အလင္းအိမ္မဂၢဇင္း အတြဲ (၆) အမွတ္ (၁၁)

Page 1

1

jrefrmouU&mZf 13&6 / 0gqdkv

2006 ckESpf/ {+yDv wGifpwifxkwfa0onf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

1


1

jrefrmouU&mZf 13&6 / 0gqdkv

2006 ckESpf/ {+yDv wGifpwifxkwfa0onf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

1


2

rmwdum tvif;tdrpf um;

4

uAsm bmrxD ig ridyk gb;l idyk gw,f xm0& (od@k ) OD;0if;wif b0uAsm&Sif owdw& tawG;tac:a[mif;udk .... z&efuifpwdef xdw k pfae@rsm;

0if;wif ([Hom0wD) udak v; (tif;0*k%&f nf) &J+ird ;f *sifrD rif;udkEdkif +idrf;a0 opPmeD vif;cg;

6 7 8 10 11 12 14 15

atmfyu D s,/f ajrZm

16

umwGe;f tifwmeufrS umwGe;f rsm;

BR

urBm oh moemjyK yDeefq&mawmfb&k m;}uD;ESihf r[moEWod ck ausmif;awmf}uD; urBmo h moemjyK yDeefq&mawmfb&k m;}u;D . twˆKyw ` t Wd usO;f ESihf r[moEWo d ck ausmif;awmf}u;D ordik ;f

18

owif;pmq&m}uD; [Hom0wD OD;0if;wif *g&0jyK armfueG ;f pmrsufEmS q&m}u;D [Hom0wD OD;0if;wif (od@k )... oef;0if;vd_if u%ef;rsupf d 0if;wif igonf vrf;c&D;jzpf. auoG,f

22 31 35

Edik if aH &; okw/ &o zG@J pnf;yHt k ajccHEiS hf vlxt k oH vlxt k if;tm;eJ@oif=um;rSom.... 2

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

ausmaf usmpf ;kd (*syef) wlarmifndK

38 43


3

vufeufu tm%mjzpfaeor#.... awmifx h m; c&D;quf&OD;r,f oDvr&Sw d hJ taqmufttH}k u;D rsm; vltqufquf ordik ;f tqufquf..

aomfaeaZmf (Oya') vlxpk ed 0f if; t&Sipf EdNrm (rGepf ed af wm&) udw k m armifomcsdK

46 53 56 60 63

7 Zlvikd f ta&;awmfykH ( 52 ) ESpjf ynfh atmufarhz,G f armfueG ;f pmrsufEmS Zlvikd f (7) &uf (od@k ) jrefrmhordik ;f Y... 7 &uf Zlvikd t f a&;tcif;udk ....

oef;0if;vd_if &Jabmfzdk;oHacsmif;

67 76

a':atmifqef;pk=unf

80

armif;pdk;csdef

81

ausmaf usmpf ;kd (*syef) oef;0if;vd_if

95 100

acwfpum; a':atmifqef;pk=unf. yg&+D rKd @ Queens College rde@f cGe;f aumufEw _ cf suf

0wˆKwdk tat;vGeEf iS ;f cJrsm;atmufu ....

bmomjyef tcef;quf tdraf jrmS ifavSmiftrd f (62) &ke;f xGucf &hJ aom jrefrmjynf

tvif;tdrfr*~Zif;rS xkwaf 0+yD;aompmtkyrf sm;

105

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

3


4

tvif;tdrfpum; tvif;tdru f kd *syefEikd if rH mS qufvuf&yfwnf az:aqmifv#uyf g? jynfaxmifpk jrefrmEdik if t H wGi;f rSm ajymif;vJra_ wG &Sad e+y[ D k qd=k uygonf? rjiif;yg? od@k aomf jrefrm jynfol vlxk b0awG ajymif;vJ wd;k wufae=u+yv D m;? jynfoal wG&@J b0rsm; ajyvnfv+kH cKH r_ &Sad e=u +yv D m;? at;csr;f pGm tyltyif uif;rJv h #uf &Sad e=u+yv D m;? urBmt&yf&yfu Edik if aH wG jrefrmEdik if x H rJ mS ,H=k unfpw d cf spmG tajccs &if;ES;D jrKS yEf HS r_awG vkyaf e=u+yv D m;? xdo k al wGaum pd;k &draf =umif=h ur_ uif;rJph mG &yfwnfae=u+yv D m;? wdik ;f jynfrmS w&m;Oya' pd;k rd;k r_ wajy;nD wnf&adS e+yv D m;? xdo k @kd aom vm;/ vm;/ vm; aygif;ajrmufrsm;pGmudk EdkifiHtwGif;rSm wu,fvufawG@ jzpfay:ae=uwJh jzpfpOfawGudk tajccH+y;D qH;k jzwf&v#if tESpo f m&t& rajymif;vJao;bl; [kyif qd&k ayvdrrhf nf? ta&;/ tajym/ vkyyf ikd cf iG hf wcsKd @waveJ@yif ajymif;vJw;kd wufaeonf[k ajymr&ay? w&m;Oya' pdk;rdk;a&;/ at;csrf;pGmaexdkif/ vkyfudkifpm;aomuf/ &yfwnfEdkifa&;/ rw&m;r_ t*wd uif;pifa&;/ jynfow l @kd &J@b0 vH+k cKH a&; r&So d r# umvywfv;kH b,fawmhrS vlyo D pGm aexdik f &yfwnfEikd =f urSm r[kwaf y? wdik ;f jynfrmS jzpfay:aewJh rwnf+ird rf a_ wG/ yÉdyuQawG/ rw&m;r_awG/ t*wdra_ wG }u;D xGm;aejcif;jzifh ppfreS w f /hJ {csr;f wJh Edik if aH wmf}u;D [k qdo k nfukd ajymr&ay? t&ifuxufyif ydrk kd qd;k 0g;um aeonf[yk if qd&k ygrnf? wdik ;f jynfukd u,fwifvu kd &f ygonf qdak om ppftyk pf /k umuG,af pmifah &Smuf ae=uygonfqdkaom ppftkyfpk/ wdkif;jynfr+ydKuGJ at;csrf;}uD;yGm;atmif pGrf;pGrf;wrH vkyaf qmifaeygonfqakd om ppftyk pf /k xdo k w l @kd tkycf sKyrf a_ tmuf ESpaf ygi;f (50) ausmrf mS wdik ;f jynfrmS uke;f aumufp&m r&Sad tmif tzufzufrS edru hf saev#uf w&kyjf ynf}u;D . udv k ekd D u|ew f pfyikd ;f atmuf usa&mufaeaom wdik ;f jynfjzpfaeyg+y?D

4

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


5

xdpk pftyk pf u k kd xm0, w&m;0if &yfwnfcikd +f rJ pd;k rd;k aeEdik af tmif t"rRtwnfjyK jyXmef;xm;aom 2008 ckEpS f tajccHOya'}u;D udk rwdu k zf su/f rjyifqifyJ qufvuf&adS eygu wdik ;f jynfEiS hf vlrsKd ; tedru hf sq;kH edru hf sv#uf ppfu|eo f uf &Snaf ernfjzpfonf? wdik ;f jynfEiS hf vlrsKd ; urBmt h v,frmS *k%o f u d mQ &S&d /dS x,fx,f0g0g vGwv f yfpmG &yfwnfaeEdik zf @kd xdk 2008 tajccHOya'udk jyifqifzsuq f ;D &efrw S pfyg; tjcm;r&Sad y? wdik ;f jynfukd wu,ftppftrSef ajymif;vJw;kd wufapcsiv f #if 'Dru kd a&pD tppftrSeu f kd az:aqmif=ujcif;jzifo h m vkyaf qmif Edkifonf? wdkif;jynf. tkyfcsKyfr_/ pDrHcef@cGJr_rsm;wGif ppftkyfpk ryg0if/ rywfoufrSom ppfreS af om 'Dru kd a&pDukd az:aqmifEikd af yrnf? xdo k nfrmS u|Eyfk w f @kd ,H=k unfcsujf zpfonf? u|Eykf w f @kd ,H=k unfcsut f wdik ;f wdik ;f jynfEiS hf vlrsKd ; vGwaf jrmufz@kd twGuf wpfaxmifh wpf a e&mrS quf v uf y g0if & ef tvif ; td r f u d k ,H k = unf c suf w l / qENw l o l r sm;ud k jyefvnfqef;ppf/ pkpnf;um topfjyefvnfz@JG pnf;v#uf rlv&nf&, G cf sut f wdik ;f &yfwnf ae=ua=umif; today;ajym=um;vdo k nf? tm%m&Sirf eS o f r# usq;kH ap&rnf? tvif;tdrf&Jabmfrsm;

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

5


6

bmrxD ig &Spaf v;vH;k u ayguzf gG ; ajcmufq,fih g;ESpo f m; ig? bmrxD tHcJ tm%myg;uGuo f m;awG&@J rw&m;wJh vl@abmifrmS axmifaqG;aqG; vlaqG;aqG; ta&;awmfykH aoGrysuf wdu k yf +JG y;D wdu k yf q JG ufr,f? avScGufrusefawmifrS tvHrvS?J

0if;wif ([Hom0wD) (tusOf;axmifwGif;rS uAsm 1995)

6

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


7

ridkygbl; idkygw,f enf;enf;av;rS rydk olvkd ud, k v f kd vlvkd olv?kd &du k af wmhemw,f xd;k awmhemw,f uefawmhemw,f axmifxrJ mS awmhjyK;H jyKH ;=u;D ? cdik ;f vd@k r[kwb f ;l &l;vd@k r[kwb f ;l tcGix hf ;l twGuv f rJ [kwb f ;l wyfOD;uatmifvH b,fawmhrt S vJrcH? r[kww f mr=uH r[kww f mrajym r[kww f mrvkyf *k%yf 'k af wGutrsm;=u;D ?

pkwjf ywfaewJ@jynf iwfjywfaewJ@jynf 'Djynfukd olcspf pepfukd ZGwaf jymif; ta[mif; rS topf? &d;k &d;k =u;D aejy;D aocsdefvJa&mufa&m a[m aojyD....? rxdef;Edkifbl; &l;oGm;jyaD v ae&pfc@J awmh? onfae@ onfcg onfae&m0,f uAsmid. k igidk.av.....?

udkav;(tif;0*k%f&nf)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

7


8

xm0& ( okd h) OD;0if;wif

rESKid ;f eJ h &kid ;f oGm;vdrrhf ,f? awmufacgu&f u Hk vGv J dk h bmrSrwwfEidk w f hJ acwfarsm=u;D xJrmS tzk;d ysKd twGuf ,l=uK;H r& ? w0D0D +zpfae=uwJh olawGeJ h 0Dac: ae=uwJh olawGudk +rifa,mifrd&if; avmu[m yxr vl0D oH eJ ph w,f....vkd h a&;cJah vovm;? wJzsu+f y;D rD;vSKH =uwJh zk;d apmfuv J dk olawG&J h =u;D pk;d rSKatmufu vl b h 0 b0 awGtwGuf +yifzdk rh vkd topf vkyzf dk o h m vkw d ,f qkw d hJ &J0Hh +ywfom;wJh opPmpum; uavmifomG ;eJ h vlom;? tm%m&Sirf eS &f if b,ftm%m&Sirf S ra=umuf ppft%m&Sif vnf;ra=umuff....'l;raxmuf b,f ta=umufpw d rf S pdwrf a&muf pdwrf azguf [krd aumuf 'Draumuf b0 [m a+zmifah +zmif?h b,foal wG b,fvydk eHk J h owfowf 8

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


9

rmefeJ h usew f hJ toufquf&iS o f ef cJ, h l ppfu|eaf cwfrmS vl&mr0if vko d l tkd vlom;? cEWmuk, d f touf&iS +f y;D b0ao aewJh olawG tv,frmS toufcE<m a=uG+yD; xm0& &Sio f efaerJh arwWm/ *&k%m/ opPm eJ h pdeo f mG ;tvm; tkd b,fh vlom;? rao/ rao/ rao b,fawmhrS rao? ol u h dk csp&f if olvdk usi?hf rEd_if;eJ h &kid ;f oGm;vdrrhf ,f?

&J+idrf; 22/ 4/ 2014 ( uG,fvGef tedpP a&mufoGm;aom owif;pmq&m=uD; [Hom0wD OD;0if;wif 12/3/1930 - 21/ 4/ 2014 tm; OD;nGwf *g&0 +yKyg. ? )

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

9


10

b0uAsm&Sif b0wDu ajymw,f rSm;rSm a=umufae&if bmrS vkyv f @dk r&bl; trSm;xJuyJ trSeu f &dk mS &w,f? b0wDu ajymw,f axmifxrJ mS t0wfavSsm&f if acs;(*sD;)uif;zkd@ rvkdbl; anSmu f if;zk@d yJ vkw d ,f? b0wDu ajymw,f ESv;Hk &nf wku d yf aJG umif;orm;jzpfz@dk ESv;Hk om;ukd paw;wwf&w,f? b0wDu ajymw,f wku d yf w d &f m acgi;f pGyb f 0rSm "a&$t"ukd oDcsi;f qkcd idk ;f wJh w&m;ol}u;D twnfayguef @J &,fp&modyaf umif;w,f? b0wDuajymw,f wyfrawmf[m "tm%mrruf"qkyd J jrefjrefrxGuw f m odycf ufw,f?

*sifrD 22 {jyD 2014

10

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


11

owdw& urBmzh vm;eJ@ xl;c|efqkrsm;avmuf vl pdwrf 0ifpm;=uayr,fh toef@&Si;f qH;k toif;[m wu,f&cdS yhJ gw,f? emusipf &m&H;_ yGJ b,favmufawG@awG@ rsu&f nfpufvuf zufw, G x f m; toif;eJ@twl r#,cl pH m; y&dwo f wfrsm; wu,f&cdS yhJ gw,f/ &moDopfrmS rufp&m "a=u; b,favmufay;ay; toif;opf ajymif;rajy;wJh upm;orm;awG &Syd gO;D r,f? pkvpfrGef;c|efrsm;qD &ifoyf&_arm tH=h oarmh=unf/h cs;D rGr;f +y;D onfah emuf xdt k &mrsm;udk xrf;yd;k xm; tkyjf rpfrsm;tm; av;pm;OD;n$wrf yd gw,f?

rif;udkEdki f 14/ 7/ 2014 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

11


12

tawG;tac:a[mif;udk urR0gzwf}unhfjcif; (1) 'D &ufawGtwGi;f usaemfw@kd &Jh aomuawGukd ql;awGe@J oDu;kH &if; aoG;wpufpuf usc=hJ u&w,f? (2) vGwv f yfru _ kd ,lcsi&f if vGwv f yfwhJ vlwpfa,muf jzpfz@kd vGwv f yfre_ @J wefatmif xkqpfz@kd ta&;}u;D ae+y?D olrsm;udk vGwv f yfatmif vkyaf y;zd@k usaemfw@kd u yxr vGwaf jrmufae&r,f? usaemfw@kd [m *l tjyifbufukd xGu+f y;D va&mif vdr;f usH =u,fa&mif vdr;f usH aea&mif vdr;f us&H if; ud, k yf ikd f t&Sed t f 0gukd wnfaqmuf=u? &efol wnfaqmufay;wJh cGet f m;eJ@ rwlwhJ cGet f m;opfukd wnfaqmuf=u? &efolcif;ay;wJh vrf;eJ@ rwlwhJ ud, k yf ikd f vrf;opfukd azgu=f u? &Scd zhJ ;l +yfD usaemfw@kd u trSm;awGukd trSm;awGe@J wku d cf u kd &f if; }u;D jyif; vmcJ=h u&w,f? 12

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


13

&Scd zhJ ;l +yD &efo@l vufeuf ud, k v hf ufeuf qdw k mavmufe@J usaemfw@kd rd;k aomufc=hJ uw,f? xkacsypfvdkufyg zGyaf vSsmyf pfvu kd yf g? &efou l usaemfwdk@tay: &efov l kd oabmxm;aewJt h csed f usaemfw@kd uvnf; &efou l kd &efoal vmufyJ jrifae&if usaemfw@kd ratmifjrifEikd b f ;l ? &efol qGu J ikd w f hJ aoewfavmufe@J usaemfw@kd 'Dwu kd yf GJ atmifyrJG qifEikd b f ;l ? tawG;tac:t&mrSm awmrD;udk &_Œd rD;eJ@ vSeyf pfwahJ cwf[m rESpw f ESpf uwnf;u ukeq f ;kH oGm;cJ+h y?D (3) usaemfw@kd ql;awGu aoG;awGukd rwdwaf pEdik b f ;l ?

+idrf;a0 5/ 1/ 2012 vGwfvyfa&;ae@&JΠaemufwae@? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

13


14

z&efuifpwdef usKyfom emrnfay;cGifh&r,fqdk&if 'DEdkifiHudk z&efuifpwdev f @kd ay;r,f?

ol[m a&G;aumufyaJG wGukd rsuv f n S jhf yw,f oydwpf cef;awGukd rD;uifw,f ta&;awmfyakH wGukd tqmajypm;w,f?

tm%m&SifpHepf&J@OD;acgif; 'Dru kd &ufwpfawG&@J tonf;ESv;kH vdo k vdpk rD x H m;wJh tajccHOya' vufEpS zf uf yef;wdik u f kd a&mufatmifomG ;r,fh ppfajcaxmufawGe@J aygi;f pyfz@JG pnf;xm;wJh z&efuifpwdef Edik if aH wmf?

ol[m csKyf&dk;trm&GwfawGu ordik ;f jywdu k jf zpfv@kd Akef;Akef;vJrusatmifxdef;&if; ',D;',dik f olav#mufomG ;aeyHu k &mZ0if ocFs Kd i;f xJu xvmwJh zkwf0ifaewJh tavmif;aumif wpfaumifv?kd

ol[m jynfo@l qENukd jyufv;kH xkww f ,f +ird ;f csr;f a&;udk avvHypfw,f c&dek 0D g'udk arG;jrLa&;vkyw f ,f?

aov#uf&SifaewJh z&efuifpwdef Edik if aH wmfrmS vl@tzG@J tpnf;qdw k m &Siv f #uaf oaewJh t&momjzpfw,f?

opPmeD

14

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


15

xdkwpfae hrsm; urBmtwGi;f u ao&Joal wG&ŒJ ae@rSm rdepfaygi;f rsm;pGm +ird o f ufay;& jrpfawG[m tm;,lp;D qif;cJ&h yef;awG xd;k azmufae&m,l+y;D yGi&hf r[myx0D jrnf[;D wkev f y_ &f avjyif;[m &J&ifph w d ef @J a0SŒ,rf;wdu k cf wf+y;D aumif;uifuawmh qd;k ,kwpf w d ef @J wdrrf aJ wGyJ vH;k wufvm=ur,f tajctaeuawmh 'Dvykd gyJ ao&Jorl sm;twGuf urŠn;f armfueG ;f awG urBmrSm vGr;f olŒyef;acGawG urBmrSm rsu&f nfvnf&aJ$ wG urBmrSm ao&Jorl sm;twGuf owf&o J rl sm;vnf; &S=d u&w,f urBmrSm ?

vif;cg; (pma&;q&mudkatmifqef;-rS)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

15


16

tifwmeufrS umwGef;rsm;

16

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


17

tifwmeufrS umwGef;rsm;

b,fvdkyifzHk;zHk; ukef;p&mrvdkyJ ay:aewJh tm%mrl;orm;wd@k . trSm;waxmif ....

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

17


18

urBm homoemjyK yDeefq&mawmfbk&m;}uD;. twˆKy`wWdtusOf;

urBmo h moemjyK yDeefq&mawmfb&k m;=u;D udk jrefrmEdik if /H 0g;c,frjrKd Œ Y c&pfEpS f 1928/ Zefe0g&v D 10 &ufae@wGif zGm;jrifawmfrcl yhJ gonf? touf 14 ESpf t&G,w f iG f &Sio f mra%jyKjy;D 1948 ckEpS w f iG f jrifjrwfaom &[ef;tjzpfo@kd a&muf&dS awmfrcl yhJ gonf? q&mawmfb&k m;=u;D onf rEWav;jrKd Œ/ &efuek jf rKd ŒESifh 0g;c,frjrKd Œ rsm;&Sd xif&mS ;aomq&mawmf rsm;xHwGif Ak'<pmayrsm;udk avhvmqnf;yl;cJhygonf? 1953 ckESpfwGif omoe"Zod&D y0&"rRmp&d, bGŒJ udk &&Sad tmifjrifawmfrcl o hJ nf? q&mawmfbk&m;=uD;onf udkudk;u|ef;odk@ =uGa&mufjyD; omoemjyKwm0efrsm; xrf;aqmifco hJ nf? xd@k aemuf oD&v d uFmEdik if o H @kd =uaG &mufomoemjyKco hJ nf? xd@k aemuf tdE, dN Edifk if /H tef'refu|e;f od@k omoemjyK&ef qufvuf=uaG &mufcjhJ yef onf? xdu k |e;f wGif "tuf'refA'k o < moemjyKtoif; (Andaman Buddhist Mission) udk atmifjrifpmG zG@J pnf;Edik cf jhJ y;D jrwfA'k o < moem jyef@yGg;a&;twGuf "rRoifwef;rsm;jyKvyk jf cif;/ 0dy\emw&m;rsm; a[majymjyojcif;paom omoemjyKwm0efrsm;udk =uKd ;yrf;aqmif&u G f awmfrcl o hJ nf? xdk@aemuf 1963 ckESpfwGif tdENd,EdkifiH/ r'&yfjrdKŒtajcpdkuf awmiftdENd, Ak'b < momtoif; (South India Buddhist Association). yifrXmecsKyEf iS fh toif;cGaJ ygi;f 13 ckukd pDru H yG u f v J sS uf omoemjyKvyk if ef;rsm;udk xrf;aqmifawmfrcl o hJ nf? q&mawmfb&k m;=u;D onf 1965 ckEpS rf S 1969 ckEpS t f xd &efuek jf rKd Œ/ atmifr*Fvm od'<dpmoifwkdufwGif y&d,wWdpmayrsm;udk oif=um;ydk@csay;cJhonf? 1970 ckESpfwGif 18

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


19

jrefrmtpd;k &u rav;&Sm;Edik if /H yDeefu|e;f / "rRu d m&mrjrefrmausmif;wku d u f kd qufc&H eftwGuf omoemjyKapv$wfjcif; cHcJh&onf? rav;&Sm;ekdifiHwGif 1970 ckESpfrS 1979 ckESpftxd rav;&Sm;Ak'b < momvli,frsm;toif; (Youth Buddhist Associationof Malaysia) . =o0g'gp&d,wm0efEiS fh rav;&Sm;Ak'b < mompmar;yGJ ykpu > wm0efrsm;udk xrf;aqmifcyhJ gonf? q&mawmf=u;D onf we*FaEG Ak'b < momoifwef;ausmif; (Sunday Buddhist Institute) udk wnfaxmifzi Gv fh pS jf y;D Ak'b < momw&m;awmfrsm;eSifh orx/ 0dy\emw&m; rsm;udk oif=um;ay;cJo h nf? 1979 ckEpS /f ESpu f ek yf ikd ;f wGif tar&duefeidk if /H umvDz;kd eD;,m;/ avmhpt f ed *f s,v f pd f jrKd Œod@k =uaG &mufjy;D jrefrmAk'b < momausmif;udk atmifjrifpmG wnfaxmifziG v fh pS f cJyh gonf? xdt k csed u f q&mawmf=u;D onf avmhpt f ed *f s,v f pd jf rKd Œ&Sd ta&SŒwkid ;f avhvma&;wuUov kd w f iG f uxduq&mawmfwpfyg;tjzpf aqmif&u G af y;awmfrcl o hJ nf? awmifyikd ;f umvzd;k eD;,m; jynfe,f/ oHCmhor*~tzGŒJ . 'kw, d OuUXq&mawmftjzpf a&G;cs,cf cH &hJ onf? q&mawmf=u;D onf rqkwrf epfaom ZGv J @kH v 0D&, d rsm;jzihf 1985 ckEpS /f arv/ 15 &ufwiG f tjynfjynfqidk &f m jrefrmoHComr*~t D zGŒJ (International Burmese Buddhist Sangha Organization) udk rav;&Sm;Edi k if /H yDeef;jrKd Œ Y atmifjrifpmG zG@J pnf;Edik cf o hJ nf? 1985 ckEpS /f ZGev f / 14 &ufwiG f puFmylEikd if &H dS Ak'b < momtoif;tzGw J pfc. k wdu k w f eG ;f awmif;yefrj_ zihf ausmif;wdu k w f pfck aqmufvyk &f ef Ak'b < momtoif;tzG@J wpfcu k kd pnf;&H;k zG@J pnf; ay;awmfrcl o hJ nf? 1986 ckepS f =opaw;vseidk if /H qpf'eDjrKd ŒwGif Ak'b < momausmif;wausmif;/ 1987 ckESpfwGif tar&duefEdkifiH/ csDum*dkjrdKŒwGif Ak'<bmomausmif;wpfausmif;/ xdk@aemuf ESpfrsm;r=umrDtwGif; uae'gEdkifiH/ wdk&GefwdkjrdKŒwGif r[m"rRdum&mr Ak'<bmom ausmif;wausmif;/ xd@k aemuf 1999 ckEpS /f arv 15 &ufwiG f rav;&Sm;Edik if /H uGmvmvrfyl jrdKŒwGif jrefrmrav;&Sm; Ak'<bmomausmif;wausmif;/ 1999 ckeSpf/ 'DZifbmv/ 17 &ufae@wGif jrefrmEkid if /H &efuek jf rKd Œ Y r[moEWo d ck Ak'o < moemjyK ausmif;wpfausmif;wd@k udk atmifjrifpmG OD;pD;wnfawmifawmfrcl o hJ nf? 2005 ckEpS rf S ,ae@tcsed t f xd Oa&mywku d &f dS &HoaD usmif;rsm;. y"me=o0g'g p&d,tjzpf aqmif&u G af wmfral eygonf? Oa&mywku d &f dS &HoaD usmif;rsm;rSm 1? e,fomvefEikd if /H ynm&Ho0D [ d m& 2? *smr%DEikd if /H Ak'o < moe&Ho0D [ d m& 3? 'de;f rwfEikd if /H Ak'&< o H 0D [ d m& 4? zifvefEikd if /H Ak'"< rR&o H 0D [ d m& 5? b,fv*f s, D EH ikd if /H arwWm&Ho0D [ d m& tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

19


20

6? tdik , f mvefEikd if /H r*Fv&Ho0D [ d m& 7? t*FvefEikd if /H vef'efjrKd Œ/ omoe&Ho0D [ d m&? 2006? ? =opa=wvsEikd if /H rJvb f ek ;f jrKd Œ/ jrefrmAk'b < momausmif;wnfaxmifawmf rlcyhJ gonf? 2007? ? rav;&Sm;EdkifiH/ yDa*sjrdKŒe,f/ &wem&mr jrefrmAk'<bmomausmif;/ rav;&Sm; š jrefrmAk'b < momtoif;udk wnfaxmifz@JG pnf;cJyh gonf? 2006? ? =opa=wvsEikd if /H rJvb f ek ;f jrKd Œ/ jrefrmAk'b < momausmif; 2008? ? yDeefjrdKŒ/ "rRdum&mrausmif;wkduftwGif;Y tar&duefa':vm 3oef;ukeu f saom a&$apwDb&k m=u;D ESifh omoemh,Ofaus;r_jycef;rsm;udk yDeefjrKd Œod@k vmaom urBmv h n S cfh &D;onfrsm; tH=h obeef;ai;arm&onftxd wnfaqmufjyEdik cf yhJ gonf? 2012? ? tar&duefEikd if /H e,l;a,mufjrKd Œ Y tus,t f 0ef; 2 {ucG&J adS om Ak''< yD ef urRXmef;ausmif;=u;D udk wnfaxmifawmfrcl yhJ gonf? wpfzef 2002 ckEpS /f arv 21 &ufae@wGif e,l;ZDvefEikd if /H tkwu f vefjrKd Œ Y &wem'Dy jrefrmAk'b < momausmif;udk wnfaxmifziG v fh pS af y;awmfrcl yhJ gonf? ,cktcg yDeefq&mawmf=u;D onf &efuek jf rKd Œ/ wmarGjrKd Œe,f/ ewfacsmif;&yfuu G /f r[moEWdokcAk'<omoemjyKausmif;awmf=uD;wGif oDwif;oHk;aexkdifvSsuf ,cifu pnfyifco hJ nhf omoemhe,fajrudk jyefvnftoufoiG ;f &ef =uKd ;yrf;awmfrv l su&f ydS gonf?

yDeefq&mawmf}uD; r[moEWdokc ausmif;awmf}uD;udk wnfaxmif&jcif; &nf&G,fcsuf q&mawmftaejzihf jynfyjrefrmbkef;awmf}uD; ausmif;rsm;ukd xdef;odrf; apmihfa&Smuf Edkifrnhf t&nftcsif;jynhf0aom omoemjyK &[ef;awmfrsm; arG;xkwf ay;Edik &f eftwGuf &nf&, G cf yhJ gonf? xd&k nf&, G cf surf sm;+y;D ajrmufap&eftwGuf vkyif ef;pOfrsm;udk ausmif;awmf}u;D wGif aqmif&u G cf yhJ gonf? xdv k yk if ef;pOfrsm;rSm (u) t&nftaoG;jynh0f aom jynfyomoemjyK &[ef;awmfrsm; ay:ayguv f ma&; twGuf vufawGŒ eSifh pmawGŒomoemjyK oifwef;rsm; zGiv fh pS o f if=um; avhusi+fh y;D aemuf Edik if &H yfjcm; wdik ;f jynfrsm;od@k apv$w&f ef/ (c) ,if;twGuf t*Fvyd pf mudk t"duxm;I oGm;a&muf&rnhf Edik if o H ;Hk bmom pmay/ yx0D0if ESifh ,if;wd@k . ,Ofaus;r_"avhx;Hk wrf; ponfw@kd udk oif=um;yd@k csay;&ef/ (*) Edik if &H yfjcm;&Sd omoemjyKausmif;rsm; qufvuf xde;f odr;f apmihaf &Smufa&;ESifh omoemjyKausmif;rsm; wd;k csŒJ a&;twGuaf qmif&u G &f ef/ 20

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


21

(C) ,if;vkyif ef;pOfrsm;aqmif&u G &f mY yifrtajcpdu k pf cef;jzpfaom r[moEWd okc Ak'o < moemhausmif;awmf}u;D udk qufvuf&iS o f efw;kd wufa&;/ ,EW&m; vnfywfa&; twGuf aqmif&u G &f ef/ (i) Ak'p< mayrsm;/ Ak'p< mayqdik &f m pme,fZif;rsm;udk acwfEiS fh tnD vdt k yfygu vdktyfovdk jrefrmpm ESihf omru EdkifiHjcm;pmayjzihfvnf; a&;om;jyKpk&dkufESdyf jzef@csD xkwaf 0&ef/

(p) Ak'p< may A[kow k wd;k wufa&;/ wwfajrmufjyef@yGm;a&;twGuf jynfwiG ;f / jynfy ESpXf mewd@k wGif Ak'o < moemjyKoifwef;rsm; zGiv fh pS &f ef/ Oyrmtm;jzihf tajccH rlvwef;rSpI tv,fwef;/ txufwef;omru tbd"rRm oifwef;rsm;/ 0dy\emoifwef;rsm;txd tajctaeay;vSsif ay;ovdk zGihfvSpf&ef/ ,if;twGuf qDavsmrf nhf we*FaEGausmif;/ Oykoaf e@oifwef;/ orx0dy\em urRXmef; Xmersm;/ pm=unhw f u kd rf sm; tqihq f ihf xlaxmifziG v fh pS &f ef/ (q) EdkifiHjcm;rS omoemjyKAk'< &[ef;awmfrsm; ESihf oDv&Sifrsm; omoemjyK tzGŒJ rsm; =uaG &mufvmygu {nh0f wfauspmG jzihf aexdik Ef ikd af &;twGuf pDpOfay;&ef ponf wd@k jzpf=uygonf? (yDeefq&mawmf}uD; EdkifiHawmforRwodk@ arwWm&yfcHpmrS ul;,lazmfjyygonf?)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

21


22

owif;pmq&m}uD; [Hom0wD OD;0if;wif *g&0jyK armfueG ;f pmrsufEmS q&m}uD; [Hom0wD OD;0if;wif (odk@r[kwf) jrefrmhordkif;wauGŒrS udk,fusdK;pGef htepfemcHcJhaomowif;q&m=uD;ESifh EdkifiHa&;orm;=uD;

oef;0if;v_id f &Spq f ,f&h pS f 'Dru kd a&pDta&;awmfy}kH u;D tm;t=urf;zuf+zKd ciG ;f um ppfwyfrS tm%m odr;f jy;D aemuf ordik ;f vdt k yfcsut f & 1988 pufwifbmv(27) &ufae@wGif trsK;d om; 'Dru kd a&pDtzJ@G csKyaf y:xGe;f vmaomtcg q&m}u;D OD;0if;wifonf tzG@J csKyf A[dk tvkyt f rSK aqmifaumfrwD. twGi;f ta&;rSL; tzG@0J iftjzpf aqmif&u G cf hJ onf? x@dak emuf 1989 ckESpf azaz:0g&D(9)&ufae@wGif tzJG@csKyfA[dktvkyftrSKaqmiftzJGŒudk jyifqifzGJ@pnf; vdu k af om tcgtwGi;f a&;rSL; tjzpfvnf;aumif;/2010 jynfEh pS f Zefe0g&v D (14) &ufae@wGif tzJ@G csKyAf [kt d vkyt f rSKaqmif tzG@J udk jyifqifw;kd csŒJ zJŒG pnf;vdu k af omtcg tzGŒJ csKyAf [dk tvkyt f rSKaqmiftzGŒJ 0iftjzpfvnf;aumif;wm0efxrf;aqmifco hJ nf?xd@k aemuf2012 wGif tzJG hcsKyf.obmywdtzJG h0iftjzpfuG,fvGefonf@ae@wdkifatmifwm0efxrf;aqmif oGm;cJo h nf? OD;0i;fwifEiS hf ywfoufI a':atmifqef;pk=unfu ol. ? jrefrmjynfraS y;pmrsm; (Letter from Burma) pmtkyY f atmufygtwdik ;f a&;om;xm;avonf? 22

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


23

"1930 jynf h E S p f r S m arG ; zG m ;cJ h w J h OD ; 0if ; wif [ mt&if oD w if ; ywf u rdwq f ufay;cJw h hJ OD;atmifa&$/ OD;=unfarmif/ OD;wifO;D / OD;vGiw f @kd eJ@rwlwt hJ csuu f awmh ol[m b,fwek ;f urS wyfrawmfom; rjzpfcw hJ mygy?J olusiv f nfusupf m;ae&muawmh pmayavmu}uD;xJrSmyJ jzpfygw,f?wuUodkvfuae bJGŒr&cifuwnf;u ol[m jrefrmEdik if b H momjyefpmay toif;}u;D rSm vufaxmuft,f'w D mb0eJ@ tvkyv f yk u f ikd af e+yD jzpfygw,f? 1954 ckEpS rf mS awmho[ l m 'wfcso f wif;pmukr% ` w D ck&ŒJ t}uaH y;t,f'w D m tjzpfukd a&mufchJ ygw,f? 'D t,f'w D mae&mud&k cJjh cif;[m ol@&JŒ&Snv f sm;vSwhJ pme,fZif; avmuvkyfoufrSm tjrifhqHk;ae&mjzpfwJh wcgujrefrmEdkifiHrSm xdyfwef;owif;pm wpfapmifjzpfcJhwJh "[Hom0wD" owif;pm&JŒ t,f'DwmcsKyf&mxl;udk &&Sdzdk@twGuf tpysK;d cJw h m yJjzpfygw,f? OD;0if;wif&JŒ [Hom0wDowif;pmt,f'DwmcsKyfvkyfcJhwJhESpfawG[m jrefrmh qdk&S,fvpf vrf;pOfygwDtiftm;cdkifrmvmwJhESpfawGjzpfcJhygw,f?tJ'Dacwfumvwkef;u vGwv f yfpmG ajymqdck iG /hf ud, k &hf ŒJ qENuv kd w G v f yfpmG xkwaf z: jyocGi/hf pwmawGukd ydv k @kd ydv k @kd wif;usyfpGm uef@oufcsKyfcs,f cH&ayr,fhvnf; tenf;i,frSsaom pma&;q&mawG/ pme,fZif;orm;awG [m wd@k awG&ŒJ vGwv f yfpmG awG;ac:ajrmfjrifyikd cf iG u hf kd wd;k wd;k wdww f w d ef @J quf+y;D xde;f odr;f cJh =uygw,f? 1978 ckESpfrSm OD;0if;wifOD;aqmifyg0ifcJhwJh "pae pmzwf0dkif;" rSm rqv vrf;pOfudk a0zefoHk;oyfxm;wJh pmwrf;i,fwapmifzwf=um; aqG;aEG;cJh=uygw,f? tm%mydkifawGu xkwfa0cGifhydwfvdkufygw,f?tJ'DaemufOD;0if;wif[m bmomjyefwJh oltvGwf pma&;q&m b0rSm usiv f nf&if;eJ@ q,fpEk pS rf sS ol&ŒJ 0rf;a&; udak jz&Si;f cJyh gw,f? 1988 ckESpfrSm pwifay:aygufcJhwJh'Drdkua&pDvSKyf&Sm;rSK}uD;rSm vGwfvyfpGm awG;ac:ajrmfjrifrSKeJ@ w&m;rSswmrSKudk,Hk=unfwJholawG a&SŒwef;u yg0ifcJh=uwm[m obm0ygy?J tpydkif;uwnf;u OD;0if;wif[m vSKyf&Sm;rSK}uD; pwifjzpfyGm;cgpu ay:ayguv f mwJh pma&;q&mrsm; or*~rmS wuf=upG mG eJ@ yg0ifcyhJ gw,f? 1988 pufwifbmvrSmol[m NLD tvkyftrSKaqmiftzGJŒ&JŒtwGif;a&;rSL; awGtxJu wOD;jzpfvmygawmhw,f?,Hrk mS ;p&mr&Sw d o hJ @l &JŒt&nftcsi;f awG/o@l &JŒcdik rf mwJh &nfreS ;f csuaf wGa=umihOf ;D 0if;wif[m 'Dru kd a&pDta&;awmfyu kH kd qef@usiaf e=uwJo h al wG&ŒJ t"d u ypf rS w f j zpf v m ygawmh w ,f ? 'ga=umih f v nf ; yJ 1989 ck ZG e f v rS m NLD acgif;aqmifawGxJu yxrqHk;tzrf;cH&wJh vlwa,mufjzpfvm ygawmhw,f? ol@udk zrf;qD;wJhta=umif;uawmh w&m;Oya'uae a&Smifwdrf;ae w,fvdk@a=unmcH&wJh vli,fwOD;&JŒ zcifjzpfoel @J w,fvzD ek ;f pum;ajymjcif;qdw k hJ oufaoaxmuftxm; r&Sw d hJ pGJcsufeJ@yJ jzpfygw,f? bmyJjzpfjzpf w,fvDzkef;eJ@ pum;ajymjcif;[m oufaot&m tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

23


24

rwnfbl;vdk@ Oya'uqdkygw,f?'gayrJhvnf;jrefrmjynfrSm ppfwyfu tkyfcsKyfaerSKudk uef@uGuo f al wG twGuf Oya'u aumif;pGm umuG,rf KS ray;Edik yf gb;l ? tzrf;cH&+yD;+yD;jcif;rSmyJ OD;0if;wifudk 3 &uf=um tpmrauGs;/ rtdyfEdkif atmifvyk x f m;+y;D 'Dyu kd a&pDta&;awmfy}kH u;D rSm yg0ifcw hJ o hJ &l ŒJ vSKy&f mS ;rSKawGukd ppfaq; ar;jrefygawmhw,f? ppfaq;ar;jref;wJh olawGu OD;0if;wif[m usr&JŒ EdkifiHa&; enf;AsL&mqkdif&m t}uHay;yk*~dKvf/ wenf;tm;jzifh ajym&r,fqdk&if usr&JŒ ¶kyfao; q&mjzpfw,fqw kd mudk xGuq f adk pzd@k t"rR vkyaf qmifvw kd hJ yH&k cdS yhJ gw,f?'gayrJh owWed @J jynfph /kH pdw"f gwu f vnf; cdik rf mvSwhJ OD;0if;wifukd trSm;awGxu G q f zkd @kd b,fvrkd S +crd ;f ajcmufv@kd r&cJhygbl;? 1989 atmufwdkbmvrSmawmh ol@udkaxmif (3) ESpfcsvdkufygw,f? ol@udkjyefv$wfzdk@ vtenf;i,ftvdk 1992 ZGefvrSm aemufxyf t"dyg`,fr&SdwJh ta=umif;jycsuef @J w&m;pGq J +kd y;D axmif (11) ESpx f yfrcH svu kd yf g w,f? OD;0if;wif[m ol@ta=umif;udk ajymcJygw,f? NLD wnfaxmif+y;D uwnf;u oleJ@usr twlwGJ+yD; ae@wdkif;vdkvdk tvkyfvkyfcJhwm vaygif;tawmf=umrS ol[m vl y sKd } uD ; jzpf w ,f q d k w m trS w f r xif od v d k u f y gw,f ? ol [ m wpf O D ; xJ a exd k i f + yD ; ol&JŒtdrfrSKudpPawGudk udk,fwdkifvkyf udkifaew,f qdkwmudkvnf; odcJh& ygw,f? 1989ckESpfrSmol@udk axmif'%fpD&ifcJh+yD; odrfhr=um cifrSmyJ olESpfaygif;rsm;pGm aexdkif cJhwJh(vrf;rawmfjrdKŒe,f/vrf;opf&dyfom) EdkifiHydkifwdkufcef;wpf ckrSmaexkdifcGifhudk y,fzsufvdkufwJhtwGuf olydkifypPnf;awGudk ol@&JŒrdwfaqG taygif;toif; awGu tJ ' D w k d u f c ef ; uae z,f & S m ;ajymif ; a&$ Œ ay;cJ h = u&ygw,f ? OD ; 0if ; wif & J Œ ¶k y f o G i f trlt&mwckv;kH udk =unhv f u kd &f if cdik rf mwJh toGit f jyifay:xGe;f aewmrd@k OD;0if;wif[m ESv;kH eJ@ywfouf+y;D a0'emwpfc&k w dS t hJ wGuf t+rw J rf;aq;ukz@kd vkt d yfw,fqw kd mudk odwo hJ l tenf;yJ&Sdygw,f? aq;0g;ukojyKpk apmufa&Smufzdk@uvnf; jynfhpHkr_r&Sd/ aexdkifr_ tajctaeuvnf; qd;k &Gm;vSwhJ tusO;f axmifxrJ mS umv=um&Snpf mG aexdik &f wJt h wGuf ol&ŒJ use;f rma&;tajctae[m yd+k y;D qd;k &Gm;vmaeygw,f?1994 ckEpS af zaz:0g&v D twGi;f rSm tar&duefjynfaxmifpkuGef*&uftrwf bDvf&pfcswfqifeJ@OD;0if;wifwdk@ awGŒqHk&pOfu OD;0if;wif[m vnfaxmufukd 0wfqifxm;& ygw,f? ausm¶d;k qpfa&m*guykd g cHpm;ae&vd@k yg? 'ghtjyif ol@&JŒoGm;awGuvnf; aq;ukozdk@vdkaeygw,f? 'gayrJh ,ciftwdkif; olŒ&JŒ pdwt f pOf[m =unfvifvsu&f +dS y;D pdw"f gw[ f mvnf; r,dr;f r,dik f }ucH ikd af eygw,f? e0w[m olajymorSs pum;vH;k twdik ;f tm%mydik af wGqu D kd owif;tyd@k cH& r,fqw kd m taotcsmodvsuef @J OD;0if;wif[m e0wpDpOfwhJ trsK;d tom; nDvmcHtay: ol@"avh twdik ;f &Si;f vif;jywfom;pGm a0zefcyhJ gw,f? usrqDuv kd nf; tcdik t f rmtjynf0h axmufcaH =umif; owif;pum;yg;cJyh gw,f?" 24

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


25

'Drdkua&pD ta&;awmfyHk}uD; wyfOD;wGif pdwf"gwfcdkifrmpGmjzifh ,ae@wdkif wdkufyGJ0ifaeaom EkdifiHa&;acgif;aqmifwOD;jzpfol OD;0if;wifonf owif;pmq&m/ pma&;q&m wOD;vnf;jzpfonf? olonf 0if;wif/ 0if;aqG/ ay:opf/ jynfpdk;/ ykn/ armif0efZif;/okaooD/ t,f'DwmwOD; ponfh uavmifuGJrsm;jzifh pme,fZif;rsKd; pHkwGif 0wˆ K wd k / jyZmwf / uAsm/ aqmif ; yg;/ pmaya0zef a &; ponf j zif h ta=umif ; t &m rsK;d pHu k akd &;om;cJo h nf? pme,fZif;avmuESifh EkdifiHa&;avmuon f"yef;ESifhacgif;" yrm qufpyf aeouJo h @kd / t,f'w D mESihf Edik if aH &;acgi;f aqmifrmS vnf; cGrJ &ay? wcsed u f wuo pmaqmif "tkd;a0" t,f'Dwm udkatmifqef;onf aemifwGif trsKd;om;EdkifiHa&; acgif;aqmif}uD; jzpfvmcJo h nf? xdek nf;wlpmG [Hom0wD owif;pm t,f'w D mcsKyf a[mif;q&mOD;0if;wif onfvnf; ,ae@ 'Dru kd a&pDta&;awmfyw kH iG f jynfov l x l k ESit hf wl wku d yf 0JG ifvsu&f adS yonf? wd k i f ; jynf E S i f h jynf o l v l x k aumif ; usKd ; twG u f aowyef ouf w qH k ; tvkyfauGs;jyK&ef oEMdXmef csxm;aom q&mOD;0if;wifudk 1930 jynfhESpfrwfv 12 &ufae@wGif yJcl;wdkif;/ }udKŒyifaumuf+rdKŒ Y tzOD;yk/ trda':trmwdk@rSzGm;jrifcJh onf? arG;csi;f oH;k OD;teuft}u;D qH;k jzpfonf? 1953wGif &efukefwuUodkvfrS t*Fvdyfpm/acwfopf&mZm0ifESifh EdkifiHa&;ody`H bmomwGjJ zifh 0dZm… bGŒJ (B.A) &&Scd hJ onf? &efuek w f uUov kd f ESpv f nf;r*~Zif;rsm;wGif 0if;wif trnfjzifh uAsmESi0hf wˆKwrkd sm; pwifa&;om;&if; uavmifaoG;cJo h nf? &efuek w f uUov kd Yf t&if;ESD; qHk; uavmifaoG;zufrSm OD;0if;armif(rif;,ka0) jzpfonf? wuUodkvfY OD;xGef;wif(a&SŒae)/pma&;q&mausmfatmif/=unfvif/jroef;wifhponfh wuUodkvf uavmif&iS f rsm;ESiv hf nf; ausmif;aezuf jzpfco hJ nf? i,fpOfupme,fZif;vkyif ef; txl;0goemxHcl o hJ nf?*sme,fausmrf rav; . " olvv kd l"( OD;cspaf rmiftwˆKyw ` )dW pmtkyzf wf&mrS owif;pm q&mjzpfcsipf w d f jyif;jycJo h nf? xd k @ aemuf 1943wG i f " tusKd ; aqmif " *sme,f vuf a xmuf t ,f ' D w m vk y f u d k i f cJo h nf?xd@k aemuf pmayAdrmef Y vufaxmuft,f'w D mtjzpf 1950 rS 1954 ckEpS t f xd wm0efxrf;aqmifco hJ nf? 1953wGif AFP EdkifiHjcm; owif;XmewGif nydkif;t,f'Dwmtjzpf 0ifa&muf vkyu f ikd cf hJ onf? q&m'*kew f m&m OD;pD;xkwaf 0aom "*Eˆm0if" *sme,fY vufaxmuf t,f'w D mtjzpf wGzJ ufvyk f udik cf zhJ ;l onf? ,if;aemuf 1954 rS 1957 ckEpS f e,fomvefEikd if H trfpwm'rf+rKd Œ *srb f m wef (Jambarton) pmtkyfxkwfa0a&;ukr`%DwGif pmtkyfxkwfa0rSKynmESifh pme,fZif; ynmqnf;yl;&if; wzufrmS vnf; jrefrmbmomjyef pmvkypf mwrf;rsm; xkwaf 0a&;wGif tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

25


26

t}uH a y;t,f ' D w mtjzif h vk y f u d k i f c J h o nf ? wzuf w G i f ynmoif & if ; jref r mEd k i f i H owif;rsm;pkpnf; "'dk@jynfowif;" owif;pmudk rdrdaiGjzifhapmifa& 500 xkwfa0I/ jynfya&muf jrefrmrsm;xH pmwdkufrS tcrJhjzef@a0cJhonf? Oa&myY&SdaepOf vef'ef+rdKŒ Y ynmoifa&muf&Sdaeaom q&mrif;,ka0 q&mraiGwm&D ZeD;armifESHwdk@ESifhtwl Oa&mywdu k &f dS yef;cst D Ekynmjywdu k rf sm;udk vSnv hf nfavhvmcJo h nf? yef;csjD ywdu k rf sm;udk avhvm&mrSaemifwiG f yef;csaD 0zefa&;aqmif;yg;rsm; a&;om;cJh onf? 1957 ckESpfwGif a=u;rHkwoif;pmudk OD;aomif;(atmifAv)/pdefcifarmif&D wd k @ ES i f h t wl pwif w l a xmif o l r sm;wG i f yg0if c J h + yD ; OD ; pD ; t,f ' D w mtjzpf 0 if a &muf vkyfudkifcJhonf? 1964 pufwifbm1wGif "a=u;rHk" owif;pm jynfolydkiftodrf; cH&+yD;aemuf a=u;rHkowif;pmwkdufwGif t,f'Dwmtjzifh 1968 ckESpftxd qufvuf vkyu f ikd cf o hJ nf? q&mOD;0if;wifonf 1959 rS 1964 ckEpS t f xd jrefrmEdik if H pme,fZif; aumifpD twG i f ; a&;rS L ;tjzif h aqmif & G u f c J h o nf ? xd k p Of u OuU X tjzif h aqmif & G u f c J h o l r S m OD;xGe;f az(xGe;f ae@pOf)jzpf+y;D trSKaqmifrsm;tjzifh OD;baz/ *sme,fausmf wifah qG/ OD;ay:OD;/ OD;apmvS/ OD;wifaxG; wd@k jzpfonf? 1897 ckESpf Zefe0g&Dv 2&ufae@wGif pwifxkyfa0vmcJhaom [Hom0wD owif;pmudk 'kwd,urBmppft+yD; 1945 ckESpfatmufwdkbm 29 &ufae@ +AdwdoSs bm;rm;ol a X; OD ; nG e f @ (uAsmq&mr aiG w m&D . zcif ) u v$ J a jymif ; ,l I ae@pOf owif;pmxkwfa0cJhonf? tqdkyg owif;pmY u&ifawmfvSefa&; acgif;aqmif apmbOD;=u;D . owif;udk 1949 'DZifbmv 1 &ufrS 1950azaz:0g&D 28 &ufae@t xd az: jycJhaoma=umifh zqzv tpkd;&u [Hom0wDowif;pmudk 1950 rwfvwGif csdwfydwfcJhonf? 1955ckESpf Zlvdkifv1&ufae@wGif jyefvnfxkwfa0cGifh&cJh aomfvnf; awmfveS af &;aumifpu D [Hom0wDowif;pmudk 1969 ck Zefe0g&D v 31 &ufae@wGif jynfoyl ikd o f rd ;f cJo h nf? owif;pmwku d u f v kd nf; rEWav;+rKd Œod@k ajymif;a&$Œ I awmf vSef a&;aumifpD OuUX Adv k cf sKy}f u;D ae0if; trde@f jzifh q&mOD;0if;wifukd t,f'w D mcsKyt f jzpf cef@tyfum 1969 atmufwdkbmv 1 &ufae@wGif [Hom0wDowif;pmudk jyefvnf xkwaf 0apcJo h nf? q&mOD;0if;wifonf [Hom0wDowif;pme,ft,f'DwmcsKyftjzifh wm0ef,l aqmif&u G pf Of owif;pmESihf pmayvSKy&f mS ;rSK trsm;tjym; taumif txnfaz: aqmif&u G f Edik chf o hJ nf? owif;pmvkyif ef;ESiyhf gwo f ufI [Hom0wDowif;pm +rKŒd e,f owif;axmuf rsm;. vkyfief;qdkif&maqG;aEG;yJGrsm;udk 1974/1975/1976ckESpfrsm;wGif oHk;}udrfwdkifwkdif aqmif&u G f Edik cf o hJ nf? q&monf pmayES i f h , Of a us;rS K tzG J @ i,f u d k z G J @ pnf ; cJ h + yD ; &wemyH k a cwf 26

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


27

owif;pmq&m}u;D bd0k ZD& tm;*k%jf yKaomtm;jzifh bd0k ZD&cef;rudw k nfaxmif zGiv hf pS f cJo h nf? tqdyk g cef;rwGif pmqdak wmfae@ tcrf;tem;rsm;/ pmaya[majymyGrJ sm;/pmwrf; zwf y G J r sm;/ pmayqd k i f & m txd r f ; trS w f y G J r sm;/pmay,Of a us;rS K qd k i f & m jyyG J r sm;ud k yHrk eS u f si;f yay;cJo h nf? tqdyk gvKS y&f mS ; rSKrsm;teuf pmwrf;zwfyrJG sm;udk paeae@rsm;wGif usif;y+yD; paepmay0kdif;rsm;[k xif&Sm;cJhonf? pae pmay0dkif;. toD;tyGifhtjzifh owif;[mo ( [Hom0wD umwGe;f rsm;)/ jynfow l @kd . pum;jyef/paepmay0dik ;f paom pmtkyf xkwaf 0Edik cf o hJ nf? pae pmzwf0idk ;f onf jrefrmpmay tEkynmzG@H +zKd ;wd;k wufa&;twGuf ta&;ygonfh pmayvSKy&f mS ;rSKjzpf aomfvnf; rqv vrf;pOfygwaD 0zefaxmufjyr_a=umifh [H o m0wD o wif ; pm wk d u f u d k 1978 ck E S p f puf w if b mv 30 &uf a e@wG i f vH;k 0ydwo f rd ;f vdu k o f vk/d t,f'w D mcsKyf OD;0if;wifuv kd nf; xkwyf ,fvu kd af vonf? OD;0if;wifonf [Hom0wDowif;pm t,f'DwmcsKyf vkyfudkifaepOf twGif; owif;pmq&m ud, k pf m;vS,f wpfO;D tjzifh Oa&myEkid if rH sm;od@k jrefrmowif;tzG@J ESit hf wl vdu k yf g&if; a&muf&m Edik if rH S owif;rsm;/aqmif;yg;rsm;a&;I/ jrefrmEdik if o H @kd ay;yd@k cJo h nf? tqdyk g aqmif;yg;rsm;udk pkpnf;I 1972 ckEpS w f iG f "ajcrSmpum;/ vufzsm;uAsm/ rsufESm Zmwfodrf;"trnfjzifh pmtkyfxkwfa0cJhonf? xdk@aemuf ta&SŒ Oa&my EdkifiHrsm;ESifh qdAk , D uf,el , D EH ikd if o H @kd avhvma&;c&D; oGm;a&muf+y;D aemuf "urBmeDwiG -f w'*F"trnfjzifh c&D ; oG m ;rS w f w rf ; pmtk y f u d k xk w f a 0cJ h o nf ? 2011 ck E S p f puf w if b mvwG i f =u,feDpmaywdkufrS pae pmay0dkif; pmtkyfwGifyg&Sdaom q&mOD;0if;wif. c&D;oGm; pmayaqmif;yg;ESpfyk'fudk pkpnf;I "c&D;oGm;pmay" acgif;pOfjzifh xkwfa0cJhonf?tqdkyg pmtkyYf q&mOD;0if;wifu "a'oEW & A[k o k w onf vl w d k @ .tjrif u d k u s,f a p.? qif a jcud k w &m; wdk;yGm;ap.? tvdrRmOm%fudk &ifhoefap." qdkonfh pum;twdkif;c&D;oGm; pmayudk zwfjcif;jzifh tusK;d }u;D pGm cHpm;=u&onft h jyif aiGrukev f rl yef;bJ a'orsK;d pHk ok@d ud, k w f idk f a&mufaygu=f u&bd ouJo h @kd vlaygi;f pH/k "avhp¶ku d af ygi;f pHu k u kd , kd w f ikd f odjrifcpH m;=u&bd ouJhodk@ &Sd&onfjzpfI c&D;oGm;pmayudk pdwfyg0ifpm; avhvmrSwfom;ol pmzwf y&dowftiftm;vnf; acwfopf ESit hf wl wd;k yGm;vmcJo h nf[k oH;k oyfwifjyxm;onf? q&mOD;0if;wifonf John Hersey a&;om;cJhaom Hiroshima udk "vl@i&J" trnfjzifh bmomjyefcJhonf? tqdkygpmtkyfudk 2011 pufwifbmvwGif ae&D&D pmtkyfwdkufrS 'kw, d t}urd jf yefI xkwaf 0cJo h nf? q&mOD;0if;wifonf rEWav;Y ae@pOf &efukefodk@ qif;I owif;pm q&m oifwef;rsm;vJ ydk@cscJhonf? owif;pmorkdif; a&;om;jyKpk&efvnf; wuUodkvfxif}uD;/ vlxOk ;D vS/O;D =u;D armif (aiGOa'gi;f ) wd@k ESit hf wl }uKd ;yrf;cJo h nf[o k &d onf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

27


28

xdk@aemuf q&mOD;0if;wifonf "ay:opf" uavmiftrnfjzifh yef;csDa0 zefa&;aqmif;yg;udk pme,fZif;rsm;Y a&;om;cJo h nf? aemifwiG f tqdyk gaqmif;yg; udk pkpnf;I "tvS&mS yHak wmf" acgi;f pOfjzifh pmtkyw f tkyx f w k af 0cJo h nf? q&mOD;0if;wifonf t*Fvdyfpmudk uGsrf;usifydkifEkdifol jzpfaomha=umifhtar&d uefpma&;q&m ([ife&Dppf'em[m&Dqif) (Henery Sydnor Harrison, 1880 - 1930) a&;cJo h nf?‘ Queed’ 0wˆKukd " uG’d "trnfjzifh jrefrmjyefqckd o hJ nf? xd@k jyif Northern Light pmtkyu f v kd nf; "OwW&tvif"trnfjzifh jyefqckd o hJ nf? q&mOD;0if;wifonf &Spaf v;vH;k ta&;awmfy}kH u;D wGif tEkynm&Siaf ygi;f pHk wd@k . a=unmcsuf xGuaf y:vma&;twGuf }uKd ;yrf;aqmif&u G cf o hJ nf? ta&;cif;umvtwGi;f pme,fZif;or*~ owif;pmwGif acgif;}uD;ydkif;owif;/owif;/ aqmif;yg;rsm; a&;om; ay;cJo h nf? xd@k jyif ausmif;om;or*~rS OD;pD;xkwaf 0aom "or*~"owif;pmwGiv f nf; yg0ifa&;om;cJo h nf? 1988 =o*kwf 30 wGif "qENaz:oH"owif;pmudk ud, k w f ikd f xkwaf 0 cJo h nf? xdk@aemuf &Spfav;vHk; 'Drdkua&pDta&;awmfyHk}uD;udk ppfwyfrSt=urf;zuf +zKd c+JG y;D aemuf ordik ;f vdt k yfcsut f & trsK;d om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyf zJ@G pnf;aomtcg tzG@J csKyYf A[dktvkyftrSK aqmiftzGJŒ.twGif;a&;rSK; tzJGŒ0iftjzpf pwifyg0ifvSKyf&Sm;cJhonf? trsK;d om;nDnw $ af &; wyfaygi;f pkYvnf; a':jrifjh rifch ifEiS t hf wl em,u tjzpfwm0ef,l cJo h nf? 1989 ckESpf ZGefv 6 &ufae@wGifppftpdk;&. rw&m;aom a=unm csuf trSw(f 38) udk qef@usi&f mYoH;k pGcJ o hJ nf? "trsm;jynfoo l abmrwlwhJ trde@f tm%m[lorSs wm0eft& zDqef=u" [laom aqmify'k u f kd a&;om;ay;cJo h nf? 1989 ZGev f ikd v f 4 &ufwiG f w&m;cHajy;wOD;. zcifxH zke;f quf pum;ajymqdrk KS ukd ta=umif ; jyKI q&mOD ; 0if ; wif t m; ppf t pd k ; & axmif ' %f 3 ES p f csrS w f c J h o nf ? trsKd;om;'Drdkua&pD tzGJ@csKyfu trsm;jynfolqlyltHk=uGatmif vkyfaqmif&mwGif aemufuG,frS }udK;udkifonf [k ta=umif;jycsufjzifh vGwf&ufaphcgeD; 1992 ckESpf ZGev f ikd v f wGif axmif'%f 11 ESpf xufrH csrw S cf jhJ cif;cH&onf? OD;0if;wiftm; 1989 ckEpS f ZGev f ikd v f 4 &ufae@ zrf;pD;tcsed rf pS I tif;pded af xmif txl;wdu k f 0if;twGi;f Y xm;&SI d ywf0ef;usiEf iS v hf ;kH 0 tquftoG,f jzwfawmufjcif; cH&onf? xd@k tjyifaxmif0ifpm vnf; tydwcf &H onf? 1991 ESpu f ek yf ikd ;f wGif OD;0if;wiftm; txl;wdu k rf t S rSwf 3 wdu k o f @kd ajymif;a&$ŒcJo h nf? jrefrmEdik if o H @dk ukvtxl;ud, k pf m;vS,f ",dZk , kd u kd w kd m" vma&mufpOftwGi;f tusO;f cscaH e&aom Ekid if aH &;orm;rsm;tay: e0w tpd;k &tm%mydik rf sm;. nSi;f yrf; ESyd pf ufrKS rsm;ESihf ywfoufI yvpfpwpftw d f ( u|wu f |wf 28

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


29

tdw)f ay:wGif tao;pdwf a&;om;ay;yd@k xm;onhpf mudk Edik if aH &;tusO;f om;rsm;ESihf twl yg0ifvufrw S af &;xd;k cJo h nf? xd@k jyif tusO;f axmifypHk H tuFsrD sm;ay:wGif "pk/ v$w/f jyefawG@/ § pk/ zsuf/ awGŒ" qdkonfh acgif;pOfjzifh jrefrmjynf EdkifiHa&;oHk;oyfcsuf pmwrf;udk a&;om;jyKpu k m axmiftjyifo@kd xkwf cJo h nf? "pk"qdkonfrSm a':atmifqef;pk=unfESifh EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;tm;vHk; vGwaf jrmufa&;/ "v$wf" qdo k nfrmS v$waf wmfac:,la&;/ "jyefawG@" qdkonfrSm trsK;dom; jyefvnfoifhjrwfa&;twGuf awG@qHk aqG;aEG;yGJrsm;jyKvkyfa&;/ "pk" qdo k nfrmS 'Dru kd a&pD jynfaxmifpo k pfay:xGe;f a&;/ "zsuf"qdo k nfrmS trsK;d om;nDvmcHukd zsuo f rd ;f a&;/ " awGŒ’"qdo k nfrmS a':atmifqef;pk=unfEiS hf e0w ( etz ) awGŒqHak qG;aEG;a&;/ qdkonfh EkdifiHa&;vrf;pOfudk OD;0if;wifonf csrSwfay;cJhonf?tqdkpmwrf;udk 1995 Ed0k ifbmvwGif axmiftwGi;f rSjynfyod@k vSsKŒd 0Suf xkwaf y;rSK a=umifh OD;0if;wiftm; 1996 rwfv 28 &ufae@wGif axmif'%f( 7 ) ESpf xyfrw H ;kd cJjh yefonf? tusOf ; cscH a e&pOf t wG i f ; q&mOD ; 0if ; wif o nf " x" av;vH k ; ay:vpD csrw S cf o hJ nf? yxr "x"on x f al xmif&rnf? 'kw, d "x" onf xde;f odr;f &rnf? wwd, "x" onf xkid rf aeESi/hf pwkwˆ "x" onf xdawGŒ&rnf[I l jzpfonf? tusOf;cs cHae&pOftwGif;rSmyif 2001 ckESpfY OD;0if;wiftm; ,le,fpudk *Gv D m&fru kd medk urBmŒpme,fZif;vGwv f yfciG q hf (k Unesco – Guillermo Cano World Press Freedom Award) udk cs;D jri S chf cH &hJ onf? xdEk pS t f wGi;f rSmyJ Edik if w H umowif;pmrsm;tzGŒJ ( WAN. World Association of Newspaper) rScs;D jrifo h nfh "vGwv f yfrKS a&$uavmifq"k (Golden Pen of Freedom Award) udk om,m0wDprf;prf;EG@J ESihf txl;cs;D jri S chf cH &hJ onf? axmifouft&Snq f ;Hk owif;q&m}u;D OD;0ifwiftm ;*k%jf yKonft h aejzifh jyifopfEikd if H vrf;wvrf;udk 0if;wifvrf;[k rknahf c:cJh =uonf? qkaiGa=u;rsm;tm;udk jrefrmowif;or*~odk@ vSL'gef;um "O'gef;r*~Zif;"udk xkwaf 0apcJo h nf? O'ge;f r*~Zif;udk OD;0if;wif vSL'ge;f aiGjzifrh wnfum r*~Zif;. taxGaxG ukeu f sp&dwrf sm;udk tar&dueftajcpdu k f National Endowment of Democracy tzG@J / jyifopftajcpdkuf Reporters SanFrontieres/ tar&dueftajcpkduf EkdifiHwum tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

29


30

owif;pm rsm; tzG@J (WoldAssociation of Newspaper) tzG@J wd@k u ulnyD yHh ;kd ay;cJo h nf? e0w ppftpdk;&u OD;0if;wiftm; 2005 ZlvdkifvwGif axmifrSvGwfay; rnf[q k u kd m xde;f odr;f xm;&mwku d rf S axmifA;l 0od@k ac:xkwu f m 4 em&Dausmf ar;jref;I axmif;Al;0rS jyefoGif;I jyefvnftusOf;cscJhonf? wenf;tm;jzifh vlwpfa,muftm; vlrqefpmG jzifh pdw"f gwf ppfqifa&; jyKvyk cf jhJ cif;jzpfonf? xd@k aemuf e0w ppftpd;k &u Ekid if w H um. zdtm;ay;rSKa=umifh OD;0if;wif tm; 2008 ckESpfpufwifbmv 23 &ufae@wGif tusOf;axmifrS jyefvnfv$wf ay;cJhonf? tusO;f axmifrS vGwaf jrmS uf+y;D aemuf q&mOD;0if;wifonf axmifwiG ;f Y trsK;d rsK;d tzHzk kH nSO;f yef; ESyd pf ufc&H rSK tawGŒt}uKrH sm;udk a&;om;cJo h nfh "bmvJ[h.J ..vlŒi&JŒ" trnf&dS pmtkyfudk a&;om;I 2010 jynfhESpf rwfv 12 &ufae@wGif usa&mufaom q&m. touf&pS q f ,fjynfh arG;ae@ txdr;f trSwjf zifh 'Dru kd &ufwpfjrefrmhtoHrS 2010 jynfEh pS w f iG f xkwaf 0 ay;cJh onf? tqdyk g pmtkyu f kd jrefrmEdik if aH &;tusO;f om;rsm; ulnaD pmifah &Smufa&; toif;( AAPP) tzGJ@rS jzef@csday;cJhonf? ,ck t cg q&m}uD ; OD ; 0if ; wif o nf touf 84 ES p f j ynf h I vnf y if ; usD ; aygif;wufa&m*g/ tlusa&m*g/aoG;wdk;a&m*g/qD;usdwfa&mifa&m*g/oGm;udkufa&m*g ausmufuyfa&m*gw@kd udk cHpm;ae&aomfvnf; pdw"f gwrf usbJ ,H=k unfcsucf ikd rf mpGmjzifh 'Dru kd a&pDta&;awmfy=kH u;D wGif rm;rm;rwfrwf &yfwnfum&J&0J 0hH Hh wdu k yf 0JG ifvsu&f adS e&m rS 2014 ckEpS {f jyv D 21 &uf eHeuf6 em&DwiG f &efuek jf ynfol ah q;&H=k u;D ausmufuyf a0'emjzifh uG,v f eG o f mG ;cJah vonf? rnfokd q h akd p ppftm%m&Sit f pd;k &udk ESv;kH &nfjzifh &J&aJ wmuf awmfveS cf ahJ om ol.ZJo G wWEd iS hf vkyaf qmifcsurf sm;onf jynfow l kd Eh v S ;kH om;wGix f m0pOf urŠn;f wifae rnfrmS rvG{J uefyif jzpfaeayvdrrhf nf r[kwyf gavm?

oef;0if;vdkSi f

30

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


31

u%ef;rsufpd

[Hom0wD OD;0if;wif rdwaf qG wOD;u ajymjyonf? u%ef;aumifonf jcifuu kd cf &H vSsif aoonf [lowwf? u%ef;aumifonf a& owW0gjzpfonf? oHcsyu f m ppf,mOfEiS w hf o l nf[I l Edi_ ;f cdik ;f &zG,f &Sad vmufatmif tiftm;cdik +f z;D aom taumifrsKd ;jzpfonf? El;nHah omtom;udk xlxJ rmausmaom tcGHjzifh zHk;umxm;onf? tom; ae&mvyf rusef? ajcacsmif; vufacsmif;wdk o h nfyifvsS if oHacsmif;wrSs rmausmaomtcGjH zifh v$r;f tkyv f su&f o dS nf? u%ef;.tcGo H nf tcGH [k qd&k aomfvnf; omref ig; ykpeG w f kd . h ta=u;cGrH sKd ; r[kwf? owW0gESifh rrSsatmif rmausmaomtcGH/ xlxJaomtcGHjzpfonf? El;nHh aysmhaysmif;aom 0rf;Adkufom; ae&mwGifyifvSsif ig;=uif;+rD;uGuf ta=u;cGHxuf ydkrdk rmausmxlxaJ om tcGrH sm; tcsyt f csyf xyfvsuf zH;k umxm;ao;onf? u%ef;aumifwiG f tom;ay:onfah e&m tvsO;f r&S[ d I l qd&k ravmufjzpfonf? ,if;odk haom ttkyf tcGH/ tumtuG,fa=umifh xdkowW0gonf raoEdkif/ raysmufEikd af om tqift h ajcodk h ra&muf? tvG,Ef iS yhf if aoEdik o f nf? qifajymif=u;D eif;cH&I aojcif;rsKd ; r[kw/f jcifaumifav; udu k I f aojcif;rsKd ; jzpfonf? xdt k csuo f nf r,Hck sipf &myif jzpfonf? rdwfaqGjzpfolu xdktcsufudk tcdkiftrm qdkonf? oufaoxlEdkifonf[k qdo k nf? a&jznft h ;kd cGuf ponfwkd w h iG f tzH;k tum tvHyk w d I f u%ef;udk xnfx h m;rSom pdwfcs&onf[k qdkonf? odk@r[kwfygu tcef;wGif;&Sd jcifaumifwdk@u u%ef;udk udu k v f rd rhf nf/ jcifuu kd cf &H vSsif u%ef;aovdrrhf nf? u%ef;. ud, k af y:wGif jcifuu kd pf &m ae&mr&S?d rSeo f nf? od@k &mwGif jcifaumifu tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

31


32

udu k I f &onfh ae&mudk &Smwwfonf? xdak e&mrSm u%ef;. rsupf jd zpfaom [l.? u%ef;rsupf o d nf rsuEf mS tjyif. tay:odk h pl;axmif xGuaf eonf? rSw d I f r&/ ydwI f r&? rsuv f ;kH tdrt f wGi;f ikyv f sdS K;oGi;f I r&? Zufyo k vdk yk&kH ykI &onf? c&kcx HG J c&kaumif vSsd K;0ifovdk vSsd K;0ifI r&? rsupf u d tjyL;om; usejf rJ useo f nf? xdrk supf u d kd jcifaumifu udu k o f nf? rsupf d jcifuu kd cf &H aomf u%ef; aoonf? oHcsyu f m ppf,mOfvkd xlxaJ om ttkyt f cGH umzH;k xm;onfh u%ef;. rsupf u d kd jcifuu kd Ef ikd o f nf? rsupf d jcifuu kd cf &H vSsif u%ef; aoonf? xdktcsufESifh qufpyfvsuf awG;=unfhp&m oabmw&yf ay:vmonf? xdo k abmrSm Todk jh zpfonf? rnfrSsavmuf txdyif *k%f[dwfoduQm/ tiftm;pGrf;&nf =uD;rm;aom t&myifjzpfap aysmhuGuf/ [muGuf/ tm;enf;csuf &Sdonfom jzpf&onf qdkaom tcsuaf ywnf;? xdk aysmu h u G /f [muGu/f tm;enf;csuu f kd xd;k ESuf zsuq f ;D jcif; cH&onft h cg xdt k &monf =u;D rm;aom tumtuG,rf sm; &Sad eonf=h um;rSyif +yKd uyJG supf ;D jcif;tjzpfokd h a&muf&onfom jzpfonf qdak om tcsuaf ywnf;? xdkoabmonf a&S;ya0%DtcgrSpI vl@ordkif;wGif xif&Sm;cJhaomtcsuf jzpfonf? xdo k abmudk xif&mS ;apaom jzpf&yfrsm;onf jrefrmhordik ;f wGif tausmt f =um; wnf&cdS o hJ nf? yk*H taemf&xmrif; oxHjk ynfukd csw D uford ;f ydu k &f mY +rKd Πtapmift h =uyf xlajymI vky=f urH &Edik f jzpfaeonf? aemufq;kH wGirf S jrKd &h ;kd wae&mY tumtuG,f =uufr w0yfpm tvpftvyf&adS =umif; odvmonf? xdak e&mrS 0ifwu kd o f nf? oxHu k sonf? "u%ef;rsupf d" oabmudk xif&mS ;apaom ordik ;f jzpf&yfwck jzpfavonf? rGef ol&aJ umif; ordeAf &rf;ESihf w&kwpf pfonfausmf *gr%dwkd . h pD;csi;f xd;k yGv J nf; xdo k abm. xif&mS ;aom jy,k*jf zpfonf? *gr%donf oHueG cf sm csy0f wfwefqmudk ud, k v f ;kH jynfh 0wfvsuf ordeAf &rf;ESihf pD;csi;f xd;k onf? *gr%d. oHueG cf sm csy0f wfwefqmonf "m;raygu/f vSrH aygu/f rD;rayguf tumtuG,jf zpfonf? TonfrmS tjyifyef;tjrif jzpfonf? ordeAf &rf;u xdo k kd rh jrif? ordefA&rf; jrifonfrSm *gr%d. oHuGefcsm csyf0wfwefqm vufarmif;csdKif;=um;Y vSw H zsm;pm tuGut f vyf/ tvpft[if;&Sad eonf qdak omtcsuf jzpfonf? ordeAf &rf;onf xdt k uGut f vyfukd tJ armif; vSH ysH pdu k o f nf? *gr%dusonf? taemufwikd ;f pmayESihf ordik ;f wdk w h iG v f nf; wfoabmwnf;aom tcsi;f t&m jzpfpOfjzpf&yfwkd u h kd armfueG ;f rSww f rf;rsm;tjzpf awG Eh ikd o f nf? acgrpmqd=k u;D [d;k rm;. tDv, d uf armfueG ;f uAsm=u;D rS ol&aJ umif;wOD;jzpfol 32

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


33

tmcsv d jd zpf&yfonfvnf; xdo k abm. jy,k*jf zpfonf? tmcsdvd arG;uif;pt&G,fwGifjzpfonf? rdcifjzpfol yifv,fewforD;u pwdu k jf rpfxw J iG f om;udk a&ESpo f nf? jrpfa&jzifh wud, k v f ;kH udk pGwpf akd ponf? om;jzpfot l m; "m;vSHusnfrD; jyD;jidrf;vHkjcHKap&ef jzpfonf? rdcifjzpfolu om;i,ftm; touf&SnfpGm temrJah =umif; aq;pGr;f aumif;jzifh xHrk r$ ;f umuG,af y;jcif; jzpfonf? od@k &mwGif rdcifvuf qkyu f ikd cf ahJ om om;i,f. zaemifah jczsm;onf pwdu k jf rpfa& pGwpf Ekd ikd jf cif; r&Scd ?hJ od@k jzifh xdak e&monf "m;vSrH ;D ayguf ul;a&mufx&d rS _ uif;vGwjf cif; r&Sad csav? tmcsdvd vlvm;ajrmufcsdefESifh [,fvifrif;orD;udk ta=umif;jyKI x&dk*sif ppfyGJ=uD;jzpfyGm;csdef qHk=udKufonf? xdkppfyGJ=uD;wGif tmcsdvd 0ifa&muf wdkufcdkufonf? atmifyt JG vDvD &onf? x&d*k siaf cgicf sKyf ol&aJ umif; [ufwmudk pD;csi;f xd;k +y;D okwo f ifonf? aemufq;kH tmcsv d d ud, k w f ikd v f nf; wdu k yf w JG iG u f sonf? &efol b h ufrS ypfvw $ af omjrm;u tmcsv d . d ajczaemifu h kd vmpdu k o f nf? "m;usKd ;IvSaH cG remraool[k ausm=f um;aom r[mol&aJ umif;=u;D tmcsv d u d sonf? (pum;pyfIqdk&vSsif x&dk*sif ol&Jaumif; [ufwm usqHk;&onfrSmvnf; [ufwm. oHcsy0f wfwefqm ud, k x f nfEiS hf acgi;f pGyt f quf vnfyif;ae&mY tvyfay: onfukd tmcsv d d vSyH pfpu kd I f usq;kH &jcif; jzpfonf) xdo k rdik ;f '¾m&Dukd ta=umif;jyKvsuf taemufwikd ;f qd&k ;kd pum;Y "tmcsv d d zaemifh" [laom a0g[m& toH;k wGiv f mcJo h nf? {&mr t&m0wˆK/ wdik ;f jynfEikd if /H vly*k Kd~ vw f kd . h aysmu h u G /f [muGu/f +yKd uu G /f ysuu f u G w f kd u h kd &nfne$ ;f wifpm;aom a0g[m&jzpfonf? urBm hordkif;wGif "tmcsdvdzaemifh" jzpf&yfaygif; ajrmufjrm;pGm &SdcJhonf? xdt k mcsv d zd aemifh jzpf&yfw@kd onf vl@ zGt J pnf;rsm; ysupf ;D jcif;/ vufeuf Edik if aH wmf=u;D jyKd ujJG cif;/ rif;{u&mZfrsm;/ ppfo=l u;D / ppfo&l aJ umif;rsm;/ yk*Kd~ vaf usmrf sm;/ "avSsmusaemufq;kH &Sad cs." tjzpfo@kd a&mufapcJo h nf? vlra_ &;/ Edik if aH &;/ pD;yGm;a&;/ tcsi;f udpP rsm;pGmYom tmcsv d zd aemifh &So d nfr[kw?f rsufarSmufacwfY txGwftxdyfodk h a&mufvsuf&Sdaom pufr_enf;ynmuJhodk h enf;uspepfus vkyif ef;rsm;YyifvsS if aysmu h u G /f [muGu/f tm;enf;csurf sm; &Sad eI {&mr vkyif ef; pDrcH su=f u;D rsm; ysujf ym;&onfh tjzpfrsKd ; =uKH ae=u&onf? aiGa=u;ukaÉuÉm qH;k &H;_ r_rsm; ay:ayguaf e&onf? vlaygi;f rsm;pGm aoa=ur_rsm; jzpfymG ;ae&onf? qdkAD,ufESifh tar&duefjynfaxmifpkwdk hwGif t%kjrL"mwfaygif;zdk=uD;rsm; "mwfa&mifjcnf ,dkpdrfhjcif;/ aygufuGJjcif; ponfwdk h jzpfyGm;ae&onfrSm trd_ufup jyom'frD;avmif qdkouJhodk h"tmcsdvdzaemifh" udpPrsm;. c|wf,Gif;r_a=umifh aiGa=u; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

33


34

ukaÉuÉm qHk;&H_;r_=uD;rsm; =uHKawGŒ aejcif;jzpfonf? tdE, dN jynfY bdyk g;vf+rKd h "mwfaiG ph uf&=kH u;D ayguu f rJG a_ =umifh vlaygi;f axmifaygi;f rsm;pGm toufqHk;&H_;cJh&jcif;rsdK;onfvnf; tao;tzGJ pufud&d,mwck. aysmhuGuf/ tm;enf;csu=f umifh jzpfymG ;cJ&h jcif;jzpfonf? tar&duef tmumo vGef;ysH,mOf=uD; "csJvif*sm" aygufuGJr_rSmvnf; ypPnf;av;wck. tm;enf;r_a=umifh jzpfay:cJh&jcif; jzpfonf? wGef;wif'Hk;ysH=uD;. ud, k x f nfEpS yf ikd ;f tqufae&mwGif =um;cHxnfx h m;onfh "tdu k iG ;f " ac: qDvu kH iG ;f ae&mrS rD;avmifaygufxGufjyD; 'Hk;ysH=uD;wckvHk; ysufpD;cJh&jcif;jzpfonf? tjrifhay 150 eD;yg; wGe;f wifprG ;f tm; aygicf sed f oH;k oef; eD;yg;&Sad om 'H;k ys=H u;D . {&mr ud, k x f nf=u;D ESpcf =k um;rS qDvu kH iG ;f av;onf "u%ef;rsupf d" yif jzpfacs.? xdk qDvu kH iG ;f av; aysmu h u G af =umifh a':vm ukaÉ 300 ausmf &if;ESD;jrSKyfESHxm;&onfh tmumo vGef;ysH,mOf pDrHudef;=uD; ysu&f rwwfjzpfc&hJ onf? avmuY rnfonft h &mrS vH;k 0O\Hk cdik jf rjJ cif;/ vHjk cKH jcif;/ tm;=u;D jcif;/ ab;rJjh cif; [lI r&Sad cs? t&m&mY "tmcsv d zd aemif"h [lI &Sjd r?J t&m&mY "u%ef;rsupf d" [lI &Sjd r?J vlra_ &;/ Edik if aH &;/ pD;yGm;a&; udp&P yfrsm;Y ol@ tm; ud, k t hf m; csiw hf u G cf sed q f &mY xdo k abmudk aphaphEv S ;kH oGi;f wwf/jrjJ rEJ v S ;kH oGi;f Edik zf kd h vdt k yfvaS yonf?

0if;wif (tawG;tjrif/ 1988 arv)

34

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


35

igonf vrf;c&D;jzpf.

auoG,f yef;awG trsKd ;pHk ta&mifppkH mG 0ef;&H aewJh tjyma&mif "gwyf =kH u;D wyHk &JŒ / tay:rSm / t*Fvyd v f kd a&;xd;k xm;wJh tjzLa&mif pmwef;=u;D wcku k xifxif&mS ;&Sm; &Sv d eG ;f aeonf? "gwyf x kH rJ mS awmh / tjyma&mif tzd;k =u;D wa,mufu ar;&d;k awG um;aeatmif eSKwcf rf;udk wif;wif;aphvdkŒ ? olŒ&JŒ tb, o¾mef jzefŒum;xm;wJh vuf0g;jyifay:rSmawmh atmifqef;pk=k unf qdw k hJ teufa&mif pmvH;k u xifxif&mS ;&Sm; ? tjyma&mif tzd;k =u;D [Hom0wD OD;0if;wif &JŒ / 0rf;enf;atmufarhb, G f tcrf; tem;udk vmwJh wjcm;vlawG uawmh / tJ'D tay:u pmwef;=u;D ukdk owdrrl cd sirf S rlrd =uvdrrhf nf? ae&m tcif;tusi;f tqifajyvdŒk om / ,k'k omef cef;r xJrmS vkyk jf cif;jzpfayrJh OD;0if;wif [m / c&pf,mef bmom0if r[kw k af vawmh / 'Dpifjrif&h ŒJ ezl;rSm e*dk wnf;u &Sad ewJh / 'D usr;f pm wa=umif;udk / vlawG odyjf y;D Oy'frd =urnf rxif? pma=umif; tjynft h pHu k I AM THE WAY,THE TRUTH, AND THE LIFE. (John 14:6)

usruawmh xl;jcm; wdu k q f ikd v f eG ;f vSpmG ,SOw f jJG rifae&wJh bb&JΠ=unfnKd p&maumif;vSwhJ yH&k yd f eJΠtJ'pD mwef;udk ud, k zhf mom qufpyfjy;D / ud, k phf w d =f uKd uf edrw d yf kH ,l=unfh rdawmhonf? q&m=u;D ,k'k omef jrefrmvdk jyefxm;wmuawmh / igonf vrf;c&D; jzpf.? orRmw&m; vnf; jzpf.? touf vnf; jzpf. - wJ?h t&Siaf ,&SK u/ ol aoumeD;rSm tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

35


36

/ olŒ&JŒ om0u awGukd / tm;ri,fzŒkd / =uKd wifjy;D awmh rSmcJw h hJ pum; wckk yg? b0 udk b,fv, kd =kH unfcsuef ŒJ qufav sS muf&rvJ aumif;jrwfwhJ tusit hf vkyk af wGukd b,fvkd qufvkyf&rvJ qdkwmeJŒ aojcif;w&m;udk ra=uuf&GHŒ zdkŒ qdkwJh a'oem oHk;yg; udk xif[yfxm;w,fvdkŒ / usruawmh / em;vnfrdwmygyJ ? wu,fawmh b,fbmom ,H=k unfrl rSm rqdk / vlom;&JŒ 0dnOfa&;&m tajccH vdt k yfcsuf awGukd / olŒenf; olŒ[ef eJŒ qHk;roGefoif xm;wm csnf;ygyJ ? b,f bmomudk;uG,frl udkrS r,laqmifxm;wJh olawGrmS vnf; / aumif;jrwfwhJ 0dnOfpw d ef v S ;kH udk ud, k w f ikd f wnfaqmufeikd =f uyg w,f? tckk ajymcsiw f mu bmom,H=k unfrl ta=umif; r[kw k yf gb;l ? bbOD;0if;wif u vnf; / olŒudk b,fvkd t,l0g'awG ud;k uG,, f =kH unfral wGeŒJ rS wHqyd u f yfcH vdyk kH vnf; r&ygb;l ? ud, k b hf 0 twGuf rawG;yJ / olrsm;awGtwGuf awG;zdŒk arG;vmwJh olawmfpif yk*k Kd~ v=f u;D rSm / jA[Rp&kd f w&m; u vGv J Œkd bmudrk S ud;k uG,, f =kH unfp&m vnf; rvdyk gb;l ? tae&J ovdk tao&JwhJ usm;&J =u;D rSm / wrvGeu f kd vnf; ylyifp&m rvdyk gb;l ? b,favmufyJ csKyfaeSmifxm;xm; / vGwfvyf jrifhrm;aewJh ol&Jaumif; 0dnOf[m / cE<mudk ,f=uD; csKyn f rd ;f oGm;aptH;k awmh / wwdik ;f jynfv;kH u vlawG&ŒJ touf0n d OfawG xJrmS / jyefjy;D &Sio f ef aerSmyg ? wu,fawmh bbOD;0if;wif raoygb;l ? tck ajymcsiw f mu / bbOD;0if;wif vlŒavmuxJu rxGucf ifrmS / wwdik ;f jynf vH;k udk xyfumwvJvJ ajymoGm;wJh / olŒ&JŒ vrf;c&D; ta=umif;yg? olu, kd w f ikd f jywfjywf om;om; &yfjycJw h hJ vrf;c&D; / vltyk =f u;D &JŒ =um;xJrmS wa,mufx;D wnf; vufukd tjrifq h ;kH a&mufatmif axmifjy;D tm;vH;k jrifatmifjycJw h hJ vrf;c&D; ta=umif;yg? olu ajymcJh yg ao;w,f? vrf;ckv k wf r[kw k b f ;l ? vrf;qHk vrf;cG wJh ? 'Dru k d a&pDuk d oGm;aewJh c&D; vrf;ckv k wf r[kw k b f ;l ? ppftm%m&Sif ta&jcKH pepfukd vrf;cGJ &rJh vrf;qHk vrf;cG wJh ? usr twGuaf wmh igonf vrf;c&D; jzpf. - vdŒk / bb u ajymaeovdyk gyJ ? usrwdk Œ ESajrmwo &ygw,f? 'gayrJh / vlŒb0 =uD;rSm jrifhjrifhjrwfjrwf &Sio f efjyoGm;jy;D / vljzpf&usKd ;eyfveG ;f vSpmG / arwWmawG taxmifaomif;eJŒ vlŒavmu=u;D udk tedkifydkif; oGm;cJhwJh / bb OD;0if;wif twGuf / usrwdkŒ 0rf;ajrmuf&ygw,f? igonf orRmw&m;vnf; jzpf. - vdŒk / bb u ajymaeovdyk gyJ ? usrwdk Œ 0rf;enf;rd ygw,f? 'gayrJh / aorif;udk awmif jyHK;jy oGm;cJhwJh/ bbOD;0if;wif &JŒ bmrxD tjyKH ;jrjr eJŒ ppftm%m&Sif awGukd avSmif&,faewJh w[m;[m; &DoH awGu / usrwdŒk udk ESpo f rd hf yg w,f? igonf touf vnf; jzpf. - vdŒk / bb u ajymaeovdyk gyJ ? pifjrifhay:u yef;awG EGrf;roGm;cif / pifjrifhatmufu za,mif;wdkifrD;awG jird ;f roGm;cif / bb &JŒ tjyma&mif yH&k yd =f u;D udk tao tcsm xyf=unfh rd w,f? 'Dwcgawmh 36

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


37

bb u rjyKH ;yJ / pl;&Sav;eufveG ;f wJh t=unfah wGeŒJ / olŒvuf0g;=u;D udk xyfjy;D jzefŒum; vdu k w f ,f? atmif- qef; - pk-k =unf qdw k hJ pmvH;k av;awG u/ ydjk y;D yDo vmw,f? bmyJajymajym Armjynf&ŒJ tem*gwt f wGuf / Edik if aH &; olawmfpif=u;D u / AdwZW H ay; xm;cJjh y;D ygjy?D ol ajymwJh vrf;c&D; twdik ;f qufav#mufEikd f =u zdŒk omygyJ ?

auoG,f 23 {jyD 2014 ( bb OD;0if;wif tm; / T pmpkk jzifh ylaZmfyg. ) (http://kthwe.blogspot.com/ rS &,laz: jyygonf?)

axmifEi S r hf c d if

vlxk a':trm xGufjyD - udk,fawG hjzpf&yfrSef pmpkrsm; - zdk;oH (vlxk) trSmpum;ESifhtwl - tvif;tdrfr*~Zif; (*syef) rS pDpOfxkwfa0 jzef hcsdonf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

37


38

zGJ hpnf;yHktajccH ESifh vlxktoH

ausmaf usmpf ;kd (*syef) *syef/ a[mifaumif/ jrefrmEdkifiHwdk@wGif zGJ@pnf;yHktajccHOya'ESifhywfoufI vlxkt=um; v_yf&Sm;r_rsm;&Sdaeonf? tem*wfta&;udk }udKwifawG;um vkyfoihfonf vkyaf qmif&efvt kd yfonf[al om t,ltqjzifh &_jrifo;Hk oyf umv_y&f mS ;ae=ujcif;jzpfonf? rnfolrSefonf rnfolrSm;onf[k qHk;jzwfjcif;xuf vuf&Sd&ifqdkifae&aomtajctae/ ar#mfrSef;wGufqxm;aom tajctaersm;udk rnfodk@udkifwG,fajz&Sif;rnf qdkonfudk }uKd wifum tpDtrHcsxm;&ef vdt k yfonf? *syefwGif 0ef}uD;csKyf &Sif;Zdk;tmab; OD;aqmifaom tpdk;&u zGJ@pnf;yHktajccH Oya'wGiyf g0ifonhf tkypf v k u kd f ckcu H muG,cf iG hf (Collective self-defense) ESiyhf wfoufI t"dym` ,fjyefvnfziG q hf akd &;udk vkyaf qmifaeonf? xdo k @kd vkyf aqmif&eftwGuf ta=umif;jy csufrSm *syef.r[mrdwfEdkifiHrsm;tm; tjcm;EdkifiHwEdkifiHu ppfa&;t& wdkufcdkufvm onh f t cg/ *syef E d k i f i H . tcsKyf t jcmud k xd y g;vmonh f t cg/ *syef j ynf o l r sm;. toufESifhaexdkifr_b0 +cdrf;ajcmufcH&onhftcg ppftiftm;udk oHk;pGJEdkifa&;twGuf jzpfonf[ q k o kd nf? *syef@zGJ@pnf;yHktajccHOya'wGif ppfwyfudkzGJ@pnf;xlaxmifydkifcGifhr&Sd/ udk,fydkif umuG,af &; wyfz@JG rsm; (Self Defense Forces) udo k m zG@J pnf;xlaxmifciG hf &So d nf[k twdtvif; azmfjyxm;onf? xd@k tjyif *syefonf ppfyrJG sm;wGif yg0ifrnfr[kw/f Edik if w H um tjiif;yGm;r_rsm;wGif ppfa&;t& yg0ifywfoufrnfr[kwf [kvnf; tcdik t f rmqdx k m;onf? xdk@a=umihf *syeftpdk;&tqufqufonf tkyfpkvdkufckcHumuG,fydkifcGifhudk vufawG@wGif usihfoHk;jcif;rjyKEdkif[k t"dy`m,f zGifhqdkcJh=uonf? odk@aomf 0ef}uD;csKyf &Sif;Zdk;tmab;u 38

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


39

xdt k "dym` ,fziG q hf ckd suu f kd jyefvnfjyifqif&ef }uKd ;yrf;aeonf? tpd;k &. vkyaf qmifcsurf sm;udk uef@uGuaf eonhf *syefjynfot l rsm;tjym; &do S nf? Tod@k t"dym` ,fjyefvnf zGiq fh u kd m tajccHOya'yg azmfjycsuu f kd jyifqifjcif;onf *syeftm; ppfyrJG sm;twGi;f od@k yg0ifvy_ &f mS ;aprnhf tajcqdu k f oGm;Edik o f nft h wGuf uef@uGuf aejcif; jzpfonf? 1947 ckEpS f arv 3 &ufae@wGif twnfjyKcahJ om *syef@zG@J pnf;yHt k ajccH Oya'onf ppfurkd vdv k m;aom zG@J pnf;yHt k ajccHtjzpf *syefvrl sK;d rsm; t=um;omru Edik if w H umYyg vlord sm;onf? +ird ;f csr;f a&;tajccHOya'[kvnf; xif&mS ;onf? xdt k ajccH Oya'a=umihf 'kw, d urBmppf+y;D acwfwiG f *syefonf pD;yGm;a&; zG@H +zKd ;wd;k wufvm+y;D urBmx h yd w f ef;Edik if H tqifo h @kd a&muf&v dS monf[k *syefjynfot l rsm;u rSw, f x l m;=uonf? tkyfpkvdkuf ckcHumuG,fcGifhESifhywfoufI t"dy`m,fjyefvnfzGifhqdkjcif;onf ppftiftm; oHk;pGJr_udk &_wfcsxm; onhf tajccHOya'. yk'fr 9 udk jyifqifa&;qDodk@ a&muf&o dS mG ; Edik o f nf[k *syefvx l u k &_jrif=uonf? xd@k a=umihf uef@uGuaf e=ujcif;jzpfonf? odk@aomf 0ef}uD;csKyfonf vlxkxJrS qef@usifaeolrsm;. toHudk vspfvsL&_um v$waf wmfwiG ;f aqG;aEG;r_rsm;rSwqifh rJcq JG ;kH jzwfum jyifqifa&;udk twnfjyKcsu&f ,l&ef }uKd ;yrf;aeonf? rpPwmtmab;ESifhtm%m&ygwDwdk@. xdkodk@aom vkyfaqmifcsufrsm;udk axmifEiS cfh saD om *syefvx l u k uef@uGuaf eonf? tkypf v k u kd f ckcu H muG,cf iG u hf sio hf ;kH jcif;udk uef@uGufonf/ tpdk;&. twnfjyKcsufudkvufrcH ponfjzihf *syefv$wfawmfa&S@/ 0ef}uD;csKyf&Hk;a&S@wdk@wGif uef@uGufqENjy=uonf? xdk@tjyif *syefrD'D,mrsm;uvnf; vlxo k abmqEN aumuf,rl _ ppfwrf;rsm;udv k nf; jyKvyk af ecJ=h uonf? tv,ftvwf oabmxm;&So d nhf Mainichi owif;pmu ZGev f 27 ESihf 28 &ufwdk@wGif aumuf,lcJhaom ppfwrf;Y ajz=um;ol 60 &mcdkifE_ef;eD;yg;u tkyfpkvkduf ckcu H muG,cf iG u hf kd vufawG@usio fh ;kH jcif;tm; uef@uGuo f nf[k qd=k uonf? 71 &mcdik Ef e_ ;f u tpdk;&udk xdkuJhodk@vufawG@ usihfoHk;cGifhay;vdkufygu *syeftm;ppfyGJrsm;twGif;qDodk@ qGaJ c:oGm;vdrrhf nf[k pd;k &draf =umif;ajz=uonf? 19 &mcdik Ef e_ ;f u xdo k @kd jzpfrnfr[kw[ f k ajzqk=d uonf? jynfolvlxk. axmufcHr_jzifh vlxkudk,fpm;vS,f jzpfvm=uolrsm;onf tem*wfwGif jzpfay:vmrnfh EdkifiHtay: tusKd;oufa&mufr_ &SdvmEdkifajcrsm;udk aumif;rGepf mG wGuq f awG;awmum }uKd wifprD rH r_ sm; jyKvyk &f efvt dk yfovdk jynfov l x l . k oabmxm;tjrifEiS hf toHuv kd nf; tav;xm; vdu k ef maqmif&u G &f efvnf; vdt k yfonf? a[mifaumifwiG f ZGev f 20 rS 29 &uftxd q,f&uf=um vlxq k ENc, H yl u JG kd jyKvyk cf o hJ nf? a[mifaumif tkycf sKyaf &;tzG@J u jyKvyk cf jhJ cif;r[kw/f jynfo@l a&;&mtzG@J Civil Society tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

39


40

Organization wzG@J u jyKvy k cf jhJ cif;jzpfonf? xdu k o hJ @kd vkyaf qmif&onhf ta=umif;&if;rSm

2017 ckESpfwGif jyKvkyfrnfh a[mifaumif tkyfcsKyfa&;rSL; a&G;cs,fa&;ESifh ywfoufI a[mifaumifvx l u k wdu k &f u kd af &G;cs,cf iG hf &&Sad &;twGujf zpfonf? +AdwdefudkvdkeDtkyfcsKyfr_atmufwGif &SdcJhonhf a[mifaumifudk w&kwftkyfcsKyfr_ atmufo@kd 1997 ckEpS f Zlvikd f 1 &ufae@wGif vJa$ jymif;ay;a&;twGuf 1984 ckEpS w f iG f w&k w f E S i f h + Ad w d e f w d k @ t=um; oabmwl p mcsKyf w ck u d k vuf r S w f a&;xd k ; cJ h = uonf ? xdo k abmwlncD sut f & v$aJ jymif;r_jyKvyk +f y;D aemifEpS f 50 =umumvtxd a[mifaumifwiG f &&Sd cHpm;aecJo h nhf vGwv f yfciG rhf sm;udk tmrcHtjynht f 0&Sad prnf qdo k nht f csuyf g0ifonf? xd@k tjyif a[mifaumiftyk cf sKyf a&;rSL;&mxl;udk txl;zG@J pnf;xm;onhu f , kd pf m;vS,t f zG@J u w&kwt f m%mydik rf sm;u vdv k m;aomoltm; a&G;cs,jf cif;udk 2017 ckEpS w f iG f a[mifaumif vlxku wdkuf&dkufa&G;cs,fcGifh&Sdap&rnf[laom tcsufvnf;yg0ifonf? tqdkygtcsuf rsm;onf w&kwv f ufatmufcH a[mifaumif txl;tkycf sKyaf &; a'owGif usio fh ;kH vsuf &Sdonhf Basic Law [kac:aom a[mifaumiftwGuf tajccHOya'wGif twdtvif; azmfjyxm;onf? wEdik if pH epfEpS cf k One Country Two Systems uku d sio fh ;kH aeonf[k w&kwt f pd;k &u urBmo x d w k af zmfajymqdak ecJo h nf? ,ckvuf&t dS csed t f xd a[mifaumiftyk cf sKyaf &;rSL;udk tzG@J 0if tenf;i,fr#om yg0ifaom a&G;cs,af &; aumfrwDu tqdjk yKa&G;cs,o f nf/ od@k aomf 2017 ckEpS f a[mifaumif tkycf sKyaf &;rSL;a&G;cs,&f ef tcsed w f a&G@a&G@ESihf eD;uyfvmonfEiS t hf r# w&kwt f m%mydik f rsm;u a[mifaumifvx l t k ay: opPmcHaom tkycf sKyaf &;rSL;xuf 4if;wd@k tay:opPmcHaom tkycf sKyaf &;rSL;udk ydrk t kd vd&k o dS nfqo kd nht f csuf odoo d mom ay:xGuv f maeonf? w&kwt f pd;k &u xkwjf yefco hJ nhf 2014 ZGev f a=unmcsuw f iG f tcsK@d olrsm;onf wEdik if pH epfEpS cf k qdo k nfukd em;vnfrv _ rJG mS ;aeonf[k qdx k m;onf? a[mifaumifonf jrifhrm;vSaom udk,fydkiftkyfcsKyfcGifh &&dSxm;aoma'o jzpfonf/ udk,fydkiftkyfcsKyfcGifh tjynht f 0 &&Sx d m;aom a'or[kw[ f k qdo k nf? xd@k a=umihf w&kwo f nf a[mifaumif tay: pD&ifyikd cf iG &hf o Sd nf[k tqdyk ga=unmcsuw f iG f qdx k m;onf? 2017 ckEpS f a[mifaumiftyk cf sKyaf &;rSL; a&G;cs,o f nht f cg aumfrwD0if 1200 yg0if a omtzG J @ u trnf p m&if ; wif o G i f ; rnf [ k q d k o nf ? xd k v l t rsm;pk r S m w&kwv f v kd m;olrsm; jzpf=uonf? tkycf sKyaf &;rSL;avmif;udk trnfpm&if; wifoiG ;f &mwGif w&kwfudk cspfjrwfEdk;oljzpf&rnf[k owfrSwfxm;onf? xdkoludk a[mifaumifvlxku rJay;r_jyK&rnf [kqo kd nf? Tonfu a[mifaumifwiG f 'Dru kd &ufrsm;u OD;pD;usi;f yonfh 10 &uf=um vlxq k ENc, H yl JG ay:ayguv f m&jcif; jzpfonf? a[mifaumif 'Dru kd &ufrsm;u a[mifaumifrJqEN&Sif oHk;odef;ausmf vma&mufqENjyK=uvdrfhrnf[k wGufqxm;onf/ 40

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


41

wu,fvufawG@wGif xdo k @kd r[kwcf ahJ y/ &Spo f ed ;f ausmf qENjyKc=hJ uonf? qENjyKc=hJ uolrsm;u 4if;wdk@. tkyfcsKyfa&;rSL;udk 4if;wdk@udk,fwdkif pdwf}udKufa&G;cs,fvdkonfudk jyocJhonf? Tonfu a[mifaumifvx l . k qENEiS hf toHyif? od@k aomf w&kwt f m%mydik rf sm;/ w&kwv f v kd m;olrsm;/ w&kwrf 'D , D mrsm;u tqdyk g vlxkqENcH,lyGJonf w&m;0ifr[kwf[k qdk=uonf? tm%m&Sdolrsm;u jyKvkyfaom/ Oya'jyXmef;csufESifhtnD jyKvkyfaomt&mrsm;onfom w&m;0ifonf/ odk@r[kwfygu w&m;r0if [ k q d k o nh f o abm ouf a &muf a eonf ? a[mif a umif v l x k u rnf o l wOD;wa,muf. twif;tusyfjyKr_/ +cdrf;ajcmufr_rygyJ rdrdwdk@oabmqENESifhtnD rdrw d @kd trnfEiS fh ae&yfvyd pf mudk twdtusazmfjyum rJqENjyK&mae&mrsm;wGiv f nf;aumif;/ tifwmeuftGefvdkif;rSwqifhvnf;aumif; rdrdwdk@. oabmqENudk vGwfvyfpGmjzihf xkwaf zmfc=hJ uonf? qENxw k af zmfco hJ t l a&twGuf enf;onfjzpfap rsm;onfjzpfap/ TonfrmS vlx. k qEN tppftrSejf zpfonf/ vlx. k oabmxm;trSejf zpfonf? Oya'a=umif;t&om w&m;0ifr[kw[ f o k m qdI k &rnf/ ppfreS o f nfo h abmqENukd rnfou l r# rnfonfeh nf;ESirhf # vspv f sL&_I r&ay? Edik if aH &;udprP sm; tygt0if tjcm;ta&;udprP sm;pGmwd@k Y ajyma&;qdyk ikd cf iG hf &So d u l w&m;0if ajymqd k j cif ; jzpf y gonf / tvG w f o abm ajymqd k j cif ; jzpf y gonf qd k o nh f ajymqdkoHk;pGJjcif;rsm; &Sdonfr[kwfavm? EdkifiHtcsif;csif;aomfvnf;aumif;/ tzGJ@tpnf; tcsi;f csi;f aomfvnf;aumif; aqG;aEG;r_rsm;wGiv f nf; w&m;0ifaqG;aEG;r_/ tvGwo f abm aqG;aEG;r_rsm;vnf; jyKvyk af vh&o dS nf? xdu k o hJ @kd tvGwo f abmajymqdrk /_ tvGwo f abm aqG;aEG;r_rsm;onf Edik if w H Edik if H tzG@J tpnf;wckc. k w&m;0if&yfwnfcsuf oabmxm; jzpfonf[k tcdik t f rmajymqdI k r&aomfvnf; Tonfw@kd udk qH;k jzwfcsurf sm;jyK&mwGif tav;xm; xnho f iG ;f pOf;pm;=uonf r[kwaf vm? jrefrmEdkifiHwGifvnf; 2008 zGJ@pnf;yHktajccHOya'yg yk'frtcsKd@ESihfpyfvsOf;I jyifqifrr_ sm;jyK&ef Edik if aH &;orm; rsm;/ Edik if aH &;v_y&f mS ;olrsm;t=um; omru vlxt k =um;Yyg v_yf&Sm;ae=uonf? EdkifiHwGifusihfoHk;aeaomOya' tm;vHk;. rdcifOya'[k ac:qdk owfrw S x f m;onhf zG@J pnf;yHt k ajccHOya'onf Edik if EH iS w hf uG Edik if o H m;wd@k .b0jzpfonf/ tem*wfjzpfonf/ xdu k o hJ @kd aom rdrw d @kd .b0 rdrw d @kd .tem*wftwGuf rdrw d @kd ud, k w f ikd f pDrcH ef@cGEJ ikd &f rnf/ rdrw d @kd . oabmqENukd a&mifjyef[yf&rnf? xko d @kd r[kwyf J v$waf wmftrwfrsm;/ vlxu k , dk pf m;vS,rf sm;uom qH;k jzwfEikd o f nf qdkjcif;rSm vkyfief;pOf azmfaqmifr_t&/ vkyfxHk;vkyfenf;t&omjzpfonf? Tonfudk Ed k i f i H a &;orm;tcsKd @ u vuf & S d j ref r mEd k i f i H w G i f ; v_ y f & S m ;aeonh f vl x k o abmqEN tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

41


42

vufrw S pf ak qmif; aumuf,rl r_ sm;onf tusK;d oufa&mufr_ tenf;i,fr#om&Srd nf[k ajymqdkae=uonf? v$wfawmfudk,fpm;vS,frsm;/ vlxkudk,fpm;vS,frsm;qdkonfrSm vlxkudkopPmcH&rnf/ vlxktusKd; twGufvkyfaqmif&rnf/ vlxkqENudk vufawG@ jzpfvmapa&;twGuf vlxkudk,fpm; aqmif&Gufay;&rnf/ TonfrSm xdkolrsm;. wm0efjzpfonf? ,ae@ acwfumvwGif 'Dru kd a&pDukd usio fh ;kH taumiftxnfazmf&mY vlxu k rdrdwdk@udk,fpm; rdrdwdk@.ta&; udpPrsm;udk aqmif&Gufay;rnfholrsm;udk a&G;cs,fum apcdik ;f onhf ud, k pf m;jyK'rD u kd a&pD (Representative Democracy) enf;vrf;udo k mru wcgw&HwiG f rdrw d @kd ta&;udpu P kd rdrw d @kd ud, k w f ikd f yg0ifaqmif&u G &f onhf wdu k &f u kd 'f rD u kd a&pD (Direct Democracy)enf;vrf;udk usihfoHk;&onfrsm;vnf;&Sdonf? ta=umif;rlum; tcsKd@aom vlxkudk,fpm;vS,frsm;onf tcsKd@aomudpPrsm;Y rdrdwdk@ukd,fpm;jyKaom vlxk.oabmqENxuf rdrdwkd@yg0ifaom ygwD.oabmqEN/ ygwD. rl0g'ESifhtnD vkyaf qmif=uaoma=umihjf zpfonf? rnfonht f a&;udpEP iS hf ywfoufonfjzpfap vlxo k nf rdrw d @kd a&G;cs,x f m;aom/ rdrw d @kd a'oudk ud, k pf m;jyK aom ud, k pf m;vS,rf sm;/ trwfrsm;tm; rdrw d @kd vdt k ifqENEiS t hf nD jzpfay:vmap&ef xda&mufpmG ajymqdv k y_ &f mS ;Edik &f ef vdt k yfonf? 'Dru kd a&pDwiG f jynfol vlxo k nf tjrihq f ;kH aom tcsKyt f jcmtm%mydik o f l (Supreme Power Holder) jzpfonf? EdkifiHhta&;udpP/ jynfolvlxk ta&;udpPESihfywfoufonfrsm;udk taumif;qHk;ESifh txda&mufqHk; taumiftxnfazmfEdkifa&;twGuf vdktyfonhf Oya'rsm;a&;qGJa&;/ jyXmef;a&;/ jyifqifa&;udpPrsm;udk aqmif&GufEdkifonhf tm%m (Legislative Power) EdkifiHhta&;udpP/ jynfolvlxkta&;udpPudk vufawG@pDrHcef@cGJcGifhtm%m(Executive Power)udk vlxku a&G;cs,fxm;olrsm;ESifh zGJ@pnf;xm;onhf v$wfawmfESihf tpdk;&u usifhoHk;cGifh &Sdjcif;omjzpfonf? xdk@a=umihf vlxka&G;cs,fxm;aom vlxkudk,fpm;jyKolrsm;uom vkyfudkif aqmif&GufcGifhonf ppfrSefaom 'Drdkua&pDxGef;um;aom vlr_todkif;t0dkif; twGif;Y om&S d o nf ? xd k o d k @ aom tajctae ay:xG e f ; vma&;twG u f jref r mvl x k o nf vuf&u dS mvwGif tajccHOya'ygy'k rf tcsK@d jyifqifa&;twGuf }uKd ;yrf;v_y&f mS ;ae=ujcif; jzpfonf? Tv_y&f mS ;r_onf jrefrmEdik if H tem*wftwGujf zpfonf? jrefrmvlxk tem*wf twGujf zpfonf?

ausmfausmfpdk; (*syef) Zlvdki f 1 / 2014 ckEpS f 42

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


43

vlxktiftm;eJ h oif}um;rSom olwdk h,Ofyg;vdrRmvm}uvdrfhr,f

wlarmifndK "usr[m 'DtajccHOya'udk v$waf wmftwGi;f u jyifcsiw f ,f" "usrwd@k jynfo&l ŒJ tiftm;udk tvGo J ;kH pm;vkyzf @dk r[kwyf gb;l / usrwd@k &JŒ trsKd ;om; 'Dru kd a&pDtzG@J csKy&f ŒJ rl0g'[m tpuwnf;u t=urf;zufru _ kd vH;k 0tm;ray;bl;/ vH;k 0 roH;k bl;/ jynfov l x l &k ŒJ tiftm;udk jynfov l x l k wd;k wufrt _ wGuyf J usrwd@k &,l+y;D awmh pnf;&H;k +y;D awmh usrwd@k twl oH;k pGw J mjzpfygw,f" (a':atmifqef;pk=unf) "u|eaf wmfw@dk u ta&twGuf tiftm;jy+y;D awmh +crd ;f ajcmufwmrdsK; r[kwaf o; ygb;l / bmudjk yvJ qkad wmh u|ew f @dk jynfov l x l &k ŒJ t&nftcsi;f udjk ywmyg" (rif;udEk idk )f ",ae@ vkyfaqmifaeom zGJ@pnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOay' jyifqifa&;qkdif&m vkyaf qmifrr_ sm;onf wku d f -jyifvrf; r[kwb f J aygi;f - jyif vrf;pOfom jzpfw,f" (udu k }dk uD;) udkudk}uD;taeeJ@ "88 rsdK;quf" qdkwJhpum;vHk;udk rsufESmajymifwkduf+yD; ajymw,fxm;ygt;kH / "wdu k f - jyif vrf;pOf" r[kw?f "aygif; - jyifvrf;pOf" jzpfw,fv@kd ajymwmrSm 2008 zGJ@pnf;yHktajccHOya'jyifqifa&; a[majymyGJ (backdrop) eD&ihf&ifh aemuf c H u m;csyf } uD ; xJ u a&$ 0 ga&mif vuf o D ; qk y f } uD ; ud k a wmh "pwd " yJ j zpf j zpf tm;emoihyf gw,f? 'Dru dk a&pDtcGit fh a&;qko d nfrmS awmif;,l§aygi;f ,lI&&d;k r[kw/f wku d , f rl o S m &ygw,f/ "wku d , f o l nf" qdo k nfrmS vlxv k y_ &f mS ;r_ wku d yf rJG sm;udk qdv k ykd gw,f? ta0;acwforkid ;f udk jyef=unhw f t hJ cg Akv d cf sKyaf tmifqef;wk@d (zwyv)udk bk&ifcH aumifpDxJ +AdwdoSstpdk;&u (qm[l;bwf&ef@pf) zdwfac:onfrSm aeol&def/ puULjzL tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

43


44

qef@usifa&;/ xef;wyif ta&;tcif;/ pufwifbm vlxktHk=uGr_ pwJh vlxkwkdufyGJrsm; a=umihjf zpfygw,f? teD;acwf orkid ;f udk =unhjf yefawmh 1988 rSm ygwpD kH 'Dru kd a&pD a&G;aumufy}JG u;D usi;f yay;r,fv@dk (e0w) ppftpk;d &u a=unmay;&wm[m "88vlxw k u dk yf }JG u;D " a=umifh jzpfw,f qkdwmawmh udkudk}uD; em;vnfoabmayguf+yD;om; jzpfvdrfhr,fxifygw,f? udu k }kd u;D u "aygi;f - jyif" csiw f ,f qk&d if vlxw k u dk yf JG t&Sed jf riS &fh ygvrd rhf ,f/ vlxw k u kd yf JG rsm;eJ@ }uzhH @HG tpk;d &eJ@ v$waf wmf udk t=uyfuidk &f vdrrhf ,f? 'Dvrkd rS [kw&f if olw@dk jyifay; oavmufyJ vufcH&vdrfhr,f? a':atmifqef;pk=unf pum;eJ@ajym&&if "jrefrmEdkifiH&JŒ 'Dru kd a&pD[m wyfrawmfu ay;oavmufy&J rSmyg/ wyfrawmf tvd&k o dS avmufyJ usrwd@k v$waf wmf oufwrf;u &Srd mS yg" qdw k phJ um;vdak ygAh sm? 'gh t jyif avmavmq,f r S m ud k u d k } uD ; rS m "rS w f y H k w if Ek d i f i H a &;ygwD " r&S d / "v$wfawmftrwf"vnf; r[kwfao;wJhtwGuf usaemfwkd@ aygif;zkd@ cufaeygw,fvdk@ }uzhH @HG ygwb D ufursm; tm;emygem jiif;cJ&h if rcufygvm;? a':atmifqef;pk=unf/ (OD;) rif;udEk idk /f (OD;) udu k }kd u;D wk@d u awmif;yef/ acsmah rmh/ yef=um; ajymqkad eaomfjim;vnf;/ }uzhH @HG ygw/D }uzhH @HG tpd;k &wk@d bufrS wke@f jyefrr_ sm;[m &kid ;f pkid ;f =urf;wrf;vGe;f vSygw,f? arv 10 &uf rtlyifa[majymyGEJ iS fh arv 17§18 (Adv k pf ed rf eS §f atmifyifv,f a[majymyGrJ sm;) rS ,ckZeG v f qef;ykid ;f txd "yk'rf 436 jyifqifa&;v_y&f mS ;r_" tay: yHpk rH sKd ;pHk [ef@wm;aESmif, h u S rf a_ wGukd jynfot l m;vH;k u owdjyKryd gw,f? tckvkd yHpk rH sKd ;pH[ k ef@wm; aESmif, h u S rf a_ wGukd aemufu, G rf S }uzhH @HG ygweD @J }uzhH @HG tpd;k & }uKd ;udik pf rD H zefw;D aew,fqw dk hJ tcsuu f v kd nf; jynfot l m;vH;k u &Si;f &Si;f vif;vif; odjrifoabmaygux f m;=uygw,f? arv 18 &ufae@/ jrefrmhtvif;owif;pmxJrSm yxrqHk;yGJxGufvmolu oCFe;f u|e;f trwfO;D ode;f nGe@f jzpfygw,f? ole@J tar;tajzudk azmfjyay;w,f? arv 20 &ufae@ / jrefrmhtvif;owif;pmxJrSmawmh 0HomEkygwD taxGaxGtwGif;a&;rSL; a':eef;a&$=um udk pifwifay;xm;w,f? arv 22 &uf r S m awmh 'D c sKyf y gwD x H vd y f r l x m;wJ h "tajccH O ya'ud k av;pm;vdkufem§wnfqJOya'eJ@tnDa[majym" qdkwJh Adkvfwifat; aumfr&Sif&JŒ owday;pm? "ud;k uG,&f mbmom ul;ajymif;jcif;qdik &f mOya' (rl=urf;)" qkw d mudk arv 27 &ufae@rSm csed u f u kd +f y;D owif;pmuae xkwjf yefay;vdu k yf gw,f? RSO awGuyJ &cdi k jf ynfe,frmS 0ifa&mufwu kd cf u dk af eovdv k /dk b*Fvm;a'h&efS @J yJ ppfcif;&awmhrSmvdkvdk owif;awGeJ@ yGJvSef@ay;w,f? 'ghtjyif av;rsufESm/wyfukef;/ 44

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


45

v,fa0;pwJh +rKd Œe,ftcsKd ŒrSm "yk'rf 436eJ@ yk'rf 59 (p) rjyifqifa&;" qkid ;f bkwf av;awG axmifap+y;D wefjyefqENjycdik ;f w,f? 'Davmuf [ef@wm;aESmifh,Sufae&HkeJ@ rvHkavmufao;bl;vkd@ ,lqvdk@a&m / ay:aygufaewJh [ef@wm;aESmihf,Sufr_ rsdK;pHkeJ@ wpfusdwfxJ/ wpf^m%fxJ/ wpfaoG;xJ/ wpfom;xJ &Sw d ,f qkw d mudk azmfjyzd@k orRwAdv k o f ed ;f pdeu f , dk w f idk f yGx J u G v f mcJyh gawmhw,f? "+idrf;csrf;a&;jzpfpOfudk tajcjyKonhf wkdif;&if;om; pnf;vHk;nDnGwfa&;twGuf rjzpfrae jyKvkyf&rnfh EkdifiHa&;aqG;aEG;yGJrsm;rS ay:aygufvmaom oabmwlnDcsuf rsm;tay: rlwnfI vdktyfovdkjyifqifjcif;/ y,fzsufjcif;/ jznhfpGufa&;om;jcif;rsm; jyKvyk o f ihyf gw,f" wJ?h 'Dvkd aESmih, f u S [ f ef@wm;r_awGukd ausmv f m$ ;+y;D v$waf wmfxrJ mS "yk'rf 436" udk 'DcsKyef @J 88 +ird ;f yGiw fh @dk b,fvekd nf;eJ@ jzpfajrmufatmif jyifqif=urvJ? oif=um;&cufcw J hJ trsKd ;tpm;awGxrJ mS ppfAv kd af [mif;§opfawG[m xdyq f ;kH u &Syd gvrd rhf ,f? xdo k w l @dk udk vlxw k u dk yf t JG iftm;eJ@ oif=um;,Ofyg;apjcif; jziho f mvSsif olw@dk onf tvG,w f ul oif,w l wfajrmuf/ ,Ofaus;/vrd mR vm=uvdrrhf nf[k ,H=k unf,q l yga=umif;?

wlarmifnKd (rdk;rc rD'D,mrS)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

45


46

vufeufu tm%m jzpfaeorSs ,kH}unfrSKr&Edkif aomfaeaZmf (Oya')

jrefrmEdik if w H iG f u|eaf wmfw@kd twGuf cufcaJ om t&mawG tvGerf sm; vSygw,f? tvkyfwpfck&&ef cufcJonf? pm;0wfaea&; ajyvnfEdkifonfh vkyfc&&ef cufcJonf? EdkifiHwumESifh ,SOfEdkifonfh ynm wpf&yf wwfajrmuf&ef cufcJonf? vufeufudkif wdu k yf aJG wG csKy+f ird ;f +y;D +ird ;f csr;f a&; &&ef cufco J nf? {&m0wDjrpfqHk udpP xm0& csKy+f ird ;f &ef cufco J nf? vufyaH wmif;awmif udpaP jyvnf&ef cufco J nf? ajrodr;f ,modr;f udprP sS wpGm ajyvnf&ef cufcJonf? vlom;csif; pmemr_ uif;rJh=uaom udpPrsm; wm0ef&Sd olwdkŒ wm0ef,+l y;D awmif;yef=u&ef cufco J nf? jynfoal wG vdv k m;awmifw h onfh vpfb&,f 'Dru kd a&pD ESihf zuf'&,f tppf&&ef cufco J nf? ud, k }f uKd uaf om ol ud, k pf m;vS,f jzpf&ef cufcJonf? orRwjzpfoifhol orRwjzpf&ef cufcJonf? tcuftcJqkH; udpPuawmh tzGŒJ tpnf; wpfcEk iS w hf pfck ,k=H unfr_ &&ef cufcaJ ewJh udpyP jJ zpfygw,f? +idrf;csrf;a&; aqG;aEG;yGJrsm; t}udrf}udrf jyKvkyfI +idrfcsrf;a&; pum;rsm;vnf; wwGiw f iG f ajymcJ=h u onf? xdo k @dk aqG;aEG; ajymqdk ae=uonfu h mvrSmyif vufeufuikd f wdu k yf rJG sm;u jzpfymG ;ae+y;D vufeufrhJ jynfow l @kd twd'u k aQ &mufc=hJ uonf? u|eaf wmfw@kd qD 0,f aysm&f i$ pf mG a&upm;ae=u ayr,fh olw@kd qDrmS txdww f vef@ ajy;v$m; ae=u&w,f? u|eaf wmfw@kd qDrmS tvSLŒ&Siaf wG au|;wJh pwk'o d mudk wpfaysmf wpfyg; pm;aomuf ae=ucsed f olw@kd qDrmS xrif;=urf; cJukd aoG;qrf;I pm;ae&w,f? +ird ;f csr;f a&; udk yg;pyfu xGu+f y;D aoewfuawmh usnq f efawG xGuaf eqJ jzpfonf? rnfo@kd jzpf=u &ygoenf;? wpfO;D ESihf wpfO;D wpfzŒJG ESiw hf pfzŒJG ,k=H unfr_ wnfaqmuf zd@k yif tvGef cufcJ ae=uw,f? ,k=H unfrr_ S onf +ird ;f csr;f a&;/ +ird ;f csr;f a&;rS onf zGŒH +zKd ; wd;k wufa&; tqifq h ifh wufvrS ;f =u&rnfh u|eaf wmfw@kd Edik if w H iG f ygwrD sm;ESihf vufeufuikd f rsm;=um;/ vufeufuikd rf sm; ESihf jynfol rsm;=um;/ jynfolrsm;ESifh tpdk;&=um;/ ygwDESifh ygwD rsm;=um; ponfjzifh wpfOD;ESifh wpfOD; 46

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


47

tay: ,k=H unfru _ r_e0f g;0g;tqifw h iG o f m &Sad eygw,f? jrefrmh Edik if aH &; jzpfpOfrmS vdt k yfaewmu ,kH =unfru _ t"duyg? v$waf wmf twGi;f rSmyJ jzpfjzpf v$waf wmfjyify rSmyJjzpfjzpf jrefrmhEikd if aH &; jyKjyif ajymif;vJrr_ mS ,k=H unfr_ udkom rwnfaqmuf EdkifcJh&if tawmfudk &Snf=umpGmeJ@ =urf;wrf;pGm oGm;&OD;r,fh taetxm; jzpfygw,f? ,k=H unfr_ udk wnfaqmuf Edik =f uzd@k qdk wmuvnf; tajccH pdwf oabmxm; (trsm;tac: Miindset) awGajymif; ,l=u&rSmyg? jrefrmhEikd if aH &;rSm tjrpfw, G f aewJh tajccH pdwo f abmxm; u vufeuf&rdS S vlav;pm;w,f qdw k hJ pdwyf gy?J 'guvnf; jrefrmhordik ;f jzpfpOf wpfavSsmuf vk;H rSm rSeaf ewmygy?J wpfcsed u f qd&k if wdik ;f rSL; wpfO;D uae 0ef}uD;tjzpf cef@tyfcHvdkuf&&if r=umcif jyKwfawmhr,f 'grSr[kwf wefcdk;xGm;aewJ@ tm%mudk xde;f odr;f [ef@wm; vdu k w f ,f 'Dvjkd rif cJ=h u&wmyg? jrefrmEdik if rH mS vufeuf[m tJ'aD vmuf ta&;yg ygw,f? Edik if aH &; jzpfpOfbufu =unfrh ,fq&kd ifawmh vufeufu tm%mjzpfaew,f? vufeufu tm%m jzpfaeorSs ,k=H ur_vnf; r&Edik af o;ygb;l ? vl@tcGi@f ta&; v_y&f mS ;olawGe@J vlrt _ zGŒJ tpnf; awGu Edik if o H m;awG&ŒJ rlv tcGit hf a&; awGukd wm;qD; ydwyf if xm;wJh +ird ;f §pD yk'rf 18 tygt0if tjcm;aom [ef@wm; uef@owfxm;wJh yk'frawG ¶kyfodrf;ay;zdk@ qEN xkwfazmfjcif;jzifh 2014 udk uef@vef@ umzGichf yhJ gw,f? jynfo@l v$waf wmf ud, k pf m;vS,f ol&OD;atmifukd u jyifqifcsuf tqdu k kd wifoiG ;f cJyh g w,f? arSsmv f if@csuf a&mifjcnfav; orf;aepOfrmS yJ jynfxaJ &; 0ef}u;D Xmeu uef@uGu+f y;D tkycf sKyaf &; r¾dKiu f vnf; 'DjyifqifwhJ Oya'=urf;udk vdv k m;r_ r&Syd gb;l wJ?h jynfo@l toH v$waf wmf toH/ jynfo@l qEN v$waf wmfqEN/ jynfo@l vkv d m;csuf v$waf wmf u azmfaqmif&u G f qdw k hJ aqmify'k af tmuf rSm v$wf awmf[m jynfo@l vdv k m;csuf udk tjynft h 0 razmf aqmifEikd b f J yk'rf 18 yg jypf'%fukd rzsuo f rd ;f Edik f bJ jypf'%f avSsmch sonfh rl=urf;jzifh om tqk;H owf oGm;cJyh gw,f? tJ'DaemufrSm jynfxJa&; 0ef}uD;Xmeu a&;qGJwifoGif;wJh t=urf;zufr_ wdkufzsufa&; Oya'=urf;}uD;udkvnf; 20²1²2014 ae@ EdkifiHydkif owif;pm awGrSm ygvmygw,f? tJ'D Oya' yk'rf 2(n) t& Edik if aH wmf. ajrjyif/ a&jyif/ avjyif/ ykid ef ufe,fajr ESihf urf;vGeaf &wdryf ikd ;f wd@k wGif ab;tEœ&m,f jzpfap &ef Oya'ESihf rnDbJ wrifusL;vGef onfh jypfrr_ sm; [m t=urf;zufre_ @J ta&;,lEikd w f hJ tr_awGxu J wpfrsK;d yg? 'DjyÏmef;csuf t&qdk 'DEikd if t H wGi;f b,fae&mrSmrS bmrSvyk v f @kd r&atmif jynfou l kd xde;f csKyzf @kd vuf&dS tpd;k &u }upH nfyHk &ygw,f? 2014 rSm ay:vmr,hf Edik if aH &; v_y&f mS ;r_awG udk Edik if w H umu 0ifrpGuzf uf Edik rf ,fh t=urf;zufr_ acgi;f pOfatmuf uae xde;f csKycf siyf Hk &ygw,f? 'Dvkd jzpfae=uwmuvnf; ,k=H unfry_ gy?J tkycf sKyaf &; r¾dKiu f jynfou l kd ,k=H unfr_ r&Sad o;bl;vd@k jyovdu k f wmjzpfygw,f? jynfou l tkycf sKyaf &; r¾dKiu f kd r,k=H unfchJ tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

47


48

wmuawmh ordik ;f pOf wpfavSsmufv;Hk jzpfygw,f? tkycf sKyaf &; r¾dKiu f vnf; jynfoal wG&ŒJ rlvblw &ydik cf iG @f awGukd wpfqif@csi;f enf;enf;csi;f ay;oGm;vdw k ,f/ jynfou l kd r,kb H ;l ? jynfou l vnf; rdrw d @kd rlvblw& ydik cf iG u hf kd tjynfh t0& vdw k ,f? rdrw d @kd &JŒtcGit hf a&; f ufxrJ mS rxm;vdb k ;l / tkycf sKyaf &; r¾dKiu f kd r,k=H unfb;l ? 2014 udk tkycf sKyaf &; r¾dKiv udk jynfoel @J tkycf sKyaf &; r¾dKi=f um; r,k=H unfra_ wG eJ@ pvdu k =f u jyef+y?D autdik af t u &Sr;f vlrsKd ;awG/ ytd@k 0ftrsK;d om; awGukd zrf;qD;oGm;w,f qdw k hJ owif;awG uvnf; 'Duae@ txd jyefvnf vGwfajrmufa=umif; r=um;od &ygbl;? tay:,H = unf @ &if a wm@ ucsif u &S r f ; eJ @ ytd k @ 0f ud k zrf ; w,f v d k @ jrif & ayr,f h wu,fwrf;usawm@ vufeuf&w dS @J olu vufeuf r&Sw d hJ omref jynfol awGuzkd rf;oGm; wmygy?J bma=umifv h J qdak wmh vufeuf &Sw d hJ ucsit f zGŒJ u vufeuf &Sw d hJ &Sr;f tzGŒJ udk zrf;wmrS r[kwb f /J 'Dawmh vufeufuikd f vrf;pOf udk vdu k +f y;D Edik if aH &; vkyaf ew,f qdw k hJ wdik ;f &if;om; awGxrJ mS vnf; vufeuf rudik Ef ikd f olawGe@J vufeuf udik af eEdik f olawG=um;rSm vufeufu wefc;kd tm%m wpfcjk zpfaejyefw,f? 'Dawmh wdik ;f &if;om;awG =um;rSmvnf; vufeufu tm%m wpfcjk zpfae+y;D / vufeufu tm%mjzpf aeorSs wdik ;f &if;om; wpfrsK;d eJ@ wpfrsK;d ,k=H unfr_ qdw k m b,fawmhrS &rSm r[kwyf gb;l ? e,fpeG f e,fzsm; jynfe,fawG rSmyJ vufeufu wefc;kd xGm;wm r[kwyf gb;l ? "ppfwyfqw kd m ypf&if rSeaf tmif ypfw,f/ rd;k ay:axmif+yD; ajcmufwm rygbl;/ tJ'aD wmh aemifudk qlqyl yl l vkyrf ,fq&kd if wyfukd ok;H vd@k &&dS ifawmh tJ'g qlwhJ vlawG roufom bl;om rSwfayawmh" tm;vkH; odaom ordkif;0if rdef@cGef;}uD;yif/ tJ'Drdef@cGef;}uD;&JŒ aemufyikd ;f rSm vuf eufu jynfoal wG&ŒJ qENukd q,fpEk pS f ESpcf ak usmf zdEydS x f m;Edik cf yhJ gw,f? Edik if aH wmf wnf+ird af &; qdw k @J pum;vk;H atmufrmS aoG;eJ@ rsu&f nf a&musc&hJ wJh b0 awG/ tcsed rf wefcif a=uv G iG hf cJ&h wJh toufawGe@J rao&ifawmifrS nSO;f yef; ESyd pf ufr_ '%fcsuaf wG atmufrmS r¶_rvS &Sio f ef ae=u&wJh b0awG renf; vSygb;l ? 'ga=umifv h nf; jynfoal wG [m tm%m& aewJh vufeufawG tay:trke;f }u;D rke;f +y;D ,k=H unfr_ qdwo f Ok ;f cJ=h uygw,f? "u|efawmfwdk@ jynfaxmifpk pepfudk yxrOD;qkH; aqG;aEG;oGm;rSm jzpfygw,f? wdik ;f &if;om; tm;vk;H wef;wl tcGit hf a&; eJ@ yg0ifEikd w f hJ b,fvkd jynfaxmifpk pepfukd wnfaxmif oGm;rvJ qdw k mudk aqG;aEG;&if; tJ'D jynfaxmifpk pepfxrJ mS yg0ifoifw h hJ jynfaxmifpk wyfrawmf qdw k mudyk g xnfo h iG ;f aqG;aEG; oGm;rSm jzpfygw,f? tJ't D csuaf wG udk aqG;aEG;+y;D rS omvSsif tem*wfrmS u|eaf wmfw@kd b,fvkd qufvuf &yfwnf qdw k mudk aqG;aEG;rSm jzpfygw,f? 'Dtcsuaf wG udk raqG;aEG;bJ eJ@ u|eaf wmfw@kd wyfawG/ vltiftm; vufeuf tiftm; avSsm@csomG ;zd@k tpDtpOfawGukd xnf@oGi;f aqG;aEG;rSm r[kwyf gb;l "vd@k 48

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


49

avmfc;D vm nDvmcHrmS a'guw f m qvdik ;f vserf ek ;f u ajym=um;cJh ygw,f? 'g[m vufeuf&ŒJ tm%mpGr;f b,favmuf &Sw d ,f qdw k mudk azmfjy+y;D awmh wdik ;f &if;om; vufeufuikd af wG eJ@ tpd;k &wd@k t=um;rSmvnf; vufeufu tm%m jzpfaeorSs ,k=H unfr_ r&Edik w f mukd azmfjyaewm jzpfygw,f? vufeufuikd f tkycf sKyaf &; udk pGe@f +y;D zGŒJ pnf;ykH 2008 udk toufoiG ;f cJ=h ujyefawmh yk'rf 6(p) rSm "Edik if aH wmf. trsK;d om; Edik if aH &; OD;aqmifr_ tcef;u¾wGif wyfrawmf u yg0ifxrf; aqmifEikd af &; udk tpOfwpdu k f OD;wnfonf" vd@k a=u;G a=umf yg0ifchJ avawmh ajymif;awmh ajymif;w,f/ ta[mif;}uD; yJ jrif=u&jyef w,f? 'Dta[mif;}uD; udk ajymif;vJEikd af &; 2012 =um;jzwf a&G;aumufyJG a=u;G a=umfou H 2013 rSm us,af vmifpmG jrnf[nf;vmvd@k avhvm ok;H oyfa&; aumfrwDz@JG um 2013 udk uef@vef@um ydwcf hJ w,f? 2014 udak wm@ tm%m&Sd olw@kd eJ@ wyfrawmf u jyifcsio f rSs yk'rf rsm;eJ@ Z,m;rsm;udk om zGŒJ pnf;ykyH g jyifqifenf; twdik ;f jyif=uzd@k qd+k y;D pDrt H qdk jyKv@kd uef@vef@um zGiahf y;cJyh g w,f? jyifqifa&; uef@vef@ um&JŒ aemufu, G rf mS b,f 'g¶u kd w f mawGu b,fvkd n$e=f um;+y;D b,frif;om; rif;orD;awGu ¶_yaf xG;vS wJ@ zGŒJ pnf;ykH jyifqifa&; ckepfaxG tu ujy=urvJ qdw k m 2014 rSm &ifoyf¶a_ rmzG,f awGŒ=u&OD;rSmyg? zGŒJ pnf;ykH jyifqifa&; uawmh t}ujH yKcsuaf wG udk av@vm ok;H oyfwhJ tqifu h kd ausmv f eG +f y;D jyifqifa&; rl=urf; a&;qGzJ @kd jyifqifaewJh tqifh a&mufomG ;+y?D acgi;f aqmifr_ av[me,fv@kd Edik if aH &; ynm&Siaf wG ok;H aewJh orRw ae&m t[}u;D udk b,fyHk b,fenf; zmax;=urSmvJ? wyfrawmfuom ESp&f n S f vrsm; ae&m ,lxm;cJw h hJ 'Dae&m}u;D udk t&yfom; ppfppf}u;D ay;zd@k pOf;pm;jyifqif cJ=h uw,f qd&k ifawm@ tawmfukd cufcw J hJ jyifqifr}_ u;D udk vkyEf ikd cf w hJ myJ vd@k vufcyk w f ;D }uKd qrkd rd mS yg? 'Dupd rP mS vnf; r,k=H unf=u ao; ygb;l ? t&yfom; ppfppf}u;D udk tkycf sKyaf &; t}u;D tuJ ae&may;zd@k pOf;pm;&if 2008 zGŒJ pnf;ykH u trsm;odwhJ yk'fr 59 (p) udk tarGjywfpGef@v$wfa=unm&ygr,f? vuf&Sd tcsdeftxd pGef@v$wf y,fzsu=f uzd@k ,k=H unf r_ odyrf &S=d uao;ygb;l ? "jynfot l rsm;pku jyifcsiw f ,f/ jyifcsiw f hJ ta=umif;t&muvnf; 'DzŒJG pnf;ykH tajccH Oya'udk jyifrSomvSsif wu,f@udkppfrSefwJh 'Drdkua&pD jynfaxmifpk u/Gefrwdk@ xlaxmifEikd zf Œkd jzpfw,fq&kd if wyfrawmftaeeJ@ owd&W &dS edS @J jyifoifw h hJ udpaP wGukd jyif&r,fvkd u|erf 'Dtwdik ;f yJ ,k=H unfygw,f/ wyfrawmfvyk +f y;D owWrd &Sv d @kd &S&d if 'DEikd if u H kd b,fvkd vkyu f muG,rf vJ/ tJ'aD wmh owWq d w kd m trsK;d rsK;d yg/ ppfajrjyifrmS wdu k &f w J hJ owWq d w kd m vnf; wefzdk;xm;&r,fh owWdyg? odk@aomfvnf; aemufqkH; usawm@ wdkuf&J cdkuf&JwJ@ owWad wGxuf tm;vkH txufrmS &Sw d hJ owW[ d m pdw"f mwf tiftm; owWyd J jzpfygw,f/ rSeu f efwhJ t&mudk vky&f w J hJ owWx d uf }u;D wJh owWd r&Syd gb;l vdŒk u|erf ajymyg&ap"vd@k tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

49


50

a':atmifqef;pk =unfu 9/ 1/ 2014 [m;cg;+rKd Œ vlxk a[majymyGJ rSm ajymcJh ygw,f? 'g[m wyfrawmf eJ@ jynfo=l um;rSmvnf; ,k=H unfr_ rwnfaqmuf Edik af o;wmudk wpfenf;tm;jzifh zGiq hf kd xm;wmyg? jrefrmEdik if H wpfeH wpfvsm;rSm &Sad e=uwJh omref jynfoal wG taeeJ@uvnf; vufeuf udik af qmif xm;olawG&ŒJ ESyd pf uf nSO;f yef;r_awG atmufrmS vufeufuikd f xm;olawGukd r,k=H unf=u ygb;l ? vufeufuikd f xm;olawG taeeJ@ uvnf; jynfou l dk tkypf ;kd Edik zf @kd eJ@ rdrw d @kd xif&m vkyEf ikd zf @kd vufeufukd tjrwfwEd;k udik pf aJG e=u qJygy?J 'Dawm@ jrefrmh Edik if aH &; jzpfpOf[m vufeufuikd ef @J vufeuf rudik o f w l @kd =um;rSm r,k=H unfra_ wG eJ@ wnfaqmufxm;wJh Edik if H a&;yg? 2008 zGŒJ pnf;ykH tajccH Oya' t& wyfrawmf[m oD;jcm; &yfwnfciG /hf tkycf sKyrf _ tm%meJ@ Oya'jyKr_ tm%mawGukd oD;jcm;yg0if &,lciG ahf wG wpfo}D u;D &xm;ygw,f? 'gt h jyif ta&;ay: tajctae rSm wyfrawmf taeeJ@ Edik if aH wmf tm%mudk zG@J pnf;ykH tajccH Oya'ESihf tnD w&m;0if xde;f odr;f &,lciG hf &Sad ejyefawmh jynfoal wG taeeJ@ a&SŒqufrvm; aemufqw k rf vm; r,k=H unfra_ wGe@J jynfah ew,f? Edik if aH &; okawoD awGe@J Edik if aH &; ynm&Siaf wG uawm@ wyfrawmf taeeJ@ wpfpkH wpf&mudk pdk;&drfvdk@ tm%mudk qufvufpGJudkif xm;wmjzpf+yD;/ xdk pdk;&drfr_wdk@ avsm@yg;oGm;wJh tavSsmuf wyfrawmf&ŒJ yg0if ywfoufr_ avsmo h mG ;Edik w f ,f vd@k ¶_jrif=uyg w,f? 'guvnf; "rRwmyJr@kd rSeEf ikd yf gw,f? b,fpepf urS t+rw J rf; rwnf+rJ avawmh wpfae@ae@ awm@ aemufqw k f oGm;Edik yf gw,f? 'gayrJh wjcm;wpfzuf rSmvnf; a&SŒ jyefw;kd +y;D tm%m tcsKŒd wpf0ufukd xde;f odr;f xm;&m uae tvk;H pkH jyefrxde;f odr;f Edik af ybl; vm;vd@k oH o ,av; awG 0 if = uwmvnf ; wpf z uf u =unf h E d k i f w J h ord k i f ; trS e f w &m; wpfcjk zpfaejyefw,f? qd&k &if wpfzufe@J wpfzuf ,k=H unfra_ wG r_e0f g;aew,f? r_e0f g;aewJh ,k=H unfru _ kd jywfom; &Si;f vif; oGm;atmif awGŒqkH aqG;aEG;=ur,f qdjk yefawmh qdik &f m yk*Kd~f vt f m;vk;H u toifyh gyJ ajymayr,fh tckxd rawGŒ Edik =f uao;wm uawmh ud, k u hf , kd f ud, k af wmif ,k=H unfr_ enf;ae=u ao;w,f vk@d aumuf,l &rvdk jzpfaeygw,f? 'Dawm@ u|eaf wmfw@kd Oya' orm; tjrifu &Si;f ygw,f? "Oya' qdw k m wm0efEiS hf &yd k i f c G i f h r sm; ud k owf r S w f a y;xm;aom pnf ; rsOf ; pk jzpf o nf " qd k w J h Oya'&J Œ t"dym` ,fziG q hf rkd a_ tmufu avhvmygw,f? 2008 zGŒJ pnf;ykH tajccH Oya'[m wyfrawmfe@J Edik if o H m;(jynfo)l awG&ŒJ wm0efEiS hf &ydik cf iG u hf dk ydik ;f jcm; owfrw S &f m rSm tvGew f &m udk rSswr_ uif;rJh aeygw,f? jynfoal wG&ŒJ wm0efyikd ;f u tvGerf sm; vGe;f vS+y;D &r,fh tcGit hf a&; ydik ;f rSmusawmh csnaf ESmifxm;wJh aESmif}uKd ;awG eJ@yg? vuf&Sd tm%m& tpdk;&/ wyfrawmfeJ@ tm%m& ygwD}uD;wdk@ udk;uG,f ,k=H unfygw,f qdw k hJ 2008 ckEpS f zGŒJ pnf;ykH tajccH Oya' yk'rf 6 (i) rSm Edik if aH wmfY w&m; 50

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


51

rSswjcif;/ vGwv f yfjcif; ESihf nDrsS jcif; wnf; [laom avmuygv w&m;rsm; ydrk kd xGe;f um;a&;udk tpOfwpdu k f OD;wnfonfv@kd jyÏmef; xm;ayr,fh tJ'D jyÏmef;csuf twkid ;f awmh Edik if aH &; tm%m owfrSwfr_ awGrSm r&SdcJhygbl;? wyfrawmf[m EdkifiH&JŒ 0efxrf; tzGJŒtpnf; wpf&yfomjzpf+y;D tJ'v D kd tzGŒJ tpnf;u Edik if aH wmf tkycf sKyrf _ tjrifq h ;Hk tm%m& ydik cf iG rhf mS 33 'or 33 &mcdik Ef e_ ;f / Oya'jyK tm%mydik ;f rSm 25 &mcdik Ef e_ ;f ESihf txuf cGaJ 0 udik pf x JG m; Edkifwm[m vufeufu tm%mjzpfae vdk@ygyJ? tu,fIrsm; wyf rawmfonfom tiftm;}u;D wJh vufeufuikd f tzGŒJ tpnf;r[kwcf &hJ if 'Dvt kd m%mawG zG@J pnf;ykH tajccH Oya'rSm xnf@ay;zd@k rajymeJ@ tdyrf ufawmif rufc=hJ u rSmr[kwyf gb;l ? 'g[m vufeufu tm%m jzpfaew,fqdkwJh jy,k*fyg? tJ'Dvkd vufeufu tm%mjzpf aeorSs EdkifiHa&; avmurSmvnf; ,k=H unfr_ r&Edik f ygb;l ? Edik if o H m;rsm;&JŒ rlv tcGi@f ta&; tcef; yk'rf 354 rSm "Edik if o H m;wdik ;f onf Edik if aH wmf vk+H cKaH &;/ w&m; Oya' pd;k rd;k a&;/ &yf&mG at;csr;f om,ma&; odŒk r[kwf jynfow l @kd . ud, k u f si@f w&m; tusK;d iSm jyÏmef; xm;onf@ Oya'rsm; ESihf rqef@usiv f sS if"qdkwJh }udK;eJ@ wif;atmif csn+f y;D rS tcGit hf a&; udk ay;cJw h ,f? ¶kww f &uf =unf&h if Edik if o H m;awG taeeJ@ Edik if aH wmfu jyÏmef;xm;wJh Oya'awG eJ@ rqef@usif &bl;qdw k m rSew f myJ r[kwv f m;vd@k awG;awmp&m &Syd gw,f? 'gayrJh rqef@usif &r,fh Oya'awG u jynfoal wG&ŒJ rlvblw tcGifhta&;awG udk ydwfyifwm;qD;wmawG/ tm%mydkifawG udkoD;jcm; aqmif&GufcGifh/ zd E S d y f c G i f h a wG ay;xm;wmqd k & if b,f v d k vk y f = u&ygrvJ ? tck a wmif +id r f ; csrf ; pG m pDwef;vSn@f vnfciG hf ESihf +ird ;f csr;f pGm qENxw k af zmfciG hf Oya'}u;D u jynfoal wG&ŒJ rlv blw tcGit hf a&;udk uef@vef@ cHxm;+y/D owif; rD', D m Oya'u owif; rD', D m avmuudk tumtuG,f ray;wJh tjyif xyfrH zdEydS f csKycf s,w f hJ jyÏmef;csuaf wG ygvm+yD r[kwyf gvm;? 'Dawmh jrefrmEdkifiHrSm wpfzGJ@eJ@ wpfzGJ@ wpfOD;eJ@wpfOD; ,kH=unfr_ &Edkifzdk@ wpfcw k nf;aom enf;u vufeufukd tm%m tjzpf rowfrw S zf Œkd yg? urBmrSm vufeufukd tm%mtjzpf owfrw S x f m;oI wd;k wuf ajymif;vJru _ kd azmfaqmif Edik rf ,fh ,k=H unfr_ r&Edik b f ;l qdw k hJ om"uawG trsm;}u;D yg? teD;qk;H ajym&&if ajrmufu&kd ;D ,m; [m vufeufukd tm%m vk@d jrifaevd@k urBmu qef@usijf yuf&,f jyKjcif; cH&ovdk jynfoal wGvnf; qif;&JraJG w iwfjywfae=uwm tjcm;Edik if aH wG&ŒJ ay;pmurf;pm pm;ae&wm tm;vk;H todyg? jrefrmEdik if rH mS vnf; vGwfvyfa&; &+yD; aemuf vufeufu tm%mvdk@ owfrSwf=u+yD;/ vufeuf pGu J ikd af wmfveS f wdu k yf 0JG if=uw,f? wyfrawmf uvnf; vufeufuykd J tm%mvd@k ouf0if ,k=H unf+y;D vufeufukd vufeufcsi;f +zKd ccJG w hJ ,f? &v'fuawmh 'Duae@ txd jrefrmEdik if H [m wdk;wufr_ jzpfpOfr&SdbJ qkH;¶_H;r_ wefzdk;awGom wufvmcJhw,f qdkwmygyJ? 'Dvdk vufeufukd tm%mvd@k ud;k uG,af e =uwJh umv wpfavSsmuf ,H=k unfra_ wG aysmufchJ tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

51


52

=uwm jiif;r&wJh jrefrmh ordik ;f jzpfpOfyg? jrefrmEdik if H &JŒ 2014 eJ@ aemufyikd ;f rSm tvGet f a&;}u;D wJh ,k=H unfr_ udk &zd@k qd&k if Edik if aH &; jzpfpOf tm;vk;H rSm vufeufukd tm%mtjzpf owfrw S f Edik pf rG ;f ukd wwfprG ;f orSs avSsmŒcsay;=u&rSm jzpfygw,f? bma=umifv h J qdk awmh "vufeufu tm%m jzpfaeorSs ,k=H unfr_ r&Edik f" vd@k yJ jzpfygw,f?

aomfaeaZmf (Oya') (rufaqh*sm e,l;*sme,f)

0J}oCrSmaw;oHjydKifvkd h

A[kviG jf yif 88 rsKd ;quf ausmif;om;acgif;aqmif wpfO;D . axmifwiG ;f jzpf vufawG@b0 Edik if aH &;aemufcH 0wÎKopf t vif ; td rf r *~ Z if ; rS pD p Of x kwf a 0 jz ef@ csd o nf ? 52

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


53

awmifhxm; vlxpk ed 0f if;

tdE, dN / ygupPwef/ w&kwpf wJh Edik if aH wGrmS a&v$r;f rd;k r_a=umifh vlaetdraf jcawG ode;f csyD supf ;D =ujy;D taotaysmufawGvnf; renf;bl;qdw k hJ owif;awG ae@pOf&ufquf =um;ae&w,f? owif;pmawGu a&;=uovdk &kyo f rH 'D , D mawGuvnf; v$ix hf w k af e=uw,f?

aojcif;eJŒvufwpfvHk;jcm; a&'kuo Q wif;awG &kyo f rH mS =unf&h wm tawmf aoG;ysupf &m aumif;w,f? aetdraf wG[m a&pD;eJŒ 'va[m arsmygjy;D csucf si;f rsupf x d u J uG,af ysmufomG ;w,f? opfyif=u;D awGvnf; tjrpfu u|wx f u G jf y;D a&pD;xJygomG ;w,f? armfawmfum;awGqw kd m uav;upm;wJh t&kyu f av;awGvkd 'vdrahf cguaf uG;ygomG ;w,f? vlawG/ u|EJ mG ;awGeŒJ wd&dp>mefawGqdkwmvnf; iSufaysmwHk;awG usaewmyJ? jrifuGif;wpfckuawmh tonf; wxdwx f w d f &ifwzdzk ekd ŒJ =unf&h if; =unf&h if; touf&z_ @kd awmif arhomG ;ovdx k if&w,f? wrifwumvkyjf y;D &du k w f hJ &ky&f iS u f m;xJu jrifuiG ;f xuf tqaygi;f rsm;pGm ydjk y;D onf;xdwf &ifzkd jzpf&w,f? aojcif;eJŒ vufwpfv;kH jcm; av;tvdk taetxm;rsKd ;rSm a&muf&adS ewJh vlom;wpfO;D &JŒ toufraoa&;twGuf &ke;f uef v_y&f mS ;r_rsKd ;udk rsu0f g;xifxif =unfjh y;D ud, k yf g arm[du k o f mG ;&w,f?

rsufpxd uJ azsmufr& vlqw kd m wpfae@ ao=u&r,fqw kd mudk vlwikd ;f odae=uayr,f/h ao&rSmawmh b,folrqdk a=umuf=uwmyJ? aojcif;w&m;udk vufawGŒ&ifqdkif=u&wJh tcgrSm/ twwfEikd q f ;kH awmh jiif; qefv@kd &orSs jiif;qef=uw,f? ta=umuftuef &ke;f &if;/ uef&if; ckcHumuG,f=uwm awGŒ&w,f? rsufpdwpfrSdwf tcsdefuav;twGif; awGŒ jrifvu kd &f wJh jrifuiG ;f uav;u wpfc%om av;jzpfayr,f/h pdwrf supf x d u J azsmufv@kd r&atmifukd pGu J se&f pfw,f? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

53


54

&GmxJukd a&awG w0ke;f 0ke;f w'dik ;f 'dik ;f eJŒ 'va[mpD;0ifvmwJh twGu/f tdraf wG/ opfyifawG/ wd&p>mefawG wpfckjyD; wpfck arsmygoGm;aewJhtcsdefrSm/ vlwpfa,mufu uef@vef@jzwfvu J saewJo h pfyif=u;D wpfyif u tudik ;f wpfuikd ;f udq k jJG y;D wGv J =JG u;D jzpfaew,f? 'va[mpD;qif;vmwJh a&vH;k =u;D awGu ol@cE<mud, k u f kd a&pD;a=umif;xJ twif;wGe;f yd@k aewma=umifh ol@wpfu, kd v f ;kH a&pD;wJb h ufukd wef;vef;=u;D jzpfaew,f? ol@vufEpS zf ufu opfuikd ;f =u;D udk ZGwt f wif; qkyu f ikd x f m;w,f? a&vH;k =u;D wpfv;kH 0ifaqmifv h u kd w f hJ tcgwikd ;f / ol@cE<mud, k =f u;D ajrmufwufomG ;wmawGŒ&jy;D a&vH;k =u;D eJŒ zH;k oGm;w,f? ygomG ;a&maygv h @kd xifvu kd w f t hJ csed rf mS a&pD; t&Sed rf mS wef;vef;=u;D jzpfaewJh ol@udjk yefawGŒvdu k &f w,f?

rv$wwf rf;qkyxf m;qJ olarsmygroGm;ao;bl;? opfuikd ;f udk vufEpS zf ufeŒJ cdik cf ikd jf rjJ reJ ŒJ qkyu f ikd x f m;Edik f ao;w,f? a&vH;k =u;D ESp=f urd f oH;k =urd af vmuf 0ifaqmifv h u kd w f ikd ;f jrifuiG ;f u olaysmuf aysmufoGm;w,f? a&vHk;=uD; vGefoGm;wmeJŒ oljyefay:vmw,f? olraoao;bl;? cE<mud, k w f pfcv k ;kH a&pD; a=umif;rSm wef;vef;=u;D jzpfaeayr,fh vufEpS zf ufu opfuikd ;f udk rvG w f w rf ; qk y f u d k i f x m;Ed k i f qJ j zpf w ,f ? jrif v d k u f & wJ h jrif u G i f ; av;u zswf c eJ Œ wpfc%av;ygy?J rsuaf wmif wpfcsucf wf pmavmuf tcsed u f av;ygy?J uifr&mu wpfjcm;jrifuiG ;f awGbufa&mufomG ;ovd/k tJ'v D &l ŒJ uH=urRmtqH;k owfukd rodvu kd &f bl;? a,musmf ;vm;/ rde;f rvm;qdw k mawmif roJuv JG u kd yf gb;l ? opfuikd ;f udk rvGwfwrf; qkyfudkifxm;Edkifoa&GŒawmh olraoEdkifygbl;? u,fq,fa&;orm;awG tjrefa&mufvm=uygapvd@k qkawmif;ay;vdu k &f w,f?

t&HKS ;ray;/tnHrh cH aorif;eJŒ vufwpfvHk;jcm;tvdk a&mufaewJhwdkifatmif/ touf&Sif&yfwnf a&;twGu/f t&H;_ ray; tnHrh cHbJ &ke;f uefvy_ &f mS ;ol&ŒJ yH&k yd [ f m rsupf x d u J vdk azsmufypfv@kd r&atmif pGx J ifae w,f? tonf;wket f w l ek ef ŒJ &ifwzswzf swcf ek &f vGe;f vd@k azsmufypfcsif ayr,fh aysmufroGm;bl;? rsupf x d rJ mS xifxif&mS ;&Sm;jrifawGŒae&w,f? raocsiw f hJ vl@ZGJ vl@tm;rmefudkvnf; tHh=orqHk; jzpfrdw,f? wpfcsdefwnf;rSm "tod"wpfckudkvnf; &vdkufw,f? vd_if;vHk;=uD;awG b,favmuf &dkuf&dkuf/ a&pD;a=umif;awG b,favmuf =urf;=urf;/ qkyfudkifxm;p&mcdkifjrJwJh t&mwpfck&Sdae &if a&pD;a=umif;rSm b,fawmhrS arsmygroGm;Edik b f ;l qdw k hJ todjzpfw,f?

vl havmurSmvnf;tvm;wl atmufajc tcdik t f rmr&Sw d hJ aetdrw f yJ w k af wGe@J tjrpfroefwhJ opfyifawG/ trSt D wG,rf &Sw d hJ vlou l |EJ mG ;awG a&pD;eJΠ'va[maysmufu, G o f mG ;ayr,f/h tajctjrpf cdkifcdkifrmrm&SdwJh opfyifawGeJΠtajccHtkwfjrpfaumif;wJh taqmuftODawGuawmh 54

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


55

a&usomG ;wJh tcsed rf mS rm;rm;rwfrwf use&f pfwmudk awGŒ&w,f? vl@avmurSmvnf; tvm;wlygyJ? tajctjrpf cdkidcdkifrmrmr&SdolrSeforSs/ acwfa&pD;a=umif;wdkufpm; cH&wJt h cgwikd ;f / tvG,w f ularsmygomG ;jy;D b0qH;k &if qH;k / b0rqH;k &ifvnf; a&arsmurf;wif jzpfomG ;awmhwmyJ?

&Sifoefusef&pfolrsm; rdk;=uD;a&vSsHqdkwmrsdK;u wpfESpfwmumv twGif;rSm tvGefqHk; =uHKawGŒ&rS av;ig;q,f=udrf avmufom &SdEdkifw,f? vl@avmutwGif;u avxefa&=uD;r_qdkwm awGuawmh ae@pOfrjywf tcgrvyf =uKH awGŒae&w,f? cdik rf mwJh tajctjrpf r&So d al wG trsm;=uD; rkefwdkif;xJ a&pD;awGxJ arsmygoGm;=uwmawGvnf; ra&wGufEdkifatmif awGŒcJ&h w,f? a&pD;a=umif;u ta&SŒbufukd OD;wnfwt hJ cg vlawGvnf; ta&SŒbufqD arsmygoGm;=uw,f? a&pD;a=umif;u taemufzufqD OD;wnfawmhvnf; vlawG[m taemufzufukd arsmygomG ;=uw,f? qkyu f ikd x f m;p&m wpfcck &k w dS hJ olrsm;uawmh rkew f ikd ;f eJŒ a&vdi_ ;f awGukd =u=hH uchH t H w H &k if; &Sio f efuse&f pfEikd =f uwm udk awGŒ&w,f?

acwfa&pD;rSmarsmyg vlreS &f if tajctjrpfcikd rf mwJh tumtuG,w f pfc&k zdS @kd / 'grrS [kwv f nf; tm;ud;k tm;xm;jyK avmufwhJ qkyu f ikd x f m;p&m t&mwpfc&k zdS @kd ta&;w=u;D vdt k yfwm trSeyf ?J 'grS tcsdeftcgra&G; 0ifcsif&mbufu 0ifvmwwfwJh acwfa&pD;a=umif;rSm arsmygjyD; pke;f pke;f jrKyrf oGm;rSmjzpfw,f? rkew f ikd ;f awG/ a&vdi_ ;f awG qdw k mu tjrw J u kd cf wfar$aESmufaewm jzpfw,f? tajc tjrpfr&Sd wmawG rSeforSstm;vHk;udk a&pD;a=umif;xJrSm o,faqmifoGm;vdrfhr,f? a&pD;a=umif;xJ arsmyg oGm;ol rSeforSs b,fawmhrS jyefay:vmw,fqdkwm r&Sdygbl;? pkef;pkef;jrKyf aysmufuG,foGm;wm csnfhygyJ? aemifvmaemifom;awGtwGuf

a&pD;a=umif;rSm arsmygroGm;bJ/ =uHh=uhHcH tHwk&if; &Sifoefusef&pfolawGom avmuudq k uf vufwnfaqmufEikd =f uw,f? a&S;u bd;k bGm;awG rkew f ikd ;f eJŒ a&vdi_ ;f '%fukd =u=hH ucHh t H w H &k if; &yfwnf&iS o f efc=hJ uvdŒk / 'DaeŒ u|Eyfk w f @kd wnf&adS ewm jzpfw,f? aemifvmaemifom;awGeŒJ tem *wf jrefrmEdik if =H u;D twGu/f u|Eyfk w f @kd tm;vH;k rkew f ikd ;f eJŒ a&vdi_ ;f '%fawGukd =u=hH ucHh aH wmifx h m; zd@k awmh txl;vdt k yfygw,f?

vlxkpdef0if; 10/ 10/ 10 (www.luduseinwin.com uae ,l y gw,f ? ) (q&m=uD;vlxkpdef0if;&J@ aqmif;yg;+zpf+yD; pmaypdppfa&;u y,fcJ@wJ@aqmif;yg;+zpfygw,f?) tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

55


56

c&D;quf&OD;r,f t&Sipf ENrd m (rGepf ed af wm&)

jrefrmEkidk if [ H m 1962 ckEk pS f OD;ae0if; tm%modr;f vku d cf sed rf S p+y;D tm%m&Siq f w dk hJ vlwOD;wa,mufu Edik if u H dk xde;f csKy}f uKd ;ukidk v f mcJw h m 2011 ckEk pS f OD;oef;a&$ tem;,lcsed f txdqEdk idk yf gw,f? 1988 ckEk pS f tm%modr;f r_[m OD;ae0if;&JŒ n$e=f um;csuef @J jzpfay:cJo h vkdk 2011 ckEk pS f OD;ode;f pdex f H tm%mv$aJ jymif;r_[mvnf; OD;oef;a&$ csxm;ay;wJh vrf;a=umif;yJv@dk trsm;u em;vnfxm;=uygw,f? 2008 tajccHOya' qkw dk muvnf; ppftm%m&Sipf epfe@J tkyk cf sKyaf ewJh umvrSm a&;qGt J wnfjyKcw hJ m jzpfavawmh tm%m&Sif OD;oef;a&$ pdw}f uKd uf a&;qGcJ w hJ hJ tajccHOya'om jzpfygw,f? OD;ae0if;[m Akv dk cf sKyrf LS ;}u;D apmarmifudk tm%mv$aJ y;cJ+h y;D tapmykidk ;f eSpaf wGrmS =oZmt&Sdeft0g &SdaecJhao;aomfvnf; AkkdvfcsKyfrSL;}uD;oef;a&$ wufvm+yD;aemufykdif;rSm wjznf;jznf; =oZmarS;rSed f aysmufu, G o f mG ;cJyh gw,f? ok@dk aomf OD;oef;a&$uawmh ,ae@txd =oZmt&Sed t f 0g rusqif;ao;wm xif&mS ;ygw,f? ta&;}u;D wJh Ekidk if aH &;ta&GŒ tay:rSm OD;oef;a&$&ŒJ =oZm &Sad eqJyv J @kd ,k=Hk unf&ygw,f? ta&;}u;D wJh Ekidk if aH &;ta&GŒukdk txl;ojzifh 2008 tajccHOya' yk'k rf 59 (C) (p) eJ@ yk'k rf 436 wk@dk ukdk jyifqifajymif;vJEidk jf cif; &Sd r&Sed @J wkidk ;f wm&ygr,f? tu,fI wae@ae@rSm OD;oef;a&$ =oZmarS;rSed f aysmufu, G o f mG ;onfh wkidk af tmif ppfwyfv$rf;rkkd;cGifh ay;xm;wJh2008 tajccHOya'ukkd rjyifqifEkdifygu ppfwyfavmif;&dyf atmufrS jrefrmEkidk if H vGwEf idk af o;rSm r[kw k yf gb;l ? vwfwavm ppfwyft&m&S}d u;D rsm;&JŒ E_wjf ru G pf um;awGudk axmuf&KS &if olw@dk [m 2008 tajccHOya'ukdk jyifqifv[ dk ef rawGŒ&yg? pepfa[mif;rSm aus;Zl;cH aus;Zl;pm; &Sd=uwJh jrefrmjynf vlOD;a&&JŒ vufwqkkyfpm vlwef;pm; tv$muvnf; 2008 tajccHOya'ukdk jyifqifv[ dk ef rawGŒ&ygb;l ? wu,fawmh jrefrmEkidk if H jyKjyifajymif;vJa&;[m 56

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


57

tm%m&So d l rsm;&JΠuk, dk u f sKd ;pD;yGg;y"meqkw dk hJ abmifusO;f usO;f rSmyJ &Sad eygao;w,f? tm%m&Sipf epfrmS tm%m&S=d uol vlenf;pk[ k m tm%meJ@ OpPmpnf;pdru f dk tuef@ toufrhJ &&SEd idk =f uayr,fh vl@*k% k o f u d mQ ukadk wmh tqk;Hk &SK;H cHvu dk &f ygw,f? 'Dru dk a&pDpepfrmS tm%m&S=d uolrsm;[m tuef@toufrhJ tm%mr&S=d uovkdk pnf;rsO;f Oya'&JΠcGijhf yKcsuf abmiftwGi;f rSmom tusKd ;cHpm;cGiu hf dk &&Scd pH m;=u&ayr,fh vl@*k% k o f u d mQ rqk;Hk &SK;H yg? 'Drk dua&pDpepf &ifhusuf+yD;om; taemufEk difiHrsm;rSm vl@*kk%foduQmukkd av;pm;wefbkd;xm;=uayr,fh tm%m&SifEkdifiHawGrSm vl@*kk%foduQm[m tm%meJ@ OpPmpnf;pdraf vmuf wefb;dk r}u;D rm;ygb;l ? jrefrmEkidk if rH mS vl@*k% k o f u d mQ ab;a&mufae+y;D tm%m&rufe@J OpPmpnf;pdr&f ruf tm;}uD;wJh ywf0ef;usif v$rf;rkkd; tm;aumif;vmcJhygw,f? wu,fawmh 'gawG[m Ak'k t < qk;Hk treJ@ zDvmqef@usiyf g? Ak'k b < mom0if jzpfwidk ;f vnf; Ak'k t < qk;Hk trukdk em;rvnf wefb;dk rxm;bl;qkw dk m jrefrmhtm%m&Sirf sm;[m xif&mS ;wJh om"uyg? tm%m&Siaf wG[m 1962 ckEk pS f tm%modr;f csed rf S p+y;D &[ef;oHCmrsm;ukdk t=urf; zuf zrf;qD;ESdyfpuf owfjzufwmawG omoemh taqmufttkkHrsm;ukkd t"rRodrf;,l zsufqD;wmawGukd t}udrfaygif;rsm;pGm usL;vGefcJhygw,f? 'gawG[m Akk'<omoemukkd ay:ay:xifxif +cdrf;ajcmufapmfum;r_yif jzpfygw,f? w&m;enf;vrf;ruswJh tm%m tcGit hf a&;eJ@ OpPmpnf;pdraf wGudk &,lyidk q f idk rf a_ wGuawmh tESpo f m&tm;jzifh Ak'k o < moem wnfwchH idk +f raJ &;ukdk +crd ;f ajcmufra_ wGyJ jzpfygw,f? tm%mukdk &&So d l tcGit hf a&; OpPmpnf;pdraf wGudk &&So d rl sm;[m tay:,Htm;jzifh atmifjrifov l @dk ajymEkidk rf mS yg? 'gayr,fh xkt dk cGit hf a&; tm%mpnf;pdraf wGudk &&Syd Hk &&Sed nf;u w&m;enf;vrf; rusygu tESpo f m&tm;jzifh xko dk u l dk qk;Hk &SK;H olv@dk om ac:&rSmyg? okkd@aomf AmvqkkdwJh vlrkdufuawmh tESpfom&ukkd jrifEkdifrSm r[kkwfygbl;? b,fvkdyif tm%m&Sd+yD; pnf;pdrfOpPm =uG,f0oljzpfapumrl xdktm%mpnf;pdrfawGukd rw&m;ojzifh &&Sx d m;olqydk gu xko dk u l dk Ak'k u < Amvvk@dk yJ oufrw S yf gw,f? 'Drkdua&pD tom;us+yD;om; EkkdifiHawGukd =unfhvkduf&if EkkdifiHtkyfcsKyfolrsm;eJ@ Ekidk if o H m;rsm;&JΠjyKrv l yk af qmifyrHk sm;[m tESpo f m&tm;jzifh Ak'k v < rf;pOfe@J uku dk n f aD ewm awG@&ygw,f? orRwrS p+y;D jynfo@l 0efxrf;tm;vk;Hk oufrw S x f m;wJh vpmrSwyg; Oya'eJ@ rnDwJh tykkd0ifaiG r&Sdyg? vmbfay;vmbf,lr_ r&Sdoavmuf &Sm;ygw,f? vlwk dif; tcGeaf qmif&ygw,f? tcGeaf &Smifv@dk r&Ekidk af vmufatmif b%fpepfe@J Oya'pk;dk rk;dk r_ aumif;yg w,f? tcGefaiGawGukd ynma&; usef;rma&; pwJh jynfol@0efaqmifr_ vkkyfief;rsm;eJ@ vrf;yef;qufoG,fa&; pwJh tajccH taqmufttkkH vkkyfief;rsm;rSm jynfhjynfh00 tok;Hk jyKygw,f? tpm; eJ@ t0wfawGudk vlwidk ;f vufvrS ;f rSED idk w f hJ aps;e_e;f eJ@ vG,u f pl mG tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

57


58

0,f,El idk w f ,f? aep&m tdrcf ef;eJ@ oGm;p&m ,mOfudk vlwidk ;f ykidk q f idk Ef idk w f hJ tajctae &Syd gw,f? um;0,fpD;Ekkdifol[m b0ifjrifhp&m r[kkwfovkkd+ydKifqkdif rmefwufp&mvnf; r[kw k yf g? ck;dk vko dk rl sm; ck;dk zk@dk rvG,o f vkdk ck;dk p&mvnf; rvko dk jzifh vlawGrmS rw&m; ,lvpdk w d ef @J ckkd;vkkdpdwfrsm; yg;oxufyg; &Sm;oxuf &Sm;vmygw,f? 'ga=umifh 0doravmba=umifh t'dEmM 'ge odumQ yk'k u f dk usL;vGef azguzf surf _ tvGeyf J enf;ygw,f? tlr awmifah wmh vlawG tvkt dk avsmuf oDv apmif+h y;D om; jzpfomG ;ygw,f? tlr rawmifhvSsuf oDvapmifhEk difolvnf; &SdEk difygw,f? okkd@aomfvnf; vlwk dif; oDvapmifEh idk w f hJ tajctae zefw;D ay;zk@dk rjzpfrae vkt dk yfw,fqw dk m ig;ygov D em;&nf0wJh jrefrmEkidk if rH mS ig;yg;oDv usKd ;aygurf _ rsm;aewmeJ@ ig;yg;oDv r=um;zl;wJh taemufEidk if H awGrmS ck;dk r_ vdrv f nfr_ uJo h @dk aom oDvusKd ;aygurf _ enf;yg;aewmukdk E_id ;f ,SO=f unfjh cif;jzifh oabmaygufEkdifygw,f? Akk'<vrf;pOfeJ@ 'Drkdua&pDpepf vkkdufavsmnDaxG &Sdaer_rsm;ukkd jrifEidk rf mS yg? orRw OD;ode;f pdeu f 'Dru dk a&pD pHEe_ ;f jynfh ay;zk@dk wGe@f qkw k af eygw,f? trSeaf wmh 'Dru dk a&pDpEH e_ ;f eJ@ w&m;rSswr_/ pD;yGg;a&; tcGit hf vrf;/ pm;0wfaea&; zlvrHk /_ vlaer_b0 jrifrh m; wk;dk wufr/_ Ekidk if zH @HG +zKd ;r_awG[m qufpyfaewmyg? ppfreS w f hJ 'Dru dk a&pDudk cGirhf jyKEidk w f m[m Ekidk if o H m;rsm;&JŒ vlaer_b0 wk;dk wuf zGŒH +zKd ;r_udk rvkv dk m;bl;vd@k qkv dk &dk m a&mufygw,f? 'g[m Ak'k b < mom&JŒ arwWm u&k% k m rk'k w d m uk, dk cf si;f pmemr_ vl*% k o f u d mQ ukdk tav;xm;r_ qkw dk hJ pHEe_ ;f awGudk ypfy,fry_ gy?J ,ae@ ppft&m&S}d u;D rsm;&JŒ t,ltqawG[m jynfo@l qENe@J qef@usiaf eovkdk Ak'k v < rf;pOf 'Dru dk a&pDvrf;pOfe@J vnf; vk;Hk 0 qef@usiaf ewmyg? ppfwyfu vuf&dS 2008 tajccHOya'ukkd ukkdifpGJaeoa&GŒ ppfwyf&JŒ &yfwnfcsuf[m jynfol@&yfwnfcsufeJ@ zDvmuef@vef@ jzpfaetk;Hk rSmyg? avmu vl o m;awG t aeeJ @ csrf ; om=uG , f 0 r_ tm%m =oZmt&S d e f t 0g wnfaqmuf Ekkdifr_awGukd =unhf+yD; vlwpfa,muf&JŒ atmifjrifr_ukd tuJjzwfwwf=u wma=umifh xkt dk &mawGudk &&So d [ l m atmifjrifov l @dk ajym=urSmyg? {+yv D 21 &ufae@u uG,v f eG f tedpaP &mufomG ;cJw h hJ NLD em,u q&m}u;D OD;0if;wif&ŒJ Ekidk if eH @J jynfot l wGuf uk, dk u f sKd ;pGe@f v$wf tepftemcHomG ;cJyh aHk wG[m yg&rD&iS f tavmif;awmf}u;D rsm;&JŒ uk, dk u f sKd ;pGe@f v$wf tepftemcHomG ;cJyh aHk wGe@J xyfwx l yfrsS wlnD aewmukdk awG@jrifEidk =f urSmyg? jrefrmjynfov l x l [ k m rw&m;ojzifh tm%meJ@ OpPmpnf;pdraf wGudk &,lyidk q f idk x f m; =uolawGudk wefz;dk xm;um atmifjrifov l @dk oufrw S =f uygovm;? q&m}u;D OD;0if;wifw@dk vkdk 58

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


59

jynfot l wGuf pGe@f v$wt f epftemcHwwfoal wGukd wefz;kd xm;um atmifjrifov l @dk oufrw S f =uygovm; qkw dk m q&m}u;D ruse;f rrm aq;&kw Hk ufaepOf umveJ@ q&m}u;D qk;Hk yg;+y;D aemuf q&m}uD;&JΠatmufarhzG,f tcrf;tem;eJ@ psmyetcrf;tem;awGuk d =unfhvk duf&if tajzay:ygw,f? rw&m;r_eJ@ rrSswwJh pepfqkd;ukkd qef@usifwGef;vSef&if; pGef@v$wftepftemcH toufay;oGm;=uol yg&rD&iS f olawmfaumif;}u;D rsm;ukdk av;pm;*k% k jf yK trSw&f ae=urSm jzpfovkdk jrefrmEkidk if rH mS oufq;dk &Snaf eqJjzpfwhJ rw&m;r_ rrSswr_awGudk &[ef;&Siv f l jynfol vlxw k &yfv;Hk u qufvufum qef@usiw f eG ;f vSef =u&tk;Hk rSmyJ jzpfygw,f? awmfveS af &;c&D; quf&ygt;Hk r,f? jynfov l x l w k &yfv;Hk &JΠawmfveS af &;c&D; jzpfygw,f?

t&Si pf ENrd m (rGefpdefawm&) ZGef 9/ 2014

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

59


60

oDvr&SdwJh taqmufttHk }uD;rsm; udw k m vl@tzGŒJ tpnf;ukd yg0g tDvrd sm;u v$r;f rk;d xm;onf? xkd yg0g tDvo d nf tpd;k &ESifh rD'D,m tygt0if jzpfaom ukr`%D}uD;rsm; yg0if.? Amorality qkdaom t*Fvdyf a0g[m&wck &Sdonf? atmufygtwkdif; teufaumuf Ekdifygonf? Amorality ] oDv&,fvdk@ r&Sdjcif;? tJonf t&nftcsif;udkyJ acwftzGJŒtpnf;awGu ESpfvdk=u/ auseyf=uonf? oDv&,fv@kd r&Sw d mudyk J ya&mfzuf&iS ef ,f yDojcif; (Professionalism) / xdxd a&mufa&mufvyk w f wfjcif; (Efficiency) &,fv@dk !$e;f =uonf? oDvysujf cif;/ tusiyhf sujf cif;uawmh Immorality jzpfonf? uk, d o hf abmeJ@ud, k f trSm;vkyw f mrsK;d ukd ac:ygonf? ud, k x f if&mvkyv f @kd tusiphf m&dwW ysu&f onf? oDv&,fvdk@ukd r&Sdwm (Amorality) uawmh tzGJŒtpnf; taqmufttHk }u;D wcku apvk@d / tJonf taqmufttH}k u;D u oGeo f ifxm;wJt h wdik ;f vkyv f @kd jzpf&onf? pm&dw&W ,fv@dk ukd r&Sw d mu yd+k y;D qd;k onf? vlrmS &St d yfaom wm0ef&rSd u _ kd jiif;y,fv@dk &vdk@yg? olwdk@ tzGJŒtpnf;rSm pm&dwW&,fvdk@rS r&Sdwm/ xkdtzGJŒtpnf;u vlonf raumif;r_awG usL;vGev f nf; wm0efr,lawmhyg? wu,fawmh pm&dw&W ,fv@dk r&S&d if vl[m wd&pm>ejf zpfomG ;onf? "igw@kd u cdik ;f vk@d vky&f wm wm0eft&vkyw f myJ" [laom pum;rsK;d udk oDvr&Sad om tzGŒJ tpnf;rsm;u vlrsm;ajymqk=d uonfudk usaemfw@kd =um;zl;=uonf? ,ckacwfumv}u;D Y tiftm; tvGe}f u;D ukeaf om taqmufttH}k u;D rsm; &S. d ? ,if;wd@k onf taumif txnf}u;D / owW0g}u;D vdjk zpfI ol@oabm olaqmifonf? Oyrm tjzpf aumfyadk &;&Si;f }u;D wckudk pOf;pm; =unfEh idk o f nf? Edik if w H umukr% ` w D ck. pDt;D tkd qkyd gp@kd ? olonf vlaumif;jzpfI vlrw _ m0efawmh auscsifonf? okd@aomf &S,f,mydkif&Sifrsm;. tusKd;tjrwfudk=unhf&jcif;u ol@tm; uef@owfxm;.? obm0 ywf0ef;usiu f dk olu rzsuq f ;D vkad omfvnf; tjrwf&zd@k om ol@tvkyfjzpfonf? tjrwfrxGufaomf tvkyfjyKwfonf? aumfydka&;&Sif;}uD;rsm;onf 0efxrf;rsm;. apwemESiw hf efz;kd wd@k rS uif;vGwaf om taqmufttH}k u;D / owW0g}u;D jzpfonf? ,if;taqmufttH}k u;D rsm;onf vlw@kd ukd v$r;f rd;k aeonf? Ak'b < mom ¶_axmifu h =unhaf omf avmb tpktaygi;f / a'go tpktaygi;f / arm[ tpktaygi;f rsm;jzpfonf? *gvfwGefu xkdtaqmuf ttHk}uD;rsm;. w&m;r&Sdjcif;/ t"rR vkyfaejcif;udk a0g[m& wckxiG o f nf? Structural Violence [l.? reufaexGuo f nfrpS I taqmufttH}k u;D rsm;u vlawGtay: oufa&muf=uavonf? 60

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


61

avmbtaqmufttH}k uD; aumfyakd &;&Si;f }u;D rsm;onf avmbtaumif}u;D (0g) avmb tifpwDusL;&Si;f jzpfonf? enf; 2 enf;tm;jzifh jzpfonf? (1) tjrwf&zd@k b,fawmhrS rwif;wdr/f c¶ked }D u;D rsm;ukd erlemtjzpf =unhEf idk o f nf? (2) *vkb d ,fvu dk af Z;&Si;f onf aumfy&kd w d f t&if;&Sipf epfjzpf&m "tjrwftpGe;f &jcif;ESihf }u;D jcif;" yJ ta&;}u;D .? ,if; 2 cktwGuf obm0 ywf0ef;usiaf omfvnf;aumif; vl@b0 t&nftaoG;aomfvnf;aumif; paw;onf? aumfyakd &;&Si;f rsm;u ouf&ydS wf0ef; usiu f dk obm0o,HZmwtjzpf/ vlawGudk vlo,HZmwtjzpfom jrifonf? xkdtjrifukdpGJvsuf jyKvkyf=uaom oDv&,fvkd@ r&Sd=uonfhtjyKtr_twGuf rnfou l wm0efcrH mS vJ? awm aus;vufuvlrsm; pD;yGm;a&;Y ud, k pf ;dk ud, k f rydik af wmhjcif;/ ajrudk pGef@cGmajy;&jcif;/ a&ukd a&mif;cs&jcif;/ awmukd zsufqD;jcif; ponfwdk@rSm &if;ESD;jrSKyfESH r_rsm; pDru H ed ;f }u;D rsm;ESihf qufpyfae onf? xk'd u k aQ &mufjcif;rsm;ukd "ppf-c¶ked -D aumfy&kd w d f tpkta0;" uyJ wm0efc&H rnf? xkt d pkta0;wGif ygaeaom ppf0g'onfvnf; pm&dw&W ,f vkd@r&Sdaom taqmufttHkwrsKd;jzpfonf? Ak'<bmom¶_Œaxmifhu =unhfaomf a'go taumif}u;D a'gotifpwDusL;&Si;f }u;D jzpfonf?

a'gotaqmufttH}k uD; vlrsK;d cGjJ cm;a&;0g'/ tjypfay;zd@k oufoufom &nfp;l wJh axmif/ w&m; pD&ifa&; pepfw@kd onf a'gotifpwDusL;&Si;f rsm;jzpfonf? od@k aomf taumif;qH;k OyrmrSmawmh ppf od@k r[kwf ppf}u;D pk;d a&;0g' jzpfonf? 20 &mpkrSm ppfa=umifh vl oef; 170 aoonf? *vkdb,f ppfp&dwfonf ppfvufeuf ta&mif;t0,fyg xnfw h u G v f sS if 1 x&DvsH a':vm &So d wJ?h tar&duef. toH;k p&dwo f nf ,if;. w0uf&o dS nf? usaemfw@kd aum? usaemf&ŒJ ppfbwf*suo f nfvnf; bwf*suw f ckv;kH . 24 &mckid Ef e_ ;f &So d nf? usaemfw@kd vl@tzGŒJ tpnf;onfyif ppfvadk wG;aeaom vl@tzGŒJ tpnf;jzpfae+yv D m;? rwlonfudk vufrcH Edik jf cif;/ r,Ho k uFmpdwrf sm;jcif;/ tm;enf;oludk tEkid u f sijfh cif;/ Ekid &f if+y;D pwrf;/ tiftm;uko d ;kH &ef vufraES;jcif;[laom ppf. vuQ%mrsm;onf Tjynf}u;D wGif ysŒH ES@H aeonf? "ppf. jy\emonf usaemfw@kd onf vlaumif;rsm;jzpfonf/ usaemfw@kd onf vlq;dk rsm;jzpfonf[al om jy\emr[kwb f J ppfa=umifh usaemfw@kd tZPswu W raumif;aom tykid ;f rsm; wk;d vmjcif;/ xkrd aumif;jcif;rsm;twGuf ta=umif; ,kw&dW mS vk@d &jcif;jzpfonf? ppfu usaemfwdk@tm; tjcm;olrsm;udkowf&ef odk@r[kwf &ufpuf&ef tm;ay;onf? wenf;tm;jzifh ppfjzpfonfESifhw+ydKifeuf vlaumif;aomfvnf;aumif;/ vlqkd;aomf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

61


62

vnf;aumif; r&Sad wmhbJ tjcm;vl@tpkudk 'kuaQ y;&ef }uKd ;pm;aeaom vlpo k m &Sad wmhonf?" ppfwyfukd rvHk+cHKr_ oabmxm;tay:tajccHI wnfaqmufonf? &efolukd/ wzufvl (the other) udk &Sm&aom tzGŒJ tpnf;? b,fawmhrS rvH+k cKH [al om tjrifEiS hf zGJŒonf? "a';ApfvKdG i;f " u ppf-pufr_ taqmufttHo k nf pkaygi;f tEkwv f uQ%m (our collective negativity) udk azmfaqmifaom a'go tifpwDusL;&Si;f [k a[monf?

arm[taqmufttH}k uD; usaemfw@kd . odyo kH ed nf;ukd yHo k iG ;f aeaom tifpwDusL;&Si;f rSm rD', D m jzpfonf? vlxkonf rD'D,m odapcsifovkdom odonf? 'Drkdua&pD ppfppfonf vGwfvyfaom wwf=uGv_yf&Sm;aom rD'D,m vkdtyfonf? tvGJoHk;pm; trSm;vkyfae=uonfrsm;udk od=u&efESifh EkdifiHa&;udpPrsm;udk vlxkyg0ifaqG;aEG;Edkif &efjzpfonf? odk@aomf rD'D,m}uD; rsm;onf wjznf;jznf;}u;D vmI aumfyakd &;&Si;f rsm;jzpfatmif vkyv f monfEiS t hf rSs "rR"Ïd mef usjcif;/ trSeu f w dk ifjyjcif;rS a0;=uonf? tjrwfxu G af tmif vky&f aom tifpwDusL;&Si;f rsm;jzpfI olwkd@twGuf a=umfjim0ifaiGu ta&;}uD;vmonf? tb,f rD'D,mrsm;u pm;oH;k jcif;0g' wenf;tm;jzifh aps;0,fjcif; t"du0g' (consumerism) udk ar;cGe;f xkwf oenf;? tb,f wDAaGD =umfjimu ¶k;d ¶k;d &Si;f &Si;f aysm&f i$ af eaom rdom;pkta=umif; v$io hf enf;? qGaJ qmifaom a=umfjim rsm;a=umifh usaemfw@kd uav;awG udu k mukv d maomufI toifph m; bl;pmrsm;/ tr_u d pf mrsm; (Junk foods) pm;=uukeo f nf? qJpmrsm;/ v_ŒH qGpmrsm;/ v_ŒH qGo¶kyaf zmfyrkH sm;azmfjyvsuf *sme,frsm;onf taveawm tzsi;f todrrf sm;ESihf vlxu k dk ESrd chf svu kd o f nf? vlxo k nf yg;eyfaom vlwpk. upm;jcif;ukd cH&onfrmS ta&;r}u;D oavm? trSeo f jd cif;. ta&;}u;D onfh tydik ;f wckonf "usaemfw@kd u obm0usonf[I l vufcaH eaom oabmxm;rsm;/ 'gawGu a&Smifvv J$ @dk r& xd@k a=umifh vufc&H rnf[al om udpPtawmfrsm;rsm;onf pifppf tajctaeay:rlwnfIom jzpfaeonf? xkd@a=umifh "ajymif;vJypfEdkif"[laom odjcif;jzpfonf? tjcm;tjrifrsm;ukd azmfjyaom rD'D,mrsm; vkt d yfonf? yifra&pD; rD', D mukd ausmv f eG af om tjcm;tjrif rD', D m (Alternative Media) rsm;xHro S m tajctaeukd ajymif;vJEidk af om tjrifopfrsm; &Edik o f nf? usaemfw@kd rD', D mrsm;onfvnf; arm[taqmufttHrk sm;jzpfEidk af =umif; usaemfw@kd u owd&&dS rnf? jciG ;f csut f enf;i,frv S I JG vl@tzGŒJ tpnf;ukd yg0gtv D rd sm;u v$r;f rk;d xm;onf? xkyd g0gtv D o d nf tpd;k &ESihf rD', D mtygt0ifjzpfaom ukr% ` }D u;D rsm; yg0if.? oDvr&daS om ,if;taqmufttHk (0g) tifpwDusL;&Sif;rsm;tm; oDv&Sdaom taqmufttHkrsm; jzpfatmif vlx. k }uKd ;pm;wGe;f vSejf cif;udyk J jyKjyifajymif;vJa&; (Reform) [kac:onf?

udkwm ({&m0wD rD'D,mrS) 62

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


63

vltqufquf ordkif;tqufquf wnfaqmuf&wJh yHk&dyf armifomcsdK

(wpf) q&mjroef;wifh bmomjyefqdkcJhonfh urBmausmf 0wˆK&Snf}uD;awGxJrSm "a&$jynfawmf ar#mw f ikd ;f a0;" onfvnf; wpftyk f tygt0ifjzpfygonf? aoG;u t*Fvyd af oG;/ arG;awmh tdEdN,rSm arG;onfh pma&;q&mr trftrfau; M.M.Kaye . vuf&mrGef The Far Pavillion udk bmomjyefqx kd m;onfh 0wˆKyjJ zpfygonf? udv k ekd aD cwf +Aw d o d # tkypf ;kd r_ atmufu rZdsP ra'o tdE, Nd udak emufcx H m;um vGr;f armp&m jc,fre_ ;f xm;onfh 0wˆK&n S }f u;D wpfy'k yf J jzpfygonf? rdcifa&m/ zcifyg uG,v f eG o f mG ;+y;D aemuf t*Fvyd pf pfAv kd u f av;tjzpf wm0efxrf;aqmifaom tuf&EfS iS hf tdEdN,r[m&mZmwpfO;D .orD;/ aemif apmfbmG ;.ZeD; taxGaxGrsm;xJrS wpfa,mufjzpfvmrnfo h l Zlvw D @kd . arwWmZmwfvrf;udk yifrausm&d;k wnfum zG@J xm;onfh 0wˆKyjJ zpfygonf? u|eaf wmf onf0wˆK}u;D udk zwfz;l cJo h nfrmS =umyg+y?D [dv k eG cf o hJ nfh tESpf 20 ausmf twGJ (8) wGcJ u JG m xkwaf 0cJph Ofuwnf;u zwfjzpfcjhJ cif;jzpfygonf? aemuf ESpw f cJG u JG m jyefxw k af wmh rdom;pk pmtkypf iftwGuf 0,fxnfx h m;cJah omfvnf; jyefrzwfjzpf? xd@k a=umifh tao;pdwfawGudkvnf; u|efawmfrrSwfrdEdkifawmh? odk@aomf bmrS ta&;r}uD;vSonfh ZmwfuGufuav;wpfcku u|efawmfhpdwfxJ vm+idaecJhum tckxd arhaysmufjcif;iSm rpGr;f omcJah =umif;udu k m; 0efcv H ykd gonf? N tzsm;tem a'orsm;od@k wpfae@ +Aw d o d #tyk cf sKyaf &;ESihf tvSr;f a0;&m tdEd, wm0eft& c&D;oGm;=upOf 0efwifpcef;wpfcrk mS pcef;csxm;cdu k f t*Fvyd pf pfAv kd u f av; tuf&fS ESihf bD*sL;&ef;wd@k tcsi;f rsm;onf? bD*sL;&ef;u t*Fvyd pf pfAv kd f tuf&u fS kd &Si;f ypfz@kd tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

63


64

}uKd ;yrf;cJzh ;l oljzpf&m wpfa,mufajcvSr;f udk wpfa,muf apmif=h unfah ecJ=h u&mu 0efwifpcef; tjyifbuf va&mifatmufrSm ESpfa,mufwnf; &ifqdkifrd=u+yD; wdkufcdkufcJh=ujcif;yif jzpfygonf? ajracG;qefvaS om bD*sL;&ef;u pum;ajymaepOfrmS yif tqdyv f ;l "g;ajrmS ifjzifh tuf&Sfudk tvpfidkuf0ifxdk;onf? tuf&Sfu a&Smif+yD;ajcxdk;ay;vdkuf&m 0rf;vsm;xdk; vJusomG ;onf? tuf&fS "g;ajrmS ifuakd umufum xd;k rvdk vky+f y;D umrS wH@k ueJjzpfomG ;onf[k qdkygonf? Tae&mY t*FvdyfppfAdkvf tuf&Sftm; wHk@ueJjzpfoGm;ap&onfhtcsufudk pma&;q&mu rSwcf suaf y;onf? tuf&Sf. rsdK;&dk;ADZESifh t*Fvdyfynma&;u Zmwdjy+yD; vlwpfa,mufudk aemufausmudk "g;jzifx h ;kd jcif;/ vufeufrhJ vlwpfa,mufukd vufeufjzifh wdu k cf u kd jf cif;/ vJusaeonfh vlwpfa,mufukd owfyw k jf cif;onf a,muFsm;ryDo&m a&mufonf[k...? t*Fvyd pf pfAv kd u f av; tuf&fS wH@k ueJ jzpfomG ;cJo h vdk pmzwfol u|eaf wmfvnf; wH@k ueJjzpfomG ;&onfrmS trSejf zpfygonf? rsKd ;&d;k ADZESihf ynma&;u vlwpfa,mufjcif;udo k m ru vlrsKd ;. p&du k v f uQ%myH&k yd /f trSwt f om;udk jyXmef;owJ?h u|eaf wmfw@kd . character/ u|ea f wmfw@kd . image/ u|efawmfwdk@. idenity? w&m;ojzifo h m tEdik , f v l akd om t*Fvyd pf pfAv kd u f av; tuf&u fS kd pma&;q&mr M.M.Kaye u rsdK;&dk;ADZESifh ynma&;.t&dyfjzifh az: jycJy h gonf? (ESp)f u|efawmfwdk@ESifh awmfawmf&if;ESD;onf rGef - jrefrma&;&m ta&;awmfyHk pmtkyw f pftyk &f ydS gonf? &mZm"d&mZfta&;awmfyu kH sr;f / rGe0f ef}u;D Anm;'v. bmomjyef vuf&m/ tif;0tajcpdu k f jrefrmbk&if rif;acgiEf iS hf [Hom0wDtajcpdu k f rGeb f &k if &mZm"d&mZf wd@k . ppfyrJG sm;ta=umif; rSww f rf;pmtky?f onfpmtkyyf g rGeo f &l aJ umif; v*Ge;f tdrt f a=umif; wpfcsuu f twk,al vmufygonf? ppfyu JG mvrsm;twGi;f r=umc% opPmqd=k u&m wpf}urd Yf jynf+rKd @ jroDwif;bk&m;Y +ird ;f csr;f a&; opPmjyK=uonf? od@k aomf r=umrDrmS yif jrefrmwd@k u rGe+f rKd @&Gmrsm;udk xdyg;+y;D opPmzsu&f m rGeb f &k if &mZm"d&mZfu rSwx f m;onf? od@k jzifh jrefrmwd@k ta&;edrphf Of wpfae@Y opPmjyK&ef urf;vSr;f vmjyefygonf? yef;ausmaf csmif;teD; oJaomifjyifY opPmjyK=u&efjzpf+y;D vl (30) pD awG@=u&ef oabmwlygonf? TwGif &mZm"d&mZfu ordejf rwfZ/ trwfwed /f ordet f 0eHEikd /f ordet f jJ A&J ponfh trwfaoemywdrsm;ESihf awG@qHw k ikd yf if=u&m opPmrapmifah om jrefrmwd@k udk rdrw d @kd uvnf; opPmrapmif&h ef oabmwlonf? opPmjyK=urnfh yef;ausmaf csmif; oJaomifjyifwiG f "m;/ vSw H @kd udk }uKd wifjrKS wx f m;um jrefrmwd@k udk vky}f u&H ef qH;k jzwfonf? 64

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


65

opPmjyKrnfah e@Y rGef 30/ jrefrm 30/ ESpaf ,muf wpfwJG wGu J m twGo J ;kH q,fw@kd yef;ausmaf csmif; oJaomifjyifujkd zwfonf? aemufq;kH twGrJ mS rGeo f &l aJ umif; v*Ge;f tdrEf iS hf jrefrmtrwf owd;k wd@k twGJ jzpfygonf? vufeufrygbJ opPmjyK+y;D onfEiS hf jrefrmrl;rwfw@kd u rGefbk&if &mZm"d&mZfESifhawG@/ rGefrl;rwfwdk@u jrefrmbk&if rif;acgifESifh awG@rnfh tpDtpOfjzpf&m rGew f @kd u oJaomifwiG f jrKS wx f m;onfh vufeufrsm;udak z:um jrefrmwd@k udk wdu k cf u kd zf rf;qD;&ef tpDtpOfyifjzpfonf? od@k aomf xdt k pDtpOfysuyf gonf? rGeo f &l aJ umif; v*Ge;f tdraf =umifyh J jzpfygonf? jrefrmtrwf owd;k u opPmjyKyJG rSerf rSeaf r;&m v*Ge;f tdru f rrSeaf =umif;ajymvdu k o f jzifh opPmjyKyyJG suu f m a&Smifom/ wdr;f om jzpfomG ;=ujcif;yif? onft h wGuf &mZm"d&mZf. trde@f u v*Gef;tdrfudk ajc/ vuf jzwfIowfap? TwGif yg;uGuftm%mom;wdk@u csufcsif; ruGyjf rufbJ tcsed q f ikd ;f xm;cJ&h m rl;rwfw@kd . t}ujH yKcsujf zifh v*Ge;f tdru f kd ac:ppfonf? v*Ge;f tdru f vnf; rdrad =umifh opPmjyKyyJG suo f nfukd 0efcyH gonf? Tr#ru rGev f rl sKd ;wd@k . yH&k yd t f wGuf ordik ;f &mZ0iftqufquf ta&;}u;D aom pum;wpfceG ;f udk wifav#mufc&hJ m [Hom0wD eef;awmfwpfcv k ;kH wkev f KS yo f mG ;cJ&h onf? "w&menf;vrf;rusonfh atmifjrifr_udk u|EfkyfrESpfouf" [laom pum;yJ jzpfygonf? uwdopPmrwnfaom taumuf}uaH omyH&k yd /f vlrsKd ;tay: Y pGe;f xif;roGm;&ef v*Ge;f tdr. f tar#mt f jrif}u;D r_yif jzpfygonf? v*Ge;f tdru f vlrsKd ;.yH&k yd u f kd xdo k @kd jriS w hf if+y;D aemufwGifrS wdkufyGJudk Edkifatmufwdkufjyum tr_awmfxrf;cJholvnf; jzpfygonf? onfwpfyw JG iG f taumuf}uu H m Edik v f u kd jf cif;jzifh ordik ;f tqufquf &H;_ +y;D &if;&H;_ um vlrsKd ; emrnf tzwfq,fr& jzpfroGm;atmif &yfwnfcyhJ u kH kd u|eaf wmf pGaJ erdonf? (oH;k ) "e/ jrefrmh"e ponfh pD;yGm;a&;r*~Zif;wd@k t&Sed t f [keaf umif;cJph Of umvwke;f u tifwmAsL;wpfckudk u|efawmf trSwf&rdonf? 0rf;wGif;wdk@/ rHk&Gmwdk@/ tr&yl&wdk@vdk txnftvdyv f yk if ef; wGiu f s,&f m +rKd @wpf+rKd @[k qdyk gp@kd ? tifwmAsL;vkyfolu +rdK@cHvkyfief;&Sifrsm;tm ar;onfh arcGef;awGxJwGif t&nftaoG; rjynfhrDonfh &ufuef;vkyfief;&Sifrsm; &SdcJhaomf rnfodk@aqmif&Gufoenf; qdo k nfh ar;cGe;f yg0if&m/ u|eaf wmf pdw0f ifpm;oGm;rdonf? bmqdik v f @kd vJayg?h ud, k yhf pPn;f ud, k af umif;atmif vkyaf yg?h olrsm;xkwu f ek f nHw h m ud, k u hf pd rP S r[kww f mayg?h od@k aomf ajzqdkol. tajrSmftjrif}uD;aom pdwftqifhtwef;u ol@tajzrSm xif;ueJ ay:vGif aeygonf? olw@kd u xdn k zhH si;f aom vkyif ef;&Siu f kd ac:,laqG;aEG; t}uaH y;owJ?h pdw"f mwf nHah omf pdw"f mwf/ enf;ynmnHah omf enf;ynm/ puf,EW,m;nHah omf puf,EW,m;/ b,fvkd tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

65


66

jyKjyifygqdkwm t}uHay;owJh? olwdk@u olwdk@ "+rdK@" emrnfysufoGm;rSm pdk;&drfwm[k qdyk gonf? txnfay:u wHqyd w f iG f rH&k mG +rKd @/ 0rf;wGi;f +rKd @/ tr&yl&+rKd @ ponfjzifh &du k Ef ydS f xm;wwf&m/ nHzh si;f r_ukd +rKd @ESiw hf u JG m rH&k mG xnfawG/ 0rf;wGi;f xnfawG/ tr&yl&xnfawG ponf ponfjzifh yH&k yd n f rhH oGm;atmif 0dik ;f 0ef; xde;f uGy=f uwm[k qdyk gonf? (av;) jrefrmawGu azmfa&Gw,f/ tpPa&;awGu nDnw G w f ,f/ tnmom;awGu &d;k w,f/ qGpb f %fawGu pdwcf s&w,f/ jyifopfawGu vGwv f yfw,f/ rEWav;olawGu ,Ofaus; w,f/ ponf ponfjzifh yH&k yd af wG trsm;}u;D &Syd gonf? yJc;l ig;csO/f wdu k }f u;D wHjrufpnf;/ wGaH w; rmvum/ uavm 0dik /f rEWav; xd;k rke@f / ykord f [mv0g/ yckuLU xnf ponf ponf? onfy&kH yd af wG &vmatmif wpfO;D pD/ wpfa,mufpu D yg0ifxnfo h iG ;f vmcJ=h u&jcif; jzpfygonf? wpfa,mufup wpf&m raumif;&mu yH&k yd yf suo f mG ;onfh vlrsKd ;awG/ a'oawG/ ypPn;f awG u|eaf wmfw@kd a&S@rSm trsm;tjym;jzpfygonf? acwf}u;D u olw@kd udk roH;k awmh/ toH=um;&Hek @J ESmacgi;f &H@_ ae+y?D t*FvdyfawG[m b,fawmhrS aemufausmuae "m;eJ@rxdk;bl; qdkaomyHk&dyf twGuf a&$jynfawmf ar#mw f ikd ;f a0;xJu t*Fvyd pf pfAv kd u f av; tuf&rfS mS wm0ef&o dS vd/k rGeaf wG[m b,fawmhrS taumufr}ub H ;l qdak om yH&k yd t f wGuf v*Ge;f tdrrf mS wm0ef&o dS vdk rH&k mG xnfawG/ 0rf;wGi;f xnfawG/ tr&yl&xnfawG rnHb h ;l qdak om yH&k yd t f wGuf &ufuef; wpfpifcsif;qDrSm wm0ef&Sdovdk/ jrefrmawG[m bmqdkwm yHk&dyftwGuf u|efawmfwdk@ tm;vH;k rSm wm0ef&o dS nf? wpfa,mufcsi;f . vky&f yf? wpfa,mufcsi;f . pdw"f gw?f wpfa,mufcsi;f . ud, k u f siw hf &m;? wpfa,mufcsi;f . Om%fynm? ordik ;f tqufquf qufvufqifu h rf;&rnfh emrnf tqd;k / taumif;rsm;?

armifomcsdK (jynfol@acwf*sme,frS) (ayunpfrsm;qDrS avSum;xpfrsm;qDodk@ pmtkyfrS)

66

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


67

7 Zlvikd f ta&;awmfykH ( 52 ) ESpjf ynfh atmufarhz,G f armfueG ;f pmrsufEmS Zlvdkif 7 &uf (odk hr[kwf) jrefrmhorkdif;Y arhaysmufI r&aom ae hwpfae h

oef;0if;v_id f 1962 ckESpf Zlvdkifv 7 &ufae@ ta&;awmfyHkonf jrefrmhorkdif;Yomru &efukefwuUodkvfordkif;Yyg ta&;ygaom ae@/ arhaysmufI r&aomae@/ azsmufzsufI r&aomae@wpfae@ jzpfonf? xdak e@wGif ppftm%m¶Sif Adv k cf sKy}f u;D ae0if; OD;;aqmifaom awmfvSefa&;aumifpDonf ausmif;om;xktay: &ufpufpGm acsr_ef;cJhonfomru udkvdkeDe,fcsJ@pepf wdkufzsufa&;/ zufqpf qef@usifa&;/ trsdK;om;vGwfajrmufa&;ESihf vGwfvyfa&;}udK;yrf;r_ordkif; wavSsmufwGif trsdK;om;acgif;aqmif}uD; AdkvfcsKyfatmif qef;tygt0if a¶SŒwef;EkdifiHa&;acgif;aqmif}uD;rsm;udk arG;xkwfay;cJhaom orkdif;0if &efukefwuUodkvfausmif; om;or*~ taqmuftODudkyg 'dkif;erdkufjzihfazgufcJG +zdKzsuf cJah oma=umihf ,cktcg (51) ESpf wkid f ¶S+d yjD zpfaomfvnf; &[ef;/ ¶Si/f vl/ jynfow l &yfv;kH u trSww f & owd&aeqJjzpfonf?

aemufcHorkdif; +Aw d o d sS tpd;k &onf 1920 jynhEf pS f 'DZifbmv 1 &ufae@wGif &efuek w f uUov kd f Oya'udk jyÏmef;cJ+h y;D aemuf umvuwWm;wuUov kd . f vufatmufcH &efuek af umvdyEf iS fh ,k'oefaumvdyw f @kd udk aygi;f pnf;I &efuek w f uUov kd u f kd pwifziG v fh pS cf o hJ nf? xd@k aemuf jrefrmEdik if q H idk &f m +Aw d o d sS b&k ifcH qm[mukwb f wWvm (G.C.I.E , I.C.S) u 1927 ckEpS f 'DZifbmv 5 &ufae@wGif &efuek w f uUov kd af usmif;om;rsm;or*~taqmufttHk ESifh 8 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

67


68

&ufae@wGif &efukefwuUodkvf pm=unhfwkdufwdk@udk tkwfjrpfcsay;cJhonf? bk&ifcH qm[mukwfbwWvmonf &efukefwuUodkvf ausmif;om;rsm;or*~ taqmuftOD aqmufvyk &f eftwGuf ukeu f saiGukd pyg;yGpJ m;=u;D ESifh qefpufyikd ¶f iS o f al Ï; a'guw f mOD;ndK (K.S.M , LL.D) xH arwWm&yfcH tvSLcHay;cJo h nf? or*~taqmuftOD aqmufvyk &f ef twGuf a'guw f mOD;ndKonf 1926 ckEpS w f iG f aiGom;usyw f pfoed ;f ckepfaomif; (170˜000) udk apwemtjynhjf zihf vSL'ge;f cJo h nf? Todk@jzihf 1929 ckESpfwGif pwifwnfaqmufcJhaom &efukefwuUodkvf ausmif;om;or*~ taqmuftODrSm 1930 jynhfESpf aEG&moDausmif;ydwf&uf rwkdifrD oH;k vcef@ tvdk ZGev f cef@wGif +y;D pD;oGm;cJo h nf? tapmydik ;f umvwGif ,if; &efuek w f uUov kd f or*~taqmuftODukd or*~ausmif;wku d [ f k ac:qdck =hJ uonf? od@k aomf &efuek w f uUov kd f ausmif;om;rsm;or*~taqmuftOD}u;D +y;D pD;oGm;aomfvnf; wuUov kd af usmif;om;rsm; or*~tzGŒJ udk rzGŒJ &ao;ay? odk@jzihf 1930 jynhfESpf pufwifbmv 12 &ufae@wGif &efukefwuUodkvf ausmif;om; udak usmcf if/ udw k ihaf qG ESifh udb k *sr;f wd@k u &efuek w f uUov kd u f , kd pf m; t"dywd w&m;ol}uD; OD;b ESihf oGm;a&mufawGŒqHkum &efukefwuUodkvf ausmif;om;or*~ pnf;rsO;f a&;qGaJ &;aumfrwDukd zGŒJ pnf;cGi&fh ¶S&d ef aqG;aEG;cJ=h uonf? xdpk Ofu &efuek w f uUov kd f t"dywd jzpfol qmcsm;vfpt f vufZef;'g;tif;epf vef'efacwWjyefomG ;aepOf jrefrmtrsKd ;om; qma*satarmif}u;D tm; acwWb&k ifct H jzpf cef@tyfxm;csed jf zpfonf?

ausmif;om;or*~tzGJŒ 1930 jynhEf pS f pufwifbmv 20 &ufae@wGif &efuek w f uUov kd t f m;upm;¶kYH ausmif;om;xk tpnf;ta0;w&yf usi;f yum wuUov kd af usmif;om;rsm;or*~ (wuo) udk zGJŒpnf;&ef qHk;jzwfvkduf=uonf? ,if;aemuf ,if;tpnf;ta0;rS or*~pnf;rsOf; a&;qGJa&;aumfrwDudkvnf; zGJŒpnf;vdkufonf? or*~pnf;rsOf; a&;qGJa&; aumfrwDwGif OuUÏtjzpf udak usmcf if/ twGi;f a&;rSL;tjzpf udb k *sr;f ESifh tr_aqmifrsm;tjzpf udak usmo f ed ;f / udkwihfaqG/ udkxGef;wif/ udkbodef;/ rpPwmat&m¶Spf/ udktHk;/ rpPwm yg&mumqef/ udpk aH zmfatmif/ udb k az/ udn k eG @f wk@d jzpf=uonf? pnf;rsO;f a&;qGaJ &;aumfrwDonf wuUov kd af usmif;om;rsm;or*~tzGŒJ (wuo) zGŒJ pnf;a&; twGuf pnf;rsO;f rsm;a&;qG+J y;D aemuf 1931 ckEpS f Zefe0g&v D 9 &ufae@wGif udkodef;armif (,k'oefaumvdyf) obmywdvkyfaom ausmif;om;xktpnf;ta0; xyfrHac:,lum vufcHtwnfjyKcJhonf? ,if;aemuf 1930-31 pmoifESpftwGuf &efuek w f uUov kd af usmif;om;rsm;or*~ tvkyt f r_aqmiftzGŒJ udk a¶G;cs,w f ifajrmS ufc=hJ u&m OuUÏtjzpf udak usmcf if (B.Sc , B.L) twGi;f a&;rSL;tjzpf rpPwm at&m¶Spf (B.Sc , B.L) 68

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


69

wd@k tm; a¶G;cs,f wifajrmS ufc=hJ uonf? Tod@k jzihf &efuek w f uUov kd af usmif;om;rsm;or*~ (wuo) tzGŒJ [lI txift¶Sm; ay:ayguv f mcJah vonf?

&efukefwuUodkvfausmif;om;rsm;or*~ (wuo) zGJŒpnf;yHkpnf;rsOf; &ef u k e f w uU o d k v f a usmif ; om;rsm;or*~ (wuo) zG J @ pnf ; yH k p nf ; rsOf ; rS m udkvdkeDacwfumvjzpfI +AdwdoSs tm%mydkifrsm;xHodk@ wifjy&I ,if;pnf;rsOf;udk t*Fvyd b f momjzihf jyKpx k m;ygonf? pnf;rsO;f . acgi;f pOfukd The Constitution of the Rangoon University Student’s Union, 1931 [lI acgi;f pOfwyfxm;onf? &efuek w f uUov kd af usmif;om;rsm;or*~ (wuo) zGŒJ pnf;yHpk nf;rsO;f wGif tcef; (Chapter) 22 cef; yg0ifonf? tcef; (1) wGif tzGJŒtpnf;. obm0ESihf t"dy`g,fzGihfqdkcsuf rsm;udk azmf j yxm;onf ? xd k @ tjyif pum;&nf v k y G J r sm;/ a[majymyG J r sm; usif ; yEd k i f c G i h f E S i h f ywfoufIvnf; azmfjyxm;onf? tcef; (2) wGif wuo tzGŒJ od@k tzGŒJ 0iftjzpf 0ifa&mufEikd &f ef owfrw S cf surf sm;udk azmfjyxm;onf? tao;pdwt f csut f vuf 18 csuyf g¶dS onf? tcef; (3) wGif or*~yikd f ypPn;f rsm;ESifh oH;k pGEJ idk yf w kH @kd udk azmfjyxm;onf? xd@k tjyif or*~y&0%ftwGi;f aqmif&ef a¶Smif&efrsm;udv k nf; azmfjyxm;onf? tcef; (4) wGif or*~tr_aqmifrsm;udk azmfjyI tcef; (5) wGif OuUÏ. tcef;u¾rsm;udk azmfjyxm;.? OuUÏudk ESppf Ofa¶G;cs,f wifajrmS ufa&;rS tp OuUÏ. vkyyf ikd cf iG rfh sm;/ t&nftaoG;rsm; ponfjzihf tao;pdwf tcsut f vuf 9 csujf zihf jynhpf pkH mG azmfjyxm;onf? tcef; (6) wGif 'kOuUÏtm; ESpfpOf OuUÏESihf w+ydKifeuf a¶G;cs,f&ef azmfjy xm;onf? xd@k tjyif 'kOuUÏonf vufrw S af &;xd;k Edik cf iG Efh iS fh aiGpm&if;rsm;tm; ppfaq;ydik cf iG fh ¶Sad =umif; azmfjyxm;onf? tcef; (7) wGif aiGxdef;tm; a¶G;cs,f&efESihf aiGxdef;wpfOD;wGif ¶Sd&rnhf t&nftaoG; rsm;udk azmfjyxm;onf? tcef; (8) wGif taqmifrSL;rsm;tm; wm0efay;tyfjcif;ESihf ywfoufI azmfjyxm;onf? tcef; (9) wGif tr_aqmiftzGŒJ ESifh ywfoufI tr_aqmiftzGŒJ Y OuUÏ/ 'kOuUÏ/ aiGxed ;f / pm=unhw f u dk rf LS ;/ t,f'w D mESifh tr_aqmif 6 OD;wd@k yg0ifrnfjzpf+y;D taxGaxG twGi;f a&;rSL;udk tr_aqmifrsm;xJrS a¶G;cs,&f ef/ pm=unhw f u dk rf LS ;ESifh t,f'w D mwd@k udk ,if; 6 OD;rS jzpfap/ tjcm; wuo tzGŒJ 0ifwpfO;D OD;udjk zpfap cef@tyfEikd af =umif; azmfjyxm;onf? tcef; (10) wGif b¾ma&;qkid &f m udp&P yfrsm;udv k nf;aumif;/ tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

69


70

tcef; (11) wGif tpnf;ta0;usi;f yyHu k kd vnf;aumif;/ tcef; (12) wGif txl;tpnf;ta0;ESifh oufqidk &f mudv k nf;aumif;/ tcef ; (13) wG i f pum;&nf v k y G J r sm; usif ; yEk d i f y H k u d k vnf ; aumif ; tao;pdwaf zmfjyxm;onf? tcef; (14) wGif taxGaxGtpnf;ta0;/ tcef; (15) wGif pcef;csc&D;pOfrsm;/ tcef; (16) wGif a¶G;cs,w f ifajrmS ufy/kH tcef; (17) wGif pm=unhw f u dk /f tcef; (18) wGif or*~r*~Zif;udpP udk azmfjyxm;onf? r*~Zif; qyfaumfrwDwiG f t,f'w D m/ refae*smESifh tzGŒJ 0if 5 OD; yg0if&rnfjzpf+y;D vkyaf qmif&rnhf vkyif ef;rsm;udk tao;pdwf azmfjyxm;onf? tcef; (19) wGif tjcm;wuUodkvf/ aumvdyfrsm;¶Sd toif;tzGJŒrsm;ESihf qufo, G af qmif¶u G yf u kH kd azmfjyxm;.? tcef; (20) wGif ausmif;wGi;f tm;upm;ESifh ywfoufI azmfjyxm;onf? tcef ; (21)wG i f r l ouf o macsmif c sd a &; pm;aomuf q k d i f E S i h f ywf o uf I azmfjyxm;onf? pm;aomufqkdiftwGuf ESpfpOfwif'gpepfjzihf a¶G;cs,fac:,l&efrStp tao;pdwf azmfjyxm;onf? tcef; (22) wGif tzGJŒtpnf;tm; tcsdefumv owfrSwfxm;yHkrsm;udk azmfjyxm;onf?

wuo OuUXrsm; &efukefwuUodkvfausmif;om;rsm;or*~wGif acwftqufquf OuUÏtjzpf wm0ef,cl o hJ rl sm;rSm atmufygtwkid ;f jzpfonf(1) udak usmcf if (1930-31) (2) udx k eG ;f pdef (1931-32) (3) udb k ;kd ul; (1931-32) =um;jzwfa¶G;aumufyjJG zihf a¶G;cs,cf &H ol (4) udpk aH zmfatmif (1932-33) (5) udo k ed ;f armif (1933-34) (6) udzk ;kd at; (1934-35) (7) udEk k (1935-36) (8) ud&k m¶Spf (1936-37) (9) udb k *sr;f (yk*)H (1937-38) 70

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


71

(10) udak tmifqef; (1938-39) (11) udAk [de;f (1938-39) (udak tmifqef;ae&m qufvufaqmif¶u G o f )l (12) udv k aS ¶$ (1939-40) (13) udAk aqG (1940-41) (14) udv k aS rmif (1941-42) *syefacwfwiG f &yfem;onf? (15) udo k ef; (1945-46) (16) udo k ef;armif (1946-47) (17) udpk ed v f S (1947-48) (18) ud&k efa0; (1948-49) (19) udak rmifarmifausmf (1949-50) (20) udu k akd v; (1950-51) (21) udpk ed b f ef; (1951-52) (22) udu k }kd u;D (1952-53) (1953-54 wuo a¶G;aumufyJG ysuo f nf?) (23) udw k ifxeG ;f (1954-55) (24) udw k ifxeG ;f (ewfarmuf) (1955-56) (25) udpk ode;f [ef (1956-57) (26) udpk ;kd ode;f (1957-58) (27) udck ifarmiftek ;f (1958-59) (28) udv k w S if (1959-60) (29) udw k ifat; (1960-61) (30) udAk aqGav; (1961-62) wd@k jzpf=uonf?

Zlvdkifv (7) &uf ta&;awmfyHk 1962 ckESpf rwfv 2 &ufae@wGif 0ef}uD;csKyf OD;Ek OD;aqmifaom w&m;0if jynfaxmifpyk gwD (yxp) tpd;k &udk wyfrawmfumuG,af &;OD;pD;csKyf Adv fk cf sKy}f u;D ae0if;onf ppftiftm;udk toH;k jyKI tm%m odr;f ydu k cf o hJ nf? tm%modr;f ydu k o f nhaf e@rSmyif orRw ref;0if;armif/ 0ef}uD;csKyf OD;Ek ESihf yxptpdk;&;tzGJŒ0if 0ef}uD;rsm;/ orRwa[mif; p0fa¶Gou kd Ef iS fh zqyv acgi;f aqmifrsm;udk zrf;qD;xde;f odr;f cJo h nf? ,if;okd@ awmfvSefa&;aumifpD tm%modrf;+yD;aemuf ausmif;om;xkonf qENjyuef@uGucf &hJ m 1962 ckEpS f rwfv 4 &ufae@xkwf owif;pmrsm;wGif pDwef;vSnv fh nf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

71


72

qENjyuef@uGuyf rJG sm; rjyKvyk &f ef awmfveS af &;aumifpD u a=unmcJo h nf? awmfvSefa&;aumifpDtm; qef@usifonhf pm¶Gufpmwrf;rsm;udk vli,hfwyfOD; (ArmEkid if )H ESifh r[mrdwt f zGŒJ 10 zGŒJ wd@k u yl;aygi;f I 1962 ckEpS f rwfv 3 &ufae@wgif xkwaf 0cJ=h uonf? pmwrf;acgi;f pOfrmS "ppfwyfu tm%modr;f jcif;udk uef@uGu¶f ŒH_ cs=u" [lI jzpfonf? xd@k tjyif rEWav;c¶dik f vli,hw f yfO;D uvnf; "zufqpfppf¶;l wd@k &JŒ ¶kyv f ;kH ay:+y"D acgif;pOfyg pmwrf;ESihf Arvu XmecsKyfuvnf; "ppftm%m¶Sif zufqpfpepftm; ckcw H u dk zf su=f u" acgi;f pOfyg pmwrf;rsm; jzef@a0cJ=h uonf? xkpd mwrf;rsm; xkwaf 0&mwGif &cdkifoHCmhwyfOD; (A[dkXmecsKyf)/ &cdkifaomwkZe (opf) XmecsKyf/ ppfqef@usifa&; oHCmhtzGŒJ XmecsKy/f wuUov kd w f yfO;D (opf)/ &efuek cf ¶dik af usmif;om;rsm;or*~ (A[dXk mecsKy)f / vli,fwyfO;D / aAmfv¶SAD pf (tjrKawrsm;) ponht f zGŒJ rsm;ESifh yl;aygi;f I xkwjf yefc=hJ uonf? awmfveS af &;aumifpt D m; qef@usiu f ef@uGuo f nhf tzGŒJ tpnf;rsm;wGif ArmEkid if v H ;kH qkid &f m u&iftrsKd ;om;rsm;tzGŒJ csKy/f &efuek w f uUov kd af usmif;om;rsm;or*~ &efuek cf ¶dik af usmif;om; rsm;or*~/ rEWav;wuUodkvf/ armfv+rdKifaumvdyfESihf ykodrfaumvdyf toD;oD;¶Sd ausmif;om;rsm;or*~ tzGŒJ tpnf;rsm; yg0ifc=hJ uonf? Tod@k jzihf 1962 ckepS f Zlvikd v f 7 &ufae@ ta&;awmfy}kH u;D ay:ayguv f mawmhonf? Adv k cf sKy}f u;D ae0if;OD;aqmifaom awmfveS af &;aumifpo D nf tm%modr;f +y;D +y;D csi;f rSmyif ausmif;om;xkukd tjywfacsre_ ;f &ef twGuf vSsKd Œ0Surf [mAsL[m csrw S I f &efuek f wuUodkvfygarmuQcsKyfudk AdkvfcsKyf}uD;ae0if;onf ol. q&m&if;jzpfonhf OD;umudk cef@tyfcJhonf? &efukefwuUodkvfausmif;om;rsm; csKyfudkif &eftwGuf aemufwdk; taqmifpnf;urf;rsm;udk csrSwfcJhonf? xdkpOftwGif;rSmyif &efukefc¶kdiftwGif;Y wef;jrihaf usmif;xGupf mar;yGJ (HSF) udk zsuo f rd ;f vku d o f nht f wGuf ausmif;om;xkonf wuo taqmufttHYk ausmif;om;tpnf;ta0;udk ac:,lI uef@uGucf =hJ uonf? Zlvikd v f 6 &ufae@ nbufwiG f &efuek w f uUov kd f y&0%ftwGi;f ¶Sd a¶$bakd qmifrS ausmif;om;rsm;onf wif;usyfaom taqmifpnf;urf;rsm;udk uef@uGufqENjyonhf taejzihf taqmifwcH g;rsm;udk ¶ku d cf sKd ;I taqmiftjyifbufo@kd xGuu f m qENjycJ=h uonf? xd@k tjyif ausmif;om;a&;rSL; OD;,kcif. tdraf ¶SŒod@k oGm;a&mufqENjycJ=h uonf? xdak e@u &efuek w f uUov kd 0f if;twGi;f vSnv fh nfq f ENjyyGw J iG f a=u;G a=umfc=hJ uaom atmufyg a=u;G a=umforH sm;onf yGuyf u G n f cH ahJ vonf? "rw&m;pnf;urf;awG tvdrk ¶Sd rw&m;csKyfcs,rf a_ wG tvdrk ¶Sd ausmif;aqmifawGukd tusO;f axmifrvkyef @J csKyfcs,rf a_ wG tvdrk ¶Sd 72

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


73

rw&m;pnf;urf;awG zsuo f rd ;f ausmif;om;xk nDnw G =f u" Zlvikd v f 7 &ufae@ ae@vnfwiG f &efuek w f uUov kd af usmif;om;rsm;or*~ (wuo) rS }u;D rSL;+y;D or*~taqmuftODY ausmif;om;xktpnf;ta0;usi;f yum wif;usyaf om taqmifpnf;urf;rsm;udk zsuo f rd ;f ay;&ef awmif;qdck o hJ nf?

7/ 7/ 62 ae@ ae@vnf 2 em&D tcsdefwGif zdESdyfcsKyfcs,faom ausmif;aqmif pnf;urf;qdk;rsm;udk wuo rS OD;aqmifI Todk@ +idrf;csrf;pGm qENjy=uonf?

od@k aomf tpnf;ta0;t+y;D vlpu k aJG ecsed w f iG f wuUov kd 0f if;xJo@kd ykvyd u f m;rsm; a&muf¶Sdvm+yD; wuo OuUÏ udkAaqGav;/ ArmEdkifiHvHk;qkdif&m ausmif;om;rsm;or*~ (Auo) acgi;f aqmif udo k uftygt0if ausmif;om; acgi;f aqmifrsm;udk zrf;qD;ac:aqmif oGm;=uonf? xd@k aemuf ausmif;om;xk[m ydrk akd 'goayguu f u JG m atmf[pfqENjycJ=h uonf? ausmif;wGif;rSm¶Sdonhf taqmifausmif;om;rsm;ESihf ae@ausmif;om;rsm;onf t"dywd vrf;xdy¶f dS wuUov kd yf ifr 0ifayguw f cH g;}u;D udk ydw+f y;D wuo taqmuftODY pka0;um; a=u;G a=umforH sm;jzihf atmf[pfqENjycJ=h uonf? rsm;r=umrDtwGi;f jynfvrf;toHvi$ ¶fh YHk wyfpx JG m;aom trSwf (4) aoewfuikd f wyf&if;ppfum; rsm; a&muf¶Sdvm+yD; t"dywdvrf;ESihf wuo taqmuftOD a¶SŒ Y pka0;aeaom ausmif;om;rsm;udk *sDo&D; armif;jyefaoewfrsm;jzihf ypfcwfcJhonf? wyfpw k pfpo k nf rEWav;aqmifay: Y qENjyaeonhf ausmif;om;rsm;udv k nf; ypfcwfc&hJ m aoewfoHrsm; yGufyGufnHoGm;cJhavonf? 'kAdkvfrSL;}uD; pdefvGefESihf AdkvfrSL; vSjrihf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

73


74

(bJvt f , J m;vSjrih)f wd@k OD;pD;aom ppfom;rsm;wuUov kd 0f ifayguf *dww f cH g;udk ppfum;jzihf wku d zf iG 0fh if+y;D aemuf ypfcwfc&hJ m ausmif;om;ausmif;olrsm; twH;k t¶k;H aoa=ucJ&h onf? ypfcwfra_ =umihf t"dywdvrf;ay:wGif ausmif;om;rsm;. aoG;uGurf sm; jrifraumif;atmif tdkifxGef;aecJhonf? xdkae@u ypfcwfr_a=umihf ausmif;om;aygif; 200 cef@ aoa=uI '%f&m&olaygi;f 400 cef@¶Sad omfvnf; oufqikd &f mu ausmif;om; (15) OD;om aoqH;k I (23) OD; xdcu dk 'f %f&m&¶So d nf[k owif;xkwjf yefco hJ nf?

7/ 7/ 62 rsuf&nf,dkAHk;rsm;udk oHk;I t=urf;zuf ESdrfeif;onftxd ,kwfrm&dkif;pdkif;vm=uonf? t"dywdvrf; a&wrmwef;atmuf0,f Todk@ ae&m,lwyfcGJv#uf ypf=ucwf=uonf?

xd@k aemuf Zlvidk v f 8 &ufae@ eHeuf 5 em&Dcw JG iG f &efuek w f uUov kd f ausmif;om;rsm;or*~ taqmuftODudk 'dkif;erdkuf azmufcGJzsufqD;vdkufavonf? ,if;azmufcrJG u _ kd Adv k cf sKy}f u;D ae0if;u Adv k rf LS ;csKyaf tmif}u;D tm; v$cJ schJ ovdk Adv k rf LS ;csKyf atmif}u;D uvnf; Adv k cf sKy}f u;D ae0if;onf ol@oabmjziho f l azmufccJG ahJ =umif; tjyeftvSef pGypf aJG jymqdck =hJ uonf? trsKd ;om;'Dru kd a&pDtzGŒJ csKyf obmywdtzGŒJ e,u Adv k cf sKy}f u;D ol&OD;wifO;D (+ird ;f ) u trSeu f awmh usaemhpf w d x f J usaemho f abmxm;t& qd&k if ol (Adv k cf sKy}f u;D ae0if;) wm0efcw H ,fq&kd if oly?J 'Dvykd J usaemfawmh rSw, f w l ,f [lI ajymqdck o hJ nf? odk@aomf AdkvfcsKyf}uD;ae0if;ESihf AdkvfrSL;csKyfatmif}uD;wdk@onf orkdif;0if &efukefwuUodkvf ausmif;om;rsm;or*~taqmuftODudk 'dkif;erdkufjzihf azmufcGJzsufqD; cJh+yD;umrS OD;ykn. q'Nefqifrif;0wˆKxJuvdk rdrdtoufab;}uHKcgrS aomEkwW&rkqdk; 74

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


75

8/ 7/ 62 e@u ausmif;om;xkudk wpf&mausmfatmif owf&Hkjzifh tm;r&Edkifao;bJ ausmif;om;xk rSDcdktm;xm;&m ArmharmfuGef;0if rdcif wuo taqmuftOD}uD;udk 8/ 7/ 62 eHeuf 6 em&DwGif ,rf;AHk;rsm;jzifh +zdKcGJzsufqDypfvdkuf=u.? atmifausmfausmufwdkifrSm rsufESmi,fpGm txD;usef&yfwnfcJh&&Smonf?

avSsmufwifouJhodk@ tpG,fvdkol rdzk&m;/ toGm;apcdkif;ol rif;{u&mZf/ av;ypfol bk&m;u|efawmf/ }uHazmf}uHzuf oHk;a,mufom;teufwGifrS uHuGufusm;I irdkufom; rkq;kd av/ eihcf sn;f yif aoayawmh[k aiGawmif}u;D t[ef/ q'Nerf if;jrwf u|eaf wmftm; owfvsS if rvGwEf idk &f m ao&ygawmhrnf? u¶k%ma¶SŒ¶_ v$waf wmfrv l sS iv f nf; vlrvdrmR u|efrdp>monf csrf;om&ygawmhrnf bk&m; rnfokd@yifqdkqdk rdrdtjypfudk udk,fvGwf ¶kef;csifonhf aomEkwW& rkqdk;uJhodk@ vlnHh/ vl,kwfrmwdk@. p¶dkufonf v,fjyifwGif qifomG ;ouJo h @kd xif¶mS ;aeaoma=umihf orkid ;f pmrsuEf mS Y 4if;wd@k . &mZ0iftrnf;puf pGe;f xif;aerdonfukd rnfo@kd rSs azsmufzsucf siI f r&Ekid af wmhay?

oef;0if;vdKS iff Zlvkdi f 8/ 2013

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

75


76

7 &uf Zlvdkif ta&;tcif;udk bma}umihf ESpfpOf txdrf;trSwfjyKae&ovJ

&Jabmfzdk;oHacsmif; 'DEdkifiHrSm ppftm%m&Sifpepfoufwrf; qufwdkufoufqdk;&Snfaewm 46 ESpf &So d mG ;yg+y/D 'D&mpkEpS f w0ufe;D yg;ordik ;f rSm Armjynf jynfoal wGe@J ausmif;om;vli,fawG[m 7 &uf Zlvikd t f xdr;f trSwf tcrf;tem;awGukd yHo k ¾mefrsKd ;pHek @J wESprf jywf txdr;f trSwf usi;f ycJ=h uygw,f/ 'g bma=umihv f ?J 'Dta&;tcif;&JŒ txdr;f trSwv f uQ%m? ta&;ygr_ pwmawGu bmawGvq J w kd m qef;ppfo;kH oyfxm;oihw f ,f xifygw,f? 7 &uf Zlvikd t f a&;awmfy[ kH m qd&k , S v f pfqikd ;f bkww f yf? trsK;d om;a&; pum;awG vdi_ v f i_d af jym+y;D ArmjynfrmS ppftm%m&Sipf epfukd (1958 ckEpS w f ek ;f uvdk ajrprf;c&rf;ysKd ; r[kwfbJ) twnfwus wnfaqmufvmwmudk ppfOD;rSm xdyfwdkufwdkufcJh=uwJh/ toufawGpaw;cJw h hJ wdu k yf }JG u;D jzpfygw,f? Adv k af e0if;wd@k [m 1958 ckEpS f tm%modr;f wke;f u &uf&ufpufpufvyk jf yxm;wm? tm%modr;f wJh rwfv 2 &ufae@nrSm orRweJ@ 0ef}u;D awG tygt0if Edik if aH &;orm;aygi;f ajrmufjrm;pGmudk "xde;f odr;f "vdu k w f m? tjypfrhJ 17 ESpf ausmif;om;av; p0frrD o D u kd u f kd =uufuav;iSuu f av; owfovdk owfjzwfjy xm;wm? wzufrSmawmh qdk&S,fvpfpum;awG oHaumif;[pfaewm pwmawGa=umihf Edik if aH &;avmurSm Adv k af e0if;wd@k udk a=umufoel @J ? acG;uwufuae tvkyt f a=u;G jyKcsio f l awGom v$r;f rd;k aeygw,f? 'DvdktcsdefrSm jynfol@&ifaoG;awGvnf;jzpf/ jynfol@qENudk a&mifjyef[yfol awGvnf;jzpfwJh ausmif;om;awG[m ppftm%m&SifawGudk ppfOD;rSm xdyfwdkuf &ifqdkif 76

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


77

ypfvdkufwm jzpfygw,f? xdyfwdkuf&ifqdkifw,fqdkayr,fh ausmif;om;awGbufuawmh tyfwakd v;rSrudik f vufeufrhJ qENjy=uwmjzpfygw,f? udv k ekd v D ufxufupvd@k ArmjynfrmS vkyaf eusenf;vrf;twdik ;f tifrwef+ird ;f csr;f pGm qENjy=uwmjzpfygw,f? 'gayr,hf tm%mrkef,dkaewJh/ rmefwufaewJhppftpdk;&[m tJ'Dwkef;u wwdik ;f wjynfv;kH / ajray:rSm olw@kd udq k ef@usif (tmcH)aewJh wckwnf;aomtiftm;pkukd &uf&ufpufpuf ESdrfeif;ypfcJhygw,f? tm;vHk;udk,fpm; wdkuf&wmjzpfvdk@vnf; wefzdk; trsm;}u;D ay;vdu k &f wmygy?J tJ'w D ek ;f u ausmif;om;or*~rtaeeJ@ vky&f udik &f wm b,favmufcufw,f qdw k m oabmayguaf tmif Oyrmwck xyfaxmufjycsiyf gw,f? tJ'gu wjcm;r[kwyf gb;l ? Adv k af e0if;wd@k u tm%modr;f +y;D "awmfveS af &;aumifpD" qdw k mudk wnfaxmifa=umif; a=unmvdu k af wmh vuf0q J w kd hJ yrnw xJu wcsKŒd u axmufcaH =umif; a=unmcsuf xkwjf yefcyhJ gw,f? 'DtcgrmS Auoxdyyf ikd ;f rSm a&mufaewJh yrnw =oZmruif;olwOD;u ol@tcGit fh a&;udk tvGo J ;kH pm;vky+f y;D tm%modr;f wmudk axmufcaH =umif;a=unmcJyh gw,f? tvGo J ;kH pm;vkyw f ,fv@kd ajym&wmu wjcm;vlawGe@J rwdik yf ifcw hJ mudk qdv k w kd myg? aemufawmh ol[m rqv&JŒ vli,hfa&;&mrSm wm0ef}uD;}uD;&/ rEWav;wuUodkvf armf u G e f ; xd e f ; tvk y f & aumif ; pm;oavmuf aumif ; pm;oG m ;ygw,f ? qd k v d k w m acgi;f aqmifrx _ rJ mS tawG;tac: t¶_yt f axG;awG &So d avmuf&adS ew,fqw kd m jzpfygw,f? tJ'D rqvudk axmufcw H v hJ al wG[m tJ't D csed u f p+y;D ausmif;om;avmuxJukd jyefr0ifEikd af wmhygb;l ? t&dyaf wmif reif;&Jawmhb;l jzpfomG ;ygw,f? 'gt h jyif ausmif;om; avmurSm &J&Jawmufpum;awG tvGefajymwwfwJh wyf?;opfu vlawG[mvnf; Adv k af e0if;wd@k [m zufqpfawGjzpfw,fv@kd ajym+y;D t+r;D ukyo f mG ;=uum? ausmif;jyifrmS yJ v_y&f mS ;=uygawmhw,f? 1963 ckEpS rf mS Adv k af e0if;u +ird ;f csr;f a&;pum;ajymyGJ vkyw f mudk tcGiafh umif;,l+y;D ausmif;om;awGu ausmif;om;or*~awG jyefazmfxkwfzdk@vkyf=uawmh +rdKŒe,feJ@ c¶kdif or*~awG azmfxkwf+yD;wJhaemuf wuUodkvfor*~awGudk jyefazmfxkwfzdk@ vkyf&ygw,f? 'DtcgrSm or*~a&G;aumufyGJrSm 0if+ydKifr,hf ausmif;om;nDnGwfa&; wyfOD;tzGJ@udk jyefppk nf;wJt h aeeJ@ nDvmcHac:wm? tr_aqmiftzG@J jyefz@JG wmawG vky&f ygw,f? ud, k w f ikd yf g0ifcw hJ hJ rEœav;wuUov kd u f ausmif;om;nDnw G af &;wyfO;D nDvmcHukd wuUov kd f y&0k%t f a&SŒu yef;jcx H rJ mS vkycf yhJ gw,f? 'DtcgrmS txufrmS ajymcJw h hJ rqvudk axmufcw H hJ qd&k , S ef D ausmif;om;tpkxu J 4 - 5 a,muf vmwufygw,f? olw@kd [m b,foel @J rS rE_wq f uf/ pum;rajymygb;l ? 'gayr,hf olw@kd uvnf; tr_aqmifpm&if;wck wifvmygw,f? 'Dvekd @J nDvmcHrmS wu,fwrf; ajymvmqdv k m=uawmh wufa&mufol tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

77


78

ausmif;olausmif;om;awG&JŒtjrifu odyfjywfom;&Sif;vif;aewmrdk@ tJ'DvlawG[m tpnf;ta0;r+y;D cifrmS yJ wdww f w d u f yk u f yk f xGuo f mG ;cJ&h ygw,f? vlowfy}JG u;D vkyx f m;wJh &efuek rf mS awmh tJ't D pkuvlawG[m tem;awmif vmruyfcJhygbl;? qdkvdkwm tJ'Dwkef;u ausmif;om;acgif;aqmifydkif;rSm tawG;tac: ¶_yfaxG;r_[m b,fwkef;u twdkif;twmeJ@rSrwlatmif &Sdaew,fqdkwm jzpfygw,f? 'gayr,hf aemufq;kH awmh ausmif;om;xkuyJ tqH;k tjzwfay;oGm;ygw,f? ausmif;om; xk[m enf;enf;av;rS rsufaphrvnf/ em;ra,mifygbl;? tm%modrf;olawG[m ppftm%m&Siaf wGom jzpfw,f/ 'ga=umihrf @kd qef@usi&f r,fqw kd mudk tjywfyjJ rifc=hJ uygw,f? 'ga=umihfrdk@ wuorSmyJ t"du A[dkjy+yD; ppftm%m&Sifpepfudk xdyfwdkuf awG@cJh=uwmjzpfygw,f? ausmif;om;xkeJ@ wuo&JŒ oabmxm;udk tapmqHk;eJ@ txif&mS ;qH;k azmfjycJw h mawGxrJ mS vlawGrarhEikd w f hJ tjzpftysuw f ckuawmh p0frrD o D u kd f tokbrSm ausmif;om;acgi;f aqmif udo k uf u ajymcJw h hJ rde@f cGe;f jzpfygw,f? ykyw k ufwuf udo k uf[m teD;tem;rSm&Sw d hJ tkw*f w l ckay:wufum Adv k af e0if; ppftpd;k &udk vufnKdS ; aigufaigufxdk;+yD; vlowform;awGvdk@ pGJcsufwifcJhygw,f? pum;ajymaumif;wJh udo k uf&ŒJ rde@f cGe;f [m tokbyd@k aqmifwyhJ &dowfukd rsu&f nfawGt=um;uae =uufo;D arG;nif; xapcJw h ,fv@kd ajymprSw&f cdS yhJ gw,f? tJ'Dvdk jywfom;r_awG/ awGa0r_awG/ opPmazmufr_awG ¶_yf¶_yfaxG;axG; awG@jrifae&wJh wuUov kd ef ,fajrrSm ausmif;om;or*~tpOftvmeJ@ b,fwek ;f u/ b,fvrkd S rywfoufzl;wJh ppfAdkvfcsKyfawG[m ausmif;om;awGudk rme&efnSdK;eJ@ aemifusOfatmif qHk;rr,fqdkwmrsKd; oabmxm;+yD; Armjynfordkif;rSmr&Sdzl;wJh owfjzwfr_}uD;w&yfudk usL;vGev f u kd yf gw,f? or*~taqmuft?}u;D udv k nf; 'dik ;f erdik ;f eJ@+zKd cyJG pfvu kd yf gw,f? 'DrSm ajymzdk@vdkwmvmu wu,fvdk@om ausmif;om;awGu 7 &uf Zlvdkif ta&;awmfyu kH kd rqifEcJ$ &hJ if bmjzpfrvJ qdw k mygy?J ordik ;f udk "wu,fv@kd om" awGe@J csO;f uyfo;kH oyfv@kd roihaf wmfwmrd@k 'Dtcsuu f kd tus,rf aqG;aEG;awmhayr,hf 7 &uf Zlvikd f ta&;awmfyakH =umiho f m 1963 ckEpS w f ek ;f u v_y&f mS ;r_awG/ 1969 - 70 ckEpS f wdu k yf aJG wG/ 74 - ar ZGef tvkyo f rm;v_y&f mS ;r_/ a&$w*d kH ta&;tcif;/ OD;oef@ta&;tcif; pwmawG qufay:vmwmvd@k &J&yJ aJ jymcsiyf gw,f? tJ'D wdu k yf pJG OfawGrmS 7 &uf Zlvikd f pdw"f mwf[m 0if;vufawmufyaewJh rD;¶_;wefaqmifvkd jzpfcw hJ ,fqw kd m b,forl S rjiif;Edik yf gb;l ? 1962 ckEpS /f 7 &uf Zlvikd af e@rSmom ausmif;om;awGu aemufweG @f jyefvn S fh oGm;&if 'Dwu kd yf pJG OfawG[m &ufa&G@qdik ;f wmjzpfomG ;Edik yf gw,f? 7 &uf Zlvikd jf ypfr}_ u;D udk usL;vGefrdwJh Adkvfae0if;rSmawmh aowJhtxdyJ tJ'DvlowfyGJeJ@ or*~+zdzsufr_wdk@&JŒ wap>ajcmufvSef@wmudk cHoGm;&ygw,f? aemuf+yD; olwdk@wGif; *dk%f;wdkufyGJawGrSm 78

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


79

vufpv JG ufeufwcktjzpf oH;k pGw J mvnf; cHc&hJ ygw,f? wveJ@ ajcmuf&uf eef;pHvdkuf&wJh azmif;um;pm; orw OD;armifarmif u or*~taqmuftOD}u;D udk aysmaf ysmyf g;yg; jyefaqmuf=uwmaygv h @kd jyKwu f meD;tcsed t f xd ajymaewm[m Adv k af e0if;ud, k pf m; (Adv k af e0if; cdik ;f vd@k ) 7 &uf Zlvikd f jypfr}_ u;D awGtwGuf Edik if u H kd avajyxd;k aecJw h mom jzpfygw,f? wu,fusawmh 7 &uf Zlvikd f wdu k yf [ JG m ppftm%m&Sipf epfukd wdu k w f hJ wdu k yf JG jzpfygw,f? ppftm%m&Sipf epf wnf&adS eoa&GΠ7 &uf Zlvikd f tawG;tac:/ 7 &uf Zlvikd f pdwf"mwfeJ@ 7 &uf Zlvdkif tvHawmf[m ta&;ygae/ vrf;jyaer,fqdkwm bmrS ,Hrk mS ;oHo, jzpfp&m rvdyk gb;l ?

&Jabmf zdk;oHacsmif;

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

79


80

acwfpum; wefzdk;tjynfh *k%fodumQ pum;

u|erf wk@d vkyaf ewJh tvky[ f m &nf¶, G cf suf wpfcak =umifh jzpfw,f.... ,k=H unfcsuf wpfcak =umifh jzpfw,f.... arSsmrf eS ;f csuf wpfcak =umifh jzpfw,f.... yef;wkid f wpfcak =umifh jzpfw,f.... 'D&nf¶G,fcsu.f ... ,k=H unfcsuf.... 'Dyef;wkdifa=umifh.... cH&vSsiv f nf; tJ'gawGa=umifh cH&wmjzpfw,f.... olvyk v f @dk cH&wm r[kwb f ;l vk@d u|erf wk@d cH,yl gw,f.... 'ga=umifh .... u|erf wk@d uk, d &hf ŒJ a'gopdwaf wG xde;f &r,f.... uk, d &hf ŒJ rcHcsipf w d af wG xde;f &r,f.... uk, d &hf ŒJ tmCmwawG xde;f &r,f....?

a':atmifqef;pk=unf (Queens College 80

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

rdef²cGef;/ yg&DjrdKŒ )


81

0wˆKwdk tat;vGef ESif;cJrsm;atmufu rD;awmifrsm;

armifpdk;csdef (u) waqmif;opfjyefavjy?D aEGO;D / aEG/ aEGaESmif;udk jzwfausmcf jhJ y;D waqmif;opfvmcJo h nf? aEGaESmif;cJph Of wdu k cf wf avrsm;u &Guaf [mif;rsm;udk r&yfrem; vSKyaf jccG o hJ nf? ,ckrl opfyifawmtkyf rSeo f r# aemufcH rd;k om;aumif;uifwiG f t&d;k jyKd i;f jyKd i;f xv#uf txif;om;? opfuikd ;f opfcuf vufwrH sm;ay:wGif wifuseaf eaom ESi;f zwf ESi;f v$mrsm;rSm rmawmifh ausmufom; ESi;f qdik f ESi;f cJ jzpfomG ;um awmtkyf awmwef; wckv;kH azG;azG;v_yaf ewwfonf? aqmif;ua0ru tar$;zGm;c|efjr tat;"gwf wap>udk ajrv$m wa=umodk@ yd@k v$wv f u kd f onf? jzLazG;azG; wap> aumifonf oefrmaom at;puf odycf J vuf=urf; }u;D jzifh t&m&mudk vnfjrKd nSpaf vonf ? vl. ta&cGH taoG;om;udk qGpJ w k f ukwzf ahJ v awmhonf? acgi;f rxlEikd af tmif yufyuf pufpuf nSpo f wfzn d pS f aecJah vonf? od@k aomf vlw@kd . &ifxw J iG &f adS om rD;awmifrsm;udrk l wap> onf vufav#m&h pjr?J rD;awmifrsm;udk b,frSm jidrf;owfEdkifcJhvdk@vJ? rD;awmif. touf0dOmOfudk &yfqdkif; csKyjf ird ;f oGm;ap&ef aqmif;wap>u rpGr;f aqmifEikd cf ahJ y ? vlw@kd . &ifwiG ;f Y rw&m;r_ukd rvdv k m;r_ zdEydS f zdp;D r_ukd rESpjf rKd @r_/ odumQ udk txyfxyf xdyg;vmcJo h r# rke;f wD; pufqyk rf _ / jyif;jyaom rcHcsirf _ / csKyw f nf;xm;&aom tHwkvdkr_ / tm;rwef rmefav#mhxm;&onfh rauseyfr_rsm;onf txyfxyfavmifpm jzpfvmcJo h nf? xdt k &mrsm;onf &ifwiG ;f odak vSmifcef;wGif ude;f atmif; pka0;vmcJ&h mrS tyl tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

81


82

'D*&D waxmifausmf waomif;ausmf acsm&f nfyl acsm&f nfcrJ sm; jzpfvmcJo h nf? wae@ae@Y ayguu f cJG &hJ awmhonf? rw&m;r_ zdESdyfr_udk zefw&mawatmif jyKvkyfcJhol vl@oduQm rxdav;pm; apmfum;vGef;onfh eef;jrifhpH &efoltm; azmufcJG&dkufcsavawmhonf? ArmvlrsdK;rsm; tm;vH;k rSmrl &ifwiG ;f rD;awmufrsm;udk rayguu f aJG p&ef onf;cHwwfveG ;f olrsm; jzpf=uonf? b,fvrkd S ra&Smifomawmhonfh tqH;k wGirf S olw@kd &ifwiG ;f a'go rD;awmifrsm;udk toufaoG; ac|; ay;qyfum ayguu f aJG pawmhonf? tkypf ;kd tEdik u f siv hf eG ;f olEiS hf olw@kd . eef;awmfukd rD;awmifwdk@. acsmf&nfylrsm;ESifh avmifu|rf;jymusapcJhonf? a&cJtrSwfatmuf a&muf&SdaecJhaom odyfonf;at;cJ aqmif;ua0u xdkrD;awmifrsm;udk b,frSmrsm; owfjzwfEikd cf v hJ @kd vJ? jird ;f at;Edik cf v hJ @kd vJ? (c) owfrw S x f m;onfh ae&modk w h em&DapmI tkypf w k m0efcH oH;k a,mufa&mufvm cJo h nf? usaemfEiS hf twl xdik ;f Arme,fpyf'u k o Q nfpcef;rS a&mufvmp vli,fo;kH OD;vnf; ygvmojzifh usaemf tm;wwfoGm;onf? aqmif;&moD. vGefuJonfh tat;"gwfu um;ay:rS qif;vmaom usaemfwdk@udk xHk;pHtwdkif;yif ta&jym;awGudk qGJqkwfukefzJh awmhonf? tat;"gwfc|ef&S oHvufonf;rsm;u ta&jym;atmuftxd pl;0ifum wr#if;r#if;qGJjcpfaeavonf? ESif;jzLyGifhzwfrsm;ESifh ESif;oD;rsm;udk o,faqmifvmonfh cyf=urf;&rf;&rf; aqmif;avu qGaJ r$ ah 0S &h rf;vku d pf Of ud, k cf E<monf odro hf rd v hf y_ cf gomG ;wdik ;f tat;"gwf oHvufonf;rsm;rSm [d;k &ifwiG ;f txd pl;0ifvmcJah vonf? um;ay:rSypPn;f rsm;udk yvufazmif;ay:wGif yHx k yfcsxm;onf? wc%twGi;f rSmyif jrufcif;jyif tvnfA[dkodk hxdkypPnf;rsm;udk tv#iftjref ajymif;a&$@=u&onf? t0wfzsifp qdkif;bkwfrsm; puULuyfjym;qdkif;bkwfrsm;/ vGwfvyfa&;acwf =u,fig;yGifh jynfaxmifpk tvHEiS hf &Snv f #mS ;aom pmwef;qdik ;f bkwt f wGuf opfom;axmufwikd rf sm;rSm ta&;}u;D onfh Zmwfaumifrsm;jzpfaeonf? qdik ;f bkww f ikd ;f wGif rD;awmif ayguu f o JG rH sm;u [de;f aeonf? "aqmif;u a=umifp&maumif;atmif at;w,faemf q&m" oufrsKd ;atmifu usaemfteD;okd ah &mufvmcJu h m +yKH ;+y;D pum;ponf? "[kwfw,f odyfat;w,f? aqmif;u igwdk hudk t+rJwrf; ynmay;w,fuG? v_yf&Sm;r_ wckckvkyfaerS aeaysmfw,fqdkwJh ocFef;pmudk ay;w,favuGm? aqmif;u tat;vGe}f uKd ;awGeJ w h w k cf snx f m;w,fr[kwv f m;? rv_y&f mS ; r&ke;f uefcsiaf tmifayg?h tJ'D tat;aESmif}uKd ;udk &ke;f uefvy_ &f mS ;&if; jzwfawmufjypf&wm? vlrmS tenf;qH;k wdu k yf EJG pS cf ek @J &ifqikd af e&w,f? obm0ab;tEW&m,feJ v h el J w h u kd yf /JG ukex f w k v f yk rf _ wdu k yf eJG J v h w l ef;pm; 82

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


83

wdu k yf ?JG vlu tJ'h w D u kd yf aJG wGrmS pD;csi;f xd;k ae&wm r[kwv f m;" "q&mu uAsmq&m Edik if aH &;orm;qdak wmh" "rif;vnf;yJ uAsmq&m aygupf jzpfae+y?D uAsmq&mwa,muf urBmajray:rSm arG;zGm;vmwmrdk t h av;teuf}uKd qykd gw,fumG ? rif;&J u h AsmawGrmS tawG;vSwmudk awG@ &w,f? ,rif;uvsmqDu &&SdcJhwJh tawG;awGrsm;vm;uGm? b,fvkdvJ ,rif;aum 'DudkvmrSmvm;? rD;awmifuav;wck jzpfw,fqkd&ifawmh tat;'%fcHEdkifrSmaygh? tat;'%fukd wGe;f vSeEf ikd &f rSmayg?h [kww f ,faemf" &kww f &uf bke;f }u;D av;u usaemfwkd t h zGJ u h t kd jrefvmcJ=h uzdk [ h pfIac:onf? wdu k cf wfavxJwiG f ol t h oHu vGiyhf gvmonf? oufrsdK;atmifESifhtwl u&iftrsdK;om; vli,fESpfa,mufudk um;ay:rSm uwnf ; u ouf r sd K ;atmif rd w f q uf a y;cJ h o jzif h &if E S D ; oG m ;onf ? t&yf & S n f & S n f u&iftrsKd ;om; vli,fu patmifxeG ;f ? ajrmif;jrZmwd? patmifxeG ;f trnfukd ESp}f urd f &Gw=f unfrh o d nf? wa,mufu aumhrLS ;? u&ifjynfe,f +rKd i}f u;D ilom;? qdik ;f bkwrf sm; tvHwikd rf sm;ESihf a'guw f ikd rf sm;udk tajy;tvGm;xrf;yd;k o,f,l vmcJ=h uonf? aqmif;av=urf; av&dik ;f rsm;u &if0aqmifw h eG ;f onfukd &ifziG w hf eG ;f vSe&f if; qefwwfvmcJ=h uonf? oufrsKd ;atmifu apmapmu pum;udjk yefqufonf? ",rif;vnf; vmrSmygq&m? vGecf w hJ hJ ESp&f ufu t*Fvrd pf moifwef;rSm q&m EdkifiHa&; aqG;aEG;wmudk ,rif;aum usaemfyg odyfoabmusw,f q&m? usaemfwdk@ rsufvHk;awG touf&SLoHawG tay:rSm ydwfqdk@aewJh tr_dufo&dkufrSefor#udk q&mh aqG;aEG;csuaf wGu vSeaf vSmz,f&mS ; ypfvu dk af wmh usaemfwkd t h jrifawG vrf;yGio hf mG ;wmaygh q&m? ppftyk pf [ k m ppftm%m&Sipf ESpu f kd cdik rf matmif wnfwahH tmif b,fv}kd uKd ;pm; aew,f qdw k m q&maqG;aEG;wm ody&f iS ;f w,f? ppftyk pf ek J v h x l [ k m &efbufy?J ordik ;f rSm vlxk&J htcef;u他[m }uD;rm;ovkd ta&;}uD;w,fqdkwmudk q&m aqG;aEG;wm odyaf umif;w,fAsm? ,rif;uawmh ol &h ifxrJ mS tiftm;awG jzpfxeG ;f vmw,fwAhJ s? 'Dyu JG kd olvmr,fqdk+yD; ,rif;u uwday;xm;awmh vmrSmaocsmw,f? vGefcJhwJhnu tcspu f Asmwyk'f a&;jzpfw,fq&m? eufzef q&mpmoif+y;D &if q&mudak y;zwfrvd@k " "uAsmacgi;f pOfu ,rif;ESihf olr. udu k w kd v hJ m;" "r[kwb f ;l q&m vS,rif;ESihf olr. touf" uAsmq&maygupf u usaemfukd &,f&,f&e$ ;f &$e;f ajym&if;vSr;f =unfo h nf? cHpm;r_u ul;pufonf? tm;yg;w& &,farm&if; ol u h u kd saemfweG ;f vGwv f u kd o f nf? tajccH t*Fvdyfpmoifwef;ESifh tpnf;ta0;wGif odk hr[kwf ae&mwdkif;wGif olw@kd twGu J kd wwGw J JG awG@&wwfonf? wa,mufrsuEf mS wa,muf=unfv h dk /h pum;awG tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

83


84

azmifzJG @wwGww f w G af jymvdk /h &,farm+yKH ;EG@J vk@d ? wcgw&H ,rif;ykc;kH xufwiG f oufrsKd ;atmif u rSw D iJG u kd af rS; aeao;awmh? wnaewGif ,rif; aeraumif;I oifwef;odk hrvmEdkifojzifh oifwef;t+yD; usaemf&Hk;cef;xJwGif oufrsdK;atmifESifh pum;vufqHkus jzpfonf? ,rif;ta=umif; ajym=u&if;u ,rif;u uav;tar wa,mufjzpfa=umif;/ oufrsdK;atmifudk wkef@ vS,cf spcf ahJ yrifh oufrsKd ;atmifukd vufrxyfEidk af =umif;/ vufrxyfvakd =umif;/ odk ah omf pdw"f gwrf us pdwrf ysuyf J ,rif;ESihf twlwuG b0c&D;az:jzpfzkd v h ufxyfciG ahf y;rnfah e@udk oufrsKd ;atmifapmifah r#maf ea=umif; usaemfukd &ifziG o hf nf? ",rif;u rif;udk bma=umifh vufrxyfvw kd mvJ? rif;rSm bmjypfcsuaf wGrsm; &Sad evdk v h /J ,rif;rvdv k m; rESprf sKd w h mawG &Sad evkd v h m;?" usaemfu ar;awmh "r[kwfbl;q&m? ,rif;u odyfoem;p&maumif;w,f? rdom;pk pD;yGm;a&; =uyfwnf;vGe;f vdk h tdru f xGu+f y;D rJaqmufukd tvkyv f mvkyw f ,f? xdik ;f yvdyu f zrf;w,f? tcsKycf &H w,f? axmifusw,f? aemufq;kH awmh jynfw h efqm&Hrk mS ol b h 0EGeH pfc&hJ w,fav? zatray:yJ uav;wa,mufarG;w,f? jynfhwefqm&Hku r&ru &kef;xGufvmcJh&mu 'kuQonfpcef; udka&mufvmcJhwmyJ q&m? tar&duefvmwJhae@rSmyJ olwdk@om;trdeJ@ usaemfeJ ah v,OfuiG ;f / av,Ofay:rSm qHq k nf;=uw,f q&m&,f? ol u h u kd n l cD &hJ if;u ,rif;&J o h ;kH ESpo f m;av;eJ ch ifrifomG ;=u / oHa,mZOfjzpfomG ;=uw,f? jzpfyu kH 'DjrKd u h t kd wlwl a&mufvmcJ=h ujyefa&m? wjcm;'kuo Q nfawGu [djk ynfe,f/ 'Djynfe,fuakd &mufomG ;=uayr,fh olwdk hom;trdeJ h usaemfuwjrdK@xJ/ w&ufuGufxJrSm ae=u&w,f? 'kuQonfawGudk ulnDaqmif&Gufay;wJh tzGJ huyJ tqifajyovdk pDpOfay;cJhwm? 'DvdkeJ@ hoHa,mZOf aESmif}uKd ;awGu cdik u f snv f mcJw h mygyJ q&m? vufxyfzkd u h saemfawmif;qdak yr,fh ol b h 0u yd;k udu k w f yhJ ef; '%f&mawGeJ yh w k yf ahJ ewJh b0rdk u h saemf&@J oef@pifreG jf rwfwb hJ 0eJ@ rxdu k w f ef bl;wJhav? ta&mifrJh &eH hqdk;wJh '%f&moifhyef;wyGifh[m tqif;vSoif;jrwJhb0&J@ &ifciG x f ufrmS yefqifciG hf ray;oifb h ;l wJah v? yefqifol usaemftwGuf *k%o f u d mQ !d;_ rSm pd;k w,fwhJ q&m&,f?" arsmv f ifrh xm;yJ =um;odvu dk &f pOfrmS usaemfyg;pyfta[mif;om; ai;idik /f rdi_ =f u oGm;cJ&h onf? tcsed q f w kd hJ orm;awmf&J u h pk m;r_a=umifh wdr;f !GwEf ;l wJyh ef;wyGi[ hf m rif;&J@ OD;acgi;f xufrmS &ifciG x f ufrmS yefqifzkd h jzpfvm&rSmaygu h mG [k oufrsKd ;atmifukd txyfxyf tjyefjyef tm;wif;ay;cJhbl;onf? xdk@tjyifvnf; xyfqifhawG;awmfpOf;pm;cJhrdonf? tzdESdyfcH tEdkifusifhcHcJh&wJh atmufq;kH v$mb0wkid ;f [m yd;k pk;d yufpuf'%f&m temw&awG&&Scd =hJ uonf? b0awGa=urG 84

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


85

usKd ;a=uoGm;=uwmyJ r[kwv f m;? acwfysupf ESpyf su&f J o h m;aumiftjzpf/ "g;pmcHtjzpfe@J '%f&mroifw h hJ b0rsm;&Scd &hJ if jyprf;yg? b,frmS rsm; awG &h rvJ? tJ'h 'D %f&muif;rJh b0rsKd ; b,fvlxkursm; ydkifqkdifxm;cJhbl;ygvdrfh? tkyfpdk;olrdom;pkeJ hc&dkeD awma=umifawGu vGJ&ifaygh? wckawmh&o dS nf? b0aygi;f rsm;pGm. '%f&m'%fcsurf sm;udk b0aygi;f rsm;pGmaom "g;pmcHvlxkuyif uko&vdrfhrnf? b,fwefcdk;&SifrS rukoEdkif/ ru,fwifEdkif? vlxkudk acgif ; rxl E d k i f a tmif arS m if c szd p D ; xm;onf h acwf y suf p epf q d k ; ud k '%f & m'%f c suf txyfxyfoifah eonfh vlxu k , kd w f idk u f awmfveS zf suo f rd ;f ypf&vdrrhf nf? vlxw k &yfv;kH yg0ifonfh wdu k yf rJG sm;ESio hf m zsuo f rd ;f Edik rf mS vnf; jzpfonf? ordik ;f ESpf axmifprk sm;xJwiG f xdk wdu k yf o JG nf vlwkd . h vnfrsKd un kd pf tEdik u f sihf aoG;pkyaf eonfh tdrk if;&Gww f G pepfq;kd udk +zKd vzJS suo f rd ;f Edik o f nfh txda&mufq;kH vufeufy?J rD;cd;k =uu G af v#muf/ yÉdyuQ wdu k yf o JG rdik ;f pOfukd ,rif;wdk o h m;trdb0rS tpjyKum tawmrowf awG;awmaecJrh jd cif;jzpfonf? tm%mt&,lxm;onfh tkypf ;dk olEiS hf tm%mrJh ttkypf ;kd cHw@kd . jyif;jyjyif;xefaom yÉdyuQ a=umifyh if ESi;f rsm;wokeo f ek u f sqif; at;puf aeaom +rKd @vnfjrufcif;jyifo@kd vlxrk ;D awmifi,frsm; wawmif+y;D wawmifa&G v h sm;pkpnf; vmaecJo h nfr[kwv f m;? (*) +rdK hvnfudkjzwfoGm;aom ta0;ajy;vrf;yvufazmif;ESifh uyfvsuf w&m;&Hk; jrufcif;jyiftpyfwiG f a=u;G a=umfoH qdik ;f bkwrf sm;udk pku d x f =l uonf? a'guw f moD[/ bke;f }u;D av;ESihf yef;csq D &mOD;atmifped (f ,ra'g atmifped )f wdk Eh iS hf oufrsKd ;atmifw@kd vlopfo;kH OD; udk rdwq f ufay;onf? a'guw f moD[u jynfwiG ;f rSm oGm;bufqidk &f mq&m0eftjzpfEiS hf tr_xrf;bl;onf? xif&Sm;onfh yef;csDq&m}uD; OD;b=unf. om;taxG;qHk;? 74-75 ausmif;om;v_yf&Sm;r_wGif twuf=uGqHk;yg0ifcJhol? 88 ta&;awmfyHkumv}uD;Y tdENd, e,fpyfokd hxGufcGgoGm;cJhol? awmfvSefa&;olykefjzpfcJhol? xdk@aemuf ,dk;',m;e,fpyf awmfvSefa&;a'oodk@ ajymif;a&G@vmcJhol? befaumufwGif EdkifiHa&;tzGJ@tpnf;wck ausmif;om;ESihf vlxk xlaxmif=upOf jynfya&muf 'Dru kd &ufwpf Armausmif;om;rsm; tpnf;t&H;k . OuUX jzpfvmol? yef;csDq&m}uD; OD;atmifpdefu rGeftrsdK;om;}uD;? bm;tH+rdK hom;? 88 ta&; awmfyw kH iG f yg0ifvmcJo h nfh tEkynm&Si?f ppftyk pf u k tm%modr;f t+y;D wGif rdom;pkwckv;kH awmfveS af &; e,fajrodk ch sw D wfvmcJ=h uonf? "bke;f }u;D av;u bke;f }u;D vnf;r[kwyf gvm; q&m" patmifxGef;u usaemfteD;odk hcsOf;uyfa&mufvm+yD; usaemfudk &,foHjzifh tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

85


86

ar;onf? usaemfu &Sif;jy&jyefonf? 88 ta&;awmfyHkrwdkifrSDu "gwfyHkq&m? 88 ta&;awmfyHkrSm ouFef;0wf+yD; yO…if;cHonf? OD;yO…if;tjzpfESifh EkdifiHa&;v_yf&Sm;r_wGif jrKyEf yHS g0ifco hJ ?l vl0wfvaJ omtcg bke;f }u;D av; trnfwiG u f secf o hJ nf? oluAk'b < mom u&iftrsKd ;om;? bke;f }u;D av;. trnft&if;rSm udak tmifjrifx h eG ;f ? "bke;f }u;D av;vJ xl;qef;wmyJ? q&muvJ wu,fv h x l ;l vlqef;? wuUov kd f q&mawGxrJ mS awmcd+k y;D olyek v f yk v f mcJw h hJ vlxv l q l ef; ausmif;q&m b,fEpS af ,muf &Sv d J" "oH;k a,muf" "q&meJ husaemfeJ@u awmxJrSm rkefwdkif;ppfqifa&; ppfa=umif;q,fhESpfrSm twlwuG yg0ifvmcJ=h uayrJh rqHq k nf;jzpfc=hJ ubl;aemf? q&mu oxHak emufa=umbufrmS wm0efusw,f/ usaemfu zmyGeb f ufukd oGm;&w,f? 'ga=umifh ppfa=umif;wl+y;D vrf;cGcJ hJ =uawmh rqHq k nf;cJ=h uwm? b0awGu tdrrf ufvydk aJ emf q&m?" "igwdk u h ao&GmjyefawGy?J awmxJrmS &efou l akd oewfeJ w h u kd cf w hJ ,f? bwjyef/ usm;wjyef taotvJwu kd cf =hJ uwm? vufeufuikd w f u dk yf eJG J w h u dk cf =hJ uwmayg?h tckvyJ J raovdk u h seaf ewJh toufeJ &h efou l kd vlxw k u kd yf eJG J w h u kd &f ao;wmaygu h mG &Jabmf&,f/ patmifxeG ;f &,f" &kwfw&uf &ifcsif;tyfum ESpfaxmif;tm;& zufxm;vkduf=uonf? oufrsdK; atmifESifh apmaumhrl;u usaemfwdk hESpfa,mufudk vSrf;ai;=unfh/ waomaom &,faecJ=h uonf? oufrsKd ;atmifu usaemfuo hJ dk yh ifausmif;om;wyfu wyfzJG 0h if&aJ bmf? oufrsKd ;atmifEiS hf ausmif;om;wyf&if;jcif; rwl=u? usaemfu wyf&if; 208? olu wyf&if; 102? ppftyk pf t k m%m odr;f +y;D p oufrsKd ;atmif awmcdo k yl ek jf zpfvmawmh ol t h ouf (16) ESp?f wpfOD;jcif;pDwGif xl;jcm;csufawGu &SdESifh+yD;jzpfonf? apmaumhrl; rdbawGu ppfajy;'kuQonfawG? &efolppftkyfpku aumhrl;wkd hrdbrsm;aexdkif&Gmudk rD;wif&_d@pOf xGuaf jy;vmcJo h nf? ajy;&if;v$m;&if;u awmwGi;f wae&mwGif aumhr;l udk arG;zGm;cJo h nf? 0g;pdr;f a=umjzifh tcsi;f jzwfc&hJ onf? wawmifqif; wawmifwwf/ wawm0if wawmxGuf ppfEiS ahf 0;&modk h &Guv f i$ chf =hJ uonfh rdom;pk? *dwq f ;kH jzpfonfh 'kuo Q nfpcef;odk h a&muf&v dS mcJ+h y;D 'kuo Q nfpcef;rSmyif }u;D jyif;vmcJo h nfh vli,f? bma=umifph pfajy;'kuo Q nf jzpfc&hJ ovJ? b,foal wGu wGe;f yd@k zefw;D cJo h vJ? bmu b,fvkd bma=umifh xdak r;cGe;f rsm;udk olajzwwfyrkH &? us,jf yef eh uf&i_ ;f aom ppfu|eaf cwf ordik ;f .jrpf0rS ;f a'oodk ah umhr;l onf tdyrf p_H rkH m$ ; ea0wdraf wmifjzifh a&muf&v dS mcJo h nf? uav;oli,f. rsuv f ;kH tdrx f w J iG f t&m&monf &_yaf xG;ayGvD aeayvdrrhf nf? 'kuo Q nf 86

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


87

pcef;odk o h pl wifajccsawmh wESpo f m;? 'kuo Q nfpcef;wGif (18) ESpf aecJ&h ol? ,QK(19) ESpo f m;? "usaemfhOD;av; ajymwmuawmh q&mwdk@ tckvdkEdkifiHa&; vkyfaewmu wae@ae@rSm Armjynfjyefjy;D tpd;k &0ef}u;D jzpfz@kd vkyaf ewmvd@k ajymw,f tJ'h g [kwyf govm; q&m? q&mwd@k eJ@ wGrJ vkyef @J wJh rSm;vdrrhf ,fwhJ ?" a'gufwm oD[u usaemhfudk vufndK; xdk;vsuf cGufcGufvef &,fonf? bke;f }u;D av;u vnf; wonf;onf; &,forG ;f um aoygjyAD sm / aovdu k yf gawmh Adv k cf sKyrf K_ ; }u;D &,f[k a&&Gwo f nf? aumhr;_ u usaemfu h kd jyL;a=umifa=umif t=unfh jzifh =unfo h nf? wcd;k cd;k wcpfcpf &,forH sm;u usaemhx f H ul;qufvmcJo h nf? usaemfu a'guw f moD[ESihf bke;f }u;D av;udk =unfu h m &,fawmhonf? yef;csq D &m OD;atmifped . f Ekwcf rf;axmifw h iG f pdwyf suo f mG ;onfh &H@_ rJrh hJ trJu h rsO;f auG; auG;um wGe@f aeavonf? "apmaumhrl;&,f rif;OD;av;u ighudk EdkifiHa&;owfjzwfr_awG vkyfaeyga&m vm;uGm? aemufausmudk "g;eJ@ xd;k &ufavjcif;Asm? tJ'D "g;u ppftm%m&Siaf wG&@J "g;yJAs ? Edik if aH &; v_y&f mS ; olawGukd tm%m &l;awGqjkd y;D pGypf cJG w hJ hJ tm%m&l; ppftyk pf &k @J "g;As?" bke;f }u;D av;u uGr;f wHawG;udk xGcD eJ axG;xkw?f ol@ tmcHwiG ;f xJwiG f pum;vH;k rsm; ukefqHk;oGm;onfESifh wdueJ &yfxm;vdkufonf? &,foHrsm;u aqmif;av=urf;u odru hf eJ o,faqmif oGm;onf? w&m;&H;k tay:qH;k xyf eH&w H iG f txif;om; jyKvyk x f m;aom em&Dukd usaemf vSrf;=unfh &if; w&m;&Hk; rsufcif;jyifrS xGufcGmvmcJhonf? apmaumhr_; ar;onfudk vdrfhywfvnfatmif rajzqdkEdkifawmh? t*Fvdyfpm oifwef;rSm qufvufaqG;aEG;=u wmaygu h mG [k wke@f jyefco hJ nfu vGI J ? (C) owfrw S x f m;onfh pk&yfrsm; &S&d mod@k rd;k ESi;f puf onf;onf;r_erf e_ af tmufwiG f um;udk oGuo f u G f armif;vmcJo h nf? +rKd @v,f ESihf oH;k rdik af usmf a0;aom +rKd @. awmifyikd ;f &Sd b&if'g0(k of) ( Brander Wood ) tiSm; tdrfcef;rsm; &yfuGufodk@ a&mufvmcJhonf? onf&yfuu G w f iG f u&if ArmESihf Arm rGwpf vif trsm;pk aexdik f =uonf? tzm;bD tdrfa&S@odk@um;xdk;&yfvkdufonfESifh [Gef;wD; tcsufay;vdkufonf? jrnf[def;oGm;aom um;oHu tdrfwHcg; eH&Hrsm;udk ajy;&dkufavonf? tzm;bDESifh trsKd ;orD;rsm; tdrw f cH g;udk wGe;f zGihf xGuv f mcJ=h uonf? usaemhu f m;ESit hf oifjh yifxm;aom um;ESpfpD; / pkpkaygif; um;oHk;pD;? oydwfwyfom;rsm; um;rsm;ay:odk@ tajy;tv$m; a&mufvmcJ=h uonf? at;pufww d q f w d f idu k rf sO;f aeaom ESi;f r_eaf tmufu &yfuu G u f kd oydww f yfom; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

87


88

wd@k . atmfo/H ac:oH / &,farmoH/ aemufajymifuspD ,forH sm;u v_yEf ;_d vdu k o f nf/ vufyyH if p&uf usavonf? "b,fvdkvkyfrvJq&m? um;oHk;pD;eJ@ ravmufbl;? vdkufrJhvlawGu usefae ao;w,f q&m" tzm;bDu jyKH ;I armhvsuf owif;yd@k onf? "udpPr&Sdbl; tzm;bDusaemfwdk@ um;oHk;pD; jyefvmcJhr,f aemufwacguf um;oH;k pD;eJ@ vmo,fr,f qd&k if tm;vH;k vdu k Ef ikd rf ,f r[kwv f m;? " tzm;bDu odyaf umif;wmayg[ h k tm;yg;w& atmf[pfvu kd pf Of usaemfw@kd um; armif;xGuf vmcJ=h uonf? tckyJ jyefvmcJrh ,f / tdrx f J jyef0ifjy;D apmifah e=uzd@k arwWm &yfcpH Of vl ESpq f ,fausmo f nf wa[;a[; atmf[pfum wHcg;rsm;udk wGe;f zGihf 0ifomG ;=uonf? yef;cwfaom vkyfom;ysm;rsm; uJhodk@yif jzpfonf? wcsKd @u usaemfEiS hf twl oH;k av;}urd f csw D ufcb hJ ;l onf? xdik ;f -Arm e,fpyf 'kuo Q nf pcef;rsm;rSa&mufvmcgp 'kuo Q nfrsm;twGurf l yxrqH;k aom yGjJ zpfonf? txl; tqef; tjzpftysuf wck qef;opfonfh tawG@t}uKH wck jzpfaeayvdrrhf nf? tzm;bDonf usaemfhum;xJwGif vdkufygvmcJhonf? EdkifiHa&; v_yf&Sm;r_wGif wuf=uo G nfh trsKd ; orD;}u;D om;orD; ajcmufa,muf. rdcif ? toufig;q,f qdak omf vnf; oGuv f uf jzwfvwf wke;f ? 'Dw=urd f xl;jcm;onfrmS olr cifyeG ;f udyk g t& pnf;&H;k ac:vmEdik cf hJ jcif;yifjzpfonf ? t*Fvyd pf m oif,o l nft h cg pdw"f gwf usqif;aeor# Edik if aH &; ta=umif; aqG;aeG;aomtcg olr rsu0f ef;rsm;rSm awmufyaewwfol ? &efuek jf rKd @awmfo@kd wacguf rGejf ynfe,f jrKd @awmf armvjrKd io f @kd wacguf a&mufchJ bl;a=umif; =uKH =uKd uw f ikd ;f xkwaf zmfwwfol / ESpjf cKd uv f pS mG i,frl jyefwwfol / "igw@kd [m bmawGvnf;a[h" "igw@kd [m rD;awmifawGyaJ [h" pmoifcef;wGif pmroifrDS q,fih g;rdepf Edik if aH &;aqG;aEG;t+y;D xdo k @dk yif q&mESihf oifwef;om;wd@k twdik t f azguv f yk u f m ed*;kH csKyaf eus? a':tzm;bDonf wcgw&H xdo k @kd twdik t f azmuf vkyaf y;wwfo?l "Adv k o f ef;a&Gwkd Ah v kd cf if!eG @f / Adv k o f ed ;f pdew f @kd vkyw f hJ trsKd ;om;nDvmcHqw kd m ppftm%m&Sipf ESpef J h ppftm%mudk qufvufcikd cf ef w h nfwef ah tmif wrif&nf&, G +f y;D vkyw f hJ uvdeu f swhJ nDvmcHyJ r[kwv f m;Asm" vGefcJhonfh&ufu apmaX;atmifu xdkokd@ pwifar;cGef;xkwfcJh&mrS EkdifiHa&; aqG;aEG;yGJ pwifjzpfcJhonf? vlxkxJrS trsm;pkrSm acwfa&S@ajy;rsm; jzpfae=uonf? ppftyk pf o k nf rnfokd rh nfyakH uG I h aumufaeonfukd }uKd wifoEd iS ahf e=u+y;D jzpfonf? wcsKd @u 88

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


89

EkdifiHa&;ESifh vHk;0ywfoufjcif; r&Sdovkd uif;uif;aevdk=uonf? ppftkyfpkt}udKuf &Sio f efaeolrsm;uvnf; &Sad o;onf? vGefcJhonfh wywftwGif; ppftkyfpk. uvdrfusaom trsdK;om;nDvmcHESifh ppfzGJpnf;yHkOya'udk pmoifcef;xJwGif aqG;aEG;jzpf=uonf? a[m...xdkzGJ hpnf;yHkudk ,QK vlxkqENcH,lyGJvkyf+yD;axmufcHckdif;awmhrnf? aoeyftm%m rdk;xm;onfh atmufrSm axmufcHcdkif;awmhrnf? xdk haemuf vlxkw&yfvHk;u axmufcHcJha=umif; 99 &mckdifE_ef; axmufco H jzifh twnfjyKa=umif; ajymifajymif wif;wif; uvdeu f s a=unmayawmhrnf? qENjy oydwaf rSuyf o JG kd rh a&mufvmrSD xkpd OfuwJu pmoifcef;xJwiG f txyfxyf aqG;aEG;um tar;tajz jyKvkyfcJh=u+yD; jzpfonf? "oifwef;om;rsm; tm;vHk; taeeJ@ ppfu|efjyKa&; zGJ@pnf;yHkudk twnfjyK axmufcaH y; =urSmvm;" "vH;k 0 raxmufcb H ;l ppftm%m&Si&f @J pdww f idk ;f us a&;qGx J m;wJh olw@kd &J@ ppfz@JG pnf; yHu k kd vH;k 0 qef@usiw f ,f/ vH;k 0 uef@uGuw f ,f" xdo k @kd yif pmoifcef;xJwiG f rD;awmifrsm; pkpnf; ayguu f cJG =hJ ujy;D jzpfonf? um;xJwiG f wa,mufwayguf atmf[pfajymqdak e=upOf vGecf o hJ nfh Edik if aH &; aqG;aEG;yGJrsm; jyKvkyfcJhonfh pmoifcef;xJodk@ tawG;vdyfjymu r=umc% 0JysHvl;vm aecJhonf? "orD;uawmh Edik if aH &; tusO;f om;awGukd v$waf y;zd@k qENjy&mrSm yg0ifcb hJ ;l w,f? Edik if aH &; tusO;f om; qdw k m ppftyk pf k Edik if aH &;upm;&mrSm vdt k yfovdk upm;Edik af tmif wrifoufouf vkyx f m;wJh Edik if aH &; "g;pmcHawGy?J ab;usyef u H syf jzpfvmwJh ppftyk pf [ k m Edik if aH &; "g;pmcH tusO;f om;awGukd v$waf y;cJ&h w,f ? bmyJjzpfap vlxk wdu k yf x JG rJ mS usr yg0ifciG hf &cJw h mudk auseyfw,f? tck ppftyk pf k &J@ zG@J pnf;yHu k kd qef@usif oydwaf rSmuf&rSmrd@k orD; ydjk y;D auseyfw,f? orD;awmh aoaysmjf yD vljzpfusKd ; eyfjyD ? woufv;kH wH;k atmufu zm;jzpfcw hJ hJ b0 ? jym;cJ&h wJh b0 rw&m;r_ atmufrmS w&m;r#woltjzpfe@J &J&0J 0hH hH &yfwnfjycGihf &wJt h wGuf vljzpf}uKd ; eyfjyD q&m ? vlqw kd m wH;k atmufu zm; r[kwb f ;l q&m" um;aemuf=unfhrSefrS wqifh vSrf;=unfhvdkufpOf &J&Jawmuf rmrmrif;udk awG@&onf? rmrmrif; jzpfaeonf? pmoifcef;xJrmS pnf;urf;taumif;qH;k / twnfjird q f ;kH / tdajEt N }u;D qH;k rde;f cav; tjzpf todtrSwf jyKxm;cJo h nf? Edik if aH &;udk 'd;k 'd;k a'guaf 'guf jywfjywfom;om; ajymwwfo?l &yfwnfcsuaf umif;aom tn=w Edik if aH &; orm;? xdpk Ofu awmiftm&SEiS hf ta&S@awmif tm&S / vufwiftar&duESihf tmz&durS ppftm%m&Sirf sm;udk aqG;aEG; =upOf olru awmifu&kd ;D ,m;/ ,d;k ',m;ESihf ygupPwef ppftm%m&Sirf sm;udk y,fy,f e,fe,f a0zefoHk;oyf jyEdkifaomol? EdkifiHa&;tjrif&Sdonfhtjyif wuf=uGwdk;wuf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

89


90

toGiaf qmif,o l ?l rmrmrif;ESifhtwl ,SOfwGJxdkifaeolrSm vS,rif;jzpfonf? aemufwa,mufu ausmif;om;wyf&if; 208 rS usaemfh rdwaf qG &Jabmf zd;k qdw. f ZeD; aemfazm? rmrmrif;udk vufcyk w f ;D =obmay;=uyg[k usaemfu &kww f &ufv@_H aqmfvu kd pf Of oydwf wyfom;tm;vH;k u vufcyk w f ;D tm;ay;vdu k =f uonf? vufcyk o f rH sm; jynfv h #x H u G f oGm;jy;D vufcyk o f H um;}u;D jzpfomG ;onf? xdv k ufcyk o f H tjynft h v#u H kd o,faqmifajy;v$m; aeonfh um; jzpfaecJo h nf? vufcyk o f H &yfqikd ;f oGm;onfEiS hf twdik t f azmufvyk u f m [pfa=u;G vdu k o f nf? "igw@kd [m bmawGvaJ [h" "igw@kd [m rD;awmifawGyaJ [h" "b,fvrkd ;D awmifawGvaJ [h" "rw&m;r_ zdEydS rf a_ wGukd +zKd cJG awmfveS w f hJ rD;awmifawGa[h" "rD;awmif od@k r[kwf" "rkew f ikd ;f awGyJ .... rkew f ikd ;f awGyaJ [h" "uAsmwyd'k u f kd &Gwq f =kd upd@k " "b,fajrrSmae / b,fa&aomufaomuf/ vrf;raysmufz;l / vSr;f av#mufcsw D ufaerSmyJ" uAsmwyd'k f &Gwq f jkd y;D onfEiS hf wa[;a[; atmf[pfum tm;yg;w& vufcyk w f ;D =obm r*Fvm jyKvu dk =f uonf? (i) b&if'g0kxf &yfuGufodk@ 'kwd,t=udrf oydwfwyfom;rsm;udk oGm;ac:,l o,faqmif cJ&h jyefonf? yGpJ wifrnfh tcsed rf mS ae@vnf 2 em&D ? jrKd @v,fukd tcsed rf DS jyefa&mufz@kd =uKd ;pm;aomfvnf; ig;rdepf aemufusaecJo h nf / yGu J si;f yrnfh tvHwikd rf sm; qdik ;f bkwrf sm; pdu k x f &l m ae7mod@k tajy; csw D uf=u&onf? oydww f u kd yf u JG kd em&D0uftwGi;f jy;D pD;atmif usi;f y=u&rSm jzpfonf? txl;ojzifh a&cJjzpfrwwf at;cJjy;D oydww f yfom;rsm; vJjyKd arharsm oGm;rSmudk pd;k &drcf =hJ uonf? [if;vif;jyifwiG f tylcsed f 10 'D*&D zm&if[u kd o f m &So d nf? oydwzf iG yhf u JG kd a'guw f moD[ pwifziG v hf pS cf o hJ nfukd odvu kd &f +y?D xdak e&mod@k usaemftajy;tvGm; a&mufvmcJhonf? oydwfwyfom;wOD;. vufxJrS qdkif;bkwf tydw k ckukd vSr;f qG, J v l u kd o f nf? "ppftm%m&Sipf epf zsuo f rd ;f ypf" yef;csq Dd &m}u;D OD;atmifped f a&;om;xm;aom a=u;G a=umfoH jzpfaeonf? a'guw f m 90

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


91

oD[ ajym=um;csuu f kd tm&Hpk u kd f em;axmif&jyefonf? "usaemfw@kd 'Dae@ oydww f u kd yf u JG kd txl; &Si;f jyp&m vdrk ,f rxifawmhygb;l ? ppftyk pf k pdww f ikd ;f us a&;qGcJ w hJ hJ ppf zG@J pnf;yHu k kd jynfwiG ;f vlxk toD;oD;u qef@usif uef@uGuf aeovdk jynfya&muf ArmjynfbmG ; vlxak wGuvJ uef@uGuf qef@usiaf =umif; xkwaf zmfjyojcif;jzpfw,f? aemufwck jynfwiG ;f u vlxak wG tm;wufapzd@k twGuf vJ jzpfw,f? tck 'Doydww f u kd yf JG udk a&muf&v dS mcJ=h uwJh usaemfw@kd tm;vH;k ppfz@JG pnf; yHu k kd axmufcrH mS vm; qef@usirf mS vm; tav; teuf xyfrH twnfjyK =u&atmif" "ppfz@JG pnf; yHu k kd qef@usiw f ,f/ uef@uGuw f ,f?" a'gufwmoD[u tif'D,m;em; jynfe,f/ vlr_oufomacsmifcsda&;Xme vufatmuf&Sd ArmjynfbGm; 'kuQonfrsm; tvkyf&SmazGa&;twGuf taxmuftuljyK oifwef;wGif oifwef; wm0efc/H ol. oifwef;om;rsm;udk usaemfu tajccH t*Fvyd pf m oif=um;ay;&onf? Armjynfom; rsm; yl;aygif; aqmif&Gufa&; Xme ( Burmese Advocacy Center) vufatmuf&dS xdo k ifwef; wGif usaemfu oifwef;q&m ? olEiS hf usaemfu 'kuQonf / csif;/ u&if / Arm / rGef / ytdk@ / &cdkif / ArmrGwfpvifrsm; twGuf / yl;aygif; aqmif&u G af y;olrsm; jzpfaecJh onf? a'guw f moD[ ajymqdjk y;D onfEiS hf usaemft h m; pum;ajymay;zd@k olu vSr;f I zdw=f um;vdu k o f nf? ol &yfaeonfh ae&mod@k tajy; a&mufomG ;onf? "oydww f yfom;rsm; cifAsm; usaemfw@kd awG[m bmawGvJ b,fvv kd al wGvJ" "rD;awmif rkew f ikd ;f awGyJ" "trSew f &m;twGuf zdEydS t f yk pf ;kd olawG&@J uvdru f swhJ ppfz@JG pnf;yHk Oya'awGukd ajrvSef qef@usifzdk@ twGuf azmufcGJ zsufodrf;zdk@ twGuf rD;awmifawG rkefwdkif;awG r[kwv f m;" "[kww f ,f/ [kwyf gw,f" "vl[m arG;uwnf;u wdu k yf x JG rJ mS arG;zGm;cJjh y;D }u;D jyif; wd;k wufc=hJ uwmjzpfw,f? obm0 ab;'g%u f kd ckcH umuG,&f wJh wdu k yf /JG rw&m; tEdik u f siw hf hJ zdEySd f Adv k u f soal wGukd qef@usif awmfveS &f wJh wdu k yf JG / 'Dwu kd yf aJG wG xJrmS usaemfw@kd awG tm;vH;k wdu k &f u kd yf g0if ae&wm jzpfw,f? tcky=J unfh jyif;xefwhJ &moDOwk tat;"gwef @J ESi;f cJ ESi;f oD;awGu usaemfw@kd udk v$r;f rd;k zdp;D xm;=uw,f? aoab;udk wGe;f yd@k aew,f? usaemfw@kd pdw"f gwf rD;awmifawGe@J 'gukd wGe;f vSef awmifch x H m;&r,f? em&D0ufcef@yg? awmifx h m;=uyg" "awmifch x H m;ygw,fq&m? {0&uf awmifxyd af &mufaewmr[kwb f ;l " "[kwyf /D ppftyk pf u k olw@kd tusKd ; pD;yGm;eJ@ tm%mjrcJ ikd f bd@k twGuf a&;qGx J m;wJh ppfzGJ@pnf;yHk / tzdESdyfcH&wJh vlxk toD;oD;twGuf bmtusdK;pD;yGm;rS rjzpfxGef;EdkifwJh tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

91


92

ppfu|ejf yKa&; zG@J pnf;yHu k kd igw@kd [m bk&m;pifay: wifxm;&rSmvm; / ajceif;zwf rSm eif;acsr$ ypf&rSmvm;/ ajymprf;yg oydww f yfom;rsm;" "eif;acsr$ ypf&rSmyg" "aoG;pkwzf w k af umifawG ppfrpd m> tkypf &k @J ppfu|ejf yKa&; zG@J pnf;yHu k kd igw@kd vlxk toD;oD; u OD;xdyf yefqif&rSmvm;/ rD;&d@_ zsuq f ;D &rSmvm;" "rD;&d@_ zsuq f ;D ypf&rSmjzpfw,f" "zG@J pnf;yHk tajccH Oya'udk trsKd ;om; vlxt k oD;oD;uom a&;qG&J rSm jzpfw,f? jynfaxmifpk zGJ@pnf;yHkudk jynfaxmifpkbGm; wdkif;&if;om;awGu a&;qGJ&rSm jzpfw,f? ppfz@JG pnf;yHu k kd zsuo f rd ;f ypfz@kd jynfaxmifpk zG@J pnf;yHo k pfukd a&;qGzJ @kd vlxk w&yfv;kH rSm wm0ef &Sw d ,f?" "vlxk w&yfvHk;rSm zGJ@pnf;yHk a&;qGJ&rJh tcGifhta&;[m e*dkrlvxJu &SdESifh jy;D om;?zdEydS f tEdik u f sirhf _ Adv k u f s v$r;f rd;k r_atmufrmS 'DtcGit hf a&;awG qH;k &H;_ cJw h mjzpfw,f? tJ'D 'Dru kd a&pD tcGit hf a&;udk vlxw k u kd yf aJG wGe@J jyefvnft&,l&rSm jzpfw,f? tjcm; wdu k yf JG trsKd ;rsKd ;eJ@ t&,l=u&rSm jzpfw,f? &Spq f ,f&h pS f ta&;awmfy}kH u;D &J@ vlxw k u kd yf aJG wG[m tiftm; }u;D rm;wJh twGuf orw oH;k a,mufe@J tpd;k & ,EW,m; wckv;kH udk &yfqikd ;f ypfEikd &f kH wifrubl;/ olw@kd a&;qGcJ w hJ hJ wpfjynfaxmifpepf ppfz@JG pnf;yHu k v kd J zsuo f rd ;f acsry$ pf ekid cf w hJ ,f? 'gawGukd rarh=uyge@J 'ga=umifh wdu k yf aJG wGe@J om pepfaumif;udk zsuo f rd ;f Edik w f ,f/ vlxk rD;awmifawGe@J }u;D rm;awmifw h if;wJh wdu k yf u JG kd wnfaqmuf=uzd@k vdw k ,f? oabmxm; uGv J cJG iG hf &Syd gw,f? uGv J o GJ rl sm; &S&d if ajymyg" "'Doabmxm;[m uGv J rGJ _ r&Sb d ;l / wckxyJ gyJ" "ppftm%m&Sipf epf" "zsufodrf;ypf zsufodrf;ypf" "ppfu|ejf yKa&; ppfzpJG nf;yHk" "rD;&d@_ ypf jymcsypf" "vlxw k u kd yf rJG eS o f r#" "wnfaqmuf=u/ arG;xkw=f u" "ta&;awmfy"Hk "atmif&rnf atmif&rnf" wm0ef c H w OD ; jzpf o nf h bk e f ; }uD ; av;u usaemf x H uaomuarsmES i f h a&mufvmcJhonf? ol hvufudkif w,fvDzkef;udk usaemfvufxJ xnfhay;vkdufonf? "tmtufzaf t a&'D,Xkd meu a':prf;prf;wif ar;wmajzay;ygq&m" [kajymonf? bke;f }u;D av;u usaemfpum;ajymonfh ae&mod@k a&mufvmcJo h nf? vlpv k al 0; 92

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


93

aeonfah e&mrS cyfvrS ;f vSr;f ae&modk u h saemf ajy;xGuv f mcJo h nf? "qENjyyGJrSm wm0efcHwOD;tjzpfeJ hyg0ifaqmif&GufaewJh uAsmq&m[m jynfwiG ;f u vlxu k kd bmrsm;ajymxifygovJ/ twdck sKy+f y;D ajymjyay;yg&iS hf" "[kwu f hJ jynfwiG ;f u tzdEydS cf aH e&wJh jynfov l x l ak wG[m tck ESpaf xmif&h pS f ppfu|efjyKa&;zGJ hpnf;yHkudk xyfrHt"rR axmufcHcdkif;aeyg+yD? xyf+yD; tEdkifusifhaejyef+yD? usaemfajymcsiw f muawmh ppftyk pf pk w d }f uKd uaf &;qGx J m;wJh 'Dppfu|ejf yKa&; zGJ ph nf;yH[ k m vlxw k &yfv;kH &J t h usK;d pD;yGm;twGuf r[kwb f ;l ? olwdk t h usKd ;pD;yGm;twGuf a&;qGx J m; wJt h wGuf 'DppfzJG ph nf;yHu k kd rD;&d@k jymcsypf=uyg? vlx&k J rh #waumif;rGew f hJ oabmxm;twdik ;f vlxu k , kd w f idk f vlxu k , kd pf m;vS,rf sm;ud, k w f ikd f jynfaxmifpk zG@J pnf;yHk a&;qGzJ kd v h ydk gw,f? twdck sKy+f y;D ajym&wJt h wGuf 'gygyAJ sm?" "aus;Zl;ygy&J iS hf uAsmq&m" aus;Zl;wifygw,f qd+k y;D wkef jh yefonfukd olr toHzrf;Edik yf g&@J vm; rodawmh? oydww f u kd yf &JG &dS modk u h saemfjyefajy;vmcJo h nf? bke}f u;D av;rSm yef;em&if=uyf a&m*gonf? a=u;G a=umfoaH wGukd [pfa=u;G &if; acsmif;w[Gw[ f w G q f ;kd arm=uyfvmcJo h nf? aoG;wyGuf yGuf tHxGufvmrwwf? ol@udkem;aecdkif;+yD; a'gufwmoD[ESifh usaemfwdk@aemufqHk; tpDtpOfukd pwifvu kd o f nf? "oydww f yfom; &JabmftrsKd ;orD;/ trsKd ;om;rsm; cifAsm; ppfzJG ph nf;yHpk mtkyaf wGe@J pm&Guaf wGukd wpkwnf; wpnf;wnf; jzpfomG ;atmif,v l mcJ=h uyg? a[m'DrmS usaemfw@dk rD;&dk jh ymcsypf=updk ?h " oydwfwyfom; wpf&mausmfonf usaemfwkd@ ESpfOD;&Sd&modk@ uokwfu&uf a&mvmcJ=h uonf? 0kid yf wfp&k ;kH aepOf ysm;tH}k u;D wtHk jzpfomG ;cJo h nf? taEG;xnf *smuiftuFsD xJwiG f toif, h al qmifvmcJah om za&mif;wdik Ef iS hf rD;jcpfukd xkw, f u l m rD;!So d nf? oydwrf prSu D xJu oydww f yfom;rsm;udk za&mif;wdik rf sm; a0iSxm;cJ+h y;D om;? aqmif;ESi;f av wokeo f ek x f w J iG f za&mif;wdik rf ;D pGaJ tmif usm;ukwu f sm;cJ }uKd ;pm;=u&onf? rD;&dk jh ymcsypf=uyg [k rmrmrif;u [pfvu kd o f nf? "ppfu|efjyKa&; zGJ hpnf;yHk" "rD;&d_ yh pf jymcsypf" a=uG;a=umfoHudk &ifacgif;xJrS !Spfxkwf[pfa=uG;vkduf=uonf? wa,mufu txyfxyfwidk o f nfukd oydww f yfom;rsm;u tvH;k t&if;ESihf wcJeuf wkef jh yefvu dk o f nfh [pfa=u;G oHrsm;onf zdk w h 0f ed ;f ( Fort Wayne ) +rKd v h nfw&m;&H;k ESihf taqmuftOD; eH&rH sm;udk ajy;&du k u f m yJw h ifxyfco hJ nf? [de;f I[de;f um a0pnfaeawmhonf? ppfzJG ph nf;yHk Oya' pmvH;k rJ/riS rf rJ sm;/ puULpm&Gurf sm;udk rD;v#rH sm;u avmifu|r;f ypfco hJ r# rD;cd;k eH /h jymeH@rsm; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

93


94

onfum; axmif;axmif;x aeawmhonf? ESi;f puf ESi;f yGirhf sm;=um;wGif rD;cd;k wef;rsm;onf tHq k idk ;f !drk id_ ;f aumif;uifukd jzwfI vGiyhf g;arsmygae=uonf? wdu k cf wfavrsm;u jymr_ejf ymp rsm;udk o,faqmif ,lomG ;ae=uvsu?f zufqpf ppftyk pf u k wrif&n S v f sm;ayrsm;ap&ef q,fah v;ESpt f csed u f mv qGq J ef ah &;om;cJo h nfh ppfz@JG pnf;yHu k kd wrdEpS t f wGi;f jymusap cJo h nf? odk rh [kwf ESprf ED pS t f wGif jymusapcJo h nf? a&'D,dkowif;udk em;axmif=u,if; jynfwGif;rSvlxkonf xdkrD;cdk;jymeH@rsm;udk &SL&du _ u f m tm;tifopf=uapownf;? aumif;uifudk armhai;vsuf rD;cdk;jymr_efhrsm;udk rsufvHk;jzifh vkdufvH&SmazG zrf;,laeaom usaemftm; vlESpfa,mufu vufudkqGJI ac:vmcJh=uonf? zsyfueJ a0=unfhvdkufpOf+yHK;yef;yGifhaeaom patmifxGef;ESifh oufrsdK;atmifwdk hudkawG h&onf? ,rif;ESihf apmaumhr;l wd@k yg wpkwnf; vku d yf gvmcJo h nfukd awG@&onf? olw@dk uvnf; tvef;qef;qH;k +yKH ;armhvsu?f "jynfwiG ;f rSm vmvku d cf q hJ +kd y;D cyf=urf;=urf; vufqaJG c:&if; tJ'g zufqpf&J h yOPrw H yfom;awGy?J 'DrmS q&mhukd w,kw& wav;wpm; qGaJ c:aecJw h hJ vufawGuawmh *k%jf yK *k%, f w l hJ usaemfwdk &h J t h =uifemvufawGyg q&m" oufrsKd ;atmif}u}H uzH efzef ajymonfukd tm;vH;k u cyf+ird +hf ird u hf av; &,fvu dk =f u onf? atmifyw JG pfc&k @J txdr;f trSwf &,fyzJG JG o h yH ifjzpf&rnf?

armifpkd;csdef Zefe0g&D 27/ 2014 n-1 em&D

94

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


95

bmomjyef tcef;quf Tpmtkyfonf pma&;q&mr karen connellly . rl&if;pmtkyfwtkyfjzpf+yD; pmzwfolrsm;tm; tvGeftrif; zwfapcsifaom qENa=umifh }uKd;pm; wifjyvkdufygonf? Tpmtkyt f m; zwfapjcif;jzifh jrefrmEkid if t H wGi;f tkyfcsKyfrif;rlaeaom ppftpkd;&. vufxufwGif jrefrmEkdifiHom;wkd@ rnfa&G@ rnfr#xdvl@tcGifhta&; qkH;&_H;ae+yD; jrefrmEkdifiHwGif;&Sd tusOf;axmif rsm;twGif; rnfuJhokd hzdpD;ESdyfpuf rnfuJhokd qif;&J'kuQcH&I ppftpkd;&. vlrqefr_rsm;ukd uGufuGufuGif;uGif; odjrif&rnf jzpfygonf? tcef;quftjzpf azmfjyoGm;ygrnf?

tvif ; td r f r **~~ Z if ;

,cifvrStquf

tdrfajrSmifavSmiftdrf tcef; ( 62 )

"igawmh xkyyf ;kd vk@d +y;D oGm;+yD" aumifav;onf toufyifr&_yJ wD;wd;k a&&Gw&f if; ajymqdv k u kd o f nf? ud, k w f ikd x f yk yf ;kd xm;aom txkyu f ikd @kH =unhv f u kd af vonf? xlxx l x J J &Sdaeaomapmifonf jcif;awmif;xJrS&kef;xGufawmhrnfhtvm;plxGufaeonf? apmifudk twif;zdoyd x f nh&f if; tqdak wmfbufukd vSnu hf m pum;qdv k u kd o f nf? "q&mcspEf ikd 'f gu, kd o l mG ;&ifa&m" [kajymvdu k af omtcg awZ u ol@&J@vufukd a&S@aemufv&J$ if; pum;udv k rf;a=umif;ajymif; &ef }uKd ;pm;avonf? "olvyk rf mS r[kwb f ;l / wa,mufa,mufu rif;udk ar;vd@k &S&d ifvnf; 'Dupd u P kd olbmrSord mS r[kwb f ;l / igajymwJh t"dym` ,fem;vnfovm;" [kawZu ajymavonf? aumifav;uvnf; oHa,mifvu kd u f majymavonf? "q&mcspEf ikd f 'Dupd u P kd odrmS r[kwyf gb;l " "aumif;w,f"[k awZuajym&if; toufjyif;jyif;wcsu&f v _ u kd o f nf? xd@k aemuf "nDav; rif;roGm;cifrmS rif;u igt h wGuw f ckcak y; oGm;apcsif w,f" [kajymvdu k o f nf? "Asm" "usaemfu bmudak y;&rSmvJAs" [kq&kd if; aumifav;onf tay:udk armh=unhu f mpOf;pm;avonf? "od+y/D usaemf&h @J oeyfcg;bl;opfr[kwv f m;As/ tJ'gukd tom;jyifay: wif+y;D vdr;f vd@k tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

95


96

aumif;w,fav" aumifav;onf tqdak wmf. ndK@ousn;f ESihf vufzsH u=kd unh&f if; "aemuf+y;D qyfjyma&mayg/h usaemfrh mS udak wZtwGuf qyfjym&dw S ,f av"[k ajymavonf? "aus;Zl;yJ nDav;a&/ igu tJ'gawGukd rvkcd sib f ;l ? wjcm;wckcu k ykd J vdck siw f ,f/ tJ'gu ao;ao;av;yg/ 'gayrJv h nf; odyu f t kd a&;}u;D w,f/ tJ'g[mrjrif&bl;/ rif;u igu h akd y;wJt h cgrmS igu tJ'gukd jrifEikd w f ,f" "usaemhrf mS tJ'g&w dS ,f/ [kwv f m;" "[kww f ,f/ &Sw d ,f" Tudpo P nf aumifav;twGuf awmfawmfpOf;pm;&usyo f nf/ tJ'v D }l u;D awG t&ifuvnf; 'Dvakd jymwwfonfukd =um;bl;em;0&dx S m;onf? "udak wZ tJ'g bmvJqw kd m usaemfrodb;l / rjrif&wJt h &m qdw k mbmvJ" awZonf tem;udv k mqdo k nht f "dyg` ,Ef iS hf ol.vufEiS hf ol.&ifbwf &S&d mod@k jyvdu k o f nf? aumifav;onf tqdak wmfajymonhf t"dyg` ,u f kd odcsiaf Zmjzihf ol.OD;acgi;f udk oHwikd t f em;od@k uyfomG ;vdu k +f y;D awZu avoHjzifah jymonfukd em;pGiv hf u kd o f nf? "rif;&J@emrnf" aumifav;onf ol.emrnf[k ajymoH=um;vdkuf&onhftwGuf &kwfw&uf tH=h ooGm;onf? "usaemfeh mrnf" "at;/ [kww f ,f/ rif;emrnfy/J 'gayrJh nDav;vnf;r[kwb f ;l / ukvm;av;vnf; r[kwfbl;/ axmifrSL;wdk@ 0g'gwdk@u ac:wJhemrnfvnf;r[kwfbl;/ Free El Salvador tJvq f maA;'d;k vGwaf jrmufa&;yJ/ rif;&J@ wD&yS af y:rSma&;xm;wJph mom;[m rif;&J@emrnfyJ"[k awZu ajymavonf? aumifav;onfyg;pyfta[mif;om;ESifhjzpfoGm;onf? tJ'D pmvHk;rsm;a=umihf tH=h ooGm;avonf? olonf rsuEf mS udk oHwikd rf sm;teD; ydI k eD;uyfvu kd +f y;D avoHw;kd wd;k jzifh jyefajymvdu k o f nf? "aZmf*sD qdw k m usaemfeh mrnf" "aZmf}u;D aus;Zl;yJ oli,fcsi;f " "aZmf}u;D r[kwb f ;l / aZmf*sD toHukd &Sn&f n S q f aJG jym&wJt h oHrsK;d " "wu,f/ aocsm&J@vm;" awZyg;pyfu tJ'Dvdkar;&if;ESifh udk,fhudk,fyg w+yKd ief ufwnf; ar;onhf toHygxu G v f monf/ 'Daumifav;[m wu,fa&m [kw&f @J vm;[k awG;aeonf? "usaemht f aru usaemfu h kd aZmf*sv D @kd y t J jraJ c:w,f/ toH&n S &f n S q f +JG y;D ac:wm/ tarhtoHukd rSwrf ad eao;w,f" awZu &,fojH zifah r;vdu k o f nf/ "rif;emrnf&@J t"dyg` ,u f kd rif;odovm;" 96

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


97

"t"dyg` ,af wmh xl;xl;axGaxGr&dyS gb;l / emrnfoufoufyJ" "'gayrJh emrnftm;vHk;[m t"dy`g,fwckpDawmh &Sdw,fuG/ aZmf*sDqdkwm ydk+yD;awmhawmif xl;jcm;ao;w,f/ ol[m v#Kd@0Sufqef;=u,fwmawG rSefor#udk tukeo f w d ,f/ q&mawmfu rif;udk ajymjyvdrrhf ,f/ igw@kd awG&@J bke;f }u;D awG[m aq;ukwhJ aZmf*st D a=umif;udk awmfawmfrsm;rsm;od=uw,f/ rif;uawmh uHaumif;w,fumG aZmf*s/D rif;rSm tifrwefx;l jcm;wJh emrnf&w dS ,f" "wu,f" "wu,faygu h /G rif;tckvkd ajymjywmudk ig tifrwef0rf;omw,fumG / rif;eJ@ ywfouf+yD; igbmrSpdwfrylawmhbl;/ bmjzpfvdk@vJqdkawmh tifrweftm;aumif;wJh rif;&J@emrnfu rif;udk tultnDay;rSmjzpfv@kd yJuG" eH&HtjyifbufwGif ajcoHqlnHvmonfudk =um;vdkuf&aomtcg cspfEdkifvm+yD qd k o nf u d k ES p f a ,muf o m; od v d k u f = uonf ? tqk d a wmf o nf oH w d k i f r sm;ud k udkifxm;onhfvufudk ajzav#mhvdkuf+yD; avoHavjzifh "rif;oGm;zdk@tcsdefus+yD" [k ajymvdu k o f nf? aumifav;xHrS &_u d o f aH v;xGuv f monf? olonf awZudk xm;roGm;csiaf y/ xd@k twl usm;}u;D udv k nf; xm;roGm;vdak y/ xd@k aemuf oltckvakd xmifrx S u G zf @kd twGuf tppt&m&mpDpOfay;onhcf spEf ikd u f kd OD;acgi;f vSnI fh wcsu=f unhv f u kd o f nf? "roGm;csib f ;l "[k pdwx f rJ q S v kd u kd o f nf? xdo k @kd toHww d jf zifq h v kd u kd af omfvnf; aumifav;onf awZvufukd wif;wif; usyu f syEf iS q hf yk u f ikd v f u kd +f y;D OD;acgi;f uvnf; oHwikd rf sm;udyk Ikd zdvu kd +f y;D "tud/k usaemfuawmh tud@k udk owd&aerSmyg" "igvnf;yJrif;udk owd&aerSmyg nDav;/ ridyk ge@J / ra=umufe@J aemf" cspEf ikd o f nf cyfw;kd wd;k av;acsmif;[ef@vdu k +f y;D vufreS m&Duv kd nf; =unhv f u kd af vonf? "igw@dk oGm;=u&atmif/ q&mawmfvnf; a&mufae+yD" aumifav;.OD;acgi;f udak usmI f cspEf ikd Ef iS afh wZwd@k rsuv f ;kH csi;f qHrk =d uavonf? olu abmvfyifudk ,lvdkufonhfudpPudk awZpdwfxJ bmrSrjzpfonhfyHkudk rsufESmwGif jrifawG@vdu k &f onf? tckawmh tJ'aD bmvfyifonf awZydik af bmvfyif r[kwaf wmhay/ rsufESmraumif;aomfvnf; awZonf jyHK;&dyfoef;aeonf/ odk@aomfvnf; ol.rsufESm taetxm;a=umihf Todk@jyHK;&dyfoef;jcif;jzpf aumif;jzpfvdhrfrnf[k cspfEdkif awG;rd ao;onf ? awZ.OD ; acgif ; onf aumif a v;.OD ; acgif ; ES i f h wwef ; wnf ; jzpf o nh f taetxm;odk@ a&mufaeonf? olwdk@ESpfa,muf.OD;acgif;awGonf oHwdkifrsm;udk twif;zdxm;onhyf rkH sK;d cspEf ikd f rawG@&aomfvnf; vufacsmif;awGurl a&m,Suu f m tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

97


98

zspn f pS f xm;=uonfukd txif;om;jrifae&onf? awZonf yg;pyfuwwGwfwGwfjzifh aumifav;udk wdk;wdk;av;ajymaeonf/ bmawGajymaeonfudk cspfEdkifr=um;&ay/ xdk@aemuf awZonf ol.OD;acgif;&kyfum aemufo@kd t&ifqw k v f u kd +f y;D aumifav;udk =unhv f u kd af vonf? xd@k aemuf ol.vufukd aumifav; qDrSz,fcGmum w&m;xdkifonhfyHkpHrsKd;jzifh vufawGudk 'l;ESpfbufay: wifvu kd o f nf? aumifav;onf rwfwyf&yfvu kd +f y;D ol.vG,t f yd u f kd ykc;kH ay:odik ;f vG,v f u kd o f nf/ xdk@aemuf jcif;awmif;udk aumufudkifvdkufonf? olonf atmf[pfum idkcsifaeonf/ oHwdkifawGudkjzwf+yD; awZ.tcef;xJwGif twlaeum pum;ajymcsifpdwfjzpfvmonf? od@k aomf vnf; ol.yg;pyfrx S u G v f monhpf um;rSm "tudk aemufraS wG@r,faemf" jzpfonf? "at; / aemufraS wG@=ur,fumG aZmf*s"D aumifav;onf vSnhfxGufvdkufonf/ cspfEdkifvnf; twlvSnhfvdkufonf? ESpOf ;D om;. ajcvSr;f rsm;onf taqmiftwGi;f rStjyifo@kd OD;wnfaeavonf? ykq;kd tuGu/f tJvq f maA'dk vGwaf jrmufa&; pmwrf;ygonhf a[mif;EGr;f aeonhf tpdr;f a&mifazsmah zsmw h &D yS f 0wfxm;onhfaumifav;ESifhcspfEdkifwdk@onf rnfodk@r#rvdkufzufvSay/ odk@aomfvnf; xdEk pS Of ;D onf wvSr;f csi;f xGucf mG oGm;av+y?D awZonf puUe@f tenf;i,favmuf touf&&_ ef arhaeavonf? taqmif tkwef &H rH S yJw h ifxu G v f monfh wzswzf swEf iS afh jcoHukd em;pGiahf erdonf? xdak jcvSr;f oHonf wjznf;jznf;ESihf wd;k nSi;f oGm;aeonf? olw@kd . aemufq;kH ajcvSr;f udk jrif&vdjk rif&jim; OD;acgi;f udk oHwdkifESifh twif;uyfum=unhfrdavonf? xdktcdkuftwef@rSmyif oHwdkifrsm;rSwqifh aumifav;. taiG@toufukd &vdo k vdk awZ wa,mufc pH m;vdu k &f avonf? OayuQm/ OayuQm / jA[Rpdk&fw&m;av;yg;xJu vdkufemtm;xkwf&rnhf pwkwaW jrmufusiphf Of/ ol@oabmoljzpfwm[k rSw, f u l m xm;&S&d rnfh pdwo f abmxm; jzpfonf? awZonf wifyv†iaf cGxikd af eqJyif/ apmifuv kd rS ;f ,lvu kd +f y;D ykc;kH udk ywfvu kd o f nhf tcsed Yf om ol.cE<mud, k f taetxm;tenf;i,f tajymif;tvJjzpfavonf? tpmpm;zd@k udk rawG;awm& qdo k nho f wfrw S cf suu f kd uk, d w f ikd v f yk af eonho f abmrsK;d ESiw fh al eayonf? vwfwavmxGuo f mG ;onhf ol.oli,fcsi;f aumifav;ta=umif;udk rawG;rdap&ef pdwu f kd xde;f csKyaf eavonf? "OayuQm/ OayuQm" taqmiftrdk;ESifheH&H=um;ae&mrSjrifae&onhfaumif;uifonf t&ifuxuf pmv#ifydkIjymaeonf/ wdrfwdkufawGESihfiSufuav;awG jzwfoef;oGm;onhfjrifuGif;udk 98

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


99

naecif;aygif;rsm;pGmwGif jrifawG@aecJh&onf? w}udrfwGif v jzwfoef;oGm;onfudkyg jrifc&hJ onf? wcgwav =u,fawGtwef;vdu k u f ykd g jrifawG@&bl;avonf? xdt k cgrsK;d wGif tjyma&mifqdk;xm;onhfydk;csnfykqdk; topfpufpufudk jrifawG@&ovdk rsKd;cHpm;&ovdk wcgwavwG i f v nf ; a[mif ; EG r f ; aeonh f y k q d k ; tuG u f a v;ud k jrif a wG @ &ovd k r sKd ; pdwftm;wufvdkuf pdwf"mwfusoGm;vdkufovdk cHpm;csufrsm;jzpfrdavonf? tckawmh wdrw f u kd rf }J u;D u cyfredS rf eSd t f vif;a&mifav;udk zHv k r$ ;f cge;D tae txm;tvm;jzpfayonf? rJeufaeonhf aq;rifa&mifu &SdpkrJhtvif;a&mifudk v$rf;jcHKum 0g;+rdKawmhrnfhtvm; jzpfaeavonf? awZwa,muf EGr;f e,fovdk cHpm;vmrdonf/ cE<mud, k o f nf wjznf;jznf;csi;f vJavsmif;onht f aetxm;od@k a&mufvmonfukd awZrwm;qD;Edik af wmhay/ uyfa=u;yHk a&m,Suf csw d x f m;onhf ajcaxmufEpS af csmif;onfvnf; qef@xkwo f nht f aetxm;od@k a&mufvmonf? "'Dvv dk &SJ if;eJ@ w&m;rSwv f @kd vnf; &wmyJav"[k awG;rdavonf? xdkuJhodk@cE<mudk,ftm; tajymif;ta&$@ vkyfvdkufonhftwGuf tenf;i,f oufom&m&ovdk cHpm;vdkuf&+yD; oltm&HkjyKum rSwfaeonfhpum;vHk;rsm;qD tm&Hkudk jyefpv k u kd af vonf? "OayuQm / OayuQm " od@k aomfvnf; xdo k @kd rSwaf eonfrmS r=umvdu k af y/ awZwa,muf tdyaf ysmf oGm;avonf? tdyrf ufawG t}urd }f urd f rufavawmhonf? od@k aomfvnf; xdt k yd rf uf rsm;onf ,cktcg pdw&f y_ af xG;r_rsm;udk rjzpfapawmhay/ tdyaf eonfjzpfap/ Ed;k aeonf jzpfap xdkjrifuGif;onf twlwlyifjzpfaeavonf? a&S;a[mif;yk*H+rdK@&Sd 0wfausmif;}uD; wck+ydKus&mwGif Ak'<&kyfyGm;awmf}uD;/ aumifav;wa,mufESifh vl}uD;wa,muf txJY ydwrf ad eonhjf rifuiG ;f jzpfonf? tdraf jrmS ifwaumifonf usK;d yJah eonhf tkw=f um;xJwiG f nyfaeavonf? xdk@aemuf iSuftoGifajymif;oGm;+yD; ta0;odk@yHsoGm;avonf? awZ ud k , f w d k i f v nf ; avxJ w G i f y sH 0 J a eonf ? jyef @ jzL;aeaom urB m ajrjyif o nf ol . atmufwiG af &mufaeavonf? t&mtm;vH;k onf olEpS o f ufaerdavonf?

ausmfausmfp;kd (*syef) (aemufvwGif tqHk;owfygrnf?)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

99


100

bmomjyef tcef;quf a'gufwmbarmf .

&kef;xGufcJh&aomjrefrmjynf Ba Maw BREAK THROUGH IN BURMA Memoirs Of a Revolution 1939 - 1946

oef;0if;vSkdif (jyefqdkonf) rl&if;pma&;q&m a'gufwmbarmf. (Breakthrough in Burma) vuf&mjzpfonf?a'gufwmbarmfonf udkvdkeD acwfynmwwf 0wfvHka&S@aewpfOD;jzpf+yD;/ jrefrmEdkifiH.udkvdkeDacwf 0ef}uD;csKyfa[mif;wpfOD;/ zufqpf*syefacwf t"dywdtm%m&SifwpfOD;/ twdkuftcH EdkifiHa&;orm;wpfOD; jzpfcJhbl;olwa,mufjzpfum/ oljzwfoef;}uHKawG@cJh&aom jrefrmjynf. EdkifiHa&;jzpfpOfudk tajccHI a&;om;xm;aom pmtkyfjzpfonf? pma&;q&m oef;0if;v_difrS bmomjyefI a&;om;xm;onfudk tvif;tdrfrStcef;quftjzpf az:jyvdkufygonf? acwfwpfacwf/ EdkifiHwpfEdkifiH. EdkifiHa&;ordkif; jzpfpOfudk acgif;aqmifwpfa,muf jzpfcJhol. a&;om;csufudk avhvmod&SdEdkif&ef wifjyvdkufygonf? tvif;tdrfr*~Zif;

,cifvrStquf

od@k wdik f vltenf;i,fom jzpfvmonf? tcsed Yf rnfo!fh tydik ;f u/ yg0ifrnfukd jyifqifxm;onf? u|Eyfk t f aeESiu hf m; *syefw@kd udk vufeufuikd f awmfveS af &;ESihf ywfoufI ajymqdak eo!fw h ikd /f tcsut f vufrsm;pGmESihf axmifah ygi;f pHrk S pOf;pm;wwfo!f/h u|Eyfk f tusiafh =umifh Za0Z0g &Sad eqJ jzpfonf? od@k wdik f xdt k rltusiu fh yif/ qH;k jzwfcsuf wpfck csvdkufonfESifh/ tajctaeESifh ,if;. awmif;qdkr_wdk@udk vufcH&r!fh tavhtusiu hf kd ay;cJo h nf? xd@k a=umifyh if &uftuef@towf r&Sd csKyaf ESmifc&H r!fh ppfumvtwGi;f / tusO;f axmifx0J ifz@kd u|Eyfk q f ;kH jzwfco hJ nf? od@k jzifh aumifppf0efxrH S tajzudk u|Eyfk af pmifah eovdk aumifppf0efuvnf; wdu k sKd rS tajzudk apmifah eonf? wdu k sKd um; tcsed o f nf olw@kd buf wGif &Sad eo!ft h wGu/f tajzudk tvsipf vdk ay;csiyf rkH &? wdu k sKd twGuf tcsed &f adS o;onf? rnfodk@&Sdap wpfESpf rjy!fhrDYyif wdkusdKu rD;pdrf; jyvdkufo!fhtcg/ u|Efkyfwdk@. 100

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


101

&Jabmfo;kH usyd f rSmvnf; t"du tcef;u yg0ifvmawmhonf? OD;pGm ocifatmifqef;ESihf ocifv+S rKd if (Adv k &f efatmif) wd@k *syefo@kd xGucf mG oGm; jcif;Y/ Zmwfa=umif;wpfcv k ;kH . t"dutydik ;f twGuf / &Snv f sm;o!fh aemufct H cif;tusi;f wpfck &Sad eonf? ppf}u;D jzpfymG ;+y;D / r=umrDyif jrefrmh vGwv f yfa&;twGuf tultnD ay;r!fh rdwaf qGrsm;/ Edik if rH sm; &Sm&rnf[I l vli,ftcsKd @ oabmaygucf =hJ uonf? tcsKd @u tdE, Nd oGm;=u+y;D / wnfqt J ajctaetwGi;f t=urf;zufjcif;rSm/ tcsn;f tES;D tusKd ;rJv h rd hf rnf [laom/ *E<}D u;D . t,ltqudk vufc+H y;D a&mufvm=uonf? od@k wdik f u|Eyfk af zmfjycJo h vdk / tajctae t&yf&yfomru tajccH wpfcv k ;kH tae ESiyhf if Oa&myrS *smrefw@kd . atmifyrJG sm;qD vrf;zGiahf y;aeonf? xdrk S aemufqufwJG jzpf&yfrsm; url;&_;wd;k vdu k yf gvmonf? tdE, dN rS vlxk v_y&f mS ;r_rsm;/ u|Eyfk w f @kd . vGwv f yf a&; uGezf &ifh ESpcf Ek iS hf vlxt k =kH urG }_ u;D ESihf aemufq;kH +Aw d o d #w@kd . zdEydS rf r_ sm; jzpfonf? TtajctaeY tultnD&mS zd@k / tjcm;Edik if H wpfEikd if q H D &ke;f xGuf &rnfqakd om ,cif tawG;a[mif;rsm; jyefa&mufvmonf? trSeftm;jzifh rdrdwdk@ EkdifiHa&; t,ltqrsm;jzifh vH;k 0 tH0ifciG u f s &Srd !f/h pHerlem Edik if w H pfEidk if u H kd &SmazG&rnf[I l / wpfcsd eu f vli,frsm; awG;cJ=h uonfrmS pdwu f ;l oufoufr#om jzpfonf? tdyrf uf rufaejcif;om jzpfonf? olw@kd awmif;qdrk u _ kd vufcEH ikd jf cif; &S/d r&Su d kd rpOf;pm;? olw@kd ESpfoufo!fh EkdifiHqDoGm;zdk@om pdwful;,Ofae=uonf? tcsdK@u w&kwfodk@ xGucf mG oGm;onf? +Aw d o d #w@kd udk wdu k x f w k zf @kd w&kwu f olw@kd udk ulnv D rd rhf nf[k ar#mv f ifx h m;yHk &onf? xdt k csed w f iG f *syefukd wdu k zf @kd / w&kwu f kd +Aw d o d #w@kd u tultnD ay;aeonf? ppfrjzpfru D 1939 'DZifbm 12 &ufae@wGi/f +rKd @r OD;bvGiEf iS hf ocifEw k @kd OD;aqmifaom w&kw-f jrefrm csp=f unfa&; ud, k pf m;vS,t f zG@J / w&kwjf ynfo@kd csp=f unfa&;c&D; oGm;a&mufcyhJ kH udk xdo k w l @kd aumif;pGm owd&=uonf? olw@kd ESpOf ;D udk t+yKH ;awGEiS hf {!f0h wfausyeG pf mG {!fch cH =hJ uonf? wpfcgu Adv k v f ufsmudk ocifEu k Tta=umif; ajymzl;onf? ,ck ppfr;D v#H rsm; jrefrmjynfo@kd ul;pufvmo!ft h cg/ w&kww f yftcsKd @ jrefrmydik ef ufxJ vufawG@ tvkyu f kd jcm;em;a=umif; jyaeonf? tcsKd @u ,leefukd t}ujH yK =uonf? ,leefum; w&kwjf ynf ajrmufyikd ;f uGejf rLepfw@kd ajcukyjf zpfonf? &nf&, G x f m;o!fh Edik if rH sm;xJwiG f *syefvnf; ygonf? odk@wkdif *syefESifh ywfoufI tcsdeftawmf=um jiif;cHkaqG;aEG;vmcJh=uonf? aemufq;kH tajcwif jiif;cHrk w _ @kd udk tqH;k owfI *syefo@kd oGm;zd@k qH;k jzwfvu kd o f nfrmS / tajc tae t&yf&yfa=umif; jzpfonf? xdt k csed u f m; +Aw d o d #w@kd u jrefrmwd@k awmif;qdrk u _ kd bl;uG,I f / trsKd ;om; v_y&f mS ;r_ wpfcv k ;kH udk ESyd u f yG af eo!fh tcsed v f nf; jzpfonf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

101


102

TY rdrw d @kd vufzuf&nfcu G t f wGi;f u rke;f wdik ;f wd@k udk &yfum/ rdrw d @kd pDru H ed ;f wd@k udk taumiftxnfazmfz@kd / jyify tultnD trSeyf if vdt k yfaea=umif; oabmayguf vm=uonf? xGy&f yf*% kd ;f }u;D . jyifywGif v_y&f mS ;aeo!fh tjcm;tkypf rk mS vnf;/ *syefomG ;zd@k }upH nfaea=umif;udv k nf; odvu kd =f u&onf? trSet f m;jzifh tcsKd @um; cdck b kd . k tultnD jzifh tawmfyif c&D;a&mufae+yD jzpfonf? ocifApdeu f kd ckcd b kd u k *syefy@kd zd@k }uKd ;pm;cJo h nfukd azmfjycJ+h y;D jzpfonf? ,ck ocifvaS z (Adv k v f ufsm) acgi;f aqmifo!fh tzG@J wpfz@JG u ocif Apde. f ratmifjrifco hJ !fh vrf;a=umif;udk xyfrH }uKd ;pm;zd@k qH;k jzwfvu dk o f nf? TZmwfuu G Yf ocifErk mS ae&m wpfae&mrS yg0ifvmonf? xdpk Ofu ocifErk mS xdkif;EkdifiH qlbmbef; tusOf;axmifwGif &Sdaeonf? TY xdkif; axmufvSrf;a&; blurG af wmif (Bui Quantung) ESihf ocifEk awG@qHck o hJ !fah emufyikd ;f wGi/f blurG af wmifrmS ESpfzufolv#dK jzpfvmonf? xdkif;0ef}uD;csKyf y&m'pfxH ydk@&r!fh pmwpfapmifudk/ blurG af wmifrw S pfqihf ocifEk vufcH &&So d nf? pmwGif blurG af wmifu/ ,ck pmESihf a&muf&v dS mol jrefrm vli,fwpfO;D udk / ume,f wmrl&mESihf awG@zd@k axmufcaH y;yg&ef tultnD awmif;cHxm;onf? wmrl&mrSm befaumuf+rKd @ *syefo&H ;kH rS ppforH ;_ jzpfonf? 0ef}u;D csKyf y&m'pfrmS xdpk Ofu *syefbuf ,dr;f aeonf[k vlord sm;onf? ocifEu k blurG af wmif. pmudk *syefo@kd oGm;r!fv h rf;udk &SmazG&mwGif toH;k jyKEikd zf @kd twGuf ocifApdefwdk@ tkyfpkxH ay;ydk@vdkufonf? odk@aomf pmum; jyifopfbmom ESifh a&;om;xm;onf? TpmrSm Adv k v f usmf ESihf e*g;eD xGe;f a&$w@kd xH a&muf&cdS o hJ !fw h ikd /f olw@kd wpfv;kH r# em;rvnfc=hJ uacs? xdt k csed w f iG f olw@kd vlpk v#Kd @0Sut f vkyf vkyaf e&mrS / ywf(cf)vrf;/ (,ck ewfarmuf vrf;) &Sd u|Eyfk . f aetdrf jzpfonf? u|Eyfk . f ZeD; cifrr rSmvnf;/ olw@kd ESihf twlwuG vkyu f ikd v f su&f o dS nf? trSet f m;jzifh cifrrrSm/ olw@kd tkypf ak v;. t+rw J rf; tzG@J 0ifyif jzpfonf? &H;k oH;k ud&, d m o,f,yl @kd aqmifa&;ESihf ta&;ay: &efyakH iG po!fh olw@kd vkyif ef; twGuf t"du vkt d yfo!fh udp&P yfw@kd udk axmufcaH y;aeol jzpfonf? xdpk Ofu ta=umif; wd@k udk Adv k v f usmf um;/ ,ckxw d ikd f vGr;f vGr;f qGwq f w G f ajymqdq k J jzpfonf? e*g;eD OD;xGe;f a&$ ESihf ocifA[de;f wd@k um; uG,v f eG =f uav+y?D od@k wdik f tqdyk g vGwv f yfa&; wdu k yf 0JG if zdu k w f m vH;k OD;. trnfrmS / u|Eyfk w f @kd . ppftwGi;f Zmwfvrf;rS tjcm;olrsm;xuf tpOf wnfwahH eOD;rnf jzpfonf? pmta=umif;udk jyefaumuf&v#i/f Adv k v f usmf u u|Eyfk . f ZeD;udk ay;I bmom jyefcikd ;f onf? u|Eyfk . f ZeD;u/ u|Eyfk . f jyifopf tbd"mef wpfc. k tultnDjzifh }uKd ;pm; jyefqo kd nf? od@k ayr,fh ratmifjrif? od@k jzifh olru u|Eyfk &f &dS m rd;k ukwaf xmifo@kd v#Kd @0Suf ,laqmifvmcJo h nf? u|Eyfk x f rH S bmomjyefqckd suu f kd &+y;D aemuf/ Adv k v f ufsm/ e*g;eD 102

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


103

udx k eG ;f a&$EiS hf cifrrwd@k ajryHak y:wGi/f xdik ;f e,fjcm; jzwfvrf;udk taotcsm &SmazGrw S o f m;I aemufq;kH Tvrf;a=umif;twdik ;f Adv k v f usmf xGuo f mG ;onf? "u|eaf wmfw@kd c&D;twGuf t"du &dumQ uawmh tajrmftjrif&&dS edS @J rr}u;D ay; vdu k w f hJ bDpuGwaf wGygyJ" [k Adv k v f usmf u aemifwiG f jyefajymjyonf? (u|Eyfk . f ZeD;udk olw@kd u rr}u;D [k w&dw k ao ac: =uonf ) axmifwiG ;f rS emruse;f jzpfaeo!fh u|Eyfk w f @kd ygw0D ifrsm;ESihf csKd @wJo h !fh 4if;wd@k rdom;pkw@kd udv k nf;/ cifrru tjrJ axmufyw hH wfovdk Ttvkyrf mS ol. wm0efwpfct k aeESiyhf if xrf;aqmifaejcif; jzpfonf? blurG af wmif. tmrcHcsuEf iS hf rdwq f ufpmudk udik af qmif&if; Adv k v f ufsmESihf taygi;f tyg wpfp/k xdik ;f e,fjcm;udk jzwfausmf 0ifa&mufvm=u+y;D / 0ef}u;D csKyf y&m'pfxH pmyd@k vdu k o f nf? od@k wdik f jyef=um;csuu f m; aemufwpfae@Yyif olw@kd udk zrf;qD;vdu k +f y;D tapmift h =uyfrsm;ESihf e,fjcm;od@k jyefac:,lvmI v$waf y;vku d o f nf? Tae&mYyif armifxGef;&Sdef (Adkvf&efEdkif) acgif;aqmifo!fh tkyfpkESifh qHk=uonf? Adkvf&efEdkifwdk@ tkypf u k vnf; e,fjcm;jzwfI befaumufwiG f Adv k v f usmf wd@k tkypf Ek iS hf yl;aygi;f zd@k jzpfonf? od@k ayr,fh olw@kd ESpzf @JG vH;k rcHr&yfEidk f a'gow}u;D ESihf aemufa=umif; jyefv! S chf &hJ onf? "u|eaf wmfw@kd awGu t&l;awG=uaewmyJ/ wpfa,mufa,mufu u|eaf wmf wd@k udk t&l;vkyv f u dk w f m? 'grrS [kwf opPmazmufvu kd w f ,fv@kd xifw,f?" &efEidk Ef iS hf Adv k v f usmf wd@k u u|Eyfk u f kd ajymjyonf? trSet f m;jzifh 0rf;enf;zG,f tqH;k owfc&hJ o!fh olw@kd c&D;pOf. jzpfyrkH mS Tod@k jzpfonf? Adv k v f ufsmwd@k ay;yd@k vdu k o f !fh pmrSm y&m'pfxH ra&mufyJ tjcm; 0ef}u;D wpfa,mufqD a&mufomG ;onf? xkd 0ef}u;D u y&m'pf. *syeftm;ud;k ay:vpDukd axmufco H l r[kw?f od@k jzifh Adv k v f ufsmwd@k tkypf u k kd zrf;I e,fjcm;wGif jyefvw $ af y;vku d jf cif;jzifh ol. tpmra=ur_ukd jyovdu k jf cif; jzpfonf? ,ck wpf}urd Yf olw@kd &nfreS ;f csut f wGu/f tjcm; vrf;a=umif;wpfcu k kd &SmazGz@kd acgi;f at;at;ESihf qH;k jzwfvu kd =f uonf? Twpf}urd f tvS!u hf sorl mS ocifatmifqef; jzpfonf? xGu&f yf*% kd ;f }u;D rS vltawmfrsm;rsm;um; axmifeef;pH ae=u&+y;D jzpfonf? use&f o dS !fh vlrsm;vnf;/ taES;ESihf tjref a&S@u vlawG aemufvu kd zf @kd rsm;aeonf? od@k twGuf tcsKd @acgi;f aqmifrsm;um;/ jzpfEikd v f #if Edik if &H yfjcm;od@k wdr;f a&SmifI vGwaf jrmufaezd@k vdo k nf? ocifatmifqef;um; axmifxw J iG f tcsed u f ek &f onfxuf pGe@f pm;&r!fv h rf;udk yd}k uKd uo f nf? od@k twGuf useo f rl sm;u onfwpf}urd f ocifatmifqef; udk v$wzf @kd qH;k jzwfvu kd =f uonf? u|Eyfk x f H ocifatmifqef; vmajymo!fh tcsed rf mS Ttcsed f jzpfonf? u|Eyfk w f @kd ta&;awmfy}kH u;D wpfcv k ;kH / vuQ%mESihf wl&&_ mudk ajymif;vJomG ;r!fh ajcvSr;f wpfvrS ;f um; pav+y[ D k OD;qH;k u|Eyfk ef m;vnfvu kd o f nf? u|Eyfk w f @kd vltcsKd @ Edik if jH cm;od@k xGucf mG I tquftoG,Ef iS hf tultnDrsm; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

103


104

&SmazG oifah =umif;/ wpfcgu u|Eyfk w f @kd aqG;aEG;&mwGif a,bk,stm;jzifh oabmwl cJ=h uonf? ,ck ocifatmifqef;u olu, kd w f ikd f oGm;rnf[k u|Eyfk u f kd ajymonf? xGuf&yf*dk%f;}uD;wGif u|EkfyfESifh teD;uyf vkyfudkifcJholwpfOD;taeESifh oloGm;&o!fh ta=umif;&if;udk u|Eyfk u f kd today;&rnf[k qH;k jzwfxm;yH&k onf? a'guw f mode;f armifEiS hf u|Eyfk w f @kd ay;Ekid rf nf tul tnD&v dS #iv f nf; olu vkcd sio f nf? ,ck u|Eyfk w f @kd trsm;pkrmS axmifeef;pHae=u&onf? rnfr# =umrnfuv kd nf; rajymEdik ?f ocifatmifqef;um; olw@kd txJwiG f raecsi?f tquftoG,f &Ekid rf !fh tcGit hf a&;wpfck jzpfonf[al om a,bk,s ta=umif;w&m;rSty tjcm; ta=umif; wpfcrk # ol rajym? ol@acgi;f xJwiG f rdwaf qG Edik if H wpfEidk if q H D xGuaf jy;&rnfqo kd !fh tawG;rSvI JG tjcm;bmr# r&Sw d m aocsmonf? tu,fI tcGit hf a&; wpfc&k vm v#iv f nf;/ ,cktxd olrodao;o!fh udpu P kd olvyk &f ayvdrrhf nf? o!fah emuf ,cktxd ol rajymEdik af o;o!fh udpw P pfcu k kd vkyzf @kd jyefvm&ayvdrhf rnf? ocifatmifqef;ESihf plqu l ;D *syefwiG f awG@qH+k y;D / *syefw@kd u ocifatmifqef; vkyf&r!fh vrf;a=umif;udk a&;qGJay;csdeftxd/ ocifatmifqef;. tjyKtrlum; taumiftxnf wpfcrk # r&Sad o;? 1940 jy!fEh pS f Ed0k ifbmvtwGi;f awG@qHk aqG;aEG;onfr/S 1942 ckEpS f Zlvikd v f wGif jrefrmjynfrS plqu l ;D xGucf mG oGm;csed t f xd/ ocifatmifqef;rSm plqu l ;D ESihf ol. vlrsm; vufxYJ yif &Sad eao;onf? od@k ayr,fh ocifatmifqef;oGm;zd@k qH;k jzwfcsucf s +y;D o!fw h ikd /f ocifatmifqef; um; jrefrmjynfu cGmzd@k csw d ckH swkH jzpfaeonf? txl;ojzifh u|Eyfk w f @kd tm;oGecf eG pf u kd f vkyu f ikd f cJ=h uonf? awmfveS af &; tajctaewpf&yf. vuQ%m&yfrsm; pwifjyovm+y;D / vlxk v_y&f mS ;r_}u;D u }u;D rm;o!fh t&Sed t f [keq f D jrifw h ufvmaeo!ft h csed f jzpfonf? ocif atmifqef; a&mufvm+yD; aemufwpfae@Yyif / *syefaumifppf0ef ulcgudk ocifatmifqef;. &nf&, G cf suEf iS hf awmif;qdrk w _ @kd udk u|Eyfk f ajymjyvdu k o f nf?

oef;0if;vdKS if qufvufaz: jyygrnf?

104

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


105

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

105


106

tvif;tdrf r*~Zif;tm; ulnDaxmufyHhay;aom (1) (2) (3) (4)

bdb k o kd uf &Jrif;0if; ausmx f eG ;f Edik f cdik Of ;D i,f

wdk@tm; tvif;tdrfr*~Zif; &Jabmfrsm;rS rSwfwrf;wif *k%fjyKtyfygonf .................................................

zdwfac:tyfygonf EdkifiHa&;/ vlr_a&;/ pD;yGm;a&; tawG;tjrifaqmif;yg;rsm; a0zefa&;aqmif;yg;rsm; uAsm/ 0wKˆ wd/k umwGe;f / yef;csrD smudk

rnforl qdk vGwv f yfpmG ay;yd@k Eikd yf gonf? pmrlrsm;udk (15) &ufae@ aemufq;kH xm;+yD; ay;yd@k =uyg&ef arwWm&yfct H yfygonf?

tvif;tdrrf *~Zif;

106

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)


107

tvif;tdrf wm0efcH

pmtkyfcsKyf/ xkwfvkyfa&;

&J+idrf;

ausmfrkd;Ekdif / aX;0if; wifEikd f

ta0;&muf t,f'Dwm aZmfaZmfatmif (t*Fvef) ABFSU (88)rsKd;quf

t,f'Dwm tHharmf / Anm;b&kdif,efuif; atmifaZ,smndK

tr_aqmift,f'Dwm ausmfcdkif0if; / 0if;Edkif (Lin Po Yin) &Jjrifhatmif / [efaZmf0if; ausmfrsdK;xGef;

pmpDpm&dkuf cifarmifaZmf / pnfoljrifh L- NOORA

owif; ESifh rD'D,m xGef;+idrf; / at;okduf aZmfaZmfEikd f

jynfwGif;/jynfy jzef@csda&; jr0if;pdk; / atmif=unf atmifrsdK;rif;

&Hk;tzGJ hESifhb他ma&; rif;rif;odef; / xGef;xGef;0if; rcdkif=unf0if; r0if;oEWmatmif

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

107


108

tvi tviff;tdrf odk hqufoG,f&ef POST 169-0075 TOKYO TO, SHINJUKU-KU TAKADANOBABA,3-7-10 303,HIGARI BLD TEL - FAX 03 - 6313 - 4178 Japan. TEL 080-5070-0080 090-6528-9292 090-8486-2161 090-7198-4763

e-mail

108

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

- aalinneain@yahoo.com


1

jrefrmouU&mZf 13&6 / 0gqdkv

2006 ckESpf/ {+yDv wGifpwifxkwfa0onf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(11)

1


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.