Birlikte Çalışmak

Birlikte Çalışmak

Öğretmenler ve Davranış Analistlerinin Otizmli Çocuklarla İlgili Rolleri ve Sorumlulukları William L. Heward, Ed.D., BCBA-D The Ohio State University

Sunday, November 30, 14

1

Otizmli öğrencilerin özel eğitime gereksinimi vardır

Sunday, November 30, 14

2

Anahatlar • Özel eğitimin amacı?

• Özel eğitimle ilgili ne özeldir (ya da olmalıdır)?

• Otizmli çocuklar için özel eğitim sağlamada öğretmenlerin ve davranış analistlerinin rolleri nedir?

• Otizmli çocuklar için eğitsel ürünleri en üst düzeye çıkarabilmek için uzmanlar ne yapmalıdır?

Sunday, November 30, 14

3

Ă–zel EÄ&#x;itim Nedir?

Sunday, November 30, 14

4

Özel Eğitim Nedir?

• Özel eğitimin esas amacı ya da esası öğretim temelli müdahale olmasıdır.

• Özel eğitimciler üç temel müdahale türü kullanırlar: •

Önleyici

•

İyileştirici

•

Telafi edici

Sunday, November 30, 14

5

Özel Eğitim Bireysel olarak planlanan, özelleştirilmiş, yoğun, amacayönelik öğretim. En etkili ve etik şekilde uygulandığında, özel eğitim aynı zamanda bilimsel-dayanaklı öğretim yöntemlerinin öğrenci performansının doğrudan ve sık ölçümlenmesi ile yönlendirildiği bir uygulamadır.

From: W. L. Heward (2013). Exceptional Children: An Introduction to Special Education (10th ed.) (p. 33). Upper Saddle River, NJ: Pearson.

Sunday, November 30, 14

6

Özel Eğitimle Ilgili Özel Olan Nedir?

• bireysel olarak planlanmıştır • özelleştirilmiştir • yoğundur • hedefe-yöneliktir • bilimsel-dayanaklı öğretim yöntemleri • öğrenci performansının doğrudan ve sık ölçümlenmesiyle yönlendirilir

Sunday, November 30, 14

7

Source: Exceptional Children: An Introduction to Special Education (9th ed.)

by William L. Heward. Š 2009 by Pearson Education.

Sunday, November 30, 14

8

Sunday, November 30, 14

9

GÖZLERİNİZİ ÖDÜLDEN AYIRMAYIN!

Sunday, November 30, 14

10

Öğretmenin Rolü Öğrencilerin okuldaki, evdeki, toplum içindeki ve işyerindeki yaşamlarının kalitesini geliştirmek için kullanabilecekleri bilgi ve becerileri öğrenmelerine yardımcı olacak öğretimi desenle, uygula ve değerlendirmek.

Sunday, November 30, 14

11

Davranış Analistinin Rolü Öğrencilerin yaşamlarının kalitesini artırmak için kullanabilecekleri bilgi ve becerileri edinmeleri, genellemeleri ve kalıcılığını sağlamaları için öğretmenlerin çabalarını desteklemek

Sunday, November 30, 14

12

İyi öğretim en önemlidir Sunday, November 30, 14

13

Öğretmenler: Değiştirilebilir değişkenlere odaklanın • değiştirilebilir bir değişken • Öğrencinin öğrenmesini güvenilir bir şekilde etkiler ve • Öğretim uygulamalarıyla kontrol edilebilir (Bloom, 1980).

• örnekler: öğretim için ayrılmış zaman, bir dersteki etkinlikleri sıralaması, öğrenciler cevapları ayırt ediyor mu ya da önceden öğrendiklerini hatırlıyor mu, öğretimin temposu, hataların nasıl düzeltildiği • örnek olmayanlar: genetik, biyo-kimyasal, sosyal ve kültürel faktörler

Sunday, November 30, 14

14

Öğretmenler: En yüksek düzeyde bağımsızlığı sağlayın 1. Click on Activity Photo

2. Look at Video

3. Look at Cue to Play

4. Initiate Activity

5. Do Activity

6. Put Materials Away

• kendini yöneten öğrenen • kendini yönetme becerileri • kendini savunma

Sunday, November 30, 14

15

Source: Exceptional Children: An Introduction to Special Education (9th ed.)

by William L. Heward. Š 2009 by Pearson Education.

Sunday, November 30, 14

16

Öğretmenler: İleri görüşlü olun • İşlevsel yaşam becerileri • mesleki, toplumsal, boş zaman, ev-içi, özbakım • okuldan yetişkinlik hayatına geçiş • okul-sonrası çevreler

Sunday, November 30, 14

17

Öğretmenler: Öğretim uygulamalarının dikkatli kullanıcıları olun • etkililikle ilgili iddialara şüpheyle yaklaşın • iddia ne kadar büyükse şüpheniz de o kadar büyük olsun the • bilimsel dayanağı sorgulayın • hakemli çalışmalar?

• öğrenci performansının ölçümlenmesi?

• kendiniz test edin

Sunday, November 30, 14

18

Öğretmenler: Aile katılımını arttırın • iki-taraflı iletişim • işbirliği • aile katılımının aynamodeli

Sunday, November 30, 14

19

Involving Parents of Students with Special Needs

by Jill C. Dardig (Corwin Press, 2008) Sunday, November 30, 14

20

Öğretmenler: Sınıftaki görevinizi hatırlayın • Sınıfta değilsiniz • keyif almanız için • yaratıcılığınızı gösterin • Uzman olarak sorumluluklarınız: öğrencilerin yaşam kalitesini geliştirin

Sunday, November 30, 14

21

Davranış Analistleri: Öğretmenlerin neler yaptığını öğrenin ve yaptıklarına saygı gösterin • UDA’nın uzman bilgisi çok önemli ancak yeterli değil • Uzman gerekliliklerini ve bunların sonuçlarını kazanın • Takım oyuncusu olun • Sizin uzman olarak sorumluluğunuz öğretmenlerin en yüksek düzeyde etkili öğretimi desenlemesine, uygulamasına ve değerlendirmesine yardımcı olmaktır.

Sunday, November 30, 14

22

Davranış Analistleri:

Öğretmenlere öğrencilerinin en fazla yarar sağlayacağı hedef davranışlar belirlemelerinde ve değişiklikler yapmalarında yardımcı olun UDA, hangi davranış değişikliklerinin çocuğa en fazla yararı sağlaması için hangi sırada sunulması ve hangi tekniklerle uygulanması gerektiğini tutarlı olarak çalışan disiplin alanıdır.

- Donald M. Baer (2005)

Sunday, November 30, 14

23

Otizmli bir çocuğun öğrenmeye ihtiyaç duyduğu her şeyi öğretemezsiniz • Bir öğrencinin öğrenmeye ihtiyaç duyduğunu bildiğiniz her şeyi öğretmeyi planlamak başarısızlığı davet eder. Ne öğrenci ne de öğretmen (ler) o kadar fazla davranış değişikliğini gerçekleştirebilecek kadar çok zaman ve kaynağı sağlamak için kendini adayamaz.

Sunday, November 30, 14

24

Otizmli bir çocuğun öğrenmeye ihtiyaç duyduğu her şeyi öğretemezsiniz • Bir öğrencinin öğrenmeye ihtiyaç duyduğunu bildiğiniz her şeyi öğretmeyi planlamak başarısızlığı davet eder. Ne öğrenci ne de öğretmen (ler) o kadar fazla davranış değişikliğini gerçekleştirebilecek kadar çok zaman ve kaynağı sağlamak için kendini adayamaz.

• Bazen «küçük düşünmek» en büyük öğrenme kazançlarını sağlar, çünkü en önemli ve yapılabilir davranış değişikliklerini gerçekleştirecek öğretim kaynaklarına odaklanır.

Sunday, November 30, 14

25

Otizmli bir çocuğun öğrenmeye ihtiyaç duyduğu her şeyi öğretemezsiniz • Bir öğrencinin öğrenmeye ihtiyaç duyduğunu bildiğiniz her şeyi öğretmeyi planlamak başarısızlığı davet eder. Ne öğrenci ne de öğretmen (ler) o kadar fazla davranış değişikliğini gerçekleştirebilecek kadar çok zaman ve kaynağı sağlamak için kendini adayamaz.

• Bazen «küçük düşünmek» en büyük öğrenme kazançlarını sağlar, çünkü en önemli ve yapılabilir davranış değişikliklerini gerçekleştirecek öğretim kaynaklarına odaklanır.

• Potansiyel hedef becerilerinizi (HB) daraltmak için önce aday HB birbirleriyle ilgili olmaları açısından değerlendirin ve sonra en önemlilerini öncelik sırasına dizin.

Sunday, November 30, 14

26

Potansiyel HB Birbiriyle İlgili Olmasını Değerlendirme

Cooper, Heron, & Heward (2007), Applied Behavior Analysis, 2nd ed. (p. 57). Pearson Education.

Sunday, November 30, 14

27

Potansiyel HB Öncelik Sırasına Dizme

Cooper, Heron, & Heward (2007), Applied Behavior Analysis, 2nd ed. (p. 64). Pearson Education.

Sunday, November 30, 14

28

Potansiyel HB Öncelik Sırasına Dizme

Cooper, Heron, & Heward (2007), Applied Behavior Analysis, 2nd ed. (p. 64). Pearson Education.

Sunday, November 30, 14

29

Davranış Analistleri: İşlevine odaklanın, şekline değil • Davranışın işlevinin analizi, onun şeklini analiz etmekten daha kullanışlı bilgiler ortaya çıkarır.

• Aynı şeyler davranışı değiştirmek için desenlenmiş müdahaleler için de geçerlidir. Bir öğretim uygulamasının yapısından ya da şeklinden (nasıl göründüğü) çok ürünleri birincil öncelikli olmalıdır The same holds true for interventions designed to change behavior.

• Bir uygulamanın etkili sayılabilmesi için öğrencilere ne kadar öğrenme olanağı sunduğu ve bunun sonucu olarak da öğrendikleri bilgiyi ve becerileri ne kadar kullandıklarına bağlıdır.

Sunday, November 30, 14

30

Davranış Analistleri: Daha fazlanın her zaman daha iyi • tercih değerlendirmelerinin zaman alıcı olması • karmaşık gözlem ve ölçümleme sistemleri • her öğretim programı için deneysel bir desen • diğerlerini verilerle rahatlatmak ancak «hikayeyi» unutmak

Sunday, November 30, 14

31

UDA Kendi Kendini Düzeltir • Doğrudan

ve sık ölçümleme UDA’yı oluşturur.

• Öğretmenlerin

kendi başarılarını ve aynı derecede önemli olarak da kendi başarısızlıklarını denetlemelerini sağlar.

• Veri

toplamayan öğretmenler iki temel hatayı yapmaya adaydır.

Sunday, November 30, 14

32

Öğretim yaptığın sürece ölçümle.

Sonra da elde ettiğin veriye dikkat et.

– Rodney Cavanaugh Sunday, November 30, 14

33

Davranış Analistleri:

Öğretmenlere öğrenmenin genellenmesi ve kalıcılığı için yardımcı olun • yetersiz beceri edinimi • «öğret ve umut et» güvenilemez bir yöntem • UDA’dan genellenen ürünleri sağlamak için stratejiler ve taktikler: • doğal ortamda bulunan uyaran durumları ve tepki beklentilerinin tüm çeşitlerini öğretin • öğretim ortamını genelleme ortamına benzer hazırlayın • genelleme ortamlarında pekiştirece ulaşımı mümkün olan en üst düzeye çıkarın Sunday, November 30, 14

34

Source: Exceptional Children: An Introduction to Special Education (9th ed.)

by William L. Heward. Š 2009 by Pearson Education.

Sunday, November 30, 14

35

Davranış Analistleri: Okullardaki rolünüzü unutmayın • Sizin göreviniz şunlar değildir: • eğitimcilerin davranış analisti haline dönüşmesini sağlamak • öğretimsel müdahaleleri araştırma çalışmalarına dönüştürmek • Davranış analizinde yapmanız gerekenlerin yerine getirilmesini sağlamak • Öğretmenlerin teknik terminoloji kullanmasını sağlamak • Uzman olarak sorumluluğunuz öğretmenlerin mümkün olan en etkili bir öğretimi desenlemesine, uygulamasına ve değerlendirmesine yardım etmektir.

Sunday, November 30, 14

36

Öğretmenler ve Davranış Analistleri: «Bilmiyorum» demenin normal olduğunu unutmayın • Aileler sizin cevaplayamayacağınız sorular soracaklardır ya da sizin sağlayamayacağınız hizmetler isteyeceklerdir.

• Kişinin uzmanlık sınırlarını bilmesi uzmanlığın gerçek işaretidir.

• «bunun cevabını bilmiyorum, ama bulmanıza yardımcı olabilirim.» diyebilirsiniz.

Sunday, November 30, 14

37

Öğretmenler ve Davranış Analistleri: Uzman gelişiminizi sürdürün • bilimsel dayanaklı uygulamalarla ilgili bilginizi genişletin ve tazeleyin.

• İlgili kaynakları okuyun, iş arkadaşlarınızla konuşun, lisans sonrası eğitiminizi (yaşam boyu eğitim) sürdürmek için dersler alın, bu konferans gibi konferanslara katılın!

Sunday, November 30, 14

38

Anne-babalar ve Aileler: • Çocuğunuzun gelişimini gösteren verileri görmek isteyin (eğer önemliyse ısrarcı olun).

Sunday, November 30, 14

39

Anne-babalar ve Aileler: • Çocuğunuzun gelişimini gösteren verileri görmek isteyin (eğer önemliyse ısrarcı olun).

• Çocuğunuzla çalışan uzmanlara onların çabalarını ne kadar takdir ettiğinizi belli edin.

Sunday, November 30, 14

40

Hepimiz: Vaz geçmeyin!

Bir başarısızlık her zaman bir hata değildir: O koşullarda yapılabileceğin en iyisi olabilir.

Gerçek hata denemekten vaz geçmektir. - B. F. Skinner

Sunday, November 30, 14

41

GÖZLERİNİZİ ÖDÜLDEN AYIRMAYIN!

Sunday, November 30, 14

42

Teşekkürler!

Bu sunuyla ilgili sorular ve dönütler için e-posta yollayabilirsiniz: heward.1@osu.edu

Sunday, November 30, 14

43