PTT: รายงานประจำปี 2558

สัน 0.625 นิ้ว

รูปเล่ม 8.5x11.75 นิ้ว

รายงานประจำ�ปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน) 555 ถนนวิภาวดีรังสิต เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทร. 0-2537-2000

ที่นำ�มาผลิตใหม่ (Recycled Paper) และหมึกพิมพ์ที่ทำ�จากถั่วเหลือง (Soy-based Ink)

พลังงานไทย...ความภาคภูมิใจของคนไทย

รายงานฉบับนี้จัดพิมพ์โดยกระดาษใช้แล้ว

รายงานประจำ�ปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

www.pttplc.com

พลังงานไทย

ความภาคภูมิใจของคนไทย

สัน 0.625 นิ้ว

รูปเล่ม 8.5x11.75 นิ้ว

สารบัญ 005

จุดเด่นทางการเงิน

009

ข้อมูลทั่วไปของบริษัท

010

สารจากคณะกรรมการ

014

รายงานของ คณะกรรมการตรวจสอบ

018

รายงานของ คณะกรรมการสรรหา

020

รายงานของ คณะกรรมการ กำ�หนดค่าตอบแทน

022

รายงานของ คณะกรรมการ กำ�กับดูแลกิจการที่ดี

026

รายงานของ คณะกรรมการ บริหารความเสี่ยงองค์กร

028

098

สถานการณ์เศรษฐกิจ สถานการณ์ปิโตรเลียม และปิโตรเคมี

รายการระหว่างกัน

034

ทรัพย์สินที่ใช้ ในการประกอบธุรกิจ

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

070

พลังงานไทย ความมุ่งมั่นเพื่อคนไทย

078

นวัตกรรม สร้างอนาคตที่ยั่งยืน

080

SSHE เกราะป้องกันความสูญเสีย เพื่อความยั่งยืนของสังคมไทย

082

วิเคราะห์ฐานะทางการเงิน และผลการดำ�เนินงาน

095

สัดส่วนการถือหุ้น บริษัทในกลุ่ม

096

โครงสร้างรายได้ ของ ปตท. และบริษัทย่อย แบ่งตามสายผลิตภัณฑ์

104 105

ปัจจัยความเสี่ยง

112

โครงสร้างเงินทุน

118

โครงสร้างการจัดการ

146

การกำ�กับดูแลกิจการ

198

การควบคุมภายใน และการบริหารความเสี่ยง

200

คณะกรรมการ

212

คณะผู้บริหาร

226

รางวัลแห่งความภาคภูมิใจ ของคนไทย

กลุ่ม ปตท. มุ่งมั่นปฏิบัติภารกิจในการสร้างความมั่นคงทางพลังงาน ด้วยการบริหารจัดการพลังงานอย่างเพียงพอ ทั่วถึง และเป็นธรรม เพื่อให้ทุกภาคส่วนขับเคลื่อนไปอย่างมีประสิทธิภาพ สร้างคุณภาพชีวิตที่ดีแก่ผู้คน ควบคู่กับการรักษาความอุดมสมบูรณ์แก่ธรรมชาติสิ่งแวดล้อม เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนของสังคม

PTT Group Vision วิสัยทัศน์

บริษัทพลังงานไทยข้ามชาติชั้นนำ�

PTT Group Mission พันธกิจ

ดําเนินธุรกิจด้านพลังงานและปิโตรเคมีอย่างครบวงจร ในฐานะเป็นบริษัทพลังงานแห่งชาติ โดยมีพันธกิจในการดูแลผู้มีส่วนได้เสียอย่างสมดุล ต่อลูกค้า

สร้างความพึงพอใจและความผูกพัน แก่ลูกค้า โดยผ่านการนำ�เสนอ ผลิตภัณฑ์และบริการที่มีคุณภาพ ในระดับมาตรฐานสากล ด้วยราคาเป็นธรรม

ต่อคู่ค้า

ต่อประเทศ

ประเทศ พนักงาน

สังคมชุมชน

ดำ�เนินธุรกิจร่วมกันบนพื้นฐาน ของความเป็นธรรม มุ่งสร้างความไว้วางใจ ความสัมพันธ์ และความร่วมมือที่ดี เพื่อพัฒนาศักยภาพและประสิทธิภาพ ในการดำ�เนินธุรกิจร่วมกันในระยะยาว

ต่อพนักงาน สนับสนุนการพัฒนาความสามารถ การทำ�งานระดับมืออาชีพ อย่างต่อเนื่อง ให้ความมั่นใจ ในคุณภาพชีวิต การทำ�งาน ของพนักงานทัดเทียมบริษัทชั้นนำ� เพื่อสร้างความผูกพันต่อองค์กร

PTT Group Values ค่านิยม

Synergy สร้างพลังร่วม อันยิ่งใหญ่

สร้างความมั่นคงด้านพลังงาน ในระยะยาว โดยการจัดหาพลังงาน ในปริมาณที่เพียงพอ มีคุณภาพ ได้มาตรฐาน และราคาเป็นธรรม เพื่อเสริมสร้างการเติบโตทางเศรษฐกิจ

ต่อสังคมชุมชน เป็นองค์กรที่ดีของสังคม ดำ�เนินธุรกิจ ที่มีการบริหารจัดการผลกระทบ ต่อสิ่งแวดล้อมตามมาตรฐานสากล และมีส่วนร่วมในการพัฒนา คุณภาพชีวิตที่ดีแก่สังคม ชุมชน

คู่ค้า

ผู้ถือหุ้น ลูกค้า

Performance Excellence ร่วมมุ่งสู่ ความเป็นเลิศ

Innovation ร่วมสร้าง นวัตกรรม

Responsibility for Society ร่วมรับผิดชอบ ต่อสังคม

HPO องค์กร

PTT Strategic Framework กลยุทธ์การดําเนินธุรกิจ

แห่งความเป็นเลิศ

CG

การกํากับ ดูแลกิจการที่ดี

การเติบโต อย่างยั่งยืน

CSR

ความรับผิดชอบ ต่อสังคม

ต่อผู้ถือหุ้น ดำ�เนินธุรกิจเชิงพาณิชย์ สามารถสร้างผลตอบแทนที่ดี และมีการขยายธุรกิจให้เติบโต ต่อเนื่องอย่างยั่งยืน

Integrity & Ethics ร่วมสร้าง พลังความดี

Trust & Respect ร่วมสร้าง ความเชื่อมั่น

จุดเด่นทางการเงิน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

005

จุดเด่นทางการเงิน 2557

2558

(ล้านบาท)

งบกำ�ไรขาดทุน

รายได้จากการขายและการให้บริการ

2,605,062

กำ�ไรก่อนดอกเบี้ยจ่าย ค่าใช้จ่ายทางการเงิน ภาษีเงินได้ ค่าเสื่อมราคาและค่าตัดจำ�หน่าย

รวมทั้งค่าใช้จ่ายอื่นและรายได้อื่นที่ไม่เกี่ยวข้อง

275,450

2,026,912 284,828

กับการด�ำเนินงาน (EBITDA) ก�ำไร (ขาดทุน) สุทธิ ส่วนที่เป็นของบริษัท

58,678

19,936

(ล้านบาท)

งบดุล

สินทรัพย์รวม

2,250,351

2,173,996

ส่วนของผู้ถือหุ้นและส่วนได้เสียที่ไม่มีอ�ำนาจควบคุม

371,408

390,540

หนี้สินรวม

ส่วนของบริษัทใหญ่

1,195,657 683,287

1,086,309 697,147

หุ้นหรือข้อมูลเกี่ยวกับหุ้นสามัญ (ล้านหุ้น) 2,856 2,856 จ�ำนวนหุ้นสามัญที่ออกและช�ำระเต็มมูลค่า (บาท) 239.22 244.07 มูลค่าตามบัญชีต่อหุ้น (บาท) 20.34 6.73 ก�ำไรสุทธิต่อหุ้น (บาท) 11.00 10.00 เงินปันผลจ่ายต่อหุ้น อัตราการจ่ายเงินปันผลต่อก�ำไรสุทธิ (ร้อยละ) 54.1 148.6 (บาท) 324.00 244.00 ราคาหุ้น ณ วันสิ้นงวด 1/

1/

2/

อัตราส่วนทางการเงิน

อัตราก�ำไรสุทธิต่อยอดขายสุทธิ3/ อัตราผลตอบแทนผู้ถือหุ้น

อัตราผลตอบแทนจากสินทรัพย์รวม

อัตราส่วนหนี้สินรวมต่อส่วนของผู้ถือหุ้น

อัตราส่วนหนี้สินสุทธิต่อส่วนของผู้ถือหุ้น อัตราส่วนหนี้สินสุทธิต่อ EBITDA

อัตราส่วนความสามารถช�ำระดอกเบี้ย

(ร้อยละ) (ร้อยละ) (ร้อยละ) (เท่า) (เท่า) (เท่า) (เท่า)

2.603/

1.523/

3.02

1.39

8.69 0.69

0.39 1.50 10.99

2.89 0.61

0.29 1.10

9.50

หมายเหตุ:

1/ ค� ำ นวณจากจ� ำ นวนหุ ้ น สามั ญ ถั ว เฉลี่ ย ถ่ ว งน�้ ำ หนั ก ณ วั น ที่ 31 ธั น วาคม 2557 จ� ำ นวน 2,856.30 ล้ า นหุ ้ น และวั น ที่ 31 ธั น วาคม 2558 จ� ำ นวน

2,856.30 ล้านหุ้น

สามัญผู้ถือหุ้นประจ�ำปี 2559 วันที่ 11 เมษายน 2559

เพื่อให้การเปรียบเทียบผลการด�ำเนินงานในแต่ละงวดสะท้อนผลการด�ำเนินงานธุรกิจปกติอย่างแท้จริง (ไม่รวมรายการที่มิได้เกิดประจ�ำ หรือ non-recurring

2/ เป็นอัตราที่ได้รับความเห็นชอบจากคณะกรรมการ ปตท. เมื่อวันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2559 และให้น�ำเสนอขอความเห็นชอบต่อที่ประชุมผู้ถือหุ้น ในการประชุม

3/ อัตราส่วนก�ำไรสุทธิต่อยอดขายสุทธิ = ก�ำไรสุทธิ/ รายได้จากการขายและการให้บริการ ทั้งนี้ สูตรได้มีการปรับจากเดิม อัตราก�ำไรสุทธิ = ก�ำไรสุทธิ/ ขายสุทธิ

income)

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

จุดเด่นทางการเงิน

006

รายได้จากการขายและการให้บริการ หน่วย: ล้านบาท -22% 3,000,000

2,605,062

1%

2,500,000

2,026,9121%

26% 2,000,000

28% 1,500,000

38%

กลุ่มธุรกิจปิโตรเคมี 31%

1,000,000 15% 500,000 0

ธุรกิจถ่านหิน

16%

14%

18%

6%

6%

หน่วยธุรกิจการค้า ระหว่างประเทศ หน่วยธุรกิจนํ้ามัน หน่วยธุรกิจก๊าซธรรมชาติ ปตท.สผ.

2558

2557

ก�ำไรสุทธิ หน่วย: ล้านบาท

80,000

60,000

-66%

58,678

8%

19,936

24%

118%

40,000 68%

20,000

142%

ส่วนแบ่งกำ�ไร (ขาดทุน) จากบริษัทร่วมปิโตรเคมีและการกลั่น ปตท.สผ.

4% -4%

0

38%

ปตท.

-95%

ส่วนแบ่งกำ�ไร (ขาดทุน) จากบริษัทร่วมอื่น ๆ ส่วนแบ่งกำ�ไร (ขาดทุน) จากธุรกิจถ่านหิน

-20,000 -103% -40,000

2557

ปรับปรุงใหม่ 1/ ปี 2556 ไม่มีการปรับปรุงใหม่ (restate) ตามนโยบายบัญชี Pack 5 2/ ปี 2557 มีการปรับปรุงใหม่ (restate) ตามนโยบายบัญชี Pack 5

2558

จุดเด่นทางการเงิน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

007

งบแสดงฐานะการเงิน หน่วย: ล้านบาท -3.4%

679,702

453,476

2,173,996

498,657

755,446

2,000,000

2,250,351 704,138

2,400,000

+0.2%

523,023

2,245,103

632,833

375,617

697,000

441,066

1,200,000

702,018

397,325

1,600,000 สินทรัพย์หมุนเวียน สินทรัพย์อื่น ๆ ที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์สุทธิ หนี้สินอื่น ๆ 1,087,687

1,118,677

1,054,694

1,105,147

400,000

1,020,062

1,092,332

800,000

เงินกู้ยืมระยะยาว (รวมถึงเงินให้กู้ยืมระยะยาว ที่ถึงกำ�หนดชำ�ระภายใน 1 ปี) ส่วนของผู้ถือหุ้น

0

2556 ปรับปรุงใหม่

2558

2557

ปรับปรุงใหม่

อัตราส่วนทางการเงิน อัตราผลตอบแทนผู้ถือหุ้น (ร้อยละ)

อัตราผลตอบแทนจากสินทรัพย์รวม (ร้อยละ)

8.69

3.02 1.39

2.89

อัตราส่วนหนี้สินรวมต่อส่วนของผู้ถือหุ้น (เท่า) 0.69

อัตราส่วนหนี้สินสุทธิต่อส่วนของผู้ถือหุ้น (เท่า) 0.39

0.61

อัตราส่วนหนี้สินสุทธิต่อ EBITDA (เท่า)

อัตราส่วนความสามารถชำ�ระดอกเบี้ย (เท่า)

1.50

10.99 1.10

2557

0.29

2558

2557

9.50

2558

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

จุดเด่นทางการเงิน

008

นโยบายการบัญชี

กลุม ่ บริษท ั ได้ปฏิบต ั ต ิ ามมาตรฐานการรายงานทางการเงินฉบับใหม่ ทีม ่ ผ ี ลบังคับใช้ในปีปจ ั จุบน ั และมีการเปลีย ่ นแปลง

นโยบายการบั ญ ชี ตั้ ง แต่ วั น ที่ 1 มกราคม 2558 ส่ ง ผลให้ ต้ อ งปรั บ ปรุ ง งบการเงิ น ย้ อ นหลั ง จึ ง แสดงงบการเงิ น เพื่ อ การเปรียบเทียบ 2 ปี คือ ปี 2558 และปี 2557 สำ�หรับงบแสดงฐานะการเงินได้แสดงยอดต้นงวดของปี 2557 เพิ่มเติม ตามที่มาตรฐานการรายงานทางการเงินกำ�หนด

ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2558 กลุ่มบริษัทได้ประเมินว่ามีการควบคุมบริษัทย่อยหรือไม่ โดยพิจารณาข้อเท็จจริงและ

สถานการณ์ที่บ่งชี้ว่าเข้าเงื่อนไขตามมาตรฐานการรายงานทางการเงิน ฉบับที่ 10 เรื่อง งบการเงินรวม รวมถึงประเมินประเภท ของการร่วมการงานว่าเป็นการดำ�เนินงานร่วมกัน หรือเป็นการร่วมค้า โดยพิจารณาสิทธิและภาระผูกพันของผูเ้ ข้าร่วมการงาน

ตามมาตรฐานการรายงานทางการเงิน ฉบับที่ 11 เรื่อง การร่วมการงาน ผลจากการประเมินดังกล่าวพบว่า มีผลกระทบต่อวิธี การบัญชีสำ�หรับส่วนได้เสียในบริษท ั บางแห่ง ซึง่ เดิมถูกพิจารณาเป็นบริษท ั ร่วมโดยใช้วธ ิ ส ี ว ่ นได้เสียในการจัดทำ�งบการเงินรวม

นับจากวันที่มีอิทธิพลอย่างมีนัยสำ�คัญจนถึงวันที่ 31 ธันวาคม 2557 ตามมาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 28 (ปรับปรุง 2555)

เรือ ่ ง เงินลงทุนในบริษท ั ร่วม และมีผลกระทบต่อวิธก ี ารบัญชีสำ�หรับส่วนได้เสียในบริษท ั บางแห่ง ซึง่ เดิมถูกพิจารณาเป็นกิจการ

ที่ควบคุมร่วมกันโดยใช้วิธีรวมตามสัดส่วนในการจัดทำ�งบการเงินรวมตั้งแต่วันที่มีการควบคุมร่วมจนถึงวันที่ 31 ธันวาคม

2557 ตามมาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 31 (ปรับปรุง 2555) เรื่อง ส่วนได้เสียในการร่วมค้า โดยมีรายละเอียดดังต่อไปนี้

บริ ษั ท ร่ ว มที่ เ ปลี่ ย นเป็ น บริ ษั ท ย่ อ ยของบริ ษั ท ฯ และต้ อ งนำ�งบการเงิ น ของบริ ษั ท ย่ อ ยมารวมอยู่ ใ นงบการเงิ น รวม

• บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จำ�กัด (มหาชน) (PTTGC) และบริษัทย่อย

• บริษัท ไออาร์พีซี จำ�กัด (มหาชน) (IRPC) และบริษัทย่อย

ของกลุ่มบริษัทตั้งแต่วันที่บริษัทฯ มีอำ�นาจควบคุม ได้แก่

• บริษัท ไทยออยล์ จำ�กัด (มหาชน) (TOP) และบริษัทย่อย

• บริษัท โกลบอล เพาเวอร์ ซินเนอร์ยี่ จำ�กัด (มหาชน) (GPSC) และบริษัทย่อย • บริษัท ไทยออยล์เพาเวอร์ จำ�กัด (TP)

• บริษัท พีทีที เอนเนอร์ยี่ โซลูชั่นส์ จำ�กัด (PTTES)

• บริษัท พีทีที เมนเทนแนนซ์ แอนด์ เอนจิเนียริง จำ�กัด (PTTME) • บริษัท พีทีที ไอซีที โซลูชั่นส์ จำ�กัด (PTTICT)

บริษัทที่ถือเป็นการร่วมค้าซึ่งต้องเปลี่ยนวิธีในการบันทึกบัญชีจากวิธีรวมตามสัดส่วนมาเป็นวิธีส่วนได้เสีย ได้แก่

• Trans Thai - Malaysia (Malaysia) Sdn. Bhd. (TTM(M))

• บริษัท ทรานส์ ไทย - มาเลเซีย (ประเทศไทย) จำ�กัด (TTM(T)) • บริษัท ผลิตไฟฟ้าและน้ำ�เย็น จำ�กัด (DCAP)

• บริษัท พีทีที เอ็มซีซี ไบโอเคม จำ�กัด (PTTMCC) • บริษัท พีทีที อาซาฮี เคมิคอล จำ�กัด (PTTAC) • บริษัท เอ็ชเอ็มซี โปลีเมอส์ จำ�กัด (HMC)

ข้อมูลทั่วไปของบริษัท

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

009

ข้อมูลทั่วไปของบริษัท ชื่อบริษัท ชื่อย่อ เลขทะเบียนบริษัท ประเภทธุรกิจ

บริษัท ปตท. จำ�กัด (มหาชน) ปตท.

0107544000108

ประกอบกิจการด้านปิโตรเลียม โดยลงทุนในบริษัทย่อย กิจการที่ควบคุมร่วมกัน

และบริษัทร่วม (กลุ่มบริษัท) ซึ่งประกอบธุรกิจเกี่ยวกับปิโตรเลียมขั้นต้น

ปิโตรเลียมขั้นปลาย ธุรกิจถ่านหิน ธุรกิจไฟฟ้า และธุรกิจโครงสร้างพื้นฐาน

ทุนจดทะเบียน

28,572,457,250 บาท ประกอบด้วยหุ้นสามัญ 2,857,245,725 หุ้น มูลค่าหุ้นละ 10 บาท

(ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2558)

ทุนที่ออกและชำ�ระเต็มมูลค่า

28,562,996,250 บาท ประกอบด้วยหุ้นสามัญ 2,856,299,625 หุ้น มูลค่าหุ้นละ 10 บาท

ที่ตั้งสำ�นักงานใหญ่

555 ถนนวิภาวดีรังสิต แขวงจตุจักร เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 ประเทศไทย

(ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2558)

โทรศัพท์

โทรสาร

เว็บไซต์

0-2537-2000

0-2537-3498-9

www.pttplc.com

ฝ่ายสื่อสารองค์กร

โทรศัพท์

0-2537-2150-1

อีเมล

corporate@pttplc.com

โทรสาร

ฝ่ายผู้ลงทุนสัมพันธ์

โทรศัพท์

โทรสาร

อีเมล

สำ�นักกรรมการผู้จัดการใหญ่ และเลขานุการบริษัท

โทรศัพท์

โทรสาร

บุคคลอ้างอิง • นายทะเบียนหลักทรัพย์

อีเมล

โทรศัพท์ โทรสาร

• ผู้สอบบัญชี

corporatesecretary@pttplc.com

0-2009-9999 0-2009-9991

ถนนพระรามที่ 6 เขตพญาไท กรุงเทพฯ 10400

0-2537-3885-6

0-2537-3883, 0-2537-3887

สำ�นักงานการตรวจเงินแผ่นดิน

• นายทะเบียนหุ้นกู้สกุลบาท

ir@pttplc.com

93 ถนนรัชดาภิเษก แขวงดินแดง เขตดินแดง กรุงเทพฯ 10400

0-2537-3948

ชั้น 1 อาคารตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย

0-2537-3518-9

บริษัท ศูนย์รับฝากหลักทรัพย์ (ประเทศไทย) จำ�กัด

0-2537-2572, 0-2537-2171

โทรศัพท์

โทรสาร

0-2271-8000 0-2618-5769

ธนาคารไทยพาณิชย์ จำ�กัด (มหาชน)

ทีมบริการทะเบียนหลักทรัพย์ 1 สายปฏิบัติการธุรกรรมการเงินและหลักทรัพย์

อาคาร 2 ชั้น 3 เลขที่ 1060 ถนนเพชรบุรีตัดใหม่ แขวงมักกะสัน เขตราชเทวี กรุงเทพฯ 10400

โทรศัพท์

ทีมการขายผลิตภัณฑ์บริการหลักทรัพย์ บริการหลักทรัพย์

โทรสาร

0-2256-2323-7 0-2256-2406

เลขที่ 9 ถนนรัชดาภิเษก แขวงจตุจักร เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทรศัพท์ โทรสาร

0-2544-3937, 0-2544-2923 0-2937-7662

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สารจากคณะกรรมการ

010

สารจากคณะกรรมการ

เรียน ท่านผู้ถือหุ้น

ปตท. มุ่งมั่นที่จะดำ�เนินธุรกิจให้เติบโตควบคู่กับ

การดู แ ลสั ง คมชุ ม ชนและสิ่ ง แวดล้ อ มอย่ า งยั่ ง ยื น เพื่ อ สามารถขั บ เคลื่ อ น ปตท. และประเทศไทยให้ ก้ า วสู่

การแข่งขันในเวทีโลก โดย ปตท. เชือ ่ ในการสร้างทุนมนุษย์

(Human Capital) ให้มีความรู้และศักยภาพสูง เนื่องจาก คนเป็นปัจจัยหลักแห่งความสำ�เร็จในการพัฒนาประเทศ

โดยให้ ค วามสำ�คั ญ ของการสร้ า งสั ง คมแห่ ง การเรี ย นรู้

(Knowledge Based Society) เพื่ อ นำ�ไปสู่ ก ารพั ฒ นา

อย่ า งยั่ ง ยื น และในปี 2558 ปณิ ธ านในการมุ่ ง มั่ น วาง รากฐานในการสร้าง “คน” จากการมีสถาบันการศึกษา

ด้ า นวิ ท ยาศาสตร์ แ ละเทคโนโลยี เ ป็ น เครื่ อ งมื อ สำ�คั ญ

เพื่ อ สร้ า งสรรค์ สั ง คมไทยให้ เ ป็ น “สั ง คมอุ ด มปั ญ ญา”

ต่อยอดการพัฒนาประเทศให้ก้าวสู่การแข่งขันในเวทีโลก ้ เมือ ่ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ก็ประสบผลสำ�เร็จอีกขัน

สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำ�เนินเป็นองค์ประธาน

สารจากคณะกรรมการ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

011

ในพิ ธี เ ปิ ด โรงเรี ย นกำ�เนิ ด วิ ท ย์ และสถาบั น วิ ท ยสิ ริ เ มธี

แห่งแรก ตามแนวคิด PTT Life Station ในประเทศ สปป. ลาว

เมื่ อ วั น ที่ 6 สิ ง หาคม 2558 โดยโรงเรี ย นกำ�เนิ ด วิ ท ย์

เศรษฐกิจอาเซียน (ASEAN Economic Community: AEC)

ของ กลุ่ ม ปตท. ณ อำ�เภอวั ง จั น ทร์ จั ง หวั ด ระยอง แ ล ะ ส ถ า บั น วิ ท ย สิ ริ เ ม ธี เ ป็ น น า ม พ ร ะ ร า ช ท า น จ า ก

ส ม เ ด็ จ พ ร ะ เ ท พ รั ต น ร า ช สุ ด า ฯ ส ย า ม บ ร ม ร า ช กุ ม า รี หมายถึ ง แหล่ ง เรี ย นรู้ ท างด้ า นวิ ท ยาศาสตร์ และสถาบั น แห่งผู้รู้อันยอดเยี่ยมด้านวิทยาศาสตร์ ตามลำ�ดับ

การดำ�เนิ น ธุ ร กิ จ ปตท. ตามกลยุ ท ธ์ ก ารเติ บ โต

อย่ า งยั่ ง ยื น มุ่ ง สร้ า งสมดุ ล ของการเป็ น องค์ ก รแห่ ง ความ

เป็นเลิศ (High Performance Organization) ที่มีการพัฒนา เทคโนโลยี นวัตกรรม และองค์ความรู้อย่างต่อเนื่อง ทั้งด้าน

การจัดการกระบวนการทำ�งาน การผลิต การจำ�หน่ายผลิตภัณฑ์ และการให้บริการ เป็นองค์กรที่มีการกำ�กับดูแลกิจการที่ดี (Good Corporate Governance) ดำ�เนิ น งานอยู่ ภ ายใต้ ธรรมาภิบาลที่เคร่งครัด มุ่งเน้นการดำ�เนินงานอย่างโปร่งใส

เป็นธรรม ตรวจสอบได้ และเป็นองค์กรที่มีความรับผิดชอบ

ต่ อ สั ง คม ชุ ม ชน และสิ่ ง แวดล้ อ ม (Corporate Social Responsibility) ในภารกิ จ ของการเป็ น องค์ ก รแห่ ง ความ

เป็ น เลิ ศ ปตท. มุ่ ง สร้ า งความมั่ น คงทางพลั ง งานให้ กั บ

ประเทศ ควบคู่กับการสร้างมูลค่าเพิ่มต่อยอดธุรกิจ ตลอด

ห่ ว งโซ่ อุ ป ทานของการดำ�เนนธุ ร กิ จ เพื่ อ ให้ อ งค์ ก รเติ บ โต อย่างต่อเนื่อง โดยในปี 2558 ปตท. สามารถบรรลุข้อตกลง ในการจัดทำ�สัญญาซื้อขายก๊าซธรรมชาติเหลว (Liquefied

Natural Gas: LNG) ระยะยาว 20 ปี กั บ บริ ษั ท Qatar Liquefied Gas Company Limited พร้อมกับการดำ�เนินการ

ก่อสร้างระบบท่อส่งก๊าซธรรมชาติบนบกเส้นที่ 4 (ระยองแก่ ง คอย) แล้ ว เสร็ จ สามารถเชื่ อ มโยงโครงข่ า ยระบบท่ อ จากคลั ง นำ�เข้ า LNG ไปยั ง ภาคกลางถึ ง นครสวรรค์ แ ละ

ตะวันออกเฉียงเหนือถึงนครราชสีมา การเปิดสถานีบริการ

NGV ครบ 500 แห่ ง ครอบคลุ ม 54 จั ง หวั ด ทั่ ว ประเทศ

การขยายสถานี บ ริ ก ารน้ำ� มั น ปตท. รู ป แบบ Platinum

กั ม พู ช า และฟิ ลิ ป ปิ น ส์ เพื่ อ รองรั บ การเปิ ด เสรี ป ระชาคม

การขยายธุ ร กิ จ ค้ า ปลี ก ทั้ ง ในและนอกสถานี บ ริ ก ารน้ำ�มั น

ไม่ ว่ า จะเป็ น การเปิ ด ตั ว แบรนด์ Texas Chicken การร่ ว ม ธุรกิจกับ Daddy Dough และการขยายธุรกิจแฟรนไชส์ของ

คาเฟ่อเมซอนทำ�ให้ธุรกิจน้ำ�มันสามารถรักษาความเป็นผู้นำ� ตลาดขายปลีกน้ำ�มันติดต่อกันเป็นปีที่ 23 รวมทัง้ ได้นำ�บริษท ั โกลบอล เพาเวอร์ ซินเนอร์ยี่ จำ�กัด เข้าจดทะเบียนแปรสภาพ

บริษัทฯ จากบริษัทจำ�กัด เป็นบริษัทมหาชน เพื่อระดมทุน รองรับการขยายธุรกิจไฟฟ้าของ กลุ่ม ปตท. ในอนาคต

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สารจากคณะกรรมการ

012

ปตท. มุ่งเน้นการกำ�กับดูแลกิจการที่ดี เพื่อตอกย้ำ�

องค์ความรู้ให้ชุมชน บริหารจัดการระบบฯ ได้ด้วยตนเอง

ธรรมาภิ บ าลและต่ อ ต้ า นคอร์ รั ป ชั น ผ่ า นกิ จ กรรมต่ า ง ๆ

และเป็นศูนย์การเรียนรู้ที่มีนวัตกรรมและระบบการจัดการ

ภาพลั ก ษณ์ บ ริ ษั ท พลั ง งานแห่ ง ชาติ ที่ ดำ�เนิ น ธุ ร กิ จ บนหลั ก โดยในปี 2558 ปตท. ได้จัดกิจกรรม PTT Group CG Day: กลุ่ ม ปตท. ผนึ ก กำ�ลั ง ยกระดั บ ธรรมาภิ บ าลสู่ ก ารเป็ น วัฒนธรรมองค์กร การสนับสนุนองค์กรต่อต้านคอร์รัปชัน

(ประเทศไทย) ซึ่ ง จั ด งานในหั ว ข้ อ “Active Citizen... พลังพลเมือง ต่อต้านคอร์รป ั ชัน” โดยมีผบ ู้ ริหารและพนักงาน กลุ่ม ปตท. เข้ า ร่ ว มแสดงเจตนารมณ์ เ ข้ า ร่ ว มเป็นภาคีกับ

องค์ ก รต่ อ ต้ า นคอร์ รั ป ชั น (ประเทศไทย) พร้ อ มยกระดั บ ธรรมาภิ บ าลสู่ ก ารเป็ น วั ฒ นธรรมองค์ ก รของ กลุ่ ม ปตท. ในการสนับสนุนนโยบายต่อต้านคอร์รป ั ชัน “Together Against Corruption”

อีกหนึ่งภารกิจสำ�คัญของ ปตท. คือ การมุ่งส่งเสริม

และสนับสนุนให้ชุมชนท้องถิ่นสามารถพึ่งพาตนเองได้อย่าง

มัน ่ คง โดยเฉพาะทางด้านพลังงานโดยใช้ทรัพยากรธรรมชาติ ที่ มี อ ยู่ ใ นชุ ม ชนเป็ น หลั ก และมุ่ ง เน้ น ให้ มี ก ารบริ ห ารจั ด การ

ผ่ า นกระบวนการ “มี ส่ ว นร่ ว ม” เพื่ อ ดึ ง ศั ก ยภาพของคน ในชุ ม ชน รวมถึ ง ทุ น ทางสั ง คม ทุ น ทางวั ฒ นธรรมที่ มี อ ยู่ มาผนวกกั บ ความเชี่ ย วชาญและประสบการณ์ ท างธุ ร กิ จ

ของ ปตท. เพือ ่ สร้างสังคมและชุมชนทีเ่ ข้มแข็งพึง่ พาตนเองได้

โดยในปี 2558 “โครงการพั ฒ นาพลั ง งานชุ ม ชน: ระบบ

ก๊ า ซชี ว ภาพจากฟาร์ ม สุ ก ร ตำ�บลท่ า มะนาว” ซึ่ ง ปตท. ใช้องค์ความรู้ด้านการบริหารจัดการระบบผลิตและส่งจ่าย

ก๊าซฯ มาต่อยอด ให้ชุมชนได้ใช้พลังงานทดแทนในการผลิต ไฟฟ้ า และก๊ า ซหุ ง ต้ ม ในครั ว เรื อ น (LPG) พร้ อ มถ่ า ยทอด

จนเป็ น โครงการต้ น แบบในการพึ่ ง พาตนเองด้ า นพลั ง งาน

ด้ า นพลั ง งานทางเลื อ กที่ ชุ ม ชนมี ส่ ว นร่ ว มอย่ า งแท้ จ ริ ง ส่ ง ผลให้ ไ ด้ รั บ รางวั ล Energy Awards กระทรวงพลั ง งาน

และรางวัลรัฐวิสาหกิจดีเด่น ด้านการดำ�เนินงานเพื่อสังคม และสิ่งแวดล้อมดีเด่น จากสำ�นักงานคณะกรรมการนโยบาย รัฐวิสาหกิจ

ความสำ�เร็จจากการดำ�เนินงานในปี 2558 ของ ปตท.

สามารถสะท้ อ นได้ จ ากรางวั ล ต่ า ง ๆ อาทิ เ ช่ น การได้ รั บ

การจั ด อั น ดั บ เป็ น หนึ่ ง ใน 100 บริ ษั ท ขนาดใหญ่ ข องโลก

โดยนิตยสารฟอร์จูนเป็นปีที่ 4 ติดต่อกัน โดย ปตท. อยู่ใน อันดับ 93 ถือว่าอยู่ในระดับที่ใกล้เคียงปีก่อนหน้า การได้รับ

การจัดอันดับในดัชนีความยั่งยืนดาวโจนส์ต่อเนื่องเป็นปีที่ 4

ติดต่อกัน การได้รับการจัดอันดับ Green Rankings 2015 ในอันดับที่ 111 ของโลก และลำ�ดับที่ 2 ของโลกในหมวด

พลั ง งาน ซึ่ ง เป็ น อั น ดั บ ที่ ดี ขึ้ น จากอั น ดั บ 136 ของโลก

และอันดับ 10 ในหมวดพลังงาน รางวัล The Asset Corporate

Awards 2015 ประเภท Platinum Award Winners ซึ่ ง ปตท. เป็ น บริ ษั ท ไทยเพี ย งบริ ษั ท เดี ย วที่ ไ ด้ รั บ รางวั ล

ในระดับ Platinum ต่อเนื่องกันเป็นปีที่ 7 เป็นต้น ซึ่งเกิด จากการทุ่ ม เททำ�งานหนั ก ของทั้ ง ผู้ บ ริ ห ารและพนั ก งาน

กลุ่ ม ปตท. รวมถึ ง ศั ก ยภาพของการบริ ห ารงานของ คณะกรรมการบริ ษั ท และการสนั บ สนุ น ที่ ดี จ ากผู้ ถื อ หุ้ น และผู้มีส่วนได้เสียทุกกลุ่ม

สารจากคณะกรรมการ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

013

อย่างไรก็ตาม ในปี 2558 นับเป็นปีที่อุตสาหกรรม

น้ำ� มั น ทั่ ว โลกได้ เ ผชิ ญ กั บ ความท้ า ทาย จากสถานการณ์ วิ ก ฤตการณ์ ร าคาน้ำ� มั น ในตลาดโลกปรั บ ตั ว ลดลง และ

คาดว่ า จะยั ง คงอยู่ ใ นระดั บ ต่ำ� ต่ อ เนื่ อ งไปจนถึ ง ปี 2559 จากภาวะอุ ป ทานล้ น ตลาด อั น มี ส าเหตุ เ นื่ อ งจากการเพิ่ ม กำ�ลังการผลิต Shale oil ของสหรัฐอเมริกา ในขณะที่กลุ่ม

OPEC ยั ง คงกำ�ลั ง การผลิ ต ในระดั บ สู ง พื่ อ รั ก ษาส่ ว นแบ่ ง

ทางการตลาด รวมถึงการบรรลุข้อตกลงในการลดศักยภาพ โครงการนิ ว เคลี ย ร์ ข องอิ ห ร่ า น ประกอบกั บ เศรษฐกิ จ โลก

โดยเฉพาะเศรษฐกิ จ ของสาธารณรั ฐ ประชาชนจี น มี อั ต รา การขยายตัวลดลง ส่งผลให้ความต้องการใช้น้ำ�มันดิบลดลง

จนอุปทานส่วนเกินจำ�นวนมากถูกเก็บ stock ไว้ ส่งผลให้

การเติ บ โตในอนาคตของ ปตท. นั้ น ยั ง คงยึ ด มั่ น

ในวิ สั ย ทั ศ น์ ที่ จ ะเป็ น บริ ษั ท พลั ง งานไทยข้ า มชาติ ชั้ น นำ� ในปี 2563 พร้อมสร้างความสมดุลต่อผู้มีส่วนได้เสียทุกกลุ่ม

โดยมีพน ั ธกิจในการจัดหาน้ำ�มันและก๊าซธรรมชาติให้คนไทย

มีใช้อย่างเพียงพอต่อความต้องการของประเทศในอนาคต พั ฒ นาโครงสร้ า งพื้ น ฐานทางปิ โ ตรเลี ย มให้ ป ระชาชน

อย่ า งทั่ ว ถึ ง บริ ห ารจั ด การให้ ร าคาเหมาะสมเป็ น ธรรม เพื่ อ สร้ า งความมั่ น คงด้ า นพลั ง งานให้ ป ระเทศอย่ า งยั่ ง ยื น พร้อมสร้างศรัทธาและความภูมิใจให้กับประชาชนคนไทย

ในการเป็ น บริ ษั ท พลั ง งานของชาติ และเติ ม เต็ ม กลไก ทางธุรกิจที่สำ�คัญในการขับเคลื่อนประเทศไทย

กดดันราคาในระยะอันใกล้นี้ ซึ่งวิกฤตการณ์ราคาน้ำ� มันนี้

โดยเฉพาะธุรกิจปิโตรเลียมต้นน้ำ� ทีผ ่ ลประกอบการส่วนใหญ่

ปตท. และบริษัทใน กลุ่ม ปตท. ด้วยดีเสมอมา และขอให้

ส่งผลกระทบต่อการดำ�เนินธุรกิจของบริษท ั ต่าง ๆ โดยถ้วนหน้า ั จะขึน ้ อยูก ่ บ ั ราคาน้ำ�มันในตลาดโลก ส่งผลให้ ปตท. และบริษท

ในกลุ่ม ประสบปัญหาการขาดทุนจากการด้อยค่าสินทรัพย์ และอั ต ราแลกเปลี่ ย นทางบั ญ ชี ที่ ไ ม่ ไ ด้ ก ระทบต่ อ กระแส

เงินสด โดยในปี 2558 ปตท. และบริษัทในกลุ่ม มีรายได้จาก การขายรวม 2,026,911.57 ล้านบาท และมีกำ�ไรสุทธิรวม

ในนามของคณะกรรมการ ปตท. ขอขอบคุณผู้มีส่วน

ได้ เ สี ย ทุ ก กลุ่ ม ที่ ไ ด้ ร่ ว มสนั บ สนุ น และให้ ค วามไว้ ว างใจแก่

เชื่ อ มั่ น ว่ า คณะกรรมการ ผู้ บ ริ ห าร และพนั ก งานทุ ก คน

มีความมุ่งมั่น พร้อมทุ่มเทและปฏิบัติภารกิจเพื่อให้องค์กร

ปตท. เป็นสมบัติที่มีค่าของชาติ ที่คนไทยภาคภูมิใจตลอดไป (Pride & Treasure of Thailand)

19,936.42 ล้ า นบาท ซึ่ ง มี ก ารด้ อ ยค่ า สิ น ทรั พ ย์ ท างบั ญ ชี จำ�นวน 74,155.15 ล้านบาท โดย ปตท. ได้เพิ่มมาตรการ ลดค่าใช้จ่าย (Cost Reduction) เพิ่มประสิทธิภาพการผลิต

และจำ�หน่ า ย (Productivity Improvement) เพิ่ ม มู ล ค่ า ทางธุรกิจ (Value Added) การบริหารกลุม ่ หลักทรัพย์ (Portfolio Management) ของกลุม ่ ปตท. ให้คล่องตัวและมีประสิทธิภาพ

สูงสุด รวมถึงการจัดทำ�แผนธุรกิจรองรับสถานการณ์ราคา น้ำ�มันต่าง ๆ ที่เป็นไปได้ (Scenario Planning) เพื่อเตรียม

ความพร้อมรองรับความผันผวนของราคาน้ำ�มันที่จะเกิดขึ้น ในอนาคต

นายปิยสวัสดิ์ อัมระนันทน์ ประธานกรรมการ

นายเทวินทร์ วงศ์วานิช

ประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายงานของคณะกรรมการตรวจสอบ

014

รายงานของคณะกรรมการตรวจสอบ

เรียน ท่านผู้ถือหุ้น

คณะกรรมการตรวจสอบ บริ ษั ท ปตท. จำ�กั ด

(มหาชน) ประกอบด้ ว ยกรรมการอิ ส ระผู้ ท รงคุ ณ วุ ฒิ

จำ�นวน 3 ท่าน ประกอบด้วย นายกิตติพงษ์ กิตยารักษ์

เป็นประธานกรรมการตรวจสอบ นางนันทวัลย์ ศกุนตนาค และนายวิ ชั ย อั ศ รั ส กร เป็ น กรรมการตรวจสอบ โดยมี

นางสาวนิตยา ดิเรกสถาพร ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ สำ�นั ก ตรวจสอบภายใน เป็ น เลขานุ ก ารคณะกรรมการ ตรวจสอบ

คณะกรรมการตรวจสอบได้ ป ฏิ บั ติ ห น้ า ที่ ต ามที่

ได้รบ ั มอบหมายจากคณะกรรมการบริษท ั และตามกฎบัตร

ของคณะกรรมการตรวจสอบ โดยให้ ค วามสำ�คั ญ กั บ การกำ�หนดโครงสร้างและกระบวนการทำ�งานที่เป็นระบบ คณะกรรมการจึงมีการสอบทานให้บริษัทฯ มีการปฏิบัติ

ตามหลั ก การกำ�กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี มี ร ะบบการบริ ห าร ความเสี่ยงที่เพียงพอ และการมีระบบการควบคุมภายใน และตรวจสอบภายในที่ มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพและประสิ ท ธิ ผ ล สรุปได้ดังนี้

นายกิตติพงษ์ กิตยารักษ์ ประธานกรรมการตรวจสอบ

รายงานของคณะกรรมการตรวจสอบ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

015

• ให้ความสำ�คัญต่อการมีระบบการควบคุมภายใน

ที่ เ พี ย งพอและมี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ นำ�องค์ ก รไปสู่ ก ารมี ร ะบบ ธรรมาภิ บ าลที่ ดี ผลั ก ดั น ให้ เ กิ ด การบริ ห ารจั ด การตาม

แนวคิด Three Lines of Defense โดยให้ความรู้ความเข้าใจ แก่ ฝ่ า ยจั ด การในการดำ�เนิ น งานตามนโยบายการต่ อ ต้ า น ทุ จ ริ ต คอร์ รั ป ชั น รวมถึ ง การพั ฒ นาโครงสร้ า งหน่ ว ย

• ผลั ก ดั น ให้ เ กิ ด การพั ฒ นาและยกระดั บ งาน

ตรวจสอบภายในของ กลุ่ ม ปตท. โดยเฉพาะการพั ฒ นา

บุคลากรอย่างต่อเนือ ่ ง ซึง่ ถือเป็นหัวใจหลักของการดำ�เนินงาน

เช่น สนับสนุนให้เกิดการจัดตั้ง Internal Audit Academy เพื่ออบรมพัฒนาบุคลากรตรวจสอบภายในของ กลุ่ม ปตท.

ให้มีความรู้ความสามารถและสามารถดำ�เนินการตรวจสอบ

ตรวจสอบภายในให้สามารถกำ�กับดูแลความเสี่ยงได้อย่าง

ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ครอบคลุมและทันการณ์ยิ่งขึ้น

• กำ�กั บ ดู แ ลการบริ ห ารความเสี่ ย งจากประเด็ น

สำ�คัญต่าง ๆ ที่ส่งผลกระทบต่อองค์กรอย่างมีนัยสำ�คัญ เช่น

ความผั น ผวนในเรื่ อ งของราคาน้ำ�มั น การจั ด หาพลั ง งาน

การพั ฒ นาพลั ง งานทางเลื อ ก และความเสี่ ย งในเรื่ อ ง Cybersecurity เป็นต้น รวมถึงสนับสนุนให้ฝ่ายจัดการจัดทำ�

้ ในปี 2558 คณะกรรมการตรวจสอบมีการประชุมทัง้ สิน

17 ครั้ง โดยได้มีการหารือร่วมกับฝ่ายจัดการ ผู้ตรวจสอบ ภายในและผู้สอบบัญชี สรุปสาระสำ�คัญในการปฏิบัติหน้าที่ ได้ดังนี้

1. การสอบทานรายงานทางการเงิน คณะกรรมการ

การทดสอบภาวะวิกฤต (Stress Test) เพือ ่ ประเมินผลกระทบ

ของราคาน้ำ� มั น อย่ า งรุ น แรง เพื่ อ ให้ มั่ น ใจว่ า บริ ษั ท ฯ

ประจำ�ปี ข องบริ ษั ท ฯ และงบการเงิ น รวม รวมถึ ง รายการ

ต่อการดำ�เนินธุรกิจของ กลุม ่ ปตท. ในกรณีทีม ่ ีความผันผวน มี ก ระบวนการติ ด ตามและบริ ห ารจั ด การรองรั บ ประเด็ น เหล่านั้นอย่างเป็นระบบ มีประสิทธิภาพและทันท่วงที

• ให้ น โยบายการตรวจสอบเชิ ง รุ ก (Proactive

Audit) อย่ า งเป็ น ระบบ รวมถึ ง การพั ฒ นาเทคโนโลยี ที่ ใ ช้ ในการตรวจสอบ เช่น การนำ�ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ

มาใช้ ใ นการตรวจสอบและป้ อ งกั น การเกิ ด ทุ จ ริ ต และใช้ ประโยชน์ในการตรวจสอบจากระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ ที่แต่ละหน่วยธุรกิจใช้ในการดำ�เนินงานให้มากยิ่งขึ้น

ตรวจสอบได้สอบทานงบการเงินรายไตรมาสและงบการเงิน

ระหว่างกัน รายการที่อาจมีความขัดแย้งทางผลประโยชน์ ร่วมกับฝ่ายจัดการ สำ�นักตรวจสอบภายใน และผู้สอบบัญชี โดยได้ ส อบถามผู้ ส อบบั ญ ชี ใ นเรื่ อ งความถู ก ต้ อ งครบถ้ ว น

ของงบการเงิน การปรับปรุงรายการบัญชีที่สำ�คัญ รวมถึง

การประมาณการทางบั ญ ชี ซึ่ ง มี ผ ลกระทบต่ อ งบการเงิ น

ความเพียงพอเหมาะสมของวิธีการบันทึกบัญชีและขอบเขต การตรวจสอบ การเปิ ด เผยข้ อ มู ล อย่ า งถู ก ต้ อ งครบถ้ ว น

เพียงพอ และความมีอิสระของผู้สอบบัญชี เพื่อให้มั่นใจว่า

การจั ด ทำ�งบการเงิ น เป็ น ไปตามข้ อ กำ�หนดของกฎหมาย และมาตรฐานบั ญ ชี ต ามหลั ก การบั ญ ชี ที่ รั บ รองทั่ ว ไป

มีความเชื่อถือได้และทันเวลา รวมทั้งมีการเปิดเผยข้อมูล อย่างเพียงพอ เป็นประโยชน์กับผู้ใช้งบการเงิน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายงานของคณะกรรมการตรวจสอบ

016

2. ก า ร ส อ บ ท า น ก า ร บ ริ ห า ร ค ว า ม เ สี่ ย ง

คณะกรรมการตรวจสอบได้ ส อบทานประสิ ท ธิ ภ าพและ ความเหมาะสมของกระบวนการบริหารความเสี่ยงอันเกิด

จากภายในและภายนอกองค์กร รวมถึงนโยบายการบริหาร ความเสีย ่ ง แผนงาน และแนวทางการบริหารจัดการความเสีย ่ ง ที่ ส่ ง ผลกระทบต่ อ ผลการดำ�เนิ น งานของ กลุ่ ม ปตท. แผนการลงทุน การจัดหาแหล่งพลังงาน การพัฒนาพลังงาน ทดแทน รวมถึ ง เหตุ ก ารณ์ ค วามเสี่ ย ง (Event Risk) อื่ น

อย่ า งสม่ำ� เสมอทุ ก ไตรมาสร่ ว มกั บ ฝ่ า ยจั ด การ พร้ อ มทั้ ง

ใ ห้ ข้ อ เ ส น อ แ น ะ เ พื่ อ ก า ร พั ฒ น า ป รั บ ป รุ ง ใ ห้ ดี ยิ่ ง ขึ้ น โดยเฉพาะความเสี่ยงในเรื่องความผันผวนของราคาน้ำ�มัน

ผลการประเมิ น การควบคุ ม ภายในตามระเบี ย บ

คณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดิน ว่าด้วยการกำ�หนดมาตรฐาน การควบคุมภายใน พ.ศ. 2544 ในปี 2558 ของฝ่ายจัดการ

และสำ�นักตรวจสอบภายในมีความเห็นว่าการควบคุมภายใน ของบริ ษั ท ฯ มี ค วามเพี ย งพอและมี ป ระสิ ท ธิ ผ ลทางธุ ร กิ จ

โดยในปี 2558 ได้ปรับปรุงเพิม ่ คำ�ถามทีเ่ น้นในเรือ ่ งการต่อต้าน

การทุจริตในหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการที่สำ�คัญ ตามนโยบายเรื่ อ งการต่ อ ต้ า นทุ จ ริ ต และคอร์ รั ป ชั น และ

การจั ด ซื้ อ จั ด จ้ า ง ซึ่ ง ผู้ บ ริ ห ารให้ ค วามร่ ว มมื อ ตอบแบบ ประเมินการควบคุมภายในครบถ้วนร้อยละ 100

ซึ่ ง คณะกรรมการตรวจสอบสนั บ สนุ น ให้ ฝ่ า ยจั ด การทำ�

กรณีที่สถานการณ์ไม่เป็นไปตามที่คาดการณ์ไว้

เพือ ่ ให้เกิดการกำ�กับดูแลกิจการทีด ่ อ ี ย่างเป็นระบบ สนับสนุน

การวิ เ คราะห์ Stress Test เพื่ อ ให้ เ กิ ด ความพร้ อ มรองรั บ

3. การสอบทานประสิทธิผลของระบบการควบคุม

ภายใน คณะกรรมการตรวจสอบให้ ค วามสำ�คั ญ กั บ

การปฏิ บั ติ ต ามกฎหมาย รวมถึ ง กฎระเบี ย บที่ เ กี่ ย วข้ อ ง

และการบริหารจัดการตามแนวคิด Three Lines of Defense เน้ น การดำ�เนิ น งานอย่ า งมื อ อาชี พ และเป็ น ระบบ โดยได้

สอบทานระบบการควบคุ ม ภายในร่ ว มกั บ ผู้ ส อบบั ญ ชี แ ละ สำ�นักตรวจสอบภายในทุกไตรมาส ในเรื่องการดำ�เนินงาน การใช้ ท รั พ ยากร การดู แ ลทรั พ ย์ สิ น การป้ อ งกั น หรื อ ลด ความผิดพลาด ความเสียหาย การรั่วไหล การสิ้นเปลือง

4. ก า ร ส อ บ ท า น ก า ร กำ � กั บ ดู แ ล กิ จ ก า ร ที่ ดี

คณะกรรมการตรวจสอบเน้ น นโยบายการบริ ห ารจั ด การ

การจัดทำ� Compliance Framework เพื่อป้องกันไม่ให้เกิด

การดำ�เนิ น งานที่ ไ ม่ เ ป็ น ไปตามกฎหมายหรื อ ระเบี ย บ

ของบริ ษั ท ฯ ผลั ก ดั น ให้ เ กิ ด การสร้ า งความตระหนั ก รู้ ในเรื่ อ งการป้ อ งกั น และต่ อ ต้ า นการทุ จ ริ ต ให้ กั บ ผู้ บ ริ ห าร และพนั ก งานผ่ า นการสั ม มนาและฝึ ก อบรมอย่ า งต่ อ เนื่ อ ง

โดยได้สอบทานการปฏิบัติงานตามกฎหมาย กฎ ระเบียบ ที่เกี่ยวข้องกับการดำ�เนินธุรกิจของบริษัทฯ รวมถึงระบบงาน

ที่ กำ�หนดไว้ สอบทานรายการที่ เ กี่ ย วโยงกั น และรายการ

ระหว่ า งกั น ของบริ ษั ท ในกลุ่ ม เพื่ อ ให้ มั่ น ใจว่ า บริ ษั ท ฯ มี ก ารดำ�เนิ น การตามเงื่ อ นไขทางธุ ร กิ จ ปกติ อ ย่ า งสมเหตุ

หรื อ การทุ จ ริ ต ความเชื่ อ ถื อ ได้ ข องรายงานทางการเงิ น

สมผล สอบทานกระบวนการร้ อ งเรี ย นและแจ้ ง เบาะแส

ซึ่ ง ผู้ ส อบบั ญ ชี ใ ห้ ค วามเห็ น สอดคล้ อ งกั น ว่ า ไม่ พ บประเด็ น

กำ�กับดูแลกิจการทีด ่ แ ี ละปรัชญาการดำ�เนินธุรกิจของบริษท ั ฯ

การปฏิบัติตามกฎหมาย ระเบียบ ข้อบังคับ มติคณะรัฐมนตรี ปัญหาหรือข้อบกพร่องที่เป็นสาระสำ�คัญ

การทุจริต (Whistleblowing) เพื่อให้สอดคล้องตามหลักการ

รายงานของคณะกรรมการตรวจสอบ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

017

5. การกำ�กับดูแลงานตรวจสอบภายใน ในปี 2558

6. การพิจารณาแต่งตัง้ ผูส ้ อบบัญชีประจำ�ปี 2559

คณะกรรมการตรวจสอบได้ ใ ห้ ข้ อ เสนอแนะในการพั ฒ นา

คณะกรรมการตรวจสอบได้พิจารณาและมีมติเห็นชอบให้

ในเชิ ง รุ ก (Proactive) รองรั บ ความเสี่ ย งอื่ น ๆ นอกเหนื อ

ประจำ�ปี 2559 และเสนอให้คณะกรรมการบริษัทฯ นำ�เสนอ

โครงสร้ า งหน่ ว ยงานตรวจสอบเพื่ อ ให้ มี ก ารตรวจสอบ การตรวจสอบตามแผนการตรวจสอบประจำ�ปี และกำ�หนด กรอบการจั ด ตั้ ง หน่ ว ยตรวจสอบภายในบริ ษั ท ในกลุ่ ม ให้ มี

ความชั ด เจน เพื่ อ ให้ เ กิ ด ประสิ ท ธิ ภ าพและประสิ ท ธิ ผ ล

ในการดำ�เนินการตรวจสอบ รวมทั้งกำ�กับให้มีการประเมิน

คุ ณ ภาพการตรวจสอบภายใน และให้ ก ารสนั บ สนุ น

สำ�นักงานการตรวจเงินแผ่นดินเป็นผู้สอบบัญชีของบริษัทฯ

ขออนุ มั ติ ที่ ป ระชุ ม ผู้ ถื อ หุ้ น ประจำ�ปี พิ จ ารณาแต่ ง ตั้ ง และ

อนุมัติค่าสอบบัญชีประจำ�ปี 2559 นอกจากนี้ ยังได้พิจารณา ขอบเขตแนวทางและแผนการสอบบัญชีประจำ�ปีของผู้สอบ บัญชีร่วมกับผู้สอบบัญชีโดยไม่มีฝ่ายจัดการของบริษัทฯ

การพัฒนาบุคลากร การจัดตั้ง Internal Audit Academy

ภายในให้ มี ค วามพร้ อ มทั้ ง ความรู้ แ ละทั ก ษะในสายอาชี พ

คณะกรรมการตรวจสอบ โดยใช้ ค วามรู้ ค วามสามารถ

ขึ้ น อย่ า งเป็ น ทางการ เพื่ อ พั ฒ นาบุ ค ลากรผู้ ต รวจสอบ และได้ ป รั บ ปรุ ง ระบบ Continuous Control Monitoring

and Auditing System (CCMS) ซึ่ ง ช่ ว ยกลั่ น กรองและ ตรวจติ ด ตามความผิ ด ปกติ รวมถึ ง การทุ จ ริ ต ที่ เ กิ ด ขึ้ น

ในกระบวนการจัดซื้อจัดจ้าง (Procure to Pay) อย่างต่อเนื่อง

โดยคณะกรรมการตรวจสอบได้ ส อบทานแผน

กลยุทธ์ แผนการตรวจสอบประจำ�ปีและแผนการตรวจสอบ ระยะยาว การปฏิ บั ติ ง านตามแผน ผลการตรวจสอบ

ของสำ�นั ก ตรวจสอบภายในโดยให้ ข้ อ แนะนำ�และติ ด ตาม

การดำ�เนินการแก้ไขในประเด็นที่มีนัยสำ�คัญ เพื่อก่อให้เกิด

การกำ�กับดูแลกิจการที่ดีและมีการควบคุมภายในที่เพียงพอ

พิ จ ารณาการปรั บ ปรุ ง กฎบั ต รด้ า นการตรวจสอบภายใน

สอบทานงบประมาณประจำ�ปี ข องหน่ ว ยงานตรวจสอบ

ภายใน แผนการพัฒนา แผนการสรรหาและการหมุนเวียน บุคลากร การฝึกอบรมบุคลากร การประเมินความเพียงพอ

และเหมาะสมของทรั พ ยากร ดั ช นี วั ด ผลการปฏิ บั ติ ง าน

พิ จ ารณาความดี ค วามชอบประจำ�ปี ข องผู้ ช่ ว ยกรรมการ

ผู้จัดการใหญ่สำ�นักตรวจสอบภายใน

โดยสรุ ป คณะกรรมการตรวจสอบได้ ป ฏิ บั ติ ต าม

หน้ า ที่ แ ละความรั บ ผิ ด ชอบที่ ไ ด้ ร ะบุ ไ ว้ ใ นกฎบั ต รของ ความระมั ด ระวั ง ความรอบคอบ และมี ค วามเป็ น อิ ส ระ

อย่ า งเพี ย งพอ ตลอดจนได้ ใ ห้ ค วามเห็ น และข้ อ เสนอแนะ ต่ า ง ๆ อย่ า งสร้ า งสรรค์ เพื่ อ ประโยชน์ ต่ อ ผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย อย่างเท่าเทียมกัน คณะกรรมการตรวจสอบมีความเห็นว่า

รายงานข้ อ มู ล ทางการเงิ น ของบริ ษั ท ฯ มี ค วามถู ก ต้ อ ง เชื่อถือได้ สอดคล้องตามมาตรฐานการบัญชีที่รับรองทั่วไป

บริษท ั ฯ มีการปฏิบต ั ิงานทีส ่ อดคล้องตามกฎหมาย ข้อผูกพัน ต่าง ๆ ทีเ่ กีย ่ วข้องกับการดำ�เนินธุรกิจ รวมถึงระบบการกำ�กับ

ดูแลกิจการที่ดี มีการบริหารจัดการความเสี่ยงอย่างเพียงพอ มีระบบการควบคุมภายในและการตรวจสอบภายในทีเ่ หมาะสม และมีประสิทธิผล

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายงานของคณะกรรมการสรรหา

018

รายงานของคณะกรรมการสรรหา

เรียน ท่านผู้ถือหุ้น

คณะกรรมการสรรหา บริษท ั ปตท. จำ�กัด (มหาชน)

ประกอบด้วยกรรมการอิสระผู้ทรงคุณวุฒิจำ�นวน 3 ท่าน คื อ นายวั ช รกิ ติ วั ช โรทั ย เป็ น ประธานกรรมการสรรหา พลอากาศโท บุ ญ สื บ ประสิ ท ธิ์ และนายชาญวิ ท ย์

อมตะมาทุ ช าติ เป็ น กรรมการสรรหา โดยมี ผู้ จั ด การ ฝ่ า ยสำ�นั ก กรรมการผู้ จั ด การใหญ่ แ ละเลขานุ ก ารบริ ษั ท ทำ�หน้าที่เลขานุการ

นับตั้งแต่ปี 2546 บริษัท ปตท. จำ�กัด (มหาชน)

ได้ ป ระกาศหลั ก การกำ�กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี ข อง ปตท. เพื่อให้คณะกรรมการ ผู้บริหาร และพนักงานของ ปตท.

ได้ รั บ ทราบและนำ�มาใช้ เ ป็ น หลั ก ในการปฏิ บั ติ ง าน โดย หลั ก การกำ�กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี ดั ง กล่ า วได้ มี ก ารทบทวน

และปรับปรุงอยู่สม่ำ�เสมอ เพื่อให้สอดคล้องกับกฎหมาย

แนวปฏิ บั ติ ส ากล อาทิ เ ช่ น The Organization for Economic and Cooperation and Development (OECD) หรื อ หลั ก เกณฑ์ ข อง ASEAN Corporate Governance

Scorecard ตลอดจนแนวปฏิ บั ติ ข องตลาดหลั ก ทรั พ ย์ แห่งประเทศไทย สำ�นักงานคณะกรรมการกำ�กับหลักทรัพย์

และตลาดหลั ก ทรั พ ย์ และเกณฑ์ ข องสมาคมส่ ง เสริ ม

สถาบั น กรรมการบริ ษั ท ไทย (IOD) โดยจากหลั ก การ กำ�กับดูแลกิจการที่ดีและข้อบังคับของ ปตท. ได้กำ�หนด

ให้ ค ณะกรรมการสรรหาของ ปตท. ต้ อ งแต่ ง ตั้ ง จาก คณะกรรมการ ปตท. อย่ า งน้ อ ย 3 คน และอย่ า งน้ อ ย

1 คน ต้ อ งเป็ น กรรมการอิ ส ระ มี อำ�นาจ หน้ า ที่ และ ความรั บ ผิ ด ชอบในการคั ด เลื อ กและเสนอรายชื่ อ บุ ค คล

นายวัชรกิติ วัชโรทัย ประธานกรรมการสรรหา

ที่มีความเหมาะสมเพื่อเป็นกรรมการ ปตท. โดยกำ�หนด

วิธีการและหลักเกณฑ์การสรรหาเพื่อให้เกิดความโปร่งใส

รายงานของคณะกรรมการสรรหา

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

019

ในรอบปี 2558 คณะกรรมการ ปตท. ได้มีมติแต่งตั้ง

คณะกรรมการสรรหาชุดปัจจุบัน ทั้งนี้ คณะกรรมการสรรหา

จำ�นวน 3 คน ประกอบด้วยกรรมการอิสระทั้งคณะ อีกทั้ง

ได้มก ี ารปรับปรุงอำ�นาจหน้าทีใ่ ห้ครอบคลุมการทำ�งานให้เป็น ปัจจุบันมากขึ้น อาทิ

• การพิ จ ารณาเสนอชื่ อ กรรมการ เพื่ อ ทำ�หน้ า ที่

กรรมการเฉพาะเรื่อง โดยพิจารณาตามองค์ประกอบของ

คณะกรรมการเฉพาะเรื่อง คุณสมบัติ ความรู้ ความสามารถ

ของกรรมการ ที่ เ หมาะสมต่ อ การปฏิ บั ติ ห น้ า ที่ ก รรมการ เฉพาะเรือ ่ ง และนำ�เสนอต่อคณะกรรมการ ปตท. เพือ ่ พิจารณา แต่ ง ตั้ ง ยกเว้ น คณะกรรมการสรรหา ซึ่ ง คณะกรรมการ ปตท. จะเป็นผู้พิจารณาแต่งตั้ง

• มี ค วามรั บ ผิ ด ชอบต่ อ คณะกรรมการ ปตท.

โดยตรงตามบทบาทหน้ า ที่ แ ละคณะกรรมการ ปตท.

มีความรับผิดชอบในการดำ�เนินงานของ ปตท. ต่อผู้มีส่วน ได้เสียทุกกลุ่ม

่ ค ี วามเหมาะสม จะพิจารณา • การพิจารณาบุคคลทีม

คณะกรรมการนโยบายรั ฐ วิ ส าหกิ จ และของ IOD อี ก ทั้ ง ต้องเป็นผู้ไม่มีประวัติด่างพร้อยและไม่มีผลประโยชน์ขัดแย้ง กับ ปตท. (Conflict of Interest) เพื่อ:

- พิ จ ารณาแต่ ง ตั้ ง กรรมการแทนกรรมการที่ ค รบ

วาระ โดยคณะกรรมการสรรหาดำ�เนิ น ตาม

ปตท. พิจารณาแต่งตั้งบุคคลที่มีความเหมาะสม

ก ร ะ บ ว น ก า ร โ ด ย เ ส น อ ใ ห้ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร เพือ ่ เสนอทีป ่ ระชุมสามัญผูถ ้ อ ื หุน ้ พิจารณาแต่งตัง้ เป็นกรรมการ ปตท.

- พิจารณาแต่งตัง้ กรรมการแทนกรรมการทีล ่ าออก

ระหว่างปี โดยคณะกรรมการสรรหาได้พิจารณา

พิจารณาแต่งตั้งให้เป็นกรรมการ

สรรหาบุคคลเพื่อเสนอให้คณะกรรมการ ปตท.

โดยรายชื่ อ บุ ค คลที่ มี ค วามเหมาะสมจะต้ อ งได้ รั บ

ความเห็นชอบจากคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ เพื่อ เป็นไปตามระเบียบสำ�นักนายกรัฐมนตรี ว่าด้วยการกำ�หนด

ตามองค์ประกอบของคณะกรรมการ ความรู้ ความสามารถ

นโยบายและกำ�กับดูแลรัฐวิสาหกิจ พ.ศ. 2557 อีกด้วย

รวมทั้งไม่มีกรณีผลประโยชน์ขัดแย้งกับ ปตท. (Conflict of

เฉพาะเรื่อง โดยพิจารณาจากความรู้ ความชำ�นาญ ทักษะ

สรรหา ต้ อ งให้ ส อดคล้ อ งกั บ กลยุ ท ธ์ ใ นการดำ�เนิ น ธุ ร กิ จ

ปตท.

และประสบการณ์ทเี่ ป็นประโยชน์ตอ ่ ปตท. (Board skill matrix) Interest) และการพิจารณาคุณสมบัตข ิ องกรรมการทีต ่ อ ้ งการ ของบริษัทด้วย

ทั้งนี้ ในปี 2558 มีการประชุมคณะกรรมการสรรหา

ทั้ ง สิ้ น จำ�นวน 5 ครั้ ง โดยได้ ป ฏิ บั ติ ห น้ า ที่ ต ามที่ ไ ด้ รั บ มอบหมายอย่ า งรอบคอบ ระมั ด ระวั ง และสมเหตุ ส มผล และได้มีการพิจารณาในเรื่องที่สำ�คัญ ดังนี้

• พิ จ า ร ณ า คั ด เ ลื อ ก บุ ค ค ล จ า ก ห ล า ก ห ล า ย

สาขาอาชีพ มีคุณสมบัติเหมาะสมตามกฎหมาย กฎเกณฑ์ ที่ เ กี่ ย วข้ อ ง เช่ น พระราชบั ญ ญั ติ คุ ณ สมบั ติ ม าตรฐาน

ของกรรมการและพนักงานรัฐวิสาหกิจ พระราชบัญญัตบ ิ ริษท ั มหาชน พระราชบั ญ ญั ติ ห ลั ก ทรั พ ย์ แ ละตลาดหลั ก ทรั พ ย์

ระเบี ย บสำ�นั ก นายกรั ฐ มนตรี ว่ า ด้ ว ยการกำ�หนดนโยบาย และกำ�กับดูแลรัฐวิสาหกิจ เป็นต้น รวมไปถึงข้อบังคับของ

บริษัทและหลักการกำ�กับดูแลกิจการที่ดีของ ปตท. ตลอดจน มีความรู้ความสามารถที่เหมาะสมกับธุรกิจของ ปตท. โดย พิจารณาจากทักษะจำ�เป็นที่ยังขาด วิเคราะห์จาก Board

skill matrix รวมถึงคุณสมบัติที่เหมาะสมต้องให้สอดคล้อง กับกลยุทธ์ในการดำ�เนินธุรกิจของบริษัท รวมทั้งพิจารณา

จากฐานข้อมูลกรรมการ (Director’s Pool) ของสำ�นักงาน

• พิจารณาเสนอชือ ่ กรรมการ เพือ ่ ทำ�หน้าทีก ่ รรมการ

ทีเ่ กีย ่ วข้องกับการปฏิบต ั ห ิ น้าทีแ ่ ละนำ�เสนอต่อคณะกรรมการ

นอกจากนี้ ปี 2558 คณะกรรมการ ปตท. ได้เปิด

โอกาสให้ผู้ถือหุ้นส่วนน้อยสามารถเสนอชื่อบุคคลที่เห็นว่า

เหมาะสมเพื่ อ คั ด เลื อ กเป็ น กรรมการได้ ซึ่ ง ปรากฏว่ า ไม่ มี

ผู้ถือหุ้นเสนอชื่อบุคคลเพื่อเข้ากระบวนการสรรหากรรมการ ในการประชุ ม สามั ญ ผู้ ถื อ หุ้ น ปี 2559 ทั้ ง นี้ รายละเอี ย ด

ได้เปิดเผยไว้เพื่อความโปร่งใสในการตรวจสอบในรายงาน ประจำ�ปีฉบับนี้แล้ว

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายงานของคณะกรรมการกำ�หนดค่าตอบแทน

020

รายงานของคณะกรรมการ ก�ำหนดค่าตอบแทน

เรียน ท่านผู้ถือหุ้น

คณะกรรมการกำ�หนดค่าตอบแทน บริษัท ปตท.

จำ�กัด (มหาชน) ประกอบด้วยกรรมการจำ�นวน 3 ท่าน คือ นายอารี พ งศ์ ภู่ ช อุ่ ม เป็ น ประธานกรรมการกำ�หนด

ค่าตอบแทน (ลาออกจากการเป็นกรรมการตั้งแต่วันที่ 8 กุมภาพันธ์ 2559 เป็นต้นไป) นายวัชรกิติ วัชโรทัย และ

นายสมชัย สัจจพงษ์ เป็นกรรมการกำ�หนดค่าตอบแทน โดยมี ผู้ จั ด การฝ่ า ยสำ�นั ก กรรมการผู้ จั ด การใหญ่ แ ละ เลขานุการบริษัททำ�หน้าที่เลขานุการ

ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร กำ� ห น ด ค่ า ต อ บ แ ท น มี ห น้ า ที่

ในการพิ จ ารณาแนวทางการกำ�หนดค่ า ตอบแทนให้ แ ก่ กรรมการ และประธานเจ้ า หน้ า ที่ บ ริ ห ารและกรรมการ ผู้ จั ด การใหญ่ ตลอดจนกำ�หนดวิ ธี ก ารและหลั ก เกณฑ์

การกำ�หนดค่ า ตอบแทนที่ เ ป็ น ธรรมและสมเหตุ ส มผล เนื่ อ งจากค่ า ตอบแทนเป็ น ปั จ จั ย สำ�คั ญ ในการเชิ ญ ชวน

แ ล ะ รั ก ษ า บุ ค ล า ก ร ที่ มี ค ว า ม รู้ ค ว า ม ส า ม า ร ถ ใ ห้ อ ยู่ คู่ อ งค์ ก ร อี ก ทั้ ง ยั ง เป็ น เครื่ อ งมื อ ที่ ช่ ว ยสร้ า งแรงจู ง ใจ

ให้เกิดประสิทธิภาพการทำ�งาน ดังนั้น ในการพิจารณา ค่าตอบแทนให้แก่กรรมการ และประธานเจ้าหน้าที่บริหาร

และกรรมการผู้ จั ด การใหญ่ คณะกรรมการกำ�หนด

ค่ า ตอบแทนได้ ป ฏิ บั ติ ห น้ า ที่ ต ามที่ ไ ด้ รั บ มอบหมาย อย่างรอบคอบ ระมัดระวัง สมเหตุสมผล โดยพิจารณา

จากผลการดำ�เนินงานเปรียบเทียบกับเป้าหมายทีก ่ ำ�หนดไว้

และผลประกอบการ ตลอดจนปัจจัยต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง อาทิ แนวปฏิ บั ติ ข องบริ ษั ท จดทะเบี ย นในอุ ต สาหกรรม

นายอารีพงศ์ ภู่ชอุ่ม

ประธานกรรมการกำ�หนดค่าตอบแทน วันที่ 1 พฤศจิกายน 2558 - 7 กุมภาพันธ์ 2559

เดียวกันและบริษัทชั้นนำ�ทั้งระดับประเทศและระดับโลก แนวปฏิ บั ติ ข องบริ ษั ท จดทะเบี ย นที่ เ ป็ น รั ฐ วิ ส าหกิ จ

รายงานของคณะกรรมการกำ�หนดค่าตอบแทน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

021

หลั ก การกำ�กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี เป็ น ต้ น ในรอบปี 2558

เดียวกันและบริษัทชั้นนำ�ทั้งระดับประเทศและระดับโลกใช้

อำ�นาจหน้ า ที่ ใ ห้ ค รอบคลุ ม การทำ�งานให้ เ ป็ น ปั จ จุ บั น

ผลประเมินของคณะกรรมการในหัวข้อต่าง ๆ ที่กำ�หนดไว้ใน

คณะกรรมการกำ�หนดค่ า ตอบแทนได้ มีการปรั บ ปรุ ง มากขึ้น และให้มีความรัดกุม เพื่อช่วยพิจารณากลั่นกรอง และให้ข้อคิดเห็นก่อนนำ�เสนอต่อคณะกรรมการ ได้แก่

• พิ จ ารณาเสนอแนวทางการประเมิ น ผลและ

ค่ า ตอบแทนประธานเจ้ า หน้ า ที่ บ ริหารและกรรมการ ผู้จัดการใหญ่ต่อคณะกรรมการ ปตท. เพื่อพิจารณาอนุมัติ

รวมทัง้ ความรับผิดชอบของคณะกรรมการ ปตท. ประกอบกับ แบบประเมินประจำ�ปี โดยได้เสนอขออนุมต ั ต ิ อ ่ คณะกรรมการ ปตท. เพื่อเสนอต่อที่ประชุมสามัญผู้ถือหุ้นประจำ�ปี 2558

• พิ จ ารณาประเมิ น ผลประธานเจ้ า หน้ า ที่ บ ริ ห าร

และกรรมการผู้จัดการใหญ่ เพื่อกำ�หนดค่าตอบแทน โดย พิ จ ารณาทั้ ง ปั จ จั ย ด้ า นผลการดำ�เนิ น งาน ซึ่ ง เชื่ อ มโยงกั บ

• รั บ ท ร า บ แ ล ะ ใ ห้ ข้ อ เ ส น อ แ น ะ เ รื่ อ ง ก า ร ป รั บ

บั น ทึ ก ข้ อ ตกลงการประเมิ น ผลการดำ�เนิ น งานรั ฐ วิ ส าหกิ จ

และพิ จ ารณาค่ า ตอบแทนผู้ บ ริ ห ารระดั บ รองกรรมการ

(สคร.) กับ ปตท. และปัจจัยด้านความสามารถในการบริหาร

ตนเองของประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการ

โครงสร้ า งองค์ ก รและระดั บ งาน รวมทั้ ง การประเมิ น ผล ผู้จัดการใหญ่

• มีความรับผิดชอบต่อคณะกรรมการ ปตท. โดยตรง

ตามบทบาทหน้าทีแ ่ ละคณะกรรมการ ปตท. มีความรับผิดชอบ ในการดำ�เนินงานของ ปตท. ต่อผู้มีส่วนได้เสียทุกกลุ่ม

• ประเมิ น ผลการปฏิ บั ติ ง านของคณะกรรมการ

กำ�หนดค่ า ตอบแทน และจั ด ให้ มี ก ารรายงานผลเพื่ อ

รายงานผลให้ ค ณะกรรมการ ปตท. ทราบ และเปิ ด เผย ในรายงานประจำ�ปี

• เปิดเผยรายงานการดำ�เนินงานของคณะกรรมการ

ทั้งนี้ ในปี 2558 คณะกรรมการกำ�หนดค่าตอบแทน

• พิ จ า ร ณ า กำ� ห น ด ค่ า ต อ บ แ ท น สำ� ห รั บ

กำ�หนดค่าตอบแทนไว้ในรายงานประจำ�ปี

มีการประชุม 1 ครั้ง โดยสรุปสาระสำ�คัญ ดังนี้

คณะกรรมการและคณะกรรมการเฉพาะเรื่ อ ง ประจำ�ปี

2558 โดยพิจารณาจากผลประกอบการและขนาดของธุรกิจ ของบริษัท แนวปฏิบัติที่บริษัทจดทะเบียนในอุตสาหกรรม

ประจำ�ปี ระหว่างสำ�นักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ

จั ด การและภาวะผู้ นำ� ประกอบกั บ การพิ จ ารณาประเมิ น

ใหญ่ โดยในปลายปี 2558 ได้มีการกำ�หนดให้คณะกรรมการ ทุ ก ท่ า นได้ พิ จ ารณาประเมิ น ผลประธานเจ้ า หน้ า ที่ บ ริ ห าร และกรรมการผู้ จั ด การใหญ่ และส่ ง ผลให้ ค ณะกรรมการ กำ�หนดค่าตอบแทนพิจารณาด้วย

นอกจากนี้ ได้ เ ปิ ด เผยค่ า ตอบแทนของกรรมการ

และกรรมการเฉพาะเรื่อง รวมทั้งค่าตอบแทนผู้บริหารไว้ใน รายงานประจำ�ปีฉบับนี้ เพื่อความโปร่งใสในการตรวจสอบ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายงานของคณะกรรมการกำ�กับดูแลกิจการที่ดี

022

รายงานของคณะกรรมการ ก�ำกับดูแลกิจการที่ดี

เรียน ท่านผู้ถือหุ้น

คณะกรรมการกำ�กับดูแลกิจการที่ดี บริษัท ปตท.

จำ�กั ด (มหาชน) ประกอบด้ ว ยกรรมการอิ ส ระจำ�นวน 3 ท่ า น คื อ พลเอก ฉั ต รเฉลิ ม เฉลิ ม สุ ข เป็ น ประธาน

กรรมการกำ�กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี นายดอน วสั น ตพฤกษ์ และนายสมศักดิ์ โชติรัตนะศิริ เป็นกรรมการกำ�กับดูแล

กิจการทีด ่ ี โดยมีผจ ู้ ด ั การฝ่ายสำ�นักกรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่ และเลขานุการบริษัททำ�หน้าที่เลขานุการ

คณะกรรมการ ปตท. ให้ความสำ�คัญในการดำ�เนิน

ธุรกิจบนพืน ้ ฐานของความซือ ่ สัตย์ โปร่งใส และตรวจสอบได้

จึ ง มุ่ ง เน้ น ให้ ปตท. ยึ ด มั่ น การดำ�เนิ น งานตามหลั ก การ กำ�กับดูแลกิจการที่ดี มาตรฐานจริยธรรม จรรยาบรรณ ธุรกิจ และกรอบการบริหารจัดการความยั่งยืนกลุ่ม ปตท.

เพื่ อ พั ฒ นาและยกระดั บ ระบบการกำ�กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี ของ ปตท. ให้มป ี ระสิทธิภาพอย่างต่อเนือ ่ ง อันเป็นการสร้าง

ความเชื่อมั่นแก่ผู้มีส่วนได้เสียทุกกลุ่ม ตลอดจนนำ�ไปสู่ การเติบโตอย่างยั่งยืนขององค์กร

คณะกรรมการ ปตท. ได้มอบหมายให้คณะกรรมการ

กำ�กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี ซึ่ ง ประกอบด้ ว ยกรรมการอิ ส ระ

3 ท่ า น ทำ�หน้ า ที่ เ สนอแนวปฏิ บั ติ ด้ า นการกำ�กั บ ดู แ ล

กิจการทีด ่ ีตอ ่ คณะกรรมการ การกำ�กับดูแลการปฏิบต ั ิงาน ของกรรมการและฝ่ายจัดการให้เป็นไปตามหลักการกำ�กับ

ดูแลกิจการทีด ่ ี และสอดคล้องกับหลักการกำ�กับดูแลกิจการ

พลเอก ฉัตรเฉลิม เฉลิมสุข

ประธานกรรมการกำ�กับดูแลกิจการที่ดี

รายงานของคณะกรรมการกำ�กับดูแลกิจการที่ดี

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

023

ที่ดีของตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย รวมทั้งหลักสากล

• จั ด ทำ�รายงานความยั่ ง ยื น ปี 2558 โดยใช้

ของ The Organization for Economic Cooperation

Sustainability Reporting Guidelines และ Oil and Gas

Governance Scorecard ทั้ ง นี้ หน้ า ที่ ข องคณะกรรมการ

Reporting Initiative (GRI) ในการจั ด ทำ�รายงาน โดยมี

and Development (OECD) และ ASEAN Corporate

Sector Disclosure (OGSD), version 4 (G4) ของ Global

กำ� กั บ ดู แ ล กิ จ ก า ร ที่ ดี ยั ง ค ร อ บ ค ลุ ม ก า ร ดำ� เ นิ น ง า น

การเปิดเผยข้อมูลในระดับ Core และคงเป้าหมายให้ผ่าน

แนวทางการกำ�กั บ ดู แ ลการดำ�เนิ น งานที่ เ กี่ ย วข้ อ งกั บ

แล้วเสร็จพร้อมรายงานประจำ�ปี 2558

ด้ า นการบริ ห ารจั ด การความยั่ ง ยื น และการวางกรอบ การต่อต้านคอร์รัปชันของ ปตท.

ในปี 2558 คณะกรรมการกำ�กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี

มีการประชุม 4 ครั้ง ตามแผนงานที่กำ�หนดคือไตรมาสละครั้ง

เ พื่ อ ติ ด ต า ม ก า ร ดำ� เ นิ น ง า น ต า ม แ ผ น ง า น ก า ร กำ� กั บ

ดู แ ล กิ จ ก า ร ที่ ดี แ ล ะ ก า ร ต่ อ ต้ า น ค อ ร์ รั ป ชั น แ ผ น ง า น ด้ า นความรั บ ผิ ด ชอบต่ อ สั ง คม ชุ ม ชน และสิ่ ง แวดล้ อ ม

การสอบทานรายงานโดยหน่วยงานภายนอก ทั้งนี้ มีกำ�หนด

• จั ด ทำ�จดหมายข่ า ว PTT Bizway รายไตรมาส

สำ�หรับผู้ถือหุ้นสามัญ เพื่อสื่อความและสร้างความเข้าใจ อันดีระหว่าง ปตท. และผู้ถือหุ้นสามัญ

• จัดทำ�วารสาร Happiness รายไตรมาสสำ�หรับ

ผู้ถือหุ้นกู้ เพื่อสื่อสาร สื่อความ และสานสัมพันธ์ระหว่าง ปตท. และผู้ถือหุ้นกู้

และการพัฒนาอย่างยั่งยืน โดยสรุปสาระสำ�คัญได้ดังนี้

สิทธิของผู้ถือหุ้น

การเปิดเผยข้อมูลและความโปร่งใส

• จัดให้มีการประชุมสามัญผู้ถือหุ้นประจำ�ปี 2558

• จัดทำ�แบบแสดงรายการข้อมูลประจำ�ปี (แบบ 56-1)

และรายงานประจำ�ปี ตลอดจนเปิดเผยผลการดำ�เนินงาน ของ ปตท. เป็นรายไตรมาส และข้อมูลสำ�คัญสำ�หรับผู้ถือหุ้น ผู้ ล งทุ น และประชาชนทั่ ว ไป ซึ่ ง มี ส าระสำ�คั ญ ครบถ้ ว น

เพียงพอ เชื่อถือได้ และทันเวลา ผ่านช่องทางต่าง ๆ อย่าง ต่อเนื่อง เช่น ระบบของตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย

และเว็บไซต์ของ ปตท. (www.pttplc.com) โดยมีฝ่ายผู้ลงทุน สั ม พั น ธ์ แ ล ะ ฝ่ า ย สื่ อ ส า ร อ ง ค์ ก ร เ ป็ น ห น่ ว ย ง า น ห ลั ก ในการเผยแพร่ข้อมูล

โดยให้ขอ ้ มูล วัน เวลา สถานที่ และวาระการประชุม ตลอดจน

ข้อมูลทั้งหมดที่เกี่ยวข้องกับเรื่องที่ต้องตัดสินใจในที่ประชุม แก่ผู้ถือหุ้นเป็นการล่วงหน้าอย่างเพียงพอและทันเวลา

• แจ้ ง ให้ ผู้ ถื อ หุ้ น ทราบกฎเกณฑ์ ต่ า ง ๆ ที่ ใ ช้ ใ น

การประชุ ม และเผยแพร่ ข้ อ มู ล ดั ง กล่ า วไว้ ใ นเว็ บ ไซต์ ข อง

ปตท. เป็นการล่วงหน้าก่อนจัดส่งเอกสาร เพื่อเปิดโอกาสให้ ผู้ ถื อ หุ้ น มี เ วลาศึ ก ษาข้ อ มู ล ประกอบการประชุ ม ล่ ว งหน้ า อย่ า งเพี ย งพอ รวมทั้ ง อำ�นวยความสะดวกให้ ผู้ ถื อ หุ้ น ได้

ใช้ สิ ท ธิ ใ นการเข้ า ร่ ว มประชุ ม และออกเสี ย งลงคะแนน อย่างเต็มที่ ส่งผลให้ ปตท. ได้รับคะแนนจากการประเมิน AGM Checklist ในระดับดีเยี่ยม

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายงานของคณะกรรมการกำ�กับดูแลกิจการที่ดี

024

การปฏิบัติต่อผู้ถือหุ้นอย่างเท่าเทียมกัน

• ศึกษางานกลุ่มบริษัท ปตท. รวมถึงงานที่เกี่ยวกับ

• เปิดโอกาสให้ผู้ถือหุ้นเสนอเพิ่มวาระการประชุม

• ขอให้ ฝ่ า ยจั ด การจั ด ให้ มี ก ารนำ�เสนอข้ อ มู ล

และเสนอชื่ อ บุ ค คลเพื่ อ เข้ า รั บ การพิ จ ารณาเลื อ กตั้ ง เป็ น

กรรมการเป็นการล่วงหน้า ระหว่างวันที่ 1 กันยายน 2558 ถึงวันที่ 30 พฤศจิกายน 2558 ตามหลักเกณฑ์ที่ ปตท. กำ�หนด

• กำ�หนดให้ ก รรมการและผู้ บ ริ ห ารเปิ ด เผยข้ อ มู ล

เกี่ยวกับส่วนได้เสียของตนและผู้เกี่ยวข้อง ประจำ�ปี 2558

ธุรกิจพลังงานทั้งในประเทศและต่างประเทศ

ธุรกิจนอกเหนือจากการประชุมประจำ�เดือน เพือ ่ ให้กรรมการ มี ค วามเข้ า ใจธุ ร กิ จ สามารถตั ด สิ น ใจในการพิ จ ารณา

การลงทุนต่าง ๆ เช่น การศึกษาทางด้านการเงินเรือ ่ งการแยก ธุรกิจน้ำ�มัน, Ship Vetting System, แนวทางการจัดตัง้ บรรษัท วิสาหกิจแห่งชาติ, International Anti-Corruption เป็นต้น

• จัดการประชุมระหว่างกรรมการอิสระ 1 ครั้ง

• จัดให้กรรมการ ผู้บริหาร และพนักงานทุกระดับ

การให้ความสำ�คัญกับผู้มีส่วนได้เสีย

อิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส์ ผ่ า นระบบ PTT Intranet โดยในปี 2558

• พิจารณาให้ความเห็นชอบแผนปฏิบัติการกำ�กับ

เพื่ อ ให้ ก รรมการสามารถพิ จ ารณาธุ ร กรรมของ ปตท.

ที่ อ าจมี ค วามขั ด แย้ ง ของผลประโยชน์ และตั ด สิ น ใจ เพื่อประโยชน์ของ ปตท. โดยรวม

จั ด ทำ� ร า ย ง า น ค ว า ม ขั ด แ ย้ ง ข อ ง ผ ล ป ร ะ โ ย ช น์ แ บ บ ไม่พบความขัดแย้งที่มีนัยสำ�คัญ

• กำ�หนดให้กรรมการทุกคนและผู้บริหารที่มีหน้าที่

รายงานการถื อ ครองหลั ก ทรั พ ย์ ต ามกฎหมาย และให้ เลขานุการบริษท ั รวบรวมและรายงานในทีป ่ ระชุมคณะกรรมการ เป็นประจำ�ทุกไตรมาส

ความรับผิดชอบของคณะกรรมการ

• ประเมิ น ผลการปฏิ บั ติ ง านของคณะกรรมการ

4 แบบ คือ ประเมินทัง้ คณะ ประเมินตนเอง ประเมินกรรมการ

ท่านอื่น และประเมินคณะกรรมการเฉพาะเรื่อง สำ�หรับผล การประเมินของปี 2558 อยู่ในระดับ “ดีเยี่ยม”

• เข้ า รั บ การอบรมหลั ก สู ต รกรรมการของสมาคม

ส่งเสริมสถาบันกรรมการบริษท ั ไทย ในหลักสูตรต่าง ๆ ทีส ่ ำ�คัญ เช่น หลักสูตร Director Accreditation Program, Anti-Corruption for Executive Program, Role of the Nomination

& Governance Committee Program และร่วมการสัมมนา Re-energizing Growth through Better Governance,

Thailand CG Forum: Governance as a driving force for business sustainability, Thailand’s 6

th

National

Conference on Collective Action Against Corruption “Anti-Corruption in Thailand: Sustaining the Momentum” ตลอดจนเข้ า รั บ การอบรมหลั ก สู ต รผู้ บ ริ ห ารระดั บ สู ง ด้ า น วิทยาการพลังงาน ซึ่งจัดโดยสถาบันวิทยาการพลังงาน

• จัดการประชุมกรรมการโดยไม่มีผู้บริหาร 1 ครั้ง

ดูแลกิจการทีด ่ ีและการต่อต้านคอร์รป ั ชันของ ปตท. ประจำ�ปี 2558 ตลอดจนเป้าหมายประจำ�ปี เพื่อถ่ายทอดสู่การปฏิบัติ ทุกระดับ เพื่อให้การดำ�เนินงานของ ปตท. เป็นไปตามหลัก

การกำ�กับดูแลกิจการที่ดี และยกระดับการกำ�กับดูแลกิจการ

ของ ปตท. ให้เทียบเท่าระดับสากล ส่งเสริมความเชือ ่ มัน ่ ให้แก่ ผู้ ถื อ หุ้ น และผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย ทุ ก กลุ่ ม เน้ น ย้ำ� และปลู ก ฝั ง ค่านิยมในการปฏิบัติงานตามหลักการกำ�กับดูแลกิจการที่ดี

มาตรฐานทางจริ ย ธรรม และจรรยาบรรณในการดำ�เนิ น ธุรกิจอย่างเคร่งครัดจนเกิดเป็นวัฒนธรรมองค์กร

• กำ�หนดให้บริษท ั ในกลุม ่ ปตท. ประกาศใช้นโยบาย

ต่ อ ต้ า นคอร์ รั ป ชั น เพื่ อ ให้ บุ ค ลากรยึ ด ถื อ เป็ น บรรทั ด ฐาน ในการปฏิ บั ติ ง าน ตลอดจนมุ่ ง เน้ น ให้ ก ารบริ ห ารจั ด การ กลุ่ม ปตท. มีมาตรฐานและเป็นไปในทิศทางเดียวกัน

• เข้ า ร่ ว มเป็ น สมาชิ ก เครื อ ข่ า ยหุ้ น ส่ ว นต้ า นทุ จ ริ ต

เพื่ อ ประเทศไทย (Partnership Against Corruption for Thailand: PACT Network) ซึ่งจัดตั้งโดยสถาบันไทยพัฒน์

• ประกาศนโยบาย No Gift Policy เพือ ่ เป็นการสร้าง

มาตรฐานที่ ดี ใ นการปฏิ บั ติ ง าน โดยมุ่ ง หวั ง ให้ บุ ค ลากร

ทุ ก ระดั บ ปฏิ บั ติ ง านอย่ า งเต็ ม ความสามารถ โดยไม่ ห วั ง

ผลประโยชน์ตอบแทน ซึ่งสอดคล้องกับนโยบายการกำ�กับ ดูแลกิจการที่ดีและต่อต้านคอร์รัปชันของ ปตท.

รายงานของคณะกรรมการกำ�กับดูแลกิจการที่ดี

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

025

ความรับผิดชอบต่อสังคมและการพัฒนา อย่างยั่งยืน

ระดับสูงสุด รางวัลบริษท ั จดทะเบียนด้านความยัง่ ยืนยอดเยีย ่ ม

• กำ�หนดแนวทางการดำ�เนินงานกิจการเพื่อสังคม

รางวัลรายงานความยัง่ ยืนดีเยีย ่ มประจำ�ปี 2558 (Sustainability

สนั บ สนุ น กรอบการบริ ห ารจั ด การความยั่ ง ยื น กลุ่ ม ปตท. โดยมุ่ ง มั่ น ที่ จ ะเป็ น องค์ ก รที่ ดี ข องสั ง คม (Corporate

Citizenship) มีความรับผิดชอบในทุกพืน ้ ทีท ่ เี่ ข้าไปดำ�เนินธุรกิจ และสั ง คมโดยรวมตามหลั ก ปฏิ บั ติ ส ากล ให้ ค วามสำ�คั ญ

ต่ อ การมี ส่ ว นร่ ว มของทุ ก ภาคส่ ว น เพื่ อ การดู แ ลรั ก ษา สิ่งแวดล้อมและระบบนิเวศทางธรรมชาติ รวมถึงการพัฒนา ความเป็ น อยู่ ที่ ดี ข องชุ ม ชนและสั ง คมอย่ า งยั่ ง ยื น ผ่ า น การดำ�เนิ น งานภายใต้ ก ลยุ ท ธ์ 3 ด้ า น คื อ การอนุ รั ก ษ์ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม การพัฒนาสังคมและ

ชุมชน และการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ ผ่านการดำ�เนินงาน กิจการเพื่อสังคมกว่า 40 โครงการ

• ผ่ า นการประเมิ น ความยั่ ง ยื น ของ RobecoSAM

Corporate Sustainability Assessment และได้รับการจัดเป็น Member ต่อเนื่องเป็นปีที่ 4 นับเป็น 1 ใน 13 บริษัท จาก

97 บริ ษั ท ใน Dow Jones Sustainability World Index (DJSI World) และนับเป็น 1 ใน 5 บริษัท จาก 33 บริษัท ใน Dow Jones Sustainability Emerging Markets Index (DJSI Emerging Markets) ในกลุม ่ Oil and Gas Industry (OIX)

รางวัลแห่งความภาคภูมิใจ

ด้ ว ยความมุ่ ง มั่ น ตั้ ง ใจและเจตนารมณ์ อั น แน่ ว แน่

ในการดำ�เนินงานบนพื้นฐานของการกำ�กับดูแลกิจการที่ดี

ความรับผิดชอบต่อสังคม และการบริหารจัดการความยัง่ ยืน อย่างต่อเนื่อง ในปี 2558 ปตท. จึงได้รับการยอมรับทั้งในระดับ

ประเทศและระดับสากล อาทิ การจัดอันดับในกลุ่ม “ดีเลิศ” ของโครงการสำ�รวจการกำ�กับดูแลกิจการบริษัทจดทะเบียน

ไทย ประจำ�ปี 2558 (Corporate Governance Report of Thai

Listed Companies 2015) ผลประเมินตัวชีว ้ ด ั เรือ ่ งการป้องกัน การมีส่วนเกี่ยวข้องกับคอร์รัปชัน (Anti-Corruption Progress Indicator) ในระดับ 5: ขยายผลสูผ ่ เู้ กีย ่ วข้อง (Extended) ซึง่ เป็น

ปี 2558 (SET Sustainability Awards 2015) และ Thailand

Sustainability Investment 2015 เป็นครัง้ แรกของตลาดทุนไทย Report Awards 2015) ผลการประเมินในระดับ Top 50 ASEAN PLCs ตามเกณฑ์ ASEAN Corporate Governance Scorecard

รางวัล Corporate Governance Asia Annual Recognition Awards 2015 ประเภท Icon on Corporate Governance

(ต่อเนื่องเป็นปีที่ 11) รางวัล The Asset Corporate Awards 2015 ระดับ Platinum (ต่อเนื่องเป็นปีที่ 7) ฯลฯ

คณะกรรมการกำ�กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี จ ะยั ง คงมุ่ ง มั่ น

พัฒนาประสิทธิภาพในการดำ�เนินงานด้านการกำ�กับดูแล กิจการที่ดี ความรับผิดชอบต่อสังคม และการพัฒนาอย่าง

ยัง่ ยืนของ ปตท. เพือ ่ ให้สอดคล้องกับกลยุทธ์การดำ�เนินธุรกิจ ของ ปตท. ซึง่ มีเป้าหมายทีจ ่ ะเป็นองค์กรแห่งความภาคภูมใิ จ ของประเทศไทย (Pride & Treasure of Thailand) สร้าง

ความมั่นใจในการดำ�เนินธุรกิจด้วยความโปร่งใส เป็นธรรม ปลู ก ฝั ง ให้ พ นั ก งานปฏิ บั ติ ง านบนพื้ น ฐานของจริ ย ธรรม จรรยาบรรณ และความซื่ อ สั ต ย์ สุ จ ริ ต เพื่ อ ประโยชน์ ข อง

ผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย ทุ ก ฝ่ า ย อั น จะส่ ง ผลดี ต่ อ ประเทศชาติ ในภาพรวม

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายงานของคณะกรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร

026

รายงานของคณะกรรมการ บริหารความเสี่ยงองค์กร

เรียน ท่านผู้ถือหุ้น

คณะกรรมการบริหารความเสีย ่ งองค์กร บริษท ั ปตท.

จำ�กัด (มหาชน) ประกอบด้วยกรรมการจำ�นวน 3 ท่าน คือ นายชาญวิ ท ย์ อมตะมาทุ ช าติ เป็ น ประธานกรรมการ

บริหารความเสี่ยงองค์กร นายประเสริฐ บุญสัมพันธ์ และ

นายชวลิต พิชาลัย เป็นกรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร โดยมีรองกรรมการผู้จัดการใหญ่ กลยุทธ์องค์กร มีภารกิจ เป็น Cheif Risk Officer (CRO) ทำ�หน้าที่เลขานุการ

ปี 2558 ถือเป็นอีกปีหนึ่งที่ บริษัท ปตท. จำ�กัด

(มหาชน) (ปตท.) ต้องเผชิญกับความท้าทายทั้งจากปัจจัย ภายในและภายนอกประเทศ ซึ่งล้วนมีผลต่อการดำ�เนิน ธุรกิจขององค์กร ในการนี้ คณะกรรมการบริหารความเสีย ่ ง

องค์ ก รได้ ป ฏิ บั ติ ห น้ า ที่ ใ นการกำ�กั บ ดู แ ลและบริ ห าร ความเสี่ ย งขององค์ ก รให้ อ ยู่ ใ นระดั บ ที่ เ หมาะสมภายใต้

หลักการกำ�กับดูแลกิจการทีด ่ ี เพือ ่ สนับสนุนการดำ�เนินงาน ของคณะกรรมการ ปตท. โดยได้ดำ�เนินการตามขั้นตอน ของกระบวนการบริหารความเสี่ยงอย่างเคร่งครัด เพื่อให้

การบริ ห ารจั ด การความเสี่ ย งของ ปตท. เป็ น ไปอย่ า ง

มีประสิทธิภาพ และช่วยส่งเสริมให้องค์กรบรรลุเป้าหมาย ทางธุ ร กิ จ ในภาพรวม ตลอดจนสร้ า งความมั่ น ใจแก่ ผู้ถือหุ้น ปตท. ทุกท่าน

นายชาญวิทย์ อมตะมาทุชาติ

ประธานกรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร (30 มกราคม 2558 - ปัจจุบัน)

รายงานของคณะกรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

027

ในการดำ�เนิ น การที่ ผ่ า นมา คณะกรรมการบริ ห าร

ของความเสี่ยงที่เกิดขึ้นให้อยู่ในระดับที่ยอมรับได้ และสร้าง

จากฝ่ า ยบริ ห ารความเสี่ ย ง ปตท. อย่ า งมี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ

มีการดำ�เนินงานอย่างมีประสิทธิผล และสนับสนุนให้ ปตท.

ความเสี่ ย งองค์ ก รได้ รั บ การสนั บ สนุ น การดำ�เนิ น งาน

ซึ่ ง ส่ ง ผ ล ใ ห้ ก า ร ดำ� เ นิ น ง า น มี ลั ก ษ ณ ะ เ ชิ ง รุ ก แ ล ะ มี ความก้าวหน้าอย่างมีนย ั สำ�คัญ โดยสามารถสรุปสาระสำ�คัญ

ความมั่นใจแก่ผู้ถือหุ้นว่าการบริหารความเสี่ยงของ ปตท. สามารถบรรลุเป้าหมายธุรกิจที่กำ�หนดไว้ได้

ในการปฏิบัติหน้าที่ได้ดังนี้

1. ทบทวนกรอบการบริ ห ารความเสี่ ย งและ

กลยุทธ์การดำ�เนินธุรกิจ ภายใต้ความไม่แน่นอนของภาวะ

รองรับสถานการณ์ที่ไม่แน่นอน โดยนำ�ตัวชี้วัดความเสี่ยง

ให้ข้อเสนอแนะในการจัดทำ�แผนบริหารความเสี่ยงสำ�หรับ

่ งองค์กรให้สามารถ ปรับปรุงกระบวนการบริหารความเสีย ที่ มี ลั ก ษณะเป็ น สั ญ ญาณเตื อ นภั ย ล่ ว งหน้ า มาประยุ ก ต์ ใ ช้ ในกรณี ที่ มี ก ารเปลี่ ย นแปลงความรุ น แรงของความเสี่ ย ง อย่ า งมี นั ย สำ�คั ญ เพื่ อ ให้ ส ามารถปรั บ เปลี่ ย นมาตรการ

การจัดการกับความเสี่ยงได้ทันท่วงที นอกเหนือจากการวัด ประสิทธิผลของการบริหารความเสี่ยงในภาพรวม

2. พิ จ ารณากลั่ น กรองและให้ ข้ อ คิ ด เห็ น แผน

บริ ห ารความเสี่ ย ง โดยมุ่ ง เน้ น การปรั บ ปรุ ง คุ ณ ภาพ

ของแผนบริหารความเสี่ยงให้ครอบคลุมสถานการณ์ต่าง ๆ ที่ อ าจก่ อ ให้ เ กิ ด ความเสี่ ย งกำ�กั บ ดู แ ลการดำ�เนิ น งาน

ด้านการบริหารความเสี่ยงให้มีการควบคุมที่ดี และกำ�หนด ม า ต ร ก า ร เ พิ่ ม เ ติ ม เ พื่ อ ร อ ง รั บ ค ว า ม ไ ม่ แ น่ น อ น ข อ ง

สภาพแวดล้ อ มทางธุ ร กิ จ เพื่ อ ให้ ค วามเสี่ ย งที่ เ กิ ด ขึ้ น อยู่ในระดับที่ยอมรับได้

3. ติดตามความก้าวหน้าการบริหารความเสี่ยง

และแนวโน้มสถานการณ์ต่าง ๆ ที่อาจส่งผลกระทบต่อ ่ ให้ บริษท ั ปตท. จำ�กัด (มหาชน) ปตท. อย่างมีนย ั สำ�คัญ เพือ มี ค วามพร้ อ มรั บ มื อ กั บ สถานการณ์ ต่ า ง ๆ ที่ เ กิ ด ขึ้ น อาทิ

ความผันผวนของราคาน้ำ�มัน เพื่อบริหารจัดการผลกระทบ

4. พิ จ ารณาการกลั่ น กรองรายการความเสี่ ย ง

องค์กรปี 2559 ให้สอดคล้องกับทิศทาง เป้าหมาย และ

เศรษฐกิจโลกและบริบทด้านพลังงานทีเ่ ปลีย ่ นแปลงไป รวมทัง้

รายการความเสี่ยงที่ส่งผลกระทบต่อการเติบโตในระยะยาว ของ ปตท. เช่น การเน้นย้ำ�ให้มีการปรับปรุงประสิทธิภาพ การลดต้ น ทุ น ด้ า นการปฏิ บั ติ ก าร การเพิ่ ม ผลผลิ ต อย่ า ง ต่อเนื่อง และการเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารการลงทุน เป็นต้น

นอกจากนี้ คณะกรรมการ ปตท. ได้เพิ่มเติมอำ�นาจ

หน้าที่ของคณะกรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร โดยให้ พิจารณากลั่นกรอง และให้ข้อคิดเห็นวาระที่มีภาระผูกพัน

ในระยะยาว มี ค วามซั บ ซ้ อ นเชิ ง ธุ ร กิ จ และมี ค วามเสี่ ย ง

ที่ อ าจส่ ง ผลกระทบต่ อ ปตท. อย่ า งมี นั ย สำ�คั ญ ก่ อ นที่ จ ะ

นำ�เสนอวาระนั้น ๆ ต่อคณะกรรมการ ปตท. พิจารณาตาม ขั้นตอนต่อไป

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สถานการณ์เศรษฐกิจ สถานการณ์ปิโตรเลียมและปิโตรเคมี

028

สถานการณเศรษฐกิจ สถานการณปโตรเลียมและปโตรเคมี สถานการณเศรษฐกิจ ปโตรเลียม และปโตรเคมีของโลก ป 2558 สถานการณเศรษฐกิจ เศรษฐกิจโลกในปี 2558 ขยายตัวชะลอลงจากปี 2557 จากเศรษฐกิจของกลุม ่ ประเทศ ตลาดเกิ ด ใหม่ แ ละกํ า ลั ง พั ฒ นา (Emerging Market and Developing Economies) ที่ขยายตัวชะลอลงติดต่อกันเป็นปีที่ 5 โดยเฉพาะเศรษฐกิจจีน และเศรษฐกิจของประเทศ ผู้ ส่ ง ออกน้ํ า มั น และสิ น ค้ า โภคภั ณ ฑ์ ในขณะที่ เ ศรษฐกิ จ ของกลุ่ ม ประเทศพั ฒ นาแล้ ว (Advanced Economies) ขยายตั ว เร่ ง ขึ้ น เล็ ก น้ อ ย โดยเฉพาะเศรษฐกิ จ สหรั ฐ อเมริ ก า ซึ่ ง มี ก ารฟื้ น ตั ว ของตลาดแรงงานที่ ชั ด เจนขึ้ น สํ า หรั บ เศรษฐกิ จ ของกลุ่ ม ประเทศที่ ใ ช้ เงิ น สกุ ล ยู โ รยั ง คงฟื้ น ตั ว อย่ า งค่ อ ยเป็ น ค่ อ ยไป ทั้ ง นี้ กองทุ น การเงิ น ระหว่ า งประเทศ (International Monetary Fund: IMF) ณ เดือนมกราคม 2559 คาดการณ์ว่าเศรษฐกิจโลก ปี 2558 จะขยายตัวร้อยละ 3.1 (ภาพที่ 1)

ภาพที่ 1:

อัตราการขยายตัว ทางเศรษฐกิจของ กลุมประเทศตาง ๆ ป 2556 - 2558

6

หนวย: % yoy

3

5 5.0 4.6

4 4.0 3.4

3.4 3.1

ที่มา: IMF ณ เดือนมกราคม 2559

2 โลก กลุมประเทศพัฒนาแลว กลุมประเทศตลาดเกิดใหม และกําลังพัฒนา

1.8

1.9

2557

2558

1.4

1 0

2556

สถานการณปโตรเลียมและปโตรเคมี ความต้องการใช้น้ํามันของโลกในปี 2558 เพิ่มขึ้น 1.7 ล้านบาร์เรลต่อวัน สูงกว่าการเพิ่มขึ้นในปี 2557 แม้วา ่ เศรษฐกิจโลกจะชะลอลงกว่าปี 2557 เป็นผลมาจากราคาน้า ํ มันทีล ่ ดต่า ํ ลงมาก ทัง้ นี้ สํานักงานพลังงานสากล (International Energy Agency: IEA) ณ เดือนมกราคม 2559 คาดว่าความต้องการใช้น้ํามันของโลกในปี 2558 อยู่ที่ระดับ 94.5 ล้านบาร์เรลต่อวัน (ภาพที่ 2)

สถานการณ์เศรษฐกิจ สถานการณ์ปิโตรเลียมและปิโตรเคมี

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

029 ภาพที่ 2:

+1.9%

94.5

98

ความตองการ ใชนํ้ามันโลก ป 2556 - 2558

+1.1%

96

92.8 91.8 95.4

95.1

94 94.0 93.5

93.9

93.2

92

92.8 92.5 91.8

หนวย: ลานบารเรลตอวัน

90

ที่มา: IEA ณ เดือนมกราคม 2559

88

92.0

91.2 90.6

86 84 82 80

2556 Q1

Q2

Q3

2557 Q4

Q1

Q2

Q3

2558 Q4

Q1

Q2

Q3

Q4

ภาวะอุปทานน้ํามันดิบล้นตลาด จากการผลิต Shale Oil ของสหรัฐอเมริกา และการคงกําลังการผลิต น้ํามันของกลุ่ม OPEC ในระดับสูงกว่า 30 ล้านบาร์เรลต่อวัน ได้ทําให้ราคาน้ํามันดิบดูไบเฉลี่ยปี 2558 อยู่ที่ 51.0 เหรี ย ญสหรั ฐ ต่ อ บาร์ เ รล ต่ํ า กว่ า ราคาเฉลี่ ย ในปี 2557 ที่ อ ยู่ ที่ 96.7 เหรี ย ญสหรั ฐ ต่ อ บาร์ เ รล สํ า หรั บ ราคาน้ํ า มั น สํ า เร็ จ รู ป ปรั บ ตั ว ลดลงตามราคาน้ํ า มั น ดิ บ แต่ ไ ม่ รุ น แรงเท่ า กั น เนื่ อ งจากโรงกลั่ น น้ํ า มั น ในระบบ อยู่ในภาวะค่อนข้างสมดุล ราคาเฉลี่ยของน้ํามันเบนซิน 95 ในปี 2558 อยู่ที่ 69.3 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล โดยความต้ อ งการยั ง คงอยู่ ใ นระดั บ สู ง จากการที่ ร าคาน้ํ า มั น ลดต่ํ า ลงมาก ราคาเฉลี่ ย ของน้ํ า มั น ดี เ ซลอยู่ ที่ 64.6 เหรี ย ญสหรั ฐ ต่ อ บาร์ เ รล ต่ํ า กว่ า ราคาเฉลี่ ย ของน้ํ า มั น เบนซิ น จากความต้ อ งการที่ ล ดลงตามกิ จ กรรม ทางเศรษฐกิ จ ที่ อ่ อ นแอ ราคาเฉลี่ ย ของน้ํ า มั น เตาอยู่ ที่ 46.0 เหรี ย ญสหรั ฐ ต่ อ บาร์ เ รล จากความต้ อ งการ ในการเดิ น เรื อ ที่ เ พิ่ ม ขึ้ น ในขณะที่ อุ ป ทานจากตะวั น ตกลดลง ราคาเฉลี่ ย ของก๊ า ซหุ ง ต้ ม (LPG CP) อยู่ ที่ 424 เหรียญสหรัฐต่อตัน ลดลงตามราคาน้ํามันดิบ (ภาพที่ 3)

ภาพที่ 3:

ราคานํ้ามันดิบดูไบ และผลิตภัณฑ ปโตรเลียม ป 2556 - 2558

หนวย: เหรียญสหรัฐตอบารเรล

นํ้ามันดิบดูไบ เบนซิน 95 ดีเซล นํ้ามันเตา

2556

2557

2558

105.5 119.2 123.4 97.5

96.7 111.0 112.7 88.4

51.0 69.3 64.6 46.0

140 130 120 110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0

2556 Q1

Q2

Q3

2557 Q4

Q1

Q2

Q3

2558 Q4

Q1

Q2

Q3

Q4

จากการที่ราคาน้ํามันดิบปรับตัวลดลงมากอย่างต่อเนื่อง ในขณะที่ความต้องการน้ํามันสําเร็จรูปยังคง อยู่ ใ นระดั บ สู ง ได้ ทํ า ให้ ร าคาน้ํ า มั น สํ า เร็ จ รู ป ปรั บ ตั ว ลดลงช้ า และน้ อ ยกว่ า ส่ ง ผลให้ ค่ า การกลั่ น ของโรงกลั่ น ประเภท Cracking อ้างอิงที่สิงคโปร์เฉลี่ยในปี 2558 อยู่ที่ 7.7 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล สูงกว่าปี 2557 ที่เฉลี่ย อยู่ที่ 5.8 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สถานการณ์เศรษฐกิจ สถานการณ์ปิโตรเลียมและปิโตรเคมี

030 ภาพรวมราคาผลิตภัณฑ์ปิโตรเคมีในปี 2558 ปรับตัวลดลงตามราคาน้ํามันดิบและราคาวัตถุดิบแนฟทา รวมถึงความต้องการใช้ที่ขยายตัวลดลงตามสภาพเศรษฐกิจโลกที่ซบเซา ความต้องการเม็ดพลาสติกในเอเชีย ทีอ ่ อ ่ นตัวลง ในขณะทีม ่ ีการเพิม ่ กําลังการผลิตใหม่จากสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ จีน อินเดีย และอิหร่าน ได้สง่ ผลให้ราคา โพลีเอทิลน ี ความหนาแน่นสูง (High Density Polyethylene: HDPE) เฉลีย ่ ทัง้ ปี 2558 อยูท ่ ี่ 1,236 เหรียญสหรัฐต่อตัน เช่นเดียวกับราคาพาราไซลีน (Paraxylene: PX) ที่ยังคงมีสภาพอุปทานส่วนเกิน และการซื้อขายเบาบางท่ามกลาง ความกังวลต่อการที่เศรษฐกิจจีนชะลอลง ส่งผลให้ราคาเฉลี่ยทั้งปี 2558 อยู่ที่ 843 เหรียญสหรัฐต่อตัน (ภาพที่ 4)

ภาพที่ 4:

1,800

ราคาผลิตภัณฑ ปโตรเคมี ในตลาดเอเชีย ป 2556 - 2558

1,000

หนวย: เหรียญสหรัฐตอตัน

800

โพลีเอทิลีนความหนาแนนสูง

1,600 1,400 1,200

พาราไซลีน

ที่มา: ICIS

600 400 2556 โพลีเอทิลีน 1,487 ความหนาแนนสูง พาราไซลีน 1,498 แนฟทา 910

2557

แนฟทา

2558

200 1,544

1,236

1,222 849

843 477

0

2556 Q1

Q2

2557

Q3

Q4

Q1

Q2

2558

Q3

Q4

Q1

Q2

Q3

Q4

สถานการณเศรษฐกิจและปโตรเลียมของไทย ป 2558 สถานการณเศรษฐกิจ เศรษฐกิจไทยในปี 2558 ขยายตัวดีขึ้น โดยได้รับอานิสงส์จากการเร่งรัดการใช้จ่ายงบประมาณของภาครัฐ การดําเนินมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจของรัฐบาล และจํานวนนักท่องเที่ยวต่างประเทศที่สูงเกินคาด ซึ่งช่วยลด ผลกระทบจากภาคการส่งออกที่หดตัวต่อเนื่อง และการลงทุนของภาคเอกชนที่ยังคงอ่อนแอ ทั้งนี้ สํานักงาน คณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) ณ เดือนกุมภาพันธ์ 2559 รายงานว่าเศรษฐกิจไทย ในปี 2558 ขยายตัวร้อยละ 2.8 สําหรับเงินบาทอ่อนค่าลง โดยเฉลี่ยทั้งปีอยู่ที่ประมาณ 34.3 บาทต่อเหรียญสหรัฐ เนื่องจากเงินทุนต่างชาติเคลื่อนย้ายออกจากกลุ่มประเทศตลาดเกิดใหม่และกําลังพัฒนา (ภาพที่ 5)

หนวย: % yoy 20

ภาพที่ 5:

อัตราการขยายตัว ของเศรษฐกิจไทย ป 2556 - 2558

หนวย: บาทตอเหรียญสหรัฐ 50 อตราแลกเปลี่ยนอางอิง

15

40 35.3 32.7 31.5 29.8

32.5 32.1

31.7

35.8

33.3 32.7

32.6

29.9

10

หนวย: % yoy ที่มา: สํานักงานคณะกรรมการ พัฒนาการเศรษฐกิจ และสังคมแหงชาติ และธนาคารแหงประเทศไทย

30 5.2

5

20 3.0 2.6

2.5

2.7

2.9

2.8

2.1 0.9

0.8

0.5

0 2556

2557

10

2558

-0.5 GDP (% yoy) อัตราแลกเปลี่ยน อางอิง (บาทตอ เหรียญสหรัฐ)

2.7 30.7

0.8 32.5

GDP

2.8 34.3

-5

0

2556 Q1

Q2

Q3

2557 Q4

Q1

Q2

Q3

2558 Q4

Q1

Q2

Q3

Q4

สถานการณ์เศรษฐกิจ สถานการณ์ปิโตรเลียมและปิโตรเคมี

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

031 สถานการณปโตรเลียม การใช้พลังงานเชิงพาณิชย์ขั้นต้น (ไม่รวมพลังงานหมุนเวียน) ในปี 2558 อยู่ที่ 2.08 ล้านบาร์เรลต่อวัน เพิ่มขึ้นร้อยละ 1.3 เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน (ภาพที่ 6) โดยมีการใช้น้ํามันและก๊าซธรรมชาติเพิ่มขึ้น ร้อยละ 4.5 และ 0.3 ตามลําดับ

+1.3%

ภาพที่ 6:

+2.6%

2.08

2.05

การใชพลังงาน เชิงพาณิชยขั้นตน ป 2556 - 2558

2.4

2.00 2% 17%

2% 17%

36%

37%

37%

45%

45%

44%

1.6

หนวย: ลานบารเรลตอวัน หมายเหตุ: ไมรวมพลังงานหมุนเวียน ที่มา: สํานักงานนโยบายและแผนพลังงาน

2% 16%

2.0

1.2 0.8

พลังนํ้า/ ไฟฟานําเขา ถานหิน นํ้ามัน กาซธรรมชาติ

0.4 0.0

2556

2557

2558

การใช้น้ํามันสําเร็จรูปของไทย ปี 2558 เพิ่มขึ้นร้อยละ 4.2 (ภาพที่ 7) โดยการใช้น้ํามันเบนซินเพิ่มขึ้น ร้อยละ 13.2 สูงกว่าน้า ํ มันสําเร็จรูปประเภทอืน ่ ๆ เป็นผลมาจากราคาน้า ํ มันทีล ่ ดลงอย่างมากและการกระตุน ้ เศรษฐกิจ ของภาครัฐ ในขณะที่การใช้น้ํามันดีเซลเพิ่มขึ้นเพียงร้อยละ 4.0 เนื่องจากภาวะอุตสาหกรรมที่ซบเซา ส่วนการใช้ น้ํามันเครื่องบินเพิ่มขึ้นร้อยละ 9.4 จากจํานวนนักท่องเที่ยวต่างชาติที่เพิ่มขึ้นเกินคาด สําหรับการใช้ก๊าซ LPG เพื่อเป็นเชื้อเพลิงลดลงร้อยละ 6.8 เนื่องจากนโยบายภาครัฐในการปรับเพิ่มราคาให้สะท้อนราคาตลาดโลก

+4.2%

ภาพที่ 7:

การใชนํ้ามัน สําเร็จรูป ป 2556 - 2558 หนวย: ลานลิตร หมายเหตุ: * ไมรวมการใชเพื่อเปนวัตถุดิบ ในปโตรเคมี ที่มา: กรมธุรกิจพลังงาน นํ้ามันเตา นํ้ามันอากาศยาน/ นํ้ามันกาด LPG* เบนซิน ดีเซล

+0.7%

47,913 45,696 50,000 45,000 40,000 35,000 30,000 25,000 20,000 15,000 10,000 5,000 0

45,997 4% 13%

5% 12%

4% 12%

19%

19%

18%

19%

20%

46%

46%

46%

17%

2556

2557

2558

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สถานการณ์เศรษฐกิจ สถานการณ์ปิโตรเลียมและปิโตรเคมี

032 ภาพรวมการจัดหาและจัดจําหน่ายปิโตรเลียมในปี 2558 มีปริมาณการจัดหารวมอยูท ่ ี่ 2,010.43 พันบาร์เรล ต่อวัน เพิ่มขึ้นร้อยละ 5.11 (ภาพที่ 8) โดยเป็นการจัดหาน้ํามันและก๊าซธรรมชาติร้อยละ 58 และ 42 ตามลําดับ การจั ด หาน้ํ า มั น ดิ บ มาจากการนํ า เข้ า ร้ อ ยละ 86 ส่ ว นการจั ด หาก๊ า ซธรรมชาติ ม าจากการนํ า เข้ า ร้ อ ยละ 27 การจัดจําหน่ายปิโตรเลียมในประเทศมีปริมาณ 1,737.15 พันบาร์เรลต่อวัน เพิ่มขึ้นร้อยละ 2.27 จากปีก่อน โดยแบ่งเป็นน้ํามันสําเร็จรูปและก๊าซธรรมชาติในปริมาณใกล้เคียงกัน สําหรับการส่งออกปิโตรเลียมมีปริมาณ 223.17 พันบาร์เรลต่อวัน เพิ่มขึ้นร้อยละ 12.14 ในปี 2558 ไม่มีการส่งออกน้ํามันดิบ เนื่องจากกรมเชื้อเพลิง ธรรมชาติได้ขอความร่วมมือบริษัทผู้รับสัมปทานปิโตรเลียมทุกรายงดเว้นการส่งออกน้ํามันดิบ

ภาพที่ 8 การจัดหาและจัดจําหนายปโตรเลียมของประเทศไทย ป 2558 การจัดหา

การจัดจําหนาย

หนวย: พันบารเรลตอวัน

ตางประเทศ นํ้ามันดิบ

864.88 สัดส่วน 86% +12.71%

1,000.58 สัดส่วน 86% +12.32%

ในประเทศ 135.70 สัดส่วน 14% +9.92%

นํา้ มัน 1,169.04 สัดส่วน 58% +6.92%

คอนเดนเสท 104.62 สัดส่วน 9% -3.02%

ในประเทศ 95.94 สัดส่วน 97% -6.40%

นํ้ามันสําเร็จรูป

ตางประเทศ1/

63.84 สัดส่วน 5% -32.58%

63.84 สัดส่วน 100% -32.58%

ในประเทศ ส่งออก 104.15 26.45 9.42% +15.74%

นํ้ามันกาด/ เครื่องบิน

ตางประเทศ 8.68 สัดส่วน 8% +61.59%

ในประเทศ ส่งออก 165.98 26.23 +13.24% +10.60%

เบนซิน

6 โรงกลั่น2/ ความสามารถ ในการกลั่นรวม 1,082 พันบารเรลตอวัน

+

ดีเซล

ในประเทศ ส่งออก 378.11 106.31 +4.07% +42.91%

นํ้ามันเตา

ในประเทศ 35.53 -1.49%

ส่งออก 63.05 -4.62%

ในประเทศ

ส่งออก

กาซปโตรเลียม เหลว

ปริมาณการใช ในประเทศ 897.42 +1.87%

ปริมาณสงออก 223.17 +19.10%

213.66 1.13 -10.91% +255.76%

นํ้ามันดิบ

ตางประเทศ 225.56 สัดส่วน 27% +24.24%

กาซธรรมชาติ 841.40 สัดส่วน 42% +2.69%

ในประเทศ 615.84 สัดส่วน 73% -3.45%

สรุป

จัดหารวม

2,010.43 +5.11%

7 โรงแยกกาซฯ3/ ความสามารถ ในการแยกกาซฯ รวม 2,785 ลาน ลบ.ฟุตตอวัน

จําหนายในประเทศ นํ้ามันสําเร็จรูป กาซธรรมชาติ

ไฟฟา

503.26 +4.65%

อุตสาหกรรม/ ขนสง

168.49 -0.48%

ปโตรเคมี

167.98 +0.38%

1,737.15 897.42 839.73

+2.27% +1.87% +2.71%

สงออก นํ้ามันสําเร็จรูป นํ้ามันดิบ

ส่งออก

0.00 -100.00%

นํ้ามัน กาซธรรมชาติ 223.17 +12.14% 223.17 +19.10% -100.00%

ข้อมูล: สํานักงานนโยบายและแผนพลังงาน กรมธุรกิจพลังงาน กรมเชื้อเพลิงธรรมชาติ และ ปตท. หมายเหตุ: 1/ รวมก๊าซปิโตรเลียมเหลว 2/ ประกอบด้วยโรงกลั่นนํ้ามันบางจาก, เอสโซ่, ไออาร์พีซี, พีทีที โกลบอล เคมิคอล, สตาร์ ปิโตรเลียม รีไฟน์นิ่ง และไทยออยล์ ไม่รวมโรงคอนเดนเสทสปลิตเตอร์ ของ พีทีที โกลบอล เคมิคอล และโรงกลั่นฝาง 3/ ประกอบด้วยโรงแยกก๊าซธรรมชาติหน่วยที่ 1 ถึง 6 (รวม ESP) ของ ปตท. และ โรงแยกก๊าซธรรมชาติของบริษัท ปตท.สผ.สยาม/ พลังเพชร ข้อมูลการจัดหา และจําหน่ายปิโตรเลียมไม่รวมปริมาณจัดหาและจําหน่ายยางมะตอย

สถานการณ์เศรษฐกิจ สถานการณ์ปิโตรเลียมและปิโตรเคมี

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

033 แนวโนมเศรษฐกิจ ปโตรเลียม และปโตรเคมี ป 2559

สํ า หรั บ ราคาผลิ ต ภั ณ ฑ์ ปิ โ ตรเคมี โ ดยรวม ในปี 2559 คาดว่าจะลดลงจากสภาพอุปทานส่วนเกิน โดยราคา โพลีเอทิลีนความหนาแน่นสูง (High Density

แนวโนมเศรษฐกิจ

Polyethylene: HDPE) มี แ นวโน้ ม ปรั บ ตั ว ลดลงไป อยู่ที่ 1,091 เหรียญสหรัฐต่อตัน เนื่องจากจะถูกกดดัน

เศรษฐกิ จ โลกในปี 2559 คาดว่ า จะขยายตั ว

ํ (CTO) ในจีน และเทคโนโลยี จากการใช้ถา ่ นหินต้นทุนต่า

เร่ ง ขึ้ น จากปี 2558 โดยเศรษฐกิ จ ของกลุ่ ม ประเทศ

Shale Gas ซึ่ ง มี ค วามได้ เ ปรี ย บด้ า นการแข่ ง ขั น

ตลาดเกิดใหม่และกําลังพัฒนามีแนวโน้มปรับตัวดีขึ้น

เช่ น เดี ย วกั บ ราคาพาราไซลี น (Paraxylene: PX)

เช่น บราซิล และรัสเซีย ซึ่งประสบกับภาวะเศรษฐกิจ

คาดว่ า จะอยู่ ที่ 743 เหรี ย ญสหรั ฐ ต่ อ ตั น เนื่ อ งจาก

ถดถอย ในขณะทีเ่ ศรษฐกิจของกลุม ่ ประเทศพัฒนาแล้ว

ความต้องการ PTA และ Polyester คาดว่าจะขยายตัว

โดยเฉพาะเศรษฐกิจสหรัฐอเมริกามีแนวโน้มขยายตัว

ลดลง ประกอบกับยังคงมีกําลังการผลิตส่วนเกินอยู่

ต่ อ เนื่ อ ง สํ า หรั บ เศรษฐกิ จ ของกลุ่ ม ประเทศที่ ใ ช้

แนวโนมเศรษฐกิจและปโตรเลียม ของไทย ป 2559

เงิ น สกุ ล ยู โ ร คาดว่ า สภาวะทางการเงิ น ที่ ผ่ อ นคลาย ตลอดจนราคาน้า ํ มันทีต ่ กต่า ํ จะช่วยกระตุน ้ การบริโภค ภาคเอกชนให้สูงขึ้น อย่างไรก็ตาม การชะลอตัวของ เศรษฐกิจจีน ตลอดจนราคาสินค้าโภคภัณฑ์ที่ตกต่ํา

แนวโนมเศรษฐกิจ

จะยังคงเป็นปัจจัยฉุดรั้งเศรษฐกิจโลกต่อไป ทั้งนี้ IMF ณ เดือนมกราคม 2559 คาดการณ์ว่าเศรษฐกิจโลก ในปี 2559 จะขยายตัวร้อยละ 3.4

เศรษฐกิ จ ไทยในปี 2559 คาดว่ า จะขยายตั ว สูงกว่าปี 2558 โดยได้รับแรงส่งจากมาตรการกระตุ้น เ ศ ร ษ ฐ กิ จ ใ น ร ะ ดั บ จุ ล ภ า ค แ ล ะ ก า ร ใ ช้ จ่ า ย ล ง ทุ น

แนวโนมปโตรเลียมและปโตรเคมี

ของภาครัฐ โดยเฉพาะการลงทุนในโครงสร้างพื้นฐาน ขนาดใหญ่ ที่ มี ค วามชั ด เจนมากขึ้ น ซึ่ ง จะช่ ว ยสร้ า ง

ความต้ อ งการใช้ น้ํ า มั น ของโลกในปี 2559

ความเชื่ อ มั่ น ให้ ภ าคธุ ร กิ จ และกระตุ้ น การลงทุ น ได้

คาดว่าจะเพิ่มขึ้น 1.2 ล้านบาร์เรลต่อวัน ไปอยู่ที่ระดับ

ขณะที่ ภ าคการท่ อ งเที่ ย วคาดว่ า จะเติ บ โตต่ อ เนื่ อ ง

95.7 ล้านบาร์เรลต่อวัน ตามรายงานของ IEA ณ เดือน

นอกจากนี้ เงินบาททีม ่ แ ี นวโน้มอ่อนค่าลงน่าจะส่งผลดี

มกราคม 2559 นําโดยกลุ่มประเทศตลาดเกิดใหม่และ

ต่ อ การส่ ง ออก โดยในปี 2559 คาดว่ า ค่ า เงิ น บาท

กําลังพัฒนา โดยเฉพาะจีน อินเดีย และตะวันออกกลาง

จะอยู่ในช่วง 35.5 - 36.5 บาทต่อเหรียญสหรัฐ สําหรับ

ขณะทีค ่ วามต้องการใช้นา ้ํ มันของกลุม ่ ประเทศทีพ ่ ฒ ั นา

ปั จ จั ย เ สี่ ย ง ที่ ต้ อ ง จั บ ต า ม อ ง ใ น ปี 2 5 5 9 ไ ด้ แ ก่

แล้วคาดว่าทรงตัวจากปีก่อน สําหรับการผลิตน้ํามัน

การฟื้นตัวของเศรษฐกิจประเทศคู่ค้า ปัญหาภัยแล้ง

คาดว่ า สภาวะอุ ป ทานน้ํ า มั น ดิ บ ล้ น ตลาดจะลดลง

และความล่ า ช้ า ในการเบิ ก จ่ า ยงบประมาณภาครั ฐ

จากการลดกํ า ลั ง การผลิ ต ของกลุ่ ม Non-OPEC

ทั้ ง นี้ สศช. ณ เดื อ นกุ ม ภาพั น ธ์ 2559 ประเมิ น ว่ า

อย่างไรก็ตาม การผลิตน้ํามันดิบที่เพิ่มขึ้นจากอิหร่าน

เศรษฐกิจไทยจะเติบโตในช่วงร้อยละ 2.8 - 3.8

และอิ รั ก คาดว่ า จะส่ ง ผลให้ ร าคาน้ํ า มั น ดิ บ ยั ง คงอยู่ ในระดับต่ําประมาณ 35 - 45 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล

แนวโนมสถานการณปโตรเลียม

ซึ่ ง จะกระตุ้ น ให้ มี ก ารใช้ น้ํ า มั น สํ า เร็ จ รู ป สู ง ทํ า ให้ ค่าการกลั่นอ้างอิงสิงคโปร์ในปี 2559 คาดว่าจะเฉลี่ย อยู่ในระดับประมาณ 8 - 9 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล

แนวโน้ ม การใช้ พ ลั ง งานเชิ ง พาณิ ช ย์ ขั้ น ต้ น (ไม่ ร วมพลั ง งานหมุ น เวี ย น) ในปี 2559 คาดว่ า จะขยายตั ว ร้ อ ยละ 2.0 - 3.0 เพิ่ ม ขึ้ น จากปี 2558

ป 2558 ทั่วโลกใชนํ้ามัน

94.5 ลานบารเรลตอวัน

ป 2559 คาดวา ความตองการ ใชนํ้ามันของโลก จะเพิ่มขึ้นเปน

95.7 ลานบารเรลตอวัน

ตามการเติบโตของเศรษฐกิจไทย สําหรับการใช้น้ํามัน สําเร็จรูป กระทรวงพลังงาน ณ เดือนมกราคม 2559 คาดว่าราคาน้ํามันที่ยังคงอยู่ในระดับต่ํา จะส่งผลให้ การใช้ เ พิ่ ม ขึ้ น ร้ อ ยละ 3.0 โดยมี ก ารใช้ น้ํ า มั น เบนซิ น น้า ํ มันดีเซล และน้า ํ มันเครือ ่ งบินเพิม ่ ขึน ้ ร้อยละ 9.7, 1.8 และ 4.5 ตามลําดับ ในขณะที่การใช้ LPG เพื่อเป็น เชื้อเพลิงคาดว่ายังคงหดตัวร้อยละ 2.5

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

034

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการด�ำเนินงาน

ลักษณะการประกอบธุรกิจ

ปตท. เป็นบริษัทพลังงานแห่งชาติที่ประกอบ

ธุรกิจปิโตรเลียมและปิโตรเคมีครบวงจร โดยมีพน ั ธกิจ ในการสร้ า งความมั่ น คงทางพลั ง งานให้ กั บ ประเทศ

สร้ า งความมั่ ง คั่ ง ทางเศรษฐกิ จ และการสร้ า ง

ค ว า ม ยั่ ง ยื น ข อ ง อ ง ค์ ก ร ค ว บ คู่ ไ ป กั บ ก า ร ดู แ ล สิ่งแวดล้อมและส่งเสริมสังคมไทยให้เข้มแข็ง

การประกอบธุรกิจของ ปตท. เป็นการลงทุน

ตลอดห่ ว งโซ่ ธุ ร กิ จ ตั้ ง แต่ ต้ น น้ำ� จนถึ ง ปลายน้ำ� โดย

มุ่ ง เน้ น การสร้ า งมู ล ค่ า เพิ่ ม ต่ อ ยอดธุ ร กิ จ ควบคู่ ไปกับการสร้างนวัตกรรมด้านพลังงาน ซึ่งมีรูปแบบ

การประกอบธุ ร กิ จ เป็ น Operating and Holding Company ที่ มี ทั้ ง ธุ ร กิ จ ที่ ดำ�เนิ น งานเองและธุ ร กิ จ ที่ลงทุนผ่านบริษัทในกลุ่ม ปตท. สามารถสรุปได้ดังนี้

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

ธุรกิจที่ดำ�เนินงานเอง

หน่วยธุรกิจก๊าซธรรมชาติ

ดำ�เนินธุรกิจการจัดหาและค้าส่งก๊าซธรรมชาติ

จัดจำ�หน่ายผลิตภัณฑ์จากโรงแยกก๊าซธรรมชาติ รวมทัง้

การลงทุนในธุรกิจทีใ่ ช้ประโยชน์และสร้างมูลค่าเพิม ่ ให้กบ ั ก๊าซธรรมชาติผ่านบริษัทในกลุ่ม ปตท. โดยการจัดหา ก๊ า ซธรรมชาติ อ ย่ า งเพี ย งพอ รองรั บ ความต้ อ งการ

ที่ ข ยายตั ว ต่ อ เนื่ อ ง ครอบคลุ ม การจั ด หาจากแหล่ ง ในประเทศ นำ�เข้าจากประเทศเพือ ่ นบ้าน และในรูปของ ก๊าซธรรมชาติเหลว หรือ Liquefied Natural Gas (LNG)

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

035

ราคาผลิตภัณฑ์จากโรงแยกก๊าซธรรมชาติที่จำ�หน่าย

เป็นวัตถุดิบให้กับอุตสาหกรรมปิโตรเคมี ซึ่งขึ้นอยู่กับ ราคาผลิ ต ภั ณ ฑ์ ปิ โ ตรเคมี แ ละผลิ ต ภั ณ ฑ์ ปิ โ ตรเลี ย ม ในตลาดโลก สำ�หรั บ LPG ที่ จำ�หน่ า ยเป็ น เชื้ อ เพลิ ง

ในประเทศ ภาครัฐได้มีการกำ�หนดนโยบายในการปรับ

โครงสร้างราคาจำ�หน่าย LPG ในประเทศ ให้สะท้อน ต้นทุนการจัดหาและผลิตที่แท้จริง ซึ่งมีผลตั้งแต่เดือน

กุมภาพันธ์ 2558 เป็นต้นมา อย่างไรก็ดี ภาครัฐได้ขอ ความร่ ว มมื อ จาก ปตท. ในการช่ ว ยเหลื อ ประชาชน

ที่ใช้ LPG ในกลุ่มภาคครัวเรือนที่มีรายได้น้อย ร้านค้า หาบเร่แผงลอย เป็นการชั่วคราว ให้สามารถซื้อ LPG ได้ในระดับราคาเดิม เพื่อเป็นการบรรเทาผลกระทบ จากการปรับโครงสร้างราคา LPG ของประเทศดังกล่าว

และการจัดจำ�หน่ายครอบคลุมการจัดจำ�หน่ายให้กับ

หน่วยธุรกิจนํ้ามัน

ระบบท่อจัดจำ�หน่ายก๊าซธรรมชาติ และการจัดจำ�หน่าย

ดำ�เนิ น ธุ ร กิ จ จำ�หน่ า ยผลิ ต ภั ณ ฑ์ ปิ โ ตรเลี ย ม

เชื้ อ เพลิ ง ทางเลื อ กทดแทนน้ำ� มั น เบนซิ น และดี เ ซล

ออกเป็น 3 ชนิดผลิตภัณฑ์หลัก ได้แก่ 1) ผลิตภัณฑ์

ผูผ ้ ลิตไฟฟ้ารายใหญ่ ลูกค้าอุตสาหกรรมผ่านการลงทุน

ให้กับภาคขนส่ง เพื่อส่งเสริมการใช้ก๊าซธรรมชาติเป็น

ผ่านการลงทุนในสถานีบริการ NGV ของหน่วยธุรกิจ

โครงสร้ า งพื้ น ฐาน ในส่ ว นการสร้ า งมู ล ค่ า เพิ่ ม ให้ กั บ

ก๊าซธรรมชาติ ปตท. ได้ลงทุนในโรงแยกก๊าซธรรมชาติ เพือ ่ การแยกผลิตภัณฑ์ตา่ ง ๆ ทีม ่ ม ี ล ู ค่าจากก๊าซธรรมชาติ เพื่ อ ใช้ เ ป็ น วั ต ถุ ดิ บ ในอุ ต สาหกรรมปิ โ ตรเคมี รองรั บ

การพัฒนาอุตสาหกรรมปิโตรเคมีของไทย เพือ ่ สนับสนุน ภาคเศรษฐกิจอืน ่ ๆ ในการเสริมสร้างเศรษฐกิจของไทย ให้เติบโต รวมทั้งการจำ�หน่ายเป็นก๊าซปิโตรเลียมเหลว หรื อ Liquefied Petroleum Gas (LPG) เพื่ อ ใช้ เ ป็ น เชื้อเพลิงในภาคครัวเรือน อุตสาหกรรมและขนส่ง

ในการนำ�เข้า LNG ปตท. ได้ลงทุนคลังรับ LNG

ผ่านบริษัท พีทีที แอลเอ็นจี จำ�กัด ซึ่ง ปตท. ถือหุ้น

ร้อยละ 100 เพื่อให้บริการในการรับเรือ จัดเก็บ LNG และแปลงสภาพ LNG เป็นก๊าซธรรมชาติ

การจัดหาก๊าซธรรมชาติส่วนใหญ่ ร้อยละ 73

มาจากก๊ า ซธรรมชาติ ใ นประเทศ ส่วนที่เหลือมาจาก การนำ�เข้าก๊าซธรรมชาติทางท่อจากเมียนมา และนำ�เข้า LNG จากทั่วโลก

ผลประกอบการของธุ ร กิ จ จั ด หาและค้ า ส่ ง

ก๊าซธรรมชาติจะขึน ้ อยูก ่ บ ั ค่าบริการจัดหาและค่าบริการ

ผ่านท่อ ซึ่งอยู่ภายใต้การกำ�กับดูแลของคณะกรรมการ กำ�กับกิจการพลังงานภายใต้พระราชบัญญัตก ิ ารประกอบ

กิจการพลังงาน พ.ศ. 2550 และผลประกอบการของ

ธุรกิจจัดจำ�หน่ายก๊าซธรรมชาติให้กบ ั ลูกค้าอุตสาหกรรม ส่ ว นใหญ่ จ ะขึ้ น อยู่ กั บ ราคาน้ำ� มั น เตาในตลาดโลก ซึ่ ง เป็ น เชื้ อ เพลิ ง ทางเลื อ กในภาคอุ ต สาหกรรม ส่ ว น

ผลประกอบการของโรงแยกก๊าซธรรมชาติจะขึ้นอยู่กับ

ที่มีคุณภาพ ในราคาที่เหมาะสมและเป็นธรรม โดยแบ่ง เชือ ้ เพลิง ซึง่ หมายถึง น้ำ�มันเชือ ้ เพลิง ก๊าซปิโตรเลียมเหลว

(LPG) 2) ผลิตภัณฑ์หล่อลื่น ซึ่งหมายถึง น้ำ�มันหล่อลื่น และผลิ ต ภั ณ ฑ์ ห ล่ อ ลื่ น อื่ น ๆ 3) ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ใ นธุ ร กิ จ

ค้าปลีก (non-oil) โดยมีชอ ่ งทางการจำ�หน่าย 3 ช่องทาง หลัก คือ

1. ต ล า ด ค้ า ป ลี ก ผ่ า น ส ถ า นี บ ริ ก า ร แ ล ะ

นอกสถานี บ ริ ก ารน้ำ� มั น ที่ มี ก ารพั ฒ นาคุ ณ ภาพของ

ผลิตภัณฑ์และการบริการอย่างต่อเนื่องภายใต้แนวคิด PTT Life Station สามารถตอบสนองวิ ถี ชี วิ ต ของ

ผู้บริโภคยุคใหม่ได้อย่างครบครัน (One Stop Service) อีกทั้งยังมีการสร้างสรรค์ธุรกิจค้าปลีกใหม่ ๆ ที่ ปตท.

เป็นผู้ดำ�เนินการเอง รวมถึงการแสวงหาพันธมิตรของ

ธุ ร กิ จ เพื่ อ พั ฒ นาผลิ ต ภั ณ ฑ์ แ ละการบริ ก ารร่ ว มกั น ในปี 2558 ปตท. สามารถบรรลุ ข้ อ ตกลงกั บ Texas

Chicken ให้ ปตท. เป็น Master Franchise และได้ เปิดตัวสาขาแรกที่เซ็นทรัลพลาซา เวสต์เกต นับเป็นอีก ความสำ�เร็จที่ ปตท. ตั้งใจคัดสรรนำ�เสนอให้คนไทย

ได้สม ั ผัสประสบการณ์ใหม่ ๆ และเพือ ่ ให้ ปตท. สามารถ พั ฒ นาระดั บ ความผู ก พั น กั บ ผู้ บ ริ โ ภคอย่ า งต่ อ เนื่ อ ง รวมทั้งการใช้เทคโนโลยีในการส่งเสริมการขาย เช่น

บัตร PTT Blue Card สามารถเสริมสร้างความสัมพันธ์

กั บ ผู้ บ ริ โ ภคเป็ น การเฉพาะสำ�หรั บ แต่ ล ะกลุ่ ม ลู ก ค้ า

โดยปัจจุบัน มีสมาชิกกว่า 1,200,000 ราย เพื่อขยาย ฐานลูกค้าที่มีความผูกพันต่อ ปตท. และ Application “PTT Blue Card” ทั้งในระบบ Android และ iOS เพื่อให้ สมาชิ ก สามารถรั บ สิ ท ธิ ป ระโยชน์ จ ากร้ า นค้ า ชั้ น นำ� ต่าง ๆ ผ่านโทรศัพท์มือถือแบบสมาร์ทโฟน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

036

2. ตลาดพาณิ ช ย์ จำ�หน่ า ยให้ กั บ กลุ่ ม ลู ก ค้ า

ราชการ รั ฐ วิ ส าหกิ จ อุ ต สาหกรรม อากาศยาน เรื อ ขนส่ ง เรื อ ประมง และจำ�หน่ า ยผลิ ต ภั ณ ฑ์ ไ ปยั ง ตลาดต่างประเทศ

3. ต ล า ด ผู้ ค้ า ม า ต ร า 7 แ ล ะ ม า ต ร า 1 0

หน่ ว ยธุ ร กิ จ น้ำ� มั น ได้ มี ก ารบริ ห ารการลงทุ น

ตามพระราชบัญญัติการค้าน้ำ�มันเชื้อเพลิง

หน่ ว ยธุ ร กิ จ การค้ า ระหว่ า งประเทศได้ จั ด ตั้ ง

บริษัทและสำ�นักงานตัวแทนในต่างประเทศ อาทิเช่น ประเทศสิ ง คโปร์ เมื อ งดู ไ บ สหรั ฐ อาหรั บ เอมิ เ รตส์ เมืองเซีย ่ งไฮ้ สาธารณรัฐประชาชนจีน และกรุงจาการ์ตา

ประเทศอินโดนีเซีย ส่งผลให้หน่วยธุรกิจการค้าระหว่าง ประเทศมี ธุ ร กรรมการค้ า กั บ คู่ ค้ า ต่ า ง ๆ มากกว่ า 50 ประเทศ ครอบคลุมทุกภูมิภาคทั่วโลก

ในธุ ร กิ จ และบริ ก ารที่ เ กี่ ย วเนื่ อ งกั บ การดำ�เนิ น ธุ ร กิ จ

กลุ่ ม ปตท. ซึ่ ง ส่ ว นใหญ่ ปตท. ถื อ หุ้ น ร้ อ ยละ 100

และการขยายธุรกรรมการค้านอกประเทศ (Out-Out

น้ำ� มั น ทั้ ง ในประเทศและต่ า งประเทศผ่ า นบริ ษั ท ใน เช่ น ธุ ร กิ จ ค้ า ปลี ก และสถานี บ ริ ก าร ธุ ร กิ จ ผสมและ บรรจุน้ำ�มันหล่อลื่น และธุรกิจให้บริการ รับ เก็บ จ่าย

ผลประกอบการของหน่วยธุรกิจการค้าระหว่าง

ประเทศขึ้ น อยู่ กั บ การบริ ห ารจั ด การความเสี่ ย งราคา Trading)

ผลิตภัณฑ์เชื้อเพลิง และปิโตรเคมี เป็นต้น

หน่วยธุรกิจโครงสร้างพื้นฐาน

ผลประกอบการของธุรกิจน้ำ�มันขึน ้ อยูก ่ บ ั ความต้องการ

การดำ�เนิ น ธุ ร กิ จ ประกอบด้ ว ยการให้ บ ริ ก าร

ธุรกิจค้าปลีกที่มีอัตราการเติบโตสูงอย่างต่อเนื่อง

การจัดจำ�หน่ายก๊าซธรรมชาติสำ�หรับยานยนต์ ธุรกิจ

ธุรกิจน้ำ�มันเป็นธุรกิจการค้าเสรีทม ี่ ก ี ารแข่งขันสูง

ใช้ น้ำ� มั น ของผู้ บ ริ โ ภค ค่ า การตลาด และรายได้ จ าก

หน่วยธุรกิจการค้าระหว่างประเทศ

ดำ�เนินธุรกิจการค้าระหว่างประเทศครบวงจร

ภายใต้ ก รอบยุ ท ธศาสตร์ ใ นการสร้ า งความมั่ น คง

ทางด้านพลังงานให้กบ ั ประเทศไทย ควบคูไ่ ปกับการขยาย ฐานการค้าไปยังทุกภูมภ ิ าคทัว ่ โลก ครอบคลุมการจัดหา การนำ�เข้ า การส่ ง ออก และการค้ า ระหว่ า งประเทศ ของผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ได้แก่ น้ำ� มันดิบ คอนเดนเสท ผลิ ต ภั ณ ฑ์ น้ำ� มั น สำ�เร็ จ รู ป ก๊ า ซปิ โ ตรเลี ย มเหลว

ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ปิ โ ตรเคมี ตั ว ทำ�ละลาย เคมี ภั ณ ฑ์ และ ผลิ ต ภั ณ ฑ์ จ ากปาล์ ม น้ำ� มั น ปาล์ ม ดิ บ กะลาปาล์ ม และผลิตภัณฑ์อื่น ๆ เป็นต้น รวมทั้งให้บริการบริหาร

ความเสี่ยงด้านราคา และการจัดหาการขนส่งระหว่าง ประเทศ เพื่อสนับสนุนการดำ�เนินธุรกิจที่มีเป้าหมาย

หลั ก ในการเป็ น บริ ษั ท การค้ า สากลข้ า มชาติ ชั้ น นำ�

ที่สร้างความมั่นคงทางพลังงาน และสร้างความมั่งคั่ง ให้กับประเทศ

ด้วยธุรกรรมการค้าระหว่างประเทศเป็นธุรกรรม

ที่มีมูลค่าสูง หน่วยธุรกิจการค้าระหว่างประเทศจึงมี

การวางระบบควบคุ ม ความเสี่ ย งผ่ า นคณะกรรมการ หลายคณะเพือ ่ ให้เกิดการตรวจสอบแบบถ่วงดุล (Check

and Balance) รวมทัง้ การนำ�ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ

มาใช้ ใ นการดำ�เนิ น ธุ ร กรรมต่ า ง ๆ เพื่ อ ให้ ส ามารถ

ควบคุมและตรวจสอบได้อย่างรวดเร็ว โปร่งใส และ มีประสิทธิภาพ

ขนส่ ง ก๊ า ซธรรมชาติ ผ่ า นระบบท่ อ ส่ ง ก๊ า ซธรรมชาติ

ไฟฟ้าและพลังงานร่วม ธุรกิจการพัฒนาที่ดิน ธุรกิจ

การให้บริการด้านมาตรฐานและระบบการปฏิบัติการ เพื่ อ ความยั่ ง ยื น ธุ ร กิ จ การให้ บ ริ ก ารด้ า นวิ ศ วกรรม

และบริหารโครงการก่อสร้าง ธุรกิจการให้บริการด้าน

วิศวกรรมและซ่อมบำ�รุง และธุรกิจการให้บริการด้าน

อาคารสำ�นักงาน เพื่อให้การบริหารจัดการสินทรัพย์

ด้านโครงสร้างพืน ้ ฐานของกลุม ่ ปตท. เกิดประสิทธิภาพ สูงสุด และเกิดการสร้างความเชี่ยวชาญในการสร้าง

ความเป็ น เลิ ศ ในการบริ ห ารจั ด การโครงการอย่ า ง

มืออาชีพ เพื่อรองรับการขยายตัวของการดำ�เนินธุรกิจ ของ ปตท. ที่เติบโตอย่างรวดเร็ว ทั้งในประเทศและ ต่างประเทศ

ผ ล ป ร ะ ก อ บ ก า ร ส่ ว น ใ ห ญ่ ขึ้ น อ ยู่ กั บ อั ต ร า

ค่าบริการส่งก๊าซธรรมชาติ และปริมาณก๊าซธรรมชาติ

ที่ ข นส่ ง ผ่ า นระบบท่ อ ส่ ง ก๊ า ซธรรมชาติ รวมทั้ ง อั ต รา ค่าบริการอื่น ๆ

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

ธุรกิจที่ลงทุนผ่านบริษัทในกลุ่ม

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

037

ในแต่ละประเทศที่ดำ�เนินการ ความเสถียรในการผลิต

ไฟฟ้า ความพร้อมจ่ายพลังไฟฟ้า และการบริหารต้นทุน และค่าใช้จา ่ ยในการดำ�เนินงานทีม ่ ป ี ระสิทธิภาพ รวมทัง้ โอกาสในการลงทุนและพัฒนาขีดความสามารถของ

ธุรกิจสำ�รวจและผลิตปิโตรเลียม

ผ่าน บริษัท ปตท.สำ�รวจและผลิตปิโตรเลียม

ธุรกิจถ่านหิน

ผลิตปิโตรเลียมรวมทัง้ ราคาจำ�หน่ายปิโตรเลียมภายใน

ผ่าน บริษัท พีทีที เอ็นเนอร์ยี่ รีซอร์สเซส จำ�กัด

ปิโตรเลียมตามพระราชบัญญัติปิโตรเลียม พ.ศ. 2514

จำ�กัด (PTTI)) PTTER ดำ�เนินธุรกิจถ่านหินและเหมือง

จำ�กัด (มหาชน) หรือ ปตท.สผ. โดยธุรกิจสำ�รวจและ ประเทศอยู่ ภ ายใต้ ก ารกำ�กั บ ดู แ ลของคณะกรรมการ

ปตท.สผ. ดำ�เนินธุรกิจสำ�รวจและผลิตปิโตรเลียม

ทั้งในประเทศและต่างประเทศ รวมทั้งลงทุนในธุรกิจ

ที่ต่อเนื่อง เพื่อแสวงหาแหล่งปิโตรเลียมทั้งน้ำ�มันดิบ

และก๊ า ซธรรมชาติ ใ นราคาที่ แ ข่ ง ขั น ได้ เ พื่ อ สร้ า ง ความมั่ น คงทางด้ า นพลั ง งานให้ กั บ ประเทศ และ ก า ร จำ� ห น่ า ย ปิ โ ต ร เ ลี ย ม ที่ ผ ลิ ต ไ ด้ จ า ก โ ค ร ง ก า ร

ในประเทศและภู มิ ภ าคใกล้ เ คี ย งซึ่ ง ส่ ว นใหญ่ เ ป็ น ก๊าซธรรมชาติให้กับตลาดในประเทศเป็นหลัก

องค์กร

(PTTER) (เดิ ม ชื่ อ บริ ษั ท พี ที ที อิ น เตอร์ เ นชั่ น แนล

ถ่านหินในสาธารณรัฐอินโดนีเซียและการจำ�หน่ายไปยัง

สาธารณรัฐประชาชนจีน ประเทศเกาหลี ประเทศญี่ปุ่น และประเทศไต้หวัน เป็นต้น

ผลประกอบการของธุรกิจถ่านหินจะขึ้นอยู่กับ

ราคาถ่านหินในตลาดโลกและปริมาณความต้องการ

และการบริ ห ารจั ด การต้ น ทุ น การขุ ด เหมื อ งถ่ า นหิ น อย่างมีประสิทธิภาพ

ผลประกอบการของ ปตท.สผ. ส่วนใหญ่จะขึน ้ อยู่

ธุรกิจปิโตรเคมีและการกลั่น

และการพัฒนาแหล่งปิโตรเลียม และการบริหารต้นทุน

ผ่ า นบริ ษั ท ในกลุ่ ม 11 บริ ษั ท ได้ แ ก่ บริ ษั ท

ในการลงทุนและพัฒนาขีดความสามารถขององค์กร

จำ�กั ด (มหาชน) (IRPC), บริ ษั ท สตาร์ ปิ โ ตรเลี ย ม

กับราคาน้ำ�มันในตลาดโลก ความสำ�เร็จในการสำ�รวจ ในการสำ�รวจและผลิตที่มีประสิทธิภาพ รวมทั้งโอกาส

ธุรกิจไฟฟ้า

ผ่าน บริษัท โกลบอล เพาเวอร์ ซินเนอร์ยี่ จำ�กัด

(มหาชน) (GPSC) ซึ่ง GPSC ดำ�เนินธุรกิจการผลิตและ

จำ�หน่ายไฟฟ้า ไอน้ำ� และน้ำ�อุตสาหกรรมให้กับลูกค้า อุตสาหกรรม และ กฟผ. รวมทั้งยังเป็นผู้นำ�การลงทุน

เพื่อส่งเสริมการใช้ก๊าซธรรมชาติเป็นเชื้อเพลิงในระบบ

ผลิตกระแสไฟฟ้าและน้ำ�เย็น (Cogeneration & District

Cooling System) สำ�หรั บ โครงการต่ า ง ๆ บริ เ วณ พื้ น ที่ แ นวท่ อ ก๊ า ซธรรมชาติ เ พื่ อ การใช้ พ ลั ง งานให้ มี

ประสิทธิภาพสูงสุด โดยทีก ่ ารจัดหาไฟฟ้าจากการลงทุน ในธุร กิจไฟฟ้า ในฐานะผู้ ผลิต ไฟฟ้าอิสระ (IPP) และ

ผู้ ผ ลิ ต ไฟฟ้ า ขนาดเล็ ก (SPP) ทั้ ง ในรู ป แบบกิ จ การ ร่ ว มค้ า (Joint ventures) และหุ้ น ส่ ว นทางธุ ร กิ จ (Business partners) ทั้งในประเทศและต่างประเทศ

ผลประกอบการของ GPSC ส่วนใหญ่จะขึ้นอยู่

กับราคาก๊าซธรรมชาติทเี่ ป็นเชือ ้ เพลิงหลัก อุปสงค์และ อุปทานของไฟฟ้าและไอน้ำ� ค่าไฟฐานและค่าไฟผันแปร

ไทยออยล์ จำ�กัด (มหาชน) (TOP), บริษัท ไออาร์พีซี รีไฟน์นิ่ง จำ�กัด (มหาชน) (SPRC), บริษัท บางจาก

ปิโตรเลียม จำ�กัด (มหาชน) (BCP) (จนถึงเดือนเมษายน 2558), บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จำ�กัด (มหาชน) (PTTGC), บริษัท เอ็ชเอ็มซี โปลีเมอส์ จำ�กัด (HMC),

บริษัท พีทีที อาซาฮี เคมิคอล จำ�กัด (PTTAC), บริษัท

พี ที ที เอ็ ม ซี ซี ไบโอเคม จำ�กั ด (PTTMCC), บริ ษั ท พีทีที พีเอ็มเอ็มเอ จำ�กัด (PTTPMMA), บริษัท พีทีที

โพลีเมอร์ มาร์เก็ตติ้ง จำ�กัด (PTTPM) และ บริษัท พีทีที โพลีเมอร์ โลจิสติกส์ จำ�กัด (PTTPL) โดยดำ�เนินธุรกิจ

ครอบคลุมตั้งแต่การผลิตน้ำ�มันเชื้อเพลิง การผลิตและ จำ�หน่ายผลิตภัณฑ์ปิโตรเคมีขั้นต้น ขั้นกลาง และเม็ด

พลาสติกประเภทต่าง ๆ การดำ�เนินธุรกิจด้านการตลาด

เพือ ่ จำ�หน่ายเม็ดพลาสติกทัง้ ในประเทศและต่างประเทศ รวมถึงการให้บริการด้านโลจิสติกส์อย่างครบวงจร

ผลประกอบการของธุรกิจปิโตรเคมีและการกลัน ่

ส่วนใหญ่จะขึ้นกับภาวะเศรษฐกิจ ราคาวัตถุดิบและ

ผลิตภัณฑ์ในตลาดโลกซึ่งปรับขึ้นลงตามอุปสงค์และ อุ ป ทานของตลาดโลก รวมถึ ง มู ล ค่ า สิ น ค้ า คงเหลื อ ณ สิ้นปี

ความเชื่อมโยงทางธุรกิจ

ธุรกิจขั้นต้น

ธุรกิจขั้นกลาง

การสำ�รวจ และผลิต ปิโตรเลียม

โรงแยก ก๊าซธรรมชาติ

ระบบท่อส่ง ก๊าซธรรมชาติ

ก๊าซธรรมชาติ

นํ้ามันดิบและ นํ้ามันเชื้อเพลิง

ขนส่งน�้ำมัน

การจัดหา น�้ำมันดิบและ น�้ำมันเชื้อเพลิง

การค้า ระหว่างประเทศ

โรงกลั่น

โรงโอเลฟินส์ และอะโรเมติกส์

โรงงานปิโตรเคมี ขั้นกลาง

โรงงานไบโอดีเซล โรงงานเอทานอล เหมืองถ่านหิน การพัฒนา อสังหาริมทรัพย์ และการบริหาร จัดการอาคาร สถานที่

ธุรกิจขั้นปลาย

ผู้บริโภค

ระบบผลิตไฟฟ้า และน�้ำเย็น

โรงงาน โรงงาน สาหกรรม อุอุตตสาหกรรม

โรงไฟฟ้า โรงไฟฟ้า

กระแสไฟฟ้า

ก๊าซธรรมชาติ สำ�หรับ ยานยนต์

น�้ำมัน

สถานีบริการ

ภาคขนส่ง

ก๊าซหุงต้ม

ก๊าซหุงต้ม ในครัวเรือน

น�้ำมันหล่อลื่น พื้นฐาน

น�้ำมันหล่อลื่น

อุปกรณ์/ ของใช้ เม็ดพลาสติก และพลาสติก ชีวภาพ การส่งออก

แก๊สโซฮอล (E10, E20, E85) ไบโอดีเซล (B7)

การจัดการเพื่อ การพัฒนาอย่าง ยั่งยืน/ ที่ปรึกษา, วิศวกรรม และโครงการ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

040

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

ผลการดำ�เนินงานปี 2558

ธุรกิจที่ ปตท. ดำ�เนินงานเอง

การดำ�เนิ น งาน ลดค่ า ใช้ จ่ า ยและการเพิ่ ม วิ นั ย ทาง

หน่วยธุรกิจก๊าซธรรมชาติ

รวมทั้งการนำ�เสนอผลิตภัณฑ์นวัตกรรมใหม่เพื่อสร้าง

ผลสำ�เร็ จ ของการดำ�เนิ น งานของหน่ ว ยธุ ร กิ จ

ปี 2558 ปตท. ได้มุ่งเน้นการเพิ่มประสิทธิภาพ

การเงิน มีการบริหารความเสีย ่ งด้านราคาอย่างเคร่งครัด รายได้ แต่จากราคาน้ำ�มันที่ปรับลดลงอย่างต่อเนื่องใน ปลายปี 2558 ส่งผลให้ ปตท. และบริษัทในกลุ่ม ปตท.

ประสบปั ญ หาการขาดทุ น จากการเก็ บ สำ�รองนํ้ า มั น และวัตถุดิบ และขาดทุนจากการด้อยค่าสินทรัพย์เป็น

จำ�นวน 54,698 ล้านบาท โดยเฉพาะธุรกิจสำ�รวจและ

ผลิ ต ปิ โ ตรเลี ย มและธุ ร กิ จ ถ่ า นหิ น ทำ�ให้ ใ นปี 2558 กลุ่ม ปตท. มีกำ�ไรสุทธิรวม 19,936 ล้านบาท และ มีรายได้จากการขาย 2,026,912 ล้านบาท

สำ�หรั บ รายละเอี ย ดผลดำ�เนิ น งานของแต่ ล ะ

หน่วยธุรกิจสามารถสรุปได้ดังนี้

ก๊ า ซ ธ ร ร ม ช า ติ ใ น ปี 2 5 5 8 ม า จ า ก ก า ร ป รั บ ป รุ ง ประสิ ท ธิ ภ าพในกระบวนการผลิ ต ของโรงแยกก๊ า ซ

ธรรมชาติ อ ย่ า งต่ อ เนื่ อ ง ทำ�ให้ ใ นปี 2558 การใช้ พลั ง งานในการผลิ ต ของโรงแยกก๊ า ซฯ ต่ อ หน่ ว ย

ผลิตภัณฑ์ที่ได้ลดลงถึงร้อยละ 4 เมื่อเทียบกับปี 2557

ซึง่ เป็นการช่วยให้คา ่ ใช้จา ่ ยในการผลิตของโรงแยกก๊าซฯ ลดลง นอกจากนี้ยังมาจากการจัดหาก๊าซธรรมชาติได้ เพิ่ ม ขึ้ น ตามความต้ อ งการใช้ ก๊ า ซธรรมชาติ ที่ เ พิ่ ม ขึ้ น ในกลุ่มลูกค้าภาคไฟฟ้า อุตสาหกรรมและโรงแยกก๊าซ

ธรรมชาติ โดยผลดำ�เนินงานในปี 2558 ของหน่วยธุรกิจ ก๊าซธรรมชาติที่สำ�คัญ สามารถสรุปได้ดังนี้

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

041

การจัดหาก๊าซธรรมชาติ

การจัดจำ�หน่ายก๊าซธรรมชาติในภาคขนส่ง

การจั ด หาก๊ า ซธรรมชาติ ร วม 4,824 ล้ า น

ก า ร จำ� ห น่ า ย ก๊ า ซ ธ ร ร ม ช า ติ ใ น ภ า ค ข น ส่ ง

ลู ก บาศก์ ฟุ ต ต่ อ วั น เพิ่ ม ขึ้ น ร้ อ ยละ 3 จากปี 2557 ที่ 4,687 ล้านลูกบาศก์ฟต ุ ต่อวัน ประกอบด้วยการจัดหา

จากแหล่งก๊าซธรรมชาติในประเทศ 3,532 ล้านลูกบาศก์ ฟุตต่อวัน และการนำ�เข้า 1,292 ล้านลูกบาศก์ฟต ุ ต่อวัน หรือคิดเป็นสัดส่วนการจัดหาจากแหล่งในประเทศและ ต่างประเทศร้อยละ 73 : 27

การจัดจำ�หน่ายก๊าซธรรมชาติในภาคไฟฟ้า

ปริมาณการจำ�หน่ายรวม 2,886 ล้านลูกบาศก์

มีปริมาณเฉลี่ย 312 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน คิดเป็น

สัดส่วนร้อยละ 6 ของปริมาณจำ�หน่ายก๊าซธรรมชาติ

ทั้ ง หมด ลดลงร้ อ ยละ 2 จากปี 2557 ที่ 317 ล้ า น ลู ก บาศก์ ฟุ ต ต่ อ วั น ซึ่ ง เป็ น ผลมาจากราคาน้ำ� มั น ดิ บ

ในตลาดโลกปรั บ ลดลงอย่ า งต่ อ เนื่ อ ง น้ำ� มั น เบนซิ น และดี เ ซลมี ร าคาถู ก ลง จึ ง ทำ�ให้ ผู้ บ ริ โ ภคกลั บ ไปใช้ น้ำ�มันเบนซินและดีเซลมากขึ้น

การจัดจำ�หน่ายผลิตภัณฑ์จากโรงแยกก๊าซธรรมชาติ

ฟุ ต ต่ อ วั น คิ ด เป็ น สั ด ส่ ว นร้ อ ยละ 60 ของปริ ม าณ

ก า ร ใ ช้ ก๊ า ซ ธ ร ร ม ช า ติ สำ�ห รั บ โ ร ง แ ย ก ก๊ า ซ

ที่ 2,757 ล้ า นลู ก บาศก์ ฟุ ต ต่ อ วั น เป็ น ผลมาจาก

มี ป ริ ม าณรวม 961 ล้ า นลู ก บาศก์ ฟุ ต ต่ อ วั น คิ ด เป็ น

การจำ�หน่ า ยทั้ ง หมด เพิ่ ม ขึ้ น ร้ อ ยละ 5 จากปี 2557 ความต้ อ งการใช้ ไ ฟฟ้ า ที่ เ พิ่ ม ขึ้ น โดยการจำ�หน่ า ย ก๊าซธรรมชาติในภาคไฟฟ้าประกอบด้วยการจำ�หน่าย ให้กับการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย หรือ กฟผ.

รวม 1,151 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน คิดเป็นร้อยละ 40

ผู้ ผ ลิ ต ไฟฟ้ า อิ ส ระจำ�นวน 10 ราย รวม 995 ล้ า น

ลูกบาศก์ฟุตต่อวัน คิดเป็นร้อยละ 34 และผู้ผลิตไฟฟ้า รายเล็กจำ�นวน 42 ราย รวม 740 ล้านลูกบาศก์ฟุต ต่อวัน คิดเป็นร้อยละ 26

การจัดจำ�หน่ายก๊าซธรรมชาติในภาคอุตสาหกรรม

ปริมาณการจำ�หน่ายรวม 669 ล้านลูกบาศก์ฟต ุ

ต่อวัน คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 14 ของปริมาณจำ�หน่าย ทั้งหมด เพิ่มขึ้นร้อยละ 2 จากปี 2557 ที่ 653 ล้าน

ลูกบาศก์ฟุตต่อวัน โดยมีจำ�นวนลูกค้าทั้งสิ้น 356 ราย ประกอบด้วย ลูกค้ากลุ่มอุตสาหกรรม 325 ราย ลูกค้า

ผลิตไฟฟ้าใช้เอง 30 ราย และลูกค้ากลุ่มพาณิชย์ 1 ราย ป ริ ม า ณ จำ� ห น่ า ย ที่ เ พิ่ ม ขึ้ น ส่ ว น ห นึ่ ง เ ป็ น ผ ล จ า ก

การขยายการลงทุ น โครงการระบบท่ อ จั ด จำ�หน่ า ย ก๊ า ซธรรมชาติ ส่ ว นขยาย ในพื้ น ที่ เ ขตประกอบการ

อุตสาหกรรม บริษัท ไออาร์พีซี จำ�กัด (มหาชน) ระบบ

จำ�หน่ า ยก๊ า ซในสวนอุ ต สาหกรรมโรจนะ ปราจี น บุ รี และระบบจำ�หน่ า ยก๊ า ซสำ�หรั บ บริ ษั ท เซรามิ ค

อุตสาหกรรมไทย จำ�กัด จังหวัดสระบุรี เป็นต้น

ธรรมชาติ เพื่ อ สร้ า งมู ล ค่ า เพิ่ ม ให้ กั บ ก๊ า ซธรรมชาติ สัดส่วนร้อยละ 20 ของปริมาณการจำ�หน่ายทั้งหมด โดยเพิ่ ม ขึ้ น ร้ อ ยละ 0.1 จากปี 2557 ที่ 960 ล้ า น

ลู ก บาศก์ ฟุ ต ต่ อ วั น เนื่ อ งจาก ในปี 2557 โรงแยก

ก๊ า ซธรรมชาติ ห น่ ว ยที่ 5 ที่ ต้ อ งหยุ ด เดิ น เครื่ อ งจาก อุ บั ติ เ หตุ ฟ้ า ผ่ า ที่ อุ ป กรณ์ แ ลกเปลี่ ย นความร้ อ นจาก ไอเสียเครือ ่ งยนต์ (Waste Heat Recovery Unit: WHRU)

เมือ ่ วันที่ 14 สิงหาคม 2556 ได้ตด ิ ตัง้ อุปกรณ์แลกเปลีย ่ น ความร้ อ นชุ ด สำ�รอง ณ โรงแยกก๊ า ซฯ หน่ ว ยที่ 5

ในเดือนเมษายน 2557 ทำ�ให้กลับมาเดินเครื่องเต็ม

กำ�ลั ง การผลิ ต ลดผลกระทบในการผลิ ต และนำ�เข้ า LPG รองรับความต้องการใช้ของผู้ใช้พลังงาน และเมื่อ

เดือนกันยายน 2557 ปตท. ได้ทำ�การติดตั้งอุปกรณ์ แลกเปลี่ ย นความร้ อ นจากไอเสี ย เครื่ อ งยนต์ ชุ ด ใหม่ เสร็จสมบูรณ์ ทำ�ให้สามารถเดินเครื่องได้ตามปกติ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

042

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

ปริมาณ การจ�ำหน่าย ก๊าซธรรมชาติ หน่วย: ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน ที่ 1,000 บีทียูต่อลูกบาศก์ฟุต

6,000 5,000 4,000

930

960

961

3,000

307 639

317 653

312 669

610

699

740

872

852

995

1,228

1,206

1,151

2,000 โรงแยกก๊าซธรรมชาติ ก๊าซธรรมชาติ สำ�หรับยานยนต์ (NGV) ภาคอุตสาหกรรม ผู้ผลิตไฟฟ้ารายเล็ก (SPP) ผู้ผลิตไฟฟ้าอิสระ (IPP) กฟผ. (EGAT)

ปริมาณ การจ�ำหน่าย ผลิตภัณฑ์ จากโรงแยก ก๊าซธรรมชาติ หน่วย: พันตัน

1,000 0

8,000 7,000

2556

2557

2558

6,197

6,392

6,423

6,000 5,000 4,000 3,000 2,000

ก๊าซโซลีนธรรมชาติ (NGL) ก๊าซปิโตรเลียมเหลว (LPG) ก๊าซโพรเพน ก๊าซอีเทน

4,828

4,687

4,586

1,000 0

2556

705

729

721

2,690

2,739

2,738

727

819

765

2,074

2,106

2,199

2557

2558

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

043

เหตุการณ์ส�ำ คัญของหน่วยธุรกิจ ก๊าซธรรมชาติในรอบปี 2558

มีนาคม

มกราคม

การเปิ ด ให้ ใ ช้ หรื อ เชื่ อ มต่ อ ระบบส่ ง ก๊ า ซธรรมชาติ

• บริ ษั ท Qatar Liquefied Gas Company

Limited (Qatargas) ได้เริ่มส่งมอบก๊าซ LNG เที่ยวแรก ให้ กั บ ปตท. ปริ ม าณ 90,613.43 ตั น ตามสั ญ ญา ซือ ้ ขายก๊าซ LNG รูปแบบสัญญาระยะยาว 20 ปี ปริมาณ

2 ล้านตันต่อปี หรือประมาณ 280 ล้านลูกบาศก์ฟุต ต่อวัน ซึง่ เป็นสัญญาซือ ้ ขายก๊าซ LNG ระยะยาวฉบับแรก ของกลุม ่ ปตท. ช่วยเสริมความมัน ่ คงด้านพลังงานให้กบ ั ประเทศ รองรับความต้องการใช้พลังงานของประเทศ ในระยะยาว

• คณะกรรมการบริหารนโยบายพลังงาน (กบง.)

มีมติให้ปรับราคาขายปลีกก๊าซฯ NGV สำ�หรับรถยนต์

ส่วนบุคคลขึ้นในอัตรา 0.50 บาทต่อกิโลกรัม จากเดิม 12.50 เป็น 13.00 บาทต่อกิโลกรัม และปรับราคาขาย

้ ในอัตรา ปลีกก๊าซฯ NGV สำ�หรับรถโดยสารสาธารณะขึน 0.50 บาทต่อกิโลกรัม จากเดิม 9.50 เป็น 10.00 บาท

ต่อกิโลกรัม โดยให้มีผลตั้งแต่วันที่ 31 มกราคม 2559 เป็นต้นไป

• กบง. มีมติให้ปรับสูตรคำ�นวณต้นทุนการจัดหา

• กกพ. มี ม ติ เ ห็ น ชอบ “ข้ อ กำ�หนดเกี่ ย วกั บ

บนบกแก่บุคคลที่สามของ ปตท.” (TPA Code - ปตท) และ “ข้ อ กำ�หนดเกี่ ย วกั บ การให้ บ ริ ก ารของสถานี แอลเอ็นจีแก่บค ุ คลทีส ่ าม และการเชือ ่ มต่อสำ�หรับสถานี

แอลเอ็นจีมาบตาพุดของบริษัท พีทีทีแอลเอ็นจี จำ�กัด” (TPA Code - PTTLNG) โดย ปตท. และ PTTLNG ได้

ประกาศใช้ข้อกำ�หนดฯ ดังกล่าว เมื่อวันที่ 30 มีนาคม 2558 การประกาศใช้ข้อกำ�หนดฯ เป็นไปตามข้อบังคับ

ว่าด้วยการจัดทำ�ข้อกำ�หนดเกี่ยวกับการเปิดให้ใช้หรือ เชื่อมต่อระบบส่งก๊าซธรรมชาติ และสถานีแอลเอ็นจี

แก่ บุ ค คลที่ ส าม พ.ศ. 2557” (TPA Regime) และ สอดคล้ อ งกั บ พระราชบั ญ ญั ติ ก ารประกอบกิ จ การ พลั ง งาน พ.ศ. 2550 ที่ ใ ห้ มี ก ารแข่ ง ขั น ในกิ จ การ พลังงานและมีการบริหารของระบบโครงข่ายพลังงาน อย่างเป็นธรรมโปร่งใส ไม่เลือกปฏิบัติ

• เมื่ อ วั น ที่ 30 มี น าคม 2558 ที่ ป ระชุ ม

คณะกรรมการกำ�กับกิจการพลังงาน มีมติอนุมัติ TPA

Code (Onshore) ของ ปตท. อ้างอิงตาม TPA Regime ฉบับปัจจุบัน

LPG ของประเทศให้ เ หมาะสมจากผู้ ผ ลิ ต และจั ด หา

เมษายน

การนำ�เข้ า โดยภาครั ฐ ใช้ ก ลไกของกองทุ น น้ำ� มั น ฯ

มีผลตั้งแต่วันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2558 ทำ�ให้ราคา LPG

บำ� รุ ง อุ ป ก ร ณ์ ต า ม แ ผ น ง า น ป ร ะ จำ� ปี พ ร้ อ ม กั น

3 แหล่ง คือ โรงแยกก๊าซธรรมชาติ โรงกลั่นน้ำ�มัน และ ในการบริหารจัดการให้ราคาตั้งต้นเป็นราคาเดียวกัน จากโรงแยกก๊าซฯ สามารถปรับสะท้อนต้นทุนที่แท้จริง

โดยราคาเฉลี่ ย เดื อ นกุ ม ภาพั น ธ์ ถึ ง เมษายน 2558 ปรับเพิ่มขึ้นจาก 333 เหรียญสหรัฐต่อตัน เป็น 498

เหรียญสหรัฐต่อตัน และภาครัฐจะมีการทบทวนต้นทุน LPG จากโรงแยกก๊าซฯ ทุก ๆ 3 เดือน

• ผู้ ผ ลิ ต ก๊ า ซธรรมชาติ แ หล่ ง ยาดานา และ

แ ห ล่ ง เ ย ต า กุ น ใ น เ มี ย น ม า ไ ด้ ดำ� เ นิ น ก า ร ซ่ อ ม ในระหว่างวันที่ 9 - 21 เมษายน 2558 เนื่องจากเป็น

ช่วงเทศกาลสงกรานต์ ทีค ่ วามต้องการใช้ไฟฟ้าโดยรวม ของประเทศลดลงกว่าปกติ ปตท. ได้เตรียมความพร้อม

โดยจั ด เตรี ย มสำ�รองก๊ า ซธรรมชาติ ใ นท่ อ และจาก ฝัง่ ตะวันออกเพือ ่ เตรียมการเรียกใช้ รวมทัง้ จัดหาน้ำ�มัน

เชื้ อ เพลิ ง สำ�รองสำ�หรั บ โรงไฟฟ้ า ราชบุ รี บางปะกง และพระนครใต้ การซ่ อ มบำ�รุ ง อุ ป กรณ์ สำ�เร็ จ ด้ ว ยดี

เป็นไปตามแผนที่วางไว้ ทำ�ให้สามารถเริ่มจ่ายก๊าซฯ เข้าสูร่ ะบบได้ ตัง้ แต่เวลา 03.25 น. ของวันที่ 20 เมษายน 2558 นับว่าเร็วกว่าแผนที่กำ�หนดไว้ 6 ชม.

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

044

• ผูผ ้ ลิตก๊าซธรรมชาติแหล่งซอติกา ้ ในเมียนมา

ได้ดำ�เนินการปิดซ่อมบำ�รุงอุปกรณ์ประจำ�ปี ณ แท่น

มิถุนายน

ผลิ ต ในทะเล และระบบท่ อ ฯ บนบก เป็ น ระยะเวลา

สามารถจ่ายก๊าซฯ กลับเข้าสู่ระบบตามปกติได้ ตั้งแต่

ธรรมชาติ ส่วนของต้นทุนผันแปร (Commodity Charge:

8 วัน ตั้งแต่วันที่ 20 - 27 เมษายน 2558 โดยผู้ผลิต เวลา 22.19 น. ของวันที่ 27 เมษายน 2558

• เมือ ่ วันที่ 11 เมษายน 2558 โครงการท่อเชือ ่ ม

ระบบท่อส่งก๊าซธรรมชาติ นวนคร - รังสิต กับระบบท่อ

ส่ ง ก๊ า ซธรรมชาติ ภู มิ ภ าคบนบก นครสวรรค์ ขนาด เส้ น ผ่ า นศู น ย์ ก ลาง 28 นิ้ ว ระยะทางประมาณ

106 กิ โ ลเมตร อยู่ ใ นพื้ น ที่ อำ�เภอบางปะอิ น จั ง หวั ด อยุธยา ดำ�เนินการก่อสร้างแล้วเสร็จ ส่งผลให้การจัดการ

ก๊าซธรรมชาติฝั่งตะวันออกเกิดความสมบูรณ์มากขึ้น อีกทั้งยังเป็นการรองรับการขยายตัวของความต้องการ

ใช้ ก๊ า ซธรรมชาติ ใ นภาคอุ ต สาหกรรมและภาคขนส่ ง ในส่วนภูมิภาคอีกด้วย

พฤษภาคม

• “ข้ อ บั ง คั บ ว่ า ด้ ว ยหลั ก เกณฑ์ ก ารจั ด ทำ�

ข้ อ กำ�หนดเกี่ ย วกั บ การเปิ ด ให้ ใ ช้ หรื อ เชื่ อ มต่ อ ระบบ ส่งก๊าซธรรมชาติและสถานีแอลเอ็นจีแก่บุคคลที่สาม

(Third Party Access Regime: TPA Regime) ฉบับที่ 2” เริ่มมีผลใช้บังคับ

• คณะกรรมการนโยบายพลั ง งานแห่ ง ชาติ

(กพช.) มีมติเห็นชอบ แผนระบบรับส่งและโครงสร้าง พื้นฐานก๊าซธรรมชาติ เพื่อความมั่นคงของโครงการ ลงทุนในส่วนที่ 1 (โครงข่ายระบบท่อส่งก๊าซธรรมชาติ) ระยะที่ 1 จำ�นวน 3 โครงการ ได้แก่ โครงการปรับปรุง

แท่นผลิต อุปกรณ์ และระบบท่อ เพือ ่ รองรับการส่งก๊าซฯ ให้แก่โรงไฟฟ้าขนอมใหม่ โครงการระบบท่อส่งก๊าซฯ

ในทะเล เชื่อมแหล่งอุบล (อ่าวไทย) และโครงการสถานี

เพิม ่ ความดันก๊าซฯ (Compressor) บนระบบท่อส่งก๊าซฯ วังน้อย - แก่งคอย โดยมอบหมายให้ บริษท ั ปตท. จำ�กัด (มหาชน) เป็นผู้ดำ�เนินโครงการ ทั้ง 3 โครงการ ทั้งนี้

คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบตามมติ กพช. เมื่อวันที่ 30 มิถุนายน 2558

• คณะกรรมการกำ�กับกิจการพลังงาน (กกพ.)

มี ม ติ เ ห็ น ชอบการเรี ย กเก็ บ อั ต ราค่ า บริ ก ารส่ ง ก๊ า ซ Tc) ประจำ�ปี 2558 ของระบบท่อนอกชายฝั่งที่ระยอง (พื้นที่ 1), นอกชายฝั่งขนอม (พื้นที่ 2), บนฝั่ง (พื้นที่ 3)

เท่ า กั บ 1.3045 บาทต่ อ ล้ า นบี ที ยู ในขณะที่ ร ะบบ

ท่ อ ส่ ง ก๊ า ซธรรมชาติ บ นฝั่ ง ที่ จ ะนะ (พื้ น ที่ 4) เท่ า กั บ 0.1283 บาทต่ อ ล้ า นบี ที ยู และระบบท่ อ ส่ ง ก๊ า ซ

ธรรมชาติบนฝัง่ ทีน ่ ำ� ้ พอง (พืน ้ ที่ 5) เท่ากับ 0.0000 บาท

ต่อล้านบีทียู โดยให้เรียกเก็บอัตราค่าบริการดังกล่าว ตั้งแต่วันที่ 1 มิถุนายน 2558 เป็นต้นไป การคิดอัตรา

ค่ า บริ ก ารนั้ น อาศั ย หลั ก เกณฑ์ ต ามคู่ มื อ การคำ�นวณ ราคาก๊าซธรรมชาติ และอัตราค่าบริการส่งก๊าซธรรมชาติ

เมื่ อ เดื อ นธั น วาคม 2550 รวมทั้ ง อาศั ย ความตาม

มาตรา 70 แห่งพระราชบัญญัติการประกอบกิจการ พลังงาน พ.ศ. 2550

• คณะกรรมการกำ�กับกิจการพลังงาน (กกพ.)

มี ม ติ เ ห็ น ชอบให้ ป รั บ อั ต ราค่ า บริ ก ารเก็ บ รั ก ษาและ

แปรสภาพก๊าซธรรมชาติจากของเหลวเป็นก๊าซ ส่วนของ ั พีทท ี ี แอลเอ็นจี ต้นทุนผันแปร ประจำ�ปี 2558 ของ บริษท จํ า กั ด ที่ อั ต รา 0.8563 บาทต่ อ ล้ า นบี ที ยู โดยให้

เรียกเก็บอัตราค่าบริการดังกล่าว ตัง้ แต่วน ั ที่ 1 มิถน ุ ายน 2558 เป็นต้นไป

• หน่วยธุรกิจก๊าซฯ ปตท. และ บริษท ั ผลิตไฟฟ้า

ราชบุรีโฮลดิ้ง จำ�กัด (มหาชน) ได้ร่วมลงนามบันทึก

ความเข้ า ใจ เพื่ อ ศึ ก ษาความเป็ น ไปได้ ใ นการลงทุ น โครงการ LNG Receiving Terminal ในเมียนมา รวมถึง

เป็ น โอกาสในการจั ด หาแหล่ ง ก๊ า ซธรรมชาติ ใ ห้ กั บ โรงไฟฟ้าที่ผลิตไฟฟ้าจากก๊าซธรรมชาติ

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

045

กรกฎาคม

พื้นฐานก๊าซธรรมชาติ เพื่อความมั่นคงของโครงการ

• บริษท ั ผูผ ้ ลิตก๊าซธรรมชาติแหล่งพืน ้ ทีพ ่ ฒ ั นา

ร่วมไทย - มาเลเซีย (เจดีเอ เอ-18) ได้ปิดซ่อมบำ�รุง

อุปกรณ์ประจำ�ปี ระหว่างวันที่ 21 - 25 กรกฎาคม 2558 ปตท. ได้เตรียมความพร้อมโดยจัดเตรียมน้ำ�มันสำ�รอง และขนส่งไปยังโรงไฟฟ้าจะนะและโรงไฟฟ้ากระบีล ่ ว่ งหน้า

จึงไม่ส่งผลกระทบต่อผู้ใช้ไฟฟ้า ในความสนับสนุนของ

ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง ปตท. ทำ�หน้าที่ประสานการหยุด ซ่อมบำ�รุงแหล่งก๊าซฯ ทำ�ให้สามารถเริม ่ จ่ายก๊าซฯ เข้าสู่

ระบบตามปกติได้ตั้งแต่เวลา 06.00 น. ของวันที่ 25

กรกฎาคม 2558 นับว่าเร็วกว่าแผนที่กำ�หนดไว้ 24 ชม.

• เปิ ด อาคารเรี ย นรู้ แ ละอาคารศู น ย์ ค วบคุ ม

ระบบท่อส่งก๊าซฯ ณ ศูนย์ปฏิบต ั ก ิ ารชลบุรี เป็นศูนย์แสดง

ข้อมูลและพิพธ ิ ภัณฑ์ รวมทัง้ จุดเรียนรูแ ้ ละฝึกปฏิบต ั ก ิ าร

บำ�รุ ง รั ก ษาท่ อ ส่ ง ก๊ า ซฯ (Pipeline Expert Learning Field) โดยมีวต ั ถุประสงค์เพือ ่ รองรับคณะผูเ้ ยีย ่ มชมจาก ภายนอก ทั้งยังรองรับการประชุมและฝึกอบรมภายใน

เพื่ อ พั ฒ นาองค์ ค วามรู้ ข องพนั ก งานระบบท่ อ ส่ ง ก๊ า ซ ธรรมชาติได้เป็นอย่างดี

กันยายน

• โครงการท่อส่งก๊าซธรรมชาติบนบกเส้นที่ 4

จากสถานีรับจ่ายก๊าซธรรมชาติเหลว (LNG Terminal)

จังหวัดระยอง ไปยังระบบท่อส่งก๊าซธรรมชาติวังน้อย แก่งคอย อำ�เภอแก่งคอย จังหวัดสระบุรี เริ่มส่งก๊าซฯ

เข้ า ระบบ เมื่ อ วั น ที่ 17 กั น ยายน 2558 ช่ ว ยสร้ า ง ความมั่นคงด้านพลังงาน แก่โครงข่ายระบบท่อส่งก๊าซ ธรรมชาติของประเทศ

• คณะกรรมการนโยบายพลั ง งานแห่ ง ชาติ

(กพช.) มีมติเห็นชอบ แผนระบบรับส่งและโครงสร้าง ลงทุนในส่วนที่ 1 (โครงข่ายระบบท่อส่งก๊าซธรรมชาติ) ระยะที่ 2 จำ�นวน 2 โครงการ ได้แก่ โครงการระบบ

ท่อส่งก๊าซธรรมชาติบนบก เส้นที่ 5 และโครงการระบบ ท่อส่งก๊าซธรรมชาติบนบก จากสถานีควบคุมความดัน

ก๊าซธรรมชาติราชบุรี - วังน้อยที่ 6 (RA#6) ไปยังจังหวัด

ราชบุรี ในวงเงินลงทุน 110,100 ล้านบาท เพื่อสร้าง ความมั่นคงและรองรับความต้องการใช้ก๊าซธรรมชาติ

ที่ เ พิ่ ม มากขึ้ น ในอนาคต โดยกำ�หนดให้ ส ามารถจ่ า ย

ก๊ า ซเข้ า ระบบได้ ภ ายในปี 2564 และมอบหมายให้

บริษัท ปตท. จำ�กัด (มหาชน) เป็นผู้ดำ�เนินโครงการ ทั้ง 2 โครงการ

• ปตท. โดย บริษัท ปตท.ธุรกิจค้าปลีก จำ�กัด

ซึ่งเป็นบริษัทย่อยที่ ปตท. ถือหุ้นร้อยละ 100 ได้ลงนาม ในสั ญ ญาระหว่ า งผู้ ถื อ หุ้ น กั บ บริ ษั ท โอซาก้ า แก๊ ส

(ประเทศไทย) จำ�กัด ในสัดส่วนร้อยละ 40 และ 60 ตามลำ�ดั บ ในการจั ด ตั้ ง “บริ ษั ท โอจี พี เอนเนอร์ ยี่ โซลูชั่นส์ จำ�กัด” เพื่อดำ�เนินธุรกิจบริหารจัดการด้าน

พลังงานให้แก่กลุ่มอุตสาหกรรมอย่างครบวงจร ในการ ดำ�เนินธุรกิจ Energy Solution (การจัดการด้านพลังงาน

อย่างครบวงจร) และ Energy Efficiency Business (การบริหารประสิทธิภาพการใช้พลังงาน) แบบ One-Stop Service ให้แก่ภาคอุตสาหกรรมในประเทศไทย

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

046

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

แผนที่แสดงโครงข่าย ระบบท่อส่งก๊าซธรรมชาติ และโรงแยกก๊าซธรรมชาติ

เวียดนาม

ลาว เมียนมา สินภูฮ่อม นํ้าพอง

ประเทศไทย นครสวรรค์ ยาดานา

บ้านอีต่อง

ซอติก้า

นครราชสีมา

ท่าหลวง

แก่งคอย

วังน้อย

เยตากุน ราชบุรี

ทะเลอันดามัน

พระนครเหนือ บางปะกง พระนครใต้ สมุทรปราการ ชลบุรี นิคมฯ ชายฝั่ง ตะวันออก

กัมพูชา

ระยอง

กำ�ลังการแยกก๊าซฯ ของโรงแยกก๊าซธรรมชาติ หน่วยที่ 1

400 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน

หน่วยที่ 2 และ 3 800 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน หน่วยที่ 4

170 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน

หน่วยที่ 5

570 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน

หน่วยที่ 6

800 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน

แหล่งผลิตก๊าซธรรมชาติ

เบญจมาศ ทานตะวัน ปลาทอง เชฟรอนส่วนเพิ่ม เอราวัณ ขนอม

อาทิตย์

โรงไฟฟ้า โรงแยกก๊าซธรรมชาติ หน่วยที่ 1, 2, 3, 5, 6 จังหวัดระยอง โรงแยกก๊าซธรรมชาติ หน่วยที่ 4 จังหวัดนครศรีธรรมราช

ไพลิน บงกช จะนะ

PTTLNG Receiving Terminal ท่อส่งก๊าซฯ ในปัจจุบัน โครงการท่อส่งก๊าซฯ ในอนาคต

มาเลเซีย

บงกชใต้

พื้นที่พัฒนาร่วม ไทย-มาเลเซีย (JDA)

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

• ป ต ท . ล ง น า ม บั น ทึ ก ข้ อ ต ก ล ง ( M O U )

ความร่ ว มมื อ ทางเทคนิ ค วิ ศ วกรรม กั บ การประปา

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

047

ตุลาคม

นครหลวง (กปน.) โดยมีวต ั ถุประสงค์รว่ มกันในการพัฒนา

วิศวกรรมของทัง้ สองฝ่ายในด้านการบริหารจัดการงาน

และการเชื่อมต่อสำ�หรับสถานีแอลเอ็นจี มาบตาพุด

องค์ความรูแ ้ ละสนับสนุนการนำ�องค์ความรูท ้ างเทคนิค บำ�รุงรักษาระบบส่งท่อก๊าซ ปตท. และด้านการบริหาร จัดการระบบส่งและจ่ายน้ำ�ประปาทางท่อของ กปน.

• เปิดดำ�เนินการท่อส่งก๊าซธรรมชาติเส้นที่ 4

(ระยอง - แก่งคอย) เพื่อโครงข่ายพลังงาน มั่นคง ยั่งยืน

ณ สถานี รั บ จ่ า ยและเพิ่ ม ความดั น ก๊ า ซ หน่ ว ยที่ 4

จังหวัดระยอง โดยการก่อสร้างเป็นไปตามความเห็นชอบ

โดยคณะรั ฐ มนตรี เมื่ อ วั น ที่ 19 มิ ถุ น ายน 2550 เป็นการเชื่อมโยงเครือข่ายท่อก๊าซธรรมชาติจากภาค ตะวั น ออกและภาคกลางสู่ ภ าคตะวั น ออกเฉี ย งเหนื อ

• กกพ. มี ม ติ เ ห็ น ชอบ “ข้ อ กำ�หนดเกี่ ย วกั บ

การให้ บ ริ ก ารของสถานี แ อลเอ็ น จี แ ก่ บุ ค คลที่ ส าม ฉบับที่ 2 ของบริษท ั พีทท ี ี แอลเอ็นจี จำ�กัด” (TPA Code -

PTTLNG ฉบั บ ที่ 2) เมื่ อ วั น ที่ 30 ตุ ล าคม 2558 ตามที่ “ข้อบังคับว่าด้วยการจัดทำ�ข้อกำ�หนดเกี่ยวกับ

การเปิ ด ให้ ใ ช้ ห รื อ เชื่ อ มต่ อ ระบบส่ ง ก๊ า ซธรรมชาติ และสถานี แ อลเอ็ น จี แ ก่ บุ ค คลที่ ส าม พ.ศ. 2557”

(หรือ TPA Regime) ได้มีการทบทวน โดย PTTLNG

ได้ ป ระกาศใช้ ข้ อ กำ�หนดฯ ดั ง กล่ า ว เมื่ อ วั น ที่ 21 พฤศจิกายน 2558

ในอนาคต รวมถึงรองรับการนำ�เข้าก๊าซธรรมชาติเหลว อีกด้วย

หน่วยธุรกิจนํ้ามัน

ความสำ�เร็ จ ของธุ ร กิ จ น้ำ� มั น ในปี 2558 เป็ น

ผลจากการกำ�หนดกลยุ ท ธ์ ท างการตลาดที่ เ ป็ น เลิ ศ

(Marketing Excellence) เพื่อตอบสนองความต้องการ ของผู้บริโภคที่หลากหลาย จึงทำ�ให้ ปตท. สามารถ

ครองความเป็นผูน ้ ำ�ในตลาดผลิตภัณฑ์เชือ ้ เพลิงต่อเนือ ่ ง

เป็นปีที่ 23 มีส่วนแบ่งตลาดร้อยละ 39.9 สูงกว่าปีก่อน ร้อยละ 0.5 และเป็นผู้นำ�ในตลาดผลิตภัณฑ์หล่อลื่น

ต่อเนือ ่ งเป็นปีที่ 7 โดยมีสว ่ นแบ่งตลาดร้อยละ 38.4 โดย ผลดำ�เนินงานของหน่วยธุรกิจน้ำ�มันสามารถสรุปได้ดงั นี้

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

048

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

การจำ�หน่ายผลิตภัณฑ์เชื้อเพลิง

การจำ�หน่ายผลิตภัณฑ์ธุรกิจค้าปลีก

ปี 2558 ปตท. มีปริมาณจำ�หน่ายผลิตภัณฑ์

นอกเหนือจากสถานีบริการตามแนวคิด PTT Life

เชื้อเพลิงในประเทศรวม 19,079 ล้านลิตร เพิ่มขึ้นจาก

ปี 2557 จำ�นวน 980 ล้านลิตร ประกอบด้วย น้ำ�มัน เบนซิน 3,942 ล้านลิตร น้ำ�มันดีเซล 7,871 ล้านลิตร

น้ำ� มั น เครื่ อ งบิ น และน้ำ� มั น ก๊ า ด 2,714 ล้ า นลิ ต ร น้ำ�มันเตา 1,482 ล้านลิตร และ LPG 3,069 ล้านลิตร

สำ�หรั บ ค่ า การตลาด (กำ�ไรขั้ น ต้ น ของผู้ ค้ า

Station ที่มีอยู่เดิม ปตท. เพิ่มเติมแนวคิดการออกแบบ

สถานีบริการน้ำ�มันในรูปแบบ Friendly Design ที่แสดง

ถึงความใส่ใจ และคำ�นึงการตอบสนองการใช้บริการ

ของผู้บริโภคทุกเพศทุกวัย เช่น การออกแบบทางเดิน

ลาดชั น เพื่ อ สร้ า งความสะดวกให้ กั บ กลุ่ ม ผู้ บ ริ โ ภค ทีใ่ ช้รถ Wheel chair ห้องน้ำ�สำ�หรับเด็กเล็ก ช่องทีจ ่ อดรถ

น้ำ�มันตามมาตรา 7 และเจ้าของสถานีบริการ) ทั้งปี

เฉพาะสำ�หรั บ สตรี และผู้ พิ ก าร เป็ น ต้ น นอกจากนี้

ที่เหมาะสมอยู่ที่ระดับ 1.8 - 2.2 บาทต่อลิตร ซึ่งเป็น

จำ�นวน 26 แห่ง อาทิ PTT Life Station ณ เสียมเรียบ

มีค่ า เฉลี่ ย อยู่ ที่ 1.64 บาทต่ อ ลิ ต ร โดยค่าการตลาด ระดั บ ที่ ค รอบคลุ ม ค่ า ใช้ จ่ า ยในการดำ�เนิ น งานและ

ผลตอบแทนการลงทุ น ของผู้ ค้ า น้ำ� มั น ตามมาตรา 7

ได้ ข ยายสถานี บ ริ ก ารน้ำ� มั น ปตท. ในต่ า งประเทศ กัมพูชา และ PTT Life Station ณ หลวงพระบาง สปป. ลาว เป็นต้น

และเจ้าของสถานีบริการน้ำ�มัน

บริการรวม 1,450 แห่งทั่วประเทศ คิดเป็นร้อยละ 6.1

ได้แก่ ร้านค้าสะดวกซื้อ 7-Eleven 1,245 แห่ง เพิ่มขึ้น

ทั้งนี้ ณ สิ้นเดือนธันวาคม 2558 ปตท. มีสถานี

ของสถานี บ ริ ก ารน้ำ� มั น ทั่ ว ประเทศ สถานี เ ติ ม น้ำ� มั น

อากาศยาน 11 แห่ง คลังน้ำ� มัน 19 แห่ง (เป็นคลัง

ปตท. 9 แห่ง และใช้บริการภายนอก 11 แห่ง) คลังก๊าซ

ปิโตรเลียมเหลว 2 แห่ง คลังปิโตรเลียม 6 แห่ง และ โรงบรรจุก๊าซ 4 แห่ง

ทั้ ง นี้ ณ สิ้ น เดือนธั น วาคม 2558 ปตท.

มี ก ารขยายช่ อ งทางการจั ด จำ�หน่ า ยในธุ ร กิ จ ค้ า ปลี ก

100 แห่ ง จากปี 2557 ร้ า นกาแฟคาเฟ่ อ เมซอน

1,437 แห่ง เพิม ่ ขึน ้ 240 แห่ง จากปี 2557 ธุรกิจยานยนต์

121 แห่ง ลดลง 22 แห่ง จากปี 2557 และในเดือน ธันวาคม 2558 ปตท. สามารถบรรลุข้อตกลงกับ Texas

Chicken และเริม ่ ดำ�เนินธุรกิจในประเทศไทย โดย ปตท. เป็ น Master Franchise และได้ เ ปิ ด ตั ว สาขาแรก

การจำ�หน่ายผลิตภัณฑ์หล่อลื่น

ปตท. มุ่ ง มั่ น ที่ จ ะผลั ก ดั น ตราสิ น ค้ า PTT

การลงทุนโครงสร้างพื้นฐานธุรกิจนํ้ามัน

ตราสินค้าระดับโลก (Global Brand) โดยยังคงรักษา

การลงทุ น ในโครงการเพิ่ ม ขี ด ความสามารถ

ทีม ่ ส ี ว่ นแบ่งตลาดเป็นอันดับหนึง่ อย่างต่อเนือ ่ ง ควบคูไ่ ปกับ

จนแล้ ว เสร็ จ ตามแผนงาน สามารถรองรั บ ปริ ม าณ

ต่ า ง ๆ โดยเฉพาะภู มิ ภ าคเอเชี ย ตะวั น ออกเฉี ย งใต้

ขี ด ความสามารถในการนำ�เข้ า จาก 132,000 ตั น

Lubricants ซึ่ ง เป็ น ตราสิ น ค้ า ของคนไทยสู่ ก ารเป็ น ความเป็นผู้นำ�ด้านผลิตภัณฑ์หล่อลื่นภายในประเทศ การขยายฐานลูกค้าไปสู่ตลาดต่างประเทศในภูมิภาค

เอเชียใต้ และประเทศจีน รวมทั้งสิ้น 33 ประเทศ และ ในปี 2558 ปตท. ยังคงมุง่ มัน ่ คิดค้นและพัฒนาผลิตภัณฑ์

อย่างต่อเนือ ่ ง โดยออกผลิตภัณฑ์หล่อลืน ่ ใหม่รวมทัง้ สิน ้ 10 ชนิด เพื่อตอบสนองความต้องการของลูกค้า และ ก้าวสู่การเป็นผู้นำ�ด้านเทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม

ที่ศูนย์การค้าเซ็นทรัลพลาซา เวสต์เกต

การนำ�เข้า การจ่ายและระบบขนส่งก๊าซปิโตรเลียมเหลว

การใช้ก๊าซปิโตรเลียมเหลวที่เพิ่มสูงขึ้น และช่วยเพิ่ม ต่อเดือน เป็น 250,000 ตันต่อเดือน รวมถึงการจัดทำ�

แผนแม่ บ ทโครงสร้ า งพื้ น ฐานของธุ ร กิ จ น้ำ� มั น เพื่ อ

พัฒนาเครือข่ายคลังและระบบขนส่ง เช่น การขยาย ขี ด ความความสามารถของคลั ง น้ำ� มั น สุ ร าษฎร์ ธ านี

เพื่ อ รองรั บ ความต้ อ งการใช้ นำ� ้ มั น ที่ เ พิ่ ม ขึ้ น ในพื้ น ที่ ภาคใต้ เป็นต้น

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

แผนที่แสดงคลังปิโตรเลียม คลังนํ้ามัน คลังก๊าซ ปิโตรเลียมเหลว และสถานีเติมนํ้ามัน อากาศยาน

049

เวียดนาม

ลาว

เชียงราย

ลำ�ปาง

เชียงใหม่

เมียนมา

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

เด่นชัย

อุดรธานี

พิษณุโลก ขอนแก่น

นครสวรรค์

ประเทศไทย

อุบลราชธานี

PTTRM (สระบุรี) ลำ�ลูกกา พระโขนง/ บางจาก ศรีราชา/ บ้านโรงโป๊ะ

เขาบ่อยา

ทะเลอันดามัน

กัมพูชา

อู่ตะเภา

หัวหิน

อ่าวไทย

สุราษฎร์ธานี นครศรีธรรมราช

ภูเก็ต

คลังก๊าซปิโตรเลียมเหลว

กระบี่

คลังนํ้ามัน

สงขลา

คลัง/ สถานีที่มีนํ้ามันอากาศยาน เก็บสำ�รองอยู่

หาดใหญ่

มาเลเซีย

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

050

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

ปริมาณการจ�ำหน่าย ผลิตภัณฑ์ ปิโตรเลียม ในประเทศ หน่วย: ล้านลิตร หมายเหตุ: ไม่รวมปริมาณ ก๊าซปิโตรเลียมเหลวที่จำ�หน่าย เป็นวัตถุดิบปิโตรเคมี นํ้ามันเตา นํ้ามันดีเซล นํ้ามันเครื่องบิน/ นํ้ามันก๊าด นํ้ามันเบนซิน ก๊าซปิโตรเลียมเหลว (LPG)

25,000

5,000 0

1,614

7,375

7,504

2,214

2,408

3,309

3,482

3,146

3,090

2556

1,482 7,871

ปตท. บางจาก เชลล์ เชฟรอน เอสโซ่ อื่นๆ

180

3,942 3,069

2558

21.1

22.5 38.7

39.4 7.5 9.4

7.1 9.6

2,714

2557

22.8

หมายเหตุ: กราฟแสดงส่วนแบ่ง การตลาดของผลิตภัณฑ์รวม ยกเว้นผลิตภัณฑ์หล่อลื่น

ที่มา: กรมธุรกิจพลังงาน กระทรวงพลังงาน

1,604

10,000

หน่วย: ร้อยละ

หน่วย: ล้านลิตร

19,079

18,099

15,000

ส่วนแบ่งตลาด ในประเทศ

ปริมาณการจ�ำหน่าย ผลิตภัณฑ์ นํ้ามันหล่อลื่น ในประเทศ

17,648

20,000

+5%

+3%

39.9

7.4 9.4

10.4 12.0

10.2 11.0

2556

2557

2558

144

143

142

2556

2557

2558

160

10.8

11.5

140 120 100 80 60 40 20 0

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

051

เหตุการณ์ส�ำ คัญของหน่วยธุรกิจนํ้ามัน ในรอบปี 2558 กรกฎาคม

• เปิดตัวโครงการ Crime Zero “กดปุ่มฉับไว

ปลอดภัยในปั๊ม ปตท.” ณ สถานีบริการน้ำ�มัน ปตท. สาขาเพื่อสวัสดิการ ร.๑ รอ. ถนนวิภาวดีรังสิต เพื่อ

ป้ อ งปรามคนร้ า ยลดโอกาสในการเกิ ด อาชญากรรม ให้ เ หลื อ น้ อ ยที่ สุ ด หรื อ เท่ า กั บ ศู น ย์ ด้ ว ยการนำ�ร่ อ ง ติ ด ตั้ ง ระบบปุ่ ม กดแจ้ ง เหตุ ฉุ ก เฉิ น และสั ญ ญาณไฟ

ไซเรน ที่เชื่อมระบบกล้องวงจรปิดไปยังสถานีตำ�รวจ และโทรศัพท์มือถือของเจ้าหน้าที่ตำ�รวจ

• พั ฒ นาแบรนด์ ห ล่ อ ลื่ น ผ่ า นนวั ต กรรมใหม่

ในด้านต่าง ๆ ภายใต้สโลแกน The Moving Innovation

และกลยุทธ์การตลาด NEXT…Forward โดยการนำ� เทคโนโลยีขน ั้ สูงมาพัฒนาผลิตภัณฑ์ กระบวนการผลิต

ควบคูก ่ บ ั การบริการทีต ่ อบสนองความต้องการของลูกค้า ได้ดียิ่งขึ้น

ตุลาคม

• ตอบสนองนโยบายของกระทรวงพลั ง งาน

ในการช่วยเหลือเกษตรกรผูป ้ ลูกปาล์มทีไ่ ด้รบ ั ผลกระทบ โดย ปตท. ได้จัดซื้อน้ำ�มันไบโอดีเซล 100 เปอร์เซ็นต์

พฤศจิกายน

• เปิ ด ตั ว ระบบใหม่ “Amazon Smart Pay”

หรือ B100 ซึ่งเป็นวัตถุดิบในการผลิตน้ำ�มันไบโอดีเซล เพิ่ ม เติ ม อี ก 10 ล้ า นลิ ต ร ตามกำ�ลั ง ความสามารถ ในการจัดเก็บสูงสุดของ ปตท.

ซึ่ ง เป็ น ระบบที่ พั ฒ นาเพื่ อ รองรั บ การซื้ อ สิ น ค้ า ในร้ า น

ธันวาคม

การซื้อสินค้า และเพิ่มความสะดวกรวดเร็วให้กับลูกค้า

กาแฟคาเฟ่อเมซอน แทนการใช้เงินสด เพื่อลดขั้นตอน

• เปิดตัวโครงการ PTT Free WiFi ในการพัฒนา

เครือข่ายอินเทอร์เน็ตไร้สาย (Wi-Fi) บนเครือข่ายใยแก้ว

นำ�แสง หรือ Fiber Optic ในร้านกาแฟคาเฟ่อเมซอน

ทั้งในและนอกสถานีบริการน้ำ�มัน ปตท. ทั่วประเทศ รวมกว่า 1,300 แห่ง โดยในช่วงแรกสามารถใช้บริการ ได้ ใ นร้ า นกาแฟคาเฟ่ อ เมซอน ในเขตกรุ งเทพฯ และ ปริ ม ณฑล จำ�นวน 200 สาขา และจะใช้ บ ริ ก ารได้ ในสาขาทั่วประเทศภายในต้นปี 2559

• เปิดตัวแบรนด์ “Texas Chicken” สาขาแรก

ที่ศูนย์การค้าเซ็นทรัลพลาซา เวสต์เกต และในปี 2559 มีแผนจะขยายเพิม ่ อีก 10 สาขา แบ่งเป็นการขยายสาขา

ในสถานีบริการน้ำ�มัน 5 สาขา และภายในศูนย์การค้า 6 สาขา

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

052

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

น้ำ� มั น สำ�เร็ จ รู ป และผลิ ต ภั ณ ฑ์ ปิ โ ตรเคมี จ ากภู มิ ภ าค

ตะวันออกกลางและอินเดียซึ่งมีการเพิ่มกำ�ลังการผลิต เพื่ อ จำ�หน่ า ยไปยั ง ภู มิ ภ าคยุ โ รป ซึ่ ง มี ก ารปิ ด ตั ว

ของโรงกลั่ น อย่ า งต่ อ เนื่ อ ง ควบคู่ ไ ปกั บ การมุ่ ง สร้ า ง

มู ล ค่ า เพิ่ ม ผ่ า นการเช่ า ถั ง เก็ บ ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ต ามพื้ น ที่

ยุทธศาสตร์ต่างๆ ซึ่งเป็นการทำ�การค้าครบวงจรตั้งแต่ รั บ -เก็ บ -ผสม-บริ ห าร-จ่ า ย เพื่ อ ปรั บ ปรุ ง ผลิ ต ภั ณ ฑ์

ให้ มี คุ ณ ภาพและปริ ม าณตรงกั บ ความต้ อ งการของ ผูซ ้ อ ื้ มากทีส ่ ด ุ และมุง่ สร้างความได้เปรียบในการแข่งขัน

• เปิดสถานีบริการน้ำ�มันครบวงจร PTT Life

Station ณ เสียมเรียบ ประเทศกัมพูชา และสถานีบริการ

น้ำ�มัน ปตท. หลวงพระบาง สปป.ลาว ซึง่ เป็นสถานีบริการ น้ำ�มันแบบครบวงจรในรูปแบบ Platinum ตามแนวคิด

PTT Life Station ช่วยสร้างแบรนด์ของไทยให้เป็นที่รู้จัก ในภูมิภาค ร่วมสร้างความภาคภูมิใจให้กับคนไทย

หน่วยธุรกิจการค้าระหว่างประเทศ

ผลสำ�เร็ จ ของการดำ�เนิ น งานของหน่ ว ยธุ ร กิ จ

การค้าระหว่างประเทศในปี 2558 มาจากการขยาย ธุรกรรมการค้านอกประเทศ (Out-Out Trading) จาก การเปลี่ยนแปลงของตลาดน้ำ�มันโลกอันเนื่องมาจาก การพั ฒ นาการผลิ ต น้ำ� มั น และก๊ า ซธรรมชาติ จ าก หินดินดาน (Shale Oil and Gas) ของสหรัฐอเมริกา อาทิ

การซื้อน้ำ�มันดิบจากละตินอเมริกา แอฟริกาตะวันตก

และเมดิเตอร์เรเนียน ซึง่ มีอป ุ ทานล้นตลาด เพือ ่ จำ�หน่าย

ไปยังภูมิภาคเอเชียและยุโรป เป็นต้น รวมถึงการซื้อ

โดยการใช้เครื่องมืออนุพันธ์ในการบริหารความเสี่ยง

ด้ า นราคา และใช้ ค วามเชี่ ย วชาญด้ า นการจั ด หาเรื อ ขนส่งผลิตภัณฑ์ในการบริหารจัดการต้นทุนการขนส่ง

ให้สามารถแข่งขันได้ ส่งผลให้ในปี 2558 หน่วยธุรกิจ การค้าระหว่างประเทศยังคงรักษาปริมาณการค้าให้อยู่ ในระดับสูง ท่ามกลางสภาวะราคาน้ำ�มันทีป ่ รับตัวลดลง อย่างมากตัง้ แต่ชว ่ งไตรมาสที่ 3 ของปี 2557 เป็นต้นมา

โดยมีปริมาณการค้าผลิตภัณฑ์ปโิ ตรเลียมและปิโตรเคมี รวม 67,927 ล้ า นลิ ต ร เพิ่ ม ขึ้ น 252 ล้ า นลิ ต ร หรื อ

ร้อยละ 0.37 เทียบกับปี 2557 ซึ่งประกอบด้วยการค้า

น้ำ�มันดิบ 48,436 ล้านลิตร การค้าคอนเดนเสท 7,439

ล้านลิตร การค้าน้ำ�มันสำ�เร็จรูป และก๊าซปิโตรเลียมเหลว 9,579 ล้านลิตร การค้าผลิตภัณฑ์ปิโตรเคมีและตัวทำ� ละลาย 2,472 ล้านลิตร และการค้าในตลาดสินค้าอื่นๆ

นอกเหนื อ จากสิ น ค้ า ที่ เ กี่ ย วกั บ พลั ง งาน อาทิ เ ช่ น น้ำ� มั น ปาล์ ม ดิ บ (Crude Palm Oil) และผลิ ต ภั ณ ฑ์

ที่ เ กี่ ย วเนื่ อ งจากน้ำ� มั น ปาล์ ม รวมถึ ง กะลาปาล์ ม

(Palm Kernel Shell) และอะลูมิเนียม โดยมีปริมาณ การค้ารวมทั้งสิ้น 50 ล้านลิตร

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

การจั ด หาพลั ง งานให้ ป ระเทศอย่ า งเพี ย งพอ

ถื อ เป็ น ภารกิ จ สำ�คั ญ ของหน่ ว ยธุ ร กิ จ การค้ า ระหว่ า ง ประเทศ ประกอบด้วย

053

การนำ�เข้าก๊าซปิโตรเลียมเหลว

เพื่ อ ตอบสนองความต้ อ งการใช้ ทั้ ง ในภาค

อุตสาหกรรม ภาคขนส่ง และภาคครัวเรือน ที่มีปริมาณ

การจัดหานํ้ามันดิบและคอนเดนเสท จากแหล่งในประเทศ

เป็ น การทำ�สั ญ ญาซื้ อ ระยะยาวกั บ ผู้ ไ ด้ รั บ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

มากกว่ า ปริ ม าณการผลิ ต ในประเทศ โดยทำ�สั ญ ญา

ระยะยาวกับบริษัทน้ำ�มันแห่งชาติของประเทศผู้ผลิต

สัมปทานสำ�หรับปริมาณการผลิตส่วนใหญ่ เพื่อนำ�มา

จั ด สรรให้ กั บ โรงกลั่ น น้ำ� มั น และโรงปิ โ ตรเคมี ต าม สั ด ส่ ว นและคุ ณ ภาพที่ เ หมาะสมกั บ โรงกลั่ น และ

โรงปิ โ ตรเคมี แ ต่ ล ะแห่ ง โดยในปี 2558 มีการจัดหา น้ำ� มั น ดิ บ และคอนเดนเสทจากแหล่ ง ในประเทศ

ปริมาณทั้งสิ้น 12,688 ล้านลิตร

และผู้ส่งออกรายใหญ่ของโลก อีกทั้งยังสร้างโครงข่าย พันธมิตรกับประเทศผู้นำ�เข้ารายใหญ่อื่น ๆ ในเอเชีย

โดยในปี 2558 หน่ ว ยธุ ร กิ จ การค้ า ระหว่ า งประเทศ

นำ�เข้ า ก๊ า ซปิ โ ตรเลี ย มเหลวทั้ ง สิ้ น 2,231 ล้ า นลิ ต ร หรือคิดเป็นร้อยละ 100 ของปริมาณการนำ�เข้าทั้งหมด ของประเทศไทย

การนำ�เข้านํ้ามันเตา

เพื่อเป็นเชื้อเพลิงสำ�รองในกรณีก๊าซธรรมชาติ

การนำ�เข้านํ้ามันดิบและคอนเดนเสท จากแหล่งต่างประเทศ

เป็ น การทำ�สั ญ ญาซื้ อ ระยะยาวแบบรั ฐ ต่ อ รั ฐ

ซึ่ ง เป็ น เชื้ อ เพลิ ง หลั ก ไม่ เ พี ย งพอ โดยในปี 2558

กับกลุม ่ ประเทศผูผ ้ ลิตในภูมภ ิ าคตะวันออกกลาง รวมถึง ภู มิ ภ าคอื่ น ๆ เพื่ อ นำ�เข้ า น้ำ� มั น ดิ บ และคอนเดนเสท ให้ โ รงกลั่ น และโรงปิ โ ตรเคมี ใ นประเทศอย่ า งน้ อ ย

ตามสัดส่วนที่ ปตท. ถือหุน ้ รวมถึงมีการนำ�เข้าให้โรงกลัน ่ อื่นที่มิได้ถือหุ้น ตามคุณภาพที่เหมาะสมกับโรงกลั่น

และโรงปิ โ ตรเคมี แ ต่ ล ะแห่ ง ปี 2558 มี ก ารนำ�เข้ า น้ำ�มันดิบและคอนเดนเสทจากแหล่งต่างประเทศทัง้ สิน ้

31,222 ล้ า นลิ ต ร หรื อ คิ ด เป็ น ประมาณร้ อ ยละ 61

มีการนำ�เข้าน้ำ�มันเตาทั้งหมด 147 ล้านลิตร

นอกจากนี้ หน่วยธุรกิจการค้าระหว่างประเทศ

ได้ดำ�เนินการบริหารจัดการความเสีย ่ งราคาจากธุรกรรม การค้า การกลั่น การผลิต ให้กับ ปตท. และบริษัทใน

กลุ่ ม ปตท. โดยใช้ เ ครื่ อ งมื อ การบริ ห ารความเสี่ ย ง

ด้านราคา เช่น Swap หรือ Option อย่างเหมาะสม ซึง่ ในปี 2558 มี ป ริ ม าณการบริ ห ารความเสี่ ย งให้ กั บ ปตท.

ทั้งหมด 18,575 ล้านลิตร และมีการบริหารความเสี่ยง

ให้กับโรงกลั่นใน กลุ่ม ปตท. รวมทั้งสิ้น 2,226 ล้านลิตร

ของการนำ�เข้าทั้งหมดของประเทศไทย

ปริมาณการค้า ระหว่างประเทศ

80,000 70,000

3,173

หน่วย: ล้านลิตร

60,000

15,269

50,000

7,549

71,604

-5.49%

+0.37%

67,675

67,927

2,800

2,472

15,838

9,579 7,439

7,297

40,000 30,000 45,613

20,000 ปิโตรเคมี นํ้ามันสำ�เร็จรูป คอนเดนเสท นํ้ามันดิบ

48,436

41,739

10,000 0

2556

2557

2558

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

054

เหตุการณ์ส�ำ คัญของหน่วยธุรกิจ การค้าระหว่างประเทศในรอบปี 2558 เมษายน

• ทำ�สัญญาซื้อขายอะลูมิเนียม ปริมาณ 2,700

เมตริกตัน กับบริษัทผู้ค้าชั้นนำ�ของโลก เพื่อตอบสนอง ความต้ อ งการของกลุ่ ม ลู ก ค้ า อุ ต สาหกรรมภายใน

ประเทศ ซึ่ ง เป็ น การขยายการค้ า ไปยั ง ผลิ ต ภั ณ ฑ์ อื่ น นอกเหนือจากผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมและปิโตรเคมี

กรกฎาคม

พฤษภาคม

อุตสาหกรรมเชิงนิเวศ กลุ่ม ปตท. หรือ WEcoZi โดย

• ลงนามในสัญญาซือ ้ ขายก๊าซปิโตรเลียมเหลว

กับบริษัทคู่ค้าจากประเทศเกาหลีใต้และญี่ปุ่น ซึ่งเป็น

บริษัทนำ�เข้าและจัดหาก๊าซปิโตรเลียมเหลวรายใหญ่ ของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เพื่อเป็นการสร้าง

โอกาสในการทำ�การค้านอกประเทศของ ปตท. มากขึ้น

นอกเหนือจากการสร้างความมั่นคงทางพลังงานให้กับ ประเทศ

มิถุนายน

• ลงนามในสัญญาซื้อขายน้ำ�มันดิบระยะยาว

จากแหล่งผลิตน้ำ�มันในทวีปอเมริกาใต้ ปริมาณ 18,544

ล้ า นลิ ต ร เพื่ อ ขยายฐานการค้ า ไปยั ง ประเทศในทวี ป อเมริกาและยุโรป เพื่อให้บรรลุเป้าหมายในการก้าวสู่ การเป็นบริษัทพลังงานข้ามชาติชั้นนำ�ของ ปตท.

• ลงนามข้อตกลงความร่วมมือการใช้ประโยชน์

ที่ ดิ น แ ล ะ ร ะ บ บ ส า ธ า ร ณู ป โ ภ ค ภ า ย ใ น พื้ น ที่ เ ข ต

หน่ ว ยธุ ร กิ จ การค้ า ระหว่ า งประเทศ ทำ�หน้ า ที่ จั ด หา กะลาปาล์ ม เพื่ อ ใช้ เ ป็ น เชื้ อ เพลิ ง ชี ว ภาพ ซึ่ ง เป็ น

การตอบสนองต่อกลยุทธ์ของ ปตท. ในการดำ�เนินธุรกิจ

ที่ดูแลสิ่งแวดล้อม (Green Roadmap) และมุ่งเน้นการ ใช้พลังงานทางเลือกให้เกิดประโยชน์สูงสุด ➢

หน่วยธุรกิจโครงสร้างพื้นฐาน

ในรอบปี 2558 ที่ผ่านมา กลุ่มธุรกิจโครงสร้าง

พื้ น ฐานได้ เ สริ ม สร้ า งความเชื่ อ มโยงในการบริ ห าร จัดการกลุม ่ ธุรกิจหลักของ ปตท. โดยการเพิม ่ ประสิทธิภาพ

ของกลไกและลดความซับซ้อนในการบริหารจัดการและ

การให้บริการระหว่าง ปตท. และบริษัทในกลุ่ม ปตท.

และสร้ า งความพร้ อ มในการดำ�เนิ น ธุ ร กิ จ โครงสร้ า ง

พื้นฐานและสาธารณูปโภค ในลักษณะเบ็ดเสร็จ มุ่งหา

โอกาสทางธุ ร กิ จ ใหม่ ๆ ต่ อ เนื่ อ งจากกิ จ กรรมธุ ร กิ จ

ให้ บ ริ ก ารโครงสร้ า งพื้ น ฐาน เช่ น การลงทุ น และ

การก่อสร้างโครงการใหม่ ๆ เพือ ่ สร้างมูลค่าเพิม ่ ในอนาคต พร้ อ มทั้ ง สร้ า งความเชี่ ย วชาญให้ กั บ บุ ค ลากรของ

ปตท. เพื่อรองรับการเป็นศูนย์กลางแห่งความเป็นเลิศ ในการบริหารจัดการโครงการอย่างมืออาชีพ อีกทัง้ ยังมี

การดำ�เนินการเพือ ่ สนองนโยบายของรัฐ ด้วยการบริหาร

จัดการสินทรัพย์ด้านโครงสร้างพื้นฐานของกลุ่ม ปตท. ให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด

ผลสำ�เร็จของกลุ่มธุรกิจโครงสร้างพื้นฐานเกิด

จากผลั ก ดั น ให้ มี ก ารทยอยปรั บ ราคาขายปลี ก NGV

อย่างต่อเนือ ่ งเพือ ่ ให้สะท้อนต้นทุน และมีการเปิดสถานี บริการ NGV จำ�นวน 500 สถานี ในปี 2558

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

055

เหตุการณ์ส�ำ คัญของหน่วยธุรกิจ โครงสร้างพื้นฐานในรอบปี 2558

พฤษภาคม

มื อ ถื อ แบบสมาร์ ท โฟนทุ ก ระบบโดยดาวน์ โ หลดผ่ า น

• เมื่อวันที่ 13 พฤษภาคม 2558 หน่วยงาน

วิศวกรรมโครงการได้ดำ�เนินการทดสอบระบบหมุนเวียน

• เปิดตัวนวัตกรรมใหม่ให้ผใู้ ช้รถ NGV สามารถ

ตรวจสอบปริมาณก๊าซฯ ในแต่ละสถานีบริการได้ด้วย

ตนเอง ผ่าน Application “PTT Life Station” บนโทรศัพท์ APP STORE หรือ PLAY STORE จากนั้นเลือกสถานี บริ ก าร NGV ที่ ต้ อ งการใช้ บ ริ ก าร จะแสดงตำ�แหน่ ง

ของสถานี ฯ ในแผนที่ ซึ่ ง จะมี ก ารแสดงแถบสี ร ะดั บ

พลั ง งานความร้ อ นเหลื อ ทิ้ ง กลั บ คื น สำ�หรั บ โรงแยก

ปริมาณก๊าซฯ ทีพ ่ ร้อมให้บริการ เพือ ่ ช่วยในการตัดสินใจ

พฤษภาคม 2558 เป็นต้นมา โดยเป็นการติดตั้งเตา

ก๊าซธรรมชาติแล้วเสร็จ และเริ่มเดินเครื่องตั้งแต่เดือน

หม้ อ ต้ ม น้ำ� มั น ร้ อ น (Waste Heat Recovery Unit)

ขนาด 31 เมกะวัตต์ (MW) จำ�นวน 3 ชุด ซึ่งสามารถ

ล ด ก า ร ใ ช้ เ ชื้ อ เ พ ลิ ง ข อ ง โ ร ง แ ย ก ก๊ า ซ ฯ ล ง ไ ด้ ถึ ง 1.7 ล้านล้านบีทียูต่อปี

สิงหาคม

• บริษัท PTTME และ PTTMCC ร่วมกันจับมือ

ลงนามสั ญ ญา Service Agreement for Plant

Maintenance Contract โดยมีระยะเวลาสัญญา 1 ปี (1 พฤษภาคม 2558 ถึง 30 เมษายน 2559) ซึ่งถือเป็น

ความร่ ว มมื อ เพื่ อ ให้ บ ริ ก ารงานบำ�รุ ง รั ก ษาโรงงาน ในเชิงป้องกันและฉุกเฉิน (PM/CM) โดยมุง่ มัน ่ สนับสนุน

การเดิ น เครื่ อ งอย่ า งดี เ ลิ ศ (Operation Excellence)

และเกิดระบบการจัดการทีด ่ ข ี อง PTTMCC โดยบุคลากร ที่มีความเชี่ยวชาญจาก PTTME

กันยายน

• ปตท. เปิ ด สถานี บ ริ ก าร NGV แห่ ง ที่ 500

ประเภทแนวท่อส่งก๊าซธรรมชาติ ด้วยกำ�ลังการผลิต

ก๊าซเอ็นจีวี 25 ตันต่อวัน รองรับความต้องการใช้ก๊าซฯ

ในพื้นที่จังหวัดสมุทรปราการ กรุงเทพมหานคร และ จังหวัดใกล้เคียง

เลือกรับใช้บริการ

• ปตท. ลงนามในบันทึกความเข้าใจและส่งมอบ

“มาตรฐานในการบริหารจัดการความปลอดภัยการขนส่ง

ก๊าซธรรมชาติทางรถยนต์ ปตท. (PTT NGV Logistics

Road Safety Management Standard)” ให้แก่ผู้บริหาร

บริษัทผู้รับจ้างขนส่ง NGV ทุกบริษัท และหน่วยงาน

ปตท. ที่ เ กี่ ย วข้ อ ง เพื่ อ แสดงถึ ง ความมุ่ ง มั่ น ร่ ว มกั น

ในการพั ฒ นาระบบการขนส่ ง ให้ มี ค วามปลอดภั ย ภายใต้วิสัยทัศน์ของ ปตท. ที่มุ่งมั่นในการดำ�เนินธุรกิจ ด้วยความรับผิดชอบต่อสังคม

• เปิ ด ตั ว กลุ่ ม ความร่ ว มมื อ Engineering

Services & Technical Solutions Collaboration ซึ่ ง ประกอบด้ ว ย ปตท. และบริ ษั ท พี ที ที เอนเนอร์ ยี่

โซลูชั่นส์ จำ�กัด (PTTES), บริษัท พีทีที เมนเทนแนนซ์ แอนด์ เอนจิเนียริง จำ�กัด (PTTME) เพื่อร่วมมือกัน

ด้ า นงานให้ บ ริ ก ารทางเทคนิ ค วิ ศ วกรรม ซ่ อ มบำ�รุ ง ครบวงจร

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

056

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

ธุรกิจที่ลงทุนผ่านบริษัทในกลุ่ม

ธุรกิจสำ�รวจและผลิตปิโตรเลียม

ในปี 2558 ปตท.สผ. มีรายได้รวมจำ�นวน 5,654

ล้านเหรียญสหรัฐ เมือ ่ เทียบกับ 7,834 ล้านเหรียญสหรัฐ ในปี 2557 โดยมี ส าเหตุ ห ลั ก มาจากราคาขายเฉลี่ ย

ที่ลดลงตามราคาน้ำ�มันดิบในตลาดโลกมาอยู่ที่ 45.29

เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรลเทียบเท่าน้ำ�มันดิบ จาก 63.71

เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรลเทียบเท่าน้ำ�มันดิบ ในปี 2557 แม้ ว่ า ในปี 2558 จะมี ป ริ ม าณการขายเฉลี่ ย เพิ่ ม ขึ้ น

จากเดิม ในปี 2557 ที่ 312,569 บาร์เรลเทียบเท่าน้ำ�มันดิบ

ต่อวัน เป็น 322,167 บาร์เรลเทียบเท่าน้ำ�มันดิบต่อวัน หรือเพิ่มขึ้นร้อยละ 3 ซึ่งเป็นไปตามเป้าหมาย สำ�หรับ

ค่ า ใช้ จ่ า ยรวมก่ อ นบั น ทึ ก การด้ อ ยค่ า ของสิ น ทรั พ ย์ ในปี 2558 อยู่ ที่ 4,642 ล้ า นเหรี ย ญสหรั ฐ ลดลง เมื่ อ เที ย บกั บ 5,087 ล้ า นเหรี ย ญสหรั ฐ ในปี 2557

เนื่องจากบริษัทได้มีมาตรการลดต้นทุนและค่าใช้จ่าย

ตามโครงการ SAVE to be SAFE โดยสามารถ

ลดค่ า ใช้ จ่ า ยและเงิ น ลงทุ น ได้ ป ระมาณร้ อ ยละ 30 เมื่อเทียบกับแผนงบประมาณประจำ�ปี 2558 ส่งผลให้

ต้ น ทุ น ขายต่ อ หน่ ว ย (Unit Cost) ของบริ ษั ท ลดลง จากเดิมที่ 43.45 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล ในปี 2557

เป็ น 38.88 เหรี ย ญสหรั ฐ ต่ อ บาร์ เ รล ในปี 2558 หรือลดลงกว่าร้อยละ 11 ซึ่งส่วนหนึ่งมาจากการเพิ่ม ประสิทธิภาพการดำ�เนินงานและลดต้นทุน โดยยังคง

รักษามาตรฐานความปลอดภัย เช่น การลดจำ�นวนวัน

และค่าใช้จ่ายในการเจาะหลุม โดยเฉพาะในอ่าวไทย ซึ่ ง ที่ ผ่ า นมาสามารถปรั บ ลดได้ ม ากกว่ า ร้ อ ยละ 20

การบริหารจัดการโลจิสติกส์ เช่น การลดจำ�นวนเรือ

การลดการสั่งซื้ออุปกรณ์การผลิตเพื่อมาเก็บไว้ รวมถึง การเจรจาต่ อ รองสั ญ ญาจั ด จ้ า งอุ ป กรณ์ แ ละบริ ก าร ต่าง ๆ ทั้งที่มีอยู่ในปัจจุบันและที่จะจัดจ้างในอนาคต

รวมถึงการบริหารจัดการโครงสร้างเงินทุนให้เหมาะสม

ผลการดำ�เนิ น งานสำ�หรั บ ปี 2558 ปตท.สผ. และ บริษัทย่อย มีขาดทุนสุทธิรวม 854 ล้านเหรียญสหรัฐ

เ มื่ อ เ ป รี ย บ เ ที ย บ กั บ กำ� ไ ร สุ ท ธิ ปี 2 5 5 7 จำ� น ว น 677 ล้านเหรียญสหรัฐ โดยมีสาเหตุหลักจากการรับรู้ ขาดทุนจากการด้อยค่าของสินทรัพย์ที่เพิ่มขึ้น

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

ปตท.สผ. มีการดำ� เนินโครงการทั้ ง หมด

38 โครงการ ใน 11 ประเทศ ดังนี้

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

057

• โครงการเวียดนาม 16-1 ตั้งอยู่นอกชายฝั่ง

ทะเลทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของเวียดนาม โครงการ

ประสบความสำ�เร็ จ ในการดำ�เนิ น การผลิ ต ครั้ ง แรก

โครงการในประเทศไทย

จากแท่นหลุมผลิต H5 ซึ่งตั้งอยู่ทางตอนใต้ของแหล่ง

ปตท.สผ. มี โ ครงการในประเทศ (รวมพื้ น ที่

2558 โดยปั จ จุ บั น แท่ น หลุ ม ผลิ ต H5 สามารถผลิ ต

คาบเกี่ยว) จำ�นวน 16 โครงการ ส่วนใหญ่เป็นโครงการ ทีด ่ ำ�เนินการผลิตแล้ว (Producing Phase) ทัง้ ในอ่าวไทย

และบนบก โดยในปี นี้ โ ครงการผลิ ต สามารถรั ก ษา ระดับการผลิตได้อย่างต่อเนื่อง อาทิ โครงการบงกช

โครงการอาทิ ต ย์ โครงการเอส 1 และโครงการ คอนแทร็ค 4 โดยในปี 2558 โครงการในประเทศไทย

มี ป ริ ม าณการขายเฉลี่ ย รวมอยู่ ที่ ป ระมาณ 239,793

เทจั๊กจั๋ง (Te GIac Trang Field: TGT) ในเดือนสิงหาคม น้ำ�มันดิบที่อัตราเฉลี่ยประมาณวันละ 11,000 บาร์เรล

ตามเป้ า หมายที่ ว างไว้ ทั้ ง นี้ ในปี 2558 โครงการ มี ป ริ ม าณการขายน้ำ� มั น ดิ บ เฉลี่ ย 31,294 บาร์ เ รล

ต่ อ วั น และปริ ม าณการขายก๊ า ซธรรมชาติ เ ฉลี่ ย ที่

16 ล้านลูกบาศก์ฟต ุ ต่อวัน (หรือ 3,981 บาร์เรลเทียบเท่า น้ำ�มันดิบต่อวัน)

บาร์เรลเทียบเท่าน้ำ�มันดิบต่อวัน ซึ่งคิดเป็นร้อยละ 74

ที่สำ�คัญ เช่น

ของปริมาณการขายทั้งหมด

สำ� ห รั บ โ ค ร ง ก า ร ที่ อ ยู่ ร ะ ห ว่ า ง ก า ร สำ� ร ว จ

(Exploration Phase) ปตท.สผ. ได้ ดำ�เนิ น กิ จ กรรม

โครงการในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ปตท.สผ. มี โ ครงการในภู มิ ภ าคนี้ จำ�นวน

ได้เสร็จสิ้นการเจาะหลุมประเมินเพิ่มเติมตามแผนงาน

13 โครงการ ซึ่ ง ตั้ ง อยู่ ใ นสาธารณรั ฐ แห่ ง สหภาพ เมียนมา (เมียนมา) สาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนาม (เวียดนาม) และสาธารณรัฐอินโดนีเซีย (อินโดนีเซีย)

โดยในปี 2558 โครงการในเอเชี ย ตะวั น ออกเฉี ย งใต้

มี ป ริ ม าณการขายเฉลี่ ย รวมอยู่ ที่ ป ระมาณ 60,672

บาร์เรลเทียบเท่าน้ำ�มันดิบต่อวัน หรือคิดเป็นร้อยละ 19 ของปริมาณการขายทั้งหมด

สำ� ห รั บ โ ค ร ง ก า ร ที่ ดำ� เ นิ น ก า ร ผ ลิ ต แ ล้ ว

(Producing Phase) ปตท.สผ. ได้ ดำ�เนิ น กิ จ กรรม ที่สำ�คัญ เช่น

• โครงการซอติ ก้ า ตั้ ง อยู่ น อกชายฝั่ ง ทะเล

• โครงการเมียนมา เอ็ม 3 ตั้งอยู่นอกชายฝั่ง

ทะเล อ่าวเมาะตะมะของเมียนมา ในปี 2558 โครงการ

ทีว ่ างไว้ทงั้ หมด 5 หลุม ทัง้ นี้ ไม่พบศักยภาพเชิงพาณิชย์ จำ�นวน 4 หลุม ปัจจุบันโครงการอยู่ระหว่างการศึกษา

ทางวิศวกรรมเพือ ่ ประเมินความเป็นไปได้ในการพัฒนา เชิงพาณิชย์

• โครงการเมี ย นมา พี เ อสซี จี และอี พี 2

เป็ น โครงการบนบก ตั้ ง อยู่ ใ นพื้ น ที่ บ ริ เ วณ Central Myanmar Basin ประเทศเมียนมา ในปี 2558 โครงการ

ได้เจาะหลุมสำ�รวจทั้ง 4 หลุม ตามข้อผูกพันการสำ�รวจ

ปิโตรเลียมช่วงที่ 1 ซึง่ ไม่พบศักยภาพปิโตรเลียม ปัจจุบน ั อยู่ระหว่างการยื่นขอขยายเวลาสำ�รวจเพื่อการศึกษา ศักยภาพปิโตรเลียมเพิ่มเติมกับรัฐบาลเมียนมา

อ่าวเมาะตะมะของเมียนมา ปัจจุบันโครงการสามารถ

โครงการในออสตราเลเชีย

โครงการได้ก่อสร้างแท่นหลุมผลิตเฟส 1B แล้วเสร็จ

ปตท.สผ. มี โ ครงการในภู มิ ภ าคนี้ จำ�นวน

รักษาระดับการผลิต นอกจากนี้ โครงการได้เสร็จสิน ้ การ

• โครงการพีทีทีอีพี ออสตราเลเชีย ซึ่งตั้งอยู่

สำ�หรับแหล่งทีด ่ ำ�เนินการผลิตแล้ว (Producing

รักษาปริมาณการผลิตได้คงที่และตามเป้าหมาย โดย

่ จำ�นวน 1 แท่น และอยูร่ ะหว่างการก่อสร้างอีก 3 แท่น เพือ

1 โครงการ คือ

เจาะหลุมประเมินจำ�นวน 10 หลุม ทีเ่ ริม ่ ดำ�เนินการตัง้ แต่

ในเครือรัฐออสเตรเลีย ประกอบด้วย 14 แปลงสัมปทาน

ศั ก ยภาพและวางแผนการพั ฒ นาต่ อ ไปในอนาคต

Phase) คือ แหล่งมอนทารา (Montara) ในปีที่ผ่านมา

ไตรมาสที่ 3 ปี 2557 ปัจจุบันอยู่ระหว่างการประเมิน โดยในปี 2558 มี ป ริ ม าณการขายก๊ า ซธรรมชาติ เฉลี่ยรวมอยู่ที่ประมาณ 314 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน (ประมาณ 47,541 บาร์เรลเทียบเท่าน้ำ�มันดิบต่อวัน)

มี ป ริ ม าณการขายโดยเฉลี่ ย อยู่ ที่ ป ระมาณ 16,288 บาร์เรลต่อวัน หรือคิดเป็นประมาณร้อยละ 5 ของปริมาณ การขายทั้งหมด ซึ่งสอดคล้องกับแผนการผลิตที่วางไว้

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

058

สำ�หรับแหล่งทีอ ่ ยูร่ ะหว่างการสำ�รวจ (Exploration

โครงการในแอฟริกาและตะวันออกกลาง

ศักยภาพเชิงพาณิชย์ของแหล่ง Cash Maple และหา

ปตท.สผ. มี โ ครงการในภู มิ ภ าคนี้ จำ�นวน

Phase) ในปี 2558 ปตท.สผ. อยู่ระหว่างการวิเคราะห์ แนวทางพัฒนา พร้อมทั้งอยู่ระหว่างการศึกษาข้อมูล

ทางธรณีวิทยาและธรณีฟิสิกส์ในแปลงสัมปทานที่มีอยู่ ทัง้ หมดเพือ ่ กำ�หนดแนวทางการสำ�รวจทีเ่ หมาะสมต่อไป

โครงการในทวีปอเมริกา

ปตท.สผ. มี โ ครงการในภู มิ ภ าคนี้ จำ�นวน

3 โครงการ ตั้ ง อยู่ ใ นประเทศแคนาดาและประเทศ บราซิล ได้แก่

• โครงการมาเรียนา ออยล์ แซนด์ ซึง่ ตัง้ อยูใ่ น

แคว้นอัลเบอร์ตา้ ประเทศแคนาดา โครงการได้ดำ�เนินการ

5 โครงการ ซึ่งตั้งอยู่ในรัฐสุลต่านโอมาน สาธารณรัฐ ประชาธิปไตยประชาชนแอลจีเรีย สาธารณรัฐโมซัมบิก และสาธารณรัฐเคนยา

สำ� ห รั บ โ ค ร ง ก า ร ที่ ดำ� เ นิ น ก า ร ผ ลิ ต แ ล้ ว

(Producing Phase) ปตท.สผ. ได้เริ่มดำ�เนินการผลิต

น้ำ� มั น ดิ บ จาก โครงการแอลจี เ รี ย 433 เอ และ 416 บี ซึ่งตั้งอยู่บนบก ทางทิศตะวันออกของประเทศ

แอลจีเรีย ด้วยกำ�ลังการผลิตประมาณ 20,000 บาร์เรล

ต่อวัน พร้อมทัง้ จำ�หน่ายน้ำ�มันดิบครัง้ แรกในไตรมาสที่ 4 ของปี 2558

ยื่ น ขออนุ มั ติ พั ฒ นาแหล่ ง Thornbury Phase 1

อย่างไรก็ดีเนื่องจากราคาน้ำ�มันที่ลดลง โครงการจึง

ในโครงการต่าง ๆ ดังนี้

ต่อรัฐบาลอัลเบอร์ต้า เมื่อเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา

อยู่ระหว่างพิจารณาแนวทางการดำ�เนินงานในอนาคต

สำ� ห รั บ โ ค ร ง ก า ร ที่ อ ยู่ ร ะ ห ว่ า ง ก า ร สำ� ร ว จ

(Exploration Phase) ปตท.สผ. ได้ดำ�เนินการสำ�รวจ

• โครงการแอลจี เ รี ย ฮาสสิ เบอร์ ราเคซ

โดยจะเน้นการศึกษาเพื่อลดต้นทุนและลดความเสี่ยง

ซึง่ ตัง้ อยูบ ่ นบก ทางทิศตะวันออกของประเทศแอลจีเรีย

(Third Exploration Phase) และได้เสร็จสิน ้ การเจาะหลุม

ในการพัฒนาโครงการเป็นหลัก

• โครงการบารารินเนียส์ เอพี 1 ตั้งอยู่บริเวณ

แอ่ง Barreirinhas นอกชายฝัง่ ทางตะวันออกเฉียงเหนือ ของประเทศบราซิล เมือ ่ วันที1 ่ 9 ตุลาคม 2558 โครงการ

ได้รบ ั การอนุมต ั ริ ายงานการศึกษาผลกระทบสิง่ แวดล้อม

ในปี 2558 โครงการได้ เ ข้ า สู่ ก ารสำ�รวจระยะที่ 3 สำ�รวจและประเมินผลแล้วจำ�นวน 5 หลุมจากแผนการ เจาะ 6 หลุม

• โครงการโมซัมบิก โรวูมา ่ ออฟชอร์ แอเรีย วัน

(EIA) จากหน่ ว ยงานของรั ฐ บาลสหพั น ธ์ ส าธารณรั ฐ

ซึ่ ง เป็ น โครงการก๊ า ซธรรมชาติ ข นาดใหญ่ ตั้ ง อยู่ น อก

เตรี ย มการเพื่ อ ดำ�เนิ น การสำ�รวจคลื่ น ไหวสะเทื อ น

ประเมินผลทั้งหมดจำ�นวน 6 หลุม และได้คัดเลือกกลุ่ม

บราซิ ล (IBAMA) เรี ย บร้ อ ยแล้ ว ปั จจุบันอยู่ระหว่าง

แบบ 3 มิ ติ โดยคาดว่ า จะเริ่ ม ดำ�เนิ น การสำ�รวจได้ ในไตรมาสที่ 1 ของปี 2559

• โครงการบราซิ ล บี เ อ็ ม อี เ อส 23 ตั้ ง อยู่

บริเวณแอ่ง Espirito Santo นอกชายฝั่งทางตะวันออก

ของประเทศบราซิล ในปี 2558 โครงการได้เจาะหลุมสำ�รวจ

แล้วเสร็จจำ�นวน 1 หลุม และหลุมประเมินผลจำ�นวน

1 หลุม โดยพบปิโตรเลียมในหลุมสำ�รวจและอยูร่ ะหว่าง

ประเมิ น ศั ก ยภาพ ส่ ว นอี ก หนึ่ ง หลุ ม ไม่ พ บศั ก ยภาพ เชิงพาณิชย์

ชายฝั่งของโมซัมบิก โครงการได้เสร็จสิ้นการเจาะหลุม บริษัทผู้รับเหมาที่จะรับงานก่อสร้างโรงงานผลิตก๊าซ

ธรรมชาติเหลวบนบก (Onshore LNG Engineering Procurement and Construction Contract) โดยใน

ส่ ว นของการออกกฎหมายเพื่ อ สนั บ สนุ น การดำ�เนิ น

โครงการ (Decree Law) นัน ้ ได้รบ ั การอนุมต ั จ ิ ากรัฐบาล และรั บ รองจากรั ฐ สภาของสาธารณรั ฐ โมซั ม บิ ก เป็ น

ทีเ่ รียบร้อยแล้ว ปัจจุบน ั โครงการอยูร่ ะหว่างการคัดเลือก ผู้รับเหมาสำ�หรับการติดตั้งอุปกรณ์นอกชายฝั่งทะเล (Offshore Installation) รวมถึงการจัดหาเงินกูใ้ นรูปแบบ ของ Project Finance

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

059

ด้านการบริหารการลงทุน (Portfolio Management)

การปรับทิศทางกลยุทธ์ธุรกิจภายใต้ภาวะ ราคานํ้ามันที่ลดลง

ในปี 2558 ปตท.สผ. ได้มีการดำ�เนินการบริหาร

เนื่องด้วยระดับราคาน้ำ�มันดิบในตลาดโลกได้

การลงทุ น ที่ สำ�คั ญ ได้ แ ก่ การเปลี่ ย นแปลงสั ด ส่ ว น

การลงทุ น ในโครงการเมี ย นมาจำ�นวน 2 โครงการ

ได้ แ ก่ โครงการเมี ย นมา พี เ อสซี จี และอี พี 2

โดยการโอนสิ ท ธิ ก ารถื อ สั ด ส่ ว นร้ อ ยละ 20 ให้ กั บ บริ ษั ท ย่ อ ยของ Mitsui Oil Exploration Co., Ltd.

(MOECO) และ Palang Sophon Offshore Pte. Ltd. และโครงการเมียนมา เอ็มโอจีอี 3 โดยการโอนสิทธิ การถือสัดส่วนร้อยละ 10 ให้กบ ั บริษท ั ย่อยของ MOECO

โครงการสำ�รวจอินโดนีเซีย มาลุนด้า โครงการสำ�รวจ

อิ น โดนี เ ซี ย เซาท์ มานด้ า ร์ ในประเทศอิ น โดนี เ ซี ย และยื่ น ขอคื น สิ ท ธิ โ ครงการสำ�รวจโมซั ม บิ ก โรวู ม่ า

ออนชอร์ ในประเทศโมซัมบิก ทั้งนี้ โครงการทั้งหมด

อยู่ระหว่างรอการอนุมัติจากรัฐบาลของแต่ละโครงการ นอกจากนี้ ยั ง ได้ รั บ การอนุ มั ติการคืนสิทธิการลงทุน ในโครงการสำ�รวจเคนยา แอล 10 เอ ในประเทศเคนยา โครงการอิ น โดนี เ ซี ย ซาดั ง ในประเทศอิ น โดนี เ ซี ย

และโครงการเอ 4/48 และเอ 5/48 ในประเทศไทย เรียบร้อยแล้ว

ด้านการบริหารต้นทุน (Cost Management)

ปตท.สผ. มี ก ารปรั บ แผนการลงทุ น และลด

ค่าใช้จ่าย ตามโครงการ SAVE to be SAFE เพื่อให้

สอดคล้องกับสภาวะราคาน้ำ�มันทีต ่ กต่ำ� โดยมีแนวทาง คือ ลด ละ เลื่อน

• ลด หาแนวทางลดค่าใช้จ่าย ลดต้นทุน และ

หาวิธีการทำ�งาน/ เทคโนโลยีที่มีประสิทธิภาพ ที่จะช่วย ลดต้นทุนทั้งระยะสั้นและระยะยาว

• ละ ละเว้ น กิ จ กรรมที่ ยั ง ไม่ มี ค วามจำ�เป็ น

ต้องทำ� โดยให้ความสำ�คัญกับโครงการหรือกิจกรรม

ที่มีความจำ�เป็นต้องทำ� (need to have or need to do) ละเว้นโครงการหรือกิจกรรมทีไ่ ม่มค ี วามจำ�เป็น (nice to have or nice to do)

• เ ลื่ อ น เ ลื่ อ น ก า ร ล ง ทุ น ใ น โ ค ร ง ก า ร ที่ มี

ความเสี่ ย งออกไปก่ อ น โดยจั ด อั น ดั บ ความสำ�คั ญ

ของการใช้เงินลงทุน และเลือกลงทุนเฉพาะในโครงการ ทีม ่ ค ี วามคุม ้ ค่าในภาวะราคาน้ำ�มันทีต ่ กต่ำ� เพือ ่ ปรับตัว ให้สอดรับกับสถานการณ์น้ำ�มันที่เกิดขึ้น

ปรับตัวลดลงต่อเนื่องจากปี 2557 มาอยู่ที่ระดับราคา

40 - 60 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล และมีราคาที่ผันผวน ตลอดทั้งปี 2558 จากสถานการณ์ดังกล่าว ปตท.สผ.

จึ ง มี ก า ร ป รั บ แ ผ น ก ล ยุ ท ธ์ แ ล ะ แ ผ น ง า น ใ น ภ า ว ะ ราคาน้ำ� มั น ที่ ล ดลง เพื่ อ รั ก ษาความสมดุ ล ระหว่ า ง

การเติบโตของธุรกิจและผลประกอบการให้มค ี วามยัง่ ยืน ในระยะยาว ดังต่อไปนี้

• โครงการที่ มี ก ารผลิ ต แล้ ว ให้ ล ดค่ า ใช้ จ่ า ย

• โครงการที่กำ�ลังพัฒนา มีการปรับการลงทุน

แต่ยังคงให้สามารถรักษาระดับการผลิต

่ ต ี น ้ ทุน (Final Investment Decision) สำ�หรับโครงการทีม ในการพัฒนาสูง

• โครงการสำ�รวจ เลื อ กลงทุ น ในพื้ น ที่ ที่ มี

• การเติ บ โตจากการเข้ า ซื้ อ กิ จ การ (Merger

ความเสี่ยงต่ำ�

and Acquisition หรือ M&A) เลือกลงทุนในโครงการ

ทีม ่ ก ี ารผลิตหรือใกล้จะมีการผลิตแล้ว เพือ ่ เพิม ่ ปริมาณ สำ�รองและรายได้ให้กับบริษัทในระยะสั้น

• ค่ า ใช้ จ่ า ยสำ�นั ก งาน มี ก ารลดค่ า ใช้ จ่ า ย

ในด้ า นค่ า ที่ ป รึ ก ษา ค่ า เดิ น ทาง และค่ า เทคโนโลยี สารสนเทศ

นอกจากนี้ ปตท.สผ. ได้วเิ คราะห์ผลกระทบจาก

ราคาน้ำ�มันในระดับต่าง ๆ มาช่วยในการตัดสินใจลงทุน

พัฒนาโครงการใหม่เพื่อเพิ่มความมั่นใจในการลงทุน ให้มากขึ้น โดยปัจจุบันมี 6 โครงการ ได้แก่ โครงการ

คอนแทร็ค 4 (แหล่งอุบล) โครงการโมซัมบิก โรวูมา

ออฟชอร์ แอเรีย วัน โครงการแอลจีเรีย ฮาสสิ เบอร์ ราเคซ โครงการพีทีทีอีพี ออสตราเลเชีย (แหล่งแคช/เมเปิล) โครงการมาเรียนา ออยล์ แซนด์ และโครงการเมียนมา เอ็ม 3 นอกจากนี้ ปตท.สผ. มีทิศทางในการดำ�เนินการ ด้าน M&A ที่รอบคอบมากยิ่งขึ้น โดยพิจารณาโอกาส ในการสร้างมูลค่าเพิม ่ และความมัน ่ คงทางด้านพลังงาน

เพื่ อ มุ่ ง เน้ น การรั ก ษาฐานการผลิ ต ภายในประเทศ

ที่แข็งแรงและมองหาโอกาสการลงทุนในภูมิภาคเอเชีย ตะวันออกเฉียงใต้ ในพื้นที่ที่ ปตท.สผ. มีศักยภาพสูง

ในการดำ�เนินการ และเลือกพิจารณาลงทุนในประเทศ อื่น ๆ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

060

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

แผนที่แสดงโครงการ สำ�รวจและผลิตปิโตรเลียม ปตท.สผ.

North America (1)

South America (2)

Africa and Middle East (5)

Southeast Asia (13)

Thailand (16)

Australia (1)

• Canada

• Brazil

• Algeria • Mozambique • Kenya • Oman

• Vietnam • Indonesia • Myanmar

• Thailand and Overlapping Areas

• Australia

ปตท.สผ. ลงทุนในโครงการสำ�รวจและผลิตปิโตรเลียม 38 โครงการ ใน 11 ประเทศ (ข้อมูล ณ เดือนธันวาคม 2558)

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

➢

ธุรกิจไฟฟ้า

กุมภาพันธ์

ธุรกิจทีด ่ ำ�เนินงานผ่านบริษท ั ในกลุม ่ ธุรกิจไฟฟ้า

โดย บริษัท โกลบอล เพาเวอร์ ซินเนอร์ยี่ จำ�กัด (GPSC)

ในปี 2558 มี ผ ลประกอบการเพิ่ ม ขึ้ น จาก 1,851 ล้านบาท ในปี 2557 เป็น 1,906 ล้านบาท ในปี 2558

และมี ก ารเพิ่ ม กำ�ลั ง การผลิ ต ไฟฟ้ า ติ ด ตั้ ง รวมตาม

สัดส่วนการถือหุ้นกำ�ลังการผลิตคาดว่าจะอยู่ที่ 1,917 เมกะวัตต์ โดยเพิ่มขึ้นจากปี 2557 ที่ 1,851 เมกะวัตต์

โดยเป็ น การเพิ่ ม กำ�ลั ง การผลิ ต จากในประเทศและ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

061

• คณะกรรมการบริษท ั ได้อนุมต ั ล ิ งทุนโครงการ

โรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ Ichinoseki Solar Power 1

ประเทศญี่ ปุ่ น ขนาด 20.8 เมกะวั ต ต์ เพื่ อ จำ�หน่ า ย ไฟฟ้าให้กับบริษท ั สาธารณูปโภคประเทศญีป ่ ุ่น ปัจจุบน ั

โครงการได้ ดำ�เนิ น การแผ้ ว ถางพื้ น ที่ ก่ อ สร้ า งเสร็ จ สมบูรณ์แล้ว โดยอยู่ระหว่างดำ�เนินการเจรจาสัญญา เตรียมพื้นที่ก่อสร้างและสัญญากับผู้รับเหมาหลัก

ต่างประเทศ ในรูปแบบการลงทุนเองและร่วมทุน

มีนาคม

เหตุการณ์ส�ำ คัญของหน่วยธุรกิจไฟฟ้า ในรอบปี 2558

มกราคม

การศึกษา และพัฒนาโครงการบำ�บัดน้ำ�เสียในพื้นที่

• โรงไฟฟ้ า ระยองมี ลู ก ค้ า รายใหม่ ได้ แ ก่

Vencorex (Thailand) Company Limited หรือ VCX

ที่ ถื อ หุ้ น โดย Vencorex Holding (ประเทศฝรั่ ง เศส) ซึ่งเป็นบริษัทที่ PTTGC ร่วมลงทุนกับ Perstorp Holding

• บริษัท โกลบอล เพาเวอร์ ซินเนอร์ยี่ จำ�กัด

(มหาชน) และ บริ ษั ท ยู นิ เ วอร์ แ ซล ยู ที ลิ ตี้ ส์ จำ�กั ด ได้ ทำ�การลงนามบั น ทึ ก ความเข้ า ใจร่ ว มกั น เพื่ อ ทำ�

ที่มีศักยภาพ โดยมีเป้าหมายในการฟื้นฟูสภาพน้ำ�ใช้

อุ ต สาหกรรมให้ ก ลั บ มาใช้ อี ก เพื่ อ ลดปริ ม าณน้ำ� ทิ้ ง

และเพือ ่ พัฒนาศักยภาพอืน ่ ทีจ ่ ะส่งผลให้เกิดประโยชน์ ร่วมกันในการดำ�เนินธุรกิจภายภาคหน้า

France SAS โดยได้ตกลงทำ�สัญญาซื้อขายกับ GPSC

พฤษภาคม

ไอน้ำ� 3 ตั น ต่ อ ชั่ ว โมง และไอน้ำ� สำ�รองอี ก 3 ตั น

ต่อชั่วโมง อายุสัญญา 15 ปี คาดว่าจะเริ่มดำ�เนินการ

I P O แ ล ะ นำ� หุ้ น ข อ ง บ ริ ษั ท ฯ เ ข้ า จ ด ท ะ เ บี ย น

รวม 3 ฉบั บ มี ป ริ ม าณการซื้ อ ขายไฟฟ้ า 2.7 MW

ต่อชั่วโมง และน้ำ�ปราศจากแร่ธาตุ 1 ลูกบาศก์เมตร เชิงพาณิชย์ได้ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2559

• GPSC เข้ า จดทะเบี ย นแปรสภาพบริ ษั ท ฯ

จากบริ ษั ท จำ�กั ด เป็ น บริ ษั ท มหาชนเพื่ อ ทำ�การออก ในตลาดหลั ก ทรั พ ย์ ฯ และวั น ที่ 18 พฤษภาคม

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

062

พฤศจิกายน

• บริ ษั ท IRPC-CP (บริ ษั ท ไออาร์ พี ซี คลี น

พาวเวอร์ จำ�กัด) Phase ที่ 1 เริ่มดำ�เนินการเชิงพาณิชย์ เมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายน 2558 ในรูปแบบ Simple Cycle Cogeneration (GPSC ถื อ หุ้ น ในสั ด ส่ ว น

ร้ อ ยละ 51) โดยเป็ น เครื่ อ งกำ�เนิ ด ไฟฟ้ า กั ง หั น ก๊ า ซ (Gas Turbine Generator: GTG) เครื่ อ งผลิ ต ไอน้ำ�

แรงดันสูง (Heat Recovery Steam Generator: HRSG) 2558 เริ่ ม การซื้ อ ขายหุ้ น ในตลาดหลั ก ทรั พ ย์ ฯ ซึ่ ง

จำ�นวนหุ้นที่เสนอขาย จำ�นวนหุ้นที่จัดสรรจริงเท่ากับ 374,575,200 หุ้ น (เป็ น การเสนอขายต่ อ ประชาชน และการเสนอขายต่อกรรมการ ผู้บริหาร และพนักงาน

และเครื่องผลิตไอน้ำ� (Auxiliary Boiler) โดยปัจจุบัน

เดิ น เครื่ อ งผลิ ต ไฟฟ้ า อยู่ ที่ ร ะดั บ กำ�ลั ง การผลิ ต สู ง สุ ด 47 เมกะวั ต ต์ และเดิ น เครื่ อ งผลิ ต ไอน้ำ� จาก HRSG อยู่ที่ระดับ 67 ตันต่อชั่วโมง

ของบริษัท) โดยมีมูลค่าการเสนอขายเท่ากับ 10,035

➢ ธุรกิจถ่านหิน

ล้านบาท

• GPSC พร้ อ มด้ ว ยผู้ ร่ ว มพั ฒ นาโครงการ

บริ ษั ท Marubeni Corporation และ EDEN Group ร่ ว มลงนามบั น ทึ ก ความเข้ า ใจ (MOU) กั บ ผู้ แ ทน

รั ฐ บาลเมี ย นมา ในการมอบสิ ท ธิ แ ต่ เ พี ย งผู้ เ ดี ย ว และการสนั บ สนุ น การศึ ก ษาความเป็ น ไปได้ สำ�หรั บ

โครงการโรงไฟฟ้ า พลั ง ความร้ อ นร่ ว มเชื้ อ เพลิ ง ก๊ า ซ ธรรมชาติ (Gas-fired Combined Cycle Power Plant)

ที่เมืองตันลิน โดยคาดว่าจะมีกำ�ลังการผลิตประมาณ 400 เมกะวัตต์

สิงหาคม

• คณะกรรมการ GPSC มีมติอนุมัติการลงทุน

ศู น ย์ ผ ลิ ต สาธารณู ป การกลาง แห่ ง ที่ 4 (CUP-4) รู ป แบบ SPP (Cogeneration Facilities) กำ�ลั ง การผลิตไฟฟ้า 45 เมกะวัตต์ ไอน้ำ� 70 ตันต่อชั่วโมง

เพือ ่ ขยายกำ�ลังการผลิต และรองรับการเจริญเติบโตของ กลุม ่ ปตท. ในเขตนิเวศอุตสาหกรรมวนารมย์ (WEcoZi) นิคมอุตสาหกรรมเอเชีย และลูกค้าอุตสาหกรรมในนิคม

อุตสาหกรรมบริเวณใกล้เคียง คาดว่าเริ่มดำ�เนินการ เชิงพาณิชย์ในเดือนมีนาคม 2561

• โรงผลิ ต สาธารณู ป การ แห่ ง ที่ 2 ได้ รั บ

การรับรองจากองค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก

(องค์การมหาชน) หรือ “อบก.” ในโครงการต้นแบบ

การลดก๊าซเรือนกระจกภาคสมัครใจตามมาตรฐานของ

ประเทศไทย เป็นโครงการแรกที่ได้รับการขึ้นทะเบียน รั บ รองปริ ม าณก๊ า ซเรื อ นกระจกที่ ล ดได้ ในประเภท การติดตั้งระบบผลิตพลังงานร่วมใหม่ทั้งระบบ (New Installation of Cogeneration System)

ในปี 2558 SAR มียอดขายถ่านหินรวมทั้งสิ้น

7.5 ล้านตัน โดยมีผลประกอบการเป็นผลขาดทุนสุทธิ

ทั้ ง สิ้ น จำ�นวน 178.8 ล้ า นเหรี ย ญสหรั ฐ ซึ่ ง เป็ น ผล มาจากการรั บ รู้ ก ารด้ อ ยค่ า ทางบั ญ ชี ข องสิ น ทรั พ ย์

(Impairment) จำ�นวนทั้งสิ้น 149.3 ล้านเหรียญสหรัฐ รวมถึ ง ค่ า ใช้ จ่ า ยพิ เ ศษ (Extraordinary expenses)

จำ�นวนทั้งสิ้น 47.8 ล้านเหรียญสหรัฐ เป็นหลัก ทั้งนี้ ถ้าหากไม่รวมรายการพิเศษที่ไม่ได้มาจากการดำ�เนิน ธุ ร กิ จ ปกติ ข อง SAR ข้ า งต้ น SAR จะมี ผ ลประกอบ

การเป็นกำ�ไรสุทธิที่ 18.3 ล้านเหรียญสหรัฐ โดย SAR

ยังคงมุ่งเน้นดำ�เนินการปรับลดค่าใช้จ่ายการทำ�เหมือง

(Cash costs) และค่ า ใช้ จ่ า ยในการดำ�เนิ น งานอย่ า ง ต่อเนือ ่ ง โดยได้เจรจาต่อรองกับผูร้ บ ั เหมาและปรับแผน

การทำ�เหมือง (Mine Plan Optimization) ให้สอดคล้อง กับสภาวการณ์ราคาถ่านหินทีย ่ งั อยูใ่ นช่วงขาลง รวมถึง มี ก ารรั บ ซื้ อ ถ่ า นหิ น จากผู้ ผ ลิ ต ถ่ า นหิ น รายอื่ น เพื่ อ มา

ผสมกับถ่านหินจากเหมือง Jembayan (Coal Blending)

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

063

เพื่ อ ให้ ไ ด้ ถ่ า นหิ น ที่ มี คุ ณ ภาพตามความต้ อ งการ

& Infrastructure Sharing กั บ เหมื อ งข้ า งเคี ย งเพื่ อ

พิจารณาอนุมัติกฎหมายธุรกิจถ่านหิน (Coal Mining

ของลูกค้า ตลอดจนการให้บริการด้าน Mining Services เพิ่มรายได้ให้กับ SAR อีกด้วย

เหตุการณ์ส�ำ คัญของบริษัท พีทีที เอ็นเนอร์ยี่ รีซอร์สเซส จำ�กัด (PTTER) ในรอบปี 2558

• SAR สามารถเข้ า พั ฒ นาพื้ น ที่ สั ม ปทาน

APPEL เพือ ่ ผลิตและขายถ่านหินจากเหมือง Jembayan ได้ตั้งแต่เดือนมีนาคม 2558 เป็นต้นมา

• ในด้านการพัฒนาชุมชน อาชีวอนามัย และ

สิ่ ง แวดล้ อ ม SAR ได้ รั บ รางวั ล ด้ า นความปลอดภั ย

• โครงการเหมืองถ่านหินบรูไน ปัจจุบน ั PTTER

มีสัดส่วนการถือหุ้นอยู่ร้อยละ 35 อยู่ระหว่างรอการ Act) จากรัฐบาลบรูไน

• บริ ษั ท ฯ ได้ มี ก ารลงนามสั ญ ญา MOU กั บ

บริ ษั ท ผลิ ต ไฟฟ้ า ราชบุ รี โ ฮลดิ้ ง จำ�กั ด (มหาชน)

เพื่ อ เข้ า ทำ�การสำ�รวจศั ก ยภาพของแหล่ ง ถ่ า นหิ น

ในประเทศสาธารณรั ฐ แห่ ง สหภาพเมี ย นมา อาทิ โครงการเชี ย งตุ ง ปั จ จุ บั น คณะทำ�งานอยู่ ร ะหว่ า ง การศึ ก ษาความเป็ น ไปได้ ข องการลงทุ น เพื่ อ เตรี ย ม

ขอใบอนุญาตจากรัฐบาลเมียนมาในการเข้าดำ�เนินการ ขุดเจาะสำ�รวจพื้นที่ต่อไป

และสิ่งแวดล้อมจาก Ministry of Energy and Mineral

➢ ธุรกิจปิโตรเคมีและการกลั่น

6 รางวั ล สำ�หรั บ เหมื อ ง Jembayan ได้ รั บ รางวั ล

ติดต่อกันเป็นระยะเวลา 2 ปี รวมถึงเหมือง Sebuku

รวม 23,643 ล้านบาท สาเหตุหลักจากกำ�ไรขั้นต้นจาก

Resources (MEMR) ของประเทศอิ น โดนี เ ซี ย ถึ ง Environmental PROPER Gold ในระดับ Provincial ได้รับรางวัล CSR Gold ในระดับ Regency อีกด้วย

• โครงการพัฒนาเหมืองถ่านหินในสาธารณรัฐ

มาดากัสการ์ ซึง่ PTTER มีสด ั ส่วนการลงทุนในโครงการ

ร้ อ ยละ 80 ปั จ จุ บั น ได้ รั บ ใบอนุ ญ าตการทำ�เหมื อ ง (Exploitation Permits) จำ�นวนทั้ ง สิ้ น 5 แปลง

มีปริมาณสำ�รองถ่านหินประมาณ 108 ล้านตัน บริษัทฯ ได้จัดทำ� Bankable Feasibility Study Report แล้วเสร็จ

เมื่อต้นปี 2558 แต่ประสบปัญหาสภาวะตลาดถ่านหิน ่ ลงทุนในโครงการ ทีย ่ งั คงซบเซาทำ�ให้การจัดหาเงินกูเ้ พือ

(Project Financing) ต้ อ งชะลอออกไป โดยคาดว่ า จะสามารถเริ่มผลิตถ่านหินได้ในปี 2567

ปี 2558 กลุม ่ ธุรกิจปิโตรเคมีและการกลัน ่ โดยรวม

มี ผ ลประกอบการที่ ดี ขึ้ น จากปี ก่ อ น โดยมี กำ�ไรสุ ท ธิ

การผลิตรวมเพิ่มขึ้น จากส่วนต่างระหว่างราคาน้ำ�มัน สำ�เร็จรูปและน้ำ�มันดิบ (Product Spread) ปรับตัวดีขึ้น

โดยเฉพาะในส่ ว นของผลิ ต ภั ณ ฑ์ น้ำ� มั น เบนซิ น และ น้ำ�มันเตา สำ�หรับธุรกิจปิโตรเคมี แม้วา ่ ส่วนต่างระหว่าง

ราคาผลิ ต ภั ณ ฑ์ กั บ วั ต ถุ ดิ บ ปรั บ ตั ว ลดลง แต่ ไ ด้ รั บ อานิสงค์จากราคาน้ำ�มันดิบทีป ่ รับตัวลดลง ทำ�ให้ตน ้ ทุน

พลังงานทีใ่ ช้ในระบบและส่วนทีส ่ ญ ู หาย (Fuel and loss) ลดต่ำ�กว่าปีก่อน ประกอบกับการใช้กำ�ลังการผลิตและ ปริมาณการขายโดยรวมทีเ่ พิม ่ ขึน ้ และขาดทุนจากสต๊อก น้ำ�มันปรับลดลงจึงทำ�ให้มีผลประกอบการดีขึ้น

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

064

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

ปริมาณจ�ำหน่าย ปิโตรเคมีรวม ของ กลุ่ม ปตท. (โอเลฟินส์, อะโรเมติกส์ และเม็ดพลาสติก) หน่วย: พันตันต่อปี

7,700

7,583

7,600

-1.0%

+0.8%

7,504

7,563

7,500 7,400 7,300 7,200 7,100 7,000

ปริมาณวัตถุดิบ ที่ป้อนเข้าสู่ กระบวนการผลิต นํ้ามันของ กลุ่ม ปตท. หน่วย: พันบาร์เรลต่อวัน หมายเหตุ : ปริมาณวัตถุดิบที่ป้อนเข้าสู่ กระบวนการผลิตนํ้ามันของ กลุ่ม ปตท. รวมปริมาณวัตถุดิบของ BCP และ SPRC จนถึงวันที่ 31 มีนาคม 2558 และ 30 กันยายน 2558 ตามลำ�ดับ

940

2556

2557

2558

922 -3.7%

920

888

900

-4.8%

880

846

860 840 820 800

2556

2557

2558

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

เหตุการณ์ส�ำ คัญของหน่วยธุรกิจ ปิโตรเคมีและการกลั่นในรอบปี 2558 มกราคม

• บริษท ั ไออาร์พีซี จำ�กัด (มหาชน) ร่วมลงนาม

กั บ บริ ษั ท ไออาร์ พี ซี โพลี อ อล จำ�กั ด และ PCC

Rokita SA ในสัญญาร่วมทุนระหว่าง บริษัท ไออาร์พีซี

โพลีออล จำ�กัด กับ PCC Rokita SA ประเทศโปแลนด์ โดยการลงทุ น ในครั้ ง นี้ เ ป็ น การลงทุ น ที่ ส อดคล้ อ งกั บ

กลยุทธ์การพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้มีมูลค่าเพิ่มสูง (High

Value Added Product) ของ IRPC เพื่อดำ�เนินการ จัดจำ�หน่ายผลิตภัณฑ์โพลียรู เิ ทน โดยเน้นตลาดภูมภ ิ าค เอเชีย-แปซิฟิกเป็นหลัก

• บริษท ั ไออาร์พีซี จำ�กัด (มหาชน) ร่วมลงนาม

สัญญาซื้อ-ขาย ซึ่งเป็นการต่อสัญญาระยะยาว มูลค่า สัญญาประมาณ 28.5 ล้านเหรียญสหรัฐ กับ Darby

Trading Inc. เพื่อขยายตลาด Slack Wax ไปสู่อเมริกา และยุโรป ทั้งนี้ Darby Trading เป็นลูกค้าที่ซื้อขายกับ

IRPC โดยปริมาณที่ทำ�การซื้อขายตั้งแต่ปี 2541 จนถึง ปัจจุบันมีจำ�นวนมากกว่า 250,000 ตัน

กุมภาพันธ์

• บริษัท ไออาร์พีซี จำ�กัด (มหาชน) ร่วมกับ

บริ ษั ท บู ล ไล้ ท์ อุ ต สาหกรรม จำ�กั ด เปิ ด ตั ว กระเป๋ า

เดินทางที่ทำ�จากเม็ดพลาสติก Green ABS ครั้งแรก

ของโลก ภายใต้แบรนด์ “คาจิโอนิ (CAGGIONI)” โดย เม็ ด พลาสติ ก Green ABS เป็ น ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ที่ นำ�เอา ยางธรรมชาติ ท ดแทนยางสั ง เคราะห์ มาผสมในเม็ ด

พลาสติก ABS ประมาณร้อยละ 10 - 40 ของปริมาณยาง ทีใ่ ช้ จึงทำ�ให้มค ี ณ ุ สมบัตแ ิ ข็งแรง ทนทาน ทนแรงเสียดสี เหนี ย ว และยื ด หยุ่ น ได้ ม ากกว่ า เม็ ด พลาสติ ก ทั่ ว ไป

โดยบริษัท ไออาร์พีซี จำ�กัด (มหาชน) ถือเป็นผู้ผลิต รายแรกของโลก

เมษายน

• ปตท. ดำ�เนินการจำ�หน่ายหุ้นบริษัท บางจาก

ปิโตรเลียม จำ�กัด (มหาชน) (BCP) ที่ ปตท. ถืออยู่ ทั้งหมดจำ�นวน 374,748,571 หุ้น หรือคิดเป็นร้อยละ 27.22 ของจำ�นวนหุ้ น ที่ ชำ�ระแล้ ว ทั้ ง หมดของ BCP

ให้แก่กองทุนรวมวายุภักษ์ 1 ในสัดส่วนร้อยละ 15.25 และสำ�นักงานประกันสังคมในสัดส่วนร้อยละ 11.96

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

065

ั พีทท ี ี โกลบอล เคมิคอล จำ�กัด (มหาชน) • บริษท

ร่วมกับสภากาชาดไทย และอุตสาหกรรมถุงพลาสติกไทย เพื่ อ ร่ ว มกั น ศึ ก ษาและพั ฒ นานวั ต กรรมบรรจุ ภั ณ ฑ์

สำ�หรับถุงรับบริจาคโลหิตของศูนย์บริการโลหิตแห่งชาติ สภากาชาดไทย ทำ�จากเม็ดพลาสติกในประเทศเป็นครัง้ แรก

ในโครงการความร่ ว มมื อ เพื่ อ การพั ฒ นาบรรจุ ภั ณ ฑ์ สำ�หรับถุงรับบริจาคโลหิตและพลาสติกทางการแพทย์

• บริษัท ไออาร์พีซี จำ�กัด (มหาชน) ได้กลับมา

ดำ�เนิ น การผลิ ต เชิ ง พาณิ ช ย์ ห น่ ว ยปรั บ ปรุ ง คุ ณ ภาพ

น้ำ�มันเตา หรือ Vacuum Gas Oil Hydro Treating Unit

(VGOHT) ตัง้ แต่วน ั ที่ 12 เมษายน 2558 ทัง้ นี้ ในปี 2557 ทางบริษัทได้รับเงินชดเชยค่าสินไหมทดแทนส่วนหนึ่ง จากบริษัทประกันภัยแล้วจำ�นวน 1,710 ล้านบาท

มิถุนายน

• บริ ษั ท พี ที ที โกลบอล เคมิ ค อล จำ�กั ด

(มหาชน) เข้าซือ ้ หุน ้ ร้อยละ 25 ใน บริษท ั พีทท ี ี โพลีเมอร์ มาร์เก็ตติ้ง จำ�กัด (PTTPM) จาก บริษัท ไออาร์พีซี

จำ�กัด (มหาชน) ในราคาหุ้นละ 2,500 บาท เพื่อเป็นไป ตามโครงสร้างการบริหารจัดการ Marketing & Logistic

• บริ ษั ท พี ที ที โกลบอล เคมิ ค อล จำ�กั ด

(มหาชน) จัดตั้งบริษัท PTTGC America Corporation และ PTTGC America LLC โดยถื อ หุ้ น ในสั ด ส่ ว น ร้อยละ 100 เพื่อดำ�เนินการศึกษาจัดทำ� Front End

Engineering Design (FEED) Study และลงทุนโครงการ

Petrochemical Complex ในประเทศสหรั ฐ อเมริ ก า เพื่อใช้ประโยชน์จากวัตถุดิบอีเทน จาก Shale gas

• บริ ษั ท ไออาร์ พี ซี จำ�กั ด (มหาชน) และ

Sinopec Engineering Incorporation (SEI) ร่วมลงนาม สั ญ ญาว่ า จ้ า งก่ อ สร้ า ง โครงการขยายกำ�ลั ง ผลิ ต เม็ดพลาสติกโพลิโพรไพลีน (Polypropylene Expansion

Project: PPE) และโครงการผลิ ต เม็ ด พลาสติ ก

โพลิโพรไพลีน คอมพาวด์ (Polypropylene Compound and Specialties Project: PPC) ซึ่ ง วั ต ถุ ป ระสงค์

ของโครงการเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับ Propylene จาก โครงการเพิ่มมูลค่าเพื่อผลิตภัณฑ์สะอาด (Upstream Project for Hygiene Valued: UHV)

• บริษัท ไออาร์พีซี จำ�กัด (มหาชน) ร่วมมือกับ

บริษท ั วันเดอร์เวิรล ์ โปรดัคส์ จำ�กัด ผูผ ้ ลิตและจำ�หน่าย

ของเล่นไม้รายใหญ่ ร่วมพัฒนานวัตกรรมผลิตภัณฑ์ ของเล่นพลาสติกผสมไม้ หรือ “Wood Plastic Composite”

โดยเริ่มเปิดตัวผลิตภัณฑ์ “Trix Track” ของเล่นฉลาด ส่ ง เสริ ม พั ฒ นาการและความคิ ด สร้ า งสรรค์ ซึ่ ง เป็ น

หนึ่ ง ในกลุ่ ม นวั ต กรรมผลิ ต ภั ณ ฑ์ เ ม็ ด พลาสติ ก ที่ เ ป็ น

มิ ต รกั บ สิ่ ง แวดล้ อ มที่ ไ ด้ คิ ด ค้ น และพั ฒ นาขึ้ น จาก ความตระหนักในคุณค่าของทรัพยากรธรรมชาติ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

066

กรกฎาคม

กันยายน

• บริ ษั ท พี ที ที โกลบอล เคมิ ค อล จำ�กั ด

(มหาชน) และบริษัทย่อย เข้าซื้อหุ้นของ บริษัท พีทีที โพลี เ มอร์ โลจิ ส ติ ก ส์ จำ�กั ด (PTTPL) ในสั ด ส่ ว น ร้ อ ยละ 50 จาก ปตท. ในราคาหุ้ น ละ 118 บาท

ตามนโยบายการปรับโครงสร้างของกลุ่ม ปตท. เพื่อ

ปรับลดสัดส่วนการถือหุ้นใน PTTPL ให้สอดคล้องกับ สัดส่วนการใช้บริการมากขึ้น

สิงหาคม

• บริ ษั ท พี ที ที โกลบอล เคมิ ค อล จำ�กั ด

• บริษท ั พีทท ี ี โกลบอล เคมิคอล จำ�กัด (มหาชน)

บริษท ั ไออาร์พซ ี ี จำ�กัด (มหาชน) และ บริษท ั ไทยออยล์

จำ�กัด (มหาชน) ได้รบ ั การจัดอันดับอยูใ่ นดัชนีความยัง่ ยืน ดาวโจนส์ โดย PTTGC และ TOP ได้ รั บ คั ด เลื อ ก ต่อเนื่องเป็นปีที่ 3 ขณะที่ IRPC ได้รับคัดเลือกต่อเนื่อง เป็นปีที่ 2 นอกจากนี้ TOP ยังได้รับการยอมรับให้เป็น

“ผู้นำ�ด้านการบริหารจัดการเพื่อความยั่งยืนในระดับ กลุ่มอุตสาหกรรมพลังงานของโลก” ต่อเนื่องเป็นปีที่ 2

พฤศจิกายน

(มหาชน) ได้ลงนามในสัญญาข้อตกลงเบื้องต้น (Head

ลงทุ น โครงการผลิ ต โพรพิ ลี น ออกไซด์ (Propylene

Oxide (EO) ที่เป็นสารตั้งต้นของการผลิตผลิตภัณฑ์

of Agreement: HOA) 2 สัญญา เพื่อร่วมศึกษาการร่วม

Oxide: PO) กำ�ลังการผลิต 2 แสนตันต่อปี กับบริษัท

โตโยต้า ทูโช คอร์ปอเรชั่น (Toyota Tsusho Corporation หรื อ TTC) และร่ ว มศึ ก ษาการร่ ว มลงทุ น โครงการ

ผลิ ต โพลี อี เ ทอร์ โพลิ อ อล (Polyether Polyols: Polyols) กำ�ลั ง การผลิ ต 130,000 ตั น ต่ อ ปี กั บ ทาง

TTC และ บริษัท ซันโย เคมิคอล อินดัสตรีส์ (Sanyo

Chemical Industries, Ltd. หรือ SCI) ซึ่งทั้ง 2 โครงการ จะตัง้ อยูใ่ นนิคมเหมราชตะวันออก จังหวัดระยอง มูลค่า

• บริ ษั ท พี ที ที โกลบอล เคมิ ค อล จำ�กั ด

(มหาชน) ได้ขยายกำ�ลังการผลิตผลิตภัณฑ์ Ethylene

Ethylene Glycol (EG) ซึ่งรวมถึงผลิตภัณฑ์ MEG DEG TEG และผลิ ต ภั ณ ฑ์ EO Derivatives ซึ่ ง รวมถึ ง

Ethoxylate และ Ethanolamine จาก 336 พันตันต่อปี

เพิ่มขึ้นเป็น 426 พันตันต่อปี ส่งผลให้ผลิตภัณฑ์ MEG มีกำ�ลังการผลิตเพิ่มขึ้นจาก 395 พันตันต่อปี เป็น 423 พันตันต่อปี

• บริษัท ไออาร์พีซี จำ�กัด (มหาชน) ร่วมกับ

บริษท ั ไทย เอบีเอส จำ�กัด Mr. Toshiro Kojima, President

การลงทุนรวมประมาณ 1,000 ล้านเหรียญสหรัฐ

of Nippon A&L Inc. และ Sumi-Thai International

จำ�กั ด (มหาชน) มี ม ติ อ นุ มั ติ โ ครงการซื้ อ หุ้ น คื น ของ

เอ แอนด์ แอล จำ�กัด โดยการร่วมทุนในครัง้ นีส ้ อดคล้อง

• คณะกรรมการบริษท ั พีทท ี ี โกลบอล เคมิคอล

บริษัทฯ เพื่อการบริหารทางการเงิน (Treasury Stocks)

ภายในวงเงิ น สู ง สุ ด ไม่ เ กิ น 4,500 ล้ า นบาท และ

จำ�นวนหุ้นที่จะซื้อคืนเท่ากับประมาณร้อยละ 2 ของหุ้น

ที่ จำ�หน่ า ยได้ แ ล้ ว ทั้ ง หมด และมี กำ�หนดระยะเวลา

ซื้อหุ้นคืน 6 เดือน นับตั้งแต่วันที่ 8 กันยายน 2558 ถึงวันที่ 7 มีนาคม 2559

• บริ ษั ท พี ที ที โกลบอล เคมิ ค อล จำ�กั ด

(มหาชน) ได้ เ พิ่ ม ทุ น ในบริ ษั ท Myriant จำ� นวน

Limited ได้ลงนามในสัญญาร่วมทุน บริษัท ไออาร์พีซี กั บ กลยุ ท ธ์ ก ารพั ฒ นาผลิ ต ภั ณ ฑ์ ใ ห้ มี มู ล ค่ า เพิ่ ม สู ง (High Value Added Product) ของ IRPC เพื่อเพิ่ม ศั ก ยภาพในการแข่ ง ขั น ในกลุ่ ม ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ส ไตริ นิ ค

คอมพาวด์ โดยมุ่ ง เน้ น การขยายตลาดอุ ต สาหกรรม ยานยนต์ในกลุ่ม AEC

ธันวาคม

184 ล้านเหรียญสหรัฐ หรือ 6,614 ล้านบาท การเพิม ่ ทุน

เป็นร้อยละ 100

ต่ อ ประชาชนทั่ ว ไปเป็ น ครั้ ง แรกในตลาดหลั ก ทรั พ ย์

ดังกล่าวทำ�ให้สัดส่วนการถือหุ้นเพิ่มขึ้นจากร้อยละ 84

• ปตท. ดำ�เนินการจำ�หน่ายหุน ้ สามัญของบริษท ั

สตาร์ ปิโตรเลียม รีไฟน์นิ่ง จำ�กัด (มหาชน) (SPRC)

แห่ ง ประเทศไทย โดยเป็ น หุ้ น ที่ เ สนอขายโดย ปตท.

จำ�นวน 1,242,500,000 หุ้น และเป็นหุ้นที่เสนอขาย โดย SPRC จำ�นวน 197,222,300 หุ้น ภายหลังจาก การขายครั้ ง นี้ ทำ�ให้ สั ด ส่ ว นการถื อ หุ้ น ของ ปตท.

ใน SPRC จะลดลงจากร้ อ ยละ 36 ของจำ�นวนหุ้ น ที่มีสิทธิออกเสียงทั้งหมด เหลือร้อยละ 5.4 ของจำ�นวน หุ้นที่มีสิทธิออกเสียงทั้งหมด

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

067

นอกจากผลดำ�เนินงานของหน่วยธุรกิจต่าง ๆ แล้ว

ประมาณการผลการดำ�เนิ น งานติ ด ระดั บ สู ง (Top

กลุ่ม ปตท. ได้มีการดำ�เนินการที่สำ�คัญในด้านต่าง ๆ

ด้ า นพลั ง งานชั้ น นำ�ของโลก (STRONG) หลั ง จาก

ในการบริ ห ารจั ด การธุ ร กิ จ ของ ปตท. และบริ ษั ท ใน

Quartile Performance) ในปี 2563 เทียบเคียงบริษัท

ซึ่งสามารถสรุปได้ดังนี้

ที่ประชุม TTS เห็นชอบทิศทางกลยุทธ์ในอีก 5 - 10 ปี

การวางแผนเชิงกลยุทธ์

บริ ษั ท ในกลุ่ ม จะไปจั ด ทำ�ทิ ศ ทางกลยุ ท ธ์ ข องตนและ

กระบวนการวางแผนเชิงกลยุทธ์ของ ปตท. เป็น

กระบวนการที่ดำ�เนินการอย่างต่อเนื่องทั้งปี โดยเริ่ม จากการประชุมระดมความคิดเห็นของผูบ ้ ริหารระดับสูง ของ กลุม ่ ปตท. (Top Executive Thinking Session: TTS)

เพื่ อ ร่ ว มกั น ทบทวนและกำ�หนดทิ ศ ทางกลยุ ท ธ์ ข อง

กลุ่ม ปตท. ในอีก 5 - 10 ปีข้างหน้า ให้สอดคล้องกับ

สถานการณ์และสภาพแวดล้อมทางธุรกิจทีเ่ ปลีย ่ นแปลง ไปเพื่ อ ให้ มั่ น ใจว่ า การดำ�เนิ น งานของกลุ่ ม ปตท.

จะสามารถบรรลุวิสัยทัศน์ และเป้าหมายใน 3 ด้าน คือ

(1) เป็นบริษัทที่มีขนาดใหญ่ (BIG) ที่สามารถรักษา อันดับ 1 ใน 100 ของบริษัทที่มียอดขายสูงสุดของโลก ตามการจัดอันดับของนิตยสาร Fortune 500 (2) เป็น

บริษัทที่ติดอันดับในดัชนีวัดผลการเติบโตอย่างยั่งยืน โดยตลาดหุ้นดาวโจนส์ (Dow Jones Sustainability Indices: DJSI) (LONG) และ (3) เป็ น บริ ษั ท ที่ มี

ข้างหน้า หน่วยธุรกิจและหน่วยงานสนับสนุนรวมทั้ง นำ�เสนอขอความเห็นชอบจากที่ประชุมผู้บริหารระดับ ผู้ ช่ ว ยกรรมการผู้ จั ด การใหญ่ ขึ้ น ไปของกลุ่ ม ปตท. (Strategic Thinking Session: STS) และหลั ง จาก

ที่ ป ระชุ ม STS ให้ ค วามเห็ น ชอบ ทิ ศ ทางกลยุ ท ธ์

ดังกล่าวจะถูกนำ�เสนอต่อคณะกรรมการ ปตท. เพื่อให้

ความเห็นชอบ โดยในปี 2558 ทิศทางกลยุทธ์การดำ�เนิน

ธุรกิจประจำ�ปี 2559 - 2563 ประกอบไปด้วยกลยุทธ์ ด้ า นเทคโนโลยี (Technology Initiative) กลยุ ท ธ์

ด้านธุรกิจสีเขียวที่ยั่งยืน (Green Initiative) และกลยุทธ์

การบริ ห ารจั ด การการลงทุ น ของกลุ่ ม ปตท. (PTT

Group Portfolio Initiative) แต่อย่างไรก็ตาม ปตท. ยังต้องเผชิญกับความท้าทายที่สำ�คัญอีกประการหนึ่ง

คื อ ความเชื่ อ มั่ น ของสาธารณชน (Public Trust) ดั ง นั้ น จึ ง มี ก ารกำ�หนดกลยุ ท ธ์ ใ นการสร้ า งให้ ปตท. เป็นทีย ่ อมรับ และชืน ่ ชมในฐานะบริษท ั พลังงานแห่งชาติ เพิ่มเติมอีก 2 ยุทธศาสตร์หลัก คือ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

068

(1) ยุ ท ธศาสตร์ ก ารสร้ า งความภาคภู มิ ใ จ

โดยการมี ส่ ว นร่ ว ม (Pride with Inclusiveness) ซึ่งจะครอบคลุม

• แผนวิสาหกิจการบริหารจัดการผู้มีส่วน

ได้ เ สี ย อย่ า งบู ร ณาการ ประกอบด้ ว ย ก า ร บ ริ ห า ร จั ด ก า ร ผู้ มี ส่ ว น ไ ด้ เ สี ย

(2) ยุทธศาสตร์การดำ�เนินธุรกิจเพือ ่ ความยัง่ ยืน

(Treasure for Sustainability) ซึ่งจะครอบคลุม

• แผนวิสาหกิจของกลุ่มธุรกิจปิโตรเลียม

ขั้ น ต้ น อาทิ รั ก ษาระดั บ การผลิ ต ของ โ ค ร ง ก า ร ปั จ จุ บั น เ ป ลี่ ย น ศั ก ย ภ า พ

ปิโตรเลียมเป็นปริมาณสำ�รองและการผลิต

ภายนอกแบบทั้งเชิงรุกและเชิงรับ

และลดต้ น ทุ น ในการผลิ ต ค่ า ใช้ จ่ า ย

ภายในสู่ ภ ายนอก โดยปลู ก ฝั ง ค่ า นิ ย ม

• แผนวิ ส าหกิ จ ของธุ ร กิ จ ก๊ า ซธรรมชาติ

ประสิทธิภาพการใช้พลังงานในกระบวนการ

• แผนวิสาหกิจการสร้างความเข้มแข็งจาก

องค์กร SPIRIT เข้าสู่ DNA ของผู้บริหาร และพนักงานทุกระดับ ส่งเสริมให้พนักงาน นำ�ความรู้ จ ากโครงการและผลงานเชิง

ในการดำ�เนินงาน เป็นต้น

และธุรกิจโครงสร้างพืน ้ ฐาน อาทิ การเพิม ่

ผลิต การขยายโครงข่ายพลังงานรองรับ

นวัตกรรมของ ปตท. พัฒนาสังคม ชุมชน

ความต้องการก๊าซธรรมชาติในระยะยาว

สังคม (Social Enterprise) รวมถึงสร้าง

หมุนเวียน เป็นต้น

และสิ่งแวดล้อม ในรูปแบบวิสาหกิจเพื่อ

ผู้บริหารและพนักงานเป็น PTT Brand

Ambassador สร้ า งความภาคภู มิ ใ จ

ด้วยการมีสว่ นร่วม และมีผบ ู้ ริหารทุกระดับ

ในองค์กรร่วมปฏิบต ั ต ิ นเป็นแบบอย่างทีด ่ ี

• แผนวิ ส าหกิ จ การดำ�เนิ น ธุ ร กิ จ อย่ า ง

มี ธ ร ร ม า ภิ บ า ล อ า ทิ ก า ร ย ก ร ะ ดั บ

การดำ�เนิ น งานด้ า นการต่ อ ต้ า นทุ จ ริ ต

คอร์รป ั ชันของ ปตท. ไปสูร่ ะดับนานาชาติ เ ส ริ ม ส ร้ า ง เ ค รื อ ข่ า ย ค ว า ม เ ข้ ม แ ข็ ง ในการต่ อ ต้ า นการทุ จ ริ ต โดยร่ ว มมื อ กับหน่วยงานต่าง ๆ เป็นต้น

และการขยายการลงทุนในธุรกิจพลังงาน

• แผนวิสาหกิจของกลุ่มธุรกิจปิโตรเลียม

ขั้ น ปลาย อาทิ การสร้ า งมู ล ค่ า เพิ่ ม ผ่ า นกลยุ ท ธ์ ก ารตลาดที่ เ ป็ น เลิ ศ เพิ่ ม ประสิทธิภาพการผลิต และสร้างพลังร่วม ของบริษัทในกลุ่ม เป็นต้น

ลักษณะการประกอบธุรกิจ และผลการดำ�เนินงาน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

การบริหารจัดการทางการเงิน ของกลุ่ม ปตท.

การบริหารผลดำ�เนินงาน และเพิ่มประสิทธิภาพการจัดการ

จากการที่ ปตท. เป็ นบริษัทมหาชนที่มีมูลค่า

ตลาดสู ง สุ ด ในตลาดหลั ก ทรั พ ย์ แ ห่ ง ประเทศไทย

(ตลท.) โดย ณ สิ้นปี 2558 บริษัท ปตท. มีมูลค่าถึงกว่า

696,937 ล้านบาท หรือคิดเป็นประมาณร้อยละ 5.7 ของ มูลค่าตลาดรวม และหากรวมทัง้ กลุม ่ ปตท. ทีจ ่ ดทะเบียน

ใน ตลท. จะมี มู ล ค่ า ถึ ง กว่ า 1,474,570 ล้ า นบาท

คิ ด เป็ น ประมาณร้ อ ยละ 12.0 ของมู ล ค่ า ตลาดรวม ซึ่งกลุ่ม ปตท. มีแนวโน้มที่จะเติบโตไปอย่างต่อเนื่อง ดังนัน ้ เพือ ่ ให้บริษท ั ในกลุม ่ ปตท. มีโครงสร้างทางการเงิน

ที่แข็งแกร่งเหมาะสม มีวินัยทางการเงิน และมีอันดับ ความน่าเชือ ่ ถือในเกณฑ์ทเี่ ทียบเคียงได้กบ ั บริษท ั ชัน ้ นำ�

อื่ น ๆ ในอุ ต สาหกรรมเดี ย วกั น จึ ง ต้ อ งมี ก ารบริ ห าร

จั ด การทางการเงิ น อย่ า งมี วิ นั ย และมี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ

โดยมีความโปร่งใสในการให้ข้อมูลต่อผู้ลงทุนทุกราย

อย่ า งเท่ า เที ย มกั น ซึ่ ง ปตท. มี น โยบายทางการเงิ น

และสินเชื่อ (Treasury and Credit Policy) เพื่อใช้เป็น แนวทางในการบริหารการเงินของ ปตท. และกลุม ่ ปตท. อย่างมีประสิทธิภาพ และเป็นไปในทิศทางเดียวกัน

ในปี 2558 ปตท. ได้ มี ก ารบริ ห ารจั ด การ

ทางการเงิน ซึง่ รวมถึงการบริหารสภาพคล่อง การบริหาร

ความเสี่ ย งอั ต ราแลกเปลี่ ย นและอั ต ราดอกเบี้ ย เพื่ อ

ลดค่าใช้จ่าย และ/หรือ สร้างมูลค่าเพิ่มให้แก่องค์กร ซึ่งสามารถสรุปรายละเอียดได้ดังนี้

ั ธ์ทางการเงินเพือ ่ บริหารความเสีย ่ ง • จัดทำ�อนุพน

ที่เกี่ยวข้องกับเงินกู้ระยะยาวของ ปตท. ทำ�ให้สามารถ ลดต้ น ทุ น เงิ น กู้ คิ ด เป็ น มู ล ค่ า รวมทั้ ง สิ้ น ประมาณ 25.38 ล้านบาท สำ�หรับงวดดอกเบี้ยเฉพาะงวดแรก

• บริหารความเสี่ยงอัตราแลกเปลี่ยนสำ�หรับ

ธุรกรรมการค้าของ ปตท. ซึ่งรวมถึงธุรกรรมการนำ�เข้า ส่งออกผลิตภัณฑ์ ธุรกรรมการซือ ้ และจำ�หน่ายผลิตภัณฑ์ ในต่ า งประเทศ รวมถึ ง ธุ ร กรรมการนำ�เข้ า น้ำ� มั น ดิ บ

ให้ แ ก่ โ รงกลั่ น ในกลุ่ ม ปตท. เป็ น มู ล ค่ า รวมทั้ ง สิ้ น

ประมาณ 17,037 ล้ า นเหรี ย ญสหรั ฐ สามารถสร้ า ง มูลค่าเพิ่มให้แก่กลุ่ม ปตท. ประมาณ 426 ล้านบาท

069

ปตท. มีการพัฒนาและปรับปรุงระบบการบริหาร

ผลดำ�เนินงาน โดยได้บรู ณาการระบบการบริหารจัดการ เพื่อสร้างมูลค่าเชิงเศรษฐศาสตร์ (Economic Value

Management: EVM) หลักการ Balanced Scorecard

และเกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งชาติ (Thailand Quality Award: TQA) เข้าด้วยกัน เพื่อให้การดำ�เนินงานของ

องค์ ก รในทุ ก ระดั บ มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ เป็ น ไปในทิ ศ ทาง เดียวกัน โดยมีเป้าหมายร่วมกันในการสร้างมูลค่าให้กบ ั

องค์ ก ร และคำ�นึ ง ถึ ง ผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย ทุ ก กลุ่ ม อี ก ทั้ ง เป็นการยกระดับการบริหารจัดการให้เข้าสู่มาตรฐาน

สากลเทียบเท่าบริษัทชั้นนำ�ในระดับโลก (World Class)

รวมถึ ง เป็ น การสนั บ สนุ น ระบบการประเมิ น คุ ณ ภาพ

รัฐวิสาหกิจ (State Enterprise Performance Appraisal: SEPA) ซึ่งมีพื้นฐานมาจากเกณฑ์ TQA ตามนโยบาย

ของกระทรวงการคลังอีกด้วย โดย ปตท. ได้มก ี ารจัดทำ� รายงานผลการดำ�เนินงานขององค์กร (Organization Performance Report: OPR) รวมถึงมีการประเมินตนเอง

และจัดทำ�รายงานผลการตรวจประเมินองค์กร (Self Assessment Report: SAR) เพื่อช่วยให้ทราบถึงจุดแข็ง

และโอกาสในการปรับปรุง (Strength & Opportunities for Improvement: S & OFI)

นอกจากนั้น กระบวนการดำ�เนินงานในลำ�ดับ

ต่ อ มาคื อ การนำ� S & OFI ดั ง กล่ า วมาจั ด ลำ�ดั บ

่ นำ�ไปสูก ่ ารปรับปรุง ความสำ�คัญ และจัดทำ�แผนงานเพือ

รวมถึงการขยายผลไปสู่หน่วยงานต่าง ๆ ทั่วทั้งองค์กร โดย ปตท. ได้ดำ�เนินการอย่างต่อเนื่องทุกปี เพื่อเพิ่ม ประสิทธิภาพและปรับปรุงคุณภาพการบริหารจัดการ องค์ ก ร ซึ่ ง ปตท. มี เ ป้ า หมายบรรลุ ร างวั ล คุ ณ ภาพ แห่งชาติ (Thailand Quality Award: TQA) ด้วย

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

พลังงานไทย ความมุ่งมั่นเพื่อคนไทย

070

พลังงานไทย ความมุ่งมั่นเพื่อคนไทย

ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา กลุ่ม ปตท. ดำ�เนินงานองค์กรอย่างสอดประสานทั้งการพัฒนาธุรกิจ สร้างความเข้มแข็ง

แก่สังคม และดูแลรักษาสิ่งแวดล้อม รวมทั้งส่งเสริมและสนับสนุนการสร้างองค์ความรู้และพัฒนาบุคลากรของภาคส่วน ต่าง ๆ ด้วยความรับผิดชอบในฐานะองค์กรพลังงานแห่งชาติที่มุ่งมั่นทำ�เพื่อคนไทย

ภายใต้การดำ�เนินงานดังกล่าว ในปี 2558 กลุ่ม ปตท. ได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ

สมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุมารี ได้เสด็จพระราชดำ�เนินไปทรงเป็นประธานเปิด “สถาบัน

สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำ�เนินทรงเป็นประธานเปิดโครงการต่าง ๆ ของกลุ่ม ปตท. ดังต่อไปนี้

วิทยสิริเมธี (VISTEC)” ซึ่งเป็นสถาบันการศึกษาที่เปิดสอนในระดับปริญญาโทถึงปริญญาเอก มุ่งเน้นงานวิจัยชั้นแนวหน้า

เพื่อสร้างบุคลากรด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่ดีเลิศในระดับโลก และ “โรงเรียนกำ�เนิดวิทย์ (KVIS)” โรงเรียนระดับ มัธยมศึกษาตอนปลาย ที่เปิดโอกาสให้แก่นักเรียนที่มีความสามารถพิเศษด้านวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ เมื่อวันที่

6 สิงหาคม 2558 สถาบันการศึกษาทั้ง 2 แห่งนี้ก่อตั้งขึ้น เพื่อเพิ่มโอกาสทางการศึกษาด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นแนวหน้า และมีการจัดระบบการศึกษาอย่างมีคุณภาพทัดเทียมกับสถาบันการศึกษาชั้นนำ�ระดับโลก ซึ่งจะนำ�ไปสู่

การเพิ่มศักยภาพในการแข่งขันและการพัฒนาประเทศต่อไปในอนาคต

พลังงานไทย ความมุ่งมั่นเพื่อคนไทย

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

071

พร้ อ มกั น นี้ สมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ

สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำ�เนินไปทรงเป็น

ประธานเปิดและทรงเยี่ยมชม “โครงการป่าวังจันทร์” บนพื้นที่ปลูกป่าทั้งหมด 351 ไร่ ณ อำ�เภอวังจันทร์ จั ง หวั ด ระยอง ซึ่ ง เป็ น ศู น ย์ ศึ ก ษาเรี ย นรู้ ก ารปลู ก ป่ า

ของ ปตท. ที่ ร วบรวมองค์ ค วามรู้ แ ละนวั ต กรรม การฟื้นฟูป่า ตลอดจนการดำ�เนินงานวิจัยของสถาบัน

ปลูกป่า ปตท. ทั้งนี้ พื้นที่ปลูกป่าจำ�นวน 185.24 ไร่

ได้ นำ�ร่ อ งเข้ า ร่ ว มโครงการลดก๊ า ซเรื อ นกระจกภาค สมัครใจ ตามมาตรฐานของประเทศไทย (Thailand-

Voluntary Emission and Reduction: T-VER) สาขา ป่าไม้ ขององค์การบริหารจัดการก๊าซเรือนกระจก (อบก.)

โครงการป่าวังจันทร์

ซึ่ ง เป็ น การตอบสนองนโยบายของ ปตท. ในเรื่ อ ง

Carbon Sink อีกทั้งยังเป็นสถานที่ท่องเที่ยวเชิงนิเวศ อีกด้วย

กลุ่ ม ปตท. ได้ รั บ พระมหากรุ ณ าธิ คุ ณ จากสมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุ ม ารี

เสด็จพระราชดำ�เนินไปทรงเป็นประธานเปิดและทรงเยี่ยมชม “โครงการป่าในกรุง” เมื่อวันที่ 18 พฤษภาคม 2558 ซึ่งเป็นการพัฒนาพื้นที่ปลูกป่าธรรมชาติในที่ดินของ ปตท. จำ�นวน 12 ไร่ บนถนนสุขาภิบาล 2 เขตประเวศ กรุงเทพมหานคร เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

ทรงเจริ ญ พระชนมายุ 60 พรรษา และเพื่ อ สนั บ สนุ น แนวทางการส่ ง เสริ ม พื้ น ที่ สี เ ขี ย วในเขตเมื อ งของ กลุ่ม ปตท. (PTT Green in the City) โดยมุ่งเน้นการสร้างป่านิเวศที่มีความหลากหลายของพันธุ์ไม้ เพื่อให้

ทุกตารางเมตรของโครงการป่าในกรุงเป็นแหล่งเรียนรูเ้ รือ ่ งการปลูกป่า และกระตุน ้ ให้คนเมืองหลวงได้ตระหนัก ถึ ง ความสำ�คั ญ และร่ ว มมื อ ร่ ว มใจรั ก ษาทรั พ ยากรป่ า ไม้ ใ ห้ ค งอยู่ คู่ แ ผ่ น ดิ น ไทยอย่ า งยั่ ง ยื น โดยเปิ ด ให้ ประชาชนเข้าชมทุกวัน ยกเว้นวันจันทร์และวันหยุดนักขัตฤกษ์

โครงการป่าในกรุง

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

พลังงานไทย ความมุ่งมั่นเพื่อคนไทย

072

สานต่อภารกิจ วางรากฐานเพื่อความยั่งยืน นอกเหนื อ จากภารกิ จ หลั ก ในการสร้ า งความมั่ น คงทางพลั ง งานให้ แ ก่ ป ระเทศในฐานะบริ ษั ท พลั ง งานแห่ ง ชาติ ปตท. ยั ง มี ค วามมุ่ ง มั่ น ที่ จ ะเป็ น องค์ ก รที่ ดี ข องสั ง คม ขั บ เคลื่ อ นสั ง คมด้ ว ยทุ ก กลไกของ

องค์กร ทั้งระดับนโยบายและระดับปฏิบัติการ โดยให้ความสำ�คัญต่อการพัฒนาวิถีชีวิตและความเป็นอยู่ที่ดี ของสั ง คมชุ ม ชนตามหลั ก ปรั ช ญาเศรษฐกิ จ พอเพี ย ง รวมถึ ง ดู แ ลรั บ ผิ ด ชอบต่ อ สั ง คม ชุ ม ชนและสิ่ ง แวดล้ อ ม

ในทุ ก พื้ น ที่ ที่ เ ข้ า ไปดำ�เนิ น ธุ ร กิ จ ภายใต้ ก ระบวนการมี ส่ ว นร่ ว มของทุ ก ภาคส่ ว น เพื่ อ ให้ สั ง คมไทยก้ า วเดิ น ไป ข้างหน้าร่วมกันอย่างมั่นคงและยั่งยืน ผ่านการดำ�เนินงานกิจการเพื่อสังคม ภายใต้กลยุทธ์ 3 ด้าน คือ การพัฒนา ทรัพยากรมนุษย์ การพัฒนาสังคมและชุมชน และการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยในปี 2558 มีโครงการที่สำ�คัญ ดังนี้

พลังตน

พลังแห่งการสร้างสรรค์

โครงการสิ่งประดิษฐ์ ปตท.

พัฒนาตน บนหนทางแห่งความรู้

การส่งเสริมศักยภาพการสร้างสรรค์ นวัตกรรมของเยาวชน

ที่ มี ค วามรู้ ค วามสามารถ ซึ่ ง จะเป็ น พลั ง ขั บ เคลื่ อ น

• โครงการประกวดสิ่งประดิษฐ์ ปตท. (PTT Youth Camp)

และทุม ่ เทในการพัฒนาการศึกษาอย่างรอบด้าน ตัง้ แต่

ภายใต้ หั ว ข้ อ “นวั ต กรรมสร้ า งอนาคต: Innovation

และสร้างโอกาสทางการศึกษาหลากหลายระดับตั้งแต่

สร้ า งสรรค์ ข องเยาวชนไทย นอกจากนี้ ยั ง ได้ นำ�ที ม

ด้วยเล็งเห็นถึงความสำ�คัญของทรัพยากรมนุษย์

ประเทศให้เจริญรุดหน้าสู่ระดับสากล ปตท. จึงมุ่งมั่น

การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน ส่งเสริมทักษะด้านต่าง ๆ การศึ ก ษาขั้ น พื้ น ฐาน จนถึ ง การวิ จั ย เพื่ อ คิ ด ค้ น และ พัฒนาต่อไป

ปตท. ได้ ดำ�เนิ น โครงการประจำ�ปี 2558

Creates the Next” เพื่ อ ส่ ง เสริ ม ความคิ ด ประดิ ษ ฐ์ โรงเรียนพระบางวิทยา จังหวัดนครสวรรค์ ที่ชนะเลิศ การประกวดจากโครงการประจำ�ปี 2557 เข้ า ร่ ว ม

พลังงานไทย ความมุ่งมั่นเพื่อคนไทย

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

073

ศิลปกรรม ปตท. “อนาคต…ออกแบบได้ ”

ค่ายยุวชนอาสา กลุม่ ปตท.

2015) ณ ประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งทีมได้คว้ารางวัล

• การส่งเสริมและพัฒนาการศึกษา ด้านศิลปะและวัฒนธรรม

ด้านสิ่งแวดล้อม จากผลงาน “กระดาษซับน้ำ�มันทนไฟ

วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเท่านั้น แต่ ปตท. ยังให้

การแข่งขันโครงการวิทยาศาสตร์โอลิมปิก (I-SWEEEP ช ม เ ช ย ป ร ะ เ ภ ท ก า ร บริหารจั ด การและมลภาวะ จากเส้นใยดอกธูปฤาษี”

• ค่ายยุวชนอาสา กลุ่ม ปตท. (PTT Group V-Youth Camp)

ปตท. จั ด กิ จ กรรมนี้ ต่ อ เนื่ อ งเป็ น ปี ที่ 4

โดยมีความมุ่งหมายเพื่อปลูกฝังจิตสำ�นึกรับผิดชอบ

ต่ อ สั ง คม การมี จิ ต สาธารณะและการมี ส่ ว นร่ ว ม พั ฒ นาท้ อ งถิ่ น ของตนเองอย่ า งยั่ ง ยื น ให้ แ ก่ เ ยาวชน

โดยในปี 2558 มี นั ก เรี ย นระดั บ ชั้ น มั ธ ยมศึ ก ษา ตอนปลายเข้าร่วมกิจกรรมค่าย ณ ศูนย์ฝึกทหารใหม่ กรมยุทธศึกษาทหารเรือ อำ�เภอสัตหีบ จังหวัดชลบุรี

ไ ม่ เ พี ย ง แ ต่ ก า ร พั ฒ น า ค ว า ม รู้ ด้ า น

ความสำ�คัญกับการส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม โดยร่วมกับ

มหาวิทยาลัยศิลปากร จัดประกวดศิลปกรรม ปตท.

ซึ่งในปี 2558 ได้ดำ�เนินมาถึงครั้งที่ 30 ภายใต้หัวข้อ

“อนาคต…ออกแบบได้ (Image of the future)” และได้รบ ั พระกรุณาธิคุณจากพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า-

โสมสวลี พระวรราชาทิ นั ด ดามาตุ เสด็ จ ประทาน รางวัลแก่ผู้ชนะการประกวด นอกจากนี้ ปตท. ได้ร่วม กับมหาวิทยาลัยทักษิณ มหาวิทยาลัยขอนแก่น และ

มหาวิ ท ยาลั ย เชี ย งใหม่ จั ด การประกวดศิ ล ปกรรม

ปตท. ในภูมิภาคต่าง ๆ รวมทั้งมีการขยายการประกวด ไปสู่ประเทศในภูมิภาคอาเซียน โดยจัดขึ้น ณ วิทยาลัย

ศิ ล ปะศึ ก ษา นครหลวงเวี ย งจั น ทน์ สาธารณรั ฐ ประชาธิปไตยประชาชนลาว ซึ่งนับว่าเป็นก้าวสำ�คัญ ของการจั ด การประกวดเนื่ อ งในวาระครบ 30 ปี ศิลปกรรม ปตท.

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

พลังงานไทย ความมุ่งมั่นเพื่อคนไทย

074

พัฒนาสังคมไปสู่ การพึ่งพาตนเองในอนาคต

ปตท. มุ่ ง มั่ น พั ฒ นาคุ ณ ภาพชี วิ ต ของชุ ม ชน

ชุ ม ชนต้ น แบบที่ มี ร ะบบการจั ด การพลั ง งานทดแทน

กั บ การมี ส่ ว นร่ ว มในการตอบสนองต่ อ ปั ญ หาสั ง คม

พลังงานชุมชนอย่างยั่งยืน และได้รับรางวัลรัฐวิสาหกิจ

ในทุ ก พื้ น ที่ ที่ เ ข้ า ไปดำ�เนิ น ธุ ร กิ จ โดยให้ ค วามสำ�คั ญ

ทั้งในปัจจุบันและในอนาคต ตั้งแต่ชุมชนระดับท้องถิ่น จนถึงสังคมในภาพรวมระดับประเทศ นอกจากนี้ ปตท. ยังใช้ความเชีย ่ วชาญด้านพลังงานขององค์กรเป็นปัจจัย

โดยชุมชนมีส่วนร่วม และมีการจัดการความรู้ในด้าน ดี เ ด่ น จ า ก ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร น โ ย บ า ย รั ฐ วิ ส า ห กิ จ ด้านการดำ�เนินงานเพื่อสังคมและสิ่งแวดล้อมดีเด่น

ศักยภาพที่จะพึ่งพาตนเองด้านพลังงานได้อย่างยั่งยืน

• หลักสูตรพลังงานเพื่อชุมชน (Community Energy Management Program: CEMP)

ชุมชนเข้มแข็งและพึ่งพาตนเอง ด้านพลังงาน

ความสามารถในการพึ่งพาตนเองด้านพลังงานให้แก่

เพื่ อ ชุ ม ชน เพื่ อ ให้ ค วามรู้ เ รื่ อ งการจั ด การพลั ง งาน

ผลักดันในการสร้างโอกาสทางด้านการพัฒนาวิถีชีวิต และประโยชน์ ใ ห้ แ ก่ ชุ ม ชน และมุ​ุ่ ง เน้ น ให้ ชุ ม ชนมี

ปตท. ยั ง ได้ ร วบรวมองค์ ค วามรู้ ที่ ไ ด้ จ าก

การดำ�เนิ น งานร่ ว มกั บ ชุ ม ชนใน 14 พื้ น ที่ ต้ น แบบ

จากความสำ�เร็จของโครงการรักษ์ปา่ สร้างคน

๘๔ ตำ�บล วิถีพอเพียง ปตท. ได้สนับสนุนการสร้าง

ชุมชนอย่างต่อเนือ ่ ง นำ�มาสูก ่ ารจัดทำ�หลักสูตรพลังงาน

และการนำ�ไปประยุ ก ต์ ใ ช้ ใ ห้ เ หมาะสมกั บ บริ บ ทของ

ทั่วประเทศ ตลอดระยะเวลา 3 ปี ที่ผ่านมา และจัดทำ�

ชุมชน ภายใต้หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง อันจะนำ�

พื ช อื่ น เพื่ อ ป้ อ งกั น ภั ย ดิ น ถล่ ม นำ�ไปประยุ ก ต์ ใ ช้ กั บ

จากรากฐานภาคประชาชน ซึง่ ในปี 2558 ปตท. จัดอบรม

เป็ น ชุ ด ความรู้ เ ทคนิ ค การใช้ ป ระโยชน์ ห ญ้ า แฝกและ

พื้นที่อื่น ๆ ทั่วประเทศ ได้รับพระราชทานรางวัลจาก

สมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุ ม ารี

ในการประกวดหญ้าแฝกนานาชาติครั้งที่ 6 ที่ประเทศ

ไปสู่ ก ารสร้ า งความมั่ น คงทางพลั ง งานอย่ า งยั่ ง ยื น

แก่ ผู้ นำ�ชุ ม ชนท้ อ งถิ่ น จากทั่ ว ประเทศจำ�นวน 2 รุ่ น รวมกว่า 100 คน

และรางวัล The King of Thailand’s Certificate of

•

หญ้ า แฝกดี เ ด่ น ประเภทการส่ ง เสริ ม และถ่ า ยทอด

การปลูกกาแฟในระบบอนุรก ั ษ์ทรัพยากรธรรมชาติ และ

เวียดนาม คือ รางวัล The King of Thailand’s Vetiver Awards ด้ า นการมี ส่ ว นร่ ว มของประชาชนประเภท การบรรเทาภั ย พิ บั ติ ห รื อ การปกป้ อ งสภาพแวดล้ อ ม Excellence ด้ า นการส่ ง เสริ ม และการใช้ ง านระบบ เทคโนโลยี

• โครงการระบบก๊าซชีวภาพจากฟาร์มสุกร ชุมชนท่ามะนาว อำ�เภอชัยบาดาล จังหวัดลพบุรี

ปตท. ร่วมกับชุมชนตำ�บลท่ามะนาว ต่อยอด

การพัฒนางานระบบผลิตและส่งจ่ายก๊าซชีวภาพจาก

มูลสุกรระดับชุมชน ซึง่ เดิมผลิตก๊าซจากมูลสุกร 1 ฟาร์ม ส่งจ่ายเป็นเชือ ้ เพลิงได้เพียง 10 ครัวเรือน สูก ่ ารผลิตก๊าซ

เพิ่มจากมูลสุกร 4 ฟาร์ม และส่งจ่ายเป็นเชื้อเพลิงไปยัง 130 ครัวเรือน ส่งผลให้ชุมชนลดการใช้พลังงานหลัก

อาทิ ก๊าซหุงต้ม น้ำ�มันดีเซล และไฟฟ้า รวมมูลค่ากว่า

518,980 บาทต่ อ ปี ชุ ม ชนตำ�บลท่ า มะนาวถื อ เป็ น

วิจัยและพัฒนาการปลูก และการผลิตกาแฟระบบอนุรักษ์ ทรัพยากรธรรมชาติเพื่อความร่วมมือ ที่ยั่งยืนกับธุรกิจ

ปตท. ร่วมกับมูลนิธิโครงการหลวง ส่งเสริม

พั ฒ นาทั ก ษะอาชี พ ด้ า นการปลู ก และการผลิ ต กาแฟ ที่มีคุณภาพให้กับเกษตรกรในพื้นที่สูง ในพื้นที่ตำ�บล บ้านหลวง อำ�เภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่ โดยใน

ปี 2558 มีเกษตรกรอาสาที่เข้าร่วมโครงการจำ�นวน

ทั้ ง สิ้ น 41 ครั ว เรื อ น ผลผลิ ต จากโครงการได้ มี ส่ ว น สนั บ สนุ น ในด้ า นวั ต ถุ ดิ บ คื อ เมล็ ด กาแฟให้ แ ก่ ธุ ร กิ จ กาแฟ “คาเฟ่อเมซอน (Café Amazon)” ของ ปตท.

ที่ สำ�คั ญ คื อ โครงการนี้ ไ ด้ ช่ ว ยพั ฒ นาอาชี พ สร้ า ง ความเข้มแข็งให้แก่เกษตรกร ช่วยยกระดับความเป็นอยู่ ที่ ดี ใ ห้ ค นในชุ ม ชน ทั้ ง ยั ง รั ก ษาสมดุ ล ของธรรมชาติ

ตามแนวคิ ด การดำ�เนิ น งานของ ปตท. ที่ มุ่ ง เน้ น การสร้ า งคุ ณ ค่ า เพิ่ ม ให้ แ ก่ สั ง คมและสิ่ ง แวดล้ อ ม หรือ Creating Shared Value (CSV)

พลังงานไทย ความมุ่งมั่นเพื่อคนไทย

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

075

โครงการระบบก๊าซชีวภาพ จากฟาร์มสุกร ชุมชนท่ามะนาว

โครงการวิจัยและพัฒนาการปลูกและการผลิตกาแฟ ระบบอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน

หลักสูตรพลังงานเพื่อชุมชน

โครงการการประยุกต์ใช้หญ้าแฝกร่วมกับ วิธีกลและพืชอื่นเพื่อป้องกันภัยดินถล่ม

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

พลังงานไทย ความมุ่งมั่นเพื่อคนไทย

076

ทรัพยากรธรรมชาติ พลังเพื่อความยั่งยืน รักษาสิ่งแวดล้อม สร้างสมดุลแห่งชีวิต

สิ่งที่ดำ�เนินไปพร้อม ๆ กับการพัฒนาศักยภาพ

ทางธุรกิจและสร้างสรรค์สังคมชุมชนของกลุ่ม ปตท. คือ การร่วมฟืน ้ ฟู อนุรก ั ษ์ และดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติ

ให้คงความสมบูรณ์ทงั้ ในพืน ้ ทีโ่ ดยรอบสถานประกอบการ และพื้ น ที่ ทั่ ว ประเทศ เพื่ อ คื น ความสมบู ร ณ์ แ ก่ ร ะบบ

นิเวศควบคู่กับการสร้างจิตสำ�นึกดูแลรักษาทรัพยากร

ธรรมชาติ อ ย่ า งมี ส่ ว นร่ ว มกั บ ชุ ม ชนและหน่ ว ยงาน ที่เกี่ยวข้องจากทุกภาคส่วน

การปลูกป่าเชิงนิเวศแบบยั่งยืน • โครงการปลูกป่าเพื่อฟื้นฟูระบบนิเวศ และลดภาวะโลกร้อน

ปตท. เดินหน้าปลูกและฟื้นฟูป่า เพื่อสร้าง

ระบบนิเวศที่สมบูรณ์ มีความหลากหลายทางชีวภาพ

แ ล ะ เ ป็ น แ ห ล่ ง กั ก เ ก็ บ ก๊ า ซ ค า ร์ บ อ น ไ ด อ อ ก ไ ซ ด์ โดยในปี 2558 ยังคงติดตามดูแลโครงการปลูกป่าถาวร

เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องใน

โอกาสทรงครองราชย์ ปี ที่ 50 จำ�นวน 1 ล้ า นไร่ เ ดิ ม และปลูกป่าใหม่รวมทั้งหมด 33,530 ไร่

โครงการปลูกป่าเพื่อฟื้นฟูระบบนิเวศ และลดภาวะโลกร้อน

พลังงานไทย ความมุ่งมั่นเพื่อคนไทย

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

077

โครงการจิตอาสายั่งยืน ปลูกป่า 1 ทีม 1 ไร่

• การแก้ปัญหาเร่งด่วนจากภัยพิบัติ ทางธรรมชาติ

ปตท. ร่วมแก้ไขปัญหาภัยพิบต ั ท ิ างธรรมชาติ

และให้ ค วามช่ ว ยเหลื อ เยี ย วยาทั้ ง ในประเทศและ ต่ า งประเทศ โดยการบรรเทาความเดื อ ดร้ อ นของ

ประชาชนทีป ่ ระสบปัญหาภัยแล้ง ปตท. ได้มอบส่วนลด

น้ำ�มันเชือ ้ เพลิงให้แก่เกษตรกรทีข ่ าดทุนและขาดรายได้

จากการปลู ก พื ช ผลได้ ต ามปกติ พร้ อ มทั้ ง สนั บ สนุ น

ปตท. ร่วมใจช่วยเหลือผู้ประสบภัย

น้ำ�แข็งแห้งจำ�นวน 700 ตัน และน้ำ�มันเครื่องบินให้แก่ กรมฝนหลวงและการบินเกษตร เพือ ่ นำ�ไปใช้ปฏิบต ั ก ิ าร ฝ น ห ล ว ง ช่ ว ย เ ห ลื อ ผู้ ป ร ะ ส บ ภั ย แ ล้ ง ทั่ ว ป ร ะ เ ท ศ และยังได้มอบน้ำ�ดื่มให้แก่ผู้ประสบภัยในพื้นที่ต่าง ๆ

ผ่านโครงการ “ราษฎร์ รัฐ ร่วมใจช่วยภัยแล้ง” นอกจากนี้ กลุม ่ ปตท. ยังได้สง่ มอบความช่วยเหลือเพือ ่ บรรเทาทุกข์

ให้ แ ก่ ผู้ ป ระสบภั ย แผ่ น ดิ น ไหวในประเทศเนปาล และผู้ประสบอุทกภัยในประเทศเมียนมาด้วย

ราษฎร์ รัฐ ร่วมใจช่วยภัยแล้ง

ที่สำ�คัญ ปตท. ยังส่งเสริมค่านิยมจิตอาสาของพนักงานในองค์กร เพื่อให้ผู้บริหารและพนักงานทุกคน

มีส่วนร่วมกิจกรรมจิตอาสาเพื่อช่วยเหลือสังคมตามศักยภาพของบุคลากร โดยในปี 2558 ได้จัดกิจกรรมต่าง ๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อสังคม ชุมชน และสิ่งแวดล้อม อาทิ “โครงการจิตอาสายั่งยืน ปลูกป่า 1 ทีม 1 ไร่” ติดตาม

ดู แ ลแปลงปลู ก โครงการพั ฒ นาการใช้ ที่ ดิ น ของ ปตท. ณ ตำ�บลป่ า ยุ บ ใน อำ�เภอวั ง จั น ทร์ จั ง หวั ด ระยอง

“โครงการคืนรอยยิ้มสู่ถิ่นไกล” มอบผ้าห่มให้ชาวบ้าน อำ�เภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ “โครงการเทคโนโลยี

เพื่อการศึกษา” ให้ความรู้การใช้คอมพิวเตอร์เบื้องต้น ณ โรงเรียนบ่อไร่วิทยาคม จังหวัดตราด และ “กิจกรรม ปั่นรักษ์ แยกขยะ” คัดแยกขยะ ณ คุ้งบางกะเจ้า อำ�เภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ

กลุ่ ม ปตท. เชื่ อ มั่ น ว่ า ไม่ เ พี ย งแต่ ค วามเจริ ญ ทางเศรษฐกิ จ เท่ า นั้ น ที่ ขั บ เคลื่ อ นการพั ฒ นาประเทศ

ทว่ า การสร้ า งสั ง คมให้ พึ่ ง พาตนเองได้ โ ดยตั้ ง อยู่ บ นพื้ น ฐานความรู้ และการรั ก ษาสมดุ ล ของสิ่ ง แวดล้ อ ม จะเป็นพลังที่ผลักดันให้เกิดการพัฒนาที่ยั่งยืนอย่างแท้จริง

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

นวัตกรรม สร้างอนาคตที่ยั่งยืน

078

นวัตกรรม สร้างอนาคตที่ยั่งยืน

ในปี 2558 ปตท. ได้ พั ฒ นางานวิ จั ย และส่ ง เสริ ม

ให้เกิดนวัตกรรมอย่างจริงจัง โดยการให้งบประมาณ เป็นเงิน จำ�นวน 2,256 ล้านบาท คิดเป็นร้อยละ 5.73 ของกำ�ไรสุทธิ

ในปี 2557 รวมทั้งได้มีการพัฒนาระบบการบริหารจัดการ เทคโนโลยี แ ละนวั ต กรรม (Technology and Innovation Management Operating System: TIMOS) และประกาศใช้

เป็นแนวทางในการปฏิบัติใน ปตท. อย่างเป็นทางการ เพื่อ

ให้ทุกหน่วยงานและพนักงานได้มีแนวทางการปฏิบัติที่เป็น มาตรฐานเดียวกัน

คู่มือระบบการบริหารจัดการเทคโนโลยีและนวัตกรรม (Technology and Innovation Management Operating System: TIMOS)

อีกทั้งยังมีกิจกรรมมอบรางวัลสำ�หรับนวัตกรรมที่หลากหลาย เช่น PTT Innovation Award และ PTT Idea Award ส่งเสริม

ให้เกิดการสร้างนวัตกรรมทั่วถึงทั้งองค์กร การสื่อความ ประชาสัมพันธ์ และเผยแพร่ผลงานต่าง ๆ ทั้งภายในและภายนอก องค์กร โดยได้มก ี ารดำ�เนินการอย่างต่อเนือ ่ งผ่านช่องทางทีห ่ ลากหลายทุกช่องทาง เช่น การจัดแสดงผลงานโดดเด่นด้านนวัตกรรม

ที่ PTT We Can Corner การจัดแสดงผลงานร่วมกับหน่วยงานภายนอกเช่นปีทผ ี่ า่ นมา การจัดแสดงผลงานร่วมกับสำ�นักงานนวัตกรรม

แห่งชาติ การเขียนบทความนวัตกรรมลงในวารสารบ้านเรา การสื่อความกิจกรรมต่าง ๆ ผ่าน What’s news, อีเมล โปสเตอร์ อีกทั้งยังมุ่งเน้นติดตามความก้าวหน้าการพัฒนาผลงานที่เป็น Idea (คือ แนวคิดที่ยังไม่ได้นำ �ไปปฏิบัติจริงหรือยังไม่ออกสู่ เชิ ง พาณิ ช ย์ ) พั ฒ นาไปสู่ น วั ต กรรมเชิ ง พาณิ ช ย์ โดยการใช้ ก ระบวนการ PTT Innovation to Commercialization Gate

(PTT I2C Gate) ในการกลั่นกรองงานวิจัยโดยผู้บริหารจากภาคธุรกิจ ซึ่งนอกจากจะทำ �ให้สามารถกลั่นกรองการดำ�เนินงาน

วิจย ั ไปทีละลำ�ดับขัน ้ ตามขัน ้ ตอนการดำ�เนินโครงการวิจย ั แล้วยังทำ�ให้งานวิจย ั มีความเชือ ่ มโยงกับธุรกิจมากยิง่ ขึน ้ จากกระบวนการ ทำ � งานวิ จั ย ที่ มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพและการส่ ง เสริ ม นวั ต กรรมอย่ า งต่ อ เนื่ อ ง ทำ � ให้ ปตท. ได้ รั บ รางวั ล ที่ ยื น ยั น ความโดดเด่ น

ด้านนวัตกรรมมากมาย เช่น รางวัลรัฐวิสาหกิจดีเด่นด้านนวัตกรรม สำ�หรับผลงาน PTT Flange Corrosion Prevention System ซึ่ง ปตท. ได้รับรางวัลนี้ต่อเนื่องมาเป็นปีที่ 6 โดยได้รับการสนับสนุนจากผู้บริหารในด้านต่าง ๆ และจากนโยบายของประธาน

เจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่ ปตท. คุณเทวินทร์ วงศ์วานิช ได้ให้ความสำ�คัญมุ่งเน้นการสร้างนวัตกรรม ต่อผู้มีส่วนได้เสีย ทุกภาคส่วน อันหมายรวมถึงสังคม ชุมชน สิ่งแวดล้อม ประชาชน และประเทศชาติ

มีผลิตภัณฑ์นวัตกรรมจากการวิจัยและพัฒนาของสถาบันวิจัยและเทคโนโลยี ปตท. ที่นำ�ไปใช้งานในเชิงพาณิชย์

ในปี 2558 ดังนี้

นวัตกรรม สร้างอนาคตที่ยั่งยืน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

079

• พั ฒ นาสู ต รผลิ ต ภั ณ ฑ์ นํ้ า มั น เชื้ อ เพลิ ง และ

น้ำ� มั น หล่ อ ลื่ น ส่ ง ธุ ร กิ จ น้ำ� มั น มากกว่ า 20 รายการ

โดยผลิ ต ภั ณ ฑ์ ที่ สำ�คั ญ ได้ แ ก่ HSD B0 Euro V for

Winter, PTT Performa Gastech, Challenger 4T:

API SL และหัวเชื้อน้ำ�มันดีเซล

• พัฒนาเซลล์แสงอาทิตย์หลากสี (Colorful PV)

ทีม ่ ีความสวยงามใช้ตกแต่งอาคารและลดการส่องผ่าน

ของแสง UV ได้มากกว่าร้อยละ 99 และลดการส่องผ่าน รังสี IR ได้มากกว่าร้อยละ 40 ลดการสะท้อนของแสงแดด

ได้ ม ากกว่ า ร้ อ ยละ 94 และป้ อ งกั น และลดอุ ณ หภู มิ

หรื อ ความร้ อ นจากภายนอกที่ จ ะเข้ า สู่ ภ ายในอาคาร

• พัฒนาชุดอุปกรณ์ติดตั้งระบบเชื้อเพลิงร่วม

(Dual Fuel) สำ�หรั บ ดั ด แปลงรถยนต์ ก ระบะดี เ ซล

คอมมอนเรล ให้สามารถใช้ก๊าซธรรมชาติร่วมกับน้ำ�มัน ดีเซล ที่มีประสิทธิภาพในการใช้พลังงานสูง ในขณะที่

คงสมรรถนะในการขับขีไ่ ว้เช่นเดิม โดยสามารถทดแทน การใช้น้ามันดีเซลได้ร้อยละ 70 อีกทั้งสามารถวิ่งได้

ระยะทางที่มากขึ้นต่อการเติมก๊าซธรรมชาติแต่ละครั้ง สามารถสร้ า งรายได้ จ ากการอนุ ญ าตให้ ใ ช้ เ ทคโนโลยี จำ�นวน 76 ล้านบาท และสามารถลดอัตราการปล่อยมลพิษ

จากท่อไอเสียเทียบกับเทคโนโลยีเชือ ้ เพลิงร่วมแบบเดิม

ได้ ม ากกว่ า ร้ อ ยละ 9 ได้ มี ก ารติ ด ตั้ ง ใช้ ง านที่ อ าคาร

ที่นำ�ไปใช้งานเชิงพาณิชย์แล้วคือ

ของ ปตท. แล้ว 3 แห่ง

• ปรั บ ปรุ ง ความแม่ น ยำ�ในการคาดการณ์

ปริมาณน้ำ�ในพื้นที่มาบตาพุด ให้สามารถคาดการณ์

ปริ ม าณน้ำ� ล่ ว งหน้ า 6 เดื อ น และส่ ง รายงานให้ คณะกรรมการบริหารจัดการน้ำ� กลุ่ม ปตท. ทุกเดือน

นอกจากนวัตกรรมของสถาบันวิจย ั และเทคโนโลยี

ปตท. แล้วยังมีนวัตกรรมด้านบริการจากหน่วยธุรกิจ

• การพัฒนาระบบการสั่งซื้อด้วยเงินสดแบบ

หักเงินจากบัญชีธนาคารอัตโนมัติ (Direct Approve) ช่ ว ยให้ บ ริ ก ารลู ก ค้ า ด้ ว ยระบบการสั่ ง ซื้ อ และชำ�ระ

ผลิตภัณฑ์แบบอัตโนมัตเิ ต็มรูปแบบหรือ Fully E-service นัน ่ คือ ลูกค้าสามารถสัง่ ซือ ้ สินค้าและชำ�ระเงินอัตโนมัติ

รางวัล: ได้รับรางวัลเทคโนโลยี และเครื่องจักรกลยอดเยี่ยม ประจำ�ปี 2558 ด้านสร้างสรรค์เพื่อสังคม จากกระทรวงวิทยาศาสตร์

ผ่านระบบ Direct Approve ทีเ่ ชือ ่ มต่อกับธนาคารพาณิชย์ แล้วนำ�รถเข้ามารับสินค้าผ่านระบบคลังอัจฉริยะ โดย

พิ ม พ์ ใ บกำ�กั บ ภาษี แ ละออกจากคลั ง ได้ ด้ ว ยตั ว เอง และผลงานการบริการ PTT Contact Center 1365

โดยพัฒนาช่องทางการให้บริการที่หลากหลายรองรับ ธุรกิจทีข ่ ยายตัว เพิม ่ การให้บริการผ่านช่องทาง Non-voice

อาทิ อี เ มล ซึ่ ง สอดรั บ กั บ พฤติ ก รรมของผู้ บ ริ โ ภคที่

ก้าวสูส ่ งั คมดิจท ิ ล ั ช่วยยกระดับมาตรฐานในกระบวนการ บริ ห ารจั ด การข้ อ ร้ อ งเรี ย นให้ เ ป็ น มาตรฐานเดี ย วกั น

ทัง้ องค์กร รวมถึงนำ�ระบบการจัดการข้อมูลความสัมพันธ์

ของลูกค้าเข้ามาประยุกต์ เพื่อสามารถให้บริการเชิงรุก

ในการคาดการณ์คำ�ถามและการตอบข้อซักถามให้กับ ลูกค้าและผู้บริโภคได้อย่างรวดเร็ว รวมถึงการพัฒนา บุคลากรซึง่ ถือเป็นหัวใจสำ�คัญในการให้บริการทางด้าน

Contact Center ซึ่งมีการควบคุมคุณภาพการให้บริการ อย่างเป็นระบบ

ในปี 2558 ปตท. ได้ยื่นขอจดสิทธิบัตร 14 ฉบับ

ยื่นขอจดอนุสิทธิบัตร 4 ฉบับ ได้รับอนุสิทธิบัตร 3 ฉบับ รางวัล: ได้รับรางวัล บริการภาครัฐแห่งชาติ ประเภทการพัฒนา การบริการที่เป็นเลิศ จากสำ�นักงาน คณะกรรมการ พัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.)

รวมแล้ว ปตท. มีสท ิ ธิบต ั รทีย ่ น ื่ ขอจดรวมทัง้ สิน ้ 74 ฉบับ และอนุสิทธิบัตร 17 ฉบับ

จากการที่ ปตท. ได้ผลักดันและส่งเสริมนวัตกรรม

ในองค์ ก รอย่ า งต่ อ เนื่ อ ง ส่ ง ผลให้ ปตท. เป็ น องค์ ก ร รางวัล: ได้รับรางวัลระดับโลก R&D 100 Awards สุดยอดผลงานด้านเทคโนโลยี จากการวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์ของโลก จากการคัดเลือกของ R&D Magazine: Oscars of Invention ประเทศสหรัฐอเมริกา, รางวัลชมเชยด้านเศรษฐกิจ จากสำ�นักงานนวัตกรรมแห่งชาติ

ที่ได้รับการยอมรับทั้งจากในประเทศและต่างประเทศ ว่าเป็นองค์กรชัน ้ นำ�ด้านนวัตกรรม ทีแ ่ สดงให้เห็นเด่นชัด ด้วยนวัตกรรมและรางวัลคุณภาพต่าง ๆ ที่ ปตท. ได้รับ

สมกั บ การเป็ น บริ ษั ท พลั ง งานไทยข้ า มชาติ ชั้ น นำ� ที่ เ ป็ น สมบั ติ ที่ มี ค่ า ของชาติ แ ละเป็ น ความภาคภู มิ ใ จ ของคนไทย “Pride and Treasure of Thailand”

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

080

SSHE เกราะป้องกันความสูญเสีย เพื่อความยั่งยืนของสังคมไทย

SSHE เกราะป้องกันความสูญเสีย เพื่อความยั่งยืนของสังคมไทย

การบริ ห ารจั ด การความเสี่ ย งและผลกระทบ

ด้ า น ค ว า ม มั่ น ค ง ค ว า ม ป ล อ ด ภั ย อ า ชี ว อ น า มั ย และสิ่งแวดล้อม (Security, Safety, Occupational Health and Environment: SSHE) อย่างมีประสิทธิภาพ จะเสริม สมรรถนะความเข้มแข็งภายในองค์กร ช่วยควบคุม ป้องกัน

และลดความสูญเสียให้องค์กรสามารถดำ�เนินการธุรกิจ ได้อย่างราบรื่นและปลอดภัย เปรียบเสมือนเกราะป้องกัน

ความเสี่ ย งและผลกระทบเชิ ง ลบไม่ ใ ห้ เ กิ ด ขึ้ น ต่ อ ชุ ม ชน สังคม และสิ่งแวดล้อม สามารถต่อยอดผลประกอบการ

ในทุ ก ๆ ด้ า น ไปสู่ วิ สั ย ทั ศ น์ แ ละเป้ า หมายที่ กำ�หนดไว้ อย่างยั่งยืนในที่สุด

นโยบายคุณภาพ ความมั่นคง ความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสิ่งแวดล้อม (QSHE) กลุ่ม ปตท.

Corp orat

e

Policy Goals & Strategy Management Standards

B Uniut siness / Sit e

Corporate Procedures, Programs, Tools, Guidelines Business Policies, Standards, Procedures, Programs, Guidelines

วัตถุประสงค์เชิงกลยุทธ์ประจําปี 2563 เป้าหมายการดําเนินงาน QSHE ประจําปี มาตรฐานการจัดการ ด้าน SSHE กลุ่ม ปตท. ขั้นตอนการดําเนินงาน/ มาตรฐาน/ แนวทาง/ โปรแกรม/ เครื่องมือ/ ส่วนกลาง ขั้นตอนการดําเนินงาน/ มาตรฐาน/ แนวทาง/ โปรแกรม/ เครื่องมือ ของหน่วยธุรกิจ/ บริษัท/ สายงาน

• Monitoring • Internal/ External Audit • Verification

กลุ่ม ปตท. ยึดถือกรอบการบริหารจัดการด้าน SSHE ประกอบด้วยองค์ประกอบหลัก 5 ลำ�ดับชั้น ดังนี้

SSHE เกราะป้องกันความสูญเสีย เพื่อความยั่งยืนของสังคมไทย

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

081

นโยบาย

มีการวิเคราะห์ปัจจัยภายในภายนอก โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ความคาดหวังของผู้มีส่วนได้เสียทุกกลุ่ม นำ�มาทบทวน พันธสัญญาที่ กลุ่ม ปตท. แสดงถึงความมุ่งมั่นในการควบคุม ป้องกัน และลดความเสี่ยงและผลกระทบที่สำ�คัญต่าง ๆ ใน “นโยบาย คุณภาพ ความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสิ่งแวดล้อม กลุ่ม ปตท.” ฉบับปัจจุบันประกาศใช้ตั้งแต่วันที่ 12 พฤศจิกายน 2558

นโยบาย

กลยุทธ์และเป้าหมาย Goals & Strategy Management Standards Corporate Procedures, Programs, Tools, Guidelines

B Uniut siness / Sit e

การบริหาร จัดการความเสี่ยง/ ผลกระทบที่สำ�คัญ

• Monitoring • Internal/ External Audit • Verification

Corp orat e

Policy

ทบทวนผลการดำ�เนินงานตามเป้าหมายด้าน SSHE ประจำ�ปี 2558 และเป้าหมายเชิงกลยุทธ์ (Strategic Objectives) ปี 2563 และแสวงหาโอกาสในการปรับปรุงประสิทธิภาพ และประสิทธิผลการดำ�เนินงานให้ดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยผ่านการจัดทำ�แผนกลยุทธ์ด้าน SSHE ระยะกลาง และแผนกลยุทธ์/ แผนธุรกิจประจำ�ปี ของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และการกำ�หนดทำ�เป้าหมายประจำ�ปี 2559

กลยุทธ์ และเป้าหมาย

การบริหารจัดการความเสี่ยง/ ผลกระทบที่สำ�คัญ

Business Policies, Standards, Procedures, Programs, Guidelines

มีการพัฒนาและเริ่มประยุกต์ใช้กระบวนการบริหารจัดการ ความเสี่ยง/ ผลกระทบที่สำ�คัญด้าน SSHE เพิ่มขึ้น ในพื้นที่เป้าหมาย เชิงกลยุทธ์ที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนขยายผล ทบทวน และปรับปรุง กระบวนการต่าง ๆ รวมถึงการเตรียมความพร้อมและตอบสนอง ต่อเหตุฉุกเฉินและภาวะวิกฤต อีกทั้งการบริหารจัดการ ความต่อเนื่องทางธุรกิจ ให้ครอบคลุมทุกธุรกิจ/ กระบวนการหลัก ของ กลุ่ม ปตท. และมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

ในปี 2558 ผลการดำ�เนินงานของตัวชี้วัดด้าน SSHE ตามเป้าหมายเชิงกลยุทธ์ 3 ด้าน ทั้งด้านสังคมและประสิทธิภาพเชิงนิเวศเศรษฐกิจ (Socio-Eco-Efficient Strategic Objectives) มีแนวโน้มที่ดีขึ้น Socio เพื่อสังคม พนักงาน ผู้รับเหมา ไม่มีอุบัติเหตุ ถึงขั้น หยุดงาน (Lost Time Accident: LTA) เกิดขึ้น กับพนักงาน ปตท.

ไม่มีอุบัติเหตุ ที่ท� ำ ให้เกิด การเสียชีวิต (Fatality) และอัตรา การบาดเจ็บ จากการทำ�งาน รวม (Total Recordable Injuries Rate: TRIR) ของ ผู้รับเหมา ผ่านค่าเป้าหมาย ที่กำ�หนด และมี แนวโน้มที่ดีขึ้น เทียบเคียงบริษัท ชั้นนำ�ในกลุ่ม อุตสาหกรรม เดียวกัน

อัตราการเกิด อุบัติเหตุ รถขนส่ง ผลิตภัณฑ์ ขั้นร้ายแรง ลดลงจาก ปี 2557 ถึง 0.008 ครั้งต่อ 1 ล้านกิโลเมตร คิดเป็นร้อยละ 7.84 ซึ่งมี แนวโน้มที่ดีขึ้น มาโดยตลอด ตั้งแต่ปี 2556

Lost Time Accident

ในปี 2558 ได้รับการจัดอันดับ

Green Rankings

เป็นอันดับ 2 ของโลก ในหมวดอุตสาหกรรม พลังงาน

Eco เพื่อลดมลพิษสู่สิ่งแวดล้อม ปริมาณของเสีย ที่นำ�ไปฝังกลบ มีปริมาณลดลง อย่างต่อเนื่อง

สามารถควบคุม ความเข้มของ การระบาย สารอินทรีย์ ระเหย (Volatile Organic Compounds: VOCs) ในสถาน ประกอบการ หลัก ได้อย่างดี

ส่งผลดีทั้งทางตรงและทางอ้อม ต่อผู้มีส่วนได้เสียในกลุ่มต่าง ๆ

Efficient เพื่อลดต้นทุน และลดมลพิษสู่สิ่งแวดล้อม สามารถควบคุม ความเข้ม การปลดปล่อย ก๊าซเรือน กระจก ของ กลุ่ม ปตท. ให้ไม่มาก ไปกว่า ปีที่ผ่านมา

พนักงานและผู้รับเหมา รวมถึงคู่ค้า ที่ปฏิบัติงานกับ กลุ่ม ปตท. มีการบาดเจ็บ เจ็บป่วยจากการทำ�งานน้อยลง คุณภาพชีวิตของพนักงาน ผู้รับเหมา รวมถึงครอบครัวดีขึ้น

ลดความเข้ม การใช้พลังงาน ของ กลุ่ม ปตท. ลงร้อยละ 3.1 จากการดำ�เนิน งานปกติ

ชุมชนรอบข้าง ประชาชน และสังคมไทย ได้รับมลพิษและผลกระทบทางอ้อม เช่น ผลกระทบจากอันตราย การจราจรอันเนื่อง มาจากอุบัติเหตุทางรถ ผลกระทบจากคุณภาพ สิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไป ลดน้อยลง คุณภาพสิ่งแวดล้อมในระดับท้องถิ่น ภูมิภาค ระดับโลก ดีขึ้น จากการปลดปล่อยมลพิษที่น้อยลง ช่วยลดงบประมาณของภาครัฐในการควบคุม กำ�กับและการบำ�บัดฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม รวมทั้งสุขภาพอนามัยและประชาชน

ZERO TO

LANDFORCE

ลดค่าใช้จ่าย ต้นทุนการดำ�เนินงาน ทั้งทางตรงและในระยะยาวจากการลดมลพิษ ที่แหล่งกำ�เนิดและการเพิ่มประสิทธิภาพ การใช้ทรัพยากรฯ เพิ่มผลตอบแทนต่อผู้ถือหุ้น

CO2 ในปี 2558 ภายใต้ ก รอบการบริ ห าร

คงสถานะการถูกจัดอันดับให้เป็นสมาชิก DJSI

และเรี ย นรู้ ค วามต้ อ งการของผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย

World Index และ Dow Jones Sustainability

จัดการด้าน SSHE กลุม ่ ปตท. มุง่ มัน ่ ในการเข้าถึง ทุกกลุ่ม ผนวกกับการแสวงหาซึ่งเทคโนโลยี

เครื่องมือ และโอกาส นำ�มาซึ่งการปรับปรุง

กลยุทธ์กระบวนการบริหารจัดการความเสี่ยง และผลกระทบด้ า น SSHE อย่ า งจริ ง จั ง และเป็ น ระบบ ส่ ง ผลให้ ใ นปี 2558 ปตท.

สามารถควบคุม ป้องกัน และลดผลกระทบ และความเสี่ ย งด้ า น SSHE ได้ เ ป็ น อย่ า งดี

ดั ง จะเห็ น ได้ จ ากตั ว ชี้ วั ด ผลการดำ�เนิ น งาน ที่มีแนวโน้มดีขึ้นอย่างต่อเนื่อง และสามารถ

เป็นปีที่ 4 ทั้งใน Dow Jones Sustainability Emerging Markets Index ในกลุม ่ อุตสาหกรรม

น้ำ�มันและก๊าซ ตลอดจนได้รับการจัดอันดับ Green Rankings เป็ น อั น ดั บ 2 ของโลก

ในหมวดอุตสาหกรรมพลังงาน (อันดับ 111 ของโลก) โดยนิ ต ยสาร Newsweek ทั้ ง นี้

สามารถดูรายละเอียดของผลการดำ�เนินงาน ด้าน SSHE เพิ่มเติมได้ในรายงานความยั่งยืน ปี 2558 (Corporate Sustainability Report 2015)

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

082

วิเคราะห์ฐานะทางการเงิน และผลการดำ�เนินงาน

วิเคราะห์ฐานะทางการเงิน และผลการด�ำเนินงาน ผลการด�ำเนินงานของ ปตท. และบริษัทย่อย หน่วย: ล้านบาท

รายได้จากการขายและการให้บริการ

ปี 2557 (ปรับปรุงใหม่)

ปี 2558

เพิ่ม (ลด) ร้อยละ

2,605,062

2,026,912

275,450

284,828

3.4

860

6,032

>100.0

(5,992)

>(100.0)

(22.2)

กำ�ไรก่อนหักต้นทุนทางการเงิน ภาษีเงินได้ ค่าเสื่อมราคา และค่าตัดจำ�หน่าย รวมทั้งค่าใช้จ่ายอื่น และรายได้อื่น ที่ไม่เกี่ยวข้องกับการดำ�เนินงาน (EBITDA)

ส่วนแบ่งกำ�ไร (ขาดทุน) จากบริษัทร่วมและการร่วมค้า กำ�ไร (ขาดทุน) จากอัตราแลกเปลี่ยน

11,610

กำ�ไรก่อนหักดอกเบี้ยจ่ายและภาษีเงินได้ (EBIT)

139,887

141,067

0.8

ภาษีเงินได้

38,006

24,855

(34.6)

กำ�ไรสุทธิ

58,678

19,936

(66.0)

ในปี 2558 ปตท. และบริ ษั ท ย่ อ ยมี ร ายได้ จ ากการขาย

ส่วนแบ่งกำ�ไรจากเงินลงทุนในบริษัทร่วมและการร่วมค้า

จำ�นวน 2,026,912 ล้านบาท ลดลง 578,150 ล้านบาท หรือ

จำ�นวน 6,032 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 5,172 ล้านบาท โดยหลักมาจาก

แม้ ป ริ ม าณขายโดยรวมยั ง เติ บ โตต่ อ เนื่ อ ง โดยราคาขายเฉลี่ ย

จำ�กัด (มหาชน) (SPRC) เนือ ่ งจากค่าการกลัน ่ ทีส ่ งู ขึน ้ รวมถึงอัตรา

ร้ อ ยละ 22.2 มาจากปั จ จั ย ทางด้ า นราคาที่ ล ดลงเป็ น หลั ก

ของผลิตภัณฑ์ปรับลดลงอย่างมากตามราคาน้ำ�มันดิบดูไบเฉลี่ย ที่ ล ดลงถึ ง ร้ อ ยละ 47.3 เมื่ อ เที ย บกั บ ปี ก่ อ น ส่ ง ผลให้ ทุ ก กลุ่ ม

ผลการดำ�เนินงานที่ดีขึ้นของโรงกลั่นสตาร์ ปิโตรเลียม รีไฟน์นิ่ง

กำ�ลังการกลั่นที่เพิ่มขึ้น เมื่อเทียบกับปีก่อนที่มีการปิดซ่อมบำ�รุง ครั้งใหญ่ตามแผนงาน และมีผลขาดทุนจากสต๊อกน้ำ�มันลดลง

ธุ ร กิ จ มี ร ายได้ จ ากการขายลดลง โดยลดลงมากในกลุ่ ม ธุ ร กิ จ

และผลิ ต ปิ โ ตรเลี ย ม และกลุ่ ม ธุ ร กิ จ ปิ โ ตรเคมี แ ละการกลั่ น

บริษท ั ปตท.สำ�รวจและผลิตปิโตรเลียม จำ�กัด (มหาชน) (ปตท.สผ.)

การค้ า ระหว่ า งประเทศ กลุ่ ม ธุ ร กิ จ น้ำ� มั น กลุ่ ม ธุ ร กิ จ สำ�รวจ

ในปี 2558 ปตท. และบริ ษั ท ย่ อ ย มี กำ�ไรก่ อ นหั ก ต้ น ทุ น ทางการเงิ น ภาษี เ งิ น ได้ ค่ า เสื่ อ มราคา และค่ า ตั ด จำ�หน่ า ย รวมทัง้ ค่าใช้จา ่ ยอืน ่ และรายได้อน ื่ ทีไ่ ม่เกีย ่ วข้องกับการดำ�เนินงาน

(EBITDA) จำ�นวน 284,828 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 9,378 ล้านบาท

หรือร้อยละ 3.4

ทั้งนี้ ในปี 2558 ปตท. และบริษัทย่อยรับรู้ขาดทุนจาก

การด้ อ ยค่ า สิ น ทรั พ ย์ เ พิ่ ม ขึ้ น 36,070 ล้ า นบาท โดยหลั ก จาก ที่ รั บ รู้ ด้ อ ยค่ า สิ น ทรั พ ย์ เ พิ่ ม ขึ้ น 17,097 ล้ า นบาท (ปี 2558: 49,893 ล้านบาท, ปี 2557: 32,796 ล้านบาท) ในแหล่งสำ�รวจ และผลิตปิโตรเลียมในต่างประเทศที่ผลิตน้ำ�มันและคอนเดนเสท

เป็ น หลั ก รวมถึ ง บริ ษั ท พี ที ที เอ็ น เนอร์ ยี่ รี ซ อร์ ส เซส จำ�กั ด

(PTTER) รับรู้ขาดทุนจากการด้อยค่าสินทรัพย์ในธุรกิจถ่านหิน จำ�นวน 20,275 ล้านบาท และ บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล

จำ�กัด (มหาชน) (PTTGC) รับรู้ขาดทุนจากการด้อยค่าสินทรัพย์ Myriant จำ�นวน 2,531 ล้านบาท

วิเคราะห์ฐานะทางการเงิน และผลการดำ�เนินงาน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

083

ปตท. และบริษท ั ย่อยมีขาดทุนจากอัตราแลกเปลีย ่ น 5,992 ล้านบาท ขณะทีป ่ ก ี อ ่ นมีกำ�ไรจากอัตราแลกเปลีย ่ น 11,610 ล้านบาท

โดยหลักมาจาก ปตท. ที่มีผลกำ�ไรจากอัตราแลกเปลี่ยนจากการรับ-จ่ายลูกหนี้และเจ้าหนี้เงินตราต่างประเทศลดลง รวมทั้งบริษัท

ในเครือกลุ่ม ปตท. มีผลขาดทุนจากอัตราแลกเปลี่ยนที่ยังไม่รับรู้ (Unrealized Loss) ของเงินกู้ยืมสกุลเงินต่างประเทศจากค่าเงินบาท

ที่ อ่ อ นค่ า ลง เมื่ อ เที ย บกั บ เงิ น สกุ ล เหรี ย ญสหรั ฐ นอกจากนี้ มี กำ�ไรจากตราสารอนุ พั น ธ์ ล ดลง 11,487 ล้ า นบาท ส่ ว นใหญ่ เ ป็ น การลดลงของผลกำ�ไรจากสัญญาป้องกันความเสี่ยงส่วนต่างราคาน้ำ�มันสำ�เร็จรูปและน้ำ�มันดิบ ของบริษัทย่อยในกลุ่มธุรกิจปิโตรเคมี

และการกลั่น อย่างไรก็ดี ในปีนี้มีกำ�ไรจากการจำ�หน่ายเงินลงทุนใน บริษัท บางจากปิโตรเลียม จำ�กัด (มหาชน) (BCP) และ SPRC

ปตท. และบริษัทย่อยมีภาษีเงินได้ลดลง 13,151 ล้านบาท จากผลการดำ�เนินงานที่ลดลงโดยเฉพาะภาษีเงินได้ปิโตรเลียม

ของ ปตท.สผ. ทีล ่ ดลงเนือ ่ งจากกำ�ไรจากการขายปิโตรเลียมในประเทศลดลง ส่งผลให้ ปตท. และบริษท ั ย่อยมีกำ�ไรสุทธิ 19,936 ล้านบาท ลดลง 38,742 ล้านบาท จาก 58,678 ล้านบาท ในปี 2557

ในปี 2558 ปตท. และบริษัทในกลุ่ม ปตท. มีเหตุการณ์ที่สำ�คัญ (Non-Recurring Items) ดังนี้ มกราคม 2558

• คณะกรรมการบริหารนโยบายพลังงาน (กบง.) มีมติปรับโครงสร้างราคา LPG เพื่อให้สะท้อนต้นทุนแท้จริง

โดยก�ำหนดต้นทุนเฉลี่ยของราคา LPG จาก 3 แหล่งผลิตใหม่ที่ 488 เหรียญสหรัฐ/ตัน (16.11 บาท/กก.) โดยปรับขึ้นราคา LPG หน้าโรงแยกจากเดิมที่ 333 เหรียญสหรัฐ/ตัน เป็น 498 เหรียญสหรัฐ/ตัน ขณะที่ราคาขายปลีกยังคงเดิมที่ 24.16 บาท/กก. มีผลตั้งแต่วันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2558

• กบง. มีมติปรับราคา NGV ขึ้น 0.50 บาท/กก. ทั้งในส่วนของรถยนต์ส่วนบุคคลและกลุ่มรถโดยสารสาธารณะ

โดยปรับขึ้นมาอยู่ที่ 13.00 บาท/กก. และ 10.00 บาท/กก. ตามล�ำดับ มีผลตั้งแต่วันที่ 31 มกราคม 2558 กุมภาพันธ์ 2558

• คณะกรรมการบริษัท ปตท. มีมติอนุมัติขายทรัพย์สินและกิจการโรงไฟฟ้าพลังงานร่วมในหน่วยผลิต

สาธารณูปการกลางส�ำหรับโรงกลั่นน�้ำมันบางจาก (BUP) ให้แก่ BCP คิดเป็นมูลค่ารวมส�ำหรับทรัพย์สินหลัก ไม่เกินกว่า 1,343,469,367 บาท และมูลค่ารวมของอะไหล่ส�ำรองประมาณ 37.08 ล้านบาท มีนาคม 2558

• ปตท. ทบทวนแผนการลงทุน 5 ปี (ปี 2558 - 2562) ให้สอดคล้องกับสถานการณ์เศรษฐกิจโลกที่เปลี่ยนแปลง

เมษายน 2558

• หน่วยปรับปรุงคุณภาพน�้ำมันเตา หรือ Vacuum Gas Oil Hydro Treating Unit (VGOHT) ของ บริษัท ไออาร์พีซี จ�ำกัด

• ปตท. ขายหุ้น BCP ที่ ปตท. ถืออยู่ทั้งหมดจ�ำนวน 374,748,571 หุ้น หรือคิดเป็นร้อยละ 27.22 ของจ�ำนวนหุ้น

ิ รับลดแผนการลงทุนจาก 326,551 ล้านบาท ลงเหลือ 298,700 ล้านบาท โดยอนุมัตป

(มหาชน) (IRPC) ได้กลับมาด�ำเนินการผลิตเชิงพาณิชย์หลังจากเกิดเพลิงไหม้ในปี 2557 ตั้งแต่วันที่ 12 เมษายน 2558

ที่ช�ำระแล้วทั้งหมดของ BCP ให้แก่กองทุนรวมวายุภักษ์ หนึ่ง ในสัดส่วนร้อยละ 15.25 และส�ำนักงานประกันสังคม ในสัดส่วนร้อยละ 11.96 ในราคาหุ้นละ 36 บาท พฤษภาคม 2558

• บริษัท ปตท. กรีน เอ็นเนอร์ยี่ จ�ำกัด (PTTGE SG) ลงนามในสัญญาซื้อขายหุ้น (Sale and Purchase Agreement)

กับผู้ถือหุ้นอีกฝ่าย เพื่อขายหุ้นทั้งหมดที่ถือใน Chancellor Oil Pte. Ltd. ในสัดส่วนร้อยละ 77.56

• บริษัท โกลบอล เพาเวอร์ ซินเนอร์ยี่ จ�ำกัด (มหาชน) (GPSC) เสนอขายหุ้นให้ประชาชนทั่วไป (IPO)

ซึ่งด�ำเนินธุรกิจปาล์มน�ำ้ มันผ่านบริษัท PT. First Borneo Plantations (PT.FBP) ในประเทศอินโดนีเซีย

ในวันที่ 18 พฤษภาคม 2558 ที่ราคา 27 บาท/หุ้น มิถุนายน 2558

• PTTGE SG เสร็จสิ้นกระบวนการขายหุ้น โอนหนี้ และเงินลงทุนล่วงหน้าใน PT. Mitra Aneka Rezeki (PT.MAR)

• PTTGC จัดตั้งบริษัท PTTGC America Corporation และ PTTGC America LLC เพื่อด�ำเนินการศึกษาจัดท�ำ

เพื่อใช้ประโยชน์จากวัตถุดิบอีเทนจาก Shale gas

ให้แก่ Harvey Bay Overseas (HBO) มูลค่าเทียบเท่า 35 ล้านเหรียญสหรัฐ ในวันที่ 9 มิถุนายน 2558

Front End Engineering Design (FEED) Study และลงทุนโครงการ Petrochemical Complex ในประเทศสหรัฐอเมริกา

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

084

กรกฎาคม 2558

วิเคราะห์ฐานะทางการเงิน และผลการดำ�เนินงาน

• ปตท. จ�ำหน่ายหุ้น บริษัท พีทีที โพลีเมอร์ โลจิสติกส์ จ�ำกัด (PTTPL) จ�ำนวนร้อยละ 49 ของจ�ำนวนหุ้นทั้งหมด

ให้กับ PTTGC และจ�ำนวนร้อยละ 1 ของจ�ำนวนหุ้นทั้งหมดให้กับ บริษัท โซลูชั่น ครีเอชั่น จ�ำกัด (บริษัทย่อยของ PTTGC) สิงหาคม 2558

• คณะกรรมการ ปตท. อนุมัติการจ่ายเงินปันผลระหว่างกาลส�ำหรับผลประกอบการครึ่งแรกของปี 2558

• ปตท. จัดตั้งบริษัท โอจีพี เอนเนอร์ยี่ โซลูชั่นส์ จ�ำกัด (OGP) โดยเป็นการร่วมทุนระหว่างบริษัท ปตท.ธุรกิจค้าปลีก จ�ำกัด

ในอัตรา 6.00 บาท/หุ้น หรือร้อยละ 37.3 ของก�ำไรสุทธิของงบการเงินรวม

(PTTRB) (บริษัทย่อยของ ปตท.) กับ บริษัท โอซาก้า แก๊ส (ประเทศไทย) จ�ำกัด (OGT) โดยถือหุ้นในสัดส่วน

ท�ำหน้าที่บริหารจัดการด้านพลังงานแก่ลูกค้าแบบครบวงจร (One-Stop Service)

ร้อยละ 40 และ 60 ตามล�ำดับ มีวัตถุประสงค์เพื่อด�ำเนินธุรกิจ Energy Service Solution

• การจ�ำหน่ายเงินลงทุนและการโอนหนี้ในบริษัท PT Az Zhara แล้วเสร็จเมื่อวันที่ 31 สิงหาคม 2558

มีมูลค่ารายการทั้งหมดเป็นเงินจ�ำนวน 6.8 ล้านเหรียญสหรัฐ

• PTTGC อนุมัติโครงการซื้อหุ้นคืนของบริษัทฯ เพื่อบริหารทางการเงิน (Treasury Stocks) ภายในวงเงินสูงสุดไม่เกิน

4,500 ล้านบาท และจ�ำนวนหุ้นที่จะซื้อคืนเท่ากับประมาณร้อยละ 2 ของหุ้นที่จ�ำหน่ายได้แล้วทั้งหมด

และมีก�ำหนดระยะเวลาซื้อคืน 6 เดือน นับตั้งแต่วันที่ 8 กันยายน 2558 ถึงวันที่ 7 มีนาคม 2559 กันยายน 2558

• กบง. มีมติปรับราคา NGV ขึ้น 0.50 บาท/กก. ในส่วนของรถยนต์ส่วนบุคคล โดยปรับขึ้นมาอยู่ที่ 13.50 บาท/กก.

ตุลาคม 2558

• ปตท. ได้ด�ำเนินการจัดหาเงินกู้ โดยการออกหุ้นกู้ประเภทไม่ด้อยสิทธิ ไม่มีประกัน เสนอขายแก่ผู้ลงทุนประชาชนทั่วไป

ธันวาคม 2558

• ปตท. ขายหุ้น SPRC ต่อประชาชนท�ำให้สัดส่วนการถือหุ้นของ ปตท. ใน SPRC ลดลงจากร้อยละ 36 ของจ�ำนวนหุ้น

มีผลตั้งแต่วันที่ 8 กันยายน 2558

วงเงินรวม 4,200 ล้านบาท เมื่อวันที่ 19 ตุลาคม 2558

ที่มีสิทธิออกเสียงทั้งหมด เหลือร้อยละ 5.4 ของจ�ำนวนหุ้นที่มีสิทธิออกเสียงทั้งหมด เมื่อวันที่ 8 ธันวาคม 2558

• การจ�ำหน่ายเงินลงทุนและการโอนหนี้ในบริษัท PTT Green Energy (Netherlands) Cooperatief U.A. (PTTGE COOP) ซึ่งถือหุ้น KPI Project แล้วเสร็จเมื่อวันที่ 23 ธันวาคม 2558 มีมูลค่ารายการทั้งหมดเป็นเงินจ�ำนวน

86.65 ล้านเหรียญสหรัฐ มกราคม 2559

• กบง. ประกาศลอยตัว NGV เมื่อวันที่ 21 มกราคม 2559 ในส่วนของรถยนต์ส่วนบุคคล แต่ยังคงให้ ปตท. ขาย NGV

ได้ที่ราคาไม่เกิน 13.50 บาท/กก. ไป 6 เดือนจนถึงเดือนกรกฎาคม 2559

วิเคราะห์ฐานะทางการเงิน และผลการดำ�เนินงาน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

085

ผลการดำ�เนินงานของ ปตท. และบริษัทย่อย สำ�หรับปี 2558 เปรียบเทียบกับปี 2557 แยกตามธุรกิจสรุปได้ดังนี้ หน่วย: ล้านบาท

ปี 2557 (ปรับปรุงใหม่)

ปี 2558

ยอดขาย

2,605,062

2,026,912

(22.2)

• ก๊าซ1/

581,116

542,799

(6.6)

• สำ�รวจและผลิตฯ

• นํ้ามัน

• การค้าระหว่างประเทศ

• ปิโตรเคมีและการกลั่น

• ถ่านหิน

• อื่น ๆ

EBITDA

• สำ�รวจและผลิตฯ • ก๊าซ

242,071

638,409

1,596,030

185,770

511,530

949,933

1,105,011

874,195

5,192

4,870

20,557

13,633

275,450

284,828

55,283

45,622

174,557

132,653

เพิ่ม (ลด) ร้อยละ (23.3)

(19.9)

(40.5)

(20.9)

(33.7) (6.2) 3.4

(24.0)

(17.5)

• นํ้ามัน

11,577

14,583

• ปิโตรเคมีและการกลั่น

31,390

81,954

>100.0

1,444

3,894

>100.0

139,887

141,067

0.8

• การค้าระหว่างประเทศ

• ถ่านหิน

• อื่น ๆ

EBIT

• สำ�รวจและผลิตฯ • ก๊าซ

• นํ้ามัน

(3,822) 4,471

91,380

39,795

3,315

2,725

39,831

29,765

- ไม่รวมผลกระทบจาก FX.

- รวมผลกระทบจาก FX.

• ปิโตรเคมีและการกลั่น

• ถ่านหิน

• อื่น ๆ

ค่าเสื่อมราคาและค่าตัดจำ�หน่าย

ขาดทุนจากการด้อยค่าของสินทรัพย์ ต้นทุนทางการเงิน

กำ�ไร (ขาดทุน) จากอัตราแลกเปลี่ยน

ส่วนแบ่งกำ�ไร (ขาดทุน) จากบริษัทร่วมและการร่วมค้า

(39.1)

(56.4)

(25.2)

8,716

11,607

(3,858)

3,282

>100.0

3,540

54,379

>100.0

0

2,285

>100.0

135,563

143,761

6.0

33,033

30,089

• การค้าระหว่างประเทศ

26.0

>100.0

4,083

(238)

(38,085) 11,610 860

5,517 (167)

(74,155) (5,992) 6,032

33.2

35.1

29.8

94.7

(8.9)

>(100.0) >(100.0)

ภาษีเงินได้

38,006

24,855

กำ�ไร (ขาดทุน) สุทธิ

58,678

19,936

(66.0)

20.34

6.73

(66.9)

กำ�ไร (ขาดทุน) สุทธิต่อหุ้น (บาท/หุ้น) 1/ รวมธุรกิจโครงสร้างพื้นฐาน

(34.6)

หมายเหตุ: ผลการด�ำเนินงานงวดปี 2557 ปรับปรุงใหม่ตามมาตรฐานการรายงานทางการเงิน ฉบับที่ 10 เรื่อง งบการเงินรวม และมาตรฐานการรายงาน

ทางการเงิน ฉบับที่ 11 เรื่อง การร่วมการงาน ซึ่งมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2558 เป็นต้นไป

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

086

วิเคราะห์ฐานะทางการเงิน และผลการดำ�เนินงาน

ผลการดำ�เนินงานของ ปตท. และบริษัทย่อยจำ�แนกตามกลุ่มธุรกิจ

รายละเอียดยอดขาย EBITDA และ EBIT ของผลการดำ�เนินงานปี 2558 แยกตามกลุ่มธุรกิจ สรุปได้ดังนี้

ยอดขาย EBITDA และ EBIT ของ ผลการด�ำเนินงาน ปี 2558

6% 1% 18% 47%

ก๊าซธรรมชาติ ปิโตรเคมีและการกลั่น นํ้ามันและการค้าระหว่างประเทศ ปตท.สผ. อื่น ๆ*

21%

28%

28%

หน่วย: ล้านบาท

1%

2% 16% 47%

29%

11%

39%

6%

2,026,912

284,828

141,067

Revenue

EBITDA

EBIT

หมายเหตุ: * ธุรกิจถ่านหินและอื่น ๆ

กลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นต้นและก๊าซธรรมชาติ ธุรกิจสำ�รวจและผลิตปิโตรเลียม: บมจ. ปตท.สำ�รวจและผลิตปิโตรเลียม หรือ ปตท.สผ.

ปี 2557 (ปรัปรุงใหม่) ราคาขายผลิตภัณฑ์เฉลี่ย (เหรียญสหรัฐ/BOE) ปริมาณขายเฉลี่ย (BOED)

ในปี 2558 ปตท.สผ. มี ร ายได้ จ ากการขายจำ�นวน

185,770 ล้านบาท ลดลง 56,301 ล้านบาท หรือร้อยละ 23.3

สาเหตุหลักมาจากราคาขายเฉลีย ่ ผลิตภัณฑ์ปรับลดลงร้อยละ 28.9 จาก 63.7 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรลเทียบเท่าน้ำ�มันดิบในปี 2557

เหลือ 45.3 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรลเทียบเท่าน้ำ�มันดิบในปี 2558 ขณะทีป ่ ริมาณขายยังคงเติบโตต่อเนือ ่ ง โดยปริมาณขายในปี 2558

ปี 2558

63.7

45.3

312,569

322,167

เพิ่ม (ลด) ร้อยละ (28.9) 3.1

EBITDA ในปี 2558 มีจำ�นวน 132,653 ล้านบาท ลดลง

41,904 ล้ า นบาท หรื อ ร้ อ ยละ 24 ส่ ว นใหญ่ เ ป็ น ผลมาจาก

รายได้จากการขายที่ลดลงดังกล่าวข้างต้น อย่างไรก็ตาม บริษัท มีมาตรการลดต้นทุนตามโครงการ SAVE to be SAFE ส่งผล

ให้ ต้ น ทุ น ขายต่ อ หน่ ว ยลดลง นอกจากนั้ น ค่ า ภาคหลวงและ

ค่าใช้จา ่ ยในการดำ�เนินงานปรับลดลงตามยอดขาย และค่าใช้จา ่ ย

ปรับเพิ่มขึ้นร้อยละ 3.1 จาก 312,569 บาร์เรลเทียบเท่าน้ำ�มันดิบ

ในการสำ�รวจลดลงเช่นเดียวกัน เนือ ่ งจากปีกอ ่ นมีการตัดจำ�หน่าย

ส่ ว นใหญ่ ม าจากโครงการซอติ ก้ า ที่ เ ริ่ ม ขายก๊ า ซฯ ในประเทศ

เคนยา แอล 10 เอ และ แอล 28/48 ขณะที่ปีนี้ตัดจำ�หน่ายหลุม

ต่อวัน ในปี 2557 เป็น 322,167 บาร์เรลเทียบเท่าน้ำ�มันดิบต่อวัน

เมียนมาตัง้ แต่เดือนมีนาคม 2557 และเริม ่ ผลิตเต็มกำ�ลังพร้อมทัง้ ส่งก๊าซฯ ออกมาขายในประเทศไทย ตั้งแต่เดือนสิงหาคม 2557

หลุ ม สำ�รวจของโครงการพี ที ที อี พี ออสตราเลเชี ย โครงการ

ในเมียนมาและบราซิล

วิเคราะห์ฐานะทางการเงิน และผลการดำ�เนินงาน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

087

EBIT ในปี 2558 มีจำ�นวน 39,831 ล้านบาท ลดลง 51,549 ล้านบาท หรือร้อยละ 56.4 เป็นผลจากค่าเสื่อมราคาที่เพิ่มขึ้น

ตามสินทรัพย์พร้อมใช้งานของโครงการคอนแทร็ค 4 โครงการอาทิตย์ โครงการเอส 1 และโครงการซอติก้า ตามปริมาณการผลิต ที่เพิ่มขึ้น

นอกจากนั้ น ในปี 2558 ปตท.สผ. มี ก ารรั บ รู้ ข าดทุ น จากการด้ อ ยค่ า สิ น ทรั พ ย์ จำ�นวน 49,893 ล้ า นบาท (หรื อ จำ�นวน

46,597 ล้านบาท เมื่อสุทธิภาษีเงินได้) เพิ่มขึ้น 17,097 ล้านบาท ขณะที่ปี 2557 มีขาดทุนจากการด้อยค่าสินทรัพย์ 32,796 ล้านบาท จากราคาน้ำ� มั น ในตลาดโลกที่ ล ดลงอย่ า งต่ อ เนื่ อ งและมี แ นวโน้ ม ที่ อ าจฟื้ น ตั ว ช้ า โดยด้ อ ยค่ า สิ น ทรั พ ย์ ใ นแหล่ ง สำ�รวจและผลิ ต ปิโตรเลียมในต่างประเทศที่ผลิตน้ำ�มันและคอนเดนเสทเป็นหลัก

กลุ่มธุรกิจก๊าซธรรมชาติ รายละเอียดปริมาณการขายผลิตภัณฑ์ของโรงแยกก๊าซธรรมชาติแต่ละชนิด เป็นดังนี้ หน่วย: ตัน

ปี 2557

ปี 2558

LPG

2,738,633

2,737,866

(0.0)

Ethane

2,105,650

2,199,323

4.4

Propane

819,349

765,063

(6.6)

NGL1/

728,542

720,568

(1.1)

6,392,174

6,422,820

รวม

เพิ่ม (ลด) ร้อยละ

0.5

หมายเหตุ:

1/ รวมผลิตภัณฑ์ Pentane (เริ่มขายตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ 2558)

รายละเอียดราคาผลิตภัณฑ์อ้างอิงของโรงแยกก๊าซธรรมชาติแต่ละชนิด เป็นดังนี้ หน่วย: เหรียญสหรัฐต่อตัน

ปี 2557 LPG1/, 4/

ปี 2558

เพิ่ม (ลด) ร้อยละ

799

424

(46.9)

Ethylene2/

1,395

1,104

(20.9)

Propylene2/

1,245

774

(37.8)

HDPE2/

1,544

1,238

(19.8)

PP2/

1,553

1,155

(25.6)

786

438

(44.3)

Naphtha3/ หมายเหตุ:

1/ เป็นราคา Contract Price (CP) 60 : 40

2/ ราคาตลาดจรของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (South East Asia - Spot)

3/ ราคาตลาดจรของประเทศสิงคโปร์ (MOP’S)

4/ มติ กพช. วันที่ 15 ธันวาคม 2557 เห็นชอบแนวทางปรับราคา LPG มีผลตั้งแต่วันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2558 เป็นต้นไป โดยให้ยกเลิกการก�ำหนดราคา ณ โรงแยกก๊าซ

ธรรมชาติที่ระดับ 333 เหรียญสหรัฐต่อตัน และก�ำหนดหลักเกณฑ์การค�ำนวณราคา LPG Pool ซึ่งเป็นราคาซื้อตั้งต้นของ LPG ที่สะท้อนต้นทุนจริงในการผลิต

3 เดือน

และจัดหา (โรงแยกก๊าซธรรมชาติ โรงกลั่นน�้ำมันเชื้อเพลิง และโรงอะโรเมติกส์และน�ำเข้า) เฉลี่ยแบบถ่วงน�้ำหนักตามปริมาณการผลิตและจัดหาย้อนหลัง

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

088

วิเคราะห์ฐานะทางการเงิน และผลการดำ�เนินงาน

ในปี 2558 กลุ่มธุรกิจก๊าซธรรมชาติมีรายได้จากการขายจำ�นวน 542,799 ล้านบาท ลดลง 38,317 ล้านบาท หรือลดลง

ร้อยละ 6.6 จากปี 2557 โดยหลักจาก

การจัดจำ�หน่ายก๊าซธรรมชาติ

หน่วยธุรกิจก๊าซฯ ของ ปตท. ดำ�เนินธุรกิจจัดหา ขนส่งและจัดจำ�หน่ายก๊าซฯ มีรายได้จากการขายลดลง จากราคาขายเฉลี่ย

ลดลงในทุกกลุม ่ ลูกค้า โดยเฉพาะราคาขายลูกค้าอุตสาหกรรมทีป ่ รับตัวลงตามสูตรราคาทีอ ่ า ้ งอิงราคาน้ำ�มันเตาทีป ่ รับลดลงเมือ ่ เทียบ

กับปีก่อน แม้ว่าปริมาณจำ�หน่ายก๊าซฯ เฉลี่ย (ที่ค่าความร้อน 1,000 บีทียูต่อ 1 ลูกบาศก์ฟุต) เพิ่มขึ้น 119 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน

(MMSCFD) จาก 4,688 MMSCFD ในปี 2557 เป็น 4,807 MMSCFD ในปี 2558 หรือร้อยละ 2.5 โดยหลักจากปริมาณความต้องการ

ใช้ไฟฟ้าของลูก ค้ า กลุ่ ม IPP และ SPP เพิ่ ม สู ง ขึ้ นโดยมีโรงไฟฟ้าใหม่ IPP ที่เริ่มดำ�เนินการเชิงพาณิชย์ในเดือนธันวาคม 2557

และมิถุนายน 2558 ส่วนโรงไฟฟ้าใหม่ SPP เริ่มทยอยดำ�เนินการตั้งแต่ไตรมาสที่ 2/2558 (Q2/2558)

ผลิตภัณฑ์โรงแยกก๊าซธรรมชาติ

ธุรกิจโรงแยกก๊าซฯ มีรายได้จากการขายทีล ่ ดลง จากราคาขายผลิตภัณฑ์ทอ ี่ า ้ งอิงราคาผลิตภัณฑ์ในตลาดโลกลดลง ในปี 2558

แม้ ว่ า ปริ ม าณขายผลิ ต ภั ณ ฑ์ ร วม (รวมก๊ า ซโซลี น ธรรมชาติ ที่ ไ ด้ จ ากหน่ ว ยควบคุ ม จุ ด กลั่ น ตั ว ของก๊ า ซฯ) จะเพิ่ ม ขึ้ น เล็ ก น้ อ ยจาก 6,392,174 ตัน ในปี 2557 เป็น 6,422,820 ตัน ในปี 2558 หรือร้อยละ 0.5 โดยหลักจากปริมาณขายผลิตภัณฑ์อีเทน ในขณะที่ ปริมาณขายผลิตภัณฑ์โพรเพนและ NGL ลดลง

EBITDA ของกลุ่มธุรกิจก๊าซฯ ในปี 2558 มีจำ�นวน 45,622 ล้านบาท ลดลง 9,661 ล้านบาท หรือร้อยละ 17.5 โดยหลักจาก

กำ�ไรขัน ้ ต้นของหน่วยธุรกิจก๊าซฯ ของ ปตท. ทีล ่ ดลง โดยเฉพาะจากกำ�ไรขัน ้ ต้นของธุรกิจการจัดหา ขนส่งและจัดจำ�หน่ายก๊าซธรรมชาติ

เนื่องจากราคาขายลูกค้าอุตสาหกรรมของธุรกิจจัดจำ�หน่ายก๊าซฯ ที่ปรับตัวลดลงตามสูตรราคาที่อ้างอิงราคาน้ำ�มันเตาที่ปรับตัวลง

่ น ้ ทุนราคาก๊าซฯ ปรับลดลงช้ากว่า รวมทัง้ กำ�ไรขัน ้ ต้นทีล ่ ดลงของธุรกิจโรงแยกก๊าซฯ จากราคาขายผลิตภัณฑ์ ทีป ในขณะทีต ่ รับตัวลดลง

ดังกล่าวข้างต้น รวมถึงธุรกิจระบบท่อส่งก๊าซฯ มีการชำ�ระเงินชดเชยค่าก่อสร้างท่อเส้นที่ 4 ล่าช้า แม้วา ่ ธุรกิจ NGV จะขาดทุนลดลงจาก

การปรับเพิ่มขึ้นของราคาขายเป็น 13.50 บาทต่อกิโลกรัม สำ�หรับกลุ่มลูกค้าทั่วไป และ 10.00 บาทต่อกิโลกรัม สำ�หรับกลุ่มลูกค้าบัตร

เครดิตพลังงาน (รถแท็กซี่ รถโดยสารสาธารณะ) ทัง้ นี้ EBIT ในปี 2558 อยูท ่ ี่ 29,765 ล้านบาท ซึง่ ลดลงร้อยละ 25.2 ตาม EBITDA ทีล ่ ดลง

สำ�หรั บ ธุ ร กิ จ โครงสร้ า งพื้ น ฐานในปี 2558 มี ผ ลประกอบการดี ขึ้ น โดย GPSC ขายไฟฟ้ า เพิ่ ม ขึ้ น จากโรงไฟฟ้ า ศรี ร าชา

เนื่องจากมีการหยุดซ่อมบำ�รุงในปี 2557 ขณะที่ปีนี้มีค่าใช้จ่ายดำ�เนินงานเพิ่มขึ้น อย่างไรก็ตาม GPSC ได้รับเงินปันผลรับจาก RPCL

และส่วนแบ่งกำ�ไรจากเงินลงทุนในบริษัทร่วมและการร่วมค้าเพิ่มขึ้น

กลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นปลาย กลุ่มธุรกิจนํ้ามัน หน่วย: ล้านลิตร

ปี 2557 ปริมาณขายเฉลี่ย

24,657

ปี 2558 25,268

เพิ่ม (ลด) ร้อยละ 2.5

วิเคราะห์ฐานะทางการเงิน และผลการดำ�เนินงาน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

089

ในปี 2558 กลุ่มธุรกิจน้ำ�มันมีรายได้จากการขายจำ�นวน 511,530 ล้านบาท ลดลง 126,879 ล้านบาท หรือร้อยละ 19.9

เป็นผลมาจากราคาขายผลิตภัณฑ์ที่ลดลง โดยราคาเฉลี่ยของน้ำ�มันดิบดูไบลดลงจาก 96.7 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล ในปี 2557 เหลือ 50.9 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล ในปี 2558 ในขณะที่ปริมาณขายเพิ่มขึ้น 611 ล้านลิตร หรือร้อยละ 2.5 จาก 24,657 ล้านลิตร หรือเทียบเท่า 424,907 บาร์เรลต่อวัน ในปี 2557 เป็น 25,268 ล้านลิตร หรือเทียบเท่า 435,443 บาร์เรลต่อวัน ในปี 2558 ทั้งนี้

ส่วนใหญ่เป็นการเพิ่มขึ้นของปริมาณการขายในกลุ่มดีเซล เบนซิน และอากาศยาน ตามความต้องการที่เพิ่มขึ้นจากราคาน้ำ�มันตกต่ำ� EBITDA ในปี 2558 มี จำ�นวน 14,583 ล้ า นบาท เพิ่ ม ขึ้ น 3,006 ล้ า นบาท หรื อ ร้ อ ยละ 26 โดยปรั บ เพิ่ ม ขึ้ น จากกำ� ไร

จากการขายกลุ่มเบนซิน หล่อลื่น และ LPG โดยหลักจากราคาต้นทุนที่ปรับตัวลงตามราคาน้ำ�มันในตลาดโลก รวมถึง stock gain จาก LPG ส่งผลให้ EBIT ในปี 2558 อยู่ที่ 11,607 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 2,891 ล้านบาท ตาม EBITDA ที่ปรับเพิ่มขึ้นดังกล่าวข้างต้น

กลุ่มธุรกิจการค้าระหว่างประเทศ

หน่วย: ล้านลิตร

ปี 2557 ปริมาณขายเฉลี่ย

78,595

ปี 2558 81,285

เพิ่ม (ลด) ร้อยละ 3.4

ในปี 2558 กลุ่มธุรกิจการค้าระหว่างประเทศ มีรายได้จากการขายจำ�นวน 949,933 ล้านบาท ลดลง 646,097 ล้านบาท

หรื อ ร้ อ ยละ 40.5 เนื่ อ งจากราคาขายผลิ ต ภั ณ ฑ์ ป รั บ ตั ว ลงตามราคาน้ำ� มั น ในตลาดโลก ในขณะที่ ป ริ ม าณขายในปี นี้ เ พิ่ ม ขึ้ น

2,690 ล้านลิตร หรือร้อยละ 3.4 จาก 78,595 ล้านลิตร หรือเทียบเท่า 1,354,404 บาร์เรลต่อวัน ในปี 2557 เป็น 81,285 ล้านลิตร หรือเทียบเท่า 1,400,756 บาร์เรลต่อวัน ส่วนใหญ่จากปริมาณการค้านำ�เข้า (Out-In Trading) และในประเทศ (In-In Trading) ที่เพิ่มขึ้น

โดยเฉพาะจากน้ำ�มันดิบและคอนเดนเสท จากการที่โรงกลั่นน้ำ�มันในกลุ่ม ปตท. ไม่มีการปิดซ่อมบำ�รุงครั้งใหญ่ในงวดนี้ ในขณะที่ ปริมาณการค้าต่างประเทศ (Out-Out Trading) ลดลง จากการเปลี่ยนแปลงนโยบายนำ�เข้าผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมของรัฐบาลอินโดนีเซีย

EBITDA ในปี 2558 มีจำ�นวน 3,315 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 7,137 ล้านบาท และ EBIT ที่รวมผลจากอัตราแลกเปลี่ยนในงวดนี้มีกำ�ไร

5,517 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 1,434 ล้านบาท จากปีก่อนโดยมีสาเหตุหลักจากธุรกรรมของบริษัท พีทีที อินเตอร์เนชั่นแนล เทรดดิ้ง จำ�กัด (PTTT)

กลุ่มธุรกิจปิโตรเคมีและการกลั่น หน่วย: เหรียญสหรัฐต่อตัน

ปี 2557

ปี 2558

เพิ่ม (ลด) ร้อยละ

HDPE

1,544

1,238

(19.8)

PP

1,553

1,155

(25.6)

BZ - Cond

375

238

(36.5)

PX - Cond

400

383

(4.3)

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

090

วิเคราะห์ฐานะทางการเงิน และผลการดำ�เนินงาน

หน่วย: เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล

ปี 2557 Market GRM

ปี 2558

เพิ่ม (ลด) ร้อยละ

4.43

6.71

51.5

(4.02)

(1.41)

64.9

Accounting GRM

1.06

5.76

>100.0

อัตราการใช้กำ�ลังการกลั่น (ร้อยละ)

92.4

96.8

4.8

Inventory gain (loss)

หมายเหตุ:

้ มันของ TOP, IRPC, SPRC และ PTTGC - GRM ค�ำนวณจากโรงกลั่นน�ำ

- โรงกลั่น SPRC ค�ำนวณผลการด�ำเนินงาน 11 เดือน ปี 2558 (มกราคม - พฤศจิกายน 2558) เนื่องจาก ปตท. ขายหุ้นในสัดส่วนร้อยละ 30.59

ในปี 2558 กลุ่มธุรกิจปิโตรเคมีและการกลั่น มีรายได้จาก

การขายจำ�นวน 874,195 ล้านบาท ลดลง 230,816 ล้านบาท

หรื อ ร้ อ ยละ 20.9 ส่ ว นใหญ่ ม าจากราคาขายผลิ ต ภั ณ ฑ์ น้ำ�มั น สำ�เร็จรูปและปิโตรเคมีปรับตัวลดลงตามราคาน้ำ�มันดิบ เนือ ่ งจาก

• ผลการดำ�เนิ น งานของโรงปิ โ ตรเคมี ส ายอะโรเมติ ก ส์

โดยรวมดีขึ้นจากปีก่อน โดย P2F เพิ่มสูงขึ้น เนื่องจากต้นทุน พลังงานทีใ่ ช้ในระบบและส่วนทีส ่ ญ ู หาย (Fuel and Loss) ลดต่ำ�ลง

ตามราคาน้ำ�มันดิบ คอนเดนเสททีป ่ รับตัวลดลงรวมถึงผลขาดทุน

อุ ป ทานน้ำ� มั น ดิ บ ที่ ล้ น ตลาด แม้ อั ต ราการใช้ กำ�ลั ง ผลิ ต ของ

จากสต๊อกลดลง แม้วา ่ ส่วนต่างระหว่างราคาผลิตภัณฑ์กบ ั วัตถุดบ ิ

มี ผ ลมาจากการนำ�เข้ า ของประเทศจี น ที่ ล ดลงตามเศรษฐกิ จ

โดยเฉพาะ BZ เนื่องจากสภาวะอุปทานล้นตลาดในภูมิภาคเอเชีย

โรงกลั่ น จะเพิ่ ม ขึ้ น ในขณะที่ ร ายได้ ก ารขายปิ โ ตรเคมี ที่ ล ดลง ที่ชะลอตัว และค่าเงินหยวนที่อ่อนค่าลง

แม้ ร ายได้ จ ากการขายจะลดลง แต่ ผ ลการดำ�เนิ น งาน

ปรั บ ตั ว ดี ขึ้ น โดย EBITDA ในปี 2558 มี จำ�นวนรวม 81,954

ล้ า นบาท เพิ่ ม ขึ้ น 50,564 ล้ า นบาท จากปี 2557 ที่ มี จำ�นวน

31,390 ล้านบาท และ EBIT จำ�นวน 54,379 ล้านบาท เพิ่มขึ้น

(Spread Margin) ได้ปรับตัวลดลงทั้งในส่วนของ PX และ BZ

ประกอบกับอุปสงค์ในจีนที่ลดลงตามการขยายตัวทางเศรษฐกิจ ที่ลดต่ำ�ลง สำ�หรับกลุ่มโอเลฟินส์นั้น ผลการดำ�เนินงานโดยรวม

ลดลงจากปีก่อน สาเหตุหลักจาก P2F ลดต่ำ�ลง เนื่องจากราคา ผลิ ต ภั ณ ฑ์ เ ม็ ด พลาสติ ก ส่ ว นใหญ่ ป รั บ ลดลง ถึ ง แม้ ป ริ ม าณ จำ�หน่ายและอัตราการใช้กำ�ลังการผลิตจะเพิ่มสูงขึ้นก็ตาม

50,839 ล้านบาท สาเหตุหลักดังนี้

ส่วนหนึง่ เป็นผลมาจากส่วนต่างราคาน้ำ�มันสำ�เร็จรูปและน้ำ�มันดิบ

4,004 ล้านบาท ในปี 2558 ส่วนใหญ่มาจากส่วนแบ่งกำ�ไรจาก

• ผลการดำ�เนิ น งานในส่ ว นของโรงกลั่ น ดี ขึ้ น มาก โดย

ปรับตัวเพิม ่ ขึน ้ โดยเฉพาะส่วนต่างราคาน้ำ�มันเบนซินและน้ำ�มันเตา

สำ�หรับส่วนแบ่งกำ�ไรในบริษท ั ร่วมและการร่วมค้าของกลุม ่

ธุรกิจปิโตรเคมีและการกลั่น ปรับเพิ่มขึ้น 4,762 ล้านบาท เป็น SPRC (มกราคม - พฤศจิกายน 2558) ปรับตัวดีขน ึ้ เนือ ่ งจากอัตรา

ราคาน้ำ�มันที่ลดลงได้ส่งผลกระทบทางบวกต่อต้นทุนน้ำ�มันดิบ

การใช้กำ�ลังการกลั่นที่เพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับ ปี 2557 ที่มีการปิด

ของโรงกลั่นลดลงด้วย ประกอบกับมีอัตราการใช้กำ�ลังการกลั่น

ที่เพิ่มขึ้น และขาดทุนจากสต๊อกน้ำ�มันที่ลดลง

ซ่อมบำ�รุงใหญ่หลายโรง รวมถึงผลขาดทุนสต๊อกน้ำ�มันที่ลดลง

ของบริ ษั ท Myriant (บริ ษั ท ย่ อ ยของ PTTGC) จำ�นวน 2,531

และเชื้อเพลิงที่ใช้ในการกลั่นและส่วนที่สูญหาย (Fuel and Loss) ที่เพิ่มขึ้น เมื่อเทียบกับปีก่อนที่มีโรงกลั่นในกลุ่ม ปตท. มีการปิด จากราคาน้ำ� มั น ดิ บ ที่ ค่ อ นข้ า งทรงตั ว ไม่ ล ดลงอย่ า งรวดเร็ ว เมื่อเทียบกับปลายปี 2557

ซ่ อ มบำ�รุ ง ครั้ ง ใหญ่ ต ามแผนงาน ประกอบกั บ Market GRM

นอกจากนี้ ในปี 2558 มีการรับรู้ขาดทุนจากการด้อยค่า

ล้ า นบาท (หรื อ จำ�นวน 2,056 ล้ า นบาท เมื่ อ สุ ท ธิ ภ าษี เ งิ น ได้ ) ในขณะที่ปีก่อนไม่มีรายการดังกล่าว

วิเคราะห์ฐานะทางการเงิน และผลการดำ�เนินงาน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

091

กลุ่มธุรกิจถ่านหิน

ปี 2557

ปี 2558

เพิ่ม (ลด) ร้อยละ

ราคาอ้างอิงนิวคาสเซิล (เหรียญสหรัฐต่อตัน)

70.9

59.2

(16.5)

ราคาขายเฉลี่ย (เหรียญสหรัฐต่อตัน)

63.6

54.4

(14.5)

9.8

7.3

(25.5)

ปริมาณขาย (ล้านตัน)

ในปี 2558 มีรายได้จากการขายจำ�นวน 13,633 ล้านบาท ลดลง 6,924 ล้านบาท หรือร้อยละ 33.7 สาเหตุหลักมาจาก

ปริมาณขายถ่านหินที่ลดลงร้อยละ 25.5 โดยหลักจากแหล่ง Sebuku รวมทั้งราคาขายถ่านหินเฉลี่ยลดลง 9.6 เหรียญสหรัฐต่อตัน

หรือร้อยละ 15.1

EBITDA ในปี 2558 มีจำ�นวน 2,725 ล้านบาท ลดลง 1,746 ล้านบาท หรือร้อยละ 39.1 สาเหตุหลักมาจากปริมาณขาย

และราคาขายถ่านหินเฉลี่ยที่ลดลงดังกล่าวข้างต้น อย่างไรก็ตาม EBIT ในปี 2558 มีผลขาดทุน 167 ล้านบาท ลดลง เมื่อเทียบกับ ปี 2557 ที่มีขาดทุนจำ�นวน 238 ล้านบาท ซึ่งเป็นผลจากค่าเสื่อมราคา และค่าตัดจำ�หน่ายที่ลดลงจากปริมาณการผลิตที่ลดลง

ประกอบกับการปรับปรุงกระบวนการผลิต และการขนส่งให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ส่งผลให้ต้นทุนดำ�เนินงานที่เป็นเงินเหรียญสหรัฐ ลดลง

นอกจากนี้ ปี 2558 PTTER มีการรับรู้ขาดทุนจากการด้อยค่าสินทรัพย์เหมืองจำ�นวน 20,275 ล้านบาท ดังที่ได้กล่าวข้างต้น

กำ�ไรสุทธิปี 2558 จำ�นวน 19,936 ล้านบาท ลดลงจากปี 2557 จำ�นวน 58,678 ล้านบาท หรือลดลงร้อยละ 66

ในปี 2558 ปตท. และบริษัทย่อยมีกำ�ไรสุทธิ 19,936 ล้านบาท ลดลง 38,742 ล้านบาท หรือลดลงร้อยละ 66.0 จาก 58,678

ล้านบาท ในปี 2557 สาเหตุหลักจากราคาน้ำ�มันในตลาดโลกที่ปรับลดลงตั้งแต่ปลายปี 2557 ต่อเนื่องมาจนปลายปี 2558 ซึ่งราคา ปรับลดลงต่ำ� กว่า 40 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล ต่ำ� สุดในรอบ 11 ปี ส่งผลให้ในปี 2558 ปตท. และบริษัทย่อย รับรู้ขาดทุนจาก

การด้อยค่าสินทรัพย์เพิ่มขึ้น ส่วนใหญ่จาก ปตท.สผ. รับรู้ด้อยค่าสินทรัพย์เพื่อการสำ�รวจและผลิตปิโตรเลียม และ PTTER รับรู้ ด้อยค่าสินทรัพย์ในธุรกิจถ่านหิน อีกทั้งการลดลงของราคาน้ำ�มันดังกล่าวทำ�ให้ผลการดำ�เนินงานของ ปตท.สผ. และ ปตท. ลดลง

โดยเฉพาะธุรกิจก๊าซธรรมชาติ ทั้งในส่วนการขายก๊าซฯ ให้ลูกค้าอุตสาหกรรมและการขายผลิตภัณฑ์จากโรงแยกก๊าซฯ อย่างไรก็ตาม

กลุ่มปิโตรเคมีและการกลั่นมีผลการดำ�เนินงานดีขึ้น ในส่วนของโรงกลั่นและปิโตรเคมีสายอะโรเมติกส์ ที่ค่าการกลั่น (Accounting

GRM) และกำ�ไรขั้นต้นต่อหน่วยผลิตภัณฑ์ (Product to Feed Margin: P2F) เพิ่มขึ้นเนื่องจากส่วนต่างของน้ำ�มันสำ�เร็จรูปกับน้ำ�มันดิบ ที่ปรับสูงขึ้น และต้นทุนที่ใช้ในการผลิตที่ลดลง อย่างไรก็ตาม ผลการดำ�เนินงานของโรงปิโตรเคมีสายโอเลฟินส์ลดลง จากราคา

เม็ดพลาสติกที่ลดลงตามราคาน้ำ�มันดิบ นอกจากนั้นผลกระทบของเงินบาทที่อ่อนค่าลงจากสิ้นปีก่อนส่งผลให้ กลุ่ม ปตท. ขาดทุน จากอัตราแลกเปลี่ยน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

092

วิเคราะห์ฐานะทางการเงิน และผลการดำ�เนินงาน

ส่วนแบ่งก�ำไร (ขาดทุน) จากเงินลงทุน ในบริษัทร่วม และการร่วมค้า หน่วย: ล้านบาท

6,032

7,000 6,000

864

4,000 860

3,000

4,004

2,000

70 736

1,000 อื่น ๆ ก๊าซธรรมชาติ นํ้ามัน ปิโตรเคมีและการกลั่น

812

0

-261

-758

-1,000

2557

1,425

>100%

5,000

ในปี 2558 มี ส่ ว นแบ่ ง กำ�ไรจากเงิ น ลงทุ น ในบริ ษั ท ร่ ว ม

และการร่วมค้าจำ�นวน 6,032 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 5,172 ล้านบาท โดยหลั ก มาจากผลการดำ�เนิ น งานที่ ดี ขึ้ น ของโรงกลั่ น SPRC

(มกราคม - พฤศจิกายน 2558) เนือ ่ งจากค่าการกลัน ่ ทีส ่ งู ขึน ้ รวมถึง

อัตรากำ�ลังการกลั่นที่เพิ่มขึ้น เมื่อเทียบกับปีก่อนที่มีการปิดซ่อม

บำ�รุงครัง้ ใหญ่ตามแผนงาน และผลขาดทุนจากสต๊อกน้ำ�มันลดลง

ในปี 2558 ปตท. และบริษัทย่อยรับรู้ขาดทุนจากด้อยค่า

้ อ ้ ยค่าสินทรัพย์เพิม ่ ขึน ้ 17,097 ล้านบาท • ปตท.สผ. รับรูด

2558

่ น 5,992 ล้านบาท ในปี 2558 มีขาดทุนจากอัตราแลกเปลีย

ขณะที่ ปี ก่ อ นมี กำ�ไรจากอั ต ราแลกเปลี่ ย น 11,610 ล้ า นบาท โดยหลั ก มาจาก ปตท. ที่ มี ผ ลกำ�ไรจากอั ต ราแลกเปลี่ ย นจาก

การรับ-จ่ายลูกหนี้และเจ้าหนี้เงินตราต่างประเทศลดลง รวมทั้ง บริษัทในเครือกลุ่ม ปตท. มีผลขาดทุนจากอัตราแลกเปลี่ยนที่ยัง

ไม่รับรู้ (Unrealized Loss) ของเงินกู้ยืมสกุลเงินต่างประเทศจาก ค่าเงินบาทที่อ่อนค่าลง เมื่อเทียบกับเงินสกุลเหรียญสหรัฐ

สินทรัพย์เพิ่มขึ้น 36,070 ล้านบาท จาก

(ปี 2558: 49,893 ล้ า นบาท, ปี 2557: 32,796 ล้ า นบาท)

ป้ อ งกั น ความเสี่ ย งส่ ว นต่ า งราคาน้ำ�มั น สำ�เร็ จ รู ป และน้ำ� มั น ดิ บ

นอกจากนี้ ในช่วงปี 2558 มีกำ�ไรจากตราสารอนุพน ั ธ์ลดลง

11,487 ล้านบาท ส่วนใหญ่เป็นการลดลงของผลกำ�ไรจากสัญญา

ในแหล่งสำ�รวจและผลิตปิโตรเลียมในต่างประเทศที่ผลิตน้ำ�มัน

(Crack Spread Hedging) ของบริษัทย่อยในกลุ่มธุรกิจปิโตรเคมี

• PTTER รับรู้ขาดทุนจากการด้อยค่าสินทรัพย์ในธุรกิจ

ใน BCP และ SPRC

• PTTGC รับรู้ขาดทุนจากการด้อยค่าสินทรัพย์ Myriant

ที่ลดลงโดยเฉพาะภาษีเงินได้ปิโตรเลียมของ ปตท.สผ. ที่ลดลง

ค่าเสื่อมราคาและค่าตัดจำ�หน่ายเพิ่มขึ้น 8,198 ล้านบาท

และคอนเดนเสทเป็นหลัก

ถ่านหิน 20,275 ล้านบาท จากราคาถ่านหินที่ลดลงอย่างต่อเนื่อง 2,531 ล้านบาท

หรือร้อยละ 6 จาก 135,563 ล้านบาท ในปี 2557 เป็น 143,761

ล้านบาท ในปี 2558 ส่วนใหญ่เป็นผลมาจากค่าเสื่อมราคาและ ค่าตัดจำ�หน่ายที่เพิ่มขึ้นของ ปตท.สผ. จากโครงการคอนแทร็ค 4

โครงการอาทิตย์ และโครงการเอส 1 ตามสินทรัพย์พร้อมใช้งาน ที่เพิ่มขึ้น รวมถึงโครงการซอติก้าที่มีปริมาณการผลิตที่เพิ่มขึ้น จากการผลิตเต็มกำ�ลังตั้งแต่เดือนสิงหาคม 2557

และการกลั่น อย่างไรก็ดี ในปีนี้มีกำ�ไรจากการจำ�หน่ายเงินลงทุน

ภาษีเงินได้ลดลง 13,151 ล้านบาท จากผลการดำ�เนินงาน

เนื่องจากกำ�ไรจากการขายปิโตรเลียมในประเทศลดลง

วิเคราะห์ฐานะทางการเงิน และผลการดำ�เนินงาน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

093

การวิเคราะห์ฐานะทางการเงิน ปตท. และบริษัทย่อย ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2558 เปรียบเทียบกับ ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2557

การวิเคราะห์ ฐานะทางการเงิน ปตท. และบริษัทย่อย หน่วย: ล้านบาท

สินทรัพย์รวม 3,000,000

-3.4%

2,250,351

2,500,000 2,000,000 1,500,000 1,000,000

หนี้สินรวมและส่วนของผู้ถือหุ้น

704,138

679,702

104,154

77,342

1,105,147

1,118,677

500,000 0

-3.4%

2,250,351

2,173,996

2,173,996

307,095

260,767

697,000

632,833

191,562

192,709

1,054,694

1,087,687

298,275

336,912

31 ธ.ค. 2557

31 ธ.ค. 2558

สินทรัพย์หมุนเวียน เงินลงทุนเผื่อขาย เงินลงทุนในการร่วมค้า เงินลงทุนในบริษัทร่วม และเงินลงทุนระยะยาวอื่น ที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ สินทรัพย์ ไม่หมุนเวียนอื่น

31 ธ.ค. 2557

31 ธ.ค. 2558

หนี้สินหมุนเวียนอื่น เงินกู้ยืมระยะยาว (รวมส่วนที่ถึงกำ�หนดชำ�ระใน 1 ปี) หนี้สินไม่หมุนเวียนอื่น ส่วนของผู้ถือหุ้น

สินทรัพย์

30 เมษายน 2558 และ SPRC เมื่อวันที่ 3 ธันวาคม 2558 (IPO

ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2558 ปตท. และบริษท ั ย่อยมีสน ิ ทรัพย์

รวมทั้ ง สิ้ น จำ�นวน 2,173,996 ล้ า นบาท ลดลงจาก ณ วั น ที่

31 ธันวาคม 2557 จำ�นวน 76,355 ล้านบาท หรือร้อยละ 3.4 เป็นผลจาก

• สิ น ทรั พ ย์ ห มุ น เวี ย น ลดลง 24,436 ล้ า นบาท หรื อ

- สิ น ค้ า คงเหลื อ ลดลง 35,710 ล้ า นบาท ส่ ว นใหญ่

ร้อยละ 3.5 สาเหตุหลักมาจาก

• เงิ น ลงทุ น ระยะยาว ลดลง 26,812 ล้ า นบาท หรื อ

ร้อยละ 25.7 ส่วนใหญ่จากการขายเงินลงทุนใน BCP เมื่อวันที่ วันที่ 8 ธันวาคม 2558)

• สิ น ทรั พ ย์ ไ ม่ มี ตั ว ตนลดลง 13,634 ล้ า นบาท หรื อ

ร้อยละ 7.7 และสินทรัพย์เหมืองลดลง 12,532 ล้านบาท หรือ ร้ อ ยละ 38.6 โดยหลั ก เนื่ อ งจากการรั บ รู้ ด้ อ ยค่ า สิ น ทรั พ ย์ ในการสำ�รวจและประเมินค่าแหล่งทรัพยากรและเหมืองถ่านหิน

• ที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ เพิ่มขึ้น 13,530 ล้านบาท

มาจากราคาและปริมาณสินค้าคงเหลือกลุม ่ ผลิตภัณฑ์ปโิ ตรเลียม

หรือร้อยละ 1.2 โดยหลักจากการซื้อที่ดินเพิ่ม การก่อสร้างของ

- ลูกหนีก ้ ารค้าลดลง 34,555 ล้านบาท โดยหลักเกิดจาก

ท่อนครราชสีมาของ ปตท. งานระหว่างการก่อสร้างของโครงการ

- เงิ น สดและรายการเที ย บเท่ า เงิ น สดและเงิ น ลงทุ น

ลดลง เนือ ่ งจากราคาตลาดและปริมาณสำ�รองตามกฎหมายลดลง การลดลงของราคาผลิตภัณฑ์เมื่อเทียบกับสิ้นปี 2557

โครงการท่อก๊าซเส้นที่ 4 โครงการท่อนครสวรรค์ และโครงการ เพิ่ ม มู ล ค่ า เพื่ อ ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ส ะอาด (UHV) ของ IRPC และงาน

ก่อสร้างโครงการ LNG terminal phase 2 ของ PTTLNG รวมถึง

ชั่วคราวเพิ่มขึ้น 29,968 ล้านบาท โดยหลักเป็นผลมาจากเงินสด

งานก่อสร้างโรงไฟฟ้าขนาดเล็กแห่งใหม่ (New SPPs) ของ TOP

ในขณะที่ มี จ่ า ยชำ�ระหุ้ น กู้ แ ละเงิ น กู้ ยื ม ระยะยาวในระหว่ า งงวด

รับรู้การด้อยค่าของสินทรัพย์เพื่อการสำ�รวจและผลิตปิโตรเลียม

รับจากการดำ�เนินงาน และการขายเงินลงทุน BCP และ SPRC และการจ่ายเงินปันผล

ทัง้ นี้ ทีด ่ ิน อาคาร และอุปกรณ์บางส่วนลดลง จากการที่ ปตท.สผ.

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

094

วิเคราะห์ฐานะทางการเงิน และผลการดำ�เนินงาน

หนี้สิน

ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2558 ปตท. และบริษท ั ย่อยมีหนีส ้ ินรวมจำ�นวน 1,086,309 ล้านบาท ลดลงจาก ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2557

• เงิ น กู้ ยื ม ระยะยาว (รวมเงิ น กู้ ยื ม ระยะยาวที่ ถึ ง กำ�หนดชำ�ระภายใน 1 ปี ) ลดลง 64,167 ล้ า นบาท หรื อ ร้ อ ยละ 9.2

จำ�นวน 109,348 ล้านบาท หรือลดลงร้อยละ 9.1 โดยมีสาเหตุหลักมาจาก

ส่วนใหญ่มาจากการจ่ายชำ�ระคืนเงินกู้ยืมระยะยาวและการไถ่ถอนหุ้นกู้รวมจำ�นวน 136,890 ล้านบาท หลัก ๆ จาก ปตท. ปตท.สผ. PTTGC และ TOP นอกจากนี้ ระหว่างงวดมีการกู้ยืมระยะยาวเพิ่มขึ้นรวมจำ�นวน 48,141 ล้านบาท ส่วนใหญ่จาก PTTGC, IRPC

และ TOP รวมถึ ง มี ผ ลกระทบจากอั ต ราแลกเปลี่ ย นที่ อ่ อ นค่ า ลงเมื่ อ เที ย บกั บ สิ้ น ปี 2557 ทำ�ให้ เ งิ น กู้ เ พิ่ ม ขึ้ น จำ�นวน 24,075 ล้านบาท

• หนี้ สิ น หมุ น เวี ย นอื่ น ลดลง 46,328 ล้ า นบาท หรื อ ร้ อ ยละ 15 ส่ ว นใหญ่ จ ากเจ้ า หนี้ ก ารค้ า ที่ ล ดลง ซึ่ ง เป็ น ผลมาจาก

ราคาก๊าซและน้ำ�มันที่ลดลงตามราคาตลาดโลก รวมถึงปริมาณการซื้อวัตถุดิบที่ลดลง ณ สิ้นปี 2558

ส่วนของผู้ถือหุ้น

ณ วั น ที่ 31 ธั น วาคม 2558 ส่ ว นของผู้ ถื อ หุ้ น มี จำ�นวนรวม 1,087,687 ล้ า นบาท เพิ่ ม ขึ้ น จากสิ้ น ปี 2557 จำ�นวน

• องค์ ป ระกอบอื่ น ของส่ ว นของผู้ ถื อ หุ้ น เพิ่ ม ขึ้ น 26,261 ล้ า นบาท โดยส่ ว นใหญ่ เ ป็ น ผลมาจากผลต่ า งจากการแปลงค่ า

• ส่วนได้เสียที่ไม่มีอำ�นาจควบคุมเพิ่มขึ้น 19,133 ล้านบาท

32,993 ล้านบาท หรือร้อยละ 3.1 เป็นผลมาจาก

งบการเงินที่เพิ่มขึ้น จากการอ่อนค่าลงของเงินบาท เมื่อเทียบกับสิ้นปี 2557

• กำ�ไรสะสมที่ยังไม่จัดสรรลดลง 12,447 ล้านบาท โดยหลักจากผลประกอบการของ ปตท. และบริษัทย่อย สำ�หรับปี 2558

ลดลงเหลื อ จำ�นวน 19,936 ล้ า นบาท ในขณะที่ มี ก ารจ่ า ยเงิ น ปั น ผลสำ�หรั บ ผลประกอบการครึ่ ง หลั ง ของปี 2557 และสำ�หรั บ

ผลประกอบการครึ่งแรกของปี 2558 อีกจำ�นวน 31,401 ล้านบาท

สภาพคล่อง

สภาพคล่ อ งของ ปตท. และบริ ษั ท ย่ อ ยสำ�หรั บ งวดปี สิ้ น สุ ด วั น ที่ 31 ธั น วาคม 2558 มี ก ระแสเงิ น สดลดลงสุ ท ธิ จำ�นวน

5,766 ล้านบาท และมีเงินสดสุทธิต้นงวด จำ�นวน 234,212 ล้านบาท เป็นผลให้เงินสดสุทธิปลายงวดเท่ากับ 239,978 ล้านบาท ทั้งนี้ รายละเอียดกระแสเงินสดแต่ละกิจกรรม มีดังนี้

หน่วย: ล้านบาท

ปี 2558 กระแสเงินสดสุทธิได้มาจากกิจกรรมด�ำเนินงาน

กระแสเงินสดสุทธิใช้ไปในกิจกรรมลงทุน

กระแสเงินสดสุทธิใช้ไปในกิจกรรมจัดหาเงิน

ผลกระทบจากอัตราแลกเปลี่ยนในเงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสด

293,285

(133,043) (163,813) (762)

ผลต่างจากการแปลงค่างบการเงิน

9,872

เงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสดเพิ่มขึ้นระหว่างงวด-สุทธิ

5,766

เงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสดที่ถูกจัดประเภทเป็นสินทรัพย์เพื่อขาย

227

เงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสด ณ วันต้นงวด

234,212

เงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสด ณ วันปลายงวด

239,978

สัดส่วนการถือหุ้นบริษัทในกลุ่ม

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

095

สัดส่วนการถือหุ้นบริษัทในกลุ่ม ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2558

ธุรกิจส�ำรวจและผลิตปิโตรเลียม บริษัท ปตท.ส�ำรวจและผลิตปิโตรเลียม จ�ำกัด PTTEP

(มหาชน)

ธุรกิจก๊าซธรรมชาติ

ร้อยละ 65.29

ร้อยละ

บริษัท ทรานส์ ไทย-มาเลเซีย (ประเทศไทย)

TTM(T)

50.00

Trans Thai-Malaysia (Malaysia) Sdn.Bhd.

TTM(M)

50.00

บริษัท ปตท.จ�ำหน่ายก๊าซธรรมชาติ จ�ำกัด

PTTNGD

58.00

บริษัท พีทีที แอลเอ็นจี จ�ำกัด

PTTLNG

100.00

จ�ำกัด

ธุรกิจน�้ำมัน

ร้อยละ

PTT (Cambodia) Limited

PTTCL

100.00

Subic Bay Energy Co., Ltd.

SBECL

100.00

บริษัท ปตท.ธุรกิจค้าปลีก จ�ำกัด

PTTRB

100.00

บริษัท ไทยลู้บเบล็นดิ้ง จ�ำกัด

TLBC

48.95

KELOIL - PTT LPG Sdn.Bhd.

KPL

40.00

บริษัท ปิโตรเอเซีย (ประเทศไทย) จ�ำกัด

PA (Thailand) 35.00

บริษัท ปิโตรเอเซีย (Maoming) จ�ำกัด

PA (Maoming) 20.00

บริษัท ปิโตรเอเซีย (Sanshui) จ�ำกัด

PA (Sanshui)

บริษัท ท่อส่งปิโตรเลียมไทย จ�ำกัด

ธุรกิจการค้าระหว่างประเทศ

ร้อยละ

PTT International Trading Pte. Ltd.

100.00

PTTT

ธุรกิจปิโตรเคมีและการกลั่น

ร้อยละ

บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จ�ำกัด (มหาชน) PTTGC1/

48.89

บริษัท พีทีที โพลีเมอร์ มาร์เก็ตติ้ง จ�ำกัด

PTTPM

50.00

บริษัท พีทีที อาซาฮี เคมิคอล จ�ำกัด

PTTAC

48.50

บริษัท เอ็ชเอ็มซี โปลีเมอส์ จ�ำกัด

HMC

41.44

บริษัท พีทีที โพลีเมอร์ โลจิสติกส์ จ�ำกัด

PTTPL

50.00

บริษัท พีทีที เอ็มซีซี ไบโอเคม จ�ำกัด

PTTMCC

50.00

บริษัท พีทีที พีเอ็มเอ็มเอ จ�ำกัด

PTTPMMA

บริษัท ไทยออยล์ จ�ำกัด (มหาชน)

TOP

49.10

บริษัท ไออาร์พีซี จ�ำกัด (มหาชน)

IRPC

38.51

ั สตาร์ ปิโตรเลียม รีไฟน์นงิ่ จ�ำกัด บริษท

SPRC

5.41

(มหาชน)

ธุรกิจโครงสร้างพื้นฐาน

100.00

ร้อยละ

บริษัท พีทีที เมนเทนแนนซ์ แอนด์ เอนจิเนียริง PTTME

40.00

25.00

บริษัท พีทีที เอนเนอร์ยี่ โซลูชั่นส์ จ�ำกัด

PTTES

40.00

THAPPLINE

40.40

บริษัท ผลิตไฟฟ้าและน�ำ ้ เย็น จ�ำกัด

DCAP

35.00

บริษัท บริการน�้ำมันอากาศยาน จ�ำกัด

IPS

16.67

บริษัท ไทยออยล์เพาเวอร์ จ�ำกัด

TP

26.00

บริษัท บริการเชื้อเพลิงการบินกรุงเทพ จ�ำกัด

BAFS

บริษัท โกลบอล เพาเวอร์ ซินเนอร์ยี่ จ�ำกัด

GPSC

22.58

บริษัท ขนส่งน�้ำมันทางท่อ จ�ำกัด

FPT

บริษัท เอนเนอร์ยี่ คอมเพล็กซ์ จ�ำกัด

EnCo

50.00

บริษัท พีทีที แทงค์ เทอร์มินัล จ�ำกัด

PTT TANK

100.00

PTT Oil Myanmar Co., Ltd.

PTTOM

100.00

(มหาชน)

7.06 0.00024

จ�ำกัด

(มหาชน)

ธุรกิจอื่น ๆ

ร้อยละ

บริษัท บิซิเนส เซอร์วิสเซส อัลไลแอนซ์ จ�ำกัด

BSA2/

25.00

บริษัท พีทีที ไอซีที โซลูชั่นส์ จ�ำกัด

PTTICT

20.00 13.33

ธุรกิจการลงทุนต่างประเทศ

ร้อยละ

บริษัท พีทีที เอ็นเนอร์ยี่ รีซอร์สเซส จ�ำกัด

PTTER

100.00

บริษัท ทิพยประกันภัย จ�ำกัด (มหาชน)

TIP

PTT Green Energy Pte. Ltd.

PTTGE

100.00

PTT Regional Treasury Center Pte. Ltd.

PTTRTC

หมายเหตุ:

1/ PTTGC ได้ทำ � การซื้อหุ้นคืนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยในระหว่างปี 2558 ท�ำให้ ปตท. มีสัดส่วนความเป็นเจ้าของร้อยละ 49.34 2/ ปตท. ถือหุ้นสามัญของ BSA ทั้งหมด จึงมีสัดส่วนความเป็นเจ้าของร้อยละ 100.00

100.00

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

096

โครงสร้างรายได้ของ ปตท. และบริษัทย่อย แบ่งตามสายผลิตภัณฑ์

โครงสร้างรายได้ของ ปตท. และบริษัทย่อย แบ่งตามสายผลิตภัณฑ์ ผลิตภัณฑ์/ บริการ ดำ�เนินการโดย

ร้อยละ ปี 2556 ปี 2557 ปี 2558 การถือหุ้น (ปรับปรุงใหม่) (ตรวจสอบ) ของบริษัท ล้านบาท ร้อยละ ล้านบาท ร้อยละ ล้านบาท ร้อยละ

1. ผลิตภัณฑ์ก๊าซ

บมจ. ปตท. (หน่วยธุรกิจก๊าซธรรมชาติ)

490,481.29

17.02

425,928.38

16.03

382,374.58

18.58

บมจ. ปตท. (หน่วยธุรกิจน�้ำมันและหน่วยธุรกิจ

83,948.22

2.91

85,825.23

3.23

86,417.98

4.20

การค้าระหว่างประเทศ)

บมจ. ปตท.ส�ำรวจและผลิตปิโตรเลียม (PTTEP)

65.29

101,955.11

3.54

117,986.25

4.44

120,691.68

5.87

บจ. ปตท.จ�ำหน่ายก๊าซธรรมชาติ (PTTNGD)

58.00

10,154.87

0.35

10,313.01

0.39

7,966.37

0.39

บจ. ผลิตไฟฟ้าและพลังงานร่วม (CHPP1/)

182.13

0.01

-

-

-

-

หัก รายได้ค่าก๊าซส่วนที่ PTTEP

(97,325.70)

(3.38)

(110,838.79)

(4.17)

(107,743.35)

(5.24)

ขายให้ บมจ. ปตท.

รวมรายได้จากผลิตภัณฑ์ก๊าซ 2. ผลิตภัณฑ์น�้ำมัน

บมจ. ปตท. (หน่วยธุรกิจน�้ำมันและหน่วยธุรกิจ

การค้าระหว่างประเทศ)

บมจ. ปตท.ส�ำรวจและผลิตปิโตรเลียม (PTTEP)

489,707.26 23.80

980,375.98

36.89

643,755.90

31.28

65.29

118,381.95

4.11

119,610.42

4.50

61,034.68

2.97

(84,399.51)

(2.93)

(93,635.66)

(3.52)

(50,685.20)

(2.46)

100.00

322,417.32

11.19

258,278.62

9.72

183,336.31

8.91

48.89

-

-

16,655.40

0.63

32,852.68

1.59

หัก รายได้ค่าน�้ำมันดิบส่วนที่ PTTEP ขายให้ บมจ. ปตท.

PTT International Trading Pte. Ltd. (PTTT)

529,214.08 19.92

57.11

589,395.92 20.45 1,646,289.35

บมจ. พีทีที โกลบอล เคมิคอล (PTTGC5/)

บมจ. ไทยออยล์ (TOP )

49.10

-

-

206,755.38

7.78

140,262.71

6.82

บมจ. ไออาร์พซ ี ี (IRPC5/)

38.51

-

-

145,626.70

5.48

110,141.22

5.35

5/

PTT (Cambodia) Co., Ltd. (PTTCL)

100.00

7,330.44

0.25

7,715.74

0.29

6,396.54

0.31

บจ. ปตท. ธุรกิจค้าปลีก (PTTRB2/)

100.00

38,247.88

1.33

63,773.05

2.40

50,138.95

2.44

Subic Bay Energy Co., Ltd. (SBECL )

100.00

21,172.93

0.73

1,013.18

0.04

-

-

2/

รวมรายได้จากผลิตภัณฑ์น�้ำมัน 2,069,440.36 71.79 1,706,168.81 64.21 1,177,233.79 57.21 3. ผลิตภัณฑ์

บมจ. ปตท. (หน่วยธุรกิจน�้ำมันและหน่วยธุรกิจ

การค้าระหว่างประเทศ)

ปิโตรเคมี

46,579.53

1.62

28,451.58

1.07

15,647.43

0.76 5.86

บมจ. พีทีที โกลบอล เคมิคอล (PTTGC5/)

48.89

-

-

105,986.61

3.99

120,598.30

บมจ. ไทยออยล์ (TOP5/)

49.10

-

-

-

-

15,174.03

0.74

บมจ. ไออาร์พซ ี ี (IRPC5/)

38.51

-

-

63,853.23

2.40

50,773.08

2.46

บจ. พีทีที โพลีเมอร์ มาร์เก็ตติ้ง (PTTPM)

50.00

76,300.43

2.65

89,757.64

3.38

75,349.14

3.66

PTT International Trading Pte. Ltd. (PTTT)

100.00

-

-

21,376.28

0.80

30,185.37

1.47

บจ. เอ็ชเอ็มซี โปลีเมอส์ (HMC5/)

41.44

10,741.38

0.37

-

-

-

-

บจ. พีทีที อาซาฮี เคมิคอล (PTTAC5/)

48.50

4,828.14

0.17

-

-

-

-

4.81

309,425.34 11.64

รวมรายได้จากผลิตภัณฑ์ปิโตรเคมี

138,449.48

307,727.35 14.95

4. ผลิตภัณฑ์เหมือง

บจ. พีทีที เอ็นเนอร์ยี่ รีซอร์สเซส (PTTER3/)

100.00

24,977.75

0.87

20,436.37

0.77

13,632.79

PTT International Trading Pte. Ltd. (PTTT)

100.00

-

-

605.47

0.02

-

รวมรายได้จากผลิตภัณฑ์เหมือง 5. ผลิตภัณฑ์อื่น ๆ

บมจ. ปตท. (หน่วยธุรกิจโครงสร้างพื้นฐาน)

PTT Green Energy Pte. Ltd. (PTTGE)

24,977.75

0.87

0.79

13,632.79

0.66

-

-

0.05

-

1.99

100.00

532.08

0.02

600.57

0.02

228.37

0.01

9.84

-

4.44

0.00

บจ. บิซิเนส เซอร์วิสเซส อัลไลแอนซ์ (BSA) 25.00 8.60 -

21,041.84

0.66

-

บมจ. ไทยออยล์ (TOP5/)

49.10

-

-

-

-

636.67

0.03

บมจ. ไออาร์พซ ี ี (IRPC5/)

38.51

-

-

180.89

0.01

178.36

0.01

791.35

0.03

รวมรายได้จากผลิตภัณฑ์อื่น ๆ

540.68

0.02

1,049.83

0.05

โครงสร้างรายได้ของ ปตท. และบริษัทย่อย แบ่งตามสายผลิตภัณฑ์

ผลิตภัณฑ์/ บริการ ดำ�เนินการโดย

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

097

ร้อยละ ปี 2556 ปี 2557 ปี 2558 การถือหุ้น (ปรับปรุงใหม่) (ตรวจสอบ) ของบริษัท ล้านบาท ร้อยละ ล้านบาท ร้อยละ ล้านบาท ร้อยละ

6. รายได้

บมจ. ไทยออยล์ (TOP5/)

49.10

-

-

1,043.19

0.04

980.26

0.05

บมจ. ไออาร์พซ ี ี (IRPC5/)

38.51

-

-

3,479.35

0.13

3,183.68

0.15

บมจ. โกลบอล เพาวอร์ ซินเนอร์ยี่ (GPSC5/)

22.58

-

-

14,343.01

0.54

13,698.17

0.67

บจ. เอนเนอร์ยี่ คอมเพล็กซ์ (EnCo)

50.00

48.50

-

36.33

-

11.95

-

บจ. ผลิตไฟฟ้าและน�ำ้ เย็น (DCAP5/)

35.00

1,002.38

0.03

-

-

-

-

-

65.73

-

-

-

-

-

สาธารณูปโภค

บจ. ไทย โซล่าร์ รีนิวเอเบิล (TSR4/)

รวมรายได้สาธารณูปโภค 7. รายได้

จากธุรกิจเสริม

บมจ. ปตท. (หน่วยธุรกิจน�้ำมันและหน่วยธุรกิจ บจ. ปตท. ธุรกิจค้าปลีก (PTTRB2/)

100.00

PTT (Cambodia) Limited (PTTCL)

100.00

รวมรายได้จากธุรกิจเสริม 8. รายได้

0.03

4,109.00

0.14

18,901.88 4,669.14

0.71 0.17

17,874.06 5,499.12

0.87 0.27

4,765.56

0.17

4,833.01

0.18

4,833.04

0.23

การค้าระหว่างประเทศ)

1,116.61

- 0.31

33.76 9,535.91

- 0.35

105.72 10,437.88

0.01 0.51

-

-

-

-

28.33

0.00

บมจ. ปตท.ส�ำรวจและผลิตปิโตรเลียม (PTTEP)

65.29

4,635.63

0.16

4,474.74

0.17

4,044.20

0.20

บมจ. พีทีที โกลบอล เคมิคอล (PTTGC5/)

48.89

-

-

1,166.92

0.04

2,804.83

0.14

บมจ. ไทยออยล์ (TOP5/)

49.10

-

-

623.86

0.02

(133.00)

(0.01)

บมจ. ไออาร์พซ ี ี (IRPC5/)

บจ. ปตท.ธุรกิจค้าปลีก (PTTRB2/)

บจ. พีทีที ไอซีที โซลูชั่นส์ (PTTICT )

20.00

-

-

บจ. พีทีที แทงค์ เทอร์มินัล (PTT TANK)

100.00

380.37

0.01

บจ. พีทีที โพลีเมอร์ โลจิสติกส์ (PTTPL6/)

50.00

1,154.85

0.04

บจ. พีทีที เอนเนอร์ยี่ โซลูชั่นส์ (PTTES5/)

40.00

-

-

บจ. เอนเนอร์ยี่ คอมเพล็กซ์ (EnCo)

50.00

568.55

0.02

บจ. บิซิเนส เซอร์วิสเซส อัลไลแอนซ์ (BSA)

25.00

817.70

0.03

จากการให้บริการ

บมจ. ปตท. (หน่วยธุรกิจโครงสร้างพื้นฐาน)

6.79 8,881.35

5/

38.51

-

-

734.71

0.03

517.07

0.03

100.00

395.40

0.01

420.23

0.02

564.52

0.03

35.76

-

262.48

0.01

732.08

0.03

715.82

0.03

1,113.01

0.04

133.32

0.01

4.58

-

57.80

-

131.82

-

243.84

0.01

543.75

0.02

6.94

0.00

PTT (Cambodia) Limited (PTTCL)

100.00

0.26

-

-

-

-

-

PTT Oil Myanmar Co., Ltd. (PTTOM)

100.00

-

-

1.71

-

2.46

-

บจ. ทรานส์ ไทย-มาเลเซีย (ประเทศไทย) (TTM(T) )

50.00

1,501.98

0.05

-

-

-

-

Trans Thai-Malaysia (Malaysia) Sdn.Bhd. (TTM(M)5/) 50.00

151.42

0.01

-

-

-

-

5/

รวมรายได้จากการให้บริการ

9,606.16

0.33

9,983.17

0.37

9,248.61

0.45

รวมรายได้จากการขายและการให้บริการ 2,842,408.31 98.61 2,605,062.38 98.02 2,026,911.57 98.50 9. อื่น ๆ 9.1 รายได้อื่น ๆ

14,027.21

0.49

40,012.36

1.51

30,784.17

1.50

9.2 ก�ำไร (ขาดทุน) จากอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศ

(210.37)

(0.01)

11,610.31

0.44

(5,992.73)

(0.29)

รวมรายได้อื่น

13,816.84

0.48

51,622.67

1.95

24,791.44

1.21

10. ส่วนแบ่งก�ำไรจากเงินลงทุนในบริษัทร่วม

26,356.15

0.91

860.02

0.03

6,031.70

0.29

รวมรายได้ 2,882,581.30 100.00 2,657,545.07 100.00 2,057,734.71 100.00

หมายเหตุ:

1/ ปตท. ถือหุ้นใน CHPP ด้วยสัดส่วนร้อยละ 100 จนถึงวันที่ 24 ธันวาคม 2556 จึงจ�ำหน่ายเงินลงทุนใน CHPP ในส่วนที่ถืออยู่ทั้งหมดให้แก่ บจ. โกลบอล เพาเวอร์

ซินเนอร์ยี่ (GPSC)

PTTRB ได้รวมรายได้จากการขายของบริษัทย่อยดังกล่าวตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2557

2/ ปตท. ปรับโครงสร้างการถือหุ้นของบริษัทย่อยของ SBECL โดยโอนมาให้ PTTRB เป็นผู้ถือหุ้นแทนตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2557 ทั้งนี้ รายได้จากการขายของ 3/ เดิมชื่อ บจ. พีทีที อินเตอร์เนชั่นแนล (PTTI)

4/ ปตท. ถือหุ้นใน TSR ด้วยสัดส่วนร้อยละ 40 ตั้งแต่วันที่ 3 พฤษภาคม 2556 จนถึงวันที่ 24 ธันวาคม 2556 จึงจ�ำหน่ายเงินลงทุนใน TSR ในส่วนที่ถืออยู่

ทั้งหมดให้แก่ GPSC

การรายงานทางการเงิน ฉบับที่ 11 เรื่อง การร่วมการงาน ส่งผลให้ PTTGC, TOP, IRPC, GPSC, PTTES และ PTTICT เปลี่ยนสถานะจากบริษัทร่วมเป็น

ตามสัดส่วนเป็นวิธีรับรู้ตามส่วนได้เสีย

5/ ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2558 เป็นต้นไป กลุ่ม ปตท. ได้ถือปฏิบัติตามมาตรฐานการรายงานทางการเงิน ฉบับที่ 10 เรื่อง งบการเงินรวม และมาตรฐาน

บริษัทย่อย และส่งผลให้การจัดท�ำงบการเงินรวมของการร่วมค้า ได้แก่ HMC, PTTAC, DCAP, PTTMCC, TTM(T) และ TTM(M) เปลี่ยนจากวิธีการรวม

6/ ปตท. ได้ขาย PTTPL ในสัดส่วนร้อยละ 49 และร้อยละ 1 ให้แก่ PTTGC และ Solution Creation ตามล�ำดับ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายการระหว่างกัน

098

รายการระหว่างกัน

รายการระหว่างกันสัญญา รายการระหว่างกันดังกล่าวเกิดจากสัญญาต่าง ๆ ซึง่ มีลกั ษณะของรายการและสัญญาโดยสรุปดังต่อไปนี้

1. รายการระหว่าง ปตท. กับรัฐวิสาหกิจทีถ่ อื หุน้ โดยรัฐบาล

ลักษณะของรายการ

ปตท. มีสถานะเป็นบริษท ั น้ำ�มันแห่งชาติซงึ่ รัฐบาลได้มน ี โยบาย

โดยมีมติคณะรัฐมนตรีลงวันที่ 26 พฤศจิกายน 2545 ให้ส่วนราชการ

และรัฐวิสาหกิจทีจ ่ ะซือ ้ น้ำ�มันเชือ ้ เพลิงจำ�นวนตัง้ แต่ 10,000 ลิตรขึน ้ ไป ให้ซอ ื้ จาก ปตท. ดังนัน ้ ในปี 2558 ปตท. จึงมีการขายผลิตภัณฑ์นำ� ้ มัน เชื้อเพลิงให้รัฐวิสาหกิจ ได้แก่ การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย

องค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพมหานคร การรถไฟแห่งประเทศไทย

อย่างไรก็ตาม หากรัฐวิสาหกิจมียอดค้างชำ�ระค่าซื้อน้ำ�มันเชื้อเพลิง

ปตท. สามารถคิ ด ดอกเบี้ ย จากยอดค้ า งชำ�ระดั ง กล่ า วได้ ทั้ ง นี้

เมื่ อ วั น ที่ 13 สิ ง หาคม 2558 คณะกรรมการนโยบายพลั ง งาน แห่งชาติมีมติยกเว้นให้ EGAT ไม่ต้องซื้อน้ำ�มันกับ ปตท. ในกรณีที่ซื้อ เกินกว่า 10,000 ลิตร

2. รายการระหว่าง ปตท. กับ บริษทั ปตท.สำ�รวจและผลิตปิโตรเลียม จำ�กัด (มหาชน) (PTTEP) ซึง่ เป็นบริษทั ย่อย

ลักษณะของรายการ

ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ที่ ปตท.สผ. และบริ ษั ท ย่ อ ยทำ�การผลิ ต เพื่ อ จำ�หน่ า ยมี 4 ชนิ ด คื อ น้ำ� มั น ดิ บ ก๊ า ซธรรมชาติ LPG

และคอนเดนเสท โดย ปตท. เป็ น ผู้ รั บ ซื้ อ ผลิ ต ภั ณ ฑ์ เ กื อ บทั้ ง หมดของ ปตท.สผ. และบริ ษั ท ย่ อ ย (คิ ด เป็ น ร้ อ ยละ 86 ของผลิตภัณฑ์ของ ปตท.สผ. ในปี 2558) สำ�หรับการซือ ้ ขายก๊าซธรรมชาติ ปตท. ได้ทำ�สัญญาซือ ้ ขายก๊าซธรรมชาติระยะยาว

กับ ปตท.สผ. อายุสัญญาประมาณ 25 - 30 ปี มีการกำ�หนดปริมาณซื้อขายขั้นต่ำ�เป็นรายปี ส่วนการซื้อขายน้ำ�มันดิบ

และคอนเดนเสทจะอิงราคาน้ำ�มันในตลาดโลก ซึ่งมีคุณสมบัติใกล้เคียงกับน้ำ�มันดิบที่ผลิตได้ เพื่อให้สามารถสะท้อนมูลค่า ของผลิตภัณฑ์ได้ใกล้เคียงกับราคาตลาด โดย ปตท. ทำ�สัญญาซื้อขายน้ำ�มันดิบและคอนเดนเสทกับ ปตท.สผ. เช่นเดียวกัน

รายการระหว่างกัน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

099

3. รายการระหว่าง ปตท. กับบริษัทในเครือ กลุ่มปิโตรเคมีและการกลั่น

ลักษณะของสัญญากับ บริษทั สตาร์ ปิโตรเลียม รีไฟน์นงิ่ จำ�กัด (มหาชน) (SPRC)

ผู้ ถื อ หุ้ น ของ SPRC จะจั ด หาน้ำ� มั น ดิ บ ตามสั ด ส่ ว น

ลักษณะของรายการ

ปตท. ทำ�สัญญาจัดหาน้ำ�มันดิบและรับซือ ้ ผลิตภัณฑ์นำ� ้ มัน

ในราคาตลาด และรั บ ซื้ อ ผลิ ต ภั ณ ฑ์ นำ� ้ มั น สำ�เร็ จ รู ป ที่ ไ ด้ จ าก

น้ำ�มันดิบและรับซือ ้ ผลิตภัณฑ์น้ำ�มันสำ�เร็จรูปตามสัดส่วนการถือหุน ้

ของกำ�ลังการกลั่นที่ 126,000 บาร์เรลต่อวัน ตามราคาตลาด

ทีส ่ ำ�คัญสามารถสรุปแยกในแต่ละบริษท ั ตามรายละเอียดด้านล่าง

ปตท. และ บริษัท เชฟรอน (ไทย) จำ�กัด ในการพิจารณารับซื้อ

บริษัทโรงกลั่นน้ำ�มันในเครือ ในการบริหารความเสี่ยงด้านราคา

ที่สาม ทั้งนี้ ปตท. ได้ทำ�การจำ�หน่ายหุ้น SPRC ต่อประชาชน

จากความผันผวนของราคา อย่างไรก็ตาม การบริหารความเสี่ยง

3 ธันวาคม 2558 ทำ�ให้สัดส่วนการถือหุ้นของ ปตท. ใน SPRC

เหลือร้อยละ 5.4 ทั้งนี้ ตั้งแต่ปี 2559 เป็นต้นไป ปตท. มีสิทธิ

การถือหุน ้ โดย ปตท. จัดหาในสัดส่วนร้อยละ 36 ของกำ�ลังการกลัน ่

สำ�เร็จรูปกับบริษัทโรงกลั่นน้ำ� มันในเครือ โดย ปตท. จะจัดหา

โรงกลั่น ในปริมาณขั้นต่ำ�ไม่น้อยกว่าร้อยละ 36 ของร้อยละ 70

ที่ ปตท. ถือหุ้นอยู่ในโรงกลั่นน้ำ� มันนั้น ๆ ลักษณะของสัญญา

ในประเทศ ปริมาณส่วนเกินจากการผลิตดังกล่าว SPRC จะให้สท ิ ธิ

นอกจากนี้ ปตท. ยั ง ได้ ทำ�สั ญ ญาซื้ อ ขายตราสารอนุ พั น ธ์ กั บ

ส่วนเกินตามราคาทีต ่ กลงกันก่อนทีจ ่ ะนำ�ไปเสนอขายให้แก่บค ุ คล

้ มั น สำ�เร็ จ รู ป เพื่ อ ลดผลกระทบ ของน้ำ� มั น ดิ บ และผลิ ต ภั ณ ฑ์ นำ�

ทั่วไปเป็นครั้งแรกในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย เมื่อวันที่

ด้านราคาดังกล่าวขึ้นกับนโยบายของแต่ละบริษัทนั้น ๆ

ภายหลังการจำ�หน่ายหุน ้ ต่อประชาชนในครัง้ นีล ้ ดลงจากร้อยละ 36

ลักษณะของสัญญากับ บริษัท ไทยออยล์ จำ�กัด (มหาชน) (TOP)

ในการเสนอขายน้ำ�มันดิบในสัดส่วนประมาณร้อยละ 20

้ ผลิตภัณฑ์นำ� ้ มันสำ�เร็จรูป ปตท. จัดหาน้ำ�มันดิบและรับซือ

จาก TOP ในสั ด ส่ ว นขั้ น ต่ำ� ร้ อ ยละ 49.99 ของกำ�ลั ง การกลั่ น

ปตท. จัดหาก๊าซธรรมชาติให้ SPRC เพื่อใช้ในโรงกลั่น

ของบริ ษั ท ฯ ตามปริ ม าณในสั ญ ญาในราคาตลาดตามปกติ

ของธุรกิจ โดยสัญญาทั้ง 2 ฉบับมีระยะเวลา 10 ปี (1 มกราคม

2552 - 31 ธันวาคม 2561 และ 17 มีนาคม 2552 - 16 มีนาคม

ในราคาตลาด โดยสั ญ ญานี้ มี ร ะยะเวลาขั้ น ต่ำ� 10 ปี นั บ จาก

2562)

ยกเลิ ก สั ญ ญาได้ โ ดยแจ้ ง ความประสงค์ เ ป็ น ลายลั ก ษณ์ อั ก ษร

น้ำ�มันสำ�รองตามกฎหมาย

ตามที่ระบุไว้ในสัญญา POCSA

ปี 2557 โดยหลังจากระยะเวลา 10 ปี คู่สัญญาสามารถที่จะขอ

ปตท. มีสัญญาระยะสั้นในการฝากเก็บน้ำ�มันเพื่อเก็บเป็น

เป็นการล่วงหน้าไม่น้อยกว่า 12 เดือน ตามข้อกำ�หนดและเงื่อนไข

ปตท. จั ด หาก๊ า ซธรรมชาติ ใ ห้ TOP เพื่ อ ใช้ ใ นโรงกลั่ น

ลักษณะของสัญญากับ บริษัท บางจากปิโตรเลียม จำ�กัด (มหาชน) (BCP)

ธุรกิจ โดยสัญญามีระยะเวลา 10 ปี (1 มกราคม 2557 - 31 ธันวาคม

ปตท. จัดหาน้ำ�มันดิบทั้งหมดให้ BCP ตามสัญญาจัดหา

นอกจากนี้ ปตท. ยังได้ทำ�สัญญาซื้อขายตราสารอนุพันธ์

การรับซือ ้ ผลิตภัณฑ์น้ำ�มันสำ�เร็จรูป (Product Offtake Agreement)

น้ำ� มั น สำ�เร็ จ รู ป เพื่ อ ลดผลกระทบจากความผั น ผวนของราคา

ร้ อ ยละ 30 ของปริ ม าณการผลิ ต (ไม่ ร วมน้ำ� มั น เครื่ อ งบิ น และ

นโยบายของ TOP

ผลิตภัณฑ์เป็นไปตามราคาตลาด ทัง้ นี้ สัญญาทัง้ 2 ฉบับจะสิน ้ สุด

ของบริษัทฯ ตามปริมาณในสัญญาในราคาตลาดตามปกติของ 2566)

ในการบริหารความเสี่ยงด้านราคาของน้ำ�มันดิบและผลิตภัณฑ์

อย่ า งไรก็ ต าม การบริ ห ารความเสี่ ย งด้ า นราคาดั ง กล่ า วขึ้ น กั บ

น้ำ�มันดิบ (Feedstock Supply Agreement) และได้ทำ�สัญญา โดย ปตท. จะรับซือ ้ ผลิตภัณฑ์นำ� ้ มันสำ�เร็จรูปจาก BCP ไม่นอ ้ ยกว่า

น้ำ�มันเตา) หรือตามแต่ตกลงกัน ซึ่งราคาซื้อขายน้ำ�มันดิบและ

ในระยะเวลา 12 ปี นั บ ตั้ ง แต่ วั น ที่ โ ครงการ Product Quality

Improvement เริ่มดำ�เนินการเชิงพาณิชย์ได้ในปี 2553

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายการระหว่างกัน

100

ปตท. จัดหาก๊าซธรรมชาติให้ BCP เพื่อใช้ในกระบวนการ

4 ปี (10 พฤศจิกายน 2558 - 31 ธันวาคม 2562) โดยราคา

ผลิตผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมและการผลิตไฟฟ้าพลังความร้อนร่วม

ซื้อขายเป็นไปตามราคาตลาด

2562) และระยะเวลา 15 ปี (3 ธันวาคม 2552 - 2 ธันวาคม 2567)

ในการบริหารความเสี่ยงด้านราคาของน้ำ�มันดิบและผลิตภัณฑ์

และเป็นไปตามเงื่อนไขทางธุรกิจปกติ

อย่ า งไรก็ ต าม การบริ ห ารความเสี่ ย งด้ า นราคาดั ง กล่ า วขึ้ น กั บ

(Cogeneration) รวมระยะเวลา 10 ปี (3 สิงหาคม 2552 - 2 สิงหาคม

โดยราคาซื้ อ ขายก๊ า ซธรรมชาติ เ ป็ น ไปตามที่ กำ�หนดในสั ญ ญา

ปตท. ได้ทำ�สัญญาการใช้บริการคลังปิโตรเลียมศรีราชา

โดยสัญญานีม ้ ผ ี ลบังคับใช้ตงั้ แต่วน ั ที่ 1 มกราคม 2552 และสิน ้ สุด

นอกจากนี้ ปตท. ยังได้ทำ�สัญญาซื้อขายตราสารอนุพันธ์

น้ำ� มั น สำ�เร็ จ รู ป เพื่ อ ลดผลกระทบจากความผั น ผวนของราคา นโยบายของ IRPC

เป็นไปตามที่กำ�หนดในสัญญา

ลักษณะรายการและสัญญากับ บริษทั พีทที ี โกลบอล เคมิคอล จำ�กัด (มหาชน) (PTTGC)

ทั้ ง หมดจำ�นวนทั้ ง สิ้ น 374,748,571 หุ้ น ให้ แ ก่ ก องทุ น รวม

PTTGC เป็ น บริ ษั ท ที่ เ กิ ด ขึ้ น จากการควบรวมบริ ษั ท

เมษายน 2558 ปัจจุบันจึงไม่ถือว่าเป็นรายการระหว่างกัน

บริษัท ปตท. เคมิคอล จำ�กัด (มหาชน) (PTTCH) กับ บริษัท

วันที่ 31 ธันวาคม 2566 รวมระยะเวลา 15 ปี อัตราค่าบริการ

ทั้งนี้ ปตท. ได้ทำ�การจำ�หน่ายหุ้นใน BCP ที่ ปตท. ถืออยู่

วายุ ภั ก ษ์ หนึ่ ง และสำ�นั ก งานประกั น สั ง คมแล้ ว เมื่ อ วั น ที่ 30

ตามพระราชบัญญัติบริษัทมหาชน จำ�กัด พ.ศ. 2535 ระหว่าง

ปตท. อะโรเมติกส์และการกลั่น จำ�กัด (มหาชน) (PTTAR) โดยได้

ลักษณะรายการและสัญญากับ บริษัท ไออาร์พีซี จำ�กัด (มหาชน) (IRPC)

จดทะเบียนจัดตั้งบริษัทเมื่อวันที่ 19 ตุลาคม 2554 และได้รับมา

ปตท. จัดหาน้ำ�มันดิบให้ IRPC ตามสัญญาจัดหาน้ำ�มันดิบ

PTTCH กับ PTTAR แล้วนั้น บริษัทใหม่ได้คงไว้ซึ่งกิจการเดิมของ

ซึ่งทรัพย์สิน หนี้ สิทธิ หน้าที่ และความรับผิดชอบทั้งหมดของ

แบบ Term และ Spot โดยจะมีการเจรจาต่ออายุสัญญาปีต่อปี

ทัง้ สองบริษท ั ดังกล่าว โดยภายหลังจากการควบรวมบริษท ั ระหว่าง

ทั้งสองบริษัท โดยกลุ่มธุรกิจที่มีรายการและสัญญาระหว่างกัน

ซึ่งราคาซื้อขายเป็นไปตามราคาตลาด

มีดังต่อไปนี้

ที่คลังของ IRPC ซึ่งตั้งอยู่ที่ระยองและชุมพร มีผลบังคับใช้ตั้งแต่

กลุ่มธุรกิจปิโตรเคมีและเคมีภัณฑ์

ปตท. เป็นผู้จัดหาวัตถุดิบหลักที่ใช้ในกระบวนการผลิต

ปตท. ทำ�สัญญาซื้อผลิตภัณฑ์น้ำ�มันสำ�เร็จรูปกับ IRPC

วันที่ 1 มกราคม 2559 เป็นระยะเวลา 1 ปี โดยมีการเจรจาต่ออายุ สัญญาปีต่อปี ซึ่งราคาซื้อขายเป็นไปตามราคาตลาด

ปตท. จัดทำ�สัญญาจำ�หน่ายก๊าซธรรมชาติให้กับ IRPC

เพื่อใช้ในกระบวนการผลิตไฟฟ้าและพลังความร้อนร่วม มีระยะ เวลาสัญญา 10 ปี (14 มกราคม 2554 - 13 มกราคม 2564)

และเพื่ อ ใช้ ใ นกระบวนการผลิ ต ผลิ ต ภั ณ ฑ์ มี ร ะยะเวลาสั ญ ญา

ให้กับ PTTGC ได้แก่ ก๊าซอีเทน ก๊าซโพรเพน ก๊าซปิโตรเลียมเหลว (LPG) และก๊าซโซลีนธรรมชาติ (NGL) โดยรายละเอียดของสัญญา

ซื้อขายวัตถุดิบหลักที่สำ�คัญประกอบด้วย

วัตถุดิบ

ปริมาณการจัดหาตามสัญญา (ตันต่อปี)

ปีที่สิ้นสุดสัญญา (พ.ศ.)

อีเทน

454,000 - 605,000

2563

อีเทน

370,000 - 500,000

2563

อีเทน

1,300,000 - 1,350,000

2568

โพรเพน

126,000 - 168,000

2563

แอลพีจี

100,000 - 160,000

2563

แอลพีจี

> 240,000

2563

แอลพีจี

336,000

2563

แอลพีจี

> 156,000

2564

เอ็นจีแอล

380,000 - 470,000

2564

รายการระหว่างกัน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

101

โดยสัญญาซื้อขายวัตถุดิบหลักนี้ โครงสร้างราคาวัตถุดิบ

ก๊าซอีเทนแปรผันตามราคาผลิตภัณฑ์เม็ดพลาสติก HDPE ประเภท

ปตท. รับซื้อผลิตภัณฑ์น้ำ�มันสำ�เร็จรูปที่ได้จากการกลั่น

ในปริมาณขั้นต่ำ�ไม่น้อยกว่าร้อยละ 70 ของผลิตภัณฑ์ที่ผลิตได้

ฟิ ล์ ม (HDPE Film Grade) ในตลาดเอเชี ย ตะวั น ออกเฉี ย งใต้

ตามราคาตลาดในประเทศ สัญญารับซื้อผลิตภัณฑ์มีระยะเวลา

พลาสติก HDPE ส่วนโครงสร้างราคาวัตถุดิบก๊าซโพรเพนและ

18 ปี ให้ ถื อ ว่ า สั ญ ญามี ผ ลต่ อ ไปอย่ า งไม่ มี ที่ สิ้ น สุ ด เว้ น แต่

ซึ่ ง จะสะท้ อ นภาวะของตลาดปิ โ ตรเคมี ทั้ ง สายไปถึ ง ตลาดเม็ ด

ก๊ า ซปิ โ ตรเลี ย มเหลว (LPG) แปรผั น ตามราคาผลิ ต ภั ณ ฑ์ เ ม็ ด พลาสติก PP ประเภทฟิล์ม (PP Film Grade) ในตลาดเอเชีย

ตะวันออกเฉียงใต้ ส่วนราคาวัตถุดบ ิ อืน ่ เป็นไปตามราคาทีต ่ กลงกัน

ซึ่งอิงกับราคาตลาดทั่วไป นอกจากนี้ ในส่วนของการเรียกเก็บเงิน เข้ากองทุนน้ำ�มันจากภาคปิโตรเคมีที่ใช้ก๊าซโพรเพน ก๊าซบิวเทน และก๊ า ซปิ โ ตรเลี ย มเหลว (LPG) เป็ น วั ต ถุ ดิ บ นั้ น เดิ ม ภาครั ฐ

ได้เรียกเก็บในอัตรา 1 บาทต่อกิโลกรัม ซึ่งมีผลบังคับใช้ตั้งแต่ วันที่ 13 มกราคม 2555 โดย PTTGC เป็นผู้รับภาระในการชำ�ระ

ค่ากองทุนฯ ดังกล่าว ต่อมาในปี 2558 ภาครัฐได้ประกาศยกเลิก การเรียกเก็บเงินเข้ากองทุนน้ำ�มันจากภาคปิโตรเคมีทอ ี่ ต ั รา 1 บาท ต่อกิโลกรัม โดยให้มีผลตั้งแต่วันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2558 เป็นต้นไป

สั ญ ญาซื้ อ ขายวั ต ถุ ดิ บ ดั ง กล่ า วเมื่ อ สิ้ น สุ ด แล้ ว สามารถ

18 ปี มี ผ ลบั ง คั บ ตั้ ง แต่ วั น ที่ 9 กุ ม ภาพั น ธ์ 2549 หลั ง จาก จะมีการบอกกล่าวล่วงหน้า

้ มั น สำ�เร็ จ รู ป ปตท. จั ด ทำ�สั ญ ญารั บ ซื้ อ ผลิ ต ภั ณ ฑ์ นำ�

ของโครงการขยายการลงทุน (New Complex Product Offtake Agreement) กั บ PTTGC เป็ น ระยะเวลา 18 ปี ตั้ ง แต่ วั น ที่ 9

กุ ม ภาพั น ธ์ 2549 หลั ง จาก 18 ปี ให้ ถื อ ว่ า สั ญ ญามี ผ ลต่ อ ไป อย่างไม่มีที่สิ้นสุด เว้นแต่จะมีการบอกกล่าวล่วงหน้า โดย ปตท. จะรั บ ซื้ อ ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ทั้ ง หมดของปริ ม าณผลิ ต ภั ณ ฑ์ ที่ PTTGC

ผลิตได้จาก Upgrading Complex โดย ปตท. จะรับซื้อผลิตภัณฑ์

อย่างน้อยร้อยละ 50 ของจำ�นวนผลิตภัณฑ์ทั้งหมดในราคาตลาด ในประเทศ

ปตท. ทำ�สัญญาซื้อขายก๊าซธรรมชาติกับ PTTGC เพื่อใช้

ในกระบวนการผลิตน้ำ�มันสำ�เร็จรูปและการผลิตไฟฟ้า ซึ่งสัญญา

ต่ออายุสัญญาได้อีก 5 ปี ทั้งนี้ ขึ้นกับเงื่อนไขที่ระบุไว้ในแต่ละ

จะสิ้นสุดลงในปี 2561

ในการบริหารความเสี่ยงด้านราคาของน้ำ�มันดิบและผลิตภัณฑ์

สัญญา

ปตท. ทำ�สั ญ ญาจั ด หาคอนเดนเสทให้ กั บ PTTGC

โดยทำ�เป็นสัญญาซื้อขายระยะยาวที่อิงกับตะกร้าราคาน้ำ�มันดิบ

(Basket of Crude Oil Prices) ในปริมาณ 4.6 - 6.1 ล้านตันต่อปี

ปตท. ทำ�สัญญารับซื้อผลิตภัณฑ์อะโรเมติกส์และแนฟทา

ที่ผลิตจากโรงอะโรเมติกส์ของ PTTGC เพื่อจำ�หน่ายให้แก่ลูกค้า

นอกจากนี้ ปตท. ยังได้ทำ�สัญญาซื้อขายตราสารอนุพันธ์

น้ำ� มั น สำ�เร็ จ รู ป เพื่ อ ลดผลกระทบจากความผั น ผวนของราคา อย่ า งไรก็ ต าม การบริ ห ารความเสี่ ย งด้ า นราคาดั ง กล่ า วขึ้ น กั บ นโยบายของ PTTGC

Evergreen Basis โดยหลังจากปี 2556 ให้ถือว่าสัญญามีผลต่อไป

ลักษณะรายการและสัญญากับ บริษทั เอ็ชเอ็มซี โปลีเมอส์ จำ�กัด (HMC)

ปตท. ทำ�สัญญาจัดหาวัตถุดิบที่ใช้ในกระบวนการผลิต

ส่งออก โดยเป็นสัญญาระยะยาวนับตั้งแต่ปี 2544 ภายใต้เงื่อนไข

อย่างไม่มีที่สิ้นสุด เว้นแต่จะมีการบอกกล่าวล่วงหน้า

ปตท. มีสัญญาระยะสั้นในการฝากเก็บน้ำ�มันเพื่อเก็บเป็น

น้ำ�มันสำ�รองตามกฎหมาย

กลุม ่ ธุรกิจการกลัน ่ น้� ำ มันและจัดหาผลิตภัณฑ์ปโิ ตรเลียม สำ�เร็จรูป

ปตท. จั ด หาน้ำ� มั น ดิ บ ตามสั ญ ญาจั ด หาน้ำ� มั น ดิ บ และ

ให้แก่ HMC โดยทำ�สัญญาซื้อขายวัตถุดิบก๊าซโพรเพนระยะยาว มีอายุสัญญา 15 ปี นับตั้งแต่เริ่มเดินเครื่องปี 2553 และสามารถ ต่ออายุได้คราวละ 5 ปี โดยโครงสร้างราคาจะแปรผันตามราคา

ผลิ ต ภั ณ ฑ์ เ ม็ ด พลาสติ ก PP ประเภทฟิ ล์ ม (PP Film Grade) ในตลาดเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ในปี 2551 ปตท. ได้แก้ไขคุณภาพของผลิตภัณฑ์โพรเพน

วัตถุดิบอื่น (Feedstock Supply Agreement) โดยมีผลบังคับใช้

และจุดส่งมอบ (Delivery Point) จากเดิมส่งมอบ ณ ด้านหน้า

และปริ ม าณที่ PTTGC กำ�หนดด้ ว ยราคาตลาด ทั้ ง การนำ�เข้ า

ณ โรงงาน HMC แทน จึ ง ได้ แ ก้ ไ ขโครงสร้ า งราคาวั ต ถุ ดิ บ

ตั้ ง แต่ วั น ที่ 1 กุ ม ภาพั น ธ์ 2552 ซึ่ ง ปตท. จะจั ด หาตามชนิ ด จากต่างประเทศและน้ำ�มันดิบที่ผลิตได้ในประเทศ

โรงแยกก๊ า ซธรรมชาติ จั ง หวั ด ระยอง โดยเปลี่ ย นเป็ น ส่ ง มอบ

ก๊ า ซโพรเพนให้ ส ะท้ อ นต้ น ทุ น การจั ด ส่ ง วั ต ถุ ดิ บ ก๊ า ซโพรเพน โดยเพิ่ ม เติ ม ค่ า ผ่ า นท่ อ (Pipeline Transportation Charges) ส่งผลให้ราคาของผลิตภัณฑ์มีมูลค่าสูงขึ้น

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายการระหว่างกัน

102

มีผลบังคับใช้และวันสิ้นสุดสัญญาฯ อย่างชัดเจน คือ วันที่ 19

4. รายการระหว่าง ปตท. กับบริษัทในเครือ กลุ่มธุรกิจโครงสร้างพื้นฐาน

ต่ออายุได้คราวละ 5 ปี เช่นเดิม นอกจากนี้ ยังแก้ไขราคาซื้อขาย

ในปี 2556 ปตท. ได้แก้ไขสัญญาฯ โดยระบุวันที่สัญญาฯ

มกราคม 2553 ถึงวันที่ 18 มกราคม 2568 แต่ยังคงสามารถ วั ต ถุ ดิ บ ก๊ า ซโพรเพน โดยสั ญ ญามี ผ ลบั ง คั บ ใช้ ตั้ ง แต่ วั น ที่ 1

ลักษณะรายการและสัญญากับ บริษัท โกลบอล เพาเวอร์ ซินเนอร์ยี่ จำ�กัด (มหาชน) (GPSC)

วัตถุดบ ิ ก๊าซโพรเพน แปรผันตามราคาผลิตภัณฑ์เม็ดพลาสติก PP

ปตท. ทำ�สั ญ ญาซื้ อ ก๊ า ซธรรมชาติ เ พื่ อ ใช้ เ ป็ น วั ต ถุ ดิ บ

ธั น วาคม 2555 เป็ น ต้ น ไป ซึ่ ง สั ญ ญายั ง คงมี โ ครงสร้ า งราคา ประเภทฟิลม ์ (PP Film Grade) เช่นเดิม แต่เปลีย ่ นแปลงสมมติฐาน

ให้สะท้อนภาพปัจจุบันมากยิ่งขึ้น ส่งผลให้ราคาของผลิตภัณฑ์

มีมูลค่าสูงขึ้น นอกจากนี้ ในส่วนของการเรียกเก็บเงินเข้ากองทุน น้ำ� มั น จากภาคปิ โ ตรเคมี ที่ ใ ช้ ก๊ า ซโพรเพน ก๊ า ซบิ ว เทน และ ก๊าซปิโตรเลียมเหลว (LPG) เป็นวัตถุดิบ เดิมภาครัฐได้เรียกเก็บ

ในอั ต รา 1 บาทต่ อ กิ โ ลกรั ม ซึ่ ง มี ผ ลบั ง คั บ ใช้ ตั้ ง แต่ วั น ที่ 13 มกราคม 2555 โดย HMC เป็นผู้รับภาระในการชำ�ระค่ากองทุนฯ

ที่ สำ�คั ญ ในการผลิ ต กระแสไฟฟ้ า เพื่ อ จำ�หน่ า ย ซึ่ ง เป็ น รายการ ธุรกิจปกติของบริษัทฯ ทั้งนี้ ปตท. เป็นผู้ขายก๊าซธรรมชาติให้ แก่ ผู้ ป ระกอบการอุ ต สาหกรรมแต่ เ พี ย งรายเดี ย วในประเทศ โดยมีราคาและเงื่อนไขการรับซื้อก๊าซธรรมชาติตามสัญญาซื้อ

ขายก๊าซธรรมชาติ โดย ปตท. และ โรงไฟฟ้าของ GPSC มีสัญญา ซื้อขายก๊าซ ดังนี้

1) โรงไฟฟ้ า ศรี ร าชา มี ก ารเข้ า ทำ�สั ญ ญาซื้ อ ขายก๊ า ซ

ดังกล่าว ต่อมาในปี 2558 ภาครัฐได้ประกาศยกเลิกการเรียกเก็บ

ธรรมชาติกับ ปตท. เป็นระยะเวลา 25 ปี สิ้นสุดในปี 2568 ที่ราคา

โดยให้มีผลตั้งแต่วันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2558 เป็นต้นไป

บริ ษั ท สามารถส่ ง ผ่ า นค่ า เชื้ อ เพลิ ง รวมอยู่ ใ นค่ า พลั ง งานไฟฟ้ า

เงินเข้ากองทุนน้ำ�มันจากภาคปิโตรเคมีที่อัตรา 1 บาทต่อกิโลกรัม

ปตท. จัดหาก๊าซธรรมชาติให้ HMC เพื่อใช้ในกระบวนการ

ผลิ ต ตามปริ ม าณในสั ญ ญาในราคาตลาดตามปกติ ข องธุ ร กิ จ

โดยสัญญามีระยะเวลา 10 ปี (30 ตุลาคม 2552 - 29 ตุลาคม 2562)

ลักษณะรายการและสัญญากับ บริษัท พีทีที อาซาฮี เคมิคอล จำ�กัด (PTTAC)

ปตท. จัดหาวัตถุดิบที่ใช้ในกระบวนการผลิตให้แก่ PTTAC

ตัง้ แต่ปี 2551 โดยทำ�สัญญาซือ ้ ขายวัตถุดบ ิ ก๊าซโพรเพนระยะยาว

มีอายุสัญญา 15 ปี นับตั้งแต่โรงงานเริ่มดำ�เนินการผลิต และ

สามารถต่ออายุได้คราวละ 5 ปี โดยโครงสร้างราคาจะแปรผัน

ก๊าซสำ�หรับผู้ผลิตไฟฟ้าเอกชนรายใหญ่ (IPP Gas Price) โดย

(Energy Payment) ไปยัง กฟผ. ทั้งนี้ กรณีที่ ปตท. ไม่สามารถ จัดส่งปริมาณก๊าซธรรมชาติได้ตามสัญญาดังกล่าวและ กฟผ.

สั่งให้บริษัทเดินเครื่องด้วยเชื้อเพลิงสำ�รอง กฟผ. จะเป็นผู้ชดเชย ค่าเชื้อเพลิงส่วนที่เพิ่มขึ้นให้แก่บริษัท โดยโรงไฟฟ้าศรีราชาได้

ทำ�สัญญาซื้อขายน้ำ�มันดีเซลกับ TOP เพื่อใช้เป็นเชื้อเพลิงสำ�รอง

ในกรณีที่ไม่สามารถจัดหาก๊าซธรรมชาติได้ โดยสัญญามีระยะ เวลา 25 ปี สิ้นสุดในปี 2568

2) โรงผลิตสาธารณูปการ 1 (Central Utility Plant 1:

CUP-1) ใช้ก๊าซธรรมชาติเป็นเชื้อเพลิงในการผลิตไฟฟ้า โดยมี การเข้าทำ�สัญญาซื้อขายก๊าซธรรมชาติกับ ปตท. เป็นระยะเวลา 15 ปี สิ้นสุดปี 2564

3) โรงผลิตสาธารณูปการ 2 (Central Utility Plant 2:

ตามราคาผลิตภัณฑ์เม็ดพลาสติก PP ประเภทฟิล์ม (PP Film

CUP-2) ใช้ ก๊ า ซธรรมชาติ เ ป็ น เชื้ อ เพลิ ง ในการผลิ ต ไฟฟ้ า โดยมี

15 ปี สิ้นสุดในปี 2565

Grade) ในตลาดเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ในปี 2556 ปตท. แก้ไขโครงสร้างราคาซื้อขายวัตถุดิบ

ก๊าซโพรเพน โดยเพิ่มเติมในส่วนของการเรียกเก็บเงินเข้ากองทุน

การเข้าทำ�สัญญาซื้อขายก๊าซธรรมชาติกับ ปตท. เป็นระยะเวลา

4) โรงผลิตสาธารณูปการ 3 (Central Utility Plant 3:

น้ำ� มั น จากภาคปิ โ ตรเคมี ที่ ใ ช้ ก๊ า ซโพรเพน ก๊ า ซบิ ว เทน และ

CUP-3) โรงผลิตสาธารณูปการ 3 ใช้ก๊าซธรรมชาติเป็นเชื้อเพลิง

ในอัตรา 1 บาทต่อกิโลกรัม มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 13 มกราคม

ปตท. เป็นระยะเวลา 15 ปี สิ้นสุดปี 2566

ก๊าซปิโตรเลียมเหลว (LPG) เป็นวัตถุดิบ ซึ่งภาครัฐได้เรียกเก็บ 2555 โดย PTTAC เป็นผูร้ บ ั ภาระในการชำ�ระค่ากองทุนฯ ดังกล่าว

ต่อมาในปี 2558 ภาครัฐได้ประกาศยกเลิกการเรียกเก็บ

เงินเข้ากองทุนน้ำ�มันจากภาคปิโตรเคมีที่อัตรา 1 บาทต่อกิโลกรัม โดยให้มีผลตั้งแต่วันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2558 เป็นต้นไป

่ ใช้ในกระบวนการ ปตท. จัดหาก๊าซธรรมชาติให้ PTTAC เพือ

ผลิ ต ตามปริ ม าณในสั ญ ญาในราคาตลาดตามปกติ ข องธุ ร กิ จ โดยสัญญามีระยะเวลา 15 ปี (21 มีนาคม 2554 - 20 มีนาคม 2569)

ในการผลิตไอน้ำ�โดยมีการเข้าทำ�สัญญาซื้อขายก๊าซธรรมชาติกับ

รายการระหว่างกัน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

103

ความสมเหตุสมผลของการเข้าทำ�รายการ ระหว่างกัน

นโยบายเกี่ยวกับรายการระหว่างกันในอนาคต

ที่ดำ�เนินการทางธุรกิจตามปกติเช่นเดิม ไม่มีรายการใดเป็นพิเศษ

สำ�หรั บ การเข้ า ทำ�รายการซื้ อ สิ น ค้ า วั ต ถุ ดิ บ และ/หรื อ

รั บ บริ ก ารจากบริ ษั ท ที่ เ กี่ ย วข้ อ งกั น นั้ น มี วั ต ถุ ป ระสงค์ เ พื่ อ ก่ อ ให้ เกิดประโยชน์สูงสุดร่วมกันในการดำ�เนินธุรกิจภายในกลุ่ม ปตท. และเพื่อสนับสนุนความมั่นคงทางพลังงานของประเทศ โดยเป็น

การดำ�เนิ น ตามธุ ร กิ จ ปกติ โดยที่ ป ริ ม าณสิ น ค้ า หรื อ วั ต ถุ ดิ บ

ที่ บ ริ ษั ท ฯ ซื้ อ /ขาย หรื อ บริ ก ารที่ บ ริ ษั ท ฯ ให้ / ได้ รั บ จากบริ ษั ท ที่เกี่ยวข้องนั้นสอดคล้องกับความต้องการและการดำ�เนินธุรกิจ

ของบริษัทฯ ทั้งนี้ราคาที่รับซื้อ/ขาย หรือให้/รับบริการจากบริษัท

ที่ เ กี่ ย วข้ อ งมี ลั ก ษณะเป็ น ไปตามที่ ต กลงกั น ในสั ญ ญาซึ่ ง ก่ อ ให้ เกิ ด ประโยชน์ ท างการค้ า แก่ ทั้ ง บริ ษั ท ฯ และบริ ษั ท ที่ เ กี่ ย วข้ อ ง โดยที่มิได้มีวัตถุประสงค์ในการถ่ายเทผลประโยชน์ระหว่างกัน หรือมีรายการใด ๆ เป็นพิเศษ

รายการระหว่างกันของ ปตท. ในอนาคต จะเป็นรายการ

ไม่มีการถ่ายเทผลประโยชน์ระหว่าง ปตท. บริษัทย่อย บริษัทร่วม

บริ ษั ท ที่ เ กี่ ย วข้ อ ง และผู้ ถื อ หุ้ น ส่ ว นนโยบายการกำ�หนดราคา ระหว่าง ปตท. กับกิจการทีเ่ กีย ่ วข้องกัน กำ�หนดจากราคาตามปกติ

ของธุ ร กิ จ เช่ น เดี ย วกั บ ที่ กำ�หนดให้ กั บ บุ ค คล/ กิ จ การอื่ น ที่ ไ ม่ เกี่ ย วข้ อ งกั น สำ�หรั บ ราคาสิ น ค้ า ที่ ซื้ อ จากบริ ษั ท ย่ อ ยจะเป็ น

ไปตามราคาจำ�หน่ า ยของบริ ษั ท ย่ อ ยที่ อ้ า งอิ ง จากราคาตลาด การเปิ ด เผยรายการที่ เ กี่ ย วโยงกั น จะเป็ น ไปตามระเบี ย บ

ของสำ�นักงานคณะกรรมการกำ�กับหลักทรัพย์ และตลาดหลักทรัพย์ แห่ ง ประเทศไทย รวมทั้ ง เป็ น ไปตามมาตรฐานการบั ญ ชี เ รื่ อ ง การเปิ ด เผยข้ อ มู ล เกี่ ย วกั บ บุ ค คลหรื อ กิ จ การที่ เ กี่ ย วข้ อ งกั น ซึ่งกำ�หนดโดยสภาวิชาชีพบัญชี

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ทรัพย์สินที่ใช้ในการประกอบธุรกิจ

104

ทรัพย์สินที่ใช้ ในการประกอบธุรกิจ

ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2558 ทรัพย์สินหลักที่ ปตท. และบริษัทย่อยใช้ในการประกอบธุรกิจ มีมูลค่าสุทธิ

หลังหักค่าเสื่อมราคาสะสมและค่าเผื่อการด้อยค่า จำ�นวน 1,118,677 ล้านบาท สินทรัพย์ไม่มีตัวตนสุทธิ จำ�นวน 163,154 ล้านบาท และสินทรัพย์เหมืองสุทธิ จำ�นวน 19,935 ล้านบาท (รายละเอียดตามหมายเหตุ

ประกอบงบการเงินสำ�หรับปี ของ ปตท. และบริษัทย่อย สิ้นสุดวันที่ 31 ธันวาคม 2558 ข้อ 16 เรื่องที่ดิน

อาคารและอุปกรณ์ ข้อ 17 เรื่องสินทรัพย์ไม่มีตัวตน และข้อ 18 เรื่องสินทรัพย์เหมือง ตามลำ�ดับ)

ปัจจัยความเสี่ยง

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

105

ปัจจัยความเสี่ยง

จากการบริหารความเสีย ่ งของ ปตท. ทีด ่ ำ�เนินการอย่างต่อเนือ ่ ง

ทำ�ให้ ปั จ จั ย เสี่ ย งต่ า ง ๆ ที่ ป รากฏในปี ที่ ผ่ า นมาได้ รั บ การบริ ห าร

จัดการจนสามารถควบคุมได้ในระดับหนึ่ง รวมกับปัจจัยเสี่ยงใหม่

ทีไ่ ด้ดำ�เนินการภายใต้แผนบริหารความเสีย ่ งในปีปจ ั จุบน ั ปตท. จึงทำ� การปรับปรุงหัวข้อปัจจัยเสี่ยงที่ปรากฏต่อผู้ลงทุนให้สอดคล้องกัน ปัจจัยเสี่ยงหลัก ๆ สามารถจำ�แนกได้ดังนี้

1. ความเสี่ยงทางด้านกลยุทธ์ 1.1 ความเสี่ยงจากกลยุทธ์การดำ�เนินธุรกิจ

การเติบโตทางธุรกิจของกลุ่ม ปตท. เกิดจากการลงทุนขยาย

ธุรกิจตามแผนกลยุทธ์ ซึ่งธุรกิจของกลุ่ม ปตท. ส่วนใหญ่เป็นธุรกิจ ที่ ใ ช้ เ งิ น ลงทุ น สู ง เป็ น การลงทุ น ล่ ว งหน้ า ในระยะยาว และต้ อ งใช้

ระยะเวลาในการก่อสร้าง ทำ�ให้ ปตท. ต้องเผชิญกับความไม่แน่นอน

ของสภาพแวดล้ อ มทางธุ ร กิ จ ต่ า ง ๆ เช่ น ความผั น ผวนของสภาวะเศรษฐกิ จ เหตุ ก ารณ์ ค วามไม่ ส งบต่ า ง ๆ

ความไม่สมดุลของอุปสงค์และอุปทานพลังงาน ความผันผวนของราคาปิโตรเลียมและปิโตรเคมี ความต้องการ ที่ ห ลากหลายของกลุ่ ม ผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย เป็ น ต้ น จึ ง อาจเกิ ด ความเสี่ ย งที่ ทำ�ให้ ปตท. ไม่ ส ามารถบรรลุ ต าม

เป้ า หมายการดำ�เนิ น การตามกลยุ ท ธ์ ดั ง กล่ า ว ซึ่ ง อาจส่ ง ผลกระทบต่ อ ผลประกอบการของ ปตท. และอั ต รา ผลตอบแทนจากการลงทุนไม่เป็นไปตามคาดการณ์ไว้

ปตท. จึงได้จัดให้มีการประชุมสัมมนาผู้บริหารระดับสูงของกลุ่ม ปตท. ทั้งในระดับผู้บริหารสูงสุดของ

กลุ่ม ปตท. ที่เรียกว่า Top Executive Thinking Session (TTS) และในกลุ่มผู้บริหารระดับสูงของ ปตท. ที่เรียกว่า

Strategic Thinking Session (STS) ทุกปี เพื่อวิเคราะห์แนวโน้มในอนาคตของสภาพแวดล้อมทางด้านธุรกิจ สังคม

และสิ่งแวดล้อม มีการทบทวนและปรับปรุงทิศทางและกลยุทธ์การดำ�เนินธุรกิจให้สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลง สภาพแวดล้อมทางธุรกิจ รวมทั้งบูรณาการกระบวนการวางแผนเชิงกลยุทธ์และการบริหารความเสี่ยงในขั้นตอน

ต่าง ๆ โดยได้มีการจัดทำ�แผนธุรกิจควบคู่กับแผนบริหารความเสี่ยงโดยการประเมินผลกระทบในด้านต่าง ๆ และจัดทำ�แผนบริหารความเสี่ยงรองรับ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ปัจจัยความเสี่ยง

106

1.2 ความเสี่ยงด้านประสิทธิภาพ การลงทุน

ในรู ป แบบกลุ่ ม ปตท. โดยมี ค ณะกรรมการบริ ห าร

ปตท. มี ก ารลงทุ น ขยายธุ ร กิ จ อย่ า งต่ อ เนื่ อ ง

ทั้งในส่วนของธุรกิจที่ ปตท. ดำ�เนินการเอง และธุรกิจ

ที่ ปตท. ลงทุนผ่านบริษัทในกลุ่ม ซึ่ง ปตท. ต้องเผชิญ

กั บ ความเสี่ ย งที่ ส่ ง ผลต่ อ ประสิ ท ธิ ภ าพการลงทุ น ทั้งจากอัตราผลตอบแทนจากการลงทุนอาจไม่เป็นไป

ตามเป้าหมาย การดำ�เนินโครงการล่าช้ากว่าแผนงาน และเงินลงทุนโครงการสูงกว่างบประมาณที่ตั้งไว้

ปตท. ได้บริหารจัดการเพือ ่ ลดความเสีย ่ งทีส ่ ง่ ผล

ต่ อ ประสิ ท ธิ ภ าพการลงทุ น โดยจั ด ทำ�ระเบี ย บและ

ข้ อ กำ�หนดว่ า ด้ ว ยหลั ก เกณฑ์ ก ารลงทุ น ของบริ ษั ท ในกลุม ่ ปตท. และแนวทางการกำ�กับดูแลบริษท ั ที่ ปตท.

ถื อ หุ้ น มาใช้ ใ นการกลั่ น กรองการตั ด สิ น ใจ ติ ด ตาม

ปตท. ดำ�เนินการลดความเสี่ยงด้านการเตรียม

บุ ค ลากรโดยใช้ ก ลไกการบริ ห ารสายอาชี พ แบ่ ง เป็ น 2 กลุ่ ม ได้ แ ก่ กลุ่ ม ผู้ บ ริ ห าร ใช้ ก ารบริ ห ารจั ด การ

และพั ฒ นาผู้ บ ริ ห ารของกลุ่ ม ปตท. เป็ น ผู้ ดู แ ล เพื่ อ รองรับความต้องการผูบ ้ ริหารระดับสูงทัง้ ในเชิงปริมาณ

และคุณภาพ และกลุ่มพนักงาน เป็นการบริหารจัดการ

ภายในสายงาน โดยใช้แนวคิดการบริหารสายอาชีพ เช่ น เดี ย วกั บ ระดั บ ผู้ บ ริ ห าร ดู แ ลโดยคณะกรรมการ ทีป ่ รึกษาสายอาชีพ ทัง้ นี้ ในแต่ละสายอาชีพจะมีการจัด

ทำ�แผนกำ�ลังคน กำ�หนดตำ�แหน่งงานสำ�คัญ และแผน

พัฒนารายบุคคล นอกจากนี้ ปตท. ได้มีโครงการเพื่อ พัฒนาบุคลากรให้เป็นผูบ ้ ริหารทีม ่ ค ี วามพร้อมในการไป

ปฏิ บั ติ ง านในต่ า งประเทศ และ/หรื อ ภายในประเทศ (Young People to Global: YP2G) อีกทั้งยังมีการจัดตั้ง

และกำ�กับดูแลการลงทุนของ ปตท. และบริษัทในกลุ่ม

สถาบันการศึกษาเฉพาะทาง (Functional Academy)

(Strategic Investment Management: SIM) ที่ มี

ทั้งในด้านเทคนิคและตามรูปแบบของงาน และจัดตั้ง

โ ด ย มี ก ร ะ บ ว น ก า ร บ ริ ห า ร ก า ร ล ง ทุ น เ ชิ ง ก ล ยุ ท ธ์ คณะกรรมการบริหารการลงทุน ประกอบไปด้วยผูบ ้ ริหาร

ที่มีความเชี่ยวชาญในด้านต่าง ๆ ทำ�หน้าที่พิจารณา

กลัน ่ กรอง ติดตามรายงานการลงทุนของ ปตท. ประกอบ

การตั ด สิ น ใจของคณะกรรมการจั ด การ ปตท. และ

คณะกรรมการ ปตท. เพือ ่ ให้เกิดความมัน ่ ใจว่าเงินลงทุน ขององค์กรทีม ่ จ ี ำ�กัดจะเกิดประโยชน์และมีประสิทธิภาพ

สูงสุด การบริหารการลงทุนของคณะกรรมการ SIM

เพือ ่ พัฒนาบุคลากรของสายอาชีพให้เกิดความชำ�นาญ

PTT Leadership and Learning Institute เพื่อพัฒนา ทรั พ ยากรบุ ค คลให้ มี ศั ก ยภาพสู ง สุ ด โดยมุ่ ง พั ฒ นา

ภาวะผู้ นำ�และส่ ง เสริ ม ให้ เ กิ ด การเรี ย นรู้ เตรี ย ม ความพร้อมสำ�หรับผูท ้ จ ี่ ะเป็นผูบ ้ ริหารในอนาคต เพือ ่ ให้

มั่นใจว่า ปตท. จะมีผู้บริหารและพนักงานที่มีคุณภาพ และเพียงพอในระบบอย่างต่อเนื่อง

จะมีการทำ�งานใน 4 ขั้นตอนหลัก ได้แก่ ขั้นวางแผน

1.4 ความเสี่ยงด้านชื่อเสียงองค์กร

และขัน ้ ดำ�เนินการเชิงพาณิชย์ อีกทัง้ ภายหลังการลงทุน

ผ ล ก า ร ดำ� เ นิ น ง า น ข อ ง ก า ร ล ง ทุ น แ ล ะ เ ฝ้ า ร ะ วั ง

ที่ ส่ ง ผลในเชิ ง ลบต่ อ ปตท. ที่ ป รากฏตามสื่ อ ต่ า ง ๆ

การลงทุน ขั้นวิเคราะห์การลงทุน ขั้นดำ�เนินการลงทุน ได้รับอนุมัติดำ�เนินการแล้วนั้น ปตท. จะมีการติดตาม

การเปลีย ่ นแปลงของปัจจัยต่าง ๆ ทีจ ่ ะทำ�ให้ผลตอบแทน จากการลงทุนไม่เป็นไปตามเป้าหมายอย่างสม่ำ�เสมอ ทำ�ให้ ก ารแก้ ไ ขปั ญ หาสามารถทำ�ได้ อ ย่ า งรวดเร็ ว และมีประสิทธิภาพ

1.3 ความเสี่ยงในการพัฒนาบุคลากร เพื่อรองรับการเติบโตทางธุรกิจ

ปตท. มีการขยายตัวอย่างรวดเร็ว จากการขยาย

การลงทุ น ทั้ ง ในและต่ า งประเทศ และการแสวงหา

โอกาสทางธุรกิจโดยลงทุนในธุรกิจใหม่ ความพร้อม

ของบุ ค ลากรเพื่ อ รองรั บ การเติ บ โตทางธุ ร กิ จ จึ ง เป็ น

ปัจจัยแห่งความสำ�เร็จที่สำ�คัญ หาก ปตท. ไม่สามารถ

จั ด เตรี ย มและพั ฒ นาบุ ค ลากรที่ มี ค วามเชี่ ย วชาญ และประสบการณ์ ไ ด้ เ พี ย งพอ อาจส่ ง ผลกระทบต่ อ ธุรกิจและการบรรลุเป้าหมายในระยะยาว

ความคาดหวั ง ที่ ห ลากหลายของกลุ่ ม ผู้ มี ส่ ว น

ได้เสียต่าง ๆ รวมถึงเหตุการณ์และประเด็นข่าวต่าง ๆ ซึง่ อาจส่งผลกระทบต่อภาพลักษณ์องค์กร ความเชือ ่ มัน ่

ของสาธารณชนทีม ่ ต ี อ ่ ปตท. และก่อให้เกิดอุปสรรคต่อ

การดำ�เนินงานและการขยายธุรกิจของ ปตท. ในอนาคต

ปตท. ได้บริหารจัดการความเสีย ่ งโดยการทบทวน

การดำ�เนิ น ธุ ร กิ จ ของ ปตท. ในปั จ จุ บั น และกำ�หนด

ทิศทางการดำ�เนินธุรกิจในอนาคตเพื่อสร้างสมดุลและ คุณค่าเพิ่มร่วมกันระหว่างธุรกิจ สังคมและสิ่งแวดล้อม ภายใต้ แ นวคิ ด Creating Shared Value (CSV) การบริ ห ารจั ด การกลุ่ ม ผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย (Stakeholder Management) อย่างเป็นระบบ เพือ ่ ให้สามารถตอบสนอง

ต่ อ ความคาดหวั ง ของผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย กลุ่ ม ต่ า ง ๆ

อย่ า งสมดุ ล อี ก ทั้ ง มี ก ารกำ�หนดแนวทางการสื่ อ สาร

องค์ ก รและการบริ ห ารภาพลั ก ษณ์ ใ ห้ ส อดคล้ อ งกั บ ทิศทางองค์กร การบริหารประเด็นโดยการวิเคราะห์และ

คาดการณ์ประเด็นล่วงหน้า การบริหารฐานข้อมูลและ

พัฒนาช่องทางการสื่อสารให้สามารถอธิบายประเด็น

ปัจจัยความเสี่ยง

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

107

และสามารถเข้าถึงข้อมูลได้ง่าย โดยมุ่งเน้นการสื่อสาร

ส่วนแบ่งตลาดก๊าซธรรมชาติทั้งในส่วนกลุ่มลูกค้าผลิต

ร้านกาแฟคาเฟ่อเมซอน ตลอดจนขยายผลผ่านเครือข่าย

ก๊าซธรรมชาติรายใหม่ เพือ ่ ลดความเสีย ่ งในการสูญเสีย

เชิงรุกผ่านสื่อกระแสหลัก สื่อออนไลน์ สถานีบริการ ต่ า ง ๆ รวมถึ ง การชี้ แ จงข้ อ เท็ จ จริ ง ของผู้ บ ริ ห ารต่ อ สือ ่ มวลชนและการเข้าร่วมในเวทีเสวนาต่าง ๆ เพือ ่ สร้าง ความรูค ้ วามเข้าใจทีถ ่ ก ู ต้องเรือ ่ งพลังงาน สินค้า บริการ และการดำ�เนินธุรกิจของ ปตท. ไปสู่สาธารณชน

1.5 ความเสี่ยงจากปริมาณการผลิต ก๊าซธรรมชาติลดลง และราคา ก๊าซธรรมชาติมีแนวโน้มสูงขึ้น

ปริ ม าณสำ�รองก๊ า ซธรรมชาติ ใ นอ่ า วไทยที่ มี

ไฟฟ้าและกลุ่มลูกค้าอุตสาหกรรมให้แก่ผู้ดำ�เนินธุรกิจ

ส่วนแบ่งตลาด ปตท. ได้ประสานกับลูกค้าเพือ ่ ดำ�เนินการ

ต่ อ สั ญ ญาซื้ อ ขายก๊ า ซธรรมชาติ ก่ อ นที่ สั ญ ญาเดิ ม จะหมดอายุ

2. ความเสีย่ งในการประกอบธุรกิจ 2.1 ความเสี่ยงจากราคาปิโตรเลียม และปิโตรเคมีที่ลดลงอยู่ในระดับตํ่า และมีความผันผวนสูง

แนวโน้มลดลง อีกทั้งแหล่งก๊าซธรรมชาติเอราวัณและ

สัมปทานในช่วงปี 2565 - 2566 รวมถึงต้นทุนราคา

ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ปิ โ ตรเคมี และส่ ว นต่ า งราคาผลิ ต ภั ณ ฑ์

แหล่ ง ก๊ า ซธรรมชาติ บ งกชในอ่ า วไทยจะสิ้ น สุ ด อายุ

ก๊าซธรรมชาติในระยะยาวมีแนวโน้มทีจ ่ ะปรับเพิม ่ สูงขึน ้

จากการเพิ่ ม ขึ้ น ของสั ด ส่ ว นการจั ด หา LNG และ ต้นทุนในการพัฒนาแหล่งก๊าซธรรมชาติในประเทศที่มี

แนวโน้ ม เพิ่ ม สู ง กว่ า ในปั จ จุ บั น อาจส่ ง ผลกระทบต่ อ

ความสามารถในการแข่ ง ขั น ของก๊ า ซธรรมชาติ เ มื่ อ เปรียบเทียบกับเชือ ้ เพลิงชนิดอืน ่ และกระทบต่อปริมาณ

ราคาวั ต ถุ ดิ บ และราคาจำ�หน่ า ยผลิ ต ภั ณ ฑ์

ก๊าซธรรมชาติ คอนเดนเสท น้ำ�มันดิบ น้ำ�มันสำ�เร็จรูป และวัตถุดิบ (Spread) ทั้งในประเทศและต่างประเทศ

ของ ปตท. และบริษัทในกลุ่ม มีการเปลี่ยนแปลงขึ้นลง ตามตลาดโลกอย่ า งผั น ผวนและมี แ นวโน้ ม ที่ จ ะอยู่

ในระดับต่ำ�เป็นเวลานาน อีกทัง้ สถานการณ์ราคาน้ำ�มัน

ทีล ่ ดลงอย่างรวดเร็ว ส่งผลให้ราคาต้นทุนก๊าซธรรมชาติ ทีอ ่ า ้ งอิงราคาน้ำ�มันย้อนหลัง 6 - 21 เดือน ปรับตัวต่ำ�ลง

และราคาของวัตถุดิบของโรงแยกก๊าซธรรมชาติและ

ช้ากว่าราคาขายผลิตภัณฑ์บางชนิดที่อ้างราคาน้ำ�มัน

และต้นทุนของโรงแยกก๊าซธรรมชาติและอุตสาหกรรม

อัตราผลตอบแทนจากการลงทุนในอนาคตของ ปตท.

อุตสาหกรรมปิโตรเคมี อาจทำ�ให้ตอ ้ งลดกำ�ลังการผลิต

ปิโตรเคมีเพิม ่ สูงขึน ้ ซึง่ ส่งผลกระทบต่อผลประกอบการ และการเติบโตในระยะยาวของกลุ่ม ปตท.

ปตท. จัดหาก๊าซธรรมชาติเหลว (Liquid Natural

Gas: LNG) มาทดแทนก๊ า ซธรรมชาติ ที่ จั ด หามา จากแหล่ ง ในอ่ า วไทยที่ จ ะลดลงเพื่ อ ให้ ส ามารถตอบ สนองต่อความต้องการใช้ก๊าซธรรมชาติของประเทศ อี ก ทั้ ง ได้ ดำ�เนิ น การศึ ก ษาความเป็ น ไปได้ ใ นการใช้

ทีเ่ ป็นปัจจุบน ั มากกว่า อาจส่งผลกระทบต่อผลดำ�เนินงาน และบริษัทในกลุ่ม

เพื่อให้การบริหารความเสี่ยงด้านราคาเป็นไป

อย่างมีประสิทธิภาพ ปตท. ได้กำ�หนดแผนบริหารจัดการ เพื่ อ รองรั บ ผลกระทบจากแนวโน้ ม ราคาพลั ง งานต่ำ� ในระยะเวลานาน โดยมุง่ เน้นการปรับปรุงประสิทธิภาพ

การลดต้นทุนการดำ�เนินงาน การทบทวนแผนการลงทุน

และการตัดสินใจการลงทุนที่สำ�คัญ นอกจากนี้ ปตท.

วัตถุดบ ิ ทางเลือกและการนำ�เข้าวัตถุดบ ิ จากต่างประเทศ

ได้ มี ก ารจั ด ทำ�แผนธุ ร กิ จ ในรู ป แบบที่ ร องรั บ หลาย

อุ ต สาหกรรมปิ โ ตรเคมี รวมทั้ ง ศึ ก ษาความพร้ อ ม

ราคาน้ำ�มันต่าง ๆ เพื่อให้กลุ่ม ปตท. มีแผนธุรกิจและ

เพื่ อ ใช้ เ ป็ น วั ต ถุ ดิ บ ของโรงแยกก๊ า ซธรรมชาติ และ ของโครงสร้างพื้นฐาน โดยพิจารณาความคุ้มค่าเชิง

เศรษฐศาสตร์และห่วงโซ่การผลิตของกลุ่ม ปตท. เพื่อ หาแนวทางดำ�เนินการที่จะทำ�ให้เกิดประโยชน์สูงสุด

น อ ก จ า ก นี้ ภ า ค รั ฐ ไ ด้ มี น โ ย บ า ย ส่ ง เ ส ริ ม

การแข่ ง ขั น ในธุ ร กิ จ ก๊ า ซธรรมชาติ โดยกำ�หนดให้ มี การเปิดให้บค ุ คลทีส ่ าม สามารถใช้บริการโครงข่ายระบบ

ท่อส่งก๊าซธรรมชาติ และสถานีกักเก็บและแปรสภาพ LNG จากของเหลวเป็ น ก๊ า ซ (Third Party Access:

สถานการณ์ (Scenario Planning) ในสถานการณ์ระดับ

การลงทุ น ที่ เ หมาะสมในการรองรั บ การเปลี่ ย นแปลง และความไม่ แ น่ น อนที่ จ ะเกิ ด ขึ้ น ในอนาคตได้ อ ย่ า ง ทันท่วงที อีกทั้งมีการตั้งคณะทำ�งานบริหารความเสี่ยง

ราคา เพื่อวิเคราะห์สถานการณ์ความเคลื่อนไหวราคา ่ ง น้ำ�มันในตลาดโลก และเข้าดำ�เนินการบริหารความเสีย

ด้านราคาวัตถุดิบและราคาผลิตภัณฑ์ร่วมกันในกลุ่ม

ปตท. ให้เกิดประโยชน์สงู สุด ปัจจุบน ั ปตท. ได้ดำ�เนินการ บริหารความเสี่ยงด้านราคาโดยการทำ�สัญญาซื้อขาย

TPA) ซึ่งส่งผลให้เกิดความเปลี่ยนแปลงในโครงสร้าง

ตราสารอนุ พั น ธ์ กั บ บริ ษั ท คู่ ค้ า โดยมี ก ารกำ�หนด

ในภาพรวม อาจจะส่ ง ผลกระทบให้ ปตท. สู ญ เสี ย

และสอดคล้องกับแผนธุรกิจของกลุ่ม ปตท. ซึ่งการเข้า

ของการดำ�เนิ น ธุ ร กิ จ ก๊ า ซธรรมชาติ ข องประเทศไทย

เป้าหมายในการดำ�เนินการบริหารความเสีย ่ งทีเ่ หมาะสม

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ปัจจัยความเสี่ยง

108

ซื้อขายตราสารอนุพันธ์ในตลาดการค้าอนุพันธ์ทุกครั้ง

ระบบท่ อ ส่ ง ก๊ า ซธรรมชาติ ห รื อ โรงไฟฟ้ า ใหม่ ที่ จ ะใช้

การบริหารความเสีย ่ งด้านราคาให้ควบคูแ ่ ละสอดคล้อง

การนำ�เข้าก๊าซธรรมชาติในภูมิภาคมีความไม่แน่นอน

จะดำ�เนิ น การตามนโยบายขององค์ ก ร ในแนวทาง

ไปกับปริมาณซือ ้ ขายวัตถุดบ ิ และผลิตภัณฑ์ของกลุม ่ ปตท. เพื่อบริหารต้นทุนซื้อและราคาขาย และลดผลกระทบ

จากความผั น ผวนของราคาที่ มี ต่ อ ผลประกอบการ ของกลุ่ ม ปตท. อี ก ทั้ ง มี ก ารจั ด วางโครงสร้ า งและ กระบวนการในการกำ�กับดูแลการบริหารความเสีย ่ งและ การตรวจสอบถ่วงดุลที่สอดคล้องกับมาตรฐานสากล

2.2 ความเสี่ยงจากปริมาณการจัดหา ก๊าซธรรมชาติอาจไม่สอดคล้องกับ ปริมาณความต้องการ

ปตท. ดำ�เนิ น การเจรจาจั ด หาก๊ า ซธรรมชาติ

เพิ่มเติมจากแหล่งต่าง ๆ ในประเทศ และการเจรจา จัดหาก๊าซธรรมชาติในรูปก๊าซธรรมชาติเหลวจากกลุ่ม ผู้ ข ายในหลายประเทศทั่ ว โลก ซึ่ ง เป็ น การทำ�สั ญ ญา ซื้ อ ก๊ า ซธรรมชาติ ร องรั บ ความต้ อ งการใช้ ใ นปั จ จุ บั น

ก๊าซธรรมชาติ การลดลงของปริมาณสำ�รองก๊าซธรรมชาติ เพิ่มขึ้น ภาวะตลาด LNG ที่ไม่เอื้ออำ�นวยต่อการจัดหา

ได้ตามปริมาณหรือคุณภาพทีต ่ อ ้ งการ การเปลีย ่ นแปลง

ของสภาพแวดล้ อ มในการดำ�เนินธุ ร กิจ รวมถึง

ค ว า ม ผั น ผ ว น ข อ ง ร า ค า น้ำ� มั น จ ะ ส่ ง ผ ล ต่ อ ร า ค า ก๊าซธรรมชาติ เป็นต้น

ในการรองรั บ ความเสี่ ย งข้ า งต้ น ปตท. ได้ มี

การติ ด ตามความเคลื่ อ นไหวของการจั ด หาและ ค ว า ม ต้ อ ง ก า ร ใ ช้ ก๊ า ซ ธ ร ร ม ช า ติ ต า ม แ น ว โ น้ ม การเปลี่ ย นแปลงราคาก๊ า ซธรรมชาติ ใ นตลาดโลก

และนโยบายของภาครัฐ รวมทั้งได้มีการประสานงาน

กั บ กลุ่ ม ผู้ ข ายและลู ก ค้ า อย่ า งใกล้ ชิ ด เพื่ อ ทบทวน และปรั บ ปรุ ง แผนการจั ด หาก๊ า ซธรรมชาติ แ ละ LNG

ทั้งในระยะสั้นและระยะยาวอย่างสม่ำ�เสมอ ให้สามารถ

รองรั บ กั บ สถานการณ์ ที่ ไ ม่ เ ป็ น ไปตามแผน รวมถึ ง ผลกระทบเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉินและภาวะวิกฤต

ปริมาณซื้อก๊าซธรรมชาติขั้นต่ำ�รายปีที่ ปตท. จะต้อง

2.3

ความเสี่ยงจากการดำ�เนินการ ของรัฐบาลที่อาจก่อให้เกิด ผลกระทบต่อการดำ�เนินธุรกิจ ของ ปตท.

ก๊ า ซธรรมชาติ ไ ด้ ค รบตามปริ ม าณขั้ น ต่ำ� ที่ กำ�หนดไว้

จากการที่ ปตท. มีสถานะเป็นรัฐวิสาหกิจที่มี

ที่ไม่ได้รับนั้นด้วย (Take-or-Pay) โดยมีสิทธิรับปริมาณ

และอยู่ ภ ายใต้ ก ารกำ�กั บ ดู แ ลของกระทรวงพลั ง งาน

และความต้องการก๊าซธรรมชาติที่คาดว่าจะขยายตัว เพิ่มขึ้นในอนาคตตามสภาพเศรษฐกิจ

ในสั ญ ญาซื้ อ ก๊ า ซธรรมชาติ จ ะมี ก ารกำ�หนด

รั บ ซื้ อ โดยหากในปี สั ญ ญาใด ปตท. ไม่ ส ามารถรั บ ในสัญญา ปตท. จะต้องชำ�ระค่าก๊าซธรรมชาติในส่วน

ก๊า ซธรรมชาติ ที่ ไ ด้ ชำ�ระไปแล้ ว แต่ ยั งไม่ได้รับนั้นในปี

รั ฐ บาลโดยกระทรวงการคลั ง เป็ น ผู้ ถื อ หุ้ น รายใหญ่

รวมทั้ ง การทำ�ธุ ร กิ จ พลั ง งานอยู่ ภ ายใต้ ก ารกำ�กั บ

ิ ธิในการรับ ต่อ ๆ ไป (Make-Up) ทัง้ นี้ ในปีที่ ปตท. จะใช้สท

ดู แ ลของคณะกรรมการนโยบายพลั ง งานแห่ ง ชาติ

ก๊าซธรรมชาติให้ได้ครบตามปริมาณซื้อก๊าซธรรมชาติ

พลั ง งานแห่ ง ชาติ พ.ศ. 2535 ดั ง นั้ น ภาครั ฐ ยั ง คง

ปริ ม าณก๊ า ซธรรมชาติ ดั ง กล่ า ว ปตท. จะต้ อ งรั บ ซื้ อ ขั้นต่ำ�ตามสัญญาในปีนั้น ๆ ก่อน นอกจากนี้ สำ�หรับ

(กพช.) ภายใต้พระราชบัญญัติคณะกรรมการนโยบาย สามารถกำ�กั บ ดู แ ลการดำ�เนิ น การใด ๆ ของ ปตท.

สัญญาซือ ้ LNG ประเภท Spot Cargo และสัญญาระยะสัน ้

เพื่ อ ให้ เ ป็ น ไปตามนโยบายพลั ง งาน เศรษฐกิ จ และ

จะนำ� LNG ไปขายให้ลก ู ค้ารายอืน ่ ซึง่ ปตท. มีความเสีย ่ ง

ตามพระราชบั ญ ญั ติ ฯ ในการเสนอแนะนโยบาย

หาก ปตท. ไม่สามารถรับ LNG ได้ตามสัญญา ผู้ขาย

ที่ จ ะต้ อ งจ่ า ยเงิ น ส่ ว นต่ า งราคาให้ ผู้ ข าย หากผู้ ข าย ขายได้ในราคาที่ตำ� ่ กว่าสัญญาที่ทำ�ไว้กับ ปตท.

ความไม่ แ น่ น อนในภาวะเศรษฐกิ จ โลกและ

ประเทศไทย ความผันผวนของราคาน้ำ�มันและ LNG

ในตลาดโลก รวมถึงการเปลีย ่ นแปลงของสภาพแวดล้อม ในการดำ�เนิ น ธุ ร กิ จ อาจก่ อ ให้ เ กิ ด ความเสี่ ย งที่ ส่ ง

ผลกระทบต่อการจัดหาก๊าซธรรมชาติของ ปตท. เช่น การไม่ ส ามารถส่ ง ก๊ า ซธรรมชาติ ใ ห้ ไ ด้ ต ามปริ ม าณ

ที่ ร ะบุ ใ นสั ญ ญาของผู้ ข าย ปริ ม าณความต้ อ งการ

ก๊าซธรรมชาติในอนาคตอาจไม่เป็นไปตามทีค ่ าดการณ์ ความไม่แน่นอนของกำ�หนดแล้วเสร็จของการก่อสร้าง

สังคมของประเทศ และ กพช. สามารถอาศัยอำ�นาจ

แ ล ะ แ ผ น ก า ร บ ริ ห า ร พ ลั ง ง า น ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ ต่ อ คณะรัฐมนตรี รวมทั้งกำ�หนดหลักเกณฑ์และเงื่อนไข

ในการกำ�หนดราคาพลังงานให้สอดคล้องกับนโยบาย และแผนการบริ ห ารพลั ง งานของประเทศ อี ก ทั้ ง

ภาครั ฐ อยู่ ร ะหว่ า งการพิ จ ารณาร่ า งพระราชบั ญ ญั ติ ที่ สำ� คั ญ เ ช่ น ร่ า ง พ ร ะ ร า ช บั ญ ญั ติ ปิ โ ต ร เ ลี ย ม ร่างพระราชบัญญัติการพัฒนา กำ�กับดูแลและบริหาร รัฐวิสาหกิจ ร่างพระราชบัญญัตจ ิ ด ั ซือ ้ จัดจ้างและบริหาร

พัสดุภาครัฐ เป็นต้น ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อการดำ�เนิน ธุรกิจของ ปตท.

ปัจจัยความเสี่ยง

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

109

น อ ก จ า ก นี้ แ ล้ ว ก า ร กำ� ห น ด น โ ย บ า ย แ ล ะ

บริษัทในกลุ่มร่วมกันพัฒนาและเชื่อมโยงระบบโดยมี

ต่อผลประกอบการของ ปตท. เช่น การควบคุมราคา

สายโซ่ ท างธุ ร กิ จ ของ ปตท. ให้ ส ามารถดำ�เนิ น การ

มาตรการด้านพลังงานของภาครัฐ อาจส่งผลกระทบ

วัตถุประสงค์เพื่อปกป้องกิจกรรมที่สร้างมูลค่าตลอด

ก๊ า ซปิ โ ตรเลี ย มเหลว (LPG) และก๊ า ซธรรมชาติ

ได้ อ ย่ า งต่ อ เนื่ อ ง อี ก ทั้ ง มี ก ารดำ�เนิ น โครงการ Zero

มี ค วามเสี่ ย งที่ จ ะต้ อ งรั บ ภาระในการชดเชยราคา

ปรั บ ปรุ ง ประสิ ท ธิ ภ าพการผลิ ต เที ย บเท่ า ระดั บ สากล

สำ�หรั บ ยานยนต์ (NGV) เป็ น ต้ น ซึ่ ง ปตท. ยั ง คง

LPG ให้ กั บ ผู้ มี ร ายได้ น้ อ ยซึ่ ง อาจจะมี ก ารใช้ สิ ท ธิ์

Unplanned Shutdown โดยส่งเสริมให้บริษัทในกลุ่ม และป้องกันไม่ให้เกิดการหยุดชะงักของธุรกิจ นอกจากนี้

จำ�นวนมากขึ้ น ในอนาคตหรื อ ต้ อ งรั บ ภาระอย่ า ง

้ ประกันภัยคุม ้ ครองความเสีย ่ งสำ�หรับ ปตท. ได้มีการซือ

ต่อเนื่องของนโยบายการกำ�หนดราคา NGV ให้สะท้อน

บริษัทอื่น ๆ ในอุตสาหกรรมปิโตรเลียมและปิโตรเคมี

ต้องหยุดดำ�เนินการ (Business Interruption)

ต่อเนื่องต่อไป รวมถึงยังคงมีความเสี่ยงในด้านความ ต้นทุนที่แท้จริง

ปตท. มี ก ารติ ด ตามและวิ เ คราะห์ ผ ลกระทบ

อั น เกิ ด จากการเปลี่ ย นแปลงนโยบายและมาตรการ

ข อ ง ภ า ค รั ฐ ร ว ม ทั้ ง ก า ร ติ ด ต่ อ ป ร ะ ส า น ง า น กั บ

ห น่ ว ย ง า น ร า ช ก า ร อ ย่ า ง ใ ก ล้ ชิ ด เ พื่ อ ใ ห้ ข้ อ มู ล ทำ�ความเข้าใจ และกำ�หนดมาตรการรองรับ เพื่อลด

ผลกระทบที่อาจจะเกิดขึ้น

3. ความเสี่ยงทางด้านปฏิบัติการ 3.1 ความเสี่ยงจากการหยุดชะงัก ของการผลิตและการดำ�เนินธุรกิจ

ปตท. ดำ�เนิ น ธุ ร กิ จ ปิ โ ตรเลี ย มและปิ โ ตรเคมี

ครบวงจรและมี ก ารดำ�เนิ น งานในหลายพื้ น ที่ ทั้ ง ใน ประเทศและต่างประเทศ มีโอกาสได้รับผลกระทบจาก

จากการหยุดชะงักของการผลิตและการดำ�เนินธุรกิจ

ซึ่งอาจเกิดจากความผิดพลาดของบุคลากร อุบัติเหตุ อุ ป กรณ์ เ ครื่ อ งจั ก รขั ด ข้ อ ง ภั ย ธรรมชาติ ภั ย จาก

ความไม่สงบทางการเมือง ภัยจากการก่อการร้าย และ

ภัยอันตรายอื่น ๆ ที่ยากต่อการคาดการณ์ได้ ซึ่งอาจ ก่อให้เกิดความสูญเสียอย่างมีนัยสำ�คัญต่อ ปตท.

เพื่ อ เป็ น การลดโอกาสและผลกระทบจากภั ย

คุกคามดังกล่าว ปตท. กำ�หนดให้ผบ ู้ ริหารและพนักงาน ของทุ ก หน่ ว ยธุ ร กิ จ ต้ อ งตระหนั ก ถึ ง การมี ส่ ว นร่ ว ม

ในการดำ�เนินการ สนับสนุนและปฏิบัติตามนโยบาย การจัดการสภาวะวิกฤติและการบริหารความต่อเนื่อง

ทางธุ ร กิ จ โดยยึ ด “มาตรฐานระบบการบริ ห าร

ความต่ อ เนื่ อ งทางธุ ร กิ จ กลุ่ ม ปตท. (PTT Group

Business Continuity Management System Standard:

BCMS)” และ “มาตรฐานการจัดการด้านความมั่นคง ความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสิง่ แวดล้อม กลุม ่ ปตท.

(PTT Group Security, Safety, Health and Environment Management Standard: SSHE MS)” เพื่ อ ใช้ เ ป็ น

แนวทางให้หน่วยธุรกิจ หน่วยงานสนับสนุน ตลอดจน

ทรั พ ย์ สิ น หลั ก ที่ ใ ช้ ใ นการดำ�เนิ น ธุ ร กิ จ ทั้ ง หมดตามที่

พึงปฏิบัติ และได้ทำ�ประกันภัยเพิ่มเติมในกรณีที่บริษัท

3.2 ความเสี่ยงจากการเปลี่ยนแปลง ข้อบังคับเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม และความปลอดภัย

การดำ�เนินธุรกิจของกลุม ่ ปตท. ต้องปฏิบต ั ต ิ าม

กฎหมายและข้ อ บั ง คั บ เกี่ ย วกั บ ความปลอดภั ย และ

สิ่ ง แวดล้ อ มที่ เ ข้ ม งวด มี บ ทบั ญ ญั ติ ที่ ใ ห้ ห น่ ว ยงาน

ภาครัฐสามารถกำ�กับดูแลได้อย่างชัดเจน โดยในอนาคต มีแนวโน้มที่กลไกการกำ�กับดูแลของหน่วยงานภาครัฐ

มี ก ารปรั บ เปลี่ ย นไปในทิ ศ ทางที่ ซั บ ซ้ อ นและเข้ ม งวด มากยิง่ ขึน ้ อาจทำ�ให้เกิดข้อจำ�กัดต่อการประกอบธุรกิจ

ของ ปตท. หรืออาจทำ�ให้ตน ้ ทุนในการดำ�เนินการเพิม ่ ขึน ้ อย่างมีนัยสำ�คัญได้ นอกจากนี้ โครงการต่าง ๆ ของ

ปตท. อาจเกิดความเสี่ยงในประเด็นของระยะเวลาและ เงื่อนไขการปฏิบัติต่าง ๆ ที่เกี่ยวเนื่องกับการพิจารณา

ให้ความเห็นชอบรายงานการศึกษาผลกระทบสิง่ แวดล้อม (EIA) หรือรายงานการศึกษาและประเมินผลกระทบ ต่ อ คุ ณ ภาพสิ่ ง แวดล้ อ มและสุ ข ภาพของประชาชน

ในชุ ม ชน (EHIA) รวมถึ ง ขบวนการมี ส่ ว นร่ ว มและ

การยอมรั บ ของชุ ม ชนที่ อ าจจะก่ อ ให้ เ กิ ด ความล่ า ช้ า ข อ ง ก า ร ดำ� เ นิ น โ ค ร ง ก า ร ไ ม่ แ ล้ ว เ ส ร็ จ ต า ม เ ว ล า

ที่กำ�หนด ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อการดำ�เนินธุรกิจและ ความสามารถในการเพิ่มรายได้ของ ปตท. ในอนาคต

ปตท. ได้ มี ก ารบริ ห ารความเสี่ ย งในประเด็ น

ดังกล่าว โดยกำ�หนดให้ทก ุ พืน ้ ทีป ่ ฏิบต ั งิ านมีการติดตาม ตรวจวัดและประเมินความสอดคล้องของการดำ�เนินการ ตามกฎหมายและข้อบังคับที่เกี่ยวข้องอย่างเคร่งครัด หากพบพื้ น ที่ ใ ดมี แ นวโน้ ม ปฏิ บั ติ ไ ม่ ส อดคล้ อ งกั บ

กฎหมาย จะเร่งกำ�หนดมาตรการแก้ไขและป้องกันอย่าง

เร่งด่วน นอกจากนั้น ได้มีการพัฒนาระบบการติดตาม และจั ด การกฎหมายด้ า นคุ ณ ภาพ ความปลอดภั ย

อาชีวอนามัย และสิง่ แวดล้อมขึน ้ เพือ ่ เป็นระบบฐานข้อมูล

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ปัจจัยความเสี่ยง

110

กฎหมายและข้อปฏิบต ั ท ิ เี่ ป็นฐานข้อมูลเดียวกันทัง้ ปตท.

ต่อการแล้วเสร็จของโครงการ (Critical Path) เพื่อลด

ข้อปฏิบัติได้อย่างทันท่วงที สามารถนำ�ไปจัดทำ�แผน

การควบคุมให้มากทีส ่ ด ุ เช่น การจัดหาทีมงานทีม ่ ค ี วามรู้

ทำ�ให้ทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้องรับทราบกฎหมาย และ

การปฏิบัติตามกฎหมายและประเมินความสอดคล้อง กฎหมายได้ ค รบถ้ ว น ตลอดจนยั ง มี ก ารติ ด ตาม

และวิเคราะห์ผลกระทบต่อการดำ�เนินงานของ ปตท. อั น เกิ ด จากการเปลี่ ย นแปลงกฎหมายและข้ อ บั ง คั บ ต่ า ง ๆ ที่ เ กี่ ย วข้ อ งกั บ ผลกระทบต่ อ สิ่ ง แวดล้ อ มและ

ความปลอดภั ย รวมทั้ ง การติ ด ต่ อ ประสานงานกั บ หน่ ว ยงานราชการอย่ า งใกล้ ชิ ด เพื่ อ นำ�ข้ อ มู ล มา

ระดับความเสี่ยงของการพัฒนาโครงการให้อยู่ภายใต้ ความสามารถมาปฏิบัติงานควบคุมและตรวจสอบงาน ก่อสร้าง การจัดเตรียมมาตรการในการลดผลกระทบต่อ สิ่งแวดล้อม การติดตามกฎหมายและกฎระเบียบใหม่ อย่ า งต่ อ เนื่ อ ง การติ ด ตามและวิ เ คราะห์ ผ ลกระทบ

ต่อการดำ�เนินงานโครงการ การพัฒนากระบวนการ มีส่วนร่วมของประชาชน รวมทั้งการจัดเตรียมแผนงาน

และมาตรการรองรับเพื่อลดผลกระทบที่อาจจะเกิดขึ้น

วางแผนงานหรือกำ�หนดมาตรการรองรับ และจัดให้มี

หากกำ�หนดแล้วเสร็จของโครงการล่าช้ากว่าแผนทีว ่ างไว้

ของชุมชนในพื้นที่อย่างต่อเนื่อง

4. ความเสี่ยงทางการเงิน

3.3 ความเสี่ยงในการก่อสร้างโครงการ ที่อาจแล้วเสร็จไม่เป็นไปตามแผน

4.1 ความเสี่ยงจากความผันผวน ของค่าเงินบาท

การดำ�เนินงานมวลชนสัมพันธ์โดยมุง่ เน้นการมีสว ่ นร่วม

ปตท. มี ก ารลงทุ น ขยายธุ ร กิ จ อย่ า งต่ อ เนื่ อ ง

ซึ่งแต่ละโครงการมีความเสี่ยงที่จะทำ�ให้การก่อสร้าง

แล้วเสร็จไม่เป็นไปตามระยะเวลาที่กำ�หนด และ/หรือ

เกินงบประมาณทีต ่ งั้ เอาไว้ โดยปัจจุบน ั ปตท. มีโครงการ

สำ�คัญ ๆ เช่น โครงการตามแผนระบบรับส่งและโครงสร้าง พืน ้ ฐานก๊าซธรรมชาติเพือ ่ ความมัน ่ คง ส่วนที่ 1: โครงการ ระบบท่อส่งก๊าซธรรมชาติในระยะที่ 1 (ปี 2558 - 2562) และระยะที่ 2 (ปี 2558 - 2564) ซึ่งการพัฒนาโครงการ ต่าง ๆ อาจล่าช้ากว่าแผนที่ประมาณการไว้จากสาเหตุ หลายประการ เช่น สถานะทางด้านการเงินของบริษัท ผู้รับเหมา สภาพภูมิอากาศ การขออนุมัติการก่อสร้าง

จากหน่วยงานรัฐที่เกี่ยวข้อง การคัดค้านจากเจ้าของ

ที่ ดิ น เอกชนในการเข้ า พื้ น ที่ ก่ อ สร้ า ง การคั ด ค้ า น

การเปลี่ ย นแปลงของค่ า เงิ น บาทต่ อ เงิ น สกุ ล

เหรียญสหรัฐ จะมีผลกระทบทั้งทางตรงและทางอ้อม ต่อรายได้ส่วนใหญ่ของ ปตท. และยังส่งผลกระทบต่อ กำ�ไรขาดทุนสุทธิทางบัญชีของ ปตท. จากการที่ ปตท. และบริษัทย่อยมีภาระหนี้เงินกู้ต่างประเทศคงค้างอยู่

ดั ง นั้ น ค ว า ม ผั น ผ ว น ข อ ง ค่ า เ งิ น บ า ท ต่ อ เ งิ น ส กุ ล ต่ า งประเทศ รวมถึ ง นโยบายทางเศรษฐกิ จ การเงิ น

และการคลังของประเทศ อาจส่งผลกระทบต่อฐานะ ทางการเงินและผลประกอบการโดยรวมของ ปตท. ได้

เ พื่ อ ล ด ผ ล ก ร ะ ท บ จ า ก ค ว า ม ผั น ผ ว น ข อ ง

ค่าเงินบาท ปตท. ได้ดำ�เนินการจัดโครงสร้างของเงินกู้ ที่เป็นเงินสกุลต่างประเทศให้มีสัดส่วนสมดุลกับรายได้

ที่เป็นเงินสกุลต่างประเทศ (Natural Hedge) รวมทั้ง

การดำ�เนิ น การก่ อ สร้ า งจากชุ ม ชน การขั ด ขวาง

การบริหารเงินในบัญชีเงินฝากที่เป็นสกุลต่างประเทศ

ที่ต้องใช้ระยะเวลาในการจัดหาและขนส่งนาน ราคา

เพื่อแปลงเงินกู้สกุลต่างประเทศ (Participating Swap)

การดำ�เนินงานของผูม ้ อ ี ท ิ ธิพลในพืน ้ ที่ การจัดซือ ้ อุปกรณ์ ต้นทุนของวัตถุดบ ิ อัตราแลกเปลีย ่ น และความไม่แน่นอน

(Foreign Currency Deposit) การใช้อนุพน ั ธ์ทางการเงิน

และการซือ ้ -ขายเงินสกุลต่างประเทศล่วงหน้า (Forward)

ของสภาพอากาศ ดังนัน ้ หากโครงการต่าง ๆ ไม่แล้วเสร็จ

เพื่อเตรียมการชำ�ระหนี้เงินกู้สกุลต่าง ๆ และธุรกรรม

การเงินและผลการดำ�เนินงานของ ปตท. ได้

ทางการเงินและสินเชื่อ (Treasury and Credit Policy)

ตามเวลาที่ กำ�หนด อาจส่ ง ผลกระทบต่ อ ฐานะทาง

เพือ ่ ให้โครงการแล้วเสร็จตามระยะเวลาทีก ่ ำ�หนด

อยูภ ่ ายใต้งบประมาณ ให้ได้คณ ุ ภาพทีเ่ หมาะสมและให้ เป็นไปตามกฎหมาย กฎระเบียบต่าง ๆ ที่กำ�หนด ปตท.

ได้ให้ความสำ�คัญกับการบริหารงานที่มีความสำ�คัญ

การค้า นอกจากนี้ ปตท. ได้ดำ�เนินการจัดทำ�นโยบาย เพื่ อ ใช้ เ ป็ น แนวทางในการบริ ห ารการเงิ น ของ ปตท. และบริ ษั ท ในกลุ่ ม อย่ า งมี ป ระสิ ท ธิ ภ าพและเป็ น ไป

ในทิ ศ ทางเดี ย วกั น โดยรวมถึ ง ข้ อ กำ�หนดในเรื่ อ ง

การบริหารความเสี่ยงต่าง ๆ

ปัจจัยความเสี่ยง

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

111

4.2 ความเสี่ยงจากการให้การสนับสนุน ทางการเงินแก่บริษัทในกลุ่ม ปตท.

หาก ปตท. เห็ น ว่ า การดำ�เนิ น การดั ง กล่ า วจะเป็ น

การบั ญ ชี ไ ทยกำ�หนดให้ ปตท. จะต้ อ งมี ก ารรวม

ปตท. มี ก ารลงทุ น โครงการใหม่ ขยายธุ ร กิ จ

หรือปรับปรุงการด�ำเนินงาน เพื่อให้บริษัทมีการเติบโต

อย่างต่อเนื่อง และในบางครั้งการลงทุนดังกล่าวอาจ ลงทุ น ผ่ า นบริ ษั ท ที่ จั ด ตั้ ง ใหม่ และ/หรื อ ร่ ว มทุ น กั บ

พั น ธมิ ต ร (Strategic Partner) และ/หรื อ ผ่ า นบริ ษั ท ในกลุ ่ ม ปตท. ซึ่ ง บริ ษั ท บางแห่ ง ยั ง อยู ่ ใ นช่ ว งเริ่ ม ต้ น

ประโยชน์มากกว่า กรณีที่ ปตท. ตัดสินใจเข้าควบคุม การบริ ห ารบริ ษั ท ในกลุ่ ม เหล่ า นี้ ภายใต้ ม าตรฐาน

งบการเงินของบริษท ั ในกลุม ่ เข้ากับงบการเงินของ ปตท. ตั้ ง แต่ วั น ที่ มี อำ�นาจในการควบคุ ม ด้ ว ย ซึ่ ง การรวม งบการเงินนี้อาจจะส่งผลกระทบต่อฐานะทางการเงิน รวมของ ปตท.

การเงินไม่แข็งแกร่งเพียงพอ ผูถ ้ อ ื หุน ้ รวมถึง ปตท. จึงยัง

4.3 ความเสี่ยงจากการจัดหาเงินทุน สำ�หรับการดำ�เนินการตามแผน

โครงการ (Cost Overrun Support) เพือ ่ ให้บริษท ั ดังกล่าว

การด�ำเนินธุรกิจของกลุ่มบริษัทในภาพรวม นอกจากนี้

และธุรกิจโรงแยกก๊าซธรรมชาติ รวมทั้งธุรกิจปิโตรเคมี

โครงการ หรืออยู่ในวัฏจักรขาลงของธุรกิจ หรือฐานะ ต้ อ งให้ ก ารสนั บ สนุ น ทางการเงิ น ในช่ ว งการก่ อ สร้ า ง สามารถด�ำเนิ น การได้ ต ามกลยุ ท ธ์ แ ละนโยบาย

ในบางกรณีบริษัทอาจประสบปัญหาขาดสภาพคล่อง ในช่ ว งด� ำ เนิ น การเชิ ง พาณิ ช ย์ (Cash Deficiency Support) ซึ่งอาจเกิดจากเหตุสุดวิสัย จึงมีความจ�ำเป็น

ต้ อ งรั บ การสนั บ สนุ น ทางการเงิ น จากผู ้ ถื อ หุ ้ น ทั้ ง นี้ ปตท. จะพิจารณาให้ความสนับสนุนทางการเงินในรูป

ของเงิ น กู ้ และ/หรื อ สิ น เชื่ อ ทางการค้ า เป็ น รายกรณี ซึ่ง ปตท. มีความเชื่อว่านโยบายและการด�ำเนินการ ดั ง กล่ า วจะสามารถสร้ า งความแข็งแกร่งอย่างยั่งยืน ให้กับบริษัทในกลุ่ม ปตท. ได้

ในการให้ความสนับสนุนทางการเงินแก่บริษัท

ในกลุ่มเหล่านี้ ไม่ว่าจะเป็นในรูปแบบของหนี้ด้อยสิทธิ หรื อ สิ น เชื่ อ ทางการค้ า หรื อ การให้ เ งิ น กู้ จ ากผู้ ถื อ หุ้ น

ปตท. ไม่สามารถยืนยันได้ว่าบริษัทเหล่านี้จะสามารถ

ชำ�ระคืนเงินให้แก่ ปตท. หรือบริษัทเหล่านี้จะไม่ประสบ กับปัญหาทางการเงินอีก หรือไม่ต้องการการสนับสนุน

ทางการเงิ น จาก ปตท. อี ก ซึ่ ง อาจส่ ง ผลกระทบต่ อ ผลการดำ�เนิ น งานและฐานะทางการเงิ น ของ ปตท. นอกจากนี้ หาก ปตท. หรือบริษท ั ในกลุม ่ ตกเป็นผูผ ้ ด ิ นัด

(Default) ภายใต้สัญญาข้อตกลงการให้การสนับสนุน

จากผู้ ถื อ หุ้ น อาจส่ ง ผลให้ เ จ้ า หนี้ บ างรายเรี ย กให้ ห นี้ ถึ ง กำ�หนดชำ�ระโดยพลั น ได้ (Acceleration) จึ ง ไม่ สามารถยืนยันได้ว่า ปตท. จะไม่เพิ่มสัดส่วนการลงทุน

มากขึ้น หรือเพิ่มสัดส่วนการลงทุนมากกว่าร้อยละ 50 หรื อ เข้ า ควบคุ ม การบริ ห ารบริ ษั ท ในกลุ่ ม เหล่ า นี้

ธุรกิจของ ปตท. โดยเฉพาะอย่างยิง่ ธุรกิจสำ�รวจ

และผลิตปิโตรเลียม ธุรกิจระบบท่อส่งก๊าซธรรมชาติ

เป็นธุรกิจที่ใช้เงินลงทุนสูงและเป็นการลงทุนล่วงหน้า ในทางปฏิบัติถึงแม้ ปตท. จะมีการติดตามและบริหาร

ความเสี่ ย งทางธุ ร กิ จ อย่ า งใกล้ ชิ ด แต่ ก ารใช้ เ งิ น ทุ น ดั ง กล่ า วยั ง อาจคลาดเคลื่ อ นไปจากแผนที่ ว างไว้ เนือ ่ งจากหลากหลายปัจจัยซึง่ อยูน ่ อกเหนือการควบคุม

ของ ปตท. ซึง่ อาจมีผลกระทบต่อความสำ�เร็จและต้นทุน โครงการของ ปตท.

จากการประกอบธุ ร กิ จ ของ ปตท. ที่ มุ่ ง เน้ น

การสร้ า งความเติ บ โตอย่ า งมั่ น คงในระยะยาวและ การเป็ น บริ ษั ท ที่ มี ก ารกำ�กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี ทำ�ให้ ปตท. มีแผนงานลงทุนเพื่อขยายธุรกิจอย่างระมัดระวัง

โดยคำ�นึ ง ถึ ง แหล่ ง เงิ น ทุ น ต่ า ง ๆ โดยเฉพาะการจั ด โครงสร้างเงินทุนที่สามารถดำ�รงอัตราส่วนทางการเงิน ที่สำ�คัญต่าง ๆ ให้อยู่ระดับที่เหมาะสมเทียบเคียงได้กับ บริ ษั ท ในอุ ต สาหกรรมเดี ย วกั น ซึ่ ง จากการติ ด ตาม การเปลี่ ย นแปลงของปั จ จั ย ที่ เ กี่ ย วข้ อ งกั บ การจั ด หา

เงินทุนอย่างต่อเนือ ่ ง ปตท. จึงมีความเชือ ่ ว่าจะสามารถ

จั ด หาเงิ น ทุ น เพื่ อ การขยายธุ ร กิ จ ในอนาคตได้ อ ย่ า ง เพียงพอ ด้วยต้นทุนทางการเงินที่เหมาะสม

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างเงินทุน

112

โครงสรางเงินทุน

หลักทรัพยของ ปตท. หุนสามัญ ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2558 ปตท. มีทุนจดทะเบียน 28,572,457,250 บาท แบ่งเป็นหุ้นสามัญ 2,857,245,725 หุ้น มูลค่า ที่ตราไว้หุ้นละ 10 บาท โดยเป็นทุนที่ออกและชําระแล้ว 28,562,996,250 บาท แบ่งเป็นหุ้นสามัญ 2,856,299,625 หุ้น

พันธบัตรและหุนกู ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2558 บริษัทมีเงินกู้ยืมในประเทศที่อยู่ในรูปพันธบัตร ปตท. ที่คํ้าประกันโดยกระทรวงการคลังจํานวน 3,000 ล้านบาท และที่อยู่ในหุ้นกู้ ปตท. กระทรวงการคลังไม่คํ้าประกันจํานวน 167,503 ล้านบาท รวมพันธบัตรและหุ้นกู้ ปตท. ในประเทศ ทั้งสิ้น 170,503 ล้านบาท และบริษัทมีเงินกู้ยืมต่างประเทศในรูปหุ้นกู้ ปตท. สกุลเงินเหรียญสหรัฐและสกุลเงินเยน กระทรวงการคลังไม่ค้า ํ ประกัน จํานวนเทียบเท่า 62,585 ล้านบาท โดยรายละเอียดสําคัญของพันธบัตรและหุ้นกู้ สามารถสรุปได้ดังนี้

พันธบัตรและหุนกู

จํานวน (ลานบาท)

วันครบกําหนดไถถอน

หลักประกัน

3,000

ปี 2559 - 2563

ไม่มี

167,503

ปี 2559 - 2653

ไม่มี

62,585

ปี 2559 - 2585

ไม่มี

พันธบัตร ปตท. คํ้าประกันโดยกระทรวงการคลัง • พันธบัตรในประเทศ หุ้นกู้ ปตท. กระทรวงการคลังไม่คํ้าประกัน • หุ้นกู้ในประเทศ1/ 4/ • หุ้นกู้ต่างประเทศ2/ 3/ 4/ รวม

รวมพันธบัตรและหุนกู ปตท.

230,088 233,088

หมายเหตุ: 1/ Fitch Rating จัดอันดับเครดิตภายในประเทศ (National Rating) ของหุ้นกู้ ปตท. ระยะยาวที่ระดับ “AAA (tha)” แนวโน้มเครดิตมีเสถียรภาพ 2/ Moody’s จัดอันดับเครดิตหุ้นกู้ต่างประเทศของ ปตท. ที่ระดับ “Baa1” แนวโน้มเครดิตมีเสถียรภาพ 3/ S&P’s จัดอันดับเครดิตหุ้นกู้ต่างประเทศของ ปตท. ที่ระดับ “BBB+” แนวโน้มเครดิตมีเสถียรภาพ 4/ รายละเอียดหุ้นกู้ในประเทศและหุ้นกู้ต่างประเทศของ ปตท.

โครงสร้างเงินทุน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

113 หุนกูในประเทศไมมีหลักประกัน ไมดอยสิทธิ หุนกู PTTC165A

จํานวน (ลานบาท) 3,000

อัตราดอกเบี้ยตอป ปีท่ี 1 - 6 ร้อยละ 5.00

ปีที่ 7 - 12 ร้อยละ 5.95

อายุ/ กําหนดการไถถอน อายุ 12 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2559

จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี PTTC165B

2,970

PTTC167A

17,100

ร้อยละ 6.17 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 10 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2559

ปีท่ี 1 - 5 ร้อยละ 4.25

อายุ 7 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2559

ปีที่ 6 - 7 ร้อยละ 5.25

จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี PTTC16OA

8,000

ร้อยละ 5.79 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 10 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2559

PTTC172A

2,6361/

ร้อยละ 4.10 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 7 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2560

PTTC17DA

1,500

ร้อยละ 5.87 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 10 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2560

PTTC17DB

4,0002/

ปีที่ 1 - 4 ร้อยละ 3.20

อายุ 7 ปี 15 วัน กําหนดไถ่ถอนปี 2560

ปีที่ 5 - 6 ร้อยละ 4.20

ปีที่ 7 ร้อยละ 5.00 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี PTTC18DA PTTC18NA

500 18,0493/

PTTC195A

1,000

PTTC195B

15,000

ร้อยละ 5.91 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 11 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2561

ปีที่ 1 - 4 ร้อยละ 4.00

อายุ 6 ปี 9 เดือน 19 วัน

ปีที่ 5 - 6 ร้อยละ 4.40

ปีที่ 7 ร้อยละ 5.50 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

กําหนดไถ่ถอนปี 2561

ร้อยละ 5.90 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 15 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2562

ปีท่ี 1 - 4 ร้อยละ 4.10

อายุ 6 ปี 11 เดือน 24 วัน

ปีที่ 5 - 6 ร้อยละ 5.10

จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี PTTC195C

PTTC20NA

10,000

22,000

ปีท่ี 1 - 4 ร้อยละ 4.10

กําหนดไถ่ถอนปี 2562 ปีที่ 5 - 6 ร้อยละ 5.10

อายุ 6 ปี 9 เดือน 15 วัน

จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

กําหนดไถ่ถอนปี 2562

ร้อยละ 4.75 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 6 ปี 11 เดือน 19 วัน กําหนดไถ่ถอนปี 2563

PTTC208A

4,118

ร้อยละ 5.95 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 15 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2563

PTTC215A

1,030

ร้อยละ 6.53 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 15 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2564

PTTC21NA

10,000

ร้อยละ 4.00 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 6 ปี 11 เดือน กําหนดไถ่ถอนปี 2564

PTTC21NB

4,200

ร้อยละ 3.50 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 6 ปี 27 วัน กําหนดไถ่ถอนปี 2564

PTTC222A

4,0004/

ร้อยละ 4.50 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 12 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2565

ร้อยละ 6.58 จ่ายดอกเบี้ยครั้งเดียว

อายุ 10 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2566

PTTC239A

10,000

ในวันครบกําหนดไถ่ถอน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างเงินทุน

114 จํานวน (ลานบาท)

หุนกู PTTC243A

15,000

อัตราดอกเบี้ยตอป ปีท่ี 1 - 5 ร้อยละ 5.00

ปีที่ 6 - 8 ร้อยละ 6.20

ปีที่ 9 - 15 ร้อยละ 6.80 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ/ กําหนดการไถถอน อายุ 15 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2567 (ผู้ถือหุ้นกู้สามารถไถ่ถอนก่อนกําหนดได้ ณ สิ้นปีที่ 8)

PTTC247A

9,400

ปีท่ี 1 - 5 ร้อยละ 4.25

ปีที่ 6 - 10 ร้อยละ 5.50

ปีที่ 11 - 15 ร้อยละ 5.75 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 15 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2567 (ผู้ถือหุ้นกู้สามารถไถ่ถอนก่อนกําหนดได้ ณ สิ้นปีที่ 10)

PTTC10DA

4,000

ร้อยละ 5.90 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 100 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2653 (ผู้ถือหุ้นกู้สามารถไถ่ถอนก่อนกําหนดได้ ณ สิ้นปีที่ 50 และ 75 และกรณีอ่น ื ที่ระบุ ในข้อกําหนดว่าด้วยสิทธิและหน้าที่ ของผู้ออกหุ้นกู้และผู้ถือหุ้นกู้)

รวม

167,503

หุนกูตางประเทศไมมีหลักประกัน ไมดอยสิทธิ หุนกู

จํานวน (ลานบาท)

อัตราดอกเบี้ยตอป

อายุ/ กําหนดการไถถอน

USD Bond ปี 2005

12,430

ร้อยละ 5.875 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 30 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2578

Samurai Bond ปี 2007

10,5325/

ร้อยละ 2.71 ของเงินต้นสกุลเยนญี่ปุ่น

อายุ 10 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2560

จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี USD Bond ปี 2012

18,0856/

ร้อยละ 3.375 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 10 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2565

USD Bond ปี 2012

21,5387/

ร้อยละ 4.50 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 30 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2585

รวม

62,585

โครงสร้างเงินทุน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

115 หมายเหตุ: 1/ ปตท. ได้ทา ํ สัญญาแลกเปลีย ่ นสกุลเงิน (Cross Currency Swap) จากหุน ้ กูส ้ กุลบาท จํานวน 2,636 ล้านบาท เป็นสกุลเหรียญสหรัฐ จํานวน 79.45 ล้านเหรียญสหรัฐ ที่อัตราลอยตัว LIBOR บวกอัตราร้อยละคงที่ต่อปี ของเงินต้นสกุลเหรียญสหรัฐ 2/ ปตท. ได้ทําสัญญาแลกเปลี่ยนสกุลเงิน (Cross Currency Swap) จากหุ้นกู้สกุลบาท จํานวน 3,000 ล้านบาท เป็นสกุลเหรียญสหรัฐ จํานวน 99 ล้านเหรียญสหรัฐ ที่อัตราดอกเบี้ยคงที่ตั้งแต่ปีที่ 3 - 4 ร้อยละ 1.375 ต่อปี ปีที่ 5 - 6 ร้อยละ 2.64 ต่อปี ปีที่เหลือ ร้อยละ 3.44 ต่อปี ของเงินต้นสกุลเหรียญสหรัฐ 3/ ปตท. ได้ ทํ า สั ญ ญาแลกเปลี่ย นสกุ ล เงิ น (Cross Currency Swap) จากหุ ้ น กู ้ ส กุ ล บาท จํ า นวน 9,000 ล้ า นบาท เป็ น สกุ ล เหรี ย ญสหรั ฐ จํ า นวน 285 ล้านเหรียญสหรัฐ ที่อัตราลอยตัว LIBOR บวกอัตราร้อยละคงที่ต่อปี ของเงินต้นสกุลเหรียญสหรัฐ 4/ ปตท. ได้ทําสัญญาแลกเปลี่ยนสกุลเงิน (Cross Currency Swap) จากหุ้นกู้สกุลบาท จํานวน 4,000 ล้านบาท เป็นสกุลเหรียญสหรัฐ จํานวน 120.55 ล้านเหรียญสหรัฐ ที่อัตราลอยตัว LIBOR บวกอัตราร้อยละคงที่ต่อปี ของเงินต้นสกุลเหรียญสหรัฐ 5/ ปตท. ได้ทําสัญญาแลกเปลี่ยนสกุลเงิน (Cross Currency Swap) จากหุ้นกู้สกุลเยน จํานวน 36,000 ล้านเยน เป็นสกุลเหรียญสหรัฐ จํานวน 290.51 ล้านเหรียญสหรัฐ และได้ใช้อนุพันธ์ทางการเงินมาช่วยลดต้นทุนทางการเงิน (Switchable Swap และ Cross Currency Swap Linked to LIBOR) ดังนี้ จํานวน 96.84 ล้านเหรียญสหรัฐ มีอัตราคงที่ร้อยละ 4.975 ต่อปี โดยคู่สัญญาอนุพันธ์มีสิทธิเปลี่ยนเป็นอัตราลอยตัวที่ร้อยละ LIBOR+0.65 ต่อปี และจํานวน 96.84 ล้านเหรียญสหรัฐ มีอัตราลอยตัวที่ร้อยละ LIBOR+0.20 ต่อปี กรณีท่ี LIBOR มากกว่าร้อยละ 4.25 ต่อปี หรือร้อยละ 5.50 ต่อปี กรณีท่ี LIBOR น้อยกว่าหรือเท่ากับร้อยละ 4.25 ต่อปี และจํานวน 96.84 ล้านเหรียญสหรัฐ มีอัตราคงที่ร้อยละ 5.37 ต่อปี โดยคู่สัญญาอนุพันธ์มีสิทธิเปลี่ยนเป็น อัตรา LIBOR+0.20 ต่อปี 6/ ปตท. ได้ทําสัญญาแลกเปลี่ยนอัตราดอกเบี้ย (Interest Rate Swap) จากหุ้นกู้สกุลเหรียญสหรัฐ จํานวน 500 ล้านเหรียญสหรัฐ จากอัตราดอกเบี้ยคงที่ เป็นอัตราดอกเบีย ้ ลอยตัว LIBOR บวกอัตราร้อยละคงทีต ่ อ ่ ปี ของเงินต้นสกุลเหรียญสหรัฐ โดยสัญญาแลกเปลีย ่ นอัตราดอกเบีย ้ ดังกล่าวจะสิน ้ สุดอายุสญ ั ญา ในวันที่ 25 ตุลาคม 2561 7/ ปตท. ได้ทําสัญญาแลกเปลี่ยนอัตราดอกเบี้ย (Interest Rate Swap) จากหุ้นกู้สกุลเหรียญสหรัฐ จํานวน 500 ล้านเหรียญสหรัฐ จากอัตราดอกเบี้ยคงที่ เป็นอัตราดอกเบีย ้ ลอยตัว LIBOR บวกอัตราร้อยละคงทีต ่ อ ่ ปี ของเงินต้นสกุลเหรียญสหรัฐ โดยสัญญาแลกเปลีย ่ นอัตราดอกเบีย ้ ดังกล่าวจะสิน ้ สุดอายุสญ ั ญา ในวันที่ 25 ตุลาคม 2562

ใบสําคัญแสดงสิทธิที่ทําการซื้อหุนสามัญของ ปตท. การออกและเสนอขายใบสําคัญแสดงสิทธิท่จ ี ะซื้อหุ้นสามัญ (Warrant) ให้แก่กรรมการผู้จัดการใหญ่ ผู้บริหาร พนักงาน ปตท. และพนักงานบริษัทในเครือ ปตท. ที่มาปฏิบัติงานประจําในตําแหน่งงานของ ปตท. จํานวน 60,000,000 หน่วย แบ่งเป็น 2 รุ่น คือ รุ่นที่ 1 (PTT-W1) จํานวน 40,000,000 หน่วย เสนอขายในปี 2548 และใช้สิทธิครั้งสุดท้าย วันที่ 31 สิงหาคม 2553 และรุ่นที่ 2 (PTT-W2) จํานวน 20,000,000 หน่วย เสนอขายในปี 2549 และใช้สิทธิครั้งสุดท้าย วันที่ 28 กันยายน 2554 ได้ดําเนินการเสร็จสิ้นแล้ว และยังไม่มีการขออนุมัติออก Warrant รุ่นใหม่

ตั๋วแลกเงินระยะสั้น ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2558 บริษัทไม่มียอดคงค้างตั๋วแลกเงินระยะสั้น

ผูถือหุน ปตท. มีโครงสร้างผู้ถือหุ้นตามข้อมูล ณ วันปิดสมุดทะเบียนเพื่อจ่ายเงินปันผลระหว่างกาล ปี 2558 (วันที่ 15 กันยายน 2558) ดังนี้

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างเงินทุน

116 จํานวนหุน (ลานหุน)

จํานวนเงิน (ลานบาท)

ทุนจดทะเบียน

2,857.2

28,572

-

ทุนชําระแล้ว (ณ วันที่ 15 กันยายน 2558)

2,856.3

28,563

99.967

1,459.9

14,599

51.111

212.7

2,127

7.448

รายการ

• กระทรวงการคลัง • กองทุนรวมวายุภักษ์ หนึ่ง โดย บลจ. เอ็มเอฟซี จํากัด (มหาชน)

รอยละ

• กองทุนรวมวายุภักษ์ หนึ่ง โดย บลจ. กรุงไทย จํากัด (มหาชน)

212.7

2,127

7.448

• สถาบันและนักลงทุนทั่วไป

970.9

9,709

33.993

0.9

9

0.033

ทุนยังไม่ชําระ

ทั้งนี้ รายชื่อผู้ถือหุ้นใหญ่ 14 อันดับแรกของ ปตท. เป็นดังนี้ (ณ วันที่ 15 กันยายน 2558)

ลําดับที่

รายชื่อ

1.

กระทรวงการคลัง

2.

จํานวนหุน

รอยละของ จํานวนหุนทั้งหมด

1,459,885,575

51.111

กองทุนรวมวายุภักษ์ หนึ่ง โดย บลจ. เอ็มเอฟซี จํากัด (มหาชน)

212,730,000

7.448

3.

กองทุนรวมวายุภักษ์ หนึ่ง โดย บลจ. กรุงไทย จํากัด (มหาชน)

212,730,000

7.448

4.

บริษัท ไทยเอ็นวีดีอาร์ จํากัด

145,843,367

5.106

5.

CHASE NOMINEES LIMITED

94,260,308

3.300

6.

STATE STREET BANK EUROPE LIMITED

31,274,940

1.095

7.

สํานักงานประกันสังคม

26,560,500

0.930

8.

GIC PRIVATE LIMITED

26,273,200

0.920

9.

THE BANK OF NEW YORK MELLON

23,929,500

0.838

10.

STATE STREET BANK AND TRUST COMPANY

20,335,198

0.712

11.

EAST FOURTEEN LIMITED-DIMENSIONAL EMER MKTS VALUE FD

19,096,000

0.669

12.

PEOPLES’S BANK OF CHINA

17,564,500

0.615

13.

กองทุนบําเหน็จบํานาญข้าราชการ (EQ-TH)

15,301,750

0.536

14.

HSBC (SINGAPORE) NOMINEES PTE LTD

14,470,337

0.507

2,320,255,175

81.235

ยอดรวม หมายเหตุ:

1. ผู้ถือหุ้นลําดับที่ 5 และ 14 มีช่อ ื เป็นบริษัทนิติบุคคล หรือ NOMINEE ACCOUNT ซึ่ง ปตท. ได้ตรวจสอบกับบริษัท ศูนย์รับฝากหลักทรัพย์ (ประเทศไทย) จํากัด (TSD) แล้ว ไม่สามารถตรวจสอบและเปิดเผย Ultimate Shareholder ได้ แต่อย่างไรก็ตาม กระทรวงการคลังเป็นผู้ถือหุ้นรายใหญ่รายเดียวที่เป็นตัวแทน ภาครัฐ ที่มีส่วนในการกําหนดนโยบายการจัดการ ปตท. โดยเสนอผู้แทนมาเป็นกรรมการให้ที่ประชุมผู้ถือหุ้นพิจารณาแต่งตั้ง ส่วนผู้ถือหุ้นรายอื่นซึ่งรวมถึง ผู้ถือหุ้นลําดับที่ 5 และ 14 ไม่ได้มีพฤติการณ์มีอิทธิพลต่อการกําหนดนโยบายการจัดการของ ปตท. เช่น ส่งผู้แทนมาเป็นกรรมการของ ปตท. เป็นต้น 2. ผู้ถือหุ้นใน บริษัท ไทยเอ็นวีดีอาร์ จํากัด ซึ่งถือใบแสดงสิทธิในผลประโยชน์ที่เกิดจากหลักทรัพย์อ้างอิง (Non-Voting Depository Receipt: NVDR) ในรายการที่ 4 ไม่ มี สิ ท ธิ อ อกเสี ย งในที่ ป ระชุ ม ผู ้ ถื อ หุ ้ น ยกเว้ น กรณี ก ารใช้ สิ ท ธิ อ อกเสี ย งเพื่ อ ลงมติ เ กี่ ย วกั บ การเพิ ก ถอนหุ ้ น ออกจากการเป็ น หลั ก ทรั พ ย์ จ ดทะเบี ย น ในตลาดหลักทรัพย์ฯ

โครงสร้างเงินทุน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

117 นโยบายการจายเงินปนผล นโยบายจายเงินปนผลของ ปตท. บริษัทมีนโยบายจ่ายเงินปันผลไม่ตํ่ากว่าร้อยละ 25 ของกําไรสุทธิท่ีเหลือหลังหักเงินสํารองต่าง ๆ ทุกประเภทที่กฎหมาย และบริษท ั ได้กา ํ หนดไว้ โดยพิจารณาจากกําไรสุทธิตามงบการเงินรวมของบริษท ั อย่างไรก็ตาม การจ่ายเงินปันผลดังกล่าวจะขึน ้ อยูก ่ บ ั แผนการลงทุน ความจําเป็นและความเหมาะสมอื่น ๆ ในอนาคต เมื่อคณะกรรมการบริษัทมีมติเห็นชอบให้จ่ายเงินปันผลประจําปีแล้ว จะต้องนําเสนอขออนุมัติต่อที่ประชุมผู้ถือหุ้น เว้นแต่เป็นการจ่ายเงินปันผลระหว่างกาล ให้คณะกรรมการบริษัทมีอํานาจอนุมัติ ให้จ่ายเงินปันผลได้แล้วให้รายงานให้ท่ป ี ระชุมผู้ถือหุ้นทราบในการประชุมคราวต่อไป

นโยบายจายเงินปนผลของบริษัทยอย สําหรับนโยบายการจ่ายเงินปันผลของบริษท ั ย่อย บริษท ั ย่อยแต่ละแห่งจะพิจารณาการจ่ายเงินปันผลจากกระแสเงินสดคงเหลือ เที ย บกั บ งบลงทุ น ของบริ ษั ท ย่ อ ยนั้ น ๆ หากกระแสเงิ น สดคงเหลื อ ของบริ ษั ท ย่ อ ยมี เ พี ย งพอและได้ ตั้ ง สํ า รองตามกฎหมายแล้ ว บริษัทย่อยนั้น ๆ จะพิจารณาจ่ายเงินปันผลเป็นกรณีไป

นโยบายจายเงินปนผลของ บริษัท ปตท.สํารวจและผลิตปโตรเลียม จํากัด (มหาชน) หากไม่มีความจําเป็นอันใดคณะกรรมการบริษัทมีนโยบายที่จะเสนอให้ที่ประชุมผู้ถือหุ้นจ่ายเงินปันผลของบริษัทแก่ผู้ถือหุ้น เป็นจํานวนไม่นอ ้ ยกว่าร้อยละ 30 ของกําไรสุทธิหลังจากหักภาษีเงินได้แล้วในแต่ละปี และอาจจ่ายเงินปันผลระหว่างกาลให้แก่ผถ ู้ ือหุน ้ เป็นครั้งคราวได้ ส่วนในกรณีของบริษัทย่อยนั้น บริษัทไม่ได้กําหนดนโยบายจ่ายเงินปันผล

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

118

โครงสรางการจัดการ ความรับผิดชอบของคณะกรรมการ โครงสร้ า งการจั ด การ บริ ษั ท ปตท. จํ า กั ด (มหาชน) ณ วันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2559 ประกอบด้วย คณะกรรมการ ปตท. และได้แต่งตั้งคณะกรรมการ เฉพาะเรื่อง จํานวน 5 คณะ ช่วยกลั่นกรองงานที่มี ความสํ า คั ญ ได้ แ ก่ คณะกรรมการตรวจสอบ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ส ร ร ห า ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร กํ า ห น ด ค่ า ตอบแทน คณะกรรมการกํ า กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี และคณะกรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร โดยมี ประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่ เป็ น ผู้ บ ริหารสู ง สุ ดของบริษั ท ฯ บริหารจั ด การ ผ่ า นคณะกรรมการจั ด การ ซึ่ ง แบ่ ง เป็ น 3 ประเภท ประกอบด้วย 21 คณะ

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

119 ผูตรวจสอบบัญชี

ผูถือหุน คณะกรรมการ

คณะกรรมการตรวจสอบ

คณะกรรมการสรรหา คณะกรรมการบริหารความเสี่ยงองคกร

คณะกรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดี

คณะกรรมการกําหนดคาตอบแทน

ประธานเจาหนาที่บริหารและกรรมการผูจัดการใหญ (บริหารจัดการผ่านคณะกรรมการ 21 คณะ) สํานักตรวจสอบภายใน ผู้ช่วย กผญ. สื่อสารองค์กรและกิจการเพื่อสังคม

สํานักกรรมการผู้จัดการใหญ่ และเลขานุการบริษัท

รองกรรมการผูจัดการใหญ กลยุทธองคกร ผู้ช่วย กผญ. แผนกลยุทธ์และบริหารการลงทุน

ประธานเจาหนาที่บริหารการเงิน

ผู้ช่วย กผญ. นโยบายและเศรษฐกิจพลังงาน

ผู้ช่วย กผญ. การเงินองค์กร

ผู้ช่วย กผญ. บัญชีองค์กร

รองกรรมการผูจัดการใหญ ทรัพยากรบุคคลและศักยภาพองคกร ผู้ช่วย กผญ. ทรัพยากรบุคคลองค์กร

ประธานเจาหนาที่ปฏิบัติการ กลุมธุรกิจโครงสรางพื้นฐาน และบริหารความยั่งยืน

สํานักกฎหมาย

ประธานเจาหนาที่ปฏิบัติการ กลุมธุรกิจปโตรเลียมขั้นตน และกาซธรรมชาติ

รองกรรมการผูจัดการใหญ หนวยธุรกิจ กาซธรรมชาติ 1. ผู้ช่วย กผญ. บริหารความยั่งยืน 2. ผู้ช่วย กผญ. วิศวกรรม และบริหารโครงการ 3. ผู้ช่วย กผญ. ก๊าซธรรมชาติ สําหรับยานยนต์ 4. ผู้ช่วย กผญ. สถาบันวิจัย และเทคโนโลยี ปตท.

1. ผู้ช่วย กผญ. วางแผน 2. ผู้ช่วย กผญ. แยกก๊าซธรรมชาติ 3. ผู้ช่วย กผญ. จัดหา และตลาดก๊าซธรรมชาติ 4. ผู้ช่วย กผญ. ระบบท่อส่ง ก๊าซธรรมชาติ 5. ผู้ช่วย กผญ. ระบบท่อ จัดจําหน่ายก๊าซธรรมชาติ

หมายเหตุ: ผู้ช่วย กผญ. = ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่

ประธานเจาหนาที่ปฏิบัติการ กลุมธุรกิจ ปโตรเลียมขั้นปลาย

รองกรรมการผูจัดการใหญ หนวยธุรกิจนํ้ามัน

รองกรรมการผูจัดการใหญ บริหารกลยุทธ กลุมธุรกิจปโตรเลียมขั้นปลาย

1. ผู้ช่วย กผญ. วางแผน 1. ผู้ช่วย กผญ. 2. ผู้ช่วย กผญ. แผนกลุ่มธุรกิจ การตลาดขายปลีก ปิโตรเลียมขั้นปลาย 3. ผู้ช่วย กผญ. 2. ผู้ช่วย กผญ. การตลาดพาณิชย์ บริหารความร่วมมือ และต่างประเทศ กลุ่มธุรกิจปิโตรเลียม 4. ผู้ช่วย กผญ. ปฏิบัติการ ขั้นปลาย คลังปิโตรเลียม 5. ผู้ช่วย กผญ. ธุรกิจหล่อลื่น

รองกรรมการผูจัดการใหญ หนวยธุรกิจ การคาระหวางประเทศ 1. ผู้ช่วย กผญ. การค้าระหว่างประเทศ 2. ผู้ช่วย กผญ. วางแผน และควบคุมความเสี่ยง

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

120 องคประกอบของคณะกรรมการ ตามข้อบังคับ บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน) กําหนดองค์ประกอบของคณะกรรมการดังนี้ • มีจํานวนไม่น้อยกว่า 5 คน แต่ไม่เกิน 15 คน • มีกรรมการอิสระไม่น้อยกว่า 3 คน (หลักการกํากับดูแลกิจการที่ดีของ ปตท. กําหนดให้มีกรรมการอิสระไม่น้อยกว่ากึ่งหนึ่ง) • กรรมการอย่างน้อย 1 คน ต้องมีความรู้ด้านบัญชีการเงิน ทัง้ นี้ ปัจจุบน ั คณะกรรมการของ บริษท ั ปตท. จํากัด (มหาชน) ตามหนังสือรับรองกระทรวงพาณิชย์ ลงวันที่ 3 พฤศจิกายน 2558 มีจํานวน 15 ท่าน ประกอบด้วย • กรรมการที่ไม่เป็นผู้บริหาร 14 ท่าน (เป็นกรรมการที่เป็นอิสระ 11 ท่าน ซึ่งเกินกว่ากึ่งหนึ่งของกรรมการทั้งคณะ) • กรรมการที่เป็นผู้บริหาร 1 ท่าน รายชื่อคณะกรรมการ ปตท. ประกอบด้วย

ลําดับ

รายชื่อกรรมการ

1.

นายปิยสวัสดิ์ อัมระนันทน์

ตําแหนง ณ วันที่ 1 กุมภาพันธ 2559 กรรมการอิสระ/ ประธานกรรมการ

วันที่ไดรับแตงตั้งเปนกรรมการ ปตท. 1 กรกฎาคม 2557 (วาระที่ 1)

(กรรมการตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม 2557, ประธานกรรมการตั้งแต่วันที่ 4 กรกฎาคม 2557) 2.

นายกิตติพงษ์ กิตยารักษ์

กรรมการอิสระ/ ประธานกรรมการตรวจสอบ

1 กรกฎาคม 2557 (วาระที่ 1)

3.

นายวัชรกิติ วัชโรทัย

กรรมการอิสระ/ ประธานกรรมการสรรหา/

10 เมษายน 2552 (วาระที่ 1)

กรรมการกําหนดค่าตอบแทน

10 เมษายน 2555 (วาระที่ 2) 9 เมษายน 2558 (วาระที่ 3)

4.

5.

นายอารีพงศ์ ภู่ชอุ่ม*

กรรมการ/ ประธานกรรมการ

7 กรกฎาคม 2557 (วาระที่ 1)

(ลาออก มีผลวันที่ 8 กุมภาพันธ์ 2559)

กําหนดค่าตอบแทน

9 เมษายน 2558 (วาระที่ 2)

กรรมการอิสระ/

4 กันยายน 2557 (วาระที่ 1)

พลเอก ฉัตรเฉลิม เฉลิมสุข

ประธานกรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดี 6.

7.

นายชาญวิทย์ อมตะมาทุชาติ

นางนันทวัลย์ ศกุนตนาค

กรรมการอิสระ/ ประธานกรรมการ

4 กันยายน 2557 (วาระที่ 1)

บริหารความเสี่ยงองค์กร/ กรรมการสรรหา

9 เมษายน 2558 (วาระที่ 2)

กรรมการอิสระ/ กรรมการตรวจสอบ

1 กรกฎาคม 2557 (วาระที่ 1) 9 เมษายน 2558 (วาระที่ 2)

8.

นายวิชัย อัศรัสกร

กรรมการอิสระ/ กรรมการตรวจสอบ

4 กันยายน 2557 (วาระที่ 1)

9.

พลอากาศโท บุญสืบ ประสิทธิ์

กรรมการอิสระ/ กรรมการสรรหา

4 กันยายน 2557 (วาระที่ 1)

10.

นายสมชัย สัจจพงษ์

กรรมการ/ กรรมการกําหนดค่าตอบแทน

1 พฤศจิกายน 2558 (วาระที่ 1)

11.

นายสมศักดิ์ โชติรัตนะศิริ

กรรมการอิสระ/ กรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดี

22 เมษายน 2558 (วาระที่ 1)

12.

นายดอน วสันตพฤกษ์

กรรมการอิสระ/ กรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดี

26 กรกฎาคม 2557 (วาระที่ 1)

13.

นายประเสริฐ บุญสัมพันธ์

กรรมการอิสระ/

11 เมษายน 2556 (วาระที่ 1)

กรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร 14.

นายชวลิต พิชาลัย

กรรมการ/ กรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร

18 สิงหาคม 2558 (วาระที่ 1)

15.

นายเทวินทร์ วงศ์วานิช

กรรมการและเลขานุการคณะกรรมการ

10 กันยายน 2558 (วาระที่ 1)

(ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร และกรรมการผู้จัดการใหญ่)

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

121 หมายเหตุ:

คณะกรรมการแต่งตั้งกรรมการใหม่แทนกรรมการที่ออกตามวาระและลาออกในปี 2558 ดังนี้ บุคคลลําดับที่ 10

นายสมชัย สัจจพงษ์ ดํารงตําแหน่งแทนนายรังสรรค์ ศรีวรศาสตร์ ซึ่งลาออกเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2558

บุคคลลําดับที่ 11

นายสมศักดิ์ โชติรัตนะศิริ ดํารงตําแหน่งแทนนายมนตรี โสตางกูร ซึ่งพ้นจากตําแหน่งกรรมการ เมื่อวันที่ 26 ธันวาคม 2557

บุคคลลําดับที่ 14

นายชวลิต พิชาลัย ดํารงตําแหน่งแทนนายทวารัฐ สูตะบุตร ซึ่งลาออกเมื่อวันที่ 1 สิงหาคม 2558

บุคคลลําดับที่ 15

นายเทวินทร์ วงศ์วานิช ดํารงตําแหน่งแทนนายไพรินทร์ ชูโชติถาวร ซึ่งพ้นจากตําแหน่งกรรมการเนื่องจากหมดวาระ การดํารงตําแหน่งประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่ ตามสัญญาจ้าง มีผลวันที่ 10 กันยายน 2558

* นายอารีพงศ์ ภู่ชอุ่ม ได้แจ้งลาออกจากการเป็นกรรมการ โดยมีผลตั้งแต่วันที่ 8 กุมภาพันธ์ 2559 เป็นต้นไป

อํานาจหนาที่ของคณะกรรมการบริษัท

• ควบคุม ติดตาม ดูแลให้มีการดําเนินการตามกลยุทธ์ และนโยบายที่สําคัญ รวมถึงวัตถุประสงค์ เป้าหมายทางการเงิน

อํานาจของคณะกรรมการบริษัท

และแผนงานบริษัท งบประมาณของบริษัท ที่กําหนด • จัดให้มรี ะบบบัญชี การรายงานทางการเงินและการสอบ

• คณะกรรมการบริ ษั ท มี อํ า นาจดู แ ลและจั ด การบริ ษั ท ให้เป็นไปตามกฎหมาย วัตถุประสงค์ ข้อบังคับและมติของทีป ่ ระชุม ผู้ถือหุ้น • คณะกรรมการบริษัทมีอํานาจแต่งตั้งกรรมการคนหนึ่ง เป็นประธานกรรมการ และจะแต่งตั้งรองประธานกรรมการก็ได้ ตามที่คณะกรรมการเห็นสมควร • คณะกรรมการบริษัทมีอํานาจแต่งตั้งกรรมการคนหนึ่ง เป็ น ประธานเจ้ า หน้ า ที่ บ ริ ห ารและกรรมการผู้ จั ด การใหญ่ และเลขานุการคณะกรรมการตามที่คณะกรรมการเห็นสมควร

บัญชี รวมทั้งดูแลให้มีระบบการควบคุมภายในและการตรวจสอบ ภายในที่มีประสิทธิภาพและประสิทธิผล • สอดส่ อ งดู แ ลและจั ด การแก้ ไ ขปั ญ หาความขั ด แย้ ง ทางผลประโยชน์ที่อาจเกิดขึ้น รวมถึงรายการที่เกี่ยวโยงกัน • กํ า หนดแนวทางการบริ ห ารจั ด การความเสี่ ย งอย่ า ง ครอบคลุ ม และดู แ ลให้ ผู้ บ ริ ห ารมี ร ะบบ หรื อ กระบวนการที่ มี ประสิทธิภาพในการบริหารจัดการความเสี่ยง • ดูแลให้มีระบบหรือกลไกการจ่ายค่าตอบแทนผู้บริหาร ระดั บ สูง ที่เ หมาะสม เพื่อ ก่อ ให้เ กิ ด แรงจูง ใจทั้ง ในระยะสั้น และ ระยะยาว

หนาที่และความรับผิดชอบของคณะกรรมการบริษัท

• ทํ า การประเมิ น ผลงานของประธานเจ้ า หน้ า ที่ บ ริ ห าร และกรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่ และกําหนดค่าตอบแทนให้สอดคล้อง

• คณะกรรมการมีหน้าทีต ่ ามข้อบังคับของบริษท ั ซึง่ รวมถึง การดูแลและจัดการบริษัทให้เป็นไปตามกฎหมาย วัตถุประสงค์ ข้อบังคับและมติที่ประชุมผู้ถือหุ้น • กําหนดวิสย ั ทัศน์ ทิศทาง กลยุทธ์ นโยบายและแผนงาน ที่สําคัญของบริษัท รวมทั้งพิจารณาประเด็นความเสี่ยงที่อาจจะ เกิดขึ้น เพื่อให้มั่นใจว่าผู้บริหารจะสามารถนําวิสัยทัศน์ ทิศทาง ั ใิ ห้เกิดผลได้อย่างมีประสิทธิภาพ และกลยุทธ์ทก ี่ า ํ หนดขึน ้ ไปปฏิบต

กับผลการดําเนินงาน • ดูแลให้มีช่องทางในการสื่อสารกับผู้ถือหุ้นแต่ละกลุ่ม และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียของบริษัทอย่างเหมาะสม ่ ก ู ต้อง ชัดเจน โปร่งใส น่าเชือ ่ ถือ • ให้มก ี ารเปิดเผยข้อมูลทีถ และมีมาตรฐานสูง • เป็นผู้นําและเป็นตัวอย่างในการปฏิบัติงานที่ดี

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

122 นอกจากนี้ มีอํานาจดําเนินการของคณะกรรมการ บริษัท กลาวโดยสังเขปไดดังนี้

การแตงตั้งและการถอดถอนกรรมการบริษัท 1. กรรมการของบริ ษั ท เลื อ กตั้ ง โดยที่ ป ระชุ ม ผู้ ถื อ หุ้ น

• อํานาจอนุมัติการนําเงินไปลงทุนระยะยาวต่าง ๆ เช่น

โดยมีจํานวนไม่น้อยกว่า 5 คน และไม่เกิน 15 คน และมีกรรมการ

การลงทุนในหุ้นสามัญ หุ้นบุริมสิทธิ พันธบัตร หุ้นกู้ และใบสําคัญ

ที่เป็นอิสระไม่น้อยกว่า 3 คน ซึ่งกรรมการไม่น้อยกว่ากึ่งหนึ่งของ

แสดงสิทธิ (Warrant) หรือตราสารทางการเงินอื่น

จํ า นวนกรรมการทั้ ง หมดต้ อ งมี ถิ่ น ที่ อ ยู่ ใ นราชอาณาจั ก ร และ

• อํ า นาจอนุ มั ติ ใ ห้ ก ารสนั บ สนุ น ทางการเงิ น แก่ บ ริ ษั ท

กรรมการบริษัทอย่างน้อย 1 คน ต้องเป็นผู้มีความรู้ด้านบัญชี

ที่ ปตท. ถือหุน ้ (ไม่วา ่ จะเป็นการถือหุน ้ ทางตรงและ/หรือทางอ้อม)

และการเงิน โดยกรรมการต้องมีคุณสมบัติตามที่กฎหมายและ

ในรูปแบบการให้เงินทุน ทั้งในรูปหุ้นสามัญ หุ้นบุริมสิทธิ การให้

ข้อบังคับกําหนด ทั้งนี้ ตั้งแต่ปี 2547 เป็นต้นมา คณะกรรมการ

เงินกู้ หรือการให้การสนับสนุนทางการเงินในรูปแบบอื่น ๆ ตาม

ปตท. ได้ มี ม ติ เ ห็ น ชอบให้ กํ า หนดสั ด ส่ ว นกรรมการที่ เ ป็ น อิ ส ระ

ความเหมาะสม

เพิ่มเป็นไม่น้อยกว่ากึ่งหนึ่ง และถือปฏิบัติต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน

• อนุ มั ติ ใ นกรณี ที่ จํ า เป็ น ต้ อ งก่ อ หนี้ ผู ก พั น หรื อ จ่ า ยเงิ น

ณ วั น ที่ 1 กุ ม ภาพั น ธ์ 2559 มี ก รรมการอิ ส ระ 11 คน

เกินกว่าหรือนอกเหนือจากงบประมาณประจําปีหรืองบประมาณ

โดยกรรมการทั้งหมดมีถิ่นที่อยู่ในประเทศไทย และมีกรรมการ

เพิ่มเติม

ผู้ มี ค วามเชี่ ย วชาญด้ า นบั ญ ชี ก ารเงิ น 5 คน คื อ นายสมชั ย

• พิจารณางบประมาณประจําปี

สั จ จพงษ์ นางนั น ทวั ล ย์ ศกุ น ตนาค นายอารี พ งศ์ ภู่ ช อุ่ ม

• อนุมต ั จ ิ ด ั หาพัสดุ รวมถึงการอนุมต ั เิ รือ ่ งต่าง ๆ ทีเ่ กีย ่ วข้อง

นายประเสริฐ บุญสัมพันธ์ และ นายเทวินทร์ วงศ์วานิช

กับการจัดหาพัสดุ ในวงเงินส่วนทีเ่ กินอํานาจกรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่

ื หุน ้ เลือกตัง้ กรรมการ ซึง่ คณะกรรมการ 2. ให้ทป ี่ ระชุมผูถ ้ อ

• เห็ น ชอบในการจํ า หน่ า ยพั ส ดุ ซึ่ ง เป็ น ที่ ดิ น หรื อ ที่ ดิ น

สรรหาเป็นผู้คัดเลือกและเสนอชื่อบุคคลที่มีคุณสมบัติเหมาะสม

พร้อมสิ่งปลูกสร้าง

ต่อคณะกรรมการ ปตท. ตามหลักเกณฑ์ดังต่อไปนี้ (1) ผู้ถือหุ้นรายหนึ่งมีคะแนนเสียงเท่ากับจํานวนหุ้น

• ให้ความเห็นชอบการบรรจุ แต่งตั้ง โยกย้าย หรือเลื่อน

ที่ตนถือ

ระดั บ พนั ก งานระดั บ รองกรรมการผู้ จั ด การใหญ่ ห รื อ เที ย บเท่ า

(2) ผู้ถือหุ้นแต่ละรายจะใช้คะแนนเสียงที่มีอยู่ทั้งหมด

ขึ้นไป

ตาม (1) เลื อ กตั้ ง บุ ค คลคนเดี ย วหรื อ หลายคน

• แต่งตั้งเลขานุการบริษัท

เป็นกรรมการก็ได้ แต่จะแบ่งคะแนนเสียงให้แก่ผใู้ ด

กรรมการผูมีอํานาจลงนามผูกพัน

มากน้อยเพียงใดไม่ได้ (3) บุคคลซึ่งได้รับคะแนนเสียงสูงสุดตามลําดับลงมา เป็นผู้ได้รับการเลือกตั้งเป็นกรรมการเท่าจํานวน

ตามข้อบังคับบริษัทได้กําหนดกรรมการผู้มีอํานาจลงนาม แทนบริษท ั ซึง่ ณ วันที่ 3 พฤศจิกายน 2558 (ปัจจุบน ั ) ประกอบด้วย

กรรมการที่จะพึงมีหรือจะพึงเลือกตั้งในครั้งนั้น

(1) นายเทวินทร์ วงศ์วานิช ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร/ กรรมการ

(4) ในกรณี ที่ บุ ค คลซึ่ ง ได้ รั บ การเลื อ กตั้ ง ในลํ า ดั บ

ผู้ จั ด การใหญ่ ล งลายมื อ ชื่ อ และประทั บ ตราสํ า คั ญ ของบริ ษั ท

ถัดลงมามีคะแนนเสียงเท่ากันเกินจํานวนกรรมการ

หรือ (2) นายวัชรกิติ วัชโรทัย นายชาญวิทย์ อมตะมาทุชาติ หรือ

ที่ จ ะพึ ง มี ห รื อ จะพึ ง เลื อ กตั้ ง ในครั้ ง นั้ น ให้ ผู้ เ ป็ น

นายชวลิ ต พิ ช าลั ย กรรมการสองคนลงลายมื อ ชื่ อ ร่ ว มกั น และ

ประธานในที่ประชุมนั้นเป็นผู้ออกเสียงชี้ขาด

ประทับตราสําคัญของบริษัท

3. ในการประชุมสามัญผูถ ้ อ ื หุน ้ ประจําปีทก ุ ครัง้ ให้กรรมการ ออกจากตํ า แหน่ ง ตามวาระหนึ่ ง ในสามเป็ น อั ต รา ถ้ า จํ า นวน กรรมการที่ จ ะแบ่ ง ออกให้ ต รงเป็ น สามส่ ว นไม่ ไ ด้ ก็ ใ ห้ อ อกโดย จํานวนใกล้ที่สุดกับส่วนหนึ่งในสาม กรรมการที่จะต้องออกจาก ตํ า แหน่ ง ในปี แ รกและปี ที่ ส องภายหลั ง จดทะเบี ย นบริ ษั ท นั้ น ให้กรรมการจับสลากกันว่าผูใ้ ดจะออก ส่วนในปีทส ี่ ามและปีหลัง ๆ ต่อไป ให้กรรมการคนที่อยู่ในตําแหน่งนานที่สุดเป็นผู้ออกจาก ตําแหน่ง

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

123 4. ในกรณีตา ํ แหน่งกรรมการว่างลงเพราะเหตุอน ื่ นอกจาก ถึงคราวออกจากตามวาระ คณะกรรมการอาจเลือกตัง้ บุคคลซึง่ มี คุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้ามตามข้อบังคับบริษัทเข้าเป็น กรรมการแทนในตําแหน่งทีว ่ า ่ งในการประชุมคณะกรรมการ ปตท. คราวถั ด ไปก็ ไ ด้ เว้ น แต่ ว าระของกรรมการที่ พ้ น จากตํ า แหน่ ง

• ไม่ เ ป็ น ผู้ ดํ า รงตํ า แหน่ ง ใดในพรรคการเมื อ ง หรื อ เจ้าหน้าที่ของพรรคการเมือง • ไม่เคยถูกไล่ออก ปลดออก หรือให้ออกจากงาน เพราะ ทุจริตต่อหน้าที่ • ไม่ เ ป็ น ผู้ ถื อ หุ้ น ของรั ฐ วิ ส าหกิ จ นั้ น หรื อ ผู้ ถื อ หุ้ น ของ

จะเหลือน้อยกว่า 2 เดือน โดยคณะกรรมการต้องมีคะแนนเสียง

นิตบ ิ ค ุ คลทีร่ ฐ ั วิสาหกิจนัน ้ ถือหุน ้ (ยกเว้น กรรมการของรัฐวิสาหกิจ

แต่งตัง้ ไม่นอ ้ ยกว่าสามในสีข ่ องจํานวนกรรมการทีย ่ งั เหลืออยู่ ทัง้ นี้

ทีไ่ ม่เป็นข้าราชการ พนักงาน หรือลูกจ้างทีม ่ ต ี า ํ แหน่ง หรือเงินเดือน

บุคคลทีเ่ ข้าเป็นกรรมการแทนดังกล่าวจะอยูใ่ นตําแหน่งกรรมการ

ประจําตําแหน่งของราชการส่วนกลาง ส่วนภูมิภาค ส่วนท้องถิ่น

ได้เพียงเท่าวาระที่เหลืออยู่ของกรรมการที่ตนแทน

หรือหน่วยงานอื่นของรัฐ และกรรมการของรัฐวิสาหกิจนั้นถือหุ้น

5. กรรมการคนใดจะลาออกจากตําแหน่งให้ยน ื่ ใบลาออก ต่อบริษัท การลาออกมีผลนับแต่วันที่ใบลาออกไปถึงบริษัท

ไม่เกินกว่าร้อยละ 0.5 ของทุนชําระแล้วของรัฐวิสาหกิจ ซึ่งตนเป็น กรรมการหรือนิตบ ิ ค ุ คลทีร่ ฐ ั วิสาหกิจซึง่ ตนเป็นกรรมการถือหุน ้ อยู)่

6. ในการลงมติให้กรรมการคนใดออกจากตําแหน่งก่อน

• ไม่เป็นผู้ดํารงตําแหน่งใดในนิติบุคคลที่รัฐวิสาหกิจนั้น

ถึงคราวออกตามวาระ ให้ถือคะแนนเสียงไม่น้ อยกว่าสามในสี่

เป็นผู้ถือหุ้น เว้นแต่คณะกรรมการของรัฐวิสาหกิจนั้นมอบหมาย

ของจํ า นวนผู้ ถื อ หุ้ น ที่ ม าประชุ ม และมี สิ ท ธิ อ อกเสี ย ง และมี หุ้ น

ให้ ดํ า รงตํ า แหน่ ง กรรมการหรื อ ดํ า รงตํ า แหน่ ง อื่ น ในนิ ติ บุ ค คล

นับรวมกันได้ไม่น้อยกว่ากึ่งหนึ่งของจํานวนหุ้นที่ถือโดยผู้ถือหุ้น

ที่รัฐวิสาหกิจนั้นเป็นผู้ถือหุ้น

ที่มาประชุมและมีสิทธิออกเสียงลงคะแนน

คุณสมบัติของกรรมการ

• ไม่เป็นกรรมการหรือผู้บริหาร หรือผู้มีอํานาจในการ จั ด การ หรื อ มี ส่ ว นได้ เ สี ย ในนิ ติ บุ ค คลซึ่ ง เป็ น ผู้ รั บ สั ม ปทาน ผู้ ร่ ว มทุ น หรื อ มี ป ระโยชน์ ไ ด้ เ สี ย เกี่ ย วข้ อ งกั บ กิ จ การของ รั ฐ วิ ส าหกิ จ นั้ น เว้ น แต่ เ ป็ น ประธานกรรมการ กรรมการ หรื อ

มีคณ ุ สมบัตแ ิ ละไม่มล ี ก ั ษณะต้องห้ามตามพระราชบัญญัติ บริษัทมหาชนจํากัด พระราชบัญญัติคุณสมบัติมาตรฐานสําหรับ กรรมการและพนักงานรัฐวิสาหกิจ (ฉบับที่ 6) พ.ศ. 2550 และมติ คณะรัฐมนตรีที่เกี่ยวข้อง อาทิ • มีอายุไม่เกิน 65 ปีบริบูรณ์

ผู้บริหารโดยการมอบหมายของรัฐวิสาหกิจนั้น ในคู่มือการกํากับดูแลกิจการที่ดีฯ ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 3 ได้กําหนดเรื่องการดํารงตําแหน่งของกรรมการ ดังนี้ 1. ดํ า รงตํ า แหน่ ง กรรมการในรั ฐ วิ ส าหกิ จ และ/หรื อ นิติบุคคลที่รัฐวิสาหกิจเป็นผู้ถือหุ้นได้ไม่เกิน 3 แห่ง

• ไ ม่ เ ป็ น ก ร ร ม ก า ร ใ น รั ฐ วิ ส า ห กิ จ ห รื อ นิ ติ บุ ค ค ล

2. ดํารงตําแหน่งกรรมการในบริษัทจดทะเบียนในตลาด

ที่รัฐวิสาหกิจเป็นผู้ถือหุ้นเกินกว่า 3 แห่ง ทั้งนี้ นับรวมการเป็น

หลักทรัพย์แห่งประเทศไทยได้ไม่เกิน 5 แห่ง ทัง้ นี้ การดํารงตําแหน่ง

กรรมการโดยตําแหน่งและการได้รับมอบหมายให้ปฏิบัติราชการ

กรรมการตามความในข้อ 2 นี้ จะต้องไม่ขัดต่อหลักเกณฑ์ในข้อ 1

แทนในตําแหน่งกรรมการด้วย

ด้วย ทัง้ นี้ การดํารงตําแหน่งกรรมการตามความในข้อ 1 และข้อ 2

ุ สมบัตเิ กีย ่ วกับความเป็นอิสระ • กรรมการอิสระต้องมีคณ ตามประกาศตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย เรื่องคุณสมบัติ และขอบเขตการดําเนินงานของคณะกรรมการตรวจสอบ

รวมกันแล้วต้องไม่เกิน 5 แห่ง 3. กรรมการอิสระและกรรมการเฉพาะเรื่องไม่สามารถ ดํารงตําแหน่งเกิน 9 ปีต่อเนื่อง

• ไม่เคยได้รบ ั โทษจําคุกโดยคําพิพากษาถึงทีส ่ ด ุ ให้จา ํ คุก

ี ค ุ คลในบัญชีรายชือ ่ กรรมการ อีกทัง้ ปตท. กํากับดูแลให้มบ

เว้ น แต่ เ ป็ น โทษสํ า หรั บ ความผิ ด ที่ ไ ด้ ก ระทํ า โดยประมาทหรื อ

ที่กระทรวงการคลังจัดทําขึ้น ไม่น้อยกว่าหนึ่งในสามของจํานวน

ความผิดลหุโทษ

กรรมการทั้งหมด เพื่อเป็นไปตามกฎหมายด้วย โดย ณ วันที่ 1

• ไม่เป็นข้าราชการการเมือง เว้นแต่เป็นการดํารงตําแหน่ง กรรมการตามบทบัญญัติแห่งกฎหมาย

กุมภาพันธ์ 2559 กรรมการ ปตท. รวม 15 ท่าน เป็นกรรมการ อยู่ในบัญชีรายชื่อ Director’s Pool ของสํานักงานคณะกรรมการ นโยบายรัฐวิสาหกิจ (สคร.) จํานวน 9 ท่าน

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

124 การประชุมของคณะกรรมการ ปตท.

2559 - 2563 นอกจากนี้ มี ก ารประชุ ม กรรมการโดยไม่ มี ผู้ บ ริ ห าร 1 ครั้ ง ในหั ว ข้ อ วาระเรื่ อ ง “บทบาทของกรรมการ

ปตท. มี ก ารกํ า หนดการประชุ ม คณะกรรมการ ปตท.

ในการสร้าง ETHICS เพือ ่ ความยัง่ ยืนขององค์กร” ซึง่ คณะกรรมการ

ไว้ อ ย่ า งเป็ น ทางการล่ ว งหน้ า ตลอดปี โดยในปี 2558 กํ า หนด

ได้ให้ความสําคัญกับการสร้างจรรยาบรรณ และการกํากับดูแล

การประชุ ม เดื อ นละ 1 ครั้ ง ในทุ ก วั น ศุ ก ร์ สั ป ดาห์ สุ ด ท้ า ยของ

ให้มีการดําเนินการเป็นไปตามหลักจรรยาบรรณที่กําหนด อีกทั้ง

เดื อ น และอาจมี ก ารประชุ ม วาระพิ เ ศษเฉพาะคราวเพิ่ ม เติ ม

ยังได้หารือการปรับปรุงการประชุมและการดําเนินการต่าง ๆ เพื่อ

ตามความเหมาะสม ซึ่ ง สํ า นั ก กรรมการผู้ จั ด การใหญ่ แ ละ

พัฒนาการทํางานอีกด้วย รวมทัง้ การประชุมกรรมการอิสระ 1 ครัง้

เลขานุ ก ารบริ ษั ท จะส่ ง หนั ง สื อ เชิ ญ ประชุ ม ระเบี ย บวาระการ

ในหัวข้อวาระเรื่อง “การกําหนดเป้าหมายการปฏิบัติหน้าที่ของ

ประชุมที่มีรายละเอียดและเหตุผลครบถ้วน และเอกสารประกอบ

กรรมการเป็นตัวชี้วัดผลการดําเนินงาน (KPI)” ซึ่งทําให้กรรมการ

การประชุ ม ที่ มี เ นื้ อ หาที่ จํ า เป็ น และเพี ย งพอในการตั ด สิ น ใจ

อิสระได้หารือกําหนดมาตรฐานการทํางาน รวมถึงการปรับปรุง

ให้กรรมการแต่ละท่านล่วงหน้าก่อนการประชุมประมาณ 7 วัน

นโยบายหรื อ แนวปฏิ บั ติ ข องการกํ า กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี ทั้ ง นี้

เพื่อให้กรรมการมีเวลาเพียงพอในการศึกษาก่อนการประชุม

ในการประชุมทุกครั้ง ประธานฯ จะเปิดโอกาสให้กรรมการเสนอ

ตั้งแต่ปี 2547 จนถึงปัจจุบัน การประชุมคณะกรรมการ

ความคิดเห็นอย่างเปิดเผยและมีอิสระเสรี

ปตท. ได้จัดในรูปแบบการประชุมอิเล็กทรอนิกส์ มีการส่งระเบียบ

นอกจากนี้ ในปี 2558 คณะกรรมการยังกําหนดให้จัดทํา

วาระการประชุ ม ในรู ป แบบแผ่ น CD และตั้ ง แต่ ปี 2556 ได้ มี

วาระสืบเนือ ่ ง โดยเป็นการรายงานความคืบหน้าของการดําเนินการ

การพัฒนาผ่านระบบ Application Software ของอุปกรณ์ iPad

ตามวาระทีม ่ านําเสนอคณะกรรมการ และติดตามการดําเนินการ

ซึ่งช่วยอํานวยความสะดวกและลดการใช้เอกสารประกอบวาระ

ตามข้อสังเกต/ ข้อคิดเห็นของที่ประชุม รวมถึงเป็นการติดตาม

การประชุ ม ได้ เ ป็ น จํ า นวนมาก รวมถึ ง สามารถลดขั้ น ตอนและ

ดูแลให้มีการนํากลยุทธ์ของบริษท ั ไปปฏิบต ั ิ โดยให้จด ั ทําเป็นวาระ

ระยะเวลาในการจั ด ส่ ง ระเบี ย บวาระการประชุ ม ได้ เ ป็ น อย่ า งดี

รายงานในที่ประชุมทุกเดือนด้วย

นอกจากนี้ ช่วยให้การทํางานของกรรมการเป็นไปอย่างรวดเร็ว และมีข้อมูลประกอบการตัดสินใจอย่างมีประสิทธิภาพ

ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร กํ า ห น ด เ ป็ น น โ ย บ า ย ว่ า ใ น ว า ร ะ ใ ด หากกรรมการเข้าข่ายมีผลประโยชน์ทีอ ่ าจขัดแย้งกับผลประโยชน์

ปี 2558 มีการประชุมรวม 16 ครั้ง เป็นการประชุมนัดปกติ

ของ ปตท. ฝ่ า ยเลขานุ ก ารฯ จะไม่ จั ด ส่ ง วาระการประชุ ม ให้

12 ครั้ง และการประชุมนัดพิเศษ 4 ครั้ง โดยหนึ่งในการประชุม

กรรมการท่านนั้น และกรรมการดังกล่าวจะไม่เข้าร่วมประชุมและ

ั ว ิ ส ิ ย ั ทัศน์และภารกิจ นัดพิเศษเป็นวาระการกําหนด/ ทบทวน/ อนุมต

้ ๆ การบันทึกรายงานการประชุมแต่ละวาระ งดออกเสียงในวาระนัน

ทิศทางและกลยุทธ์การดําเนินธุรกิจ กลุ่ม ปตท. (5 ปี rolling)

สําหรับการจัดทํารายงานการประชุมจะประกอบด้วยข้อคิดเห็น/

ซึ่งจัดขึ้นเป็นประจําทุกปี โดยในปี 2558 ที่ผ่านมา คณะกรรมการ

ข้อสังเกต เป็นลายลักษณ์อักษร และจัดเก็บรายงานการประชุม

และผู้ บ ริ ห ารได้ มี ส่ ว นร่ ว มในการพิ จ ารณาทบทวนวิ สั ย ทั ศ น์

ที่ผ่านการรับรองแล้วจากคณะกรรมการ ปตท. เพื่อให้กรรมการ

และภารกิจ และอนุมัติทิศทางและกลยุทธ์การดําเนินธุรกิจของ

และผูเ้ กีย ่ วข้องตรวจสอบได้ ทัง้ นี้ การประชุมคณะกรรมการ ปตท.

่ ใช้เป็นกรอบและแนวทางให้หน่วยธุรกิจ บริษท ั ย่อย กลุม ่ ปตท. เพือ

แต่ละครั้งใช้เวลาประชุมประมาณ 3 ชั่วโมง โดยสรุปการประชุม

บริษัทร่วมใช้ในการจัดทําแผนวิสาหกิจและงบประมาณประจําปี

ตามรายละเอียดดังต่อไปนี้

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

125

1.

นายปิยสวัสดิ์ อัมระนันทน์

12/2558

10/2558 นัดพิเศษ 4/2558 11/2558

9/2558

7/2558 นัดพิเศษ 3/2558 8/2558

6/2558

5/2558

4/2558

รายชื่อกรรมการ

1/2558 นัดพิเศษ 1/2558 2/2558 นัดพิเศษ 2/2558 3/2558

สรุปการเขาประชุมในป 2558 ของคณะกรรมการบริษัท/ คณะกรรมการเฉพาะเรื่อง 5 คณะ

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

2. นายกิตติพงษ์ กิตยารักษ์

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

3.

นายวัชรกิติ วัชโรทัย

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

4. นายอารีพงศ์ ภู่ชอุ่ม

X

/

/

/

/

/

X

/

/

/

/

X

/

X

X

/

5.

พล.อ. ฉัตรเฉลิม เฉลิมสุข

X

/

/

/

X

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

6. นายชาญวิทย์ อมตะมาทุชาติ

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

7.

/

X

/

X

X

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

8. นายวิชัย อัศรัสกร

/

/

/

/

/

/

/

X

/

/

/

/

/

X

/

/

9.

พล.อ.ท. บุญสืบ ประสิทธิ์

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

X นายรังสรรค์ ศรีวรศาสตร์

/

X

/

/

/

/

/

/

X

/

/

/

นางนันทวัลย์ ศกุนตนาค

10.

นายสมชัย สัจจพงษ์

11.

นายดอน วสันตพฤกษ์

12.

นายสมศักดิ์ โชติรัตนะศิริ

13. นายประเสริฐ บุญสัมพันธ์

แต่งตั้งมีผลวันที่ 1 พฤศจิกายน 2558 เป็นต้นไป

/

/

/

/

/

แต่งตั้งมีผลวันที่ 22 เมษายน 2558 เป็นต้นไป

/

/

/

/

/

X นายคุรุจิต นาครทรรพ

/

X

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

X

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

ลาออกมีผลตั้งแต่วันที่ 13 มกราคม 2558 เป็นต้นไป

X นายทวารัฐ สูตะบุตร

/

แต่งตั้งมีผลวันที่ 22 เมษายน 2558 เป็นต้นไป

14. นายชวลิต พิชาลัย X นายไพรินทร์ ชูโชติถาวร

ลาออกมีผลตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2558 เป็นต้นไป

/

/

/

/

/

แต่งตั้งมีผลวันที่ 18 สิงหาคม 2558 เป็นต้นไป

/

/

15. นายเทวินทร์ วงศ์วานิช

/

/

/

/

/

/

ลาออกมีผลตั้งแต่วันที่ 1 สิงหาคม 2558 เป็นต้นไป

/

/

/

/

แต่งตั้งมีผลวันที่ 10 กันยายน 2558 เป็นต้นไป

/

/

/

/

ครบวาระตามสัญญาจ้าง

/

/

/

/

/

รวมกรรมการที่เข้าประชุม

11

11

13

12

11

15

14

14

14

15

15

14

14

13

12

15

จํานวนกรรมการทั้งหมด

13

13

13

13

13

15

15

15

15

15

15

15

14

15

15

15

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

126 สรุปการเขาประชุมในป 2558 ของคณะกรรมการบริษัท/ คณะกรรมการเฉพาะเรื่อง 5 คณะ การประชุมคณะกรรมการในป 2558 รายชื่อกรรมการ

คณะกรรมการ คณะกรรมการ คณะกรรมการ คณะกรรมการ คณะกรรมการ คณะกรรมการ บริหาร สรรหา กําหนด ปตท. ตรวจสอบ กํากับดูแล ความเสี่ยง รวม 5 ครั้ง คาตอบแทน รวม 16 ครั้ง รวม 17 ครั้ง กิจการที่ดี องคกร รวม 1 ครั้ง รวม 4 ครั้ง รวม 4 ครั้ง

การดํารงตําแหนง กรรมการระหวางป

1. นายปิยสวัสดิ์ อัมระนันทน์

16/16

2. นายกิตติพงษ์ กิตยารักษ์

16/16

3. นายวัชรกิติ วัชโรทัย

16/16

4. นายอารีพงศ์ ภู่ชอุ่ม

11/16

5. พล.อ. ฉัตรเฉลิม เฉลิมสุข

14/16

6. นายชาญวิทย์ อมตะมาทุชาติ

16/16

7. นางนันทวัลย์ ศกุนตนาค

13/16

15/17

-

8. นายวิชัย อัศรัสกร

14/16

15/17

-

9. พล.อ.ท. บุญสืบ ประสิทธิ์

16/16

10. นายสมชัย สัจจพงษ์

17/17

3/3

5/5

1/1

-

4/4

1/1

1/1

4/4

5/5

-

-

2/3

1 พฤศจิกายน 2558 (แทนนายรังสรรค์ ศรีวรศาสตร์)

11. นายดอน วสันตพฤกษ์

16/16

4/4

-

12. นายสมศักดิ์ โชติรัตนะศิริ

10/11

1/1

22 เมษายน 2558 (แทนนายมนตรี โสตางกูร)

13. นายประเสริฐ บุญสัมพันธ์ 14. นายชวลิต พิชาลัย

16/16

4/4

6/6

2/2

18 สิงหาคม 2558 (แทนนายทวารัฐ สูตะบุตร)

15. นายเทวินทร์ วงศ์วานิช

5/5

10 กันยายน 2558 (แทนนายไพรินทร์ ชูโชติถาวร)

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

127 สรุปการเขาประชุมของคณะกรรมการครบวาระ/ ลาออก ระหวางป 2558 (รวม 4 ทาน) การประชุมคณะกรรมการในป 2558 รายชื่อกรรมการ

1. นายคุรุจิต นาครทรรพ

0/0

2. นายทวารัฐ สูตะบุตร

5/5

3. นายไพรินทร์ ชูโชติถาวร

การดํารงตําแหนง กรรมการระหวางป

คณะกรรมการ คณะกรรมการ คณะกรรมการ คณะกรรมการ คณะกรรมการ คณะกรรมการ บริหาร สรรหา กําหนด ปตท. ตรวจสอบ กํากับดูแล ความเสี่ยง รวม 5 ครั้ง คาตอบแทน รวม 16 ครั้ง รวม 17 ครั้ง กิจการที่ดี องคกร รวม 1 ครั้ง รวม 4 ครั้ง รวม 4 ครั้ง

ลาออกวันที่ 13 มกราคม 2558 0/1

11/11

3/3

ลาออกวันที่ 1 สิงหาคม 2558 พ้นจากตําแหน่งเนื่องจาก ครบวาระตามสัญญาจ้าง มีผลวันที่ 10 กันยายน 2558

4. นายรังสรรค์ ศรีวรศาสตร์

10/12

1/1

ลาออกวันที่ 1 ตุลาคม 2558

หมายเหตุ: ในปี 2558 มีการประชุม คณะกรรมการ ปตท. รวม 16 ครั้ง เป็นการประชุมตามปกติ 12 ครั้ง และประชุมนัดพิเศษ 4 ครั้ง * สาเหตุส่วนใหญ่ที่กรรมการไม่สามารถเข้าร่วมประชุม เนื่องจากติดไปต่างประเทศและติดราชการ โดยกรรมการจะแจ้งการลาล่วงหน้า และส่ง หนังสือลาประชุมให้กับประธานกรรมการ

ผูบริหาร รายชื่อผูบริหาร ณ ปจจุบัน (1 กุมภาพันธ 2559) (โครงสร้างการจัดการบริษท ั ปตท. จํากัด (มหาชน) (organization chart) ได้รายงานในหัวข้อ “ความรับผิดชอบของคณะกรรมการ” แล้ว)

ชื่อ-นามสกุล

ตําแหนง

1. นายเทวินทร์ วงศ์วานิช1/

ประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่

2. นายปิติพันธ์ เทพปฏิมากรณ์2/

ประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการกลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นต้นและก๊าซธรรมชาติ

3. นายสรัญ รังคสิริ

ประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการกลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นปลาย

4. นายชวลิต พันธ์ทอง3/

ประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการกลุ่มธุรกิจโครงสร้างพื้นฐานและบริหารความยั่งยืน

5. นายวิรัตน์ เอื้อนฤมิต

ประธานเจ้าหน้าที่บริหารการเงิน

6. นายกฤษณ์ อิ่มแสง4/

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ทรัพยากรบุคคลและศักยภาพองค์กร

7. นางศรีวรรณ เอี่ยมรุ่งโรจน์5/

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่กลยุทธ์องค์กร

8. นายนพดล ปิ่นสุภา6/

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่หน่วยธุรกิจก๊าซธรรมชาติ

9. นายอรรถพล ฤกษ์พิบูลย์7/

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่หน่วยธุรกิจน้ํามัน

10. นายชาญศิลป์ ตรีนุชกร8/

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่บริหารกลยุทธ์กลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นปลาย

11. นางบุบผา อมรเกียรติขจร

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่หน่วยธุรกิจการค้าระหว่างประเทศ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

128 ชื่อ-นามสกุล 12. นายสมพร ว่องวุฒิพรชัย9/

ตําแหนง รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ปฏิบัติงาน Secondment ในตําแหน่งประธานเจ้าหน้าที่บริหาร และกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ปตท.สํารวจและผลิตปิโตรเลียม จํากัด (มหาชน)

13. นายอธิคม เติบศิริ

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ปฏิบัติงาน Secondment ในตําแหน่งประธานเจ้าหน้าที่บริหาร และกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ไทยออยล์ จํากัด (มหาชน)

14. นายสุพัฒนพงษ์ พันธ์มีเชาว์

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ปฏิบัติงาน Secondment ในตําแหน่งประธานเจ้าหน้าที่บริหาร และกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จํากัด (มหาชน)

15. นายสุกฤตย์ สุรบถโสภณ

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ปฏิบัติงาน Secondment ในตําแหน่งกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ไออาร์พีซี จํากัด (มหาชน)

16. นายสัมฤทธิ์ สําเนียง10/

ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่การเงินองค์กร

17. นางนิธิมา เทพวนังกูร

ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่บัญชีองค์กร

หมายเหตุ: รายชื่อ 1 - 5 คือผู้บริหารของบริษัท ตามประกาศคณะกรรมการ ก.ล.ต. 1/ แต่งตั้งเมื่อวันที่ 10 กันยายน 2558 แทนนายไพรินทร์ ชูโชติถาวร ซึ่งครบกําหนดตามสัญญาจ้างกรรมการผู้จัดการใหญ่ 2/ แต่งตั้งเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2558 แทนนายณัฐชาติ จารุจินดา ซึ่งเกษียณอายุ 3/ แต่งตั้งเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2558 แทนนายสุรงค์ บูลกุล ซึ่งเกษียณอายุ 4/ แต่งตั้งเมื่อวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2559 แทนนายปิติพันธ์ เทพปฏิมากรณ์ ซึ่งเดิมดํารงตําแหน่งประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการกลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นต้นและ ก๊าซธรรมชาติและรักษาการแทนรองกรรมการผู้จัดการใหญ่ทรัพยากรบุคคลและศักยภาพองค์กร 5/ แต่งตั้งเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2558 แทนนายชาญศิลป์ ตรีนุชกร ซึ่งไปดํารงตําแหน่งรองกรรมการผู้จัดการใหญ่บริหารกลยุทธ์กลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นปลาย 6/ แต่งตั้งเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2558 แทนนายชาครีย์ บูรณกานนท์ ซึ่งเกษียณอายุ 7/ แต่งตัง้ เมือ ่ วันที่ 1 ตุลาคม 2558 แทนนายชวลิต พันธ์ทอง ซึง่ ไปดํารงตําแหน่งประธานเจ้าหน้าทีป ่ ฏิบต ั ก ิ ารกลุม ่ ธุรกิจโครงสร้างพืน ้ ฐานและบริหารความยัง่ ยืน 8/ แต่งตั้งเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2558 แทนนายสรากร กุลธรรม ซึ่งเกษียณอายุ 9/ แต่งตั้งเมื่อวันที่ 22 ตุลาคม 2558 แทนนายเทวินทร์ วงศ์วานิช ซึ่งไปดํารงตําแหน่งประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่ 10/ แต่งตั้งเมื่อวันที่ 1 มกราคม 2559 แทนนางสาวพรรณนลิน มหาวงศ์ธิกุล ซึ่งไปปฏิบัติงาน Secondment ในบริษัท ปตท.สํารวจและผลิตปิโตรเลียม จํากัด (มหาชน)

อํานาจหนาที่ของประธานเจาหนาที่บริหาร และกรรมการผูจัดการใหญ (กรรมการผูจัดการใหญ)

• ดําเนินกิจการ และ/หรือบริหารงานประจําวันของบริษท ั • บ ร ร จุ แ ต่ ง ตั้ ง ถ อ ด ถ อ น โ ย ก ย้ า ย เ ลื่ อ น ล ด ตัดเงินเดือน หรือค่าจ้าง ลงโทษทางวินัย พนักงานและลูกจ้าง ตลอดจนให้พนักงานและลูกจ้างออกจากตําแหน่งตามระเบียบ

ตามข้อบังคับของบริษัท กรรมการผู้จัดการใหญ่มีอํานาจ

ที่คณะกรรมการกําหนด

และหน้ า ที่ เ กี่ ย วกั บ การบริ ห ารบริ ษั ท ตามที่ ค ณะกรรมการ

• ดําเนินการให้มก ี ารจัดทําและส่งมอบนโยบายทางธุรกิจ

มอบหมาย และจะต้องบริหารบริษท ั ตามแผนงานหรืองบประมาณ

ของบริ ษั ท รวมถึ ง แผนงานและงบประมาณต่ อ คณะกรรมการ

ที่ได้รับอนุมัติจากคณะกรรมการอย่างเคร่งครัด ซื่อสัตย์ สุจริต

เพื่อขออนุมัติ และมีหน้าที่รายงานความก้าวหน้าตามแผนและ

และระมัดระวัง รักษาผลประโยชน์ของบริษัทและผู้ถือหุ้นอย่างดี

งบประมาณที่ ไ ด้ รั บ อนุ มั ติ ดั ง กล่ า วต่ อ คณะกรรมการในทุ ก ๆ

ที่ สุ ด อํ า นาจหน้ า ที่ ข องกรรมการผู้ จั ด การใหญ่ ใ ห้ ร วมถึ ง เรื่ อ ง

3 เดือน

หรือกิจการต่าง ๆ ดังต่อไปนี้ด้วย

• ดํ า เนิ น การหรื อ ปฏิ บั ติ ง านให้ เ ป็ น ไปตามนโยบาย แผนงาน และงบประมาณที่ได้รับอนุมัติจากคณะกรรมการ

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

129 คณะกรรมการ ปตท. ได้มอบอํานาจในการบริหารจัดการ

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ หรือผู้ดํารงตําแหน่งเทียบเท่าขึ้นไป

บริษท ั ให้กรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่ โดยมีหลักการและขอบเขตอํานาจ

จะต้องได้รับความเห็นชอบจากคณะกรรมการบริษัทก่อน และ

ดังต่อไปนี้

ให้มีอํานาจกําหนดเงื่อนไขในการทํางานของพนักงานและลูกจ้าง

• เป็ น ผู้ มี อํ า นาจในการบริ ห ารกิ จ การของบริ ษั ท ตาม

และออกระเบียบว่าด้วยการปฏิบัติงานของบริษัท โดยไม่ขัดหรือ

วัตถุประสงค์ ข้อบังคับ นโยบาย ระเบียบ ข้อกําหนด คําสั่งและมติ

แย้ ง กั บ ระเบี ย บ ข้ อ กํ า หนด หรื อ คํ า สั่ ง ที่ ค ณะกรรมการบริ ษั ท

ที่ประชุมคณะกรรมการ และ/หรือมติที่ประชุมผู้ถือหุ้นของบริษัท

กําหนด • ให้มอ ี า ํ นาจในการมอบอํานาจช่วง และ/หรือมอบหมาย

ทุกประการ • เป็ น ผู้ มี อํ า นาจในการบั ง คั บ บั ญ ชา ติ ด ต่ อ สั่ ง การ

ให้บุคคลอื่นปฏิบัติงานเฉพาะอย่างแทนได้ โดยการมอบอํานาจ

ดํ า เนิ น การ ตลอดจนเข้ า ลงนามในนิ ติ ก รรม สั ญ ญา เอกสาร

ช่ ว ง และ/หรื อ การมอบหมายดั ง กล่ า วให้ อ ยู่ ภ ายใต้ ข อบเขต

ิ ต่อกับหน่วยงานราชการ คําสัง่ หนังสือแจ้งหรือหนังสือใด ๆ ทีใ่ ช้ตด

แห่งการมอบอํานาจตามหนังสือมอบอํานาจดังกล่าว และ/หรือ

รัฐวิสาหกิจ และบุคคลอื่น ตลอดจนให้มีอํานาจกระทําการใด ๆ

ให้เป็นไปตามระเบียบ ข้อกําหนด หรือคําสั่งที่คณะกรรมการของ

ที่จําเป็นและสมควร เพื่อให้การดําเนินการข้างต้นสําเร็จลุล่วงไป

บริษัท และ/หรือบริษัทกําหนดไว้

• เป็นผูม ้ ีอา ํ นาจในการบังคับบัญชาพนักงานและลูกจ้าง

ทั้งนี้ การใช้อํานาจของกรรมการผู้จัดการใหญ่ดังกล่าว

ทุ ก ตํ า แหน่ ง รวมถึ ง การบรรจุ แต่ ง ตั้ ง ถอดถอน เลื่ อ น ลด

ข้างต้นไม่สามารถกระทําได้ หากกรรมการผู้จัดการใหญ่มีส่วนได้

ตัดเงินเดือนหรือค่าจ้าง ลงโทษทางวินัย ตลอดจนให้ออกจาก

ส่ ว นเสี ย หรื อ อาจมี ค วามขั ด แย้ ง ทางผลประโยชน์ ใ นลั ก ษณะ

ตํ า แหน่ ง ตามระเบี ย บ ข้ อ กํ า หนดหรื อ คํ า สั่ ง ที่ ค ณะกรรมการ

ใด ๆ กั บ บริ ษั ท ในการใช้ อํ า นาจดั ง กล่ า ว โดยในปี 2558 ไม่ มี

ของบริ ษั ท กํ า หนด แต่ ถ้ า เป็ น พนั ก งานหรื อ ลู ก จ้ า งชั้ น ที่ ป รึ ก ษา

การดําเนินการใด ๆ ที่นอกเหนือขอบเขตอํานาจดังกล่าว

คณะกรรมการจัดการของ ปตท. ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2544 ได้มีการแต่งตั้งคณะกรรมการจัดการของ ปตท. (PTT Management Committee: PTTMC) เพื่อทํา หน้าที่บริหารจัดการ ปตท. ทั้งนี้ ณ วันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2559 ประกอบด้วยผู้บริหาร 11 ตําแหน่ง ดังนี้

ชื่อตําแหนง

ตําแหนง

1. ประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่

ประธานกรรมการ

2. ประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการกลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นต้นและก๊าซธรรมชาติ

กรรมการ

3. ประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการกลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นปลาย

กรรมการ

4. ประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการกลุ่มธุรกิจโครงสร้างพื้นฐานและบริหารความยั่งยืน

กรรมการ

5. ประธานเจ้าหน้าที่บริหารการเงิน

กรรมการ

6. รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ทรัพยากรบุคคลและศักยภาพองค์กร

กรรมการ

7. รองกรรมการผู้จัดการใหญ่หน่วยธุรกิจก๊าซธรรมชาติ

กรรมการ

8. รองกรรมการผู้จัดการใหญ่หน่วยธุรกิจน้ํามัน

กรรมการ

9. รองกรรมการผู้จัดการใหญ่บริหารกลยุทธ์กลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นปลาย

กรรมการ

10. รองกรรมการผู้จัดการใหญ่หน่วยธุรกิจการค้าระหว่างประเทศ

กรรมการ

11. รองกรรมการผู้จัดการใหญ่กลยุทธ์องค์กร

กรรมการและเลขานุการ

โดยมีผู้จัดการฝ่ายสํานักกรรมการผู้จัดการใหญ่และเลขานุการบริษัท เป็นผู้ช่วยเลขานุการ คณะกรรมการจัดการฯ มีกําหนดการประชุมอย่างน้อยเดือนละ 1 ครั้ง โดยในปี 2558 มีการประชุมรวม 34 ครั้ง (นัดปกติ 32 ครั้ง และนัดพิเศษ 2 ครั้ง)

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

130 หนาทีแ่ ละความรับผิดชอบของคณะกรรมการจัดการ ของ ปตท.

• การพิจารณา กลั่นกรอง กําหนดนโยบายและหลักการ การกํากับดูแลแบบ กลุ่ม ปตท. (PTT Way of Conduct) รวมทั้ง ผลักดันให้เกิดผลในทางปฏิบัติตามแนวทางที่กําหนดไว้

ให้ คํ า ปรึ ก ษาและข้ อ เสนอแนะต่ อ ประธานเจ้ า หน้ า ที่ บริหารและกรรมการผู้จั ดการใหญ่ ในการตั ดสินใจในประเด็น ที่ สํ า คั ญ ต่ อ กลยุ ท ธ์ ทิ ศ ทางการดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ แผนการดํ า เนิ น งานในระยะยาว ผลการดําเนินงาน แผนการลงทุน งบประมาณ การจั ด สรรทรั พ ยากรให้ กั บ ปตท. และบริ ษั ท ที่ ปตท. ถื อ หุ้ น รวมทั้งบริหารจัดการให้เกิดระบบการทํางานของบริษัทที่ ปตท. ถือหุ้น ให้เป็นไปในแนวทางเดียวกัน ให้รวมถึงการให้คําปรึกษา ข้ อ เสนอแนะ ผลั ก ดั น และส่ ง เสริ ม การดํ า เนิ น งานในเรื่ อ ง ดังต่อไปนี้ • การกําหนดวิสัยทัศน์และภารกิจหลักของ กลุ่ม ปตท.

• การจั ด ลํ า ดั บ ความสํ า คั ญ ในการจั ด สรรทรั พ ยากร บุคคลและการเงินให้แก่ ปตท. และบริษัทที่ ปตท. ถือหุ้น • การหาข้อยุติร่วมในประเด็นข้อขัดแย้งที่สําคัญระหว่าง กลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นต้นและกลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นปลาย • การติดตามความคืบหน้าและผลการดําเนินงานของ กลุ่ม ปตท. เทียบกับเป้าหมายที่กําหนด (PA & KPIs) • ก า ร พิ จ า ร ณ า ก ลั่ น ก ร อ ง ก า ร บ ริ ห า ร ค ว า ม เ สี่ ย ง ในการดําเนินธุรกิจของ กลุ่ม ปตท. • การกลั่ น กรองระเบี ย บวาระการประชุ ม ก่ อ นนํ า เสนอ คณะกรรมการ ปตท.

• การกํ า หนดทิ ศ ทางกลยุ ท ธ์ อ งค์ ก ร และเป้ า หมาย

• การจั ด ลํ า ดั บ ความสํ า คั ญ ของผลการตั ด สิ น ใจของ

การดํ า เนิ น ธุร กิ จ ของ กลุ่ ม ปตท. ตลอดจนผลการดํา เนิ น งาน

คณะกรรมการ ปตท. เพือ ่ นําไปสูก ่ ารดําเนินการอย่างมีประสิทธิผล

ของกลุ่มธุรกิจและ กลุ่ม ปตท. โดยรวม • การพิ จ ารณากลั่ น กรองถึ ง โครงสร้ า งการจั ด สรร งบประมาณและทรั พ ยากร เพื่ อ การลงทุ น และการสนั บ สนุ น การดําเนินธุรกิจของ ปตท. และ กลุม ่ ปตท. (PTT Group’s Capital

• การแต่งตั้งคณะอนุกรรมการ และ/หรือ คณะทํางาน เพื่อช่วยปฏิบัติงานของคณะกรรมการฯ • ปฏิ บั ติ ง านอื่ น ตามที่ ป ระธานเจ้ า หน้ า ที่ บ ริ ห ารและ กรรมการผู้จัดการใหญ่มอบหมาย

Allocation Structure) • การพิจารณากลั่นกรองการบริหารการลงทุนของ ปตท. และ กลุ่ม ปตท. (PTT Group’s Portfolio Management) • การพิจารณากลัน ่ กรอง และติดตามการขยายการลงทุน ในต่างประเทศของ กลุ่ม ปตท. • การกํ า หนดนโยบาย/ การตั ด สิ น ใจด้ า นการบริ ห าร ทรั พ ยากรบุ ค คล การเตรี ย มความพร้ อ มและพั ฒ นาผู้ บ ริ ห าร ของ กลุ่ ม ปตท. ตั้ ง แต่ ร ะดั บ 10 ขึ้ น ไป ให้ เ ป็ น ระบบและ มีประสิทธิภาพ เพื่อรองรับภารกิจของ กลุ่ม ปตท. ในอนาคต (Leadership Affliliation & Alignment Program) • การพิ จ ารณากลั่ น กรองและให้ ค วามเห็ น เกี่ ย วกั บ มาตรฐาน/ การสร้างกลไกการบริหารจัดการ ระบบทรัพยากรบุคคล ระบบข้อมูล รวมทั้งโครงสร้างองค์กรใน ปตท. และ กลุ่ม ปตท. เพื่อก้าวไปสู่องค์กรแห่งความเป็นเลิศอย่างยั่งยืน

นอกจากคณะกรรมการจั ด การของ ปตท. ตามข้ า งต้ น เพื่อให้การบริหารจัดการ กลุ่ม ปตท. เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ และสามารถผลักดันกลยุทธ์ และการดํ าเนินธุรกิจภายในกลุ่ม ให้ บ รรลุ ผ ลตามเป้ า หมายได้ ปตท. ได้ มี จั ด แบ่ ง กลุ่ ม ของ คณะกรรมการเป็น 3 ประเภทหลัก ประกอบด้วย

1. คณะกรรมการผลักดันกลยุทธองคกร (Strategy Committees) ประกอบด้วย 1.1 คณะกรรมการจัดการ กลุ่ม ปตท. (PTT Group Management Committee: PTTGMC) 1.2 คณะกรรมการจัดการของ ปตท. (PTT Management Committee: PTTMC) (ที่กล่าวข้างต้น)

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

131 2. คณะกรรมการประสานและตัดสินใจระหวางธุรกิจ (Coordination Committees) ประกอบด้วย 2.1 คณะกรรมการบริหารความร่วมมือของกลุม ่ ธุรกิจ ปิโตรเลียมขัน ้ ต้นและก๊าซธรรมชาติ (Upstream & Gas Business Group Alignment & Coordination Management Committee: UAC) 2.2 คณะกรรมการบริหารความร่วมมือของกลุม ่ ธุรกิจ

3. คณะกรรมการบริหารองคกร (Support Committees) ประกอบด้วย 3.1 คณะกรรมการแผนวิสาหกิจ (Corporate Plan Committee: CPC) 3.2 คณะกรรมการบริ ห ารความเสี่ ย งและควบคุ ม ภายใน (Risk Management and Internal Control Committee: RMCC)

ปิ โ ตรเลี ย มขั้ น ปลาย (Downstream Business

3.3 คณะกรรมการบริ ห ารความร่ ว มมื อ ของกลุ่ ม

Group Alignment & Coordination Committee:

ทรั พ ยากรบุค คล (Human Resources Group

DAC)

Alignment & Coordination Management

2.3 คณะกรรมการบริหารความร่วมมือของกลุม ่ ธุรกิจ

Committee: HRAC)

โครงสร้ า งพื้ น ฐาน (Infrastructure Business

3.4 คณะกรรมการบริ ห ารความร่ ว มมื อ ของกลุ่ ม

Group Alignment & Coordination Committee:

การเงิ น และบั ญ ชี (Finance & Accounting

IAC) 2.4 คณะกรรมการบริ ห ารความร่ ว มมื อ เทคโนโลยี กลุ่ม ปตท. (Technology Alignment Committee: TAC)

Group Alignment & Coordination Management Committee: FAAC) 3.5 คณะกรรมการจัดการความรู้ กลุ่ม ปตท. (PTT Group KM Committee)

2.5 คณะกรรมการบริ ห ารความร่ ว มมื อ การดํ า เนิ น

3.6 คณะกรรมการบริหารจัดการด้านการตรวจสอบ

ธุ ร กิ จ อย่ า งยั่ ง ยื น กลุ่ ม ปตท. (Sustainability

ภายใน กลุ่ม ปตท. (PTT Group Internal Audit

Alignment Committee: SAC)

Management Committee)

2.6 คณะกรรมการแผนกลยุทธ์ธุรกิจก๊าซธรรมชาติ (Gas Business Strategic Alignment Committee: GBSC) 2.7 คณะกรรมการแผนกลยุ ท ธ์ ธุ ร กิ จ น้ํ า มั น (Oil Business Strategic Alignment Committee: OBSC)

3.7 คณะกรรมการนโยบายเทคโนโลยี ส ารสนเทศ กลุ่ม ปตท. (PTT Group ICT Committee) 3.8 คณะกรรมการนโยบายและการจัดหาเชิงกลยุทธ์ ระหว่างบริษัทใน กลุ่ม ปตท. (PTT Group Policy & Strategic Sourcing Committee) 3.9 คณะกรรมการนโยบาย คุ ณ ภาพ ความมั่ น คง

2.8 คณะกรรมการแผนกลยุ ท ธ์ ธุ ร กิ จ ปิ โ ตรเคมี แ ละ

ความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสิ่งแวดล้อม

การกลั่น (Petrochemicals & Refining Business

กลุม ่ ปตท. (PTT Group Quality, Security, Safety,

Strategic Alignment Committee: PRSC)

Health, and Environment Management

2.9 คณะกรรมการแผนกลยุทธ์ธุรกิจการค้าระหว่าง ประเทศ (Trading Business Strategic Alignment Committee: TBSC)

Committee: QSHEGMC) 3.10 คณะกรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดี กลุ่ม ปตท. (PTT Group Corporate Governance Committee)

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

132 เลขานุการบริษัท เพื่อให้เป็นไปตามหลักการกํากับดูแลกิจการที่ดีของบริษัทจดทะเบียนในหมวดความรับผิดชอบของคณะกรรมการ และตาม ข้อกําหนดของพระราชบัญญัติหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ คณะกรรมการ ปตท. จึงได้แต่งตั้งเลขานุการบริษัทขึ้น โดยมีภาระ หน้ า ที่ ใ นการให้ คํ า แนะนํ า ด้ า นกฎหมายและกฎเกณฑ์ ต่ า ง ๆ ที่ ค ณะกรรมการต้ อ งทราบและปฏิ บั ติ การจั ด การประชุ ม รวมทั้ ง ดูแลกิจกรรมต่าง ๆ ของคณะกรรมการ เพื่อให้กรรมการสามารถปฏิบัติหน้าที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผล และก่อให้ เกิดประโยชน์สูงสุดต่อ ปตท. รวมทั้งการจัดทําและเก็บรักษาเอกสาร อาทิ ทะเบียนกรรมการ หนังสือนัดประชุมคณะกรรมการ รายงานการประชุมคณะกรรมการ และรายงานประจําปีของบริษท ั หนังสือนัดประชุมผูถ ้ อ ื หุน ้ รายงานการประชุมผูถ ้ อ ื หุน ้ และเก็บรักษา รายงานการมีส่วนได้เสียที่รายงานโดยกรรมการหรือผู้บริหาร โดยคณะกรรมการฯ ได้ แ ต่ ง ตั้ ง เลขานุ ก ารบริ ษั ท ตั้ ง แต่ ปี 2551 มาเป็ น ลํ า ดั บ จนถึ ง ปั จ จุ บั น ได้ แ ต่ ง ตั้ ง นางวั น ทนี ย์ จารึ ก ซึ่งดํารงตําแหน่งผู้จัดการฝ่ายสํานักกรรมการผู้จัดการใหญ่และเลขานุการบริษัท และปฏิบัติหน้าที่เป็นเลขานุการบริษัท ตั้งแต่วันที่ 1 ธันวาคม 2556 เป็นต้นมา

ประวัติเลขานุการบริษัท ประวัติการศึกษา • ปริญญาตรี ศิลปศาสตรบัณฑิต (ภาษาเยอรมัน) มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ • ปริญญาโท บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต (Master of Business Administration) มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

ประวัติการอบรมดานเลขานุการบริษัท • สมาคมส่งเสริมสถาบันกรรมการบริษัทไทย (IOD) หลักสูตร Company Secretary Program (CSP 2/2002), Effective Minute Taking (EMT 1/2006), Board Reporting Program (BRP 9/2012), Company Reporting Program (CRP 4/2012) • หลักสูตร TLCA: Executive Development Program (EDP 7) สมาคมบริษัทจดทะเบียนไทย • หลักสูตร Company Secretaries, Trueeventus ประเทศฟิลิปปินส์ (2013) • หลักสูตร Leadership Development Program ของสถาบัน Centre for Creative Leadership ประเทศสิงคโปร์ (2015)

นางวันทนีย จารึก เลขานุการบริษัท

ประสบการณการทํางาน 2545 - 2548

: ผู้ชํานาญการ สํานักกรรมการผู้จัดการใหญ่

2549 - 2556

: หัวหน้าทีม สํานักกรรมการผู้จัดการใหญ่

และเลขานุการบริษัท ปตท.

(ตั้งแต่วันที่ 1 ธันวาคม 2556 - ปัจจุบัน)

อายุ 55 ป

และเลขานุการบริษัท ปตท. 2556 - ปัจจุบัน : ผู้จัดการฝ่ายสํานักกรรมการผู้จัดการใหญ่ และเลขานุการบริษัท ปตท.

สัดสวนการถือหุนบริษัท: ร้อยละ 0.000780

การดํารงตําแหนงกรรมการสําคัญที่เกี่ยวของ • ไม่มี

กิจกรรมพิเศษที่สําคัญ • กรรมการชมรมเลขานุการบริษัทจดทะเบียนไทย สมาคมบริษัทจดทะเบียนไทย

ความสัมพันธระหวางผูบริหาร • ไม่มี

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

133 คาตอบแทนของกรรมการและผูบริหาร

1.2 เบี้ย ประชุมคณะกรรมการอื่น ที่คณะกรรมการ ปตท. แต่งตั้ง ได้แก่

ปตท. ได้กา ํ หนดนโยบายค่าตอบแทนกรรมการทีเ่ ป็นธรรม และสมเหตุสมผล มีคณะกรรมการกําหนดค่าตอบแทน ทําหน้าที่ ทบทวน โดยพิจารณาถึงความเหมาะสม และสอดคล้องกับภาระ

1.2.1 คณะกรรมการตรวจสอบ • เ บี้ ย ก ร ร ม ก า ร ร า ย เ ดื อ น เ ดื อ น ล ะ 15,000 บาท

ความรับผิดชอบของกรรมการ สถานะทางการเงินของบริษัทและ

• เ บี้ ย ป ร ะ ชุ ม ค รั้ ง ล ะ 1 5 , 0 0 0 บ า ท

เปรี ย บเที ย บกั บ บริ ษั ท ในกลุ่ ม ธุ ร กิ จ ระดั บ เดี ย วกั น โดยกํ า หนด

(เฉพาะกรรมการที่ เ ข้ า ประชุ ม ) และ

ค่ า ตอบแทนเป็ น เบี้ ย ประชุ ม และโบนั ส อนึ่ ง กรรมการที่ ไ ด้ รั บ

เลขานุการฯ ได้รับเบี้ยประชุมเดือนละ

มอบหมายให้เป็นกรรมการในคณะกรรมการเฉพาะเรื่องชุดอื่น ๆ

7,500 บาท

ก็ ใ ห้ ไ ด้ รั บ ค่ า ตอบแทนเพิ่ ม ตามความรั บ ผิ ด ชอบที่ เ พิ่ ม ขึ้ น ทั้ ง นี้

1.2.2 สําหรับคณะกรรมการอืน ่ คือ คณะกรรมการ

ิ ากทีป ่ ระชุมผูถ ้ อ ื หุน ้ แล้ว ค่าตอบแทนกรรมการได้รบ ั การขออนุมต ั จ

สรรหา คณะกรรมการกําหนดค่าตอบแทน

ดังนี้

คณะกรรมการกํ า กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี

คาตอบแทนกรรมการ

คณะกรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร และคณะกรรมการชุ ด ย่ อ ยอื่ น ที่ อ าจมี การแต่ ง ตั้ ง โดยคณะกรรมการบริ ษั ท ฯ

คาตอบแทนกรรมการ

ตามความจําเป็นและเหมาะสมในอนาคต กําหนดเบี้ยประชุมครั้งละ 24,000 บาท

ที่ ป ระชุ ม ผู้ ถื อ หุ้ น ในการประชุ ม สามั ญ ผู้ ถื อ หุ้ น ประจํ า ปี 2558 เมือ ่ วันพฤหัสบดีที่ 9 เมษายน 2558 มีมติอนุมต ั ค ิ า ่ ตอบแทน กรรมการ แยกเป็นดังนี้

1. คาเบี้ยประชุม 1.1 เบี้ยประชุมคณะกรรมการ ปตท. ประกอบด้วย

(เฉพาะกรรมการที่เข้าประชุม) 1.3 ประธานกรรมการของทุกคณะฯ ให้ได้รับสูงกว่า กรรมการ ในอัตราร้อยละ 25

เงินโบนัสคณะกรรมการ ปตท. ประจําป 2558

• เบี้ยกรรมการรายเดือน เดือนละ 30,000 บาท (เท่ากับอัตราเดิม)

กําหนดค่าตอบแทนทีเ่ ป็นเงินโบนัสให้สะท้อนและเชือ ่ มโยง

• เบีย ้ ประชุม เฉพาะกรรมการทีเ่ ข้าประชุมครัง้ ละ

กั บ ผลประกอบการหรื อ กํ า ไรสุ ท ธิ ข อง ปตท. ในอั ต ราเท่ า กั บ

50,000 บาท (เท่ า กั บ อั ต ราเดิ ม ) โดยจํ า กั ด

ร้อยละ 0.05 ของกําไรสุทธิประจําปี 2558 และให้คํานวณจ่าย

การจ่ายเบี้ยประชุม ไม่เกินปีละ 15 ครั้ง

ตามระยะเวลาการดํารงตําแหน่ง แต่กําหนดวงเงินสูงสุดไม่เกิน 3,000,000 บาทต่ อ คนต่ อ ปี (เท่ า กั บ อั ต ราเดิ ม ) และประธาน กรรมการ ปตท. ได้รับสูงกว่ากรรมการฯ ในอัตราร้อยละ 25

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

134 คาตอบแทนที่กรรมการไดรับเปนรายบุคคล ป 2558 ลําดับ

รายนาม

จํานวนวัน ม.ค. - ธ.ค. 2558

หนวย: บาท

โบนัส ป 25581/

เบี้ยประชุม กรรมการฯ (รวมเบี้ยรายเดือน)

เบี้ยประชุม กรรมการฯ เฉพาะเรื่อง

รวม คาเบี้ยประชุม

รวม คาตอบแทน

1.

นายปิยสวัสดิ์ อัมระนันทน์

365

830,684.07

1,387,500.00

-

1,387,500.00

2,218,184.07

2.

นายกิตติพงษ์ กิตยารักษ์2/

365

664,547.25

1,110,000.00

615,750.00

1,725,750.00

2,390,297.25

3.

นายวัชรกิติ วัชโรทัย2/

365

664,547.25

1,110,000.00

294,000.00

1,404,000.00

2,068,547.25

4.

นายอารีพงศ์ ภู่ชอุ่ม

365

664,547.25

910,000.00

-

910,000.00

1,574,547.25

5.

พลเอก ฉัตรเฉลิม เฉลิมสุข2/

365

664,547.25

1,010,000.00

192,000.00

1,202,000.00

1,866,547.25

6.

นายชาญวิทย์ อมตะมาทุชาติ2/

365

664,547.25

1,110,000.00

192,000.00

1,302,000.00

1,966,547.25

7.

นางนันทวัลย์ ศกุนตนาค

365

664,547.25

960,000.00

405,000.00

1,365,000.00

2,029,547.25

8.

นายวิชัย อัศรัสกร2/

365

664,547.25

1,060,000.00

537,000.00

1,597,000.00

2,261,547.25

9.

นายสมชัย สัจจพงษ์

61

111,061.32

110,000.00

-

110,000.00

221,061.32

10.

พลอากาศโท บุญสืบ ประสิทธิ์

365

664,547.25

1,110,000.00

120,000.00

1,230,000.00

1,894,547.25

11.

นายดอน วสันตพฤกษ์

365

664,547.25

1,110,000.00

96,000.00

1,206,000.00

1,870,547.25

12.

นายสมศักดิ์ โชติรัตนะศิริ

254

462,452.06

699,000.00

24,000.00

723,000.00

1,185,452.06

13.

นายประเสริฐ บุญสัมพันธ์

365

664,547.25

1,110,000.00

96,000.00

1,206,000.00

1,870,547.25

14.

นายชวลิต พิชาลัย

136

247,612.13

383,548.39

48,000.00

431,548.39

679,160.52

15.

นายเทวินทร์ วงศ์วานิช3/

113

205,736.55

311,000.00

-

311,000.00

516,736.55

8,503,018.63

13,491,048.39

2,619,750.00

16,110,798.39

24,613,817.02

รวมทั้งสิ้น หมายเหตุ: 1/ รวมโบนัสกรรมการปี 2558 ที่จ่ายงวดหลัง

2/ รวมค่าเบี้ยประชุมในการปฏิบัติหน้าที่คณะกรรมการสรรหาและคณะอนุกรรมการกําหนดค่าตอบแทนในกระบวนการสรรหาประธานเจ้าหน้าที่บริหาร และกรรมการผู้จัดการใหญ่ ปตท. 3/ ค่าตอบแทนกรรมการทั้งหมดของนายเทวินทร์ วงศ์วานิช นายเทวินทร์ วงศ์วานิช ได้ส่งคืนให้กับ บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน) ซึ่งเป็นไปตามเงื่อนไข สัญญาจ้างบริหารในตําแหน่งกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน) ลงวันที่ 27 สิงหาคม 2558 นอกจากนี้ ประธานเจ้าหน้าทีบ ่ ริหารและกรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่ ได้สง่ คืนเงินค่าตอบแทนในฐานะประธานกรรมการ และหรือกรรมการ ทีไ่ ด้รบ ั ค่าตอบแทน กรรมการจากบริษัทในกลุ่มอีก 2 บริษัท ได้แก่ ค่าตอบแทนกรรมการที่ได้รับจากบริษัท ปตท.สํารวจและผลิตปิโตรเลียม จํากัด (มหาชน) ช่วงระหว่าง เดือนกันยายน - ธันวาคม 2558 เป็นจํานวนเงิน 360,000 บาท และค่าตอบแทนกรรมการที่ได้รับจากบริษัท ไออาร์พีซี จํากัด (มหาชน) ช่วงระหว่าง เดือนตุลาคม - ธันวาคม 2558 เป็นจํานวนเงิน 263,226.00 บาท เรียบร้อยแล้วตามเงื่อนไขสัญญาจ้างบริหารฯ บุคคลลําดับที่ 9

นายสมชัย สัจจพงษ์ ดํารงตําแหน่งกรรมการ ตั้งแต่วันที่ 1 พฤศจิกายน 2558

บุคคลลําดับที่ 12

นายสมศักดิ์ โชติรัตนะศิริ ดํารงตําแหน่งกรรมการ ตั้งแต่วันที่ 22 เมษายน 2558

บุคคลลําดับที่ 14

นายชวลิต พิชาลัย ดํารงตําแหน่งกรรมการ ตั้งแต่วันที่ 18 สิงหาคม 2558

บุคคลลําดับที่ 15

นายเทวินทร์ วงศ์วานิช ดํารงตําแหน่งกรรมการ ตั้งแต่วันที่ 10 กันยายน 2558

ทั้ ง นี้ บริ ษั ท จั ด หารถสํ า หรั บ การปฏิ บั ติ ห น้ า ที่ ใ ห้ กั บ ประธานกรรมการใช้ ใ นขณะดํ า รงตํ า แหน่ ง เพื่ อ อํ า นวยความสะดวก ในการปฏิบัติหน้าที่เท่านั้น

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

135 กรรมการครบวาระและลาออกระหวางป 2558 ลําดับ

จํานวนวัน ม.ค. - ธ.ค. 2558

รายนาม

1.

นายคุรุจิต นาครทรรพ

2.

หนวย: บาท

เบี้ยประชุม กรรมการฯ (รวมเบี้ยรายเดือน)

โบนัส ป 25581/

เบี้ยประชุม กรรมการฯ เฉพาะเรื่อง

รวม คาเบี้ยประชุม

รวม คาตอบแทน

12

21,848.13

11,612.90

-

11,612.90

33,461.03

นายทวารัฐ สูตะบุตร

101

183,888.42

349,000.00

-

349,000.00

532,888.42

3.

นายไพรินทร์ ชูโชติถาวร

252

458,810.71

799,000.00

72,000.00

871,000.00

1,329,810.71

4.

นายรังสรรค์ ศรีวรศาสตร์2/

273

497,044.93

770,000.00

120,000.00

890,000.00

1,387,044.93

1,161,592.19

1,929,612.90

192,000.00

2,121,612.90

3,283,205.09

รวมทั้งสิ้น หมายเหตุ: 1/ รวมโบนัสกรรมการปี 2558 ที่จ่ายงวดหลัง

2/ รวมค่าเบี้ยประชุมในการปฏิบัติหน้าที่คณะกรรมการสรรหาและคณะอนุกรรมการกําหนดค่าตอบแทนในกระบวนการสรรหาประธานเจ้าหน้าที่บริหาร และกรรมการผู้จัดการใหญ่ ปตท. บุคคลลําดับที่ 1 บุคคลลําดับที่ 2

นายคุรุจิต นาครทรรพ ดํารงตําแหน่งกรรมการตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม 2557 และลาออกมีผลวันที่ 13 มกราคม 2558 นายทวารัฐ สูตะบุตร ดํารงตําแหน่งกรรมการตั้งแต่วันที่ 22 เมษายน 2558 และลาออกจากการเป็นกรรมการตั้งแต่วันที่ 1 สิงหาคม 2558 เป็นต้นไป

บุคคลลําดับที่ 3

นายไพรินทร์ ชูโชติถาวร พ้นจากตําแหน่งกรรมการเนื่องจากหมดวาระการดํารงตําแหน่งประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการ ผู้จัดการใหญ่ ตามสัญญาจ้าง มีผลวันที่ 10 กันยายน 2558

บุคคลลําดับที่ 4

นายรังสรรค์ ศรีวรศาสตร์ ดํารงตําแหน่งกรรมการตั้งแต่วันที่ 26 กรกฎาคม 2557 และลาออกจากการเป็นกรรมการ ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2558 เป็นต้นไป

สรุปเปรียบเทียบคาตอบแทนกรรมการ ป 2555 - 2558 คาตอบแทน

หนวย: บาท

ป 2555

ป 2556

ป 2557

ป 2558*

จํานวนราย จํานวนเงิน จํานวนราย จํานวนเงิน จํานวนราย จํานวนเงิน จํานวนราย จํานวนเงิน

เงินเบี้ยประชุม

14

11,316,572.58

15

16,324,759.22

14

17,632,709.70

15

18,232,411.29

โบนัสรวม

14

30,122,950.82

15

45,129,452.06

14

27,680,910.81

15

9,664,610.82

รวม

41,439,523.40

61,454,211.28

45,313,620.51

* รวมโบนัสกรรมการปี 2558 ที่จ่ายงวดหลัง

คาตอบแทนกรรมการอิสระที่ ไดรับจากการเปนกรรมการอิสระในบริษัทยอยระหวางป 2558 ไม่มี

27,897,022.11

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

136 คาตอบแทนผูบริหาร คาตอบแทนผูบริหาร ค่าตอบแทนผู้บริหารเป็นไปตามนโยบายและหลักเกณฑ์ที่กรรมการ ปตท. กําหนด ซึ่งเชื่อมโยงกับผลการดําเนินงานของ ปตท. ตามระบบประเมินผลรัฐวิสาหกิจ (Performance Agreement: PA) กําหนดโดยกระทรวงการคลังซึ่งประธานเจ้าหน้าที่บริหาร/ กรรมการผู้จัดการใหญ่ และผู้บริหารทุกระดับร่วมกันกําหนดตัวชี้วัดและตั้งค่าเป้าหมาย (Key Performance Indicators: KPIs) ไว้แต่ละปี เพื่อเป็นแนวทางในการดําเนินธุรกิจและนําไปใช้ในการประเมินผลการปฏิบัติงานของประธานเจ้าหน้าที่บริหาร/ กรรมการ ผู้ จั ด การใหญ่ และผู้ บ ริ ห ารทุ ก ระดั บ โดยคณะกรรมการกํ า หนดค่ า ตอบแทนเป็ น ผู้ พิ จ ารณากํ า หนดค่ า ตอบแทนให้ ส ะท้ อ นถึ ง ผลการปฏิบัติงาน (Performance Management) ตลอดจนแนวปฏิบัติและมาตรฐานของกลุ่มธุรกิจชั้นนําประเภทเดียวกัน พร้อมทั้ง นําเสนอหลักการและจํานวนค่าตอบแทนที่เหมาะสมต่อคณะกรรมการบริษัทเพื่อพิจารณาและอนุมัติ ตั้งแต่วันที่ 1 พฤษภาคม 2557 เป็นต้นมา ประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่ และผู้บริหารของ ปตท. ตามเกณฑ์ ข อง ก.ล.ต. เปลี่ ย นแปลง เนื่ อ งจาก ปตท. มี ก ารปรั บ โครงสร้ า งการบริ ห ารจั ด การ จึ ง มี ผ ลให้ จํ า นวนผู้ บ ริ ห ารตาม คําจํากัดความของสํานักงาน ก.ล.ต. มีจํานวน 5 ท่าน (ก่อนการปรับโครงสร้าง คือ 1 มกราคม - 30 เมษายน 2557 มีจํานวน 10 ท่าน) ซึ่งไม่รวมผู้บริหารระดับสูง ที่ไปปฏิบัติงานในบริษัทที่ ปตท. ถือหุ้น และผู้บริหารระดับสูงของบริษัทที่ ปตท. ถือหุ้น ที่มาปฏิบัติงาน ที่ ปตท. ได้รับค่าตอบแทนจาก ปตท. ตามรายละเอียดดังนี้

คาตอบแทนรวมของผูบริหาร ปตท. ป 2558 (แยกคาตอบแทน ปธบ./ กผญ.)

หนวย: บาท

ป 2558 ผูบริหาร (ตามเกณฑ ก.ล.ต.) คาตอบแทน

เงินเดือนรวม โบนัสรวม

รวม

รวม

จํานวนราย

จํานวนเงิน

จํานวนราย (รวมประธาน เจาหนาที่บริหาร และกรรมการ ผูจัดการใหญ)

จํานวนเงิน

24,063,596.00

4

27,622,740.00

5

51,686,336.00

8,458,219.00

4

8,700,040.00

5

17,158,259.00

ประธานเจาหนาที่บริหาร และกรรมการผูจัดการใหญ*

32,521,815.00

36,322,780.00

68,844,595.00

หมายเหตุ: * - ค่าตอบแทนประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่ ของนายไพรินทร์ ชูโชติถาวร ดํารงตําแหน่งช่วงวันที่ 1 มกราคม 2558 - 9 กันยายน 2558 และนายเทวินทร์ วงศ์วานิช ดํารงตําแหน่งช่วงวันที่ 10 กันยายน 2558 - 31 ธันวาคม 2558 - เงินเดือนประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่ ในส่วนของนายเทวินทร์ วงศ์วานิช รวมค่าตอบแทนที่ ปตท. จ่ายให้เนื่องจากปฏิบัติงาน เพิ่มเติม ได้แก่ การเป็นประธานกรรมการ และ/หรือกรรมการ บริษัทใน กลุ่ม ปตท. ตามที่ได้รับมอบหมาย โดยประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการ ผู้จัดการใหญ่ ได้ส่งคืนค่าตอบแทนในฐานะประธานกรรมการ และ/หรือกรรมการ ที่ได้รับจาก ปตท. บริษัท ปตท.สํารวจและผลิตปิโตรเลียม จํากัด (มหาชน) และ บริษัท ไออาร์พีซี จํากัด (มหาชน) ให้กับ ปตท. เรียบร้อยแล้ว ซึ่งเป็นไปตามเงื่อนไขสัญญาจ้างบริหารฯ

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

137 คาตอบแทนรวมของผูบริหาร ปตท. ป 2555 - 2558 คาตอบแทน

หนวย: บาท

ป 2555

ป 2556

ป 2557

ป 2558

จํานวนราย จํานวนเงิน จํานวนราย จํานวนเงิน จํานวนราย จํานวนเงิน จํานวนราย จํานวนเงิน

เงินเดือนรวม

9

62,769,000.00

10

69,023,520.00

10/5

56,454,960.00

5

51,686,336.00

โบนัสรวม

9

23,993,379.77

10

30,772,449.50

10/5

34,428,132.00

5

17,158,259.00

รวม

86,762,379.77

99,795,969.50

90,883,092.00

68,844,595.00

เงินสมทบกองทุนสํารองเลี้ยงชีพสําหรับผูบริหารของ ปตท. ป 2555 - 2558 คาตอบแทน เงินสมทบกองทุน

ป 2555

หนวย: บาท

ป 2556

ป 2557

ป 2558

จํานวนราย จํานวนเงิน จํานวนราย จํานวนเงิน จํานวนราย จํานวนเงิน จํานวนราย จํานวนเงิน 9

6,276,900.00

9

6,652,851.60

9/4

4,937,228.80

4

5,086,634.00

สํารองเลี้ยงชีพ

ข้อมูลเพิ่มเติมที่เกี่ยวข้องกับคณะกรรมการและผู้บริหารของบริษัท มีดังนี้ ไม่ปรากฏว่ามีประวัติการทําความผิดตามกฎหมายในระยะ 10 ปีที่ผ่านมาเกี่ยวกับ 1) การถูกพิพากษาว่ากระทําผิดทางอาญา ยกเว้นที่เป็นความผิดอันเกิดจากการฝ่าฝืนกฎจราจร ความผิดลหุโทษ หรือ ความผิดในทํานองเดียวกัน 2) การถูกพิพากษาให้เป็นบุคคลล้มละลาย หรือถูกพิทักษ์ทรัพย์ 3) การเป็นผูบ ้ ริหาร หรือผูม ้ อ ี า ํ นาจควบคุมในบริษท ั หรือห้างหุน ้ ส่วนทีถ ่ ก ู พิพากษาให้เป็นบุคคลล้มละลาย หรือถูกพิทก ั ษ์ทรัพย์

พนักงาน บุคลากรของ ปตท. ทุกคน ถือเป็นทรัพยากรทีส ่ า ํ คัญทีส ่ ด ุ ในการดําเนินธุรกิจ โดยมีความเชือ ่ มัน ่ ว่า การเจริญเติบโตขององค์กร ขึน ้ อยูก ่ บ ั พนักงานทีม ่ ค ี ณ ุ ภาพ ดังนัน ้ ปตท. จึงมีนโยบายมุง่ เน้นทีจ ่ ะพัฒนาและปรับปรุงระบบการบริหาร และระบบการพัฒนาบุคลากร ให้มีความทันสมัย สอดคล้องกับเทคโนโลยี และเป็นไปตามมาตรฐานสากล เพื่อที่จะเสริมสร้างและพัฒนาให้พนักงานเป็นทั้งคนดี และคนเก่ง ตลอดจนมีส่วนร่วมในการพัฒนาและช่วยเหลือสังคมโดยส่วนรวม และมุ่งเน้นให้พนักงานเป็นกลไกหลักในการพัฒนา ให้ ปตท. ก้าวไปสู่การเป็นองค์กรแห่งความความยั่งยืน (Sustainability Organization) เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน และตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงขององค์กร มุ่งไปสู่การเป็นบริษัทที่สร้างความมั่นคงทางพลังงานให้แก่ประเทศชาติ

จํานวนบุคลากรและคาตอบแทนบุคลากร จํานวนพนักงาน ปตท. (รวมพนักงานที่ไปปฏิบัติงาน Secondment ในบริษัทใน กลุ่ม ปตท.) ปี 2558 เท่ากับ 4,382 คน และทั้งนี้ ปตท. ยังคงดําเนินการจัดทําแผนอัตรากําลังคนให้สอดคล้องต่อการดําเนินธุรกิจ ภายใต้ความผันผวนของสภาวะเศรษฐกิจ โดยให้ความสําคัญกับการจัดสรรทรัพยากรในจุดที่ก่อให้เกิดมูลค่าเพิ่ม หรือมีความจําเป็นต่อเนื่องจากการลงทุน นอกจากนั้น ยังได้ จั ด ทํ า แผนและดํ า เนิ น การพั ฒ นาศั ก ยภาพพนั ก งานอย่ า งจริ ง จั ง ในทุ ก ระดั บ ตลอดจนปรั บ ขั้ น ตอนการทํ า งานให้ มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ มากยิ่งขึ้น

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

138 จํานวนบุคลากรแบ่งตามกลุ่มธุรกิจ ปี 2555 - 2558 มีรายละเอียดดังนี้

กลุมธุรกิจ

ป 2555 ปตท.

หนวย: คน

ป 2556

กลุม ปตท.

ปตท.

ป 2557

กลุม ปตท.

ปตท.

ป 2558

กลุม ปตท.

ปตท.

กลุม ปตท.

1. ก๊าซธรรมชาติ

1,367

-

1,424

-

1,323

-

1,289

-

2. นํ้ามัน

1,296

-

1,496

-

1,409

-

1,465

-

103

-

95

-

93

-

83

-

-

-

-

-

201

-

342

-

3. ปิโตรเคมีและการกลั่น 4. กลุ่มธุรกิจโครงสร้าง พื้นฐาน 5. สนับสนุน และปฏิบัติงาน ในบริษัทที่ ปตท. ถือหุ้น

1,1971/

2652/

1,0981/

2822/

1,2181/

2722/

1,2031/

2782/

6. บริษัทย่อยและกิจการ ร่วมค้า

รวม

-

20,551

-

24,969

-

25,714

-

24,512

3,963

20,816

4,113

25,251

4,244

25,986

4,382

24,790

หมายเหตุ: 1/ ไม่รวมพนักงาน ปตท. ที่ไปปฏิบัติงานในบริษัทในเครือ 2/ พนักงาน ปตท. ที่ไปปฏิบัติงานในบริษัทในเครือ

ค่าตอบแทนแก่บุคลากร (ไม่รวมกรรมการผู้จัดการใหญ่และผู้บริหารระดับสูง) ปี 2555 - 2558 มีรายละเอียดดังนี้

หนวย: บาท

คาตอบแทน

ป 2555

ป 2556

ป 2557

ป 2558

เงินเดือนรวม

3,311,831,273.00

3,549,202,456.00

3,729,946,652.00

4,000,980,185.00

โบนัสรวม

1,653,647,970.00

1,756,840,371.00

1,869,490,435.00

1,647,437,327.00

318,714,613.00

415,284,584.00

434,836,637.00

468,316,181.00

2,331,060,076.00

2,364,683,270.00

2,750,517,905.00

2,676,017,663.00

7,615,253,932.00

8,086,010,681.00

8,784,791,629.00

8,792,751,356.00

เงินสมทบกองทุนสํารองเลี้ยงชีพ อื่น ๆ (ถ้ามี)

รวม

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

139 คาตอบแทนอื่น ๆ

ปตท. ได้ มุ่ ง เน้ น ให้ ผู้ บ ริ ห ารและพนั ก งานในทุ ก ระดั บ ร่ ว มกั น กํ า หนดแผนงานให้ ส อดคล้ อ งกั บ ทิ ศ ทางและเป้ า หมาย

ปตท. ได้จัดสวัสดิการและค่าตอบแทนอื่น ๆ นอกเหนือ

ขององค์กร ซึ่งจะส่งผลให้การดําเนินธุรกิจทั่วทั้งองค์กรมุ่งไปสู่

จากเงินเดือน โบนัส และเงินสมทบกองทุนสํารองเลี้ยงชีพให้กับ

จุดหมายเดียวกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยผู้บริหารระดับสูง

ผู้บริหารและพนักงานตามความเหมาะสมกับสภาวะเศรษฐกิจ

ของ ปตท. และบริษัทในกลุ่มที่เกี่ยวข้องทั้งหมด รวมทั้งสายงาน

การดํารงชีพ ตลอดจนมาตรฐานของกลุ่มบริษัทในธุรกิจชั้นนํา

สนับสนุน มาร่วมประชุมหารือและกําหนดวิสัยทัศน์และทิศทาง

ประเภทเดียวกัน อาทิเช่น ค่าเช่าบ้าน ค่าปฏิบัติงานต่างจังหวัด

ขององค์กรร่วมกัน และถ่ายทอดทิศทางดังกล่าวไปสู่หน่วยงาน

ค่ า ล่ ว งเวลา เป็ น ต้ น โดยในปี 2556 ปตท. ได้ มี ก ารปรั บ ปรุ ง

ภายในสายงานต่ า ง ๆ จากกลยุ ท ธ์ ธุ ร กิ จ เป็ น แผนธุ ร กิ จ และ

โครงสร้างเงินเดือนของ ปตท. ให้สามารถแข่งขันได้ นอกจากนั้น

แผนการใช้ ง บประมาณที่ มี ค วามสอดคล้ อ งในทิ ศ ทางเดี ย วกั น

ปตท. มี ก ลยุ ท ธ์ แ ละนโยบายในการสร้ า งแรงจู ง ใจแก่ พ นั ก งาน

พนักงาน ปตท. ทุกระดับได้กําหนดวัตถุประสงค์และตัวชี้วัด (Key

ทั้ ง ในรู ป แบบของตั ว เงิ น และไม่ ใ ช่ รู ป แบบของตั ว เงิ น อาทิ เ ช่ น

Performance Indicators: KPIs) ที่ถ่ายทอดลงมาตามลําดับเป็น

นโยบายสวัสดิการทางเลือก (Flexible Benefit) เพื่อเปิดโอกาส

รายบุคคล ตั้งแต่ระดับองค์กร หน่วยงาน ลงมาจนถึงพนักงาน

ให้พนักงานได้มส ี ท ิ ธิเ์ ลือกใช้สวัสดิการทีเ่ หมาะสมกับรูปแบบการใช้

ทั้งนี้ วัตถุประสงค์และตัวชี้วัดที่พนักงานกําหนดนั้น จะใช้เป็น

ชีวต ิ ของตนเอง นโยบายด้านการพัฒนาบุคลากร การตรวจสุขภาพ

กรอบการปฏิบัติงานและมาตรฐานการประเมินผลการปฏิบัติงาน

ของผู้ปฏิบัติงานที่ทํางานเกี่ยวกับปัจจัยเสี่ยง และการปรับปรุง

ของพนั ก งานแต่ ล ะบุ ค คล ซึ่ ง สามารถสะท้ อ นความแตกต่ า ง

สวัสดิการค่ารักษาพยาบาล เป็นต้น

ของผลการปฏิบัติงานของพนักงานได้

ทั้ ง นี้ ปี 2557 มี ก ารปรั บ อั ต ราค่ า เล่ า เรี ย นบุ ต รใหม่

ปตท. ได้ นํ า แนวทางในการบริ ห ารสายอาชี พ (Career

ตามประกาศกรมบั ญ ชี ก ลาง สํ า หรั บ ค่ า เบี้ ย ประกั น ชี วิ ต เฉลี่ ย

Management) มาใช้เพื่อเตรียมความพร้อมและส่งเสริมพนักงาน

2,832.29 บาทต่อคนต่อปี และค่ารักษาพยาบาลที่ ปตท. จ่ายเป็น

ทุกระดับให้มีความรู้ ความสามารถ ประสบการณ์ ให้เป็นไปตาม

สวัสดิการให้พนักงานและครอบครัวทั้งระบบสวัสดิการที่ ปตท.

รูปแบบ (Model) ที่องค์กรกําหนดขึ้น เพื่อรองรับภารกิจและสร้าง

บริหารและระบบประกันสุขภาพ เฉลีย ่ 98,561.31 บาทต่อคนต่อปี

คุณค่าให้แก่องค์กรอย่างต่อเนื่อง โดยใช้เป็นกรอบและแนวทาง

ปี 2558 มีการปรับสวัสดิการค่ารักษาพยาบาล โดยเพิ่ม

หลักของการบริหารและพัฒนาพนักงานในทุกระดับ การกําหนด

วงเงินค่าคลอดบุตร สําหรับระบบประกันสุขภาพ และปรับเพิ่ม

สายอาชีพของ ปตท. ขึ้นอยู่กับทิศทางการดําเนินธุรกิจที่มุ่งสร้าง

อัตราค่าเครื่องอัดอากาศขณะหายใจเข้า (Continuous Positive

ี ความสามารถในการแข่งขัน โดยแบ่งการดําเนินงาน ให้องค์กรมีขด

Airway Pressur: CPAP) ให้แก่พนักงานและครอบครัวสําหรับ

เป็น 2 กลุม ่ คือ กลุม ่ ผูบ ้ ริหารระดับสูง และกลุม ่ พนักงาน ทีเ่ ชือ ่ มโยง

ค่าเบี้ยประกันชีวิตเฉลี่ย 2,829.90 บาทต่อคนต่อปี และค่ารักษา

กั น อย่ า งชั ด เจนและมี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ ซึ่ ง มี ก ระบวนการคั ด เลื อ ก

พยาบาลที่ ปตท. จ่ายเป็นสวัสดิการให้พนักงานและครอบครัว

ประเมินศักยภาพ และจัดทําแผนพัฒนารายบุคคล (Individual

ทั้งระบบสวัสดิการที่ ปตท. บริหารและระบบประกันสุขภาพ เฉลี่ย

Development Plan) อย่างเป็นระบบโดย

79,325.89 บาทต่อคนต่อปี

การพัฒนาและปรับปรุงระบบทรัพยากรบุคคล

• กลุ่ ม ผู้ บ ริ ห ารระดั บ สู ง (ระดั บ เที ย บเท่ า ผู้ จั ด การฝ่ า ย ขึ้ น ไป) เป็ น การบริ ห ารจั ด การในรู ป แบบ กลุ่ ม ปตท. (Group Leader Development) เพื่อรองรับความต้องการผู้บริหารระดับ สูงทั้งในเชิงปริมาณและคุณภาพ มีคณะผู้บริหารระดับ CEO ของ

เพื่อให้องค์กรพัฒนาไปสู่การเป็นองค์กรแห่งความยั่งยืน

กลุม ่ ปตท. เรียกว่า คณะกรรมการจัดการ กลุม ่ ปตท. (PTT Group

ปตท. ยั ง คงพั ฒ นาและปรั บ ปรุ ง ระบบการบริ ห ารและพั ฒ นา

Management Committee: PTTGMC) มีหน้าทีแ ่ ละความรับผิดชอบ

ทรัพยากรบุคคลให้มีประสิทธิภาพมากขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยมี

ในการกํ า หนดทิ ศ ทางและนโยบายการดํ า เนิ น งานในเรื่ อ ง

วั ต ถุ ป ระสงค์ เ พื่ อ ที่ จ ะพั ฒ นาศั ก ยภาพของบุ ค ลากรให้ ไ ด้ ใ ช้

การบริหารสายอาชีพกลุ่มผู้บริหารระดับสูง และคณะกรรมการ

ความรู้ความสามารถของตนเองอย่างเต็มที่ เพื่อนําพาให้องค์กร

บริหารความร่วมมือของกลุม ่ ทรัพยากรบุคคล (Human Resources

บรรลุ วั ต ถุ ป ระสงค์ ใ นการดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ รวมถึ ง การมี โ อกาส

Group Alignment & Coordination Management Committee:

ก้าวหน้าในหน้าที่การงาน และเติบโตไปพร้อม ๆ กับความสําเร็จ

HRAC) มีหน้าที่ให้คําปรึกษาและข้อเสนอแนะให้แก่รองกรรมการ

ขององค์กรด้วย

ผูจ ้ ด ั การใหญ่ทรัพยากรบุคคลและศักยภาพองค์กร ในการตัดสินใจ ประเด็นความร่วมมือที่สําคัญต่อกลยุทธ์และทิศทางในการกํากับ ดูแลด้านทรัพยากรบุคคลของ กลุม ่ ปตท. ให้สอดคล้องกับทิศทาง ของ กลุ่ม ปตท.

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

140 • กลุ่มพนักงาน (ระดับผู้จัดการส่วนหรือเทียบเท่าลงมา)

การฝึกอบรมทีเ่ หมาะสมตาม Success Profile รวมถึงการหมุนเวียน

เป็ น การบริ ห ารและพั ฒ นาพนั ก งานตามความจํ า เป็ น ของ

เปลี่ยนหน้าที่ความรับผิดชอบ ตาม Career Path เพื่อให้พนักงาน

การดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ของแต่ ล ะบริ ษั ท ในกลุ่ ม เพื่ อ รองรั บ ทิ ศ ทาง

สามารถพัฒนาทักษะ ความชํานาญ จากประสบการณ์ในตําแหน่ง

การดําเนินธุรกิจในอนาคต สําหรับ ปตท. ได้กําหนดให้จัดตั้ง

หน้าที่ใหม่ ตลอดจนการแต่งตั้ง เลื่อนระดับพนักงานให้เหมาะสม

คณะกรรมการจั ด การทรั พ ยากรบุ ค คล (Corporate Human

่ วามรับผิดชอบและศักยภาพของพนักงาน ซึง่ การพัฒนา กับหน้าทีค

Resources Committee: HRC) มี ห น้ า ที่ ค วามรั บ ผิ ด ชอบ

พนักงานให้เหมาะสมตามความสามารถและความต้องการของ

ในการส่งเสริมผลักดันและควบคุมติดตามการดําเนินงานในเรื่อง

พนักงานและองค์กรนัน ้ นอกจากพนักงานจะมีความพร้อมสําหรับ

การบริหารสายอาชีพกลุ่มพนักงานให้เป็นไปตามเป้าหมาย และ

การเติบโตเป็นผูบ ้ ริหารระดับสูงของ กลุม ่ ปตท. แล้ว ยังจะนํา ปตท.

กลุ่ ม ที่ ป รึ ก ษาประจํ า สายอาชี พ (Career Counseling Team:

ไปสู่ความสําเร็จตามเป้าหมายที่กําหนดไว้ในที่สุด

CCT) รวม 15 สายอาชีพ มีหน้าที่ความรับผิดชอบในการบริหาร

นอกจากการมุ่งเน้นพัฒนาบุคลากรตามแนวทางข้างต้น

สายอาชีพกลุ่มพนักงาน ให้คําปรึกษา ชี้แนะ ควบคุมและติดตาม

แล้ว ปตท. ยังใส่ใจในเรื่องของสิ่งแวดล้อม โดยได้จัดการอบรม

การดําเนินงาน ทั้งนี้ วัตถุประสงค์ในการบริหารสายอาชีพนั้น

หลักสูตรด้านสิ่งแวดล้อมให้กับพนักงานที่ทํางานเกี่ยวข้องและ

เป็ น กลไกให้ พ นั ก งานตั้ ง เป้ า หมายและวางแผนพั ฒ นาตนเอง

ผู้สนใจ เพื่อปลูกฝังให้พนักงานมีความตระหนักถึงความสําคัญ

เพื่อความก้าวหน้าในอาชีพและสร้างคุณค่าในงานที่รับผิดชอบ

ในเรื่ อ งดั ง กล่ า ว โดยในปี 2558 ได้ มี ก ารจั ด หลั ก สู ต รอบรมฯ

ให้สอดคล้องกับเป้าหมายและทิศทางขององค์กร ทั้งในรูปแบบ

รายละเอียดดังตาราง

No.

Name of the business event

Start date

End date

Location

25/9/2015

25/9/2015

ปตท.สนญ

78

and Environment Management

2/1/2015

31/12/2015

ปตท.สนญ

103

3.

Contractor SSHE Mgt.

24/3/2015

14/9/2015

ปตท.สนญ

147

4.

ความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสิ่งแวดล้อม 1/1/2015

31/12/2015

ปตท.สนญ

515

1.

Environmental Impact Assessment (EIA)

2.

Basic Safety, Occupational Health

ในที่ทํางาน SSHE Training 1

Total

Attendess

843

ในปี 2558 ปตท. ยังคงจัดให้มีโครงการ Young People to Globalize: YP2G เป็นปีที่สาม เพื่อคัดเลือกบุคลากรที่มีความพร้อม ไปปฏิบัติงานต่างประเทศตามกลยุทธ์ของ ปตท. พนักงานดังกล่าวจะได้รับการพัฒนาและเตรียมความพร้อม โดยจะได้รับมอบหมาย ให้รับผิดชอบงานพัฒนาธุรกิจต่างประเทศ (International Business Development) หรืองานที่เกี่ยวข้องกับการดําเนินธุรกิจของ ปตท. ในต่างประเทศ (International Related Business) ซึ่งจะทําให้พนักงานได้เรียนรู้และเพิ่มพูนประสบการณ์ด้าน Business Acumen จากการปฏิบัติงานจริง ในรูปแบบ On the Job Training: OJT นอกจากนี้ ในปี 2557 ปตท. ได้เพิ่มการบริหารสายอาชีพ คุณภาพ มาตรฐานและงานวิศวกรรม (Quality Assurance and Engineering Career) เพื่อรองรับกลุ่มธุรกิจโครงสร้างพื้นฐานของ ปตท. ปตท. ยังคงให้ความสําคัญในการพัฒนาขีดความสามารถของพนักงาน (Career and Competency Management) โดยมี การจัดทําและทบทวน Success Profile รวมทั้ง Career Path ของแต่ละตําแหน่งงาน และผลักดันให้มีการประเมิน Success Profile เพื่ อ ให้ ส อดรั บ กั บ Performance Cycle ที่ พ นั ก งานต้ อ งหารื อ กั บ ผู้ บั ง คั บ บั ญ ชา (Two-Way) ถึ ง งานที่ ต้ อ งรั บ ผิ ด ชอบตั้ ง แต่ ต้ น ปี เพื่อติดตามและประเมินผลปลายปี ตั้งการจัดทําแผนการพัฒนารายบุคคล (Individual Development Plan: IDP) ในระบบ COACH พร้อมทั้งปรับปรุงคู่มือการใช้งานเพื่อพัฒนาพนักงานตามสายอาชีพที่กําหนด และสอดคล้องกับการดําเนินธุรกิจขององค์กร

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

141 กลุ่ม ปตท. ได้ให้ความสําคัญกับการส่งเสริมการเรียนรู้ ตอบสนองกลยุทธ์ขององค์กรทีต ่ อ ้ งการเปลีย ่ นจาก Resource-Based เป็น Knowledge-Based โดยที่ ปตท. กําลังเข้าสูส ่ งั คมอุดมปัญญา

’s Learning Triad for Sustainabiltiy 3 ประสานแหงการเรียนรู สูความยั่งยืนของ กลุม ปตท.

(Knowledge Society) ซึ่ ง ความท้ า ทายในการก้ า วสู่ ยุ ค สั ง คม

Toward Knowledge Base Organization

อุ ด มปั ญ ญา หั ว ใจสํ า คั ญ อยู่ ที่ ก ารเรี ย นรู้ อ ย่ า งต่ อ เนื่ อ ง เพราะ เป็ น หนทางนํ า ไปสู่ ก ารอยู่ ร อดที่ แ ท้ จ ริ ง กลุ่ ม ปตท. ในฐานะ องค์กรพลังงานแห่งชาติ ซึ่งดําเนินธุรกิจบนพื้นฐานของความรู้ และนวั ต กรรม จึ ง ได้ ริ เ ริ่ ม เคลื่ อ นยุ ท ธศาสตร์ “3 ประสาน

PTT Leadership Learning Institute

New Frontier Knowledge for Thailand

TEA/ YTEA

PLLI

VISTEC/ KVIS

Breadth of Knowledge

All Round

Depth of Knowledge

STRONG

BIG

LONG

มั่นคง

มั่งคั่ง

ยั่งยืน

Energy Liteorraldcy the W

for

แห่งการเรียนรู้ สู่ความยั่งยืนของ กลุ่ม ปตท.” เน้นการสร้างองค์ความรู้และคนคุณภาพ เพื่อเป็นกําลัง สําคัญในการพัฒนาประเทศให้เติบโตอย่างมั่นคง โดยส่งเสริม และผลักดันให้เกิดหน่วยงานที่มีบทบาทในการส่งเสริมการเรียนรู้ ทั้งภายในและภายนอกองค์กร ได้แก่ การจัดตั้งสถาบันวิทยาการ พลังงาน โรงเรียนกําเนิดวิทย์ และสถาบันวิทยสิริเมธี สํ า หรั บ การเรี ย นรู้ ข องพนั ก งานภายในองค์ ก ร ได้ จั ด ตั้ ง “สถาบันพัฒนาผูน ้ า ํ และการเรียนรู้ กลุม ่ ปตท.” (PTT Leadership and Learning Institute: PLLI) เพื่อทําหน้าที่เป็นศูนย์กลาง แห่งการเรียนรู้และพัฒนาศักยภาพของผู้นําและพนักงาน เพื่อให้

สําหรับกลุม ่ หลักสูตร Function Course นี้ PLLI ดําเนินการ

เป็นทรัพยากรบุคคลที่ทั้ง “ดีและเก่ง” มีภาวะผู้นํา มีความพร้อม

ร่ ว มกั บ กลุ่ ม Functional Academy ที่ ปตท. จั ด ตั้ ง ขึ้ น เพื่ อ

ในการเรี ย นรู้ ต ลอดชี วิ ต เป็ น ต้ น ทุ น ที่ มี คุ ณ ค่ า ขององค์ ก ร

พัฒนาองค์ความรู้ภายในองค์กรให้เป็นระบบ โดยส่งเสริมให้เกิด

ด้วยความเชื่อมั่นใน “พลังความรู้” และ “พลังของการพัฒนา

การแลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์ภายในหน่วยงานตาม

ทุนมนุษย์” เพื่อขับเคลื่อนองค์กรให้เติบโตอย่างมั่นคงและยั่งยืน

แต่ละสายอาชีพ และส่งผ่านจากรุ่นสู่รุ่นอย่างเป็นขั้นตอน ทําให้

โดย ปตท. เปิดกว้างให้พนักงานทุกคนได้รบ ั โอกาสเรียนรูต ้ ลอดเวลา

พนั ก งานจากแต่ ล ะสายอาชี พ มี โ อกาสได้ เ รี ย นรู้ แ ละพั ฒ นา

ทั้ ง ในสายอาชี พ และนอกสายอาชี พ ซึ่ ง พนั ก งานทุ ก คนจะได้

ศั ก ยภาพตามขี ด ความสามารถของแต่ ล ะบุ ค คล ตั้ ง แต่ ร ะดั บ

เข้ารับการเรียนรู้ พัฒนา ตลอดชีวต ิ การทํางาน ผ่านกลุม ่ หลักสูตร

เริ่มต้นจนถึงระดับผู้เชี่ยวชาญ รวมทั้งยังเปิดโอกาสให้พนักงาน

ที่ PLLI ดําเนินการ ดังนี้

สายอาชีพอื่นเข้าร่วมเรียนรู้หัวข้อที่สนใจได้

1. หลักสูตร Leadership Acceleration Program เป็น หลักสูตรเตรียมความพร้อมและเร่งพัฒนาผูบ ้ ริหารของ กลุม ่ ปตท. 2. กลุ่มหลักสูตร Core Course สําหรับพนักงานทุกคน เป็นกลุ่มหลักสูตรหลักที่ออกแบบเชื่อมโยงกับเป้าหมาย นโยบาย

Management ตลอดจนด้าน Soft Skills ที่ช่วยเสริมพฤติกรรม ให้เป็นไปตามสมรรถนะหลัก (Core Competency) ตามความจําเป็น ของพนักงานแต่ละระดับ 3. กลุ่ ม หลั ก สู ต ร Function Course เป็ น หลั ก สู ต รของ สายอาชีพต่าง ๆ ที่มุ่งพัฒนาพนักงานภายในสายอาชีพ ตั้งแต่ ระดับแรกเริ่มจนถึงระดับผู้เชี่ยวชาญ

IB

Competency-Based ซึ่งจะช่วยพัฒนาด้าน Business/ People

G

และความรู้ ข ององค์ ก ร รวมถึ ง หลั ก สู ต รที่ อ ยู่ บ นพื้ น ฐานของ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

142 นอกจากนี้ ปตท. ยังมุ่งสู่การเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้

พนักงานอย่างต่อเนือ ่ งตัง้ แต่แรกเข้าจนถึงเกษียณอายุการทํางาน

(Learning Organization) ที่ ทํ า ธุ ร กิ จ บนฐานองค์ ค วามรู้ ผ่ า น

เพื่อเตรียมความพร้อมและสร้างขีดความสามารถตามทิศทาง

การบริ ห ารจั ด การองค์ ค วามรู้ อ ย่ า งเป็ น ระบบ (Knowledge

ขององค์กรและหน่วยงานต้องการ สร้างพนักงานให้เป็น คนเก่ง

Management) ตาม Functional Excellence ใน PTT Way ซึ่งเป็น

คนดี และมีความรับผิดชอบ ขององค์กรและสังคม

หัวข้อองค์ความรู้ที่สําคัญขององค์กร มีการประเมินประสิทธิผล

นอกเหนือจากระบบการบริหารทรัพยากรบุคคลที่มุ่งเน้น

การจัดการความรู้ทั้งเชิงคุณภาพผ่าน PTT Group KM Maturity

พั ฒ นาพนั ก งาน ปตท. ให้ เ ป็ น คนเก่ ง หรื อ เป็ น ผู้ ที่ มี ศั ก ยภาพ

Assessment และเชิ ง ปริ ม าณผ่ า น KM Dashboard อี ก ทั้ ง

สามารถตอบสนองต่ อ ความคาดหวั ง ขององค์ ก รในการดํ า เนิ น

มี BRIGHT หรือ PTT Group Knowledge Center เป็นศูนย์กลาง

ธุรกิจ (High Performance Organization) ได้แล้ว ปตท. ยังให้

ทีร่ วบรวมองค์ความรูท ้ ส ี่ า ํ คัญ ผนวกกับการสนับสนุนจากผูบ ้ ริหาร

ความสําคัญต่อการพัฒนาพนักงานให้เป็นคนดี มีความรับผิดชอบ

และพนักงานทุกระดับเกิดเป็นวัฒนธรรมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้

โดยมี ส่ ว นร่ ว มในการดู แ ลสั ง คม ชุ ม ชน และสิ่ ง แวดล้ อ ม

ในวิ ถี ก ารทํ า งาน ที่ ช่ ว ยส่ ง เสริ ม ให้ พ นั ก งานพั ฒ นาศั ก ยภาพ

(Corporate Social Responsibility) รวมทั้งยึดหลักการกํากับดูแล

ได้ด้วยตนเองอย่างต่อเนื่องผ่านการเรียนรู้ และการแก้ไขปัญหา

กิจการที่ดี (Corporate Governance) เป็นกรอบให้ผู้บริหารและ

ต่าง ๆ อย่างมีประสิทธิภาพ รวมทัง้ นําองค์ความรูไ้ ปพัฒนาต่อยอด

พนั ก งานถื อ ปฏิ บั ติ ทั้ ง นี้ ปตท. มี ค วามเชื่ อ มั่ น ว่ า การพั ฒ นา

เพื่อสร้างสรรค์ผลงานที่เป็นเลิศและต่อยอดสู่นวัตกรรมใหม่ ๆ

พนักงานให้เป็นคนเก่ง คนดี และมีความรับผิดชอบนั้น จะช่วยให้

ซึ่งเป็นรากฐานสําคัญในการผลักดันให้ ปตท. แข่งขันได้อย่าง

องค์กรเจริญเติบโตอย่างมั่นคงและยั่งยืนในระยะยาว

ยั่งยืน ทั้งนี้ ปตท. มีโปรแกรมอบรมและพัฒนาให้กับผู้บริหารและ

สรุปตัวเลขการพัฒนาพนักงาน หนวย: ชั่วโมงตอคนตอป

จํานวนชั่วโมงอบรมตอคนตอป

ป 2555

ป 2556

ป 2557

ป 2558

พนักงาน

60.1

63.0

35.24*

55.11

ผู้บริหาร

41.8

43.0

22.61

30.02

หนวย: บาทตอคนตอป

คาใชจายอบรมตอคนตอป พนักงานและผู้บริหาร

ป 2555

ป 2556

ป 2557

ป 2558

54,611.00

58,000.00

55,435.37

34,476.36

* ตัวเลขค่าใช้จ่ายอบรมต่อคนต่อปี ลดลงจากปี 2557 เนื่องจากนโยบายรัฐบาลที่งดการอบรมในต่างประเทศ

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

143 การสรางสัมพันธภาพที่ดีระหวางผูบริหาร และพนักงานเพื่อเปาหมายเดียวกัน

จั ด การทรั พ ยากรบุ ค คล คณะกรรมการกิ จ การสั ม พั น ธ์ ปตท. และคณะกรรมการบริหารสายอาชีพ เป็นต้น และมีการสํารวจ ความคิ ด เห็ น ของพนั ก งานโดยที่ ป รึ ก ษาผู้ เ ชี่ ย วชาญทางด้ า น

ปตท. ได้ จั ด ให้ มี รู ป แบบการสื่ อ ความระหว่ า งผู้ บ ริ ห าร

การบริหารทรัพยากรบุคคลภายนอกจํานวน 1 ครั้ง นอกจากนี้

และพนั ก งาน เพื่ อ ให้ พ นั ก งานทุ ก ระดั บ ได้ รั บ ทราบถึ ง แนวทาง

ยังมีการร่วมมือกับบริษท ั ใน กลุม ่ ปตท. เพือ ่ พัฒนาระบบฐานข้อมูล

การดําเนินงานขององค์กร อุปสรรคหรือผลกระทบทีอ ่ าจจะเกิดขึน ้

ผู้ บ ริ ห ารของกลุ่ ม และจั ด ทํ า แผนพั ฒ นาผู้ บ ริ ห ารระดั บ สู ง ของ

และเปิดโอกาสให้พนักงานได้แสดงความคิดเห็นและมีส่วนร่วม

กลุ่ม ปตท. ร่วมกัน

ในการพัฒนาและปรับปรุงประสิทธิภาพการดําเนินงานขององค์กร

การกําหนดใหมีคานิยมรวมของ กลุม ปตท. (PTT Group Core Values)

ในแต่ละปี นอกเหนือจากการประชุมคณะกรรมการกิจการสัมพันธ์ ปตท. ที่กําหนดวาระการประชุมอย่างน้อยเดือนละหนึ่งครั้ง ยังมี การประชุมคณะกรรมการร่วมปรึกษาหารือ (Joint Consultation Committee: JCC) ทีก ่ า ํ หนดให้มก ี ารประชุมร่วมกันระหว่างผูบ ้ ริหาร

ค่านิยม กลุ่ม ปตท. คือ SPIRIT อันเป็นวิถีการทํางาน

และพนักงานในหน่วยงานภูมิภาคทัว ่ ประเทศ นอกจากนี้ ประธาน

ซึ่ ง หากผู้ บ ริ ห ารและพนั ก งานทุ ก คนยึ ด ถื อ ปฏิ บั ติ เ ป็ น แนวทาง

เจ้าหน้าทีบ ่ ริหาร/ กรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่ ยังได้จด ั ประชุมสือ ่ ความ

ในการดํ า รงชี วิ ต ด้ ว ยแล้ ว จะทํ า ให้ เ ป็ น คนเก่ ง คนดี และมี

กับพนักงานอย่างต่อเนือ ่ งเป็นระยะมาโดยตลอด และมีการสํารวจ

ความรั บ ผิ ด ชอบ เป็ น ที่ ย อมรั บ และเป็ น ที่ รั ก ของทุ ก คน และ

ความพึงพอใจและความผูกพันของพนักงานต่อองค์กรเป็นประจํา

จะช่วยสะท้อนภาพลักษณ์ของ กลุ่ม ปตท. ในความเป็นองค์กร

ทุ ก ปี เพื่ อ รั บ ทราบระดั บ ความพึ ง พอใจและระดั บ ความผู ก พั น

ทีน ่ า ่ เชือ ่ ถือและไว้วางใจไปสูส ่ งั คมภายนอก ชุมชน และประเทศชาติ

ในปัจจัยต่าง ๆ เพื่อหาแนวทางแก้ไขและปรับปรุง โดย ปตท.

ิ ก ี ารทํางาน อย่างเด่นชัดต่อไป เมือ ่ พนักงาน กลุม ่ ปตท. ทุกระดับมีวถ

มีความเชือ ่ มัน ่ ว่าการสือ ่ ความทีด ่ ี และการแลกเปลีย ่ นความคิดเห็น

ที่ ส อดคล้ อ งกั น ที่ น อกเหนื อ จากความเป็ น คนเก่ ง แล้ ว ยั ง มุ่ ง

ระหว่างผู้บริหารและพนักงานจะนําไปสู่สัมพันธภาพที่ดีระหว่าง

เน้ น ในความเป็ น คนดี มี ค วามรั บ ผิ ด ชอบก็ จ ะช่ ว ยเสริ ม สร้ า ง

ผู้ บ ริ ห ารและพนั ก งานทุ ก ระดั บ และทํ า ให้ บ รรลุ เ ป้ า หมายของ

ความแข็งแกร่งให้กบ ั องค์กรและนําพาไปสูค ่ วามสําเร็จตามกรอบ

องค์ ก รร่ ว มกั น รวมทั้ ง ได้ ดํ า เนิ น การ สอบทานความต้ อ งการ

กลยุทธ์การเติบโตอย่างยั่งยืนของ กลุ่ม ปตท. ซึ่งค่านิยม SPIRIT

พื้ น ฐานด้ า นทรั พ ยากรบุ ค คลของผู้ บ ริ ห ารและพนั ก งานผ่ า น

ประกอบด้วย:

การดําเนินงานของคณะกรรมการหลายคณะ เช่น คณะกรรมการ

Performance Excellence

Synergy

+

Innovation

+ เกง

HPO

ดี

รับผิดชอบ

CG

CSR

+ Integrity and Ethics

Trust and Respect

Responsibility for Society

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

144 อีกทั้งค่านิยม SPIRIT รากฐานสําคัญที่หล่อหลอมให้ผู้บริหารและพนักงาน กลุ่ม ปตท. เป็นคนเก่ง คนดี และมีความรับผิดชอบ ต่อองค์กรและสังคมภายนอก เพื่อสามารถนํา กลุ่ม ปตท. ไปเป็น Pride & Treasure of Thailand ตามปณิธานของ ปธบ./ กผญ. เพื่อให้ กลุ่ม ปตท. เป็นที่ศรัทธา เป็นองค์กรแห่งความภาคภูมิใจของประชาชนคนไทย โดยในปี 2558 ได้เพิ่มการมุ่งเน้นในความเป็น RIT ให้มากยิ่งขึ้น โดยที่ยังคงความสําคัญของ SPI ไว้ไม่ได้ละเลยไป เพื่อสะท้อนภาพลักษณ์ของ กลุ่ม ปตท. ในความเป็นคนดี และมีความรับผิดชอบต่อสังคมชุมชน ออกไปสู่สายตาผู้มีส่วนได้เสียภายนอกให้เด่นชัดมากยิ่งขึ้น รวมถึงมีการทบทวนและปรับปรุง แก้ไขนโยบาย ตลอดจนพัฒนาปรับปรุงระบบและกระบวนการทํางานต่าง ๆ ในองค์กร เพื่อส่งเสริมการบริหารจัดการองค์กรเป็นไป ด้วยความโปร่งใส โดยเริ่มตั้งแต่นโยบาย CG นโยบายต่อต้านคอร์รัปชัน นโยบายงดรับของขวัญ (No Gift Policy) ระบบตรวจสอบ ภายใน (Internal Audit) กระบวนการจัดซื้อจัดจ้าง (Procurement) ฯลฯ ตลอดจนเชื่อมโยงกระบวนการการทํางานที่คํานึงถึง ความรับผิดชอบของสังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อม ผ่านหลักการบริหารความยั่งยืน (Sustainability Management) และ CSR ของ กลุ่ ม ปตท. เพื่ อ ประโยชน์ ต่ อ สั ง คมภายนอก ชุ ม ชน และประเทศชาติ ตลอดจนสร้ า งคุ ณ ค่ า ร่ ว มระหว่ า งสั ง คมและธุ ร กิ จ เช่ น การพัฒนาสั ง คมภายใต้แ นวคิ ด วิ ส าหกิ จ เพื่อ สั งคม (Social Enterprise) เพื่ อ ได้รั บการยอมรั บในวงกว้ างจากสั งคม ชุมชน และประชาชนคนไทย

Pride • • • • •

Treasure

Country Energy Security (NOC) Public Trust Business Transparency Corporate Governance Public Wealth Community & Environment

• • • •

Top Class Energy Company Sustainable Growth High Performance Org. Knowledge-Based Company

Balancinng betweenn the two roolees

การสืบทอดตําแหนงสําหรับผูบริหาร

ซึ่ ง เป็ น กรรมการโดยตํ า แหน่ ง และมี อ ายุ ไ ม่ เ กิ น 58 ปี บ ริ บู ร ณ์ ในวั น ยื่ น ใบสมั ค ร เมื่ อ คณะกรรมการสรรหาสรรหาผู้ ที่ มี

เนือ ่ งจาก ปตท. มีสถานะเป็นรัฐวิสาหกิจ ดังนัน ้ การสรรหา

ความเหมาะสมแล้ ว ให้ เ สนอต่ อ ผู้ มี อํ า นาจพิ จ ารณาแต่ ง ตั้ ง

และแต่งตั้งตําแหน่งของกรรมการผู้จัดการใหญ่ จึงต้องเป็นไป

โดยต้องดําเนินการให้แล้วเสร็จภายใน 1 ปี นับแต่วันที่ผู้บริหาร

ตามพระราชบั ญ ญั ติ ม าตรฐานสํ า หรั บ กรรมการและพนั ก งาน

เดิ ม พ้ น จากตํ า แหน่ ง สั ญ ญาจ้ า งมี ร ะยะเวลาคราวละไม่ เ กิ น

รัฐวิสาหกิจ โดยต้องมีคุณสมบัติตามมาตรา 8 ตรี และดําเนิน

4 ปี ในกรณี ที่ ค ณะกรรมการจะจ้ า งผู้ บ ริ ห ารเดิ ม ต่ อ หลั ง จาก

กระบวนการสรรหาตามมาตรา 8 จัตวา โดยคณะกรรมการ ปตท.

ครบกําหนดเวลาตามสัญญาจ้าง ไม่ต้องดําเนินการกระบวนการ

แต่งตัง้ คณะกรรมการสรรหาคณะหนึง่ จํานวน 5 คน ทีม ่ ค ี ณ ุ สมบัติ

สรรหาใหม่ แต่จะจ้างเกินสองคราวติดต่อกันไม่ได้ ซึ่งในปี 2558

และไม่มีลักษณะต้องห้ามตามกฎหมาย ทําหน้าที่สรรหาบุคคล

คณะกรรมการ ปตท. ได้ดําเนินการกระบวนการสรรหากรรมการ

ที่มีความรู้ ความสามารถ และประสบการณ์ที่เหมาะสมสําหรับ

ผู้จัดการใหญ่คนใหม่เพื่อทําหน้าที่แทนนายไพรินทร์ ชูโชติถาวร

เป็นผูบ ้ ริหาร ปตท. โดยต้องมีคณ ุ สมบัตแ ิ ละไม่มล ี ก ั ษณะต้องห้าม

ซึ่ ง ค ร บ ว า ร ะ ต า ม สั ญ ญ า จ้ า ง ใ น วั น ที่ 9 กั น ย า ย น 2 5 5 8

ตามกฎหมาย ไม่เป็นกรรมการของ ปตท. ยกเว้นเป็นผู้บริหาร

โดยได้ แ ต่ ง ตั้ ง คณะกรรมการสรรหากรรมการผู้ จั ด การใหญ่

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

145 ตามพระราชบั ญ ญั ติ ม าตรฐานสํ า หรั บ กรรมการและพนั ก งาน

โดยมีกลไกการบริหารดังนี้

รัฐวิสาหกิจ ทั้งนี้ มีผู้สนใจสมัครและมีคุณสมบัติครบถ้วนจํานวน

• คณะกรรมการจัดการ กลุ่ม ปตท.

4 คน โดยแบ่งเป็นผู้บริหาร กลุ่ม ปตท. 3 คน และบุคคลภายนอก 1 คน ซึ่งกระบวนการสรรหาดําเนินการด้วยความโปร่งใสภายใต้ แนวทางการสรรหาผู้ บ ริ ห ารสู ง สุ ด ตามมาตรา 8 วรรค 3 แห่ ง พระราชบั ญ ญั ติ คุ ณ สมบัติ ม าตรฐานสํ า หรับ กรรมการและ พนักงานรัฐวิสาหกิจ (ฉบับที่ 6) พ.ศ. 2550 ซึ่งคณะกรรมการ

(PTT Group Management Committee: PTTGMC) • คณะกรรมการจัดการ กลุ่ม ปตท. - Minor (PTT Group Management Committee - Minor: PTTGMC-Minor) • คณะกรรมการบริหารความร่วมมือของกลุ่มทรัพยากร

สรรหากรรมการผู้ จั ด การใหญ่ ไ ด้ พิ จ ารณาคั ด เลื อ กผู้ ส มั ค ร

บุคคล (Human Resources Group Alignment

ที่ เ หมาะสมเสนอต่ อ คณะกรรมการ ปตท. เพื่ อ พิ จ ารณา คื อ

& Coordination Management Committee: HRAC)

นายเทวิ น ทร์ วงศ์ ว านิ ช ทั้ ง นี้ เมื่ อ วั น ที่ 26 มิ ถุ น ายน 2558

• คณะกรรมการจัดการทรัพยากรบุคคล

คณะกรรมการ ปตท. ได้มม ี ติเห็นชอบตามทีค ่ ณะกรรมการสรรหา

ของบริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

กรรมการผู้ จั ด การใหญ่ ปตท. เสนอและแต่ ง ตั้ ง นายเทวิ น ทร์

(Human Resources Management Committee: HRMC)

วงศ์วานิช ให้ดา ํ รงตําแหน่งประธานเจ้าหน้าทีบ ่ ริหารและกรรมการ ผู้จัดการใหญ่ ปตท. คนใหม่ ต่อจาก นายไพรินทร์ ชูโชติถาวร

• คณะกรรมการจัดการทรัพยากรบุคคล (Corporate Human Resources Committee: HRC)

โดยเข้ารับตําแหน่งตั้งแต่วันที่ 10 กันยายน 2558 และมีวาระ การดํารงตําแหน่ง 2 ปี 11 เดือน นับจากวันที่ได้รับการแต่งตั้ง

ผลการดําเนินการ ป 2558

(เนื่องจาก นายเทวินทร์ วงศ์วานิช จะมีอายุครบ 60 ปีบริบูรณ์

• การเตรียม SEVP Pool Member คือ กลุ่มผู้บริหาร

ในวันที่ 30 สิงหาคม 2561) ปตท. ได้ดา ํ เนินการพัฒนาผูบ ้ ริหารระดับสูงอย่างต่อเนือ ่ ง เพื่ อ ให้ มี ผู้ บ ริ ห ารขององค์ ก รเป็ น หนึ่ ง ในผู้ มี คุ ณ สมบั ติ ที่ พ ร้ อ ม สมัครเข้าคัดเลือกในการสรรหากรรมการผู้จัดการใหญ่ครั้งต่อไป โดยมีการเตรียมความพร้อมด้านบุคลากร เพื่อทดแทนผู้บริหาร ระดับสูงทีจ ่ ะเกษียณอายุ ในระหว่างปี 2558 - 2562 และนโยบาย/

ระดับ EVP ที่มีความพร้อมและศักยภาพ (กลุ่ม ปตท.) - จํานวน Pool Member 39 ราย (ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2558) - Pool Member ได้รับการแต่งตั้งให้ขึ้นดํารงตําแหน่ง 23 ราย (ปี 2551 - 2558) • การเตรียม EVP Pool Member คือ กลุ่มผู้บริหาร

แนวทางการพั ฒ นาผู้ บ ริ ห ารระดั บ สู ง ของ กลุ่ ม ปตท. รวมทั้ ง

ระดับ VP ที่มีความพร้อมและศักยภาพ (กลุ่ม ปตท.)

การจั ด ทํ า แผนพั ฒ นารายบุ ค คล คื อ Management Pool

- จํานวน Pool Member 120 ราย

ประกอบด้วยผู้บริหาร 320 คน และ Potential Pool ของตําแหน่ง Key Area ไว้เรียบร้อยแล้ว การบริ ห ารดั ง กล่ า ว ดํ า เนิ น การมาตั้ ง แต่ ปี 2550 โดย ปตท. มีระบบ “การพัฒนาผู้บริหารระดับสูง (Group Leadership

(ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2558) - Pool Member ได้รับการแต่งตั้งให้ขึ้นดํารงตําแหน่ง 31 ราย (ปี 2552 - 2558) • การเตรียม VP Pool Member คือ กลุ่มผู้บริหาร

Development Program: GLDP)” เพื่อเป็นการวาง Succession

ระดับ ผจ.ส่วน ที่มีความพร้อมและศักยภาพ (ปตท.)

Plan สําหรับเตรียมบุคลากรให้มีความพร้อมขึ้นดํารงตําแหน่ง

- จํานวน Pool Member 161 ราย

ที่สูงขึ้นเมื่อมีตําแหน่งว่างของ กลุ่ม ปตท. ได้แก่ ตําแหน่งต่าง ๆ ดังนี้

(ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2558) - Pool Member ได้รับการแต่งตั้งให้ขึ้นดํารงตําแหน่ง

• กรรมการผู้จัดการใหญ่ (President) • รองกรรมการผู้จัดการใหญ่หรือเทียบเท่า (Senior Executive Vice President: SEVP)

102 ราย (ปี 2552 - 2558)

ขอพิพาทดานแรงงาน

• ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่หรือเทียบเท่า (Executive Vice President: EVP) • ผู้จัดการฝ่ายหรือเทียบเท่า (Vice President: VP)

ปตท. ไม่มข ี อ ้ พิพาทด้านแรงงานทีม ่ น ี ย ั สําคัญในระยะเวลา 3 ปีที่ผ่านมา

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

การกํากับดูแลกิจการ

146

การกํากับดูแลกิจการ

นโยบายการกํากับดูแลกิจการ ในฐานะบริ ษั ท พลั ง งานแห่ ง ชาติ แ ละบริ ษั ท จดทะเบี ย น ในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ปตท. ตระหนักถึงพันธกิจสําคัญ ในการสร้ า งความเชื่ อ มั่ น ในการดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ โดยมี ร ะบบบริ ห าร จัดการที่ดี โปร่งใส และเป็นธรรม ต่อผู้มีส่วนได้เสียทุกฝ่าย ดังนั้น สิง่ ทีจ ่ ะทําให้ผถ ู้ อ ื หุน ้ ไว้วางใจ และมัน ่ ใจในการลงทุนกับธุรกิจของ ปตท. คือ การมีนโยบายและการดําเนินงานที่รักษาสิทธิพื้นฐานที่ผู้ถือหุ้น พึ ง ได้ รั บ อย่ า งเป็ น ธรรมตามที่ ก ฎหมายกํ า หนด หรื อ มากกว่ า นั้ น รวมถึงการจัดการที่เหมาะสม มีประสิทธิภาพ และเกิดประสิทธิผล ที่ดีที่สุด เป็นที่ยอมรับจากผู้ลงทุนและผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายอยู่เสมอ นั บ ตั้ ง แต่ แ ปลงสภาพเป็ น บริ ษั ท ปตท. จํ า กั ด (มหาชน) และกระจายหุ้นในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ปลายปี 2544 ปตท. ให้ความสําคัญในด้านการกํากับดูแลกิจการทีด ่ ม ี าโดยตลอด โดย กําหนดให้ ปตท. “ต้องจัดทํานโยบายเกี่ยวกับจรรยาบรรณทางธุรกิจ ตลอดจนจริยธรรมในการประกอบธุรกิจของคณะกรรมการ ผู้บริหาร ่ ี ระดับสูง ฝ่ายจัดการ และพนักงาน ตามระบบการกํากับดูแลกิจการทีด

เพือ ่ เป็นแนวทางปฏิบต ั ิขององค์กรทีไ่ ด้มาตรฐานและเป็นแนวทางทีถ ่ ก ู ต้อง” ไว้ในข้อบังคับของ บริษท ั ปตท. จํากัด (มหาชน) รวมทั้งได้กําหนดระเบียบบริษัทว่าด้วยการกํากับดูแลกิจการที่ดีในปี 2544 ซึ่งได้มีการแก้ไขทบทวน ในปี 2557 และจัดทําคู่มือหลักการกํากับดูแลกิจการที่ดีของ ปตท. ส่งมอบให้กรรมการ ผู้บริหาร และพนักงาน ทุกคน ลงนามรับทราบและถือปฏิบัติ เป็นครั้งแรกในปี 2546 และต่อมา คณะกรรมการ ปตท. จัดให้มีการปรับปรุง อย่างต่อเนื่องอีกจํานวน 3 ฉบับ ในปี 2548 ปี 2552 และปรับปรุงครั้งที่ 3 ในปี 2556 - 2558 เพื่อให้เป็นไปตาม หลักการกํากับดูแลกิจการที่ดีสําหรับบริษัทจดทะเบียนปี 2555 ของตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ตลอดจน ข้อคิดเห็นและข้อเสนอแนะจากรายงาน Corporate Governance Assessment Report ของสมาคมส่งเสริมกรรมการ บริษัทไทย (IOD) ที่ปรับปรุงให้สอดคล้องกับ ASEAN Corporate Governance Scorecard (ASEAN CG Scorecard) และแนวปฏิบัติที่ดีของบริษัทชั้นนําในระดับสากล โดยแก้ไขชื่อคู่มือเป็น “คู่มือการกํากับดูแลกิจการที่ดี มาตรฐาน ทางจริยธรรม และจรรยาบรรณในการดําเนินธุรกิจของ บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)” สาระสําคัญที่ปรับปรุง ในคู่มือการกํากับดูแลกิจการที่ดีฯ ฉบับนี้ คือ

การกํากับดูแลกิจการ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

147 • เพิ่ ม เติ ม สาระเกี่ ย วกั บ มาตรฐานทางจริ ย ธรรมเพื่ อ ให้ คู่ มื อ CG ของ ปตท. มี ส ถานะเป็ น ประมวลจริ ย ธรรมตาม

นโยบายการกํากับดูแลกิจการที่ดี (Corporate Governance Policy)

รัฐธรรมนูญ • เพิ่มเติมกลไกและหลักปฏิบัติเกี่ยวกับคู่มือ CG เพื่อให้

ปตท. มีการทบทวนปรับปรุงนโยบายและคู่มือการกํากับ

มี ค วามชั ด เจนในการปฏิ บั ติ แ ละการลงโทษเมื่ อ มี ก ารฝ่ า ฝื น

ดูแลกิจการที่ดีตามโอกาส เพื่อให้สอดคล้องกับสภาพแวดล้อม

หรือละเว้น

ทางเศรษฐกิจ และสังคมทีเ่ ปลีย ่ นแปลงไป และกําหนดให้กรรมการ

• เพิ่มเติมการดํารงตําแหน่งของกรรมการ ปตท. ดังนี้

ผู้บริหาร และพนักงานทุกระดับลงนามรับทราบและยึดถือปฏิบัติ

1. ดํ า รงตํ า แหน่ ง กรรมการในรั ฐ วิ ส าหกิ จ และ/หรื อ

เป็นส่วนหนึ่งในการทํางาน เพื่อให้เห็นถึงคํามั่นสัญญาในการนํา

นิติบุคคลที่รัฐวิสาหกิจเป็นผู้ถือหุ้นได้ไม่เกิน 3 แห่ง

นโยบายด้านการกํากับดูแลกิจการที่ดีและจรรยาบรรณธุรกิจฯ

2. ดํ า รงตํ า แหน่ ง กรรมการในบริ ษั ท จดทะเบี ย น

ไปปฏิบต ั ิอย่างเป็นรูปธรรม โดยคณะกรรมการได้กา ํ หนดนโยบาย

ในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยได้ไม่เกิน 5 แห่ง

การกํากับดูแลกิจการที่ดีของ ปตท. ไว้ดังนี้

ทัง้ นี้ การดํารงตําแหน่งกรรมการตามความในข้อ 2 นี้

1. คณะกรรมการ ปตท. ผู้บริหาร และพนักงานทุกคน

จะต้องไม่ขด ั ต่อหลักเกณฑ์ขอ ้ 1 ด้วย อนึง่ การดํารง

มุง่ มัน ่ ทีจ ่ ะนําเอาหลักสําคัญในการกํากับดูแลกิจการทีด ่ ข ี อง ปตท.

ตําแหน่งกรรมการในข้อ 1 และข้อ 2 รวมกันแล้ว

ทั้ง 6 ประการ คือ Accountability, Responsibility, Equitable

ต้องไม่เกิน 5 แห่ง

Treatment, Transparency, Vision to Create Long-term Value

3. กรรมการอิสระและกรรมการเฉพาะเรือ ่ งไม่สามารถ ดํารงตําแหน่งเกิน 9 ปี ต่อเนื่อง • เพิ่มเติมหน้าที่และความรับผิดชอบของคณะกรรมการ ตรวจสอบและคณะกรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร • เพิ่มเติมจรรยาบรรณว่าด้วยการปฏิบัติต่อเจ้าหนี้ เพื่อ ให้ครอบคลุมการดูแลผู้มีส่วนได้เสียกลุ่มเจ้าหนี้ให้ชัดเจนขึ้น • เพิ่มเติมนโยบายต่อต้านคอร์รัปชันของ ปตท.

และ Ethics มาใช้ในการดําเนินงาน มีโครงสร้างการบริหารที่มี ความสัมพันธ์กน ั ระหว่างคณะกรรมการ ปตท. ผูบ ้ ริหาร และผูถ ้ อ ื หุน ้ อย่างเป็นธรรม 2. คณะกรรมการ ปตท. จะปฏิบต ั ห ิ น้าทีด ่ ว ้ ยความทุม ่ เท และรับผิดชอบ มีความเป็นอิสระ และมีการจัดแบ่งบทบาทหน้าที่ ระหว่างประธานกรรมการกับประธานเจ้าหน้าทีบ ่ ริหารและกรรมการ ผู้จัดการใหญ่ออกจากกันอย่างชัดเจน

• เพิม ่ เติมนโยบายเกีย ่ วกับการพิจารณาลงมติในทีป ่ ระชุม

3. คณะกรรมการ ปตท. มีบทบาทสําคัญในการกําหนด

คณะกรรมการ จํานวนองค์ประชุมขั้นต่ําจะต้องมีกรรมการอยู่

วิสย ั ทัศน์ กลยุทธ์ นโยบายและแผนงานทีส ่ า ํ คัญของ ปตท. โดยจะ

ไม่น้อยกว่า 2 ใน 3 ของจํานวนกรรมการทั้งหมดที่มาประชุม

ต้องพิจารณาถึงปัจจัยเสีย ่ งและวางแนวทางการบริหารจัดการทีม ่ ี

• เพิ่ ม เติ ม คุ ณ สมบั ติ ข องกรรมการที่ ต้ อ งการสรรหา ให้สอดคล้องกับกลยุทธ์ในการดําเนินธุรกิจของบริษัท • เพิม ่ เติมหลักการการไปดํารงตําแหน่งต่าง ๆ ของผูบ ้ ริหาร บริษัท กลุ่ม ปตท.

ความเหมาะสม รวมทั้งต้องดําเนินการเพื่อให้มั่นใจว่าระบบบัญชี รายงานทางการเงินและการสอบบัญชี มีความน่าเชื่อถือ 4. คณะกรรมการ ปตท. จะต้องเป็นผูน ้ า ํ ในเรือ ่ งจริยธรรม เป็นตัวอย่างในการปฏิบัติงานตามแนวทางการกํากับดูแลกิจการ ที่ดีของ ปตท. และสอดส่องดูแลในเรื่องการจัดการแก้ไขปัญหา

ทัง้ นี้ ปตท. กําหนดให้การกํากับดูแลกิจการทีด ่ เี ป็นส่วนหนึง่

ความขัดแย้งทางผลประโยชน์ และรายการที่เกี่ยวโยงกัน

ของวิสัยทัศน์ พันธกิจ และค่านิยมขององค์กร โดยมีเป้าหมาย

5. คณะกรรมการ ปตท. อาจแต่ ง ตั้ ง คณะกรรมการ

ที่จะให้ ปตท. เป็นบริษัทที่เจริญเติบโตอย่างยั่งยืน (Sustainable

เฉพาะเรื่องขึ้นตามความเหมาะสม เพื่อช่วยพิจารณากลั่นกรอง

Growth Strategy) โดยผลักดันให้เป็นบริษัทพลังงานไทยข้ามชาติ

งานที่มีความสําคัญอย่างรอบคอบ

ชั้ น นํ า เป็ น องค์ ก รที่ มี ศั ก ยภาพเป็ น เลิ ศ (High Performance

6. คณะกรรมการ ปตท. ต้ อ งจั ด ให้ มี ก ารประเมิ น ผล

Organization: HPO) มีความรับผิดชอบต่อสังคม ชุมชน และ

ตนเองรายปี เพื่อใช้เป็นกรอบในการตรวจสอบการปฏิบัติหน้าที่

สิ่ ง แวดล้ อ ม (Corporate Social Responsibility: CSR) และ

ของคณะกรรมการ

สร้างประโยชน์ตอบแทนที่เหมาะสมแก่ผู้มีส่วนได้เสีย บนหลัก การกํากับดูแลกิจการที่ดี (Corporate Governance: CG)

7. คณะกรรมการ ปตท. เป็นผูพ ้ จ ิ ารณากําหนดจรรยาบรรณ ของ ปตท. เพือ ่ ให้คณะกรรมการ ผูบ ้ ริหาร พนักงาน รวมถึงลูกจ้าง ทุกคนใช้เป็นแนวทางในการประพฤติปฏิบัติ ควบคู่ไปกับข้อบังคับ และระเบียบของ ปตท.

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

การกํากับดูแลกิจการ

148 8. มีการเปิดเผยสารสนเทศของ ปตท. ทั้งในเรื่องทาง

1.1 กําหนดการจัดประชุมผูถือหุน

การเงิ น และที่ ไ ม่ ใ ช่ เ รื่ อ งทางการเงิ น อย่ า งเพี ย งพอ เชื่ อ ถื อ ได้ และทันเวลา เพื่อให้ผู้ถือหุ้นและผู้มีส่วนได้เสียของ ปตท. ได้รับ

ปตท. ได้กําหนดให้มีการประชุมสามัญผู้ถือหุ้นปีละครั้ง

สารสนเทศอย่ า งเท่ า เที ย มกั น มี ห น่ ว ยงานประชาสั ม พั น ธ์ แ ละ

ภายในเวลาไม่เกิน 4 เดือน นับแต่วันสิ้นสุดรอบปีบัญชีของ ปตท.

หน่ ว ยงานนั ก ลงทุ น สั ม พั น ธ์ รั บ ผิ ด ชอบในเรื่ อ งการให้ ข้ อ มู ล กั บ

และในกรณีทม ี่ ค ี วามจําเป็นเร่งด่วนต้องเสนอวาระเป็นกรณีพเิ ศษ

นักลงทุนและประชาชนทั่วไป

ซึ่ ง เป็น เรื่อ งที่ก ระทบหรื อ เกี่ ย วข้ อ งกั บ ผลประโยชน์ ข องผู้ถื อ หุ้ น

9. ผู้ถือหุ้น ปตท. จะได้รับการปฏิบัติอย่างเท่าเทียมกัน

หรือเกี่ยวข้องกับเงื่อนไขหรือกฎเกณฑ์ กฎหมาย ที่ใช้บังคับที่ต้อง

มีสิทธิในการเข้าถึงข้อมูลสารสนเทศ และมีช่องทางในการสื่อสาร

ได้รับการอนุมัติจากผู้ถือหุ้นแล้ว บริษัทจะเรียกประชุมวิสามัญ

กับ ปตท. ที่เหมาะสม

ผู้ถือหุ้นเป็นกรณีไป

10. มี ร ะบบการคั ด สรรบุ ค ลากรที่ จ ะเข้ า มารั บ ผิ ด ชอบ

ทั้งนี้ ในปี 2558 ปตท. ได้จัดการประชุมสามัญผู้ถือหุ้น

ในตํ า แหน่ ง บริ ห ารที่ สํ า คั ญ ทุ ก ระดั บ อย่ า งเหมาะสม และ

ในวันพฤหัสบดีที่ 9 เมษายน 2558 ณ ห้องจัดงาน EH 106 ชั้น 1

มีกระบวนการสรรหาที่โปร่งใส เป็นธรรม

ศูนย์นท ิ รรศการและการประชุมไบเทค เลขที่ 88 ถนนบางนา-ตราด

11. คณะกรรมการ ปตท. ต้องจัดให้มีระบบที่สนับสนุน การต่ อ ต้ า นการคอร์ รั ป ชั น ที่ มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ เพื่ อ ให้ มั่ น ใจว่ า

(กม. 1) บางนา กรุ ง เทพฯ และไม่ มี ก ารเรี ย กประชุ ม วิ ส ามั ญ ผู้ถือหุ้น

ฝ่ า ยบริ ห ารได้ ต ระหนั ก และให้ ค วามสํ า คั ญ กั บ การต่ อ ต้ า น การคอร์รัปชัน รวมทั้งปฏิบัติตามมาตรการต่อต้านการคอร์รัปชัน

1.2 การแจงเชิญประชุมลวงหนา

ปตท. ได้เผยแพร่คู่มือการกํากับดูแลกิจการที่ดี มาตรฐาน ทางจริ ย ธรรมและจรรยาบรรณในการดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ของ บริ ษั ท

ในปี 2558 คณะกรรมการ ปตท. ในการประชุม ครั้งที่

ปตท. จํากัด (มหาชน) ฉบับปรับปรุง ครั้งที่ 3 บนระบบเครือข่าย

2/2558 เมือ ่ วันที่ 19 กุมภาพันธ์ 2558 มีมติให้มก ี ารจัดการประชุม

PTT Intranet และบนเว็บไซต์ของ ปตท. แล้ว

สามัญผู้ถือหุ้นประจําปีในวันที่ 9 เมษายน 2558 โดยได้เปิดเผย มติ ก ารประชุ ม วั น ประชุ ม และระเบี ย บวาระการประชุ ม และ

โดยสรุปสาระสําคัญการดําเนินการด้านการกํากับดูแล กิจการเป็นดังนี้

1.

สิทธิของผูถือหุน

แจ้งข่าวประกาศในเว็บไซต์ของตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย เพื่ อ ให้ ผู้ ถื อ หุ้ น ทราบล่ ว งหน้ า ในวั น ที่ ค ณะกรรมการมี ม ติ ก่ อ น การจัดส่งหนังสือเชิญประชุม โดย บริษัท ศูนย์รับฝากหลักทรัพย์ (ประเทศไทย) จํากัด ซึ่งเป็นนายทะเบียนหลักทรัพย์ของ ปตท. จะเป็นผู้ดําเนินการจัดส่งหนังสือเชิญประชุมที่มีรายละเอียดวาระ

ในฐานะเจ้าของบริษัท ผู้ถือหุ้นย่อมมีสิทธิกําหนดทิศทาง

การประชุม ข้อมูลประกอบทีส ่ า ํ คัญและจําเป็นสําหรับการตัดสินใจ/

การดําเนินธุรกิจของบริษัท หรือตัดสินใจในเรื่องที่มีผลกระทบ

ความเห็นของคณะกรรมการ รายงานการประชุมที่ผ่านมาซึ่งมี

อย่างมีนัยสําคัญต่อบริษัท การประชุมผู้ถือหุ้นจึงเป็นเวทีสําคัญ

รายละเอียดครบถ้วน รายงานประจําปี พร้อมทั้งเอกสารประกอบ

สํ า หรั บ ผู้ ถื อ หุ้ น ในการแสดงความคิ ด เห็ น ติ ด ต่ อ ซั ก ถาม และ

การประชุม เอกสารทีต ่ อ ้ งใช้ในการมอบฉันทะ และระบุวธ ิ ก ี ารใช้ไว้

พิจารณาลงคะแนนเสียงชี้ขาด และคัดเลือกคณะกรรมการ เพื่อ

ื หุน ้ ล่วงหน้ามากกว่า ชัดเจนตามที่ ปตท. กําหนด โดยจัดส่งให้ผถ ู้ อ

ทําหน้าที่กํากับดูแลบริษัทแทนผู้ถือหุ้น ดังนั้นผู้ถือหุ้นจึงมีสิทธิ

14 วัน ก่อนวันประชุมผู้ถือหุ้น หนังสือเชิญประชุมส่งออกวันที่ 18

โดยชอบที่ จ ะเข้ า ร่ ว มประชุ ม ผู้ ถื อ หุ้ น มี เ วลาเพี ย งพอสํ า หรั บ

มีนาคม 2558 และได้ทําการประกาศลงในหนังสือพิมพ์รายวัน

การพิจารณา และรับทราบผลการประชุม

ทั้งฉบับภาษาไทยและภาษาอังกฤษ อย่างละ 1 ฉบับ ติดต่อกัน ต่อเนื่องฉบับละ 3 วัน ก่อนวันประชุม 3 วัน (วันที่ 3 - 5 เมษายน 2558) เพือ ่ บอกกล่าวเรียกประชุมผูถ ้ อ ื หุน ้ เป็นการล่วงหน้าเพียงพอ สําหรับการเตรียมตัวก่อนมาเข้าร่วมประชุม ทั้ ง นี้ ในการประชุ ม สามั ญ ผู้ ถื อ หุ้ น ปตท. ได้ นํ า ข้ อ มู ล ้ อ ื หุน ้ และเอกสารประกอบเปิดเผยในเว็บไซต์ หนังสือเชิญประชุมผูถ ของ ปตท. ล่ ว งหน้ า ก่ อ นวั น ประชุ ม 34 วั น (เริ่ ม ตั้ ง แต่ วั น ที่ 6 มีนาคม 2558)

การกํากับดูแลกิจการ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

149 1.3 การดําเนินการประชุมผูถือหุน

หรือผู้ถือหุ้นซึ่งถือหุ้นรวมกันไม่น้อยกว่าหนึ่งในสามของจํานวน

ก่อนเริ่มการประชุมผู้ถือหุ้นแต่ละครั้ง ประธานที่ประชุม

นอกจากที่ กํ า หนดไว้ ใ นหนั ง สื อ เชิ ญ ประชุ ม เมื่ อ ที่ ป ระชุ ม ได้

จะแนะนําคณะกรรมการ คณะผูบ ้ ริหาร ผูส ้ อบบัญชีของบริษท ั และ

พิ จ ารณาระเบี ย บวาระที่ กํ า หนดไว้ เ ป็ น ที่ เ รี ย บร้ อ ยแล้ ว ตามที่

ที่ปรึกษากฎหมายซึ่งทําหน้าที่เป็นคนกลางให้ที่ประชุมรับทราบ

กําหนดไว้ในข้อบังคับของ ปตท. ทัง้ นี้ ในการประชุมผูถ ้ อ ื หุน ้ สามัญ

หุ้ น ที่ จํ า หน่ า ยได้ ทั้ ง หมด อาจขอให้ ที่ ป ระชุ ม พิ จ ารณาเรื่ อ งอื่ น

แล้วจึงชี้แจงกติกาทั้งหมด รวมถึงวิธีนับคะแนนเสียงของผู้ถือหุ้น

ประจําปี 2558 ไม่มก ี ารเปลีย ่ นลําดับระเบียบวาระ และไม่มก ี ารขอ

ที่ต้องลงมติในแต่ละวาระตามข้อบังคับของ ปตท. รวมถึงการใช้

ให้ทีป ่ ระชุมพิจารณาเรื่องอื่นทีไ่ ม่ได้กา ํ หนดไว้ในทีป ่ ระชุมอย่างใด

สิ ท ธิ อ อกเสี ย งลงคะแนนในแต่ ล ะวาระอย่ า งชั ด เจน และเมื่ อ มี

อนึ่ ง ในการประชุ ม ทุ ก ครั้ ง จะมี ก ารจดบั น ทึ ก รายงาน

การให้ข้อมูลตามระเบียบวาระแล้ว ประธานฯ จะเปิดโอกาสให้

การประชุมอย่างถูกต้องครบถ้วน และสรุปด้วยการลงมติพร้อมกับ

ผู้เข้าร่วมประชุมทุกรายแสดงความคิดเห็น ข้อเสนอแนะ ถาม

นับคะแนนเสียง ซึ่งรวมระยะเวลาทีใ่ ช้ในการประชุมผู้ถือหุน ้ แต่ละ

คําถามในแต่ละวาระ และให้เวลาอภิปรายอย่างเหมาะสมเพียงพอ

ครั้งประมาณ 3 - 4 ชั่วโมง ทั้งนี้ ในการประชุมผู้ถือหุ้นสามัญ

จากนั้น ประธานฯ และผู้บริหารจะตอบข้อซักถามอย่างชัดเจน

ประจําปี 2558 ได้กําหนดการประชุมเวลา 09.30 น. โดยเริ่มรับ

ตรงประเด็น และให้ความสําคัญกับทุกคําถาม แล้วจึงให้ที่ประชุม

ลงทะเบียนเวลา 07.30 น. โดย ณ ตอนเปิดประชุม มีผู้ถือหุ้น

ออกเสียงลงมติในวาระนั้น ๆ สําหรับวาระการเลือกตั้งกรรมการ

เข้าร่วมการประชุมรวมจํานวนทั้งสิ้น 3,942 ราย โดยมาประชุม

ประธานฯ จะดําเนินการให้ผู้ถือหุ้นลงมติเป็นรายบุคคล

ด้วยตนเอง 1,305 ราย และรับมอบฉันทะ 2,637 ราย รวมจํานวน

ประธานฯ จะดําเนินการประชุมตามลําดับวาระการประชุม

หุ้นทั้งสิ้น 2,360,177,057 หุ้น หรือคิดเป็นร้อยละ 82.63 ซึ่งเกิน

และไม่เพิ่มวาระการประชุมโดยไม่แจ้งให้ผู้ถือหุ้นทราบล่วงหน้า

กว่า 1 ใน 3 ของจํานวนหุน ้ ทีจ ่ า ํ หน่ายได้ทงั้ หมดของ ปตท. จํานวน

เว้นแต่ที่ประชุมจะมีมติให้เปลี่ยนลําดับระเบียบวาระด้วยคะแนน

ทั้งสิ้น 2,856,299,625 หุ้น โดยมีผู้เข้าร่วมการประชุมและชี้แจง

เสียงไม่น้อยกว่าสองในสามของจํานวนผู้ถือหุ้นซึ่งเข้าร่วมประชุม

ข้อมูลประกอบด้วย

กรรมการ 1. นายปิยสวัสดิ์ อัมระนันทน์

ประธานกรรมการ/ กรรมการอิสระ

2. นายกิตติพงษ์ กิตยารักษ์

กรรมการอิสระ/ ประธานกรรมการตรวจสอบ

3. นายรังสรรค์ ศรีวรศาสตร์

กรรมการ/ ประธานกรรมการกําหนดค่าตอบแทน

4. นายประเสริฐ บุญสัมพันธ์

กรรมการ/ กรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร

5. นางนันทวัลย์ ศกุนตนาค

กรรมการอิสระ/ กรรมการตรวจสอบ

6. นายชาญวิทย์ อมตะมาทุชาติ

กรรมการอิสระ/ กรรมการกําหนดค่าตอบแทน/ ประธานกรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร

7. นายอารีพงศ์ ภู่ชอุ่ม

กรรมการ

8. นายวัชรกิติ วัชโรทัย

กรรมการอิสระ/ ประธานกรรมการสรรหา/ กรรมการกําหนดค่าตอบแทน/ กรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดี

9. พลอากาศโท บุญสืบ ประสิทธิ์

กรรมการอิสระ/ กรรมการสรรหา

10. นายวิชัย อัศรัสกร

กรรมการอิสระ/ กรรมการตรวจสอบ

11. นายดอน วสันตพฤกษ์

กรรมการอิสระ/ กรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดี

12. นายไพรินทร์ ชูโชติถาวร

กรรมการและเลขานุการคณะกรรมการ/ กรรมการสรรหา/ ประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่

กรรมการ 1 ท่าน คือ พลเอก ฉัตรเฉลิม เฉลิมสุข ติดภารกิจราชการต่างประเทศ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

การกํากับดูแลกิจการ

150 ผูบริหาร 1. นายสุรงค์ บูลกุล

ประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการกลุ่มธุรกิจโครงสร้างพื้นฐาน

2. นายณัฐชาติ จารุจินดา

ประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการกลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นต้นและก๊าซธรรมชาติ

3. นายสรัญ รังคสิริ

ประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการกลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นปลาย

4. นายวิรัตน์ เอื้อนฤมิต

ประธานเจ้าหน้าที่บริหารการเงิน

นอกจากนี้ ยังมีผู้บริหารระดับรองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ และผู้บริหารจากบริษัท กลุ่ม ปตท. ที่อยู่ด้านหน้าเวที พร้อมที่จะชี้แจง และให้ข้อมูลในกรณีที่มีข้อสอบถามที่เกี่ยวข้อง ทั้งนี้ กรรมการอิสระเป็นผู้รับมอบฉันทะจากผู้ถือหุ้น รายย่อยด้วย

ผูสอบบัญชี 1. นางสาวมะยุรีย์ จันทะมาตย์

สํานักงานการตรวจเงินแผ่นดิน

2. นางสาวกุลปราโมทย์ อดิศราลักษณ์

สํานักงานการตรวจเงินแผ่นดิน

3. นางสาวจิราวัฒน์ พฤกษาสวย

สํานักงานการตรวจเงินแผ่นดิน

ที่ปรึกษากฎหมาย (ทําหน้าที่ตรวจสอบและสอบและการลงคะแนนเสียงกรณีมีข้อโต้แย้งตลอดการประชุม) 1. นางสาวเพียงพะนอ บุญกล่ํา

บริษัท วีระวงค์ ชินวัฒน์และเพียงพนอ จํากัด

2. นายธีรศักดิ์ เพ็ชรไพบูลย์

บริษัท วีระวงค์ ชินวัฒน์และเพียงพนอ จํากัด

3. นายสถาพร จําสุข

บริษัทสํานักกฎหมาย เซ้าส์ เอเชีย จํากัด

4. นายกันย์ วัชระกร

บริษัทสํานักกฎหมาย เซ้าส์ เอเชีย จํากัด

ผูถือหุน (ณ ตอนปิดประชุม เวลา 12.56 น.) มีผู้ถือหุ้นมาประชุมรวมทั้งสิ้น 6,030 ราย โดยมาประชุมด้วยตนเอง 2,224 ราย และรับมอบฉันทะ 3,806 ราย รวมเป็นจํานวนหุ้นทั้งสิ้น 2,425,104,863 หุ้น คิดเป็นร้อยละ 84.90 ของจํานวนหุ้นที่จําหน่ายได้แล้วทั้งหมด

การกํากับดูแลกิจการ

รายงานประจําปี 2558 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

151 1.4 แนวปฏิบตั เิ กีย่ วกับความขัดแยงของผลประโยชน สําหรับการประชุม

2.1 การเสนอวาระการประชุมเพิ่มเติม และเสนอชื่อบุคคลเพื่อแตงตั้งเปนกรรมการ

คูม ่ อ ื การกํากับดูแลกิจการทีด ่ ข ี อง ปตท. กําหนดให้กรรมการ

ปตท. กําหนดหลักเกณฑ์ รวมทั้งกําหนดขั้นตอนแนวทาง

ผู้ บ ริ ห าร และพนั ก งานทุ ก คน จั ด ทํ า รายงานความขั ด แย้ ง ของ

การพิจารณาการให้สิทธิผู้ถือหุ้นส่วนน้อยเสนอวาระ และ/หรือ

ผลประโยชน์ทั้งที่เป็นแบบรายงานประจําปี และแบบรายงานใหม่

ชื่ อ บุ ค คลเพื่ อ แต่ ง ตั้ ง เป็ น กรรมการล่ ว งหน้ า ให้ ค ณะกรรมการ

ระหว่างปีกรณีมีการเปลี่ยนแปลง และในการประชุมใด ๆ ผู้มีส่วน

ปตท. พิจารณากําหนดเป็นระเบียบวาระการประชุมสามัญผูถ ้ อ ื หุน ้

ได้ เ สี ย หรื อ มี ผ ลประโยชน์ ที่ ขั ด แย้ ง กั บ ปตท. จะต้ อ งแจ้ ง ให้

พื่ อ ให้ โ อกาสผู้ ถื อ หุ้ น มี ส่ ว นร่ ว มในการกํ า กั บ ดู แ ลบริ ษั ท และ

ที่ประชุมทราบ และไม่ร่วมพิจารณาหรืองดออกเสียงในเรื่องนั้น ๆ

การคั ด สรรบุ ค คลที่ มี คุ ณ สมบั ติ เ หมาะสมและปฏิ บั ติ ห น้ า ที่ ไ ด้

ในการประชุมผูถ ้ ือหุน ้ หากมีกรรมการท่านใดมีสว ่ นได้เสีย

ื หุน ้ และผูม ้ ส ี ว ่ นได้ อย่างมีประสิทธิภาพ เพือ ่ ประโยชน์สงู สุดของผูถ ้ อ

่ ระชุม หรือมีสว ่ นเกีย ่ วข้องในวาระใด กรรมการท่านนัน ้ จะแจ้งต่อทีป

ส่ ว นเสี ย ทุ ก ฝ่ า ย โดยให้ สิ ท ธิ ผู้ ถื อ หุ้ น ท่ า นเดี ย วหรื อ หลายท่ า น

เพื่อขอไม่ร่วมประชุมและงดออกเสียงในวาระนั้น ๆ

ที่มีหุ้นรวมกันไม่น้อยกว่า 100,000 หุ้น เสนอวาระการประชุม หรือเสนอชือ ่ บุคคลทีม ่ ค ี วามเหมาะสมเข้าดํารงตําแหน่งกรรมการ

1.5 การเปดเผยผลการประชุมผูถือหุน

ปตท. ก่ อ นการประชุ ม สามั ญ ผู้ ถื อ หุ้ น ประจํ า ปี ใ นช่ ว งไตรมาส สุดท้ายของปี

ในปี 2558 ปตท. จะจั ด ส่ ง รายงานสรุ ป ผลการลงมติ

สํ าหรับการประชุมสามัญผู้ ถือหุ้นปี 2558 ปตท. ได้นํา

ในที่ ป ระชุ ม ผู้ ถื อ หุ้ น ให้ ต ลาดหลั ก ทรั พ ย์ ฯ และคณะกรรมการ

หลักเกณฑ์ดังกล่าวเผยแพร่บนเว็บไซต์ของ ปตท. และแจ้งข่าว

ตลาดหลั ก ทรั พ ย์ ภ ายในช่ ว งเย็ น หลั ง จากเสร็ จ สิ้ น การประชุ ม

ประกาศในเว็บไซต์ของตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย โดยมี

(วันที่ 9 เมษายน 2558) และจัดส่งรายงานการประชุมผู้ถือหุ้น

ระยะเวลาตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2557 จนถึงวันที่ 31 ธันวาคม

(ซึง่ จดบันทึกรายงานการประชุม โดยแยกวาระชัดเจน ระบุจา ํ นวน

2557 แล้ว อย่างไรก็ตาม ไม่มีผู้ถือหุ้นเสนอวาระการประชุม และ

กรรมการที่ เ ข้ า ประชุ ม / ลาประชุ ม ข้ อ ซั ก ถามของผู้ ถื อ หุ้ น และ

ไม่มีการเสนอชื่อบุคคลเสนอแต่งตั้งเป็นกรรมการในระยะเวลา

ข้ อ ชี้ แ จงของคณะกรรมการ วิ ธี ก ารนั บ คะแนนเสี ย ง และผล

ดังกล่าว ซึง่ เลขานุการบริษท ั ได้รายงานต่อทีป ่ ระชุมคณะกรรมการ

การนับคะแนนในแต่ละวาระไว้อย่างครบถ้วน) ให้ตลาดหลักทรัพย์ฯ

ปตท. รับทราบแล้ว

และคณะกรรมการกํากับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ภายใน กําหนด 14 วัน รวมทัง้ ได้เผยแพร่รายงานการประชุม วีดท ิ ศ ั น์ ภาพ และเสียงของการประชุมบนเว็บไซต์ของ ปตท. ไว้แล้วด้วย

2.

การปฏิบัติตอผูถือหุนอยางเทาเทียมกัน

2.2 การอํานวยความสะดวกแกผูถือหุน ในการประชุมผูถือหุน เช่นเดียวกับการดําเนินการทีผ ่ า ่ นมา ในการจัดการประชุม ผู้ ถื อ หุ้ น ประจํ า ปี 2558 ปตท. ได้ อํ า นวยความสะดวกให้ กั บ

ปตท. ปฏิ บั ติ ต่ อ ผู้ ถื อ หุ้ น แต่ ล ะรายเท่ า เที ย มกั น (แม้ ว่ า

ผู้ถือหุ้นทุกราย ตั้งแต่การเลือกสถานที่จัดการประชุมให้สะดวก

จะถือหุ้นไม่เท่ากันและมีสิทธิออกเสียงไม่เท่ากัน ตามจํานวนหุ้น

เพียงพอกับจํานวนผู้ถือหุ้นที่จะมาเข้าร่วมประชุม รวมทั้งจัดให้

ที่ถือ) ผู้ถือหุ้นทุกรายมีสิทธิพื้นฐานในฐานะผู้ถือหุ้นเท่าเทียมกัน

มี เ จ้ า หน้ า ที่ ค อยดู แ ล ต้ อ นรั บ ให้ ค วามสะดวกอย่ า งเพี ย งพอ

โดยไม่คา ํ นึงถึง เพศ อายุ เชือ ้ ชาติ สัญชาติ ศาสนา ความเชือ ่ ฐานะ

ิ ารทีใ่ ช้รถเข็น สามารถอํานวยความสะดวกให้กบ ั ผูส ้ งู อายุและผูพ ้ ก

ทางสังคม ความพิการ หรือความคิดเห็นทางการเมือง โดยในวัน

การจัดห้องประชุมสํารองและระบบการถ่ายทอดสัญญาณโต้ตอบ

ประชุมผู้ถือหุ้น ปตท. จะจัดเตรียมที่นั่งสําหรับผู้พิการ ผู้สูงอายุ

ระหว่างห้องประชุม การเตรียมการรักษาความปลอดภัยและแผน

่ ะดวกทีส ่ ด ุ รวมทัง้ จัดเจ้าหน้าทีไ่ ว้คอย และหญิงมีครรภ์ไว้ในจุดทีส

รั บ มื อ กรณี เ กิ ด เหตุ ฉุ ก เฉิ น ให้ กั บ ผู้ เ ข้ า ร่ ว มการประชุ ม การเปิ ด

อํานวยความสะดวก ทั้งนี้ ปตท. ได้เผยแพร่ข้อมูลการประชุม

บริการตรวจรับเอกสารลงทะเบียนล่วงหน้า 5 วัน การจัดเจ้าหน้าที่

ผู้ ถื อ หุ้ น ของบริ ษั ท เป็ น การล่ ว งหน้ า ก่ อ นวั น ประชุ ม ผู้ ถื อ หุ้ น และ