U N I T E D W E P L AY, U N I T E D W E W I N :
Ke n n a r a h a n d b ó k HAGNÝTAR AÐFERÐIR TIL AÐ ÞJÁLFA OG KENNA FÉLAGSLEGA FÆRNI OG SKÓLA ÁN AÐGREININGAR Í GEGNUM ÍÞRÓTTIR OG AÐRA ÚTIVIST
Stefnumótandi samstarf um menntun – KA2
2015 - 2017
DEVELOPING SOCIAL SKILLS AND INCLUSIVE EDUCATION THROUGH SPORT AND OUTDOOR ACTIVITIES
h t t p s : / / tw i n s p a c e. e tw i n n i n g . n e t / 111 8 7 / h o m e
CONTENTS / CONTENUTO / CONTENIDO / EFNI / TURINYS / CUPRINS / СЪДЪРЖАНИЕ / IÇERIK
SPORTS AND OUTDOOR ACTIVITIES FOR A BETTER WORLD
SPORT E ATTIVITÀ ALL'APERTO PER UN MONDO MIGLIORE
DAHA İYİ BİR DÜNYA İÇİN SPOR VE AÇIK HAVA ETKNİLİKLERİ
СПОРТ И ДЕЙНОСТИ НА ОТКРИТО ЗА ПО-ДОБРО CBЯT
SPORT ȘI ACTIVITĂȚI ÎN AER LIBER PENTRU O LUME MAI BUNĂ
ACTIVIDADES DEPORTIVAS Y EXTERIORES PARA UN MUNDO MEJOR
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM
SPORTAS IR UŽSIĖMIMAI LAUKE KURIANT GERESNĮ PASAULĮ
2
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM
h t t ps : / / tw i n s p ac e . e tw i n ni n g. ne t / 111 8 7 / h om e
STEFNUMÓTANDI SAMSTARF UM MENNTUN 2015 - 2017
3
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM
Lönd, skólar og tengiliðir sem tóku þátt í verkefninu Erasmus+ KA2: “United we play, United we win: Developing Social Skills and Inclusive Education through Sport and Outdoor Activities”
Númer verkefnisins: 2015-1-IT02-KA219-014752_1
4
Staða
Nafn
Eftirnafn
Skóli/ Land
Aðan tengiliður
Anna Rita
Farina
Istituto Comprensivo Monte Rosello Basso, Sassari, Italy
Tengiliður
Mehmet
Durmus
Cakilli Sehit Kasim Poyraz Ortaokulu, Neshvir, Turkey
Tengiliður
Krasimira
Ivanova
Secondary school”Kostantin Velichkov” Plovodiv, Bulgaria
Tengiliður
Dan
Popescu
Scoala Gimnaziala Magura, Buzau, Romania
Tengiliður
Maria Teresa
Villanueva
Institut Bernat el Ferrer, Molins de Rei, Spain
Tengiliður
Gudridur
Sigurdardottir
Glerárskóli, Akureyri, Iceland
Tengiliður
Vaida
Sarkauskiene
Katyciai Basic School of Silute Region, Lithuania
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM
5
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - TABLE OF CONTENTS -
INNGANGUR, LÝSING Á VERKEFNINU
7
HLUTI I: STAÐBUNDNIR LEIKIR OG ÖNNUR ÚTIVIST FRÁ ÞÁTTTÖKULÖNDUNUM: BÚLGARÍU, ÍSLANDI, ÍTALÍU, LITHÁEN, RÚMENÍU, SPÁNI OG TYRKLANDI
13
HLUTI ii: HAGNÝTAR AÐFERÐIR TIL AÐ ÞJÁLFA OG KENNA FÉLAGSLEGA FÆRNI OG SKÓLA ÁN AÐGREININGAR Í GEGNUM ÍÞRÓTTIR OG AÐRA ÚTIVIST
57
EFNI SEM ÞRÓAÐ VAR OG NOTAÐ VIÐ GERÐ VERKEFNISINS
6
110
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM
h t t p s : / / t w i n s p a c e . e t w i n n i n g . n e t / 111 8 7 / h o m e
Inngangur Handbókin er ætluð sem kynning á Erasmus + verkefninu "United we play, united we win: þróun á félagslegri hæfni og skóla án aðgreiningar í gegnum íþróttir og aðra útivist“. Verkefnið var unnið á tveimur árum í gegnum samstarf sjö skóla frá Búlgaríu, Íslandi, Ítalíu, Litháen, Rúmeníu, Spáni og Tyrklandi.
ATHUGIÐ !!! Innihald og yfirferð á þessari handbók er á ábyrgð skólanna sem tóku þátt í verkefninu með leiðsögn frá Istituto Comprensivo Monte Rossello Basso, samstarfsaðila verkefnisins. Verkefnið var kostað af Erasmus+ verkefni Evrópusambandsins. Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins og landsskrifstofa bera þó enga ábyrgð á því hvað gert er við þær upplýsingar sem hér eru að finna.
7
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM
Sem reyndir kennarar áttuðum við okkur á því að nemendur á aldrinum 10-14 ára, voru hægt og rólega að missa áhugann á því að læra. Ástæðurnar geta meðal annars verið aldurinn, þar sem miklar líkamlegar breytingar eru að eiga sér stað á þessum aldri; ópersónulegt eðli kennslunnar getur orðið til þess að hvatningin til náms minnkar enda er kennslan ekki endilega í samræmi við þarfir hvers einstaklings. Sumir þurfa friðsælt og slakandi umhverfi og þá sérstaklega heima fyrir. Afleiðingarnar geta
meðal
annars
orðið
þær
að
nemendur sem eiga erfitt með nám eða eru með einhverjar sérþarfir, hætta í skóla. Eftir að hafa komist að þessari niðurstöðu ákváðum við að til þess að hjálpa nemendum
á
þessum
viðkvæma
tímapunkti, þurfum við sem kennarar og leiðbeinendur, að veita þeim jákvætt og öruggt umhverfi í skólanum auk verkefna við hæfi. Þetta má meðal annars gera í gegnum
íþróttir
og
aðra
afþreyingu
utandyra. Með þessu verkefni reynum við að sameina skóla í því að kenna nemendum
um heilbrigðan lífstíl, félagslega færni, erlend tungumál og upplýsingatækni.
8
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM
Einnig reynum við virkja nemendur mér sérþafir og koma í veg fyrir að nemendur hætti of snemma í skóla, með því að tryggja
að
námsumhverfið
styðji
við
nemendur og að þeir hafi gaman að náminu. Eitt
að
helstu
vandamálunum
sem
kennarar lenda í er að hvetja nemendur og að sjá til þess að kennslustundin sé lifandi og styðji við þarfir allra nemenda. Annað stórt vandamál í samfélaginu er að menntakerfið er að einhverju leiti of íhaldsamt og fá því ekki allir nám við hæfi. Til þess að barn geti tekið fyrsta skrefið sem sjálfstæður einstaklingur þarf það að búa yfir einhvers konar félagslegri hæfni sem því miður er ekki alltaf lögð nógu mikil áhersla á í skólum. Kennslu á lífið og persónuleg þróun er oft vanmetin
og því ekki tekin inní námskár og jafnvel ekki talin nauðsynlegur partur af menntun nemenda. Það sem meira er, er að útskrifaðir nemendur hafa oft ekki skýra mynda af því hvaða eiginleikum þeir búa yfir og hverjir þeirra veikleikar og sterku hliðar eru.
9
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM
Eitt af markmiðum verkefnisins er
að
veita
kennurum
og
nemendum aðstoð við að leysa eitthvað af þeim vandamálum sem því miður eru í menntakerfinu. Kennarar þurfa stuðning við að: skapa vinalegra og sveigjanlegra námsumhverfi með sérþarfir allra nemenda í huga og þar með minnka líkurnar á að nemendur hætti of snemma í skóla; að gera námið aðgengilegra og skiljanlegra í
gegnum
kennsluaðferðir einbeita
sér
nemenda
sem
fjölbreyttar og
meira
þar
með
að
þróun
manneskjur
en
beinu námi. Nemendurmer kennt að: tileinka sér heilbrigðan lífsstíl, eiga í góðum samskiptum við aðra, að tjá og réttlæta skoðanir sínar, að ræða málin, taka ákvarðanir og setja sér markmið.
10
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM
Þá þurfa nemendur einnig að læra að vera hluti af liði sem vinnur að sameiginlegu markmiði, að samþykkja og styðja við þá sem minna mega sín. Þeir þurfa einnig að dýpka þekkingu sína, byggja upp þolinmæði og skilning á öðrum samfélögum og að tileinka sér jákvætt hugarfar í garð skólans og samfélagsins.
Handbókin samanstendur af tveimur hlutum: 1. Leikir og önnur útivera Hér má finna lýsingar, reglur og nákvæmar leiðbeiningar fyrir 21 vinsæla leiki ásamt myndum. Hægt er að fara í þessa leiki án þess að leggja mikinn kostnað í búnað. Hægt er að fara í leikina í íþróttatíma, setja þá inní námskrá, áætlanir, sem partur af utanskóla afþreyingu og sem hluti af íþróttakeppnum. Gott er að kunna leikina þegar þjappa á hóp af nemendum,
fjölskyldumeðlinum,
samfélagsþegnum eða öðrum saman. Leikir og önnur útivera hjálpar nemendum að fá áhuga á hreyfingu, heilsu og lífstíl. Auk þess geta nemendur félagsfærni
bætt ásamt
sig því
í
samskiptum að
þeir
og
öðlast
sjálfstraust og trá á sjálfum sér.
11
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM
2. Hagnýtar kennsluaðferðir sem
nýtast í að kenna félagshæfni og í námi án aðgreiningar Í öðrum hluta má finna bæði fræðilegar aðferðir
auk
nákvæmra
lýsinga
á
kennslufræðilegum aðferðum til þess að ná fram
sjö
mikilvægum
skrefum
í
félagshæfni. Hvert land vann með eitt skref: ➢ Búlgaría – Leiðir til að auka liðsheild og leiðtogahæfni ➢ Ísland – Leiðir til að vinna á móti árásagirni, ofbeldi og einelti ➢ Ítalía – Leiðir að námi án aðgreiningar ➢ Litháen – Leiðir til að virkja samfélagið í gegnum íþróttir ➢ Rúmenía – Leiðir til að auka fræðslu um heilbrigði ➢ Spánn
–
Leiðir
til
að
auka
að
auka
umburðarlyndi ➢ Tyrkland
–
Leiðir
til
jafningjafræðslu Þátttakendur í verkefninu vilja endilega deila reynslu sinni með þeim sem vilja og er handbókin því öllum aðgengileg.
12
Designed by Barbara & Tony
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM
Hluti l STAÐBUNDNIR LEIKIR FRÁ BÚLGARÍU, LITHÁEN, RÚMENÍU, SPÁNI OG TYRKLANDI
LEIKIR FRÁ íTALÍU
ÍSLANDI,
ÍTALÍIU,
12
LEIKIR FRÁ TYRKLANDI
15
LEIKIR FRÁ BÚLGARÍU
18
LEIKIR FRÁ RÚMENÍU
21
LEIKRI FRÁ SPÁNI
24
LEIKIR FRÁ ÍSLANDI
27
LEIKIR FRÁ LITHÁEN
30 13
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - ÍTALSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR -
FERÐ UM ÍTALÍU. ➢ Fjöldi þátttakenda: einn eða fleiri. ➢ Tæki og tól: tappi (einn fyrir hvern
þátttakenda).
➢ Stutt lýsing á leik: Hægt er að fara í leikinn bæði innan- og utandyra. Teiknið bogna línu á gólfið/stéttina. Línan táknar leiðina sem tapparnir þurfa að fara. Setjið “B” þar sem brautin byrjar og “E”
þar sem hún endar.
➢ Reglur: Þátttakendur verða að ákveða hver á að byrja. Það er gert með því að allir fara í hring og halda einni hendi fram og kreppa saman hnefann. Svo er talið uppá þrjá og allir opna hnefann og sýna tölu (frá 1 upp í 5). Tölurnar eru síðan lagðar saman. Einhver þarf svo að byrja að telja og heldur talningin áfram þar til komið er að manneskjunni sem á að segja töluna sem samsvarar summunni sem upp kom áður, hann byrjar leikinn.
14
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - ÍTALSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
https://twinspace.etwinning.net/11187/home
➢ Aðrir þátttakendur standa í línu fyrir aftan hann. Fyrsti þátttakandinn setur sinn tappa á “B” og reynir
svo
að
ýta
tappanum
áfram
með
þumalputtanum og vísifingri. Tappinn verður að fara eftir teiknuðu línunni annars er hann úr leik og næsti þátttakandi tekur við. Leikurinn heldur áfram þar til einhverjum tekst að færa tappann sinn meðfram línunni.
➢ Líkamleg og félagsleg hæfni: Hreyfifærni, samhæfing, getan að einbeita sér að einu verkefni. Vinna með tölur og tíma ( að auka hæfnina í þessu getur nýst í öðrum fögum eins og sögu, landafræði og stærðfræði). Að hlusta og vinna með öðrum, sjálfstjórn, ákvarðanataka, skapandi hugsun.
15
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - ÍTALSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
SJÖ STEINAR ➢ Fjöldi þátttakenda: Því fleiri því betra. Þátttakendum er skipt í tvö lið sem verða að vera jöfn. ➢ Tæki og tól: Meðalstór bolti og sjö misstórir
flatir steinar. Steinarnir fara
ofan á hvern annan til að mynda einhversskonar
pýramída.
Stærsti
steinninn ætti að vera ca. 10 cm. á lengd.
➢ Stutt lýsing á leik: Byggður er pýramídi úr steinunum. Liðin eru kölluð lið A og lið B. Leikmenn í liði B standa fyrir aftan pýramídan á meðan leikmenn í liði A halda á boltanum og standa nokkra metra frá pýramídanum.
➢ Reglur: : Í hvoru liði er fyrirliði sem ákveður hver á að byrja. Til að ákveða það er notast við hlutkesti. Gefum okkur það að A liðið vinni og ákveði að byrja. Leikmaðurinn úr B liðinu þarf að koma sér fyrir aftan pýramídan á meðan
andstæðingarnir skiptast á að kasta boltanum að pýramidanum með það að markmiði að fella hann.
16
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - ÍTALSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
https://twinspace.etwinning.net/11187/home ➢ Ef það tekst, þurfa leikmenn úr liði A að hlaupa í burtu á meðan lið B reynir að ná þeim. Leikmenn í liði B halda boltanum og skiptast á að kasta í andstæðingana sem verða að föngum þeirra ef kastað er í þá. Leikmenn í A liðina þurfa að endurbyggja pýramídan á meðan verið er að kasta í þá ásamt því að frelsa liðsfélaga sína með því að koma við þá með höndunum. B liðið reynir að koma í veg fyrir að pýramídinn sé endurbyggður og að fangarnir séu frelsaðir. ➢ Leikurinn endar þegar allir leikmenn úr liði A eru orðnir fangar (þá vinnur lið B) eða þegar búið er að
endurbyggja
pýramídann
(þá
vinnur
lið
A).
Sigurvegararnir fá þá boltann og byrja leikinn uppá nýtt. ➢ Líkamleg og félagsleg hæfni: Snögg
viðbrögð,
einbeiting. Leikmenn þurfa að eiga í samskiptum án þess að tala saman. Læra að vinna með mælingar, skipulagningu, tímastjórnun. Leikmenn þurfa að muna að virða allar reglur, þekkja og vinna með tilfinningar, ákvörðunartöku.
Læra
að
vinna
með
úrlausn
vandamála, gagnrýna hugsun, samningahæfni og hlutverkaskipti.
17
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - ÍTALSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
” FJÖGUR HORN” (Á KROSSGÖTUM) ➢ Fjöldi þátttakenda: 5 leikmenn.
➢ Tæki og tól: Krít og eitthvað til að binda fyrir augun.
➢ Stutt lýsing
á leik: Leikurinn
var
endurgerður með hjálp frá frú Giovanna Atzori.
➢ Hægt er að fara í leikinn bæði innandyra og utandyra en mælt er þó með því að farið sé í hann utandyra. Fjórir leikmenn koma sér fyrir í sitthvoru horninu á leiksvæðinu. Ef möguleiki er, þá er hægt að fara í leikinn á krossgötum og fara leikmennirnir fjórir þá á sitthvorn enda götunnar. Það þarf síðan að útbúa hring með krít á mitt svæðið þar sem fimmti leikmaðurinn kemur sér fyrir með bundið
fyrir augun.
18
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - ÍTALSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
https://twinspace.etwinning.net/11187/home
Reglur: Sá sem er með bundið fyrir augun telur upp í 15 á meðan aðrir fela sig. Þegar búið er að
telja upp í 15 tekur sá sem taldi, af sér klútinn og öskrar “4 horn” til að vara hina við því að hann er byrjaður að leita. Þeir sem földu sig þurfa að koma sér aftur í sitt horn án þess að þeim sé náð.
➢ Líkamleg og félagsleg hæfni: Tímastjórnun, rýmisgreind,
athygli,
að
ráða
við
stress,
einbeitingu, skipulagshæfni, tilfinningastjórnun, sjálfstjórn og sjálfsmeðvitund.
19
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - TYRKNESKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
STOPP ➢ Fjöldi þátttakenda: 4-20 leikmenn.
➢ Tæki og tól: Bolti en best er að nota blakbolta.
➢ Stutt lýsing á leik: Leikmenn raða sér í hring og sá sem er hann fer í miðjan hringinn þar sem hann kastar boltanum upp í loftið og kallar í leiðinni nafnið á
einum leikmanninum. ➢ Sá sem er kallaður er upp reynir að ná boltanum áður en boltinn fer í jörðina. Ef það tekst kallar hann nýtt nafn. ➢ Ef honum tekst hins vegar ekki að ná boltanum, tekur hann boltann upp og segir “stopp”.
➢ Á meðan hlaupa aðrir leikmenn eins langt í burtu og þeir geta. Sá sem er hann reynir að kasta boltanum í einhvern annan leikmann. Ef honum tekst ekki að kasta boltanum í neinn, heldur hann áfram að vera hann. Ef hann hittir í einhvern er sá sem fær boltann í sig “hann”.
20
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - TYRKENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
https://twinspace.etwinning.net/11187/home ➢ Reglur: Allir leikmenn eiga að hætta að hlaupa um leið og þeir heyra kallað “stopp”. Þeir mega
ekki hreyfa sig fyrr en sá sem er hann er búinn að kasta boltanum og reyna að ná einhverjum.
➢ Líkamleg og félagsleg færni: Leikmenn verða að vera einbeittir, áhugasamir og líkamlega virkir. Leikurinn er góð þjálfun fyrir bæði fín- og grófhreyfingar auk þess að þjálfa viðbrögð. Nemendur læra nöfn hvers annars, að vinna saman og að leysa vandamál.
21
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - TYRKENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
5 GEFÐU ➢ Fjöldi þátttakenda: 5 -15 leikmenn.
➢ Tæki og tól: Bolti, best að nota blakbolta.
➢ Stutt lýsing á leik: Leikmenn mynda hring. Einn leikmannanna byrjar leikinn með því að gefa boltann á annan leikmann og segja “einn” hátt og skýrt.
➢ Svona heldur þetta áfram þar til gefið er á fimmta leikmanninn. Sá sem er númer fimm verður einnig skyttan. Skyttan heldur á boltanum og reynir að skjóta í hina leikmennina.
➢ Aðrir leikmenn byrja þá að hlaupa í burtu. Ef skyttunni tekst að hitta annan leikann er sá leikmaður úr leik. Ef honum tekst hins vegar ekki að skjóta í annan leikmann er hann sjálfur úr leik. Svona heldur leikurinn áfram þar til aðeins tveir leikmenn eru eftir sem þá sigra leikinn.
22
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - TYRKENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
https://twinspace.etwinning.net/11187/home ➢ Reglur: Skyttan þarf að passa að reyna að skjóta aðra leikmenn af handahófi.
➢ Líkamleg og félagsleg hæfni: Leikmenn verða að vera einbeittir auk þess sem þeir verða að vera tilbúnir að taka ákvarðanir á staðnum. Fínog grófhreyfingar eru þjálfaðar, samvinnu og
málamiðlun.
23
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - TYRKNESKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
VATNAÚRRÆÐI ➢ Fjöldi þátttakenda: 8-15 leikmenn.
➢ Tæki og tól: Glös, spreyflaska og eitthvað sem hægt er að nota til að binda fyrir augun.
➢ Stutt lýsing á leiknum: Allir leikmenn eru eitthvað dýr. Þeir geta t.d verið kanínur í leit af polli til að fá sér að
drekka. Einn leikmaður verður þó að vera eitthvað rándýr, til dæmis refur. Sá leikmaður situr inni í hring af glösum fullum af vatni. Hann er einnig með bundið
fyrir
augun
og
heldur
á
spreybrúsanum.
➢ Kanínurnar labba alltaf nær og nær til að reyna að ná vatninu. Þær þurfa að ná sér í glas og snúa til baka á sinn stað. Refurinn sér þær ekki en verður að bregðast við miðað við það sem hann heyrir. Ef hann heldur að það sé kanína nálægt, spreyjar hann vatni. Leikurinn endar þegar allar kanínurnar eru orðnar blautar, eða þegar þær ná öllum glösunum.
24
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - TYRKNESKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
https://twinspace.etwinning.net/11187/home
➢ Reglur: Ef kanína blotnar er hún úr leik.
➢ Líkamleg og félagsleg færni: Leikmenn verða að vera einbeittir og áhugasamir. Þeir verða að geta átt í samskiptum án þess að tala, tekið áhættu og hvatt hvort annað áfram.
25
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - BÚLGARSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR -
POKAHLAUP ➢ Fjöldi þátttakenda: 6-20 eða fleiri en þó alltaf sléttar tölur. ➢ Tæki og tól: 4 eða fleiri stórir pokar úr
sterku efni (þeir mega ekki vera sleipir) og 6 - 8 keilur. ➢ Stutt lýsing á leiknum: : Hægt er að fara
í
leikinn
innan-
og
utandyra.
Þátttakendum er skipt í tvö jöfn lið. Keilunum er dreift á tvær samhliða línur með nógu mikið pláss á milli þeirra.
➢ Leikmenn verða að hoppa með fætur í pokanum að enda brautarinnar og aftur til baka.
➢ Reglur: Einn leikmaður í hverju liði byrjar leikinn. Leikmenn halda pokanum upp að mitti og hoppa meðfram brautinni, sikk sakk á milli keilanna og aftur til baka. Þeir verða að passa að missa ekki pokann og sleppa ekki að sikk sakka framhjá keilunum, annars fá þeir refsistig.
26
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - BÚLGARSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR -
https://twinspace.etwinning.net/11187/home ➢ Ef liðið fær 3 refsistig, tapa þeir leiknum. Þeir þátttakendur sem komast á leiðarenda verða að
snerta næsta leikmann úr sínu liði sem leggur þá af stað. Sigurvegararnir eru það lið sem klárar fyrst og fær færstu refsistigin. Hægt er að fara í leikinn án keilnanna. Í gamla daga voru nýttir steinar í staðinn sem vel er hægt að gera í dag líka.
➢ Líkamleg og félagsleg færni: þátttakendur öðlast hraða, lipurð og góða samhæfingu. Þeir bæta einnig þrautseigju, jafnvægi og styrk. Það besta við þennan leik er að fólk á öllum aldrei getur verið árangursríkt í leiknum. Börn eru t.d stundum
betri
en
fullorðnir.
Liðsandinn,
samvinnan, sanngirnin og keppnisandinn eru einnig æfð í þessum leik.
27
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - BÚLGARSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR -
ÉG MISSTI VASAKLÚTINN ➢ Fjöldi þátttakenda: 6-20 eða fleiri.
➢ Tæki og tól: 1 vasaklútur.
➢ Stutt lýsing á leiknum: Hægt er að fara í leikinn innandyra og utandyra ef veður leyfir. ➢ Þátttakendur mynda hring og setjast á jörðina. Einn er þó fyrir utan hringinn og
fer
hratt
hringinn
í
kring,
veifandi
vasaklút. Allir þátttakendur þylja upp: “Ég missti klútinn, hundurinn dregur hann, hundurinn eltir mig með kíló af nammi.
➢ Reglur: : Leikmaðurinn sem fer í kringum hringinn verður að missa vasaklútinn í laumi bakvið einhvern án þess að tekið sé eftir því. Hægt er að afvegleiða með því að þykjast missa hann á einhverjum tímapunkti. Aðrir þátttakendur þylja upp vísuna og snúa sér gjarna við til að sjá hvort vasaklúturinn er fyrir aftan þau. Eftir að hafa misst vasaklútinn, byrjar sá sem er hann að hlaupa.
28
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - BÚLGARSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR -
https://twinspace.etwinning.net/11187/home ➢ Hinir þátttakendurnir verða þá að vera snöggir að fatta hvar vasaklúturinn er. Sá leikmaður sem er
með klútinn fyrir aftan sig verður að grípa hann og byrja að elta þann sem missti hann. Báðir keppendurnir keppast svo um til að ná lausa staðnum í hringnum.
➢ Sá sem er seinni til, tekur vasaklútinn og leikurinn byrjar uppá nýtt. Hægt er að stöðva leikinn hvenar sem er. Sigurvegarinn er sá leikmaður sem oftast nær lausa staðnum í hringnum.
➢ Líkamleg og félagsleg færni: Leikurinn er fyndinn og fær fólk til að eiga í samskiptum. Þátttakendur þróa með sér fljót viðbrögð og keppnisskap.
➢ Leikurinn hjálpar einnig við athyglisgáfur og getu til að komast að niðurstöðu byggða á mannlegri hegðun.
29
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - BÚLGARSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR -
- OPNAÐU HLIÐIÐ -
FRAM FRAM FYLKING
➢ Fjöldi þátttakenda: 8-20 eða fleiri – því fleiri því betra! ➢ Tæki og tól: Ekkert. ➢ Stutt
lýsing
á
leiknum:
Tveir
þátttakendur eru “hershöfðingjar”. Þeir velja hvor um sig lykilorð, til dæmis “epli” eða “pera”. Þeir standa á móti hvor öðrum með hendurnar upp og mynda þannig hlið. ➢ Aðrir þátttakendur labba í röð í gegnum hliðið svo að hægt sé að skipta þeim í heri. Þeir vita ekki fyrir hvað lykilorðið stendur. ➢ Allir leikmenn þylja upp Fram fram fylking, forðum okkur háska frá því ræningjar oss vilja ráðast á. Sýnum nú hug, djörfung og dug. Vakið, vakið vaskir men því voða ber að höndum. Sá er okkar síðast fer sveipast
hörðum
böndum.”
mun Á
orðinu
“böndum” setja hershöfðingjar hendurnar niður og loka þar með hliðinu.
➢ Reglur: þátttakandinn sem lendir á milli hershöfðingjann fær að vita í laumi lykilorðin tvö. Hann verður þá að velja annað þeirra og fer svo fyrir aftan þann sem á lykilorðið sem valið var. Þetta er endurtekið þar til síðasti síðasti þátttakandinn lendir í hliðinu og hafa þátttakendur þá myndað tvær, yfirleitt misstórar, fylkingar.
30
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - BÚLGARSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
https://twinspace.etwinning.net/11187/home ➢ Nú reynir á styrkinn þar sem þátttakendur grípa um mittið á manneskjunni fyrir framan sig.
➢ Hershöfðingjarnir reyna svo að draga hinn í átt að sinni hlið. Sigurvegarinn er sá her sem nær að draga hinn herinn yfir á sína hlið.
➢ Líkamleg og félagsleg hæfni: Leikurinn er fyndinn og þá sérstaklega þegar margir eru með. Hann fær fólk til að skemmta sér í gegnum hreyfingu.
Hann
eykur
einnig
samhæfingu,
jafnvægi og líkamlegan styrk.
Mikilvægasta
félagslega hæfnin sem reynir á í þessum leik er liðsandinn, samvinna, traust og stuðningur.
31
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - RÚMENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR -
HÓPAR ➢ Fjöldi þátttakenda: 10 eða fleiri.
➢ Tæki og tól: Engin.
➢ Stutt lýsing á leiknum: Leikurinn Hópar snýst um hópa af börnum sem þarf að mynda og brjóta upp hratt. Í byrjun er einn leiðtogi valinn og verður hann að
kalla upp fjölda þátttakenda (á bilinu 1-5) sem eiga að mynda hóp. Mikilvægt er að skiptast á að kalla upp
oddatölur og
sléttar tölur.
➢ Ef kallað er til dæmis upp töluna 3 þá þurfa þrír þátttakendur að mynda saman hóp eins hratt og mögulegt er. Ef einhver kemst ekki inn í þriggja manna hóp er sá hinn sami úr leik. Leikurinn heldur áfram þar til hópnum í heild hefur tekist að mynda rétta hópa þrisvar í röð án þess að mistakast.
32
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - RÚMENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR -
https://twinspace.etwinning.net/11187/home ➢ Reglur: Nemendur verða að hlýða tilmælum leiðtogans og bregðast hratt við. Þegar búið er
að mynda alla hópana, mega þátttakendur ekki færa sig fyrr en þeir heyra næstu skipun.
➢ Líkamleg og félagsleg færni: Fljót viðbrögð, einbeiting, liðleiki, samhæfing. Samvinna, gleði, vinátta, skemmtun, samskipti og sanngirni.
33
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - RÚMENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR -
FRJÓSA (RÚMENSKA: LEAPSHA) ➢ Fjöldi þátttakenda: : 10 eða fleiri.
➢ Tæki og tól: Engin.
➢ Stutt lýsing á leiknum: Afmarka þarf leiksvæðið miðað við fjölda þátttakenda. Best væri að vera á grasi þar sem líklegt
er að leikmenn detti. Í byrjun er einn leikmaður valinn til að vera sá sem eltir, hann hleypur á eftir hinum og reynir að ná þeim.
➢ Þegar einhverjum er náð þarf hann að frjósa. Leikurinn heldur áfram þar til síðasta manni er náð, en hann þarf að vera sá sem eltir í næstu umferð. Auðvitað er það líka möguleiki að sá sem eltir gefist upp og er hann þá útskúfaður.
34
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - RÚMENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR -
https://twinspace.etwinning.net/11187/home ➢ Reglur: Þeim sem hefur verið náð þurfa að standa kyrrir þar til nýr leikur hefst.
➢ Það má ekki eyðileggja fyrir öðrum með því að hindra að hann komist áfram. Ef þetta gerist er sá hinn sami úr leik.
➢ Líkamleg og félagsleg færni: Leikmenn æfa hæfni eins og að hlaupa hratt stuttar vegalengdir, samhæfingu,
ákveðni,
úthaldi,
sanngirni
og
þolinmæði. .
35
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - RÚMENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR -
GRÍPTU OG GEFÐU ÁFRAM! ➢ Fjöldi þátttakenda: 10 eða fleiri.
➢ Tæki og tól: Handboltar.
➢ Stutt lýsing á leiknum: Nemendur dreyfa sér um leiksvæðið. Fjarlægð á milli nemenda ætti ekki að vera lengri en
10 metrar. Gott er að nota 1 - 3 bolta. Einn leiðtogi er valinn sem getur byrjað og stoppað leikinn þegar hann vill. Þegar hann eða hún öskrar “byrja” kasta leikmennirnir boltunum á milli sín og þegar kallað er “stopp” þá hætta þeir.
➢ Ef leikmenn ná ekki að grípa boltann eru þeir úr leik. Leiknum líkur þegar leikmenn hafa náð að halda boltunum á lofti í ákveðið langan tíma.
36
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - RÚMENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR -
https://twinspace.etwinning.net/11187/home ➢ Reglur: Nemendur verða að kasta boltanum í bringu hæð og á viðráðanlegum hraða svo hægt
sé að ná honum.
➢ Einn leikmaður getur ekki verið með tvo bolta á sama tíma. Ef það gerist verður sá sem kastaði seinni boltanum úr. Að lokum má ekki kasta boltanum til baka á þann sem kastaði honum á leikmanninn.
➢ Líkamleg og félagsleg færni: Færnin að kasta bolta,viðbrögð,athygli, samvinna og sanngirni.
37
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - SPÆNSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR -
Skókast ➢ Fjöldi þátttakenda: tveir eða fleiri
➢ Tæki og tól: Skór með reimum.
➢ Stutt lýsing á leiknum: Skókast er forn leikur sem hefð er fyrir að leika á Norðaustur Spáni.
➢ Markmið: Að kasta skónum eins langt og mögulegt er.
➢ Reglur: Lína er merkt á jörðina þar sem leikmenn eiga að standa. Leikmenn fara svo í röð við línuna. Leikurinn snýst um að kasta skónum eins langt fram og hægt er. Kasta þarf skónum á ákveðinn hátt, á milli fótanna og yfir bakið. Sigurvegarinn er sá sem kastar skónum lengst. Einnig er hægt að hafa keppni á milli tveggja liða.
38
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - SPÆNSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR -
https://twinspace.etwinning.net/11187/home ➢ Líkamleg og félagsleg hæfni: Þátttakendur þjálfa
líkamsstyrk,
jafnvægi,
einbeitingu,
rýmisgreind, félagsleg samskipti, samvinnu og að virða andstæðinginn.
39
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - SPÆNSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR -
KATALÓNSKAR KEILUR ➢ Fjöldi þátttakenda: tveir eða fleiri
➢ Tæki og tól: sex keilur og þrjár minni keilur.
➢ Stutt lýsing á leik: Catalan Bowls er forn leikur sem leikinn er í Catalonia á Spáni.Markmiðið er að fella niður 5 af 6 keilum.
➢ Reglur: Hver leikmaður gerir 9x eða 3 umferðir sem hver inniheldur 3 skipti. Hver leikmaður má kasta 3 litlum keilum. Keilunum skal raða í 2 raðir en mikilvægt er að passa að fjarlægðin fari eftir getu leikmanna.
40
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - SPÆNSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR -
https://twinspace.etwinning.net/11187/home
➢ Líkamleg og félagsleg færni: Þátttakendur æfast í að samþætta sjón og hreyfigetu. Áhersla er líka á jafnvægi, líkamlegan styrk og kraft. Þá þjálfast þeir einnig í samvinnu, virðingu og þolinmæði.
41
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - SPÆNSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR -
BUCK BUCK ➢ Fjöldi þátttakenda: Tveir jafnir hópar ➢ Tæki og tól: Engin.
➢ Stutt lýsing á leiknum: Buck buck er forn úti leikur spilaður á Spáni.
➢ Reglur: Leikmenn í öðrum hópnum standa í röð. Sá fyrsti (hann er kallaður mamman) hallar sér upp að vegg á meðan aðrir krjúpa með hausinn á milli
fótanna á næsta manni.
➢ Leikmenn í hinu liðinu eiga að hoppa, einn og einn í einu, yfir leikmennina eins hratt og mögulegt er. Ef þeir detta þurfa þeira að setjast niður þar sem þeir duttu. Ef þeim tekst ekki að koma öllum í liðinu yfir, tapa þeir. Þegar allir hafa hoppað,
segir sá fyrsti churro, mediamanga, mangotero, gettu hvað kemur fyrst! .
42
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - SPÆNSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR -
https://twinspace.etwinning.net/11187/home ➢ Hann setur svo annað hvort hendina í hina hendina (churro), úlnliðinn (manga), olnbogann
(medimanga) eða öxlina (mangotero). Ef liðið gískar rétt á hvar hendin er, snúast hlutverkin við. Eðlilegast er að „mamman“ sem allt sér, tjái sig ekki í leiknum. Ef liðið giskar ekki rétt, eða ef leikmenn ná ekki að hoppa yfir haldast hlutverkin eins.
➢ Líkamleg og félagsleg hæfni: Þátttakendur þurfa að vera meðvitaðir um líkamlega getu,
sveigjanleika og þolinmæði. Þeir fá einnig þjálfun í samvinnu, samhæfingu og hreyfigetan eykst.
43
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - ÍSLENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
KÖTTUR OG MÚS ➢ Fjöldi þátttakenda: Ótakmarkaður.
➢ Tæki og tól: Engin.
➢ Stutt lýsing á leiknum: Þátttakendur, að tveimur undanskildum, mynda stóran hring, snúa inn í hann og halda höndum saman.
➢ Annar tveggja er inni í hringnum og er hann músin. Hinn er kötturinn og er utan hringsins.
➢ Reglur: Kötturinn á að klófesta músina en hún reynir að forða sér undan honum og má hlaupa út úr hringnum og inn í hann. Þeir sem í hringnum eru mega hjálpa músinni með því að lyfta örmum svo hún komist greiðlega inn og út úr hringnum.
44
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - ÍSLENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
https://twinspace.etwinning.net/11187/home ➢ Á hinn bóginn eiga þeir að tefja fyrir kettinum með því að halda höndum niðri og loka fyrir
honum leiðina inn og út úr hringnum.
➢ Takist kettinum að klófesta músina eru aðrir þátttakendur valdir til að vera í hlutverkum kattarins og músarinnar. Takist kettinum ekki að ná músinni innan ákveðins tíma eiga hinir að telja upp að 10 og hafi kötturinn ekki þá náð músinni taka aðrir við hlutverkum þeirra.
➢ Líkamleg og félagsleg færni: Þátttakendur æfa félagslega færni með því að vinna saman sem lið,
sýna
samvinnu
og
þurfa
að
taka
sameiginlega ákvörðun.
➢ Þeir læra einnig þrautseigju, hraða og styrk.
45
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - ÍSLENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
EIN KRÓNA ➢ Fjöldi þátttakenda: Ótakmarkaður.
➢ Stutt lýsing á leiknum: Leikurinn Ein króna gengur út á það að einhver einn „er hann“. Hópurinn sem ætlar að leika þennan leik, byrjar á því að safnast saman í hóp við staur. Svo byrjar sá sem „er hann“ að telja upp í þrjátíu. Á meðan hann gerir það hlaupa hinir í burtu og
finna sér felustaði, helst þar sem þeir sjá vel í þann sem „er hann“ og í staurinn.
➢ Þegar sá sem „er hann“ er búinn að telja fer hann að leita að hinum þátttakendunum. Ef/þegar hann sér einhvern hleypur hann að staurnum og kallar „ein króna fyrir (nafn þess sem hann sá/fann) einn, tveir og þrír“ og þá er sá hinn sami úr leik.
46
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - ÍSLENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
https://twinspace.etwinning.net/11187/home ➢ Reglur: Það sem þátttakendurnir eiga að reyna að gera er að komast að staurnum á undan þeim
sem „er hann“ og frelsa sjálfan sig með því að segja „ein króna fyrir mér einn, tveir og þrír“. Leikurinn gengur svo áfram þar til allir eru fundnir eða komnir að staurnum.
➢ Líkamleg og félagsleg færni: Þátttakendur æfa félagslega færni með því að nota stefnu, skilning og athygli. ➢ Þeir læra einnig þrautseigju, hraða og styrk.
47
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - ÍSLENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
TJÁNINGA HRINGUR ➢ Fjöldi þátttakenda: 10 – 100.
➢ Tæki og tól: Skeiðklukka. ➢ Stutt lýsing á leiknum: Þátttakendur skiptast í tvo jafna hópa og mynda tvo hringi sem snúa hvor að öðrum með u.þ.b. 25 cm fjarlægð á milli þeirra. Stjórnandinn stendur fyrir utan hringinn og les setningar.
➢ Þeir sem eru í innri hringnum byrja að tala í 30 - 60 sekúndur (mismunandi á milli spurninga),þá tala þau sem eru í ytri hringnum. Stjórnandinn hringir svo bjöllu og biður alla í innri hringnum að standa kyrrir á meðan þeir sem eru í ytri
hringnum færa sig að næsta manni til hægri og þannig fá þeir nýjan einstakling til að tala við.
➢ Stjórnandinn les þá upp nýjar setningar. Stjórnandinn les 7-8 setningar (aðskildar með hringingu) sem þátttakendur verða að ræða við hvert annað í pörum.
48
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - ÍSLENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
https://twinspace.etwinning.net/11187/home ➢Dæmi um umræðuspurningar: 1.Eitthvað sem þú hefur mikla ástríðu fyrir. 2.Hvaða fjarlægan draumastað myndir þú vilja
heimsækja? 3. Ef þú værir dýr hvaða dýr myndir þú vilja vera
og hvers vegna? 4.Ef þú gætir farið á stefnumót með einhverjum
frægum hver yrði fyrir valinu? 5. Hvað er það villtasta sem þú hefur gert í lífinu? 6.Ef þú gætir opnað læstar dyr…hvaða dyr myndir
þú opna? 7. Ef þú gætir farið í tímavél hvert myndir þú fara
og hvers vegna?
➢ Reglur: Einnig er hægt að nota þetta í nýjum hópi til að kynna hópinn. Stjórnandinn getur látið hópinn taka sömu spurninguna allan hringinn og síðan breyta eða breyta oftar eftir því sem hver vill. ➢ Líkamleg og félagsleg færni: Tjáning og hlustun.
49
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - LITHÁENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
NET OG FISKUR ➢ Fjöldi þátttakenda: 10 – 20 eða fleiri.
➢ Tæki og tól: Engin. ➢ Stutt lýsing á leiknum: Skemmtilegur og hressandi leikur sem hægt er að fara í bæði innan- og utandyra. Það þarf þó að vera nóg pláss til að hlaupa. Leikurinn hentar öllum aldurshópum.
➢ Reglur: Leikmenn byrja yfirleitt á því að fara með fyndna þulu til að velja hver á að vera leiðtoginn í leiknum. Leiðtoginn er kallaður veiðimaðurinn á meðan aðrir leikmenn eru fiskarnir.
➢ Fiskarnir verða hluti af netinu þegar búið er að ná þeim og hjálpa þeir þá veiðimanninum að ná restinni af fiskunu. Veiðimaðurinn byrjar leikinn á því að hlaupa til að ná einum fisknum á meðan allir hlaupa um. Þegar það tekst haldast þeir í hendur (veiðimaðurinn og fiskurinn sem hann náði) og mynda þannig lítið tveggja manna net.
50
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - LITHÁENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
https://twinspace.etwinning.net/11187/home ➢ Þeir halda svo áfram að ná fleiri fiskum sem hjálpar þeim að mynda stærra net. Það er
mikilvægt að passa að netið slitni ekki og verða leikmenn því að haldast fast í hendur. Einungis þeir sem eru á endanum á netinu geta náð nýjum fiskum. Leikurinn klárast þegar búið er að ná öllum fiskunum. Síðasti fiskurinn er yfirleitt sá sem verður veiðimaðurinn í næsta leik.
➢ Líkamleg og félagsleg færni: Mikilvægasta félagslega hæfnin er sú að þátttakendur þurfa að vinna sem lið og því þarf samvinnan og samskiptin að vera í lagi. Auk þess þjálfa þátttakendur
viðbrögð
og
samhæfni
ásamt
líkamlegri hæfni svo sem lipurð, þrautsegju, styrk og hraða.
51
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - LITHÁENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
STEINN EÐA TRÉ
-
➢ Fjöldi þátttakenda: 10 – 20 eða fleiri.
➢ Tæki og tól: Engin. ➢ Stuttt lýsing á leiknum: Skemmtilegur leikur sem hægt er að fara í bæði innanog utandyra. Það verður þó að vera hægt að hlaupa um. Leikurinn hentar fólki á öllum aldri.
➢ Reglur: Leikurinn byrjar yfirleitt á því að þulin er upp skemmtileg vísa til að velja hver á að vera leiðtoginn. Leiðtoginn hleypur um og reynir að ná einum leikmanni sem hann getur breytt í tré eða stein.
➢ Þegar leikurinn hefst byrja allir að hlaupa í kringum leiðtogann en eiga að forðast að láta ná sér. Þegar leiðtoginn nær einhverjum breytir hann honum í stein eða tré með því að segja “þú ert steinn” eða “þú ert tré”.
52
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - LITHÁENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
https://twinspace.etwinning.net/11187/home ➢ Leikmennirnir sem verða að stein verða að krjúpa niður á gólfið og þykjast vera steinn.
Leikmennirnir sem verða að tré þurfa að standa sundur með fætur, með hendurnar teygðar út. Aðrir leikmenn geta bjargað þeim sem eru steinar og tré með því að hoppa yfir steinana og skríða í gegnum fæturna á trjánum. Ef fáir eru í leiknum ætti leiðtoginn að ná að breyta öllum í tré eða steina, en það gæti reynst erfitt ef leikmenn eru margir. Þá er nauðsynlegt að setja tímamörk á leikinn.
➢ Líkamleg og félagsleg færni: Leikmenn þjálfa viðbrögð og samhæfingu. Þeir eru einnig að þjálfa líkamlega hæfni eins og liðleika, jafnvægi og hraða. Leikurinn kennir þátttakendum að vera vinalegir og hjálpa þeim sem þurfa hjálp.
53
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - LITHÁENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
BROTINN SÍMI ➢ Fjöldi þátttakenda: 10-20 eða fleiri (best að hafa sem flesta)
➢ Tæki og tól: Engin. ➢ Stutt lýsing á leiknum: Fyndinn leikur sem hægt er að fara í bæði innan- og utandyra. Leikurinn hentar fólki á öllum aldri. Markmið leiksins er að hlusta á leikmanninn sem situr við hliðina á þér til að geta borið orðið sem þú heyrir rétt fram.
Leikurinn
verður
fyndinn
þegar
leikmenn heyra orðið ekki almennilega og láta það þá ganga áfram vitlaus. ➢ Reglur: Leikmenn sitja í röð. Fyrsti leikmaðurinn hugsar sér
áhugavert eða
erfitt orð. Hann verður
svo að hvísla
orðinu að næsta leikmanni.
➢ Sá leikmaður verður svo að endurtaka orðið sem hann heyrði, að næsta leikmanni og þannig heldur línan áfram. Leikmenn mega ekki svindla, þeir verða að endurtaka nákvæmlega orðið sem þeir heyra eins hljóðlega og hægt er til að koma í veg fyrir að aðrir heyri orðið.
54
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - LITHÁENSKUR STAÐBUNDIN LEIKUR-
https://twinspace.etwinning.net/11187/home ➢ Þegar síðasti leikmaðurinn í röðinni heyrir orðið verður hann að segja það upphátt svo að allir heyri. Ef að fyrsti leikmaðurinn samþykkir orðið verður hann að fara aftast í röðina og leikurinn byrjar aftur. Hins vegar ef orðið reynist ekki vera rétt verða allir að segja upphátt hvaða orð þeir heyrðu. Þannig finna þeir út hver það var sem heyrði orðið vitlaust til að byrja með. Sá leikmaður þarf þá að fara aftast í röðina og sá sem var fyrstur verður það þá aftur. Ef sá sem er fyrstur er nógu frumlegur í orðavali, er líklegt að hann verði fyrstur lengi. Leikmenn ákveða sjálfir hvenar þeir hætta í leiknum.
➢ Líkamleg og félagsleg færni: Leikmenn bæta sig í
sköpun,
þolinmæði,
kurteisi,
samvinnu
og
samskiptum. Þeir þjálfa einnig getuna til að vinna
sem heild.
55
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM
56
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM
HLUTI II Hagnýtar kennsluaðferðir sem nýtast í að kenna félagshæfni og í námi án aðgreiningar
LEIÐIR AÐ NÁMI ÁN AÐGREININGAR
58
I LEIÐIR TIL AÐ AUKA JAFNINGJAFRÆÐSLU
69
I LEIÐIR TIL AÐ AUKA LIÐSHEILD OG LEIÐTOGAHÆFNI
75
LEIÐIR TIL AÐ AUKA FRÆÐSLU UM HEILBRIGÐI
84
LEIÐIR TIL AÐ AUKA UMBURÐARLYNDI
92
LEIÐIR TIL AÐ VINNA Á MÓTI ÁRÁSAGIRNI, OFBELDI OG EINELTI
95
LEIÐIR TIL AÐ VIRKJA SAMFÉLAGIÐ Í GEGNUM ÍÞRÓTTIR
101 57
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
LEIÐIR AÐ NÁMI ÁN AÐGREININGAR Land: Ítalía Viðfangsefni: Gæludýra meðferð, samskipti við hesta Heiti: Varenne (Við elskum hesta) Tegund: Hópastarf
Þátttakendur: Kennarar og nemendur á aldrinum 11 til 13
Tæki og tól: Hesta og tæki til að snyrta þá (burstar, mottur, fæði og íþróttafatnaður) Kennslufræðileg
markmið:
Hestar
eru dýr sem geta tengst mannfólkinu meðal annars með táknrænu tungumáli og þá sérstaklega með því að nota hægri hluta heilans sem við köllum gjarnan “tilfinninga heilann”. Það er svæðið sem sér um stjórnun á
hliðstæðum samskiptum. Hestar henta því vel til að ná til nemenda með hegðunar
og
hugræn
vandamál.
Samskipti við hesta hjálpa til við að bæta
félagslega,
tilfinningalega
og
hugræna færni. Ástæðan fyrir því er sú að
hestar
sýna
mikla
alúð
í
samskiptum. Þetta er mikilvægt á þeim tíma sem krakkar eru að byggja upp sitt
eigið
sjálf,
og
tilfinningalega óstöðug.
58
eru
þá
oft
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR Miðað við þetta er aðeins það að fá að snyrta hesta einstaklega fræðandi og gott
fyrir þróun barna og unglinga. Að sjá um hesta, gefa þeim að borða, snyrta þá og eiga í samskiptum við þá er einstaklega hjálplegt fyrir börn. Þá eru samskipti við hesta einnig góð fyrir andlega heilsu þar sem framleiðsla á endorphin eykst. Þegar kemur að hugrænni virkni hefur þetta áhrif á athygli,
einbeitni, minni og rökhugsun. Samskipti á milli manna og hesta eru oftast í gegnum tákn en ekki tal. Öll börn, einnig þau sem eru með sérþarfir og eru með hegðunarvanda (sem eiga þá oft erfitt með að mynda tengsl), sýna aukin áhuga á samskiptum, til að byrja með aðeins við dýrin en síðar við annað folk.
59
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
Stutt lýsing: Hesta miðstöðin er staðsett
samskiptum við hestana með snertingu,
í nokkura mínútna fjarlægð frrá boginni
með því að klappa þeim og með því að
og er hún einstaklega heillandi staður til
tala við þá. Þessi verkefni hafa reynst
að heimsækja, enda langt frá umferð
unglingum og fullorðnum einstaklega vel
borgarinnar. Staðurinn bíður upp á ríflegt
en þeir sem hafa þó grætt mest á þessu
rými þar sem kennarar og nemendur
eru nemendur með sérþarfir, sérstaklega
geta átt afslappaðan tíma saman, komist
þeir sem eru með vitsmunalega erfiðleika
í snertingu við náttúruna og andað að sér
og þeir sem eru á einhverfurófinu. Þessir
hreinu lofti. Hestar búa yfir einstökum
nemendur hafa bæði haft
gaman að
eiginleikum:
þessu og fundist reynslan
einstaklega
Ákveðið augnaráð
þeirra
gefur frá sér hlýju og geta böndin sem myndast á milli hesta og nemenda verið einstaklega gefandi. Nemendur koma og
sjá hvernig hestar bregðast við athygli frá mannfólki
og
samskiptum.
hvernig Hestar
þeir
sýna
eiga
í
vissulega
viðbrögð við ást og umhyggju
sem
táningar sýna. Þessi sambönd sem myndast á milli hesta og manna geta skapað ákveðna hvíld bæði líkamlega og andlega.
Í
þessu
verkefni
fengu
nemendur tækifæri til að kanna svæðið með umsjón kennara. Þeir lærðu að snyrta hesta og fæða þá. Þeir lærðu einnig um skammtastærðir, hvernig þau meðhöndla tækin sem notuð eru til að snyrta og þrýfa hestana og hvernig á að ganga frá þeim. Nemendur áttu í
60
gefandi.
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR Hlutverk kennarans: Kennararnir eru leiðbeinendur og sjá um samskiptin á milli hesta og nemenda. Þátttakendum hefur fundist reynslan jákvæð fyrir bæði kennara og nemendur þar sem hún hjálpar til við að styrkja sambönd í gegnum sameiginlega reynslu. Þátttaka í þessu verkefni hefur verið forrétindi fyrir kennara, en þeir hafa öðlast ný tækifæri til að kynnast betur. Þeir deila reynslu af persónulegri þróun sem hefur hjálpað þeim að þróa aðra þætti svo sem getuna til að ná vel til nemenda og til að semja betur við samstarfsmenn sína.
Hlutverk
nemenda:
Nemendur
læra
réttu leiðina til að koma fram við hesta. Til að gera það verða þeir að verða meðvitaðir um líkamstjáningu og með því að læra að tjá sig í gegnum tákn. Þeir læra að mynda tengsl sín á milli og á milli sín og hestanna.
61
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
Líkamleg og félagsleg hæfni: Sjónræn einbeiting, samhæfing á milli augna og handa, tilfinningaleg og félagsleg hæfni er einnig eitthvað sem hægt er að þróa í samskiptum við hesta. Nemendur geta bætt sjálfsýmind sína, samkennd og getuna til að eiga í samskiptum við aðra á áhrifaríkan hátt. Þetta er mögulegt þar sem samskipti við hesta verða til þess að þau verða að vera meðvituð um sig sjálf líka. Þar á eftir læra þau að tjá sig með tákni til að geta átt í samskiptum við dýrin. Í gegnum þetta
ferli æfa þeir mannlega samskiptahæfni. Þau læra einnig að haga sér almennilega, hvernig fylgja á reglum og hvernig þau ráða við árásagjörn viðbrögð, en það getur truflað tengsl þeirra við dýrin. Nemendur auka sjálfsálit sitt og að lokum læra þau að bera virðingu fyrir öðru mannfólki sem eru öðruvísi en þau.
62
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
LEIÐIR AÐ NÁMI ÁN AÐGREININGAR ➢Land: Ítalía. ➢Viðfangsefni: Íþróttir og þátttaka ➢Heiti: Förum öll saman á íþróttavöllinn! ➢Tegund: námsleikur og samvinna: verkefnið inniheldur mismunandi tegundir af
afþreyingu svo sem kapphlaup, stökk og spjótkast (með pílubolta). ➢Þátttakendur: 20 nemendur með mismunandi sérþarfir, mikilvægt er að velja þátttakendur vel. Á hverjum viðburði er 2-3 bekkjarfélögum einnig boðið að vera með.
Tæki
og
tól:
Hæfur
dómari,
íþróttavöllur, bolir í sitthvorum lit fyrir hvert lið auk mismunandi búnaðar eftir hverri íþrótt (t.d pílubolti og hindranir). Kennslufræðileg markmið: Verkefnið er gert til að hjálpa nemendum með sérþarfir að öðlast meira sjálfstæði og bæta félagslega hæfni sína. Verkefnið eykur einnig sjálfstraust og sjálfvirkni. Síðast en ekki síst fá nemendur ákveðna þekkingu og hæfni í að vera íþróttamenn. Almennt talað þá hjálpa íþróttir okkur að halda góðrí geðheilsu auk þess sem þær eiga stóran þátt í líkamlegri þróun okkar.
63
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
Auk þess hjálpa íþróttir okkur að eiga í
Hlutverk nemenda: Nemendur fá þarna
samskiptum við aðra og að þróa okkar
tækifæri
eigin sjálsmynd.
íþróttagreinar og hvernig á að haga sér í
Í gegnum hinar ýmsu íþróttagreinar, læra
íþróttum. Þeir læra hlaup, að halda sér á
nemendur að virða settar reglur, að vera
sinni braut, hvernig á að kasta bolta og
þolinmóðir, að bíða eftir að röðin er
langstökk. Í gegnum þessa vinnu sjá þau
komin
að
þeim
og
að
haga
sér
til
að
læra
hinar
ýmsu
einnig hversu gott og gaman það getur
almennilega á íþróttavellinum.
verið að hreyfa sig.
Í gegnum æfingar læra nemendur svo að
Í gegnum verkefnið eiga þau einnig í
ýta sér áfram og horfa framhjá sérþörfum
samskiptum við bekkjarfélaga sína, en
sínum
þau mega bjóða öðrum bekkjarfélögum að taka þátt annað slagið. Útivistin og
Stutt lýsing: Hópur af nemendum hittast
umhverfið skapar öðruvísi samskipti og
einu sinni í viku á íþróttavelli skólans.
eiga
Kennarar nemendanna fara með þeim.
grundvöll og sameiginlega reynslu. Þetta
Þegar þangað er komið fá nemendurnir
á líka við um nemendur sem í öðrum
þjálfun frá reyndum þjálfara í hinum ýmsu
tilfellum myndu annars ekki eiga í neinum
íþróttagreinum.
samskiptum.
Hlutverk
kennarans:
Kennari
fylgir
nemendunum á völlinn
og hvetur þá
áfram. Íþróttaþjálfarinn
spilar stærsta
hlutverkið. Hann þarf að skapa traust á milli sín og nemendanna sem hjálpar til við að hvetja nemendur áfram í að taka þátt og að gera sitt besta. Nemendur og kennarar deila svo þessari reynslu sem styrkir samband þeirra.
64
nemendur
þarna
sameiginlegan
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
Hægt er að þróa verkefnið og keppa á milli skóla. Þá fara nemendur jafnvel saman í ferðalag án foreldra þar sem kennarinn fer með þeim. Slík reynsla getur aukið sjálfstæði nemenda til muna. Þarna fá þau tækifæri til að kynnast nýjum stöðum, þau læra að sjá um sig sjálf (hreinlæti og önnur dagleg umhirða) og að bera ábyrgð á eigin hlutum. Að lokum fá þeir tækifæri til að kynnast jafningjum sínum frá öðrum skólum og jafnvel öðrum hluta landsins. Að kynnast nýju fólki og að deila þessari reynslu með þeim getur reynst nemendum vel.
Líkamleg
og
félagsleg
hæfni:
Samhæfing, getan að aðlagast nýju umhverfi, skýrari sjálfsmynd og aukið sjálfstraust, líkamsvitund, skilningur eykst auk þess sem þau læra að viðurkenna aðra og að hlýða settum reglum.
65
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
LEIÐIR AÐ NÁMI ÁN AÐGREININGAR ➢Land: Ítalía ➢Viðfangsefni: Frá samvinnu til skóla án aðgreiningar ➢Heiti: Við erum öll ólík en þó gerð úr sama “pastanu” ➢Tegund: Leikur, hópavinna, keppni, samvinna og “matur fyrir hugsun”
➢Þátttakendur: 10 hópar (7-8 í hverjum hóp), aldur: 11-60 ára (gott að hafa hópana aldursblandaða)
Tæki og tól: Stórt plaggat með myndum af löndum og íþrótta fígúrum, málað pasta, lím, myndir af einhverju tengdu Ítalíu og spjöld með nöfnunum á hlutunum.
Kennslufræðileg markmið: Verkefnið snýst um samvinnu, að læra og kanna meginreglur skóla án aðgreiningar, að viðurkenna að enginn er eins, að læra hvernig á að vinna með öðrum, læra af reynslunni og að læra að aðrir geta hindrað það að maður komist áfram í lífinu.
Hlutverkin í verkefninu eru ákveðin með hæfni þátttakenda í huga.
66
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
Stutt lýsing: Verkefnið er þríþætt:
Ísland, Litháen, Búlgaría og Tyrkland.
1- Tákn og slagorð
Fyrir
Hlutverk nemandans: Hver hópur þarf að
skuggamyndir af fólki í íþróttum. . Á
búa til sitt eigið tákn og tengja táknið við
minna plaggati stendur svo heitið á
ákveðið slagorð. Þetta verður einkenni
verkefninu sem er ítalskt slagorð en
hópsins í gegnum leikinn. Hópunum er
þýðist sem “við erum öll mismunandi en
annars frjálst að fara þær leiðir sem þeir
gerð úr sama pastanu”. Hvert lið ákveður
vilja,
hvaða land og hvaða íþrótt þau ætla að
en
nauðsynlegt
er
að
virða
utan
boltann
eru
síðan
sjö
tímarammann sem settur er.
fylla af pasta. Nota þarf litina í fánanum
Hlutverk kennarans: Samantekt: í lokin
en nota skal alla litina fyrir íþrótta
spyr kennarinn spurninga til að fá hópinn
myndirnar. Hóparnir þurfa að skipta sér
til að skilja hvort um samvinnu var að
niður
ræða.
eftirfarandi:
á
hlutverk
og
eru
hlutverkin
Leikmaður 1 – sér um að sýna leikmanni 2- Saman við sköpum
2 og 3 myndir.
Hlutverk nemandans: Hóparnir þurfa að
Leikmenn 2 og 3 – velja síðan úr kassa
klára mynd með því að fara í leik sem
orðið sem best passar við myndina sem
snýst um samvinnu. Hvert lið þarf að
þeim var sýnt og fara síðan með orðið og
ákveða hver hefur hvaða hlutverk innan
myndina til leikmanns 4.
liðsins miðað við hæfni hvers og eins.
Hlutverk kennarans: Nú þarf að vera búið að útbúa stórt plaggat sem táknar Erasmus+ verkefnið. Á
plaggatinu er
mynd af stórum fótbolta
og í kringum
boltann eru 12 stjörnur.
Inní boltanum
eru útlínur af löndunum sem taka þátt í verkefninu:
Ítalía,
Spánn,
Rúmenía,
67
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR Leikmaður 4 – hann er dómarinn og þarf
krist).
að ákveða hvort orðið og myndin passi
Hlutverk kennarans: Að sýna nemendum
saman (við hliðina á honum þarf að vera
myndir
ítalskur
skylduhlutverkin (2 þurfa að byggja upp
dómari
sem
staðfestir
hvort
af
Nuraghe
og
fara
yfir
dómurinn var réttur). Ef leikmennirnir
húsið og 2 þurfa að láta þá fá pasta)
hafa rangt fyrir sér fá þær aðeins 2 pasta
Hlutverk nemandans: Þeir þurfa að líma
en ef þeir hafa rétt fyrir sér heldur
saman maís pasta með vatni, með því
leikurinn áfram.
eru
Leikmaður 5 – Eftir að svar er komið frá
Muraghe sem svo verður Erasmus+KA2
dómaranum, hleypur hann að borðinu
bikar.
þeir að
reyna
að
endurbyggja
með litaða pastanu. Leikmaður 6 – Lætur leikmann 5 fá 5
Líkamleg
og
pasta í réttum lit.
Nemendur
læra
Leikmaður 5 – tekur við pastanu og límir
samskiptum, að tjá skoðanir sínar, eiga í
það á myndina með hjálp frá einhverjum
félagslegum tengslum, skipulagningu og
fullorðnum
að vera hvetjandi.
3- Uppbygging – Nuraghe Verðlaunin fyrir það lið sem klárar sínar myndir first, er að þau þurfa að byggja sér Nuraghe (steinahús notuð í Ítalíu fyrir
68
félagsleg að
eiga
hæfni: í
góðum
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
I LEIÐIR TIL AÐ AUKA JAFNINGJAFRÆÐSLU ➢ Land: Tyrkland ➢ Viðfangsefni: Jafninfgjafræðsla ➢ Heiti: Play Station ➢ Tegund: Hópleikir ➢ Þátttakendur: 10-14 ára gamlir nemendur Tæki og tól: Misjafnt eftir leikjum
íþróttina í Íþróttasal eða á skólalóðinni. Þeir þurfa svo að sýna hvernig þessar
Kennslufræðileg markmið: Að virkja
íþróttir virka, hvaða tæki eru notuð, fara
nemendur í námi, að virkja nemendur
yfir reglurnar og að lokum spila íþróttina.
með tækifærum til að fylgjast með og að
Á meðan fylgjast aðrir vel með og læra
gera og læra sjálfir. Að minnka kvíða, að
þannig íþróttina.
auka samskipti og að gera nemendur ábyrga fyrir eigin námi.
Stutt lýsing: Kennarar velja sjálfboðaliða sem mynda 4 til 5 hópa. Hver hópur fær ákveðna íþrótt eða leik til að einbeita sér að (til dæmis körfubolta, fótbolta, tennis eða blak). Hver hópur þarf svo að rannsaka og safna saman efni um sína íþrótt (reglur, tækni og svo framvegis). Þegar hóparnir eru tilbúnir, undirbúa þeir
69
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
Hlutverk kennarans: Kennarinn
öryggir með sjálfan sig, þróa með sér
skipuleggur og hefur yfirumsjón
stjórnunarhæfni og leiðtogahæfileika. Feimnir nemendur læra að vera virkari..
Hlutverk nemandans: Nemendur eru rannsakendur, leiðbeinendur, sérfræðingar og samstarfsaðilar. Þeir eru einnig virkir hlustendur og áhorfendur
Líkamleg og félagsleg hæfni: Nemendur læra með því að fylgjast með og með því að framkvæma. Þeir stjórna sér sjálfir og þurfa að kynnast hvort
öðrum vel í gegnum vinnuna. Þeir verða
70
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
I LEIÐIR TIL AÐ AUKA JAFNINGJAFRÆÐSLU ➢ Land: Tyrkland ➢ Viðfangsefni: Jafningjafræðsla ➢ Heiti: Bókaðu jafningja ➢ Tegund: Jafningjafræðsla ➢ Þátttakendur: 10-14 ára nemendur Tæki og tól: Misjafnt
sjálfboðaliða sem eru leiðbeinendur í byrjun annar. Þegar nemandi í neðri bekk
Kennslufræðileg markmið: Að gera
finnst erfitt að skilja reglur í leik eða á
nemendur ábyrga á eigin námi, að koma
erfitt með að framkvæma einhverjar
í veg fyrir að nemendur verði á eftir í
hreyfingar, getur sá hinn sama fengið
áætlun, að minnka kvíða til að ná
hjálp
hámarks árángri og að nemendur læri að
Kennarinn velur þá einhvern leiðbeinandi
vinna saman.
sem hentar í verkið. Leiðbeinandinn þarf
frá
leiðbeinanda
í
efri
bekk.
þá að hjálpa til, sýna hreyfinguna, styðja Stutt lýsing: Þessi æfing er góð fyrir
við, útskýra og svo framvegis. Saman
nemendur í efri og neðri bekkjum (til
verða þeir að vinna saman að því að
dæmis gæti nemandi í 7.bekk verið
leysa vandann.
leiðbeinandinn og nemandi í 6.bekk viðtakandinn). Íþróttakennari velur
71
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
Hlutverk kennara: Kennarinn skipuleggur og hefur yfirumsjón
Hlutverk nemenda: Leiðbeinendur leiðbeina Aðrir fylgjast með, reyna sitt besta og eru virkir hlustendur
Líkamleg
og
félagsleg
hæfni:
Nemendur læra með því að fylgjast með og upplifa. Þeir þurfa að vera meðvitaðir um sjálfan sig og bera ábyrgð. Nemendur kynnast hvor öðrum betur, eyða tíma saman og
vinna saman að verkefni. Þeir verða sjálfsöruggar samskiptum
og við
opnari aðra.
nemendur verða virkari.
72
fyrir Feimnir
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
I LEIÐIR TIL AÐ AUKA JAFNINGJAFRÆÐSLU ➢ Land: Tyrkland ➢ Viðfangsefni: Jafningjafræðsla ➢ Heiti: lærdómshringur ➢ Tegund: Hópavinna ➢ Þátttakendur: 10-14 ára nemendur
Tæki og tól: Fer eftir hvaða leiki valið er
reglurnar og sýna hvernig leikurinn er að
fara í að hverju sinni.
leikinn. Þar á eftir fara báðir bekkirnir í leikinn saman. Þegar bekkurinn sem fékk
Kennslufræðileg
markmið:
Að
nemendur bera ábyrgð á eigin námi, að þeir verði meðvitaðari við að hjálpa öðrum, að þeir læri að skapa vinalegt námsumhverfi og að nemendur eigi í góðum samskiptum við hvert annað.
kennslu í leiknum er búinn að læra leikinn ætti hann þá að fara í annan bekk með samskonar kynningu og þau fengu frá hinum bekknum og svo framvegis. Þannig myndanst lærdóms hringur þar sem allir græða.
Stutt lýsing: Þessi æfing hentar vel inní bekk. Íþróttakennari velur bekk til að
finna
einhvern
leik
sem
þeir
svo
rannsaka og kenna einhverjum öðrum bekk. Þeir fá smá tíma til að undirbúa sig. Þegar þeir eru tilbúnir, heimsækja þeir annan bekk og kenna þeim leikinn. Þeir þurfa þá að kynna leikinn, fara yfir
73
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
Hlutverk kennarans:
Kennarinn
á
frumkvæðið og hefur yfirumsjón
Nemendurnir
Hlutverk nemenda: eru
leiðbeinendur,
áhorfendur,
þátttakendur og liðsfélagar. Þeir þurfa að vera virkir námsmenn
Líkamleg
og
félagsleg
hæfni:
Nemendur læra með því að fylgjast með og upplifa. Þeir taka þátt sem hópur og læra því að vinna saman og verða því
opnari. Þeir verða ábyrgari fyrir eigin námi. Þeir bera ábyrgð á að kenna og leiðbeina öðrum og fá því að upplifa hvernig það er að hjálpa öðrum. Þeir þurfa að eyða miklum tíma saman og hafa gaman. Þeir þurfa þó einnig að treysta á sig sjálf og verða feimnir nemendur virkari.
74
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
I LEIÐIR TIL AÐ AUKA LIÐSHEILD OG LEIÐTOGAHÆFNI ➢ Land: Búlgaría ➢ Viðfangsefni: Samvinna og leiðtogahæfni ➢ Heiti: Stuðningur og sigur ➢ Tegund: Hópeflandi íþróttaleikir ➢ Þátttakendur: 6-20 manns á aldrinum 9 ára og eldri
Tæki og tól: Tennisbolti, gott pláss
Andstæðingarnir reyna hins vegar að
annað hvort innan eða utan dyra
hindra þá án þess þó að koma við þá, heldur með því að koma í veg fyrir að
Kennslufræðileg
Leikurinn
þeir nái að hlaupa á milli staða og með
hjálpar til við að byggja upp liðsandann,
því að reyna að ná boltanum á meðan
færni
sameiginlegum
hann er í loftinu. Þegar skorað hefur
markmiðum, úthlutun verkefna í liði þar
verið mark byrjar leikurinn upp á nýtt frá
sem
fá
miðju vallarins. Liðin þurfa að koma sér
nemendur til að sjá að allir liðsmenn geta
saman um hver tímamörk leiksins eru og
verið hjálplegir.
það lið sem skorar flest mörk innan þess
í
að
getan
er
markmið:
ná
mismunandi,
að
tíma, vinnur.
Stutt lýsing: Tvö lið leika með tennis bolta. Á sitthvorum enda á vellinum er búið að afmarka svæði, svosem með mörkum, fötum eða öðru slíku. Einn leikmaður heldur á boltanum og gefur hann áfram á liðsfélaga sína, hann má þó ekki færa sig úr stað. Liðsfélagarnir
mega hreyfa sig og verða þeir að finna réttu stöðuna til að ná boltanum og kasta honum í markið.
75
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
Hlutverk kennarans: Leggur áherslu á
gera það besta fyrir liðið þó það sé ekki
að allir viti markmið leiksins og þá hæfni
alltaf það besta fyrir mann sjálfan,
sem leikmenn eru að þjálfa. Hann leggur
samvinna og samskipti án orða.
áherslu á að samskipti séu á milli sterkra og veikra liðsmanna og fær þá til að hugsa
um
leikmenn
þá
hafa.
eiginleika sem allir Kennarinn er einnig
dómari leiksins.
Hlutverk
nemandans:
Virkur
þátttakandi auk þess sem þeir verða að nýta sína eigin hæfni til að hjálpa öðrum leikmönnum.
Líkamleg- og félagsleg hæfni: Skjót viðbrögð, handlagni, getu til að afmarka pláss, getan að breyta hratt um stefnu, hæfnin að meta eigin sterku hliðar og sterku hliðar annara, ákvarðanataka,
76
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
I LEIÐIR TIL AÐ AUKA LIÐSHEILD OG LEIÐTOGAHÆFNI ➢ Land: Búlgaría ➢ Viðfangsefni: samvinna og leiðtogahæfileikar ➢ Nafn verkefnis: „einn fyrir alla og allir fyrir einn – Saman náum við betri árangri ➢ Tegund verkefnis: Hópeflandi vinna ➢ Þátttakendur: allt frá 14-50 manns á aldrinum 10 ára og eldri Tæki og tól: 2-7 sett af tölum á milli 1-7,
Stutt lýsing:
fer eftir fjölda liða, 2-7 möppur með blaði
1. Að skipta í lið – Allir þátttakendur
og penna, yfirstrikunarpenna og töflur.
draga númer á milli 1-7 og mynda þannig handahófskennd
lið
af
þátttakendum
Kennslufræðileg markmið: Kennarar
með sama númer. Í liðunum geta verið
geta nýtt sér þetta sem fyrsta skref í að
allt frá 2 til 7 þátttakendum eða jafnvel
byggja upp leitogahæfileika og samvinnu.
fleiri. 2. Samræður – Þátttakendur taka
Hins vegar geta nemendur,
þátt í að ræða nokkrar spurningar: Hvað
sem hafa
áður tekið þátt í einhverskonar
er lið? Hópur af fólki með sama markmið
hópefli, orðið meðvitaðari um þýðingu
sem vinna saman að því að ljúka
þess
hefur.
ákveðnu verki. Hópmeðlimir þurfa að
Nemendur fá vísindalega og faglega
samþyggja að fylgja ákveðnum reglum,;
nálgun á því hvernig þeir eiga að haga
hver er mumurinn á hóp og liði? Ekki eru
sér í hóp eða í liði – hvað þeir eiga að
allir hópar með sameiginlegt markmið, t.d
búast við af öðrum, hvað ætlast er til af
hópur af fólki að bíða eftir strætó.
sem
góð
hópavinna
þeim og hvernig þau komast yfir sína persónulega
veikleika.
Hluta
af
prógramminu er hægt að nýta sér í annars konar kennslu.
77
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
Af hverju þarf folk að vinna saman í
með dæmi um það sem er mikilvægast
liðum? Ekki eru allir góðir í
við hópvinnu. C/ klára setninguna “gott
verkefni
eru
flókin
öllu, mörg
og
krefjast
mismunandi hæfni.; Hverjir eru kostir þess að vinna í liði? Meðlimir styðja við hvort annað og hjálpast að og auka því styrkinn
innan
hópsins
og
minnka
veikleikana, verkefnin eru því yfirleitt leyst betur og á styttri tíma. Fólk lærir þannig að vinna saman og mynda tengsl sem nýta má í verkefnum síðar. 3. Meginreglur í hópavinnu – öll lið eru beðin um að: A/ finna nafn á liðið, B/ hugsa fimm reglur sem gilda fyrir liðið og C/ finna refsingu fyrir þá sem brjóta reglurnar. Svo fá liðin tíma til að ræða saman og skrifa niður. Liðin þurfa svo að kynna og verja svörin sín. Reglurnar eru teknar saman og skrifaðar niður á töfluna. Tillögur að reglum: 1.Hver liðs félagi þarf að hlusta á aðra 2. Liðsfélagar virða hvorn annan. 3. Allir leggja sig fram við að styðja hvorn annan. 4. Þegar það kemur upp ágreiningur þurfa liðsmenn að ræða saman/allir koma með sínar skoðanir/komast þarf að niðurstöðu sem allir eru sammála um. 5. Allir taka þátt – liðsmenn skipta á milli sér verkefna. 4. þáttur samvinnu - Hvert lið þarf að: A/ koma með dæmi um hópvinnu B/koma
78
lið…”
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR 5. Hlutverk liðanna – Að vera virkir
tekur ekki þátt, bangsinn – reynir að róa
liðsfélagar, þeir þurfa að skipta með sér
aðra niður, refurinn – tekur þátt í
verkefnum eftir því hvað hentar hverjum
samningviðræðum og gerir allt til að ná
og einum best. Hlutverk liðanna falla
samkomulagi, hákarlinn – á erfitt og
undir
bíður
4
flokka:
könnuður,
ráðgjafar,
öðrum
birginn,
uglan
–
skipuleggja og stjórna. Hagnýt verkefni:
samvinnuþýð
Það þurfa allir í hópnum að skilgreina
vandann. Mikilvægt er hópmeðlimir hverji
hlutverk sitt innan liðsins og útskýra það
hvorn
fyrir öðrum liðsfélugum. Árángursrík tól
ákvarðanatöku. 7.hópleikir: A/ rannsókn
fyrir hópavinnu: A/ ígrundun – allir fá
– móðir ein kíkir á facbook sonarins og
hugmyndir af tímamörkum, án mikillar
sér að annar strákur vill fara í slag við
hugsunar
hann. Hvernig myndir þú bregðast við í
og
undirbúnings,
en
allar
hugmyndir eru skrifaðar niður og ræddar.
og
anann
til
reynir
að
að
taka
leysa
þátt
í
hennar sporum?
Liðið velur svo eina sem unnið er nánar með. Óvenjulegasta hugmyndin er oft sú árángursríkasta. Æfing: Finndu bestu leiðina til að nýta Coke flöskur. B/ samþykki
-
.liðið
nær
sameiginlegri
niðurstöðu sem allir eru sáttir með og allir eru sannfærðir að sé sú besta fyrir liðið. Æfing: Ákveðið hverjum þið ætlið að bjóða í kvöldmat. C/lausnarleit – Markmiðið er að vera virkur þátttakandi í leit að lausnum og yfirstíga þannig vandamálim. Allir meðlimir tjá sig um hvað þeir vilja fá frá öðrum og hvað þeir eru til í að gera í staðinn. Til eru 5 tegundir að hegðun þegar kemur að ágreining: skjaldbakan – forðast rifrildi og
79
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR 7. B/ líkamlegur hópleikur – „hermdu“ –
árángri. Formlegur leiðtogi hefur hins
Hvert lið þarf að leika heitið á
vegar fengið þau völd að leiða liðið
uppáhaldsbókinni þeirra. Hin liðin
og er því æðri öðrum innan liðsins.
þurfa
líkamlegur
Hvaða eiginleika er got að leiðtogi
hópleikur – “styttan” – Hvert lið þarf
hafi? Hann þarf að vera hvetjandi,
að mynda með líkama sínum frægan
taka frumkvæði, góður í að leiðbeina
stað eða minnismerki. Hin liðin gíska.
og hrósa, tekur áhættur, vill ná
að
D/líkamlegur
gíska.
C/
hópleikur
–
“haldið
ástríðufullur
og heillandi.
hringnumW – Hert lið þarf að mynda
Verkefni: veljið ykkur leiðtoga og
hring með penna á milli fingranna,
réttlætið
þar sem pennanum er haldið á milli
decision.
liðsmanna með einum fingri. Þau þurfa svo að færa sig á milli staða án þess
að
missa
pennann.
Sigurvegarinn er liðið sem kemst lengst án þess að missa pennann. 9. Stjórnun – þátttakendur taka þátt í samræðum með það að markmiði að deila reynslu sinni með öðrum og að greina nákvæmlega hvað það er sem gerir folk að góðum leiðtoga: Hver er helsta ábyrgð leiðtoga? Leiðtogi er sá sem hefur áhrif og leiðir aðra í liði. Hver er munurinn á formlegum eða óformlegur
leiðtoga?
Óformlegi
leiðtoginn er sá sem hefur í raun engine opinber völd til að leiða lið en hefur náð trausti og virðingu annarra og hefur það því að markmiði að ná
80
árángri,
val
ykkar.
justify
your
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR Hlutverk kennarans: Þjálfar, leiðbeinir og hvetur þátttakendur, gerir markmið æfinganna skýr, leiðir samræður, tekur saman í lokin og talar um útkomuna.
Hlutverk
nemenda:
Vera
virkir
þáttakendur sem nýta sína hæfileika til að hjálpa hópnum.
Líkamleg
og
félagsleg
hæfni:
Þolinmæði, virðing, samningsviðræður, kunna að meta sína eigin hæfni sem og annarra, samvinna, geta tekið ákvarðanir
sem hjálpa liðinu.
81
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
I LEIÐIR TIL AÐ AUKA LIÐSHEILD OG LEIÐTOGAHÆFNI ➢Land: Búlgaría ➢Viðfangsefni: samvinna og leiðsögn ➢Heiti: “Ert þú fær um að vinna í hóp?” ➢Tegund: Spurningalisti um samvinnu og leiðtogahæfni – hægt er að svara spurningunum í hóp eða einn og einn, munnlega, sem partur af umræðu eða skriflega; nafnlaust eða ekki, hægt er að fara yfir útkomuna fyrir allan hópnn eða bara fyrir einn og einn. ➢Þátttakendur: 10 ára og eldri Tæki og tól: Ljósritunarvél og blöð
a/ allir eigi að vinna vinnuna sína einir – b/ þegar verkefni eru unnin af mörgum
Kennslufræðileg markmið: Kanna
eru þau ekki eins góð – 2 c/ Verkefni eru
viðhorf þátttakanda gagnvart hópavinnu,
betur heppnið ef margir taka þátt - 3
Auka vitund um mikilvægi hópavinnu
3.Þegar þú vinnu í hóp með fólki sem
sem partur af nútíma kennslu, vekja
þú þekkir ekki þá:
athygli á mikilvægi þess að þróa og bæta
a/ ertu jákvæður og reynir að kynnast
hæfni í hópavinnu.
þeim og þeirra eiginleikum -3 b/ lýður þér óþæginlega og tengist því ekki öðrum -1
Stutt lýsing: Hver þátttakandi fær afrit af
c/ verður feimin/n en reynir þó að
spurningalista og velur besta svarið við
tengjast öðrum -2
hverri spurningu.
4.Eftir hverju ferðu þegar þú velur þér
1.Þegar þú þarft að vinna erfitt verkefni
hópfélaga?:
þá:
a/ Vini þína - 2
a/Vil ég helst gera það ein - 2 b/reyni að
best í hverju verkefni fyrir sig - 3 c/ þá
virkja aðra til að taka þátt - 2
sem eru fyndnir og fallegir -1
að taka þátt - 1
2. Þú trúir því að:
82
c/ neita
b/ Þá sem gagnast þér
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
5.Þegar þú vinnur í hóp þá:
Útkoma: 0- 10 stig – Þú ert ekki tilbúin
a/ ertu virkur og ræðir niðurstöðurngar -3
að vera í liði, þú ættir að vinna í því að
b/ bíðuru eftir því að aðrir segi þér fyrir
verða opnari því það gæti komið þér á
verkum -2 c/ segir þú öðrum hvað þeir
óvart. 11- 20 stig – Þú hefur einhverja
eiga að gera -1
reynslu af hópavinnu en þú þarft þó að
6. Þegar þú vinnur í hóp þá:
vera virkari og styðja betur við aðra. 21-
a/ Virðiru aðra hópfélaga og hlustar á
25 stig – Þú vinnur vel í hóp en getur þó
þeirra skoðun -3 b/ áttu auðvelt með að
bætt samskiptahæfni þína og hætt að
komast að niðurstöðu -2
vera svonas sjórnsamur. 26 – 30 stig –
c/ Verðuru fyrir vonbrigðum því það er
þú ert frábær liðsfélagi sem hjálpar
erfitt að fylgja reglunum -1
öðrum að verða betri.
7.Ef það verður ágreiningur í hópnum þá:
Líkamleg og félagsleg hæfni: sjálfsmat
a/ reyniru að komast að niðurstöðu sem
og getan til að þróa sig sem manneskju.
allir eru sáttir við -3 b/ helduru áframað rífast því þú hefur alltaf rétt fyrir þér -2 c/ Hættir í hópnum -1 8.Finnst þér að leiðtogi ætti að: a/ vinna alla vinnuna og þú hjálpar aðeins til -2
b/ dreyfa verkefnum meðal
fólks -3 c/ leyfa öllum að gera það sem
þeir vilja -1 9. Góður leiðtogi er sá sem er: a/ auðvelt að vera í kringum - 1 b/ tekur ábyrgð og setur kröfur - 2 c/ hvetur aðra áfram - 3 10. Finnst þér að leiðtogi ætti að: a/ haga sér eins og allir aðrir – 2 b/ sýna
vald sitt - 1 c/ gefa gott fordæmi - 3
83
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
LEIÐIR TIL AÐ AUKA FRÆÐSLU UM HEILBRIGÐI ➢ Land: Rúmenía ➢ Viðfangsefni: Íþróttir og önnur afþreying til að styrkja heilsuna ➢ Heiti: ”Réttar ákvarðanir að bættri heilsu á hreyfingu” ➢ Tegund: Keppnisleikur sem felur í sér að meðhöndla sprota.
➢ Þátttakendur: 10-30 nemendur á aldrinum 10-14 ára
Tæki og tól: Myndir af grænmeti og
Stutt lýsing: Í þessum leik eru tvær
ávöxtum ásamt myndum af óhollum mat,
áskoranir, en þó er hægt að bæta fleirum
boltar í mismunandi stærðum, körfur,
við. Liðið sem safnar flestum stigum í
keilur og flauta.
hverjum leik, vinnur. 1. Á fyrsta stigi leiksins er liðunum skipt
Kennslufræðileg markmið: íþróttatímar
niður í tvö lið. Hvert lið raðar sér á línu á
geta ekki verið einu tímarnir í skólanum
móti hvort öðru. Á miðjum vellinum er
sem stuðla að heilbrigðum lífsstíl. Við
búið að koma fyrir körfum með boltum
þurfum
öðrum
fyrir hvert lið og á boltunum eru myndir af
bætiefnum að halda og fáum við þessi
ýmist ávexti eða grænmeti en þó eru
efni úr fæðunni. Daglegar ákvarðanir er
einhverjar myndir af óhollum mat inná
varða mat hafa áhrif á heilsuna og
milli.
öll
á
vítamínum
og
hvernig okkur liður dag frá degi og í framtíðinni. Með þessum leikjum erum við að leggja áherslu á mikilvægi þess að fá góða hreyfingu utandyra auk þess sem nemendur læra ýmislegt um hollustu og þá orku sem við þurfum til að lifa daginn af. Þessir leikir þjálfa athyglina, viðbrögð, hraða og keppnisandann.
84
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR Bakvið síðasta nemandan í röðinni er
um hvort við fáum einhver vitamin úr
svo tóm karfa sem á að fylla með
matnum eða ekki og hlaupa svo til baka
ávöxtum eða grænmeti, eftir því hvað
með
kennarinn biður um. Kennarinn stendur á
Sigurvegarinn er það lið sem svarar
miðjum vellinum og kallar “ég vil fá
flestum spurningum rétt og nær að safna
grænmetis salat” (eða ávaxtasalat eða
fleiri
jafnvel bara grænt salat svo eitthvað sé
ákveðnum tíma.
boltann
“hollum”
í
körfu
boltum
á
liðsins.
fyrirfram
nefnt). Þar á eftir blæs hann í flautu sem þýðir að liðin mega byrja. Þá hleypur fyrsti maður í hverju liði að miðjunni og leitar í körfunum að grænmeti. Hann hleypur síðan til baka með réttan bolta, setur hann í körfuna og þá fer sá næsti af stað. Athugið að hver leikmaður má
aðeins taka einn bolta með sér í einu. Sigurvegarinn er það lið sem kemur first með allt hráefnið sem beðið var um. Það lið sem er first getur þó tapað ef einhver tók vitlausan mat.
Leikinn er einnig hægt að fara í þannig að búið er að koma fyrir nokkrum hindrunum á völlinn sem nemendur þurfa að hlaupa í gegnum. Þegar þeir komast á leiðarenda velja þeir blindandi einn bolta úr körfunni. Þá þurfa þeir að nefna matinn sem er á boltanum og segja til
85
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
Hlutverk kennarans: Kennarinn þarf að útskýra reglurnar vel auk þess að útskýra fyrir
nemendum
hverjar
réttar
matarvenjur eru og hvað sé rétt að borða til að halda uppi orkunni allan daginn. Kennarinn þarf einnig að hrósa þeim sem svarar rétt og hefur hann rétt á því að ýmist refsa eða hrósa.
Hlutverk nemenda: Nemendur þurfa að skilja að það sem við borðum hefur áhrif á það hvernig okkur líður yfir daginn. Þeir þurfa einnig að kunna að fara eftir settum reglum og ná markmiðum sínum.
Félagsleg og líkamleg hæfni: getan að breyta fljótt um stefnu, hröð viðbrögð og handlagni. Auk vitneskjunnar um hvað er hollt fyrir okkur og hvað kemur okkur í gegnum hvern dag fyrir sig.
86
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
LEIÐIR TIL AÐ AUKA FRÆÐSLU UM HEILBRIGÐI ➢ Land: Rúmanía ➢ Viðfangsefni: Íþróttir og útileikir til að stuðla að betri heilsu. ➢ Heiti: Ávaxtaskálin ➢ Tegund: Keppni í að meðhöndla bolta ➢ Þátttakendur: Nemendur á aldrinum 10-12 ára, best er að hafa um tíu nemendur.
Tæki og tól: myndir af mismunandi tegundum af ávöxtum og grænmeti, boltar og flautur. .
Kennslufræðileg markmið: Leikurinn snýst um að far í gegnum leik á mjög fjörugan en jafnframt barnalegan hátt. Krakkarnir
æfa
sig
í
að
gera
heilsusamlegar uppskriftir sem innihalda ávexti og grænmeti. Uppskriftirnar gera þau í gegnum hreyfingar á meðan þau eru að keppa. Með þessu eru þau bæði að nota líkamlega getu sem og hausinn. Þau læra um vitamin og bætiefni auk þess sem þau læra að meðhöndla bolta, samhæfni, hraða og viðbrögð. Eins og í öllum íþróttum þarf sanngirnin að vera
við ríki, ásamt athygli og vilja.
87
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
einnig um upplýsingar um hráefnið þegar
Stutt lýsing: Leikurinn byrjar þannig að þátttakendur
mynda
hring
(sem
er
það á við.
skálin). Þeir þurfa svo að ákveða hvort þeir vilji vera ávextir eða grænmeti. Þau
Hlutverk nemandans: Nemandinn þarf
standa á sínum stað þar til þau eru
að búa yfir upplýsingum um hráefnið sem
kölluð inn í miðjan hring (skálina) af
hann valdi sér að vera, spila með
kennaranum sem les upp uppskrift. Í
boltann, gefa boltann áfram án þess að
miðjunni þurfa þátttakendur að segja frá
missa stjórn á honum og að bregðast við
öllu sem þau vita um hráefnið sem þau
fyrirmælum frá kennaranum.
völdu sér að vera. Þegar komið er að því að
blanda
salatinu
saman
byrja
Líkamleg og félagsleg hæfni: Getan að
þátttakendur að dripla bolta þar til þeir
flokka vitamin og bætiefni, að vita kostina
heyra í flautu. Ef einhver missir boltann
við það að borða grænmeti og ávexti,
er hann úr leik. Sigurvegarar fá alvöru
getan að hreyfa sig, að meðhöndla bolta,
salat í verðlaun.
sanngirni og að keppnisandin sé til staðar.
Hlutverk kennarans: Kennarinn stjórnar leiknum með því að kalla fram bæði ávextina og grænmetið. Kennarinn byður
88
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
LEIÐIR TIL AÐ AUKA FRÆÐSLU UM HEILBRIGÐI ➢ Land: Rúmenía ➢ Viðfangsefni: Íþróttir og önnur afþreying til að styrkja heilsuna ➢ Heiti: ”Gáfaðari, heibrigðari, hraðari” ➢ Tegund: keppni í að halda athygli ➢ Þátttakendur: 10-15 nemendur á aldrinum 1-12 ára
Tæki og tól: Til að spila leikinn þurfa að
sem við þurfum að nýta úr fæðunni. Ef
vera til myndir af mismunandi fígúrum,
aðeins ein næringartengd breyta virkar
boltar í nokkrum stærðum, körfur, skál,
ekki, þá virkar heilinn heldur ekki rétt og
teningar og flauta.
getur það haft alvarlegar afleyðingar í för. Þess vegna leggjum við til þennan leik
Kennslufræðileg
markmið:
Íþrótta
sem reynir bæði á líkama og sál. .
kennsla er nauðsynlegur partur í að auðga hugann. Siðferðileg kennsla er sú kennsla sem við fáum til að mynda okkar eigið sjálf. Við byggjum okkur upp í gegnum ákveðnar reglur svo að við
komumst áfram í lífinu en það væri ekki möguleiki án íþróttakennslu þar sem heilbrigð
hugsun
kemur
gjarnan
í
gegnum hreyfingu. Heilinn getur ekki starfað rétt án þess að fá ferskt blóð. Eins
getur
enginn
maður
boðið
samfélaginu það besta sem hann hefur upp á að bjóða ef líkaminn starfar ekki rétt. Mannslíkaminn uppfyllir allt sem þarf til að fá rétta næringu og nýtir þau efni
89
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
Stutt lýsing: Í þessum leik eru tvær
Hægt
áskoranir. Það lið sem fer eftir settum
einhverskonar
reglum
barnið með boltann að hámarki
og
klárar
first
vinnur.
að
útbúa
brautina sem
völundarhús.
Þá hefur þrjár
Þátttakendum er skipt niður í pör og
tilraunir til að fara með boltann í rétta
mynda öll pörin tvær jafnlangar raðir. Þeir
körfu. Eftir að hafa skilið boltann eftir í
sem eru í fyrstu röðinni halda á bolta
körfunni verða þau að fara sömu leið til
sem merktur er með fíguru sem búið er
baka og hlaupa að barninu sem hélt á
að merkja með tölu (á milli 1 og 5).
boltanum upphaflega. Sá sem líkur
Næsta röð er í hæfilegri fjarlægð en þarf
verkefninu
þó að geta séð hvaða fígúra er á
nemendur um hlutverk og fara þá aftur í
boltanum. Þegar röð tvö er búin að
leikinn.
skoða vel hverjir halda á hvaða bolta, snúa þeir baki í hina röðina. Á meðan skipta krakkarnir í fyrri röðinni um stað og setja boltana fyrir aftan bak. Því næst draga nemendur úr línu tvö fígúru úr skál og þegar kennarinn gefur merki hlaupa þau af stað og til þeirra sem heldur á boltanum sem passar við fígúruna sem var dregin. Þegar réttur bolti er fundinn þurfa þau að hlaupa með boltann að körfunni við enda brautarinnar og setja boltann í körfuna sem hefur sama númerið og boltinn.
90
er
rétt,
vinnur.
Næst
skipta
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR Hlutverk kennarans: Kennarinn þarf að sjá til þess að allt sé til taks svo hægt sé a ðfara í leikinn. Nemendur þurfa að hita upp og sér kennarinn um það auk þess sem
hann
kynnir
reglurnar.
Þá
er
kennarinn einnig dómari leiksins.
Hlutverk nemandans: Fara eftir settum reglum og gera sitt besta til að leysa verkefnið.
Líkamleg og félagsleg hæfni: sjónrænt minni er þjálfað auk þess sem nemendur þurfa að hafa ákveðinn hraða.
91
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
LEIÐIR TIL AÐ AUKA UMBURÐARLYNDI ➢ Land: Spánn ➢ Viðfangsefni: Umburðarlyndi ➢ Heiti: okkar heimili, þitt heimili ➢ Tegund: vinnustofa
➢ Þátttakendur: nemendur eru 12-18 ára þurfa að vinna 3 til 4 saman í hóp Tæki og tól: Tölvur, töflur og föndurefni.
Kennslufræðileg markmið: Aðalmarkmiðið er að auka gildi nemenda um samstöðu, samúð,
umburðarlyndi og samvinnu í gegnum reynslu og í gegnum dýpkun á efninu
Stutt lýsing: Til að byrja með, þurfa nemendur að leita á netinu af upplýsingum um líf flóttamanna og búa til hugtakakort. Síðan hlusta þeir á
fyrirlestur um flóttamenn. Að lokum leita þeir lausna og búa til veggspjald. Hlutverk kennara: að leiðbeina og þjálfa nemendur Hlutverk nemenda: að vera virkir þátttakendur
Félagsleg hæfni: samkennd, þolinmæði og samvinna
92
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
LEIÐIR TIL AÐ AUKA UMBURÐARLYNDI ➢Land: Spánn ➢Viðfangsefni: Íþróttir og afþreying til að byggja upp þolinmæði ➢Heiti: Skynjun ➢Tegund: Leikir ➢Þátttakendur:
Nemendur á aldrinum 14-15 ára vinna saman í fjórum fjögurra
manna hópum Tæki og tól: Svefngrímur og tæki sem hægt væri að nýta í þrautabraut
Kennslifræðileg markmið: Í þessum leik er aðalmarkmiðið að nemendur öðlist samkennd, samstöðu, þolinmæði og samvinnu, með því að
upplifa hvernig það er að vera blindur
Stutt lýsing: Hægt er að skipta nemendum í annað hvort pör eða fjögurra manna hópa. Ef nemendur
eru
í
pörum,
setur
annar
einstaklingurinn upp grímuna á meðan hinn leiðir hann áfram í gegnum þrautabraut. Ef unnið er í
fjögurra manna hópum, setja þrír upp grímur á meðan sá fjórði leiðir þá áfram. Þeir sem komast í gegnum þrautabrautina fyrst, án þess að snerta hindranirnar sem settar hafa verið upp, vinna. Hlutverk
kennarans:
að
sjá
til
þess
að
nemendur meiði sig ekki. Hlutverk nemandans: að treysta öðrum og bera
ábyrgð.
Félagsleg
hæfni:
Samkennt,
þolinmæði, þátttaka og samvinna.
samstaða,
93
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
LEIÐIR TIL AÐ AUKA UMBURÐARLYNDI ➢Land: Spánn ➢Viðfangsefni: Íþróttir og afþreying til að byggja upp þolinmæði ➢Heiti: Fallhlífin ➢Tegund: Leikir ➢Þátttakendur: nemendur á aldrinum 16-17 ára þurfa að vinna saman í tveimur tíu
manna hópu Tæki og tól: Regnboga fallhlíf (ca. 6 m á þvermál)
Kennslufræðileg markmið: Aðalmarkmiðið í þessum leik er að auka samvinnu, þolinmæði og samskipti nemenda.
Stutt lýsing: Fyrst raða nemendur sér í kringum fallhlífina. Svo koma nokkrar aðferðir til greina. Til dæmis er hægt að skipta nemendur í lið og nota tvo bolta í mismunandi lit. Boltarnir eru síðan settir ofan á fallhlífina og eiga nemendur að reyna að koma boltanum sínum í gegnum
gatið á fallhlífinni en á sama tíma að reyna að hindra að hitt liðið nái að koma sínum bolta í gegn. Það lið sem kemur sínum bolta í gegnum gatið first, vinnur. Hlutverk kennarans: Að leiðbeina nemendum. Hlutverk nemandans: Nemendur vinna saman sem lið.
Félagsleg
94
hæfni:
samstaða,
umburðarlyndi, þátttaka og samvinna.
samúð,
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
LEIÐIR TIL AÐ VINNA Á MÓTI ÁRÁSAGIRNI, OFBELDI OG EINELTI ➢ Land: Ísland ➢ Viðfangsefni: ofbeldi og einelti ➢ Heiti: Bekkjarfundir ➢ Tegund: Hópavinna og samræður
➢ Þátttakendur: 2-30 nemendur á aldrinum 6-16 ára
Tæki og tól: nóg pláss svo hægt sé að mynda hring. Kennslufræðileg
markmið:
Á
bekkjarfundum eru
málefni rædd sem
snerta bekkinn og
starfið innan hans.
Markmiðið með fundunum er að skapa vettvang fyrir bekkinn og kennara til að ræða saman, setja sér samskiptareglur og hjálpast að við að leysa þau mál sem upp kom.
Stutt lýsing: Notuð eru átta skref til að halda bekkjarfund: mynda hring, gefa hrós og þakka fyrir, búin er til áætlun, þróuð er hæfni í samskiptum, nemendur meira um hvert annað,
læra
hlutverkaleikir,
farið er yfir af hverju folk gerir það sem það gerir og fundnar eru lausnir.
95
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
Hér kemur dæmi um dagskrá bekkjarfundar: 1.Farið er hróshring 2.Farið er yfir síðasta fund og þær ákvarðanir sem þar voru teknar 3.Nemendur deila tilfinningum og skoðunum á meðan aðrir hlusta EÐA ræða án þess að leysa EÐA biðja um lausnir 4.Farið er yfir önnur mál Hlutverk kennarans: Að kenna nemendum réttu aðferðina við að halda bekkjarfund auk þess að vera til staðar fyrir nemendur á meðan á fundinum stendur.
Hlutverk nemenda: Nemendur þurfa að vera virkir hlustendur sem og virkir þátttakendur.
Félagsleg
hæfni:
Samúð,
samvinna, sannfæring, kunna að lesa í tilfinningar sínar em og annara, reiðisstjórnun, getan til að róa sig niður og getan til að leysa vandamál.
96
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
LEIÐIR TIL AÐ VINNA Á MÓTI ÁRÁSAGIRNI, OFBELDI OG EINELTI ➢ Land: Ísland ➢ Efni: ofbeldi og einelti ➢ Heiti: Lausnarleit
➢ Tegund: Samræður ➢ Þátttakendur: tveir til átta þátttakendur á aldrinum 6-16 ára Tæki og tól: Borð og stólar fyrir alla
Kennslufræðileg
markmið:
Lausnarleit
felur í sér að kennarar taki tíma í að veita nemendum réttu tólin til að vera virkir í að leita lausna. Nemendur sem eru færir í
lausnarleit geta reynst vel í að hjálpa nemendum með sér þarfir og minnka stríðni og einelti í skólanum. Þessir nemendur eru einnig oft betur staddir fyrir framtíðina af því þeir kunna að sýna samkennd, hvernig leita á lausna sem hentar öllum auk þess að koma fram við fólk af virðingu.
Stutt
lýsing:
Dæmi
um
tillögur
sem
nemendum eru gefnar eru: a.Hundsaðu
það.
Það
tekur
oft
meira
hugrekki að labba í burtu en að halda áfram í rifrildi. Finndu þér stað til að róa þig niður. b.Talið um málið á rólegu nótunu. Hver
nemandi segir hvernig honum líður og hlustar á tilfinningar hinna. Þar á eftir segja þeir hvað þeir halda að þeir hafi gert vitlaust.
97
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
c.Verið sammála um lausn á vandanum. d.Biðjið um hjálp. Ef nemendur geta ekki leyst vandann sjálf, geta þeir sett málið á dagskrá á næsta bekkjarfundi svo að allur bekkurinn geti hjálpað. Þeir geta einnig rætt vandann við foreldra sína, kennara eða vini.
Hlutverk kennarans: Kennarar þurfa að gefa sér tíma til að veita nemendum réttu tólinn til að verða virkir lausnaleitendur auk þess sem þeit þurfa tækifæri til að æfa þessa hæfni. Dæmi um það sem kennarar þurfa að hafa í huga: 1.Viðurkenna vandamálið og nýttu það sem tækifæri til að æfa sig í lausnarleit. 2.Hættu að segja og byrjaðu að spyrja. Það er líklegra að nemendur læri að leita lausna ef þeir eru spurðir spurninga eins og: hvað gerðist? Hvað helduru að hafa valdið því? Hverju varstu að reyna að ná fram? Hvernig líður þér? Hvað lærðiru af þessu? 3.Hafðu trú á því að nemendur geti orðið virkir lausnaleitendur 4.Búðu til svæði í skólastofunni eða fram á gangi þar sem nemendur geta leitað lausna
Hlutverk
nemandans:
Að
vera
virkur
hlustandi, virða skoðanir annara og setja sig í spor annarra
Félagsleg hæfni: samkennd, samvinna, lesa í tilfinningar annarra og stjórna reiði sinni
98
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
LEIÐIR TIL AÐ VINNA Á MÓTI ÁRÁSAGIRNI, OFBELDI OG EINELTI ➢ Land: Ísland ➢ Efni: ofbeldi og einelti ➢ Heiti: Vinaliðar ➢ Tegund: Leikir ➢ Þátttakendur: Nemendur á öllum aldri Tæki og tól: afnot af skólalóð
Kennslufræðileg markmið: Vinaliða verkefnið hvetur nemendur til að vera virkir þátttakendur í frímínútum og skapa þannig betri skólaanda Stutt lýsing: Vinaliðar eru valdir í 4.-10.bekk til að skipuleggja og sjáum leiki í frímínútum. Allir geta tekið þátt og þeir sem eiga erfitt með að finna sér eitthvað að gera eru hvattir af kennaranum sínum að taka þátt í þessum leikjum. Vinaliðar sinna hlutverki sínu í eina önn en á hverri önn eru nýjir vinaliðir
valdir.
Nemendur
eru
hvattir til að taka þátt og skapa þannig betri skólaanda. Með hjálp verkefnisins hafa nemendur meira úrval af afþreyingu og því er
líklegra að allir finni sér eitthvað við hæfi.
99
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
Markmiðið er að allir nemendur hlakki til að koma í skólann á hverjum degi.
Hlutverk kennarans: Einn kennari í hverjum skóla er yfir verkefninu og þarf því að skipuleggja leikjanámskeið og halda fund fyrir nývaldna vinaliða. Leikjanámskeiðið er haldið á hverri önn en þar læra vinaliðirnir nýja leiki auk þess sem þeir læra leiðir til að fá aðra með sér í leikina. Námskeiðið tekur um sex klukkutíma. Aðrir kennarar hjálpa nemendum í hverjum bekk að tilnefna réttu manneskjurnar til að þjóna vinaliða. Hlutverk nemenda: Nemandi sem valinn er til að vera vinaliði þarf af: skipuleggja, taka þátt og hjálpa til við
afþreyingu í frímínútum. Sýna yngri nemendum sérstakann áhuga auk nemenda
sem
eru
einir.
Láta
einhvern vita ef þeir gruna að einhver sé lagður í einelti eða er alltaf einn. Taka þátt í leikjanámskeiki auk þess að fá hjálp og stuðning frá yfirmanni verkefnisins.
Líkamleg
og
Samvinna,
samkennd,
umburðarlyndi
100
félagsleg
hæfni:
athygli
og
hlutverki
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
LEIÐIR TIL AÐ VIRKJA SAMFÉLAGIÐ Í GEGNUM ÍÞRÓTTIR ➢ Land: Litháen ➢ Viðfangsefni: Afþreying til að styrkja samfélagsbönd ➢ Heiti: Samfélags dagar ➢ Tegund : SOA fyrir samfélagsþegna
➢ Þátttakendur: Nemendur, foreldrar, starfsfólk skólans, bæjarbúar og fleiri
Tæki og tól: Fer eftir hverslags leiki farið er í
Kennslufræðileg markmið: a.Að virkja skólann og aðra meðlimi samfélagsins svosem nemendur, foreldra,
starfsmenn skólans, að taka frumkvæði í samvinnu til að ná markmiðum skólans b.Að hvetja skólana til að finna nýjar leiðir í samvinnu við samfélagið, til að styrkja sambandið á milli skóla og samfélags og auka samskipti milli samfélagsins og félagsaðila. c. Að kynna nýjar leiðir að virkri afþreyingu og til að deila nýjum og frumlegum hugmyndum til að skapa jákvætt skóla samfélag þar sem allir skipta máli, bæði foreldrar, börn, kennarar og aðrir
101
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
Stutt lýsing: Hægt
er að
skipuleggja
allskonar afþreyingu og keppnir fyrir
ýmsu íþróttum, leika hefðbundna leiki,
skólann og aðra bæjarbúa svosem::
leika
“Ungmenna dagur” – dagur skipulagður
handverk, elda og smakka þjóðarrétti.
af skólanum þar sem lið frá hinum ýmsu
Slíkir viðburðir sameina fólk.
skólum og íþróttafélugum í bænum koma saman til þess að keppa í hinum ýmsu íþróttum,
taka
þátt
í
fjölbreyttri
afþreyingu, kynnast nýjum krökkum og skemma sér. Öll ungmenni mega taka þátt óháð aldri, getu og hæfileikum. “Mamma, pabbi og ég – íþrótta- og fjölskyldu dagur” – Keppt eru í hinum ýmsu líkamlegum greinum auk þess sem leystar eru þrautir sem tengjast heilbrigðu líferni. Yfirleitt hafa slíkar keppnir tvö stig: keppnir haldar í skólanum þar sem fjölskyldur nemenda keppa, og svæðis keppni, þar sem sigurvegarar í hinum keppnunum koma og keppa sín á milli, þar stendur ein fjölskylda uppi sem sigurvegari
og
hlýtur
titilinn
íþróttamannslega fjölskyldan. “Sveitarfélags dagur” – Sveitarfélagið skipurleggur daginn en þarna koma allir samfélagsþegnar saman til að fagna og hafa gaman. Þetta er þó ekki aðeins veisla fyrir þá sem búa í sveitarfélaginu heldur er hún opin öllum. Á slíkum
102
dögum keppa börn og fullorðnir í hinum
leikrit,
syngja,
dansa,
sýna
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
Hlutverk kennarans: sýna gott fordæmi og hvetja aðra til þátttöku.
Hlutverk nemenda: Nemendur fylgjast með, taka þátt og læra nýja færni. Þeir eiga í samskiptum við önnur ungmenni, foreldra, kennara og aðra þátttakendur. Þeir taka þó ekki aðeins þátt heldur hjálpa einnig til við að skipuleggja.
Líkamleg og félagsleg færni: Skólasamfélagið styrkist í gegnum hinar ýmsu íþróttir og aðra afþreyingu, þar sem allir fá jöfn tækifæri til að bæta samskipti og samvinnu, umburðarlyndi, hópavinnu, ábyrgð og sjálfsálit. Auk þess eykst líkamleg færni í gegnum
hinar ýmsu
íþróttir. .
103
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
LEIÐIR TIL AÐ VIRKJA SAMFÉLAGIÐ Í GEGNUM ÍÞRÓTTIR ➢ Land: Litháen ➢ Viðfangsefni: Afþreying til að styrkja samfélagsbönd ➢ Heiti: Skólahátið „saman getum við allt“ ➢ Tegund: Hópleikir
➢ Þátttakendur: Lið sem samanstendur af barni og foreldrum Tæki og tól: Mismunandi eftir leikjum: keilur, körfubolta, A3 blöð, litlir miðar, blöð og pennar
Kennslufræðileg markmið: a) Auka samstarf á milli heimilis og skóla auk þess að styrkja sambandið á milli nemenda og foreldra þeirra a)Að hvetja nemendur og fjölskyldur þeirra til aukinnar hreyfingar og heilbrigðs lífstíls b)Að hvetja fólk til að hafa gaman af hreyfingu, og gera hreyfingu að einhverju sem er skemmtilegt, spennandi og jákvætt
Stutt lýsing: Liðin keppa sín á milli í íþróttum og með því að leysa verkefni, hér á næstu blaðsíðu má sjá nokkur dæmi.
104
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
1. Kapphlaup „Keðja af boltum”: Hvert lið
3. Kapphlaup “Settu saman orð!”: Hvert
þarf 2 körfubolta og eina keilu. Meðlimir
lið fær lítil blöð með stöfum á, eitt blað og
liðsins standa í röð og þurfa þau að halda
penna. Allir meðlimir liðsins standa hjá
körfubolta á milli sín (á milli bringu og
byrjunarlínunni í eftirfarandi röð: pabbinn,
þurfa
barnið og mamman. Þegar gefið er
saman
merki, þurfa allir meðlimir liðsins að
fyrirframákveðna leið án þess að missa
haldast í hendur og hlaupa þannig að
boltann. Hlaupið er að keilunni, í kringum
borði eða bekk sem er í ákveðni fjarlægð
hana og svo til baka. Ef boltinn dettur,
frá byrjunarlínunni. Þegar þau koma að
þurfa þátttakendur að taka hann upp og
borðinu,
halfa áfram. Liðið sem vinnur er liðið sem
stöfunum við, búa til orð og skrifa það
gerir fæstu mistökin og er fljótast.
niður á blað. Þar á eftir tekur barnið
baks).
Þegar
liðsfélagar
gefið að
er
merki
hlaupa
snúa
þau
blöðunum
með
blaðið, pabbinn tekur í hendur barnsins 2. Kapphlaup „Ekki bleyta fæturna!”:
og móðirin í fætur þess og hlaupa þau
Hvert lið þarf 2 A3 blöð og keilu. Allir
þannig aftur á byrjunarreit. Þegar liðið er
liðsfélagar standa í beinni röð. Þegar
komið til baka, réttir barnið upp hönd og
gefið er merki tekur barnið í liðinu eitt A3
sýnir orðið. Liðið sem vinnur er það lið
blað og setur fyrir framan sig, stígur á
sem kemur fyrst með rétt orð.
það og setur svo hitt blaðið fyrir framan sig þannig að hann nái að stíga á það (án þess að blotna í lappirnar). Þegar barnið
er komið yfir á blað nr 2, tekur það aftur blað nr 1 og setur fyrir framan sig og svo framvegis þar til það er komið að keilunni við enda brautarinnar. Barnið tekur svo bæði blöðin, hleypur í kringum keiluna og aftur til baka þar sem næsti leikmaður tekur við blöðunum og gerir það sama.
Liðið sem er fyrst vinnur.
105
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
Hlutverk kennarans: Kennarinn hvetur þátttakendur til að vera virkir þátttakendur í skóla lífinu og að taka þátt í viðburðum á vegum skólans. Kennarinn hjálpar einnig til við að byggja sterkt samband á milli
nemenda,
foreldra
og
skólasamfélagsins.
Hlutverk nemandans: Nemendur þurfa að hvetja foreldra sína til að taka þátt í skólasamfélaginu
og
þátttakandi.
hjálpa
Þeir
vera
virkur
kennaranum
einnig við að skipuleggja viðburði og að minnka bilið á milli skólans og heimilisins.
Líkamleg
og
félagsleg
hæfni:
Þátttakendur þjálfast í rökrænni hugsun, sköpun, sanngirni, ábyrgð, samskiptum, lipurð, hraða og þrausegju ásamt því að þjálfast í að vinna í hóp og vera partur af samfélagi.
106
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
LEIÐIR TIL AÐ VIRKJA SAMFÉLAGIÐ Í GEGNUM ÍÞRÓTTIR
➢ Land: Litháen ➢ Efni: Þáttaka sámfélagsins í íþróttaviðburðum. ➢ Heiti: Uppbygging samfélaga í gegnum íþróttir ➢ Tegund: Þjálfun
➢ Þátttakendur: Nemendur, foreldrar og aðrir samfélagsþegnar
Tæki og tól: Mismunandi eftir því hvaða leikir og íþróttir farið er í
Kennslufræðileg markmið: 1.Íþróttir eiga þátt í því að móta sjálfsmynd samfélaga með því að fá fólk til að eiga í
samskiptum. 2. Hægt er að nýta íþróttir til að leysa úr vandamálum og þar með bæta samfélagið. 3. Með íþróttum er hægt að ná til fjölda fólks innan samfélagsins. 4.Hægt er að nýta íþróttir til að styðja við tækifæri fólks til að verða leiðtogar með því að gegna hlutverkum svosem dómarar, stjórnendur, þjálfarar og svo framvegis. Stutt lýsing: Ein leið til að virkja foreldra
og/eða
aðra
fjölskyldumeðlimi í skólasamfélaginu er að fá þá til að þjálfa íþróttalið innan skólans. Nemendur í mismunandi bekkjum eða jafnvel innan sama bekkjarins geta myndað lið sem þarf sjálfboðaliða
til
að
gegna
stöðu
þjálfarans. Þetta geta til dæmis ferið
foreldrar, systkini,
ömmur
og
afar,
eldra
frændur og frænkur eða
jafnvel nágrannar.
107
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
Þjálfararnig hafa yfirleitt einhverja reynslu
Hlutverk kennarans: Kennarinn fylgist
af íþróttinni eða mikinn áhuga og þekkja
vel með, gefur ráð og er hvetjandi þegar
því reglurnar vel og vita hvert hlutverk
þess þarf.
þjálfarans er. Hins vegar eiga þjálfararnir ekki endilega að hafa beina tengingu við
Hlutverk nemandans: Nemandinn er
íþróttina. Æfingar fara svo fram á kvöldin
virkur
eða um helgar í íþróttahúsi skólans eða á
íþróttaviðburðum. Nemendur sjá einnig
skólalóðinni. Þegar liðin eru tilbúin að
um að hvetja foreldra sína og aðra
keppa,
skipuleggja
ættingja til að taka þátt í skólalífinu og
íþróttakeppni þar sem veitt eru verðlaun.
verða þar að leiðandi virkir þátttakendur í
Á slíkum viðburð geta þjálfararnir sjálfir
samfélaginu.
er
hægt
að
verið dómarar eða fengið aðra meðlimi samfélagsins
í
hlutverkið.
Aðrir
eru
áhorfendur sem styðja sitt lið. Sniðugt getur verið að fá fyrirtæki í bænum til að styrkja viðburðinn. Markmiðið er að sýna fólki hversu auðvelt það getur verið að gera íþróttir partur af okkar daglega lífi. Íþróttir snúast að sjálfsögðu um það að hafa gaman, vera heilsusamleg og að líða vel í eigin skinni. Íþróttir geta einnig sameinað fólk, myndað vináttubönd og byggt upp samfélög.
108
þátttakandi
á
æfingum
og
á
ÍÞRÓTTIR OG ÚTIVIST FYRIR BETRI HEIM - KENNSLUFRÆÐILEGAR LEIÐIR -
Líkamleg- og félagsleg hæfni: Íþróttir hjálpa við að sameina samfélög og skapa ný sambönd. Þær sameina fólk í leik og í tali og bætir samskipti fólks við aðra meðlimi
stórsamfélagsins.
Þátttaka
nemenda í íþróttum getur bætt námslega hæfni þeirra, kennt þeim að stjórna, aukið samskiptahæfni þeirra. Auk þess eru íþróttir góðar fyrir heilsuna, þær kenna nemendum að leysa vandamál og eykur sjálfsálit.
109
E F NI Þ RÓAÐ O G NÝT T Í Þ E S S U V E RKE F NI
PROJECT WEBSITE
TWINSPACE h t t p s : / / t w i n s p a c e . e t w i n n i n g . n e t / 111 8 7 / h o m e
FACEBOOK https://www.facebook.com/groups/1631537980440400/?fref=nf
INSTAGRAM https://www.instagram.com/unitedweplayunitedwewin
110
Handbókin var unnin af hópum frá hverju þátttökulandi. Vinnan hefði aldrei verið möguleg án aðstoðar frá eftirfarandi fólki: Adma Baltutiene Adriana Rinciog Alina Raducu Anna MariaAtzori Anna Maria Mura Anna Rita Farina Antonina Pinna Audrone Ezerskiene Audrone Ezerskiene Barbara Carboni Barbara Spazziani Beyza Sari Birna Guðrún Baldursdóttir Caterina Palomba Cerasela Podoreanu Dan Popescu Diana Dimitrova Diana Raycheva Dino Trebini Duygu Yildirim Eva Caminal Fabiana Casula Florin Falnicu
Francesca Bianco Francesca Fois Gabriel Florin Macsim Giorgia Bella
Nedka Stavreva Paola Sini Petruta Popescu RobertaAlessandra
Giovanna Emilia Cabizzosu Giovanni Antonio Carta Giuseppina Lungheu Gloria Posada Gratiela Popescu Guðríður Sigurðardóttir Hasan Huseyn Gulmez Helga Halldórsdóttir Ina Stankeviciute
Carla Frau Rosalina Panijhel Rositsa Sokolova Rossana Lay Rossella Ghio Sabrina Giacoboni Sonay Sahin Stefania Manca Tiziana Secchi
Iulia Cristian Karen Jóhannsdóttir Krasimira Ivanova Lorenza Pinna Madalina Mirea Margherita Goffi Maria Teresa Villanueva Marina Keremedchieva Marisa Balzani
Tony Nicolae Vaida Sarkauskiene Valeria Grassi Valeria Grassi Vanya Doykova
Mehmet Durmus Miranda Tarvydiene
Viliute Vindzigelskiene Viliute Vindzigelskiene Vilma Nevardauskiene Virginija Gecaite Vittorio Sanna
111