Καταςκευή του Πίνακα Παραγωγικών Δυνατοτήτων & τησ ΚΠΔ. Εργαςία Κεφάλαιο Ζδαφοσ (Επιχειρθματικότθτα)
Παραγωγικι Διαδικαςία
Αγακά
Για να μελετιςουμε τισ παραγωγικζσ δυνατότθτεσ μιασ οικονομίασ, κα λάβουμε τρεισ βαςικζσ υποθζςεισ: 1. θ οικονομία χρθςιμοποιεί όλουσ τουσ παραγωγικοφσ ςυντελεςτζσ που ζχει ςτθ διάκεςι τθσ, πλιρωσ και αποδοτικά. 2. θ τεχνολογία παραγωγισ κεωρείται δεδομζνθ. 3. θ οικονομία παράγει δυο μόνο αγακά Χ και Ψ.
ΠΡΟΣΑΗ: για να αυξθκεί θ παραγωγι του αγακοφ Χ, χρειάηονται επιπλζον ςυντελεςτζσ παραγωγισ, που εξ’ ανάγκθσ κα τουσ πάρουμε από τθν παραγωγι του αγακοφ Υ. Άρα, θ παραγωγι του Υ κα μειωκεί.
Ζςτω ότι ο παρακάτω πίνακασ αντιπροςωπεφει τισ παραγωγικζσ δυνατότθτεσ μιασ υποκετικισ οικονομίασ που διακζτει: 100 εργάτεσ, 10 μθχανζσ και 10 ςτρζμματα γθσ.
υνδυαςμοί Α Β Γ Δ Ε
Αγαθό Χ 0 10 20 30 40
Αγαθό Ψ 130 120 100 60 0
Παρακάτω, κα παρακζςουμε αναλυτικά τθ διαδικαςία καταςκευισ ενόσ τζτοιου πίνακα παραγωγικϊν δυνατοτιτων.
1
ΑΝΑΛΤΣΙΚΗ ΠΡΟΕΓΓΙΗ: Επιλογζσ Παραγωγή Χ
Παραγωγή Ψ
Α
0
130
Β
10
120
Διαδικαςία
Ειδίκευςη – Καταλληλότητα - Αποδοτικότητα Παραγωγικών υντελεςτών Ζςτω ότι όλοι οι παραγωγικοί ςυντελεςτζσ Ο κάκε εργάτθσ ζχει μια ειδίκευςθ (καταλλθλότθτα απαςχολοφνται ςτθν παραγωγι του αγακοφ – αποδοτικότθτα) ςτθν παραγωγικι διαδικαςία που Ψ και κανζνασ δεν είναι ςτθν παραγωγικι δουλεφει. διαδικαςία του Χ. Τότε αντιςτοιχοφν 130 μονάδεσ του αγακοφ Ψ και 0 του αγακοφ Χ.
Αποφαςίηει θ εκνικι οικονομία να αυξιςει τθν παραγωγι του αγακοφ Χ από 0 ςε 10 μονάδεσ. Παίρνουμε λοιπόν παραγωγικοφσ ςυντελεςτζσ από τθν παραγωγι του Ψ και τουσ βάηουμε ςτθν παραγωγικι διαδικαςία του αγακοφ Χ. Αυτό ζχει ωσ αποτζλεςμα τθν αφξθςθ τθσ παραγωγισ του Χ κατά ΔΧ=10 μονάδεσ, αλλά ταυτόχρονα τθ μείωςθ τθσ παραγωγισ του αγακοφ Ψ κατά ΔΨ1=10 μονάδεσ. Για να αυξιςουμε 10 μονάδεσ τθν παραγωγι του Χ κα πρζπει να κυςιάςουμε 10 μονάδεσ από τθν παραγωγι του Ψ.
2
Οι εργάτεσ ςτθν παραγωγικι διαδικαςία του Ψ δεν είναι τόςο ειδικευμζνοι (κατάλλθλοι- αποδοτικοί) για τθν παραγωγι του αγακοφ Χ. Η μετατόπιςι τουσ ςτθν άλλθ (Χ) παραγωγικι διαδικαςία προκαλεί τθ μείωςθ τθσ παραγωγισ του Ψ κατά π.χ. 10 μονάδεσ ΔΨ1=10 .
Γ
20
100
Αποφαςίηει θ εκνικι οικονομία εκ νζου να αυξιςει τθν παραγωγι του αγακοφ Χ από 10 ςε 20 μονάδεσ. Παίρνουμε λοιπόν παραγωγικοφσ ςυντελεςτζσ από τθν παραγωγι του Ψ και τουσ βάηουμε ςτθν παραγωγικι διαδικαςία του αγακοφ Χ. Αυτό ζχει ωσ αποτζλεςμα τθν αφξθςθ τθσ παραγωγισ του Χ κατά ΔΧ=10 μονάδεσ, αλλά ταυτόχρονα τθ μείωςθ τθσ παραγωγισ του αγακοφ Ψ κατά ΔΨ2=20 μονάδεσ. Για να αυξιςουμε 10 μονάδεσ τθν παραγωγι του Χ κα πρζπει να κυςιάςουμε 20 μονάδεσ από τθν παραγωγι του Ψ.
Παρατθροφμε ότι για να παραχκοφν ΔΧ=10 μονάδεσ του Χ, αυτιν τθν φορά κα πρζπει να κυςιάςουμε ΠΕΡΙΟΣΕΡΕ μονάδεσ ΔΨ2=20 του Ψ. Αυτό ςυμβαίνει γιατί οι μετατοπιηόμενοι ςυντελεςτζσ παραγωγισ από τθν παραγωγικι διαδικαςία του Ψ προσ τθν παραγωγικι διαδικαςία του Χ αποδεικνφονται να ζχουν μεγαλφτερθ ζλλειψθ ειδίκευςθσ (λιγότερο κατάλλθλοι – αποδοτικοί) ςε ςχζςη με τουσ προηγοφμενουσ εργάτεσ που είχαν μεταφερκεί ςτθν παραγωγικι διαδικαςία του Χ. Εφόςον είναι λιγότερο κατάλλθλοι ςτθν παραγωγι του Χ, για να παράξουν τισ 10 επιπλζον μονάδεσ του Χ κα χρειαςτεί μεγαλφτερθ ποςότθτα από αυτοφσ. Αν αποςπάςουμε μεγαλφτερθ ποςότθτα από αυτοφσ, τότε κα μειωκεί πιο ζντονα θ παραγωγι του Ψ (κατά 20 μονάδεσ).
Δ
30
60
Αποφαςίηει θ εκνικι οικονομία εκ νζου να αυξιςει τθν παραγωγι του αγακοφ Χ από 20 ςε 30 μονάδεσ. Παίρνουμε λοιπόν παραγωγικοφσ ςυντελεςτζσ από τθν παραγωγι του Ψ και τουσ βάηουμε ςτθν παραγωγικι διαδικαςία του αγακοφ Χ. Αυτό ζχει ωσ αποτζλεςμα τθν αφξθςθ τθσ παραγωγισ του Χ κατά ΔΧ=10 μονάδεσ, αλλά ταυτόχρονα τθ μείωςθ τθσ παραγωγισ του αγακοφ Ψ κατά ΔΨ3=40 μονάδεσ. Για να αυξιςουμε 10 μονάδεσ τθν παραγωγι του Χ
Παρατθροφμε ότι για να παραχκοφν ΔΧ=10 μονάδεσ του Χ, αυτιν τθν φορά κα πρζπει να κυςιάςουμε ΑΚΟΜΑ ΠΕΡΙΟΣΕΡΕ μονάδεσ ΔΨ3=40 του Ψ. Αυτό ςυμβαίνει γιατί οι μετατοπιηόμενοι ςυντελεςτζσ παραγωγισ από τθν παραγωγικι διαδικαςία του Ψ προσ τθν παραγωγικι διαδικαςία του Χ αποδεικνφονται να ζχουν ΑΚΟΜΑ μεγαλφτερθ ζλλειψθ ειδίκευςθσ (ακόμα λιγότερο κατάλλθλοι – αποδοτικοί) ςε ςχζςη με τουσ προηγοφμενουσ εργάτεσ που είχαν μεταφερκεί ςτθν παραγωγικι διαδικαςία του Χ.. Εφόςον είναι
3
Ε
40
0
κα πρζπει να κυςιάςουμε 40 μονάδεσ από τθν παραγωγι του Ψ.
λιγότερο κατάλλθλοι ςτθν παραγωγι του Χ, για να παράξουν τισ 10 επιπλζον μονάδεσ του Χ κα χρειαςτεί ΑΚΟΜΑ μεγαλφτερθ ποςότθτα από αυτοφσ. Αν αποςπάςουμε μεγαλφτερθ ποςότθτα από αυτοφσ, τότε κα μειωκεί πιο ζντονα θ παραγωγι του Ψ (κατά 40 μονάδεσ).
Αποφαςίηει θ εκνικι οικονομία εκ νζου να αυξιςει τθν παραγωγι του αγακοφ Χ από 30 ςε 40 μονάδεσ. Παίρνουμε λοιπόν παραγωγικοφσ ςυντελεςτζσ από τθν παραγωγι του Ψ και τουσ βάηουμε ςτθν παραγωγικι διαδικαςία του αγακοφ Χ. Αυτό ζχει ωσ αποτζλεςμα τθν αφξθςθ τθσ παραγωγισ του Χ κατά ΔΧ=10 μονάδεσ, αλλά ταυτόχρονα τθ μείωςθ τθσ παραγωγισ του αγακοφ Ψ κατά ΔΨ4=60 μονάδεσ. Για να αυξιςουμε 10 μονάδεσ τθν παραγωγι του Χ κα πρζπει να κυςιάςουμε 60 μονάδεσ από τθν παραγωγι του Ψ. Τϊρα, όλοι οι παραγωγικοί ςυντελεςτζσ απαςχολοφνται ςτθν παραγωγι του αγακοφ Χ και κανζνασ δεν είναι ςτθν παραγωγικι διαδικαςία του Ψ. Τότε, αντιςτοιχοφν 0 μονάδεσ του αγακοφ Ψ και 40 του αγακοφ Χ.
Παρατθροφμε ότι για να παραχκοφν ΔΧ=10 μονάδεσ του Χ, αυτιν τθν φορά κα πρζπει να κυςιάςουμε ΑΚΟΜΑ ΠΕΡΙΟΣΕΡΕ (ςε ςχζςθ με πριν) μονάδεσ ΔΨ4=60 του Ψ. Αυτό ςυμβαίνει, γιατί οι μετατοπιηόμενοι ςυντελεςτζσ παραγωγισ από τθν παραγωγικι διαδικαςία του Ψ προσ τθν παραγωγικι διαδικαςία του Χ αποδεικνφονται να ζχουν ΑΚΟΜΑ μεγαλφτερθ ζλλειψθ ειδίκευςθσ (ακόμα λιγότερο κατάλλθλοι – αποδοτικοί) ςε ςχζςη με τουσ προηγοφμενουσ εργάτεσ που είχαν μεταφερκεί ςτθν παραγωγικι διαδικαςία του Χ.. Εφόςον είναι λιγότερο κατάλλθλοι ςτθν παραγωγι του Χ, για να παράξουν τισ 10 επιπλζον μονάδεσ του Χ κα χρειαςτεί ΑΚΟΜΑ μεγαλφτερθ ποςότθτα από αυτοφσ. Αν αποςπάςουμε μεγαλφτερθ ποςότθτα από αυτοφσ, τότε κα μειωκεί πιο ζντονα θ παραγωγι του Ψ (κατά 60 μονάδεσ).
4
Παρατθροφμε ότι ΔΨ1=10 < ΔΨ2=20 < ΔΨ3=40 < ΔΨ4=60. Όςο μετατοπίηονται παραγωγικοί ςυντελεςτζσ από τθν παραγωγικι διαδικαςία του Ψ προσ τθν παραγωγικι διαδικαςία του Χ, ςυνεχϊσ οι τελευταίοι ζχουν όλο και μεγαλφτερθ ζλλειψθ εξειδίκευςθσ (λιγότερο κατάλλθλοι – αποδοτικοί*) από τουσ προθγοφμενουσ ςτθν παραγωγι του Χ αγακοφ. Άρα, παίρνουμε περιςςότερουσ για να βγάλουν τθ δουλειά, πράγμα που μειϊνει πιο ζντονα τθν παραγωγι του αγακοφ Ψ. *μικρότερθ εξειδίκευςθ – καταλλθλότθτα – αποδοτικότθτα = μεγαλφτερθ ζλλειψθ ειδίκευςθσ. Παρατθριςεισ: 1. Ο παραπάνω πίνακασ μασ δείχνει πικανζσ επιλογζσ μιασ υποκετικισ οικονομίασ. 2. Δείχνει για δεδομζνθ ποςότθτα του αγακοφ Υ, τισ μζγιςτεσ ποςότθτεσ που μποροφν να παραχκοφν από το αγακό Χ. max X=f(Τ) 3. Δείχνει για δεδομζνθ ποςότθτα του αγακοφ Χ, τισ μζγιςτεσ ποςότθτεσ που μποροφν να παραχκοφν από το αγακό Υ. max Τ=f(X) 4. Δείχνει τα όρια των παραγωγικϊν δυνατοτιτων, π.χ αν παράγουμε 30Χ, το μζγιςτο όριο παραγωγισ του αγακοφ Υ είναι 60 μονάδεσ. 5. Ο Πίνακασ Παραγωγικϊν Δυνατοτιτων περιγράφεται ςτο καρτεςιανό (όπωσ κάκε ςυνάρτθςθ) με τθν καμπφλθ παραγωγικϊν δυνατοτιτων.
Ο πίνακασ παραγωγικϊν δυνατοτιτων μπορεί να παραςτακεί ςε ζνα καρτεςιανό από τθν ΚΑΜΠΤΛΗ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΔΤΝΑΣΟΣΗΣΩΝ
Καμπύλη Παραγωγικών Δυνατοτήτων y (0,130) (10,120) 100
(20,100)
(30,60) 50
x 10
20
30
5
(40,0) 40
50
1. Η καμπφλθ παραγωγικϊν δυνατοτιτων (ΚΠΔ) δείχνει τισ μζγιςτεσ ποςότθτεσ του ενόσ προϊόντοσ για κάκε δεδομζνθ ποςότθτα του άλλου προϊόντοσ, ι αλλιϊσ δείχνει τα όρια των παραγωγικϊν δυνατοτιτων.
6