အလင္းအိမ္မဂၢဇင္း အတြဲ (၆) အမွတ္ (၉)

Page 1

1

jrefrmouU&mZf 13&5 / jymodkv

2006 ckESpf/ {+yDv wGifpwifxkwfa0onf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

1


1

jrefrmouU&mZf 13&5 / jymodkv

2006 ckESpf/ {+yDv wGifpwifxkwfa0onf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

1


2

rmwdum tvif;tdrpf um;

4

uAsm wd@k wdik ;f jynf jynf}u;D 0ef tm;oGe}f uKd ; (r,fw@kd wm) tyifay:jyefvmcGihf &Sw d ,fq&kd ifawmif pyfrpd yf&m 2013 vmavh nDnw G af &; vJyiG hf }uKd ;aysmuf&yk af o; acwfe@J tjzpfe@J aemifEpS cf g... wGi;f rsm;/ aยนrGrsm; {&m0wD acwf}u;D udk orD; pmvH;k raygi;f ... uAsmq&m

aZmf*sD rif;ok0%f rif;udkEdkif atmifbndK armifpdrf;eD aerif;eD oufESif;tdrf rdk;opfa0 rif;aqGEpS f (rH&k mG ) aqmif;vl opfaumif;tdrf qvdik ;f jrwfE;kd ol armifpdk;csdef

6 8 9 10 12 13 14 15 16 18 19 20 22

atmfyu D s,/f ajrZm/ armifvif;/ ATH

24

oef;0if;vd_if

26

a'guw f m"rRy, d (ITBMU) OD;oef;xGe;f (jrif;+c)H OD;armifarmif (wdu k sKd ) oef;pdk;Edkif &Jabmfzdk;oHacsmif;

35 40 49 58 65

umwGe;f tifwmeufru S mwGe;f rsm;

ordik ;f qdik &f m okw/ &o a&S;OD;jrefrm Edik if aH &;ynmusr;f

Edik if aH &; okw/ &o vGwv f yfa&;ae@twGuf.... rSww f rf;rwif ordik ;f 0if... 2008 zG@J pnf;tkycf sKyyf k.H .... av;yGiq hf ikd f vrf;qHk 2014 ckEpS &f @J yG}J u;D yGaJ umif; 2

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


3

jrefrmhEikd if aH &; &moDOwk.... jrefrmh'rD u kd a&pD ajymifvaJ &;eJ@... ta0;u ay;pmwpfapmif 'DrD u kd a&pDonf vli,fw@kd .tem*wf em;0,fcg;cg; aumv[mVvm; ydI k ydI k odvm&aom tkwzf o kd m;.... ae&l;eJ@ zdak pmfu&J @J wJysuf w&m;r#w vGwv f yfjcif;eJ@raoG... 'Duae@ArmawG Armpma=uapzd@k

Awd;k &Sed f pHatmif ,mawmuomajAm ydu k w f if [Hom0wDO;D 0if;wif rd;k [de;f (om;*sme,fausm)f armifomcsdK &J+ird ;f O\mq&mtdk

68 73 80 84 90 93 100 103 105

rif;udkEdkif rif;xifuu kd }kd u;D

109 110

ae0if;jrifh

111

OD;bke;f ("gw)k jroef;wifh armifpdk;csdef

121 130 137

tdraf jrmS ifavSmiftrd f (60) &ke;f xGucf &hJ aom jrefrmjynf

ausmaf usmpf ;kd (*syef) oef;0if;vd_if

151 159

tvif;tdrfrSwfpk

tvif;tdrrf 'D , D m

164

acwfpum; &Spaf v;vH;k aiG&wkq;kH jzwfcsurf sm; taumiftxnfaz:a&; pHn k t D pnf;ta0;wGif ajym=umcsuf &d;k &d;k om;om; ajymyg&ap

tufaq; [dr0EWmod@k wrf;csi;f

0wˆKwdk a&a0;wap> (acwf+yKd i)f olEiS hf tjcm;aomol (bmomjyef) vrf;ay:rSm vrf;ab;rSm

bmomjyef tcef;quf

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

3


4

tvif;tdrfpum; ESpaf [mif;ukeI f ESpo f pf 2014 od@k a&muf&adS e+yjD zpfonf? ESpo f pfwiG f urBmol/ urBmom; taygi;f / jrefrmol/ jrefrmom;taygi;f pdwaf &mud, k yf g use;f rm/ csr;f ompGmjzifh w&mr#w vGwfvyfjcif;rsm;ESifh wef;wltcGifhta&;rsm; ydkifqdkifum vlyDopGmjzifh rdrd uH=urRmudk rdrd vGwv f yfpmG zefw;D Edik =f uygapvd@k tvif;tdrrf S qkreG af umif;awmif;+y;D arwWmyd@k o vdu k yf gw,f? jynfaxmifpk jrefrmEdik if &H ,fv@kd wdik ;f wyg;vufatmufrS vGwv f yfa&; &&Scd o hJ nf rSm ESpaf ygi;f (66) ESpyf if &Scd yhJ g+y?D xdk (66) ESpt f wGi;f yxrtpwGif ygvrD ef'rD u kd a&pDpepf jzifh (14) ESp/f xdak emuf Adv k cf sKy}f u;D ae0if;ESihf ppftyk pf 0k ifrsm;. (wpfygwpD epfEiS hf csKyu f ikd rf )_ tkycf sKyrf u _ (26) ESp/f Adv k cf sKy}f u;D ae0if;. tarGcH ppftyk pf 0k ifrsm;u zdEydS }f u;D pd;k cs,v f , S f tkycf sKyrf u _ (24) ESp/f xdt k arGcH ppftyk pf 0k if tm%m&Siu f cif;usi;f csrw S x f m;aom ygwpD kH 'Dru kd a&pD qdw k mudk usio hf ;kH tkycf sKyaf er_u (2) ESpf &Scd yhJ g+y?D xdu k mvwpfav#muf jzwfoef;vmcJ&h aom jynfaxmifpjk refrmEdik if o H nf urBmrSm G af cgi;f yg;v#uf taºuG;ywfvnf0ikd ;f +y;D / tqif;&Jq;kH b0 a&mufc&hJ um jynfoal wG iwfrw hf sco hJ nf? wdik ;f jynf. ajray:ajratmuf ywf0ef;usif o,HZmwrsm; pm&dwrW ¾dKif ysupf ;D edru qH&k ;_H ysupf ;D um jynfaxmifpk wdik ;f &if;om; nDtudak rmifErS rsm;vnf; +ird ;f csr;f r_r/hJ wuGw J jym; pDjzpfv#u/f &d;k &m,Ofaus;r_rsm; ysupf ;D qH;k &H;_ um tzdEydS cf b H 0 a&mufc=hJ u&onf? od@k aomf tkycf sKyo f l vlwef;pm;ESihf taygi;f tyg wpkom tvGet f rif; ºuG,0f csr;f ompGm cHpm;/ pHpm; ae=u&onfukd vufawG@ vlrb _ 0 &yfwnfrr_ sm;jzifh yuwd trSet f wdik ;f &_jrifowfrw S f &rnfjzpfonf? wdik ;f jynfEiS hf vlrsKd ;onf tzufzufrS ysupf ;D edru hf sv#uf jrefrmhtvS/ jrefrmh"avh/ jrefrmh,Ofaus;r_ tppftrSefwdk@onf uG,faysmufaecJh&+yDjzpfonf? ,ae@umvonf wdkif;jynfwGif jzpfysufaer_udk jyKjyifajymif;vJa&; 'Drdkua&pD tiftm;pkrsm;ESifh ppftkyfpk tm%m&Sif =oZmcH taygi;f tyg tiftm;pkw@kd tm;+yKd iaf eaom tcsed [ f q k ckd siyf gonf?

4

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


5

ppftm%m&Sif pdw}f uKd uaf &;qGx J m;um t"rR twnfjyK jyXmef;usio hf akH eaom 2008 ckESpf tajccH Oya'onf wdkif;jynftm%mudk ppfwyfrS xm0, pdk;rdk;csKyfudkif cs,v f , S af &; jzpfonf? TtajccHOya'udyk if ajymif;vJjyKjyif&ef 'Dru kd a&pD tiftm;pkrsm;rS at;csr;f pGm yl;aygi;f aqmif&u G af e=uygonf? vuf&Sd tm%mydkifqdkifxm;olwdk@onf wcsdefu AdkvfcsKyf}uD;ae0if; tarGcH/ ppftkyfpk0if tm%m&Sif. =oZmcH ppf,leDazgif;0wf ppfAdkvfrsm;rS t&yf0wf ajymif;vJ 0wfqifxm;aom olrsm;jzpf=uonf? xdo k w l @kd txl;owdjyK&efrmS ud, k u f , kd w f ikd u f jyKjyif ajymif;vJaeyg+y[ D k qdak om EdkifiHudk trSefwu,f tppftrSef jyKjyifajymif;vJ&efyifjzpfonf? ypPnf;/ OpPm/ pnf;pdrf/ tm%mwd@k onf aqGpOfrsKd ;quf/ b0tqufquf wnfwchH ikd +f raJ ernf r[kw/f vlwpf l @kd a,muf.&yfwnfr/_ *k%o f u d Qm wefz;kd om ordik ;f wGif use&f pfayvdrrhf nf? use&f pfow tqufquf b0wGif wefz;kd &S&d dS vl&m0if &yfwnfaeEdik rf nfjzpfonf? xd@k tjyif wdik ;f jynfukd wu,f tppftrSef cspjf rwfE;kd ygu tzufzufrS edru hf s/ ysupf ;D aeaom wdik ;f jynf vufawG@b0udk =unfjh rifum jyKjyifxrd ;f odr;f umuG,&f rnf jzpfonf? ,ae@umvonf xdt k cGit hf a&;udk vuf&dS tm%m&aeolw@kd &&Syd q kd ikd f xm;=u avonf? tcGit hf a&;onf b0wGif rnfonft h cgrS (2) cg r&&Sad y? wdik ;f jynf&@J trSm; trSe/f tusKd ;ta=umif;/ "rR/ t"rRukd ppfreS pf mG cGjJ cm;+y;D &yfwnfum ppfreS af om jyKjyif ajymif;vJa&;udk aqmif&u G Ef ikd =f uygap? tm%m&SifrSefor# usqHk;ap&rnf tvif;tdrf&Jabmfrsm;

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

5


6

wdk H hwdkif;jynf

xavmhjrefrm/ tdjk refrmwd@k wd@k &Gm/ wd@k ajr/ wd@k &Gmajr0,f apwD/ pyg;rsm;vnf;rsm;. rsm;ygavvJ/ wrGrJ EJG iS hf qif;&Jumom/ umv=umvSsif ,mpumrsdK;/ w!_d;h!d_;ESifh ykxdk; jrifharmif;/ ausmif;}udKausmif;=um; vSnv hf nfomG ;vsuf rpm;av&/ 0rf;r0I qGr;f rSs rwifEikd &f rdS nfwnf;....?

6

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


7

xavmhjrefrm/ tdjk refrmwd@k wd@k &Gmwd@k ajr/ wd@k ajr&Gm0,f a&csKd aomuf&ef/ jrpfacsmif;uefEiS hf oD;ESHcsdKysm;/ rsm;vnf;rsm;. rsm;ygavvJ/ wrGrJ EJG iS hf qif;&Jumom/ umv=umvSsif jrifomjrif&/ rpm;&I awmu+yw d mW jzpfrnfwnf;....? xavmhjrefrm/ jrefrmxavmh tm;raysmEh iS /hf ravSsmv h @kH v olupI/ igutm;vH;k vuf¶;kH jrm;ajrmif/ Om%fjrm;ajrmifEiS hf pGr;f aqmif=uav/ aqmif=uavavmh TajrT&Gm/ b,fo@l &GmvJ T,mpyg;/ b,fo@l pyg;vJ xm;avmhwm0ef/ yGeaf vmhvyk if ef; Om%fa&SŒyef;I w0rf;wpdwf nDapownf;....?

aZmf*sD

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

7


8

jynf}uD;0ef tm;oGef}udK; (r,fwdk hwm)

armif&if}u;D ESihf armif&ifi,f/ jynf}uD;0ef tm;oGef}udK; yd;k ygaygu h , G ?f tpfr}u;D wJh aiGpy,f nDri,fwhJ a&$pum; r,fw@kd wm r[m&atmif }udK;}updk@vm;?

rif;ok0%f 8

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


9

tyifay:jyefvmcGifh &Sdw,fqdk&ifawmif uHah umfawG wpfum;vH;k a0atmifqjJG yvnf; ighyef;csDxJ wpfyiG rhf S a0az:r& aepdr=hf uw,f? apG@ceJcek cf s opfo;D aumuf jzKwcf eJjyefwuf &SO+hf r;D aumufav; ai;vdk@awmifr0ao; a0;cJ&h w,f? tyifay: jyefvmcGihf &Sw d ,fq&kd ifawmif t&ifvjkd yefa0cGihf r&Sw d yhJ ef;[m aoG;qmaewJh tpG,u f rkd S owfowfvw G w f &m; jyrdv#uo f m;....? xm;ygawmhrdaqGa& pD;aewJjh rpftwGuf ausmif;wufcsdefqdkwm aendKnKd a&csKd ;qdyv f @kd yJxm;vdu k yf g? xHak yguaf ewJh v#mtwGuf "b0qdw k m" vd@k pum;p&rSm av;vHvyS gw,f [m....?

rif;udkEdki f 17/ 10/ 2012 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

9


10

pyfrdpyf&m 2013

bmvky&f rSmvJ us;D eJ@bkwf a&;wJph mtkyf xkw+f y;D v$iyhf pfvu kd ?f xrif;pm;wmvnf; EdkifiHa&;yJ tdr&f iS rf awG aps;zd;k ravmufv@kd qJa&;wmvnf; EdkifiHa&;yJ qdu k mU ;orm; bD;ayguw f mvnf; EdkifiHa&;yJ yJjyKwo f nf cvkyw f u kd w f mvnf; EdkifiHa&;yJ? bmawGvma&mif;aewmvJ rif;ta&;tom;u aoG;qH;k udik v f @kd ? 10

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


11

[dv k }l u;D r}u;D ri,fe@J +cpH nf;&d;k ab; uif;+r;D aumufaxmifv@kd rpifwiG ;f xJ apmufx;kd u|r;f jyefusomG ;OD;r,f? 'DavmurSm ESmbl;awG *ef';l awG omul;awG uGew f ed ef meJ@tjynf?h awmf+yD rD;ar$;awmh yvdik ;f xJuzm;awG teH@xGuaf e+y?D

atmifbndK (2014 yef;uAsm acwfay:uAsmqk&)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

11


12

vmavh

raoyJusefaewm uHaumif;wmvm; uHq;kd wmvm; uHu, kd +kH y;D ql;yHek if;wm r[kwcf b hJ ;l ....? yxr 26 ESpf 'kw, d 25 ESpf acwf}u;D uvnf; 'Dtwdik ;f pHepf}u;D uvnf; 'Dtwdik ;f 'Dtwdik q f kd raocifawmh wcsw D armif;....?

armifpdrf;eD 1/ 8/ 2013

12

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


13

nDnGwfa&; vufnSdK;wacsmif; tm;aumif;aew,ff... vufrwacsmif; tm;aumif;aew,f... vufig;acsmif;eJ@ aygi;f &r,hf vufo;D qkyf tm;,kwaf eovm;...?

aerif;eD ( NANDA TINTSWE

azhbkwfrS ul;,laz:+yygonf?)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

13


14

vJyGifh tdr=f u;D tdraf umif;qefqef rsuEf mS ay;eJ@ twGi;f a&;awG jcpm;aewJ@ tdraf v;xJ usrwd@k b0awGu trJvu kd cf aH eusyg armif ? aEG;axG;r_Œqdw k m taumif;pm; taEG;xnfvkd tjraJ ps;}u;D vdk ah ecJ@awmh a&mufwwf&majrjyifrmS tajcwifzh kd rh meud&k u G zf iG hf avESi&f mvGichf @J &wJ@ b0u vJyiG ahf v;vdk ?

oufESi f;tdrf 5 / 1 /2014

14

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


15

}udK;aysmuf&kyfao; qGaJ ewJ}h uKd ;awGazsmufxm; uifr&mvSnphf m;r_e@J &kyfao;obifudk &Sif&SiftoGif prf;oyfwifqufaewJyh ?JG rsupf x d J tjrifenf;enf;qef;ovkv d ?dk taotcsm=unfv h u dk rf S u}uKd ;uuGuaf wGu &kyfao;pifay:utwkdif;?

rkd;opfa0 2013/ 'DZifbm/ &eHŒopf

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

15


16

acwfeJΠtjypfeJΠaemifESpfcg wefaqmifrkef;

ckwavm 2015 awG acwfpm;aew,f pm&Guaf y:rSmawmh ordik ;f [mvnfaew,f owif;pmxJrmS awmh rD;[mvif;aew,f ae&mwum tajymif;tvJe@J ta[mif;topfc&JG wm cufvmw,f ppfyGJawGu r&yfao;bl;vm; jrm;awGu ypfrw S u f x kd zd @kd vrf;rSm&yf+y;D awGa0ae=u ta&GŒ[m wu,fa&GŒ&JŒvm; ta&GŒ[m ta&$ŒcHae&+yDvm; ausmif;oGm;azmfoli,fcsif; rif;b,fqDrSm acwf}u;D u yGwo f vdk a&SŒrwd;k aemufrqkwf opfyifawGu ckww f ek ;f vm; awmifawGaum +zdKwkef;vm; v,f,majrawGvnf; &Sif;vdk@udk r+yD;bl; qif;&Jom;avSsmhcszdk@ igwdk@ aoay;&rvm; qENjyzdk@ qENawmif;cHae&wkef;

16

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


17

vrf;awGu yd&k n S o f avmuf b0awGu wkv d mw,f jrpfawGuajzmifv h m+y;D b0awGu aumufvmw,f owif;awGuawmh tqufrjywf xkwv f i$ ahf ewmyJ rif;wd@k t&yfaum bmxl;wke;f 'DrSmawmh bezl;odkufwl;cHae&+yD jynfoal wGu tvky&f mS ;aew,f orRw}u;D u tvkyrf sm;aew,f igw@kd u bmrSrodao;wJh 'Dru kd a&pDvckd sif orRw}u;D uvnf; orRwjzpfcsif a&$buvnf; wpfjym;om;rSravSsmh ajym&&if Akv d af tmif'ifuvnf; Akv d af tmif'if rjr0if;uvnf; rjr0if; toif;ajymif;r,fh wdu k pf pfrLS ;awGuvnf; [efa&;wjyifjyif (wd@k rSmawmh...) yv†iaf y:u orRweJ@ *smat;ol@tar¶du k ?f

rif;aqGEpS f (rHk&Gm) 2013/ Ekd0ifbm/ &eH@opf

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

17


18

wGif;rsm;...ajrGrsm; wGif;rsm;... a¹rGrsm;... wGe@f vdraf uG;aumufaom tavhtxrsm;ESihf...? wGif;rsm;... a¹rGrsm;... wGi;f 0ifrajzmifjh cif;aom oDt&dk rD sm;t&...? wGif;rsm;... a¹rGrsm;... pdwfoDtkd&D...ta&cGHvJaomae@rsm;ESifh...? wGif;rsm;... a¹rGrsm;... tqdyfrJhjcif;...&pfacGjcif;rsm;ESifh...? jyef&cufwhJ a¹rGawG ESyaf =umif;wavsmufrmS avsmueJ...avsmueJ... b0 'kid , f mz&rfu, dk pf q D JG jcpfa=umif;txyfxyfe@J ... oDt&dk u D dk ckw;Hk vkyf om;avsmuswahJ e@usryS J... tJ'h D a¹rGawGyaJ ygh vSsm jyLwpf jyLwpfe@J wGi;f 0rSm tpkvu dk f tjyKv H u dk f ydwrf ad evku dk =f uykrHk sm;...?

aqmif;vl Zefe0g&D 13/ 2014 (rdk;rc rD'D,mrS) 18

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


19

{&m0wD igw@dk jrpfudk igw@dk tcspef @J umuG,=f u... igwkd@tcspfukd igw@dk jrpfe@J umuG,=f u... igw@kd jrpfe@J igwkd@tcspfukd igw@dk umuG,=f u...

opfaumif;tdrf 28 / 'DZifbm/ 2013 (rdkrcrD'D,mrS)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

19


20

acwf}uD;ukd orD;pmvkH;raygif;wwfbl; azaz acwf=u;D ukd orD;pmvk;H raygi;f wwfwm ordD; trSm;}uD;rSm;oGm;+yDvm; azaz orD;odoavmufawmh acwf}u;D u odypf um;ayg+y;D ig;pdr;f onfrvufxu J ta&cGEH m$ +y;D om; a&enf;ig;eJ h odyw f w l myJ azaz? rdwaf qGtwkeJ , h Ofaus;rS0k wfpHk tppfwdk h twlwuG aygi;f oif;aexkid jf cif;qkw d m bmud&k nf&, G +f y;D b,fol u h q dk v dk w dk mvJ azaz? "gwcf cJG ef;xJu xGuv f m+y;D yef;wpfyiG v hf rkd &Sio f efEikd w f Jh tjzLa&mifvufacsmif;EkEak v;awGu bmwJv h aJ zaz? vrf;awGaxGjym;vm&atmif vrf;awGrmS ta&mifrrS &dw S m orD;em;rvnfEikd af vmufatmif acwf}u;D u yvDyvm odyt f jzpfonf;wmyJ azaz? tazhtw d u f yfxu J uwk;H aueJ v h }l u;D [m b,fov l J azaz [efaqmifrsuEf mS zk;H awG aygvmjcif;qkw d m bmudak jymwmvJazaz? azaz...orD;udk [kad umifav;uajymw,f c&dek aD wG rSmawmif trsKd ;pm;trsKd ;rsKd ;&dw S ,fwJ h [kb d uftrd u f wku d w f dk u h m;wkd u h kd c&dek v D dk ah c:wmvm; azaz orD;wkd t h rd u f aum c&dek w D hJ vm;azaz azazuaum c&dek v D m; azaz c&dek q D w dk m bmvJ&iS ;f jyay;ygazaz?

20

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


21

tvif;a&mifxrJ mS tpG,af wGwvufvufeJ h orD;jzifo h yd af =umufwmyJ azaz? azaz...qdu k u f m;orm;u bmjzpfvdk ah v,mOfarmif;ae&wmvJazaz 'Dru kd a&pDqw dk m rk;d ay:uusvmwJ o h wW0gvm;azaz orD;wkd &h yfuu G rf mS rD;rvmawmhwm 'Dru dk a&pDvm;azaz orkid ;f wkrsm;oif=um;jcif; qkw d m 'Dru kd a&pDvm;azaz 'grrS [kwf 'Dru dk a&pDqw dk m orD;aqmhaeus &kyaf o;&kyaf v;awGvm; azaz? azazqkad eus &mZ0ifrsm;&J o h wkd o h rD; udk ayguaf zmf}u;D u atmfqadk evku d w f m ody&f ,fzkd ah umif;wmyJ azaz? azaz...a&$u, kd +l y;D yvwfpwdwjf yefay;w,fqw dk m bmvJazaz... orD;ar;cGe;f awGrsm; ae+yv D m; azaz acwf}u;D udk pmvk;H aygi;f rSeaf tmif raygi;f jywwfwm orD;udck iG v hf w $ yf g azaz...?

qvkdi f;jrwfekd;ol(awmifZvyfajr)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

21


22

uAsmq&m vlxu k Asmq&m ydwn f yS zf x d m;prf;ygap pdw"f gwyf jd ym; roGm;wJv h ?l b,frSmaeae vlx&k ifcek o f eH @J twlaew,f b,frmS aoao vlxb k 0 i&Jcef;xJrmS aow,f? vlxu k Asmq&m [d;k a&S@qH;k u&yfv@kd tvHuikd f ppfo}l u;D vdk rm;rwf&ifaumh waomhaomhvy_ &f mS ;vrf;rSm wcgwcg aemufq;kH rSm vlxek @J &ifabmifwef; wl,OS w f JG wdu k yf x JG rJ mS wcgwcg tusO;f axmif tarSmifcef;xJ uAsmrD;tdrf w&J&x J eG ;f nSd ZGo J wWd OD;vnfarmh rkew f ikd ;f a&qef vSew f ufae+r?J uavmifcsdK;ajccH& vSpH yG af &S@rSm wkev f y_ af eprf;uavmif tarSmifcsxm;cJhvJ oHr%dpw d "f gw[ f m uavmiftvif;a&mifyJ rusKd ;a=ubl; rD;yGirhf ;D v#t H jzpfe@J rusKd ;a=ubl; rkew f ikd ;f tjzpfe@J usKd ;a=uroGm;bl; uAsmokcrk tvSw&m;tjzpfe@J 22

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


23

usKd ;a=uroGm;bl; urBmavmu&J@ ta[mif;qH;k taumif;qH;k vl@,Ofaus;r_ tEkynmypPn;f tjzpfe@J vGwv f yfjcif; va&mif trGwo f w d q f ;kH yef;wdik f +ird ;f csr;f a&; avajyavnSi;f twrf;wqH;k tdrrf uf va&mife@J avnSi;f udrk S r& t& uAsm avScg;xpfawGe@J t& wufvrS ;f ,l olyJ uAsmq&m? uAsmavScg;xpfwdkif; 'dik ;f erdu k af wGygw,f vGwv f yfr&_ @J ydwq f @kd aESmif}uKd ; &dkufcsdK; usdK;a=uoGm;prf; +ird ;f csr;f a&;yef;yGihf oDu;kH zd@k yJav? tem*gwu f kd ol@arSmyf nm uAsmeJ@vrf;azguf yef;tcif;cif;pdkufysdK;olyJ xd;k xGi;f odjrif tdrrf ufopf xkqpf wdu k , f l ol...vlxu k Asmq&myJ?

armifpdk;csdef rwf 23/ 2013 (ppftm%m&Sifpepfzsufodrf;a&;/ awmfvSefa&;umvxJrSm uAsmq&m vSoef;tygt0if usqHk;cJh/ &Sifoef&kef;uefqJ vlxkuAsmq&mrsm;odk@ OD;n$wftav;jyKuAsm) tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

23


24

tifwmeufrS umwGef;rsm;

24

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


25

tifwmeufrS umwGef;rsm;

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

25


26

a&S;OD; jrefrmhEdkifiHa&; ynmusrf;rsm;

oef;0if;v_id f vGefcJhaom ESpfaygif; 2300 ausmf c&pfawmfray:rD ESpfaygif; 300 cef@u tdE, Nd Edik if w H iG f pd;k pHcahJ om arm&d,rif;quf. yxrajrmufrif;jzpfonhf taomubk&ihf bdk;awmf pEN*kwfrif;twGuf &nf¶G,fvsuf pm%us ac: aumÉdvstrwf}uD;onf "twW o S s wW & " trnf ¶ S d usrf ; wpf a pmif u d k a&;om;jyKpk c J h o nf ? ,if ; usrf ; onf urBmhEdkifiHa&;ynmordkif;Y tdENd,EdkifiH. a¶S;tusqHk; EdkifiHa&;ynmusrf;wpfcktjzpf ausm=f um;aeavonf? tqdyk gusr;f udk "pm%usew D d" [kvnf; ac:=uonf? eDwq d akd om pum;rSm "vrf;n$ef" teufa[monf tusKd ;pD;yGm;udk aqmifonf[I l vnf; qdEk ikd o f nf? "avmu \[dwHae wDwdeDwd" qdkonhftwkdif; "avmu\/ avmu}uD;. (0g) vltrsm;. [dwt H usKd ;pD;yGm;udk aewd ¶Guaf qmifwwfaom Áww d oRm/ xd@k a=umihf eDw-d eDwrd nf." [k 0d+*Kd [jf yK=uonf? k m; pm%us ac: aumÉdustrwf}u;D onf yÉduusr;f *ef wd@k Yvmaom ZmeuUy¾ q&m}u;D yifjzpfonf[k aus;Zl;¶Sirf [m0do'k g< &mr q&mawmfb&k m;}u;D u rde@f awmfrzl ;l onf? ouUw bmomjzihf "pm%us" [k ac:I ygVu d sr;f *efw@kd Y "ZmeuU" [k ac:onf? tqdyk g pm%us q&m}u;D onf omuD0if tEG,t f qufrS qif;oufvmaom pEN*w k f rif;om;tm; oif=um;&ef a&;om;cJhaom qHk;rjcif; vrf;n$ef/ eDwdusrf;yifjzpfonf[k aus;Zl;¶Sif r[m0do'k g< &mr q&mawmf}u;D uyif rde@f awmfrzl ;l onf? pm%useDwdusrf;Y yg¶Sdaom *gxmta&twGufrSm 100 rSsom¶Sdaomfvnf; 26

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


27

xdek w D *d gxmwd@k . t"dyg` ,u f kd tus,cf sŒJ I zGiq fh ykd gvsS if vGepf mG us,0f ef;I tESpo f m& ESijfh ynhpf akH om rSwo f m;zG,t f rsKd ;rsKd ;wd@k jzihf rqH;k Ekid af tmifyif ¶Sad v&m "pm%usowu" [lIvnf; ac:qd=k uonf? Tqdyk g pm%usyk¾m; q&m}u;D a&;om;cJo h nhf rl&if; ouUwbmomjzihf ¶Sad om eDwu d sr;f rsm;udrk w l nf um q&m}u;D v,fwyD ¾dwOD;armif}u;D u ygV¶d pS v f ;kH bGŒJ *gxmod@k jyefqckd o hJ nf? xd@k tjyif teuft"dyg` ,jf refrmjyef ESifh aqmify'k v f uFmt"dyg` ,w f @kd udk zGiq fh w kd m "pm%usew D u d sr;f " trnfjzihyf if ynmtvif;jy owif;pmyHEk ydS w f u dk rf S 1929 ckEpS w f iG f xkwaf 0cJah vonf? tDwvDEdkifiHordkif;Y c&pfESpf 1513 ckESpfavmufwGif eDudkvdkruQ,maAvD (Niccolo Machiavelli) (c&pf 1469-1527) trnf&Sd EkdifiHa&;okcrdefwpf?;onf bk&iho f m;awmf "*ktv d , D mEdak r'DpD" tm; &nfn$ef;vSsuf "&mZukrmR " (The Prince) trnf¶dS usr;f wpfapmifukd a&;om;jyKpck o hJ nf? ,if;usr;f onf urBmEh idk if aH &;pmayorkid ;f Y tawmf*,uf¶u kd cf ahJ om usr;f wpfusr;f jzpfonf? tqdkyg pmtkyfwGif wkdif;jynftkyfcsKyf rif;vkyfaeolonf &nfrSef;csufwpfck +yD;ajrmufatmifjrif&ef aqmif&Guf&rnhf enf;vrf;rsm;twGuf pdk;&drfa=umihf=uaep&m rvdak om oabmw&m;udk vdrmR u|r;f usipf mG azmfjyxm;onf? &efou l kd ESrd ef if;&ef ESifh rdrt d rde@f udk emcH&ef rnfonhef nf;vrf; rqdk toH;k jyK&rnf[k ac:onf? ruQ,maAvDonf "zavm&if;o h rkid ;f " History of Florence/ "ppftwwf" (The Art of War)/ "vDA. D yxr 10 tkyfudk aqG;aEG;jcif;" (Discourses on the first Ten Book of Livy) a&;om;cJah o;onf? jrefrmpmay ordkif;Yvnf; ya'o&mZfacwf jrefrmrif;rsm; vufxufu Edik if t H yk cf sKyf rif;vkyo f rl sm;twGuf &nf&, G v f sS uf a&;om;jyKpck o hJ nhf usr;f ajrmufrsm;pGm ¶So d nf? ,if;tkycf sKyo f l {u&mZftaejzihf vku d ef musio fh ;kH oihaf om enf;vrf;/ pnf;urf; Oya'wd@k udk a&;om;azmfjyxm;avonf? tqdyk g usr;f rsm;udk jrefrm Ekid if aH &;ynmusr;f rsm; [k ac:=uonf? jrefrmEdkifiHa&;ynmusrf;rsm;Y rHka¶G;q&mawmf ouU&mZf 1194 ckESpfwGif jyKpkcJhaom rHka¶G;aZw0ef arwWmpm . tzGihfjzpfonhf "&maZm0g'usrf;" onf xif¶Sm;avonf? xdk@tjyif q&mawmfonf "r[moDv0HoysdKŒ" ESihf "yOPm0k"ysdKŒ" wdk@wGifvnf; tkyfcsKyfa&;/ EdkifiHa&;/ ppfa&;ESihf ywfoufonhfta=umif;t&m rsm;udk a&;om;azmfjyxm;avonf? *&dtawG;tac:ynm¶Si}f u;D t&pPww kd ,f (Aristotle) (384-322 bDp)D onf "Edik if aH &;" (Politics) trnf¶dS usr;f wpfapmifukd a&;um ol. Ekid if aH &;t,ltqudk tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

27


28

wifjyxm;avonf? ,if;odk@wifjy&mY rdrd. t,ltqudk ckdifrmap&ef *&dordkif;rS jy,k*yf pkH rH sm;udk xkwjf yxm;avonf? jyifopftawG;tac:ynm¶Sif "bd'k if" (Jean Bodin) (c&pf 1530 - 1596) onf a¶S;acwf/ tv,facwf/ rsuaf rSmufacwf orkid ;f udak vhvm vsuf ,if;avhvmcsurf sm;udk tajccH+y;D vSsif rdr. d edik if aH &;t,ltqrsm;udk zefw;D xm;onhf Les Dix Lives de la republique usr;f udk 1576 ckEp S w f iG f a&;om;cJah vonf? xdk@enf;wlpGm rHka¶G; aZw0efq&mawmfonfvnf; &mZ0ifESihf *EW0ifxJrS om"ursm;udk ud;k um;+y;D vSsif ol. Edik if aH &;t,ltqrsm;udk wifjyxm;onf? rd r d w if j yaom tk y f c sKyf a &;ES i h f Ek d i f i H a &;t,l t qrsm;ud k a'guf a xmuf ay;&eftwGuf rHka¶G;aZw0efq&m awmfonf ZmwfedygwfxJrS 0wˆKa=umif;rsm;udk xkwfEkwfonf? tdEdN,*EW0if jrefrmh*EW0ifxJrS tudk;tum;rsm;udk rSD;xm;onf? jrefrmhorkid ;f xJrS tjzpftysurf sm;udk pHerlemjyKonf? xdrk sS EiS t fh m;r&ao;I oD[Vkd o f rkid ;f ESifh rZPsrd a'o ordik ;f xJrS twˆKywWrd sm;udk vSr;f ,lvu kd af o;onf? tkyfcsKyfolrif;wdk@rnfonf ravsmhrwif;apmif;}udK;nif;[louJhodk@ rZPsdry y'genf;usus tkycf sKyo f iho f nf [k rHak ¶G;q&mawmfu ,lqonf? xk@d a=umihf "aerif;udk yHkjyKvnf; tr_awmfuif;vGef;¶Smavonf? vrif;udkyHkjyK vnf; tr_awmfuif;vGef; ¶Smavonf? aeod@k vnf;rus? vod@k vnf; ra&muf? owdaxmufI apmihaf ¶Smufawmfryl g" [lIvnf;aumif;/ "wif;vGe;f vnf;roihyf g? avsmv h eG ;f vnf; rwih&f m" [lIvnf;aumif; tkycf sKyrf if;vkyo f w l @kd tm; tv,ftvwfvrf; vku d &f ef "&maZm0g'usr;f " Y n$ejf yxm; onf? t¶Sed t f 0gjyvGe;f aoma=umihf aerif;udk vlw@kd rESpo f ufay? tm%mjyvGe;f aom rif;udv k nf; wkid ;f oljynfom;wd@k ¶GrH ek ;f .? vudrk l t¶Sed t f 0gtjy enf;aoma=umihf vlw@kd t¶dktaowef.? tm%mtjyenf;+yD; avsmh&Javsmh&J tkyfcsKyfaom wdkif;jynfYvnf; wkdif;oljynfom;wdk@rSm a&mihfwufwwf.? enf;vrf;trSefrSm ,if;ESpfzufpGef;ay:=um; wGif¶Sdonf? q&mawmfonf wif;vGef;aom/ tm%mjyvGef;aom wpfzufpGef;twGuf yk*H&mZ0ifrS "e&olrif;" udk Oyrmay;xm;+y;D avsmv h eG ;f aom tm%mtjyenf;vGe;f aom wpfzufpeG ;f twGurf l "uspmG rif;" udk om"u jyxm;onf? xd@k tjyif Tonfukd &nfI r[moDv0ysKd Œ Yvnf; "+rdKŒ¶Gmpdk;,lrif;wnf;[laomf a&wlusihfvnf; tcGihfr+yD; rD;wlusihfvnf; &cGihf,Gif;aoG/ rD;a&a&mum rusihfygaomf awZmryGm;/ xdkrif;tm;onf acsmufcsm; jynfaus;¶Gm bk&m;" [laom pum;onfvnf; rif;vkyo f o l nf rD;uJo h @kd vnf; rusi&fh m/ a&uJhodk@vnf; rusihf&/ rD;a&a&mxm;onhf tv,ftvwf rZPsdryÉdy'gvrf;pOft& usi&fh rnf[k qdx k m;onf? 28

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


29

rkHa¶G;q&mawmfonf ¶Sd&if;pGJta[mif;udk zsufqD;I topfjyKvkyfonfudk rvdv k m;ay? ta[mif;udk zsuq f ;D rypfbJ ta[mif;tay:wGif topfxyfrrH rG ;f rHonfuo kd m vdv k m;.? "Xme" ESifh "XmeD" ESpcf ¶k &dS mwGif XmeDuo kd m zsuv f u kd zsu&f rnf? XmeDurkd vkI d Xmeudyk g zsuq f ;D ypfjcif;onf rvkyo f ihrf vkyt f yfonhf tvkyjf zpfonf[k q&mawmfu ,lqonf? XmeDjzpfonhf "=uu G f" udk rke;f I Xmejzpfonhf "usD" udk rD;wku d yf pfjcif; onf vlru kd . f tvkyjf zpf. [k n$ejf yxm;onf? rif;wk@d rnfonf &efou l kd rdwaf qGzŒJG ygu rdro d m ysupf ;D jcif;tjzpfo@kd a&muf &yHu k v kd nf; tZmwowfrif;onf tu,fIom trSrD apmif;bJ a'0'wfEiS fh raygi;f azmf rdygu tZmwowfrif;rjzpfbJ Ak'<jrwfpGm a[m=um;aom omrnzvokwfudk em&m t&yfYyif "aomwmywWrd *f" udk &Ekid o f nf[k Oyrmjyxm;onf? a=u;rHjk yifonf =unfvifaeaomfvnf; yGww f u dk jf cif;r¶Sb d J ol@twkid ;f ypfxm;ygu ta&mifnpfErG ;f oGm;wwf.? xdek nf;wlpmG jynf¶mG ta&mifuv kd nf; npfErG ;f roGm;atmif awmufajymifvmatmif yGww f u dk af y;tyf.? 0ajympnfyifrS a&mif;a&;0,fwm aumif;rS awmifot l vkyo f rm;rsm; rnSKd ;i,frS vlq;kd olc;kd wd@k udk ESrd ef if;Edik rf S wkid ;f jynf ajymifajymif vufvuf ¶Sdonf? ,if;odk@vnf; rHka¶G;aZw0efq&mawmfonf "r[moDv0ysdKŒ" Y rde@f qdx k m;onf? xdk@tjyif EkdifiHtkyfcsKyfrif;vkyfolwdk@onf rif;usihfw&m;q,fyg;/ o*F[w&m; av;yg;/ em,u*k%af jcmufyg;/ ty&d[med,ckepfyg; Tw&m;wd@k udk rarhravsmu h si}fh uH &rnf[k qdx k m;jyefonf? o*F[w&m;av;yg;wd@k rSm (1) tcGet f wkwu f kd q,fz@kd wpfz@kd cHjcif;vnf;wpfyg;/ (2) ol&o J cl ufw@kd tm; (6)vwpf}urd f rsKd ;&dumQ ay;jcif;vnf; wpfyg;/ (3) qif;&Jom;wd@k tm; t&if ; OpP m ay;I oH k ; ES p f v nf r S t&if ; twd k i f ; om ,l j cif ; vnf ; wpf y g;/ (4) tb/ OD;&D;tp¶So d jzihf cspzf , G af ompum;udk qdjk cif;vnf;wpfyg; Tav;yg;wnf;? Tw&m;wd@k um; pwkweˆ yd gw/f t*Fw k KdW &/f aumovoH,w k f tÏuxmwd@k wGiv f monf? em,u*k%f ajcmufyg;um; (1) ajr}uD;ESvHk;oHk;I onf;cHjcif; (acrm)/ (2) wpfnOho f ;kH }urd Ef ;dk =um;jcif; (Zm*&d,)/ (3) x=uv G @kH v¶Sjd cif; (OÏme)/ (4) ¶So d nh&f onhf vmbfvmbypPnf;wdk@udk a0zefcGJjcrf;I oHk;aqmifjcif; (oH0gbm*)/ (5) ab;bdk;/ bwd@k vufxufu vla[mif;/ ud, k v fh ufxufrS xrf;¶Guaf om tr_xrf;wd@k udk rjcm;rem;/ ESv;kH rjcm;/ oem;cspcf ifjcif; nDrsS onhf (',m)/ (6) rrSm;r+i&d atmif aqG;aEG;pHpk rf;jcif; (Áu% Q ) [laom t}uD;tuJjyKolwdk@usihf&aom *k%fajcmufyg;[lI avmueDwd "rReDwdwdk@ vm¶So d nf? ty&d[med, (7) yg;um; (1) wpfae@oH;k cgnv D mcHI pnf;a0;wkid yf ifavh¶jdS cif; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

29


30

(oEMyd gw)/ (2) tr_a&;&m ¶Sad om tcgY tnDtnGwv f yk af qmifxrf;¶Gujf cif; (or*~)/ (3) tpOfwpdkufvmaom xHkwrf;pOfvmudk rypfry,f topfvnf;rqef;ryGm;/ tpOf¶Sd&m jyKpu k siafh qmifjcif; (ynwWyd ÉdyZ…e)/ (4) ynm*k%}f u;D jrwfow l @kd ajymqdq k ;kH r&m ¶dak opGm emcHjcif; (ok0p)/ (5) jynfol@orD;/ jynfol@om;r,m;udk EdkifxufrlI rodrf;r,ljcif; (tyo,S)/ (6) twGi;f ty +rKd Œ¶Gmjynf¶mG apmihaf omewfw@kd tm; yoylaZmfu;kd uG,jf cif;/ aumif;r_uo kd v kd u f kd ewfw@kd tm; trSsay;a0jcif; (AvD) (7) &vm+y;D aom &aoh&[ef;wd@k udk arGŒavsmaf tmif/ rvmao;aom &aoh&[ef;wd@k udk vmcsiaf tmif w&m;jzihf apmihaf ¶Smufjcif; (*kw)W wd@k jzpf+y;D owWeyd gwf t*F*w k KdW &/f 'DCedum,fr[m 0*~usr;f pwd@k Y vm¶So d nf? rH k a ¶G ; q&mawmf o nf rif ; wk d @ onf "owd u d k v uf , m/ ynmud k v uf 0 J / wHuv J ufo;kH / ESv;kH vHak vmuf 0D&, d avSsmufI arSsmaf xmufawmfro l iho f nf" [kvnf; wifjyxm;ayonf? odk@uvdk EdkifiHtkyfcsKyfrif;vkyfolwkdif; vufpGJjyK&rnhf a¶S;OD;jrefrmhEkdifiHa&; ynmusr;f jzpfonhf "&maZm0g'usr;f " udk jyKpck ahJ om rHak ¶G;aZw0efq&mawmf t&d,m0Ho tm'dp&P o H u D kd ouU&mZf 1128 e,kev f qef; (4) &uf (c&pf 1766 ar 11 &uf) we*FaEGae@ rGe;f vGJ 6 z0g;/ 3 csuw f ;D ausmf 24 em&D 2 yg' 3 ADZemwGif tza=u;rHk ol}u;D OD;=umjzL/ ol}uD;uawmf a':+idrf;jr (tcsdKŒu OD;aZ,s/ a':rif;vS[k azmfjy=uonf? ,if;wdk@rSm arG;pm;rdbrsm;om jzpfonf? pma&;ol) wd@k rS ov†0wD jrpfac: csi;f wGi;f jrpf ta¶SŒbufurf;¶Sd rHka¶G;¶GmteD; a=u;rHk¶GmAeDyif&yfY zGm;jrifcJhonf? q&mawmfavmif;vsm. i,frnfrSm armifatmifjr jzpfonf? q&mawmf. rdbtpOftqufrSm jrif;pD;/ jrif;acgif;/ jrif;pk ol}uD;rsdK;om jzpfa=umif;od&onf? q&mawmf 6 ESpo f m; t¶G,w f iG f rHak ¶G;¶Gm a¶$a&; aZw0efwu dk f "¶Sirf [m0dpw d W bd & mry0&oarŠ m "d " q&mawmf x H w G i f pwif I pmayrsm;oif , l c J h o nf ? 15 ESpfom;t¶G,fwGif ¶Sifomra%jyKonf? omra%bGJŒum; t&d,m0Hojzpfonf? omra%b0ESiyfh if tm'gorkcysKd Œopfukd pDu;kH onf? &[ef;jzpfaomtcg &[ef; bGŒJ trnf um; tm'dp&P o H jD zpfonf? xd@k aemuf r[m0dpw d &W mrq&mawmfu wynhjf zpfo. l ^m%fyÉd bmef xufoefyHk ajymif¶$ef;awmufxGef;onhf AsLy`wWdedrdwfudk pGJI vnf;aumif;/ arG;eH we*FaEGjzpfIvnf;aumif; ¶Sib f ŒJG t&d,m0HowGif tm'dp&P o H [ D al ombGŒJ udk csaD wmfrI l "t&d,m0Hotm'dp&P o H "D jzpfvmonf? xdk@aemuf t&yf&yfwGif vSnhfvnfynmoif=um;+yD;aemuf rHka¶G;aZw0ef ausmif;wku d w f iG f jyefvnfow D if; oH;k onf? bd;k awmfrif;w&m;}u;D (A'Hrk if;) onf rHak ¶G; aZw0efq&mawmftm; ig;xyfausmif; aqmufvyk v f LS 'ge;f onf? ajr;awmfb}u;D awmf 30

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


31

rif;w&m; (ppfuikd ;f rif;) eef;wufaomtcg rHak ¶G;aZw0ef q&mawmftm; t0 (tif;0) +rKd Œawmfo@kd yihaf qmifI r*FvmbHo k mtkwaf usmif;udk aqmufvyk v f LS 'ge;f +y;D "ÁE0N ZD&mbd vuF m &oD & d " Zr[m "rR & mZ"d & mZm*k ¶ k " bG J Œ wH q d y f a wmf u d k uyf v S L avonf ? xdktcgumvrSpI q&mawmfonf {u&mZfrif;jrwf. ukodkvfawmfudpP/ jynfxJa&; udprP sm;ESifh ywfoufI wkid yf ifavSsmufxm;jcif;wk@d udk &+rcJ , H al wmfr&l .? ouU&mZf 1187 t*Fvyd -f jrefrmppfjzpfymG ;&m q&mawmfonf 0ifa&mufajz¶Si;f ajymqdkcJhojzihf +yD;ajyavonf? rHka¶G;q&mawmfonf "rSefeef;&mZ0ifawmf}uD;" udk a&;om;&mYvnf; yg0ifaqmif¶Gufawmfrlavonf? xdk@aemuf "ÁEN0ZD&mbdvuFm& oD&"d Zr[m&mZ"d&mZ*k¶k" wHqyd af wmfukd uyfvLS cHawmfr&l jyefavonf? q&mawmfonf jrefrmh*EW0ifpmayY xifay:ausmf=um;aom usrf;aygif; 45 usrf;udk jyKpkcJholjzpfonf? xd@k aemuf ouU&mZf 1196 ck 0gqv kd (c&pf 1834 ck ZGev f ) wGif oufawmf 69 ESp/f 0gawmf 49 0gY t0 (tif;0) aejynfawmf r*FvmbHo k m rnfaom tkwaf usmif;awmfY ysv H eG af wmfral vonf? rHak ¶G;aZw0efq&mawmfenf;wl uke;f abmifrif;quf. aemufq;Hk rif;jzpfonhf oDaygrif;w&m;tm; &nf¶G,fa&;om;cJhaom "&mZ"rRo*F[usrf;" udk a,mtwGif;0ef OD;bd;k v_id u f jyKpck ahJ vonf? &mZ"rRo*F[usr;f jyK jrefrmhEidk if aH &; okcrde}f u;D OD;bd;k v_id u f kd jrefrmhordkif;Y a¶$jynf0ef [lIvnf;aumif; 0ufrpGwf+rdKŒpm; [lI vnf;aumif;/ rauG;+rdKŒpm;0ef¶Sifawmfrif;}uD; [lIvnf;aumif;/ a,mrif;}uD;[lIvnf;aumif;/ a,mtwGi;f 0ef [lIvnf;aumif; trsKd ;rsKd ;ac:a0:cJ=h uonf? 0ufrpGw+f rKd Œpm;0ef}u;D ?;bd;k v_id o f nf oDaygrif;vufxufY a0yHu k s 14 Xmeudk cGaJ 0+y;D aemuf 7-&ufajrmufjzpfaom 1240 jynhEf pS f ewfawmfvqef; 7-&uf (c&pf 1878 ck Edk0ifbmv 30 &uf) paeae@wGif &mZ"rRo*F[usrf;udk a&;om;pD&ifI oDaygrif; w&m;tm; quf o avonf ? tqd k y gusrf ; ud k "rif ; tp¶S d a om tpd k ; & vl } uD ; wd k @ usit fh yfaomusr;f " jzpfonf[k usr;f jyKy*k Kd~ vu f emcHomatmifqx kd m;onf? yk*H0efaxmufrif; OD;wifurl "oDaygrif;udk qHk;raomusrf;" jzpfonf[k trSeftwdkif;ajzmihfqdkavonf? xdkusrf;wGif 0ufrpGwf+rdKŒpm;0ef}uD;onf rif;wkef;rif; acwfrSpI tkyfcsKyfa&;jyKjyifjcif;w&m;wdk@udk }uHqcJhonhf twkdif; rSwfwrf;wifonf? xdkusrf;udka&;&aom tmoDorSm "a¶S;Yjzpfukefaom bk&m;avmif;rif;aumif;rif;jrwf wd@k onf owW0gtaygi;f udk apmihaf ¶Smufuek o f uJo h @kd xd@k twlomvSsif igw@kd t¶Siq f 'Nef qifrif;ocif rif;w&m;}u;D onf owW0gtaygi;f udk rdr. d a¶$&ifawmfEpS o f m;awmfppfuo hJ @kd w&m;jzihaf pmihaf ¶Smufryl gap" [laom tmoDo jzpf.? xdt k moDoonf t"dyg` ,t f vGe¶f o dS nf? oufO;D qHyikd pf epft& bk&ifrif;jrwf. tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

31


32

tvdw k pfcw k nf;jziho f m tkycf sKyjf cif;onf owW0gtrsm;udk &if0,fom;uJo h @kd tkycf sKyaf om enf;rsdK;jzpfonf[k jynhfjynhf00rqdkomao;? owW0gtrsm;ESihf wdkifyifaqG;aEG;I tkycf sKyEf idk af omtjzpfo@kd a&mufrS owW0grsm;udk &if0,fom;uJo h @kd oabmxm; onf[k qdkEkdifvdrhfrnf? xdkodk@aqG;aEG;wkdifyifonfrSefap/ w&m;Oya'r¶SdvSsif apmihfa¶Smufjcif; rrnfEkdif? xdk@a=umihf 0ufrpGwf+rdK@pm;0ef}uD;onf w&m;ojzihfapmihfa¶Smufjcif;udk tmoDoxm;cJo h nf? 0ufrpGw+f rKd Œpm;0ef}u;D onf &mZ"rRo*F[usr;f udk a&;om;&mY taemufEikd if H wd@k . Edik if aH &;ESifh tkycf sKyaf &; tawG;tac:wd@k udk ESv;kH ydu k I f a&;onf? Tod@k qdak oma=umihf Tusrf;onf taemufwkdif;tawG; tac:wdk@udk yHkwlul;csxm;aom usrf;jzpfonf[k rqdkom? Tusrf;Y acwfESihf,SOfI ay:aygufvmaom tawG;ac: wdk@udk bk&m;a[m usr;f *efygVad wmfEiS v fh nf;aumif;/ tÏuxmwd@k ESiv fh nf;aumif; jrefrmh¶;kd &m,Ofaus;r_t& jzpfay:vmaom umrEWvDusrf;/ tvd"mefÉD um/ rdvdENdynm/ tr&aumousrf;/ [dawmya'ousrf;/ &mZeDwdusrf; wdk@ESihfvnf;aumif;nSdE_dif;xm;onfudk awGŒ&onf? "&mZ"rRo*F[usrf;onf jrefrmhEkdifiHa&; tawG;tac:a[mif; wdk@udk awmfvSefaom usr;f jzpfonf? od@k &mwGif ta[mif;udak jrvSeI f topfuo kd m vufccH o hJ nfr[kw?f w&m; [lonf ta[mif; topfrqdkom oabmtrSeftuefusI aumif;onfom y"me jzpfonf[lIvnf;aumif;/ EdkifiHrSm aumif;&maumif;a=umif; enf;Oya'opfjyKvkyfrnf qdkvSsif ty&d[med,w&m;ysufvdrhfrnf xifrSwfajymqdkae=uonf? Tpum;udk tvSsif;rrSwftyf" [lI vnf;aumif; &mZ"rRo*F[usrf;wGif a&;om; xm;onfudk axmuf¶v _ sS if a[mif;aomfvnf; y,foihrf yS ,fonf? opfaomfvnf; vku d o f ihrf v S u dk o f nf udk awGŒ&avonf? oabmw&m;udk vufawGŒESihf,SOfI oHk;oyfonhft&mY opPm/ "rR/ pdwf/ pm*wnf;[laom w&m;av;yg; udk taemufEidk if o H m;wd@k usio fh ;kH I wd;k wufvma=umif;jzihf jyqdck suu f kd axmuf¶o _ Ed idk o f nf? pm*w&m;ESifh pyfvsO;f I "avmuY tvkyt f aqmif r_cif;jyKzG,f udpP¶SdorSsudk tpkd;&yif jzpfapumrl wefavmufatmifay;I rcdkif;vSsif rnfonht f &mudrk sS ae&musatmif vkyaf qmifrnho f rl ¶S?d tu,fI tpd;k &*k%Ef iS fh ESyd pf ufI cdik ;f vSsif vSejf yefeikd v f sS if vSejf yefvrd rfh nf? rvSeEf ikd v f sS if xGuaf jy;wdr;f a¶Smifvrd rfh nf?" [lI a,mrif;}u;D u rSwcf sux f m; onfrmS bk&ifrif;jrwftm; vufawGŒEkid if aH &;oabmw&m;udk oH;k oyfEidk af tmif wku d w f eG ;f xm;jcif;yifjzpfonf? &mZ"rRo*F[usrf;wGif 0ufrpGwf+rdKŒpm;0ef}uD;onf usrf;tOD;tpYyif okwfr[mygVdawmf r[my&dedAŠmeokwfY jrwfpGmbk&m;onf vdp>0Drif;om;wdk@tm; ta=umif;jyKI a[m=um;cJah om ty&d[med,w&m; 34 yg; udk xnho f iG ;f azmfjyxm;onf? 32

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


33

,if; ty&d[med,w&m;wd@k um;...... (1) pnf;a0;wkid yf ifjcif; (2) tnDtnGwaf qmif¶u G jf cif; (3) Oya'twkid ;f usijfh cif; (4) vl}u;D olrwd@k . tqH;k trYwnfjcif; (5) trsKd ;orD;tm; rESyd pf ufjcif; (6) +rKd Œapmih¶f mG apmihef wfw@kd tm; ylaZmfjcif; (7) &[EWmwd@k tm; apmihaf ¶Smufjcif;[lI jzpfavonf? ty&d[med,onf rqkwrf ,kwf rysurf pD;Ekid jf cif;[lI t"dyg` ,¶f o dS nf? xd@k a=umihf ty&d,ed,w&m;udk wk;d wufa&;w&m;[k qd&k rnfjzpfonf? xdw k ;kd wufa&;w&m;wd@k wGif oEMdygwwnf;[laom pnf;a0;jcif;/ or*~wnf;[laom tnDtnGwfaqmif¶Gufjcif;/ ynwWwnf;[laom Oya'ynwfI tkycf sKyjf cif;wd@k onf ,ckacwfY 'Dru kd a&pD[ak c:aom w&m;wd@k . tESpo f m&rsm;yifjzpfonf? wdik ;f jynfEikd if u H kd wpfa,muf ESpaf ,muf aom =oZmESihfom tkyfpdk;vSsif ykxkZOfjzpfI trSm;t,Gif;rsm;&ef ¶Sdaoma=umihf wpfa,muf ESpfa,muf. =oZmESihf rjyKvkyf/ rif;rSL;rwfwdk@pnf;a0;jyKvkyfvSsif trSm;t,Gif;¶Sd&ef r¶S d [ l a om apm'uonf trsm;qEN E S i h f t k y f c sKyf a om pepf o d k @ a¶S ; ¶_ & ef t vd k @ iS m usKd ;a=umif;azmfjyjcif;yifjzpf.? trsm;qENEiS fh tkycf sKyo f nht f a&;wGif Oya'onf y"me jzpfonf? xd@k a=umihf 0ufrpGw+f rKd Œpm;0ef}u;D onf &mZ"rRo*F[usr;f wGif taemufEikd if H enf;pepfw@kd udk xkwaf zmfI Oya'jyKyekH nf;udk onmay;xm;onf? ,if;aemuf &mZ"rRo*F[usr;f Y rif;/ rSL;rwf tp¶Sad om olw@kd ypPKye` af vmu/ wrvGeaf vmuY aumif;atmif odaumif;usiafh umif;onhf enf;wl vlw@kd . 0denf;jzpfaom r*Fvokwf/ y&mb0okwf/ od*Fgvokwf/ avmu0dpm&%okwf/ 0ovokwf ponf wdk@udkvnf; t}uD;ttkyfjyKvkyfonhf olwdk@onf ae@nrjywf =unhf¶_rSwfom;tyfukef onf[I l usr;f ed*;kH Y wifjyxm;avonf? owk;d rif;}u;D r[mrif;acgif oD[olbŒJG cH &mZ"rRo*F[usr;f udk pD&ifa&;om; cJah om 0ufrpGw+f rKd Œpm;0ef}u;D udk jrif;+c+H rKd Œtxuf wvky+f rKd Œykv¶J mG (,ckppfuikd ;f wkid ;f / ajrmif+rdKŒe,f awmifbuf a&p}udK+rdKŒtem;wGif¶SdI tdrfajcoHk;&mausmf vl?;a& 2000 cef@¶So d nf) Y c&pf 1830 jynhEf pS f {+yD 2 &ufaom=umae@wGif tz a&eHacsmif; +rKd Œpm; ,if;awm0ef}u;D rif;owd;k rif;vSausmx f ifEiS fh trd a':+ird ;f wd@k rS zGm;jrifonf? i,frnfrmS armifvid_ jf zpfonf? tazbufrS tzd;k jzpforl mS v$waf wmfpma&;}u;D armify;kd jzpfonf? i,fpOfu wvkyf+rdKŒe,f usydk@¶Gmr[max&fxHY ¶Sifomra%0wfI ynm oifonf? 16 ESpfom;t¶G,fwGif rif;wkef;rif;om;ESihf ajrmufaqmifawmfrdzk&m;wdk@u tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

33


34

arG ; zG m ;onf ? ¶S i f 0 wf j zih f yif ; q&mawmf / jynf q &mawmf / ynmaZmwm bd 0 H o oD&yd 0& 0dZ,vuFm& "rRaoemywd r[m"rR&mZm"d&mZ*k¶b k ŒJG wHqyd af wmf& Am;u&m omoemydik f q&mawmfw@kd xHY qufvufynmoifonf? rif;wkef;rif;onf 1214 ck wGif yk*Hrif;udk ykefuefaomtcg armifbdk;v_difudk vlxu G af p+y;D twlvu dk yf g aqmif¶u G af p.? rif;wke;f rif;txGwt f jrwfo@kd a&mufawmf rlaomtcg a,m+rKd Œudpk m;&.? od@k jzihf a,mtwGi;f 0ef OD;zd;k v_id [ f k wGicf o hJ nf? xd@k aemuf jrif;wiftcGepf m; ukvm;0ef[al om &mxl;udk xyfraH y;oem;jcif; cH&onf? r=umrDrmS yif rauG;rif;}u;D . orD;i,f cifjzLESifh vufqufco hJ nf? 1850 wGif rif;}u;D r[mpnfob l ŒJG ESifh twGi;f r[maoemywd . twGi;f 0ef&mxl;udyk g wd;k jriS cfh &H onf? ydÉuwfo;kH yHk ausmufxuf tuQ&m wif&mwGif }u;D =uyf&onf? 1865 wGif; rif;trsuf¶SI &mxl;rS ty,fcH&.? 1866 jrif;uGef;jrif;cHkwkdif ta&;t+yD;wGif a,m+rdKŒpm; &mxl;udk jyefay;onf? 1869 wGif twGif;0ef&mxl;udk jyefay;onf? us0D ef&mxl;udv k nf; &.? Edik if jH cm;qufo, G f a&;wGif ta&;ygojl zpfvm.? bk&ihftm; jyefvSefacsy ajymqdkojzihf &mxl;rS r=umc% ¶kwfodrf;cH&onf? tcsKyf taESmifvnf;cH&.? xd@k aemuf rif;trsuaf jyaomtcg 0ufrpGw+f rKd Œudv k nf; pm;&onf? a¶$jynf0ef &mxl;udv k nf; &.? a¶$jynf0ef0ufrpGw+f rKd Œpm;tjzpf xif¶mS ;cJ. h ? rif;wke;f rif; w&m;}uD;. eef;pHaemufESpfjzpfaom 1878 wGif owdk;i,fbGJŒwyfqifI owdk;rif;}uD; rif;vSr[m rif;acgio f [ D ol bGŒJ ay;oem;awmfrjl cif;cH&onf? oDaygrif;vufxufwGifvnf; rif;jypfoihfcH&.? xdk@aemuf rauG;+rdKŒudkvnf; pm;&.? xd@k aemuf rif;r_xrf; rS tem;,lonf? usr;f aygi;f rsm;pGmudk jyKpck o hJ nf? 0dZm… odyb H` mom&yfrsKd ;pHk ESŒH pyfcahJ om a¶S;OD;acwfajymif; awmfveS af &;orm;}u;D ESifh jrefrm*EW0if ynm¶Si}f u;D a,mrif;}u;D ?;bd;k v_id f (53) ESpo f nf c&pf 1883 =o*kwf 18 paeae@wGif ¶GmykvJajrmif+rdKŒe,fwGif uG,fvGeftedpPa&mufcJhavonf? =uGif;usefaom ¶kyfuvmyfudk rEWav;+rdKŒ tuGuf 109 rif;wJtDuif;/ ayguU¶k&yf Y tkwf*loGif;I *loiG ;f o+*Kõ [x f m;avonf?

oef;0if;v_di f {+yD 8/ 2013 (rdkrcrD'D,mrS)

34

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


35

vGyfvyfa&;ae htwGuf jidrf;csrf;a&;o0%fv$mudk rnfol hxHodk hay;ydk h&rnfenf;

a'gufwm"rRy, d (ITBMU) jrefrmEdik if EH iS fh vGwv f yfa&;....? awG;awmp&mawGu trsm;}u;D ? trsm;em;vnf xm;wJh vGwv f yfa&;udk 1948-ckEpS /f Zefe0g&v (4)&ufae@rSm &&Scd jJ ch if;jzpfw,f? od@k aomf jynfolawGtwGuf vGwfvyfa&;qdkwm}uD;udk ,ae@txd oJoJuGJuGJ rod=uao;yg? jrefrmhp, G pf u Hk sr;f Y vGwv f yfa&;ae@udk t"dyg` ,af z:n$e;f &mwGif "wdik ;f wpfyg;wd@k . pd;k rd;k tkyf csKyfr_atmufrS vGwfajrmufvmcJhaom wdkif;jynf EdkifiHrsm;wGif tcsKyftjcmtm%mydkif vGwfvyfaom EdkifiHtjzpfodk@ a&mufonhfae@udk vGwfvyfa&;ae@[lI txGwftjrwf owfrw S x f m;wwfavonf?"[k az:jyxm;wmudk awG@&w,f? okd@aomf jrefrmEdkifiHY vGwfvyfa&;&+yD;aemufydkif; jynfolawG&Jhb0awGonf wu,fyif vGwf vyfc+hJ yaD vm? vGwv f yfa&;&+y;D aemuf jzpfvu kd w f jhJ ynfwiG ;f ppfawGuvnf; ,ae@xufwikd af tmif r+y;D qk;H Edik af o;yg? wdik ;f jynfwiG ;f Y bmawGvakd eI jynfoal wG&@J b0 awG[m qif;&J+rJqif;&Jae&ovJ? bma=umihf vGwfvyfjcif;.t"dy`g,fudk jynfolawG rodEikd af tmif jzpfae=uovJ? wdik ;f wpfyg;om;wd@k . tkycf sKyrf a_ tmufrS vGwaf jrmufvmjcif; rSsuykd if vGwv f yfa&;&jcif;/ od@k r[kwf vGwv f yfaomEdik if [ H k qd&k awmhrnfavm? awG;awm p&mawGu wpfavS}u;D yg? xdak =umihf vGwv f yfa&;ESiyfh wfoufI t"dyg` ,zf iG q fh ckd surf sm;udk avhvm=unhf &mrSm "vGwfvyfa&;&jcif;qdkwm udkvdkeDtkyfcsKyfr_atmufrS &kyf0wˆKrSsavmufom tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

35


36

vGwaf jrmufr_ &jcif;rsK;d r[kwyf /J pdw"f mwfa&;&mESifh pdwyf ikd ;f qdik &f mrsm;udyk g vGwv f yfr_ &jcif;udk vGwv f yfa&;&jcif;?vd@k t"dyg` ,zf iG q fh kd xm;wmudk awG@&w,f? (The independence achieved does not only mean a physical freedom from colonization but also a freedom in spirituality and mentality.)

wpfae&mrSmawmh "vGwv f yfa&; &jcif;qdw k m vlrsK;d wpfp/k od@k r[kwf Edik if w H pfc/k od@k r[kwf jynfe,fwpfc&k hJ taetxm;[m ud, k yf ikd t f pd;k &ESifh ud, k yf ikd t f yk cf sKyrf a_ tmufrmS wnf&+dS y;D / ud, k yf idk ef ,fajrtjzpf &&Sx d m;wJv h rl sK;d (od@k r[kw)f wdik ;f oljynfom;rsm;twGuf vGwv f yfr&_ jcif;udk vGwv f yfa&;&jcif;?[k t"dyg` ,zf iG q fh x kd m;rsK;d udv k nf; awG@&jyefw,f? (Independence is a condition of a nation˜ country˜ or state in which its residents and population˜ or some portion thereof˜ e»ercise self-government˜ and usually sovereignty˜ over the territory.)

txufY &Si;f jycJah om tqdrk sm;t& jrefrmEdik if . H vGwv f yfrt _ aetxm;onf ,ae@wdkifatmif oJoJuGJuGJ r&SdvSao;yg? "jrefrmEdkifiH}uD; vGwfvyfa&;&+yD?vdk@ a=uG;ausmfcJh=u+yD;wJh aemufydkif;rSm &JabmfjzL/ &JabmfeD/ uGefjrLepf/ vlrsKd;pkawmfvSefa&;/ tm%modr;f awmfveS ;f a&;/ ausmif;om;awmfveS af &;/ a&$0ga&mifawmfveS af &;/ ygwED ikd if H a&;paom yÉdyuQrsm;jzihf jrefrmEdik if &H hJ vGwv f yfa&;qdw k m }u;D udk jynfot l rsm; em;rvnf Edik af tmif &Sad e=uqJyg? wpfcgu csi;f tzd;k td}k u;D ajymcJw h phJ um;udk wpfqih=f um;jzihf rSwo f m;xm;rdjcif;yg? csi;f tzd;k tdu k "vGwv f yfa&;r&cifu wd@k e,fajrawGrmS at;at;csr;f csr;f &Sw d ,f? EGm;aysmuf/ usaJG ysmuf qdw k mvnf;r&Sb d ;l ? ukeaf ps;E_e;f qdw k muvnf; tazwpfa,muftvkyv f yk &f if wpfrdom;pkvkH;pm; avmufw,f? nnrSmqdkvSsifvnf; tdrfwHcg;awG zGihftdyfvnf; bmrSrjzpfb;l ? vGwv f yfa&;&+yD qdu k wnf;u aomif;=urf;ol olyek af wG rsm;vmw,f? wdu k yf aJG wG ydjk zpfvmw,f? EGm;aysmuf/ u|aJ ysmufawGyrkd sm;vmw,f? tpm;aumif;jcif;rpm;&/ ttdyaf umif;jcif;rtdy&f ESifh jynfoal wG&b hJ 0 awG[m rvkrH +cKjH zpfvmcJw h ,f? 'ga=umihf jzpfEikd &f if rif;wd@k ajymwJh vGwv f yfa&;qdw k m}u;D udk jyefay;vd@k r&bl;vm;?"[k aumufcsuf csjywJh csi;f tzd;k td&k phJ um;[m rSwo f m;zd@k aumif;ovd/k pOf;pm;z@dv k nf; aumif;aejcif;yg? vGwv f yfjcif;qdw k m wdik ;f wpfyg; vlrsK;d jcm;rsm;&Jh tkycf sKyrf a_ tmufrS vGwaf jrmuf vm&kHrSsESihf wdkif;jynfudk udk,hfvlrsKd;u tkyfcsKyfcGihf&&kHrSsESihf vGwfvyfa&;&aomEdkifiH[lI t"dy`g,fzGihfqdkcJhrnfqkdvSsif xdkt"dy`g,fonf jynhfpkHaomt"dy`g,f[k owfrSwfajymqdk&ef r0H&h yJ g? tb,fa=umihq f akd omf vGwv f yf a&;twGuf wdu k yf 0JG ifcahJ om Adv k cf sKyaf tmifqef; paom tmZmenfacgif;aqmifrsm;onf udk,hfwdkif; udk,hfjynfudk udk,hfvlrsKd;tkyfcsKyf Edkif&if+yD;a&mhqdkwJh &nf&G,fcsufrSsavmufjzihf wdkif;jynftwGuf wdkufyGJ 0ifcJh=uonf r[kwfwef&m? wdkif;jynf}uD;vGwfvyfa&;&+yD; cGihfwlnDrSs&Sdaom EdkifiHawmf&JhtkyfcsKyfr_ 36

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


37

atmufrSm jynfolawG&Jhb0awGonf vkH+cKHr_&Sdjcif;/ wnf+idrfat;csrf;pGm vkyfukdif&SmazG pm;aomuf Edkifjcif;/ w&m;Oya'pdk;rdk;+yD; vGwfvyfjcif;/ w&m;rSswjcif;/ cGihfwlnDrSs&Sdjcif;/ tmrcHcsu&f adS om ynma&; pepfrsm;udk jyÏmef;ay;jcif;/ vlaer_b0rsm; wk;d wufjrihrf m; atmif tvkyt f udik rf sm;udk zef;wD;ay;jcif;/ jynforl sm; &oih&f xdu k af om vl@tcGiafh &;rsm;udk &&Sad pjcif; paom ppfreS af om &nf&, G cf surf sm;jzihf wdik ;f jynftwGuf toufay;oGm;jcif; jzpfw,fqw kd m 'Dvykd eJ m;vnfxm;jcif;yg? xdak =umihf vGwv f yf+y;D / vk+H cKrH &_ +dS y;D / w&m;rSsw aomOya'jzihf pDrHtkyfcsKyfr_&Sdaom EdkifiHrsKd;udkom vGwfvyfa&;&aomEdkifiH[k ac:a 0:orkwjf cif;u ydrk I kd t"dyg` ,jf ynhpf v Hk rd rfh nf[k ,k=H unfxm;rdjcif;yg? txufygt"dy`g,frsm;udk pHxm;vSsuf ajymqdk=uwJhtcg wpfpkHwpfa,mufu jrefrmEdik if }H u;D ESifh jrefrmvlrsK;d rsm; (wdik ;f &if;ol/ wkid ;f &if;om;vlrsK;d rsm;tygt0if) vGwv f yfa&; wu,f&+yv D m;vd@k ar;vm cJrh nfqv kd sS if xdo k t l m; jyefIar;&ayawmhrnf? vGwv f yfaom Edik if /H vGwv f yfaomvlrsK;d jzpfa=umif; oufaocHEidk zf @kd twGuf yifvpHk mcsKyu f kd qkwu f ikd I f vGwfvyfa&;&+yDvdk@ ajym&rSmvm;? odk@r[kwf vGwfvyfa&;ae@rSm tm;upm;yGJawG/ aysmyf &JG i$ yf aJG wG usi;f yaewmudk axmufjy+y;D vGwv f yfa&;&+yv D @kd ajym&rSmvm;? od@k r[kwf ud, k Efh ikd if u H dk ud, k v fh rl sK;d u tkycf sKyaf ejcif;udk axmufjy+y;D vGwv f yfa&;&+yv D @kd ajym&rSmvm;? xdo k t l m; jyefar;zd@k yif&adS wmh.? jrefrmEdkifiHawmf}uD;onf ,ae@tcsdeftxd rwnf+idrfao;yg? vkH+cKHr_vnf; r&Sv d aS o;yg? tb,fa=umihq f akd omf (jzpfEidk af jc&So d nfrmS ) jynfo/l jynfom;rsm;ESifh wdik ;f &if; ol/ wdik ;f &if;om;rsm;onf jynfaxmifppk w d "f mwf tm;enf;aeao;onfukd awG@jrifae&qJ jzpfjcif;a=umihfyg? wdkif;jynfwGif;Y jzpfysufaeaom jzpf&yfrsm;udk jyefvnf avhvm okH;oyf=unhfwJhtcg wcsKd@vlrsm;onf wdkif;jynf. tusdK;udk vdkvm;aeoa,mifa,mif [efjy+y;D tzsuv f yk if ef;rsm;udk vkyaf eolawGuvnf; trsm;}u;D &Sad ejcif;? tif;tm;zG@J vSsuf jynfol/ jynfom;rsm;tm; tiftm;okH;I +cdrf;ajcmufaeolrsm;/ jynfolrsm;xHrS qufa=u; rsm;udk qufvufaumufcHaeolrsm;/ 0efaqmifa=u;rsm;udk twif;t"rR qufvuf aumufcH aeolrsm;/ wpfpHkwpfck jzpfay:vmvSsif tpdk;&ESihfjynfol twlvufwGJI ajz&Si;f =u&rJt h pm;/ wpf?;udw k pf?; r,ko H uFmpdwjf zihf uk, d v fh ufn;d_ u ol@xd;k / ol@vufn;_d u udk,fxdk;ESihf tcsif;csif; tjypfawGudk ykHcsaewwf=uolrsm;/ 'DvdkvlrsKd;awGtrsm;}uD; &Sdaeao;jcif; paomta=umif;rsm;a=umihf wdkif;jynf}uD;onf wnf+idrfat;csrf;EdkifOD; rnfr[kwfyg? 'Dvdkom qufvufvkyfaqmifae=urnfqdkvSsif jrefrmEdkifiH}uD;onf &Sio f efaom 'Dru kd a&pDEikd if }H u;D wpfEidk if t H jzpfo@kd b,faomcgrS a&muf&v dS mEdik rf nf r[kwyf g? tdrfeD;jcif; EdkifiHwpfEkdifiHjzpfwJh xdkif;EdkifiHudk okH;oyf=unhfyg? xdkif;EdkifiHY 'Drdkua&pDpepfudk usihfokH;vmcJhonfrSm ESpfaygif;&Spfq,f&Sdvm+yDjzpfaomfvnf; jynfol/ tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

37


38

jynfom;rsm;&Jh 'Drdkua&pD pdwf"mwfrsm;onf &ihfusufvSonf[k rqdkEdkifao;yg? xdkif;vlrsKd;rsm;onf qENudk xkwfaz:vdk=uwJhtcg 'Drdkua&pDpepfESihf ravSsmfnDwJh tvGeftusGef qENjyr_awGa=umihf xdkifEkdifiHa&;onf r&_yfaxG;oihfaom t&mrsm;Y jy\emawGu ydrk &kd y_ af xG;aejcif;yg? Oyrm/ jynfo@l qENukd xkwaf z:=u&mY 'Dru kd a&pDpepfEiS fh ravSsmn f w D hJ jynfaxmifpv k w $ af wmf}u;D udk 0ifp;D jcif;/ 0ef}u;D tdru f kd 0dik ;f &efjcif;/ avqdyu f kd 0ifa&muf odr;f ydu k jf cif;/ ukew f u kd rf sm;udk rDwif&@d_ jcif;rsm;udk jyKvyk cf =hJ ujcif;yg? xdx k o kd @dk aom vkyf&yfrsm;a=umihf xdkif;EdkifiH.pD;yGm;a&;vkyfief;rsm;udk rsm;pGm xdcdkufepfemapjcif;yg? xdkxdkokd@aom tajctaersm;a=umihf xdkif;EdkifiHY ESpfaygif;&Spfq,ftwGif; ppfwyfu tm%modr;f cJo h nfrmS vnf; t}urd af ygi;f (18)}urd w f w d d &Sv d mcJjh cif;yg? ,ckjzpfysuaf eom vuf&Sdtajctaersm;udkawmh apmihf=unhfaeqJ[kqdk.? jynfolawG zufu 'gxufydkI tuef;wufvm=urnfqv kd sS iaf wmh...? jrefrmjynfo/l jynfom;rsm;onfvnf; tDr;kd &Si;f (emotion) rsm;aom vlrsK;d rsm; jzpfI pDApf tuf'sLau;&Sif; (Civic Education) vdk@ac:wJh jynfolrsm; wdkif;jynfY usio fh ;Hk aeaom ay:vpDEiS fh jynfoal wG tcsed t f cgtvdu k f &ydik cf iG &fh adS om vl@tcGiafh &;rsm;ud/k 'Drdkua&pDpepfY tm;omcsuf&Sdaom vlaer_pepfESihfqdkifaom ynma&;ykd@cscsufrsm;/ aqG;aEG;yGJrsm;/ jynfolrsm;odoihfwJh tajccH w&m;Oya'qdkif&m usihfxkH;rsm;udk wDAD y&d*k &rfrsm;ESifh tpd;k &ydik /f jynfoyl ikd f owif;Xmersm;rS r=umr=um xkwv f i$ fh ay;oihjf cif;yg? tb,fa=umihfqdkaomf rD;udk avmifrS +idrf;owf&jcif;rsKd;xuf ravmifcifu }udKwifI wm;jrpfxm;jcif;rsK;d u Oya'pd;k rd;k a&;twGuf ydrk x kd ad &mufEikd v f @kd yg? 'Dtcsuo f nf wdik ;f jynf twGuf tvGet f a&;}u;D ovd/k jynfoal wGtwGuv f nf; tvGet f a&;}u;D aejcif;yg? +ird ;f csr;f r_&hJ qef@usizf ufjzpfwhJ qlyv l yk &f mS ;r_awGukd jzpfvmatmif wdik ;f jynfwiG ;f Y rnfol awGu zefwD;ay;ae=uoenf;? trsKd;rsKd;xifae=uqJyg? qlylvkyf&Sm;r_awG jzpf&jcif;twGuf teD;pyfqkH; jzpfEkdifajc&Sdaomta=umif;rsm;rSm wkdif;jynfonf jynfol twGuv f @kd oabmrxm;Edik yf /J wdik ;f jynfonf wd@k twGuo f m jzpf&rnf[k t,lprJG sm;&Sv d sS uf b,fvt kd ajctaersK;d rSmyJjzpfjzpf ud, k u f sK;d twGuf tjrwfxw k cf sio f al wG/ wdik ;f jynftay:rSm uwdopPmrxm;Ekid yf J aqG;aEG;wdik yf if ndES id_ ;f vd@k r&Edik yf J xif&mpkid ;f csio f al wG/ ud, k 0f ef;usiu f vlawGta=umif; tjzLtrJ roJuyJG J zm;orSs,/Hk ,Ho k rSszm;/ ,kEH iS zfh m; roJuw JG o hJ al wG/ 'Dvv kd al wG&adS evd@k t=urf;zufrq _ w kd mawG[mvnf; qufvufjzpf&dS aejcif;yg? 'Dae&rSm Ak'b < mom&_axmihu f ae=unh+f y;D ajym&r,fq&kd if uk, d u f sio fh u d mQ udv k nf; tav;rxm;/ (bmoma&;t&a=umihyf jJ zpfap/ vlrsK;d a&;t&a=umihyf jJ zpfap) 'kp&ku d rf r_ sm;udk jyK&mrSmudv k nf; r&Sufra=umuf/ 'DvdkvlrsKd;awG rsm;aevdk@/ wpfenf;tm;jzihfajym&&if 'DvdkvlrsKd;awGudk nSmaevdk@/ w&m;Oya't& pepfwus ta&;r,lEkdif=uvdk@ +idrf;+idrf;csrf;csrf;aevdkwJh 38

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


39

wdik ;f oljynfom;awG ud, k t f ;kd / ud, k t f rd rf mS rvkrH +cKH aexdik af e=u&jcif;yg? 'Dae&mrSm odyq H` &m}u;D tkid ;f pwkid ;f tjrifu qef;opfaejcif;yg? odyq H` &m}u;D tkdif;pwdkif;u urBm}uD;[m 'kp&kduftr_awGrsm;vm+yD;/ vlawGtwGuf wpfae@wpfjcm; tEW&m,fawG ydrk rkd sm;vmjcif;[m 'kp&ku d t f r_awGukd jyKaewJh olawGa=umihcf sn;f r[kwyf /J xdrk aumif;r_jyKaeolrsm;udk xdik I f (vufyu kd )f =unhaf eol/ (w&m;Oya'jzihf rwm;qD;yJ) vkyfcGihfay;xm;olrsm;a=umihf avmu}uD;xJrSm aezdk@ tEW&,fawG ydkrsm;jym;vmjcif; jzpfw,fv@kd odyq H` &m}u;D tdik ;f pwkid ;f uawmh ok;H oyfjyxm;jcif;yg? (The world is too dangerous to live in˜ not because of people who do evil˜ but because of people who sit and let it happen.)

wu,fudk av;av;eufeuf qifjcifpOf;pm;

oihfwJhtcsufyg? Zefe0g&v (4)&ufae@[m jrefrmEdik if &H hJ vGwv f yfa&;ae@vk@d qd&k rSmyg? vGwv f yfa&; &jcif;/ r&jcif; qdw k muawmh jynforl sm;&Jh cHpm;r_tay:rSm rlwnf+y;D t"dyg` ,t f oD;oD; xGuq f v kd mEdik jf cif;yg? tu,f Irsm; +ird ;f csr;f a&;udk vdv k m;olwpfa,mufu vGwv f yfa&; ae@twGuf +ird ;f csr;f a&;o0efvm$ udk ay;yd@k vdk w,fq&kd if b,fox l o H @kd ay;yd@k &rvJqw kd m t}ujH yKay;=uzd@k yg? wpfwikd ;f jynfv;Hk rSm&Sw d hJ jynfo/l jynf om;awGtwGuf cGiw fh n l rD sS &w dS /J h pnfv;Hk nDnw G rf &_ w dS hJ jynfaxmifpjk refrmEdik if aH wmf}u;D &Jh tvHawmf atmufrmS opPm"dÏmefukd oH+yKid o f q D +kd y;D / vk+H cKrH &_ w dS hJ b0rsK;d / ta=umufw&m;uif;&Si;f wJh b0rsK;d ESifh ae xdik v f =kd uwJh jynfo/l jynfom;awGtwGuf vGwv f yfa&;ae@o0%fvm$ udk ay;yd@k vdu k jf cif;yg? csr;f ompGm tdypf ufEikd =f uygap?

a'gufwm"rRyd, (ITBMU) Zefe0g&Dv 4/ 2014 (rdk;rcrD'D,mrS)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

39


40

rSwfwrf;rwif orkdif;0if AkdvfcsKyfESifh usGefawmf OD;oef;xGe;f (jrif;+cH)

z²q²y²v OuUX OD;atmifqef;ESit hf zGŒJ onf +Aw d ed Ef ikd if o H @kd 1947 ckEpS f Zefe0g&D vwGif +Aw d o d sS eef;&if;0ef rpPwm tufwvD.zdw=f um;csujf zifh jrefrmEdik if H vGwv f yfa&;udpP twGuf aqG;aEG;&efomG ;cJ=h uonf? &uftwef=umajymqdak qG; aEG;=u+y;D oabmwlnrD _ &&So d nfrsm;udk OD;atmifqef;ESirhf pfw P mtufwvD oabmwl pmcsKyt f jzpf Zefe0g&v D 27 &ufae@wGif vufrw S af &;xk;d =uonf? ,if;atmifqef;- tufwvDpmcsKy. f ta=umif;jcif; &mrsm;udk jrefrmEdkifiHoljrefrmEdkifiHom;rsm;/ vGwfvyfa&;twGuf wdkufyGJ0ifae=uonfh Edik if aH &;tiftm;pkrsm;/ wdik ;f &if;om;vlrsKd ;pkrsm;u tao;pdwo f v d kd ae=uayonf? xk@d a=umifh OD;atmifqef; (Adv k cf sKy)f wd@k tzGŒJ onf jrefrmEdik if o H @kd jyefa&mufaom tcg &ufr=umrD z²q²y²v A[dk OD;pD;tzGJŒtpnfta0;ac:,lygonf? tpnf;ta0;udk ud, k rfh if;ud, k cfh si;f vrf;Y &Sad om z²q²y²v tzGŒJ csKyw f iG u f si;f yjcif;jzpfyg onf? jrefrmEdik if H +rdKŒe,f/ c¶dkifrsm;rS A[dkOD;pD;tzGJŒ0ifrsm;/ A[dktvkyftr_aqmiftzGJŒESifh wpfoD;yk*f~vrsm; pkpkaygif; 100 avmufwufa&muf=uygonf (A[dkOD;pD;tzJGŒwGif qdk&S,fvpfygwD0ifrsm;/ jynfol@&JabmfwyfzGJŒ0ifrsm;/ wpfoD;yk*~vrsm;yg&Sd=uonf)? u|efawmfOD;oef;xGef;onf jrif;+cHc¶dkifrS A[dkOD;pD;tzGJŒ0ifjzpfygonf? qdk&S,fvpfygwD 0ifvnf; jzpfygonf? A[dkOD;pD; tpnf;ta0;usi;f yaomae@&ufukd rrSwrf ad wmhyg? 1947 ckEpS f azazmf0g&v D qef;ydik ;f wGif usif;yjcif;jzpfEdkifygonf? tpnf;ta0;udk eHeuf 9 em&Dtcsdefpwifusif;yonf? z²q²y²v tzGJŒcsKyf cef;rxJOD;pD;tzGJŒ0ifrsm; pkHnDa&muf&Sdae=uygonf? OuUÏESifh tvkyftr_aqmif tzGJŒ0if rsm;onf udk;em&Dausmfausmfav;wGif wpfzufcef;rSxGufvm=u+yD; toifhjyifxm; aomae&mrsm;wG i f ae&m,l = uygonf ? u|ef a wmf w d k @ A[d k O D ; pD ; tzG J Œ 0if tm;vH k ; 40

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


41

rwfwwf&yfcJh=uygonf? tcrf;tem;rSL; OD;ausmf+idrf;u OuUÏxHcGifhawmif;I tcrf; tem;zGiv hf pS af =umif; a=unmygonf? tpDtpOfrmS OufÏU }u;D u 4if;wd@k bdvyfomG ;+y;D +Aw d o d sS tpdk;&ESifh jrefrmEdkifiHvGwfvyfa&;udpPtwGuf aqmif&GufcJhjcif;rsm;udk &Sif;vif;ajym=um; rSmjzpfonf[k ajym=um;ygonf? tcrf;tem;rSL;u OuUÏ}u;D &Si;f vif;ajym=um;ay;yg&ef yef=um;ygonf[ak jym qd+k y;D onfEiS hf wpf+yKd ief ufOuUÏAdv k cf sKyaf tmifqef;onfxidk &f mrSxI "usKyf bdvyfomG ;+y;D rpPwmtufwvDEiS v hf ufrw S x f ;dk cJo h nf" [k pwifajymvdu k af omtcg u|eaf wmfvrl u kd u f qwfceJxI "AdkvfcsKyf bmjzpfvdk@ vufrSwfxdk;cJhovJ? AdkvfcsKyfrSm vufrSwfxkd;ydkifcGifh &So d vm;" [k ar; vdu k yf gonf? xkt d cg tpnf;ta0; wufvmoltm;vH;k u u|eaf wmfu h kd 0dik ;f =unh=f uonf? pum;ajymaeaom Adv k cf sKyaf tmifqef;onf "[m" qd+k y;D oluikd x f m; aomzdik u f kd pm;yJaG y:ypfcs +y;D xkid cf svu kd yf gonf? pum;udk vH;k 0r ajymawmhyg? odypf w d q f ;kd oGm;yH&k ygonf? xkt d cg u|eaf wmfvnf; acgi;f eyef;}u;D +y;D wkev f y_ af csmufcsm;oGm;ygonf? igawmh rSm;oGm;+y/D 'kuaQ &mufawmhrnf[k pdwx f J atmufarhvu kd o f nf? od@k aomf u|eaf wmhu f kd az;ru,fwif rnho f l ay:vmygonf? b,fov l q J &kd if z²q²y²v 'kwd,OuUÏ/ qdk&S,fvpf ygwDOuUÏocifjrjzpfygonf? olcsufcsif; xI at;aq;pGmjzifh ajymqdo k nfrmS "OuUÏ cifAsm &Jabmfoef;xGe;f ajymwm eJ@ywfouf+y;D u|efawmfhwGif wm0ef&Sdygonf? olu atmifqef;-tufwvDpm csKyfudk uef@uGufjcif; r[kwfyg? u|efawmfwdk@ 'DudpPeJ@ywfoufwmawG ygwDrS taustvnf ajymqdk aqG;aEG;+y;D jzpfyg w,f? olu avm}u;D +y;D ajymrSm;qdrk mS ; jzpfjcif;jzpfygonf? olov d o kd nfu atmifqef;-tufwvDpmcsKyft& rSefrSefuefuefjzpf&if/ &&if b,fvdkwdkif;jynfwnf aqmufrvJ/ r&&if bmqufvkyfrvJ qdkwmyJ jzpfygonf" [k ocifjru &Sif;vif; ajym=um;aomtcg Adv k cf sKyu f "q&mwd@k ygwD awGtawmf¶y_ w f ,f?ud, k b hf momud, k f &Si;f =u? 'Dtpnf;ta0;awmh usKy¶f yk o f rd ;f w,f" qd+k y;D ol@tcef;xJol 0ifomG ;ygonf? tcrf;tem; rSL;u aemuftpnf;ta0; b,fae@vkyrf nf qdw k majymr,f? tck tpnf;ta0; ¶kyo f rd ;f a=umif; ajymvdu k o f nf? A[dOk ;D pD;ud, k pf m;vS,rf sm; rxGu=f uao;bJ u|eaf wmft h a=umif; yGpd yGpd ajymae=uygonf? ocifjru u|efawmfhudkac:I nae 6 em&D A[ef;a&$wd*Hkbk&m; a&SŒbufu bkef;}uD;ausmif;YygwDtpnf;ta0;vkyfrn/f wufa&muf&efajymygonf? u|efawmfu "[kwu f h"J [k ajym+y;D wpfa,mufwnf; pdwn f pfnpfe@J xGuv f mcJyh gonf? u|eaf wmft h m; ac:r,fh ajymr,fholr&Sdyg? z²q²y²v ¶Hk;rS0if;wHcg;txdaywpf&m cef@&Snfygonf? u|efawmfwHcg;em; a&mufumeD; aemufu armfawmfum;oH =um;ygonf? u|efawmf vS n h f r =unh f y g? ab;uuyf a vS s muf y gonf ? armf a wmf u m;onf u|ef a wmf h t eD ; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

41


42

a&mufaomtcg um;&yfo=H um;vdu k &f onfEiS hf wpf+yKd iw f nf; um;ay:uaeI "a[h &Jabmf &yfO;D " [k ajymoH=um;ojzifh u|eaf wmf &yfI vSn=fh unhaf omtcg Akv d cf sKyaf tmifqef; jzpfaeygonf? u|eaf wmfu "[kwu f "hJ qd+k y;D tav;jyKygonf? Akv d cf sKyu f qufajymonfrmS "&Jabmf usKyt f m;vH;k odonf/ rpd;k &dref @J / vkypf &m&Sw d m !$e=f um;rnf/ jzpfatmifvyk f 'gy"J [kajymI um;xGufoGm;ygonf? u|efawmfvnf; b,fvdkjzpfoGm;rSef;rod? aoab;rS vGwaf jrmufvmouJo h @kd tvGef 0rf;ajrmuf0rf;om jzpf&ygonf? Adv k cf sKyf atmifqef;onf usGefawmfhtm; cGifhv$wf+yD; }uD;rm;aom apwemxm;I vrf;!$efr_a=umifh xl;c|ef xufjrufaom Tacgi;f aqmif }u;D udk u|eaf wmfw h pfouf aus;Zl;wifrqH;k Edik yf g? u|eaf wmf 0rf;ajrmufaysm&f i$ cf I hJ ql;avbk&m;vrf;&Sd w¶kwaf cguq f q JG ikd w f iG f 0ifa&mufpm;aomuf+y;D nae 6 em&D tcsdef ygwDtpnf;ta0;oGm;a&mufOD;rnf jzpfaoma=umifh yvm'D,ef ¶ky&f iS ¶f EkH iS hf *vkwf ¶ky&f iS ¶f w kH @kd Y ¶ky&f iS Ef pS yf q JG uf =unh+f y;D tcsed jf zKe;f vdu k yf gonf? ¶ky&f iS f rsm;=unhf+yD; tpnf;ta0;&Sd&m bkef;}uD;ausmif;odk@ vmcJhygonf? u|eaf wmf tenf;i,f aemufusygonf? xk@d a=umifh twGi;f a&;rSL; OD;AaqGu qJq}kd urd ;f armif;ygonf? OuUÏ ocifjru u|eaf wmft h m; "vmxkid f aqG;aEG;&atmif" [k ajymygonf? u|ef awmfu rqdik ;f rwG Adv k cf sKyef @J u|eaf wmfh jy\em +y;D qH;k oGm;yg+y?D txufyg twdik ;f Adv k cf sKyef @J u|eaf wmfawGŒ&wJt h a=umif;&Si;f jy+y;D "u|eaf wmfh acgi;f aqmif}u;D awG pDpOf!e$ =f um;jcif;rsm;udk wdwu d sus vdu k ef maqmif&u G rf nf[k 0efcu H wd jyKygonf" [k ajymqdv k u kd yf gonf? xkt d cg ocifjru "'g 0rf;omp&myJ? 'gayrhJ atmifqef;-tufwvD pmcsKyf ESiyhf wfoufI b,favmuftcuftcJ tusyt f wnf;rsm;jzifh aqmif&u G cf &hJ jcif; rsm;udk tao;pdwf&Sif;jyrnf? 4if;tjyif wdkif;jynftwGif; wdkif;&if;om;awGeJ@ pnf;vHk; nD!w G af &;/ vGwv f yfa&;wGif twl wuGyg&adS &;/ wdik ;f jyKjynfjyKvw $ af wmf ay:ayguaf &;" tp&So d nfw@kd udk tao; pdw&f iS ;f vif; ajymjyygonf? 'gtm;vH;k em;vnfxm;zd@k vdak =umif; ajymqkad qG;aEG;+y;D tpnf;ta0;udk ¶kyo f rd ;f vdu k yf gonf? "z²q²y²v tpnf;ta0; reufjzef eHeuf 9 em&D usi;f yrnf/ tm;vH;k vm=u&ef" rSm =um;ygonf? atmifqef;-tufwvDpmcsKyfudk u|efawmf azmfjya&;om;jcif; rjyKawmhyg? ordik ;f 0ifpmcsKyjf zpfygonf? rD', D mrsm;uvnf; a&;om;azmfjy+y;D jzpfygonf? aemufwpfae@ z²q²y²v A[kd OD;pD;tzGJŒ tpnf;ta0;udk ,cifae@ twdkif; z²q²y²v tzGŒJ csKyw f iG f eHeuf 9 em&D usi;f yygonf? tpnf;ta0;tpD tpOftwdik ;f jyKvyk &f m OufUÏOD;atmifqef;(AdkvfcsKyf) ajym=um;onfrSm "uae@ usKyfajymcsifwmu wdkif;jynf vGwv f yfa&;twGuf tvGet f a&;}u;D aeaom tcsed jf zpfonf? cifAsm;wd@k pum;rsm;rae eJ@? jynfov l x l ak xmufcrH &_ zd@k odyv f o kd nf? awmifwef;om;awGe@J vnf; wpfaygi;f wnf;/ wpfpnf;wnf;ygatmif }udK;pm;&OD;rnf? olwdk@vnf; vGwfvyfa&;vdkcsifonf? 'Dawmh 42

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


43

olwdk@vnf;ygwJh wdkif;jynfwnfaqmufa&; yHkpHcs&rnf? 'gawGa&;qGJzdk@ wdkif;jyKjynfjyK v$wfawmfac:&rnf? vkyfp&mawG trsm;}uD;&Sdw,f? usKyfuvnf; wpfESpftwGif; vGwv f yfa&;& &rnf[k ajymxm;w,f? a&pkeaf rsm rcH Edik b f ;l ? usKyw f pfa,mufwnf; vkyv f @k d r&bl;? tm;vH;k pnf;pnf;vH;k vH;k nDn! D w G ! f w G ef @J aemufq;kH wdu k yf JG qifE&J$ rSmjzpfw,f? 'ga=umifh cifAsm;wdk@ jynfolvlxk axmufcHr_&a&; tpGrf;ukefvkyfyg? udk,fhwm0efudk,f ausyeG pf mG vkyaf qmifyg" vd@k wdw k ekd @J vd&k if; ajymI ed*;kH csKyyf gonf? tcrf;tem;rSL;u ud, k pf m;vS,rf sm; bmar;p&m&Syd govJ[k ar;ygonf? ud, k f pm;vS,rf sm;u bmrSar;p&mr&Sb d ;l [k ajym=uygonf? ud, k pf m;vS,rf sm; ar;p&mr&Sv d sS if tpnf;ta0; ¶kyfodrf;&ygrnf?tcrf; tem;rSL;u OuUÏxHcGifhawmif;I tpnf;ta0; ¶kyo f rd ;f a=umif; ajym=um;ygonf? Tpmwrf;udk u|eaf wmfonf twwfEikd q f ;kH rSwrf o d avmuf twdck sKH ; a&;om; xm;jcif;jzpfygonf? u|eaf wmfx h H rSww f rf;rSw&f mrsm; r&Sad wmhI tydt k vdk &SEd ikd yf gonf? od@k aomf tjzpftysuf ta=umif;t&mrsm;onf rSeu f efa=umif; u|eaf wmfwm0ef,yl gonf? u|eaf wmfonf z²q²y²v A[dk OD;pD;tzGŒJ tpnf;ta0; +y;D qH;k +y;D aemuf wpfae@wGif jrif;+c+H rKd Œod@k tjcm;A[dOk ;D pD; tzGŒJ 0ifrsm;jzpf=uaom ocifb+ird ;f / Adv k f tke;f wifw@kd ESihf twl jyefvm=uygonf? aemufae@&ufrsm;wGif c¶dik Ef iS hf +rKd Œe,f z²q²y²v tr_aqmifrsm; tpnf;ta0; jyKvyk I f u|eaf wmfw@kd A[dOk ;D pD;tzGŒJ tpnf;ta0;Y t"duusaom (1) atmifqef;-tufwvDpmcsKy/f (2) Adv k cf sKyaf tmifqef;ESihf ocifjrwd@k . ajym=um;csurf sm;wk@d ukd &Si;f vif;ajym =um;ygonf? AdkvfcsKyfatmifqef;ESifh ocifjrwdk@. ajym=um;csufrsm;onf Armjynf vGwfvyfa&;udk at;csrf;aomenf;jzifh &,lvdkonf? jynfolvlxkwpf&yfvHk;. qEN oabmxm;udk v$wfawmfa&G;aumuf yGJjyKvkyfI jrefrmEdkifiHzGJŒpnf;tkyfcsKyfyHk tajccH Oya'a&;qG+J y;D +Aw d o d sS tpd;k &xH awmif;qd&k rnfjzpfa=umif; jzpfygonf? xk@d a=umifh vlrsKd ;ra&G;/ bmomra&G; jynfolvlxk}uD;u wpfcJeufaxmufcHr_&ap&ef }udK;pm;aqmif&Guf&rnf jzpfonf[k qdjk cif;udpu Pf kd &Si;f vif;ajym=um;=u+y;D tm;vH;k u oabmwl axmufcaH =umif; txuf!$ef=um;onfhtwdkif; vdkufemaqmif&Gufrnf[k qHk;jzwf=u+yD; tpnf;ta0;udk ¶kyo f rd ;f ygonf? aemuf&ufrsm;wGif u|efawmfonf jrif;+cHc¶dkif+rdKŒe,frsm;jzpfaom EGm;xkd;}uD;/ awmifom/ ausmufyef;awmif;ESihf anmifO;D +rKd Œrsm;Y &Si;f vif;aqG;aEG;yGrJ sm; jyKvyk f cJyh gonf? xkdpOftcsdefwGif AkdvfcsKyfatmifqef; ESifhacgif;aqmif}uD;rsm;onf &Srf;jynf awmifydkif;/ yifvHk+rdKŒ Y csif;/ ucsif/ &Srf; ponfh wdkif;&if;om; udk,fpm;vS,frsm;ESifh tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

43


44

Armjynfvw G v f yfa&;udk wpfaygi;f wnf; yl;aygi;f zGŒJ pnf;I &,l&eft}uw d t f e,f ajymqkd aqG;aEG;=u+y;D aemufq;kH &v'frmS yifvo kH abmwlpmcsKyf (yifvpkH mcsKy)f udk 1947 ckEpS f azazmf0g&v D 12 &ufae@wGif jyKvyk Ef ikd af =umif; =um;od&ygonf? ,if; yifvpkH mcsKyu f kd z²q²y²v uvnf; vufco H abmwla=umif; a=unmcsux f w k yf gonf? yifvpkH mcsKyf xGuaf y:vm +y;D aemuf ESp&f uf/ oH;k &uft=um u|ef awmfw@kd jrif;+cw H iG f xl;jcm;r_wpfck ay: vmygonf? xkx d ;l jcm;r_uawmh u|eaf wmfEiS hf OuUÏ ocifb+ird ;f wd@k udk c¶dkif0ef(ta&;ydkif) u eHeuf¶Hk;csdef vma&muf&ef zdwfac:ygonf? odk@ESifh u|efawmfwdk@ ta&;ydik ¶f ;kH oGm;=uonf? ta&;ydik u f ta=umif;xl;&So d nf? reufjzef eHeuf 0ef}u;D csKyf (Adv k cf sKyaf tmifqef;) wd@k jrif;+cv H mrnf? z²q²y²v udt k a=umif;=um;[k a=u;eef;a&muf a=umif;ajymygonf? u|efawmfwdk@onf 'D[m EdkifiHa&;udpPvm;/ tkyfcsKyfa&;udpPvm; rpOf;pm;wwfavmuf atmifjzpf=uI ESpfrsdK;pvHk; tpDtpOfjzpfatmif aqmif&Guf=uzdk@ pOf;pm;qHk;jzwf =uygonf? u|efawmfwkd@ z²q²y²v ¶Hk;onf +rdKŒe,facgif;aqmif jzpfaomfvnf; vrf;ray:&Sd oH;k cef;wGJ wpfxyftrd jf zpfI 0ef}u;D csKyw f @kd vrf;ab; z²q²y²v tzGŒJ wGif 0ifa&muf&ef roifjh zpfaeyg onf? tcsed w f w kd jkd zifh vlxEk iS ahf wGŒqHyk JG }u;D vky&f efvnf; rvG,yf g? xk@d a=umifh u|eaf wmfw@kd ta&;ydik Ef iS w hf ikd yf ifI tkycf sKyaf &;ydik ;f ESihf aomfvnf;aumif;/ Edik if aH &;ydik ;f ESiahf omfvnf;aumif; awGŒqHak jymqdEk ikd rf nfh ae&mudk tpd;k &oHwJ (Adv k w f )J Y vufcaH wGŒqH=k u&ef pDpOf=uygonf? u|eaf wmfonf c¶dik f z²q²y²v tr_aqmif vl}u;D rsm;udk zdwfac:I AdkvfcsKyfvmrnfh udpfPaqG;aEG;+yD; reufjzefeHeuf 8 em&D tcsdef oHwJodk@ ta&mufvm=u&ef pDpOfygonf? aemufwpfae@ apmapmwGif u|eaf wmfEiS hf 'kw, d ta&;ydik w f @kd u um;wpf pD;/ ykvyd f (&J) awGu um;wpfpD;wdk@jzifh rdwfˆDvmrSvmrnfhvrf; awmifom+rdKŒe,fpyfrS apmifh}udK ae=uygonf? 9 em&D tcsed af vmufwiG f rdwv Dˆf mbufrS um; wpfp;D (Station Wagon) armif;vmonfukd awGŒ&ygonf? u|eaf wmfw@kd tem; a&mufaomtcg um;&yfygonf? um; ay:wGif 'D;'kwfOD;bcsdKESifhwpfOD; ygvmonfudk awGŒ&ygonf? u|efawmfwdk@u OD;bcsdKudk }uKd qakd r;jref;aomtcg OD;bcsKd u Adv k cf sKyf rdwv Dˆf mwGif usecf yhJ gonf? aemufrS vdu k v f m rnfjzpfonf[k ajymaoma=umifh OD;bcsKd ukd jrif;+co H @kd vdu k yf @kd =uygonf? u|eaf wmfonf OD;bcsKd uykd @kd +y;D Adv k cf sKyu f }kd uKd &ef awmifom+rKd Œod@k jyefomG ;yg onf? odk@&mwGif u|efawmfhum;tm; jrif;+cH+rdKŒtxGuf tapmifhykvdyfu wm;I ajymonfrSm Adv k cf sKyaf tmifqef;um; jrif;+caH &mufvm+y[ D k ajymygonf? u|eaf wmfEiS hf vrf;wGirf qHak wGŒ &aoma=umifh OD;aESmufajcmufomG ;ygonf? u|eaf wmf u vrf;apmifyh v k yd u f kd "rif;[m [kwrf S [kw&f ŒJ vm;"/ ykvdyfu "[kwyf gw,f/ armfawmfum; teufa&mif/ rSeu f m;jzpfygw,f" eHygwu f akd jymygonf? u|eaf wmf rrSwrf yd g? xkt d cg u|eaf wmf csucf si;f jyefvn S I fh vrf;rSm 44

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


45

apmifhaeaom ykvdyfrsm;udk ar;&mwGif armfawmfum; vm a=umif;ajymygonf? +rKd Œv,faumif a&mufaomtcg tapmifyh v k yd u f "[kww f ,f tJ'u D m; blwm¶Hv k rf; (ygvuf vrf;) buf auGŒoGm;onf" [k ajymI u|eaf wmf 4if;vrf;buf qufvu kd o f mG ; aomtcg rSefygonf/ AdkvfcsKyfum;onf ygvufvrf;&Sd 0wfvHkawmf& OD;b&Sif. wdkufa&SŒwGif &yfxm;onfukd awGŒ&yg onf? u|eaf wmfw@kd Akv d cf sKyu f m; aemufwiG f uyf&yf+y;D u|eaf wmfu AkdvfcsKyfum; ay:wGif&Sdaom AkdvfcsKyf. udk,fa&;t&m &Sdudk "a&mufwmb,favmuf =um+yv D J" [k ar;&m ud, k af &;t&m&Su d "ckeuyJ/ ig;rdepfavmuf&+dS y”D ” [k jyefajymygonf? "u|eaf wmf z²q²y²v tzGŒJ uyg? Adv k f csKyu f kd vm}uKd wmyg? Adv k cf sKyx f u G v f m&if u|eaf wmfw@kd a&SŒuoGm;rnf/ aemufu vdkufcJh&ef" ajym=um;+yD; um;ay:wGif xkdifapmifhaeygonf? OD;b&Si. f wdu k o f nf vrf;ab;uyf aqmufxm;I vrf;ay:rS Adv k cf sKyEf iS Ohf ;D b&Siw f @kd pum;ajym aeonfukd jrifae&ygonf? u|eaf wmfu h v kd nf; Adv k cf sKyw f @kd jrifygonf? aemufq,fih g;rdepfcef@ &Sad omtcg Adv k cf sKyEf iS Ohf ;D b&Siw f @kd wdu k t f jyifo@kd xGuf vmcJ=h uygonf? u|eaf wmfvnf; um;ay:rSqif;I Adv k cf sKyt f m; tav;jyKI vm}uKd a=umif; ajymygonf? AdkvfcsKyfu OD;b&Siftm; "aus;Zl;wifa=umif;/ OD;b&Sifpum;=um;&I 0rf;oma=umif;"ajymyg onf? OD;b&Siu f "Ed;k Ed;k / u|eaf wmfu Akv d cf sKyu f kd aus;Zl;wif&rSmyg? u|eaf wmfh xH Adv k cf sKyv f ma&mufjcif;twGuf jzpfygw,f? u|eaf wmfvnf; Armjynfvw G f vyfa&;vdkcsifolyg? pdwfcsyg" [k ajymonfudk u|efawmf =um;&ygonf? OD;b&Sifu u|eaf wmft h m; "udo k ef;xGe;f Good Morning" [k E_wq f ufygonf? Akv d cf sKyu f Good Bye E_wq f uf+y;D xGuv f mcJh =uygonf? u|efawmfwkd@pDpOfxm;aom oHwJodk@ a&mufaomtcg tkyfcsKyfa&;bufrS t&m&S}d u;D rsm;ESihf z²q²y²v bufrS tr_aqmifv}l u;D rsm;u }uKd q=kd uygonf? Adv k cf sKyu f "tm;vHk;aeaumif;=u&JŒvm;/ bmtpDtpOf&SdovJ" [k ar;ygonf? u|efawmfu "u|eaf wmfw@kd pDpOfxm;wm uawmh yxrydik ;f Adv k cf sKyEf iS t hf m;vH;k oHwJ atmufxyfrmS eHeufpm vufzuf&nfaomuf&ef/ 'kwd, tay:xyfwGif u|efawmfwdk@tr_aqmif tzGŒJ ESiahf wGŒ I Adv k cf sKyf vrf;!$epf um; em;axmifaqG;aEG;&ef/ wwd, atmufxyf¶;kH cef;Y tkycf sKyaf &; bufqikd &f m vl}u;D rsm;tm; awGŒqHrk ed @f =um;&ef"wd@k jzpfa=umif; wifjyygonf? Adv k cf sKyu f "vkyyf g" [k ajymI vufzuf &nfcef;xJ 0if=uygonf? Adv k cf sKyu f xdyu f xdik I f OD;bcsKd u u|eaf wmfw@kd z²q² y²v bufxidk I f tkycf sKyaf &;buf vl}u;D rsm;u pm;yGt J &Sn. f wpfzufjcrf;u xkid =f uygonf? vufzuf&nfyw JG iG f aygirf ek @f / bDpuGwrf ek @f rsm;ESihf ta=umfpkH rke@f rsm;ygyg onf? Adv k cf sKyo f nf ta=umfrek @f wpfcpk m; +y;D vufzuf&nfaomufygonf? u|ef awmfw@kd jrefjrefpm;aomuf=u+y;D tpD tpOftwdik ;f aqmif&u G yf gonf? Akv d cf sKy/f OD;bcsKd EiS hf u|eaf wmfw@kd z²q²y²v tr_ aqmifawGu tay:wuf+y;D jyifqifxm;onfh ae&mwGif tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

45


46

xkid =f uygonf? Adv k cf sKyu f ...... "uJ ²²²usKyaf jymr,f? usKyjf rif;+cH vmwm rdwv Dˆf m OD;b&ifEiS hf jrif;+cH OD;b&Siw f @kd udk vGwv f yfa&;udpP ajym+y;D pnf;¶H;k zd@k jzpfw,f? olw@kd u OD;apmvlawG? aESmif, h u S rf mS pd;k &w,f? usKyw f @kd vGwv f yfa&;&zd@k ESpq f ifv h yk +f y;D +y?D atmifqef;-tufwvDpmcsKyef @J yifvpkH mcsKyf jzpfw,f? ESpf qifu h seaf o;w,f? odyt f a&;}u;D w,f? tJ'D ESpq f if[ h m aemufq;kH yJjzpfvrd rhf ,f? atmifjrifvrd rhf ,fv@kd usKy, f =Hk unf w,f? 'D ESpq f ifq h w kd mu jynfov l x l x k rH q S EN,&l r,fh a&G;aumufyjJG zpfw,f? 'g odr;f usKH ;vky&f rSm? tJ'D a&G;aumufyu JG usKyw f @kd tEdik &f +y;D &if ArmEdik if u H kd b,fvdk yHpk pH epfe@J tkycf sKyrf ,fqw kd hJ rl0g'awGcs+y;D Edik if aH wmfzŒJG pnf;tkycf sKyyf kH tajccHpnf; rsO;f Oya' (rl=urf;) a&;qG&J r,f? 'g²²² usKyf tckrajymEdik af o;bl;? 'gayrJh wdik ;f &if;om;awG vufcyH g0if+y;D wkid ;f jynfe@J udu k n f w D hJ rl=urf;jzpfr,f? 'Dawmh cifAsm; wd@k u tJ't D csed f a&G;aumufyw JG iG f jynfov l x l u k a&G;cs,cf &H atmif tpGr;f ukef }uKd ;pm;&r,f? v$wfawmftrwfavmif; rsm;udkvnf; b,foljzpfjzpf a=u;rsm;raeeJ@? tEdkif&zdk@ ta&;}u;D w,f? v$waf wmfay:vd@k (wdik ;f jyKjynfjyKvw $ af wmf) Edik if eH @J udu k n f w D hJ Constitution zGŒJ pnf;tkyc f sKyf yHt k ajccHOya'udk tm;vH;k oabmwl nD nD!w G ! f w G ef @J a&;qG+J y;D &if vGwfvyfa&; qdkwm&+yDaygh? uJ²²²ocifb+idrf;/ cifAsm;wdk@bmajymrvJ" [k AdkvfcsKyfu ar;vdkuf&m ocifb+idrf; (OuUÏ) u "AdkvfcsKyfvkyfwm bmrSajymp&mr&Sdygbl;? u|ef awmfwdk@u !$ef=um;onfhtwdkif; ausyGefpGm aqmif&Guf&rSmjzpfygw,f? pdwfcsyg Akv d cf sKycf ifAsm;" [k jyefajym+y;D Adv k cf sKyf u "'Davmufe@J awmf+y/D atmufxyfrmS apmifah ewJh c¶dik t f yk cf sKyaf &;tzGŒJ eJ@ awGŒ vdu k Of ;D r,f" [kajym+y;D atmufqif;oGm; ygonf? AkdvfcsKyfESifhOD;bcsdKwdk@onf oHwJ atmufxyf(oD;oef@) tcef;wGif c¶dkiftkyf csKyfa&;t&m&Sdrsm;udk q,frdepfcef@=um ar;jref;ajymqdkygonf? u|efawmfwdk@vnf; oHwJtjyifrSm apmifhae=uygonf? AkdvfcsKyfwdk@xGufvm+yD; "usKyfjyefr,f" qdk+yD; u|eaf wmfvnf; ykvyd u f m;jzifh rdwv Dˆf mbufo@kd jyefomG ;aom Akv d cf sKyw f @kd udk awmifom+rKd Œ tvGef rdwv Dˆf me,fpyftxd vdu k yf @kd ygonf? ocifatmifqef;(Adv k f csKy)f onf ocifb+ird ;f ESihf &if;ED;S ygonf? u|eaf wmfw@kd Akv d cf sKyaf tmifqef;ESifh ywfoufv@kd awG;awmaumufcsuf csrw d muawmh Adv k cf sKyaf tmifqef;onf Edik if aH &; vky&f mwGif ESv;kH &nf/ vuf¶;kH &nf jynfph kH oljzpf+y;D enf;AsL[mrsm;udk vdt k yfovkcd s rSwo f ;kH pGw J wfojl zpfa=umif; jzpfygonf? xk@d aemuf Edik if aH wmftpd;k &u wdik ;f jynfjyKvw $ af wmf usi;f yrnf[k 1947 ckEpS f rwfvY a=unmygonf? xkad &G;aumufyu GJ kd 1947 ckEpS f {+yv D 9 &ufae@ rSm usi;f yygonf? jynfr/ jynfe,frsm;yg 0ifygonf? trwfOD;a& 250 &Sdygonf? z²q²y²v u 95²3 &mcdik Ef e_ ;f jzifh tEdik &f &Syd gonf? u|eaf wmfw@kd jrif;+ccH ¶dik rf mS v$waf wmftrwf 5 ae&m&Syd gonf? tm;vHk;tEdkif&cJhygonf? u|efawmfvnf; jrif;+cHtv,fydkif; a&G;aumufyGJ rJqENe,frS 46

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


47

+yKd ib f ufr&Sd ta&G;cH&ygonf? 1947 ckEpS f arv 19 &ufae@ *sLbvDa[mwGif zGŒJ pnf;tkycf sKyyf t kH ajccH Oya' a&;qGaJ &; aqG;aEG;&ef z²q²y² v y%mr jyifqifrn _ v D mcH usi;f ycJyh g onf? xkn d v D mcHwiG f c¶dik u f , kd pf m;vS,rf sm;/ wdik ;f &if;om;ud, k pf m;vS,rf sm; wuf a&muf=uygonf? u|eaf wmfonf jrif;+cH c¶dik u f , kd pf m;vS,t f jzpf wufa&mufcyhJ gonf? jynfaxmifpjk refrmEdik if H zGŒJ pnf;oifh a=umif; t}uHjyKcsufrsm; tav;xm; aqG;aEG;ajymqdk=uygonf? obmywd AdkvfcsKyf atmifqef; ajym=um;aompum; u|eaf wmfrw S x f m;rdaom tcsurf sm;rSm Akv d cf sKyu f ... "[kwfw,f/ u|efawmfwdk@EdkifiHudk wdkif;&if;om;awGeJ@ wpfaoG;wnf;wpf pnf;wnf;&S&d r,f? tm;vH;k wef;wlnw D l &S&d r,f? usKyw f @kd ArmwpfEikd if v H ;kH vlO;D a& 14 oef;yJ&w dS ,f? usKyw f @kd eJ@ uyfae wJh Edik if }H u;D awGu oef; 1000 eD;yg;&S=d u w,f? olw@kd 0g;rsKd ru _ kd rcHEikd b f ;l / t*Fvyd f e,fcsŒJ u ppfa&;/ pD;yGm;a&;eJ@ e,fcsŒJ w,f? olw@dk u vlrsKd ;a&;/ pD;yGm;a&;eJ@ e,fcsŒJ r,f? usKyw f @kd toH;k rus&if cH&r,f" [kajympOf u|eaf wmfEiS u hf , kd pf m; vS,t f csKd Œu ar;jref;aqG;aEG;=uygonf? Akv d cf sKyu f ... "usKyw f @kd ya'o&mZfpepf jyefomG ; vd@k r&bl;? 'Dru kd a&pDpepfukd tajccHwnf aqmuf&rnfh jynfaxmifpk wdik ;f opfjynfopf jzpf&r,f"[k ajymqdyk gonf? zGŒJ pnf;yHt k ajccH Oya'(rl=urf;) a&;qGaJ &;udk Adv k cf sKyaf cgi;f aqmifaom z²q²y²v tr_aqmif rsm;/ wdik ;f &if;om;rsm;/ v$waf wmfu, kd f pm;vS,rf sm;/ todynm&Si/f twwfynm &Sirf sm;yg0ifaom (111) OD;jzifh aumfrwD zGŒJ vdu k yf gonf? ,if;zGŒJ pnf;yHt k ajccH Oya'(rl=urf;) a&;qGJa&;udk twGif;0efrsm;¶Hk;&Sd v$wfawmf¶Hk;wGif usif;yjyKvkyfygonf? u|efawmfonf xkdtzGJŒwGif ryg0ifaomfvnf; u|efawmf O%frrDaomudpPrsm;udk =um;odvdkygojzifh aumfrwD0if wpfO;D jzpfaom OD;atmif}u;D (Adv k cf sKy)f tm; wufa&mufem;axmifcsiyf gonf? em;axmifcGifh&&Sd&ef vkyfay;zdk@ajymaomtcg/ "usKyfvnf;rwwfEdkifbl;/ AkdvfcsKyfudk ar;=unfh"[k ajym&m u|efawmfu AdkvfcsKyfxH cGifhjyKcsufawmif;I AkdvfcsKyfu cGifhjyK aoma=umifh u|eaf wmfavhvmol tjzpf aemufq;kH cHrk sm;wGif xkid &f ygonf? tpnf;ta0;tpwGif a&SŒaecsKyOf ;D csex f eG ;f u "AdkvfcsKyf cifAsm; 'DzGJŒpnf;tkyf csKyfyHktajccHOya'onf vGwfvyfa&;/ 'Drdkua&pDa&;/ qdk&S,fvpfa&;qdkwm yg&Sdw,f? wdik ;f &if;om;uvnf; Federal jynfaxmifpk vdck siw f ,fqakd wmh u|eaf wmfu h kd tcsed af y;yg/ b,fEikd if u H zGŒJ pnf;yHek @J tyfpyfrvJqw kd m avhvmyg&ap" [k ajympOf Adv k cf sKyu f .... "cifAsm; bmawGavSsmufajymae wmvJ? usKyfwdk@EdkifiHudk 'Drdkua&pDjynf axmifppk epf wnfaqmuf+y;D vGwv f yfa&;,l&rSm? 'Dru kd a&pDpepfqw kd m vlx/k vlwef;pm; tm;vH;k wdik ;f &if;om;rsm;. ,Ofaus;r_/ ud;k uG,rf a_ wGukd vGwv f yfpmG aqmif&u G Ef ikd &f rSm jzpfw,f? qk&d , S v f pf pepfe@J rqdik b f ;l ? qd&k , S v f pf pD;yGm;a&;udk pOf;pm;zd@k yJjzpfw,f? cifAsm; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

47


48

tcsed w f w kd ekd @J zGŒJ pnf;yHOk ya' (rl=urf;) udk usKyw f @kd aumf rwDukd wifjyyg" [k ajymonf? OD;csefxGef;u "u|eaf wmf }uKd ;pm;ygr,f" [k jyefajym+y;D aomtcg tpnf;ta0; ¶kyo f rd ;f vdu k o f nf? xk@d a=umifh Adv k cf sKyaf tmifqef;onf 'Dru kd a&pD0g'orm;jzpf+y;D 'Dru kd a&pD jynf axmifpk jrefrmEdkifiHawmfjzpfatmif tkwfjrpfcsaqmif&GufcJhaom trsdK;om;'Drdkua&pD acgif;aqmifjzpfyga=umif;ESifh AdkvfcsKyfatmifqef; csrSwfcJhaom wdkif;&if;om;rsm; xm0& pnf;vHk;nD!Gwfaom 'Drdkua&pDjynfaxmifpk jrefrmEdkifiHjzpfay:a&;udk txl;tav;xm; aqmif&u G =f u&rnfom jzpfygonf?

OD;oef;xGef; (jrif;+cH) (2014 Zefe0g&D? &eH@opf)

48

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


49

2008 zGJ hpnf;tkyfcsKyfykH tajccH udk avhvmokH;oyfjcif; ( rl}urf; )

OD;armifarmif (wdu k sKd ) w&m;v$wfawmfa&S@ae tpd;k &wkd o h nf.... - w&m;rSswr_r&Sad om Oya'rsm;? (UNJUST LAW) - vl t h cGit hf a&;ukd ydwyf ifI Oya'jyKjcif;? (DEPRIVE LAW) - Oya'ESihf rnDpmG Oya'jyKjcif;? (INDISCRIMINATE LAW) - txl;tcGit hf a&;,lI Oya'jyKjcif;? (PRIVILEGE LAW ) - t%mukd tvGet f u|&H ,lI Oya'jyKjcif;? (TREMENDOUS LAW) rsm;jzifh pDpOfI 2008 zGJ ph nf;yHk Oya'ukd jyXmef;xm;jcif;jzpfygonf? xdk ah =umif, h ae jh refrmEkid if w H iG f Ekid if o H m;rsm;onf.... tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

49


50

- tEœ&m,frsm;aom vlaer_b0 ( HAZARDOUS LIFE ) rsKd;jzifh t+rJwrf; a=umufrufzG,faumif;I pdk;&drfylyefae&aom/ tvGefqdk;&Gm;aom b0aexdkifr_pepf (HORRENDOUS SOCIETY ) qd;k xJwi G f &ufpuf,w k rf mI / a=umuf&HG x h w d v f ef zh , G f b0rsK;d ( STUPENDOUS LIFE ) jzifh &ifqikd af e&ayonf? xd@k a=umifh vuf&t dS pd;k &wkd o h nf/ rdrw d @kd Ekid if o H m;rsm;ukd tqdyk gb0qd;k rsKd ;odk h ra&mufapvdyk gu ,cktcsed w f iG /f wdik ;f &if;om;jynforl sm;. qENuadk v;pm;pGmvufcI H / jyXmef;twnfjyKjyD;jzpfaom/ 2008 zGJ hpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya'ukd jyefvnfoHk;oyfI jyifqifay;yg&ef tEl;tnGwyf ef=um;tyfygonf?

EdkifiHawmf. tajccHrlrsm; tcef; ( 1 ) EkdifiHawmf yk'rf - 6(p) Edik if aH wmf. trsKd ;om;OD;aqmifr_ u¾wGif wyfrawmfu yg0ifxrf;aqmifEidk af &; wdk u h dk tpOfwpdu k f OD;wnfonf? (trsKd ;om;OD;aqmifrq _ akd om pum;&yfrmS acgi;f aqmif[k qdv k akd om t"dyg` ,f a&mufojzifh ppfwyfonf zG@J pnf;yHt k ajccHOya' yk'rf 6(p) tpOfwpku d f ( tjrw J rf; ) acgi;f aqmifvyk rf nf[k Oya' jyKxm;jcif;a=umifh ( PRIVILEGE LAW ) txl;tvGef tuGsOH ya' (odk )h txl;tcGit hf a&; ,lxm;aom Oya'jzpfonf? xdk ah =umifzh JG ph nf;tkycf sKyyf kH tajccHOya' xJwiG f jyXmef;&efroifyh g? yk'rf - 14 jynfaxmifpv k w $ af wmf/ wdik ;f a'o=u;D v$waf wmfEiS hf jynfe,fvw $ af wmfrsm;wGif v$wfawmf ukd,fpm;vS,frsm;tjzpf / TzGJ@pnf;yHk tajccHOya't& owfrSwfonfh OD;a&twdik ;f wyfrawmf umuG,af &; OD;pD;csKyu f trnfpm&if;wifoiG ;f onfh wyfrawmf om;rsm;yg0ifonf? EdkifiHom;tm;vHk;. qENESifhtnD 'Drdkua&pDenf;vrf;uspGm a&;qGJxm;ygonf/ jynfoltrsm;.axmufcH qENjyKcsufeJ htnD twnfjyKxm;ygonf qdkaom 2008 zG@J pnf;yHt k ajccHOya'xJwiG f / Oya'ESihf rnDnw G af om trsm;pkqENrygaom ta=umif;t&m wpfcu k dk Oya'uJo h kd t h m%mwnfap&ef jyXmef;I/umuG,af &;OD;pD;csKyq f akd om vly*k K~d vf wpfO;D wnf;odk t h m%may;tyfxm;onf? xdk ah =umif2h 008 zGJ ph nf;tkycf sKyyf t kH ajccHOya' onftm%m&SifqefaomOya' (odk@) 25 µ aomtm%m&Sifrsm;vufodk@ tm%mudk ay;tyfxm;&m a&mufonf? 50

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


51

xdk ah =umifv h yl *k Kd~ vw f pfO;D wnf;od@k tvGet f u|t H m%m ( TREMENDOUS LAW) udk ay;tyfxm;&ma&mufI tm%m&Siu f dk Oya'jyKI todtrSwjf yK&ma&mufayonf? xdk t h jyif zGJ ph nf;yHk tajccHOya'2008 onf trsm;jynfou l a&G;cs,af om ( rJay;I ) a&G;aumufcH ( REPRESANTATIVE ) r[kwaf om /vw l pfO;D wpfa,mufwnf;u a&G;cs,cf ef t h yfaom a&G;cs,cf H (NOMINATED PERSON ) cH&olrsm;udk ud, k pf m;vS,[ f k ajymif;vJokH;pGJI/ v$wfawmfwufa&mufcGifhay;jcif;rSmtcGifhxl;cH,ljcif;/ txl;tcGifhta&; ,ljcif;/ tm%mukd tvGet f uGst H oH;k jyKciG hf ay;&ma&mufojzifh ( TREMENDOUS LAW ) ESihf ( PRIVILEGE LAW ) ESpcf v k ;kH / txl;tcGit hf a&;,ljcif;ESihf tm%mudt k vGet f uGsH toH;k jyK&ma&mufojzifh zGJ ph nf;yHt k ajccH Oya'xJwiG f jyXmef;&ef roifyh g? yk'rf - 20 (c) (*) (C) (i) (p) wdk o h nf wyfrawmfqakd om tzGJ t h pnf;wpfcw k nf;uko d m Ekid if aH wmftm%mukd ay;xm; ouJo h kd h wyfrawmf=u;D uom Edik if aH wmfudk umuG,o f a,mif wyfrawmfom;r[kwaf om t&yfom;jynforl sm;ESihf wkid ;f &if;om;rsm;u Ekid if aH wmfudk rumuG,o f a,mif jynfoEl iS hf wyfrawmfudk aoG;cG/J &efwu kd af y;xm;aom Oya'rsm;jzpfayonf? Edik if o H m;tm;vH;k ( wyfrawmfom;rsm;ESihf jynforl sm; )tygt0if tm;vH;k twGuf ravsmu f efaomOya' ( Oya'ESihf rnDaomOya' ) ( INDISCRIMINATE LAW ) tjzpfawG@ &S&d onf jzpfI zGJ ph nf;yHt k ajccHOya'wGif jyXmef;&efroifyh g? yk'rf - 3 Edik if aH wmfonf wkid ;f &if;om;vlrsKd ;aygi;f pHw k dk h pkaygi;f aexdik =f uaom Edik if jH zpfonf [k qkdxm;ygonf? EkdifiHawmfukd wkdif;&if;om;tm;vHk;u ydkifqkdifonf[k t"dy`g,f a&mufonfjzpfI EdkifiHawmf. yif&if;ydkif&SifrSm wkdif;&if;om; jynfol EkdifiHom;rsm;yif jzpfonf[k t"dyg` ,x f u G I f Oya'ESin hf n D w G yf gonf? yk'rf - 4 Edik if aH wmf. tcsKyt f csmtm%monf Ekid if o H m;rsm;xHrq S if;oufjy;D Ekid if aH wmf w0ef;vH;k Y wnfonf[k qdx k m;ygonf? xdk ah =umifh Ekid if aH wmf. tcsKyt f jcm tm%monf jynfow l kd . h vufwiG &f o dS nf[k Oya'u twnfjyKxm;jy;D tqdyk gwm0eft& jynfou l Ekid if aH wmfudk tkycf sKyrf nfo h rl sm; (odk )h rdrw d dk u h , kd pf m; tkycf sKyaf y;rnfo h rl sm;udk rJpepfjzifh a&G;cs,+f y;D jynfol u h , dk pf m;vS,t f jzpf cef@tyf&ygonf? xdk@a=umifh tm%mt&SdqkH;tjzpfaom jynfolu rdrdwdk hukd,fpm;a&G;aumuf xm;aom orRw. pDrHcef@cGJr_atmufwGif wyfrawmf umuG,fa&;OD;pD;csKyfukd cef@tyf jcif;uomvSsif w&m;rSswr_ &Srd nfjzpfonf? wzef... yk'rf - 37 wGif Edik if aH wmf. t"dyg` ,u f dk jyefvnfzJG q h x dk m;onfrmS ... tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

51


52

EdkifiHawmfonf ajrtm;vHk; / ajray:ajratmuf/ a&ay:a&atmufESifh avxk twGi;f &Sd oH,ZH mw/ ypPn;f tm;vH;k . yif&if;ykid &f iS jf zpfonf[k jyXmef;xm;jyefonf? xdk ah =umifh yk'rf (3) (4) ESihf yk'rf (37) wkd o h nf 0da&m"d jzpfjyefonf? wkd;wuf+yD;aom EkdifiHwkdif; /'Drkdua&pD&&Sd+yD;aom EkdifiHwkdif;wGif a&G@ajymif;Ekdif aomypPn;f ( MOVABLE PROPERTY ) / ra&G@ajymif;EkdifaomypPnf; ( IMMOVABLE PROPERTY ) rsm;ukd EkdifiHom;wpfOD;csif;qDokd@ ykdifqkdifcGifh ay;xm;onf? ykdif&SifrS oabmrwlvsS if Ekid if aH wmfrS t"rROya'jyKI z,f&mS ;/ord ;f ,ljcif; rjyKEidk af y? yk'rf - 38 (u) EkdifiHom;wkdif;onf Oya'ESifhtnD a&G;aumufwifajrmufcGifhESifh a&G;aumuf wifajrmuf cHyidk cf iG &hf o dS nf? ta=umif;t&m t&a&m/ Oya't&yg nDnw G rf _ &Syd gonf? yk'rf - 40 (u) EkdifiHawmf. tcsKyftjcmtm%mukd qlylaomif;usef;r_/ t=urf;zufr_ paom t"rRenf;jzifh &,l&ef aqmif&u G jf cif; (odk )h }uKd ;yrf;jcif;a=umifh jynfaxmifp+k yKd uaJG prnf/h wkid ;f &if;om; pnf;vH;k nDnw G rf +_ yKd uaJG prnfh (odk )h tcsKycf smtm%m vufvw G q f ;kH &SKH ;aprnfh ta&;ay:tajctae ay:aygufvSsif/ wyfrawmfumuG,fa&; OD;pD;csKyfonf EdkifiHawmf tm%mukd TzGJ ph nf;yHk tajccHOya'wGif owfrw S jf yXmef;csurf sm;ESihf tnD&,lo;kH pGcJ iG hf &So d nf? Ed k i f i H a wmf t m%muk d wyf r awmf u Oya't& od r f ; cG i f h & S d o nf [ k jyXmef;xm;jcif;jzpfonf?(TREMENDOUS LAW)? tm%mukd tvGeftu|H toHk;jyK xm;aomOya' (PRIVILEGE LAW)? xl;tcGit hf a&;ukd ,lxm;aom Oya' wkd u h t dk oH;k jyKI Oya'jyXmef;xm;jcif; jzpfonf? yk'rf - 47 Ttcef;yg tajccHrrl sm;ESihf tcef; (8) . Ekidf if o H m; / Ekid if o H m;rsm;. rlvtcGihf ta&;ESihf wm0efrsm; tcef;wGiyf g&adS om / "Ekid if aH wmf "qdo k nfrmS a&S ah emufpum;&yfrsm;. t"dy`g,fudk axmufI zGJ@pnf;yHktajccH Oya't& Oya'jyKcGifhtm%mukdaomf4if;/ tkycf sKyrf t _ cGit hf m%mukad omf4if;/ usio hf ;kH aomtzGJ t h pnf; (odk )h vly*k Kd~ vu f dk qkv d o kd nf? xd@k a=umifh yk'rf (3) /y'k rf (4)wk@d wGif rnfo@kd t"dyg` ,zf iG I hf jynfojl ynfom;/ Ekid if o H l EkdifiHom;rsm;xHrS tcsLyftcsmtm%m qif;oufonf[k rnfodk@qkdapumrl/ zGJ@pnf;yHk tajccHOya't& umuG,af &;OD;pD;csKy/f orRw ponfv h yl *k Kd~ vrf sm;. vufxw J iG f tm%m tjynfh ( FULL POWER ) &Sad eonfh twGuf (TREMENDOUS LAW) tm%mukd tvGet f u|H toH;k jyKxm;aomOya'/ ((INDISCRIMINATE LAW) Oya'ESihf rnDaomOya' 52

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


53

rsm;om jzpfaeonfudk awG &h onf?

tcef; (3) EkdifiHawmforRw ESifh 'kwd,orRw rsm; yk'rf - 59 ( p ) rdru d , kd w f idk af omf4if;/ rdr. d rdbwpfyg;aomf4if;/ rdr. d ZeD; (odk )h cifyeG ;f aomf4if;/ rdr. d w&m;0if om;orD;wpfO;D OD;aomf4if;/ xdo k m;orD;. ZeD; (okd )h cifyeG ;f aomf4if;/ wpfO;D OD; onf Ekid if jH cm;tpd;k &. =oZmcH (okd )h Edik if o H m;jyKol rjzpfap&ay? a&G;aumufcx H m;&aom uk, d pf m;vS,u f dk orRwtjzpf a&G;cs,jf cif;wGif tqkyd g ud, k pf m;vS,Ef iS o hf m wku d &f u kd o f ufqidk af yonf?u , dk pf m;vS,t f jzpf a&G;cs,cf rH nfo h o l nf EkdifiHom;Oya't& EkdifiHom;jzpfxdkufcGifhr&Sdol rjzpfap&qkdvSsifyif vHkavmufygonf? wpfpw kH pfa,mufudk &nf&, G If }uKd wifyw d yf ifxm;aom Oya'jzpfaeonfrmS xif&mS ;ygonf? INDISCRIMINATE LAW - Oya'ESihf rnDaomOya' DEPRIVE LAW - tcGit hf a&;ukyd w d yf ifaomOya' tjynft h pHq k &dk aomf Ekid if o H m;wpfa,muf. Ekid if o H m;tcGit hf a&;ukd Oya'jyKI ydwyf ifxm;onfrmS xif&mS ;ygonf? xdk ah =umifh ( vH;k 0 ) y,fzsuf (zsuo f rd ;f ) &rnfh Oya' jzpfygonf? yk'rf - 59 Edik if aH wmf orRw ESihf 'kw, d orRwrsm;. t&nftcsi;f rsm;.... (C) EkdifiHawmf ta&;t&mrsm;jzpfaom EkdifiHa&;/tkyfcsKyfa&;/pD;yGm;a&;/ppfa&; ponfh tjrifrsm;&S&d rnf? txufygjyXmef;csurf mS rvdt k yfyg? Edik if aH wmfudk acgi;f aqmifcsiI f ?/ acgi;f aqmif Ekid af om t&nftcsi;f &So d nf[k rdru d , dk u f dk ,H=k unfr_ tjynf&h I dS Ekid if aH &;acgi;f aqmif ( Ekid if t H a&; twGuf OD;aqmif ) oltjzpf jynforl sm;. a&S@arSmufwiG f &J&0J 0hH x hH u G I f OD;aqmif,OS +f yKd i+f y;D acgi;f aqmifae&m &&Sv d mjcif;jzpfonf? vkyo f ufjzif4h if;/ &mxl;ae&m tvSnt hf usI4if;/ acgi;f aqmifjzpfvmjcif;r[kwI f /y'k rf 59 (C)rSm vH;k 0 rvdt k yfyg? zsuo f rd ;f &rnfom jzpfygonf? INDISCRIMINATE LAW jzpfygonf? w&m;rSswr_ r&Sd /Oya'ESihf rnDyg? yk'rf - 60 (c) - (3) wyfrawmf umuG,af &;OD;pD;csKyu f trnfpm&if;wifoiG ;f onfh wyfrawmfom; v$waf wmfu, dk pf m;vS,f tpktzGJ h rvkt d yfyg? zsuo f rd ;f &rnfh yk'rf jzpfonf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

53


54

jynfol hv$wfawmf yk'rf - (109) jynfol v h w $ af wmfukd uk, d pf m;vS,Of ;D a&trsm;qH;k (440) jzifh zGJ ph nf;&rnf? yk'rf - 109(c) wyfrawmfumuG,af &; OD;pD;csKyu f Oya'ESit hf nD trnfpm&if;wifoiG ;f onf 110 OD;aom wyfrawmfom; jynfol v h w $ af wmfu, kd pf m;vS,rf sm;/ txufazmfjyyg yk'rf - 109 (c)rSm Ekid if t H wGi;f rnforl sS r&&Sad om tm%m (orRw ) yifr&&Sdaom tm%mukd umuG,fa&;OD;pD;csKyfqkdol vlyk*~dKvfwpfOD;wnf;okd@ ay;tyfxm;jcif; jzpfonf? zG@J pnf;yHk tajccHOya'xJwiG f Oya'jyKI Ekid if aH wmftm%mukd ppfwyfrS odr;f ,lxm;jcif;jzpfonf? TREMENDOUS LAW - tm%mukd tvGet f u|H toH;k jyKxm;aomOya' ESihf PRIVILEGE LAW - txl;tcGit hf a&;ukd ,lxm;aom Oya'rsm;jzpfayonf? INDISCRIMINATE LAW - Oya'ESifh rnDaomOya' jzpfygojzifh y,fzsuf &ayrnf?

trsdK;om;v$wfawmf yk'rf - 141 trsKd ;om;v$waf wmfudk v$waf wmfu, dk pf m;vS,Of ;D a&trsm;qH;k 224 OD;jzifh zGJ ph nf;&rnf? yk'rf - 141(c) oufqidk &f mjynfaxmifpek ,fajrrsm; tygt0if wkid ;f a'o}u;D (odk )h jynfe,f wpfcpk t D wGuf ud, k pf m;vS,f (4) OD;uspjD zifh wyfrawmf umuG,af &;OD;pD;csKyu f Oya'ESihf tnD trnfpm&if;wifoiG ;f onfh wyfrawmfom;ud, k pf m;vS,f 56 OD;? jynfol v h w $ af wmfrmS uJo h @kd yif Oya'jyKI ppfwyfutm%modr;f xm;onfyh rm trsKd ;om;v$waf wmfwiG v f nf;umuG,af &;OD;pD;csKyu f yif 56 OD;xyfryH kd v h w $ I f tm%modr;f xm;jyefygonf? Oya'ESirhf nDjcif;/ tm%mukd tvGet f u|H ay;tyfxm;jcif;/ vdt k yfonfxufyrkd I kd txl;tcGit hf a&; ,lxm;jcif;rsm;a=umifh Oya'a&;e,fy,fwiG f w&m;pD&ifa&; r他dKif wdr;f apmif;aeygojzifh y,fzsu&f ayrnf?

wkdif;a'o}uD; v$wfawmf (odk h) jynfe,f v$wfawmf yk'rf -161 wkid ;f a'o}u;D (odk )h jynfe,fvw $ af wmfudk zGJ ph nf;jcif;? 54

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


55

yk'rf -161(C) a&G;aumufc&H aom v$waf wmfu, kd pf m;vS,f pkpak ygi;f . oH;k yHw k pfykH ESihf nDrsS aom/ wyfrawmfumuG,af &; OD;pD;csKyu f cef@tyfaom wyfrawmfom; uk, d pf m;vS,rf sm; yg0if &rnf? Oya'jyKI tm%modr;f jcif;yifjzpfonf? y,fzsu&f ayrnf? Oya'ESihf rnDnw G yf g? w&m;rSswr_r&Syd g?

tcef; (5) tkyfcsKyfa&; trsdK;om;umuG,fa&;ESifh vHkjcHKa&;aumifpD zGJ hpnf;jcif; yk'rf - 201 zGJ ph nf;yHt k ajccHOya't&aomf vnf;aumif;/ Oya'wpf&yf&yft&aomf vnf; aumif;/ ay;tyfvmaom wm0efrsm;ukd xrf;aqmifEikd &f ef Edik if aH wmforRw OD;aqmifonfh trsKd ;om;umuG,af &;ESihf vHjk cKH a&;aumifpu D dk atmufygy*k Kd~ vrf sm;jzifh zGJ ph nf;onf? (u) Edik if aH wmforRw (c) 'kw, d orRw (*) 'kw, d orRw (wyfrawmf) (C)jynfol v h w $ af wmf OuUX (i) trsKd ;om;v$waf wmf OuUX (p) wyfrawmfumuG,af &;OD;pD;csKyf (q)'kw, d wyfrawmfumuG,af &;OD;pD;csKyf (Z)umuG,af &;0ef}u;D (ps) Ekid if jH cm;a&;0ef}u;D (n)jynfxaJ &;0ef}u;D (É) e,fpyfa&;&m0ef}u;D txufazmjyyg trsdK;om;uG,fa&;ESifh vHkjcHKa&;aumifpDqdkaom tzGJ@wGif/ Edik if aH wmforRwu OD;aqmifonf[k jyXmef;xm;onf? odk &h mwGif jynfaxmifp0k ef}u;D ESihf 'kw, d 0ef}u;D wdk . h &mxl;oufwrf;/ &mxl;rS E_wx f u G jf cif;/ wm0efr&S yfpjJ cif;ESihf vpfvyf&mxl;ae&mwGif jznfph u G cf ef@xm;jcif; qdak om acgif;pOfatmufwGif yk'rf - 235 (*) Edik if aH wmforRwonf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

55


56

(1) t&yfzuf0ef}uD;/'k0ef}uD;rsm;ukd E_wfxGufcdkif;jcif;/wm0efrS &yfpJjcif;ukd aqmif&GufEkdifaomfvnf; (2) t& wyfrawmfom;0ef}uD;rsm;ukd r&yfpJEkdif /umuG,fa&;OD;pD;csKyfESifh nSEd id_ ;f &rnf/umuG,af &; OD;pD;csKyu f cGirhf jyKvsS if tqdyk gwm0efudk aqmif&u G cf iG rhf &Sad y? yk'rf -232 (c) (2) wGif jynfaxmifp0k ef}u;D rsm;ESihf 'kw, d 0ef}u;D rsm;cef@tyfjcif;Y umuG,af &; 0ef}u;D / jynfxaJ &;0ef}u;D / e,fpyfa&;&m0ef}u;D (3)OD;ESihf ywfoufvsS if umuG,af &;OD;pD;csKyx f rH S wyfrawmfom; ud, k pf m;vS,pf m&if;uk, d I l cef t h yf&rnf? 4if;tjyif tjcm;0ef}u;D Xmersm;wGiv f nf; wyfrawmfom; ud, k pf m;vS,rf sm;ukd cef htyfwm0efay;Ekdifonf[k qkdxm;&m tpdk;&tzGJ@0if tiftm;rsm;wGif umuG,fa&; OD;pD;csKy. f tm%mcsed cf iG v f #m ydrk akd p&ef Oya'jyKxm;jcif;jzpfonfrmS ydrk I kd ay:vGiyf gonf xdk@a=umifh (11)OD; &Sdaom trsdK;om;vHkjcHKa&;ESifh umuG,fa&;aumifpDwGif umuG,af &;OD;pD;csKyu f acgi;f aqmifaom (6)OD; aumfrwDonf orRwxufyif ta&;ygI aeygonf? tqdyk g(6)OD;aumfrwDrmS .... (1) 'kw, d orRwwpfO;D (wyfrawmfu, kd pf m;vS,)f (2) umuG,af &;OD;pD;csKyf (3) 'kw, d umuG,af &;OD;pD;csKyf (4) umuG,af &;0ef}u;D (5) jynfxaJ &;0ef}u;D (6) e,fpyfa&;&m0ef}u;D (6)OD;&So d nfjzpfI (11)OD;wGif rJcq JG ;kH jzwf&rnfjzpfygu tay:pD;rS tm%mukyd rdk kd &,lI tEkid , f x l m;jcif; jzpfonf? xdk ah =umifh yk'rf -232 (c) ESihf yk'rf - 235 wdk rh mS vly*k Kd~ vf wpfO;D wpfa,muf (wyfrawmf umuG,af &;OD;pD;csKy)f xJokd h tm%mukd ydrk akd y;tyfxm;onf ( orRwxufyif) jzpfI 2008 zGJ hpnf;yHktajccHOya'ukd wyfrawmfu Oya'jyKI EkdifiHawmftm%mukd odr;f xm;a=umif;ay:vGio f nf? PRIVILEGE LAW - txl;tcGit hf a&;ukd ,lxm;aomOya' TREMENDOUS LAW - tm%mukd tvGet f u|H toH;k jyKxm;aomOya' wk@d ukd toH;k jyKI jyXmef;xm;jcif;jzpf ygonf?w&m;rSswr_r&Syd g? INDISCRIMINATE LAW - Oya'ESihf rnDaomOya' jzpfygonf? ed*kH;csKyfqkd&aomf.... 56

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


57

tcef;(&) wyfrawmf yk'fr-342 EkdifiHawmforRwonf trsKd;om;vHkjcHKa&;ESifh umuG,fa&;aumifpD. tqkdjyK axmufccH sujf zifh wyfrawmfumuG,af &;OD;pD;csKyu f dk cef t h yf&rnf[k Oya'jyKxm;onf? yk'rf -232 (c) (2) wGif umuG,af &;0ef}u;D / jynfxaJ &;0ef}u;D / e,fpyfa&;&m0ef}u;D ukd umuG,af &; OD;pD;csKyfu trnfpm&if; wifoGif;onfholukd cef@tyf&rnfqdkxm;&m yk'fr -342 t& umuG,fa&;OD;pD;csKyf cef@tyf&eftwGufrl trsdK;om;umuG,fa&;ESifh vHkjcHKa&;aumifpD. axmufccH suf &,l&rnf[k qdx k m;jyef&m Oya'csi;f &efjzpfaeonf[k ajym&rnfjzpfonf? Oya'a0g[m& taejzifrh l Oya'csi;f yÉdyuQjzpfI aeonf? CONFLICT OF LAW jzpfI aeygonf? odk q h ykd gvsS if Ekid if aH wmf. tjrifq h ;kH tm%mudk xrf;aqmifvsS u&f o dS l /jynfow l @kd .rJqENjzifh a&G;cs,w f ifajrmufco hJ l /jynfow l kd . h ud, k pf m;jyKo/l jynfo@l ud, k pf m;vS,[ f k qkad om orRwxufyif tcef;(1) tajccH&rnfrh rl sm;wGif jyXmef;xm;aom yk'rf (6) (p)t& EdkifiHawmf.trsdK;om; OD;aqmifr_u¾wGif wyfrawmfu yg0ifxrf;aqmifEkdifa&;wdk@ukd tpOfwpdkuf OD;wnfonf[k jyXmef;csuftwdkif; EkdifiHawmf. tjrifhqHk;tm%mukd &,l xm;olrmS umuG,af &;OD;pD;csKyyf if jzpfa=umif;ay:vGiyf gonf? xdk ah =umifh 2008 zGJ ph nf;yHt k ajccHOya'jzifh wyfrawmfu Ekid if aH wmftm%mukd Oya'jyKI odrf;ydkufxm;yga=umif; a&;om;az: jyvdu k &f ayonf?

OD;armifarmif (wdkusdK ) w&m;v$wfawmfa&S hae

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

57


58

av;yGifhqdkif vrf;qHk

oef;pd;k Ekid f

,ae@jrefrmhEidk if aH &;rsuEf mS pmwGif &Sio f eftm;aumif;pGm v_y&f mS ;pD;qif;aeaom yifra&pD;a=umif;rSmzG@J pnf;yHjk yifqifa&;yif jzpfonf? 2008 zGŒJ pnf;yHo k nf twGi;f oabm t& jrefrmhEkdifiHa&;b0udkppfbufrStoGifo¾meftrsdK;rsdK;jzihf a&&Snf}uD;pdk; v$rf;rkd; oGm;a&;yif jzpfonf? xk@d a=umihf TzG@J pnf;yHu k kd jyKjyifajymif;vJEidk pf rG ;f r&Sv d sS if ppfreS o f nhf 'Drdkua&pDEkdifiHawmfukd xlaxmifEkdifzG,fr&Sd? ppfrSefonhfzuf'&,f jynfaxmifpkukd xlaxmifEkdifzG,fr&Sd? ppfrSefonhfzuf'&,f jynfaxmifpk rxlaxmifEkdifjyefvSsifvnf; t"Ge@f&n S w f nfwrhH nfh jynfwiG ;f ppf&yfpaJ &;/ jynfwiG ;f +ird ;f csr;f a&;ukd wnf aqmufEidk zf , G f r&Sad y? wpfcsed w f nf;wGif 2015 ckEpS Yf oef@&Si;f vGwv f yfI w&m;rSsw onhaf &G;aumufyJG yif v S s if usif ; yEk d i f z G , f & mt a=umif ; rjrif v S a y? qk d & vS s if zG J @ pnf ; yH k t ajccH O ya' jyKjyifajymif;vJa&;onf jrefrmh'Drdkua&pD jyKjyifajymif;vJa&;. tem*wf/ ppfrSefaom zuf'&,fjynfaxmifpk.uH=urRmukd tqHk;tjzwfay;rnhfta&;ygonhf vkyfief;pOf}uD; yifjzpfonf? xkd@a=umihfvnf; zGJ@pnf;yHktajccHOya'jyKjyifajymif;vJ a&;vkyfief;pOfwGif jynfaxmifpt k pd;k &/ jynfaxmifpv k w $ af wmf/ NLD ygwDESifh wkdif;&if;om; tzGJ@tpnf; toD;oD;wk@d u wuf=upG mG yg0ifvy_ &f mS ;ae=ujcif;jzpfonf?

jyifqifvadk om qEN 2008 zGŒJ pnf;yHk tajccHOya'ukd Ekid if w H umESihf jynfwiG ;f ynm&Sirf sm;/ Ekid if aH &; tiftm;pktm;vHk;uyif tvGefw&m ¶_yfaxG;+yD; tvGefw&m jyifqif&cufaom Oya' wpf&yftjzpf wnDw!Gww f nf; owfrw S o f abmxm;cJ=h uonf? xk@d a=umihf tcsKd Œaom tiftm;pkrsm;u zG@J pnf;yHt k opf a&;qG&J ef wku d w f eG ;f awmif;qdk cJh =ujcif;jzpfonf? od@k aomf zG@J pnf;yHt k opf a&;qG&J ef }uKd ;yrf;r_onf 2008tajccH Oya'ukd umuG,af pmifah &Smuf&ef wm0ef,x l m;onhf wyfrawmfEiS fh xdyw f u dk &f if qkid &f efped af c:vku d o f nhf tEW&m,f}u;D aom 58

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


59

vrf;a=umif;jzpf.? 1947 Oya'udk "&Sr;f rl" t& jyKjyifajymif;vJ&ef aqG;aEG;cJh =ujcif;ukdta=umif;jyI 1962 ckEpS u f ppftm%modr;f cJ=h uonfudk owdral pvko d nf? od@k aomf ,cktcg 2008 tajccH Oya'ukd jyKjyif&ef pwif avoHypfvmonfrmS tm%m& jynfcidk +f zKd ;ygwD jzpf onf? ,if;ok@d tajccHOya'jyKjyif&ef tiftm;pktoD;oD;u axmufcHwifjyvmonhf taetxm;onf yifvsS if jrefrmh 'Dru dk a&pDa&;twGuf tvm;tvmaumif; wpf&yf jzpfvmapcJo h nf? xkt d cg tvGew f &m ¶_yaf xG;+y;D tvGejf yifqif&efcufonhf 2008 tajccH Oya'ukd rnfo@dk rnfykH jyif=urnfenf;? wpfcgu "wu,fawmh jyifqifvkdwJh pdwfqEfN&Sd&if jyifqifvkd@r&bl;qkdwm r&Syd gb;l " [lI a':atmifqef;pk=unfu rSwcf suf ay;cJzh ;l ygonf? TonfrmS tppftrSef tajctaevnf; jzpfonf? tu,fI tajccHOya'ukd "bmu pjyifrSmvJ " vkd@ ar;cGe;f xkwcf v hJ sS if tcef; 12 jzpfaom "tajccHOya'jyifqifjcif; " u pjyif&rSmyJ[k &J&w J if;wif; ajz&ayvdrfh rnf? "b,fy'k rf u pjyifrmS vJ " vk@d xyfar;&if yk'rf 436 u [k pajz&J&ef vdktyfygvdrhfrnf? tqdkyg yk'fr 436 wGif zGJŒpnf; yHktajccHOya'ukd jyifqifvv kd sS if jynfaxmifpv k w $ af wmftrwf 75 &mckid f E_e;f ausmf (75š1 &mckid Ef e_ ;f ) u axmufcrH S omvSsif jyifqifciG &hf o dS nfqakd om tcsKd ; tpm;udk jyKjyif&rnfjzpfonf? rormr_ rsKd ;pHjk zihf 2010 a&G;aumufyw JG iG v f w $ f awmftrwftrsm;pkae&mudk &,lxm;onhf tm%m& tiftm;pkESihf cef@tyfae&m ay;cH&ol wyfrawmfom; 25 &mckdifE_ef; yg0ifaeaom jynfaxmifpv k w $ af wmfwiG f 75 &mckid Ef e_ ;f ausmf axmufcrH J &Ekid pf &m ta=umif;vH;k 0r&Sad y? wpfenf;qd&k vSsif yk'rf 436 ukrd jyifEidk cf v hJ sS if 2008 zGŒJ pnf; yHw k iG yf g0ifonhf 'Dru kd a&pD enf;rusaom yk'rf rsm;ukd vH;k 0jyifqifciG &fh rnfr[kwf ay? xk@d a=umihf 75š1 &mckid Ef e_ ;f ukd ydrk I kd 'Dru kd a&pDenf;usaom tcsKd ;tpm; (Oy rm- 50š1 &mckid Ef e_ ;f ) od@k rvGrJ aoG avSsmch s ypf&ayvdrrfh nf? "toD;wpf&m tnSmwpfck " &Sad ewwf+rJ jzpfygonf? tar&duef orRwa[mif;bDvf uvifwef (Bill Clinton) jrefrmEkid if o H @dk vm a&mufvnfywfpOfu a[majymyGw J pfcw k iG f "tar&duefEidk if rH mS 'Dru kd a&pDpepf tkwjf rpf ckdifrma&;twGuf tajccHOya'udk jyKjyifcJh&wm tcsdef 12 ESpf=umcJh&ygw,f " [k ajymcJhzl;ygonf? EkdifiHwpfEkdifiH ESifh wpfEkdifiHt=um; orkdif;aemufcHum;/ EkdifiHa&; tcif;tusif;(Institution) rsm;. taetxm;tay: rlwnfI zGJ@pnf;yHkjyKjyifa&; vkyif ef;pOf. tcsed u f mv taetxm;/ t&Snt f vsm; rwlnED idk =f uyg? od@k wkid f ae@csi;f ncsi;f tvsiftjreftvHk;pHk jyKjyifajymif;vJEdkifpGrf; r&SdcJh=uyg? txl;ojzihf jrefrmEkdifiHuJhodk@ ppftm%m&Sif tkypf ;dk r_pepf ESpf 50 &Sn=f um+y;D trsKd ;om; pnf;vH;k nD!w G af &; +yKd uu JG m jynfwiG ;f ppfEpS af ygi;f 60 ausmf =umanmif;cJah om wkid ;f jynfrsKd ;wGif ¶_yaf xG;vSaom tajccH tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

59


60

Oya'wpf&yfukd jyKjyifajymif;vJ&ef rvGJraoG oifhwifhavsmufywfonfhtcsdef wpfcsdef &,l&rnfjzpfonf? txl;ojzifh 2015 ckEpS af &G;aumufyJG rwkid rf D rvGrJ aoG jyKjyif&rnhf Oya'yk'frESihf 2015 ckESpf aemufydkif;a&mufrS tcsdef,ljyKjyif&rnhf Oya'yk'frrsm;ukd taotcsmpDpOfcGJjcm; &rnfjzpfonf? t=urf;zsif;tm;jzihf orRw.t&nftcsif;ESihf vkyyf idk cf iG ahf wG jyÏmef;xm;aom tcef;(3) Ekid if aH wmf t}u;D tuJqidk &f mESifh wkid ;f &if;om; rsm;. zuf'&,f tcGit hf a&;qkid &f m &ykid cf iG rhf sm; jyKjyifa&;qGjJ yÏmef;jcif;wd@k ukd 2015 ckEpS f rwdik rf jD yifqifEidk &f ef ta&;}u;D ayonf? od@k r[kwv f sS if 'Dru dk a&pDjyKjyifajymif;vJ a&;ESifh +ird ;f csr;f a&; vkyif ef;pOfrsm; aESmifah ES; =uef@=umoGm;ayvdrrfh nf?

wkdif;jynf. uH}urRmudk avmif;a}u; xyfjcif; jrefrmjynfrmS jynfwiG ;f ppfonf vGwv f yfa&;ESifh twlarG;zGm;vmcJjh cif; jzpfonf? 1948 ckEpS f vGwv f yfa&;&csed rf S 2010 jynfEh pS t f xd ESpaf ygi;f 60 ausmf twGi;f vufeufuidk f tzG@J tpnf;rsKd ;pHk wpf&mausm&f cdS o hJ nf? vlrsKd ; 25 rsKd ; 0ef;usicf ef@&Sad om &Sr;f jynfe,fwiG f vufeufuidk f tzG@J tpnf;aygi;f 17 zGŒJ cef@ &Scd zhJ ;l onf? jrefrmEkid if . H jynfe,fwidk ;f vkv d rdk mS yif vufeufuidk t f zG@J tpnf;rsm; &Sad ewwf+rjJ zpfonf? vGwv f yfa&;acwf wpfavSsmufv;kH tkypf ;dk olvw l ef;pm; tqufquf. ArmvlrsKd ;}u;D 0g' usio fh ;kH r_EiS hf trsKd ;om;tcGit hf a&;rsm; qHk;¶H_;aeaom wkdif;&if;om; vufeufudkiftzGJ@tpnf;rsm;. zuf'&,fjynfaxmifpk xlaxmifa&; awmif;qdw k u dk yf 0JG ifaer_w@dk a=umihf t"Ge@f &Snw f nfwo hH nhf +ird ;f csr;f a&;ukd rwnfaqmufEkdifcJh=uay? 1993 ckESpf u wkdif;&if;om; vufeufukdiftzGJŒtpnf; 17 zGŒJ ESi&hf ,lcahJ om typftcwf&yfpaJ &; rSmvnf; 2008 zG@J pnf;yHw k iG f zuf'&,f tcGit hf a&; ay;&rnfhtpm; "e,fjcm;apmihfwyf " zGJŒpnf;a&;ukd zdtm;ay; aqmif&GufcJhr_a=umihf wku d yf rJG sm; jyefvnfjzpfymG ;cJ&h onf? 2011 ckEpS rf S 2013 ckEpS t f wGi;f ucsijf ynfe,fwiG f wyfrawmfEiS fh KIA tzG@J wk@d t=um; wku d yf aJG ygi;f 2˜000 ausmf jzpfymG ;cJ+h y;D ESpOf ;D ESpzf uf aoaus'%f&m &olaygi;f 1˜500 cef@&Sdum tkd;rJhtdrfrJh jzpfcJh&olaygif; wpfodef;eD;yg;rSs &SdcJh=uonf? pdwfqENudk tm%mESifh zdtm;ay; taumiftxnfazmf&ef }uKd ;yrf;r_a=umihf ay;qyfc&hJ onhf wefz;dk rsm; jzpfayonf? Tod@k aom taetxm;wGif orRw OD;ode;f pdef acgi;f aqmifonhf +ird ;f csr;f a&; azmfaqmifa&; aumfrwDEiS fh jrefrmh+ird ;f csr;f a&;pifwm (MPC) wk@d yl;aygi;f um +ird ;f csr;f a&; vkyif ef;pOfrsm; csrw S af qmif&u G cf =hJ u.? tqkyd g vkyif ef;pOfwiG f 2013 ckEpS f atmufwb kd mvY wpfEidk if v H ;kH typftcwf&yfp=J u&ef/ 2014 ckEpS f azazmf0g&v D wGif Ekid if aH &;aqG;aEG;yGJ twGuf rlabmifrsm;csrSwf=u&efESihf +idrf;csrf;a&;twGuf EkdifiHa&;aqG;aEG;yGJrsm;udk 2015ckESpf rwfvtwGi;f t+y;D owf aqmif&u G =f u&efjzpfonf? ,cktcsed f txd typftcwf&yfp&J ef oabmwlxm;onhf wkid ;f &if;om;vufeufuidk f tzGŒJ tpnf;aygi;f 14 zGŒJ &S. d ? typftcwf 60

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


61

&yfp&J ef oabmrwlao;onhf tzGŒJ aygi;f 4 zGŒJ use&f adS e.? rnfo@kd yifjzpfap 2013ck ESpf Zlvidk v f ukeyf idk ;f wGif wkid ;f &if;om; vufeufuidk f tzGŒJ tpnf;aygi;f 18 zGŒJ yg0ifonhf nD!w G af om wkid ;f &if;om;rsm; zuf'&,faumifpD (UNFC) u a=unmcsuw f pfapmif xkwjf yefc. hJ ? tqkyd g a=unmcsuw f iG f.... (1) zG@J pnf;yHt k ajccHOya'opfa&;qGaJ &; (2) jrefrmjynfe,ftjzpfyg0ifonh8f jynfe,f zuf'&,fjynfaxmifpx k al xmifa&; (3) wef;wla&;ESifh ud, k yf ikd jf yÏmef;cGi&hf adS om zuf'&,fjynfaxmifprk l usio fh ;kH a&; (4) zuf'&,fjynfaxmifpk wyfrawmfxal xmifa&; wk@d yg0ifco hJ nf? Ekid if w H umynm&Sirf sm;ESifh jynfwiG ;f Ekid if aH &; tiftm;pkrsm;. tjrift& UNFC tzGŒJ . tqdjk yKcsurf sm;rSm wef;wla&;ESifh uk, d yf idk jf yÏmef;cGi&hf adS om zuf'&,fjynfaxmifprk l usihfoHk;a&; awmif;qdkcsufrSty useftcsufrsm;rSm vufawGŒrus/ qENapmvGef;ojzihf vwfwavm jzpfEidk af jcr&Sd [lI oH;k oyfc=hJ uonf? UNFC tzG@J . acgi;f aqmif[Il qdEk ikd o f nhf KNU ygwE D iS hf &Sr;f jynf jyefvnfxal xmifa&; aumifpD (RCSS) wkd@onf yifvSsif zGJŒpnf;yHk topfa&;qGaJ &;ukd vufrcHEidk b f J jyKjyifa&;udo k m axmufccH =hJ u.? jrefrmjynfe,f yg0ifaom 8 jynfe,f zuf'&,fjynf axmifprk u l v kd nf; jynfwiG ;f &Srd nfonhf Ekid if aH &;tiftm;pkurSs axmufcHaqG;aEG;r_ rjyKcJh=uay? zuf'&,fjynfaxmifpk wyfrawmf xlaxmifa&; t,ltqESifh ywfoufIvnf; 'kw, d Akv d cf sKy}f u;D jrifph ;kd u jrpf}u;D em; owif;pm&Siv f if; yGw J iG f trsKd ;om;jyefvnfoihjf rwfa&;ESifh ,H=k unfrw _ nfaqmufa&; jzpfpOftwGi;f a&&Snf aqG;aEG;ndES i_d ;f oGm;&rnhf jy\em wpf&yftjzpf rSwcf sucf somG ;cJ+h y;D jzpfonf? vwfwavm tm;jzihrf l orRw OD;ode;f pde. f +ird ;f csr;f a&; azmfaqmifa&; zGŒJ rS tqdjk yKwifjyxm;onhf 2013 ckESpf twGif; wpfjynfvHk; typftcwf&yfpJa&; oabmwlnDcsuf vufrSwfa&;xkd;a&; tpDtpOfonfyifvsS if 2014 ckEpS x f o J @dk ajymif;a&$Œ a&muf&o dS mG ;cJ&h av+y?D ,if ; ok d @ typf t cwf &yf p J a &;twG u f aqG ; aEG ; aeonh f jzpf p Of t awm twGi;f rSmyif ucsijf ynfe,fEiS fh &Sr;f jynfe,ftwGi;f wyfrawmfEiS fh KIA / wtef;yavmiftzGŒJ (TNLA) wkd@t=um;jzpfyGm;aeonhf wkdufyGJrsm;a=umifh ppfajy;'kuQonf ta&twGuf ig;axmife;D yg;rSs xyfrw H ;dk yGm;vmcJ&h av+y?D xkt d cg tiftm;pk toD;oD;tae jzihf ajz=um;&ef ar;cGe;f wpfck &Sv d mcJo h nf? zuf'&,f 'Dru dk a&pDjynfaxmifpk xlaxmifa&;ESihf +ird ;f csr;f a&; t"Ge@f &Snf wnfwahH &;twGuf 2008 tajccHOya'ukd jyifqif=u&mwGif toGiu f ;l ajymif;a&; udk tqifajyacsmarG@aprnhf enf;vrf;udk usio fh ;kH =urnfavm(od@k r[kw)f aemufa=umif; jyefvSnhfaprnhf enf;vrf;udk usifhoHk;=urnfavm? tiftm;pktoD;oD; a&G;cs,f=urnhf enf;vrf;tay:wGif wkdif;jynf. uH=urRmwnfaeayonf? qdk&vSsif wkdif;jynf. uH=urRmukd avmif;a=u;ay;&rnhf Ekid if aH &;upm;0kid ;f }u;D yif jzpfawmhonf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

61


62

EkdifiHa&; ya[Vd tajzndSa&; yGifhyGifhvif;vif; tuJjzwf&rnfqdk vSsif yGifhvif;jrifomr_ESihf wm0ef,lEkdifpGrf; tm;enf;aeonhftavsmuf ,ae@jrefrmEkdifiH. toGiful;ajymif;a&; vkyfief;pOfonf EkdifiHa&; ya[Vd0Sufwrf; upm;aeqJyifjzpfonf? wif;usyfpGm csKyfukdifxm;onhf ppftm%m&SifpepfrS wpfpHkwpf&m ajzavSsmhr_tcsdKŒ &SdvmcJhonhfwkdif b,faomif b,furf;od@k qku d rf nfudk rarSsmrf eS ;f Ekid af o;ay? ,ae@tcsed t f xd 'Dru kd a&pDyef;wkid o f @kd ta&mufvSrf;rnfavm (odk@) ppfbuf}udK;udkif 'Drdkua&pD yHkpHukd a&&Snfxdef;odrf; xm;rnfavm (od@k ) aemufa=umif ;jyefvn S rfh nfavm/ taotcsm rajymEkid af o;ay? qk d & vS s if Ek d i f i H a &; toG i f u l ; ajymif ; r_ . tvm;tvmonf y if v S s if raocsm ra&&mvSao;ay? wu,fwrf; 'Drdkua&pD toGiful;ajymif;r_ wpf&yfqDokd@ OD;wnfrnfqkdvSsif EkdifiHtwGif;&Sd ta&;tygqkH; acgif;aqmifrsm;twGif; wkdif;jynf. uH=urRmukd tqHk;tjzwfay;Ekdifrnfh aphpyfndSEd_if;r_wpf&yf &Sdtyfayonf? xkd@jyif ppftm%m&SifpepfrS 'Drdkua&pDpepfokd@ toGiful;ajymif;&mY yGifhvif; jrifomr_r&Sdaom wkid ;f jynfrsm;wGif Elite (tDvpf)rsm; tcsi;f csi;f aphpyfnESd i_d ;f a&;rSm rsm;pGmta&;ygvo S nf? 2011 ckESpfu orRwOD;odef;pdefESihf a':atmifqef;pk=unfwkd@. r*Fvm&Sdaom awG@qHak qG;aEG;r_rS jrefrmh'rD u kd a&pD wHcg;}u;D ukd wGe;f zGiEhf idk cf jhJ cif;jzpfonf? 2012ckEpS w f iG f v$waf wmfwiG ;f od@k a':atmifqef;pk=unf 0ifa&mufvmjcif;jzihf OuUÏ ol&OD;a&$ref;ESihf ndES i_d ;f yl;aygif;aqmif&GufEkdifcJhjcif;jzpfonf? ,cktcsdeftxd AkdvfcsKyfrSL;}uD; rif;atmifvd_ifESifh a':atmif q ef ; pk = unf w k d @ ES p f O D ; awG @ qH k n d S E d _ i f ; r_ rjyKEk d i f a o;jcif ; rS m rl trsd K ;om; jyefvnfoihjf rwfa&; vkyif ef;pOfwiG f ar;cGe;f xkwpf &m uGuv f yfwpfck jzpfae&qJyifjzpfonf? tqkdyg uGufvyfukd jznhfqnf;EkdifcJhvSsif trsdK;om; jyefvnfoihfjrwfa&; ¶kyfyHkv$monf trSew f u,f vSyjynhpfh v kH mcJrh nfrmS taotcsmyif jzpfonf? txl;ojzihf ,ae@uJo h @dk zGŒJ pnf;yHk tajccHOya' jyKjyifajymif;vJa&; vkyif ef;pOf odraf rGŒta&;ygaecsed rf sKd ;wGif tajccH Oya' xde;f odr;f apmifah &Smufa&; wm0ef,x l m;&onhf wyfrawmf. OD;pD;csKyEf iS fh awGŒqHk ndES i_d ;f cGi&hf a&;rSm vGepf mG ta&;ygvaS yonf? xk@d a=umihyf if Ekid if aH &;t& xufjruf tajrmftjrif&adS om a':atmifqef;pk=unfu OD;odef;pdef/ ol&OD;a&$ref;/ AdkvfcsKyfrSL;}uD; rif;atmifvd_ifESihf olrudk,fwkdif yg0ifrnhf "av;yGifhqkdif " awGŒqHkndSEd_if;yGJ wpf&yf usif;yEkdifa&;pDpOfay;&ef orRw}uD;xH wifjy arwW m &yf c H c J h [ ef & S d y gonf ? od k @ wk d i f a':atmif q ef ; pk = unf . arwW m &yf c H c suf u k d orRwOD;odef;pdefu jiif;qefjcif; rjyKaomfvnf; vufrcHcJhyg? v$wfawmfu tajccH Oya' jyKjyifajymif;vJa&;qkdif&m tpD&ifcHpm xGufay:vm+yD;rS awGŒqHkaqG;aEG;a&;udk pOf;pm;rnf[k ta=umif;jyefcJhygonf? OD;odef;pdef. wkH@jyefcsufrSm rkd;}udK;ypf&m 62

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


63

xef;vufEiS u hf m&if; t&dyx f ;dk aer_a=umihf xrif;&nf ylvm vSsmv$v J u dk jf cif;om jzpfy&kH ygonf? bmrSs aocsma&&mr_ r&Syd g? rnfo@dk yif jzpfap ol.uwduakd wmhapmih=f unh&f ygO;D rnf? ,ae@uJo h @dk tajccHOya'jyKjyif ajymif;vJa&;qkid &f m tjrifoabmxm; trsKd ;rsKd ; xGufay:aecsdefrsdK;wGif &Sif;vif; jywfom;+yD; buftoD;oD;rS vufcHEkdif avmufonhf tjrifoabmxm;wpf&yf ndES i_d ;f csrw S Ef idk &f ef txl;ta&;}u;D vdt k yf aeygonf? xk@d a=umihf }uD;av;}uD;wkd@. "av;yGifhqkdif" ndSEd_if;aqG;aEG;yGJ usif;y&ef vdktyf+yD; tajccHOya' jyKjyif a jymif ; vJ a &; qk d i f & m oabmwl n D r _ w pf & yf xG u f a y:vm&ef rvG J r aoG vdktyfaeygonf? nSdEd_if;oabmwlnDcsuf wpf&yfxGufay: vma&;onf tcuftcJ =u;D rm;onfEiS hf trSs emusizf , G &f mwefz;dk ay;qyf&Ekid o f nfh aqG;aEG;yGrJ sK;d vnf; jzpfEidk yf gonf? aphpyfnEdS id_ ;f &r_widk ;f wGif tjyeftvSef tay;t,ljyK&r_rsm; yg0ifwwfjrjJ zpfonf? rnfo@dk yif jzpfap tajccHOya' jyifqifa&;qkdif&m nSdE_dif;oabmwlnDcsufwpf&yf xGufay:vm&ef "av;yGiq hf idk f " nSEd id_ ;f aqG;aEG;yGw J pf&yf usi;f yEkid &f ef txl;ta&;}u;D vkt d yfaecsed jf zpf ygonf? od@k r[kwv f sS irf l.....

av;yGiqhf idk f qHrk wS f tu,fI "av;yGiq hf idk f " ndES i_d ;f oabmwlncD suw f pf&yf xGuaf y:rvmEkid cf v hJ sS if zGJŒpnf;yHkjyifqifa&;onfvnf; [efjyo¾mefrSsavmufomjzpf+yD; c&D;ra&mufEkdifay? zG@J pnf;yHjk yifqifa&; xifoavmuf c&D;rayguv f sS iv f nf; trsKd ;om;jyefvnfoifjh rwfa&;ESifh 'Drdkua&pD jyKjyifajymif;vJa&; vkyfief;pOfonf vrf;aysmufonhf+rdKif jzpfayawmhrnf? wpfcsed w f nf;wGif zuf'&,f'rD u kd a&pD jynfaxmifppk pfppfjzpf&ef zGŒJ pnf;yHk tajccHOya't& tmrrcHEidk jf yefvsS iv f nf; aoewforH sm;xjrnfvmum jynfwiG ;f ppf oHo&mwpfywfjyefvnf vmEkdifygonf? ppfvnf;r+yD;/ +idrf;csrf;a&;ESifhvnf; reD;onhf taetxm; atmufwGif wkdif;&if;om;jynfolrsm; jym;jym;arSmuf0yf&if; vnfpif;ay;=u&ayawmhrnf? ,if;okd@ 'Drkdua&pDvnf;ryDjyif/ jidrf;csrf;a&;vnf; ray:vGifonfh taetxm;rsKd;wGif zGHŒ jzdK; wk;d wufa&; qko d nfrmS vnf; t&l;tdyrf ufom jzpfygvrd rhf nf? awmudka=umufI +rdKŒay:a&mufvmolrsm; taejzihfvnf; tvkyfvufrJh/ pm;&aomuf&rJh/ tdrfajc&mrJh b0udk OD;pGm&ifqkdif=u&vdrhfrnf? }uHK&musyef;tvkyf 0ifvkyfvSsifvnf; wpfae@wpfaxmifE_ef;avmufjzihf &Sifoefatmif ¶kef;uef=u&rnf? tajctaeudk rauseyfI qENjyyGJ xJ 0ifEv J$ sS iv f nf; yk'rf 18 jzihf tcsKyf xJ 0ifomG ;&Ekid o f nf? c¶kdeDrsm;. aumif;r_a=umihf +rdKŒaeqif;&Jom;rsm;. eif;jym;b0wGif azmifpD;&if; a&iwfae=u&+yD jzpfonf? +rKd Œv,fwiG f txyfjrihu f eG 'f kd }u;D rsm; rk;d OD;usrv _d kd tvSsKd vsS Kd xu G af y: aecsdefwGif +rdKŒ jyifY wJykwfwJpkwfrsm;u yifv,fwrSs tajymus,fvmaecJh=u.? Ttaetxm;rSm +rdKŒ jyvlxkwkdufyGJrsm; ay:aygufa&;twGuf rD;wpfpusonfESihf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

63


64

tH=k uaG yguu f rJG nhf avmifpmrsm;yif jzpf=uonf? vuf&EdS idk if aH &; tajctaewGif Tavmifpmrsm;ay:od@k usa&mufvmEkid o f nhf bmoma&;rD;uGif;/ vlrsdK;a&;rD;uGif;rsm; toifhjyifxm;onhf "aemufa=umif;jyef" tkyfpkrsm;uvnf; tajctae tuGufaumif;ukd acsmif;ae=uonf? 2014 ckESpfwGif 2013ckEpS x f uf t=urf;zuf yGzJ surf r_ sm; ydrk sm;vdrrfh nf[al om Ekid if aH &; aA'ifq&mrsm;. a[mudef;rsm;vnf; &Sdxm;+yD; jzpfonf? yGihfopfp jrefrmh'Drdkua&pD EkdifiHawmf}uD;wGif Zdrcf u H m;rsm; wk;d yGm;vmouJo h @kd Ekid if aH &;ygwo D pfrsm; vnf; 'Da&tvm;wk;d yGm;vm=uvdrfh rnf? 2015ckESpf a&G;aumufyGJtwGuf 2014 ckESpfup+yD; t+ydKiftqkdif yGJ=urf;=uvdrhf rnf[kvnf; tqdk&Sdonf? rif;om;}uD; rvkyf&vSsif ywfr}uD;xkd;azmufrnhf acgif; aqmifa[mif;}u;D rsm;uvnf; Ekid if aH &; ygwcD sKx H w J iG f usw d +f y;D csKd aoG;ae=u+y?D +cKH ajym&vSsif "2014 ckESpftwGuf jrefrmhEkdifiHa&;o}uFefpm" wGif twdwf edrdwfqkd;rsm; v$rf;rkd;ae awmhonf? rnfo@kd yifjzpfap 2015 a&G;aumufy. JG t}uKd umvjzpfaom 2014ckEpS o f nf jrefrmhEkdifiHa&;. tem*wfudk tqHk;tjzwfay;rnhf vrf;qHkvrf;cGyif jzpfvdrfhrnf? jrefrmh'Drkdua&pD jyKjyifajymif;vJa&; jzpfpOf a&SŒwkd;rnfavm/ aemufjyefqkwfrnfavm/ trsdK;om;jyefvnf oihfjrwfa&;avm/ trsdK;om;jyefvnf wkdufcdkufa&;avm/ zGJŒpnf;yHk tajccHOya'ukd zuf'&,f jynfaxmifpk yHpk jH yKjyifajymif;vJrnfavm/ ppfyaJG vm/ +ird ;f csr;f a&; avm a&G;cs,&f ayawmhrnf? xkd@jyif orRwOD;odef;pdef/ ol&OD;a&$ref;/ AkdvfcsKyfrSL;}uD; rif;atmifvd_ifESihf a':atmifqef;pk=unf rnfol orRw jzpf&rnfukd a&G;cs,&f ayOD;rnf? 2014ckEpS f onf "av;yGifhqkdif vrf;qHk" jzpfEkdifouJhodk@ "av;yGifhqkdif vrf;cGJ" vnf; jzpfEkdifayonf? 'Dru dk a&pDa&;/ +ird ;f csr;f a&;ESihf zG@H +zKd ;wk;d wufa&; wk@d twGuf "tajccHOya' jyKjyifajymif;vJa&;" vkyif ef;pOfwiG f jynforl sm;u trsKd ;om;jyefvnfoihf jrwfa&; pdw"f gwjf zihf "av;yGiq hf idk v f rf; qH"k udk }uKd qkd jrifawG@vd=k uonf? od@k r[kwyf grl wkid ;f jynf. qk;d 0g;vSaom uH=urRm [lIom qd&k ayawmhrnf?

oef;pdk;Ekdi f (2014/ Zefe0g&D/ &eH@opf)

64

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


65

2014 ckESpf&JΠyGJ}uD;yGJaumif;

&Jabmfzdk;oHacsmif; 'Dae@ Armjynf&ŒJ Edik if aH &;rSm "zG@J pnf;yHt k ajccHOya't=uyftwnf;qdu k af ew,f" qdw k t hJ oH;k tE_e;f acwfpm; aeygw,f? zG@J pnf;yHt k ajccHOya'u ol@zmomol wnf¶adS ewmyg? t=uyftwnf; qdu k &f atmifou l v_y&f ¶Sm;&wJh ouf¶t dS &m0wˆKr[kwyf gb;l ? t=uyft wnf;qdu k af ewmu 'D 2008 zG@J pnf;yHk tajccHOya'eJ@ywfouf+y;D ajymqdk jiif;cH/k Edik if aH &; vkyaf e=uolawGe@J Edik if aH &;ygwaD wG jzpfw,fv@kd qdrk S ydrk eS yf gvrd rhf ,f? bma=umifh 'Dvt kd =uyftwnf; qdu k af ewmvJ? t"dutusq;kH ta=umif;&if;uawmh 2008 zG@J pnf;yHk tajccHOya'eJ@ywfoufwhJ ud, k &hf yfwnfcsuu f kd wdwd yy/ ajymifajymifwif;wif; ajym&awmhr,ft h csed u f kd a&mufvmvd@k jzpfygw,f? 'g[m vydik ;f yJvykd gawmhw,f? 'Dae@ ArmjynfEdkifiHa&;rSm odomwJhxl;xl;jcm;jcm; vuQ%mESpfck ¶Sdygw,f? eHywfwpfuawmh vuf¶EdS ikd if aH &; jy\emt00&JŒ qHck su[ f m 2008 zG@J pnf;yHk tajccHOya' jy\em jzpfaewmyg? jynfwiG ;f +ird ;f csr;f a&;udpyP jJ zpfjzpf/ trsK;d om; jyefvnfoifjh rwfa&;yJ jzpfjzpf 'D 2008 zG@J pnf;yHt k ajccHOya'&JŒ rawmfravsmt f csuaf wGukd rz,f¶mS ;bJ b,fvrkd S xda&mufatmif rajz¶Si;f Edik yf gb;l ? 'Dru kd a&pDa&;/ 2015 a¶G;aumufy/JG w&m;Oya'pd;k rd;k a&; pwJh udpPawGuawmh ajymaezdk@awmif rvdkygbl;? 'Dawmh 'Dae@EdkifiHa&;orm;awGeJ@ Edik if aH &;tiftm;pkawGukd t"du prf;oyfawmhrmS uawmh 'D 2008 zG@J pnf;yHk tajccHOya' tay: b,fvo kd abmxm;ovJqw kd m ygy?J 'gukd enf;enf; yd+k y;D tao;pdyaf jym&&if 'D 2008 zG@J pnf;yHk tajccHOya'txJu b,ftcsuaf wG tay:rSm b,fvo kd abmxm;ovJ qdw k myJ jzpfygw,f? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

65


66

vuf¶dS ArmjynfEikd if aH &;&JŒ 'kw, d xl;jcm;csuu f Adv k cf sKy}f u;D ode;f pdet f &yfom; tpd;k &&JŒ " 'Dru kd a&pD " a=umihf Armjynf Edik if aH &;orm;avmurSm ajymqdw k mrSeo f rSs[m w0ufcseaf jymwmcsnv hf kd jzpfaeygw,f? tpm;tukef pm;/ pum;tukerf ajymeJ@ qdo k vdk jywfjywfom;om; ajymwm=um;&cJv+S y;D " 'gayrJ"h wvH;k cHwhJ oHwrmefqefqef a0hvnfvnf pum;rsKd;awGyJ =um;ae&avh¶Sdygw,f? jywfjywfom;om; trsm;qHk;ajym=uwmqdkvdk@ tm%m&aewJh Adkvfrif;atmifvd_if vdk vleJ@ }uHŒzGwfygwDu vlawGavmufyJ¶Sdwmudk owdxm;rdygw,f? olw@kd rsm;uawmh "ajymvdu k &f if tjywfcsnyhf J" vd@k awmif ajym&rvdk jzpfygw,f? orw udk ppfAv kd rf w S yg; b,forl S rjzpfEikd af tmifvyk x f m;wm/ v$waf wmfxu J kd ppfAv kd w f rwfom;u omvm,H Z&yfyrm 0ifcsiw f ikd ;f 0if xGucf siw f ikd ;f xGuv f @kd &atmif vkyx f m;wm/ ppfwyfu tcsed rf a¶G; "tm%modr;f " vd@k &atmif vkyx f m;wm/ zG@J pnf;yHk tajccHOya'&JŒ ta&;ygwJhtcsufawGudk ppfwyfuoabmrwlbJ jyifvdk@zsufvdk@ r& atmifvkyfxm;wm pwJhtcsufawGudk txift¶Sm;od&ufeJ@ ppftpdk;&vdk@rajymEdkifbJ/ 'Dru kd a&pDvrf;udw k ufvrS ;f aewmjzpfygw,fv@kd ESpaf ygi;f rsm;pGm rsupf rd w dS f ajymae=u&wJh 0Éfu ru|wcf si=f uao;bl;vm;? tckawmh qifa0S@&efa¶SmifawG vkyv f @kd r&awmhb;l ? bl;qdb k ;l / z¶Hq k zkd ¶Hk ¶Si;f ¶Si;f jywfjywf ajym=u&ygawmhr,f? 'Dawmh t=uyftwnf;awG@awmhwmayg?h OD;pGmtm;jzifh Adv k o f ed ;f pdew f @kd taeeJ@ olw@kd awmif;qdv k @kd ay:vmwJh "t}ujH yKcsu"f oH;k ode;f ausmf (olw@kd tqd)k udk wke@f jyef&/ tajzay;&awmhr,f? ¶Si;f ¶Si;f jywfjywf ajym&awmh r,f? a':pk udk orw rjzpfEikd af tmif wrifvyk x f m;wmjzpfa=umif; twnfjyK 0efc&H awmh r,f? tenf;qHk;awmh "[kwfw,fuGm/ bmjzpfao;vJ" qdkwmrsKd; ajym&yg awmhr,f? olwdk@uawmh ajym0hHrSmyg/ oHo,¶Sdp&mrvdkygbl;? olwdk@ajymorSsudk wHqdyfwHk;¶dkuf twnfjyKay;r,fh "v$waf wmf}u;D " uvnf; toif¶h adS eoud;k ? 'DtcgrmS olw@kd wke@f jyefcsuaf wGukd wjcm;vlawG/ tzG@J tpnf;awGu b,fvkd wke@f jyefrmS vJ? ppfAv kd cf sKyw f &G ŒJ wke@f jyefcsuq f w kd mu ud, k fh "t}ujH yKcsu"f eJ@ ajzmifah jzmif}h u;D qef@usiaf e&if bmqufvyk rf mS vJ? "'gjzihv f nf; +y;D wmyJAsm" vd@k qd+k y;D jyKorSsE/k ykomG ;rSmvm;? 'Dawmhum 'DEpS t f wGi;f vG,v f , G af jym&ifyJ Edik if aH &;tiftm;pkawGukd prf;oyfrmS tqifEh pS q f if¶h adS ew,fv@kd qdEk ikd yf gw,f? yxrtqifu h b,ftcsuaf wGukd b,fvakd wmif; qdrk mS vJ qdw k m? aemufwqifu h ud, k af wmif;qdw k mawGukd Adv k cf sKyaf wGu jiif;y,fvu kd &f if bmqufvyk rf mS vJ qdw k mjzpfygw,f? zG@J pnf;yHk tajccHOya'udk jyifz@kd wifjyw,fqw kd m[m uHprf;rJEd_ufovdk udk,hftqdkatmifjrif&iftjrwf/ ratmifjrifvnf;ta&;r}uD;bl;vdk@ vkyrf &bl;qdw k m owdjyKoifyh gw,f? 66

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


67

jyifqifzdk@wifjyw,fqdk&if ppfAdkvfawGeJ@ u¾aump jzpfr,fhtcsufawG wifjy0hyH grh vm;? 'grrS [kwf jyifqifz@kd wifw,fqw kd hJ emrnfav;&,Hk tay:,Htcsuaf wGyJ wifrmS vm;? tcktcgrmS ppftpd;k &eJ@ }uŒH zGwyf gww D @kd uvnf; 'Dz@JG pnf;yHk tajccHOya'rSm jyifoifhwmawG¶Sdw,f/ jyif&r,fvdk@ajymaewm r[kwfygvm;? 'gayrJh olwdk@jyifr,f qdw k mawGu wdik ;f jynfukd ppftyk pf u k aqGpOfrsK;d quf csKyu f ikd Ef ikd af tmif jyÏmef;xm;wJh tcsuaf wGukd jyifrmS r[kwyf gb;l ? 'D 2008 zG@J pnf;yHt k ajccHOya'udk vufcx H m;&w,fqw kd mrSm omreft&yfom;eJ@ EdkifiHa&;orm;rwlygbl;? omreft&yfom;uawmh rwwfomvdk@qdk+yD; oleJ@rqdkifovdk aevd@k &ygw,f? 'gayrJh Edik if aH &;orm;qdo k u l awmh wm0ef¶ydS gw,f? t¶H;_ ay;+y;D 'g}u;D eJ@ qufEpS yf g;oGm;ae&if t"dym` ,fu awmfawmfq;kd ygw,f? ajym&&if Zmwfvrf;wGu J ¶Snrf ,fo h abmyg? Edik if aH &;orm;awGbufu bmvkyf rvJ? tJ'v D v kd yk v f m&if t&yf0wf ppftpd;k &u bmvkyrf vJ? Adv k af X;OD; ajymcJw h phJ um;twdik ;f umvHu k tm%modr;f zd@k vdw k ,fq+kd y;D odr;f rSmvm;? odr;f &if b,fvw kd ek @f jyefrmS vJ? q&mAef;armfwifatmif ajymwJh ordik ;f uay;vmwJh wm0ef}u;D uawmh Edik if aH &; avmuom; tm;vH;k &JŒ ykc;kH ay:rSma&mufaeyg+y?D OD;ode;f pdef ppftpd;k &uawmh ppftyk pf k tqufqufu ay;xm;wJw h m0efudk ausausyeG yf eG f xrf;aqmifygvrd rhf ,f? usefEdkifiHa&; avmuom;awGua&m/ b,folay;wJh wm0efudk xrf;rSmvJ? 'grrS [kwf acgi;f a¶SmifrmS vm;?

&Jabmfzdk;oHacsmif;

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

67


68

jrefrmhEdkifiHa&; &moDOwk rkefwdkif;xefrnhf t&dyfta,mifwcsKdŒjrifae&onf Awd;k &Sed f

2008 zG@J pnf;yHk tajccHOya' tusyt f wnf; jzpfae+y?D jyif;xefonhf Ekid if aH &; rkew f ikd ;f wcktjzpf ajymif;oGm;Ekid o f nf? ArmjynfrmS vGwv f yfa&;acwfaemufyikd ;f zG@J pnf;yHk tajccHOya' 3 ck &Scd w hJ m tm;vH;k od=u+y;D jzpfrnf? yxr - Adv k cf sKyaf tmifqef; acgi;f aqmif onhf vGwv f yfa&; wku d yf 0JG if rsK;d cspjf ynfcspf Ekid if aH &;orm;}u;D rsm; a&;qGjJ yÏmef;cJo h nhf vGwv f yfa&;ESifh ayguzf mG ;cJah om 1947 ckEpS /f zG@J pnf;tkycf sKyyf kH tajccHOya'? 'gukd OD;ae0if; 1962 ppfwyfEiS fh tm%modr;f +y;D eif;ajcypfvu kd o f nf? 'kw, d - rqv wygwD ppftm%m &Sipf epftwGuf ppfwyfaemufcEH iS fh a&;qGt J wnfjyKonhf 1974 zG@J pnf;yHk tajccHOya'? 'D vlxq k ENrygaom rqv ppftpd;k & zG@J pnf;yHOk ya'udk &Spaf v;vH;k ta&;awmfyrkH mS vlxw k u kd yf JG enf;jzihf acsre_ ;f ypfc&hJ onf? wwd, - tck jy\emjzpfvmaeonfu 2008 zG@J pnf;yHk tajccH Oya' jzpfonf? 'D2008 zGJ@pnf;yHkOya'u csDuwnf;u ,Ofoudk qdkovdk pwif jynfwnf uwnf;u jy\emESifh pcJo h nf? &Spaf v;vH;k ta&;awmfy. kH a=u;G a=umfojH zpfonhf ygwpD kH 'Dru kd a&pD awmif;qdrk t _ m; rvGeq f efEikd I f tm%modr;f ppftyk pf u k 1990 a&G;aumufyJG usi;f yay;cJo h nf? vlxk axmufcrH &_ xm;onhf NLD u a&G;aumufyw JG iG f tjywftowf tEkid &f onf? 'gayrJh NLD udk tm%mv$rJ ay;vdI k zG@J pnf;yHk tkycf sKyyf akH &;qGaJ &; ta=umif; jy+y;D tm%modr;f ppftyk pf [ k m twkta,mif trsK;d om; nDvmcHukd 'Dru kd a&pD tiftm;pk rsm;ESifh &[ef;&Siv f l jynfot l rsm; qef@usif uef@uGuaf eonh=f um;u pdw}f uKd uf ud, k pf m; vS,rf sm;ESifh ZGwt f wif;ac:,l+y;D TzG@J pnf;tkycf sKyyf }kH u;D udk a&;qGcJ jhJ cif;jzpfonf? T 2008 zG@J pnf;yHk tajccHOya'. t"du &nf&, G cf suu f tvGe&f iS ;f ygonf? 90 ckEpS f a&G;aumufyJG acszsu+f y;D 'Dru kd a&pDwm;qD;a&;/ ppftm%m&Sipf epf qufvuf usio fh ;kH a&; jzpfonf? wu,fu 90 ckEpS f a&G;aumufcH jynfo@l ud, k pf m;vS,rf sm;ESifh zG@J pnf;yHk topf a&;&rSm jzpfonf? ppfwyfu 0ifa&;zd@k wm0efr&S?d ppfwyfu ppfwef;vsm; jyef&efom 68

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


69

vdo k nf? od@k ayrJh tm%modr;f ppftyk pf u k tm%mvufrv$wv f I kd anmifEpS yf if twk ta,mif trsK;d om;nDvmcHukd tajccHOya'a&;qGaJ ewm 14 ESp/f 15 ESpaf vmuf =umcJyh g onf? 'DumvtwGif; nDvmcHudk qef@usifuef@uGufonhf 'Drdkua&pDtiftm;pkrsm;/ jynforl sm;tm; rw&m;zrf;qD; zdEydS n f OS ;f yef;owfjzwfra_ wG/ axmifcsra_ wG vkyo f nf? jynfy xGufajy;&olawGvnf; trsm;tjym;&Sdonf? ppftm%m&SifawG vufapmif;xufonhf TumvtwGi;f ppftm%mydik rf sm;ESifh 4if;wd@k taygi;f yg c&dek rD sm;ay:ayguv f m+y;D wdik ;f jynf. obm0t&if; tjrpfrsm; ajymif;wvif;cgatmif xkcGJa&mif;cs t&if;tESD; pkaqmif;csdef &oGm;onf? 4if;ppfAsL&du k &uf t&if;tES;D rsm;jzihf vkyif ef;&Si}f u;D rsm; ukr% ` o D al X;}u;D rsm; ay:xGucf o hJ nf? ,ae@txdvnf; t"du jrefrmhp;D yGm;a&; toufaoG;a=umrSeo f rSsukd vlwpk vufxrJ mS yJ &So d nf? wdik ;f jynfEiS fh jynforl sm;uawmh qif;&JwiG ;f epfoxufepf/ jzLumjymum usI urBmrSm jrefrmqdw k m rsuEf mS i,fp&mtjzpf a&muf=u&awmhonf? 'gawGu 2008 zGJ@pnf;yHk tajccHOya'a&;qGJcsdefumv ppftm;%m&Sifrsm; vufatmufrmS obm0 o,HZmwESifh v,f,majrawG/ aoG;ac|;rsu&f nfawG wkid ;f jynfEiS fh jynfoal wGu ay;qyfvu kd =f u&jcif;jzpfonf? rqv ppftm%m&Sipf epf usm;&Jukd &Spaf v;vH;k vlxw k u dk yf JG enf;jzihf tpG,cf sK;d ypfEidk cf ahJ omfvnf; taorowfEidk cf I hJ xdu k sm;em}u;D u tpG,jf yefxu G f +y;D 2008 zG@J pnf;yHk tajccHOya'ESifh awmajymif;tm;arG;vmjcif; jzpfonf? ppftm%m&Sif pepf toufjyefoiG ;f xm;onhf Tusm;&J}u;D u jynforl sm;udk 'kuaQ y;Ekid o f nf? tcsdefra&G; usm;qGJcH&rnhf tEœ&m,f&Sdonf? u|Efkyfwkd@ 'Drdkua&pD tiftm;pkrsm;ESihf jynforl sm;taeeJ@ rdat;ESpcf gem rjzpf=u&ef ta&;}u;D vmcsed af &mufae+y?D ppftm%m&Sifpepf om;pOfajr;quf tarGqufcHa&; a&;qGJxm;onhf 2008 zG@J pnf;yHt k ajccHOya'u ,ckrsuaf rSmufumvrSmyif tm%m&Sif om;ajr;awG wpcef;x tpGr;f jyae=u+yD r[kwyf gvm;? 'D 2008 zG@J pnf;yHk ysuaf tmifrzsuEf ikd I f om;pOfajr;quf tarGqufcH tkycf sKyaf e=uygu wkid ;f jynf a&SŒa&; rawG;&Jp&myifjzpfonf? 'Dru kd a&pD vkv d m; olrsm;bufrS 2008 zG@J pnf;yHt k ajccHOya'udk jyKjyif,al &;ESifh topfjyefvyk af &; 0d0g'uGaJ e =uaomfvnf; TzG@J pnf;yHk tajccHOya'ESifh a&SŒqufomG ;r& a=umif; tm;vH;k tjrifwal eonf? 'gu jynfoal wGbufu ta&;ygonhf tm;omcsuf jzpfonf? }uzhH @HG trwf wcsKŒd yif jyKjyif,la&; vkdufajymaeonf? 'Dvdk yGwfavmnHvmonhf tajctaerSm tm%m& =uzHh @HG ygwu D vufO;D r_,l v$waf wmfrmS tqdw k if+y;D aemuf 2013 Zlvikd f 25 rSm zG@J pnf;yHk tajccH Oya' jyefvnfo;kH oyfa&;aumfrwDukd v$waf wmfEpS &f yfaygi;f 109 OD;ESifh zG@J pnf;onf? =uHhzGH@udk,fpm;vS,f 52 OD;/ ppfwyfudk,fpm;vS,f 25 OD;/ NLD udk,fpm;vS,fu 7 OD;/ tjcm;aomygwrD sm;uvnf; 2 OD;/ 3 OD;pDom yg0ifciG &fh +dS y;D zG@J pnf;vdu k jf cif;jzpfonf? =uzhH @HG ESifh tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

69


70

ppfwyfu, kd pf m;vS,u f trsm;pk/ oH;k yHEk pS yf akH usmEf iS fh tay:pD;,lxm;onf? jy\emu wrifjyif&cufatmif vkyx f m;onhf tajccHOya'udk b,fenf;eJ@ jyif,l =urSmvJ? t&yfom;tpd;k &tjzpfEiS fh 'Dru kd a&pDEidk if H wnfaqmufEidk o f nftxd jyKjyif ,lv@kd aum &Ekid rf mS wJv h m;? 'Dru kd a&pDpepfEiS fh jy'g;wvrf; oHwvrf; jzpfaeonhf ppftm%m &Sipf epf tajccHjzpfaom Ekid if aH wmfukd wyfrawmf acgi;f aqmifr_ tcef;rSm ae&m,lxm;onhf jy\em/ a&G;aumufy0JG ifp&m rvdb k J ppfwyfu v$waf wmftrwfae&m 25 &mcdik Ef e_ ;f ,lxm;onhf jy\em paomjyoemrsm; y,fzsufay;EdkifrSmvm;? ar;cGef;xkwfp&mawG trsm;}u;D &So d nf? 2008 zG@J pnf;yHt k ajccHOya' tcef; (5) yk'rf (201) wGif trsK;d om;vHjk cKH a&;ESifh umuG,fa&;aumifpD (um§vHk) udk tzGJ@0if 11OD;jzihf zGJ@pnf;xm;onf? xdk 11 OD;wGif wOD;wnf;aom t&yfom; jzpfaeonf? aemuf um§vHk xJwiG f 'korRw/ umuG,af &;OD;pD;csKyf (um§csKy)f / umuG,af &;0ef}u;D ('k-um§csKy)f / jynfxaJ &;0ef}u;D ESifh e,fpyfa&;&m0ef}u;D ponhf 6 OD;wk@d rSm wyfrawmfrS jzpf&rnf[k twdtvif; jyÏmef; xm;onf? um§vHk 11 OD;rSm wyfrawmfrS 6 OD; tydik , f x l m;+y;D jzpfaeI trsm;pk tomrJ ,lxm;&m orRwonf t&yfom;jzpfomG ;onhw f ikd f ppfwyfu tvdrk usygu b,fupd u P rkd sS xdxad &mufa&muf aqmif&u G Ef ikd rf nfr[kwyf g? tkycf sKyaf &;/ Oya'jyKa&;/ w&m;pD&ifa&; ponhf tm%moH;k &yf txufwiG f um§vHk &Sad eonf? um§vHw k iG f um§csKyf tm%m}u;D onf? um§csKyfaemufwGif tm%m&Sifa[mif;u tm%mudkifxm;onf? yHkajymif;xm;onhf ppftm%m&Sipf epfonf "'Dvel @J 'Dryl J" qdw k m vlwikd ;f odonf? 'Djy\emawGukd zG@J pnf;yHk tajccHOya' jyKjyif,al &;enf;ESifh ajz&Si;f &Ekid rf vm;? tcef; (3) yk'rf (59) Ekid if aH wmf orRwESifh 'kw, d orRwrsm; t&nftcsi;f owfrw S cf suf rsm;onf rdrdtm; &nfnGef; owfrSwfxm;jcif;rsm;jzpfa=umif; a':atmifqef;pk=unfu ajymaeonf? 'Dtydik ;f avmufuykd J a':pkEiS fh tm%mydik af wG em;vnfr, _ l jyKjyifay;onfyx J m;/ ppf t m%m&S i f p epf zsuf o d r f ; a&; jzpf E k d i f r vm; pOf ; pm;p&m jzpf o nf ? (UNFC) wkdif;&if;om;vlrsKd;rsm; zuf'&,f aumifpDuvnf; ppfrSefonhf zuf'&,f ay:xGef;a&;/ ud, k yf idk jf yÏmef;cGifh &&Sad &;wd@k twGuf zG@J pnf;yHt k opf a&;qGJ wifr,f[v k nf; qdak eonf? 2008 zG@J pnf;yHk ta[mif;}u;D rzsuo f rd ;f Ekid af o;bJEiS fh topfuakd um b,fvkd twnfjyKEikd rf vJ? v$waf wmfwiG ;f rS v$waf wmf trwfwOD;aqG;aEG;onfu tzG@J tpnf; toD;oD;. zGH@pnf;yHk jyifqifvdkcsufrsm; wlnDrnfr[kwf? ,if;tjyif v$wfawmfwGif; tqH;k tjzwfay;Ekid o f nhf =uzhH @HG ygwED iS fh wyfrawmf umuG,af &;OD;pD;csKyw f @dk u jyifqifoihf onf[k ,lqaom udp&P yfrsm;wGio f m atmifjrifEikd f rnfjzpfa=umif; oH;k oyfjyonf? oloHk;oyfwm vufawGŒusonhf oabm&Sdonf? 'D 2008 zGJ@pnf;yHk tajccH 70

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


71

Oya'udk vuf&Sdtm%m& ppfacgif;aqmifa[mif;rsm; ppftm%m&Sifpepf qufvuf &Sifoefa&; &nf&G,fcsufESihf a&;qGJcJhjcif; jzpfonf? 4if;wkd@. 'D&nf&G,fcsuf tysufcH+yD; 4if;wd@k tay:pD;,lxm;onhf v$waf wmfu tomw=unf jyKjyifay;zd@k qdo k nf jzpfEidk rf vm; qdo k nfukd aocsm pOf;pm;=u&ef vdo k nf? wyfrawmfu zG@J pnf;tkycf sKyyf u kH kd umuG,o f mG ; rnf[k um§csKyf Adv k rf if;atmifvid_ u f ajymaeonf? v$waf wmfjyify vlxq k EN cH,+l y;D v$waf wmfwiG ;f jyKjyif&ef tqdw k ifonfjzpfap zG@J pnf;yHt k opf a&;qG+J y;D jynfow l iG ;f &Si;f vif;I tqdw k ifonfyJ jzpfap/ tqH;k tjzwfay;Ekid rf mS u vuf&t dS m%m& ppftm%m&Sif a[mif;opf rsm;om jzpfaeonf? ppftm%m&Sipf epf t+y;D wdik zf suo f rd ;f a&; wku d yf pJG Of r+y;D qkaH o; a=umif; owdjyK=u&rnf? 2015 a&G;aumufyrJG wkid rf D zG@J pnf;yHk jyKjyif+y;Dd &ef tcsed t f uef@towf &So d nf? tm%mydik w f csKd Œ rJq, G rf r_ sm; 2008 zG@J pnf;yHk tajccHOya' ZGwrf w dS u f muG,v f o kd l iaw}u;D rsm; awG@ae&onf? 2008 zG@J pnf;yHt k ajccHOya'udk umuG,v f o dk l pm;zm;wcsKd Œuvnf; a&G;aumufcpH &m rvdb k J ppfwyfu v$waf wmfu, kd pf m;vS,f 25 &mcdik Ef e_ ;f ,lxm;onhf jy\em y,fzsufay;a&; awmif;qdk&if/ ppfwyfudk oGm;xd&if tEœ&,frsm;Ekdifa=umif; ajcmufv;kH vSe@f vH;k rsm;jzihf rsuEf mS vdt k m;& ppftm%m&Sipf epfukd tumtuG,f ay;ae=u onf? 4if;wk@d u tif'ekd ;D &Sm; Oyrmay;I v$waf wmfwiG ;f ppfwyfu, kd pf m;vS,rf sm; jznf;jznf; csi;f avSsmch syu kH kd aqG;aEG;=uonf? 'Dae&mrSm pm;zm;}uD;rsm;udk ajymvdkonfrSm tif'dkeD;&Sm; 'Drdkua&pDjyKjyif ajymif;vJa&; jzpfvmwm v$waf wmfwiG ;f u ppfwyf ud, k pf m;vS,f jznf;jznf;csi;f avSsmah y; vdkufvdk@ r[kwfyg? tif'dkeD;&Sm;rSm tm%m&Sif ql[mudk jyKwfoGm;atmif tif'dkeD;&Sm; ausmif;om;awGESihf jynfolawG tHk=uG wdkufyGJ0ifcJh&onfudk xnhfaqG;aEG;rS jynhfpHkrnf? wu,hftjzpfrSef azsmufxm;+yD; vdk&m qGJajymr_rsKd; rjzpfoihfyg? wcsKdŒuvnf; 2008 zG@J pnf;yHrk mS zuf'&,ftajccHral wG yg+y;D om;[k qd=k ujyefonf? jynfe,ftpd;k &/wikd ;f a'o}u;D tpd;k &qdo k nhf o¾mefavmuf =unhf tuJjzwfI r&yg? tESpo f m&udk =unht f uJjzwf&rSm jzpfonf? wckyJ =unhyf g? jynfe,fEiS fh wkid ;f a'o tpd;k &tzG@J 0ef}u;D csKyrf sm; xdak 'oqdik &f m jynfe,ftpd;k &wd@k / wkid ;f tpd;k & v$waf wmfw@kd u wku d &f u kd af &G;cs,w f ifajrmS ufciG &fh ydS govm;? 2008 zG@J pnf;yHrk mS vH;k 0 r&Syd g? ppftm%m&Siaf [mif; pdw}f uKd uf a&G;aumufyrJG wdik rf u D yif cGw J rf;cs a&G;cs,f wm0efcJG owfrw S af y;xm;[ef&o dS nf? jynfe,f/ wkid ;f 0ef}u;D csKyq f o kd rl sm; ppfAv kd x f u G af wGcsn;f yJ jzpfaeonfukd awG@ae=u&onf r[kwyf gvm;? aemuf jynfe,fEiS fh wdik ;f tpd;k & v$waf wmfawGrmS Oya'jyKciG /fh o,HZmw cGaJ 0oH;k pGcJ iG fh ponhf ud, k yf ikd jf yÏmef; cGiq fh &kd m jy\emrsm; tm%m&Sirf sm;u wzufowfvyk x f m;r_awGukd pdw"f mwft&a&m tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

71


72

vufawG@ t&yg wef;wla&; tjyeftvSef em;vnfr&_ atmif nSEd id_ ;f jyifqifa&;qG=J u&rSm jzpfonf? jyefcsKy&f &if 2008 zG@J pnf;tkycf sKyyf u kH kd qufvufqyk u f ikd +f y;D a&Sナ置dk ZGww f ;kd oGm; vdo k l tm%mvuf&dS uk, d u f sK;d orm;awGu tenf;wumhtenf;pk jzpfonf? 'Dru kd a&pD jyKjyifajymif;vJa&;udk vdv k m;onhf ygwrD sm;ESifh jynforl sm;u 2008 zG@J pnf;yHEk iS fh 'Dru kd a&pD EdkifiHtjzpf qufoGm;r&Edkif[k vufawG@&kyfb0udk cH,lodjrifxm;olawGu trsm;pk}uD; jzpfaeonf? od@k aomf 2008 zG@J pnf;yHu k kd jyKjyifa&;enf;jzpfap/ zG@J pnf;yHt k opfa&;I v$waf wmf wifonfyjJ zpfap tqH;k tjzwfay;Ekid o f rl mS vuf&t dS m%mydik rf sm; jzpfonf? onfae&mrSm tm%mt0ef;t0dkif;udk aocsmcGJjcrf; =unhf=u&ef vdkonf? v$waf wmfwiG ;f rSm wifjyrnfqykd gu v$waf wmfwiG ;f rSm ae&mtrsm;pk &xm;onhf tm%m& =uzhH yHG gwED iS fh ppfwyfu, fkd pf m;vS,rf sm; &Sad eonf? tajccHOya' jyifqifciG t fh qihf rJcq JG ;kH jzwf a&;rSmyif jy\em wufEikd o f nf? t"du tqH;k tjzwfay;rSmu v$waf wmfyrS (umvHk umcsKy)f ESifh aemufu ppftm%m&Siaf [mif;}u;D jzpfonf? onfjy\em b,fvkd &Si;f rvJ? 'Dru kd a&pD jrwfE;kd olrsm;bufrS jynforl sm; &So d nf? tm%m&Sirf sm;bufrmS tm%m &So d nf? ppfwyf &So d nf? tawG@t=uKH EiS fh oifcef;pmt& Adv k cf sKyaf tmifqef;ESifh vGwv f yfa&; wku d yf 0JG if t&yfbufEikd if aH &;orm;rsm;. 1947 zG@J pnf;yHk tajccHOya'udk 1962 rSm ppfwyf tm%modr;f I zsuyf pfco hJ nf/ 1974 rqv zG@J pnf;yHu k kd ppfwyfu rw&m; a&;qGo J nfukd &Spaf v;vH;k vlxw k u kd yf eJG nf;jzihf zsuo f rd ;f cJ&h onf? ,ck ppfwyfu twif;t"rR a&;qGx J m; onhf 2008 zG@J pnf;yHk zsuo f rd ;f a&;onfvnf; ppftm%m&Sipf epf t+y;D wkid f zsuo f rd ;f a&; ESit fh wl v$waf wmfjyifyrSmyJ vlxyk g0ifaom enf;jzihf zsuo f rd ;f &rnf[k jrifonf? tcdik t f rmtm;jzihf 2008 zG@J pnf;tkycf sKyyf kH qef@usio f w l idk ;f bH?k ;wnfcsux f m;+y;D 0dik ;f y,fzsuyf pfro S m atmifjrifrnf[k ,H=k unfonf? vlxk tHkツコuGr_ Ekid if aH &;rkew f idk ;f }u;D jzpfrjzpf qdkonfrSm tm%m& OD;odef;pdeftpdk;& tay:rSm rlwnfonf? 'Drdkua&pDudk tuef@towfEiS fh vdv k sS iv f o kd vdk cGjJ cm; usio fh ;kH +y;D ppftm%m&Sipf epf twku d t f cH/ ygwpD kH 'Dru kd a&pDvv kd m;aeaom Ekid if aH &;tiftm;pkrsm;/ 2008 zG@J pnf;yHk tajccHOya' qef@usif uef@uGuaf eolrsm;udk ,cifvyk af eusypkH t H wkid ;f zrf;qD;axmifcsra_ wG t=urf;zuf ESyd u f yG f r_awG qufvkyfygu em*pfxuf jyif;xefonhf EkdifiHa&; rkefwdkif;}uD;wck xyfrHjzpfay: Ekid af =umif; wifjyvdu k &f ayonf?

Awdk;&Sdef (ta&;awmfyHk*sme,f twGJ 1 trSwf 12 rS)

72

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


73

jrefrmh'Drdkua&pD ajymif;vJa&; eJ h EkdifiHa&;tm%m jy\em

pHatmif jrefrmhv@l tzG@J tpnf;[m (1824-1948) ESpaf ygi;f 124 ESpw f idk w f idk f u|ejf zpfc=hJ u &ygw,f? t*Fvyd u f |et f jzpf 121 ESp/f *syefzufqpfu|et f jzpf 3 ESpf u|ejf zpfc=hJ u&ygw,f? 'gayrJh jrefrmrsK;d cspv f x l }k u;D [m u|et f jzpfe@J u|eb f 0udk ikww f w k cf cH =hJ uwm r[kwyf gb;l ? t*Fvyd -f jrefrm yxrppfy/JG 'kw, d ppfy/JG wwd,ppfyJG ppfy}JG u;D 3 yGv J ;kH udk iH@k cHaecJ=h uwm r[kwb f J rsK;d cspv f ufeufuikd f ckcrH r_ sm; jyKc=hJ uwmcsn;f jzpfygw,f? +Aw d o d sS e,fcsŒJ orm;rsm;[m t*Fvyd f jrefrm - wwd,ppfyt JG +y;D atmufr0l g' 3 rsK;d csrw S u f sio fh ;kH cJyh gw,f? 1? jrefrmbk&ifukd jynfEiS 'f %fcwf&ef/ 2? jrefrmEkid if H vH;k 0 &dak oysy0f yfusK;d EGaH p&ef/ 3? bk&ifa&m vlrsK;d yg ysuo f Ok ;f ap&ef &nf&, G o f rd ;f ydu k cf o hJ nf? (tajcjy jrefrmEkid if o H rdik ;f 'kwJG yxrydik ;f / pm 34-6) 1886 ck {+Av d 13 &ufae@/ o=ueF t f usae@rSm jrefrmwEkid if v H ;kH rSm &Sw d hJ rsK;d cspf jynfot l aygi;f u +Aw d o d sS e,fcsŒJ rsm;udk w+yKd ief ufawmfveS w f u dk cf u kd cf =hJ uygw,f? (txufygpmtkyf pm 35-5) jrefrmEkid if u H kd odr;f ydu k af &; twGuf +Aw d o d sS ygvrD efu cef@rSe;f ajc ppftoH;k p&dwf aygif 3 ode;f cef@rSe;f ygw,f? vufawG@rSm cef@rSe;f wmxuf 10 qausmf ydu k ek yf gw,f? (txufygpmtkyf pm-353) jrefrmrsKd;cspfvlxkrsm;u ckcHa&;ppfyGJudk 1900 jynhfESpftxd 15 ESpfwkdifwdkif tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

73


74

ckccH =hJ uygw,f? (tJ'w D ek ;f u) +Aw d o d sS wyf&ŒJ ppfom; 32˜000 eJ@ ppf&J 8˜500/ tiftm; 45˜000 eD;yg; &Syd gw,f? jrefrmrsK;d csprf sm;[m tcsK;d rnDwphJ pfyJG &ifqikd +f y;D u|erf cHb;l qdw k hJ rsK;d csppf w d u f kd toufrsm;eJ@ paw;+y;D jyocJ=h uygw,f? e,fajr/ toufe@J trsK;d om;tcsKyt f jcm;tm%m qH;k &SKH ;cJ&h ovdk uaemifrif;om; }u;D / a,mrif;}u;D eJ@ rif;wke;f rif;}u;D wk@d }uKd ;pm;taumiftxnfazmfae=uwJh pnf;rsO;f owf bk&ifpepf jzpfay:a&; orkid ;f vrf;a=umif;udv k nf; qH;k &H;_ cJ&h ygw,f? 'g[m 1848 ckEpS f Oa&myvrf;a=umif;udk vufvw $ v f u kd &f wm jzpfygw,f? jrefrmhpnf;rsO;f owf bk&ifpepf jzpfay:a&;v_y&f mS ;r_ (1859) [m Oa&myxuf 10 ESpaf vmuf aemufus+y;D *syefxuf 10 ESpf apmygw,f? jrefrm"e&Sif 'Dru kd a&pD jyKjyif ajymif;vJa&; v_y&f mS ;r_[m +Aw d o d sS u|ejf yKr_ 121 ESp/f ppftm%m&Sipf epf jzpfay:r_ (19622013) ESpf 50 ausmf }u;D pd;k cJw h ma=umihf 'Duae@txd "e&Sif 'Dru kd a&pD jyKjyifajymif;vJa&; (vpfb&,f 'Drdkua&pD jyKjyifajymif;vJa&;) rvkyfEkdif=uao;ygbl;? t*Fvefu 1688/ jyifopfu 1789/ tar&duefu 1766/ Oa&myu 1848 ckEpS rf sm;rSm vpfb&,f 'Dru kd a&pD pepf (aps;uGuf pD;yGm;a&;eJ@ ygwpD kH Ekid if aH &;pepf)rsm; &&Scd =hJ uygw,f? tm&Svpfb&,f 'Dru kd a&pDu *syef (1946)/ tdE, Nd (1947) ckEpS rf sm;rSm pwifcw hJ myg? jrefrmu 1948 uae 1962 txd 14 ESpfyJ &SdcJhwmyg? 1962 uae 'Duae@ txd (tajccHtm;jzihf) ppftm%m&Sipf epfe@J AsL&du k &uf vuf0g}u;D tkyf t&if;&Sipf epfyJ jzpfwnfaeqJyg? ('Dvjkd zpf &wm[m t&if;cHtm;jzihf jynfwiG ;f ppfe@J ppftm%m&Sipf epfa=umihyf gy?J ) ArmrsK;d cspv f x l }k u;D [m u|eb f 0rS vGwaf jrmufz@kd (1906-1948) 42 ESp=f um &ke;f uef cJ=h u&ygw,f? ol@u|eb f 0 a&muf+yD qd&k ifyJ Armya'o&mZfrif;om;awGe@J Arm vlrsK;d aygi;f pHk jynfoal wGu qufvufwu dk yf 0JG ifc=hJ uwmudv k nf; todtrSwf jyK&rSmyg? u|eb f 0rS vGwaf jrmufz@kd q&mpHawmifov l ,form; olyek }f u;D eJ@ *syefawmfveS af &;ppfyJG 2 yGJ qifEcJ$ =hJ uw,f? ausmif;om;oydw}f u;D 3 yGJ (1920/ 1936/ 1938) trsK;d om;ausmif;eJ@ trsK;d om; ynma&;v_y&f mS ;r_}u;D qifEcJ$ =hJ uygw,f? tvkyo f rm/ v,form;/ ausmif;om;rsm; ud, k pf m;jyKwhJ 1300 jynhf ta&;awmf yH}k u;D qifEcJ$ =hJ uygw,f? *spD b D aD t tzG@J csKy/f wk@d Armtpnf; t&H;k }u;D / Auyygw/D jynfo@l ta&;awmfyykH gw/D Armhxu G &f yf*% k ;f / &Jabmf oH;k usyd ef @J bDtidk af t/ zqyvtzG@J csKyf pwJh vlxv k w l ef;pm; tzG@J tpnf;}u;D rsm; zG@J pnf; v_y&f mS ;cJ=h uygw,f? vGwv f yfa&;}u;D twGuf vlxw k u kd yf JG pm;yG0J ikd ;f wdu k yf rJG sm; qifEcJ$ =hJ uygw,f? "rif;y&d,m,f iwihw f ,f (yef;yJ armifwihw f ,f) em;0,frvnf&mS " (u0dvuQ %m owfyHk) qdkwJhtwkdif; aer0if tifyg,mt&Sifrsm;&JŒ xdk;cGJr_rsm;a=umihf *sDpDbDat/ oHCmhor*~D tzG@J csKy/f wd@k Armtpnf;t&H;k / zqyvtzG@J csKy}f u;D pwJh pnf;&H;k pkpnf;r_rsm; 74

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


75

+yKd ucJG =hJ u&ygw,f? ordik ;f acwftvku d f tvdak wmf&*d % kd ;f rsm; ay:xGuv f mcJh ygw,f? vGwv f yfa&; &,ly&kH ,lenf;udk ta=umif;jyK+y;D zqyvtzG@J csKyef @J Auy ygww D iG ;f *dk%f;uGJr_rsm; jzpfay:vmcJhygw,f? tm%mtvdk&rRufeJ@ vlrsKd;a&;tmCmwrsm;udk ta=umif;jyK+y;D 1948 rwfv jynfwiG ;f ppf}u;D jzpfay:cJw h m ('Duae@txd) &yfpzJ @kd cufcaJ e ygw,f? 1? tm%m eJ@ 2? OpPm "e/ tpkttkyf tusK;d pD;yGm; tvd&k rRu[ f m ppf&yfpaJ &;twGuf }uD;rm;wJht[ef@twm; jzpfapcJhygw,f? 'Djy\em[m 'Duae@vnf; twm;tqD; jzpfaeqJygy?J 49 ckEpS x f aJ &mufawmh jynfwiG ;f ppf}u;D [m vlxt k =kH urG w _ ck jzpfvmcJyh gw,f? 49 ckEpS x f rJ mS tvHeyD gw/D jynfo@l &JabmftjzL/ ArmhwyfrawmfrS wyf&if; 1/ 2/ 3/ u&if/ rGe/f u,m;wd@k vufeufuikd af wmfveS af &;xJ ygvmw,f? 1951 ckEpS x f rJ mS zqyvtpd;k &udk &efuek t f pd;k &vd@k ac:vm=uygw,f? vufeufuikd af wmfveS af &; qifEaJ$ e=uolrsm;twGi;f ppfa&;/ Ekid if aH &;t& nDnw G rf r_ &=uwmtjyif tdE, dN eJ@ +Aw d o d sS "eo[m&tzG@J (t*Fvyd )f u zqyv tpd;k &udk ppfa&;t& tultnDay;cJw h ma=umihf zqyvtpd;k & touf&LS ayguf &oGm;cJyh gw,f? zqyvtpd;k &/ ppftpd;k &rsm;[m jynfwiG ;f ppfjy\emudk Ekid if aH &;t& ajz&Si;f zd@k b,fawmhrS rpOf;pm;cJ=h uygb;l ? jynfwiG ;f ppf jy\emeJ@ ywfouf&if (wzufu) tjyKwf wku d f jynfwiG ;f ppf ay:vpDukd b,fawmhrS rpGe@f v$wb f ;l ? (wzufu) vufeufcs/ wyfzsu/f Oya'wGi;f 0if tpd;k &eJ@aygi;f / pD;yGm;&Sm/ olaX;jzpfatmifvyk f qdw k hJ ay:vpDuykd J usio fh ;kH cJw h myg? ArmjynfueG jf rLepfygwu D ae 1989 ckEpS rf mS vlrsK;d pk vufeufuikd w f yfz@JG rsm; cGx J u G f oGm;=uwma=umihf ArmjynfawmfveS af &;eJ@ ywfoufwhJ t"du wku d yf o JG %?mefvnf; rsm;pGm avsmu h somG ;ygw,f? ppftpd;k &rsm;u Auy udk b,fwek ;f urS cGijfh yKray;cJw h hJ e,fajr/ tzG@J tpnf; wnf&&dS ef cGirfh sm;ay;+y;D wkid ;f &if;om; vufeufuikd f tiftm;pkrsm;udk typftcwf &yfcJhygw,f? pD;yGm;a&;vkyfief; tcGihftvrf;rsm;ay;+yD; EkdifiHa&;vrf;a=umif;rsm; ajymif;zdk@ }uKd ;pm;cJah yr,hf vd&k if; ra&mufcyhJ gb;l ? trsK;d om;nDvmcHe@J jrLS qG,cf ahJ yr,hv f nf; rSe;f csuef @J ESr;f xGuf rudu k cf yhJ gb;l ? jrefrmEdik if &H ŒJ vlrsK;d pk trsK;d om;vlx}k u;D [m jrefrmEkid if H e,fjcm;a'o ywfywf vnf&Sd yx0Da'orsm;rSm cs&yfaexkdifcJh=uwm urBmwnfpuwnf;uygyJ? trsm;pku awmifov l ,fvyk f "m;rckwcf sn;f ygy?J tvGeq f if;&J acwfaemufus vSygw,f? tckq&kd if olw@kd [m oufqikd &f m trsK;d om;ygwrD sm;/ wkid ;f &if;om;acgi;f aqmif tpktzG@J rsm;vnf; &Sdae=uyg+yD? trsm;pk}uD;[m vufeufudkifwyfzGJ@rsm;eJ@ trsKd;om;wef;wla&;twGuf vufeufuikd f awmfveS af &; vkyv f m=uwm ESpf 50 ausmyf g+y?D olw@kd [m vpfb&,f "e&Sif ynmwwf vli,frsK;d qufrsm;vnf; &Sad e=uyg+y?D tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

75


76

jzpfwnfrt _ & ajym&vSsif vlrsK;d pHt k rsK;d om;tzG@J tpnf;eJ@ acgi;f aqmifrsm;[m 'DcsKyf OuUÏeJ@ 'DcsKyv f ykd gy?J vpfb&,f"e&Sif vlrt _ pk}u;D wckvkd jzpfae=uyg+y?D Edik if aH wmf tm%m (eJ@) trsK;d om;OpPm"eudk a0pk&xdu k o f rl sm; jzpfygw,f? ArmjynfrmS Ekid if aH wmf tm%meJ@ wyfukd ud, k pf m;jyKxm;wJh ppfAsL&du k &uf t&if;&Sirf sm;u (tpkwpk)/ 'DcsKyf OuUÏeJ@ 'DcsKyu f vpfb&,f"e&Sif vlrt _ pk}u;D wpkyg? vmr,hf 2015 a&G;aumufy}JG u;D rSm 'Dtiftm;pk 3 pk tm%mcGaJ 0=urSmyg? 2008 zG@J pnf;yH;k u b,fae&m b,ftcef;u¾uae ygvmrSmvJ? vdu k Zf m tpnf;ta0;/ jzpf}u;D em;tpnf;ta0;/ zm;tHtpnf;ta0; qdw k mrsm; wpHw k &m t"dyg` ,ef @J ajym&&if tm%meJ@ OpPm"eudk b,fvakd 0jcrf;=urSmvJqw kd hJ t"dyg` ,f twdrt f eufukd rkcs nSEd id_ ;f =u&rSm jzpfygw,f? 'DcsKyef @J jy\emuawmh 2008 zG@J pnf;yHu k kd b,favmufjyifrmS vJqw kd mygy?J vGwv f yfa&; &cgpu zqyv tzG@J csKy[ f m tm%m&tkypf yk g? wyfe@J vnf; wpk wpnf;wnf; &Syd gw,f? 1958 rSm tm%m& zqyvtzG@J csKyf uG=J uawmh (uucsKy)f Adv k cf sKy}f u;D ae0if;u wyfukd ol@ud, k yf ikd t f iftm;tjzpf toH;k cs+y;D tm%modr;f cJw h myg? tJ't D csed u f p+y;D oef@&Si;f / wnf+rJ pwJh t&yfbuftm%m&tkypf [ k m ta=umif;a=umif;eJ@ ppftm%matmuf a&mufomG ;cJ=h uwm[m 'Duae@txdygy?J tm%meJ@ OpPm"e &Sm&wm[m vG,u f al =umif; ppftm%mydik rf sm; odomG ;=u ygw,f? ppfwyfukd tm%meJ@ ,Ofyg;atmif vkyaf y;cJwm[m wnf+rJ zqyv acgi;f aqmif }u;D rsm; jzpfygw,f? jynfwiG ;f ppfa=umihf ppftm%mydik rf sm; ta&;ygvm=uwmyg? (tck ocifEk ae&mudk 'DcsKyOf uUX a&mufvmwmyg) oluvnf;"usrtazwyf"vd@k (qENp)JG eJ@ ajymae jyefygw,f? pifppf 'Dwyf[m jynfwiG ;f ppf wku d w f w hJ yf/ ppftm%m&Sipf epf usio fh ;kH wJw h yf/ uGejf rLepf qef@usiaf &;wyf/ vlrsK;d pHv k x l rk sm;udk ppfjyKww hJ yf/ trsK;d om;OpPm"eeJ@ Ekid if aH wmf tm%mudk vuf0g;}u;D tkyf vk,x l m;wJw h yf/ 'DAsL&du k &uf vuf0g;}u;D tkyf t&if;&Sipf epfukd umuG,af ewJh ppfwyf[m vlrsK;d pHv k x l }k u;D tusK;d udk (wu,f acgi;f aqmifrmS vm;) vpfb &,f "e&Siv f rl t _ pk jzpfwhJ 'DcsKyOf uUÏeJ@ 'DcsKyt f pke@J vlrsK;d pHv k pfb&,f "e&Siv f rl t _ pkrsm;eJ@ wu,f tm%mcGaJ 0rSmvm;/ 2008 zG@J pnf;yHu k kd jyifrmS vm;/ 2015 a&G;aumufyu JG kd wu,f 'Dru kd a&pDusus usi;f yay;rSmvm;/ tmqD,u H tmrcHrmS vm;/ tD;,lu tmrcHrmS vm;/ (urBmh jy\em wyH}k u;D udk wckrS ajz&Si;f ray;Ekid w f )hJ UN u tmrcHrmS vm;/ The Elders tpku tmrcH=urSmvm;/ olw@kd vnf; olw@kd 'kueQ @J olw@kd yg? vkypf m;&if; rd;k acgiaf ewJh jrefrmvlxk oef; 60 ua&m 'DyrJG mS b,fvkd ygciG &fh =urSmvJ? vufcyk af wmif;wJh a[mvH;k ajymvH;k awGukd 24 ESpw f idk w f ikd f rpm;& 0cref; em;axmifc=hJ u&wJh vlrsK;d aygi;f pHk vlx}k u;D u qefaps;/ qDaps;/ om;ig;aps;av; usapcsi=f u 76

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


77

rSmyg? q&mpHv,form;olyek }f u;D eJ@ 1300 jynhf ta&;awmfy}kH u;D / 88 'Dru kd a&pD ta&;awmf yH}k u;D udk vlxu k arh=urSm r[kwyf g? aus;vufvx l }k u;D u v,fa0;olyek ef @J &cdik o f yl ek w f @kd udk arh=urSm r[kwyf g? jrefrmrsK;d cspv f x l }k u;D [m vGwv f yfa&;twGuf vufeufuikd af wmfveS af &; 2 }urd /f ausmif;om;oydwf}uD; 3 yGJ/ a&eHajr 1300 jynhf ta&;awmfyHk}uD;/ ppf+yD;acwf 46 pufwifbm tvkyform;oydwf/ 1949 Zefe0g&D pma&;oydwf}uD; qifE$JcJh=uw,f? vGwfvyfa&;acwfrSm Auy/ tvHeDeJ@ jynfol@&Jabmfwdk@ qifE$J=uwJh vufeufudkif awmfveS af &;rsm;/ rGe/f u&if/ u,m; rsK;d EG,pf w k @kd &JŒ ykeu f efrr_ sm;/ 1960-61 aemufyikd ;f u p+y;D t"du rsK;d EG,pf }k u;D rsm;&JŒ vufeufuikd yf ek u f efrr_ sm; w&pyf jzpfay:cJyh gw,f? 62 ppftm%m odr;f +y;D aemufrmS vlrsK;d pkrsm;&JŒ vufeufuikd af wmfveS af &;rsm; wkd;rsm;vmcJh ygw,f? 1976 avmufup+yD; ta&SŒajrmuf ppfa'orSm jyif;xefwJh vufeufudkifawmfvSef a&;rsm; jzpfay:cJhygw,f? 1963 Ekdif0ifbm +idrf;csrf;a&;aphpyfyGJ ysujf ym;+y;D aemuf axmifcsw D hJ vlzrf;yG}J u;D rsm; jzpfcyhJ gw,f? 74 *|ef tvkyo f rm;oydwrf sm;/ 74 'DZifbm OD;oef@ ta&;tcif;/ 76 r_id ;f &mjynhf ausmif;om;v_y&f mS ;r_/ 78 uGejf rLepfygwD ajratmufvy_ &f mS ;r_/ 82 uGejf rLepfygwD ajratmuf v_y&f mS ;r_rsm; jzpfcyhJ gw,f? 1985 ckEpS f wd@k Armtpnf;t&H;k ESpf 50 jynhEf pS u f pwifcw hJ hJ rqvwygwpD epf zsuo f rd ;f a&;/ ygwpD 'kH rD u kd a&pD v_y&f mS ;r_}u;D [m wjznf;jznf;us,jf yef@ vm+y;D 88 'Dru kd a&pD ta&;awmfy}kH u;D tjzpf }u;D rm;us,jf yef@vmcJyh gw,f? e0w ppftpd;k &&JŒ &uf&ufpufpuf ypfcwfowfjzwfr_a=umihf jynfolvlxkrsm; axmifcsD+yD; towfcHcJh=u &ygw,f? 88 vlxk tH=k urG }_ u;D u rqv ppftpd;k &&JŒ orRw 3 qufujkd zKwcf sEidk cf yhJ gw,f? rqv ygwpD epfukd umuG,x f m;wJh 74 zG@J pnf;yHu k kd +zKd zsuEf idk cf yhJ gw,f? rqv ppftpd;k &u (e0w) ppftpd;k &xH tm%mv$cJ yhJ gw,f? Adv k cf sKy}f u;D ae0if; t}u;D ttkyv f yk w f hJ rqv pDt;D pD wzG@J vH;k 14 OD;/ ordik ;f uef@vef@umaemufukd ajc&mazsmuf 0ifomG ;cJ=h uygw,f? tjyifrmS wpn ygwu D kd uif;tjzpf tapmihx f m;cJyh gw,f? 88 'Dru kd a&pDta&;awmfy}kH u;D [m... 1? rqu ppftpd;k &&JŒ rSm;,Gi;f wJh taxGaxG ay:vpDrsm; 2? jrefrmh'rD u kd a&pDtiftm;pkrsm;u ESp&f n S v f rsm;qifEcJ$ =hJ uwJh yHo k %¾mefpkH wdu k yf rJG sm; 3? urBmo h rdik ;f &JŒ a&pD;a=umif; tajymif;tvJrsm;a=umihf 88 'Dru kd a&pD ta&;awmf yH}k u;D jzpfay:vmwm jzpfygw,f? bma=umihf vlx}k u;D w&yfv;kH &JŒ 'Dru kd a&pDa&; arSsmrf eS ;f csuf taumiftxnf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

77


78

rjzpfwmygv?J 1? rqv ppfwyfu vlxek @J ryl;aygi;f cJ=h uygb;l ? ppfwyfu ol@txuf trde@f udk emcHaewma=umihf jzpfygw,f? Ekid if aH &;tm%m[m aoewfajymif;0u xGuw f ,fqw kd m 'grsK;d ajymwmyg? 2? (tJ'u D mvrSm) oydw}f u;D u vlxt k }uKd uyf gy?J vly*k Kd~ vaf cgi;f aqmifwhJ tzG@J tpnf; Popular Leader and Popular Organization wcktjzpf rpkpnf;Ekid cf =hJ uygb;l ? taxGaxG oydwaf umfrwD GSC tm;vH;k udk ud, k pf m;jyKEidk w f hJ tzG@J tpnf;wck azmfxw k zf @kd }uKd ;pm;=uqJrmS ppfwyfu tm%modr;f cJw h myg? rqv ppfwyfu ol@ Higher Command txuftrde@f udk emcHw,fqw kd m[m odyu f kd ta&;}u;D wmyg? tD&wfppfwyfukd quf'ef [lped &f ŒJ trde@f udk remcHawmhygb;l ? u'gz&D ŒJ ppfwyf/ rlbm&uf&ŒJ ppfwyfuvnf; olw@kd udk remcH=uawmhygb;l ? tck qD;&D;,m; ppfwyfu tmqwftrde@f udk emcHae=uyH&k ygw,f? 3? vlx}k u;D bufrmS tajctaeeJ@ udu k n f w D hJ enf;y&d,m,fvrf;pOfw&yf(Tacti cal Line) r&SmazGEi dk f jzpfc&hJ ygw,f? rqv u e0w udk tm%mv$v J u kd w f t hJ cg Ekid if aH &; tajctae ajymif;oGm;cJyh gw,f? e0w ppftpd;k &u 88 owfjzwfr}_ u;D udk ac|;odyzf @kd 88 pufwifbm 27 &uf uae 89 *|ef 25 &ufae@txd ygwpD pkH epfukd 9 veD;yg; cGijfh yKcyhJ gw,f? 1990 ar 27 a&G;aumufyrJG mS NLD tEkid &f cJah yr,hf e0w u tm%mrv$cJ yhJ gb;l ? NLD uvnf; rdr&d ŒJ De-Jure status udk trdt&qkyfudkif+yD; tpdk;&rzGJ@&Jwma=umihf 90 a&G;aumufyGJ atmify[ JG m yHjk yifjzpfomG ;cJyh gw,f? ar;cGe;f trsK;d rsK;d xGuaf ewJh 2015 ckEpS f a&G;aumufyu JG jrefrmh 'Dru kd a&pDtiftm;pkrsm;udk (b,fvo kd ifcef;pmrsK;d rsm; ay;rvJ) qdw k m apmih=f unhf =u&rSmyg? Arab spring (tm&yfaEGOD;) rSm yÉdyuQ 3 rsK;d tusK;H 0ifygw,f? 1? a'ocHvx l }k u;D eJ@ tm%m&Sit f =um;u yÉdyuQ ? 2? a'oqdik &f m tm%m&Sirf sm;eJ@ TNC }u;D rsm;t=um;u yÉdyuQ ? 3? Global TNC }u;D rsm;t=um;u yÉdyuQ awG jzpfygw,f? tD*spef @J qD;&D;,m; jy\emudk =unhv f u kd &f if 'Dtcsuu f kd awG@rSmyg? jrefrmrSmu yHo k ¾meft& ajym&if.... 1? tm%&Siaf [mif; ppfwyfe@J 2? ppftiftm;eJ@ vlrsK;d pHv k x l rk sm;udk ud, k pf m;jyKxm;wJh jzpfxeG ;f p vpfb&,f "e&Sif vlrsK;d pkrsm;tpk 3? wwd,tpku 'DcsKyOf uUÏ ud, k w f idk &f ŒJ tcef;u¾ ta&;ygr_ jzpfxeG ;f p vpfb &,f vlrt _ pk? 'Dvrl t _ pk 3 pkt=um; tm%mcGJ a0&rSmyg? ppfAsL&du k &uf vuf0g;}u;D tkyf 78

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


79

t&if;&Sif vlwef;pm; vlrt _ pke@J (use)f - vpfb&,f "e&Sif vlvwfwef;pm; vlrt _ pk 2 pk t=um; tm%mcGaJ 0=u&rSmyg? (tm%mcGaJ 0&r,hf tvkyo f abmu) 2008 ckEpS f zG@J pnf; yHjk yifqifa&;eJ@ vlrsK;d pk vufeufuikd af wmfveS af &; tiftm;pkrsm;eJ@ typftcwf &yfp&J r,hf olw@kd wyfrsm;udk zuf'&,fwyfrsm;tjzpf ae&mcs&r,f? 2008 ckEpS f zG@J pnf;yHu k kd zuf'&,f zG@J pnf;yHt k jzpf ajymif;vJay;&ygr,f? 'grS (tm;vH;k 0if+yKd i&f r,hf 2015 a&G;aumuf yG[ J m 'Dru kd a&pDuswhJ a&G;aumufyJG jzpfrmS yg)? 'gro S m 'Dru kd a&pDjynh0f wJh Armjynf jzpfrmS yg)? 'gro S m 'Dru kd a&pDjynh0f wJh Armjynf jzpfrmS yg? 'Dvjkd zpfz@dk .... 1? wyfrawmf 2? tpd;k &tzG@J 3? v$waf wmf eJ@ 4? =uzhH @HG ygww D @kd u tqH;k tjzwf ay;=u&rSmyg? ?

pHatmif ( nandar tintswe facebook

rS)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

79


80

ta0;u ay;pmwapmif ,mawmuomajAm

ud[ k 'kd if;a&²²² Ekid if aH &; rvkyaf wmhygb;l qdw k hJ Adv k cf ifneG @f wa,muf ajymr,fah jymxGuv f mawmh "taz}u;D OD;ae0if; - 0rfah pGŒ"? "Adv k o f ed ;f pdef - 0rfah pGŒ" qd+k y;D vufo;D vufarmif;wef; xGuv f mygovm;As/ owW&d ydS gayw,f (rsuEf mS ajymifygayw,f) vd@k ajym&rSmygy?J wygwnf; rSm a&SŒrD;aemufr;D =unfah &Smif&mrSm tuif;yg;ygayw,fv@kd vnf; todtrSwf jyK&r,fAs? olw@kd tpdr;f tpdr;f csi;f awmh b,fo@l udak &Smif/ b,fo@l udak qmif? ajcjrifw,fv@kd qd&k r,f xifygw,f? ol 'DvdkajymwmawGeJ@ ra&S;raESmif;rSm OD;ae0if;orD;rsm;eJ@ ajr;rsm;uvnf; v_y&f mS ;vmavawmh wcsKŒd u 'g OD;ae0if;vdik ;f u Ekid if aH &;e,fy,fxJ jyef0if=urvd@k vmvd@k awG;q ajymwmqdw k mawGvnf; awG@&/ =um;&oAs? Adv k cf if!eG @f &JŒpmtkyu f kd yGx J w k &f mrSm vnf; olw@dk u tHek @J usi;f eJ@ xGuv f m=uwmud;k ? 'Dawmh vlawG od@k avm/ od@k avm awG;wm vnf; rvGeb f ;l xifygw,f? tcktcsed f ArmjynfEidk if aH &;u ae&mOD;/ zsmcif;ae=uwJh umvqdak wmh OD;ae0if; t0ef;t0dkif;uvlawGvnf;yJ t=uHtpnfeJ@ xGufvm=uavovm;vdk@ wGuf=u[efwl ygw,f? 'gayrJh ud[ k 'kd if;a&Œ²²² usaemf =um;rdoavmufuawmh tJ'v D akd jymolawGtm;vH;k [m pd;k &drw f ahJ voHawGe@J csn;f ajym=uwmAs? b,fou l rS 0rf;om tm;&eJ@ Armjynf&ŒJ Ekid if aH &; twGuf aumif;wJt h vm;tvmtjzpf ajym=uwm r[kwb f ;l ? wcsKŒd vlawGtzd@k wcsed u f bm}u;D yJvyk cf /hJ vkycf /hJ rsuEf mS ajymifwu dk Ef idk &f if yGx J u G f vd@k &ovdk jzpfae=uwJu h mvud;k ? wu,fu axmufvrS ;f a&;wm0efcw H a,mufuae 0ef}u;D csKyjf zpfc/hJ Adv k cf sKy}f u;D jzpfw,fqw kd m[m urBmo h rkid ;f rSmawmif tawmf&mS ;wJh tjzpfyg? Armjynfvkd ppftm%m&Sif 80

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


81

awG }uD;pdk;wJh/ axmufvSrf;a&;u t&m&m&JŒ txufrSm a&mufaewJh EkdifiHrsKd;awGrSmrS awG@&wwfygw,f? *smreD emZDacwfu emrnfq;kd eJ@ ausm=f um;cJw h hJ *wfpwmydk acgi;f aqmif [if;rvm; (Heinrich Himmler) awmifrS jynfxaJ &;0ef}u;D yJ jzpfcw hJ myg? arSsmrf eS ;f csuf }u;D vSwhJ Adv k cf if!eG @f [m "Adv k cf sKy}f u;D wd@k "/"0ef}u;D csKyf"wd@k avmuf eJ@ rauseyfEidk b f J usew f hJ rku d af zmfq;kd zuf ppfAv kd cf sKyaf wGukd ol@axmufvrS ;f a&; tcsuf tvufawGe@J Zmwfwo l m; pm;zd@k vkyw f ,fAs? 'Dvt kd cgrmS tm;vH;k odwt hJ wkid ;f yJ ""m;ygwhJ ukvm;u pm;oGm;wm" jzpfygawmhw,f? ol@woufrmS 'DwuGuyf J rSm;wm/ 'DwuGuu f yJ ol@&JŒ'Dwouf uH=urRmudk jyÏmef;vdu k w f ,fv@kd qkEd ikd yf gw,f? tckawmh "oljyefvm+yD" av? jyefvmwJt h cgrmS olu olEidk if aH &; rvkyaf wmh bl;vdk@ wGifwGif}uD; jiif;ygw,f? tJ'gudkawmh em;vnfEkdifygw,f? ol@vdk olrsm;tay: tifrwef &ufpufcJhwJhvlrsKd;awG[m udk,fhtvSnfhusvnf; xdyfwcsuf acgufcH&wmeJ@ t+r;D ukyo f mG ;avh&w dS m ordik ;f rSm trsm;}u;D yg? 'gayrJh olu Ekid if aH &;pum;awmh ajymw,fAs? olzrf;cJ/h ESyd pf ufc/hJ axmifoiG ;f chw J /hJ aoatmifvyk cf w hJ hJ Ekid if aH &;orm;rSeo f rSsrmS tjypf&dS w,fw?hJ tcsKyu f 'gy?J 'g[m vuf&dS ol@Ekid if aH &; &yfwnfcsuu f kd azmfjyvdu k w f myJ? t"dy`g,fu ol[m ppftkyfpk tpOftqufudk umrjyef/ a&mif;rpm;bl;? opPm&Sdw,f? opPm&Sw d mrS t&ifu ppftyk pf ak wGuakd &m/ vuf&dS ppfacgi;f aqmifawGuykd g OD;aqG;qHajrh cpm;vsu&f ydS ga=umif; qdw k mygy?J Adv k cf ifneG @f [m ol@owWv d @kd yJ ajym&rvm;? acgi;f rmr_v@kd yJ ajym&rvm;? 'Dae@tcg rSm tar&duefrsufESmudk =unfhae&wJh Adkvfodef;pdefwdk@awmif rajym0hHwJh "ArmjynfrSm EkdifiHa&;tusOf;om; r&Sdbl;" qdw k hJ ppftyk pf t k qufquf&ŒJ vufo;kH pum;udk twH;k vku d f twpfvu kd f ajymxGucf yhJ gw,f? 'Dvakd jymjcif;tm;jzifh Edik if aH &;ta=umif; tzrf;cHc&hJ olcsi;f twlwl/ EkdifiHa&;tusOf;om; v$wfay;a&; v_yf&Sm;r_a=umifh axmifu vGwfvmolcsif; twlw/l ol[m tJ'ED idk if aH &; tusO;f om;rsm;twGuf awmif;qdak eolrsm;eJ@ jy'g;wvrf; oHwvrf; oGm;aewmomjzpfa=umif; a=unmvdu k w f m jzpfygw,f? tJawmh 'Dvakd =unm wm[m ol@&yfwnfcsufudk usaemfwkd@wawG odapcsifwmxuf b,folawGudk ydkod apcsiw f ,fqw kd mawmh cifAsm;vnf; tvG,yf J awG;rdrmS yg? olajymwJh pum;awGxrJ mS ay:vGix f if&mS ;aewJh aemufwcsuu f awmh ppftpd;k & awG vkyw f m b,fawmhrS rrSm;bl;? "Edik if aH &;jypfr_" usL;vGeo f al wGuom rSm;w,fqw kd hJ tcsuyf AJ s? olqv kd w kd hJ "Ekid if aH &;jypfr_" usL;vGeo f al wGukd owfwm/ aoatmifvyk w f m/ nSO;f yef;ESyd pf ufwm/ zrf;qD;csKyaf ESmifwm/ aemufa,mifcv H u kd w f m tJ-tJ- tJ'guawmh ¹cGi;f csuAf s? wwdik ;f jynfv;kH u Ekid if o H l Ekid if o H m;awGukd wap>vkd aemufa,mifcv H u kd cf w hJ hJ axmufvrS ;f a&;tzGŒJ &JŒ t"duwm0efc}H u;D u ol@orD;crsm Adv k o f ed ;f pdew f @kd &JŒ pHak xmufawGu tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

81


82

aemufaxmufcv H u kd v f @kd wJ?h pdwaf 0'emawmif &aeygw,fw?hJ *a,mif*wrf;awG xatmf w,fAs? cifAsm;odwt hJ wkid ;f yJ 'gukd zwfo/d =um;rd=uolawGu azhpb f w k af wG/ *sme,fawGxrJ mS Adv k cf if!eG @f udk ol@tvSnu hf srS jzpfaevdu k w f mqd+k y;D arwWmyd@k vdu k =f uwmrsm;Asm/ 0uf0ufukd uGaJ &m r[kwv f m;? ol@pum;awGxrJ mS olw@kd vkycf w hJ mawGwu G f aemifw&w,f/ rSm;w,fqw kd hJ t"dy`g,frsKd;/ avoHrsKd;awmif rygbl;aemf? olwdk@zrf;cJhwm/ ESdyfpufnSOf;yef;cJhwm/ owfjzwfcw hJ m tm;vH;k [m rSew f ,f? 'gayrJh tJ't D wGuf ol@rSm wm0ef r&Sb d ;l vd@k vnf; ajymw,f? txufu cdik ;f vd@k vkyw f mvd@k csn;f yJ ajymaew,f? ol@pum;twkid ;f qd&k if ol@rSm rSew f v hJ yk &f yfawGtwGuf wm0efr&Sb d ;l vd@k ajym&musaew,f? enf;enf;qef;aewmaygAh sm/ aem? 'gt h jyif tJ'gawGtwGuf awmif;yefpum;vnf; wcGe;f rS rajym&Hrk u "usaemfu b,fo@l udk awmif;yef&rSmvJ" vd@k awmif &dik ;f &dik ;f ysys ajymcJah o;w,f? ol@udk axmif'%f 44 ESpf csrSwfxm;&mu v$wfay;wJh Adkvfodef;pdef a&$ref;wdk@udk aus;Zl;qyfwJh taeeJ@ olajymwJh pum;twkid ;f qd&k if ol@twGuf vkyaf qmifay;=uvd@k axmifxrJ mS qufaeae =u&wJh axmufvrS ;f a&;a[mif;awG[m tzrf;cHoifv h @kd zrf;xm;wmcH&&m a&mufomG ;wm aygAh sm? wenf;/ rv$wo f ifah o;vd@k rvGwaf o;wmaygAh s? wu,fu Adv k cf if!eG @f usL;vGecf w hJ &hJ mZ0wfr/_ azmufzsucf w hJ hJ vl@tcGit hf a&; awG[m olw@kd oH;k avh&w dS hJ toH;k tE_e;f twkid ;f rd;k vH;k jynfyh g? olw@kd &JΠwnfqOJ ya'a=umifh aoqHk;cJh/ 'kudQwjzpfcJh/ b0ysufcJhwJhvlpm&if;rSm qif;&Jom;/ ynm&Sif/ pma&;q&m/ tEkynmonf/ olaX;/ tv$mwkid ;f u yg0ifovdk Arm/ &Sr;f / 0/ u&if/ ucsi/f Armjynfu wkid ;f &if;om; tm;vH;k yJ ygygw,f? oloef;aygi;f 4-5 q,fay:rSm ESpaf ygi;f 20 avmuf tJ'v D kd &ufpuf,w k rf mcJw h v hJ l wa,mufukd b,fou l / b,ftusK;d arSsmu f ;kd vd@k jzpfjzpf pifwifay;/ yGx J w k af y;aewmuawmh pdwyf supf &mtrSeyf J rdwaf qG}u;D a&/ tif;av/ 'guu kd ArmjynfEidk if aH &;vd@k qd&k rvm; rodygb;l ? wu,fu ArmjynfrmS 'DcsKyaf cgi;f aqmifwOD;jzpfwhJ OD;=unfarmifajymcJw h hJ El&if bwf cH&k ;kH qdw k mom ay:aygucf &hJ if w&m;&H;k u 0ufjcx H rJ mS Adv k cf if!eG @f [m xdyq f ;kH u &yfae&r,fhvl wa,mufyg? *dktm&if;/ [if;rvm;wkd@vdk owif;pm rsufESmzHk;awGrSm w&m;cHtjzpf "mwfy}kH u;D awG/ pmvH;k rnf;}u;D awGe@J azmfjycH&rSmyg? usaemfw@kd rarhoifw h mu Adv k cf if!eG @f [m Adv k af e0if;rsK;d quf w&m;cHawGxu J &Sm;&Sm;yg;yg; usef&pfwJh w&m;cHwa,muf jzpfw,fqdkwmyJAs? ol@udk "cGifv$wf"vdkuf/ "pmem"vdkufw,f qdk&if tJ'Dordkif;w&m;cHawG tm;vHk;udk uGif;vHk;u|wf vGwfapvdk@ trde@f csvu kd w f m jzpfomG ;r,f? 'g[m vuf&t dS pd;k &&JΠzG@J pnf;yHt k ajccHOya'/ yk'rf 445 rSm 82

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


83

ygwJh ",if;tzGJ@ odk@r[kwf tzGJ@0if wOD;OD;. wm0eft& aqmif&Gufcsufrsm; tay: ta=umif;jyKvsuf ,if;wk@d tm; w&m;pGq J jkd cif;/ ta&;,ljcif; r&Sad p&" qdw k hJ oabmxm;eJ@ wxyfwnf; jzpfomG ;rSmyJ? aemufqHk; ajym&&if Adkvfcif!Gef@&JΠ,kwfrm&ufpufr_udk udk,fwkdifcHpm;cJh&ol taomif;todef;xJu wa,mufjzpfwJh usaemfhtaeeJ@uawmh oleJ@ olvdkvlawGudk cH&k ;kH wifEidk rf ,fh ae@&ufukd arSsmv f ifah ea=umif;ygcifAsm;? ? b,mab; uGma0;=uygap?

,mawmu omajAm

axmifEi S r hf c d if

vlxk a':trm xGufjyD - udk,fawG hjzpf&yfrSef pmpkrsm; - zdk;oH (vlxk) trSmpum;ESifhtwl - tvif;tdrfr*~Zif; (*syef) rS pDpOfxkwfa0 jzef hcsdonf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

83


84

'Drdkua&pD onf vli,fwdk h. tem*gwf

ydu k w f if tem*gwfudk vli,fawG ydkifowJŒ? u|efawmfwdkŒt+rJajymav@ &SdwJ@pum; wpfceG ;f yg?'DuaeŒ vli,fawG[m aemifwpfcsed f vl}u;D jzpf=urSmud;k ? vl}uD;awGqdkwmu tem*gwfudk vli,fawGvufxJ aocsmayguf xnfŒay; cJŒ&rSm? 'Dawm@ tem*gwq f w kd m vli,fawG ydik q f ikd w f @J t&myJqw kd hJ pum;[m jiif;csux f w k f vdŒk vH;k 0r&wJŒ trSew f &m;yJ? 'gayr,fŒ vli,fawGukd u|eaf wmfwŒkd vl}u;D awG b,favmuf wefz;kd xm;=uovJ? vl}u;D awG[m vli,fawGu av;pm;wmudk cHcsi=f uw,f? 'gayr,fŒ vl}u;D awGuvnf; vli,fawGuakd v;pm;zdŒk vdw k ,f qdw k mudak &m vufcEH ikd =f u&JŒvm;? vl}u;D awGeŒJ vli,fawG xdyw f u kd af wGŒwJŒ jyoemawGjzpfwikd ;f vl}u;D awGu t+rrJ rSeb f ;l / vli,fawGu t+rrJ rSm;bl; qdw k mudak &m pOf;pm;rdwŒJ ol b,favmufrsm;rsm;&SEd ikd rf vJ? u|eaf wmfwŒkd vl}u;D awG ar;cGe;f xkw=f u&awmŒr,f? tJ'D ar;cGe;f awG twGuf tajz udv k nf; u|eaf wmfwŒkd yJ ajz=uzdŒk vdt k yfae+yjD zpfw,f? vli,fawGukd wefz;kd rxm;bJeŒJ / vli,fawGudk av;pm;&aumif;rSef;rodbJeJŒ/ vli,fawGudk pepfwus jyKpkysdK;axmifzdkŒ tm;rxkwfbJeJŒ 'Drdkua&pDpepfudk wnfaqmufaew,fqdk&if awmfawmf &,fp&m aumif;r,fh udpPyJAs? tdwfaygufeJŒ zm;aumufwJŒ tvkyfyJjzpfvdrf@r,f? vli,fawG wefz;kd jrif@rm;atmif wnfaqmufzŒkd ysuu f u G &f if 'Dru kd a&pDwnfaqmufaewJ@ tvkyu f vnf; vdkwmxufydk =umrSm jzpfovdk 'Drdkua&pDEdkifiH b0 a&muf&ifvnf; jrefjrefjyef ysupf ;D rSmyJ? jrefjrefjyef qH;k &H;_ rSm taotcsmyJvŒkd &Si;f &Si;f vif;vif;ajymvdu k yf g&ap? u|efawmfwdkŒ &JŒ ,Ofaus;r_ tpOftvmt& vli,fawGu vl}uD;qdk&if *g&0w&m;eJŒ ajymqd&k w,f? qufq&H w,f? vl}u;D awG trSm;vky&f if ajymcGi@f r&Sb d ;l ? ajym&if &dkif;w,f/vl}uD;rSm;vdkŒ ajymrdwJŒvli,fu ydkrSm;w,f? vli,fawGudk i&JeJŒ +cdrf;ajcmuf 84

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


85

xm;w,f? uav;b0uwnf;u vli,fawG[m " vl}u;D awGukd jyefajymp&mrvdb k ;l "qdw k ŒJ pum;wpfceG ;f &JŒ atmufu b,fawm@rS rvGwaf jrmufbJ vlvm;ajrmuf=u&w,f? uav; oli,fawGeJŒ vli,fawGudk wpfzufowfzdESdyfxm;wJŒ ,Ofaus;r_udk u|efawmfwdkŒ tjrwfwEd;k eJŒ raysmufysuaf tmif xde;f odr;f xm;cJŒ=uw,f? tJ'D ,Ofaus;r_uae u|efawmfwdkŒ vlŒtzGJŒtpnf;udk aumif;aumif;}uD; xdcdkufysufpD;apwJŒ &v'fawGyJ &aew,fqdkwm owdxm;rdwJ@ol r&SdoavmufyJ? vli,fawGb0rSmtrSm;trSeaf 0zefyikd ;f jcm;Edik pf rG ;f awG avsmŒusuek =f uw,f? critical thinking qdw k @J ydik ;f jcm;a0zefo;kH oyf+y;D axmif@pHb k ufppkH Of;pm;wwfwŒJ "av@[m vlwikd ;f b0udk atmifjrifzdkŒ twW/ y& rSswpGm aexdkif touf&SifEdkifzdkŒ r&Sdrjzpfvdktyfcsufjzpfayr,f@ u|efawmfwdkŒwdkif;jynfu vli,fawGrSm tJovdk pOf;pm;awG;ac:wwfwJh OmOfrsdK;awG r&S=d uawmŒbl;? vli,fawGqw kd m wpfaeŒ vl}u;D jzpfvm=uwmjzpfavawmŒ ud, k &f nfu, kd af oG; jynfŒrDwŒJ vli,fawGjzpfatmif av@usiyhf sKd ;axmifay;zdŒk ysuu f u G af ewJ@ twGuf olw@kd wawG vl}u;D jzpfvmwJ@ tcg olwŒkd b0rSm &oif@ &xdu k w f ŒJ atmifjrifru _ kd tjynfŒt0 b,fawm@rS &=urSm r[kwb f ;l ? olwŒkd rSw D if;aexdik w f @J vlŒabmiftzGŒJ tpnf;udv k nf; xdxad &mufa&muf aumif;usKd ;jyKEikd w f ŒJ pGr;f &nfr&S=d uawm@bl;? vli,fawG ratmifjrifb;l qdw k m wdik ;f jynfratmifjrifwmyJ? vli,fawG&ŒJ atmif jrifr_ qH;k &H;_ w,fqw kd m vlŒabmiftzGŒJ tpnf;wpfcv k ;kH &JŒ atmifjrifr_ qH;k &H;_ wmjzpfw,f? u|efawmfwdkŒwdkif;jynfrSm vl}uD;awG[m vli,fawGudk jyKpk ysdK;axmifwJ@ enf;vrf;vnf;rrSeb f ;l ? vli,fawGukd cspyf ckH spef nf;vnf; vGaJ e=uw,f? vli,fawG[m enf;rSefvrf;rSefeJŒzGHŒ+zdK;cGif@/ &Sifoef}uD;jyif;cGif@ r&=ubl;? vl}uD;awGuyJ vli,fawG av;pm;wmudk twif;t"rR t&,lxm;=u+y;D / vl}u;D awGuvnf; vli,fawGukd av;pm; &r,f/ wefz;kd xm;&r,f qdw k mar@avsm@ae=uw,f? u|eaf wmfwŒkd vlŒabmiftzGŒJ tpnf;[m ESpaf ygi;f rsm;pGm atmufwef;aemufwef; usc@J &w,f? qif;&JraJG wcJ@&w,f? tm%m&Sifpepfqdk;a=umif@ qdkwmrSefayr,f@ vli,fawGudk pepfwus jyKpk ysdK;axmifzdkŒ ysufuGufjcif;/ vli,fawG&JŒ pOf;pm;awG;ac:EdkifpGrf;udk abmifcwfxm;jcif;/ vli,fawGukd wefz;kd xm;yHk vGaJ csmaf ejcif;pwJŒ jyoemrsm;u wdik ;f jynf'u k aQ &muf&wJŒ ta=umif;&if;awGxu J ta&;ygwŒJ ta=umif;&if; wpfcjk zpfw,fqw kd m owdjyKoif@+y?D vli,fawGukd av;av;eufeufwefz;kd xm;oif@+y?D vGwv f yfpmG awG;wwfac:wwfatmif avŒusi@f ysKd ;axmifay;oif@+y?D rdbawG[m olwdkŒ avmbawGjznfŒqnf;zdkŒ om;orD;jzpfwJŒ vli,fawGudk toH;k csae=uw,fqw kd m olwŒkd bmomowdrjyKr=d ubl;? olwŒkd vdt k ifqENawG /tyd rf ufawG/ tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

85


86

arSsmv f if@csuaf wGukd om;orD;awGukd twif;tusyjf znfŒqnf;apw,f? vli,fawG&ifxu J cHpm;csufawG/ vli,fawG&JŒtdyfrufawG/ vli,fawG jzpfcsifwJŒ qENawGudk paw;+yD; vl}u;D awGtvdu k s &ke;f uefcikd ;f =uw,f? ynmoifwŒJ t&G,rf mS vli,fawGukd pmoifcef;awGxrJ mS yJ twif;tusyt f csed f jynfŒ ae=uzdŒk twif;oGwo f iG ;f xm;=uw,f? ausmif;ujyef&mif usL&Si/f usL&Siw f pfc+k y;D &if aemufxyfusL&Si/f tdrjf yefa&muf&if tdrpf mtvkyaf wGwpfyw kH pfyif/ 'Dvekd ŒJ vli,fb0&JŒ tESpo f m&awGukd qH;k &_;H ae=uw,f? ausmif;pmuvGv J Œkd wjcm;bmudrk S av@vmcGi@f / oif=um; cGi@f / zwf&c_ iG @f rjyKcsi=f uawm@bl;? pdwu f v kd nf;tem;ray;=uawm@bl;? vl}uD;awG[m vli,fawGudk &ifcGifxJrSm aEG;axG;r_ay;+yD; avmuta=umif; b0ta=umif; ajymqdq k ;kH r vrf;n$eo f if=um;zdŒk ar@avsm@ae=u+y?D vl}u;D awG um;aumif; aumif;pD;zdŒk tdraf umif;aumif;rSmaezdŒk / ºuGm;Edik 0f gEikd zf Œkd vli,fawG[m pdwyf gonfjzpfap rygonfjzpfap tvkyaf umif;aumif;&zdŒk 0ifaiGaumif;aumif;&SmEdik zf Œkd twif;oGwo f iG ;f cHae=u&w,f? tawG;tac:Eke,f+y;D i,f&, G v f eG ;f wJŒ vli,fawG[m olwŒkd bmjzpfcsiw f ,f b,ftvkyu f v kd yk &f if olwŒkd aysm&f i$ w f ,fqw kd m wdwu d sus odatmif olwŒkd ud, k w f ikd f aoaocsmcsmpOf;pm;Edik pf rG ;f b,f &Syd gO;D rvJ? vl}u;D awGu vli,fawG&ŒJ taetxdik t f jyKtrl tajymtqdak wGukd *&kwpdu k f apmif@=unfŒ+y;D olwŒkd udk vrf;rSeaf y:a&mufatmif pm&dwjW rif@rm;olawGjzpfvmatmif olwŒkd 0goemygwJŒ olwdkŒ wpfoufvHk;aysmf&$ifr,fŒtvkyfudk a&G;cs,fEdkifatmif az;rulnD &r,fŒtpm; vl}uD;awG jzpfcsifwmudkjzpfatmif vl}uD;awGa&G;cs,fay;wJ@ toufarG; 0rf;ausmif;udk vkyaf tmif twif;t"rR yHo k iG ;f ae=uw,f? tvkyfcGif0ifwJŒvli,fawG[m rsufESmao}uD;awGeJŒ jzpfukef=uw,f? olwdkŒ vkyaf ewJ@tvkyu f kd olwŒkd }uKd urf eS ;f r}uKd urf eS ;f raocsmawm@bl;? q&m0efb0/ tif*sief D ,mb0/ a&a=umif;t&m&Sb d 0eJŒ aiG&mS =uw,f? rdbjzpfwŒJ vl}u;D awGu jrifjrifu&m vlawGudk om;orD;awG&JŒ toufarG;0rf;a=umif; tvkyfta=umif; =uGm;0g=uw,f? vli,fawG &SmazGay;wJ@ aiGeJŒ oHk;=upGJ=uw,f? olwdkŒ tdyfrufawG taumiftxnf ay:vmwJ@tcg vl}u;D awG yDwjd zpf=uw,f? om;orD;jzpfwŒJ vli,fawGtwGuf *k%, f l 0rf;ajrmuf=uw,f? udk,farG;xm;wJŒ om;orD;udk wpfoufvHk; raysmfr&$if jzpfae+yD/ atmifjrifwŒJ csr;f ajrŒwJŒ rdrb d mom auseyfwŒJ b0awG jzpfEikd w f ŒJ vrf;a=umif;awGu aewGe;f z,fypf=uw,f? aiG/ *k%f / yumoe/ atmifjrifr_ twktyawG&zdŒk twGuf " eifwŒkd wpfoufv;kH aumif;pm;zdŒk csr;f csr;f omomae&zdŒk rdbawGu eifwŒkd twGuf pdwyf v l Œkd "qdw k ŒJ apwempum;rsKd ;eJŒ vli,fawG&ŒJ tem*gwu f kd vl}u;D awG( rdbawG ) zsuq f ;D ypfae=uw,f? 86

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


87

vli,fawG[m ausmif;pmuvGJvdkŒ wjcm;bmudkrS aumif;aumif;rGefrGef avŒvmoif,cl iG @f r&cJŒ=uawmŒ pepfwuseŒJ ajymqdq k ;kH r vrf;jywmudk rcH,cl ŒJ =u&awmŒ q&m0efjzpfvm&ifvnf; t&dkif;uav;awG/ tif*sifeD,mjzpfvm&ifvnf; vlr_a&; em;rvnfol uav;awG/ a&a=umif;t&m&Sjd zpfvm&ifvnf; r,Ofaus;wJŒ oluav;awG jzpfuek =f uw,f? i,fpOfu aumif;rGew f ŒJ pmayawG zwf&c_ iG @f udk qH;k &H;_ cJŒ=uwmud;k ? rdbawGu pepfwus oGeo f ifq;kH rzdŒk ysuu f u G cf ŒJ =uwmud;k ? ud, k u f sKd ;oufouftwWtwGuyf J &Sio f ef aexdkifzdkŒ avmuaumif;usdK; 0ef;usifaumif;usdK;twGuf wm0ef&Sdygvm; qdkwJh todudkvli,fawG OD;aESmufxJ xnfŒay;zdkŒ ysufuGufcJŒ=uwmudk;? vli,fawG[m xdkufwefwJŒ b0 vl+yD+yDooeJŒ rdrdtusdK; avmutusdK;udk aysmf&$ifpGmaqmif&Guf&if; touf&iS af exdik zf Œkd tcGi@f ta&;udk vl}u;D awG&ŒJ twWrsm;twGuf paw;ae=u&w,f? 'DawmŒ 'Dvil ,fawG yHyk suyf ef;ysuef ŒJ }u;D jyif;vmvdŒk vl}u;D awGjzpfvm=u&if/ u|efawmfwdkŒ vl}uD;awG aoqHk;ukef=u&if olwdkŒb0udk olwdkŒbmom xdef;ausmif; armif;ESi&f r,f@taetxm;udk a&muf&if 'Dvil ,fawG atmifjrifr,fvŒkd b,fot l mrcHrvJ? olwdkŒ[m vlŒtzGJŒtpnf;aumif;usdK;udk udk,fusdK;pD;yGm;eJŒrSsrSsww ,SOf+yD; xrf;aqmif =ur,fvŒkd b,fot l mrcHEikd rf vJ? u|efawmfwdkŒ aowJŒtcg 'Dvli,fawGu u|efawmfwdkŒEdkifiH zGHŒ+zdK;wdk;wufzdkŒ/ ,Ofaus;r_jrif@wJ@ vlŒabmifjzpfzdkŒ / vGwfvyfcGif@awG[m pepfwuseJŒ raysmufrysuf wnf&adS tmif olwŒkd wawG qufvufxed ;f odr;f xm;Edik zf Œkd b,fot l mrcHEikd rf vJ? q&m0efwpfa,muf[m aq;xd;k tyfukd udik zf Œkd &ifxt J onf;xJuae v_u d v f u d_ f vS J v S J 0 goemygrygcJ Œ &if ol Œ b0vnf ; qH k ; &_ H ; vd k u f & wmjzpf o vd k ol u k o ay;aewJ Œ vlemawGtwGuv f nf; b,fvrkd S taumif;qH;k rjzpfEikd af wm@ygb;l ? tJovdk q&m0efrsKd ;eJŒ pm&if vuf&majrmufyef;csu D m;wpfcsyu f kd oDcsi;f av;wat;at;nnf;&if; taumif;qH;k a&;qGJaewJŒ yef;csDq&mwpfa,muf&JŒ b0u trsm;}uD;ydkt"dy`g,f&SdEdkifw,fqdkwm odoifŒw,f? b0qdw k m aiGa=u;/ pnf;pdraf wGeŒJ nDrsS jcif;csvŒkd &wJŒt&mvH;k 0r[kwb f ;l ? atmifjrifrq _ w kd m &mxl;*k%&f edS af wG&rdS S &&St d yfaomt&mr[kwyf g? vl}u;D awG awG;yHak c:yHk ajymif;=uyg? vli,fawGukd cspyf ckH spef nf;awG jyif=uyg? wefz;kd xm;yg;? av;pm;yg? vli,fawG jzpfcsiw f @J t&mudk odatmifvyk zf Œkd vl}u;D awG&ŒJ wm0efy?J vli,fawGb0 atmifjrifzŒkd / vli,fawG vl}u;D jzpfvm&if avmutusKd ; ud, k Œf tusKd ; xrf;&Gu&f if wpfoufv;kH auseyfaysm&f i$ w f ŒJ b0udk ydik q f ikd Ef ikd =f uzdŒk olwŒkd udk a&avmif; aygi;f oifay;&rSmu vl}u;D awG&ŒJ wm0efy?J vl}u;D awGtwWukd avSsm@cszŒkd vdt k yfvrd @f r,f? vl}u;D awG twW}u;D vdŒk vli,fawG b0qH;k &&if avmutwGuaf &m vlŒabmif tzGŒJ tpnf;twGuyf g epfemw,f? vli,fawGukd olwŒkd pGr;f wJŒ bufrmS usiv f nfciG @f ay;yg? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

87


88

udk,fusdK;oufouf twGuftouf&SifzdkŒ oifray;ygeJŒ? udk,fusdK;oufouftwGuf &Sio f efwŒJ b,fb0rS/ b,fawmŒrS ratmifjrifEikd yf gb;l ? vlqw kd m wpfa,mufxJ aexdik v f Œkd &wJŒowW0grsdK;r[kwfbl;? No man is an island. qdkwJ@ pum;&Sdw,f? vlqdkwm ywf0ef;usiu f kd wpfenf;r[kwf wpfenf; trSo D [JjyK&wJŒ owW0g? ywf0ef;usiaf umif;rS yk*v ~ b0awGvnf;aumif;r,f? ywf0ef;usiyf supf ;D &if ud, k yf ikd b f 0awGvnf; aocsmayguf ysupf ;D r,f? tqif@jrif@wJŒ vlwef;ap@wJŒ vGwv f yfwŒJ acwfrw D ŒJ 0ef;usirf mS yJ vlom;twGuf vH+k cKH r&_ rdS ,f? b0tmrcHcsu&f rdS ,f? b0tmrcHcsuq f w kd m 0ifaiGaumif;wmr[kwb f ;l ? &mxl;}u;D wm *k%jf rif@wm r[kwb f ;l ? b0 tmrcHcsuq f w kd m vlŒabmiftzGŒJ tpnf;[m jrif@rm;rS/ vGwv f yfr/S wnf+ird f vH+k cKH r&_ rdS S &Edik w f ŒJ t&myJ? tJovd0k ef;usirf sKd ;&Sw d ŒJ vlŒtzGŒJ tpnf;udk wnfaqmufzŒkd a&m xde;f odr;f zdŒk a&m vlwpfa,mufcsi;f rSm wm0efv;kH 0&Sw d ,f? vl i ,f a wG u d k e m;vnf z d k Œ vd k w ,f ? vl i ,f a wG q d k w m vl } uD ; awG ; ovd k rawG;bl;? vli,fvykd J awG;w,f? vli,fvykd J aexdik w f ,f? vl}u;D jzpfomG ;&if vli,fb0udk ar@ypfvu kd =f uw,f? vli,fawGu vl}u;D awG r}uKd uw f mvkyrf &d if ud, k if ,fi,f uvnf; 'DvdkyJqdkwJ@ todr0ifbl;? jypfwif}udrf;armif;zdkŒ &dkufESufqHk;rzdkŒyJ t&if}udK;pm;w,f? vli,fawG&ifxu J kd 0ifr=unfŒbl;? vli,fawGu olwŒkd udk em;vnfpmem+y;D aEG;axG;wJŒ ppfreS w f ŒJ arwWeŒJ qufq&H if odyw f efz;kd xm;w,f? olwŒkd udck spw f ŒJ tcspu f kd tqH;k &_;H rcH=u bl;? vl}u;D awGu wefz;kd xm;rSe;f od&if olwŒkd wefz;kd &Sad tmifae=uw,f? vl}u;D awGu wefzdk;rxm;&ifvnf; vli,fawGt}uD;tus,f ysufpD;ukef=uwmrqef;bl;? 'DawmŒ vli,fawG b0wnf@rwfreS u f efzŒkd vl}u;D awGrmS yJ vH;k 0 wm0ef&ydS gw,f? ud, k cf sr;f om;zdŒk yJvyk /f usew f mrpOf;pm;eJŒ/taeom}u;D / Edik if aH &;qdk a0;a0;ae qd+k y;D pd;k &drw f }u;D eJŒ vli,fawGukd [efŒwm;xm;=uw,f? tck vlŒavmu}u;D rSm pmempdwaf wG aysmufuek +f y?D vSsio f pl m;pwrf;qdw k ŒJ ,Ofaus;r_ tjrpfw, G af e+y?D vlom;&JŒ jrif@jrwfwŒJ wefzdk;awG r&Sdoavmufenf;oGm;+yD? u|efawmfwdkŒvlŒtzGJŒtpnf;&JŒ vli,ftay: xm;wJŒoabmxm;awG rrSev f Œkd /jyKpyk sKd ;axmifyakH wG enf;vrf;rusvŒkd 'Dtajctaetxd a&mufvmw,fqw kd m pOf;pm;rd=u&JŒvm;? 'Dtwdik ;f qufomG ;aer,fq&kd if tckvyk af ewJŒ wdik ;f jynfwnfaqmufa&; vkyif ef; [m a&xJt&kyaf &;ovdk jzpfaerSmyJ? tck b,favmuf aumif;atmifvyk cf @J vkycf ŒJ vli,f awGu vl}u;D jzpfvmwJŒtcsed f b,fvkd quf+y;D xde;f odr;f Edik =f urSmvJ? vGwv f yfciG @f awG/ udk,f@=urRm udk,fzefwD;cGif@awGqdkwm todw&m;jrifhrm;wJŒ vl@abmiftzGJŒtpnf; awGrmS yJ a&&Snw f nfw@H ygw,f? vlawG todw&m;edr@f &if vlŒabmiftzGŒJ tpnf;vnf; aocsmaygufysufpD;ygw,f? 88

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


89

'DawmŒ vli,fawGtwGuf pepfwus jyKpyk sKd ;axmif=uzdŒk tcsed u f s+y?D wefz;kd xm; av;pm;wJŒtusif@vnf; arG;jrL=uzdkŒvdk+yD?vli,fawG&JŒ tdyfrufawGudk vl}uD;awG&JŒ tawmrowfwŒJ vdt k ifqENawGtwGuf paw;ay;qyfcikd ;f wJŒ "av@udv k nf; tqH;k owf &vdr@f r,f? olwŒkd udk tdyrf ufrufciG @f ay;&r,f? olwŒkd tdyrf ufawGukd olwŒkd bmom taumif txnfazmfciG @f ay;&r,f? olwŒkd udck sp&f if wefz;kd xm;&if olwŒkd tem*gwaf wG cdik rf mr_&adS tmif wnfaqmufay;&vdr@f r,f? ud, k @f tusKd ;/ avmuaumif;usKd ;udk xrf;&GuEf ikd rf S vl+yo D wJŒvl/ t"dyg` ,jf ynfŒ0wJŒvl/ jrif@jrwfwŒJ &Sio f efaexdik jf cif; jzpfr,fqw kd m vli,fawG ,H=k unfrS jzpfr,f? 'DawmŒ vl}u;D awGu t&if,=kH unf=uyg? vli,fwŒkd twGuf aumif;rGew f ŒJ tem*gwu f kd tajrmftjrif&&Sd dS wnfaqmufay; cJŒ=uyg? tck'rD u kd a&pDEikd if H wnfaqmufaew,fqw kd m vl}u;D awGtwGuf r[kwb f ;l ? vli,fawG twGuo f mjzpfygw,f? 'Dru kd a&pDjzpfxeG ;f vm&if tJ'D aumif;rGew f ŒJ pepfrmS vli,fawG pnf;eJŒurf;eJŒ cHpm;aysmf&$ifEdkif=uatmiff/ tJ'D acwfaumif;/ pepfaumif;udk raysmufrysuf xde;f odr;f Edik pf rG ;f vli,fawGrmS &Sad tmif pepfwus jyKpk ysKd ;axmifzŒkd twGuf tck vl}u;D vkyaf eol tm;vH;k &JŒwm0ef? u|efawmfwdkŒa&SŒu vl}uD;vkyfoGm;cJŒolawGnHŒcJŒvdkŒ u|efawmfwdkŒ EdkifiH[m tckv&kd ek ;f uefae&wm/ 'kuaQ wG yifv,fa0ae&wmyJ? a&SŒuvl}u;D awG toH;k ruscŒJ vdŒk / vli,fawGukd pepfwus wefz;kd xm;+y;D jyKpyk sKd ;axmif&r,f@ wm0ef ysuu f u G cf ŒJ vdŒk tck useG af wmfwŒkd acwfrmS wdik ;f jynferd Œf yg; ae&wmyJ? tckwnfaqmufaewJ@ 'Dru kd a&pDukd tck vl}u;D vkyaf ewJ@ vlawG cHpm;pHpm;zdŒk rarSsmfvif@ygeJŒ ? vli,fawG&JŒ tem*gwftwGuf tck u|efawmfwdkŒ wnfaqmuf ae=uwmqdkwm owdjyKyg? 'Drdkua&pDudk vli,fawGuyJ ydkifw,f? 'DawmŒ 'Drdkua&pD yDjyifatmif wnfaqmuf&if;eJŒ vli,fawGudk wpfcgxJ pepfwus jyKpkysdK;axmifzdkŒ vky=f urSom tck u|eaf wmfwŒkd vkyaf ewJŒtvkyu f t"dyg` ,&f rdS ,fjzpfygw,f? 'Dru kd a&pD jzpfxeG ;f wJŒtcg vl}u;D vky=f ur,fŒ 'DuaeŒ vli,fawG tqif@jrif@rSom tJ'D 'Dru kd a&pDukd olwŒkd enf;vrf;wus cHpm;Edik rf ,f/ qufvufxed ;f odr;f Edik rf ,fqw kd m owdjyKyg? 'DawmŒ aemifwpfacwfrmS wdik ;f jynftrSef aumif;zdŒk qd&k if aemifwpfacwfrmS vl}uD;jzpfvmr,f@ tckvli,fawGu u|efawmfwdkŒ vl}uD;awGudk emusnf;=uwm/ pufqyk &f &HG mS =uwm rcH&atmifvŒkd vli,fawGukd wefz;kd xm;av;pm;pGmeJŒ jyKpyk sKd ;axmif =u&atmifygvŒkd owday; wdu k w f eG ;f csiyf gw,f? ?

ydkufwif (7day daily owif;pmrS) tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

89


90

em;0,fcg;cg;/ aumv[Vvm;

[Hom0wD OD;0if;wif usKycf rsmvnf;Asm? tdek musK;d uef;b0/ rSe;f od&rf;od/ wdik ;f a&;jynf&m urBm=unfh r=unfEh ikd /f Arm=unfh r=unfEh idk ?f Z&m=unf/h r&%=unfo h m =unfEh ikd af wmhoAsm? 'ga=umifyh J xifyg&JŒ? aocgeD;}uD; rsufpdvnf¶Hkru acgif;ygvnfa&mh v[,fvdk@rsm; t=uHqdk;=u ava&mhvm; rodaygiAf sm? ,kww f rf;&rf;wkwf vH=uKwo f wif;awGcsn;f usKyq f D a&mufvm ae=uyga&mhvm;? owif;awGuvnf; ayguu f &ygAsm? 'DcsKyu f wJ?h 2015 taxGaxG a&G;aumuf yG}J u;D udw k /hJ 0ifu0kd ifrmS wJ?h aeOD;As? owif;u qdak vuJav/ ref;avjyaJ vAs? ESpEf pS =f u;D rsm; awmifa0;ao;wJh a&G;aumufy}JGu;D udk 'DcsKyu f 0ifu0kd ifrmS wJ?h pum;}u;D u ,Hak umif;Edik af o;&JŒvm;? 'gayr,fw h ?hJ 'DcsKyaf &G;aumufy0JG ifr,fqw kd m wu,fw?hJ r,Hck graS ea&m? aumvm[vu ol@xufu/J a&$jynfpdk;As? 2008 tajccHOya'jyifonfjzpfapwJh/ rjyifonfjzpfapwJh? 'DcsKyfuawmh a&G;aumufy}JG u;D rSm 0ifu0kd ifrmS yJw?hJ tapm}u;D uwnf;u qH;k jzwf+y;D om;wJ?h tajccHOya' jyifrmS rjyifrmS u b,frmS aerSe;f rodao;? a&G;aumufyq JG w kd m}u;D udu k vnf; b,frmS aerSe;f rodao;? udik ;f - ,Hck si, f /kH r,Hck siaf e? owif;u tifwmeufawGrSmvnf; jyef@vdk@/ jynfwGif;pme,fZif;awGrSmvnf; *,uf'Dv_dif;¶dkufvdk@? t&yfxJrSmvnf; wwGufwGuf? vufzuf&nfqdkif/ bD,mqdkif/ uGr;f ,mqdik af wGrmS vnf; w¹yGwf¹yGw?f 90

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


91

usKyfuawmh tdkemusKd;uef;avAsm? bmodrSmvJ? =um;wm =um;&wmaygh? [kww f m r[kww f m wpfupd ?P 'Dvkd aumvm[v=um;&wm toJemouG,v f @kd id}k u;D csurf eJ@ nnf;csif;csrdwmayghAsm? +yD;awmhvnf; +yD;wmaygh? +yD;awmhrS emp&mudk vGrf;p&meJ@ ajzqdw k phJ um;twdik ;f twdwu f kd jyefvrG ;f aevdu k w f mayg?h 'DcsKyu f 2008 tajccHOya'udk tawmfcg;cg;oD;oD;As? 2009 {+y/D A[dak umfrwD tpnf;ta0;qH;k jzwfcsurf mS a&m/ 2010 rwfv/ A[dak umfrwD qH;k jzwfcsurf mS yg jywf+y;D om;As? a&G;aumufy0JG ifz@kd / ygwrD w S yf w kH ifz@kd vmrajymeJ@? 2008 tajccHOya'jyifrS 0ifz@kd / wifz@kd pOf;pm;r,f? 'Dvu kd kd ,wdjywfcsrw S cf w hJ mAs? tvG,af jym&&if ygwv D ikd ;f u "jyif š 0if"aygAh sm? 2008 jyif&if a&G;aumufy0JG ifz@kd pOf;pm;r,f? 'gy?J odk@aomfvnf; tJayghav? 2011 Edk0ifbma&mufawmh ygwDA[dkaumfrwDu =um;jzwfa&G;aumufyGJ0ifr,fvdk@ qHk;jzwfvdkufw,f? 2008 tajccHOya'jyifqifa&; tygt0if ygwD&JŒ EdkifiHa&;vkyfief;pOfoHk;&yfawmif csrSwfvdkufao;w,f? ygwDvdkif;u "0ifšjyif" jzpfomG ;w,f? v$waf wmf 0ifr,f/ +y;D rS tajccHOya'}u;D jyifr,f? usKyu f awmh EdkifiHa&;vnf; ywfywfeyfeyf em;vnfvSwmawmh r[kwfygbl;? tJ'DhqHk;jzwfcsufudk EdkifiHa&;cHwGif;rawG@bl;As? axmifusifhygaeawmh ppftpdk;&wpfjzpfvJ/ OD;xkyfc|wf/ acgi;f aygi;f pGyaf wG cif;wJv h rf;qdk vSr;f csipf w d &f v dS w S m r[kwb f ;l AsKŒd ? 'gayr,fh usKyw f @kd u 'DcsKyfom trd/ 'DcsKyfom tz opPmcHawGvm;? ygwDcif;wJhvrf; nDnDvSrf;=uwmaygh? jrpfacsmif;awGausmf/ arSmf¶HkawG wdk;=uaygh? v$wfawmfxJvnf;a&mufa&m usrf;opPm qdkwm}uD;eJ@wdk;a&m? tajccHOya'}uD;udk umuG,fygrnf/ apmifha&Smufygrnfvdk@ usr;f used &f wmeJ@ xdyw f u kd w f ;kd ygua&mvm;? 'DEdkifiHa&; '¾m&Dav;u vGrf;p&mraumif;bl;vm;Asm? a[m ... usKyfwdk@ umuG,yf grnf/ apmifah &Smufygrnfvyk x f m;wm}u;D udk jyifonfjzpfap/ rjyifonfjzpfap 2015 taxGaxGa&G;aumufy}JG u;D rSm rc|wrf vGJ yg0ifqifEt J$ q hH w kd hJ aumvm[v =um;& jyef+yDav? usKyfuawmh 'Dtonf;emp&m}uD;udk 2009/ 2010 A[dkaumfrwDacwf Edik if aH &;'¾m&D vGr;f p&meJ@ ajzvdu k o f AsKŒd ? [m;...[m;...[m;? tJ'hD owif;qdw k mawGuvnf; usKyf wu,f=um;wmvm;? em;=um;vGw J mvm; rodygb;l ? usKyu f ae@tdyn f tdyf rsupf w d pfrw S x f J rSw d af e&olqakd wmh aqmif;ntdyrf uf ua,mufu,ufvnf; jzpfEdkifoayghAs? wpfESpful;ae+yDav? Zefe0g&Daqmif;wGif;}uD; r[kwv f m;? "tajccHOya'jyifjyif/ rjyifjyif 'DcsKyu f awmh 2015 a&G;aumufy0JG ifrmS yJ" qdw k hJ pum;}u;D awmh tdyt f yd =f um;=um;vnf; em;cg;oAsm? Ed;k Ed;k =um;=um;vnf; em;csOo f Asm? 'DcsKyfu tajccHOya'jyifqifa&; jynfol@oabmxm;cH,lyGJawG jynfvHk;u|wf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

91


92

vkyfaewm r[kwfvm;? tajccHOya'avhvmoHk;oyfa&; yl;aygif;aumfrwDqdkwmqD jynfo@l qENoabmxm;eJ@tnD jyifqif&ef t=ujH yKcsuf 160 ausmf pmwrf;}u;D yd@k xm; w,fr[kwv f m;? tajccHOya'jyifqifa&; }u;D av;}u;D awG@qHk aqG;aEG;nSEd id_ ;f zd@k a':pk urf;vSr;f xm;wmvnf; &Sad o;r[kwv f m;? tajccHOya'}u;D jyif+y;D +yq D akd wmif t¶d;k rsm;ovm;/ acs;cg;ovm; apma=umoifh ao;wmaygAh sm? wu,fjyif/ t[kwjf yif rsujf rifu, kd af wG@odrS 'Dpum;rsK;d ajym=uwmaygu h , G ?f tJ ' gaw G + yD ; wJ h t csd e f t xd 2015 a&G ; aumuf y G J 0 if u d k 0if r ,f a [h q d k w J h =uKH ;0g;oHjzpfjzpf/ vlrrm trJajcmufawmif;oHjzpfjzpf/ eef@a=umqGo J jH zpfjzpf usKyu f awmh r=um;csiaf ygiAf sm? =um;vm&ifvnf; acsmuftyd rf ufpum;vd@k yJ taorSwv f u kd rf mS yJAsKŒd ? [m;...[m;...[m;?

[Hom0wD OD;0if;wif 'Dvd_if;*sme,f? ? twJG(3) trSwf (1)

92

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


93

ydkI .. ydIk ..odvm&aom tkwfzdkom;wpfa,mufta}umif;

rd;k [de;f (om;*sme,fausm)f vrf;um;Todk@/ vlum; tb,fodk@ vGecf o hJ nfh tESpo f ;kH q,fausmu f jzpf.? u|efawmfonf wmarGt0dkif;rS *GwWvpfaps;bufodk@ OD;cspfarmifvrf;twdkif; qdu k mU ;wpfp;D jzifh pD;vmonf? a&SŒwGif jrifae&aomvrf;rSm vrf;ESirhf wl/ Tvrf;wGif ',ft;kd / ',fcu G =f u;D rsm;cif;xm;ouJo h @kd csKd iv hf sucf u G v f su/f xef;oD;vH;k rsm; tajrmufqv H ;kH rsm; jyef@usx J m;bdo@kd cH;k cH;k vH;k vH;k / rdausmif;ausma&cif;xm;onft h vm;/ tufuaJG =umif;rsm;jzifh tawmfyif tusn;f weft&kyq f ;kd aom vrf;jzpf.? xk@jd yif ,mOftrsKd ;rsKd ;/ vltaxGaxG wd@k rSmvnf; acGumcGiu f m/ ,d@k um ,dr;f um/ jrifu h m edru hf mjzifh r&_rvS oGm;vmae=u&onf? "awmuf..qdk;vdkufwJhvrf;/ OD;cspfarmifvrf;wJhaemf..vlawmh b,fvdkaer,f rodbl;/ OD;cspfarmifudk odvm;" ac|;ayguaf yguu f saeaom qdu k mU ;q&m. awmufacguo f EH iS hf ol. pum;ukd &kwfw&uf =um;vkdufaomtcg u|efawmfhrSm rifoufrdoGm;.? xkd@aemuf &,f&Ekd;Ekd;? rJh&Ekd;Edk;jzifh ESpfrsdK;aom a0'emwkd@. pdk;rdk;jcif;udk cHvdkuf&onf? tu,fI wpfjcm; ta=umif;t&m wpfckckukd qdkuUm;q&mu ajymcJhygrl u|efawmfvnf; wpfpHkwpf&m jyef a jymrd y grnf ? ,ck u m; ol n $ e f ; vd k u f a om vrf ; . trnf & S i f r S m u|ef a wmf . zcifOD;cspfarmif (*sme,fausmfOD;cspfarmif) trnfESifh wlaeygI u|efawmf tb,fodk@ jyefajym&ygrnfenf;? *Gwv W pfO;D cspaf rmifuakd wmh rod? u|eaf wmfoad om OD;cspaf rmifum;.. tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

93


94

a&SŒwGif awGŒae&aom vrf;. tedXm&HkjrifuGif;rsm; aysmufuG,foGm;+yD; u|efawmf. pdwrf eS jf yif0,f 0d;k wd;k 0g;wm; t&dyrf sm;ESihf toHAvHrsm; ay:xGuv f m=uonf?

wa&;a&;rS wjznf;jznf;ay:vm "rif;azazta=umif; rif;ajym&vdrrhf ,f" 1961 ckEpS /f {+yv D (9) &ufae@wGif trSwf (8) jynfom,mvrf;/ abmufaxmf aetdrYf *sme,fausmOf ;D cspaf rmif (15 ESpaf jrmuf) txdr;f trSwyf JG usi;f ycJo h nf? nae (6) em&DrpS I tdraf &SŒ jcu H u G v f yfwiG f cif;xm;aom pm;yGrJ sm;qDo@kd zcif. rdwaf qGo*F[rsm; wjznf;jznf; a&mufvm=uonf? vlpakH omtcg rdcifu ed'ge;f pum;/ aus;Zl;pum;rsm;ajym+y;D / u|eaf wmfbufo@kd vSn=hf unfv h u kd . f ? av;vHaom ajcvSr;f rsm;jzifh touf (19) ESp&f dS vli,fwpfa,muf y&dowfa&SŒarSmufo@kd a&mufomG ;onf? rdcifu u|eaf wmhzf cifta=umif; ajymcdkif;xm;ygonf? b,fodk@b,f0g[k trSmr&Sd? udk,fhtodudk,fhcHpm;csufeJ@om ajymayawmh [ k {nf h c H y G J r vk y f r D wpf n tvd k Y u|ef a wmf o nf td y f , mxJ v S J & if ; zcifta=umif;awG;=unfhaerdonf? rSwfrdonfht&G,frSpI ,ck (19) ESpfom;t&G,fxd ud, k o f o d rSs/ cHpm;orSsawGukd ud, k af jymwwfovdyk J ajymcsvu kd rf nf[k qH;k jzwfco hJ nf? pma&;q&m/ owif;pmq&m/ tEkynmorm;wk@d . rsuv f ;kH tpHw k @dk onf a&SŒwGif &yfaeaom vli,fav;ay:od@k pl;pdu k v f suf... "azazhukd u|efawmf podwmuawmh yef;csDum;csyf=uD;wpfckuygyJ? 'DyHkxJu vl[m ightazqdkygvm;? rsufrSef=uD;eJ@ acgif;aygif;=uD;eJ@ &_wnfwnf=uD;/ tbdk;=uD; wpfa,mufeJ@ wlvdkufwm? (yef;csDq&m=uD; OD;aiGudkifa&;qGJcJhaom aq;yef;csDyHk) taz uG,fvGefwkef;u u|efawmf[m okH;ESpf/ av;ESpfom;avmufyJ &Sdygw,f? bmrSrod/ p odwmuawmh tdrfrSmcsdwfqGJxm;wJh tJhonf yef;csDum;awGu wpfqifh u|efawmfwdk@ uav;yDyD avSsmufaqmh/ avSsmufz/G avSsmufar$&if;eJ@ bD'akd wGxu J pmtkyaf wG xkw=f unfh vku d af wmh vufa&;vSveS @J t*Fvyd v f akd &m/ jrefrmvdak &m tay:nma'giphf eG ;f rSm trnfx;dk xm;wmawG/ aemuf+y;D pmyd'k af wmfawmfrsm;rsm;rSm eDjymwefe@J teDwpfrsKd ;/ tjymwpfrsKd ; rsO;f wm;wmawG/ ab;bDuu G v f yfrmS vufa&;ao;ao;eJ@ rSwcf suaf &;xm;wmawGŒ&w,f? 'gayr,fh uav;qdak wmh bmrSem;rvnfcyhJ g? vl=u;D awGu tJ'g rif;wk@d taz&JŒ vufa&;eJ@pmawGyJ? u|efawmfhpdwfxJrSm atmf...taz[m pmawGtrsm;=uD;zwf+yD;/ trsm;=u;D rSwyf gvm;vd@k uav;od odc&hJ ygw,f? 'Dawmh zcifudk &kyyf u kH m;csyrf w S pfqifh vufa&; vufom;tjzpf od&yg+y?D aemufawmh u|eaf wmfw@kd nDtpfudk tdE, dN &Sd StJoseph College (Darjeeling) u tjyef wpfae@rSm rdcifu u|ea f wmfw@dk armifErS oH;k a,mufukd ac:+y;D / t*Fvyd v f kd a&;xm;wJh pmwpfapmifukd uk, d pf zD wfz@kd xkwjf yygw,f? "rif;wk@d taz raocifwek ;f u aq;&Hrk mS a&;oGm;wJph m/ uav;awG t*Fvyd pf m 94

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


95

zwfwwfwahJ e@rSm ay;zwfygwhJ"? a=omf tazh&ŒJ aowrf;pmygvm;? &ifaoG;awGtwGuf a&;cJw h phJ m/ t*Fvyd v f kd &d;k &d;k &Si;f &Si;f av;eJ@ zwfv@kd &atmif a&;xm;wmyg? pmyg ta=umif; t&mawGuawmh avmurSm vlawmfval umif; wpfa,mufjzpfz@dk }uKd ;pm;&ef/ ta&;=u;D qH;k u &dk;om;ajzmifhrwfwJh pdwf&Sdzdk@/ aemuf+yD; udk,fhEkdifiHudk cspf+yD; EkdifiHtwGuf tusdK;aqmif &GuEf idk zf @kd qdw k hJ tcsuaf wGygy?J Honesty, ability, character, duty… qdw k hJ pum;vH;k awGukd Avmpm&Guf wpfrsuEf mS xJrmS yJ xyfcgxyfcg oH;k pGaJ &;om;cJyh gw,f? onfwpfcgawmh zcifudk pmtoGifeJ@jrif&yg+yD? u|efawmfajymvdkwmuawmh uav;b0t&G,frSm zcifukd u|eaf wmfph w d x f rJ mS "yef;csaD zaz" "vufa&;azaz" "pmazaz" &,fv@kd wpfqifw h pfqifh odrSwfcJhjcif;yg? u|eaf wmft&G,&f vmvd@k zcife@J ywfouf+y;D rsm;rsm;pm;pm; od&wmu "olvv kd "l qkdwJh rdcifa&;wJh pmtkyfqDuygyJ? ar;p&may:vm+yD? "rif;wkd@tazta=umif; rajymjy cJb h ;l vm;vd@k "? u|eaf wmfrh cd if[m wpfae@wpfae@ tvkyaf wGe@J vH;k yrf;&ke;f uefae&wmrd@k om;orD;awGudk zcifta=umif; rsm;rsm;rajymEkid b f J =uKH ovdo k m ajymEkid o f yl g? onfawmh tckwpfcg zcifukd od&wm[m "txkyw ` adW zaz" tjzpfv@kd qd&k rSmayg?h rdcifajymjywJh "olvkdvl" [m olŒ&JŒ cifyGef; olvdkvlygyJ? zcif&JŒ b0eJ@ vky&f yfaygi;f pHu k kd azmfjyxm;wJah =u;rHt k oGiyf g? aemufwpfcg pmtkyx f u J "olvv dk "l uae+y;D trsm;ajymwJh "olvv kd "l tjzpfo@kd xyfqifx h yfqifh od&ygw,f? u|eaf wmfph um;eJ@ ajym&&if "trsm;ajymwJah zaz" ayg?h owif;pmavmu/ pmayavmu/ Ekid if aH &;avmu/ tEkynm avmu/ ppfa&;avmurSm&Sw d hJ zcif&ŒJ vkyaf zmfuikd zf ufawG/ rdwaf qGawG/ oH;k oyfoal wG uwpfqifh od&wmawGyg? "olvv kd l"rSmygwJh ta=umif;t&mawGa&m rygwJhta=umif; t&mawGa&m pHv k @dk ygy?J tcsKyfuawmh u|efawmfhzcifvl&dk;vlajzmifhwpfa,muf/ tifrweftepfemcH ol w pf a ,muf rsd K ;cspf p d w f " mwf = uD ; rm;+yD ; / Ek d i f i H t wG u f pG r f ; pG r f ; wrH v k y f a qmif oGm;olwpfa,muf/ xifay:ausmf=um;r_ukd rvdkvm;bJ/ uef@vef@umaemufuG,frS tvkyfvkyfwmudk jrwfEkd;olwpfa,muf pojzifh pojzifh oHk;oyfcsufawGyg? zcif[m b,fvkdowif;pmq&m/ pma&;q&m/ EkdifiHa&;orm;/ rsdK;cspfyk*~dKvftaeeJ@ &yfwnfcJh wmudkvnf; ajymjyygw,f? u|efawmftzkd@rSmawmh "trsm;ajymwJh azaz"xJu tpGJrufqHk;ta=umif;t&m[m "OD;cspfarmifonf &dk;om;ajzmifhrwfolwpfa,muf/ Ekid if t H wGuf tepfemcH+y;D rsm;pGmpGr;f aqmifEidk o f w l pfa,muf"qdw k hJ *k%yf 'k yf gy?J ynm/ &mxl;/ tqift h wef;/ OpPm"eawGukd "pH" rxm;bJ "&d;k om;*k%"f eJ@ "}uKd ;pm;*k%"f awGukd pHxm;wJh tcsuyf gy?J ed*;kH csKyaf jym&&if vltm;jzifh zcifaooGm;yg+y?D 'gayr,fh vky&f yftm;jzifah wmh zcifraoygb;l ? zcifvv kd al wG rsm;rsm; ay:vmygap"? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

95


96

xdv k il ,fonf olŒzcifta=umif; txufygtwkid ;f ajymoGm;cJ. h ? wdwq f w d pf mG em;axmifae&mrS acgif;wndwfndwfvkyfaeaomolrsm;/ av;av;eufeuf awG;awm aeolrsm;onf a&SŒwGif&yfaeaom OD;cspfarmif. om;i,ftm;=unfhvsuf tu,fyif OD;cspfarmifwpfa,muf olŒaemufuG,frS &yfvmbdouJhodk@ jrifrdcHpm;rd=uayrnf? aemufvwGix f u G af om jr0wDr*~Zif;Y pma&;q&mocFgu "OD;cspaf rmif (15) ESpaf jrmufy"JG ESihf olŒom;i,fajymoGm;aom pum;rsm; &ifxw J iG f vGr;f qGww f rf;wpGm use&f pfcahJ =umif; aqmif;yg;jzifh azmfjyxm;ygonf?

=uHawmokomefrS wpfckaompmwrf; wpfcsed u f =uaH wmokomef&dS pma&;q&mAef;armfwifatmif. *lo@kd a&mufz;l olrsm;onf xkd*lajc&if;zufwGif xdk;xm;aom pmwrf;wpfckukd zwf&_rd=uygrnf? pmwrf;.qdkvdkcsufrSm "vlwpfa,muf. ordkif;udk xdkvl. vkyf&yfrsm;u oufao xlvrd rhf nf" [laom "tbd"rRmpum;wpf&yf" rSev f u kd af vjcif;/ u|eaf wmfonf zcif*t l m; oGm;uefawmhwkdif; q&mAef;armfwifatmif. *la&SŒrSjzwfoGm;&ygojzifh xdkpmwrf;udk t=urd =f urd jf rifryd gonf? &ifxw J iG f yJw h if&u kd af eaom xdpk mwrf;. pmvH;k rsm; tm&Hx k rJ S raysmufrD rvSrf;rurf;wGif&Sdaom zcif.*lqDodk@ u|efawmfa&mufoGm;wwfonf? "q&mAef;armfwifatmif. pmwrf;ygpum;eJ@yJ azazhudk qef;ppf=unfh&if" [laom tawG;onf uefxJodk@ ypfcsvdkufaom cJwpfvHk;a=umifh a0h0dkufus,fjyef@oGm;aom *,ufvd_if;rsm;yrm? zcifESifh ywfoufI odcJh=um;cJh&aom ta=umif;t&mrsm;xJrS "b,fvyk &f yfawG[mjzifh olŒordik ;f udk pdu k x f rl nfenf;" [laom tar;ykpm> jzifh qef;ppfjcif; wpf&yfudk us,u f s,af vmifavmif awmif;qdak eonft h vm;/ =uaH wmokomef&*dS rl sm;onf u|eaf wmft h jrifrmS aysmufu, G o f mG ;+y;D wpfjcm;aom toGirf sm;ay:vmavvsu?f

csdKif;axmufESifhvlwpfa,muf rsuEf mS zH;k wGif Zmwfaumifukd csKd i;f axmufEiS hf azmfjyxm;aom a&$vif;,ke. f "ol" 0wˆKukd aESmif;acwfu pmzwfy&dowfrsm; aumif;pGmzwfr=d uygonf? pma&;q&monf t"duZmwfaumif q&m0efjrifah rmif od@k r[kwf csKd i;f axmuf jrifah rmiftm; pHxm;tyfaom pdw"f mwfw@kd jzifh oGe;f avmif;cJo h nf? xd0k wˆKukd zwfaom rsm;pGmaom vli,f/ vl&, G w f @dk onf udjk rifah rmif. pdw"f mwfEiS o hf u d mQ (Morale and Moral) udk av;jrwf=unfndK=uum tepfemcHjcif; (Sacrafice)/ trsm;tusdK;aqmifjcif; (Altruism) [laom avmuygv w&m;rsm;ukd yGm;Ekid af tmif tm;xkw=f uonf? Zmwfaumifupkd x H m;I "jrifah rmif" [laom trnfrSnhfjcif;/ "jrifharmif" trnfodk@ ajymif;vJjcif;rsm; ay:xgufvmonf? pma&; q&m'g&u kd w f m=u;D OD;okconf ukjd rifah rmifudk pmtkyx f w J iG f yke;f raeapbJ/ wpfwikd ;f jynf vHk;&_jrif&ef aiGa&mifydwfum;ay:odk@ qGJwifydk@vdkufonf? TrSsyif pma&;q&m. 96

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


97

uavmifomG ;u vli,fawGpw d x f m;0wöxm;&Sw d wfz@kd "ol" 0wˆKjzifh wku d w f eG ;f Ed;_ aqmfc&hJ m pm&dwrW ¾dKit f wGuf xrf;&Gucf ahJ om pmqkw d pfO;D yif?

rD;vSsHxJrSurBm 'kwd,urBmppf=uD; jzpfcgeD; rdk;vHk;wdrfwkduf arSmifrdkufaecsdefwGif "urBm=uD; ysufpD;vkeD;+yDavm" [laom *sme,fausmfOD;cspfarmif. owif;aqmif;yg;rsm;onf pd;k wxdwx f w d jf zpfaeonfh jrefrmjynforl sm;tm; urBmph pfa&;tajctaetiftm;pkw@dk . tm;+yd K if r _ / jzpf a y:vmEk d i f r nf h tajctaepojzif h pojzif h uG u f u G u f u G i f ; uG i f ; rD;armif;xk;d jycJo h nf? tjcm;Ekid if rH S Edik if aH &;ynm&Sirf sm;/ 0g&ifo h wif;q&mrsm;/ ppfa&;yg&*l rsm;ESifh tjrifus,fokawoDwkd@onf jzpfay:vmrnfhppf=uD;ESifhywfoufI oHk;oyfcsuf trsdK;rsdK; wifjycJh=uygonf? jrefrmjynfrS owif;pmq&mOD;cspfarmifu "'kwd,urBm ppf=u;D onf 1939 ck/ pufwifbmvxufapmIvnf; rjzpfEidk /f aemufusIvnf; rjzpfEikd f" [k &J&Jawmuf a[mudef;xkwfcJhonf? 4if;pkaqmif;wifjycJhonfh tcsuftvufrsm;ESifh a[mudef;twdkif; urBmppf=uD;jzpfcJhonf? jrefrmowif;pmq&mwpfOD;. euf&d_if;aom tjrifonf tb,frsS avhvmr_EiS phf pd pfEidk rf &_ jdS cif; (Observation and Analysis Power) udk xif[yfjycJ&h m wm0efxufyI kd ausyeG o f mG ;aom jynfoŒl owif;pmorm; wpfa,muf[k owfrw S Ef idk yf gonf?

uavmifpGJI wkdufyGJ0iftHh e,f c sJ Œ qef @ usif a &;/ trsd K ;om;vG w f a jrmuf a &;/ zuf q pf q ef @ usif a &; c&D;wpfavSsmufwiG f jrefrmhtvif;/ *sme,fausm/f e*g;eD ponfh owif;pmESihf r*~Zif;rsm;wGif aqmif ; yg;rsm;/ a0zef p mrsm;/ td w f z G i f h p mrsm;jzif h *sme,f a usmf O D ; cspf a rmif o nf pdk;rdk;ole,fcsJŒtpdk;&tm; uavmifjzifh t=udrf=udrfxdk;ESufcJhonf? ysuf&,fjyKcJhonf? e,fcsŒJ wk@d . Om%feufrsm;ukd azmfxw k +f y;D &J0phH mG a0zefco hJ nf? uavmifomG ;u vSo H mG ;xuf xufqo kd vdk wpfbufrS jynfow l @kd . rsuaf phukd zGi&hf if; wpfbufwiG f e,fcsŒJ tpd;k &. t&d_ufukd xdk;ESuf&if;jzifh OD;cspfarmifwpfa,muf e,fcsJŒtm%mydkifwkd@. owday;r_/ ta&;,lr/_ zrf;qD;jcif;cH&jcif;rSm qef;jym;zG,&f m ta=umif;r&S?d "vdi_ ;f ykww f idk ;f om +yKd &ygvsS if ausmufaqmifb,frmS &Srd nfenf;" [laom uAsmq&mwpfa,muf. uAsmwpfy'k u f o hJ @kd jyKd vjJ cif;r&Sb d J uavmifpI JG rm;rm;rwfrwf &yfwnfco hJ nf? *syefacwfwpfavSsmufwGifvnf; OD;cspfarmifonf vSsdKŒ0SufpGm awmfvSefa&; qifEcJ$ o hJ nf? rdrd rdom;pkEiS t hf wl *syefwpfO;D ESizhf ufpyfI tdrw f pftrd w f nf;wGif twlae&if; *syefqef@usifr_vkyfief;=uD;ukd ydyd&d&d vkyfaqmifcJhonf? AdkvfcsKyfatmifqef;/ ocifjr/ ocifoef;xGef;/ ocifpdk;ponfh EkdifiHa&;ESifh ppfa&;acgif;aqmifrsm; avhvmoHk;oyf&ef vSsKd Œ0Surf w S w f rf;rsm; ay;yd@k cJo h nf? wpfae@wpfae@ wjcpfjcpfwukwu f w k f uavmifEiS hf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

97


98

tvky&f y_ af eaom OD;cspaf rmiftm; twlae *syefu bmvkyrf eS ;f rod&mS ? cifrifav;pm;p&m owif;pmq&mwpfa,muftjzpfom jrifco hJ nf? wpfr;kd atmufrmS yJ toHww d f awmfveS af &; qifEaJ$ eolwpfa,mufreS ;f rodvu kd ?f udv k ekd eD ,fcsŒJ qef@usiaf &;rSonf zufqpfqef@usif a&;od@k uavmifO;D vSnchf &hJ jyefonf? toHww d f awmfveS af &;orm;wpfa,mufygvm;?

tr,fbkwf&JŒolŒcsnfcif b,foliifyghrav; zufqpfawmfvSefa&; qifE$J+yD;aom aemufwpfae@ awmfvSefa&;ESpfywfvnf txl;xkwftjzpf *sme,fausmfwpfapmifvHk;wGif OD;cspfarmif. aqmif;yg;rsm; jynfhESuf vsuf..? (xkpd mapmiftqH;k wGif b,fwek ;f urS razmfjycJah om ol. xk;d jrv J ufrw S u f ydk if xkd;jyxm;onf?) *syefudk AdkvfcsKyfatmifqef; ac:vmonf[laom pGyfpGJcsuf/ t*Fvdyf tay:xm;&So d nfh jrefrmrsm;. oabmxm;/ awmfveS af &;vli,frsm;. qEN ponfh Edik if aH &;/ ppfa&;/ trsdK;om;a&;rsm;rStp urBmha&;&mrsm;wGif tjriftrsdK;rsdK;/ oabmxm;trsdK;rsdK; uGv J aJG e+y;D a&SŒqufvyk af qmif&rnfh vkyif ef;rsm;ESihf ywfoufI tzHzk kH awG;awm=uq H aeyHw k @dk udk azmfjyxm;um/ jynfov l x l =k um; tjrifaxG;&_yjf cif;/ wdr;f apmif;jcif;rsm; rjzpfapbJ vGwv f yfa&; OD;wnfcsut f wGuf rSeaf omtjrif/ &J0ahH omowWw d @dk jzifh rrSw d rf oHk csw D uf&ef a&;om;azmfjycJah yonf? Taqmif;yg;rsm;rSm OD;cspfarmif aemufqHk; a&;om;oGm;aom aqmif;yg;rsm;jzpf onf? Adv k cf sKyaf tmifqef;u "'Dv[ l m vl&;kd vlawmfwpfa,mufAs? usKyw f @dk &Si;f vif;p&mawG OD;cspaf rmif&ŒJ aqmif;yg;eJ@yJ tawmf=u;D &Si;f oGm;+yD" [k ajymcJah yonf? z²q²y²v A[dOk ;D pd; tvkyt f r_aqmifwiG f yg0ifaom OD;cspaf rmifudk Ekid if aH &;orm;wpfa,muftjzpf jrifygvsS if b,fvEkd idk if aH &;orm;wpfa,muftjzpf &yfwnfaeonfukd aumif;pgm oH;k oyfEidk yf gonf? rdrdta&;/ rdrdtzGJŒtpnf;twGufr[kwfbJ EkdifiHawmfta&;twGufom wu,fa&SŒ&_ vkyaf qmifomG ;aom "uk, d u f sKd ;pGe@f Ekid if aH &;orm;" wpfa,muf jzpfonf?

wdkif;opfjynfopf wnfaqmufvdkvSsif ",cktcg u|Efkyfwdk@onf EkdifiHawmfopf=uD;wpfckukd rD;[kef;[kef;awmuf avmifaeonfh tysut f pD;rsm;t=um;Y jyKpyk sKd ;axmifvsu&f =dS uavonf.." tpcsaD om "Ekid if aH wmfopfo@kd " trnfwyfI pmwrf;wpfapmif a&;om;cJo h nf? Adv k cf sKyaf tmifqef;. wku d w f eG ;f r_jzifh ,if;pmwrf;udk a&;om;cJjh cif;jzpfonf?? Tpmwrf;um; Ekid if aH wmfopfudk wnfaxmifvdkolrsm; txxl;owdcsyf avhvmrSwfom;tyfaom pmwrf;jzpfonf? yxrjrefrmEkdifiHawmf=uD;tm; taemf&xmrif;apm wnfaqmufcJh&yHk/ 'kwd,jrefrmEkdifiH awmftm; bk&ifah emifausmx f ifaemf&xm/ wwd,jrefrmEkid if aH wmftm; tavmif;rif;w&m; =uD;wkd@ wpfqifhxufwpfqifh xl;uJjcm;em;pGm wnfaqmufcJh&yHkwkd@ESifh vuf&Sdppf+yD; rsuaf rSmuftajctaewk@d udk azmfjyxm;ygonf? Tpmwrf;jzifh vmrnfh Ekid if aH wmfopf=u;D tm; 98

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


99

tb,fodk@ ESvHk;rlvsufjynfopfxlzdk@udk pma&;q&monf EkdifiHxlaxmifa&;orm; wpfa,muftjrif (Stateman’s View) wifjyoGm;cJo h nf?

EdkifiHawmfpsmyewpfck a&$w*d b kH &k m; awmifbuf&dS OD;b&DZ&yfwiG f Ekid if aH wmfvyk o f m; OD;cspaf rmifonf wdwfqdwfpGmvJavsmif;ae.? rsm;axGaom y&dowf=uD;u olŒtm; ESajrmwoojzifh =unfah e=uonf? aoqH;k csed w f iG f OD;cspaf rmiftouf (35) ESpo f m &Sad o;.? OD;cspaf rmif. psmyetcrf;tem;wGif Adv k cf sKyaf tmifqef;u "usKyw f @dk awmh vuf&;kH wpfzuf jyKwo f mG ;+yD" tpcsDI OD;cspfarmif ta=umif;rsm;ESifhtqHk;owfwGif "OD;cspfarmifvdk vlrsdK;udkawmh ajcvsiyf @kd oifyh gw,f" [k ajymcJo h nf? AkdvfcsKyfrSpI z²q²y²v tzGJŒ0ifrsm;/ owif;pmq&mrsm;/ pma&;q&mrsm;/ EkdifiHa&;orm;rsm;/ tEkynm&Sifrsm;/ &Hk;ol&Hk;om;rsm;/ aqGrsdK;rdwfo*F[rsm;ESifh psmye yd@k aqmifol vlx=k u;D onf OD;b&DZ&yfrS xGucf u hJ m toifah pmifah eaom um;rsm;ay:od@k rwufawmhbJ OD;cspfarmiftm; "EdkifiHawmfpsmye" tjzpf aemufqHk;c&D; }uHawm ok\meftxd ajcvsifydk@cJh=uonf? OD;cspfarmifonf oD;jcm;Z&yfaqmifwpfckwGif twef;vdkuf&SdESifh+yD;aom ausmif;om;acgif;aqmif Adkvfatmifausmf/ 'kwd,bk&ifcH qma*satarmif=u;D / 0HomEkO;D xGe;f &Sed w f @kd . *lrsm;ab;tpGeq f ;kH ae&mod@k a&mufomG ;vsuf "a=omf...tckro S m at;aq;pGm arS;puf&av+yaD um" [k cE<mudk tem;ay;vdu k o f nf? (*sme,fausmf OD;cspaf rmifvkd tkwzf o kd m;awG xyfay:vmygap...)

rdk;[def; (om;*sme,fausmf ) (1999 ckESpf/ Zefe0g&Dvxkwf &wemajrr*~Zif;) (q&mrdk;[def;. txufygaqmif;yg;ukd oD[&wempmayrS xGufa0onfh "*sme,fausmfpD;qif;r_" pmtkyfrS ul;,lazmfjyygonf? rsuf&_tzGJŒtaejzifh tGefvdkif;wGif ul;,lazmfjycGifhukd um,uH&Sifrdom;pkxH cGifhjyKcsufawmif;cHxm;jcif;r&Sdyg? Zefe0g&D 1 &uf/ 2014 ckESpfwGif usa&mufaom *sme,fausmf OD;cspfarmif. (102) ajrmufarG;ae@wGif OD;cspfarmif. *k%f&nftm; atmufarhwo vGrf;qGwf jcif;a=umifhom wifjyvdkuf&jcif;jzpfygonf?) (rsuf&_ okw/ &o r*~Zif;rS jyefvnf&,laz: jyygonf?)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

99


100

aemf&l;eJ hzdk;apmfuJ&JΠwJysuf

armifomcsdK

(wpf) aemf¶l;[lonfh EdkifiHi,fuav; wpfEdkifiH. Aa=umif;udk r=umc% =um;& avh&cdS o hJ nfrmS pma&;q&m azjrif. h E_wzf sm;rS jzpfygonf? u|eaf wmfw@kd u q&maz[lI csppf Ed;k ac:avh&adS om xdpk ma&;q&mu ol@pmaya[majymyGJ pifjrifah y:uae a[majymav aomtcg r=umc%qdo k vdk xdak emf¶;l Edik if u H av; ta=umif; ygwwfygonf? Nauru (od@k r[kw)f Naoero [k pmvH;k aygi;f avh&a dS om xdEk ikd if u H av;u u|e;f Edik if aH v;rSsom jzpfygonf? ypdzw d o f rk'&N m. Av,fu oEœmu|e;f uav;? {&d,m pwk&ef; rdik f 10 rdik yf if rjynfo h nfh bJOyHk u|e;f uav;? tDauGwmrsO;f . awmifbufrmS uyfaeonfh u|e;f uav;? Tu|e;f Edik if aH v;&S&d mqDo@kd 1798 Y +Aw d o d sS w@kd a&mufvmcJ=h uwm/ 1888 Y *smreDuodr;f ydu k v f u kd w f m/ 1914 Y =opa=w;vsw@kd . vufatmufo@kd usa&mufomG ; cJjh yefwm/ 'kw, d urBmppf twGi;f Yrl 1942 rS 1945 Axd *syefw@kd vufatmufo@kd usa&muf oGm;cJhjyefwm/ xdk@aemuf =opa=w;vs/ e,l;ZDvefESifh t*FvefEdkifiHwdk@. }uD;=uyfr_jzifh ukvor*~ vufatmufY cdv k aH_ exdik cf u hJ m 1968 Zefe0g&D 31 Y vGwv f yfonfEh ikd if t H jzpf ay:xGe;f vmcJw h m ponfw@kd rS wpfyg; aemf¶;l Edik if iH ,fuav;. ta=umif;udk u|eaf wmf odyrf odvyS g? od@k aomf obm0o,HZmwudk b,fawmhrS rukeEf ikd /f rcef;Edik af om wdik ;f jynf. &wemrsm;tjzpf ,lqum xkwfa&mif;pm;vm=u&mu aemifwGif rGJjymusoGm;&onfh Edik if w H pfct k jzpfrl pdwx f rJ mS pGI J aeygonf? aemf¶l;EdkifiHuav;u azmfhpzdwf (Phosphate) ac: rD;pkef;"mwfygonfh obm0ajr=oZm j'yfaygi;f rsm;jzifh jynfEh u S af eonfh Edik if u H av; jzpfygonf? od@k jzpf&m bmrS yifyifyef;yef; awG;ac:}upH nf vkyu f ikd pf m;aomufaep&m rvd?k obm0u ay;xm;onfh 100

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


101

o,HZmwjzpfaom azmhpzdwfºuG,0f onfh ajr}u;D udk wl;+y;D a&mif;pm;ae=u¶H?k onfrmS wif aemf¶;l u urBmt h csr;f omqH;k Edik if aH wGxu J wpfEikd if H jzpfomG ;cJyh gonf? wpfO;D csi;f 0ifaiG uvnf; tjrifq h ;kH ? od@k aomf wl;&if;qG&if;uae onfazmfph zdwo f wWKou kd af wGu u|e;f Edik if u H av;. obm0ywf0ef;usiu f kd zsuq f ;D ypfvu kd yf gonf? Edik if . H 80 &mcdik Ef e_ ;f aom ae&mawGrmS vlawG tajccsaexdik v f @kd r&awmh? a'ocH iSurf sKd ;pHw k @kd cdek m;p&m todu k t f +rKH awG aysmufq;kH oGm;=u&&Smygonf? odk@jzifh aemufqHk;rSm wl;qG,liifp&m r&Sdawmhaom aemf¶l;EdkifiH ydecf sKH ;aoG@ajcmuf usKH vI DS oGm;ygawmhonf? onfrSmwif wdkif;jynf. tem*wfpD;yGm;a&;twGuf EdkifiHwumtultnDudk vSn&hf mS &onfh aemf¶;l jzpfomG ;cJ&h yHu k kd oHa0*&zG,f awG@&SEd ikd yf gonf? Edik if EH iS hf vlrsKd ;udk zGH@+zdK;wdk;wufatmif rvkyfbJtobm0uay;onfh t&if;tjrpfudk wl;a&mif;onfh aemf¶;l tjzpfu a=umufcref;vdvyd J r[kwyf gvm;? (ESp)f trnfrod pmqdkawmfwdk@.vuf&m uAsmvuFmrsm;xJY vlodrsm;onfh uAsmwpfy'k f &Syd gonf? tajccHynm ausmif;oH;k pmtkyrf sm;xJwiG f omrubJ [dpk mtkyf onfpmtkyrf sm;xJYvnf; r=umc% ygavhygx&So d nfh uAsmav;wpfy'k f jzpfygonf? zd;k apmfu[ J al om trnfjzifh vlord sm;aom uAsmjzpfygonf? =unfyh g? vGr;f rajy ref;ajr wrdawmh urf;ajcrSm prf;a&usw,fEiS hf zse;f avu wokeo f ek ?f wJwpfzuf qGzJ suu f m tvsiv f akd &mhxifh u&ifAkd ,mjyif}uD;rSm rD;xnfu h m v_?H rylaygif aemufqu D csr;f a&mhxifh tjzLapmif acgufxnf=urf;udv k v$r;f wJv h @kd v$m;um+cHK yg;rSmiHyk gvd@k Ek0guGr;f ? ab;tdwu f kd vSsKd aq;vdyu f kd em;rSmxd;k ygvd@k awmif¶;kd rSm bmomaysm=f u trd;k ac: zd;k apmfuw J @kd rmS tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

101


102

uGi;f til ESi;f jrLrS rpJcifu wJzsuw f v hJ rf;? uAsm.teufu &Si;f ygonf? wJwpfv;kH ESihf u&iftrsKd ;om;td}k u;D wpfa,muf? u&ift}kd u;D u uGr;f Ek0guav;udk yg;rSmiHv k @kd ? ab;tdwu f av;xJrmS vufuv kd sS Kd v@kd ? aq;vdyf wdu k av;udk em;=um;rSm xd;k vd@k ? tjzLa&mif apmif=urf;uav; wpfxnfuv kd nf; ud, k af y:rSm v$r;f +cKH v@kd ? wJEiS hf rvSr;f rurf;qDrmS u prf;acsmif;wpfcu k pD;qif;vsu?f aqmif;avu wokeo f ek f wdu k cf wfvsu?f awmif¶;kd wpfavSsmuf uGi;f jyiftES@H rSm ESi;f jrLawGu xlxx l x J u J svsu?f u&ift}kd u;D u tcsr;f '%fukd wky&eftvd@k iSm wJwpfzuf udk qGzJ suu f m rD;yHx k x J ;kd xnf+h y;D rD;v_aH ecJah vowJ?h atmf ²²² ypdzw d o f rk'&N m tv,fu aemf¶;l Edik if u H av;udk u|eaf wmf owd&vdu k w f m? (oH;k ) xif;r&Sad oma=umifh +cpH nf;¶d;k udk csKd ;+y;D rD;xd;k um xrif;td;k / [if;td;k csuaf e&onfh jrifuiG ;f rsKd ;udk aus;vufawm&Gmrsm;qDY awG@&wwfygonf? "zd;k apmfuJ" uAsmxJuvdyk J vwfwavm tat;'%fukd wkyzd@k ud, k w hf u J kd ud, k zf suu f m rD;xnfv h &_H onfh tjzpfu a=uuGzJ @kd aumif;ygonf? teD;uyf jy\emudk ajz&Si;f zd@k tem*wfukd arSsmrf =unfEh ikd o f nfh vky&f yfrsm;? aemf¶;l u onfoifcef;pmyJ jzpfygonf? ud, k ahf jr/ ud, k ahf &/ ud, k ahf usmufoyH wWjrm;/ ud, k ahf wm/ ud, k ahf wmif/ ud, k o hf ;D ES/H ud, k o hf pfO/ opfzw k @kd udk rxde;f odr;f bJ obm0ywf0ef; usif tysucf u H m vla&m iSuyf g aep&mr&Sad wmhatmif ydu k q f &H mS =u&mu tcsr;f omqH;k b0 uae Edik if w H umudk "u,fyg" [k tultnD awmif;cH&aom aemf¶;l tjzpfu a=uuGpJ &m jzpfygonf? csrf;csifoavmuf csrf;ygap zdk;apmfuJ&,f/ wJzsufum rD;xJawmh xnfhrvH_ vdu k yf ge@J ?

armifomcsdK (7 DAY NEWS JOURNAL ,Vol (10) No (28) ,SEPTEMBER 29, 2011)

102

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


103

w&m;rSsw vGwfvyfjcif;eJ h raoG.....wkd hjynf....wkd hajr....

&J+idrf; urBm=u;D rSm vGwv f yf+y;D / tcsKyt f +cm ykid q f idk x f m;w,fvdk h todtrSw+f yKxm; =uwJh...........+ynfaxmifpEk idk if H wkd Eh idk if ?H obm0t&if;t+rpfawG eJ h o,HZmwawG aygrsm;ºuG,0f ayrJh urBmt h qif;&Jq;Hk Ekid if aH wGxrJ mS xdyq f ;Hk uyg0ifaewJh....Ekid if ?H xl;c|ex f uf+rufwhJ vlom;t&if;t+rpfawG uk, d pf &D =dS u+y;D awmh Ekid if o H m;awG[m urBmEkid if t H ESH h rsuEf mS i,f atmufusKd h u|ecf t H vkyf vkyaf e=u&wJh....Ekid if H ? urBmrSm t,Ofaus;qk;H qkw d hJ Ak'b < momw&m; tqk;H trawGeJ h vl+zpfvm=u&+y;D / vl u h si0hf wfawG ysu+f ym;um pnf;azguzf suw f hJ vlawG =u;D pk;d ae=uwJh....Ekid if H ? rqrwef csr;f omºuG,0f ae=uwJo h al wG pnf;pdrcf pH m; tkycf sKyaf e+y;D / Ekid if t H a&; udpP t00ukd Ekid if w H um vSn+hf y;D / tultnD taxmuftyhH awmif;cHae&wJh....Ekid if H ? cspfcifav;pm; wefzkd;xm;p&m ,Ofaus;rSKawGeJ@ wkdif;&if;om;vlrsKd;pkrsm; aygi;f pnf;aexkid =f uwJh +ynfaxmifpEk idk if rH mS wkid ;f &if;om;vlrsK;d pkawG[m r+ird ;f rcsr;f rat; rcsr;f +zpfae=u &um/ wkid ;f &if;om;vlrsK;d pkawG txJrmS uku d tuGu J JG t+ym;+ym; &Sad e=u wJh....Ekid if H ? cav;ol&, G f vli,fawGeJ h ynma&;[m tem*wftwGuf qk+d y;D wurBmvk;H vkv d u dk +yKpyk sK;d axmif ae=ucsed rf mS cav;ol&, G f vli,fawGeJ h ynma&;ukd zdEydS /f yo Hk iG ;f twm;tqD; cHae=u&wJ²h ²²²²Ekid if H ? ig....ig....igwkd h....igwkd@....qkdwmawG a&S@wef;wif+yD;/ tzufzufu tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

103


104

=u;D pk;d cs,v f , S f wGiu f s,af eum vufawG v h rl KS b0awGrmS bmqkb d mrS r+zpfw/hJ vl&mr0ifwhJ t&mawG aygrsm;+zpfay:aewJh.... EkdifiH ? w&m;rSsw vGwv f yf+cif;eJ rh aoG....wkd ah +y....wkd ah +r qk+d y;D vGwv f yfa&; &&Scd ahJ yrJh +ynfoal wG[m tzufzufu tuef t h owf/ txdr;f tcsKyaf wGe@J w&m;rJh tzdtEdyS cf H ae=u&+y;D / rvGwrf vyfeJ h qif;&Jerd u hf sae=u&wJh....Ekid if ?H 'D t+zpfawG[m vGwv f yf+y;D / tcsKyt f +cm ykid q f idk x f m;w,fvdk h wurBmvk;H u todtrSw+f yK+y;D vufcx H m;=uwJh....+ynfaxmifpEk idk if H....? wkd Eh idk if &H J h vGyv f yfa&; 66 ESpf oufwef;&Sd Ekid if H &J h vufawG b h 0? uJ pOf;pm;=uyg? ig....igw@dk ....igwdk h h qkad e=uolrsm;....pOf;pm;=uyg? wkid ;f +ynfudk wu,f tppftrSef csp=f u&if.... wu,f+rwfE;dk &if....vl b h 0ukd wefz;dk xm;&if.... w&m;/ "rRawGukd vufawG husus vkdufemusifhokH;&if; *k%foduQm&Sd&Sd/ usufoa&&Sd&Sd vSycef@+im;xnf0gwJh EkdifiHt+zpf rnfolwOD;wa,mufukdrS rumuG,f/ riJu h u G yf J az:aqmifay;=uyg?

&J+idrf;

104

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


105

'Duae hArmawG Armpm a}uapzdk h

O\mq&mtdk tcGe/f twkw/f taumuf tr&yl&+rKd @ yxr+rKd @eef;wnf bd;k awmfrif;w&m;}u;D (rif;wke;f rif;. bd;k awmf) onf jrpfawmf anmif&rf;rif;/ r[moD[ol&"rR&mZm/ p=umrif;uav;tm; {,ifusL;&ef f ;D awmfrS aiGawmf &Spo f ed ;f xkwI f ,d;k ',m;od@k jr{,if vufz@JG vdak oma=umifh oO…ar"cGeo jr0,f&ef trwf}uD; OD;ay:OD;udk t0,fawmfcsKyfcef@I apv$wf&ef eHeufnDvmcHwGif trde@f awmfjrwf rSwaf wmfr. l ? xdt k rde@f awmf csrw S pf Ofu OD;ay:OD; nDvmcHYr&S?d OD;ay:OD;onf +Aw J u kd af wmfae@ tvSnu hf sI vmcJ&h m v$waf wmfwiG f 0ef}u;D rsm/ 0efaxmufrsm; pka0;I o\ar"cGeo f ;D awmf pm&if;rsm;udk ppfaq;aeonfuakd wG@&.? OD;ay:OD;u aus;Zl;&Sif t&Sirf if;}u;D bk&m;rsm; o\ar"cGefoD;awmf pm&if;rsm;udk tb,fa=umifh ppfaq;ae=uygoenf;[k ar;&m 0ef}u;D rsm;u eHeufnv D mcHrmS csrw S cf ahJ om trde@f ta=umif;udk ajymjy.? xdpk um;udk OD;ay:OD; =um;&aomtcg r[kwrf cHwwfaom owW/d AswdW &So d +l y+D yD " tif;...rif;}u;D bk&m;rsm; &Sib f &k if onf &Sifbk&if0g; r0ao;ygbl;" [k v$wfueJ qdkvdkufrd.? xdkc%jcif; a&$em;awmf ayguf=um;+yD; bdk;awmfrif;w&m;}uD;onf a'goudk rcsKyfwnf;EdkifrlI atmufygtwdkif; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

105


106

trde@f awmfjrwf csrw S v f u kd yf gawmhonf? "ay:OD;udk olaumif;jyKawmfrlaom XmeEW&ESifhwuG taqmifta,mif/ tpD; teif; pm;aus;+rKd @&Gmwd@k udk odr;f Ekw+f y;D v#if a&$jynf.tpG,f odE+MD rKd @e,fo@kd tusO;f ESiyhf @kd ap?" trwf}u;D OD;ay:OD;onf vufa=umifrh aoaomfvnf; E_waf =umifh a=ucJ&h &Sm d Aswu dW kd toH;k jyKum bd;k awmfrif;w&m;}u;D avonf? odE+DM rKd @e,frmS tusO;f ESiahf e&pOf rdr. trsuaf wmfajyap&ef a&;om;qufoiG ;f vdu k af om &wk ajcmufy'k u f kd Taqmif;yg;wGif xnfhcGifh romawmhyg? OD;ay:OD;. tmabm*udk rysufapyJ vdk&if;wdk&Sif; pum;ajyjzifh atmufygtwdik ;f az:jyaytH?h bk&ifrif;jrwfwdk@. xHk;"rRwmonf o\ar" tcGefawmfaiGudk roHk;xdkuf/ roH;k tyf wdik ;f a&;/ jynfa&; ppfcif;pfr_ ay:ayguo f nf&adS omf ppf&u d mQ tvd@k iSm vuf0pJ pfol }uD;/ vuf,mppfol}uD;rsm;odk@ pm&if;csKyf/ pm&if;us,fESifhwuG v$Jtyfxm;oifha=umif;/ p¾mv av;pkrx S u G af om tcGeaf wmfaiGukd wpfEikd if rH S apv$wv f u kd af om oHw@kd udk au|arG; ay;urf;&ef t&Gw0f efu cGcJ ef@I uaomif;ajrmifrmS xm;I xde;f odr;f aptyfa=umif;? tonf uyGg;[k qdktyfaom olaX;ol=uG,f/ ukefonf/ v,fvkyf/ xm;rckwfwdk@rS xGufaom cGefoD;awmfrsm;rSm a&$+rdK@awmfudk vrf;jyifjcif;/ ypPif&ifwm;/ wHwm;/ usHK;ajrmif; aumif ; rG e f o m,matmif tonf 0 ef } uD ; od k @ v$ J t yf x m;oif h a =umif ; ? bk & m;ajr/ ausmif;ajrjzpfaom0wˆK/ uHr;kd ajrwd@k rS xGuaf om cGeo f ;D awmfrsm;udv k nf; bk&ifrif;jrwfw@kd roH;k xdu k /f roH;k tyf? bk&m;ulausmif;/ wefaqmif;/ p&yf ponfw@kd udk ,d, k iG ;f ysupf ;D aomf jyifqif&ef 0wfajr0ef/ tcGe0f ef/ r[m'ge0f efw@kd udk wm0efvt J$ yfI pm&if;csKy/f pm&if;us,Ef iS hf wuG uaomif;ajrmifwu kd w f iG f xde;f odr;f xm;apoifah =umif;? a&$eef;&d;k / vrdik ;f qdik &f m v,fawmf/ y,fawmfrS xGuaf om cGeo f ;D awmfEiS hf wpfEikd if rH S qufoaom xD;aqmif;eef;ae ya'o&mZfjzpfaom apmfbmG ;cHw@kd xHrS &tyfaom y¾m a&$yef;/ aiGyef; ponfwdk@udkom bk&ifrif;jrwf oH;k xdu k af =umif;udk OD;ay:OD;u ol. &wkajcmufy'kd w f iG f pyfqckd ahJ vonf? bd k ; awmf r if ; w&m;}uD v nf ; OD ; ay:OD ; . &wk r sm;ud k zwf = um;emcH t +yD ; trsufawmfajyI ightm; &Sifbk&if0g;0atmif vrf;n$efEdkifonfh trwf}uD;ygwum;[k csD;usL;+yD;v#if rl&if;&mxl;jzifh csD;jrSifh&ayawmhonf? t&Gwf0efxdef;odrf;&aom p¾mvav;pk qdkonfrSm (1) jynfhwefqm/ (2) aoG;rpGr;f ol/ (3) olawmif;pm;/ (4) okb&mZm (olaumifxrf;) (olaumif=rKS y)f ? Ttxufyg pum;rsm;um; tcGe/f twkwEf iS hf ywfoufaom pum;rsm;wnf;? taumufqikd &f m pum;rsm;um; wnf/ yG/J aps;/ qdy/f uif;/ ulw@kd ponfw@kd wnf;? "wnf" qdkonfrSm &mjywfjzpf.? ypPnf;trsdK;rsdK;. xdkufwef&m wefzdk;udk qH;k jzwfay;&.? 106

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


107

"yGJ "qdo k nfrmS t+rw J rf; zGiv hf pS f a&mif;csaeaom yG&J rkH sm;ESihf ig;&ufwpfaps; ,m,DyrJG sm;jzpf.? "aps;" qdo k nfrmS a&mif;jcif;/ 0,fjcif; udyk if aps;[kq. kd ? tdrrf mS a&mif;v#if tdraf ps;/ yGrJ mS a&mif;v#if yGaJ ps;/ v[mjyifrmS a&mif;v#if v[mjyifaps;/ tcGerf aumufv#if tcGev f w G af ps; ponfjzifh rsm;vS.? "qdy"f qdo k nfrmS avSqyd /f vSn;f qdy/f oabFmqdy/f avqdy/f EGm;0efwifqyd /f vm;0efwifqyd f ponf? "uif;" qdo k nfrmS ta&mif;t0,fxuf vH+k cKH a&;udk OD;pm;ay;.? e,fjcm;a'o rsm;/ jrpf&;kd / acsmif;&d;k wpfav#muf uif;rsm;csxm;.? "ul;wd@k " qdo k nfrmS ESprf sKd ;&S. d ? jrpfwpfzufurf;rS [drk mS bufurf;od@k a&,mOfjzifh jzwfu;l onfukd jzwfu;l ul;wd@k [kac:.? jrpf. tv#m;vdu k f wpf+rKd @rS wpf+rKd @od@k pHq k efu;l onfukd ul;wd@k vsm;[k ac:.? txufyg wnf/ yG/J aps;/ qdy/f uif;/ ul;wd@k wd@k rS awmif;cHaom tcGet f m;vH;k udk taumuf[I l vnf;aumif;/ taumufceG f [lIvnf;aumif; ac:=uavonf? jrefrmrif;rsm;vufxufu &xm;vrf;r&S/d um;vrf;vnf;r&Sad oma=umifh jrefrmh toufaoG;a=um}u;D jzpfaom {&m0wDjrpfukd tm;xm;I txufraS tmuf/ atmufrt S xuf pkeq f efomG ;vm/ a&mif;0,fazguu f m;=u&.? tcGeaf umufaom uif;rsm;vnf; jrpf}u;D wpfav#muf wef;pDae.? emrnft}u;D qH;k uif;onf ajrvwfyikd ;f &Sd taumufawmifuif; jzpfavonf? qdyu f rf;rSaeI tvHjyac:aom uif;tr_xrf;udk avSom;rsm;u uif;acG;[k ac:.? uif;acG;onf w&m;0if tcgeaf umufonfjh yif avSO;D &Sd wHjrufpnf;udk uke;f ItqGJ avSo}l u;D u ajcESiu hf efI jrpfxu J somG ;.? avSo}l u;D w&m;cHtjzpfjzifh +rKd @0efa&S@a&muf.? +rdK@0efu ppfar;aomtcg avSol}uD;u "t&Sifocif +rdK@0efrif;}uD;bk&m; u|eaf wmfrsKd ; qif;&Jom;rsm;rSm rif;pd;k &mZmudk tvGe&f akd o av;pm;&ouJo h @kd t&Siu hf |ef rsm;udv k nf; zdrzhf rd w hf ek af tmif a=umuf&ygonf? um,uHajrmuf usL;vGezf @kd rqdx k m;bd/ 0pDuHjzifhyif rapmfum;0Hhyg? t&Sifhu|efonf uif;cGefay;+yD;rS avSOD;&Sd wHjrufpnf;/ tpnf;vdu k u f kd uke;f qG&J if; rawmfwq ajcacsmI f jrpfwiG ;f od@k usomG ;jcif; jzpfyga=umif;/ ajcawmfO;D cdu k f &dak opGm av#mufxm;tyfyga=umif;" [k E_wu f qd+k y;D ud, k u f vnf; a=umuf&@HG &dak o[efaqmifIae&m +rKd @0efrif;u [kwaf yvdrrhf nf[k ajym+y;D avSo}l u;D udk v$waf p[k trde@f ay;vdu k . f ? avSo}l u;D um; tav#mufaumif;I taxmif;oufom oGm;acs+y?D txuf tqdyk g tcsut f vufrsm;udk avhvm+y;D tusO;f csKyf rSwo f m;xm;&efrmS k kd (1) tonf/ tvm/ 0ifae/ uyGg;/ vlav;pm;wd@k xHrS &&Sad omypPn;f 0wˆK tpkpu "tcGef" [lIvnf;aumif;? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

107


108

(2) jynfhwefqm/ tEl/ okb&mZm/ olawmif;pm;wdk@xHrS &&SdaomaiGudk "twkwf"[lI vnf;aumif;? (3) wnf/ yGJ/ aps;/ qdyf/ uif;/ ul;wdk@rsm;rS &&SdaomaiGrsm;udk "taumuf" [lIvnf;aumif; rSwo f m;=uoifah =umif; a&;om;wifjyvdu k &f ygonf?

O\mq&mtdk (jrefrmwdkif;(pf) twGJ (2)/ trSwf (29) wGif az: jy+yD;)

0J}oCrSmaw;oHjydKifvkd h

A[kviG jf yif 88 rsKd ;quf ausmif;om;acgif;aqmif wpfO;D . axmifwiG ;f jzpf vufawG@b0 Edik if aH &;aemufcH 0wÎKopf t vif ; td rf r *~ Z if ; rS pD p Of x kwf a 0 jz ef@ csd o nf ? 108

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


109

acwfpum;

"2015udk ra&mufcifrmS 2014 'DEpS x f rJ mS wif u|eaf wmfw@dk vky&f rSm awmfawmf }u;D udrk sm;+y;D jzwfoef;&rSmawGu odraf rGŒr,f? tuJqwfr,f? +y;D awmh yGe;f yGe;f &S&S jzpfap Ekid w f mawGvnf; &SEd idk yf gw,f? u|eaf wmfw@dk pdwx f rJ mS xkwrf ajym=uayrJh ylyefaomu awGvnf; &Sv d rd rf ,f?h bmjzpfv@dk vnf;qkad wmh 'g[m y&d,m,frsm;wJh tcsK;d tauGŒawGrmS bmawGbmG ;ceJ ay:vmrvnf;qkw d m wcsKŒd uvnf; em;vnf xm;w,f/ oabmayguf xm;w,f? 'Duae@ acsmarGŒayrJh aemufwpfae =urf;wrf;oGm;Ekid w f ,f? wnfw h nfah jym &&ifawmh u|eaf wmfw@dk vufcsi;f csw d x f m;rS &ygvrd rhf ,f? b,forl qkd tiftm;&Sw d o hJ u l kd cHhnm;ygw,f? b,favmufyJ rw&m;vkyfaewJh olyJjzpfjzpfaygh? vufwpfacsmif;csif; qk&d ifawmh tifrwefcsK;d vk@d vG,yf gw,f? u|efawmfwdk@ tusOf;axmifxJrSm&SdpOfu bmrSmrvJ bmrSmcsifvJqkd&if tjrw J ef;rSmaewJh pum;&Syd gw,f? txJuae u|eaf wmfrmS wmu wpfceG ;f wnf;rSmvku d f w,f? vufo;D udo k m qkyx f m;yg? jzef@vku d w f meJ@ wpfacsmif;csi;f csK;d r,f? 'g[m orkid ;f rSmvnf; =uKH c+hJ y;D yg+y?D vufqEJG w _ q f ufz@dk twGuu f awmh vufo;D jznf&ygvrd rhf ,f? 'gayrJh usew f u hJ pd aP w t G wGuaf wmh wpfacsmif;csi;f tcsK;d cHv@dk r&ygb;l ? u|eaf wmf wk@d yef;wkid rf a&mufao;oa&GŒ u|eaf wmfw@dk vufacsmif;awG[m vkt d yf&ifvnf; vufqJG E_wfquf+yD;awmh tajz&wJhtxd vufqGJE_wfqufvkdufzkd@? aemufwpfrsKd;qkd&ifvnf; tqifoifhjzpfaeatmif uspfuspfygatmifqkyfxm;wJh tiftm;rsKd;eJ@ a&SŒquf+yD;awmh oGm;ygp@kd ?"

rif;udEk ikd f

(2014/ Zefe0g&D 11 &ufu &efukef+rdKŒYusif;yaom &Spfav;vkH; aiG&wkqkH;jzwfcsufrsm; taumiftxnfazmfa&; pkHnDtpnf;ta0;wGif 88 rsKd;quf+idrf;csrf;a&;ESifh yGifhvif;vl@tzGJŒtpnf;rS ODrif;ukdEkdifu ajym=um;csuf?) tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

109


110

acwfpum;

&dk;&dk;om;om; ajymyg&ap omrmefEikd if o H m; wpfa,muftaeeJ@ &d;k &d;k om;om; ajymyg&ap? 1962 up+y;D jrefrmhwyfrawmfqdkwm jrefrmEdkifiH&J@ tcsKyftcsmtm%mudk tumtuG,fay;aewJh/ jynfov l x l &k @J touft;kd tdru f kd apmifah &Smufay;aewJh tzG@J tpnf;wpfct k jzpf &_jrifp&m r&Sad wmhygb;l ? jrefrmEdik if t H ay: ,kwrf m/ =urf;=uKy/f &ufpufwhJ tzJ@G tpnf;wpfcu k kd ajymygq&kd if "wyfrawmf" tjyif tjcm; vufnKSd ;xd;k p&m tzG@J tpnf;r&Sad wmhygb;l ? wdik ;f jynfukd 52 ESpaf vmuf ,kwrf m/ ESyd pf uf/ pkwyf @J +y;D =uyg+y?D tJ'D[mawGtm;vHk;udk oifykef;acsypfEdkifr,fh tcGifhtvrf;wpfck wyfrawmf vufxJrSm tck&Sdaejyefygw,f? vlawGtm;vHk;uvnf; cGifhv$wfzdk@ toifhygyJ? tJ'gudk cifAsm;wdk@ bmvkyfae=uwmvJ? aemufxyf pkwfyJ@/ =urf;=uKyf/ &ufpufzdk@ pOf;pm;ae =uwmvm;? cifAsm;wd@k ajz&awmhr,f?

rif;xifudkudk}uD; 11/ Zefe0g&D/ 2014

110

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


111

tufaq; [dr0EWmodk hwrf;csif;

ae0if;jrifh (1) "tJ'w D u J av;xJ tarvJavsmif;aeaygh...? tar...u|eaf wmfa&mufvm+yDtar tar...u|eaf wmfu h kd x+yD; E_wq f ufygOD;tar tarhajctpHu k dk ayGŒzuf toHrxGub f J u|eaf wmfiw kd ,f? xef;yifjrifhjrifh=uD;ay:u &Guaf [mif;ajcmufawG w&S&J jJS rnfv@dk ...?" (ykid pf ;dk a0) aqmif;&JŒ n? c&pPrwft=uKd nrd@k tjyifrmS ESi;f awG &Sad evdrrhf nf? taruawmh aqmif;udv k nf; rod? aemufq;kH xGuo f ufuav;udak wmif owdEiS hf &_rw S o f mG ;Ekid cf &hJ ŒJ vm;rod? aq;pdr;f a&mifawG rGaJ oGŒaeaom tdrcf ef;uav;xJu ckwifa[mif;av;ay:rSm av;vHaom owWKwHk;wpfwHk;vdk &Sdaeavonf? vGefcJhonfh ESpfaygif;ESpfq,favmuf wke;f uvnf; onfcw k ifuav;ay:rSmyJ tazqH;k cJo h nf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

111


112

tckvnf; onfckwifav;ay:rSmyJ tarqHk;avonf? acgufI odrf;I&aom onfoHckwifav;uvnf; tarESifh taz. "tdrfaxmifOD;trSwfw&" ypPnf;av;rSef; u|eaf wmfoyd gonf? wpfcgwpfcg tarud, k w f idk f pkww f aH [mif;uav;ESihf yef;csq D &mr wpfa,muf ywWLzsifawGudk aq;okwfaeovkd okwfaewwfonf? onfckwifav;u oabFmaq;&onft h ay: rlwnfum wcsKd ŒESpaf wGrmS teD/ wcsKd ŒESpaf wGrmS awmh pdr;f ykyyf yk /f wpfcgwpfcgawmhvnf; eDndKa&mif? tazhajcaxmufawGudk olŒvufz0g;=urf;awGeJ@ w,kw, qkyfe,fay;wwfaom tar/ tdyf&mxJrSm tnpfta=u;awG aypGef;ae wwfaom ykq;kd tusaô wGukd zGzn G ifnif vJv, S af y;wwfaom tar/ aq;a=umufaom tazhudk bmpum;wpfcGef;rS rqdkbJ a0oDaomfvnf; *&k%m&nfawG awmufvuf aewwfonfh rsuv f ;kH awGEiS hf aq;cg;&nfawG wdu k af ewwfonfh tar/ tazh aemufq;kH &ufawGwek ;f u rcGw J rf;rxwrf; rsuaf wmifrykwf apmifah &SmufcahJ om tar? olŒtvSnrhf mS awmh oHcw k ifav;ay:rSmyJ =uKd ;awGajzavsmx h m;aom &kyaf o;&kyf uav;vdk yH@k yH@k &HŒk &HŒk uav; &Sad ejyefavonf? e*du k yif ydeo f , G yf g;vsm;aom taronf ckwifav;ay:rSm cyfwif;wif;uspx f m;aom csncf ifpuav;vdk ao;usppf mG &Sad eonfv@kd yJ ajymEkid af wmhonf? wpfcsed w f nf;rSmyif tarhudk =unf&h if;u oHowWKwpfw;kH csncf ifpuav;wpfp/ &kyaf o;&kyu f av;wpf&yk f ponfjzifh u|eaf wmfcpH m;ae&onf? tarhqpH qGwq f w G af zG;azG; wdkwdkrSsifrSsifawGu u|efawmf r0wrf;erf;&_wfcJhzl;aom tarhezl;usOf;uav;y:rSm acsmufcsm;zG,f 0Jusaeonf? qHpawGukd ezl;ay:udk jyefr wifay;&if; tarhrsuv f ;kH awGukd u|eaf wmf=unfah wmh u|eaf wmfu h o kd mru urBmavmu=u;D udyk g rrSwrf ad wmh[ef nSKd Œrdi_ ;f aeavonf? oGm;awG wpfacsmif;rS ruseaf wmhatmif usKd ;uke+f yjD zpfaomfvnf; yg;vsm;aom E_wfcrf;awGudk wif;wif;aphxm;qJyJ jzpf.? tarhvufacsmif;awGxJrSm wif;wif;qkyf xm;aom *k%fawmfykwD;ukd tomt,m c|wf,lvdkufonfhtcgY tarh0dnmOfonf a0;vHaom t&yfqrD mS vGiahf rsmaecsed jf zpfvrd rhf nf xifonf? touf0n d mOfukd "vdyfjym"vd@k b,fol pac:cJyh govJ? a&S;ola[mif;wk@d uko d m aus;Zl;wif&awmhrnf? touf0n d mOfonf vdyjf ymwpfaumifvkd 0Jvn S v hf iG ahf rsm&d;k rSev f sS if tarhvyd jf yonf a0;vsm;aom t&yfu olŒ&Gmuav;qDo@kd vnf;aumif;/ tpdr;f a&mifvi_d ;f awGvkd wjird jhf ird &hf w dS wfaom =u&H u G yf ifv,frsm;qDo@kd vnf;aumif;/ tar aumufoif; aumufwwfaom taemufbuf ewfuGef;pifuGif;qDodk@vnf;aumif;/ ndKrnf;a&mif a&eHpif=uD;awG&Sd&m eDndKa&mif ajrjyifrsm;qDodk@vnf;aumif;/ udkif;yif/ emewf&kdif;yif/ uEWm&yif/ rd;k eHyif/ wrmyif/ '[yfoef;ESihf &Sm;yifawG&&dS m awmifp, G ef rd jhf rifrh sm; qDo@kd vnf;aumif;/ jrif;&dik ;f wpfaumifvkd tqiftjcifrhJ v$m;ajy;aewwfonfh rke;f acsmif;a&jyif 112

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


113

qDodk@vnf;aumif;/ pdrf;jyma&mif {&m0wDjrpfab;u 0gndKndK ausmufurf;yg;qDodk@ vnf;aumif; wd;k xdzufiif E_wq f ufaevdrrhf nf xifonf? (2) "..............." ckwpfcg tar[m c&D;xGuaf wmhr,f? aowWm&JŒ eab;rSm zufjzLwpfvyd f rD;jcpfwpfv;kH nSyx f m;wJh xrif;wpfxkyfeJ@...? a=omf... c&D;oGm;r,ft h ar&,f eH@omawGuakd wmh vdr;f uso H vd@k xm;yg&JŒ b,fEh , S f qHyifawGu ajyvkd@usaewmvJ..." (armif')D tarhrsuEf mS rSmawmh eH@omawGr&Syd g? cgwikd ;f 0wfaeus tnmzsix f x l u l av;udyk J tar0wfxm;onf? ajyavsmhaeaom tndKa&mif xbDa[mif;uav;u tarhtrSwf wHqdyfvkd@ ajymEkdifonf? tarhajcaxmufawGuawmh c&D;rkdifaygif;rsm;pGmudk r&yfrem; oGm;cJ&h [efjzifh =urf;ajcmuftufuaJG ,mif,rf;aeonf? c&D;onftar? q&marmif'D&JŒ uAsmuav;udko trSwf&aerdawmhonf? a0'em&ufawGwkef;u tarhajcaxmufawG a,miftrf;aecJhzl;onf? tar=udKufaom Ekd@rygonfh aumfzD=urf;ESifh pyspfoD;awGudkyifvSsif tarrpm;Ekdifawmhwm =um+yD? a,miftrf;aeonfh olŒajcaxmufawGukd udik w f , G &f if; ta=umif;rJh idck siv f nf; idak ewwf onf? "ajcaxmufawG a&mifae+yq D &kd ifawmh yx0Dysuaf e+yaD ygu h , G f...t&d,mykw/f r[mbkwf vGe, f w k "f mwfrnDwh"J vGecf ahJ om &ufawGu jrefrmaq;q&m. pum;awGukd rSwrf ad eonf? udik pf rf; =unfhawmh tarhajcaxmufawGuawmh at;pufae+yD? onfajcaxmufygyJ/ tnm&Gm uav;rSmwke;f u tar yifyef;=u;D pGm vkycf &hJ onf? aeylzek x f rl mS rdik af ygi;f rsm;pGm tar tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

113


114

avSsmufc&hJ zl;onf? zkecf ;kd awG a0aewwfaom taemufuiG ;f jyifawGqu D r_erf e_ u f av; vSrf;jrif&wwfaom aumufoif;aumufolawGxJrSm "tar b,folvJ" a0cGJ&if; arSsmaf e&wmudk u|eaf wmf arhI r&Ekid cf ?hJ wpfcgwpfavawmhvnf; rd;k =u;D csKyw f mawmif tarhukd rjrif&? tvGeaf 0;aom t&yfu rd;k jyma&mifaemufcjH zifh jrif&wwfaom ykym` ; awmif=u;D ukd ai;&D&if;rSmyif rd;k arSmif=u;D usvmwwfao;onf? "uae@ aumufoif;awmfawmf&vdk@ om;&JŒ...ta0;=uD;oGm;&wmom;a&Œ/ arSmifaeyg+yDaum...tarvmrSmaygh...om;ra=umufbl;vm;..." acgif;ay:u vufwpfbufcef@ aumufoif;xkwf=uD;udk ykwfjy&if; tarajym wwfonf? rnf;csw d af eaom tarh rsuEf mS ay:u tjyKH ;awG/ tarhac|;eHŒawG/ ylavmifae wwfaom tarhvufz0g;awGudk tJonfwek ;f u cHpm;&rSe;f u|eaf wmfrodyg? aqmif;0ifp &moDawGrmS rde;f rom;wefrhJ =uaH bmifawG azmfcsiaf zmfaewwfonf? wpfcgwpfcgawmhvnf; =ucH if;xJrmS =u&H u G af [mif;awG rD;&SKd Œcsiv f nf; &SKd Œaewwfo f nf? =uzH wfcmG csed af wGrmS awmh tarhrsufESmawG vnfyif;awG/ vufawGrSm =uH&Guf&S&mawG tjynfh? naewkdif; =uaH csmif;&if&h ifh wpfacsmif;udk ckwu f m nbufvomomrSm uGyyf spaf y:xkid &f if; =upH yk =f u/ pum;awGajym=u/ wpfcgwpfcgawmh nOfheufoef;acgiftxd? taru olŒi,fb0awG/ a&S;a[mif;aESmif;jzpfawG/ aps;axmifhwrmyifu wapWta=umif;awG/ =uHaps;twuf tusawG/ yHjk yifawG/ pdwv f v kd uf& ajymwwfcsed rf mS onftcsed u f av;rSmyJ jzpfavonf? rdk;awGavawG wonf;onf;&Sdwwfaom rdk;aESmif;&moDrSmawmh tar rke;f acsmif;xJrmS xif;q,fwwfonf? rke;f acsmif;ESihf &Gmu wpfqufwpfpyfwnf;ayr,fh tawmfuav; a0;onf? rd;k onf;onf;xJrmS =u;D rm;aom xif;wH;k wpfw;kH udk &Guu f m tarjyefvmwwfonf? rD;zdkuav;rSm yJ=uD;a&wGef@ vufawGudk rD;uifae&if;u tarhEw _ cf rf;awG wqwfqwfwek af eonf? wpfcgwek ;f uawmh u|eaf wmf ausmif;rwufcsio f jzifh tdro f may:rSm ae@wpf avmuf xkdifcJhzl;onf? tdrfomx&Haygufu u|efawmfacsmif;=unhfawmh taru tdro f ma&SŒ refusn;f yif&yd rf mS ikww f w k ?f u|eaf wmf aemufxyf em&D0ufavmuf xkid af e aomfvnf; tar&Sad eonfom? onfvEkd iS hf em&Daygi;f rsm;pGm u|eaf wmfxikd af eaomfvnf; taru bmwpfceG ;f rS rajymbJ apmifah eavonf? =umawmh tarhudk oem;vmonf? tdro f may:u u|eaf wmfqif;awmh tarjyKH ;onf? +y;D rS wd;k wd;k uav; ajymonf? "om;uav;u ZGJaumif;vdkufwm? tJ'DZGJrsdK;eJ@om pm}udK;pm;&if a'gufwm at;jzpfrmS yJ odvm;..." a'guw f mat;rSm &Gmaq;cef;u use;f rma&;r_;ukd ac:jcif;jzpfonf? wpfcguvnf; &GmESihf odyrf a0;aom bk&m;ysuaf wG=um;rSm oH;k av;&ufavmuf u|eaf wmf ausmif;ajy; 114

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


115

zl;onf? yxrawmh tarrodyg? aemufawmh tar u|efawmfhudk vkduf&Smonf? vG,ftdwfudk Z&yfa[mif;tpGef;u oHrSm csdwfxm;&if;u bkef;=uD;ausmif;om;awGESifh ausmufcaJ wG pDypfaewke;f jzpfonf? tar &kww f &uf a&mufvmum aeylxrJ mS oJ=u;D rJ=u;D upm;aeaom u|eaf wmfeh m;&Guaf wGukd tar qGv J rd o f nf? em;&Guu f kd qG&J if;uyJ tdraf wGukd jzwfum tdru f kd ac:vmawmh wpf&mG vH;k u xGu=f unfo h nf? Tonfyif taru '%fay; vdkufjcif;jzpfI tdrfa&mufawmh r&dkufawmhyg? taru &Sufygapawmh[k &nf&G,fyHk &aomfvnf; u|eaf wmf r&Suyf g? aemufawmhvnf; ausmif;rajy;jzpfawmh? wpfcgawmhvnf; u|efawmfudk,fwkdif pdwfxdcdkufcJh&zl;onf? pdwfvdkvuf& &Sw d wfonfh nawGrmS useG af wmfh ausmif;pmtkyaf wGukd tar=unfah vh&o dS nf? pmawGukd em;vnfv@kd r[kwb f J =uufajccwfxm;aom rifeaD wGukd tar=unfjh cif; jzpfavonf? rife=D uufajccwfawG Avmpmtkyx f rJ mS jynfEh u S af evSsif tarhrsuEf mS odoo d mom=u;D tdrk if;oGm;wwfonf? xdak e@u ausmif;u tjyefrmS ynm&nfw;kd wufrr_ w S w f rf;uav; ygvmonf? rdbtkyfxdef;olae&mrSm tarhudk vufrSwfxdk;cdkif;awmh "[,f..igrS rxd;k wwfwm" [kq&dk if; tar&Suaf eavonf? wu,fuvnf; tar vufrw S rf xd;k wwfyg? tar pmvnf; rwwf&Smyg? u|efawmfu vufrSwfrxdk;wwf&if =uufajccwfvdk@ &w,fqadk wmh tar r&Jw&J =uufajccwfygonf? +y;D awmhrS... "taruav...rif ; u &w,f q d k v k d @ om...om; uwf j ym;rS m tar =uufajcrcwfcsifygbl;" [k qdkavonf? teDa&mif =uufajccwfawGudk rkef;aom tar...xdkae@u tarhpum;awGrSm 0rf;enf;p&m rygaomfvnf; u|efawmf xdktjzpf tysuu f kd wpfoufv;kH owd&aevdrrhf nf xifygonf? (3) tarhudk olw@dk [d;k rSm refusn;f yifawG pdr;f nSKd Œ nSdKŒeJ@ Z&yftdktdk ausmufw;kH eDnKd ndKawG pDxm;wJh ocsKF if;qdw k hJ ae&mudk yd@k =uawmhrvk@d w?hJ vSn;f bD;ukd jyifqif+yD;=uaygh tarhtavmif;ukd acgif;xJxnfh=uaygh... a=u;pnfukd tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

115


116

&du k Ef u S =f uaygh... (ydik pf ;kd a0) a=u;pnf&u dk o f H us,af vmifpmG xGuaf y:vmonf? a=u;pnforH sm;ukd r=umc% =um;zl;aomfvnf; tarhtwGuf &dkufcwfvdkufaom onfa=u;pnfoHurl &ifudk qk@d epfomG ;apavonf? twefi,f euf&i_d ;f aom ajrusi;f xJrmS ae&zd@k eD;+yv D @kd owday; vdkufwJh toHxifyg&JŒ? tar&Sdwkef;uawmh tnmolyDyD ocsõKif;udk "vkyfwkdif;" vdk@ ac:avh&o dS nf? taru udik ;f wHawG av;bufav;wef qef@wef;jzmxGuaf ewwfaom anmifrkwfqdwfyif tarG;zGm;zGm;atmufu olŒ&GmocsõKif;a[mif;ukd pGJvef;p&mr&Sd pGv J ef;aewwfonf? "uk, d &hf mG u vkyw f idk ;f av;rSmyJ tar acgi;f cscsiw f ,f? tJ'D vkyw f idk ;f uav;rSm igt h az&Sw d ,f? igt h arvnf; &Sw d ,f...igo h il ,fcsi;f awGvnf; &Sw d ,f" tar r=umc%ajymwwfaom pum;awG jzpfavonf? tarh&mG u ocsKõ i;f udk u|eaf wmf a&mufz;l onf? &Gmajrmufbufu ESr;f crf;awGqu D dk oGm;onfh vSn;f vrf;u onfocsKõ i;f xJudk jzwfomG ;onf? ,mcif;xJrmS vSn;f pD;zd@k vSn;f wpfp;D pD;eJ@ vdu k yf gomG ;&wkid ;f onfocsKõ i;f udk jzwf&onft h cg rsupf ad wGukd pHrk w dS /f toufawG atmifu h m vdu k o f mG ; avh&Sdonf? wpfcgwpfavawmhvnf; ocsõKif;udk =unfhcsifonf? vSnf;cyfa0;a0; a&mufawmhrS ocsKõ i;f udk vSr;f =unf&h aJ wmhonf? ocsKõ i;f qdw k m bmrSvJ rxl;qef;ygvm;? tkw*f al v; oH;k av;vH;k ESihf usew f mu ajrurlr@kd rk@d awG/ =uufqyl ifawG tvdak v;yifawG/ tbdk;=uD; tr,f=uD;yifawG? b=uD;yef;Ou uGrf;,mwpf,m yg;pyfxJrsm jrHK&if;u AHk&Snf=uD;udk jzKwfum odkif;vG,fonf? [dkbufonfbuf vufwqef@&Snfvsm;aom AH&k n S =f u;D udk "aAwdk;ywf aAwdk;ywf aAh aAh +Adef;"[lI vnf;aumif; "aAh ydef aAh ydef +Adef; +Aed ;f " [lIvnf;aumif; tqpfusus wD;avh&o dS nf? E_wcf rf;om;awG xlxal eojzifh toH t aeonfh vif;uGi;f ESihf ES=J u;D u om,m=unfE;l zG,f raumif;vSaomfvnf; &ifxrJ mS xdcu kd o f mG ;apavonf? taru b=u;D yef;Otdru f kd vmvnfwidk ;f "ukyd ef;O awmfaovd@k rjzpfbl;aemf usKyftokb awmfygrS pnfrSm" qdkawmh b=uD;u "pdwfcs aumifra& nnf;rajymeJ@ wpf&mG vH;k ao+y;D rS usKyu f aorSmAs"vd@k ajymwwfonf? tJonfwek ;f u b=u;D yef;Ou olŒAH&k n S 0f ikd ;f aemufu vdu k o f nfh uav;awGukd usyfaph'*Fg;wpfjym;pD ay;avh&Sdonf? wD;0dkif;aemufu vdkuf&if; ocsõKif;u tjyefrSm usyaf phwpfaph ygvmwwfaom u|eaf wmfu h kd taru rqlyg? "at; aumif;w,f om;...vdu k v f u kd .f ..romwpfacguf ausmif;q,facguw f "hJ [k ajymwwfonf? wpfcgawmh aeyl=u;D xJrmS AH&k n S 0f ikd ;f ESihf vdu k rf o d jzifh tyl&yS u f m u|eaf wmf tjyif;zsm;ygonf? wpf&ufu ESpf&uf owdvpfrwwf zsm;awmh taru rqDrqdkif 116

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


117

b=uD;yef;Oukd &efawGŒygonf? aemufaemif AHk&Snf0kdif;em; u|efawmfa&mufoGm;vSsif b=uD ; u... "rif ; rvd k u f y geJ @ uG m... rif ; taru igh u k d &ef a wG Œ w,f u G / a&mh ² ² '*Fg;wpfaph,o l mG ; rvku d ef @J =um;vm;" AH&k n S 0f ikd ;f ESihf vku d yf gciG rhf &bJ '*Fg;wpfaph&vmawmhvnf; bma=umifrh eS ;f rodbJ tar r&du k pf zl; &du k yf gonf? tarhukd u|eaf wmf em;rvnfEidk yf g? bma=umifh &du k rf eS ;f vnf; rodyg? aemufawmhvnf; vdu k cf iG &hf jyefygonf? "r,f h rsuf & nf i ,f a v...pD ; oG , f u sqif ;...a&$ o H v sif ; ES i f h ro+*õ K [f & m awm0uEWm zdu k six f ;kd vd@k jyK&;kd yg oHpumeJ@ jymawmfusatmif o+*Kõ [&f yJG..." t&ufawG rl;atmif aomufxm;aom ba'G;av; pHatmifo h cD si;f ukd oHusawG vdu k rf w _ af y;aom ES=J u;D oH0g0g=u;D u tnmaeylxrJ mS ydrk kd vGr;f p&maumif;aewwfonf? b=u;D yef;Ouawmh tqpfuu kd f "aAwd;k ywf ... aAwd;k ywf...aAaAjAdef;"udk rsupf =d u;D pHkrSdwfwD;&if;u pdwfraumif;jzpfaewwfonf? xkdtcgrsdK;wGif b,folŒtokbjzpfjzpf acgi;f uwbufuav;ukd &kwu f m taridw k wfonf? "wdk@&Gmu pdwfaumif;&SdwJh vlwpfa,muf avsmhoGm;jyef+yDaygh" vdk@vnf; tokbawGu jyefwkdif; tar ajymwwfonf? tJonfae@wpfae@vHk; aoqHk;ol. vGr;f armzG,af umif;aom ta=umif;xkyw ` u f kd pDumywfu;kH wwGww f w G f ajymaewwfonf? tckawmh +rdKŒ jy. qifajczHk;uav;wpfckrSm ta=umif;tm;avsmfpGm u|efawmfESifhtwl taraeae&+y?D armfawmfum;ESihf &kyt f avmif;ukd wifum tyl&yk rf hJ um;pD;&if; yd@k wwf =uonfh +rKd Œ jytokb&_ukd tarawGŒumpu =u;D pGmaom tH=h ojcif; jzpfz;l onf? aemufawmh vnf; &d;k oGm;[efjzifh +rKd Œ jyoauFw +rKd Œ jytm&Hak wGxrJ mS tar aewwfomG ;avonf? (4) "............................ vrf;u =urf;vdu k w f m tar awmifurl usww f ;D =um; ESpaf wGrsm;pGm a&wku d pf m;r_e@J ysuv f v k v k n S ;f vrf;ay:rSm tarhacgif;[m v_y, f rf;vScsnhf jznf;jznf;… jznf;jznf;²… ql;udik ;f awG ab;z,f... rsuEf mS udk jcpfr=d uOD;r,f" (ydik pf ;kd a0) tarhtavmif;ukd &yfuu G f ocsKõ i;f uav;rSmyJ jrKS yEf zHS @kd pDpOf&awmhonf? tarhukd tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

117


118

ydk@aqmifonfhae@u vlodyfrrsm;vSyg? ,drf;v_yfaeaom tarhacgif;udk =unfh&if; b=u;D yef;O&JŒ AH&k n S w f ;D oHawGukd =um;a,mifaerdavonf? ocsKõ i;f u awmfawmfuav; vSr;f onf? &d;k jywfawmudk jzwfawmh ocsKõ i;f Z𝔶kd uav;udk vSr;f awGŒae&+y?D &Gmu ocsKõ i;f vdk anmifrw k q f w d yf ifr&S?d tkEyJM ifuav; wpfyifyJ &So d nf? ocsKõ i;f ukd =uKd wifa&muf&u dS m usi;f wl;ESio hf al wGu "aemufvmOD;rvm;a[h" [k atmf&if; ajrpdik cf aJ wGe@J vSr;f ypfawmh vlawGu "rvmawmhygb;l "wJ?h ocsKõ i;f udk rvmawmhygb;l wJ?h &Ekid o f vm;? tJovdk ajym&if ocsKõ i;f ukd wu,f roGm;&awmhb;l vm;? vSr;f ypfvu dk af om ajrpdu k cf aJ wGu vlawGukd rxd? &d;k jywfuiG ;f xJrmS yJ usa&mufausysuo f mG ;avonf? tarhtavmif;udk ajrusi;f xJo@kd =uKd ;jzifah vSsmI jznf;nSi;f pGmrcsrD "m;rOD;jzifh 'kwfceJ 'kwfceJ ckepfcgwkdufonf? Todk@jzifh ajrusif;xJrSm tarhukd usOf;usyfpGm xm;&pfc&hJ awmhonf? "udik ;f ...uefawmhv@kd &+yD...usew f hJ vlrsm;u ajrcJcek pfcpJ aD vmuf zd@k =uyg" tokbydk@olawGu ajrpdkifcJawGudk udkifum zkd@onf? usif;wl;olawGuawmh aygujf ym;awGe@J ,ufum zd@k =uaomfvnf; u|eaf wmfuawmh vufxrJ mS udik x f m;aom ajrpdkifcJawGeJ@ tarhudk,fay: rzdk@&ufyg? vlwpfa,mufu cyfvSrf;vSrf;u ZD;udkif;cuf uav;wpfcufukd csKd ;um tarhacgi;f &if; ajryHu k dk &ku d o f nf? "a&mh...tar tdru f dk jyefvu kd cf yhJ gv@kd ajym...&ufvnfwhJ naeusawmh jyefy@kd " ZD;&dik ;f cufuav;rSm tarh0n d mOf wG,u f yfaeowJ?h onfZ;D &dik ;f cufuav;eJ@twl &ufvnfonftxd tar tdrrf mS yJ &Sad evdrrhf ,fw?hJ tckxd tar[m olŒudo k l aorSe;f rodb;l vd@k vnf; qdo k nf? ckepf&ufvnfawmhrS tdrfudk aemufjyefqif;&wmwJh? odyf oem;zkd@aumif;wmyJwJh? ZD;&dkif;cufuav;em;rSm tar=uKd uw f hJ Ek@d rygwhJ aumfz=D urf;/ pyspo f ;D / xrif;[if; pwmawG ae@pOf xm;&owJ?h oydwfoGyfwJhae@rSm ZD;udkif;cufuav;em;oGm;+yD; "tar w&m;em&atmif ºuGyg"vdk@ ac:&owJh? vlawGu wpfa,mufwpfrsdK; u|efawmfhudk ajymae=uonf? u|efawmfu ZD;&dik ;f cufuav;rSm tarh 0dnmOfy;l uyfygvmonfqw kd mudyk J tH=h oaerdavonf? (5) "................. uav;b0t&G,f i,fi,fwek ;f uav awm&dyaf wmif=um; 118

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


119

rm;rm;&yfae/ wap>awGvm; tara&.... wap>qkd u|eaf wmf a=umufvcS snhf" (ydik pf ;kd a0) ZD;&dik ;f cufuav; jyefy@kd onfah e@u rk;d }u;D csKy+f y?D &k;d jzwfawmuav;udk jzwfawmhrS ocsõKif;qkdwmudk owd&awmhonf? ocsõKif;ESifh rvSrf;rurf;rSm pdkufcif;awG&Sdonf? a&avmif ; aygif ; oif o l a wG &S d o nf ? 'gayr,f h . ..ocsõ K if ; [k owf r S w f x m;aom uGi;f xJrmS awmh u|eaf wmfwpfa,mufwnf;yJ &Sad eonf? oGm;aewke;f rSmyif a=umufpw d af wG wzsyzf sy&f adS ecJah omfvnf; tarhajryHek m;udk a&mufawmh 0rf;enf;a=uuGo J nfh cHpm;r_om &Sad wmhonf? ZD;&dik ;f cufuav;ukd tarhacgi;f &if; ajr=u;D rSm xd;k pdu k v f u kd &f if; xkid u f efawmh vdu k o f nf? u|eaf wmfjyefvmawmh tarvdu k yf @kd rSe;f u|eaf wmf odygonf? u|eaf wmfah b;u/ a&SŒu/ wpfcgwpfcg aemufem;u wpfcgwpfcgawmhvnf; cyfvSrf;vSrf; ocsõKif;0txd u|efawmfhukd vdkufydk@rSef; u|efawmfodygonf? u|efawmfuawmh &kd;jzwfacsmif;udk w&S&J w JS ;kd jzwf&if; tdy&f m0if wap>yjHk yifawG pDumpOfum ajymwwfaom tarhtoHawGukd atmufarhaerdavonf? jzpfeidk v f sS if tarhu, dk cf E<mwpfcv k ;kH u jympawGukd r[m[dr0EWm awmifwef;rsm;ay:od@k vnf;aumif;/ **Fg/ ,rkeH m/ tpd&0wD/ r[D/ o&bl jrpf=u;D ig;oG,f ay:odk@vnf;aumif; u|efawmf =uJcsylaZmfcsifygonf? jzpfEkdifao;vSsif tarcspfaom rkef;acsmif; a&jyifay:odk@vnf;aumif;/ awmifpG,fedrfhjrifhawG pDum&Dum &Sdwwffaom a&$nKd a&mifjrufcif;awG wvsm;vsm; &Sw d wfaom a&eHopH if=u;D awG xd;k xd;k axmifaxmif &Sdwwfaom qm&D,,fvpfZif a&eHajruGif;jyifrsm;ay:odk@vnf;aumif; }uJcs ylaZmf csiyf gonf? 'gayr,fh taronf olEiS hf twefi,fprd ;f aom +rKd Œ jy. qifajczHk;/ "vkyw f idk ;f " uav;rSm vdt k yfpmG &Sad e&awmhonf? arSmif=u;D xJrmS ocsKõ i;f onf +ird o f ufv@kd ? &d;k jywfawm avwd;k oH w&S&J jJS rnfv@kd ? tar...ae&pfcJhygawmh? (6) "ppfpeufrD;t=uGif;tusefawGeJ@ acwftysu=f uD;ukd wGe;f vSe&f if; tar&,f²² wjcm;tarawG&,f tarawG tm;vH;k ...." bk&m;ocifonf urBmavmuxJrmS olŒuk, d pf m; tarrsm;ukd xm;&pfco hJ wJ?h taruawmh olyikd q f ikd o f rSs/ olw, G if iforSs t&m&mukd odr;f E_wx f m;&pfum urBmavmu xJu xGucf mG oGm;+y?D tarr&Sad wmh wpfcck v k pf[maeovdk cHpm;ae&onf? vlrsKd ;bmom tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

119


120

ae&ma'ouGjJ ym;apumrl/ tar&oonf xm0&csKd +red af evdrrhf nfjzpf.? tJonf cHpm;r_ uav;ukyd J q&mydik pf ;kd a0u.... "aEGOD;&ufawGta=umif; oDcsif;rqdkEkdifwJh O=oiSuw f pfaumif&ŒJ a=uuGrJ v _ k"d [k cHpH m;a&;zGŒJ onf? rnfodk@yifqkdap tarr&Sdawmhaomfvnf; u|efawmf 0rf;renf;jzpfawmhyg? urBmavmuxJrmS taraygi;f rsm;pGm wnf&adS eOD;rnfomjzpfonf? tarr&Sad wmhaomfvnf; tarhu, kd pf m; tarhu, kd yf mG ; tarawG &Sad eOD;rnf? tarawGuyJ ol&aJ umif;awGukd arG;zGm;vdrOhf ;D rnf? tarawGuyJ.... "tara&... tara&... a=u;pnfukd &du k Ef u S =f uaygh vSn;f bD;udk olw@dk wGe;f =uaygh? [dt k aemufawmifawmwef;u xef;yifawG&ŒJ xdyzf sm;rSm... aevH;k wjznf;jznf; ndKcJah ygh"

ae0if;jrifh pmukd;/ uAsmudk; (1) ydkifpdk;a0/ odef;pGefiSuftjyefvrf; (2) armif'D/ c&D;onftar (q&mae0if;jrifh. tdkif'D,mtufaq;rsm; pmtkyfrS)

120

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


121

acwfjydKif 0wˆKwdk

a&a0; wap> OD;bkef;("mwk) "tD;...[D;...[D;...[D..." =o*kwv f . aemufq;kH ywf? a&a0;okomef Z&yf}uD;. rsufESm=uuftay:rSae+yD; usKyfpOf;pm;aerdonf? [kd[kd'D'D pOf;pm;vdk@aumif;aewkef; atmufudkikH@=unhfvkdufawmhvlwpfpk&JŒ idka=uG;oH ud=k um;vku d &f onf? bke;f awmf}u;D awGu "o&%*Hk" wifay;ae=uonf? ido k al wGu id?k ¶d_ufolawGu ¶d_uf? usKyftzkd@awmh 'grsdK;awGu¶kd;aeyg+yD? aowJhudpPyJAsm? bmrsm; qef;wmrSwv f @dk ? "arG;" onf? +yD;wmh "&Sio f ef" onf? aemufq;kH awmh "ao" =uav.? 'g[m trSew f &m;yJ? b,forl aS &Smifvv J$ @k rd &Ekid b f ;l ? "arG;zGm;jcif;" eJ@ "aoqHk;jcif;" [m "obm0ed,mr" yJ? 'gayrJh "arG;zGm;jcif;" eJ@ "aoqHk;jcif;" t=um;rSm&Sw d hJ "&Sio f efjcif;" qdw k muawmh obm0r[kwb f ;l As? "&Sifoefjcif;" qdkvdk@ ajym&OD;r,f? "&Sifoefjcif;" ESpfrsdK;&Sdw,fvkd@ xifwmyJ? opfyifawG&JŒ &Sifoefjcif;rsdK;udk jrifzl;=urSmyg? opfyifawGrSm &Sifoefjcif;&Sdonf? }u;D xGm;jcif;&So d nf? zG@H +zKd ;jcif; &So d nf? 'gayrJh opfyifawGrmS b0t"dyg` ,rf &S=d u? cHpm;csuf r&S=d u? cH,cl suf r&S=d u? Ekid if aH &;tjrifawGvnf; r&S=d u? pmay/ *Dw/ tEkynm qkw d mawG uawmh ewˆ?d a[m...vlawGudk =unfv h u dk pf rf;yg? vlawGrmS awmh "&Sio f efjcif;"/ "}u;D xGm;jcif;"/ "zHG@+zdK;jcif;" tjyif "arSsmv f ihjf cif;"qkd wm&S. d ? "cHpm;csuf" &Sd.? "*Dw" &Sd.? "yef;csD" qdw k m&S. d ?"tEkynm" qdw k mvnf;&S. d ? aemufq;kH Asm... "b0" qkw d m vnf; &S=d uav.? tJ'D "b0"qdkwm}uD;udk usKyfu pOf;pm;aewm? 'DZ&yfudk a&mufvm=uwJh "tok b aumif " awG ? tJ ' D "tok b aumif " awG & J Œ eH a b;rS m "tok b "ud k tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

121


122

vku d yf @kd =uwJo h al wG? olw@dk [m rv_yrf ,Sujf zpfaewJh "tokbaumif}u;D " udk=unhf+yD; b,fvdkcHpm;ae =ur,fawmh usKyfrodEkdifbl;? usKyfodcsifwm tJ'D "tokbaumif" vljzpfcphJ Ofwek ;f u ol@&JŒb0tjrif/ b0'\e/ b0t "dyg`f ,ef @J ol@&JŒvky&f yfuykd ?J usKyu f tJ'gawGudk t+rw J rf; pl;prf;onf? rSww f rf;wifwwfonf? avhvmonf? tJ'D "tokb aumif"&JŒab;em;rSm ol@&JŒ "0dnmOf" u rtlrvnfeJ@ rwfwwf &yf+yD; [dk[dk'D'D =unhaf ewwfao;onf? tJ'v D dk "tlww l t l ww" "0dnmOf" topfpufpufav;awGudk usKyu f rdwzf @JG +y;D tm;ay;pum; ajym&onf? pum;ajym=unho f nf? "[dwfaumif...0dnmOftopfpufpuf? ightem;ukdvmae? rif;u vlr[kwf awmhb;l ? b0jcm;oGm;+y"D usKypf um;ukd tJ'0D n d mOfu em;vnf.? =um;.? usKyt f em;od@k a&mufvm.? "rif;u b,fow l ek ;f " olu usKyu f rdk odb;l wJAh sm? tif;aygah v? b,fo&d mS ygrh vJ? tckraS &mufvmwJh 0dnmOfvwfvwfqwfqwfuav;ud;k ? 'Dawmh usKyu f p+y;D rdwq f uf&awmhwmayg?h "igu 'D a&a0;okomef Z&yf}uD;&JŒ rsufESm=uuftay:rSm aexkdifcGifh&wJh wap>wpfaumif? 'DrsufESm=uuftay:rSm aecGifh &zkd@u rvG,fbl;? ighvkd wap>b0rSm t=um}u;D aecGi&hf rS 'Dae&m udyk idk q f idk cf iG &hf w dS m" "rif;u t}u;D qH;k wap>vm;" "at;...[kww f ,f? }uHawmokomef uae+y;D 'Duakd jymif; vmwm? igx h uf}u;D wJh aumifr&Sb d ;l " "'gq&kd if rif;u wap>csKyfrLS ;}uD; aygh" "jzpfEkdifygw,f? 'gayrJh ighukd b,fvkdyJac:ac:&w,f? igu tJ'Dvkd pum;vHk; awGtay:rSm om,m+y;D b0ysuw f wfwhJ taumifawmhr[kwb f ;l ? rif;}uKd uo f vdak c:? iguawmh wap> awGxu J wap>wpfaumifyJ" "'gq&dk if rif;u wap>b0udak &mufwm =um+yaD yg"h "25 ESpaf vmufawmh &S+d y"D "25 ESpaf vmuf&+dS yq D +kd y;D rif;u tpG,f vnf;rayguf ygvm;? igw@dk vl@jynfrmS qd&k if tJ'aD vmuf=um=um}u;D tr_xrf; oufr&Sb d eJ @J awmif tpG,f ayguaf ewJah umifawGu trsm; }u;D yJ" "igvnf; vl@b0rSm aecJph Ofwek ;f u tJ'v D kd tpG,f ayguf wJv h al wG awG@cJzh ;l w,f? ae&mwpfcu k kd &vku d w f meJ@ wjznf;jznf;csi;f tpG,f awGu xGuv f mawmhwmyJ" "xm;ygawmhumG ? 'gq&kd if rif;u 'Dvakd &mufvm=uwJh tokbaumif awG&ŒJ ta=umif;ukd aumif;aumif;}u;D odrmS aygah emf" 122

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


123

"odwefoavmufawmh odygw,f" 0dnmOftopfpufpufuav;ESihf wap>wpfaumif "a&a0; okomef" . tokbvmydk@=uaom vlawG pka0;&m Z&yf. rsufESm=uuftay: Y pum;aumif;ae =uavawmhonf? "a[haumif 0dnmOftopf" "bmvJ wap>aumif" "rif;&JŒ toufrahJ ewJh cE<mud, k }f u;D ukd r=umcif rD;¶dŒ_ =u vdrrfh ,f" "tJ'g bmjzpfowke;f " "vlqdkwm ajr}uD;xJu jzpfvmwJh tpm;tpmawGukdpm; w,f? +yD;awmh ajr}u;D xJuykd J jyefomG ;=u&&Smw,f? avxJrmS &Sw d hJ atmufq*D siu f kd ¶SLw,f? avxJuydk J rD;cdk;awG/ umAGef'kdif atmufqkd'fawGtjzpf jyef+yD;xGufoGm;=u&w,f? 'gygyJuGmvdk@ ypfpvufcwf rawG;apcsib f ;l " "bmvd@k vJ" "igajymjyr,f? 'Duv dk mwJh tokbaumif awGrmS t"dyg` ,f awG ud, k pf u D , kd pf D &Sw d ,f? =uiG ;f usecf w hJ hJ orkid ;f awG&w dS ,f" "b,fvt kd "dyg` ,af wGvJ" "wcsdKŒtokbu vlawGpnfum;vkdufwm? 'DZ&yf}uD;xJrSm awmif xkdifp&m ae&mr&Sdbl;? wcsdKŒtokbusjyefawmhvnf; vkdufydk@wJholu enf;enf;/ idkwJholuvnf; wpfa,mufEpS f a,muf? tJ'g b0&JŒt"dyg` ,w f pfcyk J" "[kw&f ŒJ vm;uG" "igrSwfrdao;w,f? igwkd@EkdifiH&JŒ wpfcsdefwkef;u t}uD;qHk; qdkwJh vl}uD;? 26 ESpaf vmuf tkycf sKyo f mG ;wJv h }l u;D ? 'DZifbmv rSm aoa&m? aoawmh 'Dudk a&mufvm awmhw,f? igajymcsifwm...'Dae&m[m qif;&Joljzpfap/ csrf;omoljzpfap/ olawmif; pm;yJjzpfap/ &Sib f &k ifyjJ zpfap/ rJay;cGi&hf wJh jynfoyl jJ zpfap/ qENreJ @J wufvmwJh jynfo@l udk,fpm;vS,fawmf}uD;yJjzpfap...ukefukefajymr,f? v$wfawmftrwf}uD;yJjzpfap/ orRwrif;}u;D yJ jzpfap aemufq;kH a&mufvm=u&r,hf qHrk w S yf J" "[kww f ,faemf" "'gah =umihf 'Dae&mukd tJ'v D }l u;D a&mufvmw,f? ol@ukd vku d yf @kd wJh armfawmfum; wef;u enf;enf;av;&,f? vku d yf @dk wJh oluvnf; r&So d avmufygy?J 'Davmuf wkid ;f jynfrmS xif&mS ; cJw h yhJ *k Kd~ v?f olaoawmh ol@aus;Zl;a=umifh }u;D yGm;aewJo h al wG b,fa&mufuek =f u ovJ? vku d af wmifrS ryd@k =ubl;? idak =u;G ol/ 0rf;enf;olqw kd m igjzihf rawG@rdaygif" "a=omf...igod+yD? igvl@jynfrSm &Sdwkef;u tJ'Dvl}uD;aowJh ema&;a=umfjimudk tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

123


124

owif;pmxJrmS rxifr&Sm; igzwfvu dk &f w,f" "tJ'v D zdk wfvu dk &f awmh rif;0rf;enf;rdovm;? aysm&f i$ rf o d vm;? trSet f wkid ;f ajzuGm" "ajzygrh ,f? igaysmw f ,f? igt h azeJ@tarvnf; aysmw f ,f? igo h il ,fcsi;f awGvnf; aysmfw,f? igwkd@&JŒ tem*wfawGudk rD;¶d_ŒzsufqD;oGm;wJh vl}uD;wpfa,mufawmh r&Sad wmhb;l qd+k y;D igw@dk aysmcf =hJ uw,f" "iguawmh wap>b0uae+y;D raysmb f ;l " "txl;tqef;ygvm;? bma=umifv h "J "rif;yJ pOf;pm;=unhf? tJ'Dvl}uD;qDrSm igwkd@twGuf oifcef;pmawG&Sdw,f? oHa0*awG&Sdw,f? aemifwawG&Sdw,f? teufa&miforkdif;awG &Sdw,f? tJ'Dvl}uD;[m aemufxyfjzpfvmr,hf rsKd ;qufopfacgi;f aqmifawGtwGuf jyÏmef;pmtky}f u;D yJ? oif¶;dk }u;D yJ? ol@orkid ;f vdjk zpfcsi&f if olvyk o f vdv k yk ?f ol@orkid ;f vdk rjzpfcsi&f ifawmh ol@vdrk vky=f ueJ@ayg?h oifcef;pm,lapcsiw f m? r,l=uygb;l " "at;...[kww f ,faemf" 0d n mOf t opf p uf u av;u wap> w pf a umif . "vuf c sm" ¶k d u f j cif ; ud k cHae&avawmhonf? "'Dr,f wap>aumif" "bmvJ" "igu h kd rif;rSwrf w d hJ tokbawGta=umif; ajymjyprf;yg? r=umcifrmS igu h kd "trSs" ay;a0=uawmhrmS ? "om"k"vk@d ac:vku d f rdwmeJ@ 'Db0uae+y;D u|wv f w G o f mG ;awmhrmS ? ig 'Db0ukd a&mufwek ;f a&mufcu kd f A[kow k awG ,lomG ;csiv f @dk yg" "igrw S rf w d hJ tokbawG trsm;}u;D xJu wpfcak vmufajymjyr,f" "uJ...jrefjrefajymuGm tcsed rf &Sb d ;l ? [drk mS a&pufcs awmhrmS " "tJ'D tokb u pma&;q&m/ uAsmq&mwpfa,muf? ol@0wˆKawGudkawmh igrzwfz;l cJyh gb;l ? igao+y;D rS olu pma&;q&m/ uAsmq&mjzpfwm" "ajymprf;ygO;D wap>aumif&ŒJ " "ol@tokbu tawmf}uD;pnfum;wm? tJ'DtokbyGJrSm &Gwfvkduf=uwJh uAsmawG trsm;}u;D yJ? tJ'x D u J uAsmwpfy'k f igoyd }f uKd uw f ,f? "udrk if;udEk idk "f &Gww f u hJ Asm? olu, kd w f idk af &; xm;wJu h Asm" "&Gwjf yawmhumG ? tcsed rf &Sb d ;l " "uJ...em;axmif? igrw S rf o d avmufayg?h acgi;f pOfu =u,fa=uGowd@k om; wJh" "oli,fcsi;f ²²²² 124

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


125

rif;[m ,H=k unf&mukd &ifaoG;vdv k nf; arG;cJw h ,f?" "oli,fcsif;²²²² rif;[m '%f&mawGudk qDr;D vdv k nf; xGe;f cJw h ,f?" "oli,fcsif;²²²² rif;[m ud, k t fh a&jym;udk ud, k v f m$ ud, k t fh ¶k;d ukd tyfvadk oG; uk, d 0fh wfpu kH dk ud, k cf sKyfv@kd ususee vSc+hJ yD;+yDy?J " "oGm;ESihf oli,fcsi;f ²²²² =u,ftpif;pif; a=uGwhJ a[m'DurBmajr&JŒ '%f&mawGudk vufz0g;awGe@J umuG,zf @kd igwk@d ae&pfcOhJ ;D r,f?" "oGm;ESifh oli,fcsi;f ²²²² urBmajr&JŒ a=uuGjJ cm;"mwfjym;xJ rif;&JŒuAsmawG rmwdumpDz@dk igwd@k ae&pfcOhJ ;D r,f?" "oGm;ESihf oli,fcsi;f ²²²² ausmif;eH&w H pf0u dk f a'gif;tvH jyefpu dk w f w hJ pfae@ igwdk@²²²²?" "aumif;vku d w f hJ uAsmav;ygvm; wap>aumif&,f" "igu ausmif;eH&w H pf0u dk /f a'gif;tvHjyefpu dk f qdw k hJ pum;udk ody}f uKd uw f m? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

125


126

aemufxyf ig}uKd uw f hJ uAsmq&mwpf a,muf &Sad o;w,f" "b,forl sm;vJ" "=unfarmifoef;" "ig=um;zl;w,f" "ol@&JŒ 'Dy&*F qdw k u hJ Asm? vl@jynfrmS tvGef emrnf}u;D wmyJq?kd rif;&&if igu h kd &Gwjf yygv h m;" "tptqH;k awmh r&bl; wap>aumif&ŒJ " "rSwrf o d avmufawmh &Gwjf y" "uJ...em;axmif" "'Dvekd @J ²²²²'D+rdKŒrmS ol&aJ umif;awG aysmufq;kH cJ&h w,f?" "'D+rdKŒrmS ²²²² opPmazmufawG tawmifaygufc=hJ uw,f?" "'D+rdKŒrmS ²²²² vli,fav;wpfa,muf ol@qidk u f ,f usaysmufc&hJ w,f?" "'D+rdKŒrmS ²²²² trsKd ;orD;wpfa,muf aouHra&muf oufraysmuf jzpfc&hJ w,f?" "'D+rdKŒrmS ²²²² tH}udw&f awmufacguf&wJh tjzpftysuaf wG &Scd w hJ ,f²²²²" "ig...'DavmufyJ rSwrf ad wmhw,f" "aumif;vdkufwJhtawG;? uAsmqdkwm tawG;ygwJh yef;csD um;wpfcsyfygyJ? t&om&Sv d u dk w f m? igu uAsmq&mawGukd odycf spw f m? pma&;q&mawGq&dk if odyaf v; pm;wm" wap>wpfaumifESihf 0dnmOftopfpufpufuav;wkd@ a&a0;okomef Z&yf. rsuEf mS =uuftay: Y pmta=umif; ayta=umif; aqG;aEG;ae=uuke. f ? 126

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


127

"igu wap?qkad yr,hf ESv;kH om;pdw"f mwf&+dS y;D El;nhw H w hJ ap> wpfaumifyg" "!$e;f vScsnv f m; wap>&ŒJ " "q&mvlxpk ed 0f if; qH;k wke;f u igi@dk cJ&h w,f? ola&;wJh pmawGudk igu ody}f uKd uf cJ&h wm" "wap>u rsu&f nfus&w,fv@dk uGm? [m;...[m;...[m;...[m;..." "+yD;awmh *Eˆ0iftqdkawmf}uD; wGHaw;odef;wef qHk;wkef;ursm; pnfvkdufwJh tokb? ikv d u dk =f uwJv h al wG? igawmifrS ol@oD csi;f oHawG=um;rSm idck rhJ w d ,f" "awmfawmftonf;EkwhJ wap>aumifygvm;? [J...[J...[J..." "tonf;Ekwmr[kwfbl;? cHpm;wwfwm? wefzkd;xm;wwfwm? ESajrmoifhwJh vlawGukd ESajrmwJph w d af =umihf uswrhJ su&f nfu?G igoyd }f uKd uw f hJ tqkad wmf}u;D xl;tdro f if 'Duadk &mufvmwke;f u igrh mS wpfvavmufawmif tdyrf aysmcf b hJ ;l ? ESajrmvGe;f vd@k idv k u dk &f wmav? +yD;awmh tqkdawmf}uD; cifarmifwdk;? pifumylrSm qHk;oGm;w,f=um;wkef;u igu, kd w f ikd f pifumyltxd vku d +f y;D tokb¶_cahJ o;w,f" "awmfawmfacwfrDwJh wap>aumifygvm;? puFmylxdawmif ta&mufoGm;& w,fv@kd ? =um;...=um;zl;aygif" "ajym&OD;r,f? qGr;f tkyef eD D tar&Guv f @dk / reufjzefreuf ausmif;wufr,f qd+k y;D i,fi,fav;uwnf;u igw@dk &Gwq f ckd hJ zl;wJu h Asm? q&m}uD;rif;ok0%f a&;om;cJw h m? tJ'D q&m}uD; rif;ok0%f uvnf; 'Dae&mudk 2004ckEpS w f ek ;f u a&mufvmcJw h ,f? tJ'w D ek ;f uvnf; igrh mS 0rf;enf;vku d &f wm" "wap>iw kd ,fqw kd m tckryS J =um;zl;awmhw,f? tif;aygah v? wefz;dk &Sw d v hJ al wG ao&ifawmh vlawGwifrubl;? wap>awGawmif idw k wf=uygvm;" "jyuQ'defrSm =o*kwv f [m ol&aJ umif;awG ewfjynfukd oGm;wJh v vd@k igu wifpm;csiw f ,f" "bma=umihv f J wap>aumif&ŒJ " "rif;yJ pOf;pm;=unhf? 'Dvu =o*kwfv/ pma&;q&m armif0HoqHk;w,f? q&marmif0o H &JŒ tokb? pnfum;vku d w f m? }uw d }f uw d w f ;dk yJ? igawmifrS aep&mr&Sv d @dk eH&aH b;rSmuyfae&w,f? igph w d x f rJ mS q&marmif0o H uG,v f eG o f mG ;&jcif;[m 'Dru kd a&pDqw kd hJ avSawmf}u;D &JŒ yJu h ikd &f iS w f pfa,muf qH;k ¶H;_ oGm;o vdrk sKd ; cHpm;&w,f? +y;D awmh q&mrif;vl qHk;jyefw,f? [dkwpf ae@uyJ...atmifyef;rSm q&m'*kefwm&m uG,fvGefjyefw,fvdk@ =um;&w,f" "at;? [kwo f m;yJ...wap>aumif&ŒJ ? igvnf; =o*kwv f rSmao&wmqdak wmh *k%f&Sdovdkvdkawmif jzpfvmw,f? 'geJ@ aeygOD;? wm&mrif;a0 uvnf; =o*kwfv tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

127


128

rSmqH;k wmaemf" "[kww f ,f? 0dnmOfaumif&ŒJ " "rif;eJ@ig pum;awGom ajymae&wm wap>aumif&ŒJ ? igh ta=umif;awGuv kd nf; rif;udak jymjy&OD;r,f" "ajymjyraeeJ@? rif;tokbud=k unh+f y;D igu od+y;D om;" "b,fvd.k .." "rif ; tok b rS m vmwJ h v l a wG u vnf ; enf ; enf ; av;? ud k , h f r d o m;pk e J @ oli,fcsi;f wcsKd ŒyJvmw,f? 'gq&dk if rif;[mvl@ jynfrmS omrefvw l pfa,mufyjJ zpf&r,f? }u;D us,jf rihjf rwfoal wG aoqH;k &if }u;D us,jf rihjf rwfoal wGu vku d v f yH @kd aqmif=uw,f? idak ºu;G =uw,f? trSstwef; ay;a0=uw,f? tJ'gu=kd unhf +y;D aoqH;k ol&ŒJ orkid ;f udo k Ed idk w f ,f? tJ'v D kd r[kwb f J aoqH;k ol &JŒ tokb[m idak ºuG;olenf;enf;/ yd@k aqmifol usK;d wd;k usw J q J kd &if²²²aocsm+yD? tJ'D tokbaumif [m vljzpfwkef; t"dy`g,frJhwJhol? trsm;tusdK; raqmif&u G w f o hJ ?l vlawGe@J uif;uGmaewJo h ?l vl@b0udak &muf+y;D vl@tjzpfudk ra&mufchJ wJo h ?l tJ'g aoqH;k ol&ŒJ orkid ;f udak jc&mcH=unhjf cif;yJ? rif;[m omrefvyl J jzpf&r,f" "rif;awmfawmftawG;xl;qef;wJh wap>y?J rif;ajymwm rSew f ,f? rif;ta=umif; udv k nf; igu h kd ajymOD;av" "[kwfom;yJ? igu vl@jynfrSmom aecGifh&cJhr,fqdk&if tck ightoufu 45 ESpaf vmuf &Sad &mayg?h igt h ouf 20 rSm ig aoqH;k cJ&h w,f" "b,frmS aoqH;k cJ&h wmwke;f " "&efukef+rdKŒawmfcef;r}uD;&JŒa&SŒ? ql;avbk&m;&JŒab;? aywpf&mvrf;ray:rSm aoqH;k cJ&h wm" "um;wku d v f @kd vm;" "r[kwb f ;l / aoewf'%f&meJ@ aoqH;k cJ&h wm" "b,fvk.d .." "[kww f ,f? igaoqH;k cJw h m 25 ESp&f +dS y?D igvnf; 'Dvkd =o*kwv f rSm aoqH;k cJ&h wmyJ? tJ't D csed w f ek ;f u ig[m&efuek f wuUov kd af usmif;om;" "[kwv f m;..." "igaoqH;k oGm;awmh igu h dk }uaH wmokomef rSm jrKS yEf cHS =hJ uw,f? }uaH wmokomef qkw d m Adv k af tmifausmf wk@d / a&$widk ! f eG @f wk@d / *sme,fausmOf ;D cspaf rmif wd@k ...tp&Sw d hJ ol&J aumif;awG tdypf uf&mae&m? tJ'v D kd orkid ;f xkxnf}u;D rm;wJh }uaH wmokomef }u;D ukv d nf; orkdif;udk rcspfwwfwJholawGu zsufqD;ypfcJh=uw,f? orkdif;wefzkd;udk rodwJholawG acgi;f aqmif jzpfjcif;[m tem*wfysupf ;D jcif;yJ? 'Dvekd @J ig...a&a0; udk a&mufvmcJw h m" 128

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


129

"rif;ukd trSstwef; awG bmawG rif;tdru f ra0bl;vm;" "a0=uwmayg?h 'DZ&yfxu J kd a&mufvm=uwJh tokbwkid ;f uvnf; trSstwef; a0=uw,f? om"k ac:=uwJo h al wG tm;vH;k u|wv f w G o f mG ;wwf=uw,f" "rif;u om"k rac:bl;vm;" 0dnmOftopfpufpuf. tar;ukd wap>aumifu csucf si;f jyefrajzyg? "a[h...wap>aumif? rif;udk =unh&f wm wap>b0rSm aysmaf eyH&k w,f? r=umcif igu h kd trSs ay;=uawmhr,f? ige@J twlwl om"k vku d +f y;D ac:ygv h m;? rif;udk ig jrifjrifcsi;f cifrif rdomG ;vk@d yg" "om"k rac:yg&apeJ@...0dnmOfaumif&,f" "bmha=umifv h J" "igh t"dÏmefe@J ig..." "bmrsm;vJ? ajymjyvd@k &&if ajymjyygvm;" "igu 'Dru dk a&pDe@J vl@tcGit hf a&;wku d yf rJG mS usq;kH cJ&h wJh cGyaf 'gif; pdw"f mwf&w dS hJ ausmif;om;? 'Dawmh 'Dru kd a&pD r&rcsi;f om"k rac:bl;vd@k t"dÏmefxm;w,f" xkt d csed w f iG f "o&%*Hk" wifae=uaom bke;f awmf}u;D rsm;u a&pufcsw&m; +y;D cge;D av+y?D a=u;pnfw;D rnho f al wGuvnf; tqifoihjf zpfae=u+y?D "a[h... wap>aumif igomG ;&awmhr,f? [drk mS trSs ay;=uawmhrmS ? igajymcJh csiw f ,f? 'Dru kd a&pD&rS om"k ac: r,fq&kd ifawmh...? vlxu k vnf; rsupf yd w d ef m;ydwef @J todO%fenf;...?'Dawmh aumvm[veJ@ yÉdyuQawGu tvG,w f uljzpfay:? 'D=um;xJ pnf;urf;uvnf;r&S?d tkycf sKyaf &;ydik ;f uvnf; tusiafh [mif;/ tusiq fh ;dk awGudk zufw, G f xm;=u? jyKjyifz@dk pdwu f ;l r&S=d u? twWorm;trsm;pkuvnf; Ekid if aH &; avmuxJu0dk if? ppfwu dk w f wf¶ekH @J wkid ;f jynfudk tkycf sKyEf idk +f yD qk+d y;D aoG;}u;D aewJo h al wGuvnf; &Sad o;? 'DyHkpHe@Jqdk 'Drkdua&pD uawmh ta0;}uD;yJ wap>aumifa&? aemufxyf ESpf 50avmuf apmifhvkdufOD;...?

OD;bkef; ("gwk) (2013/ 'DZifbm/ &eH@opf)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

129


130

bmomjyef 0wˆKwdk olESifh tjcm;aomol jroef;wifh

o=um;xkyaf om puULuawmh wckukd udik I f opfo;D qdik x f rJ S olxu G v f mcJo h nf? c%=umv#if olonf [if;oD;[if;&Guaf ps;xJwiG f wa&G@a&G@ wd;k a0S@ v_y&f mS ;aeaom vlp;D a=umif;}uD;xJwGif aysmufuG,foGm;.? eD&Jaom jyHK;pp rsufESmESifh jrifhrm;aom t&yf tarmif;onf vl=um;xJwiG f xif;xif;}u;D ay:ae.? tjcm;aomol vlwa,mufonf w,fvzD ek ;f &H;k xJrS ol@udk vSr;f jrifvu kd o f nft h cgwiG f "uJ b,fajy;vd@k vGwrf mS vJumG " [k wa,mufwnf; }uKH ;0g;aeonf? tjcm;aom olonf ol@aemufokd@ vdkufvmcjh&m vlol&Sif;onfh ae&modk@ a&mufvmcJhonf? c%=umv#if yef;jcHwckxJodk@ a&mufoGm;onf? tcsdef ra&mufrD r,Ho k uFmjzpf roGm;zd@k ta&;}u;D onf? olonf rsuv f ;kH rsm;udk a0h0I J uGuv f yf}u;D udk =unfhvdkufjyD; wzufrsufESmcsif;qdkifwGif &Sdonfh rkef@qdkifqDodk@ vmcJhonf? tjcm;ol wa,mufrmS uGuv f yf. vuf0b J ufrS auG@ywfjy;D rke@f qdik q f o D @kd oGm;aeonf? olrek @f qdik x f J 0ifomG ;onft h cgY tjcm;aomolonf "gww f ikd f wwdik af tmufwiG f &yfae&pfco hJ nf? aqmif;&moDrSm aexdkifaumif;&Hk at;pdrfhpdrfhav; jzpfaeonf? naecif; aea&mifjcnf azsmah zsmu h av;u jzmusaeonf? aerif;rSm taqmufttHjk rifjh rif=h u;D wck. aemufu, G w f iG f aysmufu, G o f mG ;cJah vjy?D tjcm;aomolonf qdik x f rJ S jyefxu G v f mrnfh oluakd pmifah e.? olrl qdik x f rJ S aps;a&mif;rnfo h l tm;vyfcsed u f kd apmifah e.? ol@rsuv f ;kH rsm;onf ta&S@wdik ;f taemufwikd ;f rke@f rsm;udk qmavmifrw G o f yd pf mG jzifh vSr;f =unfah eonf? tjcm;aom olurl ol@udk pdw&f n S f vuf&n S f apmifah eonf? tjcm;rdef;r wa,mufonfvnf; ol@udk apmifhaeonf? xdkrdef;rrSm &kyf&nf acsmarm vSyjy;D ususee 0wfpm;xm;onf? olronf ol@udk tm;ay;onfh taejzifh wcsuf jyKH ;=unfv h u kd o f nf? olu trsKd ;orD;udk bkrod brodjzifh =unfah eonf? olru tjyKH ; 130

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


131

w0ufjzifh wzufukd rsuEf mS v$o J mG ;.? olonf trsKd ;orD;tem;od@k wd;k vmcJu h m &J&ifph mG yif olrudk wpHkw&m wD;wdk;ajymvdkufonf? olwdk@ESpfOD;onf wD;wdk;ajymae=uonf? tjcm;aomolu olw@kd udk jrifonfh tcgwiG f ol@tzd@k jy\em jzpfjyu D kd aumif;aumif; odvu kd . f ? ol@pDru H ed ;f wGif rar#mv f ifo h nfh pdeaf c:r_ wck ay:vmjy[ D k ,lqvdu k . f ? trsKd ;orD; aps;0,f & rnf h tvS n f h o d k @ a&muf v monf ? xd k @ aemuf ol @ tvS n f h / ol w d k @ ESpaf ,mufonf ysm;&nfxrJ S yvHpk u D av;rsm;vdk &,fp&m pum;vH;k av;rsm;udk zvS,=f u.? xd@k aemuf olronf umba&; uyG&J rkH sm;&So d nfh vrf;zufo@kd xGuo f mG ;onf? olonf trsKd ;orD;udk c%r# ai;=unfh use&f pfcjhJ y;D aemuf puUL uawmhEiS hf txkyu f kd udik u f m jznf;nSi;f pGm xGuv f mcJo h nf? olw@kd ESpaf ,muf tcsed ;f tcsujf yKjcif; jzpf&rnf? rdrd taeESihf tcsdefukef rcHEdkifawmh[k tjcm;aomolu pdwfydkif;jzwfvdkufonf? pdwf&Snfvuf&Snf apmifhcJh&jyD; aoaocsmcsm tuGufcscJhonfh pDrHudef;udk tysufrcHEdkif? r=umcif awG@qH=k uawmhrnf? od@k awG@v#if jy\emu ydI k &_yaf xG;vmawmhrnf? olonf qufav#mufcJhonf? rnfr# vrf;av#muf&onfjzpfap rarmEdkifyg? ol@qENrsm;ESifh avmbrsm;onf b,ftcgusrS enf;yg;av#mhyg;oGm;rnfudk rnfolr# rajymEdik ?f tdrf&Sifr wa,mufozG,f qdkifjywif;aygufrsm;tm;vHk;onf ol@tzdk@pdwf0if pm;p&mawGcsn;f jzpfaeonf? vufywfem&Drsm; rsurf eS rf sm; tdro f ;kH td;k cGuyf efuefrsm; t0wftpm;rsm; tydyk pPn;f rsm; tDvufxa&mepf toH;k taqmif ypPn;f rsm; aq;ypPn;f ESiw hf uG aq;qdik rf sm;rS cif;usi;f jyo xm;onfh ypPn;f rsm;yifv#if ol@tzd@k pdw0f ifpm; p&mawG jzpfaeonf? cywfEiS hf tom;pHk a=umfe@H udk ol tm;&yg;& &_&u d_ v f u kd . f ? pmtkyq f ikd f rsm; a&S@od@k a&mufonfh tcgwiG f pmtkyq f ikd f trnfqikd ;f bkwrf sm;ESihf pmtkyf acgi;f pOfrsm;udk av#mufzwfonf? trsKd ;orD;awG od@k r[kwf aumifrav;awGukd awG@v#if olpu kd =f unfo h nf? ae0if&;kd &D ta&mifonf ndKrK_d i;f rdK_ i;f jzpfvmcJjh y;D avnSi;f u tarmajyaponfh at;jrr_ukd xkwfv$wfay;aeonf? olonft0wftxnf a&mif;onfh qdkifwqdkifxJodk@ 0ifoGm;jyD; Edik v f eG t f w d f wtdwu f kd udik I f jyefxu G v f mcJo h nf? olonf 0,fvmonfh t0wftpm;rsm; ESit hf wl rke@f xkyrf sm;udk Edik v f eG t f w d x f o J @kd xnfo h nf? olonf pmtkyw f tkyv f nf; 0,fchJ ao;.? bmpmtkyrf sm;ygvrd ?hf b,ftcsed rf mS zwfrvd@k rsm; pdwu f ;l ygvrd ?hf tjcm;aom vlonf ol@pdwu f ;l pdwo f ef;rsm;udo k cd siaf eonf? ol@trnf / ol@trSwt f om;/ ol. r_e0f g;aom pdwf rcsr;f omp&m twdwrf v S v GJ #if olEiS hf ywfoufI bmr# a&a&&m&m rod&ao;? olonf zdeyfwdkufonfh qdkifxJodk@0ifoGm;onf? qHkvnfukvm;xdkifay:odk@ wufxikd v f u kd jf y;D vufwiG f udik v f monfh ypPn;f rsm;udk =urd u f v k m;xdik f a[mif;}u;D wvH;k ay:od@k wifvu kd . f ? a&S@wGif &So d nfh rSex f w J iG f ol@rsuEf mS udk olvrS ;f =unfv h u kd jf y;D ol@ud, k o f l tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

131


132

tm;& auseyfoGm;onf? wcgw&HwGif olonf rSefxJu ol@&kyfyHkudk pl;pdkuf=unfhaejyD; wcgw&HwiG f vnf*w k u f kd b,fnmvSnI hf csKd ;ae.? qdik af &S@wGirf l tjcm;aom olonf ol@udk apmifh=unfhae.? olwdk@ESpfOD;. rsufvHk;tpHkonf rSefay:wGif c%r# oGm;I qHkrd=uonf? TwGif tjcm;aomolonf pdwfysufoGm;um a&S@odk@ wdk;vdkufonf? tjcm;aomolonf ol@jrifuiG ;f xJrS aysmufomG ;.? xd@k aemufwiG rf l olonf zdeyfwu kd o f rm;ESihf csr;f omonfh zdeyfqikd yf ikd &f iS f rde;f r}u;D rS vJI G tjcm; bmudk rS rjrifawmh ? tjcm;aom olurl rSex f w J iG f ol@&kyf oGm;xifonft h wGuf ol&yd rf o d mG ;rnfukd pd;k &dro f mG ;onf? tjcm;aomol. rsuEf mS rSm rSwrf v d , G o f nfh rsuEf mS rdsK; r[kwaf vm tom;ndKnKd rsuv f ;kH awmufawmuf qHyif eufeuf xlxl ? od@k &mwGif olonf ol@tvkyu f o kd m pdw0f ifpm;v#uf &So d jzifh tjcm;aomolukd rjrifvu kd ?f vrf;rD;a&mifrsm; xd;k usvsuf &So d jzifh t&dyrf sm;onf 0d;k wd;k 0g;wm; jzpfae=uonf? ,ck olonf zdeyfwu kd +f y;D ojzifh qdik x f rJ S xGuv f monf? cyfow k o f w k f c&D;oGm;aeolwa,mufEiS hf 0ifwu kd rf . d ? olu vufxw J iG f udik v f monfh ypPn;f rsm;udk rdr&d & qkyu f m aemufqw k af y;vdu k o f nf? "a[; rjrifb;l vm;As" [k olu atmfonf? cyfow k o f w k f oGm;aeolu o=ow hH =ojzifh wH@k ueJ &yfvu dk o f nf? od@k &mwGif bmrSrajym? olaemufw=urd af jymonf? "awmif;yefazmfawmif r&bl;" " 'Dxuf ,Of,Ofaus;aus; rajymEdik b f ;l vm;" " 'Dvq kd kd iguvnf; rawmif;yefb;l uGm" "rif; wd&pd m> ef " cyfokwfokwfvmcJhonfh olu xGDceJ wHawG; wcsufaxG;vdkufonf? olu 0,fvmonfh vufxJu ypPnf;awGudk ajr}uD;ay:odk@ csvdkuf+yD; ckeftkyfonf? odk@jzifh wa,mufwjyef owfyw k =f uonf? rdrd ESihf +yKd ib f ufrmS tm;aumif;onfukd odonft h cgY cyfow k o f w k v f mcJo h u l aemufo@kd qkwu f m "cifAsm;u pvkyv f @kd usKyu f vkyw f m"[k ajymonf? olw@kd tem;od@k vlawG tHv k m=uonf? &Jom;wa,mufa&mufvm.? tjcm;aom olonf xd&k efyu JG kd apmif=h unf&h if; pdwt f aESmuft,Suf jzpfaeonf? &Ju olw@kd ESpaf ,mufukd &Jpcef;od@k vku d +f y;D ajz&Si;f &ef ac:onf? zuf+yKd io f El pS af ,mufw@kd u &Jpcef;wd@k b,fw@kd ponfw@kd udk oGm;raecsi?f xd@k a=umifv h nf; olonf ajr}u;D ay:wGif csxm;onfh txkyu f kd aumufuikd jf y;D xGuv f mcJo h nf? tjcm;aom olonf xdt k cgusrS oufjyif;csum aemufrS aemufa,mifcH vku d v f mcJo h nf? uav;upm;p&m a&mif;onfh qdkifwqdkifa&S@odk@ a&mufonfhtcgY olonf apmapmu pdwt f aESmuft,Suf jzpfc&hJ onfw@kd udk arhaysmufomG ;av+y?D ol@wGif om;i,f 132

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


133

uav;awG &So d avm olonf qdik x f o J @kd 0ifomG ;onf? awmfawmfpw d &f n S o f nfh vlayyJ? jyefxGufvmonfhtcg bmrS ygrvm? r0,fjzpfyJ vSnfhxGufvmcJhoavm? odk@r[kwf upm;p&m t&kyfu }uD;vGef;ojzifh tdrfudk ydk@zdk@ rSmcJhoavm? xdkpOfolonf vufqGJ om;a&tdww f vH;k udk csKd i;f =um;wGif nSyv f monfh oufvwfyikd ;f t&G,f vlwa,mufEiS hf awG@onf? olwdk@ESpfa,mufonf tm;&yg;& vufqGJ Elwfquf=u+yD; tarmwaum ajym=uonf? vufqt JG w d Ef iS hf vlu xGuo f mG ;&if;..... "q,f&ufae@us&if &H;k csed ;f &Sw d ,faemf / rarhe@J " [k ajymonf? atmf...vufpowfawmh olvnf; w&m;qdkifae&wJh vludk; ? b,fawmh avmufrsm; pD&ifcsuf csrvJrodb;l ? aeprf;ygO;D ? 'Dvu l vnf; b,furkd sm; qufomG ;OD; rvJrodb;l ? azsm&f nf uav; wcGuaf vmuf aomufvu kd &f &if taumif;om; ? olvyk v f @kd igvnf; armvSjyD ? olvnf; armygapAsm;? 'kw, d t}urd t f jzpf olw@kd ESpaf ,muf. rsuv f ;kH rsm;onf rSew f ckxw J iG f xyfI qH=k ujyefonf? tjcm;aomol. ESv;kH onf usKH @0ifomG ;.? ol rdru d kd rSwrf o d avm ? tdk rrSwrf yd gb;l ? ol@azsm&f nfukd olaomufaeom;yJ? ol rsuv f ;kH rSmvnf; rsu&f nfawG0v J @kd xif&@J ? =unfo h m=unfah eayrJh bmudrk S jrifykH r&bl;/ azsm&f nfqikd x f rJ S xGu+f y;D aemuf olonf vrf;wzufo@kd ul;oGm;um aqmif;wGi;f twGuf olrSmxm;onfh tusF Dudk a&G;&ef pufqdkifwckxJodk@ 0ifoGm;onf? q,fhig; rdepfavmuf t=umwGif jyefxu G v f mjy;D vGwv f yfa&; uaz;xJo@kd 0ifomG ;onf? uaz;rSm vrf;axmifw h iG f &So d jzifh 0ifaygux f u G af yguf awG wckxufru &So d nf? rdrt d zd@k uaz;qdik x f J vdkufoGm;zdk@om &Sdawmha=umif;udk tjcm;aomolonf rvSrf;rurf;wGif xdkifaeoludk apmifh=unfhae. ? xdkolonf pm;yGJwvHk;wGif xdkifI aumfzDwcGufudk rSmaomufjyD; pmwapmifukd a&;aeonf? tjcm;aomolu cyfvrS ;f vSr;f wGif xdik u f m ol@udk apmif=h unfh onf? olonf pmwdu k av;udk pm;yGx J ;kd udk ay;jy;D aemuf w,fvzD ek ;f qDo@kd xoGm;onf? xdt k csed Yf olonf tjcm;aomolEiS hf awmfawmf eD;eD;wGif &yfaeav+y?D "[,fvdk [mpHvm; ? a'gufwm &Sdovm; ? a'gufwm&Sd&if b,ftcsdefrSm awG@Edik rf vJqw kd m csed ;f ay;prf;yg? apmapmawG@&&if ydak umif;r,f? [kw+f y/D ajcmufem&Daemf/ aus;Zl;yJ?" olpm;yGo J @kd jyefa&mufa&mufcsi;f ol@tem;od@k rdwaf qGwa,muf a&mufvmonf? rdwaf qGonf ol@ab;wGif 0ifxikd &f if; "tokb yd@k jzpfao;vm;"[k ar;onf? "yd@k jzpfw,f? usaemfawmif vrf;}uKH v@kd od&wm?" "uJ ..wpfaygiaf =u; wyJaG vmuf csvu kd &f atmifAsm? Edik Ef ikd f &H;_ &H;_ wyGaJ ygh ?" tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

133


134

rdwfaqGu vufywfem&Dudk iHk@=unfh +yD;aemuf upm;&ef oabmwlonf? olw@kd ESpaf ,muf a=uu G pm;ae=uonf? a=uw G csuf ypfvu kd w f ikd ;f olonf wzufom;udk avSmifajymifoa&mfonfh pum; wcGef;p ESpfcGef;p ajymaeonf? olonf pdwf"gwf ppfqifa&;wGif u|r;f usio f jl zpf+y;D Edik rf nf[k ar#mv f ifx h m;.? q,fred pf rjynfrh D olonf xdik &f mrS xum wpfaygiw f ef aiGpuULw7Guu f kd ol@tdwx f o J @kd xd;k xnfah eonf? olonf &,fumarmumjzifh xGuo f mG ;onf? use&f pfou l ..... "cifAsm;u usKyq f u D "g;jywdu k o f mG ;wm? cg;ydu k Ef u _d o f mG ;wm" [kajymaeonf? tjcm;aomolonf ol@pum;udk aumif;aumif; =um;vdu k &f onf? ,ck tcsd e f Y ol o nf ol a eaom taqmuf t tH k o d k @ jyef o G m ;aeonf ? xdt k aqmufttHrk mS +rKd @vnfaumif wGif &S. d ? rdrt d zd@k tcGiahf umif; }uKH av+y?D aoawmh raocsm? ratmifjrifv#iv f nf; ta=umif;r[kw?f aemufwcg pDru H ed ;f wck xyfq&JG akH yg?h pDru H ed ;f wck ratmifjrifwikd ;f aemufprD u H ed ;f topf tzd@k tcuftcJawGEiS hf }uKH & wwfonf? ,ck olonf taqmufttHk }uD;xJodk@ 0ifawmhrnf? tjcm;aomolonf aemufrS cyfoyk o f yk f ajy;vdu k v f mum olEiS hf twl "gwaf vScg;xJo@kd 0ifvu kd cf o hJ nf? ol@udk r=unfb h J tjcm;aomolu &if;ES;D pGmar;onf? "b,f txyfrmS vJ" "tay:qH;k txyfrmS " "usaemfvnf; tJ'h rD mS yJ" "gwaf vScg; rwufcif trsKd ;orD;wa,muf 0ifvmonf? tjcm;aomolonf tdajENysufaeonf? trsdK;orD;u 'kwd,xyfwGif qif;oGm;onfh tcgusrS tjcm;aom olonf wnfjidrfoGm;.? ,ck tcGifha&;&+yD? jzpfEdkifp&mawG trsm;}uD; &Sdonfhwdkif &v'frsm;twGuf olrpdk;&drf tjcm;aomolonf owd}uD;pGm xm;um tdyfuyfxJwGif 0Su, f v l mcJo h nfh "g;ajrmS ifukd xkwv f u kd o f nf? olonf "gwfavScg; tjyifodk@ xGufvkdufonf? tjyifwGif rnfolr# r&Sd? tajcaeonf ol@twGuf zGiv hf pS x f m;cJu h avScg;twdik ;f cyfow k o f w k f qif;vmcJo h nf? olonf pHjy t&ufqikd o f @kd vmcJ+h y;D azsm&f nf awmfawmfrsm;rsm;udk aomufypfvu kd o f nf? olonf tdyif u kd v f mum tcsed w f w kd kd uav; twGi;f wGif tdrrf uf&n S }f u;D udk rufaeonf? t&ufqikd x f rJ S xGuv f mcJ+h y;D aemuf rsuEf mS csi;f qdik &f dS taqmufttH}k u;D . a&S@rS jzwfvmch&J m a&S@wGif vlwpkEiS hf &Jom;rsm;udk jrif&./ olonf t,fwmbm&yfuu G &f dS ol wnf;cdak eonfh [dw k ,fo@kd jyefvmcJo h nf? olonf [if;ueJ oufjyif;}u;D udk csvu kd +f y;D aemuf ol@tcef;xJo@kd 0ifvmcJo h nf? tdrrf ufuv kd nf; arhomG ;onf? olonf wHcg;ayguq f o D @kd vSr;f =unf+h y;D aemuf rD;zGiv hf u kd . f ? 134

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


135

=unfv h u kd o f nft h cgY ukvm;xdik af y:wGif ikww f w k }f u;D xkid af eaom tjcm;aom olukd awG@&onf? tjcm;aomolonf tdrrf ufwckxrJ mS vdk ol@udk pl;pdu k f =unfah e.? yg;pyfrS nnf;oH wcsuf xGufvmonf? olonf eH&HESifh ausmuyfrdonftxd aemufqkwf jyefvmcJo h nf? olonf tcef;xJrmS ajy;xGu&f ef tpGr;f ukef }uKd ;pm; onfw h ikd f v_y&f mS ;Edik jf cif; r&S?d olonf wae&mwnf; wGif awGawG}u;D &yf&if; ao;awG zse;f zse;f ygcsonf? oljrif&olrmS tjcm;olr[kwf ? olu, kd w f ikd f jzpfaeonf? vufwzufwiG f puUL uawmh udk udik x f m;+y;D tjcm;wzufwiG f tdwu f kd udik x f m;onf? aojcif;w&m;onf ouf&dS &kyx f rJ S aeI t&m&mudk odjrifaom rsuv f ;kH jzifh v_y&f mS ;jcif;r&S?d olu pdu k =f unfah eonf? olonf ysKd @tefcsio f vdk jzpfvm.? a=umufovdk &G@H ovdk jzpfvm.? rl;aeoavm? &l;aeoavm [k ol@ud, k o f l jyefar;.? wpHkw&m jyefajymjcif; r&SdbJ tjcm;aomolu ol@udk vufeufcscdkif;onf? topf j zpf a omf v nf ; yD o onf h bmompum;/ wd u saomf v nf ; r=um;Ed k i f o nf h bmompum;jzifh ol@udk pum;ajymae.? tjcm;aom olonf rnfonfh v#ijf refEe_ ;f jzifh ol@tcef;xJo@kd a&mufae&oenf;? taqmufttHk a&S@wGif &Jrsm;ESihf vlrsm; tb,fah =umifh pka0;aeoenf;? ol&mZ0wfr_udk usL;vGefcJhonfrSm ESpfaygif; rnfr# =um+yDenf;? t&ufqikd x f w J iG f ol xdik af ecJo h nfrmS rnfr# =um+yeD nf;? tcsed =f umvmonfEiS hf twl tcef;xJwiG f xdo k l a&mufaeyHk / xdo k . l tav;csed /f xdo k . l twdik ;f tqr&Sad om tm%mudk ol oabm ayguv f monf? ol@ tdyu f yfxo J @kd Edu _ &f ef wpHw k &mu wdu k w f eG ;f aeonf? tjcm;aomol&ifwiG f pdu k x f m;cJo h nfh "g;ajrmS ifukd ol@tdyx f w J iG f oGm;prf;rdonf? xdt k cg usrSyif urBmavmu}uD;onf w&m;Oya' r[kwfbJ w&m;Oya' rsm;pGmatmufwGif &Sad ea=umif;udk ol oabmayguf cJo h nf? oef;acgif em&Dw;D oHay:vmonf? xd@k aemuf em&Djyef wcsuf ? olonf vsKSd @0Suf aom trdef@rsm;udk &+yD; jzpfonfhtavsmuf xdktrdef@rsm;udk taumifxnfazmf&ef tqifoifhjzpfaeonf? tjcm;aomolonf xdkif&mrS xum wHcg;qDodk@oGm;aeonf? oluwHcg;udk zGiafh y;vdu k . f ? tjcm;aom olonf &du k sKd ;wdwq f w d pf mG jzifyh if olziG ahf y;aom wHcg;rS xGuo f mG ;onf? olonf pl;pl;&S&S atmf[pfvu kd cf sio f nf? ok@d &mwGif vnfacsmif;xJo@kd rnfonft h oHrS a&mufrvmyg? olonf atmufo@kd qif;vmcJo h nf? tjcm;aomolu aemufrSvdkufvmcJhonf? avScg;ay:wGif [dkw,fay:wm uav;udk awG@&.? [dkw,f refae*sm/ {nfch ef; pm;yGrJ S pma&;wd@k udk awG@aomfvnf; ol@udk tr_rxm;=u? tqef;w=u,f tjzpftysuo f nf rnfo@l udrk v S nf; qGaJ qmifjcif; rjyKEikd ?f rnfo@l udrk #vnf; tH=h ojcif;/ pdw0f ifpm;jcif; rjzpfapEdik ?f [dkw,fa&S@wGif jrif;rygaom &xm;wpif; &Sdonf? tjcm;aomolonf &xm;xdkifcHkay:odk@ wufjyD; vsifjrefpGm xdkifcsvdkufonf? olonf jrif;. ae&mwGif tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

135


136

0if&yfonf? vSn;f oef ESpaf csmif;udk csKd i;f ESpzf uf=um;wGif nSyx f m;vdu k o f nf? vrf;oGm; vrf;vmwd@k teuf rnfou l r# xdk tjzpfysuu f kd vSnrhf =unf=h u? vlpv k al 0; r&S?d vlwikd ;f onf jrif&onfh tvky/f rjrif&onfh tvkyrf sm;jzifh tvky&f y_ v f suf &S=d u.? vrf;oGm;vrf;vm wa,mufurl aw;wyk'u f ykd if qdo k mG ;ao;onf? =umyGwo f H &$r;f ueJay:vmonfEiS hf olonf &xm;udk qGo J nf? olonf usuo f a& &Spd mG / Ek;l nhpH mG / usKd ;EGpH mG oGm;.? olonf vrf;ab; ESpb f ufukd jrifaomfvnf; a&S@wnfw h nfh udak wmh rjrif? od@k jzifh olonf rodEikd af om t&mxJwiG f epfjrKyo f mG ;onf? oGm;onfjzpfap/ ab;od@k auG@onf jzpfap tjcm;aomol. n$e=f um;csurf sm;onf jrif;Zuf=uKd ;rS wqifh ol@xHa&mufvmonf? tjcm;aom olonf ol@udk b,fqD b,fa'ood@k armif;yd@k aeoenf;? ol@udk b,fvkd oabmxm; avoenf;? olrod? *&kvnf;rpdu k ?f olonf wcsurf # &yfem;jcif; r&Sb d J qufomG ;aeonf? olonf &yfem;jcif; r&Sad o;yg? vdu k af rsmygvu kd f vkyaf eonf? wcgw&HwiG f olonf [D ay;um acgi;f udak rmh+y;D aemuf ajcmufaoG@aeaom ol@v#mjzifh Zufudkudkufonf? uwW&m vrf;ray:odk@usaeaom ol@ajcoHrsm;onf pnf;csufrSefrSef ay:aeonf? tqHk;r&Sdaom c&D;wckudk oGm;ae&a=umif; owday; aeonfh +iD;aiG@zG,f aumif;aom e&Dpnf;csuo f H jzpfonf?

jroef;wifh (Edkb,fqk& tD*spftrsdK;om; pma&;q&m

Naguib Manfouz

Man

. The Man And The Other

udk jyefqdkygonf?)

(taumufcGefESpfywfvnf r*~Zif;/ 'DZifbm/ 1996)

136

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


137

0wˆKwdk

vrf;ay:rSm vrf;ab;rSm

armifpdk;csdef (1) "[du k "f E_wcf eG ;f qufonfh toHu ¶kww f &uf xGuo f mG ;onf? wu,fu olrtm; usaemf u zsyu f eJ =unfv h u kd rf pd Of olru nmvufukd yifah jrSmufum usaemfukd jyefvnfEw _ q f uf vdu k o f jzifh usaemfuvnf; "[du k "f vkyu f m E_wq f ufrd v#uo f m; jzpfomG ;jcif; jzpfonf? "orD;av; æ tJ'D tjzLr &ifbwfrmS uyfxm;wJh puULuyfjym;ay:rSm bmawG a&;xm;w,f qdw k m orD;av; owdjyKrv d u kd f rdvm;" orD;av;u "[kwu f hJ azaz owdjyKrw d ,f"[k ajymvku d o f nfukd vrf;ray:wGif um;oHawG qlnv H u _d yf u G f aeonfh =um;u oJo h hJ =um;vdu k o f nf? +rKd @awmifbufyikd ;f aps; (south gate plaza) rS xGuv f m cJ+h y;D vrf;qHk vrf;a'giw hf iG f olrudk awG@vdu k &f jcif; jzpfonf? awmifyikd ;f aps;u usaemh tdrEf iS hf tvSr;f a0;vSonf r[kw?f "gww f ikd f ajcmufwikd yf J jcm;onf? ukepf q kH ikd /f w,fvzD ek ;f ukr% ` ¶D ;kH / b%f/ t0wftxnfqikd /f t0wfa[mif;rsm; a&mif;onfq h ikd /f w¶kwf pm;aomufqikd /f wpfa':vmqdik /f t&ufqikd /f v#ypf pfypPn;f ta&mif;qdik f ponfw@kd ¶So d nf? um;"gwq f q D ikd f uvnf; [de;f vd@k ? aiGxw k f &efEiS hf b%fwiG f aiGvufusef ppfonfh atwDtrf (ATM) pufuvnf; "gwq f q D ikd Ef iS hf uyfv#uo f m;? xd@k a=umifh awmifyikd ;f aps;xJo@kd r=umc% a&mufvmwwfonf? aps;odk@0ifonfh 0ifayguf oHk;aygufteuf 0ifaygufESpfaygufwGif apmapmu jrifawG@ E_wq f ufchJ &onfh olruJo h @kd olawmif;pm; ESpaf ,mufukd jrifawG@ aeustwdik ;f w&ufjcm; ESp&f ufjcm; jrifawG@& wwfonf? wcgw&H touft¶G,f }u;D &ifo h nfh vljzL tzd;k tdk tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

137


138

awGukd awG@&wwfonf? wcgw&H touf 18-19 ysKd Eo k nfh vljzL trsKd ;orD;i,fukd awG@& wwfonf? xdu k o hJ @kd aom olawmif;pm;rsm;udk vGecf o hJ nfh ESpt f enf;i,fu ¶Sm;¶Sm;yg;yg; awG@cJvo S nf? onfwESp/f ESpEf pS f twGi;f wGif rawG@csif rjrifcsit f qH;k xyfzefwvJvJ awG@ae&onf? rae@u pmtdyEf iS hf yvwfpwpf xrif;bl; 0,f&ef wpfa':vmqdik o f @kd a&mufvm cJph Of trsKd ;orD;wOD;u usaemf&@J b;od@k apGueJ a&mufvmonf? "aus;Zl;jyK+y;D usrudk ulnyD g? usrrSm uav; oH;k a,muf¶w dS ,f? uav;awG pm;zd@k pm;p&mwcsKd @ usr vm0,fwm? rdwaf qG&@J um;tpkwu f kd ,larmif;vmwm? tdrjf yefz@kd "gwq f u D ek af e+yaD v? tJ'g "gwq f zD ;kd twGuf aiGeeJ aJ vmuf usrudk ay;ygvm;? ulnED ikd f rvm;....." olru usaemfukd r0Hrh &J =unh&f if; wd;k oufErSd chf spmG ajymqdk awmif;cHaejcif; jzpfonf? a[mif;EGr;f ajymhusaeonfh om;a& ywWmtdwu f kd zGiu hf m ESpaf ':vm xkw, f +l y;D olrudk usaemf ay;vdu k o f nf? olru aus;Zl;wifa=umif; ajymonf? &ygw,f udpP r&Syd gb;l [k ajym&if; olrudk a=umcdik ;f xGuv f mcJo h nf? rae@u? olr. 0wfpm;qif,ifrE_ iS hf toGit f jyif [efyefukd =unf&h if;u olr ajymjyonfh tcuf tcJukd wu,f t&Sw d &m; tjzpf ,H=k unfaerdonf? &Jwif;onfh [dw[ f efukd olrwGif rawG@&? rjzpfveG ;f I odumQ cseif;&onfh odrif ,fonfh vlqif;&J ¶kyyf v kH m$ udk ol@trlt&m rsuEf mS rsuv f ;kH rsm;rS wqifh od&onf? olru vljzL trsKd ;orD;/ tar&duefr? aps;. tv,fA[dw k iG f &Sad eonfh um;&yfxm;onfh (parking) ae&mwGif tmz&duif/ tar&duif trsKd ;om;rsm;udk r=umc% awG@ & wwfonf? "gwq f zD ;kd awmif;wwfonf? pm;p&m0,fcsif vd@k yg/ pm;p&m r&Sv d @kd yg/ bwfp-f um; vufrw S f 0,fcsiv f @kd yg qd+k y;D wd;k v#Kd ; awmif;yefum awmif;cHwwfonf? 'Dae@awmh um;&yfem;aom ae&mw0du k w f iG f aiGawmif;cHol b,fo@l udrk S rawG@&? +rKd @. ajrmufzufo@kd qufI um;armif;vm cJo h nf? +rKd @udk jzwfaom ta0;ajy; vrf;trSwf 27 ay:od@k a&mufvmcJo h nf? q,fih g;rdepfcef@ qufI armif;&onf? "'Dae@ orD;av; vdu k v f mwm aumif;w,f" "bmjzpf vd@k vJ azaz" "azazh twGuf taz:& wmayg?h +y;D awmh ausmif;ydw&f ufrS ywf0ef;usiu f kd avhvmcGi&hf wmayg?h ausmif;eJ@tdr/f tdref @J pmoifcef;yJ ul;vl; qufqaH e&wm? pmoifcef; tjyifbuf/ tdrf tjyifbufrmS bmawG jzpfysuf aeovJ/ b,fvakd wG ajymif;vJ jzpfay: aeovJ qdw k m orD;wd@k vli,f ausmif;om;vli,f awG avhvm oifw h ,f" 138

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


139

orD;av;u bmrS rwHk@jyef? +idrfouf vdkufygvmcJh aomfvnf; pdwftm¶Hkudk v_yEf ;_d vdu k f ojzifh avhvm pl;prf; aeonfvnf; jzpfEikd ?f "orD;av; rSwrf w d ,faemf? um;rSef wHcg;udk rzGirhf zd @kd azazu r=umc% owday; rdw,fav/ rSew f cH g;udk wif+y;D &ifvJ jyefrcs&/ rSew f cg;udk cs+y;D &ifvnf; jyefwifv@kd r&? a[m ckawmh wHcg;u vH;k 0 ysupf ;D oGm;+yD orD;a&? awG@w,f r[kwv f m;?" orD;av;u +yKH ;&,f aeavonf? &Suf wufwufrsm; jzpfaervm;vd@k ?um;u tpkw?f um;tpkwu f kd pD;&jzifh &Su¶f @HG Edik o f nf? od@k aomf orD;av; rsuEf mS yef; yGiahf y:wGif &Suaf oG; oef;raecJ?h um;u r=umc% ysuo f nf? um;ypPn;f wck+y;D wck 0,fxnf&h onf? pdwyf suf cJh&aygif; rsm;+yD? ,QK um;tpkwfxuf aumif;onfh um;wpD;udk 0,fEdkifrnf qdkv#ifæ um;ocFsKid ;f udk oGm;+y;D um;jyLwif;ayguf rSecf syu f kd twiftcs vkyaf y;onfh armfwmpufukd 0,f&efrvdak wmh? armfwm topf r0,fEikd ?f a':vm ESp&f meD;yg; ukeu f srnf? um;ocFsKd i;f wGif a':vm 30-40 r#om ay;&rnf? od@k aomf um;ocFsKd i;f udk a&mufvmcJ=h uonfh ud, k v f v kd u l rsm;}u;D &,f? um;ocFsKd i;f udk oGm;+y;D &SmazG aomfvnf; &csirf S &rnf? wcgw&H vESichf s;D +y;D apmif&onf? xdk@a=umifh tjcm;aom um;rsm;enf;wl um;wHcg;udk yvwfpwpftdwf t=unfvm$ jzifh ydwu f m xm;&onf? usaemhf um;&Sd rSefjywif;ayguf av;aygufteuf ESpfaygufonf yvyfpwpf t=unfvm$ rsm;jzifh ydwx f m;& ojzifh um;armif;onfh tcg avjyif;awGu w0ke;f 0ke;f w0l;0l; 0if wd;k aecJo h nf? rcHr&yf Edik af vmufatmif qlnH jrnf[ed ;f aecJo h nf? bd;k tif; *suaf v,mOf puf wyfqifxm;ouJhodk@ jzpfaeum em;awGtlvmonf? em;ESpfzufonf oem;p&m aumif;vSonf? yxrt}urd f orD;av;u um;pD;&rSm &Su¶f @HG ¶G@H jzpfaecJah o;onf? "orD;wd@k um;udk ausmw f ufomG ;wJh um;u orD;wd@k um;xuf tajctae qd;k w,f aemf azaz/ [drk mS =unfv h u kd /f awG@w,f r[kwv f m;?" orD;av;u vuf!;d_ xd;k um w[m;[m; &,farmonf? [kwyf g&@J ? orD;av;ESihf twl usaemfyg vdkuf&,frdonf? um;jywif;aygufawG tm;vHk;udk yvyfpwpfjzifh umxm;onf? od@k aomf avjyif;rsm;u qGaJ qmifh qG+J zx J m; ojzifh yvyfpwpfpawGu zGmvefusu J m wvlvl vGiahf eonf? tr_rhJ trSwrf hJ owdvufvw G +f y;D &,fvu kd rf o d nfh t&,fu wc%wGif &ifxJ atmifo h ufouf jzpfomG ;onf? rJI h om jyKH ;vdu k rf d awmhonf? usaemfhum;udk aemufxyf um;wpD;u ausmfwufoGm;pOf um;aemufydkif; tumwckv;kH r&Syd J tdwaf Zmydu k u f kd oH}uKd ; wacsmif;jzifh wGcJ snx f m;onfh um;udk awG@& tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

139


140

onf? orD;av;u vufcyk f vuf0g;wD;um &,fjyefonf? usaemh&@J um;aemufyikd ;f udak wmh vmraqmif=h uyge@J Asm? aemufxyf 'Dxuf rpkwcf sm yg&apeJ@awmh? xdu k o hJ @kd &ifziG ahf jymjy aeonfh um;? wm;jrpfawmif;yefaeonfh um;? tar&duef ¶ky&f iS u f m;awGxw J iG f yHpk t H rsKd ;rsKd ;aom um;awGukd vlp¶du k f trsKd ; rsKd ;jzifh o¶kyaf zmf/ o¶kyaf qmifonfh ¶ky&f iS u f m;rSm emrnf}u;D onf? uav; vli,fawGu xd¶k yk &f iS u f m;ud}k uKd uEf pS o f uf =uonf? orD;ESihf twl xd¶k yk &f iS f um;udk =unfu h m &,farmcJh bl; onf? oabmus ESp+f cKd ucf hJ bl;onf? ,QKvnf; orD;av;u &,farmaejyefonf? wcsdK@um;awGu tdwfaZmydkuf ysufpD;aeor# em;t/l em;aygufuGJ rwwf toHjyif;awGatmf [pfaeonf? wcsKd @um;awGu rD;cd;k awG tlxu G af eonf? wcsKd @um;awGu um;a&S@ydik ;f pufz;kH udk }uKd ;awGEiS hf wkwcf snx f m;onf? wcsKd @um;awGrmS a&S@tum(befum) r&Sd awmh? tzd;k tdk tzGm;tdk uJo h @kd oGm;r&Sd oGm;}uKd ;rJrh hJ yHrk sKd ; ayguaf eonfh um;awG? aemufxyf us aemhum;udk ausmw f ufomG ;onfh um;rSm aemufzuf wjcrf;vH;k rSeo f m; tum r&Sad wmh? yvyf pwpf t=unfpESiyhf if rSeo f m;ukd tpm;xd;k xm;onf? "at;uG orD;&J@/ 'Dvakd wmhvJ t[kwo f m;? aooyfae jyefa&m" wcsKd @um;u um;aemufb;D udk um;bD; ao;ao;av;ESihf tpm;xd;k um armif;ESif ajy;v$m;aeonfukd awG@&onf? xdu k m;bD; ao;ao;rSm um;bD;ayguo f nfh tcg tpm;xd;k armif;ESi&f eftwGuf um;0,fuwnf;u ygvmonfh tydu k m;bD;? xdu k m;bD; ao;ao; av;ESihf tvkyu f kd oGm;aeovm;/ um;bD; ta[mif; a&mif;onfh qdik u f kd um;bD; 0,fxnfh wyfqif&ef uokwu f &uf armif;oGm;aejcif;avm? usaemhu f m; nmbuf aemufb;D onf oHc|ef pl;0ifxm;aom tayguu f kd &Spaf ':vm ay;um zmax;+y;D ayayawaw armif;cJh onfrmS wESpaf usmcf hJ onfyJ r[kwv f m;? "tar&duef ra&mufvmrSD wke;f u 'D+rKd @u wcsKd @um;vrf;awG[m omauwwd@k / ajrmufOuUvm wd@k u csKd ichf u G f xlajym vrf;awGtwdik ;f wax&mxJ &Sv d rd rhf ,fv@kd vH;k 0rxif cJb h ;l Asm? um;awG qd&k ifvJ pkwjf ywf ysupf ;D c|wjf cKH us aewJh um;rsKd ;awGukd awG@&rSm r[kwb f ;l vd@k xifcw hJ m? ckawmh wjcm;pD yJAsm?" q,fEpS af usmf onf+rKd @wGif aevmcJo h nfh ArmwOD;. aumufcsuEf iS hf &,foH rsm;udk }uKH }uKd uw f ikd ;f vrf;ray:wGif =um;aecJh &onf? ol. &,foo H nf avxkxw J iG f aysmufu, G f roGm;yJ avxkEiS hf twl wnf&adS ecJh avovm;? um;ukr% ` u D xkwv f u kd o f nhf twdik ;f r[kwaf wmh? vufajymif; vufvJ$ ESpaf ygi;f rsm;pGm armif;vmcJhonfh um;awG? usaemf armif;aeonfhum;u awmifudk&D;,m; a'0l;ukr% ` D u xkwv f yk o f nfh um;? um;ocFsKd i;f udk yd@k &awmhrnfh um;udk usm;uef jyKjyif+y;D armif;aejcif; jzpfonf? 140

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


141

aemufxyf um;a[mif; wpD; r0,fEikd =f uonfh olawGrmS um;ocFsKd i;f od@k yd@k &rnfh um;awGukd ryd@k Edik af o;yJ pkwcf sm/ ,d, k iG ;f aeonfh um;awGuykd J xdo k @kd jyifqif/ xdo k @kd zmax;+yD; armif;ae =u&onf? vrf;rrsm; ay:wGif xdkb0rsm; um;rsm;rSm t¶kyfqdk; tusn;f wef o&zlukd aqmif;xm; =uonf? "orD;wdk@ um;u a&'D,dkvJ r&Sdbl;aemf/ oDcsif;vJ em;eaxmif&bl;/ a&'D,dk wyfqifjcifw,f aiGb,favmuf ukefrSmrdk@vJ azaz/ orD;q,fh&SpfESpf rjynfhao;ayrJh ausmif;tm;&ufrmS tvkyv f yk v f @kd &wmyJ/ orD; tvkyv f yk &f if aumif;r,f?" orD;av;u tar&duefrSm arG;aomfvnf; tdrfxJrSm Armbmompum;udkyJ ajymap cJo h nf? Armpm oifxm;ay;cJh ojzifh Armpm ta&;tzwf/ tajym u|r;f usif aecJ+h y?D Arm tpm;tpmudyk J pm;onf? }uKd uo f nf? rdom;pk ,Ofaus;r_ukd em;vnfaecJ+h y?D "tvkyf vkyzf @kd rpOf;pm; yge@J tH;k orD;&,f/ azaz tvky&f mS aewm &rSmyg? 'Dae@ tcuf tcJ[m ,m,Dyg? reufzef rsm;pGm txdawmh tvkyv f ufrhJ jzpfaerSm r[kwyf gb;l orD;&,f?" tar&duefESifh Arm zufpyfxlaxmifxm;onfh "epf&SDum0g" um;ypPnf; xkwfvkyfonfh ukr`%DwGif usaemf q,fESpf tvkyfvkyf cJhonf? tvkyform; or*~ xlaxmifa&; tvkyo f rm;awG r=umc% tvkyjf zKwf cH&onfukd wm;qD;a&;twGuf usaemf tygt0if tvkyo f rm; v_y&f mS ;r_ pwifchJ =uonf? xdv k y_ &f mS ;r_ ig;vt=umwGif ukr% ` D ydik &f iS rf sm;u puf¶u kH kd rufpu D kd od@k ajymif;a&G@ vdu k =f uonf? usaemfyg tvkyu f xGuv f mcJh &onf? rufpu D x kd d vdu k rf oGm;Edik ?f 2006 rSm? t&if;&Sif pD;yGg;a&; uyfq;kd }u;D 0ifvm+y;D q,fpEk pS f ausmv f mcJh t+y;D xdu k o hJ @kd puf¶Hk tvkyf¶HkawG jynfyodk@ xGufoGm;cJh=uonf? q,fpkESpftwGif; epf&SDum0gwGif tvkyftwl vkyfcJh=uonfh Armwdkif;&if;om;rsm;/ tjzLtrJ tar&duefrsm;rSm tvkyfrS xGufvmcJh=u&onf? tvkyfvufrJhrsm; jzpfoGm;=uonf? tvkyform; ig;&mausmf? puf¶x kH w J iG f bHpk pk nf; xkwv f yk cf o hJ nfh tvkyo f rm; tpktpnf;onf xd;k cG/J ¶u kd af csjcif; cH&aom rSew f csy. f rSepf rSeef rsm;uJo h @kd +yKd us vGiyhf g;oGm;=uonf? wcsKd @ tjcm;puf¶rkH sm;od@k 0ifw;kd aecJh tvkyf vkyaf ecJ=h uonf? wcsKd @ udk vrf;ray:wGif jyefqkH =uonf? wcsKd @udk aps;wGif jyefawG@=uonf? (2) vkyaf z:udik zf uf rdwaf qGrsm;ESihf jyefqpkH nf;=upOf usaemhrw d af qG "b&if'g"udk ar;jref; pHpk rf;rdonf? olrudk awG rh =d uovm;/ olrb,frmS tvkyv f yk af eovJ/ b,fpuf¶kH tvky¶f rkH mS vJ/ ponfjzifh ar;rdonf? olrESiu hf saemf ajcmufEpS af usmf cGeEf pS Ef pS ef ;D yg; tvkyw f JG vkyfcJhbl;onf? tifrwef cifrif&if;ESD;onfh rdwfaqG?cifrifp&m aumif;onfh rdwfaqG? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

141


142

tdik ;f &pf vlrsKd ;EG,?f ArmtrsdK;orD;rsm; uJhodk ht&yfryk/rjrifh?tom;a&mifu jzLqGwfaomfvnf; tom;ta&u =urf;¶S¶?S rsuEf mS ESihf vufEpS zf ufwiG f at;pufpuf ESi;f '%foifx h m;or# nSif;aysmuf xaeonf? qHyifr#ifrsm;rSm ajymif;zl;ar$;rsm;uJhodk h0g=uifh=uifh xlyspfyspf? jyKH ;a&mifoef;onfh tcdu k w f iG f olrrsuEf mS onf ysKd jrpfae avonf? tvkyx f 0J ifp/ ,m,D tvkyo f rm; jzpfojzifh tvkyrf qif;v#if tvkyjf yKwrf mS pdk;Iuav;arG;+yD;p aoG;pufvufjzifh tvkyfxJ a&mufvmum/ rcsdwifuJ tvkyfvkyf cJ&h onfb h &if'g? rSwrf w S f && jzpfrad ecJo h nf? olrudk Armpum; oifay;cJb h ;l onf? tifrwef rSwOf m%faumif;ol? Armpum;udk yDyo D o ajymvmEdik cf o hJ nf? r*Fvmyg ¶Si?hf aeaumif;yg &J v h m;¶Si?f usrvJ aeaumif;ygw,f ¶Si?f aus;Zl; wifygw,f ¶Si?hf eufzefawG rh ,f? qm+y?D tvkyyf ifyrf;w,f? armw,f aemf? puf¶x kH rJ mS odwyf w l ,f? ponfh xdpk um; pkrsm;udk ajymEdik cf o hJ nf? ¶ky¶f iS rf if;om;/ tqdak wmf 0if;OD; oDqckd o hJ nfh "rHa_ ¶$&nf" oDcsi;f yxryd'k u f kd ig;&uftwGi;f oDqEkd ikd cf o hJ jzifh olrudk th=H oI rqH;k awmh? wae ?h tvkyef m; csed w f iG f puf¶akH ¶S@ ¶Sd opfyif pdr;f ndk h t&dyx f w J iG f rdwaf qGrsm;ESihf tem;,lpOf olru "rHa_ ¶$&nf" udq k o kd nf? usaemfu harmonicar avr_wf wl&, d mjzifh olrudk tm;jznfah y;onf? rwGef /h rqkwyf J jzL;jzL;ajzmifah jzmifh olr oDqEkd ikd o f nfukd =unfE;l I rqH;k awmh? tqdEk iS hf wl&, d mrSm tydt k vdk r¶Sd uGuw f ?d tvkyo f rm; y&dowfawGu vufcw k w f ;D um =obmay;=uonf? vufacguf w¶$¶D D$ r_wu f m "0rfph f rd;k "aemufw}urd f xyfro H q D zkd kd h awmif;qd=k ujyefonf? aemufwa=umh oDqdk+yD;onfESifh usaemhudk ajy;zufonf? olr. &iftHkonf v_id ;f xaecJo h nf? yg;jyif rdk rh kd o h nf pawmfb,f&aD &mif oef;aecJah vonf? usaemh vufxrJ S [mrdek u D mudk olr. nmvufjzifh vSr;f ,lum usaemhvufukd yifah jrmS ufxm;vdu k o f nf? xdk ah emuf usaemhf vnfyif;udk [D;av;cdu k m olr. ajctpHu k kd auG;I ¶kyx f m;vdu k o f nf? avxJwiG f olrudk ESpyf wf/o;kH ywf ywfcsmvSnhf vdu k o f nf? y&dowf. &,farmoHrsm;/ vufcw k f =obmoHrsm; =um;wGif qk oH;k ywf ywfcsmvSnhf vdu k o f nf? y&dowf.&,farm oHrsm;/ vufcw k =f obm oHrsm;=um;wGif qkwq H yd rf sm; &¶So d nfh uav;wa,mufE, S f rd;k rjrif avrjrif olraysm¶f i$ f jrL;wl;aecJah vonf? wc% twGi;f rSm usaemhtyg;rS ¶kww f &uf xGucf gG omG ;pOf olr rsuEf mS ESihf rsuv f ;kH tdru f kd vSr;f =unfrh v d suo f m; jzpfomG ;onf? 0rf;om yDwd rsu&f nfrsm; =unfvhJ a0h0?J "atmif&,f ajymprf;ygO;D igqw kd m aumif;w,faemf/ rSew f ,faemf [kww f ,f aemf.....atmif " E_wcf rf;udk [vsuf &,fI txyfxyf ar;aecJah vonf? trSm;rSm; t,Gi;f ,Gi;f 142

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


143

jzpfrmS pd;k I ¶Su¶f HG ¶h HG jh zpfaecJo h nf? olryg;jyif ay:wGif yef;EkyiG hf oef;aeonf? usaemfu tm;yg;w& &,farm&if; "odwaf umif;w,f/ bmwckrS rrSm;bl;/ b&if'g odwaf umif;w,f uGm" [k [pfatmfaerdonf? ArmjynfbGm; tvkyform;rsm;uvnf; usaemfuJhodk@ "odwaf umif;w,f b&if'g" [k [pfaºuG; tm;ay;ae=uonf? *kwaf y:odk jh zmqif; 0Jusaeaom qHr#irf sm;udk vufEpS zf ufjzifh txyfxyf yifw h if/ ajczsm;axmufum axmufum aumhqwf aumhqwf trlt&mjzifh tar&duef/ Arm ESpb f momjzifh wkef jh yefaecJjh yefonf? [kww f ,f/ wu,fyv J m; [kww f ,f/ [lI yJw h ifxyfae cJhonf? rdk;odk hqef@wef;I ajrSmufwifxm;aom usaemh vufESpfzufudk ¶kwfodrf;um olrxHo@kd rsuEf mS rlO;D wnfI vufEpS zf ufukd qef@wef;xm;vdu k o f nf? b,favmufrsm; awmif olr qdw k wfvu kd af vovJ? tar&duef trsKd ;orD; wOD;[m ArmoDcsi;f qdw k wfwhJ xl;jcm; ajymifajrmufwJh tar&duef jzpfoGm;+yD? ,if;t"dy`g,fudk usaemf. udk,fvuf trlt&mjzifh az:jyaecJhjcif; jzpfonf? tvkyt f m;vyfcsed f q,fred pfonf usaemfwkd Eh pS af ,muf. tyef;ajzwifqufyJG jzpfomG ;cJo h nf? tvkyx f w J iG f tvkyu f zdp;D ESyd pf uf vGe;f onft h cg wa,mufEiS hf wa,muf tjyeftvSef ¶dik ;f yif; uln=D u&onf? um;jyLwif;aygurf sm;wGif um;wHcg; rSecf syrf sm; wyfqif&ef om;a&uGi;f rsm;udk xkwv f yk &f onfh puf¶?Hk tar&duefum;/ *syefum; q,frsKd ;twGuf om;a&uGi;f rsm;udk xkwv f yk af y;&onf? ukr% ` D ydik ¶f iS u f wem&Dxuf wem&D/ wae x h ufwae /h wvxuf wv/ ypPn;f rsm;udk wd;k I wd;k I xkwv f yk af pcJo h nf? tvkyo f rm;. vkyt f m;c wem&D (8) a':vm/ 50 qifu h awmh wd;k roGm;? pH&k yfaeonf? a¶S rh wd;k ? wem&Dukd om;a&uGi;f 150 rS 155 / wae u h kd tvkyo f rm; oH;k qdik ;f (8 em&D oH;k qdik ;f ) u 3600 rS 3720 txd wd;k I xkw&f onf? tpGef;xGuf wefbdk;[k ac:wGifonfh tpGef;xGuf tjrwfonf wdk;Ixkwfvkyf cdkif;or# tvky¶f iS o f nf wd;k Iom &cJah vonf?tvkyo f rm;rsm;. vkyt f m;ay:rS nSpx f w k f &,lco hJ nfh tom;wif tjrwftpGe;f ? vnfywf a¶G v h sm;aeaom csm;&[wf puf,EW,m; =um;wGif usaemf rEdik rf eif; uaomif; ueif; jzpfaev#if puf¶rkH efae*sm/ tvky=f uyfqo D kd h olr tajy; a&mufomG ;onf? " 'Dvkd rjzpfoifb h ;l igwkd rh Edik af wmhb;l / pufu odwjf refae+y?D av#mch say;yg? puf&@J armif;ESiEf e_ ;f udk av#mch srS jzpfr,f/ igwkd [ h m puf¶yk af wG r[kwb f ;l ? " b&if'g. rsuEf mS ay:wGif yef;Eka&mif r[kwaf wmh? a'go aoG;a&mifxum eDjref;aeavawmhonf? &ifudkaumh/ wifudk aumuf+yD; *kwfay: wGJvsm; cdkusaeaom qHr#irf sm;udk zGIzGI rwifum cwfjyif;jyif; touf¶LS ¶_u d af ecJo h nf? olr&ifcek o f o H nf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

143


144

nHo h ufraeawmh? v_u d q f al ecJh onf? aemufxyf em&D0ufwiG f usaemfwkd h tvkyXf geodk h tvky=f uyfu yufusEd e_ ;f jzifh aES;auG;vGe;f pGm a&mufvmonf? tvky¶f iS f cdik ;f or# aoG;pkwaf y;ae&aom aoG;pkwpf uf armif;wef,EW,m;udk t¶Sed f av#mch svu kd o f nf? yÉdyuQ jzpfvmcdu k f ,m,D ajz¶Si;f vdu k o f nfh enf;em? aemufae w h iG /f aemufxyf 8 em&D nqdik ;f wGif refae*sm. rlv tpDtpOf twdik ;f pufukd wd;k Ijref/ wd;k IaoG;pkwaf ejyefavonf? xH;k pHtwdik ;f ayg?h vkyt f m;udk wd;k I nSpx f w k f aevsu?f vltqifrh w S jznf;jznf; avsmusvmum tvkyo f rm;onf puf¶yk v f l jzpfae cJo h nf? ,QKwc%wGif twdw. f ajc&m vuf&mrsm; ¶S&d m epf¶u DS m0g puf¶o kH kd jh yefvnf a&muf¶o dS mG ;cJo h nf? puf¶kH ydik ¶f iS rf sm;u tjrwftpGe;f rsm;rsm;&¶Srd nf/h vkyt f m;c aps;aygonfh rufqu D kd odk ph uf¶akH ¶$ ah jymif;cJh +y;D onfah emuf tvkyo f rm; tpktpnf;onf +yKd uJG cJ+h yaD um? b&if'g b,frsm; a&mufaeygvrd ?hf um;wdu k rf _ jzpfc&hJ m nmbufajcaxmufukd jzwfypfc&hJ onfh olr.cifyeG ;f udk au|;arG; jyKpak ecJo h nfh b&if'g? b&if'g a& rif;b,frmS vJ? ig owd& vsuyf g? r_aH ¶$&nfukd xyfq=kd unfzh kd h owd&Edik yf gO;D rvm;av? +rKd v h nfokd h a&mufvmcdu k f vufweG ;f vSn;f ay:rS olawmif;pm; 'kuw Qd jrifuiG ;f u twdwf tdrrf ufY vGiahf rsmaecJo h nfh usaemhtm; v_yEf ;d_ vdu k o f nf? (3) vloGm;vrf; (yvufazgif;) ab;pyfwGif vufwGef;vSnf;udk xdk;&yfxm;+yD;/ xdv k ufweG ;f vSn;f ay:rSmyif xdik v f suf vrf;rwav#muf armif;vmaeaom um;rsm;qDo@kd 'kuw dQ tzd;k tdu k rsuEf mS rlxm;onf? aiGa=u; ay;urf;pGe@f }urJ nfo h u l kd ndKS ;vsaom rsuEf mS jzifh ar#maf i;v#u?f "pm;p&m aomufp&meJ h aexdik pf &mtwGuf aiGa=u; axmufyhH ulnyD g" ol &h ifbufay:¶Sd puULuyfjym;ay:wGif vufa&; rnDrnmjzifh a&;om;xm;aom pmom;u txif;om;? touf ig;q,fausmf ajcmufq,fausmf tar&duef tzd;k td?k ol@udk ausmv f eG v f mcJ+h y;D aemufxyfEpS v f rf; tausmw f iG f um;udk nmodk ah uG 0h ifvmcJo h nf? rD;yGKd ihf vrf;qHw k iG f tvSLcH wOD;udak wG &h jyefonf? olawmif;pm; [lI emrfr ynyf rwwfvakd wmh? tvkyfvufrJh pm;&rJh/ aomuf&rJh 'kuQonf? pD;ygG;a&; pepfu xkwfvkyfay;vdkufonfh xkwu f ek af wGom jzpfonfukd b,fou l jiif;qefEikd rf nfenf;? t&if;¶Sif pD;yGg;a&; pepfukd w&m;0if jyXge;f +y;D om;? t&if;¶Siu f vufwqkwpf m? qif;&J a=umrGJ tvkyo f rm;awGu ukaÉukÉm? "tvkyv f ufrhJ wOD;yg/ tvkyt f udik f r¶Syd g/ aus;Zl;jyKI" vljzL tar&duefvli,f? toufoHk;q,f oHk;q,fhig; 0ef;usif? yg;odkif;ar$; 144

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


145

rkwq f w d af r$; +cKH yw k af wGu rsuEf mS ajrv$may:wGif ayguaf &muf v$r;f +cKH xm;onf? ol@ab; wGif acG;waumif¶Sdonf? acG;udk csKyfudkifxm;onfh }udK;udk ol.nmbuf vufxJwGif awG@&onf? vlwa,mufpm;zdk h aomufzkd ah wmifrS tEdik Ef ikd ?f oHa,mZOf }u;D onfh acG;u aemufxyf 'kuw Q rsKd ;? wylay:wylqif?h bl;av;&m z¶Hq k ifh onf[k cHpm;&onf? +rKd @vnfukd ausmv f eG v f mcJo h nf? aps;uGu/f aps;wef;rsm;jzifh xHrk r$ ;f xm;onfh +rKd @. ajrmufyikd ;f a'owGiu f m; zke;f awmif; ,mpumrsm; ydI k aygrsm;vmonfukd awG &h onf? cd;k vf0g;wm;vrf; ( cold water Street ) ESihf aumfvufp, D ef ( coliseum ) vrf;r}u;D qH&k m vrf;a'giw hf iG f rde;f uav;ESpaf ,muf aiGawmif;&rf; tvSLcHaeonfukd awG &h onf? touf ESpq f ,f0ef;usif acsmarmvSyonfh tar&duef tjzLrESpOf ;D ? olwkd u h kd awG &h pOf tqdyrf ad om owW0gwaumifES,f wGef@qkwf wkefv_yfrdonf? xl;qef; tHh=op&m rdef;cav;ESpfOD;? +rKd @.awmifyikd ;f a0grwfuf ( walmark ) aps;a¶S w h nfw h nfw h iG f tjzLr ESpOf ;D udk wae&mpD/ vrf;qHw k ckpw D iG f awG &h onf? ,QKuJhodk h ESpfa,mufaygif;+yD; aiGa=u;awmif;&rf; pGefh}uJ cdkif;jcif;rsdK; r[kwf? Eke,fysKd jrpfonfh olwkd Eh pS Of ;D udk =unfu h m orD;av;udyk g wcsuv f rS ;f =unfh vdu k rf o d nf? orD;av;uvJ usaemhukd zsyu f eJ vSr;f =unfo h nf? orD;av; rsuEf mS ay:wGif pmema=uuGJ &dyu f kd awG v h u kd &f onf? aemufxyfvrf;qHk wckwiG f tvkyv f ufrhJ olawmif;pm; ESpOf ;D udk xyfawG &h onf? toufav;q,f 0ef;usit f ¶G,f trsKd ;orD;ESihf trsKd ;om;ESpOf ;D ? vifr,m; jzpfy&kH onf? olwkd rh suEf mS rsm;ay:wGif nd;_ EGr;f r_ rawG &h ? wrif wif;rmxm;avovm; rod? wif;rmaom rsuEf mS yH&k yd u f kd awG &h onf? ( No Job, No Food, Homeless ) tvkyrf ¶S/d tpm;tpmr¶S/d aep&m tdrrf ¶S?d puULuwWLjym;ay:wGif xdo k kd x h ifxif¶mS ;¶Sm; a&;om;xm;onf? usaemfh pdwx f w J iG f vufueJ tawG;wck ay:vmonf? olc;kd rsm;/ tdrEf iS hf t aqmuftOD; azgux f iG ;f olrsm;/ vk,uforl sm;/ tvpfow k rf sm;/ b%fukd "g;jywdu k o f rl sm;/ 0ifp;D olrsm;rSmtmz&duef trJrsm;/ tmz&duef tar&duef trJrsm; jzpf=uonf? odk ah omf vrf;ab;u olawmif;pm; ( zke;f awmif; ,mpum ) rsm;rSm vljzLrsm;om jzpfae=uonf? trJrsm; r[kw=f u? txl;jyKavhvmoifh onf[k tawG;ay:vmonf? bma=umifrh sm;ygvrd ?hf pdw0f ifpm;p&mawmh taumif;om; uvm;? bmom rwl/ tom;a&mif rwl/ vlrsKd ;pk rwl=u? odk ah omf pepf.om;aumif wefqmcH jzpf&mwGirf l twlwyl J r[kwv f m;? usaemh twGurf l +rKd v h nfrmS awG ah eus vufweG ;f vSn;f ay:rS olawmif;pm; tzd;k tdrk v S I JG uset f vSLcH olawmif;pm;rsm;rSm rsuEf mS opfrsm; jzpf=uonf? " 'D+rdK h[m tawmfajymif;vJ oGm;w,f orD;&J@ ? [dkwkef;u 'Dae&m[m tmvl;a=umf puf¶}kH u;D ayg?h [de;f aewm? 'Dnmbuf jcrf;rSmu um;a&mif;wJh ukr% ` aD wGayg?h tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

145


146

tckawmh ajruGufvyfawGjzpfukef+yD? t&if;¶Sif aps;uGufpD;yGg;a&;vdk jyXgef;a&;om; xm;wJah e&mrSm ajruGupf ;D yGg;a&; pepfvkd t h pm;xd;k ajymif;a&;& awmhr,fxifyg&J ?h " "azaz rSwrf v d m;? vGecf w hJ hJ ESpEf pS u f 'Dae&m[m odwpf nfum; wJah ps;? [dw k ek ;f u 'DrmS pmtkyq f ikd }f u;D ¶Sw d ,f? a[m tck ydwx f m;vdu k +f y?D azaz&,f orD;&,f arar&,f pmtkyfawGvm0,f&if; qdkifxJrSm aumfzDaomuf=u/ rkef@pm;=uwmudk rSwfrdaew,f? [dw k zufrmS v#ypf pfypPn;f ta&mif;qdik /f +y;D awmh cav;upm;p&m ypPn;f rsKd ;pHk ta&mif;qdik ?f tck b,fa&muf uke=f u+yv D J rodawmhb;l aemf azaz" [dpk Ofu aps;ta&mif; t0,fawGEiS hf odu k +f rKd uf a0qm pnfum;cJo h r# tckrsm; ajcmufuyf oa&mif;aeavonf? "vGecf w hJ hJ 2005 pufwifbmv xJrmS yJ tar&duefwv$m;u ukepf q kH ikd }f u;D awG/ plygrwfuwfqw kd hJ xdyw f ef; ukepf q kH ikd /f pwd;k qdik }f u;D awG oH;k &mig;q,f ydwx f m;cJ&h w,f? ukr`%D ydkif¶SifawG =um=umt¶H_; rcHEdkif=uyJ ydwfypfcJh=u&w,f? tvkyfvufrJhawG wd;k yGg;vmw,f? vGecf w hJ q hJ ,fih g;ESpu f xuf tvkyv f ufrhJ OD;a& oH;k qwd;k vmw,f? tck q,fah v;'\r ig;&mcdik Ef e_ ;f ? tJ'v D ykd gyJ &mZ0wfra_ wG odww f ;kd vmw,f? "g;jyr_/ cd;k r_/ azgux f iG ;f r_/ b%fawG0ifp;D +y;D "g;jywdu k rf a_ wGu ydrk sm;vmw,f? orRw uvifwef&@J vufxufrmS ESprf ed pfrmS &mZ0wfrw _ ck? orRw tdb k m;rm; vufxufrmS wrdepfrmS &mZ0wfr_ ESpcf ?k &mZ0wfr_ xlajymwJt h wGuf &mZ0wfr_ ausmufaygurf awG/ '%f&mawG[m tar&d uef&@J rdwu f yftvSjc,fxm;wJh rsuEf mS ay:rSm txif;om; ay:vGiaf eav&J ?h orD;wd@k txufwef;ausmif;olawG 'gawGukd b,foif&ygrh vJ?" orD;av; E_wq f w d af eavonf? vlowfr/_ aoewfEiS hf ypfcwfr/_ "g;jyr_/ rk'rd ;f r_/ uav;oli,frsm; tcdk;cH&r_/ aysmufqHk;r_/ cdk;r_/ tEdkifusifh Adkvfus vk,ufr_/ um;cdk;r_/ vl@odumQ xdyg;aponfh apmfum;&efjyKr/_ azgux f iG ;f r_? wd;k wuf}u;D xGm; vmaom &mZ0wfr_ rsm;u b0 toufEiS yhf ikd q f ikd rf w _ kd u h kd rdepfEiS t hf r# +crd ;f ajcmuf aecJjh cif;yifjzpfonf? (4) u,fq,fa&;Xgea¶S@od@k usaemfEiS hf orD;av;wd@k a&mufvmcJ=h uonf? obm0 ab;tEW&m,f usa&mufI cdu k ;kd &mrJo h rl sm;/ aexdik pf &m r¶S/d pm;p&m r¶So d nfh 'kuo Q nfrsm;udk ,m,D ulnD apmifah ¶Smufaeonfh u,fq,fa&;Xge? c&pf,ef toif;tzGJ Eh iS hf tpd;k &wdk h twlwuGy;l aygi;f aqmif¶u G af eonfh Xge? orD;av;ESihf orD;tarudk w&uf}uKd wif ajymjyxm;ojzifh u,fq,fa&; XgewGif a&muf¶adS eonfh atmifrsKd ;oef h udpu P kd odEiS ahf e=u+y;D jzpfonf? olu 88 ta&;awmfyx kH rJ mS yg0ifco hJ nfh oydww f yfom; ausmif;om;? ppftyk pf k tm%modr;f ,l+y;D oydwpf cef;awG +zKd ccJG cH &hJ +y;D onfah emuf vufeufuikd f awmfveS af &;odk h a&mufvmcJo h nf? u&ifjynfe,f 146

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


147

awmwGi;f awmfveS af &;a'oESihf e,fpyfwiG f q,fpEk pS w f ck ¶ke;f uefvy_ ¶f mS ;cJh +y;D onfah emuf tar&duefokd h 'kuo Q nft jzpf a&mufvmcJo h ?l ausmif;om; wyfrawmfu awmfveS af &; olyek af usmif;om;? zdk w h 0f ed ;f +rKd ah Zw0H bke;f }u;D ausmif; q&mawmf OD;ukov xHwiG f cdv k &_H ef a&muf¶v dS mpOf uwJu olonf pdwaf &m*g a0'em¶Sif jzpfaecJ+h y;D jzpfonf? olwa,mufxJ aigi;f pif;pif; aeonf? wa,mufxJ pum;awGajym/ [do k mG ; 'DomG ;?pdwu f *emr+ird /f *a,muf *,uf jzpfvmpOf ol. trlt&m v_y¶f mS ;r_ rsm;onfvnf; *a,muf*,uf jzpfvmcJo h nf? yHrk eS f r[kwaf wmh? od@k aomf ¶kyyf suf qif;ysuf qd;k qd;k 0g;0g;awmh r[kw?f tom;jzL 0g0g/ ¶ky&f nfu oef o h ef ch ef ch ef ?h ud, k cf EWm zGJ ph nf;xm;yHu k tjcm;vli,f rsm;uJo h @kd yif yHrk eS f zGJ ph nf;xm;r_? ¶ky&f nf toGit f jyifu omrefvil ,f wa,mufuo hJ @kd rxl;jcm;aomfvnf; OD;aESmufESifh tm¶k%fa=umrsm;udk iSufzsm;ydk;u +rdK0g; udkufjzwf cJah vovm;/ ysupf ;D oGm;cJah vvm;/ wydik ;f wp ysupf ;D oGm;jcif;vm;? 'grrS [kwf tjcm;tjcm; aom ta=umif;cHawGbmawG ¶SdcJhav ovJ? rodEkdifawmh? t&yfxJu t&yfpum;ESifh ajym&v#if ,Of,Ofav;eJ h ¶l;aewmvdk h ajym&rvm; rod? usaemfh udak wG w h ikd ;f tvkyw f ck ¶Smay;yg/ tvkyf vkycf siw f ,fq&m[k awmif;qdk ylpmr_onf pdwaf 0'emonf wOD;. awmif;qdrk a_ wmh r[kw?f tvkyv f yk v f kd &h wJh vkyt f m;ceJh usaemf tdrif mS ;+y;D aecsiw f ,f q&m .....wJ?h pdwu f wnf+ird +f y;D yHrk eS f tajctaersKd ;wGif xdo k kd eh m;ylem;qm (eyleqm) vkyw f wfonf? usew f mu ulnv D kd &h onf? tvkyw f ck &zdk@qdkonfu rvG,fa&;cs rvG,f? usaemfonfyifv#if tvkyfom;aumif twGuf rkq;kd jzpfaecJo h nf r[kwv f m;? bke;f }u;D ausmif;ESihf Armrdwaf qGtrd f ESpt f rd w f iG f atmifrsKd ;oef h aexdik f cJ+h y;D onfh aemuf ol u h v kd uHQ apmifah ¶Smufrnfo h l aemufxyf r¶Sad wmh? aemufq;kH wGif u,fwif ulnaD &;pcef;odk rh nfou l yd@k cJah vonf rodvu kd /f ola&mufvmcJo h nf? aq;0g; ukoa&; onf t"dujzpfvmonf? tjcm; udpu P 'kw, d ? orD;av;ESihf usaemf u,fq,fa&; XgexJokd 0h ifvmum refae*sm ¶H;k cef;pm;yGaJ ¶@S odk h a&muf¶v dS mcJ=h uonf? refae*smESihf yxrt}urd f awG +h y;D om;? 'g 'kw, d t}urd ?f refae*sm u +yKH ;jy E_wq f ufonf? pdwaf &m*g q&m0efEiS hf awG q h &kH ef¶o dS nfh tpDtpOfukd aqG;aEG; jzpf=uonf? "usaemfwkd h XgerSm ol u h w kd vyJ xm;cGi¶hf w dS ,f? wvjynfw h meJ h td;k rJh tdrrf ahJ *[m (&dyo f m) udk oGm;a&muf ajymif;a¶$ ah exdik zf kd h cifAsm;wdk ph pD OfEikd yf g+y?D tckvkd xkwaf z:ajymzd@k owday; Ed;_ aqmfzkd h twGuf cifAsm;udk ac:,l&jcif; jzpfygw,f?" "td;k rJh tdrrf hJ &dyo f mudk atmifrsKd ;oef h a&mufomG ;&if/ aexdik &f r,fq&kd if yd+k y;D tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

147


148

a&m*gqdk;0g;oGm; rSmayghAsm? ol htwGuf usaemfwdk@ bmwckrS rjyifqif&ao;bl;av? qdak wmh....aemufxyf 'Du,fq,fa&; pcef;rSm qufaezdk h wvwd;k vdk h r&bl;vm;Asm? aemufxyf wvtwGi;f rSm aq;0g;ukoa&;/ aexdik f pm;aomufa&;twGuf tajcwus jzpfatmif usaemfwkd h pDpOfEikd =f uygvrd rhf ,f? cifAsm;wdk h u,fq,fa&;XgeuvJ 0dik ;f 0ef; }udK;pm;ay;yg Asm?" "usaemfwdk hbufu ulnD&wm rvG,fbl;As? obm0 ab;'%fa=umifh a&mufvmwJhvlu r¶SdoavmufyJ/ w&m;¶Hk;rSm vlqif;&Jtjzpf cH,l+yD; tvkyftudkif r¶Sw d v hJ al wG/ tvkyv f ufr/hJ td;k aysmuf tdraf ysmuf vlO;D a&u ta&twGuf rsm;onfxuf rsm;vmawmh wa,mufcsi;f pDukd rulEikd af wmhb;l ? qdv k w kd mu atmifrsKd ;oef@udk aq;uko a&;udp/P aea&; udpP aemufxyf rulEikd af wmhb;l ?" oufjyif;cs rdonf? xdk ah emuf atmifrsKd ;oef u h kd awG v h akd =umif; cGijhf yKcsuf awmif; onf? refae*sm ud, k w f ikd f ol u h kd oGm;ac:onf? ESprf ed pf oH;k rdepfcef h t=umwGif usaemha¶S@udk ola&mufvmonf? ol aexdik f pm;aomuf&onfh tajctaeudk usaemfu ar;jref;pOf ol@rsuEf mS u nd;_ a&mf EGr;f us vmcJo h nf? ol rh suv f ;kH tpHu k wae&mxJukd pl;pdu k af i;pif; =unfah ewwfonf? "bke;f }u;D ay;xm;wJh uGeyf sLwm vufzaf wmh ta[mif;u tcd;k cH &w,f? +y;D awmh usaemfrh mS ¶So d r# t0wftxnf ESppf v kH ;kH tcd;k cH&w,f? olc;kd awGu rsm;w,f?" b,fvdk aysmufwmvJ vdk har;awmh "a&csdK;cef;xJ 0if+yD; a&csdK;aewkH; tcd;k cH&w,f" [k olu&Si;f jyonf? usaemhf acgi;f udk usaemf t}urd }f urd f txyfxyf cg&rf; ypfro d nf? OpPmr¶Sd *wdrwnf? t+r;D usuf t+r;D pm;/ acgi;f usuf acgi;f pm;=u? tlr rawmifh oDvrapmifh Edik =f uawmh? tl rawmif¶h rkH u/ pdeaf ¶$ ywWjrm; awmifw h if; jynfv h sH vsuu f oDvrapmifo h nfh vlwef;pm;ESihf Edi_ ;f pmv#if olw@kd oDvrapmifh Edik w f mu tawmf em;axmif vdk h aumif;ao;wmayg?h " 'DXgeu refae*smu igq h u D kd zke;f qufw,fu?G rif;udpt P wGuf aqG;aEG;=uw,f? aemufwcku rif;udak q;cef;jyzdk h q&m0efeJ ah wG zh kd h eufzefreuf q,fw h pfem&DrmS igrif;udk vmac:r,f? vGecf w hJ hJ wywfu csed ;f xm;wm? tJ'g tqifoifh jyifxm;uGm? [kwv f m;? use;f rma&; aumif;vmbdk /h pdwu f se;f rm ud, k u f se;f rmbdk h vky&f rSmayg?h tm;vH;k tqifajy oGm;rSmyg? " usaemfu ol hykcHk;udk cyfodrfhodrfh v_yfcg&if; ajymonf? ol hE_wfcrf;v$mudk olwif;wif; aphxm;onf? nmbuf ykc;kH xufwiG f a&pdak eaom tpdr;f a&mif rsuEf mS okwf yk0gukd wifxm;onf?rsuEf mS jcif;qdik f usaemfEiS &hf yf+y;D pum;ajymaepOf ol rh suEf mS udk a&pdk yk0gjzifh r=umc% okwo f nf? csKd i;f =um;ESihf vnfyif;udo k w k o f nf? bmjzpfvkd h a&pdyk 0k gEiS hf 148

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


149

txyfxyf okwaf e&wmvJ vdk ah r;awmh "ta=umtcsOaf wG ajyw,f/ 'Dvrkd S rvky&f if ta=umawGu awmifw h if;aewmav q&m&J@" [k ajzonf? r=umc% ta=umwufonf [kqo kd nf? usaemfu ol u h kd txyfxyf tm;ay;onf? use;f rma&; aumif;vmv#if tvkyf vkyv f kd &h +y/D use;f rma&;udk *¶kpu kd zf kd ah jymonf? pdwu f kd v$wrf xm;zdk h ajymonf? pmzwfz@kd ajymonf?zwfoifhwJh pmtkyfawG ¶SmazG+yD; o,fvmcJhr,f [kvnf; ajymcJhrdonf? =opaw;vsu touf ESpq f ,fw h pfEpS f t¶G,f rde;f cav;u wa,mufxJ ¶Guaf vSEiS hf ypdzw d f ork'&N m jzwfcw hJ hJ rSww f rf; pmtkyt f a=umif; ajymonf? vGiw f ;D acgif oJuEWm&udk q,fih g;&uf=um jzwfvmcJ=h uwJh ppfajy;c&D;onf ta=umif;vJ ay;zwfcsiw f ,f[k ajymawmh usaemfrh suEf mS rsuv f ;kH wdk u h kd pl;pl;0g;0g; ai;pdu k f =unfah ecJo h nf? "rif;[m Armjynfvw G af jrmufzkd h vGwv f yfa&;&zdk h pGef ph eG f ph m;pm; wdu k yf 0JG ifcw hJ hJ ol&Jaumif;yJuGm/ trsdK;aumif;om;yJuGm? pdwfaum ¶kyfyg usef;rmygrS awmfvSefa&; Edik if aH &;udk qufvyk Ef ikd rf mS aygh om;&,f? [kwv f m;? Armjynfu rvGwaf jrmuf ao;bl; avuGm" usaemfu ol v h ufukd vSr;f qG, J u l m wif;wif;qkyf xm;onf? usaemhf pum;vH;k awGu cyfrmrm cyfawmifah wmifh ol &h ifxJ 0ifomG ;yH&k onf? ol rh suv f ;kH rsm; 0if;vufvm onf? tem*gwf tdrrf ufawmu xvmcJo h nfh t&dyt f a&mifawGyJ jzpfrnfxif&J ?h "usaemfhrSm tazvJr¶Sd/ tarvJr¶Sd? OD;yO…if; eJ@q&myJ ¶Sdw,f? usaemfhudk q&mjypfrxm;bl;qdkwm ,Hkygw,f? vmawG hcJhOD;aemf q&m? nDrav;vJ vdkufvmcJh OD;aemf " orD;av;u "[kwfuJh udkudk}uD;/ nDrav; vdkufvmcJhr,f" [kqdkum +yHK;jy E_wq f ufco hJ nf? usaemfwkd h um;ay:a&mufonftxd olvu kd v f m cJo h nf? tiftm;rJph mG tm;ud;k ar#mv f ifo h nfh t=unfu h usaemhf rsuEf mS ay:wGif ausmufcsxm;cJo h nf? "om;a& oGm;+yD ....."[kqu kd m um;armif;xGuv f m cJo h nf? usaemfu h m;. ab;wzuf wcsupf w D iG f &yfxm;aom um;rsm;rSm oHacs;wuf oHacs;pm;um yJhus¶GJ@apmif; tdka[mif;aeaom um;ESppf ;D ? xdu k m;ESppf ;D ESihf atmifrsKd ;oef u h kd aemufa=umbufwiG f cse&f pfco hJ nf? usaemfh ud, k cf EWmwGif oHvu kd f ygvmcJah vovm; rod? atmifrsKd ;oef o h nf tawG;xJwGif uyf+idygvmcJhonf? +rdKh.ajrmufydkif;rS awmifydkif;odk htvmvrf;twdkif; jyefvmcJph Of usaemf. csprf w d af qG b&if'gukd awG v h u kd &f onfh wc%wGif atmifrsKd ;oef@ESihf ywfoufonfh tawG;vdyfjymonf ¶kwfcsnf; uGmusoGm;cJhonf? +rdK@vnfacgif¶Sd uvifwefvrf; ESifh *sufzmqifvrf;a'gifhwGif b&if'gudk awG hvdkuf&jcif; jzpfonf? udk,fhrsufvHk;udkawmif r,Hkrd? txl;tqef;jrifuGif;/ ar#mfvifhrxm;cJhonfh jrifuGif;u tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

149


150

tdyrf ufr[kwrf eS ;f ol v h nfyif;wGif qGx J m;onfh puULuyfjym;u oufaojyaeonf? " tvkyv f ufryhJ g/ rdom;pk twGuf axmufyu hH n l yD g " qdo k nfph uUL uyfjym;? "b&if'g .....a[; b&if'g ..... " t¶Sed jf yif;jyif; armif;vmaom usaemfu h m;u olrudk &dyu f eJ jzwfvmcJo h nf? usaemfrh suv f ;kH awG jyL;us,o f mG ; ayvdrrhf nf? &ifonf w'dw'f w d f ckejf rnfaeawmhonf? tJ'h g azhazh rdwaf qG? tvkyf twlvyk cf w hJ hJ rdwaf qG? azaz [pfac:vdu k w f m =um;Edik &f @J vm;? azazhudk olawG hvdkufw,faemf/ zsyfueJ jrifvdkufw,faemf/ orD;? *a,muf*,uf tdyrf ufxrJ S vef Eh ;kd vmpOf ua&mifuwef; ajymqdak rm[du k f aeonfh vlwa,muf jzpfae cJo h nf? um;udk ¶kww f &uf auG I h r&Edik ?f &yfvkd v h rJ &Edik ?f olrudk oGm;awG zh kd /h tm;ay;zd@k vdo k nf? ¶Snv f sm;aom um;pD;acsmif;xJwiG f arsmygvmcJo h jzifh ¶kww f &uf auG rh &awmh? wrdik ef ;D yg; armif;vm+y;D umrS vrf;ray:uae vrf;oG,w f ckxJ auG 0h if&onf? b&if'g ¶Sd&modk hjrefqefaom ESvHk;ckefoHjzifh um;udk armif;ESifvmcJhonf? usaemfh tdwfxJwGif ig;a':vm ygvmcJo h nf? um;"gwq f x D nf&h eftwGu?f orD;av;u wa':vmwef a&cJrek f h pm;csiw f ,fazaz[k awmif;qdck o hJ nfukd eufzefrS 0,fau|;yg&ap orD;&,f[k awmif;yef cJ&h onf? ,QKawmh vkyaf z:udik b f uf/ pmemaz: pmembuf cspcf ifaom b&if'gtwGuf aiGig;a':vm ay;rnf? aemufae w h iG f awG q h =kH uzdk h csed ;f qd=k urnf? pum;awG ajym=urnf? &ifcsif; zvS,frnf[k pdwfxJwGif aw;rSwf pDpOfxm;cJhonf? um;udk t¶Sdefwifum armif;vmcJo h nf? vrf;qHk 2 ckwGif rD;eDrsm;jzifh wdk;cJhojzifh a'gojzpfcJh&onf? xdkrD;eDonf um;udrk avmifu|r;f / acgi;f xJwiG f wtm;avmifu|r;f oGm;cJo h nf? olr &yfaeonfah e&mod@k a&mufvmcJh+yD? olrudk rawG h&awmh? vrf;}udK vrf;=um;xJ 0ifa&mufaysmufuG,f oGm;cJah vovm;? usaemfawG o h mG ;rSm pd;k vdk /h rawG v h w kd t hJ wGuf ¶Su¶f u S jf zifh a¶Smifxu G f oGm;cJh jcif;vm;? wa,muf a,mufu odk rh [kwf usaemfuo hJ kd rh w d af qGu um;ay:wifac: oGm;cJah vovm;? um;udk t¶Sdefav#mhum olr&yfaecJhonfh ae&mudk jzwfarmif;vmcJhonf? xdkae&mwGif usaemf ususef&pf cJhavonf? armif;aeaom um;onf vrf;ray:wGif a¶G@vsm;ajy;v$m;qJ? "rH_a¶$&nf" oDcsif;udk xyfa=umhoDqdkI +yD;qHk;oGm;pOf usaemfh vnfyif;udk [D;av;cdu k m avxJwiG f ywfcsmvSnhf 0JysaH eaom b&if'gonf xdv k rf;a'gihf wae&mrSmyif usaemfu h kd [D;av;cdw k u JG m ywfcsmvSnhf aecJah vonf?

armifpdk;csdef atmufwdkbm 14/ 2013 150

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


151

bmomjyef tcef;quf Tpmtkyfonf pma&;q&mr karen connelly . rl&if;pmtkyw f tkyjf zpf+yD; pmzwfolrsm; tm; tvGeftrif; zwfapcsifaom qENa=umifh }uKd;pm; wifjyvkdufygonf? Tpmtkyftm; zwfapjcif;jzifh jref rmEkdifiHtwGif; tkyfcsKyfrif;rlaeaom ppftpkd;&. vuf xufwGif jrefrmEkdifiHom;wkd@ rnfa&G@ rnfr#xdvl@tcGifh ta&; qkH;&_H;ae+yD; jrefrmEkdifiHwGif;&Sd tusOf;axmif rsm;twGif; rnfuJhokd hzdpD;ESdyfpuf rnfuJhokd qif;&J'kuQcH&I ppftpkd;&. vlrqefr_rsm;ukd uGufuGufuGif;uGif; odjrif&rnf jzpfygonf? tcef;quftjzpf azmfjyoGm;ygrnf?

tvif ; td r f r **~~ Z if ; ,cifvrStquf

tdrfajrSmifavSmiftdrf tcef; ( 60)

wef;pD;usm;}uD;.taqmifxJ&dS tusOf;om;tm;vHk;onf reufpmpm;jcif;udk vufpowf+y;D aemuf 4if;wd@k .tvkyf udpk wif&eftoifjh zpfae=u+yjD zpfonf? vSjrwfonf oHwdkifrsm;teD;wGif&yfum vnfacsmif;udk &Sif;onhftaejzifh ovdyf[yfvdkufum p}ueF v f rf;ay:od@k wHawG;udak xG;vdu k af vonf? tem;&S0d g'gwOD;u vSjrwf. vky&f yfukd jrifoGm;um tcsKyfcef;tem;odk@ tajy;av;a&mufvm+yD; qlqJavonf? vSjrwfvnf; qlqcJ &H onhu f av;wa,mufyrm oHwikd t f eD;rS aemufqw k af emufqw k jf zifh qkwv f u kd f onfrmS tcsKycf ef;twGi;f ydik ;f &Sd wef;pD;usm;}u;D tdy, f mteD;txd od@k a&mufvmonf? nDav;onf xdktdyf,mteD;wGif 'l;axmufum4if;ydkifypPnf;rsm;udk jzef@vdkuf jyefpDvdkufjzifh axmifrSxGufaomtcg rnfonhfypPnf;rsm;udk ,loGm;rnfenf;qdkonfudk a0cGrJ & csw D ckH swjkH zpfaeavonf? ol@twGuf ta&;tygq;kH aom ypPn;f rsm;rSm vG,t f yd f twGi;f Y toihx f yk yf ;kd xnhx f m;+y;D jzpfonf? aoG;rsm;pGe;f aeaomtuFsu D v kd i$ yhf pfvu kd yf gu tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

151


152

udprP &Sad omfvnf; vHck snt f ydw k xnfEiS jfh cKH apmifwxnfurkd l rxm;&pfvakd y/ xdt k &mrsm;udk ,lomG ;rnfqykd gu vdyu f mcsKid ;f =um;nSyI f o,fomG ;&rnfavm[kawG;um csKid ;f =um;nSyf =unhv f u kd o f nf? xdktcdsefwGif vSjrwfu nDav;udk=unfhum tem;wGif'l;auG;um nDav;. eHab;od@k vufjzifh cyfjyif;jyif;av;ykwv f u kd f avonf/ nDav;onf emusiI f vef@jzef@um &kww f &ufa emufqw k u f m ckev f u kd o f nfrmS a=umifwaumifteD; aAsmuft;kd wvH;k usvmI vef@um ckev f u kd o f nht f vm;yifjzpfonf? nDav;.rsuEf mS ay:wGif a=umufpw d t f &Si;f om; ay:aeonfukd vSjrwfuawG@vdu k af vonf? od@k aomfvnf; rdu k &f ;l &JvjS rwfonf nDav; ud=k unhu f m.... "rif; igu h kd a=umufomG ;ovm;/ [m; [m; [m; / csmwdwf rif; 'grsK;d xyfr=uKH csib f ;l r[kwfvm;"[k ajymvdkufavonf/ wqufwnf;rSmyif ESmacgif;udk teH@cHovdkrsKd;jzihf yGpyd pG v d yk u f m... "rif;qDuvm; / tdro f meH@vdv k /kd csOpf yk pf yk t f eH@vdrk sK;d vmaewm" [kajymvdu k f avonf? nDav;onf vSjrwfukd cg;oD;aomrsuv f ;kH rsm;jzif=h unhu f m ol.npfay aeaom t0wfxyk u f kd wef;pD;usm;}u;D . tdy, f matmufo@kd xd;k xnhv f u kd &f if; "'Durkd vmeJ@" [k vSjrwfukd ajymvdu k af vonf? vSjrwfu "atmf - 'Dvdkvkyfwmu rif;t0wfawG&J@ teH@aysmufoGm; atmifvyk w f ehJ nf;aygah v/ usm;}u;D a[m'DrmS cifAsm;tdy, f matmufxu J kd npfywfaewJh t0wfawGukd xd;k xnhx f m;ygvm;"[k ajymvdu k o f nf? usm;}u;D onf tjzpftysut f ajctaetm;vH;k udk ol.tdy, f macgi;f &if; ydik ;f wGif xdkifw0uf/ avsmif;w0uf yHkpHjzifh=unhfaeavonf? vufonf;ay:rSm tr_efrsm;udk yGwo f yfz,f&mS ;&if; ajcmufuyfuyftoHjzifh... "vSjrwf/ rif;u b,foefr[kwv f m;" vSjrwfu owdxm;aomtoHjzifh "[kwyf gw,f wef;pD;" [k jyefajzvdu k o f nf? "'ga=umihif gxifwm/ rif; aumifuav;udk ykwv f u kd w f t hJ csed rf mS b,fvufe@J r[kwv f m;/ igu aocsmatmifrif;udk ar;wmuG/ a[haumif - aumifav;udk olwa,muf wnf;aeygap/ tJ'v D rkd rS [kw&f if rif;vufreJ@ vufnKd ;S udk igcsK;d ypfvu kd rf ,f/ b,fbuf vufuakd emf" [k usm;}u;D u ajymavonf? usm;}u;D .tajyma=umihf vSjrwf +ird u f somG ;onf/ usm;}u;D u nDav;ud=k unhu f m "a[h aumifav; 'DrmS vmxdik /f 'Dval wG c%aeqdk 'DuaexGu+f y;D tvkyv f yk =f u &vdrrhf ,f" [k zsmudyk w k &f if;ajymavonf? 152

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


153

vSjrwfyw k cf o hJ nhaf e&mudk vufjzifyh w G o f yf&if; aumifav;onf wef;pD;usm;}u;D .tdy, f majc&if;wGif xdik v f u kd af vonf? usm;}uD;ujyHK;&if; "aumifav; 'Dudkvm/ 'DrSmvmxdkif"[k ajymaomtcg aumifav;onf usm;}u;D tdy, f mtpGe;f ay: wufvu kd +f y;D wifyvifacGxikd v f u kd o f nf? usm;}uD;u "olwdk@wawGc%aeqdkoGm;awmhrSm/ tJ'gqdk&ifydk+yD; us,fus,f 0ef;0ef;eJ@ oufaomiho f ufomae&vdrhf r,f/ tJ'gq&kd if igw@kd wawG 'Dtcef;xJrmS uvd@k vnf; &vdrrfh ,f abmvH;k awmifupm;vd@k &OD;rSm" ajymavonf? nDav;onf eH&u H kd ausmrSu D m usm;}u;D udk tjyKH ;wcsujf zihf =unhv f u kd af vonf? rdepftenf;i,ft=umwGif 0g'gwOD;a&mufvm+yD; tcef;wGif;&dSvlrsm;udk tvkyf&HkESifh pdkufcif;rsm;wGif ol@ae&mESihfol tvkyfvkyfap&eftwGuf ac:oGm;avonf? tcef;wGi;f Y usm;}u;D / rsupf rd jrifaom jcif;,uform;ESifh nDav;wd@k om use&f pfco hJ nf? aq;vdyaf omufveG ;f tm;}u;D aoma=umihf vufacsmif;=um;ESihf E_wcf rf;wGif aq;*sK;d rsm;jzihf tndKa&mifxaeonhf rsurf jriftzd;k }u;D tm; nDav;onf oabmusEpS o f ufonf? tzd;k }uD;onf tanmif;ajzonhf taejzifh Zufudk 2 }udrfavmuf b,fnmapmif;um csKd;csvdkufonf? xdk@aemuf rsufESm=uuf&Sd&m tay:xyfodk@ armh=unhfvdkufavonf? aumifav;onf xdt k wdik ;f vku d v f yk +f y;D tay:od@k armh=f unhv f u kd af omtcg tkwcf rJ sm;ESifh rsuEf mS =uufw@kd rS a&pdr0hf ifae+yjD zpfonf? tusOf;om;rsm; taqmifwGif;rS xGufoGm;+yD; r=umrDrSm pdk;odef;ay:vm+yD; tcsKyfcef;wHcg;udk udk,hftdrfwHcg;zGifhonhf tvm; ayghayghyg;yg;jzifhzGifhvdkufavonf? pdk;odef;onf wef;pD;usm;}uD;ESihf ykvHeHyoihfoljzpfyHk&onf? xdk@aemuf usm;}uD;tm; &d&k akd oaojzifh Ekwq f ufvu kd +f y;D rsurf jriftzd;k }u;D tm; OD;acgi;f nGwu f m E_wq f ufvu kd o f nf? pdk;odef; onf tzdk;}uD;tm; "OD;av; tvkyaf wGukd t&rf;rvkyef @J OD;/ tyef;av; bmav;ajzOD;" [kajymvdkuf&m vl}uD; 3 OD;pvHk;&,farm=uavonf? wef;pD;onf ol.acgi;f tH;k atmufrS aq;aygv h yd w f vdyu f x kd w k u f m 0g'gp;kd ode;f udk urf;ay;vdu k o f nf? xd@k aemuf aumifav;bufuv kd n S u fh m "uJ - csmwdwaf & rif;twGuf a&udpk rd af jyeajy csK;d &r,fh tcsed yf aJ [h" [k ajymvdu k o f nf? wef;pD;onf tcef;axmifhwae&modk@oGm;av#mufoGm;+yD; yvyfpwpftdyf wvH;k xJrS ypPn;f wckuq kd x JG w k &f if; nDav; ud=k unhu f m "a[h aumifav; 'DrmS =unhpf rf; / rif;twGuf igay;p&m&Sdw,f/ a[m'DrSm rsufESmokwfyk0goef@oef@" [k ajymavonf? xdk@aemuf nDav;teD;odk@ av#mufvmum "'gu tar$;eH@ygwJh qyfjymwwHk;/ a[m 'DrmS =unhOf ;D / oeyfcg;bl;/ igah umifr waumifu igt h wGuq f +dk y;D axmif0ifpmay;xm;wm/ tJ'gukd rif;,lvu kd /f 'DqyfjymeJ@ud, k w f u kd f vdu k v f @kd &S&d if 'DuaexGuw f t hJ cg rif;wuk, d v f ;kH tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

153


154

ar$;}uKd i+f y;D oef@oGm;rSmyJ" [k ajymonf? usm;}u;D onf tzd;k wefvo S nhf ypPn;f rsm;udk rsuEf mS okyyf 0k gay:wGif wifvu kd &f if; "rif ; twG u f oG m ;yG w f w H w acsmif ; avmuf a wmh igwd k @ &atmif &S m Ed k i f v d r f h r ,f / rif;oGm;wdu k b f ;l ovm;" [k ar;avonf? nDav;u rxl;qef;aom rsuEf mS jzifh usm;}u;D udk =unhv f u kd +f y;D aemuf ar;aphukd &ifywftxda&mufatmif iH@k vdu k af v onf? usm;}u;D u "a[h nDav; bmjzpfwmvJ/ bmjzpfomG ;ovJaumifav;/ rif;rsuEf mS nSKd ;usomG ;wmyJ/ jyKH ;prf;yguG" [kajym&if; nDav;.ar;aphukd tay:od@k qGrJ vdu k af vonf? aumifav;. rsuEf mS ay:wGif rsu&f nfp;D a=umif; ESpaf =umif;udak wG@vdu k &f onf? "rjzpfacsbl;/ 'Da&awGb,fuae pdrfhxGufvmovJqdkwmudk axmifydkif}uD; ar;rSjzpfvrd rhf ,f/ rd;k &moDvnf; uke+f yrD [kwf vm;" [k usm;}u;D u ajymavonf? usm;}uD;onf tHh=ooGm;onhf yHkrsKd;vkyfum ol.vufarmif;wkyfwkyf}uD;tm; qef@xkwv f u dk u f m rd;k &Gmonht f cg a&cH onhyf rkH sK;d vkyjf yavonf? nDav;onf usm;}uD;. v_yf&Sm;o&kyfaqmifr_awGudk =unhf&if; &,farmav awmhonf? usm;}u;D u nDav;. idik &kd ,f&,fjzpfaeaomrsuEf mS ud=k unhu f m toHus,}f u;D jzifh "rif;u &,fp&mvdk@xifaeovm;/ 'g&,fp&mr[kwfbl;uG/ 'gayrJh rif;&,fwJhtwGuf ig0rf;omw,f/ vm tckrif;udk 0g'gu a&csK;d cef;udk ac:oGm;vdrrhf ,f/ tJ'gawGu, kd o l mG ;/ a&rd;k csK;d vd@k +y;D oGm;vd@k &S&d if rif; yd+k y;D aevd@k xdik v f @kd aumif;vm vdrrhf ,f" ajymavonf? pd;k ode;f onf nDav;tm; tcsKycf ef;twGi;f rS ac:xkwo f mG ;um taqmifwbuf xdyfa&mufonftxd av#mufoGm; avonf? 4if;wkd@onf p}uFefvrf;wav#muf av#mufoGm;+yD;aemuf nmbufudk csKd;vdkufonhftcg taqmif (4) . a&csKd;ae&m od@k a&mufomG ;awmhonf? 0g'gp;kd ode;f onf wHcg;ESpq f ihu f kd aomhziG v hf u kd af vonf? usm;}uD;u "uJ oGm;awmh igwdk@tjyifuaeapmihfaer,f/ 0g'geJ@ igwdk@ aq;vdyaf omuf&if;eJ@ wdik ;f jynfta&; jy\emawGukd &Si;f vdu k Of ;D r,f" [k ajymvdu k &f m pdk;odef;rSm usm;}uD;.rSwfcsufudk oabmusvGef;I [uf[ufyufyuf&,f vdkufonf? od@k aomfvnf; aumifav;url &,fp&mr[kw[ f x k ifaeyH&k onf? usm;}u;D u aumifav;[m yvyfpwpftxkyEf iS fh yvyfpwpfa&cGuu f kd ay;&if; "aumifav;a&/ a&udk rif;csK;d csif oavmuf t0omcsK;d ayawmh" [k ajymvdu k o f nf? 0g'guvnf; xdo k @kd ajymonfukd =um;vdu k &f aomtcg aumifav;[m "aemufq;kH ae@rSm rif;a&csK;d wmudk igw@kd cGurf a&bl;uG" [k aocsmatmif xyfajymavonf? a&csKd;cef;onf tus,f}uD;jzpfonf? tcef;wGif;Y ausmufjym;ESpfcsyf&Sdonf/ 154

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


155

wcsyfrSm t0wfav#mf&efjzpf+yD; aemufwcsyfrSm a&csKd;&efjzpfonf? nDav;onf tcef;wGi;f od@k 0ifomG ;&if; ab;b,fnmudk vSn=fh unhaf vonf? oeyfcg;bl; ESifh qyfjymar$; teH@ud&k =_ unh&f if; ar$;}uKd iaf eaomteH@udk oabmusaeonf? a&udck yfum wcGu+f y;D wcGuf avmif;&if; ud, k u f ykd w G w f u kd af vonf? wud, k v f ;kH udq k yfjymwdu k +f y;D aemuf tm;yg;w& avmif;umcsK;d avonf? acs;udk aoaocsmcsmwGe;f avonf? xd@k aemuf a&xyfavmif; csK;d avonf? rsuEf mS okyyf 0k gjzifh ud, k u f o kd w k v f u kd af om tcg wu,fh rsuEf mS okwyf 0k gjzifh okwf&onhftwGuf El;nHhonhft&omcHpm;vdkuf&+yD; cgwdkif;oHk;ae=u t0wfa[mif; jzifo h w k o f nfEiS hf vGepf mG uGmjcm;onhcf pH m;csuu f kd &vdu k af vonf? nDav;onf bl;xJrS oeyfcg;udv k ufjzifah umf,+l y;D a&enf;enf;xnhI f vnfyif;rsuEf mS utp ajcqH;k acgi;f qH;k vdrf;avawmhonf? xdk@aemuf txkyfudk aoaocsmcsm jyefxkyf+yD;aemuf usm;}uD;ESihf pd;k ode;f wd@k apmihq f ikd ;f ae=uonhf p}ueF v f rf;&S&d mod@k xGuv f mcJo h nf? usm;}u;D ESihf jcif;awmif;,uform; tzd;k }u;D wd@k onf ae@v,fpmtwGuf pdwyf yl ifykH rjy=uay/ axmifwGif;Y aiG&$ifaom tusOf;om;rsm;onf rGef;vGJcsdefwGif tpmpm;Edkif =uayonf/ oHacsmif;acguo f u l 12 csuaf cgu+f y;D aemuf wem&D t=umwGif aemufxyf wcsufacgufavonf? ESpfa,mufpvHk;onf ae@v,fpmESihfywfoufI pum;wcGef;rS rqdk=uay/ nDavonf Adkufqmae+yDjzpfaomfvnf; ol@tay: &ufavsmhonhfwef;pD;. aus;Zl;rsm;&So d nht f wGuf Adu k q f monhf ta=umif;udk rajym&Jay? 3 em&Dausmaf omtcg wef;pD;usm;}u;D taqmif&dS tusO;f om;rsm; jyefa&muf vm=uawmhonf/ ud, k t fh cef;twGi;f ud, k f tv#Kv d #K0d ifa&mufomG ;aom axmifusrsm;udk =unh f & if ; bma=umif h tapm}uD ; jyef a &muf v m=uwmvJ qd k o nh f tawG ; jzif h nDav;wa,muf em;rvnfEdkifjzpfaeavonf? yHkrSeftm;jzifhqdkv#if axmifusrsm; tvkyfvkyfaomtcg rdk;csKyfrS jyefa&mufvmavh&Sdonf? ydkItHh=o&onfrSm [if;teH@ yifjzpfonf? vufbufukd tdyaf o;ao;av;rsm;wGif xnhx f m;+y;D [if;udk xufyikd ;f jzwf xm;aom 0g;cGufxJwGifxnfhxm;onf/ ar$;aeaomxrif;udk owWKyef;uefjym;xJ wG i f x nh f x m;onf ? vwf v wf q yf q yf c&rf ; csOf o D ; ES i h f yg;yg;vS D ; xm;onf a *:zD / =uufoGefjzLa=umfwdk@uvnf; vufbufokyftwGuf toihfjzpfaeonf? nDav;onf vlwa,muf+yD; wa,mufudk=unhf&if; tHhtm;oihfaeovdk Adkufuvnf; w*GD*DGESifh qmavmifaeavawmhonf? um;olc;kd ausmaf usmo f nf tcsKycf ef;wGi;f =urf;jyifay:wGif ydwpf t}u;D }u;D udk cif;vdu k af vonf/ wef;pD;usm;}u;D u toH0g}u;D jzifh "aumif;+y/D iguawmh Adu k q f mvGe;f vd@k ratmihEf ikd af wmhb;l / nDav; rif;vnf;qmaerSmayg/h rif;a& aumif;aumif;csK;d xm;+y;D jzpfayrJh qyfjymeJ@xyf+y;D aq;/ igw@kd wawG owWKZeG ;f eJ@r[kwyf J vufe@J pm;=ur,f"[k ajymonf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

155


156

aumifav;onf rqdkif;rwGyif xum qyfjymjzifh vufudkaq;vdkufonf? usefonhf axmifus tm;vH;k vnf; vufaq;=uavonf? usm;}u;D u "aumifav; rif;u igah b;rSmxdik /f r[kwv f @kd &S&d if 'D0ufawGu rif;udk wGe;f xkw=f uvdrrhf ,f" [k ajym avonf? ausmfausmfESihfvSjrwfwdk@u usm;}uD;.tajymudk apm'uwufaomtcg usm;}u;D u "'gtrSeyf aJ v/ rif;wd@k pm;wm u wd&pd m> efpm;ovdk pm;wmyJ/ tm;vH;k rSwx f m;=u tckpm;yGu J aumifav;twGu&f nf&, G w f hJ pm;aomufyjJG zpfw,f/ &Sijf yKyt JG vSLyJ/ ol[m ud&k if0wfawmhrmS jzpfw,f" [k ajymvdu k o f nf? usm;}u;D onf ol.eab;wGif wifyvifacG um xdkifaeonhf nDav;udk=unhf&if; "om;jzpfwJholu udk&if0wfzdk@ bkef;}uD;ausmif; udo k mG ;wJt h cg rdom;pkawGu pm;yGaJ omufyu JG kd wnfcif;ovdyk /J &Sijf yK[m bke;f }u;D ausmif; rSmusi;f ywmjzpfw,f/ ouFe;f awmif;wJt h cg bke;f }u;D u pGe@f =uaJ y;w,f/ bke;f }u;D ausmif;rSm tvSLvkyw f ,f/ rif;b,fvkd xifovJaumifav;" [kajymavonf? nDav;onf usm;}u;D udak rmh=unh&f if; ajzvdu k af vonf? "q&m}u;D tck[m tifrwefaumif;wJt h =uyH g" wef;pD;onf tm;yg;w& &,f&if; nDav;.ykc;kH tm; nSpv f u kd af vonf? vSjrwfu xrif;ZvHu k kd aumifav;tm; vSr;f ay;vdu k o f nf? usm;}u;D u "ud&k ifav; pm;ayawmh rif;uae t&ifppm;uG" [kajymvdu k o f nf? aumifav;onf =uufa=umfukd pE_u d af vonf? wjcm;olawG. vufrsm;vnf; xrif;0dik ;f wGiyf sm;yef;cyfouJo h @kd &_yaf e avawmhonf? =uufom;[if;zwfukd xrif;wGif jrSKyfum tm;yg;w&av$;=uonf? ig;ajcmufa=umf/ ZD,mar$;ar$;jzifh csufxm;onhf qDjyef[if;teH@u aumifav;. ESmacgi;f xJo@kd wd;k 0ifvmavonf? ylyal EG;aEG;xrif;wGif pyg;vH;k ausmufcJ vH;k 0rygay? wef;pD;onf pm;aomuf0dkif;rS yxrOD;qHk;cGmum ol.tdyf,mae&mwGif oGm;xdik af vonf? xd@k aemuf aumifav;tm;... "rif; pm;Edik o f avmufom pm;ayawmh/ bmrScsex f m;p&mrvdb k ;l / rif;twGuf yvyfpwpftdyfxJrSm oD;oef@xyf +yD;xnhfay;vdkufr,f/ rif;&J@c&D;&Snfwav#mufrSm pm;zd@k aygu h mG " [k ajymvdu k o f nf? usm;}u;D onf ol.vufywfem&D ud=k unh&f if; "rif;[m uHaumif;wJo h yl /J r=umcifrmS 'Duae rif;xGu&f awmhr,f" [kajymonf? xdktcg um;olcdk; ausmfausmf u "tjyifrmS aumifrav; acsmacsmav;awGukd rif;awG@&rSmuG" ajymavonf? usm;}u;D u ausmaf usmu f =kd unh&f if; oufjyif;wcsucf sum " &efuek w f +rKd @vH;k rde;f uav; vSvaS wG tjynfyh gyu J mG " [kajymonf? 156

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


157

jcif;awmif;,ufol tzd;k }u;D u acgi;f udk cg,rf;&if;avonf? aumifav;u "bke;f }u;D ausmif;rSm b,fred ;f uav;rS&rSd mS r[kwb f ;l / axmifvkd yJaygh" ajymvdu k o f nf? usm;}uD;u csufcsif;yif "r[kwfbl;/ axmifvdkr[kwfbl;/ rdef;uav;awG[m ae&mwdik ;f rSm&Sw d ,f/ bke;f }u;D ausmif;xJ r[kwb f ;l / vrf;ay:a&muf&if/ aps;xJa&muf&if/ bk&m;ay:a&muf&if rde;f uav;awGtrsm;}u;D yJ" [k 0ifajymavonf usm;}uD;u ol@vufywfem&Dudk =unhf&if; "nDav; rif;tqifoihfyJvm;/ ig;em&Dx;kd &if cspEf ikd v f mawmhrmS " [k ajymvdu k o f nf? aumifav;onf rwfwyfx&yfvu kd +f y;D ol@vG,t f yd . f ab;tdyx f u J kd E_u d u f m bdeyfux kd w k v f u kd o f nf/ olonf bdeyf atmufcjH ym;yg;oGm;rnfp;kd I bdeyfukd wwfEikd o f r# rpD;ay/ od@k aomfvnf; axmifutxGuw f iG rf l bdeyfp;D vdak yonf? bdeyfrpD;rD usm;}u;D tdyf,matmufwGif xnhfxm;aom npfywfaeaom vHkcsnfESihfapmifwdk@udk qGJxkwf vku d o f nf? vSjrwfu "'gawG&Sdwkef;yJvm;"[kajym&if; wef;pD;usm;}uD;udk tjypfwifaom rsufvHk;jzifh=unhfum "usaemfwdk@ tjyifxGufaewkef;rSm tJ'gawGudk bma=umihf rypf vdu k w f mvJ" [k qdo k nf? aumifav;u usm;}u;D udk =unh&f if; "'gawGukd usaemf wygwnf;,lomG ;csiw f ,f" [k ajymonf? usm;}u;D u "aumifav; bke;f }u;D ausmif;rSm 'DxufopfwhJ apmifawG&v dS rd rhf ,fv@kd igxifw,f" [k ajymvdu k o f nf? "'gayrJh 'gu usaemf[ h mav/ vHck snu f vnf; ausmif;pdr;f vHck sn/f usaemfbek ;f }u;D ausmif;rSm ausmif;wufr,fav/ tJ'ga=umihf ,lomG ;csiw f myg/ [kad &muf&if qyfjymtopfe@J tukev f ;kH udk av#mrf ,f"[k nDav;ajymonf? "nDav; odyf+yD;zufwG,fraeeJ@/ bkef;}uD;ausmif; a&mufwJhtcg rif;[m t0ga&mif/ eDnKd a&mifouFe;f awGukd 0wf&rSm/ 'Dawmh ausmif;pdr;f vHck snf ta[mif; vdrk mS r[kwb f ;l / vSjrwfajymwm rSew f ,f/ tJ'gawG[m teH@aumif;wmr[kwb f ;l " [k usm;}u;D u ajymonf? aumifav;u xyfajymjyefavonf? "tJ'gawGukd usaemfe@J wygwnf; ,lomG ; csifw,f"/ "tJ'gawGukd b,fvv kd yk f o,frmS vJ" [k usm;}u;D uar;onf? w&kwaf pmifEiS fh vHck snx f yk u f yvyfpwpftyd x f uf }u;D aeonht f wGuf rqef@ay? 'Dxufao;atmifxyk Ef ikd yf gu o,fv@kd jzpfEikd af yrnf/ nDav;u "b,fvo kd ,f&rvJv@kd tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

157


158

usaemfrodb;l " [k ajzvdu k o f nf? jcif;awmif;,uform;tzdk;}uD;u "nDav; rif;apmifukd ig,ufv@kd +y;D oGm;wJh jcif;awmif;xJ xnh+f y;D o,fomG ;ay awmh / tJ'D jcif;awmif;eJ@qd&k ifqef@r,f/ uspaf eatmif ,ufxm;awmh tqifajyr,f" ajymonf? vSjrwfu "'Djcif;awmif;[m igt0wfav#mw f t hJ cg xnhrf ,hf jcif;awmif;yJ" [k ajymavonf? usm;}uD;u vSjrwfudk =unhfum "rif;yg;pyfydwfxm;vdk@ igajymxm;w,f r[kwv f m;" [kajymvdu k o f nf? aumifav;u usm;}u;D udk armh=unh&f if; ",lv@kd jzpfrvm;" [k ar;vdu k &f m... usm;}uD;u "jzpfwmaygh/ OD;av;u rif;udkvufaqmiftjzpf ay;wmyJ" [k ajymonf? aumifav;onf rwfwyfx&yfvu kd +f y;D jcif;awmif;udk tzd;k }u;D xHrS vufc&H ,l vdu k af vonf? jcif;awmif;onf atmufajc}u;D +y;D tay:wGif usO;f onf/ vufuikd u f iG ;f ESpfckudk udkifvdkufygu jcif;awmif;wGif;u ypPnf;udk xkyfxm;ovdk jzpfoGm;avonf? aumifav;onf jcif;awmif;,ufol tzdk;}uD;rsufESmudk =unhf&if; aus;Zl;wif pum; qdak vonf? xd@k aemuf tcef;&Sd oHwikd af wG&&dS mod@k vSr;f =unhv f u kd af omtcg oHwikd af &S@wGif cspEf ikd f rwfwyf&yfaeonfukd awG@vdu k &f avonf?

ausmfausmfpdk; (*syef) (qufvufaz: jyygrnf?)

158

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


159

bmomjyef tcef;quf a'gufwmbarmf .

&kef;xGufcJh&aomjrefrmjynf Ba Maw BREAK THROUGH IN BURMA Memoirs Of a Revolution 1939 - 1946

oef;0if;vSkdif (jyefqdkonf) rl&if;pma&;q&m a'gufwmbarmf. (Breakthrough in Burma) vuf&mjzpfonf?a'gufwmbarmfonf udkvdkeD acwfynmwwf 0wfvHka&S@aewpfOD;jzpf+yD;/ jrefrmEdkifiH.udkvdkeDacwf 0ef}uD;csKyfa[mif;wpfOD;/ zufqpf*syefacwf t"dywdtm%m&SifwpfOD;/ twdkuftcH EdkifiHa&;orm;wpfOD; jzpfcJhbl;olwa,mufjzpfum/ oljzwfoef;}uHKawG@cJh&aom jrefrmjynf. EdkifiHa&;jzpfpOfudk tajccHI a&;om;xm;aom pmtkyfjzpfonf? pma&;q&m oef;0if;v_difrS bmomjyefI a&;om;xm;onfudk tvif;tdrfrStcef;quftjzpf az: jyvdkufygonf? acwfwpfacwf/ EdkifiHwpfEdkifiH. EdkifiHa&;ordkif; jzpfpOfudk acgif;aqmifwpfa,muf jzpfcJhol. a&;om;csufudk avhvmod&SdEdkif&ef wifjyvdkufygonf? tvif;tdrfr*~Zif;

,cifvrStquf

w&m&H;k twGi;f rS u|Eyfk . f tr_um;/ orm;&d;k us udpP wpfcv k kd vkyu f ikd cf =hJ uonf? tusO;f csKH ;I yHrk eS jf zpfonf? xl;xl;jcm;jcm; tajymif;tvJwpfcrk # r&S?d od@k wdik f &H;k jyify wGiu f m; pk&;kH a&muf&v dS mo!fh vlpv k al 0;}u;D ESihf u|wu f |wn f aH eawmhonf? +rKd @wGi;f ae&mtES@w H iG v f nf; rausrcsr;f oHrsm;/ awmufacguo f rH sm;/ u|Eyfk t f r_ukd qufvuf =um;em;onf? w&m;ol}u;D OD;xGe;f atmifrmS u|Eyfk Ef iS hf ausmif;aezuf oli,fcsi;f jzpfonf? uGefz&ifhwGif u|EkfyfajymcJho!fh rdef@cGef;udkvnf; ol@taeESifh txl; axmufcaH =umif; u|Eyfk x f H ta=umif;=um;cJzh ;l onf? ol@bufrS ,ckvkd tajctaewGif tae& txdik &f cufaeo!ft h wGuf u|Eyfk Ef iS hf rsuv f ;kH csi;f rqHrk ad tmif ol a&Smifae onfukd u|Eyfk o f o d nf? od@k twGuf u|Eyfk u f ukvm;xdik u f kd toHjyif;jyif;ESihf a&$@vdu k +f y;D olv! S =hf u!fah tmif vkyv f u dk o f nf? ol vS!=hf u!hv f u kd o f !ft h cg/ u|Eyfk u f ol@ukd rsupf w d zuf rSw d jf y&if; +yKH ;vdu k o f nf? Tonfukd jrifomG ;o!fh tpd;k & a&S@aersm;uvnf; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

159


160

+yKH ;ae=uovk/d OD;xGe;f atmifvnf; +yKH ;vmonf? o!fah emuf u|Eyfk w f @kd tm;vH;k twGuf tpp t&m&m acsmacsmarG@arG@ jzpfvmawmhonf? trde@f tm%m ckEpS &f y/f a=unmpmwrf; xkwjf yefo!fh tr_jzif/h u|Eyfk u f kd w&m; pGq J o dk nf? Edik if aH wmf Oya'udk ajymifajymifwif;wif; csKd ;azmufr_ jzpfonf? pGq J ckd suu f kd rEWav;+rKd @ +Aw d o d # ykvyd rf if;}u;D u wifoiG ;f onf? tr_EiS hf ywfoufI ol. pGq J ckd surf mS w&m;r#wonf? tr_EiS fh oufqikd o f !fh pGcJ surf v S I JG / u|Eyfk u f kd qef@usio f !fh tjcm; ta=umif;t&m wpfcrk #r&S?d txuftm%mydik rf sm;. !$e=f um;csut f wdik ;f pGcJ suw f if& ygonf[k qdo k nf? vGwv f yfrr_ mS wpfavmuvH;k ESihf qdik &f m vlom; tcGit hf a&; jzpf+y;D / ,cktcsed Yf tD'if/ armf&pfqef;/ pwef;zd@k (pf) c&pf/ ae&_;/ *si;f em;ESifh tdE, dN uGeu f &uf tvkyt f r_aqmif aumfrwDw@kd uvnf; a=unmcsuf xkwjf yef aea=umif; xGuq f o kd mG ; onf? "u|eaf wmf wpfO;D csi;f taeeJ@ ajym&&if usKyw f @kd udk vGwv f yfa&;ay;yg? usKyw f @kd ulnrD ,f? ray;cif rulnED ikd b f ;l vd@k ajymcJw h hJ tcsuaf y:rSm uef@uGupf &m r&Syd gb;l " &H;k awmfo@kd olu av#mufvo J nf? u|Eyfk . f tpfukd a'guw f m b[efu u|Eyfk b f ufrS av#mufvcJ suf ay;onf? tr_EiS fh u|Eyfk f cyfprd ;f pdr;f jzpfaeo!fw h ikd /f a'guw f m b[ef. av#mufvJ csu/f rsujf rifoufaowd@k ESihf ppfaq;ar;jref;csuf po!fh u|r;f usif r_EiS hf tawG@t}uKH w@kd rSm pGaJ qmifr_ tjy!fh &Sad eonf? tar;ESihf tajz [efcsun f n D D &Sv d o S nf? &kyyf u kH m;csyt f wGi;f rS tqdyk g tpuf tajymufav;u/ udv k ekd D t&_yt f axG; a[mif;wd@k udk pwif acszsuaf ea=umif; jyoaeonf? ppf}u;D onf tiftm;}u;D onf/ i,fonf r[kw?f Edik if t H m;vH;k . vGwv f yf a&;twGu/f wdu k cf u kd af eonf[al om tjrifukd / +Aw d o d # ykvyd t f &m&Su d &H;k awmfa&S@wGif yGiyhf iG v hf if;vif; zGichf s jyonf? Tr#ru jrefrmwd@k udk +Aw d o d #u vGwv f yfa&;ay;zd@k jiif;y,fjcif;rSm/ ppfatmifEikd af &;twGuf t}u;D tus,f xdcu kd o f !f/h tjyKtrl jzpfonf [laom tcsuu f kd ol@taeESihf jiif;qdzk @kd jyifqifrxm;a=umif; av#mufvo J mG ;onf? Ttcdu k t f wef@um; trSew f &m;. tcsed t f cg jzpfawmhonf? xdt k csed u f mvmtwGi;f yGiyhf iG v fh if;vif; r#r#wwESihf xGuq f ckd o hJ !f/h tjcm; +Aw d o d # trsKd ;om;wd@k . av#mufvcJ suf rsm;udk u|Eyfk f rrSwrf ad wmhacs? ykvyd f owif;ay;rsm; jzpf=uo!fh / tjcm;rsujf rifoufaowd@k . xGucf surf sm;rSm tenf;i,f vSD;v$J ajymqdk=uo!hfwdkif wpfckvHk; taeESifhum; olwdk@&&Sdxm;o!fh vGwfvyfcGifh twGif;rS / twwfEdkifqHk; r#r#ww xGufqdkcJh=uonf? "vGwfvyfwJh vlwpfa,muf[m aus;u|ef wpfa,mufxuf vGwv f yfrt _ wGuf yd+k y;D wdu k cf u kd Ef ikd f ygw,f" wpfa,mufaomolu jywfjywf om;om; ajymoGm;ovd/k "'Dvkd pum;awG 160

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


161

ajym&JwJh twGuf/ a'gufwmbarmf owWdudk u|efawmf txl; av;pm;ygw,f"[k xGuq f ckd o hJ nf? u|Eyfk t f wGuf Ttcg or,um; vGr;f qGwzf , G f twd jzpfonf? w&m;&H;k . jyify/ rEWav;. }urd rf ;D cJwr# yljyif;aeo!fh tyl&edS af tmufwiG f opPm&Spd mG apmifah eo!fh vlpk vla0;rsm;/ rdr. d yk*Kd~ vaf &; ,H=k unfru _ kd tay;t,lvyk zf @kd jiif;qefaeo!fh +Aw d o d # ykvyd t f &m&Srd sm;udk awG@vdu k &f m/ jrefrmwpfa,muftaeESihf 0rf;enf;0rf;om cHpm;&onf? od@k uvdk Ttajctaewd@k =um;rS vufeufuikd f tapmifh wpfO;D u u|Eyfk u f kd tav;jyKvu kd af o;onf? jrifjrifor# tajctaersm;um;/ wpfenf; enf;ESihf qef@usif ykeu f efaeo!ft h oGiu f kd aqmifvsuf &Sad wmhonf?

(a'gufwmbarmfESifh rdom;pk0ifrsm;)

u|Eykf b f ufrS tr_EiS hf ywfoufI ckcu H muG,zf @kd vH;k 0 r}uKd ;pm;yg? atmufyg twnfjyK csuf wpfcu k kd a&;om;Iom &H;k awmfo@kd ay;yd@k cJo h nf? u|Eyfk f tr_upd EP iS hf ywfoufI rnfo!fh twnfjyKcsurf # ay;&efr&Syd g? u|Eyfk f xkwjf yef a=unmcJo h !f/h trde@f ckEpS cf suEf iS hf 4if;wd@k t"dyg` ,rf mS &Si;f vif;ygonf? rnfo@kd &Sad p u|Eyfk . f tr_upd P tjyif/ +Aw d o d # tifyg,m ay:vpDEiS hf 4if;wd@k tusKd ;pD;yGm; wpfcw k nf; twGuo f m/ umuG,f xm;o!fh bm;rm; tufOya'ESihf pyfvsO;f I a,bk,s rSwcf suf ay;vdo k nf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

161


162

tqdyk g tufOya'u ppfEiS yhf wfoufo!f/h xda&mufaom ta&;,l aqmif&u G f r_rsm;udk xdcu kd af po!fh tjyKtr_ rSeo f r#rmS / jypfr_ usK;vGejf cif;tjzpf a=unmxm;ygonf? jrefrmwd@k . vGwv f yfa&; wdu k yf rJG mS / Edik if t H m;vH;k . tcGit hf a&;udk umuG,rf nf[I l a=unmxm;o!fh/ +Adwdo#wdk@. ppfESifh pyfvsOf;o!fh ta&;,l aqmif&Gufr_rsm;udk xdcu kd Ef ikd rf nf r[kwyf g? Ttcsuu f kd r#r#ww jrifI/ vGwv f yfa&;udk jrwfE;kd olwikd ;f oabmayguf ygonf? od@k wdik f +Aw d o d # ay:vpDEiS hf tufOya'wd@k ud, k w f ikd rf /l tjcm;olw@kd udk xdcu kd ef pfemaea=umif;/ oufaojyvsuf &So d nf? +Aw d o d #w@kd . ppfa=unmcsurf sm;ESihf tn/D jrefrmwd@k . vGwv f yfciG u hf kd todtrSwjf yKz@kd +Aw d o d #w@kd jiif;y,faeonf? udv k ekd D jynfow l @kd . vGwv f yfa&; }uKd ;yrf;r_w@kd ud/k +Aw d o d # tpd;k &u jzpfEikd o f r# ESyd u f yG af eonf? xd@k a=umifh +Aw d ed . f ppf&nf&, G cf surf sm;udk / trSef wu,f xdcu dk af eonfrmS +Aw d o d #w@kd . tjyKtrlrsm;om jzpfonf? xdk@a=umifh +Adwdo#wdk@Yom tjzpf&Sd.? odk@twGuf urBmtv,fwiG f +Aw d o d #w@kd jypf'%fc&H vdrrhf nf jzpfonf? 1940 jy!fEh pS f =o*kwv f (28) &ufae@wGif &H;k awmfrS trde@f csonf? u|Eyfk w f iG f jypfr_ xif&Sm; awG@&Sd&I/ axmif'%f wpfESpf uscH&rnf jzpfonf? trdef@pmudk zwf=um;aeo!fh w&m;ol}u;D um; / rsupf d rsuEf mS ysuIf toHawG wkeaf eonf? +y;D aemuf ae&mrS okwo f w k f xGuo f mG ;onf? xdak e@ eHeufwiG f &H;k jyifywGif pka0;aeo!fh vltyk f }u;D um;/ ,cifae@rsm;xuf ydI k rsm;vmonf? jyif;xefpmG ayguu f x JG u G af wmhrnf xif&onf? trsdK;orD; tkyfpk}uD; wpfcku/ &Hk;jyifxGufo!fh um;vrf; tm;vHk;udk/ vltiftm;ESihf ydwq f @kd vdu k =f uonf? u|Eyfk u f kd tusO;f axmifo@kd ac:aqmifomG ;r!fh ykvyd u f m;rsm;ud/k taocHI wm;=uvdrrhf nf[k +y;D cJo h !f&h ufuyif u|Eyfk f =um;odxm; onf? TudprP mS tcsn;f tES;D tm;xkwrf o _ m jzpfo!ft h wGu/f u|Eykf u f rvky=f uzd@k wm;jrpfco hJ nf? tvm;wl tcsKd @ trsKd ;orD;rsm;u/ w&m;ol}u;D ESihf wdik yf ifaqG;aEG;cJ=h u&m/ w&m;ol}u;D u TudprP mS tusKd ;xuf ydq k ;kd oGm;Edik o f !fh / a&wdk tjyKtrlom jzpfa=umif; t}uaH y;cJo h !fh wdik f trsKd ;orD;wd@k um;/ tkyrf & xde;f r& jzpfae=uonf? ykvyd b f ufrv S nf; Towif;udk &&Sdxm;+yD; jzpfo!fhtwGuf/ trsdK;orD;wdk@udk txl;owdxm; apmih=f u!fah e&onf? od@k ayr,fh um;vrf;ESifh ta0;wGif &yfxm;o!fh armfawmfum;rsm; teD;wGif pk&;kH ae=uonf? olw@kd tkypf k &yfaeo!fh ae&mrSm/ um;rsm; jzwfomG ;Ekid f avmufo!fh tus,t f 0ef; &So d nf? u|Eyfk u f kd ykvyd u f m; wpfp;D ay: wifvu kd o f nfEiS hf vltkyf}uD; wpfckvHk; v_yfv_yf&Sm;&Sm; jzpfvm+yD;/ nmoHay;um um;vrf;wdk@udk ydwq f @kd vku d =f uonf? 162

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


163

xdt k cg ykvyd f t&m&Su d tcsujf yvdu k o f !ft h cg/ apmapmu pka0;ae=uo!hf ykvyd rf sm; ae&m csaJ y;vdu k o f nf? TwGif olw@kd um;rsm;twGuf uGi;f jyifo@kd xGu&f ef vrf;yGio hf mG ;awmhonf? uGi;f jyifukd jzwfum/ t"du vrf;r}u;D ESihf tawmfa0;onftxd 'v=urf; armif;xGuo f mG ;=uonf? aemufwiG f rSio f ufI usecf o hJ !fh vltyk }f u;D rSm a'gow}u;D ESihf atmf[pfIom aeawmhonf? u|Eyfk u f m; wef;jzwfomG ;o!fh vrf;qHk vrf;cGwikd ;f wGi/f vufeufuikd f tzG@J i,frsm; apmih=f uyfaeonf? tusO;f axmif t0if0wGif a*:&cg; wyftcsKd @ vSpH yG rf sm;jzifh apmif=h uyfaeonf? a&S@qHk;rS um;. tcsufay;oHESihftwl *dwf0udk u|Ekfyfwdk@ um;wef; jzwfausmcf =hJ u+y;D aemuf r=umrDrmS yif axmifo@kd a&muf&v dS monf? axmifA;l 0 wHcg;yGiI hf jyefyw d o f mG ;onf? u|Eyfk u f kd axmifyikd }f u;D xH v$aJ jymif;ay;vdu k o f nf? &Snv f sm;aom vlpv k al 0;}u;D . pdwv f y_ &f mS ;zG,f jyZmwfum; +y;D qH;k oGm;+yD jzpfonf? u|Eyfk u f m; twdtus cef@rSef;r&Ekdifo!fh / tusOf;pH &ufrsm;udk uscH&awmhr!fh tusOf;om; wpfOD;b0 a&mufcahJ v+y?D axmifwcH g;rsm; wpfc+k y;D wpfck ydwo f mG ;+y;D / rif;wH;k csoaH wG/ aomhcavmuf cwfoHawG =um;vdkuf&onf? u|Ekfyf tawG;rsm;udk tenf;i,f pkpnf;vdkuf+yD; ywf0ef;usiu f kd =u!fv h u kd o f nf? pl;&So!fh &kyyf ikd ;f qdik &f m cHpm;r_ taeESihf ajymif;vJomG ;o!fh tajctaeudk u|Eyfk f csucf si;f odvu kd o f nf? tkwaf tmfaomif;wif;ESifh csmvywf &rf;aeo!fh ae@&ufrsm; tjzpftysurf sm; tm;vH;k ,ck ta0;wGif useaf ecJ+h y?D &kww f &uf tm;vH;k um;/ Avmusi;f oGm;ovd/k wdwq f w d o f mG ;onf? rSed u f w k u f w k f tcef;usO;f av; twGi;f / u|Eyfk af &mufomG ;o!ft h cg/ u|Eyfk u f kd &du k cf wfvu kd o f !fh ywf0ef;usirf S +ird o f uf r_rmS ,cif u|Eyfk f }uKH awG@zl;o!fh tawG@t}uKH rsm;ESihf vH;k 0rwl? +ird ;f csr;f I oufawmifh oufom &Sv d o S nf? od@k wdik f em;vnf&cufo!fh cHpm;r_/ xdrk S 0d;k w0g; &_yaf xG;aeo!ft h &mrsm; u|Eyfk f todO%ftwGi;f wjznf;jznf; ay:vmonf? oHwikd rf sm; um&Hxm;o!fh jywif; aygurf sm;/ zGiv hf u kd f ydwv f u kd v f yk af eo!fh aomhcavmufrsm;/ axmiftr_xrf;/ axmif0g'g wd@k . atmf[pftrde@f ay;oHrsm;/ rxHw k axESihf v_y&f mS ;aeo!fh rD;cd;k a&mif0wf tusO;f om; rsm; pojzifh tvm;wl jrifuiG ;f rsm;u/ umv&Sn=f umpGm &Sad eawmhr!fh u|Eykf . f tusO;f pH b0 todOm%ftwGi;f yxrqH;k yHpk rH sm; tjzpf/ pwif zG@J pnf;vmawmhonf?

oef;0if;vdi_ f (qufvufaz: jyygrnf?)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

163


164

tvif;tdrfrSwfpk

164

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


165

tvif;tdrrf *~Zif;. ESpo f pfu;l c&D;pOftjzpf Shirakawago (World Heritage) c&D;pOf udk 1/ 1/ 2014 ae@eHeuf 1 em&Dwi G f pwifc&hJ m c&D;pOfwiG f *syefa&muf jrefrm rdom;pkrsm;/ ausmif;om;/ ausmif;olrsm;/ tvkyfynmoifrsm;/ *syefEdkifiHom; vli,f/ orD;ysKd rsm; pkpak ygi;f (140) OD; vdu k yf g qifEJ$ yg0ifc=hJ uygw,f? owif;? ? tvif;tdrrf 'D , D m "gwfy?kH ? at;odu k f tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

165


166

tvif;tdrf r*~Zif;tm; ulnDaxmufyHhay;aom (1) (2) (3) (4) (5)

bdb k o kd uf &Jrif;0if; ausmx f eG ;f Edik f cdik Of ;D i,f ud=k unfpef;

wdk htm; tvif;tdrfr*~Zif; &Jabmfrsm;rS rSwfwrf;wif *k%fjyKtyfygonf .................................................

zdwfac:tyfygonf EdkifiHa&;/ vlr_a&;/ pD;yGm;a&; tawG;tjrifaqmif;yg;rsm; a0zefa&;aqmif;yg;rsm; uAsm/ 0wKˆ wd/k umwGe;f / yef;csrD smudk

rnforl qdk vGwv f yfpmG ay;yd@k Eikd yf gonf? pmrlrsm;udk (15) &ufae@ aemufq;kH xm;+yD; ay;yd@k =uyg&ef arwWm&yfct H yfygonf? tvif;tdrfr*~Zif;

166

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


167

tvif;tdrf wm0efcH

pmtkyfcsKyfvkyfa&;

&J+idr;f

aX;0if; [efaZmf0if; / jr0if;pdk;

ta0;&muf t,f'Dwm aZmfaZmfatmif (t*Fvef) ABFSU (88)rsKd;quf

t,f'Dwm rsKd;jrifhatmif / ausmfrkd;Ekdif tHharmf

tr_aqmift,f'Dwm Anm;b&kdif,efuif; / xGef;+idrf; atmifaZ,smndK / rcdik =f unf0if; udak usmcf ikd 0f if;

pmpDpm&dkuf cifarmifaZmf ausmfxGÉf0if; / pnfoljrifh [def;rif; / L- NOORA

jynfwGif;jynfy jzef hcsda&; jynfh+zdK;&J atmif=unf / wifEdkif / jrihfOD; tm;opfrGef

yef;csDo&kyfazmf xDvm+idrf; ausmv f if;xGÉaf tmifcif

&H;k tzGJ h rvJhvJh0if;udk aeatmifausmf jrihfudk / r0if;oE Wmatmif 0if;Edkif(Lin Po Yin)

b¾ma&; rif;rif;odef; / xGef;xGef;0if; atmifrsdK;rif;

/ owif; ESifh rD'D,m at;okduf / aZmfaZmfEdkif &Jjrifhatmif / rsdK;apm rsdK;ausmfodef; / ausmfrsdK;xGef;

Web Site

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

167


168

tvi tviff;tdrf odk hqufoG,f&ef POST 169-0075 TOKYO TO, SHINJUKU-KU TAKADANOBABA,3-7-10 303,HIGARI BLD TEL - FAX 03 - 6313 - 4178 Japan. TEL 080-5070-0080 090-1842-9888 090-6528-9292 090-8486-2161 090-7198-4763 e-mail - aalinneain@yahoo.com web - http://alineain.net/ http://luminarymagazine.wordpress.com/ http://alinneain.blogspot.com/

168

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)


1

jrefrmouU&mZf 13&5 / jymodkv

2006 ckESpf/ {+yDv wGifpwifxkwfa0onf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(9)

1


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.