KEUKENONTWERP syntra interieurinrichter 2015-2016
-01-
- 02-
01
GESCHIEDENIS VAN DE KEUKEN P05-07
02
PLANNING P08-09
03
ERGONOMIE
P10-16
04
materialen P17-61
05
trends 2016
P62-95
INHOUD -03-
- 04-
DEEL #01 DE GESCHIEDENIS De geschiedenis van de keuken is onlosmakelijk verbonden met de kookevolutie. Tot de 18 de eeuw kookte men op open vuur, de keuken bestond toen eigenlijk enkel uit een vuur. Vanaf midden 18 de eeuw en in de 19 de eeuw evolueerde de keuken sterk. Architecten begonnen zich bezig te houden met de keuken wat de evolutie ten goede kwam.
Vroege evolutie •
Bij de Oude Grieken werd de keuken opgebouwd rond een open vuur. In de huizen van het rijke volk was de keuken een aparte plaats, meestal bevond die zich naast de badkamer, zodat beide ruimtes verwarmt konden worden door één vuur. In deze keukens was er zelfs een aparte ruimte voor het bewaren van voedsel. Ook de rijke Romeinen hadden een goed uitgeruste keuken.
•
Tussen de 10 de en 12 de eeuw kwamen de eerste grote veranderingen op til. De keukens hadden nog steeds een open vuur maar de plaats wijzigde. Het open vuur verplaatste van het midden van de keuken naar één kant. De open haard was ontstaan.
-05-
Middeleeuwen •
Tijdens de Middeleeuwen evolueerde de keuken verder. In de rijke klasse verdween de keuken steeds meer van het toneel. De verwarmende functie van het open vuur verdween en de keuken werd verbannen naar de kelderverdieping. Koken was iets voor het gepeupel. In de gewone en arme klassen bleef de keuken een centrale rol spelen. De woning bestond vaak uit één kamer waar alle activiteiten plaatsvonden. Het koken speelde een centrale rol.
Industriële revolutie •
Tijdens de Industriële Revolutie evolueerde alles. De technologische evolutie zorgde ervoor dat de levensomstandigheden veranderen. In de tweede helft van de 19 de eeuw werden de eerste water –en gasleidingen geplaatst. De industriële revolutie had ook sociale gevolgen. De werkende klasse werkte vaak onder erbarmelijke omstandigheden in de fabrieken. Hele families woonden in kleine huisjes of appartementen. Een ruimte deed dienst als slaap –kook –en woonruimte, zelfs als badkamer. Opmerkelijk is dat de keuken van het rijke volk nagenoeg niet evolueerde. De keuken bleef het domein voor de bediendes. De technologische mogelijkheden waren echter groot. Stoven, ovens, waterleidingen,… het rijke volk had het allemaal.
- 06-
20ste eeuw •
In het begin van de 20ste eeuw was er een fase van rationalisatie. Keukenarchitectuur werd een begrip en dat was te merken. De keuken werd een volwaardige plaats in de woning. Ook vestigden de eerste grondleggers van de ergonomie de aandacht op de functionaliteit van de keuken. De keuken was niet meer het centrum van één kamer maar werd geïsoleerd in één kamer. De meeste bedienden verdwenen tijdens de 20ste eeuw en de keuken was een belangrijke plaats voor elke vrouw. In het begin van de 20 ste eeuw werden keukens vooral door vrouwen ontworpen omdat zij wisten hoe een keuken functioneel kon zijn. Het belangrijkste voorbeeld is de Franfurter keuken. Gebaseerd op bevindingen van Christine Frederick en ontworpen door Margarete Schutte-Lihotzky.
-07-
DEEL #02 PLANNING
De verschillende keukenzones De moderne keuken wordt ingedeeld in vijf zones. Deze zones zijn bevoorraden, opbergen, spoelen en afval, voorbereiden, koken en bakken. De methode bestaat erin de zones op efficiënte manier te plaatsen.
Bevoorraden In deze zone plaatsen we levensmiddelen zoals koffie, rijst, pasta,conserven, gekoelde levensmiddelen,…
Opbergen Borden, kopjes, glazen, bestek,… horen in deze zone thuis
Spoelen en afval Deze zone bevindt zich onder de spoelbak. Onder de spoelbak plaatsen we afvalemmers en schoonmaakproducten.
Voorbereiden Dit is één van de belangrijkste zones in de keuken. Apparaten, toestellen, kruiden, moeten binnen handbereik zijn bij het werkblad om voedsel voor te bereiden
Koken en bakken Deze zone wordt gereserveerd voor de kookplaats, de oven, de microgolf en de dampkap. De pannen, potten, kookbestek en bakplaten worden hier ook weggeborgen. schoonmaakproducten.
- 08-
Zoneplanner
De zonevolgorde hangt af van verschillende factoren. De eerste stap is bepalen wat de keukenvorm is. Vervolgens moet je bepalen welke producten je in welke zone wil plaatsen.
U-keuken Ideale keukenvorm Voorzie minstens 120 cm tussen de beide kastwanden Speciale hoekkasten met laden verhogen de opbergmogelijkheden
Eilandkeuken Deze soort keuken wordt vooral gebruikt in ruimtes waar keuken en woonomgeving ĂŠĂŠn geheel vormen. Meestal wordt een kookeiland gebruikt in deze keuken. Uit ergonomisch oogpunt is het interessant om hier de spoelzone te installeren
G -keuken Ideale keukenvorm door de korte loopafstanden en de optimale zoneplanner. Opgelet: de ingang tot de keuken moet groot genoeg zijn
Dubbelwandige Dit is de beste opstelling voor een keuken met een deur en raam tegenover elkaar. Voorzie een ruimte van 120 cm tussen beide kastwanden
L -keuken Pluspunt is het gebruik van hoge kasten aan beide zijden. Deze keuken biedt plaats voor een tafel. Voorzie een loopruimte van minstens 90 cm
Enkelwandige keuken Uit ergonomisch standpunt minder interessant wegens de lange loopafstanden. Een goed doordachte zoneplanner is essentieel
-09-
DEEL #03 ERGONOMIE
Geschiedenis van de ergonomie Christine Frederick onderzocht in 1922 het werkverloop in een keuken. Dit deed de Amerikaanse aan de hand van de draadstudie. Door deze studie kwam men tot inzicht dat de keukeninrichting een grote rol speelt in de afgelegde weg. De draadstudie is een simpele methode om de afstanden te meten die men aegt in de keuken. Men bevestigd als het ware een imaginaire draad aan de voet van de gebruiker en kijkt op het einde van de keukenactiviteit welke afstanden afgelegd zijn. Vier jaren later werkte de Oostenrijkse Margarete Schutte deze bevindingen uit in de Frankfurter keuken.
- 010-
OPTIMALE ERGONOMIE Het indelen en inrichten van de keuken kan je best vergelijken met een puzzel. Geen enkele ruimte heeft dezelfde afmetingen en je zit met heel wat apparaten die zowel praktisch als esthetisch een goed plekje verdienen. Een keuken kopen volgens hun standaard opstelling is in vele gevallen niet haalbaar. In dit artikel kom je te weten hoe je een praktische en ergonomische keuken ontwerpt waar je heel wat jaren plezier zal aan beleven.
ergonomie in de keuken: de keukendriehoek Ergonomie en gebruiksvriendelijkheid is heel belangrijk tijdens het koken. Daarom zie je de keuken best als een werkplek. Hoe beter de indeling, hoe minder afstanden je moet aeggen en hoe sneller en nauwkeuriger je kan werken. In de keuken zal de af te leggen afstand vooral bepaald worden door de kookplaat, de spoelbak en de koelkast. Samen vormen deze de werkdriehoek of keukendriehoek.
De loopafstand kan je berekenen door de lengte van de zijden op te tellen. Bij een ergonomische keuken zal dit tussen de 6 en 8 meter liggen. De afstand tussen de spoelbak en kookplaat hou je best onder de twee meter omdat hier de meeste interactie gebeurt. Zo voorkom je onnodig geloop en kan je de kookpotten makkelijk vullen met water.
-011-
KEUKENVORMEN EN HUN IDEALE INDELING
i-vormige keuken Bij een rechte keukenopstelling liggen alle elementen van de keukendriekhoek op één rechte lijn. De spoelbak wordt best centraal geplaatst omdat deze het vaakst gebruikt wordt. Om voldoende werkruimte te hebben voorzie je best een vrije werkbladruimte van 300cm. Deze mag onderbroken worden door de spoelbak en het kookvuur. De I-vormige keuken is uitermate geschikt voor smalle ruimtes maar is de minst aangeraden opstelling vanuit praktisch en ergonomisch standpunt.
l-vormige keuken De L-vormige keuken is één van de meest voorkomende keukenopstellingen. De werkdriehoek is nu optimaal om te koken met zo weinig mogelijk verplaatsing. Vroeger hadden L-keukens of hoekkeukens last van verloren ruimte in de hoeken maar dankzij hedendaagse technieken is dit geen probleem meer. Je kan nu kiezen voor hoekschuiven of complexere systemen die de ruimte optimaal benutten.
u-vormige keuken Een U-vormige keuken is ideaal om minimale afstanden af te leggen. Alles is binnen handbereik en er is voldoende werk- en bergruimte. Om een U-keuken te plaatsen moet je wel over voldoende ruimte beschikken. De dubbele opstelling neemt al snel 120cm in beslag. Voor een vlotte circulatie is het aan te raden enkel U-vormige keukens te plaatsen in ruimtes die minstens 4 meter breed zijn.
- 012-
parallelle keuken De parallelle keuken wordt vaak gebruikt door professionele chef-koks vanwege de optimale circulatie. Je kan de keuken verlaten langs beide kanten en indien gewenst, gebruiken langs beide zijden van het eiland. Wanneer je kiest voor een parallelle keuken is het wel aangeraden de kookplaat en de spoelbak in hetzelfde keukenblok te zetten. Dit om vlekken op de grond te vermijden.
kookeiland Keukeneilanden zijn de laatste jaren erg in trek bij open woningen. Ze geven een extra dimensie en bakenen de kookruimte visueel af van de woonkamer of eetkamer. Zo kan je in contact blijven met de gasten zonder dat ze zien wat er gebeurt in de keuken. Om een keukeneiland te plaatsen, moet je wel voldoende ruimte hebben. Als dit niet het geval is, kan je ook kiezen voor een verplaatsbaar of halfopen keukeneiland.
-013-
NUTTIGE AFSTANDEN EN KEUKEN AFMETINGEN Onderstaande lijst bevat een overzicht van de meest ergonomische afmetingen en afstanden van verschillende keukenelementen. Je zal zien dat de hoogte van het werkblad niet altijd overeenkomt met die van de
spoelbak of kookplaat. Dit heeft te maken met praktische, esthetische, technische en budgettaire redenen. Kiezen voor een gemiddelde tussen de verschillende afstanden is vaak de beste oplossing.
AFMETINGEN WERKBLAD HOOGTE 95 cm ( Ideaal voor mensen met een lengte van 170 tot 195 cm ) 90 cm ( Ideaal voor mensen met een lengte kleiner dan 170 cm ) WERKBLAD DIEPTE Uit ergonomisch standpunt is 60 centimeter de ideale grijpdiepte. Om meer afzetruimte te hebben, kan je het werkblad wel dieper laten maken. WERKBLAD DIKTE Van 1 tot 5 centimeter. AFSTAND TUSSEN HANGKASTEN EN WERKBLAD 45 Ă 60 cm gemeten vanaf het werkblad tot de onderkant van de hangkasten. AFSTAND TUSSEN DAMPKAP EN KOOKPLAAT Minimaal 65 cm bij een elektrisch vuur Minimaal 75 cm bij een gasvuur IDEALE DIEPTE HANGKASTEN EN KEUKENKASTEN Hangkasten: 40 centimeter Keukenkasten: 60 centimeter HOOGTE VAN DE SPOELBAKKEN 95 cm ( Ideaal voor mensen met een lengte van 170 tot 200 cm) 85 cm ( Ideaal voor mensen met een lengte kleiner dan 170 cm)
- 014-
AFMETINGEN ONDERKANT SPOELBAK 85 cm ( Ideaal voor mensen met een lengte van 170 tot 200 cm) 75 cm ( Ideaal voor mensen met een lengte kleiner dan 170 cm) HOOGTE KOOKPLAAT 85 cm ( Ideaal voor mensen met een lengte van 170 tot 200 cm) 75 cm ( Ideaal voor mensen met een lengte kleiner dan 170 cm) VRIJE AFSTAND ACHTER KEUKENKASTEN MET SCHUIVEN 100 cm zonder mogelijkheid tot circulatie 160 cm (minimum) indien men nog wil circuleren achter de persoon. VRIJE AFSTAND ACHTER KEUKENKASTEN MET DEUREN 70 cm zonder mogelijkheid tot circulatie 130 cm (minimum) indien men nog wil circuleren achter de persoon IDEALE AFSTAND ACHTER DE KOOKPLAAT EN DE SPOELBAKKEN 80 cm zonder circulatie 140 cm (minimum) indien men nog wil circuleren achter de persoon IDEALE HOOGTE VAN DE OVEN Een oven wordt bij voorkeur geplaatst ter hoogte van het werkblad. Zo kan je er makkelijk schotels inzetten en uithalen zonder bukken. Het is ook handiger om na te gaan of het eten klaar is. HOOGTE VAN DE KOELKAST OF FRIGO De meest comfortabele hoogte van een frigo kan je berekenen door het middelpunt van de koelkast te plaatsen ter hoogte van het werkblad.
-015-
- 016-
DEEL #04 MATERIALEN FRONTEN • Uiteraard is de kwaliteit van het materiaal waaruit een keuken vervaardigd is van cruciaal belang. Kies dus bewust de materialen voor uw keukenfronten, en laat u niet enkel verleiden door een mooie kleur of het ontwerp. Keukens zijn verkrijgbaar in vele verschillende afwerkingen, die zich lenen tot een meer of een minder intensief gebruik. • Het is echter moeilijk om een weg te vinden in het doolhof aan technische benamingen en materialen, prijzen en kwaliteit, zonder de nodige materiaal kennis.
A. Basismateriaal of kern • Bij keukens worden voor de dragende (horizontale) delen meestal panelen gebruikt met een dikte van 19 mm, terwijl de verticale wanden gemiddeld een dikte moeten hebben van 16 mm, wat normaal voor de wanden wel voldoende is. De kopse kanten van de panelen kunnen ook liefst voorzien zijn van een ‘stoot’bestendige afwerking.
-017-
#01 massief hout •
Is massief natuurhout verwerkt tot kasten en fronten. Het is tijdloos en combineert prachtig met glas en roestvrij staal. Waar in de klassieke keukens het gebruik van eik nog steeds populair blijft, zijn er steeds meer andere soorten hout die hun weg vinden naar de keuken fabrikanten zoals ; es, beuk, berk, perelaar, kersen, mahonie en notelaar.
•
Ook het gebruik van exotische, zeldzame en dus zeer dure houtsoorten komt meer voor. Bij hout speelt naast de houtsoort en afwerking, ook de nerftekening een belangrijke rol. Een horizontale nerftekening versterkt de visuele horizontale lijn van het meubel, terwijl een verticaal nerfpatroon die dan weer net doorbreekt.
•
Technisch gezien is het eigenlijk het belangrijkste om u ervan te verzekeren dat de kastfronten wel degelijk vooraf een behandeling ondergingen waardoor ze bestand zijn tegen zuren en indringen van vet en vloeistoffen Massief hout is sterk, afhankelijk van de gebruikte houtsoort, is ondoordringbaar voor vloeistof indien correct en achteraf blijvend behandeld. Maar het is duur en niet milieuvriendelijk.
- 018-
#02 MDF •
Van MDF wordt soms gezegd dat dit het beste materiaal is om keukenfronten mee te maken, maar dit is eigenlijk een beetje een misvatting. MDF wordt namelijk specifiek als kern gebruikt voor keukens in een lak of powdercoat afwerking, omdat een MDF-plaat uitermate glad en fijn van structuur is, en zich daardoor het beste hiertoe leent. Een andere misvatting is dat deze spaander- of MDF-platen dezelfde kwaliteit zouden hebben als de platen die men kan gaan kopen in een doe het zelf zaak. Dit is helemaal niet zo. Want in plaatmateriaal bestaan er veel verschillende densiteiten, en hoe hoger de densiteit van de geperste plaat, hoe steviger en kwalitatiever het materiaal.
-019-
B. AFWERKING #01 fineer •
MDF kan bekleed worden met een laag ‘fineer’. Deze afwerking biedt veel mogelijkheden. Door de opgebrachte fotografische decorlaag zijn de keuze qua kleur en dessin onuitputtelijk; van metallic of hout-look tot steen-decors.
•
Hiermee krijgt uw keuken dan het uitzicht van massieve kastfronten zonder het prijskaartje dat daaraan vast hangt.
- 020-
#02 bamboe •
De allernieuwste innovatie in keukenland, en in de gehele meubel industrie trouwens, is het gebruik van bamboe voor allerlei toepassingen. Over de methode, gebruikt om deze meubels te vervaardigen uit dit natuurlijke materiaal, is nog niet veel bekend. Maar het is een oersterk en flexibel materiaal dat voor bijna alles kan gebruikt worden. Bamboe heeft een zeer mooie tekening en is dan ook een uitermate decoratief element in het interieur. Daarom ook steeds groeiend in populariteit bij ontwerpers en interieur architecten. U kan dergelijke keukens reeds vinden bij verschillende keuken fabrikanten indien u ernaar vraagt. Er bestaan heden reeds zeer mooie ontwerpen. Het voornaamste is dat u weet dat het een degelijk en sterk materiaal is, dat zeker niet moet onderdoen voor de ons bekende houtsoorten. Bamboe is evenwel geen hout, maar wordt gecatalogeerd onder de categorie ‘reuzen grassen’.
-021-
Door te kiezen voor meubels of een keuken in bamboe, draagt u alleszins reeds een groot steentje bij aan het natuurbehoud in deze wereld, want u spaart daardoor heel veel bomen, en bamboe zelf, groeit na het oogsten, binnen de 3 tot 5 jaar weer aan tot wel 20m hoog!
#03 Laminaat •
Indien u kiest voor een kunststof bekleding van uw keuken, dan kiest u misschien beter voor een ‘laminaat’ afwerking boven een ‘melamine’.
•
Laminaat is samengesteld uit verscheidene lagen. Een harde transparante kunsthars bovenlaag, genaamd melamine, met daaronder een bedrukte papieren decorlaag met kleur en dessin. Vervolgens worden dan ook nog eens enkele lagen met fenolhars geïmpregneerd kraftpapier aangebracht.
•
Dit pakket wordt dan onder hoge druk en bij een zeer hoge temperatuur samengeperst tot een harde bekledingsplaat met een dikte van 0,7mm. Deze laminaat toplaag wordt dan vervolgens aangebracht op de basisplaat (of kern), zijnde een watervaste multiplex plaat van 32 mm. Laminaat is in de regel steviger en minder kwetsbaar dan een keuken met een ‘Lak’ afwerking en ook resistenter dan Melamine. Ideaal dus voor gezinnen waar het er nogal druk en niet zo voorzichtig aan toe gaat in de keuken.
- 022-
#04 Melamine •
Is dan weer een voordeliger materiaal, maar het is iets minder stootvast en krasbestendig dan laminaat. Een keukenfront in melamine heeft exact hetzelfde uitzicht als laminaat. Men kan ze, qua uitzicht, niet van elkaar onderscheiden. Dit komt door het feit, dat een laminaat afwerking eigenlijk ook een melamine toplaag is, maar met daaronder dan nog eens een extra harde laag (kraftpapier in harsen) aangebracht, en dan pas de kernplaat. Dat is het enige, maar toch belangrijke verschil tussen beiden. Melaminepoeder wordt gemengd met een formaldehyde oplossing en verwerkt tot lijm of hars. Die watervaste lijm, wordt dan toegevoegd aan een bepaalde massa houtsnippers. Daarna wordt deze massa samengeperst tot een spaanplaat. Dan drenkt men een vel papier met een bepaalde print in een andere melamine hars, en dit wordt dan op de spaanplaat geperst. Het eindresultaat is een plaat die transparant, krasvast en slijtvast is. Ze is ook ondoordringbaar en resistent voor chemicaliën en water. Een belangrijk voordeel is ook dat de oppervlakte kan bedrukt worden met een decoratie naar keuze, dit is het zogenaamde ‘lamineren’.
-023-
#05 Lak •
U kan ook opteren voor prachtige egaal ‘gelakte’ kastfronten. Daarin hebt u dan de keuze tussen een ‘Mat, ‘Satin’ of ‘Hoogglans’ afwerking. Iets vaker poetsen en onderhouden is hierbij wel noodzakelijk. Deze vorm van afwerking is eerder delicaat en tamelijk gevoelig voor krassen of beschadigingen. Daarom is een gelakte keuken eigenlijk best geschikt voor gezinnen waar er met de nodige omzichtigheid mee zal worden omgesprongen.
- 024-
#07 Poederlak •
Is een tamelijk recente techniek die eruit bestaat een zeer stevige, resistente poeder-afdeklaag aan te brengen op een gladde ondergrond of ‘kern’. Dit gebeurt met een speciaal en uniek procédé genaamd “Powder Coating”. Deze bekledingswijze levert een mooi egaal, ondoordringbaar en zeer sterk oppervlak op, dat in elke denkbare kleur kan geleverd worden. Deze afwerking is evenwel niet bij alle handelaars of keuken fabrikanten verkrijgbaar.
-025-
#08 Volkern •
Is eigenlijk een dikker laminaat dat op dezelfde wijze wordt vervaardigd als het eerder genoemde laminaat. Het is samengesteld uit een gekleurde bovenlaag met daaronder verscheidene lagen met fenolhars geïmpregneerd krachtpapier. Dit wordt dan geperst en daardoor ontstaat er een kunststoflaag van; bij laminaat = 8mm dik en bij Volkern =12mm dik. Dit is het voornaamste verschil tussen beiden.
•
Net als bij laminaat wordt Volkern ook afgewerkt met een overlay die de oppervlakte structuur bepaalt. Volkern is dus een bijzonder hard en compact materiaal en daardoor ook zeer stootvast en sterk. Het is kras- en slijtvast en niet poreus, en dus resistent en eenvoudig te reinigen.
- 026-
C. HANDGREPEN •
Volledig greeploze kasten, onzichtbare greeplijsten of langwerpige handgrepen zijn erg trendy op het moment. Kastgrepen worden aangeboden in een oneindig assortiment aan verschillende stijlen en materialen. Voor wie houdt van wat variatie af en toe, zonder grote kosten, hebben we alvast een goede tip. Door gewoon even de handgrepen van uw huidige keuken te vervangen, kan u deze weer een totaal nieuwe ‘look’ geven zonder daardoor veel geld hoeven uit te geven. De standaard afstand tussen schroefgaten in kasten, is namelijk meestal dezelfde bij de overgrote meerderheid van handgrepen. It’s all in the detail!
•
Maar wist u bv ook dat de nummer 1 in het lijstje van de voornaamste punten waar bacteriën en andere ongewenste gasten zich vastzetten in de keuken, de handgrepen van uw keuken zijn? Het is ook logisch dat deze plaatsen, die het vaakst aangeraakt worden door iedereen in het huishouden, het meest vervuild zijn. Maar geen nood, betreffende vervuilde handgrepen, is er nu dus een oplossing bedacht! Want er zijn nu dus ook handgrepen verkrijgbaar die resistente fysische en elektrostatische eigenschappen hebben. Deze voorkomen namelijk de ontwikkeling en groei van bacteriën en andere organismen, en een dergelijk behandelde handgreep, blijft deze bacteriële afstoting ook gedurende zijn gemiddelde levensduur behouden.
-027-
D. WERKBLAD Volgende factoren kunnen de keuze voor een bepaald materiaal van werkblad mee bepalen: • 1. Krasbestendig? Harde materialen zijn beter bestand tegen krassen dan zachte materialen. Diepe krassen maken het blad daarenboven minder hygiënisch. • 2. Vlekbestendig? Niet alle materialen zijn even goed bestand tegen vlekken zoals zuren, zepen en andere chemische producten. Zuren vinden we terug in etenswaren zoals azijn en citroen. Zepen zitten in schoonmaakmiddelen zoals afwasmiddel en allesreiniger. • 3. Hittebestendig? Geen enkel materiaal is 100% hittebestendig. Het is dan ook aangeraden om nooit hete potten en pannen rechtstreeks op het blad te plaatsen en steeds onderzetters te gebruiken. • 4. Onderhoudsvriendelijk? Is het materiaal onderhoudsvriendelijk? Sommige materialen vereisen grondige onderhoudsbeurten of regelmatig een speciale behandeling (zoals bijvoorbeeld een massief houten werkblad). • 5. Ergonomisch? Is het werkblad aangepast aan uw lichaamslengte? Een werkblad kan iets dikker of dunner gemaakt worden om de ergonomische werkhoogte te bereiken.
MATERIALEN Het werkblad is het centrale en meest gebruikte object in de keuken. We kunnen algemeen twee soorten materialen onderscheiden: de natuurlijke materialen en de kunststofmaterialen . Ieder materiaal heeft zijn voor- en nadelen.
- 028-
#01 Massief hout •
Er bestaan verschillende soorten hout, van lichte tot donkere tinten en elk met hun specifieke eigenschappen. In 70% van de gevallen wordt gekozen voor een eiken werkblad, maar andere houtsoorten zijn ook mogelijk. Kies voor duurzame ecologische werkbladen door te kiezen voor houten producten met het FSC keurmerk. Veel gebruikte houtsoorten zijn beuk, eik, Amerikaanse notelaar, iroko teak, merbau, padouk, ....
Wenge - Merbau – Padouk _ Beuk - Teak - Notenlaar
STRUCTUUR •
Het geselecteerde hout wordt gedroogd. Daarna worden ruwe balken gezaagd en geschaafd.
•
Een werkblad kan opgebouwd worden uit lamellen uit 1 stuk of samengesteld uit verschillende kortere balken die verbonden worden met een vingerlas, die dan onder hoge druk in elkaar geperst en watervast verlijmd worden.
-029-
WATER EN HOUT •
Massief hout en water zijn goede maatjes . Kijk maar naar de boten en huizen die in hout gebouwd worden en die zeer lang stand houden. Vanwaar komt dan al die heisa rond water en hout? Water dat vrij op een houten blad ligt zal weinig schade aanbrengen. Het verdampt of droogt op zonder schade achter te laten. Er ontstaat echter wel een probleem als er water “onder slot” zit. Water dat op een blad ligt onder een voorwerp en dus niet meer kan verdampen zorgt voor problemen. Het water dringt dan wel het hout binnen met de klassieke ‘kring’ als gevolg. Soms beperkt de schade zich tot een kring in de olie. Met een vochtige doek met zeer warm water die de oppervlakte opwarmt kan de kring weer verdwijnen. Indien de markering verder is doorgedrongen kan er desnoods licht opgeschuurd en nadien terug bijgeolied worden. Massief hout heeft het voordeel dat zeer veel zogezegde problemen ter plaatse kunnen opgelost worden.
AFWERKING EN KWALITEIT •
Er bestaan kwaliteitsverschillen in bomen naargelang de soort maar ook doordat bomen op verschillende manieren groeien naargelang het werelddeel waar ze staan. In Noordelijke of Zuidelijke gebieden groeien de bomen in fases naargelang het seizoen en groeien ze naar het zonlicht toe. In het evenaarsgebied echter groeien de bomen continu en loodrecht omhoog naar de zon. Dit bepaalt dus mee de structuur en het uitzicht van het hout.
- 030-
STIJL EN SFEER •
Geen enkel blad is hetzelfde aangezien men met natuurlijke materialen werkt. De unieke houtstructuur van elke boom maakt elk keukenwerkblad uniek. Bijna alle houtsoorten hebben de neiging onder invloed van het licht te verkleuren. Je kan pas na enkele maanden zien hoe het werkblad er effectief zal uitzien. Er treedt een mooie natuurlijke veroudering van het hout op. Een houten werkblad geeft je keuken een natuurlijk warme uitstraling en hout is een tijdloos materiaal.
PLUSPUNTEN
MINPUNTEN
• •
•
• • • • • • •
Bijzonder sterk Duurzaamheid en krasbestendigheid zijn afhankelijk van de hardheid van de houtsoort Natuurlijk mooi en warm materiaal Tijdloos en sfeervol Uniek echt materiaal Hygiënisch. Hout bezit nauurlijke bacterie-dodende enzymen. Verschillende stijlen mogelijk door keuze uit verschillende afwerkingen Spoeltafels kunnen zeer mooi ingbouwd worden; zelfs moeilijke vormen kunnen worden uitgefreesd Men is eigenlijk niet beperkt in lengte, door de techniek van verlijming kunnen werkbladen tot 6 meter moeiteloos gemaakt worden -031-
• • • • •
Vochtgevoelig* (vooral rond de uitsparingen van kraan en spoelbak). Gevoelig voor krassen en vlekken maar de krasjes en deukjes in het blad maken deel uit van de charme van een houten werkblad Vraagt een terugkerend onderhoud (behalve wanneer afgewerkt met lak of vernislaag) Niet goedkoop, prijs in functie van het soort hout Niet hittebestendig, plaats inox of natuursteen afzetelementen in het werkblad om hete pannen op te zetten
#02 Dun hout op multiplexdrager Werkbladen gemaakt met dun massief hout hebben heel veel gelijkenissen met gewoon massief houten werkbladen. Enkel de dikte en de opbouw van het werkblad zijn verschillend.
SOORTEN •
Er bestaan verschillende soorten hout, van lichte tot donkere tinten en elk met zijn specifieke eigenschappen. In de dunne massieve platen kan je kiezen voor houtsoorten als eik, noten, kers, … maar ook voor bamboe! Kies voor duurzame ecologische werkbladen door te kiezen voor houten producten met het FSC keurmerk.
AFWERKING EN KWALITEIT •
Gelijmd hout is een vochtgevoelig materiaal.
•
Je moet het hout behandelen met een speciale olie, zeep of impregnatiemiddel of afwerken met een lak- of vernislaag. Olie oogt mooier maar vraagt een regelmatige herhaling. Een lak- of vernislaag maakt het onderhoud van het werkblad even eenvoudig als voor een kunststof werkblad. Maar ... als keukenwerkblad is gelakt of gevernist hout af te raden. Indien door het gebruik van scherpe voorwerpen de laklaag beschadigd wordt zal er zich vocht nestelen tussen de laklaag en het hout. Dit geeft matte vlekken die niet ter plaatse verwijderd kunnen worden
- 032-
STIJL EN SFEER •
Geen enkel blad is hetzelfde aangezien men met natuurlijke materialen werkt. De unieke houtstructuur van elke boom maakt elk keukenwerkblad uniek. Bijna alle houtsoorten hebben de neiging onder invloed van het licht te verkleuren. Je kan pas na enkele maanden zien hoe het werkblad er effectief zal uitzien. Een houten werkblad geeft je keuken een natuurlijk warme uitstraling en hout is een tijdloos materiaal.
PLUSPUNTEN HOUT • • • •
TOV
MASSIEF
meestal minder zwaar, afhankelijk van de houtsoort eenvoudig om dikke uitstraling te verkrijgen zonder de prijs erg op te drijven het materiaal werkt niet gunstige prijs als men met duurdere houtsoorten wil werken
-033-
MINPUNTEN • • • •
vochtgevoelig gevoelig voor krassen en vlekken vraagt een vrij intensief onderhoud (behalve wanneer afgewerkt met lak of vernislaag) zepen wordt afgeraden (itt een massief houten blad)
#03 Natuursteen
SOORTEN •
Er bestaan heel veel verschillende soorten natuursteen maar slechts enkele soorten zijn geschikt als keukenblad. Natuursteen mag niet te zacht zijn en moet bestand zijn tegen vlekken. Het best gebruik je niet kalkhoudende en slijtvaste natuursteentypes. Kalk reageert gemakkelijk met zuren uit dranken en voeding waardoor er vlekken ontstaan. Je kan kiezen voor graniet, leisteen, basalt of blauwe hardsteen. Graniet is een absolute topper.
AFWERKING EN KWALITEIT •
Natuursteen kan op verschillende manieren afgewerkt worden. Glanzend gepolierd, verzoet of een brute afwerkingsvorm zijn mogelijk. Tegenwoordig is er een trend naar meer natuurlijke uitstralingen en een verweerde look (al of niet kunstmatig verkregen).
•
Vanuit hygiënische aspecten is een effen werkblad toch te verkiezen. Daarom zijn leisteen bijvoorbeeld en de ruwe afwerkingsvormen minder geschikt als keukenblad.
•
De randen kunnen op verschillende manieren afgewerkt worden, die elk weer een andere uitstraling aan het keukenblad geven.
- 034-
STIJL EN SFEER •
Natuursteen is een tijdloos en klassevol materiaal. Met een natuurstenen werkblad haal je een stukje natuurlijke schoonheid in huis. Elk blad is bovendien uniek.
•
http://www.culot.be/nl/realisaties
-035-
#03.01 Graniet
SOORTEN •
Graniet of natuursteen is korrelig van structuur (Latijn: granum = korrel). Het diepgesteente is in langzame afkoeling gekristalliseerd. De kristallen van dit compacte gesteente zijn zonder enig ander bindmiddel met elkaar versmolten. De afmeting van de kristallijnkorrels lopen sterk uit een. De meest fijnkorrelige granietsoorten vertonen zich als volkomen homogeen. Zij behoren in het algemeen tot het beste zeer vast graniet met een drukvastheid van 2000 tot 3300 kilo /cm2. Het gewicht van graniet ligt tussen de 2700 en 3000 kg per kubieke meter.
PLUSPUNTEN •
duurzaam
•
slijtvast
• •
MINPUNTEN •
zwaar (zo weegt een meter werkblad van 60cm diep en 3cm massief 49kg)
stootvast
•
niet goedkoop (+/- 250euro/m²)
krasbestendig (hoe harder de granietsoort, hoe beter de krasbestendigheid) krassen kunnen verwijderd worden door het graniet opnieuw te polijsten gemakkelijk in onderhoud en hygiënisch (door te polijsten wordt het oppervlak spiegelglad)
•
Breekbaar
•
vlekgevoelig
•
beperkte afmetingen verkrijgen
•
zuurbestendig
•
uitgebreide keuze: veelheid aan kleurschakeringen, grote variëteit aan structuur en verkrijgbaar in alle diktes tot 10 cm uniek (geen enkel blad is hetzelfde)
•
hittebestendig (opm! Zet geen hete pan rechtstreeks op het aanrecht, de materiaalspanningen ten gevolge van deze sterke temperatuurshock kunnen scheurvorming teweeg brengen) - 036-
naadloos
te
-037-
#03.02 Lavasteen
STRUCTUUR (geglazuurde lavasteen) •
Lavagesteente wordt met behulp van geavanceerde machines verwerkt tot plaatmateriaal. Nadat het plaatmateriaal op dikte is gebracht, wordt een basislaag glazuur aangebracht. Daarna wordt het lavagesteente onder een zeer hoge temperatuur (1000° C) gebakken. Vervolgens wordt een tweede glazuur kleurlaag aangebracht en wordt de plaat opnieuw onder dezelfde hoge temperatuur gebakken. Door deze werkwijze ontstaat een nieuw soort materiaal.
AFWERKING EN KWALITEIT •
Geglazuurde lavasteen heeft twee opmerkelijke effecten. Elk blad kan in meer of mindere mate pigmentvlekjes vertonen. Deze pigmentvlekjes zijn iets donkerder dan de hoofdkleur en maken het oppervlak levendiger. Daarnaast heeft elk blad een craqueléeffect. De mate waarin dit effect zichtbaar is -wat geglazuurde lavasteen zeer uniek maakt- is afhankelijk van de kleur die wordt gekozen. Het craquelé effect ontstaat tijdens het bakproces maar wordt pas na enkele weken goed zichtbaar.
- 038-
-039-
STIJL EN SFEER •
Het materiaal heeft een natuurlijke, warme uitstraling. Door de grote variëteit aan kleuren kan het blad zowel in een strakke designkeuken als in een warmere retrokeuken.
PLUSPUNTEN •
zeer hittebestand
•
zuurbestendig
•
chemicaliënbestendig
•
grote weerstand
•
makkelijk te onderhouden
•
krasvast
- 040-
-041-
#03.03 Blauwe Hardsteen
Blauwe hardsteen, ook wel arduin genoemd, is een van de weinige steensoorten die ook in België voorkomen.
STIJL EN SFEER •
Belgische blauwe hardsteen is onze nationale trots en komt dan ook veelvuldig voor in de keuken als vloer of werkbladmateriaal. Zijn authentieke uitstraling verleent hem een tijdloze elegantie die bij alle keukenstijlen past.
PLUSPUNTEN
MINPUNTEN
•
hard
•
•
slijtagevast
•
makkelijk in onderhoud
•
goed vlekbestendig
kalkhoudend
- 042-
-043-
- 044-
-045-
#04 Beton
SOORTEN •
Beton is een samengesteld natuurlijk materiaal. Door verschillende kleuren granulaten te kiezen of door toevoeging van een kleurstof kun je andere kleuren bekomen. Voor werkbladen wordt gebruik gemaakt van hoogwaardig gietbeton met een fijne structuur.
AFWERKING EN KWALITEIT •
Er zijn drie manieren om een betonnen aanrechtblad af te werken: - Impregneren met siliconen, dan behoudt het beton zijn natuurlijke uitstraling. - In de was of olie zetten, dan krijg je een wat diepere, matte afwerking. - Aflakken met een PU-lak. Deze methode beschermt het beton het best tegen intrekkend vuil en geeft het een mooie diepe glanzende uitstraling
STIJL EN SFEER Een betonnen werkblad heeft een heel industriële uitstraling. Momenteel is het gebruik van beton heel trendy, vooral in loftomgevingen. De koele, strakke uitstraling van beton wordt vaak gebruikt in designontwerpen. - 046-
-047-
PLUSPUNTEN •
hard
•
krasvast
MINPUNTEN •
poreus (zonder afwerking)
•
vlekgevoelig
•
moeilijk te onderhouden
•
zwaar oneffen
•
randafwerking voegen en naden voelt koud aan
- 048-
-049-
#05 Roestvrij Staal
SOORTEN •
Inox is een verzamelnaam voor meer dan 100 verschillende legeringen. Essentieel voor de roestvastheid is de verhouding chroom/nikkel: het gekende 18/10 inox bevat 18% chroom en 10% nikkel. Maar je kan ook andere verhoudingen nemen en andere ingrediënten zoals molybdeen of titanium toevoegen om de verwerkbaarheid, de weerstand tegen bepaalde stoffen en andere eigenschappen te beïnvloeden.
STRUCTUUR Roestvrij staal bestaat uit ijzer waaraan andere metalen zoals chroom, nikkel en molybdeen zijn toegevoegd. Een dunne maar uiterst sterke oxidefilm zorgt ervoor dat het materiaal duurzaam en sterk is. Deze oxidefilm voorkomt ook corrosie (roest). Om er een werkblad van te maken wordt een dunne inoxplaat in een bepaalde vorm gebracht en over een constructie van hout getrokken.
- 050-
-051-
AFWERKING EN KWALITEIT Hoe dikker de inox plaat is (van 0.5 tot 1 mm) hoe beter de kwaliteit. •
Wat de afwerking betreft is inox een veelzijdig maar arbeidsintensief materiaal. Het kan in verschillende vormen geprofileerd worden, bestaat in verschillende soorten oppervlakte-structuur en oppervlakteafwerkingen. RVS kan bijvoorbeeld ook afgewerkt worden met een laag titaan, waardoor het een gouden schijn krijgt.
•
Enkele oppervlakte afwerkingen: hoogglans elektrolytisch polieren machinaal schuren (hoe grover de korrel hoe matter het resultaat) parelstralen met een mat zijdeglans resultaat (zeer krasgevoelig!)
STIJL EN SFEER Roestvrij staal wordt al jaren gebruikt in grootkeukens, wegens de slijtvastheid en sterkte van het materiaal. Door de praktische en esthetische eigenschappen van het materiaal is het een grote opmars aan het maken in de keukens van particulieren. Dit materiaal kan gebruikt worden in combinatie met andere materialen zoals hout en graniet. Inox heeft een spiegelend oppervlak waardoor het de kleur van de materialen uit de omgeving overneemt. De combinatie met een houten vloer zal daardoor een heel ander effect creëren dan dezelfde keuken op een tegelvloer. •
Omwille van de combinatiemogelijkheden krijgt een roestvrijstalen keuken een tijdloos karakter. Dit materiaal vind je vooral terug in moderne keukens met een industriële toets.
•
Een inox werkblad komt vaak voor in een keuken waar meerdere elementen in inox vervaardigd werden. De spatwand, een kookbrug en de afzuigkap kunnen ook in inox uitgevoerd worden.
PLUSPUNTEN •
sterk
•
watervast
•
hittebestendig
•
hygiënisch
•
recycleerbaar
•
onderhoudsvriendelijk gemakkelijk te combineren met andere materialen
•
verkleurt niet
•
onverslijtbaar
MINPUNTEN
- 052-
•
krasgevoelig
•
gevoelig voor kalkwerende producten
•
beperkt stootbestendig
-053-
#06 Composiet
•
COMPOSIET = engineered stone = industrieel samengestelde steen
•
Composietsteen is een industrieel vervaardigde steen waarmee men werkbladen, maar ook vloeren en wandbekleding produceert. Dit materiaal is milieuvriendelijk want het wordt samengesteld uit kleine restjes granietsteen en natuurlijke mineralen zoals kwarts. Zo worden grote overschotten natuursteen gerecycleerd. Ze worden vermalen en met harsen vermengd, tot nieuwe plaatmaterialen ontstaan, die zeer duurzaam en resistent zijn
AFWERKING •
Composietsteen kan in een glanzend, gezoet/verzoet (mat) of gevlamd (opgeruwd) oppervlak, en in verschillende rand afwerkingen verkregen worden. Ze kunnen perfect aangepast en afgewerkt worden rond spoelbakken en kookplaten en ook een vergiet kan erin uitgefreesd worden.
- 054-
-055-
STIJL EN SFEER •
Composietsteen heeft een kristalachtige fijne structuur. Het heeft dezelfde luxueuze uitstraling als zuivere natuursteen, maar biedt meer praktische eigenschappen. Het is verkrijgbaar in een oneindig kleurenpallet, met ook zeer strakke en trendy kleuren.
•
Composietsteen kan zelfs verkregen worden in een beton kleur. Hetgeen de industriële uitstraling van een betonnen werkblad biedt, zonder de grote nadelen daarvan.
PLUSPUNTEN
MINPUNTEN
•
hardheid vergelijkbaar met natuursteen
•
•
goed bewerkbaar
•
lange levensduur
lichte kleur afwijkingen bij verschillende platen kunnen voorkomen (bv. nabestellingen)
•
lage porositeit
•
niet onbeperkt naadloos
•
slijtvast
•
soms duurder dan natuursteen
•
stootvast
•
•
maatvast
•
hygiënisch
lichtkleurige verzoete stenen gevoelig voor vlekken van fruit- of groentesappen indien niet onmiddellijk verwijderd
•
krasbestendig
•
•
onderhoudsvriendelijk
•
milieuvriendelijk wegens ecyclage natuursteen resten
verkleuringen in de steen kunnen voorkomen bij plaatsing van hete pot of pan direct op de steen.
•
zeer uitgebreid kleuraanbod
•
minder zwaar dan natuursteen
- 056-
-057-
#07 Massieve kunststof
•
Massief kunststof = solid surface = volkunststof = synthetische steen
SOORTEN •
Vele kleuren en mix van kleuren zijn mogelijk. Ook hier zijn er heel veel merknamen die elk op zich in bepaalde eigenschappen zullen verschillen van elkaar maar in grote lijnen onderstaande met elkaar gemeen hebben.
- 058-
STIJL EN SFEER •
Vol kunststof lijkt enigszins op marmer en heeft een exclusief karakter. Het is een trendy materiaal. Het materiaal wordt ook “solid surface” genoemd en het wordt geleverd in tal van variëteiten en kleuren. Het lijkt enigszins op natuursteen, maar voelt anders aan. Interessant voordeel van volkunststof is dat je de mogelijkheid hebt om de spoelbak in precies hetzelfde materiaal te laten uitvoeren als het werkblad
PLUSPUNTEN •
massief, niet poreus
•
duurzaam en slijtvast
•
grote oppervlakken met vrijwel onzichtbare naden mogelijkverschillende kleuren, ook unicolor
•
hoge slagvastheid
•
hygiënisch
•
water- en vuilafstotend
•
antistatisch
•
zelfdovend,
•
niet brandgevaarlijk
•
onderhoudsvriendelijk
•
UV ongevoelig, kleurecht
•
voelt warm en zacht aan onbeperkte ontwerpmogelijkheden kan gerepareerd worden verlijmingen zijn nagenoeg naadloos
•
spoelunit kan geïntegreerd worden in hetzelfde materiaal
MINPUNTEN •
duur
•
minder hittebestendig (thermoplastisch materiaal!)
•
-059-
minder krasbestendig maar krassen kunnen worden weggeschuurd
- 060-
-061-
SHAKER STIJL Shaker design is all about beauty, simplicity, and functionality, and it’s going to see a major surge in 2016. Devout Shakers viewed simplicity and thorough work as a form of prayer, and their attention to craftsmanship and self-sufficiency is a perfect match for the current cultural obsession with all things “maker.”
- 062-
-063-
- 064-
-065-
- 066-
-067-
Pantone recently announced that 2016’s colors of the year are Rose Quartz and Serenity. (That’s pale pink and pale blue to you and me.) This color combination is all about balance and — well — serenity, and it’s perfect for accenting the ever-popular white kitchen. In fact, KitchenAid already released matching standing mixers in honor of the announcement. - 068-
-069-
- 070-
-071-
- 072-
-073-
- 074-
-075-
- 076-
-077-
Rose gold appliances This warm and festive hue has been having a real moment in the jewelry world. Now, slowly but surely, it’s ďŹ nding its way into our kitchens. This elegant, rosy hue is the perfect way to add a touch of warmth to the heart of your home.
- 078-
-079-
- 080-
-081-
- 082-
-083-
Black is the new white A real Wow! Factors are becoming the black kitchen cabinets, which have such an untraditional and unique vision that easily become a focal point of any kitchen design. Actually the unthinkable (till recently) idea of a through and through black kitchen now is becoming a fashion – accomplished, of course with the typical for the contemporary design ingenuity and style.
- 084-
-085-
- 086-
-087-
- 088-
-089-
- 090-
-091-
- 092-
-093-
- 094-
-095-