr,hf tjcm;aom Edik if aH wmf xlaxmifa&; vkyif ef;&yfrsm;rSm olwdk@&JŒpGrf;tm;rsm;udk toHk;csvdkufygu trsm;jynfoleJ@ EdkifiHawmftwGufrsm;pGm tusKd ;jzpfxeG ;f vdrrfh nf" [k apwemjzihf awG;awmrdonf? u|eaf wmfw@dk aemuf ,ckvkd xyfcsyrf uGm vdu k af evSsif ocsKõ i;f §ok\efEiS fh bke;f }u;D ausmif;/ vlra_ &;toif;tzG@J rsm; odk@om a&muf¶Sd&rnfjzpfonf? =umvmvSsif w&m;ayguf+yD; EdkifihH0ef xrf;vdkpdwfrsm; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

125


126

ukecf rf;oGm;rSmudyk if pd;k &dr&f rnhf tajctaersKd ; jzpfvmEdik o f nf? aumif;+yD? aemufrS xyfcsyfruGmvdkufygI owif;ydk@rnfqdkygu rdrdtwGuf pm;p&dwf/ vrf;p&dwf&¶dSa&;/ rdrdae&m&a&;/ &mxl;wufa&;/ tm%m&¶Sda&; [laom pdw"f gwrf sm;jzihf r[kww f ef;vsm; owif;rsm;vky}f urH r_ sKd ;awmh txufurkd wifjyoihaf cs? xdu k o hJ @kd vky}f urH _ rSm;,Gi;f owif;ay;r_rsm;a=umihv f nf; u|eaf wmfw@kd cH&aygi;f rsm;vS+y?D u|eaf wmfw@dk tm; wdik ;f jynfacgi;f aqmif}u;D rsm;rS t,Ht k =unf uif;rJrh u _ kd cHc&hJ aygi;f rsm;vS+y?D TuJo h @kd jrihjf rwfaom ukov kd af &; rsm; vkyu f ikd af eaom y&[dwtzG@J rsm;/ vlra_ &;orm; rsm;udk toH;k cs+y;D trsm;jynforl S tm;ud;k tm;xm; jyKvmap&ef &nf¶, G cf sujf zihf ckwek ;f vkyjf cif;/ toH;k csjcif; vky&f yfrsKd ;udk rvkyo f ihaf wmh acs? rnfo@kd jzpfap ud, k v fh yd jf ym ud, k o f ef@zd@k vdt k yfayonf? xyfr+H y;D a&¶Sm;yg;a'orsm;od@k oGm;a&mufcphJ Of aomuf§oH;k a&rsm; oGm;a&muf vSL'ge;f r_ jyK&mwGiv f nf; vrf;rSyw d q f @kd um tiftm;}u;D tzG@J tpnf;. tvHx+l y;D rS oGm;cGifh jyKjcif;/ tem*wf acgif;aqmifrsm; ay:xGufa&;twGuf&nf¶G,f+yD; ynma&;twGuf ausmif;aqmufvyk v f LS 'ge;f r_ jyK&mwGiv f nf; wm;jrpfjcif;/ e,fa'orsm;¶Sd rdbjynfov l x l k wd@k . use;f rma&;twGuf tcrJh aq;cef;zGiv fh pS rf r_ sm;wGiv f nf; [ef@wm;r_rsm; jzpfay:cJjh cif; rsm;uvnf; "txufu trde@f t&" [lIyif jzpfawmhonf? rnfo@dk jzpfap ud, k cf si;f pmem pdwjf zihf ud, k v fh yd jf ym uk, d o f ef@zd@k awmh vdak yvdrrfh nf? Tod@k qdv k sS if xdx k akd om trsm;jynfol vlxt k usKd ;jyKaprnhf ukov dk af &; udpt P 00 wd@k tm; [ef@wm;ydwyf if wm;jrpfrr_ sm;onf "txuf" u tm%mpufjzihf zefw;D apcdik ;f aeouJo h @kd xifa,mif xifrmS ; jzpfaeawmhonf? xk@d a=umihf "txufu ... txufu" [lI pum;&yftm; tvGo J ;kH pm;jyKjcif;/ ckw;Hk vkyjf cif;/ yg;pyft&omcHjcif;/ *k%, f 0l ih=f umG ;pGm ajymqdjk cif;rsm;udk a¶Smifoihaf yawmhonf? TuJo h @kd vGrJ mS ;toH;k cs ajymqdjk cif;rSmtxufu vlyk*~dKvf}uD;rsm;tm; emrnf*k%foduQmusqif;atmif jynfolvlxkwdk@rS t=unfndK ysuaf tmif vkyaf eaom vky&f yfyif jzpfonf? u|efawmfwdk@EdkifiHwGif txuf[laom pum;&yfrSm EdkifiHawmforRw}uD;ESihf Edik if t hH }u;D tuJrsm;udk qdv k o kd nf? Edik if aH wmforRw}u;D OD;ode;f pdeo f nfvnf; 'Dru kd a&pD Edik if aH wmfopfqo D @kd csw D uf=u&m0,f t&yfzuf vl@tzJ@G tpnf;rsm;. tiftm;vdt k yf a=umif; yl;aygi;f vkyu f ikd af pvdak =umif; w&m;0if ajymqdck +hJ y;D jzpfonf? xk@d jyif orRw}u;D ESifh wuG ,ckEdkifiHacgif;aqmifrsm;onfvnf; bmomw&m;tm; =unfndKav;pm;=uaom olrsm;yifjzpfonf? jrwfpmG bk&m;. qdq k ;kH rr_ukd vdu k f emusio fh ;kH olrsm; jzpf=uonf? xd@k a=umihf jrwfpGmbk&m; a[m=um;xm;aom jA[Rpdk&fw&m;av;yg;udk vdkufemusihfoHk;ae=uaom u|eaf wmfw@kd y&[dworm;rsm;/ vlra_ &;toif;tzG@J rsm;tm; ydwyf if/ wm;qD;/ [ef@wm; 126

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


127

apvdak om qENvnf; ¶Srd nfr[kw?f trde@f xkwjf yefjcif;vnf; jyKrnfr[kwf [k u|eaf wmf xifrdygonf? Todk@qdkvSsif EdkifiHawmfwGif txufESihf atmuft=um; "tv,fxuf/ txufv,f" qdw k mrsm; ¶Sad e+yv D m; rodawmhacs? ,ck tqdk;qHk;jzpf&yfum; acwfrDwdk;wufaom EdkifiHawmfxlaxmif&mwGif owdxm;&rnhf vl@usihf0wfjzpfaom "trd_ufpnf;rJhurf;rJh pGef@ypfjcif;" vkyf&yfqdk;tm; jynfov l x l w k @kd tm; ocFe;f pm ay;vdjk cif;/ Oyrmay;vdo k nf@ qENjzihf pHjytrdu _ af umufciG fh jyKyg&ef w&m;0if wdik ;f / +rKd Œe,frsm;od@k pmwifI av;av;pm;pm; wifjycJ&h mwGif &efuek +f rKd Œawmf pnfyifom,ma&;tzG@J rS aumufciG rfh jyK/ "txuftrde@f t&" [laom toH;k tE_e;f rsKd ;jzihf jyefvnf ajymqdck jhJ cif;yifjzpfonf? xd@k a=umihf u|eaf wmfw@dk +rKd Œol§om;rsm; jynfov l x l w k @kd tm; "trd_ufraumuf&" vSsif "trd_ufypf=u/ trd_ufzG=u" [k ajymqdkrdef@=um; ouJhodk@ cHpm;cJ=h u&onf? rnfo@kd qdak pumrl u|eaf wmfw@kd onf orRw}u;D tm;4if;/ Edik if aH wmf t}u;D tuJ rsm;tm;4if;/ wdik ;f a'o}u;D t}u;D tuJrsm;tm;4if; ,H=k unfonf? ,ckuo hJ @kd aom vlaer_b0 jrihrf m; wd;k wufatmif oJwpfyiG t fh jzpf ay;qyfxrf;¶Guaf eaom vlra_ &; toif;tzG@J rsm;ukd txuf vl}uD;rsm;taejzihf [ef@wm;ydwfqdk@jcif;rsm; vkyfrnfr[kwfacs? xdkodk@qdkvSsif txufu ... txuf u onf rnf o l a wG r sm; jzpf r nf e nf ; ... ´ jynf o l v l x k y&[dworm;rsm; taejzihf "txufu" [lwikd ;f a=umuf&ef rvdak cs? tb,fa=umihf qdkaomf u|efawmfwkd@ y&[dworm;rsm;. "txufu" onf Ak'<jrwfpGmbk&m;ocif wpfOD;wnf;omvSsif ¶dSonf? xdk@a=umihf jrwfpGmbk&m;ESihf wuG bmomaygif;pHkwdk@. bk&m;ocifwdk@ ESpfoufjrwfEdk; csD;usL;aom y&[dw pdwf"gwfrsm; arG;zGm; ¶Sifoefol bmomvlrsdK;ra¶G;wdk@twGuf bk&m;ocifwdk@. tvdkqENtwdkif; vlom;csif;pmem axmufxm;aom pdw"f gwrf sm; ¶Sio f efxufjruf }u;D xGm;vm&efom "txufu" qH;k r=o0g' (odk@) bk&m;ocifwdk@. wlnDrSswaom +idrf;csrf;a&; =o0g'rsm;udkom ajr0,frus vdu k ef musio fh ;kH =uzd@k bJ vdt k yfyg awmhonf?

ausmfol

(ema&;ulnrD _toif;) ZGef 5/ 2013 (u|efawmfwdk@. txufonf twkr¶Sd jrwfpGmbk&m;ocifom jzpfawmhonf? xdk@a=umihf bk&m;pum;udkom vdkufemusihfoHk; &rnfjzpfonf?)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

127


128

tajcwdk;jrihf usefaumif;oihf.

t&Si fZ0e (ukef;aZmif;) vl@jynfavmu vl@b0um; td&k em& ao&OD;rnf rSeaf yonfwnf;? q&maZmf*s&D ล J tvGef vl}uKd urf sm;wJh uAsmav;yg? rSeyf gw,f/ vl@jynfavmu vl@b0udk a&mufvm=u olwikd ;f td=k u&r,f/ em=u&r,f/ ao=u&r,f? vl@b0 vl@cE<mud, k }f u;D udk pwifyikd q f ikd u f xJu ae@pOfe@J trSs aojcif;w&m;qDo@kd c&D;qufae=u&wmyg? vluom avmuDtm&kH umr*k%f awGe@J aysmjf rL;+y;D arhavSsmah eayrJh em&D rdepf puUe@f awGu vl@oufwrf;udk tpOfrjywfEw _ , f l aeygw,f? vlawGuom tem;,l tdypf ufaeayrJh aojcif;w&m;qDo@kd OD;wnfavSsmufvrS ;f aewJh ajcvSr;f awGuawmh tem;,lw,fv@kd r&Syd gb;l ? wpfred pfยงwpfem&Dav; tcsed u f ek o f mG ; wdik ;f ud, k af e&rnhf ud, k o fh ufwrf;xJu wpfred pfยงwpfem&D E_w, f o l mG ;yg+y?D tJ'DvdkygyJ ae@&ufvawG ESpfawGukefoGm;wdkif; ukefoGm;wdkif; udk,fae&rnhf oufwrf; xJu ae@awG &ufawG vawG ESpaf wGukd E_w, f o l mG ;aewmygy?J v,fwq D &mawmf bk&m;}u;D u qk;H rxm;w,fav? wpfaeuG,f aoe,fo@kd wpfcgu;l arhavSsmu h m aobl; xifvu kd yf ge@J aeuG,w f m tcsed rf sm;&ifjzihf aoe,f&, G &f mG wpf}urd o f mG ;&r,f wm;r& bl;...wJ?h vlwikd ;f vlwikd ;f jiif;qdck iG fh a&SmifvcJ$ iG rfh &Sad om aojcif;w&m;qdw k m [d;k ...twDaw umv tprxif oHo&mxJu &Sad ecJw h myg? od@k +yw D um; oifzmG ;aomajr oifw@kd ajronf tajcwd;k jrihf useaf umif;oih. f ...wJh? vlwdkif;vlwdkif; ed,mroabmt& aoqkH; oGm;=uayrJh olwdk@arG;zGm;&ma'o/ olwdk@arG;zGm;&m EdkifiHESihf vlrsdK;twGuf wdk;wufzGH@+zdK;atmif/ +idrf;csrf;om,matmif 128

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


129

aqmif&u G f cJ=h uwJo h al wGuawmh tvGe@f tvGeu f kd enf;yg;vSygw,f? b0ay;tajctaet& vlom;wpfOD;&,fvdk@ arG;zGm;vmcJh=u+yD? rdbawGu au|;arG;jyKpk ,k,r_a=umihf vlvm;ajrmufcyhJ g+y?D q&morm;awG&ŒJ oGeo f ifne$ jf y qk;H rr_ a=umihf tod^m%fawGvnf; zG@H +zKd ;wd;k wufvmcJyh g+y?D vl@avmu}u;D xJrmS yDyjD yifjyif vlom; &,fvdk@ jzpfvmwJhtcgrSm tJ'D vlom;av;u vl@ywf0ef;usifudk b,fvdk+idrf;csrf; om,matmif aqmif&u G cf +hJ y;D +yv D q J w kd m ud, k u fh , kd u f v kd nf; jyefar;=unh&f r,f? ud, k yfh wf0ef; usiu f v kd nf; tuJcwf=unh&f r,f? igu vl@avmutwGuf b,favmuf tok;H usovJ? igqw kd hJ vlom;wpfa,muf arG;zGm;vm wJt h wGuf igrh o d m;pk wd;k wuf}u;D yGm;atmif igaqmif&u G Ef ikd cf +hJ yv D m;? aumif;usKd ; wpfcck k jyKay;Edik cf hJ ovm;? igw@kd &yf&mG igw@kd Edik if }H u;D om,mcsr;f ajr@atmif zG@H +zKd ;wd;k wuf atmif aqmif&GufEdkifcJh+yDvm;? aumif;usdK;wpfckck jyKcJh+yD;+yDvm;? 'grrS [kwf igqw kd hJ vlom;wpfa,muf vl@avmuxJukd a&mufvmwJt h wGuf ighrdom;pkawG qkwf,kwfysufpD; 'kuQawG t}uD;tus,fa&mufcJhovm;? igwdk@&yf&Gm igwdk@EdkifiHawmf}uD;rSmvnf; igqdkwJh vlom;wpfa,mufudk vufcHxm;wJhtwGuf qkwf,kwfysufpD;+yD; 'kuQawGt}uD;tus,f a&mufcJhovm;qdkwmudk pOf;pm;a0zef ok;H oyf&ygr,f? pOf;pm;a0zefo;Hk oyf+y;D ud, k rfh o d m;pk wd;k wuf}u;D yGm;atmif om,mcsr;f ajrah tmif aqmif&u G Ef ikd o f jl zpfz@kd }uKd ;pm;&ygvrd rfh ,f? tJ'u D ae wpfqihw f uf+y;D ud, k &fh yf&mG ud, k w fh ikd ;f jynfe@J vlrsKd ;twGuf wd;k wuf}u;D yGm;atmif om,mcsr;f ajrah tmif vkyaf qmif &ygvrd rfh ,f? vl@avmuxJukd a&muf&v dS m+y;D vl@avmu aumif;usKd ;udrk S raqmif&u G &f if vlom;yDo wJv h l rjzpfEikd yf gb;l ? urBmwpfvm$ ; b,fEikd if u H ykd =J unh=f unhf oe@f&iS ;f a&; tvkyo f rm;uae orRw}u;D txd vlreS v f sS if vl@wm0ef0wW&m;awGukd raoGrwdr;f xrf;aqmif&rSmyg? [d;k a&S;a&S;wke;f u vlom;awGu vl@avmu}u;D tusKd ;&S&d m tusKd ;&Sad =umif;udk aqmif&u G cf =hJ uvd@k ,ae@acwf vlom;awGrSm tqifajyajy vG,fvG,fulul oufawmihfoufom oGm;vmv_yf&Sm; Edik cf =hJ uygw,f? odyyH` nm&Sirf sm;u vlom;awGtwGuf tusKd ;&Sad prnhf vSsypf pfr;D awG/ tif*sif pufawG/ um; &xm; av,mOfawG ponf ponf wDxGifzefwD;cJh=uvdk@ aemufvm aemufom; acwfvrl sm;[m t&m&mwdik ;f rSm vG,v f ihw f ul acsmacsmarG@arG@ oufawmihf oufom vSsifvSsifjrefjref oGm;vmv_yf&Sm; edKifcJh=uw,f? aumif;usdK;csrf;omrsm;ESihf jynhpf cHk =hJ uw,f? vl@avmuaumif;usKd ;udk vdv k m;=uwJh ynm&Siaf wGu vl@avmuaumif;usKd ; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

129


130

oifzmG ;aomajr oifwdk@ajronf tajcwdk;jrihf usefaumif;oih. f ...wJh? vlwdki ;f vlwikd f; ed,mroabmt& aoqkH; oGm;=uayrJh olwdk@arG;zGm;&ma'o/ olwdk@arG;zGm;&m EdkifiHEiS hf vlrsdK;twGuf wdk;wufzGH@+zdK;atmif/ +idr;f csrf;om,matmif aqmif&uG f cJ=h uwJoh al wGuawmh tvGef@tvGefudk enf;yg;vSygw,f? b0ay;tajctaet& vlom;wpfO;D &,fvdk@ arG;zGm;vmcJh=u+yD? rdbawGu au|;arG;jyKpk ,k,r_a=umihf vlvm;ajrmufcyhJ g+yD? q&morm;awG&ŒJ oGeof ifne$ jf y qk;H rr_ a=umihf tod^m%fawGvnf; zGH@+zdK;wdk;wufvmcJhyg+yD? vl@avmu}uD;xJrmS yDyjD yifjyif vlom; &,fv@kd jzpfvmwJth cgrSm tJ'D vlom;av;u vl@ywf0ef;usifukd b,fv+kd idr;f csrf; om,matmif aqmif&GufcJh+yD;+yDvJqdkwm udk,hfudk,fudkvnf; jyefar;=unhf&r,f? udk,hfywf0ef; usifudkvnf; tuJcwf=unhf&r,f? igu vl@avmutwGuf b,favmuf tok;H usovJ? igqdwk hJ vlom;wpfa,muf arG;zGm;vm wJth wGuf ighrod m;pk wd;k wuf}uD; yGm;atmif igaqmif&GufEdki cf +hJ yDvm;? aumif;usdK; wpfcck k jyKay;Edik fcJh ovm;? igwdk@&yf&Gm igwdk@Edki if }H uD; om,mcsrf;ajr@atmif zGH@+zdK;wdk;wuf atmif aqmif&GufEdki cf +hJ yDvm;? aumif;usdK;wpfckck jyKcJh+yD;+yDvm;? .......... twGuf pufypPn;f trsKd ;rsKd ; wDxiG =f uq H +y;D vl@avmu}u;D rSm olw@kd twGuf ordik ;f rSww f ikd f awG pdu k x f x l m;cJ=h uw,f? jrefrmjynfzmG ; Edik if o H m;wd@k uaum oifw@kd arG; zGm;&ma'orSm rSwrf w S &f & aumif;usKd ;jyKc=hJ u+y;D +yv D m;? ud, k w fh ikd ;f jynfe@J ud, k v fh rl sKd ;twGuf tkÏw f pfcsyf oJwpfyGihfyJjzpfjzpf rSwfrSwf&& aumif;usdK;wpfckck jyKcJhrSom ordkif;ay;wm0efausol vlom;qefol jzpfygvrd rfh ,f? oif.rsdK;om; pmpum;vnf; }uD;yGm;wufjrihf usefaumif;oihf....wJh? ud, k b fh mompum; ud, k , fh Ofaus;r_qw kd muvnf; waumif;acwf/ ysLacwf/ yk*aH cwfawG uae p+y;D tpOftquf xGe;f um;vmcJw h myg? ,ckacwfa&mufrS tjcm;bmompum;awGukd roif&ifrjzpfv@kd oif=um;&muae ud, k b fh mompum;udk wefb;kd xm;&aumif;rSe;f rodwhJ tjzpfodk@ a&muf&SdaecJhyg+yD? txl;ojzihf EdkifiH&yfjcm; wdkif;wpfyg;udk a&mufaewJh tcsdKŒ jrefrmrsm;ESihf olwdk@uae aygufzGm;vm=uwJh rsdK;qufopf awGrSm jrefrmpmeJ@ ywfoufvdk@ awmfawmfav;udk tm;enf;vmwmudk awG@ae&ygw,f? 'dk@awmhuGm jrefrmpum;udk arhawhawhawmifjzpfae+yv D @kd ajym&wmudyk J wpfvq JG yH ifaumif; *k%, f l ae=uygao;w,f? jrefrmvlrsdK;jzpf+yD; jrefrmpum; jrefrmpmudk aumif;aumif;rajym wwfwmurS &Sufp&maumif;wmyg? udk,fwdkifurS jrefrmvdkaumif;aumif; rwwf&if ud, k rfh sKd ;qufopfawGukd jrefrmvdk aumif;aumif; a&;wwf zwfwwfatmif b,fvo kd ifrvJ? 130

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


131

'Dvekd @J bmompum;aum vlrsKd ;aumum wdraf umyaysmufuek af wmhz@kd yJ &dyS gawmhw,f? q&m aZmf*sDwdk@jzpfapcsifwJh udk,hf,Ofaus;r_ udk,fbmompum; wdk;wufxGef;um;zdk@ rsKd ;cspv f il ,fawGuawmh tpGr;f uke}f uKd ;pm; ae=uygw,f? oifOD;csI trSsa0&m apwDomESihf opPmta&mif ^m%fwefaqmifvnf; ajymifvsS u0f if;vSsuf useaf pownf;...wJ?h [kww f ,f igw@kd bd;k bGm;bDbif vufxufu &GmOD;xdyfrSm ausmif;uefbk&m;apwDawG tpOftquf wnfxm;udk;uG,f cJh=uw,f? trSww f & ordik ;f rSww f ikd w f pfck pdu k x f x l m;wJh ae&m wdik ;f rSm apwDyx k ;kd wefc;kd }u;D bk&m;awG wnfxm;ud;k uG,cf =hJ uw,f? awmwef;awmifwef; jrpfurf; wpfavSsmuf jrifomwJh ae&m wdik ;f rSm apwDyx k ;kd awmfrsm;jzihf Edik if aH wmfukd tvSqifc=hJ uw,f? tJ'v D kd apwDyx k ;kd awG wnfxm;ud;k uG,w f t hJ wGuf igw@kd wdik ;f jynfe@J igw@kd vlrsKd ; twGuf bmtusdK;xl;ovJvdk@ ar;p&m&Sdygw,f? jrihfjrwfwJhae&mwdkif;rSm wnfxm; ud;k uG,w f hJ apwDyx k ;kd awGukd b0twGuf &ke;f uefvy_ &f mS ;oGm;vmaewJh vlom;awGtwGuf pdwfxJuaerSef;q &Sdcdk;ylaZmfEdkifw,f? tJ'Dvdk &Sdcdk;ylaZmfjcif;jzihf pdwfESvkH;csrf;ajrh+yD; tppt&m&m tqifajyEdik w f ,f? Ak'b < mom wdik ;f jynfjzpfwt hJ wGuf jrwfA'k . < tqk;H tr omoemawmfEiS t fh nD wynho f m; oHCmawmfawGu olawmfaumif;w&m; xGe;f um; atmif wynht f qufqufo@kd oif=um;yd@k csay;cJ=h uw,f? 'um 'umrawGukd a[majymqk;H r+y;D vlom;awG&ŒJ ESv;Hk om;xJo@kd ta&mufy@kd cJ=h uw,f? igw@kd bd;k bGm;bDbif vufxufuxJuae ,ae@wdik af tmif igw@kd vlrsKd ;awG[m jrwfAk'<. tqkH;trESihftnD at;at;csrf;csrf; omom,m,m aexdkifvmcJh=uwmyg? rdbbd;k bGm;awGuvnf; om;orD;ajr;jrpfawGukd jrwfA'k w < &m;awmfEiS t fh nD oGeo f ifq;Hk r az;rulncD =hJ uw,f? om;orD;awG t&G,af &muf vlvm;ajrmufv@kd tdraf xmifusomG ; &ifawmifrS rdtdkztdkawGu igwdk@&if aoG;i,fawGudk xdef;ausmif;yJhjyif oGefoifqkH;r i,fpOfuxJu ESv;Hk om;xJukd olawmfaumif;w&m;awG xnhaf y; cJ=h uw,f? igw@kd uvnf; igw@kd &JŒ rdbawGukd toufxufq;Hk jyKpak pmihaf &Smufc=hJ uw,f? wpfO;D eJ@ wpfO;D az;rulnD cspcf ifw, G w f m arwWmprf;a& tqufrjywf woGio f iG pf ;D qif;aewJh igw@kd rdom;pk igw@kd +rKd Œ&Gm igw@kd Edik if [ H m b,favmuf at;csr;f cJo h vJqw kd m tm;vk;H od=urSmyg? igw@kd [m om;a&;orD;a&; pD;yGm;a&;twGuf ae@pOfe@J trSs v_y&f mS ;&ke;f uefae&vd@k oHCmawmfawGu igw@kd twGuf wpfzufwpfvrf;u w&m;awmfEiS t fh nD ulnaD pmihaf &Smuf ay;cJ=h uw,f? igw@kd uvnf; igw@kd wwfEikd w f b hJ ufu oHCmawmfawGukd ypPn;f av;yg;eJ@ yHyh ;kd ulnv D LS 'ge;f ovdk oHCmawmfawGbuf uvnf; igw@kd pdwEf v S ;Hk +ird ;f csr;f om,matmif w&m;enf;vrf;awGay;cJh=uw,f? tcsdef&Sdcdkuf vkH@vpdkuf +yD; tESpfom&t&SdqkH; 0dy\emw&m; }udK;pm;tm;xkwfzdk@udkvnf; vrf;n$efawmfrl=uw,f? opPmav; yg; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

131


132

oifO ;D csI trSsa0&m apwDomESihf opPmta&mif ^m%fwefaqmifvnf; ajymifvsS uf0if;vSsuf usefapownf;...wJh?igwdk@aooGm;cJh&if igwdk@ OD;csI trSsa0&m apwDomESifh opPmta&mif ^m%fwef aqmifawG[m a&S;&dk;tpOftvmtwdki f; ajymifvsS uf0if;vSsuf usefcJh=urSmvm;? 'grSr[kwf a&S;uxufydk+yD; wdk;wuf xGef;vif;awmufyaerSmvm;? odk@wnf;r[kwf wpfjznf;jznf;eJ@ qkwf,kwfysufpD ;oGm;=urSmvm;qdwk m udk aoaocsmcsm pOf;pm;a0zef ok;H oyf=uzd@k vdyk gvdrrfh ,f? igwd@kb;kd bGm;bDbif vufxufuxJu tpOftvmaumif;cJhwJh igwdk@ trsdK;bmom omoemeJ@ igwd@kwikd f;jynf}uD;udk igwdk@&JΠrsdK;qufopfawGvufxJudk 0uGuftyfxm;cJh&rSmyg? 'Dawmh igwdk@rsdK;quf opfawG[m t&m&mwdki ;f rSm xl;cGsefxufjrufaom vlawmfval umif; awGjzpfzdk@/ igwdk@wdki f;jynfeJ@vlrsdK; bmomomoemudk opPm&Sd&dS cspfjrwfEdk;olawGjzpfzdk@ txl;vdktyfygw,f? jrwfw&m;udk ydik ;f jcm;xifxif odjrifatmif igw@kd udk oGeo f ifne$ jf y qk;H rcJ=h uw,f? igw@kd aooGm;cJ&h if igw@kd OD;csI trSsa0&m apwDomESifh opPmta&mif ^m%fwef aqmifawG[m a&S;&d;k tpOftvmtwdik ;f ajymifvsS u0f if;vSsuf usecf =hJ urSmvm;? 'grrS [kwf a&S;uxufy+kd y;D wd;k wuf xGe;f vif;awmufyaerSmvm;? od@k wnf;r[kwf wpfjznf;jznf;eJ@ qkw, f w k yf supf D ;oGm;=urSmvm;qdw k m udk aoaocsmcsm pOf;pm;a0zef ok;H oyf=uzd@k vdyk g vdrrfh ,f? igw@kd bd;k bGm;bDbif vufxufuxJu tpOftvmaumif;cJw h hJ igw@kd trsKd ;bmom omoemeJ@ igw@kd wdik ;f jynf}u;D udk igw@kd &JΠrsKd ;qufopfawGvufxu J kd 0uGut f yfxm;cJ&h rSmyg? 'Dawmh igw@kd rsKd ;quf opfawG[m t&m&mwdik ;f rSm xl;cGsex f ufjrufaom vlawmfval umif; awGjzpfzdk@/ igwdk@wdkif;jynfeJ@vlrsdK; bmomomoemudk opPm&Sd&Sd cspfjrwfEdk;olawGjzpfzdk@ txl;vdt k yfygw,f? tJ'v D kd rsKd ;qufopfawG trsm;}u;D arG;xkwaf y;Edik rf o S m igw@kd bd;k bGm;bDbif vufxuf tpOftvmrysuf wnfxm;ud;k uG,f cJ=h uwJh apwDyx k ;dk awG ausmif;uefb&k m; awG[m tpOftquf wdk;wufxGef;vif;awmufyaerSmyg? a&S;uxufydk+yD; qef;jym; crf;em;wJh apwDyx k ;kd awG ausmif;uef bk&m;awGvnf; trsm;}u;D ay:ayguf vmOD;rSmyg? igw@kd edKifiH}uD;udkvnf; Ak'<w&m;awmfESihftnD csrf;ajrhom,m zGH@+zdK;wdk;wufatmif }udK;pm; aqmif&Gufae=urSmyg? tJ'Dvdk om;pOfajr;quf vufqihfurf;enf;pepfjzihf wpfacwf xufwpfacwf ydkIydkI wdk;wufaumif;rGefvmaom apwDykxdk; wdkif;jynfeJ@vlrsdK;awG jzpfvmatmif igw@kd tm;vk;H u 0dik ;f 0ef;}uKd ;pm;=uygp@kd ...[k wdu k w f eG ;f &if;...?

t&Si fZ0e (ukef;aZmif;) (rdk;rcrD'D,mrS) 132

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

{+yD 28/ 2013


133

'Duae hArmawG Armpm a}uapzdk h

O\mq&mtdk usyfc|wf usycf |wf [laom a0g[m&. teuft"dym` ,fukd azmfusL;&mwGif "usyf" onf i}uD;usyfwdkuf/ iclusyfwdkuf/ i&H@usyfwdkuf/ trJusyfwdkuf/ usyfpOf/ usyfcdk;pOf paom pum;rsm;udk axmufv#if tylay;onf [laom teufxu G af y:vmonf? "c|wf" um; u|waf tmifjyKvyk o f nf [laom t"dym` ,f&adS vonf? xd@k a=umifh "usycf |w"f onf usypf OfrS c|wv f u kd o f nf[k qdv k o kd nf? usypf OfrS b,f t&mudk c|wv f u kd o f enf; qdo k nfukd qufvuf &Sif;ygOD;tHh? jrefrmbk&ifrsm;. avSawmfpm&if;wGif 45 vH avS}u;D rsm;yg0if.? xdrk #}u;D rm; aom avS}u;D rsm; xGi;f xkEikd &f ef xdy0f vl@w&yf&adS om u|e;f yif}u;D rsm; aygrsm;vS.? yckuLU e,f a&p}uKd wiG f olaX;OD;csi;f aqmufonfh tkwaf vSum; q,fEh pS cf &k adS om wdu k af usmif; awmf}u;D . u|e;f wdik rf sm;rSm wdik x f yd w f iG f bke;f }u;D oH;k yg; qGr;f bke;f ay;Edik o f nfq. kd ? xdrk #}u;D rm;aom opfw;kH }u;D rsm;udk xGi;f xkwnfaqmufxm;aom tnmavS}u;D rsm; jyKvyk yf u kH kd qufvuf avhvm=uygO;D pd@k ? t&dik ;f awmxkwf u|e;f wH;k }u;D udk za,mif;wdik u f o hJ @kd vH;k 0ef;ajzifw h ef;vmatmif "m;jzifah &Gay;&onf? +y;D v#if wHpnf;('pD;) jzifh avS0rf;jzpfay:vmatmif opfom;rsm;udk tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

133


134

aygux f w k &f onf? wHpnf;um; ,ckacwfwiG f jrifz;l ol &Sm;ayvdrrhf nf? wHpnf;onf aygufwl;/ aygufjym;uJhodk@ o他mef&adS omfvnf; ypPn;f wnfaqmufr_ tvGeu f mG onf? aygufwl;/ aygufjym;onf jrufESifhajrudkom wl;ayguf&ojzif jAuf}uD;onf? yg;onf? wHpnf;um; rmausmaom opfom;udk aygux f w k &f ojzifh jAufav;vufrcef@&S+d y;D xlxcJ ikd f rmonf? ykqed (f ayguq f ed )f onf opfa=umudk tvdu k o f ifu h aJG tmif cG&J onftwGuf vG,u f l .? wHpnf;um; opfa=umudk jywfatmifjzwf&onft h wGuf tvGet f m;pdu k &f aom tvkyf jzpf.? ykqed Ef iS hf yJcyG u f kd rcGw J wforl sm;vnf;&Sad o;.? tdrfoloufxm; r,m;jzpfolu armif&,f xif;cGJzdk@ ykqdefwpfck oGm;0,f+yD; xif;cGJay;ygOD; qdkvmI tdrfrSL;cef;rSm a&aEG;wpftdk;ESifh +idrfhaeonfh vifawmfarmifu uysmu,m xwJ+h y;D yef;yJzo kd mG ; yJcyG w f pfvuf0,f/ t&d;k wyf+y;D tm;oGecf eG pf u kd f xif;ayguf ygava&m /toD;rsm;rnfh ZeD;r,m;u xif;,ltvm/ [m jzpfrjS zpf&av armif&,f/ pl;ae&m pl;/ aqmufae&maqmufqw kd m &Sirf =um;zl;bl;vm;/ayguq f ed af e&mrSm yJcyG u f bmtoH;k us rSmvnf; [k jrnfweG af wmufw;D &m/ vifvyk o f l udu k w kd ;kH u ajzvdu k yf u kH awmh "igrmS ;wm wpfcx k /J yef;yJq&mrSm;wm wpfo}D u;D " wJh ? yJcyG /f ayguw f ;l ESihf wHpnf;wd@k onf t&d;k wyfykH wln=D u.? toH;k um; rwlnaD y? yJcyG u f kd x&H,uforl sm;u oH;k I ayguw f ;l udk v,form; rsm;u oH;k +y;D v#if wHpnf;udk opfxiG ;f olrsm;u oH;k pG=J uavonf? yxrOD;pGm za&mif;wdik u f o hJ @kd vH;k acsm ajzmifph if;aeaom u|e;f wH;k +u;D udk avSo}l u;D tvdt k wdik ;f opfxiG ;f olu wHpnf;jzifh ayguIf xGi;f &onf? wHpnf;jzifh aygux f w k v f u kd af om opfpopfersm;um; xif;rSwyg; bmr#jzpfrvmawmh? {&mac: avS0rf;xGi;f +y;D aomtcg OD;xHk;wif&ef / ae&myJhpifwif&ef ae&mrsm;vkyfI OD;wHk;wif/ yJhpifwif+yD;v#if pyf[kac: aom ysOcf syt f &Snf ESpcf jk zifh {&m. tay:E_wcf rf;rSm pyfIwif/ avS}u;D um; t*Fgp+kH y/D od@k aomf avSeHESpfzufonf rsOf;+ydKiftaetxm;rSm &Sdaeonf? avSol}uD;um;/ ol.avSudk ydu k yf al pcsio f nf? tb,fa=umifq h akd omf ol.avSu a&udek if;onft h cg {&D,mus,jf yef@ vm+yD; avS+idrfrnf? xdk@a=umifhavSudk usyfpOfay:rSm arSmufv#uf wifxm;vdkufonf? atmufrS oifah vsmaf om tyl&&Sad tmif rD;jzift h ylay;onf? u|e;f om;onf tyl&edS af =umifh opfqx D u G +f y;D / aysmah ysmif;vmonf? xdt k cg avS0if; tus,x f uf ESpv f ufr oH;k vufr &Snaf omopfacsmif;jzifh uvef@I cs@J onf? aemuf xd@k xuf&n S af om wkwjf zifh xyfIcs@J onf? xdo k @kd xyfcgxyfcg cs@J jcif;jzifh {&mE_wcf rf;ESpzf ufonf rsO;f +yKd it f aetxm; av;udik ;f ESpcf k rsuEf mS csi;f qdik t f aetxm; jzpfvmonf? avSo}l u;D b0ifusavmuf+y/D tylay;jcif;udv k nf; &yfvu kd +f y/D ,m,Daxmuf xm;aom axmufrsm;udjk zKwI f oifah vsmaf omae&mrsm;wGif axmuftaorsm;udk vSvyS y 134

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


135

xdkodk@ xyfcgxyfcg csJ@ jcif;jzifh {&mE_wfcrf;ESpfzufonf rsOf;++ydKiftaetxm; av;udki ;f ESpcf k rsufEmS csif;qdik tf aetxm; jzpfvmonf? avSo}l uD;b0ifusavmuf+yD/ tylay;jcif;udvk nf; &yfvukd +f yD/ ,m,Daxmufxm;aom axmufrsm;udkjzKwfI oifhavsmfaomae&mrsm;wGif axmuftaorsm;udk vSvyS y wyfqifvukd of nf?avS}uD;udk usyfrS c|wfawmhrnf? usyfpOfay:wGi f arSmufv#ufaeaom avS}uD;udk a&ay:wGi f yufvuftaetxm; jzpfatmif a&G@ajymif;vduk jf cif;jzifh usyfc|wf(topfpufpuf) avS}uD;udk yDwdrsufvHk;rsm;jzifh &$i f+yHK;pGm &_jrifEdki fayawmhonf? txufyg tnmavS}uD;rsm; topfukd topfusyfc|wf [ko;kH yg? useft&m0wWK [lor#wd@k topfjzpfv#if topfpufpuf [lI oHk;yg? ....... wyfqifvu kd o f nf?avS}u;D udk usyrf S c|waf wmhrnf? usypf Ofay:wGif arSmufv#uaf eaom avS}u;D udk a&ay:wGif yufvuftaetxm; jzpfatmif a&G@ajymif;vdu k jf cif;jzifh usycf |w(f topfpufpuf) avS}u;D udk yDwrd suv f ;kH rsm;jzifh &$i+f yKH ;pGm &_jrifEikd af yawmhonf? txufyg tnmavS}u;D rsm; topfukd topfusycf |wf [ko;kH yg? uset f &m0wWK [lor#w@kd topfjzpfv#if topfpufpuf [lI oH;k yg? TuJo h @kd cGjJ cm;oH;k pGjJ cif;jzifh xH;k rSpD u H s jzpfygvrd rhf nf[k &J&}J u;D tmrcHI ed*;kH csKyv f u kd &f ygawmhownf;?

O\mq&mtdk (jrefrmwdkif;(rf) twGJ (2) trSwf(35) wGifaz: jy+yD;?)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

135


136

acwfpum; yGifhvif;jrifoma&;eJ hajzmifhrwfa&; [Hom0wD OD;0if;wif

vGecf w hJ hJ tygwx f u J aejynfawmfrmS tvky&f kH aqG;aEG;yGw J ck vkyw f ,fAs tJ'h D aqG;aEG;yGrJ mS 'kw, d orRwwOD;ud, k w f ikd f wufa&mufjy;D awmh rde@f cGe;f ajymoGm;ygw,f? aqG;aEG;yGJ acgif;pOfu yGifhvif;jrifoma&;eJ@ ajzmifhrwfa&;wJh? yGifhvif;jrifom&Sd&r,f ajzmifhrwf&r,fqdkwJh udpPudk ajymwmyg? tJh'Dawmh 'Dtvkyf&Hk aqG;aEG;yGJrSm orRwu 0efxrf;awG t*wdvu kd pf m;r_ta=umif;udk t"duxm;jy;D awmh ajymoGm;ygw,f? 'kw, d orRwu EdkifiHawmf 0efxrf;rsm; t*wd vdkufpm;r_awG wdkufzsufa&; aumfrwDrSm OD;pD;OD;aqmifjyKaewJh yk*Kd~ vf jzpfygw,f? tJ'h ga=umifh 'kw, d orRwu v'fpm;r_awG[m jrefrmh vl@todkif;t0kdif;rSm ,Ofaus;r_ w&yfvdkudk jzpfaejyDvdk@ nnf;jiLoGm;ygw,f? 'kw, d orRw&J@ pum;xJrmS t"duxm;cJw h hJ tajcaeqdw k meJ@ Edik if aH &; t*wd vdu k pf m;r_ qdw k hJ udpP ESpcf u k kd owdjyKryd gw,f? t"duxm;cJw h hJ tajctaeqdw k m bmvJ? t"duxm;cJw h hJ tajctaeqdw k m 'kw, d orRw&J@ tqdt k &awmh pD;yGm;a&; ydwq f @kd r_awG ESpaf ygi;f rsm;pGmcHc&hJ vd@k tckvkd tajctaersKd ; ay:vmwmvd@k ajymygw,f? Edik if aH &; t*wd vdu k pf m;r_ qdw k mudak wmh b,fvv kd J qdw k m t"dyg` ,f zGirhf oGm;ygb;l ? tJ'h u D pd u P kd w&m;ojzifh ta&;,lzdk@ tcsdefa&mufjyDvdk@awmh xnfhajymoGm;ygw,f? 'DudpPESpfckeJ@ ygwfoufjyD; awmhajymp&mawGtrsm;}uD; &Sdygw,f? usaemfwdk@ EdkifiHawmf}uD;[m urBmrSm trGJqHk; tiwfq;kH Edik if b H 0 a&mufc&hJ wm tawmf =umoGm;ygjy?D tJ'h gawG[m jyify urBmh Edik if rH sm;&J@ pD;yGm;a&; ydwq f @kd r_awG ta=umif;a=umihv f m; ppftm%m&Sif tpdk;&awG tm%m odrf;+yD; wdkif;jynfudk tarSmufarSmuftrSm;rSm; tazmufazmuf tjym;jym; tkycf sKyrf if;vkyf oGm;cJ=h uvd@k vm;? 'gawGukd pD;yGm;a&; ynm&Siaf wG ordik ;f wl;qG okawoevkyjf y;D vlo&d iS =f um; azmfxw k o f mG ;=uzd@k vdjk yv D @kd xifygw,f? 'gawGukd ZpfZpfjrpfjrpfo&d if 'Dae@ ,Ofaus;r_vrkd sKd ; jzpfaejyv D @kd 'kw, d orRw ajymoGm;wJh t*wd vdkufpm;r_udpPawGudk wdkufzsuf jypfrS tem*gwftwGuf temvnf;od aq;vnf;&SdwJh 136

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


137

taetxm;udk a&mufvmrSmjzpfygw,f 'grv S nf; 'Da&m*gukd b,fvkd ukpm;&rvJqw kd m usaemfw@kd tajzxkwEf ikd rf mS jzpfygw,f? 'Dtm%m&Sif acwfawGe@J wjzwfwnf; qufpyf aewmuvnf; Edik if aH &; t*wdvu kd pf m;r_awGygy?J Edik if aH &;t*wdvu kd pf m;r_qw kd m tm%mudk tarSmufarSmuf trSm;rSm; rw&m; oHk;jyD; udk,fusdK; pD;yGm; &Smwmvdk@ owfrSwf&yg vdrrhf ,f? wdik ;f jynftm%mudk vufeufe@J t"rRord ;f ESpaf ygi;f ESpq f ,fausmf a'gicf smqdik ;f tkycf sKk yw f ikd ;f jynf&@J o,HZmwawG OpPm&wemawGukd ckwcf mG vS;D jzwf/ olc;kd ol0u S af wGvkd vlrodorl od nSad &mif;/ puf&t kH vky&f kH td;k tdrpf nf;pdr/f jcaH jr v,fajr ,majr pwmawGukd t"rRodrf;/ tJh'Dvdk iwufjym;Zmwf cif;cJh=uwmawG[m EdkifiHa&; t*wdvdkufpm;r_ Edik if aH &;tusiyhf surf _ Edik if aH &; bezl; odu k w f ;l r_awG jzpfaew,fv@kd usaemfawmh ,lqygw,f? tJ'h v D kd t*~r[m v'fpm;r_awG tusihf ysurf a_ wG t*wdvu kd pf m;r_awGukd 'Dae@ v'fpm;r_awG jypfra_ wG&@J ta=umif;&if;wckjzpfw,fv@kd usaemfw@kd owfrw S v f @kd &ygw,f? 'kwd, orRw}uD;vnf; oHk;oyfavhvmrdvdrfhr,fvdk@ ar#mfvifhygw,f? trSefwu,f jzpfaewmu v'fpm;r_awG[m acwfopf a&m*gq;kd }u;D jzpfaeygjyD ? 'kw, d orRw ajymovdk ,Ofaus;r_ r[kwyf gb;l ? yvdyaf &m*gvkd umv0rf;a&m*gvkd uyfa&m*gq;kd vdjk zpfaeygw,f? tJ'h v D kd a&m*gawGukd tjrpfu y,fveS rf S umuG,w f m;qD;Edik rf mS jzpfygw,f? clem 0Jem ,m;emvdk oeyfcg; yGwv f rd ;f &Hek @J awmh aysmufuif;Edik rf hJ taetxm; r&Sad wmhygb;l ? 'kw, d orRw ajymovdk EdkifiHa&; t*wd vdkufpm;r_awGudkvnf; ta&;,lzdk@ tcsdefwefjyDvdk@ wu,f,=kH unf&if 0efxrf;avmuudo k m ajrvSe&f mS ae,Hek @J rjy;D ygb;l ? Edik if aH &; wm0ef xrf;aqmifcJh=uwJh tm%mydkif tzGJ@tpnf;0ifawG yk*~dKvf}uD;awGudkvnf; 'DteD;uyf rSeaf jymif; ta0;=unfh rSeaf jymif;qdw k mrsKd ;eJ@ apmif=h unfh ppfaq;r_awG vkyo f ifyh gjy?D txl;ojzifu h awmh Edik if aH &;&mxl;}u;D awG rcHpm; rpHpm;rD rdrw d @kd &J@ ydik q f ikd rf a_ wG ypPn;f OpPm "eawG }u, G 0f csr;f omr_awGukd oufqikd &f mudk wifjy tpD&ifczH @kd vdyk gvrd rhf ,f? 'Dvkd rSww f rf; wifEikd rf v S nf; 'Dwm0ef&w dS hJ Edik if aH &;wm0ef,cl w hJ hJ yk*Kd~ vaf wG[m wu,fu h kd t*wdvu kd pf m;r_awG uif;&J@vm; qdw k m usaemfw@kd owfrw S Ef ikd rf mS jzpfygw,f? 'Dupd eP @J ygwo f ufv@kd awmh v$waf wmfxrJ mS tqdw k ifb;l w,fv@kd usaemf rSwrf yd gw,f? v$waf wmf xJrmS 0ef}u;D 0efuav;wd@k orRw}u;D orRwuav;wd@k jzpfr,fyh *k Kd~ vrf sm;&J@ ud, k yf ikd Of pPm ypPnf;pm&if;awGudk ydk@&r,fqdkwm v_yf&Sm;r_wckay:w,fvdk@ usaemfrSwfrdygw,f? tJ'h v D y_ &f mS ;r_ukd ta=umif;jyKjy;D awmh v$waf wmfxrJ mS 'Dupd u P akd qG;aEG;w,fv@kd usaemf odygw,f? 'gayrJv h @kd v$waf wmfxrJ mS tJ'h u D pd [ P mvJ cGucf u G v f efatmif &H;_ oGm;ygw,f? b,fou l rS ud, k &hf @J ud, k yf ikd yf pPn;f OpPm"eqdw k mawGukd vla&S@ola&S@rSm zGi[ hf jy;D awmh 0efcjH cif; ajymqdjk cif; today;jcif; jrifomxifom jzpfatmifvyk jf cif; qdw k mawGukd rvkycf si=f uygb;l / tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

137


138

'Dae@ v'fpm;r_wdkufzsufa&; jy\emawGudk pOf;pm;wJh tcgrSm atmufajc0efxrf;awGavmufudkyJ =unfhjyD; ajymvdk@ r&ygbl;? Edki fiHa&;wm0ef ,lwJh yk*~dKvfrsm;twGufvnf; 'gawG[m ppfaq;zdk@ vdkygw,f? 'ghtjyif aemufwcsufu tm%m&SdwJh yk*~dKvfawGeJ@ aygif;oif;+yD;awmh vkyfwJh c&dkevD dk@ac:wJh vkyfief;&Sif}uD;awG 'Dy*k Kd~ vfawGa&m b,favmuftxd &d;k ajzmifrh a_ wG&odS vJ?b,favmuf yGi vhf if; jrifomr_ &Sod vJ b,favmuftxd v'fay;v'f,ul if;pifovJ? tcGe}f uD;a&Smifz@kdtwGuf v'ftao; av; ay;wmjyKwmawG &Swd ,f r&Sbd ;l qdwk mudk usaemfw@kd em;vnfoabmayguf vdrrhf ,f vd@k ,lqygw,f? ........ tJh'Dvdk rvkyfcsif=uvdk@vJ v$wfawmfxJrSm aqG;aEG;wJh tcgrSmvnf; ysufys,foGm; wmjzpfygw,f? tJh'Dawmh usaemfwdk@ajymcsifwm bmvJqdkawmh 'Dvdk vlyk*~dKvfawG&J@ Edik if aH &;wm0efxrf;aqmifczhJ ;l wJh yk*Kd~ vaf wG&@J OpPmawG "eawG ydik q f ikd rf a_ wG 'gawGtukev f ;kH udk usaemfw@kd [m &mxl; r,lcifrmS wm0efrcHcifrmS =oZmtm%m rcHcifrmS b,favmuf &Sw d ,fqw kd mudk wdwu d susukd csjyEdik &f r,f rSww f rf; wifxm;Edik &f r,f? tJ'h gro S mv#if ol[m ol@&J@ Edik if aH &; wm0efawGqw kd hJ &mxl;&mcHawG ,lcjhJ y;D wJh umvrSm ol[m v'fpm;r_awG uif;&J@vm; ormorwfr#r#wwvky&f @J vm; &d;k &d;k ajzmifah jzmifv h yk &f @J vm; xifomjrifom vky&f @J vm; qdw k mawG[m ay:vGiv f mr,fv@kd ,lqygw,f? tJh'ga=umifh 'Dae@ v'fpm;r_wdkufzsufa&; jy\emawGudk pOf;pm;wJh tcgrSm atmufajc0efxrf;awGavmufudkyJ =unfhjyD; ajymvdk@ r&ygbl;? EdkifiHa&;wm0ef ,lwJh yk*~dKvfrsm;twGufvnf; 'gawG[m ppfaq;zdk@ vdkygw,f? 'ghtjyif aemufwcsufu tm%m&SdwJh yk*~dKvfawGeJ@ aygif;oif;+yD;awmh vkyfwJh c&dkeDvdk@ac:wJh vkyfief;&Sif}uD;awG 'Dy*k Kd~ vaf wGa&m b,favmuftxd &d;k ajzmifrh a_ wG&o dS vJ?b,favmuf yGiv hf if; jrifomr_ &So d vJ b,favmuftxd v'fay;v'f,u l if;pifovJ? tcGe}f u;D a&Smifz@kd twGuf v'ftao; av; ay;wmjyKwmawG &Sw d ,f r&Sb d ;l qdw k mudk usaemfw@kd em;vnfoabmayguf vdrrhf ,f vd@k ,lqygw,f? 'g[m wdik ;f jynf&@J tvGet f a&;}u;D wJh udpP jzpfvmjyv D @kd usaemf ,lqygw,f?

[Hom0wD OD;0if;wif

138

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


139

51 }udrfajrmuf 7 Zlvdkif txdrf;trSwf tcrf;tem;wGif ajym=um;aom

trSmpum; ukdukd}uD; (88 rsKd;quf jidrf;csrf;a&;ESifhyGifhvif;vl@tzGJŒtpnf;)

ausmif;om;qdw k hJ pdw"f mwfu? u|eaf wmfwŒkd txufu 62/ 74? tckq&kd if &efuek f wuUov kd f jyefvnf &Sio f efa&;eJŒ ausmif;om;or*~ jyefvnfyaHk y:ayguaf &;twGuf }uKd ;pm; aewJhtxJrSm um,uHajrmuf vlrvmEdkif&ifawmifrS pdwf"mwftm;jzifh/ owif;pum; tm;jzifh ulnDyHhydk;ay;cJhwJh q&m}uD; '*kefwm&mup+yD;awmh aemufqkH; tckvuf&Sd rsdK;qufawGtxd ausmif;om;qdkwJh aoG;[m t+rJwrf;aEG;aeygw,f? xm0pOf EkysdKae ygw,f? tJ ' D a wmh u|ef a wmf w d k Œ 'D a usmif ; om;vl i ,f a wG e J Œ qk H w d k i f ; qk H w d k i f ; rS m tav;teufxm;+y;D ajymcsiw f mu toufawGom }u;D oGm;r,f/ tJ'D ausmif;om;v_y&f mS ; r_rsm;rSm yg0ifcw hJ hJ OD;aqmifcw hJ hJ olawG[m ausmif;om;qdw k meJŒ ywfouf&if t+rw J rf; EkysdKaew,fqdkwmudk y%mrajymcsifygw,f? aemufwpfcku ausmif;om;v_yf&Sm;r_[m jrefrmEdkifiH vGwfvyfa&; }udK;yrf;r_eJŒ puwnf;u yxrqkH; ausmif;om;oydwf[m 'DaeŒ'Dtcsdeftxd trsdK;om;aeŒtjzpfeJŒ owdw& *k%fjyKae&wm[m u|efawmfwdkŒ k mudk u|eaf wmfwŒkd Edik if &H ŒJ ausmif;om; v_y&f mS ;r_&ŒJ tcef;u¾ b,favmuf}u;D w,f qdw ordik ;f rSm azmfjyaeygw,f? tJ'aD wmh 'DaeŒ qJvAf if; Zlvikd ef ŒJ ywfoufvŒkd ajym&&ifvnf; 1962 ppftm%m odr;f r_eŒJ ywfouf+y;D awmh tjrifawG/ aumufcsuaf wG trsKd ;rsKd ;uGaJ ewJh tcsed rf mS tJ'D tcsed rf mS udyk J tm%modr;f r_ukd yxrOD;qk;H pdeaf c:wJh v_y&f mS ;r_[m ausmif;om;v_y&f mS ;r_yJ jzpfygw,f? 'gah =umifv h nf; ausmif;om; or*~ukd olyek af wG pkwhJ ae&mqd+k y;D awmh tm%m odrf;tpdk;&u t+idK;w}uD;eJŒ AkH;cGJzsufqD;ypfcJhwmyg? zsufqD;ypfcJh+yD;awmh tJ'D wap>u tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

139


140

t+rw J rf; ajcmufaew,f? aemufq;Hk u|eaf wmfwŒkd &Spaf v;vk;H ta&;awmfy}Hk u;D jzpfwhJ tcsed rf mS tJ't d csed u f wm0ef&w dS o hJ al wG ud, k Yf u olŒa=umifu h , kd ahf =umifv h Œkd vufnKdS ; xdk;ae&wm udk,fYu or*~azmufcGJcJhwJh t&dyfrnf;}uD;[m wm0ef&SdwJholawG[m aemufq;Hk tcsed t f xd wap>ajcmufveS Œf jcif; cHaecJ&h ygw,f? 'DaeŒ'Dtcsed rf mS vnf;yJ 51 ESpf jynfv h mwJt h xd u|eaf wmfwŒkd ausmif;om;vli,f rsKd ;qufu vufqifu h rf;+y;D 'Dtcrf;tem;awGukd usi;f yw,fqw kd m[m or*~pw d "f mwf[m Ak;H cGzJ suq f ;D ypfvu kd v f Œkd vnf; +yKd urJG oGm;bl;? aemufrsKd ;quf tqift h qift h xd vufqifh urf;aew,fqdkwmudk txdrf;trSwfjyKwJhtaeeJŒ u|efawmfwdkŒ 'Dtcrf;tem;awGudk usif;y&ygw,f? u|efawmf+yD;cJhwJh&ufydkif; atmufpfzdkŒwuUodkvf ausmif;om;or*~udk avhvmcGihf &cJyh gw,f? olwŒkd Edik if aH wGrmS / zGŒH +zKd ;+y;D Edik if /H 'Dru kd a&pD tajcusae+y;D Edik if aH wGrmS ausmif;om;or*~awG&JŒ v_yf&Sm;r_udk =unfh+yD;awmh 'DrSm&SdwJh nDi,fawG/ u|efawmfwdkŒ rsKd ;qufawG&ŒJ ausmif;om; v_y&f mS ;r_ukd u|eaf wmf pdwrf aumif;jzpfryd gw,f? u|eaf wmf oGm;a&mufpOfrmS +y;D cJw h hJ ESpu f a&G;cs,cf cH &hJ wJh ausmif;om;or*~OuUXu tckEpS t f wGuf a&G;cs,cf &H wJh OuUX/ 'kOuUXudk vkyif ef;awG avhusiahf y;aewm/ olvyk v f ufptvkyaf wGukd aemufOuUXqDukd v$aJ jymif;ay;aewmawGukd u|eaf wmfwŒkd a&mufwt hJ csed rf mS awGŒcJ&h w,f? ausmif;om; or*~u xkww f hJ owif;pm/ xGu+f y;D orSs owif;pmawGtm;vk;H udk eH&t H jynfh rsuEf mS zk;H awG uyfxm;wm? ausmif;om; or*~u vkyw f hJ a&'D,kd toHvi$ t hf cef; uGsefawmf a&mufcJhw,f? [dkrSm v_yf&Sm;aewJh ausmif;om; or*~awG&JŒ tajctaeeJŒ 'DrSm&SdaewJh ausmif;om;v_yf&Sm;r_awG&JŒ tajctaeawGudk Ed_if;,SOf+yD;awmh avhvmcGifh &cJhygw,f? u|efawmfwdkŒqDu ausmif;om;or*~uvnf; wpfavsmufvkH; wdkufyGJeJŒyJ jzwfoef;vmcJ&h ygw,f? tck 'DumvrSm wdu k yf u JG mv+y;D +yv D m;qdak wmhvnf; r+y;D ao;bl;? wnfaqmufa&;umva&muf+yv D m;qdak wmhvnf; vk;H vk;H vsm;vsm;}u;D ra&mufao;bl;? tck'D tajymif;tvJumv/ pyful;rwful;umv[m uGsefawmfwdkŒ t&ifht&ifu tawGŒt}uKrH &Sw d /hJ jyifqifrxm;wJh umvwpfcu k kd u|eaf wmfwŒkd jzwfae&ygw,f? vuf&adS usmif;om; rsKd ;quftaeeJŒ u|eaf wmfwŒkd Edik if &H ŒJ jzwfoef;r_ ordik ;f udak &m/ Edik if w H umrSm&Sw d hJ ausmif;om;or*~ v_y&f mS ;r_awGuakd &m qufpyf+y;D avhvmzdŒk vdt k yfwhJ umvwpfcu k kd uGseaf wmfwŒkd a&mufae+y?D ausmif;awGausmif;awGrmS ausmif;om;or*~awG t+ydKif;t&dkif;ay:vmatmif/ ausmif;om;&SdwJhae&mwdkif;rSm ausmif;om;or*~&Sd&r,f? u|eaf wmfwŒkd 88 rsKd ;qufqw kd m vGecf w hJ hJ 25 ESpu f mvwke;f u cifAsm;wdŒk t&G,f ausmif;om; t&G,fawGeJŒ ausmif;om;or*~udk OD;aqmifcJhwJholawG? tck EdkifiH&JŒtajymif;tvJrSm uGseaf wmfwŒkd ygwv D m;qdak wmhvnf; ygwrD [kw?f or*~vm;qdak wmhvnf; or*~r[kwb f ;l ? tJ'h v d kd umvrsKd ;udk uGseaf wmfwŒkd ud, k w f ikd f jzwfae&w,f? tck'rD vmcifyJ Myanmar 140

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


141

rSm u|efawmfwdkŒ aiG&wk tcrf;tem;eJŒ ywfoufwJh tcrf;tem; ae&m&&Sda&;/ jynfyuvmr,fh ADZmtcuftcJ&SdwJholawGudk b,fvdknSdEd_if; aqmif&Guf ay;EdkifrvJqdkwmawGudk wm0ef&SdwJholawGeJŒ nSdEd_if;aqmif&GufwmawG vkyfae&ovdk/ wpfcsdKŒtydkif;awGrSm 'gawGu rw&m;r_awG/ ajr,modrf;wJh jy\emawG/ tvkyform; jy\emawG tp&Sdojzifh 'DvdkrsdK; yGifhyGifhvif;vif;yJ tpOftvm&SdwJhtwdkif; ajymcJhwJh rw&m;wmawmh rcHb;l / rw&m;wmawG axmufjya0zefr,fqw kd hJ tvkyu f v kd nf; qufvyk f ae&w,f? 'DvdkrsdK; pyful;rwful;umv vkyfae&wJhtcsdefrSm ausmif;om;or*~awG taeeJŒvnf; ausmif;om;xkawG=um;xJrmS ausmif;om;or*~awG tcdik t f rm ay:xGe;f vmzdŒk / tJ'D ausmif;om;or*~awG ausmif;+yD;vdkŒ udk,fhe,fy,fa'otoD;oD;udk a&mufoGm; wJt h cgrmS ausmif;om;or*~umvrSm ud, k b hf momud, k f jyifqifoifw h mawG jyifqif+y;D awmh/ 'DtxJuyJ a'giaf 'gijf rnf Edik if aH &;orm;awG ay:vmzdŒk / 'DtxJuaeyJ 0efxrf;avmuudk oGm;wJhvlawG ygvmr,f? rD'D,mavmuudk oGm;wJhvlawG ygvmr,f? tp&Sdonfjzifh e,fy,ftoD;oD;udk ajymif;oGm;r,fo h al wG[m 'D Ground rSm tzGŒJ tpnf;eJŒ vkyw f wfwhJ pdw"f mwf/ ud, k u hf u kd , kd f ud, k u f siw hf &m;ydik ;f qdik &f m avhusirhf _ jyifqifrt _ ydik ;f awGukd 'D Ground rSm tcki dt f rm avhusio hf mG ;=uzdŒk wdu k w f eG ;f csiyf gw,f? 'Dtajymif;tvJ[m u|eaf wmfwŒkd t&ifu tESpt f pdw/f ajym&&if vGecf w hJ hJ tESpf ESpq f ,fv;Hk vk;H [m wdu k yf yJG pHk eH ŒJ jzwfvmw,f? tckusawmh xl;jcm;wJh tajctaewpfcu k kd u|efawmfwdkŒ jzwfae&w,f? wpfzufuvnf; trsdK;om; jyefvnfoifhjrwfa&;twGuf/ wpfzufuvnf; 'Drdkua&pD tajymif;tvJrSm pdefac:r_awGjzpfaewJh vuf&SdjzpfaewJh yÉdyuQawG/ wdkif;&if;om;a'o typftcwf&yfpJa&; udpPawG ponfjzifh tJ'gawG tm;vk;H a=umifh u|eaf wmfwŒkd ausmif;om;vli,fb0rSmuwnf;u avhusio hf if=um;&r,fh tydik ;f awG jyifqif&r,fh tydik ;f awGukd xdxad &mufa&muf jyifqifapcsiw f ,f? xyfcgwvJvJ ajym&&if t&ifr&Sdzl;ao;wJh tawGŒt}uKHawGudk u|efawfmwdkŒ vkyf&if; oifae&w,f? jzwfoef;ae&w,f? 'DumvrSm twwfEikd q f ;Hk jzwfoef;yg? +idr;f csr;f a&;/ nDnw G af &;vdŒk ajym&ifvnf; uGseaf wmfwŒkd tpOftvm jrifwmu tuGt J +yJr&Sw d mudk nDnw G af &;vdŒk em;vnfw,f? u|eaf wmfuawmh jrifwmu 'Dumv[m tifrwef odraf rGŒw,f? tzGŒJ tpnf;awGuw JG m[m uGJwmr[kwfbl;? OD;wnfcsufuGJrS uGJwm? u|efawmfwdkŒu udk,fbmvkyfcsifwmvJ? b,fomG ;csiw f mvJ qdw k mudk pdwaf epdwx f m;ydik ;f rSm wlnw D hJ OD;wnfcsuf &nfreS ;f csuu f kd csEdkif&if tzGJŒtpnf;awG rwl&ifawmifrS yl;aygif;aqmif&GufEdkifwJh tavhtusifhudk u|eaf wmfwŒkd zefw;D vdŒk &ygw,f? ausmif;tvku d f or*~awG ay:vmr,f? tJ'D uae+y;D awmh Peace Centre

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

141


142

ausmif;om;xk tcGit hf a&; umuG,af &; udpaP wG vkyv f mr,f? Edik if t H wGuf wu,fu h kd ta&;}u;D wJh trsKd ;om; tusKd ;pD;yGm; udpaP wGrmS u|eaf wmfwŒkd wpkwpnf;wnf; &yfwnf aqmif&u G rf ,fqw kd hJ ykpH rH sKd ;awG vkyaf pcsiw f ,f? atmufpzf Œkd 'frmS wke;f u u|eaf wmfomG ;wJt h csed rf mS olwŒkd ausmif;om; topfawG 0ifvmwJhtwGuf counseling vkyfw,f? ausmif;wufwJh tcsdefrSm }uKHawGŒEdkifwJh ausmif;pmtkyt f cuftcJ/ q&mawGeŒJ ywfoufwhJ ynma&; ywf0ef;usit f ajctaeawGukd aqG;aEG;wJ/h counseling vkyw f hJ tydik ;f awG vkyw f ,f? trsm;eJŒ ywfoufwhJ ausmif;y& 0k%fudk ausmf+yD;vkyfwJh udpPawGusawmh refugee eJŒ ywfoufwmawGudk/ t*FvefeJŒ ay:vpDawGeŒJ ywfoufwmawGukd campaign vkyw f ,f? olwŒkd [m ausmif;wGi;f udpP awGvyk w f ,f? tm;vk;H eJŒqdw k hJ vlŒtcGit hf a&;/ obm0ywf0ef;usief ŒJ ywfoufwmawG vkyw f ,f? olwŒkd vkyw f [ hJ mawGrmS avhvmp&mawG trsm;}u;D &Sw d ,f? u|eaf wmfwŒkd 'Dausmif;om;awGxu J vnf; wpfcgwpfavusawmh activities awGxrJ mS yJ jrKyrf aeyJ ud, k u hf u kd , kd f avhusiyhf sKd ;axmifwhJ udprP sKd ;awGvyk yf g? bmompum; qdkif&m udpP/ u|rf;usifr_qdkif&m udpPawGvnf; vkyfyg? tckaemufydkif;rSm EdkifiHwum avhvma&;awGeŒJ ywfoufvŒkd exposure ,lwhJ ywfoufwJh udpaP wGuv kd nf; vkyEf ikd af tmif jyifqifxm;yg? oGm;wJt h cgrmS 'DrmS &Sad ewJh wuowdŒk / AuowdŒk bmawGyJ jzpfaeygap ausmif;om;avhvma&;/ ausmif;om;eJŒ ywfoufwhJ avhvma&; oGm;r,fq&kd if [dt k zGŒJ u b,fEpS af ,mufygr,f/ 'DtzGŒJ u b,fEpS af ,mufygr,f pk+y;D awmh oGm;Edik w f hJ ykpH rH sKd ;awGutp vkyEf ikd af tmif/ yl;aygi;f aqmif&u G Ef ikd af tmif }uKd ;pm;yg? jynfwiG ;f rSmvnf; wu,fta&;}u;D wJh udpaP wGrmS tm;vk;H vufwv JG yk Ef ikd af tmif }uKd ;pm;yg? tJ'eD nf;eJŒ Edik if &H ŒJ Edik if aH &; 0ef;usif awmifw h if;atmif vkyzf Œkd qdv k J 'Dxu J yJ xGuv f m&rSm? jyefpOf;pm;=unf&h if Adv k cf sKyaf tmifqef; touf 21 ESprf mS Edik if aH &;buf ul;oGm;+y?D 1936 rSm Adv k cf sKyaf tmifqef; toufu 21 ESpyf J &Sad o;w,f? tJ'u d +y;D wmeJŒ wdŒk Armtpnf; t&k;H udk ajymif;wJt h csed rf mS touf 21 ESpyf J &Sad o;w,f? wpfEikd if v H ;Hk &JŒ ygw}D u;D &JŒ taxGaxG twGi;f a&;rSL; tjzpfukd ajymif;oGm;+y?D tJ'aD wmh platform ajymif;zdŒk udv k nf; tckuwnf;u jyifyg? Edik if aH &;udk ausmif;om;or*~ qdik ;f bkwef ŒJ csn;f yJ vkyzf Œkd rpOf;pm;ygeŒJ ? 'Duae+y;D awmh ESpyf ikd ;f tawmtwGi;f rSm ausmif;+y;D oGm;=uawmhr,f? ausmif;+y;D oGm;+y;D &if tqifjh rifw h m0ef awG,El ikd zf Œkd yg tckuwnf;u jyif=uyg? u|efawmfwdkŒ udk,fwdkif ausmif;om; ausmif;om;qdk+yD;awmh 'Dumvtxd a&mufaewm}uD;[m AdkvfcsKyfatmifqef;udk Ed_if;,SOf+yD;avhvm&if u|efawmfwdkŒ r[kwaf o;bl;? u|eaf wmfwŒkd platform ajymif;&awmhr,f? vky&f awmhr,f? tJ'D twGuu f kd tckvil ,fawG[m u|eaf wmfwŒkd avmufukd tcsed t f =um}u;D jzKe;f p&mrvdb k ;l ? tckuwnf;u 142

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


143

u|efawmfwdkŒ platform ajymif;&awmhr,f? vky&f awmhr,f? tJ'D twGuuf kd tckvil ,fawG[m u|efawmfwdkŒavmufudk tcsdeft=um}uD; jzKef;p&mrvdkbl;? tckuwnf;u EdkifiHa&;udk aZmufcsvkyfr,fqdkwJh ausmif;om;awGuvnf; or*~ platform rSmuwnf;u jyifyg? p+yD;awmh tckuwnf;u Edki if aH &;udk xJxJ0if0if vkyrf ,fqwkd hJ olawGvnf; 'DtxJu ae+yD;awmh ay:vmapcsifw,f? odkŒr[kwf ynma&;udkyJ tqifjh rifwh hJ ynma&;awG qufomG ;r,f? ynma&;u¾rSmyJ q&mawG tjzpfeJŒ qufoGm;r,f? 0efxrf;umvudk qufoGm;r,fqdkwmawG tm;vkH;udkvnf; toif;tzGJŒeJŒ vkyfwwfwJh pdwf"mwfudk ysdK;axmif yg? tJ'ed nf;eJŒ Edik if wH nfaqmufwhJ platform rSm tajccHtusqk;H [m ausmif;om; platform yg? ....... Edik if aH &;udk aZmufcsvyk rf ,fqw kd hJ ausmif;om;awGuvnf; or*~ platform rSmuwnf;u jyifyg? p+y;D awmh tckuwnf;u Edik if aH &;udk xJx0J if0if vkyrf ,fqw kd hJ olawGvnf; 'DtxJu ae+yD;awmh ay:vmapcsifw,f? odkŒr[kwf ynma&;udkyJ tqifhjrifhwJh ynma&;awG qufomG ;r,f? ynma&;u¾rSmyJ q&mawG tjzpfeŒJ qufomG ;r,f? 0efxrf;umvudk qufomG ;r,fqw kd mawG tm;vk;H udv k nf; toif;tzGŒJ eJŒ vkyw f wfwhJ pdw"f mwfukd ysKd ;axmif yg? tJ'ed nf;eJŒ Edik if w H nfaqmufwhJ platform rSm tajccHtusq;Hk [m ausmif;om; platform yg? tJ'u d aerS aemufq;Hk wyfx0J ifomG ;wJo h al wGvnf; &Sad umif;&Srd ,f? tm;vk;H u ausmif;om;b0udk jzwf&w,f? vkH+cKHa&;wyfzGJŒxJoGm;wmvnf; ausmif;om;b0u jzwf&w,f? EdkifiHa&;xJ oGm;wmvnf; ausmif;om;b0u jzwf&w,f? tJ'dawmh 'D platform[m a&SŒqufudk,fhb0&JŒ a&G;cs,fr_awGtwGuf jyifqifzdkŒ taumif;qkH; platformyJ? tJ'a D wmh tcsed rf jzKe;f ygeŒJ ? ud, k u f [d[ k mvkyaf eovdv k /kd 'D[mvkyaf eovdv k ekd ŒJ ud, k u fh u kd , kd f rvdryf geŒJ ? ud, k u hf u kd , kd f jywfjywfom;om; a&G;cs,+f y;D awmh tckuwnf;u jyifqifygvŒkd wdu k w f eG ;f &if; ed*;Hk csKyyf gw,f? ?

ukdukd}uD; (88 rsKd;quf jidrf;csrf;a&;ESifhyGifhvif;vl@tzGJŒtpnf;) (Zlvdkif 7 &uf/ 2013)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

143


144

0wˆKwdk

clcleemm

udkudk}uD; (1) "zcifb&k if}u;D rSm r=um;vdyk g ... r=um; ... vdkyg ... om;vSav;&Jv h ufrmS clemayguw f t hJ cg ... bk&k ifArd o dR m& cspv f w S b hJ &k if}u;D crsm ... tdk .. at; .. tdk ... aw;qdn k nf;um om;i,f&ahJ 0'emudo k m ... aysmufygapawmh ... tmcHwiG ;f xJrmS ... oGi;f umiHx k m;&m ...temjynfrn S hf avaomtcg ... tmcHwiG ;f xJrmS ...tmcHwiG ;f xJrmS ... azmufjyefavawmhwm ... zcifrmS +rKd cgcs&mS " toHua0r v@dak wmif ausm=f um;wJh tqkyd g&rD&iS &f ŒJ Adro dR m& &ky&f iS f Zmwf0ifocD si;f u [dw k pfp 'DwpfpeJ@ aomwtm&Hu k wpfqifh ESv;kH om;tdrx f J txd yJw h ifxyfv@kd ? rdcifarwWmbGJ@awGa&;=u/ qdk=u/ zGJ@EGJ@vdkuf=uwmawG wpfyHkwpfyifxJrSm &Sm;&Sm;yg;yg; *EW0ifajrmuf zcifarwWmbGJ@yg? ZmwfaqmifawGu txifu&/ zcifu jrwfpmG bk&m;&JŒ 'um&if; Oygou d m Adro dR m&rif;}u;D ? om;jzpfou l yOPeEW, d uH}u;D usL;vGef +y;D rS jrwfpmG bk&m;tqH;k tr cH,/l aemuf yxr oHCm,emwif yk*Kd~ vjf zpfvmwJh tZmw owfrif;? r,fawmfa0'[D rdzk&m;acgif}uD;eJ@ t&Sifvwfvwf ajr+rdKcHcJh&wJH a'0'wfwdk@ Zmwfy@kd awG? 'Davmuf tm;aumif;wJh Zmwfaqmif/ Zmwfy@kd awGe@J }u;D us,cf rf;em;vSwhJ Zmwfawmf}u;D ygy?J rSwo f m;p&m/ oifcef;pm,lp&m/ a=uuGpJ &m/ 0rf;enf;wkev f KS ypf &mawG tJ'D tJ'D t&mawG=um; u|eaf wmhf &ifxt J xd wppfppf udu k cf J cHpm;apcJw h hJ Zmwfaumif uawmh "clem"? t*Fvyd f vufEySd pf uf vufuu G yf pkH u H kd puULuwfxal y:ul;qJ/G vufEpS zf ufukd yHak o vufuu G af y: tomwif&if; yg;pyfuvnf; toHxu G f vufuvnf; tcsuu f sus 144

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


145

&du k v f @kd ? "ASDFGF;LKJHJ" vufnKSd ;av;ESpaf csmif;u enf;enf;ydk *&kpu kd &f w,f? usew f hJ vufacsmif;awGu wpfv;kH pDyJ &du k &f wm? vufnKSd ;u ESpv f ;kH ? tay:ESpw f ef;udk wuf&u kd af wmhvnf; ESpv f ;kH / atmufqif; &du k af wmhvnf; ESpv f ;kH 'DvufnKSd ;u pmvH;k a& ESpq f &du k &f w,f? &du k w f maysm&h if pmvH;k u rSed cf siaf o;? rdwLW oH;k av;apmif umbGecf +H y;D xyf&u kd &f vd@k uawmh enf;enf; zd&u kd rf S u|eaf wmfuawmh pma&;q&m topf&wJh uav;vdk tawG@t}uKH opf/ oifcef;pm topfxJ tm&Hjk rKS yv f @kd ? "ASDFGF;LKJHJ" "ASDFGF;LKJHJ" "a[haumif tJ'g bmvkyaf ewmvJ" aemufem;u rmrmxefxef ar;vdu k w f hJ azazh toHa=umifh qwfceJ vef@oGm;+y;D ? " om;.. om;.. vufEydS pf uf oifaewm azaz" "bmuG/ rif;u vufEySd pf ufpma&; vkycf siv f @kd vm;.. [if? rif;wd@k udk ynmawG oifay;aewm 'Dtvkyrf sKd ; vkypf m;&rSmpd;k vd@k uG em;vnfvm;? rif;u .. .. " cgwikd ;f &H;k ujyefaeus tcsed rf [kw/f tapm}u;D jyefvm+y;D ayguu f aJG ewJh azazhuk.d . " ausmif;uvnf; ydwx f m;wJh tcsed rf @kd yg azaz&m" jyefajymwm r}uKd urf eS ;f / azaz a'go}u;D rSe;f odwhJ =um;u enf;enf;av;awmh jyefajymvdu k &f rS &du k cf grS &du k af &m/ tJ'D tusiu hf raysmuf? " a[haumif tm;ae&if rif;tarqdik rf mS 0dik ;f ul/ aemufvmr,fh twef;twGuf pm}uKd =unf/h vkypf &mawG trsm;}u;D " " [m/ 'Dom;tz bmawGjzpf=ujyef+yv D ?J cifAsm; &H;k ujyefvmwmvnf; apmvScsnf vm;? tdraf &SŒujzwfomG ;wm awG@vdu k v f @kd vdu k v f mwm? bmawGa'gyaG evJ" awmfygao;&JŒ/ azazeJ@ wpf+rKd Œwnf;om; &efuek f wufvmawmhvnf; twlw?l nDtpfuv kd kd csp=f uwm? rdom;pkcsi;f uvnf; ESpt f rd w hf pftrd ?f tdref ;D csi;f vnf; jzpfaewJh azazh oli,fcsi;f ? tJ'OD ;D OD; a&mufvmwmeJ@ tomav; vpfxu G v f mcJ&h wm? u|eaf wmfh vGwaf jrmufe,fajruawmh arar&S&d m? ararhqikd u f kd OD;wnfavSsmuf vm&if;vnf; pOf;pm;aerdw,f? ausmif;tm;&uf =uufajceDoifwef;/ tajccHppfa&;jyK vufeufrhJ odik ;f oifwef;awG wufcw hJ myJ? azazu tm;awmifay;ao;? twwfynmqdw k m bmynm jzpfjzpf wwfaumif;w,fqkd tckrS b,fvjkd zpf&jyefwmwke;f / tif; vl}u;D awG[m..? "om; bmjzpfvmvJ? rsuEf mS uvnf; plyyk v f @kd ? azazeJ@awG@cJv h m;" u|eaf wmfu h kd plyyk af ewmyJajymwJh araruvnf;h rsuEf mS raumif;? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

145


146

"awG@w,f/ azaz tdrx f 0J ifvmwmawmif rodvu kd b f ;l ? om;u vufEySd pf uf oifxm;wm jyefusiahf ewke;f qlvu kd w f m arar&m? tom;vGw}f u;D tJ'w D ek ;f u OD;OD;a&muf vmvd@k vpfxu G v f mwm" araru oufjyif;&Sn}f u;D wpfcsuf rSKwx f w k v f u kd +f y;D .... "om;azaz 'Dae@ tvkyu f xGupf mwifvmcJw h m om;&JŒ? refae*smu cifAsm; tjyif tvkyaf umif;ae&if bmvd@k &H;k tvkyv f yk af evJajymvd@k a'goxGu+f y;D wpfcgwnf; xGuw f ,fq+kd y;D pmwifcw hJ m? awmfawmfvnf; ajymypfcw hJ ,f" wJ?h ol@tvkyw f m0ef wpfcgrS rysuu f u G cf w hJ hJ ta=umif;/ vufEySd pf uf pma&;vpmu rdom;pk ravmufri/ trsKd ;orD; qdik x f u G u f &l vd@k wpfcgwav apmjyefwm&Sw d t hJ a=umif;/ vufEySd pf ufpma&;u ESpaf ,muf &Sv d @kd em;vnfrKS e@J vkyaf e=uwm? 'D&;kH u rdom;pkvkd jzpfaewJt h a=umif;/ ud, k v hf ufatmuf i,fom;awG pm;0wfaea&; rulnDwJh tjyif em;vnfrSKr&Sdwma=umifh xGufw,fqdk+yD; a&;wifcJhwmwJh? 'Drefae*sma&mufvm+yD;rS tqifrajywmuawmh =umyg+yD? vkyfazmf udik zf ufawGuawmh aumif;=u&Smygw,f? XmecGJG pma&;}u;D uqdk xGupf m ol@udak y;xm;/ pdwv f u kd rf mefyg rvkyef @J qd+k y;D ajym&Smygao;w,f? "tJ'g om;u enf;enf;owdxm;? azazhukd pdwx f u J vnf; rjypfrmS ;eJ@? azazu om;wd@k udk odycf spw f m/ ynmwwf}u;D awG jzpfapcsiw f m? ol@pdwx f J om;ESpaf ,mufukd pdwu f ;l awG,Ofaewm? jzpfapcsiv f u kd w f mawG rajymyge@J awmh om;&,f? 'D&ufxJ om;azaz pdwu f vnf;axGaerSm? ola'gojzpfaewJt h csed f jyefrajymeJ@aemf? om;uvdrmR ygw,f?" vlysKd aygut f &G,f om;udk uav;av;wpfa,mufvkd zufxm;&if;ajymjyaewJh ararhtoHu ¶SKd uo f w H pf0ufy?J u|efawmhf&ifxJrSmvnf; qdk@qdk@eifheifh? "azaz om;awGudk cspfawmhcspfrSmyg? 'gayr,fh tckararhvkd at;at;aq;aq; &Si;f jyvnf;&wmyJ[m?" avmavmvwfvwf tqlcHxm;&vdk@ rauseyfwmuwpfydkif;/ azazh ta=umif;=um;vdkuf&awmh pdwfxdcdkuf oGm;wmu wpfyikd ;f eJ@ tawG;wpfcu k acgi;f xJa&mufvmao;w,f? araru odyf+yD;El;nHhwm/ t+rJwrf;+yHK;vdk@? 0rf;enf;vdk@ pdwfxdcdkuf&ifawmif }uw d if w kd m? cGe;f }u;D cGe;f i,f jyefajymwmudk rawG@zl;bl;? om;ESpaf ,mufuv kd nf; t&rf;csp/f t&rf;pdw&f n S w f m? azazom tJ'v D kd pdw&f n S Ef ;l nH&h if b,favmufaumif;vdu k rf vJv@kd ? azazu ZvGeo f m;/ ckEpS Ef pS o f m;rSm ratqH;k w,f? zatu wu,fh vl&;kd vlat;? aqGrsKd ;awG 0dik ;f pDpOfv@kd c,frjzpfoel @J vufqufvu kd af wmh azazu ta':rdaxG; vufay: }u;D &w,f? zatpufq&mu qefpufwnfz@k /d jyifz@k d vmac:&if ntdyn f ae xGux f u G o f mG ; &awmh tdru f yf&w,fr&Sb d ;l ? azazausmif;aewJh t&G,rf mS ppf}u;D ujzpfawmh pmoifwmurrSe/f &efuek u f kd 146

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


147

ZGwf&Gwfwufvmawmh um;py,f,m vkyfvdkvkyf/ {&m0wDoabFm vdkufvdkvdkuf? tJ'D=um;xJu tvGwfynmoifausmif;wuf? ckESpfwef;ajz/ aemuftwef;ckef+yD;awmh udk;wef;? [dkwkef;utac:[kdufpul; zdkife,f 0ifajz+yD;atmif? odef;wpf&m vufEdSyfpuf oifwef;wuf? wu,fhudk,fh'l;udk,fcsGefcJh&wm? r[kwfrcH rsdK;cspfpdwfuvnf;&Sdawmh tm&Svil ,ftzG@J 0if/ vGwv f yfa&;}uKd ;yrf;wJu h mv olEikd o f avmufawmh 0ifvyk cf ahJ o;wmyJ? ygvrD efacwf/ 'Dbuf pkrad qmif;rd &So d rSsav;eJ@ tpk&, S , f m tawmfrsm;rsm; 0ifxm;wJh oGi;f ukex f w k u f ek f ukr% ` w D pfcrk mS taxGaxG pma&;}u;D b0? r=umygb;l jynfol ydik af wGord ;f vdu k af wmh om;OD;u|eaf wmfu vom;t&G,af v;? azazwpfa,muf rsuu f vl; qefysm tvkyv f u kd &f mS &muae opfvyk if ef;XmerSm vufEydS pf ufpma&; jzpfawmhwmygy?J t&m&Su d trsKd ;rsKd ;/ vufa&;utzHzk ?kH =unfah v uyspu f npfa &;xm;wmawG vnf;yg&JŒ? a&;+yD;om;awGjyefzsuf / atmufajcujrm;jy/ ab;udkqGJxkwf/ pm=um;xJ a'guaf xmuf atmufajcuxyfjznfEh iS f ph v kH @kd ? tJ'g wpfcgu ESpcf g jyefar;&if qlvu kd f a[mufvu kd v f yk af o;qdyk ?J 'gawmif azazu &H;k pmyHpk aH wGqkd tvGw&f +y;D om;? vkyif ef; u|rf;usifolrdk@ udk,fhbmudk,fyJ jyifp&m&Sdjyif/ jznfhp&m&Sd jznfh&dkuf+yD; vufrSwfxdk;&Hk oGm;ay;&wmwJ?h 'gu wpfcgwav azaz pdwv f v kd uf& ajymjyzl;wJh vufEySd pf ufpma&;b0? tck a wmh a t;a&m/ xG u f y pf v d k u f + yD a v? tif ; ...tck r S c uf a wmh w m? azazh=unf&h wm aerxd/ xkid rf xd? tvkyaf v; &Sad ewke;f uawmh Átad jE&N wmawmh trSe?f tckawmh om;t}u;D u paumput&G,/f om;ti,fu uav;omom? tdraf xmifO;D pD; wpfa,muftaeeJ@ tvkyrf &S/d 0ifaiGr&S?d 'gawmif azazh vkyaf zmfuikd zf ufawGu aq;yifpif &atmif 0dkif;vkyfay;=uwm? touftmrcHpkaiG/ vkyfoufcHpm;cGifh qkaiGav;&wm &,fa=umifh awmfao;wmayg?h ararhqikd af v;udv k nf; xyf+y;D wd;k csŒJ &if;ES;D vdu k w f ,f? odyaf wmh r=umvdu k yf gb;l ? azazhrw d af qG pma&;}u;D wpfa,mufu azazukr% ` D tawG@t}uKH &rdS eS ;f odv@kd Edik if jH cm;opfurk % ` D wpfct k wGuf vmurf;vSr;f wmeJ@ vkyjf zpfomG ; w,f? oufqdkif&mXme toD;oD;0if&/ xGuf&/ vkyf&wmqdkayr,hf vufEdSyfpuf uawmhazazhtwGuf 0Éfem uHemyJ xifyg&ŒJ ? "om;uav em;zmuavmf&if t+rw J rf;acsmif;qd;k w,f? zateJ@wpfypkH w H nf;" r}u;D ri,fe@J u|eaf wmfu h kd aygiaf y: acgi;f wifcikd ;f +y;D em;zmuavmfay;&if; cifyeG ;f jzpfol ta=umif; vGr;f vGr;f aqG;aqG; ajymaewJh ararhrsuEf mS udk armh =unfah erdw,f? [kwfw,f i,fi,fav;uwnf;u u|efawmfu azazeJ@ wpfax&mwnf;? wu,fu &kyw f ifr[kwb f ;l ? wcsKd Œtrltusiahf wGyg wlw,fv@kd ajym&r,f? ZGww f &Gwf vkyw f m/ r[kw&f if rcHcsiw f m/ wpfcg wpfcg pdww f w kd wfwmu tck}u;D vmrS enf;enf; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

147


148

xde;f oGm;wm? tJovdk wlv@kd vm;awmh rodygb;l ? azazeJ@u odyrf wnfh csi?f txGe@f uvnf; jyefjyefwufvu kd af o;? "a[haumif/ 0g;jcrf;jrifayr,fh zatu 0g;vH;k qd&k if vk;H vdu k ?f igutaz rif;u om;.." wJ?h b,fauseyfrvJ? 'gu 0g;jcrf;yJOpPm? "td;k xde;f onfu td;k udw k zwfzwf &du k af ewm td;k udk aumif;oxufaumif; atmif/ vSoxuf vSatmifu/G em;vnfvm;? &du k cf siv f @kd &du k af ewmr[kwb f ;l " wifyg;rSm t&SKd ;&m txyfxyf/ wzsO;f zsO;f pyfaewJh u|eaf wmfu "td;k rS r[kww f m" vd@k tJ'w D ek ;f u jyefrajym&Jayr,fh vnfacsmif;xJrawmh uvduvd? om;awGukd uG,&f mrSm cs;D usL;ayr,hf .."om;orD;csp&f if uG,&f mrSmcsp/f a&SŒrSm rcspef @J "wJ?h wpfn u|eaf wmfw@kd nDtudt k yd af ewke;f tdyaf ysm+f yt D xife@J jcifaxmifukd tomr+y;D cd;k erf;cJw h ek ;f u ESKwcf rfarG;wdpk pu tckxd &Swwav? qHyif&Snfrxm;&/ *sif;abmif;bDr0wf&/ *DwmrwD;&/ 0wˆKrzwf&/ aq;vdyf raomuf& rvkyf&aygif;rsm;pGm? b,fvdkae/ b,fvdkpm;/ b,fvdkajym/ b,fvdkaygif; rsm;pGm? tJ'aD wmh bmudpP jzpfjzpf ararhtyluyf/ tqlc&H &if araru umqD;umqD;? azazu om;awG t&G,af &mufvmawmh nDtpfuakd wGvkd qufqv H mw,fqw kd mawmif i,fi,fu &GŒH wGe@f wGe@f pdwu f pGaJ eqJ? araru u|eaf wmfeh zl;udo k yfay;ae&if;.... "om;azazuav odyo f em;zd@k aumif;wm? tjyifyef;=unf&h if wu,fh vl=urf;/ pdw=f urf;/ b0uvnf;=urf;cJw h mud;k ? om;awGukd ol@xufom&r,f? awmf&r,f qd+k y;D odyfjzpfapcsifwm? om;uajymzl;w,fqdk i,fi,fu t&rf;&dkufcJhwmawG awG;rd&if wpfcgwav pdwef mw,fv@kd ? tJ'g ararhujkd yefajymjy+y;D awmfawmf pdwx f cd u kd o f mG ;wm? om;azazuav b,favmufyifyef;yifyef; om;awGa&SŒ b,fawmhrS rnnf;bl;? &H;k rSm tvk y f a wG r sm;wJ h t cg/ wpf & H k ; vH k ; vpmpm&if ; awG &d k u f w J h tcgawG r sm;qd k vufawmifudkufw,fwJh? om;azaz&JŒ nmvufndSK;av;owdxm;rdvm;? i,fi,fu clemaygu+f y;D vufnKSd ;xdyaf v; wpfjcrf;pm;xm;wm? tJ'D vufnKSd ;av;u &du k yf grsm;&if wppfppfe@J ..." ili}l u;D xkid /f awGawG}u;D ai;&if; tcef;a&SŒ u|eaf wmfh zefom;jyifxuf pdu k =f unfh aerd? rsOf;aumuf/ rsOf;auG;r&Sd? rsOf;ajzmifhawG twd+yD;wJh u|efawmfh&JŒ zefom;jyifay: av;wdav;wGJ jzwf0ifvmwJh wdrfpdkufwdrfvdyfwpftkyf? trSsifwef;+yD; jywfawmif; jywfawmif;? usecf w hJ hJ wdrpf wdref wcsKd Œ?wa&GŒa&G@ wa&GŒa&GŒ rsupf w d pfq;kH ygy?J k Orifv% kd ?f tJ'g &mZ+*Kd [jf ynftpGef tZPsukÉfawmifajc/ awmifapmif;wpfcu 148

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


149

Adro dR m&rif;}u;D &JŒ tcsKycf ef;? tusO;f axmif? [d;k vGecf w hJ hJ ESpaf ygi;f ESpaf xmifih g;&m@ig;q,fcef@ Adro dR m&rif;}u;D wpfa,muf clemaygufcJhwJh ol@om;vufuav; jyefawG;rdyghrvm; raocsm? nmvSrf;w,feJ@ p}uø avSsmufaerSmaygh? u|eaf wmhrf mS awmh clemaygucf v hJ @kd wpfjcrf;pm;xm;wJh azazh&ŒJ nmbuf vufnKSd ; xdyu f av;u rsu0f ef;xJurxGu?f tJ'D vufnKSd ;av; clema=umifh wpfjcrf;pm;xm;wJh vufndSK;av;? ajzmuf ajzmuf/ ajzmuf ajzmuf/ ajzmuf ajzmuf eJ@ vufESdyfpufay:rSm wufvu kd /f qif;vdu k /f ajy;vdu k /f v$m;vdu k ?f om;ESpaf ,muf vlvm;ajrmufatmif &SmazGau|;cJw h hJ vufnKSd ;av;? oGeo f ifq;kH r vrf;n$efjycJhwJh vufndSK;av;? a=omf tJ'DvufndSK;av; u|efawmfwdk@ b0xJu uG,v f eG o f mG ;cJw h m bmvdv k ekd @J q,fph Ek pS f ESpcf &k +dS y?D bk&ifArd o dR m&&JŒ zcifarwWmudk zswu f eJ jycJw h mu om;jzpfo&l ŒJ vufrmS ayguw f hJ "clem"? em;xJrmS vufEydS pf ufou H wajzmufajzmuf? tm&Hx k rJ mS yH&k yd v f m$ awGu wpfcsyf +y;D wpfcsyf xif[yfv@kd ?

udkudk}uD;

0J}oCrSmaw;oHjydKifvkd h

A[kviG jf yif 88 rsKd ;quf ausmif;om;acgif;aqmif wpfO;D . axmifwiG ;f jzpf vufawG@b0 Edik if aH &;aemufcH 0wÎKopf t vif ; td rf r *~ Z if ; rS pD p Of x kwf a 0 jz ef@ csd o nf ? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

149


150

bmomjyef0wˆKwdk

i,fi,fwkef;u oli,fcsif; jroef;wifh

usaemfwdk@ oli,fcsif;ESpfa,mufwGif "rif;" onf &nfrSef;csuf tvGef}uD; oljzpfonf? yxr wef;wGif usaemfw@kd ESpaf ,muf twlwl ae=upOf uwnf;u ol}u;D vmv#if q&m0ef rjzpfjzpfatmif vkyrf nf/ wjcm; rnfonfh tvkyu f rkd # rvky[ f k usaemfu h kd r=umc%ajymwwfygonf? xdkpOfu usaemfwdk@ oli,fcsif;awG tcsif;csif; }uD;v#if bmvkyrf vJv@kd ar;wdik ;f q&m0ef/ 0wfv/Hkh od@k r[kwf q&m0ef vkyrf nf[k ajzolawGcsn;f jzpf y gonf ? xd k t vk y f r sm;onf *k % f & S d + yD ; rd e f ; racsmacsm '&d k i f b m armif ; onf h rmpD;'D;um;aumif;aumif;ESifh b%fpkaiGxm;Edkifonfh tvkyftudkifrsdK; jzpfa=umif;udk 4 ESpo f m;avmufuwnf;u vl}u;D awGu OD;aESmufxo J @kd &du k o f iG ;f cJ=h uaoma=umifh jzpfonf? od@k &mwGif "rif;"u q&m0efjzpfatmif vkyrf nf[k ajymjcif;rSm xdt k a=umif; rsm;a=umifh r[kwyf g? ol@tdrw f iG f b0ay;tajctaet& xdpk w d u f ;l ay:vmjcif;jzpfygonf? rif;onf ol@rdbta=umif;udk usaemfw@kd tm; ajymcJvyS gonf? ausmif;rSwyf w kH if pm&if;t& "rif;". tazrSm aqmufvkyfa&; tvkyform;wa,mufjzpfjyD; uGmvmvrfyl +rdK@pGef wdkufwef;rsm;wGif aexdkifonf[k od&ygonf? ol@tdrfodk@ b,foli,fcsif;rS tvnf a&mufb;l onf usaemfrxifyg? ESpo f pfu;l yGaJ wmf ae@rsm;rSmyif ol@tdro f @kd tvnfvu kd f rnfqv kd #if rvdu k zf @kd tausmuftuef ajymwwfygonf? aemifwiG f usaemfw@kd uvnf; ol@tdro f @kd rvdu k af wmhyg? usaemfw@kd ESpaf ,mufrmS yxrwef;wGif cHck si;f uyf xkid =f uolrsm; jzpfonfh twGuf wa,mufe@J wa,muf cifrif&if;ES;D jy;D oli,fcsi;f rsm; jzpfomG ;=uygonf? olu usaemfx h uf ocsmF awmfjy;D usaemfu ol@udk t*Fvyd f o'Ng jyay;&ygonf? olEiS hf usaemf ausmif;aebuf 150

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


151

jzpfonfrS vGv J #if usaemfw@kd ESpaf ,muf. aemufcb H 0onf vH;k 0 uGjJ ym;=uygonf? usaemfh rdbrsm;rSm tpd;k &t&m&Srd sm;jzpfygonf? usaemf rSwrf o d avmufqv kd #if usaemfw@kd tdrrf mS vGwv f yfa&; r&rD jAw d o d #w@kd aecJo h nfh tpd;k &tdr}f u;D jzpfjy;D usaemfh ud, k yf ikd f tdycf ef; &Syd gonf? "gwpf uf&ydS gonf? tcef;us,}f u;D wGif usaemf }uKd uo f nfh a&mifpkH t&kypf mtkyaf wG trsm;}u;D &Syd gonf? ausmif;om;wa,muftaeESihf ajym&v#if usaemfrh mS oH;k Edik pf EJG ikd x f u J jzpfygonf? usaemfyxrwef;od@k ta&mufwiG f wywfukd rke@f zd;k wpfq,f &ygonf? xd@k jyif azazu vcxkww f ikd ;f usaemfh trnfjzifh pmwdu k w f iG f aiGp&k efqu kd m aiGig;q,f oyfoyf ay;ygonf? od@k &mwGif xdak iGig;q,frmS pmwdu k x f o J @kd ra&mufyg? usaemfrh b d rsm;onf usaemfh aiGaus; toH;k tpGu J pd u P kd usaemfu, kd w f ikd f pDrcH ef@cGJ wwfatmif }uKd ;pm;I oifay;=uygonf? od@k &mwGif usaemfrh mS olw@kd oifay;ovdk ppfppf pDpD roHk;wwfyg? arG;ae@wGif vl}uD;rsm;u ydkufqHay;wwfygonf? a'0gvDyGJawmf ae@rsm;wGiv f nf; ydu k q f aH y;wwfygonf? wjcm;+rKd @rS usaemfh aqGrsKd ;rsm; vmv#iv f nf; usaemfu h kd rke@f zd;k ay;oGm;wwf =uygao;.? ,ae@xdatmifyif usaemf aiGa&; a=u;a&;udk pDrH cef@cGw J wfjcif; r&Syd g? usaemf vufzmG vGe;f ojzifh usaemfw@kd &H;k rS uyfap;eJ t&m&Su d yif "csEN&m wdk@uawmh olaX;om;av ydkufqHudk eJeJav;rS *&kpdkufwJh aumifr[kwfbl;/ ol@ud, k o f l b%fwu kd }f u;D rsm; ydik af ew,fxifaevm; rodb;l " [k r=umc% ajymwwf ygonf? olw@kd wdu k w f ef;&m;wGif ae&onfh ta=umif;udk wcgw&H "rif;" u ajymjyonfh tcgrsm;wGif onftcef;uav; xJwGif 'DavmufvlawG rsm;rsm;}uD; b,fvdkvkyf ae=uonfudk usaemf rawG;wwfatmif jzpfaeygonf? pmar;yGJeD;onfh tcgwGif &kyjf rifo=H um;awG zGi=hf u a&'D,kd awG zGi=hf u/ a&csKd ;cef;xJwiG f oDcsi;f qd=k u uav;awG id=k u ojzifh pmusuf r&a=umif; wnnf;nnf; wjiLjiL ajymygonf? wcgw&HwiG v f nf; nem&Djyef ESpcf suaf vmufwiG f wzufcef;rS vifr,m; xI &efjzpf=uojzifh wwdu kd v f ;kH Ed;k um qlnH qlnH jzpf=uyHu k kd ajymjywwfygao;onf? wcgw&HwGif usaemfu ol@udk &kyf&Sif=unfh ac:ygonf? okd@r[kwfv#ifvnf; vzuf&nfqikd f od@k oGm;I vufzuf&nfaomuf&ef ac:ygonf? od@k &mwGif usaemf ac:wdik ;f rif;onf jiif;wwfygonf? od@k jiif;jcif;udk tpu usaemf em;rvnfaomfvnf; aemifwiG f olrwdu k Ef ikd o f jzifh ,ckuo hJ @kd rvku d jf cif; jzpfa=umif; udk usaemf oabmayguv f mcJyh gonf? rlvwef; wav#mufvHk;wGif "rif;"ESifh usaemfonf wwef;xJuscJh ygonf? pmar;yGaJ tmifawmhvnf; twlwl atmifchJ =uygonf? rlvwef; +y;D onft h cgwiG f usaemfw@kd ESpaf ,mufpvH;k odyb H` momwGu J kd ,lciG &hf cJyh gonf? "rif;"u 0rf;ajrmuf0rf;omjzifh... "a[h csEN&m ighrdbawGuawmh ighudk wuUodkvf ydk@EdkifrSm r[kwfbl; 'gayrJh tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

151


152

rif;apmifh =unfyh g/ ig paumvm;&Spf &atmif }uKd ;;pm;+y;D wuUov kd u f kd wufjzpfatmif wufr,f? q&m0ef rjzpfjzpfatmif vkyrf ,fumG [k usaemfu h kd ajymygonf? "rif;"u ol@ a&S@tpDpOfuakd jymjyygonf? wuUov kd o f @kd b,fvw dk ufrnft h a=umif; q&m0ef b,fvkd jzpfatmif vkyrf nft h a=umif;/ ponfw@kd jzpfygonf? od@k &mwGif usaemfrh mS rl txufwef; pmar;yGaJ tmifz@kd udyk if aumifaumif; rpOf;pm;rdao;yg? usaemfonf bmudrk S awG;rylyg/ tcsed w f efv#if ol@tvdv k kd jzpfvmvdrrhf nf[o k m pdwx f w J iG f atmifah rhxm; vdu k yf gonf? rlvwef; atmif,rkH #&o dS nfh twGuf rnfonfh bmom&yfawGukd ,lrnf udv k nf; usaemf rpOf;pm;wwfao;yg? aemuf ESpEf pS f =umonfh tcgwiG v f nf; usaemfw@kd ESpaf ,mufpvH;k tVrwef;od@k wufchJ =uygonf? xdt k cgwiG u f m; odyyf b H momwGu J kd usaemf pdwn f pfaeygjy?D aemufxyf tXrwef;txd ody`Hbmom}uD;tm;quf,l&rnfudk usaemf pdwfukefaeyg+yD? &lyESifh ocsmF udv k nf; usaemf r=unfch sif rjrifcsiaf wmhyg? xd@k a=umifh aemifEpS w f iG f usaemfonf 0dZ…m bmomwGJudkajymif;,lvdkufygonf? usaemfhb0wGif yxrqHk; udk,fhbmomudk,f qHk;jzwfvdkufonfh qHk;jzwfcsuf jzpfygonf? "rif;"rSmrlum; odyfyH`bmomwGJudk qufI ,lae&pfcyhJ gonf? xdt k csed rf pS I olEiS hf usaemfw@kd wcef;pD jzpfomG ;=ujy;D pmoifcef;vnf; wpfcef;pD jzpfomG ;cJ=h uygonf? u|eaf wmfo h il ,fcsi;f "rif;" ta=umif;ESihf ol@pdwu f ;l tdrrf ufrsm; &nfreS ;f csurf sm; ta=umif;udk usaemf a&a&vnfvnf podvmonfh tcsed rf mS usaemfw@kd pmar;yGJ pppfonhf tcdseu f jzpfygonf? xdak e@rSm usaemfw@kd twef;wGif yx0D pppf onfh ae@ jzpfygonf? usaemfu cef;rxJwiG f &yf+y;D twdak umuf rSwx f m;onf yx0Doifcef;pmrsm;udk usuaf e ygonf? rif;rSmvnf; xdak e@reufwiG f pmajzp&m &Syd gonf? usaemfEiS hf awG@onft h cgwiG f ol@rsuEf mS wpfrsKd ; jzpfaeonfukd usaemf owdjyKrv d u kd yf gonf? usaemfu E_wq f ufonfh tcgrmS yif pum;jyefray;Edik b f J acgi;f udo k m ndrjhf y ygonf? pmar;yGaJ =umifh pdwv f y_ &f mS ;aeonf[k usaemf xifvu kd yf gonf? od@k &mwGif olu "wcgawmh jy\em ay:+yu D G" [k t&if;r&St d zsm; r&Sd ajymygonf? usaemfu ol@udk vSr;f =unfo h nfh tcgwiG f "rif;"onf ta0;od@k ai;=unfah eygonf? "bmjy\emay:wmvJ" "igw@kd tay:xyfu vlwpfa,muf ckecf s oGm;jyef+y"D "aooGm;a&mvm;" "q,fxyfuae ckefcswm raoyJ &Sdyghrvm;uG igwdk@tcef;em;uae ckefcs aooGm;wmyJ / olp;D wJh *syefzed yfuav;&,f pmwpfapmif&,f use&f pfcw hJ ,f?" "bmvJ olu rif;wdk tcef;eD;csi;f vm;" 152

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


153

pifppf usaemfwdk@onf rav;&Sm;rS ynma&; cGwJ rf;'g%f udk cHvukd &f jcif;jzpfygonf? usaemfwdk@rSm rav;&Sm;rSm arG;zGm;vmjcif; jzpfaomfvnf; usaemfwdk@ bdk;ab;rsm;rSm tdENd,wdk@ w&kwfjynfwdk@rS ajymif;vm=uolrsm; jzpfonfth wGuf b,ftrsdK;om;udk b,fEpS af ,muf 0ifciG fh jyKrnf ponfhowfrwS fcsuf&daS eojzifh usaemfw@kd rygawmhyg? ...... "r[kwb f ;l 'd@k vJ 'Dvu l kd wpfcgrS rjrifb;l bl; / bmjzpfv@kd rsm; 'd@k tcef;em; vm+y;D ckecf saooGm;wmvJ rodygb;l uGm/ ckecf saocsi&f if wpfjcm;ae&mu oGm;aoygawmhvm;/ csmwmbm%f taqmufttH}k u;D ay:u ckecf s&if 'Dxufawmif jrifah o;w,f/ bmjzpfv@kd rsm; 'd@k tem;rSm ckecf s+y;D aooGm;vJ rodb;l ?" pmar;yGJajzaepOfwGif "rif;"onf pdwfaumif;[efrwlyg /olpmar;yGJ ajzEdkif rajzEdik u f ykd if rajymawmhyg / usaemfvnf; olEiS hf twlvu kd v f mcJyh gonf? olw@kd aeonfh wdu k w f ef;vsm;od@k a&mufonft h cgwiG f usaemfu h kd olw@kd tcef;od@k ac:rnf[k wGux f m; ygonf? olEiS hf usaemf pwifou d |r;f uwnf;u yxrqH;k t}urd f ol@tdro f @kd a&mufb;l awmhrnf jzpfonf? odk@&mwGif "gwfavScg; em;odk@ a&mufonfhtcgwGif "rif;"onf &yfvdkufjyD; "ig'Dwdkufwef;vsm;}uD;rSm raecsifawmhbl;uGm ae&if igvnf; wpfae@rSm owfaordr,f xifw,f?'Dwef;vsm;}u;D u ajymif;zd@k tazwd@k udk ajymtke;f r,f" [k ajym ygonf? pmar;yG J a tmif p m&if ; rsm; xG u f o nf h tcgwG i f "rif ; "onf rav;&S m ; wuUov kd 0f if&ef tqiftwef;rrSyD g ? wwd,wef;rSom atmifvmcJyh gonf? od@k &mwGif &vd&k jim;[k qdu k m aq;wuUov kd o f @kd olav#mufygonf? usaemfurl Oya'oifwef;od@k av#mufygonf? ausmif;rS 0ifciG hf jyefpmrsm; a&mufvmonft h cgwiG f usaemfw@kd ESpaf ,muf awG@=ujyefonf? olu aq;wuUov kd f 0ifciG rhf &yJ odyb H` mom ,lciG hf &ygonf? usaemfvnf; Oya'oifwef;od@k wufciG hf r&yg? &d;k &d;k 0dZm bmomwGu J o kd m wufciG &f ygonf? "rif;"rSm aq;wuUodkvf0ifcGifh r&onfhtwGuf t}uD;tus,f pdwfysufaeygonf? usaemfurl Oya'udk 0goemygol r[kwo f jzifh bmrS rxl;jcm;vSyg? "rw&m;bl;uGm / avmu}u;D [m eJerJ S rw&m;bl; / tckq&kd if igrh mS wuUov kd f paumvm;&Spaf wmif &awmhrmS r[kwb f ;l / tckigu h kd ausmif;u bmajymvdu k w f ,fxifvJ /ateJ atmifwm wpfbmom pDe@J u ESpb f mom usew f mu tD;tqifah wGw/hJ 'Davmufe@J bmrS &rSm r[kwfbl;wJh / w&kwfawGu rif;xuf trsm;}uD;omw,fwJh/ ajzcsif&if aemufwpfEpS af e+y;D jyefajztke;f vd@k ajymvdu k w f ,fu?G awmuf/ ydu k q f rH &Sv d @kd ygumG ydu k q f o H m wwfEdkif&if =opaw;v#wdk@ uae'gwdk@u aq;wuUodkvfawGawmif oGm;+yD;wufvdk@ tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

153


154

&ygw,f? ckawmh ydu k q f rH &Sad wmh bmrS rwwfEikd b f ;l aygh pifppf usaemfw@kd onf rav;&Sm;rS ynma&; cGw J rf;'g%f udk cHvu kd &f jcif;jzpfygonf? usaemfw@kd rSm rav;&Sm;rSm arG;zGm;vmjcif; jzpfaomfvnf; usaemfw@kd bd;k ab;rsm;rSm tdE, dN wd@k w&kwjf ynfw@kd rS ajymif;vm=uolrsm; jzpfonft h wGuf b,ftrsKd ;om;udk b,fEpS af ,muf 0ifcGifh jyKrnf ponfhowfrSwfcsuf&Sdaeojzifh usaemfwdk@ rygawmhyg? xdk@aemufwGifrl "rif;"onf usaemfhudkyif cyfa&Smifa&Smif vkyfaeonfudk awG@&ygonf? usaemfu Ekwfqufv#ifyif pdwfrygwygjzifh jyefE_wfqufwwfygonf? xdk@aemuf "rif;"onf b%fwckwiG f pma&;0ifvyk yf gonf? usaemfu a&S@wGif wufvrf;&So d nft h wdik ;f }uKd ;pm; &efajymonfh wdik f tif;rvkyf tJrvkyf vkyaf ewwfygonf? wcgwiG f wuUov kd rf S usaemfh oli,fcsi;f rsm;ESihf bD,moGm;aomuf&if; ol@udk awG@ojzifh usaemfu ol@udk zdwfygonf? "rif;"onf usaemfESifh vdkufvmaomfvnf; pum;wvH;k rS rajymyJ ili}l u;D xdik af eygonf? xd@k aemufwiG rf l bmha=umifrh eS ;f rod usaemfu h kd cyfa&Smifa&Smifvkyfaeojzifh usaemfvnf; ol@xH roGm;awmhyg? oluvnf; usaemfhxH rvmawmhyg? usaemfhrSmvnf; wuUodkvfwGif tom;usoGm;ygjyD? odk@jzifh oHk;ESpf ukeo f mG ;ygonf? bG@J &jy;D r=umrDrmS yif tvky&f ojzifh usaemfu h kd uHaumif;onf[k vlwikd ;f u ajym=uygonf? usaemfhudk owif;pmwdkuf wwdkufrSm tvkyfcef@vdkufygonf? "rif;"ESifh awG@&vdrrhf nf [kum; usaemf ray#mv f ifah wmhyg? ol@udv k nf; arhoavmufyif jzpfaeyg+y?D wcgw&HwiG f i,fpOfu &du k x f m;onfh "gwyf rkH sm; ausmif;r*~Zif;xJu "gwyf rkH sm;udk vSe=f unfh rSom ol@&kyu f kd jrif&ygawmhonf? u|eaf wmfu h kd tvkyo f if r_cif;owif;axmuftjzpf uGmvmvrfyl w&m;&H;k od@k oHv k v$wv f u kd yf gonf? r_cif;owif;rsm;udk em;axmifwwfatmif/ tcsut f vufrsm;udk &SmazGwwfatmif/ &onfo h wif;rsm;udk vd&k if; wd&k iS ;f a&;wwfatmif v$wjf cif;jzpfygonf? owif;pmq&mtvkyu f kd y,fy,fe,fe,f odatmif cdik ;f vdu k jf cif; jzpfygonf? reufwikd v f #if &H;k od@k oGm;+y;D tr_awGukd em;axmif&ygonf? owif;rsm;udak &;& ygonf? tvkyv f ufrhJ vli,fuav;rsm; tvpfow k o f nfu h pd /P vk,ufonfh udpw P @kd ESihf ywfoufI pD&ifcsurf sm;udk em;axmif+y;D owif;jyefa&;&ygonf? u|efawmfonf ysif;ysif;&Sdojzifh w&m;r&Hk;bufodk@ vmcJhyg.? &Hk;cef;xJodk@ a&mufonft h cgwiG f u|eaf wmfo@l udk bGm;ueJ vSr;f jrifvu kd &f ygonf? qHyiftenf;i,f &Snaf eonfrt S y w&m;cH 0uf+cx H w J iG f &yfaeolrmS u|eaf wmfo h il ,fcsi;f "rif;" jzpfa=umif; aocsmygonf? u|eaf wmft h eD;wGif tjcm;owif;pmwdu k rf S owif;axmufwa,muf xdik u f m/ 154

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


155

ighnaD wG ighnrD av;awG pmar;yGJ atmifatmifqdkjyD; pmawG ukef;usuf aevdkuf=uwm / 'Davmufusufrae=ueJ@[ usufaevdk@vJ rxl;bl;vdk@ igajymcsif vduk wf mav/ yg;pyfukd ,m;aewmyJ / atmifawmhaum bmxl;rSmvJ / ighvdk cGJwrf; pepfeJ@ rd&if olw@kd bmwwfEdkifrmS vJ / pma&;yJ vky&f rSm r[kwvf m; / tckrif;u ighukd q&m0ef rjzpfEikd fbl;vdk@ atmifah rhaeovm; / igtck =opaw;vsu wuUovkd f wckukd prf;av#muf =unfhw,fuG / 0ifciG &hf w,f 'gayrJh yduk qf H r&Sbd ;l / roGm;Edik fbl; / 'Dawmh tJh'aD q;wuUodkvf wufzdk@ igt}uHtzef vkywf ,f / rrd&if tckavmufqdk =opaw;vsudk a&mufaejyD / q&m0efjzpfaejyD b%fpma&; tpkwfuav;taeeJ@ ae&awmhrmS r[kwfbl; ...... tpd;k &a&S@aeu wifjyaeonfh pGcJ suu f kd vdu k I f a&;aeygonf? u|eaf wmfrh mS vufawGwek f v#u&f &dS if; "bmr_vJ" [k ol@udak r;=unfyh gonf? "tvGo J ;kH pm;r_/ aiG oH;k aomif; ig;axmif" "rif;" u tjypf&adS =umif;0efcyH gonf? w&m;ol}u;D u pD&ifcsucf s&ef &ufcsed ;f ay;vdu k yf gonf? &JEpS af ,mufu ol@udak c:vmonft h cgwiG f u|eaf wmfonf ol@qDo@kd av#muf vmcJhygonf? u|efawmfhudk jrifonfhtcgwGif awmfawmf&SufoGm;yHk&ygonf? olonf u|eaf wmfu h kd E_wrf qufyJ &JEpS af ,mufac:&mod@k cyfow k o f w k f vdu k o f mG ;ygonf? trSet f m;j jzifh u|efawmfu rodrom ae&pfcJhzdk@ aumif;ygonf? odk@&mwGif u|efawmfraeEdkifyg? ol@aemufo@kd ajy;vdu k o f mG ;+y;D ol@vufarmif;udk vSr;f qGv J u kd u f m .... "a[h oli,fcsi;f b,fvjkd zpfwmvJ[if/ bmjzpfv@kd 'Dvkd vky&f wmvJumG " [k tvdu k u f ef;qd;k rod u|eaf wmfar;rdygonf? olonf u|efawmfhudk r+yHK;r&,f wnfwnf}uD; wpfcsuf=unfhvdkuf+yD;aemuf rsuEf mS udk wpfzufo@kd v$o J mG ;onf? "ckeu tpdk;&a&S@aeajymoGm;wm rif;r=um;bl;vm; igu olrsm; ydkufqHudk vdck sirf suaf ph &Sad erdwmud;k avmb}u;D wmud;k / 'Dawmh vkyrf w d maygh" "rjzpfEikd b f ;l uGm igawmh em;&Sv d @kd om =um;&w,f ,Hak wmif r,HEk ikd b f ;l / bmjzpfv@dk vkyw f mvJ [if oli,fcsi;f ?" "rif;wu,f odcsiv f m; oli,fcsi;f / aumif;jyD 'gq&kd if igajymr,f / rif;wuUov kd f a&mufaewJh twGif;rSm igbmawG jzpfaew,fxifovJ / b%fpma&; uav;uG / rif;wESpfwwef; rSefrSef}uD; atmifjyD; wuUodkvf bGJ@& vcawG aumif;aumif;&zdk@ eD;uyfvmcsed rf mS igrh mS wvudk ESp&f mhig;q,fpm; pma&;uav; / naetdrjf yefomG ;awmhvnf; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

155


156

bmrS aysmpf &m r&/dS ar#mv f ifch suf r&Sd / wdu k w f ef;vsm; q,fxyfu tcef;uav;xJrmS yJ ydwaf vSmifae&w,f/ b,fawmhrv S nf; vGwv f rf; rjrifb;l / 'Dtwdik ;f omae&if wae@rSm ig 'Dwu kd w f ef;vsm;ay:u ckecf srad wmhrmS ?" "ighnDawG ighnDrav;awG pmar;yGJ atmifatmifqdkjyD; pmawG ukef;usuf aevdkuf=uwm / 'Davmufusufrae=ueJ@[ usufaevdk@vJ rxl;bl;vdk@ igajymcsif vdu k w f mav/ yg;pyfukd ,m;aewmyJ / atmifawmhaum bmxl;rSmvJ / igv h kd cGw J rf; pepfe@J rd&if olw@kd bmwwfEikd rf mS vJ / pma&;yJ vky&f rSm r[kwv f m; / tckrif;u igu h kd q&m0ef rjzpfEikd b f ;l vd@k atmifah rhaeovm; / igtck =opaw;vsu wuUov kd f wckukd prf;av#muf =unfw h ,fuG / 0ifciG &hf w,f 'gayrJh ydu k q f H r&Sb d ;l / roGm;Edik b f ;l / 'Dawmh tJ'h aD q;wuUov kd f wufzdk@ igt}uHtzef vkyfw,f / rrd&if tckavmufqdk =opaw;vsudk a&mufaejyD / q&m0efjzpfaejyD b%fpma&; tpkwu f av;taeeJ@ ae&awmhrmS r[kwb f ;l ?" tcsKyu f m;em;od@k a&mufojzifh usaemf ol@udk E_wq f ufI xGurf ,fjyKonf? rif;u usaemfu h kd vSr;f I "at;av 'gawGukd rif; em;vnfrmS r[kwyf gb;l / rif;b0u ajzmifjh zL;wJh b0 ydkufqHtdwfrSm ydkufqHxnfhxm;EdkifwJhb0 'Dawmhrif;u aysmfrSmaygh/ ighb0udk rif; ud, k cf si;f pmEdik rf mS r[kwyf gb;l ?" cyfapmapmwkef;u "rif; ". rsufESmonf usaemfi,fi,fu awG@cJh&aom "rif;". rsuEf mS jzpfygonf? od@k &mwGif ,ck xdpk um;vH;k rsm;udk ajymvdu k o f nfh tcsed Yf ol@rsuEf mS onf wif;rm cufxefvsuf &So d nfukd usaemf jrifvu kd &f ygonf?

jroef;wifh (rav;&Sm; trsKd ;om; pma&;q&m Alan John . Reunion udk jyefqo kd nf?) (EdkifiHwum acwfopf*EW0if0wˆKwdkrsm; 1 rS)

156

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


157

0wˆKwdk tcspfudkcHpm;jcif;

armifpdk;csdef (1) cspfw,fqdkwJhtoJESvkH;&J@ bmompum;t"dy`g,f[mvG,fra&mifeJ@cuf/ wdrfra&mifeJ@eufw,fav/ tcspfqdkwmudk rwlnDwJhb0/rwlnDwJhcHpm;r_/ rwl=uwJh &_axmifhuae t"dy`g,fzGifhqdk=uwmygyJ rvJh&,f/ tajccHuswJhbkHwlnDcsufuawmh tcspq f w kd moHa,mZOfy/J wyfruf wG,w f mjcif;yJr[kwv f m;av? udkoufatmifcdkif ajymcJhonfhpum;pkrsm;udk pdwftrSwfpdwfxJwGif jyefvnf =um;a&mifaerd onf/ puf&kH&kH;cef;eHab;&SdaumfzDqdkifxJwGif =uKHawmifh=uKHcJ aumfzDrSm aomuf j zpf = uonf ? vG e f c J h o nf h ES p f u pyf r d p yf & majym&mu tcspf t a=umif ; udka&mufoGm;=uonf/ xdkpOfucspfolb0odk@ra&mufao; aumfzDqdkifpm;yGJ0dkif;wGif udak tmifoufcikd Ef iS hf rv (hJ pkv&hJ nf) omru rrd;k olvnf;&Sad ecJo h nf? tm;em&aumif;rSe;f rod/ wzufom;udk rnSmrwmar;&Jou l rrd;k ol? udkatmifoufcdkifrSmcspfol&nf;pm;&SdcJhbl;w,fr[kwfvm; tcspf&J@ta=umif; tcspf&J@t"dy`g,fudk zGifhqdkjywwfaejyD qdkawmh? [kwfw,faemf/ &,f&,farmarmESifh ar;cGe;f xkwo f nf? usaemf jiif;csufrxkwfygbl; rrdk;ol/ cspfcJhbl;w,f/ cspfoleJ@vrf;cGJcJh=uwJh tcdserf mS vJ/ t&l; trl;ylavmifcpH m;&w,f? rrd;k olu "'gyJ 'gyJ" [k ESpaf xmif;tm;&qdu k m aumzDpm;yGu J kd ol@vufz0g;jzifh cyfjyif;jyif;&du k f vdu k o f nf/ udak tmifoufcikd . f tonf;ESv;Hk udk wGucf su&f mrSm tajzESihf udkufnDoGm;ojzifh tm;&aysmfyg; oGm;ykH&onf? udkoufatmifcdkif. rsuf0ef;udk rvJharmh=unfhrdvsufom; jzpfoGm;cJhonf/ tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

157


158

ol@rsuEf mS wc% ndK;usomG ;onfujkd rifvu kd &f onf/ b0upum;ajymw,f tonf;ESv;Hk [mb0&J@vufatmufcH yJ[kqdkonf? olbmajymcsifovJrod/ ol@tonf;ESvkH;wGif ยบuGi;f useaf ecJo h nfh '%f&mtemw&rsm;u ol@rsuEf mS ay:wGif vmIxif[yfonf? b0jcif ; wl w J h t cg b0t&G , f t pm; rrm%jcif ; wl n D a e=uwJ h t cg/ cHpm;r_tcsp[ f m cdik u f snf jrjJ rw H mygy?J usaemfZh mwd&mG u taz/tar/tzd;k /tzGm;awG[m aovdk@ acgif;xJ0ifawmhrS vifr,m;b0/ vifr,m;tcspfuae vrf;cGJ=uawmhw,f/ ao&Gmudk vrf;cGx J u G o f mG ;w,fqakd yrJh use&f pfo&l if xJrmS oHa,mZOf[m wif;wif;&pf&pf csnfaESmifxm;qJyJ/ usaemfhtzdk;eJ@tzGm;[m a&S@qifhaemufqifh aooGm;=uw,f/ tzGm;aovdk@ aemufwpfem&Dt=umrSm tzdk;[m pum;ajym&ufu aoqkH;oGm;w,f/ tzGm;aemufukd aumufaumufygatmif vdu k o f mG ;w,f/ =unfph rf;ygO;D / }u;D rm;vdu k w f t hJ csp/f w&Gmvk;H we,fv;Hk th=H orqk;H jzpf=uw,f/ usaemfjzifh olw@kd tcspu f t kd m;usv@kd rqk;H bl;/ tJ'Dvdk b0wlcH,lr_ wlwJhtcspf[mjzifh cdkifjrJw,fqdk&if vl@b0[maeaysmf aoaysmf ygw,fav? rrdk;olomru rvJhyg udkaoufatmifcdkif. tcspfoabmw&m;udk pdwf0if pm;oGm;=uonf/ ol@cHpm;r_ESifhaumufcsufudkvdkufrrSDonfh rrdk;olu em;&_yfoGm;onfh tcsuu f x kd yfI ar;jyefonf? udo k ufatmifcikd u f aumfzcD u G u f akd umuf,jl y;D aomufvu kd pf OfrmS yJ rrd;k olukd b,fvufz0g;jzifjh zef@um wm;vdu k o f nf/ c%av;apmifzh @kd wm;vdu k o f onf? usaemfcspo f u l odycf sr;f omw,f/ a=u;&wwfvw l ef;pm; tm%myg0g&w dS ,f/ bmrqdk vdkw&wJh txufwef;v$m/usaemfuawmuwufvmwJhaumif/ qif;&Jom;/ tEkn H mw &k;H pma&;/ b0t &G,t f pm;yrm%jcif;rwl=ubl;/ cspo f b l 0rSmaysmaf rmfrqk;H ayg/h rdbay;pm;wJo h el @J vufrxyfrw DS ywf t=umrSm ole@J usaemfvrf;cGcJ =hJ uw,f/ emusiaf =uuGJ =u&w,f/ olvu J saemfvykd J cHpm;&w,fw?hJ wu,fu vufrxyfrSD &ufowWokH;ywftvdkwGif aejcnfwifhaomfonf oufatmifcdkif. &ifcGifwGiftyfESHcJhavonf/ ae@udkntjzpfajymif;vJypfcJhonf? nwGif tdrfodk@c%jyefoGm;/ ae@wGif aea&mifudk tcspfjzifhtarSmifcsum &ifckHoHvd_if;rsm; ay:wGif pD;arsmvGifhyg;cJh=uonf? aejcnfwifhaomfu udkouf[m aejcnf&J@ xm0& ESvkH;tdrfyg/ b,fvdkyJjzpfap aemufqkH;xGufouftxdudkoufudk aejcnf cspfoGm;r,f qdw k m,kaH emf[k ajymcJah vol? ol@udk rrd;k olqufI rar;vdak wmh rrd;k ol ud, k w f ikd f xdx&d &S S cHpm;oGm;ojzifh rar;&ufawmh? [J.h ..rvJh +ird cf suo f m;aumif;aevdu k w f m/ toufaum&Sad o;&J@vm;/ bmawGrsm; pOf;pm;ae wmvJ/ xdkif&ufutoufxGufoGm;jyDvm;rodbl;/ ausmufqpf&kyftwdkif;yJ/ 158

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


159

rvJu h kd udo k ufatmif cdik u f wrdepftwGi;f rSm q,fcg/ tcgEpS q f ,favmuf vSr;f =unfh aew,f/ awmf=umvl=um;xJwdk;acG@ ausmfv$m;jyD; bma=umifhrvJh idkifawGaewmvJvdk@ vmar;vdrrhf ,f =unfah e? rvJh v_ycf wfomG ;onf? udo k ufatmifcikd f v_y&f mS ;r_EiS hf ol@rsu0f ef;udk awGai; =unfhaecJh&mrS twdwfudk ajccsaecJhjcif;jzpfonf/ oydwfacgif;aqmifrsm; jzpf=uonfh udkzkef;vd_ifjrifh/ udkoufatmifcdkif OD;rdk;aZmf/ udkoef;xl;0if;ESifhudkarmfwdk@.tpDtpOfawG wckjy;D wck v_y&f mS ;ae=uwmudk oabmusv@kd olw@kd udak i;=unfah ewm[k pum;vS;D v$J ajymonf? rrd;k olu udo k ufatmifcikd w f @kd tzG@J &J@ v_y&f mS ;r_xw J iG f vdu k yf gomG ;aecJjh yefonf/ rvJu h kd pum;emrxd;k Edik af wmh? za,mif;wdik f tvif;a&mifxw J iG f wjcrf;arSmif wjcrf;vif;aeaom udo k ufatmif cdkif.rsuf ESmudkvSrf;awG@ae&oonf/ olrsufESmudk=unfhae&if;u vGefcJhonfh wESpf ausmfumv aumfzDqdkifxJ wGif ol&ifzGifcJhpOfu =um;cJh&onfh cHpm;r_pum;pkrsm;udk jyefajymif;owd& aecJjh cif;yifjzpfonf? aumfzD qdik x f o J @kd rvJjh yefa&mufaecJjh cif; jzpfonf/ xdpk Ofu olEiS rhf vJw h @kd &if;ES;D u|r;f 0ifp? bmxl;vdk@vJ udkoufatmifcdkif cspfoleSifhuGJuGm&ifuGJcJhouJhodk@ rvJhonf vnf; xdo k @kd yif pGe@f ypfc&H I &ifemcJ&h onfy/J wdu k yf w J u kd q f ikd v f eG ;f vSonf/ rvJu h qif;&J wGi;f eufaom v,fuv l b D 0 udx k m;&pfcu hJ m txnfcsLyfpuf&Hk tvkyo f rm;b0xJo@kd a&G@ajymif;ajccsvmvJo h nf? aus;vufu aus;awmol? aus;awmol[k xifp&mr&S/d vSI ajyjypfwifw h ,fo/l awmpHy,fyiG /hf jyK;H I&,fvu kd rf jS zifh wdr;f rl;nGwEf ;l apEdik o f nfh tvSukd ydik q f ikd x f m;onfrh vJ?h puf&XHk merSL;(Xmepkrefae*sm) aZmfO;D jrifu h odycf sppf &maumif;vd@k csprf w d myg/ [lItcspf Zwfvrf;udk pwifziG v hf pS f uwJuajymcJb h ;l onf/wu,fvJ csppf &maumif;vSol rvJh? rqGwfcifu nGwfcsifolawmhr[kwf/ wdk;wdkufygrsm;awmh eJ@vm,dkifvmcJhonf? aZmfOD;jrifhudk rvJhwdrf;nGwfrdcJhav onf/ b0jcif;uGmjcm;tvSrf;a0;r_udk oHa,mZOfjzifh wif;aESmifqGJcJhpOf rvJhcspfcJhrdonf/ ay;wdkif;r,lcJh au|;wdkif;rpm;cJh/ ac:wdkif;rvdkuf cJhonfhrvJhudk a=umcdkif;xm;&pfcJhum puf&kHtpk&S,f,mydkif&Sif.orD; oD&drdk;OD;ESifh vufxyfcJhonf/ taumif;qkH;a[mfw,fwGif r*Fvmaqmif=uonf/ rdk;aumif;uifxJrS xdw k rd w f u kd Ef pS cf o k nf/ tb,fp=um0VmtxdarsmygomG ;=uavrvJ/ xdo k @kd pOf;pm;rdwikd ;f use&f pfaom ajrv$mtjzpfemusicf b hJ ;l onfy?J rvJu h kd qG&J rf;v_ycf g&if; tdyif u kd af ejyv D m; rvJ[ h rk rd;k ol wwGww f w G af r;onf/ pdwftawG; udk&GufwyfjyD; &GufvGifhaecJhonfhrvJhudk a&S@rS&yfum[ef@wm;vdkufonf/ oydwpf wJah e@uae rae@u txdwufยบuGcjhJ y;D 'DnrSmrS bma=umifrh wufยบuG &wmvJ[k tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

159


160

vnf; ar;jyefonf? wdu k yf q JG w kd mwpfyx JG eJ @J rjy;D bl;rdoal &/ reufzefbmjzpftek ;f rvJ/ reufzefrsm;pGm twGuf igwdk@tm;arG;xm;&r,f/ tcktm;arG;aewm oydwfudkjzdKcGJvdk@jyKduGJoGm;rSmvm;? ppfaxmufvrS ;f a&; eJ@ykvyd u f oydww f u kd yf u JG v kd mzsurf mS vm;/ axmifx0J if=u&rSmvm;/ wdu k yf u JG b kd ,fvpkd wifjriS &hf rvJ bmrSraocsmao;bl;? ypPKye` f wdu k yf u JG kd ajymvdu k o f jzifh rdo(l rrd;k ol) ykcek ;f wGe@f oGm;onf/ wu,fu rrd;k ol ykcek ;f wGe@f atmif wrifvrf;a=umif;ajymif;umajymvdu k jf cif;jzpfonf/ rdob l mwckrS rwkef@jyefawmh v_yf&Sm; r_xJwGif qufvufyg0ifaecJhonf? nonf oef;acgif,Hudk ausmv f eG v f mcJjh yjD zpfonf? (2) vkyftm;cwdk;jrSifhay;a&;/ paewe*FaEGae@ tjcm;&kH;ydwf&ufrsm;wGif tcsdefydk vkyfonfhvkyf tm;cudk tjynfht0&&Sda&;/ usrf;rma&;apmifha&Smufr_wdk;jrSifha&;twGuf tvky&f iS u f kd awmif;qdo k nfh oydww f u kd yf /JG &ufowWywf=um wdu k yf w JG iG f onfnwdu k yf o JG nf owWrajrmuf oydww f u kd yf jJG zpfonf? wrd;k aomufonfEiS hf puf&yHk ikd &f iS u f kd xyfraH wG@=urnf/ awmif;qdrk a_ wGukd vdu k af vsmrnf rvdu k af vsm rnfuakd r;rnf/ awmif;qdo k nfh tvkyf orm; tcGit hf a&;rsm; tjynft h 0r&&Syd gu qufvufwu kd yf 0JG ifrnf/ vdt k yfvmygu wdu k yf JG yko H 他mefuykd g ajymif;vJypfrnf/ ,ckavmavmq,ftvky&f iS u f tvkyo f rm; vkyt f m; cudk aps;qpfaeonf? tqd;k 0g;qk;H rSm tvkyo f rm;awG ydI k ydI k epfemap&ef tcsed q f x JG m;jcif;jzpfonf? tvkyform; oydwfwyfom;rsm;udk tpxufwpjydKcGJaejcif;jzpfonf? tvkyform; or*~z@JG pnf;cGiu hf kd ppftyk pf u k acsmifx;kd xm;onf? tvkyo f rm;or*~qo kd nfukd tvky&f iS f uvnf;r=um;csif/ olwdk@udkolwdk@tpdk;& wifajrSmufxm;aom ppftkyfpkuvJ or*~udk wap>o&Jvakd =umufonf? puf&yHk ikd &f iS u f w&kyv f rl sKd ; tom;vS;D aoG;pky, f &l ef w&kw'f g;u olw@kd vufxw J iG f wyg;wnf; ygvmcJjh y;D om;? oydwfwdkufyGJonf tvkyform;xk. 'g;oGm;jzpfonf/ 'g;oGm;jzpfap&rnf[k oydwfacgif; aqmifrsm;ESifhtvkyform;xkucH,lxm;onf/ t&if;&Sifwdk@. aoG;pkyf aESmif}uKd ;Oya'pnf;rsO;f rsm;udk jzwfawmufypfrnfZh /JG pdw"f gww f @kd jzifh xkawoGe;f avmif; xm;onfh oydww f u kd yf JG "g;oGm; jzpf&rnf[k cH,x l m;=uonf? ZGJpdwf"gwfudk wpxufwp wdk;jrSifh&eftwGuf oef;acgif,HausmfonfESifh tpDtpOfrsm;p wifawmhonf/ oydwfwdkufyGJ0if tvkyform; nDtudkarmifESr&Jabmf rsm;cifAsm; ,QKtcsdefupwif+yD; usaemfwdk@&J@trsdK;om;oDcsif;udk wa,mudk,Ofat; u wD;cwfazsmfajzyghr,f/ usaemfwdk@&J@tzdk;tzGm; trsdK;om;awG e,fcsJ@t&if;&Sifudk 160

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


161

qef@usi&f mrSm wdu k yf 0JG ifcw hJ hJ oDcsi;f jzpfw,fqw kd mvJ tm;vk;H od&dS +y;D om;yg/ uJ em;qif=uyg/ vdu k q f v kd @kd vJ&ygw,f/ usaemfw@kd &J@&Jabmf}u;D ud, k Ofat;u wD;cwfay; ygvrd rhf ,f? pnf;&kH;v_H@aqmfa&;tzGJ@0if udkzkef;vd_ifjrifh toHudkjrSifhI a=ujimvdkufpOf oydww f yfom;rsm; v_yv f y_ &f mS ;&Sm; jzpfomG ;onf/ vufcw k o f rH sm; w&D&$ v $D ufacgurf w _ f tm;ay;[pfaยบuG;oHrsm;onf/ rd;k aumif;uifo@kd vsw H ufomG ;av&J@ puf&. Hk tkww f w H ikd ;f tumt,Hrsm;wGif[pfaยบuG;oHrsm;u yJhwifxyf&dkufcwfaeonf? trsdK;om;oDcsif;u ESv;Hk aoG;udk qla0apum &ifco Hk u H kd odrw hf ek v f i_d ;f xap cJo h nfy/J wcsKd @oydww f yfom;rsm;u wa,m&Si. f oHpOfoEH @JG twdik ;f urBmra=u ArmawG aw;oGm; udv k u kd I f [pfqakd e=uonf? v#yfppfrD;r&&SdcJhojzifh ntarSmifudkza,mif;wdkiftvif;jzifh tHwkae=uonf/ oydww f yfom; wdik ;f za&mif;wdik rf sm; 0,fvmcJ=h ujy;D xGe;f nSx d m;=ujcif;jzpfonf?wcsKd @u aomufa&ykvif;xdyEf iS hf aomufa7yk;H }u;D rsm;. bl;qd@k rsm;ay:wGif xGe;f nSx d m;vsuo f m;/ oDwif;u|wv f jynfh qDr;D waxmif ylaZmfuefawmhyEJG iS hf wlaeajcao;awmh? oydww f yfom;wcsKd @onf za&mif;wdik rf sm;udk udik af jrmS ufumrwfrwf&yfvsuf [pfa=u;G oDqakd e=uonf? rvJEh iS hf rolw@kd tzG@J onf xdo k @kd yifoq D v kd u kd =f uonf? rvJu h rol.nmvufudkwif; wif;qkwfxm;onf/ tvSrf;ra0;onfh ae&mwGif pkH&yfoDqdk aeonfu h o kd ufatmifcikd u f kd rvJv h rS ;f uJ =unfo h nf/ tjyK;H w0ufEiS hf t=unfjh cif; qk=H u jyefonf? owWdaoG;&nfwdk@jzifh 0if;vJhawmufyaom t=unfh/ oDcsif;qkH;oGm;aomtcg nudt k ufuo JG mG ;=uonfah wmfvo J rH sm;ay:xGuv f monf? wae@wae@ &wJh vpm/ &wJh vkyt f m;ceJ@ vkaH vmufatmif b,fvpkd m;&rvJ qdkwJh ylyifaom uawG/ tjcm;aomylyefaomuawG[m tusdwftcJawGjzpfaew,f/ 'D t ud s wf t cJ a wG [ m urB m a=u ayrJ h a =uEd k i f r S m r[k w f b l ; / tck q d k r J h o D c sif ; u urBmra=ubl;qdkwJhoDcsif;/ tm;vkH;0dkif;qdkvdk@&ygw,f/ tm;arG;zdk@ tdyfwJhvlvJtdyf=uyg/ yg0ifoq D v kd o kd al wGvJ oDq=kd uyg/ tm;vk;H vGwv f yfpmG yg0if=uyg? ud k o uf a tmif c d k i f u tpD t pOf a =ujimol ud k z k e f ; jrif h v d _ i f . eH a b;wG i f rwfwyf&yfvdkufonf/ twuf=uGqkH;v_yf&Sm;aeol udkpdrf;armifu udkoufatmifcdkif ESi, hf OS If &yfvsuf vufEpS zf ufukd qef@xkwf um ab;b,fnmod@k a0S@,rf;v_ycf gjyvdu k o f nf? tm;yg;w&jyKH ; v#uf ? u&if t rsd K ;om; apmomxl ; u ol . *D w mud k pwif w D ; cwf toufoiG ;f ndK@ac:vdu k o f nf/ 'Dru kd a&pDwu kd yf t JG wGi;f rSm usq;Hk oGm; qdo k nfh pmom;wGif tm;vk;H aygi;f pkH qkq H nf;oGm;=uonf? aw;oHyifv,f ork'&N m}u;D xJo@kd aw;oHjrpfacsmif; uav;rsm;u pD;0ifvm=uonf? 88 ta&;awmfykH}uD;wGif acwfpm;cJhonfh ordkif;0ifoDcsif; ESpfq,fhav; ESpo f @kd wdik cf jhJ yyD ?J ,QK oDqakd e=uolrsm;xJwiG f touf 18/19 vli,fawG yg0ifonf/ wcsKd @u20/ tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

161


162

21 / oyd w f w yf o m;opf vl i ,f r sd K ;quf r sm;onf / aoG ; ord k i f ; ud k vuf q if h u rf ; o,faqmifvmcJ=h ujcif;yif r[kwv f m;/ ordik ;f u ydik q f ikd x f m;onfo h cD si;f ? wc%wGif puf&aHk &S@od@k um;wpD;0ifvmonfukd txif;om;awG@vdu k =f uonf/ vd_ifom,m +rdK@e,fpufr_ZkH(1)/ awmf0ifjrefrm Zmxdk;/yef;xdk;puf&kH qdkif;bkwfa&S@rSmyJ um;udk &yfxm;vdu k o f nf/ um;a&S@rD;udrk ydwf puf&q Hk ikd ;f bkwEf iS hf oydww f yfom;rsm;udk rD;xdk;xm;onf/ +rdK@e,fykvdyfacgif;aqmifESifh wyfzGJ@um;ay:rSqif;vmcJhonf? oydwf acgif;aqmifrsm;u oGm;a&muf&ifqkdifonf/ oydwfwyfom; rsm;u 0kef;ueJ&kwfw&uf rwfwyf&yfvu kd =f u+y;D za&mif;wdik rf ;D rsm;udk udik af jrmS uf+y;D +ird o f ufapmifq h ikd ;f ae=uonf? udo k ufatmifcikd u f ykvyd t f zG@J udak &S@qk;H uaeoGm;a&muf&ifqikd af wG@qkv H u kd o f nf? "'g...ckEpS &f uf ajrmufae@ oydwyf rJ [kwv f m;/ b,fawmhoydwu f +y;D rSmvJ" tvkyo f rm;xk awmif;qdw k mawGukd vufcw H ,f/ w&m;r#wpGmeJ@ ajz&Si;f ay;w,f qd&k if oydw&f yfrmS yg/ b,fawmhvufcrH ,f/ ajz&Si;f r,fqw kd m wdwu d sus rod&ao;ygb;l / puf&yHk ikd &f iS &f @J ud, k pf m;vS,v f majymwmuawmh ESpb f ufnESd id_ ;f r,fv@kd xyfajymjyefw,f/ tvky&f iS ef @J tvkyo f rm; Xmewd@k abmfvaD bm ykwaf e=uw,fAsm? igwdk@uawmh rif;wkd@oydwfarSmufwmudk txufvl}uD;awGodzdk@ tpD&ifcH ae&w,f/ wu,f vd@k rif;wd@k oydwpf cef;udk jzKd ygzsuyf gq&kd ifawmh wm0eft&vma&muf +zKd &awmhr,f/ igw@kd uvJtxuf trde@f udk emcHb@kd apmifah e&wmuG? udkoufatmifcdkifu 0hH0hHpm;pm;jyKH;vdkufum 'guawmhcifAsm;wdk@ +rdK@e,f&kH; &J@tvky0f wW&m; aygAh sm/ usaemfw@kd tvkyo f rm;awGbufuvJ qufvufwu kd yf 0JG ifomG ;rSmyJ? tvkyform;awG&J@ &ydkif cGifhawG vufvGwfqkH;&_H;aeor# usaemfwdk@uawmif;qdkw,f/ awmif;qdv k @kd r&wJh tqk;H rSmwdu k yf 0JG if& wmyJAsm/ [kwnf=unfcikd cf ef@pGmajymonf? ykvyd af v;a,muf um;xJjyef0ifum um;udk aemufjyefqw k af rmif;xGuo f mG ;onf? tvkyfo rm;rsm;rSm rdrdwdk@ae&modk@toD;oD;jyefa&mufvmcJh=uonf? azsmfajza&;ESifh pdwf"gwfjrSifhwifa&;tzGJ@ uoydwfwdkufyGJxJodk@ jyefvnfOD;wnfapzdk@ oydwfwyfom; rsm;udkv_Haqmfvdkufonf? 'Dtvkyform; awmif;qdkr_awG[m 'Dae&mrSmyJ jzpfyGm; aewmr[kwb f ;l jynfov l x l ak wG&@J iwfjywfaewJh jy\emawG/ vkyt f m;cawG/ tvkyo f rm; awG&@J ae@pOfwae@pmpm;bd@k qdw k m aiGo;Hk &meJ@ vk;H 0&yfwnfv@kd r&awmhwhJ tajctae twGuf wjynfv;Hk ud, k pf m;jyKjy;D ,QKvo kd ydww f u kd yf JG v_y&f mS ;&wmjzpfw,f/ 'ga=umifu h , kd hf v_yf&Sm;r_twGufudk,f,kH=unf=uyg/ tiwfab;usa&mufaewJh vlxkawGtwGufyg? q,foufpmpm; vdk@rukefEdkifwJh tcGifhxl;cHvlwef;pm;awGtwGuf r[kwfwm uawmh aocsmw,f/ uJ...'DoDcsif;wyk'feJ@ jyefvnfpwifyghr,f/ em;qif=unfh=uyg/ usaemf wd@k &J@ u&iftrsKd ;om;}u;D apmomxl;&J@ wD;cwfoq D kd r_ukd av;pm;em;qif=u&atmifvm;Asm? 162

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


163

vufcw k o f rH sm;/ ajAmif;qefawmfvo J mG ;onf/ apmomxl;u vufjyE_wq f uf vdu k o f nf/ *Dwm}uKd ;r#irf sm;ay:wGif olvufacsmif;uav;rsm; wifuma&G@vsm; wD;cwf onf? ESdrfhus tESdrfcHighb 0 tvdktyfqkH; t&dk;om;qkH;aezdk@ t&kd;om;qkH;&kef;uef tzdk;wefvl@b0 igydkifqdkifaecJhjyDyJ/ bm[kwf ao;vdk@vJ aESmif}udK;awGudk &kef;jzwf vGwv f yfrb _ 0/ r#wwef;wlb0/ csKd jrr_uomvl@&J@wefb;kd / igjrwfE;kd axG;ydu k f toufe@J wdkufyGJ0ifqJ...... rdk;aumif;uifrS aiG=u,fpk pdef=u,fyGifhawGudk vSrf;armhai;&if;aw;udk [pfI qdk+iD;onf/ wdwfqdwf+idrfoufnonf/ ol.aw;oHrsm;jzifh qif,ifuma0pnfaeonf/ aemufqkH;oDcsif;wa=umhwGif ol@rsufvkH;udkpkHydwfum tpGrf;ukeftoHukef nmoHjzifh [pfqdkvdkufonf? *Dwpsmef0ifpm;oGm;cJhjcif;yif/ aw;oHqkH;vsifrsufvkH;udkzGifhvdkufonf/ rsuv f ;Hk tpko H nf pde=f u,fyiG jhf zpfomG ;onf/ awmufvufvsuf vufEpS zf ufukd acgi;f ay: ausmq f ef@um v_ycf gjyvdu k o f nf/ jyK;H vsu?f vufcw k =f obmoHrsm; &yfpo J mG ;onfEiS hf uAsm&Gwq f jkd cif; tpDtpOfukd pwif=u onf/ aumif;Ed;k &m&m uAsmrsm;udk a&G;cs,x f m;olrsm;rSm uAsm&Gwq f rkd _ tpDtpOfwm0efcH rsm;jzpfonfh udo k ef;xl;0if; ESiu hf o kd ufatmifcikd w f @kd jzpfonf/ za,mif;wdik rf sm;udk udik af jrmuf umolw@kd ESpOf ;D rwfwyf&yfvu kd =f u onf/ uAsm&Gwq f rkd yhJ xrpkw H JG trsKd ;orD; &JabmfEpS Of ;D uawmh rvJEh iS rhf rd;k olw@kd jzpf=uygw,f/ rvJeh @J rrd;k ol wd@k a&S@udk =uv G mcJzh @kd zdwaf c:ygw,f/ rvJh oDqdk&Gwfqdk&rJhuAsmu vuf0wf&wemwpkH vdk@acgif;pOf wyfxm;wJh okcrdefv_dif &J@uAsmjzpfygw,f? oyd w f w yf o m; av;&mausmf i g;&meD ; yg;. vuf c k w f o H r sm;/ rvJ h v mjyD &Jabmftm;vkH;&J@ rvJhvmjyDqdkonfh toHvd_if;wHydk;onf aumif;uifxJxJodk@ vdyfwuf oGm;onf/ aumif;uif[if;vif; jyifonf toHvi_d ;f &du k cf wfrj_ zifh zsmvdyf uJo h @kd wGe@f vdyf oGm;aygh/ apmapmuai;&DawGa0aeaomrvJh olr.trnfudktpDpOfrSL;u a=ujimjyD; oGm;onfah emufwiG f za,mif;wdik u f u kd ikd af jrmS ufxm;&if; rwfwyf&yfvu kd o f nf/ xd@k aemuf tvkyo f rm;xk=um;xJrS wd;k Iwd;k IxGuv f mcJo h nf/ *DwwD;0dik ;f a&S@a&mufv#if wke@f ueJ &yfvu kd o f nf? udo k ef;xl;0if;u okcrdev f i_d . f vufEydS "f gwfr;D xd;k jyD;a&;wJu h Asm uAsm pmtkypf mrsuEf mS (23) udk rvJv h ufxJ tyfEv HS u kd o f nf?

vuf0wf&wemwpkH pEN,m;u ol@toH ol@*w D udk ol@cvkyaf wGxrJ mS xnfv h @kd toifh&Sdvdk@ rD;urD;jcpfxrJ mS tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

163


164

+idr+f yD; 0yf+yD; yke;f +yD;ae&m,lv@kd toifhjzpfvdk@ tvif;uawmh tarSmifuv kd uf0wf&wem wpkv H 0kd wfqifv@kd tarSmifa=umifo h w l efb;kd &Scd &hJ wmud/k uAsm. yxryg' (pma=umif;)wGif olrtoHu tenf;tyg;wke, f ifaeao;onf/ odk@aomf toHuyDI&Sif;onf/ ZGefv. wdwfqdwfn tarSmifxkwGif pDInHaeonf/ tarSmifx 0k wf&o Hk nf/ +yKd us oufqif;oGm;+y?D "xyf+y;D &Gwyf g/ &Gwq f akd y;tke;f rvJ"h vufcw k o f rH sm;xJwiG f oydww f yfom;wpk. awmif;qdo k o H nf }uKd wif}uKd ;nSd xm;ouJhodk@ woHwnf;xGufvmcJhonf/'kwd,t}udrf rvJhuAsm &Gwfqdkaomtcg y&dowfrSm tyfusoHyif=um;&r wwf+idrfoufwdwfqdwf/ xdkaemuf rrdk;ol.tvSnfh uAsmq&matmif+crd . hf awmvm; pmtkyrf pS m rsuEf mS pmrsuEf mS (14) udo k rl . vufxJ od@k udo k ufatmifcikd f xd;k tyfvu kd o f nf/ uAsmq&mESppf vk;H . uAsmpmtkyf ESpt f yk o f nf/ 2010 wGif xkwaf 0onfh pmtkyaf wG acwfay:uAsmawG? ydu k q f t H yd ef @J rqef@wyhJ u kd q f aH wG a&arG;eHwaxmif;axmif; tusiphf m&dwaW wG wdu k w f majymifajymifawG vrf;rus,}f uD;ay:rSm =u,fawGvu kd af umuf=u tusifhysufjym;=u pD;u&ufe@J tm;jznft h csKd &nf}udKuf/ESp+f cdKuf=u qufvufIaejrJae rSm;jrJrmS qufvufIoGm;=u 'Da&&J@ a&S@q;Hk u vdi_ ;f wd@k urBm}uD;udak jymif;vJvu kd pf rf;yg/ ighuykd gajymif;vJvu kd pf rf;yg/ nmoHukd tqk;H xdorl wifxm;ava&movm;/ oH}uKd ;rsm;udk vufwzufuzdI wD;cwfo uJhodk@ uAsm&GwfqdkoHonf/ jywfxGufrwwf wif;xefaeavawmhonf/ vufckwfoHrsm;onf ajymif;zl;aygufaygufrsmES,f rnf;eufn tarSmifxJwGif azG;azG; v_yfoGm;onf/ yÉdyuQoabmw&m;ygaom wuf=uGaponfhuAsmrsm;onf/ &ifvd_if; abmifbifcwf ap&kHr#omru jzLazsmh yef;Ekazsmhazsmh aoG;pufwdk@udkyif ylaEG;eDjref; apukeo f nf? 164

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


165

wwd,ajrmufuAsm&Gwfqdkoltjzpf udkoDvudka&G;jc,fcJh=uonf/ 'Doydwf wdu k yf w JG iG f a&S;OD; yxrtvkyjf zKwcf x H m;cJ&h ol/ puf&XHk mepkrLS ; aZmfO;D jrif. h XgewGipf ma&;/ aZmfO;D jrifu h tvky&f iS b f ufrS &yfum tvkyo f rm;oydwu f q kd ef@usicf seif;cJo h /l oydww f u kd yf JG xJryg0ifz@kd [ef@wm;xm;onf=h um;u trde@f udk zDqeftw H &k if; wdu k yf x JG YJ udo k v D onf oydww f yfom;jzpfvmcJo h ?l olu i&JacG;rsm;[de;f av+yD uAsmudk [efusyefus &Gwq f akd vonf/ uAsmq&m =unfatmif(uG,v f eG )f . vrif;w&m uAsmpmtkyx f rJ S uAsm? Edik if o H ifuspf {u&mZfrmS rdu k yf pfq;kd oGr;f / rif;r_xrf;wd@k &rf;&rf;um;um; / owif;=um;vnf; Ekwef m;vspv f sL / jypfr,lonf jynfoal oao / eef;jrJavonf ya'o&mZf acwf0,f wum;? ed * k H ; uAsmyd k ' f o nf uAsmcH p m;ol . &if u d k xd a pnd a ponf / tm%m&S i f ya'o&mZfEiS t hf rSL xrf;wd@k . jynfov l x l t k ay: zdEydS t f edik u f siyhf u Hk kd uGi;f uGi;f uGuu f u G f azmfjyvSpu f sL;onfu h Asm? tkdrif;&GwfwG jzpfvmaeonfh ntarSmifxkudk +zdKcsaeaom tvif;vufckwf oHrsm;u vef;qef;ysdKjrpfqJ/ ajrv$may:wGif tvSnfhus wokwfjyD;wokwf em;ae tdypf ufaom oydww f yfom;pk wpkonf ikww f w k x f xdik f vdu k =f uonf? 'Dwcg udkoufatmifcdkif uAsm&Gwfqdkyg/ udkoufatmifcdkif&J@uAsm&GwfoH ud=k um;csiw f ,f/ =um;yg&ap? tm;vk;H uawmif;qdv k u kd =f uonf/ olu&,fjyK;H acgi;f armhum nmvufukd qef@xkwjf yvdu k o f nf/ wc%wGif rD;udak &jzifyh ufjzef;vdu k f ouJo h @kd awmif;qdk oHrsm; +ird u f somG ;onf? uAsmq&m+zdK;xdef&J@ a=uuGJyDwd uAsmrsm; pmtkyfxJu tcspfudkapmif;iJh =unfjh cif; uAsm&Snf }u;D &J@ uAsmyd'k w f yd'k u f kd usaemf&w G q f ykd grh ,f/ uAsmq&mawGuv kd J usaemfw@kd wvdu _ w f vSaJ us;Zl;wif &Sad =umif; 'Doydww f u kd yf x JG u J ae ajym=um;vdyk gw,f? wc%&yfaeonf/ +y;D rS uAsmudk pwif&w G q f kd oDusL;onf? tbd"rRmq&miJh vlqw kd m ukex f w k v f yk rf o _ wW0g vlwef;pm;owW0g odypH` rf;oyfowW0g tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

165


166

oifqdkcJhw,faemf 'ghtjyif vl@,Ofaus;r_ vl@tEG,v f @l rsKd ;quf cufvufpnfyifz@kd &m vlqw kd m cspjf cif;arwWmwdu k yf u JG v kd J rvGrJ aoGqifE&JG w,fqw kd mudk rvdt k yfv@kd oifrajymwm igodygw,f 'gayr,fh tcspf&J@ta&miftqif; teHt&om toHAvHwu kd yf JG xlxu J s,0f ef; euf&id_ ;f vGe;f vSw,fr[kwv f m;? olu uAsmudw k u d eJ jzwfcsvu kd o f nf/ uAsmcHpm;olw@kd pyfwief@ief@jzpfomG ;jy/D vli,fwpku 'DuAsmudk ul;,lxm;csifw,fAsm[katmf[pfonf/ vlvwfydkif;t&G,f tvkyo f rm;wOD;u 'DuAsmeJ@ bk&m;&Spcf ;kd pmeJ@vJygAsm udo k uf&,f[k vSr;f ajymvdu k pf Of oydww f yfom;rsm;rSm ywfxw k I f r&atmif vdi_ ;f x&,farmvdu k =f uonf? rvJh rsuEf mS onf vnf;0if;vJah eonf/ olEiS rhf vJw h @kd ESpaf ,mufom; awG@=upOf cdkuf cspfonfh pum;ajymwdkif;/ vlwef;pm;tcspfta=umif;ygvmonf/ txufwef;v$m aejcnfwifah Zmfu ol@udk xm;&pfco hJ nf/ aZmfO;D jrifu h rvJu h kd a=umcdik ;f xm;cJo h nf/ olw@kd ESpOf ;D . emusiu f sif pdr;f qwfqwf a0'emudk onfuAsmESihf aq;a=umoef@pifc=hJ uonfyJ rvJh rsu0f ef;udk ai;=unf&h if; onfuAsmudk &Gwq f akd eus/ udo k ufatmifcikd f uAsm&Gwq f kd jyD;wdkif; rvJh. vufckHvufacsmif;uav;rsm;udk erf;&d_ufaeus/ vufacsmif;av;rsm;udk olyg;jyifEiS hf jrwfE;kd vSpmG yl;uyfxm;aeus? 0if;vJhaeaom rvJhrsufESmudk udkoufatmifcdkifzsyfueJ vSrf;=unfhonf? onfuAsmudk tm;vk;H r#a0cHpm;zd@k &Gwq f akd y;onft h wGuf rvJh ody+f y;D auseyfomG ;onf/ udkoufatmifcdkifonf/ ol@E_wfcrf;ESi fhnmvufudk awhumar$;&_dufjyD; vufudk avxJ wGif qef@xkwjf zef@jyvdu k o f nf/ zvdik ;f upfpf terf;ysrH sm;wJv h m;/ vli,fwpku zvdik ;f upfpf [k [pfatmfvu kd =f uonf/ &$ijf rL;vef;qef;oGm;=uonf/ 166

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


167

xdpk Ofcu kd w f iG f tiSg;um;wpD; puf&0Hk ef;xJo@kd 0ifvmonf/ t0if0 tvGerf mS yJ um;ud&k yf xm;vdu k o f nf/ um;ay:rS vlEpS af ,mufqif;vmonf/ oydww f yfom;rsm;&S&d m od@k av#mufvmcJ=h uonf? oydww f yfom; cifoed ;f 0if;ESihf cifrrwd@k . tpfrESihf tarjzpfae onf/ oydww f yfom;tjzpfrS E_wx f u G af pcJ+h y;D tdrjf yefvu kd &f ef cifoed ;f 0if;wd@k nDtpfrudk vma&mufac:,ljcif; jzpfonf? usrwd@k u bmrSrodem;rvnfwhJ cav;awGrrS [kww f m usrwd@k tcGit hf a&;awG qk;H &_;H aecJh wm=um+y/D rdom;pkuse;f rmzd@k xrif;00pm;&zd@k twGuf usrwd@k awmif;qdak ewm c&D;qk;H wJt h xd wdu k yf 0JG ifaerSm jzpfw,f/ tareJ@tpfrwd@k tdrjf yef=uyg? em;csI r&onft h qk;H nDtpfrESpaf ,mufukd xm;&pfcu hJ m tiSg;um;ESiyhf if jyefvnfxGufcGm oGm;=uonf/ puf&kHXmecGJrefae*sm aZmfjrifhOD;u oydwfwdkufyGJxJ rScifoed ;f 0if;ESihf cifrrwd@k udk oydwv f eS +f y;D tdrjf yefap&ef xdo k @kd pDrcH jhJ cif;jzpfonf[q k o kd nf? xdo k @kd oydwv f eS o f mG ;=uonfh oydww f yfom;rsm;rSm w'gZifruawmh? xk;H pHtwkid ;f yJav puf&yHk ikd &f iS u f rvSrd w hf ywfvyk +f y;D aphpyfonf;cHz@kd vufuikd f wkwrf sm;udk tok;H jyK+y;D tjrw J rf;usKd ;pm;aecJ=h uwmyJ/ tnhcH aH &;orm;eJ@ aoG;cGaJ &;orm; awGuvJ oydww f u kd yf JG pcef;xJo@kd pdr0hf ifaeus/ wdu k yf u JG kd jzKd cv JG u kd w f meJ@ oydww f u kd yf JG uvnf;usq;Hk acGvrd o hf mG ;awmhwm yJ? 'ga=umifh ud, k u f sKd ;pGe@f ay;qyf&o J nfh oHr%dwu kd yf JG acgi;f aqmifrsm;eJ@ oydww f yfom;rsm;&J@ oHr%d pdw"f gw[ f m oydww f u kd yf &JG @J touf0Od mOf jzpfw,f/ tJ'pD w d "f gwef @J nDnw G af &; wnfaqmufygrS cdik cf ef@rSmjzpfw,f? udkoufatmifcdkifESifh acgif;aqmifrsm;u oydwfwyfom;rsm; a&S@arSmufwGif xdo k abmw&m; udx k x d rd rd ad qG;aEG;ae=uonf? wrd;k aomufvjk yD oydww f yfom;rsm;onf olwkd@.wdkufyGJudk,kH=unf av;eufpGmudkifpGJxm;qJ/ onfwyGJESifh atmifyGJ&csifrS&rnf? awmif;qdkxm;onfhtcGifhta&;awG&ydkif cGifhawGvuf0,f&&Sdvmonftxd oydwf wdu k yf v JG ufeufukd qkwu f ikd x f m;=urnf/qu JG ikd x f m;=u&rnf/ 'gy?J taumif;qk;H ar#mv f ifh xm;ouJo h @kd tqd;k 0g;qk;H udv k J &ifqikd &f ef toifjh zpfaecJ=h uonf/ tem*wfukd =unf=unf vifvif jrif+y;D om;? "cifoed ;f 0if;eJ@ cifrrwd@k udk *k%, f w l ,f/ *k%jf yKw,fa[h" "oHr%d oydww f yfom;awGukd av;pm;w,f*% k , f w l ,f" "b,fawmhrS 'l;raxmuf tnhrH cH=ueJ@a[h awmifx h m;" tkypf ;kd ol t&if;&Si[ f m igw@kd tvkyo f rm;awGukd arwWmrxm;Edik b f ;l / rcspcf if Edkifbl;/ igwdk@tzdtESdyfcH tvkyform;vlwef;pm;tcsif;csif;om arwWmxm;Edkifw,f/ cspcf ifav; pm;Edik w f ,f/ toufay;cspEf ikd =f uw,f/ igw@kd &J@tcspf arwWmt"Ge@f &Sn&f r,f/ cifoed ;f 0if;eJ@cifrrwd@k vdk ydv k @kd av;pm;cspcf if=u av;pm;csp=f unf=u? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

167


168

vdu _ v f x JS ufoef &ifziG o hf rH sm;onf oydww f u kd yf x JG rJ S ,dpk ;D xGuu f svmcJ+h y?D (3) ta&S@rdk;aumifuif wdrf&GufuGefrsm;=um;rS ywWjrm;aejcnfr#ifrsm; uvnf; ,dpk ;D xGuu f svmcJ+h y?D tvSnu hf s tdypf uftem;,l=uaom oydww f yfom;rsm;onf/ ajrv$m tdy, f may:rS xxdik v f u kd =f u v_y&f EG ;kd xvmcJ=h uonf? owWrajrmufae@ ae@opfeeH ufcif;od@k a&muf&v dS mcJjh cif;jzpfonf/ ZGef 1 &uf. eHeufcif;onf/ taemufawmif rd;k oufavjzifh at;pufpjyKaecJo h nf/ oydww f yfom;rsm;. &ifxw J iG af wmh ylaEG;ae =uonf/ wdu k yf . JG tajz b,fvx kd u G af y:vmavrvJ qdo k nfh tylawG;jzifh &ifonf ylaEG;ae=uonf/ rd;k &eHoif;aom eHeufcif;wHcg;udk urBmrausb;l ordik ;f 0ifaw;jzifh zGiv hf pS f rsuEf mS opfvu kd =f uonf/ v_yv f y_ &f &G G yly&l &S S jzpfaeaom oydww f yf om;rsm;. pdwu f kd xdak w;jzifh pkpnf;uspv f pfapcJo h nf? tJ'gq&kd if tvkyo f rm;awG&@J ud, k pf m; ajymcGi&hf wJh ud, k pf m;vS,ef @J awG@csiw f ,f/ tvkyo f rm; ud, k pf m;vS,u f kd zrf;qD;axmifcsrmS vm; tvky&f iS ef @J aqG;aEG;rSmvm; tvky&f iS f u aqG;aEG;/ raqG;aEG;qdw k m igw@kd rodb;l txufu igw@kd udk trde@f ay;vdu k w f muawmh tvkyo f rm; oydwaf cgi;f aqmifawG 'grrS [kwf tvkyo f rm; ud, k pf m;vS,af wGukd ac:vm cJzh @kd yJ/ txufv}l u;D awGuo kd mar;=unfah yawmh bma=umifah c:wmvJ/ [kw+f yD tvkyo f rm; udk,fpm;vS,f ESpf&mausmf&Sdw,fAsm usLyfwdk@udkom ac:oGm;ayawmh/ [kqdkum udpk rd ;f armifEiS hf vli,fxu k ppfaxmufvrS ;f a&;ESihf ykvyd u f kd awmif;qd=k uonf/ oydwf wyfom;xku twnftwef@ ajzmifah jzmifrh wfrwf ajymonfuykd if ppfaxmufvrS ;f a&;u wrifuef@vef@wdu k f ajymonf[k xifrw S af eonf? tawmfcufygvm;rsm;onf &du k cf wf yJhwifoH[def;aeavonf/ oydwfwyfom; yk&GufqdwftkH}uD;xJrS udkpdrf;armif tHus xGuu f svmonf/ ajray:wGif vl;vdrS ahf evsuf oydww f yfom; &Jabmfrsm;u ol@udk qGrJ wGaJ c: vmcJh=uonf/ tusFDESifh vkHcsnfwdk@onf pkwfjywfyJhxGufukefonf/ ykvdyfum;ESpfpD;onf xGucf mG pjyKaejy/D rvJ/h rrd;k ol/ cifoed ;f 0if;ESihf trsKd ;orD;&Jabmfrsm;onf olw@kd . acgi;f aqmif rsm;udk um;wHcg;zGifhcdkif;+yD; tm;ay;0dkif;&H ae=uonf/ olwdk@rsufESmtm;vkH;onf r_efI wif;rmae=uonf? b,fvydk jJ zpfap rvJv h u kd v f mcJrh ,f/ r=umrSrD mS qku H q kd =Hk u&r,f/ b,frmS &Sw d ,f qdw k mpkH prf;aerSmyg/ jzpfwehJ nf;eJ@ udo k ufaemufukd vdu k v f mcJrh ,f/ rvJu h kd pdwrf yle@J aemf/ rvJhudkyg zrf;oGm;&if aumif;r,f/ twlwlwdkufyGJ0ifvdk@&wmaygh/ udkoufatmifcdkif udk tm;wif;ay;aecJo h r# rvJh yg;jyifay:wGif aoG;a&mifoef;um eDjref;aeonf? olu tjyKH;rysuf jyKH;ppjyKH;jrjr/ rvJhnmvufudk zGI ajzvGwfvdkufpOf ykvdyfum;onfvnf; armif;ESif xGucf go G mG ;jy?D &ifbwfay: wufusw d af rmif;ESio f mG ;onf[k rvJh cHpm;&onf/ 168

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


169

udkoufatmifcdkif ajymcJhbl;onfh cHpm;r_ pum;vkH;rsm;onf tm;aq;rsm;jzpfoGm;um xd'k %f&m cHpm;csuu f kd ukpm;axmuful ay;ygvrd rfh nf/ wlno D nfh vlwef;pm;tcspo f nf ajrxkuo hJ @kd cdik u f snu f m tpGr;f xufaom tiftm;udk ay;onfr[kwaf vm? "tcspf[m b0wl/ cHpm;r_wlwJhtcg cdkifusnfjrJjrH wwfygw,f/ b0u pum;ajymw,f rvJh...tcsp[ f m b0&J@ vufatmufcyH J vlwef;pm; uGjJ ym;jcm;em;vSwhJ a[m'D usaemfw@kd vl@tzG@J tpnf;awGxrJ mS vlwef;pm;tcspf vlwef;pm;arwWm qdw k mvJ &Sad ecJw h ,f/ aoG;awG/ ac|;awG/ a=u;G awGe@J npfaypGe;f xif;aewJh usaemfw@kd tvkyo f rm; awG&@J tcsp[ f mb0opfukd wnfaqmufEikd pf rG ;f &Sw d ,f/ b0a[mif; udak jymif;vJ ypfEikd w f ,f rvJh...? tpGr;f xufwt hJ csp?f " oydwfpcef;rStvGef um;vrf;ray:wGif ajy;v$m;aeaom um;ESpfpD;udk rvJh awG&yfai;=unf&h if; &ifxw J iG f ude;f atmif; pGjJ raJ eonfh ol@cHpm;r_ pum;vk;H rsm;onf/&ifwiG ;f rS wd;k usw d f xGuv f mcJo h nf/ [d;k ta0; um;ay:uae olvrS ;f ajymaewmrsm;vm;? aemufq;Hk xGuo f uftxd cspaf er,fqo kd nfh udo k ufatmifcidk . f cspo f jl zpfchJ bl;ol aejcnfwifah omfEiS hf odycf sppf &maumif;vd@k csprf o d nf[k qdck o hJ l rvJ. h cspo f al [mif; aZmfO;D jrifw h @kd onf/ oydww f u kd yf JG pcef;ajrjyifay:od@k a&mufrvmcJ=h u/ b0c&D;=urf;vrf; ay:wGiv f nf; twl,OS w f JG rawG@&awmh/ rd;k wdrv f m$ xJ a&mufaecJ=h u+y/D olw@kd .tcspu f kd tb,fae&m a'owGif vkdufaumuf,l&ygrnfenf;/ rvJh. E_wfcrf;v$mESpfv$monf xdak r;cGe;f rsm;udk ar;&if; odro hf rd v hf y_ af eavonf?

armifpdk;csdef =o*kwf 15 / 2012 n 1 em&D 40

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

169


170

bmomjyef tcef;quf Tpmtkyfonf pma&;q&mr karen connelly . rl&if;pmtkyw f tkyjf zpf+yD; pmzwfolrsm; tm; tvGeftrif; zwfapcsifaom qENa=umifh }uKd;pm; wifjyvkdufygonf? Tpmtkyftm; zwfapjcif;jzifh jref rmEkdifiHtwGif; tkyfcsKyfrif;rlaeaom ppftpkd;&. vuf xufwGif jrefrmEkdifiHom;wkd@ rnfa&G@ rnfr#xdvl@tcGifh ta&; qkH;&_H;ae+yD; jrefrmEkdifiHwGif;&Sd tusOf;axmif rsm;twGif; rnfuJhokd hzdpD;ESdyfpuf rnfuJhokd qif;&J'kuQcH&I ppftpkd;&. vlrqefr_rsm;ukd uGufuGufuGif;uGif; odjrif&rnf jzpfygonf? tcef;quftjzpf azmfjyoGm;ygrnf?

tvif ; td r f r **~~ Z if ;

tdrfajrSmifavSmiftdrf tcef; ( 58)

,cifvrStquf

txl;awmif;yeftyfygonf tvif;tdrrf *~Zif;wGif bmomjyeftcef;quftjzpf az:jyaeaom pma&;q&mr karen connelly . The Lizard Cage pmtkyu f kd bmomjyefqo kd l udak rmifarmifvwf (c) Roland Hardy ( 58 ESp)f onf *syefEidk if H wku d sKd +rKd h Y 2013 ckEpS /f ZGev f 6 &ufae@wGif c&pfawmfY tdyfaysmfoGm;ygo+zifh ,ckvxkwf tvif;tdrfr*~Zif;wGif bmomjyef tcef;qufukd raz:jyEdik yf J aemufvxkww f iG f qufvufaz:jyygrnft h a=umif; tvif;tdrf pmzwfy&dowfrsm;udk today;ajym=um&if; tEl;nGwf awmif;yeftyfygonf? tvif;tdrrf *~Zif; (*syef) 170

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


171

bmomjyef tcef;quf a'gufwmbarmf .

&kef;xGufcJh&aomjrefrmjynf Ba Maw BREAK THROUGH IN BURMA Memoirs Of a Revolution 1939 - 1946

oef;0if;vSkdif (jyefqdkonf) rl&if;pma&;q&m a'gufwmbarmf. (Breakthrough in Burma) vuf&mjzpfonf?a'gufwmbarmfonf udkvdkeD acwfynmwwf 0wfvHka&S@aewpfOD;jzpf+yD;/ jrefrmEdkifiH.udkvdkeDacwf 0ef}uD;csKyfa[mif;wpfOD;/ zufqpf*syefacwf t"dywdtm%m&SifwpfOD;/ twdkuftcH EdkifiHa&;orm;wpfOD; jzpfcJhbl;olwa,mufjzpfum/ oljzwfoef;}uHKawG@cJh&aom jrefrmjynf. EdkifiHa&;jzpfpOfudk tajccHI a&;om;xm;aom pmtkyfjzpfonf? pma&;q&m oef;0if;v_difrS bmomjyefI a&;om;xm;onfudk tvif;tdrfrStcef;quftjzpf az: jyvdkufygonf? acwfwpfacwf/ EdkifiHwpfEdkifiH. EdkifiHa&;ordkif; jzpfpOfudk acgif;aqmifwpfa,muf jzpfcJhol. a&;om;csufudk avhvmod&SdEdkif&ef wifjyvdkufygonf? tvif;tdrfr*~Zif;

,cifvrStquf

u|Ekfyfwdk@ v_yf&Sm;r_}uD;u / wpfae&m&mudk OD;wnfxGufcGmawmhrnf[k xifonf? TtawG;a=umifyh if pdwv f y_ &f mS ;aeonf? od@k wdik f a&S@wGif u|Eyfk w f @kd &ifqikd &f r!fh tajctaersm; rSm u|Eyfk w f @kd twGuf tpdr;f oufouf? vH;k 0 pGe@f pm;&r!fh udp/P atmifjrifr_ qdo k nfuvnf; rar#mrf eS ;f Ekid o f !fh tcsut f vufrsm;pGm ay:wnfaeonf/ tqdyk g tcsut f vufrsm;udk pOf;pm;&if; rl;a0vmonf? Oyrm awmfveS af &; ta=umif; ol&aJ umif;qefqef ajymqdak eo!fh u|Eyfk w f @kd rSm / pmtkyaf wGxrJ S ay:yif pum;vHk;rsm;om jzpfonf? vufawG@ tdkif'D,m &Sd=uonf r[kwf? aoewf wpfvufonfyif tEdkifEdkif/ wpfwdkif; wpfjynfvHk; qlyGufaecsdefwGif/ +Adwdo#vnf; jrefrmawGukd us,u f s,f jyef@jyef@ ppfoifwef; ay;rSm r[kw?f pOf;pm;&if; u|Eyfk f tm;tif ukecf rf;vmonf? xdt k csed f tawG;wpfcsuf &kww f &uf ay:vmonf? *syefukd u|Eyfk f owd&vdu k o f nf? ppf}u;D um; qufjzpfaeOD;rnf? ppfr+y;D rD *syef taeESihf ppfxJ 0ifvmvdrhf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

171


172

rnf[k u|Eyfk f ,H=k unfvmonf? tm&S&dS +Aw d o d # udv k ekd rD sm;ESihf jrefrmjynfwiG f ykeu f efx=uG r_rsm;udk zefw;D ay;jcif;jzifh / *syeftwGuf tusKd ;rsm;rnf jzpfonf? Tenf;vrf;jzihf u|Eyfk w f @kd awmfveS af &;}u;D udv k nf; t+y;D owf Edik v f rd rhf nf? Tod@k em;vnf oabmaygurf t _ & *syefEiS hf tvkyf vkyzf @kd u|Eyfk f qH;k jzwfvu kd f onf? enf;vrf; wcsKd @udk awG@&So d mG ;ovdk u|Eyfk f qH;k jzwfvu kd &f onf? 'ga=umifh jzpf&r,f? jzpfukd jzpf&r,f? igw@kd &J@ awmfveS af &;}u;D jzpfukd jzpf&r,f[k u|Eyfk f 'dik , f m&DwiG f a&;csvu kd f onf? 1945 ckEpS f {+yv D twGi;f &efuek rf S u|Eyfk f rxGucf mG rD/ wpfae@ pmtkyf pmwrf;rsm;/ u|Eyfk f aumuf,v l u kd o f !fh tcsed u f vnf;/ tqdyk g pum;awGukd wpf=urd f zwf&v _ u kd f ao;onf? ,ck u|Eyfk f pma&;aecsed w f iG f / 'dik , f m&DrmS u|Eyfk af &S@wGif &Sad eonf? pum;vH;k rsm;u ,ck ta&;ryg awmh[k xif&o!fw h ikd /f tjzpftysuw f @kd onfum; pum;vH;k wd@k . t"dyg` ,u f kd ydI k av;eufcahJ v+y?D ,if;wd@k u uH=urRm ta=umif; ajymaeonfxuf uH=urRmudk avSmifajymifaeonf[k xifrw S &f awmhonf? 1940 jy!fEh pS Of ;D u|Eyfk w f @kd . v_y&f mS ;r_ vkyif ef;udk tp jyefa&muf&v#if /tajc taeu awmif;qdo k !fh v_y&f mS ;r_ tcsKd @rS vGI J / ,cifutwdik ;f qufvuf&adS ecJh onf? vlxw k pf&yfv;kH udk us,u f s,jf yef@jyef@ pnf;&H;k v_@H aqmfc+hJ y;D vnf; jzpfonf? ,cktcsed u f m; u|Eykf w f @kd toD;tyGiw hf @kd udk pkpnf; &r!ft h csed /f u|Eyfk w f @kd vkyif ef; ESifh u|Ekfyfwdk@ tvkyform;rsm;/ z0g;xyfcsyf &Sd&r!fhtcsdef/ ajcvSrf;opf wpfvSrf;udk pOf;pm;&r!fh tcsed jf zpfonf? ocifatmifqef;ESihf u|Eyfk f aqG;aEG;+y;D aemuf/ u|Eykf w f @kd twGuf tcsut f vuf wpfck &cJ+h yD jzpfonf? od@k twGuf wpfzufu vlxk tpnf;ta0; yGrJ sm; / qufvuf vkyaf ecsed w f iG f u|Eyfk w f @kd tzG@J i,fav;u / wu,fvyk &f r!fh tvkyw f pfck udk v#Kkd @0SuI f pwifc=hJ uonf? od@k wdik f u|Eyfk w f @kd aqG;aEG;cJo h r#rmS / a,bk,s owfrw S f csurf sm;om jzpfonf? u|Eyfk w f @kd tm;vH;k twGuf t"dyg` ,f xif&mS ;aeo!fw h ikd /f u|Eyfk w f @kd . vkyif ef;rSm 'D*&Dt& r_e0f g;0g;ESihf tdrrf ufqefqef awmfveS af &;}u;D wpfcq k D OD;wnfae o!fh v#Kd @0Su}f upH nfr_ wpfco k m jzpfaeonf? od@k wdik f wpfv+y;D wpfv ausmv f eG v f mo!fh tcgrmS awmh/ jynfwiG ;f jynfyzdtm; rsm;u u|Eyfk w f @kd a&S@od@k wGe;f yd@k vdu k af wmhonf? ,ae@rS jyef=u!fv h #if tjzpftysuw f @kd udk u|Eyfk w f @kd tpOD; v_y&f mS ;r_w@kd udk yHak zmfco hJ nf[k xifrw S &f onf? azazmf0g&v D a&mufvmo!ft h cg / Oya'jyKvw $ af wmf quf&iS t f wGuf /u|Eyfk w f @kd tvkyrf sm;vmonf? 4if; quf&iS w f iG f jrefrmh vGwv f yfa&;ESihf t*Fvyd w f @kd . ppf&nf&, G f csuw f @kd udk ajymifziG hf aqG;aEG;rnf jzpf&m/ tpd;k &ESihf ygww D @kd . OD;qH;k wdu k yf JG jzpfayvdrrhf nf? u|Eykf w f @kd buf uvnf;/ jrefrmhta&;udk yGiyhf iG v fh if;vif; wifjy+y;D tpd;k &. oabmxm;udk &Si;f &Si;f vif;vif; xkwaf zmfz@kd zdtm;ay;rnf jzpfonf? &v'fum; u|Eyfk w f @kd twGuf ta&;}u;D 172

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


173

ovdk u|Eyfk w f @kd tem*wfuv kd nf; tqH;k tjzwfay;vdrrhf nf jzpfonf? tpd;k &ESifh Oya' jyKvw $ af wmfw@kd b,fvkd qufomG ;rvJqo kd !fh tajctaeum; u|Eyfk w f @kd tem*wfEiS hf qufpyfaeonf? T tquftpyfu u|Eyfk w f @kd ay:vpDukd / }u;D rm;o!fh twdik ;f twmtxd jyXmef;ay;rnf jzpfonf? od@k twGuf tqdyk g quf&iS rf mS u|Eyfk w f @kd v_y&f mS ;r_}u;D twGuf tcsKd ;tauG@}u;D wpfcv k nf; jzpfonf? quf&iS f +y;D o!ft h cg v_y&f mS ;r_}u;D rSm wdu k yf w JG pfck tjzpf taumiftxnf ay:vmvdrrhf nf[k u|Eyfk w f @kd ar#mv f ifx h m;=uonf? Oya'jyK v$waf wmf azazmf0g&D quf&iS u f kd (23) &ufae@wGif pwif vku d =f uonf? ppfEiS hf vGwv f yfa&;qdik &f m tqdjk yKcsuf ESp&f yfukd wifoiG ;f =uonf? wpfcu k kd Armhxu G &f yf *d% k ;f twGuf u|Eykf u f wifoiG ;f I / tjcm; wpfcu k kd tv,ftvwf oabmxm;&So d !fh /ae&Sief ,fvpf tkypf t k wGuf OD;boDu wifoiG ;f onf? OD;boD. tqdjk yKcsuw f iG f /u|Eykf f wd@k . tajccHrsm; yg&adS eo!ft h wGuf / u|Eykf . f t}ujH yKcsujf zifh Armhxu G &f yf*% kd ;f bufrS jyefvnf jyifqifcsuw f pfcu k v kd nf; wifoiG ;f cJo h nf? Tod@k jyKvyk &f onfrmS ta=umif;&Sd onf? v$waf wmfa&S@arSmufwiG f tqdjk yKcsurf sm;ESihf jyefvnf jyifqifcsuw f @kd xGuaf y:vm o!ft h cg/ tpd;k &u tcsed u f kd wpf&ufxuf ydak y;zd@k jiif;qefawmhonf? tm;vH;k twGuf aqG;aEG;csdef ESpfem&D (odk@) oHk;em;&Dr#om cGifhjyKonf? qdv k o kd !fh oabmu 'kw, d ae&mrS aqG;aEG;&r!fh / u|Eyfk . f tqdjk yKcsurf mS wifoGif;csdef r&Sdawmh qdko!fht"dy`g,fyif jzpfonf? tpdk;&um; vGwfvyfa&;twGuf wifoiG ;f vmo!fh tqdrk eS o f r#ukd zsuq f ;D zd@k / trsKd ;rsKd ; }upH nfaeovdk / jrefrmwd@k . ppfESifhywfoufo!fh oabmxm; wdk@udk tajcwif aqG;aEG;&r!fh tcsdefudkvnf;/ uef@owfz@kd }uKd ;pm;aeonf? olw@kd . zGwv f #mESpcf G uvdraf ph Om%fukd &dyrf o d !fh / u|Eyfk w f @kd u u|Eyfk w f @kd . tqdjk yKcsuu f kd jyefvnf &kwo f rd ;f vdu k +f y;D OD;boD. tqdjk yKcsuEf iS hf u|Eyfk w f @kd . jyefvnf jyifqifcsuu f o kd m tajcwif aqG;aEG;rnf jzpfa=umif; oabmwl vdu k o f nf? trSet f m;jzifh tajcwif aqG;aEG;&r!hf tqdjk yKcsut f ay:wGi/f u|Eyfk w f @kd . jyefvnf jyifqifcsuu f o kd m tajcwif aqG;aEG;rnf jzpfa=umif; oabmwlvu kd o f nf? trSet f m;jzifh tajcwif aqG;aEG;&r!fh tqdjk yKcsuf tay: u|Eyfk w f @kd . jyefvnf jyifqifcsuu f kd x!fo h iG ;f vdu k jf cif;jzifh tpd;k &udk u|Eykf w f @kd ynmjyvdu k jf cif; jzpfonf? OD;boD. tqdjk yKcsu/f +Aw d o d # tpd;k &taeESihf jrefrmwd@k . oabmqEN rygyJ jrefrm wd@k udk ppf}u;D twGi;f qGo J iG ;f cJo h nfrmS 0rf;enf;rda=umif;ESihf jrefrmjynfukd rdrw d @kd . zG@J pnf;tkycf sKyf yHEk iS t hf nD vGwv f yfaom Edik if w H pfct k jzpf todtrSwjf yKz@kd vnf; tqdjk yK onf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

173


174

od@k wdik af tmif 4if;wd@k . awmif;qdrk r_ mS vGwv f yfa&; t,ltqESihf yËdyuQ jzpfaeo!fh tjcm; pmyd'k rf sm;u ajczsuyf pfvu kd af wmhonf? Tod@k aom axmifacsmuf wd@k udk &dyrf o d !ft h wGuf Armhxu G &f yf*% kd ;f }u;D ./ jyefvnf jyifqifcsuu f kd ab;z,fvu kd +f y;D / udpw P pfcv k ;kH udk jywfjywfom;om; ypfwifjycJo h nf? quf&SifzGifho!fhae@wGif/ tqdkjyKcsufrsm; atmufv$wfawmfodk@ a&muf&Sd vmonf? tdE, dN / awmiftmz&duESihf tjcm;Edik if rH sm;wGif ppfEiS hf ywfoufI tajcwif aqG;aEG;r_rsm; jyif;xefvmonf? Edik if t H awmf rsm;rsm;wGi/f tpd;k &rsm;ud, k w f ikd u f ppfEiS hf ywfoufo!fh tqdjk yKcsurf sm;udk wm0efcI H }u;D r_;cJo h vdk / v$waf wmfrsm;uvnf; tajcwif aqG;aEG;zd@k vdt k yf oavmuf tcsed af y;cJ=h uonf? od@k twGuf tpd;k &rsm;taeESihf tusyt f wnf; umvtwGi;f jynfow l @kd eD;uyfr_ &Sad eonf? od@k wdik f jrefrmjynfwiG u f m; Todk@r[kwf / jynfol@ udk,fpm;vS,fwdk@ toHrsm;udk tpdk;&u em;ydwfae=uonf? &efvo kd !fh t=u!fEh iS hf E_wyf w d af e=uonf? wpfwikd ;f wpfjynfv;kH udk pwif v_y&f rf;ae+yD jzpfo!fh tr_upd rP sm;ESifh ywfoufI oabmxm; a=unmcsuf wpfcrk # r&S?d olw@kd ESihf rqdik o f vd?k od@k wdik f jrefrmwd@k qEN oabmxm; rygo!fh ta&;,l aqmif&u G rf a_ wGuawmh wpfc+k y;D wpfc&k v dS monf? vGwv f yfa&;ESihf ywfoufo!fh tqdq k v kd #if rnfo!f0h ef}u;D r# rwifoiG ;f &J=u? tjcm;ol awG wifoiG ;f or#uv kd nf; 0dik ;f 0ef; ydwq f @kd cJ=h uonf? +y;D cJo h !fh Ed0k ifbmvu ppf}u;D u zefw;D ay;vku d o f !fh / tajctae t&yf&yfukd oH;k oyf aqG;aEG;zd@k &m / Oya'jyK v$waf wmfrS txl;quf&iS f wpf&yfukd ac:,lz@kd / Armh xGy&f yf*% kd ;f }u;D u awmif;qdck o hJ !fw h ikd f tpd;k &u y,fcsco hJ nf? u|Eyfk f azmfjycJo h vdk / azazmf0g&D quf&iS rf mS ESppf Of buf*suu f kd twnfjyKz@kd twGuf twif;tusyf ac:,lcjhJ cif; jzpfonf? u|Eyfk w f @kd . tqdjk yK csuf wd@k udk aqG;aEG;zd@k tcsed rf ay;? jyify urBm}u;D wGif awmufavmifaeo!hf / ppfr;D v#w H @kd u u|Eykf w f @kd xH csO;f uyfvmae+yD jzpfovd/k jrefrm wpfjynfv;kH udk rD;ul;awmhr!fq h q J J +crd ;f ajcmuf aeonf? xdk tajcudk aqG;aEG;=u&r!fh u|Eyfk w f @kd . tqdjk yKcsuw f @kd udk / tpd;k &u tcsed f ay;zd@k jiif;y,faeonf? Tod@k tvGew f &m pdwt f aESmuft,Suf jzpfp&m/ a'go trsuaf jcmif;ajcmif; xGupf &m aumif;o!fh tajctaeatmufwiG /f tqdjk yKcsuu f kd u|Eyfk w f @kd tajcwif aqG;aEG;cJh =u&onf? od@k wdik f vwfwavm aqG;aEG; aeo!fh ta=umif;t&mESihf pyfvsO;f Ium; / 0ef}u;D tzG@J wGif cdik cf ikd rf mrm ay:vpD wpfcrk # r&S?d olw@kd tcsi;f csi;f onfyif wuGw J jym; jzpfaeo!fh twGuf / !Ge@f aygi;f tpd&k twGi;f =um;aerJ qEN wpfcEk iS hf qH;k jzwfc&hJ onf? &v'ftaeESiu hf m; aqG;aEG;yGw J pfcv k ;kH udk Armhxu G &f yf*% kd ;f }u;D u OD;aqmif 174

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


175

cJo h nf? Oa&my tkypf b k ufrS t+rw J ap &Scd o hJ !f/h 0ef}u;D ESpOf ;D rS vGI J / use0f ef}u;D rsm; tm;vH;k jrefrmvdk yDyo D o ajym=uonf? jrefrmwd@k twdwu f kd jyefw;l azmf=uonf? +Aw d o d # tkycf sKyrf a_ tmufrS jrefrmwd@k . twd 'kuw Q @kd udk nnf;!l=uonf? od@k twGuf jrefrmjynfukd jrefrmwd@k vufxJ jyeftyfz@kd awmif;qd=k uonf? rnfo@kd &Sad p olw@kd awmif;qdrk r_ sm;rSm Za0Z0g jzpfaeonf? Armhxu G &f yf*% kd ;f }u;D twGurf u l m; vH;k 0 vGwv f yfa&;om jzpfonf? aqG;aEG;yGJ wpfav#mufv;kH jrefrm tzGJ@0ifrsm;/ t*Fvdyf tpdk;&. rD;p wpfzuf/ a&r_wfwpfzuf ay:vpDudk 0dkif;0ef; &_wcf s=uonf? vGwv f yfa&; tkypf }k u;D . jyifqifcsuu f kd wifoiG ;f o!fh OD;xGe;f atmifu/ tdwf*sD0J . "The search of Hot Water" rS pmydk'f wpfydk'fudk zwf+yD;o!fhtcg / v$waf wmfwpfcv k ;kH +ird o f ufI em;axmif ae=uonf? 4if;pmyd'k rf mS Tod@k jzpfonf? +Aw d o d # tpd;k &onf twkr&So d !fh enf;jzif/h jrefrmwd@k tm; +Aw d o d # tkycf sKyrf u _ kd emem =unf;=unf; rke;f wD;ap&ef aphaqmfay;vmcJo h nf? +Aw d o d # tkycf sKyo f l vlwef;pm;rSm / olw@kd b,fvkd vkyu f ikd af eonf? bmawG vkyaf eonfukd oabmraygu?f Tod@k aom armufrmr_a=umifh vnf; 1918 ckEpS f aemufyikd ;f wGif tdik &f pfEiS hf t*Fvyd /f wpfa,muf rsuEf mS wpfa,muf =u!frh & jzpfc=hJ u&onf? ,ck tqdyk g tjzpftysuu f / tdik ;f tem}u;D wpfct k jzpf yGix hf u G v f mawmhonf? jrefrmjynf&dS t*Fvyd f tkycf sKyaf &;rSm tdE, dN ESihf wpfax&mwnf; jzpfonf? t*Fvyd w f @kd bufu bmwpfcu k rkd # &Si;f jyjcif; r&S?d Tonfyif t*Fvyd w f @kd twGuf xrif;vH;k wap> ajcmufaejcif; jzpfonf? OD;xGe;f atmif +y;D aemuf OD;yku qufI aqG;aEG;onf? OD;yku wH;k wdwEd iS hf Tod@k aqG; aEG; jyonf? "jrefrmawG&@J arG;&myg tcGit hf a&;eJ@ vGwv f yfa&;udk / Oya' t&yf&yf tjzpfjzpf/ tjcm;enf;vrf;eJ@yJ jzpfjzpf/ jzpfEikd o f r# tcsed q f x JG m;zd@k t&m t*Fvyd af wGbufu qH;k jzwf xm;w,f? aemifvnf; 'Dvykd J vkyOf ;D rSmyJ? ([kww f ,f/ [kww f ,f?) vGecf w hJ hJ ESpt f enf; i,fu tar&duef aeeH wGi;f wl;orm; wpfa,mufe@J u|eaf wmf a&eHacsmif;rSm qHck =hJ u w,f? Edik if aH &; udpaP wG aqG;aEG;=uwJt h cg olajymwmudk u|eaf wmf tcktxd rSwrf ad e w,f? olu rif;wd@k awG vGwv f yfa&; &r,ft h csed u f kd ig ajymEdik w f ,fw?hJ tJ't D csed [ f m rif;wd@k &J@ ajr}u;D xJrmS a&eH wpfpufr# r&Sad wmhwt hJ csed f / rif;wd@k opfawmawGrmS u|e;f wpfyifrS r&Sad wmhwt hJ csed f / rif;wd@k v,fuiG ;f awG usuw f ;D ajr jzpfomG ;wJt h csed f yJw?hJ 'ga=umifh t*Fvyd af wG[m jrefrmjynfukd aiG&mS zd@k oufouf a&mufvmwm jzpfw,f?" od@k jzifh u|Eykf w f @kd aqG;aEG;yGrJ mS a&S@qufvm=uonf? qdck yhJ g tcsut f vuf rsm;udyk if wpfa,muf+y;D wpfa,muf &nf!e$ ;f &if; aqG;aEG;=uonf? tcsKd @u cyfaygah ygh tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

175


176

ajymqdo k mG ;ovdk tcsKd @u jyif;jyif;xefxef aqG;aEG;=uonf? tcsKd @u OD;boD tqdu k kd axmufc+H y;D / tcsKd @u Armhxu G &f yf*% kd ;f }u;D . jyifqifcsuu f kd axmufco H mG ;onf? tdE, dN trsKd ;om; tzG@J 0ifrsm;yif tqdu k kd axmufcv H m=uonf? ajym&v#if Oa&myESihf tif*vdk jrefrmtzG@J 0ifrsm; jrefrm0ef}u;D tenf;i,frt S y v$waf wmf wpfcv k ;kH axmufcaH ejcif; jzpfonf? aqG;aEG;yGJ wpf0ufavmufwiG f u|Eyfk f pum;ajymonf? Armhxu G &f yf*% kd ;f }u;D ESihf twdu k t f cH acgi;f aqmif taeESihf u|Eyfk f ajym&rnf jzpfonf? od@k twGuv f nf; tpd;k &ESihf Oya'jyK v$waf wmfw@kd u Armhxu G f &yf*% kd ;f }u;D . ppfEiS yhf wfoufo!fh oabmxm;ESihf ,if;ESihf qufpyfaeo!fh jy\emwd@k udk w&m;0if a=unmvdrrfh nf[k ar#mv f ifx h m;&m bk&ifcu H ol. twGi;f a&;r_;udk v$wI f =um;emapcJo h nf? xd@k a=umihf u|Eyfk b f ufuvnf; tcGit hf a&;udk toH;k cs&rnf jzpfonf? txufwpfae&mwGif u|Eyfk . f rde@f cGe;f rS ppfEiS hf ywfoufo!fh tydik ;f udk azmfjyygrnf? Ttyd'k w f iG f u|Eykf . f avoHrmS tawmfyif cufxefI pum;vH;k toH;k tE_e;f wd@k rSm vnf; =urf;&Saeygvrd rhf nf? od@k wdik f vdt k yfo!fh ta=umif;w&m; ESpcf k &Syd gonf? yxr ta=umif;w&m;rSm / qdkcJhovdk u|Ekfyf. rdef@cGef;rSm ArmhxGuf&yf *dk%f;}uD;. oabmxm;/ tjrifEiS hf pyfvsO;f I ,ckwikd f wnf&adS eo!fh wpfcw k nf;aom rSww f rf; jzpf+y;D / tjcm;ta=umif;w&m;rSm xdt k csed u f mv. ppfreS o f !fh &kyyf v kH m$ udk ay:vGiaf e o!ft h wGuf jzpfonf? u|Eyfk . f rde@f cGe;f rSm Tod@k jzpfonf? t*FvdyfawG&J@ ppf&nf&G,fcsufawG[m / b,favmuftxd t"dy`g,frJhae ovJqw kd m u|eaf wmf axmufjyzd@k ygy?J 'g[m u|eaf wmfw@kd qH;k jzwfcsu&f @J wpfcw k nf;aom &nf&, G cf suf r[kwaf o;ygb;l ? olw@kd &nf&, G cf suaf wGukd / c&l;qdwf ppfyJG tjzpf ajymif;vJ ypfz@kd / jzpfEikd &f if urBmv h x l &k @J tawG;tjrifawGukd aqmf=ozd@k jzpfygw,f? ulnrD #wwJh vl@tcGit hf a&;qdw k m t*Fvyd /f jyifopf/ ydv k efvrl sKd ;awG ydik q f ikd o f vdk u|eaf wmfw@kd vnf; ydik q f ikd yf gw,f? u|eaf wmf ajymcsiw f m / u|eaf wmf jzpfapcsiw f m tJ'gygy?J 'ga=umihf vufw avm qHk;jzwfcsuf tay: / u|efawmfwdk@&J@ jyefvnf jyifqifcsuf[m / tvGefw&m ta&;}u;D w,fv@kd u|eaf wmf ,lqygw,f? "oHo, 0g'aD wGu ajymwJph um;&Syd gw,f? pum;vH;k awGukd toH;k jyKaejcif;[m bmvJw?hJ " u|efawmfwdk@awG ajymcJhwJh pum;vHk;awGrSm jy!fhpHkr_ r&Sdawmhbl;vm;? u|eaf wmfw@kd awG wajymwnf; ajymae=uw,f? 'gayrJh t*Fvyd af wGu &efuek u f kd odr;f ydu k w f ,f? rEWav;udk odr;f vdu k jf yefawmhvnf; u|eaf wmfw@kd awG ajymaewke;f yJ? 'g[m wpfzufouf trSew f pfcyk ?J tck u|eaf wmfw@kd &J@ vGwaf jrmufa&;twGuf vufeuf 176

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


177

topfwpfck &Sad eyg+y?D 'g[m urBmwpf0rS ;f vH;k &J@ oabmxm; tjrifygy/J tckq&kd if urBm@Edik if aH wGe@J jynfoal wG vGwaf jrmufz@kd &m urBm}u;D &J@ udpw P pfck jzpfae yg+y?D urBm@awmfveS af &;}u;D jzpfaeyg+y?D 'ga=umifh u|eaf wmfw@kd &J@ wdu k yf u JG vnf; urBm}u;D &J@ wdu k yf yJG gy?J 'ga=umifh u|eaf wmfw@kd &J@ qH;k jzwfcsu[ f m vGwaf wmfukd wifoiG ;f zd@k }uKd ;pm;aewJh Oya' wpfck r[kwyf gb;l ? urBm@awmfveS af &;}u;D twGuf jrefrmjynf&@J yg0ifywfoufr_ jzpfygw,f? u|eaf wmfw@kd awG oabmaygu+f yD qdw k meJ@ urBm@cH&k ;kH rSm }u;D rm;wJh jy\emopf}u;D ay:xGuv f myg vdrrhf nf? tJ't D cg e,fcs@J t&Si0f g'[m / ,cifvkd rysurf pD;yJ wnf&adS erSm r[kwaf wmhygb;l ? tiftm;}u;D onf jzpfap/ i,fonf jzpfap/ Edik if t H m;vH;k vGwv f yf &r,fqw kd hJ t,ltq[m urBm}u;D &J@ oabmxm; jzpfvmaeyg+y?D +yD;cJhwJh ppfyGJwkef;u 'Drdkua&pDtwGuf / urBm}uD;udk u,fwif&r,fvdk@ t*Fvyd af wGu a=unmcJw h ,f? 'gq&kd if tckvnf; cGjJ cm;r_r&Syd J / vlom;awG aexdik w f hJ urBm}u;D udk u,fwifz@kd u|eaf wmfw@kd a=unmygp@kd ? 'Dae&mrSm +Aw d o d # Edik if jH cm;0ef}u;D avmh[mvDzuf (Lord Halifax) pum;wpfceG ;f udk ud;k um;csiyf gw,f? "ud, k af jcaxmufay: ud, k &f yfwnfz@kd twGuf / vlom;tm;vH;k &J@ tcGit hf a&;udk D v kd *kd so D pf umuG,f xde;f odr;f ay;csiw f ,fv@kd " olu ajymw,f? tJ'g u|eaf wmfw@kd &J@ tdik 'f t wpfck jzpfoihw f mayg?h 'g[m jynfol aexdik af ewJh urBm}u;D udk u,fwif&r,fh rSeu f efwhJ ppf&nf&, G cf suyf gy?J +Aw d o d # tusKd ;pD;yGm;udk ay;r,h/f Edik if aH wGtwGuyf J uGu+f y;D u,fwifz@kd r[kwyf gb;l (&,forH sm;)? tJ'v D dk Oa&my acgi;f aqmif wpfa,muf ajymcJw h hJ pum;[m vufawG@rSm wvGJ wacsmf jzpfaewm xif&mS ;ygw,f? urBmwpf0rS ;f rSm Edik if aH &; tH=k urG a_ wG/ rwnf+idrfwJh tpdk;& tzGJ@awG &Sdaeygw,f? Oyrm jyifopfudk =u!fhyg? 'gayrJh ydv k efEikd if t H aeeJ@ wnf+ird w f hJ tpd;k & tzG@J wnfaqmufEikd rf o S m / ydv k ef vGwv f yfa&;twGuf t*Fvyd af wGbufu wdu k cf u kd af y;zd@k jyifqifxm;w,fv@kd / tar&duefe@J =um;ae Edik if aH wG =um;atmif/ t*Fvyd af wG ajym&Jr,fv@kd xifygovm;? (vufcyk o f rH sm;) tck jrefrmhta&;udk ajymyghr,f? jrefrmvGwfvyfa&; udpPudk jiif;uG,af ewJh udpaP wG tck wpfxikd w f nf; ajz&Si;f &rSm jzpfygw,f? r=umao;cifu Oya'jyK v$wfawmftwGuf/ bk&ifcH&J@ twnfjyKcsuf (Statement) udkvnf; &Si;f &ygvrd rfh ,f? 'Dru kd a&pD qdw k hJ a0g[m&udk tav; teuf rxm;zd@k bk&ifcu H v$waf wmfukd ajymcJyh gw,f? 'Dvykd J avmhZwfvef (Lord Zetland) uvnf; / tdE, dN [m vGwv f yfa&; qdw k hJ pum;vH;k udk / tpGt J vrf;}u;D aew,fv@kd owif;pm wpfapmifrmS azmfjycJah o;w,f? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

177


178

'Dru kd a&pDxuf ydt k a&;}u;D wmu/ tjyif;txef pOf;pm;=uzd@k / tjyif;txef tvkyf vky=f uzd@k vdw k ,fv@kd bk&ifcu H u|eaf wmfw@kd udk ajymw,f? 'gqkd bk&ifcu H kd u|eaf wmfar;csif wmu / ydv k efukd +Aw d o d #awG tJ'v D kd ajym&Jygovm;? ydv k efawG rif;wd@k vGwv f yfa&;udpP odyrf pOf;pm;=ueJ@ / vGwv f yfa&;qdw k m t"dyg` ,rf &Sw d hJ pum;vH;k jzpfw,f? vGwv f yfa&;eJ@ rif;wd@k xdu k w f efz@kd vdw k ,f? 'ga=umihf igw@kd &J@ tkycf sKyrf a_ tmufrmS ae&r,f? vGwv f yfa&;udk pOf;pm;aer,fh tpm;/ tvkyu f o kd m usyu f syv f yk /f usyu f sypf Of;pm;vd@k +Aw d o d #awG ydv k efomG ;+y;D / ajym&Jyg ovm;? (&,forH sm;) [pfwvmu ydv k efukd tJ'h v D kd ajymcJw h ,fq&kd ifaum / Oa&myu u|eaf wmfw@kd rdwaf qG}u;D awGu bmrsm; ajymOD;rvJ? [pfwvmudk tck olw@kd ac:aewmawGxuf yd+k y;D qd;k wJh emrnfawGe@J uifyeG ;f rwyfawmhb;l vm;? ydv k ef/ csuu f pkd vdAk ufu;D ,m;/ zifvefe@J =opa=w; vs Edik if aH wG twGuaf wmh/ t*Fvyd af wG oH;k wJ/h pum;u wpfv;kH wnf;yJ &Sw d ,f? tJ'g vGwv f yfa&;yJ? rSm;onfjzpfap/ rSeo f nfjzpfap/ igw@kd vGwv f yfa&;/ igw@kd wdik ;f jynfv@kd aยบuG;a=umf=uw,f? +Aw d o d # tifyg,m twGi;f rSm&Sw d /hJ ta&S@twGuaf wmh/ vGwv f yfa&;qdw k m Oyg'gef jzpfw,f? 'Dru kd a&pDqw kd m t"dyg` ,rf &Sb d ;l ? usyu f syf tvkyv f yk yf g? usyu f sypf Of;pm; ygv@kd ajym w,f? (&,forH sm;) ta&S@twGuf usi0hf wf Oya' wpfrsKd ;/ taemuftwGuf usi0fh wf Oya' wpfrsKd ; jzpfaeonf? 'Dawmh u|eaf wmfw@kd u bmudk ,H&k rvJ? emZD ay:vpDatmufa&mufaewJh Edik if aH wG twGuf Edik if aH &; oDt&kd u D wpfrsKd ;/ +Aw d o d # t&yfatmuf a&mufaewJh Edik if aH wG twGu/f oDt&dk u D wpfzkH trsKd ;rsKd ; jzpfaew,f? u|eaf wmfw@kd rSm ,H=k unfre_ @J onf;nnf;cH pdw&f &dS if olw@kd uwdjyKxm;wJh twdik ;f &r,fv@kd ajymw,f? 'Dru kd a&pDe@J ywfouf+y;D / jyif;jyif;xefxef tvkyrf vkyzf @kd / pOf;pm;zd@k u|eaf wmf wd@k udk t}uaH y;wJt h wGuf bk&ifcu H kd u|eaf wmfw@kd aus;Zl;wifygw,f? 'ga=umifyh J u|eaf wmf uvnf; olw@kd us,u f s,jf yef@jyef@ pOf;pm;yg? pDryH gv@kd t}uH jyefay;csiyf gw,f? +Aw d o d # tifyg,mudk xdef;odrf; apmifha&Smufol wpfOD; taeeJ@ us,fus,fjyef@jyef@ pOf;pm;zdk@ ta&;}u;D ygw,f? ud, k u f , kd w f ikd x f uf jynfoal wG&@J tjrifukd x!fo h iG ;f zd@k vdyk gw,f? 'Dupd eP @J ywfouf+y;D / t*Fvyd af wG&@J Edik if aH &; tawG;tac:q&m "bwf(cf)"(Burke) pum;udk &nf&e$ ;f csiyf gw,f? "r[mtifyg,m}u;D awG&@J OD;aESmufenf;wJh vlawG qd;k qd;k 0g;0g; wGzJ ufaewwfw,f" vd@k qdyk gw,f? rSeu f efvw S hJ tJ'D Edik if aH &; trSew f &m;udk bk&ifcH twGuf u|eaf wmf vufaqmifay;csiyf gw,f? (vufcyk o f rH sm;) aemufxyf u|eaf wmfw@kd udk bmawG ajymao;vJ? vGwv f yfa&;eJ@ tH0ifciG u f s 178

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


179

&Syd gw,f vd@k u|eaf wmfw@kd bufu oufaojy&r,fv@kd qdw k ,f? 'gu ocifu u|eu f kd ajymwJh toH;k tE_e;f jzpfaew,f? u|eaf wmfajymcJo h vdyk J ,ck [pfwvm/ rdq k v kd ekd eD @J pwmvifw@kd odr;f ydu k x f m;wJh Edik if aH wGukd olw@kd u tJ'v D dk ajymaewm t*Fvyd af wGbufu onf;cHEikd yf govm;? u|eaf wmfw@kd udprP mS +Aw d o d #awG&@J pHcsed f pH!e$ ;f eJ@ twl vGwv f yfa&;twGuf u|eaf wmf wd@k tqifrh &SD r,fv@kd ajymw,f? +Aw d o d #awGtwGuf tusKd ;&Srd !ft h &m/ wpfcck k &Sad eor# u|eaf wmfw@kd udk ud, k yf ikd f tkycf sKyaf &;eJ@ xdu k w f efw,fv@kd ajymrSm r[kwb f ;l vd@k rSwcf suaf y;cJw h hJ xm;0,f trwfpum;udk axmufcw H ,f? (twdu k t f cHbufrS vufcyk f oHrsm;) 'Dawmh t*Fvyd af wG&@J ta=umif;jycsuaf wGu bmudk qdv k akd evJ? u|eaf wmfw@kd taeeJ@ rvGwv f yfrD / vGwv f yfa&;eJ@ ywfoufwhJ xdu k w f efra_ wG / tm;vH;k OD;qH;k ,l& r,fv@kd qdak ew,f? 'Dupd eP @J ywfouf+y;D u|eaf wmfw@kd tajzuvnf; &Si;f ygw,f? vGwv f yfa&;qdw k hJ pum;vH;k udk cifAsm;wd@k em;vnfxm;ovd/k u|eaf wmfw@kd eJ@ xdu k w f ef w,fv@kd jrifcsiw f ,fq&kd if u|eaf wmfw@kd udk vGwv f yfa&; ay;vdu k yf g? u|eaf wmfw@kd &J@ ynma&;/ vlxk use;f rma&;/ Edik if aH &; tjcm; tpp t&m&m wd;k wufwmud/k cifAsm;wd@k bufu &d;k &k;d om;om; qEN&w dS ,fq&kd if u|eaf wmfw@kd udk vGwv f yfa&; ay;vdu k yf g? ESpfwpf&meD;yg; u|efZmwf oGif;cHxm;&wJh jynfolawGudk rvGwfvyfcif / vGwv f yfa&;eJ@ xdu k w f efa=umif; jyygv@kd / cifAsm;wd@k rvkycf yhJ gb;l ? 'gu bmeJ@ wlovJ qdak wmh/ a&xJcek rf csao;yJ a&ul; avhvmygv@kd ajymaeovdyk ?J 'ga=umifh a&xJuo kd m OD;qH;k u|eaf wmfw@kd udk csay;vdu k yf g? a&ul;wwfomG ;ygvrd rhf ,f? (&,forH sm;) Edik if w H ikd ;f &J@ ordik ;f udk jyef=u!frh ,fq&kd if olw@kd vGwv f yfa&;awG b,fvkd &cJo h vJ? OD;qH;k vGwv f yfa&;twGuf tqifrh =DS u +y;D rS vGwv f yfa&;udk &SmazGc=hJ uwmu/ cifAsm;wd@k Edik if u H ykd J jyefpOf;pm;=u!fyh g? jyifopf/ tar&duef Edik if o H rdik ;f awGukd pOf;pm; =u!fyh g? tJ'ED ikd if aH wG&@J vGwv f yf a&;awG[m toihpf w d af =umifh pmar;yGaJ tmifvufrw S ef @J &cJ=h uwm r[kwyf gb;l ? awmfveS af &; ppfyaJG wG vGwv f yfcsiw f hJ pdwq f ENawGe@J &cJ=h uwm r[kwb f ;l vm;? tck ppfr;D v#aH wG 0dik ;f 0dik ;f vnfaewJh =um;rSm +Aw d o d #awG[m u|eaf wmfw@kd twGuf owfrw S cf suw f pfrsKd ;/ olw@kd twGuf wpfrsKd ; vkyaf ew,f? jrefrmawG[m vGwv f yfa&;eJ@ rxdu k f wefa=umif;/ qifajc trsKd ;rsKd ; ay;aew,fq&kd if/ +Aw d o d #awGuvnf; vGwv f yfa&;eJ@ rxdu k w f ef bl;qdw k m u|eaf wmfbufu oufao q,fcg jyEdik yf gw,f? ([kww f ,f/ [kww f ,f) oef;0if;vdSki f qufvufaz: jyygrnf?

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

179


180

tvif;tdrfrSwfpk

180

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


181

rav;&Sm;EdkifiHwGif &ufpufpGm owfjzwfcH&aom jrefrmEdkifiHom;rsm;twGuf 0rf;enf;jcif; txdr;f trSwf tcrf;tem;udk 16/ 6/ 2013 ae@wGif *syefEdkifiH/ wdkusdK+rdK@ Shibuya t&yf&Sd rav;&Sm;EdkifiH oH&Hk;a&S@wGifjyKvkyf&m rav;&Sm;EdkifiHwGif &ufpufpGm owfjzwfcH&aom jrefrmEdkifiHom;rsm;twGuf *syefEdkifiHa&muf jrefrmEdkifiHom;rsm;ESifh tzG@J tpnf;toD;oD;rS 0rf;enf;jcif; txdr;f trSwt f wGuf vGr;f olyef;jcif;/ Message Card rsm;csum acwW+ird o f uf+y;D qkawmif;arwWm yd@k ocJ=h uygonf? owif;? ? tvif;tdrf rD', D m "gwfy?kH ? at;odu k f tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

181


182

tvif;tdrf r*~Zif;tm; ulnDaxmufyHhay;aom (1) (2) (3) (4) (5)

bdb k o kd uf &Jrif;0if; ausmx f eG ;f Edik f cdik Of ;D i,f ud=k unfpef;

wdk htm; tvif;tdrfr*~Zif; &Jabmfrsm;rS rSwfwrf;wif *k%fjyKtyfygonf .................................................

zdwfac:tyfygonf EdkifiHa&;/ vlr_a&;/ pD;yGm;a&; tawG;tjrifaqmif;yg;rsm; a0zefa&;aqmif;yg;rsm; uAsm/ 0wKˆ wd/k umwGe;f / yef;csrD smudk

rnforl qdk vGwv f yfpmG ay;yd@k Eikd yf gonf? pmrlrsm;udk (15) &ufae@ aemufq;kH xm;+yD; ay;yd@k =uyg&ef arwWm&yfct H yfygonf? tvif;tdrfr*~Zif;

182

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


183

tvif;tdrf wm0efcH

pmtkyfcsKyfvkyfa&;

&J+idr;f

aX;0if; [efaZmf0if; / jr0if;pdk;

ta0;&muf t,f'Dwm aZmfaZmfatmif (t*Fvef) ABFSU (88)rsKd;quf

t,f'Dwm rsKd;jrifhatmif / ausmfrkd;Ekdif tHharmf

tr_aqmift,f'Dwm Anm;b&kdif,efuif; / xGef;+idrf; atmifaZ,smndK / rcdik =f unf0if; udak usmcf ikd 0f if;

pmpDpm&dkuf cifarmifaZmf ausmfxGÉf0if; / pnfoljrifh [def;rif; / L- NOORA

jynfwGif;jynfy jzef hcsda&; jynfh+zdK;&J atmif=unf / wifEdkif / jrihfOD; tm;opfrGef

yef;csDo&kyfazmf xDvm+idrf; ausmv f if;xGÉaf tmifcif

&H;k tzGJ h rvJhvJh0if;udk aeatmifausmf jrihfudk / r0if;oE Wmatmif 0if;Edkif(Lin Po Yin)

b¾ma&; rif;rif;odef; / xGef;xGef;0if; atmifrsdK;rif;

/ owif; ESifh rD'D,m at;okduf / aZmfaZmfEdkif &Jjrifhatmif / rsdK;apm rsdK;ausmfodef; / ausmfrsdK;xGef;

Web Site

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

183


184

tvi tviff;tdrf odk hqufoG,f&ef POST 169-0075 TOKYO TO, SHINJUKU-KU TAKADANOBABA,3-7-10 303,HIGARI BLD TEL - FAX 03 - 6313 - 4178 Japan. TEL 080-5070-0080 090-1842-9888 090-6528-9292 090-8486-2161 090-7198-4763 e-mail - aalinneain@yahoo.com web - http://alineain.net/ http://luminarymagazine.wordpress.com/ http://alinneain.blogspot.com/

184

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)


1

jrefrmouU&mZf 13&5 / 0gqdkv

2006 ckESpf/ {+yDv wGifpwifxkwfa0onf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(6)

1


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.