အလင္းအိမ္မဂၢဇင္း အတြဲ (၆) အမွတ္ (၅)

Page 1

4

tvif;tdrfpum; tvif;tdrfr*~Zif;onf jrefrmEdkifiHtjyifzuf *syefEdkifiHwGif;wGif tcrJhjzef@csd xkwaf 0aeaom r*~Zif;jzpfonf? tvif;tdro f nf rwlnaD om tzG@J tpnf;rsm;rSm yg0if aeaom vltcsdK@ESifh rnfonfhtzGJ@ tpnf;wGifrSryg0ifyJ oD;jcm; &yfwnfaeaom *syefa&muf 'Drdkua&pD awmifhwolrsm; pmayjrwfEdk;olrsm; yl;aygif;yg0ifae=uaom pmaytiftm;pk wckjzpfonf? wenf;tm;jzifh rwlnrD r_ sm; yl;aygi;f yg0ifae=uaom tiftm;pkw&yfjzpfonf/ vGwv f yfpG moabmuGv J yJG ikd cf iG hf &So d vdk rdro d abmqENEiS hf rudu k n f aD omfvnf; yg0ifaqmif &Gufaeaom &Jabmftrsm;pk qENjzifh vkyfudkifaqmif&Guf =u&rnfqdkygu yl;aygif;yg0if aqmif&Guf=uonf? rnfolwpfOD;wpfa,mufr# igwaumaumum vkyfudkifjcif;r&Sd=u? tzG@J tpnf; tiftm;pkwiG v f nf; pnf;rsO;f pnf;urf;rsm;ESihf aqmif&u G =f u+y;D / vlwikd ;f vlwikd ;f wm0efudk,fpD&Sd=uonf? rdrdwm0ef,lxm;r_udkausjyGefpGmaqmif&Guf=uovdk tajctae tcufct J & raqmif&u G Ef ikd yf gu vdt k yfovkd ulnD 0dik ;f 0ef;aqmif&u G =f uonf? t"duonf rdrw d @kd &yfwnfaer_ vrf;a=umif;tay: v$aJ oG&yfwef@ roGm;ap&ef jzpfonf? rdrw d @kd cH,cl suo f nf trdjrefrmjynf ppfu|eb f 0/ ppftm%m&Sipf epfatmufrS jynfolvlxk vGwfajrmufap&efjzpfonf? 4if;tjyif 'Drdkua&pDpepf xGef;um;jyef@ yGm;ap&efEiS hf tm%m&Siw f @kd . vky&f yfreS o f r#ukd qef@usif wGe;f vSew f u kd cf u kd &f efjzpfonf? vlwdkif;vlwdkif;. omwlnDr#r_udk tav;xm; wefbdk;xm;ojzifh tm%m&Siw f @kd . vky&f yfreS o f r# usq;Hk ap&rnfjzpfonf?

4

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


1

jrefrmouU&mZf 13&5 / e,kefv

2006 ckESpf/ {+yDv wGifpwifxkwfa0onf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

1


2

rmwdum tvif;tdrpf um;

4

uAsm '\eESpcf w k ;kd wdu k rf jd cif; vrf; r&Scd % avmuf o,HZmw 0ÉfemuHem pGefrsm; awmiforefqak wmif; urBmzsurf hJ "ig" uAsmwpfy'k f tpdr;f pm;owW0grsm;eJ@uAsmq&mwcsKd @ &efuek w f uUov kd f raeEdik v f @kd xa&;wJu h Asm toGiu f ;l ajymif;rlwv hJ m;

'*kew f m&m &J+ird ;f rif;udkEdkif xGe;f 0if;+ird ;f ausm[ f ek ;f armifopf=unf armifpGrf;&nf aZmfxuf (ysO;f rem;) armifpdk;csdef opPmeD atmifa0; Mr pen

6 7 8 9 10 11 12 13 14 17 18 20

umwGe;f jrefrmhumwGe;f q&m}u;D rsm;.umwGe;f .. umwGe;f armifped f tifwmeufru S mwGe;f rsm; umwGe;f apmidk

22 23

ordik ;f qdik &f m okw/ &o uif;0efrif;}u;D OD;aumif; avxD;Adv k t f ek ;f armif OD;oef@eJ@ bmoma&;

oef;0if;vd_if &Jabmfzdk;oHacsmif; armifpGrf;&nf

24 33 37

ndKjr a'guw f m&efrsKd ;odr;f urmykvJ

43 48 54

Edik if aH &; okw/ &o EGm;ESihf oydwf tajccHOya' cHuwkwEf iS hf vlxk... ta&;awmfy}kH u;D vlrsm;/ ordik ;f ... 2

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


3

arSmife@J rnf;rnf;xJu wJuav; Edik if aH &;udk jyuf&,frjyKyge@J &efou l kd rdwaf qGz@JG jcif; ppftm%m csKd ;txyfxyf... tESpo f m&tm;jzifh a'gi;f a,mifaqmifwm us;D ... u}uKd ;&_yw f hJ &kyaf o;&kyt f oGif b0twGuf ynma&; 'Duae@ArmawG Armpma=uapzd@k

zd;k oH (vlx)k vlxpk ed 0f if; armifpdk;csdef [Hom0wD OD;0if;wif cif+idrf;opf armifomcsdK a'guw f m"rRy, D (ITBMU) *sL; O\mq&mtdk

68 71 74 77 80 84 88 94 97

atmfyu D s,f udu k }kd u;D

101 104

jroef;wifh armifpdk;csdef

108 118

armifarmifvwf oef;0if;vd_if

130 136

&J+ird ;f

147

tvif;tdrrf 'D , D m

149

acwfpum; Tc&D;eD;ovm; Brain Drain eJ@ywfoufv@kd

0wห Kwdk urBmrD;avmif (bmomjyef) oHpw d af ยบuOG &Gm

bmomjyef tcef;quf tdraf jrmS ifavSmiftrd f (57) &ke;f xGucf &hJ aom jrefrmjynf

tvif;tdrrf wS pf k *syefEdkifiHwGifusif;yaom jrefrmhEpS o f pfu;l pmaya[majymyGJ trSww f & jrefrmhEpS o f pfu;l pmaya[majymyGJ "gwyf /kH owif;

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

3


4

tvif;tdrfpum; tvif;tdrfr*~Zif;onf jrefrmEdkifiHtjyifzuf *syefEdkifiHwGif;wGif tcrJhjzef@csd xkwaf 0aeaom r*~Zif;jzpfonf? tvif;tdro f nf rwlnaD om tzG@J tpnf;rsm;rSm yg0if aeaom vltcsdK@ESifh rnfonfhtzGJ@ tpnf;wGifrSryg0ifyJ oD;jcm; &yfwnfaeaom *syefa&muf 'Drdkua&pD awmifhwolrsm; pmayjrwfEdk;olrsm; yl;aygif;yg0ifae=uaom pmaytiftm;pk wckjzpfonf? wenf;tm;jzifh rwlnrD r_ sm; yl;aygi;f yg0ifae=uaom tiftm;pkw&yfjzpfonf/ vGwv f yfpG moabmuGv J yJG ikd cf iG hf &So d vdk rdro d abmqENEiS hf rudu k n f aD omfvnf; yg0ifaqmif &Gufaeaom &Jabmftrsm;pk qENjzifh vkyfudkifaqmif&Guf =u&rnfqdkygu yl;aygif;yg0if aqmif&Guf=uonf? rnfolwpfOD;wpfa,mufr# igwaumaumum vkyfudkifjcif;r&Sd=u? tzG@J tpnf; tiftm;pkwiG v f nf; pnf;rsO;f pnf;urf;rsm;ESihf aqmif&u G =f u+y;D / vlwikd ;f vlwikd ;f wm0efudk,fpD&Sd=uonf? rdrdwm0ef,lxm;r_udkausjyGefpGmaqmif&Guf=uovdk tajctae tcufct J & raqmif&u G Ef ikd yf gu vdt k yfovkd ulnD 0dik ;f 0ef;aqmif&u G =f uonf? t"duonf rdrw d @kd &yfwnfaer_ vrf;a=umif;tay: v$aJ oG&yfwef@ roGm;ap&ef jzpfonf? rdrw d @kd cH,cl suo f nf trdjrefrmjynf ppfu|eb f 0/ ppftm%m&Sipf epfatmufrS jynfolvlxk vGwfajrmufap&efjzpfonf? 4if;tjyif 'Drdkua&pDpepf xGef;um;jyef@ yGm;ap&efEiS hf tm%m&Siw f @kd . vky&f yfreS o f r#ukd qef@usif wGe;f vSew f u kd cf u kd &f efjzpfonf? vlwdkif;vlwdkif;. omwlnDr#r_udk tav;xm; wefbdk;xm;ojzifh tm%m&Siw f @kd . vky&f yfreS o f r# usq;Hk ap&rnfjzpfonf?

4

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


5

u|Ekfyfwdk@onfvnf; trdarG;&yfajr jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHudk cspfjrwfEdk;pdwf tjynfh&Sdonf/ arG;&yfajrwGif xm0& rdom;pk/ aqGrsdK;taygif;toif; todkuft0ef;ESifh aexdik v f =kd uonf/ ppftm%m&Sif pepfatmufrS trdajrod@k *k%o f a&&Spd mG jyefv=kd uonf/ *k%o f a&rJph mG 'l;axmuf cd;k a=umifc;kd 0Suf jzifh pnf;0g;&du k jf y;D rjyefv?kd xd@k a=umifh tzufzufrS =uKd ;pm;ae=uonf? rdrdwdk@cH,lcsufrSm *k%foa&&SdpGm jyefEdkifzdk@&m rdrdwdk@udk,fwdkif *k%foa&&Sdzdk@ vdkonf[k cH,lxm;onf? xdka=umifh &kd;om;yGifhvif;r_ESifhapwem arwWmw&m;udk vufuikd jf yKxm;onf/ r&d;k om;r_ vuf0g;}u;D tkyx f m;r_ vufoif&h mudk vufw@kd aqmif &Gurf /_ igwaum aumr_rsm;udk tvif;tdrrf S jyif;xefpmG &_@H csa=umif;ajym=um;vdo k nf?apwem arwWm &d;k om;yGiv hf if;aom rnfonfh tzG@J tpnf; vly*k Kd~ vrf sKd ;ESirhf qdk vufwaJG qmif&u G &f ef toif&h o dS nf? rdrd wd@k wdik ;f jynfonf urBmwGif atmufbw d q f ;Hk tqifjh zifh tzufzufrS edrfhusum/ t&Sufw&m;*k%foduQm rJhpGmjzifh [dkvl@tm;udk; 'Dvl@tultnDawmif;cHESifh tESrd cf b H 0udk a&muf&cdS &hJ aom ppftyk pf v k ufatmufa&muf Edik if o H rdik ;f udk ocFe;f pm,ljy;D aqmif&u G =f u&ef tcsed w f ef+yjD zpfonf? rdrw d @kd . pdwt f wGi;f tjyif&dS ta=umufw&m;rsm;udk z,f&mS ;jy;D a=umuf&@HG pd;k &drrf r_ sm; uif;&Si;f pGmjzifh &yfwnfaqmif&u G u f m trdjrefrmjynf twGi;f &Sd tiftm;pkrsm;ESihf &d;k om;pGm vufwaJG qmif&u G =f uyg&ef/ wdu k w f eG ;f vdu k yf gonf? rdru d , kd u f kd jyKjyifajymif;vJjcif;jzifh rdrw d @kd ywf0ef;usiEf iS w hf uG trdjynfaxmifpk jrefrmEdik if aH wmf }u;D udk jyKjyifajymif;vJ=uygp@kd ? tm%m&SifpepfrSefor# usqkH;ap&rnf? tvif;tdrf&Jabmfrsm;

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

5


6

'\eESpfck wdk;wdkufrdjcif; &eforl &Sd 'g[w k o f vm;/ tJ'grmS ;w,f? wdr=f um;acgirf ;kd / wd;k jrifw h u kd x f yf oZifyiG u hf m/ pH+k rKd ijf cmu [rfbm*gpm;&if;/ 0dik o f if;&mu jrbk&m;ab;/ pdrf;pdrf;a0;oGm; igt h m; pdraf c: jyuf&,fjyK? [efa*&DrmS ,rf;aiG@vlv/l vJo+l yKd ol a&Smifo/l wdr;f ol &_waf xG;=u? xdktcg0,f igv#iw f ek v f y_ /f pdwv f y_ &f mS ;cJh rEG@J Edik /f rzG@J Edik f rcHuef@uGu/f qdAk , D ufwyfrsm; xGucf mG oGm;[k rSww f rf;jyK? ESpf 50 ausmf =umavaomfvnf; ighpdwfrajymif; ra[mif;rtd/k =umndKyef;Ek ,ckvnf;Ek/ a&S;uvnf;Ek ra[mif;rtdk '\e?

urBmOD;u &Scd =hJ uom;/ "m;vSaH v;jrm; tm;aumif;olu/kd tm;enf;olu tm;enf;olu/kd tm;aumif;olu wdu k =f u cdu k =f u vufeuf+yKd i=f u +yKd i=f u Edik =f u t%kjrLvufeuf vufeufqw kd m/ vlq;kd twGuyf gy?J ordkif;acwfrsm; jzwfoef;oGm;&m awG@&onfu rdwaf qGrsm;csi;f / &efppfcif;=u tjiif;yGm;=u/ tcif;rsm;=u &eforl &S/d rdwaf qGom&Sd rdwaf qGvnf;qH;k / cspo f v l nf;qH;k tjypfro hJ q l ;kH / tjypf&o dS q l ;kH qHk; qHk;/ tm;vHk;qHk; qHk;...qHk;...qHk;...?

'*kefwm&m (jrefrmopfr*~Zif;/ atmufwdkbmv/ 2009 rS) 6

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


7

vrf;.....

taru a+ymw,f rdom;pk armifErS awG woku d w f 0ef;xJ aysm&f i$ pf mG aexkid f vkw d ,fw?hJ tazu a+ymw,f rdom;pka oG;csi;f awGxrJ mS &Jabmf &Jbufpw d f xm;=uzkd v h w dk ,fw?hJ taru rSmw,f tpp t&m&mukd pdwaf umif;xm;+y;D opPm&S&d dS &k;d om;pGm usi=hf u=H uwJ?h tazu vrf;+yw,f wOD;csi;f pD vl u h si0hf wfawGudk xdr;f odr;f vku d ef m aqmif&u G +f cif;+zifh vl@toku d t f 0ef;ukd wnfaqmufygw?hJ taz eJ h tar u vrf;nGew f ,f avmb/ a'go/ arm[/ twW/ rmeawG uif;Ekid o f rs uif;atmif usi=hf uaH exkid =f u+y;D / arwWm/ apwem/ uk, d cf si;f pm w&m;rsm;eJ b h 0ukd wnfaqmuf=uygw?hJ taza&m taryg woHwnf; +yKd iw f l qkw d ,f tJh'g Ak'w < &m;awmf eJ t h nD b0ukd wnfaqmuf&yfwnf+cif;wJ?h ?

&J+idrf; ( 13/ 5/2013) tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

7


8

r&Sdc%

aยนrG}u;D vd@k om e*g;jzpfvmwm axmifjyp&m tarmufur&Szd ;l vufz0g;rd@k om ta&;ta=umif;ygvm rmefwufp&m xD;&d;k r&Szd ;l ud, k pf D cwfuiG ;f jyif jrpfxaJ wmh 0ifvm=uwmyJ a&wHceG }f u;D bGm;ueJjrifawmhrS tpkeo f rm;u vef@atmf tqeform;u qufravSmEf ikd af wmhz;l ESpu f ;l vd@k om *%ef;}u;D vmwm wu,fjyp&m toufvrJ &Szd ;l v_y&f mS ;aevd@k om b0vd@k ac:wm az:jyp&m t"dym` ,fvnf;r&Szd ;l ?

rif;udkEdki f (ppfawGaxmifwGif;pyfuAsm) 8

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


9

avmuf

tom;xJu xGuw f ,f? &efig +ywfw,f [oFmuk;d aomif; yk+H yifopfawG +zef@csw D ,f? b,ftcsdefu wwfomG ;wJh rm,mawGvJ olw@dk u rD', D mrSm rD;awmifvdk ayguu f jJG y&rvm; b,fauG@ / nmauG@ Zmwfematmif tvGr;f o,fjy&rvm;? wnfw h nfah uG@ qko d al wGaygh ? 'ge@J yJ aemufawmhom reuf+zef rufr,fh wpfr;dk vk;H azsmufqyd t f +zpf igw@dk tdyrf ufawGrmS olw@dk yJ use&f pf=ujyefa&m? olw@dk cGijhf yKcsuaf wG w&Gw&Ge@J Zmwfne$ ;f awGe@J olxufig vrf;azmufwhJ "avhyg? wk;d a0S@aevku d =f uykrH sm;?

xGef;0if;+idrf; pdwuf ;l qdyuf rf; uAsm tEkynm r*~Zif; rwf / 2013

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

9


10

o,HZmw 0Éfem uHem

ysm;&nfa=umihf ysm;tkH tzsucf &H w,f? ysm;awGvJ ajy;Edkif&if ajy; rajy;Edik f ao? ykvaJ =umihf urm &ifccJG &H w,f? ykvx J w k cf &H if; urm ao&ifvJ ao raovJ cJp xyfoiG ;f cH ,m;usu d sd taecuf&if; S af &mhy?J a0'em 0Éf&n

pdeaf =umih/f ywWjrm;a=umih/f ausmufprd ;f a=umihf a&eH obm0"mwfaiG ah =umihf "a=umihf"awG a=umihf wcsKd h vlom;awGvJ aoG;pGe;f touf,eG ;f o,HZmwawGavmuf b0[m wefz;kd r&Sd avmu}u;D xJ avmuom;awG tcsi;f csi;f raºuGoihb f J ta¹cGcH& wcsdK hrsm;/ vdik pf if& om;owform;&Jh rdwaf qGvm; (o,HZmw) o,HZmw ydik &f iS t f ppfawGuawmh 0ÉfaºuG;qyf b,ftxdvaJ v rar;prf;eJ ah wmh avmuom; avmbawG rcrf;oa&G w h v hJ m; ypfrw S u f ydik &f iS af wG&hJ tonf;ESv;Hk wnhw f nh?f

ausmf[kef; {+yD 28/ 2013 (rdk;rc rD'D,mrS) 10

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


11

pGefrsm; xm0pOf +ird ;f csr;f wJh urBm}u;D u pm;yG0J ikd ;f udk vufaqmifay;w,f? tvH;k pHk ysuo f Ok ;f wJh urBm}u;D u ppfajrjyifukd vufaqmifay;w,f? u|eaf wmfw@kd &Sio f efaewJh urBm}u;D ua&m u|eaf wmfw@kd udk b,fvv kd ufaqmifrsKd ; ay;rSmvJ? tjyma&mif aumif;uifrmS u|eaf wmf v$ww f ifvu kd w f hJ ar;cGef;pGefrsm; ajcukev f ufyef;usv@kd }uKd ;jywfomG ;+yv D m;....?

armifopf=unf (jrefrmopfr*~Zif;/ Edk0ifbmv/ 2009 rS)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

11


12

awmiforef qkkawmif; awmiforef awmifav;vk;H ukdk ¶k;Hk pkk ¶k;Hk pkek @J tjyKH w}k u;D a&mufv@dk vm? awmiforef r,fZ,fwef;eJ@ urf;pyfu om ? 'Durf;pyf 'Dae&m a&jymjymeJ@ *,ufvid_ ;f 'Dtif; 'Dww H m;eJ@ 'Dtem;rSm 'DaqGcspaf wGe@J 'DacwfrmS 'Dpmta&;awGa&m 'DEpS rf mS 'DuAsm tawG;awGa&m ta&;opfapzkkd@ aºuG;[pforkid ;f ? uif;ajcrsm;vkdyJ wHwm;u wkid af xmif&m auGŒa,mif aumufa,mife@J awmiforef tif;ay:v$m; wGm;wJh yrm? wHwm;uom um&efu jrL; toGm; tvm pm[efu xl;? wHigarmif yku d u f eG jf zef@onfo@dk uAsmarmif um&efqef@um jzef@onhpf w d u f ;l ...?

zGm;ouf&n S f onfae&m o'<gwhJ onfurf; om;oufa0 onfae&m uAsmeJ@ =unfvef;? ol@ajr; ol@jrpfawGe@J ol@cspo f l aqGtaygi;f awmif;qkpcef; jynfopf jynfom nDnmapaom +idrf;csrf;pGm zGHŒ+zdK; wk;d wufapaom...?

armifpGrf;&nf ar 2/ 2013 (rdk;rc rD'D,mrS) 12

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


13

urBmzsufrJ h “ig” uAsmysufwpfyk'f ige@J rwkl ig@&efow l @J ige@J bmomrwl ig@&efow l @J ige@J tom;a&mifrwl ig@&efow l ?hJ jynfjrefrmajrrSm wxdwx f w d ef @J 'D "ig" awG odyo f yd rf sm;aecJ@ayg@ 'DurBmrSmav odyf tqdyrf sm;wJ@ ig ig ig urBmudzk suw f @J tvkyef @J tJ'D "ig" qdw k @J &rufwpfvyk [ f m uAsmwdyk suf wpfy'k f jzpfc@J &wmvm;?

aZmfxuf (ysOf;rem;) (rdk;rc rD'D,mrS)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

13


14

tpdrf;pm;owW0grsm;eJ huAsmq&mwcsdK h

yJajymif; qefpyg; wefaygi;f rsm;pGmpm;w,f xGuu f ek rf eS o f rSs u|ef;/ ysOf;uwdk;/ tif/ unif opfv;kH awGukd +rKd csw,f wefaygif;rsm;pGm ausmf csuf ESyf p&mrvdk [if;cwf tar$;t}uKd if rvdk rif;om;acgi;f aqmif;xm;olawGtwGuaf yg?h olwkd &h J h "eOpPm ud, k cf E<m}u;D vmw,f tdycf ef;xJu &wemaowWm rD;cHaowWm odyo f nf; }u;D xGm;vmw,f? taqmuftOD taqmifta&mif ajymifajymifvufvuf xd;k xGuv f mw,f? oHowWK ausmufr;D aoG; ywWjrm; ausmufprd ;f eDvm &wemausmufrsuf xGuo f rSs a&eH "gwaf iG h wd;k a0S h 0g;pm;=u +rKd qkd }h u? 14

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


15

taumif;pm; a[mfw,f pm;aomufqikd f ajumfcsuf aygi;f ESyf ewfo'k <gxuf v#mjrufwhJ tpm;tpmawGayg/h q,foufpmavSix f m; jynfwiG ;f jynfy b%f0rf;acgi;f ju;D xJrmS ? aqmufvyk af &; oHacsmif; oHjym; t&G,t f pm; trsLd ;rsLd ; w*|w*f |w0f g;pm;cJ h oHeJ h bdvyfajr azsmpf m;wmu wrsLd ; wdu k w f m taqmuftOD uifjy;D om;tvH;k vdu k f jyKwaf =umfvyk x f m; wHwm;awG wck+y;D wck vrf;r vrf;oG,f wvrf;+y;D wvrf; w}uKd u}f uKd uf +rKd cs +rKd qkd h tm%mtcGit hf a&; &xm;rdom;pkawGrmS a':vm tode;f toef; b%f0rf;Adu k x f J tpmtdrx f J tawmifv h u kd ?f obm0 o,HZmw tpdr;f vdu k f touf&iS f aoG;vnfywf vlpifppf tpdr;f vdu k f 0g;pm;w,f tpdr;f vdu k f 'Dt&mawGu olwkd &h J h o=um;vH;k olw@kd &J zh *l syD ef;oD; a[mfvefvyk /f axmywf/ 'decf J rdp>mwdk w h ck+y;D wck +rKd w,f qdk w h ,f

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

15


16

r,m;yg awma=umifc&dek eD J h ppfwyfawG v,f,mawG +rKd qkd h oD;pm;c oD;axmufc v,form;aoG;udk +rKd qkd h yufyufpufpuf aomufae=uw,f/ vk,ufc;kd wdu k f "g;jyawGay:pk+yKH xm; uAsmq&mwcsLd h a'goudpk m;w,f &ifemrqH;k trke;f udk +rKd w,f uAsmq&m b0wlvx l k tem'%f&m tonf;rSm oHrp_d cJG J ah yg/h ppftm%m bDv;l oGm;awGeJ h }uw d 0f g;cH&wJ h '%f&m uAsmzGJ w h ,f/ ckcHa&;"g;oGm; uAsmpmvHk; rD;avmifA;kH eJ yh pfcwfw,f/ uAsmq&myJav?

armifpdk;csdef 29/ 4/ 2013

16

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


17

&efukefwuUodkvf uH@aumf&eHŒawG[m ausmufjzpf&yk fºuGi;f b0u Ed;k xcJ+h y?D J J pdeyf ef;yGiahf wGu ajrrSmaºuGvJ eD&q zD;epfiu S f taxmiftaomif;? opfyw k yf if[m orkid ;f &JŒoufao tif;vsm;uef&ŒJ wufacguo f [ H m b,fawmhrrS cef; t"dywdvrf;qdw k m t+rw J rf;ajzmifw h ef;w,f?

opPmeD In Style, December, 2013

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

17


18

raeEdkifvdk h xa&;wJhuAsm raeEdik v f kd x h a&;wJu h Asm aeEdik o f al wG rzwfeJ ?h wpfae w h pfae h rD;avmifAHk;eJ h t"du&k%;f eJ ?h wpfae w h pfae h oydwpf cef;eJ h 'kuo Q nfpcef;eJ ?h wpfae w h pfae h yk'rf (144)eJ h yk'rf (18)eJ ?h ae rh tdy&f nrtdy&f txdww f vef w h ikd ;f jynf? [dw k ek ;f u 'Dru kd a&pDawmif;qdak om 'Duae h 'Dru kd a&pDtwkjyif ta[mif;vJaom? [dw k ek ;f u 'Dru kd a&pDwu kd yf 0JG ifo&l aJ umif;wdk w h ikd ;f jynf 'Duae h 'Dru kd a&pDvufa0cHoal wmif;pm;wdk w h ikd ;f jynf? [dw k ek ;f u axmif0ifpmydk w h ahJ cwf 'Dae u h xrif;xkyyf kd w h ahJ cwf? oGm;=uyg w&kwjf ynfvnf;oGm; i&Jjynfvnf;oGm; 18

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

oGm;=uyg? wdik ;f jynfu yifv,fxaJ rsmae (aeEdik o f }l u;D &JŒ ) cifAsm;u (pdepf )k ÉDumzGJ ah e? vufyaH wmif;awmifu 'kuaQ & rvufwu kd 'kuaQ & rif;wdk u h u kd ,fr,ho f l r&Sad wmhygvm;? tm;tm;&Sd ajrodr;f tm;tm;&Sd ,modr;f tm;tm;&Sd v,ford ;f r+ird ;f csr;f bl; tar&,f? ppfwyfu odr;f vdu k f OD;ydik u f odr;f vdu k f c&dek u D odr;f vdu k f bmvkypf m;&awmhrvJ tar&,f? tif;av;uef a&rcef; +co H rd ;f cH&wJh "Ekvifr,m;av;a& vGr;f awmh? oefvsif tvGr;f qGw&f mG u ajrrJ, h mrJh ynmrJh ig Eh rS av;a& vGr;f awmh? ae ah e n h n wxdwx f w d f wvef v h ef h pdwrf oef w h w hJ ikd ;f jynf? v,form;ta&;


19

tvkyform;ta&; 'Dru kd a&pDta&;awGxuf tdyrf ufxrJ mS h rRwArmEdik if aH wmf)wJh rdxv ˆD mta&;u i,fxyd w f uf (w&kwjf ynfol o qd i k ; f bk w } f u ; D awG v h m;awG &h ŒJ ? nn tdyrf ufq;kd awGrufw,ftar? oGm;=uayg h aumovtdyrf uf w&kwjf ynfvnf;oGm; wpfq,haf jcmufcsuf r[kwyf gb;l i&Jjynfvnf;oGm; usaemhftdyfruf oGm;=uayg ?h uaomufu,ufygtar? aemifwpfcsdefus&if ArmjynfrmS S ef ,fcsJ q h ef u h siaf &;wdu k yf o JG pf) tdyrf ufxrJ mS (21-&mpk qd&k , t=urf;zufA'k b P mom0ifawG wpfujyefpr,f? tif;pdeaf xmifxaJ &muf? tJ'Dtcg kd af wmfri_d ;f vnf; ao&Gmujyefx tdyrf ufxrJ mS q&m}u;D ocifu, tpGe;f a&mufrq l vifawG ocifA[de;f vnf; ao&Gmujyefx k cf sKyaf tmifqef;vnf; ao&Gmujyefx aqmf't D ma&Asa&muf? Adv tdyrf ufxrJ mS Aef;armfwifatmifvnf; ao&Gmujyefx orRw}u;D u rkef [ h if;cg;a&mif;? udAk aqGav;vnf; ao&Gmujyefx k }f u;D tke;f ausmjf rihv f nf; ao&Gmujyefx tdyrf ufxrJ mS Adv av'D}u;D u t*Fvefjyef? qvdik ;f wifarmifO;D vnf; ao&Gmujyefx tdyrf ufxrJ mS zke;f armfvnf; ao&Gmujyefx wdik ;f jynfukd (&Su D siyf if;)u tkycf sKy?f ouf0if;atmifvnf; ao&Gmujyefx vef v h u kd w f mtar&,f wm&mrif;a0vnf; ao&Gmujyefx tdyrf ufxrJ mS y'drk ef;&Smvnf; ao&Gmujyefx (w&kwEf ikd if &H w J yfzJG h ................ rk&H mG &Jpcef;)wJh 'DuAsma&;wJah umifvnf; ao&Gmujyefx? f kd x h a&;wJu h Asm qdik ;f bkwaf v; awG v h m;awG@&JŒ? raeEdik v a=umufvu kd w f mtar&,f acG;a[mifrmS awmh aocsmw,f?

atmifa0; ar 7/ 2013

(rdk;rc rD'D,mrS) tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

19


20

toGiful;ajymif;rlhwJhvm; ud, k t hf ¶dyf ud, k jf yefa=umuf aoG;rajcmufao;wJh tpdr;f aumifawGu Democracy ta¶+cKH vdyjf ymrvHk odumR +rKH od;k rnf;wtkyu f +rKd @jynudk aiGrnf;eJ@av#mS zf w G f Burma Changed wHqy d Ef ydS f avvHqJG tjrwfxw k f a¶mh'rD mS Democracy Sanction awG tjref¶y kw f hJ tay;t,l =um;xJu "m;pmcH 'g[m Democracy toGiu f ;l ajymif;rlwv J m;´ Peace Process pum;0di k ;f

ckawmh a'gi;f rmefawG za,mif;qdyw f uf Cronies jym awGe@J tvGr;f oifa h ygi;f zuf 2015 twGuf ¶ifcpkH mG wif}uKd tdyrf ufruf 'g[m Democracy toGiu f ;l ajymif;rlwv hJ m;´ Human Rights qdw k hJ aºuG;a=umfo[ H m Chauvinism 0g'rdi _ ;f

0J*,ufawGatmuf jym;jym;arSmuf b0awGysuo f Ok ;f toufawG aysucf &hJ vnf; rsuv f ;kH pHrk w d f a¶iHEk w _ yf w d v f @kd c|waf csmaf ewJh vGwaf wmfxJ 25µ rd;k usa&$u, kd af wGukd pmcsrysuf rde@f cGe;f a¹cGrvyf yef;yefv#uf ypPKy`ef yÉdyuRawGukd rsuu f , G jf yK 'g[m Democracy toGiu f ;l ajymif;rlwv hJ m;´

aemufu, G rf mS pm;usuo f pf&mS e,fy,fcs@J um w¶kwaf =umuf0efrif;eJ@ tvdrmR om;awG +ird ;f csr;f a¶;udk aps;uGuw f u G cf suf t&yfwumvSnahf rsmufjyqefawmif;um Dollars tdwa f wGazgi;f ta¶mif;t0,f vkyaf e=uwm 'g[m Democracy tpdr;f ykyaf umif ta¶mifajymif;awGu toGiu f ;l ajymif;rlwv hJ m;´ aus;Zl¶Sif aºuG;jyefqyfcsuf OD;olydkif ac: igydkifawG wcsdefu OD;ydkifqdkif;bkwfaxmif Democracy Iconic(od@k ) wdi k ;f jynftusKd ;pD;yGg;wd;k wufa&; vlxkacgif;aqmif v,form;wd@k b0jriS w hf ifa&;

20

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


21

taygpm; pum;vH;k awGe@J aus;Zl;&Si&f @J v,f,majrawG "g;jrwdu k f Cronies eJ@ w&kwu f kd vufnK;kd xd;k a¶mif;pm; cspw f ;D xuf qd;k npfum rdu k af =u;cGJ Edik if aH wmfuakd cgi;f yHjk zwf trJzsuaf e=uwm 'g[m Democracy toGiu f ;l ajymif;rlwv hJ m;´ jynfaxmifpk r+yKd uaJG ¶; oHaumif;[pf vdrq f if0g'jzef@ txHyk g&rD om;awGu jynfwiG ;f ppfukd zefw;D wnf=uufawGukd oyfv#Kd ausmoyfaygh Federal twGuf qkv'fu rebel wHqy d &f u kd f owfjzwfv@kd tm;r& Xmaewkid ;f &if;om;awGukd ESyd u f yG v f @kd Refugee acgi;f pOfatmufaxmifcsaewJh tpdr;f aumifawG&@J tvdrx f yd af cgiu f olw@kd omv#if +ird ;f csr;f a&;vd;k vm;ol o&kyaf qmifcsuef @J aygh 'Dvekd @J ICG &J@ Peace Prize qGwc f ;l tvdrZf mwfcif; vuf0g;¶du k af e=uwm 'g[m Democracy toGiu f ;l ajymif;rlwv hJ m;´ Mr,pen

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

21


22

jrefrmhumwGef;q&m}uD;rsm;. umwGef;vuf&mrsm;

bdk;awmfpdefudk cspfwJholawGxJ olwdk hvnf;ygw,f

Armjynf&J hjy\emrsm;. tp... tvnf ... tqkkH; ... 22

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


23

tifwmeufrS umwGef;rsm;

q&maumif;wynhf yef;aumif;yefonf

'gwdk hajy 'gwdk hajr 'g igwdk hajr tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

23


24

ordkif;wauGŒrS uif;0efrif;}uD;OD;aumif;

oef;0if;v_di f jrefrmbk&ifw@kd . oufO;D qHyikd t f yk cf sKyaf &;pepfukd jyKjyifajymif;vJum taemuf Oa&myEkid if rH sm;uJo h @kd tpd;k &0ef}u;D tzGŒJ jzihf tkycf sKyaf om pnf;rsO;f cHb&k ifpepfukd vdv k m;ol wkid ;f jynfjyK okcrdeu f if;0efrif;}u;D ?;aumif;onf jrefrmhordik ;f wGio f mru jrefrmh pmayorkid ;f wGiv f nf; txl;xif¶mS ;vSaom ynm¶Siw f pfO;D jzpfayonf? od@k aomf tjzpftysurf eS u f kd rodot l csKd Œu "OD;aumif;vdrx f w k f oDaygjyKw"f [laom pmt&/ uif;0efrif;}u;D onf txufjrefrmjynfukd +Aw d o d sS vufo@kd vufoyd x f ;kd 24

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


25

tyfco hJ nf[k t,lrmS ;um odem;vnfc=hJ uonf? uif;0efrif;}u;D onf uke;f abmifacwfaESmif;ydik ;f wGif acwfrrDb S J use&f pfco hJ nhf jrefrmedik if u H kd acwfrw D ;kd wufaeaom tjcm;Edik if w H @kd ESifh &ifaygiw f ef;vku d Ef idk af tmif pDrH tkycf sKyaf &;/ w&m;Oya'a&;/ Edik if jH cm;qufo, G af &;/ jyKjyifajymif;vJa&;wd@k udk tm;oGeaf qmif cJo h nhf yk*Kd~ vrf sm;wGif wpfO;D tygt0ifjzpfco hJ nf?

i,fpOfb0 rif;owd;k ok"rRr[moufawmf¶n S f [laom bGŒJ xl;jzihf cs;D jriS afh wmfrjl cif;udck &H aom 0ef¶iS af wmf/ uif;0ef/ aoewf0ef vufuikd +f rKd Œpm; rif;}u;D OD;aumif;onf ppfuikd ;f wkid ;f / ykvEJ iS fh qm;vif;}u;D +rKd Œe,frsm;jzpfaom Aef@usw D u kd ef ,f/ rkew f ikd yf if (rkew f ikd yf if¶mG ) wGif tz twGi;f ajcmufpek wfosS if a¶G;wyfI tr_xrf;aeaom aoG;aomuf}u;D OD;r_/d trd a':ESi;f qDw@kd rS 1183 ckEpS /f wyd@k wGv J qef; 12 &uf (c&pf 1822 ck/ azazmf0g&v D 3 &uf) we*FaEGae@wGif zGm;jrifcJhonf? i,frnfrSm armifcsif;jzpfI nDtpfudkarmifESr ckepfa,mufteuf 'kw, d om;jzpfonf? toufcek pfEpS w f iG f iSuaf ysmawm¶Gm ausmif;xkid yf *k Kd~ vf cif}u;D OD;qef; xHwiG f ynmoif=um;I touf 10 ESpw f iG f ¶Sio f mra%jzpfonf? Aef@us'D ikd f ewfosS iaf ¶G; aoewfpx k rJ S jzpfonht f wkid ;f rdrzd cif. wyf&if;wGif ppfrx _ rf;&ef wm0ef¶adS omfvnf; omoemhabmifo@kd wufa&mufojzihf ppfrr_ xrf;&ay? &[ef;bGŒJ rSm OD;tmobjzpfonf? ud&k ifb0ESifh &[ef;b0wd@k wGif pmayy&d,wWYd vGepf mG pdwt f m;xufoefI rsm;pGm tvm;tvm¶Sd avonf? &[ef;cH+y;D aemuf r=umjrihrf t D wGi;f Ak'<bmomygVdawmf/ tÏuxm/ ÉDum tp¶Sdaom oif¶dk;usrf;*efrsm;udk tr&yl&+rdKŒ omoemydik f Am;u&m q&mawmfb&k m;}u;D trSL;¶Sad om usr;f wwfusr;f jyK q&mawmfw@kd xHrS oabmt"dym` ,fEiS w fh uG usepGmoif=um;+y;D vSsif ydÉuwfusr;f *ef/ avmuDusr;f *efrsm;ESifh pyfonhf *EW& A[kow k rsm;udk &[ef;ynm¶S/d vlynm¶Sw d @kd xH aqG;aEG;ar;jref;/ enf;emcH,l avhvmrSwfom;aexdkifonhftwGif; tr&yl& pwkwˆeef;pH yk*Hrif;w&m;}uD;vufxuf rif;wke;f awmifpOfcek pfc¶dik f toH;k uHau|;cH nDawmf v$ww f ufrif;om;}u;D onf r*Fvm tdrfawmf pHawmfrlaomtcg ynmA[kokwt&m avhvm¶SmrSD;olwdk@udk tvdk¶Sdawmf rlonht f avsmuf a¶$a&;ausmif;q&mawmf}u;D OD;0do'k t < m; pHpk rf;ar;jref; avSsmufxm;&m OD;0do'k u < rdr. d wynh&f if;jzpfaom OD;tmobtm; ta=umif;ukejf yef=um;I vl0wfvaJ p+y;D rif;wke;f rif;om;xH cpm;aponf? rif;wke;f rif;om;}u;D u ac:awmfr+l y;D vSsif use;f *efEiS fh pyf o nh f pum;/ ysd K ŒuAsmES i h f pyf o nh f p um; cJ & mcJ q pf r sm;ud k ar;jref ; awmf r l I ajzqd k w if a vS s muf + yD ; aemuf uAsmAE< zG J Œ qd k a &;om;quf o &ef tvd k a wmf ¶ S d & m oabmt"dym` ,fukd trde@f awmfjrwf¶+dS y;D vSsif yk&ydu k u f ef@ul ay;tyfawmfral oma=umihf a¶SŒawmfarSmufwiG f uef@ulvufrrS wef@&bJ c%csi;f zGŒJ qdk pDu;kH a&;om; qufoEkid cf o hJ nf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

25


26

TuJo h @kd apcdik ;f awmfro l nht f wkid ;f tvdak wmfus vsijf refpmG zGŒJ qdpk u D ;kH a&;om; qufoEkdifojzihf tyg;awmfwGif +rJpGJpGm xrf;¶Gufaexkdif&rnhf trdef@awmfjrwft& jrefrmouU&mZf 1212 ckESpfupI r*FvmtdrfawmfwGif +rJpGJpGm cpm;xrf;¶Gufaexdkif &avonf? rif;wke;f rif;om;}u;D u "icsi;f [laom trnfrmS rzG,rf &m ravsmufrywf aoewf0efarmifaumif; trnfcaH p"[k trde@f csrw S &f m armifcsi;f rS armifaumif;trnfo@kd ajymif;vJcJh&onf? xdk@aemuf aersdK;e&mpnfol [laom aersdK;bGJŒudk aemifawmf yk*H rif;w&m;}uD;xH wifavSsmuf toem;cHawmfrl+yD;vSsif r*Fvmtdrfawmf b¾mpma&; cef@xm;awmfro l nf? TwGirf u rif;wke;f rif;om;uyif =uyfrwfI b}u;D awmfvufxufY rS e f e ef ; tysd K awmf j zpf c J h a om qif = uef o cif E S i h f vuf q uf a y;onf t xd *k % f & nf wifjcif;cHcJh&onf? odk@uvdk b¾mpma&;&mxl;jzihf tr_xrf;aepOf armifcsif;trnfrS armifaumif;[k ajymif;vJac:cJ. h ? rif;wke;f rif;w&m;}u;D txGwt f jrwfo@kd a&mufawmfral omtcg rif;vSocd [ F al om rif;wyfbGJŒESihf ppfudkif;e,f ¶Gmopf}uD;¶Gmudk pm;&I a¶$wdkufpdk;tjzpf tr_xrf;&onf? a¶$wu kd pf ;kd t&mESifh tr_awmfukd xrf;¶Guaf epOf ouU&mZf 1218 ckEpS t f wGi;f wöoedygwf wd¾KuZmwfukd ysKd ŒvuFmpDu;kH a&;om;qufoiG ;f &rnf´ trde@f awmfjrwft& ysKd ŒvuFmyk'af & 100 udk 15 &ufcef@t+y;D qufoiG ;f &m rsm;pGm ESpo f uftm;&awmfro l jzihf a¶$wu kd pf ;kd t&m XmerSsEiS fh rwefacs? wkid ;f jynfEikd if rH u _ kd pDraH qmif¶u G Ef idk af om rSL;}u;D rwf}u;D t&mXmeod@k a&mufatmif xrf;¶Gufaprnf? &nf¶G,farSsmfawmfrl+yD;vSsif EkdifiHwGif;r_/ EdkifiHjcm;r_/ +rKd Œvkyu f sKH ;wm paom vky}f u;D aqmifr/_ uke;f a=umif; a&a=umif;ESiq fh idk af om ppfo&l rJ ufr/_ w&m;&mZ0wfr_ rS pI t&yf&yf tr_}u;D i,fw@kd ESifh qufq&H m rif;. tm%mawmfxm;&m trSmawmfa&;t&m ykcef;}u;D +rKd ŒpD&ifpk oajyig;¶Gmpm; cef@xm;awmfro l jzihf v$waf wmfwiG f 0ef¶iS af wmfrif;}u;D rsm; 0efaxmufawmfrif;rsm;. trde@f awmfemcHI xrf;¶Guaf exdik &f rnf? TuJo h @kd trSmawmfa&;t&mESifh v$waf wmfwiG f xrf;¶Guo f nht f wGi;f rEWav; t&yfY +rKd Œeef;wnfaxmif pHaeawmfr&l ef &[ef;ynm¶S/d rSL;rwfynm¶Sw d @kd pmqufoiG ;f csuf twdkif; +rdKŒeef;wnfaxmif&ef tcrf;tem;¶Sdonfrsm;udk 0ef¶Sifawmf jrawmif+rdKŒpm; aoewf0ef}u;D qihq f &kd m emcHxrf;¶Gu&f rnf apckid ;f awmfral oma=umihf +rKd Œ&m eef;&mrsm;udk csif;eif; =unhf¶_awmfrl+yD;vSsif "Tum; apwDawmf}u;D wnf&mXme/ Tum; usKH ;awmf}u;D wnf&mXme/ Tum; apwDawmf}u;D wnf&mXme/ Tum; r[mousrm&Zdef ausmuf ovif; ¶kyfyGm;awmf}uD; wnf&mXme/ Tum; ausmif;awmf}uD; wnf&mXme/ Tum; odrfawmf}uD; wnf&mXme/ Tum; ok"rRmZ&yfawmf}uD; wnf&mXme" [laom ckepfXmeESihfwuG t&yf&yf vkyfaqmifwnfxm;&ef taqmuft?Xme ¶Sdonfrsm;udk wkid ;f wmrSwo f m; pepfypkH aH &;I rjywfwifavSsmufjcif;rsm;udk tm;&ESpo f ufawmfro l nfEiS fh 26

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


27

ouU&mZf 1219 ckEpS t f wGi;f v$waf wmfpma&;}u;D t&m cef@xm;awmfro l nf?

v$wfawmfpma&;}uD;t&mESihf xrf;¶GufaepOftwGif;Yvnf; "&wemyHk a¶$+rdKŒ awmf}u;D wnf pmwrf;udk a&;om;qufoiG ;f &rnf? t&yf&yf pma[mif; pmwrf;rsm;wGif ysufpD;c|wf,Gif;r_ ¶Sdonfrsm;udkvnf; =unhf¶_jyifqif&rnf" trdef@awmfjrwft& pmwrf;tcsD;ed'gef;pum; a&;om;qufoGif;&m tm;&awmfrlI pma&;awmf}uD;wdk@ tpOfoem;awmf jrwfc+H rx J ufw;kd I r[mrif;ausmpf nfo[ l al om r[mbGŒJ ESifh uwWyD gaAmif; a¶$pvG,u f ;kd vG,f paom tpD;teif; taqmifta,mifrsm;udk oem;awmfjrwfc&H onf? xdrk w S zef ouU&mZf 1223 ckEpS t f wGi;f e,fo;D jcm;jzpfaom wdu k u f sef 10 ¶Gm/ a¶$,if;rm¶Gm/ acsmif;?; 10 &Gm rsm;ESiw fh uG uke;f a=umif;aoewftr_xrf; tpkO;D a& 22 teuf ajrmufxm;0,f/ awmifxm;0,f paom twGi;f ajcmufp/k ud, k &f aH wmftr_xrf; vlEpS af omif;ausmw f @kd . ae&yfXmejzpfaom oH;k wku d af jcmufa0yHw k @dk jzihf wefqmqiftyfaom tvH+k rKd Œudk +rKd Œ0eft&mcef@xm; olaumif;jyKawmfro l nf? tvHek ,frmS r[mAE<Kv arG;zGm; }u;D jyif;&m a'ovnf;jzpfonf? tvHk+rdKŒ0eftjzpf xrf;¶GufaepOf pDrHtkyfcsKyfjcif;/ w&m;pD&ifjcif;wdk@Y txl; atmifjrifonhftavsmuf tvHke,frSm +idrf;csrf; pnfyifom,m0ajymcJhavonf? tvH0k eftjzpf ?;aumif;. tkycf sKyrf E_ iS fh w&m;pD&ifrt _ m%mwd@k udk v$waf wmfuom jyifqif y,fzsuEf ikd . f ? Tod@k aqmif¶u G af epOftwGi;f pmay0goemygonht f avsmuf jyKpak &;om; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

27


28

cJo h jzihf aejynfawmfYyif ausm=f um;cJo h nf? tvH0k efjzpfaepOf 0efuawmf qif=uefocifrmS tvHo k @kd rvku d cf ahJ cs? xdpk OftwGi;f tvH+k rKd Œol}u;d OD;td/k rr}u;D wd@k . ESr ra¶$arESifh vufquf cJjh yefonf? ,if;aemuf ouU&mZf 1226 ckEpS t f wGi;f awmifil &rnf;oif; opfawmrsm;wGif opftvkyftaqmif ae&mrus/ tcGefb¾mawmf ,kwfavsmhr_¶SdonfESihf awmifil/ &rnf;oif; +rKd Œ¶Gmrsm;udk a0cef@awmfr&l ef pDraH wmfr+l y;D vSsif tvH+k rKd Œ0ef t&mrS ajymif;I v$waf wmfpma&;}u;D t&m wpfzefcef@awmfro l nf?

uif;0efjzpfvmjcif; 1228 ckEpS w f iG f jrifueG ;f / jrif;cHw k ikd t f a&; ay:aygucf I hJ / tdraf ¶SŒrif; uaemif rif;om;}u;D usq;kH &ojzihf rif;wke;f rif;w&m;}u;D onf v$waf wmfpma&;}u;D OD;aumif;tm; aejynfawmfo@kd jyefvnf ac:,lawmfr+l y;D vSsif rif;}u;D r[mpnfob hl ŒJG ESifh 0efaxmufawmf &mxl;jzihf tyg;awmfY cpm;aponf? ta&;awmfat;+idrf;oGm;aomtcgY =unf;uif; a&uif; ponfw@kd udk tkycf sKy&f ef 0efaxmufuif;0ef&mxl;od@k wd;k jriS cfh ef@xm;cJah vonf? xdt k csed rf pS I uif;0efrif;}u;D OD;aumif;[k ausm=f um;vmav onf? aejynfawmf+rKd Œ }u;D ¶Gm}u;D wd@k wGif uif;0ef[&l mY tumtuG,f tapmiht f a¶Smuf xm;aom uif;ppfonfwdk@udk tkyfcsKyfcef@cGJ&efomr[kwfao;/ e,fpyfa'owdk@wGif ul;vl;qufqaH &mif;0,faeaom ukeo f nfc&D;vrf;wd@k udyk g tkycf sKyI f taumuftcGerf sm; pD;=uyf&onhf wm0efvnf; yg0ifonf? 1232 ckEpS w f iG f atmufjrpfpOf +rKd Œ¶Gmrsm;rSm t*Fvyd yf ikd ef ,fajrESifh eD;pyf,u S w f if aeI qufoG,fr_ ajyjypfvsuf &mZ0wfa&; uif;vGwfvkH+cHKatmif uif;0efrif;}uD;udk xdkjrpfpOf¶Sd jrpfpOf0ef/ ppfuJ/ t}uD;ttkyf polwdk@udk }uD;=uyftkyfcsKyf&ef cef@xm;.? uif;0efrif;}uD;onf rif;vS+rdKŒaeI Tta&;}uD;aom wm0efopfudk atmifjrifpGm xrf;¶Gucf ahJ vonf?

Edik if jH cm;od@k oHtjzpf oGm;a&mufjcif; +Aw d ed Ef ikd if EH iS fh ydrk &kd if;ES;D pGm wku d ¶f u kd q f ufqEH idk &f ef vnf;aumif;/ Oa&mywku d ¶f dS tjcm;EkdifiH}uD;rsm;ESihfvnf; EdkifiHjcm;qufoG,fr_ &¶Sd&ef vnf;aumif;/ 1233 ckESpf waygi;f vqkwf 9 &ufae@wGif rif;wke;f rif;w&m;}u;D apv$waf omoHtzGŒJ udk uif;0efrif;}u;D OD;aumif; OD;aqmifcJh.? xdkoHtzGJŒrSm jrefrmEkdifiHrS Oa&myEkdifiHrsm;odk@ yxrOD;qHk; apv$wcf ahJ om oHtzGŒJ jzpfonf? oHtzGŒJ wGif 0ef}u;D uif;0efrif;}u;D r[mpnfol (OD;aumif;) u oH}u;D / 0efaxmufyef;wOf;0ef – r[mrif;vSausmx f if (OD;a¶$bif)/ 0efaxmuf zefcsu0f ef r[mrif;ausm&f mZm (OD;a¶$t;kd ) wd@k u oHvwfEiS fh pma&;}u;D rif;vSaZ,sol (OD;+crd )fh u oHi,ftjzpf yg0if=u+y;D bk&ihf &mZo0%fvm$ rsm;/ vufaqmify¾mawmfrsm;/ o,faqmif 28

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


29

oGm;a&mufcJh=uonf? +Adwdef/ tdkif,mvef/ jyifopf/ tDwvDEdkifiHodk@ oGm;a&mufum Ekid if t H pd;k &csi;f qufo, G af &;/ ukeo f nf}u;D rsm;/ ukr% ` }D u;D rsm;ESifh pD;yGm;a&; qufo, G f r_rsm;udk aqmif¶GufcJhonhfjyif xdkEkdifiHwdk@. tkyfcsKyfa&;/ w&m;pD&ifa&;/ umuG,fa&; wyfrsm;zGŒJ yHEk iS fh umuG,af &;pDrrH w _ @kd udk avhvmcJ. h ? ynmoif=um;a&;/ 0efxrf;vkyif ef;/ aiGEiS fh b%fpepf/ a=u;eef;ESihf pmydk@wkdufvkyfief;/ jywkduf/ Zmwfobif ponfwdk@udkvnf; qnf;yl;avhvmcJhonf? xl;jcm;onfrSm t*FvefjynfrS rjyefrD jyifopfodk@0ifI orRw/ edkifiHjcm;a&;0ef}uD;wdk@ESihf awGŒqHkum jyifopftpdk;&ESihf r[mrdwfpmcsKyfwpfckudk jrefrmouU&mZf 1234 ckEpS /f jymodv k qkwf 11 &ufae@wGif csKyq f ckd jhJ cif;jzpfonf? ,if;pmcsKyf trnfrSm 1873 ck/ jyifopfESihf jrefrm ESpfEkdifiH tcsif;csif; ul;oef;a&mif;0,fa&; oabmwlnDcsuf [lI jzpfonf? uif;0efrif;}uD; OD;aqmifaom tzGJŒonf 1234 ck wyd@k wGv J jynhaf usmf 1 &uf/ =umoyaw;ae@wGif t*FvefjynfrS jyefvnfxu G cf mG cJh =uonf? tjyefc&D;wGiv f nf; jyifopfEidk if /H yJ&pf+rKd Œudk 0ifa&mufjzwfoef;+y;D tDwvDEidk if H a&mr+rKd Œod@k oGm;a&mufum yky&f [ef;rif;}u;D / tDwvDrif;wd@k ESifh awGŒqH=k uonf? oD[Vkd u f seG ;f (,ck oD&v d uFmEdik if )H wGif Ak'j< rwfp, G af wmftm; zl;ajrmf+y;D pG,af wmfymG ;wpfqu l v kd nf; yihaf qmifco hJ nf? tdE, Nd bk&ifcx H o H @kd vnf; 0ifa&mufcahJ y.? &efuek o f @kd a&mufaomtcg toGm;c&D;uJo h @kd yif t*Fvyd t f &m¶Srd sm;. aESmih, f u S ¶f mS azG ppfaq;r_rsm; cHc&hJ ayonf? oHtzGJŒonf cspf=unfa&; aqmif¶Gufr_rsm;/ ukefoG,fa&;nSdE_dif;r_rsm;ESihftwl t*F v ef j ynf Oa&myEk d i f i H r sm;rS r[mrd w f p mcsKyf r sm;/ vuf a qmif y ¾mawmf r sm; o,faqmifvsuf rdrw d @kd . &wemyH+k rKd Œawmfo@kd 1235 ck/ uqkev f qef; 6 &uf (1873 ck/ arv 2 &uf) aom=umae@wGif jyefvnfa&muf¶cdS o hJ nf? ToHtzGŒJ . aqmif¶u G rf a_ =umihf uke;f abmif&mZ0if}u;D wGif aumif'aD &mf¶[ $ k ac:aom Count de Rochechouart olonf rEWav;+rKd Œod@k jyifopfot H jzpf a&mufvmcJah vonf? 1235 ckESpf/ waygif;vqkwf 12 &ufae@wGif uif;0efrif;}uD;yif OD;aqmifI jyifopfEkdifiHodk@ jrefrmoHtzGJŒwpfzGJŒ xyfrHoGm;a&mufcJh&m jyifopfoH aumif'Da&mf¶$yg vkdufygoGm;cJhonf? jyifopfodk@oGm;&mwGif puFmylrSwqihf oGm;cJhonf? ToHtzGJŒonf jyifopf-jrefrm qufqHa&;twGuf tusdK;xl;zG,f&m ¶Sdaomfvnf; jyifopf-jrefrm qufqaH &;twGuf tusKd ;xl;zG,&f m¶Sad omfvnf; jyifopf-jrefrm qufqaH &;/ t*Fvyd -f jrefrmqufqaH &;wd@k udk rsm;pGm *,uf¶u kd cf +hJ y;D jrefrmjynf. Ekid if aH &;upm;uGu. f wpfpw d f wpfa'ovnf; jzpfco hJ nf? 1236 ckEpS w f iG f uif;0efrif;}u;D rSm aoewf0eftjzpf cef@tyfjcif;cH&I ajrmuf xm;0,f/ awmifxm;0,f paom aoewftpk 22 wyf/ ppfonfig;aomif; (50˜000) ausmfwdk@udk tkyfcsKyfcef@cGJ&.? xdktcsdefrSpI uif;0efrif;}uD;rSm EdkifiHumuG,fa&;ESihf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

29


30

ppfra_ &;&m wd@k wGif ydrk w kd m0ef,u l m aqmif&u G cf &hJ .? aoewf0ef&mxl;rSm =unf;wyfrsm;udk }u;D =uyftyk cf sKy&f ojzihf =oZmtm%m¶So d nf? xd@k aemuf 1237 ckEpS w f iG f v,fuikd ;f +rKd Œpm; tjzpfyg oem;awmfjrwfc&H onf?

tkyfcsKyfr_ jyKjyifajymif;vJa&; 'Dru kd a&pD0g' xGe;f um;aom Oa&myEkid if rH sm;od@k oGm;a&mufavhvmcJo h nht f wkid ;f / rdrEd idk if H wd;k wufa&;twGuf +Aw d ed Ef ikd if H od@k bk&if. tm%mudk uef@owfum 0ef}u;D tzGŒJ ESifh wkdif;jynfa&;&mrsm;wGif pDrHcef@cGJoGm;Ekdifonhf pnf;rsOf;cHbk&ifpepfwpfckudk wDxGif&ef uif;0efrif;}uD; }udK;pm;cJhonf? odk@jzpfIvnf; rif;wkef;rif;ewf¶GmpHaomtcgwGif rdrd. =oZmanmif;rnhf oDaygrif;om;udk xD;eef;qufcHap&ef oabmwlcJhjcif;jzpfonf? 1240jynhEkf pS w f iG f oDaygrif; eef;wuf+y;D aemuf tkycf sKyrf _ jyKjyifajymif;vJa&;vkyif ef;rsm; udk pwifco hJ nf? Ekid if aH wmftyk cf sKyaf &;wGif 14 XmecG+J y;D vSsif rdru d rl umuG,af &;Xme[k ac:&rnhf =unf;wyfrsm;udk wm0ef,t l yk cf sKyu f m Ekid if aH wmf. umuG,af &;udk pDpOfco hJ nf? wkid ;f jynftyk cf sKy&f mYvnf; v$waf wmfwiG f tcGet f m%mrsm;udk ydrk &kd ¶Sad tmif aqmif¶u G cf . hJ ? v$wfawmftpnf;ta0;wdk@wGif bk&ifudk,fwkdifaomfvnf;aumif;/ tdrfa¶SŒrif;om; aomfvnf;aumif;/ obmywdtjzpf aqmif¶u G +f rjJ zpfaomfvnf;/ jrifueG ;f / jrif;cHw k ikd t f a&; ay:aygu+f y;D onhf tcsed rf pS I TtpOftvmrSm ysujf ym;ouJo h @kd ¶S&d m v$waf wmftpnf; ta0;rsm;wGif uif;0efrif;}u;D yif OD;aqmifc&hJ .? tkycf sKyaf &;topfrmS bk&if.tm%mudk uef@owf&efjzpfojzihf uef@owfjcif;rcHvdkolwdk@bufrS twdkuftcHrsm; ay:aygufcJh.? odk@jzpfIvnf; oDaygrif;vufxuf aemufydkif;wGif uif;0efrif;}uD;rSm wefcdk;rSdefum bk&ihaf ,muQr qifjzLr¶Sit f rSL;¶Sad om wkid ;f wm;rif;}u;D wd@k u =oZmxufI vmavonf? Tod@k tm;jzihf tkycf sKyrf j_ yKjyifajymif;vJa&;tpDtpOfrsm;udk uif;0efrif;onf pdww f ikd ;f us aqmif¶GufEkdifjcif;r¶SdcJhay?

Edik fiHjcm;qufoG,fa&; +Aw d o d sS w@kd . e,fcs@J ppfajcvSr;f udk aumif;pGm&dypf m;rdonht f avsmuf Edik if jH cm; qufoG,fa&; usm;upm;r_atmifjrifap&ef uif;0efrif;}uD;onf jyifopftpdk;&udk usm;wpfaumiftaejzihf toH;k jyK&ef }uKd ;pm;cJah yonf? jyifopftpd;k &udk usm;wpfa,muf taejzihf toHk;jyK&ef }udK;pm;cJhayonf? xdkodk@}udK;pm;cJhaomfvnf; +AdwdoSswdk@ESihf G cf o hJ nf? yÉdyuQrjzpfatmif vdrmR yg;eyfpmG qufqaH &; odr;f arGŒr_rsm;udk wpfzufrS aqmif¶u rif;wke;f rif;vufxuf +Aw d o d sS a0vrif;om; tdE, dN Edik if o H @kd a&mufvmpOfu jrefrmEkid if H tpdk;&. udk,fpm;vS,ftjzpf oGm;a&mufE_wfqufcJhonf? +AdwdoSsukr`%D}uD;rsm;ESihf qufo, G rf w _ @kd wGiv f nf; rdr. d tpd;k &aiG&a&;wGif +Aw d o d sS urk % ` o D @kd auseyfr&_ atmifvnf; aqmif¶u G cf . hJ ? 30

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


31

od@k yifjzpfvihu f pm; jyifopfw@kd rSm tenf;i,f wefc;kd rSed af eonht f csed /f +Aw d o d sS w@kd . e,fcs@J pDru H ed ;f tvGet f ¶Sed af umif;aeaom tcsed jf zpfonht f jyif rdrEd iS fh vkyaf zmfuikd zf uf rsm;jzpfonhf v$waf wmf0ef}u;D wd@k udk rdrt d jrifo@kd ygatmif qGaJ qmifEikd pf rG ;f r¶Scd ahJ oma=umihf uif;0efrif;}u;D . Edik if jH cm;0g'ESifh vkyif ef;rsm;rSm ratmifjrifcahJ y? jyifopfw@kd ESpf r[mrdwf tjzpf qufo, G rf r_ sm;udk +Aw d o d sS tpd;k &u jyifopftpd;k tm; uef@uGucf @J onf? uef@uGu¶f Hk omru jyifopfwdk@ tcsdefrqkdif;rD jrefrmEkdifiHudk vuf&odrf;,l&ef 1247 ckESpfwGif ta=umif;jy ppfa=unmcJah vonf? uif;0efrif;}uD;onf rdrd. t¶Sifay: Y opPm¶Sdonf? "OD;aumif;vdrfxkwf/ oDaygjyKwf" qdak om pum;wd@k rSm rrSeaf cs? t*Fvyd w f @kd csw D ufvmpOf oDaygrif;w&m; vGw&f mod@k a¶Smif¶mS ;um jyefvnfcck EH idk zf @kd t}uOH m%fay;cJ. h ? od@k &mwGif a,muQrawmf qifjzLr¶Sirf b d &k m;ESifh rdb&k m;acgi}f u;D pkb&k m;vwfw@kd rrmruse;f jzpfjcif;/ orD;awmfrsm; i,f¶G,fjcif;ponhf ta=umif;wkd@a=umihf bk&ifudk,fwkdifu rxGufcGmvdk[k jiif;qdkcJh.? uif;0efrif;}u;D onf vlowf0g'udk vH;k 0rESp+f rKd Œ? rif;wke;f rif; ewfjynfpI H rif;ajymif;rif;v$J wGif rif;nDrif;om;wd@k tm; pDpOf&ef }upH nf=upOf rdrpd rG ;f tm;¶So d rSs [ef@wm;uef@uGucf . hJ ? rdrdwefcdk;rSdefpOfwGif aqmif¶GufEkdifpGrf; r¶SdcJhaomfvnf; rdrdaqmif¶GufEkdifonhftcgY jzpfajrmufatmif aqmif¶GufcJhonfudk awGŒ&onf? xdkrSwpfyg; uif;0efrif;}uD;onf aiG0,fu|efpepfudk wkdufzsufcJh.? 1245 ckESpfwGif ol.tpDtrHjzihf olwpfyg;tdrfwGif a=u;,lI useG t f jzpf toufarG;ae=uaom vl}u;D 240/ uav;oli,f 1154 a,muf udk aiGtrf;a¶G;,l+y;D vSsif olw@kd qENtavsmuf omoemhabmifo@kd oGwo f iG ;f cJ. h ? xdt k pDtrH wd@k udk tpd;k &taejzihf aqmif¶u G af y;cJ. h ?

b0ed*Hk; t*Fvdyfwyfrsm;csDwufvmpOfwGifoDdaygrif;udk,fwkdifu vGwf&mvGwfa=umif; ra¶Smifvdk[k qdkonhftjyif +AdwdoSswdk@ awmif;qdkonfudk ausat;pGm tjynhftpHk ay;rnfjzpfa=umif;/ owW0gw@kd toufraoap&ef wku d cf u dk rf r_ ¶Sad pvdak =umif;jzihf trde@f ay; aoma=umihf t*Fvyd w f @kd csw D ufvmpOfwiG f [ef@wm;wku d cf u kd rf r_ ¶S&d efEiS fh t*Fvyd w f @kd uvnf; rwdu k cf u kd &f ef pDpOfco hJ nfrmS trSeyf ifjzpfonf? Tod@k tm;jzihf tm;rwefrmefavSsmu h m tnHch jH cif;omjzpfonf? uif;0efrif;}u;D onf oDaygrif; ygawmfr+l y;D aemuf +Aw d o d sS w@kd awmif;yefonht f wdik ;f v$waf wmf/ rSL;awmf/ rwfawmfw@kd ESit fh wl Edik if aH wmftyk cf sKyaf &;udk ulncD . hJ ? 1259 ckEpS w f iG f 'kw, d bk&ifc. H Oya'jyK rif;wkdifyiftjzpf tr_xrf;cJhonf? tedpPra&mufrD awGŒ jrifcJholwpfOD;u uif;0efrif;}u;D . wnf+ird yf /kH xufjrufy/kH ,Ofaus;odraf rGŒyk/H A[kow k rsm;yHw k @kd udk cs;D usL; a&;om;xm;onf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

31


32

TuJo h @kd jrefrmtpd;k &rif;wd@k vufxufawmfEiS fh t*Fvyd t f pd;k &rif;wd@k vufxuf rif;av;qufwkdif &mxl;XmeEW&bGJŒ trnfwHqdyfrsm;ESihfwuG csD;ajrSmufolaumif; jyKawmfrlonfudk yg&rD'AŠoEBm& oDv orm"d ynm A[kokw 'DCm,ku [laom *k%af us;Zl;taygi;f ESifh jynhpf akH om uif;0efrif;}u;D OD;aumif;onf touf 86 ESp/f 4 v/ 22 &uf t¶G,w f iG f ocFg&oabmudk rvGeq f efEikd o f nfjzpfI jrefrmouU&mZf 1270 jynh/f 0gqv kd qef; 3 &uf (c&pf 1908 ck/ ZGev f 30 &uf) t*Fgae@ eHeufig;em&DwiG f cE<myOPuorkwdW r&%oabmudk a¶GŒavsmum uG,v f eG t f edpP a&muf&avonf? =uGif;usef&pfaom ¶kyftavmif;udk a¶S;jrefrmrif;wdk@vufxuf t*~r[m aoemywd 0ef¶Sifawmfrif;}uD; oufawmf¶Snftrwfwdk@ uG,fvGef&m o+*õK[fonhf aqmif¶Guf+rJ"avhxHk;pH tcrf;tem;ESihftnD wyf+rdKŒwGif; tdENd, r[mtwkvwm&m o[m, (C.S.) pDtufpt f ikd f bGŒJ wHqyd w f @kd udk cs;D jriS jfh cif; cHc&hJ ayonf?

rif;}uD; jyKpkcahJ ompmayrsm; 1? 36 apmifwJG "rRowf}u;D 2? orD;awmf{csi;f ESifh ykcufwif{csi;f 3? pdwKW yuUad vopmwrf; 4? wdENKuysdKŒ 5? &weme'DarmfueG ;f 6? uif;0efrif;}u;D vef'efomG ; ae@pOfrw S w f rf;ESifh jyifopfomG ; ae@pOfrw S w f rf; 7? ememe,oacFyuAsmAE<usr;f ac: uif;0efrif;}u;D uAsmpk 8? tarGr_ "rRowf}u;D 9? tÄoacFy0Àem"rRowf 10? arwWmpmrsm; 11? "arRmZarmfueG ;f 12? yudÀu"rRowfvuFm 13? aerd&uef 14? uAsm ESifh *DwoDcsi;f rsm; jzpfavonf? pmud;k 1? uif;0efrif;}uD;/ ememe,oacFyuAsmAE< ac: uif;0efrif;}uD;uAsmpk/ [Hom0wD/ 1968? 2? AdkvfrSL;baomif;/ pmqdkawmfrsm;twˆKywWd/ &mjynhfpmtkyfwkduf/ yOPrt}udrf 2002? 3? oef;0if;vdSKif/ tESpfcsKyfjrefrmhordkif; tbd"gef(yxrwJG)&efukef/ ynma&$awmifpmaywdkuf/2010

oef;0if;v_di f

(rdk;rc rD'D,mrS) 32

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

ar 1/ 2013


33

usaemf rarhwJh avxD;Adkvftkef;armif

&Jabmfzdk;oHacsmif; OD;av; Adv k t f ek ;f armifukd usaemf 9-10 ESpo f m;t&G,w f ek ;f u &efuek af xmif }uD;xJrSm ywrqHk; t}udrftjzpf awG@zl;cJhwmjzpfa=umif; usaemf a&;jycJhzl;ygw,f? usaemhftaz axmifusaepOfwkef;u usaemftazhudk oGm;awG@awmh axmifydkifwdk@u usaemhu f kd reufuae naetxd axmifx&J dS tazaewJh (5)wdu k t f xJtxd oGm;vnfciG /fh tazeJ@twl aecGiafh y;wmyg (tckacwfvrl sm;tzd@k awmh r,Hck sif yHjk yifvdk jzpfae=ur,f xifygw,f)? xHk;pHtwdkif; axmifxJrSmu ol&Jaumif;awG/ emrnf}uD; EdkifiHa&;orm;awG/ pmayorm;awG pkpnf;avh&Sdwmrdk@ usaemhfudk tJ'DtxJrSm usaemhfudk tazmfvkyfwJh/ touftawmfi,fwhJ Auy u udzk ek ;f u "tJ'g Adv k t f ek ;f armifyJ" vd@k vufnKS ;d xd;k jyygw,f? usaemf rSwrf o d avmufq&kd if udzk ek ;f [m t&ifu tpd;k &a&wyfu t&m&Sid ,f wa,mufyg? wdkufa&,mOfwpif;udkarmif;+yD; wGHawG;bufukd awmcdkcJholjzpfygw,f? (ol@vdkyJ Adv k ^f m%farmifuvnf; rdwv Dˆ m avwyfpcef;uae av,mOfysw H pD;eJ@ awmcdzk ;l ygw,f)? oljy&mudk vSr;f =unhv f u kd af wmh touf 40 avmuf ydeyf ed v f w l a,muf wkwaf umuf wacsmif;eJ@ axmheif;/ axmheif; avSsmufvmaewmudk awG@&ygw,f? ol@acgif;yHku tv,frmS armufae+y;D qHyifuawmh uwH;k qHawmufygy?J touft&G,ef @J '%ftrsK;d rsK;d tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

33


34

a=umihf OD;av;Adv k t f ek ;f armif&ŒJ ¶ky[ f m yg;acsmifus/ rsuw f iG ;f a[mufaewmyJ awG@&avh &Syd gw,f? ay:vGiv f w S EhJ mS wHukd axmufxm;wJh ol@&JŒyg;¶d;k awG[m =uŒH cdik v f +S y;D aemifrmS zdESdyfol tm%mydkifawGeJ@ &ifqdkifwdkif; tJ'Dyg;¶dk;}uD;awG wif;aewm[m usaemfwdk@vdk aemufvu kd af wGudk odyt f m;wufapygw,f? wu,fawmh ol@udk vlu, kd w f ikd rf awG@&rDuwnf;u usaemf[m ol@ta=umif;udk tazeJ@ wjcm; yk'rf (5) tusO;f om;awGqu D =um;xm;yg+y?D avxD;qif;wJu h pd t P jyif zrf;rdwt hJ cgrmS tpd;k &u b,fvEkd ydS pf ufw,fqw kd hJ ta=umif;awGa&myg? uav;wa,muf&ŒJ rsupf x d rJ mS {&mr ol&aJ umif;}u;D wOD;jzpfaewmudk em;vnfEikd =f ur,f xifygw,f? tJ'Daemuf 14 ESpfavmuf=umawmh OD;av; OD;tkef;armifudk b0wltjzpf jyefawG@&ygw,f? udu k ;kd u|e;f ay:rSmyg? usaemfw@kd tm;vH;k udk wifac:oGm;wJh jynfawmfat; oabFmay:uqif;vd@k udu k ;kd u|e;f ajrudek if;+y;D rDwm 50 avmuf avSsmuf+y;D wJah emufrmS usaemfwdk@tm;vHk;udk oJaomifjyifay:rSm txdkifcdkif;ygw,f? +yD;awmh tusOf;Xme txl;t&m&Sd Adv k x f eG ;f &ifavmu rde@f cGe;f ac|ygw,f? axmifxaJ &muf&if b,fol b,fae&m a&mufv@kd b,fvkd uef@owfxm;r,fqw kd m b,forl aS jymEdik w f m r[kwyf gb;l ? 'ga=umihf tckvkd tm;vH;k pkjyKH ae&wke;f rSm jrifEikd o f t l m;vH;k udk =unh&f ygw,f? aemuf+y;D ae&mtopfwck udak &muf&if ud, k yfh wf0ef;usiu f kd t&ifq;kH tuJcwf penf;emwm[m Edik if aH &;tusO;f orm; rsm;&JŒ tusiw fh ckyJ r[kwyf gvm;? 'Dvekd @J usaemfw@kd vnf; ylvw S hJ aomifjyifay:rSmxdik +f y;D pdwyf supf &m/ &GrH ek ;f p&mrde@f cGe;f udk pdwrf ygw h yg em;axmif&if; wjcm;vlawGukd vSnyfh wf=unhf =uygw,f? usaemht f xifawmh OD;av;Adv k t f ek ;f armif ¶kyb f mrSajymif;roGm;bl;yJ? tJ'aD emuf tusOf;pcef;xJa&mufawmh qufwdkufqdkovdkyJ wjcm; tif;pdefaxmifuygvmwJh b0wlawGqDuae ol@ta=umif;awGudk quf=um;&ygw,f? tif;pdefaxmifwGif;rSm ppfqifa&;pDrHudef;qGJ+yD; zdESdyf&mrSm OD;av;Adkvftkef;armifudk 0dkif;¶dkuf=uvdk@ eH¶dk; oHk;acsmif;awmif usKd;cJhowJh? 'ga=umihf ol@usef;rma&;[m tawmfudk raumif;bl;wJh? wDbDa&m*gvnf; &SdaeowJh? tJ'DtcsdefrSm ol@toufu ig;q,favmuf &Sdaeyg+yD? ud k u d k ; u|ef ; ay:ud k a &muf + yD ; aemuf w ae@rS m yif v ,f x J a&csKd ; qif ; cG i h f & vd k @ a&csK;d qif;=uwJt h cgrmS awG@&wJh OD;av;Adv k t f ek ;f armif&ŒJ yH[ k m wu,hu f kd urRXmef;¶kyyf g? xl;wmu 'DurRXmef;¶ky&f ŒJ eHab;rSm cGpJ yd cf sKy¶f ;kd a=umif;awG ygaewmygy?J 'gayr,hf ol[m udu k ;kd u|e;f ay:u wdu k yf aJG wGukd rm;rm;rwfrwf acgi;f aqmifEikd cf hJ ygw,f? eH¶dk;usKd;ayr,hf ESvHk;u cdkifusnfygw,f? wkwfaumufwacsmif;eJ@ axmheif; axmheif;yJ oJaomifjyifay: avSsmuf/ axmiftm%mydkifawGudk wz0g;rqkwf &ifqdkifcJh ygw,f? usaemfwdk@tm;vHk;udk,fpm; axmiftm%mydkifawGeJ@ &ifqdkif&wJhtcgrSm 34

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


35

wkwfaumufudk,fpDeJ@ &yf+yD; jywfjywfom;om;ajymqdkaewJh OD;av;Adkvftkef;armifeJ@ q&m&m*sefwdk@ ESpfOD;udk jrif&wm[m tifrwefrS usufoa&vnf;&Sd/ tm;vnf;wuf p&mvnf; aumif;vSygw,f? udkudk;u|ef;rSm ArmjynfuGefjrLepfygwDeJ@ eD;pyfolawG/ tvHeDeJ@ eD;pyfolawGeJ@ rvny ac: t&if yrnw -jynfo@l &Jabmfe@J eD;pyfoal wGq+kd y;D t"du tpk}u;D oH;k pk&cdS w hJ mudk trsm;od=uygw,f? tJ'x D rJ mS AuyeJ@ eD;pyfoal wGtpk[m trsm;qH;k yg? 'gayr,hf 'DxrJ mS Armjynfae&mt&yf&yfu vmwJholawG yg0ifygw,f? rEWav;/ jrif;jcH/ ysOf;rem; pwJh txufArmjynfuvmwJh vlawG/ awmifwGif;}uD;/ o&uf pwJh Armjynftv,fydkif;u vmwJv h al wG/ &efuek u f vlawG/ jrpf0useG ;f ay:u vlawG/ &ckid jf ynfe,fu vlawG pojzihf te,fe,ft&yf&yfuyg? aemuf+yD; aemufcHudkajym&&ifvnf; ausmif;om;tE$,f/ tvkyo f rm;tE$,/f tr_xrf;tE$,/f v,form;tE$,/f vufeufuikd af wmfveS af &;xJu vmwJo h l wu,hu f kd pHrk pS jkH zpfygw,f? wa,mufuw kd a,muf rjrifz;l / wa,mufemrnf wa,muf r=um;zl;wJh vlawGtrsm;}u;D jzpfygw,f? tzrf;cH=u&wmuvnf; 1963 ckESpf +idrf;csrf;a&;aqG;aEG;yGJ ysuf+yD;aemuf tzrf;cH&wmuae 1967 ckESpf w¶kwf-Arm ta&;tcif;aemuf tzrf;cH&wJholtxd tcsed af wGumG jcm;aeygw,f? 'DtxJrmS touft}u;D qH;k u 60 wef; jzpfwhJ jrpf0useG ;f ay:u tb=uife@J tr&yl&u OD;cifarmif/ ti,fq;kH u 18 ESpo f m; &efuek /f omauwu udv k aS X; (tzrf;cH&wkef;u touf 14 ESpf avmuf&Sdao;wmyg) wdk@ yg0ifygw,f? 'ga=umihf tJ'v D al wGukd pkpnf;rdz@kd vky&f wJt h vky[ f m wu,fyJ rvG,v f b S ;l ? 'Dvt kd cgrmS tm;vH;k [m 'D t zd k ; }uD ; ES p f a ,muf u d k yH k t yf + yD ; 'D t vH a tmuf r S m pk a 0;cJ h = uygw,f ? tJ ' D v d k yHt k yfc=hJ uwJt h wGuf rSm;w,fv@kd u|e;f ay:rSm/ axmifxrJ mS / axmifjyifrmS b,fou l rS rcHpm;cJ/h r,lqcJ=h uygb;l ? olw@kd rsm;r&Scd &hJ ifqw kd hJ tawG;rsK;d omay:wm awG@&ygw,f? udkudk;u|ef;ay:rSm olwdk@ESpfOD;&JŒ *k%foduQmudk wjcm;b,folrS r,SOfEdkifbl; vdk@ajym&if rvGefbl;xifygw,f? 'gudk wjcm;tzGJ@tpnf;awGuvnf; todtrSwfjyK=u wJhoabm &Sdygw,f? ocifb0uwnf;u EdkifiHa&;vkyfvmwJh/ *syefawmfvSefa&;rSm emrnfausmfcJhwJh/ vufeufudkifawmfvSefa&; vkyfvmwJh/ ESpfu|ef;jyef (aemufawmh oHk;u|ef;jyef) OD;av; Adkvftkef;armifvdkvludk EdkifiHa&;0grSm ,SOfEdkifolr&Sdygbl;? 'gayr,hf tzG@J tpnf;wcke@J wckrmS tm;vH;k wef;wl/ tjyeftvSeaf v;pm;pGm qufq=H uygw,f? wjcm;tzG@J tpnf;u acgi;f aqmifawG/ woD;yk*v ~ awGuvnf; udp&P &dS if olw@kd qDuv kd m+y;D av;av;pm;pm; wdik yf if=uygw,f? w¶k w f j ynf ,Of a us;r_ a wmf v S e f a &;eJ @ wquf w nf ; yJ c l ; ¶d k ; rrS m vnf ; ",Ofaus;r_awmfvSefa&;" jzpfawmh udkudk;u|ef;u Auy tE$,fawGxJudkvnf; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

35


36

*,ufawG¶dkufcJhygw,f? tJ'DvdktcgrsKd;rSm OD;av; Adkvftkef;armifeJ@ q&m&m*sefwdk@om wnfwnf+idrf+idrf racgif;aqmifEdkifcJh&if udkudk;u|ef;ordkif;[m wrsKd;ajymif;oGm;Edkifw,f xifygw,f? olw@kd qDukd &JabmfawGu t,ltqtrsK;d rsK;d awG oGm;+y;D wifjyae=uwmyg? t&rf;wuf=uGae=uawmh tajymtqdk toHk;tE_ef; jyif;xefwmawGvnf; ygygw,f? wdkufyGJwck azmfw,fqdk&if &JabmfawGu "usaemhfvnf; wdkufyGJxJygcGihfay;yg" qdk+yD; oGm;em;ylem;qm vkyw f mrsK;d vnf; tjrv J v kd kd &Sw d wfygw,f? tJ'grsK;d awGukd acgi;f at;at;/ pdw&f n S &f n S ef @J umv¶Sn=f umpGm jyefaqG;aEG;&w,fqw kd m tJ'w D ek ;f u usaemhf t&nftcsi;f rsK;d eJ@awmh rjzpfEikd w f m trSeyf gy?J aemufta&;}uD;wJh axmufjyp&mtcsufwcku udkudk;u|ef;tusOf;pcef;rSm usaemfwdk@ u|ef;zsufodrf;a&; tpmiwfcHwJh yHkpHjzpfygw,f? udkudk;u|ef;tusOf;pcef;&JŒ xl;jcm;csut f &vd@k ajymEdik yf gw,f? tJ'gu wdu k yf JG wdu k w f ,fq&kd if tpmiwfco H al wG[m axmiftm%mydik af wGukd tpmiwfcjH ywmyJ vkyyf gw,f? olw@kd ud, k w f ikd f tm%mydik af wGe@J pum;ajymwm/ ajz&Sif;wm vHk;0rvkyfawmhbJ jyifyrSm&SdwJh/ wdkufyGJaqmifjyifyrSm&SdwJh acgif;aqmif &JabmfawGvufxJ qHk;jzwfcGihfawG/ aemuf+yD; udk,hftoufawGudk vHk;0 tyfESHxm;vdkufwm jzpfygw,f? tJ'Dwkef;u wdkufyGJ0if&Jabmfrsm;taeeJ@ OD;av; Adv k t f ek ;f armife@J q&m &m*sew f @kd vufxu J kd 'Dvdk tcGit fh m%mawGe@J ud, k t fh oufawG tyfEiS ;f cJw h mudak xmuf&if 'g[m olw@kd tay: enf;enf;aemaem ,H=k unfr_ r[kwyf gb;l ? usaemhw f OD;csi;f taeeJ@uawmh tJ'w D ek ;f u/ tJ'v D kd olw@kd ESpOf ;D &JŒacgi;f aqmifr_ cH,cl &hJ wJt h wGuf todynmawG/ owWad wGw;kd wJt h jyif vrf;rSeaf y:vnf; avSsmufEikd cf w hJ mrd@k olw@kd udk aus;Zl;wif¶rkH u olw@kd aemufu avSsmufc&hJ wJt h wGuf *k%v f nf;,laerdwm trSefygyJ?

&Jabmfzdk;oHacsmif; {+yD 29/2013

(ta&;awmfyHk *sme,f twGJ 1/ trSwf 3 rS )

36

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


37

OD;oef h eJ h bmoma&;

armifpGrf;&nf ukvor*~ taxGaxGtwGif;a&;rª;csKyf (1961-71) oufwrf; (2) quf aqmif&u G cf &hJ wJh OD;oef@[m Ak'b < momjrefrmvlrsKd ;wOD; jzpfw,fqw kd m txl;xkwaf zmf a&;om;p&mrvdkygbl;? 'gayr,hf Ak'<bmom jzpfwmeJ@ ukvor*~wm0efeJ@ bmqdkif ovJv@kd ar;vm&ifawmh OD;oef@&JŒ bmoma&; ud;k uG,, f =kH unfr[ _ m xnho f iG ;f ajymqdpk &m jzpfvmygw,f? ajymvnf; ajymcJ=h uygw,f? OD;oef@&JŒ nD OD;cef@u wuUov kd f pdew f ifa&;wJh " +idrf;csrf;a&;AdokumOD;oef@" qdw k hJ pmtkyrf mS trSmpma&;awmh atmufygtwdik ;f a&;xm;wJh pmwyd'k yf g&ydS gw,f? "Ak'b < mom jrefrmwd@k . &Ïyl&a'o/ jrpf0u|e;f ay:/ yef;waemfZmwdjzpfaom OD;oef@onf jynfjynfwikd ;f um;/ ausm=f um;owif;/ urBmcsi;f atmif/ yGiv fh if;xif&mS ; vlord sm; vsu&f adS eayonf? OD;oef@. xif&mS ;ausmaf Zmjcif;/ OD;oef@udk urBmu vkv d m;jcif;wd@k onf OD;oe@f. olrwlatmif jynhpf akH om 0D&, d . pGr;f yum;/ ynm. pGr;f yum;/ pif=u,faom tusio fh v D wd@k . pGr;f yum;wd@k a=umih[ f v k nf; qdEk ikd yf g.? wenf;tm;jzihf OD;oef@onf ÁÁ\mrdp>&d,[laom pdwf,kwfwdk@udk y,f&Sm;EkdifI a'0"rRw&m;ESpfyg;wdk@ jzpfaom [D&=d owy`w&m;/ avmuygvjzpfaom jA[Rp&kd w f &m;wd@k ukd aumif;pGmvufuikd x f m;Edik af om yg&rDtiftm;/ bke;f uHtiftm; }u;D rm;aom rif;a,musmf ;jzpfaoma=umih[ f v k nf; qdEk idk f yg.?" tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

37


38

OD;oef@udku Ak'<bmom0if a,musfm;aumif;wOD;tjzpf ¶_jrifoHk;oyfxm;yHk jzpfygw,f? OD;oef@tjrif[m wu,hf Ak'b < mom0if pifppfwOD;&JŒ ¶_jrifo;kH oyfcsujf zpfygw,f? ukvor*~ todik ;f t0dik ;f uvnf; OD;oef@&JŒ vkyaf qmifcsuaf wGukd oH;k oyfcs;D rGr;f =u&mrSm OD;oef@[m Ak'b < mom0ifqw kd hJ tcsuu f kd r=umc% xnho f iG ;f ajymqk=d uygw,f? Ak'<bmomudk urBmuodwmu arwWm0g'/ +idrf;csrf;a&;0g'/ tv,ftvwf vrf;pOf (rZPsdr yÉdy'gvrf;pOf) vdk@jzpfygw,f? OD;oef@&JŒ onf;cHpdwf&Snfjcif;ukdvnf; Ak'0< g'jD zpfv@kd qd+k y;D oH;k oyf=uygw,f? OD;oe@faqmif&u G &f wJh tvkyaf wGuvnf; +ird ;f csr;f a&; tvkyu f kd bufrvdu k f =um;aea&; ae&mu onf;cHpw d &f n S pf mG vky&f wJh tvkyaf wGjzpfygw,f? wu,fawmh OD;oef@[m rd¶;dk zvm Ak'0< g'wOD; jzpfygw,f? bke;f }u;D ausmif;ae+y;D bkef;}uD;ausmif;&JŒ Ak'<bmom o¶dk;pmtajccHawG roifcJh&ygbl;? ol@zcifu tdEdN, wuUov kd w f ckrmS ynmoifczhJ ;l wJh acwfynmwwfwOD; jzpfv@kd rd¶;dk zvm ynma&;avmufe@J wif;wdrfEdkifolr[kwfyg? bkef;}uD;ausmif;udk pwifrydk@bJ vlausmif;udkyJ pwifydk@cJh+yD; t*Fvyd pf m wwfu|r;f a&;udyk J tav;ay;cJyh gw,f? ud&k if0wfawmhvnf; ckEpS &f ufyJ 0wfc&hJ ygw,f? 'Dvekd @J Ak'b < momrSm xl;xl;jcm;jcm; tqihfjrihfjrihf avhvm&wJh ausmif;ynm tcGihfta&;rsdK;r&cJhyg? 'gayr,hf pmzwfjcif;udk txl;0goemygwt hJ wGuf Ak'p< mayudk rd¶;kd zvmxufy+kd y;D avhvmvdu k pf m;cJ[ h ef&ydS gw,f? Ak'<bmom0ifwOD;taeeJ@ omrefrd¶kd;zvmxufydk+yD; avhvmvdkufpm;cJhyHk &w,fvdk@ OD;oef@tay: tuJjzwfEdkifwJh ta=umif;tcsufwckuawmh rEœav;awmif+rdKŒ r[m *E<¶Hkq&mawmf t&SifZeum bd0Hovdk Ak'<pmayusrf;jyK tausmfwOD;u OD;oef@vdk vl0wfa=umifwOD;udk rdr&d ŒJ bmoma&;pmtkyf (tem*wfomoem) rSm trSmpm a&;cGifh jyKjcif;yJ jzpfygw,f? 'Dtcsu[ f m bmoma&;eJ@ ywfouf+y;D txif}u;D p&m jzpfayr,hf OD;oef@[m bk&m;'um qÏo*Fg,emwif Edik if aH wmf0ef}u;D csKyf OD;Eke@J awmh vH;k 0rwlygb;l ? OD;Eku ykw;D pdwjf cif;/ aA'ifar;jcif;/ Avdewfpmau|;jcif; pwJh udpaP wGrmS txl;tav;teuf xm;vGe;f ygw,f? oabmxm;uGv J rJG _ tvGeef nf;wJh i,faygi;f a&mif;&if; OD;Eke@J OD;oef@wk@d [m Edik if aH wmfu bmoma&;twGuf aqmif&u G rf r_ mS t}u;D tus,f oabmuGv J cJG zhJ ;l ygw,f? OD;Ek[m qÏr o*Fg,emwif omoemh 'g,um}u;D bGŒJ cHvo kd l jzpfygw,f? yOPr o*Fg,em wifcJhwm[m rif;wkef;rif; vufxufuqdkawmh xyf+yD; o*Fg,emwifzdk@ tavmw}uD; rvdkao;ygbl;? rif;wkef;rif;u ausmufxuftuQ&m wifcJhwmyg? ykEH ydS pf mawGvnf; ¶du k Ef ydS +f y;D om; &Sad eyg+y?D E_wx f uf tm*Ho k ufouf r[kwyf gb;l ? Armjynf uvnf; 'kwd,urBmppfrSm rdat;ESpfcgemqdkovdk *syeft0ifwcg/ t*Fvdyft0ifwcg ppf'%fc+H y;D jymyHjk zpfc&hJ wJt h jyif jynfwiG pf pfr;D uvnf; awmufavmifaewmyg? 'gah =umihf xlaxmifp wkdif;jynfrSm vdk%f*l}uD;aqmuf+yD; t}uD;tus,f aiGukefa=u;uscHzdk@qkdwm 38

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


39

qdkif;xm;oihfygao;w,f? 'gha=umihf OD;oef@u trkef;cH+yD; uef@uGufcJhygw,f? OD;Eku pdwu f ;l ,Ofov l nf;jzpf/ vkycf sio f vdv k yk zf @kd tm%mvnf; &Scd sed jf zpfv@kd ZGww f ;kd vkycf yhJ gw,f? aemuf y d k i f ; rS m owif ; pmq&m 0ef } uD ; OD ; xG e f ; azu "b0&S i f r if ; w&m;}uD ;" vd k @ ac:avmufatmif ZGww f ;kd vkyaf vh&v dS mygw,f? rdwaf qGO;D oef@&JŒ uef@uGurf [ _ m ratmifjrif cJhygbl;? jrefrmjynfrmS u uGejf rLepf0g'[m rdp>m'dÏ0d g'vd@k vltrsm;tjym;u tpGjJ zpfay: cJhygw,f? rlvu vuf0J0g' jzef@csdcJhol ocifEku omoemh 'g,um jzpfvmwJhtcg olyek x f aewJh uGejf rLepfawGukd "rRmEœ&m,fawGv@kd qdik ;f bkwu f yfcyhJ gw,f? wcsKd Œ uGejf rLepf rsm;uvnf; bk&m;ausmif;xJ zdeyfpD;jycJh=uzl;wm &Sdygw,f? Ak'<bmom0ifOD;a&rsm;wJh ArmjynfrmS uGejf rLepfukd rdp>m'dÏd pGypf &JG wm vG,yf gw,f? oHCmawmfawGukd ¶du k Ef u S f owfjzwfcJhwJh ppfAkdvfcsKyfawG[m ,cktcg apmapmwkef;uvdkawmh uGefjrLepfawGudk "rRmEœ&m,f rac:&Jawmhygb;l ? uAsmq&mwifr;kd u olw@kd udk uGejf rLepf wap>ajcmufoal wG tjzpf uAsmeJ@ oa&mfczhJ ;l ygw,f? OD;oef@uawmh "rRmEœ&m,ftjzpf pGcJ surf wifygb;l ? OD;Ek wcgwav ajymzl;ovdk "uGefjrLepf0g' t"Gef@&Snfygap/ ArmuGefjrLepfrsm; usqHk;ygap" vdk@ ajymvdkyHk&ygw,f? ArmuGefjrLepfawGudk uGefjrLepf trnfcHxm;wJh t=urf;zuform;awGvdk@ qdkygw,f? ocifoef;xGe;f eJ@ ocifp;dk wd@k tjyeftvSef yk*Kd~ vaf &; wku d cf u kd =f uyH/k r=um;0Hh remom pGypf JG ajymqd=k uyHak wGq+kd y;D olw@kd pmapmifawGrmS tjyeftvSeaf &;xm;wm awGukd pkaygi;f wifjy ygw,f? tvHeo D cifp;dk [m rlvu vl (30) avmuf&&dS mu ajr&Sio f aX;awG&ŒJ ypPn;f awGukd vk,uf,liifwJhtcg vlqkd;"m;jyawGyg0ifvmvdk@ csufcsif;vl (300) avmuf jzpfoGm;cJh w,fvdk@ a&;ygw,f? ""rRmEœ&m,f rdpm> 'dÏd" qkdwJh pum;udk roHk;cJhyg? bmoma&;udk Edik if aH &;wku d yf JG vufeuftjzpf oH;k avhr&Scd yhJ g? &Sad wmifrS zq qd&k , S t f rsm;pkvkd t"du vufeuftjzpf roH;k cJyh g? OD;oef@woufwmrSm rdcifeJ@ twl bkef;}uD;qGrf;uyfwmrsdK;/ a&$wd*Hkbk&m;udk wuf+y;D bk&m;zl;wmrsKd ;udk vkyaf vh&ydS gw,f? w&m;xdik w f mvnf; vkyyf gw,f? ykw;D pdyw f m r=um;zl;yg? tvSLtwef; t}u;D qH;k vkyzf ;l wmu rdr&d &Sw d hJ *s0g[mvmae¶l; qkaiG ¶ly;D wode;f udk *syef&dS ukvor*~wuUov kd u f kd ynma&;&efyakH iG tvSLtjzpf vSLcJw h myJ&ydS gw,f? ud, k u f sio fh u d mQ ydik ;f u ajym&&ifawmh ig;yg;oDvudk cg;0wfyq k ;kd uJo h @kd +ro J v l @kd ajym&if omrefajym&m usygr,f? OD;oef@[m ol&JŒ &mxl;t&Sdeft0gtoHk;cs+yD; tpdk;& 0efxrf;taeeJ@a&m/ ukvor*~ 0efxrf;taeeJ@a&m tcGihfta&; tvGJoHk;pm;r_rsdK;/ ud, k u f sKd ;&Smr_rsKd ; vH;k 0 r&Scd o hJ l jzpfygw,f? Adv k af e0if;vdk tukov kd rf sm; wJh vlrsKd ;[m OD;oef@udk "qifjzLrsuEf mS qifrrJ =unh0f h"H jzpfcrhJ ,fv@kd ,H=k unfygw,f? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

39


40

OD;oef@&JŒ rdwfaqG&if; OD;Ek[m "OD;oef@[m tvGef¶kd;om; ajzmihfrwfol wa,mufjzpf+y;D Ak'b < momudv k nf; tvGe¶f akd oudik ;f ¶_id ;f ol jzpfygw,f" vdk@ twdkcsKyf ajymcJzh ;l ygw,f? wu,fawmh OD;oef@[m b,fbmomudk rqkd ¶dak oudik ;f ¶_id ;f wJh vl,Ofaus; jzpfygw,f? OD;EkajymwJh "OD;oef@[m tvGe¶f ;kd om;ajzmihrf wfol" qdw k hJ pum;[m ¶k;d ¶k;d eJ@ jynhpf v kH w S hJ *k%yf 'k yf gy?J OD;tke;f jrihf ('d@k &Sr;f jynf) uawmh Ak'b < mom ¶_axmihu f *k%jf yKpum;wvH;k jzpfwhJ "olZmwmwdk@. rsm;pGm ESpfvdk=unfndK cifrifapEdkifaom oGifjyiftrlt&m&Sdjcif;" vdk@ tcsKyfajymygw,f? tJ'gudk "o&%D,w&m; ajcmufyg;eJ@ jynhfpHkol" ajymEdkifygw,fwJh? o&%D,w&m; ajcmufyg;qdw k mu..... (1) cspcf ifEpS v f zkd , G f ud, k t f rlt&m&Sjd cif;/ (2) cspcf ifEpS v f zkd , G f E_wt f rlt&m&Sjd cif;/ (3) cspcf ifEpS v f zkd , G f pdwt f rlt&m&Sjd cif;/ (4) cspcf ifEpS v f zkd , G f rSswa0zefr&_ jdS cif;/ (5) cspcf ifEpS v f zkd , G f ud, k u f si&fh jdS cif;/ (6) cspcf ifEpS v f zkd , G f vdu k af vsmwwfjcif;wJ?h tm;vH;k (6) yg;yg? "cspcf ifEpS v f zkd , G f trltusiefh @J jynfpo kH "l vd@k ajym&if +y;D r,fxifygw,f? "Ak'b < momESifh OD;oef@" qdw k hJ bdvyfu *g', D efowif;pm aqmif;yg;wyk'u f kd wuUov kd pf ed w f ifjyKpw k hJ "urBm+h ird ;f csr;f a&; Adou k m OD;oe@f" qdw k hJ pmtkyrf mS bmomjyef+y;D azmfjyxm;ygw,f? tJ'aD qmif;yg;u "Ak'b < momESifh OD;oef@" (vef'ef/ atmufwb kd m (19) ¶du k w f m) ukvor*~qdkif&m jrefrmoHtrwf}uD; OD;oef@ udk;uG,f,Hk=unfaom bmomjzpfonhf Ak'<bmomonfyif OD;oef@udk ukvor*~twGif;a&;rSL;csKyf cef@oihfa=umif; wefzdk;rjzwf Edik af om taxmuftuljzpfae+yD jzpfojzihf *g', D efowif;pm}u;D u ,ae@acgi;f }u;D ydik ;f rS a0zefa&;om;vdu k o f nf? ,if;owif;pm}u;D u qufvufa&;om;&mwGif Ak'b < mom0if rsm;rSm orpdwW&Sd=uI tv,ftvwfvrf;pOfudk vufudkifxm;+yD; tjrwfqHk;w&m;udk &SmazGaeolrsm;jzpfonf pojzihf yg&o dS nf? xko d @kd &nf&, G &f if;&S=d uaom vlrsKd ;rsm;rSm t*wdw&m;rvdu k pf m;bJ orpdwW rSswpGm xm;&Sdwwfaom oabm&Sdolrsm;jzpfonf? OD;oef@udk =unhfygvSsif ol,Hk=unf vufcHaom bmomw&m;a=umihfyif ukvor*~. wm0ef}uD;rsm;udk xrf;aqmif&ef oihfawmfolwOD;jzpfa=umif; xif&Sm;aeonfpojzihf tqdkyg *g'D,efowif;pm}uD;u qufvufa0zefa&;om;xm;ayonf? txufygpm[m ¶dkufwmowif;Xmeu *g'D,ef owif;pmyg aqmif;yg;xJu ta=umif;tcsuw f ckukd azmufonfcsvu kd w f myJ jzpfygw,f? 40

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


41

OD;oef@&JŒ rdwfaqG&if; OD;Ek[m " OD;oef@[m tvGef¶kd;om; ajzmihfrwfol wa,mufjzpf+yD; Ak'b< momudvk nf; tvGe¶f akd oudik f;¶_di f;ol jzpfygw,f" vdk@ twdck sKyfajymcJzh ;l ygw,f? wu,fawmh OD;oef@[m b,fbmomudk rqkd ¶dak oudik ;f ¶_id ;f wJh vl,Ofaus; jzpfygw,f? OD;EkajymwJh " OD;oef@[m tvGe¶f ;kd om;ajzmihrf wfol " qdwk hJ pum;[m ¶kd;¶kd;eJ@ jynhfpHkvwS Jh *k%fyk'fygyJ? ...... wu,fawmh OD;oef@[m jrefrmjynfom; wa,muftaeeJ@ 'kw, d urBmppf}u;D '%fukd rdat;ESpcf gemqdo k vdk cHc&hJ ol/ jynfwiG ;f ppf}u;D '%fukd cHc&hJ oljzpfygw,f? 'gah =umihf ppfukd rvdv k m;/ +ird ;f csr;f a&;udk vdv k m;wm jzpfygw,f? urBmppfr;D xJrmS olpak qmif;cJw h hJ pmtkyaf wGe@J twl ol@tdrv f nf; rD;xJygomG ;cJyh gw,f? jynfwiG ;f ppfumvrSm u&ifoyl ek ef @J +ird ;f csr;f a&; aqG;aEG;zd@k toufpeG @f +y;D aqmif&u G cf &hJ wJh tawG@t}uKH vnf; &Syd gw,f? OD;Ek&JŒrSwfcsufcstwkdif; tvGef¶dk;om;ajzmihfrwf+yD; arwWma&SŒxm;pOf;pm; wwfov l nf; jzpfygw,f? 'gawGu OD;oef@&JŒ yifu, kd f t&nftcsi;f awGyg? 'Dt&nftcsi;f awGudk OD;oef@[m Ak'b < mom0if wOD;taeeJ@ wnfaqmufcw hJ m jzpfayr,hf Ak'b < mom 0ifwidk ;f rSm 'Dt&nftcsi;f awG &Sad ewmvnf;r[kwyf g qkw d mukad wmh owdjyK&ygvrd rfh ,f? OD;oef@u OD;Ekvdk t,lonf;r_awG ryg&ydS gb;l ? ewf/ aA'if/ ykw;D awG rygygb;l ? OD;oef@rSm oDveJ@ ynmykid ;f rSm vlwumxuf ykyd gw,f? OD;oef@ukd Ak'b < mom0ifwOD;vk@d qkw d mxuf "Ak'b < mom0ifaumif;wOD;" vk@d "aumif;" qkw d hJ 0daoowvk;H wk;d jznhaf jymrS wjcm; Ak'b < mom0ifawGe@J ra&mrSmjzpfygw,f? Ak'b < mom0if OD;oef@&JŒ pGr;f aqmifra_ wGa=umihf..... (1) jrefrmEkid if &H ŒJ *k%jf rihw f ufcw hJ ,f? (2) jrefrmvlrsK;d &JŒ *k%jf rihw f ufcw hJ ,f? (3) Ak'b < mom&JŒ *k%jf rihw f ufcw hJ ,f? (3) ukvor*~}u;D &JŒ *k%v f nf; jrihw f ufcyhJ gw,f? Akv d af e0if;tp Akv d o f ef;a&$tqk;H ArmppfAv dk cf sKyaf wGa=umihf cktcgrmS jrefrmEkid if H &JŒ *k%fa&m Ak'<bmom&JŒ *k%fa&m/ jrefrmvlrsKd;&JŒ *k%fawG txl;edrhfuscJh&ygw,f? 'D*% k af wGudk olrsm;u qnfay;vk@d r&yg? OD;oef@ukd remvkd wk&d n S f jzpfaevk@d vnf; r+y;D yg? OD;oef@*k%af wGudk zsuyf pfv@dk vnf; r&yg? rdrw d @dk rSm usqif;aewJh *k%u f dk rdrw d @dk bmom tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

41


42

jyefvnfjrihw f ifro S m &Ekid yf gw,f? AkdvfcsKyfawGtaeeJ@ rdrdwkd@&JŒ*k%fukd q,fcsif&if tvGefvG,fygw,f? OD;oef@ trde@f &Szd ;l ovkd pdwx f u J vmwJh udpaP wGudk pdwx f rJ mS yJ t&if &Si;f &ygvrd rfh ,f? OD;oef@vkd arwWma&SŒxm;+y;D wkid ;f jynf +ird ;f csr;f om,m 0ajym apcsiyf gw,fqw dk hJ apwemxm;vku d &f if tpp acsmarmoGm;ygvrd rfh ,f? ppfAv kd cf sKyaf wG vlawmrwk;d Ekid f jzpfae&wmukd igw@dk bke;f }u;D vk@d omrefval wG rzl;Ekid =f ubl;vk@d xifraeygaveJ@? raumif;wmvky&f if vlawGu uk, d u fh dk a&Smif=ur,f? uk, d w f idk u f vnf; vlawmrwk;d 0Hh jzpfr,f? aumif;wmvky&f if OD;oef@vkyd J vl&m0if vlawmwk;d Ekid yf gvrd rfh ,f? vlaumif;wOD;ukd "vlawmrwk;d apeJ@" qkw d hJ &nf&, G cf suef @J tus,cf sKy/f tusO;f csKyx f m;ayr,hf vlawGu wae@wjcm; yk+d y;D om =unfnKd vmygvrd rfh ,f? raumif;wJh vluawmh olrsm;tus,cf sKyf rxm;&bJ uk, d b fh mom tus,cf sKycf swm cHae&ygvrd rfh ,f? AdkvfcsKyf}uD;awGtm;vkH; arwWmyGm;Ekdifygap? wkdif;jynf+idrf;csrf; om,matmif aqmif&u G Ef idk =f uygap? usaemfw@dk =unfnKd pmG tav;jyKyg&ap?

armifpGrf;&nf {jyD 10/ 2013 (rdk;rc rD'D,m rS)

axmifEi S r hf c d if

vlxk a':trm xGufjyD - udk,fawG hjzpf&yfrSef pmpkrsm; - zdk;oH (vlxk) trSmpum;ESifhtwl - tvif;tdrfr*~Zif; (*syef) rS pDpOfxkwfa0 jzef hcsdonf? 42

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


43

EGm;ESihfoydwf

ndKjr vlw@kd onfwikd ;f a&;jynfa&;ta=umif;udak jymqd=k u.? epfemcsuf rsm;udak =u;G a=umf =u.? rsdK;cspfpdwf&Sdtyfa=umif; [pf=u.? nDnm rSjynfomrnf[katmf=u.? xdkodk@ a+ymqdak =u;G a=umfatmf[pf =uolw@kd tm; wu,f+rih+f rwfonhrf sKd ;csp=f u;D awG[k ta=umif; rod olrsm;u xifp&mta=umif;&Sdaomfvnf; trsm;tm;+zihfp+zD;rsm; acG; rsm;om+zpf ukefonf? olwdk@onf vlpnfpnf&Sdaomt&yfrsm;wGif pif+rifhodk@wuf+yD; pGmavmifpGm avmifvkyf=u.? [krR&SK;/'dkiftmcD/ aemifvmrnfhtkyfcsKyfa&;ponf+zifh vSsm&kd;r&Sd onf h z d k ; a+ymcsif / zd k ; atmf c sif = uD ; rsm;yif ? od k @ aomf taygif ; tazmf r sm;ES i f h yif u d k , f aeaomtcgrsm;wGiu f m; wdik ;f +ynfukd tvsO;f owdr&=uuke?f ud, k Ehf rS vifaea=umif;ESihf ol@ESrom;arG;a=umif; z&kom0gpm twif;wd@k udo k m yGm;rsm;=uavonf? rsdK;cspfpdwf trSefxufoef+yD; +zpfuwufqef; wyg;u|efb0udk wu,f emusnf;ol+zpfu xdkodk@raeEdkif&m? b,feHa&mtcgrqdk rsdK;cspfrD; avmifu|rf;vsuf trsKd ;.epfem csurf sm;udo k m tEkvykH ÉdvkH p+rKH @jyef pDppfum pm;vSsiv f nf; trd+refrm+ynf/ tdyv f sS iv f nf; +refrm+ynftrd/ vrf;avSsmufvsS iv f nf; jrefrmtrd+ynf/ pma&;vSsS iv f nf; jynftrd+refrm [komvSsif +zpfap&m.? tESo D @kd ao molrsm;udo k m rsKd ;csp[ f k orkwu f m a&$yef;uke;f / aiGyef;uke;f rsm; pGy=f uoifah yonf? uGsEykf o f nf wuUov kd o f ydwf pHpk rf;a&;aumfrwD vl}u;D rsm;a&S@0,f tvGerf aumif; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

43


44

qdk;0g;aom wuUodkvf ta=umif;csif;&mwdk@udk =um;odorSs ,xmblw oufaocH +y;D onfh t+cm;rJw h iG f (1)wESpaf usmrf sS cGcJ gG vmcJ&h aom rdbESpyf g;udk zl;arSsmv f +kd cif; (2)t=uif tnma'owGif oydwt f a+ctae rnfo@kd rnfy&kH o dS nfukd pHpk rf;vsuf wu,fvakd vao;&Su d rdrdZmwdcsufa=uG awmt&yfw0dkufwGif awmolawmifom;wdk@tm; oydwfw&m; a&at;wdk@udk au|;vdk+cif;[laom qEMESpfyg; zdpD;vSo+zifh acgif;aqmift=uif aemifEk/ aemiftkef;/ bdkif&Spfwdk@tm; q,f&uftwGif;+yefvmcJhygrnf pdwfcsyg[k tzefzef used q f ckd iG yhf ef+y;D oumv xdrk nfaom oydw+f yef=um;a&;Ïmeudv k nf; udak usm+f ird ;f tm; acwW v$t J yfc+hJ y;D aomf wwd,wGo J @kd ckew f ufum tnmod@k qefchJ avaom[l.? tnmEkid if w H iG u f m; oydwt f a&; om,mygay.? rif;bl;/ rH&k mG / yckuLU / a&$b/kd ppfudkif;/ rEWav; paomtnm+rdK@rsm;Y ausmif;wdkif;vdkyif aumif;aumif;rGefrGef oydwfarSmufvSsuf&Sd=uukef.? tpdk;&u|efrsm;rSwyg; oydwfudkcsD;=uL; axmufyHh=uol csn;f omwnf;? aomwmyef &GmwGiv f nf; vGeaf v+y;D aomtcgu a&$awmif=um;ygw0D if rif;wdik yf if trwfwOD;+zpfavol wD/y/D tufpf azaz rSwyg; oydwu f kd tm;&olcsn;f yif? "rif;wd@k oufaoar' ay;&wmeJ@ &mpkwt f w k u f nki;f wmu awmfao;w,f? (vlceG af wmf aqmif&jcif;ESihf &mZ0wftyk u f !SO;f yrf;jcif;)? 'd@k wuUov kd rf mS bmrStoH;k r=ubl;? tdkuGm tvum;ygyJ? vacG;vdkyJ? vkyfyHkudkifyHkawGupGefygbl;" [k u|efawmfu a+ym+y aomtcg pm&if;iSm; pH&e$ ;f ESio fh ma+Aw h @kd u *Gr;f EkqD pDro f uJo h @kd wtdtd acgi;f ndr=hf uay.? om,maomnaecif;wGif oef@+yef@aomavnSif;udk&SK&SdKuf&if; w+znf;+znf; vrf;avSsux f u G v f mcJ. h ? ausmufaqmif tdik af pmif;udk ausmv f eG v f suf OD;u|e;f o&uf+c0H od@k qdkufavawmhonf? =unfeK;bG,fae0ifcsdefwnf;? tkef;yifxuf0,f tkef;vufwdk@onf +znf;nSif;pGmvSKyf&Sm;vSsuf&Sdukef.? uG,fvkqJaea&mif+cnfonf o&uf+cHayguf0 wGif +rufpm;v#ufaeaom trnfrod EGm;=um;=uD; waumiftm; wrsdK;yifvSyzGihf+zdK; =uufoa& wd;k atmif v$r;f rd;k vsuf &Sad eavonf?u|eaf wmfonf xdEk mG ;=u;D udk csO;f uyf awmh.? "AsKd @EGm;=u;D bmvkyaf ewmvJ+rufpm;aewmvm;"[k u|eaf wmfuyif pwifI &kww f &uf ESKwq f ufvu kd af y.? EGm;=u;D um; pdpk rd ;f aom a+rpmyifrsm;0,f pdwaf &m ypyfyg 0ifpm;csuf aumif;vS.? "tc u k |eaf wmfw@kd a&$w*d akH y:rSm oydwaf rSmufae=uw,f odvm;? ausmif;om;awGukd tvum;ae&if; ausmif;xkwcf &H vGe;f vd@k " EGm;=u;D onf pm;+rpJ m;ae.? "eJerJ S rw&m;bl;Asm? wu,fq&kd ifu|eaf wmfw@kd [m Edik v f rkd if;xuf rkqv kd eD D uav;awGvJ r[kwyf gb;l ? ausmif;udk pmoifb@kd vm=uwmyg? apmfum;bd@k vJ r[kwb f ;l ? apmfum;wmudk cHaebdk@vJ r[kwfbl;? udkpDk;+rihfudk "qm"rxl;vdk@ ausmif;xkwfowJh? xkw+f ypfyu kH vJ &Si;f &Si;f vif;vif; r[kwb f ;l ? +yefoiG ;f rvdv k kd bmvdv k ekd @J av;ig;vavmuf 44

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


45

"AsdK@EGm;=uD; bmvkyfaewmvJ+rufpm;aewmvm;"[k u|efawmfuyif pwifI &kwwf &uf ESKwfqufvukd af y.? EGm;=uD;um; pdkpdrf;aom a+rpmyifrsm;0,f pdwfa&m ypyfyg 0ifpm;csuf aumif;vS.? "tck u|efawmfw@kd a&$w*d akH y:rSm oydwaf rSmufae=uw,f odvm;? ausmif;om;awGukd tvum;ae&if; ausmif;xkwcf &H vGe;f vd@k" EGm;=uD;onf pm;+rJpm;ae.? ...... ausmif;wufciG fh ray;bJ nSi;f xm;w,f? ukeu f ek af +ym=upd@k / tck udpk ;kd +rifh wHwm;uav;udk a&mufaeyDav? tESm b,fv@l t+ypfvJ pOf;pm;=unfah wmh? q&mh0wW&m;qdw k m wynhu f kd tn$e@f csKd ;bd@k bJvm;vd²k " "aemuf+y;D udak tmif+rifh qdw k hJ ausmif;om;udv k J toH;k r0ifawmhwhJ Ek@d wpfpuULudk oifyek ;f ay:u cGgrv d @kd wJ?h ausmif;xkw+f yefa&m? rw&m;o+zihf ausmif;xkwcf &H wJt h wGuf ausmif;p&dwaf wGukd w&m;pG+J y;D avSsmaf =u;awmif;r,f vkyaf wmhrS "ausmif;rxkw&f ao; ygbl;? atmif+rihfu em;=um;vGJvdk@? t*Fvdyfpum;udk aumif;aumif;em;rvnfvdk@"eJ@ vkyv f mw,f? bm[kwrf vJ ndK+rwd@k odwmayg/h tESaD e@u t*Fvyd pf mygarmuQ tcef; udak &mufawmh udak tmif+rihef mrnfukd ausmif;pm;&if;u zsu+f ypfz@kd trde@f pm&Guu f kd q&mu +yvd@k zwfc&hJ w,f? ckxw k /f ckoiG ;f rd@k rsuef m+zL q&mwa,mufuawmif "'d@k ocifrsKd ;awG b,feh @J +zpfuek +f yv D w J ?hJ " "u|eaf wmfw@kd t&kt d aoay;+y;D wifa+ru S x f m;wJh or*~OuUXudEk u k kd ausmif;xkwf wmuawmh bm+zpfvdk@xkwfxkwf u|efawmfwdk@ tm;vHk;udk apmfum;wmeJ@twlwlaygh? [kwu f rhJ KS wv f m;?" EGm;=u;D onf a&S@od@k a+cwvSr;f wd;k I +rufrsm;udk qufvufpm;ae.? "aemufqHk; ausmif;xkwfcH&wmuawmh udkatmifqef;aygh? tdk;a0r*~Zif; t*Fvdyfpmydkif;rSm npfnrf;wJh aqmif;yg;wdk wckxnfhrdvdk@wJh? &efukefwdkif; owif;pm t,f'w D mu ol@rSm tESmudk zwf+y;D wkev f KS yaf csmuf+cm; oGm;&Smqdu k ;kd ? ausmif;xkwzf @kd a+rmS ufay;&Smw,f? tpd;k &uawmh bmrSt+ypfrqdyk gb;l ? rde;f rrsm;uawmif xdak qmif;yg; [m npfnrf;aomfvJ aumif;apcsif pdwx f m;u ydrk x kd if&mS ;vd@k rd@k bmrSta&;,lb@kd rvdb k ;l wJ?h ausmif;tkyf=uD;uawmh rxkwfbJraeEkdif&Smbl;ayghav? ausmif;tkyfayrJh pdwfuawmh EGm;owform;vdkbJ? xkwfyHkuvJ rSwfbdk@aumif;w,f? tdk;a0r*~Zif;xGuf+yD; wv avmuf=umvdk@ pmar;yGJeJ@uyfaerS xkwfzdk@qHk;+zwfxm;w,f? pmar;yGJrvkyfcif w&uf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

45


46

ESp&f ufrmS qdak wmh udak tmifqef;twGuf t+cm; rcHcsiw f hJ ausmif;om;awG[m uln=D uzH ef Ekid b f @kd cJ,Of; =ur,fayg?h olw@kd wGuyf ckH suyf u kH odw[ f w k w f m²²²²? t=urf;bwef; r[kwb f ?J aoaocsmcsm em;em;aeaeeJ@ vnfv;DS wJh oabmayg?h wynhef @J q&mqdw k m wuUov kd rf mS tESmvdk +zpfae=uwmuvm;?" EGm;}u;D um; em;&Guf wcwfcwfEiS fh w+yKw+f yKwpf m;vsuf +red v f suyf if? "o[ma=umih f u|ef a wmf w d k @ oyd w f a rS m uf c J h w ,f a v? bm+zpf a o;vJ / arSmufw,f/ arSmufwmayg?h ud, k @f udk vlrxifwo hJ u l kd ud, k u f +yef+y;D vlxifaebd@k udpu P cJ,Of;om;bJ? [kwfuJh rSKwfvm;? tckwavmawmh q&mawGeJ@avmufbJ/u|efawmfh ygarmuQ 0&kwq f u D pm&w,f? rif;wdk @oydwaf rSmufaumifpu D aumifawG[m arsmufawG/ bJawGw/hJ w+cm;ygarmuQ uawmhvJ aus;Zl;uef; acG;aumifav;awG/ igt h rd u f vufbuf a& udak wmh vmaomufomG ;w,f wJ?h epfemcsuf bmrSr&Sb d ;l wJ?h bk&ifcu H pHpk rf;a&; aumfrwDrcef@oihb f ;l wJ?h odw[ f w k w f hJ tmp&dawGb?J q&mvJ q&m/ rsuEf mS uvJ rrJawmh 'Dpum;rsdK; a+ymtm; &Sdwmayghaemf?" &kww f &uf EGm;=u;D onf aemufacs;rsm; ,dak eonfukd +rif&I ESprf ed pfcef@ pum;udk &yfwef@xm;&.? "u|efawmfwdk@ tckvdk oydwfarSmufwmudk/ 'Daumifuef; uav;awG[m arG;uwJu Oya' =uL;vGew f ufwhJ olyek 0f oDygv@kd wJ?h aemufwcg vrf;ay:rSm vSt J yd &f if Oya'=uL;vGeef @J aqmfypfvu kd rf ,f wJ?h [kwu f rhJ KS wv f m;? tESma=umihf 'Dvkd vlpm;awGukd bmrS xl;;xl;axGaxG +yefra+ymaecsiyf gb;l Asm? [dk olw@kd t*Fvyd v f rl sKd ; qpfweD-prpf a&;wJh pmudo k m &Gw+f yvdu k cf siaf wmhw,f" tdik , f mvefonf tb,fa=umihf TrSs qlyal eoenf;? ta=umif;&if; Zpf+rpfukd odvsuEf iS yfh if xdr+f ryS I f oifw@kd onf acsmaf wmaigu h m xif&ma+ymbd@k om wwf=u.? oifw@kd zdp;D EdyS u f yG o f nfukd rcHEidk +f cif;a=umiho f m r[kwyf gavm? oifonf +rif;waumif ud=k uKd ;ESiw hf w k I f &uf&ufpufpuf &du k Ef u S v f sS if xd+k rif; oihu f kd +yefI uefa=umufu +rif;udk tqd;k qdrk nfavm? acG;waumifukd ESp&f n S v f rsm;nSi;f qJEydS pf ufc+hJ y;D vSsif xdak cG; oihu f kd +rifwikd ;f a[mifaoma=umihf acG;ud&k ;l onf qdt k ahH vm? tdik , f mvef wdik ;f &if;om;wd@k onf f aH om oabm&S=d uI tvGeq f q l yl yl l vkyw f wfonf[k oifu yÉdoaE<tm;+zihf ,kwn rpG y f p G J r S D oif o nf ol w d k @ tm; wef ; wl r d w f a qG vl v l c sif ; [k oabmxm;cJ h b l ; yg ovm; ar;csi. f ? oifonf olw@kd . ul;oef;a&mif;0,fa&;wGif olw@kd tusKd ;udk =unf&h KS umuG,cf hJ bl;yg.avm? oifonf olw@kd . trsKd ;/ bmom/ omoemudk av;pm;cJyh g.avm? olw@kd . vGwv f yfa&;udk oif.vGwv f yfa&;uJo h @kd cifrifvv kd m; cJyh g.avm? trSet f m;+zihf oifonf Tonfw@kd udk bmrS*&krpdu k cf ?hJ oifum; olw@kd a+r,m 46

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


47

vmvrf;+zihf +yefcahJ om u|efawmfum; pdwrf aumif;acs? EGm;=uD;udk oydwtf a=umif; a+ym&onfrSm u|Jyg;apmif;wD; &Sdv. S ? *&kpdkufyHkvnf;ray:? em;vnf[efvnf;r&Sd? a[m& a+ym&olwiG uf m; armvS.? tdk....EGm;awG/ EGm;awG/ EGm;wdk@onfum; t[dwfwd&dpm> ef rsm;om +zpfukef.? tE<rsm;om +zpfukef.? oydwfudkvnf; em;rvnf? w&m;udkvnf; em;r0if? 'if;wdk@.0g'ESihf vkyfief;um; oHo&mwavSsmufvHk; +rufpm;I aemufacs;,d+k yD;vSsif EGm;raemuf vduk &f efom wwf=uavawmhownf;? .... rsm;udk odr;f cJ. h ? olw@dk udk owf+ypfc. hJ ? wu|e;f od@k yd@k cJ. h ? olw@kd ESifh xdu k w f efaom tcGifh ta&;rsm;udk ray;cJ?h od@k pOfvsuf tdik , f mvefwikd ;f om;rsm; qlyI l oifw@kd udrk ek ;f aomtcg xdrk ek ;f wD;+cif;rSm 4if;wd@k . yifu, kd o f abmxm; ,kwn f ahH oma=umihf [lIvnf;aumif;/ trsKd ;udu k yif acwfrrSED ikd af tmif &dik ;f pdik ;f vsuf ,Ofaus;odraf rG@+cif;iSg vH;k vH;k rpGr;f Edik =f u olrsm; +zpfonf[k oif qd&k ufavonf? eDvma&mif a+y;vsuaf eaom aumif;uifo@kd armhvsuf u|eaf wmfonf pdwyf g vufyg xdk qpfweD-prpf . &Gwaf v+y;D onf. tqH;k Y =unhv f u kd &f m o&ufyifrsm; =um;wGif EGm;eDruav; waumifaemufo@kd okwaf +cwifI oGm;avaom EGm;=u;D udk +rifvu kd &f ygonf? vmvrf;+zihf +yefcJhaom u|efawmfum; pdwfraumif;acs? EGm;=uD;udk oydwf ta=umif; a+ym&onfrmS u|yJ g;apmif;wD; &Sv d . S ? *&kpu kd yf v kH nf;ray:? em;vnf[efvnf;r&S?d a[m& a+ym&olwiG u f m; armvS.? td.k ...EGm;awG/ EGm;awG/ EGm;wd@k onfum; t[dww f &d pd m> ef rsm;om +zpfuek . f ? tE<rsm;om +zpfuek . f ? oydwu f v kd nf; em;rvnf? w&m;udv k nf; em;r0if? 'if;wd@k .0g'ESifh vkyif ef;um; oHo&mwavSsmufv;kH +rufpm;I aemufacs;,d+k y;D vSsif EGm;raemuf vdu k &f efom wwf=uavawmhownf;?

ndKjr (rsdK;jrifhcsdK bavm*frS ul;,laz: jyygonf?)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

47


48

tajccHOya' cHuwkwfESihf vlxkudk,fpm;jyKrSK h

a'gufwm &efrsKd;odrf; 2008 ckESpf zGJŒpnf;yHktajccH Oya'udk tcsKdŒu cHuwkwf[kjrif+yD; tcsKdŒu xGuaf ygu[ f k jrif=uonf? tu,fpifppf zGŒJ pnf;yHk tajccH Oya'[lonf jynfov l x l . k &ydik cf iG rfh sm; tcGit fh a&;rsm;udk ckcu H muG,af y;rnhf cHuwkw}f u;D jzpf+y;D tcGit fh a&;orm;rsm;/ tacsmiform;rsm;/ ud, k u f sK;d &Sm orm;rsm;twGuf xGuaf ygujf zpfrnf r[kwaf y? xd@k a=umihf Edik if w H ikd ;f wGif tajccHOya' cHuwkwEf iS fh vlxu k , kd pf m;jyKru _ kd wefz;kd xm;&ef/ t+rw J rf;xde;f nSd ae&ef txl;ta&;}u;D onf?

a&G;aumufyGJESihftrsKd;om;nDvmcH vuf&Sd 2008 ckESpf zGJŒpnf;yHk tajccHOya'onf 1993 ckESpf/ Zefe0g&Dv 9 &ufae@wGif pwifusi;f ycJah om trsK;d om; nDvmcHY jrpfzsm;cHco hJ nf? 1992 ckEpS f Zlvikd v f 10 &ufae@wGif trsK;d om; nDvmcH ud, k pf m;vS,f 702 OD;. trnfrsm;udk xkwjf yefa=unm cJ&h m 1990 jynhEf pS f ygwpD kH 'Dru kd a&pD taxGaxG a&G;aumufyw JG iG f ta&G;cs,cf H v$waf wmf ud, k pf m;vS,f 99 OD;om yg0ifco hJ jzihf ud, k pf m;vS,f pkpak ygi;f . 15 &mcdik Ef e_ ;f om &Scd o hJ nf ?Edik if aH wmf +ird 0f yfyjd ym;r_ wnfaqmufa&;tzGŒJ onf 1992 ckEpS f {+yv D 24 &ufae@wGif trsKd;om; nDvmcHudk ajcmufvtwGif; ac:,lusif;yrnf[k xkwfjyefcJhonf? Todk@jzihf zGŒJ pnf;yHk tajccHOya' a&;qGaJ &; vrf;a=umif;udk tpjyKco hJ nf? xd@k aemuf 1996 ckEpS f rwfv 48

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


49

31 &ufae@wGif trsK;d om; nDvmcHukd &yfem;cJo h nf? 1990 jynhfESpfarv 27 &ufwGif usif;ycJhonhf ygwDpHk'Drdkua&pD taxGaxG a&G;aumufyJG ESpEf pS jf ynhcf ge;D tcsed w f iG f Edik if aH wmf +ird 0f yfyjd ym;r_ wnfaqmufa&; tzGŒJ onf zGŒJ pnf;yHk tajccHOya'opf a&;qJaG &; pDrcH suf vrf;a=umif;udk yHak zmfc+hJ y;D trsK;d om;nDvmcHukd ac:,lco hJ nf? trsK;d om;nDvmcHEiS fh zGŒJ pnf;yHk tajccHOya' a&;qGaJ &;pDrcH suo f nf 1990 jynhfESpf ygwDpHk'Drdkua&pD taxGaxGa&G;aumufyGJwGif awmif+ydKurf;+ydK tEdkif&&SdcJhaom trsK;d om; 'Dru kd a&pD tzGŒJ csKyt f m; tm%mv$aJ jymif;a&; tpDtpOfukd acszsucf jhJ cif;jzpfonf? 1996 ckEpS w f iG f trsK;d om;nDvmcHukd &yfem;cJh +y;D aemuf jrefrmhEikd if aH &;onf aomifrwif a&rus taetxm;od@k a&muf&cdS o hJ nf? e0wtpd;k &onf tm%mv$aJ jymif;a&; tusyf twnf;udk tajccHOya'opf a&;qGaJ &;udk OD;wnfaom trsK;d om;nDvmcHEiS fh vrf;v$EJ ikd f cJo h nf?

vrf;jyajryHEk iS fh nDvmcH'wk ,d tausmh Edik if aH wmf at;csr;f om,ma&;ESifh zGŒH +zKd ;a&;aumifpo D nf 2003 ckEpS f =o*kwv f 30 &ufaehwiG f tqihcf ek pfqihf yg0ifaom 'Dru kd a&pD vrf;jyajryHu k kd csrw S cf o hJ nf? vrf;jy ajryH. k yxrtqiho f nf 1996 ckEpS u f wnf;u &yfem;xm;cJah om trsK;d om;nDvmcHukd jyefvnfusi;f y&ef jzpfonf? 2003 ckEpS f arv 30 &uf 'Dy, J if; wdu k cf u kd rf t _ +y;D oH;k vtwGi;f vrf;jyajryHk csjycJjh cif;onf Edik if w H umY 'Dy, J if; wdu k cf u kd rf u _ kd ta=umif;jyKvsuf &ifqikd af e &aom pdefac:r_rsm; zdtm;ay;r_rsm;udk avsmhcsEdkif&ef tm¶kHajymif;&ef AsL[majrmuf pDrHcJhjcif;jzpfonf? vrf;jyajryHk ckepfcsufonf 'DyJ,if; wdkufcdkufr_tay: EdkifiHwum. pdw0f ifpm;r_ukd tm¶kaH jymif;&ef &nf&, G o f nhf Edik if aH &; tpDtpOf wpf&yfom jzpfco hJ nf? Edik if aH &;t& odumQ q,fonhf vky&f yf[k oH;k oyfrt _ csKŒd &Scd ahJ omfvnf; jyefvnfpwifonhf trsK;d om; nDvmcHwiG f trsK;d om;'Dru kd a&pD tzGŒJ csKyEf iS fh &Sr;f wdik ;f &if;om;rsm; 'Dru kd a&pD tzGJŒcsKyf tygt0if 1990 jynhfESpf a&G;aumufyGJwGif tEdkif&&Sdonhf t"duygwDrsm;. ud, k pf m;vS,rf sm; rwufa&mufco hJ jzihf ckw&f mwjcm; &S&mwjcm; jzpfapcJo h nf[v k nf; rSwcf sujf yKEikd o f nf? 2004 ckEpS f arv 17 &ufaehwiG f trsK;d om;nDvmcHukd jyefvnfusi;f yEdik cf +hJ y;D jrefrmh'Drdkua&pD vrf;jyajryHk. yxrtqihfudk pwifcJhonf? 2003 ckESpf vrf;jyajryHk ckepfcsuEf iS fh ywfoufI tmqD,EH ikd if t H csKŒd tygt0if Edik if w H um todik ;f t0kid ;f . wH@k jyef r_rSm at;pufvGef;cJhojzihf EdkifiHa&;t& a&mif;rSm;0,frSm; jzpfcJhonf[kom rSwfcsufjyK Edik o f nf? trsK;d om; 'Dru kd a&pDtzGŒJ csKyo f nf Edik if aH wmf at;csr;f om,ma&;ESifh zGŒH +zKd ;a&; aumifpDu jyefvnfusif;yrnhf trsKd;om;nDvmcHY yl;aygif;aqmif&Guf&ef qEN&Sdonhf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

49


50

tavsmuf ygw'D w k , d OuUÏ OD;wifO;D ESifh taxGaxG twGi;f a&;rSL; a':atmifqef;pk=unf wd@k udk v$waf y;a&; tygt0if tcsuif g;csuu f kd tm%mydik rf sm;xHwifjy awmif;qdck &hJ m oabmwlnrD _ r&&Scd o hJ jzihf trsK;d om; nDvmcHo@kd wufa&mufrnf r[kwaf =umif; 2004 ckEpS f arv 14 &ufae@wGif xkwjf yefco hJ nf? ukvor*~ tmqD,H tzGŒJ 0ifEikd if t H csKŒd tygt0if EdkifiHwum todkif;t0dkif;onf teft,fvf'DygwD rygaom a':atmifqef;pk=unfudk tdrcf sKycf sKy+f y;D usi;f yaom trsK;d om;nDvmcHukd tjyif;txef a0zefco hJ nf?

+idrf;csrf;a&; tzGJŒrsm;. ay;pm 2004 ckEpS w f iG f trsK;d om;nDvmcH rwdik rf D typftcwf &yfpx J m;aom +ird ;f csr;f a&; tzGŒJ rsm;onf tm;vH;k yg0ifonhf nDvmcHjzpfa&; tqdjk yKco hJ nf? 2004 ckEpS f arv 11 &ufaehwGif typftcwf&yfpJ+yD; +idrf;csrf;a&; &,lxm;aom wdkif;&if;om; vufeufudkif tzGJŒtpnf;rsm;jzpfonhf ucsifjynf vGwfvyfa&;tzGJŒ (autdkiftdk)/ yavmifjynfe,f vGwaf jrmufa&;tzGŒJ rGejf ynfopfygw/D &Sr;f jynfwyfrawmf (tufpt f ufpaf t)/ &Sr;f jynf trsK;d om;wyfrawmf (tufpt f ufpt f efat)/ u,ef;jynfopf ygww D . hkd trsK;d om;nDvmcH ud, k pf m;vS,t f zGŒJ acgi;f aqmifrsm; vufrw S af &;xd;k xm;aom oabmxm; tjrifwifjycsuf udk trsK;d om; nDvmcH usi;f ya&; aumfr&SiOf uUÏxH ay;yd@k cJo h nf? tqdyk gpmwGif 1990 jynhEf pS f a&G;aumufcH jynfo@l ud, k pf m;vS,rf sm; trsK;d om; nDvmcHo@kd wufa&mufciG &fh &dS ef typftcwf&yfp+J y;D jynfou l kd trSew f u,f ud, k pf m;jyKaom tzGŒJ tpnf;rsm; typftcw rf &yfao;aom tzGŒJ tpnf;rsm;udv k nf; tjrefq;kH +ird ;f csr;f a&; &,lvsuf nDvmcHwufciG jfh yK&ef 5§96 Oya'udk ¶kwo f rd ;f &ef tajccHrl 104 csut f euf 'Drdkua&pD vkyfxHk;vkyfenf;ESihf rudkufnDaom tcsuftvufrsm;udk jyefvnfaqG;aEG; jyifqifciG &fh &dS ef trsK;d om;nDvmcH. Edik if aH &;OD;wnfcsurf sm;rS eHygwf 6 onf 'Dru kd a&pD vkyfxHk;vkyfenf;ESihf rudkufnD vlxk qENoabmxm;ESihfvnf; rudkufnDonhftwGuf aqG;aEG;nSEd i_d ;f jyifqifciG &fh &ef ponht f csurf sm;udk wifjyawmif;qdck o hJ nf? trsK;d om;nDvmcH usi;f ya&; aumfr&Sio f nf typftcwf &yfpaJ &; &,lxm;aom wdik ;f &if;om; vufeufuikd f tzGŒJ tpnf; ajcmufzŒJG . oabmxm; wifjycsuu f kd tjyKoabm rwkH@jyefcJhonhftjyif nDvmcHtwGif; aqG;aEG;r_rsm;onfvnf; t}udwfte,f r&SdcJhay? trsK;d om;nDvmcHwiG f tpd;k &r[kwaf om wdik ;f &if;om; vufeufuikd f tzGŒJ tpnf;rsm;. aqG;aEG;wifjycsufrsm;udk rSwfwrf;wifcJhonfrS wpfyg; tjcm;enf;vrf;jzihf ajz&Sif;cJhr_ r&Sjd cif;onfvnf; trsK;d om;jyefvnf oihjf rwfa&;udk csnefh @J apcJo h nf?

nDvmcHudk,fpm;vS,f zGJŒpnf;r_ 2004 ckEpS f trsK;d om; nDvmcH. ud, k pf m;vS,f a&G;cs,rf w _ iG f yGiv fh if;jrifomr_ tm;enf;cJh+yD; udk,fpm;vS,frsm;. jynfolvlxkudk udk,fpm;jyKEdkifr_ tydkif;onfvnf; 50

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


51

trsKd;om;nDvmcH usif;ya&; aumfr&Si of nf typftcwf &yfpaJ &; &,lxm;aom wdik f;&if;om; vufeufuikd f tzGJŒtpnf; ajcmufzGJŒ. oabmxm; wifjycsufukd tjyKoabm rwkH@ jyefcohJ nhtf jyif nDvmcHtwGi ;f aqG;aEG;r_rsm;onfvnf; t}udwtf e,f r&Scd ahJ y? trsKd;om;nDvmcHwiG f tpdk;&r[kwfaom wdki f;&if;om; vufeufuikd f tzGJŒtpnf;rsm;. aqG;aEG;wifjycsufrsm;udk rSwwf rf;wifcohJ nfrS wpfyg; tjcm;enf;vrf;jzihf ajz&Si ;f cJrh _ r&Sjd cif;onfvnf; trsKd;om;jyefvnf oihjf rwfa&;udk csnhef ahJ pcJoh nf? ...... ar;cGe;f xkwzf , G f jzpfco hJ nf? arv 17 &ufaehwiG f jyefvnfusi;f ycJah om trsK;d om; nDvmcHY udk,fpm;vS,f tpktzGJŒ&SpfzGJŒrS udk,fpm;vS,f 1088 OD;wufa&mufcJhaomfvnf; a&G;aumufyGJwGif a&G;cs,fcHxm;&aom udk,fpm;vS,f 15 OD; om wufa&mufcJhojzihf ud, k pf m;vS,f pkpak ygi;f . 0²01 &mcdik Ef e_ ;f om ud, k pf m;jyKco hJ nf? 2004 ckEpS f nDvmcH ud, k pf m;vS,f ta&twGuf onf 1992 ckEpS f nDvmcHxuf 386 OD; ydrk sm;aomfvnf; a&G;aumufyYJG a&G;aumufcH ud, k pf m;vS,rf sm;. ta&twGurf mS 1992 ckEpS w f iG f 99 OD;&Scd &hJ mrS 2004 ckEpS f wGif 15 OD;om&Scd o hJ jzihf 84 OD; avsmeh nf;cJo h nf? a&G;aumufyGJwGif a&G;aumuf cHxm;&aom udk,fpm;vS,frsm; tpktzGJŒ/ Edik if aH &;ygwrD sm; tpktzGŒJ / todynm&Sif twwfynm &Sirf sm;tpktzGŒJ ESifh tjcm;zdw=f um; oiho f nhf yk*Kd~ vrf sm; tpktzGŒJ wdw hk iG f nDvmcH ud, k pf m;vS,f 205 OD; wufa&mufco hJ nf? tpktzGŒJ rsm;. nDvmcH ud, k pf m;vS,rf sm;udk rnfo@kd rnfykH a&G;cs,zf w d =f um;cJo h nfukd tao; pdwfxkwfjyefcJhjcif; r&Sdonhftjyif trsKd;om;nDvmcHwGif aqG;aEG;r_rsm;ESihf ywfoufI yGiv fh if;jrifomr_ tydik ;f wGiv f nf; tm;enf;cJo h nf? w&m;0if twnfrjyKEikd af om owif;rsm;t& wdik ;f &if;om; ud, k pf m;vS,rf sm; tpktzGŒJ / awmifov l ,form; ud, k pf m;vS,rf sm; tpktzGŒJ / tvkyo f rm; ud, k pf m;vS,rf sm; tpktzGŒJ ESifh Edik if 0H efxrf;ud, k f pm;vS,rf sm;tpktzGŒJ wd. hk nDvmcH ud, k pf m;vS,rf sm;onf jynfaxmifpk =uchH ikd af &;ESizfh ŒHG +zKd ;a&;toif;0ifrsm;/ jynfcikd +f zKd ; toif;}u;D udk axmufco H rl sm;ESifh tpd;k &ESifh eD;pyforl sm; jzpfonf[k oH;k oyfazmfjy=uonf? xdt hk wl todynm&Sif twwfynm &Sirf sm;tpktzGŒJ wGif zdw=f um;cH&ol trsm;pkonfvnf; tpd;k &ESifh yvJeo H iho f rl sm; eD;pyforl sm; jzpfonf[k aumufcsufjyK=uonf? tjcm;zdwf=um;oihfaom yk*~dKvfrsm; tpktzGJŒwGif a'guw f mcifarmifneG @f / OD;cGejf rwf/ a'guw f mapmqdik rf eG f om/ordik ;f ynm&Sirf sm;jzpfaom OD;pdik ;f atmifxeG ;f / OD;xGe;f atmifcsed w f @kd yg0ifc+hJ y;D tpktzGŒJ 0if trsm;pkrmS jynfcikd +f zKd ;toif; tpd;k & wdEhk iS fh ruif;olrsm;yifjzpfonf? typftcwf &yfpaJ &;&,lxm;aom wdik ;f &if;om; vufeufuikd +f ird ;f csr;f a&;tzGŒJ 28 zGŒJ rS ud, k pf m;vS,f 90 OD;vnf; wufa&mufco hJ nf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

51


52

qENcH,lyGJopfjyefvkyfzkd h 2008 ckEpS f arv 10 &uf ESifh arv 26 &ufaehww hkd iG f usi;f ycJah om jynfv;kH u|wf qENc, H yl YJG qENraJ y;cGi&fh o dS l pkpak ygi;f . 98²12 &mcdik Ef e_ ;f qENrv J ma&muf ay;cJ+h y;D 92²48 &mcdik Ef e_ ;f u axmufcrH aJ y;r_jzihf 2008 ckEpS f zGŒJ pnf;yHk tajccHOya'rl=urf;udk twnfjyK cJhonf[k w&m;0ifxkwf jyefcJhonf? jynfvHk;uGswfqENcH,l yGJusif;ycJhonhf tcsdefwGif vGwfvyfr_/ yGihfvif;jrifomr_/ w&m;rswr_ tydkif;wdkhY tuehftowfrsm;pGm &SdaecJh+yD; ar;cGe;f xkwzf , G f tajctaersm;pGm &Sad ecJo h nfrmS rjiif;Edik af om tcsujf zpfonf? jynfvHk;u|wf qENcH,lyGJ usif;ycJhcsdefwGif &efukeftajcpdkuf ukvor*~ESihf oH¶kH;rsm;.udk,fpm;vS,f rsm;udkavhvmEdkif&ef pDpOfay;cJhaomf vnf; a'owGif;apmihf =unhaf vh vmolrsm;/ Edik if w H umapmih=f unhf avhvmolrsm;udv k ma&mufavh vmcGirfh jyK cJo h nht f jyif jynfwiG ;f apmih=f unhaf vhvmolrsm;ESifh jynf wGi;f owif;rD', D mrsm;. vkyyf ikd cf iG fh udv k nf; rsm;pGmxde;f csKyx f m;cJo h nf? xdahk =umihf vuf&t dS ajctaerS jyefvnfo;kH oyfvsif 2008 ckEpS f jynfv;kH uGswf qENc, H yl . JG &v'fonf jrefrmjynfov l x l }k u;D . vGwv f yfaom qENtppf trSef [kwrf [kwf jyefvnfqef;ppf&ef vdt k yfvsu&f adS eonf[k aumufcsujf yK Edik o f nf? jynfvHk;u|wf qENcH,lyGJwGif zGJŒpnf;yHk tajccHOya'udk twnfjyK&ef qENrJ ay;ydik cf iG &fh o dS l pkpak ygi;f . xuf0ufausmf axmufcrH v _ t kd yfonf? 2008 ckEpS f arv. &v'f 92²48 &mcdik Ef e_ ;f axmufcrH o _ nf ig;ESpw f m umvtwGi;f 50 &mcdik Ef e_ ;f atmuf xd;k qif;us oGm;&ef jzpfEdkifajc tvGefenf;yg;onf[k rSwfcsufjyKEdkifonf? vuf&Sdtpdk;& taejzihf vGecf ahJ om ig;ESpu f 90 &mcdik Ef e_ ;f ausmf axmufcrH o _ nf ,ckEpS w f iG f 50 &mcdik Ef e_ ;f atmuf usqif;oGm;vdrrfh nf[k pd;k &drrf _ wpd;k wpdrs r&SEd ikd o f nht f avsmuf jynfv;kH uGswf qENc, H yl JG jyefvnfusi;f ya&; tpDtpOfukd ,H=k unfr_ tjynh/f &J&0J 0hH hH pDrEH ikd v f rd rfh nf[k arsmv f ihrf o d nf? vuf&t dS m%m& jynfaxmifpk =uchH ikd af &;ESifh zGŒH +zKd ;a&;ygwo D nf zGŒJ pnf;yHk tajccH Oya' oH;k oyfa&; aumfrwD zGŒJ pnf;a&;udk v$waf wmfwiG ;f Y OD;aqmiftqdk wifoiG ;f cJo h nhf enf;wl jynfoq hl ENc, H yl JG xyfru H si;f y+y;D vuf&zdS ŒJG pnf;yHk tajccHOya'tay: jynfov l x l k axmufcHr_ &mcdkifE_ef;rnfrSs &Sdaeao;onfudk jyefvnfqef;ppfEdkifrnhf ta&;}uD; tqdk wpf&yfukd jynfaxmifpv k w $ af wmfwiG f OD;aqmifwifoiG ;f Edik rf nfqv kd sif jynfwiG ;f rJqEN&iS f rsm;. jynfcikd +f zKd ;ygwt D ay: pdw0f ifpm; axmufcrH u _ kd Edik if aH &;t& jriS w fh ifEikd rf nf jzpfouJo h @kd Edik if w H um todik ;f t0ef;wGiv f nf; aumif;cs;D =obm vufcyk o f H trsm;tjym; &&SEd ikd rf nhf tqdjk zpfEikd o f nf? tpd;k &opf umvtwGi;f 2008 ckEpS f zGŒJ pnf;yHk tajccHOya'tay: rJqEN ay;cGihf&Sdol pkpkaygif;. xuf0ufausmf. axmufcHrJ&&Sda&;onf tcuftcJ &SdEdkifzG,f r&So d nht f jyif 'Dru kd a&pDenf;us yGiv fh if;jrifomaom ywf0ef;usiw f iG f xyfrt H wnfjyKru _ kd 52

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


53

vuf&tdS m%m& jynfaxmifpk =uHhcdki fa&;ESihf zGHŒ+zdK;a&;ygwDonf zGJŒpnf;yHk tajccH Oya' oHk;oyfa&; aumfrwD zGJŒpnf;a&;udk v$wfawmfwGi;f Y OD;aqmiftqdk wifoiG ;f cJoh nhf enf;wl jynfoqhl ENc,H yl JG xyfruH sif;y+yD; vuf&dzS GJŒpnf;yHk tajccHOya'tay: jynfolvlxk axmufcHr_ &mcdki Ef e_ ;f rnfrsS &Sdaeao;onfudk jyefvnfqef;ppfEdkifrnhf ta&;}uD; tqdk wpf&yfudk jynfaxmifpvk w$ af wmfwiG f OD;aqmifwifoiG f; Edki rf nfqvkd sif jynfwiG f;rJqEN&iS f rsm;. jynfcikd +f zdK;ygwDtay: pdw0f ifpm; axmufcHr_udk Edki fiHa&;t& jrSiwfh ifEikd rf nf jzpfouJoh @kd Edik fiHwum todik ;f t0ef;wGi fvnf; aumif;csD;=obm vufckyfoH trsm;tjym; &&SdEdkifrnhf tqdkjzpfEdki of nf? tpd;k &opf umvtwGi f; 2008 ckEpS f zGJŒpnf;yHk tajccHOya'tay: rJqEN ay;cGihf&doS l pkpkaygif;. xuf0ufausmf. axmufcrH &J &Sad &;onf tcuftcJ &SEd ikd zf ,G f r&Sod nhtf jyif 'Drdkua&pDenf;us yGihfvif;jrifomaom ywf0ef;usifwiG f xyfrHtwnfjyKr_udk &,l+yD;rSom zGJŒpnf;yHktajccHOya' jyefvnfo;kH oyf jyifqifa&;udk taumiftxnf azmfoihof nf[k xifjrifrod nf? ....... &,l+y;D rSom zGŒJ pnf;yHt k ajccHOya' jyefvnfo;kH oyf jyifqifa&;udk taumiftxnf azmfoihf onf[k xifjrifro d nf? tcsKyt f m;jzihq f akd omf jrefrmjynfov l x l }k u;D txl;ojzihf atmufajcqif;&Jol qif;&Jom;rsm;. tcGihfta&;rsm; &ydkifcGihfrsm; wef;wl&nfwlcGihfrsm;udk cHuwkwfozG,f tumtuG,fay;onhf zGJŒpnf;yHk tajccHOya'}uD;jzpf&ef txl;vdktyfonf? xdkha=umihf jynfolhtpdk;&[k xkwfazmfavh&Sdaom tpdk;&opfESihf jynfolŒqEN a&SŒwef;wifaom v$waf wmfopfw@kd taejzihf vuf&zdS ŒJG pnf;yHk tajccHOya'tay: rJay;ydik cf iG &fh o dS l xuf0uf ausm. f axmufcrH _ &Srd &Su d kd jyefvnfqef;ppfoiho f nf? tpd;k &opfEiS fh v$waf wmfopfw@kd . rsuv f ;kH atmufwiG f usi;f yrnhf vGwv f yf/ yGiv fh if; rSswaom jynfv;kH uGswf qENc, H yl YJG rJay;ydik cf iG &fh o dS l xuf0ufausm. f axmufcrH &_ ,l twnfjyK+y;D rSom zGŒJ pnf;yHt k ajccHOya' jyifqifEikd &f ef avhvmoH;k oyfjcif;udk v$waf wmftaejzihf urux jyKoihaf =umif; t}ujH yK armif;cwfvu kd &f ygonf?

a'gufwm &efrsKd;odrf;

(eleven media rS)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

53


54

ta&;awmf ta&;awmfyyHk}uDHk}uD;;...vl ...vlrrsm;/sm;/ord ordkikif;f;tjzpf tjzpfttysuf ysufrrsm;sm;... ...

urmykvJ ta&;awmfyHk}uD; ... vlrsm;/ ordik f;tjzpftysufrsm; ... (1) ckcsed rf mS 8888 ta&;awmfyu kH mveJ@ ta&;awmfyt kH }u;D t+y;D tapmydik ;f umv awGudk jyefajymif; pOf;pm;awG;ac:&wJhtvkyfudk vkyfjzpfaeygw,f? ta&;awmfyHk}uD;&JŒ oufwrf;[m (23) ESpfjynfhausmfcJh+yD? (23) ESpfqdkwJhumv[m vl@tzGJ@tpnf;twGuf rsK;d qufwckukd zGm;jrift&G,af &mufc+hJ yD jzpfygw,f? tJ'D 23 ESpw f m umvtwGi;f wdik ;f jynfrmS bmawG jzpfc/hJ ysucf yhJ govJ? 0rf;om *k%, f &l r,fh tjzpftysuaf wGe@J 0rf;enf;a=uuGcJ &hJ wJh tjzpftysurf sm; ²²²? ta&;awmfy}kH u;D t+y;D rSm Edik if aH &;ygwaD wG rSwyf w kH ifciG ehf @J zG@J pnf;wnfaxmifciG hf awG &cJyh gw,f? xdpk Ofu tm%m& ppfaumifpD (e0w)[m trde@f 'D*&DawGe@J wdik ;f jynf udktkyfcsKyfaewJh umvyg? e0w&JŒ aemufuG,frSm Adkvfae0if; }udK;udkifv_yf&Sm;vsuf &SdaeqJqdkwmudkvnf; tm;vHk;od+yD; jzpfygw,f? qdkawmh ta&;awmfyHk}uD;&JŒ wdkufyGJ0if atmifjrifr&_ ,f/ Adv k af e0if;&JŒ rqv wpfygwD tm%m&Sipf epf usq;kH r_/ tm%mtaqmuf ttHk vJ+ydKr_ &v'fawG&,fa=umifh 26 ESpfwm uG,faysmufoGm;cJh&wJh ygwDpHk EdkifiHa&; avxk[m avnif;uav;tjzpf pwifwu kd cf wfvmw,fv@kd qdck siyf gw,f? Armjynf EdkifiHa&;ordkif;rSm ausmif;om;awG&JŒ EdkifiHa&;ygwDtjzpf yxrqHk; pwifzGJ@pnf;v_yf&Sm;cGifh&cJhwJh umvjzpfygw,f? ordkif;&JŒxl;jcm;csufvdk@ qdkcsifygw,f? xl;jcm;w,fvdk@ qdkcsifwmu ausmif;om;awG EdkifiHa&; ygwD zGJ@pnf;wnfaxmif v_yf&Sm;w,fqdkwm olwdk@ ordkif;&JŒ blrdeufoef rdcif ausmif;om;or*~awG w&m;0if zG@J pnf;wnfaxmifciG hf r&Sad o;vd@k jzpfw,f qdw k mygy?J wqufwnf;rSm Adv k af e0if; ppftyk pf u k rdkif;cGJzsufqD;+zdKcscJhwJh ordkif;0if wuo or*~taqmuftODeJ@ rEWav; wuUodkvfu 54

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


55

zsuq f ;D cHc&hJ wJh or*~taqmuftOD tygt0if or*~awG w&m;0if wnf&cdS iG hf r&ao;bl; qdkwmukdyg rD;armif;xdk;jyaewmygyJ? aemufxl;jcm;csufwcku vGwfajrmufe,fajr toD;oD;rSm 'Drdkua&pD tkyfcsKyfa&;eJ@ ynma&;twGuf vufeufudkif awmfvSefa&; ausmif;om;tzG@J tpnf; ausmif;om;wyfrawmf ay:aygucf w hJ mygy?J 1988 ckEpS f Ed0k ifbm (1) &ufae@rSm jzpfygw,f? ta&;awmfy}kH u;D t+y;D tapmykid ;f umv 1988 aESmif;ykid ;f eJ@ 1989 umvawGrmS 'Dru kd a&pD Edik if aH &;v_y&f mS ;r_awG wuf=ujG yif;xefvsu&f adS eygw,f? 8888 ta&;awmfy}kH u;D &JŒ ylyal EG;aEG; tusK;d qufawGygy?J ordik ;f u tqdyk g wdu k yf aJG wGukd awmif;qdik v hH ifah ecJw h m jzpfygw,f? ausmif;om;awG&ŒJ wuf=uw G hJ Edik if aH &; v_y&f mS ;r_awG/ 'Dru kd a&pD Edik if aH &;orm; }u;D awG OD;aqmifwhJ Edik if aH &; vlxv k y_ &f mS ;r_awG[m 8888 ta&;awmfy}kH u;D &JŒ crf;em;wJh wdkufyGJ0ifv_yf&Sm;r_awGudk wqufwnf; ouf0if&Sifoefaew,fvdk@qdk&if rSm;r,fvdk@ rxifygb;l ? xdpk Ofu Edik if aH &;ygwaD ygi;f 200 ausm[ f m e0w ppftm%m&Sif vufatmufrmS yJ zG@J pnf; wnfaxmif v_y&f mS ;cJ=h uygw,f? ygwaD wGrsm;vd@k wcsKŒd u tjypfoabmqd=k uayr,fh tpOftvm&Scd /hJ &Sq d J tzG@J tpnf;awGuawmh 'g[m 'Dru kd a&pD iwfrw G rf e_ @J 'Dru kd a&pD&ŒJ ppfreS w f hJ awmif;qdck suaf wGjzpfw,fv@kd qdck =hJ uygw,f? ygwaD wG b,favmufrsm;rsm; vlx&k ŒJ a&S&n S t f usK;d pD;yGm;twGuf vkyEf ikd /f rvkyEf ikd t f ay:rSm ygw/D tzG@J tpnf;awG&ŒJ tem*wf[m wnfw,fv@kd vnf; Edik if aH &; ordik ;f oif=um;csuu f kd avhvmod&cdS iG &hf cJyh gw,f? ordik ;f 0if txdr;f trSwf v_y&f mS ;r_awG jyefvnfouf0ifvmygw,f? ae@/ v/ ckEpS f tvdkuf usif;y v_yf&Sm;vmcJhygw,f? ausmif;om;uvnf; ausmif;om; tavsmuf/ tvkyo f rm;uvnf; tvkyo f rm; tavsmuf ²²²? rwfv 13 &ufae@rSm ausmif;om; bke;f armfae@/ *seG f 6 &uf tvkyo f rm;/ Zlvikd f 7 &ufae@eJ@ 8 &ufawGrmS &efuek f wuUov kd f ausmif;om;or*~ taqmuftOD rdik ;f cGzJ suq f ;D cH&wJh wdu k yf EJG iS hf trSww f &ae@/ Zlvikd f 19 &ufae@rSmawmh trsKd;om;acgif;aqmif AdkvfcsKyfatmifqef; tygt0if tmZmenf acgi;f aqmif}u;D rsm; vky=f uo H wfjzwfc&H onfh ae@ ²²²? tJ'D Zlvikd f 19 &ufae@rSm ausmif;om;/ &[ef;/ vlxkESifh EdkifiHa&;ygwDrsm;rS acgif;aqmifrsm;ESifh ygwD0ifrsm;[m a&$wd*Hk bk&m; ajcawmf&if;u tmZmenfukef;udk +idrf;csrf;pGm csDwuf tav;jyK=uzdk@ [efcsufnD jyifqifxm;cJ=h uygw,f? 1989 ckEpS f Zlvikd f 19 &ufae@ jzpfygw,f? trde@f 'D*&De@J tkycf sKyaf ewJh ppftm%m&Sif e0w[m +ird ;f csr;f pGm csw D uftav;jyK r_udk cGifhjyKr,fr[kwfbl;qdkwm vlxku odygw,f? ausmif;om;awG/ EdkifiHa&;ygwDawG acgi;f aqmifawGtm;vH;k u b0eJ@,SO+f y;D od+y;D om; jzpfygw,f? 'gayr,fh 'Dcsw D ufy[ JG m wpfO;D wpfa,muf/ wpfygw/D wpfz@JG pnf;&JŒ awmif;qdrk _ r[kwyf gb;l ? tzdEydS cf H vlx}k u;D &JŒ tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

55


56

EdkifiHa&;awmif;qdkr_/ tpOftquf usqHk;cJh=uwJh Armjynf vGwfajrmufa&;ordkif;0if &JabmfawG&JŒ wkdufyGJawmif;qdkr_vdk@ ajym&if &ygw,f? 'Dae&mrSm acgif;aqmifvdk@ cH,x l m;olawGukd wku d yf u JG a&G;cs,rf mS vnf; jzpfygw,f? e,f+rdKŒtoD;oD;rSm&SdaewJh ausmif;om;/ &[ef;/ EdkifiHa&;ygwDrsm;/ ygwD0ifrsm; tygt0if vlxk}uD;uvnf; 1989 ckESpf Zlvdkif 19 csDwufyGJudk toifhapmifhpm; vsuf&Sdaeygw,f? ppftkyfpku t=urf;zufacsr_ef;vmcJh&if wwdkif;jynfvHk;rSm 8888 ta&;awmfy}kH u;D uJo h @kd v_y&f mS ;wdu k yf 0JG if=urSm jzpfygw,f? 'gukd ordik ;f ay;tode@J toifh jyifqifapmifhaecJhwmyg? ppftm%m&Sifu EdkifiHa&;ygwDawG zGJ@pnf;cGifhay;xm;ayr,fh Edik if aH &;ygwaD wGrmS 'Dru kd a&pD Edik if aH &;touf iifaeygw,f? w&m;¶H;k awGqw kd muvnf; qdik &f m ppfacgi;f aqmifawG&ŒJ E_wrf ed @f twdik ;f w&m;ol}u;D awGu pD&ifcsucf say;ae&w,f? vGwfvyfpGmqdkwJh pnf;¶Hk;/ a[majym/ pDwef; vSnfhvnfcGifhrsm; qdwfokOf;aewmrdk@ 'Dru kd a&pDvckd si&f if 'Dru kd a&pDtusiu hf kd usizhf @kd twGuf 19 Zlvikd rf mS csw D uftav;jyK=uzd@k jzpfygw,f ²²²? 19 Zlvdkif csDwufyGJ ysufygw,f? csDwuf tav;jyKzdk@ jyifqifv_yf&Sm;cJhwJh ausmif;om;eJ@ vlxk t=urf;zuf acsre_ ;f cH&ygw,f? ppftm%m&Si[ f m zufqpfaoG;&Srd eS ;f 62 ckESpfuwnf;u od+yD;om; jzpfcJhw,f? t=urf;zuf acsr_ef;cHcJh&wJh ausmif;om;eJ@ vlxkawG[m 19 Zlvdkif csDwufyGJrSm wyfOD;u|H tpGef;a&mufcJholawGvm; ²²²? wdkufyGJ wm0efauscJholawGvm; ²²²? ordkif;u rSwfausmufwif+yD; jzpfygw,f? aemufydkif;rSm a':atmifqef;pk=unfukd aetdrftus,fcsKyf/ tpOftvm&SdwJh EdkifiHa&;orm;}uD;rsm;ukd ESp&f n S f axmif'%fe@J Edik if aH &;ygwt D csKŒd t"rR zsuo f rd ;f cHc&hJ ygw,f? ausmif;om; tawmfrsm;rsm;[m vGwaf jrmufa&; wku d yf rJG sm;&S&d m vGwaf jrmuf e,fajrawGqD wokwf+yD; wokwf xyfrHa&muf&SdvmcJhygw,f? ppftm%m&Sifuvnf; jynfwiG ;f rSm raeEdik /f rv_y&f mS ;Edik af tmif enf;trsK;d rsK;d eJ@ tpDtpOf&&dS dS armif;xkwaf ew,f? axmufvrS ;f a&;u zdtm;ay;/ &Ju awmacsmufv@kd ayg?h rSwrf ad eygao;w,f? wn &Ju ppfwyfac:vm+y;D zrf;qD;w,f? &JtcsKyrf mS tcsKyx f w J ef;rxnfb h J t0ift0em;u 3 ay 5 ay =uufjct H edrrhf sK;d xJrmS xm;w,f? tcsKyx f u J tcsKyo f m;awGuv kd nf; pum;oGm;rajymzd@k jyif;xefpmG trde@f ay;aeoH =um;&w,f? 'DaumifawGu rif;wd@k vdk r[kwb f ;l wwdik ;f jynf vH;k udk qlyal tmifvyk af ewJh aumifawGv@kd ajymoGm;w,f? aemufwnusawmh axmufvrS ;f a&;vd@k xif&olu ac:ppfwmcH&ygawmhw,f? vufjyef}udK; wif;wif;wkyf+yD; ac:oGm;ygw,f? a[mufvdkuf/ [rf;vdkuf/ +cdrf;vdkuf/ ajcmufvdkufeJ@ rdkuf¶dkif;apmfum; ppfaq;t+yD;rSm "rif;wdk@ 'Drdkua&pDvdkcsif&if rif;wdk@ yaxG;awG&w dS q hJ D vku d o f mG ;=u? 'DrmS awmh vmrvkyef @J " ²²² [k qdu k m ²²² ? 56

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


57

tJ'D 19 Zlvdkifnu +rdKŒuav;&JŒ qHkaeus vufzuf&nfqdkifuav;rSm a=ua=uuGu J JG usc&hJ wJrh su&f nfprsm; ²²² ? cHjyif; awmufacguo f H oJo h rhJ sm; ²²² vGr;f ygw,f ²²² +rdKŒuav;a& ²²²?

ta&;awmfyHk}uD; ... vlrsm;/ ordik ;f tjzpftysufrsm; ... (2) 19 Zlvikd f vlxw k u kd yf JG wyfO;D usK;d t+y;D rSm ppftm%m&Sif e0w&JŒ vlzrf;yGaJ wG +cdrfhoJusif;yygawmhw,f? ordkif;t& tpOftvmvnf;&Sd/ ppftkyfpkukd ordkif;t&a&m wdkufyGJt&yg tEW&m,fay;Edkifr,fh EdkifiHa&;ygwDawGeJ@ EdkifiHa&;orm;awGudk t"rR zsufodrf;wm/ zrf;qD;wmawG vkyfygawmhw,f? wcsdefwnf;rSmvdk ygwDpHk a&G;aumufyGJ usi;f yzd@k twGuf jyifqifvmcJyh gw,f? ppftyk pf [ k m ppftm%m&Sipf epfuo kd m pGpJ jJG rjJ rJ usio hf ;kH w,f? yJc;l wkid ;f a0ge,frmS v,form;awGudk ¶dkufESufzrf;qD;um wm0efauspyg;udk twif;tusyf a&mif;ckdif; 0,f,al ew,f? 'gukd ausmif;om;ygwD OuUÏu uef@uGupf mudk uk, d w f ikd v f ufrw S af &;xd;k xkwaf 0ygw,f? te,fe,f t&yf&yfrmS zGiv hf pS x f m;wJh ygw¶D ;kH cGaJ wGuv kd nf; uef@uGupf mukd aumfyDul;+yD; vlxkxH jzef@a0zdk@ XmecsKyfrS n$ef=um;vmygw,f? n$ef=um;csuftwdkif; aqmif&u G cf v hJ @kd Zmwd e,f+rKd Œuav;&JŒ +rKd Œe,f pD;¶H;k a&;aumfrwD0if 10 OD;&S&d mrSm +rKd Œe,f OuUÏ tygt0if 7 OD; zrf;qD; axmifcsc&H ygw,f? yk'rf awGuawmh yHEk ydS Of ya'yk'rf 20 eJ@ 505 (c)yg? xdt k csed u f +rKd Œuav;rSm ppfc¶Hk ;kH zGirhf xm;ygb;l ? ppfwyf wyf&if; tajcpdu k &f m+rKd Œ r[kwv f @kd jzpfygvrd rhf ,f? A[dk n$e=f um;csuef @J ywfoufv@dk +rKd Œe,fu vdu k ef maqmif&u G &f mrSm +rKd Œe,fygwD pnf;¶Hk;a&;aumfrwDtwGif; tawG;tac: v_yf&Sm;r_vkyfcJhygw,f? wu,fvdk@ &efolu zrf;qD;cJ&h if b,fvv kd yk =f urvJ qdw k mygy?J A[dk n$e=f um;csuu f oabmxm; b,fv&kd ydS g ovJayg?h 'DtcgrmS OuUÏeJ@ twGi;f a&;rSL;vkyo f u l zrf;wmu &efo@l tvky/f uef@uGupf m jzef@a0&rSmu +rKd Œe,f ygw¶D ;kH awG&ŒJ tvkyv f @kd qdyk gw,f? 'g[m ajray:Edik if aH &;&JŒ usi0hf wf jzpfygvrd rhf ,f? pnf;¶H;k a&; aumfrwD0if tm;vH;k oabmwl=uw,f? yxr OuUÏ tygt0if &Jabmfav;OD; zrf;qD;cH&w,f? (OuUÏ &Jabmf tHhaZmf/ &Jabmf ausmfausmfar$;/ &Jabmf ausmw f ifah rmife@J &Jabmf wifEikd x f eG ;f (vGwaf jrmufe,fajr usq;kH ) wk@d jzpfygw,f? ykEH ydS f yk'rf 20 eJ@yg? aemuf wokwu f rdru d , dk w f ikd jf zpf+y;D +rKd Œe,frmS &Sw d hJ r[mrdwyf gwaD wGjzpfwhJ jynfo@l wd;k wufa&;ygwrD S twGi;f a&;rSL; &Jabmfat;oef; &,f/ trsK;d om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyrf S pnf;¶H;k a&;rSL; &JabmfusL&Siq f &m OD;xGe;f jrifah tmif&,f pkpak ygi;f oH;k OD; tr_wJG jzpfygw,f? yk'rf 505(c) jzpfygw,f? aemuf wwd,tokwu f sawmh taxGaxGtwGi;f a&;rSL; &Jabmf ausmw f ifOh ;D tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

57


58

tzrf;cH&ygw,f? oluawmh jynfol@wdk;wufa&;ygwD wGJbuftwGif;a&;rSL; &Jabmf aZmfazESihf tr_wjJG zpfygw,f? yk'rf 20 jzpfygw,f? aemufq;kH tokwu f sawmh +rKd Œe,f pD;¶H;k a&;aumfrwD0if &Jabmf *syef}u;D (ac: ) ausmrf sK;d oef@eJ@ jynfo@l wd;k wufa&;ygwu D +rKd Œe,fpnf;¶H;k a&;rSL; &Jabmf ausmZf v H w S @kd jzpfygw,f? &Jabmf *syef}u;D ac: ausmrf sK;d oef@[m rtlyif tusO;f axmifxrJ mS yJ tonf;xJ 0rf;udu k yf ;kd 0if a&m*ge@J usq;kH cJo h l jzpfygw,f?

&Jabmf *syef}uD; ac: ausmfrsKd;oef@ &JΠpsmye/ ol@psmyeudk rtlyifu vl@abmifopf&JabmfawGu cGyfa'gif;tvHeJ@rD;o+*dKvfay;cJh=u ... 58

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


59

'Dae&mrSm ajymcsifwmu tawG;tac:udpP jzpfygw,f? ausmif;om;ygwD&JŒ e,f+rKd Œuav;u pnf;¶H;k a&;rSL;awG tckvkd v,form;awGzufu &yfwnf pmjzef@a0vd@k qufwdkuf zrf;qD;cHae&wmudk tcsKdŒu 'Dvkyf&yfeJ@ wdkufyGJyHko¾mef[m rSm;w,fvdk@ qdkygw,f? axmifxJa&muf&if bmrSvkyfEdkifawmhrSm r[kwfbl;? tjyifrSm trsm;}uD; vkyv f @kd &w,fv@kd qdyk gw,f? usaemfw@kd uvnf; 'g[m ajray:ygww D &yf&ŒJ ygw0D ifawG[m 'Dru kd a&pD A[dOk ;D pD;pepfukd emcH+y;D tjyifrmS vky&f r,f/h vkyo f ifv h yk x f u kd w f hJ Edik if aH &;tvkyu f kd vkyfwmjzpfw,fvdk@ &Sif;jycJhygw,f? t"du tcsufuawmh udk,fhygwD/ udk,fhwm0ef/ ud, k v hf yk [ f eftay:rSm tawG;&Si;f / tjrif&iS ;f &yfwnfcsuf &Si;f aezd@k vkw d ,fv@kd tm;vH;k u cH,=l uygw,f? usef oH;k a,mufu olw@kd vnf; pm qufjzef@r,f? olw@dk vnf; zrf;&ifcrH ,f qdv k @kd wm;&ygao;w,f? tcsKy0f ifpm vmawG@olawGe@J tusK;d ta=umif; &Si;f jy&w,f? 'gavmufqkd 'k@d +rKd Œe,fu A[dk n$e=f um;csut f ay:rSm wm0efaus+y?D useo f ;kH a,mufu ygwu D dk qufo,f aqmifygaygh? olwdk@u trsm;qHk;jzwfcsufrdk@om vkdufem=uw,f? pdwfxJuawmh odyfrauseyfcsif=uygbl;? 'g[m odyfcspfzdk@aumif;/ wefzdk;xm;p&maumif;wJh wkdufyGJ0if ausmif;om; pdw"f mwfv@kd ajym&ygvrd rhf ,f? pD&ifcsucf s+y;D axmif'%fcsrw S v f u kd af wmh rtlyif tusOf;axmifrSonf wGHaw; a&$olaX; &Jbufpcef;/ ,if;rSonf tif;pdefaxmifodk@ a&muf&cdS yhJ gw,f? axmifxJ pwifa&mufa&mufcsi;f rdwq f ufc&H wmu tusO;f om; rSwyf w kH if&m rSm tr_trnfukd tar;cH&wmygy?J bmr_vv J @kd ar;awmh Edik if aH &;r_v@kd ajzw,f? wu,fvnf; Edik if aH &;vkyv f @kd axmifcsc&H wmud;k ? 'gukd a[h 'DrmS Edik if aH &;r_ r&Sb d ;l uG/ Edik if aH &;vkyw f o hJ l awGukd rzrf;bl;? tjypf&w dS o hJ al wGuo kd m zrf;wmwJ?h 'gah =umifh ck Adv k o f ed ;f pdef ajymaewJh Edik if aH &;r_e@J zrf;wmr&Sb d ;l qdw k m odyaf wmh qef;vSw,f r[kwyf gb;l ? ppftm%m&Siq f w kd m rsK;d u ajAmifvrd &f rSmudk r&Su/f ra=umuf vky0f =Hh uolawGy?J [pfwvmrS 'Duae@ ppftm%m &Siaf wG txdygy?J pdwfraumif;p&m jzpfcJh&wmu rdrd&JŒ ausmif;om;ygwD udpPyg? axmifxJ r0if&cifrmS ygwD ESpjf crf;uGzJ @kd jzpfvmcJyh gw,f? OuUÏeJ@ twGi;f a&;rSL;awG=um; (&Jabmf rd;k oD;ZGeef @J &Jabmf rd;k [de;f / &JEikd af tmifw@kd t=um;) jzpfwhJ jy\emrD;yGm;uav;awGu pw,fv@kd oJo h =hJ um;aecJyh gw,f? A[du k ae Oa&myu rDvAkd ef*s;D vmpf&ŒJ vlwef;pm;opf (new class) udk tajccHrjDS irf;xm;wJp h m e,fawGukd jzef@a0vdu k u f wnf;u wckcak wmh jzpfawmhr,fqw kd m pdwx f u J xifjrifaerdygw,f? aemufawmh " }udK;rJh avwHceG f " pmwrf; xGuv f mygw,f? OuUÏ vkyo f rl mS axmufvrS ;f a&;u vku d zf rf;aewJt h wGuf awmcdo k mG ; a=umif;od&w,f? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

59


60

1990 arvrSm a&G;aumufyJG vkyyf gw,f? tife,f'D tjywftowf Edik yf gw,f? arSmfbD/ udkudk;u|ef;/ r*Fvm'Hk wkd@vdk ppfwyftajcpdkuf e,frsm;rSmyg 'Drdkua&pDu jywfjywfom;om; EdkifcJhwmyg? tif;pdefaxmifxJu axmif0efxrf;awG&JŒ wD;wdk;ay; owif;pum;awG t&udk 'Drdkua&pD atmifyGJowif;awG =um;ae&wm jzpfygw,f? olw@kd uvnf; carmufukd rJxnfch o hJ wJ?h olw@kd vnf; 'Dru kd a&pD iwfrw G af ewJh jynfoal wG xJu jynfoal wGygy?J naeydik ;f rSmawmh ppftyk pf &k ŒJ bDv;l ADZudk ujytoH;k awmfcyH gawmhw,f? EdkifiHa&;tusOf;om; tawmfrsm;rsm;udk taqmif/ tusOf;wdkufawGuae ac:xkwfvm ygw,f? ajcusi;f ¶du k w f ,f? nydik ;f rSm oD;oef@aqmifukd yd@k w,f? reufr;kd raomufrD +rKd Œ/ e,f tusOf;axmif toD;oD;qD cGJ+yD; ydk@vkduf=uygw,f? [kdwkef;uvdk udkudk;u|ef; tusO;f pcef;om&Sad ecJ&h if urf;rjrif vrf;rjrif udu k ;dk u|e;f udyk @kd rSm aocsmygw,f? a&G;aumufyGJ rwdkifrD e0w ppfacgif;aqmif Adkvfapmarmif&JŒ urBmod uwdpum;awG[m a&G;aumufyGJt+yD;rSmwif ,Hkwrf;yHkjyifjzpfoGm;cJhygw,f? ckacwf pum;eJ@ajym&&if "t¶l;odik ;f uw,f " vd@k ajym&rSmygy?J rnfo@kd jzpfap 1990 a&G;aumufyJG [m 8888 ta&;awmfy}kH u;D &JŒtquf vlx&k ŒJ 'Dru kd a&pD wku d yf jJG zpfw,f? wyfO;D ygw[ D m trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf jzpfw,f? tzGJ@csKyf&JŒ taxGaxGtwGif;a&;rSL; jzpfol[m aetdrrf mS tus,cf sKyf csKycf x H m;&w,f? 1990 a&G;aumufy&JG v'f[m vlx}k u;D &JŒ wdu k yf 0JG if atmifo;D atmifyiG hf jzpfw,f? 1990 atmify&JG v'fukd jrjJ rcJ ikd cf ikd u f ikd pf &JG if; 'Dru kd a&pDyef;wdik u f dk ra&mufa&mufatmif wdu k yf 0JG if csw D ufz@kd yJ jzpfygw,f? axmifxrJ mS a&G;aumufy&JG ŒJ atmify&JG v'fuae 'Dru kd a&pDukd tdrrf ufrufcw hJ ,f? a&G;aumufyGJ&v'fudk udkifpGJ+yD; trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfeJ@ v$wfawmfudk,fpm;vnf rsm;[m vlxt k wGuf 'Dru kd a&pDta&;udk b,fo@kd b,fykH wdu k yf 0JG if=urvJayg?h 1990 ckEpS f Zlvdkifv *E<Dcrf;rrSm trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfu OD;aqmif+yD; a&G;aumufyGJ tEdkif& v$waf wmfu, kd pf m;vS,af wG tpnf;ta0;ac:xm;ygw,f? tJ'D *E<cD rf;r tpnf;ta0;uae vlxt k wGuf vlxw k ifajrmufvu kd w f hJ v$waf wmfu, kd pf m;vS,af wG[m vkyo f ifv h yk x f u kd w f hJ 'Dru kd a&pD tpk;d &ukd zG@J pnf;avrvm; ²²²? e0w&JŒ uwdpum;udk w&m;rSswwJh 'Dru kd a&pD tpdk;&zGJ@pnf;jcif;jzifh vlxkukd 'Drdkua&pDbufurf;odk@ OD;aqmifum ydk@avrvm; ²²² ? vlxu k vnf; 8888 ta&;awmfy}kH u;D wke;f uvkd 'Dru kd a&pD tpk;d &opfudk 0dik ;f &Hz@kd toif/h vdt k yf&if vlxw k u kd yf aJG wG usi;f ywdu k yf 0JG ifz@kd tqifoifyh g? &ifcek &f vGe;f wJh tcsed u f mvrsm; ²²²²? *E<Dtpnf;ta0;[m vlxk&JŒ 'Drdkua&pDtwGuf wduswJh tajzxGufrvmbJ +yD;qHk;oGm;ygw,f? tm%m& ppftpkd;&udk uwdtwdkif; v$wfawmfac:ay;zdk@/ tcsdef owfrw S cf suf ay;zd@k toHrsS om ²²²? ppftyk pf u k vnf; 1§90 trde@f a=unmcsuef @J ygwaD wGukd 60

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


61

tusyu f ikd f vufrw S x f ;kd cdik ;f apygw,f? trsK;d om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyf OD;aqmifv@kd ygwrD sm; vuf r S w f x d k ; cJ h = uygw,f ? 'D r d k u a&pD t pk d ; &opf td r f r uf o nf u m; a&$ j ynf a wmf arSsmfwdkif;a0;cJh+yDvm; ²²²? vGr;f ygw,f xdt k csed u f &efuek f nrsm;qD ²²²? (&Jabmf *syef}uD; ac: ausmfrsKd;oef@&JŒ psmyeESifh tJ'D ta=umif;udk &Jabmf tHhaZmf a&;xm;wJh aqmif;yg;udk 'Dae&mawGrSm zwfEdkifygw,f... http://oothandar.blogspot.com/2008/12/blog-post_05.html http://oothandar.blogspot.com/2008/12/blog-post_07.html )

ta&;awmfyHk}uD; ... vlrsm;/ ordik f;tjzpftysufrsm; ... (3) 1990 ZlvdkifvxJrSmyJ tif;pdef tusOf;axmifrSae vGwfajrmufvmcJhygw,f? Zmwd+rdKŒuav;udk jyefa&mufawmh ausmif;om;ygwD EdkifiHa&;udkyJ jyefvkyfjzpfygw,f? tJ'DtcsdefrSmawmh vl@abmifopf 'Drdku&ufwpfygwD trnfrSonf rsKd;cspf'Drdku&ufwpf vli,fwyfaygi;f pk (jrefrmEdik if )H qd+k y;D jzpfomG ;ygw,f? awmfveS af om vl@abmifopfv@kd vnf; vlodrsm;ygw,f? ygwDudk acgif;aqmif=uolawG/ ygwD0ifawGuvnf; t&ifu EdkifiHa&; vkyaf zmfuikd zf ufawGcsn;f yg? ygww D ckwnf;rSm vkycf =hJ uolawG jzpfygw,f? tif;pdef (5) wdu k x f rJ mS &Jabmf*sirf eD @J awG@cJyh gw,f? atmifoef;OD; (t¶dik ;f ) eJ@uvnf; wwdkufwnf;yg? atmifoef;OD;u txJjyef0if&wm r=umao;awmh rsKd;cspf 'Dru kd &ufwpfvil ,fwyfaygi;f pk ta=umif;udk aoaocsmcsm odygw,f? olajymjyrS 1990 a&G;aumufyrJG mS trsK;d om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyu f dk rJatmifEikd af &;twGuf pnf;¶H;k a&;c&D;awG xGu=f uwJt h a=umif;udk od&ygw,f? rauG;/ rif;bl; tnmbufukd xGu=f uwmyg? tJ'D tcsed rf mS vl@abmifopfygwD ESpzf @JG vkjd zpfaeayr,fh ygwED pS zf @JG [m r[mrdwf qufqaH &;awG &Sad e=uygw,f? axmifuxGuaf wmh Zmwd+rKd Œuav;&JŒ ausmif;om;ygwD Edik if aH &;tcif;tusi;f jyefvnfouf0ifaewmudk awG@&ygw,f? txdr;f trSwf tcrf;tem; ae@awG usif;y=uw,f? r[mrdwfygwDawGtjyif ausmif;om;eJ@ vlxkawGyg tifwdkuf/ tm;wdu k f wufa&muf=uw,f? vGwaf jrmufe,fajrrSm usq;kH oGm;wJh &Jabmf wifEikd x f eG ;f (ac:) Edik Ef ikd f (c) wif0if; qd&k if A[du k yd@k wJh txdr;f trSwaf e@ o0%fvm$ awGukd zwf&olyg? tqH;k owf wku d yf 0JG ifuAsmpudk zwfwt hJ csed rf mS ol@&JŒtoHe@J [efu wufa&mufvmwJh y&dowfukd =uufo;D jzef;jzef; xapcJyh gw,f? +rKd Œuav;rSm ausmif;om;awG&ŒJ 'Dru kd a&pD Edik if aH &;v_y&f mS ;r_awG jyefvnf&iS o f ef vmvd@k tm%mydik af wGu tav;xm; apmif=h unfjh cif;ukd cHvm&ygw,f? 'Dvekd @J 1990 Zlvidk f 28 eJ@ 29 &ufae@awGrSm trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyfu OD;aqmifusif;ywJh *E<Dcrf;r tpnf;ta0;}u;D vkycf yhJ gw,f? w+yKd ief ufwnf;rSm e0w ppftyk pf u k vnf; 27 &uf Zlvikd f tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

61


62

1990 ae@pGeJ @J a=unmcsuf trSwf (1§90) ukd xkwjf yefa=unmcJyh gw,f? xdpk Ofu tm%m vufapmif;xufaewJh e0w taxGaxG twGi;f a&;rSL; (1) Adv k cf ifne$ @f vufrw S x f ;kd +y;D xkwcf w hJ m jzpfygw,f? *E<cD rf;r tpnf;ta0;udk a&G;aumufyt JG Edik &f jynfo@l v$waf wmf ud, k pf m;vS,f awG wufa&muf=uygw,f? *E<cD rf;r a=unmpmwrf; xGuv f mygw,f? 29 &ufae@ Zlvikd v f / 1990 ae@pGeJ @J yg? a&G;aumufyrJG mS trsK;d om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyu f trwfae&m 485 rSm 392 ae&m tEdik &f &Sw d t hJ wGuf &mcdik Ef e_ ;f eJ@ wGurf ,fq&kd if wwkid ;f jynfv;kH 80 &mcdik Ef e_ ;f tEdik &f &Scd w hJ ,f? a&G;aumufy+JG y;D vd@k &ufaygi;f 60 wdik af omfvnf; e0w u jynfo@l v$waf wmf ac:,lusif;yay;jcif; r&Sdao;a=umif;/ wdkif;jynfrSm taxGaxG t=uyftwnf; qdkufae a=umif;? jynfo@l qENt& a&G;aumufwifajrmufxm;wJh jynfo@l v$waf wmf ud, k pf m;vS,f rsm;taeeJ@ a&G;aumufyJG Oya'yg tcGit hf a&;t& jynfo@l v$waf wmfrmS zG@J pnf;yHk tajccH Oya'ud k a&;qG J t wnf j yKr,f ? Oya'=urf ; ud k trsKd ; om;'D r d k u a&pD t zG J @ csKyf u a&;qGx J m;+y;D vnf; jzpfw,f? +y;D &if 'Dru kd a&pD tpk;d &opf zG@J r,f? 'gukd e0w u tjrefq;kH (1990 pufwifbmvtwGi;f ) aqmif&u G af y;zd@k awmif;qdx k m;ygw,f? e0w&JŒ a=unmcsuf trSwf (1§90) uvnf; jynfo@l v$waf wmf a&G;aumufyJG Oya' yk'fr (3) wGif "v$wfawmfudk rJqENe,frsm;rS TOya'ESifhtnD a&G;aumuf wifajrmS ufvu dk af om v$waf wmfu, fkd pf m;vS,rf sm;jzifh zG@J pnf;&rnf " jzpfwt hJ wGuf 'gukd e0w u vkyaf y;r,f? tajccHOya'w&yfudk t&if a&;qG&J r,f? a&G;;aumufyt JG +y;D rSm v$ w f a wmf a c:,l a &;/ tm%mvG J a jymif ; a&;ud p P r sm;ES i f h pyf v sOf ; I pmapmif r sm; xkwaf 0aejcif;/ aqG;aEG;jiif;ckejf cif;/ jynfy toHvi$ Xhf mersm;rS a&SŒaqmifvrf;jyvkyjf cif;/ aoG;xkd;vH_@aqmfjcif;/ w&m;r0if pm&Gufpmwrf;rsm; xkwfa0jcif;rsm; jyKvkyfae=uw,f? zGJ@pnf;yHk tajccHOya'ukd t&ifa&;qGJr,f jzpfygw,f? a=unmcsufrSm tcsuf (21) csuyf gygw,f? tm;vH;k eD;yg;[m ol@uk, d o f l ud, k &f nfaoG;wm/ 'Dru dk a&pDtiftm;pkawGukd +crd ;f ajcmufwmawG jzpf+y;D ? tqk;H owfrmS ²²² "Ekid if aH wmftm%m &,la&;twGuf ,m,Dz@JG pnf;yHt k ajccHOya' a&;qGI J tpk;d & zG@J pnf;jcif;udk rnfonfeh nf;ESirhf sS vufcEH idk rf nf r[kwo f nft h jyif xko d @kd aqmif&u G yf gu Oya'ESifhtnD xda&mufpGmta&;,lrnfjzpfa=umif;ESifh jynfol@qENESifhtnD ckdifrmaom zG@J pnf;yHt k ajccHOya'opft& ay:ayguv f mrnfh tpk;d &w&yf rzG@J pnf;rD =um;umvwGif EkdifiHawmf+idrf0yfydjym;r_ wnfaqmufa&;tzGJ@taejzifh(u) jynfaxmifpk r+ydKuGJa&;/ wkid ;f &if;om;pnf;vH;k nDnw G rf _ r+yKd uaJG &;/ tcsKyt f jcmtm%m wnfwchJ idk jf raJ &;[lonft h a&; (3) yg;? (c) EkdifiHawmf+idrf0yfydjym;r_ wnfaqmufa&;tzGJ@ a=unmcsuftrSwf (1§88) wGifyg&Sdaom w&m;Oya'pdk;rkd;a&;ESifh e,fajrat;csrf;om,ma&;/ vrf;yef;qufoG,fr_ 62

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


63

vHkjcHKacsmarG@apa&;/ jynfolrsm;. pm;0wfaea&; acsmifvnfapa&;ESifh ygwDpHk'Drkdua&pD taxGaxGa&G;aumufyJG usi;f ya&; ponfh vkyif ef;wm0ef}u;D (4) &yfteuf ygwpD 'kH rD u dk a&pD taxGaxGa&G;aumufyJG usi;f ya&;wm0efrt S yjzpfaom vkyif ef;wm0ef}u;D (3) &yf ESihf (*) jrefrmEkdifiHtwGif;&Sd wkdif;&if;om;vlrsKd;tm;vHk;. zGH@+zdK;wkd;wufa&;twGufaqmif&Guf&ef vkyif ef;wm0efrsm;udk tav;*¶kjyK umuG,af pmifah &SmufomG ;rnfjzpfa=umif; a=unmvku d f onf? " jzpfygw,f? e0w&JŒ a=unmcsuf[m 'Drdkua&pD tiftm;pkawGtay: ppftm%m&SifyDyD tay:pD;uae pdraf c:vdu k w f mjzpf+y;D w&m;0if rSwyf w kH ifxm;wJh 'Dru kd a&pD tzG@J tpnf;rsm;/ ygwDrsm;udkvnf; 'Drdkua&pD EdkifiHa&; vkyfr&atmif uGyfnSyfvdkufwm jzpfygw,f? wu,fawmh e0w[m 8888 ta&;awmfy}kH u;D a=umifh Edik if aH &;rSm cHppfae&m a&mufae wmyg? toufiifaew,fv@kd ajym&ifawmif rrSm;Edik yf gb;l ? vGwaf jrmufe,fajru vufeuf udkif ppfyGJawGrSmvnf; tqHk;¶_H;}uD;pGmeJ@ &ifqdkifae&wmyg? EdkifiHwum qufqHa&; usawmhvnf; rsuEf mS csKad oG;vd@k &&if ndKjrvkyaf e&wJh tajctaeyg? 'D=um;xJ urBmEh ikd if aH &; tcif;tusi;f tajymif;tvJe@J a'oEW& Edik if aH &;u olw@kd &JŒ weyfpm;^m%fukd xGuaf yguf ay;vdu k o f vdk jzpfomG ;cJw h myg? 'Drdkua&pDbufu ta&;awmfyHk}uD;&JŒ oif=um;csufudk ed*Hk;rcsKyfEdkifcJhygbl;? tm;aumif;wJh nDnw $ af &; rwnfaqmufEikd cf yhJ gb;l ? wdu k yf w JG ikd ;f wku d yf w JG ikd ;f rSm vlxb k ufu aoG;awG/ toufawG&if;+y;D wm0efausjrJ ausvsuyf g? 0d"&l ocifcspaf rmif uvnf; Edik if rH mS vlrsK;d pk 100 ausm&f w dS ,f? 'Dru kd a&pD tpk;d &opfu b,f tajccHOya'eJ@ tkycf sKyrf mS vJ? usKyfwdk@uawmh jcHxJu atmfcGifhr&&if jcHjyifu atmfrSmyJ vdk@ ajymcJhygw,f? 1990 a&G;aumufyJG t+y;D rSmjzpfygw,f? 1962 Adv k af e0if; tm%modr;f +y;D ump 0d'&l ocifcspaf rmif ajymcJw h hJ ordik ;f 0ifpum;eJ@ ordik ;f 0if bG@J xl;udak wmh vlwikd ;f od+y;D om;rd@k xl;+y;D ajymraecsif awmhygb;l ? e0w ppftyk pf u k *E<cD rf;r a=unmcsu&f ŒJ pufwifbmvtwGi;f v$waf wmf ac:ay;&r,fqw kd mudk bmrSs rwH@k jyefco hJ vdk todtrSwv f nf; rjyKcyhJ gb;l ? acwfpum;eJ@ ajym&&if rif;wd@k &JŒ awmif;qdck suaf wG em;vdu k /f udik ;f }u;D }u;D rSm em;vdu k q f w kd hJ oabmyg? ppftkyfpku ol@tvkyfol qufvkyfygw,f? olxkwfjyefxm;wJh 1§90 a=unmcsufudk 'Dru kd a&pDygwaD wGu od&v dS u kd ef mygrnfjzpfa=umif; oabmwl vufrw S x f ;kd zd@k zdtm;ay; awmif;qdv k mygw,f? yg;vnf; tom;vGw¶f u kd af o;/ xdik +f y;D awmhvnf; awmif;yefcikd ;f ao; vkyfaygufyg? 1§ 90 udk rdrw d @kd ygwu D vnf; vufrw S x f ;kd vdu k &f ygw,f? ygwD &yfwnfEikd o f rSs &yfwnfEikd af &;twGuf enf;y&d,m,ft& xd;k cJw h ,fv@kd A[du k &Si;f jyygw,f? b,fvydk J tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

63


64

ta=umif;jyonfjzpfap vufrSwfxdk;wm rSefovm;/ rSm;ovm;qdkwmudkawmh ygwDxJ &Si;f zd@k vdv k mygw,f? ta=utvnf aqG;aEG;=u+y;D vufrw S x f ;kd cJw h m rSm;w,f? ygw&D ŒJ vufawG@t=uyftwnf;eJ@ &yfwnfa&;twGuf xk;d cJw h ,f? Edik if aH &;tvkyaf wGukd t&Sed jf rifh qufvyk =f ur,f jzpfygw,f? rSwfrdaeygao;w,f? tJ'D vufrSwfxdk;=ucsdefu &efukefudk a&mufaecsdefyg? Zmwd+rdKŒudk jyefcgeD; +rdKŒutpOftvm}uD;ol awmfvSefa&;/ EdkifiHa&;orm;}uD;wOD;eJ@ awG@=uygw,f? ol@udk tazvd/k OD;}u;D vdk cifrifav;pm;&olvnf; jzpfygw,f? awG@awmh tzd;k }u;D u 1§90 udk vufrw S f xd;k / rxd;k ar;ygw,f? usaemfw@kd u xk;d vdu k w f t hJ a=umif;/ bma=umif/h b,fo@kd xd;k vdu k w f mjzpfwt hJ a=umif; weHwvsm; &Si;f jycJyh gw,f? taotcsm em;axmifae+y;D rS oljyefajymvdu k w f hJ pum;uawmh wdw k u kd av;&,fyg ²²²² "rif;wd@k ES,u f mG ²²² vufrw S rf xd;k &if rif;wd@k udk rowfygb;l uG ²²² " vGr;f arm owd&vsuyf g OD;av;a& ²²²²?

ta&;awmfyHk}uD; ... vlrsm;/ ordik f;tjzpftysufrsm; ... (4) e0w &JŒ 1§90 udk vufrw S x f ;kd t+y;D rSm Zmwd+rKd Œuav;ukd jyefcw hJ ,f? b0 t& +rdKŒuav;&JŒ aus;vuf tv,fwef;ausmif;uav;rSm wGJzufausmif;q&mtjzpfeJ@ toufarG;0rf;ausmif;ukd jyKaecJw h ,f? ausmif;ydww f t hJ cg/ +rKd Œudk ta=umif;udpP wckcak =umifh wuf&wJt h cg ausmif;om; ygwED ikd if aH &;tvkyaf wG qufvyk jf zpfw,f? vkyo f mvkyaf e&w,f pdwx f u J awmh uoduatmifeh @J yg? 1990 a&G;aumufyw JG ek ;f u ygw[ D m a&G;aumufyJG Oya't& rJqENtrwfae&m tenf;qH;k jzpfwhJ 3 ae&mom r+yKd irf jzpf 0ifa&muf,OS +f yKd icf w hJ ,f? t"du a&G;aumufyJG vkyfief;pOfrSm trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJ@csKyf rJatmifEdkifa&;udkom A[dkjyK 0dkif;&Hpnf;¶Hk; ay;cJw h ,f? carmufav ²²² carmuf tjywftowfEikd zf @kd yJ vkycf w hJ ,f? &if;ES;D &usK;d eyfygw,f? carmuf tjywftowf Edik cf w hJ ,f? ckcsed rf mS 1§90 &JŒ avmif;&dyaf tmufrmS ajray: 'Dru kd a&pDEikd if aH &;twGuf vky&f / udik &f wJu h iG ;f [m tawmhu f dk usO;f ajrmif;oGm;ygawmhw,f? txdr;f trSwaf e@uav;awG usif;y&wmawmif tuef@towfawGu rsm;vGef;aew,f? +rdKŒuav;&JŒ taxGaxG twGi;f a&;rSL; axmifu jyefvw G v f mw,f? OuUÏu A[drk mS wGzJ uf taxGaxGtwGi;f a&;rSL; jzpfaew,f? *syef}uD; (ac:) ausmrf sK;d oef@u rtlyif tusO;f axmifrmS usq;kH cJ+h y?D rsKd;qufopfvdk@ajym&if rrSm;EdkifwJh txufwef;eJ@ tv,fwef; ausmif;ol/ ausmif;om; uav;awGu tife@J tm;eJ@udk ygwu D kd axmufc=H uw,f? 0dik ;f &H=uw,f? wcgcgrmS olw@kd ukd &efou l zrf;qD;ta&;,lrmS pd;k vd@k wm;&/ aqG;aEG;&wmawG &Scd w hJ ,f? 64

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


65

'g[m ta&;awmfy}kH u;D uay;vdu k w f hJ wdu k yf 0JG if ordik ;f pdw"f mwfe@J Edik if aH &;t& Ed;k =um;r_ awGygy?J a&G;aumufyGJt+yD;rSm Adkvfatmif}uD; (UNDP - ygwD acgif;aqmif}uD;) [m pnf;¶H;k a&; c&D;pOftjzpf +rKd Œuav;udk a&muf&v dS mygw,f? trsK;d om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyf pwif wnfaxmifpOfu OuUÏ ae&mukd &,lEdkifcJhwJh Adkvfatmif}uD;[m ppftkyfpkt}udKuf uGejf rLepfqef@usiaf &; rD;¶SL;rD;yef; tajrmufukd ygwt D wGi;f rSm tpDtpOf&&dS dS azmufccJG o hJ yl g? orkid ;f 0if wuo taqmuftOD}u;D udk rdik ;f cGzJ suq f ;D cJ&h mrSmvnf; Adv k af e0if;+y;D &if ol[m wm0eft&SdqHk;yg? ta&;awmfyHk}uD;jzpfr,fh t}udKumvrSm Adkvfae0if;xH ay;pmrsm;eJ@ ol@udk,fol od'<dwifvdk@ ta&;awmfyHk}uD;rSm acgif;aqmifvdkvdk jzpfcJholyg? ordkif;awG/ tjzpftysuaf wGrmS Edik if aH &;t& ae&m,lwwfoyl gy?J 'gayr,fh odyaf wmh r=umwwfygb;l ? a&yGuyf rmyg? xm;ygav? ol@ta=umif;ajymr,fq&kd if ay&Snaf eygw,f? ol@ c&D;pOfe@J +rKd Œuav;&JŒ ta=umif;udk ajymcsiw f myg? ol@&JŒ UNDP ygw¶D ;kH cGrJ mS tpnf;ta0;vkyyf gw,f? a&SŒvkyif ef;pOfe@J pnf;¶H;k a&;udpP awGv@kd od&ygw,f? tpnf;ta0;rSm ausmif;om;av;wa,mufu ol@udk xar;ygw,f? "bb ²²² bb ajymcJhw,fav/ a&G;aumufyGJ+yD;vdk@ ppftkyfpku tm%mv$Jray;&if ud, k u hf , kd u f , dk f rD;¶_Œd +y;D qENjyr,fv@kd ²²² tJ'g ²²² ck ppfwyfu tm%mv$rJ ay;wJt h jyif yk'frawG trsKd;rsKd;wyf+yD; zrf;aew,fav ²²² bb b,fvdkvkyfrvJ" qdk+yD; ar;wmyg? Adv k af tmif}u;D vnf; tmap;xnfx h m;ovkjd zpfae+y;D acwWc% a=umifaew,f ajymygw,f? tpnf;ta0;udk jrefjreford ;f vdu k w f ,f =um;ygw,f? ar;olu rdrw d @kd ausmif;om;ygwu D kd axmufct H m;ay;ol jzpfaeygw,f? ygwu D ckvkd ar;zd@k n$e=f um;wm0efay;vdu k w f m r[kwyf g? ol@oabmeJ@ ol tpnf;ta0;oGm;wuf+y;D ar;cJw h m jzpfygw,f? bmyJjzpfjzpf 'g[m ol@&JŒ 'Dru kd a&pD tcGit hf a&;yJ? tm;vH;k u vufc=H uygw,f? ar;olu q,fwef;ausmif;om; uav;jzpfygw,f? rsuv f ;kH jyL;jyL;uav;eJ@rd@k w+rKd ŒvH;k u ol@udk "udkjyL;" vd@k ac:=uw,f? ol@emrnft&if;[m aysmufoavmufjzpfaeygw,f? Adv k af tmif}u;D vnf; owfrw S &f uf twdik ;f raeawmhbJ +rKd Œuav;uae tjrefq;kH jyefvpfomG ;ygawmhw,f? 1991 atmufwb kd mvrSm +rKd Œuav;&JŒ OD;eDpk aus;&Gmuae tESpf ESpq f ,fe;D yg; uG,faysufaewJh vufeufudkif awmfvSefa&; jrpf0u|ef;ay:a'orSm jyefvnfay:ayguf cJyh gw,f? bdu k av;/ zsmyH/k armfv+rKd iu f |e;f / vyGwmW / ajrmif;jr txd ykord ef m;uyfum qufwu dk v f v kd kd aus;&Gma'oawGrmS usnjf yefayguw f m jzpfygw,f? usnf payguaf ygujf cif; +rKd Œuav;u &J 27 a,muf pD;vmwJh yJah xmif RPG eJ@ typfc&H ygw,f? aocsiaf ,mifaqmifaewJh '%f&m& &Jwa,mufuvGv J @kd yJah xmifay:ygol &Jtm;vH;k aoygw,f? +rKd Œuav;rSm taemufawmifwikd ;f ppfXmecsKy&f ŒJ a&SŒwef;ppfXmecsKyf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

65


66

vkyv f u kd yf gw,f? xdpk Ofu wdik ;f rSL;jrifah tmif (,ck aoqH;k ) uk, d w f ikd f vma&mufuyG u f w J ,f? Adv k cf ifneG @f (,ck ppftyk pf u k zrf;qD;xJq)J / Adv k w f ifO;D (&[wf,mOfEiS hf aoqH;k )/ Adv k o f ef;a&$ (xdpk Ofu e0w. 'k-OuUÏ ) wd@k ud, k w f ikd f a&mufvm=uygw,f? ppfyu JG kd ppftyk pf u k =unf;/ a&/ av eJ@ wzufowf wdu k w f myg? rme,fyavmrSm wdik ;f rSL; Adv k af rmifvS OD;pD;uGyu f w J hJ ppftyk pf k wyfawG[m tustqH;k }u;D pGmeJ@ &ifqikd af e=u&csed v f nf; jzpfygw,f? aemufrS wqifph um;eJ@ =um;od&wmu jrpf0u|e;f ay:vufeufuikd w f u kd yf [ JG m tcsdefrwefrD ay:oGm;cJhwJhtwGuf vufOD;r_eJ@ [efcsufnDr_awG qHk;¶_H;oGm;cJhw,f? 'ga=umifv h nf; wzufowf acsre_ ;f cHvu kd &f w,fv@kd jzpfygw,f? wdu k yf jJG zpfaepOfumvrSm +rKd Œuav;u trsK;d om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyf +rKd Œe,faumfrwD0ifawGukd tcsKyx f J zrf;xnfh ygw,f? tcsKycf ef; oH;k cef;&Sw d t hJ euf tv,fcef;rSmxm;w,f ajymygw,f? ab; ESpcf ef; udkawmh aomif;usef;olawGqdk+yD; zrf;vmolawGudk xm;ygw,f? tcsKyfcef;xJxd vufxyd af wG/ }uKd ;awG jznfay;rxm;yg? rl;vmonf jzpfap/ rauseyfv@kd jzpfap pdw}f uKd uf xkwfxkwf¶dkufESufygw,f? axmufvSrf;a&;u ¶dkufvdkuf/ ppfom;u ¶dkufvdkuf/ &Ju ¶du k v f u kd ef @J yg? ESyd pf ufc&H vd@k aoqH;k &ol ta&twGu[ f m renf;bl;qdw k mudk w+rKd ŒvH;k u odae=uygw,f? tJ'D tcsed f +rKd Œuav;&JŒ &JtcsKyx f rJ mS tzrf;qD;cH trsK;d om;'Dru kd a&pDtzG@J csKy&f ŒJ acgi;f aqmifwOD;u ckjzpfaewJh vufeufuikd f wdu k yf aJG wGtay: ol@tjrifudk ajymygawmhw,f? wl;wl;cg;cg; rsuEf mS aoG;ysuaf jymwm jzpfygw,f? "u|eaf wmfw@kd vdck siw f hJ 'Dru kd a&pD[m ckvkd t=urf;zufr_ vufeufuikd f wdu k yf aJG wGe@J b,fvrkd S r&Edik b f ;l / 'D enf;vrf;eJ@ 'Dru kd a&pD&r,f vd@k usaemf r,H=k unfb;l " ²²²? aemufawmh ol[m trsK;d om;'Dru kd a&pDtzG@J csKyf ygwu D ae E_wx f u G o f mG ;ovm; rodyg? pD;yGm;a&;yJvyk +f y;D +rKd Œuav;rSm tawmf=um=um aysmufaysmuf aewwfygw,f? tcsKyfxJrSm olajymcJhwJhpum;u ol@ a=umufpdwfeJ@/ aoG;ysufr_u vmw,fv@kd jrifygw,f? ppftm%m&Si[ f m ppftm%m&Sif tvkyu f v kd yk yf gw,f? wdu k yf jJG zpfymG ;cJw h hJ aus;&Gm/ +rdKŒe,fawGrSm&SdwJh ausmif;q&m/ q&mr/ aq;0efxrf;rsm;udk zrf;qD;axmifcsygw,f? tenf;qH;k (3) ESpt f xd axmif'%fay;ygw,f? tdrjf yef uav;arG;aewJh om;onfrcd if ausmif;q&mrudkvnf; owif;awG xdefcsefr_qdk+yD; pGyfpGJ axmif'%f tjypfay;cJhw,f? tm;vH;k eD;yg;[m u&ifwidk ;f &if;om;/ wdik ;f &if;olawGjzpfae+y;D 'g[m ppftyk pf &k ŒJ r[mvlrsK;d }u;D 0g'eJ@ wdik ;f &if;om; vlrsK;d pkrsm; tcsi;f csi;f =um;rSm Armrke;f wD;a&;udk pepfwus taumif txnfazmfwm jzpfygw,f? wdu k yf jJG zpfaewJh aus;&GmawGuae nbuf arSmif&yD sK;d jyrSm uav;awG/ tzGm;tdak wG/ tzd;k tdak wG avSe@J a&mufvm=uygw,f? +rKd Œuav;&JŒ vrf;rawG/ bk&m;ausmif;eJ@ bke;f }u;D ausmif; Z&yfawGrmS jynfv h @kd yg? at;uvnf; at;/ pm;p&muvnf; 66

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


67

ppftm%m&Si [f m ppftm%m&Si f tvkyfudkvkyfygw,f? wdkufyGJjzpfyGm;cJhwJh aus;&Gm/ +rdKŒe,fawGrmS &Swd hJ ausmif;q&m/ q&mr/ aq;0efxrf;rsm;udk zrf;qD;axmifcsygw,f? tenf;qHk; (3) ESpftxd axmif'%fay;ygw,f? tdrfjyef uav;arG;aewJh om;onfrdcif ausmif;q&mrudvk nf; owif;awG xdefcsefr_qdk+yD; pGyfpGJ axmif'%f tjypfay;cJhw,f? tm;vHk;eD;yg;[m u&ifwidk f;&if;om;/ wdik f;&if;olawGjzpfae+yD; 'g[m ppftkyfpk&JŒ r[mvlrsKd;}uD; 0g'eJ@ wdki f;&if;om; vlrsKd;pkrsm; tcsif;csif;=um;rSm Armrkef;wD;a&;udk pepfwus taumif txnfazmfwm jzpfygw,f? ..... r&Sd tawmfhudk a=uuGJp&m ²²² jrifuGif;awG? csufcsif;udk r0w u trdef@xkwf+yD; atmfv}H u;D awGe@J vdu k v f aH =unmygawmhw,f? ",ck +rKd Œay:wGif w&m;r0if a&muf&adS eolrsm;tm; rnfow l OD;wa,mufurdk sS {nfhonftjzpf vufoifhcH wnf;cdkaexdkifcGifh r&Sdap&? vufoifhcH wnf;cdkaexdkifcGifh jyKxm;ygu xda&mufpmG ta&;,lomG ;rnf jzpfonf?" xdak e@/ xd&k uf/ xdt k csed u f mvrsm;qDu +rKd Œuav;. nwd@k onf tpmiwf/ a&iwf/ aep&miwfae=uaom uav;i,frsm;. idak =u;G oHw@kd jzifh twd+y;D vsuf ²²² ? emusif nnf;wGm; oHrsm;u n. wdwq f w d +f ird o f ufru _ kd yrmrcef@jyKvsuf ²²²? +rKd Œuav;onf a=uuGpJ mG emusn;f r_rsm;jzifh vGwaf jrmufa&; wdu k yf pJG pfppfukd wrf;wrf;rufruf iwfrw G v f suf ²²² ? vGr;f ygw,f ²²² +rdKŒuav; ²²²?

urmykvJ 16/ 12/ 2011 (http://oothandar.blogspot.com rS &,lygonf?)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

67


68

(u|efawmfarhr&aom taqmuftODrsm;)

arSmifeJ hrnf;rnf;xJu wJuav; zdk;oH (vlxk)

u|eaf wmfw@kd tufpt f ufpyf yD D (¶Sr;f jynfw;kd wufa&;ygw)D XmecsKyu f xGuv f m+y;D aemuf vrf;avSsmufaewm[m 5&uf 6&ufavmuf¶o dS mG ;yg+y?D reufuae ae0iftxd avSsmuf=uwm jzpfygw,f? wcgwavrsm;qd&k if (Oyrm rdik ;f &,f armfawmfum;vrf;udk jzwfwek ;f u) um;vrf;eJ@rvSr;f rurf;wae&mrSm 0yfae+y;D nusrS um;vrf;udo k w k o f w k f jzwf=u&ygw,f? rsm;aomtm;jzifah wmh reuftapm}u;D x/ csujf yKwpf m;+y;D wpfaeukef avmuf vrf;avSsmuf=uwmyg? awmifapmif;rSm/ jyef@rSm/ wpfcgwpfav acsmif;¶d;k twdik ;f a&xJrmS avSsmuf&wmvnf; ¶Syd gw,f? 'Dvekd @J yJ oHviG jf rpf}u;D eJ@eD;oxufe;D vmcJyh gw,f? 'Djrpf}u;D &JŒ wpfbufrmS u &efov l ;kH 0r&Sb d ;l ud, k v hf al wGcsnjfh zpfw,f? vGwv f w G f vyfvyf oGm;Edkif/ vmEdkif/ ajymEdkifqdkEdkifw,f? udk,fav;pm;wJh acgif;aqmifawGeJ@ awG@Edik w f ,f? ud, k t hf &if oGm;ESi=hf uwJh rEWav; yvdik ;f &yfu udo k ef;armif (udu k ;kd u|e;f jyef) vd/k OD;av;Adv k cf sKyaf usmaf Zm&JŒom; udak usmaf ZmOD;vdk ud, k o f w d hJ vlawGe@J awG@Edik w f ,f pwJh todawGe@J vl[m odww f ufºuG vef;qef;+y;D ajcvSr;f awG oGuaf ewmyg? 'gayrJ h oH v G i f j rpf } uD ; ud k jzwf & wm tEW & m,f o d y f ¶ S d y gw,f ? tJ ' D a'o (oHviG jf rpf taemuf buf) [m tufpt f ufpyf yD D tzGŒJ u v$r;f rd;k wJh a'ord@k olw@kd u vdu k yf @kd / olw@kd uul;wd@k orm;pDpOf/ olw@kd uul;wd@k qdyaf ¶G; pwmawGvyk af y;ygw,f? u|eaf wmfw@kd uawmh olwdk@pDpOforSsudk vdkufem¶HkygyJ? 'DvdkeJ@ ul;wdk@eJ@ rvSrf;rurf; ae&mwpfckrSm u|efawmfwdk@u ae0ifatmif/ arSmifatmifapmifh=u ygw,f? n cGefESpfem&D/ ¶Spfem&D avmufusrSvlwpfa,mufu oGm;vdk@&+yD qdkwJhoabmeJ@ vmac:ygw,f? olwdk@csif; 68

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


69

'Dvekd @JyJ oHviG fjrpf}uD;eJ@e;D oxufe;D vmcJhygw,f? 'Djrpf}uD;&JŒ wpfbufrmS u &efolvHk;0r&Sdbl; udk,fhvlawGcsnhfjzpfw,f? vGwfvGwf vyfvyf oGm;Edki /f vmEdik f/ ajymEdki fqdkEdki wf ,f? ud,k af v;pm;wJh acgif;aqmifawGeJ@ awG@Edki fw,f? udk,fht&if oGm;ESi =hf uwJh rEWav; yvdik ;f &yfu udok ef;armif (udkudk;u|ef;jyef) vdk/ OD;av;Advk cf sKyfausmfaZm&JŒom; udak usmfaZmOD;vdk ud,k of wd hJ vlawGe@J awG@Eikd wf ,f pwJh todawGeJ@ vl[m odwfwufºuG vef;qef;+yD; ajcvSrf;awG oGufaewmyg? 'gayrJh oHviG fjrpf}uD;udk jzwf&wm tEW&m,fodyf¶dyS gw,f? tJ'D a'o (oHviG fjrpf taemuf buf) [m tufpftufpfyyD D tzGJŒu v$rf;rdk;wJh a'ordk@ olwdk@u vdkufydk@/ olwdk@uul;wdk@orm;pDpOf/ olwdk@uul;wdk@qdyfa¶G; pwmawGvkyfay;ygw,f? ...... ¶Srf;vdk ajym=uwmyg? u|efawmfu olwdk@ trlt&mudk rSef;+yD; em;vnf,lwmyg? 'geJ@ tJ'aD e&mu xvm+y;D awmifuek ;f (awmif¶;kd )udk ausmv f u kd w f ,fqw kd meJ@ oHviG jf rpfu a&oHawG wa0ga0g =um;&ygawmhw,f? wu,fu h kd tm;wufp&m}u;D yg? 'gayrJh 'Dae&m[m tEW&m,f¶w dS hJ ae&mqdw k m odaeawmh b,forl S pum;wpfceG ;f rajym/ vufEydS "f mwfr;D wpfcsurf xd;k yJ avSsmufc=Jh uygw,f? c%aeawmh awmifEpS cf t k =um;rSm woGio f iG pf ;D qif; aewJh oHvGifjrpf}uD;&JŒ wpfydkif; wpfpudkjrif&ygw,f? nqdkawmh roJruGJyJaygh? 'gayrJh =uufoa&¶Sv d u kd w f m? jrpfurf;udk a&mufawmh avSi,fwpfp;D eJ@ vlwpfa,muf toifah pmifah ewm awG@&ygw,f? }udKpDpOfxm;wJh t"dy`m,fyg? va&mifudk owdrxm;rdygbl;? 'gayrJh =u,fa&mifawG atmufrmS udyk J oHviG jf rpf}u;D [m wifw h ,fcsiw f ikd ;f wifw h ,faeygw,f? u|eaf wmfw@kd tm;vH;k yJ tcsed rf jzKe;f ;yJ avSay:udk tjrefwufvu kd =f uygw,f? +y;D awmh avSu csujf cif;yJ xGuyf gw,f? vGwaf jrmufa'o/ 0e,fukd a&mufawmhr,f? a&v,fem;a&mufwmeJ@yJ u|eaf wmfu a&wpfvufcyk cf yf+y;D rsuEf mS opfvu kd f ygw,f? oHviG f jrpf}u;D udk erf;¶_ww f hJ oabmayg?h r=umygb;l ? (10) rdepf avmufyJ ¶Srd ,f xifygw,f/ wpfbufurf; udak &mufomG ;ygw,f? tJ'D wpfbufurf;udk ajccsvu kd w f ,f qdw k meJ@ pdww f ufºuaewJh vli,fwpfa,muf&ŒJ pdwx f /J acgi;f xJrmS b,fvckd pH m;r_awG ay:vmr,fqw kd m tvG,pf Of;pm;Edik yf gw,f? 'gayrJh pdwu f ;l ,Of raeEdik yf gb;l ? wpfbuf urf;uae vSr;f ypfv@kd &aeao;wmrd@k rHa_ &;a&; vlomG ; vrf;uav;twdik ;f cyfow k o f w k yf J awmifapmif;udk wuf=uygw,f? 'DvdkeJ@ tawmfav;wuf vdkufawmh tarSmifxJrSm tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

69


70

tJ'D wpfbufurf;udk ajccsvdkufw,f qdkwmeJ@ pdwfwufºuaewJh vli,fwpfa,muf&JŒ pdwfxJ/ acgif;xJrmS b,fvckd pH m;r_awG ay:vmr,fqwkd m tvG,pf Of;pm;Edik yf gw,f? 'gayrJh pdwuf ;l ,Of raeEdik fygbl;? wpfbufurf;uae vSrf;ypfvdk@&aeao;wmrdk@ rH_a&;a&; vloGm; vrf;uav;twdkif; cyfowk of wk yf J awmifapmif;udk wuf=uygw,f? 'DvdkeJ@ tawmfav; wufvdkufawmh tarSmifxJrmS arSmifarSmifrnf;rnf; wnf¶daS ewJh wJukyfav;wpfvHk;udk awG@w,f? tvsm;eJ@teHu tvGef 10ay-12ay pDavmuf ¶Syd gvdrrhf ,f? 'g[m uif;apmifwh whJ yJ vJ @kd twlomG ;olawGu ajymjyygw,f? oHviG jf rpf qdwk mu jzwfu;l Edik f wJhae&mawGurrsm;/ jzwful;+yD;awmhvnf; awmifapmif;udk wufvdk@&wJh vrf;uwpfck/ ESpfckyJ ¶Sdwm? 'Dawmh 'Dvakd e&mrSm uif;xdk;xm;vdkuf&if 'Dwufvrf;udk pdk;rdk;vdk@&+yDaygh? ...... arSmifarSmifrnf;rnf; wnf¶adS ewJh wJuyk af v;wpfv;kH udk awG@w,f? tvsm;eJ@teHu tvGef 10ay-12ay pDavmuf ¶Syd gvrd rhf ,f? 'g[m uif;apmifw h w hJ yJ v J @kd twlomG ;olawGu ajymjyygw,f? oHviG jf rpf qdw k mu jzwfu;l Edik f wJah e&mawGurrsm;/ jzwfu;l +y;D awmhvnf; awmifapmif;udk wufv@kd &wJh vrf;u wpfc/k ESpcf yk J ¶Sw d m? 'Dawmh 'Dvakd e&mrSm uif;xd;k xm;vdu k &f if 'Dwufvrf;udk pd;k rd;k vd@k &+yaD yg?h wJtv,frmS rD;zdx k m;wJh ae&mwpfuu G af wG@ygw,f? avmif+y;D om; xif;wdx k if;p eJ@ jymawGukd awG@vd@k ajymwmyg? aemuf+y;D acgi;f txufu oufu,fr;kd rSmvnf; =uyfc;kd pGJ aewmawGŒ&ygw,f (aemuf reufr;kd vif;rS owdxm;rdwmyg)? u|eaf wmhw f @kd &JŒ 0e,fa&muf yxrqH;k nudk 'Dwu J av;rSmyJ tdyv f u kd =f uygw,f? vGwaf jrmufe,fajrrSm yxrqH;k tdypf ufjcif;? yefqef;txdomG ; =urSmqdak wmh aemufxyf 4 &ufavmuf qufavSsmuf&OD; rSmav? 'gayrJh pd;k wxdwx f w d f &ufrsm; uawmh tqH;k owfomG ;yg+y?D tdyu f meD;usawmh " 'Dae&mrSm 'Dvkd pdwcf svufcs tdyv f @kd &atmif &JabmfawG&ŒJ toufaoG;awG b,favmufrsm; ay;cJh=uovJ" qdk+yD; awmifawmiftDtD pOf;pm; rdaeygw,f?

zdk;oH(vlxk)

70

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


71

EdkifiHa&;udk jyuf&,frjyKygeJŒ vlxkpdef0if; ordkif;qdkwm vlrsdK;wpfrsdK;/ EdkifiHwpfEdkifiH&JŒ touf0dOmOfjzpfw,f? toufukd apmifah &Smufovd/k *&kwpdu k f eJ@ xdef;odrf; apmifha&Smuf &w,f? t&dyw f =unf=h unfeh ŒJ wefz;kd xm; tav;tjrwfjyK&w,f?

t&Sdudkt&Sdtwdki f;=unfh ordik ;f udk arhrypf&/ azsmufrypf&ovdk zsuv f nf; rypf&bl;? ud, k =f uKd uo f vdk jyKjyif wmvnf; rvky&f bl;? t&Su d kd t&St d wdik ;f wefz;kd xm;xde;f odr;f apmifah &Smuf&w,f? ordkif;udk jyefvnfavhvm oHk;oyfwJh tcgrSm olŒacwfol@tcgu tajctaetwdkif; oH;k oyf&w,f? ud, k ahf cwfu, kd t hf cgu tjrifeŒJ ordik ;f udk qH;k jzwf&if trSeu f kd r&Edik b f ;l ? ordik ;f udk ud, k t hf wWaemrwdeŒJ r=unf&h ygb;l ? qd&k , S v f pfpum; vlwikd ;f ajym aewJh tcsed u f ordkif;0wˆKa&;q&mrsm;u a&S;bk&ifrsm;&JŒ yg;pyfu vkyfom;jynfolwdk@/ wdkif;&if;om; pnf;vHk;nDnGwfa&;wdk@/ jidrf;csrf;pGm ,SOfwGJaexdkifa&;wdk@ qdkwJh pum;awG wGifwGif=uD; ajymcdkif;=uwmawG zwfcJh&w,f? yk*Hacwf ya'o&mZf&Sifbk&ifwpfyg;&JŒ tjrifawGu/ ESpfq,f&mpk vlr_awmfvSefa&;orm; wpfa,muf&JŒ tjrifawGjzpfjyD;/ &Sifbk&ifhyg;pyfu qd&k , S v f pfpum;awG xGuaf eawmh zwf& wm aygyh suyf sujf zpfjy;D 0wˆKtaeeJŒvnf;raumif;/ ordik ;f taeeJŒvnf; toH;k rus jzpfomG ;awmhw,f?

tuGJawGr;D armif;xd;k jy toH;k rus&q kH kd awmfao;w,f? wpfcsKd Œu jrefrmhordik ;f udk aemifvmaemufom;awG txifao; tjrifao;jzpfjyD; ,Hkwrf;pum;awGtjzpf jyuf&,fjyKatmif wrifvkyfovdk jzpfaew,f? tckacwfrSmvnf; ordkif;udk jyefvnf azmfxkwfae=uw,f? &nf&G,fcsuf trsdK;rsdK;/ yHkpHtrsdK;rsdK;eJŒ wifjy=uw,f? trsm;tm;jzifh ppfrjzpfrDeJŒ ppfjyD;acwf jrefrmh Edik if aH &;ta=umif;awGukd azmfjy=uw,f? tJ'v D akd zmfjy&mrSm aumif;wJh tydik ;f udk razmf jy=ubJ/ raumif;wJh tydik ;f udck snhf qGx J w k af zmfjyae=uw,f? zufqpfqef@usiaf &;/ Edik if H vGwv f yfa&; aqmif&u G cf suaf wGuakd wmh csex f m;jy;D / zqyveJŒ uGejf rLepftuG/J uGejf rLepf ygwD tuG/J wnfjro J ef@&Si;f tuG/J OD;Adv k o f ciftuGJ pwJh tuGt J jyaJ wGuckd snhf rD;armif;xd;k tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

71


72

jyaew,f?

jrefrmrsdK;cspf=uD;rsm;&JŒ0HomEk zqyvrwdik rf D 0dik t f rfbaD t/ *spD b D aD tacwfawG ta=umif;azmfjyawmhvnf; a&S;jref rmrsKd ;csp=f u;D rsm;&JŒ ud, k w hf ikd ;f jynf/ ud, k v hf rl sKd ;twGuf aqmif&u G cf =hJ uwJh 0HomEk&uQw d pdwf"gwfrsm;udk vspfvsL&_xm;jyD;/ tuGJtjyJawGta=umif;csnfh wl;qG&SmazG azmfxkwf ae=uw,f? oifcef;pm xkw, f zl @kd qdjk y;D oH;k oyfjyolrsm;uvnf;/ oH;k oyfwahJ cwf&ŒJ tajc taeudk xnfrh pOf;pm;bJ/ tckEpS q f ,fw h pf&mpk tjrifeŒJ &_jk rif oH;k oyfwmrsKd ;yJ vkyaf vh&=dS u w,f? bma=umifh uGw J m jyw J mawGuckd snhf rD;armif;xd;k jyae=uwmvJv@kd ar;awmh/ tuGt J jyJ awGa=umifh wdik ;f jynf b,favmuf 'kuaQ &mufc&hJ w,fqw kd m oif cef;pm ,l=uapcsiv f @kd / nDnw G af pcsiv f @kd qdw k hJ tajzyJ cyfv, G v f , G af y;=uw,f?

ckwf&mwjcm;&S&mwjcm; 'D v d k a zmf j ycsuf a wG u vuf a wG Œ rS m ck w f & mwjcm; &S & mwjcm; jzpf o G m ; w,fqw kd mawmh olwŒkd owdrxm;rd=ubl;? olwŒkd azmfxw k w f mawGukd zwfjy;D / pmzwforl sm;&JŒ tjrifrmS Edik if aH &;orm;rSeo f rSs b,f olrS raumif;bl;/ Edik if aH &;qdw k mvnf; uvdru f uspf vkyf ae=uwmyJ? tcsi;f csi;f tm%mvkjy;D cGuaf pmif;ckwaf e=uwmyJqw kd hJ tjrifawGyaJ y: xGuv f mapw,f? 'Dae@*sme,fawGrmS azmfjyaewJh ordik ;f a=umif;pmawG/ umwGe;f awG udk=unfhjyD;/ uav;awGuawmif EdkifiHa&;orm;awGudk &,foGrf;aoG;=u/ jyuf&,fjyK=u vkyw f mawGŒ&w,f? &ifemp&m odyaf umif;w,f? jrefrmvlrsKd ;rSeo f rSs OD;nGwt f av;jyK =uwJh "&Jabmfo;kH usyd "f qdw k m tm;vH;k Edik if aH &;orm; ocifawGb0u Adv k jf zpfvm=u w,fqw kd m uav;awG rodEikd =f uawmhb;l ? Edik if aH &;orm;awG b,forl rS aumif; bl;qdw k hJ pum;udk [d;k wpfcsed w f ek ;f u *d% k ;f tkypf w k pfcu k vly*k Kd~ vw f pfcsKd ŒeJŒ pma&; q&mwpfcsKd Œu &nf&, G cf suf &S&d edS ŒJ wrifwum a=u;G a=umfvi$ x hf w k cf =hJ uwm jzpfw,f?

rwlnDr_rsm;jzifhaygif;pnf;r_ nDnw G =f uapcsiv f @kd qdw k hJ pum;uvnf; rpOf;pm;bJ cyfaygah ygah jym&if t"dyg` ,f aumuf vGJjyD; wpfvGJqH yifaumif; jzpfoGm;apEdkifwma=umifh owdxm;ajymoifhw,f? obm0 w&m;=uD;udku vl@avmuudk toGifo¾meftrsdK;rsdK; uGJjym;jcm;em;r_awGeJŒ zefw;D ay; xm;wm jzpfw,f? rwlnrD r_ sm;. aygi;f pnf;r_ udk tajccHxm;wmjzpfw,f? 'ga=umifh vnf; vl@avmu[m zGŒH jzKd ;wd;k wufjy;D ta&mifpkH taoG;pHak wGeŒJ vSyom,mwJh ae&m =u;D jzpfaewmyg? wpfa&mifwnf;jc,fwhJ avmu=u;D qd&k if b,f'v D o kd m,mvSyae awmhrSmvJ? uGJjym;jcm;em;jcif;qdkwm obm0jzpfvdk@ rvdkvm;tyfwJht&m r[kwfbl;? a=umufp&mr[kwf ovdk pufqyk pf &mvnf;r[kwb f ;l ? uGjJ ym;jcm;em;jcif;a=umifh wdu k f cdkuf=uwmr[kwfbl;? "rwlnDr_rsm; . aygif;pnf;r_" oabmudk vlawGu em;rvnf 72

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


73

oabmrayguv f @kd wdu k =f u cdu k =f uwm jzpfw,f?

&efjzpfwmrjynfh0vdk@ t,ltqrwlwm oabmxm; uGjJ ym;jcm;em;w,fqw kd m obm0yJ? t,ltq rwlv@kd &efjzpfw,fqkd wmu/ rjynf0h wJo h abm/ r&ifu h suw f hJ oabmjzpfw,f? vlwikd ;f ud, k f ,Hck siw f m vGwv f yfpmG ,Hck iG &hf w dS ,f? tcdik t f rmudik pf x JG m;cGihf &Sw d ,fqw kd mudk em;vnf oabmaygufjyD; rjidKrjiif vufcHEdkifjcif;[m pdwf,Ofaus;r_ txufwef;usolrsm;&JŒ tajccHv@l usi0hf wf wpfcjk zpfw,f? 'Dru kd a&pD&ŒJ tESpo f m&vnf; jzpfw,f? a&udo k m; vdŒk t=um;rxifqdkwJh nDnGwfa&;rsdK;[m pum;tjzpfom ajymvdkŒwifhw,fwm? w u,f vufawGŒawmh r&SEd ikd b f ;l ? wpfaoG;wpfow H pfred @f qdw k hJ nDnw G af &;pum;rsKd ;eJŒ wpfom; wnf; nDnw G af &;qdw k hJ pum;rsKd ;[m/ t"dyg` ,af umuf t,lv&JG if wpfvJG qHyifaumif;jzpfjy;D t=uiG ;f rJh tm%m&Sipf epfukd OD;wnfa&muf&o dS mG ;apEdik w f ,f? owd xm; oH;k oifw h ,f?

tpGaJ wGcsGwyf pf&r,f vuf&dS jrefrmEdik if &H ŒJ tajctae[m ESpif g;q,fe;D yg; wpfygw/D wpfzŒJG wpfpnf;&JŒ tkycf sKyrf u _ ae 'Dru kd a&pD tkycf sKyaf &;pepfqD ul;ajymif;zd@k wmplaewJh tcsed f umv jzpfw,f? 'Dtcsed f 'DumvrS vlwikd ;f &JŒ acgi;f xJrmS &du k o f iG ;f cHxm;&wJh (brain washed vkycf x H m;&wJ)h Edik if aH &;qdw k m/ ud, k ef ŒJ rqdik b f ;l / tkycf sKyo f l vlwpfpek ŒJ yJ qdik w f ,f/ 0ifrpGuef ŒJ 0ifrygeŒJ / a=umufp&m aumif;w,f/ pufqkyfp&m aumif;w,f/ EdkifiHa&; orm;qdk&if b,folrS raumif;bl;qdw k hJ tpGt J ,ltqawGukd acs;csw G yf pfz@kd trsm;=u;D =uKd ;pm;=u&r,f? wdik ;f oljynf om;tm;vH;k vSn;f ae avSatmif; jrif;aZmif;ruse/f tm;wufoa&m/ wufwuf=u=G uG yg0ifrvmoa&GŒ b,fv'kd rD u kd a&pD jyKjyifajymif; vJa&;rS ratmifjrifEikd b f ;l ?

aus;Zl;rarhoifh 'DvdktajctaerSm ordkif;jzpfpOfawGxJu raumif;wJh tpdwftydkif;awGudk qGx J w k jf y;D rD;armif;xd;k wif jyae=uwmrsKd ;awGukd qifjcifoif=h uw,fv@kd oabm&ygw,f? a&S;u EdkifiHa&;orm;=uD;awGeJŒ EdkifiHa&; ygwD=uD;awG&JŒ =udK;yrf;tm;xkwfr_awGa=umifh vGwv f yfwhJ jrefrmEdik if &H ,fv@kd jzpfwnfvm&wmudk aus;Zl;ruef;oifb h ;l ? ESpaf ygi;f wpf&m ausmf e,fcsJŒqef@usifa&; wdkufyGJrsm;twGif;/ zufqpfqef@usifa&; wdkufyGJrsm;twGif;/ toufpeG Œf cJ=h u&wJh rsKd ;cspf tmZmenfo&l aJ umif;rsm;&JŒ aus;Zl;udk vnf; rarhoif=h uygb;l ?

vlxkpdef0if; atmufwdkbmv 10&uf/ 2010jynfhEpS f? ('Daqmif;yg;udk q&m vlxkpdef0if;u 2010jynfhESpf/ atmufwdkbmvrSm a&;om;cJhygw,f? 'gayrJhqifqm(jzKwf)xdcJhwma=umifh*sme,fpmrsufESmrSm azmfjycGifhr&cJhwJh aqmif;yg;jzpfygw,f?) tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

73


74

&efoludk rdwfaqGzGJ hjcif;

armifpdk;csdef (u) "&eforl &Sd rdwaf qGom&S?d rke;f olr&Sd cspo f o l m&S?d Edik if aH &; vkyw f ,fqw kd m &efou l kd rdwaf qGz@JG jcif; jzpfw,f" RFA toHvi $ hf XmerS xkwv f i$ o hf nfh owif;xJwiG f q&m'*kew f m&m. toHukd =um; vdu k &f onf? 2005 ckEpS af vmufu jzpfrnfxifonf? "ppftyk pf Ek iS hf awG@qakH qG;aEG; tajz&Sma&; trsKd ;om; jyefvnfoifjh rwfa&;" Edik if aH &;vdi_ ;f u ppftyk pf x k J cyfjyif;jyif; ¶dkufcwfaeonhf umv? a&'D,dk owif;Xmersm;uvnf; "jrefrmEdkifiHa&; a&S@rwdk; aemufrqkwf jzpfaewJu h mv"[k owf rSwjf cif; cH&onfh umv? wu,fu ppftyk pf u k ud, k jhf rif; ud, k pf ikd ;f ppfuikd ;f a&mufa&muf/ ppftm%m&Sipf epf oufq;kd &Snaf &;od@k uvdrf uuspf enf;em aygif;pHkjzifh csDwufaeonfh umv? ppftkyfpktwGuf udk,fusdK;pD;yGg;/ Edik if aH &;u a&aoumv r[kw?f 'Da&vdi_ ;f jrifh umv? xdu k mvwGif q&m'*kew f m&m. t,ltqonf 'Dru kd a&pD tiftm;pkxJ v$r;f vmcJo h nf? (c) jynfwGif;wGif 'DcsKyfygwD(NLD) onf ppftyk pf k &rf;um;zdEydS rf /_ acs;r_e;f r_ ppfoaH ESmifh atmufwiG f }uKd ;yJyh jd ym; oGm;cJo h nf? tnGe@f rvl/ tvH rxlEikd af tmif/ vH;k 0 csed @J oGm;atmif vkyyf pfonf? xd@k jyif ppfaxmufvrS ;f a&; arG;jrLxm;aom vufuikd 'f w k f 74

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


75

rsm;onf jynfyodk@ a&mufvm+yD; jynfwGif;jynfy 'DcsKyftzGJ@0ifrsm;udk wdkufcdkufacsr_ef; aeonfu h mv? wkid ;f jynf. om;aumif; &wem/ orD;aumif; &wemrsm;onf ,H=k unfcsuf tvHukd v$ix hf l wdu k yf 0JG ifc=hJ uolrsm;xJrS Edik if aH &; tusO;f om; wcsK@d usq;kH cJ=h uonf? wcsKd @ usKd ;yJh uef;wD;? wcsKd @ '%f&mjyif;xef a&m*g&&Scd ?hJ wcsKd @ ¶l;oGyo f mG ;cJh =uonf? emusn;f a=uuGJp&mawG? vGwfvyfa&;ESifh 'Drdkua&pDtwGuf OD;cifarmifjrifh/ OD;wifarmif0if;/ OD;ndK0if;ESihf q&marmifaomfu aygi;f rsm;pGmwd@k wdu k yf =JG urf;xJwiG f paw;cHc=hJ u&onf? &efoEl iS hf yl;owfa&;/ aygi;f owfa&;orm;rsm; xGuaf y:vmcJjh yefonf? a&G;aumuf yGu J kd ppftyk pf k b,fae@usi;f yrnfukd rod&ao;yJ a&G;aumufy0JG ifa&;udk jyifqif=ujyefonf? wcsKd @uvnf; &efou l kd aygi;f &rnf/ rdwaf qG vky&f rnf[o l nfh enf;y&d,m,fukd udik pf cJG hJ =uonf? jynfya&muf 'Drdkua&pD tif;tm;pkxJrS wcsdK@tkyfpkonf ppftm%m&Sif Adv k af e0if;tm; Edik if w H um ppfc¶kH ;kH wif&ef/ w&m;pGJ qd&k ef jyifqif }uKd ;pm;aecJ&h mrS Armjynf. ppfo¶H ;kH ESihf a*guf twl¶u kd /f npmtwl pm;um "gwyf kH twl wG¶J u kd =f u jyefonf? "&efou l kd rdwaf qGz@JG &r,f" [k wGiw f iG f us,u f s,f [pfaºu; =ujyefonf? Tod@k tm;jzifh 'Dru kd a&pD &oGm; a&mvm;? trsKd ;om; toD;oD;/ vlxk toD;oD;ESihf &efol ppftyk pf w k @kd rdwaf qGz@JG um a*guf ¶du k v f #iaf um 'Dru kd a&pDEiS hf ud, k =hf urRm ud, k zf efw;D cGiahf wG &&So d mG ;rnfvm;? a&G;aumufyGJ 0if&ef ppftkyfpk. acG;ckefwuf(acG;uwuf)odk@ a&mufvmcJh =uaom yk*Kd~ vrf sm;onfvnf;/ a&G;aumufyJG 0ifaomtcg t¶H;_ }u;D ¶_;H cJ=h uonf? &efoEl iS hf yl;a&; aygi;f a&; rdwaf qGz@JG a&;onf acG;uwufrmS yJ vef=uuke=f uonf? rSe;f csuEf iS hf ESr;f xGuf rudu k f jzpfc=hJu&onf? ppftyk pf o k nf 0DpuD taomufrysu?f xdyk *k Kd~ vf }u;D i,fw@kd udk =unfu h m &,farm=uavonf? (*) 2013 azazmf0g&v D txd (,ckonfaqmif;yg; a&;aeonfh umvtxd) wdu k yf 0JG if aecJ=h uaom v,form; v,fuv l rD sm; puf¶t kH vky¶f rkH S tvkyo f rm;rsm; a&$wiG ;f owWKwiG ;f rsm;rS vkyo f m;rsm;/ tm;vH;k aom eif;jym;rsm;uaum rnfo@kd enf;? olw@kd vufvw $ cf &hJ / qH;k ¶_;H cJ&h onfh tcGit hf a&;rsm;/ &ydik cf iG rhf sm;udk wdu k rf ,lyJ &efou l kd rdwaf qGz@JG =unfyh gvm;? bmjzpfvmrvJ? &efol@ t}udKufom jzpfoGm;rSm aocsmonf? eif;jym;wdk@ bmwckrS jyefvnf&&Srd mS r[kw?f vl@*k%o f u d mQ onfyifv#if uif;rJo h mG ;ayvdrrhf nf? zdEySd o f u l puUe@f rjywf zdEydS t f Edik u f si/hf jc,fv, S af oG;pkwf aecJo h nf? ,if;wd@k udk tenf;qH;k ckc=H u&onf? aemufwqifh tiftm;pkpnf;um vlxw k u kd yf jJG zifh xd;k ppfqif&onf? ,if;onf Edik if aH &;. obm0? vl. obm0ESihf vl@oabmw&m; wenf; vl,Ofaus;wd@k . oabmw&m;/ acsr_ef;zdEdSyf tEdkifusifholudk rdwfaqGzGJ@aeI rjzpfEdkif? vl@ordkif;onf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

75


76

,QKvuf&udS mv &efoul kd rdwaf qGz@JGorl sm;tm; avvmoH;k oyf=unfah om tcg Tod@kawG@&onf? &efoul kd rdwaf qGz@JGool nf &efoul kd rqef@usif&ay? &efo@l tvduk s jzpfap&onf? 'kw,d - &efo@l tvduk s &efovl yk of r# aygif;pnf; vky&f onf? &efoul ol@tusdK;pD;yGg;udk a&S@wef; wifum tm%mcdik +f rJa&; twGuf rD;epf rjywfvyk wf ,f? &efoul kd rdwaf qGz@JG olu &efo. l xdvk yk if ef;udk aygif;pyf vkyaf y;&onf? tzdEydS cf H vlx. k tusdK;udk aqmifa&;/ a&S@wef;wifa&;xuf &efoul kd OD;xdyxf m;&onf? wwd, - &efoul t+rJwrf; vSnyhf wf vdrnf m&onf? aumufuspf& onf? yufpuf&onf? ,kwrf m&onf? &efoul xdok @kd tazmufjyefq;kH enf;emaygif;pHjk zifh zdEydS af e&pOf/ &efoul kd rdwaf qGz@JG vdok ul &efoul kd taumif;jrifay;&onf? vlom;pm;usm;ESihf bDv;l udk olawmfaumif;ozG,/f rif;om;ozG,f jrifay;&onf? qd;k ,kwrf w_ @kdukd rodusdK;u|H jyKay;&onf? wcsufxJ csKyfvukd vf #if tzdEydS cf H vlxtk ay: &efoEl iS thf wl azmufjyefvukd &f jcif; jzpfonf? apmfum;vduk &f jcif; jzpfonf? xdok @kd awG@&adS e&avonf? ........ wdu k yf w JG @kd jzifh xkqpf}u;D &ifh vmcJjh cif;jzpfonf? Edik if aH &; vkyw f ,fqw kd m vufvw $ q f ;kH ¶_;H vmcJ/h tEdik u f siu hf m vk,o l mG ;cJo h nfh Edik if aH &;tm%mudk rsKd ;quf tqufquf vlxt k iftm;/ vlx. k awmfveS af &;pdw"f gwjf zifh wdu k yf q JG ifE, JG if; vlxt k m%mudk tEdik u f sio hf l vufrS jyefvnf odr;f yku d &f ,ljcif; jzpfonf? ,if;onf Edik if aH &; tm%mtwGuf Edik if aH &; v_y&f mS ;r_ oabmw&m;jzpfonf? (C) ,QKvuf&u dS mv &efou l kd rdwaf qGz@JG olrsm;tm; avvmoH;k oyf=unfah om tcg Tod@k awG@&onf? &efou l kd rdwaf qGz@JG olonf &efou l kd rqef@usi&f ay? &efo@l tvdu k s jzpfap&onf? 'kw, d - &efo@l tvdu k s &efov l yk o f r# aygi;f pnf; vky&f onf? &efou l ol@tusKd ;pD;yGg;udk a&S@wef; wifum tm%mcdik +f raJ &; twGuf rD;epf rjywfvyk w f ,f? &efou l kd rdwaf qGz@JG olu &efo. l xdv k yk if ef;udk aygi;f pyf vkyaf y;&onf? tzdEydS cf H vlx. k tusKd ;udk aqmifa&;/ a&S@wef;wifa&;xuf &efou l kd OD;xdyx f m;&onf? wwd, - &efou l t+rw J rf; vSnyhf wf vdrn f m&onf? aumufusp&f onf? yufpuf&onf? ,kwrf m&onf? &efou l xdo k @kd tazmufjyefq;kH enf;emaygi;f pHjk zifh zdEydS af e&pOf/ &efou l kd rdwaf qGz@JG vdo k u l &efou l kd taumif;jrifay;&onf? vlom;pm;usm;ESihf bDv;l udk olawmfaumif;ozG,/f rif;om;ozG,f jrifay;&onf? qd;k ,kwrf w _ @kd udk rodusKd ;u|H jyKay;&onf? wcsux f J csKyv f u kd v f #if tzdEydS cf H vlxt k ay: &efoEl iS t hf wl azmufjyefvu kd &f jcif; jzpfonf? apmfum;vdu k &f jcif; jzpfonf? xdo k @kd awG@&Sad e&avonf?

armifp;kd csdef

azazmf0g&D 7/ 2013 76

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


77

ppftm%m csdK;txyfxyf rsdK;jywfatmif cGm}ur,f E$m}ur,f

[Hom0wDO D;0if;wif usKyfwpfaumif touf acgifrdk;uyfvmawmh 0Éfem/ uHem/ oHo&memawG wd;k vmoAsm? udavomrukeaf o;awmh raorcsi;f udavom ESyd pf ufjcif;udk cH&awmh rSmaygah v? aocge;D av ydq k ;kd avawmifjzpfvmao;? usKyf txl;ajymcsiw f hJ udavomu awG;awm,Hrk mS ;jcif; (0dpu d pd m? udavom) As? udavompuf oH;k axmuf0ufqw kd hJ 1500 udavomvnf; ygrmS ayg?h usKyf aowGif;ao0 a&mufvmav awG;awm,HkrSm;jcif;awG rsm;vmav jzpfaeoAsm? &wemoHk;yg;tay:rSm 'Gd[oHo,jzpfwm r[kwfygbl;? tm%m&SifawG/ tm%m&l;awG/ tm%mrl;awG&JŒ vlŒi&J t=uGyfa=umf ',ftdk;awGtay:rSm awG;awm ,Hrk mS ;jcif; jzpfaerdwmudk ajymwmyg? ',ft;kd awG csKd ;cGmvd@k &rvm;? r&bl;vm;? cGmrvm;? rcGmbl;vm;? anSmef @Hq;kd uvnf; cg;od;k aewmyguvm;? t0Dpid &Jt;kd =u;D u csKd ;uyfwhJ anSmef @H vm;[J?h vlawGa=umfw/hJ avSmw f hJ vl@i&Jt;kd =u;D u csKd ;uyfwhJ anSmef @H vm;[J?h tm%m&Sif ppfo&l aJ wG&ŒJ w&S&J q JS yD x l ;kd csKd ;uyfwahJ nSmef @J qd;k vm;[J?h rjzpfacsbl;uG,f&dkŒ? i&Jtdk;awG csdK;ruyfatmifawmh cGm=urS awmfr,fuG,f? igu, kd w f idk f tJ'h D i&Jt;kd wpfrsKd ;rsKd ;xJ qif;&OD;rSmvm;awmif rodwm? qDyt l ;dk qdw k m csKd ;&S&d if aemufxnhyf pPn;f csKd ;=u;D uyfz@kd eD;o[J?h ig qDyal vmifjyefO;D rSmvm;? csKd ;=uyG u f yf jyefO;D rSmvm;? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

77


78

'DvdkyJayghAsm? awG;awm,HkrSm;jcif;awG usKyfudk nSOf;qJaeoAs? at;at; owW0gawG qif;&Juif;=uygap? tyluif;=uygap? i&Jt;kd awG csKd ;ruyf=uygapeJ@? tr#/ tr#/ tr#? i&Jt;kd awGupd P ajymr,ho f majym&wm? usKyw f @kd / cifAsm;wd@k acwfrmS ppftm%m&Sif i&Jt;kd awG trsKd ;trsKd ; ay:cJw h mqdak wmh &d;k aewJu h pd yP aJ ygah v? tck orRwOD;odef;pdef tpdk;&crsmvnf; tJ'D i&JqDyltdk;awGudk csdK;cGm&r,hf wm0ef=u;D ydae&Smw,f? oem;p&myJAsm? orRw=u;D vnf;ac|;wvH;k vH;k eJ@Asm? ppftm%m&Sif awGa=umfc/hJ avSmcf =hJ uwmAs? tJ'w D ek ;f u Adv k o f ed ;f pdew f pfa,muf rSL;=u;D -csKy=f u;D Adv k &f m 0ifjyv D m;? a&SŒwef;a&mufaejyv D m;/ rodygb;l Asm? tJ Adv k cf sKy=f u;D awG vufprG ;f jycJ=h uwJh zdEydS rf a_ wG/ csKycf s,rf a_ wG/ ydwq f @kd r_awG/ [ef@wm;r_awGu enf;rSwv f @kd ? tJ'gawG&ŒJ oauFw jy,k*jf zpfwhJ rw&m;Oya'awG/ trde@f a=unmcsuaf wG/ pnf;urf;enf;vrf;awG/ n$e=f um; csuaf wG qdw k muvnf; rsm;rSrsm;? wpfjynfv;kH yvlysaH ewmav? vGefcJhwJh ESpfaygif;tpdwftwGif; vli,fausmif;om;/ &[ef;&Sifvltrsm;udk axmifi&Jtdk;awGrSm a=umfcJh/ avSmfcJhoAs? ppfaxmufvSrf; pcef;awGrSmvnf; xdkenf; vnf;aumif;? t"rR tvkyfpcef;awGrSmvnf; tvm;wlpGmaygh? rD;jyif;wdkuf/ qDylxdk;/ csKd ;uyfatmif a=umfoaygah v? tJ'rD ;D jyif;awG/ tJ'D qDyal wGqw kd mu ajymcJw h hJ rw&m; Oya'awG/ trde@f a=unmcsuaf wG/ pnf;urf;enf;vrf;awG/ n$e=f um;csuaf wGyaJ ygAh sm? wu,fwrf;ajymr,fq&kd if tm%m&Siaf cwfq;kd &JŒ csKd ;awGu usKyw f @kd wpfrsKd ;vH;k udk uyfaewmAs? tJ'gawGukd usKyw f @kd wpfrsKd ;vH;k yJ uke;f &ke;f wGe;f wdu k f rdu k rf u kd u f ef;uef; cGm=u& rSmAs? jcpf=u&rSmAs? c|w=f u&rSmAs? yGw=f u&rSmAs? zJ=h u&rSmAs? 'Dae@ usKyfwdk@ vl@abmifftzGJŒtpnf;rSm cg;cg;oD;oD; awGŒ=uHKcHpm;ae=u&wJh &cd k i f j y\em/ ucsif p pf y G J / vuf y H a wmif ; o,H Z mwusd e f p m/ v,f a jrt"rR o d r f ; / pufru _ |ecf ikd ;f / ynma&; OD;aESmufacsmif/ usr;f rma&; vlneG @f wH;k / tvkyo f rm;/ v,form;/ vufvyk v f ufpm; b0ysu/f t&m&S/d t&mcH 0efxrf;vkyo f m; tusiyfh su/f jynfow l ikd ;f &if; qif;&JwiG ;f euf/ pme,fZif; tvif;raqmifEikd /f v$waf wmfxu J ra&G;trwftoH/ tm%m uyfyg; c&dek w D @kd &JŒajcvSr;f / tm;vH;k aygah v? ppftm%m&Sif acwfq;kd &JŒ csKd ;awGAs? cGm=ua[h/ cGm=u? tJ...tJ...tnpfq;kH / tarSmifq;kH w',ft;kd vH;k udk rD;aoG;wH;k =u;D vdk pGu J yfaewJh 2008 tajccHOya'qdw k hJ csK;d =u;D udv k nf; cGm=u&OD;r,fAs? orRwOD;ode;f pdef tpd;k &vnf; vufyu kd =f unhf rae&Smygb;l ? a&$orifb,fuxGuf rif;=uD;wmu xGuf p&dkufrusihfrdavatmif tvdkufoihfuav; ppftm%m&Sif pepfq;kd csKd ;awGEm$ / tk;d awGcmG ay;aew,fAsm? 1988 uwnf;u xkwcf w hJ hJ tm%modr;f 78

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


79

vGefcJhwJh ESpfaygif;tpdwftwGi ;f vli,fausmif;om;/ &[ef;&Sivf tl rsm;udk axmifi&Jtdk;awGrmS a=umfc/hJ avSmcf ohJ As? ppfaxmufvrS ;f pcef;awGrmS vnf; xdek nf; vnf;aumif;? t"rR tvkyfpcef;awGrmS vnf; tvm;wlpGmaygh? rD;jyif;wdkuf/ qDylxdk;/ csdK;uyfatmif a=umfoayghav? tJ'rD ;D jyif;awG/ tJ'D qDyal wGqwkd mu ajymcJwh hJ rw&m; Oya'awG/ trde@fa=unmcsufawG/ pnf;urf;enf;vrf;awG/ n$e=f um;csufawGyaJ yghAsm? wu,fwrf;ajymr,fqdk&if tm%m&Si facwfqdk;&JŒ csdK;awGu usKyfwdk@wpfrsdK;vHk;udk uyfaewmAs? tJ'gawGudk usKyfwdk@ wpfrsdK;vHk;yJ ukef;&kef;wGef;wdkuf rdkufrdkufuef;uef; cGm=u& rSmAs? jcpf=u&rSmAs? c|wf=u&rSmAs? yGwf=u&rSmAs? zJh=u&rSmAs? ...... ppftpd;k &&JŒ trde@f a=umf+impm 2§88 udk ESpt f pdwf jynhv f w k w J aJ v;rSm &kyo f rd ;f vdu k w f m=unh?f aumif;w,f? aumif;csD;ay;=uyg? o&D;csD;,m; [pf [pf [l;a&;...vd@k bdv k kd atmfcsif atmf=uyg? orRw=u;D [m ESv;kH orm;As? [dk ESpv f ;kH orm; ajymwmr[kwyf gb;l ? ESv;kH a&m*g orm; vdk@ajymwmyg? ESvHk;orm;qdkwm pdwfrcs&bl;? tJ'Da &m*grsdK;u wpfae@a&$/ wpfae@aiGAs? wpfae@ae@ wpfae@ tJ...tJ...oufawmf&mausm&f n S f qdw k mrsKd ;As? usKyw f @kd i,fi,fwek ;f u acwfpm;cJw h hJ oDcsi;f wpfy'k u f kd tmjz [ J pfvu kd cf sipf w d f ayguv f mw,fAsm? usKyf oli,fjyefwm r[kwyf gb;l aemf? oli,faysmw f ,f qkcd siq f ykd g? udik ;f ...udik ;f ...usKyef @J twl twif;tmjzJ oDcsi;f uAsm [J=upd@k ? "enf;w,f rsm;w,f oabmrSm rxm;vd@k &,f ESv;kH orm;udk wtm;ulr,f ppftm%m csdK;txyfxyf rsdK;jywfatmif cGm=u[,f E$m=ur,f..." udik ;f ...i&Jjynfudk/ i&Ju|ww f @kd / i&Jvx l u G w f @kd ...? orRwaxmufc u H Asmaw;udk ususee aemufwpfjyef vSsmaoG;vdu k =f uygO;D ? 0rf;...wl;...o&D;... "enf ; w,f rsm;w,f oabmrS m rxm;vd k @ &,f . .. ... ...ppf t m%m csKd ;txyfxyf rsKd ;jywfatmif cGm=u[,f E$m=ur,f"?

[Hom0wDO D;0if;wif 'Dvd_if; *sme,f? twGJ(2)/ trSwf(5) rS

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

79


80

tESpfom&tm;jzifh

cif+idrf;opf jrefrmEdik if w H iG f rSw D if;aexdik =f uukeaf om wdik ;f &if;om;rsm;onf trsm;tm;jzifh v,f,mpdu k yf sK;d a&;vkyif ef;jzifh toufarG;cJ=h uonfrmS ,ae@xdwikd jf zpfonf? awmifol v,form;wd@k . acwftqufqufu tdrrf ufrmS v,f,mvkyif ef;cGiw f iG ;f aysm&f i$ cf sr;f ajr@ csifygonf? awmifov l ,form;wd@k onf e,fcsŒJ udk qef@usicf phJ Ofu a&SŒwef;rSyg0ifco hJ nf? awmifov l ,form;wd@k . ykeu f efro _ nf jrefrmhordik ;f .rsuEf mS pm urŠn;f wifccH &hJ onf? xdyk ek u f efro _ nf t*Fvyd w f @kd udk tH=owkev f y_ af pcJo h nf? acwfrv D ufeufrsm; ryg0ifbJ "m;vHS wd@k jzifh awmfveS cf ahJ om v,form;wd@k udk 2 ESpw f ikd w f ikd f &Si;f vif;cJ+h y;D ykvyd w f pfaxmifausmu f kd toH;k jyKc&hJ onf? xdyk ek u f efru _ kd v,form;wd@k . OD;aqmifjzpfaom q&mpHukd }uKd ;ay;uGyf rsucf rhJ o S m awmifov l ,form;wd@k . ykeu f efr_ xde;f odr;f Edik cf o hJ nf? v,form;wd@k . ykeu f ef r_a=umifh t*Fvyd t f pd;k &. tkycf sKyaf &; ,dik ef @J cJo h nf? vGwfvyfa&;&+yD;aemufwGif a&ajrobm0 aumif;rGefaom jrefrmEdkifiHwGif awmifov l ,form;wd@k }u;D yGm;wd;k wufco hJ nf? "qDukd a&csK;d / aq;¶d;k rD;v_/H pyg;awmifvykd "kH Edik cf =hJ uonf? jrefrmqefukd tjcm;Edik if rH sm;od@k wify@kd Edik cf o hJ nf? xdt k csed u f ta&SŒawmif tm&SwGif a&$wd*HkapwDawmf}uD;&Sd+yD; qefa&pyg; aygrsm;aumif;rGefonfh EdkifiHtjzpf vlord sm;cJo h nf? eDyeG af zmifa';&Si;f OuUÏ ,dak [;tDqmqmum0g u "u|eaf wmfi,fi,fu *syefjynfrmS tpm;taomuftwGuf awmfawmf'u k aQ &mufwhJ tcsed w f ek ;f u urBmuyd@k wJh 80

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


81

tultnDxrJ mS jrefrmu qefawGygw,f? tJ't hD csed u f jrefrmjynfu qefomr&cJb h ;l qd&k if tcku|eaf wmfqw kd m&Srd mS r[kwb f ;l " vd@k ajymjycJw h mudk =um;&zl;onf? tJ'ahD vmuftxd jrefrmhqefu xif&mS ;cJyh gonf? 1962 ckEpS w f iG f wdik ;f jynf. tm%mudk odr;f ,lcahJ om awmfveS af &;aumifpu D rwfv 2 &ufae@udk awmifolv,form;ae@tjzpf owfrSwfcJhonf? xdkodk@owfrSwf vdu k jf cif;u awmifov l ,form;rsm;tm; tav;xm;onf[k jyovdu k jf cif;omjzpfonf? od@k aomfvnf; v,form;wd@k . v,fajrrsm;udk odr;f ,lvu kd +f y;D ajrjyif/ a&jyifukd Edik if aH wmf uom ydik q f ikd o f nf[k qdv k u kd yf gawmhonf? xdv k ,fajrrsm;ay:wGif pdu k yf sK;d vkyu f ikd o f nfh v,form;wd@k u Edik if aH wmfukd wm0efauspyg; ay;oGi;f &onf? awmfvSefa&;aumifpD wjzpfvJ/ jrefrmhqdk&S,fvpf vrf;pOfygwD(rqv) u wm0efauspyg;ray;Edkifaom v,form;wdk@tm; zrf;qD;axmifcsonf? ta=umif;trsKd; rsKd;a=umifh pyg;txGufenf;ygu v,form;wdk@onf wm0efaus pyg;ay;&eftwGuf tjcm;olrsm;xHrSm pyg;udk aps;}uD;ay;0,f&onf? qdk&S,fvpfpepf. tESpfom&tjzpf yk*v ~ u d ydik q f ikd cf iG hf r&Sad y? xd@k a=umifh v,form;wd@k onf 0rf;pmpyg; odak vSmifciG hf r&Syd g? qefpyg;pdu k yf sK;d onfh v,form;wd@k onf 0rf;pmtwGuf pyg;rsm;udk cd;k 0Suu f m odak vSmif =u&onf? xdkacwfxdktcsdefu wm0efauspyg;twGuf b0ysufcJh=uaom awmifol v,f o rm;wd k @ ta=umif ; ud k tyf a =umif ; xyf r S s =um;aecJ h & zl ; onf ? qd k & S , f v pf . om;aumif;rsm;tjzpf emrnfq;kd ESiahf usm=f um;vSonfh aumifp0D iftqifq h ifu h v,form; wd@k 0rf;pmpyg; csex f m;a=umif; =um;od&vSsif xdv k ,form;wd@k . aetdrrf sm;udk *syefacwfu uifaywdik rf sm;uJo h @kd 0ifa&muf&mS azGciG /hf zsuq f ;D cGiu hf kd w&m;0if&&Scd o hJ nf? v,form;wd@k . b0onf qif;&JErG ;f yg;r_rsm;ESio hf m vufyeG ;f wwD;&Sad ecJ&h onf? ygvrD ef'rD u kd a&pDacwfu jrefrmhqefonf t&nftaoG; aumif;aom qeftjzpf wifhw,faecJh&rS rqv vufxufwGif tvGefrSm;,Gif;onfh pDrHudef;wpfckudk csrSwf aqmif&GufcJhonf? xdkpDrHudef;rSm v,fuGufrsm;twGif; rsKd;rwlaom pyg;rsKd;aphwdk@tm; tuGufcs pdkufysKd;apcJhonf? v,f,mpdkufysKd;a&;tm; rd¶dk;zvmenf;rsm;jzifhom pdkufysKd; Edik af o;onfh v,form;wd@k u oabmrwlcyhJ g? od@k aomfvnf; tm%m&Si. f trde@f tm; rvGeq f efEikd af oma=umifh v,fuu G w f pfuu G t f wGi;f rsK;d rwlaom pyg;wd@k tm; tuGucf s pdu k yf sK;d cJ&h onf? tusK;d quftjzpf tvGeef mrnf}u;D cJo h nfh ay:qef;ar$;qefonf tjcm;pyg; rsK;d rsm;ESihf 0wfre_ u f ;l cHc&hJ aoma=umifh teHEiS t hf &om ysupf ;D oGm;cJ&h onf? xdk@xufydkqdk;onfrSm v,fajrrsm;udk tpdk;&rSydkifqdkifojzifh EdkifiHawmfpDrHudef; rsm;twGuf v,fajrrsm;udk pGef@v$wfvdkuf&jcif;yifjzpfonf? tcsKdŒpDrHudef;wdk@onf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

81


82

taumiftxnf ray:cJb h J vly*k Kd~ vt f csKŒd xH a&muf&o dS mG ;cJo h nf? 1988 ckEpS af emufyikd ;f wGif tm%modr;f ppftpd;k &u eD;pyf&m vkyif ef;&Sirf sm;tm; vkyyf ikd cf iG rhf sm;udk ay;cJjh cif;a=umifh v,f,majrrsm;udv k nf; Edik if aH wmfprD u H ed ;f [k trnfwyf um odr;f ,lrr_ sm;onf rqv tpd;k &vufxufrmS xuf ydrk rkd sm;jym;cJo h nf? 1999 ckEpS rf sm; twGi;f u yJc;l wdik ;f wGif v,fajrtodr;f cHc&hJ aom v,form;wpfO;D ESihf rJaqmufwiG f u|erf awG@cJ&h onf? ol@trnfrmS OD;jrifOh ;D jzpfonf? olajymjycJo h nfh ta=umif;t&mrsm;u "u|efawmfu yJcl;tydkif uGrf;jcH&Gmuyg? uGsefawmfwdk@rSm tbdk;tbGm; awG vufxufuwnf;u pdkufysKd;cJhwJh v,fajrawG&SdcJhygw,f/ u|efawmfwdk@taz vufxufa&mufawmh tJ'Dhv,fawGudk u|efawmfwdk@ rydkifawmhbl;/ 'gayrJh v,fawmh pdkufcGifh&cJhw,f? ppfwyfu tm%modrf;+yD;aemufydkif; 1994 ckESpfrSm yJawGaps;aumif; &vdkufawmh tJ'DhESpf u|efawmf r*Fvmaqmifjzpfw,f? uGsefawmhfom;t}uD;aumifudk arG;+yD;aemufydkif; 1999 ckESpfavmufrSmjzpfr,f/ u|efawmfwdk@v,fawGudk tif; tjzpf tpdk;&u odrf;vdkuf+yD; tif;avvHwifw,fwJh? avvHatmifw,fqdkwJh vlawGu u|eaf wmfw@kd v,fawGu0kd if+y;D jccH wf=uw,f? +y;D awmh u|eaf wmfw@kd udk aiG 1 ode;f avsmaf =u; ay;r,fwJh? 'gayrJh u|efawmfwdk@u oabmrwlbl;? 'Dv,fawGr&Sd&if u|efawmfwdk@ bmqufvyk &f rSmvJ/ u|eaf wmf v,fpu kd w f mtjyif bmrSrvkyw f wfb;l ? 'gayrJh tJ't hD csed u f tpdk;&udkvnf; a=umufae&w,f/ tpdk;&eJ@ywfoufwJh vlawGudkvnf; t&rf;a=umuf &w,fav? 'ga=umifh u|eaf wmfw@kd bmrSrajymEdik cf b hJ ;l ? 'Dvekd @J u|eaf wmfw@kd v,fawGukd jccH wfxm;ayr,fh bmrSvnf;vkyw f m rawG@bl;? aemuf 2 ESpfavmuf=umawmh u|efawmfwdk@v,ftodrf;cH&wJh vlawGudk pm&Gut f vGwf wpf&u G af y:rSm vufrw S x f ;kd cdik ;f w,f? bma=umifv h J ar;wmvJ rajzbl;? u|eaf wmfw@kd &GmrSm enf;enf;yg;yg; em;vnfwv hJ al wGu vufrw S rf xd;k bl; ajymawmh tkycf sKyf a&;rSL;u +crd ;f ajcmufwmayg?h 'ge@J yJ vufrw S x f ;kd ay;vdu k &f w,f? u|eaf wmf xdik ;f udk rvmcifu ud, k rhf mS v,fr&Sad wmhorl sm; v,frmS tcpm;eJ@vky&f w,f? tqifrajyygb;l ? 'ga=umifh u|eaf wmfxikd ;f rSm tvkyv f mvky&f wmyg" vd@k ajymjycJo h nf? OD;jrifOh ;D eJ@ u|erf awG@qkcH w hJ mu rJaqmuf+rKd Œ aq;¶H}k u;D rSmyg? ol[m xdik ;f udk a&mufvm+y;D aemuf pdu k yf sK;d a&; vkyif ef;cGiw f ckjzpfaom =upH u kd cf if;wGif tvkyv f yk o f nf? vkyif ef;cGit f wGi;f xdcu kd 'f %f&m&wma=umifh b,fbuf ajcaxmufukd 'l;qpfrS jzwfypfc&hJ csdefjzpfonf? tvkyf&SifoaX;u avsmfa=u;ay;&ef jiif;qefcJhwma=umifh w&m;&ifqdkif ae&csdefvnf; jzpfonf? olu xdkif;EdkifiHwGif&Sdonfh w&m;r0if tvkyform;rsm;xJu wpfO;D jzpf+y;D tcGit hf a&;rsm; qH;k ¶H;_ cJ&h olrsm;xJu wpfO;D vnf;jzpfonf? udjk rifOh ;D u "u|eaf wmfw@kd v,fajrawG todr;f rcH&&if tckvrkd sK;d 'kueQ @J u|eaf wmf 82

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


83

awG@=uKH &rSmr[kwb f ;l ? tckawmh u|eaf wmf aq;¶Hu k jyefqif;&if 'kuw dQ b0eJ@ bmvkyu f ikd f pm;aomuf&rvJqdkwm pOf;pm;vdk@r&vdk@ u|efawmf pdwf"mwfusrdw,f? wpfcgxJ aooGm;cJ&h if aumif;rSmyJv@kd t}urd }f urd f awG;aerdw,f"vd@k olu &ifziG chf o hJ nf? u|erf wd@k &JŒ tdref ;D csi;f xdik ;f Edik if w H iG f pdu k yf sK;d a&;vkyif ef;udk atmifjrifpmG vkyEf ikd cf o hJ nf? xdik ;f qefonf urBmq h efaps;uGut f wGi;f atmifjrifr&_ &Sad eonf? xdik ;f tpd;k &u v,form;wd@k tm; enf;ynmrStp v,f,m oH;k ypPn;f tqH;k tm;vHk;udk axmufyHay;onf? &moDOwkazmufjyefr_a=umifh v,form;wdk@ qHk;¶H_;cJhvSsif tpd;k &u 80 &mcdik ef e_ ;f axmufyahH =u;jyefay;cJo h nf? tu,fI Edik if t H qifh pDru H ed ;f jyKvyk f &efvt kd yfvsS if v,fyikd &f iS w f @kd tm; ac:,laqG;aEG;+y;D v,f&iS af useyfvsS if avsmaf =u;aiGukd weifw h yd;k ay;onf? v,fyikd &f iS f rauseyfygu xdpk rD u H ed ;f udk tjcm;enf;vrf;&SmI vkyaf qmif &onf? xdo k @kd aom ta=umif;rsm;a=umifv h nf; xdik ;f Edik if . H v,f,mpdu k yf sK;d a&;vkyif ef; atmifjrifonf? u|efrwdk@EdkifiHtwGif;rSmawmh v,fajrrsm;udkodrf;,l&mwGif v,form;rsm; oabmwl&efrvdkyg? tpdk;&ESifh oabmxm;nDrSsvSsif v,fajrrsm;udk odrf;,lEdkifonf? v,form;wd@k u rdrw d @kd v,f,majrtwGuf qENxw k af zmfygu w&m;pGq J ckd aH e=u&onf? v,fqnf0ef}u;D u ol wifoiG ;f aom ykvo J , G f pyg;rsK;d udk pdu k yf sK;d ap&eftwGuf pdu k yf sK;d a&; 0efxrf;wdk@. tiftm;udkoHk;um v,form;wdk@tm; pdkufysKd;aponf? xdkpyg;rsKd;onf aps;}u;D +y;D aemufxyfwpf&moDwiG f rsK;d r&aoma=umifh aemufwpf}urd pf u kd yf sK;d &ef rsK;d pyg; xyfr0H ,f,&l ygvrd rhf nf? v,form;wd@k twGuf wGuaf jcrudu k yf g? od@k aomf v,form;wd@k rSm jiif;qef&ef tm;r&Sjd zpf&ygonf? xd0k ef}u;D . om;wifoiG ;f aom "mwfajr=oZmrsm;udk Edik if H 0efxrf;rsm;u vdu k v f aH &mif;cs ay;&onf? jrefrm v,form;wd@k twGuf a&G;cs,cf iG rhf &=uyg? u|erf wd@k Edik if w H iG f awmifov l ,form;ae@ tjzpfowfrw S cf o hJ nfrmS ESpaf ygi;f 30 ausmcf +hJ yjD zpfonf? ,ae@ jrefrmv,form;wd@k . b0onf yifv,fxaJ eaom ig;rsm; a&iwfaeouJhodk@aom tajctaewGif &SdaeonfrSm 0rf;enf;zG,f&m aumif;vSonf? u|efrwdk@EdkifiHwGif aus;vufae awmifolv,form; 70 &mcdkifE_ef;&Sdonf? xdkolwdk@. qif;&JwiG ;f rSm eufoxufeufvmaeonf? xdo k @kd aom tajctaersm;xJrmS tm%m&So d l wd@k . zdp;D r_uv kd nf; vnfpif;um cHae=u&onf? qif;&JraJG wr_ukd wdu k zf sucf siv f sS if v,form;wd@k b0 tqifajywd;k wufap&ef }uKd ;pm;oifah yonf? rwfv 2 &ufae@wGif usa&mufavh&o dS nfh awmifov l ,form;ae@udk tESpfom& jynfhjynfh00 &Sdapcsifonf? awmifolv,form;wdk@b0 om,mpdkajym&ef vdt k yfygonf? (Khin

Nyein Thit"s Facebook

rS)

cif+idrf;opf

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

83


84

a'gif;a,mifaqmifwmu usD;wpfaumifwnf;r[kwfawmhbl;

armifomcsdK (wpf) u|efawmfwdk@cyfi,fi,ft&G,fwkef;u tajccHynmrlvwef;oif¶dk; jrefrmpm zwfpmpmtkyfxJwGif "a'gif;a,mifaqmifaomusD;" [lonhf pmwpfyk'f yg0ifygonf? pmoifom;uav;i,fwdk@t}uKduf yHkjyifuav;wpfyk'fjzpf¶Hkomru ausmif;y&d0k%f tjyifbufu vlawGzwfvnf; w+yKH ;+yKH ;ESifh oabmusomG ;=u&onhyf jkH yifuav;yJjzpfygonf? tusO;f rSs jyefvnfazmfjyyg&ap? wpfcgu awmtkyfwpfckwGif usD;uef;wpfaumif&Sdonf[lowwf? wpfae@ xdkusD;uef;onf a'gif;wdk@.rvSrf;rurf;odk@a&muf&SdIoGm;av&m ta&miftaoG; pHkvifvSonhf a'gif;wdk@. tawmiftvufrsm;udk=unhfum oabmtus}uD; usoGm; ;¶Hrk sS omru igh Yxdo k @kd aom tawmiftvufrsm; &Sad umif;avpG[yk if awmihw f rdonf[. l ? us;D um;xdrk sS EiS fh ruao;bJ rdru d , kd rf rd jd yefvnfI oH;k oyf=unh¶f u _ m rdrw d @kd us;D uef;rsm;onf tarG;tawmifrsm; eufarSmifavpG/t¶kyq f ;kd aypG/ tqiftaoG;nHzh si;f aypGponf ponfjzihf vnf; rdr. d us;D jzpfjcif;udk pufqyk &f &HG mS rdonf[o l wwf? od@k jzihf wpfae@aomf a'gi;f wd@k r&So d nht f cku d f xdak 'gi;f wd@k usupf m;&m teD;tem; odk@a&muf&SdoGm;+yD;onhfoumv a'gif;wdk@udk,frS u|wfusI aecJhaom a'gif;awmif uav;rsm;=um;od@k xd;k pdu k I f a'gi;f toGiaf qmifumaeav&m a'gi;f wd@k a&muf&I dS vmaomf a'gi;f [kyif xifrw S v f suf taqGonfvyS aypG/ cHn h m;aypGponfjzihf ajymqdck s;D rGr;f vsuf 84

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


85

wu,fv@kdrsm; a'gif;udk tm;usaeonfu usD;wpfaumifwnf;ur[kwbf J usD;tm;vH;k u tm;usaecJoh nf&adS omf/ a'gif;awmifawGukd &oa&GŒaumuf,ul m usD;wdki f;usD;wdki ;f u olw@kd. tawmifawG=um;rSm udk,fpuD kd,fpD xdk;pdkufvsuf a'gif;a,mifaqmifaecJ=h u+yDqakd omf...? yHkjyifudk b,fvdka&;&ygh? yHkjyifukd b,fvtkd qH;k owf&ygh? ...... aeonfukd a'gi;f a,mifaqmifxm;aomus;D u oabmawGŒ I aeonf[o l wwf? od@k jzihf a'gi;f rsm;u tawmifyu H jkd zef@I u=uavaomtcg us;D uvnf; utH[ h k tawmifyrH sm;udk jzef@vdkufav&m a'gif;awmifrsm; tukefu|wfusukef+yD; usD;jzpfrSef; tjzpfrSefay:ayguf oGm;&mu xdu k s;D udk a'gi;f wd@k uxd;k qdwv f w $ f vdu k af vonf? us;D vnf; rdrw d @kd us;D rsm;&S&d mod@k jyefa&mufvmav&m usD;taygif;wdk@uvnf; trsKd;udk opPmazmufaomusD;[k pGyfpJG+yD; 0dik ;f 0ef;xd;k qdw=f ujyefojzihf a0;&mod@k ajy;cGmIoGm;cJ&h a=umif; yHjk yifuav;yJjzpfygonf? us;D uus;D jzpf&jcif;udk vufrcHvakd om wpfenf;tm;jzihf us;D . Oy"d¶yk f (identity) udk tvdr k &Sad om tawG;rSm; tjrifrmS ;udk oifcef;pmay;xm;onhf yHjk yifuav;[k odomxif&mS ;vSygonf? zwfro d w l ikd ;f u olwpfyg; tarG;tawmif ta&miftqif;tm; tm;usol us;D udk ESmacgi;f ¶_ŒH =uvd@k ? pufqyk =f uvd@k ? &G&H mS =uvd@k ? (ESpf) wu,fvdk@rsm; a'gif;udk tm;usaeonfu usD;wpfaumifwnf;ur[kwfbJ usD;tm;vHk;u tm;usaecJhonf&Sdaomf/ a'gif;awmifawGudk &oa&GŒaumuf,lum usD;wdkif;usD;wdkif;u olwdk@. tawmifawG=um;rSm udk,fpDukd,fpD xdk;pdkufvsuf a'gif;a,mifaqmifaecJh=u+yDqdkaomf²²²? yHjk yifukd b,fvakd &;&yg?h yHjk yifukd b,fvt kd qH;k owf&yg?h

(oHk;) tck jrefrmtrsK;d om;/ trsK;d orD;wd@k qHyifukd aq;qd;k =uaomudprP mS pum;xJ xnhaf jymp&mrvdak vmufatmifukd ¶d;k pif;IoGm;yg+y?D vSn;f aeavSatmif; jrif;aZmif;ruse[ f k qd&k avmufatmifuykd ifvsS if qHyifukd aq;qd;k =uonhf acwf}u;D jzpfygonf? 2000 jynhEf pS . f [db k uf q,fEpS o f nfbuf q,fEpS f tESpEf pS q f ,ftpdw0f ef;usit f wGi;f jrefrmEdik if aH wmfwpf0ef;vH;k Y qHyifaq;rqd;k xm;aom a'o[lI r&So d avmufjzpfomG ;cJyh g+y?D acgi;f &GuAf swx f ;kd aps;onfutp wuUov kd yf garmuQ tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

85


86

tqH;k tm;vH;k qHyifq;kd =uygonf? &nf;pm;pma&;wwfp t&G,u f tp us;D apmih=f uufEiS f tqH;k tm;vH;k qHyifq;kd =uygonf? qHyifjzLvmojzihf Z&mudk rodusK;d u|ejf yKum qHyifukd teufq;kd onfu jy\em r&Syd g? od@k aomf trsm;pku a&$a&mif/ aiGa&mif/ eDnKad &mif/ tjyma&mif/ tpdr;f a&mif ponf ponfjzihf jyifyurBmod@k vSr;f arSsm=f unhu f m olw@kd taoG;ESifh olw@kd tarG;udk tm;usvsuf =unhaf umif;vdu k w f m[laompdwjf zihf vdu k q f ;kd =ujcif;jzpfygonf? u|eaf wmfw@kd wu,f=unhaf umif;=uygp?

(av;) tat;ydkif;EdkifiHrsm;wGif aexdkifolrsm;tzdk@ rsufvHk;ta&mifrsm;ujymygonf? tom;ta&u jzLqGwfygonf? tarG;trSifu a&$a&mifaiGa&miforf;ygonf? qHyifarG; omru rsucf ;kH arG;/ rsuaf wmifarG;/ E_wcf rf;arG;/ rkwq f w d af rG;/ vufarG;/ ajcarG;/ csKid ;f arG; tukef a&$a&mif/ tukeaf iGa&mif? 'gukd tm;usol trdjrefrmEdik if o H l Edik if o H m;wd@k u ESmacgi;f yGy/G rsuEf mS 0dik ;f 0dik ;f / E_wfcrf;xlxl/ tom;nKdnKd/ rsufvHk;rnf;rnf;yg? rsufcHk;rsufawmif trnf;/ vufarG; ajcarG;trnf;/ E_wcf rf;arG;csKid ;f arG;trnf;?'guq kd yH ifwpfcw k nf;uGuu f m a&$a&mifaiGa&mif qd;k xm;¶Hrk sS EiS fh olw@kd vdk =unhaf umif;oGm;ava&mwJv h m;? eef;awmfa&SŒq&mwifuol.emrnfausmf "a&$rif;*H" oDcsi;f xJwiG f rif;*Hbw k f &Gmolwdk@vSa=umif; zJGŒ&mY "ydwkef;a&mifauom/ jzef@vdkuf&if²²wpfudk,fvHk;²² a0a0 qmqmvGiv f iG f" ponfjzihf qHyif. eufarSmifyu kH kd tom;ay;I zJŒG cJzh ;l ygonf? rde;f rwd@k . aumif;jcif;ig;oG,w f iG u f m; tqif;.aumif;jcif;/ t¶d;k .aumif;jcif;/ t&G,f.aumif;jcif;/ ta&.aumif;jcif;/ qHyif. aumif;jcif;[lI qHyifoefjcif;ESihf rnf;eufjcif;udyk g aumif;jcif;wpf&yftjzpf xnho f iG ;f owfrw S x f m;cJ=h uygonf? rdef;rwdk@. *k%ftxyfxyfudk zGifhqdkonhf aumif;ajcmufq,hfav;&yfYrl d auom tzsm;aumhaom qHyifw/hJ 'DCrk'Z< auom &Snv f sm; qHyif.aumif;jcif;udk ukÉv aom qHyifw/hJ okcrk auom odraf rGŒaom qHyifw?hJ tif;²²²'gawG xm;vdu k yf gawmh? u|efawmf tckajymvdkonfu ta&mifpHkqHyifrsm;ESihf u|efawmfwdk@. taoG; tarG;vdkuf./ rvdkuf.yg? uJ²²² vdkuf onfyJxm;vdkufygOD; vlonf rdrd. Oy"d¶kyf (identity) udk jiif;y,foih/f rjiif;y,foihy f g?

(ig;) wpfcgu wuUov kd af umvdy/f ausmif;y&d0% k rf sm;twGi;f od@k aq;qd;k xm;onhf qHyifrsm;jzihf 0ifa&mufciG rhf jyKa=umif; pnf;urf;xkwjf yefxm;onfukd awGŒcJzh ;l ygonf? wpfcg q&mrusawmh bmvd@k qd;k xm;ao;vJ[k ausmif;olwpfa,mufu E_ww f @k jH yefco hJ nfuv kd nf; 86

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


87

usD;wpfaumifa'gif;a,mifaqmifawmh xduk sD;udk a'gif;uvnf; vufrcH/usD;uvnf;vufrcH? tck usD;tm;vH;k u a'gif;a,mifaqmifzdk@ }uKd;pm;=u+yDjzpfygonf? vli,f/ vl}uD;/ vlx;D / vlr/ +rdKŒjy/ aus;vuf aq;qd;k xm;aom qHyifawGeJ@? jrefrmu jrefrmjzpfjcif;udk ao;Ekyfodrfi,fpdwfysufzG,f[k pdwf"mwfrsKd;0ifa&mufvmonfxuf a=uuJpG &maumif;wm r&Sdygavawmh...? ........... =um;cJzh ;l ygonf? vlonf tawG;tac: tiftm;csnefh @J vmaomtcg ud, k Ohf y"d¶yk f (identity) udk trsm;u tod t rS w f j yKvmatmif r}uKd ; pm;bJ ud k , h f O y"d ¶ k y f (identity) ud k udk,fazsmufzsufum olrsm;Oy"d¶kyf (identity) ESifh vloal v;yg; cHn h m;vmatmifvyk zf @kd }uK;d pm;rdwwf=up+rjJ zpfygonf? usD;wpfaumifa'gif;a,mifaqmifawmh xdkusD;udk a'gif;uvnf; vufrcH/ us;D uvnf;vufrcH? tck us;D tm;vH;k u a'gi;f a,mifaqmifz@kd }uK;d pm;=u+yjD zpfygonf? vli,f/ vl}u;D / vlx;D / vlr/ +rKd Œ jy/ aus;vuf aq;qd;k xm;aom qHyifawGe@J ? jrefrmu jrefrmjzpfjcif;udk ao;Ekyo f rd if ,fpw d yf suzf , G [ f k pdw"f mwfrsK;d 0ifa&mufvmonfxuf a=uuJpG &maumif;wm r&Syd gavawmh²²²?

armifomcsdK (www.7daynewsjournal.com rS)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

87


88

u}udK;&SkyfwJh &kyfao;&kyftoGif

a'gufwm"rRyd, (ITBMU) ,ckwavm jrefrmEdik if rH mS Edik if aH &;/ bmoma&;/ vlrsK;d a&;awGEiS fh &Syk af xG;aewJh tajctae rsm;udk pOf;pm;rd&if; trSwrf xif ZmwfcaHk y:rSm u}uKd ;&_yaf ewJh &kyaf o;&kyaf v; rsm;udk jrifa&mifvmrdw,f? &kyfao;&kyfav;rsm;[m u}udK;r&_yfwJh tcgrsKd;rSmqdk&if rifom;&kyu f rif;om;av; vdk vSvyS y jrL;jrL;=u=G uaG av;eJ@ uEkid o f vd/k rif;orD;&kyaf v;uvJ rif;orD;av;vdk EGJ@EGJ@ aESmif;aESmif; oG,foG,fajymif;ajymif;eJ@ cspfzdk@aumif;wJh u}udK;rsKd;ESihf uEdik w f mudk awG@&w,f? u[efu rmefyg aeawmh wu,hrf if;om;av;awG/ wu,fh rif;orD;av;awG uaewmudk =unh&f ovdyk J cHpm;rdw,f? od@k aomf tJ'&D yk af o;&kyaf v;rsm; u}uKd ;&_yv f m+yq D &kd ifawmh ....? 'Dvykd gy?J vl@b0qdw k m ZmwfcaHk y:rSm&Sw d hJ &Syk af o;&kyaf v;awGvkd u}uKd ;r&_yw f hJ tcgrsK;d rSm tcsi;f csi;f csicf spcf ifcif nDnn D w G n f w G ef @J aysmzf @kd aumif;ovd/k wdik ;f jynf[mvnf; wnf+ird f at;csr;f aejcif; yg? 'gwiG rf uyJ jynfwiG ;f rSmae=uwJh jynfaxmifpzk mG ; wkid ;f &if;om; awG[m wpfO;D ay:wpfO;D jA[Rp&kd f w&m;awGeiS fh v$r;f +cKx H m;=uawmh b0awG[m vk+H cKaH e w,f? at;csrf;aew,f? wnf+idrfaew,fvdk@ qdk&rSm? odk@aomf vlxJu vlawG[m vlr_b0xJrSm oGm;&if;/ vm&if;/ v_yf&Sm;&kef;uef&if;eJ@ vlrsKd;a&;udk tajccHvkd@yJjzpfap/ bmoma&;udk tajccHvkd@yJjzpfap/ jzpfay:vmwJh rmew&m;awG/ twWESihf ,SOfxm;wJh t&Syk af xG;awG/ vlrsK;d a&;ESifh bmoma&;a=umihf jzpfay:vmwJh pdeaf c:r_awGEiS fh wpfpwpfp vlaer_b0 awG[m t&_yaf xG;awGjzpfvmw,f? 'DtcgrmS 'Dval er_b0awG[m ydrk &kd y_ af xG; 88

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


89

vm+yD qd&k ifawmh ....? 'Dv&kd y_ af xG;wJh vl@b0Zmwfvrf;udk b,ftcsed u f pcJo h vJv@kd ar;vmcJ&h if....? vl&,fv@kd jzpfvmwJt h csed u f up+y;D pcJw h ,fv@kd ajym&rSmyJ? bma=umihv f q J &kd if xdt k csed f up+y;D vlom;wpf a,muf&hJ b0rSm avmutaESmiftzG@J qdw k mawG[m pwifjzpfay:vm vd@k yg? b0wpfcu k kd &vm&if tarqdw k m &Sv d mw,f? tazqdw k m &Sv d mw,f? olqw kd m &Sv d mw,f? igqw kd m&Sd vmw,f? ,Ofaus;r_ qdw k m &Sv d mw,f? "avhx;Hk pHqw kd m &Sv d mw,f? tJ'gawGtjyif bmomw&m;qdw k m[mvnf; &Sio f efarG;zGm;vmw,f? aemuf+y;D vlom;wpf a,muf avSsmufvrS ;f &rJh b0vrf;a=umif;awG[mvnf; tpdwpf w d t f r$mtr$m jzmxGuf vmw,f? tJ't D csed u f p+y;D vlawG[m b0c&D;vrf;ay:rSmyJ idw k cg/ &DwvS@J eJ@ tcsed af wGukd ukev f eG af pcJ=h uw,f? b0qdw k m 'Dvykd gyaJ vvd@k oHa0*pdwEf iS fh ESv;Hk oGi;f qifjcif Ekid &f ifawmh b0xJrmS ae&wm aeom/ xdik o f m &Sad yrJh rarSsmv f ihw f hJ avmu"Hrek ;f wdik ;f awGe@J }uKv H m/ qkv H m+yq D &kd ifawmh vlawG[m ....? vlqw kd hJ vlawG[m rdrq d ENawG jynh0f zd@k twGuf ay;qyfjcif;awG/ &,ljcif;awGe@J b0udk t&if; tES;D jyK=u&w,f? 'gayrJh &Snv f sm;vSwhJ b0c&D;wpfcu k kd twlomG ;=u&wJh tcg....? wpfO;D u wpfO;D tay:rSm auseyfp&mawG/ ESpo f ufp&mawGe@J +yK;H vd@k / &$iv f @kd / +y;D awmh rd;k rjrif avrjrif tjzpfrsK;d xd jzpfc=hJ uwmyg? wpfa,mufu wpfa,muftay:rSm ESpv f zkd , G &f mawG ukecf rf;vd@k trke;f qdw k hJ vrf;ay:rSm avSsmufvrS ;f cJ=h u+yq D &kd ifawmh todw&m;awGuif;vm+y;D / uwdopPmw&m;awG qdkwm b,frSmvm+yD; &SdEkdifawmhrSmvJ? vlawG&J@b0rSm pdwf0ifpm;zG,f aumif;wmu todw&m;awG rsm;ygw,fqw kd hJ vlawG[m todw&m;awG enf;yg;vSygw,fqw kd hJ wd&p>mef awGxuf jy\emawGu ydrk &kd y_ af xG;aewmudk awG@&w,f? 'Dvt kd &_yaf xG;awG &Sad evd@k vlawG&hJ trlt,mudk qdq k , D v dk *dk sD (Sociology) &_axmihu f ae ok;H oyf=unho f al wGvnf; &Sv d mw,f? pdw0f ifpm;zd@k aumif;ygw,f? qdq k , D v dk *kd sD ynm&yfqw kd m vlrsK;d pkrsm;/ xdv k rl sK;d pk. trlt,mrsm;/ wk;d wufajymif;vJr_ jzpfpOfrsm;/ aygi;f pkz@JG pnf; wnfaxmifxm;wJh vl@tzG@J tpnf;rsm;udk ody&H` a_ xmihu f ae avhvmwJh ynm&yfrsK;d udk qdq k , D v dk *kd sv D @kd ac:w,f? (Sociology is the scientific study of human society and its origins, development, organizations and institutions.)

vlawG[m yifudk,ftm;jzihf tcsif;csif;tay:rSm oabmxm;}uD;Edkif=uw,f? od@k aomf wpfpw Hk pfa,mufaomolukd wpfpw kH pfcak om ta=umif;a=umihf cspcf ifvmrd+yD qd&k ifawmh xdck spcf ifaerdwo hJ l (olrsm;)udk tjcm;olawGEiS fh a&ma&maxG;axG; raeapcsif awmhwm/ rqufqHapjcif;awmhwma=umihf uef@owfcsKyfcs,frSkawGqdkwm jzpfrSef;rod jzpfvmw,f? tcspq f w kd m &,ljcif;qdw k hJ oDt&dk [ D m 'Dae&mrSm oltwGuf t"dyg` ,&f adS e tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

89


90

vlqdkwJh vlawG[m rdrdqENawG jynhf0zdk@twGuf ay;qyfjcif;awG/ &,ljcif;awGeJ@ b0udk t&if; tES;D jyK=u&w,f? 'gayrJh &Snfvsm;vSwJh b0c&D;wpfckudk twloGm;=u&wJhtcg....? wpfO ;D u wpfO;D tay:rSm auseyfp&mawG/ ESpfoufp&mawGeJ@ +yKH;vdk@/ &$ifvdk@/ +yD;awmh rdk;rjrif avrjrif tjzpfrsKd;xd jzpfcJh=uwmyg? wpfa,mufu wpfa,muftay:rSm ESpfvdkzG,f&mawG ukefcrf;vdk@ trkef;qdkwJh vrf;ay:rSm avSsmufvrS f;cJh=u+yDqdk&ifawmh todw&m;awGuif;vm+yD;/ uwdopPmw&m;awG qdwk m b,frmS vm+yD; &SdEkdiaf wmhrmS vJ? vlawG&@Jb0rSm pdwf0ifpm;zG,f aumif;wmu todw&m;awG rsm;ygw,fqwkd hJ vlawG[m todw&m;awG enf;yg;vSygw,fqwkd hJ wd&p>mef awGxuf jy\emawGu ydkrdk&_yfaxG;aewmudk awG@&w,f? ............ jcif;yg? vlawG[m arwWmppfEiS fh arwWmwk TESpcf t k =um; roJucJG =hJ uvd@k "arwWmqdw k m &,ljcif;/ (od@k r[kw)f cGiv fh w G jf cif;"qdw k hJ tqdEk pS &f yftay:rSm jiif;ckrH akS wG jyKae=ujcif;yg? wu,fawmh wpfO;D wpfa,muftay:rSm jA[Rp&kd af rwWmrsK;d udk rxm;Ekid af o;orSsumv ywfvkH; "arwWmqdkwm cGihfvGwfjcif;"qdkwJh oDtdk&Dudk vufcHEkdif=uOD;rnf r[kwfyg? arwWmppfu tcsed w f ikd ;f rSm at;jrw,f/ arwWmwku tcsed w f ikd ;f rSm ylavmifw,f? 'DpEH pS cf u k kd tajccH+y;D arwWm oabmudk em;vnf;Edik =f uzd@k yg? 'ga=umihf wpfpw Hk pfa,mufaomol tay:rSm wpfpw Hk pfcak o mta=umif;a=umihf rke;f wD;pdwaf wG 0ifvmrd+yq D &kd if tJ'D trke;f w&m;awG[m tJ'rD ek ;f wD;aewJo h u l kd 'kuaQ &muf apcsiw f m/ 'Davmu}u;D xJrmS qufvuf rjrifcsiaf wmhwm 'Doabmw&m;awG jzpfvmw,f? 'DtcgrsKd;rSm xdkoludk (odk@r[kwf) xdkolykdifqdkifxm;wJh ypPnf;awGudk zsufqD;ypfcsifwJh pdw&f idk ;f awG[m 'Dvi_d ;f vk;H }u;D awGvkd wvdrv fh rd efh @J vSrd w fh ufvmawmhw,f? 'Daemufawmh tcsi;f csi;f tay:rSm jy\em&_axmihu f aeyJ=unh+f y;D jy\emawGukd rjzpfjzpfatmif zef;wD; vmawmhw,f? 'g[m vl@b0&J@ yk&H yd af wGyv J @kd qd&k rSmyg? EdkifiHa&;a=umihfyJ jzpfjzpf/ bmoma&;a=umihfyJ jzpfjzpf/ rdom;pk jy\ema=umihfyJ jzpfjzpf pdwo f abmxm;csi;f rwdu k q f ikd w f hJ tcgrsK;d awGrmS csppf w d u f ae rke;f pdwt f oGiu f kd ajymif;vJypfrd wwf=uw,f? rke;f pdwaf =umihf cspo f u l ykd if rke;f rdwwf=uw,f? olyikd q f ikd w f hJ ypPn;f awGuv kd nf; emusn;f pdwaf wGEiS fh twl zsuq f ;D ypfcsiv f mw,f? tmCmww&m; a=umihf t=urf;zuf0g'usio fh ;Hk rdvmw,f? t=urf; zuf0g'rsK;d qdw k m t"dyg` ,rf w Jh hJ vky&f yf awGudk jyKvkyfaejcif;jzpfvdk@ xdkt=urf;zufrSkawGudk wpdkufrwfrwf usL;vGefaeolwdk@&J@ b0[mvnf; t"dyg` ,rf w hJ hJ b0xJukd tvdv k ykd if a&muf&o dS mG ;=ujcif;yg? 90

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


91

b0&J@wef;zdk;ukd jrSihfwifvdk=uwJh vlawG[m b0&J@t"dy`g,fudk &Sm=u&w,f? xdt k cgrsK;d rSm bmom w&m;udk vrf;jyxm;+y;D &SmazG=uwJh olawG&o dS vd/k vl@tcGit fh a&;udk pHxm;+y;D b0t"dyg` ,u f kd &Sm=uol awGvnf; &Sad ejcif;yg? bmomw&m;qdw k m +ird ;f csr;f a&;&J@ rD;&SL;wefaqmifv@kd vltrsm;u vufcx H m;ovd/k vl@tcGit fh a&; qdw k m[mvnf; rSswjhJ cif;&J@ tvif;a&mifvdk@ owfrSwfajymqdkxm;=uw,f? odk@aomf bmom0g'wdkif; +idrf;csrf;a&; toGiu f kd aqmifEikd o f vm;qdw k hJ tar;rsK;d udak wmh ,cktcsed t f xd ar;ae=uqJyg? vlawGaewJh vl@awG&Jh todkif;t0kdif;xJrSm bmomrwlolawG aygif;pnf;+yD; twlaevm=uwJhtcg owdxm;p&m tcsufwpfckudk rarh=uzdk@yg? bmomw&m; a=umihyf jJ zpfjzpf/ todw&m;rsm; enf;yg;r_a=umihyf jJ zpfjzpf tcsi;f csi;f tay:rSm em;vnf;r_awG/ av;pm;r_awG wpfpwpfp enf;yg;vmwwf=uw,f? tajzmihfajymwJh ppfrSefwJharwWm pGr;f &nfawG[m wpfpwpfp enf;ygvmwwf=uw,f? 'ga=umihf apmihaf &Smuf vdw k phJ w d [ f m zsuq f ;D csiw f hJ pdwt f oGiu f kd ajymif;oGm;wwfw,f? 'Dtcsu[ f m 0rf;enf;p&m aumif;wJh tcsuw f pfcsujf zpfw,f? tjrifr=unfvifra_ wG/ rke;f wD;r_awGqw kd m +ird ;f csr;f wJh vl@todik ;f t0dik ;f udk zsuq f ;D ypfEikd w f hJ tqdyt f awmufawGqw kd m vlom;awG owdrrlEikd =f uawmhjcif;yg? rkef;wD;wJhpdwfxJrSm tqdyftawmufawG yg0ifaewmudk odEdkifzdkŒqdkwm owdw&m;&So d rl sK;d rS jzpfEidk w f m? tqdyq f w kd m aomufrw d o hJ u l v kd nf; zsuq f ;D ypfw,f? tqdyfaomufol&Jh 0ef;usifudkvnf; qif;&J'kuQawGudk jzpfapw,f? 'DvdkygyJ vlawGrSm tqdyEf iS w fh w l hJ rke;f wD;pdwaf wG jzpfvm+yq D &dk ifawmh tcsi;f csi;f ckwrf ,f/ xpfr,f/ v$mr,f/ vSD;r,f? owfr,f/ jzwfr,f? tcGihftcgoihfcJh&if olwdk@ydkifqdkif xm;wJhypPnf;awGudkyg zsuq f ;D ypfr,f/ rD;&SK@d ypfr,f? jzpfEikd rf ,fq&kd if xdo k al ewJ&h mG udk (+rKd @ud)k rD;[ke;f [ke;f awmuf apr,f? 'grsKd;awGyg? 'g[m rkef;wD;r_vdk@ac:wJh tqdyfoihfaeolawG jyKrlwJh trltusihf awGqdkwmudk todw&m;&Sdxm;olrsm;rS jrifEdkifw,ftcsufyg? 'Doabmobm0awGudk =unh+f y;D bmom w&m;udk r,k=H unfol (bmomrJo h )l rsm;u 'Dvkd tpGe;f a&mufjypfra_ wGukd usL;vGefae=ujcif;[m bmomw&m;a=umihf jzpf&wmygvdk@ pGyfpGJajymqdkvm=uw,f? bmomw&m;&So d w l ikd ;f owdrpl &myg? wu,fawmh 'gawG[m bmomw&m;a=umihf jzpf&wmr[kwyf g? tJ't D csed rf mS tJ'v D al wG&hJ pdw"f mwfawG[m todw&m;rsm; rJah ejcif;/ awGa0aejcif;/ twWrmetqdyaf wG wufaejcif;/ qifjcifwkH arSsmfjrifwkHw&m;rsm; qdwfokOf;aejcif;pwJh 'Dta=umif;awGu bmomw&m;udk trJpufawG xifapcJh jcif;yg? 'Dy'Hk eD nf;jzihf jzpfpOfe@J jzpf&yfukd oJupJG mG rjrifEikd af o;orSs umvywfv;Hk jrefrmEdik if rH mS &Sad ewJh vlrt _ zG@J tpnf;rsm;[m "rD;cdk;rqkH;/ rd;k rqk;H "qdw k mrsK;d vdk jzpf+rjJ zpfaetk;H rSmyg? pOf;pm;Ekid =f uzd@k yg? rD;cdk;qdkwm tdk;tdrfwdkufwmESihf taqmuftOD;rsm;udk wdkuf&kdufravmif tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

91


92

vlawGaewJh vl@awG&hJ todik f;t0kdi ;f xJrmS bmomrwloal wG aygif;pnf;+yD; twlaevm=uwJhtcg owdxm;p&m tcsufwpfcuk kd rarh=uzd@kyg? bmomw&m; a=umihfyJjzpfjzpf/ todw&m;rsm; enf;yg;r_a=umihfyJjzpfjzpf tcsif;csif;tay:rSm em;vnf;r_awG/ av;pm;r_awG wpfpwpfp enf;yg;vmwwf=uw,f? tajzmihaf jymwJh ppfreS wf ahJ rwWmpGr;f &nfawG[m wpfpwpfp enf;ygvmwwf=uw,f? 'ga=umihf apmihaf &Smuf vdwk phJ wd [f m zsufq;D csifwJh pdwftoGi fudk ajymif;oGm;wwfw,f? 'Dtcsuf[m 0rf;enf;p&m aumif;wJh tcsufwpfcsufjzpfw,f? tjrifr=unfvifr_awG/ rkef;wD;r_awGqdkwm +idrf;csrf;wJh vl@todki;f t0dik f;udk zsufq;D ypfEdki wf hJ tqdytf awmufawGqwkd m vlom;awG owdrrlEikd =f uawmhjcif;yg? rke;f wD;wJph wd xf rJ mS tqdytf awmufawG yg0ifaewmudk odEikd fzdkŒqdkwm owdw&m;&SdolrsKd;rS jzpfEidk wf m? tqdyqf wkd m aomufrwd ohJ ul vkd nf; zsufq;D ypfw,f? tqdyaf omufo&l hJ 0ef;usifuvkd nf; qif;&J'uk aQ wGukd jzpfapw,f? ......... u|r;f Edik af yrJh avmifEikd zf @kd ta=umif;w&m;awG yg0ifaejcif;yg? wd@k rsm;aewJt h rd [ f m wdu k t f rd f jzpfv@kd rD;ravmifEikd yf gb;l &,fv@kd txifra&mufapvdyk g? bma=umihv f q J &kd if rD;cd;k &Jo h wW[ d m wdu k t f rd w f iG ;f rSm aeoluv kd nf; rGe;f =uyf ap+y;D / rD;cd;k ukd =um&Snpf mG &SL&du _ af e&ygu aoapEdik f vd@k yg? qkv d w kd mu rD;cd;k rSmvnf; tqdyaf wG yg0ifaejcif;yg? 'Dawmh jrefrmEdik if w H iG ;f rSm aexdik af e=uolrsm;[m bmomw&m;udk npfax;ap Edik w f hJ a'gorD;/ tmCmw rD;cd;k rsm;udk pkaygi;f +y;D pepfwus umuG,w f m;qD;Edik &f ef bmom aygi;f pkrH mS &Sw d hJ bmoma&; acgi;f aqmifrsm;udk qDreD mrsm; jyKvyk af y;oihjf cif;yg? xdb k moma&; acgi;f aqmifrsm;onf oabmxm; }u;D }u;D / tarSsmt f jrifus,u f s,jf zihf bmom0iftm;vk;H twGuf tusK;H 0ifEikd af om jzpfEikd af jc&Sad om zufupf f (Facts) ta=umif; tcsut f vuf rsm;udk aqG;aEG;nSEd i_d ;f Edik =f uzd@k yf g? ta&;}u;D onfrmS xdo k @kd aqG;aEG;&mY bmomaygi;f pkH yg0ifaeI bmomw&m; wpfc. k rlukd pHrxm;yJ wnfqOJ ya'.rlukd pHxm;I nSEd i_d ;f aqG;aEG;Edik =f uzd@k yg? xdo k @kd twl ylaygif;I aqmif&Gufjcif;jzihf wef;zdk;&SdvSaom bmomw&m;ESihf bmom,Ofaus;r_ rsm;omru wefz;kd }u;D vSaom +caH jr,majrutp touft;kd tdrf wdu k w f mpnf;pdrrf sm;udyk g umuG,af pmihaf &Smuf Edik =f urnfjzpfa=umif; arwWmjzihf a&;om; wifjyjcif;yg? (aqG;aEG;vdk olrsm; aqG;aEG;Ekid =f uzd@k yg) bmomw&m;. w&m;"rRrsm;onf wkid ;f jynftwGuf r&Srd jzpf vkt d yfaewmrsK;d awmh r[kwv f aS omfvnf; bmomrJah om wdik ;f jynfonf vlom;wd@k . +ird ;f csr;f a&;udk tvSsit f jref ysupf ;D apEkid af =umif; ordik ;f ajc&mrsm; &Sad ejcif;yg? xdak =umihf 92

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


93

Edik if w H ikd ;f Y bmom w&m;qdo k nfrmS &Sad e=uonfomjzpf.? jrefrmEdkifiHwGif;Y aexdkif=uaom vlrsKd;rsm;onf bmomw&m;a=umihf vlrsK;d a&;jy\emrsK;d udk rjzpfapoihyf g? rzefw;D oihyf g? bmomw&m;a=umihf jzpfay:vmaom jy\emrsK;d onf &kyaf o;&kyYf u}uKd ;&_yaf eonfEiS fh wlvaS oma=umihf jy\emzefw;D olrsm;udk Ed k i f i H a wmf o rR w }uD ; . vrf ; n$ e f c suf twd k i f ; w&m;Oya'ES i h f t nD ta&;,l aqmif&u G o f ihjf cif;yg? bmomw&m; tjrwfxw k v f rdk a_ =umihf t=urf;zuf0g'udk jzpfap&ef (od@k r[kw)f vS@Hk aqmf&ef axmufyv hH maom Edik if jH cm; taxmuftyHrh sm;udk w&m;Oya'ESifh tnD wm;qD;ydwyf if&ef vdt k yfvmjcif;yg? jrefrmEdik if w H iG ;f Y arG;zGm;=uaom wdik ;f &if; om;rsm; tm;vk;H onf bmomw&m;a=umihf vnf;aumif;/ trsK;d om;a&;a=umihf vnf;aumif; pdwf 0rf;rsm; ruG=J uyJ ud, k Ef pS o f uf&m bmomudk ud, k w f ikd af &G;cs,cf iG &fh +dS y;D / }uKd uEf pS o f uf&m bmomw&m;udk ud, k w f ikd , f =Hk unf ud;k uG,Ef ikd w f hJ tcGit fh a&; (Freedom of religion) vlwikd ;f rSm &Sad ejcif;yg? ok@d aomf 'Dru kd a&pDusix fh ;Hk t& bmoma&;vGwv f wfciG u fh kd ta=umif; jy+y;D ud, k w f ikd u f vl@tcGit fh a&;rsm;udk csK;d azguaf eolrsK;d rjzpfatmif owd&EdS idk =f uzd@k yg? qdv k w kd mu uk, d Ef iS x fh rd ;f jrm;vufxyfxm;ol rSeo f rSs ud, k b fh mom0if jzpfujkd zpf& rnfqw kd hJ 'Dru kd a&pD Oya'ESirfh nDwhJ a&S;&k;d tpGrJ sm;udk qufvufrjyKvyk jf cif;/ bmoma&; usL;ausmf&efpr_rsm;udk a&Smif&Sm;=ujcif;/ trsKd;om;a&; usL;ausmf&efpr_rsm;rS a0;pGm a&Smif=uOfjcif;wd@k udk qdv k jdk cif;yg? tu,fI Ekid if w H iG ;f rSm aeoltm;vk;H [m wpfpw Hk pfcak om ta=umif;a=umihf jy\emwpfpw Hk pfck jzpfvmcJah omf Edik if aH wmfrS csrw S x f m;aom w&m; Oya'rsm;udk av;pm;vku d ef mvSsuf w&m;Oya'ESit fh nD jy\em rsm;udk ajz&SiEf ikd =f uzd@k yg? TykHTenf;jzihf "usD;udkbkwf&kdao bkwfudkusD;&kdao" [laom usihfxkH;udk usio fh ;Hk =uvSsuf &kyaf o;&kyEf iS w fh al om jrefrmjynf}u;D onf u}uK;d rsm;udk r&_yaf pyJ jrL;jrL; =uG=uGESihf ucsifwdkif;uEkdifaom rif;om;av;vdk/ EGJ@EGJ@ajymif;ajymif;ESihf ,Ofcsifwkdif; ,Ofaeaom rif;orD;av;vdk Edik if w H um&Jt h v,frmS x,f0gaezd@k yg? vlrsK;d tm;vk;H *k%o f u d mQ &Sdzdk@ jynfoltm;vkH; EdkifiHwm0efudk xrf;&Guf=uzdk@yg? +idrf;csrf;pGm aexdkifEdkifa&;twGuf nDnw G =f uzd@k yg? wnf+ird pf mG wd;k wufEikd af &;twGuf tcsi;f csi;f cGiv fh w G Ef ikd =f uzd@k yg? csrf;ompGm tdyfpufEdkif=uygap?

a'gufwm"rRyd, (ITBMU) 4/ 4/ 2013 (rdk;rc rD'D,mrS)

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

93


94

b0twGuf ynma&;

*sL; u|erf wd@k rSm om;orD;awG&=dS uonf? om;orD;r&Sv d #iv f nf;/ nD/ nDrawG/ wl/ wlrawG &S=d uonf? onfvrkd # r&Scd v hJ #iv f nf;/ wynfah wG/ ywf0ef;usirf mS ud, k o f aH ,mZOf jzpfrad om uav;awG&=dS uygonf? olw@kd av;awGukd u|erf wd@k u b,fvjkd zpfapcsi=f uovJ/ q&m0ef jzpfapcsio f vm;/ tif*sief , D m jzpfapcsio f vm;/ a&S@ae jzpfapcsio f vm;/ pD;yGm;a&; vkyif ef; tkycf sKyo f l jzpfapcsio f vm;/ olw@kd awG ud, k u hf , kd u f kd bmjzpfcsio f nf[k od=uo vm;? olw@kd jzpfcsiw f mawGujkd zpfz@kd olw@kd vdck siw f mawG&zd@k olw@kd udk u|erf wd@k u b,fvkd vrf;a=umif;ay;Edik rf vJ? b,fvkd !$e=f um;ay;Edik rf vJ? uav;wpfa,mufukd !$e=f um;ay;zd@k u|erf wd@k ud, k w f ikd u f b,favmuft&nf taoG;&Sv d @kd vJ? u|erf wd@k ud, k f u|erf wd@k atmifjrifo[ l k ,H=k unfvufcx H m;vd@k olw@kd udk atmifjrifatmif vrf;a=umif;ay;Edik w f mvm;? atmifjrifo[ l k ajymEdik zf @kd bmtcsuaf wG eJ@ jynfph &kH rvJ/ b0rSm aiGa=u; jynfph =kH u, G 0f v#if atmifjrif+yv D m;? olwpfyg;tay: =oZm v$r;f rd;k Edik v f #if atmifjrif+yv D m;? vkyif ef;wpfcu k kd OD;pD;aqmif&u G +f y;D vkyif ef;cGiu f olawGukd OD;aqmifEikd v f #if atmifjrif+yv D m;? atmifjrifrq _ w kd m bmvJ.....? rdr&d nfreS ;f OD;wnfaom vdck siaf om t&mwpfcu k kd &&Sv d u kd jf cif;udk atmifjrifr[ _ k ac:ygonf? 'gukd vlwikd ;f vufcEH ikd o f nf? atmifjrifr_twGuf ynma&;vdktyfovm;/ xdkar;cGef;twGufawmh tajzu wpfrsKd ;wnf; r&SEd ikd yf g? wpfcsdK@u atmifjrifzdk@twGuf ynmoif=um;a&; rvdktyfbl;[k ajymonf? 94

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


95

wpfcsKd @uawmh ynma&;[m vdu k v kd t kd yfygonf[ak jymonf? u|erf uawmh atmifjrifr_ twGuf ynma&; vdt k yfonf[k ,lqolxu J wpfa,mufjzpfygonf? wpfcak wmh&o dS nf/ ynma&;ESiyhf wfoufv#if u|erf eJeaJ wmh ZDZma=umifcsio f nf? qifajcwufciG hf &csio f nf? ausmif;ynma&; rvdt k yfb;l [k ajymolawGu tdik ;f pwdik ;f udk Oyrmay;wwfonf? tdkif;pwdkif;onf ausmif;rSm xJrSm pmawmfawmfnHhonf[kqdkonf? tdkif;pwdkif;onf olwpfyg;. t,ltqawGudk OD;aESmufxJrSmtvGwfusuf odrf;qnf; rSwfom;zdk@udk pdwrf 0ifpm;Edik af vmufatmif ud, k w f ikd af wG;ac: qifjcifojl zpfonf? u|erf wd@k tm;vH;k u tdik ;f pwdik ;f r[kw?f u|erf wd@k xJuwpfcsKd @u ud, k w f ikd af wG;wwfoal wGjzpfrnf? trsm;pkuawmh awG;wwfatmifqaJG c:ay;rnfh tpysKd ;ay;ol/ (Initiator) vdo k nf? xd'k w k , d trsKd ;tpm; jzpfaomtrsm;pkaomvlawGtwGuf atmifjrifr_udk vuf0,f&&Sdzdk@ ausmif;ynma&; vdt k yfonf[/k u|erf ,lqygonf? atmifjrifr_udk&zdk@ b,fenf;vrf;awGudk oHk;rvJ? rSefuefonfh enf;vrf;udk oHk;ovm;/ b,fenf;rqdk &onfhenf;ESifh ,lrSmvm;? u|efrwdk@ &if;ESD;aeus odk@aomf a&&Snrf mS / odumQ rJah om wpf,o l ef pum;wpfceG ;f &So d nf? The end justifies the means [laom pum;? vdck siw f hJ ed*;kH csKy&f v'fukd &r,fq&kd if b,fenf;vrf;eJ@oH;k oH;k / rSeu f efw,f[k t"dym` ,f&ygvrd rhf nf? wu,fawmhxpkd um;rSm tuef@towfr&Sd trSew f &m;r[kwyf g? raumif;aom enf;vrf;onf raumif;aom tqH;k ed*;Hk udk ay;ygonf? vlwpfa,mufonf raumif;aom tyifudkpdkufysdK;v#if/ raumif;aomtoD;udkyJ pm;&rnf? rdrdpdkufysdK;aom tyifukd rdrd &dwo f rd ;f &onf[al om pum;yHv k nf; &So d nfr[kwyf gvm;? u|erf wd@k aemufwpfrsKd ; pOf;pm;=unfv h @kd &onf? The end tests the validity of the means vd@k jyifqifo;kH E_e;f =unfE h ikd o f nf? ed*;kH csKy&f v'f[m toH;k jyKwehJ nf;vrf;awG&@J rSeu f efr#wr_ukd prf;oyfwmjzpfw,f? xdak zmfjycsuu f kd b,forl S jiif;qdrk nfrxif? ta=umif; t&mwpfck. wu,fh&v'fjzifhomv#if aqmif&Gufr_wpfck rSefrrSefudk csifhcsdefqHk;jzwf Edik af yvdrrhf nf? vlawG.vkyf&yfonf &v'fESifh tusdK;qufrsm;t& rSefrrSef qHk;jzwf+yD;om; jzpfonf? worwfwnf; aumif;aom/ tusKd ;aus;Zl;udk &v#if xdv k yk &f yfukd rSeu f efaumif; rGeo f nf[k ,lq=urnf r[kwyf gvm;? Oyrm +idrf;csrf;a&;udkvdkvm;oltjzpf v_yf&Sm;wuf=uGol wpfOD;onf +idrf;csrf; a&;twGu[ f k qENjyrnfqykd gp@kd ?olw@kd .p w D ef;vrf;av#mufqENjyr_onf vlwikd ;f . +ird ;f csr;f a&;udk taESmuft,Sufjzpfap&avmufatmif a'goawGyg0ifrnf? oludk,fwdkif. +id r f ; csrf ; a&;ud k y g xd c d k u f e pf e mrnf q d k y gu ol @ vk y f & yf u d k + id r f ; csrf ; a&;[k u|ef r wd k @ owfrSwfEdkifrvm;.....? xdktqHk;owfu raumif;v#if ol.enf;vrf;aumif;onf[k tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

95


96

,lq=uygrh vm;? wpfjcm;wpfzufrmS Oyrmwpfck =unf&h v#if zlvw f efonf oabFmudk odyo f nf;qrsm;aom oHoxWKjzifh wnfaqmufonfrmS cyfa=umifa=umif enf;vrf;wpfck jzpfonf[k qdv k #i/f tqH;k owf &v'ftaeESihf xdo k o H xWK oabFmudk a&csvu kd af omtcg a&ay:rSm ay:aeonf qdak omtcsuo f nf ol.wDxiG rf u _ rkd eS o f vm;/ rrSeb f ;l vm; qH;k jzwfz@kd vdt k yfor# tcsuyf rJ [kwaf ybl;vm;? tdik ;f pwdik ;f vdk t,f'q D ifvkd odyyH` nm&Sirf sm;onf yHrk eS f twef;ynm oif=um; a&;pepfESifh tH0if*Gifus rjzpf? olwdk@vdkxl;csGefaom ynm&Sifrsm;ESifh yHkrSefausmif;ynm oif=um;ay;ol q&mrsm;t=um; bmrsm;uGmjcm;ygovJ? t"duuGmjcm;csurf mS wu,ft h jzpf rSefudk tm&Hkpdkufepf0ifjcif;&Sd r&Sd[laom tcsufyJ[k qdk=uygonf? tdkif;pwdkif;wdk@u wu,fb h 0. vufawG@oifcef;pmawGEiS hf rdrw d @kd . awG;qqifjcifOm%fukd aygi;f pyfavhvm toH;k jyKonf? yHrk eS af usmif;ynma&; oif=um;ol &Si;f jyol q&mawGu olw@kd zwfchJ avhvm cJhaom pmtkyfpmwrf;rsm;udk udk;um;+yD;/ t,ltqwdk@udk qkyfudkifonf? vlom;xk. vrf;jya&S@aqmifrsm;onf olwdk@. pdwftm&HkwGif oD;oef@&v'f tqHk;owfwpfckukd OD;wnfxm;+y;D om;? wpfcck t k wGuf trSew f &m; qH;k jzwfcsuf &Sx d m;+y;D om;/ xdt k qH;k owf ud&k zd@k twGuf olw@kd onf vufawG@tusq;kH enf;vrf;jzifh &SmazGz@kd tm&Hpk ;l pdu k x f m;+y;D om;jzpfonf? ausmif;om;wpfa,mufonf b,favmufyJ pmtkyfawGtrsm;}uD;zwf&_vdk@ OD;aESmufawG jynfu h syaf eygap/ ol@twef;ynmoif=um;r_ oufwrf;/ q,fEpS f q,fah v;ESpf oifcJh+yD;or# ol@b0wGif ol.ta=umif;t&mrsm;tay:em;vnfEdkifpGrf;onf wu,fh vufawG@ tawG@t}uKH EiS hf qufpyfywfoufr_ r&S?d xdt k cg ol. ud, k u hf , kd u f kd em;vnfro _ nf zefw;D xkwv f yk t f m;/ enf;yg;aom trsKd ;tpm;wpfck jzpfaevdrrhf nf? ynma&;qdo k nfrmS b0u rdru d kd oif=um;ay;onft h &mrsm;ESihf trSew f &m;u oif=um;ay;aom t&mrsm;udk tajccHEikd zf @kd vdt k yfonf[k xifonf? xdt k cgusrS u|erf wd@k tawG;tac:ESifh avhvmpGrf;tm;rsm;u oDtdk&Drsm;udkxkwfvkyfjyXmef; ay;Edkifvdrfhrnf? oDt&kd rD sm;udk avhvmusurf w S jf cif;onf aumif;yg.? od@k aomf u|erf wd@k ud, k w f ikd f awG;ac: qifjcifrj_ zifh oDt&kd rD sm;udk xkwaf zmfEikd zf @kd a&m rvdt k yfb;l vm;? ,ae@acwf Edik if t H oD;oD;rS armf ' ef ausmif ; om;rsm;onf zef w D ; xd k ; azmuf E d k i f p G r f ; tm; yd k I aumif ; oif h o nf / r[kwb f ;l vm;? u|erf wd@k . tjrifEiS hf cH,cl surf sm;udk oDt&kd rD sm;u yHo k iG ;f ay;aom tjzpfxuf u|efrwdk@. tppftrSefrS&aom tawG;tjrifESifh cH,lcsufrsm;u oDtdk&Drsm;jyKvkyf ay;Edik o f nfh tjzpfu ydrk aumif;bl;vm;?

*sL;

(jrefrmopfr*~Zif;rS) 96

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


97

'Duae hArmawG Armpm a}uapzdk h

O\mq&mtdk "c&maph

wGi ;f us"

"c&maphwGif;us" udk usaemfwdk@trsm; odxm;=uwmuawmhjzifh " ca&aph wGif;us" [lIom a&;om;ajymqdk oH;k pGcJ =hJ uayonf? tcsed u f kd wdusreS u f efr_ &Sad =umif;/ od@k wnf;r[kwf tcsed u f u kd f jzpfaom ta=umif;t&mwd@k wGif a&;om; ajymqdck =hJ uayonf? qufvuf+y;D q&mtd&k @J "c&maphwiG ;f us" udk avhvm=unf=h uygO;D pd@k ? tcsed t f cgEiS yhf wfoufI atmufygtwdik ;f awG@&S&d ayonf? rsuaf wmif (10) cwf ] (1) e&/ (4) e& ] (1) c% (12) c% ] (1) c&m (10) c&m] (1) jyef (6) jyef ] (1) ADZem (16) ADZem ] (1) yg'f (4) yg'f ] (1) em&D (60) em&D ] (1) &uf ? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

97


98

jrefrm wpfem&Donf ,ckacwf pufem&D (24) rdepfEiS n hf rD #onf? wpfae@v#if y[d&k pf nf &Spcf gw;D aoma=umifh wpfy[d&k Ef iS hf wpfy[k&d t f =um; jrefrmem&D (7) em&DEiS hf (2) yg'jf cm;onf? ae@av;y[d&k f nav;y[d&k f jzpfonf? eHeuf aexGucf sed f rEWav; a&$+rKd @awmf y[d&k ef m&Dpifay:rS pnfoH (44) csu=f um;&v#if ntcsed u f ek q f ;kH +y[ D k od&onf? pufem&D / eHeuf (9) em&D wGif (11) csuw f ;D onf? eHeuf(1)csuw f ;D [k ac:onf? rGe;f wnfv h #if (22) csuw f ;D .? ae@ (2)csuw f ;D ac:.? nae pufem&D (3) em&DwiG f (33) csuw f ;D I rGe;f vGJ (3) csuw f ;D ac:.? ae0ifcsed f (44) csuw f ;D aomtcg ae@tcsed u f ek q f ;kH +y[ D k owfrw S . f ? nbufa&mufaomtcg (11) csu/f (22) csu/f (33) csuf tpOfvu kd f wD;oGm;+y;D I aexGucf sed f a&mufaomtcg (44) csuf wD;jyefygonf? "pd e f j cL;=umanmif / va&mif v if ; ygvd k @ rS e f a &$ j yLwif ; &,f u r,f c k a r#mf / oHk;csufpnfawmf/ &dkufaqmf!Sif;w,fav vif;vkayg@aemf " [laom v_difxdyfxm;. abmv,fwiG yf g&adS om "oH;k csupf nfawmf" rSm (33) csuw f ;D aom n (3) csuw f ;D tcsed f jzpfayonf? A[d&k pf nfoo H nf aejynfawmf av;jyifav;&yf avmufom =um;Edik af oma=umif/h awm&Gmrsm;rSm =uufweG o f u H ykd if y[d&k pf nfou H o hJ @kd oabmxm;&a=umif; "a&$y[d&k f pnforH sm;udv k r=um;&=umacs+yD av;v&moD ? wdik ;f XmeD r[kww f ,f yg+yrD @kd / =uufou H kd y[dk&fjyK&w,f/ awmol&Gmrdk@" qdkonfhtwdkif; =uufwGefoH emcH+yD; oli,fwdwfcsdef/ ouf}u;D acgi;f cs/ oef;acgi=f uuf/ =uufO;D wGe/f t&k%w f uf - vif;=uuf/ ponfjzifh owfrw S f oH;k pG=J uavonf? tdrw f pftrd w f iG f om;tzESpaf ,muf nzuftyd af e=u&m zcifu =uufweG o f H =um;I om;udk (bm=uufv)J om;jzpfou l ( ppfwaumif;) zcifu "tcsed u f akd r;wm "om;? om;vkyo f u l (wpfyo d mausmrf mS ayg@) [kajzI zcifvnf;OD;aESmufajcmuf+y;D qufvuf rar;awmhacs? tcsed t f a=umif;uawmh 'gayygy?J tcgta=umif; qufvu kd =f uOD;pd@k ? tcgay; aumif;wJt h wGuf toufwpfacsmif; aysmufc&hJ &Smaom pavq&m. tcgay;enf;... atmif - omaerGe;f wd / we*FaEGEiS hf aom=umae@rsm;Y aerGe;f wnfh tcgaumif; igh&Sif - oHk;csufwD; ? wevFmESifh Ak'<[l;naeydkif; (&m[k) naeoHk;csufwD; tcgaumif;? aqG - jynfwufwHk;cg? t*FgEsifh =umomyaw;aewufcsdef eHeufumv tcgaumif;? eH - vm - aexGu0f if? paeESihf Ak'[ < ;l ae@rsm; aexGuw f pfcg / ae0if wpfcg/ 98

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


99

tcgaumif;? pavq&m}u;D Od;yknonf rif;wke;f rif;w&m;}u;D vufxufawmfwiG f rif;vS ocF,m [laombG@J jzifh &Gmpnf &Gmudk tydik pf m;&aom pmqdak wmf t&m&Sjd zpfonf? jrifueG ;f ESihf jrif;cHw k ikd w f @kd ykeu f ef&mwGif tcgay;rdI &mZ0wfoif+h y;D / +rKd @0efO;D omtd;k xH tus,cf sKyf ESiahf e&onf? OD;omtd;k u ol@r,m;i,frsm;ESihf orkw+f y;D owfypfvu kd . f ? rif;wke;f rif;}u;D od&aomtcg "vlukd acG;owfonf" [laom pum;wpfv;kH ESiyhf if Zwford ;f cJ&h &Smavonf? tcsed t f cg ta=umif; avhvm+y;D =uI "c&m" ta=umif;quf=uOD;pd@k ? "c&m"[laom tcsdefonf c%tm;jzifh (12) c%/ e&tm;jzifh (48) e&/ rsufawmifcwftm;jzifh t}udrf(480) &Sday.? rsufawmifwcwf tcsdefonf tvGef wdak wmif;vSaom tcsed jf zpfI tvkyrf jzpf/ rsuaf wmif (10) cwf/ e&ESihf rsuaf wmift}urd f (40) cwf c%wd@k rSmvnf; vkyif ef;wckpD +y;D pD;Edik zf @kd vHak vmufaom tcsed rf &onfh twGuf tcgay;yk*Kd~ vrf sm;u c&m txdavmufuo kd m wGucf suf owfrw S I f ay;avh&=dS uonf? [dak &S;a&S;ya0o%D tcgu bk&ifrif;wpfyg;onf eef;awmf OD;&_wikd f wnfaqmuf &eftwGuf aA'ifynm&Srd sm;xH tcgawmfawmif;av&m ynm&Srd sm;u b,fv / b,f&uf b,fem&D / b,fyg'/f b,fAZD em /b,fjyef/ b,fc&monf tcgawmfygb&k m; [k tcgay; =uav.? aA'ifynm&Srd sm;u rdrw d @kd ay;xm;aomtcsed t f wdik ;f wdwu d sus OD;&lwikd pf u kd f rdygu u|e;f wdik }f u;D onf a&$wikd jf zpfygvrd rhf nf bk&m;[k xyfrIH &J&}J u;D tmrcH=ujyefavonf? bk&if}u;D um; Adou k mtausmt f armfw@kd ESihf a&$eef;awmf OD;&lwikd }f u;D udk toifw h ;l xm;aom usif ; xJ o d k @ cs&ef c&maph o nf E S i f h tcgawmf a y; y[d k & f p nf w D ; av.? y[d&k pf nfo=H um;+y;D rS OD;&lwikd }f u;D udk csrD wf=u&mwGif rsupf w d rSw d f twGi;f rSm r+y;D Edik b f J tcsed t f enf;i,f =um+y;D rS "oyf&yf" aomtr_+y;D pD; atmifjrifcahJ y.? u|e;f wdik }f u;D um; a&$wikd f jzpfrvmawmhay? xd@k aemuf wESpcf ef@&Sad omtcg awmom;wpfO;D onf a&$iu S af ysmcdik }f u;D udk xrf;I bk&ifah &S@awmfarSmuf a&mufvm.? (bk&if)......tb,fta&;tcif;a=umifh a&S@awmfarSmufodk@ a&mufvm &ygoenf;? (awmom;)......rSefvSygbk&m; / u|efawmfrsdK;+cHrS xl;jcm;rGefjrwfvSaom a&$iu S af ysmcdik }f u;D oD;vmI t&Sirf if;jrwftm; qufo&ef vma&muf&jcif;yg bk&m; ? (bk&if)......tdef;..xl;jcm;aypG/ tEdk@..'DvdkiSufaysmcdkif}uD; oD;vmatmif oifrnfo@kd rnfykH pdu k &f onfuw kd ifprf;ygO;D ? (awmom;)......rd&;kd zvmygbJ bk&m;? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

99


100

(bk&if)......rd&dk;zvmpdkufv#ufom;eJ@ bmha=umifh xl;jcm;wJh a&$iSufaysm cdik o f ;D &wmvJ? (awmom;)......rSefvSyg / bk&m; u|efawmf rd&dk;zvmyifpdkufaomfvnf; xl;jcm;csuf wpfcak wmh }uKH &ygw,f bk&m;? (bk&if)......qufwif qufwif? (awmom;)......onfiu S af ysmyif pdu k w f ahJ e@u iSuaf ysmacgi;f ajrusi;f xJo@kd xJv h #ix f jhJ cif; / a&$eef;awmf}u;D rS y[d&k pf nfw;D oHukd em;ESiq hf wfqwf =um;vdu k &f ygw,f? b,fv/ b,f&uf/ b,ftcsed u f yg bk&m;? (bk&if)......aygiu f kd vufjzifch wfI [m [kwyf g+y/D [kw+f yD [kw+f yD / rif;}u;D rsm;? (trwf}uD;rsm;)......trde@f awmf emcH&ef toifyh gb&k m;? (bk&if)......awmom; ajymwm =um;=u&J@vm;? (trwf}uD;rsm;)......bkef;awmfa=umifh =um;+yD;yg+yD / a&$eef;&Sif bk&m;? (bk&if)......uJ...tajzay;=uprf;ygOD;Asm;? (trwfcsKyf}uD;)......a&$em;qifawmfryl gb&k m;? iSuaf ysmacgi;f ajr}u;D ESix hf ad om tcsdefonf y[dk&fpnfoH =um;&aomtcsdefESifh wpfxyfxnf;jzpfygI "c&maphwGif;us" jzpfaoma=umifh a&$iu S af ysmcdik }f u;D oD;&jcif; jzpfyga=umif; a&ajr@&Sif rif;w&m;}u;D bk&m;? xdt k cgrpS I "c&maphwiG ;f us" [laoma0g[m&onf jrefrmr_ e,fy,fY wGiu f s,f vmcJ+h y;D ,cktcg wpfcsKd @u "ca&aphwiG ;f us" [k oH;k ae=uygonf?

O\mq&mtdk (jrefrmwdkif;(rf)twGJ (2) trSwf (31)wGif az: jy+yD;?)

100

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


101

acwfpum; Tc&D;eD;ovm;....

q&m atmfyuD s,f u|eaf wmfw@kd Tc&D;eD;ovm;...? u|eaf wmf 'Dae@ajymrSm 'Dru kd a&pDc&D; jzpfjzpf/ bmc&D;jzpfjzpf u|efawmfwdk@ vlwdkif;rSm c&D;aygif;pHk&Sdygw,f? tJ'Dc&D;awGudk b,fvdk oGm;=urvJ u|eaf wmfem;vnfovdk ajymrSmyg? Tc&D;eD;ovm;....? u|efawmfwdk@ vlrSm/ tm;vHk;rSm udk,fhc&D;awG udk,f&Sd w,f? t"du ta&;}u;D qHu k c&D;[m pD;yGm;a&;jzpfjzpf/ vlra_ &;jzpfjzpf/ use;f rma&;jzpfjzpf/ Tc&D;&J@ t"duqdkwm cifAsm;wdk@ wa,mufcsif;u b,fae&m a&mufaew,fqdkwm u|eaf wmfw@kd ta&;}u;D w,f? Where are you?? u|efawmfwdk@uav cifAsm;wdk@ &efukef wd&dp>mef&HkyJjzpfjzpf cifAsm;wdk@ tck.. bmvJ..cifAsm;wd@k u Navi ac:w,f? cifAsm;wd@k Map rSmjzpfjzpf Map }u;D b,favmuf&dS aeae cifAsm; b,fae&ma&mufaew,fqw kd m rod&if tJ'D Map u bmrS toH;k rusb;l ? u|eaf wmfw@kd uav wd&pd m> efO,mOfrmS 0ifw,f? a&$w*d kH bufu0ifr,f/ 'Dbufu upm;uGi;f bufu 0ifr,f/ 'Dbufu uefawmf}u;D bufu 0ifr,f? Map awGukd =unfv h u kd f &if r#m;teDav;eJ@ You are here qdw k m wae&meJ@ wae&m rwlb;l ? tJ'D You are here, Where are you? cifAsm; b,fae&m a&mufaew,fqw kd m odrS cifAsm; c&D;qufv@kd &r,f? u|efawmfwdk@uav rdrdbmvkyfaeovJ/ 'Drdkua&pDvnf;yJ ...cifAsm;wdk@ bmvkyaf eovJ? tJ'v D ykd J ud, k u hf , kd u f , kd f rod&if wpfa,mufcsi;f eJ@ qdik w f ,f? rdru d , kd rf rd d tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

101


102

A[djk yKyg? u|eaf wmfw@kd u rdru d , kd u f , kd f A[drk jyKb;l ? u|efawmfholi,fcsif; tck rdwfaqGwpfa,muf vGefcJhwJh (17) ESpfu olwdk@ armifEpS rf wawG 'Dvykd J tvkyaf wG vky=f uawmh tar}u;D eJ@ aew,f? ydu k q f aH wG pkrad wmh tdrf0,fr,fvkyfw,f? vSnf;wef;rSmaewm/ iSm;ae&wm? tara&..iSm;ae&wm aps;}u;D w,fwh.J . tdrcf ef;av;0,fr,f? at;...at;...; om;wd@k orD;wd@k 0,f ...0,fw?hJ urBmat; r0,f&if +y;D a&mwJ?h [m.. r[kwb f ;l taruvJ urBmat;u aps;}u;D w,f..wJ?h u|eaf wmfw@kd u =unfjh rifwikd f q&mr*sL;wd@k bufjzpfjzpf/ wmarG/ ausmufajrmif; q&matmfyu D s,w f @kd bufjzpfjzpf 0,fr,f? at;...at;...}uKd uw f ahJ e&m0,f urBmat; r0,f&if+y;D a&m? taru urBmat; r0,fz@kd yJ wGiw f iG af jymaeawmh...r0,fygb;l ... od@k aomf tarbmjzpfv@kd rsm; urBmat;ajymvJ qdak wmh...? rif;wd@k uvJ A[kow k enf;vdu k w f m 'DrmS wJh...? owif;pmawG txyfvu kd f jyw,f? 'DrmS =unfw h h.J .. urBmat;rSae rdik f 5000 tuGmwGif iv#iv f y_ /f urBmat;rS taemufzuf rdik f 700 tuGm yifv,fjyifukd A[djk yKI iv#ifv_yf/ urBmat;rSae............? ae@wdik ;f urBmat;rSm iv#iv f y_ w f ,fwh.J ..? aemf...bmvd@k vJqakd wmh cifAsm;wd@k olu bmvJvdk@qdkawmh iv#ifwdkif;wma&;pcef;u urBmat;rSm&Sdwmudk;? tJawmh olu...tm;tm;&S&d ifav [dk...urBmat;rSm ae@wdik ;f v_yaf ew,fxifwm? tck u|ef a wmf w d k @ jref r mawG u vJ wpf c gvmvJ OD ; od e f ; pd e f / wpf c gvm a':atmifqef;pk=unf? 'DESpfa,mufyJ A[dkjyK+yD; pOf;pm;aewm? [if;...[dkbuftdrfu anSmaf =umfw,f/ OD;ode;f pde}f u;D wdik Of ;D rS/ [m...[db k uftrd u f anSmaf =umfwm 'Dbufu cJe@J xkvu kd f +y;D a&m[m...? tJ'gudkav OD;odef;pdefeJ@ rdkifb,favmuftuGmrSm &SdwJht&m/ a':atmifqef; pk=unfe@J rdik af ygi;f b,favmuftuGm...? 'Dupd P a':atmifqef;pk=unfu ajz&Si;f r,f...? a':atmifqef;pk=unfu tukev f ;kH OHKzo G rm;rS r[kww f m? OD;ode;f pdev f nf; r&bl;? u|eaf wmfw@kd uav ud, k u hf , kd u f , kd f A[drk jyKyeJ @J olrsm;udAk [djk yK pOf;pm;wJo h al wG u|eaf wmfu tckawG@+yaD v? u|eaf wmfu tJval wGukd ajymw,f? u|eaf wmfvJ aygawm awmyJ aewmqdkawmh...? umwGef;q&m aygawmawmaewm aysmfw,f...odvm;? bmvd@k vJqakd wmh tJvkd vlawGe@J awG@&ifav urBmat;......vd@k ajymvdu k w f ,f? urBmat;....qd&k if oabmayguaf wmhaemf? tJawmh u|eaf wmfw@kd u aemufwpfcu k u|eaf wmfw@kd u tJ'D ud, k b f ,fae&m &Sw d mwGirf ubl;? ud, k b f ,fbufukd OD;wnfaeovJqw kd m ta&;}u;D ygw,f? Tc&D;eD;ovm;...? cifAsm;uav cifAsm; OD;wnfcsuf rrSe&f if ajymif;jyefawmif a&mufomG ;ao;w,f? 102

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


103

u|eaf wmfw@kd &efuek /f rEWav;vrf;...? u|eaf wmf vrf;tv,favmuf/ jzL;avmuf eD;eD; aejynfawmfavmufu vrf;tv,f nydik ;f wufvu kd w f ,f? wufvu kd +f y;D &efuek /f rEWav; rdik f 300 ausmt f uGmwufvu kd v f @kd ...? vrf;udu k &efuek /f rEWav; tjrefvrf;r}u;D qdak yr,fh cifAsm;wd@k ab;rSm [d[ k mawG...? bmawm/ bmawmifrS rSwpf &mr&Sad wmhb;l ? +y;D +yD...ajymifomG ;wm...? yJc;l &drk awmcdw k ,f/ awmcdw k ,fe@J i,fi,fu ocifoef;xGe;f wd@k aemufq;kH ae@rsm;xJ zwfxm;wm? tckrsm;...b,forl S awmcdv k @kd r&bl;? +cKH awmif cdpk &m r&Sb d ;l ? [if;...? tJ'g...tJ'D aejynfawmf avmufuae+y;D [d;k ...buf rEWav;awmif}u;D jrif& vdrrhf ,f...? b,fjrif&rSmwke;f ...? avmub0rSm aemufq;kH yef;wdik u f kd xifxif&mS ;&Sm; rjrif&bl;? 'gayr,fh wpfcg...? [db k ufu a&$w*d kH bk&m;}u;D vJ rjrif&bl; pdwcf s? 'Drikd f 200 avmuftuGm rjrif&bl;? u|eaf wmfw@kd tJ'rD mS nudk wufomG ;+yq D &kd if...? u|eaf wmfajymwmu todynm udak jymwmyg? [m...u|eaf wmfu rEWav; oGm;r,fv@kd qd+k y;D jzL;avmufuae vrf;ray: wuf+y;D armif;wJt h cg? [d[ k mudk &efuek u f kd oGm;r,fah umifu r[mjrwfrek d bk&m;}u;D awG@ awmhrS...? [m...rSm;+yD...ajymif;jyefarmif;vmrdwm...? [d;k ...r[mjrwfrek b d &k m;}u;D awG@awmhrS ig...&efuek o f mG ;r,f[ h m...ajymif;jyef... ...wJ?h rEWav; oGm;r,fah umifuvJ a&$w*d b kH &k m;}u;D awG@umrS...[m...ig...rSm;+yD...? [dk...c&D;qH;k a&mufumrS rSm;+yaD jymvd@k rjzpfb;l av...? [d.k ..u|eaf wmfh a,muQrajymwJh olw@kd i,fi,fu ul;wd@k yd@k wJh w&ky}f u;D OD;ta&Smif vdyk J...? ta&Smif...ta&Smif...eifah vSu ayguaf ew,f...wJ?h 'd@k ..aps;onfawG [db k uf {&m0wDjrpf jzwfu;l wm...wufv@kd jzpfygrh vm;? udp r&Sb d ;l wufomwuf...wufomwuf ...wJh? udp r&Sdbl;...wJh? udp r&Sdbl;qdk+yD;...? aemufusawmh...udp &Sd+yDwJh...? ckefqif;awmh...wJh? tJ'g jrpfv,facgif a&mufae+y?D jrpfv,facgif a&mufrS udp&P o dS mG ;+yw D ahJ emf...? tJawmh...udpu P apapmxJu &S=d u aemf...? udpu P kd a&v,facgiaf &mufrS udp&P &dS if 'kuQ a&mufuek rf ,f? tJawmh u|eaf wmfw@kd u Om%frsupf d &S&d r,fqw kd m...? u|eaf wmf rdik w f ikd f 150 rSm wufvu kd w f ,f? rdik w f ikd u f kd =unfv h u kd w f ,f? 151/ 152/ 153...? 'gqkd ig...rEWav; oGm;aewm...? u|eaf wmfw@kd Direction rSm;&if...? u|eaf wmfw@kd [m tck...rdrd b,fukd OD;wnf aeovJ qdw k m rod&if...T...c&D;...reD;ygbl;...?

q&m atmfyuD s,f

(tvif;tdrfr*~Zif; (*syef) rS usif;yjyKvkyfaom jrefrmhESpfopful; pmaya[majymyGJ wGif q&matmfyDus,f . Tc&D;eD;ovm; a[majymcsufrS aumufE_wfaz: jyygonf?) tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

103


104

Brain Drain eJ hywfoufvdk h

bmawG vkyfay;EdkifovJ bmawGvkyfcJhwJh tawG ht}uHK&SdovJ uduk }kd uD; (88 rsdK;quf ) tm;vHk;r*Fvmyg? Brain Drain ta=umif;ajymawmh Drain vkyfcGifh&wJh vlawGu vkyo f mG ;wm usaemfu vkycf iG rhf &vd@k txJrmS aecJ&h wmyg? tJah wmh Drain vkycf iG hf r&&Hw k if rubl; tJ'h D a&mufaewJh ae&mrSm pma&; pmzwfciG ahf wmifrS ausmeJ@ &if;jyD;awmh jypf'%feJ@ cdk;zwfcJh&wm qdkawmh tck usaemf tjyifxGufjyD; Learning vkyfwmyg tm;vHk;udk aus;Zl;wifygw,f? tJh'Dawmh usaemfwdk@ 'Dvdk Brain Reclaim vdk@q&mu oHk;oGm;wmvJ awmfawmfaumif;ygw,f ? tJh'Dawmh Reclaim vkyfzdk@ usaemfw@kd rSm a&cHajrcHaygh ? tckq&kd if 'Dvw $ af wmfoufwrf; tpd;k &oufwrf;u w0ufusKd ; ygjyD w0ufusdK;awmhr,f ? tJh'Dawmh jy\emu ajymif;zdk@ qEN&Sdw,fqdkwmuawmh vlo&d iS =f um;xyfumwvJvJ ajymwmyJ ? orRw}u;D uvJ ajymif;ajymif;ajymif;? v$waf wmf OuUXuvnf; ajymif;ajymif;ajymif; awmhajymwmyJ? usaemfw@kd ud, k w f ikd f =uKH &wJh jy\emu 'D r S m vJ Presentation awG r S m awG @ ygw,f / ? wm0ef c H r _ qd k w J h t yd k i f ; ? tJ h ' D a wmh bmjzpfvq J akd wmh usaemfw@kd u ajymif;zd@k pepfopf wckukd OD;wnfaewJh tcsed rf mS institution u ta[mif; jzpfaew,f? ta[mif;jzpfawmh cdkif;rS vkyfwwfw,f? rcdkif;&if rvkyfwwfbl;? b,folwm0ef,lrvJ vufrSwfxdk;ay; vkyfay;r,f? vufrSwfxdk;wJhvl wm0ef,l? tJhovdk tajctaersdK;eJ@ tao; tr$m;av;awGutp tckusaemfwdk@ edkifiHtwGif;rSm jzpfysufaewJh udpPawGrSm wm0efcHr_ wm0ef,lr_om &Sd&if tcsdefrSD ajz&Si;f Edik rf ,fh udpP awmfawmfrsm;rsm;[m tyfe@J xGi;f &rJh udpaP wG ykqed ef @J xGi;f &wJh tqifu h kd a&mufa&mufvmw,f? tckvnf;yJ 'D Brain Drain udkjyefvdkcsifw,fqdk&if usaemfwdk@bufu a&cH ajrcHawG vdyk gw,f? usaemfw@kd +ird ;f csr;f a&;eJ@ yGiv hf if; vl@tzG@J tpnf; vkyw f t hJ csed rf mS yGiyhf iG hf vif;vif; ajym&&if usaemfw@kd axmifxrJ mS tcsed u f ek cf w hJ myg? wu,ftvkyv f yk af wmhr,f qdak wmh usaemfw@kd txJrmS wwfEikd f oavmuf cd;k a=umifc;kd 0Suf zwfchJ avhvmcJ&h wJh [mawGe@J tjyifa&mufvmwJh tcgrmS tjyifu oli,fcsi;f awG qDrmS ar;jref;avhvmjy;D awmh vkycf &hJ awmh tJ@'D wwfu|r;f wJh vlawG&@J tul tnDukd wu,fyJ ,lc&hJ ygw,f? Oyrmtm;jzifh 104

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


105

usaemf +yD ; cJ h w J h t yk d i f ; Election rSm Election monitoring network vkyfw,f? vkyfw,fqdk&if 'D Fact finding utp Research methodologi , report writing qdw k hJ u|r;f usiw f hJ vlawG usaemfw@kd rSm tvkt H avmuf r&Syd gb;l ? r&Sad wmh usaemfw@kd Brain Drain cGir hf &wJh tcsed rf mS }uKd ;pm;xm;wJh vli,fawGukd tultnD awmif;&ygw,f? usaemf w d k @ u bmvk y f E d k i f v J qd k a wmh Policy guide line usaemf w d k @ u ay;ygw,f? bma=umifhvJqdkawmh usaemfwdk@ wwfwmu concept ayghusaemfwdk@ b,fvdkvkyfrvJ qdkwm tJh'g usaemfwdk@ ajymwwfygw,f? tJh'D concept udk implement vkyfzdk@ twGufu u|rf;usifolawGvdkygw,f? usaemfwdk@ tck'D Singapore a&mufwhJ nDtudk armifErS awG tm;vH;k awG@&wmrSmvJ 'Dval wG&@J 'Dae@ yl;aygi;f aqmif&u G f r_[m b,fou l rS twif; t"rR wdu k w f eG ;f vd@k zsm;a,mif; aoG;aqmifv@kd r[kwyf eJ @J ud, k &hf @J ADZ pdwx f rJ mS &Sw d hJ Zmwdcsppf w d f ZmwdvrG ;f pdwef @J }uKd ;pm;=uwm jzpfwhJ twGuaf =umifh tifrwefvJ 0rf;omygw,f? usaemfw@kd qDrmS wcgwavusawmh t&ifu romantic jzpfatmif &du k jf ywJh &ky&f iS af wGrmS awmifrS av,Ofb;D =uo G mG ;wmudk opPmazmufwa,muf tara=umf a'G;awmfvrG ;f wJh vlwa,muf xGuo f mG ;wmrsKd ; a,muFsm;av;u tonf;uG+J y;D usefcJh/ rdef;cav;uvJ rsuf&nfpufvuf eJ@ usefcJhwJh [mrsdK;awGeJ@ bmjzpfvJqdkawmh usaemfw@kd acgi;f xJukd avmif;xnfv h u kd w f hJ tqdyaf wG tJ'h g usaemfw@kd wdik ;f jynf wd;k wufru _ dk qkw, f w k v f mcJw h m? tJ'h 0D g'jzef@wJh [mawGu p+y;D awmh jyif&ygvrd rhf ,f? usaemf qdk&dk;pum;wck rSwfrdaeygw,f? vlwa,mufaocsif&if yg;pyfxJudk tqdyf avmif;xnfyh g? vlrsKd ;wrsKd ;vH;k aocsi&f if em;xJukd tqdyaf vmif;xnfyh g? usaemfw@kd rdsK;qufawG tm;vH;k tqdyaf vmif;xnfh wm cHc&hJ ygw,f? tJ'h D rsKd ;csppf w d f qdw k m}u;D udk wvJo G ;kH +y;D awmh usaemfw@kd tcsi;f csi;f =um;xJrmS pdw0f rf;awGucJG &hJ ygw,f? tifrwef wefz;kd &SdwJh 'Dpum;vHk; 'DtoHk;tEH_;udk tcsif;csif;aoG;cJGwJh "igu rsdK;cspf olu tarausmf f arSmuf " qdw k mrsK;d awGe@J wHqyd u f yf+y;D awmh tcsi;f csi;f aoG;cGcJ hJ a'G;a':vGr;f ? olu tzsut wmawGukd usaemfh Edik if aH &; concept t& ajym&&if rsKd ;csppf w d q f w kd mudk rSerf eS u f efuef t"dyg,f zGifhzdk@eJ@ em;vnfcH,lzdk@ }udK;pm;&if 'D brain drain awG jyefa&mufvmrSmyg? usaemfw@kd Edik if rH mS vdt k yfcsuaf wG trsm;}u;D yg? yGiyhf iG v hf if;vif; ajym&&if vkyo f mvkyaf ew,f wcsKd @[m pum;vH;k =um;bl;,Hak vmufe@J vkyaf ewm? wu,f *Ce% odv@kd vkyaf ewm r[kwyf gb;l ? ckeu q&mbd;k vdi_ f aqG;aEG;oGm;wJh txJrmS jyefvm&if wd@k ae&mav;rsm; aysmuf oGm;rvm; wd@k tajctaersm; avsmo h mG ;rvm; qdw k mvJ/ tJ'h g bmvJqakd wmh tpOftvm pdwx f rJ mS pGaJ ewJh tpGaJ wGaygh ? wu,fu usaemfnuyJ udEk ikd rf ;kd wd@k eJ@ajymjzpfygw,f? oluvJtcsed f r&vd@k ol@&J@ presentation av;rvkyEf ikd v f @kd 'D enlarge the pie qdw k hJ tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

105


106

udwrf ek @f udk cs@J zd@k rpOf;pm;yJe@J &Sw d hJ udwrf ek @f av;udk vkz@kd pOf;pm;aewJh t,ltq? tJ'h gvJ usaemfw@kd ajczsuyf pf&rSmyg? wu,fu usaemfw@kd win win ta=umif; ajymwJh tcgrmS brain train awGjyefvmwm[m win yJ? usaemfwdk@ wdkif;jynftwGuf win jzpfovdk um,uH&iS af wGtwGuv f J win jzpfz@kd vdw k ,f? tJ'h D win win udzk a,mif;wdik f avmufyJ odwhJ vlawGe@J pum;ajym&wm odyf tvkyf rjzpfb;l ? tJ'h aD wmh usaemfw@kd brain awG jyef&zd@k twGuu f saemfw@kd a&cHajrcHawGjyifjypf&ygvrd rhf ,f? aps;uGuq f w kd mu wcgwavrSm tck Edik if jH cm;ukr% R aD wG 0ifvmw,f? Oyrqd&k if Edik if jH cm;ukr% R aD wG t}u;D tus,f r0ifcifrmS bm0ifvmvJqdkawmh international NGO awG 0ifvmw,f? 0ifvmawmh amount awGjy=uw,f? usaemfw@kd Edik if t H wGuf olw@kd a':vmb,favmufawG oH;k w,fqw kd m jy=uw,f? +y;D awmh wcsed w f nf;rSm 'D tjzLawGaygh / olw@kd udk b,fae&m b,fae&mawG cef@&r,f / vpmb,favmufe@J cef@&r,f qdw k mawGukd wcgwnf; ygvm+y;D awmh/ "ukvm;cyf wJha& ukvm;zifaq;wmeJ@ukef" qdkovdkrsdK;/ ay;um;ay;. r&? tJhawmh EdkifiHwum ukr% R aD wG 0ifvmw,f? tmz&duudk 0ifwhJ w&kwf ukr% R aD wGukd usaemf =unfw h ,f? ukepf q kH ikd af &mif;wJh w&kwu f tp ygomG ;w,f? tJ'h aD wmh usaemfw@kd job creation twGuf f hJ &if;ES;D jrKyEf rHS r_ sKd ;awGukd usaemfw@kd awGu vufcH ar#mv f ifw h ,f? job creation rvkyEf ikd w w,f? wcgusawmh olw@dk u tqifjh rifh enf;ynm oH;k +y;D vlb,favmufrS rvdw k hJ vkyif ef; awG 0ifvmw,f? aemufwcg resource xkwfwJh udpPrsdK; awGqdk&if usaemfwdk@ wdik ;f jynftwGuf tvkyf [kww f d ywfwd r&bl;? 'gayr,fh wcgawmh &Sw d ,f t&if;tES;D r&Sw d hJ vluawmh t&if;ESD;xkwfa&mif;&rSmyJ? a&mif;+yD;awmh b,fvdk re-invest jyefvkyfrvJ qdw k meJ@ ygwo f ufwhJ udpP aqG;aEG; p&mawG trsm;}u;D yJ&w dS ,f? wcsed w f nf;rSmyJ ckeuajymwJh job creation udk avmufavmufvm;vm; r&Sw d hJ kd w f hJ vkyif ef;/ 0giifwhJ Oyrmtm;jzifh garment factory 0ifvmw,f? usaemfw@kd qDrmS 0gpu vkyif ef; csnx f nf vkyw f hJ vkyif ef;/ aemufq;kH txnf&ufvyk w f hJ vkyif ef; tp&So d jzifh process wckv;kH twGuf &&if/ tjyifrm S omreftvky=f urf;vkyaf ewJh vlawGu tp textile tif*sief , D mawGtxd tvky&f r,f? tck tJv h rkd [kwb f ;l ? txnftvdyv f u kd f 0ifvmw,f? usaemfw@kd wHqyd , f =l y;D awmh txl;tcGit hf a&;&wJh Edik if w H Edik if H pm&if;tjzpfe@J usaemfw@kd udk,fwmudk vm0,foGm;w,f? tJh'grsdK;awGus&if usaemfwdk@u 'D brain awGudka&m usaemfwdk@&J@ vkyftm;awGudk resource awGudk a&mjyeftoHk;rcsEdkifwJhtjyif vmrJh aps;uGuu f usaemfw@kd twGuf r[kwyf eJ @J olw@kd twGuyf J olw@kd jyef,o l mG ;wmawG awG@& w,f? tJ'h aD wmh tck usaemfw@kd u Edik if aH wmftqifh wm0ef&w dS hJ yk*Kd~ vaf wGyg yg0ifwhJ tcsed rf mS usaemfwdk@ investment awGudk zdwfac:r,fqdk&if b,fvdku他awGrSm zdwfac:rSmvJ? S M E awG wdk;wufzdk@vkyfrSmvm; agriculture udkvkyfrSmvm;? resource Extract106

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


107

ing udy k J vkyrf mS vm; qdw k mawGukd usaemfw@kd zG@H +zKd ; wd;k wufz@kd eJ@ jynfya&mufaewJh jrefrmawG

EdkifiHom;awG ynm&SifawGyg jyefvmEdkifwJh aps;uGufrsdK;udk zefwD;ay;EdkifavmufwJh tar#mt f jrifrsKd ; tjrifus,rf _ rsKd ;awG xm;&Szd @kd vdt k yfygw,f? 'ga=umifrh @kd vd@k vJ wcgwavrSm usaemfw@kd =um;&wJ[ h mawGu 'DprD u H ed ;f }u;D vkyv f u kd &f if a':vm b,favmuf &r,fqw kd hJ &_a'gihf wckwnf;twGuf ajymwJt h cgusawmh tck jy\emawG wufaew,f? wu,fh wu,fu Edik if w H um aps;uGurf mS usaemfw@kd gas / 'Durk % R u D kd ra&mif;yJe@J tjcm;ukr% R u D kd a&mif;&if b,favmuf&rvJ? 'grrS [kwv f @kd wESpcf si;f csKyw f mxufukd ESp&f n S f uefx&du k f csKyv f @kd &S&d if aps;EH;_ twuftus&@J '%fukd b,fvkd cH&rvJ? tJ'h gawG tm;vH;k u ckeuajymwJh ynm&Sit f m;vH;k &J@ t}uOH m%f yl;aygi;f aqmif&u G rf a_ wG vdyk gw,f? tckawmh usaemfwdk@rSm bmjzpfvJqdkawmh/ EdkifiHacgif;aqmif tqufqufeJ@ ygwo f uf+y;D awmh usaemf,ykH gw,f? igv h ufxufrmS Edik if u H kd zG@+H zKd ;r_ rSm tedrq hf ;kH jzpfatmif vkyjf yvdu k rf ,fqw kd hJ pdwef @J awmh wufvmwm r[kwyf gb;l ? 'gayrJh jy\emu pdwaf umif; awmh &Scd si&f rdS ,f twwfynm rygwhJ tcgusawmh ESpt f awmftwef=umwJh tcgvJ =ua&m axmufjyrJhvlr&Sd a0zefrJhvlr&SdeJ@ aemufqHk; usaemfwdk@EdkifiH 'Dtqifhudk a&mufoGm; cJ&h wmyg? tJ'h aD wmh usaemfw@kd Edik if rH mS twwfynm&Siaf wG vdo k vdk todynm&Siaf wG vdyk gw,f? qdv k w kd mu Edik if aH &; twwfynmwd@k conflict management wd@k tp&So d jzifh 'D[mawG[m todynmawGyg? tJ'h D todynm&Siaf wG 'DrmS awmh enf;ygw,f? wjcm;Edik if aH wG usaemfholi,fcsif;awG eJ@vnf; tGefvdkif;u ajymjzpfwmawG &Sdygw,f? tJh'DvlawG&J@ tcef;u他[m Edik if H jyKjyifajymif;vJa&;twGuf tifrwef ta&;}u;D ygw,f? 'Dval wGukd xdu k x f u kd w f efwef ae&may;zd@k eJ@ todtrSwjf yKz@kd vdyk gw,f? tJv h kd tajctaersKd ; a&mufr,f qd&k if usaemfw@kd uvnf; usaemfw@kd eJ@ qufpyf+y;D awmh jynfyEdik if aH wGrmS a&mufaewJh usaemfh oli,fcsi;f awG usaemfh nDtudak wG tm;vH;k udk vdu _ v f u _d v f v JS JS zdwaf c:+y;D awmh/ "'d@k awmh 'DrmS vkyv f @kd &aejy?D xku d x f u kd f wefwef yl;aygi;f aqmif&u G v f @kd &ae+y?D " qdw k hJ owif;pum;rsKd ;awGukd yg;csiyf gw,f? tckuawmh usaemfw@kd ud, k w f ikd v f nf; twwfEikd q f ;kH wcsdK@ylaygif;aqmif&GufwJh e,fy,fawG &Sdovdk wcsdK@ae&mawG rSmvnf; tm;ememeJ@yJ axmufjya0zefae&wJh ajymae&wJh u他awGvnf;yJ &Sad eqJygy/J uduk }kd uD; tm;vH;k udk aus;Zl;wifygw,f?

(88 rsdK;quf) (pifumykEdkifiHwGifjyKvkyfaom jrefrmhjyKjyifajymifvJa&;jzpfpOfESifh puFmyka&muf jrefrmwwfod ynm&S i f u|rf ; usif o l r sm;. tcef ; uaqG ; aEG ; zvS , f y G J w G i f ud k a usmf a Zmcd k i f (armf ; a&wm) &J @ ar;cGef;wckjzpfaom Brain Drain eJ@ywfoufvdk@ bmawG vkyfay;EdkifovJ/ bmawGvkyfcJhwJh tawG@t}uHK&SdovJ [laom ar;cGef;tm; OD;udkudk}uD; (88 rsdK;quf) rS ajzqdkcsuf?) tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

107


108

bmomjyef0wˆKwdk urBmrD;avmif

jroef;wifh Zefe0g&v D qdv k sS if av.ta&miftaoG;onf ajymifwif;oGm;wwf.? jymr_eaf &mif aumif;uifatmufwiG f urBmavmu}u;D u r_erf e_ f rdi_ ;f rdi_ ;f ? vlawGuvnf; tvky&f rdS o S m tjyifo@kd xGu=f uavawmh.? vrf;rrsm;txl;ojzifh aemufaz;vrf;=um;rsm;onf [mvm [if;vif;jzpfvsuf? 0ufopfcsyiftdk}uD;rsm;atmufwGifrnfolrSsr&Sd? AvD0if;xJwGif rnforl sS r&S?d a&yef;rsm; teD;wGiv f nf;rnforl sS r&S?d aEG&moDwiG f uav;awG upm;&m/ pka0;&m ae&mrsm;jzpfonfh t&dyftm0gorsm;wGifvnf; rnfolrSsr&Sd? a&bkHydkifrsm;wGif t+rw J rf; vlou l if;&Si;f aewwfonf r[kw?f aomufo;Hk &ef a&cyfvmolw@kd rl &Sw d wf=uonf? xkad e@rGe;f wnfu h a&bkyH ikd w f iG f a&cyfvmonfh oli,fuav; wpfa,mufonf tdro f @kd jyefajy;um 'l&&Se;f tuf*g ao+yAD s[k awGŒorSsvu l kd ajymoGm;onf? 'l&&Sef tuf*grSm wpfvrf;vkH; odonfh vlwpfa,mufjzpfonf? toufu ig;q,fe;D yg;&Sad v+y?D ud, k v f ;Hk ud, k af yguf awmifw h if;I olŒrkwq f w d af rG;rsm;u rnf;euf ae=uonf? 'l&&Sef;onf a&xrf;orm;jzpf+yD; a&a&mif;&onfh aiGuav;jzifh r,m;ESifh om;ESpaf ,mufukd &Smau|;ae&oljzpfonf? olŒt&if;tES;D rSm a&eHqD oHy;Hk ESpyf ;Hk ESihf wpfzuf wpfcsuw f iG f oH}uKd ;ESpaf =umif; qdik ;f xm;onfh xrf;yd;k wpfacsmif;wd@k omjzpf.? reufvif; onfEiS hf 'l&&Se;f onf a&yk;H ESpyf ;Hk udk xrf;yd;k wGicf sw d u f m "a&AsdKŒ/ a&/ ,l=uOD;rvm;" [k atmfwwfonf? toH=o=o}u;D ESihf olŒtoHukd wpfvrf;vk;H =um;&.? a&vdo k rl sm;u "'l&&Se;f a&/ 108

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


109

wpfacguaf vmufavSsmufcyhJ gO;D " [k vnf;aumif;/ ok;H acguaf vmuf[k vnf;aumif;vSr;f I atmfwwf=uonf? wpfacguq f o kd nfrmS a&wpfxrf;udk qdv k jdk cif;jzpfonf? 'l&&Se;f onf uke;f ay:u a&wGi;f od@k oGm;Icyf.? xd@k aemuf jyefqif;I a&xnfo h nf? aemufwpfzef jyefwuf+yD; a&cyfwpfzef jyefqif;onf? odk@jzifh wpfae@vkH; a&xrf;&if; tcsdefukef.? a&wpfxrf;vSsif okH;jym;&onf? onfE_ef;jzifh a&xrf;pm;&onfrSm roufom? tyfjzifh a&wGif;wl;&onfhES,f&Sdonf? wpfpufcsif; cyfonfhES,f&Sdonf? olŒvkyfpmudkom tm;ud;k pm;ae&vSsif olw@kd om;trd/ om;tz av;a,muf. yg;pyfayguu f kd xrif;;au|; EdkifzG,frjrif? okd@&mwGif ,ckrrl bk&m;ocif. aus;Zl;a=umifh olŒrdef;r *l;vfewfu wpfywfvsS if ok;H }urd af vmuf tdrrf sm;ok@d oGm;+y;D Am[D& vkyif ef;av;awGvyk &f .? onfr#EiS hf ravmufao;ojzifh olŒa,mufsm;udk wpfzufwpfvrf;u ulno D nft h aejzifh tao;tzGJ udpaP v;rsm;wGif enf;enf;yg;yg; vdr. f ? Oyrmtm;jzifh olt0wfomG ;avSsmo f nfh tdrrf sm; wGif a&rsm;rsm; jzKe;f ay;onf? od@k rSom olŒa,musmf ; a&uav; wpfxrf;p ESpx f rf;p ydak &mif;&rnf r[kwaf vm? ,ckrl onf'u k aQ wG at;av+y;D ? r=umrD 'l&&Se;f ao&onfh ta=umif;udk od& onf? a&ESpyf ;Hk tjynfx h rf;vm+y;D awmifuek ;f ay:rS qif;vmpOf rae@nu &Gmxm;aom rd;k a&a=umifh acsmv f +J y;D ausmufw;Hk udk ezl;ESihf aqmifrh o d nf? rnforl sS ,ckvkd &kww f &uf aornfrxif=u? rmcsi;f rmvSsif 'l&&Se;f onf ausmufw;Hk xuf rmvdrrhf nf? uGcJ si;f uGv J sS if 'l&&Se;f ruGb J J ausmufw;Hk om uGv J rd rhf nf xif=uonf? ok@d &mwGif ,ck Tod@k r[kw?f 'l&&Se;f vdk a'giaf 'gijf rnfaeonfh vlwpfa,mufyifvsS if &kww f &uf ao&ao;onf? onfowif;ud=k um;onfh tcgwiG f olŒrde;f r *l;vfewfonf pum;rajymEdik b f J ilil}uD; jzpfaeonf? olvdrfvnfcJhonfhtwGuf bk&m;ocifu jypf'%fay;jcif;avm? r[kwEf ikd ?f bk&m;ocifonf Tr#avmuf r&ufpufwef&m? rawmfwq udpo P m jzpfvrd hf rnf? olvo J nfukd jrifvu dk o f rl sm;&So d nf? acsmv f +J y;D acgi;f udk ausmufcEJ iS hf aqmifrh +d y;D aooGm;onf? onfvakd csmv f +J y;D onfvkd aoykrH sKd ;udk vlwikd ;f awGŒEdik o f nfom? vlwikd ;f onfvakd ocsi;f rsKd ;udk awGŒEdik o f nfomjzpf.? olw@kd aovSsif udprP &S?d om;r,m;udk axmufy&Hh ef ypPn;f use&f pfcv hJ rd rhf nf? od@k &mwGif 'l&&Se;f wGif bmypPn;f rSs ruse&f pf? a&xrf;onfo h yH ;Hk ESpyf ;Hk ESihf xrf;yd;k wpfacsmif;om use&f pfonf? uJ olŒrde;f r *l;vfewfbmvky&f rnfenf;? *l;vfewf tjyefjyef tvSev f eS f pOf;pm;.? od@k &mwGif bmudrk sS rqk;H jzwfEikd ?f om;t}u;D u ud;k ESp?f om;ti,fu ajcmufEpS ?f onfuav; ESpfa,mufESifh avmu}uD; tv,fwGif ae&pfcJhzdk@qkdonfrSm vG,fonfhudpPr[kwf? wpfywfvSsif ESpfcgokH;cgavmuf t0wfavSsmfay;&kHjzifh onfyg;pyfaygufawGudk rnfokd@ 0atmifau|;Edik rf nfenf;? t0wfavSsm&f if; a&awG Ak;H aygvatm ok;H cJyh u Hk kd oltrSw&f onf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

109


110

,ck t0wfoGm;avSsmfvSsif a&udk tvsifuvkd okH;Ir&awmh? ,ck tppt&m&monf ajymif;vJomG ;+y?D a&udk avSsmo h ;Hk ok;H AH;k aygvatm ok;H ok;H rxl;awmh+y?D wjcm; tvkyw f pfcck k &EdkifvSsifvnf; taumif;om;? tvsifwkef;u a&udkol tifrwefcspfonf? odk@&mwGif olcspfonfh a&xJwGif &efvkdaom oabm/ a&pD;oHxJwGif &efvkdaom oabmudk awGŒae&onf? a&ud=k unfv h nf; r=unfch si;f ? a&oHuv kd nf; r=um;csi;f tdrw f pftrd w f iG f vlwpfa,muf uG,v f eG +f yq D v kd sS if rnforl # xrif;[if;csuzf @dk pdwrf ul;rd=uawmh? tdro f m;tm;vk;H tpm;taomufukd trSwrf &awmh+y?D wpfcgwpf&w H iG f wpf&ufausmaf usmf ESp&f ufe;D yg; pm;a&;aomufa&;udk trSwrf &=u? odŒk &mwGif 0rf;Adu k u f qmavmifpjyKvmonft h cg od@k r[kwf ud, k v f ufawG yifyef;pjyKvmonfh tcgwiG rf u l m; raeEdik =f uawmh? "tif; xrif;av; bmav;;vnf; pm;=uOD;pdk@" [k aqmf=o&awmhonf? pm;aomufjcif;tr_EiS t hf wl olw@kd . b0onf ykrH eS jf yefI vnfywfpjyKvmonf? rGwpf vifw@kd . xk;H pHrmS tdrw f pftrd w f iG f vlwpfa,muf uG,v f eG v f sS if tdref m; eD;csi;f rsm;u wpf&ufwefonf ESp&f ufwefonf tokbtdro f @kd xrif;yd@k wwf=uonf? xd@k a=umifh *l;vfewfw@kd om;trd ok;H a,muftwGuf yxrqk;H wrif;wpfeyfukd vrf;axmif&h dS tdrfjzL}uD;rS ydk@ay;onf? xdktdrf}uD; ydkif&SifrSm &mtpf tzef'D qdkol ukefonf}uD; wpfa,mufjzpf.? tdrfudk ta0;}uD;u vSrf;=unfhvdkuf&kHrSsESifhyif xdktdrfydkif&Sifonf aiGa=u;=u, G 0f oljzpfa=umif; odomEdik o f nf? 'l&&Se;f qk;H onfah e@ ae@v,ftcsed af vmuf ta&muf xdt k rd }f u;D rS tdraf zmfoil ,frav; wpfa,mufonf Aef}u;D wpfcsyu f kd udik v f suf *l;vfewfwdk@ tdrfokd@ a&mufvmonf? Aef;xJwGif =uufom;acgufqGJjyKwf/ tom;[if;/ 'Haygu/f rke@f / csKd csOf ponfw@kd xnfx h m;onfh yef;uefrsm; ygvmavonf? trSeu f akd jym&vSsif xdak e@ wpfae@vk;H bmrSs pm;vdpk w d rf &S=d u? od@k &mwGif vifyef;udk tzk;H zGiv hf u kd o f nfEiS hf 0rf;Adu k rf sm;u w=uKw=f uKwjf rnfpjyKvmav+y?D aomu y&da'0 wd@k vnf; txdu k t f avsmuf ajyaysmufomG ;onf[k xif&.? om;trdokH;a,mufonf pm;yGJ0dkif;wGif wdwfqdwfpGm xkdifrd=uonf? onfvdk tpm;taomufrsKd ;udk wpfcgr# rpm;zl;Iavm/ od@k wnf;r[kwf y&da'0a=umifh olw@kd . tm&kaH =umrsm; xufoefvmIavm rajymwwf? pm;Iaumif;vdu k o f nfrmS qdzk , G rf &Sad wmh? wpfxyfpm;+y;D ae@v,fa&mufonft h cgwiG v f nf; qmavmifojzifh reufu usecf o hJ nfh xrif;use/f [if;usew f @kd udk pm;=ujyefonf? aemufwpfae@wGif wjcm; tdref ;D csi;f wpfa,mufu olw@kd twGuf xrif;vmyd@k jyefonf? Tod@k jzifh olw@kd om;trdwpfawG ok;H av;&ufavmuf yd@k xrif; yd@k [if;udk pm;ae=u &onf? aemufae@rsm;wGif vmyd@k aom xrif;ESihf [if;rsm;rSm yxrqk;H ae@u vmyd@k aom tdrjf zL}u;D rS xrif;[if;rsm;avmuf raumif;vS? od@k wdik af tmif olw@kd cgwikd ;f pm;aomuf 110

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


111

aeus [if;rsm;xufr;l twdik ;f xuftvGef aumif;aeonf? onftwdik ;f om pm;aomufae&vSsif olw@kd y&da'0udk b,frsS avmuf cH&/ cH& udprP &S?d cHEikd o f nf? od@k &mwGif ok;H av;&uf=umonfh tcgwiG rf l xrif;[if;rsm;udk yd@k olvnf; r&Sad wmh? xrif;csuzf @kd rD;aoG;qdik u f rD;aoG;vnf; r0,fEikd af wmh? xdt k cgYum; olw@kd . y&da'0 aomurD;onf tdref ;D em;csi;f rsm;u xrif;yd@k &yfomG ;onfh yxrae@wGif om;trd okH;a,mufonf rGef;wnfhcsdeftxd xrif;ydk@rnfholudk arSsmfae=u.? ajcoH=um;vSsif xrif;vmyd@k olrsm;avm [k wHcg;0udk x=unf&h onf uvnf; tarm? t0wfjzLtkyx f m;onfh vifyef;}u;D udv k nf; rsupf x d w J iG jf rifae=u&onf? od@k &mwGif xrif;vmyd@k ol wpfa,mufrsS r&S?d xk;H pHtwkid ;f uk, d t hf vkyu f , kd o f mG ;ae=uonfh c&D;onfrsm;udo k mjrif&.? olw@kd vufrsm; uvnf; [mvm[if;vif;? bmrSsryg? vufEpS zf ufukd v_y, f rf;um vd&k m c&D;od@k toD;oD; oGm;=uonfuo kd m jrif&.? ae@v,fpm; pm;csed af &mufvmonfh tcgrl olw@kd tajctaeudk olw@kd aumif;aumif;odav+y?D xkad e@tzd@k rnforl sS vmI xrif;yd@k rnfr[kwaf wmh? cgwikd ;f vdk ud, k t hf rd rf mS ud, k b hf momuk, d f xrif;csupf m;&awmhrnf? ,ckwpfavmwGif olrsm;vmyd@k onfh pm;aumif; aomufz, G w f @kd udck sn;f pm;aomufc&hJ onft h wGuf olw@kd yg;pyfrsm;onf tusifhygae=u+yD? axmywfqdkI wpfpufrSsrygbJ tm;vkH;udk tkd;uif;ylwdkufxm;onfh [if;wcGufwnf;jzifh pm;&onfudk olwdkŒwif;wdrfjcif; r&Sd=uawmh? rwwfEdkif+yD? onf tpm;taomufrS vGv J sS iv f nf; pm;p&mr&Sad wmh? olw@kd Y pm;p&maomufp&muav;awG useaf o;onft h wGuf xd&k ufrsm; tawmtwGi;f tqifajyoifo h avmuf ajyaeao;.? odk@&mwGif oHk;av;&uf =umonfh tcgYum; &SdpkrJ@pk pm;p&mav;awGvnf; ukef+yD? axmywfvnf;r&Sdawmh? *sHKvnf;r&Sdawmh? tmvl;vnf; r&Sdawmh? xkd&ufrsm;twGif; olwdk@onf tdrfwGif &Sdor#av;udkom pm;aomuf=u&.? a=umiftdrfxJrSmawGŒonfh =uufoeG ef OD uav; ESpv f ;Hk / =uufoeG jf zL OwpfjrmG / yJo;D awmifu h av; wpfqyk af vmufEiS hf udp+P y;D vdu k =f uonf? aemufq;Hk wGif bmr# pm;p&mr&Sad wmh? tdrw f iG f &So d nfh qeft;kd / aowWm/ a=umiftrd f ponfw@kd vnf; [mvm[if;vif; jzpfuek =f uav+y?D xdak e@nu olw@kd om;trd ok;H a,mufonf qmqmESihf tdy&f mxJo@kd 0ifc=hJ uonf? Adu k x f w J iG f bmrSsr&S?d aemufwpfae@wGiv f nf; xk@d twlyif? naeydik ;f wGirf l ti,fq;Hk om;uav;u pI idak wmhonf? "tar Adu k x f u J emw,f" [kvnf; atmfonf? "atmifah evdu k yf g om;wd@k &,f/ atmifah evdu k yf g/ 'Dtwdik ;f awmh raeao;ygb;l " taru uav;awGukd tm;ay;.? olw@kd 0rf;Adu k o f nf arG;ump uav;i,fwpfa,muf. vufo;D qkyu f av;avmufom useaf wmhonf[k olw@kd xifr=d uonf? rwfwwf&yfvu dk f vnf; w&dy&f yd f rl;aeonf? taumif;qk;H rSm yufvufveS +f y;D +ird +f ird u f av; aejcif;yifjzpf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

111


112

onf? xko d @dk aevSsif tdyrf uf rufovdv k kd bmvdv k ?kd rsuv f ;Hk xJwiG f pdr;f pdr;f eDeD tajymufawG ajy;v$m;ae=uonf? em;awGu tlaeonf? toHuvnf; tvsiw f ek ;f uvdk us,u f s,f rajymEkid af wmh? aysmo h mG ;=uonf? aemufwpfae@wGif *l;vfewfonf tdrrf ufwpfck jrifruf.? vrf;xJu tdrrf sm;wGif t0wfavSsmzf @kd tvkyo f raumif;vdrk nf? reufjzefqv kd sS if olŒudt k 0wfavSsmzf @kd vmac:ol &Sad umif;&SEd ikd o f nf? [kwo f nf? a&qdv k sS if b,fawmhrsS vSnrhf =unf[ h k opPmqdck o hJ nfh *l;vfewfonf ,cka&ESifh t0wfavSsmf&onfh tvkyfuav;udk awmifhwae&av+yD? ok@d &mwGif vrf;xJu vlawGuvnf; olŒudk ac:rckid ;f =u? b,fEh , S f ac:ckid ;f &ufygrh wk;H ? vifaoonfrSm b,favmuf=umao;oenf;? "rdef;r}uD; oem;ygw,f/ vifqkH;awmh awmfawmfpw d x f cd u dk &f mS [ef wlyg&ŒJ / ydeo f mG ;vdu k w f m/ 'DyrHk sKd ;ESiq hf &kd if t0wfavSsmpf m;vd@k b,fjzpfawmhrmS vJ" [k tcsi;f csi;f ajymrd=uonf? xkad e@reufu olwŒkd om;trd ok;H a,mufpvk;H tdy&f mu rx=u? olw@kd rsupf w d iG f pm;p&m aomufp&mawGuo kd m jrifae=uonf? "a[m a[m tara& aygirf ek @f }u;D As/ enf;wJh aygirf ek @f }u;D r[kwb f ;l / El;nHh aewmyJ/ +yD;awmh t}uD;}uD;As" [k ti,fav;u ajym+y;D aygirf ek @f udk zrf;qkyrf nfEh , S f vufuv kd rS ;f onf? t}u;D url aygirf ek @f udk rjrif? o=um;vk;H rsm;udk jrifaeonf? rnfr#ru kd cf o hJ enf;? olwŒkd udk vifyef;}u;D jzifh pm;zG,af omufz, G af wG vmay;wke;f u o=um;vk;H rsm;udk rpm;vdu k rf ?d ol&orSsa0pkukd tm;vk;H pm;rypfco hJ nfrmS rSm;avpG[k aemifw&rdonf? onfwpfcg&vSsirf l rnfoŒl udrk # cGrJ ay;awmh? olwpfa,mufwnf; tukepf m;ypfvu dk rf nf? wpfcgwnf; rpm;Edik f vSsiv f nf; wpfcck si;f jznf;jznf;pm;ypfrnf? *l;vfewfonf tdy&f may:wGif vS&J if; uav;awG ido k u H kd em;axmifvsu&f . dS ? olu, kd w f ikd f ridrk ad vatmif E_wcf rf;udk cyfwif;wif;udu k x f m;&onf? rSw d x f m;onf=h um;rS rsuf&nfrsm;onf yg;jyifay:okd@ pD;usvm=u.? olwdk@ tdrfjyifbufwGifrl vl0}uD;onf cgwikd ;f uJo h @kd yif oGm;+r?J toHukd =um;&krH sS jzifh tjyifwiG f bmjzpfaeonfukd olaumif;aumif; ajymEdik o f nf? rajymEdik b f J &Syd grnfavm? onfvrf;wGif olwpfoufv;Hk aecJo h nf r[kwf avm? wHcg;ydwfoH =um;vdkufonf? wpfzufcef;rS wdAufqdkonfh aumif;uav; ausmif;oGm;awmhrnf? aumifuav; wHcg;ydwv f sS if onfvkd aqmihyf w d af eus jzpfonf? t}u;D aumif plavrefurl onfvrkd [kw?f wHcg;ydwv f sS if toHr=um;atmif tomuav; ydwfwwfonf? olwdk@nDtpfudk ESpfa,mufu p&dkufcsif; enf;enf;rSsrwl? a[m a[m onfajcoH? oabFmvkdufonfh qmvD. tarjzpfonf? aps;0,foGm;jcif; jzpfonf? 112

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


113

aemufxyfajcoHrsm;udk =um;&jyefonf? qHyifnyS o f rm; umqif tzef'jD zpf+y;D vrf;axmifu h tdref }D u;D wGif aeonf? olvnf; +rKd Œv,faps;em; qHyifnyS q f idk u f kd zGi&hf ef onftcsed q f v kd sS if aps;ok@d oGm;aeus? aemufwpfa,mufrmS vuUm;ukeo f nf}u;D t*~g. ajr; [mqefab; jzpfonf? [mqefab; rSm vSsypf pfurk % ` w D pfcw k iG f pma&;}u;D jzpfonf? ynmwwf rde;f uav; wpfa,mufuakd wGŒ I vufxyf+y;D onfqv kd sS if [mqefab;onf onfvrf;wGif aernf r[kwaf wmh? aemufwpfa,mufrmS ausmif;q&m El&[ D meif jzpfonf? aemufwpfa,mufrmS zdeyfcsKyo f nfh aZZlvmtDzef'jD zpf.? xd@k aemuf tcGeaf wmft&m&Sd pDr,fab; jzpfonf? xd@k aemuf vmolrmS aygirf ek @f onf jzpf+y;D &pfvu f aD v;. tdraf &SŒod@k a&mufvsS if t+rJ &yfwwfonf? aygirf ek @f onf vmonfu tcsed rf eS o f nf? ae@wdik ;f onftcsed q f v kd sS if onfae&modk@a&mufp+rJ? jrif;uav;. wifyg;wpfzufwpfcsufwGif csnfxm;onfh jcif;awmif;ESpv f ;Hk wGif aygirf ek @f awG tjynf?h jcif;awmif;rsm;jrnfou H kd =um;onft h cgwiG f ti,fudk vSrf;=unfvdkufonf? ti,fuvnf; jcif;awmif;rsm; wusdusdjrnfoH udk=um;rdonf? xkd@a=umifh tpfudk@buf vSrf;=unfhvdkufonf? olwdk@ rsufvkH;rsm;onf rsuv f ;Hk csi;f oGm;IqkrH =d uonf? "aygirf ek @f wJh" ti,fu t}u;D udk vSr;f Iajymvdu k o f nf? aygirf ek @f jcif;awmif;. toHonf wjznf;jznf; teD;od@k a&mufvm.? olw@kd tar *l;vfewfonf at;pdrahf eonfh tcef;xJwiG f rwfwwf&yfum t0wfwpfxnfukd aumuf+cKH vku d +f y;D aemuf tjyifo@dk xGuv f mcJo h nf? aygirf ek @f ESpv f ;Hk ta=u;G 0,f&efjzpfonf? t0wfavSsmf cav;&vSsif olŒaygifrkef@zdk; jyefqyfEdkifvdrfhrnf? olŒvufrsm;onf wHcg; rif;wkyfay:odk@ a&mufomG ;=u.? wHcg; rzGiahf o;bJ twef=umatmif &yfaerdonf? tjyifbuf? olŒtm&kH wpfckvkH;onf tjyifbufrS ajcoHqDokd@om a&mufaeonf? wjznf;jznf; eD;vmonfh jrif;cGmoHonf olŒowWdudk eif;ajcouJhokd@&Sdonf? aemufqkH; jrif;cGmoHrsm; tdrfa&SŒokd@ a&mufvmonfh tcgwiG f *l;vfewfonf tm;wif;I wHcg;udzk iG v hf u kd o f nf? *l;vfewfonf cgwidk ;f xuf jyL;us,af eaom rsuv f ;Hk }u;D rsm;jzifh aygirf ek @f rsm;udk pdu k =f unfv h su&f . dS ? jrif; wifyg;wGif csw d x f m;onfh aygirf ek @f jcif;awmif;}u;D rsm;u }u;D rm;vdu k f ygb?d jrif; jzLjzL}u;D . wifyg;wpfzufv;Hk udyk if zk;H uG,o f mG ;onf? aygirf ek @f jcif;awmif}u;D u aygirf ek @f awGtjynf?h jcif;}u;D u ajr}u;D ESihf xdawmhrwwf atmufo@dk nGwu f saeonf? awmif;xJwiG v f nf; tarmuf? aygirf ek @f u aumif;vdu k o f nfh aygirf ek @f ? *sKH tEkpm;jzifv h yk f ojzifh azG;aeonf? =unf&h onfvnf; vwfvwfqwfqwf tdpufaeonf? vufEiS rhf sm; wdk@vdkuf&vSsif tdceJ epfoGm;vdrfhrnf xif&onf? teH@uvnf; ar$;vkdufonfhjzpfjcif;? ESm0wGio f mru vnfacsmif;xJo@dk yif a&mufomG ;onfxif&.? *l;vfewfonf *Gwcf eJ jrnfatmif rsKd csvu kd . f ? *l;vfewfu aygirf ek @f onf}u;D udk tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

113


114

vSr;f ac:&ef yg;pyf[vku d pf Of aygirf ek @f onf}u;D u aygirf ek @f aygirf ek @f [k vSr;f atmfvu kd o f nf? *l;vfewf. owdWawG b,fqDokd@ a&mufukefonfrod? pum; wpfvkH;r# rajymEdkifbJ ai;ai;}u;D &yfaerdonf? wHcg;aygiu f kd rS&D if; aygirf ek @f awmif;}u;D udo k m ai;=unfah erdonf? bk&m;ocifu oem;awmfral om aumif;cs;D usuo f a&onf olŒtdraf &SŒrS jzwfomG ;ae+y?D od@k &mwGif *l;vfewfonf xku d suo f a&udk vSr;f I r,l&?J vufvrS ;f qef@wef;jcif;rjyK&?J jrif;}u;D u olŒt+r;D jzLjzLudk vufuikd yf 0g,rf;ovdk wjznf;jznf;,rf;&if; wa&GŒa&GŒ oGm;ae.? oGm;awmhr,f *l;vfewfa&/ oGm;awmhr,f[k E_wq f ufaeouho J @dk &Sad wmhonf? *l;vfewfonf wHcg;udk 0ke;f ceJjrnfatmif aqmifyh w d v f u dk +f y;D aemuf tdrx f o J @dk 0ifvmcJo h nf? qmavmif rGwo f yd v f su&f adS om om;ESpaf ,muf. rsuv f ;Hk rsm;udk &ifrqdik &f ?J om;ESpaf ,mufu arSsmv f ifw h }u;D jzifh apmifah rSsmaf e=uonf? [mvm[if;vif; jzpfaeaom olŒvufEpS zf ufukd zk;H uG,jf cif;iSm rwwfEikd ?f 'Dtcsed w f iG f vufEpS zf uf&adS ejcif;udk ol&u S f aeonf? tcef;xJwiG f wpfa,mufEiS hf wpfa,muf pum;rajymrd=u? uav;ESpaf ,mufu wvl;vl; wvSrd v hf rdS hf jzpfae=uonf? t}u;D aumifu [mvm[if;vif;jzpfaeonfh tarh vufrsm;udk rjrifcsio f jzifh rsuv f ;Hk rsm;udk rSw d x f m;vku d o f nf? t}u;D rsuv f ;Hk rSwo f nfukd jrif&onfh tcgwiG f ti,faumifuvnf; olŒrsuv f ;Hk rsm;udk rSw d x f m;vku d o f nf? *l;vfewfonf =urf;jyifwGif cif;xm;onfh tdyf&mqDokd@ avSsmufcJh+yD;aemuf t&dyw f pfcyk rm nifomaygyh g;pGm vScJ svu kd o f nf? xk@d aemuf 'l;udak uG;um +cKH xm;onfh y0gukd jzef@vku d o f nf? *l;vfewfonf t&nfaysmo f mG ;awmhrnfvm; xif&avmufatmif tcef; axmifw h iG f rv_yrf ,Suf auG;tdyaf eonf? *l;vfewfukd =unf&h onfrmS t0wfpw k f wpfck ESio hf mwlawmhonf? tcef;wGi;f wGif wdwq f w d o f nfxuf wdwq f w d v f m.? em&D0ufausmf ausmrf # wdwq f w d af e=uonf? rnforl sS wkww f w k rf v_y=f u? aemufq;Hk wGif ti,fq;Hk u pI pum;ajym.? tdy&f mxJraS eI vSr;f ajymaejcif;jzpfonf? "tar tara&" "bmvJ om;av;" "qmw,f tar/ Adu k x f u J bmjzpfreS ;f rodb;l " "atmifx h m;yg om;&,faemf/ c%=umawmh aysmufomG ;rSmyg" "om; Adu k x f rJ mS wpfrsKd ;}u;D yJ tar/ Adu k }f u;D u v_yaf ew,f" "qmvd@k jzpfwmygu, G /f bmrSrjzpfygb;l / tarh Adu k x f rJ mS vnf; 'Dvydk gy/J c%ae&if aysmufomG ;rSmyg/ qmvd@k tlawGu v_yaf ewm" "tar&,f/ om; aovdrrhf ,f xifw,f/ aovdrrfh ,f" om;t}uD;u rsufvkH;udk zGifh+yD; olŒ nDi,fukd vSr;f =unfv h u kd . f ? *l;vfewfu olŒom;ESpaf ,mufpvku H kd vSr;f =unfvu kd o f nf? 114

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


115

om;i,fu wdwq f w d af eonf? rsuv f ;Hk rsm;u ydI k eufarSmifvmonf[k xif&.? E_wcf rf;wd@k u jzLa&mfum ajcmufaoGŒuGt J ufvsu?f yg;wd@k u csKd i0hf ifaeonf? tom;u aoG;r&Sad wmhonfEh , S f 0gazsmah eonf? aemufq;Hk wGif *l;vfewfu om;t}u;D udk vuf,yfac: vku d . f ? om;t}u;D u xvmonft h cgwiG f om;trdEpS af ,muf tcef;xJrS xGuv f mcJ=h u onf? tcef;tjyifbufokd@ a&mufonfhtcg *l;vfewfu avoHuav;jzifh "tarwdk@ vrf;xdyfu bdk'dk;wdk@ ukefpkHqdkifudkoGm;+yD; qefav; tmvl;av; *sHKav; oGm;0,f=unfh ygO;D uG,/f r=umcif ay;ygrh ,fv@kd ajym+y;D a=u;G 0,f=unfw h maygh" [k cyfw;kd wd;k ajymonf? om;}uD;0wfvmonfh tuôsu yg;yg;av;? tjyifu tat;'%fudkrcHEdkif? vrf;uvnf; aumif;aumif;ravSsmufEikd ?f ajcaxmufawGu aysmah cGaeav+y;D ? aumif; aumif; ravSsmufEikd af wmhojzifh vrf;ab;u tkwef &H aH wGukd az;ulI avSsmuf&onf? twef=umI uke;f uav;ay:ok@d a&mufonft h cgwiG f pwd;k qdik u f akd wGŒ&onf? pwd;k qdik f xJwGif rD;zdk}uD; zdkxm;ojzifhaEG;ae.? qdkifxJwGif aps;0,fawG&_yfaeonf? qdkif&SifESifh ESpaf ,mufcsi;f ajymcsio f nfh twGuaf =umifh wpfa=umif; csucf si;f rajymao;bJ apmifah e onf? vl&Sif;oGm;onfhtcgusrS rD;zdkem;u xvmcJh+yD; qefwpfjynf/ *sHKwpfaygifESifh tmvl;wpfaygiu f kd rSmvdu k o f nf? xd@k aemuf tdrw f iG f arhusecf [ hJ efaqmifum "a[mAsm tdrrf mS useaf e&pfc+hJ y/D reufjzef u|eaf wmfvmawmh ,lcrhJ ,fav OD;av;/ &r,fr[kwv f m;" [kajymonf? bd'k ;kd wd@k tzd@k 'Dvdk vSnu hf u G rf sKd ;awG &d;k ae+y?D rsurf eS af y:rS olŒudak usm=f unfh vdu k &f if; "[Jh aumifav;/ eif=h unf&h wm ydev f cS snv f m;/ tdrrf mS ydu k q f aH umif;aumif; &Sw d v hJ q l w kd m eifv h kd ydecf snu hf av;awG r[kwb f ;l " [k ajymvdu k o f nf? xk@d aemuf ypPn;f rsm;udk ab;ok@d z,fxm;vdu k +f y;D aemuf "oGm;/ tdrjf yef+y;D ydu k q f H oGm;,lacs? ydu k q f yH grS vmcJh" om;t}u;D tenf;i,f &Suo f mG ;onf? "tif; tif;" [k qdu k m tdrb f ufo@dk okwaf jcwifI jyefvmavonf? oli,f jyefomG ;onfh tcgwiG f bd'k ;kd u olŒrde;f rbuf vSnI hf "aumifav;awGukd oem;awmh oem;ygw,fumG / a&SŒavSsmuf+y;D b,fvrkd sm; pm;aomufae=ur,f rodb;l " [k qdo k nf? "[kwyf g/h uav;awG oem;ygw,f" vrf;ray:ok@d jyefvnf xGuv f monft h cgwiG f tvmwke;f uxuf at;onf[k xif&. qdik x f u J rD;zdak b;wGif aecJ&h +y;D onfh aemufwiG f wu,fvnf; ydI k at;vmonf? vrf;axmifw h iG f tdrjf zL}u;D xJrS waiGŒaiGxu G v f maom rD;cd;k wef;rsm;udk jrif&.? xkt d rd jf zL}u;D xJwiG f ae&olrsm;onf rnfr# Zdru f saeavrnfenf;? om;}u;D onf xko d w l @kd udk remvdk tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

115


116

0efwjkd cif;rjzpfr?d olŒb0wGif taumif;qk;H xrif; wpfeyfukd au|;vdu k o f nfh xdt k rd jf zL&Sif rsm;udk aus;Zl;wiftm;us aerdonf? =unfnKd av;pm;aerd.? om;}u;D onf tdrb f ufo@dk cyfow k o f w k f jyefvmcJo h nf? csr;f vGe;f ojzifh ar;awG wqwfqwf wkeaf e+y?D tdrjf yefa&mufonfh tcgwiG f tarESifh nDi,fw@kd udk rnfo@dk r#rajymrd? ajymzd@k vnf; rvdak wmh? [mvm[if;vif; jzpfaeonfh olŒvufrsm;u ajymae=u+yD r[kwf avm? tarESihf nDi,f. pl;prf;aomrsuv f ;Hk rsm;a&SŒwGif om;}u;D onf a&pkad eonfh t0wfukd c|wv f u kd o f nf? aemuf tdy&f may:ok@d vS+J y;D aemuf apmifukd qG+J cKH vu kd o f nf? taronf olŒom;}u;D ay:ok@d &So d r# apmifawGukd +cKH ay;vdu k o f nf? ok@d &mwGif om;}u;D wpfu, kd v f ;Hk cku d cf u kd w f ek v f su?f wkev f su&f adS om olŒuk, d af y:rS apmiftxyf}u;D edrv hf u kd f jrifv h u kd f jzpfaeonfukd xdwv f ef@w=um; =unfah eonf? ok@d jzifh om;}u;D onf em&D0ufausmaf usmcf ef@ cdu k cf u kd w f ek af e+y;D aemuf +ird o f ufomG ;onf? xd@k aemuf tzsm;0ifum armvmonf? om;}u;D onf tdy&f may:wGif rv_yrf ,Suf jzpfaeonf? rsuv f ;Hk }u;D awGu jyL;us,v f su?f taronf apmif+h cKH ukd vSyu f m cspcf spaf wmuf ylaeonfh om;}u;D . ezl;jyifukd at;jronfh olŒvufz0g;jzifh tkyI f ay;onf? xd@k ae wpfnvk;H tar rtdyEf ikd ?f tdrx f w J iG f acguw f @Hk acgujf yef avSsmufae rdonf? *l;vfewfonf naeapmif;onf txd tcef;xJwiG f acguw f @Hk acgujf yef avSsmufae rdonf? aqmufwnf&m r&awmh? bmvkyIf bmudik &f rnfuv kd nf; rodawmh? bmudrk #vnf; pOf;pm;Ir&awmh? tcef;xJ 0ifomG ;vku d f jyefxu G v f mvdu k ?f [mvm[if;vif; jzpfaeaom rsuv f ;Hk rsm;jzifh eH&rH sm;/ rsuEf mS =uufrsm;/ y&dabm*rsm;udk =unfrh o d nf? qmavmifjcif; r&Sad wmhonfukd csucf si;f owdjyKrv d u dk o f nf? tvGeyf jl yif;jcif;/ tvGecf sr;f at;jcif;wd@k a=umifh xko H mG ;ykrH sKd ;ESihf wlonf? tm&kaH =umrsm;rS t&om cHpm;&m t&omzl;rsm;onf qmavmif rGwo f yd jf cif;a=umifh xkx H idk ;f oGm;=u[ef wlonf? ae0ifomG ;av+y?D tzsm;wufaeaom om;}u;D . ud, k rf cS mG xm;onfh apmifrsm;rSm =urf;jyifay:wGif ylaeawmhonf? apmifyh }Hk u;D onf rnf;rnf;tyk}H u;D jzpfaeonf? apmify}Hk u;D udk =unf&h if; *l;vfewfu pdwu f ;l wpfc&k vmonf? onfapmify}Hk u;D udk 0,frnfo h l r&SEd ikd af wmh +yaD vm? aps;}u;D xJwiG f ypPn;f ta[mif;rsm;udk 0,fonfh qkid w f pfqikd &f o dS nf[k =um;zl;onf? ok@d &mwGif onftcsed af vmufqv dk sS if ydwaf vmuf+y?D reufusrS aps;xJo@kd oGm;+y;D apmifawGukd a&mif;awmhrnf? xkt d cgusrS tajzud&k oGm;onft h wGuf *l;vfewf pdw+f ird o f ufomG ;um om;tem; wGif oGm;Ixkid o f nf? 116

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


117

*l;vfewf ausmxJwiG f =uufo;D awG xum pdrfhceJ jzpfoGm;onf? om;i,fudk tvef@w=um; vSnfh=unfhvdkuf&if; "[Jh erdwfr&Sd ermr&Sd/ bmjzpfvdk@ 'Dvdkajym&ovJ" tar. t=unfah =umifh nDi,fonf bmudrk sS rajymEdik fbJ wef@oGm;.? wdk@aemuf tarhbufodk@ uk,d uf kd n$wuf m em;em;ok@duyfum tpfukd r=um;apvdok nfh twGuf avoHuav;jzifh cyfw;kd wd;k ajymvduk of nf? "bmjzpfv@dk&rvJ tar&,f/ tpfu}kd uD;ao&if tdrfjzL}uD;u xrif;awG [if;awG vmydk@ O D;rSmav" ............ uav;u tzsm;wufaeqJ? *l;vfewfvnf; bmrSs rwwfEdkifbJ ikwfwkwf xkid =f unfah e&onf? ti,fuav;uvnf; qmavmifveG ;f ojzifh tdyIf raysm?f olonfvnf; rsuv f ;Hk tjyL;om;jzifh olŒtpfuu kd kd pdu k =f unfah eonf? vlemu wtiftif nnf;&if; vl;vSrd hf aeonf? olŒ yg;jyifawGu cspcf spaf wmufvsuf oufom&m r&Edik ?f rsuv f ;Hk }u;D tjyL;om;jzifh rsuEf mS =uufudk pdu k =f unfah eonf? =unfo h m =unfah omfvnf; jrif[efrwl? ua,mifuwrf; awG ajymaeonf? olŒrsuv f ;Hk }u;D awGu a=umufp&m jyL;us,u f m wpfae&mwnf;udk pl;pdu k =f unfv h su?f nDi,fuvnf;olŒ tdy&f may:rSae+y;D tpfuu kd kd pku d =f unfah eonf? vlemu aemufwpf}urd f ua,mifuwrf;ajymonfh tcgwiG f nDi,fonf tdy&f mrS tom xvmum tar =um;avmuf&Hk avoHuav;jzifh "tar tpfu}kd u;D aum aoawmhrmS vm;[if" [k cyfw;kd wd;k ar;onf? *l;vfewf ausmxJwiG f =uufo;D awG xum pdrchf eJ jzpfomG ;onf? om;i,fukd tvef@w=um; vSn=hf unfv h u kd &f if; "[Jh erdwrf &Sd ermr&S/d bmjzpfv@kd 'Dvakd jym&ovJ" tar. t=unfah =umifh nDi,fonf bmudrk sS rajymEdik b f J wef@oGm;.? wd@k aemuf tarhbufodk@ ukd,fudk n$wfum em;em;okd@uyfum tpfudk r=um;apvdkonfh twGuf avoHuav;jzifh cyfw;kd wd;k ajymvdu k o f nf? "bmjzpfv@dk &rvJ tar&,f/ tpfu}kd u;D ao&if tdrjf zL}u;D u xrif;awG [if;awG vmyd@k OD;rSmav" (wl&uD pma&;q&m

Cerdet Kudret

. Feast of the Dead udk jyefqdkonf?)

jroef;wifh (EdkifiHwum acwfopf *EW0if 0wˆKwdkrsm; -1 rS) tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

117


118

0wˆKwdk oHpdwfa}uGO&Gm

armifpdk;csdef (u) ol@a=umjyifwiG f rSew f csyf wyfqifxm;cJah vovm;? aea&mifatmufwiG f ol@ a=umjyifu ajymifvufawmufyaevsu?f ac|;oD;ac|;aygurf sm;u i,fxyd u f ajy;xGuf vmum ud, k af y:od@k pD;qif;? t!d&k ifo h ef;aeonfh a=umjyifay:wGif ac|;pD;acsmif;rsm;u t+yKd i;f t&dik ;f pD;qif;aeonf? tdrfwdkifrsm; pkdufxl&eftwGuf ajrusif;rsm;wl;aejcif;jzpfonf? ol htawG;u tdrt f um0g;x&Hukd b,fv, dk uf&rvJqo kd nfh 0g;x&Hqo D kd ah &mufaeonf? oH&u kd &f rnf? oHudk b,foGm;&Sm&rvJ? oHr&dkuf&atmif qifheJ@tdrfwdkifu b,fvkduyfcsnfxm;&if aumif;rvJ? oHr&dkufyJ 0g;ESD;eJ@ wkwfaESmifcsnfxm;vkd@ cdkifcef@yghrvm;? xdktawG;rsm;u &_yaf xG;vmcJo h nf? wu,fu tdrt f wGuf &du k pf &m oHr&So d nfjh y\em? tdrx f &H ,ufvyk zf @kd 0g;rvHak vmufonfh jy\em? ylavmifonfh pdwt f awG;rsm;u tqufrjywfEydS pf ufvmcJo h nf? ajrusi;f wl; aejcif;udk cifatmif &yfwef@vkdufonf? ajrjyifay:wGif xdkifae&mrS ol &kwfw&uf x&yfvu dk o f nf? tdref ;D em;csi;f udv k }S uKd if &S&d modk u h okwu f ,ufjzifh a&mufvmcJo h nf? "a[h udv k }S uKd if tdrx f &H,ufzkd h rif;b,fvdk pOf;pm;vJ? &du k pf &m oHvnf;r&Sd 118

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


119

,ufp&m 0g;uvnf; rvHak vmuf/ 0g;eJ o h u H ta&;}u;D w,f r[kwv f m;?" u|w J aumifuo hJ kd h tom;a&mifu rnf;csw d af eaom udv k }S uKd i/f udck ifatmif uJo h @kd yif v,fuv l D pm&if;iSm;vkyv f u kd /f ae@pm;/ vpm; tif;vkyo f m;vkyv f u kd /f }uKH ovkd ysu H s vkyaf eonf? usyrf;tvkyo f rm;/ wcgw&H olw@kd ESpaf ,mufpvH;k rd;k rctif;wGif twlqq kH nf;rd+y;D tif;vkyo f m;tjzpf vkycf b hJ ;l onf? "cifatmifa& pdwrf ylaeeJ rh ek w f ikd ;f t+y;D rSm igwdk t h ouf&iS f use&f pfcw hJ ,f? igw@dk rSm ajcawG/ vufawG/ ud, k cf E<m tjynft h pHek @J use&f pfcw hJ ,f? usr;f rmoefprG ;f wJh ud, k cf E<m &Sad eor# bmrSryleJ ah umif}u;D a&? aewJt h rd jf zpfatmif igwdk v h yk Ef ikd w f ,f? xrif;pm;zdk h xrif;&atmif vkyEf idk w f ,f? tck 0g;vkad ew,f? 0g;&Sm&rSmayg?h oHr&Sb d ;l oH&mS &rSmayg/h vGefcJhwJh q,fhav;ig;&ufu uAsmq&mawG igwdk@ 'kuQonf pcef;a&mufvmcJhw,f r[kwfvm;? olwdk@ pmtkyfawGuAsmawGa&mif;jyD; oH0,fvmcJhr,fwJh? uAsmq&m atmifbndKu tJ'h v D kd ajymoGm;w,f? vmcJrh ,f apmifah eqdjk y;D pma&;q&m udrk if;EG,pf ;kd uvJ ajymoGm;wmyJ? olw@kd awG oH0,fvm=uvdrrhf ,fxifwmyJ? 'DrmS aumif}u;D ukeu f ek f ajymvdu k rf ,f/ tdr&f u kd o f H r&cJ&h if qifah wGukd tdrw f ikd rf mS wH;k ckjy;D ES;D eJ@csn&f rSmaygu h mG ? 0g;r&awmhvJ "ede@J tdru f m&rSmaygu h mG ? 'gawGukd igw@kd vkyEf ikd w f ,f r[kwv f m;?" ",m,D wJtdrfyJuGm/ aemufESpfrSm tdrfwvHk; jyefaqmuf=uao;wmaygh? wu,fv@kd tdrw f vH;k aqmufz@kd ypPn;f rpHv k ifb;l qd&k ifaygu h mG ? rif;ajymovdk igw@kd touf &Sio f efaeor# vkyv f @kd &wmcsn;f yJ? igw@kd cEWmud, k u f ae tdraf wG wvH;k jy;D wvH;k vkyv f @kd &wmyJumG ?" apmapmu rdi_ ;f ndK@aeaom udck ifatmifh rsuEf mS ay:wGif vif;vuftjyKH ;rsm; yGifhvmcJhonf? olwdk@ESpfa,mufpvHk; tysuftpD;yHkrsm;/ &Gmysuf/ tdrfysufrsm;qDodk@ ai;=unfhrdvsufom; jzpfoGm;=uonf? cyfvSrf;vSrf; acsmif;auG@ jcHKEG,frsm;xJwGif em*pfrek w f ikd ;f u owfjzwfco hJ nfh cav;ESihf vl}u;D tavmif;rsm; use&f pfco hJ nf? ayESpq f ,f/ oHk;q,fjrifhonfh a&vd_if;vdyf aorif; i&Jom;rsm;u jyif;xefaom &dkufcsufrsm;jzifh owfjzwfco hJ nf? qifaumifa& t&mtaxmif tiftm; }u;D rm;onfh 'Dvi_d ;f vH;k }u;D rsm;u &Gmom;rsm;udk zdacs&dkufESuf ac:aqmifoGm;onf? txyfxyf qGJESpf owfjzwfcJhonf? cEWmudk,f toD;oD;xJwGif ESvHk;aoG; vnfywfjcif;ESifhtwl &Sifoefwnfwef@aeonfh toufawGukd txyfxyf nSpx f w k , f o l mG ;cJo h nf? udv k }S uKd i. f tdrk if;rpGr;f aom rdcifEiS hf zcifw@kd udk vdi_ ;f vH;k vuf=urf;}u;D rsm;jzifh xkESuf/ yifv,fxJodk@ ac:aqmifoGm;cJhonf? &SpfESpft&G,f orD;av; ndKndKvGif. &kyftavmif;u cyfvSrf;vSrf;&Sd acsmif;auG@ urf;ezl; jcHKEG,fxJwGif wifusef&pfcJhonf? udv k }S uKd iEf iS hf ZeD; rjrifOh ;D wd@k &_;rwwfa=umufvef@ wkev f y_ jf cif;ESit hf wl aqmufwnf&m tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

119


120

r& jzpfc=hJ uonf? qd@k eifh a=uuGrJ qH;k awmh? udck ifatmifw@kd rdom;pku oH;k a,mufxrJ S olEiS hf om;uav; oufwifO;D wd@k om touf&iS f usecf o hJ nf? oufwifO;D toufu q,fEh pS Ef pS ?f rdom;pko;kH a,muf rkew f ikd ;f xJwGif &kef;ueftm;xkwfaepOf udkcifatmifhZeD; rat;rlu a&vd_if; rsm;xJwGif arsmyg oGm;cJo h nf? "udck ifatmif usrudk u,fygt;kH u,f=uygtek ;f " wpmpm atmf[pfae&if;uyJ a&vdi_ ;f }u;D u &du k cf scx JG w k f ,laqmifomG ;cJo h nf? ,ck &Gmtopf jzpfay:vmzd@k wnfaqmufae=uonfh rdom;pk ig;q,fe;D yg;xJwiG f b,fro d m;pkrS acsrzG suq f ;D owfjzwfcahJ om rkew f ikd ;f bufrS rvGwcf ?hJ rdom;pkxrJ S wOD;/ ESpOf ;D / oH;k OD;/ wcsKd @ rdom;pkvu kd f em*pfrek w f ikd ;f a&vdi_ ;f vH;k }u;D rsm;xJwiG f arsmygaoqH;k cJ=h uonf? rkefwdkif;pJ/ vd_if;pJoGm;aom tcg ajrjyifwESH@ wv#m;ay:wGif vlaoaumif tavmif;awG wifusecf o hJ nf? vifaysmuf/ om;aysmuf/ r,m;aysmuf/ orD;aysmuf/ taz taraysmufq;kH cJo h r# ,l}uKH ;r& &du _ o f rH sm; usecf o hJ nf? rsu&f nfyrl sm; a=uq G if;cJo h nfh ajrjyifay:wGif aomurD;0dik ;f t&_;wyfikd ;f ajc&mrsm; jzpfxeG ;f cJo h nf? uepdkawm/ orSJ@yif/ &Gm. txifu& ukuUdKyifwdk@udk rkefwdkif;u zJhac|/ eif;acs,cl o hJ nf? &Gm. wJtrd f uav;utp tdr}f u;D tdraf umif;rsm;tqH;k / ykcufwiG ;f rS uav;i,f Ekzwfuav;rS tp ouf}u;D &G,t f kd tzd;k tzGm;wd@k tqH;k qif;&Jcsr;f omra&G;/ vlaumif; vlq;kd ra&G; rkew f ikd ;f . a&S@arSmuf rkew f ikd ;f ppfrsuEf mS wGif +zKd zsuo f wfjzwf cH&yHrk mS twlwyl ifjzpfonf? a&ief0ifcJhonfh v,fuGufrsm;rSm 'DZ,frsm; arSmufus oGefcsxm;onfhES,f tndKa&mif tuGuaf wG tuGuv f u kd f tuGuv f u kd f qDa0haeonf v,fuefoif;&d;k pyfrsm; wGif ql;axmifaxmif c&myifw@kd pdr;f nd@k aeonf? rkew f ikd ;f oifh ajr&dik ;f ajrqDukd pkw, f l tm;jyKco hJ nfh c&myifw@kd rSm c&rf;a&mif tyGirhf sm;jzifh a0qm yGiv hf ef;ae=uonf? bmudrk S rr_/ ab;'kuQ '%fukd tHw&k if; ol@tyif ol@b0 ed,mr twdik ;f &ke;f uef &Sio f ef&mrS vSy vef;qef; c&rf;a&mif tyGiu hf av;rsm;jzifh vufcarmif; wcwfcwf atmifycJG aH e=uonf? ykjywfjywf jcHKyif/ jcHKykwfrsm;onfvnf; av;ig; &SpfvtwGif; tm;,l xlxvmcJhor# t&dik ;f yef;yGijhf zLuav;rsm;udk OD;acgi;f xufwiG f yefqifEikd cf hJ =uavjy?D olw@kd onfyifv#if &Gmom;rsm;ESihf td;k tdrt f aqmuftOD;rsm;enf;wl jyif;xefaom rkew f ikd ;f ESihf =urf;wrf;aom v_id ;f &dik ;f bDv;l }u;D rsm;. zdp;D ESyd pf ufru _ kd rv$o J m rz,fom cHc=hJ u&onf r[kwv f m;? udv k }S uKd i. f rsuv f ;kH tdrx f w J iG f cyfvrS ;f vSr;f acsi;f auG@xJrS vSr;f vmaeonfh rdbESpyf g;ESihf orD;av; ndKnKd viG w f @kd udk awG@ae&onf? orD;av;. "azaza& ...azaza& ..." [pfac: idak =u;G oHukd =um;aeoa,mifa,mif ? &ifxw J iG f orD;av; ac:oHu vdi_ ;f x 120

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


121

aecJo h nf? =um=um rawG@vdk r=um;vdak wmh ? acgi;f idu k pf u kd cf sum ajrjyifay:od@k apmapmu twkid ;f jyefxikd cf s vdu k o f nf? tdrw f ikd f pdu k &f ef ajrusi;f udk qufw;l onf? udv k }S uKd it f eD;rS udck ifatmif xGucf mG vmcJo h nf? rkew f ikd ;f vdi_ ;f jyif;xJ vdu k yf gomG ;cJh &onfh ZeD;;onf rat;rludk jrifa,mifaecJhonf? tvkyfvkyfaeonfh ajcESifh vuf tpHw k @kd onf t&ky}f uKd ;jywf &kyaf o;&kyEf , S f rv_y&f mS ;Edik af wmh rv_y&f mS ;csiaf wmh? ol@tdrjf cH ajruGuf &S&d mod@k av#mufvrS ;f vmaecJo h nfh ajctpHu k kd pdw"f gwu f s pdwyf sujf cif;wd@k u av;vH '&Gwq f aJG pcJo h nf? wl;vufp ajrusi;f Ekwcf rf;wGipf kH &yfum pdr;f nd@k aeaom acsmif;auG@od@k awG;ai; =unfah erdjyefonf? vl@tavmif;awG vJavsmif;&m ae&mwGif c&mawm udo k m awG@&onf? c&rf;a&mif yef;yGif uav;rsm; ql;EG,jf cKH yyk f xdyzf sm;rsm; xufrS jzLqGwf tyGiahf v;rsm;udo k m awG@&onf? ae. tyl'%fudk ckcH&if; ajrqDpm;I tm;ESifh tifESifh yGifhae=uonfh tyGiu hf av;rsm;yif ? ol@t=unfh ol@tai;rsm;u &Gmwnfp ae&mod@k a&mufvmcJo h nf? tdru f av; wJuav;rsm;udk awG@&onf? vdi_ ;f =urf;}u;D rsm; o,fr,lEikd cf o hJ nfh ajrv$m ajrjyifay:wGif "edrdk;/ "edum / 0g;wdkif/ "edum wJuav;rsm;onf? yef;yGifhrsm;ES,f wyGijhf y;D wyGihf wtdrjf y;D wtdrf yGiv hf mcJ=h uonf? rd;k OD;us rsu=f um; rdy_ iG rhf sm;ES,f wyGi+hf y;D wyGihf ajrjyifay:rS ayguaf &muf ay:xGuv f mcJ=h uonf? xdktdrfrsm; wJtdrfomom tdrfuav;rsm; wJtdrfuav;rsm;udk zefwD; wnfaqmufco hJ rl sm;udk wc%Y ol@pdwx f w J iG f a&&Gw=f unfrh v d suo f m; jzpfomG ;onf? OD;av; cifxeG ;f / om0 / ausm'f if / apmaexl; / uyfyvl/ udpk cH / OD;}u;D omat; / udw k ifat;/ udkausmf&if/ aemfb,fpom/ udkcspfjr / cifarmifOD;/ c&myifawG ql;jcHKykyfawG? olwdk@. tm;rmefjzifh tyGi&hf , G f tyGiihf ,frsm;udk oefoefprG ;f pGr;f zl;yGi=hf uonf? yef;yGiihf ,fuav;rsm; enf;wl tdru f av;rsm;? udkcifatmif ol@udk,fol odvdkufonf? igtawmf aemufusoGm;cJhygvm;/ ajrusi;f wGif olxikd cf svu kd jf y;D oHw&l iG ;f jzifh wl;vufp ajrusi;f udk qufw;l aecJo h nf? &Gmxdyf bufrS tdraf wGqv kd #if vl@tavmif;awG yHx k yfaecJo h nfh ae&m? xdak jruGuaf y:wGif ,ck wJtdrfESifh tdrfrsm; tpDt&D woG,fwwef; xGufay:vmcJhonf jzpfonf? vufvGwf qH;k &H;_ jcif;ESihf jyefvnf&&Syd ikd q f ikd jf cif; / aoqH;k jcif;ESihf &Sio f efjcif; &yfwef@oGm;jcif;ESihf pwifjcif; wd@k udk / acsmif;&d;k eHab;rS urf;ajcajrjyifay:wGif txifu& awG@ae&avjy?D rd;k rcacsmif;onf [d, k cifu twdik ;f yif urf;ajcwav#muf w+ird +hf ird hf pD;qif;aecJah vonf? (c) "a=uOG &m igawmif;yefygw,f [m/ wdik af wGukd oGm;ro,fygeJ ah wmh/ igo,fygrh ,f? tav;tyifawG xrf;&ydk;&vkd@ AdkufxJu uav;xGufusrSjzifh aemufxyf i&JwGif;xJ tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

121


122

jyefa&mufaeygrh ,f?" ajymajymqdq k Ekd iS yhf if oHw&l iG ;f udk ypfcsum ra=uOG xH tajy;a&mufvmcJo h nf? udck ifatmifu ol Zh eD;udk txyfxyfawmif;yefw;kd v#Kd ;onf? ra=uOG u ol.ykcek ;f xufwiG f av;av;yifyif weifw h yd;k xrf;vmcJo h nfh r'rwdik u f kd ajray:odk yh pfcsumac|;okwo f nf? ykckef;xufwGif wifxm;onfh ykqdk;pjzifh txyfxyfokwf tyef;ajzonf? pD;yavhap armifrokwEf iS hf wkww f w k u f sac|;? ac|;oD;ac|;pufrsm;u i,fxyd rf S pD;xGuu f svmcJjh cif; jzpfonf? wud, k v f ;kH ac|;rd;k &GmcJo h nf? ajrjyifay:wGif ra=uOG armarmESihf xdik cf svu kd o f nf? om;av; oufwifOD;ESifh q,fESpft&G,f orD;av; rdk;rdk;at;wdk@u r'rwdkif &SnfoG,fao;ao;udk OD;bufxrf;vmcJhonf? udkcifatmifu olwdk@&Gm &Sd&modk@ tajy; oGm;&jyefonf? olw@kd ykc;kH xufrS r'rwdik u f kd qG, J x l rf;vmcJo h nf? "orD;u o,fEikd v f @kd vm; armaejy/D om;aum armaejyv D m;?" "orD;u o,fEikd w f maygh ? 'Davmufuawmh orD; &ygw,f az}u;D &,f?" orD;av; rd;k rd;k at;u "az}u;D &,f az}u;D "[k c|EJ @JG ac:vdu k w f ikd ;f udck ifatmif &ifukd odro hf rd hf wkeaf ponf? yDwjd zifh t&nfaysmaf vawmhonf? udak iGw;kd udk ajy;I ajy;I owd&aevsu?f ra=uOG . cifyeG ;f a[mif;/ orD; rd;k rd;k at;.zcif udak iGw;kd onf rkew f ikd ;f vdi_ ;f yg;pyfxJ ygomG ;cJo h nf? em*pfrek w f ikd ;f vGef umv b0awG a=uysuo f mG ;cJ=h u/ pdw"f gwaf wG tydik ;f ydik ;f tpp vGiahf =uoGm;cJ=h upOf ud, k x f l ud, k x f tm;jyefarG;=u&onf/ pdwaf jcmuf jcm;r_w@kd udk wnf+ird af tmif vky&f wm tcufcq J ;kH todraf rG@qH;k ? wppD jyef@usaJ =urGaeaom pdw"f gwrf sm;udk e*dv k f rlvtwdik ;f jzpfatmif jyefquf& aygi;f pyf&onfrmS vG,u f al om tvkyaf wmhr[kw?f txl;ojzifh b0wljcif; az;ul tm;ul tm;,l tm;tifysKd ;cJ=h u&onf? 'kuo Q nf pcef;wGif ra=uOG tdy, f mxJ vJ+yKd aecJo h nf? a=umuf&@HG wkev f y_ rf /_ pdw"f gwu f sqif;r_rsm;u olrudk txyfxyf zdp;D xm;cJo h nf? rkew f ikd ;f tvGew f iG f xdpk w d af jcmufjcm;r_ vdi_ ;f rsm;u olrudk qufI zdp;D cJo h nfy?J pdw"f gwf tm;wif;}uKd ;rsm; Tod@k tm;jzifh ys@H vGichf o hJ nf? ra=uOG udk teD;uyfapmifah &Smufco hJ rl sm;rSm udck ifatmifw@kd om;tzjzpfonf? *&kwpdu k f ud, k zf &d ifzd jyKpyk sKd ;axmifay;cJ&h mrS oHa,mZOf cdik u f snf wG,if ifvmcJ=h ujcif; jzpfonf? xdo k aH ,mZOf tcspu f yif qH;k &H;_ aysmufu, G cf o hJ nfh ZeD; rat;rl ud, k pf m; ra=uOG udk &&Scd o hJ nf? cifyeG ;f onf udak iGw;kd . ajcvufcEWm OD;acgi;f ESv;kH om;ESihf cspaf rwWm apwem *&k%mwd@k udk udck ifatmifxrH S ra=uOG jyefvnf&&Scd ahJ vonf? &Gm. bke;f }u;D ausmif;rSmyJ rcrf;em;aomao;i,fraJG waom r*Fvmtcrf;tem; wckukd jyKvyk cf =hJ uonf? &Gmol}u;D ESihf bke;f }u;D udk vuftyk cf sD uefawmhum wynfah wmf wd@k t=uifvifr,m;tjzpf oufq;kH wdik f aygi;f =uygrh ,fb&k m;[k uwdjyKum vifr,m; 122

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


123

b0od@k vlo&d iS =f um; &,lc=hJ ujcif;jzpfonf? xdak e@u rdom;pk ESppf k aygi;f pyf=upOf &du _ I f id&k if; a=uuG0J rf;om=u&onf? a=uuG=J unfE;l r_w@kd aygi;f pnf;pOf ylavmifI at;jravonf? "om;}u;D eJ@ orD;i,fw@kd tarhqv D mcJ=h u?" tdraf jruGux f o J @kd a&mufvmcJ=h uaom orD;ESihf om;udk vSr;f ac:onf? ajctpHu k kd a&S@xkwf qef@wef;um tarmajzaeaom ra=uOG onf ajctpHu k kd jyefvnf &kyo f rd ;f um jyif I xd k i f v d k u f o nf ? nmbuf a b;od k @ a&muf v maeaom om;ud k yk q d k ; pjzif h ac|;okwaf y;onf? "[kwyf g&@J ac|;pufawGu w'D;'D;pD;usaewm"[k qdu k m ac|;okwo f nf? "om;u ac|;yJxu G w f m rarmbl;? tartem;,lawmh? r'rwdik af wG rxrf;eJ@ awmhaemf? om;wkd ah rmifErS oGm;xrf;r,f?" "em;ygt;kH om;}u;D &,f? orD;wd@k armifErS em;=utH;k / om;wd@k armifErS ajcaxmufukd opfpawG pl;rSm/ c&mql;pl;rSmudk taru pd;k &draf ewm/ zdeyfp;D vd@k &wmr[kwb f ;l ? EGx H rJ mS acsmfvJrSjzifh ajcusdK; vufusdK;jzpfrSm pdk;&drfw,fuG,f? taryJ xrf;yghr,f? awmf+yD em;=uawmh?" orD;av;rsuEf mS ay:rS ac|;oD;ac|;pufrsm;udk ykq;kd pjzifh wd@k umwd@k um ac|;okwf ay;&if; ajymonf? "tJ'aD vmufawmh &ke;f Edik yf gw,f tar&,f pdwcf sprf;yg tar&,f" qdjk y;D om; oufwifO;D u wke@f vS,o f nf? tarac:oH =um;&wdik ;f om;. rdcif&if; at;rlukd r=uOG owd&um &ifxw J iG f vdu _ I f qd@k eifah eavonf? =unfE;l vsuEf iS hf qd@k eifh a=uv G k onf;qdik f jzpfc&hJ jyefonf? oufwifO;D ESihf rd;k rd;k at; wd@k rSm t&G,Ef iS hf rvdu k af tmif cg;oD;axGjym;ao 'kuQ okurQ sm;. zdp;D r_ukd cHaecJ=h u&onf? od@k aomf 'kuEQ iS hf tcuftcJ rD;awmifwef;udk rnfo@kd &ifqikd f jzwfausmf &rnfukd vufawG@b0u oif=um; vrf;jyay;cJo h r# ,QKrl c&mql;awmudk wd;k &Jvmonf? &$@H EGaH wmxJwiG f &ke;f &Jvmonf ql;anSmifh cvkwu f efoif;rsm;udk jzwf&v J mcJh onf? obm0 wdu k yf u JG kd rsuEf mS jcif;qdik f xdawG@um &ke;f uefausmv f m$ ;aecJ=h u&onf? a&$vifyef;ESihf tcsi;f aq;cJo h nfh b0awG r[kwcf o hJ jzifh &ke;f uefr_ b0udk ydI k usio hf m;& apcJo h nf? vdi_ ;f }u;D jcif; avjyif;rkew f ikd ;f wdu k cf wfjcif;/ aeylI tylvi_d ;f }u;D rm;jcif;/ csr;f wkejf cif;/ a&v$r;f jcif; rkew f ikd ;f oifjh cif; awmrD;avmifjcif; ivsiv f y_ jf cif; rd;k }uKd ;ypfjcif; / rd;k }uKd ;rkew f ikd ;f rsm;u xifovdk ESdyfpufjcif;/ a&cJ/ tat;; vGefuJjcif; rdk;oD;a+uGjcif; ponfhobm0 wdu k yf rJG sm;xJwiG f arG;zGm;vmcJo h nfh vlonf obm0om;aumifjzpfvmcJo h nf? obm0 wdkufyGJudk &ifqdkif&kef;uef&if; obm0 tcsif;t&mrsm;udk odjrifvmonf? &kef;uef&if; tiftm; pGr;f tifrsm; wd;k yGm;vmonf? rukecf rf;Edik af om tawG@t=uKH tvif;a&mifrsm; uyif todtvdrmR w&m; jzpfvmum rnfo@kd umuG,af usmv f m$ ;&rnfukd odvmcJo h nf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

123


124

r[kwv f m;? aemufq;kH wGif om;aumif vluyif obm0udk jyefvnf cdik ;f apum b0udk jrifrh m;wd;k wufapcJo h nf? vlwOD;jcif;. pGr;f tif cGet f m;rsm;udk pkpnf;vdu k yf gu tHrh cef;aom pGr;f &nfrsm; jzpfxeG ;f vmawmhonfy?J vl@ordik ;f tqifq h ifu h kd xdv k w l @kd . pGr;f &nf owWrd sm;ESihf tqifq h ifh ajymif;vJypfc=hJ uonf r[kwv f m;? ,QKtcsed rf mS yif oufEik ,f vlrr,fuav;ESpaf ,muf oufwifO;D ESihf rd;k rd;k at;wd@k obm0 ab;'%f ql;awmudk wdk;&J EGHawmxJwGif &kef;&J cvkwfql;anSmifhwdk@udk ausmv f m$ ;jzwfeif;&Jum aemufa=umbufwiG f xm;Edik cf =hJ uavjy?D onfaemufq;kH wacguw f iG f udck ifatmifw@kd rdom;pkav;a,mufpvH;k rd;k rcacsmif; urf;ezl;&Sd AsKd uaf wmhtedryhf ikd ;f xJo@kd qif;vmcJ=h uonf? acsmif;a&pd; tvsnx f w J iG f rae@u ar#m,lvmcJo h nfh r'rwdik f q,fih g;vH;k / acsmif;txufyikd ;f wGif r'rawm&So d nf? awm}u;D rsurf nf;r[kw?f em*pfvi_d ;f vH;k }u;D rsm; tzsm;cwfc&H onfh r'r awmuav;? xdak wmwGif r'rwdik f }u;D }u;D rm;rm; r&Edik ?f cyfao;ao;oG,o f , G f t&G,f tpm;udyk J ckw, f cl &hJ onf? ckwv f +JS y;D om; r'rwdik rf sm;udk azmifz@JG um cg;udk }uKd ;ESihf csnjf y;D qGv J mcJ&h onf? EGt H ikd af wmwGif r'rwdik rf sm;udk oH;k acguf o,fxrf;cJ=h u&onf? aytenf;om &Snv f sm;aom EGaH wm r[kwf ? a0;vH&n S v f sm;aom ql;EGaH wm? TEGt H ikd af wmwGif vl@ tavmif;rsm; epf0ifaeavrvm;/ EGaH wGu tavmif;awGukd zH;k tkyx f m;avrvm;? olw@kd toD;oD;pdwx f w J iG f xdu k o hJ @kd xifrw S u f m o&d;k o&D jzpfaecJ=h u/ rcsirhf &J wGe@f qkwaf e=uonf? rnfo@kd yifjzpfap aoolw@kd . EGaH wmudk eif;csi;f um &Sio f w l @kd u b0opf/ tdro f pf xlaxmif tpysdK;aecJh=ujcif; jzpfonf? 0rf;=umwdu k x f rJ S uav;udv k J ra+uOG o,f,&l ? r'rwdik af wGuv kd nf; &ifq@kd atmif xrf;o,fc&hJ avonf? awmif;yefI r&onft h qH;k vpfvsL&_c&hJ aom udck ifatmif onf EGaH wm/ ca&mif;awmxJwiG f ra=uOG vJ+yKd omG ;rSmudk pd;k &dro f nfh pdwu f &ifxw J iG f avmifu|rf;vmcJhjyD? vlaoaumifwdk@. t&dk;pkrsm;udk ql;anSmifhtjzpf wufeif;rSmudk pd;k &draf eolu ra=uOG ? &Snv f sm;aom acsmif;urf;pyf EGaH wmwav#mufwiG f tm;wif; &Sio f efvmcJo h nfh c&myif/ ql;jcHKykwfyifrsm;. xdyfwGif yGifhaeaom c&rf;a&mif yef;yGifhrsm;/ tjzLa&mif yef;yGifh uav;rsm;u b0opftxrf;orm; av;OD;wd;k wdu k f v_ycf wfomG ;wdik ;f &,farm Elwq f uf use&f pfc=hJ uonf? toifw@kd . b0opfxal xmifa&; tm;rmefawGukd u|Eykf w f @kd c&myGihf ql;jcKH yGirhf sm;u *k%, f rl qH;k a=umif; jrnfa=u;G cGe;f qifah eoa&mif? (*) 0g;x&Humzd@k qdw k mrjzpfEikd af wmhb;l / 0g;tvHt k avmuf r&Edik b f ;l 0g;=urf;cif;jzpfz@kd udyk J }uKd ;pm;&awmhr,f? ysOcf if;ysOu f m u|e;f tdr}f u;D wvH;k aqmufvu kd rf ,f/ 'grrS [kwf 124

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


125

ysO;f uwd;k wdik x f l ESpx f yftrd }f u;D aqmuf=unfv h u kd /f a&eH*s;D okwx f m;vdu k /f woufpm ae=uprf;/ 'Dxufcikd cf ef ah tmif }u;D us,cf ef;em;atmif wkid af qmufr,f? tkww f u kd /f oH;k xyf/ av;xyfwu kd }f u;D [de;f aeatmifaqmufr,f? oGyrf ;kd t*Fawcif;/ wdu k yf pkH u H kd acwftrSq D ;kH jzpfatmif Adokumynm&Sifudk a&;qGJckdif;r,f? wdkuf&J@ twGif;ydkif;rSm {nfhcef;/ tdyfcef;/ em;aecef;/ a&csKd ;cef;/ tdro f mutp tcef o h ef q h ;kH awmufy ajymifvuf/ avSum;awGukd uEkwyf ef;/ uEkwEf , G af wGeJ h jc,foxm;r,f? xd&ufuikd &f ufp&m r&Sad p&/ yef;qkid ;f awGxu J v#ypf pfr;D a&mifawG jzmqif;usvm ap&r,f? wwdu k v f ;kH wzdwzf w d f wv#r;f v#r;f / csr;f ajr&h yd +f rKH av;xyfwu kd ?f "a[hvl rsuaf phrw dS +f y;D pOf;pm;aewmvm;/ tdyaf ysmaf ewmvm;? tdr=f urf;cif;zd@k 0g;awG o,f=utH;k pkd h a[hval &/ =urf;cif;+y;D &if vlaevdk &h +yaD yg?h xawmh oGm;pdk /h orD;wd@k ah rmifErS vmae=u+y/D eufzefww J vH;k t+y;D owfaqmufEikd af tmif 'Dae@ tm;vH;k jyifqif xm;&r,f? uJxawmh?" olr cifyeG ;f udk v_yEf ;kd onf/ rsupf u d kd olziG =hf unfv h u dk pf Of csr;f ajr@&dy+f rKH crf;em;vSy wdu k }f u;D tdr}f u;D rsm; aysmufu, G o f mG ;onf? xdw k u kd t f rd }f u;D rsm;ay:wGif arG ah ysmt f yd pf uf ae&mrS ,cktcif;tumrJh wJtdrfuav;xJodk@ jyefvnfa&muf&SdvmcJhonf? v_yf&Sm;& vGe;f aom cE<mud, k u f armyef;vSpmG r'rwdik rf mS arS;rSaD ecdu k f oH;k xyfwu dk f tdrrf ufukd rufcrhJ jd cif;jzpfonf/ pdwu f ;l tdyrf uf? armif;ESit f m;aumif;aom pufarmif;wefrsm;ozG,f +yKd iw f l v_y&f mS ;=u&jyefonf? v,fuiG ;f ESihf awmAsKd uu f kd jzwfI o,f,=l u&onf? wrdik ef ;D yg; acguw f ek f ah cgujf yef 0g;xrf; =u&onf? wwd,tacgufwGif opfikwfESifhcvkyfwdkufrdI ra=uGO ajray:vJuscJhonf? 0g;pD;rsm;udk yHkxyfcsxm;cJh&+yD; ra=uGOudk rdom;pkoHk;a,mufu wGJac:vmcJh=u& onf? &Gmom;rdwaf qGrsm; tajy;a&mufvmcJ=h uum 0g;pnf;rsm;udk ulxrf;=u/ ra=uOG udk ulw=JG uonf? udv k }S uKd if rsuEf mS ud=k unf&h if; wdik w f nfum udck ifatmifu txyfxyfajymae cJo h nf? " a=uOG &,f rxrf;ygeJ v h dk h t}urd }f urd af wmif;yefaewJ=h um;u 0ifxrf;w,f/ r&ru 0ifvyk w f ,fumG ?" "bmrSrjzpfygapeJh/ em*pfESdyfpuf tEdkifusifhcJhor# 'Db0'Dr#eJ h&Sdygapawmh?" udck ifatmifu xdyv f ef w h ek v f y_ pf mG a&&Gwaf ecJo h nf? ra=uOG rSm olw@kd ESpaf ,muf=um;wGif OD;acgi;f udk wGv J cJG sum av;wGcJ sed @J pGm ajcvSr;f '&Gwq f v JG rS ;f &if; wGcJ ykd gvmcJo h nf? "apmif=h unf=h u&rSmaygu h mG / Adu k ef mvmvkd h aoG;oGev f mvdk h tajctaeqd;k 0g; vm&if aq;cef;udk ajy;=u&rSmayghuGm? avSwpD;udk toifhjzpfatmif jyifxm;&r,f? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

125


126

aq;cef;u +rdK hrSmyJ&Sdwm/ vlawGao=u a=u=u emusif=uwm udk axmufyHhukozdk h q&m0efrajymeJ h aq;cef;awmifr&Sb d ;l ?" ra=uOG udk wJtrd u f av; teD;rSmyJ xdik af p+y;D tarmajzaponf? oufawmifh oufomaeaponf? aoG;qif;rqif; Adu k x f u J emusiu f u kd cf v J m rvm apmif=h unfah e=u &onf? a':pdew f w k /f a':cifvid_ w f kd h a&mufvmcJ+h y;D aemuf 0ef;&Hapmifah &Smufae=uonf? &Gmom;tcsKd u h 0g;jzwf=u/ 0g;cG=J u+y;D 0kid ;f 0ef; =urf;cif;=uojzifh +y;D pD;oGm;onf? tiftm;pkpnf; rdomG ;u w[kex f ;kd wnfaqmufcjhJ cif;. vSyaom&v'f? (C) aemufxyfwem&DwiG f ud, k 0f efaqmifonf ra=uOG onf rsuv f ;kH tdru f kd zGiv hf pS f um wajz;ajz;jcif; xxdik v f u dk o f nf?aoG;&l;aoG;wef; *a&mifajcmufjcm; xxdik v f u dk jf cif; r[kw?f uefoif;&d;k wGif arS;rSaD e&mrS ud, k w f ikd f xlxvmcJjh cif;jzpfonf? a':pdew f w k u f "[Jh orD; oufom&J v h m;/ xdik Ef ikd +f yv D m;" qd+k y;D a=uOG udk zufIayG x h m;onf? vef;vef;qef;qef; xlxvmcJo h nfh a=uOG udk =unfu h m tm;vH;k 0rf;omtH=h ooGm;cJ=h uonf? "aoG;urqif;bl;/ Adu k x f u J atmifo h ufoufjzpfaewmvJ aysmufomG ;+y?D r&Sd awmhb;l ?" "usrraoEkid b f ;l / Adu k x f u J uav;vnf; raoEkid b f ;l / rao&bl;? rkew f ikd ;f u vlawGudk owfEdkifcJhw,f usrcifyGef;udkvnf;owfjzwfcJhw,f/ &Gmom;awG uav;awG udv k nf; owfomG ;w,f/ usru olwkd ah ocJw h v hJ rf;udk xyf+y;D awmh vku d rf oGm;Ekid b f ;l / aovk@v d nf; r&ao;bl;? rkew f ikd ;f udk pdwef mvGe;f vkd t h m;wif;rmefwif;+y;D 'Dtrd u f av;udk aqmufvyk af ecJw h m/ aemufEpS rf mS =unfx h m;vku d f 'Dxufaumif;wJh tdrw f vH;k xyfaqmufjy r,f/ rkew f ikd u f zsuq f ;D cJw h ,faemf/ xyfaqmuf&rSmyJ/ udck ifatmifeJ u h srrSm vufav; acsmif; ajcav;acsmif; &Sad eao;w,f? rkew f ikd ;f u &du k cf sKd ;cJv h dk h vufwacsmif;yJ usecf &hJ if vufwacsmif;eJ@ tvkyv f yk rf ,f/ tdraf qmufr,f/ usr pdwx f cd u kd ef musiv f eG ;f vk@d yg/ usr toJemvGe;f vkd h t&H;_ ray;wm/ yd+k y;D tm;}u;D atmif tm;arG;xm;w,f?" ra=uOG rsuEf mS ay:wGif emusn;f pdwu f txif;om;ay:aeonf? olr rsuv f ;kH awG rD;awmufaeonf? tm;vHk;wdwfqdwf em;axmifae=uonf? Ekwfcrf;udk wif;wif;aph xm;onfh ol@rsuEf mS ay:wGif ESi;f qDeaD oG; yGiahf ecJo h nf? qnf;qmu vdarRmaf &mifoef; aeonf ? aevH k ; ud k rsuf a wmif w zswf z swf c wf & if ; pk d u f = unf h o nf ? pd w f e musif / emusn;f r_rsm;u b0udk t&Hr_ ay;vkpd w d u f kd txyfxyf arG;zGm;cJah =umif; pum;vH;k rsm; rsu0f ef;ESihf wuf=ut G rlt&mawGu az: jyaeonf? ra=uOG pum;tqH;k rowfrDS vlwpk a&mufvmcJo h nf? uAsmq&m/ pma&;q&m tzGJ yh ifjzpfonf? &Gmom;tcsKd v h nf; olwdk Eh iS hf vku d yf gvmcJ=h uonf? 126

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


127

"aeaumif;=u&J@vm;? usef;rmw,faemf? vGefcJhwJh q,hfig;&ufu 'Dudk a&mufvmcJw h hJ usaemfwkd u h kd rSwrf =d uygw,faemf? rSwrf rd mS ygaemf?" udv k }S uKd iEf iS hf udck ifatmifu "rSwrf yd gw,fAsm/ b,fawmhrrS arhygb;l Asm" [k &,foEH iS hf wke@f vS,f E_wq f ufonf? tm;vH;k u +yKH ;&$i&f ,farm&if; }uKd qv kd u kd =f uonf? uAsmq&m pma&;q&mrsm;jzpfonfh rif;EG,pf ;kd ESihf atmufb!dw k kd u h ,ckwacguw f iG f vku d yf gvmcJo h nfh q&mr cifjrZifukd rdwq f ufay;onf? ra=uOG u ajrjyifukd vufjzifah xmuf+y;D uke;f xum tdro f pf=urf;cif;opfwiG f xdik =f u&ef zdwaf c:onf? udck ifatmifuvJ ra=uOG udk vSr;f qGx J x l ay;um wJtrd u f av; ay:odk h zdwaf c:onf? q&mr cifjrZifu nDrwd@k eJ@yJ 'Dajr}u;D ay:rSm twlwx l ikd =f uwmaygh [k qdu k m ra=uOG udk jyefxikd af pcJo h nf? aoG ah jcmuf a,mf0gaom jruf&ikd ;f yifrsm;ay:wGif 0dik ;f zGJ x h ikd v f u dk =f uonf? aยนrGa&cGHtdwfrS xkwfum tdrf&dkufoH wxkwfudk udkcifatmifvufxJodk@ uAsmq&m atmifb!du k tyfEo HS nf? ud, k 0f efaqmif rdcifaomuf&ef tm;aq;ykvif;udk ra=uGOvufxJodk@ pma&;q&mr cifjrZifu wav;wpm; urf;vkdufonf? a[m'DrSm vBuaf jcmuf wxkwef J b h pD uGwx f w k f [k qdu k m ra=uOG vufxo J kd x h yfI q&mrif;EG,pf ;kd u ay;tyfvu kd o f nf? ",cif wywfvmwH;k u tdrt f opfwvH;k rS rawG ch &hJ bl;/ a[m tck tdro f pf tdk;opf wnfaqmufcJh=u+yDAsm;/ rsufvSnfhjyvkdufovkdyJ/ wu,fh xl;qef;tHh=op&m/ em*pfrek w f ikd ;f u vlawGeJ &h mG awGukd zsuq f ;D acsrcG +hJ y;D v_id ;f vH;k }u;D awGu vlawGtrd af wGukd o,faqmifomG ;w,f/ ocFs Kid ;f yifv,fxx J d qGcJ somG ;onf? 'Dae&mrSmyJ touf&iS o f ef use&f pfcw hJ v hJ o l m;awGu touf&iS o f efaexdik zf kd h ,ck&mG opf tdro f pfawG wnfaqmuf vku d =f u+y?D rkew f ikd ;f ab;'kuQ usa&mufc&hJ wJh &Gmom;awG&J ph w d "f gwaf wG[m t&Gu/f tcuf/ tudik ;f awG topfjyefxu G v f mw,f? b0udk tm;opf/ tifopfawGe@J jyefvnfwnfaqmuf cJ=h uwmudk awG@&awmh =uufo;D ar$;!Si;f xrdw,f? aus;vufvx l ak wG&@J tHrh cef;wJh pGr;f tif cGet f m;awGukd usaemfwkd h xm0& *k%, f al erSmyg? *k%jf yKpjH yKaerSmyg?" pma&;q&m uAsmq&mwd@k . wuf=uG &ifcek o f rH sm;udk pum;vH;k rsm;rS wqifh =um;ae=u&onf? odk@r[kwf olwdk@. &ifckHoHrsm;udk olwdk@. rsufvHk;tdrfxJrSwqifh =um;ae&onf? "q&mwk@d q&mrwd@k &J v h ufaqmifypPn;f tdr&f u dk o f aH wGukd tdr&f @J ah tmufajc qifah wGrmS xyf&u dk yf grh ,f? tck 0g;ES;D awGeJ ch snw f w k x f m;wmudk oHeJ x h yf+y;D &du k yf grh ,f? ydkwJhoHawGudk odrf;xm;r,f? ,cktdrfxuf cdkifcef@wJh }uD;wJhtdrfwvHk; aemufESpfxyf aqmuf&if oH;k zd@k odr;f xm;r,f? aus;Zl;wifygw,f? bmvufaqmifrS usrwd@k u jyefray; tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

127


128

Edik b f ;l av?" pma&;q&mtzGJ@u ra=uGOudk *&kpkduftav;xm;=unfhum pdwfxJwGif ydkI vif;vuf oGm;=uonf? tem*wf tdrrf ufukd cdik u f sn&f &J ifph mG ajymaeonfh ra=uOG / em*pfukd t&GJ@wdkuf tai:wl;jcif;r[kwf/ zsufqD;+zdKcsjcif;/ tiftm;ESifh zdacszdESdyfjcif;udk qef@usif wGe;f vSeo f nfh pdw"f gwu f tpm;xd;k wnfaqmufonfh topfuakd rG;zGm;ay;jcif;om jzpfonf? tdrrf ufwiG f xdt k opfukd arG;zGm;cJah vonf? "ra=uOG wdk h ukcd ifatmifwdk u h b,fy*k K~d vf b,ftzGJ t h pnf;qDurS axmufyhH u h n l rD _ r&&Scd ahJ yr,f/h ud, k t hf m;ud, k t f m; ud, k t hf ifu, kd t hf m;eJ , h ckvdk &Gmopfwnfaqmuf tdrfopfwnfaqmufwmudk usrwdk hvma&muf tm;ay;wmyg/ pmtkyfa&mif;yGJawGvkyf/ vlxak wGxu H vku d v f t H vSLcH=u/ uAsmq&mawGu uAsm&Gwq f ykd aJG wGusi;f y tvSLaiG aumufc=H u+y;D tckvw dk wfprG ;f or# uln&D ikd ;f yif;=uwmyg? t"du uawmh usrwdk t h zGJ eh @J twl pma&;q&mawG yef;cs/D yef;yk tEkynm&Siaf wG xnfah y;vku d w f muawmh rkew f ikd ;f oifh vlxktwGuf pmemaxmufxm;r_ arwWm/ *&k%meJ hpdwf"gwfcGeftm;awGygyJ? usrwdk@ uAsmq&m pma&;q&mawGeJ t h Ekynm&Siaf wGu vdt k yfwhJ &ky0f wWKypPn;f awGukd xdxd a&mufa&muf rulnED idk cf =hJ uygb;l ?" "at;Asm tckvkd pmemaxmufxm; tm;ay;wm/ arwWmay;wmawGudk b,fawmhrS arhomG ;rSm r[kwyf gb;l ? 'kuaQ wGukd cg;pD;cHae&pOf tm;ay; axmufuw l mudk usaemfwkd o h yd +f y;D 0rf;omw,f? odw+f y;D tm;wufw,fAsm? b,fvadk jym&rSe;f awmif rod awmhb;l ? usaemfwkd h 'kuo Q nfawGukd pmem&dik ;f yif;ulnw D hJ vlawGukd zrf;qD;+y;D axmifxx J nfh aepOfrmS q&mwdk h q&mrwdk w h awG usaemfwkd x h H a&mufvmcJ=h uwm r[kwv f m;?" udv k }S uKd i. f ndKarSmifaom rsuEf mS ay:wGif =unfE;l r_ pHy,fyiG u hf yGiahf ecJo h nf r[kwv f m;? tjzLpift&d;k om;qH;k pHy,fyiG ?hf udck ifatmifuawmh ol ph w d x f rJ mS olcpH m;& onft h wdik ;f oko d w d cf o hJ nfwkd u h kd &ifziG o hf nf? "aoewfudkifwJh abmif;bD0wfawG ae&mrSm tpdk;&tjzpfeJ@ pdwf"gwfjzLpif ajzmifrh wfwhJ q&mwdk /h q&mrwdk o h m jzpfaecJ&h if usaemfwkd &h J v h +J yKd a=urGaewJh b0awG[m b,favmufrsm; jrefjrefqefqef xlxvm=urvJaygAh sm?" wJtrd af v;wvH;k aqmufvyk af epOf r'rwdik rf u DS m tdrrf ufxJ wdu k t f rd af qmuf vkyfaecJhonfh udkcifatmifu ol.arsmfvifhcsuf oHpOfudk wD;cwfonf? ra=uGOu "a[hv&l ,f ...awmfygawmh...awmfygawmh" [k txyfxyf a&&Gw&f if; olr.nmvufEiS hf v_ycf g&rf;um wm;jrpfaecJo h nf? xdk ah emuf "uJ arSmifpysKd ;+yD pcef;udk jyef=updk h" [k qdu k m v_@H aqmfonf? qnf;qm&dyaf tmufwiG f 'kuo Q nfpcef; &S&d modk o h w l kd Oh ;D wnfav#mufae=uonf? 128

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


129

tdrfopf/ tdk;opf/ &Gmopfwnfaom &Gmom;rsm;rSm ysm;tdrfwnfaqmufonfh ysm;rsm; uJo h @kd yif olw. hdk wJtrd f yef;yGirhf sm;udk ysm;yef;cwfae=uonf? ac:oH/ atmfo/H [pfa=u;G nmoHrsm;u acsmif;apmif; uke;f armharmhwiG f yJw h if&u dk cf wfaeonf? om;ESihf orD;udk ab;rSm&Hvsuf ra=uOG eufzef tdrrf ufrsm;xJwiG f av#mufvrS ;f aeonf? udck ifatmifu a&S u h ? pma&;q&mru 'D&mG av;&J@ emrnfu-kd ra=uOG &Gm-[k trnfay;csiaf eonf? oHr%dpw d "f gwrf sm;udk *k%jf yKonfo h auFwtjzpf "oHpw d &f mG "[k q&mrif;EG,pf ;kd u trnfay; uifyeG ;f wyfonf? uAsmq&matmifb!du k "oHpw d af =uOG &Gm" [k trnfopf ay;vku d o f nf? uAsmq&m/ pma&;q&mwdk . h ESv;kH cke=f uL;&ifo h o H nf &Gmopf/ tdro f pf wnfaqmufonfh ra=uOG wdk . h pdw"f gwcf eG t f m;wGif qHq k nf;ae=uavawmhonf? olw@kd . pdw"f gwrf ;kd aumif;uifonf ,cktcdu k t f wef@wGif &Sad eaom qnf;qm uJo h kd h vdarRm&f ifo h ef;aeqJ? ,Sujf zmawmufvufaeqJ? (cGeftm;pGrf;&nf}uD;rm;aom vlxkodk hOD;!$wfvsuf)

armifpdk;csdef azaz:0g&D 27/ 2013

0J}oCrSmaw;oHjydKifvkd h

A[kviG jf yif 88 rsKd ;quf ausmif;om;acgif;aqmif wpfO;D . axmifwiG ;f jzpf vufawG@b0 Edik if aH &;aemufcH 0wÎKopf t vif ; td rf r *~ Z if ; rS pD p Of x kwf a 0 jz ef@ csd o nf ? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

129


130

bmomjyef tcef;quf Tpmtkyfonf pma&;q&mr karen connelly . rl&if;pmtkyw f tkyjf zpf+yD; pmzwfolrsm; tm; tvGeftrif; zwfapcsifaom qENa=umifh }uKd;pm; wifjyvkdufygonf? Tpmtkyftm; zwfapjcif;jzifh jref rmEkdifiHtwGif; tkyfcsKyfrif;rlaeaom ppftpkd;&. vuf xufwGif jrefrmEkdifiHom;wkd@ rnfa&G@ rnfr#xdvl@tcGifh ta&; qkH;&_H;ae+yD; jrefrmEkdifiHwGif;&Sd tusOf;axmif rsm;twGif; rnfuJhokd hzdpD;ESdyfpuf rnfuJhokd qif;&J'kuQcH&I ppftpkd;&. vlrqefr_rsm;ukd uGufuGufuGif;uGif; odjrif&rnf jzpfygonf? tcef;quftjzpf azmfjyoGm;ygrnf?

tvif ; td r f r **~~ Z if ; ,cifvrStquf

tdrfajrSmifavSmiftdrf tcef; ( 57)

prf;acsmif;eHab;wGif ayguaf ewJh jrufyifawGukd !Syaf e=uw,f? v#meJ@yg;pyfukd t}urd rf sm;pGm v_yrf w d ,f? axmifrLS ;[m ol@udpk w d q f ;kd +y;D owfypfr,fxifwmbJ? tenf;qH;k awmh ppfacG;awG avSmifxm;wJh acG;avSmiftrd x f rJ mS ae&awmhr,f? ol@udk axmifyikd }f u;D &J@ tpm;tpmawG cd;k pm;wJt h r_e@J tjypfay;=uvdrrhf ,f? oltvGeaf =umufwmwck&w dS ,f? axmifyikd }f u;D u wqifh axmifrLS ; udv k al csmudk tyfvu kd +f y;D axmifrLS ;udv k al csmu ol@udk vnfyif;!Sp+f y;D a&xJEpS o f wfawmhr,f? udv k al csm[m "'Dwcg prf;acsmif;xJrmS a&ESpo f wfrmS r[kwb f ;l ? prf;acsmif;a&u tckoyd w f rd af e+y?D " aumifav;aemufxyf tawG;t}udrf}udrfawG;vdkufw,f? 0rf;enf;vGef;vdk@ rsu&f nfawGusvmw,f? ewfpifuo kd mG ;+y;D yef;uyf+y;D qkawmif;w,f? 'gayr,fh ol@pdwx f J rSmol@udk u,fEdkifr,fvdk@ rxifbl;? axmifrSL;vlat;/ zdkacgif; c&rf;oD;/ OD;pdef,Hkwdk@&J@ 130

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


131

rsuEf mS awGukd jrifvm+y;D ol@udk enf;trsKd ;rsKd ;eJ@ a&ESpo f wf=uvdrrhf ,f qd+k y;D pd;k &drpf w d u f ydv k mw,f? olwdk@wawG[m axmifxJrSm taumifvkyfaewJh vlawGjzpfw,f?olwdk@ vkycf siw f mvkyv f @kd &w,f? olaovdrrhf ,f? tazwd@k tarwd@k vdk ao&vdrrhf ,f? ol&,f ol@&J@ tdraf jrmS ift&d;k av;&,fbJ &Sw d ,f? vG,x f m;wJh vG,t f w d u f kd wif;wif;qkyu f ikd x f m;w,f? vG,t f w d x f u J ol@&J@ av;cGukd vufe@J prf;rdw,f? 'DypPn;f awG[m tjcm;vlawGtwGuf bmrS toH;k r0ifayr,fh ol@twGuu f awmh tzd;k wef&wemawGbJ jzpfygw,f? ol@udk zdak cgi;f c&rf;oD; ESyd pf ufwt hJ oHukd tusO;f xJu vlawGwcsKd @ =um;Edik w f ,f? olatmf+yD; tultnDawmif;aewmudk 0g'gawGvnf; odw,f? 'gayr,fh olwdk@wawG aumifav;atmfoaH =umifh zd}k u;D bufukd vm=uwJt h cg zd}k u;D em;a&mufawmh zdak cgi;f c&rf;oD; &J@ i,foyH g atmf+y;D aewm =um;&w,f? aumifav;atmfox H uf yd+k y;D us,w f ,f? c&rf;oD; [m ol@&J@jywfawmhr,fh i,fygukd vGwaf y;zd@k id, k +kd y;D atmf[pfawmif;yefaeoHukd twdik ;f om; =um;&w,f? axmifq&m0ef[m tdrfjyefoGm;wm wem&Davmuf&Sd+yD/ axmifxJrSmvnf; ol@udkukay;+yD; tdyfzdk@vlemukwiftydkr&Sdbl;/ wu,fvdk@ odyfuHaumif;&if q&m0efudk aiGrsm;pGmay;+y;D axmifaq;&Hrk mS t}ut H zefe@J aq;ukoaewJh vlawGwa,mufa,muf&@J ukwifukd ol@udx k m;+y;D tJ'aD q;&Hw k ufwhJ vlemudk =urf;jyifrmS xm;vd@k &Edik w f ,f? 'gayr,fh tJ'v D kd vkyaf y;zd@k [m axmifyikd }f u;D avmuf tm%m&Sw d v hJ rl S jzpfr,f? wa,mufa,muf[m axmifrLS ; udck spEf ikd u f kd &SmawG@cJw h ,f? q,fred pfavmuf =umawmh vlav;a,mufeJ@ txrf;ukwifa&mufvm+yD;/ c&rf;oD;udk xrf;pifeJ@wif+yD; ac:vmw,f? =urf;jyifay:rSm aoG;awGayusaH ew,f? axmifrLS ;udck spEf ikd [ f m idak ยบuG;aewJh aumifav;udk ai;=unfhvdkufw,f? avmavmq,fq,f axmifydkif}uD;trdef@ r&rjcif; udck spEf ikd f rD;zdak qmifxu J rxGuEf ikd b f ;l ? tcif;jzpfymG ;wJah e&mudk axmifrLS ;udck spEf ikd f ppfaq; aew,f? axmifyikd }f u;D ar;&ifajzbd@k ta=umif;t&mawGukd pkaqmif;aew,f? axmifyikd f }u;D u udck spEf ikd zf ufvn S +hf y;D udck spEf ikd f aumifav;twGuf aezd@k bke;f }u;D ausmif;&Sad o;vm;? q&mawmfu 'Daumifav;udk vufcyH grh vm;/ b,fvv kd nf;? udck spEf ikd f OD;aESmufukd tjreftoH;k csvu kd +f y;D / ayg@ayg@yg;yg; vdraf jymvdu k w f ,f? "[kwu f /hJ axmifyikd }f u;D ausmif;xdik q f &mawmfu 'Daumifav;udb k jJ zpfjzpf wa,muf a,mufukd vG,v f , G u f u l el @J vufcyH gw,f?" wu,fawmh udck spEf ikd [ f m ausmif;xdik q f &mawmfe@J rawG@&ao;bl;? q&mawmf bk&m;[m 'Dae@naerS &efuek u f kd jyefvmrSmjzpfw,f? 'DnrS udck spEf ikd [ f m q&mawmf}u;D eJ@ qHzk @kd ajymxm;jzpfw,f? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

131


132

axmifydkif}uD;u "at; 'Daumifav;udk axmiftjyifzufu q&mawmf ausmif;bJjzpfjzpf/ r[kw&f i rf b d rJah usmif;bJjzpfjzpf tjrefy@kd rSjzpfr,f? tckjzpfaewJh tjzpf[m ta&;,lz@kd aeaeomom vl=um;awmif raumif;bl;? aumifav;udk tjypf,zl @kd uvnf; rjzpfb;l ? c&rf;oD;vkyx f m;wJh udp[ P m ody}f u;D w,f? tjyifaygu=f um;vd@k vnf; raumif;bl;? 'Dawmh udck spEf ikd /f cifAsm;bJ 'Daumifav;udpu P kd tjrefvyk af y;ygAsm? aemuf+y;D c&rf;oD;[m vnf; 'Dupd u P kd tr_rzGi&hf b J ;l ? tJ'aD wmh c&rf;oD;aq;&Hu k rqif;cif aumifav;udk tjref ac:xkwfoGm;awmh? aumifav;twGufvnf; 'DaxmifxJrSm vHk+cHKr_ r&Sdbl;? aemuf+yD; 'Daumifav;[m axmif0efxrf;tm;vHk;eJ@ odae+yD; axmifusr[kwfbJ axmifxJrSm b,fo@l twGurf qdk cdik ;f wdik ;f vkyaf y;aewJh aumifav;bJ?" udck spEf ikd [ f m axmifyikd }f u;D udk ajymjy+y;D / "q&m aumifav;[m ol@ toufuo kd l umuG,+f y;D / c&rf;oD;&J@ [d[ k mudk udu k jf zwfvu kd w f m?" axmifyikd }f u;D u "odw,f?" axmifyikd }f u;D u pum;jzwf+y;D "b,fvb kd jJ zpfjzpf ESpaf ,mufpvH;k tjypf&w dS ,f? c&rf;oD;[m oltvkyv f yk af ewJh ae&mrSm&Sw d ,f? aumifav;[m 'Dvn kd }u;D rSm rD;zd}k u;D xJrmS bmtvkyrf rS &Sb d ;l ? aemuf+y;D olu 0efxrf;vnf; r[kwb f ;l ? tJ'g[m tajzr&Sb d ;l ? tvGef t&kyq f ;kd w,f? b,fvb kd jJ zpfjzpf 'Dupd u P kd zH;k xm;vdu k w f m aumif;w,f?" axmifyikd }f u;D u "igrif;udak jymzd@k arhaewm&Sw d ,f? rif;wa,mufxJ t&rf;tvkyf rsm; yifyef;aew,f? [dkaumifvnf; 'l;acgif; oufomvm+yD/ tvkyfjyefvkyfEdkifr,f? ig 'Daumifu h kd cdik ;f vdu k rf ,f?" 0g'gEpS af ,muf[m axmifyikd }f u;D aemufu taz:vky+f y;D vdu k o f mG ;w,f? aumif av;udk jyef+y;D &Sm=uw,f? opfyif}u;D atmufrmS idak =u;G aewJh aumifav;udk awG@=u&w,f? aumifav;udEk pS o f rd v fh u kd &f if; aumifav;tid&k yfawmhrS tJ'D 0g'gEpS af ,muf[m ol@w@dk wm0efuswhJ ae&mtoD;oD;&S&d mudk xGuo f mG ;=uw,f? aumifav;[m idak =u;G r_ukd &yfvu kd +f y;D prf;acsmif;av;ab;rSm xdik cf svu kd w f ,f? ajcaxmufwpHu k kd a&xJEpS v f u kd w f ,f? a&xJukd vufEpS +f y;D ajr}u;D wcsKd @udk vufe@J qkyu f ikd +f y;D a&xJu xkwv f u kd w f ,f? aemuf+y;D ta0;}u;D udk ypfvu kd w f ,f? vufEpS zf ufe@J ol@cE<mud, k f udk zufxm;vdu k w f ,f? ud, k u hf u kd , kd f jyefEpS o f rd afh ew,f? txD;usew f o hJ @l b0udk oH;k oyf aew,f? aumif;uif}u;D udk armh=unfah erdw,f? r=umcifrmS us;D uef;awG yso H ef;vm=u wmudk awG@&rSmjzpfw,f? rJaewJhawmifyHawGeJ@ aumif;uifrSmysHaewJh t&mudk aumifav;pdwfxJrSm aumif;uifay:rSm trJa&mif yefumawG vnfaewJh tawG;udk jrif&w,f? (tm;... tm; ...tm; ) eJ@ us;D uef;awG atmf=uw,f? olw@kd ud=k unfah e&if; olw@kd [m pdwq f ;kd vG,w f hJ 132

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


133

axmifusawGeJ@wlw,f? aumifav;[m usD;uef;awGudk aoaocsmcsmavhvmrdw,f? us;D uef;awG[m waumife@J waumif pum;ajymae=u+y;D / reufzef udpu P kd wdik yf ifae=u ovdb k ?J axmife&H }H u;D =unfah e&if; tjyifukd ausmx f u G v f u kd cf siw f hJ pdw[ f m wm;r&bl;? 'gayr,fh aoaocsmcsm pOf;pm;=unfhawmh ol[m opfyifawmif rwufwwfcJhbl;? bmbJjzpfjzpf axmife&H }H u;D udw k uf+y;D tjyifxu G cf siw f m[m trSeb f ?J E_wu f vnf; ol@udk tckxufxd rulnaD o;bl;? bmbJjzpfjzpf 'Daxmif}u;D xJrmS bJ quf+y;D ae&awmhrmS bJ? ewfpif[m yef;awGe@J zJjym;awGe@J vSaew,f? ewf[m aumifav;ewfpifu xGuo f mG ;wJh txd apmifah e=uovdk xif&w,f? ewfpifrmS pHy,fyef;uk;H eJ@ qefaphawG yef;uefjym;xJ xnfx h m;wm awG@&w,f? aumifav;[m wHawG;axG;xkwv f u kd w f ,f? pdwx f rJ mS tvGeef aH pmfwhJ zdak cgi;f }uD;&J@ teH@udk wcgjyef&rdw,f? taemufzufu ppfzdeyfoH=um;vm&w,f? ta0;u a&;a&;jrifvu kd &f wm axmifrLS ;vlacsm r[kww f m aocsmw,f? axmifrLS ;pd;k odr;f xuf trsm;}u;D ydew f ,f? vrf;av#mufypkH u H kd pOf;pm;ae&if; pdwx f rJ mS tJ'v D [ l m OD;cspEf ikd b f J jzpf&r,f qd+k y;D pdwo f ufomr_ &vmw,f? "nDav;..." vSnfhr=unfhbJ OD;cspfEdkifqdkwm od&w,f? "[kwfuJh.."qdk+yD; jyefx;l vdu k w f ,f? ewfpifay:u a&xnfx h m;wJzh efcu G u f kd pdu k =f unfv h u kd w f ,f? "rif;tqif ajy&J@vm;..."awmfawmf&pD &maumif;wJh ar;cGe;f r[kwyf gvm; ? aumifav;[m rsuaf wmif udk tqufrjywf cwfvdkufw,f? idkcsifayr,fh ridkjzpfawmhyg? "q&m...u|efawmf a& t&rf;aomufcsifw,f?" axmifrSL;udkcspfEdkif[m prf;acsmif;av;udk ckefausmfvdkuf&if; ol@qDa&mufvmw,f? aumifav;qDtxdudk ajcvSrf;ESpfvrf; xyfvSrf;vm&w,f? udck spEf ikd [ f m aumifav;udk ayG@zuf+y;D ESpo f rd chf siw f hJ pdwaf y:vmw,f? 'gayr,fh tJ'v D kd rvkyfjzpfatmif pdwfxdef;xm;vdkufw,f? aumifav;udk "rif;ta&S@rSm aomufa& zefcGufeJ@xnfhxm;wm &Sdw,fr[kwfvm;? aomufvdkufayg@" aumifav;u "tJ'g ewfawGaomufz@kd xm;wmr[kwv f m;? "udck spEf ikd f pdwx f rJ mS ewfqw kd m r&Sb d ;l vd@k b,fvkd vky+f y;D aumifav;udk &Si;f jy&rvnf; pOf;pm;rdw,f? aumifav; b,fvv kd yk +f y;D ewfukd ,H=k unfvmovJqw kd m rodEikd b f ;l ? bmbJjzpfjzpf udkcspfEdkifpOf;pm;rdwm ol@tarvnf; ewf,Hkwmudk owd&rdw,f? aumifav;&J@ ewf,=kH unfru _ kd rysupf ;D apcsiaf yr,fh aumifav; pdwo f ufomrJph um;udk acgi;f xJrmS pOf;pm;aew,f?tajz&vmw,f? "nDav;...igrif;udk ajymjyr,f? ewfawG[m rif; ol@&J@ewfpifu a&udak omufv@kd bmrS pdwrf qd;k bl;? ewfawG[m odyo f abmaumif;w,f qdw k m rif;rodb;l vm;? odyo f abmxm;}u;D w,f?... tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

133


134

rJaewJah wmifyaH wGe@J aumif;uifrmS ysHaewJh t&mudk aumifav;pdwxf rJ Sm aumif;uifay:rSm trJa&mif yefumawG vnfaewJh tawG;udk jrif&w,f? (tm;... tm; ...tm; ) eJ@ usD;uef;awG atmf=uw,f? olw@kdu=kd unfah e&if; olw@kd[m pdwqf ;kd vG,wf hJ axmifusawGeJ@wlw,f? aumifav;[m usD;uef;awGukd aoaocsmcsmavhvmrdw,f? usD;uef;awG[m waumife@Jwaumif pum;ajymae=u+yD;/ reufzef udpPudk wdkiyf ifae=uovdbk ?J axmife&H }H uD;=unfah e&if; tjyifukd ausmfxuG vf ukd cf sifwhJ pdw[f m wm;r&bl;? 'gayr,fh aoaocsmcsm pOf;pm;=unfah wmh ol[m opfyifawmif rwufwwfcbhJ ;l ? bmbJjzpfjzpf axmifeH&H}uD;udkwuf+yD; tjyifxuG cf sifwm[m trSebf ?J E_wuf vnf; ol@ukd tckxufxd rulnaD o;bl;? bmbJjzpfjzpf 'Daxmif}uD;xJrmS bJ quf+yD; ae&awmhrmS bJ? ewfpif[m yef;awGeJ@ zJjym;awGeJ@vaS ew,f? ewf[m aumifav;ewfpifu xGufoGm;wJh txd apmifah e=uovdk xif&w,f? ewfpifrmS pHy,fyef;ukH;eJ@ qefaphawG yef;uefjym;xJ xnfxh m;wm awG@&w,f? ....... udck spEf ikd v f kd ol,=kH unf&wJh axmifrLS ;wa,muf&@J t}uaH y;r_ukd aumifav;[m t=uiG ;f rJ, h =kH unfayr,fh pdwx f rJ mS awmh pd;k &drrf a_ wmh&v dS mw,f? "ewfawGpw d rf qd;k ayrJh u|eaf wmf 'kuaQ &mufEikd rf vm;? " udck spEf ikd u f "rif;bmrS pdwrf yle@J / ewfawG odyo f abmxm;aumif;awmh rif;udk cGiv hf w $ v f rd rhf ,f? ryle@J /aomufvu kd /f ewfpifua&uyd+k y;D t&om&Sw d ,f? ewfaomuf+y;D wJh a&bJ/" aumifav;[m aomufa&cGufudk vufeJ@,lvdkufw,f? vufxJrSm a&[m at;aew,f? wwfEikd o f avmuf py,fyef;uk;H eJ@ qefaphxnfx h m;wJh yk*u H kd rxdatmif aoaocsmcsm ,lvu kd w f ,f? wjznf;jznf; aomufvu kd &f if;/ pdwx f rJ mS 'Dwcgaomuf&wJh a&[mawmfawmf t&om&So d vdk cHpm;&w,f? a&udk ukeaf tmif wajz;ajz;aomuf+y;D ewfpifrmS jyefxm;vdu k f w,f? aemufukd jyefvn S v hf u kd &f if; "q&mcspEf ikd f u|eaf wmf 'kuaQ &mufawmhrmS vm;[if" pdwx f rJ mS yifyef;EGr;f e,fr_ cHpm;vmw,f? tvGet f ouf}u;D wJh tzd;k }u;D wa,muf ud, k o f mG ; &r,f&h mG udk ra&mufbJ wjcm;&GmawGukd a&mufomG ;ovdk cHpm;&w,f? 'Dtcsed [ f mvnf; neufjzpfae+y;D oGm;p&mr&S/d ol@&J@ tdraf v;vnf; OD;vlacsmeJ@ 0g'gawG zsuq f ;D vdu k v f @kd r&Sad wmhb;l ? udck spEf ikd [ f m ol@qDukd wjznf;jznf;wd;k vm&if; "tJ'u D pd aP =umifh ig rif;udv k u kd &f mS aewmayg@? zd}k u;D xJu rif;xGuo f mG ;+y;D tJ'D jyoem ae&mudk axmifyikd }f u;D a&mufvmw,f? 134

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


135

jzpfysuo f r#ukd axmifyikd }f u;d udk aoaocsmcsm&Si;f jy+y;D +y?D udck spEf ikd f pdwx f rJ mS wnfwnf +idrf+idrf xm;vdkuf&if; aumifav;auseyfzdk@ enf;enf;awmh vdrfajymvdkufr,f qHk;jzwf vdu k w f ,f? axmifyikd +f u;D u rif;udk pdwrf qd;k bl;? [dak umif zdak cgi;f c&rf;oD;udk t&rf;pdwq f ;kd oGm;w,f? rif;uwu,fawmh cav;wa,mufbJ? cav;wa,mufudk 'Dvdk[mrsdK; vkycf ikd ;f wJh zdak cgi;f c&rf;oD;udk axmifyikd }f u;D owfypfcsiaf vmufatmif pdwq f ;kd oGm;w,f? aumifav;[m olvkyfcJhwmawGudk jyefoHk;oyfvdkufygw,f? wu,fawmh/ol axmifr;D zdx k rJ mS tpm;cd;k pm;wmvnf; ol@tjypfqw kd m oloyd gw,f? aemuf+y;D abmvfyifukd zGux f m;ay;wmvnf; ol@tjypfygb?J aumifav;[m ol@taz avmfvu D m;eJ@ twdu k cf H &vd@k aooGm;vd@k om 'Daxmif}u;D xJrmS w0Jvnfvnf jzpfaewmjzpfygw,f? toufquf &Sio f efae&wmvnf; 'kuw Q rsKd ;vd@k ol cHpm;&ygw,f? cufwmu ol@rSm taz tarr&S/d waumif=uu G o f m jzpfw,f? ol@b0rSm tm;tud;k qH;k u awZ&,f/ axmifrLS ;OD;cspEf ikd f &,f/ wef;pD; OD;usm;}u;D bJ jzpfw,f? wckawmh aumif;oGm;wmu axmifyikd }f u;D u aumifav;udk axmiftjyifukd jrefjrefy@kd csiw f hJ qEN&adS ewmbJ? 'ga=umifh udck spEf ikd u f "rif;udk axmifyikd }f u;D u axmiftjyifu bkef;}uD;ausmif;wckckudk ydk@ay;zdk@yg ig@udk wm0efay;xm;w,f?" u|efawmfhudk aw;qdk iSu(f awZ) ajymxm;bl;ygw,f? 'gayr,fh ol@udk wa,mufa,mufu az;ulaewmrsKd ;/ aumifav;r}uKd ub f ;l ? ol@ud, k o f b l J tm;ud;k csiw f ,f? udkcspfEdkifu "rif; bkef;}uD;ausmif;rSmae&if &efukef+rdK@}uD;vnf; awG@&r,f? pmvnf; oifv@kd &w,f? aemuf+y;D owif;pmawmif rif;zwfwwfvmvdrrhf ,f? q&mawmf [m oabmaumif;w,f? " aumifav;[m axmifrLS ;OD;cspEf ikd f ajymjywmawG em;axmif&if; opfyif&J@tacgufudk vufeJ@cGmaew,f? opf&GufawG avwdkufvdk@ v_yfoGm;csdef[m tcgaygi;f rsm;pGm tcsed w f ckrmS yGiv hf movdk aumifav;jrifrw d ,f? axmifrLS ;OD;cspEf ikd f pum;udk ol vufcv H u kd w f ,f? "u|eaf wmfw@kd b,fawmh avmuf axmifxu J xGu=f urvJ..."

bmomjyef

armifarmifvwf (c) (Roland Hardy) qufvufaz: jyygrnf?

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

135


136

bmomjyef tcef;quf a'gufwmbarmf .

&kef;xGufcJh&aomjrefrmjynf Ba Maw BREAK THROUGH IN BURMA Memoirs Of a Revolution 1939 - 1946

oef;0if;vSkdif (jyefqdkonf) rl&if;pma&;q&m a'gufwmbarmf. (Breakthrough in Burma) vuf&mjzpfonf?a'gufwmbarmfonf udkvdkeD acwfynmwwf 0wfvHka&S@aewpfOD;jzpf+yD;/ jrefrmEdkifiH.udkvdkeDacwf 0ef}uD;csKyfa[mif;wpfOD;/ zufqpf*syefacwf t"dywdtm%m&SifwpfOD;/ twdkuftcH EdkifiHa&;orm;wpfOD; jzpfcJhbl;olwa,mufjzpfum/ oljzwfoef;}uHKawG@cJh&aom jrefrmjynf. EdkifiHa&;jzpfpOfudk tajccHI a&;om;xm;aom pmtkyfjzpfonf? pma&;q&m oef;0if;v_difrS bmomjyefI a&;om;xm;onfudk tvif;tdrfrStcef;quftjzpf az: jyvdkufygonf? acwfwpfacwf/ EdkifiHwpfEdkifiH. EdkifiHa&;ordkif; jzpfpOfudk acgif;aqmifwpfa,muf jzpfcJhol. a&;om;csufudk avhvmod&SdEdkif&ef wifjyvdkufygonf? tvif;tdrfr*~Zif;

,cifvrStquf

Tod@k &kww f &uf ayguu f w JG wfo!fh twGuv f nf; ol. oabmxm;trSeEf iS fh ,if;. tcsed u f mvudk cef@rSe;f zd@k cufvo S nf? rnfo@kd &Sad p ocifatmifqef;. t=uiG ;f rJh &d;k om;r_uu kd m; u|Eyfk t f aeESihf vH;k 0 oHo,r&S?d t+rJ ,H=k unfvmcJo h nf? aemufyikd ;f wGiv f nf; u|Eyfk w f @kd ESpOf ;D / r=umc% awG@qHck =hJ uovdk tjcm; ausmif;om; acgif;aqmifrsm;vnf; a&mufvmwwfonf? txl;ojzihf ocifEkESifh olac:vmo!fh uGejf rLepf acgi;f aqmif ocifoef;xGe;f jzpfonf? ocifoef;xGe;f udu k m; ,cifu u|Eykf rf od? tvm;wl xif&mS ;o!fh tjcm;ausmif;om; acgi;f aqmifrsm;vnf; u|Eyfk w f @kd aqG;aEG;yGo J @kd a&mufvmwwf =uonf? trsdK;om;a&;udpPtwGuf vli,frsm; pl;pl;pdkufpdkufESifh wuf=uGae=uonf? olw@kd . pnf;vH;k r_/ aEG;axG;r_w@kd awG@&o!ft h cg/ u|Eyfk t f aeESiv fh nf; ,H=k unfrE_ iS fh ar#mv f ihcf suaf wG }u;D rm;vm&onf? olw@kd ESihf vufwJG tvkyf vkyEf ikd o f nf[k u|Eykf f 136

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


137

qH;k jzwfvu kd o f nf? trSew f u,fvnf; olw@kd ESiyfh if vufw&JG rnf jzpfonf? twdwu f u|Eyfk w f @kd wpfO;D ESiw hf pfO;D em;vnfr_ vGrJ mS ;cJo h nfw@kd udk arhypfvu kd zf @kd vko d nf? Tr#ru tem*wfwiG v f nf; u|Eykf Ef iS hf olw@kd t=um; jzpfap/ olw@kd tcsi;f csi;f jzpfap em;vnfr/_ vGaJ csmw f mawGvnf; &Sad umif;&SEd ikd o f nf? onfupd aP wGukd x!fw h u G zf @kd vko d nf? olw@kd vli,frsm;rSm u|Eyfk f &Si;f jycJo h !fh ta=umif;rsm; a=umifh tjcm;olrsm;xuf olw@kd rsKd ;qufukd ud, k pf m;jyKorl sm; jzpfonf? xd@k a=umifh olw@kd udk csex f m;I rjzpfEikd ?f u|Eyfk w f @kd &ifqikd f &r!fh wdu k yf t JG wGuf ausmcsi;f uyfz@kd vdo k nf? }uKd ;pm; jyifqif&r!fu h pd P tcsKd @vnf; &So d nf? vwfwavm oabmwlnrD t _ & r[mrdwf jyKjcif;onf t"du tvkyjf zpfz@kd &nf&, G o f nf? vwfwJG tvkyf vky&f ifjzihf wpfqif+h y;D wpfqihf xda&mufo!fh tzG@J tpnf;udk wnfaqmufomG ;zd@k jzpfonf? tqdyk g taetxm;rS xGuaf y:vmo!fh &Jabmf&b J ufpw d Ef iS hf u|Eykf w f @kd . t"du vkyif ef;rSm pnf;&H;k jcif; jzpfonf? qH;k jzwfcsurf sm;ESihf Oya'rsm; r[kw?f t*Fvyd w f @kd awmfveS jf cif; onfom u|Eykf w f @kd . vkyif ef;jzpfonf? xdrk v S I JG ygwD oH;k ck taeESiu hf m; oD;jcm; vGwv f yfpmG &yfwnfrnf jzpfonf? TonfrmS yxr tqifjh zpf+y;D / aemufyikd ;f rSom tao;pdwf zG@J pnf;r_w@kd udk pOf;pm; Edik o f nf? Todk@aom oabmayguf em;vnfr_rSm *dk%f;uGJ/ t,luGJ/ jy\em tawmfrsm;rsm;udk z,f&mS ;ypfEikd o f nf[k u|Eyfk f ,H=k unfonf? od@k jzifh u|Eyfk w f . kd ppftwGi;f trsKd ;om; r[mrdwf tzG@J }u;D zG@J pnf;vdu k af wmhonf? qdck o hJ vdk tzG@J }u;D rSm zG@J pnf;yHt k &/ tpOftvm pnf;rsO;f pnf;urf;rsm;ESihf jzpfEikd o f r# vGwv f w G u f if;uif; zG@J pnf;xm; o!ft h wGuf u|Eyfk w f @kd rSm bHk tusKd ;pD;yGm;twGuf twlwuG &yfwnf=u&rnf jzpfovd/k wpfcsed w f nf;rSmyif tjcm;olrsm;. vkyif ef;udk xdcu kd jf cif; r&Syd /J rdrw d @kd vrf;a=umif; twdik ;f vkyu f ikd Ef ikd o f nf? tzG@J }u;D . OuUX tjzpf u|Eyfk f wm0ef,+l y;D / ocifatmifqef;u twGi;f a&;r_; tjzpf wm0ef,o l nf? tjcm;&H;k tzG@J [lI r&S?d trSet f m;jzifh OuUXESihf twGi;f a&;r_;rsm;onfyif trnfcrH #om jzpf+y;D / r[mrdwf tzG@J }u;D wnf&adS =umif;ESihf pnf;&H;k r_. oauFw tjzpfom owfrw S x f m;jcif; jzpfonf? tzG@J csKy&f ;kH onfyif r&S=d u? tajctaet& vdt k yfcsurf sm;/ enf;vrf;rsm;ESihf aqG;aEG;p&m tdik 'f , D m wpfcck k &Sv d mv#i/f u|Eyfk t f rd o f @kd a&mufvm=u+y;D / aemufxyf aqmif&u G &f r!fh tqifhwpfckck twGuf ta=utvnf aqG;aEG;=u&onf? +yD;aemuf oufqdkif&m tzG@J tpnf; toD;oD;od@k owif;yd@k I olw@kd u vdu k yf gaqmif&u G =f u&onf? wpfcg &v'fw@kd udk aemufwpf}urd f jyefvnf pdppf aqG;aEG;I tajctaeopfEiS hf tnD aemufxyf ajcvSr;f twGuf jyifqif=u&onf? trSet f m; jzifh ESyd u f yG rf r_ sm; jyif;xefvmo!fh ppfumv twGi;f / u|Eyfk w f @kd twGuf qdck yhJ g enf;vrf;rSm vH+k cKH r_ &So d vkd odyo f nf; uspv f pfpmG tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

137


138

}upH nf Edik cf =hJ uonf? Tr#ru xdt k ajctaeuyif u|Eyfk =f um;wGif awmfveS af &; &Jabmf &Jbuf pdwf"mwfwdk@ udk euf&_dif;pGm arG;zGm;ay;cJh=uonf? tzGJ@}uD;. trnfudkvnf; vufawG@usus u|Eykf w f @kd a&G;cs,cf =hJ uonf? jrefrm vlxw k pf&yfv;kH udk qGaJ qmif &rnf jzpfo!ft h wGuf / trnfonf rnfr# ta&;yga=umif; u|Eyfk w f @kd oabmaygu=f uonf? od@k twGuf tzG@J }u;D . trnfrmS &d;k &Si;f &rnf? twdwo f rdik ;f udk ud, k pf m;jyK&rnf? jzpfEikd v f #if bmoma&; (od@k ) vlrsKd ;a&; taiG@touf &S&d rnf jzpfovdk ay:ay:xifxif r[kwyf /J ykeu f ef qef@usio f !fh oabmvnf; ouf0if ae&rnf? Armhxu G &f yf*% kd ;f f @kd toH;k jyKchJ trnfom qdo k nfrmS t*Fvyd f trnf (Burma Freedom Bloc)) jzifh u|Eykf w jzpf+y;D / jrefrm trnftaeESihf xGu&f yf*% kd ;f [lI a&G;cs,v f u dk =f uonf? “xGy&f yf*% kd ;f ” [l a om trnf w G i f u|Ek f y f qd k v d k c sif o !f h t"d y ` g ,f r sm; ouf a &muf a e+yD ? rnfo@kd &&Sv d monfukd u|Eyfk f &Si;f OD;tH?h xdpk Ofu jrefrmjynf wpfew H pfvsm;wGi/f jrefrmwd@k . a&S;a[mif; '¾m&Dwyk'rf mS jyefvnf touf0ifvmcJhonf? tqdkyg '¾m&DrSm ausmif;aebuf oli,fcsif; oH;k a,mufEiS hf oufqikd +f y;D / wpfO;D udk wpfO;D oufq;kH wdik f opPm&S=d uzd@k uwdjyKc=hJ uonf? ESprf sm;pGm=um+y;D aemuf/ wpfa,mufaomolrmS &aohb0jzifh usi}hf ut H m;xkw&f if; w&m; &&Scd o hJ nf? tjcm;wpfa,mufu bk&if jzpfvmonf? ol. trnfrmS OD;0kid ;f jzpfonf? wwd,ajrmuf oli,fcsi;f um; ajrv#Kd ; rd;k ysH Edik o f !fh od'w dN efc;kd trsKd ;rsKd ;jzifh 0dZm… }u;D wpfO;D jzpfvmonf? 0dZ…m}uD; trnfrSm bdk;bdk;atmif jzpf+yD;/ wpfae@wGif tr&yl& eef;+rdK@Y bk&ifvkyfol oli,fcsif;u tvnftywf av#mufvmonf? bk&ifqdkonfum;/ ol@xD;eef;udk +crd ;f ajcmufr!fo h l wd@k udk tvdrk &S?d bk;d bd;k atmif. tpGr;f owWw d @kd u ol@twGuf +cdrf;ajcmuf vmonf[k ,lq+yD;/ bdk;bkd;atmifudk owfzdk@ bk&ifu qH;k jzwfvu kd o f nf? bk&if. t}ut H pnfukd odo!fh bd;k bd;k atmif u bk&ifq h D &J&J &if&ifh av#mufomG ;+y;D eH&w H iG f 0vH;k wpfv;kH a&;vdu k o f nf? ol@udk owfz@kd r}uKd ;pm;? 0vH;k udk zsuzf @kd bk&ifukd pdeaf c:vdu k o f nf? bk&ifu 0vH;k udk zsuv f u kd o f nf? od@k ay r,fh aemufxyf ESpv f ;kH ay:vmonf? 0vH;k ESpv f ;kH udk zsuv f u kd af wmh aemufxyf av;vH;k ay:vmonf? onfvEkd iS hf zsuv f ikd ;f wdik ;f 0vH;k awG ESpq f ay:vm+y;D / eef;awmf wpfcv k ;kH 0vH;k awG jy!fo h mG ;onf? TrSmyif bd;k bd;k atmif. *rB&D o'Nd wefc;kd udk bk&if ,H=k unfomG ;+y;D xD;eef;pnf;pdrf udk pGe@f I wpfu, kd w f nf; w&m;&SmrS;D zd@k &aoh ul;ajymif; vdu k af wmhonf? xdpk Ofu u|Eyfk w f @kd Edik if t H wGuf tqdyk g '¾m&DrmS rsm;pGm tusKd ;oufa&mufr_ &So d nf? bd;k bd;k atmifuo hJ @kd wefc;kd &Sif wpfO;D OD;u u|eb f 0 a&mufaeo!fh jrefrmwd@k udk 138

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


139

u,fwifvrd rhf nf[v k nf; ,H=k unfc=hJ uonf? bd;k bd;k atmifrmS ,ckxw d ikd f ouf&dS xif&mS ; &Sad e+y;D ol. 0dZm… twwfjzifh jrefrmwd@k OD;pGe;f xGe;f opfvmvdrrhf nf? bd;k bd;k atmif oDcsi;f jzifh wpfwikd ;f wpfjynfv;kH jrnf[ed ;f aeawmhonf? bd;k bd;k atmif/ od'/dN r[d'dN wd@k rSmvnf; u|Eyfk w f @kd twGu/f tHzh , G w f pfyg; jzpfvmonf? u|Eyfk w f @kd r[mrdwf tzG@J }u;D wGiv f nf; bd;k bd;k atmifEiS fh ol. ra&rwGuf Edik o f !fh aemufvu kd w f @kd yg0if&rnf jzpfonf? od@k jzifh u|Eyfk w f @kd r[mrdwf tzG@J }u;D twGuf xGuf&yf*dk%f; [laom trnfudk u|Ekfyfu tqdkjyKvdkufonf? *rBD& twwfwdk@udk ,H=k unfavh &So d !fh ocif OD;Eku u|Eyfk t f qdu k kd axmufco H vdk / usev f rl sm; uvnf; u|Eyfk o f abm[k qdo k nf? od@k ESiyfh if xGu&f yf*% kd ;f [laom trnf wGiv f mcJo h nf? trnfEiS t fh wl &vmo!fh tusKd ;uvnf; bd;k bd;k atmif 0vH;k uJo h @kd tH=h op&m jzpfonf? tzG@J }u;D . tiftm;rSm ESpq f wd;k vmonf? txl;ojzihf bd;k bd;k atmif '¾m&Dukd xufxufoefoef ,H=k unfae=uao;o!f/h aus;vufa'orS axmufcrH r_ sm; &vmonf? aus;vuftajccH tm;aumif;o!fh qif;&Jom;ygwu D / vlxk tpnf;ta0;yGw J ikd ;f wGif bdk;bdk;atmif oDcsif; qdk=uonf? Tr#ru t*Fvdyfwdk@ ta&;edrfhI jrefrmwdk@ vGwv f yfawmhrnf [laom t"dyg` ,0f u S rf sm; yg&o dS !fh odu k pf m/ wabmifpmrsm;vnf; xGuaf y:vm+y;D jrefrmwd@k . Zmwd/ ykn/ *k%rf mersm; w&dy&f yd f jrifw h ufvmawmhonf?

v_y&f mS ;r_ xdt k csed rf pS I jrefrmh xGu&f yf*% kd ;f }u;D rSmvnf; vlxk v_y&f mS ;r_}u;D jzpfvmcJo h nf? TY u|Eykf f wGuq f cJo h vd/k t*Fvyd w f @kd . zdEydS rf r_ sm; jyif;xefvmonfEiS t hf r# xGu&f yf *d% k ;f }u;D rSmvnf;/ +r+J ro H !fh ajcukyjf zifh ausmcsi;f uyfvm =uonf? ygwrD sm;taeESiv hf nf; Tod@k pkpnf;&rnfukd oabmayguv f m=uonf? vlenf;pk uGejf rLepfrsm;rS ocifoef; xGe;f ESifh ocifp;kd wd@k onfyif/ olw@kd . Edik if w H um ypPn;f rJ}h u;D udk tomab;csw d x f m;+y;D / vufwavm jrefrmjynf &ifqikd af e&o!fh tusyt f wnf;twGu/f trsKd ;om;a&; 0g'rD sm;/ o&kyrf eS f 0g'rD sm; jzpfvm=uonf? +Aw d o d # t&dycf akd eol vltenf;i,fom rx/ r=u/G E_wyf w d f ae=uonf? ocifatmifqef;u u|Eyfk u f kd uwday;xm;o!fh twdik ;f / 1939 ckEpS f atmufwkd bmv xJwiG f a=unmcsuf wpfapmif a&;om;xkwjf yefonf? a=unmcsut f & Armh xGu&f yf*% kd ;f }u;D udk A[djk yKI wpfrsKd ;om;vH;k pk&;kH =uzd@k jzpfonf? od@k wdik f ol. a=unmcsuu f jyif;xefonf? uGejf rLepfawGukd t"du OD;wnfxm;onf? vGwv f yfa&; &zd@k onf vufiif; tvkyjf zpfonf? tqdyk g ordik ;f tqifu h kd ausmv f eG af eaom/ v_y&f mS ;r_ yHkpH trsdK;rsdK;rSm pGef@pm;cef;rsm;om jzpfa=umif; tav;teuf azmfjyxm;onf? tqdkyg a=unmcsurf mS ocifatmifqef;ESihf uGejf rLepfrsm; t=um;/ ocifa[mif;rsm;ESihf ausmif; om; 139 tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


140

acgi;f aqmifrsm;t=um;/ wif;rmr_rsm; pwifvmo!fh t&dyv f uQ%mvnf; jzpfonf? r[mrdwftzGJ@}uD; atmifjrifzdk@ twGuf ocifEkESifh ocifoef;xGef;wdk@um; olw@kd ygwD twGi;f rem;rae tvkyv f yk =f uonf? u|Eyfk o f &d or# xkpd Ofu nD!w G af &; twGuf tjyif;txef tvkyv f yk o f rl sm;rSm/ olw@kd ESpOf ;D ESit hf wl tjcm; teD;uyf vli,frsm; jzpfonf? ocif A[de;f / Adv k v f usmF / ocifoef;xGe;f pojzihf ocifrsm;twGi;f qefumwif a&G;cs,x f m;o!fo h rl sm;ud/k ocifEu k u|Eyfk f (od@k ) u|Eyfk . f ZeD;xH ac:,lvmwwfovd/k olw@kd ESifh twl/ tEW&m,frsm;o!fh v#Kd @0Suf vkyif ef;rsm;vnf; ygvmwwfonf? jrefrmh xGu&f yf*% kd ;f }u;D zG@J pnf;t+y;D / yxr vtenf;i,fwiG f toif;}u;D . v_yf&Sm;r_ rsm; taeESifh vlxktpnf;ta0;yGJrsm; qENjy qef@usifr_rsm;/ &efukefwGif v_y&f mS ;=uonf? vlxt k m; udk wnfaqmuf&rnf[al om toif;}u;D . qH;k jzwfcsuv f nf; jzpfonf? vlxk tpnf;ta0;yGJrsm; wpfck+yD; wpfck usif;yvmonfESihf tr# / vlxt k m;rSmvnf; tqrwef rsm;jym;vmonf? Edik if aH &; w&m;a[m olawGuvnf;/ vlrsKd ;a&;ESihf oufqikd o f !fh ta=umif;t&mudo k m / &d;k &d;k &Si;f &Si;f a[m=u/ ajym=uonf? ydv k efEiS fh tjcm; ppf&;_H vljzLEdik if rH sm;twGuf ppfxJ qGo J iG ;f aeonf? od@k ayr,fh ppf}u;D +y;D qH;k o!ft h cg jrefrmwd@k twGuf vGwv f yfa&; &vdrrhf nf r[kwf? odk@twGuf jrefrmwdk@ vGwfvyfa&;twGuf jrefrmwdk@ wdkufcdkuf=u&rnf? vljzLEdkifiHawG vGwfvyf ovdk jrefrmEdkifiHvnf; vGwfvyf&rnf? odk@r[kwfv#if &&menf;vrf;jzifh jrefrmwd@k wdu k yf 0JG if=u&rnf? bd;k bd;k atmifu jrefrmwd@k udk ulnv D rd rhf nf? jrefrmwd@k ESv;kH om;rsm;udk xkwcf si;f cwfomG ;onfrmS / tqdyk g pum;vH;k yif jzpfonf? odk@wnf;r[kwf olwdk@ ajymzdk@ wmplae o!fh t&mwpfckudk / &dkufcwfvdkufo!fh pum;vH;k rsm;vnf; jzpfonf? Armhxu G &f yf*% kd ;f }u;D . atmifjrifru _ kd taxmuftul jyKaeo!fh / tjcm; tajctae wpf&yfrmS u|Eyfk w f @kd twGuf twdu k t f cH vH;k 0 uif;&Si;f aejcif; jzpfonf? +Aw d o d #w@kd um; olw@kd buf u &yfcrH !fo h [ l I l wpfaumifwpf+r;D r# r&S=d u? tpd;k &tzG@J wGif yg0ifaeo!fh / jrefrm 0ef}u;D rsm;ESihf olw@kd ausmaxmufaemufcH ygww D @kd uvnf; jrefrmh vGwv f yfa&; awmif;qdrk E_ iS hf ywfouf I a&iHk E_wyf w d f ae=uonf? pifppf Tod@k aom wH@k jyefrr_ mS olw@kd tcsi;f csi;f oabmwlxm;o!fh wpfcw k nf;aom ay:vpD jzpfonf? od@k rSom olw@kd &mxl; Xmef& EWrsm;wGif qufvufwnf+rJ aernf jzpfonf? xdo k w l @kd um; tem*wf &v'f wpfckck twGuf &Sd+yD;om; t&mwdk@udk pGef@pm;0Hhol rsm; r[kwf? rnforl #vnf; Tod@k aom ,H=k unfcsuEf iS hf &nfp;l csurf sm; r&S=d u? tjcm;vlrsm;u wpfwdkif; wpfjynfvHk;twGuf wdkufcdkufaecsdefwGif olwdk@u udk,f[mudk,fom 140

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


141

zufw, G af e=uonf? atmifjrifr_ toD;tyGiahf wG &vmo!fh tcgrmS awmh olw@kd ,l=urnf? udv k ekd D Edik if aH &;uvnf; Tod@k aoG;uGaJ tmif &_yaf xG;ayGvaD tmif zefw;D xm;onf? Ttcsuu f kd azmfxw k zf @kd twGu/f jrefrmhxu G &f yf*% kd ;f }u;D u 0ef}u;D awGukd tpd;k &Xmersm;rS Ekwx f u G =f uzd@k t}urd }f urd f awmif;qdck o hJ nf? ,H=k unf=uonfqv kd #if jrefrmhvGwfvyfa&;twGuf toif;}uD;. v_yf&Sm;r_rsm;ESifh vma&mufyl;aygif;=uzdk@ aqmf=ocJo h nf? tdE, Nd uGeu f &ufygwrD S 0ef}u;D rsm; Ekwx f u G o f mG ;=uo!fw h ikd f / jrefrm 0ef}u;D awGuawmh rodusKd ;EGH jyKae=uonf? od@k t wGuf u|Eyfk w f @kd xGu&f yf*% kd ;f }u;D tzd@k vnf; tck tcHr&S?d vrf;yGihf aeawmhonf? &efuek w f iG f u|Eykf w f @kd . yGOJ ;D xGuf atmifjrifr_ &+y;D aemuf txuf jrefrmjynf rEWav;ESihf um;vrf;wav#muf&dS +rKd @rsm;q/D c&D;quf=uzd@k u|Eyfk w f @kd pOf;pm;=uonf? *sD pD bD at wdu k yf JG umvu &Jabmfa[mif;rsm;ESihf &[ef;oHCmrsm; =oZmvGr;f rd;k o!f/h tqdkyg a'orsm;rSm qif;&Jom;ygwD. trmcH e,fajrvnf; jzpfonf? u|EkfyfxH ay;yd@k =uo!fh pmrsm;t& / tqdyk ga'o rsm;wGif ,cif 0HomEk pdw"f mwfw@kd jyefvnf &Sio f efvmae+y;D / u|Eyfk w f @kd tjrefq;kH vma&mufz@kd aqmf=oxm;onf? rSeyf gonf? u|Eyfk w f @kd a&muf&o dS mG ;o!ft h cg tm;vH;k wufwuf=u=G uG &S=d uonf wpfcak wmh jyKp&m &So d nf? ,cifu trSm;ESihf t&_;H rsKd ; rawG@zd@k ? u|Eyfk w f @kd bufu txufrS atmufajc txd aumif;pGm pnf;&Hk;zdk@ vdkonf? u|Ekfyfwdk@ &yfem;o!fh ae&mwdkif; ywf0ef; usif &Gmrsm;rSm axmifEiS chf sD o!fh vltyk }f u;D rsm;udk awG@&onf? u|Eyfk w f @kd w&m;yGu J kd vma&muf em;axmif=uonf? axmufcH oHawG +crd ;f +crd ;f nHawmhonf? rEWav;od@k a&mufo!ft h cgwiG v f nf; / vlxk wpf&yfv;kH u u|Eykf w f @kd udk tHck I J aomif; aomif;nHnH =uKd q=kd uonf? wpfz@JG +y;D wpfz@JG {!fch =H u? vlxk tpnf;ta0;yGaJ wG usi;f y=u? Edik if aH &;w&m;rsm; a[m=u&m / r+y;D qH;k awmh[yk if xif&onf? ,ckwikd f u|Eyfk f trSww f & &Sad eonfrmS ocifp;kd jzpfonf? vlxt k pnf; ta0;wdik ;f vdv k w kd iG /f ocifp;kd u ol@toH}u;D ESihf wd@k Arm trsKd ;om; oDcsi;f udk / vufo;D vufarmif;wef;I qdo k nf? "'gw@kd jynf 'gw@kd ajr wd@k ydik w f ahJ jr" wpfausm+h y;D wpfausmh olqakd eyHu k pum;vH;k rsm;rS wpfqifh ol@ud, k w f iG ;f u jrefrmh aoG;awG v#w H ufvmovm; xifrw S &f onf? ocifEu k &Si;f vif;jywfom;o!fh / trsKd ;om; pum;vH;k rsm;jzifh a[majymonf? u|Eyfk u f u|Eyfk b f 0wGif pdwt f v_y&f mS ;qH;k / rde@f cGe;f rsm;ESihf yg0if v_y&f mS ;cJo h nf? u|Eyfk w f @kd rEWav; jzpfcahJ cs+y?D tvm;wl &efuek f jyefa&mufvmo!ft h cg Armhxu G &f yf*% kd ;f }u;D rSm wif;jy!fh trsKd ;om; v_y&f mS ;r_}u;D ESihf tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

141


142

tiftm;pk jzpfvmacs+y?D tcsdefum; 1940 jy!fhESpf tapmydkif;umv jzpfonf? a&mufav&m/ ae&mwdkif;wGif u|Ekfyfwdk@ jrSifhwifay;vdkufo!fh EdkifiHa&; Edk;=um;r_ESihf pdwf"mwfrSm jynfolwpf&yfvHk;udk v$rf;rdk; oGm;&Hkom r[kwf? xGuf&yf*dk%f;}uD; twGif; tvkyf vkyaf e=uaom/ u|Eyfk w f @kd tm;vH;k udv k nf; ul;pufvmonf? ,ck u|Eyfk w f @kd ajcukyf +r+J rJ pk&;kH ae=uay+y?D twlwuG wdu k yf 0JG ifz@kd toif&h dS aeacs+y?D aemufxyf ajcvSr;f opf wpfvrS ;f rvSr;f rD u|Eyfk Ef iS hf ocifatmifqef;wd@k aqG;aEG;cJ=h u onf? tqdyk g aqG;aEG;yGu J tem*wfjzpf&yfrsm;twGuf OD;qH;k t!$e;f yif jzpfawmhonf? u|Eyfk x f H ocif atmifqef; a&mufvmonf? olEiS hf u|Eyfk f ESpOf ;D om &So d nf? "u|eaf wmfw@kd awG vufeufuikd f awmfveS af &;pzd@k pOf;pm;aew,f?" ocifatmifqef;u qdkif;rqifh AHkrqifh ajymvdkufonf? u|Ekfyfbufu tht H m;oifh a=umif; rjy? Tpum;rsKd ;udk ESpaf ygi;f rsm;pGm =um;ae&o!ft h wGuf jzpfonf? txl;ojzifh vli,f Edik if aH &;tydik ;f ajymaeus pum; jzpfonf? olw@kd twGuf tjcm; ajymp&m wpfcck k r&Sad wmh o!ft h cg/ ajymwwf=uovd/k onfvakd jymrS txif}u;D yHk &onf? wpfqufwnf;Yyif +yD;cJho!fh v tenf;i,fcef@u ocifatmifqef; udk,fwdkif xkwjf yefxm;o!f/h a=unmcsuu f kd u|Eyfk f owd& vdu k o f nf? av}u;D avus,Ef iS hf wufaxmifarmif;wif ajymqdak eo!fh Edik if aH &; pum;awGukd olu y,fy,fe,fe,f wG,cf o hJ nf? trSeaf wmh tJo h !fh tcsed u f p+y;D tawmfrsm;rsm; jzpfysuf vmcJo h nf? " 'DudpPu ocifygwDu ajymaewmvm;"[k u|Ekfyfu &,f&$ef; ywf&$ef; ar;o!ft h cg ygwD r[kwyf /J ygwt D wGi;f u v#Kd @0Suf tzG@J wzG@J jzpfa=umif; olu pum; jyefonf? onfupd P twGuf olw@kd awG wufwuf=uG =uG &Sad eonf[k ajymonf? u|Eyfk f ,H=k unfapzd@k xGu&f yf*% kd ;f wGif u|Eyfk w f @kd twl vufwJG tvkyf vkyaf eo!f/h vltcsKd @. trnfawGuv kd nf; ol &Gwjf yonf? olu qufajymaeonf? u|Eyfk u f em;axmif&if; pdw0f ifpm;a=umif; jyonf? b,ftcsed u f onftikd 'f , D m &wmvJ[k ar;vdu k o f !ft h cg /ArmhxGyf&yf*dk%f;}uD;twGuf u|EkfyfESihf raqG;aEG;rD uav;uyif &Sdxm;a=umif; ol pum;jyefonf? "a'guw f mbarmfqD u|eaf wmfw@kd [m awG@wJh t"du ta=umif;&if;uawmh u|eaf wmf wd@k eJ@twl vufw+JG y;D wdu k af pcsiv f @kd ygy?J " qufvufI olu u|Eykf u f kd ajrmS ufyifh ajymaeonf? vlwpfa,mufukd onfvkd ajrmS ufyifh ESpo f rd w hf wfo!ft h usifh ocifatmifqef;rSm r&Sw d m u|Eyfk o f o d nf? qif;&Jom; ygwt D wGi;f acgi;f aqmifrE_ iS hf ywfoufo!fh oljrifor# ajymonf? u|Eyfk af b;em;wGif ud, k u f sKd ;&Sm aeo!fh uyfyg;aumifrsm; 0dik ;f tHak eonf[k qdo k nf? 142

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


143

"a'guw f m barmfukd olw@kd =um;xJu qGx J w k +f y;D a'guw f meJ@twl u|eaf wmfw@kd opPm &S&d dS tvkyf vkycf siw f ,f?" ol@taeESihf &d;k &d;k om;om; ajymaeo!ft h wGuf u|Eyfk w f @kd ygwD tay: ol. a0zefwdkuf cdkufr_awGudk u|Ekfyf pdwfrqdk;Edkifawmh? u|Ekfyfbufuvnf; ocifrsm; vkyyf u kH ikd yf EkH iS hf ywfouf+y;D b0ifruso!fh tcsuw f @kd udk axmufjyo!ft h cg olvnf; oabmwla=umif; ajymonf? "vufeufuikd f awmfveS af &;eJ@ ywfouf+y;D pDpOf +y;D +yv D m;?" r&Sad o;bl;? yxrqH;k u|eaf wmfw@kd tdik 'f , D mu Edik if jH cm; tquftoG,&f zd@k yJ? tJ'D udpt P wGuf &JabmftcsKd @udk Edik if jH cm; v$wcf si=f uw,f? a'guw f meJ@ a'guw f m ode;f armifw@kd rSm *syefawGe@J tquftqH &Sw d ,fv@kd u|eaf wmfw@kd ,Hw k ,f? u|eaf wmfw@kd tiftm;taeeJ@ txuf jrefrmjynfuvnf; u|eaf wmfw@kd pnf;&H;k r_atmufrmS &Sw d ,f? 0HomEka[mif;awGe@J &[ef; oHCmawGu a'guw f mwd@k bufrmS &So d vd/k a,bk,staeeJ@ ausmif;om;eJ@ vli,fawGuvnf; u|efawmfwdk@bufrSm &Sdaew,f? 'Dppf}uD;u u|eaf wmfw@kd twGuf tcGit hf a&;yJ? u|eaf wmfw@kd vkycf siw f mudk tckvkd ajymzd@k rqH;k jzwfcif/ tJ'D tcsut f vuf tm;vH;k udk u|eaf wmfw@kd csed q f cJh =uw,f? "ocifEek @J ocifoef;xGe;f wd@k a&m 'Dupd u P kd od=uvm;" odygw,f[k ol ajymonf? xdpk Ofu ocifEek @J ocifoef;xGe;f wd@k rSm u|Eykf Ef iS hf teD;uyfq;kH vlawG jzpfonf? olw@kd vufeufuikd f awmfveS af &; vrf;a=umif;udk trSeyf if pOf;pm;ae=u +yD jzpfonf? od@k ayr,fh ocifatmifqef; taeESihf zrf;0&rf; xkwcf x H m;o!ft h wGu/f vGwv f w G v f yfvyf rv_y&f mS ;Edik ?f Ttcsurf mS ,ck udpEP iS fh ywfoufaeonf? TYyif u|Ekfyf acgif;xJ tawG;ESifh trSwfonm trsdK;rsdK; wdk;0ifvmonf? 1930 jy!fhESpf v,form; olyek }f u;D udk jyefjrifa,mifvm onf? tajctae tcsed t f cgEiS fh tpDtrHw@kd !Hhzsif;r_a=umifh/ a=uuGJ 0rf;enf;zG,f&m tqHk;owfcJh& o!fh ykefuefr_}uD;onf / avmif;upm;orm; wpfa,muf. vkyyf kH udik yf rkH sKd ;ESio hf m wlaeawmhonf? xdpk Ofu olyek af cgi;f aqmif tm;vH;k eD;yg;bufu/ 0wfvw kH pfO;D taeESihf ckcH umuG,cf &hJ onf? a,muFsm; tm;vH;k udk qGaJ c:oGm;o!fh rD;avmifaeaom &Gmrsm;/ &So d r# ypPn;f av;awG todr;f cH vdu k &f +y;D uav;oli,fEiS fh rde;f rrsm; &ifxk idI k use&f pfc=hJ uyHrk sm;udv k nf; u|Eyfk f jrifawG@cJ@&onf? arhr&Edik o f !fh Toifcef;pmuyif /oyl ek rf ;D udk pwif ar$;cJo h !fh *sD pD bD at toif; }u;D twGi;f od@k u|Eyfk u f kd wGe;f yd@k vdu k o f nf? ,ckEiS hf rwlo!fh aemufwpf}urd f ykeu f efr}_ u;D jzpfvm&rnfukd ,H=k unf&if; pdwt f m;xufoefpmG apmifah r#maf ecJo h nf? tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

143


144

vufvrS ;f &So d r# awmfveS f a&; pmtkyaf wGukd u|Eyfk f zwfonf? rwf(pf)/ vDeif/ xa&mhpuD/ [pfwvm/ awmfveS af &;ordik ;f ESihf *EW0if 0wˆˆKawG tm;vH;k rusef pl;pl;pdu k pf u kd f avhvm cJo h nf? trSet f m;jzifh awmfveS af &;rsm;. qGaJ qmifrc_ &H onfrmS / u|Eyfk f wpfO;D wnf; r[kw?f tm&S&dS u|Eykf w f @kd rsKd ;qufrsm;tm;vH;k jzpfonf? tm&StwGuf Edik if aH &; tpDtrHopf wpf&yf ta&;w}u;D vdt k yfvsuf &So d nf? awmifov l ,form; ta&;awmfy}kH u;D &kyyf suf qif;ysuf usqHk;oGm;&o!fh oifcef;pma=umihfyif/ u|EfkyftaeESifh ydkI vufawG@ qefvmovdk }uKd wif jyifqifrr_ sm; &Sv d m&onf? awmfveS af &;onfomv#if awmfveS o f !fh vlwef;pm; acgi;f aqmifr_ ESihf awmfveS af &; tajctaersm; jzpfa=umif;/ u|Eyfk . f avhvm pl;prf;r_rsm;u oif=um;ay;cJo h nf? awmfveS af &; wpf&yfY tjcm; bufwpfbuf &So d nfqakd om tcsuu f v kd nf; u|Eyfk rf arh awmfveS af &; t=urf;zufrE_ iS hf wefjyef awmfveS af &; jzpfonf? wpfenf; ajym&v#if awmfveS af &;}u;D u ol@ &ifaoG;i,frsm;udk 0g;rsKd ypf+y;D aemufq;kH ol@Edik if u H ykd g zsuq f ;D ypfvu kd jf cif; jzpfonf? a'guw f m ode;f armif/ *syefjynfrS ,laqmifvmo!fh t}uOH m%f qdo k nfuvnf;/ ,if;wd@k udk &ufazmufxm;jcif;om jzpfonf? 1940 jy!fEh pS f yxr v rsm;twGif; urBmppf}uD;. tajctae rSmvnf;/ u|EkfyfESifh *syefwdk@ oabmxm;o!fh ppfyrJG sKd ; r[kw?f tqdyk g tajctaersm;wGif tiftm; oH;k zd@k rvk[ d k oabmwlnx D m;onf? trSet f m;jzifh +Aw d o d #w@kd yg0grmS / ,cifuvdk tiftm; r&Sad yr,hf usef&Sdaeao;onf? u|Eyfk . f tdraf emufbuftcef;wGif ocifatmifqef;ESihf u|Eyfk w f @kd xdik af e =uonf? tcef;twGi;f rSed yf sys qnf;qma&mifav;om &So d nf? u|Eyfk f acgi;f xJ&o dS r# ocifatmifqef;udk yGifhyGihfvif;vif; ajymjyonf? ol oabmaygufvdrfhrnf[kvnf; ,H=k unfonf? ol@udk u|Eyfk f av;av;eufeuf Tod@k ajymqdo k nfrmS yxrOD;qH;k tcGit hf a&; jzpfonf? rlt& olEiS hf u|Eyfk f tawmfrsm;rsm; oabmwl=uonf? jrefrmjynf taeESihf ud, k yf ikd af wmf vSeaf &;w&yf &S&d rnf? vdt k yfv#if t=urf;zuf&rnf? ,ck rsKd ;qufw@kd u usew f m0efukd ,l=u&rnf? wu,fawmh cdik +f ro J !fh T,Hk=unf csufuyif u|Ekfyfudk EdkifiHa&;xJ qGJac:cJhonf? qif;&Jom; ay:vpDudk twdtvif; a=unmo!fh txd rwf(pf) 0g'D wpfa,muf jzpfco hJ nf? ,ck olw@kd ESihf Armhxu G &f yf*% kd ;f }u;D wGif vufwJG tvkyf vkyjf zpfonf? jrefrmjynfwiG f vdt k yfo!fh awmfveS af om vlwef;pm; (od@k ) tajccHaumif;rSm vli,frsm;=um;wGif &S&d rnf[k u|Eyfk f ,H=k unfaeonf? od@k wdik f vufawG@ awmfveS af &;rSm / owd}u;D }u;D ESihf csed pf uf vkyu f ikd &f r!fh 144

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


145

udpP wpfco k m jzpfa=umif; u|Eykf u f xyfavmif; ajymonf? Tae&mY u|Eykf f ajymcsio f !fh yGKd iw hf pfcq k D a&mufvmonf? rSeu f efo!fh tcsed t f cg ESifh enf;vrf;wd@k rSm awmfveS af &; tajctae wpf&yf. t"du tcsuf jzpfonf? ppftwGi;f vufeufuikd f wdu k yf u JG kd toH;k rjyKrD / tcsed t f cgEiS hf tajctaeudk u|Eykf w f @kd apmif&h rnf? od@k r[kwv f #if 1930 jy!fv h kd cg;oD;o!fh &v'frsm; jzpfvmEkid o f nf? tvGew f &m qd;k 0g;o!fh pGe@f pm;r_ wpfck jzpfomG ;Edik o f nf? od@k twGuf OD;qH;k vlxu k kd ydik yf ikd f Edik Ef ikd f qufvuf pnf;&H;k &rnf? tH=k urG u _ kd Edik if aH &;tqifrh S vufeufuikd f wdu k yf JG yHpk o H @kd rnfo@kd ajymif;rnf? rnfo!fh tcsed Yf ajymif;rnfqo kd nfrmS / tiftm;pkrsm;. tnrn jzpfpOfay:wGif rlwnfvrd rfh nf? ed*;kH csKyt f aeESihf jynfy r[mrdww f @kd udk &SmazG&if; /tqd;k qH;k tajctaersm;twGuf taumif;qH;k jyifqifz@kd vdt k yfa=umif; u|Eykf w f @kd oabmwlvu kd =f uonf? tqdyk g aemufq;kH twnfjyKcsuu f kd ocifatmifqef; taeESihf vnf; oabmayguf vufco H nf[k ,lqo!ft h wGuf / u|Eyfk b f ufu olw@kd udk wm;zd@k r}udK;pm;awmh? rSefuefo!fh enf;vrf;/ rSefuefo!fh tcsdeftcgudkom a&G;cs,f vkyu f ikd =f uzd@k ajymvdu k rf ad vonf? u|Ekfyf ajymaeo!fh wpfcsdefvHk;/ ocifatmifqef;um; pl;pl;pdkufpdkuf em;axmifaeonf? awmfveS af &; oDt&dk ED iS fh vufawG@qdik &f m jy\emrsm;ESifh ywfouf+y;D / u|Eyfk f aqG;aEG;jyo!fh ta=umif;t&mrsm;um;/ ol@twGuf &_yaf xG;ae&mrS tawmftwef &Si;f vif;oGm;yH&k onf? olrjyefrD xa&mpuD;. &k&mS ;awmfveS af &; pmtkyu f kd ay;vdu k o f nf? awmf v S e f a &;ES i f h tjcm; t=urf ; zuf v_ y f & S m ;r_ yH k p H r sm;ES i f h jcm;em;o!f h ta=umif;t&mrsm;udv k nf; atmufajcrS rsO;f wm; ay;vku d af o;onf? pmyd'k f wpfcu k kd u|Eyfk f toHxu G f zwf+y;D aemuf..... " 'Dawmh awmfveS af &;udk tkypf ik ,fav; wpfcx k rJ mS uef@owf abmifcwf xm;r,fq&kd if v#Kd @0Su}f upH nfr_ wpfcyk J jzpfvrd rhf nf? vlxu k kd olw@kd bmom vkyzf @kd cGijhf yKvu kd &f if vnf; olyek f xwm jzpfrmS yJ? 1930 jy!fEh pS f uvd/k A&rf;Awm tjzpfrsKd ;eJ@ &ifqikd &f vdrrhf ,f? 'ga=umifh tppftrSef awmfveS af &; wpf&yfukd taumiftxnf azmfz@kd qd&k if / wd@k eJ@ vlx[ k m wpfom;wnf; &Szd @kd vdw k ,f?" pmtkyu f kd ydu k v f suf ocifatmifqef; xGucf mG oGm;awmhonf? xdn k wpfnvH;k u|Eyfk f pdwaf wG r+ird rf ouf jzpfaeonf? ppf}u;D p+yD qdu k wnf;u tem*wfukd u|Eyfk f a&;a&;r# jrifvu kd &f onf?

oef;0if;vdSki f

(qufvufaz: jyygrnf?) tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

145


146

tvif;tdrfrSwfpk *syefEdkifiHwGif jyKvkyfaom jrefrmhESpfopful; pmaya[majymyGJ trSwfw&

pmaya[majymyGJ "avhonf jrefrmEdik if w H iG f ay:ayguu f sio hf ;kH aeaom ,Ofaus;r_ "avhwckjzpfonf? a[majymolw@kd udk zdw=f um;+y;D a[majymolw@kd . tawG@t}uKH / tjrif oabmxm;/ cHpm;&yfwnfr_rsm;ESifh twwfynmrsm;udk zdwf=um;olwdk@rS pkaygif;um em;axmif A[kow k ,l r#a0cHpm;=ujcif;jzpfonf? pmaya[majymyGJ "avhonf jrefrmEdik if H wGif vGefcJhaomESpfaygif; ajrmufrsm;pGmuwnf; ay:aygufxGef;um;cJhaom vkyf&yfwck jzpfonf? ,ckacwf umvwGiv f nf;xGe;f um;+rjJ zpfonf? usi;f y+rjJ zpfonf? a[majymolw@kd trsm;pkonf pmaye,fy,frS tEkynm&Sifrsm;/ todynm&Sif/ twwfynm&Sifrsm; jzpf=uonf? trdarG;&yfajrudk pGe@f cGmum wdik ;f wyg;wGif tajccs aexdik =f uaom jynfaxmifpk jrefrmEdik if o H m;rsm;onfvnf; xdpk maya[majymyGJ "avhukd cHrk ifjrwfE;kd =uonf? txl;ojzifh trd arG;&yfajrtwGi;f jzpfysuf ajymif;vJaeaom tajctaersm;/ A[kow k twwfynm rsm;udk =um;odv=kd uonf? a[majymolw@kd . tawG@t}uKH / oabmxm;tjrif rsm;udk em;qif cHpm;vd=k uonf? Tonfukd *syefEikd if aH &muf pmaytiftm;pk wpkrS jznfq h nf;ay;vdo k nfh oabm d nf=h um;rS xm;qEN tjynf&h cdS =hJ uonf? wdik ;f wyg;wGif tzufzufrS tcuftcJrsm;pGm &So *syefEdkifiHa&muf jynfaxmifpk jrefrmEdkifiHom; taygif;wdk@. qENudk jznfhqnf;ay;&ef taumiftxnf az:cJ=h uonf? xd@k twl w+yKd ief ufwnf; urBmEh ikd if H toD;oD;wGif a&muf&dS aeaom Edik if o H m;taygi;f tm; em;qifcpH m; apvdpk w d f &Scd =hJ uonf? xd@k a=umifyh if *syefEikd if t H wGi;f &Sd tvif;tdrrf *~Zif; &Jabmfrsm;rS }uKd ;pm; taumif txnf az:cJ=h uonf? xd@k twl w+yKd ief ufwnf; yxrt}urd f 2011 ckEpS f Ed0k ifbmv (20) &ufae@wGif 91 ESpfajrmuf trsdK;om;atmifyGJae@ txdrf;trSwftjzpf jrefrmEdkifiHrS pma&;q&m cspOf ;D ndK/ uAsmq&m pma&;q&m armifped 0f if; (ykw;D uke;f )/ pma&;q&mr EkE&k nf (tif;0) wd@k udk zdw=f um;v#uf pmaya[majymyGJ usi;f ycJo h nf? 'kw, d t}urd t f jzpf 2013 146

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


147

ckEpS f {+yv D 21 ae@wGif jrefrmhEpS o f pfu;l acgi;f pOfjzifh umwGe;f q&m atmfyu D s,/f pma&; q&mr*sL; wd@k udk zdw=f um;um pmaya[majymyGJ usi;f ycJo h nf? a[majymol pma&;q&m/ q&mrrsm;ESihf jynfya&muf jrefrmEdik if o H m;wd@k tjrifjcif;zvS,rf r_ sm; jyKc=hJ uonf? pmaya[majymol pma&;q&m/ q&mrrsm;onf trdjrefrmjynfwiG f ae&mtES@H tjym; vSnv hf nfum a[majymyGrJ sm;wGif a[majymaeolrsm; jzpfonft h av#muf wd;k wuf xGe;f um;aeaom Edik if rH sm;. ,Ofaus;r_ A[kow k rsm;/ Edik if w H Edik if EH iS hf Edik if o H /l Edik if o H m;wd@k . &yfwnf aqmif&u G f aexdik rf r_ sm;udk avhvmoH;k oyfum trdjrefrmjynfow l @kd xH wqifh A[k okwrsm; jzef@jzL;ay;apvdak om qENrsm; tjynft h 0&Scd =hJ uonf? xdo k @kd ESpOf ;D ESpzf uf tusKd ; jzpfxeG ;f aprnfh wm0efrsm;udk vma&muf a[majymcJ=h uaom q&m/ q&mrrsm;onf rdrw d @kd u|r;f usif wwfajrmufonfh tEkynm&yfrsm;jzifh taumiftxnf az:vdrrhf nf [lIvnf; ,H=k unf/ 0rf;omyDwjd zpf *k%, f rl o d nf? Edik if &H yfjcm;wGif aexdik &f yfwnf ae=u&aom jrefrmedik if o H m;wd@k onf tzufzufrS tcuftcJ/ rajyvnfrr_ sm; ajrmufrsm;pGm &S=d uonft h av#muf rdrw d @kd wwfprG ;f or#ukd h nf;aqmif&u G f Edik rf t _ ay: arwWm/apwem a&S@xm;+y;D trsm;qEN aumif;usKd ;twGuf jznfq 0rf;omyDwd jzpfrd+yD; aemifudkvnf; rdrdwdk@ wwfEdkifonfhzufrS &dk;om;pGm wwfEdkifor# qufvuf aqmif&u G Ef ikd &f ef }uKd ;pm;tm;xkw=f u&rnfjzpfonf? pmaya[majymyGt J wGuf jrefrmEdik if rH S vma&mufum a[majym ay;cJ=h uaom q&matmfyu D s,/f q&mr*sL; wd@k tygt0if q&m/ q&mrrsm; *syefEikd if o H @kd a&muf&EdS ikd af &; twGuf ulnaD qmif&u G af y;aom udak usmaf usmpf ;kd / rEG@J EG@J ausmf ESihf wm0efcI H ac:aqmif ay;aom ASIAN PEOPLE'S FRIENDSHIP SOCIETY (APFS) rSwm0ef&o dS l Mr KATO JOTARO tm; aus;Zl;wif&a dS =umif;/ xd@k twl pmaya[majymyGw J iG f ยบuaG &mufcs;D jriS hf em;qif =uaom y&dowftaygi;f / pmaya[majymyGw J iG f ulnyD yhH ;kd aqmif&u G af y;=uaom owif;/ rD', D m rdwaf qGtaygi;f tm; txl;aus;Zl;wifa=umif;ESihf pmaya[majymyGJ jzpfajrmufa&; twGuf vltm;/ aiGtm;/ twwfynmtm;rsm; yl;aygif;yg0if aqmif&Gufay;cJh=uaom tvif;tdr&f aJ bmf/ &Jarrsm;tm; aus;Zl;wif&adS =umif; ajym=um;jcif;jzifh ed*;kH csKyv f u kd yf gonf?

&J+idr;f

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

147


148

148

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


149

tvif;tdrrf *~Zif; (*syef) rS }u;D r_;usi;f yaom 'kw, d t}urd af jrmuf pmaya[m ajymyGu J kd jrefrmhEpS o f pfu;l pmaya[majymyGJ acgi;f pOfjzifh 21/ 4/ 2013 ae@wGif *syefEikd if H Toshima - ku, Ikebukuro t&yf&dS Kokaido Hall wGif nae 5;30 rS 9;30 xdusi;f y&m pma&;q&mr*sL; rS pmay.tcef;u他 acgif;pOfjzifh tzGifha[majymcJh+yD;aemuf q&m umwGe;f atmfyu D s,rf S Tc&D;eD;ovm; acgi;f pOfjzifh a[majymcJyh gonf? pmaya[majymyGo J @kd *syefEikd if aH &muf pmaycspo f l jrefrmEdik if o H m; 250 ausmf wufa&mufc=hJ uygonf? owif;? ? tvif;tdrf rD', D m "gwfy?kH ? udo k mxuf/ udak t;odu k f tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

149


150

tvif;tdrf r*~Zif;tm; ulnDaxmufyHhay;aom (1) (2) (3) (4) (5)

bdb k o kd uf &Jrif;0if; ausmx f eG ;f Edik f cdik Of ;D i,f ud=k unfpef;

wdk htm; tvif;tdrfr*~Zif; &Jabmfrsm;rS rSwfwrf;wif *k%fjyKtyfygonf .................................................

zdwfac:tyfygonf EdkifiHa&;/ vlr_a&;/ pD;yGm;a&; tawG;tjrifaqmif;yg;rsm; a0zefa&;aqmif;yg;rsm; uAsm/ 0wKˆ wd/k umwGe;f / yef;csrD smudk

rnforl qdk vGwv f yfpmG ay;yd@k Eikd yf gonf? pmrlrsm;udk (15) &ufae@ aemufq;kH xm;+yD; ay;yd@k =uyg&ef arwWm&yfct H yfygonf? tvif;tdrfr*~Zif;

150

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


151

tvif;tdrf wm0efcH

pmtkyfcsKyfvkyfa&;

&J+idr;f

aX;0if;

ta0;&muf t,f'Dwm aZmfaZmfatmif (t*Fvef) ABFSU (88)rsKd;quf

t,f'Dwm rsKd;jrifhatmif / ausmfrkd;Ekdif tHharmf

tr_aqmift,f'Dwm Anm;b&kdif,efuif; / xGef;+idrf; atmifaZ,smndK / rcdik =f unf0if;

yef;csDo&kyfazmf xDvm+idrf; ausmv f if;xGÉaf tmifcif

&H;k tzGJ h cifarmifaZmf / =unfwkd; aeatmifausmf / [efaZmf0if; jrihfudk / r0if;oE Wmatmif rvJhvJh0if;udk / 0if;Edkif(Lin Po Yin)

L-NOORA

pmpDpm&dkuf ausmfxGÉf0if; / pnfoljrifh [def;rif; / jynf+zdK;&J

jynfwGif;jynfy jzef hcsda&; ausmfcdkif0if; / jr0if;pd;k atmif=unf / wifEdkif / jrihfOD; / wifrif;Edkif tm;opfrGef

b¾ma&; rif;rif;odef; / xGef;xGef;0if; atmifrsdK;rif;

/ owif; ESifh rD'D,m aZmfaZmfEdkif / at;okduf &Jjrifhatmif / rsdK;apm rsdK;ausmfodef; / ausmfrsdK;xGef;

Web Site

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)

151


152

tvi tviff;tdrf odk hqufoG,f&ef POST 169-0075 TOKYO TO, SHINJUKU-KU TAKADANOBABA,3-7-10 303,HIGARI BLD TEL - FAX 03 - 6313 - 4178 Japan. TEL 080-5070-0080 090-1842-9888 090-6528-9292 090-8486-2161 090-7198-4763 e-mail - aalinneain@yahoo.com web - http://alineain.net/ http://luminarymagazine.wordpress.com/ http://alinneain.blogspot.com/

152

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


4

tvif;tdrfpum; tvif;tdrfr*~Zif;onf jrefrmEdkifiHtjyifzuf *syefEdkifiHwGif;wGif tcrJhjzef@csd xkwaf 0aeaom r*~Zif;jzpfonf? tvif;tdro f nf rwlnaD om tzG@J tpnf;rsm;rSm yg0if aeaom vltcsdK@ESifh rnfonfhtzGJ@ tpnf;wGifrSryg0ifyJ oD;jcm; &yfwnfaeaom *syefa&muf 'Drdkua&pD awmifhwolrsm; pmayjrwfEdk;olrsm; yl;aygif;yg0ifae=uaom pmaytiftm;pk wckjzpfonf? wenf;tm;jzifh rwlnrD r_ sm; yl;aygi;f yg0ifae=uaom tiftm;pkw&yfjzpfonf/ vGwv f yfpG moabmuGv J yJG ikd cf iG hf &So d vdk rdro d abmqENEiS hf rudu k n f aD omfvnf; yg0ifaqmif &Gufaeaom &Jabmftrsm;pk qENjzifh vkyfudkifaqmif&Guf =u&rnfqdkygu yl;aygif;yg0if aqmif&Guf=uonf? rnfolwpfOD;wpfa,mufr# igwaumaumum vkyfudkifjcif;r&Sd=u? tzG@J tpnf; tiftm;pkwiG v f nf; pnf;rsO;f pnf;urf;rsm;ESihf aqmif&u G =f u+y;D / vlwikd ;f vlwikd ;f wm0efudk,fpD&Sd=uonf? rdrdwm0ef,lxm;r_udkausjyGefpGmaqmif&Guf=uovdk tajctae tcufct J & raqmif&u G Ef ikd yf gu vdt k yfovkd ulnD 0dik ;f 0ef;aqmif&u G =f uonf? t"duonf rdrw d @kd &yfwnfaer_ vrf;a=umif;tay: v$aJ oG&yfwef@ roGm;ap&ef jzpfonf? rdrw d @kd cH,cl suo f nf trdjrefrmjynf ppfu|eb f 0/ ppftm%m&Sipf epfatmufrS jynfolvlxk vGwfajrmufap&efjzpfonf? 4if;tjyif 'Drdkua&pDpepf xGef;um;jyef@ yGm;ap&efEiS hf tm%m&Siw f @kd . vky&f yfreS o f r#ukd qef@usif wGe;f vSew f u kd cf u kd &f efjzpfonf? vlwdkif;vlwdkif;. omwlnDr#r_udk tav;xm; wefbdk;xm;ojzifh tm%m&Siw f @kd . vky&f yfreS o f r# usq;Hk ap&rnfjzpfonf?

4

tvif;tdrfr*~Zif; twGJ(6)trSwf(5)


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.