AMNESTY INTERNATIONAL VLAANDEREN VZW / JAARGANG 38 NR 4 / december 2011 / VERSCHIJNT DRIEMAANDELIJKS / ISSN 0771-7687 / P2A9062
4
DEZE EDITIE
VOORWOORD 2 AGENDA 2 Goed Nieuws
3
CRISIS 4 Eén strijd, (op) verschillende fronten
CAMPAGNE 6 Studenten Antwerpen zijn Bundu niet vergeten ACHTER DE SCHERMEN Op naar het Zuiden
7
SHOP 9 Koop die kaars!
OP STRAAT
10
IN BEWEGING
11
SCHRIJF-ZE-VRIJDAG 12 SOLIDARITEITSACTIE 13 SCHRIJFACTIE 14 PRIKBORD 15
Onlangs vulde ik een vragenlijst van Amnesty Vlaanderen in. Een reeks vragen gericht aan al wie van dichtbij of ver bij onze beweging is betrokken om zo onze plannen af te stemmen op wat zij belangrijk vinden. Het is opvallend hoe ik zelf overal zonder aarzelen ‘is zeer belangrijk’ en ‘moeten we zeker doen’ aanvinkte. Op dergelijke momenten word ik nog maar eens geconfronteerd met het belang van mensenrechten in het dagelijkse leven. Het hangt immers allemaal samen. Zo wordt overal in de wereld de impact gevoeld van de omwentelingen in het MiddenOosten en Noord-Afrika. Als de overheden in die landen een verbetering realiseren op vlak van mensenrechten kan dit activisten en het grote publiek in andere landen op ideeën brengen. Het kunnen stichtende voorbeelden zijn, tot in China toe. Helaas is het omgekeerde ook waar – een verslechtering op het vlak van mensenrechten op één plek in de wereld zal ook de situatie in andere dictaturen niet verbeteren. En we voelen dit tot bij ons thuis. Denken we maar aan de vele vluchtelingen. Opkomen voor mensenrechten kan je dus doen vanuit een welbegrepen eigenbelang. Maar bij onze activisten gaat het – belangrijker nog – om een principekwestie. Gewoon uit oprecht respect voor onze medemens strijden we voor alle mensenrechten, voor iedereen en overal ter wereld. En manen we onze Belgische regeringen aan om vluchtelingen te behandelen volgens de rechten van de mens. Omdat alle mensen-rechten tellen, ook bij ons. Omwille van deze reden zal ik ook in de toekomst ‘zeer belangrijk’ en ‘moeten we zeker doen’ blijven aanvinken. Vele groeten, Karine Vandenberghe, voorzitter
Solidariteitsactie voor de bewoners van Port Harcourt, Nigeria
agenda
De folie rond deze Amnesty in Actie is volledig biologisch afbreekbaar. Gooi hem in de compostbak of GFT-zak.
December I Eindejaarscampagne
8 december I Opening archief
11 januari I 10 jaar Guantánamo
In december trekt Amnesty International massaal de straat op om financiële steun te vragen voor de strijd tegen mensen rechtenschendingen. Hoogtepunt is van zelfsprekend 10 december, Internationale Dag van de Mensenrechten. Meer op pagina 11.
Op donderdag 8 december wordt het Amnesty-archief in het Gents AmsabInstituut voor Sociale Geschiedenis feestelijk geopend voor het publiek. Tijdens een event in het Geuzenhuis in Gent kan je o.a. genieten van enkele interessante sprekers en een sprekende documentaire.
Guantánamo Bay, het Amerikaans detentiecentrum op Cuba, blijft een sterk symbool voor de excessen in de oorlog tegen terreur. Op 11 januari 2012 zal het tien jaar geleden zijn dat de eerste terreurverdachten naar dit centrum werden overgebracht. Reden genoeg om ons protest opnieuw luid te laten weerklinken. Meer over deze en andere activiteiten op www.amnesty.be/kalender
2 / DECEMBER 2011 /
GOED NIEUWS
50.000 vlinders van hoop De afgelopen maanden betuigden maar liefst 50.000 mensen hun steun met de vrouwen en meisjes in Nicaragua. Ze maakten online of op papier een vlinder van hoop en vroegen zo samen met Amnesty International aandacht voor seksueel geweld en het totaalverbod op abortus in het land. “We zijn ontzettend opgetogen over al die boodschappen van solidariteit. Ze geven ons de energie om deze strijd verder te zetten”, zei Argentina Espinoza van de Ixchen Centra voor vrouwen en meisjes in Nicaragua.
Zarganar eindelijk vrij De militaire junta in Myanmar liet op 12 oktober 120 politieke gevangenen vrij. Onder hen de bekende komiek Zarganar voor wie we tijdens onze 50ste verjaardagscampagne eerder dit jaar nog actievoerden. Zarganar werd in 2008 veroordeeld tot 59 jaar cel wegens kritiek op de junta. Die had volgens hem te zwak opgetreden tijdens de ramp met cycloon Nargis in 2008.
Uitzetting van Roma van de baan Op 23 augustus kondigde de burgemeester van de Roemeense stad Baia Mare aan dat de huizen van “honderden” Roma in de stad binnen enkele weken ontruimd zouden worden. Onmiddellijk kwam er een stroom aan protest op gang. Duizenden activisten vanuit de hele wereld riepen de lokale overheid en Roemeense regering op de plannen te stoppen. Met resultaat: de gedwongen uitzetting van de Romagemeenschap is verhinderd.
Boete voor bedreigen activiste Mensenrechtenactiviste Norma Cruz vecht al jaren voor de rechten van vrouwen in haar land Guatemala. Om deze reden zijn zij en haar familie al meermaals bedreigd en aangevallen. De laatste dreiging hield verband met een verkrachtingszaak van een veertienjarig meisje. Cruz stond haar en haar familie bij tijdens de rechtszaak tegen de dader. In 2009 ontving ze daarom meerdere dreig-sms’jes. De verzender van die sms’jes is na een lang aanslepend proces nu veroordeeld tot een geldboete. Een belangrijke stap, want het komt in Guatemala zelden voor dat bedreigingen van mensenrechtenactivisten grondig onderzocht en vervolgd worden.
Prijs voor Razan Zaitouneh Begin oktober werd de Anna Politkovskaja Award uitgereikt aan de Syrische Razan Zaitouneh. Zaitouneh, een juriste en journaliste, won de prijs voor haar buitengewone bijdrage aan de mensenrechten tijdens het voorbije decennium en meer specifiek voor haar rol in de anti-regeringsprotesten in Syrië sinds begin maart van dit jaar. “Ondanks de wrede repressie toont Razan Zaitouneh de buitenwereld de horrorpraktijken die plaatsvinden in Syrië”, aldus Hassiba Hadj Sahraoui van Amnesty. “Haar moed en toewijding aan de mensenrechten worden nu meer dan ooit duidelijk”.
Meer goed nieuws op www.amnesty.be/ goednieuws / DECEMBER 2011 / 3
RUBRIEK CRISIS
één strijd, (op) verschillende fronten Vrouwen in het Midden-Oosten laten zich horen Heel wat landen in het MiddenOosten en Noord-Afrika zijn dit jaar in een politieke stroomversnelling geraakt. Samenlevingen zijn in opstand gekomen tegen decennia oude regimes die snel lijken af te brokkelen. De roep om mensenrechten, hervormingen en gerechtigheid is in deze regio nooit zo sterk geweest. Ook de stem van vrouwen klinkt hierbij luid en duidelijk. Dat de strijd voor vrouwenrechten echter sterk verschilt van land tot land in de regio, vertelt Hassiba Hadj Sahraoui van Amnesty’s MiddenOosten en Noord-Afrika team.
4 / DECEMBER 2011 /
Danielle Hennaert en Sophie Tournier “Tijdens de opstanden in het MiddenOosten en Noord-Afrika werden vrouwen als gelijkwaardig beschouwd”, zegt Hassiba Hadj Sahraoui. “Ook vrouwen kwamen op straat en protesteerden. Sommigen stonden zelfs aan het hoofd van de betogingen en werden geslagen en gearresteerd. In een klap doorbraken ze de ketens van tientallen jaren. Het leek erop dat de vrouwen in de regio eindelijk hun rechtmatige plaats kregen op het sociale en politieke toneel. Maar jammergenoeg bleek dit slechts tijdelijk te zijn. In Egypte en Tunesië werden vrouwen al snel uitgesloten uit de overgangsregeringen. Ze riskeerden zelfs de verworvenheden waarvoor ze decennialang gevochten hadden, terug te verliezen. Het vastgeroeste systeem van ongelijkheid en discriminatie bleef in deze landen intact. Het is een algemene misvatting dat de problemen van vrouwen in het Midden-
Oosten en Noord-Afrika enkel en alleen een gevolg zijn van conservatieve interpretaties van de Islamitische leer. Ook factoren als etnische afkomst, economische omstandigheden en de heersende sociale en culturele gewoontes spelen een rol. Neem nu de regels over wat vrouwen al dan niet mogen dragen. In Iran en Saoedi-Arabië zijn vrouwen wettelijk verplicht om een hijab (hoofddoek) te dragen. Doen ze dit niet, dan riskeren ze een straf. In Egypte, Tunesië en Syrië is het dan weer juist verboden om met een nikab of volledige gezichtsluier publieke gebouwen te betreden. Amnesty International strijdt voor het recht van vrouwen om zelf te kunnen beslissen wat ze al dan niet dragen, zonder dat hen een straf boven het hoofd hangt. De draagwijdte en gradatie van discriminatie tegenover vrouwen, zowel bij wet als in de praktijk, verschilt ook erg naar-
RUBRIEK CRISIS
Graffiti in CaÏro, Egypte
gelang het land. Tunesië heeft bijvoorbeeld een tamelijk progressieve familie wetgeving, maar de meeste andere landen in de regio discrimineren vrouwen aanzienlijk met betrekking tot huwelijk, scheiding, hoederecht van de kinderen en erfrecht. In Saoedi-Arabië zijn vrouwen niet eens beschermd door een gecodificeerd familierecht. Net als de problemen, verschillen ook de eisen van de vrouwen zelf. In Egypte voeren vrouwen momenteel campagne om betrokken te worden in het politieke hervormingsproces. Ze willen net als de mannen de toekomst van hun land kunnen bepalen. In Saoedi-Arabië trachten vrouwen de mannelijke voogdij te versoepelen en het rijverbod voor vrouwen te beëindigen. Vaak beschouwen anderen de positie van vrouwen in Arabische landen als een extreem gevoelig punt dat buiten het werkterrein van een internationale mensenrechtenorganisatie als de onze zou moeten vallen. Nochtans is ons werk voor vrouwenrechten net gebaseerd op de internationale verplichtingen van elke staat. We beseffen erg goed dat we langzaam en voorzichtig te werk moeten gaan en onze campagnes moeten aanpassen aan de lokale eisen van de vrouwen. Wat we ook doen, we willen op de eerste plaats de vrouwenrechtenactivisten zelf beschermen en steunen. We hebben bijvoorbeeld geprobeerd internationale weerklank te geven aan de Iraanse Campagne voor Gelijkheid. Deze vereniging streeft sinds 2006 naar juridische gelijkheid voor vrouwen
Hassiba Hadj Sahraoui
in Iran. Verschillende activisten, zoals Mahboubeh Karami en Aieh AghdamDoust, zijn daarom gearresteerd. We blijven eisen dat zij, tesamen met andere gewetensgewetensgevangenen, onmiddellijk en onvoorwaardelijk vrijgelaten worden zodat ze hun acties verder kunnen zetten.
vrouwenrechten moeten meer dan ooit op voorgrond Amnesty International levert ook bewijzen van en voert actie tegen discriminerende wetten en praktijken in de regio. Geweld tegen vrouwen is er een vaak voorkomend en wijdverspreid probleem. Ons onderzoek toont aan dat discriminerende wetgeving het gebrek aan juridische, economische en sociale bescherming van vrouwen juist in stand houdt. Daarom
formuleerden we in het verleden al specifieke aanbevelingen omtrent de rechten en bescherming van vrouwen op maat van de verschillende overheden en zullen we dit in de toekomst ook blijven doen. Voor Tunesië, Egypte en Libië stelden we een uitgebreide Human Rights Agenda for Change op. Dit is een opsomming van de elementen die onmisbaar zijn om een land uit te bouwen waar mensenrechten centraal staan. Erg belangrijk in deze Agenda’s for Change is de positie van de vrouw. Zo vragen we bijvoorbeeld om de discriminerende rechtspraktijken inzake familierecht te stoppen en aandacht te besteden aan de aanwezigheid van vrouwen in het bestuur. Het zijn cruciale tijden voor heel wat landen in het Midden-Oosten en NoordAfrika. Het is meer dan ooit nodig dat vrouwenrechten op de voorgrond worden geplaatst. Zij zijn immers van essentiëel belang voor een echte omwenteling en een betere toekomst in de regio.”
Help ons mee Na tientallen jaren van onderdrukking verheffen de mensen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika hun stem en roepen ze met miljoenen tegelijk “genoeg”. Ook Amnesty International spant zich in om in deze woelige periode mensenrechten vast te verankeren in de regio. We sturen onderzoekers naar landen als Bahrein, Egypte, Irak, Libië, Tunesië en Jemen. We steunen lokale activisten, we voeren actie wanneer mensen opgesloten worden voor hun vreedzame protest en houden nauwlettend de wapenleveringen in het oog. Met uw steun kan er nog veel meer worden gedaan om een positieve, blijvende verandering in de regio te bereiken. Help nú mee ter bescherming van de mensenrechten in het Midden-Oosten en NoordAfrika en geef een gift via www.amnesty.be/gift.
/ DECEMBER 2011 / 5
CAMPAGNE
Studenten Antwerpen zijn Bundu niet vergeten Eva De Raedt
Tijdens de heropstart van het academiejaar in Antwerpen werd ook de Amnesty-studentenkern nieuw leven in geblazen. Ze voerden actie tegen de illegale uithuiszettingen en het gebruik van geweld daarbij in de sloppenwijken in Port Harcourt, Nigeria.
Wereldwijd wonen meer dan een miljard mensen in sloppenwijken. Een miljard mensen, of bijna één op zes, heeft dagelijks te maken met slechte huisvesting en riolering, gebrek aan water en elektriciteit, overbevolking, geweld en criminaliteit. Daarnaast hebben de meeste sloppenwijkbewoners geen eigendomspapieren of huurcontract. Ze moeten daarom vaak machteloos toezien wanneer een overheid beslist iets anders te doen met de terreinen waar ze wonen. Zo stond de sloppenwijk Bundu in het Nigeriaanse Port Harcourt hetzelfde lot te wachten. Op 12 oktober 2009 betoogden enkele bewoners van Bundu vreedzaam tegen de geplande uithuiszetting en afbraak van hun woningen. Gewapende troepen drongen plots de wijk binnen en openden het vuur. Minstens twaalf mensen werden beschoten en liepen ernstige verwondingen op. Hoeveel doden er die dag vielen is nog altijd niet bekend. Nu, twee jaar na de feiten is er nog steeds geen onderzoek ingesteld. Om de tweede verjaardag van het geweld in Bundu niet onopgemerkt voorbij te laten gaan trok de studentenkern Antwerpen de straat op met een fototoestel. Ze spoorden andere studenten aan om met sterke slogans als ‘End demolition, support development’, ‘People live here: people like you and me’, ‘We support the waterfront communities’ of ‘Housing is a human right’ op de foto te gaan, om zo ook hun stem te laten weerklinken. Zo riepen ze de Nigeriaanse regering op om een onafhankelijk onderzoek te starten naar het gedrag van de politie en de veiligheidstroepen in Bundu. Bovendien tweetten de Antwerpse studenten ook rechtstreeks naar Nigeriaanse politici om deze eisen kracht bij te zetten. In totaal gingen er een honderdtal studenten op de foto om de situatie in Nigeria aan te kaarten. Meer op www.amnesty.be/stopdebulldozers
Uithuiszetting in Port Harcourt, Nigeria
6 / DECEMBER 2011 /
ACHTER DE SCHERMEN
Op naar het Zuiden Over ambitieuze groeiplannen en lokale relevantie
H an V erleyen
Amnesty International telt wereldwijd meer dan drie miljoen leden en symphatisanten. Een kleine tien jaar geleden waren we nog maar met 1,5 miljoen, onze basis groeit spectaculair. In 63 landen hebben we een kantoor, in nog eens 122 landen zijn we aanwezig via online activisme. Achter deze droge cijfers schuilt een hele gemeenschap van mensen die mensenrechten belangrijk vinden. Mensen zoals u. Opvallend is wel dat het overgrote deel van die Amnesty-activisten zich in het noordelijk
Momenteel vinden we slechts 13% van alle Amnesty-activisten terug in het globale Zuiden. Er is dus zeker ruimte voor groei. En dat die groei ook belangrijk is, daarvan zijn we overtuigd. Mensenrechten zijn immers overal ter wereld essentieel en waar ze geschonden worden moet er onderzoek gebeuren en is lokale actie nodig. Daarom willen we tegen 2015 bijna een half miljoen nieuwe Amnesty-activisten in het Zuiden, een ambitie die niet van de poes is. Maar ze is ook niet nieuw. De keuzes die Amnesty International maakt om de band met het globale Zuiden te krijgen en te behouden worden wel steeds verder verfijnd. Aanwezigheid op het terrein, samenwerking met lokale organisaties en activisten en betrokkenheid van rechthebbenden zelf zijn cruciale elementen. Amnesty International kan en wil niet alleen, maar mét mensen werken voor mensenrechten. We willen dichter bij slachtoffers van mensenrechtenschendingen staan en samen met rechthebbenden strijden.
halfrond van onze aardbol bevindt. Al groeien we
Eerste stappen in BRICS
ook wel in het Zuiden, die groei kan veel beter.
Amnesty International streeft er op de eerste plaats naar haar basis te verstevigen in de nieuwe groeilanden Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika, de zogenaamde BRICS. De aandacht in deze landen mag immers niet alleen naar economische groei gaan, maar moet zich ook richten op mensenrechten. De lijnen die regeringsleiders daar uitzetten rond mensenrechten en de standpunten die ze innemen op internationale fora kunnen mee bepalen hoe ook andere landen in de regio omgaan met mensenrechten. De economische groei die de BRICS meemaken, moet kortom gepaard gaan met meer en blijvend respect voor mensenrechten.
We streven ernaar om tegen 2015 in het globale Zuiden 400.000 nieuwe activisten te betrekken bij ons werk en richten ons daarbij specifiek op landen die sterk zijn in hun regio en strategisch belangrijk zijn.
mét mensen werken voor mensenrechten Amnesty International kan er mee voor zorgen dat mensenrechten op de agenda staan in het binnenlands en buitenlands beleid van de BRICS. Maar we kunnen dat niet alleen: we werken samen met lokale mensenrechtenactivisten en ondersteunen hen met onderzoek en acties over lokale mensenrechtendossiers. Enkel door te tonen dat ons werk écht relevant is en écht verandering teweegbrengt, kan je immers mensen overtuigen om mee actie te voeren voor mensenrechten in hun land petitie tijdens U2-concerten in São Paulo, Brazilië
/ DECEMBER 2011 / 7
Tankwagens van Vedanta in Orissa , India
© Sanjit Das
ACHTER DE SCHERMEN RUBRIEK
en in de rest van de wereld. Amnesty International heeft ook heel wat in huis om dat te bewerkstelligen.
BrazilIë en India Onze campagnetechnieken, onze stevige onderzoeksbasis en ons beproefde recept om regeringsleiders massaal aan te schrijven met brieven en petities, werken. Net als in België kregen activisten in Brazilië de kans om tijdens concerten van de Ierse band U2 handtekeningen te verzamelen. De petitie ging over de rechten van de Guarani-Kaiowa, een inheems volk in Brazilië. Lokaal relevant, en ja, dat spreekt aan. Meer dan 16.000 handtekeningen werden verzameld! De actiebasis is aanwezig, nu moeten de structuren volgen om die basis te verbreden. De eerste stappen daarvoor zijn gezet: er werd een directeur aangeworven, de kantoren zijn gehuurd, naast activisme worden ook fondsenwervingsstrategieën ontwikkeld. De 16.000 mensen die de U2-petitie onderschreven en de online gemeenschap van spoedactieschrijvers bieden een mooie basis om het uiteindelijke doel te bereiken: het leven van de Brazilianen zelf veranderen door een voelbare verbetering van de mensenrechtensituatie in het land te realiseren én de regeringsleiders zover krijgen dat ze hun regionale en globale invloed gebruiken om het respect voor mensenrechten te bevorderen. Ook in India trachten we met begrippen als lokale relevantie en participatie in het achterhoofd, vaste voet aan de grond te krijgen, al is de situatie daar iets complexer. Tot 2009 was er al een Amnesty-kantoor gevestigd, maar dat moest sluiten
SAMENWERKING LOONT Amnesty International heeft in India samen met lokale milieu- en mensenrechtenactivisten mooie resultaten geboekt in de strijd tegen de uitbreiding van een bauxietraffinaderij van de aluminumfabrikant Vedanta. De raffinaderij van Vedanta in de deelstaat Orissa, nu vier jaar in gebruik, voldoet niet aan de nationale en internationale normen met betrekking tot impact op milieu-, sociale en mensenrechten. Rond de fabriek ligt een rode modderpoel van 28 hectare die al tot tweemaal toe overstroomd is. Vlakbij liggen 12 dorpen waarvan de inwoners -
8 / DECEMBER 2011 /
omdat de regulering omtrent buitenlandse ngo’s het onmogelijk maakte om er te functioneren en fondsen te voorzien voor de werking van het secretariaat. Vandaag merken we echter een groeiende openheid ten aanzien van niet-gouvernementele organisaties. Amnesty International heeft er ondertussen een online activismebasis van 7.200 leden waarop we kunnen bouwen, waarmee we campagne kunnen voeren en kunnen mobiliseren. Ook in India willen we voor het einde van het jaar een directeur aanwerven en een nieuw kantoor hebben. Dan kunnen we de samenwerking met lokale mensenrechtenorganisaties versterken en het degelijke onderzoek verderzetten dat we nodig hebben om een geloofwaardige gesprekspartner te zijn voor de Indiase overheden.
lokale relevantie spreekt aan Terwijl er momenteel nog volop gewerkt wordt aan groei in de andere BRICS-landen Zuid-Afrika, Rusland en China, dringen nieuwe regio’s zich al op. Ook in regio’s als in het MiddenOosten en Noord-Afrika is groei uiterst belangrijk vanuit een mensenrechtenperspectief. Mensenrechten moeten houvast kunnen bieden in tijden van crisis en moeten de basis vormen voor een nieuwe maatschappij, los van ideologische, politieke of economische overwegingen. Daarin schuilt de kracht van mensenrechten. Maar om dat hard te maken, moeten activisten dààr de kans krijgen om het belang van mensenrechten te verdedigen. Met uw steun werkt Amnesty International hard verder om dat mogelijk te maken.
meestal inheemse Majhi Kondh Adivasi en Dalit gemeenschappen - afhankelijk zijn van landbouw voor hun levensonderhoud. Zij voerden reeds jaren actie tegen de geplande, maar liefst zesvoudige, uitbreiding van de fabriek omdat die nog verder hun land en water zou vervuilen. Amnesty International sloeg de handen in elkaar met de lokale activisten. We stuurden onderzoekers ter plaatse en ondersteunden de campagne van de lokale organisaties met internationaal perswerk, lobbywerk en acties. Met resultaat: op 19
juli bevestigde het Hooggerechtshof de beslissing van de Indiase overheid om geen goedkeuring te geven voor de uitbreiding van de fabriek. De regering gaf toen evenmin een vergunning voor de plannen van Sterlite India, een andere dochteronderneming van Vedanta, en van het staatsbedrijf Orissa Mining corporation om in dezelfde regio bauxiet te ontginnen. Amnesty International dringt nu aan op een grondige sanering van de fabriekssite. De overheid moet bovendien toezien op de gezondheid van de lokale gemeenschappen.
SHOP
Koop die kaars xNIEUW!!x Speciale verjaardagskaars Vijftig jaar Amnesty, maar de Strijd Gaat Voort. Een internationale, duurzame kaars van 12 cm. Geproduceerd in België met groene energie en bestaat voor 100% uit gerecycleerde kaarsen. € 6,00 Amnesty-kaars rood (15 cm) De klassieke Amnesty-kaars heeft een groot broertje gekregen. € 7,00
xNIEUW!!x Wenskaarten ‘Winterelementen’ Een nieuwe set wenskaarten, 5 designs en 10 kaarten met enveloppen. € 10,00
Amnesty-kaarsen De klassieker in rood, ivoor en wit. € 5,00
BESTELLEN Knip deze bestelkaart uit en stuur ze op naar Amnesty International, Kerkstraat 156, 2060 Antwerpen. Mail je bestelling naar webshop@aivl.be of surf naar www.amnesty.be/shop en bestel online. IK BESTEL Omschrijving*
Prijs per stuk**
Amnesty-kaars De Strijd Gaat Voort
€ 6,00
Aantal
Amnesty-kaars rood (15 cm)
€ 7,00
Amnesty-kaars rood (10 cm)
€ 5,00
Amnesty-kaars wit (10 cm)
€ 5,00
Amnesty-kaars ivoor (10 cm)
€ 5,00
Wenskaarten Winterelementen ( 5 x 2 )
€ 10,00
* zolang de voorraad strekt ** exclusief verzendingskosten
MIJN GEGEVENS Naam
Voornaam
Straat
Nr en bus
Postcode
Gemeente
Telefoonnr
/ DECEMBER 2011 / 9
op straat RUBRIEK
Straatwerven, het doorgeven van een warm gevoel Wie kent ze niet? De straatwervers van Amnesty International. Elke dag opnieuw staan ze op straat om mensen te vertellen over het belang van mensenrechten. Met resultaat: elke dag overtuigen ze nieuwe mensen om Amnesty financieel te steunen. Die financiële steun is enorm belangrijk voor de goede werking van Amnesty. Omdat hun werk zo belangrijk is zetten we graag een van onze straatwervers in de schijnwerpers: Nele Verburgh vertelt hoe het werven voor Amnesty International haar vergaat.
“Alles goed met u?” Dit is vaak mijn openingszin op straat. Sommige voorbijgangers beginnen spontaan hun ongemakken, gedachten, gevoelens te bespreken. Anderen bekijken me vreemd en lopen snel door. Enkelen negeren me, maar het merendeel lacht en zegt: “Goed, en met u?” Op 14 augustus kreeg ik een antwoord dat ik niet verwachtte: “Fantastisch, want ik zie dat Amnesty in de buurt is! Ik schrijf al 23 jaar brieven en ik ben al 20 jaar activist. Nog steeds sta ik achter het prachtige Amnesty-verhaal. Het is wondermooi te zien dat jonge mensen zich ook voor Amnesty International inzetten. Wat kan ik voor u doen?” Toen mijn sprakeloosheid was verdwenen, legde ik hem uit dat ik mensen zocht die achter de strijd voor mensenrechten staan en Amnesty International financieel willen steunen. Het antwoord was “zeer graag”. Mensen schenker maken van Amnesty is voor mij als een kaarsje aansteken, een warm gevoel doorgeven. Soms hoef je niet te overtuigen, de Amnesty-kaars is al aangestoken, maar vele kaarsjes kunnen nog aangestoken worden. Daarom werf ik. Het is tenslotte beter een kaars aan te steken in de duisternis, dan de duisternis te vervloeken, niet?
10 / DECEMBER 2011 /
Nele Verburgh
Iets voor jou? Ben je zelf geïnteresseerd in een job als Amnesty-werver? Wil jij graag mensen overtuigen om zich in te zetten voor de mensenrechten? Geef een seintje aan Jeroen Janssens via e-mail JeroenJ@aivl.be
in beweging RUBRIEK
Als een lopend vuurtje doorheen Vlaanderen 9-10 december brugge sint-kruis brugge sint-michiels delhaize
10 december Zoersel Kerstmarkt
9 december Gent Sint-Pietersstation
9-10 december Lokeren Colruyt en Delhaize
11 december herentals kerstmarkt
3-4 december Tienen Delhaize
9-10 december hasselt delhaize
Deze maand draait Amnesty International’s eindejaarscampagne op volle toeren. Overal in Vlaanderen kom je ons tegen. Verschil lende gemeenten en steden betuigen hun steun aan de mensen rechten en overal in het straatbeeld vind je onze groepsleden. Zij trotseren weer en wind en verkopen op (kerst)markten en in winkelcentra overal te lande kaarsen en wenskaarten. In het weekend van 9, 10 en 11 december alleen al vind je ze bij voorbeeld in Herentals en Zoersel op de kerstmarkt, in het Sint-Pietersstation in Gent, in de Colruyt van Lokeren, in de Delhaize van Hasselt en Brugge (Sint-Kruis en Sint-Michiels) en op nog veel, veel meer plaatsen. Stuit je op een van onze verkoopstands, laat je dan gerust verleiden tot de aankoop van een Amnesty-kaars of wenskaarten. Met een kleine bijdrage of aankoop zet je immers heel wat in beweging. Samen met duizenden activisten wereldwijd maakt dat voor individuele slachtoffers het verschil tussen vrijheid en onderdrukking. Alvast bedankt!
Meer verkoopslocaties en –data vind je op www.amnesty.be/ eindejaarscampagne
/ DECEMBER 2011 / 11
Enkele leerlingen van De Sleutelbloem in Brecht tonen, met gepaste trots, de brieven die ze schreven tijdens de Schrijf-ze-VRIJ足dag op vrijdag 21 oktober. En ze waren niet alleen: maar liefst 450 scholen en naar schatting 63.000 scholieren deden met hen mee. Verbluffende cijfers!
BEDANKT
schrijf-ze-vrijdag
12 / DECEMBER 2011 /
Solidariteitsactie
Zet iets in beweging Gezelligheid, goede voornemens en een nieuw begin, dat is wat de eindejaarsdagen voor iedereen zouden moeten zijn. Amnesty International hoopt van harte dat je zo van het jaareinde kan genieten. Amnesty wenst ook zo’n nieuw begin toe aan mensen die opgesloten zijn omdat ze geweldloos voor hun mening uitkwamen of bedreigd worden omdat ze strijd voeren voor een betere wereld zonder mensenrechtenschendingen. Met deze solidariteitsactie kan je aan Liu Xiaobo en de activisten van WOZA laten weten dat ze er niet alleen voor staan, en dat je in deze donkere dagen aan hen denkt. Dat sprankeltje hoop kan hen de moed geven om hun strijd voort te zetten.
X ia o e n Li u Li u X iao b
Liu Xiaobo
Voorbeeldboodschap
Liu Xiaobo is een Chinese professor en verdediger van de mensenrechten. In december 2009 werd hij veroordeeld tot 11 jaar cel omdat hij had geschreven over corruptie, censuur en het éénpartijstelsel in China. Hij was ook een grondlegger van het Charter 08, dat voor wettelijke en politieke hervormingen, en respect voor mensenrechten pleit.
Dear Liu Xiaobo, I am thinking of you and support you and Charter 08.
Op 8 oktober 2010 kreeg Liu Xiaobo de Nobelprijs voor de Vrede. Toen dit bekend raakte, werd Liu Xia, zijn echtgenote onder huisarrest geplaatst. Haar huis in Peking wordt bewaakt en ze mag niemand ontvangen. Sinds 18 oktober 2010 heeft niemand nog iets van haar gehoord. Geef Liu Xiaobo nieuwe moed en stuur een kaartje met je beste wensen.
Stuur een kaartje naar: Liu Xiaobo Jinzhou jianyu 86 Nanshanli Taihequ Jinzhoushi Liaoningsheng 121014 VOLKSREPUBLIEK CHINA
Women of Zimbabwe Arise De vrouwenbeweging Women of Zimbabwe Arise (WOZA) voert actie tegen onrecht in Zimbabwe. Ze geeft vrouwen de kracht zelf op te komen voor hun rechten. Dat is niet zonder gevaar. De leden van WOZA krijgen te maken met intimidatie en mishandeling door de politie. Onlangs nog werd een van hun vreedzame protestacties hardhandig uit elkaar geslagen. De politie viseert leidster Jenni Williams. Zij en verschillende andere leden van WOZA werden al vaak opgepakt, zonder dat de beschuldigingen tegen hen konden worden hard gemaakt. Ze kregen geen advocaat te zien, en werden mensonwaardig
behandeld en zelfs gefolterd. Amnesty vraagt respect voor hun recht op vrije meningsuiting, zonder angst voor arrestatie of opsluiting, en zonder risico op foltering en mensonwaardige behandeling. Steek de activisten van WOZA een hart onder de riem met een kaart. ac tivist
e n van W OZ A
Voorbeeldboodschap Dear WOZA-activists, I support your important human rights work and wish you strength in these difficult times.
Meer informatie vind je op www.amnesty.be/eindejaarscampagne
Stuur een kaartje naar: WOZA PO Box FM701 Famona Bulawayo ZIMBABWE
/ DECEMBER 2011 / 13
SCHRIJFACTIE
veroordeling voor gedicht Aayat al-Qormozi, een twintigjarige Bahreinse studente, werd op 12 juni tot één jaar cel veroordeeld omdat ze tijdens de hervormingsprotesten in het land een kritisch gedicht had voorgedragen. Toen ze in voorhechtenis zat, mocht ze geen bezoek van een advocaat of familie ontvangen en zou ze gefolterd zijn geweest. Op 13 juli werd Aayat vrijgelaten op vraag van haar advocaat, maar haar vrijlating is voorwaardelijk. Ze mag niet meer meelopen in demonstraties en mag geen kritiek geven op de overheid. Ze kan ook geen les meer volgen aan de universiteit.
Stuur een brief naar: King of Bahrein, His Majesty Shaikh Hamad bin ‘Issa Al Khalifa Office of His Majesty the King P.O.Box 555 Rifa’a Palace Manama BAHREIN
En een kopie naar: Ambassade van Bahrein Louizalaan 250 1050 Brussel
Schrijf vóór 1 maart 2012 een brief naar de Bahreinse koning. Vraag hem de veroordeling van Aayat al-Qormozi te vernietigen en alle andere aanklachten in te trekken. De Bahreinse overheid moet het recht op vrije meningsuiting, beweging en vreedzaam protest respecteren.
Voorbeeldbrief [ Plaats, datum ] Your Majesty, Please allow me to express my concern about Aayat al-Qormozi. I welcome her release but I’m urging you to clarify her legal status and to remove any conditions that have been attached to her release, as well as any other limitations currently imposed on her liberty, freedom of movement, expression, association and assembly. I also call on you to annul her conviction and to drop any pending charges against her. The results of the investigation into her allegations of torture or other ill-treatment must be made public and anyone responsible for such acts must be brought to justice. Aayat al-Qormozi must be allowed to continue her studies. I urge the authorities to respect and uphold the rights to freedom expression, movement and assembly in Bahrain, including the right to peaceful protest. Yours sincerely, [ naam, adres en handtekening ]
WAAROM EEN KOPIE NAAR DE AMBASSADE? We vragen altijd een kopie van de originele brief naar de ambassade in België te sturen omdat de ambassade niet wordt aangesproken, slechts geïnformeerd. Ambassades hebben een rapportageplicht aan de autoriteiten in hun land. Eventuele antwoorden graag aan Amnesty International bezorgen. Meer schrijfacties op www.amnesty.be/schrijfacties
14 / DECEMBER 2011 /
PRIKBORD
COLOFON RUBRIEK
Laat je stem horen op de Algemene Vergadering
Amnesty in Actie is een interne uitgave van de Vlaamse afdeling van Amnesty International. Alle tekst en foto’s: © Amnesty International, tenzij anders vermeld HOOFDRedactie Nina Berghmans E: AmnestyinActie@aivl.be W: www.amnesty.be/amnestyinactie Verantwoordelijke uitgever Karen Moeskops / Kerkstraat 156 / 2060 Antwerpen Werkten mee Erica Baeck, Eva De Raedt, Danielle Hennaert, Jeroen Janssens, Steven Moens, Sophie Tournier, Karine Vandenberghe, Han Verleyen Vormgeving Gramma, Antwerpen Druk Dessain Printing, Mechelen Oplage 23.000 ISSN 0771-7687 De folie rond deze Amnesty in Actie is volledig biologisch afbreekbaar. Gooi hem in de compostbak of GFT-zak. Amnesty International is een wereldwijde onafhankelijke en onpartijdige organisatie die de naleving van alle mensenrechten nastreeft door onderzoek en actie. Onze activisten worden gedreven door verontwaardiging over ernstige mensenrechtenschendingen en door hoop op een wereld waarin alle mensenrechten werkelijkheid zijn voor alle mensen.
De jaarlijkse Algemene Ledenvergadering vindt plaats op zaterdag 21 april 2012 in Brussel. We hebben gekozen voor een unieke locatie en nodigen je graag uit in het Paleis der Academiën, vlak bij het Warandepark. Noteer alvast deze datum in je agenda. Op onze Algemene Vergadering krijgt elk lid een gelijke stem. De Raad van Bestuur van Amnesty Vlaanderen roept je daarom graag op om je visie met ons te delen. Heb je een goed voorstel, een kritische bemerking? Wij luisteren graag naar je. We sluiten de dag traditiegetrouw af met een inspirerende mensenrechtenlezing of getuigenis en een gezamenlijke drink met onze Franstalige collega’s. Voor alle informatie, contacteer Staf Coertjens (E: StafC@aivl.be) of Albine Van Bouwel (E: AlbineV@aivl.be). Zie ook www.aivl.be/algemene-ledenvergadering
ADVERTENTIE Adhérez à AMNESTY INTERNATIONAL BELGIQUE FRANCOPHONE
ADVERTENTIE Support AMNESTY INTERNATIONAL 1 Easton Street / UK – London WC1X 8D
Rue Berckmans 9 / 1060 Bruxelles ADVERTENTIE Sluit aan bij AMNESTY INTERNATIONAL
ADVERTENTIE Steun AMNESTY INTERNATIONAL
NEDERLAND
VLAANDEREN
Keizersgracht 177 / NL-1016 BR Amsterdam
Kerkstraat 156 / 2060 Antwerpen
Raad van Bestuur André De Messemaeker, Lieven De Wolf, Dominic Duthoit, Ellen Renson, Karine Vandenberghe, Rik Vereecken, Alain Versluys Amnesty International Vlaanderen vzw Kerkstraat 156 / B-2060 Antwerpen T: 03 271 16 16 / F: 03 235 78 12 E: Amnesty@aivl.be / W: www.amnesty.be Giften zijn welkom op rekeningnummer BE25 0000 0000 8282. Vanaf 40 euro op jaarbasis ontvang je een fiscaal attest. Meer over hoe je Amnesty International kan steunen lees je op www.amnesty.be/steunons Amnesty International Vlaanderen vzw onderschrijft de ethische code van de Vereniging voor Ethiek in de Fondsenwerving www.vef-aerf.be Tijdschrift opzeggen Wil je Amnesty in Actie niet langer ontvangen? Mail je gegevens naar AmnestyinActie@aivl.be
/ DECEMBER 2011 / 15