Verwarmen op hout

Verwarmen op hout: hoe kan het goedkoper én gezonder?

Gebruik jij een houtkachel voor de gezelligheid? Om de centrale verwarming minder vaak aan te zetten? Of om je hele woning te verwarmen? De stijgende energieprijzen zorgen ervoor dat meer mensen een houtkachel gaan gebruiken.

Brandhout: een klimaatvriendelijke energiebron

Exacte cijfers van brandhoutverbruik in Vlaanderen zijn er niet. Er wordt geschat dat er jaarlijks 1 miljoen m3 brandhout wordt gebruikt waarvan 350.000 m3 afkomstig van onze Vlaamse bossen. Dit levert energie voor ongeveer 100.000 gezinnen in Vlaanderen. Het hout is afkomstig van het duurzaam beheer van onze bossen, houtkanten, lanen, … Dankzij dit beheer worden de bossen meer biodivers en weerbaar.

In tegenstelling tot fossiele brandstoffen is hout een klimaatvriendelijke energiebron. Bomen slaan CO2 op via fotosynthese. Mede door verbranding van brandhout wordt dit deels terug vrijgegeven in de atmosfeer. De Vlaamse bosinventaris die de houtvoorraad periodiek opvolgt, bewijst evenwel dat we in Vlaanderen beduidend minder hout kappen dan dat er bijgroeit: er wordt netto beduidend meer CO2 opgeslagen in onze bossen dan dat er vrijkomt door verbranding!

Tegenover deze grote voordelen van brandhout als klimaatvriendelijke energiebron staat het feit dat het één van de grootste bronnen van fijn stof is in Vlaanderen. Gelukkig kunnen we daar iets aan doen. Hoe pak je dit aan?

Beperk zoveel mogelijk de luchtvervuiling

Bij de verbranding van hout komen ongezonde stoffen vrij, zoals fijn stof en dioxines. Contact met houtrook kan gezondheidsklachten veroorzaken. Gevoelige groepen zoals kinderen, ouderen en chronisch zieken worden het meest getroffen. Kies je voor hout om (een deel van) je woning te verwarmen? Zorg er dan voor dat je een zo goed mogelijk verbrandingsproces verkrijgt. Hoe beter de verbranding, hoe minder luchtvervuiling en hinder je zal veroorzaken. Daarnaast, en ook belangrijk: je verbruikt er meteen ook minder brandhout door.

Kies een toestel met een aangepast vermogen

Oudere toestellen of tweedehandstoestellen bieden geen garantie dat je een efficiënt of veilig toestel hebt. Denk hierbij aan brandgevaar of risico op COvergiftiging. Zeker bij open haarden of kachels zonder zelfsluitende deur is dit het geval. Vraag daarom bij de aankoop van een toestel advies aan een professional.

Kies voor een kachel of haard met aangepast vermogen. Bij een toestel met een te groot vermogen moet je al heel snel de luchttoevoer beperken (smoren) om het niet te warm te krijgen. Vraag

hoe kan het

ook na hoe je het toestel en de installatie moet onderhouden. Vergeet daarbij je schoorsteen niet. Het is belangrijk dat de schoorsteen voldoende boven het dak uitsteekt en ver genoeg staat van ramen en ventilatieopeningen.

Gebruik enkel droog en onbehandeld hout

Je kan kiezen om zelf je brandhout te verwerken of om je brandhout kant-enklaar aan te kopen. Stook enkel met droog en onbehandeld hout. Zo krijg je een hoger rendement, is je vuur gemakkelijker aan te maken en krijg je minder rook en ongezonde stoffen in de lucht. Droog hout heeft een vochtgehalte van 15%. Het vochtgehalte kan je navragen bij de verkoper. Brandhout (‘stukhout’) moet gemiddeld twee jaar drogen. Droog hout herken je aan de galm als je 2 stukken tegen elkaar slaat. Vochtig hout klinkt dof.

Efficiënt, veilig en gezond stoken, kan enkel met droog stukhout en onbehandeld houtafval. Spaanplaat, triplex en vezelplaat zijn gemaakt van verlijmd houtstof of houtschilfers en bevatten extra chemische stoffen. Ook zaagsel, krullen of schaafsel mag je niet verbranden.

Hou rekening met de weersomstandigheden

Bij mist en windstil weer, vermindert de trek in je schoorsteen en blijft de rook hangen rond je woning en bij de buren. Zo vergroot je het risico op geur- en rookhinder, maar ook het risico op CO-vergiftiging in je eigen woning. onderaan het hout. Gebruik natuurlijke aanmaakhoutjes en geen krantenpapier en zorg voor voldoende luchttoevoer tijdens het stoken.

Bij slechte luchtkwaliteit geeft de Vlaamse Milieumaatschappij via de media en via sociale media het advies om geen hout te stoken en zo extra luchtvervuiling te vermijden.

Maak je vuur slim aan

Niet elk toestel werkt op precies dezelfde manier. Lees dus zeker de gebruiksaanwijzing van je toestel en volg die op. Maak je vuur slim aan, dan moet je minder brandhout gebruiken. Als dit mogelijk is bij je toestel, gebruik je best de ‘omgekeerde methode’, waarbij je het vuur bovenaan aanmaakt in plaats van

Tot slot

- Door op een correcte manier te stoken, beperk je de hinder voor jezelf en je buren. - Door je woning te isoleren, heb je minder nood aan (bij)verwarmen met hout.

Auteur: bosgroep Zuiderkempen met medewerking van Logo Kempen