Our Country, My Role (Dari)

‫ﻓﺼﻞ ا ول ‪ :‬ﺷﺮوع ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‬

‫ﺑﻌﺪ از ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﭼﺎپ اﻳﻦ آﺘﺎب اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ هﺎى ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ ﻧﺎﻳﻞ ﮔﺮدﻳﺪﻩ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد زﻳﺎد دﺧﺘﺮان ﺑﻪ ﻣﻜﺎﺗﺐ ﻣﻴﺮوﻧﺪ‪ ،‬و‬ ‫در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺁﻣﻴﺰى رﻳﺎ ﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮرى ﺑﻴﺶ از ‪ ۴٠٪‬را ﻳﻪ دهﻨﺪ ﮔﺎ ن زﻧﺎ ن ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬و ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺧﺸﻮﻧﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫زﻧﺎن از اهﻤﻴﺖ ﺧﺎص ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎرهﺎ ازﺣﻘﻮق زﻧﺎن ﻏﻔﻠﺖ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻪ ﺁن اﺣﺘﺮام ﻧﻤﻰ‬ ‫ﮔﺮدد‪ .‬ﺧﺸﻮﻧﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ زﻧﺎن و ﺑﻪ وﻳﮋﻩ ﺧﺸﻮﻧﺖ ﻓﺎﻣﻴﻠﻰ ﺗﺎ هﻨﻮز هﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺗﺨﻄﻰ ﺗﻠﻘﻰ ﻧﻤﻰ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ازدواج هﺎى اﺟﺒﺎرى و ازدواج اﻃﻔﺎل ﺑﺎﻋﺚ رﻧﺞ‪ ،‬ﻋﺬاب و ﺑﻴﻤﺎرى هﺎى ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻣﻴﮕﺮدد‪ .‬زﻧﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺗﺎ ﺑﻪ دﺳﺖ‬ ‫ﺁوردن ﺣﻘﻮق ﻣﺴﺎوى راﻩ دراز را در ﭘﻴﺶ دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ آﺘﺎب ﻣﻮﺧﺬ ﺑﺮاى زﻧﺎن آﻪ در ﺳﻴﺎﺳﺖ اﺷﺘﻐﺎل دارﻧﺪ‪ ،‬از اهﻤﻴﺖ ﺧﺎص ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ و ﺑﺮ ﻋﻼوﻩ ﺑﺮاى زﻧﺎن ﻋﺎم‪،‬‬ ‫دوﻟﺖ و ﻣﺴﺎزﻣﺎن هﺎى ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺗﺎ در ورآﺸﺎپ هﺎ از ﺁ ن اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ ،‬اﻳﻦ آﺘﺎب‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻰ و ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫را ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺎﻣﻊ وهﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ و ﺷﺮح ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬و زﻧﺎن راﺗﺸﻮﻳﻖ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ در اﻧﻜﺸﺎف و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬ ‫ﻓﻌﺎﻻﻧﻪ اﺷﺘﺮاك ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫درﻳﻦ آﺘﺎب زﻧﺎن ﺁﮔﺎهﻰ ﻣﻰ ﻳﺎﺑﺪ آﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ زﻧﺎن در ﺗﻤﺎم ﺟﻬﺎن از ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﺗﺎرﻳﺨﻰ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻰ اﻓﻐﺎﻧﻰ و اﺳﻼﻣﻰ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺒﺎرزات ﺧﻮﻳﺶ اداﻣﻪ دادﻩ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﺎپ دوهﻢ اﻳﻦ آﺘﺎب ﺣﺎوى دو ﻓﺼﻞ و ورآﺸﺎپ هﺎ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ آﻪ ﻋﻤﺪ ﻣﺘًﺎ اﺷﺘﺮاك در ﺳﻴﺎﺳﺖ و زﻧﺪﮔﻰ اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ را ﻣﻮرد‬ ‫ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﻣﻴﺪهﺪ‪ .‬ازدواج اﻃﻔﺎل و ﺧﺸﻮﻧﺖ ﻓﺎﻣﻴﻠﻰ ﺗﺨﻄﻰ از ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺴﺮور ﻣﻴﺸﻮم اﮔﺮ ﻟﻄﻔًﺎ اﻳﻦ دو‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع را ﻧﻴﺰ در ﭼﺎپ دوهﻢ اﻳﻦ آﺘﺎب ﺑﮕﻨﺠﺎﻧﻴﺪ‪.‬‬ ‫از زﻧﺎن ﺑﺪون ﺳﺮﺣﺪ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻧﻮﺷﺘﻦ اﻳﻦ آﺘﺎب ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪ ﺳﭙﺎس ﮔﺰارم‪ .‬و هﻢ ﭼﻨﺎن از ‪ UNFPA‬ﺑﺮاى ﭘﺮداﺧﺖ‬ ‫هﺰﻳﻨﻪ ﭼﺎپ و دﻳﮕﺮ اﺷﺨﺎص اﻧﻔﺮادى و ﺳﺎزﻣﺎن هﺎ آﻪ درﭼﺎپ اﻳﻦ آﺘﺎب ﺳﻬﻢ داﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻦ و وزارت اﻣﻮر زﻧﺎن از ﺁن‬ ‫ﺣﻤﺎﻳﺖ و ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻢ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ‪ ،‬دوﻟﺖ و ﻣﻮﺳﺴﺎت ﻏﻴﺮى دوﻟﺘﻰ را ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻧﻤﻮدﻩ ﺗﺎ آﺎﭘﻰ هﺎى ان را ﺑﺪﺳﺖ ﺁوردﻩ‬ ‫و وﺳﻴﻌًﺎ اﻧﺘﺸﺎر ﻧﻤﺎﻳﺪ و ﺿﻤﻨًﺎ در ورآﺸﺎپ هﺎى ﺧﻮد ازﻳﻦ آﺘﺎب ﻣﻮﺛﺮ و ﻣﻔﻴﺪ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬اﻳﻦ آﺘﺎب ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ در ﺗﻐﻴﺮ‬ ‫وﺿﻌﻴﺖ زﻧﺎن درﺟﺎﻣﻌﻪ اﻓﻐﺎﻧﻰ رول ﺑﺎرزى را اﻳﻔﺎ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫دوآﺘﻮر ﻣﺴﻮدﻩ ﺟﻼل‬ ‫وزﻳﺮ اﻣﻮر زﻧﺎن‬

‫‪4‬‬

‫ﻓﺼﻞ ا ول ‪ :‬ﺷﺮوع ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‬

‫ﮐﺸﻮر ﻣﺎ‬ ‫ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬ ‫ﺣﻤﺎﻳﺖ از اﺷﺘﺮاک زﻧﺎن اﻓﻐﺎن در ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﯽ‬ ‫ﮐﺘﺎب ﻣﻮﺧﺬ ‪ 2005‬ﭼﺎپ دوهﻢ‬ ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ‬ ‫ﺑﺤﺚ و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ هﺎ ﺑﺮاي هﻔﺖ ورآﺸﺎپ‬

‫ﻓﺼﻞ اول ‪۶.........................................................‬‬ ‫اول ﺷﺮوع ﻣﻴﮑﻨﻢ‬

‫ﺟﻠﺴﻪ اول‪٩۶..............................................‬‬ ‫ﺷﺮوع ﻣﻴﻜﻨﻴﻢ‬

‫ﻓﺼﻞ دوهﻢ‪٢١.......................................................‬‬ ‫زﻧﺎن و ﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬

‫ﺟﻠﺴﻪ دوهﻢ‪٩٩.............................................‬‬ ‫زﻧﺎن و ﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎ اﻣﺮوز‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‪۴۵........................................................‬‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﯽ‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﺳﻮم‪١٠٢..............................................‬‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﯽ‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم‪۵۶......................................................‬‬ ‫ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﭼﻬﺎرم‪١٠۴..........................................‬‬ ‫ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ‪۶٧........................................................‬‬ ‫ﺳﻬﻢ ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﺳﻴﺎﺳﺖ‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﭘﻨﭽﻢ‪١٠٩............................................‬‬ ‫ﺳﻬﻢ ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﺳﻴﺎﺳﺖ‬

‫ﻓﺼﻞ ﺷﺸﻢ ‪٧۵......................................................‬‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﻬﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﮐﻨﻨﺪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت زﻧﺪﮔﯽ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﺷﺸﻢ‪١١٢...........................................‬‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﻬﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﮐﻨﻨﺪ‬

‫ﻓﺼﻞ هﻔﺘﻢ‪٨۴.......................................................‬‬ ‫ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬

‫ﺟﻠﺴﻪ هﻔﺘﻢ‪١١٨...........................................‬‬ ‫ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬

‫از اﻧﺘﺸﺎرات زﻧﺎن ﺑﺪون ﺳﺮﺣﺪ‬

‫ﺗﻮﺳﻂ‪:‬‬ ‫ﺟﻮرﺟﻴﻨﺎ ﻧﻴﭽﻪ ‪ -‬اﻟﮑﺴﺎﻧﺪر ﻧﻴﭽﻪ‬ ‫دوﮐﺘﻮر ﺷﻴﺮل ﺑﻨﺎرد‪ ،‬دوﮐﺘﻮر اﮔﻨﺲ واﮔﻨﺮ‪ ،‬ﺑﻮﺑﺎﻧﯽ ﺷﻔﺎ‪ ،‬دوﮐﺘﻮر ﺻﺎﺑﺮ ﻧﺎﺻﺮی‪ ،‬ﻧﺴﺮﻳﻦ ﮔﺮوس‪ ،‬اﻳﺪت ﺷﻼﻓﺮ‪،‬‬ ‫ﺳﺎرا ﻣﺴﻨﯽ ) رﺳﺎم(‬

‫وزارت اﻣﻮر زﻧﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬ ‫ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﺎﻟﯽ ﺗﻮﺳﻂ ‪ UNFPA‬ﮐﺎﺑﻞ‬ ‫‪5‬‬

‫ﻓﺼﻞ ا ول ‪ :‬ﺷﺮوع ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‬

‫ﻓﺼﻞ ا ول ‪ :‬ﺷﺮوع ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‬ ‫ﺑﻌﺪ از‪ ٣٠‬ﺳﺎل ﺟﻨﮓ دروﻧﻲ ﺳﺮاﻧﺠﺎم اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن در راه ﺻﻠﺢ وﺧﻮﺷﺒﺨﺘﻲ ﻗﺪم ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ درﻳﻚ ﺷﺐ ﭘﻴﻤﻮده ﺷﻮد‪ .‬آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺧﺮاب ﺷﺪه‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ دوﺑﺎره اﻋﻤﺎرﮔﺮدد و زﻣﺎن ازدﺳﺖ رﻓﺘﻪ ﺑﺮاي ﻛﺴﺐ داﻧﺶ وﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﺒﺮان ﮔﺮدد اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺨﺖ ﻛﺎر ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ در ردﻳﻒ ﻛﺸﻮرﻫﺎ ي ﺻﻠﺢ آﻣﻴﺰ‬ ‫و ﻣﻠﻞ آزاد ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﺰرﮔﻲ اﺳﺖ اﻣﺎ ﺟﺪوﺟﻬﺪ ﻫﺮ ﻓﺎﻣﻴﻞ وﻫﺮ ﻓﺮد ﺑﻪ ﺷﻤﻮل زﻧﺎن ﺿﺮوري ا ﺳﺖ ‪.‬‬ ‫ﻫﻴﭻ ﻛﺸﻮري ﺑﺪون ﺳﻬﻢ ﮔﻴﺮي زﻧﺎن ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺒﻮده وﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ درﺣﻘﻴﻘﺖ ﺿﺮب اﻟﻤﺜﻞ ﻫﺎي زﻳﺎد ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻲ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬

‫" ﻳﻚ ﭘﺮﻧﺪه ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻳﻚ ﺑﺎل ﭘﺮواز ﻛﻨﺪ ‪" .‬‬ ‫" زﻧﺎن ﻧﺼﻒ آﺳﻤﺎن را ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻪ اﻧﺪ ‪".‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ؟‬ ‫اﻳﻦ ﺿﺮب اﻟﻤﺜﻞ ﻫﺎﭼﻪ ﻣﻌﻨﻲ دارﻧﺪ ؟ ﭼﻪ ﭼﻴﺰﻫﺎﺋﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ زﻧﺎن درآن ﺳﻬﻴﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ وﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺪون آن وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ؟ ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺷﺨﺼﺎً ﭼﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ا ﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻓﺎﻣﻴﻞ ‪ ،‬دوﺳﺘﺎن وﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎن ﺗﺎن ﻣﻬﻢ وﻣﻔﻴﺪ ﺑﺎﺷﺪ ؟‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﻣﺮدان اﺳﺖ‪ .‬درﺣﻘﻴﻘﺖ دورﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻦ زﻧﺎن ا ز ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻛﺸﻮرﺧﻄﺮﻧﺎك اﺳﺖ ‪ .‬درﭼﻨﻴﻦ ﻛﺸﻮرﻫﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﺿﺮورﻳﺎت ﻋﺎدي ﻣﺮدم ‪ ،‬اﻃﻔﺎل ﺑﺨﻮﺑﻲ رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﺑﺎ ﺳﻬﻢ ﮔﻴﺮي زﻧﺎن ﻣﻮﺛﺮﻳﺖ وﺻﺪا ﻗﺖ درداد وﺳﺘﺪ ﺧﻮﺑﺘﺮ وﻣﻮﺛﺮﺗﺮ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ‪.‬‬ ‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﺎﻧﻚ ﺟﻬﺎﻧﻲ )ﻳﻚ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻬﻢ ﺑﻴﻦ ا ﻟﻤﻠﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ واﻗﺘﺼﺎد دان ﻫﺎ از ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن در آن ﻛﺎر ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ‪ .‬ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت زﻳﺎدي را‬ ‫رﻫﺒﺮي ﻧﻤﻮده ودوﻟﺖ ﻫﺎ را ﻣﺸﻮره ﻣﻲ دﻫﺪ( ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ در اداراﺗﻴﻜﻪ زﻧﺎن در آﻧﺠﺎ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ﻛﺎﻓﻲ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻓﺴﺎد اداري ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻢ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫زﻧﺎن در ﺣﻴﺎت ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻳﻚ ﻛﺸﻮر ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ اﻧﺪ زﻳﺮا‪:‬‬ ‫● در ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺸﻮرﻫﺎ زﻧﺎن ﻛﻤﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻧﺼﻒ ﻧﻔﻮس را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻳﻌﻨﻲ اﻛﺜﺮﻳﺖ ﭘﺲ ﺑﻪ وﺿﺎﺣﺖ دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ) ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﻣﺮدﻣﻲ ( ﺑﺪون ﺣﺼﻪ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﺮدم وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‪.‬‬ ‫● زﻧﺎن از اﻃﻔﺎل ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﻧﺴﻞ آﻳﻨﺪه را ﭘﺮورش ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬واﺿﺢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎدران ﺑﺎ ﻫﻮش‪ ،‬ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺻﺤﺘﻤﻨﺪ داراي ﻓﺮزﻧﺪان ﻫﻮﺷﻴﺎر‬ ‫ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ ‪ ،‬ﺧﻮﺷﺤﺎل و ﺻﺤﺖ ﻣﻨﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫● زﻧﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ اﻣﻮر زﻧﺪﮔﻲ ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ وﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎي ﺷﺎن ﺳﺮوﻛﺎر دارﻧﺪ ﻟﺬا اﮔﺮ ﺑﻪ ﺻﺪاي آن ﻫﺎ ﮔﻮش داده ﺷﻮد ﻳﻘﻴﻨﺎً دوﻟﺖ ازﻣﺸﻜﻼت وﭘﺮاﺑﻠﻢ ﻫﺎي آن‬ ‫ﻫﺎ آﮔﺎﻫﻲ ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻮده و در ﭘﻲ راه ﺣﻞ آن ﺑﺮآﻣﺪه و ﺗﻮﺟﻪ ﻛﺎﻓﻲ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫● ﺳﺎﻟﻬﺎي وﺣﺸﺘﻨﺎﻛﻲ را ﻛﻪ اﻓﻐﺎن ﻫﺎ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛﺮده اﻧﺪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﻧﻤﻴﺘﻮان ﺟﺎﻣﻌﻪ اي ﻛﻪ داراي ﺻﻠﺢ‪ ،‬آزادي ‪ ،‬ﻣﺴﺎوات و اﺣﺘﺮام اﻧﺴﺎﻧﻲ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﻋﺪم رﻋﺎﻳﺖ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ذﻛﺮ ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﺮدم ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﺑﻪ رﻧﺞ و ﻋﺬاب و ﺟﻬﻞ و ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻣﻲ ﻛﺸﺎﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ در ﻛﺸﻮر ﺻﻠﺢ‬ ‫آﻣﻴﺰ و ﺑﺎ اﻣﻨﻴﺖ زﻧﺪﮔﻲ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ و در ﺟﺎي ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺤﻴﺚ اﻧﺴﺎن ﻣﻮرد اﺣﺘﺮام ﻫﻤﮕﺎن ﺑﺎﺷﻴﺪ و ﺧﺎﻧﻮاده ﺷﻤﺎ از زﻧﺪﮔﻲ ﻟﺬت ﺑﺨﺶ ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﺲ‬ ‫ﺑﻄﻮر ﻗﺎﻃﻊ ﺑﺎﻳﺪ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدد ﻛﻪ ﺷﻤﺎ داراي ﻳﻚ دوﻟﺖ ﺧﻮب ﺑﺎ اﻓﺮاد ﺻﺎدق ﻛﻪ ﻗﺪرت ﺳﺎزﻧﺪﮔﻲ و ﺣﺮاﺳﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺸﻮري را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻫﺴﺘﻴﺪ ‪.‬‬ ‫ﺑﺤﻴﺚ ﻳﻚ زن ﺷﻤﺎ ﺻﺪاي ﺗﺎن را ﺑﺨﺎﻃﺮ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻜﻪ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ و ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺗﺎن ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﺑﮕﻮش ﻫﻤﻪ ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن دو ﺑﺎره درﻏﻔﻠﺖ‬ ‫و وﺣﺸﺖ ﺳﺎل ﻫﺎي ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺮﻧﻤﻲ ﮔﺮدد‪ .‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻳﻚ ﺟﻬﺖ ﻣﺜﺒﺖ واﻣﻴﺪوار ﻛﻨﻨﺪه را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪6‬‬

‫ﻓﺼﻞ ا ول ‪ :‬ﺷﺮوع ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‬ ‫در ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن دوﺳﺖ ﻫﺎي زﻳﺎدي دارد ﻛﻪ آرزوي ﻛﻤﻚ را ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺸﻮر دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﺟﺪﻳﺪي دارد ﻛﻪ ﻣﻮرد ﺗﺤﺴﻴﻦ ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺸﻮرﻫﺎ درﻣﻨﻄﻘﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﺣﺘﻲ ﺑﻌﻀﻲ ازﻛﺸﻮرﻫﺎ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺗﻘﻠﻴﺪ از ﺑﻌﻀﻲ ﺑﺨﺶ‬ ‫ﻫﺎي آن ﻧﻤﻮده اﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺎل ﭘﺸﺘﺒﺎﻧﻲ از زﺑﺎن‪ ،‬اﻗﻠﻴﺖ ﻫﺎ و ﺿﻤﺎﻧﺖ دادن ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻛﺮﺳﻲ اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ﺑﺮاي زﻧﺎن در ﻣﺠﻠﺲ ﺟﺰء آن اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫زﻧﺎن ﺑﺨﺸﻲ از ﻛﻤﺴﻴﻮن ﻃﺮح ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﺟﺪﻳﺪ را ﺗﺸﻜﻴﻞ دادﻧﺪ و اﻋﻀﺎي ﻣﺠﻠﺲ ﻟﻮﻳﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﺑﻮدﻧﺪ اﻣﺎ اﻳﻦ زﻧﺎن ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﺪون ﭘﺸﺘﺒﺎﻧﻲ ﻣﺮدان از‬ ‫ﺣﻘﻮق زﻧﺎن ﻗﺎﻃﻌﺎﻧﻪ دﻓﺎع ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و اﻳﻦ ﻣﺮدان ﻧﮕﺮان ﺣﻔﺎﻇﺖ دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ واﻗﻌﻲ و ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ دوران ﺗﺎرﻳﻚ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺮ ﻧﮕﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت آﻳﻨﺪه و ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي دوﻟﺖ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن دﺷﻮاري ﻫﺎﻳﻲ درﭘﻴﺶ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و در راه ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻛﺎرﻫﺎي ﻣﻬﻤﻲ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد ﻋﺎﻗﻼﻧﻪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ‬ ‫ﺑﻮد اﮔﺮ ﻓﻘﻂ ﺑﻴﻨﺸﻴﻨﻴﻢ و اﻣﻴﺪوار ﺑﺎﺷﻴﻢ ﺗﺎ ﻛﺎرﻫﺎ ﺑﺮوﻓﻖ ﻣﺮاد اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ و ﻳﺎ ﺷﺨﺺ دﻳﮕﺮي ﻣﺸﻜﻼت را ﺣﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪ .‬ﺑﺮاي ﺣﻤﺎﻳﺖ و ﭘﺸﺘﺒﺎﻧﻲ‬ ‫از ﺻﻠﺢ ودﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻧﻴﺮوي ﺗﻤﺎم ﻣﺮدان وزﻧﺎن ﻻزم اﺳﺖ ﺗﺎ ﻛﺸﻮر ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎ ﻓﺮﺟﺎم ﻧﻴﻚ و ﻣﺘﺮﻗﻲ ﺑﺴﺎزﻳﻢ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ در ﺟﻬﺎن ﺑﺮا ﻳﺶ ﺑﺎز ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﻣﺮدان ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﭽﻪ دار و ﺻﺎﺣﺐ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﮔﺮدﻧﺪ؟ ﺑﻄﻮر ﻗﺎﻃﻊ ﻧﺨﻴﺮ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ آن ﻫﺎ در دوﻟﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻛﺮده ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ وﺑﺮاي ﺗﻄﺒﻴﻖ اﻳﻨﻜﺎر اﻧﺮژي زﻧﺎن و ﻣﺮدان در ﻛﺎر اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اداره ﻧﻤﻮدن دو ﻟﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ اداره ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻓﺎﻣﻴﻞ اﺳﺖ‬ ‫ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﺪ درﺑﺎره ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﺮاﻗﺒﺖ و ﻣﻮاﻇﺒﺖ از ﻳﻚ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺿﺮورت اﺳﺖ‪.‬‬ ‫● ﺗﻬﻴﻪ ﻏﺬا ﺑﺮاي ﺗﻐﺬﻳﻪ اﻋﻀﺎي ﻓﺎﻣﻴﻞ‬ ‫● ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﺷﺨﺼﻲ ﻛﻪ ﻣﺮﻳﺾ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫● ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن ﭘﻮل‬ ‫● ﺷﺘﺸﻮي ﭼﻴﺰﻫﺎي ﻧﺎﭘﺎك ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻟﺒﺎس ﻫﺎ و ﻇﺮوف‬ ‫● ﺧﺮﻳﺪاري ا ﺷﻴﺎي ﻣﻮرد ﺿﺮورت از دوﻛﺎن ﻳﺎ ﻣﺎرﻛﻴﺖ‬ ‫● ﻓﺮوش ﺗﻮﻟﻴﺪات ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺎﻟﻴﻦ و ﻏﻴﺮه‬ ‫● ﻣﻼﻗﺎت ﺧﻮﻳﺸﺎوﻧﺪان و ﭘﺬﻳﺮاﻳﻲ از آﻧﻬﺎ درﺧﺎﻧﻪ ﺧﻮد‬ ‫● رﻓﻊ ﻧﺎ ﺧﻮﺷﻨﻮدي ﻫﺎ ﺑﺎ دوﺳﺘﺎن ‪ ،‬ﺧﻮﻳﺸﺎوﻧﺪان و ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﻫﺎ‬ ‫● آﻣﻮﺧﺘﻦ ﺑﻪ ا ﻃﻔﺎل ﺧﻮرد ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺎن ﺑﺨﻮرﻧﺪ ‪ ،‬ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻨﺪ ‪ ،‬راه ﺑﺮوﻧﺪ و ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ روﻳﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻛﺎرﻫﺎ ﻫﻴﭻ ﻓﺮﻗﻲ ﺑﺎ ﻣﺴﺎﻳﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در ﻛﺸﻮر اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد ﻧﺪارد و ﺑﺎﻫﻢ ﺷﺒﻴﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﻓﺮق آﻧﻬﺎ دراﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺎرﻫﺎي دوﻟﺖ در ﺳﻄﺢ ﺑﺰرﮔﺘﺮي‬ ‫اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﻳﻚ دوﻟﺖ ﻫﻤﺎن ﻛﺎرﻫﺎي را ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ زن و ﺷﻮﻫﺮ ﺑﺮاي ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺧﻮد اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ اﻣﺎ در ﺳﻄﺢ وﺳﻴﻊ ﺗﺮ‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪه اﻳﺪ ؟ ﻫﻤﻪ اﻳﻦ وﻇﺎﻳﻒ ﻟﺴﺘﻲ از ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻘﻴﻨﺎً زﻧﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺴﻴﺎري از آن ﻫﺎ ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻣﺴﺆﻟﻴﺖ‬ ‫ﻫﺎي ﻧﻮرﻣﺎل ﻳﻚ زن ﺧﺎﻧﻪ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻴﺎﺋﻴﺪ ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ در ﻓﺎﻣﻴﻞ ودر دوﻟﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪:‬‬

‫‪7‬‬

‫ﻓﺼﻞ ا ول ‪ :‬ﺷﺮوع ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‬ ‫وزارت ﺻﺤﺖ ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫از اﺷﺨﺎص ﻣﺮﻳﺾ ﻣﻮاﻇﺒﺖ و ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻣﻲ ﻧﻤﺎ ﻳﺪ‬ ‫وزارت ﺗﺠﺎرت‬ ‫وﺳﺎﻳﻞ ﻣﻮرد اﺣﺘﻴﺎج دوﻟﺖ را ﺧﺮﻳﺪاري ﻧﻤﻮده ﺗﻮﻟﻴﺪات و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻛﺸﻮر را ﺑﻪ ﻓﺮوش ﻣﻲ رﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫وزارت اﻣﻮر ﺧﺎرﺟﻪ‬ ‫رواﺑﻂ را ﺑﻴﻦ ﻛﺸﻮرﻫﺎ ي دوﺳﺖ ﻗﺎﻳﻢ ﻣﻴﻨﻤﺎ ﻳﺪ واﺧﺘﻼﻓﺎت ﺑﻴﻦ ﻛﺸﻮرﻫﺎ را رﻓﻊ ﻣﻴﻨﻤﺎﻳﺪ ‪.‬‬ ‫وزارت ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﺗﺮﺑﻴﻪ‬ ‫اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ اﻃﻔﺎل و ﺟﻮاﻧﺎن ﺑﻪ ﻣﻜﺘﺐ ﺑﺮوﻧﺪ و ﺑﻴﺎﻣﻮزﻧﺪ‬ ‫وزارت زراﻋﺖ‬ ‫اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻏﺬاي ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫ﺷﺎرواﻟﻲ‬ ‫ﻣﺴﺆﻟﻴﺖ ﭘﺎك ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻦ ﺷﻬﺮ ‪ ،‬ﺟﻤﻊ ﻧﻤﻮدن ﺗﻨﻈﻴﻔﺎت و زﻳﺒﺎﻳﻲ ﺷﻬﺮ و ﭘﺎرك ﻫﺎ را ﺑﻪ ﻋﻬﺪه دارد‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ اوﻗﺎت زﻧﺎن ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻳﻚ ﭼﻴﺰ ﻋﺠﻴﺐ و ﺗﺮﺳﻨﺎك اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺿﺮور ﻧﻴﺴﺖ اﻳﻨﻄﻮر ﻓﻜﺮ ﺷﻮد زﻳﺮا در دوﻟﺖ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﻣﺮﻣﻮز و ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻓﻬﻢ وﺟﻮد ﻧﺪارد وﻫﻴﭻ رازي ﻫﻢ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ آن را ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺮدان ﺑﺪا ﻧﻨﺪ اﻣﺮوز درﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن زﻧﺎﻧﻲ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ وزارت ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ را اداره ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ و ﻳﺎ‬ ‫ﺑﺤﻴﺚ ﺷﺎروال و ﺣﺘﻲ رﻳﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر اﻳﻔﺎي وﻇﻴﻔﻪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪاً درﺑﺎره ﺑﻌﻀﻲ ازاﻳﻦ زن ﻫﺎ درﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﺑﻌﺪي ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺧﻮاﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻧﺠﺎم دادن اﻳﻦ ﻛﺎرﻫﺎ ﺑﻄﻮر ﺧﻮب ودرﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد اﻣﺎ داﺷﺘﻦ ﻟﻴﺎﻗﺖ ﻫﺎي ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻢ ﺧﻮب ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺻﺮﻓﻪ ﺟﻮﻳﻲ ‪ ،‬ﺻﺪاﻗﺖ ‪،‬‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﻦ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻫﺎ ﺑﺮاي ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻳﺎ ﻣﻤﻠﻜﺖ و اﻳﺠﺎد ﻧﻤﻮدن ﻳﻚ ﻓﻀﺎي ﺻﻤﻴﻤﻲ ﻧﻴﺰ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﺗﺎ وﻇﺎﻳﻒ ﻓﻮق ﺑﻪ وﺟﻪ اﺣﺴﻦ اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب درﺑﺎره ﻣﻮارد ذﻳﻞ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺣﺎﺻﻞ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪:‬‬ ‫● ﻧﻈﺮﻳﺎت و ﻛﻠﻤﺎﺗﻲ ﻛﻪ درﺑﺎره زﻧﺪﮔﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‬ ‫● زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻌﻀﻲ از زﻧﺎن ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼت زﻳﺎد ﻓﺎﻳﻖ آﻣﺪه اﻧﺪ و ﺑﺎﻋﺚ آوردن ﺗﻐﻴﺮات ﺷﺪه اﻧﺪ و اﻣﺮوز ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺮدم ﺧﻮد ﻣﻮرد اﺣﺘﺮام ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫● داﺳﺘﺎن ﻫﺎي ﺑﻌﻀﻲ از زﻧﺎن ﻣﺸﻬﻮر‬ ‫● ﺣﻘﻮ ق ﺑﺸﺮ‪ ،‬ﭼﻄﻮر ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه اﻧﺪ و ﺑﺎ زﻧﺪﮔﻲ ﺷﻤﺎ ﭼﻪ راﺑﻄﻪ دارد‪.‬‬ ‫● ﭼﻄﻮر ﻣﺮدم ﻋﺎدي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﻋﺚ آوردن ﺗﻐﻴﺮا ت در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﮔﺮدﻧﺪ و در ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺣﺼﻪ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫● ﭘﺸﺘﻴﺒﺎ ﻧﻲ از ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﭼﻄﻮر زﻧﺪﮔﻲ ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ ﺗﺎن را ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻲ ﺳﺎزد‪.‬‬ ‫● ﭼﺮا رأي دادن ﻣﻬﻢ اﺳﺖ؟‬ ‫اوﻟﺘﺮ ازﻫﻤﻪ ﺑﻪ اﺻﻄﻼﺣﺎﺗﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ ﺗﻮ ﺟﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪.‬‬ ‫دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ﭼﻴﺴﺖ ؟‬ ‫دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ﻳﻚ ﻓﻜﺮ ﻳﺎ ﻋﻘﻴﺪه ﺟﺪﻳﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ از ﭘﻨﺞ ﻗﺮن ﻗﺒﻞ از ﺗﻮ ﻟﺪ ﻣﺴﻴﺢ در ﺗﻜﺎﻣﻞ ﺑﻮده اﺳﺖ‬

‫‪8‬‬

‫ﻓﺼﻞ ا ول ‪ :‬ﺷﺮوع ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‬ ‫دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ) ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﻣﺮدم ( ا ﺳﺖ ﺑﺮاي ﺑﻪ وﺟﻮد آوردن دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﺎﻧﻮن ‪ ،‬آزادي ﺑﻴﺎن ‪ ،‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‪ ،‬ﻛﺎر درﺳﺖ و اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت‬ ‫ﺿﺮوري اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ .١‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﺎﻧﻮن‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اداره ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻄﻮر ﻋﺎدﻻﻧﻪ و ﻣﺴﺎوﻳﺎﻧﻪ ﺑﺎﻻي ﻫﺮﻛﺲ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻣﻲ ﮔﺮدد وﻣﻮرد اﺣﺘﺮام ﻫﻤﻪ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬در‬ ‫دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﺑﺎﻻﺗﺮا ز ﻗﺎﻧﻮن وﺟﻮد ﻧﺪارد ﻓﺮق ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﭼﻘﺪر ﻣﻬﻢ ﻳﺎ ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ درﭘﻨﺎه ﻗﺎﻧﻮن ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻗﺪرت ﺷﺨﺼﻲ ﻧﺪا ﺷﺘﻪ و‬ ‫درﺑﺮاﺑﺮ ﻗﺎﻧﻮن ﻫﻤﻪ ﻳﻜﺴﺎ ن ا ﻧﺪ‪.‬‬ ‫در ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﺎﻧﻮن ﺷﺨﺺ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻣﻴﻞ ﺧﻮد ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ اﺗﺨﺎذ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ ﻗﺎﻧﻮن وﺟﻮد دارد اﮔﺮ ﺑﺮﺧﻼف ﻗﺎﻧﻮن ﻋﻤﻞ ﮔﺮدد ﻣﺮاﺟﻌﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮان‬ ‫ﺑﻪ آ ن ﺷﻜﺎ ﻳﺖ ﻛﺮد وا ﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺻﺪاي ﺷﻤﺎ ﺑﻄﻮر ﻋﺎدﻻﻧﻪ ﺷﻨﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﺪون ﻛﻤﻚ ‪ ،‬رﺷﻮه و ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻓﻴﺼﻠﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ اﺳﺎس ﻗﻮاﻧﻴﻦ و‬ ‫ﻣﻘﺮرات ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ آ ﻳﺪ و ا ﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺧﻼف ا ﻳﻦ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﺪا ﻟﺖ ﻛﺸﺎﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻓﻴﻮدا ﻟﻲ ) ﻣﻠﻮك اﻟﻄﻮا ﻳﻔﻲ ( ﻫﻤﻪ داراي ﺣﻘﻮق ﻣﺴﺎوي ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ‪ ،‬ﻗﻮا ﻧﻴﻦ وﻣﻘﺮرات ﺗﻮﺳﻂ اﺷﺨﺎص ﺑﺎ ﻗﺪرت و ﺻﺤﺘﻤﻨﺪ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖ ﻫﺎي‬ ‫ﺧﻮد ﺷﺎن ﺳﺎﺧﺘﻪ وﻣﻮرد ﻟﻐﻮﻗﺮارﻣﻴﮕﻴﺮد ‪.‬‬ ‫ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻤﺎ ﻟﻚ داراي ﻧﻈﺎم ﻓﻴﻮدا ﻟﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﺎﻧﻮن ﺑﻪ ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﻤﻮﻛﺮا ﺗﻴﻚ ﺗﺒﺪ ﻳﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﺳﺎده ﻧﺒﻮده و درﻳﻚ ﺷﺐ اﺗﻔﺎق ﻧﻤﻲ‬ ‫ا ﻓﺘﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺴﺎﻓﺮﻳﻦ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﻮاﻳﻲ آرﻳﺎﻧﺎ‬ ‫ﻣﺴﺎﻓﺮﻳﻦ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﻮاﻳﻲ آرﻳﺎﻧﺎ از ﺗﺠﺮﺑﻴﺎ ت ﺷﺎن ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺷﺨﺼﻲ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ‪ " ،‬ﭘﺮواز ﻣﻦ ﺑﻪ وﻗﺖ ﺻﻮرت ﻧﮕﺮﻓﺖ وﻣﺎ ﺑﺮاي دوﺳﺎﻋﺖ در ﻃﻴﺎره‬ ‫ﻧﺸﺴﺘﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﻛﺸﻴﺪﻳﻢ و ﻗﺘﻲ دﻟﻴﻞ آن را ﭘﺮﺳﻴﺪﻳﻢ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﺨﺺ ﻣﻬﻤﻲ ﻛﻪ ﻗﺮار ﺑﻮد ﺑﺎﻣﺎ در ﻋﻴﻦ ﻃﻴﺎره ﭘﺮواز ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ دﻳﺮ ﺧﻮاﺑﻴﺪه و ﺧﻮاﺳﺘﻪ‬ ‫ﻗﺒﻞ از آ ﻣﺪن ﺑﻪ ﻣﻴﺪان ﻫﻮاﻳﻲ ﭼﺎي ﺻﺒﺢ ﺑﺨﻮرد ﺑﻨﺎ ﺑﺮ آ ن ﺗﻤﺎم ﻣﺴﺎﻓﺮﻳﻦ ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺮاي ا وﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﺨﺼﻲ دﻳﮕﺮي ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ‪ " ،‬ﻛﺸﻴﺪن ﺳﮕﺮت در ﻃﻴﺎره ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﻫﺮ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﻮاﻳﻲ در ﺟﻬﺎن ﻣﻤﻨﻮع اﺳﺖ زﻳﺮا ﺧﻄﺮﻧﺎك ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ اﻣﺎ در ﺷﺮﻛﺖ ﻫﻮاﻳﻲ‬ ‫آرﻳﺎﻧﺎ اﺷﺨﺎﺻﻲ ﻣﻬﻢ ﻫﺮﻣﻮ ﻗﻊ ﻛﻪ دﻟﺸﺎن ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ در ﻫﻨﮕﺎم ﭘﺮواز ﺳﮕﺮت ﻣﻲ ﻛﺸﻨﺪ‪".‬‬ ‫ﺑﺎﻻﺧﺮه ﺷﺨﺺ ﺳﻮﻣﻲ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ‪ " ،‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ دا ﺷﺘﻦ ﭘﺮا ﺑﻠﻢ در ﻧﺎﺣﻴﻪ ﭘﺸﺘﻢ ﻳﻚ ﺗﻜﺖ درﺟﻪ ا ول ﺧﺮﻳﺪم ﺑﺎ وﺟﻮد ا ﻳﻨﻜﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻗﻴﻤﺖ ا ﺳﺖ اﻣﺎ ﻫﻨﮕﺎم‬ ‫ﭘﺮواز ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻢ را ﺑﺮاي ﺷﺨﺺ ﻣﻬﻤﻲ ﻛﻪ ﺗﻜﺖ ﻧﺪا ﺷﺖ ﺑﺪﻫﻢ و ﻣﻦ ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ ﭘﻮل ﺗﻜﺖ در ﺟﻪ ا ول ﺧﻮدرا درﻳﺎ ﻓﺖ ﻛﻨﻢ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﻃﻴﺎره‬ ‫رﻓﺘﻢ‪ .‬اﻳﻦ ﻫﺎ ﻫﻤﻪ ﻏﺎ ﻓﻞ ﺑﻮدن از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﺎﻧﻮن را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ زﻳﺮا ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺳﺒﻚ ﻧﻈﺎم ﻓﻴﻮداﻟﻲ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫در ﺟﻬﺎن ﻣﻠﻮك اﻟﻄﻮاﻳﻔﻲ ﻃﻴﺎره زﻣﺎﻧﻲ ﭘﺮواز ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺷﺨﺺ ﻣﻬﻢ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ اﻣﺎ درﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﺎﻧﻮن ﻃﻴﺎره ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ا و ﻗﺎت ﻣﻌﻴﻦ ﭘﺮوا ز ﻣﻲ‬ ‫ﻛﻨﺪ ‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻣﺴﺎﻓﺮﻳﻦ داراي ﺗﻜﺖ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺴﺎوي اﻧﺪ و ﺑﺮاي اﺷﺨﺎص ﻣﻬﻢ ﻗﺎﻧﻮن وﻣﻘﺮرات ﺧﺎص وﺟﻮد ﻧﺪارد ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﭘﺮواز را ﺑﻪ ﺗﻌﻮﻳﻖ‬ ‫اﻧﺪازﻧﺪ ﭘﻴﻠﻮت ‪ ،‬ﻣﻴﺨﺎﻧﻴﻚ ﻃﻴﺎره ‪ ،‬و ﻛﻨﺘﺮوﻟﺮ ﺗﺮاﻓﻴﻚ ﻫﻮاﻳﻲ اﺳﺖ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻫﻮا ﺧﺮاب ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺮف ﺷﺪﻳﺪ ﺑﺒﺎرد زﻳﺮا ﭘﺮواز در ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻔﻮظ‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ ‪.‬‬

‫‪9‬‬

‫ﻓﺼﻞ ا ول ‪ :‬ﺷﺮوع ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ؟‬ ‫آﻳﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد در د ﻧﻴﺎي اﻣﺮوزه ﺑﺎ ﭘﺮﻧﺴﻴﭗ ﻫﺎي ﻓﻴﻮداﻟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﺮد ؟ ﭼﻪ وا ﻗﻊ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ اﮔﺮ ﻃﻴﺎره ﺑﺪون ﭘﻼن ﭘﺮواز ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻓﻘﻂ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺧﻮاﺳﺖ ﺷﺨﺼﻲ‬ ‫ﻳﻚ ﻓﺮد‪ .‬ﻣﻌﻠﻮم اﺳﺖ ﻛﻪ در آﺳﻤﺎن ﻫﺮج وﻣﺮج و ﺗﺼﺎدﻣﺎت ﺑﻪ وﺟﻮد ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﺗﺠﺮﺑﻪ اي از ﭼﻨﻴﻦ ﻃﺮز ﺗﻔﻜﺮ ﻓﻴﻮداﻟﻲ داﺷﺘﻪ اﻳﺪ آﻳﺎ ﮔﺎﻫﻲ ﻣﺮاﻋﺎ ت ﻧﻤﻮدن ﻗﺎﻧﻮن ﺑﺮاي ﺗﺎن ﻣﻔﻴﺪ و ﻣﻮﻓﻖ واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ وﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻧﻤﻮد اﮔﺮ‬ ‫ﺣﻘﻮق ﺗﺎن ﻣﻮرد ﺗﺎﺧﺖ و ﺗﺎز ا ﻓﻜﺎر ﻓﻴﻮداﻟﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد و ﻣﺴﺎﻓﺮﻳﻦ آرﻳﺎﻧﺎ در ﻣﻮارد ﺑﺎﻻ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ؟‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻜﻨﻴﺪ ؟‬ ‫ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻳﻚ درﺧﻮاﺳﺘﻲ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ واﻣﻀﺎي ﻣﺴﺎﻓﺮﻳﻦ دﻳﮕﺮ را ﻧﻴﺰ در آن ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ و درآن از ﺷﺮﻛﺖ ﻫﻮاﻳﻲ آرﻳﺎﻧﺎ ﺷﻜﺎ ﻳﺖ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ درﺧﻮاﺳﺘﻲ ﺗﺎ ن را ﺑﻪ وزارت‬ ‫ﻫﻮاﻧﻮردي ﺑﺪﻫﻴﺪ ودر روز ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﺸﺮ ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﺪ و ﺑﮕﻮ ﺋﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎي ﻫﻮاﻳﻲ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ را ﻣﺮاﻋﺎ ت ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺳﻔﺮ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫‪ .٢‬ﻣﺮاﺣﻞ ﻗﺎﻧﻮن‬ ‫اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺷﻤﺎ را ﻣﺘﻬﻢ ﺑﻪ ﮔﻨﺎﻫﻲ ﻛﻨﺪ وﻳﺎ ﺧﻼف ﻗﺎﻧﻮن رﻓﺘﺎر ﻛﻨﻴﺪ ‪ ،‬آﻳﺎ ﮔﻨﺎه ﻛﺎر ﻫﺴﺘﻴﺪ ؟ ﻧﺨﻴﺮ! درﻳﻚ ﻛﺸﻮر دﻳﻤﻮﻛﺮاﺗﻴﻚ ﺷﻤﺎ ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ ﺗﺎ آﻧﻜﻪ‬ ‫ﺛﺎﺑﺖ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻨﺎﻫﻲ را ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪه اﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﻳﻚ ﺷﺨﺺ درﻣﺤﻜﻤﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮد و ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﺣﻖ ﺑﻲ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺳﺎﺧﺘﻦ ‪،‬‬ ‫رﻳﺨﺘﻦ آﺑﺮو اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺑﻪ زﻧﺪان و ﺿﺒﻂ ﻧﻤﻮدن ﻣﺎل ﻛﺴﻲ را ﺑﺪون ﻣﻮ ﺟﺐ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻧﺪارد ﻣﮕﺮ درﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻗﺎﺿﻲ ﻣﺠﺮم ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد و ﻃﺒﻖ ﻗﺎﻧﻮن ﺑﺎ‬ ‫اورﻓﺘﺎر ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫‪ .٣‬آزادي ﺑﻴﺎن‬ ‫در ﻳﻚ ﻛﺸﻮر دﻳﻤﻮﻛﺮاﺗﻴﻚ ﻳﻚ ﺷﺨﺺ ﺣﻖ آ زا دي ﺑﻴﺎن ‪ ،‬اﺷﺘﺮا ك در اﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎ وآزا دي ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﻲ دارد ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮم ﻛﻪ ﻣﺮدم ﺣﻖ دارﻧﺪ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺷﺎن را‬ ‫درﺑﺎره ﻫﺮ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﻮل رﻫﺒﺮا ن ﺳﻴﺎﺳﻲ و دوﻟﺖ آزا داﻧﻪ ﺑﻴﺎن ﻧﻤﺎ ﻳﻨﺪ و ﻫﺮ ﻛﺲ ﻣﺮد و زن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﺠﺎﻟﺲ ﺳﻴﺎﺳﻲ اﺷﺘﺮاك ﻧﻤﺎﻳﺪ آزادي‬ ‫ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر اﺳﺖ ﻛﻪ روزﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ‪ ،‬ﻣﺠﻼت ‪ ،‬رادﻳﻮ و ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن اﺟﺎزه ﻧﺸﺮ ﻫﺮ ﻧﻮع ﻣﻄﺎ ﻟﺐ ﺑﻪ ﺷﻤﻮل ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﺣﻜﻮﻣﺖ را ﺑﻄﻮر آزاداﻧﻪ داﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫در ﺳﺎل ﻫﺎي ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﺪت آزادي ﺑﻴﺎن ﺑﻄﻮر ﻗﻄﻊ ﻣﻤﻨﻮع ﺑﻮد ﺣﺎﻻ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ آزادي ﺑﻴﺎن را ﺿﻤﺎﻧﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ در ﻧﻈﺎم ﻓﻴﻮداﻟﻲ ﻣﺮدم ﻓﻘﻂ اﺟﺎزه‬ ‫دارﻧﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻪ ﻣﻴﻞ اﺷﺨﺎص ﺑﺎ ﻗﺪرت ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻫﺮ ﮔﺎه ﺑﺮ ﺧﻼف آﻧﻬﺎ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻣﻮرد ﻣﺠﺎزات ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺮوز اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن آزادي ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﻲ دارد ﻛﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﺗﻄﺒﻴﻖ و ﻋﺎدت ﻛﺮدن ﺑﻪ آن ﺑﻪ وﻗﺖ ﺿﺮورت دارد‪ .‬ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﭼﻨﺪ ژورﻧﺎﻟﺴﺖ اﻓﻐﺎن ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻇﻬﺎر ﻋﻘﺎﻳﺪ‬ ‫ﺷﺎن ﺗﻬﺪﻳﺪ ﮔﺮدﻳﺪه اﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺪون ﺷﻚ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﺧﻄﺮﻧﺎك اﺳﺖ اﻣﺎ ﻫﺮ ﺑﺎر ﺑﺨﺎﻃﺮ داﺷﺘﻦ ﺣﻖ آزادي ﺑﻴﺎن ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻘﺎﻣﺎت ﺑﺎﺻﻼﺣﻴﺖ ﻣﺴﺘﺤﻖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‬ ‫و در ﻧﺘﻴﺠﻪ و ﻇﻴﻔﻪ ﺧﻮد را از دﺳﺖ ﻧﺪادﻧﺪ و ﻳﺎ روزﻧﺎﻣﻪ ﺷﺎن از ﻧﺸﺮ ﺑﺎز ﻧﻤﺎﻧﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫آزادي ﺑﻴﺎن ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﻣﺴﺆﻟﻴﺖ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﺴﺆﻟﻴﺖ و آزادي ﺑﺎ ﻫﻢ ارﺗﺒﺎط دارﻧﺪ ﺷﻤﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻫﺮ ﭼﻴﺰي را ﻛﻪ دل ﺗﺎن ﺑﺨﻮاﻫﺪ در روزﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻧﺸﺮ‬ ‫ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﺪ و ﻳﺎ در رادﻳﻮ ﺑﮕﻮﺋﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻋﺚ ﺗﻨﻔﺮﻳﺎ ﻧﺎراﺣﺘﻲ ﺷﺨﺼﻲ ﮔﺮدد وﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻛﺴﻲ را از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت ﻣﻮرد ﺣﻤﻠﻪ ﻗﺮار ﺑﺪﻫﻴﺪ وﻳﺎ ﺑﻪ ﻣﺬﻫﺐ و‬ ‫ﻋﻘﺎﻳﺪ دﻳﮕﺮان ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪ .‬ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮن رﻓﺘﺎر ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺮﻣﻘﺎﻟﻪ ﻋﺒﺎرت از‬ ‫ﻣﻘﺎﻟﻪ ﭼﺎپ ﺷﺪه در‬ ‫اﺧﺒﺎر اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺷﺨﺼﻲ را اﻇﻬﺎر ﻣﻲ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺪ و از راﭘﻮر ﻫﺎي‬ ‫ﺧﺒﺮي ﻛﻪ واﻗﻌﻴﺖ ﻫﺎ‬ ‫را ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻓﺮق‬ ‫دارد‪.‬‬

‫ﻣﻘﺎﻟﻪ اي از اﺧﺒﺎر‬ ‫در اﻳﻦ اواﺧﺮ دو ﻣﺮد ﺟﻮان ﺳﺮ ﻣﻘﺎﻟﻪ اي را راﺟﻊ ﺑﻪ ﺣﻜﻤﺮاﻧﻲ درﺳﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ اﺻﻮل اﺳﺎﺳﻲ اﺳﻼم ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد اﺣﺘﺮام ﭘﻴﺮواﻧﺶ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد اﺳﺘﻔﺎده ﺻﺤﻴﺢ از دﺳﺘﮕﺎه دوﻟﺖ اﺳﺖ‪ .‬دردو دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺎ ﺷﺎﻫﺪ ﺳﻮء‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻫﺎﻳﻲ از ا ﺣﻜﺎم اﺳﻼﻣﻲ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺟﻬﺎد ‪ ،‬ﺷﻴﺦ ﻧﺸﻴﻨﻲ و ﺧﻼ ﻓﺖ اﺳﻼﻣﻲ اﺳﺖ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﺮوه ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻮده اﻳﻢ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﺧﻼ ﻓﺖ را ﻣﻲ‬ ‫ﺗﻮان در ﺗﺎرﻳﺦ اﺳﻼم ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻧﻤﻮد ‪.‬‬

‫‪10‬‬

‫ﻓﺼﻞ ا ول ‪ :‬ﺷﺮوع ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‬ ‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﻼم ﻫﺮﮔﺎه ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻨﺴﻮب ﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪ اوﻟﺘﺮ از ﻫﻤﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻣﻮال اش ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪ ﺗﺎ اﻃﻤﻨﻴﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدد ﺗﺎ ﺑﻌﺪاً از‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ اش ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻜﻨﺪ و دوم اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻮارد ذﻳﻞ را ﻣﺮاﻋﺎت ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫● زﻧﺪﮔﻲ ﻣﺠﻠﻞ و ﻟﻮﻛﺲ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫● ﺑﺮ اي ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺧﻮد ﻛﺎر ﻧﻜﻨﺪ‬ ‫● ﺑﺮاي آراﻣﻲ وراﺣﺘﻲ ﺧﻮد ﺗﻼش ﻧﻜﻨﺪ‬ ‫● در ﻋﻮض ﺑﻪ ﻣﺸﻜﻼت ﻣﺮدم ﺗﻮ ﺟﻪ ﻻزم داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از ﺳﻴﺎ ﺳﺘﻤﺪاران ﺑﺎ ﺧﻮاﻧﺪن اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺧﺸﻤﮕﻴﻦ ﺷﺪﻧﺪ زﻳﺮا آﻧﻬﺎ اﻳﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ را اﻧﺘﻘﺎد ﺑﻪ ﺳﺒﻚ زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ و درﺻﺪد ﮔﺮﻓﺘﺎري وي ﺑﺮآﻣﺪﻧﺪ اﻣﺎ‬ ‫ژورﻧﺎﻟﺴﺖ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ از وي دﻓﺎع ﻧﻤﻮده و ﻧﮕﺬاﺷﺘﻨﺪ ﺗﺎ اﻓﺮاد اﻣﻨﻴﺘﻲ آﻧﻬﺎ وي را ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و رﺳﻴﺪن اﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﺑﻪ ﻣﻤﺎﻟﻚ دﻳﮕﺮ و ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪ ﺗﺎ وي ﻣﺤﻔﻮظ ﺑﻤﺎﻧﺪ و ﺣﻖ اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮ ﺧﻮد را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ . ۴‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ دارد ﻛﻪ ﺣﻘﻮق ﺷﻤﺎ را ﺑﺤﻴﺚ ﻳﻚ ﺗﺒﻌﻪ اﻓﻔﺎن ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﺒﻌﻪ ﻳﻚ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻧﺒﻮده ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﺣﻴﺚ ﻳﻚ اﻧﺴﺎن ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺗﻌﻠﻖ دارﻳﻢ‪ .‬اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ ﺗﺮ از ﭘﻨﺠﺎه ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ رﺳﻴﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم ﺟﻬﺎن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در ﺣﻘﻴﻘﺖ در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮ ﺿﻮﻋﺎﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮرد اﺣﺘﺮام ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و از آن دﻓﺎع ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻛﺸﻮر ﻫﺎ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ از ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺣﻤﺎﻳﺖ و ﭘﺸﺘﺒﺎﻧﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ ،‬در ﺑﺨﺶ دﻳﮕﺮي از اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ در ﺑﺎره ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ . ۵‬اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت‬ ‫ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ ﺑﺨﺶ دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ا ﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮدم ﻗﺪرت دارﻧﺪ رﻫﺒﺮ ﺷﺎن را اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و ﺑﺪا ﻧﻨﺪ ﻛﺸﻮر ﺷﺎن در ﻛﺪام ﺟﻬﺖ در ﺣﺮﻛﺖ ا ﺳﺖ و در وﻗﺖ‬ ‫اﺗﺨﺎذ ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺑﺮاي ﺷﺎن ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ از ﻃﺮﻳﻖ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‪.‬‬ ‫درﻳﻚ دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ واﻗﻌﻲ ﻫﺮ ﻓﺮد ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮد را در ﺗﺼﺎﻣﻴﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﺗﺨﺎذ ﮔﺮدد ﺑﺪﻫﺪ ﻛﻪ ا ﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ ﻧﻴﺴﺖ در ﻋﻮض اﺷﺨﺎﺻﻲ را ﻛﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﻧﻈﺮﻳﺎت ﻣﺎ ﻣﻮا ﻓﻖ ﺑﻮده واز آن ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﻣﺎ درﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﺑﺎ دو ﻟﺖ ﻫﻤﻜﺎري ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﺪ ﭼﻪ ﺗﺼﺎﻣﻴﻤﻲ ﺑﺮاي ﭘﻴﺶ ﺑﺮدن ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺿﺮوري ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ :‬دوﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻮل ﺟﻤﻊ آوري ﻧﻤﺎﻳﺪ و ﻋﺎﻗﻼﻧﻪ آ ن را ﻣﺼﺮف ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﺮاي آ ﻳﻨﺪه‬ ‫ﭘﻼن ﺑﺴﺎزد ﭘﻮﻟﻴﺲ و ﻗﻮاي ﻧﻈﺎﻣﻲ را اﻧﺘﻈﺎم دﻫﺪ و رواﺑﻂ ﺗﺠﺎرﺗﻲ ﺑﺎ ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﺮ ﻗﺮار ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻟﺬا ﺑﺎﻳﺪ ﻫﺮ روز ﻫﺰارﻫﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ اﺗﺨﺎذ ﮔﺮدد آﻳﺎ اﻳﻦ اﻣﻜﺎن‬ ‫دارد ﺗﺎ اﻳﻦ ﻣﺬاﻛﺮات و ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﺗﻮﺳﻂ ﻫﺮ ﻓﺮد اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد ؟ ﻧﺨﻴﺮ ‪ .‬در ﻋﻮض ﻣﺎ اﺷﺨﺎﺻﻲ را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ از ﻣﺎ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﻳﺪ و‬ ‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮد و ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ آن ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ اﺷﺨﺎص ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻋﺪاﻟﺖ ﻛﺎر ﻛﻨﻨﺪ ﻧﻪ ﺑﺮاي ﻛﺴﺐ ﻗﺪرت و ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﺛﺮوت ﺑﺮاي ﺧﻮد ﺷﺎن ﻛﻪ اﻧﺘﺨﺎب اﻳﻦ اﺷﺨﺎص ﻓﻘﻂ از ﻃﺮﻳﻖ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺮاي ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺷﺨﺺ رأ ي ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ‪.‬‬ ‫ﻣﺪت اﻧﺘﺨﺎب اﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﺑﺤﻴﺚ رﻫﺒﺮ داﻳﻤﻲ ﻧﺒﻮده ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮاي ﻣﺪت ﻣﻌﻴﻦ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ و ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻣﺪت ﻣﻌﻴﻦ ﺷﺎﻳﺪ ﻓﻘﻂ ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﻛﺎرﻫﺎي ﺷﺎ ن ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ‬ ‫ﻗﺮارﮔﻴﺮد ا ﮔﺮ ﻛﺎرﻫﺎي ﺧﻮﺑﻲ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻣﺮدم اﻧﺠﺎم داده ﺑﻮدﻧﺪ دوﺑﺎره ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ رأي ﻣﻲ دﻫﻨﺪ اﻣﺎ اﮔﺮ ﺑﺎ ﻛﺎ ر ﻛﺮدﻫﺎي آﻧﻬﺎ راﺿﻲ ﻧﺒﻮدﻳﻢ در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت آﻳﻨﺪه‬ ‫ﺑﺮاي ﺷﺨﺺ دﻳﮕﺮي رأ ي ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد‪.‬‬

‫‪11‬‬

‫ﻓﺼﻞ ا ول ‪ :‬ﺷﺮوع ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‬ ‫ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع دﻳﮕﺮ‪ :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﺮاي ﻣﺎ درس داده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺷﺨﺺ ﺗﻤﺎم ﻗﺪرت را ﺑﺪﺳﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ از اﻳﻦ ﺳﺒﺐ ﺣﺘﻲ رﺋﺲ ﺟﻤﻬﻮري ﻛﻪ و ﻇﻴﻔﻪ‬ ‫ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ وﺟﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﭘ‪‬ﺴﺖ ﺧﻮد را ﺑﺮاي ﻣﺪت ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻧﮕﻬﺪارد ﻛﻪ اﻳﻦ را ) ﻣﺤﺪودﻳﺖ دوره ( ﻣﻴﻨﺎﻣﻨﺪ و ﻧﻈﺮ ﺑﻪ و ﻇﺎﻳﻒ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻓﺮق‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل رﺋﺲ ﺟﻤﻬﻮر ‪ ،‬وزﻳﺮ ‪ ،‬ﻗﺎﺿﻲ و ﻏﻴﺮه ﻛﻪ دوره ﻫﺎي ﺷﺎن ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﭘ‪‬ﺴﺖ ﻫﺎي ﺷﺎن ﻓﺮق ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼً رﺋﺲ ﺟﻤﻬﻮر اﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺮاي ﻣﺪت‬ ‫ﭼﻬﺎر ﺳﺎل اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﮔﺮدد ﻫﺮ ﮔﺎه دوﺑﺎره اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد ﻓﻘﻂ ﭼﻬﺎر ﺳﺎل دﻳﮕﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮرﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻌﺪ از ا و ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﺷﺨﺺ دﻳﮕﺮي ا ﺳﺖ ﺗﺎ‬ ‫رﻳﺎ ﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮري راﺑﻪ ﻋﻬﺪه ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﻛﻲ ﺑﺎﻳﺪ از اﻃﻔﺎل ﻧﮕﻬﺪاري ﻛﻨﺪ وﻗﺘﻲ ﻣﺎ درﺧﺎﻧﻪ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ ؟‬ ‫ﺣﺒﻴﺒﻪ و ﺷﻮﻫﺮش ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻪ زاﺑﻞ ﻣﻲ روﻧﺪ آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ دو ﻃﻔﻞ ﺧﻮرد ﺳﺎل ﺷﺎن را در ﺧﺎﻧﻪ ﺑﮕﺬارﻧﺪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﺪام ﻳﻚ از‬ ‫ﺧﻮﻳﺸﺎوﻧﺪان ﺷﺎن را ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬اﻃﻔﺎل ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﻳﻜﻲ ا ز ﺧﻮاﻫﺮان ﺣﺒﻴﻴﻪ ﻣﻜﻲ ﻳﺎ ﻣﺮﻏﻠﻲ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ ﺣﺒﻴﺒﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ " ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ اوﻻد‬ ‫ﻫﺎ را ﻧﺰد ﻣﻜﻲ ﺑﮕﺬارﻳﻢ او ﻳﻚ ﻣﺎدر ﺑﺎ اﺣﺘﻴﺎط اﺳﺖ واز اوﻻدﻫﺎ ي ﺧﻮد ﺑﺨﻮﺑﻲ ﻣﻮاﻇﺒﺖ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ و ﻣﻘﺮرات ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺎ و او ﻳﻜﺴﺎن ﺑﻮده و او ﻣﻴﺪاﻧﺪ‬ ‫ﻛﻪ او ﻻد ﻫﺎ ﭼﻪ ﻛﺎر ﻫﺎ را ﺑﻜﻨﻨﺪ و ﻛﺪام ﻛﺎرﻫﺎ را ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﻧﺪﻫﻨﺪ ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ آﻧﻬﺎ در ﺧﺎﻧﻪ ﺧﻮد ﻣﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺮﻏﻠﻲ زن و ﺧﻮاﻫﺮ ﺧﻮب اﺳﺖ اﻣﺎ او ﻧﻈﺮﻳﺎت ﻣﺘﻔﺎوت دارد او ﺑﭽﻪ اش را اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﺗﺎ ﻛﺎﻏﺬ ﭘﺮان ﺑﺎزي ﻛﻨﺪ اﻣﺎ ﻣﻜﻲ ﺑﭽﻪ اش اﺣﺴﺎن را اﺟﺎزه ﻧﻤﻲ‬ ‫دﻫﺪ زﻳﺮا ا ز اﻓﺘﺎدن ا ش ﻣﻲ ﺗﺮﺳﺪ و ﻣﻜﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻦ اﺳﺖ ﭘﺲ ﻣﻦ او را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ‪".‬‬ ‫ﺑﻪ ﻋﻴﻦ ﺷﻜﻞ ﻣﺮدم ﻫﻢ در ﺑﻴﻦ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﻫﺎ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻣﺮدم ﻛﺴﺎﻧﻲ را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﻋﺘﻤﺎد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ واز ﻫﺮ ﻧﮕﺎه ﺑﺎ آ ن ﻫﺎ‬ ‫ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﻮده و ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ ﺑﻬﺘﺮ ا ﺗﺨﺎذ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد‪ .‬در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت اﺷﺨﺎص ﻣﺨﺘﻠﻒ از اﺣﺰاب ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﻧﻈﺮﻳﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺧﻮد را ﺑﺮاي رﻳﺎﺳﺖ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و رأي دﻫﻨﺪﮔﺎن ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﺪام ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺗﺮﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﺎت و ﻋﻘﺎﻳﺪ را ﺑﺎ آن ﻫﺎ دارﻧﺪ ﻟﺬا آﻧﻬﺎ را ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ از ﺧﻮد اﻧﺘﺨﺎب‬ ‫ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺛﺒﺖ ﻧﺎم ﭼﻴﺴﺖ ؟‬ ‫ﻫﺮ رأي دﻫﻨﺪه ﺑﺎﻳﺪ واﺟﺪ دو ﺷﺮط ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ا ول ﺑﺎﻳﺪ داراي ﺳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ درﺳﺖ و ﺑﺎ ﻣﺴﺆﻟﻴﺖ ﺑﮕﻴﺮد رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ در ﻣﻤﺎﻟﻚ‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻓﺮق ﻣﻴﻜﻨﺪ ‪ .‬در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ‪ ١٨‬و در اﻳﺮان ‪ ١۶‬ا ﺳﺖ‪.‬‬ ‫دوم رأي دﻫﻨﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﻌﻴﺖ ﻛﺸﻮري را ﻛﻪ در آ ن زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﺗﺒﻌﻪ ﻫﻤﺎن ﻛﺸﻮر ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻴﻦ زن و ﻣﺮد ﺗﻔﺎوت و ﺟﻮد ﻧﺪارد ﭘﺲ ﻫﺮدو ـ‬ ‫زن و ﻣﺮد ﻫﮋده ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺎ داﺷﺘﻦ ﺗﺎ ﺑﻌﻴﺖ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ رأي ﺑﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﺒﻞ ا ز اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺑﺎﻳﺪ ﺛﺒﺖ ﻧﺎم ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻳﻚ ﻟﺴﺖ ﻣﻲ ﺳﺎزﻧﺪ ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي رأي دادن ﻣﻲ آﻳﺪ ﻧﺎم ﺷﺎن را‬ ‫درﻟﺴﺖ ﺧﻂ ﻣﻲ زﻧﺪ ﺗﺎ ﻛﺴﻲ دو ﺑﺎره رأي ﻧﺪﻫﺪ و ﻛﺴﻲ ﻛﻪ از اﻓﻔﺎﻧﺴﺘﺎن ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻘﻠﺐ ﻛﻨﺪ و ﺑﻄﻮر دروﻏﻲ رأي ﺑﺪﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از زﻧﺎن در ﺑﺎره ﺛﺒﺖ ﻧﺎم ﻋﺼﺒﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻻزم ﺑﻪ ﺗﺸﻮﻳﺶ ﻧﻴﺴﺖ ﺛﺒﺖ ﻧﺎم ﺑﺴﻴﺎر آﺳﺎن ﺑﻮده و ﺑﺎﻋﺚ ﻧﺎراﺣﺘﻲ ﻧﻤﻲ ﮔﺮدد ‪ .‬ﺷﻤﺎ در ﻳﻚ دﻓﺘﺮ ﻣﺨﺼﻮص‬ ‫ﺑﺮاي زﻧﺎن ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ و در آﻧﺠﺎ زﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺎم ﺷﻤﺎ را ﺛﺒﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و اﻳﻦ ﻛﺎر ﻓﻘﻂ ﭼﻨﺪ دﻗﻴﻘﻪ را در ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﺷﻤﺎ ﻛﺎرت ﺛﺒﺖ رأي دﻫﻨﺪه را‬ ‫اﺧﺬ ﻣﻲ دارﻳﺪ اﮔﺮ ﻋﻜﺲ ﺗﺎ ن در ﻛﺎرت ﻧﺼﺐ ﮔﺮدد ﺑﻬﺘﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﺗﺎ اﻃﻤﻨﻴﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﻛﺴﻲ در ﻋﻮض ﺷﻤﺎ رأي ﻧﺪﻫﺪ ‪ .‬ﭼﻨﺪ ﻳﻦ رﻫﺒﺮ ﻣﺤﺘﺮم‬ ‫اﺳﻼﻣﻲ در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن و ﻛﺸﻮر ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﮔﻔﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﺼﺐ ﻧﻤﻮدن ﻋﻜﺲ زﻧﺎن در ﻛﺎرت رأي درﺳﺖ اﺳﺖ اﻣﺎ اﮔﺮ ﺷﻤﺎ وﻳﺎ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺗﺎن ﺑﺎ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻣﻮاﻓﻖ‬ ‫ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ اﺧﺘﻴﺎر ﺑﺎ ﺷﻤﺎ اﺳﺖ و ﻧﻈﺮ ﺗﺎن ﻗﺎ ﺑﻞ اﺣﺘﺮام اﺳﺖ ‪.‬‬

‫‪12‬‬

‫ﻓﺼﻞ ا ول ‪ :‬ﺷﺮوع ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﺑﺎز ﻫﻢ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺪون ﻋﻜﺲ ﻛﺎرت را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ و در ﻋﻮض درروز رأي دادن ﻧﺸﺎن اﻧﮕﺸﺖ ﺗﺎن را ﺑﮕﺬارﻳﺪ و رأي دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫رأي دادن ﭼﻴﺴﺖ ؟‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ رأي دادن اﻇﻬﺎر ﻋﻘﻴﺪه و ﻧﻈﺮ در ﺑﺎره ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ رﻫﺒﺮ ﺑﺎﺷﺪ و ﻳﺎ ﭼﻴﺰﻫﺎي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﺑﮕﻴﺮد اﺳﺖ‪ .‬رأي دادن ﻳﻜﻲ از ﻃﺮﻳﻘﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﮔﺮوﭘﻲ اﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻳﻚ ﮔﺮوپ ﺿﺮورت ﺑﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮ ﻓﺘﻦ دارد ﺑﺎﻻي ﻫﻤﻪ اﺛﺮﻣﻲ ﮔﺬارد ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻪ اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ‬ ‫داراي ﻧﻈﺮﻳﺎت و ﺧﻮاﺳﺖ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻧﺪ ﭘﺲ آن ﻫﺎ ﭼﻄﻮر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ؟‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻃﺮﻳﻖ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﻴﺼﻠﻪ ﺑﺤﺚ و ﻣﺬاﻛﺮه اﺳﺖ ﺗﺎ ﻫﻤﻪ اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ ﺑﺎﻫﻢ ﻣﻮاﻓﻖ ﮔﺮدﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﻮاﻓﻖ ﻧﻈﺮ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد اﻣﺎ اﻳﻦ اﻳﺠﺎب وﻗﺖ‬ ‫و زﻣﺎن زﻳﺎد را ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺣﺘﻲ ﺑﻌﻀﻲ او ﻗﺎ ت رﺿﺎﻳﺖ ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ ﻧﺎﻣﻤﻜﻦ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﺮوﻳﺲ در راه ﻣﺰار ﺷﺮﻳﻒ‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ او ﻗﺎت ﭼﻨﻴﻦ وا ﻗﻊ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﺨﺺ در ﮔﺮوپ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻲ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد زﻳﺮا او ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ راه ﺣﻞ را ﻣﻲ داﻧﺪ‪ .‬ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺎل ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﺷﻤﺎ‬ ‫در ﻳﻚ ﻣﻮ ﺗﺮ ﺳﺮوﻳﺲ ﻣﺰارﺷﺮﻳﻒ ﺳﻔﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻮﺗﺮ در راه ﺧﺮاب ﻣﻲ ﺷﻮد ﻫﻤﻪ راﻛﺒﻴﻦ ا ز ﺳﺮوﻳﺲ ﭘﻴﺎده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ دﻟﻴﻞ ﺧﺮاﺑﻲ ﻣﻮ ﺗﺮ را ﺑﺪا ﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﺎﻳﺮ‬ ‫ﻧﮕﺎه ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ آﻳﺎ ﺳﺮوﻳﺲ ﭼﺎﻻن ﺷﺪه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻳﺎ ﺗﺎﻳﺮ ﭘﻨﭽﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ ؟ ﺷﺎﻳﺪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻳﻚ ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ اﻣﺎ درﻳﻮر ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮد زﻳﺮا او ﻣﻮﺗﺮ‬ ‫ﺧﻮدرا ﺧﻮب ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﺪ و درﺑﺎره آن ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ را ﻣﻴﺪاﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ درﺑﻌﻀﻲ ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ دﻳﮕﺮ ﺑﻬﺘﺮ ا ﺳﺖ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﻣﺮدم ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻳﺎ ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ درﻳﻮر ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻮد ﺳﺮوﻳﺲ را ﺗﻮﻗﻒ ﺑﺪﻫﺪ وآن را ﺗﻴﺎر ﻛﻨﺪ و‬ ‫اﻳﻦ وﻗﺖ زﻳﺎدي را در ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و در ﺗﻮﻗﻒ ﺑﻌﺪي در ﻳﻚ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﮔﺎه درﻳﻮر از راﻛﺒﻴﻦ ﻣﻲ ﭘﺮﺳﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻴﺨﻮا ﻫﻨﺪ ﺗﻮ ﻗﻒ ﻛﻨﻨﺪ و ﻳﺎ ﺑﺨﺎﻃﺮ وﻗﺖ ﺿﺎﻳﻊ‬ ‫ﺷﺪه ﺑﻪ ﺳﻔﺮ ﺧﻮد اداﻣﻪ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫او ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ " ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻔﺮ ﺧﻮد اداﻣﻪ ﺑﺪﻫﻴﻢ ؟ " ﻓﻘﻂ دو ﻧﻔﺮ دﺳﺖ ﺧﻮد را ﺑﺎﻻ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‬ ‫" ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﻪ ﺗﻮ ﻗﻒ ﻛﻨﻴﻢ " درﻳﻮر ﻣﻲ ﭘﺮﺳﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺎر ﭘﺎﻧﺰده ﻧﻔﺮدﺳﺖ ﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪ ،‬ﭘﺲ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﻗﻒ ﻛﻨﻴﻢ زﻳﺮا ﺗﻌﺪاد‬ ‫زﻳﺎد ﻣﺮدم اﻳﻦ را ﻣﻴﺨﻮاﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ اوﻗﺎت ﺷﺨﺼﻲ ﻳﺎ ﮔﺮوﭘﻲ ﺣﺘﻲ درﺑﺎره اﻳﻨﻜﻪ دﻳﮕﺮان ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻧﻤﻲ ﭘﺮﺳﺪ زﻳﺮا ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻗﻮي ﺗﺮ اﻧﺪ و ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ آﻣﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ آﻧﻬﺎ‬ ‫ازﮔﻮش دادن ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖ ﻫﺎي دﻳﮕﺮان اﻧﻜﺎر ﻣﻲ ورزﻧﺪ ودرﻋﻮض دﻳﮕﺮان را ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ اﻃﺎﻋﺖ از ﺧﻮد ﻣﻲ ﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ د ﻳﻜﺘﺎﺗﻮري اﺳﺖ ﻧﻪ دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ واﻳﻦ‬ ‫ﻳﻚ ﺷﻜﻞ ﻧﺎ درﺳﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻮده و ﻃﺮﻳﻘﻪ درﺳﺖ ﺑﺮاي ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﺑﺮاي داﺷﺘﻦ ﻳﻚ زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮش درﻓﺎﻣﻴﻞ ﻳﺎ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻧﻴﺴﺖ ‪.‬‬ ‫راه ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑﺮاي دادن رأي ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ ﻣﺜﻼٌ را ﻛﺒﻴﻦ ﺳﺮوﻳﺲ ﺑﺎ ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻤﻮدن دﺳﺘﺎن ﺷﺎن رأي ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬در ﺑﻌﻀﻲ ﭘﺎرﻟﻤﺎن ﻫﺎ ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺧﻮﻳﺶ رأي‬ ‫ﻣﻲ دﻫﻨﺪ درﺻﻮرت ﻗﺒﻮل ﻧﻤﻮدن ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ " ﺑﻠﻲ " ﻳﺎ " ﻧﺨﻴﺮ" ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ .‬و ﺷﺨﺺ ﻣﺴﺌﻮل ﺗﻌﺪاد رأي ﻫﺎي ﺑﻠﻲ و ﻧﺨﻴﺮ را ﻣﻲ ﺷﻤﺎرد وﻓﻴﺼﻠﻪ را ﻧﻈﺮ ﺑﻪ‬ ‫زﻳﺎد ي ﺗﻌﺪاد رأي اﻋﻼم ﻣﻲ دارد‪.‬‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻً اﮔﺮ ﻳﻚ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻬﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ا زﻃﺮﻳﻖ رأي ﻣﺨﻔﻲ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد واﻳﻦ ﻃﺮﻳﻘﻪ اي ا ﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮاﺳﺖ ﻫﺮ ﻛﺲ واﻗﻌﺎً ﺑﺮآورده ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﻃﺮﻳﻖ ﻛﺴﻲ از ﺷﻤﺎ ﻗﻬﺮ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺷﻤﺎ را ﻣﻮرد ﻣﺠﺎزات ﻗﺮار دﻫﺪ دوﺳﺖ ﺧﻮد را از دﺳﺖ ﻧﻤﻲ دﻫﻴﺪ و ﻣﻮرد ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﻓﺸﺎ ر ﻗﺮار ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮﻳﺪ زﻳﺮا ﻫﻴﭻ‬ ‫ﻛﺲ ﻧﻤﻲ داﻧﺪ ﺷﻤﺎ ﺑﺮاي ﻛﻲ رأي داده اﻳﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ا ز ﺟﺮ وﺑﺤﺚ واﻳﺠﺎد ﻣﺸﻜﻞ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻧﻤﻮده وﺑﺮاي ﺷﺨﺺ آزادي واﻗﻌﻲ ﻣﻲ دﻫﺪ ﺗﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫‪13‬‬

‫ﻓﺼﻞ ا ول ‪ :‬ﺷﺮوع ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‬ ‫وﻗﺘﻲ ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ رأي ﻣﺨﻔﻲ رأي دﻫﻴﺪ ﻫﺮ رأي دﻫﻨﺪه ﻋﻼﻣﺖ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ ﺷﺨﺼﻲ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺧﻮد را ﻧﺸﺎﻧﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﺎﻻي ﻛﺎﻏﺬ ﻣﻲ ﮔﺬارﻧﺪ وﻛﺎﻏﺬ ﻫﺎي‬ ‫ﺷﺎن را ﺑﻪ ﻛﺲ دﻳﮕﺮ ﻧﺸﺎن ﻧﻤﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪاً ﻛﺎﻏﺬ ﻫﺎ را درﺑﻜﺲ ﻣﺨﺼﻮص رأي ﻣﻲ اﻧﺪازﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻧﻤﻲ داﻧﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻛﻲ رأي داده‬ ‫اﻧﺪ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻣﻲ ﺗﻮا ﻧﻨﺪ ﻧﮕﻮﻳﻨﺪ وﻳﺎ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ رأي ﻣﺨﻔﻲ ﺑﻮد ﭼﻮن ﻧﺎم ﺷﺎن درﻛﺎﻏﺬﻫﺎ درج ﻧﻴﺴﺖ ﻛﺴﻴﻜﻪ ﺻﻨﺪوق را ﺑﺎز ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻧﻴﺰ ﻧﻤﻴﺪاﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻛﺪام ﻛﺎﻏﺬ ا ز ﻛﺪام ﺷﺨﺺ ا ﺳﺖ ‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ؟‬ ‫ﺑﻴﺎﺋﻴﺪ ﻳﻚ ﻃﺮﻳﻘﻪ را اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﻢ ‪ .‬ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﺎي ﺳﻴﺎه ﻳﺎ ﺳﺒﺰ ﺑﻨﻮﺷﻴﻢ ‪ ،‬ﻫﺮﻛﺲ ﭼﺎي ﺳﺒﺰ ﻣﻲ ﻧﻮﺷﺪ دﺳﺖ ﺧﻮد را ﺑﻠﻨﺪ ﻛﻨﺪ و ﻛﻲ ﭼﺎي ﺳﻴﺎه را‬ ‫ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻴﺪﻫﺪ ؟ ﻓﻮاﻳﺪ و ﻧﻮاﻗﺺ رأي دادن ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻓﻮق ﭼﻴﺴﺖ ؟ ﻳﻜﻲ از ﻧﻮاﻗﺺ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺷﺮﻣﻨﺪوك ﻫﺴﺘﻴﺪ و ﻳﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ دوﺳﺖ ﺗﺎن ﺑﺎ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻣﻮا ﻓﻖ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ دﺳﺖ ﺧﻮدرا ﺑﻠﻨﺪ ﻛﻨﻴﺪ اﻣﺎ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ اوﻟﻴﻦ ﺷﺨﺺ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ دﺳﺖ اش را ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﭘﺲ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﺳﺨﻦ ﻧﻤﻲ ﮔﻮﻳﺪ‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ ا وﻗﺎت ﺷﻤﺎ ﻣﺠﺒﻮر ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ دﺳﺖ ﻫﺎ را ﺷﻤﺎر ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ زﻳﺮا دﺳﺖ ﻫﺎي زﻳﺎدي ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ﺑﻴﺎ ﺋﻴﺪ رأي دادن را ﺑﺎ ﺻﺪا اﻣﺘﺤﺎن ﻛﻨﻴﻢ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﻢ ﭼﺎي ﺑﻨﻮﺷﻴﻢ ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﺻﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ " ﺑﻠﻲ " وﺑﻌﻀﻲ " ﻧﺨﻴﺮ " ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ‪ .‬ﭼﻪ ﻧﻮا ﻗﺺ و ﻓﻮاﻳﺪ‬ ‫وﺟﻮد دارد؟‬ ‫ﻓﺎﻳﺪه ـ ﺑﻪ زودي اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﺮدد ‪ .‬ﻧﻘﺺ ـ ﺑﻌﻀﻲ او ﻗﺎت ﻳﻚ ﺻﺪا ﺑﻠﻨﺪ ﺗﺮ ﺷﻨﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﺗﻌﺪاد ﻫﻢ ﻛﻢ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺎز اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺷﺮﻣﻨﺪوك ﺑﺎﺷﻴﺪ‬ ‫اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﺧﻮب ﻧﻴﺴﺖ ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ رأي دادن ﺗﻤﺎم ﺷﺪ ﺻﻨﺪوق ﺑﺎز ﻣﻲ ﺷﻮد وﻣﻲ ﺑﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﻲ زﻳﺎد ﺗﺮﻳﻦ رأي را ﺑﺮده اﺳﺖ و اﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﺑﺮﻧﺪه اﺳﺖ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ ﺗﻌﺪاد راي‬ ‫را ﺷﻤﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻨﺘﺮول ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﻏﻠﻄﻲ ﺻﻮرت ﺑﮕﻴﺮد و ﻳﺎ ﻗﺼﺪاً در ﺷﻤﺎرش راي ﺑﺮاي اﺷﺨﺎص ﻣﻮرد ﻧﻈﺮﺷﺎن ﺗﻘﻠﺐ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬اﻛﺜﺮاً ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ‬ ‫ﺷﻤﺎرش رأي را ﺑﻪ ﻋﻬﺪه دارﻧﺪ از ﻳﻚ ﻛﺸﻮر ﻛﺎﻣﻼً ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻲ آﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ا ﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ آن ﻛﺎﻣﻼً ﻋﺎدﻻﻧﻪ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ آﻳﺪ زﻳﺮا آﻧﻬﺎ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻫﺎ را ﻧﻤﻲ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﮕﺮي زﻳﺎدﺗﺮ ﻋﻼﻗﻪ داﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ ووﻇﻴﻔﻪ آﻧﻬﺎ ﻓﻘﻂ ﺻﺪا ﻗﺖ در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﮔﺬﺷﺘﻪ اﻣﺮﻳﻜﺎ درﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﺎ ﺷﻤﺎرش‬ ‫رأي ﻫﺎ ﭘﺮاﺑﻠﻢ ﭘﻴﺪا ﺷﺪ و ﺗﻤﺎم رأي ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ دوﺑﺎره ﺷﻤﺎر ﻣﻲ‬ ‫ﺷﺪ و ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﺮدم از ﻫﺮﺟﺎ آﻣﺪﻧﺪ ﺗﺎ اﻃﻤﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻛﻪ ا ﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻋﺎدﻻﻧﻪ و ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ‪.‬‬

‫ﺳﻬﻤﻴﻪ ﭼﻴﺴﺖ ؟‬ ‫ﻳﻚ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﻳﺎ ﺑﺎزي ﻳﺎ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺳﻴﺎﺳﻲ زﻣﺎﻧﻲ ﻋﺎدﻻﻧﻪ ﺻﻮرت‬ ‫ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﺎﻧﺲ ﭘﻴﺮوزي درآن را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬اﮔﺮ‬ ‫ﺷﺨﺼﻲ ﺑﺎ ﻧﺎﻛﺎﻣﻲ روﺑﺮوﻣﻲ ﮔﺮدد ﭼﻪ واﻗﻊ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ؟ اﮔﺮ ﺑﺎز‬ ‫ﻫﻢ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺴﺎﻳﻞ را ﻋﺎدﻻﻧﻪ ﺗﺮ‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬

‫درﺗﺼﻮﻳﺮ ﺷﺨﺺ ﻧﺎﻇﺮ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت را ﺑﺎ ﻛﺎرت ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﺎﻧﻤﻲ را در ﺣﺎ ﻟﺖ اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﻛﺎرت رأي‬ ‫ﻣﺨﻔﻲ در ﺻﻨﺪوق رأي ﻧﻈﺎرت ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﮔﺮدد ﻛﻪ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻋﺎدﻻﻧﻪ ﺻﻮرت ﻣﻴﮕﻴﺮد)‪(OSCE‬‬

‫‪14‬‬

‫ﻓﺼﻞ ا ول ‪ :‬ﺷﺮوع ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‬ ‫اﻣﺘﻴﺎزدرﻣﺴﺎﺑﻘﻪ‬ ‫ﻓﺮض ﻛﻨﻴﻢ ﺗﻮرﻳﺎﻟﻲ ﺑﺎ ﭘﺴﺮ ﻛﺎﻛﺎﻳﺶ ﺧﺎﻟﺪ ﻳﻚ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ دارد اﻣﺎ ﺧﺎﻟﺪ ﭼﭙﻠﻲ ﺑﻪ ﭘﺎ دارد و ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻮرﻳﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻛﺮﻣﭻ ﭘﻮﺷﻴﺪه اﺳﺖ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ دوش ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﺮاي‬ ‫ﻣﺴﺎوي ﺗﺮ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﺧﺎﻟﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻛﻮ ﺗﺎه ﺗﺮي را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻮرﻳﺎﻟﻲ ﺑﺪود ﻛﻪ اﻳﻦ ﻳﻚ اﻣﺘﻴﺎز اﺳﺖ‪.‬‬ ‫دراﻧﺘﺨﺎﺑﺎت " ﺴﻬﻣﻳﻪ " ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ اﻣﺘﻴﺎز اﺳﺖ اﮔﺮ ﻳﻚ ﮔﺮوپ داراي ﭼﺎﻧﺲ ﻣﺴﺎوي ﺑﺎ دﻳﮕﺮان ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺮا ﻳﺶ اﻣﺘﻴﺎز داده ﻣﻴﺸﻮد ﺗﺎ ﺑﺎ ﻣﺴﺎﻳﻞ ﺑﺮﺧﻮرد ﻋﺎدﻻﻧﻪ‬ ‫ﺗﺮ ﺻﻮرت ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬ ‫● درﺳﻴﺎﺳﺖ ﻫﺎي اﻣﺮوزي ﻋﻤﻮﻤﺄً ﻋﻘﻴﺪه ﺑﺮاﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ زﻧﺎن ﺑﺎ ﻣﻮا ﻧﻊ ذﻳﻞ ﻣﻮاﺟﻪ اﻧﺪ ‪:‬‬ ‫ا ﻳﻦ ﭘﺮوﺳﻪ ﺗﺎ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻮده و ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺮدان ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻬﺎي ﻣﺘﻤﺎدي آ ن را اﻧﺠﺎم داده اﻧﺪ ﺑﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﻧﺠﺎم آ ن ﺑﻠﺪ ﻳﺖ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬ ‫● ﻣﺮدان از ﭘﺸﺘﺒﺎﻧﻲ ﻋﻤﻴﻖ ﻣﺮدان دﻳﮕﺮ ﺑﺮﺧﻮردار ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺑﺮاي ﺷﺎن ﻣﻲ ﺟﻨﮕﻨﺪ ‪ ،‬ﭘﻮل ﻣﻲ دﻫﻨﺪ و آن ﻫﺎ را ﺗﺎﺋﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫زﻧﺎن از ﭼﻨﻴﻦ ﺣﻤﺎﻳﺖ و ﭘﺸﺘﺒﺎﻧﻲ ﺗﺎ ﻫﻨﻮز ﺑﺮ ﺧﻮردار ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫● ﺑﺮاي زﻧﺎن اﻳﺴﺘﺎد ﺷﺪن در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻋﻮا م و ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدن ﻣﺸﻜﻞ ﺗﺮ اﺳﺖ و ﺗﺮس دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﻣﺮدم او را ﺑﺤﻴﺚ زﻧﻲ ﻛﻪ ﺧﻮدرا ﻣﻮرد ﺗﻮ ﺟﻪ ﻫﻤﻪ ﻗﺮار‬ ‫داده ﺗﺎﺋﻴﺪ ﻧﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫● زﻧﺎن در ﺧﺎﻧﻪ و ﺑﺎ اﻃﻔﺎل ﺧﻮد ﻣﺴﺆﻟﻴﺖ ﻫﺎي زﻳﺎد دارﻧﺪ و ازاﻳﻦ ﺳﺒﺐ ﺑﺮاي ﻛﺎرﻫﺎي ﺳﻴﺎﺳﻲ وﻗﺖ ﻛﺎﻓﻲ ﻧﺪارﻧﺪ ﺑﻪ ﺟﻠﺴﺎ ت رﻓﺘﻪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ و ﺑﺮاي‬ ‫دادن ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﻫﺎي دور ﺳﻔﺮﻛﺮده ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫● ﺑﻌﻀﻲ اوﻗﺎت ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎي ﺷﺎن آﻧﻬﺎ را ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ وﻳﺎ آﻧﻬﺎ را ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﻲ ﺳﺎزﻧﺪ اﻣﺎ اﮔﺮﻣﺮد در ﻳﻚ ﻓﺎﻣﻴﻞ درﺳﻴﺎﺳﺖ دﺳﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻳﻪ اﻓﺘﺨﺎر‬ ‫ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺑﻮده و ﺑﻪ او ﻛﻤﻚ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫● ﺑﻌﻀﻲ از رأي دﻫﻨﺪﮔﺎن ﺗﺎ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﻃﺮﻓﺪار زﻧﺎن ﻧﺒﻮده و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻟﻄﻤﻪ ﻣﻲ زﻧﻨﺪ آﻧﻬﺎ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮاي ﻣﺮد رأي ﺑﺪﻫﻨﺪ ﺑﺪون ﻣﺸﺎﻫﺪه اﻳﻨﻜﻪ ﺷﺎﻳﺪ‬ ‫زﻧﺎن ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم دادن ﻛﺎر ﺑﻬﺘﺮ وﻻﻳﻖ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﻨﻴﻢ ﻛﻪ زﻧﺎن داراي اﻣﺘﻴﺎزات ذﻳﻞ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫● ﻣﺮدم ﺑﻪ زﻧﺎن زﻳﺎد ﺗﺮ اﻋﺘﻤﺎد دارﻧﺪ زﻳﺮا ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﺻﺎدق ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪.‬‬ ‫● زﻧﺎن ﺑﺨﺸﻲ از ﺷﺒﻜﻪ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻧﺒﻮده ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪.‬‬ ‫● زﻧﺎن ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻲ واﻗﻌﻲ ﻧﺰدﻳﻜﺘﺮ اﻧﺪ ﻟﺬا از ﺧﻮاﺳﺖ ﻫﺎ وﺿﺮورﻳﺎت آﮔﺎﻫﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ دارﻧﺪ ‪.‬‬ ‫● زﻧﺎن ا ﺷﺨﺎص ﺷﺠﺎع وﻗﻮي اﻧﺪ ﻛﻪ ﺟﺮﺋﺖ دارﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﺸﻜﻼت وﻣﻮا ﻧﻊ ﻛﻪ در راه ﺷﺎن ﻗﺮار داﺸﺘﻪ ﻓﺎﻳﻖ ﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ؟‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ زﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ درﺳﻴﺎﺳﺖ دﺳﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼت ذﻛﺮ ﺷﺪه روﺑﺮو ﻫﺴﺘﻨﺪ ؟ آﻳﺎ ﺷﻨﺪﻳﺪه اﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﺮدم‬ ‫درﺑﺎره زﻧﻴﻜﻪ ﻧﻈﺮﻳﺎت ﺧﻮد را آزاداﻧﻪ ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﺪﮔﻮﻳﻲ ﻛﻨﻨﺪ ؟ آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ درﺑﺎره ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻮا ﻧﻊ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ زﻧﺎن ﺑﺎ آن ﻣﻘﺎ ﺑﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ ﻟﺴﺖ اﻓﺰود ﮔﺮدد؟‬

‫‪15‬‬

‫ﻓﺼﻞ ا ول ‪ :‬ﺷﺮوع ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‬ ‫ﺑﻬﺮﺣﺎل ﻣﻮاﻧﻊ ﻛﺎﻣﻼً ﺟﺪي اﻧﺪ از اﻳﻦ ﺳﺒﺐ ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻤﺎﻟﻚ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻫﺎي را اﺧﺘﺮاع ﻛﺮده اﻧﺪ ﻛﻪ ازاﻧﺼﺎف ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﺸﻮرﻫﺎ‬ ‫ﭘﺮﻧﺴﻴﺐ ﮔﻮره ﺧﺮ را ﻋﻤﻠﻲ ﻣﻲ ﺳﺎزﻧﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮم ﻛﻪ ﮔﻮره ﺧﺮ ﺣﻴﻮاﻧﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﭗ اﺳﺖ ﻛﻪ داراي ﺧﻄﻪ ﻫﺎي ﺳﻴﺎه و ﺳﻔﻴﺪ اﺳﺖ در ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻟﺴﺖ‬ ‫ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﻫﺎ ﻣﺜﻞ ﺧﻄﻪ ﻫﺎي ﺳﻴﺎه و ﺳﻔﻴﺪ اﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻌﺪ از ﻫﺮ ﺧﻄﻪ ﺳﻴﺎه ﻳﻚ ﺧﻄﻪ ﺳﻔﻴﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻟﺴﺖ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻫﺎ ﻫﻢ ﻧﺎم زﻧﺎن وﻣﺮدان ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻫﻢ‬ ‫ﻗﺮار دارﻧﺪ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻲ رﺳﺪ ﻧﺼﻒ ﺑﺮﻧﺪﮔﺎن زن وﻧﺼﻒ دﻳﮕﺮ ﻣﺮد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫اﻳﻦ در ﺳﻮﻳﺪن ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫ﻛﺸﻮر ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺗﻌﺪاد ﻛﺮﺳﻲ ﻫﺎي ﻣﻌﻴﻦ را ﺑﺮاي زﻧﺎن رﻳﺰرو ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ در ﻛﺸﻮر ﻫﺎي ﻓﺮاﻧﺴﻪ و‬ ‫اﻓﺮﻳﻘﺎي ﺟﻨﻮﺑﻲ ‪ ۵٠ ٪‬ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﻫﺎي اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻣﺤﻠﻲ ﺑﺎﻳﺪ زﻧﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ در ﻛﺸﻮر ﻧﺎروي ﺣﺰب‬ ‫ﻛﺎرﮔﺮ‪ ۴٠ ٪‬ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺳﻬﻴﻤﻪ داده اﻧﺪ در ﺗﺎﻧﺰاﻧﻴﺎ ‪ ٢٠ ٪‬ﻛﺮﺳﻲ ﻫﺎي ﻣﻠﻲ و ‪ ٢۵ ٪‬ﻛﺮﺳﻲ‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺤﻠﻲ ﺑﺮاي زﻧﺎن رﻳﺰرو ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ و درﻣﻤﻠﻜﺖ ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ‪ ٣٣ ٪‬در ﺳﻄﺢ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫ﻣﺤﻠﻲ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺣﻴﻮان ﻧﺎم ﻳﮏ ﺳﻬﻤﻴﻪ ﻣﻌﻴﻦ را ﻣﯽ رﺳﺎﻧﺪ ﮐﻪ‬ ‫درﺣﺰب ﺳﻴﺎﺳﯽ زن ﺑﻌﺪ از ﻣﺮد‬ ‫وﻣﺮدﺑﻌﺪ زن ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻂ هﺎی ﭘﻮﺳﺖ ﮔﻮرﻩ ﺧﺮ ا‬ ‫ﺳﺖ ‪.‬‬

‫درﻣﺎه ﻣﺎرچ ‪ ٢٠٠۴‬دوﻟﺖ ﻫﺴﭙﺎﻧﻴﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺧﻮد را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮدﻧﺪ درﺟﺮﻳﺎن ﻣﺒﺎرزات اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ‬ ‫ﺣﺰب ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﺴﺖ وﻋﺪه داد اﮔﺮ ﺑﺮﻧﺪه ﮔﺮدد ﻧﺼﻒ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ آن را در دوﻟﺖ آﻳﻨﺪه زﻧﺎن ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫داد و آﻧﻬﺎ ﺑﺮﻧﺪه ﺷﺪﻧﺪ و اﻳﻦ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ زﻧﺎن و ﻣﺮدان زﻳﺎد ﺑﺎ آﻧﺎن ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﻮده اﻧﺪ‪.‬‬ ‫در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻫﻢ ﺑﻄﻮر او ﺳﻂ دو ﻛﺮﺳﻲ را ﺑﺮاي زﻧﺎن در ﻫﺮ وﻻﻳﺖ ﻛﻪ د رﻣﺠﻤﻮع ‪ ٢۵ ٪‬در ﺳﻄﺢ ﻣﻠﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد رﻳﺰرو ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر رﻋﺎﻳﺖ ﻋﺪاﻟﺖ ﺑﺮاي زﻧﺎن در ﻟﻮﻳﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ و ﻣﺮدﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ اﻳﻦ رأي دادﻧﺪ اﻛﺜﺮاً ﻣﺮدان ﺑﻮدﻧﺪ زﻳﺮا آﻧﻬﺎ دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ‬ ‫واﻗﻌﻲ را ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ درآن ﺑﺎﺗﻤﺎم اﺗﺒﺎع اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ رﻓﺘﺎر ﮔﺮدﻳﺪ و ﻧﺼﻒ ﻧﻔﻮس اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن را از آن ﻣﺤﺮوم ﻧﺴﺎﺧﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺒﺎرزه دﺳﺘﻪ ﺟﻤﻌﻲ ‪ ،‬ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﺟﻤﻌﻲ وﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﭼﻴﺴﺖ ؟‬ ‫ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ و ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﻤﺴﺎﻳﺔ ﺗﺎن ‪ ،‬ﻗﺮﻳﻪ ﺗﺎن وﮔﺮوپ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻣﺮدم ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ آ ن ﺗﻌﻠﻖ دارﻳﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ و ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻳﻚ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺧﺎص در ﻣﻮرد آن اﺗﺨﺎذ ﮔﺮدد ﻃﻮر ﻣﺜﺎ ل ‪ ،‬ﻓﺮض ﻛﻨﻴﻢ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺤﻠﻲ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻳﻚ ﻣﻘﺪار ﭘﻮل را ﺑﺮاي اﻧﻜﺸﺎ ف دﻫﺎ ت ﺑﻪ ﻣﺼﺮف‬ ‫ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ و ﻗﺮﻳﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ آب ﭘﺎك ﺿﺮورت دارد ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻣﻘﺪاري از اﻳﻦ ﭘﻮل ﺑﺮاي ﻛﻨﺪن ﻳﻚ ﭼﺎه آب ﺑﺮاي ﻣﻜﺘﺐ و ﻳﻚ ﻛﻠﻴﻨﻴﻚ در ﻗﺮﻳﻪ ﺗﺎن ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺼﺮف ﺑﺮﺳﺪ ﺑﺮاي ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﻤﺎﻳﺖ و ﻗﻨﺎﻋﺖ دﻳﮕﺮان راﺟﻠﺐ ﻛﺮد و ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻪ ﻗﺴﻢ ﻣﺮدم ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﻗﻨﺎﻋﺖ داد‪.‬‬ ‫‪ . ١‬ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ از ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺷﻤﺎ ﻧﻔﻊ ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ آﻧﻬﺎ را از ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻄﻠﻊ ﺳﺎﺧﺘﻪ و وادار ﺳﺎزﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻣﺮدم ﻋﻮام ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻨﺪ وﻳﺎ از ﻃﺮﻳﻖ رأي ﮔﻴﺮي ﺣﻤﺎﻳﺖ آﻧﻬﺎ را ﺑﺮاي ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻣﺮام ﺧﻮﻳﺶ ﺟﻠﺐ‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻳﺪ ﻣﺮدم ﻗﺮﻳﻪ ﺷﻤﺎ ازﭘﻮل ﺧﺒﺮ ﻧﺪارﻧﺪ ﻟﺬا ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ دراﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺑﺪﻫﻴﺪ و ﻳﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﻗﺒﻼً ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت دارﻧﺪ اﻣﺎ ﺟﺮﺋﺖ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﭼﻴﺰي ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ‬ ‫زﻳﺮا ﻓﻜﺮﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﻼش آﻧﻬﺎ ﺑﻴﻬﻮده اﺳﺖ وﻇﻴﻔﻪ ﺷﻤﺎ اﺳﺖ ﺗﺎ آﻧﻬﺎ را ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ و آﻧﻬﺎ را در روﺷﻨﻲ ﻗﺮارﺑﺪﻫﻴﺪ ﺗﺎ از ﻧﻈﺮﺷﻤﺎ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آورده و‬ ‫ﺑﺮاي ﻋﻤﻠﻲ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺷﻤﺎ ﻓﻌﺎﻻﻧﻪ ﻣﺒﺎرزه ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ را "ﻣﺒﺎرزه دﺳﺘﻪ ﺟﻤﻌﻲ ﻳﺎﮔﺮوﭘﻲ" ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ . ٢‬ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً از ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻧﻔﻊ ﻧﻤﻲ ﺑﺮﻧﺪ‬ ‫اﻣﺎ دوﺳﺖ ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻳﺎ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺎر دﻳﮕﺮ ﺷﻤﺎ از او ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬واﺿﺢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﺎﻧﺲ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ در ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﺟﻠﺐ ﻣﺮدم ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ ‪.‬‬

‫‪16‬‬

‫ﻓﺼﻞ ا ول ‪ :‬ﺷﺮوع ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‬ ‫ا ﻟﺒﺘﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﻮده ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻳﻨﺪ ﺗﺎ اﻳﻦ دوﺳﺘﻲ ﻫﺎ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻳﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ دوﺳﺘﻲ ﻫﺎ را ﺑﻪ وﺟﻮد آورد ﻛﻪ اﻳﻦ را " ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﺟﻤﻌﻲ " ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ‪ ،‬در‬ ‫ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﺟﻤﻌﻲ ﻗﺴﻤﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﻨﺎي آ ن اﺳﺖ ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﻣﺮدم ﻗﺎﻳﻢ ﻣﻲ ﮔﺮدد ﻛﻪ ﺑﻌﺪاً ﺑﺮاي ﻫﺮ دوي ﺷﻤﺎ و آن ﻫﺎ ﻣﻔﻴﺪ وا ﻗﻊ ﻣﻴﺸﻮد ‪ .‬ﻛﻤﻚ ﺑﻪ اﺷﻜﺎ ل‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﻗﺎدر ﺑﻪ دادن ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﻧﻔﻮذ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ درﺑﺎره ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﺧﺎص ﻣﺸﻮره ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ در ﺑﺎره آن‬ ‫زﻳﺎد ﻧﻤﻲ داﻧﻴﺪ و ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ در ﻳﻚ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ راي ﻣﻲ دﻫﻨﺪ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ازﺷﻤﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ . ٣‬ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ درﺑﺮآورده ﺷﺪن ﻣﻘﺼﺪ ﺷﻤﺎ ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﻪ ﺗﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﺪ ﭼﻴﺰ را اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺷﺎ ن ﺑﮕﻮﺋﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ‪ .‬آﻧﻬﺎ را ﻗﻨﺎﻋﺖ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻴﺰي راﻛﻪ ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻳﻚ ﻛﺎر ﺧﻮب ﺑﻮده وﻣﺮدﻣﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ آن ﻛﺎر اﻧﺠﺎم ﮔﻴﺮد وﺑﺮا ي ﺷﺎن ﻣﻲ ﮔﻮﺋﻴﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖ ﺷﻤﺎ ﻟﺒﻴﻚ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺷﺎﻳﺪ در‬ ‫ا ﻧﺘﺨﺎﺑﺎت آﻳﻨﺪه ﺑﺮاﻳﺶ رأي ﺑﺪﻫﻴﺪ و آﻧﻬﺎ را دوﺑﺎره ا ﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﭘﺮوﺳﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﺑﺎ ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﻗﺪرت ﻳﺎ ﻧﻔﻮذ دارﻧﺪ و ﻛﻮﺷﺶ ﻧﻤﻮدن ﺑﺮاي ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻧﻤﻮدن ﻗﻨﺎﻋﺖ آﻧﻬﺎ ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﻴﺰﻫﺎي ﻛﻪ ﭼﺎﻧﺲ ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﺧﻮاﺳﺖ ﻫﺎي ﺗﺎن را ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ!‬ ‫● ﺗﻌﺪاد زﻳﺎد ﻣﺮدم آن را ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ‬ ‫● ﺷﻤﺎ آن را ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻠﻜﻪد ﻻﻳﻞ ﺧﻮب و ﻣﻌﻘﻮل اراﺋﻪ ﻣﻴﺪارﻳﺪ ﻛﻪ ﭼﺮا اﻳﻦ ﻛﺎر ﺧﻮﺑﻲ اﺳﺖ ﺗﺎ اﻧﺠﺎم ﭘﺬﻳﺮد‪.‬‬ ‫● در ﺻﻮرت ﮔﻔﺘﻦ " ﺑﻠﻲ " ﻋﻮا ﻗﺐ ﺧﻮﺑﻲ را ﺑﺮاي ﺷﺨﺼﻲ ﻣﺴﺌﻮل در ﺑﺮ دارد‪.‬‬ ‫● در ﺻﻮرت ﻋﺪم ﻗﺒﻮل ﻛﺮدن ﻋﻮا ﻗﺐ ﻧﺎﮔﻮاري ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺨﺼﻲ ﻣﺴﺌﻮل ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ‪.‬‬ ‫زﻧﺎن ﺑﺎﻫﻢ ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‬ ‫اﮔﺮ ﭼﻪ زﻧﺎن از ﻳﻚ ﻧﮕﺎه اﻛﺜﺮﻳﺖ را در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ اﻣﺎ در ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻳﻚ اﻗﻠﻴﺖ ﻛﻮﭼﻚ را ﻣﻲ ﺳﺎزﻧﺪ ﻫﺮ ﮔﺎه آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻫﻤﻜﺎري ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻗﺪرت‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آورﻧﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺑﻜﻮﺷﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﮔﺎه ‪ ١۵‬زن ﺑﺮاي ‪ ١۵‬ﭼﻴﺰ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻘﺎﺿﺎﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻮﺛﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد اﮔﺮ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻫﺎي‬ ‫آن ﻫﺎ ﺑﺎﻳﻜﺪﻳﮕﺮ در ﺗﻀﺎد ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﺎﻋﺚ از ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻦ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ اﻣﺎ اﮔﺮ آن ﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺳﻪ ﭼﻴﺰ ﻣﻬﻢ را ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﭼﺎﻧﺲ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺷﺎن ﺑﻬﺘﺮ و ﺑﻴﺸﺘﺮ‬ ‫ا ﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ؟‬ ‫در ﺑﺎره ﺑﻌﻀﻲ از ﭘﺮاﺑﻠﻢ ﻫﺎي ﻛﻪ در اﻳﻦ اواﺧﺮ داﺷﺘﻪ اﻳﺪ ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﺪ ‪ .‬آﻳﺎ درﺑﺎره ﻣﺸﻜﻞ ﺗﺎن ﺑﺎ ﻛﺴﻲ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﻮده اﻳﺪ ؟ آﻳﺎ از ﻛﺴﻲ ﻣﺸﻮره ﺧﻮاﺳﺘﻪ اﻳﺪ ؟‬ ‫درﺑﺎره ﺷﺨﺼﻲ ﻛﻪ ﭘﺮاﺑﻠﻢ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﺪ آﻳﺎ او را آراﻣﺶ ﺑﺨﺸﻴﺪه اﻳﺪ ؟ آﻳﺎ در ﭘﻲ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ا و ﺑﺮ آﻣﺪه اﻳﺪ ؟ آﻳﺎ ﻣﻬﺎرت درس دادن ﺑﻪ او را داﺷﺘﻪ‬ ‫اﻳﺪ ؟ آﻳﺎ ﻧﻈﺮي ﺑﺮاي ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻞ وي داﺷﺘﻪ اﻳﺪ ؟‬ ‫اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻮﭼﻚ در ﺳﻄﺢ ﻳﻚ ﻓﺎﻣﻴﻞ و ﻳﺎ در ﺳﻄﺢ ﺑﺰرگ ﺑﻪ ﺳﻮﻳﻪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﻣﻠﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ " ﺻﻠﻴﺐ اﺣﻤﺮ "‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ درﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﻣﺮدم ازﻃﺮﻳﻖ ﺗﻠﻔﻦ ‪ ،‬ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن وﻛﻤﭙﻴﻮﺗﺮ ﺑﺎ ﻫﻢ ارﺗﺒﺎط ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻋﻀﻮﻳﺖ داﺷﺘﻦ در ﻳﻚ ﮔﺮوﭘﻲ از ﻣﺮدم ﻛﻪ داراي ﻧﻈﺮﻳﺎت ‪ ،‬اﻫﺪا ف‬ ‫وﭘﺮاﺑﻠﻢ ﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﺮاي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮدن ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت و ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ﺷﺒﻜﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ ا ﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻮاﻧﺎن زﻳﺎد ﺗﺮ ا ز ﻛﺸﻮرﻫﺎي ‪ www.takingitglobal.org‬اﺳﻼﻣﻲ در آن ﻋﻀﻮﻳﺖ دارﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﻗﺒﻼً ﭘﻨﺠﺎه ﺟﻮان اﻓﻐﺎن ﺑﺨﺸﻲ از اﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻈﺮﻳﺎت ‪ ،‬اﻣﻴﺪ ﻫﺎ و ﻣﺸﻮره ﻫﺎ درﺑﺎره ﭼﻴﺰﻫﺎي ﻛﻪ در ﺗﺠﺎرت وﻣﻜﺘﺐ ﺑﺮاي ﺷﺎن ﻣﻔﻴﺪ واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ‬ ‫ﺗﺒﺎدﻟﻪ ﻣﻲ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫‪17‬‬

‫ﻓﺼﻞ ا ول ‪ :‬ﺷﺮوع ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻜﻨﻴﺪ ؟‬ ‫ﺑﺮاي ﻛﺴﺐ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت در ﺑﺎره زﻧﺎن ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪار ﺟﻬﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ آدرس ﻛﻤﭙﻴﻮﺗﺮي ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ا ﻳﻦ وﻳﺐ ﺳﺎﻳﺖ ا ﻧﺘﺮﻧﻴﺖ ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫‪www. guide2womenleaders.com‬‬ ‫ﻳﻚ ﻣﺮد دﻧﻤﺎرﻛﻲ ﺑﻨﺎم ﻣﺎرﺗﻴﻦ ﻛﺮﺳﺘﻴﻨﺴﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻣﺎ ﺑﺮاي او ‪ E- Mail‬ﻓﺮﺳﺘﺎدﻳﻢ ﺗﺎ در ﺑﺎره وﻳﭗ ﺳﺎﻳﺖ او ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺑﺪﺳﺖ آروﻳﻢ و ﺿﻤﻦ‬ ‫درﻳﺎﺑﻢ ﻛﻪ ﭼﻪ اﻧﮕﻴﺰه ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺟﻤﻊ آوري ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫" ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻢ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ از وﻳﺐ ﺳﺎﻳﺖ ﻣﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ زﻧﺎن اﻓﻐﺎن را درﭘﺮوﺳﻪ اﺷﺘﺮاك در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺮاي ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﺎ ل ﺑﻪ زﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ‬ ‫در ﻗﺪرت دﺳﺖ داﺷﺘﻪ اﻧﺪ ﻋﻼﻗﻪ داﺷﺘﻢ زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﻃﻔﻞ ﺑﻮدم در ﺑﺎره ﻛﺎﺗﺮﻳﻦ ﺑﺰرگ اﻣﭙﺮاﻃﻮر روﺳﻴﻪ وﻣﺎرﻳﺎﺗﺮﻳﺴﺎ اﻣﭙﺮاﻃﻮر اﻃﺮﻳﺶ ودﻳﮕﺮان ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻤﻮدم‬ ‫ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻢ ﻛﻪ ﭼﻄﻮرآﻧﻬﺎ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ در ﻳﻚ ﻣﺤﻴﻂ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺮداﻧﻪ ﺧﻮد را ﺗﺒﺎرز دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﺎرﻳﺦ درﺑﺎره آﻧﻬﺎ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺟﻤﻊ آوري ﻧﻤﻮدم و درﻳﺎﻓﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري زﻧﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﺜﻞ آﻧﻬﺎ وﺟﻮد دارﻧﺪ و ﺑﻌﺪ از آﻣﻮﺧﺘﻦ اﻧﺘﺮﻧﻴﺖ ﭼﺎﻧﺲ اﻳﺠﺎد اﻳﻦ‬ ‫وﻳﺐ ﺳﺎﻳﺖ را ﺑﺪﺳﺖ آوردم ﺗﺎﻣﺮدﻣﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﺪاﻧﻨﺪ‪.‬‬

‫‪18‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬

‫زﻧﺎن ﻃﺎﻟﺐ ﺣﻖ رأي درﻧﻘﺸﻪ ﺟﻬﺎن‬

‫‪19‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬ ‫زﻧﺎن ﻃﺎﻟﺐ ﺣﻖ رأي دﻫﻲ درﻧﻘﺸﻪ ﺟﻬﺎن‬ ‫دراﻳﻨﺠﺎ از ﭼﻨﺪ ﻛﺸﻮر ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻛﻪ زﻧﺎن ﺣﻖ ﻛﺎﻣﻞ رأي را ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﻮده اﻧﺪ ﻧﺎم ﻣﻲ ﺑﺮﻳﻢ دراﻳﻦ ﻛﺸﻮرﻫﺎ زﻧﺎن ﻫﺮدو ﺣﻖ رأي دادن وﺣﻖ ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻤﻮدن‬ ‫دراﻧﺘﺨﺎﺑﺎت را ﻛﺴﺐ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ‪ .‬ﻛﺸﻮرﻫﺎي ذﻛﺮ ﺷﺪه در ﻟﺴﺖ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻳﺎ درﮔﺬﺷﺘﻪ داراي ﭘﺎرﻟﻤﺎن ﺑﻮده اﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﻓﻨﻠﻨﺪ‬

‫‪١٩٠۶‬‬

‫اﻻﺳﻜﺎ‬

‫‪١٩١٣‬‬

‫اﻃﺮﻳﺶ ‪ ،‬ﻗﺮﻏﺰﺳﺘﺎن ‪ ،‬ﻓﺪراﺳﻴﻮن روﺳﻴﻪ‬

‫‪١٩١٨‬‬

‫اﻳﺴﻠﻨﺪ‬

‫‪١٩٢٠‬‬

‫ﺗﺎ ﺟﻜﺴﺘﺎن و ﻣﻐﻮﻟﺴﺘﺎن‬

‫‪١٩٢۴‬‬

‫ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن‬

‫‪١٩٢٧‬‬

‫اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن‬

‫‪١٩٢٨‬‬

‫اﻓﺮﻳﻘﺎي ﺟﻨﻮﺑﻲ ) ﺳﻔﻴﺪ ﭘﻮﺳﺘﺎن (‬

‫‪١٩٣٠‬‬

‫ﺑﺮازﻳﻞ ‪ ،‬ﻛﻴﻮﺑﺎ ‪ ،‬ﺗﺮﻛﻴﻪ‬

‫‪١٩٣۴‬‬

‫ﻓﻠﻴﭙﻴﻦ‬

‫‪١٩٣٧‬‬

‫ازﺑﻜﺴﺘﺎن‬

‫‪١٩٣٨‬‬

‫ارﺟﻨﺘﺎﻳﻦ ‪ ،‬ﺟﺎﭘﺎن ‪ ،‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ‪ ،‬ﺳﻨﮕﺎﭘﻮر‬

‫‪١٩۴٧‬‬

‫ﺟﻤﻬﻮري ﻣﺮدم ﭼﻴﻦ‬

‫‪١٩۴٩‬‬

‫ﻛﻤﺒﻮدﻳﺎ ‪ ،‬ﭘﻴﺮو‬

‫‪١٩۵۵‬‬

‫آﺳﺘﺮا ﻟﻴﺎ ‪ ،‬ﻳﻮﮔﻨﺪا‬

‫‪١٩۶٢‬‬

‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ‪ ،‬ﻛﻴﻨﻴﺎ‬

‫‪١٩۶٣‬‬

‫ﻳﻤﻦ‬

‫‪١٩٧٠‬‬

‫ﺳﻮﻳﺲ‬

‫‪١٩٧١‬‬

‫اردن‬

‫‪١٩٧۴‬‬

‫اﻓﺮﻳﻘﺎي ﺟﻨﻮﺑﻲ ) ﻧﮋا د ﻣﺨﺘﻠﻂ ﺳﻴﺎه وﺳﻔﻴﺪ ‪ ،‬ﻫﻨﺪ و ﻫﺎ (‬

‫‪١٩٨۴‬‬

‫اﻓﺮﻳﻘﺎي ﺟﻨﻮﺑﻲ ) ﺳﻴﺎه ﭘﻮﺳﺘﺎن (‬

‫‪١٩٩۴‬‬

‫ﻛﻮﻳﺖ‬

‫‪٢٠٠٥‬‬

‫در اﻣﺎرات ﻣﺘﺤﺪه ﻋﺮب ﻛﻪ ﭘﺎرﻟﻤﺎن ﺗﻌﻴﻦ ﻣﻴﮕﺮدد زﻧﺎن وﻣﺮدان ﻫﺮدو ﺣﻖ رأي دادن ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬

‫‪20‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎي اﻣﺮوز‬ ‫ﻳﻜﻲ ا ز وا ﻗﻌﻴﺖ ﻫﺎي ﺗﻠﺦ درﺑﺎره اﻧﺴﺎن ﻫﺎ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ در ﻗﺪرت دﺳﺖ داﺷﺘﻪ ﺧﻮد دﻳﮕﺮان را ﺷﺮﻳﻚ ﺳﺎزﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﺘﺞ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻦ ﻣﺮدم‬ ‫ﺑﺮاي ﺣﻘﻮق ﺷﺎن ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬دﺳﺖ درزﻳﺮاﻻﺷﻪ ﮔﺮﻓﺘﻦ و اﻧﺘﻈﺎر ﻛﺸﻴﺪن آﻧﻬﺎ را وادا ر ﺑﻪ دادن ﺣﻘﻮق دﻳﮕﺮان ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع زﻳﺎد در ﻣﻮرد ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ ﺿﻌﻴﻒ ﺗﺮ اﻧﺪ و ﺑﻪ ﻳﻚ ﮔﺮوپ اﻗﻠﻴﺖ از ﻧﮕﺎه ﻧﮋاد ﻳﺎ ﻗﻮم ﺗﻌﻠﻖ دارﻧﺪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺻﺪق ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻗﺒ ً‬ ‫ﻼ‬ ‫ذﻛﺮ ﺷﺪ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﺸﻨﻪ ﻗﺪرت ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ داراي ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻣﺤﻜﻢ ﺑﻪ ﻋﺪاﻟﺖ و ﺗﺴﺎوي ﺣﻘﻮق ﻧﻴﺰ ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ اﺷﺨﺎص ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﺒﻘﻪ ﻗﻮي ﻣﺘﻌﻠﻖ اﻧﺪ ﺑﻪ‬ ‫اﻧﺼﺎف و ﻋﺪاﻟﺖ ﻋﻘﻴﺪه داﺷﺘﻪ و از ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ ﺿﻌﻴﻒ اﻧﺪ و ﺣﻘﻮق ﺷﺎن ﭘﺎﻳﻤﺎل ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ ﭘﺸﺘﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﭼﺮا ؟ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ دﻻﻳﻞ ذﻳﻞ ‪:‬‬ ‫● ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ داﺷﺘﻦ ﻋﻘﻴﺪه ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻛﻪ دارﻧﺪ و ﻋﻘﻴﺪه آﻧﻬﺎ ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ) ج( ﻃﺮﻓﺪارﻋﺪاﻟﺖ اﺳﺖ واﮔﺮ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ زﻳﺮدﺳﺘﺎن ﺑﻲ اﻧﺼﺎﻓﻲ ﻛﻨﻨﺪ در‬ ‫روز ﻗﻴﺎﻣﺖ ﻣﺠﺎزات ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫وﻫﺮ ﻛﺲ داراي ﺣﻘﻮق ﻣﺴﺎوي اﺳﺖ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ درﻗﺮآن ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ وﻇﻴﻔﻪ اﻳﻤﺎﻧﻲ ووﺟﺪاﻧﻲ ﻫﺮ ﺷﺨﺺ اﺳﺖ ﺗﺎ دﻳﮕﺮان را درﺑﺪﺳﺖ آوردن‬ ‫ﺣﻘﻮق ﺷﺎن ﻳﺎري رﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬ ‫● ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﺑﻪ دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻋﻘﻴﺪه دارﻧﺪ و ﻛﺸﻮر ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺟﻬﺎن ﺑﺎ دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺪام ﻳﻚ ﺑﺎ دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ﻳﺎ ﺑﺪون‬ ‫دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻨﻮال اﺳﺖ ﻣﺮدم در ﻛﺸﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ زﻧﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺮدان ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ و ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻋﺎدﻻﻧﻪ ﺑﺮ ﺧﻮرد‬ ‫ﻣﻴﮕﺮدد زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻬﺘﺮ و ﺻﺤﺘﻤﻨﺪ ﺗﺮ اﻧﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻛﻪ ﻋﺪاﻟﺖ را ﻣﺮاﻋﺎت ﻧﻤﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫درﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن وﻗﺘﻲ زﻧﺎن ﻛﻮﺷﻴﺪﻧﺪ ﺗﺴﺎوي و ﻋﺪا ﻟﺖ را ﺑﺪﺳﺖ آورﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﻣﻮاﺟﻪ ﮔﺮدﻳﺪه اﻧﺪ اﻣﺎ زﻧﺎن و ﻣﺮدان دﻳﮕﺮي وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺗﺎ‬ ‫آﻧﻬﺎ را ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺴﻴﺎري ازﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ از ﺟﻨﺒﺶ زﻧﺎن ﺑﺮاي ﺣﻘﻮق ﺷﺎن در ﺟﻬﺎن اﺳﻼم ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺮد ﺑﻮده اﻧﺪ‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺪاﻧﺴﺘﻴﺪ ؟‬ ‫ﻛﻪ درزﻳﻼﻧﺪ ﺟﺪﻳﺪ درﺳﺎل ‪ ١٨٩٣‬ودر دﻧﻤﺎرك درﺳﺎل ‪ ١٩١۵‬زﻧﺎن ﺣﻖ رأي دادن راﺑﺪون ﻣﺒﺎرزه ﺑﺪﺳﺖ آوردﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺸﻮرﻫﺎ دراﺳﺘﺜﻨﺎء ﻗﺮار دارﻧﺪ‬ ‫درﺑﺴﻴﺎري ازﻣﻮارد زﻧﺎن ﺟﻬﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺣﻖ رأي و ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ درﺳﻄﺢ رﻫﺒﺮي ﺳﻔﺮ ﺑﺴﻴﺎر ﻃﻮﻻﻧﻲ و ﻣﺸﻜﻞ را ﭘﻴﻤﻮده اﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮ ﺣﺎل ﻋﻤﻠﻲ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻛﺎر آﺳﺎن ﻧﺒﻮده وزﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ راه ﻣﺒﺎرزه ﻛﺮده اﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻫﺎي زﻳﺎدي ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮآن ﻫﺎ‬ ‫ﻓﺎﻳﻖ آﻣﺪه اﻧﺪ ﺗﺎ وﻇﻴﻔﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﮔﺮدﻧﺪ و ﺣﻘﻮق ﻣﺴﺎوي در ﻗﺎﻧﻮن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫درﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﻪ وﺿﺎﺣﺖ ﺑﻴﺎن ﺷﺪه ﻛﻪ زﻧﺎن و ﻣﺮدان در ﺑﺮاﺑﺮﻗﺎﻧﻮن ﻣﺴﺎوي اﻧﺪ ﭼﻮن زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﻫﺮ دو اﺗﺒﺎع اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن اﻧﺪ ﻫﺮ دو ﻋﻴﻦ‬ ‫ﻣﺴﺆﻟﻴﺖ و ﺣﻘﻮق را دارا ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻫﺮدو ﻣﻴﺘﻮا ﻧﻨﺪ رأي دﻫﻨﺪ و ﻳﺎ رأي ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن را در ردﻳﻒ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺪرن ﺟﻬﺎن ﺑﺎ دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ واﻗﻌﻲ‬ ‫ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ ﺑﻴﺎﺋﻴﺪ ﻧﻈﺮي ﺑﻪ ﻛﺸﻮر ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺟﻬﺎن ﻛﻪ زﻧﺎن ﺑﺮاي ﺗﺴﺎوي ﺣﻘﻮق وﺣﻖ رأي در آن ﻛﻮﺷﻴﺪه اﻧﺪ ﺑﻴﺎﻧﺪازﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﻪ ﭘﺎﺗﺮن ﻫﺎ ﻳﺎ‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺿﺮورت دارﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﻃﻮرﻣﺜﺎل ﺑﺮاي ﺑﺎﻓﺘﻦ ﻗﺎﻟﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻳﺎ ﻃﺮﺣﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺸﻮر ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺟﻬﺎن در ﻃﻮل ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﮕﺎه ﻛﻨﻴﻢ اﻛﺜﺮاً ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ را ﻣﻲ‬ ‫ﻳﺎﺑﻴﻢ‪.‬‬

‫‪21‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬ ‫زﻧﺎن در اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﭼﻄﻮر ﺣﻖ رأي دادن را ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﻗﺒﻞ از ﺳﺎل‪ ١٨٠٠‬زﻧﺎن در اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن اﺗﺒﺎع درﺟﻪ دوم ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ وﻗﺘﻲ زﻧﻲ ازدواج ﻣﻲ ﻛﺮد ﺗﻤﺎم داراي اش ﺑﻪ ﺷﻮﻫﺮش ﺗﻌﻠﻖ ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺖ زﻧﺎن‬ ‫وﻇﻴﻔﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ ،‬راﻫﻲ در داﻧﺸﮕﺎه ﺑﺮاﻳﺸﺎن وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ ﺗﺎ ﻃﺐ ﻳﺎ ﺣﻘﻮق ﺑﺨﻮا ﻧﻨﺪ زﻧﺎن ﺣﻖ رأي دادن ﻧﺪاﺷﺘﻪ و ﻋﻀﻮ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻮده ﻧﻤﻲ ﺗﻮا ﻧﺴﺘﻨﺪ ‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﻣﻲ داﻧﻴﺴﺘﻴﺪ ؟‬ ‫ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﻼم زﻧﺎن ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺣﻖ ﻛﻨﺘﺮول از داراﻳﻲ ﺷﺨﺼﻲ ﺧﻮد را داﺷﺘﻪ اﻧﺪ ‪.‬‬ ‫در ﺟﺮﻳﺎن ﻗﺮن ﻧﺰد ﻫﻢ در اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﺗﺤﻮﻟﻲ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن آﻣﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي زﻧﺎن در ﻣﻮرد ا زدواج ﺣﻘﻮق ﺑﻴﺸﺘﺮي داده ﺷﺪ اﻣﺎ زﻧﺎن ﺣﻘﻮق اﺳﺎﺳﻲ ﺗﺮي را ﻣﻴﺨﻮاﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﻛﻪ آن ﺣﻖ رأي دادن ﺑﻮد ‪.‬‬ ‫اﺻﻄﻼح ﺗﺨﻨﻴﻜﻲ ﺑﺮاي ﺣﻖ دادن رأي " ﺣﻖ اﻧﺘﺨﺎب " و زﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻳﻦ ﺣﻖ ﻣﺒﺎرزه ﻛﺮده اﻧﺪ " ﻫﻮا ﺧﻮاﻫﺎن ﺣﻖ اﻧﺘﺨﺎب " ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬

‫دﻻﻳﻠﻲ ﻛﻪ ﭼﺮا ﺑﺎﻳﺪ زﻧﺎن رأي ﻧﺪﻫﻨﺪ ﻋﺒﺎرت ﺑﻮد از‪:‬‬ ‫●‬

‫زﻧﺎن ﻗﺪرت ﻓﻜﺮي ﻛﺎﻓﻲ ﻧﺪارﻧﺪ ﺗﺎ درﻣﻮارد ﻣﻬﻢ و ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ و ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛﺎﻓﻲ در ﻣﻮرد ﻛﺎر ﻛﺮد ﻫﺎي ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬

‫●‬

‫زﻧﺎن ﻣﻮﺟﻮدات ﻇﺮﻳﻒ ‪ ،‬ﻣﻬﺮﺑﺎن و ﻣﻌﺼﻮم اﻧﺪ و ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺎر ﺧﺸﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﻧﺎراﺣﺘﻲ آﻧﺎن ﻣﻲ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫●‬

‫زﻧﺎن ﺧﻮد ﺷﺎن ﻗﺪرت ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﻧﺪارﻧﺪ و ﺑﻪ ﻛﺴﻲ رأي ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد ﻛﻪ ﺷﻮﻫﺮان ﺷﺎن ﺑﺮاي ﺷﺎن ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ در ﻣﻮرد ﻣﺮدان ﻣﺠﺮد ﺑﻲ اﻧﺼﺎﻓﻲ‬ ‫ﺑﻮد زﻳﺮا ﻣﺮدان ﻣﺘﺎﻫﻞ دو رأي ﻳﻜﻲ از ﺧﻮدش ودﻳﮕﺮي از ﺧﺎﻧﻤﺶ ﻣﻴﺪادﻧﺪ درﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﻣﺮدان ﻣﺠﺮد ﻓﻘﻂ ﻳﻚ رأي داده ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫دﻻﻳﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﺮﻓﺪاري از ﺣﻖ رأي ﺑﺮاي زﻧﺎن اراﺋﻪ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﻋﺒﺎرت ﺑﻮدﻧﺪ از‪:‬‬ ‫●‬ ‫●‬ ‫●‬ ‫●‬

‫اﮔﺮ زﻧﺎن ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ اﻃﺎﻋﺖ از ﻗﺎﻧﻮن اﻧﺪ ﭘﺲ درﺳﺎﺧﺘﻦ ﻗﺎﻧﻮن ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻬﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ زﻧﺎن زﻳﺎدي در ﺳﻴﺎﺳﺖ دﺳﺖ ﻣﻲ داﺷﺘﻨﺪ ﺷﺎﻳﺪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻳﻚ ﻛﺎر ﺧﺸﻦ ﻧﻤﻲ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫زﻧﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺮدان از ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺘﺄ ﺛﺮ ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ ﻣﺜﻼً در ﺟﻨﮓ ﭘﺲ آﻧﻬﺎ ﻗﺪرت و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ اﻳﻦ را دارﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺨﺸﻲ از ﺳﺎﺧﺘﺎر آن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﻮن زﻧﺎن از ﻣﺮدان ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺘﻨﺪ ﻧﻈﺮﻳﺎت ﺟﺪﻳﺪ اراﺋﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﺎ ﻋﺚ ا ﺗﺨﺎذ ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ ‪.‬‬

‫ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ ﺿﺪ ﺗﺴﺎو ي ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ اﻛﺜﺮاً اﻳﻦ ﭼﺎر ﭼﻴﺰ را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ‪:‬‬ ‫‪ ١‬ـ زﻧﺎن را ﻣﻮرد ﺗﻤﺴﺨﺮ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‬ ‫‪ ٢‬ـ زﻧﺎن را ﻣﻲ ﺗﺮﺳﺎﻧﻨﺪ‬ ‫‪ ٣‬ـ ا ز زﻧﺎن ﺑﺪﮔﻮﻳﻲ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺷﻬﺮت ﺷﺎن ﻟﻄﻤﻪ ﺑﺰﻧﻨﺪ ‪.‬‬ ‫‪ ۴‬ـ ﺑﻌﻀﻲ او ﻗﺎت از زور و ﻗﺪرت اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺣﻘﻮق زﻧﺎن ﻣﺘﻮد ﻫﺎي ﻓﻮق را ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﺑﺮدﻧﺪ‪ ،‬زﻧﺎن را ﻣﻮرد ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻗﺮار داده و آﻧﻬﺎ را ﻧﺎدﻳﺪه ﻣﻴﮕﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺑﺎ زﻧﺪاﻧﻲ ﺳﺎﺧﺘﻦ آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﺷﺎن ﺗﺮس‬ ‫اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺷﺎن از وﺣﺸﺖ ﻛﺎر ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ اﻣﺎ زﻧﺎن ﻣﻴﺪاﻧﺴﺘﻨﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ازﺧﻮد دﻓﺎع ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻮض اﺣﺴﺎس اﻫﺎﻧﺖ ﺑﺎ ﻛﻠﻤﻪ ﻫﻮا ﺧﻮاه ﺣﻖ‬ ‫رأي ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺎم اﻓﺘﺨﺎرﻣﻲ ﻧﻤﻮدﻧﺪ و اﮔﺮآﻧﻬﺎ را ﻧﺎدﻳﺪه ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﺗﺮ ﺑﺮاي ﺧﻮاﺳﺖ ﻫﺎي ﺷﺎن ﺣﺮف ﻣﻲ زدﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺳﺘﺮاﺗﻴﮋي ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ آﻧﻬﺎ‬ ‫را ﻣﺎﻳﻮس ﻛﻨﻨﺪ اﻣﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻮﻗﻒ ﺷﺪه ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻛﻪ اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﻣﺜﺎل واﺿﺤﻲ در اﻳﻦ ﻣﻮرد اﺳﺖ ‪.‬‬

‫‪22‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬ ‫در اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن در ﺳﺎل ‪ ١٩٠٣‬ﮔﺮوﭘﻲ از زﻧﺎن ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ وﻗﺖ آن رﺳﻴﺪه ﺗﺎ ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺣﻖ رأي ﺷﻮﻧﺪ وﻣﺒﺎرزات ﺧﻮدرا ﺗﻮﻗﻒ ﻧﺪﻫﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻮﻓﻖ ﻫﻢ ﺷﺪﻧﺪ ‪) .‬اﻣﻴﻠﻴﻦ ﭘﻨﻚ ﻫ‪‬ﺮﺳﺖ( و دﺧﺘﺮش )"‪ U P S W‬ﻛﺮﺳﺘﺎﺑﻞ( دو رﻫﺒﺮ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﻬﻮر اﻳﻦ ﮔﺮوپ ﻛﻪ ﺑﻨﺎم " اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﺳﻴﺎﺳﻲ واﺟﺘﻤﺎﻋﻲ زﻧﺎن‬ ‫ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫در اول آﻧﻬﺎ ﻣﻴﺨﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺣﻖ راي را ﺑﻪ آراﻣﻲ و ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﻮدﺑﺎﻧﻪ اﺧﺬ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و ﺑﺮا ي ﻗﻨﺎﻋﺖ دادن ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪاران ﻣﺮد ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ ﺗﺎ اﺟﺎزه رأي دادن را‬ ‫ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬ﻣﺠﻠﻪ اي را ﺑﻪ ﭼﺎپ رﺳﺎﻧﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ درآن دﻻﻳﻞ دادن ﺣﻘﻮق ﻣﺴﺎوي را ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺗﻮﺿﻴﺢ دادﻧﺪ اﻣﺎ ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪاران در ﭘﺎرﻟﻤﺎن ﻣﻮﺿﻮع را‬ ‫ﺟﺪي ﺗﻠﻘﻲ ﻧﻨﻤﻮده وﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﻧﺪادﻧﺪ‪.‬‬ ‫در ﺳﺎل ‪ ١٩٠۵‬اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﻪ راه اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬اﺣﺰاب ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺟﻠﺴﺎت و ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﻫﺎ را در ﺳﺮاﺳﺮ ﻣﻤﻠﻜﺖ داﻳﺮ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﺗﺎ رأي دﻫﻨﺪﮔﺎن )ﻛﻪ ﻫﻤﺔ‬ ‫ﺷﺎن ﻣﺮد ﺑﻮدﻧﺪ( را ﻗﻨﺎﻋﺖ ﺑﺪﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ رأي دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺣﺰب ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺮدد در ﺑﺎره ﺧﻂ ﻣﺸﻲ ) ﻟﻴﺴﺖ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﻋﻘﻴﺪه و ﺑﺎور دارﻧﺪ ( ﺷﺎن ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ اﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از اﻳﻦ‬ ‫اﺣﺰاب درﺑﺎره ﺣﻖ رأي دادن ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺳﺨﻦ ﻧﮕﻔﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫زﻧﺎن ﻃﺎﻟﺐ ﺣﻖ رأي دﻫﻲ درﺟﻠﺴﺎت اﺷﺘﺮاك ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﻣﻌﻤﻮﻻً درآﺧﺮ ﺟﻠﺴﺎ ت ﺣﺎﺿﺮﻳﻦ دﻋﻮت ﺷﺪه ﺳﻮاﻻت ﺧﻮدرا ﻃﺮح ﻣﻲ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﻛﻪ درﻳﻜﻲ از اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺠﺎﻟﺲ ﻳﻜﻲ از اﻋﻀﺎي اﺗﺤﺎدﻳﺔ ذﻛﺮ ﺷﺪه‪ ،‬دﺳﺖ ﺧﻮدرا ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻤﻮده و ﺳﻮال ﻛﺮد" آﻳﺎ ﺣﺰب آزادي ﺧﻮاه ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺣﻖ رأي دﻫﻲ را ﻣﻲ دﻫﺪ ؟ "‬ ‫ﺳﺨﻨﮕﻮﻳﺎن ﺟﻠﺴﻪ اورا ﻧﺎدﻳﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺣﺘﻲ ﺑﺮاﻳﺶ ﺟﻮاﺑﻲ ﻧﺪادﻧﺪ ﻳﻜﻲ ازدوﺳﺘﺎﻧﺶ ﺳﻮال را ﺗﻜﺮار ﻛﺮد‪.‬‬ ‫در ﺟﻤﻠﻪ ﺣﺎﺿﺮﻳﻦ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﺮدﻫﺎ ﺑﻪ او ﺧﻨﺪﻳﺪﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﺮد ﺳﺨﻨﮕﻮي ﺑﻪ او ﺗﺒﺴﻢ ﻧﻤﻮده و ﺟﻮاﺑﻲ ﻧﺪاد ﻛﻪ اﻳﻦ زﻧﺎن را ﺑﻪ ﻗﻬﺮ آورده و ﻳﻜﻲ ازآﻧﻬﺎ ﺑﺎﻻي ﭼﻮﻛﻲ‬ ‫ﺑﺮآﻣﺪه و ﻓﺮﻳﺎد ﻛﺸﻴﺪ " آﻳﺎ ﺣﺰب آزادي ﺧﻮاه ﺑﻪ زﻧﺎن ﺣﻖ رأي ﻣﻴﺪﻫﺪ ؟ " ﭘﻮﻟﻴﺲ آﻣﺪ و او را از ﺳﺎﻟﻮن ﺑﻴﺮون ﻛﺸﻴﺪ اﻣﺎ آﻧﻬﺎ ﺗﻮﻗﻒ ﻧﻜﺮدﻧﺪ و ﻳﻚ ﮔﺮد ﻫﻢ‬ ‫آﻳﻲ را درﺑﻴﺮون ﺳﺎﻟﻮن ﺗﺸﻜﻴﻞ دادﻧﺪ آﻧﻬﺎ را دﺳﺘﮕﻴﺮﻧﻤﻮدﻧﺪ اﻣﺎ ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ازآن واﻗﻊ ﺷﺪ ﺗﻌﺠﺐ آور ﺑﻮد ‪ .‬ﻣﺮدم ﻋﺎدي دﻟﺴﻮزي ﺧﻮدرا ﺑﺮاي زﻧﺎن وﻧﻈﺮﻳﺎت‬ ‫ﺷﺎن ﻧﺸﺎن داده و ﺑﺮاي ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ از آﻧﻬﺎ و ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺷﺎن ﺻﺪ ﻫﺎ زن و ﻣﺮد ﺑﻪ روزﻧﺎﻣﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺸﻮﻳﻖ زﻧﺎن ﮔﺮدﻳﺪ ﺗﺎ راه ﭘﻴﻤﺎﻳﻲ ﻫﺎي ﻣﻨﻈﻢ ﺗﺮي را ﺑﻪ راه ﺑﻴﻨﺪازﻧﺪ در ﺳﺎل ‪ ١٩٠۶‬ﺻﺪﻫﺎ زن در ﮔﺮد ﻫﻢ آﻳﻲ ﺑﺰرﮔﻲ در ﻟﻨﺪن اﺷﺘﺮاك‬ ‫ﻧﻤﻮدﻧﺪ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ راه ﭘﻴﻤﺎﻳﻲ ﻛﻨﻨﺪ و در ﭘﺎرﻟﻤﺎن ﺑﺎﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪارن ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎزﻫﻢ دﺳﺘﮕﻴﺮ ﺷﺪﻧﺪ اﻣﺎ ﺷﺠﺎﻋﺖ آﻧﻬﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺮدم را واﻗﻌﺎً ﺟﻠﺐ‬ ‫ﻧﻤﻮده و ﺑﻌﻀﻲ از ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪاران ﻣﺮد در اﻳﻦ ﻣﻮرد اﺑﺮاز ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻧﻤﻮدﻧﺪ و ﺳﻜﺮﺗﺮ وزارت داﺧﻠﻪ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺣﻖ رأي ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ داد ‪ .‬ﺑﻌﺪ ازآن ﺗﻈﺎﻫﺮات‬ ‫ﺑﺰرگ و ﺑﺰرﮔﺘﺮي در اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﺑﻪ راه اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺷﺪ و ﺑﺼﻮرت ﻋﻠﻴﺤﺪه ﻫﻔﺖ راه ﭘﻴﻤﺎﻳﻲ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﻴﺎن ﻧﻴﺰ ﺑﺎ آن ﻫﺎ ﭘﻴﻮﺳﺘﻨﺪ وﻓﺮﻳﺎد زدﻧﺪ ‪" :‬‬ ‫ﺣﻖ رأي ﺑﺮاي زﻧﺎن ‪ ،‬ﺣﻖ رأي ﺑﺮاي زﻧﺎن " ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﺻﺪاي راه ﭘﻴﻤﺎﻳﺎن ﻟﺒﻴﻚ ﮔﻔﺖ و دﻓﻌﺘﺎً ﺣﻖ رأي را ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻧﻤﻮد اﻣﺎ ﻫﻨﻮز ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﮕﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از ﻳﻚ ﻫﻔﺘﻪ ‪ ١٠٠ ‚ ٠٠٠‬زن در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭘﺎرﻟﻤﺎن ﺟﻤﻊ ﺷﺪﻧﺪ ﺣﺰب ﻣﺤﺎﻓﻈﻪ ﻛﺎر در ﭘﺎرﻟﻤﺎن ﻋﻜﺲ اﻟﻌﻤﻞ ﻣﻨﻔﻲ ﻧﺸﺎن داد و اﻋﻼم ﻛﺮد ﻛﻪ ﺣﺘﻲ‬ ‫درﺑﺎره اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺤﺚ و ﻣﺬاﻛﺮه اي ﺻﻮرت ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬اﻣﺎ آﻧﻬﺎ وﻋﺪه دادﻧﺪ ﻛﻪ درﺳﺎل ﻫﺎي آﻳﻨﺪه ﺑﺤﺚ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد اﻣﺎ ﻧﻪ ﺣﺎﻻ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺷﻨﻴﺪن اﻳﻦ اﻋﻼم زﻧﺎن ﺑﻪ ﻗﻬﺮ آﻣﺪه وﺗﻈﺎﻫﺮات ﺷﻜﻞ وﺣﺸﺖ آﻣﻴﺰي ﺑﻪ ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﺎ اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺳﻨﮓ ﺑﻄﺮف ﭘﻮﻟﻴﺲ ﺑﺎ آن ﻫﺎ در ﺟﻨﮓ ﺷﺪﻧﺪ رﻫﺒﺮان‬ ‫اﻳﻦ ﻫﻮا ﺧﻮاﻫﺎن رأي دﺳﺘﮕﻴﺮ ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ و ﺑﻌﻀﻲ از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻛﺸﻮرﻓﺮاﻧﺴﻪ ﺳﻔﺮ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺟﻨﺒﺶ را ازآﻧﺠﺎ رﻫﺒﺮي ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫‪23‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬

‫زﻧﺎن ﻫﻮا ﺧﻮاه ﺣﻖ رأي دراﻧﮕﻠﺴﺘﺎن واﻣﺮﻳﻜﺎ‬ ‫‪ ١‬اﻣﻴﻠﻲ ﭘﻨﮓ ﻫﺮﺳﺖ اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن‬ ‫‪ ٢‬اﻟﻴﺲ ﭘﺎل اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه اﻣﺮﻳﻜﺎ‬ ‫‪ ٣‬زﻧﺎن ﺑﺮاي ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺣﻘﻮق ﺷﺎن راه ﭘﻴﻤﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ اﻣﺮﻳﻜﺎ ‪١٩٢٢‬‬ ‫‪ ۴‬ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن زﻧﺎن ﻫﻮا ﺧﻮاه ﺣﻖ راي ‪١٩١٧‬‬ ‫‪ ۵‬ﺷﻌﺎر ﻫﺎي ﺣﻖ راي ﺑﺮاي زﻧﺎن‬

‫‪24‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬

‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺪاﻧﺴﻴﺘﻴﺪ ؟‬ ‫اوﻟﻴﻦ ﻛﺸﻮر در اروﭘﺎ ﻛﻪ ﺣﻖ رأي دادن را ﺑﻪ زﻧﺎن داد ﻛﺪام ﺑﻮد ؟ ﻓﻨﻠﻨﺪ‬ ‫درﺳﺎل ‪ ١٩٠۶‬زﻧﺎن ﻓﻨﻠﻨﺪي اوﻟﻴﻦ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﻮده ﻧﺪ ﻛﻪ دراروﭘﺎ ﺣﻖ رأي دادن ودر ﺳﻄﺢ رﻫﺒﺮي ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ را اﺧﺬ ﻧﻤﻮدﻧﺪ و دراﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﭘﺎرﻟﻤﺎﻧﻲ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ‬ ‫ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ده ﻓﻴﺼﺪ ﻛﺮﺳﻲ ﻫﺎ ﺑﺮاي زﻧﺎن وﺟﻮد داﺷﺖ ‪.‬‬ ‫ﭼﻄﻮر زﻧﺎن ﻓﻨﻠﻨﺪي ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ اﻳﻦ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ را ﺑﺪﺳﺖ آورﻧﺪ ؟ ﻳﻜﻲ ازدﻻﻳﻞ ﺳﻬﻢ ﮔﻴﺮي آﻧﺎن درﻛﺎرﻫﺎ ﺑﻮد دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ زﻧﺎن درﻓﻨﻠﻨﺪ درﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﻣﺬﻫﺒﻲ ‪،‬‬ ‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ‪ ،‬ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ وﺻﺤﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻓﻌﺎل ﺑﻮدﻧﺪ و اﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎ آﻧﻬﺎ را در زﻧﺪﮔﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﺎﺗﺠﺮﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي زﻧﺎن درﻣﻮاردي ﭼﻮن ﺣﻤﺎﻳﺖ از‬ ‫ﻛﺎرﮔﺮان‪ ،‬اﻃﻔﺎل‪ ،‬ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻫﺎي دوران ﺣﺎﻣﻠﮕﻲ وﻣﺒﺎرزه درﺑﺎره ﻓﺤﺸﺎ و ﻧﻮﺷﻴﺪن ا ﻟﻜﻮل ﺑﻮد‪ .‬زﻧﺎن ﻓﻨﻠﻨﺪي ﻳﻚ ﺳﻮم ﺣﺼﻪ ﭘﺎرﻟﻤﺎن را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻓﻨﻠﻨﺪ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺮاﻧﺴﻪ وزﻳﺮ دﻓﺎع زن دارد‪ .‬وﻇﻴﻔﻪ ﻗﺒﻠﻲ اﻳﺸﺎن وزﻳﺮ اﻣﻮر ﺗﺴﺎوي ﺣﻘﻮق ﺑﻮد‪.‬‬ ‫دراﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي از ﻣﺮدم ﻋﺎدي و ﺑﺴﻴﺎري از روزﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ و ژورﻧﺎﻟﺴﺖ ﻫﺎ ﻃﺮﻓﺪار اﻳﻦ زﻧﺎن ﺑﻮدﻧﺪ وﻗﺘﻲ آﻧﺎن ﺑﻪ اﻋﺘﺼﺎب ﻏﺬاﻳﻲ دﺳﺖ زدﻧﺪ ﺑﺎ ﻋﺚ‬ ‫ﺗﺄﺛﺮ ﻣﺮدم وﻣﺎﻳﻪ ﺗﺸﻮﻳﺶ ﺳﻴﺎﺳﻴﺘﻤﺪاران ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﺮﺳﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ درﺻﻮرت ﻣ‪‬ﺮدن ﻳﻜﻲ اززﻧﺪاﻧﻴﺎن در اﺛﺮاﻋﺘﺼﺎب ﻏﺬاﻳﻲ ﻣﻮرد ﻣﻼﻣﺖ ﻣﺮدم ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ ﻟﺬا اﻣﺮ آزادي آﻧﻬﺎ را ﺻﺎدر ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﻨﮓ اول ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺷﺮوع ﺷﺪ وﺣﺎﻟﺖ ﻧﻮرﻣﺎل ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻫﺎ ﺑﺮﻫﻢ ﺧﻮرد ﻫﺮﻛﺲ دردﻓﺎع از ﻛﺸﻮر ﺧﻮد ﺗﻼش ﻣﻲ ﻛﺮد ﻣﻠﻴﻮن ﻫﺎ زن وﻇﺎﻳﻒ ﻣﺮداﻧﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﺟﻨﮓ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ اﺷﻐﺎل ﻧﻤﻮدﻧﺪ و ﻛﺎرﻫﺎي ﻣﺸﻜﻠﻲ را درﻓﺎﺑﺮﻳﻜﻪ ﻫﺎي ﻧﻈﺎﻣﻲ ‪ ،‬دﻓﺎﺗﺮ و ﻣﺰارع اﻧﺠﺎم دادﻧﺪ ﻛﻪ ﻗﺒﻼً ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺮدان ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺖ وﻋﻘﻴﺪه‬ ‫ﺑﺮآن ﺑﻮد ﻛﻪ زﻧﺎن ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻛﺎر ﻫﺎ ﺿﻌﻴﻒ اﻧﺪ اﻣﺎ ﺣﺎﻻ زﻧﺎن ﺛﺎﺑﺖ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻗﺎدر ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺮدان وﻇﻴﻔﻪ اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻛﻤﻚ زﻧﺎن ﺑﻌﺪاً آﻧﻘﺪر داراي‬ ‫اﻫﻤﻴﺖ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ادﻋﺎي ﺿﻌﻴﻒ ﺑﻮدن آﻧﺎن را ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻜﺮد و درﺳﺎل ‪ ١٩١٨‬زﻧﺎن ﺣﻖ رأي دادن واﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪن درﭘﺎرﻟﻤﺎن را ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪.‬‬

‫‪25‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻜﻨﻴﺪ ‪:‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ ﻃﺮح ﻫﺎ در اﻳﻨﺠﺎ ﭼﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ؟ ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﻃﺮح ﻫﺎ " ﻋﻘﺐ ﻧﺸﻴﻨﻲ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ " ا ﺳﺖ‪ .‬در ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺟﺪﻳﺖ ﺗﺎﻧﺮا ﺑﺎ ﭘﺎﻓﺸﺎري ﺛﺎﺑﺖ ﺳﺎزﻳﺪ‪ .‬اﮔﺮ‬ ‫ﻳﻚ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻣﻮﺛﺮ واﻗﻊ ﻧﺸﺪ ﻃﺮﻳﻘﻪ دﻳﮕﺮي را ﻋﻤﻠﻲ ﺳﺎزﻳﺪ‪ .‬در دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻗﺪرﻛﺎﻓﻲ ﺟﺪي ﺑﺎﺷﻴﺪ وﺑﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺮدﻣﺎن زﻳﺎد دﻳﮕﺮي را ﺑﺴﻴﺞ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‬ ‫ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻣﻘﺼﺪ ﺗﺎن را ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮده ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ‪.‬‬ ‫از اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﻣﻲ آﻣﻮزﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺎﻓﺸﺎري ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ ﺷﺎﻳﺪ روزي ﺟﻬﺎن را ﺑﺎ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻛﺮدن از ﻛﺴﻲ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺗﻐﻴﺮ دﻫﻴﺪ اﻣﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻣﺸﻜﻞ ﺧﻠﻖ ﻣﻲ ﺷﻮد اﮔﺮ ﺷﻤﺎ‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎي ﺧﻮدرا ﺑﻪ ﻃﺮق ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺑﺮاي ﻣﺪت ﻃﻮﻻﻧﻲ اداﻣﻪ دﻫﻴﺪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ زﻳﺮا ﻧﺎ دﻳﺪه ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺷﻤﺎ ﻣﺸﻜﻞ زﻳﺎدي را اﻳﺠﺎد ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻮش ﺑﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫درﻳﻚ ﻓﺼﻞ ﺑﻌﺪي ﺑﻌﻀﻲ از راه ﻫﺎي ﻧﻔﻮذ ﺑﻪ ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ ﺳﻴﺎﺳﻲ را ﺧﻮاﻫﻴﻢ دﻳﺪ ‪ .‬ﺿﺮور ﻧﻴﺴﺖ ﺷﻤﺎ ﺳﻨﮓ ﺑﻴﺎﻧﺪازﻳﺪ ﻳﺎ دﺳﺘﮕﻴﺮ ﺷﻮﻳﺪ ‪ .‬ﭼﻴﺰﻫﺎي دﻳﮕﺮي اﺳﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮان اﻧﺠﺎم داد‪ .‬ﻫﺮ ﺟﻨﺒﺶ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﻪ اﻓﺮاد ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﻪ ﺷﺠﺎع ﺑﺎﺷﻨﺪ وﺣﺘﻲ ﺑﺮاي دﻓﺎع از ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺷﺎن ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ رﻓﺘﻦ ﺑﻪ زﻧﺪان ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﻪ اﻓﺮاد ﺑﺴﻴﺎر‬ ‫ﻣﺤﺘﺎط ﻧﻴﺰ ﻧﻴﺎزدارد ﻫﻢ ﭼﻨﺎن ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺿﺮورت اﺳﺖ ﻛﻪ درﻣﻈﺎﻫﺮات راه ﭘﻴﻤﺎﻳﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬درﭘﻴﺎده رو ﻫﺎ اﻳﺴﺘﺎده ﺷﺪه و ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮرﺗﺸﻮﻳﻖ ﺑﺮاي ﺗﺎن دﺳﺖ ﺗﻜﺎن‬ ‫ﺑﺪﻫﻨﺪ ‪ ،‬آﻣﺎدﮔﻲ ﺑﺮاي دﺳﺘﮕﻴﺮي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ در ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺸﺴﺘﻪ اﻣﺎ ﺑﺮاي ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﻓﻌﺎﻟﻴﻦ ﺑﺮاي روزﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺮ ﺷﺨﺺ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮدش ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮد ﻛﻪ ﭼﻘﺪر ﺷﺠﺎﻋﺖ دارد وﭼﻘﺪر ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ درﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺤﺘﺎط ﻫﻢ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺑﺎز ﻫﻢ ﻛﺎر زﻳﺎدي‬ ‫رااﻧﺠﺎم داده ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ وﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﻣﻬﻢ ﻫﺴﺘﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ زﻧﺎ ن در اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه اﻣﺮﻳﻜﺎ ﺣﻖ راي دادن را ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‬ ‫زﻧﺎن اﻣﺮﻳﻜﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺣﻘﻮق ﺑﺮاي ﺧﻮد درﺳﻴﺎﺳﺖ ﻓﻌﺎل ﻧﺸﺪﻧﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﺴﺎﻳﻞ دﻳﮕﺮاﺟﺘﻤﺎﻋﻲ وﺟﻮد داﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﺪون ﻧﻔﻮذ زﻧﺎن درﺳﻴﺎﺳﺖ اﻣﻜﺎن‬ ‫ﭘﺬﻳﺮ ﻧﺒﻮد ‪ ،‬ﻛﻪ اﻳﻦ ﻗﺒﻞ از دوﺻﺪ ﺳﺎل در ﻗﺮن ﻧﺰده ﻫﻢ ﺑﻮد ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﻣﺴﺎﻳﻞ ﻛﻪ زﻧﺎن ﻋﻤﻴﻘﺎً ﺑﻪ آن ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻨﺪ ﺳﻮال ﺑﺮدﮔﻲ ﺑﻮد و آن ﻫﺎ ﻋﻘﻴﺪه داﺷﺘﻨﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻦ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﺤﻴﺚ ﺑﺮده ﻛﺎر درﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻮن درآن وﻗﺖ اﻳﻦ ﻛﺎر در اﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﺠﺎز ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ زﻧﺎن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺗﺴﺎوي ﺣﻘﻮق ﺑﻴﻦ زن وﻣﺮد‬ ‫ﻋﻘﻴﺪه داﺷﺘﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺗﺴﺎوي ﺑﻴﻦ ﻣﺮدﻣﺎن ﺳﻴﺎه و ﺳﻔﻴﺪ را ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻮﺿﻮع دﻳﮕﺮي ﻛﻪ زﻧﺎن ﺑﻪ آن ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻨﺪ ﻣﻤﻨﻮﻋﻴﺖ ﻧﻮﺷﻴﺪن اﻟﻜﻮل ﺑﻮد زﻳﺮا‬ ‫ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﻜﻮل ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪ ﻣﺮد ﻫﺎ ﺑﻌﺪ از ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻌﺎش ﺑﻪ ﺷﺮاﺑﺨﺎﻧﻪ رﻓﺘﻪ ﺗﻤﺎم ﭘﻮل را اﻟﻜﻮل ﻣﻲ ﻧﻮﺷﻴﺪﻧﺪ وﭘﻮﻟﻲ ﺑﺮاي زن‬ ‫واﻃﻔﺎل ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻤﻲ ﻣﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﻏﺬا داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻟﺬا آﻧﻬﺎ ﻃﺮﻓﺪار ﻣﻨﻊ اﻟﻜﻮل ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ درك اﻳﻨﻜﻪ آﻧﺎن درﻗﺎﻧﻮن ﻧﻔﻮذ ﻧﺪارﻧﺪ ﺳﻴﺎﺳﻴﺘﻤﺪاران ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺻﺪاي آن ﻫﺎ ﮔﻮش ﻧﻤﻲ دادﻧﺪ زﻳﺮا ﺣﻖ راي دادن را ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫زﻧﺎن از ﻃﺮق ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﻮﺷﻴﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺣﻖ راي دادن را ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ آﻧﻬﺎ ﺟﻠﺴﺎﺗﻲ را ﺑﺮاي ﺑﺤﺚ و ﻣﺬاﻛﺮه درﺳﻨﻴﻜﺎﻓﺎﻟﺰ داﻳﺮﻛﺮدﻧﺪ ﺗﺎ ﭘﻼن ﻫﺎ ي ﺷﺎن را ﺑﻪ ﻋﻮام‬ ‫ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣﺠﻠﻪ اي ﺑﻪ ﭼﺎپ رﺳﺎﻧﻴﺪﻧﺪ و درﺧﻮاﺳﺘﻲ ﻫﺎ و اﻣﻀﺎء ﺟﻤﻊ آوري ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﺑﻌﺪ از راه اﻧﺪاﺧﺘﻦ راه ﭘﻴﻤﺎﻳﻲ ﻫﺎ و ﺗﻈﺎﻫﺮات درﭘﻴﺶ روي ﻗﺼﺮ‬ ‫ﺳﻔﻴﺪ ﺟﺎ ﺋﻴﻜﻪ رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮرآﻣﺮﻳﻜﺎ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و دﻓﺘﺮ ﻛﺎرش ﻫﻢ آﻧﺠﺎ اﺳﺖ ﮔﺮد ﻫﻢ آﻳﻲ ﻧﻤﻮده و ﺣﺘﻲ ﺑﻌﻀﻲ از زﻧﺎن ﺧﻮدرا درﻛﺘﺎره ﻫﺎي ﻗﺼﺮ ﺳﻔﻴﺪ‬ ‫ﺑﺎزﻧﺠﻴﺮﺑﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎﻣﺎ ﻧﻊ دﺳﺘﮕﻴﺮي آﻧﻬﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ازاواﻳﻞ ﺳﺎل ‪ ١٨٧٨‬ﻃﺮح ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻪ آن زﻧﺎن ﺣﻖ رأي دادن داﺷﺘﻨﺪ درﻛﺎﻧﮕﺮس اﻣﺮﻳﻜﺎ ﭘﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪ اﻟﺒﺘﻪ در ﺷﺮوع ﻫﺮﻓﺼﻞ ﻛﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎر رد‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪ اﻣﺎ ﺑﺎ رد ﺷﺪن آن زن ﻫﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻮﻗﻒ ﻧﻜﺮدﻧﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﺷﺪت ﺗﻘﺎﺿﺎي ﺷﺎن اﻓﺰودﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺬﻛﻮر ﺗﺼﻮﻳﺐ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫‪26‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬ ‫درﺟﺮﻳﺎن ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻲ اول در اﻣﺮﻳﻜﺎ ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن زﻧﺎن ﻛﺎرﻫﺎي ﻣﺮدان را ﭘﻴﺶ ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻟﺬا ﻛﺲ ﺣﻖ ﻧﺪاﺷﺖ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻛﻪ زﻧﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدان ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ‬ ‫ﻛﻤﺘﺮ دارﻧﺪ از اﻳﻨﺮو زﻧﺎن در اﻣﺮﻳﻜﺎ در ﺳﺎل ‪ ١٩٢٠‬ﺣﻖ رأي دادن را ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ ۴٠‬و ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﭘﺸﻨﻬﺎد ﻣﺬﻛﻮر در ﻛﺎﻧﮕﺮس اﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺪاﻧﺴﺘﻴﺪ؟‬ ‫زﻧﺎن ﺑﺤﻴﺚ رﻳﻴﺲ دوﻟﺖ‬ ‫درﺟﻮﻻي ‪ ،٢٠٠٥‬ﻣﺠﻠﻪ ﻓﺎرس ﻳﻚ ﻟﺴﺖ ‪ ١٠٠‬ﺗﻦ از زﻧﺎن ﻗﻮي را ﻧﺸﺮ ﻧﻤﻮد ﻛﻪ ﺑﺸﻤﻮل ‪ ٢٦‬رﻫﺒﺮان ﺟﻬﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﺸﻮرﻫﺎﻳﻜﻪ ﺑﻄﻮر ﻣﺘﺪاول ﺗﺤﺪ‬ ‫رﻳﺎﺳﺖ زﻧﺎن اﻧﺪ ﻋﺒﺎرت از ‪ :‬اﻛﺮاﺋﻴﻦ ‪ ،‬ﻓﻠﻴﭙﻴﻦ ‪ ،‬اﻳﺮﻟﻨﺪ ‪ ،‬ﻧﻴﻮزﻳﻼﻧﺪ ‪ ،‬ﺳﺮﻳﻼﻧﻜﺎ ‪ ،‬ﺑﻨﮕﻠﻪ دﻳﺶ ‪ ،‬ﻓﻨﻠﻨﺪ ‪ ،‬ﻟﺘﻮﻳﺎوﻣﻮزﻧﺒﻴﻖ ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ ﻛﺸﻮرﻫﺎ ﻛﻮﭼﻚ اﻧﺪ‪ .‬ﻟﺘﻮﻳﺎ‬ ‫‪ ٢٠٥‬ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻧﻔﻮس دارد‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ ﻛﺸﻮرﻫﺎ ﺑﺰرگ اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﮕﻠﻪ دﻳﺶ ‪١٤٠‬ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻧﻔﻮس دارد ‪ ،‬اﻧﺪوﻧﻴﺰﻳﺎ‪ ٢٤٠‬ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻧﻔﻮس دارد‪ .‬ﺷﻤﺎ ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ‬ ‫رﻫﺒﺮان را در ﺑﺨﺸﻲ ﺗﺼﺎوﻳﺮ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ‪.‬‬ ‫دﻳﮕﺮ زﻧﺎن در ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﺧﻮد ودر ﺟﻬﺎن ﻧﻘﺸﻬﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺎزﻧﺪه را اﻳﻔﺎ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻣﺜﻼَ ﻣﻴﺸﻞ اﻟﻴﻮت ﻣﺎري ‪ ،‬وزﻳﺮ دﻓﺎع ﻓﺮاﻧﺴﻪ وﻟﻴﻮس ﻓﺮﺷﻴﺖ ﻣﻌﺎون‬ ‫ﺳﺮﻣﻨﺸﻲ ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ﻛﻮﻓﻲ ﻋﻨﺎن ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻄﻮر ﻋﻨﻌﻨﻮي زﻧﺎن ﺑﺤﻴﺚ وزﻳﺮ ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺗﺮﺑﻴﻪ وﺻﺤﺖ ﻋﺎﻣﻪ ﻗﺒﻮل ﺷﺪه اﻧﺪ ‪ .‬وﻟﻲ از ‪ ١٩٦٠‬ﺑﻪ اﻳﻨﻄﺮف ‪٤٦‬‬ ‫وزﻳﺮان دﻓﺎع زﻧﺎن ﺑﻮده اﻧﺪ‪ .‬از‪١٩٤٧‬ﺑﻪ اﻳﻨﻄﺮف ‪ ٨٥‬زن ﺑﺤﻴﺚ وزﻳﺮان ﺧﺎرﺟﻪ اﻳﻔﺎي وﻇﻴﻔﻪ ﻧﻤﻮده اﻧﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺸﻮرﻫﺎي در ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﻲ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﻲ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ :‬ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن وزﻳﺮان دﻓﺎع واﻧﺮژي اﺗﻤﻲ داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﻗﺮﻏﺰﺳﺘﺎن وﻗﺰاﻗﺴﺘﺎن وزﻳﺮان ﺧﺎرﺟﻪ زن داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬از‪ ٣٩‬ﻣﻤﻠﻜﺖ زﻧﺎن ﺑﺤﻴﺚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻫﺎ درﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ‬ ‫وﻇﺎﻳﻒ اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ ﻛﻪ از ﺟﻤﻠﻪ ﻳﻚ ﺗﻌﺪاد آن ﻛﻪ اﻛﺜﺮﻳﺖ آن ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‪:‬‬

‫•‬ ‫• ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن‬ ‫• ﻛﻮﻳﺖ‬ ‫• ﻟﻴﺒﻴﺎ‬ ‫• اﻟﺠﺰاﻳﺮ‬ ‫• ﻣﺎﻟﻴﺰﻳﺎ‬ ‫• ﺑﻮﺳﻨﻴﺎ ﻫﺮزﮔﻮﻳﻨﺎ • ﻗﺮﻏﺰ ﺳﺘﺎن‬

‫ﻣﺼﺮ‬

‫‪27‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬

‫داﻣﻲ ﺳﻠﻮا ﻛﺎرت راﻳﺖ‬ ‫ﮔﻮرﻧﺮ ﻧﻴﻮ زﻳﻠﻨﺪ‬

‫ﻫﻠﻦ ﻛﻼرك‬ ‫ﺻﺪراﻋﻈﻢ ﻧﻴﻮزﻳﻠﻨﺪ‬

‫ﻟﻮﺳﺎ دﻳﺎس دﻳﻮﮔﻮ‬ ‫ﺻﺪراﻋﻈﻢ ﻣﻮزاﻣﺒﻴﻚ‬

‫ﭼﻨﺪرﻳﻜﺎ ﻛﻤﺎراﺗﻮﻧﮕﺎ‬ ‫رﻳﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر ﺳﺮي ﻟﻨﻜﺎ‬

‫ﺧﺎﻟﺪه ﺿﻴﺎ‬ ‫ﺻﺪر اﻋﻈﻢ ﺑﻨﮕﻼ دﻳﺶ‬

‫ﺟﻴﺎرام ﺟﺎﻳﺎﻻﻟﻴﺘﺎ‬ ‫وزﻳﺮ اﻋﻠﻲ‪ ،‬ﺗﺎﻣﻞ ﻧﺎدو‬

‫دام ﺗﻲ اﺗﺎ‪ ،‬ﻣﻠﻜﻪ ﻣﺎوري‬ ‫ﻧﻴﻮ زﻳﻠﻨﺪ‬

‫ﮔﻠﻮرﻳﺎ اروﻳﺎ‬ ‫رﻳﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر ﻓﻠﻴﭙﻴﻦ‬

‫ﻳﻮرﻳﻜﺎ ﻛﺎواﮔﻮﭼﻲ‬ ‫وزﻳﺮ ﺧﺎرﺟﻪ ﺟﺎﭘﺎن‬

‫وﻳﻜﻲ ﻓﺮاﻳﺒﺮﮔﺎ‬ ‫رﻳﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر ﻟﺘﻮﻳﺎ‬

‫ﺗﺮﺟﺎ ﻫﻠﻮﻧﺎن‬ ‫رﻳﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر ﻓﻨﻠﻨﺪ‬

‫ﻣﺎرﻳﺎ دوﺳﻮزا‬ ‫ﺻﺪراﻋﻈﻢ ﺳﻮﺗﻮم‬

‫ﻣﻴﻜﻞ اﻳﻠﻴﻮت ﻣﺎري‬ ‫وزﻳﺮ دﻓﺎع ﻓﺮاﻧﺴﻪ‬

‫ﻟﻮﺳﻴﺖ ﻣﻴﻜﺎ ﺷﻴﻮري‬ ‫رﻳﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر ﮔﺎداﻟﻮپ‬

‫ﺟﻨﻔﺮ ﺳﻤﺖ‬ ‫ﺻﺪر اﻋﻈﻢ ﺑﺮﻣﻮدا‬

‫ﺑﺘﺮﻳﺰ ﻣﻴﺮﻧﻮ‬ ‫ﺻﺪر اﻋﻈﻢ ﭘﻴﺮو‬

‫دﻣﻲ اﻳﻮاي ﻟﻴﻮﻧﺎ‬ ‫دوﻣﺎﻧﺖ‬ ‫ﮔﻮرﻧﺮ ﺑﻬﺎﻣﺎس‬

‫‪28‬‬

‫ﻣﺎري ﻣﻚ اﻟﻴﺰا‬ ‫ﺻﺪر اﻋﻈﻢ آﻳﺮﻟﻨﺪ‬

‫ﻋﻜﺲ ﻫﺎ از اﻧﺘﺮﻧﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻨﺒﻊ‪ :‬رﻳﺎﺳﺖ زﻧﺎن در ﺟﻬﺎن‪ ،‬از ﺟﺎﻧﻲ ﺳﻴﮕﺮ‪PBS website ،‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ؟‬ ‫در ﺗﻤﺎم ﺟﻬﺎن زﻧﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدان ﻛﻤﺘﺮ رأي ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ‪ .‬ﻓﻜﺮﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﭼﻪ واﻗﻊ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ اﮔﺮ ﺗﻌﺪاد ﻣﺴﺎوي زﻧﺎن ﺑﺎ ﻣﺮدان رأي ﺑﺪﻫﻨﺪ ؟ آﻳﺎ رأي زﻧﺎن ﺧﻂ‬ ‫ﻣﺸﻲ ﻣﻠﻲ را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻴﺪﻫﺪ ؟ ﭼﺮا و ﭼﺮا ﻧﻪ ؟‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺳﺎﻟﻬﺎي زﻳﺎدي را درﺟﻨﮓ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ‪ ،‬آﻳﺎ زﻧﺎن اﻓﻐﺎن ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﺨﺘﺺ ﺑﻪ ﻣﺮدان ﺑﻮده اﻧﺠﺎم داده اﻧﺪ؟ ﺑﻌﻀﻲ ازﻣﺜﺎل ﻫﺎ‬ ‫ﻛﺪام اﻧﺪ ؟ آﻳﺎ ﻛﺎرﻫﺎي آﻧﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ زﻧﺎن در اﻣﺮﻳﻜﺎ واﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﻣﻮرد ﺗﻮ ﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺑﻪ ﻧﻔﻊ آن ﻫﺎ واﻗﻊ ﺷﺪه ؟ ﭼﺮا و ﭼﺮا ﻧﻪ؟‬ ‫اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ دادن ﺣﻖ رأي ﺑﻪ زﻧﺎن ﻣﻲ ﺑﻮدﻳﺪ ﭼﻪ ﻧﻮع ﺟﺮوﺑﺤﺚ ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﺪ ؟ اﮔﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ زﻧﺎن آزادي ﺧﻮاه ﻣﻲ ﺑﻮدﻳﺪ ﭼﻪ ﻧﻮع ﺑﺤﺚ را اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺪادﻳﺪ؟‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻨﻴﺪه اﻳﺪ ﻛﻪ ﻛﺴﻲ اﻳﻦ ﺑﺤﺚ راﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ؟ ﺟﻮاب ﺷﻤﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ آﻧﻬﺎ ﭼﻴﺴﺖ؟‬ ‫ﻛﺪام ﻣﻮارد اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ارﺗﺒﺎط ﺟﻨﺒﺶ آزادي ﺧﻮاﻫﻲ زﻧﺎن دراﻣﺮﻳﻜﺎ و اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن وﺟﻮد داﺷﺘﻨﺪ ؟ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺣﻘﻮق زﻧﺎن ﻛﺪام ﻣﺴﺎﻳﻞ دﻳﮕﺮي ﺑﺮاي زﻧﺎن‬ ‫ﺑﺴﻴﺎرداراي اﻫﻤﻴﺖ ﺑﻮدﻧﺪ ؟ ﻏﻴﺮ از ﺣﻘﻮق زﻧﺎن ﻛﺪام ﻣﻮارد دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﺷﻤﺎ ﺑﺮا ي زﻧﺎن اﻓﻐﺎن ﻣﻬﻢ اﻧﺪ ؟‬ ‫ﻣﺎ ﻗﺒﻼً دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻋﻤﺎر ﻳﻚ »ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎ ﺣﻘﻮق ﻣﺴﺎوي« ﺣﻮﺻﻠﻪ ‪ ،‬ﭘﺎ ﻓﺸﺎري‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ و ﺟﺮأت ﺿﺮوري اﺳﺖ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ دﻓﻌﺘﺎً و ﺑﻪ ﻳﻜﺒﺎرﮔﻲ ﺻﻮرت‬ ‫ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮد ‪ .‬ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﺼﺮ ﻣﺮاﺣﻞ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ را ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع دﻟﭽﺴﭗ دﻳﮕﺮﻛﻪ درﻟﺴﺖ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎ ﺗﻲ در ﻣﻮرد دوﻟﺖ ﻣﺼﺮ از ﻃﺮﻳﻖ اﻧﺘﺮﻧﻴﺖ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ زﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ‬ ‫ﻫﺎ درﻣﻤﻠﻜﺖ ﮔﺮدﻳﺪه اﻧﺪ اﻓﺘﺨﺎر ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎن در ﺑﺎره آﻧﻬﺎ ﺑﺪاﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﻗﺴﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ازﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻟﺴﺖ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ دوﻟﺖ ﻣﺼﺮ اززﻧﺎن درﺳﺎﺣﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﺗﺮﺑﻴﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ اﻣﺎ ﺑﺎ ﻛﻮﺷﺶ ﻫﺎي آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﺗﺴﺎوي ﺣﻘﻮق‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ درﺗﻀﺎد ﻗﺮار دارد‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ ‪:‬‬ ‫در ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﺸﻮرﻫﺎ ي آﺳﻴﺎ و ﺷﺮق ﻣﻴﺎﻧﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻟﺒﻨﺎن ) ‪( ١٩٢۶‬ﺳﺮﻳﻼﻧﻜﺎ ) ‪ (١٩٣١‬ﺗﺎﻳﻠﻨﺪ ) ‪ ( ١٩٣٢‬وﻓﻠﻴﭙﻴﻦ ) ‪ ( ١٩٣٧‬زﻧﺎن زودﺗﺮ از ﻛﺸﻮرﻫﺎي‬ ‫ﻏﺮﺑﻲ ﺣﻖ رأي دادن را ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﻮد ﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﻄﻮر زﻧﺎن درﻣﺼﺮ ﺣﻖ رأي دادن را ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‬ ‫‪ ١٨٧٣‬اوﻟﻴﻦ ﻣﻜﺘﺐ دﺧﺘﺮا ن ﺑﺎز ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ ١٨٩٢‬اوﻟﻴﻦ ﻣﺠﻠﻪ زﻧﺎن " اﻟﻔﺘﺢ " ) دﺧﺘﺮ ( ﺗﻮﺳﻂ ﻫﻨﺪ ﻧﺎﻓﻞ در اﻟﻜﺴﺎﻧﺪرﻳﻪ ﻣﺼﺮﺑﻪ ﭼﺎپ رﺳﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪١٨٨٨‬‬

‫ﻗﺎﺳﻢ اﻣﻴﻦ ‪ ،‬اﺻﻼح ﻃﻠﺐ و ﻓﻴﻠﺴﻮف ﺑﺰرگ " ﺗﺤﺮﻳﺮاﻟﻤﺮاء " ) آزادي زﻧﺎن ( را ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪١٩٠١‬‬

‫ﻗﺎﺳﻢ اﻣﻴﻦ " اﻟﻤﺮاه اﻟﺠﺪﻳﺪه " ) زﻧﺎن ﻣﺘﺠﺪد ( را ﺑﻪ ﻧﺸﺮ رﺳﺎﻧﻴﺪ ‪.‬‬

‫‪١٩٠٨‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻃﺮﻳﻘﺔ اﻟﻤﺮاه ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺎﻃﻤﻪ رﺷﻴﺪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺷﺮوع ﻛﺮد ‪.‬‬

‫‪١٩١١‬‬

‫ﻣﻠﻚ ﺣﻨﻴﻒ ﻧﺴﻴﻒ اﺻﻼح ﻃﻠﺐ ﺧﻮاﺳﺘﺎر ده ﺗﻘﺎﺿﺎ از ﻣﺠﻠﺲ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ رد ﮔﺮدﻳﺪ ‪.‬‬

‫‪١٩١۴‬‬

‫ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﺗﺮﺑﻴﻪ زﻧﺎن درﻗﺎﻫﺮه ﺗﺎﺳﻴﺲ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪١٩١٩‬‬

‫ﻫﺪا ﺷﺮوي ﺑﺎ روي ﻫﺎي ﭘﻮﺷﻴﺪه اوﻟﻴﻦ ﮔﺮد ﻫﻤﺎﻳﻲ زﻧﺎن را ﺑﻪ ﭘﺸﺒﺘﺎﻧﻲ از اﺻﻮل ﻣﻠﻴﺖ ﺑﻪ راه اﻧﺪاﺧﺖ‪.‬‬

‫‪١٩١٩‬‬

‫زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﺑﺎ ﻫﻢ درﺗﻈﺎﻫﺮات اﺷﺘﺮاك ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫‪١٩٢١‬‬

‫ا وﻟﻴﻦ ﻣﻜﺘﺐ ﺛﺎﻧﻮي ﺑﺮاي دﺧﺘﺮان ﺑﺎز ﺷﺪ ‪.‬‬

‫‪29‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬ ‫‪١٩٢٣‬‬

‫ﻫﺪاي ﺷﺮوي درﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ " اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﺮاي زﻧﺎن " در روم ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ اﻳﺘﺎﻟﻴﺎ ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻤﻮد‪.‬‬ ‫وي و ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن دﻳﮕﺮ از زﻧﺎن ﻣﺼﺮي درﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﭼﺎدر ﻫﺎي ﺷﺎن را ﺑﺮدارﻧﺪ ﻛﻪ زﻧﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ از آﻧﻬﺎ ﭘﻴﺮوي ﻛﺮدﻧﺪ ‪.‬‬

‫‪١٩٢۴‬‬

‫ﻗﺎﻧﻮن ﺟﺪﻳﺪي ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ رﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﺤﺼﻴﻼت اﺑﺘﺪاﻳﻲ ﺑﺮاي دﺧﺘﺮان ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺴﺮان اﺟﺒﺎري و راﻳﮕﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪١٩٢۵‬‬

‫ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر دﺧﺘﺮان ﺑﺮاي ﺗﺤﺼﻴﻼت ﻋﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﺧﺎرج ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪﻧﺪ ‪.‬‬

‫‪١٩٢۶‬‬

‫اوﻟﻴﻦ ﻣﺠﻠﻪ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﻨﺎم روز اﻟﻴﻮﺳﻒ ﺗﻮﺳﻂ ﻫﻨﺮﭘﻴﺸﻪ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺑﻨﺎم ﻓﺎ ﻃﻤﻪ اﻟﻴﻮﺳﻒ ﺗﺎﺳﻴﺲ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ زودي درردﻳﻒ اول ﻧﺸﺮات ﻫﻔﺘﮕﻲ‬ ‫ﺧﺒﺮي ﺟﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ زﻧﺎن وﻫﻢ ﭼﻨﺎن ﻣﺮدان ﻗﺮارﮔﺮﻓﺖ‬

‫‪١٩٢٨‬‬

‫اوﻟﻴﻦ ﻣﺤﺼﻼن دﺧﺘﺮ درﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻗﺎﻫﺮه ﺷﺎﻣﻞ ﺷﺪﻧﺪ ‪.‬‬

‫‪١٩٣۵‬‬

‫اوﻟﻴﻦ اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﺑﻪ ﻃﺮﻓﺪاراي از زﻧﺎن ﻣﺼﺮ درﺳﺎل ‪ ١٩٢٣‬ﺗﺄﺳﻴﺲ ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺣﻘﻮق ﻣﺴﺎوي زﻧﺎن درﺳﻴﺎﺳﺖ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آورد‪.‬‬

‫‪١٩٣٧‬‬

‫اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﻃﺮﻓﺪار زﻧﺎن ﻣﺼﺮي اوﻟﻴﻦ ﻣﺠﻠﻪ اش را ﺑﻨﺎم اﻟﻤﺼﺮﻳﻪ ) زﻧﺎن ﻣﺼﺮي ( ﺑﻪ ﭼﺎپ رﺳﺎﻧﻴﺪ ‪.‬‬

‫‪١٩٣٨‬‬

‫ﻛﻨﻔﺮا ﻧﺲ زﻧﺎن ﺷﺮﻗﻲ داﻳﺮﺷﺪ وﻣﻮﺿﻮع اﺻﻠﻲ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪١٩۴۵‬‬

‫ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ اﻳﺠﺎد ﺷﺪ وﻣﺼﺮ ﺑﺤﻴﺚ ﻋﻀﻮ ﻣﺆﺳﺲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ﻫﻢ ﭼﻨﺎن ازﺟﻤﻠﻪ ﻳﻜﻲ ازﻣﺆﺳﺴﻴﻦ اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻋﺮﺑﻲ‬ ‫ﻧﻴﺰدرآﻣﺪ‪.‬‬

‫‪١٩۴٨‬‬

‫دورﻳﺎ ﺷﻔﻴﻖ ﺣﺰب ﺟﺪﻳﺪي را ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺑﻨﺎم ﺑﻨﺖ اﻟﻨﻴﻞ ) دﺧﺘﺮان ﻧﻴﻞ ( ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻛﺮد‪.‬‬

‫‪١٩۵٠‬‬

‫اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﭘﺎرﻟﻤﺎﻧﻲ داﻳﺮ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫‪١٩۵١‬‬

‫ﻧﺎ آراﻣﻲ ﻫﺎي ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن آﻣﺪ آﺷﻮﺑﮕﺮان ﺑﻌﻀﻲ ازﻗﺴﻤﺖ ﻫﺎي ﻗﺎﻫﺮه را ﺳﻮﺧﺘﺎﻧﺪﻧﺪ واﻋﻀﺎي ﺑﻨﺖ اﻟﻨﻴﻞ ﻣﺨﺘﻀﺮاً ﭘﺎرﻟﻤﺎﻧﻲ را اﺷﻐﺎل‬ ‫ﻧﻤﻮدﻧﺪ وﺧﻮاﺳﺘﺎرﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ زﻧﺎن درﭘﺎرﻟﻤﺎن ﺷﺪﻧﺪ ‪.‬‬

‫‪١٩۵٢‬‬

‫ﻧﻈﺎﻣﻴﺎن دوﻟﺖ را ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﻣﻨﺴﻮخ ﮔﺮدﻳﺪ وﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﻄﻮر ﻋﻤﻮم ﻣﻤﻨﻮع ﻗﺮار داده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪١٩۵٩‬‬

‫ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﺟﺪﻳﺪي ﻛﻪ در آن ﺑﻪ زﻧﺎن ﺣﻖ رأي دﻫﻲ داده ﺷﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ رﺳﻴﺪ‪.‬‬

‫ا‪١٩۶‬‬

‫ﺑﺴﻴﺎري از ﺳﻜﺘﻮرﻫﺎي ﺷﺨﺼﻲ اﻗﺘﺼﺎدي ﻣﺼﺮي ﻣﻠﻲ ﺷﺪ و ﺗﺤﺼﻴﻼت ﻋﺎﻟﻲ راﻳﮕﺎن ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪١٩۶٢‬‬

‫ﺣﻜﻤﺖ اﺑﻮزﻳﺪ ﺑﻪ ﺣﻴﺚ اوﻟﻴﻦ زن در ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺑﺤﻴﺚ وزﻳﺮ اﻣﻮر اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﻘﺮر ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫‪١٩٧٠‬‬

‫اﻧﻮرﺳﺎدات رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر ﻣﺼﺮ ﺷﺪ‬

‫‪١٩٧١‬‬

‫دوﻛﺘﻮر ﻋﺎﻳﺸﻪ راﺗﺐ ﺑﺤﻴﺚ وزﻳﺮ اﻣﻮر اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﻘﺮر ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫‪١٩٧٧‬‬

‫دوﻛﺘﻮر اﻣﺎل ﻋﺜﻤﺎن وزﻳﺮ اﻣﻮر اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﮔﺮدﻳﺪ ‪.‬‬

‫‪١٩٧٨‬‬

‫‪١٩٧٩‬‬

‫در ﻳﻚ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﺪﻳﺪي ‪ ٣٠‬ﻛﺮﺳﻲ ﺑﺮاي زﻧﺎن در ﻣﺠﻠﺲ ﻣﺮدم درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه و در ﺳﻄﺢ ﻣﺤﻠﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ‪ ١٠ ٪‬و ‪ ٢٠ ٪‬ﻛﺮﺳﻲ ﻫﺎ ﺑﺮاي زﻧﺎن رﻳﺰرو ﻛﺮد‬ ‫ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺪﻧﻲ اﺷﺨﺎص اﺻﻼح ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ درآن ﺑﺮاي زﻧﺎن در ﻣﻮرد ﻃﻼق ‪ ،‬ﻣﻌﺎوﻧﺖ و ﻧﮕﻬﺪاري ﻃﻔﻞ ﺣﻘﻮق ﻣﺴﺎوي ﺑﻴﺸﺘﺮ داده ﺷﺪ ودوﻛﺘﻮر ﻋﺎﻳﺸﻪ‬ ‫را ﺗﺐ ﺑﺤﻴﺚ اوﻟﻴﻦ ﺳﻔﻴﺮ زن ازﻃﺮف دوﻟﺖ ﻣﺼﺮ ﻣﻘﺮرﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻮراي ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ‪ ٧‬زن ﺗﺸﻜﻞ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫‪ ١٩٨٠‬اﻧﻮر ﺳﺎدات‪ ١۵٠٠‬ﻧﻔﺮ را ﺑﻪ دﻻﻳﻞ اﻣﻨﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻲ دﺳﺘﮕﻴﺮ ﻧﻤﻮد ﻛﻪ درﺑﻴﻦ آن ‪ ٧‬ﻧﻔﺮ زن ﺷﺎﻣﻞ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪١٩٨۵‬‬

‫ﻣﺤﻜﻤﻪ ﻋﺎﻟﻲ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺪﻧﻲ را ﻏﻴﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ اﻋﻼن ﻧﻤﻮد اﻣﺎ ﺑﻌﺪ از دو ﻣﺎه ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺠﻠﺲ ﻋﻮام ﻣﻮرد ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ‪.‬‬

‫‪١٩٨٨‬‬

‫ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ ﺑﺮاي ﻣﺎدران واﻃﻔﺎل ﺗﺄﺳﻴﺲ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪١٩٩۴‬‬

‫ﻣﺤﺘﺮﻣﻪ ﻣﺒﺎرك ﺧﺎﻧﻢ رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر رﺋﻴﺲ ﻛﻤﻴﺘﻪ زﻧﺎن ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ ﻣﺨﺼﻮﺻﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ارج ﮔﺰاري ﺑﻪ ﺻﺪﻣﻴﻦ ﺳﺎﻟﮕﺮد آزادي زﻧﺎن ﻋﺮ ب داﻳﺮ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫‪30‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬ ‫زﻧﺎن در اﻳﺮان ﭼﻄﻮر ﺣﻖ راي دادن را ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‬ ‫زﻧﺎن در اﻳﺮان در ﻗﺮن ﻧﺰدﻫﻢ ﺧﻮد را ﺑﺮاي اﺷﺘﺮاك درﺳﻴﺎﺳﺖ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻧﻤﻮدﻧﺪ اﻣﺎ زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ درﺳﺎل ‪ ١٩٠۶‬ﻛﺸﻮر اﻳﺮان اوﻟﻴﻦ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﺧﻮدرا ﺑﺪﺳﺖ آورد‬ ‫ﺗﻘﺎﺿﺎي آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي دادن ﺣﻖ رأي رد ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺎﻳﻮﺳﻲ آﻧﻬﺎ ﮔﺮدﻳﺪه و دﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﺎزﻣﺎن دادن ﺑﻪ اﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎي ﻣﺨﻔﻲ و ﻧﻴﻤﻪ ﻣﺨﻔﻲ زدﻧﺪو ﺑﺎ ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫آوردن ﻛﻤﻚ ﻣﻜﺎﺗﺐ دﺧﺘﺮاﻧﻪ را ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫در ﺳﺎل ‪ ١٩٣٢‬اﻧﺠﻤﻦ زﻧﺎن وﻃﻦ ﭘﺮﺳﺖ ﻛﻨﮕﺮه زﻧﺎن ﺷﺮﻗﻲ را در ﺗﻬﺮان ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ اﻳﺮان ﺳﺎزﻣﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﻈﻮر از آن ﺑﺤﺚ وﻣﺬاﻛﺮه درﺑﺎره ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﺗﺮﺑﻴﻪ‬ ‫زﻧﺎن و ﻟﻐﻮ ﻗﺎﻧﻮن ﭼﻨﺪ زن داﺷﺘﻦ ﺑﺎ اﺷﺘﺮاك زﻧﺎﻧﻲ ازﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻟﺒﻨﺎن ‪ ،‬ﻋﺮاق ‪ ،‬ﻣﺼﺮ ‪ ،‬ﺗﺮﻛﻴﻪ و ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﺑﻮد‪.‬‬ ‫درﺟﺮﻳﺎن ﺟﻨﮓ دوم ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻣﺮﻛﺰزﻧﺎن واﻧﺠﻤﻦ زﻧﺎن در ﻋﺮﺻﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻇﺎﻫﺮﺷﺪﻧﺪ در ﺳﺎل ‪ ١٩۴٢‬زﻧﻲ ﺑﻨﺎم ﺻﻔﻴﻪ ﻓﻴﺮوز ﻛﻪ ﻳﻚ ﻓﻌﺎل ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﻮد ﺣﺰب‬ ‫زﻧﺎن را ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻣﻨﻈﻮر از ﺗﺄﺳﻴﺲ اﻳﻦ ﺣﺰب ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺮدن آﮔﺎﻫﻲ درﻣﺴﺎﻳﻞ زﻧﺎن و ارﺗﻘﺎي ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺪﻧﻲ وﻗﺎﻧﻮن زﻧﺎن ﺑﻮد وﻓﺎﻃﻤﻪ ﺳﻴﺎح ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺘﻔﻜﺮ‬ ‫وﻧﻮﻳﺴﻨﺪه در ﻣﻮرد ﻋﻼﻳﻖ زﻧﺎن ﺑﺤﻴﺚ ﻣﻨﺸﻲ ﺣﺰب اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ و او ﺑﻄﻮر ﻓﻌﺎﻻﻧﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﭘﺎرﻟﻤﺎن اﻳﺮان را ﺑﻪ زﻧﺎن آزادي ﺧﻮاه ﺟﻠﺐ ﻧﻤﻮد‪.‬‬ ‫درﺳﺎل ‪ ١٩۶٣‬زﻧﺎن اﻳﺮان ﺣﻖ راي دادن واﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪن در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻣﻠﻲ را ﺑﺪﺳﺖ آوردﻧﺪ‪ .‬ﺳﺎزﻣﺎن زﻧﺎن اﻳﺮان ﻧﻘﺶ ﺗﻤﺎم ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ را ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ اﻳﻦ ﺳﺎزﻣﺎن اﻳﺠﺎد ﻗﺎﻧﻮن ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﻮد ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺎرﻟﻤﺎن ﺗﺼﻮﻳﺐ ودرﺳﺎل ‪ ١٩۶٧‬درﻣﺮﺣﻠﻪ اﺟﺮا درآﻣﺪ وداﺷﺘﻦ ﭼﻨﺪ زن‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺮدان ﻣﺤﺪود ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﻲ درﺳﺎل ‪ ١٩٧٩‬ﻗﺎﻧﻮن ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺧﺎﻧﻮاده ﻟﻐﻮ ﻗﺮار داده ﺷﺪ‪ ،‬زﻧﺎن ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﻗﺎﺿﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻣﺠﺒﻮرﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ در ﻣﺤﻞ ﻛﺎر و‬ ‫ﻣﺤﻀﺮﻋﺎم ﺣﺠﺎب ﺑﭙﻮﺷﻨﺪ ﻳﻜﻲ از زﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺤﻴﺚ ﻗﺎﺿﻲ وﻇﻴﻔﻪ اش را از دﺳﺖ داد ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻋﺒﺎدي ﺑﻮد او در ﺳﺎل ‪١٩٧۵‬اوﻟﻴﻦ ﻗﺎﺿﻲ زن دراﻳﺮان ﮔﺮدﻳﺪ ‪.‬‬ ‫درﺳﺎل ‪ ٢٠٠٣‬ﺟﺎﻳﺰه ﺻﻠﺢ ﻧﻮﺑﻞ را ﺑﺨﺎﻃﺮ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ از ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ درﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ ازﺳﺎل ‪ ١٩٩٧‬ﺑﻌﻀﻲ اززﻧﺎن ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﻓﻌﺎﻟﻴﻦ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﺒﺎرزه اي را ﺑﺨﺎﻃﺮ زﻧﺎن ﺷﺮوع ﻧﻤﻮدﻧﺪ و ﻟﻐﻮ ﻗﺎﻧﻮن ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﺧﺎﻧﻮاده را ﻣﻮرد اﻧﺘﻘﺎد‬ ‫ﻗﺮاردادﻧﺪ ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻗﺮآن ﻳﻚ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ زﻳﺮا دﻳﻦ اﺳﻼم ﻓﻘﻂ از ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮﻣﺮدان ﺗﻔﺴﻴﺮ وﺗﺮﺟﻤﻪ ﮔﺮدﻳﺪه وﺑﺮاي زﻧﺎن ﻣﻬﻢ‬ ‫اﺳﺖ ﺗﺎ آن را ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻤﻮده وﺧﻮد ﺷﺎن ﺗﺮﺟﻤﻪ و ﺗﻔﺴﻴﺮﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫درﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﻮﺷﺶ ﻫﺎي آﻧﺎن ﭘﺎرﻟﻤﺎن اﻳﺮان ﻳﻚ ﻗﺎﻧﻮن ﺟﺪﻳﺪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺧﺎﻧﻮاده را وﺿﻊ ﻧﻤﻮد ﻛﻪ در آن از ﺑﺴﻴﺎري از ﺣﻘﻮق ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﺷﺪ‬ ‫ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ دﻳﮕﺮ ﻋﺒﺎرت از ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻗﺎﻧﻮن دﺳﺘﻤﺰد ﺧﺎﻧﻮاده در ﺳﺎل ‪ ١٩٩٢‬ﺑﻮد ﻛﻪ در آن زﻧﺎن ﺣﻖ درﻳﺎﻓﺖ ﭘﻮل را ازﻃﺮف ﺷﻮﻫﺮﺷﺎن درﻓﺎﻣﻴﻞ داﺷﺘﻨﺪ و‬ ‫ﻣﻴﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ از ﺷﻮ ﻫﺮان ﺷﺎن ﺗﻘﺎﺿﺎي ﻃﻼق ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ وﻫﻤﭽﻨﺎن زﻧﺎن ﺗﻮاﻧﺴﺘﺪ ﭘ‪‬ﺴﺖ ﻗﺎﺿﻲ را اﺷﻐﺎل ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫درزﻧﺪﮔﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ زﻧﺎن اﻳﺮان درﺗﻤﺎم ﭼﺎرﻣﺠﻠﺲ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ و دراﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﭘﺎرﻟﻤﺎﻧﻲ ‪ ١٩٩۶‬ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ‪ ١٧٩‬زن ﺑﺤﻴﺚ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﻫﺎ در ‪ ٨۴‬ﻧﻮاﺣﻲ اﻋﻼم‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان زﻧﺎن رأي دﻫﻨﺪه اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎن ﻗﻮي اﻧﺪ و آﻧﻬﺎ در ﭘﻴﺮوزي رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر ﺧﺎﺗﻤﻲ در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت رول ﺑﺎرز داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪31‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬ ‫راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﺣﻘﻮق ﺳﻴﺎﺳﻲ و ﺗﺠﺎرﺗﻲ‬ ‫درﺟﻬﺎن ﻋﺮب راﺑﻄﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﻴﻦ ﺣﻘﻮق ﺳﻴﺎﺳﻲ زﻧﺎن وزﻳﺎد ﺷﺪن ﻓﻌﺎ ﻟﻴﺖ آﻧﺎن درﺗﺠﺎرت وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫در اﻛﺘﻮﺑﺮ ﺳﺎل ‪ ٢٠٠٢‬درﻛﺸﻮر ﺑﺤﺮﻳﻦ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺣﻖ ا ﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪن داده ﺷﺪ‪.‬‬ ‫درﻋﻴﻦ زﻣﺎن ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺠﺎرﺗﻲ زﻧﺎن ﻧﻴﺰ درﺷﺮق ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺳﺮﻳﻌﺎً رﺷﺪ ﻳﺎﻓﺖ و از ﻃﺮف زﻧﺎن رﻫﺒﺮان ﻋﺮب ﻣﺜﻞ ﺳﻮزان ﻣﺒﺎرك از ﻣﺼﺮ وﻣﻠﻜﻪ راﻧﻴﺎ از اردن ﻛﻪ‬ ‫درﺗﺸﻜﻞ ﺳﺎزﻣﺎن زﻧﺎن ﻋﺮب ﻧﻴﺰ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﻮده ﻣﻮرد ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫درﻃﻮل دو ﺳﻪ ﺳﺎل اﺧﻴﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اي دراﻓﻜﺎر اﻋﺮاب ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه اﺳﺖ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻫﺎﻳﻔﻪ ﻓﻬﻮم اﻟﻜﻴﻼﻧﻲ رﺋﻴﺲ ﻣﺤﻜﻤﻪ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ زﻧﺎن ﻋﺮ ب‬ ‫در ﻟﻨﺪن ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ " ازﻧﮕﺎه ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ زﻧﺎن ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ و درﺣﻘﻴﻘﺖ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻋﺮﺑﻲ درﻗﺴﻤﺖ ﺗﺸﻮﻳﻖ زﻧﺎن ﺑﻪ ﺳﻬﻤﮕﻴﺮي‬ ‫درﺗﺠﺎرت وﺳﻴﺎﺳﺖ در رﻗﺎﺑﺖ ﻗﺮار دارﻧﺪ ‪".‬‬ ‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺟﻨﺒﺶ زﻧﺎن ﻗﺴﻤﺎً از اﺛﺮ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري رﻫﺒﺮان ﻋﺮﺑﻲ درﺳﺎل ﻫﺎي ﺑﻴﻦ ‪ ١٩٧٠‬ﺗﺎ‪ ١٩٨٠‬ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ ﻣﻴﺰان ﺳﻮاد آﻣﻮزي ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺳﻪ ﭼﻨﺪ‬ ‫ﺷﺪ درﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﻣﻴﺰان ﻓﺎرﻏﺎن ﻣﻜﺎﺗﺐ دو ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﺪ‪ .‬ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ درﻛﺸﻮر ﺑﺤﺮﻳﻦ ﺗﻌﺪاد ﻣﺤﺼﻼﻧﻲ ﻛﻪ دﻳﭙﻠﻮم ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺎن زن ﺑﻮدﻧﺪ در ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن‬ ‫ﺳﻌﻮدي‪ ،‬دوﻟﺖ ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺣﺘﻲ وﻇﺎﻳﻒ اﻳﺠﺎد ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺨﺸﻲ از اﺻﻮل ﺗﺠﺎرﺗﻲ آن را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻴﺪﻫﺪ ‪.‬‬ ‫درﻛﺸﻮر ﺑﺤﺮﻳﻦ ﻣﻮﻧﺎ ﻳﻮ‪‬ﺳﻒ اﻟﻤﻮﻋﺪ اوﻟﻴﻦ زﻧﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺤﻴﺚ ﻋﻀﻮﻫﺌﻴﺖ ﺗﺠﺎرﺗﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ ﻛﻪ رول ﺳﺮﻣﺸﻖ را ﺑﺮاي دﻳﮕﺮان داﺷﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﺧﺎﻧﻢ ﻣﺪﻳﺮ‬ ‫ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻳﻚ ﺗﺠﺎرت ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻨﺎم واي ﻛﻲ اﻟﻤﻮﻋﺪ ﻳﺎد ﺷﺪه و ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ ‪ ٢٠ ٪‬ر‪‬ﺷِ​ِﺪ را ﻧﺸﺎن داد درﺣﺪود ‪ ١٠٠٠‬ﻧﻔﺮ ﻛﺎرﻣﻨﺪ دارد ﻗﻮاﻧﻴﻦ‬ ‫وﻣﻘﺮرات درﺑﺤﺮﻳﻦ ﺣﻘﻮق زﻧﺎن را ﺑﺮاي ﻛﺎر ﺿﻤﺎﻧﺖ ﻧﻤﻮده واز ﻧﮕﺎه ﺣﻘﻮق ﺑﺎ ﻣﺮدان ﺑﺎ آن ﻫﺎ ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﺴﺎوي ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪ .‬از ﺳﺎل ‪ ١٩٧١‬ﻛﻪ ﺗﻌﺪاد‬ ‫زﻧﺎن درﻗﻮاي ﻛﺎر‪ ۵ ٪‬ﺑﻮد درﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ‪ ۴٠ ٪‬ارﺗﻘﺎ ﻳﺎﻓﺖ‪.‬‬ ‫اﺧﻴﺮاَ در ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻋﺮﺑﻲ ﺟﻨﺒﺶ ﻫﺎي ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ دادن ﺣﻘﻮق ﺳﻴﺎﺳﻲ زﻧﺎن وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫درﻛﺸﻮر ﻗﻄﺮ درﻣﺎه ﻣﺎرچ ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺷﺎرواﻟﻲ ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺣﻘﻮق رأي دادن وﺷﺮﻛﺖ در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت داده ﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎرات ﻋﻤﺎن دوزن را در ﺷﻮراي‬ ‫ﻣﺸﻮرﺗﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﺎﺧﺖ در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ درﻋﻴﻦ زﻣﺎن ﺑﺤﺮﻳﻦ اوﻟﻴﻦ ﺳﻔﻴﺮ زن را اﻧﺘﺨﺎب ﻛﺮد‪ .‬در ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺳﻌﻮدي دﻻﻟﺖ ﺷﺪه ﻛﻪ زﻧﺎن در ﺳﺎل ‪٢٠٠٩‬ﺣﻘﻮق‬ ‫رأي دادن را ﻛﻤﺎﻳﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺑﺮاي ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺟﻬﺎن ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮده ﻳﻚ ﻗﺪم ﻣﻬﻢ ﺗﻠﻘﻲ ﺷﺪه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‪ .‬ﻣﺮدم ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﻮده ﻛﻪ ﭼﻄﻮر‬ ‫ﺑﺮاي زﻧﺎن ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺳﻌﻮدي ﺣﻖ رأي دادن ﻛﺎﻣﻞ وﺟﺎﻣﻊ داده ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﺧﺒﺎر ﺧﻮب از ﻛﻮﻳﺖ ‪ .‬ﺗﺎ ﺣﺎل ﻛﻮﻳﺖ ﻳﮕﺎﻧﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻮد ﻛﻪ در آﻧﺠﺎ ﻓﻘﻂ ﻣﺮدان ﺣﻖ رأي دادن را داﺷﺘﻨﺪ اﻣﺎ زﻧﺎن از اﻳﻦ ﭘﺮوﺳﻪ ﻣﺤﺮوم ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎوﺟﻮدﻳﻜﻪ اﻳﻦ‬ ‫آزادي ﻣﻬﻢ ﺑﺮاي ﺷﺎن داده ﻧﺸﺪه ﺑﻮد ﺑﺎ آﻧﻬﻢ زﻧﺎن ﻛﻮﻳﺘﻲ در ﻫﻤﻪ ﺳﻄﻮح ﻛﻪ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻮد ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻧﻤﻮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣﻮﺗﺮ راﻧﺪه ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ وﺳﻔﺮ ﻣﻲ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪدرﺗﻤﺎم ﺳﺎﺣﺎت ﺷﻐﻠﻲ آﻧﻬﺎ ﻣﺼﺮوف ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬زﻧﺎن ﻛﻮﻳﺘﻲ از ﺗﺤﺼﻴﻼت ﻋﺎﻟﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﮕﺮ زﻧﺎن ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻋﺮﺑﻲ ﺑﺮ ﺧﻮردار اﻧﺪ ‪ ٤١ ٪ -‬ﻓﺎﻏﺎن‬ ‫ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻛﻮﻳﺖ را زﻧﺎن ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ در ﻣﻜﺎﺗﺐ وﭘﻮﻫﻨﺘﻮﻧﻬﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدان ﺧﻮدرا ﺧﻮﺑﺘﺮ ﺗﺒﺎرز داده اﻧﺪ واز ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺒﺐ ﻛﺎر ﻓﺮﻣﺎﻳﺎن ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ زﻧﺎن را اﺳﺘﺨﺪام ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻳﻚ ﺳﻮم از ﻗﻮاي ﻛﺎر را در ﻛﻮﻳﺖ زﻧﺎن ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫دراواﻳﻞ ﺳﺎﻟﻬﺎي ‪ ١٩٥٠‬زﻧﺎن ﻛﻮﻳﺘﻲ ﺗﻈﺎﻫﺮات را ﺑﺮاه اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ وﻣﺒﺎرزه ﺑﺮاي ﺣﻖ رأي دادن وﺣﻖ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪن را ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺴﻬﺎ وﻣﻈﺎﻫﺮات را داﻳﺮ‬ ‫ﻧﻤﻮده وﻳﻚ ﻻﻳﺤﻪ را ﺑﺮاي ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻠﻲ ﻛﻮﻳﺖ ﺗﺴﻠﻴﻢ دادﻧﺪ وﻫﻤﭽﻨﺎن ﻋﺮاﻳﺾ ﻋﻠﻴﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺗﺴﻠﻴﻢ داده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪32‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬ ‫اﻧﻜﺎرﻧﻤﻮدن از دادن ﺣﻖ رأي ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺑﺮﺧﻼف ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ‪ ١٩٦١‬ﻛﻮﻳﺖ ﻛﻪ در آن دوﻟﺖ آزاد ﺑﻮده وﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﻣﺴﺎوي را درﻣﻘﺎﺑﻞ اﺗﺒﺎع ﺧﻮد‬ ‫وﻋﺪه داده اﻧﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻮﻳﺖ در ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺷﺪه ﻛﻪ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﺒﻌﻴﺾ را در ﻣﻘﺎﺑﻞ زﻧﺎن ﻟﻐﻮ ﻧﻤﻮده وﭘﻴﻤﺎن ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﺣﻘﻮق ﺳﻴﺎﺳﻲ‬ ‫وﻣﺪﻧﻲ را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻧﺎﻣﻪ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﺣﻘﻮق ﺳﻴﺎﺳﻲ وﻣﺪﻧﻲ ﻣﻮرد اﺟﺮاء ﻗﺮار دﻫﺪ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﺎﻃﻤﻪ اﻻﺑﺪاﻟﻲ رﺋﻴﺲ ﻛﻤﻴﺘﻪ اﻣﻮر زﻧﺎن در ده ﺳﺎل اﺧﻴﺮ ﻣﺒﺎرزاﺗﻲ را ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺣﻖ رأي وﺻﺪارت اﻧﺠﺎم داده او ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ‪".‬آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﻣﺎﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ وﻗﺘﻲ آن‬ ‫ﻧﺮﺳﻴﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ زﻧﺎن ﺣﻖ رأي ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﻨﺪ وآﻧﻬﺎ ﺗﻘﺴﻴﻢ اوﻗﺎت وﻗﺖ وزﻣﺎن درﺳﺖ را ﻧﺰد ﺧﻮد دارﻧﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﺗﻤﺎم ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺟﻬﺖ روﺑﺮو ﻧﺴﻴﺘﻨﺪ ﭘﺲ‬ ‫آﻧﻮﻗﺖ ﻫﺮﮔﺰﻧﺨﻮاﻫﺪ آﻣﺪ‪".‬‬ ‫در‪ ١٥‬ﻣﻲ ﺳﺎل ‪ ،٢٠٠٥‬ﭘﺎرﻟﻤﺎن ﻛﻮﻳﺖ ﻳﻚ ﺗﻐﻴﺮ را در ﻗﺎﻧﻮن اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ رﺳﺎﻧﺪ ﻛﻪ زﻧﺎن ﺣﻖ رأي دادن واﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪن رادارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮدآﻧﻜﻪ‬ ‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻫﺬا ﺑﺮاي زﻧﺎن ﻛﻮﻳﺘﻲ ﻧﺎوﻗﺖ ﺑﻮد اﻣﺎ ﻳﻚ ﻗﺪم ﻛﻠﻴﺪي ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺳﺎل ‪٢٠٠٧‬ﺑﺤﺴﺎب‬ ‫رﻓﺘﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﭘﺎرﻟﻤﺎﻧﻲ وﻣﺤﻠﻲ ﺣﺼﻪ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اداﻣﻪ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻣﺤﻠﻲ ﺟﻮن ‪٢٠٠٥‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻮﻳﺖ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر دوزن را در ﺷﻮراي ﻣﻠﻲ ﺑﺤﻴﺚ اﻋﻀﺎء ﺗﻌﻴﻦ ﻧﻤﻮد‪ .‬دوﻫﻔﺘﻪ ﺑﻌﺪ اوﻟﻴﻦ زن ﺑﺤﻴﺚ وزﻳﺮ در‬ ‫ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﻛﻮﻳﺖ ﺑﺎ اﺟﺮاي ﺗﺤﻠﻴﻒ ﻗﺒﻮل ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ اﻟﻤﺒﺎرك ﻳﻚ ﭘﺮوﻓﻴﺴﻮر ﻋﻠﻮم ﺳﻴﺎﺳﻲ وﻧﻮﻳﺴﻨﺪه روزﻧﺎﻣﻪ ‪ ،‬ﺑﺤﻴﺚ وزﻳﺮ ﭘﻼن ﺗﻌﻴﻦ ﺷﺪه ﻛﻪ اﻳﻦ ﻳﻚ‬ ‫ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺑﺮزگ ﺑﺮاي زﻧﺎن ﻛﻮﻳﺖ ﻣﺤﺴﻮب ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻳﻚ روز ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺑﺮاي زﻧﺎن ﻛﻮﻳﺖ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ دراﺛﺮ ﻛﻮﺷﺶ واﺳﺘﻘﺎﻣﺖ زﻳﺎد‬ ‫ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺣﻘﻮق ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺧﻮد را ﺑﺪﺳﺖ آرﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ؟‬ ‫آﻳﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ زﻧﺎ ن درﻛﻮﻳﺖ ﺑﻌﺪ از ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﺣﻖ رأي درﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻓﻌﺎل ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد ﺑﺨﺎﻃﺮﻳﻜﻪ ﺑﺮاي آن ﻣﺒﺎرزه ﻛﺮده اﻧﺪ درﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻛﻪ آ ن راﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮده اﻧﺪ؟‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻫﺎ ﺑﻴﻦ زﻧﺎن ﻛﻮﻳﺘﻲ وزﻧﺎن ﺑﺮﻳﺘﺎ ﻧﻮي ﭼﻴﺴﺖ؟ آ ﻳﺎ ﺑﻌﺪ از ﻧﺎ ﻛﺎﻣﻲ ﺑﺮاي ﺑﺎر اول ‪ ،‬دوم وﺣﺘﻲ ﺳﻮم ﺗﻘﺎﺿﺎي ﺗﺎن را ﺑﺮاي ﺣﻘﻮق ﺗﺎن ﻣﺘﻮﻗﻒ‬ ‫ﻣﻲ ﺳﺎزﻳﺪ؟‬ ‫زﻧﺎن ﺑﻄﻮر ﻧﻮرﻣﺎل ‪ ۵٠ ٪‬ﻧﻔﻮس را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﭘﺲ ﭼﺮا اﻳﻦ ﭘﻨﺠﺎه ﻛﺮﺳﻲ ﺑﺮﻧﺪه ﻧﺸﻮﻧﺪ؟‬ ‫آﻳﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﻤﺎ در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺑﺮﻧﺪه ﺷﻮﻳﺪ ؟ ﺗﺤﺖ ﭼﻪ ﺷﺮاﻳﻄﻲ ؟ اﮔﺮ ﺷﺪه اﻳﺪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎرﻫﺎي را ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ ﭼﻴﺴﺖ ؟ آﻳﺎ ﻛﺪام ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﻣﻴﺨﻮا ﻫﻴﺪ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻛﻨﻴﺪ ؟‬ ‫ﻣﻮﻗﻒ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن درﺗﺎرﻳﺦ ﺣﻖ رأي زﻧﺎن‬ ‫ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫از ﺗﺎرﻳﺦ ‪ ۴‬ﺟﻨﻮري ﺳﺎل ‪ ٢٠٠۴‬ﺑﻪ اﻳﻨﻄﺮف اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن داراي ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﺟﺪﻳﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ در آن " زﻧﺎن وﻣﺮدان درﻣﻘﺎﺑﻞ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺴﺎوي اﻧﺪ ‪ ".‬ﻛﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ ﺣﻘﻮق ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ رأي دادن و اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪن ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫درﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﺑﻴﺎن ﮔﺮدﻳﺪه ﻛﻪ رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺮدم اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﭘﺎرﻟﻤﺎن از دو ﻣﺠﻠﺲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﮔﺮدﻳﺪه ﻣﺠﻠﺲ ﻋﻮام‬ ‫اﻮﻠﺴﻰ ﺠﺮﮔﻪ و ﻣﺠﻠﺲ ﺳﻨﺎ ﻤﺷﺮاﻧﻮﺠرﮔﻪ ﻛﻪ اﻋﻀﺎي ﻣﺠﻠﺲ ﻋﻮام ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪33‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺪاﻧﻴﺴﺘﻴﺪ ؟‬ ‫ﮔﺮوﭘﻲ از ‪ ١٢‬ﺳﺎزﻣﺎن و اﻧﺠﻤﻦ ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن رﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ درﺳﺮاﺳﺮ ﻣﻤﻠﻜﺖ از ﻧﻈﺮﻳﺎت اﻓﻐﺎن ﻫﺎ درﺑﺎره ﺳﻴﺎﺳﺖ ‪ ،‬دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ وﻧﻘﺶ زﻧﺎن ﺑﺪاﻧﻨﺪ‬ ‫وآن ﻫﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪:‬‬ ‫●‬ ‫●‬ ‫●‬

‫اﻛﺜﺮ اﻓﻐﺎن ﻫﺎ اﻣﻴﺪوار ﻫﺴﺘﻨﺪ و درﺑﺎره دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ و اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻣﺜﺒﺖ ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ‪ .‬و آن ﻫﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺨﺸﻲ از ﺟﻬﺎن ﻣﺪرن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻄﻮر ﻋﻤﻮم زﻧﺎن و ﻣﺮدان اﻓﻐﺎن از روﻳﺪاد ﻫﺎ ي ﺳﻴﺎﺳﻲ در ﻛﺸﻮر ﺷﺎن اﻃﻼع دارﻧﺪ ‪ ٧٠ ٪‬ﻣﺮدم ﻣﻴﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت داﻳﺮ ﻣﻴﮕﺮدد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ‪٨٧ ٪‬‬ ‫ﭘﻼن دارﻧﺪ ﺗﺎ در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت راي ﺑﺪﻫﻨﺪ و ‪ ٧٣ ٪‬ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ ﻛﻪ داﺷﺘﻦ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻣﻠﻲ ﺑﺮاي ﻛﺸﻮر ﺷﺎن ﻣﻔﻴﺪ اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫‪ ٧٢ ٪‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ زﻧﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ درﺑﺎره ﻣﺴﺎﻳﻞ درﻓﺎﻣﻴﻞ ﺷﺎن ﺣﺼﻪ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﺑﻠﻜﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ دراﺗﺨﺎذ ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ ﺑﺮاي ﺟﺎﻣﻌﻪ وﻣﻤﻠﻜﺖ ﺷﺎن‬ ‫ﻧﻴﺰ ﺳﻬﻴﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﻓﻮق از ﻣﺮدم اﻳﻦ ﺳﻮال را ﻧﻴﺰ ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﺮا آﻧﻬﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ؟ ﭼﺮا ﺑﺎﻳﺪ زﻧﺎن ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﺷﻨﺪ ؟ و آﻧﻬﺎ دو دﻟﻴﻞ ذﻳﻞ را اراﺋﻪ ﻛﺮدﻧﺪ ‪:‬‬ ‫اول ﺑﺨﺎﻃﺮﻳﻜﻪ اﻳﻦ ﺣﻖ ﻃﺒﻴﻌﻲ زﻧﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ دراﺳﻼم ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ داده ﺷﺪه‬ ‫●‬ ‫دوم ﺑﺨﺎﻃﺮﻳﻜﻪ آﻧﻬﺎ ﻧﺼﻒ ﻧﻔﻮس ﻛﺸﻮر ﻣﺎ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﭘﺲ ﺣﻖ دارﻧﺪ در زﻧﺪﮔﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﺎن ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫●‬ ‫اﻣﺎ درﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺟﻮاب ﻫﺎ ي ﻣﺘﻔﺎوت داده ﻣﻴﺸﺪ و اﻳﻦ ﺗﻔﺎوت ﻫﺎ زﻳﺎد ﺗﺮ درﻣﻮرد ﺳﻮال ﺣﻘﻮق زﻧﺎن وﻧﻘﺶ زﻧﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﺮدم‬ ‫درﮔﺮدﻳﺰ ‪ ،‬زرﻧﺞ و ﻗﻨﺪﻫﺎ ر ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪه ﻧﺒﻮدﻧﺪ ﻛﻪ زﻧﺎ ن داراي ﻋﻴﻦ ﺣﻘﻮق ﺑﺮاي ﺷﺮﻛﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺮدان ﻫﺴﺘﻨﺪ در ﮔﺮدﻳﺰ وزرﻧﺞ ﻓﻘﻂ ﻧﺼﻒ ﻣﺮدم ﻓﻜﺮ ﻣﻲ‬ ‫ﻛﺮدﻧﺪ زﻧﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻬﻴﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺗﺮﺑﻴﻪ ﺑﺎ ﻋﺚ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﺎرز در ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻣﺮدم ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻪ ﻣﻜﺘﺐ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻃﺮﻓﺪار ﺳﻬﻢ‬ ‫ﮔﻴﺮي زﻧﺎن در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت وﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ ﺳﻮاد ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ﻣﺨﺎﻟﻒ آن ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫در ﻫﺮ ‪ 4‬ﻛﺮﺳﻲ ﻳﻜﻲ )‪ (٢۵ ٪‬از ﻛﺮﺳﻲ ﻫﺎ درﻣﺠﻠﺲ ﻋﻮام ﺑﺮاي زﻧﺎن رﻳﺰرو ﮔﺮدﻳﺪه وزﻧﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮاي ﻛﺮﺳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ادﻋﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ وﺗﻌﺪاد زﻧﺎﻧﻴﻜﻪ اﻧﺘﺨﺎب‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻣﺤﺪود ﻧﺴﻴﺖ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﺑﻪ داﺳﺘﺎﻧﻬﺎي ذﻛﺮ ﺷﺪه درﻛﺘﺎب ﻧﻈﺮي ﺑﻴﺎﻧﺪازﻳﻢ ﺧﻮاﻫﻴﻢ دﻳﺪ ﻛﻪ زﻧﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن آﻏﺎز ﺧﻮﺑﻲ دارﻧﺪ وﺑﺮاي ﺣﻖ رأي ﺑﻪ ﻣﺒﺎرزه ﺿﺮورت ﻧﺪارﻧﺪ ‪ .‬ﺑﺎ ‪٢۵ ٪‬‬ ‫ﻛﺮﺳﻲ ﻫﺎي ﺿﻤﺎﻧﺖ ﺷﺪه ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼت ﻛﻪ درﻋﺪم آن ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ ﻧﺎﺋﻞ آﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ؟‬ ‫ﻣﺮدﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺷﻤﺎ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﭼﻪ ﻋﻘﻴﺪه دارﻧﺪ ؟ ﺑﻌﻀﻲ از ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎن ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟‬ ‫ﺳﺮﺷﻤﺎري ﻋﻘﺎﻳﺪ ﭼﻴﺴﺖ ؟‬ ‫رﻫﺒﺮان ﺳﻴﺎﺳﻲ وﺳﻴﺎ ﺳﺘﻤﺪاران ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﺮدم درﻳﻚ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ .‬ژورﻧﺎﻟﻴﺴﺘﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻲ را درروزﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻮرد ﻋﻼ ﻗﻪ ﻣﺮدم ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫و ﭘﺮوﮔﺮام ﻫﺎي رادﻳﻮ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ذوق ﻣﺮدم ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ آن ﮔﻮش دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ اﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪاران ‪ ،‬ژورﻧﺎﻟﻴﺴﺘﺎن وﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ رادﻳﻮ ﭼﻄﻮر ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺮدم ﭼﻪ را ﺧﻮش دارﻧﺪ آﻳﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺣﺪس ﺑﺰﻧﻨﺪ ؟‬

‫‪34‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻃﺮق داﻧﺴﺘﻦ ذوق ﻣﺮدﻣﺎن ﻋﺒﺎرت از ﺳﺮﺷﻤﺎري ﻋﻘﺎﻳﺪ اﺳﺖ اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ اﻳﺠﺎب وﻗﺖ زﻳﺎد وﻣﺼﺎرف ﮔﺰاف را ﻣﻴﻨﻤﺎ ﻳﺪ ﺗﺎ ﻧﻈﺮ ﻫﺮ ﻳﻚ را ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ‬ ‫ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﭼﻮن اﺷﺨﺎص ﻣﺨﺘﻠﻒ داراي ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻧﺪ ﺷﺎﻳﺪ از ﻛﺴﻲ ﻣﺜﻼً از ﻳﻜﻲ از ﺧﻮﻳﺸﺎوﻧﺪان ﺳﻮال ﮔﺮدد اﻣﺎ ﻧﻈﺮ او ﺑﺎ ﺷﻤﺎ درﺗﻔﺎوت اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺳﺮﺷﻤﺎري ﻋﻘﺎﻳﺪ ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ ﮔﺮوﭘﻲ از ﻣﺮدم را اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎ ﺋﻴﻢ ﺗﺎ از ﺗﻤﺎم ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ و اﻳﻦ ﻣﺮدﻣﺎن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ از ﻛﺎﺑﻞ ﺑﻠﻜﻪ از ﻣﻨﺎﻃﻖ دﻳﮕﺮ‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮات ‪ ،‬وﻣﺰارﺷﺮﻳﻒ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬ﻣﺎ اﻳﻦ ﻣﺮدﻣﺎن را ازﺷﻬﺮﻫﺎي ﻛﻼن‪ ،‬ﺷﻬﺮﻫﺎي ﺧﻮرد‪ ،‬وﻗﺮﻳﻪ ﻫﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﭘﻴﺮ‬ ‫و ﺳﺎﻟﺨﻮرده‪ ،‬ﺟﻮاﻧﺎن ‪ ،‬زﻧﺎن وﻣﺮدان ﺻﺤﺒﺖ ﺷﻮد و ﺑﺎ ﮔﺮوﭘﻲ ﻛﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻴﺸﻮد‪ .‬ﻃﻮرﻣﺜﺎل ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻴﺨﻮا ﻫﻴﺪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ زﻧﺎن‬ ‫درﻳﻚ ﻗﺮﻳﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ از رادﻳﻮ ﭼﻪ ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ ؟ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪاﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻧﻮع زﻧﺎن دراﻳﻦ ﻗﺮﻳﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﭼﻨﺪﺟﻮان ‪ ،‬ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﺨﻮرده و ﭼﻨﺪ ﻣﻴﺎﻧﻪ‬ ‫ﺳﺎل ؟‬ ‫ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻨﻬﺎ از ﺟﻮاﻧﺎن ﻧﭙﺮﺳﻴﻢ ﺑﻠﻜﻪ ازﻫﺮ ﮔﺮوپ داراي ﺳﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﭙﺮﺳﻴﻢ ‪.‬‬ ‫درﺗﺤﻘﻴﺎﺗﻲ ﻛﻪ درﻓﻮق ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ از ﻫﻤﻪ اﻗﺸﺎر ﺟﺎﻣﻌﻪ در ﻣﻤﻠﻜﺖ از اﺷﺨﺎص ﺑﺎﺳﻮاد ‪ ،‬ﺑﻲ ﺳﻮاد ‪ ،‬ﺟﻮان ‪ ،‬ﭘﻴﺮ ‪ ،‬زﻧﺎن وﻣﺮدان ﭘﺮ ﺳﺶ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫زﻧﺎن اﻓﻐﺎن ﺛﺒﺖ ﻧﺎم ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻤﺎ ﻳﻨﺪ ‪.‬‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﺴﻴﺎر زودي اﻫﻤﻴﺖ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت را ﺑﺮاي آﻳﻨﺪه ﻛﺸﻮر ﺷﺎن درك ﻛﺮدﻧﺪ ﺑﻌﻀﻲ ﮔﺮوپ ﻫﺎ ﺑﺮاي ﺗﺸﻮﻳﻖ زﻧﺎن ﺑﻪ ﺛﺒﺖ ﻧﺎم ﺟﻤﻊ ﺷﺪﻧﺪ و ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﺮاﻛﺰ‬ ‫ﺛﺒﺖ ﻧﺎم اززﻧﺎن ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺛﺒﺖ ﻧﺎم ﺑﺮاي رأي دادن آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ﻟﺒﺮﻳﺰ ﮔﺮدﻳﺪ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎ زﻧﺎن ﭘﻴﺮ را در ﺑﺎﻻ ﺷﺪن از زﻳﻨﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﻣﻜﺘﺐ ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﻧﺸﺎن اﻧﮕﺸﺘﺎن ﺷﺎن را در روي ﻛﺎرت ﻫﺎي ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ رأي دﻫﻨﺪه ﺑﮕﺬارﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﮔﻼﻟﻲ ‪ ٣۵‬ﺳﺎﻟﻪ وﺧﺎﻧﻢ ﺧﺎﻧﻪ ﻛﻪ در ﺳﺎﻟﻮن رأي دﻫﻲ ﻛﺎرت درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ " ﻣﺎ اﻳﻨﺠﺎ آﻣﺪه اﻳﻢ ﺑﺨﺎﻃﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺑﺮاي دوﻟﺖ ﻳﻚ رﺋﻴﺲ‬ ‫ﺟﻤﻬﻮر ﻋﺎدل و ﺑﺎ اﻧﺼﺎف اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ و اﻳﻦ ﺣﻖ ﻣﺎﺳﺖ ‪".‬‬ ‫ﺧﺎﻧﻢ دﻳﮕﺮي ﺑﻨﺎم ﺧﺎﻧﻢ ﮔﻞ ‪ ۵۵‬ﺳﺎﻟﻪ ﻛﻪ وﻗﺖ ﺑﺮ آﻣﺪن از ﺳﺎﻟﻦ ﺛﺒﺖ ﻧﺎم ﭼﺎدري ﺧﻮد را ﭘﺎﺋﻴﻦ ﻣﻲ ﻛﺮد ﺗﺎ روﻳﺶ ﻣﻌﻠﻮم ﻧﮕﺮدد ﮔﻔﺖ ‪ " ،‬ﻣﻦ اﻳﻦ ﺟﺎ آﻣﺪه‬ ‫ام ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮﻳﻜﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﺮاي ﺻﻠﺢ واﻣﻨﻴﺖ رأي ﺑﺪﻫﻴﻢ ﻣﺎ ﺑﺮاي ﻣﺪت زﻳﺎدي ﻏﻴﺮ از ﺟﻨﮓ ﭼﻴﺰي ﻧﺪاﺷﺘﻴﻢ و ﺣﺎﻻ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻳﻚ زﻧﺪﮔﻲ ﻧﻮرﻣﺎل داﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻴﻢ ودﺧﺘﺮاﻧﻢ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻜﺘﺐ ﺑﺮوﻧﺪ و ﻛﺎر ﻛﻨﻨﺪ و ﻣﺠﺒﻮر ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ درﺧﺎﻧﻪ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ‪" .‬‬ ‫اﻗﺘﺒﺎس‪ :‬از راﭘﻮر درروزﻧﺎﻣﻪ وا ﺷﻨﮕﺘﻦ ﭘﺴﺖ ﻓﺒﺮوري ‪٢٠٠۴‬‬ ‫‪UNDP‬‬ ‫اﻨﻜﺸﺎ ف ﻋﺮﺐ ‪٢٠٠٢‬‬

‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ؟‬ ‫راﭘﻮر ﻓﻮق درﺑﺎره ﺳﻪ زن ﻛﻪ ﺛﺒﺖ ﻧﺎم ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﻳﻜﻲ از آﻧﻬﺎ ﻛﻪ زن ﻛﻬﻦ ﺳﺎﻟﻲ اﺳﺖ راي ﻣﻲ دﻫﺪ وﻓﺎﻣﻴﻞ اش ﺑﻪ او اﻓﺘﺨﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ زﻳﺮا دراﻳﻦ‬ ‫ﻟﺤﻈﻪ ﻣﻬﻢ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻛﺸﻮر ﻛﺎري را اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺪﻫﺪ‬ ‫ﻛﺪام ﻳﻚ از اﻋﻀﺎي ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺷﻤﺎ وﻳﺎ دوﺳﺘﺎن اﺣﺴﺎس اﻓﺘﺨﺎر ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي رأي دادن ﻣﻴﺮوﻧﺪ ؟‬ ‫زن دوم و زن ﺳﻮم ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﺮا رأي ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ وﭼﻪ ﺑﺮاي ﺷﺎن ﺣﺎﻳﺰ اﻫﻤﻴﺖ اﺳﺖ ‪ .‬آﻳﺎ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﻫﻢ دﻻﻳﻞ ﻣﺬﻛﻮرﻗﺎ ﺑﻞ ﻓﻬﻢ اﻧﺪ؟ ﺟﻮاب ﺷﻤﺎ ﭼﻪ‬ ‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد اﮔﺮ در ﻣﻮرد ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ ﭼﻴﺰ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ از ﺷﻤﺎ ﺳﻮال ﺷﻮد ؟ و ﭼﻪ ﻧﻮع دوﻟﺖ ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل ﺷﻤﺎ اﺳﺖ ؟‬ ‫درﮔﺬﺷﺘﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺨﺸﻲ از اﻣﭙﺮاﻃﻮري ﺑﺰرگ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ داﺷﺘﻦ راه ﻣﺸﻬﻮر اﺑﺮﻳﺸﻢ ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺠﺎرت ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﻮد اﻣﺎ درﺟﻬﺎن ﻣﺪرن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻳﻚ ﻛﺸﻮر ﺑﺴﻴﺎر‬ ‫ﻓﻘﻴﺮاﺳﺖ ‪.‬‬

‫‪35‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬ ‫اﺧﻴﺮاً ﻳﻜﺘﻌﺪاد ﻣﺤﺼﻼن ﻋﺮﺑﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻲ را اﻧﺠﺎم دادﻧﺪ ﺗﺎ دﻻﻳﻞ ﻓﻘﻴﺮ ﺑﻮدن ﻛﺸﻮرﻫﺎ ي ﺷﺮق ﻣﻴﺎﻧﻪ وﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻛﻪ ﻓﻘﺮ ‪ ،‬ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ وﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﮔﻲ‬ ‫را ﻣﺘﺤﻤﻞ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ درﻳﺎﺑﻨﺪ ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺳﻪ ﻋﺎﻣﻞ را درﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ دررﺷﺪ واﻧﻜﺸﺎف ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﻫﻤﻴﺖ دارد ‪.‬‬ ‫●‬ ‫●‬ ‫●‬

‫ﻋﺪاﻟﺖ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﺎﻳﺪ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﻪ ﻣﺮدم ﻧﻈﺮﻳﺎت ﺧﻮﻳﺶ را آزادا ﻧﻪ ﺑﻴﺎن ﻛﺮده ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ و اﺳﺘﻌﺪاد ﻫﺎي ﺧﻮدرا درﻫﻨﺮ و ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت ﻛﻠﺘﻮر‬ ‫ﺧﻮد ﺗﺒﺎرز دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺧﻮب ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺗﺮﺑﻴﻪ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺟﻮاﻧﺎن را ﺑﺮاي زﻧﺪﮔﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ آﻣﺎده ﺳﺎزد‪.‬‬ ‫زﻧﺎن ﺑﺎﻳﺪ داراي ﺻﺤﺖ وﺗﻌﻠﻴﻢ ﺧﻮب ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ درزﻧﺪﮔﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﻬﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﭼﺮا ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﻮق داراي اﻫﻤﻴﺖ اﻧﺪ؟ ﻋﺎﻣﻞ اول ﺿﺮوري اﺳﺖ ﺗﺎ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدد ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻋﻼﻳﻖ ﻣﺮدم ﭘﻴﺶ ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﻓﺮﻫﻨﮓ‬ ‫وﻛﻠﺘﻮرزﻧﺪه ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ وذﺧﺎﻳﺮﻛﺸﻮر ﺑﻄﻮر ﻋﺎدﻻﻧﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﻋﺎﻣﻞ دوم ﺿﺮوري اﺳﺖ زﻳﺮا ﻣﺮدﻣﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﻓﻌﺎل ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻳﻚ اﻗﺘﺼﺎد ﺗﻮﻟﻴﺪي‬ ‫داﺷﺘﻪ و ﻣﺸﻜﻼت ﻓﺎﻣﻴﻞ ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﻪ وﻣﻤﻠﻜﺖ ﺷﺎن را ﺣﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﻋﺎﻣﻞ ﺳﻮم ﻫﻢ ﺿﺮوري اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ زﻧﺎن درﺳﻦ ﺧﻮرد ازدواج ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ اﻃﻔﺎل ﺻﺤﺘﻤﻨﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ وﺣﺘﻲ ﻣﻲ ﻣﻴﺮﻧﺪ ‪ .‬اﮔﺮ زﻧﺎن ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ ﻧﻤﻲ داﻧﻨﺪ ﭼﻄﻮر اﻃﻔﺎل‬ ‫ﺻﺤﺘﻤﻨﺪ و ﺑﺎ ذﻛﺎوت ﺗﺮﺑﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪ ‪ .‬اﮔﺮ زﻧﺎن وﻇﻴﻔﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻧﺼﻒ ﻋﺎﻳﺪ ﻓﺎﻣﻴﻞ وﻣﻤﻠﻜﺖ از ﺑﻴﻦ ﻣﻲ رود واﮔﺮ زﻧﺎن ﺣﻘﻮق ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻣﻴﺘﻮا ﻧﻴﺪ ﺑﻜﻨﻴﺪ ؟‬ ‫اﮔﺮ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ درﺑﺎره زﻧﺎﻧﻴﻜﻪ ﺑﺮاي ﺣﻘﻮق ﺷﺎن درﻃﻮل ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﺒﺎرزه ﻛﺮده اﻧﺪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﻛﺎﻓﻲ ازآدرس ﻫﺎي اﻧﺘﺮﻧﻴﺘﻲ ذﻳﻞ ﺑﺪﺳﺖ آورﻳﺪ اﻟﺒﺘﻪ‬ ‫ﺳﺎﻳﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ زﺑﺎن اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ اﺳﺖ ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺷﻤﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ دﻳﮕﺮرا ﺑﺸﻨﺎﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ در ﻟﺴﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪.‬‬ ‫‪www.britannica.com/women/articles/woman_suffrage.html‬‬ ‫‪http://lcweb2.loc.gov/ammem/naw/nawstime.html‬‬ ‫‪www.womeninworldhistory.com/factLesson4.html‬‬ ‫‪www.europarl.eu.int/enlargement/briefings/26a3_en.htm‬‬ ‫‪www.un.org/womenwatch/asp/user/list.asp?ParentID=7004‬‬ ‫‪www.womenhistory.about.com‬‬ ‫‪www.guide2womenleaders.com‬‬ ‫ﺑﺮاي داﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﻛﺸﻮر ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ و ﺑﺎ ﺷﻬﺮت ﻣﻮارد ذﻛﺮ ﺷﺪه در ﻓﻮق ﺿﺮورت اﺳﺖ ‪ .‬ﺑﻬﺮ ﺣﺎل ﺑﻌﻀﻲ اﺷﺨﺎص درﻋﻮض دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ﻣﻮارد ذﻳﻞ را ﺗﺮﺟﻴﺢ‬ ‫ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ‪:‬‬ ‫●‬

‫ﻗﺪرت ﺑﺮاي ﺧﻮدﺷﺎن‬

‫●‬

‫ﻗﺪرت ﺑﺮاي ﻗﻮم وﮔﺮوپ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺧﻮد ﺷﺎن‬

‫●‬

‫ﺛﺮوت ﺑﺮاي ﺧﻮد ﺷﺎن و ﺟﻬﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﻣﺮدان ﺧﻮدرا ﺑﺎ اﻫﻤﻴﺖ ﺗﺮ و ﺑﺎ ارزش ﺗﺮ اﺣﺴﺎس ﻛﻨﻨﺪ و زﻧﺎن اﺻﻼً ﭼﻴﺰي ﺑﺮا ي ﮔﻔﺘﻦ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬

‫ﻫﻢ ﭼﻨﺎن ﺑﻌﻀﻲ اﺷﺨﺎص از ﺗﻐﻴﻴﺮ وﺗﺤﻮل ﺗﺮس دارﻧﺪ زﻳﺮا ﻣﻄﻤﻴﻦ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺤﻮل ﻣﻔﻴﺪ اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ و ﻣﻲ ﺗﺮﺳﻨﺪ ﻣﺒﺎدا ﭼﻴﺰﻫﺎي را ﻛﻪ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﻣﻬﻢ‬ ‫اﺳﺖ از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻨﺪ وﺷﺎﻳﺪ ﺑﻌﻀﻲ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻣﻘﺎم ﺧﻮدرا درﺟﺎﻣﻌﻪ از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﻧﻈﺮي ﺑﻪ ﻛﻮﺷﺶ ﻫﺎ و ﺗﻼش ﻫﺎ ﺑﺮاي ﺑﻬﺘﺮ ﺷﺪن وﺿﻊ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﻴﺎﻧﺪازﻳﻢ در ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ دو ﮔﺮوپ از ﻣﺮدﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ درﺑﺎﻻ ذﻛﺮ ﺷﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫آوردن اﺻﻼﺣﺎت وﺣﻞ ﻣﺸﻜﻼت در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺟﻨﮕﻴﺪه اﻧﺪ‪.‬‬

‫‪36‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬ ‫●‬

‫ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ از ﺗﺤﻮل وﺗﻐﻴﻴﺮات ﺗﺮس داﺷﺘﻨﺪ ‪.‬‬

‫●‬

‫ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ ﺑﻪ اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﺮدم ﺗﻮ ﺟﻪ ﻧﻜﺮده وﻣﻨﺎﻓﻊ ﺧﻮد را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﺗﺮﺟﻴﻊ ﻣﻴﺪادﻧﺪ‪.‬‬

‫ﻃﻮرﻳﻜﻪ ﻗﺒﻼً آﻣﻮﺧﺘﻴﻢ زﻧﺎن اﻓﻐﺎن ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ زﻧﺎن ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ اﻣﺘﻴﺎزات ﺑﺎرزي دارﻧﺪ ‪ .‬در ﻋﻮض ﻣﺒﺎرزه ﻛﺮدن ﺑﺮاي ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺣﻘﻮق ﺷﺎن آﻧﻬﺎ ﻣﻜﺮراً‬ ‫ﺣﻘﻮق ﺧﻮدرا ﺑﺪون ﻣﺒﺎرزه ﺑﺪﺳﺖ آوردﻧﺪ زﻳﺮا ﻛﺴﻴﻜﻪ ﻗﺪرت را ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ دادن ﺣﻘﻮق ﺑﺮا ي زﻧﺎن ﻛﺎر درﺳﺘﻲ اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﻃﻮري ﻫﻢ واﻗﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻜﺮراً ﺣﻘﻮق ﺧﻮدرا از دﺳﺖ داده اﻧﺪ زﻳﺮا ﻛﺴﻴﻜﻪ از آن ﻫﺎ ﭘﺸﺘﺒﺎﻧﻲ ﻣﻴﻜﺮد از ﻗﺪرت اﻓﺘﺎده اﺳﺖ واﻳﻦ ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ‬ ‫زﻧﺎن اﻓﻐﺎن ﺑﺎ ﻣﻮاﻧﻊ ﺟﺪي ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﺴﺌﻠﻪ زﻧﺎن وﻣﻘﺎم ﺷﺎن دراﺟﺘﻤﺎع وﺗﻌﺪاد ﺣﻘﻮق ﺷﺎن ﺑﺎ ﻣﻮارد دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﺶ ﻣﻲ ﺟﻨﮕﻴﺪﻧﺪ درﻫﻢ‬ ‫ﭘﻴﭽﻴﺪه اﺳﺖ در ﻋﻮض اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ آن ﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﻴﺚ زﻧﺎن ﻳﻌﻨﻲ ﻧﺼﻒ ﻧﻔﻮس ﺑﺎ ﻋﻼﻳﻖ و ﭘﺮاﺑﻠﻢ ﻫﺎ ي ﺷﺎن ﺑﺮ ﺧﻮرد ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد ﺑﺎ زﻧﺎن ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺤﻴﺚ ﺳﻤﺒﻮل‬ ‫ﺑﻮده اﺳﺖ ‪ .‬ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ دو ﭘﺸﻚ ﺑﺎﻻي ﻣﻮش ﻣﻲ ﺟﻨﮕﻨﺪ ﮔﺮوپ ﻫﺎ ي در ﺟﻨﮓ دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻫﻤﻴﺸﻪ درﻣﻮرد ﺑﺮ ﺧﻮرد ﺑﺎ زﻧﺎن ﻣﻲ ﺟﻨﮕﻨﺪ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﻣﻮش را‬ ‫داﺷﺘﻦ ﻛﺎر ﺧﻮﺑﻲ ﻧﻴﺴﺖ زﻳﺮا ﻫﺮﻛﺪام از ﭘﺸﻚ ﻫﺎ ﺑﺮﻧﺪه ﺷﻮد ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺎز ﻫﻢ ﺑﻪ زﻳﺎن ﻣﻮش اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻬﻢ ﺑﺮاي زﻧﺎن اﻓﻐﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎزي ﻛﺮدن ﻧﻘﺶ ﻣﻮش را ﺗﻮﻗﻒ دﻫﻨﺪ و ﻧﮕﺬارﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺮدم ﺑﺎ آن ﻫﺎ ﺑﺎزي ﻛﻨﻨﺪ زﻧﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ اﻳﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ زﻧﺪﮔﻲ و ﺟﻬﺎن را ﻣﻴﺨﻮاﻫﻨﺪ و ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺳﺮ ﻧﻮﺷﺖ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺧﻮد را ﺑﺎﻳﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ زﻧﺎن ﺣﻘﻮق اﺳﺎﺳﻲ دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ﺧﻮد را ﺑﺪون ﻣﺒﺎرزه ﺑﺮاي آن اﺧﺬ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮا ي ﻋﻤﻠﻲ ﻧﻤﻮدن آن ﺑﻪ ﺷﻜﻞ واﻗﻌﻲ وﻧﻪ در روي ﻛﺎﻏﺬ ﻣﺒﺎرزه‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻃﻮرﻣﺜﺎل ﻋﺮوﺳﻲ در ﻃﻔﻮﻟﻴﺖ و ﻋﺮوﺳﻲ اﺟﺒﺎري ‪ ۴٠‬ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ اﻋﻼن ﺷﺪه ﺑﻮد ﺗﺎ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﻋﻤﻠﻲ ﻧﻤﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﺮاي ﭘﻴﺎده ﺳﺎﺧﺘﻦ‬ ‫ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ درﻋﻤﻞ ﻣﺮدم ﺑﺎﻳﺪ از ﺣﻘﻮق ﺧﻮد آﮔﺎﻫﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﺧﻮاﺳﺘﺎر آن ﮔﺮدﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﻗﺪم ﻫﺎي ﭘﺮ اﻫﻤﻴﺖ در ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﻌﺎ ﺻﺮ ﻧﻘﺶ زﻧﺎ ن در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ‪.‬‬ ‫‪١٨٨۵‬‬

‫ﺷﺎه ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﻦ اﺻﻼﺣﺎت ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ را ﺑﺮاي ﺑﻬﺒﻮد ﻣﻮﻗﻒ زﻧﺎن اﻋﻼم ﻛﺮد‪ .‬ﻗﺎﻧﻮن ازدواج اﺟﺒﺎري ﺑﻴﻮه ﺑﺎ ﺑﺮادر ﺷﻮﻫﺮ ﻣﺘﻮﻓﻲ اش را ﻟﻐﻮ ﻗﺮار‬ ‫داده ﺳﻦ ازدواج را ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺮد ودر ﻣﻮرد ﻃﻼق ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺣﻖ ﻣﺤﺪودي ﻗﺎﻳﻞ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫‪١٩٠١‬‬

‫ﺷﺎه ﺣﺒﻴﺐ اﷲ ﺑﻪ اﺻﻼﺣﺎت اداﻣﻪ داد ﻣﺼﺎرف ﮔﺰاف را در ازدواج ﻫﺎ ﻣﻨﻊ ﻗﺮار داده و ﭘﺮده از روي زﻧﻬﺎي ﺧﻮد ﺑﺮداﺷﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻋﺚ ﺗﺸﻮﻳﻖ‬ ‫زﻧﺎن دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺧﻮاﺳﺘﺎر آن ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪١٩١٩‬‬

‫ﺷﺎه اﻣﺎن اﷲ وﺧﺎﻧﻤﺶ ﻣﻠﻜﻪ ﺛﺮﻳﺎ ﻣﻴﺨﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻛﺸﻮر ﺷﺎن را درﺳﻄﺢ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺪرن ﭘﺸﺮﻓﺘﻪ وﻣﺸﻬﻮر ﻗﺮار دﻫﻨﺪ آﻧﻬﺎ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ‬ ‫ﻛﻤﺎل اﺗﺎ ﺗﺮك ﻛﻪ ﺗﺤﻮﻻت ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اي را درﺗﺮﻛﻴﻪ روﻧﻤﺎ ﺳﺎﺧﺖ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ وﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺗﺎ از وي ﭘﻴﺮوي ﻛﻨﻨﺪ ﺷﺎه اﻣﺎن اﷲ‬ ‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﺎﻫﻲ ﻣﺸﺮوﻃﻪ را ﺑﺮﻗﺮارﺳﺎزد ﺑﺮدﮔﻲ وﻛﺎراﺟﺒﺎري را ﻏﻴﺮﻗﺎﻧﻮﻧﻲ اﻋﻼم ﻧﻤﻮد ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺟﺪﻳﺪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ وﻣﺤﺎﻛﻤﻪ را‬ ‫ﺗﺸﻜﻴﻞ داد ‪.‬‬

‫ﻣﱳ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ ﻣﻠﮑﻪ ﺛﺮﻳﺎ درﺳﺎل ‪١٩٢۶‬‬ ‫" ﻓﮑﺮ ﻧﮑﻨﻴﺪ ﮐﻪ ﻣﻠﺖ ﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﻣﺮدان ﺿﺮورت دارد ﳘﺎﻧﻄﻮرﻳﮑﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ دراﺳﻼم‬ ‫زﻧﺎن دارای ﻣﻘﺎم ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻬﻢ ﺧﻮد را در ﺟﺎﻣﻌﻪ ادا ﳕﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬از ﺧﺪﻣﺎت ارزﴰﻨﺪ ﮐﻪ‬ ‫زﻧﺎن درﻃﻮل ﺗﺎرﻳﺦ اﳒﺎم دادﻩ اﻧﺪ وﺛﺎﺑﺖ ﮐﺮدﻩ اﻧﺪ ﮐﻪ زﻧﺎن ﻓﻘﻂ ﺑﺮای ﻟﺬت ﺑﺮدن و راﺣﺖ‬ ‫ﲞﺸﻴﺪن ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻳﺎد ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ و از ﮐﺎرهﺎ ی ﳕﻮﻧﻪ ﺁ‪‬ﺎ ﻣﯽ ﺁﻣﻮزﻳﻢ ﮐﻪ ﻣﺎﳘﻪ ﺑﺎﻳﺪ در اﻧﮑﺸﺎف‬ ‫وﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻣﻠﺖ ﺧﻮد ﺷﺮﮐﺖ ﳕﺎﺋﻴﻢ و اﻳﻦ ﮐﺎر ﺑﺪون ﺁراﺳﱳ ﺧﻮد ﺑﺎ ﺟﻮهﺮ ﻋﻠﻢ وداﻧﺶ اﻣﮑﺎن ﭘﺬﻳﺮ‬ ‫ﻧﻴﺴﺖ ‪".‬‬

‫ﺷﺎه اﻣﺎن اﷲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺟﺪﻳﺪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ وﻣﺤﺎﻛﻤﻪ را ﺗﺸﻜﻴﻞ داد و ﺗﻌﻠﻴﻢ اﺟﺒﺎري را ﺑﺮاي ﭘﺴﺮان دﺧﺘﺮان ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻧﻤﻮد ‪ .‬ﻣﻠﻜﻪ ﺛﺮﻳﺎ ﻣﺼﺎرف ﻣﻜﺎﺗﺐ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻟﻴﺴﻪ‬ ‫ﻣﻼﻟﻲ را ﺑﻪ ﻋﻬﺪه ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻣﺎدر و ﺧﻮاﻫﺮ وي ﻧﻴﺰ ﺳﻬﻴﻢ ﺑﻮدﻧﺪ ‪.‬‬

‫‪37‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬ ‫ﻫﻢ ﭼﻨﺎن وي ﺑﺎ ﻋﺚ اﻳﺠﺎد اﻧﺠﻤﻦ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻧﺴﻮان ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﻮﺳﺌﺴﻪ ﺧﻴﺮﻳﻪ ﺑﻮد ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬و دﺧﺘﺮان را ﺑﺮاي ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺑﻪ ﺧﺎرج ﻓﺮﺳﺘﺎد ﺗﺎ ﺑﺤﻴﺚ ﻧﺮس‬ ‫ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻛﻨﻨﺪ ‪.‬‬ ‫‪١٩۵٩‬‬

‫ﺷﺎه اﻣﺎن اﷲ اﻋﻼم ﻛﺮد ﻛﻪ زﻧﺎن ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ ﭘﻮﺷﺎﻧﻴﺪ ن روي و ﻳﺎ ﭘﻮﺷﻴﺪن ﭼﺎدري ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻧﺨﻮاﺳﺘﻨﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬وي ﻣﻜﺎﺗﺐ‬ ‫ﺑﺮاي دﺧﺘﺮان و ﺷﻔﺎﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮا ي زﻧﺎن اﻋﻤﺎرﻧﻤﻮد‪.‬‬

‫‪١٩۶۴‬‬

‫ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮاي زﻧﺎ ن ﺣﻖ راي دادن و ﺗﺤﺼﻴﻞ داد‪ .‬ﭼﺎر زن در اوﻟﻴﻦ ﭘﺎرﻟﻤﺎن اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ و ﭘﺴﺖ وزارت ﺻﺤﺖ ﻋﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ‬ ‫زن داده ﺷﺪ واوﻟﻴﻦ ﻣﺠﻠﻪ ﻫﻔﺘﮕﻲ زﻧﺎن ﺑﻨﺎم ارﺷﺎد ﻧﺴﻮان ﺑﻪ ﭼﺎپ رﺳﻴﺪ ‪.‬‬

‫‪١٩۶۵‬‬

‫اوﻟﻴﻦ ﺳﺎزﻣﺎن زﻧﺎن ﺑﻨﺎم اﻧﺠﻤﻦ آزاد زﻧﺎن اﻓﻐﺎن ﺗﺸﻜﻴﻞ ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ اﻫﺪاف ﻋﻤﺪه آن ا ز ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن ﺑﻲ ﺳﻮادي ‪ ،‬ﺑﻨﺪ ﻛﺮدن ازدواج ﻫﺎي‬ ‫اﺟﺒﺎري واز ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن ﭘﻮل ﻃﻮﻳﺎﻧﻪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪ ١٩٧٩-٨٩‬اﺗﺤﺎد ﺷﻮروي ﺳﺎﺑﻖ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن را اﺷﻐﺎل ﻛﺮد و درﺣﺪود ﭘﻨﺞ ﻣﻠﻴﻮن اﻓﻐﺎن درﻣﻤﺎﻟﻚ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ‪ ،‬اﻳﺮان وﻛﺸﻮرﻫﺎ ي دﻳﮕﺮ ﻣﻬﺎ ﺟﺮ ﺷﺪﻧﺪ ‪.‬‬ ‫‪١٩٩٢‬‬

‫ﻣﺠﺎﻫﺪﻳﻦ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه روس ﻫﺎ را از اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﻴﺮون ﻛﺮده وداﺧﻞ ﻛﺎﺑﻞ ﺷﺪﻧﺪ زﻧﺎن ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ ﭘﻮﺷﻴﺪن ﭼﺎدر وﺷﻠﻮار ﻳﺎ ﺗﻨﺒﺎن‬ ‫ﺷﺪﻧﺪ ‪ .‬ﻗﺒﻼً در ﻛﺎﺑﻞ زﻧﺎن ‪ ۴٠ ٪‬داﻛﺘﺮان ‪ ٧٠ ٪ ،‬ﻣﻌﻠﻤﺎن ‪ ۵٠ ٪ ،‬ﻛﺎرﻣﻨﺪان اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﻣﺤﺼﻼن ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻴﺪادﻧﺪ اﻣﺎ ﺑﺎ‬ ‫درﮔﺮﻓﺘﻦ ﺟﻨﮓ ﻫﺎي داﺧﻠﻲ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻧﺎ ﮔﻬﺎﻧﻲ ﺗﻐﻴﺮﺧﻮرده و ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﺑﻲ اﻣﻨﻴﺘﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺧﺼﻮﺻﺎً ﺑﺮاي زﻧﺎن ﻣﺼﻴﺒﺖ ﺑﺎر ﮔﺮدﻳﺪ زﻳﺮا‬ ‫اﻛﺜﺮﻳﺖ زﻧﺎن ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ ﺗﺮك و ﻇﻴﻔﻪ ﮔﺮدﻳﺪه و درﺧﺎﻧﻪ ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪١٩٩۶‬‬

‫ﻃﺎﻟﺒﺎن درﻛﺎﺑﻞ داﺧﻞ ﺷﺪﻧﺪ وﻣﺮدم اﻣﻴﺪوار ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﺻﻠﺢ را ﺧﻮاﻫﻨﺪ آورد اﻣﺎ ﺗﻔﺴﻴﺮ اﺳﻼم از ﻧﮕﺎه آﻧﺎن زﻧﺪﮔﻲ را ﺑﺮاي زﻧﺎن ﻣﺤﺪود‬ ‫ﺗﺮﺳﺎﺧﺖ ﻣﻜﺎﺗﺐ دﺧﺘﺮان ﺑﺴﺘﻪ ﮔﺮدﻳﺪ و ﻣﺎ ﻧﻊ زﻧﺎ ن از اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ در ﺑﻴﺮون از ﺧﺎﻧﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﺷﻨﻴﺪن ﻣﻮزﻳﻚ وﺗﻔﺮﻳﺢ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻗﻄﻊ ﺑﻨﺪ‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪه وزﻧﺎن از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﻋﺎدي ﺑﺎز ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ وﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﺸﻲ از ﺗﺎرﻳﺦ ﻏﻨﻲ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﻮدﻧﺪ وﻫﺮﮔﺰ دوﺑﺎره آﺑﺎد ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮدﻳﺪ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺠﺴﻤﻪ ﺑﻮدا درﺑﺎﻣﻴﺎن وﻳﺮان ﮔﺮدﻳﺪ ‪ .‬ﺟﺒﻬﻪ ﻣﺘﺤﺪ ﺷﻤﺎل از اﺷﻐﺎل ﺗﻤﺎم ﻛﺸﻮر ﺑﻮاﺳﻄﻪ آﻧﻬﺎ ﺟﻠﻮ ﮔﻴﺮي ﻛﺮد ‪.‬‬

‫‪٢٠٠١‬‬

‫ﻗﻮا ﺑﻪ رﻫﺒﺮي اﻳﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه اﻣﺮﻳﻜﺎ داﺧﻞ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﮔﺮدﻳﺪ ورﻫﺒﺮي ﻃﺎﻟﺒﺎن ﻗﺪرت را ازدﺳﺖ داد‪ .‬ﮔﺮوه ﻫﺎ ي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از اﻓﻐﺎن ﻫﺎ درﺑﻦ‬ ‫ﺟﺮﻣﻨﻲ ﺑﺮاي ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻳﻚ دوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻣﻼﻗﺎت ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬ﭼﻨﺪﻳﻦ زن ﻧﻴﺰ دراﻳﻦ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ اﺷﺘﺮاك ﻧﻤﻮدﻧﺪ ودوﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ دوﺗﻦ از زﻧﺎن را‬ ‫درﺗﺸﻜﻴﻞ ﺧﻮد داﺷﺖ ﭘﻴﻤﺎن ﺑﻦ روي ﭘﻼﻧﻲ ﻓﻴﺼﻠﻪ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آورد ﻛﻪ ﻣﻨﺘﺞ ﺑﻪ ﻳﻚ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﺴﺘﻘﻞ و داراي دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ﻣﻴﺸﻮد وزﻧﺎن ﻧﻴﺰ‬ ‫ﺑﺨﺸﻲ از ﻫﺮ ﻗﺪم در اﻳﻦ ﭘﻼن ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد ‪ ٢٠٠‬زن درﻟﻮﻳﻪ ﺟﺮﮔﻪ اﺿﻄﺮاري ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮدﻧﺪ زﻧﻲ ﺑﺤﻴﺚ ﻣﻌﺎون رﺋﻴﺲ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه ﺷﺪ وزن دﻳﮕﺮي ﺑﻨﺎم ﻣﺴﻌﻮده ﺟﻼل ﺧﻮدرا‬ ‫ﺑﺮاي رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮري ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻧﻤﻮد ‪ .‬او ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ اي اﻳﺮاد ﻧﻤﻮد ﻛﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻘﺒﺎل ﺣﺎﺿﺮﻳﻦ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و زﻳﺎد ﺗﺮ از ‪ ٣٠٠‬راي درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻮد‬ ‫ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ راي را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪان دﻳﮕﺮ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ درﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮﻣﺘﺸﻜﻞ از ﭼﺎر زن وزﻳﺮ اﺳﺖ ‪ .‬ﻛﻤﺴﻴﻮن ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ اﻓﻐﺎن ﺗﻮﺳﻂ زن رﻫﺒﺮي ﺷﺪه وﭘﻨﺞ زن ﻛﺎرﻣﻨﺪ دارد‪ .‬دوزن‬ ‫ﺣﻘﻮق دان ﺑﺨﺸﻲ از اﻳﻦ ﻛﻤﺴﻴﻮن اﻧﺪ ﻛﻪ درﺳﺎﺧﺘﻦ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﺷﺮﻛﺖ داﺷﺘﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪38‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬ ‫زﻧﺎن ﻣﺸﻬﻮر درﺗﺎرﻳﺦ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬ ‫روﻛﺴﺎﻧﺎ‬ ‫زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ اﺳﻜﻨﺪر ﺑﻪ آﺳﻴﺎي ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮد ﻟﺸﻜﺮ وي ﺑﺎﻋﺚ وﻳﺮاﻧﮕﺮي زﻳﺎدي ﺷﺪﻧﺪ وﻫﺮ ﺟﺎ ﻛﻪ ﻣﻲ رﺳﻴﺪﻧﺪ وﻳﺮان ﻣﻴﮕﺮدﻳﺪ در ﺳﺎل ‪ ٣٢٩‬ﻗﺒﻞ از ﻣﻴﻼد‬ ‫آﻧﻬﺎ وارد اﻣﭙﺮاﻃﻮري ﺑﺎ ﺧﺘﺮ ﻛﻪ ﺑﺨﺸﻲ ازآن اﻣﺮوز اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن اﺳﺖ ﺷﺪﻧﺪ ﺑﺮا ي ﻧﺠﺎت ﻣﻤﻠﻜﺖ از وﻳﺮاﻧﮕﺮي روﻛﺴﺎﻧﺎ ﺷﺎﻫﺪﺧﺖ ﺑﺎﺧﺘﺮ وﭘﺪرش اوﻛﺴﻴﺎرﺗﻴﺲ‬ ‫ﺑﺎ اﺳﻜﻨﺪر داﺧﻞ ﻣﺬاﻛﺮه ﺷﺪﻧﺪ وﺗﺮﺗﻴﺐ ﻋﺮوﺳﻲ روﻛﺴﺎﻧﺎ را ﺑﺎ اﺳﻜﻨﺪر دادﻧﺪ و در اﺛﺮاﻳﻦ ازدواج ﻣﺮدم ﻣﺤﻠﻲ ازﺟﻨﮓ دﺳﺖ ﻛﺸﻴﺪه واﺳﻜﻨﺪر را ﺑﺤﻴﺚ رﻫﺒﺮ‬ ‫ﺷﺎن ﻗﺒﻮل ﻛﺮدﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪ از آن ا ﺳﻜﻨﺪر ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ در ﺟﺎﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ از اﻳﻦ ﻣﻴﺘﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﻳﺪ او ﺑﺎ ﺳﺘﺎره ﺷﺎﻫﺪ ﺧﺖ اﻳﺮان ازدواج ﻧﻤﻮد ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻏﻀﺐ روﻛﺴﺎﻧﺎ ﺷﺪ و‬ ‫رﻗﺎﺑﺖ ﺑﻴﻦ اﻳﻦ دو زن ﺑﺎﻋﺚ از ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻦ اﻣﭙﺮاﻃﻮري اﺳﻜﻨﺪر ﺷﺪ ﺑﻌﺪ ازﻣﺮگ اﺳﻜﻨﺪر ﻃﺮﻓﺪاران ﺳﺘﺎره ﻣﺎدرو ﺧﺎﻧﻤﺶ روﻛﺴﺎﻧﺎ وﭘﺴﺮش را ﻛﻪ اﺳﻜﻨﺪر ﻧﺎم‬ ‫داﺷﺖ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ رﺳﺎﻧﻴﺪﻧﺪ ‪.‬‬ ‫راﺑﻌﻪ ﺑﻠﺨﻲ‬ ‫دﺧﺘﺮ ﻳﻜﻲ از ﺣﻜﻤﺮاﻧﺎن ﺳﺎﻣﺎﻧﻲ ﺑﻮد او اﺷﻌﺎري را ﻛﻪ در درﺑﺎر ﭘﺪرش ﺳﺮوده ﻣﻲ ﺷﺪ دوﺳﺖ داﺷﺖ وﺧﻮد وي اﺷﻌﺎرش را ﺑﻪ زﺑﺎن دري وﻋﺮﺑﻲ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ‬ ‫ﺑﺮادر راﺑﻌﻪ ﻏﻼﻣﻲ ﺑﻨﺎﻣﻲ ﺑﻜﺘﺎش داﺷﺖ ﻛﻪ راﺑﻌﻪ ﻋﺎﺷﻖ او ﺷﺪ وآﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ اﺷﻌﺎر ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ .‬راﺑﻌﻪ در ﺗﻤﺎم روز ﻛﺎري ﺟﺰ ﻧﻮﺷﺘﻦ اﺷﻌﺎر ﺑﺮاي‬ ‫ﺑﻜﺘﺎش ﻧﺪاﺷﺖ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻋﺸﻖ آﻧﺎن ﺑﺮ ﻣﻼ ﺷﺪ وﺑﻜﺘﺎش از درﺑﺎر راﻧﺪه وﺑﻪ ﻗﺘﻞ رﺳﻴﺪ ﺑﻌﺪ از درﻳﺎﻓﺖ ﺧﺒﺮ ﻣﺮگ ﺑﻜﺘﺎش راﺑﻌﻪ ﻧﻴﺰ دﺳﺖ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻛﺸﻲ زد و‬ ‫آﺧﺮﻳﻦ ﭘﻴﺎم ﺧﻮد را در ﻗﻄﻪ ﺷﻌﺮي ﺑﺎ ﺧﻮن ﺧﻮد ﺑﻪ دﻳﻮار ﻧﻮﺷﺖ ‪.‬‬ ‫ﻣﻠﻜﻪ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد‬ ‫دراواﺧﺮ ﻗﺮن ‪ ١۴‬و اواﻳﻞ ﻗﺮن ‪ ١۵‬اﻳﻦ ﻣﻠﻜﻪ در اﻣﭙﺮاﻃﻮري ﺣﻜﻤﺮواﻳﻲ داﺷﺖ ﻛﻪ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ آن درﻫﺮات ﺑﻮده و از درﻳﺎي دﺟﻠﻪ ﺗﺎ ﭼﻴﻦ ﻣﻲ رﺳﻴﺪ‬ ‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﻲ وي ﭘﻨﺠﺎه ﺳﺎل ﻃﻮل ﻛﺸﻴﺪ ودر ده ﺳﺎل اﺧﻴﺮ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ازﻣﺮگ ﺷﻮﻫﺮش ﺷﺎه رخ ‪ ،‬وي اﻳﻦ اﻣﭙﺮاﻃﻮري را ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ اداره ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬وي درﻃﻮل‬ ‫ﺣﻴﺎﺗﺶ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ ﺑﻪ رﻫﺒﺮي ﺑﻮده و ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﻮﻫﺮش ﻛﻪ ﻛﻮﭼﻚ ﺗﺮﻳﻦ ﭘﺴﺮ ﺗﻴﻤﻮر ﻟﻨﮓ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻣﻮر را اداره ﻣﻲ ﻛﺮد ‪.‬‬ ‫ﻣﻠﻜﻪ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد ﺣﺎﻣﻲ ﺑﺰرگ آﺛﺎر ﻫﻨﺮي وﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺑﻮد وﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي ﻣﻨﺎرﻫﺎ درزﻣﺎن وي آﺑﺎد ﺷﺪ وﻛﺘﺐ ﻓﻠﺴﻔﻲ ﺑﻪ رﺷﺘﻪ ﺗﺤﺮﻳﺮدر آﻣﺪ ﺷﻌﺮ و ﻫﻨﺮدر درﺑﺎراو‬ ‫ﺷﮕﻮﻓﺎن ﺷﺪ وﭘﺴﺮش ا ُﻟُﻎ ﺑﻴﮓ ﻛﻪ ﻋﺎﻟﻢ و ﺳﺘﺎره ﺷﻨﺎس ﻣﻌﺮوف ﺑﻮد ﺑﻌﺪ ازوي ﭘﺎدﺷﺎه ﺷﺪ ‪ .‬وي از ﺟﻤﻠﻪ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺗﺮﻳﻦ وﻣﺸﻬﻮر ﺗﺮﻳﻦ زﻧﺎن در ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻤﺎر ﻣﻲ رود‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻫﺎي ﻛﻪ دراﺛﺮ ﻫﺪاﻳﺖ وي اﻋﻤﺎر ﮔﺮدﻳﺪه ﺗﺎ اﻣﺮوز درﻫﺮات دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﭘﻨﺞ ﻣﻨﺎر ﻫﺮات ﻛﻪ ﻣﺘﺸﻜﻞ از ﻳﻚ ﻣﺴﺠﺪ ‪ ،‬ﻳﻚ‬ ‫ﻣﻜﺘﺐ و ﻳﻚ آراﻣﮕﺎه اﺳﺖ ﺗﻮﺳﻂ وي آﺑﺎد ﮔﺮدﻳﺪ ‪.‬‬ ‫ﻋﺎﻳﺸﻪ دراﻧﻲ‬ ‫ﻋﺎﻳﺸﻪ ﺗﺤﺼﻴﻼت ﺧﻮدرا درادﺑﻴﺎت ﻋﺮﺑﻲ و زﺑﺎن دري ﻧﺰد ﻣﻌﻠﻤﺎن ﺧﺼﻮﺻﻲ آﻣﻮﺧﺖ وي ﺷﺎﮔﺮد ﻣﺨﺼﻮص ﺗﻴﻤﻮرﺷﺎه ﺑﻮد ﻛﻪ اوﻟﻴﻦ اﺷﻌﺎر ﺧﻮد را در درﺑﺎراو‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ .‬ﻋﺎﻳﺸﻪ ﺑﺨﺎﻃﺮ اﺷﻌﺎرش ﺷﻬﺮت زﻳﺎد ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﻮد و از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮادر و ﭘﺪرش در ﺟﻨﮓ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ اﺷﻌﺎروي ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻏﻢ اﻧﮕﻴﺰ ﺑﻮده واﻳﻦ ﺗﺮاژﻳﺪي را‬ ‫اﻧﻌﻜﺎس ﻣﻴﺪاد ‪.‬‬ ‫ﻣﻜﺘﺒﻲ ﺑﺮاي دﺧﺘﺮان ﺑﻨﺎ م او درﻛﺎﺑﻞ ﻣﺴﻤﻲ ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ دوﻟﺖ آﻟﻤﺎن ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬وي در ﺳﺎل ‪ ١٢٣۵‬ﻫﺠﺮي ﻣﻄﺎﺑﻖ ‪ ١٨۵٨‬ﻣﻴﻼدي وﻓﺎت‬ ‫ﻧﻤﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻼﻟﻲ‬ ‫درﺳﺎل ‪ ١٨٨٠‬وﻗﺘﻲ اﻓﻐﺎن ﻫﺎ ﺑﺮ ﺿﺪ اﺷﻐﺎل اﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺟﻨﮕﻴﺪﻧﺪ ﻳﻚ ﺳﺮﺑﺎز ﻛﻪ ﺑﻴﺮق اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن را ﺣﻤﻞ ﻣﻴﻜﺮد ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪ اﻣﺎ ﻣﻼﻟﻲ ﺑﻴﺮق را ﺑﺪﺳﺖ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺶ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮد و ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﺪادن اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺷﺠﺎﻋﺎﻧﻪ ﺧﻮد ﻣﻼﻟﻲ ﻳﻚ ﺳﻤﺒﻮل ﻣﻘﺎوﻣﺖ درﺑﺮاﺑﺮ دﺷﻤﻨﺎن ﮔﺮدﻳﺪ ‪.‬‬

‫‪39‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬ ‫ﻣﻠﻜﻪ ﺛﺮﻳﺎ‬ ‫ﺛﺮﻳﺎ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻓﻌﺎل ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺗﻌﻠﻖ داﺷﺖ ﭘﺪرش ﻣﺤﻤﻮد ﺑﻴﮓ ﻃﺮزي ﻳﻚ ﻧﻮﺳﻴﻨﺪه ﻣﺸﻬﻮر و ﻣﺪﻳﺮ روزﻧﺎﻣﻪ ﺑﻮده واﺻﻼﺣﺎت اﺗﺎ ﺗﺮك را ﺗﺤﺴﻴﻦ ﻣﻲ ﻧﻤﻮد‬ ‫اودﺧﺘﺮش را داراي ﺗﺤﺼﻴﻼت ﻋﺎﻟﻲ ﺳﺎﺧﺖ ‪.‬‬ ‫در ﺳﺎل ‪ ١٩١٩‬ﺑﺎ ازدواج ﺑﺎ ﺷﺎه اﻣﺎن اﷲ ﻣﻠﻜﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺷﺪ ‪ .‬اوﻟﻴﻦ ﻣﻜﺘﺐ دﺧﺘﺮان را درﺳﺎل ‪ ١٩٢١‬اﻓﺘﺘﺎح ﻛﺮد و ﻓﺎرﻏﺎن اﻳﻦ ﻣﻜﺘﺐ را ﺑﺮاي ﺗﺤﺼﻴﻼت‬ ‫ﻧﺮﺳﻨﮓ ﺑﻪ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎد ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ وﻃﻦ دراوﻟﻴﻦ ﺷﻔﺎ ﺧﺎﻧﻪ زﻧﺎن دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻛﺎر ﻧﻤﻮدﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫زﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ درﺑﺎره آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﻧﺪﻳﺪ از ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺘﻨﺪ و ﺑﻪ دﻻﻳﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺸﻬﻮر ﺷﺪﻧﺪ ﻛﺪام ﻳﻚ آﻧﻬﺎ را ﺷﻤﺎ ﻣﻮرد ﺗﺤﺴﻴﻦ ﻗﺮار ﻣﻴﺪﻫﻴﺪ ؟ ﭼﺮا ؟‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻧﻮع ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ را ﺑﺮاي داﺳﺘﺎن راﺑﻌﻪ ﺑﻠﺨﻲ ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﻴﺪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ درﻫﺮ ﺑﺨﺶ داﺳﺘﺎن ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ‪ .‬ﺣﺎ ﻻ ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻠﻜﻪ‬ ‫ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد اﺳﺘﻴﺪ ورﻫﺒﺮي اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن را ﺑﺪﺳﺖ دارﻳﺪ وﻫﻤﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻤﺎﺳﺖ ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ اﻋﻤﺎر ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪ .‬ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﭼﻪ اﻋﻤﺎر ﻛﻨﻴﺪ ؟‬ ‫ﭼﻪ ﻧﻮع ﻗﻮاﻧﻴﻦ را ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ؟ ﭼﻪ ﭼﻴﺰﻫﺎ را ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺗﻐﻴﺮ دﻫﻴﺪ ؟‬ ‫اﮔﺮ ﺷﻤﺎ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻛﻤﻚ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﭼﻪ ﻧﻮع ﻣﺮدﻣﺎن راﻛﻤﻚ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد؟‬

‫‪40‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬

‫‪ .1‬ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺎه و ﻣﻠﻜﻪ ﺣﻤﻴﺮا‬ ‫‪ .2‬اﻣﻴﺮ ﺣﺒﻴﺐ اﷲ و ﻣﻠﻜﻪ اوﻟﻴﺎ ﺟﻨﺎب‬ ‫‪ .3‬ﻣﻬﻤﺎﻧﺪاران ﺷﺮﻛﺖ ﻫﻮاﻳﻲ آرﻳﺎﻧﺎ‬ ‫‪ .4‬ﺗﺼﻮﻳﺮي از ﻟﻴﺴﻪ دﺧﺘﺮان‬ ‫‪ .5‬ﺑﻨﺎي ﻳﺎدﮔﺎري ﻣﻠﻜﻪ ﮔﻮﻫﺮ ﺷﺎد‬ ‫‪ .6‬اﻓﺴﺮان ﻧﻈﺎﻣﻲ و ﭘﻮﻟﻴﺲ‬

‫‪ .7‬ﺑﺮﺗﻴﻨﺎ ﮔﺎﻳﺰ ﻻرد ‪UNHCR‬‬ ‫‪ .8‬ﻣﻼﻟﻲ از ﻣﺠﻠﻪ زﻧﺎن‬ ‫‪ .9‬ﺟﻤﻴﻠﻪ ﻣﺠﺎﻫﺪ‪ ،‬ژورﻧﺎﻟﻴﺴﺖ‬ ‫‪ .10‬دوﻛﺘﻮر ﺳﻴﻤﺎ ﺛﻤﺮ‬ ‫‪ .11‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ﮔﺎن ﻟﻮﻳﻪ ﺟﺮﮔﻪ‬ ‫‪ .12‬ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮزي در ﺣﺎل درﻳﺎﻓﺖ ﺑﻞ ﺣﻘﻮق زﻧﺎن از ‪ NGO‬ﻫﺎ‬

‫ﺣﺎﻣﻴﺎن ﺟﻨﺒﺶ زﻧﺎن در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬

‫‪41‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬

‫ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻣﺼﻤﻢ‬ ‫ﻣﺴﻌﻮده ﺟﻼل ﺑﺤﻴﺚ اوﻟﻴﻦ رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر زن درﺗﺎرﻳﺦ‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺧﻮد را ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‬ ‫ﻧﻤﻮد ﻟﺤﻈﻪ ﭘﺮ‬ ‫زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﻣﺴﻌﻮد ﺟﻼل در ﻟﻮﻳﻪ ﺟﺮﮔﻪ ا ﺿﻄﺮاري درﻣﺎه ﺟﻮن ‪ ٢٠٠٢‬ﺧﻮد را ﺑﺤﻴﺚ ا وﻟﻴﻦ رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر زن دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ‬ ‫اﻓﺘﺨﺎري ﺑﻮد زﻳﺮا ﺳﻔﺮ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎور را درﻣﺪت ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﭘﻴﻤﻮده ﺑﻮد اﻣﺎ او ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﺘﻴﻘﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺰل ﻣﻘﺼﻮد ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﻴﺪ وا ﻳﻦ ﺳﻔﺮ وﻗﺘﻲ ﺷﺮوع ﺷﺪ‬ ‫ﻛﻪ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت درﻧﻮاﺣﻲ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ وﻣﺴﻌﻮده ﺑﺮاي ﻓﺎﻣﻴﻠﺶ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ ﺧﻮد را ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻧﻤﺎﻳﺪ و ﭼﻨﺪ روزي ﺑﺮاي ﺛﺒﺖ ﻧﺎم ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﻮد ‪ .‬ﺑﻌﺪاً‬ ‫ﭘﻮﺳﺘﺮ درﺑﺎره او ﺑﺴﺎزد و‬ ‫ﺷﻮﻫﺮش ﻛﻤﻚ ﻧﻤﻮد ﺗﺎ ﻳﻚ‬ ‫ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﻲ ﺷﺎن ﻧﺼﺐ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫درﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ وﺳﺮك ﻫﺎ در‬ ‫اﻳﻦ ﻓﻘﻂ در ﺷﺐ ﻗﺒﻞ از‬ ‫ﺧﻮد اﻧﺪﻳﺸﻴﺪ " ﻣﻦ ارزش‬ ‫اﻳﻦ ﺟﺎﻣﺎﻧﺪم ﻛﺎر ﻛﺮدم وﻣﺮدم‬ ‫روزﻫﺎي ﺣﻴﺎت ﺷﺎن ﻳﺎري‬ ‫آﻻم آﻧﻬﺎ درﻫﺮ ﺑ‪‬ﻌﺪ آﮔﺎه اﺳﺘﻢ‬ ‫ﻣﻦ اﻋﺘﻤﺎد ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ‪".‬‬

‫اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺴﻌﻮده ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻮد را ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﺮدم ﻣﻦ در‬ ‫ﺧﻮد را در ﺧﺮاب ﺗﺮﻳﻦ‬ ‫رﺳﺎﻧﻴﺪم‪ .‬ﻣﻦ از رﻧﺞ ﻫﺎ و‬ ‫اﮔﺮ ﺣﺮف از ﺻﺪاﻗﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ‬

‫روز ﺑﻌﺪ ﻣﺴﻌﻮده در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت‬ ‫ﺷﻮﻫﺮش ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺮاﻳﺶ‬

‫ﺑﺮﻧﺪه ﺷﺪ ودر راه ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﮔﻠﻲ ﺗﺤﻔﻪ ﺑﺪﻫﺪ ‪.‬‬

‫ﺳﻌﻮده در ﻟﺤﻈﻪ اي ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ‬ ‫ﮔﻔﺖ ‪ "،‬ﺑﺮا ي ﻣﻦ وﻗﺘﻲ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻲ ﮔﻞ ﺑﻴﺎوري ﻛﻪ رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺷﺪم ‪" .‬‬

‫اﻣﻜﺎﻧﺎت اش را درك ﻧﻤﻮده‬

‫ﻣﺴﻌﻮده ﺟﻼل در وﻻﻳﺖ ﻛﺎﭘﻴﺴﺎ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﮔﺮدﻳﺪه و ﭘﺪرش ﻃﻼﻣﺤﻤﺪ آﻣﺮﻳﻚ ﻓﺎﺑﺮﻳﻜﻪ ﺑﻮد ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ) ﻛﺎﺑﻞ ( ﺑﻴﺎﻳﺪ ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت اﺑﺘﺪاﻳﻲ را درﻣﻜﺘﺐ‬ ‫ﻛﺎﭘﻴﺴﺎ ﺑﭙﺎﻳﺎن رﺳﺎﻧﻴﺪه وﺑﻌﺪ ا ز ﺧﺘﻢ ﻟﻴﺴﻪ ﻋﺎﻟﻲ درﻛﺎﺑﻞ ﺷﺎﻣﻞ ﭘﻮﻫﻨﺤﻲ ﻃﺐ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻛﺎﺑﻞ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻓﺮاﻏﺖ از ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن در ﺳﺎل ‪ ١٩٨٩‬ﺑﺤﻴﺚ داﻛﺘﺮ‬ ‫روا ﻧﻜﺎ و درﺑﺨﺶ ﻫﺎ ي رواﻧﻜﺎوي واﻃﻔﺎل درﺷﻔﺎﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻳﻔﺎي وﻇﻴﻔﻪ ﻧﻤﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪاً ﺑﺎ ﻓﻴﺾ اﷲ ﺟﻼل ﻛﻪ درﭘﻮﻫﻨﺤﻲ ﺣﻘﻮق ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻛﺎﺑﻞ ﺗﺪرﻳﺲ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ازدواج ﻧﻤﻮد ﻛﻪ ﺛﻤﺮه ازدواج ﺷﺎن ﺳﻪ ﻃﻔﻞ اﺳﺖ ‪ .‬ﻣﺴﻌﻮده ﺟﻼل در ﺗﻤﺎم‬ ‫ﻣﺪت ﺟﻨﮓ ﻫﺎي داﺧﻠﻲ ودر رژﻳﻢ ﻃﺎﻟﺒﺎن ﻛﺎر ﻛﺮده اﺳﺖ ﻛﻪ درﻫﻤﻴﻦ ﺟﺮﻳﺎن آﻣﺮﻳﺖ ﻳﻚ ﭘﺮوﮔﺮام ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ را ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺑﻪ ﻋﻬﺪه ﮔﺮﻓﺖ در ﺳﺎل ‪١٩٩٨‬‬ ‫ﺑﺤﻴﺚ ﻣﺸﺎور ﭘﺮوﮔﺮام ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻏﺬاي ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻛﺎر ﻧﻤﻮد ‪ .‬وي ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻃﺎﻟﺒﺎن ﺑﻪ ﺟﺮم ﻛﺎر ﻛﺮدن ﺑﻴﺮون ازﻣﻨﺰل ﮔﺮﻓﺘﺎرﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻌﺪاً ﺑﺎﻣﺪاﺧﻠﻪ دﻓﺘﺮش آزاد ﮔﺮدﻳﺪ ‪ .‬ﺷﻮﻫﺮش ﻳﻚ دوﺳﺖ ﻣﺘﻴﻦ ﺑﺮاي ا و ﺑﻮده وﺑﻌﻀﻲ اوﻗﺎت ا و را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ داﺷﺘﻦ اﻣﻨﻴﺖ ﺑﻪ ﺟﺎﻫﺎي ﻛﺎرش ﺑﺎﻣﻮﺗﺮ ﻣﻲ رﺳﺎﻧﺪ‬ ‫وﻓﻌﻼً ﺳﺨﻦ ﮔﻮي ا و ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ‪ .‬ﻓﻴﺾ اﷲ ﺟﻼل ﺧﻮدش ﻳﻚ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎن ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ ﺑﻪ ﺣﻘﻮق زﻧﺎن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﺴﻌﻮده ﺟﻼل ﺧﻮد را ﺑﺤﻴﺚ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮري ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻧﻤﻮد ﻣﺎﻳﻪ ﺗﻌﺠﺐ ﻫﻤﻪ ﮔﺮدﻳﺪ وي ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﮔﺮوه ﻳﺎ ﺣﺰب ﺳﻴﺎﺳﻲ واﺑﺴﺘﻪ ﻧﺒﻮده و‬ ‫ﺑﺤﻴﺚ ﻳﻚ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻏﻴﺮ واﺑﺴﺘﻪ ﻋﺮض اﻧﺪام ﻧﻤﻮده ا ﺳﺖ‪ .‬ﺣﺘﻲ اﺷﺨﺎص ﻣﺤﺎﻓﻈﻪ ﻛﺎر و ﻣﺘﻌﺼﺐ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ " ﺑﻠﻲ ‪ ،‬ﻣﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻳﻚ زن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫وﺣﺪت ﻣﻠﻲ را ﺑﻪ ﻣﻴﺎ ن آورد زﻳﺮا زﻧﺎن ﻫﺮ ﮔﺰ در ﺟﻨﮓ ﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﺒﻮده اﻧﺪ ‪ ".‬ﻗﺒﻞ ازداﻳﺮ ﺷﺪن ﻣﺠﻠﺲ ﻟﻮﻳﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﻣﺴﻌﻮده ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻃﺮاﻓﺪارن ﻛﺎر‬ ‫ﻧﻤﻮد و ا ﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ ﺻﻮرت ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ ا ﻧﺘﻘﺎد وﺗﻠﻔﻦ ﻫﺎي ﺗﻬﺪﻳﺪ آﻣﻴﺰ ﻫﻤﺮاه ﺑﻮده وﺷﻮﻫﺮش ﻧﻴﺰ ﻣﻮرد دﺷﻨﺎم ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ اﻣﺎ ﻣﺴﻌﻮده از‬ ‫ﻣﺒﺎرزه دﺳﺖ ﻧﻜﺸﻴﺪ ﺣﺘﻲ زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ آﻗﺎي ﻛﺮزي ﻣﻘﺎﻣﻲ را درﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺮاﻳﺶ ﭘﺸﻨﻬﺎد ﻧﻤﻮد ﺗﺎ از ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻛﺮدن ﺧﻮد ﺑﺤﻴﺚ رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر ﺻﺮف‬ ‫ﻧﻈﺮﻧﻤﺎﻳﺪ ‪.‬‬

‫‪42‬‬

‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ در دﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬ ‫او ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﻫﻤﻴﺸﻪ آرزوي رﻫﺒﺮ ﺑﻮدن را ﺑﺮاي ﺟﻬﺖ ﻫﺎ ي درﺳﺖ وﺻﺤﻴﺢ وﻧﻪ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻣﻔﺎد ﺷﺨﺼﻲ ﻳﺎﺳﻴﺎﺳﻲ درﻗﻠﺐ داﺷﺘﻪ ا ﺳﺖ وا ﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪ " ،‬ﻣﻦ‬ ‫درﺑﺎره ا ﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺮاي ‪ ٢٣‬ﺳﺎل ﻓﻜﺮ ﻛﺮده ام وﻗﺘﻲ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻢ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺮدم ام رﻧﺞ ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ و ا ز ﻓﻘﺮ ﻣﻲ ﻣﻴﺮﻧﺪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺮاي ﺑﻴﺮون رﻓﺖ از اﻳﻦ ﭘﺮاﺑﻠﻢ ﻫﺎ‬ ‫راﻫﻲ را ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻓﺮﺻﺖ آن ﻓﺮا رﺳﻴﺪه اﺳﺖ ‪ .‬ﻣﻦ ﻳﻚ زن اﻓﻐﺎن ﻫﺴﺘﻢ وﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ آن را دارم ﺗﺎ رﻫﺒﺮ ا ﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﺎﺷﻢ و اﻳﻦ ا ز ﻫﻤﻪ‬ ‫داراي اﻫﻤﻴﺖ ا ﺳﺖ ‪".‬‬ ‫ﻣﺴﻌﻮده ﺟﻼل درﺑﻴﺎﻧﻴﻪ اي ﻛﻪ درﻣﺎه ﺟﻮن ‪ ٢٠٠٢‬اﻳﺮاد ﻧﻤﻮد ﻣﻮرد ﺗﺤﺴﻴﻦ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫وي ﮔﻔﺖ ‪ " ،‬ﻣﻦ ﺧﻮاﻫﺮ ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻢ و اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ رﻫﺒﺮ ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﻫﻢ ﺑﻮد ‪ " .‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮزي ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي رأي را ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﻮد ﻣﺴﻌﻮده ﺟﻼل‬ ‫درردﻳﻒ دوم ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ او ﻛﻮﺷﺶ ﻫﺎي ﺧﻮد ﭘﺸﻴﻤﺎن ﻧﺒﻮده ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ " ﻣﻦ ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺛﺎﺑﺖ ﺳﺎزم ﻛﻪ زﻧﺎن اﻓﻐﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻗﺪرت ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺣﺎﻻ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎن ﻣﻲ‬ ‫داﻧﻨﺪ ﻛﻪ زﻧﺎن اﻓﻐﺎن ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ آن را دارﻧﺪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﺟﺪي ﻣﺮدم ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ ‪ ،‬در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺣﺼﻪ ﮔﺮﻓﺖ ‪.‬‬

‫‪43‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ‪ :‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﯽ‬

‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺘﺮﻗﻲ‬

‫ﺟﺎﻣﻌﻪ‬

‫‪44‬‬

‫ﻣﺪﻧﯽ‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ‪ :‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﯽ‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم‪ :‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﭼﻴﺴﺖ ؟‬ ‫ﺗﻌﺮﻳﻒ اﺻﻄﻼح ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ زﻳﺮا ﺑﺮاي اﺷﺨﺎص ﻣﺨﺘﻠﻒ داراي ﻣﻌﺎﻧﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ اي ﻧﺴﺒﺖ داده ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺨﺸﻲ ار دوﻟﺖ ﻧﺒﻮده وﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻣﺮدم ﺧﺪﻣﺖ ﻛﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﮔﺮوپ ﻫﺎ ي ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻋﺒﺎرت اﻧﺪ از ‪ :‬ﮔﺮوپ ﻫﺎي ﺧﻴﺮﻳﻪ وداو ﻃﻠﺐ ‪ ،‬اﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎي ﻣﻌﻠﻢ وواﻟﺪﻳﻦ ‪ ،‬ﮔﺮوپ ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﺳﺎﺑﻘﻪ دار‪ ،‬ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻫﺎ ‪،‬‬ ‫ﻛﻠﭗ ﻫﺎي ورزﺷﻲ ‪ ،‬اﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎ ي ﻫﻨﺮي وﻛﻠﺘﻮري ﮔﺮوپ ﻫﺎي ﻣﺬﻫﺒﻲ ‪ ،‬اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﻫﺎي ﺗﺠﺎرﺗﻲ وﻛﻠﭗ ﻛﺎرﮔﺮان‪ ،‬ﮔﺮوپ ﻫﺎي ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻲ و ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ و‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﻓﻌﺎﻟﻴﻦ ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬درﺗﻌﺮﻳﻒ ﻫﻤﻪ اﻳﻦ ﮔﺮوپ ﻫﺎي ﻣﺘﺮﻗﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ .‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ درﺳﻄﺢ ﻣﺤﻠﻲ ‪ ،‬ﻣﻠﻲ و ﻳﺎ ﺑﻴﻦ‬ ‫اﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ آﻧﻬﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ‪ NGOs‬ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮرد درﺳﻄﺢ ﻣﺤﻠﻲ ﺑﻮده و ﺑﺮاي ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺑﻬﺘﺮ ﻳﻚ ﺳﺮك ﻛﺎر ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺰرگ ﻣﺎﻧﻨﺪ )ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ‬ ‫ﻛﻤﻚ واﻣﺪاد )‪ (Oxfam‬ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﮔﺮوﭘﻲ ﺑﺮاي ﻣﺴﺌﻠﻪ اي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‬ ‫ﻛﺎرﻛﻨﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ ﭼﺮا ﻣﺎ ﺑﻪ دوﻟﺖ و ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﺿﺮوت دارﻳﻢ ‪.‬‬ ‫درﻫﺮ دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ﻣﺮدم ﺻﻼﺣﻴﺖ را ﺑﻪ دوﻟﺖ ﻣﻲ دﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ازآن ﻫﺎ ﻛﺎر ﻧﻤﺎﻳﺪ دوﻟﺖ وﻇﺎﻳﻒ ﺑﺴﻴﺎرﻋﻤﺪه واﺳﺎﺳﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﻮل دﻓﺎع از اﺳﺘﻘﻼل ‪،‬‬ ‫اﻗﺘﺪار ﻣﻠﻲ و دﻓﺎع از ﺗﻤﺎﻣﻴﺖ ارﺿﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ راﺑﻪ ﻋﻬﺪه دارد ﻫﻢ ﭼﻨﺎن دوﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم اﻃﻔﺎل ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﻜﺘﺐ ﺑﺮوﻧﺪ‪ ،‬ﺧﺪﻣﺎت‬ ‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺮق ‪ ،‬اﻋﻤﺎر ﺳﺮك ﻫﺎ و ﻣﺨﺎﺑﺮات را ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻲ ﺑﺨﺸﺪ ﺣﺘﻲ در ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺗﺮﻳﻦ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﺟﻬﺎن دوﻟﺖ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﺗﻤﺎم ﻛﺎرﻫﺎي ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد ﻧﻴﺴﺖ ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻛﺎرﻫﺎ را اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ و ﭘﻮﻟﻲ را ﻛﻪ در دﺳﺘﺮس ﺷﺎن اﺳﺖ درﻛﺠﺎ ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻀﺎً دوﻟﺖ ﻫﺎ ﻣﺮﺗﻜﺐ اﺷﺘﺒﺎه ﺷﺪه ودرﺳﺖ ﻛﺎر ﻛﺮده ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ و ﻳﺎ از ﺿﺮورﻳﺎت ﻣﺸﺨﺺ ﻣﺮدم آﮔﺎﻫﻲ ﻧﺪارﻧﺪ و ﻳﺎ ﭘﺮاﺑﻠﻢ ﻫﺎي ﻣﺮدم را ﻧﺎدﻳﺪه ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺎﻋﺚ رﻧﺞ و آﻻم ﻣﺮدم ﻣﻲ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ﻳﻚ دو ﻟﺖ ﺧﻮب ﻗﻮاﻧﻴﻦ و ﭘﺮوﮔﺮام ﻫﺎ ي ﺧﻮﺑﻲ ﻃﺮح ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺿﺮورﻳﺎت و ﺣﻘﻮق ﻣﺮدم ﺗﻮﺟﻪ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد ‪ .‬درﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪي ‪ ،‬ﻣﺪرن و درﺣﺎل‬ ‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻣﺮدم ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ دوﻟﺖ و ﻣﻘﺎﻣﺎت ﺑﺎ ﺻﻼﺣﻴﺖ دﻳﮕﺮ ﻣﺘﻜﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﻪ را ﺑﺮاي اﻳﺸﺎن اﻧﺠﺎم دﻫﺪ ﺗﻤﺎم ﻣﺸﻜﻼت ﺷﺎن را رﻓﻊ ﺳﺎزد و ﻳﺎ ﺗﻤﺎم‬ ‫ﻧﻈﺮﻳﺎت آﻧﻬﺎ درﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻓﺮق ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ دوﻟﺖ ﭼﻘﺪر ﺧﻮب اﺳﺖ وﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪاران ﭼﻘﺪر ﺑﺎﻫﻮش وزرﻧﮓ اﻧﺪ و ﻳﺎ دوﻟﺖ ﭼﻘﺪر ﭘﻮل دارد ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻬﻢ اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ‬ ‫دوﻟﺖ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﻤﺎم ﻛﺎرﻫﺎ را اﻧﺠﺎم داده ﻧﺘﻮاﻧﺪ واﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ درﻣﻮرد اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺻﺪق ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ دوﻟﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﻓﻘﻴﺮ اﺳﺖ اﻣﺎ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎد ﭼﻴﺰﻫﺎ ﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ‪ ،‬آﺑﺎد ﺷﻮد وﺗﺮﻣﻴﻢ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮ ﺣﺎل ﺟﻮاﻣﻊ ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺪون اﺟﺎزه دوﻟﺖ وﻣﻐﺎﻳﺮ ﻋﻼﻳﻖ دوﻟﺖ ﻛﺎر ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬درﺑﺴﻴﺎري ازﻣﻤﺎﻟﻚ درﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﺟﻮاﻣﻊ ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ ﺗﺄﺳﻴﺲ‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﻃﻮر ﻣﺜﺎل در ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﺷﻮروي ﺳﺎﺑﻖ ﻣﺎﻧﻨﺪ روﺳﻴﻪ و ﻛﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎي ﺷﺮﻗﻲ و آﺳﻴﺎي ﻣﺮﻛﺰي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺮﻏﺰﺳﺘﺎن ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﺳﺎل ‪ ١٩٨٩‬از‬ ‫رژﻳﻢ ﺳﻮﺳﺎﻟﻴﺴﺘﻲ وﻛﻤﻮﻧﺴﺘﻲ رﻫﺎﻳﻲ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ‪ .‬ﻛﺸﻮر اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻧﻴﺰ درﻣﻮﻗﻒ ﻣﺸﺎﺑﻬﻲ ﻗﺮاردارد زﻳﺮا ﺑﺮاي ﺳﺎﻟﻬﺎي ﻣﺘﻤﺎدي ﻣﻘﺎﻣﺎت ﺑﺎ ﺻﻼﺣﻴﺖ اﺟﺎزه اﻧﺠﺎم‬ ‫ﻛﺎري را ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﮔﺮوﭘﻬﺎي ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ واﻧﺪازه اﻳﻦ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ ﻣﺘﻔﺎوت اﻧﺪ ‪ .‬ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎدﻓﺎﺗﺮ واﻋﻀﺎي آن درﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﻳﻚ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺰرگ‬ ‫اﺳﺖ ‪.‬‬

‫‪45‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ‪ :‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﯽ‬ ‫‪ Amnesty‬ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ اﻣﻨﺴﺘﻲ‪ :‬اﻳﻦ ﺳﺎزﻣﺎن اوﺿﺎع ﻣﺮدﻣﺎﻧﻲ را ﻧﻈﺎرت ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮي آﻧﻬﺎ ﻣﻮرد ﺗﺎﺧﺖ وﺗﺎز ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫زﻳﺎد ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻣﺒﺬول ﻣﻴﺪارﻧﺪ ﻛﻪ دوﻟﺖ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ رﻓﺘﺎر ﻏﻴﺮ ﻋﺎدﻻﻧﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و اﻣﻴﺪوارﻧﺪ ﻛﻪ در ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﻣﺮدم را از ﺣﻘﻮق ﺷﺎن آﮔﺎه ﺳﺎزﻧﺪ و دوﻟﺖ‬ ‫ﻫﺎ را ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻫﺎ ي ﺷﺎن ﺳﺎزﻧﺪ‪.‬‬ ‫) ﺳﻨﺪي ﮔﺎﻟﺰ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن اﭘﻴﻞ( ﻳﻚ ﺳﺎزﻣﺎن ﻛﻮﭼﻚ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻛﺎرﻣﻴﻜﻨﺪ و اﺷﺨﺎﺻﻲ را ﻛﻪ دﺳﺖ وﭘﺎي ﺷﺎن را از دﺳﺖ داده اﻧﺪ ﻛﻤﻚ و‬ ‫ﺗﺪاوي ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺬﻛﻮر دوﻟﺖ را ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﻛﺎﻓﻲ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺮا ي اﻧﺠﺎم دادن اﻳﻦ ﻛﺎر ﻧﺪارد‪ ،‬ﻛﻤﻚ و ﻳﺎري ﻣﻲ رﺳﺎﻧﺪ‪ .‬ﺳﺎزﻣﺎن ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ‬ ‫ﺣﻘﻮق ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻗﺎﺿﻲ ﻫﺎي زن و زﻧﺎن ﺣﻘﻮق دان را درﺑﺎره ﻗﻮاﻧﻴﻦ واﺳﺘﻨﺪرد ﻫﺎي ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ آﻣﻮزش ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ‪ .‬ﻗﺎﺿﻲ ﻫﺎ وﺣﻘﻮق دان ﻫﺎ ﻫﻢ ﭼﻨﺎن ﺟﻨﺒﻪ‬ ‫ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺎﻧﻮن را در اﻓﻔﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻌﺪاً راﺟﻊ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﻬﺘﺮ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻗﻮاﻧﻴﻦ درﺑﺎره زﻧﺎن ﺑﺮاي دوﻟﺖ ﭘﺸﻨﻬﺎد اراﺋﻪ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎم‬ ‫اﻳﻦ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ ﺑﺨﺸﻲ از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻤﺎم اﻧﻮاع روزﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ و رادﻳﻮ ﺑﺮاي ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ اﻧﺪ زﻳﺮا ﺷﻬﺮوﻧﺪان و ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن را از ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت وﻧﻈﺮﻳﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺸﺮ ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻨﺪ ﻣﻄﻠﻊ ﻣﻲ‬ ‫ﺳﺎزﻧﺪ ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد آﻧﻜﻪ دوﻟﺖ ﻫﺎ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ اﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻧﻈﺮ وﻣﻔﻜﻮره اﺳﺖ ‪ .‬روزﻧﺎﻣﻪ ورادﻳﻮ دوﻟﺖ ﻫﺎ را ﻧﻴﺰ از وﻗﺎﻳﻌﻲ ﻛﻪ درﻛﺸﻮر اﺗﻔﺎق ﻣﻲ‬ ‫اﻓﺘﺪ ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﻣﻲ ﺳﺎزد ﭼﺮا ﻣﺎ ﺑﻪ زﻳﺎد ﺗﺮ از ﻳﻚ روزﻧﺎﻣﻪ ﻳﺎ ﻣﺠﻠﻪ ﺿﺮورت دارﻳﻢ ؟ ﺑﺨﺎﻃﺮﻳﻜﻪ اﮔﺮ دوﺷﺨﺺ واﻗﻌﻪ اي را ﺷﺮح ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻳﺎدداﺷﺖ ﻫﺎ ي آﻧﻬﺎ‬ ‫ازوﻗﻮع ﺣﺎدﺛﻪ ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ﻫﺮ روزﻧﺎﻣﻪ و اﺳﺘﻴﺸﻦ رادﻳﻮ ﻧﻘﺎط ﻧﻈﺮ ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﺑﺎره ﻋﻴﻦ واﻗﻌﻪ ﺑﻪ ﻧﺸﺮ ﻣﻴﺮﺳﺎﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﻨﻮع ﻧﻈﺮﻳﺎت ﻳﻚ ﺗﻮازن را ﺑﻪ‬ ‫وﺟﻮد ﻣﻲ آورد ﻛﻪ ﻣﺮدم را درداﻧﺴﺘﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﺒﺘﻪ درﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﭼﻴﺰي ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻫﺮ ﻛﺪام ﺑﺎ ﻫﻢ ﻳﻜﺠﺎ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﻣﺮدم ﻋﺎدي دراﺟﺘﻤﺎﻋﺎت ﺧﻮد ﺷﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫ﺗﻐﻴﺮات ﻣﺤﻠﻲ را ﺑﻪ وﺟﻮد ﺑﻴﺎورﻧﺪ ‪ .‬اﮔﺮ ﺷﻤﺎ و ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎن ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﺗﺎ ﺳﺮك ﭘﻴﺶ روي ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺗﺎن را ﭘﺎك ﻧﮕﻬﺪارﻳﺪ و ﻳﺎ ﻳﻚ ﺟﺎي ﻣﺤﻔﻮظ ﺑﺮاي‬ ‫ﺑﺎزي اﻃﻔﺎل آﺑﺎد ﻛﻨﻴﺪ ﺷﻤﺎ ﺑﺨﺸﻲ از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻫﺴﺘﻴﺪ ‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ داﻧﻴﺴﺘﻴﺪ ؟‬ ‫در زﻣﺎن ﻫﺎي ﻗﺒﻞ دوﻟﺖ اﻣﺮﻳﻜﺎ ﻗﺎدر ﻧﺒﻮد ﺗﺎ ﺑﺮاي اﻃﻔﺎل ﻣﻜﺘﺐ ﺑﺎزﻧﻤﺎﻳﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﺎت ﻣﺤﻠﻲ ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻪ ﻳﺎ اﻃﺎق را ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﺧﻮد ﺷﺎن ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻤﻮدﻧﺪ و درﺻﺪد‬ ‫ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻣﻌﻠﻢ ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ اﻃﻔﺎل ﺷﺎن را ﺗﺪرﻳﺲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬ﺷﺨﺺ ﻣﺬﻛﻮر اﻛﺜﺮاً ﭘﻮل درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻲ ﻛﺮد اﻣﺎ ﺑﺤﻴﺚ ﻣﻌﻠﻢ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﺮد و در ﻋﻮض ﻏﺬا و ﺟﺎي‬ ‫ﺑﺮاي زﻧﺪﮔﻲ ﻧﻤﻮدن درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻴﻜﺮد‪.‬‬ ‫ﻣﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻲ از اﺷﻜﺎل ﺧﻮرد ﻳﺎ ﺑﺰرگ ﺑﺨﺸﻲ از اﻳﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ‪ .‬اﮔﺮ درﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﺎن ﻣﻜﺘﺐ دراﺛﺮ ﺟﻨﮓ ﺧﺮاب ﺷﺪه ﺷﻤﺎ ﭼﻨﺪﻳﻦ راه ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب‬ ‫دارﻳﺪ ‪.‬‬ ‫‪١‬‬ ‫‪٢‬‬ ‫‪٣‬‬

‫ﺷﻤﺎ اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻲ ﻛﺸﻴﺪ ﺗﺎ دوﻟﺖ ﻫﻤﻪ ﻛﺎرﻫﺎﻳﺶ راﺗﻤﺎم ﻛﻨﺪ وﺷﺨﺼﻲ را ﺑﺮاي رﻓﻊ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﺪ‪ .‬ﻳﺎ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭘﻴﺎﻣﻲ ﺑﻪ دوﻟﺖ ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺸﻜﻞ ﺷﻤﺎ ﺑﺴﻴﺎرﻣﻬﻢ اﺳﺖ ودوﻟﺖ ﻫﺮ ﭼﻪ زودﺗﺮ اﻗﺪام ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﻌﺪ از ﭼﻨﺪ وﻗﺖ ‪ .‬ﻳﺎ‬ ‫ﺧﻮد ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻛﺎري اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ اﻃﺎﻗﻲ را ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻃﻔﺎل ﺑﻄﻮر ﻣﺆﻗﺖ در آﻧﺠﺎ ﺗﺪرﻳﺲ ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ ‪.‬‬

‫ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻳﻦ اﻋﻤﺎل راﻛﻪ اﻧﺠﺎم دﻫﻴﺪ ﺑﺨﺸﻲ از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻫﺴﺘﻴﺪ‪ .‬ﻛﺪام ﻳﻚ ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ اﺳﺖ ؟ اﻳﻦ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻣﺸﻜﻞ ﺗﺎن اﺳﺖ ﺗﺎ ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺜﺎل ﺗﺼﻮر ﻛﻨﻴﺪ در ﻛﺸﻮر زﻟﺰﻟﻪ ﺑﻪ و ﻗﻮع ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ اﺳﺖ ‪ .‬اﻳﻦ ﻳﻚ ﻣﺸﻜﻞ ﺑﺴﻴﺎري ﺟﺪي وﺑﺰرگ اﺳﺖ ﻣﺎﺷﻴﻦ آﻻت ﺑﺮاي‬ ‫اﻧﺘﻘﺎل ﻣﺨﺮوﺑﻪ ﻫﺎ ﺿﺮورت اﺳﺖ ﻃﻴﺎره ﻫﺎ و ﻣﻮﺗﺮﻫﺎي ﻻري ﺑﺮا ي آوردن داﻛﺘﺮان‪ ،‬آب ﭘﺎك ‪ ،‬ﺧﻴﻤﻪ و ﻏﺬا ﺑﺮا ي ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ زﻧﺪه ﻣﺎﻧﺪه اﻧﺪ ﺿﺮوري اﻧﺪ‪.‬‬

‫‪46‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ‪ :‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﯽ‬ ‫ﺑﺮاي اﻋﻤﺎر ﻣﺠﺪد ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺮاب ﺷﺪه ﭘﻮل دوﻟﺘﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﺿﺮورت اﺳﺖ ‪ .‬در ﺣﻘﻴﻘﺖ اﻧﺠﺎم دادن ﻛﺎرﻫﺎي ﻓﻮق ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺑﺮا ي دوﻟﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ‬ ‫از اﻳﻨﺮو ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ آﻧﻬﺎ را ﻛﻤﻚ وﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﺗﻴﻢ ﻫﺎي ﻧﺠﺎت ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ را ﻛﻪ در اﺛﺮ زﻟﺰﻟﻪ درزﻳﺮ ﺧﺮاﺑﻪ ﻫﺎ ﮔﻴﺮ ﻣﺎﻧﺪه اﻧﺪ‪،‬‬ ‫اﻣﺎ زﻧﺪه اﻧﺪ از ﻣﺮگ ﺣﺘﻤﻲ ﻧﺠﺎت دﻫﻨﺪ ‪ .‬ﻫﻢ ﭼﻨﺎن داﻛﺘﺮان و ﻟﻮازم ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪ و ﻏﺬا و ﻟﺒﺎس اﻫﺪاء ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﺷﻬﺮ ﺷﺎن ﺗﻮﺳﻂ زﻟﺰﻟﻪ ﺧﺮاب ﺷﺪه ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن از ﺧﺎرج ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ؟ آﻳﺎ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ دوﻟﺖ ﻛﻤﻚ ﺑﻔﺮﺳﺘﻨﺪ ؟ واﺿﺢ اﺳﺖ ﻛﻪ آن‬ ‫ﻫﺎ اﻳﻦ ﻛﺎررا ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ آﻧﻬﺎ ﻓﻮراً ﻛﻮﺷﺶ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺧﻮد و ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺷﺎن را ﻧﺠﺎت دﻫﻨﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎن ﺷﺎن ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻨﺪ ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ آﻧﻬﺎ ﺗﻮﻗﻊ ﻛﻤﻚ را از‬ ‫ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﻛﺸﻮرﺧﻮدﺷﺎن و از ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ دارﻧﺪ اﻣﺎ درﻋﻴﻦ زﻣﺎ ن دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮﺧﻮدرا ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻳﻚ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﺧﻮب ﺑﺮاي ﺑﺮﺧﻮرد ﻧﻤﻮدن ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎ آن ﻣﻮاﺟﻪ اﺳﺖ ﻫﺮﮔﺎه دوﻟﺖ ﻛﺎري اﻧﺠﺎم داده ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻳﺎ ﺷﻤﺎ را ﻛﻤﻚ‬ ‫ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﺎز ﻫﻢ ﺣﺪاﻗﻞ ﺷﻤﺎ ﺧﻮد وﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺎن را ﻳﺎري ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﭼﻴﺴﺖ ؟‬ ‫ﺑﻌﻀﺎً اﻓﺮاد ﻋﺎدي ﻳﺎ ﮔﺮوپ ﻫﺎي ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻪ ﻛﺎر و ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ دوﻟﺖ ﻧﻔﻮذ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ را ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ‪ .‬ﻫﺪف از ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻧﻔﻮذ‬ ‫ﻧﻤﻮدن وﻳﺎ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮاردادن اﺷﺨﺎﺻﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ واﻗﻌﺎً ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي دارﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﻮدﺷﺎن ﺻﺪاي ﺧﻮد را ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﻳﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺿﺮورت دارﻧﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫اﺷﺨﺎص ﺑﻲ ﺧﺎﻧﻪ ‪ ،‬اﻃﻔﺎل و ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ ‪.‬‬ ‫ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﻫﺎي ﺗﺠﺎرﺗﻲ ﻧﻴﺰ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد ‪ .‬ﻃﻮرﻣﺜﺎل ﻛﻤﭙﻨﻲ ﻫﺎي ﺧﺎرﺟﻲ ﺣﻤﺎﻳﺖ دوﻟﺖ ﻫﺎ را ﺟﻠﺐ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ را ﻛﻪ‬ ‫ﺗﺠﺎرت را درﺳﺮﺣﺪات ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﻣﺸﻜﻞ وﻳﺎ ﮔﺮان ﻣﻲ ﺳﺎزﻧﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ دﻫﻨﺪ ‪.‬‬ ‫آﻧﺎﻧﻴﻜﻪ ازﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ داراي داﻧﺶ ﺧﺎص و ﺑﺎ ارزش ﻋﺎﻟﻲ اﻧﺪ زﻳﺮا ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ دﻋﻮت‪IFES‬ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺟﻠﺐ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻃﻮرﻣﺜﺎل‬ ‫دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن از ﻓﺪراﺳﻴﻮن ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﺧﺪﻣﺎت اﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻣﺪ ﺗﺎ ﭘﺸﻨﻬﺎدات و اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮﻫﺎﻳﻲ درﺑﺎره ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺑﻪ را ه اﻧﺪاﺧﺘﻦ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺑﺮاي دوﻟﺖ‬ ‫درﻣﻮرد اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت داراي ﺗﺠﺮﺑﻪ و داﻧﺶ زﻳﺎد اﺳﺖ ‪IFES .‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن وﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ اراﺋﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ زﻳﺮا‬ ‫ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ راﻣﻲ ﺳﺎزد ﻧﻘﺶ ﺣﻴﺎﺗﻲ را در دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ﺑﺎزي ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﮔﺮوپ ﻫﺎي ﺧﻮب ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪه درﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺸﻜﻞ ﻣﺘﺪوام ﺧﻂ ﻣﺸﻲ دوﻟﺖ راﻣﻮرد آﻣﻮزش ﻗﺮار داده واﻃﻤﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ درﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﺟﺪﻳﺪ وﺿﻊ ﺷﺪه ﻧﻈﺮﻳﺎت ﻣﺮدم درﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﻤﻮﻛﺮاﺗﻴﻚ و ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪاران درك ﻧﻤﻮده اﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻧﺘﻘﺎدات ﮔﻮش ﺑﺪﻫﻨﺪ و ازآن ﺑﻴﺎﻣﻮزﻧﺪ وﺧﻂ ﻣﺸﻲ ﺷﺎن ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﮔﺮوپ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ‬ ‫ﺟﺰﺋﻴﺎت ﻣﻮرد ﺑﺎزﭘﺮس ﻗﺮارﮔﻴﺮد ‪ .‬درﺑﻌﻀﻲ از ﻛﺸﻮرﻫﺎ دوﻟﺖ ﻗﺒﻞ ازوﺿﻊ ﻧﻤﻮدن ﻗﺎﻧﻮن ﺟﺪﻳﺪي ﺑﺎﻣﺆﺳﺴﺎت ﺧﻴﺮﻳﻪ ﻣﺸﻮره ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ زﻳﺮا آﻧﻬﺎ ﻣﻴﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﺎت درﺑﺎره ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﻗﺎﻧﻮن ﺑﺎﻻي آﻧﺎن ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻣﻲ ﮔﺮدد زﻳﺎد ﺗﺮ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ واﻳﻦ ﺿﻌﻒ دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﻗﻮت آن اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ اﺗﺒﺎع ﻳﻚ ﻛﺸﻮر را ﻗﺎدر ﻣﻲ ﺳﺎزد ﺗﺎ ﺳﺨﻨﺎن ﺷﺎن را در ﻣﻮرد ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ وﻓﻴﺼﻠﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ دوﻟﺖ اﺗﺨﺎذ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ اﻇﻬﺎر دارﻧﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﮔﻔﺖ و ﺷﻨﻮد‬ ‫ﻫﺎ ﺑﻴﻦ ﻣﺮدم ودوﻟﺖ اﺳﺘﺤﻜﺎم ﺳﻴﺎﺳﻲ را از دﻳﺎد ﺑﺨﺸﻴﺪه وراه ﺑﻴﺮون رﻓﺖ را ﺑﺮاي اﻓﺮاد و ﺧﻮاﺳﺖ ﻫﺎ و ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻫﺎي دﺳﺘﻪ ﺟﻤﻌﻲ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﺳﺎزد ‪ .‬ﺟﻠﺐ‬ ‫ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺑﺮاي ﻣﺮدم اﻣﻴﺪواري ﻣﻲ ﺑﺨﺸﺪ ﻛﻪ آن ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎﻋﺚ آوردن ﺗﻐﻴﻴﺮات ﮔﺮدﻧﺪ ‪.‬‬

‫‪47‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ‪ :‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﯽ‬

‫‪ .1‬ﺻﻨﻒ ﺗﻐﺬﻳﻪ‪ ،‬ﻣﺪاﮔﺎﺳﻜﺎ‬ ‫‪ .2‬ازدﻳﺎد ﻋﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺟﻤﻊ آوري ﺣﺎﺻﻼت ﺑﺮاي ﻓﺮوش ﺑﻨﻜﺎك‬ ‫‪ .3‬ﻣﺠﻠﺲ ﺟﻤﻌﻲ‬ ‫‪ .4‬ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺳﺒﺰﻳﺠﺎت را ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﭼﻴﻦ‬

‫‪ .8‬ﺧﻮاﻧﺪن ﻛﺘﺎب رﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﺗﻐﺬي ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎزﻣﺎن ﻏﺬا و زراﻋﺖ‪FAO .‬‬

‫‪ .5‬ﻛﺎر ﻛﺮدن در ﭘﺮورﺷﮕﺎه درﺧﺖ در ﻧﻴﭙﺎل‬ ‫‪ .6‬ﻛﻠﭗ ﺟﻮاﻧﺎن ﻃﺮﻳﻖ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻤﭙﻴﻮﺗﺮ را ﻣﻲ آﻣﻮزﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ .7‬ﺻﻨﻒ ﺳﻮاد آﻣﻮزي در ﭘﻴﺮو‬

‫‪48‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ‪ :‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﯽ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻜﻨﻴﺪ !‬ ‫ﺷﻤﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﺸﻜﻞ ﻳﺎ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺟﻠﺐ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‪:‬‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع راﺗﺮﺗﻴﺐ داده و ﺑﻪ ﻳﻚ روزﻧﺎﻣﻪ‪ ،‬رادﻳﻮ و ﻳﺎ وﻳﺐ ﺳﺎﻳﺖ اﻧﺘﺮﻧﻴﺖ ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﻴﺪ ﺗﺎ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻳﺎ داﺳﺘﺎن درﻣﻮرد ﻣﺸﻜﻞ ﺷﻤﺎ ﻧﺸﺮ ﮔﺮدد ‪.‬‬ ‫●‬ ‫ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از رواﺑﻂ ﺷﺨﺼﻲ ﺑﺎ دوﻟﺖ ‪ ،‬وزراء وﻛﺎرﻣﻨﺪان دوﻟﺘﻲ ﺗﻤﺎس ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻳﺪ ﺗﺎ آﻧﻬﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ اﺗﺨﺎذ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ درﺟﺮﻳﺎن ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪.‬‬ ‫●‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ از ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﺎ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﻫﺎ ﺑﺮاي دوﻟﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ دراﻧﺘﺨﺎﺑﺎت آﻳﻨﺪه اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮﻧﺪ ﻛﺎرﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪ .‬ﺑﺮاي ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ‬ ‫●‬ ‫وﻋﺪه ﻛﻤﻚ ﺑﺮاي رﻓﻊ ﻣﺸﻜﻞ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ وﻋﺪه ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲ دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي ازﻣﺮدم راﺟﻠﺐ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻣﺜﻼً ﮔﺮوﭘﻲ ﺑﻨﺎم ﻧﮕﺎر ) ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺑﺮاي زﻧﺎن در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ( ﻳﻚ ﻋﻬﺪ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻟﻮﻳﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﻧﻮﺷﺖ‬ ‫ودرﻗﺎﻧﻮن ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺣﻘﻮق ﻣﺴﺎوي ﺑﺎ ﻣﺮدان را ﺧﻮاﺳﺖ‪ .‬آﻧﻬﺎ اﻣﻀﺎﻫﺎي ﺻﺪﻫﺎ ﻧﻔﺮ را درﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﻛﻪ ﺑﺎ آن ﻫﺎ ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﻮدﻧﺪ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ و اﻳﻦ ﻋﻬﺪ ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺑﺮاي رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮرﻛﺮزي ﻧﻴﺰ ﺗﻌﺎرف ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﺧﻮد ﺷﺎن در آن اﻣﻀﺎء ﻧﻤﻮدﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﻧﻘﺶ ﺷﻤﺎ ﭼﻴﺴﺖ ـ ﻫﺮ زن و ﻣﺮد ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي اﻋﻤﺎر ﻣﺠﺪد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﺪ‬ ‫در ﻃﻮل دو دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﻓﻐﺎن ﻫﺎ در اﻳﺠﺎد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﺑﻄﻮر ﻣﺨﻔﻲ وﭘﻮﺷﻴﺪه ﺗﺠﺎرب زﻳﺎد ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮدﻧﺪ آﻧﻬﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎ ي ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎدي را اﻧﺠﺎم داده اﻧﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﺧﻮد ودﻳﮕﺮان را ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﭘﻴﺶ ﺑﺮدن ﻣﻜﺎﺗﺐ دﺧﺘﺮاﻧﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﺨﻔﻲ درﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ﻛﻪ ﻃﺎﻟﺒﺎن ﻛﻨﺘﺮول داﺷﺘﻪ اﻧﺪ اﻳﺠﺎد ﻛﻠﻴﻨﻚ ﻫﺎي ﺻﺤﻲ و ﻛﻮرﺳﻬﺎي ﺳﻮاد‬ ‫آﻣﻮزي در ﻛﻤﭗ ﻫﺎي ﻣﻬﺎ ﺟﺮﻳﻦ درﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﻣﺮاﻗﺒﺖ وﻣﻮاﻇﺒﺖ از ﻳﺘﻴﻤﺎن وﺑﺴﻴﺎري از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺿﺮورت ﺑﻮده اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻛﻪ ﻣﻠﻴﻮن ﻫﺎ ﻃﻔﻞ اﻓﻐﺎن ﺑﻪ ﺷﻤﻮل دﺧﺘﺮان درﻣﻜﺘﺐ ﺷﺎﻣﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ و اﻣﻜﺎن دارد ﻛﻪ ﺳﻄﺢ ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﺗﺮﺑﻴﻪ ﺑﺮاي ﻧﺴﻞ آﻳﻨﺪه ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻏﻴﺮ‬ ‫ﻣﺘﺮﻗﺒﻪ ﺗﻐﻴﺮ ﻛﻨﺪ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي از واﻟﺪﻳﻦ اﻓﻐﺎن ﻣﻜﺘﺐ رﻓﺘﻦ دﺧﺘﺮان ﺷﺎن را ﺑﺎ ارزش ﻣﻴﺪاﻧﻨﺪ ودر ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻨﺎﻃﻖ واﻟﺪﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼت زﻳﺎد وﺧﻄﺮ را ﻣﺘﻘﺒﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ اﻃﻤﻨﻴﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ دﺧﺘﺮان ﺷﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﺑﻄﻮراﻛﺜﺮ ﺣﺼﻪ ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺎر ﻣﺸﻜﻠﻲ اﺳﺖ ﺧﺼﻮﺻﺎً ﺑﺮا ي ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ ﺑﻌﺪ از ﻛﺎر ﻛﺮدن درﻃﻮل روز وﻗﺖ واﻧﺮژي ﻛﺎﻓﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ وﻳﺎ از ﺧﻄﺮ‬ ‫ﺗﺮس دارﻧﺪ ‪ .‬ﺟﺎي ﺷﻚ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ در ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻮارد ﻣﺮدم ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﻛﺲ دﻳﮕﺮي ﺑﺮاي ﺷﺎن ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮد ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ اﺣﺴﺎس ﺷﻮد ﻛﻪ ﺳﻬﻢ ﮔﻴﺮي‬ ‫درزﻧﺪﮔﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ وﻛﻤﻚ ﺑﺮاي اﻋﻤﺎر ﻣﺠﺪد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﭘﺮﺧﻄﺮ اﺳﺖ ﻳﺎ ﻛﺎر وزﺣﻤﺖ ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎد ﺿﺮورت دارد ‪ .‬ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺮاي‬ ‫ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺻﻠﺢ آﻣﻴﺰ‪ ،‬ﻣﺴﺘﺤﻜﻢ وﻣﺘﺮﻗﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺿﺮورت اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻴﺪ ؟‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﻃﻮر اﻓﺮاﻃﻲ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻃﻮرﻣﺜﺎل اﻋﻀﺎي آن اﻋﺘﺼﺎب ﻏﺬاﻳﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ وﻳﺎ ﻛﺎرﻫﺎي ﻏﻴﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻧﻔﺠﺎردادن‬ ‫ﺑﻤﺐ و اﻣﻴﺪوار ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻣﺘﺪﻫﺎي ﺗﻬﺪﻳﺪ آﻣﻴﺰو ﺗﺮﺳﺎﻧﻨﺪه دوﻟﺖ را ﻣﺠﺒﻮر ﺳﺎزﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺧﻮاﺳﺖ ﻫﺎي آﻧﺎن ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬اﻣﺎ اﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎ‬ ‫ﺑﺮﺿﺪ ﻣﻔﻜﻮره ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ اﻛﺜﺮاً ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻮﻓﻖ اﺳﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺻﻠﺢ آﻣﻴﺰ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬

‫‪49‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ‪ :‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﯽ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻜﻨﻴﺪ ؟‬ ‫ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ ادﻋﺎ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻣﺠﺪداً اﻋﻤﺎر ﮔﺮدد اﻣﺎ ﻣﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ درﻣﺴﻴﺮ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻠﺤﻖ ﺷﻮﻳﻢ وﺣﺘﻲ ﻳﻚ ﺳﻌﻲ ﻛﻮﭼﻚ ﻫﻢ ﻣﻬﻢ ﺷﻤﺮده‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬در اﻳﻦ ﺟﺎ ﺑﻌﻀﻲ از ﻃﺮﻳﻖ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ اﻋﻤﺎر ﻣﺠﺪد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ را درﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﻮد ﺗﺎن ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻴﺪ ‪.‬‬ ‫●‬

‫رأي ﺑﺪﻫﻴﺪ‬ ‫ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ وﻇﻴﻔﻪ ﺷﻬﺮي دردﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ﺳﻬﻢ ﮔﻴﺮي ﺳﻴﺎﺳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ درآن ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ اﺣﺴﺎس ﺑﺮاي رأي دادن ﺷﺎﻣﻞ اﺳﺖ ‪.‬‬

‫●‬

‫ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‬ ‫اﺗﺒﺎع ﻳﻚ ﻛﺸﻮر ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ در ﺑﺎره ﺟﻬﺎن ﻣﺎﺣﻮل ﺷﺎن ﺑﺪاﻧﻨﺪ و اﻃﻼع ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺳﻮاﻻت ﺷﺎن را در ﺑﺎره ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻲ ‪،‬‬ ‫اﻗﺘﺼﺎدي و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ درﺣﺎل ﺗﻐﻴﻴﺮ اﺳﺖ ﻣﻄﺮح ﺳﺎزﻧﺪ‪.‬‬

‫ﭘﺮﺳﻴﺪن ﺳﻮاﻻت آﺳﺎن ﻧﻴﺴﺖ اﻣﺎ اﮔﺮ ﻛﻨﺠﻜﺎو ﻧﺒﺎﺷﻴﻢ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻴﺎﻣﻮزﻳﻢ ‪.‬‬ ‫●‬

‫ﻛﺎروﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﺤﻠﻲ‬ ‫اﻛﺜﺮاً ﻣﺮدم ﻋﺎدي درﮔﺮوپ ﻫﺎ ﺟﻤﻊ ﺷﺪه ودرﺑﺎره ﻣﺸﻜﻞ ﺧﺎص ﻣﺤﻞ ﺷﺎن ﻣﺜﻼً ﺿﺮورت ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﻤﺒﻪ آب ﻣﺬاﻛﺮه ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﭼﻄﻮر آن را رﻓﻊ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ روزﻧﺎﻣﻪ ﺑﻨﻮ ﻳﺴﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﺳﻔﺮ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺸﻜﻞ را ﺑﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ﻫﺎي اﺑﺘﺪاﻳﻲ دوﻟﺖ درﻣﻴﺎن ﺑﮕﺬارﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﻃﻮرﻣﺜﺎل درﻛﺸﻮر ﻛﻮﭼﻚ‬ ‫اورﭘﺎﻳﻲ ﺑﻮﺳﻨﻴﺎ ﻫﺮزﮔﻮوﻳﻨﺎ ﻣﺮدم ﻣﺤﻞ ﺟﻤﻊ ﺷﺪه و ﭘﺸﻨﻬﺎد ﻣﻔﻴﺪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن دوﻟﺖ اراﺋﻪ ﻧﻤﻮدﻧﺪ و ﻫﺮ دو ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ راه ﺣﻠﻲ ﺑﺮاي‬ ‫اﻋﻤﺎر ﻳﻚ ﺳﺮك دروﺳﻂ ﺷﻬﺮ درﻳﺎ ﺑﻨﺪ ﻛﻪ زﻧﺪﮔﻲ آﻧﻬﺎ را ﺑﻄﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺑﻬﺒﻮد ﺑﺨﺸﻴﺪ‪ .‬دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻋﺒﺎرت از ﺷﻤﻮﻟﻴﺖ ﻣﺮدم ﻣﺤﻞ‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫●‬

‫ﻓﻌﺎﻻ ﻧﻪ ﻣﺒﺎرزه ﻛﻨﻴﺪ ‪:‬‬ ‫اﻳﻦ ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺎر ﻛﺮدن ﺑﺎﻳﻚ ﺣﺰب ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﺤﻴﺚ ﻋﻀﻮ و ﻳﺎ ﻣﻮاﻓﻖ وﻫﻢ ﻧﻈﺮ ﺑﻮدن ﺑﺎ آﻧﻬﺎ اﺳﺖ‪.‬‬

‫●‬

‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺴﺎزﻳﺪ ‪.‬‬ ‫ﺗﺮﺗﻴﺐ دادن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﺮاي آﻣﻮزش ﻛﻤﻚ ﻫﺎي اوﻟﻴﻪ و ﻣﺤﻔﻮﻇﻴﺖ ‪ ،‬ﻓﺮاﻫﻢ آوري ﻛﻤﻚ ﺑﺮاي ﮔﺮوپ ﺧﺎص از ﻣﺮدم ودﻳﮕﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻌﻠﻴﻢ و‬ ‫ﺗﺮﺑﻴﻪ ﻟﺬت ﺑﺨﺶ اﺳﺖ ﻃﻮرﻣﺜﺎل در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن اﻳﻦ ﻏﻴﺮ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ اﺷﺨﺎﺻﻲ ﻛﻪ ﺗﺪرﻳﺲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺻﻨﻒ ﻫﺎي درﺳﻲ را درﺧﺎﻧﻪ ﺧﻮد اﻳﺠﺎد‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ اﻃﻔﺎﻟﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻜﺘﺐ رﻓﺘﻪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪.‬‬

‫●‬

‫ﺗﺮﺑﻴﻪ ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ‬ ‫درﺗﻤﺎم ﺟﻬﺎن زﻧﺎن وﻇﻴﻔﻪ ﻋﻤﺪه واﺳﺎﺳﻲ ﻣﺮاﻗﺒﺖ ازﻓﺎﻣﻴﻞ و ﭘﺮورش اﻃﻔﺎل را ﺑﻪ ﻋﻬﺪه دارﻧﺪ ﭘﺲ درزﻧﺪﮔﻲ روزﻣﺮه ﺷﺎن ﻣﺎدر ﻫﺎ و ﻣﺎدرﻛﻼن ﻫﺎ‬ ‫وﺧﺎﻟﻪ ﻫﺎ وﻋﻤﻪ ﻫﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ ي ﺧﻮب ﺑﻮده و ﻧﺴﻞ آﻳﻨﺪه را ﺑﺮاي ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﭘﺮورش داده و آﻣﺎده ﺳﺎزﻧﺪ ‪.‬‬

‫داﻛﺘﺮا ن وﻧﺮس ﻫﺎي ﺷﻔﺎﺧﺎﻧﻪ راﺑﻌﻪ ﺑﻠﺨﻲ‬ ‫در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺷﻔﺎﺧﺎﻧﻪ راﺑﻌﻪ ﺑﻠﺨﻲ درﻛﺎﺑﻞ ﻳﻚ اﻃﺎق ﺑﺮاي ﺗﻨﻈﻴﻔﺎت ﺑﻮد وﻫﻴﭽﻜﺲ آن را‬ ‫ﭘﺎك ﻧﻤﻲ ﻛﺮد ‪ .‬داﻛﺘﺮان وﻧﺮﺳﻬﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ آن را ﭘﺎك ﻧﻤﻮده و رﻧﮓ ﻛﺮدﻧﺪ ﺗﺎ آن را ﺑﻪ ﻳﻚ‬ ‫ﺷﻴﺮ ﺧﻮار ﮔﺎه ﻣﺪرن ﻛﻪ از اﻃﻔﺎل ﻧﻮزاد ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺮدﻧﺪ ‪.‬‬

‫و ﺳﺎﻳﻞ ﻣﺪرن در ﺷﻔﺎﺧﺎﻧﻪ راﺑﻌﻪ ﺑﻠﺨﻲ درﻛﺎﺑﻞ‬

‫‪50‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ‪ :‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﯽ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ؟‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﺷﺨﺼﻲ را ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎزﻣﺎن ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻛﻤﻚ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ؟ ﭼﻪ وﻗﺖ وﭼﻄﻮر ؟‬ ‫آﻳﺎ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﺗﻔﺎوت داﺷﺘﻪ اﺳﺖ ؟‬ ‫ﭼﻪ ﻧﻮع ﺳﺎزﻣﺎن ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ درﻫﻤﺴﺎﻳﮕﻲ ﺷﻤﺎ ﻣﻔﻴﺪ اﺳﺖ ؟‬ ‫ﭼﻪ ﻧﻮع ﺧﺪﻣﺎت را اﻧﺠﺎم داده ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ؟‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻧﻮع ﻣﻬﺎرت ﻫﺎ دارﻳﺪ ؟ ﺷﺎﻳﺪ زﻳﺎدﺗﺮ از آﻧﭽﻪ ﻓﻜﺮﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ‪ .‬ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﺣﺼﻪ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ !‬ ‫ﻛﻤﻚ وﻣﻌﺎوﻧﺖ‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﻣﻘﺒﻮل ﺗﺮﻳﻦ ﺗﻮازن ﻫﺎ درزﻧﺪﮔﻲ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ اﻧﺴﺎن ﺑﺪون ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﺮاي ﻛﻤﻚ ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ ﻧﻤﻲ ﻛﻮﺷﺪ‪.‬‬ ‫) ﺮاﻠﻒ واﻠﺪﻮ اﻣرﺴﻦ (‬ ‫ﺷﺒﻜﻪ ﭼﻴﺴﺖ ؟‬ ‫ﻫﺮ ﮔﺎه ﺷﻤﺎ راﺟﻊ ﺑﻪ ﻣﺸﻜﻠﻲ ﺑﺎ ﻛﺴﻲ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ و ﻳﺎ ﺑﺮاي رﻓﻊ آن ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﻣﺘﻮﺻﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺑﺎ اﻧﺮژي ﻫﺎ ‪ ،‬ﻣﻬﺎرت ﻫﺎ وﻧﻈﺮﻳﺎت دﻳﮕﺮان‬ ‫ارﺗﺒﺎط ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻳﺪ ‪ .‬ﻫﺮ ﻗﺪر ﺑﺸﻨﻮﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن اﻧﺪازه ﻣﻲ آﻣﻮزﻳﺪ ‪ .‬ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﺷﺨﺎص دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﺜﻞ ﺷﻤﺎ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻛﻪ داراي ﻋﻴﻦ ﻣﺤﺮوﻣﻴﺖ ﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﻪ اﻳﻦ درارﺗﺒﺎﻃﺎت ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ ودوﺳﺘﻲ ﻫﺎ ﺻﺪق ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و درﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ دارد ‪ .‬درﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ارﺗﺒﺎط ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﺎدﻳﮕﺮان را ﺷﺒﻜﻪ ﺳﺎزي ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻨﺪ‬ ‫و ﺑﺨﺎﻃﺮ آن را ﺷﺒﻜﻪ ﺳﺎزي ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻨﺪ ﻛﻪ ﻗﺎﻳﻢ ﻧﻤﻮدن ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺑﺎدﻳﮕﺮان ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﺮه ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺗﺎر اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺟﺎل را ﻣﻲ ﺳﺎزد‪.‬‬ ‫اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺒﻜﻪ ﻫﺎ وﺟﻮد دارد ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﻛﻮﭼﻚ ﺑﻴﻦ اﻓﺮاد ﻳﻚ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﺜﻞ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺑﺰرگ و ﻳﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﻣﻠﻲ ﻣﻌﻠﻤﺎن ﺑﺰرگ اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺎل راوا و‬ ‫ﻳﺎ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻲ ﻣﻌﻠﻤﺎن ‪.‬ﺷﺒﻜﺎت ﻣﺮدﻣﺎن را درﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﺗﻠﻔﻮن ‪ ،‬ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن و ﻛﻤﭙﻴﻮﺗﺮﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ارﺗﺒﺎط داده ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ‪ .‬ﻋﻀﻮﻳﺖ داﺷﺘﻦ در ﻳﻚ‬ ‫ﺷﺒﻜﻪ اي ازﻣﺮدم ﺑﺎ اﻫﺪاف ‪ ،‬ﻋﻘﺎﻳﺪ و ﻧﻈﺮﻳﺎت و ﭘﺮاﺑﻠﻢ ﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺮد را ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﻋﻤﻠﻲ وﺣﻤﺎﻳﺖ ﺷﺨﺼﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ؟‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ درﺑﺎره ﻣﺜﺎل ﻫﺎي از ﺷﺒﻜﻪ ﻫﺎ درﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺎن ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﺪ ؟ آﻳﺎ ﮔﺮوﭘﻲ از ﻣﺎدران وﺟﻮد دارد ﺗﺎ ﻣﺎدران ﺟﻮان از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﻨﻨﺪ ؟ آﻳﺎ‬ ‫اﺗﺤﺎدﻳﻪ دﻫﻘﺎﻧﺎن وﺟﻮد دارد ﺗﺎ درﺑﺎره ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺬاﻛﺮه ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ؟ آﻳﺎ ﮔﺎﻫﻲ ﻛﻮﺷﻴﺪه اﻳﺪ ﺑﺮاي ﺣﻞ ﻣﺴﺌﻠﻪ اي ﻳﺎ رﻓﻊ ﻣﺸﻜﻠﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺑﺎ ﻧﻔﻮذ‬ ‫درﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﻨﻴﺪ؟‬ ‫آﻳﺎ ﮔﺎﻫﻲ درﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ ﻳﺎ ﺟﻠﺴﻪ اي اﺷﺘﺮاك ﻧﻤﻮده اﻳﺪ ﻛﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﺑﺮاي ﺻﺤﺒﺖ ﺑﺎﻻي ﻋﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮع دﻋﻮت ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ ؟ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل‬ ‫ﻳﻚ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ درﺑﺎره ﺻﺤﺖ داﻛﺘﺮي را از ﻳﻚ ﻛﻠﻨﻴﻚ ‪ ،‬وزﻳﺮي رااز دوﻟﺖ ‪ ،‬و ﻳﻚ ﮔﺮوپ ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻣﺼﺌﻮﻧﻴﺖ دﻋﻮت ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺳﺎزﻣﺎن‬ ‫ﻫﺎ ﺷﺒﻜﻪ اي را درﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻣﺸﻜﻠﻲ را در ﺑﺎره ﺻﺤﺖ ﺣﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﻣﺜﺎل دﻳﮕﺮ اﺗﺤﺎدﻳﻪ زﻧﺎن اﻓﻐﺎن اﻧﺠﻤﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ درﺑﻴﻦ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ ) ﮔﺮوپ ﻫﺎي ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ( ﺑﺮاي زﻧﺎن دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن اﻳﺠﺎد ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ و‬ ‫اﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ اي از ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ واﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎ ا ﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن درﻫﺮﻫﻔﺘﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻨﺪ ﺗﺎ درﺑﺎره ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﺷﺎن ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت اراﺋﻪ و ﺗﺒﺎدﻟﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﭼﺮا آﻧﻬﺎ اﻳﻦ ﻛﺎر را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ؟ ﺑﺨﺎﻃﺮﻳﻜﻪ ﺑﺎ وﺟﻮد‬ ‫داﺷﺘﻦ ﻫﺪف ﻣﺸﺘﺮك ﻳﻌﻨﻲ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ زﻧﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻫﺮ ﺳﺎزﻣﺎن ﻛﺎر ﻫﺎ را ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﺘﻔﺎوت اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺪﻫﺪ ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻳﻚ ﺷﺒﻜﻪ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ زﻳﺮا ﺑﺎ ﻫﻢ‬ ‫ﻗﻮي ﺗﺮ وﻣﺆﺛﺮﺗﺮ اﻧﺪ و ﺻﺪاﻫﺎي ﺷﺎن در ﻫﻢ آﻫﻨﮕﻲ ﺑﻠﻨﺪ و داراي وﺿﺎﺣﺖ اﻧﺪ ‪.‬‬

‫‪51‬‬

‫راوا‪:‬‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن اﻧﻘﻼﺑﻲ زﻧﺎن‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ‪ :‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﯽ‬ ‫درﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ اﻧﻜﺸﺎف ﺗﺨﻨﻴﻚ ﺑﺮاي ﺷﺒﻜﻪ ﻫﺎ آﺳﺎﻧﺘﺮ اﺳﺖ ﺗﺎ ازﻳﻚ ﻛﺸﻮر ﺑﻪ ﻛﺸﻮر دﻳﮕﺮ اﻣﺘﺪاد ﻳﺎﺑﻨﺪ ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﺷﺒﻜﻪ ﻫﺎ ﺟﻠﺴﻪ داﻳﺮ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ و داراي‬ ‫دﻓﺘﺮ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻨﺎم ﺷﺒﻜﻪ ﻫﺎ ي ﻣﺠﺎزي ﻳﺎد ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﻫﺎ اﻋﻀﺎي آن ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ رادﻳﺪه ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ اﻣﺎ ﺑﺎﺧﻮاﻧﺪن و ﻳﺐ ﺳﺎﻳﺖ دراﻧﺘﺮﻧﻴﺖ ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ آن ﺗﻤﺎم ﻛﻤﭙﻴﻮﺗﺮ ﻫﺎي دﻧﻴﺎ درارﺗﺒﺎط ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺨﺸﻲ‬ ‫از ﻳﻚ ﺳﺎزﻣﺎن ﻳﺎ ﺷﺒﻜﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ﻣﺜﺎل دﻳﮕﺮ از ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ) زﻧﺎﻧﻴﻜﻪ ﻃﺒﻖ ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﺳﻼﻣﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ( اﺳﺖ ﻛﻪ زﻧﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎن و ﻏﻴﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن را در ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﺟﻬﺎن‬ ‫ﺑﺎﻫﻢ ارﺗﺒﺎط ﻣﻲ دﻫﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻜﻨﻴﺪ ؟‬ ‫ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﻪ دﻳﮕﺮان رﺳﻴﺪه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ‪ .‬ﺑﻌﻀﺎً واﺿﺢ اﺳﺖ وﻗﺘﻲ ﻣﺸﻜﻠﻲ ﻳﺎﻧﻈﺮي دارﻳﺪ ﻛﺠﺎ ﺑﺮوﻳﺪ ‪ .‬ﺑﻌﻀﺎً ﺑﺎﻳﺪ از اﻃﺮاﻓﻴﺎن ﺗﺎن ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ‪.‬‬ ‫●‬

‫وﻳﺎﻫﻢ ﺷﻤﺎ ﻛﻠﭗ ﻳﺎ ﺷﻮراي را ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻴﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻗﺒﻼً ﺑﺎﻫﻢ ﻣﻼﻗﺎت ﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ ‪.‬‬

‫●‬

‫ﺷﺎﻳﺪ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻣﺠﻼت ‪ ،‬روزﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻳﺎ رادﻳﻮ ﺟﺎﺋﻴﻜﻪ درﺑﺎره ﻣﺮدم ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﻳﺎ اﻋﻼﻧﺎت ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ دﺳﺘﺮﺳﻲ دارﻳﺪ ‪.‬‬

‫●‬

‫و ﻳﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﺷﻤﺎ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ از اﻧﺘﺮﻧﻴﺖ ﭼﻄﻮر ﺑﺎﻳﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ ﻳﺎﻛﺲ دﻳﮕﺮي را ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻴﺪ ﻛﻪ او ﻣﻴﺪاﻧﺪ ﺑﻌﻀﻲ اوﻗﺎت ﺷﻤﺎ ﺿﺮورت دارﻳﺪ ﺗﺎ از‬ ‫دوﺳﺖ ﻳﺎ ﻳﻚ ﺧﻮﻳﺸﺎوﻧﺪي ﻛﻪ ﺑﻪ او اﻋﺘﻤﺎد دارﻳﺪ ﻃﺎﻟﺐ ﻛﻤﻚ ﺷﻮﻳﺪ‪ .‬اﻧﺘﺮﻧﻴﺖ ﺟﺎي ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ وﮔﺮوپ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫●‬

‫اﻣﻜﺎن دارد ﺧﻮد ﺷﻤﺎ ﻛﻠﭗ ﻳﺎ اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﺗﺎن راﺑﺴﺎزﻳﺪ ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﺷﺨﺺ ﻋﺎدي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮد ﺗﺎ اﻧﺠﻤﻦ را ﺑﺴﺎزد ‪ .‬ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻳﻚ ﺷﺨﺺ‬ ‫ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﻪ اﻳﺠﺎد ﻳﻚ ﻛﻠﭗ ﺑﺤﺚ و ﻣﺬاﻛﺮه را ﺑﮕﻴﺮد ﻛﻪ درآن رﻓﻘﺎ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﻨﻈﻢ ﻣﻼﻗﺎت ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و درﻣﻮرد ﻳﻚ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺸﻜﻞ‬ ‫ﺻﺤﻲ ﻳﺎ ﻳﻚ ﺧﺒﺮ ﺑﺤﺚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ اﻃﻼﻋﺎت و ﻧﻈﺮﻳﺎت ﺷﺎن را ﺗﺒﺎدﻟﻪ ﻧﻤﻮده و ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را ﺗﺸﻮﻳﻖ و ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫‪52‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ‪ :‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﯽ‬

‫ﻣﺪاﻓﻊ ﺟﺴﻮر‬ ‫ﻧﺴﺮﻳﻦ ﮔﺮاس ﺑﺮاي ﺣﻘﻮق زﻧﺎن در‬ ‫اﻓﻐﺎ ﻧﺴﺘﺎن ﻣﺒﺎرزه ﻣﻴﻜﻨﺪ‬ ‫زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﻧﺴﺮﻳﻦ اﺑﻮﺑﻜﺮﮔﺮاس ﺑﺎ ﮔﺮوﭘﻲ از زﻧﺎن اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ در آﮔﺴﺖ ‪ ٢٠٠١‬درﻣﻨﻄﻘﻪ اي ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﻗﻮاي اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺿﺪ ﻃﺎ ﻟﺒﺎن ﻛﻨﺘﺮول ﻣﻴﺸﺪ رﺳﻴﺪﻧﺪ آﺑﺮوي ﺧﻮدرا ﭼﻴﺪه ‪ ،‬ﭼﺎدرﻧﭙﻮﺷﻴﺪه ﺑﻮد اﻣﺎّ ﭘﻄﻠﻮن ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻦ داﺷﺖ وآرا ﻳﺶ ﻛﺮده ﺑﻮد ‪،‬ﺳﮕﺮت ﻣﻴﻜﺸﻴﺪ واز اﻇﻬﺎر ﻋﻘﻴﺪه ﺧﻮد ﻧﻤﻲ ﺷﺮﻣﻴﺪ اﻟﺒﺘﻪ ا ﻳﻦ واﻗﻌﻴﺖ‬ ‫داﺷﺖ ﻛﻪ اوﺑﻪ ﻋﻨﻌﻨﺎ ت وﻃﻦ ﺧﻮد ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ‪.‬ﻧﺴﺮﻳﻦ ﻳﻚ ﻣﺒﺎرز ﺧﺴﺘﮕﻲ ﻧﺎﭘﺰﻳﺮ ﺑﺮاي ﺣﻘﻮق زﻧﺎن‬ ‫دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﺎ ﺑﺼﻴﺮت وﺑﺎ دا ﻧﺶ واﻓﺮاز ﺗﺎرﻳﺦ وﻛﻠﺘﻮر ا ﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎ ن ﺑﻮده وازﺗﻮزﻳﻊ‬ ‫ذﺧﺎﻳﺮآرد وﻛُﺘﺐ درﺳﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ اﻋﺘﺮا ض ﻛﺮدن ﺑﺎ ﻻي ﻋﺎﻟﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎ ﻣﺎت ﺑﺎ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺧﺪﻣﺎﺗﻲ اﻧﺠﺎم‬ ‫داده اﺳﺖ ﻫﻴﭻ ﻛﺎري ﺑﺮاي ﻧﺴﺮﻳﻦ ﻛﻤﻲ وزﻳﺎدي ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫در دوران ﻃﻔﻮﻟﻴﺖ درﻛﺎﺑﻞ ﻧﺴﺮﻳﻦ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﺎﻣﻼً ﺳﺎده وﺑﺪون ﺧﻢ وﭘﻴﭻ داﺷﺖ‪ .‬او ﺑﻴﺎد ﻣﻲ آورد‪ " ،‬ﻣﻦ‬ ‫درﺳﺎل ﻫﺎي ﺑﻴﻦ ‪ ١٩۵٠‬و ‪ ١٩۶٠‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ د ﺧﺘﺮ ﻧﻮرﻣﺎل ﺑﺰرگ ﻣﻴﺸﺪ م ﻣﻜﺘﺐ ﻣﻲ رﻓﺘﻢ وﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﻣﻲ آﻣﺪم وﺑﺎ دوﺳﺘﺎن ﺧﻮد ﺑﺎزي ﻣﻲ ﻛﺮدم ﻣﻦ ودﻳﮕﺮ دوﺳﺘﺎ ﻧﻢ ﻛﻪ د ﺧﺘﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻤﺎ ورﺳﺘﻮراﻧﺖ‬ ‫ﻣﻲ رﻓﺘﻴﻢ ﺑﻪ دﺳﺘﺎن ﺧﻮد رﻧﮓ ﻧﺎﺧﻦ ﻣﻲ زدﻳﻢ و داﻣﻦ ﻫﺎي ﻛﻮﺗﺎه ﻣﻲ ﭘﻮﺷﻴﺪﻳﻢ وزن ﻫﺎ درﺗﻤﺎم ﺳﺎﺣﺎت ﻛﺎري در ﺟﺎﻣﻌﻪ اﻓﻔﺎﻧﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ‪".‬‬ ‫ﻧﺴﺮﻳﻦ و رﻳﻴﺲ ﲨﻬﻮر ﮐﺮزی در ﺳﭙﺘﻤﱪ‬ ‫‪ 2003‬در ﻧﻴﻮﻳﺎرک ﻣﻼﻗﺎت ﳕﻮدﻧﺪ‬

‫ﻧﺴﺮﻳﻦ درﺳﺎل ‪ ١٩۶۴‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﻮرس ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ رواﻧﻪ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﺑﻴﺮوت ﮔﺮدﻳﺪ ودرآن ﺟﺎ ﺑﺎ ﺷﻮﻫﺮش ﻣﻜﺲ ﮔﺮاس آﺷﻨﺎ ﺷﺪ ك ﺑﻌﺪ از ﺧﺘﻢ ﺗﺤﺼﻴﻞ‬ ‫ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻣﺮﻳﻜﺎه رﻓﺘﻨﺪ او ﭘﺴﺮي ﺑﻪ دﻧﻴﺎ آورد و وﻇﻴﻔﻪ ﺧﻮﻳﺶ را ﺑﻄﻮر ﻣﻮﻓﻘﺎﻧﻪ در ﻛﻤﭙﻴﻮﺗﺮ و اداره اﻣﻮر ﺷﺮوع ﻧﻤﻮده اﻣﺎ او ﻫﻴﭽﮕﺎه از ﻳﺎد وﻃﻦ ا ش ﻏﺎﻓﻞ‬ ‫ﻧﺒﻮد وﺣﺪس اﻳﻦ راﻫﻢ ﻧﻤﻲ زد ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ا ز‪ ٣٧‬ﺳﺎل ﺑﻪ وﻃﻦ ﺑﺮ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫در ﺣﺪود ده ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﻧﺴﺮﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ درﺑﺎره وﻃﻦ اش ﺑﻴﺎﻣﻮزد‪ .‬و ﺑﻪ زودي ﻣﺘﻮﺟﻪ ﮔﺮدﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﺮاي زﻧﺎن وﻃﻦ اش ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎ ﻳﺪ‪ .‬او ﻛﺘﺎﺑﻲ درﺑﺎره‬ ‫ﻳﺎدداﺷﺖ ﻫﺎﻳﺶ از اوﻟﻴﻦ ﻣﻜﺘﺐ دﺧﺘﺮان اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻧﻮﺷﺖ و ﺑﻌﺪاً ﻛﺘﺎﺑﻲ ﺑﻨﺎم " ﻗﺪم ﻫﺎي آﺷﺘﻲ " ﺑﻪ رﺷﺘﻪ ﺗﺤﺮﻳﺮ درآورد‪ .‬ﻫﺮﻗﺪر ﻛﻪ ﻧﺴﺮﻳﻦ زﻳﺎد ﻣﻲ آﻣﻮﺧﺖ‬ ‫ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن اﻧﺪازه ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ‪ .‬درﻣﺎه ﺟﻮن ﺳﺎل ‪ ٢٠٠٠‬ﻧﺴﺮﻳﻦ درﻳﻚ ﻛﻨﻔﺮا ﻧﺲ درﺷﻬﺮ دو ﺷﻨﺒﻪ ﭘﺎ ﻳﺘﺨﺖ ﺗﺎ ﺟﻜﺴﺘﺎن ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﺮوﭘﻲ ﺑﻨﺎم‬ ‫) ﻧﮕﺎر( ﻛﻪ از زﻧﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﭘﺸﺘﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ داﻳﺮ ﮔﺮدﻳﺪه ﺑﻮد اﺷﺘﺮاك ﻧﻤﻮد‪.‬‬ ‫آن ﻫﺎ ﻧﻈﺮداﺷﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﻋﻬﺪ ﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ ﻛﻪ درآن از ﺣﻘﻮق ﻻزﻣﻲ زﻧﺎن ﺗﺬﻛﺮﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻣﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﻬﺪ ﻧﺎﻣﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﻧﺴﺮﻳﻦ را ﺗﻐﻴﺮ داد‪ .‬اووﻫﻤﻜﺎرا ﻧﺶ‬ ‫ازﻣﺮدم ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﻀﺎء ﻧﻤﻮدن دراﻳﻦ ﻋﻬﺪﻧﺎﻣﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ وﭘﺸﺘﺒﺎﻧﻲ ﺷﺎن را اﻇﻬﺎر دارﻧﺪ ورﻫﺒﺮان ﺳﻴﺎﺳﻲ ‪ ،‬دوﻟﺖ ﻫﺎ‪ ،‬وﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ را ﻣﻼﻗﺎت ﻧﻤﻮدﻧﺪ وﺑﻪ‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺳﻔﺮ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﺗﺎ اﺷﺘﺮاك زﻧﺎن و ﻣﺮدان از ﺟﻤﻠﻪ روﺣﺎﻧﻴﻮن ‪ ،‬ﻣﻠﻚ ﻫﺎ و ﻗﻮﻣﻨﺪان ﻫﺎ ﺗﺎ دﻫﻘﺎﻧﺎن را درﻣﺒﺎرزه ﺧﻮد ﺳﻬﻴﻢ ﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬ﻧﺴﺮﻳﻦ ﺑﺮاي ﻣﻌﺮﻓﻲ‬ ‫وﺷﻨﺎﺳﺎﻧﺪن اﻳﻦ ﻋﻬﺪ ﻧﺎﻣﻪ زﺣﻤﺎت زﻳﺎدي را ﻣﺘﻘﺒﻞ ﮔﺮدﻳﺪ ‪.‬‬

‫‪53‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ‪ :‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﯽ‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ اوﻗﺎت ﻣﺮدم او را ﺑﺤﻴﺚ ﻳﻚ زن ﺑﻪ ﺳﻮﻳﻪ ﻋﺎﻟﻲ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻚ وﺗﺮدﻳﺪ ﻣﻲ دﻳﺪﻧﺪ‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺴﺮﻳﻦ ﺑﺮاي ﻣﺪت زﻳﺎدي ﺑﻴﺮون از اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬ ‫زﻧﺪﮔﻲ ﻧﻤﻮده ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ اﺳﺖ ﻛﻪ وي اﻋﺘﻤﺎد را ﺑﻪ ﺧﻮد ﺟﻠﺐ ﻧﻤﺎﻳﺪ او ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ‪ " :‬ﻣﻦ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ارزش ﻫﺎي زﻧﺎن را ﺗﻐﻴﺮ ﺑﺪﻫﻢ ﻣﻦ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ زﻧﺎن ا‬ ‫ﻣﺘﻴﺎزات ﺧﻮد را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ " .‬ﻧﺴﺮﻳﻦ ﺑﺎ ﺑﻪ راه اﻧﺪاﺧﺘﻦ ﺗﻈﺎﻫﺮات ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﻪ روزﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ‪ ،‬دادن ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ ﻫﺎ ‪ ،‬ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺪن ﺑﻪ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ ﻫﺎ واﻧﻜﺸﺎف دادن‬ ‫ﺷﺒﻜﻪ ﻫﺎ ي اﻧﺘﺮﻧﻴﺖ ﺑﻪ ﻣﺒﺎرزه اش اداﻣﻪ داد‪ .‬ﺑﻬﺮ ﺻﻮرت ﺑﺎ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻛﻮﺷﺶ ﻫﺎ و ﺗﻼش ﻫﺎي ﻧﺴﺮﻳﻦ ﻳﻚ اﻣﻀﺎء ﺟﺎي ﺧﺎﺻﻲ در ﺧﺎﻃﺮه ﻧﺴﺮﻳﻦ دارد ﻛﻪ‬ ‫در روز ﻣﺤﻔﻞ ﺗﺠﻠﻴﻞ از اﻧﺘﻘﺎل ﻗﺪرت از دوﻟﺖ ﻗﺒﻠﻲ اﺳﻼﻣﻲ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﻪ دوﻟﺖ ﻣﺆﻗﺖ در‪ ٢٢‬دﺳﺎﻣﺒﺮ ﺳﺎل ‪ ٢٠٠١‬ﺑﻮد ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ ‪ .‬ﻧﺴﺮﻳﻦ ﮔﻔﺖ ‪ " ،‬ﻣﺎ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ آﻗﺎي ﻛﺮزي را ﻣﻼﻗﺎت ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ ودﻓﺘﺮوي ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﭘﺎﻧﺰده دﻗﻴﻘﻪ وﻗﺖ ﻣﻼﻗﺎت داد‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻧﺰد وي رﻓﺘﻴﻢ ﻣﺎ را ﺑﺮاي ﺳﻪ و ﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ ﻧﮕﻬﺪاﺷﺖ‪.‬‬ ‫آﻗﺎي ﻛﺮزي در ﻳﻚ ﻣﻼﻗﺎت ﺧﺼﻮﺻﻲ از ﭘﻨﺞ زن ﺑﻪ ﺷﻤﻮل ﻧﺴﺮﻳﻦ دﻋﻮت ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آورد وﺑﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻦ ﻗﻠﻢ و اﻣﻀﺎء ﻧﻤﻮدن در ﻋﻬﺪ ﻧﺎﻣﻪ ﻣﺎﻳﻪ ﺗﻌﺠﺐ آﻧﺎن‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬آﻗﺎي ﻛﺮزي اﻇﻬﺎر داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﻘﻮق ﻣﺴﺎوي ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺑﺨﺸﻲ از ﻋﻨﻌﻨﺎت اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ودر ﺗﻮاﻓﻖ ﺑﺎ ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﺳﻼﻣﻲ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺴﺮﻳﻦ ﮔﻔﺖ‪:‬‬ ‫" و اﻳﻦ ﻳﻚ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ ﺑﺮاي زﻧﺎن اﻓﻐﺎن اﺳﺖ " ﻧﺴﺮﻳﻦ و ﻣﺪاﻓﻌﻴﻦ دﻳﮕﺮ ﭘﺎداش ﻛﺎرﻛﺮد ﻫﺎي ﺧﻮد را در ﻣﺎه ﺟﻨﻮري ﺳﺎل ‪ ٢٠٠۴‬ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ودر‬ ‫ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮاي زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﺣﻘﻮق ﻣﺴﺎوي داده ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪54‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬

‫ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬ ‫ﺑﺮای ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﯽ و ﲪﺎﻳﺖ‬ ‫ﺑﺮای ﺻﻠﺢ‬

‫‪55‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻋﺒﺎرت از ﺣﻘﻮق اﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم اﻓﺮاد ﺑﺸﺮ ﺑﺪون درﻧﻈﺮ داﺷﺖ ﺗﺎ ﺑﻌﻴﺖ ‪ ،‬ﻣﻠﻴﺖ ‪ ،‬ﻗﻮم ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺐ ‪ ،‬زﺑﺎن ‪ ،‬ﻧﮋاد ‪ ،‬ﺟﻨﺴﻴﺖ و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻫﺎ ﺑﺨﺎﻃﺮ اﻧﺴﺎن‬ ‫ﺑﻮدن ﻣﺴﺘﺤﻖ آن اﻧﺪ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ زﻣﺎﻧﻲ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺮا ﻣﻴﮕﺮدد ﻛﻪ درﭘﻴﻤﺎن ﻫﺎ وﻋﻬﺪﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻗﺎﻧﻮن ﺗﺪوﻳﻦ ﮔﺮدد وﻳﺎ ﺑﺤﻴﺚ ﻗﺎﻧﻮن ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﻣﺮﺳﻮم ﺑﻪ‬ ‫رﺳﻤﻴﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد ‪.‬‬ ‫ﭼﺮا ﻫﺮ ﻛﺲ درﺑﺎره ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ؟‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﺷﺎن ﺑﺎ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﮔﺮدﻳﺪه ﻣﻴﺨﻮاﻫﻨﺪ دﻳﮕﺮان درﺑﺎره آﻧﻬﺎ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ‪ .‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ درﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺮاﻧﮕﻴﺰﻧﺪه اﺳﺖ زﻳﺮا آﮔﺮ اﻧﺴﺎن ﻫﺎ‬ ‫ﺑﻴﺎﻣﻮزﻧﺪ ﻛﻪ در ﻣﻮﺟﻮدﻳﺖ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ زﻧﺪﮔﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و آن را ﻗﺎﺑﻞ اﺣﺘﺮام ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﭼﺎﻧﺲ ﺧﻮﺑﻲ اﺳﺖ ﺗﺎ درﻛﻨﺎرﻫﻢ ﺑﺎ ﺻﻠﺢ ﺑﻴﺸﺘﺮ ‪ ،‬اﻣﻨﻴﺖ زﻳﺎد ﺗﺮ‬ ‫واﻃﻤﻴﻨﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮ زﻧﺪﮔﻲ را ﺑﻪ ﺳﺮﺑﺮﻧﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺟﻨﮓ ﻛﻢ ‪ ،‬ﻇﻠﻢ ﻛﻢ و ﺑﺮﺧﻮرد ﻛﻢ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺑﺨﺸﻲ از ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﺟﺪﻳﺪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻴﺪﻫﺪ ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﭼﻪ اﺳﺘﻨﺪ ؟ ازﻛﺠﺎ ﻣﻲ آﻳﻨﺪ ؟ ﭼﻄﻮر ﻋﻤﻞ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ؟ داﺷﺘﻦ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﭼﻪ‬ ‫ﺗﻐﻴﺮاﺗﻲ را درزﻧﺪﮔﻲ روزﻣﺮه ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﮔﺮدد؟‬ ‫ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﭼﻴﺴﺖ و از ﻛﺠﺎ آﻣﺪه اﺳﺖ ؟‬ ‫ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ از اﺳﺎﺳﻲ ﺗﺮﻳﻦ ارزش ﻫﺎي اﻧﺴﺎﻧﻲ وﻗﻮاي درك آﻧﻬﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﻣﻔﻜﻮره ارزش ﻫﺎي اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻳﻚ ﺟﺎ ﺑﺎ ﺧﻮد اﻧﺴﺎن ﻫﺎ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ و‬ ‫درﺳﺮاﺳﺮﺟﻬﺎن درﺗﻤﺎم ﻛﻠﺘﻮر ﻫﺎ وﻋﻘﺎﻳﺪ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ ﻣﻔﻜﻮره " ﺑﺎ دﻳﮕﺮان ﭼﻨﻴﻦ رﻓﺘﺎر ﻛﻦ ﻛﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻲ ﺑﺎﺗﻮ رﻓﺘﺎر ﮔﺮدد ‪ ".‬درﻫﻤﻪ ادﻳﺎن ﻣﺸﺘﺮك اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫اﻓﺮﻳﻘﺎﻳﻲ ﺑﻪ اﻧﺴﺎن ﻫﺎ ارزش ﻗﺎﻳﻞ اﺳﺖ واﺳﻼم ﺑﺮاي ﭘﻴﺮواﻧﺶ ﺣﻘﻮق زﻳﺎد را ﻗﺎﻳﻞ ﮔﺮدﻳﺪه و از ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎن ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ آورد ‪.‬‬ ‫ﻋﺴﻮﻳﻴﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪه اﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت ﻋﻴﺴﻲ ﮔﻔﺖ " ﺑﺎ دﻳﮕﺮان آن ﻛﻦ ﻛﻪ دﻳﮕﺮان ﺑﺎ ﺗﻮ ﻛﻨﻨﺪ ‪".‬‬ ‫ﭘﺮﻧﺴﻴﺐ اﺳﺎﺳﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم اﻓﺮاد ﺑﺸﺮ ﺑﺎ ﺣﻘﻮق ﺷﺎن ﺑﻪ دﻧﻴﺎ ﻣﻲ آﻳﻨﺪ وﻫﻴﭻ ﺷﺨﺼﻲ دوﻟﺘﻲ ﻳﺎ ﻗﻮاي ﻧﻈﺎﻣﻲ اﻳﻦ ﺣﻘﻮق را از آﻧﻬﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ ﺣﻘﻮق ﺷﺎﻣﻞ ﺣﻖ داﺷﺘﻦ ﻳﻚ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ وﺗﻌﻴﻦ ﺷﺪه ‪ ،‬ﺣﻖ زﻧﺪﮔﻲ ﻧﻤﻮدن دراﺟﺘﻤﺎع ‪ ،‬ﺣﻖ اﻇﻬﺎر ﻋﻘﺎﻳﺪ وﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎ ‪ ،‬ﺣﻖ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب دﻳﻦ وﻣﺬﻫﺐ ‪ ،‬وﺣﻖ داﺷﺘﻦ رواﺑﻂ ﺑﺎ اﻧﺴﺎن ﻫﺎي اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ﺷﻤﺎ اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ ارزش ﻫﺎي ﺑﺸﺮي ﻳﻚ ﭘﺪﻳﺪه ﺟﺪﻳﺪ ﻧﻴﺴﺖ اﻣﺎ ﺟﻤﻊ آوري ﺗﻤﺎم ارزش ﻫﺎ و آن را ﺑﻪ رﺷﺘﻪ ﺗﺤﺮﻳﺮ آوردن ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺟﺪﻳﺪ وﻣﺪرن اﺳﺖ ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ ازآن ﻫﺎ‬ ‫درﺟﺮﻳﺎن اﻧﻘﻼﺑﺎت اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ وﻓﺮاﻧﺴﻮي درﻗﺮن ﻫﮋدﻫﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮ از‪ ٢٠٠‬ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ ﺑﻌﺪ از آن دوﻧﺴﻞ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺟﻨﮓ دوم ﺟﻬﺎﻧﻲ درﺳﺎل ‪١٩۴۵‬‬ ‫ﺧﺘﻢ ﺷﺪ ‪ .‬دراﻳﻦ ﺟﻨﮓ آﻧﻘﺪر رﻧﺞ وﻋﺬاب ﺗﺮس ووﺣﺸﺖ وﺟﻮد داﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري ازدوﻟﺖ ﻫﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻛﺎري اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﭼﻨﻴﻦ واﻗﻌﻪ اي‬ ‫ﺗﻜﺮار ﻧﮕﺮدد ‪ .‬ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﺑﺎ ﻫﻢ درﺟﻠﺴﻪ اي درﻣﻘﺮ ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ﺟﻤﻊ ﺷﺪﻧﺪ و اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ را ﺗﺪوﻳﻦ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﻛﻪ آن ﻋﺒﺎرت از‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اي از ارزش ﻫﺎ وﭘﺮﻧﺴﻴﺐ ﻫﺎي آزادي اﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﻫﻤﻪ اﻧﺴﺎن ﻫﺎ ﻣﺸﺘﺮك ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬ﺟﺎي ﻣﺴﺮت اﺳﺖ ﻛﻪ زﻧﻲ ﺑﻨﺎم اﻟﻴﻨﻮر روزوﻟﺖ رﺋﻴﺲ ﮔﺮوه‬ ‫ﻛﻤﺴﻴﻮن ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ اﻋﻼﻣﻴﻪ را ﻧﻮﺷﺖ‪.‬‬

‫‪56‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫اﻟﻴﻨﻮر روزوﻟﺖ ﺧﺎﻧﻢ رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر اﻣﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﺑﻮد‪ .‬زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﺷﻮﻫﺮش وﻓﺎت ﻧﻤﻮد وي‬ ‫ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﺗﺎ ﻛﺎر ﺷﻮﻫﺮش را اداﻣﻪ‬ ‫دﻫﺪ واز اﻳﻦ ﺳﺒﺐ اوﻟﻴﻦ ﭘﺸﺘﺒﺎن و ﺣﺎﻣﻲ‬ ‫ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﮔﺮدﻳﺪ ‪.‬‬ ‫اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ درﻧﻮع ﺧﻮد‬ ‫اوﻟﻴﻦ اﻋﻼﻣﻴﻪ اي ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﺎ دادن راي‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﺟﻠﺴﻪ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ﻣﻮرد‬ ‫ﻗﺒﻮل واﻗﻊ ﮔﺮدﻳﺪ ‪ .‬ﺑﻌﺪ از آن ﻛﺸﻮرﻫﺎي‬ ‫دﻳﮕﺮ ﺑﺎﻻي ﻣﻮﺿﻮع ﻛﺎرﻧﻤﻮده وﻣﻮاﻓﻘﺖ‬ ‫ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﺗﺎ اﻋﻼﻣﻴﻪ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ را ﺑﺮاي‬ ‫ﺟﺮاﺣﺖ ﺑﺨﺸﻴﺪن ﻣﻌﻨﻲ آﻧﻬﺎ اﺿﺎﻓﻪ‬ ‫ﻧﺨﻮاﻧﻨﺪ ‪ .‬ﻫﻢ ﭼﻨﺎن ﻛﺎر زﻳﺎد ﺻﻮرت‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ ﺗﺎ اﻃﻤﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدد ﻛﻪ ﺗﻤﺎم‬ ‫ﺷﻮﻫﺮش وﻓﺎت‬ ‫اﻟﻴﻨﻮر روزوﻟﺖ ﺧﺎﻧﻢ رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر اﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻮدزﻣﺎﻧﻴﻜﻪ‬ ‫ﻛﺸﻮرﻫﺎ درﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻣﻠﻲ وزﻧﺪﮔﻲ روزﻣﺮه‬ ‫ﻧﻤﻮد وي ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﺗﺎ ﻛﺎر ﺷﻮﻫﺮش را اداﻣﻪ دﻫﺪ واز اﻳﻦ ﺳﺒﺐ اوﻟﻴﻦ ﭘﺸﺘﺒﺎﻧﻲ و ﺣﺎﻣﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﮔﺮدﻳﺪ ‪.‬‬ ‫آن را واﻗﻌﺎً ﻣﻮرد اﺣﺘﺮام ﻗﺮاردﻫﻨﺪ ‪ .‬ﻃﻮر‬ ‫ﻣﺜﺎل ﭘﻴﻤﺎن ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﺣﻘﻮق ﺳﻴﺎﺳﻲ واﺟﺘﻤﺎﻋﻲ درﺳﺎل ) ‪ ( ١٩۶۶‬و ﭘﻴﻤﺎن ﻟﻐﻮ ﻫﺮ ﻧﻮع ﺗﺒﻌﻴﺾ درﻣﻘﺎﺑﻞ زﻧﺎن درﺳﺎل ) ‪ ( ١٩٧٩‬ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪ ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﭘﻴﻤﺎن ﻫﺎ واﺳﻨﺎد ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻣﻮرد اﺣﺘﺮام دوﻟﺖ ﻫﺎ ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ واﻓﺮاد ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ‪ .‬اﻓﺮاد وﺟﻮاﻣﻌﻲ ﻛﻪ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ را ﻣﺤﺘﺮم ﻣﻲ ﺷﻤﺎرﻧﺪ درﻣﺴﻴﺮ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ‬ ‫واﻣﻨﻴﺖ اﻧﺴﺎن ﻫﺎ ﻗﺮار دارﻧﺪ ‪.‬‬ ‫اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ داراي ‪ ٣٠‬ﻣﺎده اﺳﺖ ﻣﺘﻦ ﻣﻜﻤﻞ آن دراﺧﻴﺮ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب وﻫﻢ ﭼﻨﺎن دراﻧﺘﺮﻧﻴﺖ ‪UNHCR‬از ﻃﺮﻳﻖ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ‬ ‫اﻣﻨﺴﺘﻲ وﻛﻤﺴﻴﻮن ﻋﺎﻟﻲ ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ دراﻣﻮر ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﮔﺎن درج اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺣﻘﻮﻗﻲ را ﺑﺮاي زن وﻣﺮد وﻃﻔﻞ درﻳﻚ ﻛﺸﻮر ﺑﻪ ﭘﻴﻤﺎﻧﻪ وﺳﻴﻊ ﻗﺎﻳﻞ ﻣﻴﮕﺮدد‪.‬‬ ‫ﺳﺎﺣﻪ ﺗﻄﺒﻴﻖ اﻳﻦ ﺣﻘﻮق آﻧﻘﺪر ﺑﺰرگ اﺳﺖ ﻛﻪ درﺗﻤﺎم ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﺣﻴﺎﺗﻲ ﻳﻚ ﺷﺨﺺ ﺗﺄﺛﻴﺮدارد ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮدش ﻣﺘﻮﺟﻪ ﮔﺮدد ‪ .‬ﺑﺤﻴﺚ ﻳﻚ زن و ﻳﺎ ﻣﺮد‬ ‫دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ ﺣﻘﻮق را دارا ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪.‬‬ ‫●‬

‫ﺣﻖ زﻧﺪﮔﻲ آزادي و اﻣﻨﻴﺖ‬

‫● ﺣﻖ ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﺴﺎوﻳﺎﻧﻪ درﺑﺮاﺑﺮ ﻗﺎﻧﻮن ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﻏﺮﻳﺐ وداراي ﻣﻮﻗﻒ ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺑﺎﺷﻴﺪ‬ ‫●‬

‫درﺻﻮرت ﻣﺘﻬﻢ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺟﺮﻣﻲ ﺣﻖ ﻣﻜﻤﻞ وﻋﺎدﻻﻧﻪ ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ آﺷﻜﺎر ﺑﺮاي ﺛﺎﺑﺖ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺑﻴﮕﻨﺎﻫﻲ و ﻳﺎ ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر ﺑﻮدن ﺗﺎن ‪.‬‬

‫●‬

‫درﺻﻮرت اﺗﻬﺎم ﺟﺮم ﺣﻖ ﺑﻴﮕﻨﺎه ﺑﻮدن ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺤﻜﻤﻪ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر ﺛﺎﺑﺖ ﮔﺮدد‬

‫●‬

‫ﺣﻖ ﻛﻮچ ﻛﺮدن وزﻧﺪﮔﻲ ﻛﺮدن درﻫﺮ ﻗﺴﻤﺖ از ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد وداﺷﺘﻦ ﭘﺎﺳﭙﻮرت ﺑﺮاي ﺳﻔﺮ ﻧﻤﻮدن ﺑﻪ ﻛﺸﻮر ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ‪.‬‬

‫●‬

‫ﺣﻖ درﺧﻮاﺳﺖ ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﮔﻲ درﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ درﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﻮرد اذﻳﺖ و ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻗﺮارﮔﻴﺮد ‪.‬‬

‫‪57‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫●‬

‫ﺣﻖ داﺷﺘﻦ ﻣﻠﻜﻴﺖ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﺣﻖ ﻧﺪارد ﻣﻠﻜﻴﺖ ﺷﺨﺼﻲ ﺗﺎن را ﺑﺎ زور و ﺟﺒﺮ ازﺷﻤﺎ ﺑﮕﻴﺮد‬

‫●‬

‫ﺤﻖازﺪﻮاج و ﺗﺸآﻳﻞ ﺨﺎ ﻨﻮ ادﻩ ﺑدﻮﻦ دﺮ ﻨﻈﺮﺪاﺷﺖ ﻤﺬهﺐ ﻮ ﻘﻮ م‬

‫●‬

‫ﺤﻖ ﺪاﺷﺗﻦ ﻣﻠﻴﺖ‬

‫●‬

‫ﺣﻖ آزادي ﻓﻜﺮ‪ ،‬وﺟﺪان وﻣﺬﻫﺐ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ آزادي ﺗﻐﻴﺮ ﻣﺬﻫﺐ وﺷﻜﻞ ﻋﺒﺎدت ﻧﻴﺰ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ‪.‬‬

‫●‬

‫ﺣﻖ آزادي ﻧﻈﺮ و آزادي ﺑﻴﺎن‬

‫●‬

‫ﺣﻖ ﺣﺼﻪ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ دردوﻟﺖ و ﻳﺎ ﺣﻖ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ﻫﺎي ﺗﺎن ‪.‬‬

‫●‬

‫ﺣﻖ ﻛﺎر ﻛﺮدن وﺗﺴﺎوي ﭘﺮداﺧﺖ ﺣﻘﻮق اﮔﺮ زن وﻳﺎ ﻣﺮد ﺑﺎﺷﻴﺪ ‪.‬‬

‫●‬

‫ﺣﻖ اﺳﺘﺮاﺣﺖ و ﺗﻔﺮﻳﺢ ﺑﻪ ﺷﻤﻮل رﺧﺼﺘﻲ ﻫﺎي ﻣﺘﻨﺎوب ﻣﻌﺎش ﻛﺎر ﻧﻜﺮدن ﺑﺮاي‬

‫●‬

‫ﺣﻖ داﺷﺘﻦ ﺳﻄﺢ زﻧﺪﮔﻲ اﺳﺘﻨﺪارد ﻛﻪ ﺿﺎﻣﻦ ﺻﺤﺖ و رﻓﺎه ﺷﻤﺎ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺗﺎن ﺑﻪ ﺷﻤﻮل ﻏﺬا ‪ ،‬ﻣﺤﻞ زﻳﺴﺖ ‪ ،‬ﻟﺒﺎس وﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻫﺎي ﺻﺤﻲ‬

‫●‬

‫ﺣﻖ ﻛﻤﻚ و ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﺧﺎص ﺑﺮاي ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﻃﻔﻞ وﻣﺎدر ﺗﻤﺎم اﻃﻔﺎل ﺣﻖ دارﻧﺪاز ﺣﻤﺎﻳﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬

‫●‬

‫ﺣﻖ ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺗﺮﺑﻴﻪ اﺟﺒﺎري و راﻳﮕﺎن درﻣﺮﺣﻠﻪ اﺑﺘﺪاﻳﻲ‬

‫●‬

‫ﺣﻖ اﺷﺘﺮاك ﻧﻤﻮدن درزﻧﺪﮔﻲ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ وﻛﻠﺘﻮري ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺎن‬

‫ﺳﺎﻋﺎت اﺿﺎﻓﻲ‬

‫اﻋﻼﻣﻴﻪ ﻫﻢ ﭼﻨﺎن ﺣﻘﻮق ذﻳﻞ را ﺑﺮاي ﺗﺎن ﻗﺎﻳﻞ اﺳﺖ‬ ‫●‬

‫ﻣﻮرد آزار وﺷﻜﻨﺠﻪ ﻗﺮار ﻧﮕﻴﺮﻳﺪ‬

‫●‬

‫ﺧﻮد ﺳﺮاﻧﻪ و ﺑﺎزور دﺳﺘﮕﻴﺮ وزﻧﺪاﻧﻲ ﻧﺸﻮﻳﺪ‬

‫●‬

‫ﺣﻖ ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﺑﺮده وﻛﺴﻲ را ﺑﻪ ﺑﺮده ﮔﻲ ﮔﺮﻓﺘﻦ‬

‫●‬

‫درزﻧﺪﮔﻲ ﺷﺨﺼﻲ ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﺻﻮرت ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ و آﺑﺮو وﺣﻴﺜﻴﺖ ﺗﺎن ﻣﻮرد اﻫﺎﻧﺖ ﻗﺮار ﻧﮕﻴﺮد‪.‬‬

‫●‬

‫ﺑﺪون رﺿﺎﻳﺖ ازدواج اﺟﺒﺎري ﺑﺎﻻي ﺗﺎن ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻧﮕﺮدد‪.‬‬

‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ؟‬ ‫ﻫﺮﻳﻚ ازﻧﻜﺎت ﻓﻮق را از ﻧﻈﺮ ﺑﮕﺬراﻧﻴﺪ آﻳﺎ آن ﻫﺎ را ﻣﻴﺪاﻧﻴﺪ ؟‬ ‫دراﻳﻨﺠﺎ ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﺴﺎﻳﻞ را ﻣﻴﺨﻮاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ آزار زﻧﺎن دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬درﻛﺪام ﻳﻚ از ﻣﻮارد اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ آﻧﻬﺎ ﻣﻨﻊ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ؟‬ ‫●‬ ‫●‬ ‫●‬ ‫●‬ ‫●‬ ‫●‬ ‫●‬

‫دﺧﺘﺮان دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻗﺒﻞ از رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ ازدواج ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫دﺧﺘﺮان ﻣﺠﺒﻮر ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ آﻧﻬﺎ ﺻﺮﻳﺤﺎً ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ‪ ،‬ازدواج ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪.‬‬ ‫از ازدواج زﻧﺎن وﻣﺮدان ﺟﻮان ﺑﻪ ﻣﻴﻞ ﺧﻮد ﺷﺎن ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫زﻧﺎن ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﺷﻮﻫﺮ ﻳﺎ اﻋﻀﺎي دﻳﮕﺮ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺷﻮﻫﺮ ﻣﻮرد ﻟﺖ وﻛﻮب ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫زﻧﺎن ﺣﻖ ﺑﺮآﻣﺪن از ﺧﺎﻧﻪ راﺑﺪون اﺟﺎزه ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬ ‫زﻧﺎن ﻣﺠﺒﻮر اﻧﺪ از ﺻﺒﺢ وﻗﺖ ﺗﺎ ﻧﺎوﻗﺖ ﺷﺐ ﻛﺎرﻫﺎي اﻫﻞ ﺧﺎﻧﻮاده را اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫دروغ ﮔﻔﺘﻦ ﺷﺨﺼﻲ درﺑﺎره ﻳﻚ زن ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺪﻧﺎﻣﻲ وي ﻣﻴﮕﺮدد‪.‬‬

‫‪58‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫ﭼﺮا ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ درﻣﺬاﻫﺐ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻫﺎ ﻣﺘﻔﺎوت اﻧﺪ ؟‬ ‫ﺑﻴﺎﺋﻴﺪ ﺟﻨﮓ دوم ﺟﻬﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﻗﺒﻼً از آن ذﻛﺮﮔﺮدﻳﺪه ﺑﻴﺎد ﺑﻴﺎورﻳﻢ ‪ .‬اﻳﻦ ﺟﻨﮓ ‪ ۶٠‬ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﺑﻪ وﻗﻮع ﭘﻴﻮﺳﺖ واﻛﺜﺮ ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﺟﻬﺎن از آن ﻣﺘﺎﺛﺮ ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ و‬ ‫ﭘﻨﺠﺎه ﻣﻠﻴﻮن ﻧﻔﺮ ) ‪ ( ۵٠ ‚٠٠٠ ‚٠٠٠‬درآن ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﻌﺪاد ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪه ﮔﺎن آﻧﻘﺪر زﻳﺎد اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺼﻮر آن ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ ﻣﺜﻞ اﻳﻨﻜﻪ درﻣﻘﺎﺑﻞ ﻫﺮ ﻧﻔﺮ دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن دوﻧﻔﺮ ﺑﻤﻴﺮد ‪ .‬ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﻣﺮگ ﻫﺎ ﻓﻘﻂ درﻣﺪت‬ ‫ﺷﺶ ﺳﺎل ﺟﻨﮓ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻛﻪ زﻳﺎد ﺗﺮ از ﻧﺼﻒ آﻧﻬﺎ را ﻣﺮدﻣﺎن ﻣﻠﻜﻲ و ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻴﺪاد‪ .‬ﻣﺮدﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬ ‫وﻣﺬاﻫﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻮدﻧﺪ ‪.‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﺟﻨﮓ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻳﺎﻓﺖ ﻛﺸﻮرﻫﺎ از ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻃﺮﻳﻘﻪ اي را ﺑﻴﺎﺑﻨﺪ ﺗﺎ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ دوﺑﺎره ﻫﺮﮔﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﺟﻨﮓ ﻧﺘﻮاﻧﺪ واﻗﻊ ﮔﺮدد ‪.‬‬ ‫از اﻳﻦ ﺳﺒﺐ اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ واﻋﻼﻣﻴﻪ ﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ آن اﻳﺠﺎد ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ‪ .‬ﻗﺎﻧﻮن ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺧﺼﻮﺻﺎً ﺑﺮاي ﻣﺮدﻣﺎﻧﻲ ﻃﺮح ﮔﺮدﻳﺪه ﻛﻪ داراي ﻣﻠﻴﺖ ﻫﺎ‬ ‫وﻣﺬاﻫﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﺮوﻫﻲ داراي ﻳﻚ ﻣﺬﻫﺐ ﻳﺎ ﻳﻚ ﻃﺮز زﻧﺪﮔﻲ و ﻳﺎ در ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﺟﻬﺎن ﺑﻪ وﺟﻮد ﻧﻴﺎﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫در ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ ﭼﻴﺰﻫﺎي وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﻣﺎ را از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﻴﺴﺎزد ‪ :‬ﻟﺒﺎس ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪ ،‬ادﻳﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ ‪ ،‬زﺑﺎن ﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوت ‪ ،‬زﻧﮓ‬ ‫ﺟﻠﺪ وﻃﺮق ﻣﺨﺘﻠﻒ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﺮدن ‪ ،‬اﻣﺎ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻫﻤﻪ ﻣﺎ را ﻣﺘﺤﺪ ﻣﻲ ﺳﺎزد زﻳﺮا آﻧﻬﺎ ﺑﺪون درﻧﻈﺮ داﺷﺖ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻳﺎ ﻛﻠﺘﻮر درﺑﺎره ﭼﻴﺰﻫﺎي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ‬ ‫ﻫﻤﺔ اﻧﺴﺎن ﻫﺎ ﻣﺸﺘﺮك اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻗﺴﻤﻴﻜﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺟﺪﻳﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ ﻫﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻔﻜﻮره ﻛﻪ ﻧﻈﺮﻏﺮﺑﻲ ﻫﺎ ﺑﻮده و ﺑﻴﺮون از ﻏﺮب ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬درواﻗﻌﻴﺖ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎري از اﻳﻦ ﺣﻘﻮق ﺻﺪ ﻫﺎ ﺳﺎل ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﻏﺮب ﻣﻌﺮﻓﻲ ﮔﺮدﻧﺪ درﻗﺮآن ﺷﺮﻳﻒ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﻮدﻧﺪ اﻣﺎ ﻛﺸﻮرﻫﺎ وﺟﻮاﻣﻊ اﺳﻼﻣﻲ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺔ اﻛﻤﺎل‬ ‫ﻧﺮﺳﺎﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺣﻘﻮق ﻋﺒﺎرت اﻧﺪ از‪:‬‬ ‫ﺣﻘﻮق زﻧﺪﮔﻲ ‪ ،‬ﺣﻖ اﺣﺘﺮام ‪ ،‬ﺣﻖ ﻋﺪاﻟﺖ ‪ ،‬ﺣﻖ آزادي ‪ ،‬ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﺗﺮﺑﻴﻪ ‪ ،‬ﺗﻐﺬﻳﻪ درﺳﺖ‪ ،‬ﺣﻖ ﻛﺎر‪ ،‬ﺣﻖ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻮدن ‪ ،‬ﻣﺤﻔﻮظ ﺑﻮدن از اﺗﻬﺎم و ﺑﺪﮔﻮﺋﻲ ‪ ،‬ﺣﻖ ﺗﺮك‬ ‫وﻃﻦ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺷﺮاﻳﻂ دﺷﻮار و ﺣﻖ ﻋﺒﺎدت‪.‬‬ ‫ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﭼﻄﻮر ﻋﻤﻠﻲ ﻣﻴﮕﺮدد ؟‬ ‫ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺑﻪ دو ﺷﻜﻞ ﻋﻤﻞ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺮدم و از ﻃﺮﻳﻖ دوﻟﺖ ﻫﺎ‪ .‬ﻣﺮدان ‪ ،‬زﻧﺎن واﻃﻔﺎل ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ در اﺣﺘﺮام ﺑﺎ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ زﻧﺪﮔﻲ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺑﺮا ي ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ درﻫﺮ ﻣﻤﻠﻜﺖ و ﻃﺮز ﺣﻜﻮﻣﺖ آن ﻧﻬﻔﺘﻪ اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻳﺎ وﻋﺪه ﻫﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه و ﺑﻨﺎم ﻋﻬﺪ ﻧﺎﻣﻪ ﻳﺎ اﻋﻼﻣﻴﻪ ﻳﺎد ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ﺑﺮا ي ﺳﺎﺧﺘﻦ اﻳﻦ اﻋﻼﻣﻴﻪ ﻫﺎ ﺷﻬﺮت دارد‬ ‫اﻣﺎ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﻮي ﻣﺎﻧﻨﺪ »اﻧﺠﻤﻦ اورﭘﺎ« ﻳﺎ »ﻛﻤﺴﻴﻮن اﻓﺮﻳﻘﺎ ﺑﺮاي ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ وﻣﺮدم« ﻧﻴﺰ اﻋﻼﻣﻴﻪ ﻫﺎﻳﻲ دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺮ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ اﺗﺨﺎذ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺪام ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد اﺣﺘﺮام ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ و درﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ آن ﺷﺎﻣﻞ ﮔﺮدد‪ .‬دوﻟﺖ ﻫﺎ ‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﻀﺎﻳﻲ و‬ ‫ﭘﻮﻟﻴﺲ وﻇﻴﻔﻪ ﻧﮕﻬﺪاري وﺗﻄﺒﻴﻖ اﻳﻦ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ را دارﻧﺪ ‪ .‬ﻫﺮ ﮔﺎه ﺷﺨﺼﻲ درﻣﻘﺎﺑﻞ ﻳﻜﻲ از ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻳﺎ ﻗﻮاﻧﻴﻦ دﻳﮕﺮ ﺧﻼف رﻓﺘﺎري ﻣﻲ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺪ وﻇﻴﻔﻪ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺤﺎﻛﻢ آن ﻛﺸﻮر اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ آن ﺷﺨﺺ ﺑﺮ ﺧﻮرد ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫‪59‬‬

‫ﺘﻮﺳﻄ دوﻜﺘﻮر رﻓﻌت ﺣﺴﻦ ﺪﺮﻤﻗﺎﻠﻪ ‪" :‬ﺤﻘو ﻖ ﺒﺷﺮﺒﺎ اﺴﻼم ﻣﻮا ﻔﻖ‬ ‫اﻘﺘﺒﺎﺲ ا ﺰ‪ :‬ﻗراﻦ ﺸﺮﻴﻒ‬ ‫ﺤﻘوﻖ ﺰﻧﺎن ﺪرﺠﻮاﻤﻊ اﺳﻼﻤﻰ ‪.‬ﻣﺴﻠﻪ و ﺴﺎ ﺰﮔﺎر اﺴﺖ "‬

‫ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺮدم و ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ وﻣﺮدم ﻣﻴﺪاﻧﻨﺪ ﭼﻄﻮر آن را ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار دﻫﻨﺪ ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻛﺪام رﻫﺒﺮ ﺧﺎص ‪ ،‬ﻣﻌﺠﺰه ﻳﺎ ﻛﺘﺎب را‬ ‫در ﺑﺮ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﻫﻴﭻ ﻛﺸﻮرﻳﺎ ﻣﺮدم ادﻋﺎي ﺑﺮﺗﺮي را ﺑﺎﻻي آن ﻧﺪارد ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ از ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺒﺐ اﺳﺖ ﻛﻪ درﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻫﻢ ﭼﺸﻤﻲ و رﻗﺎﺑﺖ ﺑﻴﻦ ﻣﺮدم وﺟﻮد ﻧﺪارد‬ ‫آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم زﺑﺎن ﻫﺎ ﺣﺮف ﻣﻲ زﻧﻨﺪ و ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﻛﺸﻮرﻫﺎ ﺳﻔﺮ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻲ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻣﺬاﻫﺐ و ﻳﺎ ﻛﻠﺘﻮرﻫﺎ درﺗﺎرﻳﺦ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم دادن اﻳﻦ ﻛﺎر‬ ‫ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫اﻣﺎ زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﻳﻚ دوﻟﺖ ﻳﺎ ﺷﺨﺼﻲ از دوﻟﺖ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ را ﻧﻘﺾ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺤﻜﻤﻪ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﺣﻞ ﮔﺮدد ‪ .‬ﻣﺤﻜﻤﻪ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ‬ ‫ﺟﻨﺎﻳﻲ درﻫﺎﻟﻨﺪ ﻳﻚ ﻛﺸﻮر ﻛﻮﭼﻚ اﺳﺖ ﻛﻪ در اروﭘﺎي ﺷﻤﺎل ﻏﺮﺑﻲ ﻗﺮار دارد‪ .‬ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﮕﺮدد ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻧﻴﺰ درﻣﺤﻔﻮظ ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻦ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻧﻘﺶ‬ ‫ﺧﻮد را دارد‪ .‬ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‪ ،‬ژورﻧﺎﻟﺴﺘﺎن ‪ ،‬اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﻫﺎي ﻛﺎرﮔﺮان و اﻟﺒﺘﻪ ﻣﺮدم ﻋﺎدي ﻫﻤﻪ ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫درﻗﻮاﻧﻴﻦ وﺗﺼﺎﻣﻴﻢ دوﻟﺖ ﻫﺎ‪ ،‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻣﺤﺘﺮم ﺷﻤﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﭼﻨﺎن در ﺗﺠﺎرت ‪ ،‬اﺳﺘﺨﺪام ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن وﻣﺆﺳﺴﺎت ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ ﻧﻈﺎرت ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ‬ ‫آورﻧﺪ ‪ .‬ﻫﺮ ﮔﺎه ﻗﻨﺎﻋﺖ آﻧﻬﺎ در ﺟﻬﺖ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮدر ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺑﻄﻮر ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﮕﺮدد ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت ﻣﺸﻮره ﺑﺎ ﺷﺒﻜﻪ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ از‬ ‫ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺒﺎرزه و ﺑﺎﻻﺧﺮه از ﻃﺮﻳﻖ اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت دوﻟﺖ را ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺳﺎزﻧﺪ‪.‬‬ ‫)ﺑﺮاي ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻟﻄﻔﺎً ﺑﻪ ﻓﺼﻞ ﺳﻮم درﺑﺎره ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺷﻮد(‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻜﻨﻴﺪ !‬

‫●‬

‫ﻛﻮﺷﺶ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ درﻳﻚ ﻛﻮرس آﻣﻮزﺷﻲ در ﺑﺎره ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ درﺑﺎره ﺣﻘﻮق اﺳﺎﺳﻲ ﺗﺎن ﺑﻴﺎﻣﻮزﻳﺪ‪.‬‬

‫●‬

‫درﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎﺷﺪ ﺣﺎﺿﺮﺷﻮﻳﺪ ﻳﺎ ﻛﻮﺷﺶ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﺧﻮد ﺗﺎن ﻳﻚ ﻛﻮرس را ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ از ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ اﻳﺠﺎد ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‬ ‫وﻃﺎﻟﺐ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫●‬

‫در ﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ ﺑﻪ اﻧﺘﺮﻧﻴﺖ دﺳﺘﺮﺳﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ وﻳﺐ ﺳﺎﻳﺖ ﻫﺎي زﻳﺎدي درﺑﺎره ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻣﻮﺟﻮد اﻧﺪ ‪ .‬ﻛﺘﺎﺑﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﺎم " درﺧﻮاﺳﺖ ﺣﻘﻮق ﻣﺎ "‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻬﻨﺎز اﻓﺨﺎﻣﻲ ﺑﺮاي آﻣﻮزش درﻣﻨﺰل در دﺳﺘﺮس ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫●‬

‫ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ ﻳﻚ روزﻧﺎﻣﻪ ‪ ،‬ﻣﺠﻠﻪ زﻧﺎن ﻳﺎ اﺳﺘﻴﺸﻦ رادﻳﻮ ﻛﻪ درﻣﺤﻞ ﺗﺎن ﺑﺎ آن آﺷﻨﺎ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺗﻤﺎس ﮔﺮﻓﺘﻪ و از آن ﻫﺎ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺗﺎ درﺑﺎره ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫راﭘﻮر ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫ﭼﻄﻮرﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺣﻘﻮق ﺧﻮد را ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ ؟ آﻳﺎ ﻫﻤﻪ آﻧﻬﺎ را ﺧﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ ؟‬ ‫ﻃﻮرﻳﻜﻪ درﻓﺼﻞ دوم دﻳﺪﻳﻢ ﺑﺴﻴﺎري ازﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺑﻪ ﺷﻤﻮل ﺣﻖ دادن رأي ﺑﻪ ﺗﻤﺎم اﻧﺴﺎن ﻫﺎ ودرﺗﻤﺎم ﻣﻤﺎﻟﻚ درﻋﻴﻦ زﻣﺎن داده ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬واﻳﻦ ازﺟﻬﺖ‬ ‫ﺛﺮوت‪ ،‬ﻧﮋاد‪ ،‬ﺟﻨﺲ ودﻳﮕﺮ ﻓﻜﺘﻮر ﻫﺎ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ و اﻣﺮوز ﻣﺮدم درﺑﺴﻴﺎري ﻛﺸﻮرﻫﺎ ﺑﺮاي آزادي ﻫﺎي اﺳﺎﺳﻲ ﺷﺎن ﻣﺒﺎرزه ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺣﺎﻻ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻳﻚ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﻛﺎﻣﻼً ﺟﺪﻳﺪ دارد اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن رﺳﻤﺎً ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻣﺘﻌﻬﺪ ﻣﻴﺪاﻧﺪ دﺧﺘﺮان ﺣﻖ دارﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻜﺘﺐ ﺑﺮوﻧﺪ‪،‬‬ ‫زﻧﺎن ﺣﻖ ﻛﺎر ﻛﺮدن دارﻧﺪ‪ ،‬آزاداﻧﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ و درﻫﺮ ﺑﺨﺶ از زﻧﺪﮔﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ واﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺣﺼﻪ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺪاﻧﺴﺘﻴﺪ ؟‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ در ﺗﺎرﻳﺦ ‪ ۶‬ﺟﻮﻻي ‪ ٢٠٠٢‬ﻣﺤﺘﺮم ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮزي رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن اﻳﺠﺎد ﻛﻤﺴﻴﻮن ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮرا دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن اﻋﻼم‬ ‫ﻧﻤﻮد‪ .‬ﭼﻨﺪﻳﻦ ﮔﺮوپ وﻛﻤﺴﻴﻮن درﺟﻬﺖ آﮔﺎﻫﻲ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ دارﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﻤﻮل ‪:‬‬ ‫ﻛﻤﺴﻴﻮن ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ اﻓﻐﺎن ‪ ،‬ﻳﻚ ﺳﺎزﻣﺎن ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر درﺳﺎل ‪ ١٩٩٨‬درﭘﺸﺎورـ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن اﻳﺠﺎد ﮔﺮدﻳﺪ ‪ .‬درﺳﺎل ‪ ٢٠٠٠‬ﺳﺎزﻣﺎن ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫و ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ اﻓﻐﺎن ﺗﺄﺳﻴﺲ ﮔﺮدﻳﺪ ‪.‬‬ ‫ﮔﺮوپ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﺸﺮ اﺧﻴﺮاً درﻛﺎﺑﻞ اﻳﺠﺎد ﺷﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ دادن آﻣﻮزش درﺑﺎره ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺑﻮده و ﺑﻨﺎم ﺣﻘﻮق ﺟﻬﺎن ‪ :‬ﺷﺮﻛﺎي ﻋﺪاﻟﺖ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪60‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫ﺑﻬﺮ ﺻﻮرت ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺣﻘﻮق ﻣﻌﻴﻦ درروي ﻛﺎﻏﺬ ﭼﻴﺰي وﺗﻄﺒﻴﻖ وﻣﺤﺘﺮم ﺷﻤﺮدن آن درزﻧﺪﮔﻲ واﻗﻌﻲ ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮي اﺳﺖ ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ ﺷﻤﺎ درﻳﺎﺑﻴﺪ ﻛﻪ ازاﻃﺮاف ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎن ﺗﺎن‪ ،‬رﻫﺒﺮان ﺗﺎن وﺣﺘﻲ ﺑﻌﻀﻲ از اﻋﻀﺎي ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺗﺎن ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﻃﺮز ﺗﻔﻜﺮ ﻣﺘﻔﺎوت دارﻧﺪ وﻳﺎ ﺷﺎﻳﺪ اﺻﻼً دراﻳﻦ ﻣﻮارد ﻓﻜﺮ ﻧﻜﺮده اﻧﺪ ‪ .‬زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﻳﻚ‬ ‫ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻄﻮر ﻧﻮرﻣﺎل وﻣﻨﺎﺳﺐ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ از ﺣﻘﻮق ﺷﻤﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻗﺎﻧﻮن و ﺑﺎ ﻟﻨﻮﺑﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻮﻟﻴﺲ وﻣﺤﺎﻛﻢ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﻫﺮﮔﺎه ﻛﺴﻲ ﻛﻮﺷﺶ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺣﻘﻮق ﺗﺎن را ازﺷﻤﺎ ﺑﮕﻴﺮد ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ از ﭘﻮﻟﻴﺲ ﻃﺎﻟﺐ ﻛﻤﻚ ﺷﻮﻳﺪ ‪.‬ﻓﺮق ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﻬﺮ ﺻﻮرت اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻫﻨﻮز درﭘﺮوﺳﻪ اﻳﺠﺎد ﭘﻮﻟﻴﺲ و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺤﻜﻤﻪ‬ ‫اﺳﺖ وﻛﺎرﻫﺎ ﻃﻮرﻳﻜﻪ ﺷﺎﻳﺪ وﺑﺎﻳﺪ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد‪ ،‬اﻧﺠﺎم ﻧﻤﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﺎ ﻣﺸﻮره ﻛﺮدن ﺑﺎ ﻣﺮدم اﻃﺮاف ﺗﺎن آﻣﺪن اﻳﻦ روز ﺧﻮب را ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺨﺸﻴﺪه ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ اﻛﺜﺮاً ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﻮدن ﺑﺎ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻳﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻴﺪ ‪ .‬ﻣﺮدم ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﺷﺎن را ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻫﺎي ﻣﻌﻴﻨﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻓﻜﺮ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺧﻮب ودرﺳﺖ اﺳﺖ اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﺧﻮﺑﺘﺮ را ﺗﻮﺿﻴﺢ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ آوردن ﺧﻮﺷﻲ و ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ درزﻧﺪﮔﻲ ﺷﺎن ﮔﺮدد اﻣﻜﺎن دارد ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﺷﺎن را‬ ‫ﻛﺴﺐ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ‪.‬‬

‫‪61‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬

‫‪62‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬

‫‪63‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬

‫‪64‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬

‫‪65‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭼﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬

‫ﺳﻬﻢ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻦ در‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺖ‬

‫‪66‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬ﺳﻬﻢ ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﺳﻴﺎﺳﺖ‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬ﺳﻬﻢ ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺖ ﭼﻴﺴﺖ ؟‬ ‫ﻣﺮدم ﻓﻜﺮﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﭼﻴﺰي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪاران آن را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻨﺪ اﻣﺎ درﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﺮ زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮاز ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫آﻧﺠﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻫﺎي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﭘﺸﺘﺒﺎﻧﻲ ﺑﺮاي ﻋﻮام ﻳﺎ ﻳﻚ ﻋﻤﻞ ﻋﺎم اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ ﻳﻚ راه داﻧﺴﺘﻦ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻋﺒﺎرت از ﻓﻜﺮ ﻛﺮدن در ﺑﺎره آن ﺑﺤﻴﺚ ‪:‬‬ ‫ﻗﻨﺎﻋﺖ دادن دﻳﮕﺮان ﺑﺮاي ﻗﺒﻮل ﻛﺮدن ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﻳﺎ ﻣﻔﻜﻮره ﺷﻤﺎ‬ ‫اﮔﺮ ﭼﻪ اﻳﻦ اﺻﻄﻼح اﻛﺜﺮاً ﺑﺮاي دوﻟﺖ ﻫﺎ اﻃﻼق ﻣﻲ ﮔﺮدد ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺨﺸﻲ از اﻳﻦ اﻋﻤﺎل ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ در ﻳﻚ ﻣﻠﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ :‬اداري ‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮن ‪ ،‬اﻗﺘﺼﺎد ‪ ،‬ﺗﺠﺎرت ‪،‬‬ ‫اﻛﺎدﻣﻲ ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺒﻲ وﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺘﺮﻗﻲ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﻴﺎﻳﺖ در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن در ﺗﻤﺎم ﺳﻄﻮح ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي واﻗﻊ ﻣﻲ ﮔﺮدد از رﺋﻴﺲ دوﻟﺖ ووزرا در ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺗﺎ واﻟﻲ ﻫﺎي ﻫﺮ وﻻﻳﺖ و درﺳﻄﺢ وﻟﺴﻮاﻟﻲ ﻫﺎ روزاﻧﻪ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ﻫﺎي دوﻟﺖ ‪ ،‬ﭘﺮﺳﻮﻧﻞ اداري وﻣﺮدم ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ در ﺑﺎره ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺤﺚ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ راه ﺑﻴﺮون رﻓﺖ از ﭘﺮاﺑﻠﻢ ﻫﺎ و اﻋﻤﺎر ﻣﺠﺪد ﻣﺨﺮوﺑﻪ ﻫﺎ را‬ ‫ﭘﻴﺪا ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪.‬‬ ‫در اﻳﻦ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺑﻌﻀﻲ ﮔﺮوپ ﻫﺎ ‪ ،‬ﻣﺘﺨﺼﻴﺼﻴﻦ و ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ دوﻟﺘﻲ ﻧﻈﺮﻳﺎت ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻌﺘﺒﺮ وﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﻣﻬﻢ ﻋﻠﻤﻲ دارﻧﺪ – آﻧﻬﺎ داراي آروزو ﻳﺎ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﻣﻌﻴﻦ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣﺒﺎﺣﺚ را ﺑﺸﻜﻞ ﻣﻌﻴﻦ رﻫﺒﺮي ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ واﻣﻴﺪوار اﺳﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﻗﻨﺎﻋﺖ دﻳﮕﺮان را ﺑﺮاي ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﻮدن ﺑﺎ آﻧﺎن ﺟﻠﺐ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﻣﺒﺎﺣﺜﺎت ﻣﺬﻛﻮر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺸﻜﻞ رﺳﻤﻲ ﻣﺜﻼً ﺟﺮﮔﻪ ﻳﺎ از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت روزﻧﺎﻣﻪ و رادﻳﻮ ‪ ،‬در ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ ﻫﺎ و ﻳﺎ ﺑﺸﻜﻞ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد ﻛﻪ اﻳﻦ را‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﺗﺼﺎﻣﻴﻤﻲ ﻛﻪ دراﻳﻦ ﻣﺒﺎﺣﺜﺎت اﺗﺨﺎذ ﻣﻲ ﮔﺮدد ﭘﺎﻟﻴﺴﻲ ﻫﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺪاﻧﺴﺘﻴﺪ ؟‬ ‫ﺷﺎﻳﺪ ﺷﻤﺎ ﻗﺒﻼَُ اﺷﻜﺎل ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻔﻜﻮره ﻫﺎي ﺳﻴﺎﺳﻲ را ﺷﻨﻴﺪه ﺑﺎﺷﻴﺪ ‪.‬‬ ‫ﻣﻔﻜﻮره ﺳﻴﺎﺳﻲ راﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم داﺷﺘﻦ ﻧﻈﺮﻳﺎت ﻣﺤﺎﻓﻈﻪ ﻛﺎراﻧﻪ اﺳﺖ و ﻣﻔﻜﻮره‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻲ ﭼﭗ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم داﺷﺘﻦ ﻣﻔﻜﻮرﻫﺎي ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﺴﺘﻲ وﭘﺎﻟﻴﺴﻲ ﻫﺎي ﻣﺮﻛﺰ ﻣﻌﻤﻮﻻَ ﺑﻪ ﭘﺮﻧﺴﻴﭗ ﻫﺎي آزادي ﺧﻮاه اﻃﻼق ﻣﻲ ﮔﺮدد ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ واﺿﺢ اﺳﺖ ﻫﺮ ﺷﺨﺺ ﻛﻪ در ﺑﺎره ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎ و ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ دوﻟﺖ ﻧﻈﺮ ﻳﺎ ﻣﻔﻜﻮره داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺨﺸﻲ از ﺟﺮو ﺑﺤﺚ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫ﭼﺮا ﺳﻴﺎﺳﺖ داراي اﻫﻤﻴﺖ اﺳﺖ ؟‬ ‫دوﻟﺖ ﻫﺎ ﭘﺎﻟﻴﺴﻲ ﻫﺎ وﺗﺼﺎﻣﻴﻤﻲ را اﺗﺨﺎذ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺪون ﻣﺸﺎﻫﺪه آن ﺑﺎﻻي زﻧﺪﮔﻲ ﻣﺎ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ آﻧﻬﺎ ﭘﺎﻟﻴﺴﻲ ﻫﺎي اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ وﻓﻖ ﻣﺮام ﻣﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﺲ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﺎ داراي ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺧﻮب ﺑﻮده وﺑﻬﺒﻮد ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ ‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮ دوﻟﺖ ﻫﺎ ﭘﺎﻟﻴﺴﻲ ﻫﺎي‬ ‫ﺧﺮاب و ﻏﻴﺮ ﻋﺎدﻻﻧﻪ ﻣﻲ ﺳﺎزﻧﺪ وﻳﺎ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ دوﻟﺖ را رﻫﺒﺮي ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺷﺮاﻳﻂ زﻧﺪﮔﻲ در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﺮاﺑﺘﺮ ﻣﻴﮕﺮدد‪ .‬اﻧﺴﺎن ﻫﺎ داراي ﺧﻮاص ﺷﮕﻔﺖ آور اﺳﺘﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺴﻴﺎر دﺷﻮار زﻧﺪه ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ ﺑﺎ آن ﻫﻢ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺮدم ﺗﺤﺖ اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺴﻴﺎر دﺷﻮار ﺑﺮاي ﻣﺪت ﻃﻮﻻﻧﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ آﻧﻬﺎ ﻣﺠﺒﻮر‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ازدﻳﺎد ﻣﺮﻳﻀﻲ را ﻣﺘﻘﺒﻞ ﺷﻮﻧﺪ ‪ ،‬ﻛﺎر ﻫﺎي وﺣﺸﻴﺎﻧﻪ اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ وﺟﺮاﻳﻢ زﻳﺎد را ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﻮﻧﺪ ‪ .‬در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻦ ﻛﺎﻫﺶ در ﺗﻮﻟﻴﺪ ‪ ،‬ﻛﻤﺒﻮد ﻣﻨﺎﺑﻊ‬ ‫وﺣﺘﻲ ﺟﻨﮓ ﺑﻮﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﺪ‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻴﺪ ؟‬ ‫ﻛﻮرﻳﺎ ﻳﻚ ﺷﺒﻪ ﺟﺰﻳﺮه ) ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻣﻤﻠﻜﺖ در ﺑﺤﺮ داﺧﻞ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ ( در آﺳﻴﺎ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎَ ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﺼﻒ آﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﺴﺎﺣﺖ دارد در ﻛﺸﻮر ﻛﻮرﻳﺎ ﭘﻨﭽﺎه‬ ‫ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﺟﻨﮓ وﺣﺸﻴﺎﻧﻪ اي در ﮔﺮﻓﺖ واﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ دو ﺣﺼﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻮرﻳﺎﻳﻲ ﺷﻤﺎﻟﻲ وﻛﻮرﻳﺎﻳﻲ ﺟﻨﻮﺑﻲ ‪ .‬ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻛﻮرﻳﺎﻳﻲ ﺟﻨﻮﺑﻲ زﻳﺎدﺗﺮ‬ ‫دﻳﻤﻮﻛﺮاﺗﻴﻚ ﺑﻮده وﻣﻤﻠﻜﺖ واﻗﻌﺎَ در ﺣﺎل ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺳﻴﻮل ‪ ،‬ﻛﻮرﻳﺎﻳﻲ ﺟﻨﻮﺑﻲ ﻣﻬﻤﺎﻧﺪارﺑﺎزﻳﻬﺎي ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ اﻟﻤﭙﻴﻚ در ﺳﺎل ‪ ١٩٩٨‬ﺑﻮد ﻛﻪ در آن ورزش ﻛﺎران زن وﻣﺮد از ﺗﻤﺎم ﻧﻘﺎط ﺟﻬﺎن ﺑﺮاي‬ ‫ﻣﺴﺎﺑﻘﺎت ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﻲ در رﻗﺎﺑﺖ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ ‪ .‬در ﻛﻮرﻳﺎي ﺷﻤﺎﻟﻲ ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﺖ آزاد ﻧﺒﻮده وﻓﻘﻂ ﺗﻌﺪاد ﻣﺤﺪودي از ﻣﺮدم ﻧﻈﺮﻳﺎت وﻣﻔﻜﻮره ﻫﺎي ﺷﺎن را در ﮔﺮﻓﺘﻦ‬ ‫ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﺳﺎزﻧﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ از ﺷﺒﻪ ﺟﺰﻳﺮه آﻧﻘﺪر ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ و ﻣﺴﺎﻋﺪ ﻧﺒﻮده واﻛﺜﺮاَ ﺑﺤﺮان ﮔﺮﺳﻨﮕﻲ وﺳﻴﻌﺎَ وﺟﻮد دارد‪ .‬در ﻳﻚ ﺷﺒﻪ ﺟﺰﻳﺮه ﻛﻴﻔﻴﺖ‬ ‫زﻧﺪﮔﻲ در ﺷﻤﺎل وﺟﻨﻮب ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫در ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﺸﻮرﻫﺎ ‪ ،‬ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﺮدم اﺣﺘﺮام ﻛﻤﻲ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ دارﻧﺪ درﻧﻈﺮ آﻧﻬﺎ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﺑﺎزي ﺧﺸﻦ در آﻣﺪه وﻋﻤﻮﻣﺎَ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ " ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺮاي ﺳﻴﺎﺳﻴﺖ وﻗﺖ ﻧﺪارم ‪".‬‬ ‫دﻟﻴﻞ آن ﻗﺴﻤﺎَ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻫﺎ ﺻﻼﺣﻴﺖ وﻗﺪرﺗﻲ را در ﺧﻮد ﺷﺎﻣﻞ دارد ﻛﻪ ﻣﺮدم از آن اﺣﺴﺎس ﺑﻴﮕﺎﻧﻴﮕﻲ ورﻧﺠﺶ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬دﻟﻴﻞ‬ ‫دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﭼﺮا ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﺤﺒﻮﺑﻴﺖ ﻧﺪارد اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﺮدم از ﻣﺘﻮدﻫﺎي ﻏﻴﺮ ﻋﺎدﻻﻧﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮده و دﻳﮕﺮان را ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ رﺷﻮه‬

‫‪67‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬ﺳﻬﻢ ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫ﺳﺘﺎﻧﻲ واﺳﺘﻔﺎده از ﻗﺪرت ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ‪ ،‬ﻣﻲ ﺳﺎزﻧﺪ ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮان ﺳﻴﺎﺳﺖ داراي اﻫﻤﻴﺖ اﺳﺖ و در دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ) ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺮدﻣﻲ ( ﻫﺮ ﺗﺒﻌﻪ ﻳﻚ ﻣﻤﻠﻜﺖ‬ ‫ﺣﻖ دارد ﺑﺨﺸﻲ از ﺳﻴﺎﺳﺘﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻠﺖ ﺷﺎن را ﻣﻲ ﺳﺎزد ‪ .‬ﻣﺮدم ﺳﻴﺎﺳﺖ را ﻣﻲ ﺳﺎزﻧﺪ ‪ :‬زﻧﺎن وﻣﺮدان‬ ‫ﺑﺎﻓﻨﺪﮔﺎن و ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫در ﺑﻬﺴﻮد ‪ ،‬ﻣﻴﺪان ﻣﺮﺑﻮط وﻻﻳﺖ وردك اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ از ﺑﺎﻓﻨﺪﮔﺎن زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬ﻣﺮدان اﻛﺜﺮاَ ﺑﺎﻻي زﻣﻴﻦ ﻛﺎر ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ اﺳﺐ ﺳﻮاري ﻣﻲ روﻧﺪ وزﻧﺎن‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ وﻓﺎﻣﻴﻞ ﺗﻤﺎﻳﻞ داﺷﺘﻪ ودرﺟﻤﻊ آوري ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻛﻤﻚ ﻧﻤﻮده وﻗﺎﻟﻴﻦ ﻫﺎي را ﻛﻪ در ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺑﻪ ﻓﺮوش ﻣﻲ رﺳﺪ ﻣﻲ ﺑﺎﻓﻨﺪ ‪ .‬آﻧﻬﺎ در دﻫﺎت‬ ‫زﻧﺪﮔﻲ ‪ Tarmac‬در آﻧﺠﺎ وﺟﻮد ﻧﺪارد در ﻓﺎﺻﻠﻪ‬ ‫ﻧﻤﻮده داراي ﺑﺮق وآب رﺳﺎﻧﻲ ﻧﺒﻮده ودر ﭼﻨﺪ ﻛﻴﻠﻮﻣﺘﺮ ﺳﺮك‬ ‫ﻣﻜﺘﺐ ‪ ،‬دوﻛﺎن ﻳﺎﻛﻠﻴﻨﻚ ﺻﺤﻲ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﻴﺴﺖ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ دﺧﺘﺮ‬ ‫در ﻣﻜﺘﺐ ﺑﻮده اﺳﺖ اﻳﻦ‬ ‫ﻓﺎﻣﻴﻞ دور از زﻣﻴﻦ زﻧﺪﮔﻲ وﻛﺎر ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ – ﭼﺮا ﺳﻴﺎﺳﺖ در‬ ‫ﻳﻚ ﺷﻬﺮ دور اﻓﺘﺎده ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ اﻫﻤﻴﺖ دارد ؟‬ ‫در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﭘﺎﻟﻴﺴﻲ ﻫﺎي دوﻟﺖ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺗﺠﺎرت ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ را اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ ﭘﺲ اﻳﻦ‬ ‫ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻗﺎﻟﻴﻦ ﻫﺎي ﺷﺎن را در ﺧﺎرج از ﻛﺸﻮر ﺑﻪ‬ ‫ﻓﺮوش ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺤﻠﻲ ﺧﻮب ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺳﺮك ﻫﺎي‬ ‫ﺟﺪﻳﺪ اﻋﻤﺎر ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺑﺘﻮاﻧﺪ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﺎرﻛﻴﺖ‬ ‫وﻛﻠﻴﻨﻚ در ﺷﻬﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬در آﺳﺘﺮاﻟﻴﺎ ‪ ،‬در ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﺣﻤﻞ وﻧﻘﻞ ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ ﻣﻜﺎﺗﺐ رادﻳﻮ وﺟﻮد دارد ﺗﺎ اﻃﻔﺎل ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ در ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻴﺎﻣﻮزﻧﺪ ‪ .‬در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻫﻢ در ﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ ﺧﻮاﺳﺖ ﺳﻴﺎﺳﻲ وﺟﻮد ﻣﻲ داﺷﺖ ﻣﻜﺎﺗﺐ‬ ‫رادﻳﻮ ﻣﻮﺟﻮد ﻣﻲ ﺑﻮد ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﻦ دﻻﻳﻞ ﺟﻮاﻧﺎن در ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﺎﻗﻼﻧﻪ در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺑﺮا ي ﻛﺴﻲ رأ ي ﺑﺪﻫﻨﺪ ﻳﻚ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﺻﺎدق ﺑﻮده و ﺑﻪ ﺿﺮورﻳﺎت آﻧﻬﺎ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺒﺬول داﺷﺘﻪ وﻣﺸﻜﻼت آﻧﻬﺎ را ﺣﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬ﻫﺮ ﮔﺎه ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺨﺼﻲ ﺧﻮد را ﻧﺎﻣﺰد ﻧﻜﺮده ﺑﺎﺷﺪ ﺧﻮد ﺷﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺧﻮد را ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺎ‬ ‫ﻛﻴﻔﻴﺖ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺮاي اﻳﻦ ﻣﺮدﻣﺎن ﭼﻪ در ﺷﻬﺮ ﻳﺎ دﻫﺎت ‪ ،‬ﺣﺎ ل ﻳﺎ آﻳﻨﺪه ارﺗﺒﺎط دارد ‪.‬‬ ‫ﺑﺴﻴﺎري از اﻓﻐﺎﻧﻬﺎ زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮدرا در ﺟﻮاﻧﻲ در ﺟﻨﮓ وﻳﺎ ﻧﺎ آراﻣﻲ ﻫﺎي داﺧﻠﻲ ﮔﺬﺷﺘﺎﻧﺪه وﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﺎي ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻪ وﺣﺘﻲ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﻫﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ را ﻣﺘﺤﻤﻞ‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪه اﻧﺪ ‪ .‬ﻳﻜﻲ از ﻣﺸﻜﻼت در ﺳﻴﺎﺳﺖ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﻳﻦ ﺑﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻈﺮﻳﺎت وﻣﻔﻜﻮره ﻫﺎي ﻣﺮدم وﺑﻄﻮر وﺳﻴﻊ از زﻧﺎن در آن ﺷﺎﻣﻞ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد ‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ در ﻗﺮﻳﻪ ﻫﺎي دور دﺳﺖ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻧﻤﻮدﻧﺪ وﺑﻌﻀﻲ ﮔﺮوپ ﻫﺎي ﻣﺬﻫﺒﻲ وﻗﻮﻣﻲ ﻧﻴﺰﺷﺎﻣﻞ ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد وﺣﺎﻻ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺗﺪرﻳﺠﺎً اﻧﺘﻈﺎر اوﻗﺎت ﺑﻬﺘﺮ را در ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ‪ .‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺗﻤﺎي از اﻳﻦ ﮔﺮوپ ﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫ﺳﺎزد وﺣﻖ دادن رأي ﻳﻚ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﺑﺴﻴﺎد ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ‪ .‬ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺎ رﻳﺰرو ﻧﻤﻮدن ﻛﺮﺳﻲ ﻫﺎ در وﻟﺴﻲ ﺟﺮﮔﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮاي زﻧﺎن دوﻟﺖ را ﺑﻴﺸﺘﺮ‬ ‫واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن ﻣﻲ ﺳﺎزد ‪ .‬اﻣﻨﻴﺖ وﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﺎﻧﻮن ﺣﻖ اوﻟﻴﺖ داﺷﺘﻪ وزﻣﺎﻧﻲ ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﻴﺪ ﻛﻪ وﺣﺸﺖ وﻓﺴﺎد ﻛﻢ ﮔﺮدد ﺗﺎ زﻧﺎن وﻣﺮدان ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻲ‬ ‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺳﻴﺎﺳﺖ آﻳﻨﺪه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻬﺘﺮ و ﻋﺎدﻻﻧﻪ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ وآﻫﺴﺘﻪ آﻫﺴﺘﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺎﻻي زﻧﺪﮔﻲ روزﻣﺮه ﻫﻤﻪ ﻣﺎ ﺧﻮاﻫﺪ‬ ‫داﺷﺖ ‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻜﻨﻴﺪ ؟‬ ‫در ﺟﺎﻣﻌﻪ دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ﻣﺮدم ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ﻫﺎي را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ در ﻣﺒﺎﺣﺜﺎت وﺗﺼﺎﻣﻴﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻻي زﻧﺪﮔﻲ ﺷﺎن اﺛﺮ ﻣﻲ ﮔﺬارد ﺣﺼﻪ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ‪ .‬ﺑﻬﺮ ﺻﻮرت‬ ‫ﻫﺮ ﺗﺒﻌﻪ ﻛﺸﻮر ﺣﻖ دارد ﺗﺎ در ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﮔﺮدﻳﺪه و اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ﻫﺎي آﻧﺎن وﻇﻴﻔﻪ ﺧﻮﺑﻲ اﻧﺠﺎم داده واز ﺿﺮورﻳﺎت آﻧﻬﺎ ﻏﺎﻓﻞ ﻧﻤﺎﻧﺪه‬ ‫اﺳﺖ ‪ .‬ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻣﺴﺌﻮﻻﻧﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎري ﺑﺎﻳﺪ اﻃﻼع ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﺧﻮﺑﻲ اﻃﻼع ﻳﺎﻓﺘﻦ ﮔﻮش دادن ﺑﻪ رادﻳﻮ ‪ ،‬ﺧﻮاﻧﺪن روزﻧﺎﻣﻪ ﻳﺎ ﻣﺠﻠﻪ و ﻳﺎ ﭘﺮﺳﻴﺪن‬ ‫از دوﺳﺘﺎن وﻳﺎ ﺧﻮﺷﺎوﻧﺪان ﺑﺎ اﻋﺘﻤﺎد اﺳﺖ ﺗﺎ در ﺑﺎره اﺧﺒﺎر و اﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻲ ﻛﻪ روي ﻣﻲ دﻫﺪ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﭼﺮا ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺿﺮور اﺳﺖ ؟‬ ‫اﻧﺴﺎن ﻳﻚ ﺧﻠﻘﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﺳﺖ ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﺮاي زﻧﺪه ﻣﺎﻧﺪن ﺑﺎ ﻫﻢ ﻛﺎر وزﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ‬ ‫ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ ﻫﺮ ﻛﺪام از ﻣﺎ داراي ﻗﻮت واﺳﺘﻌﺪاد ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺘﻴﻢ ﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﻫﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﻳﻚ ﺷﻜﻞ اﻧﺠﺎم ﻧﻤﻲ دﻫﻴﻢ ‪ .‬ﭘﺮزه ﺟﺎت ﻳﻚ ﻣﻮﺗﺮ را درﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ‪ :‬ﻋﺮاده ﻫﺎ ‪،‬‬ ‫ﻣﺎﺷﻴﻦ و اﺷﺘﺮﻧﮓ ﻫﻤﻪ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺘﻔﺎوت اﻧﺪ اﻣﺎ ﺑﺮاي راﻧﺪن ﻣﻮﺗﺮ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ‬ ‫ﺿﺮورت اﺳﺖ ‪ .‬در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﺷﻜﻞ اﺳﺖ ‪ .‬ﻫﺮﻳﻚ از ﻣﺎ ﻳﻚ ﻋﻀﻮ ﺑﺎ اﻋﺘﺒﺎر‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳﺘﻴﻢ ﺿﺮورﻳﺎت ﻣﺎ ﻣﻬﻢ اﻧﺪ ‪ ،‬ﻧﻈﺮﻳﺎت ﻣﺎ ﻣﻬﻢ اﻧﺪ وﻣﻔﻜﻮرﻫﺎي ﺧﻮﺑﻲ ﻣﺎ‬

‫‪68‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬ﺳﻬﻢ ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫ﺿﺮورت اﺳﺖ ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺮزه ﻫﺎي ﻳﻚ ﻣﻮﺗﺮ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺧﻮب ﻛﺎر ﻛﺮدن ﺿﺮورت اﺳﺖ ﺑﺮاي زﻧﺎن ﻧﻴﺰ در ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺿﺮورت اﺳﺖ ﺗﺎ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺧﻮب ﻛﺎر‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪.‬‬ ‫در ﺳﺎل ‪ ٢٠٠٣‬ﺟﺎﻳﺰه ﺻﻠﺢ ﻧﻮﺑﻞ ﺑﺮاي ﺷﻴﺮﻳﻦ ﻋﺒﺎدي ﻳﻚ زن از اﻳﺮان ‪ ،‬ﻛﺸﻮر ﻣﺴﻠﻤﺎن در ﺷﺮق ﻣﻴﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻛﻮﺷﺶ ﻫﺎي وي ﺑﺮاي دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ وﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ اﻋﻄﺎء ﮔﺮدﻳﺪ ‪ .‬او ﺑﺤﺚ وﮔﻔﺘﮕﻮ را ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ راه ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﺮ دادن روش ﻫﺎ و ﺣﻞ ﻧﻤﻮدن ﺑﺮ ﺧﻮرد ﻫﺎ‬ ‫ﻣﻲ داﻧﺪ ‪ .‬وي در ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ ﻗﺒﻮﻟﻲ ﺟﺎﻳﺰه ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻔﺖ ‪:‬‬

‫" ﺑﺪون ﺷﻚ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻦ اﻟﻬﺎم ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﺑﺮاي ﺗﻮده ﻫﺎي زﻧﺎن ﻛﻪ ﺑﺮاي درك ﻧﻤﻮدن ﺣﻘﻮق ﺷﺎن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ در‬ ‫اﻳﺮان ﺑﻠﻜﻪ در ﺗﻤﺎم ﻣﻨﻄﻘﻪ – ﺣﻘﻮﻗﻲ ﻛﻪ در ﻃﻮل ﺗﺎرﻳﺦ از آﻧﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ‪ .‬اﻳﻦ اﻧﺘﺨﺎب زﻧﺎن را در اﻳﺮان وﺑﻴﺮون‬ ‫از ﻣﻤﻠﻜﺖ وادارﻣﻲ ﺳﺎزد ﺗﺎ ﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﺎور داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬زﻧﺎن ﻧﺼﻒ ﻧﻔﻮس ﻫﺮ ﻛﺸﻮر را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‬ ‫‪ .‬و ﺑﻲ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﻪ زﻧﺎن و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻧﻤﻮدن از ﺳﻬﻤﮕﻴﺮي ﺷﺎن درزﻧﺪﮔﻲ ﺳﻴﺎﺳﻲ‪ ،‬اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ‪ ،‬اﻗﺘﺼﺎدي و ﻛﻠﺘﻮري‬ ‫در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﺤﺮوم ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺗﻤﺎم ﻧﻔﻮس ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ را از ﻧﺼﻒ ﻗﺪرت ﺷﺎن اﺳﺖ وﺗﺒﻌﻴﺾ در ﻣﻘﺎﺑﻞ زﻧﺎن ‪ ،‬ﺧﺼﻮﺻﺎَ‬ ‫درﻛﺸﻮرﻫﺎي اﺳﻼﻣﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﻫﻤﻴﺸﻪ اداﻣﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪".‬‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن ﻧﻮﺑﻞ ‪٢٠٠٣‬‬ ‫زﻧﺎن ﺧﻮﺷﺒﺨﺖ اﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻬﺎرت ﻫﺎي زﻧﻲ ﺧﻮب ﺑﻮدن وﻣﺎدر ﺧﻮب ﺑﻮدن ﻧﻴﺰ ﻣﻬﺎرت ﻫﺎي ﺧﻮب ﺑﺮاي ﺳﻴﺎﺳﺖ اﻧﺪ ‪ :‬ﺷﻮق وﻋﻼﻗﻪ ‪ ،‬ﭘﺸﺖ ﻛﺎر ‪ ،‬ﺣﻮﺻﻠﻪ وﺑﺎﻻﺗﺮ‬ ‫از ﻫﻤﻪ ﻋﺰم راﺳﺦ اﻳﻦ ﻣﻬﺎرت ﻫﺎ ﺑﺮاي ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺿﺮوراﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻳﻚ ﺷﺨﺺ ﻋﻘﻴﺪه دارد ﭼﻴﺰي ﺑﺎﻳﺪ درﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ وﻳﺎ ﺿﺮورت ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﺮ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﺪ ﻛﺎري‬ ‫زﻳﺎدي را اﻳﺠﺎب ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ دﻳﮕﺮان را در داﺷﺘﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮوي ﺷﺮﻳﻚ ﺳﺎزد ‪ .‬ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﻫﻤﻪ ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﺎزﻫﻢ ﻣﻮاﻧﻊ دﻳﮕﺮي وﺟﻮد دارد ﺗﺎ ﺑﺮ آﻧﻬﺎ ﻧﺎﻳﻞ‬ ‫آﻳﺪ وﺗﻐﻴﺮ ﺻﻮرت ﺑﮕﻴﺮد ‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ؟‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ از دﺳﺖ آوردﻫﺎي زﻧﺎن دﻳﮕﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﺮﻳﻦ ﻋﺒﺎدي اﻟﻬﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻳﺪ ؟ ﺑﺮاي ﮔﻔﺘﮕﻮ وﻃﺮق ﻏﻴﺮ وﺣﺸﻴﺎﻧﻪ ﺗﻐﻴﺮ دادن روش وﺣﻞ ﺑﺮﺧﻮرد ﻫﺎ ﻛﺪام راه ﻫﺎ‬ ‫ﺑﺮاي زﻧﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ اﻧﺪ ؟ آﺧﺮﻳﻦ ﺑﺎر ﻛﻪ ﻛﺴﻲ را ﻗﻨﺎﻋﺖ داده اﻳﺪ ﺗﺎ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ را ﻗﺒﻮل ﻛﻨﺪ ﭼﻪ وﻗﺖ ﺑﻮد ؟‬ ‫دﻟﻴﻞ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﭼﺮا زﻧﺎن در ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺿﺮور اﺳﺘﻨﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ زﻧﺎن ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻪ اﺧﺘﻼص ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ اﻧﺪ وﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدان در ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﺘﺠﺎوز اﻧﺪ ‪.‬‬ ‫اﺧﺘﻼص از ﻣﻘﺪار ﭘﻮل ﻛﻪ دوﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ﻣﻲ ﻛﺎﻫﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪاَ ﭘﻮل ﻛﻤﻲ وﺟﻮد دارد ﺗﺎ ﺑﺮاي ﺻﺤﺖ و اﻣﻨﻴﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﻪ زﻧﺎن را ﺑﺪون ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ‬ ‫ﻣﺘﺎﺛﺮ ﻣﻲ ﺳﺎزد ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺪﻣﺎت وﻻدي وﺻﺤﺖ ﻃﻔﻞ ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﺑﺮﺳﺪ ‪.‬‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺎﻧﻚ ﺟﻬﺎﻧﻲ در ﺑﺎره " اﺧﺘﻼص وزﻧﺎن درﺣﻜﻮﻣﺖ " ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺳﻬﻢ ﮔﻴﺮي ﺑﻴﺸﺘﺮ زﻧﺎن در دوﻟﺖ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺗﺮ اﺧﺘﻼص‬ ‫ارﺗﺒﺎط دارد ‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت دﻳﮕﺮي ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻣﺮي ﻟﻨﺪ ﭘﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲ ﮔﺮدد ﻛﻪ زﻧﺎن داراي اﺳﺘﻨﺪارد ﻋﺎﻟﻲ اﺧﻼﻗﻲ ﺑﻮده وﺑﺎاﺣﺴﺎن وﻧﻴﻜﻲ ﻧﻤﻮدن زﻳﺎدﺗﺮ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ‬ ‫اﻧﺪ ‪ .‬از اﻳﻨﺮو ﺿﺮوري اﺳﺖ ﺗﺎ ‪:‬‬ ‫● زﻧﺎن را درﺑﺎره ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺗﻌﻠﻴﻢ دﻫﻴﺪ وﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﻋﺘﻤﺎد ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﺗﺎ در ﭘﺮوﺳﻪ ﻫﺎي ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺳﻬﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ‪.‬‬ ‫● زﻧﺎن را ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﺗﺎ در ﭘﺎرﻟﻤﺎن ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ وﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻫﺎي زن را ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﻄﻮر زﻧﺎن در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﺳﻴﺎﺳﺖ اﺷﺘﺮاك ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ؟‬ ‫در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮري اﻛﺘﻮﺑﺮ‪ ٤٠ ٪ ، ٢٠٠٤‬ﻓﻴﺼﺪ ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ رأي دادن زﻧﺎن ﺑﻮدﻧﺪ ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ زﻧﺎن ﺻﺒﺢ وﻗﺖ از ﺧﻮاب ﺑﺮﺧﻮاﺳﺘﻪ اﻧﺪ‬ ‫وﻏﺬاﻳﻲ را ﻛﻪ ﺑﻌﺪاَ ﺑﺎﻳﺪ ﺻﺮف ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ ،‬آﻣﺎده ﻛﺮدﻧﺪ ‪ ،‬ﻛﺎرﻫﺎي ﺧﺎﻧﻪ از اﻧﺠﺎم دادﻧﺪ وﺑﻌﺪاَ راه درازي را ﭘﻴﻤﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ رأي دﻫﻲ ‪ ،‬ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺒﻞ از‬ ‫دادن رأي ﺑﺮاي ﻣﺪﺗﻲ ﻣﻲ اﻳﺴﺘﺎدﻧﺪ رﻓﺘﻨﺪ ‪ .‬ﺳﻬﻤﮕﻴﺮي در ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻫﻤﻴﺸﻪ آﺳﺎن ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺮاي ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮدم ﻣﺪت ﻃﻮﻻﻧﻲ اﻧﺘﻈﺎر را در ﺑﺮ داﺷﺖ ﺗﺎ ﺻﺪاي‬ ‫ﺷﺎن را در ﻃﺮق رﻫﺒﺮي ﻛﺸﻮر ﺷﺎن ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪.‬‬ ‫در ﺣﻘﻴﻘﺖ رأي دادن در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻳﻜﻲ از ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺗﺮﻳﻦ ﻃﺮق ﻧﻔﻮذ در ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻳﻚ ﻣﻤﻠﻜﺖ اﺳﺖ ‪ .‬ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﺑﺎره ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ دادن رأي واﻧﺘﺨﺎب‬ ‫ﻳﻚ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ در ﻓﺼﻞ اﺧﻴﺮ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ رأي دادن ﺗﻨﻬﺎ راه اﺷﺘﺮاك در ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ ‪.‬‬ ‫در ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻫﺎ ووﺳﺎﻳﻞ ﻧﻔﻮذ در ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ اﺗﺨﺎذ ﺷﺪه ﻛﻪ ﺑﺎﻻي ﻛﻴﻔﻴﺖ زﻧﺪﮔﻲ ﺷﻤﺎ ﺗﺎﺛﻴﺮ دارد وﺟﻮد دارد ‪ .‬ﻣﻼﺣﻈﻪ داﺳﺘﺎن ﻫﺎ در ﻓﺼﻞ دوم ﻛﻪ‬ ‫ﻛﻮﺷﺶ ﺑﺮاي آوردن ﺗﻐﻴﺮ را ﻳﻚ ﺳﻔﺮ ﻃﻮﻻﻧﻲ واﻛﺜﺮاَ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻲ داﻧﺪ ﺑﺎ ارزش اﺳﺖ ‪ .‬اﻛﺜﺮاَ ﻳﻚ ﻗﺪم ﺑﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﺎﻧﻊ ﻳﺎ ﺗﻨﺰل ﻣﻮﻗﺘﻲ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻣﻲ ﮔﺮدد ‪.‬‬

‫‪69‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬ﺳﻬﻢ ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫ﻛﺎر ﻛﺮدن ﺑﺎ ﻣﺮدم دﻳﮕﺮ ﻛﻪ داراي ﻋﻴﻦ ﻧﻈﺮ اﻧﺪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻛﻨﻨﺪه اﺳﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﻗﻮت دﻫﻨﺪه ﻧﻴﺰ اﺳﺖ ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﺎ زﻧﻬﺎ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﺟﺪي ﺗﻠﻘﻲ ﮔﺮدﻳﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺎﻃﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻗﺎﺑﻞ اﺣﺘﺮام وﻣﻌﻘﻮل اﻧﺪ ‪.‬‬

‫ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻧﻤﻮدن‬

‫‪١‬‬

‫در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﻌﻀﻲ زﻧﺎن ﺷﺠﺎع وﺑﺎ اﺳﺘﻌﺪاد ﻛﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ در ﻣﺒﺎﺣﺜﺎت ﺳﻴﺎﺳﻲ زﻳﺎدﺗﺮ ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫وﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ ﺧﻮد را در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت آﻳﻨﺪه ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ وﺟﻮد دارد ‪ .‬زﻧﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﺎن ﺷﻴﺮه ‪ .‬وي داراي ﭼﻬﺎر‬ ‫ﻃﻔﻞ ﺑﻮده وﺣﺘﻲ در زﻣﺎن ﺟﻨﮓ در ﻛﺎﺑﻞ داﻛﺘﺮ دﻧﺪان ﺑﻮد ‪ .‬او ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ زﻧﺎن را ﻛﻪ ﺗﺒﻌﻴﺾ را ﻣﺘﺤﻤﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﺪ و در ﺑﺴﻴﺎري از ﻗﺮﻳﻪ ﺟﺎت در ﻣﻜﺎﺗﺐ در ﺑﺎره ﭘﺮاﺑﻠﻢ ﻫﺎي ﺟﻨﺴﻲ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ اوﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺤﻴﺚ ﻳﻚ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻋﺮض اﻧﺪام ﻧﻤﻮده وﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ زﻧﺎﻧﻲ دﻳﮕﺮ را " از ﺻﻤﻴﻢ ﻗﻠﺐ‬ ‫" ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬ﺷﺎﭘﻴﺮي ﺳﺎدات ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ در ﭘﺮوان ﺧﻮد را ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻧﻤﺎﻳﺪ وﺑﺮاي ﺻﻠﺢ و ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬ ‫ﻛﺎرﻧﻤﺎﻳﺪ او ﺧﻮﺷﺒﺨﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺎﻣﻴﻞ اش وي را ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺮده وﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺮدﻣﺎن ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ او ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ﺧﻮب ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬او ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺗﻤﺎم اﻣﻀﺎء ﻫﺎي را ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺛﺒﺖ ﺷﺪن ﺑﺤﻴﺚ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﺿﺮورت داﺷﺖ‬ ‫ﺑﮕﻴﺮد ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﻫﺎي زن ﻗﺒﻼَ ﺗﺠﺎرب ﻛﺎرﻛﺮدن در دوﻟﺖ را دارا ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻮرﻳﻪ ﺣﻖ ﻧﮕﺮ ﻛﻪ در‬ ‫وزارت اﻣﻮر زﻧﺎن در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺤﻴﺚ آﻣﺮ وﺗﺮﻳﻨﻨﮓ اﻳﻔﺎﻳﻲ وﻇﻴﻔﻪ ﻣﻲ ﻧﻤﻮد ‪ .‬ﺑﻬﺮ ﺻﻮرت وي ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﺎﻟﻲ ﻧﺪارد‬ ‫و اﻳﻦ ﺑﺮاﻳﺶ ﻣﺸﻜﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﺗﺎ ﺑﺎ ﭘﻨﺞ ﻃﻔﻞ در ﺑﻴﺮون ازﻣﻨﺰل ﺑﻪ ﻣﺒﺎرزه ﺑﭙﺮدازد اﻣﺎ او ﻣﺼﻤﻢ اﺳﺖ ﺗﺎ آﺧﺮﻳﻦ‬ ‫ﺗﻼش ﻫﺎ را ﺑﻪ ﺧﺮچ دﻫﺪ ‪.‬‬ ‫دراﻳﻦ ﺟﺎ ﻣﺎ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ داراي ﻣﺰاﻳﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻧﺪ اﻣﺎ ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻴﻦ ﻫﻤﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﺸﺘﺮك اﺳﺖ ﻛﻪ آن ﻋﺒﺎرت از ﻋﻘﻴﺪه ﺷﺎن در اﻳﻦ‬ ‫اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻣﻔﺎد اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻛﺎري را اﻧﺠﺎم داده ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻳﺪ وﻗﺖ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﻴﺒﻨﻴﻢ زﻧﺎن ﭘﺴﺖ وزارت ﻳﺎ ﭘﺴﺖ ﻫﺎي ﻣﻬﻢ را در دوﻟﺖ ﻳﺎ ﺗﺠﺎرت اﺣﺮاز ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﺑﻬﺮﺗﺮﺗﻴﺐ اﻳﻦ اوﻟﻴﻦ ﭼﻨﺪ زن ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻧﻘﺶ ﻫﺎي‬ ‫ﻧﻤﻮﻧﻪ را ﺑﺮاي ﻧﺴﻞ ﻫﺎي آﻳﻨﺪه دارﻧﺪ ‪.‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﺑﻮدن ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻫﺎ ﻇﻬﻮر زﻧﺎن را در اﺟﺘﻤﺎع زﻳﺎد ﺗﺮ ﻋﺎدي ﻣﻲ ﺳﺎزﻧﺪ ‪.‬‬

‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻴﺪ ؟‬ ‫از ‪ ٢۴٩‬ﻛﺮﺳﻲ دروﻟﺴﻲ ﺟﺮﮔﻪ ‪ ٢٠ ٪‬ﻓﻴﺼﺪ ﻳﺎ ﻳﻚ ﻛﺮﺳﻲ د رﻫﺮ ﭼﺎر ﺑﺮاي زﻧﺎن رﻳﺰرو ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ ‪ .‬ﻫﺮ زن وﻣﺮد اﻓﻐﺎن ﻛﻪ ‪ ١٨‬ﺳﺎﻟﻪ ﻳﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺤﻴﺚ ﻧﺎﻣﺰد ﻳﺎ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ ).‬ﺑﻌﻀﻲ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻫﺎ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ ﻣﺜﻼً ﺑﻮدن در زﻧﺪان(‬

‫‪ ٢‬ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ را ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‬ ‫ﻫﺮ ﻛﺲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺧﻮد را ﻧﺎﻣﺰد ﻧﻤﺎﻳﺪ وﻟﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ از ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﭘﺸﺘﺒﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آورﻧﺪ ‪ .‬ﻳﻜﻲ از وﻇﺎﻳﻒ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﺗﻌﺪاد زﻳﺎد ﻣﺮدم ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺎﺷﺪ در ﺑﺎره آﻧﻬﺎ و اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ‪ .‬وﻗﺖ زﻳﺎد وﻣﺼﺎرف زﻳﺎد را درﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﺗﺎ ﻳﻚ ﺷﺨﺺ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ آن‬ ‫را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ ‪ .‬اﻫﻤﻴﺖ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻫﺎي زن ﺷﻮﻫﺮ ﻫﺎ ﻳﺎ اﻋﻀﺎﺋﻲ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺣﺴﺎب ﻧﻤﻲ ﮔﺮدد اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﻳﻚ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ را ﺷﺨﺼﻲ ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻴﺪ ﻳﺎ ﻳﻚ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ‬ ‫ﺷﺨﺼﻲ را ﻛﻪ در ﺑﺎره اش ﺷﻨﻴﺪه اﻳﺪ ﺧﻮش دارﻳﺪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ از او ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪.‬‬ ‫●‬

‫ﭘﻮﺳﺘﺮ ﻫﺎ و اوراق ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻲ را در ﺑﺎره ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﺎن ﻧﺼﺐ وﺗﻮزﻳﻊ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪.‬‬

‫● در ﺑﺎره ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻣﺬﻛﻮر ﺑﻪ ﻣﺮدم دﻳﮕﺮ ﺑﮕﻮﺋﻴﺪ ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ ﺟﻤﻊ ﺷﺪن اﻋﻀﺎﺋﻲ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻏﻴﺮرﺳﻤﻲ وﻳﺎ رﺳﻤﺎَ ﺑﺎ داﻳﺮ ﻧﻤﻮدن‬ ‫ﺟﻠﺴﺎت ‪.‬‬ ‫● ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ را ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﺗﺎ ﺟﻠﺴﺎت را داﻳﺮ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﭼﺎي ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ واز اﻃﻔﺎل ﺧﻮرد ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﺗﺎ ﺳﺨﻨﺮان را ﻣﺰاﺣﻤﺖ‬ ‫ﻧﻜﻨﺪ و ﻳﺎ ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ ﺟﻠﺴﻪ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻳﺎﻓﺖ ﭘﺎك ﻛﺎري ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‪.‬‬ ‫● اﻫﺪاء ﻣﻮاد ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎﻏﺬ ﺑﺮاي ﭘﻮﺳﺘﺮ ‪ ،‬ﺑﺴﻜﻴﺖ وﻣﻴﻮه ﺟﺎت ﺧﺸﻚ ﺑﺮاي رﻓﻊ ﺧﺴﺘﮕﻲ وﻳﺎ دادن ﺗﻠﻔﻮن دﺳﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻠﻔﻮن ﻛﺮدن‬ ‫ﺑﺮاي ﻣﺪت ﭼﻨﺪ روز وﻳﺎ ﺣﺘﻲ ﻣﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻣﻮﺗﺮ ﺗﺎن را در اﺧﺘﻴﺎر وي ﻗﺮار ﺑﺪﻫﻴﺪ اﮔﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ از ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﭘﻮﺳﺘﺮ ﻳﺎ ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﺑﻨﻮﺳﻴﺪ ‪.‬‬

‫‪70‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬ﺳﻬﻢ ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫● ﻣﺮدﻣﻲ را ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺗﺎن رأي ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﺗﺎ در روز اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت در ﻣﺮﻛﺰ رأي دﻫﻲ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪.‬‬ ‫● ﻫﺮ ﻋﻤﻞ ﻛﻮﭼﻚ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ را ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﭘﻴﺎم ﺧﻮدرا ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ وﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺗﺎن ﺑﺮﻧﺪه‬ ‫ﮔﺮدد‪.‬‬

‫از ﺗﺨﺼﺺ وﻣﻮﻗﻒ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺗﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪٣‬‬ ‫ﺟﺎي ﺷﻚ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ زﻧﺎن وﻣﺮدان داراي ﻣﻮﻗﻒ ﻫﺎي ﻣﻬﻢ از ﺟﻬﺎت ﻣﻌﻴﻦ درﺳﻴﺎﺳﺖ ﻧﻔﻮذ دارﻧﺪ ‪ .‬ﻃﻮرﻣﺜﺎل د رﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎ ﻳﻚ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺧﻴﺮﻳﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم اﻛﺴﻔﺎم‬ ‫ﻣﺮدم را درﺗﻤﺎم ﺟﻬﺎن ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬دوﻟﺖ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎ دروﻗﺖ اﺗﺨﺎذ ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ درﻣﻮردﻛﻤﻚ آن ﺳﻮي اﺑﻬﺎر از اﻣﺮ ﭘﺎﻟﺴﻲ اﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻛﻪ زﻧﻲ ﺑﻨﺎم ﺑﻴﻜﻲ ﺑﻴﻮل‬ ‫اﺳﺖ ﮔﻮش ﻣﻲ دﻫﺪ ‪ .‬ﺷﺎﻫﺪﺧﺖ دﻳﺎﻧﺎ در ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﻣﺸﻬﻮر وﻣﺤﺒﻮب ﺑﻮد‪ .‬وي از اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻒ ﺑﺮاي ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﺗﺮس از ﻣﺎﻳﻦ ﻫﺎي زﻣﻴﻨﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد‪.‬‬ ‫دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ ‪ .‬آﻣﺮان ﻣﻮﺳﺴﺎت ﻳﺎ ﻛﻤﭙﻨﻲ ﻫﺎي ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ اﻣﻜﺎن دارد زﻳﺎدﺗﺮ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ دوﻟﺖ ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد زﻳﺮا آﻧﻬﺎ در ﺑﺎره ﺿﺮورﻳﺎت ﺗﻮده ﻫﺎ‬ ‫ي زﻳﺎدي ازﻣﺮدم ﻣﻴﺪاﻧﻨﺪ‪ .‬ﻃﻮر ﻣﺜﺎل رﺋﻴﺲ ﻛﻤﻴﺴﻮن ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻛﻪ زﻧﻲ ﺑﻨﺎم ﺳﻴﻤﺎﺛﻤﺮ اﺳﺖ ﻳﺎ رﺋﻴﺲ ﺻﻠﻴﺐ اﺣﻤﺮ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻛﻪ زﻧﻲ ﺑﻨﺎم ﻓﺎﻃﻤﻪ‬ ‫ﮔﻴﻼﻧﻲ اﺳﺖ ‪ .‬اﻳﻦ زﻧﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻫﺎي ﺧﻮﻳﺶ را در ﻛﺎر وارد ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آورﻧﺪ وﻣﻌﻠﻮﻣﺎت وﻧﻈﺮﻳﺎت را درﺑﺎره ﻣﻀﻮﻋﺎت ﻣﻬﻢ ﺑﺮاي‬ ‫زﻧﺎن وﻣﺮدان در دﺳﺘﺮس اﻋﻀﺎي ﺣﻜﻮﻣﺖ واداره ﻗﺮار دﻫﻨﺪ ‪ .‬ﻫﻨﺮ ﻣﻨﺪان ﻣﻤﺜﻞ وﻣﻮﺳﻴﻘﻲ داﻧﺎن از ﻣﻮﻗﻒ ﺷﺎن ﺑﺮاي ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﻪ ﺷﺎن‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪.‬‬ ‫در ﺳﻄﺢ ﻣﺤﻠﻲ وﻇﺎﻳﻒ دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮاي زﻧﺎن ﻣﻔﻴﺪ واﻗﻊ ﺷﻮﻧﺪ ‪ .‬ﻃﻮرﻣﺜﺎل ﻳﻚ ﻣﻌﻠﻢ ﻣﻜﺘﺐ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻳﻚ ﻋﻀﻮ ﻣﺤﺘﺮم در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﻧﺎﻫﻴﺪ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺖ اﺟﺘﻤﺎع ﺧﻮد را ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻳﻚ داﻛﺘﺮ آﻟﻤﺎﻧﻲ او را ﻛﻤﻚ ﻧﻤﻮد ﺗﺎ ﻣﻜﺘﺐ ﺧﻮدرا در ﺑﺎغ ﺷﺨﺼﻲ اش اﺳﺎس ﺑﮕﺬارد ‪ .‬وي ﺑﺪون ﻣﻌﺎش‬ ‫اﻃﻔﺎل را ﺗﺪرﻳﺲ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻦ وﺧﻮاﻧﺪن را ﻳﺎد داد ‪ .‬ﺗﺎﻫﻴﺪ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻳﻚ ﻋﻀﻮ ﻗﺎﺑﻞ اﺣﺘﺮام در ﭘﻠﭽﺮﺧﻲ ﮔﺮدد ﻛﻪ داراي ﻧﻔﻮذ ﻗﻮي در ﻗﺮﻳﻪ ﺧﻮد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫از ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪۴‬‬ ‫ﻳﻚ راه ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎ اﻫﻤﻴﺖ ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﺪن وﻓﻬﻤﺎﻧﺪن ﻧﻈﺮﻳﺎت ﺗﺎن اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت اﺳﺖ ‪ .‬ﻫﺮﻛﺲ ﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﺧﻮاﺳﺖ ﻣﺮدم‬

‫ﻋﺰم وﻗﺼﺪ ﻫﺎي ﻣﻠﻲ‬

‫ﺻﺤﺖ‪ ،‬ﻧﻘﺶ ﻫﺎ در‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳﺘﺨﺪام‬

‫زﻧﺎن‬

‫دري‪/‬ﭘﺸﺘﻮ‬ ‫اﻧﮕﻠﻴﺲ )اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه(‬

‫روزﻧﺎﻣﻪ‬

‫روزاﻧﻪ‬

‫ﺗﻘﻮي وﭘﺮﻫﻴﺰﮔﺎري‬

‫اﺳﺘﻘﻼل زﻧﺎن‬ ‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﻠﺘﻮري ﻣﻠﻲ‬

‫زﻧﺎن‬

‫اﻧﮕﻠﻴﺲ‪ /‬ﭘﺸﺘﻮ‬ ‫)اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه (‬

‫ﻣﺠﻠﻪ‬

‫ﻣﺎﻫﻮار‬

‫ﻣﻼﻟﻲ‬

‫‪71‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬ﺳﻬﻢ ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﺳﻴﺎﺳﺖ‬

‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ؟‬ ‫آﻳﺎ ﭼﻴﺰي را درﻣﺠﻠﻪ ﺧﻮاﻧﺪه اﻳﺪ ﻛﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ را ﺗﻐﻴﺮ داده ﺑﺎﺷﺪ ؟ ﻧﺪا وﺷﻮﻫﺮش ﺷﺨﺼﻲ را ﺑﺮاي وﺻﻠﺖ ﺑﺎ دﺧﺘﺮ ﺟﻮان ﺷﺎن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺼﺎدﻓﺎَ ﻳﻚ راﭘﻮر را‬ ‫در ﺑﺎره ﺻﺤﺖ وﺧﻄﺮات ﺳﻌﺎدت وآﺳﺎﻳﺶ ﺑﺮاي ﻋﺮوﺳﺎن ﺟﻮان ﺧﻮاﻧﺪ ‪ .‬ﻗﺼﻪ در ﺑﺎره ﭘﺪري ﺑﻮد ﻛﻪ دﺧﺘﺮ ﺟﻮان ﺧﻮد را ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﺮدي ﻛﻪ وي ﺧﻮش ﻧﺪاﺷﺖ ﻋﺮوﺳﻲ‬ ‫ﻧﻤﻮد‪ .‬دﺧﺘﺮ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎر از ﺧﺎﻧﻪ ﻓﺮار ﻧﻤﻮد واز روﻳﻪ ﺧﺮاب واﺣﺴﺎس ﺿﻌﻒ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻧﻤﻮد ﻫﺮ دﻓﻌﻪ ﭘﺪراو را دوﺑﺎره ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ اش ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﺎد از ﺗﺮس اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺎم ﺑﺪ‬ ‫ﻧﮕﺮدد ‪ .‬وﻗﺘﻲ او دﺧﺘﺮش را ﻣﻼﻗﺎت ﻧﻤﻮد ﻛﻪ ﻣﺮده ﺑﻮد‪ .‬در راﭘﻮر ﭼﻨﻴﻦ آﻣﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ دﺧﺘﺮ در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﻣﻲ ﻣﺮد در ﮔﻮش ﭘﺪرش ﺑﻪ آﻫﺴﺘﮕﻲ ﮔﻔﺖ " ﭘﺪراز اﻧﺘﺨﺎب‬ ‫ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺮدي ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺗﺸﻜﺮ‪ ".‬ﻧﺪا داﺳﺘﺎن را ﺑﺮاي ﺷﻮﻫﺮش ﻧﺸﺎن داد واو ﻧﻴﺰ ﺧﻮاﻧﺪ‪ .‬ﺧﻮاﻧﺪن اﻳﻦ راﭘﻮر آﻧﻬﺎ را ﻛﻤﻚ ﻧﻤﻮد ﺗﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮد ﻛﻪ ﻋﺮوﺳﻲ دﺧﺘﺮ ﺷﺎن‬ ‫را ﺑﻪ ﺗﻌﻮﻳﻖ ﺑﻴﺎﻧﺪازﻧﺪ وﺑﮕﺬارﻧﺪ ﻛﻪ او ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﮔﺮدد ‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﺗﺠﺮﺑﻪ داﺷﺘﻪ اﻳﺪ ﺗﺎ دﻳﮕﺮان از آن ﺑﻴﺎﻣﻮزﻧﺪ ؟‬

‫ﺑﻪ ﻳﻚ اﻧﺠﻤﻦ ﻳﺎ اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﻋﻀﻮﻳﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪۵ .‬‬ ‫ﮔﺮوﭘﻲ از ﻣﺮدم ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ از ﺿﺮورﻳﺎت وﻋﻼﻳﻖ ﻣﺸﺘﺮك ﺷﺎن ﺑﺎ ﻫﻢ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ اﻧﺠﻤﻦ ﻳﺎ اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﻣﺤﺼﻼن از ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻫﺎ‬ ‫وﻧﻈﺮﻳﺎت ﻣﺤﺼﻼت ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﻬﺘﺮ را ﻣﻬﻴﺎ ﻣﻲ ﺳﺎزد ‪ .‬ﻃﻮر ﻣﺜﺎل اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﻣﻌﻠﻤﺎن ﺷﺮاﻳﻂ رادر ﻣﻜﺘﺐ ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻤﻮده و ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ‬ ‫راﭘﻮر ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺎﻟﻴﺴﻲ ﻫﺎي درس ﻣﻔﻴﺪ واﻗﻊ ﻣﻴﮕﺮدد ﻳﺎ ﺧﻴﺮ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﻫﺎ واﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎ ﺑﺎ دوﻟﺖ ﻳﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻐﺸﻮش ﻧﮕﺮدد ‪ ،‬آﻧﻬﺎ ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺟﺎﻣﻌﻪ دﻳﻤﻮﻛﺮاﺗﻴﻚ اﺳﺘﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﭘﻴﺸﺮو اﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ دوﻟﺖ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﮔﻮش داده و ﺑﻪ‬ ‫ﺿﺮورﻳﺎت ﻣﺮدم ﺟﻮاب ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻧﺠﻤﻦ آزاد ﺑﺨﺸﻲ ازﭘﺮﻧﺴﻴﭗ ﻫﺎي ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺷﺎﻣﻞ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻔﻬﻮم آن اﻳﻨﺴﺖ ﻛﻪ زﻧﺎن آزاد اﻧﺪ ﺗﺎ در ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ اﻧﺠﻤﻦ‬ ‫ﻋﻀﻮﻳﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﺎ ﻋﻀﻮﻳﺖ در ﻳﻚ اﻧﺠﻤﻦ آﻧﻬﺎ ﻳﻚ ﻋﻀﻮ ﺷﺒﻜﻪ ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ ﻛﻪ داراي ﻋﻴﻦ ﻧﻘﺎط ﻧﻈﺮ اﻧﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ وﺣﺘﻲ‬ ‫ﺗﺴﻬﻴﻼت ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﻋﻀﻮﻳﺖ در ﻳﻚ اﻧﺠﻤﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﻫﺎﻳﻲ زﻳﺎدي ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺪﻫﺪ ﺗﺎ در روﻳﺪاد ﻫﺎي ﻣﻨﻈﻢ اﺷﺘﺮاك ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪ ٦‬ﺗﻘﻮﻳﻪ ﻇﺮﻓﻴﺚ‬ ‫َﻣﺎ ﻗﺒﻼَ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ وﭘﺎﻟﻴﺴﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻔﻜﻮره ﻣﺮدم ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم دادن ﻃﺮز ﺗﻔﻜﺮاﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﺗﻌﻤﻴﻞ ﻣﻲ ﮔﺮدد ‪ .‬ﻫﻤﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺑﺎور ﺑﻮده ﻛﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﺗﺮﺑﻴﻪ اﻓﻐﺎﻧﻬﺎ از ﻳﻚ‬ ‫ﺗﻘﺪم ﺑﺮﺧﻮردار ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎر ﻃﺮق زﻳﺎد ﺟﻬﺖ اﻧﻜﺸﺎف اﺳﺘﻌﺪاد ﻫﺎ ﺑﺮاي اﺷﺨﺎص ﻣﻨﻔﺮد وﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ د رﺗﺮﻛﻴﺐ دوﻟﺖ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻮده ﺗﺎ آﻧﻬﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻔﻜﻮره‬ ‫ﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﻛﺴﺐ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﻫﻴﭻ دﻟﻴﻞ وﮔﻮاﻫﻲ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ زﻧﺎن از اﻳﻦ آﻣﻮزش اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻨﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ ،‬ﺷﻤﺎ ﺳﺎﻋﻲ ﺑﻮده ﺗﺎ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻫﺎي ذﻳﻞ در ﻧﺎﺣﻴﻪ وﻣﺤﻞ ﺑﻮد‬ ‫وﺑﺎش ﺗﺎن ﻗﺎﺑﻞ دﺳﺘﺮس ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫● اﻧﺴﺘﻴﻮت ﺑﺮاي ﺗﻘﻮﻳﻪ اداره ﻣﺪﻧﻲ ﻣﻠﻲ‬ ‫● ﮔﺮوپ ﻫﺎ ﺑﺮاي ﺗﻘﻮﻳﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ اﺳﺘﻌﺪادﻫﺎ‬ ‫● ﭘﺮوﮔﺮام ﺑﺎزﺳﺎزي وﺗﻘﺪم اﺻﻼﺣﺎت‬ ‫( – وا ﻧﺘﻘﺎل داﻧﺶ از ﻃﺮﻳﻖ ﺷﺒﻜﻪ ﻫﺎي ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺷﺪه‪ ●TOK .‬ﭘﺮوﮔﺮام اﻧﻜﺸﺎف ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ) ‪١٠‬‬ ‫( ﻣﻮﺋﺴﺴﻪ ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ ﻛﻪ اداره آﻣﻮزش را ﺑﻪ ﻋﻬﺪه دارد ‪ ●BRAC‬ﺑﺮك )‬ ‫( ‪ :‬ﻃﺮح واداره آﻣﻮزش زﻧﺎن ﻛﻼن ﺳﻦ ‪ ●SWIM‬ﺳﻮﻳﻢ )‬

‫‪ ٧‬در ﺟﻠﺴﺎت وواﻗﻌﻪ ﻫﺎ اﺷﺘﺮاك ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‬ ‫در ﻣﺎه ﻧﻮاﻣﺒﺮ ‪ ٢٠٠٤‬وزارت زﻧﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻳﻚ راه ﭘﻴﻤﺎﻳﻲ را در ﺟﺎده ﻫﺎي ﺷﻬﺮ ﻛﺎﺑﻞ ﺑﺮاه اﻧﺪاﺧﺘﻦ وﻣﺒﺎرزه ﺧﻮد را ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻲ اﻇﻬﺎر وﺑﻴﺎن ﻧﻤﻮدﻧﺪ ودر‬ ‫اﻳﻦ راه ﭘﻴﻤﺎﻳﻲ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎد زﻧﺎن وﻣﺮدان ﺣﺼﻪ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ واﻳﻦ راه ﭘﻴﻤﺎﻳﻲ ﻣﺴﺎﻟﻤﺖ آﻣﻴﺰ ﺑﻮده وﻫﻴﭻ ﻧﻮع ﻣﺸﻜﻞ اﻳﺠﺎد ﻧﮕﺮدﻳﺪ ‪ .‬اﻳﻦ راه ﭘﻴﻤﺎﻳﻲ از ﻃﺮﻳﻖ اﺧﺒﺎر ﻧﺸﺮ ﮔﺮدﻳﺪ‬ ‫وﻣﻮﺿﻮع وﺣﺸﺖ ﺧﺎﻧﻮاد ه ﮔﻲ ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ روﺷﻦ ﺷﺪ ‪.‬‬

‫‪72‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬ﺳﻬﻢ ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫ﺳﻬﻢ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺷﻤﺎ در اﻳﻦ واﻗﻌﻪ ﻫﺎ وراه ﭘﻴﻤﺎﻳﻲ ﻫﺎ ﻳﻚ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﺧﻮب ﺑﻮده و در ﺣﻘﻴﻘﺖ درﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺣﺼﻪ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﺗﺎ ﺻﺪاي ﺗﺎن ﺷﻨﻴﺪه ﺷﻮد وراه ﻫﺎي دﻳﮕﺮ اﺷﺘﺮاك‬ ‫ﺗﺎن در ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ ﻫﺎ ﺑﻮده ‪ .‬اﻳﻦ اﺷﺘﺮاك ﺗﺎن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺷﻤﺎ را از روﻳﺪاد ﻫﺎ ي ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﺒﺮ ﻧﻤﻮده ﺑﻠﻜﻪ از دﻳﮕﺮ ﺷﺒﻜﻪ ﻫﺎي اﻧﻜﺸﺎﻓﻲ درﻣﻤﻠﻜﺖ وﺷﻤﺎ را ﻗﺎدر ﻣﻲ ﺳﺎزد ﺗﺎ‬ ‫ﺷﺒﻜﻬﺎي ﺟﺪﻳﺪ اﻳﺠﺎد ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪.‬‬ ‫دروﻟﺴﻮاﻟﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ زﻳﺴﺖ دارﻳﺪ اﻣﻜﺎن دارد ﻛﻪ ﻣﺴﺎﻳﻞ ﻣﺘﻨﻮع دﻳﮕﺮ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ووﻟﺴﻮال وﺷﻮراﻳﻲ وﻟﺴﻮاﻟﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺎزه ﺧﻮاﻫﺪ داد ﺗﺎ در ﺟﻠﺴﺎت ﺳﻬﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‬ ‫وﺷﻤﺎ ﻣﺠﺒﻮر ﻧﺒﻮده ﻛﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ وﻓﻘﻂ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﮔﻮش ﺑﺪﻫﻴﺪ وﺣﻀﻮر ﺗﺎن در آﻧﺠﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ اﺗﺨﺎذ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻲ ﺗﻔﺎوت ﻧﻴﺴﺖ واﻳﻦ‬ ‫ﻃﻮر ﺧﻮد ﺷﻤﺎ ﻧﺎدﻳﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻳﺪ ‪.‬‬ ‫زﻧﺎن ﭼﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ؟‬ ‫ﺣﺎﻻ ﭘﺮوﮔﺮام ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﻠﻲ در ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻗﺮﻳﻪ ﻫﺎي اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﻮﺟﻮد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﻚ ﻣﻘﺪار ﭘﻮل وﻳﺎ ﺑﻮدﺟﻪ ﻣﻌﻴﻦ ﺗﺨﺼﻴﺺ داده ﺷﺪه اﺳﺖ واﻳﻦ ﻗﺮﻳﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﻣﻮرد‬ ‫ﻣﺼﺮف ﺑﻮدﺟﻪ ﻣﻌﻴﻨﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﺿﺮورت ﻗﺮﻳﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ اﺗﺨﺎذ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ وﺣﺘﻲ درﻳﻚ ﻗﺮﻳﻪ ‪ ٤٠٠٠٠‬ﻫﺰار داﻟﺮ اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ داده ﺷﺪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎي آﺑﺮﺳﺎﻧﻲ ﺑﺮاي زﻣﻴﻦ ﻫﺎي‬ ‫زراﻋﺘﻲ وﺑﺎغ ﻫﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ وﻫﻤﭽﻨﺎن ﻳﻚ ﻣﻘﺪاري از اﻳﻦ ﭘﻮل ﺑﺮاي اﻋﻤﺎر ﻳﻚ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻪ ﻣﺼﺮف رﺳﻴﺪ ‪ .‬ﻣﺮد ﻫﺎ ﻓﻘﻂ ده ﻓﻴﺼﺪ ) ‪ ( ١٠ ٪‬اﻳﻦ ﭘﻮل را ﺑﺮاي زﻧﺎن‬ ‫ﺗﺨﺼﻴﺺ دادﻧﺪ وﻳﻚ ﺧﻴﺎﻃﺨﺎﻧﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ ﺑﺎ وﺟﻮد آن ‪ ٥٦‬زن ﻣﻴﺨﻮاﺳﺘﻨﺪ در ﺧﻴﺎﻃﺨﺎﻧﻪ اﺷﺘﺮاك ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ وﻓﻘﻂ ‪ ١٢‬زن از ﻃﺮف ﻗﺒﻞ از ﻇﻬﺮ و ‪١١‬ﺗﻦ زن دﻳﮕﺮ ﺑﻌﺪ از‬ ‫ﻇﻬﺮ اﺳﺘﺨﺪام ﮔﺮدﻳﺪ ‪ .‬درﻣﺪت ﻛﻮﺗﺎه ﻣﻮاد ﺧﻴﺎﻃﻲ ﺗﻤﺎم ﮔﺮدﻳﺪ و دﻳﮕﺮ ﭘﻮل ﺑﺮاي ﺧﺮﻳﺪاري ﻣﻮاد ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﺒﻮد ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ زﻧﺎن در ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺳﻬﻢ ﻣﻴﺪاﺷﺘﻨﺪ ﻛﺪام ﭼﻴﺰ ﻫﺎ را ﺗﺮﺟﻴﻊ ﻣﻲ دادﻧﺪ ؟ ﺑﺮاي ﻛﺘﺎب ﻫﺬا ‪ ٥٠‬ﺗﻦ زن ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺷﺪه وﺣﺘﻲ ﻳﻚ ﺗﻦ ﻫﻢ اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮوﻋﻼﻗﻪ ﻣﻨﺪي ﺑﺮاي‬ ‫ﺿﺮورت اﻳﺠﺎد ﻛﻮرس ﺧﻴﺎﻃﻲ ﻧﺸﺎن ﻧﺪادﻧﺪ ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺗﺮﺑﻴﻪ ‪ ،‬ﺳﻬﻮﻟﺖ ﻫﺎي ﺻﺤﻲ واﻣﻜﺎﻧﺎت وﻇﻴﻔﻪ ﻣﻴﺨﻮاﺳﺘﻨﺪ ‪ .‬ﺷﺎﻳﺪ زﻧﺎن ﺗﺼﻤﻴﻢ داﺷﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﻳﻚ ﻣﻌﻠﻢ ﺳﻮاد‬ ‫آﻣﻮزي را اﺳﺘﺨﺪام ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ وﻳﻚ ﻣﻌﻠﻢ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺳﻲ ﺷﺎﮔﺮد را در ﻳﻚ ﺻﻨﻒ‬ ‫‪ SME‬ﺗﺪرﻳﺲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻟﻬﺬا زﻧﺎن اﻣﻜﺎﻧﺎت اﺷﺘﺮاك را در ﻛﻮرس ﻣﻴﺪاﺷﺘﻨﺪ ﺷﺎﻳﺪ آﻧﻬﺎ ﭘﺮوﮔﺮام‬ ‫ﻳﺎ ﻗﺮﺿﻪ ﻫﺎي ﻛﻢ ﺟﻬﺖ ﺗﺸﺒﺴﺎت ﺧﺼﻮﺻﻲ ‪ ،‬ﻛﻪ ﺧﻮد ﻳﻚ ﻗﺮﺿﻪ ﺑﺮاي آﻏﺎز ﻳﻚ ﺗﺠﺎرت ﻛﻮﭼﻚ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺮﺑﻴﻪ زﻧﺒﻮر ﻋﺴﻞ وﻓﺮوش ﻣﺤﺼﻮﻻت آن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬

‫‪ ٨‬طرﻳﻘﻪ ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﻬﺖ اﺷﺘﺮا ك در ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫در اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻌﻀﻲ از ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ ﻛﻪ زﻧﺎن ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎﺳﻴﺎﺳﺖ ﺗﻤﺎس داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ ،‬ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﻫﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻮﭼﻚ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ اﻫﺪاف‬ ‫ﻧﻬﺎﻳﻲ وﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﻲ ﺳﺎزد ‪.‬‬ ‫● اﮔﺮ ﺷﻤﺎ رأي داده ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﭘﺲ ﻛﺴﻲ دﻳﮕﺮ را ﻛﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ رأي ﺑﺪﻫﺪ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ اﻃﻔﺎل ﺷﺎن‬ ‫را ﻣﻮﻇﺒﺖ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ وﻳﺎ ﺑﺮاي دو ﻓﺎﻣﻴﻞ در روزاﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻃﻌﺎم ﭘﺨﺘﻪ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪.‬‬ ‫● ﺻﺮف ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ ﺗﺸﻜﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ زﻧﺎن دﻳﮕﺮ را ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺗﻤﺎس دارﻧﺪ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪.‬‬ ‫● ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻳﻚ ﺳﻤﺒﻮل ﺣﺰب ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ وﻳﺎ ﻓﻴﺘﻪ ﮔﻼﺑﻲ ﺑﺮاي ﻣﺒﺎرزه ﺑﺮ ﺿﺪ ﺳﺮﻃﺎن ﺳﻴﻨﻪ وﻳﺎ ﻓﻴﺘﻪ ﺳﺮخ ﺑﺮاي ﻣﺒﺎرزه در‬ ‫ﺿﺪ اﻳﺪز را ﺑﺎﺧﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ‪.‬‬ ‫● ﻧﺎم ﺗﺎن را در ﻳﻚ ﻋﺮﻳﻀﻪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ﻛﻪ اﻣﻀﺎء ﺻﺪ ﻫﺎ ﺷﺨﺺ را ﺿﺮورت داﺷﺘﻪ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺳﺎزﻣﺎ ن وﻳﺎ دوﻟﺖ اراﺋﻪ ﺑﺪارﻳﺪ ‪.‬‬ ‫● اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ اﻓﻜﺎر ﺧﻮد را ﻋﻤﻠﻲ دارﻳﺪ ﺑﺎ ﺷﺨﺼﻲ دﻳﮕﺮي‬ ‫ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﻛﻪ وي ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫● در ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻫﺎ وارزﻳﺎﺑﻲ ﻫﺎﺳﻬﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ‪.‬‬ ‫● در اﺧﺒﺎر ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ ﺑﻮده از ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺑﺎﺧﺒﺮ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻫﻴﭽﻜﺲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫از ﺷﻤﺎ ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪.‬‬ ‫اﺧﻴﺮاَ ﻛﻪ ﻣﺎرﮔﺮﻳﺖ ﻣﻴﺪ اﻇﻬﺎر ﻧﻤﻮده ﺑﻮد ﻳﻚ ﺟﻨﺒﻪ ﺗﺸﻮﻳﻘﻲ داﺷﺖ او ﻳﻚ‬ ‫ﻋﺎﻟﻢ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﻲ آﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﻣﺸﻬﻮر واز ﻳﻚ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻋﺎﻟﻲ ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ ﺑﻮد‬ ‫ﻛﻪ در ﺳﺎل ‪ ١٩٧٨‬ﻓﻮت ﻧﻤﻮد ‪.‬‬ ‫" ﻫﺮﮔﺰ ﻣﺸﻜﻮك ﻧﺒﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﮔﺮوپ ﻋﻮام ﺑﺎﻣﻼﺣﻈﺎت ﺟﻬﺎن را ﺗﻐﻴﺮ ﺑﺪﻫﺪ ‪ ،‬درﺣﻘﻴﻘﺖ اﻳﻦ ﻳﮕﺎﻧﻪ ﭼﻴﺰي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ‪".‬‬

‫‪73‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬ﺳﻬﻢ ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﺳﻴﺎﺳﺖ‬

‫‪74‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬اﻓﻐﺎﻧﻬﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﮐﻨﻨﺪ ‪:‬ﻧﺘﺎﻳﺞ درزﻧﺪﮔﯽ ﻋﻮام‬

‫ﻓﺼﻞ ﺷﺸﻢ‪ :‬اﻓﻐﺎﻧﻬﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻛﻨﻨﺪ ‪:‬ﻧﺘﺎﻳﺞ درزﻧﺪﮔﻲ ﻋﻮام‬ ‫زﻧﺪﮔﻲ ﻣﺮدم از ﻛﺠﺎ آﻏﺎز ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ وﺑﻪ ﻛﺠﺎﺧﺘﻢ ﻣﻲ ﮔﺮدد؟‬ ‫دراﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﻣﺎ راه ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ را در زﻧﺪﮔﻲ ﻣﺮدم ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻴﻨﻤﺎﻳﻴﻢ‪ :‬از ﻃﺮﻳﻖ اﻧﻜﺸﺎف ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ‪ ،‬از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺮوﻳﺞ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ازﻃﺮﻳﻖ ﻓﻌﺎل ﺑﻮدن‬ ‫درﺳﻴﺎﺳﺖ ‪.‬ﺑﺎﺳﻬﻢ درزﻧﺪﮔﻲ ﻣﺮدم ‪ ،‬ﺻﺪاﻳﻲ زﻧﺎن دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺷﻨﻴﺪه ﺷﺪ وازﺳﺎل ‪ ٢٠٠١‬ﺑﻪ اﻳﻨﻄﺮف ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎي زﻳﺎد ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻜﺎﺗﺐ‬ ‫وﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻫﺎ دوﺑﺎره ﺑﺮاي زﻧﺎن ودﺧﺘﺮان ﺑﺎز ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬زﻧﺎن دوﺑﺎره ﻣﻮﻗﻒ ﻫﺎي ﻣﺴﻠﻜﻲ را اﺣﺮاز ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ واﻳﺸﺎن در ﺧﺎرج از ﻣﻨﺰل وﻇﺎﻳﻒ ﻛﺴﺐ ﻣﻲ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ زﻧﺎن وﻣﺮدان ﺣﻘﻮق ﻣﺴﺎوي داﺷﺘﻪ واﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺷﺮاﻳﻂ واﻇﻬﺎرات ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ را ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻛﺮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫داﻛﺘﺮ ﺛﺮﻳﺎ رﺣﻴﻢ ﺻﺒﺢ رﻧﮓ ﻣﻌﻴﻦ وﻣﺘﺼﺪي وزارت‬ ‫زﻧﺎن درﻣﺎه ﻣﺎرچ ‪٢٠٠٥‬در ﻳﻚ ﺳﻴﻤﻴﻨﺎر درﺑﺎره ﺳﻬﻢ‬ ‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ وﺳﻴﺎﺳﻲ زﻧﺎن ﮔﻔﺖ‪ " :‬ﺷﻨﺎﺧﺖ زﻧﺎن ﺻﺮف‬ ‫در ﻗﺎﻧﻮن رﺿﺎﻳﺖ ﺑﺨﺶ ﻧﺒﻮده ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﻋﻤﻠﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮددﺗﺎ ﺣﻘﻮق زﻧﺎن ﺗﻜﻤﻴﻞ ﮔﺮدد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ‬ ‫اﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎ ﺗﺎﺑﻊ دﺳﺘﺒﺮد ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪ ".‬او اﺿﺎﻓﻪ‬ ‫ﻛﺮد ﻛﻪ " ﺳﻌﺎدت ‪ ،‬اﻧﻜﺸﺎف ﺳﻴﺎﺳﻲ ودﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ‬ ‫ﺑﺪون ﺳﻬﻢ ﻓﻌﺎل زﻧﺎن ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻋﻤﻠﻲ ﮔﺮدد‪".‬‬ ‫وﻇﺎﻳﻒ زﻧﺎن وﻣﺮدان اﻓﻐﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ارزﺷﻬﺎي‬ ‫ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ وﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ رادر زﻧﺪﮔﻲ روزﻣﺮه ﺧﻮد‬ ‫ﻋﻤﻠﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ :‬آﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﺮاﻳﻂ ﻓﻮق درﻣﻨﺎزل‬ ‫واﺟﺘﻤﺎع زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻗﻮاﻧﻴﻦ در ﻫﺮ ﻛﺸﻮر ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﺎﻟﻮده‬ ‫ﺧﺎﻧﻮاده ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ – ﺣﺎﻻﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ اﻋﻤﺎر ﺷﺮوع ﻧﻤﺎﻳﻢ ‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎﻣﻲ داﻧﻴﺴﺘﻴﺪ ؟‬ ‫در ﺳﻴﻤﻴﻨﺎر ‪ ٣٥‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه از اﺣﺰاب ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻴﺎﺳﻲ اﺷﺘﺮاك ﻧﻤﻮده ﻛﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎَ ﺗﻤﺎم ﺷﺎن ﻣﺮدان ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎوﺟﻮد اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻫﺎ ﻳﻚ ﺳﻨﺪ ﻛﻪ رﺷﺪ واﻧﻜﺸﺎف‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ زﻧﺎن را ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻣﻲ ﻧﻤﻮد ﺑﻪ اﻣﻀﺎء رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ‪ .‬ﺳﻨﺪ ﻫﺬا ﺑﻨﺎم ﻳﻚ دﺳﺘﺎورد ﺳﻴﻤﻴﻨﺎر در ﺑﺎره ﺳﻬﻢ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ وﺳﻴﺎﺳﻲ زﻧﺎن در ﻣﺎرچ ‪٢٠٠٥‬‬ ‫ﻳﺎدﻣﻴﮕﺮدد‪.‬ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم اﻳﻨﻜﻪ ﻛﻢ از ﻛﻢ‪ ٣٥‬اﺣﺰاب ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻣﺮﺑﻮط زﻧﺎن ﺗﻌﻬﺪ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺮدم ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ اﺣﺰاب ﺳﻴﺎﺳﻲ وﻋﺪه ﻫﺎي‬ ‫ﺧﻮد را اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ ‪.‬‬ ‫اﻣﺎ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻛﺮد؟ زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻳﻚ ﻗﺎﻧﻮن وﻳﺎ ﻳﻚ ﺗﻐﻴﺮ ﻋﻤﻠﻲ دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﺸﻜﻞ وﻳﺎ ﻧﺎﻣﻤﻜﻦ ﺷﻮد ‪،‬ﻣﺮدم ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ " اﻳﻦ رﻓﺘﺎر ﺟﺰء ﻛﻠﺘﻮر‬ ‫ﻣﺎﻣﻴﺒﺎﺷﺪ وﻣﺎ ﺗﻐﻴﺮ ﻧﻤﻲ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ " آﻧﻬﺎ ﻳﻚ ﺗﺎرﻳﺦ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻋﻨﻌﻨﺎت ﻣﺮد ﺳﺎﻻري را ﻣﻘﺼﺮ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺷﺎن اﺟﺎزه ﺗﻐﻴﺮ را ﺑﺮاي‬ ‫ﺷﺎن ﻧﻤﻲ دﻫﺪ‪ .‬وﻟﻲ وﻇﻴﻔﻪ ﻫﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺮدم ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺗﺤﺮك وﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﺧﻮب ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻫﻤﻪ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻧﻤﺎﻳﺪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻳﮕﺎﻧﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ درﺣﺎﻟﺖ‬ ‫ﺗﻐﻴﺮ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﻤﺎﻟﻚ دﻳﮕﺮ از ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻮﺳﻨﻴﺎ ﻫﺮزﻳﮕﻮﻳﻨﺎﻋﻴﻦ ﻣﺮاﺣﻞ راﺳﭙﺮي ﻧﻤﻮده اﺳﺖ از ‪١٩٩٢‬اﻟﻲ ‪ ١٩٩٥‬ﻳﻚ ﺟﻨﮓ ﺧﻮﻧﻴﻦ ﺑﻴﻦ ﻫﻔﺖ اﻳﺎﻟﺖ ﻳﻚ ﻣﻤﻠﻜﺖ در ﺟﻨﻮب ﻏﺮﺑﻲ اروﭘﺎ ﺑﻨﺎم‬ ‫ﻳﻮﮔﻮﺳﻼوﻳﺎ ﺟﺮﻳﺎن داﺷﺖ ‪ .‬ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﺟﻤﻬﻮرﻳﺖ ﻫﺎ ﺑﻨﺎم ﺑﻮﺳﻨﻴﺎ ﻫﺮزﻳﮕﻮﻳﻨﺎ ‪ ،‬ﺑﺴﻴﺎر ﺗﺤﻤﻞ ﻧﻤﻮد وﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻤﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ده‬ ‫ﺳﺎل ﺑﺨﺎﻃﺮ اﺣﻴﺎي ﻣﺠﺪد اﻳﻦ ﻛﻮﺷﻴﺪ ‪ .‬ﻣﺆﺳﺴﺎت دوﻟﺘﻲ دوﺑﺎره اﻳﺠﺎد ﮔﺮدﻳﺪ ‪ ،‬ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ وﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻌﻠﻤﻴﻢ ﺗﺮﺑﻴﻪ اﻧﻜﺸﺎف ﻧﻤﻮد ‪ .‬اﻣﺮوز ﺑﻮﺳﻨﻴﺎ‬ ‫ﻫﺮزﻳﮕﻮﻳﻨﺎ ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ‪ ،‬دوﻟﺖ ﺑﻬﺘﺮ وﻳﻚ رﻳﻜﺎرد ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ دارد‪ .‬ﺣﺎﻻ ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﻮﺑﺘﺮ وﺑﻬﺘﺮ را ﺑﻮﺳﻨﻴﺎ ﻫﺮزﻳﮕﻮﻳﻨﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﻤﻬﻮرﻳﺖ ﻫﺎي ﻛﻪ در‬ ‫ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﻲ آن ﻗﺮارداﺷﺘﻪ وﻗﺒﻼَ در ﺣﺎﻟﺖ ﺟﻨﮓ ﺑﺎآﻧﻬﺎ ﺑﻮدﻧﺪﻣﻮﻗﻌﻴﺖ دارد‪.‬‬ ‫ﭼﻄﻮر اﻛﻤﺎل ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺗﻐﻴﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫در ﭼﻴﻦ ﺑﺴﺘﻪ ﻛﺮدن ﭘﺎﻫﺎي زﻧﺎن ﻫﻤﺮاي ﺑﻨﺪاژ ﻳﻚ ﻋﻨﻌﻨﻪ ﺑﻮد زﻳﺮا ﻛﻪ ﭘﺎﻫﺎي ﺧﻮرد ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻘﺒﻮل ﺟﻠﻮه ﻣﻲ داد ﺑﻠﻜﻪ ﻳﻚ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﺧﻮب ﺑﺮاي ﺟﺰب ﻧﻤﻮدن داﻣﺎد ﺑﻜﺎر ﻣﻴﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺪاژ ﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﺗﻨﮓ ودردآور ﺑﻮده ﭘﺎﻫﺎي زﻧﺎن راﺧﺮاب ﻣﻴﻜﺮد ﻛﻪ درﻋﻮاﻗﺐ آﻧﻬﺎ درﺗﻤﺎم زﻧﺪﮔﻲ از ﻧﺎﺣﻴﻪ اي ﭘﺎﻫﺎ درد ورﻧﺞ راﻣﺘﺤﻤﻞ ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻳﻚ ﻋﻨﻌﻨﻪ ﻳﺎ ﻛﻠﺘﻮر زﻳﺎن‬ ‫آور ﺑﻮد وزﻣﺎﻧﻴﻜﻪ اﻧﻘﻼب ‪١٩١١‬ﺳﻮن ﻳﺎت ﺳﻦ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن آﻣﺪ اﻳﻦ ﻋﻨﻌﻨﻪ ﺑﻄﻮر ﻋﺎﺟﻞ ﻣﻨﻊ ﮔﺮدﻳﺪ واز ﻓﻴﺸﻦ زﻧﺎن دور ﮔﺮدﻳﺪ ‪.‬‬

‫‪75‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬اﻓﻐﺎﻧﻬﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﮐﻨﻨﺪ ‪:‬ﻧﺘﺎﻳﺞ درزﻧﺪﮔﯽ ﻋﻮام‬ ‫ﺑﺎوﺟﻮد ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻋﻠﻤﻲ ﻛﻪ ﻛﺸﻴﺪن ﺳﮕﺮت اﻧﺴﺎن را ﺑﻪ ﻣﺮگ ﺗﺤﺪﻳﺪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ ،‬ﺑﺎ آﻧﻬﻢ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺮدم ﺳﮕﺮت‬ ‫اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﺮاي دوﻟﺖ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺗﺪاوي ﺧﻴﻠﻲ ﮔﺮان ﺗﻤﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ درﻣﺠﺎورت‬ ‫اﺷﺨﺎص ﺳﮕﺮﺗﻲ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ دود ﺳﮕﺮت ﺑﺮاي ﺷﺎن ﺧﻴﻠﻲ ﺧﻄﺮﻧﺎك ﺑﻮده ﺧﺼﻮﺻﺎَ ﺑﺮاي اﻃﻔﺎل ﺧﻮرد‬ ‫وﻧﻮزاد‪ .‬ﻛﺸﻴﺪن ﺳﮕﺮت ﻳﻚ ﻋﻨﻌﻨﻪ زﻳﺎن آور ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ودوﻟﺖ ﻫﺎ ﺧﻮد را ﺣﻖ ﺑﺠﺎﻧﺐ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﺮاﻳﻂ‬ ‫ﺧﻴﻠﻲ ﺟﺪي را ﻋﻠﻴﻪ ﻛﺸﻴﺪن ﺳﮕﺮت وﺿﻊ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼَ در ﻣﺼﺮ ﻳﻚ ﻛﺸﻮر اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺒﺎﻛﻮ را ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻤﻮده‬ ‫واﻣﺎ ﻛﺸﻴﺪن ﺳﮕﺮت را درﺗﻤﺎم وﺳﺎﻳﻞ ﺗﺮاﻧﺴﭙﻮرﺗﻲ ﻋﺎﻣﻪ ﻣﻨﻊ ﻗﺮارداده اﺳﺖ ‪ .‬دراﻛﺜﺮ ﻣﻤﺎﻟﻚ اروﭘﺎﻳﻲ ﻛﺸﻴﺪن‬ ‫ﺳﮕﺮت در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎي ﻋﺎﻣﻪ اﺟﺎزه ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ در اﻛﺜﺮ ﻣﻤﺎﻟﻚ دﻳﮕﺮ ﻣﺮدم ﺑﺎﻻي ﺳﻦ ‪ ١٦‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫ﺳﮕﺮت ﺑﺨﺮﻧﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻣﺮﻋﻲ اﻻﺟﺮاء ﺑﻮده واز ﺗﻌﺪا اﺷﺨﺎص ﺳﮕﺮﺗﻲ ﻛﺎﺳﺘﻪ اﺳﺖ ‪ .‬در ﺑﺴﻴﺎري از‬ ‫ﻛﻠﺘﻮرﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺠﻠﻴﻞ ﻣﺮاﺳﻢ ﺧﺎص ﺑﺎ ﻧﻮﺷﻴﺪن ﻳﻚ ﻧﻮﺷﺎﺑﻪ اﻟﻜﻬﻮﻟﻲ ﻣﺜﻞ واﻳﻦ ﻳﺎ ﺑﻴﺮ ﻣﻌﻤﻮل ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﻮﺷﻴﺪن‬ ‫ﻣﻘﺪار زﻳﺎد اﻟﻜﻬﻮل اﺛﺮات ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺟﺪي در ارﮔﺎﻧﻴﺰﻣﻲ ﺑﺪن ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آورد اﮔﺮ ﻳﻚ ﺷﺨﺺ ﺑﻌﺪ از ﻧﻮﺷﻴﺪن‬ ‫اﻟﻜﻬﻮل ﻣﻮﺗﺮ ﺑﺮاﻧﺪ اﺣﺘﻤﺎل ﻗﻮي وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺗﺼﺎدم ﺗﺮاﻓﻴﻜﻲ ﺻﻮرت ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬ﺑﻴﺴﺖ ﻗﺒﻞ ﺗﻌﺪاد ﺗﺼﺎدم‬ ‫ﺗﺮاﻓﻴﻜﻲ از ﻧﻮﺷﻴﺪن اﻟﻠﻬﻮل ﺗﻜﺎن دﻫﻨﺪن ﺑﻮد ﻣﺮدﻫﺎ زﻳﺎد اﻟﻜﻬﻮل ﻣﻲ ﻧﻮﺷﻴﺪﻧﺪ وﻣﻮﺗﺮ ﻣﻲ راﻧﺪﻧﺪ وﻣﻲ‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻣﺮداﻧﮕﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪاَ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻮﺗﺮ راﻧﺪن را ﺑﻌﺪاز ﻧﻮﺷﻴﺪن زﻳﺎد از ﻳﻚ ﮔﻴﻼس اﻟﻠﻬﻮل ﻏﻴﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﭘﻮﻟﻴﺲ ﺑﺮاﻓﻴﻚ‬ ‫درﻳﻮران را اﺟﺎزه دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺴﺖ اﻟﻜﻬﻮل ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬اﻋﻼﻧﺎت در ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ورادﻳﻮ ﻧﻮﺷﻴﺪن اﻟﻜﻬﻮل را ﻏﻴﺮ ﻋﺎدي ﺟﻠﻮه دادﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻃﺮز ﺗﻔﻜﺮ در ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎ ﻓﺮق‬ ‫ﻧﻤﻮده ‪ ،‬ﺗﺮدﻳﺪ اﻟﻜﻬﻮل در ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺑﺨﺎﻃﺮ راﻧﺪن ﻣﻮﺗﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺳﻴﺎﻳﺶ ﻧﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﻫﺎ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻨﻌﻨﺎت در ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﻳﻚ ﭼﻴﺰ ﻧﺒﻮده ودرﺟﻮاﻣﻊ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻐﻴﺮ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺮدم اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬زﻧﺎن‬ ‫درﻫﺮ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ﻫﺎي ﻗﻮي ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺗﻐﻴﺮات ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬زﻧﺎن ﺑﺤﻴﺚ ﺳﺘﻮن ﻓﻘﺮات در ﺟﻮاﻣﻊ ﺑﺸﺮي ﺗﺴﻠﻂ ﻗﺎﻧﻮن را ارﺗﻘﺎ ﺑﺪﻫﻨﺪ ‪ .‬زﻧﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﺜﺒﺖ وﻣﺒﺎﺣﺜﺎت ﺻﻠﺢ آﻣﻴﺰ را ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻧﻘﺶ زﻧﺎن درزﻧﺪﮔﻲ ﺑﺸﺮي ﻓﻘﻂ آﻏﺎز ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ﺻﺪاي رﺳﺎ وﻣﺘﺤﺪ در ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫در ﻣﺒﺎﺣﺜﺎت زﻧﺎن در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺻﺤﺖ ‪ ،‬ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺗﺮﺑﻴﻪ ‪ ،‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ واﻣﻨﻴﺖ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت اﺻﻠﻲ درزﻧﺪﮔﻲ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ دﻳﮕﺮان ﺻﻠﺢ‬ ‫وﺗﺸﻮﻳﺸﻬﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ را اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ اﻣﺎﻣﻮﻗﻌﻴﺖ زﻧﺎن ﻳﮕﺎﻧﻪ ﻋﻼﻗﻪ ﺑﺰرگ اﺳﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ اﻛﺜﺮ زﻧﺎن در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن درﻋﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت اﻧﻜﺸﺎف‬ ‫ورﺷﺪ را ﺧﻮاﺳﺘﺎر اﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻴﻠﻴﻮﻧﻬﺎ زﻧﺎن درﺟﻬﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت را درﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﻤﻮد وﻗﺘﻴﻜﻪ او ﻟﺴﺖ ﻫﺸﺖ اﻫﺪاف‬ ‫اﻧﻜﺸﺎﻓﻲ ﻫﺰارﺳﺎﻟﻪ را ﺑﻪ ﭼﺎپ رﺳﺎﻧﺪ‪:‬‬ ‫ﻫﺪف ‪١‬‬

‫از رﻳﺸﻪ ﻛﻨﺪن ﻏﺮﺑﺖ ﺷﺪﻳﺪ وﮔﺮﺳﻨﮕﻲ‬

‫ﻫﺪف ‪٢‬‬

‫ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺗﺮﺑﻴﻪ اﺑﺘﺪاﻳﻲ در ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن‬

‫ﻫﺪف ‪٣‬‬

‫ارﺗﻘﺎء ﺗﺴﺎوﻳﻊ ﺣﻘﻮق زن وﻣﺮد واﺧﺘﻴﺎر دادن ﺑﻪ زن‬

‫ﻫﺪف ‪٤‬‬

‫ﻛﺎﺳﺘﻦ ﻣﺮگ اﻃﻔﺎل‬

‫ﻫﺪف ‪٥‬‬

‫اﻧﻜﺸﺎف ﺻﺤﺖ وﺣﻤﺎﻳﻪ ﻣﺎدر‬

‫ﻫﺪف ‪٦‬‬

‫ﻣﺒﺎرزه ﻋﻠﻴﻪ اﻳﺪز ‪ ،‬ﻣﻼرﻳﺎ واﻣﺮاز دﻳﮕﺮ‬

‫ﻫﺪف ‪٧‬‬

‫ﺗﺄﻣﻴﻦ وﻧﮕﻬﺪاري ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‬

‫ﻫﺪف ‪٨‬‬

‫رﺷﺪ ﻳﻚ ﻫﻤﻜﺎري ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﺑﺮاي اﻧﻜﺸﺎف ﺟﻬﺎﻧﻲ‬

‫آﻳﺎ اﻳﻦ اﻫﺪاف آﺷﻨﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ آﻳﺪ ؟ اﻳﻦ اﻫﺪاف ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﻪ ﻧﺸﺮات زﻧﺎن اﻓﻐﺎن اﺳﺖ ‪ .‬زﻧﺎن وﻣﺮدان دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﺑﺨﺸﻲ از اﺗﺤﺎد‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ ﺟﻬﺎﻧﻲ ‪ ،‬ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﻋﻴﻦ اﻫﺪاف را داﺷﺘﻪ ‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻨﺪ ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ اﺗﺤﺎد ﺧﻮد ﻳﻚ ﺻﺪاي رﺳﺎ وواﺣﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪76‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬اﻓﻐﺎﻧﻬﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﮐﻨﻨﺪ ‪:‬ﻧﺘﺎﻳﺞ درزﻧﺪﮔﯽ ﻋﻮام‬

‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ؟‬ ‫در اﻓﺮﻳﻘﺎي ﺟﻨﻮﺑﻲ ‪١١ ،‬ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﻳﻚ رژﻳﻢ ﻏﻴﺮ ﻋﺎدﻻﻧﻪ ﺑﻨﺎم اﭘﺎرﺗﺎﻳﺪ وﺟﻮد داﺷﺖ ‪ .‬ﻣﺮدم ﺳﻔﻴﺪ داراي ﺣﻘﻮق واﻣﺘﻴﺎزات وﻋﻠﻴﻪ ﺳﻴﺎ ﻫﺎ وﻣﺮدم داراي ﺟﻠﺪ‬ ‫رﻧﮕﻪ ﺗﺒﻌﻴﺾ وﺟﻮد داﺷﺖ ‪ .‬ﻗﺎﻧﻮن ﺗﺒﻌﻴﺾ ﻧﮋادي ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﺌﻮن زﻧﺪﮔﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ارﺗﺒﺎط داﺷﺖ وﺣﺘﻲ‬ ‫ﺷﺎﻣﻞ ﮔﺮﻓﺘﻦ وﻇﺎﻳﻒ ﻛﻪ در اﺧﺒﺎر " ﻓﻘﻂ – ﺳﻔﻴﺪ ﻫﺎ " ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻴﺸﺪ ‪ .‬ﺳﻴﺎﻫﺎ وﻣﺮدم رﻧﮕﻲ ﻧﻔﻮس زﻳﺎد‬ ‫ﺗﺮ اﻓﺮﻳﻘﺎي ﺟﻨﻮﺑﻲ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻴﺪادﻧﺪ ‪ ،‬اﻣﺎ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ اﺗﺤﺎد ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ رژﻳﻢ اﭘﺎرﺗﺎﻳﺪ‬ ‫را از ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﻧﺪ ‪ .‬ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪه ﻛﻪ ﻛﺎر ﻣﺸﺘﺮك زﻧﺎن اﻓﺮﻳﻘﺎي ﺟﻨﻮﺑﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺻﺪاي رﺳﺎ وﻣﺘﺤﺪ ﻋﻠﻴﻪ رژﻳﻢ‬ ‫اﭘﺎرﺗﺎﻳﺪ ﻳﺎ ﺗﺒﻐﻴﺾ ﻧﮋادي ﺑﻮد ودر ﺣﺮﻛﺖ ﺿﺪ اﭘﺎرﺗﺎﻳﺪ ﻳﻚ اﺛﺮ ﻣﻬﻢ واﺳﺎﺳﻲ ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻴﺸﺪ ‪.‬‬ ‫ﭼﺮا ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي زﻧﺎن در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن داﺷﺘﻦ " ﻳﻚ ﺻﺪاي رﺳﺎ وﻣﺘﺤﺪ " ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ؟ آﻳﺎ‬ ‫اﻧﺠﺎم دادن ﻳﻚ ﻛﺎر در ﺧﺎﻧﻪ وﻳﺎ ﺑﺎغ آﺳﺎﻧﺘﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺑﺎﻫﻢ دﻳﮕﺮ ﻳﻚ ﺟﺎ در ﻳﻚ ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﻲ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ ؟ آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺮاي ﻳﻚ اﺟﺘﻤﺎع ﻧﺎدﻳﺪه ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻳﻚ ﺻﺪاي ﻣﺘﺤﺪ وﻣﻌﻘﻮل ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺗﻐﻴﺮ آﺳﺎن اﺳﺖ ؟‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ وﻧﺸﺮات‬ ‫دوﻟﺖ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺮاي اﺣﻴﺎﻳﻲ ﺣﻘﻮق وآزادي زﻧﺎن ﻳﻚ ﺗﻘﺪم ﻋﺎﻟﻲ را ﻗﻴﺪ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ ‪ .‬اﻣﺎ دوﻟﺖ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻓﻘﻂ وﺿﻌﻴﺖ زﻧﺎن را در اﺟﺘﻤﺎع اﻧﻜﺸﺎف دﻫﺪ ‪.‬‬ ‫ﻣﺜﻼ َ ﺗﺨﻤﻴﻦ ﮔﺮدﻳﺪه ﻛﻪ ﺷﺶ ﻣﻴﻠﻴﻮن اﺷﺨﺎص ﻣﺴﻦ ﺿﺮورت ﺑﻪ آﻣﻮﺧﺘﻦ ﺳﻮاد دارﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﺰﻳﻨﻪ ‪ ٢‬ﺑﻴﻠﻴﻮن داﻟﺮ را اﻳﺠﺎب ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬ﺗﺼﻮر اﻳﻦ رﻗﻢ‬ ‫ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ؛ ﺷﺎﻳﺪ داﻟﺮ ﻣﻮرد ﺿﺮورت ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﻪ داﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺮﻧﺞ در دوﺑﻮﺟﻲ ﻛﻼن ! ﺣﻜﻮﻣﺖ اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺑﺪﺳﺘﺮس ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﻟﻬﺬا ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ‬ ‫اﻧﻜﺸﺎف ﻛﺮده وﻳﻚ ﻧﻘﺶ ﺑﺰرگ را ﺑﺮاي اﺣﻴﺎي ﻣﺠﺪد اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن اﻳﻔﺎ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪.‬‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ داراي ﻣﺆﺳﺴﺎت ﻏﻴﺮدوﻟﺘﻲ ﻣﺸﻬﻮر ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﺻﻠﻴﺐ ﺳﺮخ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎن داراي ﮔﺮوپ ﻫﺎي ﻣﺤﻠﻲ ﻣﺘﻨﻮع اﻧﺪ ‪ .‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ وﻣﺪاﻓﻊ اﺷﺨﺎص در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ اﻓﻐﺎﻧﻬﺎ ‪ .‬روزﻧﺎﻣﻪ وﻣﺠﻼت ﻧﻴﺰ ﺷﺎﻣﻞ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ‪ :‬ﻣﺜﻞ آﺋﻴﻨﻪ زﻧﺎن ﻳﺎ راه ﻧﻮ‪ ،‬دورﻧﻤﺎي روزاﻧﻪ‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ‪ .‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ داراي اﺟﺘﻤﺎﻋﺎت ‪ ،‬اﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎ وﻛﻠﭗ ﻫﺎي ﺳﭙﻮرﺗﻲ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺟﻮاﻣﻊ ﻣﺪﻧﻲ داراي ﺗﺠﺎرت ﻫﺎي ﺷﺨﺼﻲ ‪ ،‬دوﻛﺎن ﻫﺎ‬ ‫وﺧﺪﻣﺎت ﻋﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻣﺘﻮاﻧﺪ زﻧﺎن وﻣﺮدان ﻋﺎدي ﻛﻪ ﻣﻌﺎﻣﻼت ‪ ،‬ﺟﻠﺴﺎت وﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻛﺎر‬ ‫ﺧﻮب ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ‪ ،‬ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫ﺗﻮده ﻫﺎي ﻣﺮدم در ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ‬ ‫ﻛﺎﻣﻠﻪ ﻓﻴﺾ ﻳﺎر ﻣﺤﺼﻞ رﺷﺘﻪ ﻛﻤﻴﺎ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻌﺪاَ در ﻳﻚ ﺷﻔﺎﺧﺎﻧﻪ ﺑﺤﻴﺚ ﺗﻜﻨﺎﻟﻮﺟﺴﺖ وﻇﻴﻔﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺪاد ‪ .‬درﺷﺮاﻳﻂ‬ ‫ﻃﺎﻟﺒﺎن ‪ ،‬وي ﺑﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن رﻓﺘﻪ ﻣﺪت دو ﺳﺎل در ﻳﻚ ﻛﻤﭗ ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﮔﺎن ﻛﺎر ﻣﻲ ﻧﻤﻮد ‪ .‬آﻧﻮﻗﺖ اﺣﺴﺎس ﻧﻤﻮد ﻛﻪ وﺿﻌﻴﺖ‬ ‫زﻧﺎن اﻓﻐﺎن ﭼﻪ اﻧﺪازه ﺧﺮاب ورﻧﺞ آور ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬وي زﻳﺎدﺗﺮ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺧﻮد ﺷﺪه وﺗﺼﻤﻴﻢ اﺗﺨﺎذ ﻧﻤﻮد ﻛﻪ ﺟﻬﺖ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻛﺎﻣﻠﻪ ﺣﺎﻻ در‬ ‫رأس ﻳﻚ ﻣﺆﺳﺴﻪ ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ ﻣﺤﻠﻲ ﺑﻨﺎم زن ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ‪ .‬درﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ٢٠٠٤‬وي در وﻻﻳﺖ ﭘﺮوان ﻳﻚ ﺗﺤﻘﻴﻖ در ﻣﻮرد ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺧﻨﻮاده ﮔﻲ ﺑﺎ زﻧﺎن اﻧﺠﺎم‬ ‫داد ‪.‬‬ ‫اﻓﺰاﻳﺶ ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻲ ﺑﺮاي ﻛﺎﻣﻠﻪ ﺗﻜﺎن دﻫﻨﺪه ﺑﻮد وﮔﻔﺖ ‪ " :‬در اﺑﺘﺪاء اﻋﺘﻤﺎد زﻧﺎن راﺟﻠﺐ ﻛﺮدن ﻣﺸﻜﻞ ﺑﻮد اﻣﺎ ﺑﺮاي ﺷﺎن ﺗﻮﺿﻴﺢ دادﻳﻢ ﻛﻪ داﺷﺘﻦ‬ ‫ﻳﻚ ﺻﺪا در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ‪ .‬از ‪ ١٥٠٠‬زن ﻛﻪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﮔﺮدﻳﺪ ‪ ٦٥٠ ،‬آن در ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﺑﺴﻴﺎر ﺟﺪي ﺑﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ رﺳﺪ " ‪ .‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺎَ ﻧﺼﻒ‬ ‫زﻧﺎﻧﻴﻜﻪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺗﺤﺖ ﻳﻚ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺟﺪي ﻗﺮار داﺷﺘﻨﺪ ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﺗﻮﻫﻴﻦ‪ ،‬ﻟﺖ وﻛﻮب وﻓﺸﺎرﻫﺎي ﻣﺘﻨﻮع را ﺗﺤﻤﻞ ﻧﻤﻮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻴﻮه ﻫﺎ وﻳﺘﻴﻤﺎ ن از ﺧﺎﻧﻪ اﺧﺮاج‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪه وﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ ﮔﺪاﻳﻲ وﻓﺤﺸﺎ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺴﻠﻜﻲ واﺳﺘﻨﺪرد ﻫﺎي دﻗﻴﻖ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت وﮔﺰارش را ﺗﺮدﻳﺪ ﻧﻤﻲ ﻛﺮد ‪ .‬ﺧﺼﻮﺻﺎَ ﺑﺮاي‬ ‫ﻣﺮدان ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻓﻘﻂ واﻗﻌﻴﺖ ﻫﺎي ﺳﺨﺖ وﺟﺪي را ﻗﺒﻮل ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﮔﺬارش اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺮاي وزارت زﻧﺎن وﻛﻤﺴﻴﻮن ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ اﻓﻐﺎن‬ ‫) ‪ ( AIHRC‬ارﺳﺎل ﮔﺮدﻳﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﮔﺬارش ﻗﻮه اﺟﺮاﺋﻴﻪ ‪ ،‬ﭘﻮﻟﻴﺲ وﻗﻀﺎ راوادارﺑﻪ اﺟﺮات در ﺟﻬﺖ ﺗﻮﻗﻒ وﺧﺸﻮﻧﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪.‬‬ ‫در ‪ ١٩٩٧‬ﺷﻬﻼ ﻣﻴﻬﻦ دوﺳﺖ اﻧﺠﻤﻦ ﺧﻮد را ﺑﻨﺎم زﻧﺎن اﻓﻐﺎن ﻣﺪاﻓﻊ ﺣﻘﻮق زﻧﺎن اﻓﻐﺎن درﭘﺎﻛﺴﺘﺎن آﻏﺎزﻧﻤﻮد ‪ .‬ﺣﺎﻻ وي اﻧﺠﻤﻦ ﺧﻮد را در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎي‬ ‫ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﻴﺪان ﻫﻮاﻳﻲ ﻛﺎﺑﻞ اﻧﺘﻘﺎل داده اﺳﺖ او ﻗﺪرت وﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺗﺪوﻳﺮ ﻛﻮرس ﻫﺎ در ﺻﺤﺖ ‪ ،‬ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺗﺮﺑﻴﻪ ‪ ،‬اﻣﻮر ﻣﺎﻟﻲ ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ‪ ،‬زراﻋﺖ ‪ ،‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‪،‬‬ ‫ﻛﻤﭙﻮﺗﺮوﺳﭙﻮرت را داﺷﺘﻪ اﺳﺖ – ﺣﺘﻲ زﻳﺎدﺗﺮ از دوﻟﺖ ‪.‬‬

‫‪77‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬اﻓﻐﺎﻧﻬﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﮐﻨﻨﺪ ‪:‬ﻧﺘﺎﻳﺞ درزﻧﺪﮔﯽ ﻋﻮام‬ ‫ﺷﻬﻼ ﺑﺎ ﻣﺆﺳﺴﺎت دﻳﮕﺮ درﻳﻚ ﺗﻔﺎﻫﻢ وﻫﻤﻜﺎري ﺑﻮده اﻣﺎ او ﻛﻮﺷﺶ دارد ﺗﺎ ﺑﺮاي ﻣﻌﻠﻤﻴﻦ اﻧﺠﻤﻦ ﺧﻮد ﻣﻌﺎش در ﻳﺎﻓﺖ ﺑﺪارد ‪ .‬ﺑﺎزﻫﻢ اوزﻧﺎن را درﻏﺰﻧﻲ‬ ‫وﺑﺎﻣﻴﺎن ﻛﻤﻚ ﻧﻤﻮده ودرآﻳﻨﺪه ﻧﻴﺰ ﻣﺮدم را در ﺧﺎرج از ﻛﺎﺑﻞ ﻛﻤﻚ ﻣﻴﻨﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬ﻳﮕﺎﻧﻪ ﺗﺸﻮﻳﺶ وي ﭘﺮوﺑﻠﻤﻬﺎ در وﻻﻳﺎت اﺳﺖ ﺧﺼﻮﺻﺎَ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﻫﺎ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻧﻤﻲ ﮔﺬارﻧﺪ ﺗﺎ زﻧﺎن در زﻧﺪﮔﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺳﻬﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﺑﺎ آن ﻫﻢ وي ﺧﻮش وﻣﺴﺮور اﺳﺖ ﻛﻪ زﻧﺎن در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮري ﺳﻬﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ واﻧﺘﻈﺎر ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫دﻳﮕﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫ﻧﺴﺮﻳﻦ ﮔﺮوس ﻛﻪ ﻓﻮﺗﻮي آن در ﺻﻔﺤﻪ ‪ ۵٣‬اﻳﻦ ﻛﺘﺎب دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ ،‬ﻗﺒﻼَ ﻳﻚ ﻛﻮرس ﺳﻮاد آﻣﻮزي ﺑﺮاي زﻧﺎن وﺷﻮﻫﺮان ﺳﺎزﻣﺎن داد ‪ .‬در آﻏﺎز ﻳﻚ‬ ‫رﻗﺎﺑﺖ آﻣﻮزﺷﻲ ﺧﻮب دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﺪ اﻣﺎ وﻗﺘﻴﻜﻪ آﻧﻬﺎ زﻳﺎدﺗﺮ آﻣﻮﺧﺘﻨﺪ وﺷﺮوع ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﻛﺮدﻧﺪ وﺑﺎدوﺳﺘﻬﺎي ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ‪ .‬ﺑﻌﺪاَ ﻳﻚ‬ ‫ﻣﺮد ‪ ٥٠‬ﺳﺎﻟﻪ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻣﻜﺎﺗﺐ دوﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﺮاي ﺧﺎﻧﻢ ﺧﻮد ﻧﻤﻮد ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﺧﻮب ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن اﻳﻦ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪.‬‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻗﺒﻼَ ﺑﻪ رﺷﺪ وارﺗﻘﺎي آﮔﺎﻫﻲ ﺣﻤﺎﻳﻪ وﻣﺸﻮرت دادن ﭘﺎﻟﺴﻲ دوﻟﺖ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻣﺆﺳﺴﺎت آﻣﻮزﺷﻲ ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺗﺮﺑﻴﻪ وﺗﺪاوي ﻃﺒﻲ را ﻛﻤﻚ ﻣﻲ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬دﻳﮕﺮان ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ‪ ،‬ﺑﺨﺸﻬﺎي اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﺮژي اﻓﺘﺎب ﺑﺮاي ﻗﺮﻳﻪ ﻫﺎ وﺑﻤﺒﻬﺎي آب ‪ .‬روزﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ واﺳﺘﻴﺪﻳﻮم ﻫﺎي رادﻳﻮ اﺷﻜﺎل ﻛﻤﻚ واﺧﺒﺎر‬ ‫را ﺑﺮاي زﻧﺎن آﻣﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ آن ﻫﻢ ﻛﺎري زﻳﺎد در ﭘﻴﺶ رو ﺑﻮده وﻫﺮ ﻛﺎر ﻗﺎﺑﻞ ﺣﺴﺎب اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻛﺮده ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ؟‬ ‫ﻧﺴﺮﻳﻦ ‪ ،‬ﻛﺎﻣﻠﻪ وﺷﻬﻼ زﻧﺎن ﺑﺴﻴﺎر ﺗﻮاﻧﺎوﻣﺘﺤﺮك اﺳﺘﻨﺪ ‪ .‬ﻫﺮﻛﺲ ﻳﻚ اﻧﺠﻤﻦ را اﻳﺠﺎد ﻛﺮده ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﺪ ‪.‬‬ ‫●‬

‫در ﻳﻚ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺳﻬﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ‪ .‬اﮔﺮ ﻳﻚ ﺗﺤﻘﻴﻖ وﻳﺎ ﭘﺮﺳﺶ در ﻗﺮﻳﻪ ﺷﻤﺎ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪ ،‬ﺟﺮﺋﺖ ﺣﺼﻪ ﮔﺮﻓﺘﻦ وﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮدن را داﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻴﺪ ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ دادن ﻧﺎم ﺗﺎن ﻧﺒﻮده وﻛﺴﻲ دﻳﮕﺮ از ﺷﻤﺎ واﻗﻒ ﻧﻤﻲ ﮔﺮدد ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﮔﺬارش داده اﻳﺪ ‪ .‬ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﻛﻪ ﺷﻤﺎ اراﺋﻪ ﻣﻲ دارﻳﺪ در‬ ‫ﮔﺬارﺷﻬﺎي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ وﺿﻌﻴﺖ را ﺗﻐﻴﺮ ﻣﻲ دﻫﺪ ‪.‬‬

‫●‬

‫ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺗﺎ ن رادراﺧﺘﻴﺎر دﻳﮕﺮان ﺑﮕﺬارﻳﺪ ‪ .‬اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع ﺟﺪﻳﺪ را آﻣﻮﺧﺘﻴﺪ اﻗﻼَ ﭼﺎ ر ﻧﻔﺮ دﻳﮕﺮ را ﻣﻄﻠﻊ ﺳﺎزﻳﺪ ‪.‬اﻳﻨﻄﻮر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺧﺒﺮ ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫ﻧﺸﺮ ﮔﺮدد ‪ .‬ﻣﺜﻼَ ﻳﻚ ﻣﺎدر ﺑﺴﻴﺎر ﻏﻤﮕﻴﻦ ﻃﻔﻞ ﻣﺮﻳﺾ ﺧﻮدرا ﻧﺰد داﻛﺘﺮ اروﭘﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺑﺨﺶ اردو ﻛﺎر ﻣﻲ ﻧﻤﻮد ﺑﺮد واز ﮔﺮاف ﻗﻠﺐ ﺳﻮال ﻧﻤﻮد‬ ‫وداﻛﺘﺮ ﻣﻲ داﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﮔﺮاف ﻗﻠﺐ ﻛﺪام ﻓﺎﻳﺪه ﻧﺪارد اﻣﺎ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻣﺎدرش ﺷﺮوع ﺑﻪ دﻳﺪن ﻃﻔﻞ ﻛﺮد وﻟﺒﺎس ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﺗﻨﮓ ﺑﺮاي ﻃﻔﻞ ﺑﻮد از ﺑﺪﻧﺶ‬ ‫دور ﻧﻤﻮد ‪ .‬در ﻫﻤﺎن ﻟﺤﻈﻪ ﻃﻔﻞ ﻳﻚ ﻧﻔﺲ ﻋﻤﻴﻖ ﻛﺸﻴﺪه وﺑﻌﺪاَ ﻧﻔﺲ ﻧﻮرﻣﺎل ﻣﻲ ﻛﺸﻴﺪ داﻛﺘﺮ ﺑﺮاي ﻣﺎدرش ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻟﺒﺎس ﺑﺮاي ﻃﻔﻞ ﺧﻴﻠﻲ‬ ‫ﺗﻨﮓ ﺑﻮد وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﺎدر رﻓﺖ ﻳﻚ دوﺳﺘﺶ ﺑﺮاﻳﺶ ﻣﺸﻮره دادﻛﻪ اﻳﻦ ﻗﺼﻪ را ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ در ﻗﺮﻳﻪ ﺑﮕﻮﻳﺪ ‪ .‬ﻃﻔﻞ زﻧﺪﮔﻲ ﻧﻮرﻣﺎل ﻧﻤﻮده وﻣﺎدرش‬ ‫ﺑﺮاي دوﺳﺘﺎن ﺧﻮد ﮔﻔﺖ ﻛﻪ اﻃﻔﺎل را ﺑﺎ ﻗﻨﺪاق ﺑﺴﺘﻪ ﻧﻨﻤﺎﺋﻴﺪ ‪.‬‬

‫●‬

‫ﻳﻚ ﻛﻠﭗ را ﺑﺎز ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ اﮔﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻳﻚ ﺟﻠﺴﻪ زﻧﺎن را ﺑﺮاي دوﺳﺘﺎن وﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﻫﺎ ﺷﺮوع ﻛﻨﻴﺪ ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ از ﻳﻚ ﻣﺠﻠﻪ وﻳﺎ روزﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮاي‬ ‫دﻳﮕﺮان ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ ودرﺑﺎره اﺧﺒﺎر وﻃﺮق ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻼت ﻣﺒﺎﺣﺜﻪ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﻃﻮر‬ ‫ﺟﻠﺴﺎت ﻫﻔﺘﻪ وار ﺑﻌﻀﻲ زﻧﺎن ﻛﻪ ﺧﻮد را ﺗﻨﻬﺎ اﺣﺴﺎس ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ وﻳﺎ‬ ‫ﻣﺸﻜﻼت ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ دارﻧﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‪.‬‬

‫●‬

‫ﺗﻐﻴﺮات را ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺮاي اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ از ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺧﻮد ﺷﺮوع ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬در‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ دو ﺿﺮب اﻟﻤﺜﻞ ذﻳﻞ ﻣﻮﺿﻮع را ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪:‬‬ ‫» اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﺮاي اﻃﻔﺎل ﺗﺎن ﭼﻴﺰي ﺑﺪﻫﻴﺪ ‪ ،‬ﻣﺜﺎل ﺧﻮب‬ ‫ﺑﺪﻫﻴﺪ «‬ ‫» ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺟﻬﺎن ﻳﻚ ﺟﺎي ﺧﻮﺑﺘﺮ ‪ ،‬از ﺧﺎﻧﻪ ﺧﻮد ﺷﺮوع ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‬

‫دﺧﺘﺮان وﭘﺴﺮان ﺗﺎن را ﻣﺴﺎوﻳﺎﻧﻪ ﭘﺮورش ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ رادر ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺗﺎن ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪ .‬ﺷﻤﺎ از ﻛﺸﺘﻦ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻋﺰت وﻳﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﻏﻴﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺣﻤﺎﻳﺖ‬ ‫ﻧﻨﻤﺎﺋﻴﺪ ‪.‬‬

‫‪78‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬اﻓﻐﺎﻧﻬﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﮐﻨﻨﺪ ‪:‬ﻧﺘﺎﻳﺞ درزﻧﺪﮔﯽ ﻋﻮام‬ ‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﻬﻢ‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ داراي اﻫﻤﻴﺖ ﺧﺎص اﺳﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ازدواج در ﻃﻔﻮﻟﻴﺖ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺎدر‬ ‫ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻲ‬ ‫ﺑﺮاي اﻛﺜﺮاﻓﻐﺎﻧﻬﺎ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ در ﺑﺎره اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﺷﺨﺼﻲ ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت اﻧﺪ – ﻣﺒﺎﺣﺜﺎت د رﺑﺎره ﺷﺎن در اﺟﺘﻤﺎع ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ ﻫﺮ ﻛﻠﺘﻮر‬ ‫داراي ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻫﺎ اﻧﺪ ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ ‪ ،‬اﻛﺜﺮاَ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﻮدن در ﺑﺎره ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﭼﺮا ﻛﻪ ﻣﺎ در زﻧﺪﮔﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت روﺑﺮو‬ ‫ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ ‪ .‬در اﻧﻈﺎر ﻋﺎﻣﻪ ‪ ،‬ﻣﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت را از اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻴﻢ ‪:‬‬ ‫● ﻧﻮﺷﺘﻦ درﺑﺎره ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع در ﻛﺘﺎب ﻫﺎ وﻳﺎ وﺳﺎﻳﻞ اﻃﻼﻋﺎت ﺟﻤﻌﻲ‬ ‫● ﺳﺎﺧﺘﻦ ﭘﺮﮔﺮاﻣﻬﺎي ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ وﻳﺎ رادﻳﻮ درﺑﺎره ﻫﻤﺎن ﻣﻮﺿﻮع‬ ‫● ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺟﻠﺴﺎت دوﻟﺘﻲ وﻋﺎﻣﻪ وﻳﺎ ﻳﺎد ﻧﻤﻮدن ﻫﻤﺎن ﻣﻮﺿﻮع در ﻳﻚ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﺸﻮرﺗﻲ‬ ‫● ﺳﺎﺧﺘﻦ ﭘﺎرﭼﻪ ﻫﺎي ﺗﻤﺜﻠﻲ ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻦ آﻫﻨﮕﻬﺎ وﻳﺎ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻓﻮﺗﻮ ﻫﺎ در ﺑﺎره آن ﻣﻮﺿﻮع‬ ‫● ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻳﻚ واﻗﻌﻪ ﺧﺎص ﺑﺮاي روﺷﻦ ﻧﻤﻮدن آن ﻣﻮﺿﻮع‬ ‫اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت در ارﺗﺒﺎط اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت وﺗﺄﺛﻴﺮ آن در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﻫﺮ زن ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮد ﻛﻪ وي ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﭼﻄﻮر ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ‬ ‫‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺸﻮره ﻫﺎي اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ‪.‬‬

‫‪79‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬اﻓﻐﺎﻧﻬﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﮐﻨﻨﺪ ‪:‬ﻧﺘﺎﻳﺞ درزﻧﺪﮔﯽ ﻋﻮام‬

‫ازدواج در ﻃﻔﻮﻟﻴﺖ‬ ‫"ﺣﺎﻻ واﻟﺪﻳﻦ اﻃﻔﺎل ﺧﻮد را در ﻫﺮ ﺳﻦ ﻋﺮوﺳﻲ ﻣﻴﻨﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ ،‬ﺑﺎوﺟﻮد ﻳﻜﻪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ‬ ‫ازﻧﮕﺎه ﻗﺎﻧﻮن وارزﺷﻬﺎي اﺳﻼﻣﻲ وﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺎم اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻧﻮرﻣﺎل ﻣﻨﻊ اﺳﺖ "‬ ‫دﻛﺘﻮر ﺳﻬﻴﻼ ﺻﺪﻳﻘﻲ ‪ ،‬وزارت ﺻﺤﺖ ﻋﺎﻣﻪ‬

‫ﺳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﺮاي ازدواج دﺧﺘﺮان ‪ ١٦‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ ،‬اﻣﺎ ﻳﻚ ﭘﺪر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ دﺧﺘﺮ ﺧﻮد را در‪ ١٥‬ﺳﺎﻟﮕﻲ ازدواج ﻧﻤﺎﻳﺪ اﮔﺮ او ﺑﺨﻮاﻫﺪ ‪ .‬ﺑﺮاي ﭘﺴﺮ ﻫﺎ‬ ‫ﺳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ازدواج ‪ ١٨‬ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ‪ .‬اﻳﻦ درﻗﺎﻧﻮن ﻣﺪﻧﻲ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺷﺪه اﺳﺖ درﻳﻚ ازدواج ﻛﻪ ﻋﺮوس وﻳﺎ داﻣﺎد زﻳﺮ ﺳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻨﺎم‬ ‫ازدواج ﻃﻔﻠﻲ ﻳﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ازدواج در ﻃﻔﻮﻟﻴﺖ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ وﺑﻪ ﻣﺤﻜﻤﻪ ﻛﺸﺎﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﻗﻮاﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‪ ١‬وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ازدواج در‬ ‫ﻃﻔﻮﻟﻴﺖ ﺑﺤﻴﺚ ﻳﻚ ﻋﻤﻞ وﺣﺸﺖ وﺗﻮﻫﻴﻦ آﻣﻴﺰ دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻟﻬﺬا ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ازدواج رادراﻃﻔﺎل ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﻬﻜﻤﻪ ﻛﺸﺎﻧﻴﺪه وﺑﺎ ز‬ ‫ﺧﻮاﺳﺖ ﻣﻴﮕﺮدد ‪.‬‬ ‫اﻛﺜﺮاَ دﺧﺘﺮان ﻏﻴﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ازدواج ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭘﺴﺮ ﻫﺎ ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺎ ﺣﺪي از اﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮه اﺳﺖ ﻛﻪ دﺧﺘﺮان ﺑﺮا ي واﻟﺪﻳﻦ ﺧﻮد ﻣﺤﺮﻳﻪ ﻣﻲ‬ ‫آورﻧﺪ ‪ .‬دﺧﺘﺮان ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﺮاي ﻛﺎر ﺧﺎﻧﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ؛ آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﺟﺒﺮان ﻳﻚ ﮔﻨﺎه ﺑﺮاي ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ وﻳﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺟﻨﺎس‬ ‫ﻓﺮوﺧﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ ‪ .‬ﺣﺘﻲ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت در اﺟﺘﻤﺎع وﺟﻮد ﻣﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ واﻟﺪﻳﻦ دﺧﺘﺮان ﺧﻮد را ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ ازدواج ﻣﻲ ﺳﺎزﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ازدواج د ر ﻫﻨﮕﺎم ﻃﻔﻮﻟﻴﺖ ﻳﻚ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺟﺪي ﺗﻠﻘﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ ‪ .‬ﻳﻚ ﻃﻔﻞ ﻛﻪ ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ ازدواج ﻣﻲ ﮔﺮدد در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﺎﻧﻊ آﻣﻮزش ﺗﻌﻠﻴﻤﻲ‬ ‫وﻫﻤﭽﻨﺎن داﺷﺘﻦ وﻇﻴﻔﻪ وﻋﻼﻗﻤﻨﺪي ﻫﺎي ﺷﺨﺼﻲ ‪ .‬وآﻧﻬﺎ از ﻛﻤﺘﺮي ﭼﺎﻧﺲ ﺑﺮﺧﻮردار اﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻴﺮو وﺗﻮاﻧﻲ ﺧﻮد را در ك ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺷﺨﺼﻲ ﻛﻪ‬ ‫ﻳﻚ دوره ﻃﻔﻮﻟﻴﺖ ﻣﺤﺪود داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺤﺖ اﺣﺴﺎﺳﺎت ﻏﻴﺮ ارادي ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ آﻧﻬﺎ از ﻳﻚ ﻣﺤﺪودﻳﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ در ارﺗﺒﺎط ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﻮدن‬ ‫درﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ ﺑﻮده واﺳﺘﻌﺪادﻫﺎي ﺷﺎن ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ‪.‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ‪ ،‬ﻋﻠﻮم اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺛﺎﺑﺖ ﻧﻤﻮده ﻛﻪ ﻣﺎدران‬ ‫ﺑﺎﻟﻎ ‪ ،‬ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﻛﺜﺮاَ داراي ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎي ﺧﻮﺷﺒﺨﺖ ‪ ،‬ﺻﺤﺘﻤﻨﺪ وﻣﺴﺘﺤﻜﻢ ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬اﻃﻔﺎل ﺷﺎن ﻣﻌﻤﻮﻻَ ﺑﺎ ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺑﺎاﺳﺘﻌﺪاد ﺑﻮﺟﻮد ﻣﻲ آﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ازدواج ﻗﺒﻞ از وﻗﺖ ﺑﺮاي ﺟﺴﻢ ﺧﻴﻠﻲ ﺧﻄﺮﻧﺎك ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺧﺼﻮﺻﺎَ ﺗﻤﺎس ﻫﺎي ﺟﻨﺴﻲ زﻧﺎ ﺷﻮﻫﺮي ‪ ،‬ﻛﺎرﻫﺎي اﻣﻮر ﻣﻨﺰل ﺑﺮاي اﻃﻔﺎل ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از‬ ‫وﻗﺖ ازدواج ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﻀﻌﻴﻒ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬آوردن ﻧﻮزاد درﻫﻨﮕﺎﻣﻴﻜﻪ ﻣﺎدر ﺑﻪ ﺣﺪ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﻠﻮغ ﻧﮕﺮدﻳﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻣﻀﺮ وﺧﻄﺮﻧﺎك ﺗﻠﻘﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺣﺘﻲ ﻣﺎدران ﻛﻪ ﺳﻦ ﺷﺎن از ‪ ١٥‬ﻛﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﺧﻄﺮ ﻣﺮگ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺎدران ﻛﻪ ﺳﻦ ﺷﺎن ﺑﺎﻻي ﺑﺴﻴﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬زﻳﺎد اﻧﺪ ‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﺮ زن ﻛﻪ در اﺛﻨﺎي‬ ‫وﻻدت ﻣﻲ ﻣﻴﺮﻧﺪ ‪ ،‬ﺑﻌﻀﺎَ از‪ ١٥‬اﻟﻲ ‪ ٣٠‬زن در ﺟﺮﻳﺎن وﻻدت زﻧﺪه ﻣﺎﻧﺪه اﻣﺎ ﻣﻌﻴﻮب ﻣﻴﮕﺮدﻧﺪ وﻳﻚ ﺣﺎﻟﺘﻲ ﺳﻮزاك ﺑﺮاي ﺷﺎن رخ ﻣﻲ‬ ‫دﻫﺪ ‪.‬ازدواج ﻗﺒﻞ ازوﻗﺖ ﻳﻚ ﺟﺮاﺣﺖ ﻓﺰﻳﻜﻲ وروﺣﻲ ﺑﻪ ﺑﺎر ﻣﻲ آورد ‪.‬‬ ‫ﻫﻴﭻ ﻣﺮد وزن اﻓﻐﺎن ﻛﻪ داراي ﻋﺎﻃﻔﻪ اﻧﺴﺎﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺼﻴﺒﺖ راﺑﺮاي ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺧﻮﻳﺸﺎوﻧﺪان ﺧﻮد ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ‪ .‬ﻫﻤﻴﻦ ازدواج ﻫﺎي ﻗﺒﻞ ازوﻗﺖ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺿﻌﻴﻒ ﻣﻲ ﺳﺎزد از اﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ دوﻟﺖ ﻗﻮاﻧﻴﻦ را ﺟﻬﺖ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي اﻳﻦ ﻋﻤﻞ اﺗﺨﺎذ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ ‪.‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻴﺴﺖ ؛ ﺑﻌﻀﻲ از ﻣﻤﺎﻟﻚ‬ ‫داراي ﻋﻴﻦ ﭘﺮاﺑﻠﻢ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻣﺜﻼَ در آﺳﻴﺎ واﻣﺮﻳﻜﺎي ﺟﻨﻮﺑﻲ ‪ ،‬ﺑﺎ آن ﻫﻢ اﻛﺜﺮ ﻛﻠﺘﻮرﻫﺎ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻧﻤﻮده وازدواج در ﻃﻔﻮﻟﻴﺖ را ﻧﻤﻲ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻣﻜﺎن دارد ﻛﻪ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻋﺮوس ﻃﻔﻞ ﺑﺴﻴﺎر ﻏﺮﻳﺐ ﺑﻮده وﺿﺮورت ﺑﻪ ﻣﻬﺮﻳﻪ ﻋﺮوس داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ اﻧﺠﻦ ﻫﺎ اﻣﻜﺎﻧﺎت دارد ﻛﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺟﺴﻤﻲ ‪ ،‬روﺣﻲ‬ ‫واﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻳﻚ ازدواج ﻗﺒﻞ از وﻗﺖ را ﻧﻔﻬﻤﻨﺪ ‪ .‬وﻟﺪﻳﻦ اﻣﻜﺎن دارد ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺗﺮدﻳﺪ ﺧﻮﻳﺸﺎﻧﻮﻧﺪان وﻳﺎ اﺷﺨﺎص ﻗﺎﺑﻞ ﻧﻔﻮس را ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬ﻫﺮ‬ ‫دﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎزﻫﻢ ازدواج در ﻃﻔﻮﻟﻴﺖ ﻣﻐﺎﻳﺮ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﺣﻘﻮق اﻃﻔﺎل ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ اول را اﺣﺮاز ﻧﻤﻮده وﻫﻴﭻ ازدواج در ﻃﻔﻮﻟﻴﺖ ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻗﺒﻮل ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ واﻟﺪﻳﻦ ‪ ،‬ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎ واﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎي ﻛﻪ ازدواج اﻃﻔﺎل را ﻗﺒﻮل ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ودﺧﺘﺮان ﺧﻮد ﻫﺎ را ﺗﺒﺎدﻟﻪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ درآﻳﻨﺪ ه ﺑﻪ ﻛﻤﻚ و‬ ‫آﻣﻮزش ﺿﺮورت دارﻧﺪ – اﻣﺎ اﻓﻐﺎﻧﻬﺎ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪ ١‬در ﺗﻌﻬﺪ ﻧﺎﻣﻪ ﺣﻘﻮق اﻃﻔﺎل ) ‪( CRC‬‬ ‫در ﺗﻌﻬﺪ ﻧﺎﻣﻪ اﺧﺮاج از ﺗﻮهﻴﻦ ﺑﻪ ﺿﺪ زﻧﺎن ) ‪( CEDAW‬‬

‫‪80‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬اﻓﻐﺎﻧﻬﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﮐﻨﻨﺪ ‪:‬ﻧﺘﺎﻳﺞ درزﻧﺪﮔﯽ ﻋﻮام‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺎدر‬ ‫" ﺑﺮاي ﻳﻚ زن ﻣﺮدن در اﺛﻨﺎء وﻻدت ﻳﻚ ﺑﻲ ﻋﺪاﻟﺘﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫اﺳﺎس اﻳﻦ ﻧﻮع ﻣﺮگ ﻫﺎ در ﺿﻌﻒ زﻧﺎن ارﺗﺒﺎط دارد "‬ ‫اﺑﺘﻜﺎر ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﺎدر ﺑﻮدن‬

‫اﻛﺜﺮ ﻣﺮدم ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪه اﻧﺪ ﻛﻪ وﻻدت ﻳﻚ ﭘﺮوﺳﻪ ﺑﻴﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ‪ .‬آﻧﻬﺎاﻃﻼع ﻧﺪارﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﺮزن درﺟﺮﻳﺎن ﺣﺎﻣﻠﻪ داري ووﻻدت ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺸﻜﻼت ﻋﺎﺟﻞ ﺑﺮ ﺧﻮرد ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﺣﺘﻲ اﮔﺮ زﻧﺎن درد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻫﻢ ﺑﺮاي ﺷﺎن ﺗﻔﻬﻴﻢ ﮔﺮدﻳﺪه ﻛﻪ اﻳﻦ دردﻳﺎ ﺣﺎﻟﺖ ﭼﺎره ﻧﺎﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ و ﺑﻪ‬ ‫اﻳﻨﻄﻮر آﻧﻬﺎ ﻛﺪام ﻋﻼﻣﻪ ﺧﻄﺮ را دﻳﺪه ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﺗﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻠﻤﻮﻣﺎت از دوﺗﺤﻘﻴﻖ ﺟﻠﺐ ﻣﻴﮕﺮدد ‪.‬‬ ‫●‬

‫ﺣﺎﻣﻠﻪ داري ﻳﻜﻲ از دﻻﻳﻠﻲ ﺑﺰرﮔﻲ ﻣﺮﮔﻲ زﻧﺎن درﺳﻦ ﻫﺎي ‪١٥‬اﻟﻲ ‪١٩‬ﺳﺎﻟﻪ در ﺟﻬﺎن ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫●‬

‫ﺑﺰرﮔﺘﺮﻳﻦ رﻗﻢ ﻣﺮگ ﻣﺎدر در ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﺸﺮﻳﺖ دروﻻﻳﺖ ﺑﺪﺧﺸﺎن اﺳﺖ ‪.‬‬

‫●‬

‫دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن درﻫﺮ‪ ٢٧‬دﻗﻴﻘﻪ ﻳﻚ زن درﺟﺮﻳﺎن وﻻدت ﻣﻲ ﻣﻴﺮد ‪.‬‬

‫●‬

‫زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﻣﺎدران در ﺟﺮﻳﺎن وﻻدت ﻣﻲ ﻣﻴﺮﻧﺪ ‪ ٧٥ ٪‬اﻃﻔﺎل ﻧﻮزاد ﺷﺎن ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﻣﻴﺮﻧﺪ ‪.‬‬

‫●‬

‫زﻳﺎد ﺗﺮﻳﻦ دﻻﻳﻞ ﺑﺮاي ﻣﺮگ ﻣﺎدر ﻋﺒﺎرت اﻧﺪ از ‪ :‬ﺿﺎﻳﻌﺎت ﺧﻮن ‪ ،‬وﻻدت ﻣﺸﻜﻞ ‪ ،‬آﻟﻮدﮔﻲ ‪ ،‬ﺳﻘﻂ ﻏﻴﺮ‬ ‫ﺻﺤﻲ وﻗﺒﻀﻴﺖ ‪.‬‬

‫●‬

‫دﻟﻴﻞ اﺻﻠﻲ اﻳﻦ وﻻدت ﻣﺸﻜﻞ ازدواج در ﻃﻔﻮﻟﻴﺖ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬

‫ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﺻﺤﻲ زﻧﺎن در ﺟﺮﻳﺎن ﺣﺎﻣﻠﻪ داري اﻛﺜﺮاَ دﻻﻳﻞ درد ﺟﺴﻤﻲ‪ ،‬ﺳﻘﻂ ‪ ،‬وﻧﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺣﺎﻣﻠﻪ ﺷﺪن ‪.‬‬ ‫در ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﺮاب زﻧﺎن ﻃﻼق داده ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ وﺑﺎر دوش اﺟﺘﻤﺎع ﻣﻴﮕﺮدﻧﺪ ‪ .‬ﻫﺮ دﻓﻌﻪ ﻛﻪ زﻧﺎن ﺣﺎﻣﻠﻪ دار ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺧﻄﺮ ﻣﺮگ ‪ ،‬ﻣﻌﻴﻮﺑﻴﺖ ﻃﻼق‬ ‫را ﻗﺒﻮل ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬در اﻛﺜﺮ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎ ﻣﺮدﻫﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ زن ﻫﺎي ﺣﻤﻞ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ وﻳﺎ ﺧﻴﺮ‪.‬‬ ‫ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ واﺳﺎس ﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺣﻔﻆ ﺻﺤﺖ ودﻳﮕﺮ ﺧﺪﻣﺎت اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻳﻚ زﻧﺪﮔﻲ ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ ﺧﻮب ﺿﺮورت دارﻧﺪ ‪،‬‬ ‫داده اﻧﺪ ‪ .‬ارزﺷﻬﺎي ﻣﻀﺮ ﻛﻠﺘﻮري زﻧﺎن را از ﻟﺬت ﺑﺮدن اﻳﻦ ﺣﻘﻮق ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺎل ﻃﺒﻖ ﻋﻨﻌﻨﻪ ﻣﺮدان ﻗﺒﻞ از زﻧﺎن ﻏﺬا ﺻﺮف‬ ‫ﻛﻨﻨﺪ وﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎدران ﻏﺬاي ﺗﺮش ﻣﺜﻞ ﻣﺎس ﻧﺨﻮرﻧﺪ ‪ .‬ﻟﻬﺬا زﻧﺎن ﻏﺬاي ﻣﻘﻮي ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻃﻔﻞ ﺷﺎن ﺿﺮورت اﺳﺖ ﻧﻤﻲ ﺧﻮرﻧﺪ ‪ .‬ﻣﺤﺪودﻳﺖ‬ ‫ورزش زﻧﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ اﻳﺸﺎن ﺑﺮاي وﻻدت آﻣﺎده ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬ﻋﻨﻌﻨﻪ ﭘﺴﺮان را از دﺧﺘﺮان ﺗﻘﺪم ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ‪ .‬داﻛﺘﺮان ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺟﻨﺴﻴﺖ ﻃﻔﻞ را دردوران ﺣﺎﻣﻠﮕﻲ اﻇﻬﺎرﻛﻨﻨﺪ زﻳﺮا دﺧﺘﺮان دوﺑﺎره ﺳﻘﻂ ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ ‪ .‬ﻳﻚ زن داﻛﺘﺮ ﻣﺮد را ﺑﺪون ﻣﺤﺮم ﺷﺮﻋﻲ اﺟﺎزه ﻧﺪارد‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻌﺎﻟﺠﻪ ﮔﺮدد ‪ .‬اﻳﻦ زﻧﺎن رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﺻﺤﻲ از دﺳﺖ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ زﻳﺮا آﻧﻬﺎ ﺧﻮد ﻫﺎ را ﻣﺤﻘﺮ اﺣﺴﺎس ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪ .‬زﻧﺎن ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﺑﺎره‬ ‫ﺻﺤﺖ ﺧﻮد ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻟﻬﺬا اﻣﻜﺎن دارد ﻛﻪ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎ رﻓﺘﻦ ﻧﺰد داﻛﺘﺮ را ﻣﻮﻛﻞ ﻧﻤﻮده وﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻛﺎﻣﻼَ ﻣﺎدر ﺣﺎﻣﻠﻪ ﻧﺰد داﻛﺘﺮﻧﺒﺮﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﻳﮕﺎﻧﻪ راﻫﻲ ﻛﺎﺳﺘﻦ ﻣﺮگ ﻣﺎدران اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻫﺮ وﻻدت ﻳﻚ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﻻﻳﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬اﻛﺜﺮ زﻧﺎن دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺪون ﻛﻤﻚ‬ ‫ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ وﻻدت ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ وﻳﺎ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎي ﺷﺎن ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺷﺎن را ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ وﻳﺎ ﻫﻴﭻ ﻛﺴﻲ ﻛﻤﻚ ﺷﺎن ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ﭘﺮﺳﻮﻧﻞ ﺻﺤﻲ واﻟﺪﻳﻦ را ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت درﺑﺎره ﺗﻤﺎم ﺑﺨﺶ ﻫﺎ ي ﭘﺪر ﺷﺪن وﻣﺎدر ﺷﺪن ﻣﻲ دﻫﻨﺪوﺣﺘﻲ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻳﻚ ﻃﻔﻞ ﻧﻮزاد را آﻣﻮزش‬ ‫ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻐﺬﻳﻪ و ﺣﻤﺎم دادن ﻃﻔﻞ ‪ .‬ﻣﺮدان ﺑﺮا ي ﺗﻬﻴﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻲ ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺿﺮورت ﺑﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت داﺷﺘﻪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻧﻘﺶ ﺧﻮد‬ ‫را در ﻳﻚ ﻓﺎﻣﻴﻞ درك ﻛﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪81‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬اﻓﻐﺎﻧﻬﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﮐﻨﻨﺪ ‪:‬ﻧﺘﺎﻳﺞ درزﻧﺪﮔﯽ ﻋﻮام‬

‫وﺣﺸﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ‬ ‫" وﺣﺸﺖ درﻣﻘﺎﺑﻞ دﺧﺘﺮان وزﻧﺎن ﻳﻚ آﻓﺖ ﺟﻬﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮات آن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﺑﺎﻻي ﺻﺤﺖ واﻗﺘﺼﺎد زﻧﺎن ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﺎﻻي ﺧﺎﻧﻮاده واﺟﺘﻤﺎع ﺷﺎن دارد‪".‬‬ ‫ﺻﻨﺪوق ﺟﻠﻮ ﮔﻴﺮي از وﺣﺸﺖ ﺧﺎﻧﻮاده‬

‫وﺣﺸﺖ ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻲ در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻳﻚ ﻣﺸﻜﻞ ﻋﻈﻴﻢ ﺑﺤﺴﺎب رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎَ در ﻫﺮ ﺧﺎﻧﻮاده وﺣﺸﺖ وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫وﺣﺸﺖ ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻲ ﺑﺎﻏﺮﺑﺖ و ﻋﻮاﻳﺪ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻳﻚ ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻫﻤﻲ ﻣﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ آﻧﻬﻢ در ﺟﻬﺎن ﺟﻮاﻣﻊ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ درآن ﻏﺮﺑﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه رﺳﻴﺪه اﻣﺎ وﺣﺸﺖ ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻲ ﻧﺴﺒﺘﺎَ ﻛﻢ اﺳﺖ ‪ .‬اﻣﺎ ﺟﻮاﻣﻊ ﻛﻪ ﻣﺮدم آن ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪ ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺒﻲ داراي ﻗﺎﻧﻮن ﺛﺎﺑﺖ وﻫﻤﭽﻨﺎن ﻏﻨﻲ اﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎ آﻧﻬﻢ وﺣﺸﺖ ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻲ درآن وﺟﻮد دارد‪ .‬زﻳﺮا در واﻗﻌﻴﺖ وﺣﺸﺖ ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮول وﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫وﺣﺸﺖ ﻳﻚ ﻧﻴﺮوي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي داﺷﺘﻦ ﻛﻨﺘﺮول ﺑﺎﻻي ﻳﻚ ﺷﺨﺺ وﻳﺎ ﻳﻚ وﺿﻌﻴﺖ اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬وﺣﺸﺖ دﺳﻴﭙﻠﻴﻦ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬دﺳﻴﭙﻠﻴﻦ‬ ‫ﻛﻨﺘﺮول اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺎﻻي ﺧﻮد دارﻳﻢ وﺗﻮﺳﻂ ﻣﺜﺎل ﻫﺎ ﺗﻔﻬﻴﻢ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬وﺣﺸﺖ ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻲ ﻳﻚ اﺻﻄﻼح وﺳﻴﻊ اﺳﺖ وﻗﺘﻲ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‬ ‫ﻛﻪ ﻳﻚ ﻋﻀﻮ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده از ﻫﻴﺠﺎﻧﺎت ‪ ،‬روﺣﻲ ‪ ،‬ﺟﺴﻤﻲ ‪ ،‬ﺟﻨﺴﻲ واﻗﺘﺼﺎدي ﻧﻤﻮده ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻛﻨﺘﺮول ﺑﺎﻻي ﻋﻀﻮ دﻳﮕﺮي ﻓﺎﻣﻴﻞ وﻳﺎ‬ ‫ﺧﻮﻳﺸﺎوﻧﺪان داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫درﺗﻤﺎم ﺟﻬﺎن از ‪ ٣‬زن ﻳﻚ زن ﻳﻚ ﻣﺮاﺗﺒﻪ ﻟﺖ وﻛﻮب ﮔﺮدﻳﺪه وﺑﻪ ﻣﺴﺎﻳﻞ ﺟﻨﺴﻲ ﻣﺠﺒﻮر ﺷﺪه ودر ﺗﻤﺎم زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻮرد ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫اﺳﺖ ‪ .‬اﻛﺜﺮاَ ﺷﺨﺼﻲ ﻣﺘﺠﺎوز از ﻋﻀﻮ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺧﻮدش ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺣﻘﻴﻘﺘﺎَ وﺣﺸﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ زﻧﺎن وﺳﻴﻊ ﺗﺮﻳﻦ ﻧﻮع وﺣﺸﺖ ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻲ ﻣﺤﺴﻮب‬ ‫ﻣﻴﮕﺮدد ‪.‬واز ﺟﺎﻧﺐ ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ﺑﺤﻴﺚ ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده اﻓﺮاﻃﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ) ﻋﻬﺪ ﻧﺎﻣﻪ ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ‪ . ( ٤٨ / ١٠٤‬اﻳﻦ ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ دﻳﻦ اﺳﻼم و ادﻳﺎن ﺑﺰرگ دﻳﮕﺮ در ﺟﻬﺎن اﻳﻦ ﻧﻮع وﺣﺸﺖ را ﻣﺤﻜﻮم ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﺑﺨﺎﻃﺮﻳﻜﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ وﺣﺸﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻀﺮ‬ ‫ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫●‬

‫اﻃﻔﺎﻟﻴﻜﻪ ﺣﺘﻲ ﻳﻚ وﺣﺸﺖ ﺿﻌﻴﻒ را ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﺸﺎر زﻳﺎد را ﺗﺤﻤﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ اﻛﺜﺮاَ داراي اﻣﺮاض ﺣﺴﺎﺳﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻧﻔﺲ ﺗﻨﮕﻲ ‪ ،‬دل‬ ‫دردي ‪ ،‬ﺳﺮدردي ورﻳﺰش دارﻧﺪ‪ .‬اﻳﺸﺎن ﺑﺎﻣﺸﻜﻼت ‪ ،‬ﺗﺨﻄﻲ زﻳﺎد ‪ ،‬ﺑﻲ ﺧﻮاﺑﻲ وﺑﻲ اﺷﺘﻬﺎﻳﻲ ﺑﺰرگ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ وﻋﻤﻮﻣﺎَ ﻳﻚ رﺷﺪ ﻧﺎﻛﺎﻓﻲ را‬ ‫ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫●‬

‫ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻣﺘﻮاﺗﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ وﺣﺸﺖ درﻣﻘﺎﺑﻞ زﻧﺎن ﺣﺎﻣﻠﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺮگ ﻣﺎدر ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻢ وزﻧﻲ وﻻدت ﻗﺒﻞ از وﻗﺖ‬ ‫ﻣﻌﻴﻦ ﻃﻔﻞ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ‪.‬‬

‫●‬

‫زﻧﺎﻧﻴﻜﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ وﺣﺸﺖ ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ اﻧﺪ داراي ﻣﺸﻜﻼت ﺻﺤﻲ ﺟﺪي ﻣﺜﻞ ﻓﺸﺎر روﺣﻲ ﺣﻤﻼت وﺣﺸﺘﻨﺎك ‪ ،‬دل دردي ‪ ،‬ﺳﺮدردي ‪ ،‬دردﻫﺎي‬ ‫ﻣﺰﻣﻦ ‪ ،‬رﻣﺎﺗﻴﺰم ‪ ،‬ﻓﺸﺎرﺑﻠﻨﺪ وﻣﻌﺘﺎد ﺑﻮدن ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ درﻣﻮارد ﺑﺴﻴﺎر ﺟﺪي زﻧﺎن ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻫﺎي ﻣﺆﺛﺮ رادرﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ دارﻧﺪ ؛ ﺗﺮك ﺧﺎﻧﻪ ‪ ،‬ﺧﻮد را‬ ‫ﺣﺮﻳﻖ ﻛﺮدن وﺣﺘﻲ ﺧﻮد ﻛﺸﻲ ‪.‬‬

‫دراﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ وﺣﺸﺖ ﺧﺎ ﻧﻮاده ﮔﻲ ﺑﺤﻴﺚ ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع ﺷﺨﺼﻲ دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد وﻟﻬﺬا ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻔﻜﺮ ﺑﻄﻮر ﻋﻨﻌﻨﻮي ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ زﻳﺎد ﺗﺮ اﻋﻀﺎي ﺧﺎﻧﻮاده وﺣﺸﺖ روﺣﻲ وﺟﺴﻤﻲ را ﺟﺰء زﻧﺪﮔﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﻛﺮده اﻧﺪ ‪ .‬ﺷﻜﺎﻳﺖ از وﺣﺸﺖ ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻲ ﺑﺮاي ﺧﻮد‬ ‫ﻗﺮﺑﺎﻧﻴﺎن ﺗﻮﺣﻴﻦ آﻣﻴﺰ ‪ ،‬ﺑﺮاي ﻋﺰت ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ ‪ .‬ﻟﻬﺬا ﺑﻴﺎﺋﻴﺪ ﺗﺎ در ﻣﻮرد وﺣﺸﺖ ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻲ دﻗﻴﻖ ﺑﺎﺷﻴﻢ ‪ .‬ﺿﺮر ﺑﺮاي ﺧﻮد ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ وﺣﺸﺖ وﺑﺮاي‬ ‫ﻣﺘﺠﺎوز ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺨﺖ ‪ ،‬ﻣﺰﻣﻦ ‪ ،‬ﮔﺮان ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪ .‬وﻳﻚ ﺑﺮﺧﻮرد ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ در ﭼﺎر ﭼﻮب ﻣﻨﺰل ﺑﻠﻜﻪ ﺧﺎرج ازﻣﻨﺰل ﻣﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬وﺣﺸﺖ ﺧﺎﻧﻮاده‬ ‫ﮔﻲ دﭼﺎر ﻫﻤﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫وﺣﺸﺖ ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﻗﻒ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬ﻣﺆﺳﺴﺎت ﺑﺎﻳﺪ اﻧﻜﺸﺎف ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺻﺤﻲ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺧﻮﺑﺘﺮ ‪ ،‬ﻳﻚ ﺳﻴﺴﻢ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺧﻮﺑﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم‬ ‫ارﺗﻘﺎي ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺧﻮب ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻮﻗﻒ وﺣﺸﺖ ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺮاﻳﻂ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺗﻐﻴﺮ داده ﺷﻮد ‪ .‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ورﻫﺒﺮان ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫آﮔﺎﻫﻲ ﻣﺮدم را رﺷﺪ وﺗﺮﻗﻲ داده وﻗﺮﺑﺎﻧﻴﺎن وﺣﺸﺖ را ﺣﻤﺎﻳﻪ ﻛﻨﺪ ‪ .‬زﻧﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺣﻘﻮق ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻲ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﻳﻚ ﻛﻠﺘﻮر ﻋﺎﻟﻲ ﻣﺰﻳﻦ ﺳﺎزﻧﺪ ‪.‬‬ ‫اﻛﺜﺮ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﺑﺎ درﻧﻈﺮداﺷﺖ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻓﻮق از ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻫﺎي زﻳﺎد ﺑﺮﺧﻮردار ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ ‪.‬‬ ‫‪82‬‬

‫ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬اﻓﻐﺎﻧﻬﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﮐﻨﻨﺪ ‪:‬ﻧﺘﺎﻳﺞ درزﻧﺪﮔﯽ ﻋﻮام‬

‫ﺧﻮب‬

‫ﭘﻨﺞ‬ ‫دﻟﻴﻞ‬

‫‪83‬‬

‫ﻓﺼﻞ هﻔﺘﻢ ‪ :‬ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ـ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬

‫ﻓﺼﻞ ﻫﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻛﺸﻮر ﻣﺎ ـ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻦ ﭼﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻢ ؟‬ ‫اﻓﻔﺎﻧﺴﺘﺎن ﻳﮕﺎﻧﻪ ﻛﺸﻮري ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ درﮔﺬﺷﺘﻪ داراي ﻣﺸﻜﻼت ﺑﻮده اﺳﺖ ‪ .‬ﺷﺼﺖ ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﺟﻨﮓ ﻃﻮﻻﻧﻲ اي درﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻛﺸﻮر ﻫﺎي ﺟﺮﻣﻨﻲ و ﺟﺎﭘﺎن‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻤﺒﺎردﻣﺎن ﺗﺨﺮﻳﺐ ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ ﻫﺮدوي اﻳﻦ ﻛﺸﻮر ﻫﺎ ﺑﺤﻴﺚ دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ و ﻣﺘﺮﻗﻲ دوﺑﺎره اﻋﻤﺎر ﮔﺮدﻳﺪﻧﺪ ‪.‬ﻣﺮدﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ دراﻳﻦ دوﻛﺸﻮر زﻧﺪﮔﻲ‬ ‫ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ داراي ﺳﻄﺢ ﻋﺎﻟﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻮده و از ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺗﺮﺑﻴﻪ ﺧﻮب وراﻳﮕﺎن وﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻫﺎي ﺧﻮب ﺻﺤﻲ ﺑﺮﺧﻮردار اﻧﺪ ‪ .‬ﻫﺮ دو ﻛﺸﻮر ﻗﻮي اﻧﺪ و داراي‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻬﻢ در ﺟﻬﺎن اﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻓﺮﻳﻘﺎي ﺟﻨﻮﺑﻲ ﭼﻨﺪﻳﻦ دﻫﻪ را ﺑﺎ ﻇﻠﻢ وﺳﺘﻢ از ﻃﺮف اﻗﻠﻴﺖ ﻗﺪرﺗﻤﻨﺪ ﺑﺎﻻي اﻛﺜﺮﻳﺖ ﮔﺮوپ ﻧﮋادي ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﮔﺬﺷﺘﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد ﺗﺮس و ﺗﻨﻔﺮ ﺑﻴﻦ‬ ‫دوﮔﺮوپ ﺷﺪ و در اﺛﺮ ﻧﺎ آراﻣﻲ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎد ﻣﺮدم از ﻫﺮ دو ﻃﺮف ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎﻧﺰده ﺳﺎل ﻗﺒﻞ اﻓﺮﻳﻘﺎي ﺟﻨﻮﺑﻲ ﻳﻚ ﻛﺸﻮر آزاد ﺑﺎ ﺣﻘﻮق ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﺴﺎوي‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪ درﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ اﻓﺮﻳﻘﺎي ﺟﻨﻮﺑﻲ ﻳﻜﻲ از ﻛﺸﻮرﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ داراي ﺑﺎ ﺛﺒﺎت ﺗﺮﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ درﻣﻨﻄﻘﻪ ﺟﻨﻮﺑﻲ اﻓﺮﻳﻘﺎ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اي از دوران‬ ‫ﺟﻨﮓ ﻫﺎي داﺧﻠﻲ ﻗﺒﻠﻲ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺜﺎل ﻫﺎي ﻓﻮق ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﻮد ﮔﺬري وﻋﺰم راﺳﺦ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻧﻴﺰ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻛﺸﻮري ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﺮدم از ﺳﻄﺢ ﻋﺎﻟﻲ زﻧﺪﮔﻲ‬ ‫ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻛﺸﻮر ﻣﻬﻤﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﭼﻴﺰﻫﺎي زﻳﺎدي ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﻋﺮﺿﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ازﻫﻤﻪ ﮔﺮوپ ﻫﺎي ﻗﻮﻣﻲ د ر اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬ ‫زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ از ﻋﻨﻌﻨﺎت وﻣﻴﺮاث ﻫﺎي اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺎﺧﺒﺮﻧﺪ‪ .‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﻪ ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﺣﺎﻻ درآﻧﺠﺎ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ و ﺑﻪ اﻃﻔﺎل آﻳﻨﺪه ﺷﺎن ﺗﻌﻠﻖ دارد‪.‬‬ ‫ﻣﺸﻜﻼت وﭘﺮاﺑﻠﻢ ﻫﺎي اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ زودي ﻫﺎ ﺣﻞ ﻧﻤﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﻣﺮدم دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺎﻳﺪ از ﺧﻮد ﺑﭙﺮﺳﻨﺪ ‪ :‬ﻧﻘﺶ ﻣﻦ درﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﻦ ﭼﻴﺴﺖ ؟ ﻫﺮ زن ﺑﺎﻳﺪ از‬ ‫ﺧﻮدش ﺑﭙﺮﺳﺪ ‪ :‬ﻣﻦ ﭼﻪ اﻧﺠﺎم داده ﻣﻴﺘﻮاﻧﻢ؟‬ ‫ﻳﻚ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﺳﺎده ﺑﺮاي اﺷﺘﺮاك زﻧﺎن‬ ‫ﻫﺪاﻳﺖ داده ﺷﺪه درﻗﺮآن ﺑﺮاي ﭘﻴﺮوان اﺳﻼم زن و ﻣﺮد ﻳﻜﺴﺎن راﺟﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻗﺮآن ) ‪ ٣٣‬ـ ‪ (٣۵‬وﻇﺎﻳﻒ دﻳﻨﻲ زن وﻣﺮد دراﺳﻼم ﻳﻜﻲ ﺑﻮده ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻴﻦ اﺻﻮل ﻣﻮرد ﻗﻀﺎوت ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ‪ .‬ﻋﻘﺎﻳﺪ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺴﻠﻢ ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ زﻧﺎن ﺑﻪ ﻫﻴﭻ وﺟﻪ از ﻣﺮدان ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺗﺮ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ و اﺳﺎﺳﺎً از ﻋﻴﻦ روح واﺣﺪ ﺑﻪ‬ ‫وﺟﻮد آﻣﺪه اﻧﺪ )ﺑﻪ ﺳﻮره ‪ ١ : ۴‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ(‬ ‫ﭘﺲ ﻧﻘﺶ زﻧﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻘﺶ ﻣﺮدان داراي اﻫﻤﻴﺖ اﺳﺖ‬ ‫زﻧﺎن در ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﺑﺤﻴﺚ ﻣﺎدر‪ ،‬دﺧﺘﺮ ‪ ،‬ﺧﻮاﻫﺮ و ﺧﺎﻧﻢ ﻣﻮاﻇﺒﺖ و ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﺑﻪ ﻋﻬﺪه دارﻧﺪ اﻃﻔﺎل را ﭘﺮورش ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ ‪ ،‬ﻏﺬا ﻣﻲ ﭘﺰﻧﺪ و ﻫﻤﻪ ﺟﺎ‬ ‫را ﭘﺎك ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺪا ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ؟‬ ‫درزﻣﺎن ﭘﻴﻐﻤﺒﺮﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ)ص( زﻧﺎن ﻓﻌﺎل ﺑﻮده واﻋﻀﺎي ﻣﺴﺎوي ﺟﺎﻣﻌﻪ اي ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪ)ص( دراﻃﺮاف ﺧﻮد ﺗﺸﻜﻴﻞ داده ﺑﻮد ‪ .‬ﺧﺎﻧﻢ وي ﺧﺪﻳﺠﻪ‬ ‫ﻳﻚ ﺗﺎﺟﺮ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻮد وزﻣﺎﻧﻴﻜﻪ اورا ﻣﻼﻗﺎت ﻧﻤﻮد اﺻﻼً ﺗﻮﺳﻂ وي اﺳﺘﺨﺪام ﺷﺪه ﺑﻮد وﻗﺘﻲ ﻣﺤﻤﺪ )ص( اوﻟﻴﻦ وﺣﻲ را از ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪاوﻧﺪ )ج( درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻮد‬ ‫ﺧﺪﻳﺠﻪ وي را ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻧﻤﻮد و اوﻟﻴﻦ ﻛﺴﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ دﻳﻦ اﺳﻼم ﮔﺮاﺋﻴﺪ‪ .‬ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ )ص( زﻧﻲ را ﺑﺤﻴﺚ ﻧﺎﻇﺮ ﻣﺎرﻛﻴﺖ ﻣﺤﻠﻲ ﻣﻘﺮر ﻧﻤﻮد و زن دﻳﮕﺮ‬ ‫ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻧﮕﻬﺪاري از ﻣﺴﺠﺪ وي را داﺷﺖ ﺑﻌﺪاً زﻧﺎن درﻗﻮاي ﻧﻈﺎﻣﻲ وي ﻣﻲ ﺟﻨﮕﻴﺪﻧﺪ و درﻣﺴﺠﺪ وي اداي ﻧﻤﺎز ﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ آﻧﺎﻧﻴﻜﻪ ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ زﻧﺎن ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫درزﻧﺪﮔﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و درﺟﺎﻣﻌﻪ اﺷﺘﺮاك ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﭘﻴﺮو ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺧﻮد اﻧﺪ ﻧﻪ از اﺳﻼم‪.‬‬

‫‪84‬‬

‫ﻓﺼﻞ هﻔﺘﻢ ‪ :‬ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ـ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬ ‫آﻧﻬﺎ ﺷﻔﺎ ﺑﺨﺶ آﻻم درﻓﺎﻣﻴﻞ ﺑﻮده و دا ﻧﺴﺘﻨﻲ ﻫﺎي ﺧﺎﻧﻪ را از ﻳﻚ ﻧﺴﻞ ﺑﻪ ﻧﺴﻞ دﻳﮕﺮ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از زﻧﺎن ﺣﺘﻲ درداﺧﻞ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻗﻮي اﻧﺪ ‪.‬‬ ‫از ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺒﺐ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ وﻗﺘﻲ درﺑﺎره آﻳﻨﺪه ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻣﺎ ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ اﺗﺨﺎذ ﻣﻲ ﮔﺮدد ﺑﻪ ﺻﺪاي آﻧﻬﺎ ﮔﻮش ﻓﺮا داده ﺷﻮد‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻛﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻛﺸﻮري‬ ‫دﻳﻤﻮﻛﺮاﺗﻴﻚ اﺳﺖ زﻧﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن درﻛﻨﺎر زﻧﺎن از ﭼﻬﻞ و ﭼﺎر دول اﺳﻼﻣﻲ دﻳﮕﺮدرﺟﻬﺎن ـ ﺣﻖ ﺑﻠﻨﺪ ﻛﺮدن ﺷﺎن را درﻋﺮﺻﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫درﺣﻘﻴﻘﺖ ﺷﺮﻛﺖ داﺷﺘﻦ زﻧﺎن ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻔﻴﺪ اﺳﺖ زﻳﺮا زﻧﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدان ﻧﻈﺮﻳﺎت ﻣﺘﻔﺎوت درﺑﺎره ﺟﺎﻣﻌﻪ وﺳﻴﺎﺳﺖ داﺷﺘﻪ و ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ آن را درﻋﺮﺻﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫ﭘﻴﺎده ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬اﺷﺘﺮاك زﻧﺎن درﺳﻴﺎﺳﺖ ﺳﻄﺢ اﻋﺘﻤﺎد را ﺑﻪ دوﻟﺖ ﻧﻴﺰﺑﺎﻻ ﻣﻲ ﺑﺮد زﻧﺎن داراي ﻧﻈﺮﻳﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻮده وﺣﻖ اوﻟﻴﺖ را در ﻣﻮرد ﺟﻨﮓ ﻋﻠﻴﻪ ﻓﻘﺮ‬ ‫وﮔﺮﺳﻨﮕﻲ‪ ،‬ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻬﺒﻮد ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺻﺤﺖ ﻓﺎﻣﻴﻠﻲ‪ ،‬ﻓﺮاﻫﻢ آوري ﺗﺴﺎوي ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﺗﺮﺑﻴﻪ وﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﺪن از ﺗﻄﺒﻴﻖ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﺪون ﺳﻬﻢ ﮔﻴﺮي زﻧﺎن ﺗﻮﺟﻪ ﻻزم درﻣﻮرد ﺣﻘﻮق ﺷﺎن ﺻﻮرت ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻫﻢ ﭼﻨﺎن زﻧﺎن ﻧﻘﺶ ﺣﻴﺎﺗﻲ را ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ دررﻓﻊ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﺨﺘﺺ ﺑﻪ ﺧﻮد‬ ‫ﺷﺎن اﺳﺖ ﺑﻠﻜﻪ دررﻓﻊ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﻛﻪ ﻫﺮدو زﻧﺎن و ﻣﺮدان ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎزي ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻫﺮ زن ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﺪ درﺳﻴﺎﺳﺖ و ﻳﺎ دردوﻟﺖ ﻛﺎر ﻧﻤﺎﻳﺪ ﭘﺲ ﻳﻚ راه‬ ‫ﺳﺎده وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ آن زﻧﺎن درزﻧﺪﮔﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺳﻬﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ وﺻﺪاي ﺷﺎن را در ﭘﺮوﺳﻪ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و آن رأي دادن دراﻧﺘﺨﺎﺑﺎت اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺪاﻧﺴﺘﻴﺪ ؟‬ ‫ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﺤﻘﻘﺎن ﻋﻘﻴﺪه ﺑﺮ اﻳﻦ اﻧﺪ ﻛﻪ اﺳﻼم ذاﺗﺎً ﻳﻚ دﻳﻦ دﻳﻤﻮﻛﺮاﺗﻴﻚ اﺳﺖ‪ .‬ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻬﻢ ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ ) ص( را ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ " اﺟﺘﻤﺎع‬ ‫ﻣﻦ ﺑﺎاﺷﺘﺒﺎه ﻫﺮﮔﺰ ﻣﻮاﻓﻖ ﻧﻴﺴﺖ " ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﺑﺮاي ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺧﻮب اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم اﻋﻀﺎي ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺸﺘﺮﻛﺎً‬ ‫ﺑﺎ ﻫﻢ ﺗﺼﻤﻴﻢ اﺗﺨﺎذ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ زﻧﺎن درﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﺑﺮاي ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺣﻖ راي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺮدان ‪ ،‬ﻣﺒﺎرزات زﻳﺎدي را اﻧﺠﺎم داده اﻧﺪ‪ .‬دراﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﺑﺴﻴﺎري اززﻧﺎن اﻋﺘﺼﺎب ﻏﺬاﻳﻲ‬ ‫ﻧﻤﻮدﻧﺪ وﺣﺘﻲ زﻧﻲ ﺟﺎن ﺧﻮد را از دﺳﺖ داد زﻳﺮا وي ﻗﻮﻳﺎً ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ زﻧﺎن ﺑﺎﻳﺪ اﻳﻦ ﺣﻖ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي اززﻧﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪ وﺟﻮد‬ ‫دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺟﺎن ﻫﺎي ﺧﻮد را از دﺳﺖ دادﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺘﻴﻘﻦ ﮔﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از آﻧﺎن زﻧﺎن از اﻣﺘﻴﺎزات اﻳﻦ ﺣﻖ ﻛﻪ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ در ﻃﻮل ﺣﻴﺎت ﺷﺎن داده ﻧﺸﺪه ﺑﻮد‬ ‫ﻣﺴﺘﻔﻴﺪ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬دراﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺗﻨﻬﺎ از ﺷﻤﺎري از زﻧﺎن درﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﻛﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﺷﺎن را در راه ﻣﺒﺎرزه ﺑﺮاي ﺣﻖ رأي دادن ﺳﭙﺮي ﻛﺮده اﻧﺪ ﺗﺬﻛﺮ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ‬ ‫آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮ ﺣﻖ راي دادن ﺑﺮاي اﻳﻦ زﻧﺎن آﻧﻘﺪر ﺑﺎ ارزش ﺑﻮده ﻛﻪ ﺟﺎن ﺧﻮد را ازدﺳﺖ دادﻧﺪ آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ از آن ﺑﺤﻴﺚ ﻳﻚ ﺗﺤﻔﻪ ﺑﺎ ارزش ﺣﻔﺎﻇﺖ و‬ ‫ﻧﮕﻬﺪاري ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ؟‬ ‫دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ زﻣﺎﻧﻲ ﺟﻨﺒﻪ ﻋﻤﻠﻲ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﻫﻤﻪ اﺗﺒﺎع ﻳﻚ ﻛﺸﻮر ﻋﻘﻴﺪه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ اﺷﺘﺮاك آﻧﺎن ﺿﺮوري وارزﺷﻤﻨﺪ اﺳﺖ ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ اوﻗﺎت‬ ‫زﻧﺎن اﺣﺴﺎس ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺮﻛﺖ آﻧﺎن دراﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻫﻴﭽﮕﻮﻧﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮي روﻧﻤﺎ ﻧﻤﻴﮕﺮدد ‪ .‬ﺧﺼﻮﺻﺎً زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﻣﻠﻴﻮن ﻫﺎﻣﺮدم دﻳﮕﺮﺑﺮاي رأي دادن ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻓﻜﺮ ﻛﺮدن اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع آﺳﺎن اﺳﺖ اﻣﺎ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ اوﻗﺎت ﺗﻔﺎوت ﺑﻴﻦ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪي ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻛﺴﻴﻜﻪ ﺑﺎزﻧﺪه اﺳﺖ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ‬ ‫ﻣﺸﺖ رأي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻫﻤﻴﻦ رأي از ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮ رأي ﻣﻔﺮد ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺷﻤﺎر ﺷﻮد و ﺑﺎﻋﺚ ﻳﻚ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪85‬‬

‫ﻓﺼﻞ هﻔﺘﻢ ‪ :‬ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ـ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬

‫دوﻛﺘﻮر ﺟﺴﻮر‬ ‫دوﻛﺘﻮرﺳﻴﻤﺎﺛﻤﺮﺑﺮاي ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮي زﻧﺎن‪ ،‬ﻣﺮدان و اﻃﻔﺎل در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن وﻇﻴﻔﻪ اﺟﺮا ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‬ ‫ﻧﺎم ﺳﻴﻤﺎﺛﻤﺮ ﺑﻴﻦ دﺧﺘﺮان ﺧﻮردﺳﺎل در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻫﺰاره ﺟﺎت ﻣﺤﺒﻮﺑﻴﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﻮده وﺑﺎاﺣﺘﺮام ﻳﺎدﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬دوﻛﺘﻮرﺳﻴﻤﺎﺛﻤﺮ ﺷﻬﺮت زﻳﺎد ﻛﺴﺐ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ‬ ‫زﻳﺮا وي ﻃﺎﻟﺒﺎن را ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﺟﻨﮓ ﻃﻠﺒﻴﺪه اﺳﺖ‬ ‫" ﻣﺮا ﺑﻜﺸﻴﺪ اﻣﺎّ ﻳﻘﻴﻨﺎً ﺑﻌﺪ ازﻛﺸﺘﻦ ﻣﻦ ﺟﺮاﻳﻢ ﻣﺮا ﺑﻪ ﻧﺸﺮ ﺧﻮاﻫﻴﺪ رﺳﺎﻧﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺟﺮاﻳﻢ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﭘﻴﺶ ﺑﺮدن ﻣﻜﺎﺗﺐ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺳﺎﺧﺘﻦ دﺧﺘﺮان‬ ‫وزﻧﺎن اﻓﻐﺎن و اﻋﻤﺎرﺷﻔﺎﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ و ﻛﻠﻴﻨﻚ ﻫﺎ‪".‬‬ ‫در ﺟﺮﻳﺎن ﺳﺎل ﻫﺎي ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﻮروي ﺳﺎﺑﻖ وﻃﺎﻟﺒﺎن دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن دوﻛﺘﻮر ﺳﻴﻤﺎﺛﻤﺮ ﺑﺮاي دﻓﺎع ازﺣﻘﻮق زﻧﺎن ﻛﺎرﻫﺎي زﻳﺎدي اﻧﺠﺎم داده ﻛﻪ اﻛﺜﺮاً ﺑﺎ ﺗﻮﻫﻴﻦ ‪،‬‬ ‫ﺑﺪﮔﻮﻳﻲ و ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻫﺎي ﻣﺮگ روﺑﺮو ﮔﺮدﻳﺪه اﻣﺎ ﻫﻴﭽﮕﺎه ﺟﺮاًت ﺧﻮدرا از دﺳﺖ ﻧﺪاده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﻴﻤﺎﺛﻤﺮ ﺗﺤﺼﻴﻼت ﺧﻮﻳﺶ را در ﭘﻮﻫﻨﺤﻲ ﻃﺐ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻛﺎﺑﻞ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﺎﻧﻴﺪه وزﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﻫﻨﻮز ﻣﺤﺼﻞ ﺑﻮد ﺷﻮﻫﺮش ﺗﻮﺳﻂ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﺖ ﻫﺎي وﻗﺖ ﮔﺮﻓﺘﺎر‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪه ﻛﻪ ﺑﻌﺪاً ﻫﺮﮔﺰ از اواﻃﻼع ﻧﻴﺎﻣﺪ‪ .‬اﻳﻦ اوﻟﻴﻦ اﻣﺘﺤﺎن درزﻧﺪﮔﻲ ﺳﻴﻤﺎﺛﻤﺮ ﻧﺒﻮد ووي از ﺷﺮوع زﻧﺪﮔﻲ را ﻣﺸﻜﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮد او ﻣﻲ ﮔﻔﺖ‪ " ،‬ﻣﻦ ﻳﻚ زن‬ ‫ﻫﺴﺘﻢ وﺑﺮاي زﻧﺎن ﻧﻈﺮ ﻣﻲ دﻫﻢ وآزاداﻧﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻴﻨﻤﺎﻳﻢ ﻣﻦ ﻫﺰاره ﻫﺴﺘﻢ وﺑﻪ ﻣﻠﻴﺘﻲ ﻣﺘﻌﻠﻖ اﺳﺘﻢ ﻛﻪ درا ﻗﻠﻴﺖ ﻗﺮاردارد‪ " .‬ﺳﻴﻤﺎﺛﻤﺮ ﺑﻌﺪازﺧﺘﻢ ﺗﺤﺼﻴﻞ در‬ ‫ﻣﻨﺎﻃﻖ روﺳﺘﺎﺋﻲ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن رﻓﺖ وﻋﺪم داﺷﺘﻦ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻛﺎﻓﻲ درﺑﺎره ﺻﺤﺖ درﺑﻴﻦ ﻣﺮدم اوراﺑﻪ وﺣﺸﺖ اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﻟﺬا ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﺗﺎ آن ﻫﺎ را ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫وﻇﻴﻔﻪ ﺳﻴﻤﺎﺛﻤﺮ ﺑﺎﮔﺮﻓﺘﻦ ﻗﺪرت ﺗﻮﺳﻂ ﻃﺎﻟﺒﺎن در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﺸﻜﻞ ﺗﺮﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬زﻳﺮا آن ﻫﺎ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻣﺬﻫﺒﻲ )ﻓﺘﻮي( را ﻛﻪ اﺳﺎﺳﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﺣﻘﻮق را ﺑﺮاي زﻧﺎن ﻛﻪ‬ ‫ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺗﺮﺑﻴﻪ‪ ،‬ﻛﺎرﻛﺮدن درﺑﻴﺮون از ﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬وﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻫﺎي ﻃﺒﻲ اﺳﺖ رد ﻣﻲ ﻛﺮد‪ .‬ﺳﻴﻤﺎﺛﻤﺮ ﺑﺮﺧﻼف ﻗﻮاﻧﻴﻦ وﺿﻊ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﭘﻮﺷﻴﺪن ﭼﺎدري ﻫﺮﮔﺰ ﭼﺎدري‬ ‫ﻧﭙﻮﺷﻴﺪ‪ .‬وروي ﺧﻮدرا ﻧﭙﻮﺷﺎﻧﻴﺪ ودر ﻣﺒﺎرزة ﺧﻮدﺑﺮاي ﺑﻠﻨﺪ ﻛﺮدن ﺻﺪاي زﻧﺎن وﺣﻘﻮق ﺷﺎن اداﻣﻪ داد وي ﮔﻔﺖ‪ ".‬ﻫﺮ زن ﺑﺎ ﭘﻮﺷﻴﺪن ﭼﺎدري از ﺷﻌﺎع آﻓﺘﺎب‬ ‫ﻣﺤﺮوم ﺑﻮده ﻛﻪ در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺎﻛﻤﺒﻮد وﻳﺘﺎﻣﻴﻦ ﻣﻮاﺟﻪ ﮔﺮدﻳﺪه و‬ ‫داراي اﺳﺘﺨﻮان ﻫﺎي ﻧﺮم ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ زﻳﺮا ﭘﻮﺷﻴﺪن ﭼﺎدري ﻣﺎﻧﻊ‬ ‫رﺳﻴﺪن ﺷﻌﺎع آﻓﺘﺎب ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻴﮕﺮدد‪.‬ﻫﻤﭽﻨﺎن زﻧﺎن ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﻧﺎن‬ ‫وﭼﺎي زﻧﺪه ﮔﻲ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ زﻳﺮا ﻗﺪرت ﺧﺮﻳﺪاري ﺷﻴﺮوﺗﺨﻢ را‬ ‫ﻧﺪارﻧﺪ وازﻫﻤﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮ اﻳﻨﻜﻪ اﻓﺴﺮدﮔﻲ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺮﺿﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫آﻳﻨﺪه را ﺑﺴﻴﺎر ﺗﺎرﻳﻚ ﻣﻲ ﺳﺎزد‪" .‬‬ ‫ﺑﻌﺪازآن دوﻛﺘﻮر ﺳﻴﻤﺎﺛﻤﺮ ﺑﻪ ﻛﻮﻳﺘﻪ – ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن رﻓﺖ ودرآﻧﺠﺎ‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن ﺷﻬﺪا )‪ (SO‬را اﻳﺠﺎد ﻧﻤﻮد ﻛﻪ ﺑﻌﺪاً ﺗﻮﺳﻂ اﻳﻦ‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن ﻳﻚ ﻣﻜﺘﺐ ﺑﺮاي دﺧﺘﺮان وﻳﻚ ﻛﻠﻴﻨﻴﻚ ﺑﺮاي ﺗﺪاوي‬ ‫ﺟﺴﻢ وروان زﻧﺎن ﻣﻬﺎﺟﺮاﻓﻐﺎن اﻳﺠﺎد ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻫﻢ ﭼﻨﺎن درﺧﻮد‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ازﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﻜﺘﺐ ﺧﻮرد ﻣﺨﻔﻲ ﺑﺮاي دﺧﺘﺮان ﭘﺸﺘﺒﺎﻧﻲ‬ ‫وﺣﻤﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آورده وﻳﻚ ﻛﻠﻴﻨﻚ ﺻﺤﻲ را ﭘﻴﺶ ﻣﻲ ﺑﺮد‪.‬‬ ‫ﻛﺎرﻫﺎي ﺳﻴﻤﺎﺛﻤﺮ ﺑﻪ ﺳﻮﻳﻪ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﻪ رﺳﻤﻴﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ او درﮔﺮوﭘﻲ ﻛﻪ ﺑﻨﺎم " زﻧﺎن ﺗﺤﺖ ﻗﻮاﻧﻴﻦ اﺳﻼﻣﻲ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ" ﻳﺎد ﻣﻲ ﮔﺮدد و‬ ‫ﺑﺎ ﭼﻬﻞ ﻛﺸﻮر ﺟﻬﺎن ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻮده وﻳﻚ ﻧﺪاي ﻗﻮي در ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﻴﻮﺳﺖ‪ .‬ﺳﻬﻤﮕﻴﺮي ارزﺷﻤﻨﺪ دوﻛﺘﻮر ﺳﻴﻤﺎﺛﻤﺮ در ﺑﺨﺶ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ وﺻﻠﺢ در‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺎﻋﺚ ﮔﺮدﻳﺪه ﺗﺎ وي ﻣﻘﺎم وزارت اﻣﻮر زﻧﺎن را درﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻮﻗﺖ اﺣﺮاز ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ در ﺗﺎرﻳﺦ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻳﻚ روﻳﺪاد ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺑﺮاي زﻧﺎن ﺑﻪ ﺷﻤﺎرﻣﻲ‬ ‫رود‪.‬‬

‫‪86‬‬

‫ﻓﺼﻞ هﻔﺘﻢ ‪ :‬ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ـ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬ ‫ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎل ﻣﺒﺎرزه دوﻛﺘﻮر ﺳﻴﻤﺎﺛﻤﺮ ﻫﻨﻮز ﭘﺎﻳﺎن ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ‪ .‬درﺟﺮﻳﺎن وﺑﻌﺪ از ﻟﻮﻳﻪ ﺟﺮﮔﻪ اﺿﻄﺮاري از ﺟﺎﻧﺐ ﻃﺮﻓﺪاران ﮔﺮوه ﺟﻤﻌﻴﺖ وﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ دوﻟﺘﻲ ﺑﺎ ﺗﻬﺪﻳﺪ‬ ‫ﻣﻮاﺟﻪ ﮔﺮدﻳﺪ وﺑﺴﻴﺎري اززﻧﺎن دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ در ﻟﻮﻳﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻮرد ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺮوز ﻣﺸﻜﻼت ﻧﮕﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻳﻚ در ﺧﻮاﺳﺘﻲ ﻣﺒﻨﻲ‬ ‫ﺑﺮﻣﻌﺰول ﺳﺎﺧﺘﻦ دوﻛﺘﻮر ﺳﻴﻤﺎﺛﻤﺮ از ﭘ‪‬ﺴﺖ وزارت اﻣﻮر زﻧﺎن وﻣﺤﻜﻮم ﺑﻪ اﺗﻬﺎم ﺑﻴﺎﻧﺎت وي ﻛﻪ ﺿﺪ ﻋﻼﻳﻖ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻮد اﻧﺘﺸﺎر ﻳﺎﻓﺖ وﻣﻮﻟﻮي ﻓﻀﻞ‬ ‫اﻟﺤﻖ ﺷﻴﻨﻮاري رﻳﻴﺲ ﻋﺪﻟﻴﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﺎﻧﻊ ﻛﺎرﻛﺮدن وي در دﻓﺎﺗﺮ ﻣﻠﻲ ودوﻟﺘﻲ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﻌﻼً دوﻛﺘﻮر ﺳﻴﻤﺎﺛﻤﺮ آﻣﺮ ﻛﻤﻴﺴﻮن ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻛﻪ ﺟﺪﻳﺪاً ﺗﺸﻜﻴﻞ ﮔﺮدﻳﺪه ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪ .‬او و ﻛﺎرﻣﻨﺪاﻧﺶ ﻣﻮارد وﺣﺸﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ را ﻣﻮرد‬ ‫ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫دوﻛﺘﻮر ﺳﻴﻤﺎﺛﻤﺮ واﺿﺤﺎً ﻣﺜﺎﻟﻲ از زﻧﺎن ﻓﻬﻤﻴﺪه وﻗﻬﺮﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ درﻃﻮل ﺗﺎرﻳﺦ زﻧﺎن را ﺑﺮاي اﺣﺮاز ﻳﻚ ﻣﻮﻗﻒ درآﻳﻨﺪه ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻴﻤﺎن ﻫﺎ و‬ ‫ﺗﻌﺼﺐ رد ﮔﺮدﻳﺪه ﻛﻤﻚ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ ﻃﻮرﻳﻜﻪ ﻳﻜﺒﺎر او ﺑﻪ ﻃﺎﻟﺒﺎن ﮔﻔﺖ‪ " ،‬ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺪاﻧﻴﺪ ﻣﻦ ﻛﺠﺎ ﻫﺴﺘﻢ و ﻛﺎري را ﻛﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻢ ﺗﻮﻗﻒ ﻧﺨﻮاﻫﻢ داد‪".‬‬

‫‪87‬‬

‫ﻓﺼﻞ هﻔﺘﻢ ‪ :‬ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ـ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬

‫اﻧﮕﺸﺖ ﻣﻴﺎﻧﻪ اﻧﮕﺸﺖ ﮐﻼن اﺷﺎرﻩ اﺳﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﻳﮏ ﺁﻳﻨﺪﻩ درﺧﺸﺎن در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺮای‬ ‫زﻧﺪﮔﯽ و رﻓﺎﻩ هﻤﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﻌﺪاد زﻧﺎن‬ ‫ﺿﺮورت اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ ﭼﻴﻠﻪ ﻋﻼﻣﺖ اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮای ارﺗﺒﺎط ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﻣﺮد و‬ ‫زن و ﻧﻤﺎﻳﺎن ﮔﺮ ﻗﺎﻧﻮن‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬و ﺑﻪ زﻧﻬﺎ ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫ﻧﺸﺎن ﻣﯽ ﺳﺎزد ﮐﻪ از‬ ‫ﺣﻘﻮق ﺣﻘﻪ ﺧﻮد دﻓﺎع ﮐﻨﺪ و‬ ‫ﺑﺮای ﺑﺎﻻ دﺳﺘﯽ ﻗﺎﻧﻮن در‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﮐﺎر ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫اﻧﮕﺸﺖ ﺷﻬﺎدت ﺑﻪ ﻣﺎ‬ ‫ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪهﺪ ﮐﻪ در دﻳﻦ‬ ‫اﺳﻼم ﻣﺎ ﺣﻖ ﻣﺴﺎوی‬ ‫دارﻳﻢ و ﻣﺴﻮوﻟﻴﺖ هﻤﻪ‬ ‫اﻳﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮای ﺗﻌﻴﻴﻦ‬ ‫دوﻟﺖ ﺧﻮد ﺳﻬﻴﻢ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬

‫اﻧﮕﺸﺖ ﮐﻮﭼﮏ اﺷﺎرﻩ‬ ‫اﺳﺖ ﺑﻪ اﻃﻔﺎل ﻣﺎ‪ .‬ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻋﻼﻗﻪ دارﻳﺪ ﮐﻪ ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﮐﻪ‬ ‫اﻣﻮر دوﻟﺘﯽ را ﺑﻪ ﭘﻴﺶ‬ ‫ﻣﯽ ﺑﺮﻳﺪ و ﻓﻴﺼﻠﻪ هﺎی‬ ‫ﮐﻪ ﺷﻤﺎ و ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺗﺎن را‬ ‫ﻣﺘﺎﺛﺮ ﻣﯽ ﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬هﺮ زن‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮد ﮐﻪ ﺑﻪ‬ ‫ﭼﻪ اﻧﺪازﻩ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در‬ ‫اﻋﻤﺎر و ﺑﺎزﺳﺎزی‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺳﻬﻢ ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﺣﺘﯽ ﺗﻼش ﮐﻮﭼﮏ هﻢ‬ ‫ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻳﮏ ﺗﺤﻔﻪ ﺑﺮای‬ ‫ﻧﺴﻞ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫اﻧﮕﺸﺖ ﮐﻼن‬ ‫»ﺷﺼﺖ«‬ ‫ﺷﺼﺖ و اﻧﮕﺸﺘﺎن از‬ ‫هﻢ ﺗﻔﺎوت دارﻧﺪ اﻣﺎ‬ ‫ارزش ﺁن ﻳﮑﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺁن اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫هﻤﻪ ﺑﺎ هﻢ ﻳﮑﺠﺎ ﮐﺎر‬ ‫ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﺼﺖ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺷﻤﺎ‬ ‫ﻣﯽ ﺁورد ﮐﻪ ﺻﺪای‬ ‫زﻧﺎن را در ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ ﻧﮕﻬﺪارﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺧﻮب‬

‫ﭘﻨﺞ‬ ‫دﻟﻴﻞ‬

‫‪88‬‬

‫ﻓﺼﻞ هﻔﺘﻢ ‪ :‬ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ـ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬ ‫ﭼﻄﻮر ﺑﺎﻳﺪ راي ﺑﺪﻫﻢ ؟‬ ‫اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻣﻠﻲ دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺎﻛﻤﻚ ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ﺗﻨﻈﻴﻢ وﭘﻴﺶ ﺑﺮده ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬زﻧﺎن وﻣﺮدان از ﻣﺮاﺟﻊ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ واﻓﻐﺎن ﻫﺎ درﺷﻬﺮﻫﺎي ﻋﻤﺪه ‪ ،‬ﺷﻬﺮﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ وﻗﺮﻳﻪ ﻫﺎ ﻛﺎر‬ ‫ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ واﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻣﻠﻲ را ﻛﻪ درآﻳﻨﺪه ﻧﺰدﻳﻚ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﺗﻮﺿﻴﺢ‬ ‫داده وﺗﺒﻠﻴﻎ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ﻫﻢ ﭼﻨﺎن ﺑﺮاي اﺗﺒﺎع‬ ‫اﻓﻐﺎن درﺑﺎره اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻣﻠﻲ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت اراﺋﻪ ﻣﻴﺪارد وﻣﻮاد آﻣﻮزﺷﻲ ﺑﺮاي‬ ‫ﻣﺮدم ﺷﻬﺮ از ﻗﺒﻴﻞ ﭘﻮﺳﺘﺮ ﻫﺎ واﻋﻼﻧﺎت در رادﻳﻮ و ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ﺑﻨﺎم ﻧﻜﺘﻪ ﻫﺎ‬ ‫ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﭘﻮﺳﺘﺮﻫﺎ را در ﺳﺮك ﻫﺎ‪ ،‬دﻛﺎن ﻫﺎي ﻣﺤﻠﻲ ‪ ،‬ﻣﻜﺎﺗﺐ‬ ‫وﺣﺘﻲ درﻛﻠﻴﻨﻴﻚ ﻫﺎ ﻳﻌﻨﻲ ﺟﺎﺋﻴﻜﻪ ﻣﺮدﻣﺎن زﻳﺎد از آﻧﺠﺎ ﻋﺒﻮر وﻣﺮور ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‬ ‫ﻧﺼﺐ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ﻫﺮﻛﺲ ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ آﻧﻬﺎ را دﻳﺪه ودرﺑﺎره ﺟﺮﻳﺎن رأي دادن‬ ‫ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﭼﻄﻮر اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﭼﻪ ﻛﺴﻲ راي ﺑﺪﻫﻢ ؟‬ ‫در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﺧﻮد را ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻫﺮ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ‬ ‫داراي ﻃﺮز ﺗﻔﻜﺮ ﻫﺎﻳﻲ درﺟﺎﻣﻌﻪ ﻳﺎﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬ﻣﻮﺟﻮدﻳﺖ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ‬ ‫دراﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻣﺮدم ﺗﻤﺎم ﻣﻴﺸﻮد زﻳﺮا ﻣﺮدم ازﺑﻴﻦ آﻧﻬﺎ ﻳﻜﻲ را‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﻳﮏ ﮐﺎﻧﺪﻳﺪ زن رأی ﻣﻴﺪهﻢ اﮔﺮ وی ﮐﺎﻧﺪﻳﺪ‬

‫ﻣﻨﻈﻮر از ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﺧﻮب وﺧﺮاب ﻣﻄﺮح ﻧﺒﻮده ﺑﻠ ﻜﻪ ﻣﻬﻢ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ از رأي ﺗﺎن در ﺟﻬﺖ ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ رأي داده ﺷﻮد ﻛﻪ اﻳﺸﺎن ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎي ﺗﺎن را‬ ‫ﺑﺮآورده ﺳﺎزﻧﺪ ‪ .‬اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮ زﻧﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﻣﻮرد رأي دادن ﺷﺎن ﺑﻪ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ذ ﻳﻞ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫» ﻣﻦ ﺑﻪ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ رأي ﻣﻴﺪﻫﻢ ﻛﻪ وي ﺳﺮك ﻫﺎي ﻗﺮﻳﻪ را ﺗﻴﺎر ﻧﻤﻮده ‪ ،‬ﻣﺸﻜﻼت ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺗﺮﺑﻴﻪ رﻓﻊ ﻧﻤﻮده وﻫﻤﭽﻨﺎن ﻗﺮﻳﻪ را ﺗﻨﻮﻳﺮ ﻧﻤﺎﻳﺪ «‬ ‫» ﻣﻦ ﻫﺮﻛﺰ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ زن رأي ﻧﺨﻮاﻫﻢ داد زﻳﺮا ﺻﺪ زن ﺑﺮاﺑﺮﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﺮد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ «‬ ‫» ﻣﻦ آرزوﻣﻨﺪ ﺣﻘﻮق ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺮاي زﻧﺎن ‪ ،‬اﻃﻔﺎل ‪ ،‬ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ ﺧﻮب ‪ ،‬ﻣﻜﺎﺗﺐ وﺻﺤﺖ ‪ ،‬وﻗﺒﻼَ ﻣﻲ ﻓﻬﻤﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺪام ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ رأي ﻣﻴﺪﻫﻢ ‪ :‬ﺑﺮاي ﺑﺮادرم ! «‬ ‫» ﻣﻦ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ از ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻫﺎي زن را ﺧﻮش ﻧﺪارم ﺑﺎ وﺟﻮد آن اﻳﺸﺎﻧﺮا ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻧﺪارم «‬ ‫ﺧﻮب ﺑﺎﺷﺪ «‬ ‫» ﺷﻮﻫﺮم ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﻛﺴﻲ رأي ﺑﺪﻫﻢ ‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﻓﺎﻣﻴﻠﻢ اﻋﺘﺒﺎر داﺷﺘﻪ آﻧﻬﺎ ﺣﺘﻤﺎَ ﺑﻪ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻣﻨﺎﺳﺐ رأي ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ «‬ ‫» ﻣﺎ ﻫﻤﻪ اﻋﻀﺎي ﻓﺎﻣﻴﻞ در ﻣﻮرد ﻛﺎﻧﺪﻳﺪان ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﻮدﻳﻢ ﺑﻌﺪاَ ﺑﻪ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ‬ ‫ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ رأي دادﻳﻢ ‪ ،‬ﻳﻚ اﺣﺴﺎس ﻋﺎﻟﻲ ﺑﻮد «‬ ‫» ﻣﻦ ﭼﻴﺰي در ﻣﻮرد ﻛﺎﻧﺪﻳﺪان ﻧﺪاﻧﺴﺘﻢ ‪ .‬ﻣﻦ ﻓﻘﻂ در ورق ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻲ‬ ‫ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﺷﺎن را دﻳﺪم ﺑﻪ ﺷﺨﺼﻲ رأي دادم ﻛﻪ ﻗﻴﺎﻓﻪ ﺣﻖ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ را‬ ‫داﺷﺖ «‬ ‫» ﻣﻦ ﻳﻚ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﺻﺎدق وﭘﺮﻛﺎر را ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ «‬ ‫» ﺷﻮﻫﺮم ﺑﺮاﻳﻢ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﭼﻄﻮر رأي ﺑﺪﻫﻢ در ﻏﻴﺮ آن ﻣﻦ رﻓﺘﻪ ﻧﻤﻲ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ «‬ ‫» ﻣﻦ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻢ ﻫﺮﭼﻪ زود ﺗﺮ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت راﺟﻊ ﺑﻪ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪان ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻢ «‬

‫‪89‬‬

‫ﻓﺼﻞ هﻔﺘﻢ ‪ :‬ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ـ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪﻛﺮد ؟‬ ‫ﺑﺮاي رأي دادن ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺷﻤﺎ ﺗﻤﺎم ﻛﺎﻧﺪﻳﺪان ﻛﻪ در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﺷﺪه اﻧﺪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﺎﻧﺪﻳﺪان ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ از اﺣﺰاب ﺳﻴﺎﺳﻲ‬ ‫راﻧﻤﻮده وﺣﺎﻣﻞ آﻳﺪوﻟﻮژي آن ﺣﺰب ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از ﻛﺎﻧﺪﻳﺪان ﻏﻴﺮ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮده وﻓﻘﻂ داراي ﻣﻔﻜﻮره ﺷﺨﺼﻲ ﺧﻮد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻫﺎي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ از اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ درﺑﺎره ﻛﺎﻧﺪﻳﺪان واﺣﺰاب‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻲ آﮔﺎﻫﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪:‬‬ ‫● ﮔﻮش ﻓﺮا دادن ﺑﻪ اﺧﺒﺎر وﭘﺮوﮔﺮام ﻫﺎي رادﻳﻮ‬ ‫● از دوﺳﺘﺎن ﻧﺰدﻳﻚ وﻓﺎﻣﻴﻞ ﻃﺎﻟﺐ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺷﺪه ﻛﻪ اﻳﺸﺎن ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‬ ‫● ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﺸﺮﻳﻪ ﻫﺎي ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻲ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪان ) ﭘﻮﺳﺘﺮ ﻫﺎي ﻣﻌﻠﻮﻣﺎﺗﻲ ‪ ،‬ﻧﺸﺮﻳﻪ ﻫﺎ وﻏﻴﺮه (‬ ‫● ﺳﻬﻢ ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﺗﻤﺎم ﺟﻠﺴﺎت ﻛﺎﻧﺪﻳﺪان ﻣﺮدم واﺣﺰاب ﺳﻴﺎﺳﻲ‬ ‫● ارﺗﺒﺎط ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﻪ دﻓﺎﺗﺮ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪان اﺣﺰاب ﺳﻴﺎﺳﻲ وﻣﺮدم ﻋﻮام‬ ‫● اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ اﻧﺘﺮﻧﻴﺖ آﺷﻨﺎﻳﻲ دارﻳﺪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ درﺻﻔﺤﻪ اﺣﺰاب ﺳﻴﺎﺳﻲ وﻳﺎ دوﻟﺖ ﺑﺮوﻳﺪ‬ ‫ﻳﻚ رأي ﻣﺴﺌﻮﻻﻧﻪ ‪ ،‬رأي ﺧﻮد ﺷﻤﺎ اﺳﺖ ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺧﻮد ﻣﺘﻜﻲ ﺑﻮده واﻃﻤﻴﻨﺎن داﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪.‬‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ درﻣﻮرد ﺧﻮد ﺷﺎن ‪ ،‬ﻧﻈﺮﻳﺎت ‪ ،‬ﻋﻘﺎﻳﺪ ﭘﻼن ﻫﺎ وﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻨﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت اراﺋﻪ ﻣﻴﺪارﻧﺪ ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ‬ ‫وﻋﺪه ﻫﺎي آﻧﺎن ﺑﻪ ﻃﻮر دﻗﻴﻖ ﮔﻮش ﺑﺪﻫﻴﺪ‪ .‬آﻳﺎ ﻳﻜﻲ از ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺗﺮﺑﻴﻪ زﻳﺎدﺗﺮ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ اﺳﺖ؟ آﻳﺎ اﻳﻦ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﺑﻪ زن وﻣﺮد وﻋﺪه ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ او‬ ‫ﺑﺨﺼﻮص ﺑﺮاي ﺑﻬﺒﻮدي ﻣﻜﺎﺗﺐ زﻳﺎد ﻛﺎرﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ؟ اﮔﺮاﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﺷﺎﻳﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ رأي دادن ﺑﺮاي او ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺧﻮد را از‬ ‫اوﻧﺸﺎن دﻫﻴﺪ‪ .‬ﺣﺘﻲ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ رﺳﺎﻧﺪن ﭘﻴﺎم وي ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﻣﻮرد ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺷﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﻧﻈﺮ اﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎ درﺑﺎره ﺷﺨﺺ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﭼﻪ ﻣﻴﺪاﻧﻴﺪ ؟ رﻓﺘﺎر وﺣﺮﻛﺎت آﻧﻬﺎ درﮔﺬﺷﺘﻪ راﻫﻨﻤﺎي ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي ﺗﻮﻗﻌﺎت ﺷﻤﺎ در آﻳﻨﺪه اﺳﺖ ‪ .‬آﻳﺎ ﺑﻪ وﻋﺪه ﻫﺎي ﺷﺎن وﻓﺎ‬ ‫ﻧﻤﻮده اﻧﺪ‪ .‬آﻳﺎ درﻛﺎرﻫﺎي ﺷﺎن ﺻﺎدق و راﺳﺘﻜﺎرﺑﻮده اﻧﺪ ؟ آﻳﺎ آﻧﻬﺎ اﺷﺨﺎص ﭘﺮﻛﺎر ﺑﻮده اﻧﺪ ؟ وﻗﺘﻲ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد آﻧﻬﺎ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ اﻧﺪازﻳﺪ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ زﻳﺎد‬ ‫ﺗﺮ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ اﻧﺪ ؟ آﻳﺎ آﻧﻬﺎ ﻣﻴﻜﻮﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ ﺷﻮﻧﺪ وﻗﺪرت ﻃﻠﺐ ﻫﺴﺘﻨﺪ ؟ و ﻳﺎ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﺸﻜﻼت ﻣﺮدم و ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ؟‬ ‫اﮔﺮ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ آﻳﻨﺪ ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺳﻮاﻻت ﺗﺎن را ﻣﻄﺮح ﺳﺎﺧﺘﻪ وﻃﺎﻟﺐ ﺟﻮاب ﻫﺎي و اﺿﺢ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﭘﻼن ﻫﺎي آﻧﺎن ﭼﻪ اﺳﺖ؟ و زﻳﺎد ﺗﺮﻳﻦ‬ ‫ﻛﺎر را درﭼﻪ ﻣﻮاردي اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﻨﺪ داد ؟‬ ‫داﺷﺘﻦ دوﻟﺖ ﺧﺮاب ﺑﻪ ﭼﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﺗﻤﺎم ﻣﻴﺸﻮد وﺗﺎﺛﻴﺮ آن ﺑﺎﻻي ﺷﻤﺎ ﭼﻴﺴﺖ ؟‬ ‫ﺣﺰب ﻳﺎ ﺷﺨﺺ ﻣﻨﻔﺮدي ﻛﻪ دوﻟﺖ را اداره ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﺰرﮔﻲ رادرزﻧﺪﮔﻲ ﻣﺮدم وارد ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ اﮔﺮ اداره دوﻟﺖ ﺑﺮاي ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﺎل ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺧﺮاب اداﻣﻪ‬ ‫ﻳﺎﺑﺪ دوﻟﺖ ﻣﺬﻛﻮر ﺑﻪ زودي از ﻛﺸﻮرﻫﺎ درﻫﻤﺴﺎﻳﮕﻲ ﺧﻮد ازﻧﮕﺎه ﻛﻴﻔﻴﺖ زﻧﺪﮔﻲ ﻋﻘﺐ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ ‪ .‬ﺑﻴﺎﺋﻴﺪ ﻧﻈﺮي ﺑﻪ ﻣﺜﺎل ﻫﺎﺑﻴﺎﻧﺪازﻳﻢ‪.‬‬ ‫●‬

‫ﺗﺎﺟﻜﺴﺘﺎن ﻣﻤﻠﻜﺘﻲ درﻫﻤﺴﺎﻳﮕﻲ ﻧﺰدﻳﻚ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن اﺳﺖ واﻗﺘﺼﺎد ﻣﺸﺎﺑﻬﻲ دارد‪ .‬درﺗﺎﺟﻜﺴﺘﺎن درﻫﺮ ‪ ٢٠٠٠‬ﻃﻔﻞ ﻧﻮزاد ‪ ۴٠‬ﻃﻔﻞ ﻣﻲ ﻣﻴﺮد ‪.‬‬ ‫درﺣﺎﻟﻴﻜﻪ دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن درﻫﺮ ‪ ٢٠٠٠‬ﻃﻔﻞ ﻧﻮزاد ‪ ٣٠٠‬ﻃﻔﻞ از ﺑﻴﻦ ﻣﻴﺮود ‪.‬‬

‫●‬

‫درﻛﺸﻮر ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ دﻳﮕﺮ ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎن ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻫﺮ ﻛﺲ ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﻣﺎ دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن درﻫﺮ ‪١٠‬ﻧﻔﺮ ﻓﻘﻂ ‪ ۴‬ﻧﻔﺮ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺨﻮاﻧﺪ ‪.‬‬

‫●‬

‫دراﻳﺮان ﺑﺮاي ﻫﺮ ‪ ١٢۵٠‬ﻧﻔﺮ ﻳﻚ داﻛﺘﺮ وﺟﻮد دارد اﻣﺎ دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺮاي ﻫﺮ ‪ ٧٠٠٠‬ﻧﻔﺮ ﻳﻚ داﻛﺘﺮ وﺟﻮد دارد ‪.‬‬ ‫هﺎرراﻳﻪ دهﻨﺪﮔﺎن‪ -‬ﻧﻨﮕﺮ هﺎر‬ ‫ﻧﻨﮕﺮدﻓﺘﺮ‬ ‫ﻧﺎن در‬ ‫ز‬ ‫دهﻨﺪﮔﺎن‪-‬‬ ‫زﻧﺎن در دﻓﺘﺮ راﻳﻪ‬

‫‪90‬‬

‫ﻓﺼﻞ هﻔﺘﻢ ‪ :‬ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ـ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬

‫ﻃﺮز زﻧﺪﮔﻲ روزﻣﺮه اﺗﺒﺎع اﻳﻦ ﻛﺸﻮرﻫﺎ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻋﻤﻞ ﻛﺮد دوﻟﺖ ﻫﺎي ﺷﺎن دراﻳﻦ اواﺧﺮ اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﺷﻤﺎآ ﮔﺎﻫﺎﻧﻪ رأي ﺑﺪﻫﻴﺪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ دﻳﺪ ﻛﻪ زﻧﺪﮔﻲ روزﻣﺮه ﺗﺎن ﺗﺪرﻳﺠﺎً روﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮدي ﻣﻲ رود ‪.‬‬

‫ﻛﺸﻮر ﻣﺎ ـ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬ ‫ﺑﻌﺪ ازﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب اﻣﻴﺪوارﻳﻢ اﻟﻬﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺗﺎﺑﺎ اﺷﺘﺮاك درزﻧﺪﮔﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺗﻤﺎس ﺑﺎدﻳﮕﺮان از ﻃﺮﻳﻖ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺷﺒﻜﻪ ‪ ،‬ﺳﻬﻢ ﮔﻴﺮي درﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ‪،‬‬ ‫اﻧﻜﺸﺎف ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﺎﻧﻮن وﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ وﺑﻮدن ﻳﻚ ﻣﺜﺎل ﺧﻮب ﺑﺮاي دﻳﮕﺮان ﺑﺮاي ﻛﻤﻚ در اﻋﻤﺎر ﻣﺠﺪد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺎن ﻧﻘﺶ ﻓﻌﺎل اﻳﻔﺎ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻘﺪر ﻓﻌﺎل ﻫﺴﺘﻴﺪ وﭼﻪ ﻧﻮع ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻴﺪ ‪.‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﻴﺪ و ﻳﺎ ﺑﻄﻮرﻗﻄﻊ ﻫﻴﭻ ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻜﻨﻴﺪ اﻣﺎ داﻧﺴﺘﻦ‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺣﺎﻳﺰ اﻫﻤﻴﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ رأي دادن ﺷﻤﺎ ﺗﺎﺛﻴﺮي ﺑﺴﺰا دارد ‪ .‬ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ از ﻛﺪام ﻃﺮﻳﻖ ﺧﻮب وﻳﺎ ﺧﺮاب ‪ .‬درﺟﺎﻣﻌﻪ دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﺑﺎ‬ ‫ﺷﻤﺎﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﭼﻪ ﺑﻜﻨﻴﺪ ؟‬ ‫ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ داﻧﺴﺘﻨﻲ ﻫﺎي ﺗﺎن را از اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﺎ زﻧﺎن دﻳﮕﺮ درﻣﻴﺎن ﺑﮕﺬارﻳﺪ ‪.‬‬ ‫●‬

‫درﺑﺎره ﺷﺶ زن دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ درﺑﺎره ﻛﺘﺎب ﺑﺎآن ﻫﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﻓﻜﺮﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺎ اﻳﻦ زﻧﺎن ﺑﻄﻮر اﻧﻔﺮادي دروﻗﺖ ﺻﺮف ﻃﻌﺎم ﻳﺎ‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻫﻢ ﻳﻜﺠﺎ ﻛﺎرﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪ .‬ﻳﺎ ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺎل ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺠﻠﺴﻲ درﺧﺎﻧﻪ ﺗﺎن ﺗﺮﺗﻴﺐ دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫●‬

‫ﺑﺨﺶ ﺑﻌﺪي اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺣﺎوي ﻧﺸﺴﺖ ﻫﺎ ﺑﺮاي ورﻛﺸﺎب آﻣﻮزﺷﻲ اﺳﺖ ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده ازاﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ راﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺗﺎ داﻧﺶ ﺗﺎن را ﺑﻪ‬ ‫دﻳﮕﺮان اﻧﺘﻘﺎل دﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫●‬

‫ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ اﻳﻦ ﻛﺘﺎب رﻫﻨﻤﺎ راﺑﺮاي ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ ﺧﻮاﻧﺪن ﺑﻠﺪ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ و ﻳﺎ آﻧﺮا ﺑﺮاي ﻛﺲ دﻳﮕﺮي ﺑﺪﻫﻴﺪ ﺗﺎ ازآن اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ اﻧﺘﻘﺎل داﻧﺴﺘﻨﻲ ﻫﺎي ﺗﺎن‪ ،‬زﻧﺎن دﻳﮕﺮ را ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻲ ﺑﺨﺸﻴﺪ ﺗﺎ ﺷﻤﺎ را در ﺳﻔﺮ اﻳﺠﺎد ﻳﻚ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺟﺪﻳﺪ وﺑﻬﺘﺮ ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﮔﺎه ﺗﻌﺪاد‬ ‫ﺑﻴﺸﺘﺮ زﻧﺎن دراﻳﻦ ﺳﻔﺮ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎن اﻧﺪازه اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن آﻳﻨﺪه درﺧﺸﺎن ﺗﺮي ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬

‫‪91‬‬

‫ﺑﺤﺚ وﻣﺬاﮐﺮات وﻓﻌﺎﻟﻴﺖ هﺎ ﺑﺮای ﭘﻨﺞ ورﮐﺸﺎب‬

‫زن هﺎ ﻧﻴﻢ ﺁﺳﻤﺎن‬ ‫را ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻪ اﻧﺪ‬

‫‪92‬‬

‫ﺑﺤﺚ وﻣﺬاﮐﺮات وﻓﻌﺎﻟﻴﺖ هﺎ ﺑﺮای ﭘﻨﺞ ورﮐﺸﺎب‬

‫ﺑﺤﺚ وﻣﺬاﻛﺮات وﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎ ﺑﺮاي ﭘﻨﺞ ورﻛﺸﺎب‬ ‫ﭼﻄﻮر ﺑﺎﻳﺪ از اﻳﻦ ﺑﺨﺶ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد؟‬ ‫اﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺣﺎوي ﻣﻮاد و ﭘﺸﻨﻬﺎدات آﻣﻮزﺷﻲ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮاي ﭘﻨﺞ ورﻛﺸﺎب ﻛﻮﺗﺎه اﺳﺖ ‪ .‬ورﻛﺸﺎب ﻫﺎي ﻣﺬﻛﻮر وﺳﻴﻠﻪ اي ﺑﺮاي ﻣﻌﺮﻓﻲ وﺑﻠﻨﺪ ﺑﺮدن ﺳﻄﺢ آﮔﺎﻫﻲ‬ ‫زﻧﺎن اﺳﺖ ﺗﺎ آﻧﻬﺎ را دراﺷﺘﺮاك ﺑﺮاي اﻋﻤﺎر ﻣﺠﺪد اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ وﺳﻴﺎﺳﻲ ﻛﺸﻮر ﺷﺎن ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺮ ورﻛﺸﺎب ﻳﻚ ﻣﻌﻠﻢ ﻳﺎ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺿﺮورت دارد ﺗﺎ ﺟﺮﻳﺎن آﻣﻮزش وﺑﺤﺚ ﻫﺎي ﮔﺮوﭘﻲ را رﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬ﭘﻨﺞ ورﻛﺸﺎب ﺑﻪ ﭘﻨﺞ ﻓﺼﻞ ﻛﺘﺎب راﻫﻨﻤﺎ‬ ‫راﺟﻊ ﻣﻲ ﮔﺮدد ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻫﺮ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻃﺮح وﻧﻈﺮﻳﺎت ﺧﻮد را ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖ ﻫﺎي ﺷﺎﻣﻠﻴﻦ ورﻛﺸﺎب اﺿﺎﻓﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻬﺮﺻﻮرت ﻣﻮاد ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي زﻧﺎن داراي وﻇﺎﻳﻒ وﻣﺴﻠﻚ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ دﻳﺰاﻳﻦ ﮔﺮدﻳﺪه و ﻫﺮ ورﻛﺸﺎب داراي ﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﺷﻔﺎﻫﻲ ‪ ،‬ﺳﻤﻌﻲ و ﺣﺮﻛﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺮاي آﻣﻮزش ﺟﻮاﻧﺎن ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻔﻴﺪ ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﻬﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻬﺘﺮ ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺤﻴﺚ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﺘﺎب رﻫﻨﻤﺎ را ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎرﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺮاي ﻫﺮ ورﻛﺸﺎب ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺪاﻗﻞ ‪ ۶‬اﺷﺘﺮاك‬ ‫ﻛﻨﻨﺪه وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ وﻫﺮ ورﻛﺸﺎب از ﻳﻚ اﻟﻲ ﭼﺎر ﺳﺎﻋﺖ را درﺑﺮ ﻣﻴﮕﻴﺮد ‪ .‬ورﻛﺸﺎب ﻫﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ در ﺧﺎﻧﻪ‪ ،‬ﺑﺎغ و ﻳﺎ ﻳﻚ ﻣﺮﻛﺰ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺗﻨﻈﻴﻢ‬ ‫ﮔﺮدﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﻫﺪاﻳﺎت ﺑﺮاي ورﻛﺸﺎب ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ﻗﺮار ذﻳﻞ ‪:‬‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ را ﻧﺸﺎن دﻫﻴﺪ ـ " زﻧﺎن ﻧﺼﻒ آﺳﻤﺎن راﻧﮕﻪ ﻣﻴﺪارد ‪ " .‬ﺿﺮب اﻟﻤﺜﻞ‬ ‫اﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ درﺻﻔﺤﻪ ‪ ٩٢‬ﻗﺮار دارد ‪ .‬درﺗﺼﻮﻳﺮ زﻧﺎﻧﻲ را ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ ﻛﻪ دﺳﺖ ﻫﺎي ﺷﺎن درآﺳﻤﺎن ﻣﻴﺮﺳﺪ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺗﺼﻮﻳﺮ را ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻤﻮده و ﺑﻪ زﻧﺎن‬ ‫ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ واز زﻧﺎن ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺗﺎ درﺑﺎره ﺧﻮد ﺷﺎن ﺑﻄﻮر ﻣﺜﺒﺖ ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻨﺪ ‪ ".‬اﻳﻦ ﺿﺮب اﻟﻤﺜﻞ ﭼﻪ ﻣﻔﻬﻮم دارد؟ ﭼﻪ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ درﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺪون اﺷﺘﺮاك زﻧﺎن‬ ‫ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؟ وﺷﻤﺎ ﺷﺨﺼﺎً ﭼﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺮا ي ﻓﺎﻣﻴﻞ ‪ ،‬دوﺳﺘﺎن وﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﺗﺎن ﻣﻬﻢ و ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺎﺷﻴﺪ؟‬ ‫ﻫﺪاﻳﺎ ت ﺑﺮاي رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه و آن ﻫﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ را ﭘﺸﻨﻬﺎد ﻛﻨﻨﺪ وﻳﺎ ﺳﻮاﻻت را ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ وﻣﺬاﻛﺮه ﻗﺮار دﻫﻨﺪ وﻳﺎ ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع‬ ‫آﻣﻮزﺷﻲ دﻳﮕﺮ را اﻳﺠﺎد ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻫﺎ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ راﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﻧﻘﺶ ﺧﻮد را ﻣﺸﺨﺺ ﺳﺎﺧﺘﻪ وﻳﻚ ورﻛﺸﺎب آﻣﻮزﺷﻲ را ﭘﻼن ‪ ،‬ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﻨﻈﻴﻢ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ رﻧﮓ آﺑﻲ اﺳﺖ ﻗﺮارذﻳﻞ ‪:‬‬ ‫" ﻳﻜﻲ از ﻣﻘﺒﻮﻟﺘﺮﻳﻦ ﻣﻮازﻧﻪ ﻫﺎي زﻧﺪﮔﻲ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ اﻧﺴﺎن ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ ﻧﻤﻲ ﻛﻮﺷﺪ ﺗﺎ دﻳﮕﺮي را ﻳﺎري رﺳﺎﻧﺪ ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮدش را ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪".‬‬ ‫راﻟﻒ واﻟﺪو اﻣﺮﺳﻦ‬ ‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي آﺑﻲ ﺣﺎوي داﺳﺘﺎن ﻫﺎ وﻣﻌﻠﻮﻣﺎت دﻟﭽﺴﺐ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺷﺎﻣﻠﻴﻦ ورﻛﺸﺎب ﺗﻮﺳﻂ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻳﺎ زن دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺻﺪاي ﺧﻮب داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻋﻼﻣﺎ ت درﺑﺎﻻي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎ داراي ﻣﻌﺎﻧﻲ ذﻳﻞ اﻧﺪ ‪.‬‬

‫ﻗﺼﻪ ﻳﺎ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت دﻟﭽﺴﺐ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﺻﺪای ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺮای‬ ‫ﮔﺮوپ ﺧﻮاﻧﺪﻩ ﺷﻮد‬

‫ﺗﺼﻮﻳﺮی ﮐﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﮔﺮوپ ﻧﺸﺎن دادﻩ‬ ‫ﺷﻮد و ﻳﺎ ﻗﻄﻊ ﮔﺮدﻳﺪﻩ و ﺗﻤﺎم اﻋﻀﺎی ﮔﺮوپ‬ ‫هﺮ ﻳﮏ از ﺁن دﻳﺪن ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و ﻳﺎ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﭘﻮﺳﺘﺮ‬ ‫دردﻳﻮار ﻧﺼﺐ ﮔﺮدد‬

‫‪93‬‬

‫ﺳﻮاﻻت ﭘﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪﻩ ﺗﺎ درﺑﺎرﻩ‬ ‫ﻳﮏ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺤﺚ وﻣﺬاﮐﺮﻩ‬ ‫ﮔ‬

‫ﺑﺤﺚ وﻣﺬاﮐﺮات وﻓﻌﺎﻟﻴﺖ هﺎ ﺑﺮای ﭘﻨﺞ ورﮐﺸﺎب‬

‫ﺗﻤﺮﻳﻨﯽ ﮐﻪ ﻧﺸﺎن دهﻨﺪﻩ ﺧﺘﻢ هﺮ ورﮐﺸﺎب‬ ‫اﺳﺖ ‪ .‬واﻳﻦ ﻳﮏ ﭘﻴﺎم ﻳﺎ ﻧﻈﺮ اﺳﺖ ﺗﺎ‬ ‫اﺷﺘﺮاک ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ورﮐﺸﺎب درﺑﺎرﻩ ﺁﻧﻬﺎ‬ ‫ﺑﺮای ﺧﻮد ﺷﺎن ﻓﮑﺮ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪.‬‬

‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺁﻣﻮزﺷﯽ ﺟﺎﺋﻴﮑﻪ اﺷﺘﺮاک‬ ‫ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﮔﺮوپ هﺎی ﺧﻮرد ﺗﺮ‬ ‫ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ‪.‬‬

‫ﻫﺪاﻳﺎ ت ﺑﺮاي رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ‬ ‫" ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺗﺮﺑﻴﻪ ﭘﺮ ﻛﺮدن ﻳﻚ ﺧﺎﻟﻴﮕﺎه ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ روﺷﻦ ﻧﻤﻮدن آﺗﺶ اﺳﺖ ‪" .‬‬ ‫) ﺿﺮب اﻟﻤﺜﻞ (‬ ‫وﻇﻴﻔﻪ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ در ورﻛﺸﺎب ﻫﺎ ﺗﺤﺮﻳﻚ آﻣﻮزش و ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﻦ زﻧﺎن اﺳﺖ ﺗﺎ در زﻧﺪﮔﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ وﭘﺮوﺳﻪ اﺣﻴﺎء ﻣﺠﺪد ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺧﻮد ﺷﺎن واﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬ ‫ﺣﺼﻪ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ‪ .‬از اﻳﻦ ﺳﺒﺐ ورﻛﺸﺎب ﻫﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺪرﻳﺲ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻋﻨﻌﻨﻮي درﻣﻜﺎﺗﺐ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ ﻣﻮﺛﺮ‪ ،‬اﺷﺘﺮاﻛﻲ وﺗﺸﻮﻳﻖ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﭘﻴﺎم ﻫﺎ ي ﺿﺮوري وﻻزﻣﻲ ﻋﺒﺎرت اﻧﺪ از ‪:‬‬ ‫●‬

‫زﻧﺎن اﻓﻐﺎن ﻣﻬﻢ وﺿﺮوري اﻧﺪ‬

‫●‬

‫ﺑﻪ ﻛﻤﻚ زﻧﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ از ﻳﻚ ﺣﺎﻟﺖ ﺟﻨﮓ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ داراي ﻧﻈﻢ درآﻳﺪ‪.‬‬

‫●‬

‫زﻧﺎن درﺻﻮرﺗﻲ ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻛﺎر ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ‪ :‬دردﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ ﺟﺪﻳﺪ ﺳﻬﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﻣﺪﻧﻲ ﻛﺎر ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ واز ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻄﺢ ﻛﻨﺠﻜﺎوي وﻋﻼﻗﻪ را ﺑﺎ ﺳﻄﺢ درﺳﺖ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺗﻄﺎﺑﻖ دﻫﺪ ‪ .‬ﭘﻴﺎم ﻫﺎي ورﻛﺸﺎب ﺑﺎ ﭘﺲ ﻣﻨﻈﺮ وﺗﻮاﻧﺎﺋﻲ ﻫﺎ ي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻤﺎم زﻧﺎن‬ ‫ﻣﺮ ﺗﺒﻂ اﻧﺪ اﻣﺎ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ازﻣﻨﺎﺑﻊ ﻛﺘﺎب ﻳﺎ ازﻣﻨﺎﺑﻊ دﻳﮕﺮﻣﻮاد را ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ درﻣﻄﺎﺑﻘﺖ ﺑﺎ ﺧﻮاﺳﺖ ﻫﺎي ﮔﺮوپ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺟﻮاﻧﺎن وﻗﺘﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻲ آﻣﻮزﻧﺪ ﻛﻪ‬ ‫اﺣﺴﺎس ﻧﻤﺎﻳﺪ اﻓﺮادي داراي ارزش ﺑﻮده وﭘﻴﺎم ﻫﺎ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﺷﺎن ارﺗﺒﺎط داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬از ﺟﺎﻧﺐ دﻳﮕﺮ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اداره ورﻛﺸﺎب ﻧﻴﺰ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﺴﺰا دارد ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ‬ ‫ﺣﺘﻲ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺑﻠﻨﺪ وﻗﺘﻲ ﺑﻪ درازا ﻣﻴﻜﺸﺪ‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﻋﻼﻳﻖ ﺧﻮد را از دﺳﺖ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺟﻮاﻧﺎن را ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻖ ذﻳﻞ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪.‬‬ ‫‪١‬‬

‫ورﻛﺸﺎب ﻫﺎ ﺑﻄﻮر ﻣﺆدﺑﺎﻧﻪ ‪ ،‬راﺣﺖ وﺑﺎ آﻣﺎدﮔﻲ ﻗﺒﻠﻲ ﺗﻬﻴﻪ ورﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﮔﺮدد ‪.‬‬

‫‪ ٢‬اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﻪ اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺳﻮال ﻫﺎ را ﺟﻮاب ﻣﻲ دﻫﻨﺪ وﻧﻈﺮﻳﺎت ﺧﻮد ﺷﺎن را ﺟﻬﺖ ﺑﺤﺚ وﻣﺬاﻛﺮه اﺿﺎﻓﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪٣‬‬

‫ﺳﻬﻤﮕﻴﺮي ﺷﺎﻣﻠﻴﻦ را اداره ﻧﻤﻮده وﻣﻮرد ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻗﺮار دﻫﺪ ‪) .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﮔﺮدد ﺗﺎ اﻋﻀﺎي ﻣﻮرد اﻋﺘﻤﺎد ﮔﺮوپ ﺑﺮاي دﻳﮕﺮان وﻗﺖ ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ وﺳﻮاﻻت ﺷﺎن راﻣﻄﺮح ﺳﺎزﻧﺪ(‪.‬‬

‫‪۴‬‬

‫آﻫﺴﺘﻪ ‪ ،‬واﺿﺢ وﺑﻄﻮر ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺟﺪﻳﺪ وﻛﻮﺗﺎه رادر ﻳﻚ وﻗﺖ اراﺋﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ وﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻛﻠﻴﺪي ) اﺳﺎﺳﻲ وﻋﻤﺪه ( را اﻛﺜﺮاً ﺗﻜﺮار‬ ‫ﻛﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪۵‬‬

‫ﺧﻮا ﺳﺖ ﻫﺎي اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن را ﺑﻴﺎد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ درﺻﻮرت اﻣﻜﺎن ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﺗﻔﺮﻳﺢ دﻫﻴﺪ وﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻪ وﻗﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫" ﻳﺎدم ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﻢ ﭼﻪ ﮔﻔﺘﻲ اﻣﺎ ﻳﺎدم اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻪ را ﺑﺮاﻳﻢ ﻧﺸﺎن دادي "‬

‫‪94‬‬

‫ﺑﺤﺚ وﻣﺬاﮐﺮات وﻓﻌﺎﻟﻴﺖ هﺎ ﺑﺮای ﭘﻨﺞ ورﮐﺸﺎب‬

‫ﺟﻮاﻧﺎن وﻗﺘﻲ ﺧﻮب ﻣﻲ آﻣﻮزﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﺪ ﺣﺲ آن ﻫﺎ ﻣﺼﺮوف ﺑﺎﺷﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﺎ ﻛﻠﻤﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ راﻛﻪ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ درﺑﺎره آن ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ازﻛﺎﻏﺬ ‪ ،‬ﻗﻠﻢ ‪ ،‬ﺗﺨﺘﻪ ﺳﻴﺎه وﺗﺒﺎﺷﻴﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬ﺟﻬﺖ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻳﻚ ﻧﻈﺮ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻛﻠﻤﺎت اﺳﺎﺳﻲ را ﺑﺎﻻي ﺗﺨﺘﻪ ﺑﻨﻮﻳﺴﺪ‬ ‫وﻳﺎ ﺑﺎﻻي ﺗﺨﺘﻪ رﺳﻢ ﺑﻜﺸﺪ ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري ازﺟﻮاﻧﺎن ﺑﺎ اﻧﺠﺎم دادن ﻛﺎرﻫﺎي ﻋﻤﻠﻲ وﺣﺘﻲ ﻟﻤﺲ ﻧﻤﻮدن ﻣﻲ آﻣﻮزﻧﺪ اﮔﺮ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻣﻴﺴﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ اﺟﺎزه داده ﺷﻮد ﺗﺎﻣﻮاد درﺳﻲ را‬ ‫ﻟﻤﺲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي ﺑﻌﻀﻲ از زﻧﺎن ﺟﻠﺴﺎت ﻓﺮﺻﺖ ﻛﻤﺘﺮي را ﻣﻬﻴﺎ ﻣﻲ ﺳﺎزد ﺗﺎ ﺳﻮاﻻت ﻣﻬﻢ ﺗﺮي را ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ا ﻳﻨﻜﻪ ﻃﺒﻖ ﻣﻌﻤﻮل ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﺷﺎن ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﻫﺮﮔﺎه درﺟﺮﻳﺎن ﺟﻠﺴﺎت درﻳﻚ روز ﺑﺮاي زﻧﺎن ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺗﻔﺮﻳﺢ داده ﺷﻮد آﻧﻬﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ راﺟﻊ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ آﻣﻮﺧﺘﻪ اﻧﺪ ﻣﺬاﻛﺮه ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺨﺶ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ آﻣﻮزش را ﺗﺸﻜﻴﻞ داده و ﺑﻨﺎم ﺷﺒﻜﻪ ﺳﺎزي ﻳﺎد ﻣﻴﮕﺮدد‪ .‬ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻫﺎ ي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑﺮاي ﭘﻴﺶ ﺑﺮدن ورﻛﺸﺎب ﻫﺎ وﺟﻮد دارد‪ .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ‬ ‫روزاﻧﻪ دو ورﻛﺸﺎب را ﻗﺒﻞ از ﻇﻬﺮ وﺑﻌﺪ ازﻇﻬﺮ داﻳﺮ ﻧﻤﺎﻳﺪ و ﻳﺎ روزاﻧﻪ ﻳﻚ ورﻛﺸﺎب ﺑﺮاي ﭘﻨﺞ روز درﻫﻔﺘﻪ ﻫﺮ ﺑﻌﺪاز ﻇﻬﺮ ﺑﻴﻦ ﻳﻜﺸﻨﺒﻪ و ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ‪ .‬اﮔﺮ ﮔﺮوپ‬ ‫درﻳﻜﺠﺎ ﺷﺪن ﻣﺸﻜﻞ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺗﻤﺎم ﻣﻮاد را درﻳﻚ ﺟﻠﺴﻪ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم روز اراﺋﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻫﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن را از ﻣﺮاﺟﻊ ذﻳﻞ ﺗﻌﻴﻦ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫● ﻣﺮاﻛﺰ ﻣﺤﻠﻲ زﻧﺎن وزارت اﻣﻮرزﻧﺎن‬ ‫● ﻓﺎﻣﻴﻞ‪ ،‬دوﺳﺘﺎن وﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ آﺷﻨﺎﻳﻲ دارﻧﺪ ‪.‬‬ ‫● ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﻣﺤﻠﻲ ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ‬ ‫● دادن اﻋﻼﻧﺎت درﻧﺸﺮات ﺑﺮاي زﻧﺎن ‪ ،‬ﻣﻜﺎﺗﺐ ﻳﺎ ﻛﻮدﻛﺴﺘﺎن ﻫﺎ‬ ‫● دﻳﺪاراز اﺟﺘﻤﺎﻋﺎت زﻧﺎن ﺑﻄﻮر ﺷﺨﺼﻲ ) ﺧﺼﻮﺻﺎً ﺑﺮاي آن ﻋﺪه زﻧﺎﻧﻴﻜﻪ ﻣﻬﻢ ﺷﻤﺮده ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻧﺪ (‬ ‫ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺑﻪ آﺳﺎﻧﻲ درﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن از ورﻛﺸﺎب ﻟﺬت ﺑﺮده وآن را ﻣﻔﻴﺪ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﻧﺪ ﻫﺮ ﮔﺎه ﻳﻚ ﮔﺮوپ ﻋﻼﻗﻪ ﺑﮕﻴﺮد اﻋﻀﺎي آن‬ ‫ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ وﺳﺎزﻧﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻳﻚ ﮔﺮوپ ﻋﻼﻗﻪ ﻧﮕﻴﺮد ﺧﺴﺘﻪ و ﻧﺎ آرام ﻣﻌﻠﻮم ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺮوز ﭼﻨﻴﻦ ﺣﺎﻻت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻄﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ازﻛﻨﺘﺮول رﻫﻨﻤﺎي‬ ‫ﮔﺮوپ ﺧﺎرج اﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ درﺟﻪ ﺣﺮارت و ﻳﺎ ﺳﺮو ﺻﺪا‪ ،‬ﺑﻌﻀﻲ اوﻗﺎت داﻧﺴﺘﻦ اﻳﻨﻜﻪ ﮔﺮوپ ﭼﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ ﻳﺎ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﺪ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ را ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات درﺳﺖ ﺑﻴﺎورد ﻛﻪ اﻳﻦ را ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﻧﺎﻣﻨﺪ‪.‬‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬وي ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً از اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺳﻮال ﻧﻤﺎﻳﺪ و ﻳﺎ دراﺧﻴﺮ ﻛﻮرس آﻣﻮزﺷﻲ ﻓﻮرﻣﻪ ﻫﺎ‬ ‫را ﺗﻮﺳﻂ آﻧﺎن ﺧﺎﻧﻪ ﭘﺮي ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﻃﺮﻳﻘﻪ دﻳﮕﺮ ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﻗﻠﻢ وﻛﺘﺎﺑﻲ درﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﺟﺪا اﺳﺖ ﺗﺎ اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻧﻈﺮﻳﺎت وﭘﺸﻨﻬﺎدات ﺧﻮدرا آزاداﻧﻪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از ﺳﻮاﻻت اﻳﻦ ﻫﺎ اﻧﺪ‪:‬‬ ‫آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻛﻮرس را درراﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮع درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻮدﻳﺪ ؟ ﺑﻠﻲ \ ﻛﺎﻣﻼً \ ﻧﺨﻴﺮ \ ) ﻟﻄﻔﺎً اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪( .‬‬ ‫آﻳﺎ ﻣﻮاد آﻣﻮزﺷﻲ ﻛﺎﻓﻲ وﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮد ؟ ﺑﻠﻲ \ ﻛﺎﻣﻼً \ ﻧﺨﻴﺮ \ ) ﻟﻄﻔﺎً اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‪( .‬‬ ‫آﻳﺎ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻻﻳﻖ وﻣﺎﻫﺮ ﺑﻮد ؟ ﺑﻠﻲ \ ﻛﺎﻣﻼً \ ﻧﺨﻴﺮ ) ﻟﻄﻔﺎً اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪( .‬‬ ‫ﻳﺎ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﻣﺜﻞ اﻳﻦ ‪:‬‬ ‫درﺑﺎره ﻛﻮرس از ﭼﻪ زﻳﺎد ﺗﺮ ﺧﻮش ﺗﺎن آﻣﺪ ؟ ) دراﻳﻨﺠﺎ ﺑﻨﻮﺳﻴﺪ (‬ ‫ﭼﻪ ﭼﻴﺰي را ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ درﺑﺎره ﻛﻮرس ﺑﻬﺒﻮد ﺑﺨﺸﻴﻢ ؟‪ ).‬دراﻳﻨﺠﺎ ﺑﻨﻮﺳﻴﺪ (‬

‫‪95‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ اول ‪ :‬ﺷﺮوع ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‬ ‫ﺟﻠﺴﻪ اول ‪ :‬ﺷﺮوع ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ‬ ‫ﻓﻜﺮ ﻛﺮدن درﺑﺎره زن درزﻧﺪﮔﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ :‬ﺑﺤﺚ وﻣﺬاﻛﺮه وﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﺑﺮاي ﻳﻚ ورﻛﺸﺎب‬ ‫ﻫﺪف ‪ :‬اﺣﺴﺎس آراﻣﺶ درﮔﺮوپ وآﻣﺎده ﺑﻮدن ﺑﺮاي ﺑﺤﺚ ﻣﺬاﻛﺮه و آﻣﻮزش درﺑﺎره ﻧﻘﺶ زﻧﺎن دراﻋﻤﺎر ﻣﺠﺪد اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬ ‫وﻗﺖ ﻣﻮرد ﺿﺮورت ‪ :‬ﺣﺪاﻗﻞ ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ ‪ -‬ﺣﺪاﻛﺜﺮ دوﻧﻴﻢ ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﻣﻮادﻣﻮرد ﺿﺮورت ‪ :‬ﺟﺎي آرام وراﺣﺖ ﺑﺮا ي ‪ ۶‬ﺗﺎ ‪ ١۵‬زن »ﻗﺎﺷﻖ« »ﭘﻨﺠﻪ« »ﻛﺎﺳﻪ ﻛﻼن« »ﻗﺎﺷﻖ ﺑﺮاي ﺷﻮر دادن« و ﻣﻘﺪاري ﻏﺬا وﻧﻮﺷﻴﺪﻧﻲ ﺑﺮاي‬ ‫رﻓﻊ ﺧﺴﺘﮕﻲ‬ ‫ﻫﺪاﻳﺎت ‪:‬‬ ‫اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن داﺧﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺣﻠﻘﻮي ﺟﺎﻫﺎي ﺧﻮد را اﺧﺘﻴﺎر ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ از آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬ﻋﻨﻮان وﻫﺪف ﺟﻠﺴﻪ را ﺑﺮاي‬ ‫آﻧﺎن اراﺋﻪ ﻣﻲ دارد ‪ .‬ﻫﺮﮔﺎه اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺷﺎن را ﻧﺸﻨﺎﺳﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮد را ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻧﻤﻮده و درﺑﺎره وﻇﻴﻔﻪ ) اﮔﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ( ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺪﻧﻲ ‪ ،‬ﺗﻌﺪاد‬ ‫اوﻻد ﻫﺎ و ﺣﺘﻲ درﺑﺎره ﻏﺬا ﻳﺎ ﺟﺎي ﻣﻮرد ﻋﻼﻗﻪ ﺷﺎن ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت دﻫﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﺒﺎﻳﺪ زﻳﺎدﺗﺮ ا ز‪ ١‬ـ ‪ ٢‬دﻗﻴﻘﻪ وﻗﺖ را ﺑﺮاي ﻫﺮ ﺷﺨﺺ درﺑﺮ ﮔﻴﺮد ‪.‬‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ را ﻧﺸﺎن دﻫﻴﺪ ‪ " :‬زﻧﺎن ﻧﺼﻒ آﺳﻤﺎن را ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻪ اﻧﺪ " ﺿﺮب اﻟﻤﺜﻞ اﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ درﺻﻔﺤﻪ ‪ ٩٣‬ﻗﺮار دارد ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ زﻧﺎن را ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ‬ ‫دﺳﺖ ﻫﺎي ﺷﺎن ﺑﻪ آﺳﻤﺎن رﺳﻴﺪه ‪ ،‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺗﺼﻮﻳﺮ را ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﻪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ و درﺑﺎره ﺧﻮد ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﺜﺒﺖ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺗﻔﻜﺮ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺑﻌﺪاً ﺳﻮال‬ ‫ﻛﻨﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﺿﺮب اﻟﻤﺜﻞ ﭼﻪ ﻣﻌﻨﻲ دارد ؟ ﭼﻪ ﭼﻴﺰﻫﺎي درﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺪون اﺷﺘﺮاك زﻧﺎن ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻮده ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ؟ ﺷﻤﺎ ﺷﺨﺼﺎً ﭼﻪ اﻧﺠﺎم داده ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺮاي‬ ‫ﻓﺎﻣﻴﻞ ‪ ،‬دوﺳﺘﺎن وﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﺗﺎن ﻣﻬﻢ وﻣﻔﻴﺪ ﺑﺎﺷﺪ ؟‬ ‫ﻣﺘﻦ را ﺑﻪ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ ‪ :‬روز ﻋﺮوﺳﻲ ﻧﻌﻴﻤﻪ‬ ‫روز ﻋﺮوﺳﻲ ﻧﻌﻴﻤﻪ اﺳﺖ‪ .‬اوﻫﻴﺠﺎﻧﻲ اﺳﺖ وﻣﺪت زﻳﺎدي اﻧﺘﻈﺎر اﻳﻦ روز را ﻛﺸﻴﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ از دﻳﺪن ﺧﻮاﻫﺮان ﺧﻮد ﻛﻪ ﻋﺮوﺳﻲ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻧﻮﺑﺖ‬ ‫اوﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻋﺮوﺳﻲ اش آﻣﺎده ﮔﻲ ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬ا و را ﺑﻪ آراﻳﺸﮕﺎه ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ ﺗﺎ ﻟﺒﺎس ﺑﭙﻮﺷﺪ وﺧﻮد را ﺑﺮاي اﻳﻦ روز ﺧﺎص آراﻳﺶ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬او زﻧﺎن را درﻋﺮوس‬ ‫ﻫﺎ دﻳﺪه ﺑﻮد و ﻣﻴﺪاﻧﺴﺖ ﻛﻪ او را ﺑﻪ ﭼﻪ ﺷﻜﻞ ﺑﺎﻳﺪ آراﻳﺶ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﺑﻌﺪاً از ﻣﺎﻳﻮس ﺑﻮدن ﺧﻮد ﺑﺮاي ﺧﻮاﻫﺮش ﻟﻴﻼ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ " .‬ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ازﻣﻦ‬ ‫ﻧﭙﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﭼﻪ ﻣﻴﺨﻮاﺳﺘﻢ وﭼﻪ ﻗﺴﻢ آراﻳﺶ ﺑﺮاﻳﻢ ﺧﻮب ﺑﻮد ‪ .‬ﻣﻦ اﺣﺴﺎس آراﻣﺶ ﻧﻤﻴﻜﺮدم زﻳﺮا ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻗﺴﻢ آراﻳﺶ ﻣﺮا ﺧﻮب ﻧﻤﻲ ﮔﻔﺖ‬ ‫ﻟﺬا ﻣﻦ درﺗﻤﺎم روز ﺧﻮش ﻧﺒﻮدم " ﻟﻴﻼ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع اﻃﻼع ﻧﺪاﺷﺖ ﮔﻔﺖ " ﭼﺮا ﮔﺬاﺷﺘﻲ اﻳﻨﻄﻮر ﺷﻮد ﭼﺮا ﺑﺮاي آن ﺧﺎﻧﻢ ﻫﺎ درآراﻳﺸﮕﺎه ﻧﮕﻔﺘﻲ ﻛﻪ ﺗﻮ‬ ‫آن آراﻳﺶ را ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻲ ؟ " ﻧﻌﻴﻤﻪ ﺟﻮاب داد ‪" ،‬ﻣﻦ ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺴﺘﻢ ﺑﺮاي ﺷﺎن ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻢ وﻣﻦ ﺟﺮﺋﺖ ﮔﻔﺘﻦ ﭼﻴﺰي را‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻢ ‪ ".‬ﻟﻴﻼ ﺧﻮاﻫﺮش را آرام ﺳﺎﺧﺘﻪ ﮔﻔﺖ ﺣﺎﻻ ﺑﻴﺎ ﺑﺎ ﺧﻮد ﻗﻬﺮ ﻧﺒﺎش زﻳﺮا ﻣﻦ ﺑﺮاﻳﺖ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺗﻮ ﺟﺮﺋﺖ داري ‪ .‬ﺗﻮ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻲ ﻳﻘﻴﻨﻨﺎً درﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮاي ﻣﺎ‬ ‫ﺑﮕﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﭼﻪ را ﺧﻮش ﻧﺪاري و درﻣﻜﺘﺐ ﻫﻢ وﻗﺘﻲ ﭼﻴﺰي را ﻧﻤﻲ داﻧﺴﺘﻲ ﺳﻮال ﻣﻲ ﻛﺮدي ‪ .‬ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﻦ وﻗﺘﻲ ﻣﺎ ﺑﻪ آراﻳﺸﮕﺎه ﻣﻲ روﻳﻢ ﺑﺮاي آن ﺧﺎﻧﻢ‬ ‫ﻫﺎ ﭘﻮل ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﺗﺎ ﻣﺎ را ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﭘﺲ ﻣﺎ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ و آﻧﻬﺎ ﻛﻮﺷﺶ ﻧﻬﺎي ﺧﻮد را ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد ‪ " .‬ﻧﻌﻴﻤﻪ ﺧﻨﺪﻳﺪ‬ ‫وﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ او واﻗﻌﺎً ﻣﻴﺪاﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ وﭼﻄﻮر ﺧﻮد را ﺗﺒﺎرز دﻫﺪ‪ .‬ﻧﻌﻴﻤﻪ ﺑﺮاي ﺧﻮاﻫﺮش ﮔﻔﺖ ﻛﻪ در آﻳﻨﺪه ﺑﻴﺎد ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ ﺣﺘﻲ در ﺣﺎﻻت‬ ‫وﺷﺮاﻳﻂ ﺟﺪﻳﺪ ﻧﻴﺰ ﺟﺮأت ﺧﻮد را ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﻮاﻻت ﺑﺮاي ﺑﺤﺚ وﻣﺬاﻛﺮه ﮔﺮوﭘﻲ روز ﻋﺮوﺳﻲ ﻧﻌﻴﻤﻪ‬ ‫اﻳﻦ ﻗﺼﻪ ﺳﺎده ﭼﻪ ﭼﻴﺰي را درﺑﺎره ﻧﻘﺶ زﻧﺎن درﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﻣﺎدرس ﻣﻴﺪﻫﺪ ؟ ﭼﺮا اﻳﻦ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ زﻧﺎن دراداره وﺗﺼﺎﻣﻴﻢ ﻛﺸﻮر ﺷﺎن ﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺑﺴﻴﺎر‬ ‫ﻛﻮﭼﻚ ﻫﻢ اﮔﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺷﻤﻮﻟﻴﺖ داﺷﺘﻪ وﺣﺼﻪ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ؟‬ ‫ﻗﺎﺷﻖ وﭘﻨﺠﻪ ـ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻟﻤﺴﻲ‬ ‫راﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻳﻚ ﻗﺎﺷﻖ و ﻳﻚ ﭘﻨﺠﻪ را ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ و وي ﺑﻌﺪاز ﻟﻤﺲ ﻛﺮدن آن را ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎن دﻳﮕﺮ ﻣﻲ دﻫﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﻫﻤﻪ آن را ﻟﻤﺲ ﻛﻨﻨﺪ ‪ .‬اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ‪ ".‬ﻧﻘﺶ زﻧﺎن وﻣﺮدان ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻘﺶ ﻗﺎﺷﻖ وﭘﻨﺠﻪ اﺳﺖ ﻫﺮدو از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻓﺮق دارﻧﺪ اﻣﺎ ﻫﺮ دو‬ ‫ﺿﺮوري ﻫﺴﺘﻨﺪ زﻳﺮا دو وﻇﻴﻔﻪ ﻣﺨﺘﻠﻒ را اﻧﺠﺎم داده ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ‪ .‬درﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ ﻋﻼﻗﻪ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ وﺟﻮاب ﻣﺜﺒﺖ دﻫﻨﺪ‪ ،‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع راﺑﻴﺸﺘﺮ اﻧﻜﺸﺎف دﻫﺪ ‪.‬‬ ‫ﺗﻔﺮﻳﺢ ﺑﺮاي رﻓﻊ ﺧﺴﺘﮕﻲ‬ ‫ﻣﺘﻦ را ﺑﻪ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ ‪ .‬اداره ﻧﻤﻮدن دوﻟﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ اداره ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻓﺎﻣﻴﻞ اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫درﺑﺎره ﺑﻌﻀﻲ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ درﻣﺮاﻗﺒﺖ وﻣﻮﻇﺒﺖ از ﻳﻚ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺿﺮورت اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮاي ﺗﻐﺬﻳﻪ اﻋﻀﺎي ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻏﺬا ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﻴﺪ ‪.‬‬ ‫ازﺷﺨﺺ ﻣﺮﻳﺾ ﻣﻮاﻇﺒﺖ وﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ‪.‬‬ ‫ﭘﻮل ﺑﺪﺳﺖ ﺑﻴﺎورﻳﺪ ‪.‬‬

‫‪96‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ اول ‪ :‬ﺷﺮوع ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‬ ‫ﻇﺮوف وﻟﺒﺎس ﻫﺎ را ﭘﺎك ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﺷﻴﺎي ﻣﻮرد ﺿﺮورت را از دوﻛﺎن ﻳﺎ ﻣﺎرﻛﻴﺖ ﺧﺮﻳﺪاري ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻮاد ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه درﻓﺎﻣﻴﻞ ﻣﺜﻼً ﻗﺎﻟﻴﻦ را ﺑﻪ ﻓﺮوش ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﺪ ‪.‬‬ ‫ﺑﺪﻳﺪن دوﺳﺘﺎن ﺑﺮوﻳﺪ و از آﻧﻬﺎ درﺧﺎﻧﻪ ﺗﺎن ﭘﺬﻳﺮاﻳﻲ ﻛﻨﻴﺪ ‪.‬‬ ‫اﮔﺮ ﺑﺎ دوﺳﺖ ﻫﺎ‪ ،‬ﻳﺎ ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﺗﺎن ﻣﺸﺎﺟﺮه ﻧﻤﻮده اﻳﺪ ﻛﻮﺷﺶ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﺑﺎ آﻧﺎن رواﺑﻂ ﺗﺎن را ﻋﺎدي ﺳﺎزﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮاي اﻃﻔﺎل ﻃﺮﻳﻘﻪ ﺧﻮردن ‪ ،‬ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﻮدن ‪ ،‬راه رﻓﺘﻦ وداﺷﺘﻦ روﻳﻪ ﺳﺎﻟﻢ را آﻣﻮزش دﻫﻴﺪ‪.‬‬ ‫آﻳﺎ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪه اﻳﺪ ؟ ﺗﻤﺎم وﻇﺎﻳﻔﻲ ﻛﻪ درﻟﺴﺖ ذﻛﺮ ﮔﺮدﻳﺪه ﻳﻘﻴﻨﻨﺎً ﺗﻮﺳﻂ زﻧﺎن اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬درﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺴﻴﺎري از آﻧﻬﺎ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻫﺎي روزاﻧﻪ ﻳﻚ زن ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪.‬‬ ‫اداره ﻛﺮدن ﻳﻚ دوﻟﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ اداره ﻛﺮدن ﻳﻚ ﻓﺎﻣﻴﻞ اﺳﺖ ‪ .‬ﺗﻔﺎوت ﺷﺎن ﻓﻘﻂ دراﻧﺪازه آﻧﻬﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻴﺎﺋﻴﺪ ﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ دردوﻟﺖ اﻧﺠﺎم داده ﻣﻲ ﺷﻮد وﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ‬ ‫را ﻛﻪ درﻓﺎﻣﻴﻞ اﺟﺮا ﻣﻲ ﮔﺮدد ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﺎﺋﻴﻢ ‪.‬‬ ‫وزارت ﺻﺤﺖ ﻋﺎﻣﻪ‬ ‫از ﻣﺮﻳﻀﺎن ﻣﺮاﻗﺒﺖ وﻣﻮاﻇﺒﺖ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‬ ‫وزارت ﺗﺠﺎرت‬ ‫ﺿﺮورﻳﺎت ﻣﻤﻠﻜﺖ راﺧﺮﻳﺪاري ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ وﺗﻮﻟﻴﺪات ﻛﺸﻮررا ﺑﻪ ﻓﺮوش ﻣﻴﺮﺳﺎﻧﺪ‬ ‫وزارت اﻣﻮر ﺧﺎرﺟﻪ‬ ‫رواﺑﻂ ﺧﻮب را ﺑﺎﻛﺸﻮرﻫﺎي دوﺳﺖ ﻗﺎﻳﻢ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ وﺑﺮاي رﻓﻊ ﻣﺸﺎﺟﺮات درﻛﺸﻮرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺧﻮرد وﺟﻮد دارد ﻣﻲ ﻛﻮﺷﺪ‪.‬‬ ‫وزارت ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺗﺮﺑﻴﻪ‬ ‫اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎﻫﻤﻪ اﻃﻔﺎل وﺟﻮاﻧﺎن ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﻜﺘﺐ ﺑﺮوﻧﺪ و ﺑﻴﺎﻣﻮزﻧﺪ‬ ‫وزارت زراﻋﺖ‬ ‫ﻳﻘﻴﻦ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ ﻏﺬاي ﻛﺎﻓﻲ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ‬ ‫ﺷﺎرواﻟﻲ‬ ‫ﻣﺘﻴﻘﻴﻦ ﻣﻲ ﮔﺮدد ﻛﻪ ﺷﻬﺮ ﭘﺎك اﺳﺖ ‪ ،‬ﺗﻨﻈﻴﻔﺎت ﺟﻤﻊ آوري ﻣﻴﮕﺮدد وﺳﺮك ﻫﺎ وﭘﺎرك ﻫﺎ ﻣﻘﺒﻮل ﺟﻠﻮه ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﭘﺲ زﻧﺎن ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﻛﺎرﻫﺎ را اﻧﺠﺎم داده ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ‪ .‬درﺣﻘﻴﻘﺖ اﻳﻦ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ اﻳﻦ ﻛﺎر ﻫﺎ را اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ ‪ .‬درﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن درﻫﺮ ﻛﺸﻮري ﻛﻪ زﻧﺎن‬ ‫درزﻧﺪﮔﻲ ﺑﻴﺮون از ﻣﻨﺰل ﺳﻬﻢ داﺷﺘﻪ اﻧﺪ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺎ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﻬﺘﺮ دﻳﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم دادن اﻳﻦ ﻛﺎرﻫﺎ زﻧﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬اﻣﺎ ﺣﺘﻲ‬ ‫ﺑﺮاي ﺧﺎﻧﻢ ﺧﻮب ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻮدن ﻫﻢ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮدن ﺿﺮوري اﺳﺖ ﺗﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﺧﺮﭼﻲ ﻧﻜﻨﺪ و ﺟﻬﺖ اﻳﺠﺎد ﻓﻀﺎي ﺻﻠﺢ آﻣﻴﺰ درﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎدﻳﮕﺮان رواﺑﻂ ﻧﻴﻚ وﺣﺴﻨﻪ‬ ‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ وﺑﺮاي رﻓﺎه ﺧﺎﻧﻮاده وﻣﻤﻠﻜﺖ ﺻﺎدق وراﺳﺘﻜﺎر ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﻮاﻻت ﺑﺮاي ﺑﺤﺚ وﻣﺬاﻛﺮه ﮔﺮوﭘﻲ اداره ﻧﻤﻮدن دوﻟﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ اداره ﻧﻤﻮدن ﻓﺎﻣﻴﻞ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ وﻇﺎﻳﻔﻲ را ﺑﻴﺮون از ﻓﺎﻣﻴﻞ وﺧﺎﻧﻪ اﻧﺠﺎم داده ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ؟‬ ‫ﭼﻪ ﻧﻮع ﻣﻬﺎرت ﻫﺎي ﺷﺨﺼﻲ را زﻧﺎن دارا اﻧﺪ ﺗﺎ درزﻧﺪﮔﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن ﺑﻴﺎورﻧﺪ؟‬ ‫ﻃﻮرﻣﺜﺎل زﻧﺎن اداره ﭼﻲ ﻫﺎي ﺧﻮب ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﺣﻮﺻﻠﻪ زﻳﺎدﺗﺮ دارﻧﺪ ‪ .‬وﻛﻤﺘﺮ ﭘﺬﻳﺮاي رﺷﻮه ﺳﺘﺎﻧﻲ اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻏﻴﺮ از اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ ﺑﻪ ﻛﺪام ﻃﺮﻳﻖ دﻳﮕﺮ زﻧﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ دراداره ﻧﻤﻮدن ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻪ وﺟﻪ اﺣﺴﻦ ﺳﻬﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ؟‬ ‫● ﺑﺎ آﻣﻮﺧﺘﻦ‪ ،‬ﺧﻮاﻧﺪن و ﻧﻮﺷﺘﻦ زﻧﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﭼﺎﻧﺲ ﻫﺎي ﺧﻮﺑﻲ را ﺑﺮاي ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت‪ ،‬ﻧﻈﺮﻳﺎت و ﺗﺠﺮﺑﻴﺎت ازدﻳﺎد ﺑﺨﺸﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺧﻮدﺷﺎن‬ ‫وﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎي ﺷﺎن ﻧﻴﺎز دارﻧﺪ ‪.‬‬ ‫● ﺑﺎ ﺛﺒﺖ ﻧﺎم ﻧﻤﻮدن ودادن رأي دراﻧﺘﺨﺎﺑﺎت زﻧﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ رﻫﺒﺮان ﺧﻮب وﺷﺎﻳﺴﺘﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ ازﻣﻨﺎﺑﻊ وﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آورﻧﺪ ‪.‬‬

‫‪97‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ اول ‪ :‬ﺷﺮوع ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‬ ‫● ﺑﺎ ﻣﺘﺤﺪ ﺷﺪن وﺣﻤﺎﻳﺖ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ زﻧﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺻﺪاي ﺷﺎن را ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺑﺨﺸﻨﺪ ‪ ،‬درﺧﻮاﺳﺖ ﻫﺎي ﺧﻮد را ﻣﻄﺮح ﺳﺎزﻧﺪ ﺑﺮاي آوردن ﺗﻐﻴﺮات اﺻﺮار‬ ‫ورزﻧﺪ وﺑﺎﻋﺚ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ وﻛﺎﻣﻴﺎﺑﻲ ﮔﺮدﻧﺪ ‪.‬‬ ‫● زﻧﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻛﺸﻮر ﺷﺎن را ﻓﻘﻂ از ﻣﻨﺎزل ﺷﺎن ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﭼﻮن زﻧﺎن ﺗﻌﻠﻴﻢ دﻫﻨﺪﮔﺎن اﺻﻠﻲ درﻓﺎﻣﻴﻞ اﻧﺪ ﻣﺜﺎل ﻫﺎي ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮاي ﻧﺴﻞ آﻳﻨﺪه ﺷﺪه‬ ‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫) اﺧﺘﻴﺎري ( ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﮔﺮوﭘﻲ ‪ :‬ﻟﻐﺎت و ﻣﻌﺎﻧﻲ‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺷﺎﻣﻠﻴﻦ را ﺑﻪ ﮔﺮوپ ﻫﺎي دوﻧﻔﺮي ﻳﺎ ﺳﻪ ﻧﻔﺮي ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻴﻜﻨﺪ وﺑﺮاي ﻫﺮ ﮔﺮوپ ﻳﻚ ﻟﻐﺖ ﻳﺎ ﻳﻚ اﺻﻄﻼح را ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺳﻪ دﻗﻴﻘﻪ ﺑﻴﻦ‬ ‫ﺧﻮد ﻣﺬاﻛﺮه ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺳﻪ دﻗﻴﻘﻪ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ از ﮔﺮوپ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺗﺎ ﻣﻌﻨﻲ ﻟﻐﺖ را ﺑﻪ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﺗﻮﺿﻴﺢ دﻫﺪ ‪ .‬اﮔﺮ ﻛﺪام ﺳﻮء ﺗﻔﺎﻫﻢ ﻳﺎ ﻋﺪم ﺗﻮاﻓﻖ‬ ‫درﮔﺮوپ رخ ﻣﻴﺪﻫﺪ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻣﻌﻨﻲ آن ﻟﻐﺖ را ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫دوﻟﺖ‬ ‫ﺛﺒﺖ ﻧﺎم‬ ‫آزادي ﺑﻴﺎن‬ ‫ﻣﺒﺎرزه‬

‫دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ‬ ‫رأي دادن‬ ‫ﭘﺮوﺳﻪ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ‬ ‫ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ‬

‫ﻓﻜﺮﻛﺮدن درﺑﺎره ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع‬

‫اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت‬ ‫ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﺎﻧﻮن‬ ‫ﺷﺒﻜﻪ ﺳﺎزي‬

‫ﻣﺤﺪودﻳﺖ زﻣﺎن‬ ‫ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت‬

‫ﻛﻴﻚ ﺑﺮاي اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬

‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻳﻚ ﻛﺎﺳﻪ ﻛﻼن و ﻳﻚ ﻗﺎﺷﻖ را ﺑﺮاي اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪه اول ﻣﻴﺪﻫﺪ و از وي ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ ﺗﺎ ﻳﻜﻲ از ﻣﻮاد را ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻴﻚ درﻛﺎﺳﻪ اﻧﺪاﺧﺘﻪ و‬ ‫آن را ﺷﻮر ﺑﺪﻫﺪ ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﻣﻮاد ﻛﻴﻚ ﻋﺒﺎرت ازﭼﻴﺰﻫﺎي اﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺷﺨﺺ ﺑﻨﻮﺑﻪ ﺧﻮد ﺑﺮاي آﻳﻨﺪه اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ ‪ .‬ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻣﻜﺎﺗﺐ ﺑﺮا ي اﻃﻔﺎل‪ ،‬آب‬ ‫ﭘﺎك ﺑﺮاي ﻫﺮﻗﺮﻳﻪ ‪ ،‬ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﺑﻬﺘﺮ ﺻﺤﻲ ‪ ،‬ﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ ﺻﻠﺢ وﺧﻮﺷﻲ ‪ .‬اﻣﻜﺎن دارد دواﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪه ﻋﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮع را ﺑﻨﻮﻳﺴﻨﺪ ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻫﻤﻪ اﻋﻀﺎي‬ ‫ﮔﺮوپ ﻣﻮاد ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺧﻮد را اﺿﺎﻓﻪ ﻧﻤﻮدﻧﺪ و دراﺧﻴﺮ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺗﻤﺎم ﻛﺎﻏﺬ ﻫﺎ را ازﻛﺎﺳﻪ ﺑﻴﺮون آورده وﻫﺮ ﻳﻚ از ﻣﻮاد را درﻳﻚ ﻟﺴﺖ ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﻴﺪ و‬ ‫ﻟﺴﺖ را درﺟﺎﻳﻲ ﻗﺮار ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ آن را دﻳﺪه ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺗﺎ درﺟﻠﺴﻪ آﻳﻨﺪه ﺑﺨﺎﻃﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪98‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ دردﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬

‫ﺟﻠﺴﻪ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ دردﻧﻴﺎي اﻣﺮوز‬ ‫ﻓﻜﺮ ﻛﺮدن درﺑﺎره اﻳﻨﻜﻪ ﭼﻄﻮر زﻧﺎن درﺗﺎرﻳﺦ ﺣﻘﻮق ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺷﺎن را ﺑﺪﺳﺖ آوردﻧﺪ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ :‬ﺑﺤﺚ وﻣﺬاﻛﺮات وﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﺑﺮاي ﻳﻚ ورﻛﺸﺎب‬ ‫ﻫﺪف ‪ :‬ﭘﻴﺪا ﻛﺮدن ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ وداﺷﺘﻦ اﺣﺴﺎس ﺑﺮاي ﺳﻬﻤﮕﻴﺮي در ﺟﻨﺒﺶ ﻣﻠﻲ وﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ زﻧﺎن‪ ،‬اﻟﻬﺎم ﮔﺮﻓﺘﻦ و ﺗﻮﺳﻂ دﻳﮕﺮان ﺑﻪ ﺗﺤﺮك آﻣﺪﻧﺪ‬ ‫وﻗﺖ ﻣﻮرد ﺿﺮورت ‪ :‬ﺣﺪاﻗﻞ دوﺳﺎﻋﺖ وﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺳﻪ ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﻣﻮاد ﻣﻮرد ﺿﺮورت ‪ :‬ﺟﺎي آرام وراﺣﺖ ﺑﺮاي ‪ ۶‬اﻟﻲ ‪١۵‬زن ‪ .‬ﻣﻘﺪاري ﻏﺬا و ﻧﻮﺷﻴﺪﻧﻲ ﺑﺮا ي رﻓﻊ ﺧﺴﺘﮕﻲ‬ ‫ﻫﺪاﻳﺎت‬ ‫اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن داﺧﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺣﻠﻘﻮي ﺟﺎﻫﺎي ﺧﻮد را اﺧﺘﻴﺎر ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ آن ﻫﺎ رااﺳﺘﻘﺒﺎل ﻧﻤﻮده ﻋﻨﻮان وﻫﺪف ﺟﻠﺴﻪ را ﺑﺮاي‬ ‫آﻧﺎن اراﺋﻪ ﻣﻴﺪارد ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺑﺨﺎﻃﺮ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ آورد ﻛﻪ درﺟﻠﺴﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ آﻣﻮﺧﺘﻨﺪ ﻛﻪ زﻧﺎن دراﻋﻤﺎر ﻣﺠﺪد اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﻬﻢ ﺑﻮده وداراي ارزش وﻧﻘﺶ ﺑﺎ‬ ‫اﻫﻤﻴﺖ درزﻧﺪﮔﻲ داﺧﻠﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﻣﺘﻦ را ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺮا ي ﻋﺪاﻟﺖ وﺗﺴﺎوي‬ ‫در ﺗﺎرﻳﺦ ﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﻣﺮدم ﺑﺮاي ﻋﺪاﻟﺖ وﺗﺴﺎوي ﻛﻮﺷﻴﺪه اﻧﺪ زﻧﺎن وﻣﺮداﻧﻲ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻪ اﻧﺪ آﻧﻬﺎ را ﺗﻮﻗﻒ دﻫﻨﺪ وﺟﺮأت ﺷﺎن را ﺳﻠﺐ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً درﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ اي از ﺟﻬﺎن زﻧﺎن ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺮا ي ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻫﺎ ﻧﺎﻳﻞ آﻳﻨﺪ و ﺑﺮاي ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺣﻖ رأي ‪ ،‬ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺗﺮﺑﻴﻪ ‪ ،‬ﺣﻖ ﻛﺎر ﻛﺮدن ‪ ،‬وداﺷﺘﻦ‬ ‫ﺣﻘﻮق ﻣﺴﺎوي درﻣﻘﺎﺑﻞ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺒﺎرزه ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻧﻴﺰزﻧﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻮاﻫﺮان ﺷﺎن درﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻋﻴﻦ ﻣﺒﺎرزات را ﺑﺮاي ﺣﻘﻮق ﺷﺎن داﺷﺘﻪ اﻧﺪ‪ .‬ﻳﻚ اﻣﺘﻴﺎز ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ درﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ ﻛﻪ زﻧﺎن وﻣﺮدان درﻣﻘﺎﺑﻞ ﻗﺎﻧﻮن ﺣﻘﻮق ﻣﺴﺎوي دارﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺣﻘﻮق ﺷﺎﻣﻞ ﺣﻘﻮق ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﺴﺎوي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﻖ راي دﻫﻲ وﺣﻖ اﻧﺘﺨﺎب‬ ‫ﺷﺪن اﺳﺖ ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﺎن درﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﺗﺬﻛﺮ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻣﺪه ﻛﻪ درﻫﺮ ﭼﻬﺎر ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه درﻣﺠﻠﺲ ﻋﻮام ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ زن ﺑﺎﺷﺪ وﭼﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻴﺮﺳﺪ ﻛﻪ زﻧﺎن‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن داراي ﻧﻜﺘﻪ آﻏﺎز ﺧﻮﺑﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ را ﻧﺸﺎن ﺑﺪﻫﻴﺪ ﻧﻘﺸﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻖ راي ﻃﻠﺒﻲ زﻧﺎن‬ ‫اﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ درﺻﻔﺤﻪ ‪ ١٩‬ﻗﺮار دارد‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻧﻘﺸﻪ ﺟﻬﺎن را ﺑﺎ ﻧﺎم ﻣﻤﺎﻟﻚ وﺗﺎرﻳﺨﻲ را ﻛﻪ زﻧﺎن ﺣﻖ دادن راي را ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ‬ ‫ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺗﺼﻮﻳﺮ را ﺑﻠﻨﺪ ﻛﻨﺪ وآن را ﺗﺸﺮﻳﺢ دﻫﺪ‪.‬‬ ‫و ﻳﺎ ﺑﺸﻜﻞ ﻳﻚ ﺑﺎزي از اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﭙﺮﺳﺪ ﺗﺎ ﺣﺪس ﺑﺰﻧﻨﺪ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﻛﺪام ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺣﻖ راي را ﺑﺮاي زﻧﺎن داد‪ .‬ﺑﻌﺪاً ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ اﺷﺎره ﻧﻤﻮده وﺳﻮال‬ ‫ﻛﻨﺪ آﻳﺎ ﭼﻴﺰ ﻋﺠﻴﺒﻲ درﻧﻘﺸﻪ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ ؟‬ ‫ﺳﻮاﻻت ﺑﺮا ي ﺑﺤﺚ ‪ :‬ﻧﻘﺸﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻖ رأي ﻃﻠﺒﻲ زﻧﺎن‬ ‫آﻳﺎ زﻧﺎن ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﻛﻪ داﺷﺘﻦ ﺣﻖ رأي ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ؟ آﻳﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ دراﻧﺘﺨﺎﺑﺎت آﻳﻨﺪه رأي ﺑﺪﻫﻨﺪ ؟‬ ‫ﻣﺘﻦ را ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ زﻧﺎن اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﭼﻄﻮر ﺣﻖ را ي را ﺑﺪﺳﺖ آوردﻧﺪ؟‬ ‫ﺑﻪ اﻳﻦ داﺳﺘﺎن ﮔﻮش دﻫﻴﺪ ﻛﻪ زﻧﺎن دراﻣﺮﻳﻜﺎ ﭼﻄﻮر ﺣﻘﻮق ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺷﺎن را ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ‪.‬‬ ‫زﻧﺎن دراﻣﺮﻳﻜﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮاي ﺣﺎ ﺻﻞ ﻧﻤﻮدن ﺣﻘﻮق ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﺮاي ﺧﻮد ﺷﺎن ﻓﻌﺎل ﺷﺪﻧﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺴﺎﻳﻞ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ دﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ وﺟﻮد داﺷﺖ ﻛﻪ ﻗﻮﻳ ًﺎ‬ ‫اﺣﺴﺎس ﻣﻲ ﺷﺪ ﺑﺪون داﺷﺘﻦ ﺻﺪاي ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻧﻔﻮذ درآﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬ﻳﻜﻲ از اﻳﻦ ﻣﻮارد ﻋﻤﻴﻘﺎً ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ زﻧﺎن ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﺮدﮔﻲ ﺑﻮد ‪ .‬زﻧﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪه‬ ‫ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻦ اﻧﺴﺎن دﻳﮕﺮي ﺑﺤﻴﺚ ﺑﺮده ﻛﺎرﻧﺎدرﺳﺖ ﺑﻮد ‪ .‬اﻣﺎدرآن زﻣﺎن ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻦ ﻣﺮدﻣﺎن ﺳﻴﺎه ﺑﻪ ﺣﻴﺚ ﺑﺮده ﻣﺠﺎز ﺑﻮد‪ .‬زﻧﺎن ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺗﺴﺎوي‬ ‫ﺑﻴﻦ زﻧﺎن وﻣﺮدان ﺑﺎور داﺷﺘﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺗﺴﺎوي ﺣﻘﻮق را ﺑﻴﻦ ﻣﺮدم ﺳﻴﺎه و ﺳﻔﻴﺪ ﻧﻴﺰ ﺗﻘﺎﺿﺎ داﺷﺘﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﻣﺴﺌﻠﻪ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ درآن زﻣﺎن ـ ﻗﺮن ﻧﺰدﻫﻢ ‪ ٢٠٠ ،‬ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ـ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ زﻧﺎن ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﻤﻨﻮع ﻗﺮار دادن ﻧﻮﺷﻴﺪن اﻟﻜﻮل ﺑﻮد ‪ .‬اﺳﺘﻌﻤﺎل‬ ‫ﻧﺎدرﺳﺖ اﻟﻜﻮل ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺒﺎﻫﻲ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎ ﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪ ‪ .‬زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﻣﺮدان ﻣﻌﺎش ﺧﻮد را درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﺗﻤﺎم ﭘﻮل ﻣﻌﺎش ﻳﻚ ﻣﺎﻫﻪ را درﻧﻮﺷﻴﺪن ﺷﺮاب درﻳﻜﻲ‬ ‫از ﺷﺮاﺑﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻴﺪﻧﺪ و ﺑﺮاي ﻏﺬاي زن واﻃﻔﺎل ﭘﻮل ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻤﻲ ﻣﺎﻧﺪ از اﻳﻨﺮو ﺑﺴﻴﺎري از زﻧﺎن ﻋﻘﻴﺪه داﺷﺘﻨﺪ ﻧﻮﺷﻴﺪن اﻟﻜﻮل ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻤﻨﻮع‬ ‫ﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪99‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ دردﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬ ‫اﻣﺎ زﻧﺎن درﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ اﻫﻤﻴﺖ ﻣﻮﺿﻮع در آن ﺑﻮد ﻛﻪ درﻗﺎﻧﻮن ﻧﻔﻮذ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ وﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪاران ﺑﻪ ﺻﺪاي آﻧﺎن ﮔﻮش ﻧﻤﻲ دادﻧﺪ زﻳﺮا آﻧﻬﺎ ﺣﻖ رأي دادن را‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ‪.‬‬ ‫زﻧﺎن ﺑﺮاي رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻫﺪف ﺷﺎن ﻛﻪ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺣﻖ رأي ﺑﻮد ازﺟﻬﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﻮﺷﻴﺪﻧﺪ‪ .‬ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺰرﮔﻲ درﺳﻨﻴﻜﺎ ﻓﺎﻟﺰ داﻳﺮ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﭘﻼن ﻫﺎي ﺷﺎن را ﻣﻮرد‬ ‫ﺑﺤﺚ ﻗﺮار داده وﺗﺒﻠﻴﻎ وﺗﺮوﻳﺞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﻣﺠﻼت ﺑﻪ ﭼﺎپ رﺳﺎﻧﻴﺪﻧﺪ ودرﺧﻮاﺳﺘﻲ واﻣﻀﺎء ﺟﻤﻊ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﺗﻈﺎﻫﺮات وراه ﭘﻴﻤﺎﻳﻲ ﻫﺎ را ﺑﻪ راه اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ و درﺑﻴﺮون‬ ‫ﻗﺼﺮ ﺳﻔﻴﺪ ﺟﺎﺋﻴﻜﻪ رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر زﻧﺪﮔﻲ وﻛﺎر ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﮔﺮد ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﺷﺪه وﺷﻌﺎرﻫﺎﻳﻲ راﻛﻪ ﺣﻖ رأي دادن را ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻣﻲ ﻛﺮد‪ ،‬ﺣﻤﻞ ﻛﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از زﻧﺎن‬ ‫ﺧﻮد را ﺑﻪ دﻳﻮار ﻫﺎي ﻗﺼﺮ ﺳﻔﻴﺪ ﺑﺎز ﻧﺠﻴﺮ ﺑﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﭘﻮﻟﻴﺲ ﻧﺘﻮاﻧﺪ آن ﻫﺎ را دور ﻛﻨﺪ ) ﺑﺮا ي ﺗﺼﻮﻳﺮ زﻧﺎن اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ وﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻮي ﻛﻪ ﻃﺎﻟﺐ ﺣﻖ راي ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﺻﻔﺤﻪ ‪ ٢۴‬ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺷﻮد (‬ ‫ﻃﺮح ﻗﺎﻧﻮن ﻛﻪ در آن زﻧﺎن اﺟﺎزه رأي دادن داﺷﺘﻨﺪ درﺳﺎل ‪ ١٨٧٨‬ﺷﺮوع و در ﻫﺮ ﻓﺼﻞ ﺑﻪ ﻛﺎﻧﮕﺮس اﻣﺮﻳﻜﺎ ﭘﺸﻨﻬﺎد ﻣﻴﮕﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎر رد ﮔﺮدﻳﺪ ‪.‬‬ ‫ﻫﺮ ﺑﺎري ﻛﻪ رد ﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪ زﻧﺎن ﺗﻮﻗﻒ ﻧﻜﺮده و درﻋﻮض دوﺑﺎره دﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺷﺪه وآن را ﭘﻴﺶ ﻣﻲ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺎﻻﺧﺮه ﺗﺼﻮﻳﺐ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻲ اول ﺑﺮاي زﻧﺎن اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﻧﻴﺰ ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﻮد‪ .‬زﻧﺎن رول ﻓﻌﺎل وﺑﺎ اﻫﻤﻴﺖ را دردﻓﺎع ازﻛﺸﻮرﺷﺎن ﺑﺎزي ﻧﻤﻮده وﺟﺎﮔﺰﻳﻦ‬ ‫ﻣﺮدان در ﻓﺎﺑﺮﻳﻜﻪ وﺟﺎﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از آن اﻣﻜﺎن ﻧﺪاﺷﺖ ﻛﺴﻲ ﺑﮕﻮﻳﺪ زﻧﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدان ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻛﻤﺘﺮ دارﻧﺪ‪ .‬زﻧﺎن اﻣﺮﻳﻜﺎ درﺳﺎل ‪ ١٩٢٠‬ﺣﻖ‬ ‫رأي دادن را درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻮدﻧﺪ واﻳﻦ ﭼﻬﻞ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ ازاﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر درﻛﺎﻧﮕﺮس ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﮔﺮدﻳﺪه ﺑﻮد واﻗﻊ ﮔﺮدﻳﺪ ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ داﺳﺘﺎن اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ درﺑﺴﻴﺎري ازﻛﺸﻮر ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺗﻜﺮار ﮔﺮدﻳﺪ واﻣﺮوز درﺗﻤﺎم ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﺟﻬﺎن زﻧﺎن ﺣﻖ دارﻧﺪ راي ﺑﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫درﺣﻘﻴﻘﺖ اﻣﺮوز رﻫﺒﺮان ‪ ٢۵‬ﻛﺸﻮر درﺟﻬﺎن زن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺼﺎوﻳﺮ رﻫﺒﺮا ن زن را درﺻﻔﺤﻪ ‪ ٢٨‬ﻣﺸﺎﻫﺪ ه ﻛﻨﻴﺪ‬ ‫ﺳﻮاﻻت ﺑﺮا ي ﺑﺤﺚ زﻧﺎن اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﭼﻄﻮر ﺣﻖ را ي ﺑﺪﺳﺖ آوردﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﺟﻬﺖ ﺗﻮﻗﻒ دادن وﺳﻠﺐ ﺟﺮﺋﺖ زﻧﺎن اﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﭼﻪ ﻧﻮع ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ ؟ اﻣﺮوز زﻧﺎن اﻓﻐﺎن ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻮاﻧﻊ روﺑﺮو ﻫﺴﺘﻨﺪ ؟ ﭼﻄﻮر زﻧﻲ درﻳﻚ‬ ‫ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ درﺳﻴﺎﺳﺖ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺎﺷﺪ درﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ ﺷﻮﻫﺮش ﻣﻮاﻓﻖ ﻧﺒﺎﺷﺪ ؟ ﭼﻄﻮر ﻳﻚ زن ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺷﻮﻫﺮش را ﻗﻨﺎﻋﺖ دﻫﺪ ﻛﻪ اوﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ درﺳﻴﺎﺳﺖ ﻛﺎري را‬ ‫اﻧﺠﺎم دﻫﺪ و ﺑﺎﻋﺚ رﻧﺠﺶ اﻋﻀﺎي ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻧﮕﺮدد ؟ ) داﺳﺘﺎن را در ﺻﻔﺤﻪ ‪ ٣۴‬ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ (‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ از زﻧﺎن ﺟﻬﺖ ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﺣﻤﺎﻳﺖ از روش ﻫﺎ ي ﻏﻴﺮ ﺻﻠﺢ آﻣﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل راه ﭘﻴﻤﺎﻳﻲ ﻫﺎ رادر ﺳﺮك ﻫﺎ ﺑﻪ راه اﻧﺪاﺧﺘﻨﺪ ‪ ،‬ﺧﻮدرا‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ زﻧﺠﻴﺮ ﺑﻪ ﻋﻤﺎرات ﺑﺴﺘﻨﺪ وﺑﻌﻀﻲ از زﻧﺎن ازﺧﻮردن وﻧﻮﺷﻴﺪن اﻧﻜﺎر ورزﻳﺪﻧﺪ ‪ .‬دراﻧﮕﻠﺴﺘﺎن زﻧﻲ ﺧﻮد را زﻳﺮﭘﺎﻫﺎ ي اﺳﺐ ﭘﺎدﺷﺎه اﻧﺪاﺧﺘﻪ وﺟﺎن ﺧﻮد را از‬ ‫دﺳﺖ داد ‪ .‬آﻳﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺜﺎل ﻫﺎﻳﻲ در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ؟ آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ زﻧﺎن ﺑﺎ اﻧﺠﺎم دادن ﭼﻨﻴﻦ اﻋﻤﺎل ﺑﺮﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ وﻳﺎ ﻣﻲ ﺑﺎزﻧﺪ ؟‬ ‫ﺗﻔﺮﻳﺢ ﺑﺮاي رﻓﻊ ﺧﺴﺘﮕﻲ‬ ‫ﻣﺘﻦ را ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ‬

‫زﻧﺎن آزادﻳﺨﻮاه اﻓﻐﺎن ﻛﻲ ﻫﺎ اﻧﺪ ؟‬

‫ﺟﻨﺒﺶ زﻧﺎن اﻓﻐﺎن از ﺧﻮد داﺳﺘﺎن ﻋﻠﻴﺤﺪه دارد ‪ .‬ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ زﻧﺎن و ﻣﺮداﻧﻲ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ راﺗﺸﻮﻳﻖ ﻧﻤﻮده اﻧﺪ واز آﻧﻬﺎ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آوردﻧﺪ‪.‬‬ ‫دراﻳﻦ ﺟﺎ ﻓﻘﻂ درﺑﺎره ﭼﻨﺪي از آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﺎه ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﻦ ازدواج اﺟﺒﺎري زن ﺑﻴﻮه را ﺑﺎ ﺑﺮادر ﺷﻮﻫﺮ ﻣﺘﻮﻓﻲ اش ﻧﻈﺮ ﺑﻪ رﺳﻢ و رواج ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻟﻐﻮ ﻗﺮارداد و ﺳﻦ ازدواج را ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺮد وﺣﻖ ﻣﺤﺪودي‬ ‫درﻣﻮرد ﻃﻼق ﺑﺮاي زﻧﺎن ﻗﺎﻳﻞ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﺎه ﺣﺒﻴﺐ اﷲ ﻣﺨﺎرج ﮔﺰاف را درازدواج ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺒﺎﻫﻲ ﺑﺴﻴﺎري ازﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎ ﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪ‪ ،‬ﻣﻤﻨﻮع ﺳﺎﺧﺖ ‪ .‬ﺧﺎﻧﻢ وي از روي ﺧﻮد ﭘﺮده ﺑﺮداﺷﺖ ﺗﺎ ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫ﺗﺸﻮﻳﻖ زﻧﺎن دﻳﮕﺮ ﺷﻮد اﻟﺒﺘﻪ درﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ ﺧﻮد ﺷﺎن ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﺎه اﻣﺎن اﷲ ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺗﺮﺑﻴﻪ اﺟﺒﺎري وراﻳﮕﺎن را ﺑﺮاي دﺧﺘﺮان و ﭘﺴﺮان ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻧﻤﻮد و ﺧﺎﻧﻤﺶ ﻣﻠﻜﻪ ﺛﺮﻳﺎ ﻟﻴﺴﻪ ﻣﻼﻟﻲ را اﻋﻤﺎر ﻛﺮد وﻫﻤﺮاه ﺑﺎ زﻧﺎن ﺧﺎﻧﻮاده‬ ‫اش ﻳﻚ اﻧﺠﻤﻦ رﻓﺎه ﻋﺎﻣﻪ را ﺑﻨﺎم اﻧﺠﻤﻦ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻧﺴﻮان اﻳﺠﺎد ﻧﻤﻮد ‪.‬‬ ‫ﺷﺎه اﻣﺎن اﷲ ﭘﻮﺷﻴﺪن ﭼﺎدري وﭘﻮﺷﺎﻧﻴﺪ ن روي را ﺑﺮاي زﻧﺎن اﺧﺘﻴﺎري ﺳﺎﺧﺖ ‪ .‬ﻣﻜﺎﺗﺐ ﺑﺮاي دﺧﺘﺮان وﺑﺮاي زﻧﺎن ﺷﻔﺎﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ اﻋﻤﺎر ﻧﻤﻮد ‪ .‬وي زﻣﻴﻨﻪ‬ ‫ﺗﺤﺼﻴﻞ زﻧﺎن رادر رﺷﺘﻪ ﻧﺮﺳﻨﮓ درﺧﺎرج ازﻛﺸﻮر ﻣﻬﻴﺎ ﺳﺎﺧﺖ ‪.‬‬

‫‪100‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ دوم ‪ :‬زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ دردﻧﻴﺎی اﻣﺮوز‬

‫ﻣﻴﻨﺎ ﺳﺎزﻣﺎن اﻧﻘﻼﺑﻲ زﻧﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ) ‪ ( RAWA‬را اﺳﺎس ﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬وي درﻣﻜﺎﺗﺐ ‪ ،‬ﻣﻮﺳﺴﺎت ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت ﻋﺎﻟﻲ ‪ ،‬وﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻛﺎﺑﻞ ﺟﻠﺴﺎت ﻣﺘﻌﺪدي ﺟﻬﺖ‬ ‫ﺑﺴﻴﺞ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻧﻈﺮﻳﺎت ﻋﺎﻣﻪ داﻳﺮ ﻧﻤﻮد ودرﺳﺎل ‪ ١٩٨١‬ﭘﻴﺎم زن را ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻧﻤﻮد ‪.‬‬ ‫درﺳﺎ ل ‪٢٠٠٣ / ۴‬در ﻟﻮﻳﻪ ﺟﺮﮔﻪ اﺿﻄﺮاري دوﺻﺪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه زن ﺷﺮﻛﺖ داﺷﺘﻨﺪ ‪ .‬ﻣﺴﻌﻮده ﺟﻼل ﺧﻮد را ﺑﺮاي ﻣﻘﺎم رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮري ﻧﺎﻣﺰد ﻧﻤﻮد ودو زن‬ ‫ﺣﻘﻮﻗﺪان اﻋﻀﺎي ﻛﻤﺴﻴﻮن ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﻮدﻧﺪ ‪ .‬دوﻟﺖ ﻓﻌﻠﻲ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن داراي ﭼﺎر وزﻳﺮ زن اﺳﺖ وﻛﻤﺴﻴﻮن ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ اﻓﻐﺎن‬ ‫داراي ﭼﺎر ﻛﺎرﻣﻨﺪ زن ﺑﻮده و رﻳﺎﺳﺖ آن ﻧﻴﺰ ﺑﺪوش ﻳﻚ زن اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫) ﻟﻄﻔﺎً داﺳﺘﺎن ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻣﺼﻤﻢ را درﺻﻔﺤﻪ ‪ 42‬ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ (‬ ‫در ﺳﺎل ‪ 2004‬ﻟﻮﻳﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ و اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮري ﺑﻪ اﻧﭽﺎم رﺳﻴﺪﻧﺪ او ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮزي ﺑﻪ ﺣﻴﺚ رﻳﺲ ﺟﻤﻬﻮر اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫زﻧﺎن آزادي ﺧﻮاه اﻓﻐﺎن ﻛﻲ ﻫﺎ اﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﺳﻮاﻻت ﺑﺮا ي ﺑﺤﺚ‬ ‫آﻳﺎ ﺟﺎي ﺗﻌﺠﺐ اﺳﺖ ﻛﻪ درﮔﺬﺷﺘﻪ ﭘﺎدﺷﺎه ﻫﺎ وﻣﻠﻜﻪ ﻫﺎ ﺑﺮاي ﻛﻤﻚ ﺑﻪ زﻧﺎن ﻋﺎدي وﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻛﺎرﻣﻲ ﻛﺮدﻧﺪ ؟ آﻳﺎ اﻟﻬﺎم ﺑﺨﺶ اﺳﺖ ﻛﻪ زﻧﺎن ﻋﺎدي ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي‬ ‫ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺣﻘﻮق زﻧﺎن ﻛﺎر ﻛﺮده اﻧﺪ؟ آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻛﺴﻲ را ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻴﺪ ﻛﻪ اﺳﻢ اش درﻟﺴﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﮔﺮدد ؟ آﻳﺎ ﻛﺴﻲ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﻛﻪ درﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻧﻜﺸﺎف ﺣﻘﻮق‬ ‫زﻧﺎن ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ؟‬ ‫آﻳﺎ درﺑﺎره داﺷﺘﻦ ﺣﻘﻮق اﺳﺎﺳﻲ درﻗﺎﻧﻮن در ﺧﻮد ﺗﻐﻴﺮي اﺣﺴﺎس ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ؟‬ ‫) ﺗﺼﻮﻳﺮ زﻧﺎن اﻓﻐﺎن را درﺻﻔﺤﻪ ‪ ۴١‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ (‬ ‫ﻓﻜﺮﻛﺮدن درﺑﺎره ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ‪:‬‬ ‫درﺳﺎل ‪ ١٩٢۶‬ﻣﻠﻜﻪ ﺛﺮﻳﺎ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ اي اﻳﺮاد ﻧﻤﻮده ﮔﻔﺖ ‪ :‬ﻓﻜﺮ ﻧﻜﻨﻴﺪ ﻣﻠﺖ ﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﺮدان ﺿﺮورت دارد ﺗﺎ ﺧﺪﻣﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬زﻧﺎن ﻧﻴﺰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎل ﻫﺎي ﺻﺪر‬ ‫اﺳﻼم ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻬﻢ ﺧﻮد ﺷﺎن را ادا ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺧﺪﻣﺎت ارزﺷﻤﻨﺪ درﻃﻮل ﺗﺎرﻳﺦ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ زﻧﺎن اﻧﺠﺎم داده ﺷﺪه ﻧﻤﺎﻳﺎﻧﮕﺮ آﻧﺴﺖ ﻛﻪ زﻧﺎن ﻓﻘﻂ ﺑﺮاي ﻟﺬت ﺑﺮدن ﺧﻠﻖ‬ ‫ﻧﮕﺮدﻳﺪه اﻧﺪ‪ .‬از ﻣﺜﺎل ﻫﺎي آﻧﺎن ﻣﻲ آﻣﻮزﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ دراﻧﻜﺸﺎف و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻣﻠﺖ ﻣﺎ ﺳﻬﻴﻢ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬ ‫ﻛﺎرﻫﺎي زﻳﺎد ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﺮاي زﻧﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن درﺳﻴﺎﺳﺖ ﻓﺮﺻﺖ داده ﺷﻮد ‪ .‬اﮔﺮ اﻳﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ داده ﺷﻮد از آن ﭼﻄﻮر اﺳﺘﻔﺎده ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد؟‬

‫‪101‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﭼﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫ﺟﻠﺴﻪ ﺳﻮم ‪ :‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ‬ ‫ﻓﻜﺮ ﻛﺮدن درﺑﺎره زﻧﺎن درﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ :‬ﺑﺤﺚ وﻣﺬاﻛﺮات وﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﺑﺮاي ورﻛﺸﺎب ﻫﺎ‬ ‫ﻫﺪف ‪ :‬ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ وﻃﺮق ﺷﻤﻮﻟﻴﺖ زﻧﺎن درآن‬ ‫وﻗﺖ ﻣﻮرد ﺿﺮورت ‪ :‬ﺣﺪاﻗﻞ دوﺳﺎﻋﺖ ـ ﺣﺪا ﻛﺜﺮ ﺳﻪ ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﻣﻮاد ﻣﻮرد ﺿﺮورت ‪ :‬ﺟﺎي آرام وراﺣﺖ ﺑﺮاي ‪ ۶‬اﻟﻲ ‪ ١۵‬وﻣﻘﺪاري ﻏﺬا وﻧﻮﺷﻴﺪﻧﻲ ﺑﺮاي رﻓﻊ ﺧﺴﺘﮕﻲ‬ ‫ﻫﺪاﻳﺎت ‪:‬‬ ‫اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن داﺧﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺣﻠﻘﻮي ﺟﺎﻫﺎي ﺧﻮد را اﺧﺘﻴﺎر ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ آﻧﻬﺎ را اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻧﻤﻮده ﻫﺪف و ﻋﻨﻮان ﺟﻠﺴﻪ راﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ از آن ﻫﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺑﻴﺎورﻧﺪ ﻛﻪ درﺟﻠﺴﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ درﺑﺎره اﻫﻤﻴﺖ زﻧﺎن درزﻧﺪﮔﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ آﻣﻮﺧﺘﻨﺪ وﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻄﻮر زﻧﺎن ﺑﺮاي‬ ‫ﺣﻖ ﺷﻤﻮﻟﻴﺖ درزﻧﺪﮔﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﺒﺎرزه ﻧﻤﻮدﻧﺪ وﭼﮕﻮﻧﻪ دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن زﻧﺎن اﻳﻦ ﺣﻖ را ﺑﺪﺳﺖ آوردﻧﺪ ‪ .‬اﻣﺮوز آﻧﻬﺎ درﺑﺎره ﺑﻌﻀﻲ از ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ واﻗﻌﺎً زﻧﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫ﺧﻮد را ﺷﺎﻣﻞ ﺳﺎزﻧﺪ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﻣﺘﻦ را ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ‬

‫ﺑﺎغ ﻓﺮﻳﺪ وﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ‬

‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﺑﻪ آن ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﺟﺎﻣﻌﻪ راﺟﻊ ﻣﻴﮕﺮدد ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎ ي ﺑﺸﺮ دوﺳﺘﺎﻧﻪ درآن ﺗﻮﺳﻂ دوﻟﺖ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻧﻤﻲ ﮔﺮدد واﻳﻦ ﻫﺎﺷﺎﻣﻞ ﮔﺮوپ ﻫﺎي رﺿﺎ ﻛﺎر‬ ‫وﺧﻴﺮﻳﻪ ‪ ،‬اﻧﺠﻤﻦ ﻫﺎ ي واﻟﺪﻳﻦ وﻣﻌﻠﻢ ‪ ،‬ﮔﺮوپ ﻫﺎي ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﺳﺎﺑﻘﻪ دار ‪ ،‬ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻫﺎ ‪ ،‬ﻛﻠﭗ ﻫﺎي ورزﺷﻲ ‪ ،‬اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﻫﺎ ي ﺗﺠﺎرﺗﻲ وﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪.‬‬ ‫درﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻫﻤﭽﻨﺎن اﻓﺮاد وﮔﺮوپ ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ ﻣﺮدم ﻧﻴﺰ ﺷﺎﻣﻞ اﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ داﺷﺘﻦ ﻋﻼﻗﻤﻨﺪي درﻳﻚ ﻣﻮرد ﻛﺎر ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼً ﻣﺮدم ﻗﺮﻳﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﺮاي اﻋﻤﺎر ﻳﻚ ﺳﺮك درﻗﺮﻳﻪ ﺷﺎن ﺑﺎﻫﻢ ﻛﺎر ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻳﺪ اﺣﺴﺎس ﮔﺮدد ﻛﻪ اﺷﺘﺮاك درﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻛﺎرﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎد را اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬اﻛﺜﺮاً ﻓﻜﺮ ﻛﺮدن درﺑﺎره آن ﻣﺸﻜﻞ وﻣﻐﻠﻖ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﺮاي دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ‬ ‫ﺟﺎﻣﻌﻪ اي ﻛﻪ ﺻﻠﺢ آﻣﻴﺰ‪ ،‬ﺑﺎﺛﺒﺎت وﻣﺘﺮﻗﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮاي ﻫﺮﺷﺨﺺ ﺿﺮورت اﺳﺖ ﺗﺎ درﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺘﺮﻗﻲ ﺳﻬﻢ ﺑﮕﻴﺮد واﮔﺮﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻮﭼﻚ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻗﺼﻪ‬ ‫ﮔﻮش ﺑﺪﻫﻴﺪ‪:‬‬ ‫ﻓﺮﻳﺪ ﻳﻚ ﺑﺎغ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻼن دارد ‪ .‬او ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻤﺎم ﺳﺒﺰﻳﺠﺎت وﻣﻴﻮه ﺟﺎت ﻣﻮرد ﺿﺮورت ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺧﻮد را درآن ﻛﺸﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻓﺮﻳﺪ ازدواج ﻧﻤﻮده و داراي ﺳﻪ ﭘﺴﺮ وﺳﻪ دﺧﺘﺮ‬ ‫اﺳﺖ ‪ .‬ﺑﺎغ ﺑﻪ ﻛﺎر زﻳﺎد ﺿﺮورت دارد وﻓﺮﻳﺪ ﭘﻮل زﻳﺎد ﻧﺪارد ﺗﺎ ﺑﺮاي ﻛﻤﻚ ﻳﺎ ﻣﺎﺷﻴﻦ آﻻت ﺑﭙﺮدازد‪ .‬زﻣﺎﻧﻲ ﺑﺎغ ﻓﺮﻳﺪ ﺑﻬﺎر ﺧﺮاﺑﻲ داﺷﺖ و ﺑﺎران ﺑﻘﺪرﻛﺎﻓﻲ ﻧﺒﺎرﻳﺪه ﺑﻮد‬ ‫ﮔﻮك ﻫﺎ ﻧﺒﺎﺗﺎت ﻧﻮرس را ﺧﻮرده ﺑﻮدﻧﺪ ‪ .‬اﻋﻀﺎي ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻣﻴﺪاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﺪون اﻧﺠﺎم ﻛﺎري آن ﺳﺎل ﺣﺎﺻﻞ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ ودرﺑﺎره ﻛﺎري ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﮔﺮدد ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻓﺮﻳﺪ ﺷﺨﺼﻲ ﻣﻐﺮوري ﺑﻮد وﻧﻤﻲ ﺧﻮاﺳﺖ از ﻛﺴﻲ ﻛﻤﻚ ﺑﺨﻮاﻫﺪ اﻣﺎ ﺑﺎ آن ﻫﻢ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻧﺪ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺎﻛﻤﻚ ﻛﺲ دﻳﮕﺮي ﺿﺮورت دارﻧﺪ ‪ .‬اول ﻓﺮﻳﺪ وﺧﺎﻧﻤﺶ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ رﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ درﻣﻮرد ﺗﻬﻴﻪ آب ﺑﺎﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎن دﻳﮕﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻧﺰد ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه‬ ‫ﻫﺎي ﻣﺤﻠﻲ دوﻟﺖ رﻓﺘﻪ وآﻧﻬﺎ را ﻣﻼﻗﺎت ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ وﻗﺘﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه دوﻟﺖ دﻳﺪ ﺗﻤﺎم ﻣﺮدم دراﻃﺎق وي آﻣﺪه اﻧﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﮔﺮدﻳﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﻴﺘﻮاﻧﺪ آﻧﻬﺎرا ﻧﺎدﻳﺪه ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﭼﻨﺪي ﺑﻌﺪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه اﻋﻼم ﻧﻤﻮد ﻛﻪ راﻫﻲ را ﺑﺮاي ﻛﻤﻚ از ﻃﺮﻳﻖ ﻳﻚ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﻣﻮﺗﺮ ﻫﺎي ﻻري آب ﻳﺎ ﺗﺎﻧﻜﺮﻫﺎي آب درﻗﺮﻳﻪ آﻣﺪه وﺑﺮاي‬ ‫ﻫﺮﻛﺲ درﻫﻔﺘﻪ ﻣﻘﺪاري ﻣﻌﻴﻦ آب ﺗﻮزﻳﻊ ﻣﻲ ﻧﻤﻮد‪.‬‬ ‫ﻓﺮﻳﺪ ﺑﺴﻴﺎرﺧﻮش ﺷﺪ ﺣﺎﻻ اﮔﺮ اوﺑﺎ اﺣﺘﻴﺎط ﻣﻲ ﺑﻮد ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻛﺎﻓﻲ آب داﺷﺖ ﺧﺎﻧﻢ ﻓﺮﻳﺪ ﻧﻴﺰ از آن ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ﺧﻮش ﺑﻮد وداﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻪ او اﻋﺘﻤﺎد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ودراﻧﺘﺨﺎﺑﺎت آﻳﻨﺪه ﺑﻪ او رأي ﺑﺪﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻋﺮوس ﻓﺮﻳﺪ ﻧﻴﺰ ﻧﻈﺮﺧﻮﺑﻲ داﺷﺖ ‪ .‬ﺑﺮادرش ﺷﺨﺼﻲ راﻣﻲ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻛﻪ ﺑﺮاي روزﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲ ﻧﻮﺷﺖ‪ .‬آﻧﻬﺎ از ژورﻧﺎﻟﺴﺖ ﻣﺬﻛﻮر ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺗﺎ درﺑﺎره ﻣﺸﻜﻞ ﭘﻴﺪا ﺷﺪن ﮔﻮك‬ ‫درﻣﺰارع ﺷﺎن دراﺧﺒﺎر ﺑﻨﻮﻳﺴﺪ ‪ .‬ژورﻧﺎﻟﺴﺖ ﺑﺮا ي آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ آن ﭘﺮاﺑﻠﻢ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺷﺎن ﺑﻮده وﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺑﺮاي اﺧﺒﺎر ﻧﻮﺷﺖ ‪ ،‬ﺧﺎﻧﻮاده ﻓﺮﻳﺪ ازدﻳﺪن ﺟﻮاب ﻣﻘﺎﻟﻪ‬ ‫ﺷﺎن درروزﻧﺎﻣﻪ ﺗﻌﺠﺐ ﻛﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫دراول ﻣﺮدم درﺑﺎره آن درﺷﻬﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﻮدﻧﺪ وﺑﻌﺪاً ﺷﺨﺼﻲ ازﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺤﻠﻲ ﺑﺮاي زرع ﺑﻨﺎم " ﺳﺎزﻣﺎن ﻛﻤﻚ ﺑﻪ دﻫﺎﻗﻴﻦ اﻓﻐﺎن " آﻧﻬﺎ راﻣﻼﻗﺎت ﻧﻤﻮد ‪ .‬اﻳﻦ‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اي را دررادﻳﻮ ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻤﻮد ﻛﻪ درآن ﻃﺮق از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن ﺧﻄﺮﮔﻮك درﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲ ﺷﺪ‪ .‬ﻓﺮﻳﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﻳﻜﻲ از ﻣﺘﻮدﻫﺎي ذﻛﺮ ﺷﺪه‬ ‫دررادﻳﻮ را ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺒﺮد ‪ .‬ﺗﻤﺎم ﭘﻮﺳﺖ ﻫﺎ ي ﺗﺨﻢ را ﺣﻔﺎﻇﺖ‪ ،‬ﺧﺸﻚ وﻣﺎﻧﻨﺪ داﻧﻪ ﻫﺎ ي رﻳﮓ ﺧﻮرد ﻛﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻣﻘﺪارﻛﻤﻲ از اﻳﻦ رﻳﮓ را دراﻃﺮاف رﻳﺸﻪ ﻧﺒﺎت ﺟﻮان‬ ‫ودر ﺣﺎل رﺷﺪ ﭘﺎﺷﻴﺪ‪ .‬ﮔﻮك ﻫﺎ اﻳﻦ ﻧﻮع ﺗﺮﻛﻴﺐ را دوﺳﺖ ﻧﺪارﻧﺪ واز ﺑﺎﻻي آن ﻧﻤﻲ ﮔﺬرﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻧﺒﺎت ﺑﺎﻻ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻪ اﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﺑﺎغ ﺷﺎن ﻣﺤﻔﻮظ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬

‫‪102‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﭼﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫در اﻳﻦ ﻗﺼﻪ ﻓﺮﻳﺪ وﺧﺎﻧﻮاده اش ﻣﻲ آﻣﻮزﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺒﻮدي و ﻛﻤﻚ ﺑﺪون ﺳﻬﻤﮕﻴﺮي ﻣﺮدم ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺷﻜﻞ آﻧﻬﺎ ﺑﺨﺸﻲ از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫و آن ﻋﺒﺎرت از ﻣﺮدﻣﻲ اﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻫﻢ ﺑﺮاي رﻓﻊ ﻣﺸﻜﻞ ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺻﺪاي ﻛﺴﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﺧﻮد راﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﻘﺎﻣﺎت ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻨﺪ‪ ،‬و ﻧﻤﻲ‬ ‫ﮔﺬارﻧﺪ رﻫﺒﺮان از ﻣﺸﻜﻼت ﺷﺎن ﻏﺎﻓﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﺳﻮاﻻت ﺑﺮاي ﺑﺤﺚ ﺑﺎغ ﻓﺮﻳﺪ وﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺘﺮﻗﻲ‬ ‫دراﻳﻦ ﻗﺼﻪ ﻛﺪام ﻣﺮدم وﻛﺪام ﮔﺮوپ ﻫﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺤﻴﺚ ﺑﺨﺸﻲ ازﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺘﺮﻗﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر روﻧﺪ ؟ آﻳﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه دوﻟﺘﻲ ﺑﺨﺸﻲ ازﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ اﺳﺖ ؟ آﻳﺎ ژورﻧﺎﻟﺴﺖ ﺑﺨﺸﻲ‬ ‫از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ اﺳﺖ ؟ ﻛﺪام ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎ ﺑﺨﺸﻲ از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ اﻧﺪ ؟ ﻣﺎ ﻣﻴﺪاﻧﻴﻢ ﭼﻪ ﻛﺎر ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ درﺑﺎغ اﻧﺠﺎم ﮔﺮدد اﻣﺎ ﻛﺪام ﻛﺎرﻫﺎ دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم داده ﺷﻮد ؟‬ ‫ﻓﺮﻳﺪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻫﻤﻪ ﻛﺎرﻫﺎ را درﺑﺎغ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ ‪ ،‬آ ﻳﺎ دوﻟﺖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻤﺎم ﻛﺎرﻫﺎ را دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ اﻧﺠﺎم دﻫﺪ ؟ازاﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ اﮔﺮ‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺜﺎل ﻫﺎي دﻳﮕﺮي از ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ وﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎ ﺑﺤﻴﺚ ﺑﺨﺸﻲ ازﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ اراﺋﻪ دارﻧﺪ؟ از ﻛﺪام ﻃﺮﻳﻖ زﻧﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ درﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﺳﻬﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ؟‬ ‫ﺗﻔﺮﻳﺢ ﺑﺮاي رﻓﻊ ﺧﺴﺘﮕﻲ‬ ‫درﮔﺮوپ ﻫﺎي ﺳﻪ ﻧﻔﺮي ﻛﺎرﻛﻨﻴﺪ ‪ .‬اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ ﺑﻪ ﮔﺮوپ ﻫﺎي ﺧﻮرد ﺳﻪ ﻧﻔﺮي ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ‬ ‫ﺑﺮاي ﻫﺮ ﮔﺮوپ ﺳﻪ ﻧﻔﺮي ﻳﻚ وﻇﻴﻔﻪ داده ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﺎ ﻓﻜﺮ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻄﻮر اﻳﻦ وﻇﻴﻔﻪ را درﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﺎن ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﺎﻧﻴﺪه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ‬ ‫ﺧﻮدش وﻇﺎﻳﻒ را ﺑﺪﻫﺪ وﻳﺎ از ﻟﺴﺖ ذﻳﻞ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ ﺳﻪ ﻧﻔﺮي ﺑﺎﻳﺪ درﺑﺎره راه ﻫﺎي رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ داده ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺤﺚ وﻣﺬاﻛﺮه‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﭘﻨﺞ ﻳﺎ ده دﻗﻴﻘﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﻳﻜﻲ از اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ ﺳﻪ ﻧﻔﺮي ﺑﻪ ﺗﻤﺎم اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ ﭘﺸﻨﻬﺎدات ﺷﺎن راﻣﻄﺮح ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ‬ ‫درﺻﻮرت ﺿﺮورت ﺑﺎ ﺑﻌﻀﻲ ﻧﻈﺮﻳﺎت وﻣﺜﺎل ﻫﺎ ﻫﻤﻜﺎري ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪.‬‬ ‫‪ .١‬وﻇﻴﻔﻪ ‪ :‬ﻣﺎ درﺷﻬﺮ ﺧﻮد داﻛﺘﺮ ﻧﺪارﻳﻢ وﺑﻪ ﻛﻠﻴﻨﻴﻚ ﺻﺤﻲ ﺿﺮرت دارﻳﻢ ﻣﺎ ﭼﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻜﻨﻴﻢ ؟‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ اي ﺑﻪ وزارت ﺻﺤﺖ ﻋﺎﻣﻪ دوﻟﺖ ﻓﺮﺳﺘﺎده ودرآن ﺗﻘﺎﺿﺎي دﻳﺪار و ﻛﻤﻚ ﭘﻮﻟﻲ راﺑﻄﻮر ﻋﺎﺟﻞ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ .٢‬وﻇﻴﻔﻪ ‪ :‬ﻣﺎﺑﻪ ﻳﻚ ﺳﺮك ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺿﺮوت دارﻳﻢ ‪ .‬ﭼﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻜﻨﻴﻢ ؟‬ ‫ﻳﻚ ﻟﺴﺖ ﻃﻮﻻﻧﻲ ازاﻣﻀﺎء ﻫﺎي ﻣﺮدﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺳﺮك اﻋﻤﺎر ﻳﺎ ﺗﺮﻣﻴﻢ ﮔﺮدد ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ وآن را ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه دوﻟﺘﻲ ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﺪ ﻳﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺎﻣﻪ‬ ‫اي ﺑﺮاي دوﻟﺖ وروزﻧﺎﻣﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﺮا ﺷﻬﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﺴﺘﺤﻖ اﻋﻤﺎر ﺳﺮك ﻣﺬﻛﻮر اﺳﺖ وﻃﺎﻟﺐ ﺟﻮاب ﺷﻮﻳﺪ ‪.‬‬ ‫‪ .٣‬وﻇﻴﻔﻪ‬

‫‪ :‬ﻣﺎ ﺑﺮاي اﻃﻔﺎل ﺧﻮد ﻣﻌﻠﻢ دارﻳﻢ اﻣﺎ ﭘﻮل ﺑﺮا ي ﻏﺬا ﻳﺎ ﻣﻮاد درﺳﻲ ﻧﺪارﻳﻢ ﻣﺎ ﭼﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻜﻨﻴﻢ ؟ ﺑﺮاي ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺪون ﻣﺰد ﻛﺎرﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺮاي‬ ‫ﻣﻜﺘﺐ ﻣﻮاد ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﻳﺎ درﺑﺎغ ﻣﻴﻮه وﺳﺒﺰﻳﺠﺎت ﻣﻜﺘﺐ ﻛﺎر ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﻳﺎ از ﻃﺮﻳﻖ دﻳﮕﺮي ﭼﺎره ﺳﺎزي ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﻣﻜﺎﺗﺐ رادﻳﻮ ﻳﺎ ﻣﻜﺎﺗﺐ دﻳﮕﺮ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﺮﻳﺪاري ﻣﻮاد ﻛﻤﺘﺮ ﺿﺮورت اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ .۴‬وﻇﻴﻔﻪ ‪ :‬ﻣﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻴﻢ راه ﺣﻞ ﺑﺮاي ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻮاد ﻣﺨﺪره درﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻴﻢ ‪ .‬ﭼﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻜﻨﻴﻢ؟‬ ‫ﺟﻠﺴﻪ اي ﺑﺎ ﺟﻮاﻧﺎن داﻳﺮ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ واز ﻳﻚ ﮔﻮﻳﻨﺪه دﻋﻮت ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﺑﻴﺎورﻳﺪ ﺗﺎ درﺑﺎره آﮔﺎﻫﻲ ازﻣﻮاد ﻣﺨﺪره ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ درﺗﻤﺎس ﺷﺪه وﻛﺎر‬ ‫ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎي ﺗﺎن ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ دوري از ﻣﻮاد ﻣﺨﺪره را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ .۵‬وﻇﻴﻔﻪ ‪ :‬ﻣﺎ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻋﺴﻞ ﻋﻀﻮي ﺧﻮد را درﺧﺎرج ﺑﻪ ﻓﺮوش ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ‪ .‬ﭼﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻜﻨﻴﻢ؟‬ ‫ﺷﺮاﻳﻂ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ راﺑﺮاي ﺻﺎدر ﻛﺮدن از اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن درﻳﺎ ﺑﻴﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ دﻓﺎﺗﺮ دوﻟﺘﻲ درﺗﻤﺎس ﺷﻮﻳﺪ ﺗﺎ ﺷﻤﺎ را درﻣﻮرد ﺧﺮﻳﺪ وﻓﺮوش ﻳﺎري رﺳﺎﻧﺪ ﻳﺎ وﻳﺐ ﺳﺎﻳﺖ‬ ‫ﺧﻮد را درﻛﻤﭙﻴﻮﺗﺮ ﻋﻴﺎر ﺳﺎزﻳﺪ ﺗﺎ از ﻃﺮﻳﻖ وﻳﺐ ﺳﺎﻳﺖ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺷﻤﺎ اﻋﻼن ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ را ﻧﺸﺎن دﻫﻴﺪ‬

‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺘﺮﻗﻲ‬

‫اﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ در ﺻﻔﺤﻪ ‪ ۴۴‬ﻗﺮار دارد وزﻧﻲ راﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ زﻧﺎن دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺧﻮاﻧﺪن راﻧﺪارﻧﺪ اﺧﺒﺎر ﻣﻴﺨﻮاﻧﺪ ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺗﺼﻮﻳﺮ راﺑﻠﻨﺪ ﻧﻤﻮده وﺑﻪ‬ ‫ﮔﺮوپ ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ وﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ زﻧﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ درﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺘﺮﻗﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﻛﻮﭼﻚ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ازﻛﺪام راه‬ ‫ﻫﺎي ﻛﻮﭼﻚ زﻧﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ درﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺘﺮﻗﻲ ﺳﻬﻢ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﻜﺮﻛﺮدن درﺑﺎره ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع ‪ :‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ‪ " .‬آﻳﺎ ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﺳﺎزﻣﺎن ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ﻛﻤﻚ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ؟ ﭼﻪ وﻗﺖ وﭼﻄﻮر ؟ ﭼﻪ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮي را درﺷﻤﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﮔﺮدﻳﺪه؟ ﭼﻪ ﻣﻬﺎرت ﻫﺎﻳﻲ دارﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ دﻳﮕﺮ ان ﺷﺮﻳﻚ ﺳﺎزﻳﺪ؟ ﺷﺎﻳﺪ زﻳﺎدﺗﺮ از آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬دراﻳﻦ ﺟﺎ ﻳﻚ ﮔﻔﺘﻪ اي ﻛﻮﺗﺎه‬ ‫اﺳﺖ وﻗﺘﻲ درﺧﺎﻧﻪ اﺳﺘﻴﺪ ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﺪ ﭼﻪ ﻣﻌﻨﻲ دارد‪.‬‬ ‫"ﻳﻜﻲ از ﻣﻘﺒﻮل ﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮازﻧﻪ ﻫﺎي زﻧﺪﮔﻲ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ اﻧﺴﺎن ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ ﻧﻤﻲ ﻛﻮﺷﺪ ﻛﺲ دﻳﮕﺮي را ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺧﻮدش را ﻛﻤﻚ ﻧﻜﻨﺪ ‪".‬‬

‫‪103‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﭼﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫را ﻟﻒ واﻟﺪو اﻣﺮﺳﻦ‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﭼﻬﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫ﺗﻔﻜﺮ درﺑﺎره ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ در زﻧﺪﮔﻲ روزﻣﺮه‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ :‬ﺑﺤﺚ وﻣﺬاﻛﺮات وﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﺑﺮاي ﻳﻚ ورﻛﺸﺎب‬ ‫ﻫﺪف ‪ :‬دادن ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﻛﻮﺗﺎه درﺑﺎره ﻣﻨﺒﻊ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ وارﺗﺒﺎط دادن آن ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻲ روزﻣﺮه‬ ‫وﻗﺖ ﻣﻮرد ﺿﺮورت ‪ :‬ﺣﺪاﻗﻞ دو ﺳﺎﻋﺖ ﺣﺪاﻛﺜﺮﺳﻪ ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﻣﻮاد ﻣﻮرد ﺿﺮورت ‪ :‬ﺟﺎي آرام وراﺣﺖ ﺑﺮاي ‪ ۶‬اﻟﻲ ‪١۵‬ﻧﻔﺮ وﺟﺎي ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮاي ﺑﺎزي ﻧﻤﺎﻳﺸﻨﺎﻣﻪ؛ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ وﻗﺖ و ﻣﻘﺪاري ﻏﺬا و ﻧﻮﺷﻴﺪﻧﻲ‬ ‫ﺑﺮاي رﻓﻊ ﺧﺴﺘﮕﻲ‪.‬‬ ‫اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎن داﺧﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻄﻮر ﺣﻠﻘﻮي ﺟﺎﻫﺎي ﺧﻮد را اﺧﺘﻴﺎر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ آﻧﻬﺎ را اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻧﻤﻮده و ﻋﻨﻮان وﻫﺪف ﺟﻠﺴﻪ را ﺑﺮاي‬ ‫ﺷﺎن اراﺋﻪ ﻣﻴﺪارد‪ .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ از اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺗﺎ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﻗﺒﻠﻲ ﺷﺎن را در ﺑﺎره ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ وﻣﻨﺒﻊ آن ﺗﻮﺿﻴﺢ دﻫﻴﺪ ‪ .‬اﮔﺮ آﻧﻬﺎ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت‬ ‫زﻳﺎد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ اﻣﻜﺎن دارد ﺑﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ ا ول ﺿﺮورت اﺣﺴﺎس ﻧﮕﺮدد‪.‬‬ ‫ﻣﺘﻦ را ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺨﻮا ﻧﻴﺪ‪ :‬اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ ﺟﺪﻳﺪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺷﺎﻣﻞ اﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺣﺎﻻ دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻗﺎﻧﻮن ﺷﻤﺮده ﺷﺪه ودوﻟﺖ آﻣﺎده ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ از‬ ‫آن اﺳﺖ ‪ .‬اﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮن ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدي از ﺣﻘﻮق راﺑﺮاي ﻫﺮﻣﺮد ‪ ،‬زن و ﻃﻔﻞ درﻳﻚ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻗﺎﻳﻞ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﺳﺎﺣﻪ ﺗﻄﺒﻴﻖ اﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮن آﻧﻘﺪر وﺳﻴﻊ ا ﺳﺖ ﻛﻪ در‬ ‫ﺗﻤﺎم ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎي ﺣﻴﺎﺗﻲ ﻳﻚ ﺷﺨﺺ ﺗﺎﺛﻴﺮ دارد ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ ﺧﻮدش ﻣﺘﻮﺟﻪ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺪن اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ اداﻣﻪ ﻣﻴﺪﻫﺪ ‪ .‬واﻳﻦ را درﺻﻔﺤﻪ ‪ ۵۵‬ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﭘﻮﺳﺘﺮ ﻣﻲ ﻳﺎ ﺑﻨﺪ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ آن را ﻗﻄﻊ‬ ‫ﻧﻤﻮده ودر ورﻛﺸﺎب از آن اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎﻫﻤﻪ اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ آن را دﻳﺪه ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ‪ .‬وي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ آن را ﺑﻪ ﻫﺮﻳﻚ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ وﻳﺎ درﺻﻮرت اﻣﻜﺎن آن را‬ ‫ﻛﺎﭘﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺳﻮاﻻت ﺑﺮاي ﺑﺤﺚ ‪ :‬اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ را ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ را ﺑﺎ زﻧﺪﮔﻲ روزﻣﺮه ﺷﺎن ارﺗﺒﺎط دﻫﻨﺪ‪ .‬او ﻣﻲ ﭘﺮﺳﺪ اﮔﺮ اﻋﻀﺎي ﻓﺎﻣﻴﻞ آن ﻫﺎ ﻗﺒﻼً ازاﻳﻦ‬ ‫ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﭘﻴﺮوي ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ ؟ اﮔﺮ ﻧﻤﻴﻜﻨﻨﺪ درﺻﻮرت ﭘﻴﺮوي از آن زﻧﺪﮔﻲ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﻲ ﺑﻮد ؟ ﭼﻄﻮر اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﻗﻮاﻧﻴﻦ‬ ‫ﭘﻴﺮوي ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ آﻳﺪ ؟ ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﺑﺤﺚ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﺜﺎل ﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ رﻧﺞ زﻧﺎن دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﻴﮕﺮدد درﻟﺴﺖ ذﻳﻞ ﻣﻴﺨﻮاﻧﺪ واز آن ﻫﺎ‬ ‫ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ ﺗﺎ ﻣﻮاردي را ﻛﻪ ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ ﺑﺎ اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻗﺮار ﻧﺪارد درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫● دﺧﺘﺮان دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻗﺒﻞ از رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻪ ازدواج ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫● دﺧﺘﺮان ﻣﺠﺒﻮر ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ آﻧﻬﺎ ﺻﺮﻳﺤﺎً ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ازدواج ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫● از ازدواج زﻧﺎن وﻣﺮدان ﺟﻮان ﺑﻪ ﻣﻴﻞ ﺧﻮد ﺷﺎن ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫● زﻧﺎن ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﺷﻮﻫﺮ ﻳﺎ اﻋﻀﺎي دﻳﮕﺮ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺷﻮﻫﺮ ﻣﻮرد ﻟﺖ وﻛﻮب ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫● زﻧﺎن ﺣﻖ ﺑﺮآﻣﺪن از ﺧﺎﻧﻪ راﺑﺪون اﺟﺎزه ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬ ‫● زﻧﺎن ﻣﺠﺒﻮر اﻧﺪ از ﺻﺒﺢ وﻗﺖ ﺗﺎ ﻧﺎوﻗﺖ ﺷﺐ ﻛﺎرﻫﺎي اﻫﻞ ﺧﺎﻧﻮاده را اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫● دروغ ﮔﻔﺘﻦ ﺷﺨﺼﻲ درﺑﺎره ﻳﻚ زن ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺪﻧﺎﻣﻲ وي ﻣﻴﮕﺮدد‪.‬‬

‫‪104‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﭼﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﻪ اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ؛ ﺑﻌﻀﻲ ازﺣﻘﻮﻗﻲ ﻛﻪ ﻣﺮدم اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن دارﻧﺪ‬

‫● ﺣﻖ زﻧﺪﮔﻲ‪ ،‬آزادي و اﻣﻨﻴﺖ‬ ‫● ﺣﻖ ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﺴﺎوﻳﺎﻧﻪ درﺑﺮاﺑﺮ ﻗﺎﻧﻮن ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﻏﺮﻳﺐ وداراي ﻣﻮﻗﻒ ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺑﺎﺷﻴﺪ‬ ‫● درﺻﻮرت ﻣﺘﻬﻢ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺟﺮﻣﻲ ﺣﻖ ﻣﻜﻤﻞ وﻋﺎدﻻﻧﻪ ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ آﺷﻜﺎر ﺑﺮاي ﺛﺎﺑﺖ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺑﻴﮕﻨﺎﻫﻲ و ﻳﺎ ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر ﺑﻮدن ﺗﺎن‪.‬‬ ‫● درﺻﻮرت اﺗﻬﺎم ﺟﺮم ﺣﻖ ﺑﻴﮕﻨﺎه ﺑﻮدن ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺤﻜﻤﻪ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر ﺛﺎﺑﺖ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫● ﺣﻖ ﻛﻮچ ﻛﺮدن وزﻧﺪﮔﻲ ﻛﺮدن درﻫﺮ ﻗﺴﻤﺖ از ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﻮد وداﺷﺘﻦ ﭘﺎﺳﭙﻮرت ﺑﺮاي ﺳﻔﺮ ﻧﻤﻮدن ﺑﻪ ﻛﺸﻮر ﻫﺎي دﻳﮕﺮ‪.‬‬ ‫● ﺣﻖ درﺧﻮاﺳﺖ ﭘﻨﺎﻫﻨﺪﮔﻲ درﻛﺸﻮرﻫﺎي دﻳﮕﺮ درﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﻮرد ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻗﺮارﮔﻴﺮﻳﺪ‪.‬‬ ‫● ﺣﻖ داﺷﺘﻦ ﻣﻠﻴﺖ‪.‬‬ ‫● ﺣﻖ ازدواج وﺗﺸﻜﻴﻞ دادن ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺑﺪون درﻧﻈﺮداﺷﺖ ﻣﺬﻫﺐ وﻗﻮم‪.‬‬ ‫● ﺣﻖ داﺷﺘﻦ ﻣﻠﻜﻴﺖ‪ ،‬ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﺣﻖ ﻧﺪارد ﻣﻠﻜﻴﺖ ﺷﺨﺼﻲ ﺗﺎن را ﺑﺎ زور و ﺟﺒﺮ ازﺷﻤﺎ ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬ ‫● ﺣﻖ آزادي ﻓﻜﺮ‪ ،‬وﺟﺪان وﻣﺬﻫﺐ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ آزادي ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺬﻫﺐ وﺷﻜﻞ ﻋﺒﺎدت ﻧﻴﺰ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫● ﺣﻖ آزادي ﻧﻈﺮ و آزادي ﺑﻴﺎن‪.‬‬ ‫● ﺣﻖ ﺣﺼﻪ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ دردوﻟﺖ و ﻳﺎ ﺣﻖ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ﻫﺎي ﺗﺎن ‪.‬‬ ‫● ﺣﻖ ﻛﺎر ﻛﺮدن وﺗﺴﺎوي ﭘﺮداﺧﺖ ﺣﻘﻮق اﮔﺮ زن وﻳﺎ ﻣﺮد ﺑﺎﺷﻴﺪ‪.‬‬ ‫● ﺣﻖ اﺳﺘﺮاﺣﺖ و ﺗﻔﺮﻳﺢ ﺑﻪ ﺷﻤﻮل رﺧﺼﺘﻲ ﻫﺎي ﻣﺘﻨﺎوب ﺑﺎ ﻣﻌﺎش و ﻛﺎر ﻧﻜﺮدن ﺑﺮاي ﺳﺎﻋﺎت اﺿﺎﻓﻲ‪.‬‬ ‫● ﺣﻖ داﺷﺘﻦ ﺳﻄﺢ زﻧﺪﮔﻲ اﺳﺘﻨﺪرد ﻛﻪ ﺿﺎﻣﻦ ﺻﺤﺖ و رﻓﺎه ﺷﻤﺎو ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺗﺎن ﺑﻪ ﺷﻤﻮل ﻏﺬا ‪ ،‬ﻣﺤﻞ زﻳﺴﺖ ‪ ،‬ﻟﺒﺎس وﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻫﺎي‬ ‫● ﺣﻖ ﻛﻤﻚ و ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﺧﺎص ﺑﺮاي ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﻃﻔﻞ وﻣﺎدر‪ ،‬ﺗﻤﺎم اﻃﻔﺎل ﺣﻖ دارﻧﺪ ازﺣﻤﺎﻳﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫● ﺣﻖ ﺗﻌﻠﻴﻢ وﺗﺮﺑﻴﻪ اﺟﺒﺎري و راﻳﮕﺎن درﻣﺮﺣﻠﻪ اﺑﺘﺪاﻳﻲ‪.‬‬ ‫● ﺣﻖ اﺷﺘﺮاك ﻧﻤﻮدن درزﻧﺪﮔﻲ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ وﻛﻠﺘﻮري ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺎن‬ ‫اﻋﻼﻣﻴﻪ ﻫﻢ ﭼﻨﺎن ﺣﻘﻮق ذﻳﻞ را ﺑﺮاي ﺗﺎن ﻗﺎﻳﻞ اﺳﺖ‬ ‫● ﻣﻮرد آزار وﺷﻜﻨﺠﻪ ﻗﺮار ﻧﮕﻴﺮﻳﺪ‬ ‫● ﺧﻮد ﺳﺮاﻧﻪ و ﺑﺎزور دﺳﺘﮕﻴﺮ وزﻧﺪاﻧﻲ ﻧﺸﻮﻳﺪ‬ ‫● درزﻧﺪﮔﻲ ﺷﺨﺼﻲ ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﺻﻮرت ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ و آﺑﺮو وﺣﻴﺜﻴﺖ ﺗﺎن ﻣﻮرد اﻫﺎﻧﺖ ﻗﺮار ﻧﮕﻴﺮد‪.‬‬ ‫● ﺑﺪون رﺿﺎﻳﺖ ازدواج اﺟﺒﺎري ﺑﺎﻻي ﺗﺎن ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻧﮕﺮدد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺧﻼﺻﻪ از ﻧﻘﺎط اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺑﺮاي ﻣﺘﻦ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﻛﺸﻮر ﻣﺎ و ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‪.‬‬ ‫ﻟﻄﻔﺎً ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﻛﻪ درﻓﻮق ذﻛﺮ ﮔﺮدﻳﺪه ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺣﻘﻴﻘﻲ آﻧﻬﺎ ﺳﺎده وﻛﻮﺗﺎه ﮔﺮدﻳﺪه‬ ‫اﺳﺖ ﺑﺮا ي داﺷﺘﻦ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﻛﺎﻣﻞ دراﺧﻴﺮ ﻓﺼﻞ ﭼﺎرم ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﮔﺮدد ‪.‬‬

‫‪105‬‬

‫ﺻﺤﻲ‪.‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﭼﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬

‫‪106‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﭼﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫ﺗﻔﺮﻳﺢ ﺑﺮاي رﻓﻊ ﺧﺴﺘﮕﻲ‬ ‫ﻣﺘﻦ را ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ ‪ :‬زﻧﺪﮔﻲ واﻗﻌﻲ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫داﺷﺘﻦ ﺣﻘﻮق ﻣﻌﻴﻦ در روي ﻛﺎﻏﺬ ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع و ﻳﺎﻓﺘﻦ واﺣﺘﺮام ﮔﺰاردن ﺑﻪ آ ﻧﻬﺎ ﻣﻮﺿﻮع دﻳﮕﺮي اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻳﺪ ﺷﻤﺎ درﻳﺎﺑﻴﺪ ﻛﻪ دراﻃﺮاف ﺷﻤﺎ ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎن ﺗﺎن‪ ،‬رﻫﺒﺮان ﺗﺎن و ﺣﺘﻲ ﺑﻌﻀﻲ از اﻋﻀﺎي ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺗﺎن ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﻃﺮز ﺗﻔﻜﺮ ﻣﺘﻔﺎوت دارﻧﺪ وﻳﺎ ﺷﺎﻳﺪ اﺻ ً‬ ‫ﻼ‬ ‫دراﻳﻦ ﻣﻮارد ﻓﻜﺮ ﻧﻜﺮده اﻧﺪ‪ .‬ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ اﻛﺜﺮاً ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﻮدن ﺑﺎ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻳﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻴﺪ ‪ .‬ﻣﺮدم ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﺷﺎن را ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻫﺎي‬ ‫ﻣﻌﻴﻨﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺧﻮب و درﺳﺖ اﺳﺖ اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﺧﻮﺑﺘﺮي را ﺗﻮﺿﻴﺢ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ آوردن ﺧﻮﺷﻲ و ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ درزﻧﺪﮔﻲ ا‬ ‫ﻳﺸﺎن ﮔﺮدد اﻣﻜﺎن دارد ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﺷﺎن را ﻛﺴﺐ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ‪.‬‬ ‫زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﻳﻚ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻄﻮر ﻧﻮرﻣﺎل وﻣﻨﺎﺳﺐ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ از ﺣﻘﻮق ﺷﻤﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻗﺎﻧﻮن و ﺑﺎﻟﻨﻮﺑﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻮﻟﻴﺲ وﻣﺤﺎﻛﻢ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد‪.‬‬ ‫ﻫﺮﮔﺎه ﻛﺴﻲ ﻛﻮﺷﺶ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺣﻘﻮق ﺗﺎن را ازﺷﻤﺎ ﺑﮕﻴﺮد ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ از ﭘﻮﻟﻴﺲ ﻃﺎﻟﺐ ﻛﻤﻚ ﺷﻮﻳﺪ ﻳﺎ ﺷﺨﺺ ﻣﺬﻛﻮر را ﺑﻪ ﻣﺤﻜﻤﻪ ﺣﻘﻮﻗﻲ ﺑﻜﺸﺎﻧﻴﺪ وﻳﺎ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ‬ ‫دﻳﮕﺮي اﻗﺪام ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﻓﺮق ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﻬﺮ ﺻﻮرت اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻫﻨﻮز درﭘﺮوﺳﻪ اﻳﺠﺎد ﭘﻮﻟﻴﺲ و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺤﻜﻤﻪ اﺳﺖ وﻛﺎرﻫﺎ ﻃﻮرﻳﻜﻪ ﺷﺎﻳﺪ‬ ‫وﺑﺎﻳﺪ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد اﻧﺠﺎم ﻧﻤﻲ ﮔﺮدد ‪ .‬ﺑﺎ ﻣﺸﻮره ﻛﺮدن ﺑﺎ ﻣﺮدم اﻃﺮاف ﺗﺎن آﻣﺪن اﻳﻦ روز ﺧﻮب را ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺨﺸﻴﺪه ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ‪.‬‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻧﻤﺎﻳﺸﻨﺎﻣﻪ ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ در زﻧﺪﮔﻲ واﻗﻌﻲ‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ را ﺑﻪ ﮔﺮوپ ﻫﺎي ﺧﻮرد ﺗﺮ ﺳﻪ ﻧﻔﺮي ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪.‬‬ ‫وي از اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺗﺎ ﻧﻘﺶ ﻳﻜﻲ از ﺑﺎزﻳﮕﺮان ﺳﻨﺎرﻳﻮ ) ﭘﻼن ﻧﻤﺎﻳﺸﻨﺎﻣﻪ ‪ ،‬ﻓﻠﻢ وﻏﻴﺮه (‬ ‫را ﺑﮕﻴﺮد ‪ .‬درﻫﺮ ﺳﻨﺎرﻳﻮ ﺑﺎزﻳﮕﺮ اﺣﺴﺎس ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮي وي ﻣﻮرد اﺣﺘﺮام ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ وﺑﺎ دو ﻋﻀﻮ دﻳﮕﺮ ﮔﺮوپ ﺧﻮد ﻣﺸﻮره ﻧﻤﻮده واز آﻧﻬﺎ راه‬ ‫ﺑﻴﺮون رﻓﺖ از اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ را ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ‪ .‬دراﻳﻦ ﺟﺎ ﭼﺎر ﺳﻨﺎرﻳﻮ ﻣﻮ ﺟﻮد ا ﺳﺖ ورﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺳﻨﺎرﻳﻮ ﻫﺎ را در ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ ﺑﺎ اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ ﺗﻘﺴﻴﻢ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬ﺑﺎزﻳﮕﺮان درﻳﻚ ﺟﺎ ي ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻧﻴﻢ داﻳﺮه ﻧﺸﺴﺘﻪ وﻧﻘﺶ ﻫﺎي ﺧﻮد را در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻋﻀﺎي دﻳﮕﺮ ﮔﺮوپ ﺑﺎزي ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ راه ﺣﻞ را ﺑﺮاي ﭘﺮاﺑﻠﻢ ﺷﺎن‬ ‫ﭘﻴﺪا ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬درﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎزﻳﮕﺮان ﻣﺸﻜﻞ ﭘﻴﺪا ﻧﻤﻮدﻧﺪ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ آﻧﻬﺎ را ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ وﻳﺎ اﮔﺮ ﻣﺤﺎوره آﻧﻬﺎ ﺑﻪ درازا ﻛﺸﻴﺪ ﻳﺎ ﺑﻲ ارﺗﺒﺎط ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺎﺷﺪ آﻧﻬﺎ را ﺗﻮﻗﻒ ﻣﻴﺪﻫﺪ ‪ .‬ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ از ‪ ٢٠‬دﻗﻴﻘﻪ زﻳﺎدﺗﺮ ﻃﻮل ﻧﻜﺸﺪ ‪ .‬دراﺧﻴﺮ ﺗﻤﺎم اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ ﻧﻈﺮﻳﺎت ﺷﺎن را در ﺣﻞ ﭘﺮاﺑﻠﻢ اﻇﻬﺎر‬ ‫ﻣﻴﺪارﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺸﻨﺎﻣﻪ اول ‪ :‬ﻧﻈﻴﻔﻪ دوﻃﻔﻞ دوﮔﺎﻧﮕﻲ ﻏﻴﺮ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺪﻧﻴﺎ آورده ا ﺳﺖ ‪ .‬ﻳﻚ ﭘﺴﺮوﻳﻚ دﺧﺘﺮ ‪ .‬ﺧﺸﻮي ﻧﻈﻴﻔﻪ ﺑﺮاﻳﺶ‬ ‫ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي دو ﻃﻔﻞ ﺷﻴﺮ ﻛﺎﻓﻲ ﻧﺪارد واو ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﭘﺴﺮش را ﺷﻴﺮ ﺑﺪﻫﺪ ‪ .‬ﻧﻈﻴﻔﻪ اﺣﺴﺎس ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﻫﺮدو‬ ‫ﻃﻔﻞ اش ﺣﻖ دارﻧﺪ ﺷﻴﺮ اورا ﺑﺨﻮرﻧﺪ اﻣﺎ ﻧﻤﻲ ﺧﻮاﻫﺪ درﺧﺎﻧﻪ ﺟﻨﮓ و دﻋﻮا ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد ‪ .‬ﻧﻈﻴﻔﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﺑﺎ‬ ‫اﻋﻀﺎي ﻓﺎﻣﻴﻞ اش درﻳﻚ ﺑﻌﺪاز ﻇﻬﺮ وﻗﺖ ﻧﻮﺷﻴﺪن ﭼﺎي ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬اﻃﻔﺎل ﺧﻮاﺑﻴﺪه اﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﺑﺎزﻳﮕﺮان‬ ‫ﻧﻈﻴﻔﻪ ـ ﻣﺎدر اﻃﻔﺎل دو ﮔﺎﻧﮕﻲ‬ ‫ﻣﻠﻜﻪ ـ ﺧﺸﻮي ﻧﻈﻴﻔﻪ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺬﻫﺒﻲ اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫ﻛﺮﻳﻢ ـ ﭘﺴﺮ ﻣﻠﻜﻪ ﺷﻮﻫﺮ ﻧﻈﻴﻔﻪ ‪ ،‬او ﮔﻠﻪ اي ﺑﺰرﮔﻲ از ﺑﺰ را ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪.‬‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺸﻨﺎﻣﻪ دوم ‪ :‬ﺑﺒﺎﻧﻲ ﻳﻚ دﺧﺘﺮ ﺟﻮان ‪١٨‬ﺳﺎﻟﻪ ا ﺳﺖ ‪ .‬ﻋﺮوﺳﻲ ﻧﻜﺮده و درﻫﻤﻴﻦ ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﻫﺎ از ﻟﻴﺴﻪ ﻓﺎرغ ﮔﺮدﻳﺪه‬ ‫اﺳﺖ ‪ .‬در ﺟﺮﻳﺎ ن ﺗﺤﺼﻴﻞ در زﺑﺎن ﻫﺎ از ﺧﻮد ﻣﻬﺎرت ﻧﺸﺎن داده وﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﻴﺨﻮاﺳﺖ روزي درﻳﻜﻲ از ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﺑﻴﻦ‬ ‫اﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﺤﻴﺚ ﺗﺮﺟﻤﺎن اﻳﻔﺎي وﻇﻴﻔﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬ﭘﺪر وﻣﺎدر ﺑﺒﺎﻧﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ اﻣﺎ دل واﭘﺲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺒﺎﻧﻲ درﺑﺎره‬ ‫وﻇﻴﻔﻪ اي ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ دور از ﻓﺎﻣﻴﻞ وﺧﺼﻮﺻﺎً ﻫﻤﺮاه ﺧﺎرﺟﻴﺎن ا ﺳﺖ ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﺑﺤﻴﺚ واﻟﺪﻳﻦ ازﻧﺎم وﺷﻬﺮت ﺧﺮاب ﺗﺸﻮ ش‬ ‫دارﻧﺪ وﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ دﺧﺘﺮ ﺷﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺎﻧﻊ ﮔﺮدد ﻛﻪ درﺧﺎﻧﻪ ﺑﻤﺎﻧﺪ ‪ .‬ﺑﺒﺎﻧﻲ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﺗﺎ در وﻗﺖ ﺻﺮف ﻏﺬاي ﺷﺐ ﺑﺎ آن‬ ‫ﻫﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪.‬‬ ‫ﺑﺎزﻳﮕﺮان ‪:‬‬ ‫ﺑﺒﺎﻧﻲ ـ دﺧﺘﺮ ‪ ١٨‬ﺳﺎﻟﻪ ‪ ،‬ﻣﺠﺮد وﺷﺎﮔﺮد ﻟﻴﺴﻪ‬ ‫ﻣﺎدر ـ ﺑﺤﻴﺚ ﺧﻴﺎط زﻧﺎﻧﻪ ﻛﺎرﻣﻴﻜﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﭘﺪر ـ درﻳﻜﻲ از دواﻳﺮ دوﻟﺘﻲ وﻇﻴﻔﻪ دارد ‪.‬‬

‫‪107‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﭼﺎرم ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺳﻮم‪ :‬ﺛﺮﻳﺎ ﻳﻚ زن ﺑﻴﻮه اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﻨﻄﻘﻪ زﻧﺎن را وﻻدت ﻣﻴﺪﻫﺪ ‪ .‬او ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺗﺠﺮﻳﺒﺎت وﻣﻬﺎرت اﺳﺘﻌﻤﺎل‬ ‫دواي ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ ﻣﺸﻬﻮر اﺳﺖ ‪ .‬ﺑﺴﻴﺎري از ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎ دروﻗﺖ ﺿﺮورت از وي ﻛﻤﻚ ﺧﻮاﺳﺘﻪ اﻧﺪ واو را اﺣﺘﺮام ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ وﻗﺘﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﺛﺮﻳﺎ از اﻳﺠﺎد ﭘﺮوﮔﺮام ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﻠﻲ درﻣﻨﻄﻘﻪ ﺷﺎن آﮔﺎه ﺷﺪ ‪ ،‬ﻓﻜﺮ ﻛﺮد ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ دراﻳﻦ ﭘﺮوﮔﺮام ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬وي‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع را ﺑﺎ ﻓﺎﻣﻴﻠﺶ درﻣﻴﺎن ﻣﻴﮕﺬارد وي ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ درآ ن ﺟﺎ وﻇﻴﻔﻪ اي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮادر ﺛﺮﻳﺎ وﺧﺎﻧﻤﺶ ﻛﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﺛﺮﻳﺎ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻋﺼﺒﺎﻧﻲ ﺷﺪه و آن را رد ﻛﺮدﻧﺪ ‪ .‬ﺑﺮادر ﺛﺮﻳﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ او ﺑﻘﺪ ر ﻛﺎﻓﻲ آزادي دارد وﺑﺎﻳﺪ از ﺳﺨﺎوت‬ ‫آﻧﻬﺎ ﻣﻤﻨﻮن ﺑﺎﺷﺪ وﺑﺮاي آﻧﻬﺎ ﻣﺸﻜﻞ اﻳﺠﺎد ﻧﻨﻤﺎﻳﺪ ‪.‬‬ ‫ﺑﺎزﻳﮕﺮان ‪:‬‬ ‫ﺛﺮﻳﺎ ـ زن ﺑﻴﻮه ‪ ٣٣‬ﺳﺎﻟﻪ وﻗﺎﺑﻠﻪ اﺳﺖ‬ ‫ﻣﺸﺮف ـ ﺑﺮادر ﺧﻮرد ﺗﺮ ﺛﺮﻳﺎ وﻗﺼﺎب اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫ﻧﻮرﻳﻪ ـ ﺧﺎﻧﻢ ﻣﺸﺮف از ﺧﺎﻧﻪ واﻃﻔﺎل ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻴﻜﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﺸﻨﺎﻣﻪ ﭼﺎرم ‪ :‬دو ﻃﻔﻞ ﻋﻔﻴﻔﻪ درﭼﻨﺪ ﻣﺎﻫﮕﻲ ﻓﻮت ﻧﻤﻮدﻧﺪ ‪ .‬ﻋﻔﻴﻔﻪ ﻧﻤﻴﺪاﻧﺪ ﭼﺮا اﻃﻔﺎل اش ﻣﺮده اﻧﺪ اﻣﺎ ﺷﻮﻫﺮش اﻟﻬﺎم‬ ‫اورا ﻣﻼﻗﺎت ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪ .‬اﻟﻬﺎم ﭘﺴﺮ ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ واز ﻋﻀﻴﻔﻪ ﺧﻔﻪ اﺳﺖ زﻳﺮا او ﺣﺎﻣﻠﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد‪ .‬وﻗﺘﻲ ﺷﻮﻫﺮش ﻗﻬﺮ ﻣﻴﺸﻮد اﻛﺜﺮاً‬ ‫ﻋﻔﻴﻔﻪ راﻣﻮرد ﻟﺖ وﻛﻮب ﻗﺮار ﻣﻴﺪﻫﺪ ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻋﻔﻴﻔﻪ اﺣﺴﺎس ﻏﺼﻪ‪ ،‬ﺷﺮم وﺗﺮس ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪ .‬روزي ﻳﻜﻲ از دوﺳﺘﺎن ﻋﻔﻴﻔﻪ‬ ‫ﺑﺮاﻳﺶ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺷﻮﻫﺮوي ﺣﻖ زدن او را ﻧﺪارد ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻧﺰد اﻣﺎم ﻳﺎ ﻛﻼن ﻗﺮﻳﻪ رﻓﺘﻪ وﺑﺎ وي درﻣﻮرد ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪.‬‬ ‫ﺑﺎزﻳﮕﺮان ‪:‬‬ ‫ﻋﻔﻴﻔﻪ ـ ‪٢۴‬ﺳﺎﻟﻪ اﺳﺖ ‪ .‬از ﺧﺎﻧﻪ ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻴﻜﻨﺪ وﺗﻮﺳﻂ ﺷﻮﻫﺮش ﻟﺖ وﻛﻮب ﻣﻴﮕﺮدد ‪.‬‬ ‫وﻳﺪا ـ دوﺳﺖ ﻧﺰدﻳﻚ ﻋﻔﻴﻔﻪ واز ﺗﻤﺎم ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ آﮔﺎﻫﻲ دارد ‪.‬‬ ‫اﻣﺎم ﻳﺎ ﻛﻼن ﻗﺮﻳﻪ ـ ﺷﺨﺼﻲ ﺧﻮﺑﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻟﻬﺎم راﺧﻮب ﻣﻴﺸﻨﺎﺳﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ را ﻧﺸﺎن دﻫﻴﺪ ‪ :‬ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن را ﺑﺮاي اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ درﺻﻔﺤﻪ ‪ ۵۵‬ﻗﺮار دارد ‪ .‬در ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ زن ‪ ،‬ﻳﻚ ﻣﺮد وﻳﻚ‬ ‫ﻃﻔﻞ راﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺳﻪ ﻛﺒﻮﺗﺮ ﺳﻔﻴﺪ راﻛﻪ ﭘﺮﻧﺪه ﺻﻠﺢ ﻫﺴﺘﻨﺪ درآﺳﻤﺎن رﻫﺎ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪ .‬ﻓﻴﺘﻪ ﻫﺎ ي رﻧﮕﻪ از ﺑﻴﺮق اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺪور ﻣﺮدم ﻗﺮار دارد ﻛﻪ ﻧﺸﺎن‬ ‫دﻫﻨﺪه ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ در ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ از آن ﻫﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪.‬‬ ‫ﻓﻜﺮ ﻛﺮدن در ﺑﺎره ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ درﺧﺘﻢ ﺟﻠﺴﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ آدرﺳﻬﺎي ﺑﻌﻀﻲ از ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﻣﺤﻠﻲ را ﺑﺮاي ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺣﻘﻮﻗﻲ ﺑﺸﺮي ﺷﺎن ﻣﻮرد ﺗﺎﺧﺖ وﺗﺎز ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﻣﺸﻮره ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ ﻃﻮرﻣﺜﺎل ﻧﺰدﻳﻜﺘﺮﻳﻦ دﻓﺘﺮ ﺑﻴﻦ ا ﻟﻤﻠﻠﻲ ‪Global Rights .‬ﻳﺎ دﻓﺘﺮ ‪human Rights watch‬ﻳﺎ دﻓﺘﺮ ‪Amnesty‬‬ ‫وﻗﺘﻲ درﺧﺎﻧﻪ اﻳﺴﺘﻴﺪ ﻳﺎ ﻟﺤﻈﻪ اي آرام اﺳﺘﻴﺪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻲ را ﻛﻪ درﺑﺎره ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ آﻣﻮﺧﺘﻴﺪ ﺑﻴﺎد ﺑﻴﺎورﻳﺪ و ﮔﻔﺘﻪ ﻋﻨﻌﻨﻮي وﻟﻮف را ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ‪ " .‬اﻧﺴﺎن‬ ‫ﺑﻪ اﻧﺴﺎن ﻣﻲ رﺳﺪ ‪" .‬‬

‫‪108‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬اﺷﺘﺮاک در ﺳﻴﺎﺳﺖ‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬اﺷﺘﺮاك در ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫ﻃﺮز ﺗﻔﻜﺮ در ﻣﻮرد زﻧﺎن درﺳﻴﺎﺳﺖ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ :‬ﻣﺒﺎﺣﺜﺎت وﺗﻤﺮﻳﻦ ﺑﺮاي ﺳﻴﻤﻴﻨﺎر‬ ‫ﻫﺪف ‪ :‬ﻣﻌﺮﻓﻲ وﻃﺮق ﻛﻪ زﻧﺎن ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ در ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻋﻼﻗﻪ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ‪.‬‬ ‫وﻗﺖ ﻣﻮرد ﺿﺮورت ‪ :‬از ‪ ٢‬اﻟﻲ ‪ ٣‬ﺳﺎﻋﺖ ‪.‬‬ ‫ﻣﻮاد ﻣﻮرد ﺿﺮورت ‪ :‬ﻣﺤﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ وآرام ﺑﺮاي ‪ ٦‬اﻟﻲ ‪ ١٥‬زن‬ ‫اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎ داﺧﻞ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ‪ :‬وﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺣﻠﻘﻮي ﻣﻲ ﻧﺸﻴﻨﻨﺪ ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﮔﺮوپ ﻫﻤﻪ را ﺧﻮش آﻣﺪﻳﺪ ﮔﻔﺘﻪ ﻧﺎم وﻫﺪف ﺳﻴﻤﻴﻨﺎر را اﻓﺎده ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ووي‬ ‫ﺑﺮاي اﻋﻀﺎء ﻳﺎد آوري ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ اﻳﺸﺎن در ﺳﻴﻤﻴﻨﺎرﻫﺎي ﻗﺒﻠﻲ در ﺑﺎره ﺣﻘﻮق اﺳﺎﺳﻲ وﺑﺸﺮي ﺧﻮد آﻣﻮﺧﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ آﻧﻬﺎ در ﻣﻮرد ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻫﺎي ﺑﺎﻫﻢ ﺻﺤﺒﺖ‬ ‫ﻧﻤﻮده ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮي ﺷﺎن ﺑﺤﻴﺚ ﻳﻚ اﺻﻞ ﭘﺰﻳﺮﻓﺘﻪ وﻋﻤﻠﻲ ﺷﻮد وﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺣﻴﺚ ﻳﻚ ﺳﻨﺪ ﻧﻤﺎﻧﺪ ‪ .‬اﻣﺮوز آﻧﻬﺎ ﻧﺘﻨﻬﺎ ﺳﻴﺎﺳﺖ را ﻣﻲ آﻣﻮزﻧﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ‬ ‫اﺷﺘﺮاك ﺷﺎن در ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﺜﺒﺖ ﻛﻴﻔﻴﺖ زﻧﺪﮔﻲ ﺷﺎن را ارﺗﻘﺎء ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﻣﺘﻦ ﻫﺬا ﺑﻪ ﺻﺪاي ﻗﺮاﺋﺖ ﮔﺮدد ‪ :‬ﺧﺎﻧﻢ ﻫﺎي ﻣﺎﻫﻴﮕﻴﺮان‬ ‫در دﺳﺎﻣﺒﺮ‪ ٢٠٠٤‬در اﺛﺮ واﻗﻊ ﺷﺪن ﺟﺰوﻣﺪ در ﺑﺤﻴﺮه ﭘﺎﺳﻴﻔﻴﻚ ﻳﻌﻨﻲ اﻗﻴﺎﻧﻮس ﻛﺒﻴﺮ ﻛﻪ زﻣﻴﻦ ﺑﺤﺮ در ﺟﻨﺒﺶ در آﻣﺪه ﺑﻮد ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ ﺳﻮﻧﺎﻣﻲ ﻳﺎ ﻃﻮﻓﺎن ﺑﻬﺮي‬ ‫ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺨﺮﻳﺐ در ﺳﻮاﺣﻞ ﺑﺤﺮي ‪ ١٣‬ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺷﺪه‬ ‫وزﻧﺪﮔﻲ ﻫﺰار ﻫﺎ اﻧﺴﺎن را از ﺑﻴﻦ ﺑﺮد در ﺟﻨﻮب ﻫﻨﺪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻗﺮﻳﻪ ﻫﺎي ﻣﺎﻫﻲ ﮔﻴﺮان ﺗﺨﺮﻳﺐ ﮔﺮدﻳﺪه وﻣﻨﺎزل ﻣﺴﻜﻮﻧﻲ در اﺛﺮ ﻃﻮﻓﺎن ﺗﺤﺖ آب واز ﺑﻴﻦ رﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﻮد ‪ .‬زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ه دوﻟﺖ ﺟﻬﺖ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﻮدن ﺑﻪ ﻗﺮﻳﻪ آﻣﺪ وﻟﺴﺖ ﺗﻤﺎم ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎي ﻗﺮﻳﻪ را ﺧﻮاﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻣﻘﺪار ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻋﺎﺟﻞ ﺑﺮاي ﺷﺎن ﺿﺮورت‬ ‫اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫در ﻗﺮﻳﻪ ﻫﺎي ﻫﻨﺪ ﺷﻮراﻫﺎي ﻣﺤﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﻨﺎم ﭘﻨﻴﺎت ﻳﺎد ﻣﻲ ﮔﺮدد ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ ﻛﻪ درﺑﺎره ﻫﻤﻪ ﻣﺴﺎﻳﻞ ﻗﺮﻳﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﺑﺎ وﺟﻮدﻳﻜﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮن ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫در اﻳﻦ ﺷﻮرا ﻫﺎ از‪ ٣‬ﻋﻀﻮ ﻳﻚ ﻋﻀﻮ آن زن ﺑﺎﺷﺪ اﻣﺎ درواﻗﻌﻴﺖ ﻫﻴﭻ زن ﺑﺤﻴﺚ ﻋﻀﻮ در ﺷﻮرا ﻫﺎ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﻣﺮدان ﭘﻨﻴﺎت ﻟﺴﺖ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎ را ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه دوﻟﺖ‬ ‫ﺗﻬﻴﻪ وﺗﺴﻠﻴﻢ ﻧﻤﻮدﻧﺪ اﻣﺎ زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ ﻛﻤﻚ از ﻃﺮف دوﻟﺖ ﺑﻪ ﻗﺮﻳﻪ آﻣﺪ ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻧﻜﺮد ﺑﺨﺎﻃﺮﻳﻜﻪ ﻣﺮدان ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎي ﻛﻪ در آن ﻣﺮد ﻧﺒﻮد وزن رﺋﻴﺲ‬ ‫ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺑﻮد در ﻟﺴﺖ ﻧﻨﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺣﺘﻲ ﻣﺮدان ﭘﻨﻴﺎت ﻓﺎﻣﻴﻠﻴﻜﻪ ﻣﺮد ﺧﻮد را در ﺳﻮﻧﺎﻣﻲ ﭼﻨﺪ ﻫﻔﺘﻪ ﻗﺒﻞ از دﺳﺖ داده ﺑﻮدﻧﺪ ﻫﻢ در ﻟﺴﺖ ﻧﻴﺎز ﻣﻨﺪ ان ﺣﺴﺎب‬ ‫ﻧﻜﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﻟﻬﺬا ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎي ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ از ﻟﺴﺖ ﻣﺎﻧﺪه وﻫﻴﭻ ﻛﻤﻚ ﺑﺪﺳﺖ آورده ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺣﺘﻲ در ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻋﺎﺟﻞ ﻟﺒﺎس زﻧﺎن وﻣﻮادﻳﻜﻪ ﺑﺮاي ﻋﺎدت ﻣﺎﻫﻮار از آن‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﺪ در ﻟﺴﺖ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ ‪.‬‬ ‫زﻧﺎن ﺧﻮد را ﺑﺴﻴﺎر ﺣﻘﻴﺮ ‪ ،‬ﻧﺎرام وﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ را ازدﺳﺖ داده ﺑﻮدﻧﺪ ‪ .‬آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ زﻧﺎن ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ اﻇﻬﺎرﺿﺮورﻳﺎت ﺧﻮد را ﻣﻲ داﺷﺘﻨﺪ از اﻳﺸﺎن ﻏﻔﻠﺖ‬ ‫ﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪ ؟‬ ‫ﺑﻌﺪآَ ﻳﻚ ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺤﻠﻲ زﻧﺎن ﻫﻨﺪي ﺑﻨﺎم ‪ IWID‬ﻣﻮاد ﻣﻮرد ﺿﺮورت را ﺑﺎ ﺧﻮد آورد ‪ .‬زﻧﺎن‬ ‫‪ IWID‬از ﺗﺤﺼﻴﻼت ﺧﻮب وﺗﺠﺎرب ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮﺧﻮردارﺑﻮدﻧﺪ واﻳﺸﺎن ﺑﺎ ﻣﺮدان ﻗﺮﻳﻪ ﺟﻠﺴﻪ ﻧﻤﻮده و‬ ‫درﺑﺎره ﻣﺸﻜﻼت ﺷﺎن ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﻮدﻧﺪ در ﻣﺪت ﭼﻨﺪ ﻣﺎه ﺣﺎﻻ زﻧﺎن در ﺳﻪ ﻗﺮﻳﻪ ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﻋﻀﻮﻳﺖ ﭘﻨﻴﺎت را ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﻮده ودرﺗﻤﺎم ﮔﻔﺘﮕﻮ ﻫﺎ وﺗﺼﺎﻣﻴﻢ ﺳﻬﻴﻢ‬ ‫اﻧﺪ‪ .‬ﻳﻚ ﺗﻌﺪاد زﻧﺎن ﺣﺎﻻ ﻳﻜﺠﺎﺷﺪه ﻳﻚ اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﺗﻌﺎوﻧﻲ را اﻳﺠﺎد ﻧﻤﻮدﻧﺪ آﻧﻬﺎ از ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺧﻮد ﻳﻚ ﻛﺸﺘﻲ ﺧﺮﻳﺪاري ﻧﻤﻮده وﻛﺸﺘﻲ را ﺑﺮاي ﻣﺎﻫﻲ ﮔﻴﺮان ﻛﻪ‬ ‫اﻳﺸﺎن ﻛﺸﺘﻲ ﻫﺎي ﺧﻮدرا در ﺳﻮﻧﺎﻣﻲ از دﺳﺖ داده ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﻛﺮاﻳﻪ دادﻧﺪ ‪ .‬ﻳﻚ ﻗﺴﻤﺖ ﭘﻮل ﻛﺮاﻳﻪ ﻛﺸﺘﻲ را ﺑﻪ ﻗﺮﺿﻪ ﺧﻮد داد ه وﻗﺴﻤﺖ دﻳﮕﺮي ﭘﻮل ﻛﺮاﻳﻪ را‬ ‫در ﺑﻴﻦ ﺧﻮد ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ‪ .‬واﻳﻦ ﻣﻔﻜﻮره واﺑﺘﻜﺎر ﻧﺎﺷﻲ از ﺧﻮد زﻧﺎن ﺑﻮد ‪.‬‬ ‫ﺳﻮاﻻت ﺑﺮاي ﻣﺒﺎﺣﺜﺎت ﮔﺮوپ ‪ :‬ﺧﺎﻧﻢ ﻫﺎي ﻣﺎﻫﻲ ﮔﻴﺮان‬ ‫اﻳﻦ ﻗﺼﻪ ﻣﺎرا در ﺑﺎره زﻧﺎن وﺳﻴﺎﺳﺖ ﭼﻪ ﻣﻲ آﻣﻮزاﻧﺪ ؟ ﭼﺮا ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ زﻧﺎن اﻇﻬﺎر ﺿﺮورت ﻧﻤﻮده ودر ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮط زﻧﺪﮔﻲ ﺷﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺣﺼﻪ‬ ‫ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ را ﻧﺸﺎن دﻫﻴﺪ ‪ ، :‬ﺑﺎﻓﻨﺪﮔﺎن ﺑﻬﺴﻮد‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻫﺬا در ﺻﻔﺤﻪ ‪ ۶٨‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﮔﺮدد ﻛﻪ ‪ ٣‬زن را در ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺎﻓﺘﻦ در ﻛﺎرﮔﺎه ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ‪ .‬راﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺗﺼﻮﻳﺮ را ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻤﻮده وﺑﻪ اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ‬ ‫ﻣﻲ دﻫﺪ وﺳﻮال ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ :‬ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ زﻧﺪﮔﻲ اﻳﻦ زﻧﺎن ) در ﺗﺼﻮﻳﺮ ( ﭼﻄﻮر ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ؟ آﻳﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ زﻧﺎن درﺳﻴﺎﺳﺖ ﺗﻤﺎس دارﻧﺪ ؟ آﻳﺎ ﻓﻜﺮ‬ ‫ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ زﻧﺎن وﻳﺎ زﻧﺎﻧﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻳﻨﻬﺎ درﺳﻴﺎﺳﺖ ﺣﺼﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ؟‬ ‫ﻣﺘﻦ ﻫﺬا را ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ ‪ :‬ﺑﺎﻓﻨﺪﮔﺎن ﺑﻬﺴﻮد‬

‫‪109‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬اﺷﺘﺮاک در ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫ﻣﺮدم ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻓﻘﻂ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪاران ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ اﻣﺎ در واﻗﻌﻴﺖ زﻣﺎﻧﻴﻜﻪ از ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻧﻘﺎط ﻧﻈﺮ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎﺷﺪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ‬ ‫ﺷﻮد ‪ .‬آﻧﻮﻗﺖ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻫﺎ وروﺷﻬﺎي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ از آن ﺑﺮاي اﺳﺘﺤﺼﺎل ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻋﻮام وﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻜﺎرﻣﻴﺒﺮﻳﻢ ‪ .‬ﻳﻚ راه ﻓﻬﻤﻴﺪن ﺳﻴﺎﺳﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫دﻳﮕﺮان را وادارﻧﻤﻮده ﺗﺎ ﻣﻔﻜﻮره ﺷﻤﺎ را ﻗﺒﻮل ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬ﺑﺎوﺟﻮدﻳﻜﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﻌﻤﻮﻻَ ﺑﻪ دوﻟﺖ ﺗﻌﻠﻖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎ آن ﻫﻢ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﻪ ارزﺷﻬﺎي ﻣﻠﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ‪ :‬اداره ‪،‬‬ ‫ﻗﺎﻧﻮن‪ ،‬اﻗﺘﺼﺎد ‪ ،‬ﺗﺠﺎرت ‪ ،‬ﻋﻠﻮم ‪ ،‬ﻣﺬﻫﺐ وﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ارﺗﺒﺎط ﻣﻴﮕﻴﺮد ‪.‬‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺖ در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن در ﺗﻤﺎم ﺑﺨﺸﻬﺎي ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ ،‬از ﺳﻄﻮح ﺑﺎﻻي دوﻟﺖ ﺗﺎ وزرا ء ‪ ،‬واﻟﻲ ﻫﺎي ﻫﺮ وﻻﻳﺖ واﻟﻲ ﺳﻄﺢ ﻳﻚ ﻗﺮﻳﻪ ‪ .‬ﻫﺮ روز‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ﻫﺎي دوﻟﺖ ‪ ،‬رو‪‬ﺳﺎي ادارات وﻣﺮدم ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ در ﺑﺎره ﻣﺸﻜﻼت اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن روي ﻧﻈﺮﻳﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﺮوﺑﺤﺚ ﻧﻤﻮده وراه ﻫﺎي اﻧﻜﺸﺎف اﺣﻴﺎي ﻣﺠﺪد را‬ ‫ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪.‬‬ ‫دراﻳﻦ ﻣﺒﺎﺣﺜﺎت ﺑﻌﻀﻲ ﮔﺮوپ ﻫﺎ ‪ ،‬ﻣﺘﺨﺼﻴﺼﻴﻦ وﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ دوﻟﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﻧﻈﺮﻳﺎت وﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﻋﺎﻟﻲ داﺷﺘﻪ – آﻧﻬﺎ ﻳﻚ اراده وﺗﻤﺎﻳﻞ ﺳﻴﺎﺳﻲ دﻗﻴﻖ دارﻧﺪ آﻧﻬﺎ‬ ‫ﻣﺒﺎﺣﺜﺎت را در ﻳﻚ ﺟﻬﺖ ﺧﺎص ﺗﺸﻮﻳﻖ ورﻫﺒﺮي ﻧﻤﻮده وﻛﻮﺷﺶ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ دﻳﮕﺮان را ﻣﺘﻘﺎﻋﺪ ﺳﺎزﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﻧﻈﺮ ﺷﻮﻧﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺒﺎﺣﺜﺎت ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در‬ ‫ﻳﻚ ﻣﺤﻞ رﺳﻤﻲ ﻣﺜﻞ ﻳﻚ ﺟﺮﮔﻪ ﺗﺪوﻳﺮ ﮔﺮدد ‪ .‬وﻳﺎ از ﻃﺮﻳﻖ اﻃﻼﻋﺎت وﺳﺎﻳﻞ ﺟﻤﻌﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ روزﻧﺎﻣﻪ ‪ ،‬رادﻳﻮ وﻳﺎ ازﻃﺮﻳﻖ ﺳﻤﻴﻨﺎرﻫﺎ ﻳﺎ ﺷﺨﺼﻲ ‪ .‬اﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ وﺗﺼﺎﻣﻴﻢ ﻛﻪ در ﻣﺒﺎﺣﺜﺎت اﺗﺨﺎذ ﻣﻲ ﮔﺮدد ‪ ،‬ﭘﺎﻟﻴﺴﻲ وﻛﺎرداﻧﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫در ﺑﻬﺴﻮد ‪ ،‬وﻻﻳﺖ ﻣﻴﺪان وردك اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻳﻚ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺑﺎﻓﻨﺪه زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻴﻨﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬ﻣﺮد ﻫﺎ اﻛﺜﺮاوﻗﺎت ﺑﺎﻻي زﻣﻴﻦ ﻛﺎر ﻧﻤﻮده واز اﺳﭗ ﺳﻮاري ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ وزﻧﻬﺎ از‬ ‫ﺧﺎﻧﻪ وﻓﺎﻣﻴﻞ ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ ،‬در ﻫﻨﮕﺎم ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﺘﻲ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﻜﺎري ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ ،‬ﻗﺎﻟﻴﻦ ﻫﺎي را ﻣﻲ ﺑﺎﻓﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪاَ ﺑﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎن ﺑﻪ ﻓﺮوش ﻣﻲ‬ ‫رﺳﺪ‪ .‬آﻧﻬﺎ در دﻫﺎت ﺑﺪون ﺑﺮق ‪ ،‬آب آﺷﺎﻣﻴﺪﻧﻲ وﺳﺮﻛﻬﺎي ﭘﺨﺘﻪ زﻧﺪﮔﻲ دارﻧﺪ‪ .‬در ﭼﻨﺪﻳﻦ‬ ‫ﻛﻴﻠﻮﻣﺘﺮي ﺣﺘﻲ ﻣﻜﺘﺐ ‪ ،‬دوﻛﺎن و ﻛﻠﻴﻨﻚ ﺻﺤﻲ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺻﺮف ﻳﻚ دﺧﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﻜﺘﺐ ﻣﻲ رود ‪ .‬اﻳﻦ ﻓﺎﻣﻴﻞ از ﻓﺮوش ﻣﺤﺼﻮﻻت زراﻋﺘﻲ زﻧﺪﮔﻲ‬ ‫ﻣﻴﻨﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﭼﺮا ﺳﻴﺎﺳﺖ در ﻳﻚ ﻣﺤﻞ دور از ﺷﻬﺮ ﻣﻬﻢ ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻴﮕﺮدد ؟‬ ‫درواﻗﻌﻴﺖ ﭘﺎﻟﻴﺴﻲ دوﻟﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺗﺠﺎرت ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ را اﺟﺎزه ﻣﻲ دﻫﺪ واﻳﻦ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻗﺎﻟﻴﻦ ﻫﺎي ﺧﻮد را در ﺧﺎرج ﺑﻪ ﻓﺮوش‬ ‫ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ‪ .‬ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮب ‪ ،‬ﺳﺮﻛﻬﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﺗﻴﺎر ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ وﺑﻌﺪاَ اﻳﻦ ﻓﺎﻣﻴﻞ دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻬﺘﺮﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﻫﺎ و ﻛﻠﻴﻨﻴﻚ ﻫﺎ ﻣﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬در آﺳﺘﺮاﻟﻴﺎ ﺟﺎﻫﺎي ﻛﻪ‬ ‫ﺗﺮاﻧﺴﭙﻮرت ﺳﻌﺐ اﻟﻌﺒﻮر ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻜﺘﺐ رادﻳﻮ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ اﻃﻔﺎل در ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻴﺎﻣﻮزﻧﺪ ‪ .‬در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻜﺘﺐ رادﻳﻮ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻳﺪ‬ ‫درﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ اراده ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺑﺨﺎﻃﺮاﻳﻦ ﻣﺴﺎﻳﻞ ﺑﺰرﮔﺎن ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﺧﻮب وﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﻫﻮﺷﻴﺎراﻧﻪ ودﻗﻴﻖ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ وي‬ ‫ﺧﻮاﺳﺖ وآرزوي ﺷﺎن را ﺑﺮآورده ﺳﺎزد وﺑﺎﻻي ﻣﺸﻜﻼت ﺷﺎن ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺒﺬول دارد ‪ .‬اﮔﺮ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻣﻮارد ﻧﻈﺮ وﺧﻮب وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﺲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺧﻮد ﻫﺎ را‬ ‫ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﺳﻴﺎﺳﺖ در ارﺗﻘﺎء ﻛﻴﻔﻴﺖ زﻧﺪﮔﻲ ﭼﻪ در ﺷﻬﺮ وﭼﻪ در دﻫﺎت ‪ ،‬ﺣﺎ ل وآﻳﻨﺪه اﻫﻤﻴﺖ دارد ‪.‬‬ ‫ﻛﺎر در ﮔﺮوب ﺳﻪ ﻧﻔﺮي ‪ :‬ﭼﻨﺪ ﮔﺮوپ ﺳﻪ ﻧﻔﺮي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد‪ .‬ﻫﺮ ﮔﺮوپ روي ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع ﻳﺎ ﻣﺸﻜﻼت ﻛﻪ در ﻓﺎﻣﻴﻞ وﻳﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﻮد دارﻧﺪ و ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫دوﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ در اﻳﻦ ارﺗﺒﺎط ﻛﺎر ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﭘﻨﺞ دﻗﻴﻘﻪ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﻫﺮ ﮔﺮوپ اﻇﻬﺎر ﻋﻘﻴﺪه ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻤﺎم ﻧﻈﺮﻳﺎت را در ﻳﻚ‬ ‫ﺗﺨﺘﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ ﻗﺎﺑﻞ دﻳﺪ ﺑﺎﺷﺪ وﻳﺎ ﻧﻈﺮﻳﺎت را ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ ﺳﻮاد ﻧﺪارﻧﺪ اﻓﺎده ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﮔﺮوپ ﭘﺮﺳﺶ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آورد ﻛﻪ ﺑﺮاي‬ ‫ﻫﺮ ﮔﺮوپ ده ﻫﺰار داﻟﺮ وﺑﺮاي ﺧﺮﻳﺪ ﻳﻚ ﻣﻮﺗﺮ ﺗﻴﺰ رﻓﺘﺎر ﭘﻮل ﻛﺎﻓﻲ داده ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﭘﺮﺳﺶ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ :‬آﻧﻬﺎ ﭼﻄﻮر از اﻳﻦ ﭘﻮل ﺟﻬﺖ رﻓﻊ‬ ‫ﻣﺸﻜﻼت ﺷﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ؟ ﮔﺮوپ ﻫﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺮاي ‪ ١٠‬اﻟﻲ ‪ ١٥‬دﻗﻴﻘﻪ ﻣﺒﺎﺣﺜﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﻫﺮ ﮔﺮوپ در ﺑﺎره ﻧﻈﺮﻳﺎت ﺷﺎن ﮔﺬارش‬ ‫دﻫﻨﺪ ‪ .‬آﻳﺎ ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻼت ﺳﺎده وآﺳﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ؟‬ ‫وﻗﻔﻪ ﺑﺮاي ﺗﻔﺮﻳﺢ‬ ‫ﺳﻮاﻻت درﻣﺒﺎﺣﺜﺎت ﮔﺮوﭘﻲ ‪ :‬زﻧﺎن در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﭼﻄﻮر ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﺑﺨﺶ از ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪.‬‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ‪:‬‬ ‫در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮري اﻛﺘﻮﺑﺮ‪ ٤٠ ٪، ٢٠٠٤‬ﺗﻤﺎم ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﭘﺮوﺳﻪ رأي دﻫﻲ ﺑﻮدﻧﺪ زﻧﺎن را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ داد ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ از ﺳﻪ ﻧﻔﺮ واﺟﺪ‬ ‫رأي دو ﻧﻔﺮ آن را زن ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻴﺪاد ‪ .‬درواﻗﻊ ‪ ،‬رأي دادن ﻳﻜﻲ از ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻫﺎي ﻣﺴﺘﻘﻢ ﺑﻮده ﻛﻪ ﭼﻄﻮر در ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﻤﻠﻜﺖ اﺛﺮ ﻣﻴﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬اﻣﺎ رأي دادن‬ ‫ﻳﮕﺎﻧﻪ راه اﺷﺘﺮاك در ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬در ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ راه ﻫﺎي وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ ﻛﻪ در ﺑﺎره ﻛﻴﻔﻴﺖ زﻧﺪﮔﻲ ﺗﺎن اﺗﺨﺎذ ﮔﺮدد ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ ‪.‬‬ ‫وي از اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪه در ﺑﺎره راه ﻫﺎي ﻓﻮق ﭘﺮﺳﺶ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ آورد ‪ .‬راﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ از ﭘﺸﻨﻬﺎدات وﻣﺜﺎل ﻫﺎي ﻓﺼﻞ ﭘﻨﺠﻢ ﻳﺎد آوري ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ ،‬ﻣﺜﻼَ ‪:‬‬ ‫‪ ١‬ﺧﻮد را ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪.‬‬ ‫‪ ٢‬ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ دﻳﮕﺮ را ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﻨﻴﺪ ‪.‬‬ ‫‪ ٣‬از ﻋﻘﻴﺪه و ﻣﻮﻗﻒ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺗﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪.‬‬

‫‪110‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﭘﻨﺠﻢ ‪ :‬اﺷﺘﺮاک در ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫‪ ٤‬از اﻃﻼﻋﺎت وﺳﺎﻳﻞ ﺟﻤﻌﻲ در ﺟﻬﺖ اﻧﺘﻘﺎل وﭘﺨﺶ ﭘﻴﻐﺎم ﺗﺎن اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻴﺪ ‪.‬‬ ‫‪ ٥‬در ﻳﻚ اﺗﺤﺎدﻳﻪ ﻳﺎ اﻧﺠﻤﻦ ﺳﻬﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ‪.‬‬ ‫‪ ٦‬ﺗﻘﻮﻳﻪ ﻇﺮﻓﻴﺚ‬ ‫‪ ٧‬درﻫﺮ ﺟﻠﺴﺎت ﺳﺎزﻣﺎن داده ﺷﺪه ﺳﻬﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ‪.‬‬ ‫‪ ٨‬راه ﻫﺎي ﺳﺎده وﻛﻮﭼﻚ ﺟﻬﺖ اﺷﺘﺮاك در ﺳﻴﺎﺳﺖ ‪.‬‬ ‫‪ ٩‬اﮔﺮ ﺷﻤﺎ رأي داده ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺷﺨﺼﻲ دﻳﮕﺮي راﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ رأي ﺑﺪﻫﺪ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪.‬‬ ‫‪ ١٠‬ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ زﻧﺎن دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ در ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻓﻌﺎ ل ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻛﻨﻴﺪ ‪.‬‬ ‫‪ ١١‬ﻳﻚ ﺳﻤﺒﻮل ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺧﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ‪.‬‬ ‫‪ ١٢‬ﻧﺎم ﺗﺎن را در ﻳﻚ ﻋﺮﻳﻀﻪ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ ‪.‬‬ ‫‪ ١٣‬ﺷﻤﺎ در ﺑﺎره اﻓﻜﺎر ﺗﺎن ﺑﺎ ﺷﺨﺼﻲ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﻛﻪ وي ﺷﻤﺎ را ﻛﻤﻚ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ‪.‬‬ ‫‪ ١٤‬در ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻫﺎ وارزﻳﺎﺑﻲ ﻫﺎ ﺳﻤﻬﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ‪.‬‬ ‫‪ ١٥‬در اﺧﺒﺎر ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ ﺑﻮده از ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ﺑﺎﺧﺒﺮ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺗﺎ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ازﺷﻤﺎ ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻜﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﻛﺎر در ﮔﺮوپ ﺳﻪ ﻧﻔﺮي ‪ :‬ﭼﻨﺪ ﮔﺮوپ ﺳﻪ ﻧﻔﺮي ﺷﻮد ‪ .‬ﻫﺮ ﮔﺮوپ روي ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع ﻳﺎ ﻣﺸﻜﻼ ت ﻛﻪ در ﻓﺎﻣﻴﻞ وﻳﺎ ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﻮد دارﻧﺪ و ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫دوﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ در اﻳﻦ ارﺗﺒﺎط ﻛﺎرﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﭘﺮﺳﺶ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آورد ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﺪام ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﺸﻜﻼت ﺧﻮد را ﺣﻞ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ‪ .‬ﮔﺮوپ ﻫﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮد‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺮاي ‪ ١٠‬اﻟﻲ ‪ ١٥‬دﻗﻴﻘﻪ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺒﺎﺣﺜﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﻫﺮ ﮔﺮوپ در ﺑﺎره ﻧﻈﺮﻳﺎت ﺷﺎن ﮔﺬارش دﻫﻨﺪ ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ از اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎ ﺳﻮال‬ ‫ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ آﻳﺎ اﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﺎت وﭘﻴﺸﻨﻬﺎدات در آﻳﻨﺪه ﻋﻤﻠﻲ ﻣﻲ ﮔﺮدد ؟‬ ‫ﻣﻮﺿﻮﻋﻴﻜﻪ ﻛﻪ ﺑﺎﻻي آن ﻓﻜﺮ ﺷﻮد ‪ :‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ‪ ،‬ﺑﻌﻀﻲ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻫﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪه اﻧﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ زﻧﺎن در ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺣﺼﻪ ﺑﮕﺮد وﻳﺎ در ﺑﺎره‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ ،‬ﻧﺎﻓﺮﻣﺎن ﺑﺮدار وﺑﺮاي ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺧﻮد ﺣﻘﺎرت را ﻛﻤﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ اﻣﺎ در ﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ زﻧﺎن ﻓﻬﻤﻴﺪه وﻋﺎﻗﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ در آن ﺻﻮرت ﻫﻴﭻ دﻟﻴﻞ‬ ‫وﻣﻮﺟﺐ ﻛﻪ ﺳﺒﺐ ﺣﻘﺎرت ﺷﺎن ﮔﺮدد ﻣﻮﺟﻮد ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬وﻗﺘﻲ ﻛﻪ زﻧﺎن آﻣﺎدﮔﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ ،‬ﺟﻬﺖ رﻓﺎه و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ اﺟﺘﻤﺎع وﺟﺎﻣﻌﻪ ﺻﺤﺒﺖ وﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‬ ‫درآن ﺻﻮرت ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺣﺘﻲ ﻛﻮه ﻣﺸﻜﻼت را ﻣﺮﻓﻮع ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫‪111‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ هﻔﺘﻢ ‪ :‬ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﺷﺸﻢ‪ :‬اﻓﻐﺎن ﻫﺎ ﭘﺸﺮﻓﺖ ﻛﺮده ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ‪ .‬ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت زﻧﺪﮔﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‬ ‫در ﺑﺎره آﻳﻨﺪه ﻓﻜﺮ ﻛﺮدن‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‪ :‬ﺑﺤﺚ و ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻫﺎ ﺑﺮاي ورﻛﺸﺎپ‬ ‫ﻫﺪف‪ :‬د رﻳﺎﻓﺖ را ﻫﺎي ﺳﺎده ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺟﻮاﻣﻊ از رﻓﺘﺎر ﻧﺎ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﻃﺮف رﻓﺘﺎر ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﺳﻮد ﻣﻨﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬اﻣﺎده ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺑﺮاي ﺳﻬﻢ ﮔﻴﺮي و ﻧﻘﺶ‬ ‫ﻓﻌﺎل در دوره اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ‪.‬‬ ‫وﻗﺖ ﻣﻮرد ﺿﺮورت‪ :‬ﺣﺪ اﻗﻞ دو ﺳﺎﻋﺖ ﺣﺪ اﺣﺜﺮ ﺳﻪ ﺳﺎﻋﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻮاد ﻣﻮرد ﺿﺮورت‪ :‬ﺟﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ و ارام ﺑﺮاي ‪ 6‬اﻟﻲ ‪ 15‬زن و ﻳﻚ اﻧﺪازه ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻧﻮر و ﺣﺮﻛﺖ ﻫﻤﺮاه ﻛﺘﺎﺑﭽﻪ ﻫﺎ و ﻗﻠﻢ ﻫﺎ‪.‬‬ ‫ﻫﺪاﻳﺖ‪:‬‬ ‫اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎن داﺧﻞ ﻣﻴﺸﻮد و ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺣﻠﻘﻮي ﻣﻲ ﻧﺸﻴﻨﻨﺪ‪ .‬رﻫﻤﻨﺎي ﮔﺮوپ اﻧﻬﺎ را ﺧﻮش اﻣﺪﻳﺪ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﻋﻨﻮان و ﻫﺪف ﺟﻠﺴﻪ را ﺑﺮاﻳﺶ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ .‬او‬ ‫ﺑﻪ اﻧﻬﺎ ﻳﺎد اوري ﻣﻴﻨﻜﻨﻨﺪ ﻛﻪ در ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﺟﻠﺴﺎت راﻫﺎي ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ اﺷﺘﺮاك در زﻧﺪﮔﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ را دﻳﺪﻳﻢ ﺑﺎ رﺷﺪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ‪ ،‬ﺑﺎ ارﺗﻘﺎي ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ و ﺑﻪ ﻓﻌﺎل‬ ‫ﺑﻮدن در ﺳﻴﺎﺳﺖ‪.‬‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺑﻪ اﻧﻬﺎ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻴﻨﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ زﻧﺎن ور ﻣﺮدان اﻓﻐﺎن ﺿﺮورت دارﻧﺪ ﺗﺎ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ و اﻋﻼﻣﻴﻪ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ را در زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد ﻋﻤﻠﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻗﻮاﻧﻴﻦ‬ ‫در ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻨﮓ ﺗﻬﺪاب ﺧﺎﻧﻪ ﻧﻮ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ﺣﺎﻻ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺎ ﺧﺎﻧﻪ ﻧﻮ را اﻋﻤﺎر ﻧﻤﺎﻳﻢ‪.‬‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ را ﻧﺸﺎن دﻫﻴﺪ‪ :‬اﻓﻐﺎن ﻫﺎ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻛﺮده ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ د رﺻﻔﺤﻪ ‪ 72‬ﻗﺮار دارد‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ ﻛﺎر ﻛﻦ ﺻﺤﺤﻲ را ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ زن و ﻣﺮد ﻋﺮوﺳﻲ ﺷﺪه را ﻃﺮﻳﻖ ﻧﮕﻬﺪاﺷﺖ و ﻣﻮاﻇﺒﺖ ﻃﻔﻞ‬ ‫را ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ اﻳﻴﻨﺪه اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن آﻳﻨﺪه ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ زن و ﻣﺮد ﺑﺎ ﻫﻢ ﺗﻮاﻓﻖ و ﺳﺎ ﮔﺎري ﻛﺎﻣﻞ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ اﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ زﻧﻲ را ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي اوردن ﻃﻔﻞ ﺑﺴﻴﺎر ﺟﻮان ﻧﻴﺴﺖ زن‬ ‫و ﻣﺮد ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻳﻜﺠﺎ ﻛﺎر ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ ﻣﺴﺎﻳﻞ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻳﻜﺠﺎ رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺤﺚ و ﺳﻮاﻻت‪ :‬اﻓﻐﺎﻧﻬﺎ ﭘﻴﺸﺮف ﻛﺮده ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ‪ :‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ از اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎن ﺑﺮﺳﻴﺪه ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻛﻪ اﻧﻬﺎ در ﺑﺎري ﺗﺼﻮﻳﺮ ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﺎن اﻧﻬﺎ ﻣﻔﻜﻮره ﻫﺎي ﺗﺼﻮﻳﺮ را ﻗﺒﻮل دارﻧﺪ؟ ﺑﻌﺪاً او ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻫﺮ ﮔﺎه ﻣﺮدم ﻣﻴﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻫﺮ ﻧﻮع ﺗﻔﻴﺮي را ﺑﻪ وﺟﻮد اورد ﺑﺎﻳﺪ در ﺑﺎره ﺷﻲ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻛﻪ ان را‬ ‫ﺗﻐﻴﺮ ﻣﻴﺪﻫﺪ ﻳﻚ ﻣﻔﻜﻮره و ﻧﻈﺮﻳﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ را ﺑﺼﻴﺮت ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ‪ .‬داﺷﺘﻦ ﺑﺼﻴﺮت ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ از دﻳﮕﺮان ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎﺷﺪﺑﻪ ﻣﻔﻜﻮره و ﺟﺮﺋﺖ ﻧﻴﺎز دارد‪.‬‬ ‫ﺑﻌﺪاً رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ از اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪ ﮔﺎن ﻣﻲ ﭘﺮﺳﺪ اﮔﺮ ﻛﺴﻲ از اﻧﻬﺎ در ﻣﻮرد اﻳﻨﺪه اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺼﻴﺮت وﻳﺎ ﻛﺪام ﻣﻔﻜﻮره داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎ ﮔﺮوپ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ‬ ‫ﺗﻤﺎم ﻣﻔﻜﻮره ﻫﺎي ﮔﺮوپ را ﺑﻨﻮﺳﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم اﻧﻬﺎ ﻗﺎﺑﻞ دﻳﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻳﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻧﻜﺎت ﻛﻠﻴﺪي را رﺳﻢ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده اﻧﻬﺎ ي ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﻛﻪ ﺧﻮاﻧﺪن را‬ ‫ﻳﺎ ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫ﻣﺘﻦ را ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ‪ :‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﺮات در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻛﻮﻣﻚ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫در ﭼﻴﻦ ﺑﺴﺘﻪ ﻛﺮدن ﭘﺎﻫﺎي زﻧﺎن ﻫﻤﺮاي ﺑﻨﺪاژ ﻳﻚ ﻋﻨﻌﻨﻪ ﺑﻮد زﻳﺮا ﻛﻪ ﭘﺎﻫﺎي ﺧﻮرد ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻘﺒﻮل ﺟﻠﻮه ﻣﻲ داد ﺑﻠﻜﻪ ﻳﻚ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﺧﻮب ﺑﺮاي ﺟﺬب ﻧﻤﻮدن داﻣﺎد ﺑﻜﺎر ﻣﻴﺮﻓﺖ ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺪاژ ﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﺗﻨﮓ ودردآور ﺑﻮده ﭘﺎﻫﺎي زﻧﺎن راﺧﺮاب ﻣﻴﻜﺮد ﻛﻪ درﻋﻮاﻗﺐ آﻧﻬﺎ درﺗﻤﺎم زﻧﺪﮔﻲ از ﻧﺎﺣﻴﻪ اي ﭘﺎﻫﺎ درد ورﻧﺞ راﻣﺘﺤﻤﻞ ﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻳﻚ ﻋﻨﻌﻨﻪ ﻳﺎ ﻛﻠﺘﻮر زﻳﺎن‬ ‫آور ﺑﻮد وزﻣﺎﻧﻴﻜﻪ اﻧﻘﻼب ‪١٩١١‬ﺳﻮن ﻳﺎت‬ ‫ﺳﻦ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن آﻣﺪ اﻳﻦ ﻋﻨﻌﻨﻪ ﺑﻄﻮر ﻋﺎﺟﻞ ﻣﻨﻊ ﮔﺮدﻳﺪ واز ﻓﻴﺸﻦ زﻧﺎن دور ﮔﺮدﻳﺪ ‪.‬‬

‫‪112‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ هﻔﺘﻢ ‪ :‬ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺎوﺟﻮد ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻋﻠﻤﻲ ﻛﻪ ﻛﺸﻴﺪن ﺳﮕﺮت اﻧﺴﺎن را ﺑﻪ ﻣﺮگ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪ ،‬ﺑﺎ آﻧﻬﻢ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺮدم ﺳﮕﺮت اﺳﺘﻌﻤﺎل ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﺮاي دوﻟﺖ‬ ‫ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺗﺪاوي ﺧﻴﻠﻲ ﮔﺮان ﺗﻤﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﻛﺴﺎﻧﻴﻜﻪ درﻣﺠﺎورت اﺷﺨﺎص ﺳﮕﺮﺗﻲ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ دود ﺳﮕﺮت ﺑﺮاي ﺷﺎن ﺧﻴﻠﻲ ﺧﻄﺮﻧﺎك ﺑﻮده ﺧﺼﻮﺻﺎَ ﺑﺮاي‬ ‫اﻃﻔﺎل ﺧﻮرد وﻧﻮزاد‪ .‬ﻛﺸﻴﺪن ﺳﮕﺮت ﻳﻚ ﻋﻨﻌﻨﻪ زﻳﺎن آور ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ودوﻟﺖ ﻫﺎ ﺧﻮد را ﺣﻖ ﺑﺠﺎﻧﺐ ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺧﻴﻠﻲ ﺟﺪي را ﻋﻠﻴﻪ ﻛﺸﻴﺪن ﺳﮕﺮت‬ ‫وﺿﻊ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼَ در ﻣﺼﺮ ﻳﻚ ﻛﺸﻮر اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺒﺎﻛﻮ را ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻤﻮده واﻣﺎ ﻛﺸﻴﺪن ﺳﮕﺮت را درﺗﻤﺎم وﺳﺎﻳﻞ ﺗﺮاﻧﺴﭙﻮرﺗﻲ ﻋﺎﻣﻪ ﻣﻨﻊ ﻗﺮارداده اﺳﺖ ‪ .‬دراﻛﺜﺮ‬ ‫ﻣﻤﺎﻟﻚ اروﭘﺎﻳﻲ ﻛﺸﻴﺪن ﺳﮕﺮت در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎي ﻋﺎﻣﻪ اﺟﺎزه ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺎ در اﻛﺜﺮ ﻣﻤﺎﻟﻚ دﻳﮕﺮ ﻣﺮدم ﺑﺎﻻي ﺳﻦ ‪ ١٦‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺳﮕﺮت ﺑﺨﺮﻧﺪ ‪ .‬اﻳﻦ ﻗﻮاﻧﻴﻦ‬ ‫ﻣﺮﻋﻲ اﻻﺟﺮاء ﺑﻮده واز ﺗﻌﺪا اﺷﺨﺎص ﺳﮕﺮﺗﻲ ﻛﺎﺳﺘﻪ اﺳﺖ ‪ .‬در ﺑﺴﻴﺎري از ﻛﻠﺘﻮرﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺠﻠﻴﻞ ﻣﺮاﺳﻢ ﺧﺎص ﺑﺎ ﻧﻮﺷﻴﺪن ﻳﻚ ﻧﻮﺷﺎﺑﻪ اﻟﻜﻬﻮﻟﻲ ﻣﺜﻞ واﻳﻦ ﻳﺎ ﺑﻴﺮ‬ ‫ﻣﻌﻤﻮل ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﻮﺷﻴﺪن ﻣﻘﺪار زﻳﺎد اﻟﻜﻬﻮل اﺛﺮات ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺟﺪي در ارﮔﺎﻧﻴﺰﻣﻲ ﺑﺪن ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻲ آورد اﮔﺮ ﻳﻚ ﺷﺨﺺ ﺑﻌﺪ از ﻧﻮﺷﻴﺪن اﻟﻜﻬﻮل ﻣﻮﺗﺮ ﺑﺮاﻧﺪ‬ ‫اﺣﺘﻤﺎل ﻗﻮي وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺗﺼﺎدم ﺗﺮاﻓﻴﻜﻲ ﺻﻮرت ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬ﺑﻴﺴﺖ ﻗﺒﻞ ﺗﻌﺪاد ﺗﺼﺎدم ﺗﺮاﻓﻴﻜﻲ از ﻧﻮﺷﻴﺪن اﻟﻠﻬﻮل ﺗﻜﺎن دﻫﻨﺪن ﺑﻮد ﻣﺮدﻫﺎ زﻳﺎد اﻟﻜﻬﻮل ﻣﻲ‬ ‫ﻧﻮﺷﻴﺪﻧﺪ وﻣﻮﺗﺮ ﻣﻲ راﻧﺪﻧﺪ وﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻣﺮداﻧﮕﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪاَ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻮﺗﺮ راﻧﺪن را ﺑﻌﺪاز ﻧﻮﺷﻴﺪن زﻳﺎد از ﻳﻚ ﮔﻴﻼس اﻟﻠﻬﻮل ﻏﻴﺮ‬ ‫ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﭘﻮﻟﻴﺲ ﺑﺮاﻓﻴﻚ درﻳﻮران را اﺟﺎزه دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺴﺖ اﻟﻜﻬﻮل ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬اﻋﻼﻧﺎت در ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ورادﻳﻮ ﻧﻮﺷﻴﺪن اﻟﻜﻬﻮل را ﻏﻴﺮ ﻋﺎدي ﺟﻠﻮه دادﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﺎﻻ ﻃﺮز ﺗﻔﻜﺮ در ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎ ﻓﺮق ﻧﻤﻮده ‪ ،‬ﺗﺮدﻳﺪ اﻟﻜﻬﻮل در ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺑﺨﺎﻃﺮ راﻧﺪن ﻣﻮﺗﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺳﻴﺎﻳﺶ ﻧﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﻫﺎ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻨﻌﻨﺎت در ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﻳﻚ ﭼﻴﺰ ﻧﺒﻮده ودرﺟﻮاﻣﻊ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻐﻴﺮ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺮدم اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬زﻧﺎن درﻫﺮ‬ ‫ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ﻫﺎي ﻗﻮي ﺑﺮاي اﻳﻦ ﺗﻐﻴﺮات ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬زﻧﺎن ﺑﺤﻴﺚ ﺳﺘﻮن ﻓﻘﺮات در ﺟﻮاﻣﻊ ﺑﺸﺮي ﺗﺴﻠﻂ ﻗﺎﻧﻮن را ارﺗﻘﺎ ﺑﺪﻫﻨﺪ ‪ .‬زﻧﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫ﻣﺜﺒﺖ وﻣﺒﺎﺣﺜﺎت ﺻﻠﺢ آﻣﻴﺰ را ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻧﻘﺶ زﻧﺎن درزﻧﺪﮔﻲ ﺑﺸﺮي ﻓﻘﻂ آﻏﺎز ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫از اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎن ﺑﭙﺮ ﺳﻴﺪ ﻣﻔﻜﻮره ﻣﻦ ﭼﻲ اﺳﺖ؟‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎن ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪ ،‬ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺜﺎل ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪﻛﻪ وﺿﻌﻴﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻐﻴﺮ اﺳﺖ زﻧﺎن ﭘﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﺧﺎﻧﻮاده اﻧﺪ ﺑﻨﺎ‬ ‫ﻣﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪا ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ )) ﺣﺎل وﻗﺖ اﻧﺪ رﺳﻴﺪه ﻛﻪ ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﻢ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺎ زﻧﺎن ﺑﻪ اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﻛﺎر ﻗﺎدر ﻫﺴﺘﻴﻢ(( او از ﺗﻤﺎم‬ ‫زﻧﺎن ﻣﻲ ﭘﺮﺳﺪ ﻛﻪ در ﺑﺎره ﻳﻚ راه ﻓﻜﺮ ﻛﻨﺪ‪،‬ﻛﻮﭼﻚ ﻳﺎ ﺑﺰرگ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﺮ وﺿﻌﻴﺖ در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻛﻤﻚ ﻛﺮده ﺑﺘﻮاﻧﺪ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ در اﻳﻦ اﻃﺎق ﻫﺮ‬ ‫ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﻟﺬا ﻫﺮ اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪه ﻳﻚ ﭼﻴﺰ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ‪.‬‬ ‫اﻧﻬﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺟﻮاب ﻫﺎي ﺧﺪ را ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ و ﻳﺎ اﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺣﺎﻻ در اﻳﻦ ﺑﺎره ﭼﻴﺰي ﮔﻔﺘﻪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻢ ﻣﮕﺮ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﺎﻳﺪ در ﻣﺤﻀﺮ دﻳﮕﺮان ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ دادن ﺑﻌﻀﻲ ﻣﺜﺎل از ﻛﺘﺎب و ﻳﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده ازﻟﻴﺴﺖ ذﻳﻞ ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪ ﮔﺎ ن ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﺪ‬ ‫‪ -1‬درﺑﺎره آﻳﻨﺪه ﺑﺼﻴﺮت داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ وﺗﻼش ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ آ ن زﻧﺪه ﮔﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬ ‫‪ -2‬در ﺑﺎ ره ﻛﺸﻮ رﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﻴﺎ ﻣﻮزﻳﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺟﺘﻤﺎع آن ﻫﺎ ﻛﺎر ﻣﻴﻜﻨﺪ ‪ .‬وﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺸﻜﻼت ﺧﻮدرا ﺣﻞ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ؟ و زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد را ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺴﺮ‬ ‫ﻣﻴﺒﺮﻧﺪ ‪.‬‬ ‫‪ -3‬ﺑﺎﻳﻚ ﺷﺒﻜﻪ ﻳﻜﺠﺎﺷﻮﻳﺪ وﺑﺎدﻳﮕﺮان ﻛﻪ ﻫﻤﺎ ﻧﻨﺪ ﺷﻤﺎ ﻧﻈﺮﻳﺎ ت دار د ﻣﺸﺘﺮﻛ‪ Ĥ‬ﻛﺎر ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫‪-4‬ﺑﺼﻴﺮت ﺧﻮدار ﺑﺎ دﻳﮕﺮان ﺷﺮ ﻳﻚ ﺳﺎزﻳﺪ‪ .‬وﻣﺜﺎل رﻗﺘﺎر ﻧﻴﻚ ﺑﻪ دﻳﻜﺮا ﺷﻮﻳﺪ ‪.‬‬ ‫‪ -5‬درﺑﺎره ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ وﻗﺎﻧﻮن ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ وآﻧﻬﺎرا درزﻧﺪ ﻛﻲ ﺧﻮ د ﻋﻤﻠﻲ ﺳﺎرﻳﺪ ‪.‬‬ ‫‪-6‬درﺑﺎره ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ وﻗﺎﻧﻮن ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ ودر ﻣﻘﺎ ﺑﻞ آن اﺷﺨﺎص اﻳﺴﺘﺎد ﮔﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ آﻧﺎﻫﺎ را ﻧﻘﺾ ﻣﻜﻨﻨﺪ ‪.‬‬ ‫‪ -7‬ﺑﻪ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺧﻮد اﺣﺘﺮام داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ودر ﺑﺮاﺑﺮ اﻧﻬﺎ او ﺧﺸﻮﻧﺖ ﻛﺎر ﻧﮕﻴﺮﻳﺪ ‪/‬‬ ‫‪ -8‬در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ وﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ وﺗﻐﻴﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺎن ﻛﻮﻣﻚ ﻣﻴﻜﻨﺪ ﺳﻬﻢ ﺑﮕﻴﻴﺪ ‪.‬‬ ‫‪ -9‬در ﻓﻌﺎ ﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﺳﻴﺎ ﺳﻲ واﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺳﻬﻢ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ودﻳﮕﺮان را ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ درﻣﻮر د ﺑﺼﻴﺮ ت ﺗﺎن ﻫﻢ ﺻﺤﺒﺖ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ -10‬ﺟﺮﻳﺖ‪ ،‬ﻧﻴﺮو ﻣﻨﺪي وﺑﺎور داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻛﺮده ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ‪.‬‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻦ ﺗﺒﺮﻳﻚ ﺑﺎ داﺷﺘﻦ ﻧﻈﺮﻳﺎت درﺳﺖ و ﺳﺎﻟﻢ اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎن اﻳﻦ ﺗﻤﺮﻳﻦ را ﺑﻪ ﭘﻴﺎن ﻣﻲ رﺳﺎﻧﺪ‪ .‬و ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎن ﻳﺎد اور ﻣﻴﺸﻮد‬ ‫ﻛﻪ در وﻗﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﺑﺎره اﻓﻜﺎر و ﻧﻈﺮﻳﺎت دﻳﮕﺮ ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻨﺪ و ﻣﻲ ﺑﺮﺳﺪ اﮔﺮ ﻛﺪام ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪه واﻗﻌﺎ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺧﺪ را ﻋﻤﻠﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫‪113‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ هﻔﺘﻢ ‪ :‬ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬ ‫آﻫﻨﮓ را زﻣﺰﻣﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ :‬ﻳﻚ ﺻﺪاي رﺳﺎ و ﻣﺘﺤﺪ‬ ‫رﻫﻨﻤﺎ ﮔﺮوپ از اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ ﺗﺎ اﻳﺴﺘﺎد ﺷﻮد دﺳﺖ‪،‬ﭘﺎ و ﺳﺮ ﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﻜﻞ دوراﻧﻲ ﺣﺮﻛﺖ دﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﺧﺴﺘﮕﻲ اﻳﺸﺎن رﻓﻊ و وﺟﻮد ﺷﺎن ﮔﺮم‬ ‫و ﻧﺮم ﮔﺮدد‪ .‬و از اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪ ﮔﺎن ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ ﺗﺎ ﻳﻚ اﻫﻨﮓ را ﺑﻪ ﻳﻚ ﺻﺪا زﻣﺰﻣﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬و ﻳﻚ اﻫﻨﮓ را ﻛﻪ ﺧﻮش دارﻧﺪ زﻣﺰﻣﻪ ﻣﻴﻨﻤﺎﻳﺪ‪ .‬و ﺑﻌﺪ از دو دﻗﻴﻘﻪ‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ)) ﺧﺎﻣﻮش(( ﻣﻦ ﺑﻪ اﻟﻔﺎظ ﻧﻪ ﻣﻴﻔﻬﻤﻢ و اﻳﻦ ﻳﻚ اﻫﻨﮓ ﺧﻮب ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬و ﻧﻪ ﻣﻴﺨﻮاﻫﻢ آن را ﺑﺸﻨﻮم!! و ﺑﻌﺪ از اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎن‬ ‫ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ ﺗﺎ اﻫﻨﮓ را زﻣﺰﻣﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ ان را ﻳﺎد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬او ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ )) ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻛﻪ اﻫﻨﮓ را ﺑﺎ ﻫﻢ ﻳﻚ ﺟﺎ زﻣﺰﻣﻪ ﻛﻨﻴﻢ‪((.‬‬ ‫رﻫﻨﻤﺎ ﮔﺮوپ ﻣﻴﭙﺮﺳﺪ‪ )) :‬ﭼﺮا اﻳﻦ ﺑﺴﻴﺎ ر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ زﻧﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺻﺪا رﺳﺎ و ﻣﺘﺤﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؟((‬ ‫))اﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻏﻔﻠﺖ از ﻳﻚ ﺻﺪاي رﺳﺎ و ﻣﺘﺤﺪ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻛﺎر اﺳﺎن اﺳﺖ؟((‬ ‫وﻗﻔﻪ ﺑﺮاي رﻓﻊ ﺧﺴﺘﮕﻲ‬ ‫ﻣﺘﻦ را ﺑﻪ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺨﻮاﻧﺪ‪ :‬اﻓﻐﺎﻧﻬﺎ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻛﺮده ﻣﻴﺘﻮاﻧﻨﺪ‪ :‬ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت زﻧﺪﮔﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ زﻧﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن در ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻫﺎ ﻣﻴﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺻﺤﺖ ‪،‬ﺗﻌﻠﻴﻢ‪،‬‬ ‫ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ و اﻣﻨﻴﺖ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﻬﻢ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ و دﻳﮕﺮان ﻣﻮﺿﻮع ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ را ﻫﻢ ﻋﻼوه ﻣﻴﻨﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬ﻣﮕﺮ وﺿﻌﻴﺖ زﻧﺎن ﺧﻮاﺳﺘﺎر ﺗﻮﺟﻪ وﻳﮋه‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﺗﻤﺎم زﻧﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺧﻮاﺳﺘﺎر ﺗﻐﻴﺮات در ﻋﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪114‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ هﻔﺘﻢ ‪ :‬ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﻬﻢ‬ ‫ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت در اﻳﻦ ﻓﺼﻞ داراي اﻫﻤﻴﺖ ﺧﺎص اﺳﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ازدواج در ﻃﻔﻮﻟﻴﺖ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺎدر‬ ‫ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺧﺎﻧﻮاده ﮔﻲ‬

‫ﺑﺮاي اﻛﺜﺮاﻓﻐﺎﻧﻬﺎ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ در ﺑﺎره اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﺷﺨﺼﻲ ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ ‪ .‬اﻳﻨﻬﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﺷﺨﺼﻲ اﻧﺪ – ﻣﺒﺎﺣﺜﺎت د رﺑﺎره ﺷﺎن در اﺟﺘﻤﺎع ﻣﺸﻜﻞ اﺳﺖ‬ ‫ﻫﺮ ﻛﻠﺘﻮر داراي ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻫﺎ اﻧﺪ ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ ‪ ،‬اﻛﺜﺮاَ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﻮدن در ﺑﺎره ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻤﻚ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﭼﺮا ﻛﻪ ﻣﺎ در زﻧﺪﮔﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت روﺑﺮو ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ ‪ .‬در اﻧﻈﺎر ﻋﺎﻣﻪ ‪ ،‬ﻣﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت را از اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻴﻢ ‪:‬‬ ‫●‬ ‫●‬ ‫●‬ ‫●‬ ‫●‬

‫ﻧﻮﺷﺘﻦ درﺑﺎره ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع در ﻛﺘﺎب ﻫﺎ وﻳﺎ وﺳﺎﻳﻞ اﻃﻼﻋﺎت ﺟﻤﻌﻲ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻦ ﭘﺮﮔﺮاﻣﻬﺎي ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ وﻳﺎ رادﻳﻮ درﺑﺎره ﻫﻤﺎن ﻣﻮﺿﻮع‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺟﻠﺴﺎت دوﻟﺘﻲ وﻋﺎﻣﻪ وﻳﺎ ﻳﺎد ﻧﻤﻮدن ﻫﻤﺎن ﻣﻮﺿﻮع در ﻳﻚ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﺸﻮرﺗﻲ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻦ ﭘﺎرﭼﻪ ﻫﺎي ﺗﻤﺜﻴﻠﻲ ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻦ آﻫﻨﮕﻬﺎ وﻳﺎ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻓﻮﺗﻮ ﻫﺎ در ﺑﺎره آن ﻣﻮﺿﻮع‬ ‫ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻳﻚ واﻗﻌﻪ ﺧﺎص ﺑﺮاي روﺷﻦ ﻧﻤﻮدن آن ﻣﻮﺿﻮع‬

‫اﻳﻨﺠﺎ ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت در ارﺗﺒﺎط اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت وﺗﺄﺛﻴﺮ آن در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﻫﺮ زن ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮد ﻛﻪ وي ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﭼﻄﻮر ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ‬ ‫‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺸﻮره ﻫﺎي اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ‪.‬‬ ‫ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﻣﺬﻫﺐ راه دﻳﮕﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬اﺳﻼم در ﺑﺎره اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت و ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻃﻮر ازاداﻧﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻴﻨﺎﻳﺪ‪ .‬در‬ ‫ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ واﻗﻌﻲ اﺳﻼﻣﻲ ان اﺳﺖ ﻛﻪ در ان ﻋﺪاﻟﺖ ﺻﻠﺢ ﺻﻤﻴﻤﻴﺖ و ﻫﻤﻜﺎري وﭼﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺗﻮﺳﻂ ﻗﺮان ﻛﺮﻳﻢ رﻫﻨﻤﺎي ﻣﻴﮕﺮدد و در ﻗﺮان ﭘﺎك اﻳﺖ ﻫﺎي ﻣﺒﺎرك ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ ﻛﻪ از ﺑﺮاﺑﺮي و ﺑﺮادري ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻴﻨﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫‪115‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ هﻔﺘﻢ ‪ :‬ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬ ‫ﻛﺎر ﻛﺮدن در ﮔﺮوپ ﺳﻪ ﻧﻔﺮي‪:‬‬ ‫ﮔﺮوپ را ﺑﻪ ﺳﻪ ﻧﻔﺮي ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻧﻤﺎﻳﺪ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﺣﺎﻻ وﻗﺖ ان رﺳﻴﺪه ﻛﻪ اﻣﻮﺧﺘﻨﻴﻬﺎي و ﻣﻬﺎرت ﻫﺎ را ﻛﻪ درﻳﻦ ﻛﺘﺎب اﻣﻮﺧﺘﻪ اﻳﺪ ﻋﻤﻠﻲ ﺳﺎزﻳﺪ‪.‬‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ وﻇﺎﻳﻒ ذﻳﻞ را ﺑﻪ ﻫﺮ ﮔﺮوپ ﺳﻪ ﻧﻔﺮي ﻣﻴﺨﻮاﻧﺪ ﻓﺮق ﻧﻤﻴﻜﻨﺪ اﮔﺮ دو ﮔﺮوپ ﻋﻴﻦ وﻇﻴﻔﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻫﺮ ﮔﺮوپ ﺳﻪ ﻧﻔﺮي ﺑﺎﻳﺪ از ‪ 15‬اﻟﻲ‬ ‫‪ 20‬دﻗﻴﻘﻪ ﺑﺎﻻي وﻇﻴﻔﻪ ﻛﺎر ﻧﻤﺎﻳﺪ در ﺧﺘﻢ وﻇﻴﻔﻪ ﻫﺮ ﮔﺮوپ در ﻣﻘﺎﺑﻞ دﻳﮕﺮ ﮔﺮوپ ﻫﺎ اﻳﺴﺘﺎد ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ و ﻛﺎر ﺧﻮد را ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ و ﻫﺮ ﮔﻮپ ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫در ‪ 5‬دﻗﻴﻘﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ از اﻳﻦ وﻇﺎﻳﻒ اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ و ﻳﺎ از ﺧﻮد ﻳﻜﻲ را ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫از اﺛﺮ ﺑﺮﺧﻮرد دو ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻛﺎﻛﺎ ﻳﻚ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﻣﻴﺮﺳﺪ‪ .‬ﺑﺮاى رﻓﻊ ﻣﺸﻜﻞ و دﺷﻤﻨﻲ ﺑﻴﻦ دو ﻓﺎﻣﻴﻞ ﻓﻴﺼﻠﻪ ﻳﺸﻮد ﻛﻪ دﺧﺘﺮ ﻳﻚ ﻓﺎﻣﻴﻞ ﺑﻪ ﭘﺸﺮ ﻛﺎﻛﺎ ﻣﻘﺘﻮل‬ ‫ﻋﺮوﺳﻰ ﮔﺮدد‪ .‬اﺳﻼم ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﺑﺎﻳﺪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﮔﻨﺎه ﻛﺴﻰ دﻳﮕﺮ ﺟﺰاﻧﺒﻴﻨﺪ‪ ) ،‬ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﺑﺎﻳﺪ در ﺑﺪل ﮔﻨﺎه ﻛﺴﻰ دﻳﮕﺮ ﻣﺠﺎزات ﻧﮕﺮدد(‪) .‬ﺳﻮره‬ ‫‪.(۶٫١۶۴‬‬ ‫وﻇﻴﻔﻪ ﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻧﺎﻣﻪ ) ﺳﻪ دﻗﻴﻘﻰ( را ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ و ﻧﺸﺎن دﻫﻴﺪ ﻛﻪ زﻧﺎن ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ ازدواج ﻫﺎى ﻏﻴﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺧﺎﺗﻤﻪ داده ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ﻣﺮد ﺑﺎ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺧﻮد ﻣﻰ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻓﺸﺎر وارد ﺳﺎزد ﺗﺎ دﺧﺘﺮ ﺗﺎ را ﺑﺎ او ﻧﺎﻣﺰد ﻛﻨﻴﺪ او ﺑﺮاى ﻳﻚ ﮔﺮو ﺟﻨﺎﻳﺘﻜﺎران ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻛﺎر ﻣﻴﻜﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻧﻴﺮوﻣﻨﺪ‬ ‫اﺳﺖ وﻟﻰ دﺧﺘﺮ ﺷﻤﺎ ﻓﻘﻂ ‪ ١۵‬ﺳﺎﻟﻪ اﺳﺖ و ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ ﻧﺎﻣﺰد ﻧﺸﻮد‪ .‬ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﻪ ﺑﺮاى ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻇﺎﻟﻢ ﻣﻴﻜﻮﺷﺪ و ﻣﻴﺪاﻧﺪ ﻛﻪ ﻇﺎﻟﻢ اﺳﺖ از داﻳﺮه اﺳﻼم ﺧﺎرج‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺪﻳﺚ ﺷﺮﻳﻒ‪.‬‬ ‫وﻇﻴﻔﻪ‪ :‬ﻛﺪام ﻗﻮاﻧﻴﻦ وﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ دﺧﺘﺮ و ﻓﺎﻣﻴﻠﺶ را از ﻣﺮد ﺟﻨﺎﻳﺘﻜﺎر ﻧﺠﺎت ﻣﻴﺪﻫﺪ؟ ﻧﻈﺮﻳﺎت ﺧﻮد را ﺑﺎ اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪ ﮔﺎن در ﻣﻴﺎن ﺑﮕﺬارﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺼﻴﺮت و داﻧﺎﻳﻲ ﺷﻤﺎ ﺑﺮاي ﻳﻚ ﻋﺮوﺳﻰ ﻛﺎﻣﻞ ﭼﻰ اﺳﺖ؟ ﺷﻤﺎ از ﻛﺸﻮر ﻫﺎى دﻳﮕﺮ ﭼﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت دارﻳﺪ‪ ،‬و ﻳﺎ از ﺧﻮاﻧﺪن ﻣﺠﻠﻪ و ﺗﻤﺎﺷﺎ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن؟ در ﺑﺎره‬ ‫ﻋﺮوﺳﻰ ﺗﺎن ﻳﻜﺮوز ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎم ﻋﻤﺮ ﻫﻤﺎن ﻃﻮر زﻧﺪﮔﻰ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﻛﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮد و ﻛﻰ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺗﻤﺎم ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎ را ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻬﺪه ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫وﻇﻴﻔﻪ‪ :‬ﺑﺼﻴﺮت ﺷﻤﺎ ﺑﺮاى ﻳﻚ ﻋﺮوﺳﻰ ﻛﺎﻣﻞ در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﭼﻴﺴﺖ؟ ﻧﻈﺮ ﺗﺎن را ﺑﺎ دﻳﮕﺮ اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪه در ﻣﻴﺎن ﺑﮕﺬارﻳﺪ‪.‬‬ ‫اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ‪ ١٩١‬ﻛﺸﻮرﻳﺴﺖ ﻛﻪ اﻫﺪاف ﻫﺰاره ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ را اﻣﻀﺎ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ ﻳﻜﻰ از اﻳﻦ اﻫﺪاف ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از ﻛﺎﻫﺶ ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ ﻣﺎدران ﺗﺎ ﺳﻪ رﺑﻌﻪ‪ ،‬در‬ ‫ﺑﻴﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎى ‪.٢٠١۵ – ١٩٩۵‬‬ ‫وﻇﻴﻔﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﻳﻚ وﻟﺴﻮال ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺑﺮاى ﻛﺎﻫﺶ ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ ﻣﺎدران و اﻃﻔﺎل ﭼﻪ ﻛﺎرﻫﺎ را اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﻴﺪ داد‪ ،‬ﻧﻈﺮﻳﺎت ﺗﺎن را ﺑﺎ دﻳﮕﺮ اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪ‬ ‫ﮔﺎن در ﻣﻴﺎن ﺑﮕﺬارﻳﺪ‪.‬‬ ‫ازﺻﺪﻫﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻃﺮف زﻧﺎن در ﺑﺎره آزادى ﻋﺰل ﻫﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻚ ﺷﺨﺼﻰ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﺤﻤﺪ اﻟﻔﺎرﺳﻰ اﻳﻦ ﻋﺰﻟﻴﺎت را از ﺣﺮم ﺳﺮاى ﻣﺮاﻛﻮ ﺟﻤﻊ آورى ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻣﺮاﻛﻮ‬ ‫ﻳﻚ ﻛﺸﻮر ﻣﺴﻠﻤﺎن در اﻓﺮﻳﻘﺎ ﺷﻤﺎﻟﻰ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻳﻚ ﻏﺰل اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اى ﭘﺮﻧﺪه! اى ﭘﺮﻧﺪه‬ ‫ﺑﺮاى ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﺶ ﻳﻚ ﻗﻔﺲ اﺑﺮﻳﺸﻤﻰ ﺑﺴﺎزﻳﺪ‪.‬‬ ‫و ﻫﻴﭽﮕﺎه ﻓﻜﺮ ﻧﻜﻴﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺮواز ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﺑﮕﺬارﻳﺪ ﻛﻪ ﺧﻮدش رام ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﻨﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻓﺮﺻﺖ ﻣﻨﺎﺳﺖ ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ وﻗﺎر اززﻧﺪان رﻫﺎى ﻳﺎﺑﻨﺪ و ﻫﻴﭽﮕﺎه رام ﻧﺒﻮدﻧﺪ‪.‬‬ ‫وﻇﻴﻔﻪ‪ :‬ﻛﻠﻤﺎت را ﻳﻜﺠﺎ ﻛﻨﻴﺪ و از آن آﻫﻨﮓ ﺑﺴﺎزﻳﺪ ﺗﺎ ﻣﺎدران ﺑﻪ اﻃﻔﺎل ﺧﻮد زﻣﺰﻣﻪ ﻛﻨﺪ و آﻧﻬﺎ را ﺑﻴﺎﻣﻮزد ﻛﻪ ﺧﺸﻮﺗﻨﺖ ﻓﺎﻣﻴﻠﻰ درﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬آﻫﻨﮓ را ﺑﻪ‬ ‫اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎن زﻣﺰﻣﻪ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻳﻜﺮوز ﻣﺎدر ﺑﻪ ﭘﺴﺮ ﮔﻔﺖ ﺷﺎﮔﺮد ﺧﻮب ﺑﺎش ﺗﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺪرت وﻇﻴﻔﻪ ﻳﺎ ﻛﺎرى ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻰ‪ ،‬ﻣﻨﻈﻮر او اﻳﻦ ﺑﻮد ﺗﺎ ﻓﺮزﻧﺪش ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ و ﺷﻮﻫﺮش ﮔﻔﺘﻴﻨﻬﺎى‬ ‫اورا ﺷﻨﻴﺪ و ﺑﻪ ﻗﻬﺮ زﻳﺎد او را ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺸﺖ زد ﻛﻪ اﻻﺷﻪ اش ﺷﻜﺴﺖ‪ ،‬وﻟﻰ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ داﻛﺘﺮ ﻻﻳﻖ اﻻ ﺷﻪ او را دوﺑﺎر ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻧﻤﻮد‪.‬‬

‫‪116‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ هﻔﺘﻢ ‪ :‬ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬ ‫ﻳﻚ ﻣﺮد ﺧﻮب ﻣﺎدر ﺧﺎﻧﻪ را از ﻫﻤﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ دوﺳﺖ ﻣﻰ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫وﻇﻴﻔﻪ‪ :‬ﻓﺮض ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﭘﺪر و ﺷﻮﻫﺮ ﺑﺮادر زاده ﺷﻤﺎ اﺳﺖ و ﺷﻤﺎ ﻋﻤﻪ او ﻫﺴﺘﻴﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ اﻃﻤﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺮادر زاده ﺷﻤﺎ در آﻳﻨﺪه دﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ اﻋﻤﺎل ﻧﺰﻧﺪ‪ .‬ﻧﻈﺮﺗﺎن را ﺑﺎ دﻳﮕﺮ اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن در ﻣﻴﺎن‬ ‫ﺑﮕﺬارﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻓﻜﺮ ﻛﺮدن درﺑﺎره ﻳﻚ ﭼﻴﺰ‪ ،‬رﻫﻨﻤﺎى ﮔﺮوپ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ )) ازدواج اﻃﻔﺎل ﻣﻮاﻇﺒﺖ ﺿﻌﻴﻒ از ﻣﺎدران و ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺧﺎﻧﻮادﻛﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺘﻤﺎً ﭘﻪ ﭘﺎﻳﺎن رﺳﺪ(( زﻧﺎن‬ ‫ﺑﺪون آن ﻛﻪ ﺑﺸﺮﻣﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻛﻠﺘﻮر ﺧﺎﻧﻮادﮔﻰ را ﻛﻪ اﺳﺎس آن ﺑﺎ ﺣﻖ و ﻣﺴﻮﻟﻴﺖ ﺑﻨﺎ ﺑﺎﺷﺪ اﻳﺠﺎد ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺸﻮر ﻫﺎى دﻳﮕﺮ ﺗﺪاﺑﻴﺮ ﻣﺸﺎﺑﻪ را در ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫‪117‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ هﻔﺘﻢ ‪ :‬ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬

‫ﺟﻠﺴﻪ ﻫﻔﺘﻢ ‪ :‬ﻛﺸﻮر ﻣﺎ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬ ‫ﻓﻜﺮﻛﺮدن درﺑﺎره ﻧﻘﺶ ﻣﻦ درﺳﻴﺎﺳﺖ و زﻧﺪﮔﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ـ ﺑﺤﺚ وﻣﺬاﻛﺮات وﺗﻤﺮﻳﻨﺎت ﺑﺮاي ﻳﻚ ورﻛﺸﺎب‬ ‫ﻫﺪف ـ ﺗﺸﻮﻳﻖ زﻧﺎن ﺟﻬﺖ درﻳﺎﻓﺖ ازﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ زﻧﺪﮔﻲ روزﻣﺮه ﺷﺎن وﻧﻘﺶ ﺷﺎن درﭘﺮوﺳﻪ ﺳﻴﺎﺳﻲ‬ ‫وﻗﺖ ﻣﻮرد ﺿﺮورت ـ ﺣﺪاﻗﻞ ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ ﺣﺪ اﻛﺜﺮ دوﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﻣﻮاد ﻣﻮرد ﺿﺮورت ـ ﺟﺎي راﺣﺖ و آرام ﺑﺮاي ‪ ۶‬اﻟﻲ ‪ ١۵‬زن وﻣﻘﺪاري ﻏﺬا و ﻧﻮﺷﻴﺪﻧﻲ ﺑﺮاي رﻓﻊ ﺧﺴﺘﮕﻲ‬ ‫ﻫﺪاﻳﺎت‬ ‫اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن داﺧﻞ ﻣﻴﺸﻮﻧﺪ وﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺣﻠﻘﻮي ﺟﺎﻫﺎ ي ﺧﻮد را اﺧﺘﻴﺎر ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ‪ .‬رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ آﻧﻬﺎرااﺳﺘﻘﺒﺎل ﻧﻤﻮده ﻫﺪف وﻋﻨﻮان ﺟﻠﺴﻪ را ﺑﺮاي‬ ‫ﺷﺎن اراﺋﻪ ﻣﻴﻜﻨﺪ ‪ .‬اﻳﻦ آﺧﺮﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ورﻛﺸﺎب ا ﺳﺖ ‪.‬‬ ‫ﻣﺘﻦ را ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ ‪ .‬ﻓﻜﺮ ﻛﺮدن درﺑﺎره ﻧﻘﺶ زﻧﺎن درﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﻧﻘﺶ زﻧﺎن را درﺟﺎﻣﻌﻪ در دو ﻧﻮﺷﺘﻪ ذﻳﻞ از زﻧﺪﮔﻲ زﻧﺎن ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ‪.‬‬ ‫‪ . ١‬ﺑﻪ اﺳﺘﺜﻨﺎي آوردن آب و ﺷﺴﺘﻦ ﻟﺒﺎس ﻫﺎ ﺗﻤﺎم ﻛﺎرﻫﺎي ﺑﻴﺮون از ﻣﻨﺰل ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺮدان وﭘﺴﺮان اﺟﺮا ﻣﻴﮕﺮدد ‪ .‬از ﺟﺎﻧﺐ دﻳﮕﺮ زﻧﺎن درﻛﺎرﻫﺎي داﺧﻞ ﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﺷﻤﻮل آﺑﺎد ﻛﺮدن ﺧﺎﻧﻪ و ﻛﺎرﻫﺎي ﺗﺮﻣﻴﻤﺎﺗﻲ ﻣﺸﻐﻮل اﻧﺪ ‪ .‬درﺑﺴﻴﺎر ي از ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ زﻧﺎن داراي درازﺗﺮﻳﻦ روز ﻛﺎري ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ از ﺳﺎﻋﺖ ﭘﻨﺞ ﺻﺒﺢ اﻟﻲ ﻧﻪ‬ ‫ﺷﺐ دوام ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬زﻧﺎن ﻗﺒﻞ از ﻃﻠﻮع آﻓﺘﺎب روز را ﺑﺎﺗﻬﻴﻪ ﻧﻤﻮدن ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ ﺑﺮاي ﺷﻮﻫﺮان ﺷﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ وﻇﻴﻔﻪ ﻣﻲ روﻧﺪ آﻏﺎز ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ وﺑﻌﺪاً ﺣﻴﻮاﻧﺎت را ﻏﺬا‬ ‫ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ ‪ .‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً دو ﺳﺎﻋﺖ را در ﺑﺮ ﻣﻴﮕﻴﺮد ﺗﺎ ﺧﻤﻴﺮﻛﻨﻨﺪ وﻧﺎن ﺑﭙﺰﻧﺪ ‪ ،‬ﻟﺒﺎس اﻃﻔﺎل را ﺑﺸﻮﻳﻨﺪ واﻃﻔﺎل ﺧﻮرد ﻳﺎ ﻧﻮزاد را ﺣﻤﺎم دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از آن ﻧﺎن ﭼﺎﺷﺖ را‬ ‫ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪ .‬ﺑﻌﺪاز ﭘﺨﺘﻦ ﻏﺬاي ﺷﺐ وﺷﺴﺘﻦ ﻇﺮوف ﺑﺎﻻي ﺻﻨﺎﻳﻊ دﺳﺘﻲ ﻛﺎر ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬زﻧﺎن ﺟﻮان ﻛﺎرﻫﺎي ﻣﺸﻜﻞ ﺗﺮي را درﺧﺎﻧﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺣﻮﻳﻠﻲ را ﭘﺎك ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ و ﻛﻮدي را ﻛﻪ درآﻓﺘﺎب ﺧﺸﻚ ﻧﻤﻮده اﻧﺪ ﺟﻤﻊ آوري ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺗﺎ از آن ﺑﺤﻴﺚ ﻣﻮاد ﺳﻮﺧﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ اﮔﺮ اﻃﻔﺎل ﺑﺰرگ ﻧﺪاﺷﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ اﻳﻦ ﻛﺎر ﻫﺎ را ﺑﺮاي ﺷﺎن اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ ‪ ،‬زﻧﺎن ﺑﺮاي آوردن آب ﻧﻴﺰ ﻣﻲ روﻧﺪ ‪ .‬زﻧﺎن از راه ﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص ﻋﺒﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺮدان ﺟﻮان‬ ‫درﺟﺎﻣﻌﻪ ﻗﺮار ﻧﮕﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺮدان وﭘﺴﺮان ﻛﻼن اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﮔﺎه زﻧﺎن درﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺎي دورﺗﺮ از ﻣﻨﺰل وﻳﺎ ﺑﺮاي آوردن آب از ﭼﺸﻤﻪ ﻣﻲ روﻧﺪ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ روي ﺧﻮد را ﺑﭙﻮﺷﺎﻧﻨﺪ ‪ .‬ﻫﺮﮔﺎه ﻣﺮدان دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي ﻣﻼﻗﺎت ﻣﻲ آﻳﻨﺪ زﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ داراي ﺳﻦ ﻃﻔﻞ دار ﺷﺪن اﻧﺪ ﺧﻮد را از ﻧﻈﺮ ﻣﻬﻤﺎﻧﺎن ﻣﺮد ﭘﻨﻬﺎن ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ‪.‬‬ ‫ﻫﺮﮔﺎه زﻧﺎن ﻣﺠﺒﻮر ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﺻﺤﻲ ﺑﺮوﻧﺪ ﺷﻮﻫﺮان ﺷﺎن آﻧﻬﺎ را ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ وﻳﺎ ﻣﺮد دﻳﮕﺮي را از ﻓﺎﻣﻴﻞ ﭘﻴﺪا ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺑﺮود‪.‬‬ ‫‪ . ٢‬درﺳﺎل ﻫﺎي ﺑﻴﻦ ‪ ١٩٨٠‬و ‪ ١٩٩٠‬زﻧﺎن ﺑﻪ ﻣﺸﻐﻮﻟﻴﺖ ﺷﺎن درﺳﻴﺎﺳﺖ ﻫﺎي رﺳﻤﻲ وﭘﺴﺖ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ دوﻟﺘﻲ اداﻣﻪ دادﻧﺪ ‪ .‬ﮔﺮﭼﻪ در ﺷﻮراي‬ ‫وزﻳﺮان زﻧﻲ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ ‪ ،‬درﺳﺎل ‪ ١٩٨٩‬ﭘﻨﺞ زن درﺟﻠﺴﻪ ﻋﻮام وﻫﻤﭽﻨﺎن ﻣﻮﻗﻒ ﻫﺎ ي ﻣﻤﺘﺎز وﻣﻬﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ رﺋﻴﺲ ﺷﻮراي زﻧﺎن و ﺷﻒ ﺟﺮاﺣﻲ در ﺷﻔﺎﺧﺎﻧﻪ‬ ‫ﻧﻈﺎﻣﻲ را داﺷﺘﻨﺪ ‪ .‬دراﻳﻦ زﻣﺎن زﻧﺎن ﺑﺤﻴﺚ ﻣﻬﻤﺎن دار در ﺷﺮﻛﺖ ﻫﻮاﻳﻲ ﻣﻠﻲ وﺑﺤﻴﺚ ﻧﻄﺎق دررادﻳﻮ و ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮن ‪ ،‬ژورﻧﺎﻟﺴﺖ ‪ ،‬ﻓﻠﻤﺒﺮدار ‪ ،‬و درﭼﺎﭘﺨﺎﻧﻪ ﻫﺎ ي‬ ‫ﻛﺘﺐ درﺳﻲ ﻛﺎرﻣﻴﻜﺮدﻧﺪ ‪ .‬زﻧﺎن در اﻣﻨﻴﺖ ‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت ‪ ،‬درﻣﺎﻣﻮرﻳﺖ ﻫﺎي ﭘﻮﻟﻴﺲ ﻛﺎرﻧﻤﻮده ووﻇﺎﻳﻒ ﭘﺮاﺷﻮﺗﻴﺴﺖ و وﺗﺮﻧﺮ را ﻧﻴﺰﺑﻪ ﻋﻬﺪه داﺷﺘﻨﺪ ‪ .‬زﻧﺎن‬ ‫وﻣﺮدان درﻋﻴﻦ دﻓﺘﺮ ﻛﺎرﻣﻲ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ودرﻋﻴﻦ ﺳﺮوﻳﺲ ﺳﻔﺮ ﻣﻲ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ‪ .‬زﻧﺎن ﺑﻪ رﺳﺘﻮراﻧﺖ ﻫﺎ و ﺳﻴﻨﻤﺎﻣﻲ رﻓﺘﻨﺪ ‪ .‬ﺷﻮراي زﻧﺎن ﺧﺪﻣﺎت اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ را ﺗﻨﻈﻴﻢ‬ ‫ﻧﻤﻮده و زﻧﺎن را درآﻣﻮزش‪ ،‬ﺧﻮاﻧﺪن ‪ ،‬ﺗﻴﭗ ﻛﺮدن ‪ ،‬آراﻳﺶ ﻣﻮي و ﺧﻴﺎﻃﻲ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ‪ .‬آﻧﻬﺎ زﻧﺎن را از ﻃﺮﻳﻖ دادن ﻣﺸﻮره و ﻣﺬاﻛﺮات ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻲ‬ ‫ﻧﻤﻮدﻧﺪ ‪ .‬وزارت ﺻﺤﺖ ﻋﺎﻣﻪ ﭘﺮوﮔﺮام ﻫﺎ ي ﻣﺨﺼﻮص ﺑﺮاي وﻗﺎﻳﻪ اﻣﺮاض ‪ ،‬واﻛﺴﻴﻦ ﻧﻤﻮدن ‪ ،‬ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﺎ ﺷﻴﺮ ﻣﺎدر ورﻫﻨﻤﺎي ﺧﺎﻧﻮاده داﺷﺖ ‪.‬‬ ‫ﺳﻮاﻻت ﺑﺮاي ﺑﺤﺚ ﻓﻜﺮ ﻛﺮدن درﺑﺎره ﻧﻘﺶ زﻧﺎن در ﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺗﺸﺮﻳﺤﺎت ﻓﻮق را در ﺑﺎره زﻧﺎن اﻓﻐﺎن ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻴﺪﻫﺪ ‪ .‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﻋﻴﻦ زﻣﺎن درﺗﺎرﻳﺦ‪ .‬آﻳﺎ اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﺎ دﻳﺪن ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻔﺎوت ﻫﺎ ﻣﺘﻌﺠﺐ‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪه اﻧﺪ؟ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻢ زﻧﺎن درﻫﺮ دوﮔﺮوپ ﭼﻪ ﺑﻮده؟‬ ‫ﭼﻪ ﻣﺴﺎﻳﻠﻲ ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ داراي اﻫﻤﻴﺖ ﺑﻮده ا ﺳﺖ؟ ﭼﻄﻮر ﻗﺎدر ﺑﻮدﻧﺪ در ﺣﺎﻻت ﺷﺎن ﻧﻔﻮذ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ؟‬ ‫آﻳﺎ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮي ﺷﺎن ﻣﻮرد اﺣﺘﺮام ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ؟ ﺑﻪ ﻛﺪام ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻫﺎ زﻧﺎن درﻫﺮ دو ﮔﺮوپ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻛﺴﺐ ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت وﺣﻤﺎﻳﺖ وﺗﺒﺎدل ﻧﻈﺮ ﺑﻮدﻧﺪ در ﻧﻮﺷﺘﻪ دوم‬ ‫ﭼﻄﻮر زﻧﺎن ﺗﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﻛﺎرﻫﺎي ﺧﺎﻧﻪ را ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ درﺣﺎﻟﻴﻜﻪ در ﺑﻴﺮون وﻇﻴﻔﻪ داﺷﺘﻨﺪ؟ ﭼﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻘﺎم وارزش زﻧﺎن در ﻫﺮ دو ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻳﻜﺴﺎن ﺑﻮده‬ ‫وﻳﺎ زﻳﺎدي و ﻛﻤﻲ وﺟﻮد دارد؟‬ ‫ﻣﺘﻦ را ﺑﻪ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ ‪ .‬ﻣﻦ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻜﻨﻢ ؟‬ ‫درﻃﻮل ﺗﻤﺎ م ﺗﺎرﻳﺦ ﺧﺼﻮﺻﺎً درﺗﺎرﻳﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ زﻧﺎﻧﻲ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﺷﺠﺎع ‪ ،‬ﻣﺼﻤﻢ ﺑﻮده وﻋﻘﻴﺪه داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ ﺳﻬﻢ ﮔﻴﺮي ﺑﺎ اﻫﻤﻴﺖ درﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ .‬وآن ﻫﺎ راﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ‪ .‬از ﻣﻠﻜﻪ ﻫﺎ ي‬

‫‪118‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ هﻔﺘﻢ ‪ :‬ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺰر گ ‪ ،‬ﺷﺎﻋﺮان ‪ ،‬ﻋﺎﻟﻤﺎن ‪ ،‬ﻣﺤﻘﻴﻘﻴﻦ ‪ ،‬ﻣﻮزﻳﻚ داﻧﺎن ﺗﺎ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان وﻓﻌﺎﻟﻴﻦ زن وﺟﻮد داﺷﺘﻪ اﻧﺪ ﻛﻪ درﺟﻮاﻣﻊ ﺷﺎن ﺑﺎ ﻣﻮاﻧﻊ ﺑﺰرگ روﺑﺮو ﺷﺪه اﻧﺪ وﺗﺎ ﺛﻴﺮات‬ ‫دواﻣﺪار از ﺧﻮد ب ﺟﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻪ اﻧﺪ ‪.‬‬ ‫زﻧﺎن درﺳﺮاﺳﺮ ﺟﻬﺎن ﺑﺮاي ﺑﻬﺒﻮد ﺑﺨﺸﻴﺪن زﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮد ﺷﺎن و اﻃﺮاﻓﻴﺎن ﺷﺎن ﻛﺎر ﻛﺮده اﻧﺪ ‪ .‬در ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﻗﺒﻮل ﮔﺮدﻳﺪه ا ﺳﺖ ﻛﻪ زﻧﺎن وﻣﺮدان داراي‬ ‫ﺣﻘﻮق ﻣﺴﺎوي ‪ ،‬رﺧﺼﺘﻲ ﻫﺎي ﻣﺴﺎوي ﺑﺎ ﻣﻌﺎش‪ ،‬دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﺮاي ﺗﺤﺼﻴﻞ دراز ﻣﺪت ‪ ،‬درﺻﻮرت داﺷﺘﻦ اﻃﻔﺎل ﺧﻮرد رﺧﺼﺘﻲ ﻫﺎي ﻣﺴﺎوي ﺑﺮاي ﻣﺮاﻗﺒﺖ از‬ ‫آﻧﻬﺎ ‪ ،‬و داراي ﻋﻴﻦ ﺣﻘﻮق ﺗﻘﺎﻋﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬زﻧﺎن ﺣﻖ ﻣﻠﻜﻴﺖ داﺷﺘﻦ ‪ ،‬ﺣﻖ ﺧﺮﻳﺪ وﻓﺮوش وﺣﻖ ﺳﻔﺮ ﻧﻤﻮدن را ﺑﻪ ﻃﻮر آزاداﻧﻪ داﺷﺘﻪ و ﺑﻪ ﻫﺮ ﺷﻜﻠﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻪ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ‪ .‬ﺣﺘﻲ در ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﻴﺸﺘﺮ زﻧﺎن ﺧﻮاﻧﺪه ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ‪ .‬اﻃﻔﺎل ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻲ ﻣﻴﺮﻧﺪ وﺗﻌﺪاد ﻣﺤﺪودي از ﻣﺎدران دروﻗﺖ‬ ‫وﻻدت ﺟﺎن ﺧﻮد را از دﺳﺖ ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ و دوﻛﺘﻮران زﻳﺎد وﺟﻮد دارﻧﺪ ‪ .‬ﺗﻤﺎم اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات درﻛﻴﻔﻴﺖ زﻧﺪﮔﻲ آﻧﻬﺎ درﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﺎر ﻣﺘﺪاوم وﻣﺸﺘﺮك زﻧﺎن وﻣﺮدان‬ ‫دردوﻟﺖ ‪ ،‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ودر ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪه اﻧﺪ ‪.‬‬ ‫در داﺧﻞ وﺧﺎرج در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻧﻴﺰ زﻧﺎﻧﻲ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺗﻐﻴﺮ وﻋﺪا ﻟﺖ ﻣﺒﺎرزه ﻧﻤﻮده اﻧﺪ ‪ .‬از زﻧﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه درﺗﺎرﻳﺦ ﺗﺎﻣﺜﺎل ﻫﺎي اﺧﻴﺮ‪ .‬زﻧﺎﻧﻲ‬ ‫درﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ ﺑﻦ اﺷﺘﺮاك ﻧﻤﻮدﻧﺪ ‪ ،‬زﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ از وﻟﺴﻮاﻟﻲ ﻫﺎ درﻟﻮﻳﻪ ﺟﺮﮔﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ ،‬زﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ درﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﻣﺎﻣﻮرﻳﻦ دوﻟﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬در وزارت‬ ‫ﺻﺤﺖ ﻋﺎﻣﻪ و وزارت اﻣﻮر زﻧﺎن ﻛﺎر ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ‪ .‬زﻧﺎن ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت آﻣﺎدﮔﻲ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ و در ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ اﻳﻔﺎي وﻇﻴﻔﻪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎم اﻳﻦ زن ﻫﺎ‬ ‫ﻓﺮﺻﺖ ﺗﺒﺎرز اﺳﺘﻌﺪاد ﻫﺎ و ﻣﻬﺎرت ﻫﺎ ي ﺷﺎن را دراﻋﻤﺎر ﻣﺠﺪد اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن دارﻧﺪ ‪ .‬ﺑﻬﺮ ﺻﻮرت ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﮕﺮدد ﻛﻪ زﻧﺎن ﻋﺎدي ﻧﻴﺰ درﺗﺸﻜﻴﻞ ﺣﺎل وآﻳﻨﺪه‬ ‫ﺷﺎن ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ ‪ .‬ﭘﺮاﺑﻠﻢ ﻫﺎ ي اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﻪ زودي ﺣﻞ ﻧﻤﻲ ﮔﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺮدم اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺎﻳﺪ از ﺧﻮد ﺑﭙﺮﺳﻨﺪ‪ :‬ﻧﻘﺶ ﻣﻦ در ﻛﺸﻮر ﻣﺎ ﭼﻴﺴﺖ ؟ ﻫﺮ زن ﺑﺎﻳﺪ از‬ ‫ﺧﻮدش ﺑﭙﺮﺳﺪ ‪ :‬ﻣﻦ ﭼﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻢ ﺑﻜﻨﻢ ؟‬ ‫زﻧﺎن درﺗﻤﺎ م ﺟﻬﺎن ﺑﺤﻴﺚ ﻣﺎدارن ‪ ،‬دﺧﺘﺮان ‪ ،‬ﺧﻮاﻫﺮان ﻣﻮاﻇﺒﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﮔﺎن اﺻﻠﻲ درﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ .‬اﻃﻔﺎل را ﭘﺮورش ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻏﺬا ﻣﻲ ﭘﺰﻧﺪ و ﭘﺎك ﻛﺎري‬ ‫ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ ‪ .‬زﻧﺎن درد ﻫﺎي ﻓﺎﻣﻴﻞ را ﻋﻼج ﻣﻲ ﺑﺨﺸﻨﺪ و داﻧﺴﺘﻨﻲ ﻫﺎي ﺧﺎﻧﻪ را از ﻳﻚ ﻧﺴﻞ ﺑﻪ ﻧﺴﻞ دﻳﮕﺮ اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻴﺪﻫﻨﺪ ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از زﻧﺎن ﺣﺘﻲ در ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺴﻴﺎر‬ ‫ﻗﻮي اﻧﺪ‪ .‬از ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺒﺐ ﺷﻨﻴﺪن ﺻﺪاي ﻣﺎ دروﻗﺖ اﺗﺨﺎذ ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ درﺑﺎره آﻳﻨﺪه ﻛﺸﻮر ﻣﺎ ﺑﺴﻴﺎر داراي اﻫﻤﻴﺖ ا ﺳﺖ ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻛﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻳﻚ دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬زﻧﺎن ﻓﺮﺻﺖ اﻳﻦ را دارﻧﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﭼﻬﻞ وﭼﺎر ﻛﺸﻮر دﻳﮕﺮاﺳﻼﻣﻲ درﺟﻬﺎن ﺻﺪاي ﺷﺎن را در ﭘﺮوﺳﻪ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﻠﻨﺪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫دراﻳﻦ ﺟﺎ ﺧﻮب اﺳﺖ ﻛﻪ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺧﺰان ﺳﺎل ‪ ٢٠٠۴‬را ﺗﺬﻛﺮ داده وﺑﮕﻮﻳﺪ ﻛﻪ زﻧﺎن ﺑﺎدادن رأي دراﻧﺘﺨﺎﺑﺎت در ﺳﻄﺢ ﻣﻠﻲ ﻓﺮﺻﺖ ﺳﻬﻢ ﮔﻴﺮي در‬ ‫اﻋﻤﺎر ﻣﺠﺪد اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن را دارﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﺼﺮي ) اﺧﺘﻴﺎري ( ـ ﻫﺮ رأي ﻣﻨﻔﺮد ﺷﻤﺎر ﻣﻴﮕﺮدد‬ ‫دراﻳﻦ ﺗﻤﺮﻳﻦ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻳﻚ ﭘﻴﺎﻟﻪ را ﺑﺎﻻي ﻧﻌﻠﺒﻜﻲ ﻣﻲ ﮔﺬارد وﭘﻴﺎﻟﻪ را ﺗﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﻟﺐ آن از آب ﭘﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﻌﺪاً از اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻴﺨﻮاﻫﺪ ﺗﺎ ﻫﺮﻛﺪام‬ ‫ﻳﻚ ﻗﺎﺷﻖ ﭼﺎﻳﺨﻮري آب را درﭘﻴﺎﻟﻪ ﺑﺮﻳﺰد‪ .‬اﺷﺘﺮاك ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮاﻫﻨﺪ دﻳﺪ ﻛﻪ آب در ﭘﻴﺎﻟﻪ ﺑﺮاي ﻣﺪﺗﻲ ﺗﺎ ﻟﺐ ﭘﻴﺎﻟﻪ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ اﻣﺎ ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﻲ ﭘﻴﺎﻟﻪ از‬ ‫آب ﻟﺒﺮﻳﺰ ﮔﺮدﻳﺪه و در ﻧﻌﻠﺒﻜﻲ ﻣﻲ رﻳﺰد ‪.‬‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ‪ :‬ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ از اﻳﻦ ﺑﺎزي ﭼﻪ ﻣﻲ آﻣﻮزﻳﻢ ؟ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم آب در ﭘﻴﺎﻟﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻗﺎﺷﻖ ﭼﺎﻳﺨﻮري آب ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﻛﻪ آب از ﭘﻴﺎﻟﻪ ﺑﺮﻳﺰد‬ ‫و اﻳﻦ ﻳﻚ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﺰرگ اﺳﺖ ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ اوﻗﺎت زﻧﺎن اﺣﺴﺎس ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ اﺷﺘﺮاك آﻧﺎن در اﻧﺘﺨﺎﺑﺎت ﻓﺮق ﻧﺪاﺷﺘﻪ وﺑﺎﻋﺚ آوردن ﺗﻐﻴﻴﺮي ﻧﻤﻲ ﮔﺮدد ‪ .‬ﺧﺼﻮﺻﺎً‬ ‫وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻠﻴﻮن ﻫﺎ ﺷﺨﺺ دﻳﮕﺮ راي ﺑﺪﻫﻨﺪ ‪ .‬ﻓﻜﺮﻛﺮدن آﺳﺎن اﺳﺖ اﻣﺎ واﻗﻌﻴﺖ ﻧﺪارد ‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ اوﻗﺎت ﺗﻔﺎوت ﺑﻴﻦ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪ ﺑﺮﻧﺪه وﺑﺎزﻧﺪه ﻓﻘﻂ ﭼﻨﺪ راي‬ ‫ﻣﺤﺪود ا ﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﺎﻳﺪ اﻳﻦ راي از ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﻫﺮ راي ﻣﻨﻔﺮد ﺷﻤﺎر ﮔﺮدﻳﺪه وﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﻴﺮ ﻣﻴﮕﺮدد ‪.‬‬ ‫ﺗﺼﻮﻳﺮ را ﻧﺸﺎن دﻫﻴﺪ‬

‫ﭘﻨﺞ دﻟﻴﻞ ﺧﻮب‬

‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﺗﺼﻮﻳﺮ را در ﺻﻔﺤﻪ ‪ ٨٩‬ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ ‪ .‬درﺗﺼﻮﻳﺮ ﻳﻚ دﺳﺖ را ﺑﺎ ﭘﻨﺞ اﻧﮕﺸﺖ ودرﻛﻨﺎر ﻫﺮ اﻧﮕﺸﺖ ﻳﻚ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻛﻮﭼﻚ دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ‪.‬‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ از اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺗﺎدﺳﺖ ﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﺸﺖ ﺑﺎﻻ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﻌﺪاً از آن ﻫﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺗﺎ اﻧﮕﺸﺖ ﻫﺎي ﺧﻮد را ﻧﻈﺮ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﺎﻣﮕﺬاري آﻧﻬﺎ از ﻣﺸﺖ ﺑﻴﺮون آورﻧﺪ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻟﺴﺖ ذﻳﻞ‪ ،‬ﻣﺎﮔﻔﺘﻪ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﻢ ‪ :‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﺎ آﺳﺎﻧﻲ ﭘﻨﺞ دﻟﻴﻞ ﺧﻮب را درﺑﺎره ﺷﺮﻛﺖ زﻧﺎن درﺳﻴﺎﺳﺖ وﺟﺎﻣﻌﻪ‬ ‫ﻣﺪﻧﻲ ﺑﻴﺎد ﻣﻲ آورﻳﺪ‪.‬‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ ﺑﺰرگ ‪ :‬ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻧﮕﺸﺖ ﺑﺰرگ واﻧﮕﺸﺘﺎن زﻧﺎن وﻣﺮدان از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺘﻔﺎوت اﻧﺪ اﻣﺎ داراي ﻋﻴﻦ ارزش ﻣﻴﺒﺎﺷﻨﺪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ اﮔﺮ ﻫﻤﻪ ﺑﺎﻫﻢ‬ ‫ﻛﺎرﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪.‬‬

‫‪119‬‬

‫ﺟﻠﺴﻪ هﻔﺘﻢ ‪ :‬ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ ﺑﺰرگ ﺗﺎن ﺑﻴﺎد ﺷﻤﺎ ﻣﻲ آورد ﺗﺎ ﺻﺪاي زﻧﺎن در ﭘﺮوﺳﻪ ﻫﺎي ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﻠﻨﺪ ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ ﺷﻬﺎدت ـ اﻳﻦ اﻧﮕﺸﺖ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻣﺎﻣﻲ آورد ﻛﻪ در دﻳﻦ اﺳﻼم ﺣﻘﻮق و ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻫﺎﻳﻤﺴﺎوي دارﻳﻢ ‪ .‬ﻳﻚ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻣﻬﻢ ﺗﺼﻤﻴﻢ‬ ‫ﮔﻴﺮ ي در ﺑﺎره دوﻟﺖ ﻣﺎ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ وﺳﻄﻲ ‪ .‬اﻳﻦ اﻧﮕﺸﺖ از ﻫﻤﻪ دراز ﺗﺮ اﺳﺖ وراه را ﺑﺮاي آﻳﻨﺪه ورﺷﻦ ﺗﺮ دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ ‪ .‬اﺳﺘﻌﺪاد ﻫﺎي زﻧﺎن ﺑﺮاي‬ ‫ﺑﻬﺒﻮد ﺑﺨﺸﻴﺪن زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ ﺿﺮوري اﺳﺖ ‪ .‬زﻧﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﻛﺴﺎﻧﻲ راي دﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺑﻬﺘﺮﺷﺪن ﺣﺎﻻت دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻛﺎرﻧﻤﺎﻳﺪ‬ ‫وﺑﺮاي رﻓﻊ ﻣﺸﻜﻼت اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﻜﻮﺷﺪ ‪.‬‬ ‫اﻧﮕﺸﺖ ﺣﻠﻘﻪ ازدواج‪ .‬اﻳﻦ اﻧﮕﺸﺖ واﺑﺴﺘﮕﻲ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ را ﺑﻴﻦ زن وﻣﺮد ﻧﺸﺎن ﻣﻴﺪﻫﺪ وﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ از ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ‪ .‬اﻧﮕﺸﺖ ﻣﺬﻛﻮر ﺑﻴﺎد زﻧﺎن‬ ‫ﻣﻲ آورد ﺗﺎ ﺑﺮاي ﺣﻘﻮق‬ ‫ﺑﺸﺮي ﺷﺎن ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺘﻪ و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﺎﻧﻮن را دراﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن اﻧﻜﺸﺎف دﻫﻨﺪ‬ ‫‪ .‬اﻧﮕﺸﺖ ﻛﻮﭼﻚ ‪ .‬اﻳﻦ اﻧﮕﺸﺖ اﻃﻔﺎل راﺑﻴﺎد ﻣﺎ ﻣﻲ آورد ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺷﺨﺼﻲ ﻛﻪ دوﻟﺖ را اداره ﻣﻲ ﻛﻨﺪ وﺑﺮاي ﺷﻤﺎ وﻓﺎﻣﻴﻞ ﺗﺎن ﺗﺼﺎﻣﻴﻢ‬ ‫اﺗﺨﺎذ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻋﻼﻗﻪ دارﻳﺪ‪ .‬ﻫﺮ زن ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮدش ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ اﻋﻤﺎر ﻣﺠﺪد اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﭼﻘﺪر ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ دارد‪ ،‬اﻣﺎ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ‬ ‫ﻛﻮﺷﺶ ﺗﺤﻔﻪ اي ﺑﺮاي ﻧﺴﻞ آﻳﻨﺪه ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬ ‫رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ اﻳﻦ ﺗﻤﺮﻳﻦ را ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ﺗﻜﺮار ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ اﻋﻀﺎي ﮔﺮوپ را ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﺪ آن راﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺴﭙﺎرﻧﺪ ‪.‬‬ ‫ﻓﻜﺮ ﻛﺮدن درﺑﺎره ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع ‪ :‬ﻛﺸﻮرﻣﺎ ـ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬ ‫ﺑﺮاي اﻋﻼم ﺧﺘﻢ ﺟﻠﺴﻪ رﻫﻨﻤﺎي ﮔﺮوپ ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﺑﮕﻮﻳﺪ ‪ "،‬ﺑﻌﺪ از ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺪن دراﻳﻦ ورﻛﺸﺎب ﺷﺎﻳﺪ ﺷﻤﺎ اﻟﻬﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﺼﻪ ﮔﺮﻓﺘﻦ درزﻧﺪﮔﻲ‬ ‫اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ‪ ،‬ﺑﺎﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﺑﺎ اﺟﺘﻤﺎﻋﺎت دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﺑﺎﺷﺮﻛﺖ ﻧﻤﻮدن درﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ ‪ ،‬ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﺎﻧﻮن وﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮ ‪ ،‬وﺑﺎ ﺑﻮدن ﻣﺜﺎل ﺧﻮب ﺑﺮاي دﻳﮕﺮان‬ ‫رول ﻓﻌﺎل دراﻋﻤﺎر ﻣﺠﺪد اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ‪.‬‬ ‫اﻳﻦ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻧﻮع ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻴﺪ وﻳﺎ ﭼﻘﺪر ﻓﻌﺎل ﻫﺴﺘﻴﺪ ‪ .‬ﺷﻤﺎ ﻣﻴﺘﻮاﻧﻴﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﻴﺪ وﻳﺎ اﺻﻼً ﻫﻴﭻ ﺳﻬﻢ ﻧﮕﻴﺮﻳﺪ اﻣﺎ‬ ‫اﻳﻦ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻤﺎاز ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺧﻮد آﮔﺎﻫﻲ دارﻳﺪ‪ .‬ﻓﺮق ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﺪام راه را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ ﺑﺮاي ﺧﻮﺑﻲ ﻳﺎﺑﺪي ـ درﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ دﻳﻤﻮﻛﺮاﺳﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﺑﺎ‬ ‫ﺷﻤﺎ ﺳﺖ‪.‬‬ ‫از اﺷﺘﺮاك ﺗﺎن در ورﻛﺸﺎب ﻫﺎ ﺗﺸﻜﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ‪ .‬اﮔﺮ آﻧﻬﺎ را ﻣﻔﻴﺪ ﻳﺎ ﻓﺘﻴﺪ ﻟﻄﻔﺎً ﻛﺴﺎﻧﻲ را ﻛﻪ ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻴﺪ درﺗﺠﺎرب ﺗﺎن ﺷﺮﻳﻚ ﺳﺎزﻳﺪ ‪.‬‬

‫‪120‬‬

‫اﻇﻬﺎر اﻣﺘﻨﺎن‬ ‫ﻛﺸﻮرﻣﺎ ـ ﻧﻘﺶ ﻣﻦ‬ ‫ﻳﻚ اﺑﺘﻜﺎر ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﺮاي ﺷﻤﻮﻟﻴﺖ‬ ‫زﻧﺎن درﺳﻴﺎﺳﺖ وﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺘﺮﻗﻲ ‪.‬‬ ‫ﭼﺎپ دوم اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺗﻮﺳﻂ زﻧﺎن ﺑﺪون ﺳﺮ ﺣﺪ ﺗﻬﻴﻪ‬ ‫ﮔﺮدﻳﺪه وﻫﺪف آن ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺑﺨﺸﻴﺪن زﻧﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎ در ﭘﺮوﺳﻪ ﻫﺎي ﺳﻴﺎﺳﻲ واﻋﻤﺎر ﻣﺠﺪد اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺣﺼﻪ‬ ‫ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ‪.‬اﻳﻦ ﻛﺘﺎب ﺑﺎ اﻣﺪاد ﻣﺎﻟﻲ دﻓﺘﺮ ﻛﻤﻚ ﻫﺎي ﻧﺸﺮاﺗﻲ ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ﺑﺮاي اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﻪ ﻧﺸﺮ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﭼﺎپ دوم ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎَ ﺗﺤﺖ اواﻣﺮ دﻛﺘﻮر ﻣﺴﻌﻮده ﺟﻼل وزﻳﺮ اﻣﻮر زﻧﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺘﺎب ﻫﺬا ﺑﺎ ﺗﺸﺮﻳﻚ ﻣﺴﺎﻋﻲ ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ودﻳﮕﺮ‬ ‫ﻣﺆﺳﺴﺎت ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ درﺳﺮاﺳﺮ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ‪.‬‬ ‫دﻓﺘﺮ زﻧﺎن ﺑﺪون ﺳﺮﺣﺪ از ﻫﻤﻜﺎري اﻓﺮاد وﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ذﻳﻞ در ﭘﺮوژه اﻇﻬﺎر اﻣﺘﻨﺎن ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪.‬‬

‫ﭘﻮران ﻣﻴﺮﻳﻨﺪي اﺳﻜﻦ‬ ‫ﺑﻮﭘﻴﺮي ﻫﺎﮔﺮدون ﺗﺎﻛﻮر‬ ‫آﺻﻴﻒ ﻧﻈﺮي‬ ‫ﺷﻤﺲ اﻟﺮﺣﻤﻦ داودزي‬ ‫ﺷﻮﻛﺖ ﺷﻔﺎ‬ ‫ﻧﺪا ﺷﻔﺎ‬ ‫ﻋﺒﺪاﻟﻘﺪر ﻗﻠﺖ وال‬ ‫ﺳﻠﻄﺎن ﻣﺤﻤﺪ‬ ‫ﺳﺎرا ﻣﻚ ﻫﮓ‬ ‫ﺗﻮﻧﺎ اوﻳﺘﺮ‬

‫ﭘﺎول ﮔﺮﻧﻴﻚ آﻣﺮ ﭘﺮوﮔﺮام ﻫﺎ واﻧﻜﺸﺎف ﭘﺮﺳﻮﻧﻞ ﻛﺎﺑﻞ‬ ‫ﻧﻮرﻳﻪ ﻳﺤﻴﻲ ﭘﻮر ‪ ،‬وزارت زﻧﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬ ‫ﻣﺎرﺗﻴﻨﺎ ﻫﻴﻨﺪﻟﺮ‪ ،‬زﻧﺎن ﺑﺪون ﺳﺮﺣﺪ اﺗﺮﻳﺶ‬ ‫اﻟﻴﺰا ﺑﺪ ﻛﺎﺳﺒﺎﻳﺮ ‪ ،‬زﻧﺎن ﺑﺪون ﺳﺮﺣﺪ اﺗﺮﻳﺶ‬ ‫دﻛﺘﻮر ﻣﺎﻳﻜﻞ ﭘﻮﻫﻠﻲ ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺑﺮﻟﻴﻦ آﻟﻤﺎن‬ ‫ﭘﺎﻟﻴﻦ دﻳﻮن ‪ ،‬ﻳﻮﻧﺎﻣﺎ ﻣﺎﻫﺮ ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت ﻣﻠﻜﻲ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬ ‫داﻛﺘﺮ ﺳﻮﺳﺎن ﺷﻤﻴﺪي ‪ ،‬ﺻﻠﺢ ﺳﻮﻳﺲ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬ ‫ﺑﻴﺖ ﻫﻮ ﭘﺮ‪ ،‬ﺑﻲ ﺑﻲ ﺳﻲ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎ‬

‫ﺑﺨﺎﻃﺮ از دﻳﺎد درﺑﺎره اﻧﺠﻤﻦ ﻣﺎ ‪:‬‬ ‫اﺗﺮﻳﺶ وﻳﺎﻧﺎ‬ ‫‪Salzgries 19/21, A-1010 Vienna, Austria‬‬ ‫ﺗﻴﻠﻔﻮن‪+43 1 533 45 51 :‬‬ ‫ﻓﻜﺲ‪+43 1 533 45 52 :‬‬ ‫‪www.frauen-ohne-grenzen.org • email: office@frauen-ohne-grenzen.org‬‬ ‫‪www.women-without-borders.org • email: office@women-without-borders.org‬‬ ‫‪121‬‬ ‫ﺣﺴﺎب ﺑﺎﻧﻜﻲ‪BLZ: 12000, account no.: 52085 371 101, BACA :‬‬

‫وزارت اﻣﻮر زﻧﺎن ﻣﻬﺪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺳﻴﺎﺳﻲ‪ ،‬اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪ ،‬ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ زﻧﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‬ ‫وزارت اﻣﻮر زﻧﺎن ﺑﻪ رﻫﺒﺮي ﻣﺤﺘﺮﻣﻪ داﻛﺘﺮ ﺣﺒﻴﺒﻪ »ﺳﺮاﺑﻲ« وزﻳﺮ اﻣﻮر زﻧﺎن ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﻟﻮﻳﻪ ﺟﺮﮔﻪ اﺿﻄﺮاري ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﻤﺖ ﻣﻨﺼﻮب ﮔﺮدﻳﺪه اﻧﺪ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ دارد‪ .‬اﻳﺸﺎن ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻛﺎري و ﺗﺠﺎرب زﻧﺪﮔﻲ و ﻫﻤﺪردي ﺑﺎ زﻧﺎن‪ ،‬ﻣﻨﺤﻴﺚ ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻢ ﺑﺎ درد و ﺣﺴﺎس در ﻗﺴﻤﺖ و ﻣﺼﺎﺋﺐ زﻧﺎن‬ ‫اﻓﻐﺎن‪ ،‬ﻫﻤﻴﺸﻪ در آرزوي آن ﺑﻮده اﻧﺪ ﻛﻪ روزي زﻧﺎن اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ازﻳﻦ درد ﻫﺎ و رﻧﺞ ﻫﺎ رﻫﺎﻳﻲ ﻳﺎﺑﻨﺪ و ﻣﺎﻧﻨﺪ اﻧﺴﺎن ﻫﺎي آزاد‪ ،‬ﺑﺎ ﺣﻘﻮق ﺑﺸﺮي و‬ ‫اﻧﺴﺎﻧﻲ در ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ دﻣﻮﻛﺮاﺗﻴﻚ زﻧﺪﮔﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ .‬ازﻳﻨﺮو‪،‬‬ ‫از ﻫﻤﺎن آﻏﺎز ﻛﺎر ﺧﻮد ﺑﻪ ﺻﻔﺖ وزﻳﺮ اﻣﻮر زﻧﺎن ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬ ‫ﻫﺎي ﻣﺜﻤﺮي در زﻣﻴﻨﻪ اﻧﺠﺎم داده و از ﻫﺮ زﻣﻴﻨﻪ اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﻛﺮده و اﻣﻜﺎﻧﺎت را ﺑﻜﺎر ﺑﺮده اﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﻬﺖ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺠﺎرب دﻳﮕﺮان و ﺗﺒﺎدل ﻧﻈﺮ در‬ ‫ﻛﻨﻔﺮاﻧﺴﻬﺎي ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﻛﻪ در ﻣﻮرد ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت زﻧﺎن در‬ ‫دو ﺳﺎل اﺧﻴﺮ ﺑﺴﻮﻳﻪ ﻋﺎﻟﻲ ﺗﺪوﻳﺮ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺷﺘﺮاك ﻧﻤﻮده‬ ‫ﺑﻤﻤﺎﻟﻚ ﺳﻮﻳﺲ‪ ،‬اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن‪ ،‬اﻣﺮﻳﻜﺎ‪ ،‬ﺑﻠﮋﻳﻚ‪ ،‬ﺟﺎﭘﺎن‪ ،‬اﻳﺮان‬ ‫ﻓﺮاﻧﺴﻪ و ﺟﺮﻣﻨﻲ ﺳﻔﺮ ﻫﺎﻳﻲ داﺷﺘﻪ اﻧﺪ و ﻫﻢ ﺟﻬﺖ ﻛﺴﺐ‬ ‫ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت از وﺿﻊ زﻧﺎن در ﻛﺸﻮر ﺑﺎ وﺟﻮد ﻣﺸﻜﻼت‬ ‫ﺑﻮﻻﻳﺎت ﻓﺮاه‪ ،‬ﻧﻴﻤﺮوز‪ ،‬ﻫﺮات‪ ،‬ﻏﺰﻧﻲ‪ ،‬ﺑﻐﻼن‪ ،‬ﭘﺮوان‪ ،‬ﻣﺰار‬ ‫ﺷﺮﻳﻒ‪ ،‬ﺟﻼل آﺑﺎد و ﺑﺎﻣﻴﺎن ﺳﻔﺮ ﻛﺮده اﻧﺪ‪ .‬رﻳﺎﺳﺖ ﻫﺎي اﻣﻮر زﻧﺎن در وﻻﻳﺎت ﻓﻌﺎل ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬در ﺗﻤﺎم وﻻﻳﺎت اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن رﻳﺎﺳﺖ ﻫﺎي اﻣﻮر‬ ‫زﻧﺎن و ﻣﺮاﻛﺰ اﻧﻜﺸﺎﻓﻲ ﻓﻌﺎل ﮔﺮدﻳﺪه و در اﻧﻜﺸﺎف اﻧﺪ‪.‬‬ ‫در ﻣﺮﻛﺰ ﺑﺨﺎﻃﺮ رﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻪ وﺿﻊ زﻧﺎن و دﺧﺘﺮان ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﺎ وزارت ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ و ادارات دوﻟﺘﻲ و ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ ﻗﺎﻳﻢ ﻧﻤﻮده و وزارت اﻣﻮر‬ ‫زﻧﺎن اﻛﻨﻮن ﺑﻪ ﺣﻴﺚ ﻣﺮﺟﻊ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي و رﻫﺒﺮي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻣﻮر زﻧﺎن در ﻛﺸﻮر و ﻣﺮﺟﻊ زﻧﺎن در ﺻﻮرت ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺸﻜﻼت‬ ‫ﺗﺒﺪﻳﻞ ﮔﺮدﻳﺪه‪ .‬از ﻃﺮﻳﻖ رﻳﺎﺳﺖ ﻫﺎي ﺣﻘﻮق‪ ،‬ﻣﻌﺎرف‪ ،‬آﻣﻮزش و ﺗﺒﻠﻴﻎ و ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎد زﻧﺎن‪ ،‬ﺻﺤﺖ ﺑﻪ زﻧﺎن رﺳﻴﺪﮔﻲ ﻣﻴﻜﻨﺪ‪ .‬ﭘﻼن ﻫﺎ و ﭘﺮوژه‬ ‫ﻫﺎي ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻲ‪ ،‬آﻣﻮزﺷﻲ و ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻫﺎي ﻛﺎري و ﻛﺎرﻳﺎﺑﻲ و دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺎت اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ )ﺗﻌﻠﻴﻢ و ﺗﺮﺑﻴﻪ و ﺻﺤﺖ( ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎري وزارت ﻫﺎ‬ ‫و ادارات ﻣﺮﺑﻮط و ﻣﻮﺳﺴﺎت ﻏﻴﺮ دوﻟﺘﻲ ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ زﻧﺎن ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ دارﻧﺪ‪ ،‬روي دﺳﺖ دارد‪ .‬در ﺗﺪوﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ و ﺗﺪوﻳﺮ ﻟﻮﻳﻪ ﺟﺮﮔﺔ ﻗﺎﻧﻮن‬ ‫اﺳﺎﺳﻲ ﻧﻘﺶ ﻣﻮﺛﺮي در ﻣﻮرد ﺣﻘﻮق و اﺷﺘﺮاك زﻧﺎن ﺑﺎزي ﻧﻤﻮده اﺳﺖ و در ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻣﻮاد ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﻲ در ﻣﻮرد زﻧﺎن ﺑﺬل ﻣﺴﺎﻋﻲ ﻣﻴﻨﻤﺎﻳﺪ‪ .‬و‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﺎن وزارت اﻣﻮر زﻧﺎن ﻧﻘﺶ ارزﺷﻤﻨﺪ و ﻓﻌﺎل در ﭘﺮوﺳﻪ ﺛﺒﺖ ﻧﺎم رأي دﻫﻨﺪه ﮔﺎن ﺑﺮاي رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮري داﺷﺘﻪ و دارد‪ .‬وزارت اﻣﻮر زﻧﺎن‬ ‫ﺑﻤﺜﺎﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ آﻣﻮزﺷﻲ ﺟﻨﺪر و ﮔﺴﺘﺮش ﺟﻨﺪر ﭘﺮوﮔﺮام ﻫﺎي وﻳﮋه اي را ﺗﺪرﻳﺲ ﻧﻤﻮده و در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺟﻨﺪر ﻧﻘﺶ ﻓﻌﺎل دارد‪ .‬وزارت اﻣﻮر زﻧﺎن ﺑﻤﺜﺎﺑﻪ‬ ‫ﺷﺒﻜﻪ ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﻴﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ و دوﻟﺖ ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﻲ را دارد‪ .‬و ﻫﻤﻮاره ﺗﻼش ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ و دوﻟﺖ در ﺗﻔﺎﻫﻢ ﺑﺎ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺑﺮاي‬ ‫ارﺗﻘﺎي ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻫﺎي ﻛﺎري زﻧﺎن ﮔﺎم ﺑﮕﺬارﻧﺪ‪.‬‬

‫‪122‬‬

‫درﺑﺎره زﻧﺎن ﺑﺪون ﺳﺮﺣﺪ ‪:‬‬ ‫زﻧﺎن ﺑﺪون ﺳﺮﺣﺪ ﻳﻚ اﻧﺠﻤﻦ ﻣﺪاﻓﻊ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﺮاي زﻧﺎن در ﺳﻴﺎﺳﺖ وﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﻧﻲ دراﻃﺮﻳﺶ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬زﻧﺎن ﺑﺪون ﺳﺮﺣﺪ ﺣﺎﻣﻲ زﻧﺎن در ﺟﻬﺎن ﺑﻮده‬ ‫وﻛﻮﺷﺶ ﻣﻴﻨﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ زﻧﺎن در ﺗﻤﺎم ﺳﻄﻮح ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎن ﻳﻚ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺳﻬﻢ زﻧﺎن را درﺟﻮاﻣﻊ ارﺗﻘﺎء داده واﺳﺘﻌﺪاد‬ ‫ﺷﺎن را درزﻧﺪﮔﻲ روزﻣﺮه اﻧﻜﺸﺎف ﻣﻴﺪﻫﻴﻢ ‪.‬‬ ‫زﻧﺎن ﺑﺪون ﺳﺮﺣﺪ ﻃﺮﻓﺪار ﺣﻞ ﻛﺎﻧﻔﻠﻴﻜﺖ ﻫﺎ ) ﻧﺰاع ( ﺑﻄﻮر ﺻﻠﺢ آﻣﻴﺰ وﻏﻴﺮ ﺧﺸﻦ در ﺗﻤﺎم ﻛﺸﻮرﻫﺎي ﻛﻪ در ﺣﺎل اﻧﺘﻘﺎل اﺣﻴﺎي ﻣﺠﺪد اﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ زﻧﺎن ﺑﺪون ﺳﺮﺣﺪ‬ ‫ﻳﻚ آﻳﻨﺪه ﺑﺪون ﺗﺮس ‪ ،‬ﻓﺮوﭘﺎﺷﻲ ووﺣﺸﺖ را ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ ‪ ،‬از ﻃﺮﻳﻖ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺟﻬﺎﻧﻲ ‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺑﺎ ﻫﺪف ‪ ،‬ﭘﺮوژه ﻫﺎي ﻧﻤﻮﻧﻪ واﻳﺠﺎد اﻳﻠﻴﺎﻧﺲ ﻫﺎ ﺑﺎ اﻧﺠﻤﻦ‬ ‫ﻫﺎي ﻛﻤﻜﻲ ﺑﻴﻦ اﻟﻤﻠﻠﻲ زﻧﺎن را ﺑﻄﺮف ﻳﻚ ﺗﻐﻴﺮ ﻣﺜﺒﺖ راﻫﻨﻤﺎي ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ‪.‬‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎي زﻧﺎن ﺑﺪون ﺳﺮﺣﺪ در اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﻄﻮر ﻣﺘﺪاول ﻋﺒﺎرت اﻧﺪ از ‪ :‬ﻣﺮﻛﺰ زﻧﺎن در ﻧﻴﻤﺮوز ‪ ،‬ورزش ﺑﺎﺳﻜﻴﺘﺒﺎل ﺑﺮاي دﺧﺘﺮان در ﻛﺎﺑﻞ وﻛﺘﺎب ) ﻛﺸﻮر ﻣﺎ‬ ‫ﻧﻘﺶ ﻣﻦ ( وﺗﺪوﻳﺮ ورﻛﺸﺎب ﻫﺎ در ﺳﺮاﺳﺮ ﻛﺸﻮر ‪.‬‬

‫‪123‬‬

‫‪© Women without Borders 2005‬‬