Adli Psikiyatri Dergisi Ocak 2005 Cilt:3 Sayı:1 Sayfa:9–14 ÇOCUK VE CİNSEL İSTİSMAR CHILD AND SEXUAL EXPLOITATION Gülümser Gültekin AKDUMAN* Canan RUBAN** Dr.Barış AKDUMAN*** Dr.İrfan KORKUSUZ***
* Ankara Ünv. Fen Bilimleri Enst. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi AD. Doktora Öğrencisi ** Mersin Ünv. Fen Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü *** Ankara Üniversitesi Tıp Fak. Adli Tıp AD. İletişim Adresi: E-Mail: gultekin@medicine.ankara.edu.tr H0T
TH
Tel: 3191514
ÖZET Aile ortamının çocuk için en güvenli ortam olduğu düşünülmekle birlikte, pek çok anne-babanın çocuklarını terbiye etme gerekçesiyle bilinçli ya da bilinçsiz olarak onlara eziyet ettikleri, zarar verdikleri ve fiziksel, ruhsal, zihinsel ve toplumsal gelişimlerini olumsuz yönde etkileyerek sağlıksız bireyler yetiştirdikleri görülmektedir. Çocuğun büyüme ve gelişmesini olumsuz yönde etkileyen her türlü davranış olarak tanımlanabilen çocuk istismarına, insanlık tarihi boyunca her kültürde rastlanmaktadır. Cinsel istismar; psiko-sosyal gelişimini tamamlamamış çocuğun bir yetişkin tarafından cinsel stimulasyon (uyarılma) için kullanılmasıdır. Çocuk istismarı tipleri içerisinde saptanması en zor olan ve çoğunlukla gizli kalan cinsel istismar, özellikle kısa ve uzun dönemli etkileri açısından önemli bir olgudur. Genital bölgeleri elleme, teşhircilik, röntgencilik, pornografide kullanımdan ırza geçmeye kadar çok geniş bir yelpazedeki tüm davranışları kapsamaktadır. Şiddet içermesi gerekmez. “Bir yetişkin tarafından çocuğun cinsel haz almak için kullanılması” olarak da tanımlanmaktadır ve cinsel istismar diğer istismar türlerinden sıklığı ve karmaşıklığı açısından farklılıklar göstermektedir. Cinsel istismar; bedensel temas içeren ve bedensel temas içermeyen davranışlar olarak ikiye ayrılmaktadır. Bedensel temas içermeyen cinsel istismar kapsamına, sözel sarkıntılık, teşhircilik, röntgencilik, cinsel ilişkinin çocuklara izletilmesi gibi davranışlar girmektedir. Bedensel temas içeren cinsel istismar kapsamına ise; vajinal, oral ve anal cinsel ilişkiler, ırza geçme, ırz ve namusa tasaddi, sarkıntılık, ensest ve fuhuş girmektedir. Toplumca kabul edilmesi zor olduğu için belirlenmesi ve ortaya çıkarılması çoğu zaman zordur. Ülkemizde, cinsel istismar terimi hukuksal boyutta birçok cinsel güdülü eylemi kapsamakta olup, suç sayılan bu tip eylemler Türk Ceza Kanununun ilgili bölümlerinde ele alınmaktadır. Cinsel istismara uğradığı iddia edilen çocuktan; doktora başvurduktan sonra alınacak bilgi son derece önemlidir. Yapılacak görüşme ön yargıdan uzak olmalı ve yönlendirici olmamalıdır. Yetersiz bilgi yasal karar verilmesini, bir başka deyişle çocuğun korunmasını engellerken yönlendirici bir görüşme ise suçsuz bir kişinin zarar görmesine yol açacaktır. Hastanın fiziksel muayenesinin yapılması, örneklerin alınması ve fotoğraf çekilmesi konusunda hem çocuğun, hem de ailesinin mutlaka aydınlatılmış onamı alınmalıdır. Çalışmada konunun önemini ve ciddiyetini vurgulayarak, bu konudaki eksiklikleri göstermek ve ilgili çevrelerin dikkatini çekmek amaçlanmıştır.
Sayfa 1 / 9