architectenselectie Haarzicht i.o.v. Groep Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
2 oktober 2015
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
Beeldkwaliteit • inleiding • visie beeldkwaliteit Haarzicht -
beeldkwaliteit architectuur bouwsystematiek massaopbouw materialisering daken materialisering gevels
• schetsontwerp woningen -
rijwoningen tweekapper vrijstaand
• 3D impressies Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
Inleiding Groep Haarzicht heeft voor de locatie Haarzicht, gelegen naast de kern Vleuten een architectenselectie uitgeschreven t.b.v. het ontwikkelen van een visie op de beeldkwaliteit van deze locatie. Groep Haarzicht is op zoek naar een onderscheidende beeldkwaliteit voor het plan dat de landschappelijke kwaliteit van het plan versterkt. Het voorliggende document is de visie van LSWA architecten op de locatie Haarzicht. Het stedenbouwkundig plan van Haarzicht, dat als uitgangspunt dient voor de uitwerking van de woningen, kent een sterke verwevenheid tussen openbare ruimte en architectuur. De kwaliteit van een woning wordt met andere woorden mede bepaald door de positie van de woning in het plangebied. Hoewel duidelijk als ĂŠĂŠn samenhangend geheel ontworpen, zijn in Haarzicht 2 woonmilieus te onderscheiden; dorps en Landelijk. De woningen binnen deze plandelen hebben ieder hun eigen relatie met de omliggende openbare ruimte, en vormen in meer of mindere mate tezamen met de andere woningen binnen het plandeel een eenheid. De dorpse kern sluit aan bij Vleuten en het landelijke deel zoekt verbinding met de landelijke omgeving. De opbouw van de woningdichtheid en profielen versterkt reeds dit stedenbouwkundige onderscheid.
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
We hebben er bewust voor gekozen om het plan niet door twee verschillende architectuurthema’s uit elkaar te laten vallen, maar juist de eenheid van Haarzicht als totaal te benadrukken. De stedenbouwkundige uitwerkingen tezamen met subtiele uitwerkingsverschillen maken het onderscheid tussen de twee gebieden. Het verschil in de uitwerking van de dorpse en de landelijke woningen zit dan ook niet zozeer in de uitwerking van de architectuurstijl, maar veel meer in het meer of minder toepassen van bepaalde onderdelen en materialen binnen dit thema. Voor de uitwerking van de woningen hebben we gebruik gemaakt van de standaard plattegronden zoals deze voor deze selectie zijn aangereikt. Uiteraard kunnen er op basis van nieuwe inzichten nog wijzigingen of varianten op deze plattegronden worden uitgewerkt, maar voor het inzichtelijk maken van de voorgestelde beeldtaal is dat op dit moment nog niet direct noodzakelijk.
Inspiratiebeelden organisch gegroeide architectuur
Inleiding
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
Beeldkwaliteit architectuur Mede geïnspireerd door de omliggende dorpen en kasteel de Haar, stellen we in Haarzicht een beeldtaal voor met een nostalgische uitstraling. De architectuur (samen met de stedenbouwkundige structuur) van Haarzicht wekt de suggestie of de wijk min of meer organisch gegroeid is. De bouwmassa’s geven de suggestie of ze in meerdere fasen gerealiseerd zijn. In het verleden werd vaak eerst het hoofdgebouw van woningen gerealiseerd, waarna (zodra de financiële middelen dit toelieten) aanbouwen aan deze hoofdmassa werden gerealiseerd. Deze aanbouwen werden dan opgebouwd uit materialen die op dat moment beschikbaar waren. Op deze wijze ontstonden gebouwen opgebouwd uit verschillende bouwmassa’s en materialen, maar samengebonden door een rustige op elkaar afgestemde kleurstelling. Het is ons streven dat iedere woning zich van een andere woning onderscheidt met een uniek eigen karakter. Versieringen als lijsten en bijzondere metselverbanden worden veelvuldig toegepast. Dakkapellen vormen broches op de gevel, of zijn door het optillen van het dak opgenomen in het dakenlandschap. Kenmerkend zijn ook uitgewerkte bovenlichten, ramen met roedeverdelingen en doorgemetselde dakkapellen. Voor de gevels en daken wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van authentieke materialen. Alle componenten worden vervolgens weer samengebracht door een rustige terughoudende kleurstelling van lichte- en natuurlijke aardetinten. Inspiratiebeelden dorpse sfeer
Visie beeldkwaliteit Haarzicht
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
Bouwsystematiek Om de verscheidenheid aan detailleringen en componenten beheersbaar en betaalbaar te houden, worden alle gevelelementen binnen standaard maatsystemen uitgewerkt, en zijn de casco’s en achtergevels nagenoeg identiek. In het schetsontwerp zijn vele mogelijke varianten van gevelbeelden geschetst. We kunnen ons voorstellen dat in een vervolgstadium hierin keuzes worden gemaakt om de variatiemogelijkheden, met name voor de rijwoningen wat te reduceren. Vervolgens zullen we een bouwcatalogus van de verschillende gevelcomponenten uitwerken, welke als basis dient voor een systematische uitwerking van het plan. Zoals reeds aangegeven willen we het onderscheid tussen de dorpse en landelijke bebouwing niet zozeer in het architectuurthema tot uitdrukking brengen, maar veel meer in het wel of niet toepassing van bepaalde bouwprincipes. Zo zullen gedraaide topgevels en markante tuiten meer voorkomen in de dorpse setting, en zullen woningen met een lage goot en woningen met een wolfseind meer voorkomen in het landelijke deel van het stedenbouwkundig plan.
Inspiratiebeelden landelijke sfeer
Visie beeldkwaliteit Haarzicht
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
Massaopbouw De massa wordt gekenmerkt door een klassieke, statige opbouw in twee lagen, voorzien van kappen. De woning is bij voorkeur opgedeeld in meerdere bouwdelen waarin een duidelijk hoofdgebouw te herkennen is. Evenals de hoofdmassa, zijn ook de aangebouwde ondergeschikte bouwdelen voorzien van een kap. De nokrichting van het hoofdgebouw loopt veelal parallel aan de rooilijn. De nokrichting van de ondergeschikte bouwdelen is vrij. De dakvlakken van de verschillende bouwdelen worden in verschillende materialen uitgevoerd, bijvoorbeeld een combinatie van riet en dakpannen (voor het landelijke deel), of leien en dakpannen (voor het dorpse deel). Per bouwdeel wordt echter slechts één materiaal toegepast. Alle gevel- en dakmaterialen resulteren tezamen in een rustig kleurenpallet. Bij de tweekappers wordt zoveel mogelijk herhaling van dezelfde gevelbeelden (spiegelen) voorkomen. Dit wordt bereikt door asymmetrische gevelbeelden met gedraaide kappen, het onderverdelen van de massa in verschillende bouwdelen, of door het positioneren van de voordeur aan verschillende zijden van de woning. Een tweekapper krijgt daarmee de uitstraling alsof het één grote woning is. De grotere woningtypes (tweekappers en vrijstaande woningen) laten als verbijzondering erkers of serres toe. Deze aanbouwen onderscheiden zich dan als een relatief zelfstandig element. In sfeer en detaillering sluiten ze aan bij de hoofdvorm maar in materialisering mogen ze hiervan afwijken.
Visie beeldkwaliteit Haarzicht
referentiebeelden massaopbouw
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
Materialisering daken Voor de gewenste uitstraling zijn de dakvlakken van groot belang. Bij voorkeur bestaat de dakbedekking uit keramische pannen, in een mat gekleurde en genuanceerde uitvoering. Het is de bedoeling dat het dak een enigszins ongelijkmatig karakter heeft. Pannen of leien met een kleurnuance geven een goed resultaat. De toe te passen kleuren variĂŤren van de tinten oud rood tot blauw gesmoord. Gevelpannen worden veelal in een speciezoom gelegd om een sobere beĂŤindiging van het dakvlak te bewerkstelligen. Overstekken worden bij topgevels vermeden. Het is voor het beeld wenselijk om op enkele dakvlakken ook riet en/of leien toe te passen. Bij het toepassen van leien, dient de kleurnuancering onregelmatig te zijn. Om het onderscheid tussen hoofdvolume en aanbouw te accentueren wordt op verschillende plekken ook een combinatie van verschillende dakbedekkingen toegepast.
referentiebeelden materialisering
Visie beeldkwaliteit Haarzicht
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
De goten hebben een ondergeschikte rol in het bouwvolume. De goten zijn bij voorkeur zinken of koperen (ongepatineerde) mastgoten. Ook de hemelwaterafvoeren worden in zink of koper uitgevoerd. Als verbijzondering zijn er bij de langsgevels van sommige hoofdvolume getimmerde, geprofileerde goten voorgesteld.
Dakkapellen worden uitgevoerd met schuin dak, met pannen of leien. De zijwangen kunnen worden uitgevoerd in hout, leien of metselwerk, aansluitend op de overige gevelmaterialen. Per volume, hoofdvolume of aanbouw, kunnen de dakkapellen ook verschillen. De dakbedekking van de dakkapel mag afwijken van die van het hoofd dakvlak.
De schoorstenen geven expressie aan het profiel van de woningen. Om de dakvlakken vrij te houden van doorvoeren, is het streven om zoveel mogelijk doorvoeren in schoorstenen te verzamelen. De schoorstenen zijn gemetseld, of voorzien van steenstrips. In de beĂŤindiging wordt een bescheiden kroonrand in het metselmotief verwerkt.
referentiebeelden materialisering
Visie beeldkwaliteit Haarzicht
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
Materialisering gevels Het gevelmateriaal van de hoofdmassa bestaat overwegend uit handvorm bakstenen in een lichtrode tot lichtgele tint. We stellen gevelstenen voor die de uitstraling en afmetingen hebben van oude, hergebruikte stenen. Er wordt niet strak langs de draad gemetseld om zo de gevel zijn ongelijkmatigheid mee te geven. De voegen worden platvol gevoegd, in de kleur van de ouderwetse kalkvoegen. Stucwerk of geschilderd metselwerk in lichte tinten worden als accent toegepast.
Voor uitbreidingen, toevoegingen en bijgebouwen worden de geveldelen in hout uitgevoerd. Bij voorkeur gebruiken we hiervoor inlandse houtsoorten (eiken, lariks, grenen, robinia) welke onbehandeld blijven en natuurlijk vergrijzen. De houten delen worden gepotdekseld of staand verwerkt, zonder profilering. Mocht het hout geschilderd worden, dan wordt er een donkere, antraciet kleur gekozen. Kleine, onderschikte geveldelen worden als accent van een gevelstuuklaag voorzien. De kleuren hiervan zijn ingetogen, in harmonie met het gevelmetselwerk. Daarnaast worden op sommige plekken stucwerk plinten aangebracht. Deze worden uitgevoerd in naturel specie kleuren.
referentiebeelden materialisering
Visie beeldkwaliteit Haarzicht
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
Materialisering gevels Het kleurgebruik van het geheel is sober en natuurlijk. De kozijnen hebben een lichtcrème, lichtbeige of lichtgrijze kleur. Alleen de voordeuren, poorten en, waar toegepast, de luiken hebben meer kleur. We stellen hierbij een vergrijsde blauw, groen of rode tint voor. De kozijnen zijn van hout. Al het schilderwerk uit te voeren in een matte afwerking. Alle ramen worden staand uitgevoerd. Er wordt een vierkante en/of staande roede verdelingvoorgesteld. De waterslagen zijn van natuursteen, al dan niet in combinatie met een omkadering van het gehele raam. Met de negge van de kozijnen wordt in de gehele woning gespeeld. Luiken worden ter decoratie incidenteel toegepast. Naast de grote gevelopeningen worden er op onregelmatige plaatsen kleine ramen met afwijkende vormen toegepast. De toegepaste deuren hebben een bescheiden en landelijk karakter. Ze bevinden zich hoofdzakelijk in de voorgevel. De deuren zijn sober in kleur en uitvoering. Verbijzonderingen worden aangebracht door de positie in de gevel, het toepassen van een natuurstenen lijstwerk, bovenlicht en/of luifel.
referentiebeelden materialisering
Visie beeldkwaliteit Haarzicht
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
Schetsontwerp • principe -
kappen / typen details / componenten
• rijwoningen -
plattegronden typeoverzicht voorgevels samengestelde gevels
• tweekapper -
plattegronden typeoverzicht voorgevels samengestelde gevels
• vrijstaand -
plattegronden voorgevels + zijgevels
• 3D impressies
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
type 1A;
type 1B;
type 2A;
type 2B;
basis goot, lessenaarsdak
hoge goot, aangekapt dak
hoge goot, lessenaarsdak
lage goot, mansardedak
type 1A
type 1B
type 2A
type 2A
De nokhoogte, dakhelling en goothoogte van de achtergevel van type 1A en 1B zijn identiek. Het verschil tussen de twee typen zit in de knik die het dak aan de voorzijde maakt bij type 1B. Hetzelfde principe is gehanteerd bij het verschil tussen type 2A en 2B met dit verschil dat de nok hier ca. 30 cm hoger ligt dan bij type 1.
Principe kappen / typen
type 3
type 4 kan in combinatie met type 1 en 2 worden toegepast
type 4;
type 3;
doorgemetselde topgevel
lage goot, lessenaarsdak
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
Detailering / componenten
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
Detailering / componenten
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
Begane Grond
Rijwoning 540
Eerste verdieping
Tweede verdieping
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
Begane Grond
Rijwoning 600
Eerste verdieping
Tweede verdieping
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
rijwoning 600 type 1A.01
rijwoning 600 type 1A.02
rijwoning 540 type 1A.03
rijwoning 600 type 4.01
landelijk dorps
Rijwoning 600 + 540
type 1 ; basis goot, lessenaarsdak A
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
rijwoning 600 type 1B.01
rijwoning 540 type 1B.02
rijwoning 600 type 4.02
landelijk dorps
Rijwoning 600 + 540
type 1 ; hoge goot, aangekapt dak B
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
rijwoning 600 type 2A.01
rijwoning 600 type 2A.02
rijwoning 540 type 2A.03
rijwoning 540 type 4.03
landelijk dorps
Rijwoning 600 + 540
type 2 ; hoge goot, lessenaarsdak A
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
rijwoning 600 type 2B.01
rijwoning 540 type 2B.02
rijwoning 540 type 2B.03
rijwoning 540 type 2B.04
landelijk dorps
Rijwoning 600 + 540
type 2 ; lage goot, mansardedak B
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
rijwoning 600 type 3.01
rijwoning 540 type 3.02
rijwoning 540 type 3.03
rijwoning 540 type 3.04
landelijk dorps
Rijwoning 600 + 540
type 3; lage goot, lessenaarsdak
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
type 1B.01
Rijwoning
type 1B.01
type 4.01
type 1A.01
type 1A.02
Dorps wonen
De 4e dimensie van LSWA architecten
type 1B.02
Rijwoning
type 4.03
type 1A.03
type 2A.03
type 2B.03
Dorps wonen
De 4e dimensie van LSWA architecten
type 2A.01
Rijwoning
type 2A.01
type 2B.02
type 2B.02
type 2B.05
Landelijk wonen
De 4e dimensie van LSWA architecten
type 3.02
Rijwoning
type 3.03
type 3.05
type 3.04
Landelijk wonen
De 4e dimensie van LSWA architecten
Begane Grond
Tweekapper
Eerste verdieping
Tweede verdieping
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
tweekapper type 2B.01
tweekapper type 2A.01
landelijk
Tweekapper
dorps
tweekapper type 2A.02
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
tweekapper type 3.01
tweekapper type 3.02
landelijk
Tweekapper
dorps
tweekapper type 3.03
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
tweekapper type 4.01
tweekapper type 4.02
landelijk
Tweekapper
dorps
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
type 2A.02
Tweekapper
type 2B.01
Dorps wonen
De 4e dimensie van LSWA architecten
zijgevel type 2A.02
Tweekapper
Dorps wonen
De 4e dimensie van LSWA architecten
type 4.01
Tweekapper
type 2A.01
Dorps wonen
De 4e dimensie van LSWA architecten
zijgevel type 4.01
Tweekapper
Dorps wonen
De 4e dimensie van LSWA architecten
type 3.01
Tweekapper
type 3.03
Landelijk wonen
De 4e dimensie van LSWA architecten
type 4.02
Tweekapper
type 3.02
Landelijk wonen
De 4e dimensie van LSWA architecten
zijgevel type 4.02
Tweekapper
Landelijk wonen
De 4e dimensie van LSWA architecten
zijgevel type 3.02
Tweekapper
Landelijk wonen
De 4e dimensie van LSWA architecten
Begane Grond
Vrijstaand
Eerste verdieping
Tweede verdieping
Haarzicht
De 4e dimensie van LSWA architecten
Vrijstaand
Dorps wonen
De 4e dimensie van LSWA architecten
linker zijgevel
Vrijstaand
rechter zijgevel
Dorps wonen
De 4e dimensie van LSWA architecten
Vrijstaand
Landelijk wonen
De 4e dimensie van LSWA architecten
linker zijgevel
Vrijstaand
Landelijk wonen
De 4e dimensie van LSWA architecten
Impressie
Dorps wonen
De 4e dimensie van LSWA architecten
Impressie
Landelijk wonen
De 4e dimensie van LSWA architecten
Projectgegevens: Architectenselectie Haarzicht Leidsche Rijn, Utrecht Opdrachtgever: Groep Haarzicht Ptolemaeuslaan 80 Utrecht Postbus 4052 3502 HB Utrecht 030 - 609 72 22 info@am.nl Samenstelling: LSWA architecten Postbus 74 5688 ZH Oirschot De Loop 40 5688 EW Oirschot Tel. 0499 - 57 23 16 www.lswa.nl Datum: 2 oktober 2015 Werknummer: 15025
Colofon
Haarzicht