ΙΑ ΑΣ ΤΑ Σ
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
Κεφάλαιο 3ο Π
Κυκλοφορικό σύστημα
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Ρόλος κυκλοφορικού συστήματος Μεταφορά O2 και θρεπτικών συστατικών στους ιστούς Απομάκρυνση CO2 και άχρηστων προϊόντων του μεταβολισμού από τους ιστούς
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
Μεταφορά ορμονών σε όλα τα μέρη του σώματος
ΑΝ
Ομοιόμορφη κατανομή της θερμότητας στον οργανισμό και διατήρηση σταθερής θερμοκρασίας
Την καρδιά
Π
Αποτελείται από:
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
Άμυνα οργανισμού (λευκά αιμοσφαίρια)
Τα αιμοφόρα αγγεία &
Το αίμα
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
Ανατομία της καρδιάς
http://www.youtube.com/watch?v=8wO7XvaheL8 ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Ανατομία της καρδιάς
ΙΑ
Μη οξυγονωμένο αίμα
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
Οξυγονωμένο αίμα
Μια αντλία που λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο!!! Αναρροφητική αντλία: συγκεντρώνει το αίμα από όλα τα τριχοειδή του σώματος μέσω των φλεβών
Συμπιεστική αντλία: στέλνει το αίμα στα τριχοειδή όλου του σώματος μέσω των αρτηριών ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Ανατομία της καρδιάς
ΙΑ
Μη οξυγονωμένο αίμα
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
Οξυγονωμένο αίμα
Δεξιός κόλπος: δέχεται το αίμα από την περιφέρεια του σώματος, πλούσιο σε διοξείδιο του άνθρακα, και το προωθεί στη δεξιά κοιλία Αριστερός κόλπος: δέχεται το αίμα από τους πνεύμονες, πλούσιο σε οξυγόνο, και το προωθεί στην αριστερή κοιλία ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
Λειτουργία των βαλβίδων
Π
Μεμβρανώδεις σχηματισμοί των τοιχωμάτων των φλεβών ή της καρδιάς, που επιτρέπουν τη μονόδρομη ροή του αίματος Τριγλώχινα Πνευμονική Μητροειδής Αορτική ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
ΙΑ ΑΣ ΤΑ Σ ΑΝ ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ Π ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
ΙΑ ΑΣ ΤΑ Σ ΑΝ ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ Π
Το μυοκάρδιο
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Φυσικοί βηματοδότες Αυτορύθμιση της καρδιάς: αλλαγή στο ρυθμό
ΙΑ
λειτουργίας της ανάλογα με τις απαιτήσεις του
Κολποκοιλιακός κόμβος
Σε ποιες καταστάσεις θα χρειαστεί να αλλάξει ο καρδιακός ρυθμός;
ΑΝ
Φλεβόκομβος
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΣ ΤΑ Σ
σώματος (διατήρηση ομοιόστασης)
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
Αιμοφόρα αγγεία
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
Αιμοφόρα αγγεία
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
Φλέβες- Φλεβίδια Λεπτότερα τοιχώματα Βαλβίδες Δεν εμφανίζουν σφυγμό Περιέχουν το 75% του αίματος Πνευμονική φλέβαΆνω & κάτω κοίλη φλέβα
Αρτηρίες- Αρτηρίδια Παχύτερα τοιχώματα Εμφανίζουν σφυγμό όταν διευρύνονται Περιέχουν το 20% του αίματος Έχουν μεγαλύτερη πίεση από τις φλέβες Πνευμονική αρτηρία- Αορτή
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
Αιμοφόρα αγγεία
Τριχοειδή Τα πιο πολλά και λεπτά αγγεία (μονόστιβο τοίχωμα- ενδοθήλιο) Διάμετρος όση ένα ερυθρό αιμοσφαίριο Περιέχουν το 5% του αίματος Σε αυτά γίνεται η ανταλλαγή ουσιών & αερίων με τα κύτταρα ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Τα είδη των αιμοφόρων αγγείων
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
Να ξέρω διαφορές και ομοιότητες!!
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
Αρτηριακή πίεση
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
ΑΣ ΤΑ Σ ΑΝ
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
Αρτηριακή πίεση είναι η πίεση που ασκεί το αίμα στα τοιχώματα των αρτηριών, καθώς κυκλοφορεί μέσα στο σώμα μας. Η αρτηριακή πίεση μετριέται σε χιλιοστά στήλης υδραργύρου (mmHg).
ΙΑ
Τι είναι η αρτηριακή πίεση
Π
Υπάρχουν δύο μετρήσεις αρτηριακής πίεσης: Συστολική πίεση (μεγάλη) - η πίεση που ασκεί το αίμα στις αρτηρίες όταν η καρδιά συσπάται και στέλνει το αίμα στην αορτή. Διαστολική πίεση (μικρή) - η πίεση που ασκεί το αίμα στις αρτηρίες όταν η καρδιά χαλαρώνει ανάμεσα στους χτύπους της.
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Εργαστηριακή άσκηση: μέτρηση αρτηριακής πίεσης Προετοιμασία για την μέτρηση αρτηριακής πίεσης ●Ηρεμία για τουλάχιστον 5 λεπτά πριν τη μέτρηση. ●Μη λήψη καφεΐνης ή τσιγάρου για τουλάχιστον 30 λεπτά πριν τη μέτρηση. ●Μη μετράτε την αρτηριακή πίεση σε κατάσταση στρες ή μετά από σωματική άσκηση. ●Πάρτε 2-3 μετρήσεις σε ηρεμία με διαφορά 1 λεπτού.
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
●
Πώς μετράμε την αρτηριακή πίεση ●Η πλάτη και το χέρι πρέπει να υποστηρίζεται και τα πόδια να ακουμπούν στο πάτωμα. ●Τα μανίκια πρέπει να είναι χαλαρά. ●Τυλίξτε το φουσκωτό μαξιλαράκι με την ένδειξη πάνω στη θέση της βραχιόνιου αρτηρίας και λίγα εκατοστά πάνω από τον αγκώνα. ●Το ακουστικό δεν πρέπει να πιέζεται κάτω από το φουσκωτό μαξιλαράκι. ●Φουσκώστε το μαξιλαράκι και στη συνέχεια ελευθερώστε την αντλία απαλά ώστε να μειώνεται σταδιακά η πίεση. ●Την πρώτη φορά που ακούτε τους σφυγμούς σημειώνετε την συστολική πίεση και όταν σταματήσει ο ήχος των σφυγμών σημειώνετε την διαστολική πίεση. ●Μπορείτε να επαναλάβετε 2-3 φορές για καλύτερα αποτελέσματα.
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
●
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
ΒΙΝΤΕΟ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΠΙΕΣΗΣ
Παθολογικές καταστάσεις Τρόπος ζωής:
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
Διακοπή καπνίσματος Υγιεινή διατροφή/ απουσία αλατιού
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
Άσκηση
Αρτηριακή υπέρταση Αρτηριακή υπόταση
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
Ερωτήσεις βιβλίου
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
Ερωτήσεις βιβλίου
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
Το αίμα-1
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
Το αίμα-2
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Ερυθρά αιμοσφαίρια
ΙΑ
Σχήμα αμφίκοιλου δίσκου, λόγω απουσίας
ΑΣ ΤΑ Σ
πυρήνα Ζουν 4 μήνες & έπειτα καταστρέφονται
ΑΝ
στο ήπαρ και τη σπλήνα
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
Η παραγωγή τους αυξάνεται όταν υπάρχουν
απαιτήσεις σε οξυγόνο (πχ. υψόμετρο)
Κόκκινο χρώμα εξαιτίας της αιμοσφαιρίνης
Π
Αιμοσφαιρίνη Α (κυριότερος τύπος): πρωτεΐνη
υπεύθυνη για τη μεταφορά Ο2 και CO2: Αποτελείται από 2 α και 2 β αλυσίδες: διαθέτουν την ομάδα της αίμης που συνδέεται με το οξυγόνο Η αιμοσφαιρίνη που έχει Ο2 λέγεται
οξυαιμοσφαιρίνη & έχει λαμπερό κόκκινο χρώμα ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Λευκά αιμοσφαίρια Έχουν πυρήνα & είναι λιγότερα από τα ερυθροκύτταρα Σε περίπτωση μολύνσεων ο αριθμός τους αυξάνεται Ζουν από λίγες μέρες έως λίγες εβδομάδες
ΙΑ
Τα ουδετερόφιλα & τα μονοκύτταρα έχουν την ικανότητα διαπίδυσης &
ΑΣ ΤΑ Σ
φαγοκυττάρωσης
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
Τα λεμφοκύτταρα (Β & Τ) είναι υπεύθυνα για την άμυνα του οργανισμού
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Αιμοπετάλια- Πήξη του αίματος Θραύσματα κυττάρων με ακανόνιστο σχήμα, χωρίς πυρήνα, ζουν 5-9 μέρες Παίζουν καθοριστικό ρόλο στην πήξη του αίματος, μαζί με το ασβέστιο & την βιταμίνη Κ Η πήξη του αίματος απαιτείται για να έχουμε μικρή απώλεια αίματος &
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
να εμποδιστεί η είσοδος μικροβίων
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
Θρομβώσεις
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Πλάσμα
ΑΝ
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
Στο πλάσμα διακρίνουμε 4 κατηγορίες πρωτεϊνών με εξειδικευμένη λειτουργία: Αλβουμίνες Σφαιρίνες Ινωδογόνο Συμπλήρωμα
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
Είναι το υγρό μέρος του αίματος. Αποτελείται κυρίως από νερό μέσα στο οποίο βρίσκονται διαλυμένες διάφορες ουσίες (ανόργανα άλατα, γλυκόζη, ορμόνες, πρωτεΐνες, ουρία).
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Μεταφέρει το οξυγόνο, διοξείδιο του άνθρακα, θρεπτικά συστατικά σε όλο το σώμα και ουσίες που πρέπει να απομακρυνθούν στους νεφρούς. Στο αίμα κυκλοφορούν επίσης ορμόνες και αντισώματα.
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
●
Με τη διαδικασία της πήξης του αίματος εμποδίζεται η απώλεια υγρών και παρεμποδίζεται η είσοδος μικροοργανισμών. Συμβάλλει στον έλεγχο της ποσότητας νερού και διάφορων χημικών συστατικών στους ιστούς, καθώς και στη διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος.
Π
●
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
●
ΙΑ
Λειτουργίες του αίματος
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Ομάδες αίματος- Σύστημα ΑΒΟ
ΙΑ
ΑΣ ΤΑ Σ
ΑΝ
●
Αντίστοιχα, στο πλάσμα του κάθε ατόμου κυκλοφορούν αντισώματα- συγκολλητίνες: αντι-Α, αντι-Β, και τα δύο ή καθόλου
Αν δοθεί λάθος αίμα, τα αντισώματα του δέκτη θα αντιδράσουν με τα αντιγόνα ερυθροκυττάρων του δότη & θα προκληθεί συγκόλληση των ερυθρών, αιμόλυση και θάνατος
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
●
Τα άτομα διαθέτουν μια ομάδα αίματος ανάλογα με το τι είδους αντιγόνασυγκολλητινογόνα διαθέτουν πάνω στα ερυθρά τους αιμοσφαίρια, πχ. Αντιγόνο Α, Β, Α & Β και κανένα αντιγόνο Ο.
Π
●
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
Συγκόλληση
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
ΑΣ ΤΑ Σ ΑΝ
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
Τα άτομα χαρακτηρίζονται Rh+ όταν διαθέτουν τον παράγοντα Rhesus στα ερυθρά τους αιμοσφαίρια, ενώ είναι Rh- όταν δεν τον διαθέτουν
ΙΑ
Σύστημα Rhesus
Π
Αν σε άτομο με αίμα Rhδώσουμε αίμα Rh+, το άτομο θα δημιουργήσει αντισώματα αντι-Rh+
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Μεταγγίσεις αίματος- Αιμοδοσία
●
●
Η ομάδα ΑΒ γενικά λέγεται πανδέκτης Η ομάδα Ο γενικά λέγεται πανδότης
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
Το αίμα ελέγχεται πριν τη μετάγγιση, ώστε ο δέκτης να πάρει την κατάλληλη ομάδα, όπως φαίνεται στον πίνακα
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Αναιμίες Είναι η έλλειψη ερυθρών αιμοσφαιρίων ή η έλλειψη αιμοσφαιρίνης στα ερυθρά αιμοσφαίρια Μεσογειακή αναιμία (β- θαλασσαιμία)
●
α- θαλασσαιμία
●
Δρεπανοκυτταρική αναιμία
●
Σιδηροπενική αναιμία (ανεπάρκεια σιδήρου)
●
Αιμολυτική αναιμία
●
Ανεπάρκεια βιταμίνης Β12
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
●
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
Ερωτήσεις βιβλίου
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ
Π
ΕΧ ΤΕ ΛΙ ΔΟ Υ
ΑΝ
ΑΣ ΤΑ Σ
ΙΑ
Ερωτήσεις βιβλίου
ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α' ΛΥΚΕΙΟΥ