GMINA KOŁACZYCE
GMINA DĘBOWIEC
GMINA JASŁO
GMINA TARNOWIEC
GMINA OSIEKJASIELSKI
Przewodnik Turystyczny LGD Nowa Galicja
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, Europa inwestująca w obszary wiejskie. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Osi 4 Leader Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013. Instytucja Zarządzająca Programem – Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
1
Tekst: Sławomir Kubisa Zdjęcia: Michał Mikoś, Dariusz Zając, Michał Kawula, Krzysztof Suszkiewicz, Mariusz Ruciński, Magurski Park Narodowy, Sławomir Kubisa Zdjęcia niepodpisane: LGD Nowa Galicja Opracowanie graficzne, kartografia: Szymon Kubisa Redakcja techniczna, korekta, skład: Appen Druk i oprawa: Grafmar Sp. z o.o. ul. Wiejska 43, 36-100 Kolbuszowa Dolna W publikacji wykorzystano następujące źródła: POWIAT JASIELSKI – mapa turystyczna 1:55 000, Wydawnictwo Compass, Kraków, www.powiat.jaslo.pl, www.jaslo.pl, www.jaslo4u.pl, www.kolaczyce.itl.pl, www.debowiec.pl, www.tarnowiec.eu, www.osiekjasielski.pl, www.cieklin.republika.pl, www.zabytki-podkarpacie.pl, www.winiarzepodkarpacia.pl, www.podkarpackiszlakwinnic.pl, www.wikipedia.pl, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1880, Geografia albo dokładne opisanie królestw Galicyi i Lodomerii, Lwów 1858 – Ewaryst, Andrzej Kuropatnicki. Publikacja została wydana na zlecenie: Stowarzyszenia pn. Lokalna Grupa Działania Nowa Galicja, 38-213 Kołaczyce, ul. Szkolna 7 e-mail: lgdnowagalicja@op.pl http://www.nowagalicja.itl.pl ISBN 978-83-932270-0-6 Appen – Multimedialna Agencja Wydawnicza 05-806 Komorów, ul. Długa 4, tel./fax (0-22) 758-08-12 e-mail: redakcja@appen.pl www.appen.pl
2
LGD Nowa Galicja Lokalna Grupa Działania Nowa Galicja obejmuje swoim działaniem część powiatu jasielskiego położonego w południowo-zachodniej części województwa podkarpackiego. Od zachodu graniczy z województwem małopolskim, od północy z powiatami: dębickim i strzyżowskim, natomiast od wschodu z powiatem krośnieńskim. Południową granicę stanowi granica państwowa ze Słowacją.
WARSZAWA
województwo podkarpackie
LGD Nowa Galicja
Stowarzyszenie pod nazwą Lokalna Grupa Działania Nowa Galicja realizuje Lokalną Strategię Rozwoju na terenie pięciu gmin zajmujących łączny obszar 362 km². Pod względem administracyjnym cztery gminy analizowanego obszaru są gminami wiejskimi, natomiast gmina Kołaczyce jest gminą miejsko-wiejską. Pięć gmin stanowiących Lokalną Grupę Działania Nowa Galicja leży w regionie, który choć bardzo interesujący ze względu na wyjątkowe krajobrazy i różnorodoność dziedzictwa kulturowego, nie jest jeszcze odpowiednio wykorzystany pod względem turystycznym. LGD stawia zatem na działania służące zwiększaniu i integrowaniu potencjału turystycznego tego obszaru. W głównej mierze będą wykorzystywane, w przyciąganiu turystów czy odwiedzających, już istniejące atrakcje, które powinny zostać wzbogacone o odpowiednią infrastrukturę towarzyszącą i odbywające się cyklicznie imprezy. „Karpacka Troja”, czy sanktuaria w Dębowcu i Tarnowcu, jak również Muzeum Narciarstwa, powiązane, mogą stanowić interesującą ofertę dla turysty na zaplanowanie dłuższego pobytu. Oprócz produktu turystycznego należy zapewnić odpowiednią infrastrukturę i wzmocnić poczucie lokalnej tożsamości, wyrażane na przykład produkcją wyrobów tradycyjnych. Rozwijające się z sukcesem winiarstwo jest tego doskonałym przykładem, a „turystyka do winnic” może stać się tutejszą specjalnością.
3
Spis treści 7 Obszar, przyroda, historia 10 Gmina Kołaczyce 11 Kołaczyce 12 Kołaczyce, Bieździedza 13 Bieździadka, Golesz 14 Gmina Jasło – Zachód 15 Trzcinica, Karpacka Troja 16 Gmina Jasło – Wschód 17 Szebnie, Warzyce 18 Gmina Tarnowiec 19 Tarnowiec 21 Łubienko, Łubno Szlacheckie 22 Gmina Dębowiec 23 Dębowiec – koła historii 24 Dębowiec – sanktuarium i kościół 25 Cieklin, Folusz 26 Gmina Osiek Jasielski 27 Osiek Jasielski 28 Załęże, Pielgrzymka 29 Samoklęski, Mrukowa 30 Winnice nad Wisłoką 34 Szlaki turystyczne 35 Szlaki piesze 36 Szlaki rowerowe 37 Szlaki tematyczne 38 Noclegi, agroturystyka
4
fot. M. Mikoś
Bukowa Działy
Frysztak Sowina
992
Glinik Dolny
Dziury
Brzyska
Kluczowa
Młyny
Granice
Rzeki
.
Działy
Kłodawa
Liwocz
Kołaczyce
Ujazd
Bieździedza
Lublica Bieździadka Sieklówka
Nawsie Kołaczyckie
Wzg
Lipnica Górna Lipnica Dolna Krajowice
Górki
Łazy
ór za nad War z ycam Babia
.
28
Przysieki
Żółków
Wrocanka
Bajdy Wiśniówki
Łazy Dębowieckie
Budy
Radość
Poręby Glinik Polski
Zarzecze
r z e g ó o Załęże P
J a s i e l s k i e
Józefów
992
Osiek Jasielski
Dobrynia
Łubienko Łężyny
Faliszówka Poraj
Gorzyce
Zawadka Osiecka
Wola Cieklińska
Kopytowa
Łubno Szlacheckie
Świerchowa
Wola Dębowiecka
Cieklin
Podniebyte Piotrówka
Łajsce
Kopaniny
Dzielec
Sadki Toki Czekaj
Folusz
993
Pielgrzymka
Nienaszów
Mytarz Grabanina
Samoklęski
.
Kornuty
B e Świerzowa . s k Wątkowa i d .
Mrukowa
JEDLICZE
Chlebna
Nowy Glinik
Majscowa
Dębowiec
Budy
Duląbka
Brzezówka
Potakówka
Umieszcz
Wystarka
Osobnica Górna
Pagórek
Tarnowiec
Czeluśnica
Łaski Niegłowice
Osobnica Dolna
Dobrucowa
Sobniów
Ropa Brzyście
Harklowa
Roztoki Gliniczek
łka
Wolica
Dąbrowy
Pusta Wola Przysieczki
Sądkowa
Jasio
Trzcinica
Zimna Woda
Szebnie
JASŁO
Granice
28 Siedliska Sławęcińskie
Bierówka
Gorajowice
Barzykówka Sławęcin
Niepla
Warzyce Jareniówka
Opacie
i
Kowalowy
Wisł oka
Dąbrówka
Bączal Dolny
Lubla
Dział
Wróblowa
.
Bucznik
Rzeszów Nowy Żmigród LGD Nowa Stary Galicja Żmigród
N i s k i
granica obszaru LGD Nowa Galicja
Makowiska Siedliska Żmigrodzkie
993
granice gmin LGD Nowa Galicja
5
zdjęcie full format
6
Obszar, przyroda, historia Obszar pięciu gmin tworzących Lokalną Grupę Działania Nowa Galicja związany jest z doliną Wisłoki na odcinku, gdzie rzeka, opuszczając zielone pokryte lasami skłony Pasma Magurskiego, przecina w poprzek płaskie obniżenie Kotliny Jasielskiej stanowiącej część Dołów Jasielsko-Sanockich, aby poniżej Jasła utworzyć szeroką dolinę wijącą się pomiędzy wzniesieniami Pogórza Ciężkowickiego i Pogórza Strzyżowskiego.
wią przedmiot szczególnej ochrony: żbik i ryś, oba zagrożone wyginięciem. Można w tej okolicy spotkać również niedźwiedzie brunatne, wilki, a nawet łosie, dla których tutejsze środowisko jest dość niezwykłe. Środkową część obszaru stanowią nieznacznie pofalowane płachty pól uprawnych ciągnące się po obu stronach Wisłoki, porozcinane dość gęstą siecią dróg i licznymi ciekami wodnymi spływającymi głównie do Wisłoki, ale również na północ, do Ropy i Jasiołki. Wzdłuż tych strumieni i niewielkich rzek ciągnie się pasmowa zabudowa wsi i dawnych miasteczek. Na wierzchołkach płaskich wzniesień zachowały się w kilku miejscach większe kompleksy leśne. Wszędzie wokół, z wyjątkiem wschodu, widać horyzont zamknięty lesistymi wzniesieniami. To świetne miejsca na niemęczące i atrakcyjne widokowo wycieczki rowerowe.
W granicach obszaru LGD znajdują się zatem trzy krainy geograficzne o odmiennym krajobrazie i szacie roślinnej. Na południu, gdzie obszar graniczy z Magurskim Parkiem Narodowym, łagodny pagórkowaty krajobraz rolniczy przechodzi, poprzez wyżej położone łąki, w lasy Beskidu Niskiego. Do wysokości 500 m n.p.m. są to lasy piętra pogórzańskiego z przewagą sosny, powyżej zaś, aż po partie szczytowe, wyspowo występują głównie bukowe lasy piętra regla dolnego. W mniejszym stopniu są to lasy jodłowe i sosnowe. Takie lasy kuszą do wypraw pieszych szlakami turystycznymi, jakich tu wiele.
Sama Wisłoka nie wygląda tu jeszcze imponująco, ale jej czyste wody srebrzą się w słońcu zachęcając do plażowania nad kamienistym korytem, w którym odsłaniają się warstwy cienkoławicowych piaskowców. Północne, najniżej położone, brzegi Kotliny obramowane są dodatkowo dolinami Ropy, dopływającej do Wisłoki w okolicy Jasła od zachodu oraz Jasiołki płynącej od wschodu.
Z 55 gatunków ssaków rejestrowanych na obszarze Magurskiego Parku Narodowego dwa stano7
Od północy Kotlina Jasielska ograniczona jest łagodnymi stokami równoleżnikowych pasm wzniesień Pogórza Karpackiego. Ten rejon, dzięki południowej ekspozycji oraz korzystnym warunkom glebowym sprzyja wyjątkowo dobrze uprawie winorośli. Winnice, znane tu jeszcze we wczesnym średniowieczu, a potem porzucone na rzecz masowego przywozu win węgierskich, na powrót stają się charakterystycznym elementem krajobrazu okolic Jasła.
ślady osadnictwa – jedne z najstarszych, nie tylko w polskich Karpatach, ale i w całej Polsce. Badania archeologiczne prowadzone od połowy XX wieku przyniosły wyjątkowo bogatą dokumentację historii tego miejsca począwszy od wczesnej epoki brązu, kiedy powstało tu ufortyfikowane osiedle zamknięte nie tylko drewnianą palisadą, ale i wysokim wałem ziemnym. Mieszkańcy osady zajmowali się myślistwem oraz hodowlą, jak również i rolnictwem, uzyskując miejsce pod uprawy przez wypalenie lasu w najbliższej okolicy.
Wyższe partie pogórzańskich wzniesień pokryte są lasami z przewagą buczyny, wśród których prowadzą szlaki i ścieżki turystyczne. Na zachód od Wisłoki, jest oddalone nieco od obszaru LGD, pasmo Liwocza z zapewniającą daleką perspektywę wieżą widokową na szczycie Liwocza. Na wschód od Wisłoki ciągną się Wzgórza nad Warzycami, z których również rozciąga się w kierunku południowym rozległa panorama Beskidu Niskiego.
Kolejne grupy kulturowe rozbudowywały umocnienia i powiększały osadę, w miarę jak rosła gospodarka tego ośrodka. Po mieszkańcach Trzcinicy z epoki brązu zostało wiele cennych zabytków, przedmiotów ówczesnego codziennego użytku – naczynia gliniane, narzędzia i broń z krzemienia i kości, a także różnego typu ozdoby.
Ta szeroka śródgórska kotlina, o urodzajnych glebach i stosunkowo łagodnym klimacie, stanowiła miejsce osadnictwa kolejnych kultur od dawnych czasów. Szczególnie uprzywilejowanym miejscem były obecne okolice Jasła, gdzie łączą ze sobą biegi trzy górskie rzeki – Ropa, Wisłoka i Jasiołka.
Opustoszałe na wiele stuleci miejsce zasiedlili we wczesnym średniowieczu migrujący ze wschodu Słowianie. W końcu VIII wieku naszej ery zbudowali oni tutaj potężny gród z potrójnym pasem obwałowań i podgrodziami. Z tego czasu pochodzi niezwykle cenne znalezisko – tak zwany „srebrny skarb”, składający się z monet angielskich i niemieckich, a także tak zwanych siekańców czyli ułomków srebra.
Miejsca odpowiednie dla winorośli musiały być tym bardziej dogodne dla ludzi, skoro to właśnie stąd, z Trzcinicy leżącej nad korytem Ropy, pochodzą 8
W początkach poprzedniego tysiąclecia słabo jeszcze zaludniony obszar Kotliny, podobnie jak większość obecnego Podkarpacia, stanowił miejsce styku wpływów polskich i ruskich, a także czasami węgierskich, a Wisłoka była w pewnym sensie rzeką graniczną.
carem Rosji Dymitrem I – udawała się, w kwietniu 1606 roku do Moskwy, aby tam zasiąść na carskim tronie – zatrzymała się w dobrach swojej matki, Jadwigi Tarło-Mniszech, tutaj właśnie, nad Wisłoką w Dębowcu. Po stuleciach rozkwitu gospodarki folwarcznej miast i handlu, nastąpił stopniowy upadek państwa, którego ostateczną cezurą stały się wydarzenia konfederacji barskiej i pierwszego rozbioru.
Dopiero od przyłączenia do Polski Rusi Czerwonej i rozpoczęcia przez Kazimierza Wielkiego intensywnej akcji kolonizacyjnej na kresach południowo-wschodnich jego królestwa, zaczyna się szybki rozwój tych ziem, oparty na nowoczesnej gospodarce rolnej, którą zajmują się w dużej części niemieckojęzyczni przybysze z południowego Śląska, a także z głębi targanych kryzysami Niemiec.
Konfederacja właśnie tu, w ówczesnej wschodniej Małopolsce, działała szczególnie intensywnie, począwszy od zawiązania konfederacji Ziemi Sanockiej w niedalekiej Sieniawie. W rejonie Samoklęsk i Dębowca oddziały konfederatów stoczyły potyczki z wojskami rosyjskimi.
Choć ludność ta została całkowicie spolonizowana do końca wieku XVIII, to jeszcze w wieku XX, w użyciu było określenie „Głuchoniemcy” w odniesieniu do grupy etnicznej nazywanej obecnie Pogórzanami. Strojem tradycyjnym byli podobni do węgierskich i siedmiogrodzkich Sasów.
W końcu XIX wieku ta śródgórska kotlina była sceną prawdziwej gorączki naftowej, a drewniane wieże szybów wiertniczych stały się na wiele dziesięcioleci charakterystycznym elementem tutejszego krajobrazu. Po przełamaniu frontu przez wojska austriackie i niemieckie, w zachodniej Galicji, w trakcie ofensywy gorlickiej, kolejnym elementem tutejszej ziemi stały się starannie projektowane i wkomponowane w krajobraz cmentarze wojenne.
Przez te okolice prowadził główny szlak handlu winem węgierskim, którego największe składy powstały w niedalekim królewskim Bieczu, a także szlak na Ruś Halicką. Również na wschód, choć znacznie dalej, prowadziła droga orszaku Maryny Mniszchówny, która odbywszy 22 września 1605 roku w Krakowie, ślub per procura z samozwańczym 9
Gmina Kołaczyce Bukowa Działy
Frysztak Sowina
992
Glinik Dolny
Dziury
Brzyska
Kluczowa
Młyny
Granice
Rzeki Działy
Kłodawa
Kołaczyce
Ujazd
Bieździedza
Lublica Bieździadka Sieklówka
Nawsie Kołaczyckie Wróblowa
Wzg
a Górna Lipnica Dolna Krajowice
Górki
Granice
28
Gorajowice
Dobrucowa
Tarnowiec
Czeluśnica
B
Niegłowice
P
Umieszcz
Żółków
Wrocanka
Wystarka Bajdy Wiśniówki
Łazy Dębowieckie Budy
łka
Łaski
Brzyście
obnica Górna
Roztoki Gliniczek
Sobniów
Ropa
Osobnica Dolna
Szeb
Wolica
Dąbrowy
Zimna Woda
Sądkowa
Jasio
Trzcinica
ki
Nie
Bierówka
JASŁO
Barzykówka
Przysieki
.
i
Warzyce Jareniówka
Opacie
Łazy
ór za nad Warz ycam Babia
Kowalowy
Wisł oka
Dąbrówka
Sławęcińskie
Lubla
Dział
Majscowa
Nowy Glinik Glinik Polski
Dębowiec
Radość
Piotrówk Fot. S.Kubisa
Zarzecze
Łajsce
Kopaniny
lec Wola Dębowiecka
10
Świerchowa
Łubno Szlacheckie
a s i e l s k
Kołaczyce Miasto Kołaczyce leży na wschodnim brzegu Wisłoki, w miejscu gdzie wpada do niej potok Bieździadka, zbierający wody spod Wzgórz nad Warzycami, około dziesięciu kilometrów od Jasła. Jego powstanie wiąże się z działalnością osadniczą klasztoru benedyktynów z Tyńca w dolinach karpackich rzek, którzy również i tutaj mieli swoje posiadłości. Prawa miejskie Kołaczyce uzyskały w roku 1354. Rozwijały lokalny handel i rzemiosło korzystając z dogodnego położenia na szlaku doliną Wisłoki.
fot. S. Kubisa
w kobiecy strój mieszczański z przełomu XVIII i XIX wieku z długą spódnicą w kolorze jasnego błękitu, czerwonym gorsetem ze złotą lamówką oraz futrzany spencerek z długim rękawem. Układ całego rynku zachował swą średniowieczną formę, a jeden z domów w jego północnej pierzei daje wyobrażenie o pierwotnym wyglądzie miasteczka. Drewniany dom o konstrukcji zrębowej, podcieniowy z kolumnami i polskim dachem łamanym, należy do najstarszych i najlepiej zachowanych zabytków drewnianej architektury mieszczańskiej Podkarpacia. Choć datowany jest na początek XIX stulecia, zachował reminiscencje XVIII-wieczne.
Z czasem specjalnością miejscowego rzemiosła stały się wyroby szewskie, a przede wszystkim garncarskie, co zauważa Ewaryst Kuropatnicki w swojej „Geografii – albo dokładnym opisaniu królestw Galicji i Lodomerii”, Przemyśl 1776 r.: „Całe miasto i z kościołem drewniane, fabryką ganczarską glinanych naczyń kołaczyckich zwanych sławne, któremi na galarach handlują do Warszawy, Torunia i Gdańska, oraz i jajami ztąd jest handel ich.”
Dominującym jednak elementem zabudowy rynku jest ozdobiony wysoką zegarową wieżą budynek z przełomu XVIII i XIX wieku, mieszczący obecnie przedszkole. W niewielkim oddaleniu od rynku piętrzy się okazała sylwetka neogotyckiego kościoła parafialnego pw. św. Anny, wybudowanego z czerwonej cegły
Kołaczyce straciły prawa miejskie w 1919 roku i odzyskały je w roku 2001. Obecnie ozdobą, odnowionego z wyjątkowym smakiem rynku w Kołaczycach, jest zabytkowa kapliczka z rzeźbą Matki Bożej Niepokalanej, której postać ubrana jest 11
Kołaczyce, Bieździedza ceramicznej oraz piaskowca, a poświęconego w roku 1906. W jego wnętrzu zachowane zostały zabytkowe elementy wyposażenia, przeniesione z poprzedniej drewnianej świątyni – między innymi dwa boczne ołtarze późnobarokowe, kamienna kropielnica z 1632 roku oraz chrzcielnica z czarnego marmuru datowana na wiek XVII. Zaledwie dwa kilometry na wschód od Kołaczyc leży jedna z najstarszych miejscowości Podkarpacia, wieś Bieździedza, o której pierwsze pisemne wzmianki powstały już w 1123 roku w dokumentach jej właścicieli, benedyktynów tynieckich.
fot. S. Kubisa
„Starożytna parafia istniała już w r. 1326 (Długosz, Lib. be.. I. 222). Kościół murowany w stylu gotyckim z oknami ostrołukowemi spalił się dnia 30 sierpnia 1879. Zostały tylko nagie popękane mury.” Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich.
W wiekach późniejszych Bieździedza przeszła w ręce rodów rycerskich, najpierw Helwigów herbu Grzymała, a następnie Broniowskich herbu Tarnawa, których świetnie wykształceni przedstawiciele służyli na dworach królewskich i w służbie dyplomatycznej.
stoi murowany gotycki kościół z XV wieku, a w jego wnętrzu znaleźć można nagrobki i epitafia upamiętniające znaczących mieszkańców parafii i fundatorów. Rycerską siedzibą dawnych właścicieli Bieździedzy był dwór obronny, po którym pozostały jedynie ślady wałów, zwane ”Basztą”. W trakcie wykopalisk archeologicznych znaleziono na tym miejscu wiele przedmiotów potwierdzających
Od XVII wieku do roku 1945 ostatnimi dziedzicami Bieździedzy byli Romerowie, których najbardziej znanym przedstawicielem był słynny polski geograf i kartograf – Eugeniusz Romer. W centrum wsi 12
Bieździadka, Golesz jego historię – kafle średniowieczne polewane i terakotowe z figurkami ludzkimi, świętymi, zwierzętami, herbami, ostrogi i wędzidła żelazne, garnki i trawnice. Cmentarz wojenny nr 41, Bieździadka, fot. Dariusz Zając
Pierwotnie nazwa Bieździedza odnosiła się do całego obszaru doliny potoku Bieździadka. W trakcie podziału dziedziczonego majątku i intensyfikacji osadnictwa wydzielona została w wyższej części doliny odrębna wieś – Bieździadka.
cmentarz wojenny nr 41 w Bieździadce, gdzie pochowani zostali żołnierze polegli podczas operacji gorlickiej w 1915 roku. Na południe od Kołaczyc, w miejscu gdzie Wzgórza nad Warzycami schodzą do doliny Wisłoki, w lesie znajdują się pozostałości po średniowiecznym zamku Golesz, zbudowanym najpewniej jeszcze w czasach Chrobrego do obrony brodu na Wisłoce w Krajowicach. Po przekazaniu go w ręce benedyktynów stanowił tutejsze centrum administracyjne posiadłości opatów tynieckich.
Miejscowość najbardziej wsławiła się, dość krótkim ale niezwykłym epizodem przemysłowym, kiedy jej właściciel, Aleksander Romer, założył tu warsztat tkacki zwany fabryką gobelinów „szpalerów”. Manufaktura produkowała ornaty jeszcze w końcu XVIII wieku. Aleksander Romer wybudował też w Bieździadce dwór i założył park, o którym wzmianka w „Słowniku geograficznym” mówi:
O „castrum Golesch” wspomniał Jan Długosz, pisząc „o najeździe Węgrów, za Króla Macieja w roku 1474.” Po różnych kolejach losu zamek został zdobyty i spalony w czasie najazdu wojsk Rakoczego w 1657 roku i od tego czasu obracał się w ruinę, z której resztki murów widoczne były jeszcze przed wojną. Obecnie wszelkie pozostałości pokryła ziemia i las. Do tego miejsca prowadzi od Krajowic czerwony szlak spacerowy przez Wzgórza Warzyckie.
„Obszar dworski jest własnością od 4 wieków przeszło rodziny hr. Romerów z Chyszowa. Stary szlachecki dworzec, zmurowany w końcu zaszłego wieku; piękny park angielski na pagórku ze starymi drzewami. Tartak wody i gorzelnia.”
Warto odwiedzić pięknie położony
Cykliczne imprezy: Podkarpackie Miodobranie – czerwiec Wzgórze Golesz, fot. Dariusz Zając
13
Dział
Wróblowa
Wzg
Lipnica Górna Lipnica Dolna
Gmina Jasło - zachód Krajowice
Górki
Wisł oka
Dąbrówka
.
Warzyce Gorajowice
JASŁO
Barzykówka Sławęcin
Granice
Siedliska Sławęcińskie
28
Jasio
Trzcinica
Przysieki
Łaski
Brzyście
Harklowa
Wystarka Bajdy Wiśniówki
Osobnica Górna
Łazy Dębowieckie
Budy Pagórek
Żółków
Niegłowice
Osobnica Dolna
Czeluśni
Sobniów
Ropa
Przysieczki
R Gliniczek
łka
Wolica
Dąbrowy
Pusta Wola
i
Kowalowy
Jareniówka
Opacie
Bączal Dolny
Łazy
ór za nad Warz ycam Babia
Nowy Glinik
Majscowa
Dębowiec
Budy
Radość
Zarzecze
Ła
Kopaniny
Dzielec Duląbka
r z e ó g Załęże P o
J a s i e l
Wola Dębowiecka Józefów
992
Osiek Jasielski
Cieklin Dobrynia
Łężyny
Gorzyce
Zawadka Osiecka
Wola Cieklińska
Ł
Świerchowa
Tok Czekaj
Folusz
993
Pielgrzymka
Mytarz Samoklęski
Kornuty
14
Mrukowa
.
Bucznik
Now
Trzcinica – Karpacka Troja Gmina Jasło obejmuje obszary wiejskie nad Ropą i Wisłoką oraz Jasiołką, przylegające od zachodu, południa i wschodu do granic miasta Jasło. Najbardziej interesującym, niezwykłym w skali kraju, miejscem na tym obszarze jest Trzcinica, gdzie w efekcie trwających dziesięciolecia prac archeologicznych odkryto i udokumentowano istnienie osad ludzkich od czasów epoki wczesnego brązu aż po wczesne średniowiecze. Obecnie powstał na tym miejscu Skansen Archeologiczny Karpacka Troja, stanowiący oddział Muzeum Podkarpackiego w Krośnie. W skansenie, na powierzchni ośmiu hektarów, zrekonstruowano ponad 150 metrów wałów obronnych, 18 chat oraz 2 bramy prowadzące do grodu. Znajduje się tu również pawilon wystawowy z najwyższej klasy ekspozycjami muzealnymi, a także sale: konferencyjna i multimedialna lekcyjna dla uczniów. W Trzcinicy znajduje się ponadto wyjątkowo piękny i cenny – gotycki, drewniany kościół z XV wieku pod wezwaniem św. Doroty. Ta świątynia należy do najstarszego typu konstrukcyjnego zrębowych kościołów drewnianych. Zachowała się w niej XVI-wieczna polichromia oraz wyposażenie wnętrza.
Trzcinica, kościół pw. św. Doroty, XV wiek, fot. Krzysztof Suszkiewicz
15
Sowina
Glinik Dolny
Dziury
Granice
Rzeki
Gmina Jasło - wschód Działy
aczyce
Bieździedza
Lublica Bieździadka Sieklówka
sie Kołaczyckie
Lubla
Dział
Wzg
Łazy
ór za nad Warz ycam Babia
.
i
Niepla
Bierówka
Kowalowy Warzyce
28
ówka
Gorajowice
Zimna Woda
Szebnie
JASŁO
Sądkowa
Jasio
Roztoki Gliniczek
łka
Tarnowiec
Czeluśnica
Wolica
Dobrucowa
Brzezówka
Sobniów
Niegłowice
Żółków
Wrocanka
ówki
zy wieckie
Majscowa
Poręby Glinik Polski
Zarzecze
Zawadka Osiecka
Kopytowa
Łubno Szlacheckie
Świerchowa
Osiek Jasielski
Podniebyte Piotrówka
Łajsce
paniny
owiecka
JEDLICZE
Chlebna
Nowy Glinik
Dębowiec
r z e ó o g Załęże
Potakówka
Umieszcz
Łaski
J a s i e l s k i e 992
Łubienko Łężyny
Faliszówka Poraj
Gorzyce Sadki
Toki
16
Szebnie, Warzyce Na przeciwległym krańcu gminy Jasło, w Szebniach w dolinie Jasiołki, warto zobaczyć drewniany kościół z XVII wieku pod wezwaniem św. Marcina, przebudowany w XVIII i XIX wieku, kiedy to dodano wieżę i przybudówki. Kościół posiada bogate wyposażenie wnętrza, a na szczególną uwagę zasługuje rokokowy ołtarz główny. Podobnie jak kościół gotycki w Trzcinicy, kościół w Szebniach znajduje się na turystycznym Małopolsko-Podkarpackim Szlaku Architektury Drewnianej.
Szebnie, kościół pw. św. Marcina, XVII wiek, fot. Mariusz Ruciński
Pierwsza wzmianka o wsi Szebnie pochodzi z 1123 roku, a wynika z niej, że została założona i była własnością – jakżeby inaczej, benedyktynów z Tyńca i podlegała zamkowi Golesz. W kolejnych wiekach przeszła, podobnie jak inne, w ręce rycerskie i stała się majątkiem dziedzicznym. Do dziś zachował się klasycystyczny pałac rodziny Gorayskich w Szebniach wraz z parkiem krajobrazowym, przystosowywany obecnie na ośrodek rekreacyjno-wypoczynkowy.
Szebnie, wnętrze kościóła pw. św. Marcina, fot. Dariusz Zając
W okolicy Warzyc toczyły się w maju 1915 roku szczególnie zacięte walki podczas ofensywy austriackiej i niemieckiej, i pogoni za cofającymi się oddziałami rosyjskimi. Upamiętniają to cmentarze wojenne. Las Warzycki był także miejscem kaźni mieszkańców Jasła i okolic – Żydów i Polaków, a także rosyjskich jeńców wojennych podczas II Wojny Światowej. Cykliczne imprezy: Międzynarodowy Festiwal Folkloru Karpat w Trzcinicy – lipiec
17
Dział
owa
Wzg
Dolna
Łazy
ór za nad Warz ycam Babia
.
Niepla
Gmina Tarnowiec
Krajowice
Warzyce 28
Jareniówka
Opacie
Gorajowice
Granice
Sądkowa
Jasio
Trzcinica
Roztoki Gliniczek
łka
Dobrucowa
Tarnowiec
Czeluśnica
Wolica
Dąbrowy
Zimna Woda
Szebnie
JASŁO
Barzykówka
Żółków
Niegłowice
Potakówka
Umieszcz
Łaski
Brzyście
Wrocanka
Bajdy Wiśniówki
Łazy Dębowieckie
Poręby
Nowy Glinik
Majscowa
Glinik Polski
Dębowiec
Budy
dość
Zarzecze
e ó r z g Załęże P o
J a s i e l s k i e
Józefów
992
Osiek Jasielski
Dobrynia
Łubienko Łężyny
Faliszówka Poraj
Gorzyce
Zawadka Osiecka
ola Cieklińska
Kopytowa
Łubno Szlacheckie
Świerchowa
Wola Dębowiecka
Cieklin
Podniebyte Piotrówka
Łajsce
Kopaniny
Duląbka
Sadki Toki Czekaj
Folusz
993
Pielgrzymka
Nienaszów
Mytarz Grabanina
Samoklęski
Mrukowa
. ea s k Świerzowa i d
JEDLICZE
Chlebna
Wystarka
órna
Brzezówka
Sobniów
Ropa
ica Dolna
Bierówka
Kowalowy
Wisł oka
Dąbrówka
ieki
i
Nowy Żmigród
.
Bucznik
Makowiska Siedliska Żmigrodzkie
Stary Żmigród
N i s k i 18
993
Tarnowiec Pagórkowaty i częściowo lesisty obszar tej gminy rozciąga się od doliny Jasiołki na północy aż po pas wzgórz Pogórza Jasielskiego na południu i leży w obrębie lewego dorzecza Jasiołki. Sam Tarnowiec powstał już w końcu XII wieku jako wieś rycerska, a następnie szlachecka. W jego historii zapisali się szczególnie Kuropatniccy, co ilustruje wzmianka w XVIII-wiecznej „Geografii”:
Nieopodal, na miejscu w którym stały stare kościoły, zachował się kamienny mur ogrodzenia, na którym umieszczono kapliczki Drogi Krzyżowej i Tajemnic Różańca. W ten sposób powstała tzw. Mała Kalwaria.
„Tarnowiec. Wieś hrabi Kuropatnickiego, bywszego kasztelana bełskiego, kawalera orderu orła białego i b. Stanisława, dziedziczona i mieszkalna; domem porządnym i w nim obfitą domową biblioteką, ogrodem i kościołem w mauzolea, malowidła niepoślednim, w którym są groby tegoż. Na gruntach tegoż państwa znajdują się węgle ziemne, kamień wapienny, margiel i kamień do muru.”
U jej stóp znajduje się źródełko, z którego pielgrzymi od stuleci czerpią wodę by stosować ją jako pomoc w modlitwie o uzdrowienie chorób oczu, gardła i przewodu pokarmowego.
Hrabinie Kuropatnickiej Tarnowiec zawdzięcza w dużej mierze rozkwitający tu od XVIII wieku kult Matki Bożej Zawierzenia, związany z cudowną, dwukrotnie koronowaną, figurką Matki Bożej Tarnowieckiej z XV wieku. Jej sanktuarium jest okazały kościół parafialny w Tarnowcu, pw. Narodzenia NMP, którego budowę rozpoczęto w latach trzydziestych ubiegłego wieku, zaś poświęcenia dokonano w 1961 roku. 19
Tarnowiec Pamiątką po ostatnich dziedzicach miejscowych dóbr jest pochodzący z początku XIX wieku dwór otoczony parkiem, wybudowany przez rodzinę Pilińskich. Właścicielami majątku w latach trzydziestych ub. wieku byli Leszczyńscy, których odwiedzał w Tarnowcu Stanisław Ignacy Witkiewicz. Na ścianach narożnego pokoju wymalował on fresk, który jest obecnie częściowo odkryty. Przekonać się jednak o tym nie można, gdyż dwór nie jest dostępny dla zwiedzających.
fot. Dariusz Zając
Można natomiast spacerować zabytkową aleją lipową, w której perspektywie otwiera się widok na piękne pogórze. Starszy od dworu, niewątpliwie cenniejszy i w daleko lepszym stanie, jest natomiast budynek miejscowej plebanii, wybudowany przez tutejszego proboszcza z pomocą rodziny Kuropatnickich w roku 1785. Według konserwatora zabytków stanowi on ”unikalny przykład budownictwa dworskiego XVIII wieku”.
W Tarnowcu zwracają też uwagę dziewiętnastowieczne budynki związane z biegnąca tędy linią kolejową, w tym pieczołowicie odnowiona stacja Tarnowiec. Są też pamiątki po złożach ropy i jej wydobyciu w tej okolicy. 20
Łubienko, Łubno Szlacheckie Na przeciwnym krańcu gminy, na południu, znajduje się Łubienko. Wieś malowniczo położona na pagórkach otoczonych lesistymi wzniesieniami Pogórza Jasielskiego. Warto odwiedzić ją, nie tylko ze względu na urocze krajobrazy, ale i piękny kościół drewniany pw. św. Szymona i Judy Tadeusza. Wybudowany w roku 1952, na miejscu starszej świątyni spalonej podczas wojny, w stylu narodowym, upowszechnionym jeszcze w okresie II Rzeczypospolitej. Styl ten nawiązuje bezpośrednio do najlepszych tradycji miejscowego budownictwa drewnianego, a bryła kościoła urzeka doskonałymi proporcjami i detalami obróbki konstrukcji drewnianej oraz dachu ozdobionego sygnaturką.
fot. Dariusz Zając
W niedalekim Łubnie Szlacheckim zachował się dwór Przyłęckich, którzy byli ostatnimi dziedzicami wsi, notowanej już w wieku XIII jako majątek cystersów koprzywnickich. Gmina Tarnowiec organizuje dorocznie na przeołomie lipca i sierpnia Festiwal Smaków Regionalnych, który jest nie tylko okazją do spróbowania bogactwa miejscowej tradycyjnej kuchni wiejskiej, ale także poznania tutejszej kultury ludowej prezentowanej na scenie i na stoiskach z wyrobami wikliniarskimi, hafciarskimi, szkłem artystycznym i ceramiką. Można też przejechać się konno i dorożką.
Cykliczne imprezy: Festiwal Smaków Regionalnych - lipiec/sierpień, Kiermasz bożonarodzeniowy - grudzień
21
28 Siedliska Sławęcińskie
Jasio
Trzcinica
Przysieki
Gmina Dębowiec
Sobniów
Ropa
Przysieczki
Wrocanka
Wystarka Bajdy Wiśniówki
Osobnica Górna
Łazy Dębowieckie
Budy
Nowy Glinik
Majscowa
Glinik Polski
Dębowiec
Budy
Pagórek
Żółków
Niegłowice
Osobnica Dolna
Umieszcz
Łaski
Brzyście
Harklowa
Tarnow
Czeluśnica
Wolica
Dąbrowy
Pusta Wola
Gliniczek
łka
Pi
Radość
Zarzecze
Łajsce
Kopaniny
Dzielec Duląbka
e ó r z g Załęże P o
J a s i e l s k i e
Józefów
992
Osiek Jasielski
Cieklin Dobrynia
Łubienko Łężyny
P
Gorzyce
Zawadka Osiecka
Wola Cieklińska
Łubno Szlacheckie
Świerchowa
Wola Dębowiecka
Sadki Toki Czekaj
Folusz
993
Pielgrzymka
Mytarz Samoklęski
.
Kornuty
B e Świerzowa . s k Wątkowa i d .
Mrukowa
22
.
Bucznik
N i s k i
Grabanina
Nowy Żmigród Stary Żmigród
Dębowiec – koła historii Gmina Dębowiec na północy obejmuje część doliny Wisłoki, na południu zaś przylega do terenu Magurskiego Parku Narodowego, gdzie znajduje się, wśród lasu miejscowość Folusz, tradycyjny ośrodek rekreacyjny dla mieszkańców niedalekiego Jasła. Historia Dębowca i jego okolic zawiera wyjątkowo wiele odniesień do wielkich wydarzeń, odległych miejsc i znaczących osób. Dzierżawcą królewszczyzny w Dębowcu w roku 1430 został rycerz Władysława Jagiełły i bohater bitwy pod Grunwaldem, Marcin z Wrocimowic, herbu Półkozic. Jego syn, Marcin z Dębowca, towarzyszył Władysławowi Warneńczykowi w wyprawie warneńskiej, po której spędził w niewoli tureckiej 20 lat, by po powrocie pełnić godność stolnika krakowskiego.
się w nieporównywalnie mniejszą – ale również awanturę, dając porwać się swojemu wybrankowi z Dębowca do Samoklęsk, co kosztowało ją utratę nie życia, jak w przypadku Maryny, ale jedynie połowy rodzinnego posagu.
W XVI wieku w posiadanie Dębowca wszedł wojewoda sandomierski Jerzy Mniszech, późniejszy współautor i główny realizator awanturniczego i dramatycznie zakończonego planu osadzenia Dymitra Samozwańca na tronie carów moskiewskich. Do Dębowca właśnie zjechali z Moskwy posłowie Dymitra prosić o rękę Maryny Mniszchówny, przyszłej carycy. Tędy później przejeżdżał jej orszak w drodze z Krakowa do Moskwy.
W wieku XVIII dobra przejęli Zborowscy o czym wspomina „Geografia”: „Dębowiec, miasto fabryką wielką rąbków, których w różne strony, osobliwie dla żydówek, z górą trzydzieści tysięcy sztuk wychodzi, także fabryką ale mizerną pieców. Od dziedzica miejsca Maxymiliana Zborowskiego, kawalera orderu ś. Stanisława, pałacem nowo murowanym, ogrodem, oranżeryą, zwierzyńcem ozdobne, a prospektem od natury uszczęśliwione. Są tu w kilku miejscach na gruncie tego państwa wody mineralne.”
Blisko ćwierć wieku później, siostra Maryny, Eufrozyna Mniszchówna wdała 23
Dębowiec – sanktuarium i kościół Obecnie Dębowiec rozsławia w Polsce i na świecie sanktuarium Matki Bożej Saletyńskiej, w którym znajduje się figura Matki Boskiej z La Salette, a także źródełko z cudowną wodą. Sanktuarium wybudowane zostało na początku XX wieku na terenie zabytkowego parku podworskiego należącego, jako tak zwana resztówka dworska, do byłego ministra rządu galicyjskiego, hrabiego Floriana Ziemiałkowskiego. Dorocznie odbywają się tu teraz Saletyńskie Spotkania Młodych, gromadzące tysiące pielgrzymów. Zaś parafia w Dębowcu szczyci się okazałym kościołem, pod wezwaniem św. Bartłomieja, wybudowanym przez majstrów słowackich w roku 1848 z kamienia ciosanego w stylu wzorowanym na baroku. Wyjątkowym zabytkiem jest też dobrze zachowany dom drewniany z XVIII wieku, mieszczący kiedyś przytułek dla ubogich. Jego charakterystyczna architektura z czterospadowym dachem daje dobre wyobrażenie o dawnej zabudowie tego niewielkiego przygranicznego miasteczka, którą pokazuje również zdjęcie z okresu międzywojennego.
wany został na przełomie wieków XIX i XX z kamienia ciosowego, pochodzącego z niedalekiej góry Cieklinki. Pracowali przy nim kamieniarze z Włoch, być może ci sami, którzy wybudowali w Galicji mosty dla powstających tu wcześniej kolei.
Imponującym kościołem murowanym pochwalić się może również wieś Cieklin. Kościół parafialny pod wezwaniem św. Michała Archanioła wybudo-
Dlaczego Włosi, skoro kamieniarstwo było miejscową wiekową tradycją? 24
Cieklin, Folusz Może odpowiedź na to daje ta krótka wzmianka z XVIII-wiecznej „Geografii”: „Cieklin – którym z kamienia posadzki na cały ten kraj robią i w Foluszu, wsi ruskiej do Cieklina należącej; robią i statuy z kamienia, ale rzemieślników nie masz dobrych.”
Włosi zostali zatrudnieni w okolicy jeszcze raz, kiedy po szczególnie zaciętych walkach o przełamanie trzeciej linii rosyjskiej obrony na froncie galicyjskim, powstały, po roku 1915, liczne cmentarze wojenne w Cieklinie i w Woli Cieklińskiej, przy których budowie wykorzystano jeńców włoskich. Obecnie Cieklin słynie przede wszystkim z Muzeum Narciarstwa z kolekcją około dwustu eksponatów związanych z narciarstwem: nart, butów, kijków, starych łyżew, a także dokumentów sportowych. Niektóre eksponaty pochodzą jeszcze sprzed I wojny światowej. Lokalizacja tego muzeum wiąże się z faktem wykonania w Cieklinie pierwszych nart przez Stanisława Barabasza z Zakopanego, dzięki którym, wraz z gospodarzem miejscowego dworu, mógł on udać się na zaplanowane w górach polowanie – pomimo wielkich śniegów.
wania ropy naftowej, można skorzystać ze stawów hodowlanych, łowiąc samodzielnie pstrągi do upieczenia na ognisku dla rodziny.
U wylotu doliny Kłopotnicy pomiędzy górami Beskidu Niskiego leży Folusz, znana miejscowość rekreacyjna, w której początek biorą szlaki w Pasmo Magury. Można tu obejrzeć sprzęt, jaki służył w ubiegłym wieku do wydoby-
Cykliczne imprezy: Turniej Warcab 100 polowych - styczeń, Grand-Prix Rowerów Górskich - czerwiec, Spartakiada Sołectw - lipiec
25
Sobniów
Ropa
Przysieczki
Żółków
Niegłowice
Osobnica Dolna
Gmina Osiek Jasielski
Wrocanka
Wystarka
Bajdy Wiśniówki
Osobnica Górna
Łazy Dębowieckie
Budy
Nowy Glinik
Majscowa
Glinik Polski
Dębowiec
Budy
Pagórek
Umieszcz
Łaski
Brzyście
Harklowa
Piotró
Radość
Zarzecze
Łajsce
Kopaniny
Dzielec Duląbka
e ó r z g Załęże P o
J a s i e l s k i e
Józefów
992
Osiek Jasielski
Cieklin Dobrynia
Łubienko Łężyny
Fa
Pora
Gorzyce
Zawadka Osiecka
Wola Cieklińska
Łubno Szlacheckie
Świerchowa
Wola Dębowiecka
Sadki Toki Czekaj
Folusz
993
Pielgrzymka
Mytarz Samoklęski
.
Kornuty
B e Świerzowa . s k Wątkowa i d .
Mrukowa
26
N
.
Bucznik
N i s k i
Grabanina
Nowy Żmigród Stary Żmigród
993
Osiek Jasielski Gmina Osiek Jasielski obejmuje obszar doliny górnej Wisłoki wraz z jej lewobrzeżnymi dopływami i podobnie jak gmina Dębowiec, na południu wkracza na tereny zalesionych gór Beskidu Niskiego, w dużej części należące do Magurskiego Parku Narodowego. Oprócz pięknych krajobrazów turystów przyciągają tu wyjątkowe zabytki tradycyjnego budownictwa sakralnego, połączone MałopolskoPodkarpackim Szlakiem Architektury Drewnianej. Jednym z najstarszych kościołów drewnianych w Polsce jest wzniesiony około roku 1419 kościół w Osieku Jasielskim, pw. Przemienienia Pańskiego. Jego ściany i dach pokryte są gontami, wnętrze zawiera wiele zabytków wyposażenia – późnogotyckie obrazy, krucyfiks, chrzcielnicę. Z tego kościoła pochodzi cenny tryptyk XVI-wieczny, przechowywany obecnie w Muzeum Archidiecezjalnym w Przemyślu. Świątynia stoi wśród starodrzewu na stromej skarpie.
fot. Michał Makula
sionego za czasów Kazimierza Wielkiego, do ochrony szlaku kupieckiego w dolinie Wisłoki.
W miejscowości zachowało się kilkanaście drewnianych domów, stanowiących pozostałość dawnej zabudowy i kilka ciekawszych murowanych z początku XX wieku.
Charakterystycznym elementem krajobrazu gminy są murowane i drewniane kapliczki przydrożne z XIX i XX wieku, których widok na tle rozległych wzgórz towarzyszy pieszym i rowerowym wędrowcom po tutejszych szlakach i dróżkach.
W południowej części miejscowości znajdują się nikłe ślady zamku, wznie27
Załęże, Pielgrzymka Kolejny zabytek to drewniany kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela z XVII wieku w Załężu. Niezwykle cenne elementy wyposażenia to zachowane ze średniowiecznego kościoła: malowany na desce obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem, w typie Hodegetrii z ok. 1480 roku. W ołtarzu głównym, obraz na desce Matki Boskiej Apokaliptycznej z ok. 1480 roku oraz drewniany krucyfiks z pierwszej poł. XVI wieku. Załęże, podobnie jak Osiek Jasielski, leży nad samą Wisłoką. Tereny te sprzyjały od dawna osadnictwu, o czym świadczą znaleziska archeologiczne z epoki brązu, a także z wczesnego średniowiecza.
fot. Michał Makula
Na południe od Załęża, w dolinie Kłopotnianki u stóp Magury leży dawna wieś ruska – Pielgrzymka. Tu znajduje się następny zabytek – drewniana prawosławna cerkiew z XIX wieku, zbudowana w oryginalnym stylu bizantyjskim. W cerkwi znajduje się zabytkowa chrzcielnica z 1163 roku. Wokół zachowały się ślady okopów i wałów, więc mogła tu kiedyś istnieć budowla obronna. Panujące na wzniesieniach u przedpola Beskidu Niskiego warunki wietrzne wykorzystują elektrownie wiatrowe zbudowane w rejonie Pielgrzymki. W planach gminy jest wybudowanie w nadchodzących latach kolejnych, bardziej wydajnych turbin wiatrowych. 28
Samoklęski, Mrukowa Samoklęski, wieś o intrygującej nazwie leży na południe od Osieka Jasielskiego, nad potokiem Szczawa, dopływem Wisłoki, a od południa otacza ją las Gamrat ze szczytem Bucznik. Wieś ta ma XIII-wieczny rodowód, przez długi czas należała do rodziny Mniszchów. W wieku XVIII właścicielami zostali Ossolińscy. Autor „Geografii” odnotowuje również, najwyraźniej nieudaną, próbę zmiany nazwy miejscowości, pisząc o niej tak:
fot. Dariusz Zając
ra mogła być zamkiem obronnym niejakiego Mruka, wspominanego przez Długosza. Poniżej, w lesie nad strumieniem znajduje się XIX-wieczna neogotycka kaplica Matki Bożej, ufundowana przez braci Balów, ówczesnych właścicieli Samoklęsk. Obok kaplicy bije źródełko z uzdrawiającą, jak wierzą okoliczni mieszkańcy, wodą. Do kapliczki prowadzi leśna droga ze stacjami drogi krzyżowej.
„Strusoklęski – domem staroświeckim murowanym ozdobne, od herbu Mniszchów nazwane, przedtym Samoklęski zwane; w huty szklanne obfite. Przedtym lepsze szkło robili. Teraz Ossolińskich hrabiów”
Po miejscowym dworze pozostały niestety jedynie resztki ruin, podobnie jak po XIX-wiecznej karczmie przydrożnej.
Gmina Osiek Jasielski corocznie organizuje w okresie letnim imprezy kulturalne w plenerze, na których mile widziani są goście.
Wart zobaczenia jest zabytkowy, murowany kościół pw. św. Marii Magdaleny, wybudowany w 1854 roku na miejscu wcześniejszego drewnianego kościoła z 1605 roku.
Cykliczne imprezy: Grand-Prix rowerów górskich – czerwiec, Niedziela w Osieku – czerwiec, Gminne zawody strażackie – czerwiec – lipiec, Dni Osieka – lipiec, Piknik Rodzinny w Załężu – sierpień, Święto chleba – wrzesień.
Jeszcze wyżej, pomiędzy górami, leży wieś Mrukowa, w rejonie której istnieją ślady osadnictwa pochodzącego jeszcze sprzed naszej ery. Na szczycie Góry Zamkowej znajdują się słabo rozpoznawalne ślady po budowli, któ 29
Winnice nad Wisłoką Frysztak 992
Brzyska
.
Liwocz
Kołaczyce „Kołacz”
988
Wzg
ór za nad Warz ycam „Golesz” Babia
.
i
Wisł oka 28
JASŁO
„Jasiel” i „Vanellus” 28
„Dwie Granice”
Jasio
„Zacisze” „Milena”
łka
Tarnowiec
„Jana” Ropa
JE „Płochockich”
Dębowiec
l s k i e a s i e J 992
P
e r z ó o g Osiek Jasielski
993
Nowy Żmigród
. Kornuty
B e s
.
Bucznik
30
Podkarpacie stało się w ostatnim dziesięcioleciu najbardziej interesującym zakątkiem winiarskim w kraju. Tu, dzięki doskonałym warunkom naturalnym, a także bardzo mocnej motywacji odkrywających swoją nową profesję winiarzy, powstają wina o wysokiej i stale powtarzalnej jakości.
nej Adydze (Bolzano). Charakteryzuje ją lekka gleba, zbliżona do lessowej, głębokość warstwy żyznej do 80 cm, przechodząca stopniowo w piasek. Kierunek rzędów: północ-południe, spadek 5 stopni. Pierwsze wina uzyskano w roku 2007. Wyprodukowane wina leżakują w piwnicy starego rodzinnego domu. Planowane jest rozszerzenie powierzchni winnicy o 0,50 ha.
Matecznikiem zaś tego nowego regionu wina w Polsce są najbliższe okolice Jasła z pionierską winnicą „Golesz”, winnicami „Płochocki”, „Jasiel”, „Zacisze” – stanowiącymi ścisłą polską czołówkę winiarstwa. Tu również powstaje właśnie nowa forma turystyki, związana z poznawaniem smaków i technologii wytwarzania win w pofalowanym krajobrazie przypominającym miejsca tradycyjnie związane z winnicami.
Winnica „Zacisze”, Trzcinica, założona w 2003 roku, powierzchnia 0,15 ha. Magdalena i Paweł Szynalowie. Winnica Zacisze powstała wiosną 2003 roku. Zlokalizowana jest w miejscowości Trzcinica koło Jasła. Pierwsze wina powstały tutaj w roku 2005, a obecnie produkuje się około 1000 litrów wina rocznie. Wino z winnicy Zacisze prezentowane było na kolejnych dorocznych Konwentach Polskich Winiarzy oraz podczas degustacji na Międzynarodowych Dniach Wina w Jaśle. Właściciele nie poprzestają na uprawie winorośli, ale chcą ją połączyć z prowadzeniem gospodarstwa agroturystycznego.
Winnica Kołacz, Nawsie Kołaczyckie, założona w 2004 roku, powierzchnia 0,15 ha. Maria i Jan Śniegowscy. Pomysł własnej winnicy zrodził się w trakcie wyjazdów do prac sezonowych w winnicach zlokalizowanych w Gór-
Winnica „Milena”, Trzcinica, założona w 2007 roku, powierzchnia 0,20 ha. Stanisław Marszałek, Przemysław Tarczyński. „W naszej rodzinie ogrodnictwo jest już tradycją, najpierw były to sady wiśniowe, później plantacje porzeczek i agrestu, a teraz winnica. Obecnie jesteśmy na etapie eksperymentów z produkcją wina. Jeśli uda nam się 31
uzyskać zadowalającą jakość wina, powiększymy areał winnicy z zamiarem produkcji wina musującego metodą tradycyjną”. Winnica „Płochockich”, Glinik Polski, założona w roku 2003, powierzchnia 0,30 ha. Barbara i Marcin Płochoccy. „W 2003 roku kupiliśmy kilkuhektarowe gospodarstwo rolne w Gliniku Polskim na Podkarpaciu. Pierwotnie miała to być działka rekreacyjna z niewielką winnicą, jednak już po pierwszym roku uprawy przedsięwzięcie nabrało znacznie poważniejszego charakteru. Przed nami ogromne zadanie stworzenia docelowej dużej piwnicy winiarskiej, odpowiednio wyposażonej do produkcji wina jakościowego, aby mogła stać się miejscem przyjmowania gości zainteresowanych winem i enoturystyką.”
zwolenia sprzedaży wyprodukowanego wina”. Winnica „Vanellus”, Jareniówka, założona w roku 2005, powierzchnia 0,25 ha. Barbara i Mariusz Czajka. „Zaczynaliśmy zainspirowani przez sąsiada, z niewielką winniczką na własne potrzeby. Szybko okazało się jednak, że winorośl jest rośliną, w której nie można się nie zakochać. Cieszyliśmy się każdym liściem, każdym gronem, każdą jagodą i zapragnęliśmy więcej. Aktualnie winnica ma 0,25 ha. Mamy nadzieję sprzedawać nasze wina przede wszystkim podczas degustacji na miejscu, w piwnicy, gdzie powstają i gdzie smakują najlepiej. Wierzymy w rozwój enoturystyki na Podkarpaciu i mamy nadzieję być jej częścią”.
Winnica „Jasiel”, Jareniówka, założona w 2001 roku, powierzchnia 0,80 ha. Elwira i Wiktor Szpakowie. „Pierwsze wino w winnicy zrobiono z 10-arowej działki w 2003 roku. W kolejnych latach powierzchnia winnicy została zwiększona do 0,80 ha. Wysoka ocena naszych win na różnych konkursach krajowych i zagranicznych oraz ich powtarzalność, skłoniły nas do założenia winnicy „Jasiel II” o powierzchni 2,20 ha. Posiadamy bazę enoturystyczną, organizujemy degustacje. Prowadzimy zarejestrowaną szkółkę winorośli oraz ich import. Winnica jest na etapie uzyskania ze32
Winnica „Jana”, Jasło, założona w 2006 roku, powierzchnia 0,60 ha. Jan Kruczak. Idea założenia winnicy rodzinnej powstała na początku 2005 roku, głównie za sprawą wyjazdów zagranicznych (Węgry, Austria, Włochy), wielu spotkań z twórcami jasielskiego winiarstwa (p. Romanem Myśliwcem i p. Wiktorem Szpakiem) oraz nieprawdopodobnym zainteresowaniem „kulturą wina” i odrodzenia się polskiego winiarstwa, którego stolicą stało się Jasło. Obecnie wino produkowane jest na użytek własny. Najbliższe lata to dalsze zdobywanie wiedzy teoretycznej i nowych doświadczeń w uprawie winorośli, jak i winifikacji, co powinno w najbliższyn czasie doprowadzić do uzyskiwania win jakościowych. Winnica „Dwie Granice”, Przysieki, założona w 2004, powierzchnia 0,80 ha. Lidia i Marek Nowińscy. Winnica położona jest na granicy dwóch wsi – Przysiek i Trzcinica. Obecnie zajmuje powierzchnię 1 hektara. Znajduje się na stoku o wystawie południowej i południowo-zachodniej. „Zamierzamy powiększyć winnicę do 2-3 ha w najbliższych latach. Będziemy sadzić odmiany dające maksymalnie wysoką jakość wina. Wino będziemy produkować zarówno na sprzedaż, jak i do konsumpcji we własnym gospodarstwie enoturystycznym.” Marek Nowiński jest prezesem Stowarzyszenia Winiarzy Podkarpacia. 33
Szlaki turystyczne Bukowa Działy
Frysztak Sowina
992
Glinik Dolny
Dziury
Brzyska
Kluczowa
Młyny
Granice
Rzeki
.
Działy
Kłodawa
Liwocz
Kołaczyce
Ujazd
Bieździedza
Lublica Bieździadka Sieklówka
Nawsie Kołaczyckie
Wzg
Lipnica Górna Lipnica Dolna Krajowice
Górki
Łazy
ór za nad Warz ycam Babia
.
Bierówka
28
Gorajowice
Granice
Sądkowa
Jasio
Trzcinica
Przysieki
Roztoki Gliniczek
łka
Dąbrowy
Przysieczki
Wrocanka
Bajdy Wiśniówki
Łazy Dębowieckie
Budy
Poręby
Nowy Glinik
Majscowa
Glinik Polski
Dębowiec
Budy
Radość
Zarzecze
Kopytowa
Łubno Szlacheckie
Świerchowa
Duląbka
Podniebyte Piotrówka
Łajsce
Kopaniny
Dzielec
l s k i e a s i e J 992 Łubienko e Łężyny r zZałęże ó o g Osiek Jasielski
Wola Dębowiecka Józefów
Cieklin Dobrynia
P
Gorzyce
Zawadka Osiecka
Wola Cieklińska
Faliszówka Poraj
Sadki Toki Czekaj
Folusz
993
Pielgrzymka
.
B e s k i . . d Wątkowa Świerzowa
Mrukowa
Nienaszów
Mytarz Samoklęski
Kornuty
JEDLICZE
Chlebna
Wystarka
Osobnica Górna
Pagórek
Żółków
Niegłowice
Potakówka
Umieszcz
Łaski
Brzyście Osobnica Dolna
Brzezówka
Sobniów
Ropa
Harklowa
73
Dobrucowa
Tarnowiec
Czeluśnica
Wolica
Pusta Wola
Zimna Woda
Szebnie
JASŁO
Barzykówka
28 Siedliska Sławęcińskie
Niepla
Warzyce Jareniówka
Opacie
Sławęcin
Przybówka
Lubla
i
Kowalowy
Wisł oka
Dąbrówka
Bączal Dolny
988
Dział
Wróblowa
.
Bucznik
N i s k i 34
Grabanina
Nowy Żmigród
Makowiska Siedliska Żmigrodzkie
Stary Żmigród
993
Szlaki piesze PTTK Żółty. Siedliska – Dynów. Prowadzi przez Liwocz, schodzi do doliny Wisłoki kierując się do Kołaczyc, dalej przez Nawsie Kołaczyckie, Bieździedzę i Sowinę dalej na wschód. Długość odcinka – około 17 km. Zielony. Szlak Gorlice – Ożenna. W granice obszaru wchodzi w paśmie Magury Wątkowskiej i podąża kolejno przez Folusz, Mrukową, Bucznik (519 m), Nowy Żmigród, Grzywacką Górę (567 m), Kąty, stoki góry Kamień (714 m), w stronę Krempnej i Ożennej. Żółty. Szlak Folusz – Radocyna. Początkowy odcinek z Folusza na grzbiet Magury Wątkowskiej – 4,5 km. Jest to najkrótszy sposób dotarcia do rezerwatu przyrody „Kornuty”. Czarny. Szlak Folusz – Ferdel z odcinkiem dojściowym do pomnika przyrody „Diabli Kamień”. Posiada długość ok. 7 km. Prowadzi przez bukowy las do grzbietu Magury Wątkowskiej w okolicach szczytu Ferdel. W przeważającej części prowadzi terenem Magurskiego Parku Narodowego. Żółty. Szlak Mrukowa – Krempna o długości 16 km, prowadzi w przeważającej części przez teren Magurskiego Parku Narodowego. Czerwony. Główny szlak beskidzki – krótki odcinek biegnie tutaj w szczytowej partii masywu Magury Wątkowskiej, pod szczytem Magury (842 m). Szlaki piesze inne Czerwony. Szlak spacerowy Święcany – Przybówka (55 km). Wyznakowany z inicjatywy gminy Jasło, z okazji 600-lecia wsi i parafii Trzcinica. W przeważającej mierze prowadzi przez teren Powiatu Jasielskiego. Przechodzi obok wielu zabytków kultury materialnej oraz na trasie znajduje się wiele miejsc widokowych na Beskid Niski i Pogórze Karpackie. Długość szlaku w Powiecie Jasielskim wynosi ok. 45 km.
35
Szlaki rowerowe Czerwony. Jasło – Dębowiec – Wola Dębowiecka – Załęże – Osiek Jasielski – Nowy Żmigród – Brzezowa – wzgórze Walik – Jaworze – Desznica – Świątkowa Wielka – Świątkowa Mała – Rozstajne – Grab – Ożenna – Granica Państwa Niebieski. Dębowiec – Folusz
Długość trasy: 52 km Charakterystyka trasy: Drogi asfaltowe – 43,1 km (82,9%) Drogi szutrowe – 5,9 km (11,3%) Drogi polne – 3 km (5,8%)
Niebieski – kościołów drewnianych. Osiek Jasielski – Czekaj – Samoklęski – Mrukowa – Pielgrzymka – Zawadka Osiecka – Załęże – Łężyny – Osiek Jasielski
Długość trasy: 25 km Charakterystyka trasy: Drogi asfaltowe – 10 km (40 %) Drogi szutrowe – 10,2 km (40,8 %) Drogi polne – 4,8 km (19,2 %)
Czarny – cmentarzy wojennych. Folusz – Wola Cieklińska – Cieklin – Duląbka – Dębowiec – Dobrynia – Folusz
Długość trasy: 30 km Charakterystyka trasy: Drogi asfaltowe – 15,8 km (52,7 %) Drogi szutrowe – 9 km (30 %) Drogi polne i leśne – 5,2 km ( 17,3%)
Czerwony –Józefów – Ostra Góra (245 m) – Cieklin – Cieklinka (509 m)
Długość trasy: 8 km Charakterystyka trasy: Drogi asfaltowe – 0,6 km (7,5 %) Drogi szutrowe – 4,2 km (52,5 %) Drogi polne i leśne – 3,2 km ( 40 %)
Długość trasy: 9,5 km Charakterystyka trasy: Drogi asfaltowe – 9,5 km (100%)
W Magurskim Parku Narodowym, foto: MPN
36
Szlaki tematyczne, samochodowe Szlak naftowy Jest szlakiem transgranicznym łączącym ze sobą miejsca związane z narodzinami i historią przemysłu naftowego. Jego główną oś: Jasło – Krosno – Sanok – Lesko – Ustrzyki Dolne – Sambor – Borysław – Drohobycz – Lwów. Szlak ten przebiega obok dawnych śladów fortun przedsiębiorców naftowych, pierwszych urządzeń wydobywczych i przetwórczych oleju skalnego oraz miejsc związanych z działalnością Ignacego Łukasiewicza, który przeprowadził destylację ropy naftowej i wynalazł lampę naftową. Na terenie powiatu jasielskiego na szlaku tym spotkamy: stare szyby naftowe, liczne kiwony, zabudowania kopalń oraz sprzęt wiertniczy w miejscowościach Folusz, Harklowa, Osobnica, Brzezówka, w Samoklęskach zaś zbiornik na ropę naftową, a w Roztokach, urządzenia do wydobywania ropy naftowej i gazu ziemnego oraz stare budynki gazoliniarni. W miejscowości Dobrucowa znajdują się doły szlamowe po nieistniejących już wiertniach, urządzenia wodociągowe, które dostarczały wodę do pobliskich kopalń. W Jaśle w dzielnicy Ulaszowice znajdowała się pierwsza w świecie destylarnia ropy naftowej działająca na skalę przemysłową. Dziś jest tu tylko obelisk upamiętniający jej funkcjonowanie oraz kamienica, w której aptekę prowadził Ignacy Łukasiewicz. Szlak architektury drewnianej Szlak ten to jedno z największych przedsięwzięć znakowania szlaków w Polsce, w które włączyły się trzy województwa: małopolskie, podkarpackie i śląskie. Szlak architektury drewnianej liczy w całości 3037 km, z czego 9 tras o łącznej długości 1202 km przebiega przez teren województwa podkarpackiego. Na szlaku tym spotkamy cenne obiekty, wśród których ważne miejsce zajmują cerkwie i kościoły, ale także zespoły zabudowy małomiasteczkowej czy zdrojowej i muzea – skanseny. Obiekty te są wciąż widocznymi świadkami wielokulturowej wielowiekowej historii tego zakątka Polski. Przez teren powiatu jasielskiego przebiegają dwie trasy. Jedna nr IV sanocko-dukielska, która prowadzi przez obszary zamieszkiwane w przeszłości przez ludność łemkowską i ukazuje piękno drewnianych cerkwi. Na trasie tej znalazły się cerkwie z Kotani, Krempnej, Pielgrzymki, Świątkowej Wielkiej oraz Świątkowej Małej. Druga, nr VIII, jasielskodębicko-ropczycka, w której znalazły się z tego powiatu drewniane kościoły w miejscowościach: Osiek Jasielski, Trzcinica, Załęże, Szebnie i Święcany.
37
www.powiat.jaslo.pl
Noclegi, agroturystyka 1. Ośrodek Wypoczynkowy Folusz – Andrzej Krupa tel. (0 13) 4413151, 606 621 916
2. Szkolne schronisko młodzieżowe (sezonowe) Szkoła Podstawowa - Folusz 38-222 Cieklin (0 13) 441 31 07
3. Pole namiotowe – Szkoła Podstawowa Folusz 38-222 Cieklin tel. (0 13) 441 31 07
4. Dom Pielgrzyma – Sanktuarium Matki Bożej Saletyńskiej Dębowiec, tel. (0 13) 4413190 www.centrum.saletyni.pl
5. Bar – Zajazd „IRYS” - Andrzej Frat Warzyce 492, 38-200 Jasło tel. 602 355 077, 500 692 390
6. Hotel „Krakus”
Warzyce 479, 38-200 Jasło tel. (0 13) 446 86 71
7. Pod Skałą
Krajowice 68, 38-211 Jasło 4 tel. (0 13) 491 54 65 www.zajazdpodskala.pl
38
Agroturystyka – Gmina Dębowiec 1. Gospodarstwo “ Pod Kobylą Górą” Maria i Jan Mastej 38-220 Dębowiec, Łazy Dębowieckie 180 tel. (013) 442 71 14 www.podkobylagora.great.net.pl www.mmastej.agropodkarpacie.pl Do dyspozycji gości jest drewniany dom po gruntownym remoncie z 2 obszernymi, umeblowanymi pokojami, w których latem panuje przyjemny chłód, a zimą przytulne ciepło (pokoje ogrzewane są kominkiem, a reszta domu piecem kaflowym). Poza tym jest kuchnia, łazienka i przedpokój. Na terenie gospodarstwa znajduje się niewielki staw rybny, miejsce na ognisko, grilla, boisko do siatkówki,badmintona huśtawka. Oferujemy gościom smaczne wyżywienie z produktów własnego gospodarstwa.
Oferta całoroczna • • • • • • • • • •
2 pokoje/ 4 miejsca noclegowe, oddzielna łazienka, posiłki na zamówienie, bar, restauracja – 2 km, las – 0,5 km, kąpielisko –10 km, wędkowanie –1 km, jazda konna – 0,2-0,3 km, możliwość korzystania z rowerów. znajomość języków: angielski.
2. Maria i Tomasz Brej „Pod Magurą ” 38-222 Cieklin, Folusz 5, tel. (013) 441 34 21
Domek letniskowy na obrzeżach Magurskiego Parku Narodowego, w pobliżu domu gospodarzy. Istnieje możliwość zakupu warzyw, owoców, nabiału. Wyżywienie do uzgodnienia. W pobliżu znajduje się smażalnia pstrągów. Obok domku można rozbić namiot, rozpalić ognisko.
Oferta całoroczna • • • • • • •
39
4 pokoje / 9 miejsc noclegowych, oddzielna łazienka, posiłki na zamówienie, bar, restauracja – 0,2 km, las – 0,1 km, wędkowanie – 0,1 km, znajomość języków: angielski.
Agroturystyka – Gmina Dębowiec 3. Pokoje gościnne „FISH BAR PIK” Maciej Grydyk 38-222 Cieklin, Folusz 57 tel. (0 13) 441 33 38, 609 261 982 www.folusz.pl
4. Domek letniskowy MINI BAR Edmund Mroczka 38-220 Cieklin, Folusz tel. (0 13) 479 11 49, 609 261 982 www.folusz.pl
5. Kwatera agroturystyczna – Ślusarczyk Adam 38-222 Cieklin, Folusz 17 tel. (0 13) 441 31 63 4 pokoje.
6. Kawiarnia „MANHATAN” – Jan Gwoździański 38-222 Cieklin, Folusz 95 tel. 607 360 727 Pokoje gościnne 16 miejsc noclegowych.
40
Agroturystyka – Gmina Dębowiec 7. „Dom Na Rzekach”
Duląbka 52, 38-222 Cieklin tel. 0507 363 065 lub 018 3518876 www.narzekach.pl
8. Jan Kiciliński 38 – 222 Cieklin, Folusz 6 tel. (013) 441 34 41
Oferta całoroczna
Gospodarstwo położone w atrakcyjnej okolicy Folusza, pośród lasów Magurskiego Parku Narodowego. Pokój, łazienka oraz kuchnia do dyspozycji gości w budynku położonym 300 m od domu gospodarzy. Na terenie posesji można rozbić namioty, zorganizować ognisko oraz zakupić produkty z gospodarstwa.
• • • • • • • •
41
1 pokój / 3 miejsca noclegowe, posiłki na zamówienie, bar, restauracja – 0,5 km, las – 0,5 km, wędkowanie – 0,5 km, możliwość wypożyczenia rowerów, możliwość pobytu ze zwierzętami, znajomość języków: angielski.
Agroturystyka – Kołaczyce
42
Agroturystyka – Gmina Jasło 1. Agroturystyka na Wzgórzu – Marta Kozłecka 38-207 Przysieki, Trzcinica 368 tel. (013) 442 95 25 20 miejsc noclegowych z samodzielną łazienką. W pokojach: TV, radio, internet bezprzewodowy. Wyżywienie do uzgodnienia. Istnieje możliwość zakupu produktów z gospodarstwa. Można zorganizować ognisko, grill oraz rozbić namiot. Do dyspozycji gości mała kuchnia z pełnym wyposażeniem – możliwość samodzielnego przygotowania posiłków), piękny duży ogród z miejscem na ognisko i grill, dla dzieci zjeżdżalnia z piaskownicą i huśtawką, miejsce do gry, mała biblioteczka o regionie udostępniana dla gości. Pokoje z widokiem na las i piękną panoramę miasta. Gospodarstwo położone jest na wierzchowinie garbu pogórza, pomiędzy dolinami rzeki Ropy i Wisłoki. Roztacza się stąd wspaniały widok na rozległe połacie Pogórza i Beskid Niski. Niekiedy widać z Trzcinicy nawet Tatry. Kilkaset metrów od domu znajduje się znane w Polsce i Europie z odkryć archeologicznych grodzisko „WAŁY”. Odkryto tu najstarsze w Polsce silnie ufortyfikowane osady obronne z początku epoki brązu (2000 – 1300 lat p.n.Ch.) Miejsce to nazywane jest „Karpacką Troją”. Znajduje się tu najlepiej zachowane grodzisko wczesnośredniowieczne z VIII–XI w. n.e. zajmujące powierzchnię 3 ha, którego wały dochodzą dzisiaj do wysokości 10 metrów. Odkryto tu ponad 100 tysięcy zabytków. W Trzcinicy zachował się również jeden z najstarszych w Polsce kościołów drewnianych z XV w. z polichromią z XVI w. oraz resztki zespołu pałacowo-parkowego. Oferta całoroczna • • • • • • • • •
Oddzielna łazienka, Posiłki na zamówienie, Bar – 5 km, Las – 0,1 km, Kąpielisko –10 km, Wędkowanie –3 km, Jazda konna – 2 km, Możliwość wypożyczenia rowerów, Znajomość języków: angielski.
43
Agroturystyka – Gmina Jasło 2. Agroturystyka – Zofia i Zdzisław Setlakowie „Olszyny” 38 – 241 Osobnica 705 tel. (013) 442 70 32, 0 691 857 230 Pokoje gościnne w domu gospodarzy. Istnieje możliwość zakupu nabiału, owoców, warzyw i miodu, zorganizowania ogniska, grilla. Kort tenisowy –10 km. Oferta całoroczna • • • • • •
3 pokoje / 8 miejsc noclegowych, las – 2 km, kąpielisko –10 km, wędkowanie –5 km, możliwość wypożyczenia rowerów, możliwość pobytu ze zwierzętami.
3. Agroturystyka - Andrzej Duljan 38-200 Jasło, Łaski 46 tel. (0 13) 445 51 41 /1 pokój 2 os./ – nauka jazdy konnej.
44
Agroturystyka – Gmina Jasło 4. Gospodarstwo Agroturystyczne „Jaś i Małgosia” – Małgorzata Zabawa
38-200 Jasło, Gorajowice 12 tel. (0 13) 445 85 34 www.przenocuj.pl/oferta-2211-pl.html www.lukaszek55.republika.pl 4 pokoje łącznie 10 miejsc Gospodarstwo agroturystyczne powstało w 2005 roku. Siedziba gospodarstwa umiejscowiona jest poza wszelkimi drogami transportu, daleko od centrum miasta. Gospodarstwo znajduje się blisko lasów, w malowniczej położonej na górce miejscowości Gorajowice. W kwaterze tej jest możliwość zamawiania posiłków, można również samemu przygotowywać sobie posiłki ponieważ jest kuchnia tylko dla wczasowiczów. Inne wyposażenie • • • • • • • • •
konie, szlak rowerowy, kuligi, Ilość łóżek w pokojach – 2, 3, Oferta całoroczna, Dostępne zniżki: 30-50%, dzieci do lat 3 za darmo, Odległość od PKP – 2 km, Odległość od PKS – 2 km, Odległość od miasta – 2 km, Odległość od lasu – 100 m, Obsługa mówi w językach: angielski.
• • • • • • • •
45
Agroturystyka – Gmina Jasło 5. Agroturystyka – Bogumił Rolek Trzcinica 142 38-207 Przysieki Tel: 667 439 064 Email: ostoja142@gmail.com Ostoja, miejsce niby zwyczajne, stara zagroda, ale z duszą. Chatka na szczycie wzgórza, konie na pastwisku. Tutaj wiedzie się spokojne życie i gromadzi ludzi szukających ciszy i spokoju. Posiadamy 10 koni, udostępniamy ujeżdżalnię otwartą, prowadzimy hipoterapię, jazdę konną dla zaawansowanych, tereny, rajdy, obozy jeździeckie, ogniska z oprowadzaniem na koniu, zimą przejazdy psim zaprzęgiem. Turystom proponujemy: Jeden czteroosobowy pokój z dostępem do kuchni w celu samodzielnego przygotowywania posiłków. W sąsiedztwie można nabyć mleko, jajka, owoce
46
Agroturystyka – Gmina Jasło i warzywa oraz przetwory z domowej spiżarni. Można przyjechać z własnym zwierzęciem. Gospodarstwo udostępnia parking dla samochodów, miejsce na rozbicie namiotów i palenie ogniska. W odległości 5 km od gospodarstwa znajduje się łowisko pstrągów. Nasze atuty: Kontakt z wieloma zwierzętami – oprócz koni naszą Ostoję zamieszkują także psy, koty, szynszyle, kanarki, tchórzofretki, kozy i króliki. Przyjazna atmosfera, kultywowanie tradycji związanych z naszym terenem, np. kolędowanie, sobótki, działanie na rzecz ratowania zabytków bliskiej okolicy. W drewnianej chacie panuje niepowtarzalny klimat, sprzyjający wyciszeniu się po miejskim zgiełku, odnajdywaniu równowagi duchowej. Największym atutem gospodarstwa jest kontakt ze zwierzętami i naturą. Podczas wycieczek można zwiedzić skansen archeologiczny „Karpacka Troja”, drewniany kościół (z przełomu XV – XVI wieku) pw. Św. Doroty w Trzcinicy, żeremia bobrowe, górę Liwocz (566 m n.p.m).
47
Agroturystyka – Gmina Tarnowiec 1. Gospodarstwo Agroturystyczne – Wiktor Barański Pokoje gościnne zdjęcia nr 22,23,24 38 - 204 Tarnowiec, Dobrucowa 24 tel. (0 13) 442 41 52, 607 370 842 e-mail: wibar2@poczta.onet.pl Pokoje do dyspozycji gości w oddzielnym budynku. Wyżywienie do uzgodnienia. Jednym z atutów gospodarstwa jest pięknie zagospodarowany ogród z altanką, placem zabaw dla dzieci oraz z możliwością zorganizowania ogniska. Właściciel oferuje przewodnictwo po terenie, zbiór owoców runa leśnego. W zagrodzie można rozbić namioty. Oferta całoroczna • • • • • • • • • •
3 pokoje / 8 miejsc noclegowych, oddzielna łazienka, całodzienne wyżywienie, las, kąpielisko – 2 km, wędkowanie, jazda konna –3 km, możliwość wypożyczenia rowerów, możliwy przyjazd ze zwierzętami, język angielski.
48
Agroturystyka – Gmina Tarnowiec 2. Agroturystyczny Ośrodek Terapeutyczno – Rekreacyjny „PASIKONIK” – Marta Kielar 38-204 Tarnowiec, Umieszcz 128 tel. (0 13) 442 40 27, 696 045 460 aotr-pasikonik@gazeta.pl w.stryszak@gazeta.pl www.pasikonik.webpages.pl Szczególną atrakcją gospodarstwa są konie do jazdy wierzchem (kucyk dla dzieci) oraz hipoterapia. Właścicielka służy pomocą psychologiczną w zakresie możliwości intelektualnych, wyrównywania deficytów rozwojowych, terapii zaburzeń emocjonalnych i autyzmu. Gospodarstwo dysponuje specjalną halą terapeutyczną, pokojem zabaw dla dzieci, salą szkoleniową oraz w ogrodzie ciekawie urządzonym placem rekreacyjnym. Pokoje, łazienka, kuchnia – w części socjalnej budynku gospodarczego. Wyżywienie do uzgodnienia. Oferta całoroczna • • • • • • • • •
3 pokoje / 8 miejsc noclegowych, oddzielna łazienka, posiłki na zamówienie, bar – 2 km, las – 1,5 km, kąpielisko – 4,5 km, wędkowanie – 4,5 km, jazda konna, znajomość języków: angielski i niemiecki.
49
Agroturystyka – Gmina Osiek Jasielski 1. Danuta i Edward Bilscy 38-223 Osiek Jasielski, Mrukowa 142 tel. (013) 44 20 202, kom. 696838756 e -mail:ekobil@o2.pl Gospodarstwo położone w malowniczym zakątku Beskidu Niskiego, w otulinie Magurskiego Parku Narodowego. W najbliższej okolicy wzniesienie, na którego szczycie znajdują się ruiny legendarnego zamczyska. Dalej w lesie kaplica z 1906 roku. Wiedzie do niej kamienna droga, przy której wybudowano kapliczki drogi krzyżowej. Atrakcją okolicy są zabytkowe kościoły, cerkwie i kapliczki oraz historyczne cmentarze. Oferta całoroczna • • • • • • • • • •
3 pokoje / 7 miejsc noclegowych (pokoje 2,3,4-osobowe), oddzielna łazienka, całodzienne wyżywienie, las – 0,2 km, wędkowanie –10 km, możliwość korzystania z rowerów, zdrowa, wiejska żywność, blisko las, strumyk, szlaki turystyczne, dla dzieci huśtawki, karuzela, możliwość rozbicia namiotów.
50
Agroturystyka – Gmina Osiek Jasielski 2. „Kuźnia” w Pielgrzymce – Irena i Wacław Woch 38 –223 Osiek Jasielski, Pielgrzymka 171 Tel. 794 132979, 790 669 454 www.kuznia.blog.onet.pl Pokoje do wynajęcia znajdują się w budynku gospodarzy. Istnieje możliwość zakupu owoców, warzyw, zorganizowania ogniska, zimą kuligów oraz przyjęć okolicznościowych we własnym barze, położonym obok zagrody. Obok domu boisko do siatkówki. Można rozbić namioty. Możliwość łowienia pstrągów we własnym stawie. W gospodarstwie znajduje się plac zabaw dla dzieci oraz dostęp do internetu. Oferta całoroczna • 20 miejsc noclegowych, pokoje 2–5 osobowe, • całodzienne wyżywienie, • oddzielna łazienka x2 • bar, • las – 0,3 km, • kąpielisko – 0,1 km, • możliwość pobytu ze zwierzętami.
51
Stowarzyszenie pn. Lokalna Grupa Działania Nowa Galicja ul. Szkolna 7, 38-213 Kołaczyce tel. 510 180 236, 515 205 894 e-mail: lgdnowagalicja@op.pl www.nowagalicja.itl.pl 52