Masterclasses Bouw 2014-2015 jaarprogramma

Masterclasses Bouw Bouwpartners

Programma

Masterclasses

2014‐2015

1

Masterclasses overzicht 2014‐2015 MC 1 11‐09‐2014

MC 2 02‐10‐2014

MC 3 30‐10‐2014

MC 4 20‐11‐2014

MC 5 11‐12‐2014

MC 6 08‐01‐2015

MC 7 22‐01‐2015

MC 8 19‐02‐2015

MC 9 12‐03‐2015

MC 10 09‐04‐2015

MC 11

Masterclasses intro

Gebiedsontwikkeling Indië terrein Almelo

Transforma e en industrieel erfgoed

Ontwikkelen en financieren

De duurzame stad: goed bouwen, pre g wonen

Vernieuwend opdrachtgever‐ en opdrachtnemerschap Modulair en conceptueel bouwen

BIM en Lean

Duurzame energie

Verduurzaming bestaande bouw

Innova eve bouw, de bouw in de toekomst

30‐04‐2015 2

Masterclasses Bouw : Convenant

Bouwpartners

Enschede, september 2014

De academies BBT en ABR&R van Saxion starten in het schooljaar 2014/2015 met de derde jaargang van de Masterclasscyclus over bouwgerelateerde actu‐ ele thema’s. Deze thema’s worden door vier gerenommeerde bouwbedrijven uit Twente aangeboden voor de Bouwkunde‐, BouwTechnische Bedrijfskunde‐ en Vastgoed en Makelaardij studenten van Saxion. Deze masterclasses vor‐ men een vast onderdeel in de opleidingen. De thema’s bereiden de student nog beter voor, om in een sterk veranderende bedrijfstak werkzaam te zijn.

De masterclasses zijn een concrete uitwerking van het convenant dat Saxion hee gesloten met vier grote Twentse bouwers.

Convenant De vier bouwpartners: Dura Vermeer Bouw Hengelo BV, Plegt‐Vos Bouw‐ groep, Trebbe Oost & Noord BV en Ter Steege Bouw Vastgoed, hebben samen met Saxion middels een convenant de strategische inten e uitgesproken om elkaar wederzijds te versterken. De bouwpartners ondersteunen Saxion ac ef bij het op peil houden van de instroom in de bouw‐ en de bouwgerelateerde opleidingen. Dit doen zij door een inhoudelijke bijdrage te leveren aan de ont‐ wikkeling van het hbo‐onderwijs. Daarmee wordt de aanslui ng tussen onder‐ wijs en arbeidsmarkt nadrukkelijker dan voorheen onderwerp van gesprek en samenwerking. Saxion gee vorm aan haar maatschappelijke verantwoorde‐ lijkheid door de bouw, een belangrijke economische pijler in Oost‐Nederland, te ondersteunen in haar verdere ontwikkeling en op malisering.

Het Convenant Bouwen aan Bouwopleidingen (juni 2010) is een bezegeling van een reeds langdurig bestaande rela e tussen bovengenoemde vier toon‐ aangevende Twentse bouwbedrijven en de bouwgerelateerde opleidingen van Saxion. Met de masterclasses willen de par jen bijdragen aan een posi e‐ ve beeldvorming van de bouwsector en het werken in de bouwsector.

dhr. drs. R.J.C. Bartelink Directeur School of Business, Building & Technology (BBT)

dhr. Mr. D.J. Sweitser Directeur Academie Bestuur, Recht en Ruimte (ABR&R)

3

Over de bouwpartners

Bouwpartners

Ter Steege Bouw Vastgoed : Ter Steege Bouw Vastgoed is een totaalaanbieder die haar kennis en kunde hee gebundeld om zo van ini a ef, ontwikkeling, financiering, realisa‐ e tot beheer & onderhoud de klant te kunnen helpen. Vanuit de lokale betrokkenheid van de bedrijven in Rijssen, Hardenberg en Apeldoorn werken we samen om van idee naar ideaal te komen: www.tsbouwvastgoed.nl

Ter Steege Bouw Vastgoed is onderdeel van Ter Steege Groep. Ter Steege Groep hee als familiebedrijf een historie van meer dan 100 jaar en is ook ac ef in Handel en Indu‐ strie. De organisa e rust op drie fundamentele pijlers: Betrouwbaar, Betrokken en Be‐ kwaam. Ter Steege wil een betrouwbare partner zijn, die afspraken nakomt en handelt vanuit respect voor de ander en voor de omgeving. Meer informa e is te vinden op onze website: www.tersteegegroep.nl

Dura Vermeer Bouw Hengelo BV: Nog voordat Job Dura sr. in 1873 onze onderneming star e was zijn visie op bouwen helder: bouwobjecten moeten zowel persoonlijke, eco‐ nomisch als maatschappelijk rendement opleveren voor de lange termijn. Dat is tot op de dag van vandaag de ambi e van ons familiebedrijf. Bij het ontwerpen, realiseren en beheren van bouwkundige faciliteiten richten we ons op lage kosten, hoge presta es en maximale ontlas ng voor opdrachtgevers, gebruikers en omgeving. Dura Vermeer. Sa‐ men ambi es waarmaken. Meer informa e is te vinden op onze website: www.duravermeerhengelo.nl

Trebbe Oost & Noord BV: Trebbe is een bedrijf met een rijke historie en een schat aan ervaring. En daar zijn we trots op. We voeren projecten uit in de u liteits‐ en woning‐ bouw. Van nieuwbouw tot renova e, groot onderhoud, verbouw en uitbreidingen. Treb‐ be is in de huidige situa e is opgedeeld in twee werkmaatschappijen: Trebbe Oost & Noord B.V. (met ves gingen in Enschede, Zwolle en Groningen) en Trebbe West B.V. (Nieuwegein). Daarnaast hee Trebbe Groep nog twee deelnemingen: Dijkham bouw B.V. in Nijkerk en Bouwbedrijf Van den Hengel B.V. in Soest. Meer informa e is te vin‐ den op onze website: h p://www.trebbe.nl/

Plegt‐Vos Bouwgroep BV : Plegt‐Vos (www.plegt‐vos.nl) is een dienstverlenende bouw‐ onderneming en is breed ac ef in de bouw op het gebied van woningbouw, u liteits‐ bouw, onderhoud, renova e en grond‐, weg‐ en waterbouw. Plegt‐Vos komt voort uit een familiebedrijf met een rijke, interna onale ondernemerstradi e. De pla e organisa‐ e, de korte lijnen en het brede ac viteitenpakket zijn daar kenmerkend voor. Al ruim 110 jaar combineren we warme tradi e met actuele ambi e en lef. De combina e van innova ekracht en maatschappelijke betrokkenheid is tekenend voor Plegt‐Vos. Wij on‐ derscheiden ons door het creëren van unieke, originele en toekomstbestendige oplossin‐ gen. Dat doen we vanuit de visie dat die oplossingen een bijdrage leveren aan woon‐, werk‐ en leefplezier. Vanuit deze betekenis leveren we een duurzame bijdrage aan de samenleving. Tot onze klanten behoren overheden, ontwikkelaars, beleggers, woning‐ bouwcorpora es, zorginstellingen en bedrijven in Nederland. Er werken ca. 330 mede‐ werkers bij Plegt‐Vos en de omzet is ca. 150 mln. Plegt‐Vos behoort tot de top 25 bouw‐ ondernemingen in Nederland en hee ves gingen in Utrecht, Lelystad, Assen, Bemmel, Hengelo, Langeveen en Oldenzaal (hoofdkantoor). Meer informa e is te vinden op onze website: h p://www.plegt‐vos.nl/

4

MC 1

Masterclasses intro

Data: 11-09-2014 9.00 tot 11.00 uur Saxion Harry Bannink Theater De bouwpartners:

H. ter Steege Algemeen directeur Ter Steege Bouw Vastgoed

H. Pluimers Algemeen directeur Dura Vermeer Bouw Hengelo BV

T. Opdam Algemeen directeur Plegt-Vos Bouwgroep BV

H. Trebbe Algemeen directeur Trebbe Oost & Noord BV

Masterclass 1 Introduc e masterclasses

Tijdens deze introduc emasterclass geven de bouwpartners een overzicht van het aanbod van de masterclasses voor het komende schooljaar. De mas‐ terclasses worden aangeboden aan de studenten van de drie bouwgerelateer‐ de opleidingen, Bouwkunde, BouwTechnische Bedrijfskunde‐en Vastgoed en Makelaardij van Saxion Deze breedte van de doelgroep, en het gezamenlijk aanbieden van de onderwerpen maakt dat de studenten inzage en begrip krij‐ gen voor de dilemma's. De studenten leren hierdoor begrip te hebben voor de verschillende par jen in de bouwkolom en krijgen zo een brede kijk op het gezamenlijke werkveld en vind kruisbestuiving van de verschillende opleidin‐ gen van de studenten plaats.

Onze bouwpartners geven via deze masterclasses inzicht in de prak jk, en bespreken aan de hand van voorbeeldprojecten de uitdagingen en de kansen.

Hierbij komen de gezamenlijke, maar ook de mogelijk tegenstrijdige belangen naar voren in de snel veranderende bedrijfstak.

Deze ochtend gaan de bouwpartners met de studenten in discussie over de rol die de huidige par jen moeten innemen in de bouwbranche. Theo de Bruijn leidt deze discussie.

Programma: 9.00 ‐ 9.25: Betekenis Smart Industry voor de samenleving, W. Boomkamp 9.25 ‐ 9.45: Wonen en werken in de toekomst door Theo de Bruijn 9.45 ‐ 10.15: Pitch korte toelich ng op de komende masterclasses

H. Pluimers: BIM en Lean, Ontwikkelen en financieren

H. ter Steege: Gebiedsontwikkeling, transforma e en

industrieel erfgoed

T. Opdam: Vernieuwend opdrachtgeverschap en

conceptueel bouwen

H. Trebbe: Verduurzaming bestaande bouw 10.15 ‐ 11.00 : Forumdiscussie met panelleden

W. Boomkamp Voorzitter CvB Saxion

R. Bartelink Directeur School of Business, Building & Technology Saxion

5

T. de Bruijn Lector Duurzame leefomgeving Directeur IAA Stedenbouw en Landschap

MC 2

Gebiedsontwikkeling

Data: 02-10-2014 9.00 tot 11.00 uur Saxion Op locatie Sprekers:

E. Tijhof Gebiedsontwikkelaar Ter Steege Bouw Vastgoed

M. ten Dam Projectleider Gemeente Almelo

Masterclass 2 Gebiedsontwikkeling Indië terrein Almelo

Ter Steege Bouw Vastgoed is sterk in het ontwikkelen van binnen‐ stedelijke gebieden met complexe opgaven. Onze uitdagingen zijn het herontwikkelen van oude bedrijventerreinen, het verbeteren van binnensteden en het omgaan met kwetsbare dorpskernen. Ob‐ stakels gaan wij hierbij niet uit de weg. De omgeving waarin wij wer‐ ken, kennen wij goed. Bewoners en ondernemers in een buurt be‐ trekken wij ac ef bij onze plannen. Zij weten het beste wat lee in hun omgeving. Tevens moeten de doelen en belangen van alle be‐ trokken par jen (overheden, corpora es, huurders, kopers en om‐ wonenden) juist worden behar gd. Zo vinden wij de juiste route door de vele regels en belangen. Samen werken wij aan gebieden waar je ook over vij ig jaar nog steeds pre g kunt wonen, werken of recreëren.

Ter Steege kocht in 2001 het Indië terrein aan van Ten Cate in Alme‐ lo. In deze masterclass een terugblik van 15 jaar en een vooruitblik naar de toekomst. Hoe verliep de aanvankelijke planning en waar liggen kansen, maar ook waar lagen/liggen de valkuilen. Hoe verlie‐ pen de contacten met de actoren? Welke invloed had de crisis op het masterplan? Een masterclass gebiedsontwikkeling aan de hand van een prak jkvoorbeeld.

Speciale gast is drs. M. ten Dam, projectleider bij de gemeente Al‐ melo. Hoe is zijn ervaring met een marktpar j die via zelfrealisa e een gebied ontwikkelt? Waar liggen gezamenlijke belangen en waar mogelijk tegenstrijdige?

6

MC 3

Transforma e

Data: 30-10-2014 9.00 tot 11.00 uur Saxion S047 Spreker:

B. Hallink Directeur Ter Steege Holding bv

Masterclass 3 Transforma e en industrieel erfgoed

Ter Steege Bouw Vastgoed richt zich graag op het verbeteren van loca es met een lage dynamiek in steden. Dat vraagt om een lange termijnbenadering en produc eve samenwerking met gemeenten, corpora es, omwonenden en andere par jen. Speciale aandacht is er voor de (cultuur‐) historische waarde van industrieel erfgoed, waarbij met samenspel van partners, toegevoegde waarde aan de herontwikkeling van de loca e wordt geboden. Door oude gebou‐ wen de ruggengraat van de nieuwe ontwikkeling te laten zijn, ont‐ staat er een (woon)gebied met een onderscheidende iden teit en aangename sfeer. Ter Steege ziet het als een uitdaging met industri‐ eel erfgoed andere woon‐/ werkgebieden te maken, nieuwe func es te vinden en de oude gebouwen daar technisch op aan te passen.

De andere ontwikkelingsaanpak maakt dit soort projecten erg boei‐ end en uitdagend voor de medewerkers en het gee een extra di‐ mensie aan het vak Vastgoedontwikkeling.

Een oud‐student Vastgoed en Makelaardij vertelt over een project 'Conversie', met als opdracht het bepalen van een goede toekoms ‐ ge invulling voor het industriele erfgoed. In het kader van de oplei‐ ding Vastgoed en Makelaardij is hiervoor een herontwikkelingsad‐ vies geschreven.

In deze masterclass gaat het over het transformeren van bestaande panden en het behoud en inpassen van industrieel erfgoed. Wat is de toegevoegde waarde? Waar moet je rekening mee houden? Wat vraagt het van de organisa e? Aan de hand van concrete projecten worden de ervaringen van Ter Steege op dit gebied verteld.

7

MC 4

Ontwikkelen en financieren

Data: 20-11-2014 9.00 tot 11.00 uur Saxion Harry Bannink Theater Spreker:

T. Hemmes Projectmanager klant en markt Dura Vermeer Bouw Hengelo BV

Masterclass 4 Ontwikkelen en financieren

Het ontwikkelproces is de laatste jaren aan grote veranderingen on‐ derhevig. Zo komt bij het ontwikkelen van woningen maar ook in het ontwikkelen van commercieel vastgoed de vraag van de gebruikers (gelukkig) steeds centraler te staan. Daarnaast hee de financiële crisis invloed gehad op het ontwikkelproces. Financiering en de nieuwe wijze van ontwikkelen zijn dan ook onderdeel van deze mas‐ terclass.

Er wordt ingegaan op het belang van vraag gestuurd ontwikkelen en wat de aanleiding is om over te gaan op deze manier van ontwikke‐ len. De effecten die dit hee op de interne organisa e, zoals klant‐ verdieping, klantbediening en gebiedsontwikkeling 3.0, komen aan bod. Daarnaast wordt de brug tussen financiering en de realisa e met thema’s als betalingstermijnen, geldstromen en de financiële bewaking behandeld.

Vraag gestuurd ontwikkelen en financiering wordt door Dura Ver‐ meer Bouw Hengelo BV door middel van prak jkvoorbeelden, zoals de nieuwe wijk Nobelhorst in Almere, doorgenomen.

8

MC 5

Data: 11-12-2014 9.00 tot 11.00 uur Saxion Harry Bannink Theater Spreker:

T. de Bruijn Lector Duurzame leefomgeving Directeur IAA Stedenbouw en Landschap

De duurzame stad: goed bouwen, pre g wonen

Masterclass 5 De duurzame stad: goed bouwen, pre g wonen

Leefomgevingsvraagstukken raken ons allemaal. Het gaat bijvoorbeeld om de ontwikkeling van onze steden en dorpen, om de toekomst van het lan‐ delijk gebied, om de toestand van het milieu en om de waterhuishouding.

Een duurzame leefomgeving vraagt om fundamentele veranderingen. De komende jaren zullen enorme investeringen in gebiedsontwikkeling wor‐ den gedaan om onze leefomgeving 'toekomstproof' te maken, zowel bin‐ nen als buiten de stad. De huidige prak jk van gebiedsontwikkeling schiet echter nadrukkelijk te kort. Er is dringend behoe e aan een nieuw per‐ spec ef dat niet blij steken in oplossingen van vandaag, maar uit gaat van de uitdaging in de toekomst.

We gaan daarbij op zoek naar kansen en synergie: de kwaliteiten kunnen elkaar versterken wanneer ze integraal en vroeg in het proces wordt inge‐ bed. Duurzame oplossingen vragen om samenwerking tussen verschillende par jen, zowel publiek als privaat. In deze masterclass besteden we daar‐ om in het bijzonder aandacht aan de rol en posi e van betrokken par jen, met name lagere overheden en corpora es.

Vaak wordt duurzaamheid vertaald in technische maatregelen die de mili‐ eubelas ng terug moeten brengen. De aandacht gaat dan vooral uit naar het beperken van het energieverbruik, of het gebruik van milieuvriendelij‐ ke materialen. Hoewel wij het belang van dergelijke maatregelen niet be‐ twisten, pleiten wij voor een andere benaderingswijze die uitgaat van het creëren van meerwaarde, van kwaliteit, uiteraard met het voorkomen van afwenteling als harde randvoorwaarde.

Woorden die hierbij horen zijn bijvoorbeeld comfortabel, gezond, pre g en lee aar. In deze masterclass laten we aan de hand van een voorbeeld zien tot wat voor wijken en stad dat kan leiden. Daarbij adresseren we ook de vraag in hoeverre een duurzame stad maakbaar is door het proces te schetsen dat kan leiden tot meerwaarde en kwaliteit. Dat neemt niet weg dat echte duurzaamheid juist ook een organisch proces vraagt dat moet groeien in de jd. Het voorbeeld dat we gebruiken is gebaseerd op een adviesproject dat we de afgelopen jaren uitvoerden rond de nieuw te ont‐ wikkelen wijk Opbroek in Rijssen. De lessen hieruit zijn overigens breder toepasbaar, ook in bestaande wijken, ook in grotere steden.

9

MC 6

Vernieuwend opdrachtgever– en opdrachtnemeschap

Data: 08-01-2015 9.00 tot 11.00 uur Saxion Harry Bannink Theater

Masterclass 6 Vernieuwend opdrachtgever– en opdrachtnemerschap

Sprekers:

Leveren van de beste prijs/presta e verhouding

Jeroen Gietema Integrale projecten Trebbe Oost & Noord BV

Doordat de tradi onele samenwerkingsverhoudingen veelal zijn ge‐ baseerd op een gebrek aan onderling vertrouwen stellen deze ons onvoldoende in staat om diensten en producten tegen de beste prijs/presta e verhouding te leveren. De onderlinge rela e staat vaak op de laatste plaats, waardoor vakmanschap en het samen zoe‐ ken naar de beste oplossing vaak onvoldoende uit de verf komt. Een gemiste kans. Juist om te komen tot het beste eindresultaat is het nodig dat we op basis van andere waarden met elkaar gaan samen‐ werken. Het wordt steeds belangrijker dat we elkaar begrijpen. Op dit moment wordt er met opdrachtgevende par jen steeds vaker samengewerkt op basis van nieuwe verhoudingen. Deze samenwer‐ kingen variëren van projecten die worden uitgevoerd in co‐ makership tot projecten die worden uitgevoerd via de systems engi‐ neering methode.

Samen ingesleten werkwijzen doorbreken

B. de Jonge Innovatiemanager Plegt-Vos Bouwgroep

Deze projecten overtuigen betrokken stakeholders dat deze vormen van samenwerken tot betere presta es leidt. Waarbij alle betrokke‐ nen gelijkwaardig aan tafel zi en. We leren van wat we doen en we delen kennis met anderen, ook met andere bouwbedrijven. Dat is ongebruikelijk voor de branche. Het is wennen, we lopen tegen in‐ gesleten werkwijzen aan. Die moeten we samen doorbreken. Samen LEAN werken in ketenintegra e, systems engineering, current engi‐ neering, last planner systeem en/of co‐makership? Dit vraagt om vernieuwend opdrachtgeverschap!

Rudy Ligtenberg Manager woonontwikkeling WBO Wonen

10

MC 7

Data: 22-01-2015 9.00 tot 11.00 uur Saxion Harry Bannink Theater Spreker:

B. de Jonge Innovatiemanager Plegt-Vos Bouwgroep

Modulair en conceptueel bou‐ wen

Masterclass 7 Modulair en conceptueel bouwen

De ontwikkelingen in onze maatschappij zorgen ervoor dat we in de bouw‐ sector anders en slimmer met gebouwen moeten omgaan. Behoe en, ei‐ sen en wensen van beheerders, gebruikers en overheden veranderen. En deze veranderingen gaan steeds sneller. Nu is er bijvoorbeeld door de ver‐ grijzing grote behoe e aan ouderen‐ en zorghuisves ng. Ook is er een gro‐ te behoe e aan studentenhuisves ng. Maar hoe is dit over 15 of over 30 jaar?

Wat kunnen we dan met de gebouwen, waar veel energie in is gestopt doen? Een ander voorbeeld: de nu leegstaande kantoren kunnen door al‐ lerlei redenen moeilijk voor een andere func e worden gebruikt, waar‐ door ze leeg blijven staan. Slopen betekent een enorme kapitaalvernie ‐ ging. Kortom gebouwen moeten flexibeler van opzet worden, zodat ze eenvoudig aan de veranderende eisen en wensen kunnen voldoen. Zonder dat we waardevolle materialen zoals beton en staal niet hoeven weg te gooien.

Een van de oplossingen om hiermee om te gaan is door huisves ng modu‐ lair te gaan bouwen. Modulair bouwen zorgt voor flexibele gebouwen die snel kunnen worden geassembleerd, veranderd of ontmanteld. In deze masterclass wordt aandacht besteed aan de mogelijkheden, het proces en de techniek van het modulair bouwen. Aan de hand van het modulaire concept van Plegt‐Vos wordt ingegaan op de volgende vragen: waar moet je rekening mee houden, hoe is modulair bouwen toepasbaar en welke voordelen hee het voor de verschillende stakeholders.

11

MC 8

BIM en Lean

Data: 19-02-2015 9.00 tot 11.00 uur Saxion Harry Bannink Theater Sprekers:

Erwin Waanders Supply chain manager / manager Bim Dura Vermeer Bouw Hengelo BV

Gert jan Ditsel BIM Coördinator Dura Vermeer Bouw Hengelo BV

Masterclass 8 BIM en Lean

De Bouwwereld wordt herkend door hoge faalkosten en onsamen‐ hangende processen. Vanuit de gedachte van meer efficiency groei‐ de het aantal specialisten in de bouwbranche. Jarenlang kenmerkte de bouwsector zich door deze verdergaande specialisa e. Daardoor groeide echter ook het aantal betrokken par jen en het aantal af‐ zonderlijke processen. Specialisme werd aan de achterkant van het proces gevraagd, inbreng van specialisme in ontwerp en engineering fase ontbrak daar door. Daarnaast ontstond contractvorming, met daarin steeds meer clausules en kleine le ertjes en het vertrouwen in elkaar nam af. Deze aanpak werkt op male samenwerking in alle opzichten tegen en eigenlijk was er een heel inefficiënte werkwijze ontstaan.

In deze masterclass draait het om hoe in de bouw gezamenlijk met alle specialismes het gehele proces geop maliseerd kan worden. In tegenstelling tot het op maliseren van elke afzonderlijke stap in het proces. Aandacht gaat uit naar de toepassing van de tools BIM en LEAN, die een belangrijke rol vervullen in de ondersteuning van de gezamenlijke op malisa e.

Gert Jan Ditsel en Erwin Waanders van Dura Vermeer Bouw Hengelo zullen samen de processen en een prak jkcase toelichten, waarbij de toepassing van BIM en Lean worden verwoordt. Een vaste part‐ ner van Dura Vermeer Bouw Hengelo zal vanuit zijn oogpunt BIM en Lean toelichten.

12

MC 9

Duurzame energie

Data: 12-03-2015 9.00 tot 11.00 uur Saxion Harry Bannink Theater

Masterclass 9 Duurzame energie

Spreker:

Moeten we de oplossingen voor duurzame energiebronnen zoeken in de techniek, of in de gebruiker?

Zijn er in de toekomst nog energiebronnen nodig in de gebouwen?

J. de Wit Professor Sustainable Energy Systems Saxion

Duurzame energiebronnen in de gebouwde omgeving zijn zowel voor de woningbouw als voor de u liteitsbouw van belang. Hierbij moet dan niet alleen aan de schil van het gebouw gedacht worden, maar moet de omgeving ook in de overwegingen meegenomen wor‐ den. Vragen als, hoe kun je energiek renoveren, waarbij rekening te houden is met de grote beperkingen in de bestaande toestand van een bouwwerk, komen in deze masterclass aan de orde. De keuze voor duurzame energie is te maken in het ontwerp en de bouwfase van het gebouw, maar ook in de exploita e van dit gebouw.

Regelgevingen en normeringen en cer ficeringen, zoals EPN en BREEAM zijn in dit kader sturende bepalingen, die economisch en technisch rich ng geven en waarbinnen de professional de kansen moet zoeken en benu en.

In de toekomst ligt de uitdaging van dit aandachtsgebied op verschil‐ lende terreinen. Voor de bouwkundige ligt die uitdaging in het ont‐ werp van het gebouw en de detaillering, voor de bouwtechnische bedrijfskundige ligt de uitdaging in het verbeteren van de processen, en voor de vastgoedkundige ligt de focus op het behoud van de waarde van het vastgoed ende exploita e.

13

MC 10

Verduurzaming bestaande bouw

Data: 09-04-2015 9.00 tot 11.00 uur Saxion Harry Bannink Theater Sprekers:

Masterclass 10 Verduurzaming bestaande bouw De masterclass verduurzaming bestaande bouw besteedt aandacht aan het verbeteren van de bestaande woningvoorraad. Specifiek zal ingegaan worden op de renova ewinkel Reimarkt.

Duurzaamheid in bestaande woningen wordt steeds belangrijker.

Voor sociale huurwoningen gaan s jgende energiekosten een steeds groter deel uitmaken van de totale woonlasten. Daarnaast wordt de lat op het gebied van wooncomfort hoger gelegd. Woningcorpora‐ es kiezen daarom steeds vaker voor duurzame renova e van hun bestaande woningvoorraad in plaats van nieuwbouw. Ook par cu‐ lieren verbeteren op grote schaal hun eigen woningen.

K. Hagedoorn Integrale projecten Trebbe Oost &Noord BV

Ellen van Acht zal vertellen over de achtergrond van de renova e‐ winkel Reimarkt die in 2014 is geopend in Enschede en zal ingaan op de marktbenadering. Karst Hagendoorn legt uit op welke wijze de bouwsector door productontwikkeling inspeelt op deze vraag uit de markt.

Wat is de Reimarkt?

E. van Acht Directeur KUUB centrum particuliere bouw

Reimarkt is een 100% mark ni a ef waar de consument écht kan gaan winkelen. Dit ini a ef van een aantal bedrijven uit de bouw brengt versnelling in de energiebesparing en het wooncomfort van zowel huur als par culiere woningen. De winkel func oneert vol‐ gens de retailformule waarbij wordt samengewerkt op het gebied van bewustwording en financiering. De focus en concurren e ligt op produc nnova e.

14

MC 11

Innova eve bouw

Data: 30-04-2015 9.00 tot 11.00 uur Saxion Harry Bannink Theater Spreker:

Masterclass 11 Innova eve bouw

Er zijn maar weinig bedrijfstakken die zoveel invloed hebben op het dage‐ lijks leven als de bouw. Van het dak waaronder we slapen en weg waarop we rijden, tot het kantoor waarin we werken: de producten van de bouw zijn overal.

De Twentse bouw stree ernaar de meest vernieuwende en dynamische bedrijfstak van Nederland te worden. Het lectoraat stree ernaar Oost‐ Nederland koploper te maken op het gebied van productontwikkeling en adop e van nieuwe technologieën en werkwijzen voor de bouwsector.

G. Salemink Projectleider Lectoraat Innovatieve technologie in de bouw, Saxion

E.J. Dijkhuis Stichting Hibertad

Het lectoraat s muleert een bouwsector die “vernieuwend gaat onderne‐ men”. Deze vernieuwing is niet alleen in de vorm van samenwerkingsver‐ banden en technologieën. maar ook vernieuwing in een andere soort van omgaan met de materie.

Vanuit Hibertad maakt de heer Dijkhuis via voorbeelden het gedachtegoed over nieuwe businessmodellen en anders denken in in de bouw duidelijk.

Hibertad is des jds opgericht als een testgebouw waar duurzame materia‐ len en technieken worden toegepast en getest. Maar ondertussen wil Hi‐ bertad ook dè inspira ebron zijn om duurzamer en gezonder te wonen en werken. De focus zou niet moeten liggen op technische oplossingen, maar op een andere manier van denken en doen. Daarmee kan de (bouw)wereld ècht duurzaam en gezond worden. Of zoals de heer Dijkhuis het noemt volhoudbaar!

15

Masterclasses overzicht 2014‐2015 MC 1 11‐09‐2014

MC 2 02‐10‐2014

MC 3 30‐10‐2014

MC 4 20‐11‐2014

MC 5 11‐12‐2014

MC 6 08‐01‐2015

MC 7 22‐01‐2015

MC 8 19‐02‐2015

MC 9 12‐03‐2015

MC 10 09‐04‐2015

MC 11

Masterclasses intro

Gebiedsontwikkeling Indië terrein Almelo

Transforma e en industrieel erfgoed

Ontwikkelen en financieren

De duurzame stad: goed bouwen, pre g wonen

Vernieuwend opdrachtgever‐ en opdrachtnemerschap Modulair en conceptueel bouwen

BIM en Lean

Duurzame energie

Verduurzaming bestaande bouw

Innova eve bouw, de bouw in de toekomst

30‐04‐2015 16