Amnesty in actie 1, 2014

AMNESTY INTERNATIONAL VLAANDEREN VZW / JAARGANG 41 NR 1 / MAART 2014 / VERSCHIJNT DRIEMAANDELIJKS / ISSN 0771-7687 / P2A9062

1

COVER: ACTIVISTEN IN BURKINA FASO VOEREN ACTIE VOOR BEATRIZ, 2013

VOORWOORD AGENDA

2 Beste supporter, Mensen denken nogal makkelijk dat de grote mensenrechtenproblemen zich elders afspelen. De problemen in eigen land zien ze vaak door een totaal andere bril. Twee voorbeelden.

CAMPAGNE

HET IS JOUW LICHAAM, JOUW LEVEN

3-5 6

VERKIEZINGEN 2014

EEN STEM VOOR MENSENRECHTEN

JE BENT JONG EN JE WIL WAT

Ik vraag me af wat jij een Russische of Mexicaanse gesprekspartner zou vertellen over België. Praat je over de migranten die hier ‘illegalen’ worden genoemd? Vertel je dat er zelfs bij ons nog kinderen met honger op de schoolbanken zitten? Of dat 1 op 5 vrouwen slachtoffer zijn van huiselijk geweld? Dat verkrachtingen vaak zonder juridisch gevolg blijven? Of speel je op safe en praat je liever over onze frietjes, bier en grensverleggende kunstenaars?

7

Het vergt moed om de splinter in eigen oog te zien. De balk bij een ander in Verweghistan merk je zoveel makkelijker op. Mensenrechten verdedigen doe je echter vanuit een kritische ingesteldheid en de wens om de wereld voor iedereen beter te maken. Ver weg, maar ook dichtbij.

8-9

CAMPAGNE

BETREDEN OP EIGEN RISICO

Een ander voorbeeld. Een goede Russische vriendin woont sinds 1990 in België. Ze was vanaf dag één een zeer overtuigde Vlaming.

Maar als je haar vraagt of Vladimir Poetin een goede president is, dan zal ze zeggen van wel. En dat wij wester­lingen dat niet begrijpen. Ze zegt dat de Russen niet klaar zijn voor echte democratie en dat Rusland een ‘Sterke Leider’ nodig heeft.

Van harte, Karine Vandenberghe, voorzitter

IN BEWEGING

10

PLANNING

11

EEN BELEIDSPLAN OP ÉÉN A4’TJE?

ALGEMENE VERGADERING

12

SCHRIJFACTIE

AGENDA

13-14

1 APRIL I AMNESTY LEERSTOEL DE UNIVERSITEIT GENT REIKT DIT JAAR VOOR DE ZEVENDE KEER EEN LEERSTOEL AMNESTY INTERNATIONAL UIT AAN EEN OPMERKELIJKE MENSENRECHTENACTIVIST. DIT JAAR GAAT DE EER NAAR BRITS BURGERRECHTENADVOCAAT EN VOORZITTER VAN REPRIEVE, CLIVE STAFFORD SMITH. MEER OP WWW.AMNESTY.BE/LEERSTOEL 20 APRIL – 5 MEI I MOOOV LIEFHEBBERS VAN GOEDE FILMS UIT ALLE HOEKEN VAN DE WERELD VINDEN BIJ FILMFESTIVAL MOOOV MEER DAN HUN GADING. TUSSEN 20 APRIL EN 5 MEI 2014 DOET MOOOV MAAR LIEFST 9 VLAAMSE STEDEN AAN. ZOALS ELK JAAR ZAL OOK AMNESTY INTERNATIONAL VAN DE PARTIJ ZIJN MET EEN STRAFFE ACTIE. MEER OP WWW.MOOOV.BE MEER OVER DEZE EN ANDERE ACTIVITEITEN OP WWW.AMNESTY.BE/KALENDER

/ AMNESTY IN ACTIE / MAART 2014 / 2

© DASHA PETRENKO

INHOUD

JIJ BENT STERK

Tot juni 2013 heeft een Mexicaans meisje van 25 een jaar bij ons gewoond. Ze komt uit een welgestelde familie. Als je het haar vraagt, zijn er in Mexico geen problemen, behalve dan wat armoede misschien.

Maar, zo zegt ze vol overtuiging, die mensen vinden dat zelf niet zo erg, want ze werken niet graag en kiezen daarvoor. Ik vind het een vreemde redenering dat mensen zelf voor armoede zouden kiezen.

En Mexico komt vaak in onze rapporten voor met sociale problemen in de favelas, politiegeweld of onopgeloste moorden op vrouwen.

HET IS JOUW LICHAAM, JOUW LEVEN NIEUWE CAMPAGNE ROND SEKSUELE EN REPRODUCTIEVE RECHTEN

Zelf kunnen beslissen op wie je verliefd wordt, of je trouwt of niet, of en wanneer je aan kinderen begint, het lijkt allemaal heel vanzelfsprekend. Het lijken vrije keuzes. Ze gaan over jouw lijf, over jouw leven en dus is het ook aan jou om erover te beslissen. Althans, zo zou het moeten zijn. In heel wat landen liggen de zaken anders. Overheden, ouders of religieuze leiders beslissen er wat voor jou het beste is. Met de nieuwe campagne My Body My Rights wil Amnesty International mensen bewust maken van de eigen seksuele en reproductieve rechten en schendingen ervan stoppen.

Een wereldwijd fenomeen In Nepal hebben heel veel vrouwen te maken met een zeer pijnlijke, maar op te lossen, aandoening: baarmoederverzakking. Ze schamen zich te erg om erover te praten. Ze leven jaren met pijn, vaak ook omdat ze niet weten waar naartoe voor hulp. De oorzaken van deze medische aandoening zijn velerlei: het krij­gen van veel kinderen op zeer korte tijd, slechte voeding en het tillen van zware objecten tijdens de zwangerschap.

Onderliggend aan deze oorzaken is de discriminatie van vrouwen in de Nepalese samenleving. Zo heeft de vrouw vaak geen stem in het bepalen hoeveel en wanneer ze kinderen wil, trouwen meisjes op een zeer jonge leeftijd en is het de traditie dat de vrouw pas na de man eet en daardoor zich enkel met overschotjes kan voeden.

worden in gezondheidscentra soms zelfs contraceptie geweigerd als ze niet begeleid worden door hun man.

ABSOLUUT VERBOD OP ABORTUS IN EL SALVADOR In Algerije en Tunesië kunnen verkrachters hun straf ontlopen door te trouwen met hun slachtoffer, vaak tienermeisjes. In Marokko werd deze wet in januari gewijzigd, twee jaar nadat er internationale verontwaardiging was ontstaan over de zelfmoord van de 16-jarige Amina Filali. Amina was gedwongen te huwen met haar verkrachter, maar stapte uit het leven door het innemen van rattenvergif. De wetswijziging is een stap in de goede richting, maar de Marokkaanse Strafwet bevat nog steeds enkele dubieuze artikels. Zo wordt verkrachting zeer eng gedefinieerd.

Er wordt geen rekening gehouden met het feit dat verkrachting verschillende vormen kan aannemen: gedwongen omstandigheden, waarbij niet noodzakelijk fysiek geweld aan te pas komt, daders en slachtoffers van alle geslachten, verkrachting binnen het huwelijk. De gebrekkige, enge definitie van verkrachting

CAMPAGNE

Wereldwijd worden mensen vervolgd omwille van de keuzes die ze maken over hun eigen lichaam en persoonlijk leven. Of ze worden er net van weerhouden die keuzes te maken. Van Nepal tot in El Salvador of Burkina Faso, van Algerije, Tunesië en Marokko tot in Ierland en België, schendingen van seksuele en reproductieve rechten komen overal voor, in allerlei vormen.

In El Salvador mag er onder geen beding een abortus uitgevoerd worden. Vrouwen die een miskraam hebben gehad, kunnen er zelfs van beschuldigd worden dat ze een abortus hebben laten uitvoeren en in de gevangenis belanden. Misschien ken je het verhaal van Beatriz nog? Een 22-jarige vrouw die vorig jaar moest vechten voor haar leven. Haar zwangerschap zou haar dood betekenen. Bovendien had de zwaar gehandicapte foetus geen enkele overlevingskans. Maar de dokters waren bang om vervolgd te worden en durfden niet in te grijpen. Beatriz’ strijd duurde meer dan 14 weken. In juni 2013 werd haar eindelijk een levensreddende ingreep toegestaan.

De wet blijft echter onveranderd.

In Burkina Faso is het moeilijk om toegang te krijgen tot contraceptie en seksuele gezondheidsdiensten. Praten over seksualiteit is een groot taboe, met alle gevolgen vandien. Vrouwen EEN JONG SL ACHTOFFER VAN SEKSUEEL GEWELD IN EEN OPVANGCENTRUM

/ AMNESTY IN ACTIE / MAART 2014 / 3

DE MOEDER VAN AMINA FIL ALI MET HA AR FOTO

Opdat overheden wereldwijd eindelijk in actie komen om deze rechten te beschermen. Want seksuele en reproductieve rechten zijn mensenrechten, ze komen ons allen toe.

En wat met België?

Ook in België worden seksuele en reproductieve rechten geschonden. De campagne My Body My Rights bevat dan ook een nationale component. De focus zal liggen op verkrachting.

Verkrachting is immers geen ver-van-mijn-bed-verhaal. Het gebeurt niet alleen in India, of tijdens conflicten in Congo.

Het gebeurt ook bij ons. Elke dag worden vrouwen, mannen en kinderen het slachtoffer van dit geweld.

STILTE EN TABOES MOETEN DOORBROKEN Verkrachting is een misdrijf waarbij seksualiteit wordt misbruikt op de meest primitieve en perverse manier. Het gaat gepaard met machtsmisbruik, fysiek en psychisch geweld. Het slachtoffer wordt tot een seksueel object herleid. De gevolgen zijn desastreus.

CAMPAGNE

© AP PHOTO/ABDEL JALIL BOUNHAR

laat verkrachters nog steeds toe hun verantwoordelijkheid te ontlopen. Bovendien blijft de zwaarte van de straf afhangen van het feit of het slachtoffer al dan niet een maagd was.

Seksueel geweld wordt nog steeds geplaatst in een context van ‘fatsoen’ en ‘eer’. Slachtoffers van verkrachting dienen bovendien vaak zelf geen klacht in uit angst voor vervolging op grond van andere artikelen die seksuele relaties buiten het huwelijk en homoseksuele relaties strafbaar maken.

In Ierland is abortus enkel legaal wanneer het leven van de moeder in gevaar is. Het was tot voor kort heel onduidelijk wanneer een zwangere vrouw in levensgevaar was volgens de wet.

Deze onduidelijkheid had de dood van Savita Halappanavar tot gevolg. Als antwoord op haar dood werd in 2013 the Protection of Life During Pregnancy Act in het leven geroepen. Er blijft wel een hoge strafmaat voor vrouwen die een abortus ondergaan zonder dat ze in levensgevaar zijn. Veel vrouwen gaan daarom naar Engeland om de ingreep te laten uitvoeren. Vrouwen die deze reis niet kunnen betalen zoeken hun toevlucht in huis-, tuin- en keukenmiddeltjes met alle gevolgen vandien.

My Body My Rights campagne Deze wereldwijde mensenrechtenschendingen doen ons beseffen dat er nog heel wat werk aan de winkel is. Veel te vaak wordt er gezwegen over deze schendingen, uit onwetendheid, of uit angst en schaamte om gestigmatiseerd te worden of om achter de tralies te belanden. Seksuele en reproductieve rechten liggen onder vuur.

Amnesty International is ervan overtuigd dat de stilte en de taboes moeten doorbroken worden. We moeten in actie komen om deze mensenrechtenschendingen te stoppen. De wereldwijde campagne My Body My Rights werd daarom in het leven geroepen. Om iedereen wiens seksuele en reproductieve rechten geschonden worden een stem geven. Opdat iedereen weet wat deze rechten juist inhouden zodat je ze ook kan opeisen.

/ AMNESTY IN ACTIE / MAART 2014 / 4

Verkrachting is steeds een schending van mensenrechten.

Het is een verregaande aantasting van de fysieke en psychische integriteit van het slachtoffer. Verkrachting is nooit goed te praten. Het is altijd en absoluut onaanvaardbaar.

De harde cijfers De officiële cijfers voor verkrachtingen in ons land zijn hallucinant hoog: in 2012 vermeldden de politiestatistieken 3053 klachten over verkrachtingen, dat betekent dat er per dag meer dan 8 klachten werden ingediend. 8 klachten per dag, het is bijna onmogelijk dat er in jouw nabije omgeving niemand met dit geweld werd of wordt geconfronteerd. En het wordt nog erger. Want volgens de cijfers van de Veiligheidsmonitor (2009) zouden meer dan 90% van de seksuele delicten niet worden aangegeven aan de politie. De politiestatistieken hebben dus enkel betrekking op personen die de moed hebben gehad om aangifte te doen. De statistieken vertonen een erg vertekend beeld door deze onderrapportering. Het geweld blijft onder de radar. Elk jaar staan er duizenden slachtoffers in de kou.

Moeilijke zoektocht naar gerechtigheid In hun zoektocht naar gerechtigheid moeten slachtoffers heel wat hordes nemen. Slachtoffers weten niet waar ze naartoe moeten voor hulp of durven niet om hulp vragen uit schaamte of uit angst om gestigmatiseerd te worden. Dat is geen ongegronde angst. Veel slachtoffers worden immers het slachtoffer van secundaire victimisatie. Ze worden dan een tweede maal slachtoffer van hetzelfde misdrijf omdat ze geconfronteerd worden met negatieve reacties, instanties die hen niet willen of kunnen helpen of slopende en dure procedures.

Als ze aangifte willen doen, gaan ze naar de politie. Maar daar loopt niet alles van een leien dakje. Soms wordt een slachtoffer met een kluitje in het riet naar huis gestuurd. Als men de klacht wel serieus neemt, is een volgende stap een verhoor.

Maar ook dat loopt soms stroef. Men moet zijn verhaal verschillende keren vertellen, voelt zich niet veilig of treft agenten die onvoldoende opleiding hebben genoten om met deze problematiek om te gaan.

SEKSUELE EN REPRODUCTIEVE RECHTEN

ACTIVISTEN IN BURKINA FASO

Na het verhoor volgt mogelijk een medisch onderzoek. Dat is zeer belastend voor een slachtoffer van verkrachting. Maar men doet het omdat men wil dat de dader gevat wordt. Hoe moet je je als slachtoffer dan voelen als je in de krant leest dat maar liefst tweederde van de afgenomen DNA-stalen gewoon niet wordt onderzocht?

GEVOLGEN VAN VERKRACHTING ZIJN DESASTREUS Tussen 2009 en 2011 werd 44% van de verkrachtingszaken geseponeerd zonder gevolg: daarvan 56% wegens gebrek aan bewijzen (denk opnieuw aan de niet onderzochte DNA-stalen) en 17% omdat de dader onbekend was. De andere redenen waarom verkrachtingszaken geseponeerd worden zijn vaak te gek voor woorden. Zo worden onder meer het gedrag van het slachtoffer, de beperkte maatschappelijke weerslag of het feit dat het ging om een misdrijf van relationele aard (terwijl verkrachting binnen het huwelijk wel degelijk strafbaar is) als reden aangehaald om een zaak te seponeren.

Niet iedereen kan of wil trouwens aangifte doen bij de politie na een verkrachting. Daar kunnen uiteenlopende redenen voor zijn. Mogelijk zijn de feiten verjaard, zodat het slachtoffer het nut van een aangifte niet inziet. Of men wil pijnlijke verhoren, medische onderzoeken en een lange juridische procedure vermijden. Nog anderen durven of willen de stap niet zetten omdat de dader hen vertrouwd is en uit de eigen familie of vriendenkring komt. Uiteraard moet de wens van het slachtoffer steeds gerespecteerd worden. Anderzijds moeten de drem-

pels om klacht in te dienen zoveel mogelijk weggewerkt worden. Want enkel zo kan het slachtoffer gerechtigheid krijgen en zal er een einde komen aan de straffeloosheid van de daders.

Wat vraagt Amnesty International?

Verkrachting moet gezien worden als een enorme aanslag op de fysieke en psychische integriteit. De ernst van dit misdrijf en de verregaande invloed die het nalaat op het verdere leven van het slachtoffer vragen om een doortastende, effectieve en gecoördineerde aanpak op verschillende beleidsniveaus. Deze situeren zich op federaal niveau (Binnenlandse Zaken, Justitie en Volksgezondheid) en op regionaal niveau (Welzijn, Volks­ gezondheid).

Amnesty International stelt vast dat de beleidsmakers zich bewust zijn van de omvang en de ernst van het probleem. Tot op heden ontbreekt het echter aan een alomvattend plan en geheel aan maatregelen om dit probleem grondig aan te pakken. Amnesty International wil er daarom bij de beleidsmakers op aandringen dat zij nog voor de komende verkiezingen de nodige initiatieven nemen. Bovendien moet de strijd tegen verkrachting een prominente plaats krijgen in de regeerakkoorden op federaal en regionaal niveau, zodat in de volgende regeerperiode de problemen effectief worden aangepakt.

CAMPAGNE

Na deze stappen wordt een politie-onderzoek opgestart en de resultaten ervan voorgelegd aan het parket. Dat beslist over de vervolging. Als de zaak niet geseponeerd wordt, wordt ze vervolgd voor de correctionele rechtbank, mogelijk met een veroordeling van de dader als resultaat. Daar ligt meteen het volgende knelpunt. Heel wat klachten worden immers geseponeerd. Onderzoeken (2006, 2009) meldden veroordelings­ percentages van slechts 4% en 13%. Deze cijfers liggen lager dan het Europese gemiddelde. België behoort daardoor tot de zeven slechtst scorende Europese landen.

Je hebt het recht om: -- Te beslissen over je eigen gezondheid -- Informatie te vragen en te krijgen over gezondheidsdiensten -- Te beslissen of en wanneer je kinderen wil -- Te beslissen of je wil trouwen of niet -- Toegang te hebben tot seksuele en reproductieve gezondheidszorg -- Vrij van seksueel geweld te leven.

Een alomvattend pakket aan wettelijke en uitvoerende maat­ regelen moet toestaan om de problematiek van verkrachting in België effectief aan te pakken. Amnesty International rekent erop dat de – huidige en toekomstige – beleidsmakers het nodige zullen doen om deze aanfluiting van mensenrechten een halt toe te roepen.

Bij het ter perse gaan van dit artikel vernamen we dat minister Milquet, minister van binnenlandse zaken en gelijke kansen, een persconferentie aankondigt over dit onderwerp. We hopen dat ze onze aanbevelingen ten harte neemt.

A U T E U R : D A N I E L L E H E N N A E RT, V E R A N T W O O R D E L I J K E V O O R D E C A M PA G N E MY BODY MY RIGHTS

Meer over de campagne vind je op www.amnesty.be/mybodymyrights

/ AMNESTY IN ACTIE / MAART 2014 / 5

Een stem voor mensenrechten Op 25 mei kiezen de Belgen wie hen de komende 4 of 5 jaar in het federale, het regionale en het Europese Parlement mag vertegenwoordigen.* Verkiezingen betekent campagne. En dat betekent dan weer een uitgelezen kans voor Amnesty International om de kandidaten op hun verantwoordelijkheid voor mensenrechten te wijzen. Een kleine greep uit het inhoudelijke materiaal waarmee we hen zullen bestoken.

A U T E U R : J A N P O L L E T, V E R A N T W O O R D E L I J K E P O L I T I E K E Z A K E N

In België

VERKIEZINGEN 2014

1

2

3

4

Per dag worden er maar liefst acht verkrachtingen gemeld bij de Belgische politie. Een onrustwekkend cijfer, zeker als je weet dat dit slechts het topje van de ijsberg is. 9 van de 10 slachtoffers doet nooit aangifte. Veel van deze klachten leiden bovendien niet tot een rechtszaak maar worden geseponeerd. Ook de veroordelingsgraad ligt bij ons ver onder het Europese gemiddelde. Dit is een bijzonder kwalijke smet op ons blazoen. Vast staat dat enkel een doordachte en gecoördineerde aanpak enig soelaas kan bieden. Amnesty vraagt met aandrang aan onze politici om heel het traject – van preventie tot repressie en opvolging – grondig bij te sturen.

De situatie in veel Belgische gevangenissen is beschamend. Overbevolking, slechte hygiëne, onveiligheid voor gevangenen en bewakers, onvoldoende begeleiding, ontoereikend toezicht en ga zo maar door. De volgende federale regering moet werk maken van een globaal plan dat er op gericht is die scheve situatie recht te trekken.

Een dergelijk plan heeft enkel kans op slagen als het een grondige evaluatie van het strafbeleid en de strafprocedures omvat.

De Belgische beleidsmakers ontsnapten niet aan de retoriek en de gevolgen van de War on Terror. Ook bij ons werden de rechten van terreurverdachten met voeten getreden in naam van de nationale veiligheid. Vooral rond foltering zijn er de afgelopen jaren zorgwekkende evoluties. Een voorbeeld: een staat mag niemand dwingen naar een land te gaan waar die persoon een ernstig risico loopt om te worden gefolterd. De Belgische regering lapte de afgelopen jaren dat verbod meerdere keren aan zijn laars en werd hier ook al voor veroordeeld door het Europese Hof voor de Rechten van de Mens.

Amnesty International zal blijven aandringen op de oprichting van een onafhankelijk mensenrechteninstituut.

Ondanks alle mooie beloftes zijn de aftredende regeringen er niet in geslaagd daarover wezenlijke vooruitgang te boeken – dit in tegenstelling tot al onze buurlanden.

België in de wereld

1

2

3

4

Het Belgische buitenlandse beleid mist een strategische aanpak als het gaat over mensenrechten. Hoewel de opeenvolgende ministers van Buitenlandse Zaken erkenden dat mensenrechten een hoeksteen van het buitenlands beleid moeten zijn, werd daarvoor nooit een strategie uitgewerkt. Het bleef te vaak bij ad hoc interventies en initiatieven. Een doelmatige aanpak met meer samenhang is een must.

Amnesty hoopt dat in de volgende legislatuur een meer zinvolle invulling kan gegeven worden aan het parlementaire debat over het buitenlands beleid. Nu beperkt het ‘debat’ zich vaak tot een schier eindeloze reeks vragen en antwoorden, zonder dat er mogelijkheid is om tot een echte discussie te komen tussen parlement en regering.

Bedrijven kunnen een zeer positieve kracht zijn in de maatschappij, maar kunnen evenzeer aan de oorsprong liggen van bijzonder ernstige mensenrechtenschendingen. Amnesty International wil dat België zich inzet om internationaal afgesproken richtlijnen uit te voeren zodat bedrijven niet (langer) ongestraft wegkomen met mensenrechtenschendingen.

België is een belangrijke producent van wapens en gerelateerd tuig. Met onze grote havens, onze logistieke centra en onze centrale ligging komt daar een aanzienlijke rol als transitland bij. Een regulering op alle niveaus die verhindert dat er wapens kunnen worden geleverd aan landen en personen die daarmee ernstige mensenrechtenschendingen zouden begaan, is essentieel. Vooral voor het reguleren van de tussenhandel is er nog ontzettend veel ruimte voor verbetering.

* Deze tekst gaat enkel in op de beleidsaanbevelingen voor de Vlaamse en federale volksvertegenwoordigers. Voor meer informatie over onze aanbevelingen voor de Europese parlementsverkiezingen, surf naar www.amnesty.be.

Meer informatie over Amnesty’s aanbevelingen voor de verkiezingen 2014 vind je op www.amnesty.be.

/ AMNESTY IN ACTIE / MAART 2014 / 6

JE BENT JONG EN JE WIL WAT Het is niet omdat je jong bent, dat je niet vol passie en heel bewust kan gaan voor een groter ideaal. Voor een wereld waarin de rechten van ieder mens worden gerespecteerd.

Jeanne is 14, zit in het derde middelbaar en woont in Brussel. Samen met haar medeleerlingen maakte ze Amnesty’s Schrijf-ze-VASTdag tot iets heel speciaals.

Tijdens de Schrijf-ze-VASTdag van 18 oktober 2013 voerden de leerlingen van het Maria-Boodschaplyceum (MaBo) op het Muntplein in Brussel actie tegen homo- en transfoob geweld. Onder hen Jeanne, 14 jaar. Vol frisse ideeën en met een duidelijke kijk op wat ze wil: een wereld waarin respect voor de mensenrechten centraal staat. En daarvoor wil ze gerust de handen uit de mouwen steken.

“We hebben in hartje Brussel een evenementje gehouden. Of zeg maar gerust evenement”, vertelt Jeanne. “Met een groot podium waarop er continu live muziek werd gespeeld en met tentjes waarin iedereen brieven schreef. Zo hebben we meer dan 1000 brieven verzameld”, zegt Jeanne met gepaste trots. “Ik ben ook zelf voorbijgangers gaan vragen om onze petitie voor Noxolo Nogwaza (een Zuid-Afrikaanse holebiactiviste die werd vermoord, nvdr) te ondertekenen. Ik wilde hen er bewust van maken wat er met holebi’s en transgenders elders in de wereld gebeurt.“ Al is Jeanne jong, ze leeft allesbehalve in een wereld die zich beperkt tot smartphones, selfies of snapchats. “Ik interes-

seer me voor mensenrechten. Ik lees online veel over holebi-rechten, vrouwen­ rechten, het recht op onderwijs zoals het verhaal van Malala Yousafzai, en doe vaak mee aan acties van o.a. Amnesty International. Ik praat ook veel over mensenrechten met anderen. Maar hoe meer ik me informeer, hoe meer ik besef dat er werk aan de winkel is. Ik denk wel dat er veel verandert, bijvoorbeeld op het vlak van de holebi-rechten in Europa, maar we zijn er nog lang niet. Daarom vind ik het belangrijk om niet alleen te lezen en te praten, maar ook om echt iets te doen”.

“ONTROEREND OM TE HOREN WAT WIJ VOOR HEM BETEKENEN.” Een paar weken na de Schrijf-ze-VASTdag werd Jeanne samen met enkele andere leerlingen van het MaBo uitgenodigd door de ambassade van Zuid-Afrika in ons land. De vice-ambassadeur en diens adviseur praatten met de jongeren over hun acties en de situatie in Zuid-Afrika

op het vlak van holebi- en transgenderrechten. “Ik was eerst erg zenuwachtig om ‘Your Excellency’ aan te spreken”, zegt Jeanne. “Ik dacht dat het stijf en ontzettend formeel ging zijn. Maar toen de vice-ambassadeur de vergaderzaal binnenkwam, groette hij ons een voor een.

Hij vertelde dat Amnesty International hem veel had geholpen doorheen zijn leven. Daarom staat hij altijd, maar dan ook altijd, open om te praten met Amnesty International, zo zei hij. Ik vond het echt ontroerend om te horen wat wij betekenen voor hem”, aldus Jeanne. “Het was ook echt een open gesprek. Aan beide kanten van de tafel hebben we ons gedacht kun­ nen zeggen. Het heeft mij zin gegeven om op een dag echt naar Zuid-Afrika te gaan om te zien hoe alles eraan toegaat.”

JIJ BENT STERK

JEANNE

En daar blijft het niet bij. Jeanne wil verder gaan met haar passie voor de mensen­ rechten. “Ik ben van plan later iets te studeren dat te maken heeft met mensenrechten”, zegt ze. “En natuurlijk, als er nog acties van Amnesty International komen die me aanspreken, zal ik zo veel mogelijk proberen mee te doen!” Daar houden we je graag aan, Jeanne!

/ AMNESTY IN ACTIE / MAART 2014 / 7

BETREDEN OP EIGEN RISICO

VLUCHTELINGEN STRANDEN IN NACHTMERRIE AAN EUROPESE GRENZEN

CAMPAGNE

AMNEST Y-ACTIVISTEN VOEREN ACTIE TEGEN PUSH BACKS A AN HET GRIEKSE EIL AND LESBOS

Duizenden mensen riskeren hun leven in een poging geweld en armoede in eigen land te ontvluchten. Na een gevaarlijke reis op zee of over land worden ze aan de Europese grenzen allesbehalve gastvrij ontvangen.

Opsluiting of gedwongen terugkeer zijn hun deel. In Griekenland zijn “push backs” schering en inslag, tegen de regels in. Een team van Amnesty International reisde vorig jaar naar het Griekse eiland Lesbos en sprak er met de mensen die hun leven in de waagschaal stellen voor een beter bestaan.

Ahmed zit verweesd op een bed in een donkere, vochtige politiecel. Al een week zit hij daar. Zijn ogen zijn rood van het huilen. Zijn blik zoekt iets om zich aan vast te hechten, maar er is weinig in de cel. Acht bedden met vuile matrassen en een stapel slaapzakken, meer niet. De muren zijn kaal. Boven een bed zijn wat woorden gekrast. “Allah” in het Arabisch, nog amper leesbaar. Ernaast “Dank u, mijn Somalische en Afghaanse vrienden”.

/ AMNESTY IN ACTIE / MAART 2014 / 8

Bijna kerkers De gekrabbelde woorden zeggen het allemaal. De cellen, bijna kerkers zijn het, zijn bedoeld om verdachte criminelen in op te sluiten, maar nu zitten er migranten.

Er is geen plaats genoeg om rond te lopen en er komt erg weinig zonlicht binnen.

Hier mensen opsluiten is onmenselijk.

We zijn in een politiebureau op het Griekse eiland Lesbos. Giorgos Kosmopoulos, Amnesty-campaigner voor Griekenland en Cyprus en onderzoekster Irem Arf hopen er enkele vluchtelingen en migranten te kunnen spreken die hier opgesloten zitten. Wat zij meemaakten tijdens hun reis naar de Europese Unie is wat de onderzoekers interesseert. Het team probeert zich ook een beeld te vormen van de algemene situatie aan de Griekse grens met Turkije. De onderzoekers krijgen schrijnende verhalen te horen.

“Het is zwaar om alles wat je tijdens een onderzoeksmissie te horen en zien krijgt, te verwerken”, zegt Giorgos. “Maar het is onze taak. Je moet rustig blijven om de feiten helder te krijgen, om het precieze probleem te identificeren en te bepalen wat er moet veranderen.”

De bewakers laten Ahmed uit de cel om met het onderzoeksteam te praten.

21 jaar is hij. Op de vlucht voor het geweld in Syrië. Hij is duidelijk getrau-

matiseerd. De tranen wellen op als hij vertelt over zijn moeder die in december 2012 werd gedood in de burgeroorlog.

“ZE ZEIDEN DAT IK IN GRIEKENLAND VRIJ ZOU ZIJN” Zijn vader was al overleden en zijn zus studeert in het buitenland. Op eigen houtje betaalde hij een smokkelaar duizenden dollars om hem van Turkije over de Egeïsche Zee naar Griekenland te brengen. Hij hoopte op een veilig en beter leven. “In Turkije zeiden ze me dat ik in Griekenland vrij zou zijn, maar toen ik hier aankwam werd ik onmiddellijk in de cel gegooid”, zegt hij.

Steeds grotere risico’s Ahmed is een van de tienduizenden die elk jaar Europa proberen te bereiken via Griekenland. Veel van hen die met bootjes op eilanden zoals Lesbos en Chios stranden, zijn op de vlucht voor het geweld in Syrië, Afghanistan, Irak of Somalië.

Volgens Irem weet niemand precies hoeveel mensen zich aan de gevaarlijke route over zee wagen. Cijfers van de politie tonen enkel aan dat hun aantal toe-

Volgens internationale en Europese regelgeving is het verboden vluchtelingen en asielzoekers aan de grens terug te sturen naar het land dat ze ontvlucht zijn. Staten hebben de verplichting om met eerlijke en doeltreffende procedures mensen die risico lopen op ‘refoulement’ te identificeren. ‘Refoulement’ is de gedwongen terugkeer van een persoon naar een land waar hij/zij risico loopt op ernstige mensenrechtenschendingen. Is dit het geval dan hebben deze mensen recht op internationale bescherming. Collectieve uitzetting is eveneens verboden door EU-regulering. Een collectieve uitzetting is de uitzetting van een groep mensen zonder te kijken naar elk geval afzonderlijk en zonder rekening te houden met de individuele omstandigheden van elke persoon. De bescherming tegen collectieve uitzetting geldt voor iedereen, ook voor illegale migranten.

© BRADLEY SECKER/DEMOTIX

PUSH BACKS VOLGENS INTERNATIONAAL RECHT

MIGRANTEN IN EEN POLITIEK ANTOOR IN GRIEKENL AND

genomen is sinds de vluchtroute over land, langs de rivier de Evros aan de Griekse grens met Turkije, strenger gecontroleerd wordt.

De onderzoekers horen angstaanjagende verhalen over koude, nachtelijke overtochten. Een vrouw vertelt hoe ze in zee viel. Ze kon niet zwemmen en dreef weg van de boot. Een van de andere migranten sprong in zee en riskeerde zijn eigen leven om haar te redden.

Ontelbare anderen hebben dat geluk niet. Honderden lieten al het leven op de Middellandse Zee. Met als triest hoogtepunt de ramp in de nacht van 2 op 3 oktober 2013. Toen kapseisde een boot met migranten uit Eritrea en Somalië nabij het Italiaanse eiland Lampedusa. Bij de ramp kwamen meer dan 300 mensen om het leven. Een week later zonk opnieuw een schip in de buurt van het eiland, daarbij vielen weer tientallen doden. Onder hen heel wat kinderen en vrouwen, die als meisje zelden hebben geleerd te zwemmen.

Een vrouw vertelde het onderzoeksteam dat hun kleine, opblaasbare bootje onderschept werd door de Griekse kustwacht. In de chaos die daarop volgde viel haar vier jaar oude dochtertje in zee.

Gelukkig overleefde het meisje het.

Begin januari had een gelijkaardige interventie van de Griekse kustwacht rampzalige gevolgen. Een vissersboot werd terug richting Turkije getrokken, maar hij kapseisde. 11 mensen, voornamelijk kinderen, kwamen om het leven.

De Europese commissaris voor Mensen­ rechten Nils Muiznieks reageerde ontzet en riep de Griekse overheid op om te stoppen met deze “illegale praktijken”.

Schande voor hele EU Push backs De Griekse kustwacht en grenspolitie brengen bovendien het leven van de vluchtelingen en migranten moedwillig

Griekenland heeft de laatste tijd af te rekenen met een grote stroom vluchtelingen en migranten. De meeste van hen willen doorreizen naar een andere land

in de EU. Als aankomst- en transitland rust er een zware verantwoordelijkheid op Griekenland, zeker nu het land het hard te verduren krijgt door de economische crisis.

Maar het migratiebeleid is niet alleen een zaak voor Griekenland zelf. Ook de Europese Unie moet actie ondernemen en de Griekse autoriteiten ondersteunen bij de behandeling van vluchtelingen.

“Wat er aan de Griekse grenzen gebeurt, is niet alleen voor Griekenland een schande. Het is beschamend voor heel de Europese Unie”, zegt Carmen Dupont, coördinator van SOS Europa, Amnesty’s Europese asiel- en migratiecampagne.

CAMPAGNE

“Mensen die op de vlucht zijn voor oorlog en armoede worden gedwongen nog grotere risico’s te nemen om naar Europa te komen. De routes zijn steeds gevaarlijker. Altijd maar meer mensen sterven onderweg”, zegt Irem.

in gevaar. Ze sturen vluchtelingen uit conflictgebieden als Syrië en Afghanistan tegen de regels in terug naar Turkije. Vluchtelingen vertelden hoe de kustwacht op de Egeïsche Zee bij deze ‘push backs’ te werk gaat. Hun bootjes werden geramd, lek gestoken of kapseisden bijna toen ze werden teruggesleept naar Turkije. In sommige gevallen werden de motoren van de boten onklaar gemaakt en de roeispanen meegenomen, waarna de vluchtelingen stuurloos op zee werden achtergelaten.

Grensbewakers namen ook hun geld, familiefoto’s en persoonlijke bezittingen af en gooiden deze in zee.

Het drama dat zich aan de Griekse grenzen afspeelt legt een bittere ironie bloot.

De Europese landen dringen in het buitenland aan op vrede. Maar tegelijkertijd brengen ze de levens in gevaar van mensen die naar Europa vluchten en verlenen ze hen geen asiel. De EU moet optreden en deze flagrante schendingen van de mensenrechten aan haar grenzen stoppen.

Op 20 maart voert Amnesty International actie in Brussel. We eisen dat de mensen­ rechtenschendingen aan de Europese grenzen stoppen. Voeg jouw stem bij de onze. Teken de petitie op www.whenyoudontexist.eu Gebaseerd op ‘They told us we would be free’ door Naomi Westland, The Wire, juli-augustus 2013

/ AMNESTY IN ACTIE / MAART 2014 / 9

AWARD VOOR SCHRIJF-ZE-VASTDAG Op 18 januari werd Amnesty’s Schrijf-ze-VASTdag 2013 bekroond met de Çavaria Campaign Award. Çavaria, de belangen­vereniging voor holebi’s en transgenders in Vlaanderen en Brussel, reikt deze prijs uit aan de beste holebien transgender­gerelateerde campagne van het afgelopen jaar.

Amnesty is erg trots op die bekroning. Het is een erkenning van de inzet en het enthousiasme waarmee leerkrachten en leerlingen in heel Vlaanderen tijdens onze Schrijf-ze-VASTdag in oktober 2013 actie voerden tegen homo- en transfoob geweld. Hartelijk dank aan iedereen die van deze actiedag een succes maakte! © ZIZO ONLINE

IN BEWEGING

MIJN VLAM VOOR… Eind december stond Vlaanderen weer in vuur en vlam voor Music for Life. Dit jaar kon je ook geld inzamelen voor Amnesty. Met het actie­ pakket ‘Mijn vlam voor…’ zetten tientallen activisten hun beste beentje voor.

Wafelverkoop, een theekransje, een concert, een rosse muntjes-actie op de kerstmarkt: alles kon en alles mocht.

Heel wat mensen vroegen ook een plaatje aan voor de mensenrechten.

Op de totale opbrengst is het nog even wachten, maar alvast een dikke dankjewel aan iedereen die een vlammetje deed branden voor de mensenrechten.

AMNESTY-CAFÉ Op 16 december werd het eerste AmnestyCafé voor en door jongeren georganiseerd in Antwerpen. Tussen pot en pint werden de campagnes en acties van Amnesty voorgesteld. Daarna werd er uitvoerig van gedachten gewisseld over de verwachtingen, de dromen en de ambities van de deelnemers. Het werd een inspirerende, gezellige avond die naar meer smaakt.

Verwacht je dus maar aan een tweede Amnesty-Café binnenkort in Gent!

12 UUR SCHRIJVEN IN VOSSELAAR De tweede schrijfmarathon in Vosselaar op 7 december 2013 was een schot in de roos. Tientallen activisten schreven 12 uur lang brieven naar Cambodja, Rusland, Nigeria, Turkije en andere landen. Sprekers en muzikanten moedigden de noeste schrijvers ondertussen aan. Op die manier leverde de Amnesty-groep Vosselaar een belangrijke bijdrage aan de maar liefst 2,1 miljoen (!) brieven die op hetzelfde moment geschreven werden tijdens de internationale Letter Writing Marathon.

ALLES OVER WAPENHANDEL EN MENSENRECHTEN / AMNESTY IN ACTIE / MAART 2014 / 10

Hoe zit het nu juist met het verband tussen wapenhandel en mensenrechten? Waar gaat het precies over? Wie zijn de belangrijke actoren en wat zijn de grote knelpunten? De vrijwilligers van het themateam Wapenhandel van Amnesty International legden het op 12 december haarfijn uit tijdens een info-avond in Antwerpen. Ze brachten een boeiende uiteenzetting doorspekt met heel wat concrete voorbeelden en cases. Na afloop kende deze problematiek dan ook geen geheimen meer voor de deelnemers aan deze avond.

EEN BELEIDSPLAN OP ÉÉN A4’TJE? Een wijze man vertelde me ooit dat organisaties hun beleidsplannen op één A4’tje moeten kunnen neerpennen. Ik heb hem er toen met véél voorbeelden en argumenten – zoals we dat bij Amnesty International wel vaker doen – proberen van te overtuigen dat zoiets voor ons écht onmoge­lijk is. Want er is zo veel werk te doen. Sla de krant maar open, zet het nieuws maar op: mensenrechtenschendingen in elke uithoek van de wereld. Eén A4’tje: hoe kwam hij er bij.

Campagnes en acties Samen met alle andere Amnesty-afde­lin­ gen hebben we de onderwerpen van onze wereldwijde campagnes voor de komende twee jaar vastgelegd: een eerste gaat over seksuele en reproductieve rechten onder de naam ‘My Body My Rights’.

Een tweede zal over foltering gaan. De Europese Amnesty-afdelingen blijven daarnaast hun krachten bundelen in de campagne ‘S.O.S. Europa,’ over het falende migratie- en asielbeleid van

Europa. Tenslotte willen we – na o.a. ons succesvolle schaduwrapport over België voor het VN-comité tegen foltering – ook meer inzetten op mensenrechtenschendingen in eigen land. In 2014 besteden we speciale aandacht aan het probleem van verkrachtingen in België, blijven we ijveren voor een Nationaal Men­sen­rech­ ten­in­sti­tuut en gebruiken we de verkiezingen om een waaier aan aanbevelingen in de kijker te zetten.

Relevantie garanderen Omdat niet te voorspellen valt wat er de komende twee jaar in alle uithoeken van de wereld nog staat te gebeuren proberen we ook de nodige flexibiliteit te voorzien in ons Vlaams plan. Om relevant te blijven moet Amnesty natuurlijk ook op belangrijke (inter)nationale ontwikkelingen kunnen reageren. We moeten snel in kunnen spelen op een vraag van een andere ngo en elke mooie kans kunnen grijpen om de mensenrechten extra in de kijker te zetten.

Dialoog centraal Naast onderzoek, actie en campagnewerk draait het bij Amnesty ook om al onze supporters. Daarom zetten we de komende twee jaar erg in op de dialoog met onze beweging in Vlaanderen. Twee­richtings­

communicatie en goed uitgewerkte vormen van engagement zijn daarvoor de basis. In dit Vlaams beleidsplan hebben ook de jongeren hun plaats, want zij moeten onze dromen over mensenrechten in de toekomst waarmaken. We willen ook minstens eenmaal per jaar iedereen die ons steunt, in groep of individueel, door tijd of geld aan mensenrechten te spenderen, samen mobiliseren rond één thema. Daar­ mee laten we de werkelijke slagkracht van onze beweging ten volle zien.

Om dit alles te kunnen realiseren blijven we ook prioriteit geven aan het versterken van onze financiële basis. Door onze volgehouden focus op fondsenwerving en dankzij onze vele financiële supporters kunnen we onze onafhankelijkheid blijven bewaren.

PLANNING

En dan vraagt mijn collega me een stukje te schrijven van 500 woorden over het nieuwe Vlaams Operationeel Plan voor 2014 en 2015. 500 woorden: hoe komt ze er bij... Maar nu ik aan die schijnbaar onmogelijke opdracht begonnen ben, blijkt dat schrijven best mee te vallen.

Want eigenlijk is het niet zo moeilijk om kort en krachtig te vertellen wat we de komende twee jaar willen doen in Vlaanderen. Impact op mensenrechten realiseren: dat is wat ons drijft. Mensen en hun rechten: dat is waar het om draait. In alles wat we doen willen we de verhalen van échte mensen brengen om voor hen een verschil te maken en hun lot te verbeteren. Op de agenda voor 2014 en 2015 staan dan ook heel wat campagnes en acties.

Een gezonde en relevante organisatie, een slagkrachtige beweging met een positieve impact op de mensenrechten: dat is en blijft onze ambitie, ook in de komende jaren. Daarvoor is ook jouw steun onmisbaar. Alvast bedankt!

AUTEUR: KAREN MOESKOPS, DIRECTEUR

GOED NIEUWS

PUSSY RIOT-LEDEN VRIJ DOOR AMNESTIEWET NADEZDA TOLOKONNIKOVA EN MARIA ALEKHINA, TWEE LEDEN VAN DE PUNKBAND PUSSY RIOT, ZIJN OP 23 DECEMBER 2013 VRIJGELATEN, DRIE MAANDEN VOOR HET EINDE VAN HUN STRAF. POETIN VERLEENDE HEN GRATIE OP BASIS VAN EEN NIEUWE AMNESTIEWET. VOLGENS AMNESTY INTERNATIONAL WAS DE VRIJLATING EEN UITGEKIEND POLITIEK MANOEUVRE IN AANLOOP NAAR DE OLYMPISCHE WINTERSPELEN IN SOTSJI. BOVENDIEN KAN ZO’N AMNESTIEWET EEN GOED WERKEND RECHTSSYSTEEM NOOIT VERVANGEN. OOK DE PUSSY RIOT-LEDEN SPRAKEN ZICH IN DIE ZIN UIT.

/ AMNESTY IN ACTIE / MAART 2014 / 11

/ MEER GOED NIEUWS OP WWW.AMNESTY.BE/GOEDNIEUWS /

ALGEMENE VERGADERING Misschien denk jij bij het horen van de woorden “Algemene Vergadering” spontaan aan saaie stemmingsrondes, beleidsplannen en grafieken over inkomsten en uitgaven? Dan is het hoog tijd om je visie bij te schaven! De Algemene Vergadering (AV) bij Amnesty International Vlaanderen is veel meer dan dat.

ALGEMENE VERGADERING

Onze AV, dit jaar op 26 april in Mechelen, is dé ideale moment om mede-supporters te ontmoeten, om van gedachten te wisselen over mensenrechtenkwesties en om na te denken over de toekomst van onze organisatie.

Natuurlijk zullen er wel eens wat cijfertjes de revue passeren en zal er wat afgestemd worden, daar kunnen we niet omheen.

Het Steunpunt Internationaal Beleid van Amnesty geeft je dit jaar tijdens de AV echter ook wat “hersenvoedsel” mee dat je niet mag missen.

Food for thought Mensenrechten staan de komende jaren voor heel wat uitdagingen. Samen met jou willen we nadenken over de uitdagingen waar mensenrechten voor staan en welke rol een mensenrechtenorganisatie als Amnesty International hierin moet, kan en wil spelen.

Daarom laten we op deze AV enkele sprekers aan het woord die ons wat stof tot nadenken kunnen geven. Drie sprekers gaan volgens de formule van de TED-talks* in 15 minuten onze geesten in beweging zetten over: TED 1: Wat is de rol van instellingen zoals de VN-Veiligheids­ raad in de toekomst? Professor Jan Wouters laat ons proeven van de mogelijkheden.

TED 2: Als van iedereen die de afgelopen jaren met iemand in de Verenigde Staten heeft getelefoneerd zijn telefoonnummer wordt opgeslagen, hoe zit het dan nog met het recht op privacy?

Mathias Vermeulen (VUB) weet er meer over.

TED 3: Hoe kunnen we via bestaande mensenrechtenstructuren naar milieurechtvaardigheid op globale schaal evolueren? Nick Meynen (onder voorbehoud) legt ons het kader voor, dat internationale milieu-organisaties opstelden.

Discussie online In de aanloop naar de AV zullen verschillende Amnesty-supporters ook bloggen over de onderwerpen die aan bod zullen komen.

Deze blogberichten zijn te lezen op www.amnestyweblog.com.

Hierbij alvast een warme uitnodiging om onze blog een bezoekje te brengen en er ook jouw mening te posten.

Wat? Algemene Vergadering 2014 Datum? zaterdag 26 april 2014 van 11u30 tot 17u30 Waar? De LindePoort, Begijnenstraat 18/1, Mechelen Schrijf je in op www.aivl.be/algemenevergadering

* Hoe TED-talks eruit kunnen zien, en hoe divers ze zijn, kan je alvast ontdekken op www.ted.com.

GOED NIEUWS /

IRAANSE MENSENRECHTENADVOCATE BEDANKT ACTIEVOERDERS AMNESTY VOERDE BEGIN 2013 INTENSIEF ACTIE VOOR NASRIN SOTOUDEH, EEN IRAANSE MENSENRECHTENADVOCATE DIE IN 2010 WAS VEROORDEELD TOT ZES JAAR CEL. IN SEPTEMBER VORIG JAAR WERD ZE PLOTS VRIJGELATEN. EIND DECEMBER STUURDE ZE DE “LIEVE VRIENDEN EN COLLEGA’S” VAN AMNESTY EEN MOOIE E-MAIL: “MET TROTS NOEM IK MIJ COLLEGA, OMDAT WE ALLEMAAL MENSENRECHTENACTIVISTEN ZIJN”. ZE EINDIGT MET: “IK DANK JULLIE VOOR AL JULLIE WERK. DE GEDACHTE DAT MENSENRECHTENACTIVISTEN EEN GROTE WERELDWIJDE FAMILIE VORMEN GEEFT MIJ HERNIEUWDE ENERGIE EN KRACHT.” / AMNESTY IN ACTIE / MAART 2014 / 12

/ MEER GOED NIEUWS OP WWW.AMNESTY.BE/GOEDNIEUWS /

MEXICO: STOP POLITIEGEWELD TEGEN VROUWEN Bárbara Italia Méndez werd op 4 mei 2006 door de politie opgepakt tijdens protesten in San Salvador Atenco, Mexico. Ze werd mishandeld en seksueel misbruikt door de politie.

VOORBEELDBRIEF (Plaats, datum ) Dear Mr. President,

Bárbara was niet alleen. Honderden anderen werden die dag ook gearresteerd, waaronder meer dan 45 vrouwen.

Op weg naar de gevangenis werd velen van hen geslagen en seksueel misbruikt door de politie. Ondanks zichtbare letsels en de getuigenissen werd er weinig of geen medisch onderzoek verricht.

Schrijf een brief en vraag de Mexicaanse autoriteiten dat de straffeloosheid stopt.

Bárbara en de andere vrouwen verdienen gerechtigheid.

I call on you to ensure that all those involved in the rape, sexual violence, torture and ill-treatment of Bárbara Italia Mendez and all the other detainees are brought to justice, including senior officials who failed to prevent these human rights violations.

I also call on the federal authorities to cooperate fully with the Inter-American Commission on Human Rights so that the complaint filed by Bárbara Italia Méndez and ten other co-petitioners is swiftly addressed and those responsible for the abuses are brought to justice.

SCHRIJFACTIE

Acht jaar na de feiten werd slechts 1 van de 34 mogelijke daders voor de rechter gebracht. Bárbara sloeg met enkele andere vrouwen de handen in elkaar en diende klacht in bij het Inter-Amerikaans Hof voor de Rechten van de Mens. Er wordt echter slechts weinig vooruitgang geboekt omdat de Mexicaanse overheid niet ten volle meewerkt.

Allow me to express my concern about the rape, sexual assault and torture of Bárbara Italia Méndez and other women during their detention on 3 and 4 May 2006 in San Salvador Atenco. The state and federal authorities have failed to ensure an effective, prompt and impartial investigation into the rape, sexual violence, torture and ill-treatment reported by Bárbara Italia Méndez and 25 other women detainees. I also want to highlight Mexico’s Supreme Court resolution on the severity of the human rights abuses committed in San Salvador Atenco.

Yours sincerely, (Naam, adres en handtekening)

STUUR EEN BRIEF NAAR

EN EEN KOPIE NAAR

President Enrique Peña Nieto Residencia Oficial de los Pinos Casa Miguel Alemán, Col. San Miguel Chapultepec C.P. 11850, Distrito Federal MEXICO F: +52 55 5093 5321 E: enrique.penanieto@presidencia.gob.mx

Ambassade van Mexico Minister Hermann Aschentrupp Toledo F.D. Rooseveltlaan 94 1050 Elsene F: +32 2 644 08 19 E: embamex@embamex.eu

EVENTUELE ANTWOORDEN GRAAG AAN AMNESTY INTERNATIONAL BEZORGEN. MEER SCHRIJFACTIES OP WWW.AMNESTY.BE/SCHRIJFACTIES

/ AMNESTY IN ACTIE / MAART 2014 / 13

ETHIOPIË: LAAT ESKINDER NEGA VRIJ

SCHRIJFACTIE

De Ethiopische journalist Eskinder Nega werd in 2012 veroordeeld tot 18 jaar cel. Hij zit in de gevangenis omdat hij kritiek uitte op de overheid en opriep om vreedzaam te demonstreren voor de vrijheid. De autoriteiten beschuldigen Eskinder van hoogverraad en terroristische activiteiten. Amnesty beschouwt hem als een gewetensgevangene.

VOORBEELDBRIEF (Plaats, datum) Dear Prime Minister, I write to you out of deep concern for the imprisoned journalist Eskinder Nega.

Eskinder has been arrested for peacefully exercising his right to freedom of expression and calling for reform. He is a prisoner of conscience, and I respectfully call for his immediate and unconditional release.

Eskinder kwam ook al eerder onder vuur te liggen. Toen ze in 2005 protesteerden tegen de verkiezingsuitslag belandden Eskinder, zijn vrouw en honderden andere journalisten, activisten en oppositieleden in de cel. Tijdens hun verblijf in de gevangenis beviel zijn vrouw van hun zoon.

Eskinder is currently serving an 18 year prison sentence for speeches and articles in which he expressed the need for Ethiopians to strive peacefully for freedom. He was charged with “high treason” and terrorism related offenses.

However, most of the evidence presented against Eskinder did not demonstrate criminal wrongdoing or terrorism, but instead was related to his criticism of the government and his calls for reform.

Ethiopische journalisten werken in zeer moeilijke omstandigheden. De repressie wordt door de autoriteiten opgevoerd.

Volgens de Ethiopische wetgeving is vrijheid van meningsuiting zelfs een terroristische daad. De maximumstraf hiervoor bedraagt maar liefst 20 jaar gevangenis.

In your capacity as Prime Minister, please bring an end to the harassment of journalists, human rights activists and other members of civil society, and ensure that the authorities no longer use criminal proceedings to silence government critics. The Ethiopian government should take credible and immediate steps to reverse the country’s trend of repression by amending laws that unduly restrict freedom of expression and association, including the Anti-Terrorism Proclamation and the Charities and Societies Proclamation.

Roep de Ethiopische autoriteiten op om Eskinder onmiddellijk en onvoorwaardelijk vrij te laten. Journalisten mogen niet langer de mond gesnoerd worden.

Thank you for looking into this important matter.

Yours sincerely, (Naam, adres en handtekening)

STUUR EEN BRIEF NAAR

EN EEN KOPIE NAAR

Prime Minister Hallemariam Desalegn Ambassade van Ethiopië Ambassadeur Teshome Toga Chanaka P.O. Box 1031 Tervurenlaan 231 Addis Ababa 1150 Sint-Pieters-Woluwe ETHIOPIË F: 32 2 771 49 14 F: 0011 251 11 551 1244 E: etebru@brutele.be E: mojmo@ethionet.et

EVENTUELE ANTWOORDEN GRAAG AAN AMNESTY INTERNATIONAL. MEER SCHRIJFACTIES OP WWW.AMNESTY.BE/SCHRIJFACTIES

/ AMNESTY IN ACTIE / MAART 2014 / 14

BELGIQUE FRANCOPHONE

Rue Berckmans 9 / 1060 Bruxelles

Een parel van een locatie nu te huur voor al uw evenementen.

ADVERTENTIE Sluit aan bij AMNESTY INTERNATIONAL NEDERLAND

Keizersgracht 177 / NL-1016 BR Amsterdam ADVERTENTIE Support AMNESTY INTERNATIONAL 1 Easton Street / UK – London WC1X 8D ADVERTENTIE Steun AMNESTY INTERNATIONAL VLAANDEREN

Kerkstraat 156 / 2060 Antwerpen

PRIKBORD & COLOFON

COLOFON

ADVERTENTIE Adhérez à AMNESTY INTERNATIONAL

het Huis Happaert - Happaertstraat 25 - 2000 Antwerpen T 0032 3 226 66 35 - info@huishappaert.com - www.huishappaert.com - Facebook - Twitter

Amnesty in Actie is een interne uitgave van de Vlaamse afdeling van Amnesty International.

Alle tekst en foto’s © Amnesty International, tenzij anders vermeld HOOFDREDACTIE Nina Berghmans E: AmnestyinActie@aivl.be W: www.amnesty.be/amnestyinactie EINDREDACTIE Hugo Pluym VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Karen Moeskops, Kerkstraat 156, 2060 Antwerpen WERKTEN MEE Erica Baeck, Jeanne Coppens, Danielle Hennaert, Karen Moeskops, Jan Pollet, Karine Vandenberghe

VORMGEVING Gramma, Antwerpen DRUK Dessain Printing, Mechelen OPLAGE 26.000 ISSN 0771-7687 De folie rond deze Amnesty in Actie is volledig biologisch afbreekbaar. Gooi hem op de composthoop.

Amnesty International is een wereldwijde onafhankelijke en onpartijdige organisatie die de naleving van alle mensenrechten nastreeft door onderzoek en actie.

Onze activisten worden gedreven door verontwaardiging over ernstige mensenrechtenschendingen en door hoop op een wereld waarin alle mensenrechten werkelijkheid zijn voor alle mensen.

RAAD VAN BESTUUR Boris De Vloed, Lieven De Wolf, Dominic Duthoit, Ilona Plichart, Ellen Renson, Joos Roets, Luc Toelen, Karine Vandenberghe, Rik Vereecken, Anne Vleminckx

Amnesty International Vlaanderen vzw Kerkstraat 156, B-2060 Antwerpen T: 03 271 16 16 / F: 03 235 78 12 E: Amnesty@aivl.be / W: www.amnesty.be Giften zijn welkom op rekeningnummer BE25 0000 0000 8282. Vanaf 40 euro op jaar­basis ontvang je een fiscaal attest. Meer over hoe je Amnesty International kan steunen lees je op www.amnesty.be/steunons Amnesty International Vlaanderen vzw onderschrijft de ethische code van de Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving www.vef-aerf.be TIJDSCHRIFT OPZEGGEN Wil je Amnesty in Actie niet langer ontvangen?

Mail je gegevens naar AmnestyinActie@aivl.be

/ AMNESTY IN ACTIE / MAART 2014 / 15

OP 30 JANUARI OVERHANDIGDE EEN DELEGATIE VAN AMNESTY-DIRECTEUREN 336 412 HANDTEKENINGEN VOOR VRIJE MENINGS足UITING AAN HET KANTOOR VAN PRESIDENT POETIN IN MOSKOU. DAARBIJ 10.000 BELGISCHE HANDTEKENINGEN.

BEDANKT VOOR JE STEUN!