PTT : Annual Report 2018 - TH

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

555 ถนนวิภาวดีรังสิต เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทร. 0-2537-2000 www.pttplc.com

รายงานฉบับนี้จัดพิมพ์โดยกระดาษใช้แล้วที่นำ�มาผลิตใหม่ (Recycled Paper) และหมึกพิมพ์ที่ทำ�จากถั่วเหลือง (Soy-based Ink)

สารบัญ 002 ข้อมูลทั่วไปของบริษัท 003 จุดเด่นทางการเงิน

006 สารจากคณะกรรมการ

010 รายงานของคณะกรรมการตรวจสอบ 014 รายงานของคณะกรรมการสรรหา

016 รายงานของคณะกรรมการกำ�หนดค่าตอบแทน

017 รายงานของคณะกรรมการกำ�กับดูแลกิจการที่ดี

020 รายงานของคณะกรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร 022

สถานการณ์ แนวโน้มเศรษฐกิจ ปิโตรเลียมและปิโตรเคมี

058

สานต่อพลังงานไทย แรงบันดาลใจสู่ความยั่งยืน

030 ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดำ�เนินงาน 076 นวัตกรรมสร้างอนาคตที่ยั่งยืน

084 วิเคราะห์ฐานะทางการเงินและผลการดำ�เนินงาน 101 สัดส่วนการถือหุ้นบริษัทในกลุ่ม 102

โครงสร้างรายได้ของ ปตท. และบริษัทย่อยแบ่งตามสายผลิตภัณฑ์

104 รายการระหว่างกัน

108 ทรัพย์สินที่ใช้ในการประกอบธุรกิจ 109 ปัจจัยความเสี่ยง

115 โครงสร้างเงินทุน

120 โครงสร้างการจัดการ

150 การกำ�กับดูแลกิจการ

198 การควบคุมภายในและการบริหารความเสี่ยง 204 คณะกรรมการ 218 คณะผู้บริหาร

238 รางวัลแห่งความสำ�เร็จ

PTT GROUP VISION วิสัยทัศน

บริษัทพลังงานไทยขามชาติชั้นนํา ดําเนินธุรกิจดานพลังงาน และปโตรเคมีอยางครบวงจร ในฐานะเปนบริษัทพลังงาน แหงชาติ โดยมีพันธกิจ ในการดูแลผูมีสวนไดเสีย อยางสมดุล

PTT GROUP MISSION พันธกิจ

ประเทศ สังคมชุมชน

พนักงาน

PTT GROUP STRATEGIC FRAMEWORK กลยุทธการดําเนินธุรกิจ

ผูถือหุน

คูคา ลูกคา

Sustainable Growth for All

Pride & Treasure of Thailand People

Planet

คนเกง

National Wealth

Social Wealth

Prosperity

คนดี

Green B Business

Build

EEnvironment n ntt

Use Technology

Personnel

C

H

A

N

Continuity

Honesty

Alignment

New Innovation Solution

PTT GROUP VALUES คานิยม

CG

Business PPerformance e

Drive

Transformation

G

E

Good Excellence Governance Team work

ตอประเทศ

ตอลูกคา

สร้างความมั่นคงด้านพลังงาน

สร้างความพึงพอใจ

ในระยะยาว โดยการจัดหา

และความผูกพันแก่ลูกค้า

พลังงานในปริมาณที่เพียงพอ

โดยผ่านการนําเสนอ

มีคุณภาพได้มาตรฐาน

ผลิตภัณฑ์และบริการ

และราคาเป็นธรรม

ที่มีคุณภาพ

เพื่อเสริมสร้างการเติบโต

ในระดับมาตรฐานสากล

ทางเศรษฐกิจ

ด้วยราคาเป็นธรรม

ตอสังคมชุมชน

ตอคูคา

เป็นองค์กรที่ดีของสังคม

ดําเนินธุรกิจร่วมกันบนพื้นฐาน

ดําเนินธุรกิจทีม ่ ีการบริหารจัดการ

ของความเป็นธรรม มุ่งสร้าง

ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

ความไว้วางใจ ความสัมพันธ์

ตามมาตรฐานสากล

และความร่วมมือที่ดี เพื่อพัฒนา

และมีส่วนร่วมในการพัฒนา

ศักยภาพและประสิทธิภาพ

คุณภาพชีวิตที่ดีแก่สังคม ชุมชน

ในการดําเนินธุรกิจร่วมกันในระยะยาว

ตอผูถือหุน 

ตอพนักงาน

ดําเนินธุรกิจเชิงพาณิชย์

สนับสนุนการพัฒนาความสามารถ

สามารถสร้างผลตอบแทนที่ดี

การทํางานระดับมืออาชีพ

และมีการขยายธุรุ กิจให้เติบโต ต่อเนื่องอย่างยั่งยืน

ในคุณภาพชีวิต การทํางาน

อย่างต่อเนื่อง ให้ความมั่นใจ ของพนักงานทัดเทียมบริษัทชั้นนํา เพื่อสร้างความผูกพันต่อองค์กร

002

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ข้อมูลทั่วไปของบริษัท

ขอมูลทั่วไปของบริษัท ชื่อบริษัท

บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ชื่อย่อ

ปตท.

เลขทะเบียนบริษัท

0107544000108

ประเภทธุรกิจ

ประกอบกิจการด้านปิโตรเลียม โดยลงทุนในบริษัทย่อย กิจการที่ควบคุมร่วมกัน และบริษัทร่วม (กลุ่มบริษัท) ซึ่งประกอบธุรกิจเกี่ยวกับปิโตรเลียมขั้นต้น ปิโตรเลียมขั้นปลาย ธุรกิจถ่านหิน ธุรกิจไฟฟ้า และธุรกิจโครงสร้างพื้นฐาน

ทุนจดทะเบียน

28,562,996,250 บาท

ทุนที่ออกและชําระเต็มมูลค่า

28,562,996,250 บาท 555 ถนนวิภาวดีรงั สิต แขวงจตุจักร เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 ประเทศไทย

ที่ตั้งสํานักงานใหญ่

โทรศัพท์ 0-2537-2000 เว็บไซต์

www.pttplc.com

ฝ่ายสื่อสารและภาพลักษณ์องค์กร โทรศัพท์ 0-2537-2150-1 อีเมล ฝ่ายผู้ลงทุนสัมพันธ์

โทรศัพท์ 0-2537-3885-6, 0-2537-3855

และเลขานุการบริษัท

อีเมล

•

โทรสาร 0-2537-3948

ptt-ir@pttplc.com

สํานักกรรมการผู้จัดการใหญ่

บุคคลอ้างอิง

โทรสาร 0-2537-2572, 0-2537-2171

corporate@pttplc.com

โทรศัพท์ 0-2537-3518-9 อีเมล

โทรสาร 0-2537-3498-9

โทรสาร 0-2537-3883, 0-2537-3887

corporatesecretary@pttplc.com

นายทะเบียนหลักทรัพย์ บริษัท ศูนย์รับฝากหลักทรัพย์ (ประเทศไทย) จํากัด

•

•

นายทะเบียนหุ้นกู้สกุลบาท ธนาคารไทยพาณิชย์ จํากัด (มหาชน)

ชั้น 1 อาคารตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย

ทีมบริการทะเบียนหลักทรัพย์ 1

93 ถนนรัชดาภิเษก แขวงดินแดง

ชั้น 15 ฝั่งปีกเหนือ (North Wing)

เขตดินแดง กรุงเทพฯ 10400

อาคารจี ทาวเวอร์ แกรนด์ พระราม 9

โทรศัพท์ 0-2009-9999

เลขที่ 9 ถนนพระราม 9 แขวงห้วยขวาง

โทรสาร

เขตห้วยขวาง กรุงเทพฯ 10310

0-2009-9991

ผู้สอบบัญชี

โทรศัพท์ 0-2128-2324-9

สํานักงานการตรวจเงินแผ่นดิน

โทรสาร

ถนนพระรามที่ 6 เขตพญาไท กรุงเทพฯ 10400

ทีมการขายผลิตภัณฑ์

โทรศัพท์ 0-2271-8000

บริการหลักทรัพย์

โทรสาร

เลขที่ 9 ถนนรัชดาภิเษก แขวงจตุจักร

0-2618-5769

0-2128-4625

เขตจตุจักร กรุงเทพฯ 10900 โทรศัพท์ 0-2544-3937, 0-2544-2923 โทรสาร

0-2544-7475

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

จุดเด่นทางการเงิน

003

จุดเดนทางการเงิน 2559 งบกําไรขาดทุน

2560

2561

(ลานบาท)

รายได้จากการขายและการให้บริการ

1,718,846

1,995,722

2,336,155

312,526

345,395

351,396

94,609

135,180

119,684

สินทรัพย์รวม

2,232,331

2,232,314

2,355,484

หนี้สินรวม

1,060,734

983,758

1,036,990

ส่วนของผู้ถือหุ้นและส่วนได้เสียที่ไม่มีอํานาจควบคุม

408,649

429,884

443,411

ส่วนของบริษัทใหญ่

762,948

818,672

875,084

กําไรจากการดําเนินงานก่อนค่าเสื่อมราคา ต้นทุนทางการเงิน และภาษีเงินได้ (EBITDA) กําไร (ขาดทุน) สุทธิ ส่วนที่เป็นของบริษัท

งบดุล

(ลานบาท)

หุนหรือขอมูลเกี่ยวกับหุนสามัญ (ลานหุน)

28,563 2/

28,563 2/

28,563 1/

มูลค่าตามบัญชีต่อหุ้น

(บาท)

26.71 2/

28.66 2/

30.64 1/

กําไรสุทธิต่อหุ้น

(บาท)

3.27 2/

4.67 2/

4.15 1/

เงินปันผลจ่ายต่อหุ้น

(บาท)

1.60 2/

2.00 2/

2.00

49.0

42.8

48.2

37.20 2/

44.00 2/

46.00 1/

จํานวนหุ้นสามัญที่ออกและชําระเต็มมูลค่า

อัตราการจ่ายเงินปันผลต่อกําไรสุทธิ ราคาหุ้น ณ วันสิ้นงวด

(รอยละ) (บาท)

อัตราสวนทางการเงิน อัตรากําไรสุทธิต่อยอดขายสุทธิ

(รอยละ)

7.54

9.25

7.08

อัตราผลตอบแทนผู้ถือหุ้น

(รอยละ)

12.96

17.09

14.13

อัตราผลตอบแทนจากสินทรัพย์รวม

(รอยละ)

5.88

8.27

7.21

3/

(เทา)

0.52

0.42

0.41

3/

อัตราส่วนหนี้สิน สุทธิต่อส่วนของผู้ถือหุ้น

(เทา)

0.19

0.11

0.08

อัตราส่วนหนี้สิน3/ สุทธิต่อ EBITDA

(เทา)

0.71

0.39

0.31

อัตราส่วนความสามารถชําระดอกเบี้ย

(เทา)

9.23

11.01

11.13

อัตราส่วนหนี้สิน ต่อส่วนของผู้ถือหุ้น

หมายเหตุ: 1/ เมื่อวันที่ 24 เมษายน 2561 หุ้น ปตท. แตกพาร์จาก 10 บาทต่อหุ้นเป็น 1 บาทต่อหุ้น 2/ เสมือนมีการแตกพาร์มาตั้งแต่ต้น 3/ หนี้สิน = หนี้สินที่มีภาระดอกเบี้ย

004

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

จุดเด่นทางการเงิน

จุดเดนทางการเงิน รายไดจากการขาย และการใหบริการ (ลานบาท)

กําไรสุทธิ (ลานบาท)

2,336,155

119,684 -11%

1,718,846

+17%

1,995,722

+43%

2,336,155

160,000

3,000,000

+16%

94,609

1%

135,180

119,684

6%

31%

29% 7%

1%

24%

31% 1%

5%

30%

34%

31%

55% 49%

30% 28% 55%

16%

18%

18%

20%

13%

15%

17%

10% 5%

5%

0

0

6%

9%

2559 อื่น ๆ กลุมธุรกิจปโตรเคมี และการกลั่น หนวยธุรกิจการคา ระหวางประเทศ

2560

2561 หนวยธุรกิจนํ้ามัน หนวยธุรกิจกาซธรรมชาติ ปตท.สผ.

2559 บริษัทในเครืออื่น ๆ

2560

บริษัทในเครือ-ปโตรเคมี และการกลั่น

2561 ปตท.

ปตท.สผ.

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

จุดเด่นทางการเงิน

งบแสดงฐานะทางการเงิน

อัตราสวนทางการเงิน

(ลานบาท)

2,355,484

518,917 518,073

472,404 511,354

1,318,494

384,346

อัตราผลตอบแทน จากสินทรัพยรวม (รอยละ)

อัตราสวนหนี้สิน ตอสวนของผูถือหุน (เทา)

อัตราสวนหนี้สินสุทธิ ตอสวนของผูถือหุน (เทา)

0

สินทรัพยหมุนเวียน สินทรัพยอื่น ๆ ที่ดิน อาคาร และอุปกรณสุทธิ

2560

9.25 7.08

12.96

17.09

8.27 5.88

0.52

0.42

14.13

7.21

0.41

1,114,175

1,248,556

373,238 1,076,906

1,171,597

อัตราผลตอบแทน ผูถือหุน (รอยละ)

อัตราสวนหนี้สินสุทธิ ตอ EBITDA (เทา)

2559

7.54

2,355,484 856,963

2,232,314

583,323 384,044 1,106,703

อัตรากําไรสุทธิ ตอยอดขายสุทธิ (รอยละ)

+5.5%

782,170

477,411

2,232,331 741,584

2,400,000

0.0%

2561 เจาหนี้การคาและหนี้สินอื่น ๆ เงินกูยืมระยะยาว (รวมถึงเงินกูยืมระยะยาว ที่ถึงกําหนดชําระภายใน 1 ป) สวนของผูถือหุน

อัตราสวน ความสามารถ ชําระดอกเบี้ย (เทา)

0.19 0.11

0.08

0.71 0.39

9.23

2559

0.31

11.01

11.13

2560

2561

005

006

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สารจาก คณะกรรมการ เรียน ท่านผู้ถือหุ้น ในปี 2561 ปตท. ดํ า เนิ น งานมาครบระยะเวลา 40 ปี โดยตลอดระยะเวลาทีผ ่ า ่ นมา ปตท. ได้ทา ํ หน้าทีส ่ ร้างความมัน ่ คง ทางพลังงาน สร้างฐานความมั่นคงให้แก่เศรษฐกิจของประเทศ และสร้ า งการเติ บ โตร่ ว มกั น กั บ ชุ ม ชน สั ง คม และประเทศ จ น ถึ ง ปั จ จุ บั น และ ปตท. ยั ง คงยึ ด มั่ น ในการเป็ น องค์ ก ร แ ห่ ง ค ว า ม ภ า ค ภู มิ ใ จ แ ล ะ ส ม บั ติ อั น ล้ํ า ค่ า ข อ ง ค น ไ ท ย (Pride & Treasure of Thailand) ผ่ า นการบริ ห ารจั ด การ 3 ด้ า น (3P) ได้ แ ก่ People การพั ฒ นาทรั พ ยากรมนุ ษ ย์ Planet การดู แ ลทรั พ ยากรธรรมชาติ แ ละสิ่ ง แวดล้ อ มควบคู่ กั บ การดู แ ลสั ง คมและชุ ม ชน และ Prosperity การเป็ น ฐาน ความมั่ น คงให้ แ ก่ ภ าคเศรษฐกิ จ และสั ง คม ดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ด้ ว ยหลั ก ธรรมาภิ บ าล และดู แ ลผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย อย่ า งสมดุ ล โดยดํ า เนิ น งานมุ่ ง สู่ เ ป้ า หมายการเจริ ญ เติ บ โตอย่ า งยั่ ง ยื น ร่วมกับทุกภาคส่วน (Sustainable Growth for All) ด้ า น People ปตท. มุ่ ง เน้ น การพั ฒ นาอย่ า งมี ส่ ว นร่ ว ม พั ฒ นาคนให้ เ ป็ น ทั้ ง คนเก่ ง และคนดี ช่ ว ยเหลื อ ผู้ ด้ อ ยโอกาส ย ก ร ะ ดั บ คุ ณ ภ า พ ชี วิ ต ข อ ง ค น ใ น สั ง ค ม อั น จ ะ ส่ ง ผ ล ต่ อ การพั ฒ นาประเทศ โดยมี โ ครงการที่ สํ า คั ญ อาทิ พั ฒ นา การศึ ก ษาไทยโดยเฉพาะด้ า นวิ ท ยาศาสตร์ แ ละเทคโนโลยี โดย ปตท. ร่วมเป็น 1 ใน 12 บริษัทเอกชนชั้นนําผู้ร่วมพัฒนา โรงเรี ย นประชารั ฐ ระยะที่ 2 ต่ อ เนื่ อ งจากปี 2560 รวมทั้ ง สิ้ น 82 โรงเรียน ใน 14 จังหวัด และต่อยอดสู่โครงการ Partnership School Project นํ า ประสบการณ์ บ ริ ห ารจั ด การรู ป แบบ เ อ ก ช น ร่ ว ม แ บ่ ง ปั น ใ น โ ร ง เ รี ย น ร่ ว ม พั ฒ น า ก ลุ่ ม ป ต ท . ใน 5 จังหวัด รวมทั้งสนับสนุนการศึกษาในระดับมัธยมศึกษา โดยมีนักเรียนรุ่นแรกจากโรงเรียนกําเนิดวิทย์ (Kamnoetvidya Science Academy: KVIS) สํ า เร็ จ การศึ ก ษาจํ า นวน 71 คน ซึ่ ง ได้ รั บ ทุ น ไปศึ ก ษาต่ อ ต่ า งประเทศถึ ง 17 คน และสนั บ สนุ น ก า ร ศึ ก ษ า ใ น ร ะ ดั บ อุ ด ม ศึ ก ษ า ผ่ า น ส ถ า บั น วิ ท ย สิ ริ เ ม ธี (Vidyasirimedhi Institute of Science and Technology: VISTEC) ซึ่ ง ได้ รั บ การจั ด อั น ดั บ จากดั ช นี ว ารสารวิ จั ย ชั้ น นํ า ระดั บ โลก Nature Index Ranking 2017 ให้ อ ยู่ ใ นอั น ดั บ ที่ 1 ของ ประเทศไทย ในด้าน Chemical Science นอกจากนี้ ปตท. ได้เปิด Café Amazon for Chance ร้ า นกาแฟแห่ ง แรกที่ ดํ า เนิ น การ โดยผูพ ้ ก ิ ารทางการได้ยน ิ ไปแล้ว 4 สาขา เพือ ่ เป็นการสร้างโอกาส

สารจากคณะกรรมการ

สารจากคณะกรรมการ

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

007

แ ล ะ พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ข อ ง ผู้ ด้ อ ย โ อ ก า ส ใ ห้ ส า ม า ร ถ พึ่ ง พ า ตั ว เองได้ อ ย่ า งภาคภู มิ ใ จ ควบคู่ ไ ปกั บ การพั ฒ นาบุ ค ลากร ภายในองค์ ก รมุ่ ง เน้ น การสร้ า งคนเก่ ง และคนดี โดยส่ ง เสริ ม นโยบายต่ อ ต้ า นทุ จ ริ ต และคอร์ รั ป ชั น สร้ า งระบบการประเมิ น การควบคุมภายในอย่างมีประสิทธิภาพ ลดโอกาสการเกิดทุจริต และปลูกฝังบุคลากรให้มีจริยธรรม ด้าน Planet ปตท. มุ่งดูแลสังคม ชุมชน และสิ่งแวดล้อม สร้างจิตสํานึกในการอนุรก ั ษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อม สนั บ สนุ น การใช้ ท รั พ ยากรให้ คุ้ ม ค่ า และพั ฒ นาพื้ น ที่ สี เ ขี ย ว ให้ กั บ ประเทศ โดยในปี 2561 คณะกรรมการ ปตท. อนุ มั ติ เพิ่ ม เป้ า หมายการรั บ มื อ กั บ การเปลี่ ย นแปลงสภาพภู มิ อ ากาศ หรื อ Climate Action เป็ น หนึ่ ง ในเป้ า หมาย Sustainable Development Goals (SDGs) และดําเนินงานโครงการอนุรักษ์ ทรั พ ยากรธรรมชาติ แ ละสิ่ ง แวดล้ อ มอย่ า งต่ อ เนื่ อ ง ตั้ ง แต่ การรั ก ษาพื้ น ป่ า จากโครงการปลู ก ป่ า 1 ล้ า นไร่ ทั่ ว ประเทศ ศู น ย์ เ รี ย น รู้ ร ะ บ บ นิ เ ว ศ ป่ า ช า ย เ ล น สิ ริ น า ถ ร า ชิ นี จั ง ห วั ด ป ร ะ จ ว บ คี รี ขั น ธ์ จ น ถึ ง โ ค ร ง ก า ร ศู น ย์ เ รี ย น รู้ ป่ า ใ น ก รุ ง กรุงเทพมหานคร และโครงการป่าวังจันทร์ จังหวัดระยอง ซึ่งได้ รั บ รางวั ล จากสมาพั น ธ์ ภู มิ ส ถาปนิ ก นานาชาติ ใ นปี 2561 แ ล ะ โ ค ร ง ก า ร ค ว า ม ร่ ว ม มื อ พั ฒ น า เ ศ ร ษ ฐ กิ จ สี เ ขี ย ว แ ล ะ แหล่ ง ท่ อ งเที่ ย วคุ้ ง บางกะเจ้ า โดยผลสั ม ฤทธิ์ จ ากการพั ฒ นา ในอดี ต จนถึ ง ปั จ จุ บั น ของโครงการปลู ก ป่ า เหล่ า นี้ ช่ ว ยดู ด ซั บ ก๊ า ซคาร์ บ อนไดออกไซด์ ส ะสมได้ ถึ ง 37.27 ล้ า นตั น เที ย บเท่ า กั บ ปริ ม าณการปล่ อ ยก๊ า ซคาร์ บ อนไดออกไซด์ ข องรถยนต์ ส่ ว นบุ ค คลก ว่ า 1 ล้ า น คั น ต่ อ ปี แ ล ะ เ พิ่ ม ก๊ า ซ อ อ ก ซิ เ จ น สู่ ชั้ น บรรยากาศ 29.81 ล้ า นตั น เพี ย งพอให้ ค นได้ ใ ช้ ห ายใจ กว่ า 5.7 ล้ า นคนต่ อ ปี นอกจากนี้ ยั ง ช่ ว ยสร้ า งประโยชน์ ทางด้ า นเศรษฐกิ จ ให้ แ ก่ ชุ ม ชนโดยรอบจากการเก็ บ ของป่ า รวมมู ล ค่ า กว่ า 280 ล้ า นบาทต่ อ ปี และส่ ง เสริ ม ให้ พ นั ก งาน เข้ า ไปมี ส่ ว นร่ ว มกั บ ชุ ม ชนเพื่ อ เข้ า ใจถึ ง ความต้ อ งการที่ แ ท้ จ ริ ง ในแต่ ล ะท้ อ งที่ แ ละบํ า เพ็ ญ ประโยชน์ ต่ อ ทั้ ง ชุ ม ชนและสั ง คม

008

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สารจากคณะกรรมการ

ตลอดห่ ว งโซ่ ธุ ร กิ จ ทั้ ง ในประเทศและต่ า งประเทศ เพื่ อ สร้ า ง ความยั่ ง ยื น ในการดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ อาทิ ขยายเครื อ ข่ า ยท่ อ ก๊ า ซ ธรรมชาติ ลงทุ น ห่ ว งโซ่ มู ล ค่ า ก๊ า ซธรรมชาติ เ หลวโดยขยาย ั เพือ ่ ดําเนิน คลังก๊าซธรรมชาติเหลวส่วนเพิม ่ แล้วเสร็จ จัดตัง้ บริษท ธุรกิจน้า ํ มันหล่อลืน ่ ในประเทศจีน ขยายธุรกิจโรงกลัน ่ และปิโตรเคมี ครบวงจรโดยลงทุ น ส่ ว นขยายปิ โ ตรเคมี แ ละต่ อ ยอดพั ฒ นา เคมีภณ ั ฑ์ชนิดพิเศษ (Specialty) สร้างมูลค่าเพิม ่ ให้กบ ั ผลิตภัณฑ์ รวมถึงปรับโครงสร้างทางธุรกิจที่สําคัญ ได้แก่ การเพิ่มสัดส่วน การถือหุ้นบริษัท ไออาร์พีซี จํากัด (มหาชน) (IRPC) เป็นร้อยละ ่ 48.05 ซึง่ เป็นไปตามทิศทางการลงทุนธุรกิจปิโตรเคมีและการกลัน ทีม ่ ศ ี ก ั ยภาพการเติบโตในอนาคต การโอนกิจการของหน่วยธุรกิจ น้ํามันและหุ้นของบริษัทที่เกี่ยวข้องให้แก่ บริษัท ปตท. น้ํามัน และการค้ า ปลี ก จํ า กั ด (มหาชน) (PTTOR) เพื่ อ ให้ PTTOR เป็นบริษัทแกน (Flagship Company) ของกลุ่ม ปตท. ด้านธุรกิจ น้ํ า มั น และค้ า ปลี ก เป็ น ไปตามนโยบายเปิ ด เสรี ธุ ร กิ จ น้ํ า มั น เน้ น ขยายธุ ร กิ จ เพื่ อ สร้ า งการเติ บ โตร่ ว มกั บ สั ง คมไทยและ นํ า แบรนด์ ไ ทยสู่ ต่ า งประเทศ และกลยุ ท ธ์ Design Now นอกจากนี้ ในปี 2561 ปตท. ได้รับการขึ้นทะเบียนตามโครงการ

การแสวงหาโอกาสและพัฒนาธุรกิจรูปแบบใหม่ (New S-Curve)

ลดก๊าซเรือนกระจกภาคสมัครใจตามมาตรฐานของประเทศไทย

เพื่ อ การเติ บ โตระยะยาวควบคู่ กั บ การตอบสนองนโยบาย

(Thailand Voluntary Emission Reduction Program: T-VER)

ไทยแลนด์ 4.0 โดย ปตท. ได้ลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ

จากโครงการหมุ น เวี ย นพลั ง งานความร้ อ นเหลื อ ทิ้ ง กลั บ คื น

กั บ องค์ ก รต่ า ง ๆ อาทิ โครงการด้ า นนวั ต กรรมทางการเงิ น

ของโรงแยกก๊ า ซธรรมชาติ ห น่ ว ยที่ 5 และ 6 จั ง หวั ด ระยอง

กับ 9 ธนาคารชัน ้ นําของประเทศ โครงการห่วงโซ่คณ ุ ค่าด้านไฟฟ้า

รวมทัง้ รางวัล Zero Accident จากการดําเนินงานด้านการส่งเสริม

โครงการนวั ต กรรมทางด้ า นยานยนต์ ไ ฟฟ้ า โครงการพั ฒ นา

ก า ร ป้ อ ง กั น อุ บั ติ เ ห ตุ จ า ก ก า ร ทํ า ง า น บ ริ ห า ร จั ด ก า ร

สมาร์ตซิตี้ โครงการพัฒนาแบตเตอรี่ต้นแบบ เป็นต้น รวมทั้ง

ความปลอดภัยและอาชีวอนามัย และส่งเสริมสุขภาพอนามัยที่ดี

อนุมัติการลงทุนก่อสร้างระบบสาธารณูปโภคพื้นฐานโครงการ

ในสถานประกอบการ

เขตนวัตกรรมระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก (Eastern Economic Corridor of Innovation: EECi) เพื่อรองรับการพัฒนา

ด้ า น Prosperity ปตท. มุ่ ง เน้ น สร้ า งการเติ บ โตและ ค ว า ม ยั่ ง ยื น ใ ห้ กั บ เ ศ ร ษ ฐ กิ จ แ ล ะ สั ง ค ม ไ ท ย บ น ฐ า น การดําเนินงานที่โปร่งใสตรวจสอบได้ ภายใต้หลักธรรมาภิบาล โดยคณะกรรมการ ปตท. ได้อนุมต ั จ ิ ด ั ตัง้ โครงสร้างการกํากับดูแล การบริหารความเสีย ่ ง การควบคุมภายใน และการกํากับการปฏิบต ั ิ ตามกฎหมาย (Governance, Risk, and Compliance: GRC) เพื่ อ การจั ด การ ในเชิ ง บู ร ณาการอย่ า งมี ป ระสิ ท ธิ ภ าพและ เป็ น รู ป ธรรม ในด้ า นธุ ร กิ จ ปตท. ยั ง คงสร้ า งความต่ อ เนื่ อ ง ในการดํ า เนิ น งานตามกลยุ ท ธ์ 3D ซึ่ ง ประกอบด้ ว ยกลยุ ท ธ์ Do Now การเพิ่มศักยภาพทางการแข่งขันโดยเพิ่มประสิทธิภาพ การดํ า เนินงานและเน้ น การใช้ เ ทคโนโลยีและนวั ต กรรม ในการดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ จนทํ า ให้ ส ามารถลดต้ น ทุ น และเพิ่ ม กํ า ไร ได้ ก ว่ า 1.9 หมื่ น ล้ า นบาท กลยุ ท ธ์ Decide Now การลงทุ น โ ค ร ง ส ร้ า ง พื้ น ฐ า น แ ล ะ ก า ร ข ย า ย ธุ ร กิ จ ที่ ส ร้ า ง มู ล ค่ า เ พิ่ ม

พื้ น ที่ วั ง จั น ทร์ วั ล เลย์ ใ ห้ เ ป็ น ศู น ย์ ก ลางในการวิ จั ย และพั ฒ นา นวัตกรรมและเทคโนโลยีอย่างเต็มรูปแบบ ทัง้ นี้ ในการดําเนินงาน ทั้ ง หมด ปตท. มุ่ ง เน้ น การนํ า เทคโนโลยี แ ละนวั ต กรรมมาใช้ เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มตลอดห่วงโซ่การดําเนินธุรกิจ

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สารจากคณะกรรมการ

สรางคนเกง สนับสนุนคนดี มุงดูแลสังคม ชุมชน และสิ่งแวดลอม สรางการเติบโตและความยั่งยืน ใหกับเศรษฐกิจและสังคมไทย บนฐานการดําเนินงาน ที่โปรงใสตรวจสอบได

009

ปี 2561 เศรษฐกิจโลกขยายตัวร้อยละ 3.7 ขณะที่เศรษฐกิจไทยขยายตัว ร้ อ ยละ 4.1 ซึ่ ง สู ง กว่ า ปี ที่ ผ่ า นมา และมี ค วามผั น ผวนของราคาน้ํ า มั น ดิ บ ดู ไ บ อยู่ ร ะหว่ า ง 50 - 85 เหรี ย ญสหรั ฐ ต่ อ บาร์ เ รล ซึ่ ง ค่ า เฉลี่ ย ต่ํ า กว่ า ปี ที่ ผ่ า นมา ทั้งหมดนี้ส่งผลให้ผลประกอบการทางการเงินของ ปตท. ในปี 2561 มีรายได้รวม 2.3 ล้านล้านบาท และกําไรสุทธิ 119,684 ล้านบาท โดยแบ่งเป็นกําไรที่มาจาก ผลการดํ า เนิ น งานของ ปตท. และบริ ษั ท ในกลุ่ ม คิ ด เป็ น สั ด ส่ ว นร้ อ ยละ 49 และ 51 ตามลํ า ดั บ ผลประกอบการที่ ดี นี้ ส่ ง ผลให้ ปตท. และบริ ษั ท ในกลุ่ ม จะนําส่งรายได้ให้รัฐในรูปภาษีและเงินปันผลกว่า 8 หมื่นล้านบาท นอกจากนี้ ความสํ า เร็ จ ของการดํ า เนิ น งานดั ง กล่ า วส่ ง ผลให้ ปตท. ได้ รั บ คั ด เลื อ ก เป็ น สมาชิ ก ดั ช นี ค วามยั่ ง ยื น ดาวโจนส์ (Dow Jones Sustainability Indices: DJSI) ต่ อ เนื่ อ งเป็ น ปี ที่ 7 และได้ ค ะแนนสู ง สุ ด เป็ น Industry Leader ในกลุ่ม Oil & Gas Upstream & Integrated ต่อเนื่องเป็นปีที่ 2 และรางวัลอื่น ๆ อาทิ รางวั ล พระราชทานสมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุ ม ารี ด้ า น ค ว า ม เ ป็ น เ ลิ ศ ด้ า น ก า ร พั ฒ น า ก า ร บ ริ ห า ร จั ด ก า ร ข อ ง อ ง ค์ ก ร C o r p o r a t e I m p r o v e m e n t E x c e l l e n c e Aw a r d ต่ อ เ นื่ อ ง เ ป็ น ปี ที่ 2 และความเป็ น เลิ ศ ด้ า นการบริ ห ารทางการเงิ น Finance Management Excellence Award อี ก หนึ่ ง รางวั ล รางวั ล รั ฐ วิ ส าหกิ จ ยอดเยี่ ย มต่ อ เนื่ อ ง เป็นปีที่ 3 รางวัลผู้นําองค์กรดีเด่น รางวัลการเปิดเผยข้อมูลและความโปร่งใส ดี เ ด่ น ต่ อ เนื่ อ งเป็ น ปี ที่ 4 และรางวั ล ความร่ ว มมื อ เพื่ อ การพั ฒ นาดี เ ด่ น จากโครงการพี่ เ ลี้ ย งรั ฐ วิ ส าหกิ จ ซึ่ ง เป็ น ความร่ ว มมื อ ระหว่ า ง ปตท. การรถไฟ แห่ ง ประเทศไทย และองค์ ก ารคลั ง สิ น ค้ า เป็ น ต้ น โดยความสํ า เร็ จ เหล่ า นี้ ล้ ว นมาจากความทุ่ ม เทและมุ่ ง มั่ น จากทั้ ง ผู้ บ ริ ห ารและพนั ก งาน ภายใต้ การกํากับดูแลจากคณะกรรมการ ปตท. ทุกท่าน ในนามของคณะกรรมการ ปตท. ขอขอบคุ ณ ผู้ ถื อ หุ้ น และผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย ทุ ก กลุ่ ม ที่ ไ ด้ ใ ห้ ค วามไว้ ว างใจและสนั บ สนุ น การดํ า เนิ น งานของ ปตท. ด้ ว ยดี เสมอมา และขอให้เชื่อมั่นว่า ปตท. พร้อมมุ่งมั่นทุ่มเทพัฒนาองค์กรสร้างคุณค่า ต่อสังคมไทย เพื่อเป็นองค์กรแห่งความภาคภูมิใจก้าวสู่ปีที่ 41 และปีต่อ ๆ ไป อย่างมั่นคงและยั่งยืน

นายไกรฤทธิ์ อุชุกานนทชัย ปร ประธานกรรมการ ธานกรรมการ

นายชาญศิลป ตรีนุชกร ประธานเจาหนาที่บริหาร และกรรมการผูจัดการใหญ

010

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายงานของคณะกรรมการตรวจสอบ

รายงานของ คณะกรรมการตรวจสอบ คณะกรรมการตรวจสอบ บริ ษั ท ปตท. จํ า กั ด (มหาชน) ประกอบด้ ว ยกรรมการอิ ส ระผู้ ท รงคุ ณ วุ ฒิ จํ า นวน 3 ท่ า น ไ ด้ แ ก่ ศ า ส ต ร า จ า ร ย์ พิ เ ศ ษ ด ร . กิ ต ติ พ ง ษ์ กิ ต ย า รั ก ษ์ เป็ น ประธานกรรมการตรวจสอบ นางนั น ทวั ล ย์ ศกุ น ตนาค แ ล ะ น า ย วิ ชั ย อั ศ รั ส ก ร เ ป็ น ก ร ร ม ก า ร ต ร ว จ ส อ บ โ ด ย มี นายชลั ช บุ ญ หลาย ผู้ ช่ ว ยกรรมการผู้ จั ด การใหญ่ สํ า นั ก ตรวจสอบภายใน เป็นเลขานุการคณะกรรมการตรวจสอบ ในปี 2561 คณะกรรมการตรวจสอบได้ ป ฏิ บั ติ ห น้ า ที่ ตามทีไ่ ด้รบ ั มอบหมายจากคณะกรรมการ ปตท. และตามกฎบัตร ของคณะกรรมการตรวจสอบ ซึ่งสอดคล้องตามแนวปฏิบัติที่ดี ของคณะกรรมการกํ า กั บ หลั ก ทรั พ ย์ แ ละตลาดหลั ก ทรั พ ย์ โดยสอบทานและผลักดันให้ ปตท. ปฏิบัติตามหลักการกํากับ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี มี ก ารกํ า กั บ การปฏิ บั ติ ต ามกฎเกณฑ์ มี ร ะบบ การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายในที่เพียงพอ มุ่งเน้น การเป็นองค์กรโปร่งใส มีการตรวจสอบภายในที่มีประสิทธิภาพ และประสิทธิผล พร้อมทั้งยกระดับคุณภาพการตรวจสอบภายใน โดยเชื่อมโยงเป้าหมายขององค์กรและหน่วยตรวจสอบภายใน ให้ เ ป็ น เป้ า หมายเดี ย วกั น เพื่ อ มุ่ ง สู่ ก ารเป็ น หุ้ น ส่ ว นทางธุ ร กิ จ (Trustworthy Partner) ที่สามารถสร้างมูลค่าเพิ่มในระยะยาว

ศาสตราจารยพิเศษ ดร.กิตติพงษ กิตยารักษ ประธานกรรมการตรวจสอบ

อย่ า งยั่ ง ยื น ให้ แ ก่ ปตท. โดยคํ า นึ ง ถึ ง การตอบสนองต่ อ ค ว า ม ต้ อ ง ก า ร ข อ ง ผู้ มี ส่ ว น ไ ด้ เ สี ย ทุ ก ก ลุ่ ม อ ย่ า ง ร อ บ ด้ า น โดยสรุปภารกิจที่สําคัญของคณะกรรมการตรวจสอบ ดังนี้ •

ผ ลั ก ดั น ใ ห้ เ กิ ด โ ค ร ง ส ร้ า ง ส า ย ง า น ที่ ทํ า ห น้ า ที่

ในการบู ร ณาการก า ร กํ า กั บ ดู แ ล ก า ร บ ริ ห า ร ค ว า ม เ สี่ ย ง และการกํ า กั บ การปฏิ บั ติ ต ามกฎเกณฑ์ (Governance, Risk Management and Compliance: GRC) โดยมี ผู้ บ ริ ห าร ระดับสูงเป็นผู้รับผิดชอบอย่างชัดเจน •

สนับสนุนให้ฝ่ายจัดการปรับปรุงแนวทางการดําเนินงาน

เพือ ่ ให้ ปตท. เป็น “องค์กรแห่งความภาคภูมิใจ เน้นความโปร่งใส สู่ความยั่งยืน” โดยผลักดันให้เกิดจริยธรรมในการดําเนินธุรกิจ (Business Integrity) มี ค วามรั บ ผิ ด ชอบในด้ า นความมั่ น คง ทางด้านพลังงานของประเทศ และมีส่วนร่วมในการขับเคลื่อน เศรษฐกิ จ ของประเทศในฐานะที่ ปตท. เป็ น รั ฐ วิ ส าหกิ จ ชั้ น นํ า ของประเทศ

•

011

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายงานของคณะกรรมการตรวจสอบ

ส่ ง เสริ ม การป้ อ งกั น การเกิ ด ทุ จ ริ ต ในการจั ด ซื้ อ จั ด จ้ า ง

ในปี 2561 คณะกรรมการตรวจสอบมี ก ารประชุ ม ทั้ ง สิ้ น

โดยการพิจารณานําโครงการลงทุนขนาดใหญ่ของ ปตท. และบริษท ั

รวม 17 ครั้ง เพื่อหารือร่วมกับฝ่ายจัดการ ผู้ตรวจสอบภายใน

ในกลุ่มเข้าร่วมโครงการข้อตกลงคุณธรรม (Integrity Pact: IP)

และผู้สอบบัญชี โดยมีรายละเอียดการเข้าประชุม ดังนี้

ตามนโยบายรัฐบาลและพระราชบัญญัติ การจัดซื้อจัดจ้างและ การบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 รวมถึงปรับปรุงกระบวนการ

กรรมการตรวจสอบ

รับเรื่องร้องเรียนและแจ้งเบาะแสการทุจริต (Whistleblowing) ให้มีประสิทธิภาพ ประสิทธิผล และเป็นธรรม •

ผ ลั ก ดั น ใ ห้ ก ร ะ บ ว น ก า ร ล ง ทุ น มี ก า ร วิ เ ค ร า ะ ห์ แ ล ะ

สอบทานอย่างรอบคอบ รัดกุม และจัดทํากระบวนการประเมินผล

จํานวนครั้ง ที่เข้าประชุม

ศาสตราจารย์พิเศษ ดร.กิตติพงษ์ กิตยารักษ์

17

นางนันทวัลย์ ศกุนตนาค

15

นายวิชัย อัศรัสกร

17

ภายหลังการลงทุน (Post Investment Review: PIR) อย่างเป็น ระบบ โดยเฉพาะการลงทุ น ในโครงการขนาดใหญ่ ข อง ปตท.

สรุ ป สาระสํ า คั ญ ในการปฏิ บั ติ ห น้ า ที่ ข องคณะกรรมการ

และบริษัทในกลุ่ม

ตรวจสอบ

•

ส่ ง เสริ ม การนํ า ระบบเทคโนโลยี ม าใช้ ใ นการตรวจสอบ

โดยสนั บ สนุ น ให้ มี ก ารขยายผลการใช้ ง านระบบสารสนเทศ เพื่ อ การตรวจติ ด ตามอย่ า งต่ อ เนื่ อ ง (Continuous Control

1. การสอบทานงบการเงิน คณะกรรมการตรวจสอบได้สอบทานงบการเงินรายไตรมาส

Monitoring and Auditing System: CCMS) ซึ่งช่วยกลั่นกรองและ

และงบการเงินประจําปีของ ปตท. และงบการเงินรวม ร่ ว มกั บ

ตรวจติดตามความผิดปกติที่อาจเกิดขึ้นไปยังกระบวนการขาย

ฝ่ า ยจั ด การ สํ า นั ก ตรวจสอบภายใน และผู้ ส อบบั ญ ชี รวมถึ ง

จนถึ ง ชํ า ระเงิ น สํ า หรั บ กระบวนการขายก๊ า ซธรรมชาติ สํ า หรั บ

สอบทานรายการระหว่ า งกั น และรายการที่ เ กี่ ย วโยงกั น หรื อ

ยานยนต์อีกกระบวนการหนึ่ง นอกเหนือจากกระบวนการจัดซื้อ

รายการที่อาจมีความขัดแย้งทางผลประโยชน์ โดยได้สอบถาม

จัดจ้าง เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ ประสิทธิผลของการดําเนินงาน

ผู้ ส อบบั ญ ชี ใ นเรื่ อ งความถู ก ต้ อ งครบถ้ ว นของงบการเงิ น

และการกํากับดูแล

การปรั บ ปรุ ง รายการบั ญ ชี ที่ สํ า คั ญ รวมถึ ง การประมาณการ

กําหนดนโยบายด้านการตรวจสอบภายในให้มก ี ารพัฒนา

ทางบัญชี ซึ่งมีผลกระทบต่องบการเงิน ความเพียงพอเหมาะสม

บุคลากรอย่างต่อเนือ ่ ง มุง่ เน้นการตรวจสอบเพือ ่ เพิม ่ ประสิทธิภาพ

ของวิธก ี ารบันทึกบัญชีและขอบเขตการตรวจสอบ การเปิดเผยข้อมูล

•

ของกระบวนการทางธุรกิจ ให้ความสําคัญกับความเสี่ยงซึ่งอาจ

อย่างถูกต้องครบถ้วน เพียงพอ และความมีอิสระของผูส ้ อบบัญชี

ส่งผลกระทบอย่างมีนย ั สําคัญต่อองค์กร การนําระบบเทคโนโลยี

เพื่ อ ให้ มั่ น ใจว่ า การจั ด ทํ า งบการเงิ น เป็ น ไปตามข้ อ กํ า หนด

สารสนเทศใหม่ ๆ มาใช้ในงานตรวจสอบภายใน และการประสานงาน

ของกฎหมายและมาตรฐานบั ญ ชี ต ามหลั ก การบั ญ ชี ที่ รั บ รอง

nd

Line of Defense)

ทั่วไป มีความเชื่อถือได้และทันเวลา รวมทั้งมีการเปิดเผยข้อมูล

สนับสนุนการจัดทําโครงการมอบรางวัลแก่หน่วยรับตรวจ

อย่างเพียงพอ เป็นประโยชน์กบ ั ผูใ้ ช้งบการเงิน ทัง้ นี้ คณะกรรมการ

“STAR Award” เพื่อมุ่งเน้นการสร้างให้หน่วยงานผู้ปฏิบัติงาน

ตรวจสอบได้ ป ระชุ ม ร่ ว มกั บ ผู้ ส อบบั ญ ชี เ ป็ น การเฉพาะ 1 ครั้ ง

กับหน่วยงานที่มีหน้าที่ในการกํากับดูแล (2 • st

โดยไม่มีฝ่ายจัดการเข้าร่วมประชุม เพื่อหารือเกี่ยวกับแผนการ

nd

(2 Line of Defense) มี ก ารปฏิ บั ติ ง านอย่ า งมี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ

สอบบั ญ ชี ความเป็ น อิ ส ระในการปฏิ บั ติ ห น้ า ที่ และการแสดง

ประสิ ท ธิ ผ ล โปร่ ง ใส ตรวจสอบได้ และเกิ ด ทั ศ นคติ ที่ ดี ต่ อ

ความเห็นของผู้สอบบัญชี โดยให้ความสําคัญกับการนําเสนอ

การตรวจสอบภายใน

ข้อมูลอย่างถูกต้อง ครบถ้วน และเพียงพอ

(1 Line of Defense) และหน่วยงานที่มีหน้าที่ในการกํากับดูแล

012

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

2. การสอบทานการบริหารความเสี่ยง

รายงานของคณะกรรมการตรวจสอบ

4. การสอบทานการกํากับดูแลกิจการที่ดี

คณะกรรมการตรวจสอบได้ ส อบทานประสิ ท ธิ ภ าพ

คณะกรรมการตรวจสอบได้ ส อบทานการปฏิ บั ติ ง าน

และประสิ ท ธิ ผ ลของกระบวนการบริ ห ารความเสี่ ย ง รวมถึ ง

ตามกฎหมาย กฎระเบี ย บที่ เ กี่ ย วข้ อ งกั บ การดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ

นโยบายการบริหารความเสี่ยง แผนงานและแนวทางการบริหาร

ของ ปตท. รวมถึ ง ระบบงานที่ กํ า หนดไว้ สอบทานรายการ

จั ด การความเสี่ ย งที่ ส่ ง ผลกระทบต่ อ ผลการดํ า เนิ น งานของ

ที่เกี่ยวโยงกันและรายการระหว่างกันของบริษัทในกลุ่ม เพื่อให้

กลุ่ม ปตท. รวมถึงเหตุการณ์ความเสี่ยง (Event Risk) อื่น ร่วมกับ

มั่ น ใจว่ า ปตท. มี ก ารดํ า เนิ น การตามเงื่ อ นไขทางธุ ร กิ จ ปกติ

ฝ่ายจัดการอย่างสม่ําเสมอทุกไตรมาส พร้อมทั้งให้ข้อเสนอแนะ

อย่ า งสมเหตุ ส มผล สอบทานกระบวนการรั บ เรื่ อ งร้ อ งเรี ย น

เพื่อการพัฒนาปรับปรุงให้ดียิ่งขึ้น โดยสนับสนุนให้ฝ่ายจัดการ

และแจ้งเบาะแสการทุจริต (Whistleblowing) และให้ข้อเสนอแนะ

จัดทําแผนการดําเนินงานล่วงหน้าอย่างเป็นระบบ เพื่อให้เกิด

ในการปรับปรุงกระบวนการเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ ประสิทธิผล

ความพร้อมรองรับกับสถานการณ์ที่ไม่เป็นไปตามที่คาดการณ์ไว้

ให้ ส อดคล้ อ งตามหลั ก การกํ า กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี แ ละปรั ช ญา การดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ของ ปตท. รวมถึ ง การพิ จ ารณากลั่ น กรอง

3. การสอบทานประสิทธิผลของระบบการควบคุมภายใน คณะกรรมการตรวจสอบได้สอบทานการควบคุมภายใน

ข้อร้องเรียนที่เป็นธรรมต่อทุกฝ่าย โดยมีการคุ้มครองผู้ร้องเรียน และผู้ถูกร้องเรียนอย่างเหมาะสม

ร่ ว ม กั บ สํ า นั ก ต ร ว จ ส อ บ ภ า ย ใ น ทุ ก ไ ต ร ม า ส ทั้ ง ใ น ด้ า น การดําเนินงาน การใช้ทรัพยากร การดูแลทรัพย์สิน การป้องกัน

5. การกํากับดูแลงานตรวจสอบภายใน

หรือลดความผิดพลาด ความเสียหาย การรัว ่ ไหล การสิน ้ เปลือง

คณะกรรมการตรวจสอบได้ ส อบทานแผนกลยุ ท ธ์

หรือการทุจริต ความเชือ ่ ถือได้ของรายงานทางการเงิน การปฏิบต ั ิ

แผนการตรวจสอบประจํ า ปี แ ละแผนการตรวจสอบระยะยาว

ตามกฎหมาย ระเบี ย บ ข้ อ บั ง คั บ มติ ค ณะรั ฐ มนตรี ซึ่ ง ไม่ พ บ

การปฏิบัติงานตามแผน ผลการตรวจสอบของสํานักตรวจสอบ

ประเด็นปัญหาหรือข้อบกพร่องทีเ่ ป็นสาระสําคัญ ผลการประเมิน

ภายใน โดยให้ ข้ อ แนะนํ า และติ ด ตามการดํ า เนิ น การแก้ ไ ข

การควบคุ ม ภายในตามหลั ก เกณฑ์ ก ระทรวงการคลั ง ว่ า ด้ ว ย

ในประเด็ น ที่ มี นั ย สํ า คั ญ เพื่ อ ให้ เ กิ ด การกํ า กั บ ดู แ ลที่ ดี แ ละ

“มาตรฐานและหลั ก เกณฑ์ ป ฏิ บั ติ ก ารควบคุ ม ภายในสํ า หรั บ

มี ก ารควบคุ ม ภายในที่ เ พี ย งพอ พิ จ ารณาการปรั บ ปรุ ง กฎบั ต ร

หน่วยงานของรัฐ พ.ศ. 2561” ในปี 2561 ฝ่ายจัดการมีความเห็นว่า

ด้ า นการตรวจสอบภายใน สอบทานงบประมาณประจํ า ปี ข อง

การควบคุมภายในของ ปตท. มีความเพียงพอและมีประสิทธิผล

หน่ ว ยงานตรวจสอบภายใน แผนการพั ฒ นา แผนการสรรหา

โดยมี ผู้ บ ริ ห ารให้ ค วามร่ ว มมื อ ตอบแบบประเมิ น การควบคุ ม

และการหมุนเวียนบุคลากร การฝึกอบรมบุคลากร การประเมิน

ภายในครบถ้วนร้อยละ 100

ค ว า ม เ พี ย ง พ อ แ ล ะ เ ห ม า ะ ส ม ข อ ง ท รั พ ย า ก ร ดั ช นี วั ด ผ ล การปฏิบัติงาน รวมถึงการพิจารณาความดีความชอบประจําปี ของผู้ ช่ ว ยกรรมการผู้ จั ด การใหญ่ สํ า นั ก ตรวจสอบภายใน และกํากับให้มีการประเมินคุณภาพการตรวจสอบภายใน

รายงานของคณะกรรมการตรวจสอบ

6. การรักษาคุณภาพของคณะกรรมการตรวจสอบ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ต ร ว จ ส อ บ ไ ด้ ท บ ท ว น ก ฎ บั ต ร ข อ ง คณะกรรมการตรวจสอบ รวมทั้ ง ประเมิ น ผลการปฏิ บั ติ ง าน ของคณะกรรมการตรวจสอบทั้ ง คณะและรายบุ ค คล ทั้ ง แบบ ประเมินตนเองและแบบไขว้ ตามแนวปฏิบัติที่ดีของสํานักงาน คณะกรรมการนโยบายรั ฐ วิ ส าหกิ จ (สคร.) เพื่ อ ให้ มั่ น ใจว่ า การปฏิ บั ติ ง านของคณะกรรมการตรวจสอบเป็ น ไปอย่ า ง มีประสิทธิภาพ และบรรลุผลตามทีก ่ า ํ หนดไว้ ทัง้ นี้ ผลการประเมิน อยู่ ใ นเกณฑ์ ดี เ ยี่ ย ม และคณะกรรมการตรวจสอบได้ ร ายงาน ผลการปฏิ บั ติ ง านให้ ค ณะกรรมการ ปตท. ทราบทุ ก ไตรมาส โดยได้ ใ ห้ ข้ อ สั ง เกตและข้ อ คิ ด เห็ น เพื่ อ ปรั บ ปรุ ง กระบวนการ กํ า กั บ ดู แ ล การบริ ห ารความเสี่ ย งและการกํ า กั บ การปฏิ บั ติ ตามกฎเกณฑ์ของ ปตท. 7. การพิจารณาแต่งตั้งผู้สอบบัญชีประจําปี 2562 คณะกรรมการตรวจสอบได้พิจารณาและมีมติเห็นชอบ ให้ สํ า นั ก งานการตรวจเงิ น แผ่ น ดิ น เป็ น ผู้ ส อบบั ญ ชี ข อง ปตท. ประจํ า ปี 2562 และเสนอให้ ค ณะกรรมการ ปตท. นํ า เสนอ ขออนุ มั ติ ต่ อ ที่ ป ระชุ ม ผู้ ถื อ หุ้ น ประจํ า ปี เ พื่ อ พิ จ ารณาแต่ ง ตั้ ง ผู้สอบบัญชีและกําหนดค่าธรรมเนียมการปฏิบัติงานสอบบัญชี ประจําปี 2562 นอกจากนี้ ยังได้พิจารณาขอบเขต แนวทางและ แผนการสอบบัญชีประจําปีของผู้สอบบัญชีร่วมกับผู้สอบบัญชี โดยไม่มีฝ่ายจัดการของ ปตท. โดยสรุ ป คณะกรรมการตรวจสอบได้ ป ฏิ บั ติ ต ามหน้ า ที่ และความรั บ ผิ ด ชอบที่ ไ ด้ ร ะบุ ไ ว้ ใ นกฎบั ต รของคณะกรรมการ ตรวจสอบ โดยใช้ ค วามรู้ ความสามารถ ความระมั ด ระวั ง ความรอบคอบ และมีความเป็นอิสระอย่างเพียงพอ ตลอดจน ได้ ใ ห้ ค วามเห็ น และข้ อ เสนอแนะต่ า ง ๆ เพื่ อ ประโยชน์ ต่ อ ผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย อย่ า งเท่ า เที ย มกั น คณะกรรมการตรวจสอบ มีความเห็นว่า งบการเงินของ ปตท. มีความถูกต้อง เชื่อถือได้ สอดคล้ อ งตามมาตรฐานการบั ญ ชีที่ รั บ รองทั่ ว ไป ปตท. มี ก ารปฏิ บั ติ ง านที่ ส อดคล้ อ งตามกฎหมาย ข้ อ ผู ก พั น ต่ า ง ๆ ที่ เ กี่ ย วข้ อ งกั บ การดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ รวมถึ ง มี ร ะบบการกํ า กั บ ดู แ ล กิ จ การที่ ดี มี ก ารกํ า กั บ การปฏิ บั ติ ต ามกฎเกณฑ์ มี ร ะบบ การบริหารจัดการความเสี่ยงและการควบคุมภายในที่เพียงพอ โดยมีการตรวจสอบภายในที่มีประสิทธิภาพและประสิทธิผล

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

013

014

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายงานของคณะกรรมการสรรหา

รายงานของ คณะกรรมการสรรหา

พลอากาศโท บุญสืบ ประสิทธิ์ ประธานกรรมการสรรหา

นายดอน วสันตพฤกษ ประธานกรรมการสรรหา

(18 พฤศจิกายน 2559 - 22 ธันวาคม 2561)

(23 ธันวาคม 2561 - ปัจจุบัน)

เรียน ท่านผู้ถือหุ้น คณะกรรมการสรรหา บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน) ประกอบด้วยกรรมการจํานวน 3 ท่าน ซึ่งเป็นกรรมการอิสระทั้งคณะ โดยมี นายดอน วสันตพฤกษ์ ทําหน้าที่ประธานกรรมการสรรหา (ดํารงตําแหน่งประธานกรรมการสรรหาตั้งแต่วันที่ 23 ธันวาคม 2561 แทน พลอากาศโท บุญสืบ ประสิทธิ์ ซึง่ ดํารงตําแหน่งประธานกรรมการสรรหาตัง้ แต่วน ั ที่ 18 พฤศจิกายน 2559 ถึงวันที่ 22 ธันวาคม 2561) นายสุพจน์ เตชวรสินสกุล และ ศาสตราจารย์ ดร.สุรพล นิติไกรพจน์ เป็นกรรมการสรรหา และมีเลขานุการบริษัทฯ หรือผู้ช่วย กรรมการผู้จัดการใหญ่เลขานุการบริษัทฯ และองค์กรสัมพันธ์ ทําหน้าที่เลขานุการคณะกรรมการสรรหา คณะกรรมการสรรหา ได้ปฏิบัติหน้าที่ตามที่ได้รับมอบหมายจากคณะกรรมการบริษัทฯ ด้วยความรอบคอบ โปร่งใส และเป็นธรรม รวมทั้งได้มีการปรับปรุง แนวทางการดํ า เนิ น งานให้ ค รอบคลุ ม สอดรั บ กั บ ความเป็ น ปั จ จุ บั น และกลยุ ท ธ์ ก ารดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ของ ปตท. รวมทั้ ง ตระหนั ก ถึ ง ประโยชน์สูงสุดของผู้ถือหุ้นและผู้มีส่วนได้เสีย ซึ่งในปี 2561 คณะกรรมการสรรหามีการประชุมรวมทั้งสิ้นจํานวน 6 ครั้ง โดยได้มี การพิจารณาในเรื่องที่สําคัญ ดังนี้

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายงานของคณะกรรมการสรรหา

•

พิ จ ารณาแต่ ง ตั้ ง กรรมการแทนกรรมการที่ ค รบวาระ

•

015

พิจารณาทบทวนการกําหนดทักษะ ความรู้ ความเชีย ่ วชาญ

โดยใช้ ข้ อ มู ล ที่ มี ค วามหลากหลายเพื่ อ ประกอบการพิ จ ารณา

ประสบการณ์ขององค์ประกอบของคณะกรรมการ ปตท. (Board

คั ด เลื อ กบุ ค คลจากหลากหลายสาขาอาชี พ ที่ มี คุ ณ สมบั ติ

Skill Matrix) โดย Skill Matrix มีความหลากหลาย ทันสมัย และ

เหมาะสมตามกฎหมาย กฎเกณฑ์ ที่ เ กี่ ย วข้ อ ง ข้ อ บั ง คั บ

เหมาะสมกับธุรกิจของ ปตท. คณะกรรมการสรรหาได้เพิ่มเติม

ของบริษัท หลักการกํากับดูแลกิจการที่ดีของ ปตท. ตลอดจน

ทักษะ ความรู้ ความเชี่ยวชาญโดยครอบคลุมทั้งด้านการศึกษา

ค ว า ม รู้ ค ว า ม ส า ม า ร ถ ป ร ะ ส บ ก า ร ณ์ ที่ เ ห ม า ะ ส ม แ ล ะ

และประสบการณ์ ให้สอดคล้องกับกลยุทธ์ในการดําเนินธุรกิจ

ตอบสนองต่อยุทธศาสตร์ของ ปตท. และพิจารณาจากทักษะ

ของ ปตท. ทั้งระยะสั้นและระยะยาว รวมทั้งแผนยุทธศาสตร์

จําเป็นที่ยังขาด โดยการวิเคราะห์ Board Skill Matrix รวมทั้ง

รัฐวิสาหกิจ โดยตระหนักถึงการขับเคลื่อนองค์กรไปสู่เป้าหมาย

พิ จ ารณาจากฐานข้ อ มู ล กรรมการ (Director’s Pool) ของ

ตามพันธกิจและยุทธศาสตร์เป็นสําคัญ

กระทรวงการคลั ง และของสมาคมส่ ง เสริ ม สถาบั น กรรมการ บริ ษั ท ไทย (IOD) ผลการทํ า งานและบทบาทในอดี ต จนถึ ง

•

ปรั บ ปรุ ง การดํ า เนิ น งานของคณะกรรมการสรรหา

ปั จ จุ บั น ที่ ส ามารถสร้ า งความเชื่ อ มั่ น ให้ ผู้ ที่ มี ส่ ว นได้ เ สี ย อี ก ทั้ ง

ให้ มี ค วามครบถ้ ว น เหมาะสม ทั น ต่ อ สถานการณ์ ปั จ จุ บั น

ต้ อ งเป็ น ผู้ ไ ม่ มี ป ระวั ติ ด่ า งพร้ อ ยและไม่ มี ผ ลประโยชน์ ขั ด แย้ ง

และสอดคล้ อ งตามนโยบายธรรมาภิ บ าลและหลั ก การกํ า กั บ

กับ ปตท. (Conflict of Interest) เพื่อเสนอให้คณะกรรมการ ปตท.

ดูแลกิจการของ ปตท.

พิ จ ารณาให้ ค วามเห็ น ชอบเสนอชื่ อ บุ ค คลที่ มี ค วามเหมาะสม ต่ อ ที่ ป ระชุ ม สามั ญ ผู้ ถื อ หุ้ น เพื่ อ พิ จ ารณาแต่ ง ตั้ ง เป็ น กรรมการ

นอกจากนี้ ปี 2561 คณะกรรมการ ปตท. ได้เปิดโอกาสให้

ปตท. ต่ อ ไป โดยรายชื่ อ บุ ค คลที่ มี ค วามเหมาะสมต้ อ งได้ รั บ

ผู้ ถื อ หุ้ น ส่ ว นน้ อ ยสามารถเสนอชื่ อ บุ ค คลที่ เ ห็ น ว่ า เหมาะสม

ความเห็ น ชอบจากคณะกรรมการนโยบายรั ฐ วิ ส าหกิ จ (คนร.)

เพื่อคัดเลือกเป็นกรรมการได้ ซึ่งปรากฏว่าไม่มีผู้ถือหุ้นเสนอชื่อ

ทั้ ง นี้ เพื่ อ เป็ น ไปตามระเบี ย บสํ า นั ก นายกรั ฐ มนตรี ว่ า ด้ ว ย

บุคคลเพื่อเข้ากระบวนการสรรหากรรมการในการประชุมสามัญ

การกําหนดนโยบายและกํากับดูแลรัฐวิสาหกิจ พ.ศ. 2557

ผู้ถือหุ้นปี 2562 ทั้งนี้ รายละเอียดได้เปิดเผยไว้เพื่อความโปร่งใส ในการตรวจสอบในรายงานประจําปีฉบับนี้แล้ว

•

พิ จ ารณาแต่ ง ตั้ ง กรรมการแทนกรรมการที่ ล าออก

โดยคณะกรรมการสรรหาได้ใช้ความรอบคอบในการพิจารณา สรรหาบุคคลที่มีความรู้ ความสามารถ และคุณสมบัติเหมาะสม ตามหลั ก เกณฑ์ ข้ า งต้ น เพื่ อ เสนอให้ ค ณะกรรมการ ปตท. พิ จ า ร ณ า แ ต่ ง ตั้ ง เ ป็ น ก ร ร ม ก า ร ทั้ ง นี้ ร า ย ชื่ อ บุ ค ค ล ที่ มี ความเหมาะสมจะต้องได้รับความเห็นชอบจาก คนร. เช่นกัน •

พิ จ ารณาเสนอชื่ อ กรรมการเพื่ อ ทํ า หน้ า ที่ ก รรมการ

เฉพาะเรื่อง โดยพิจารณาตามองค์ประกอบของคณะกรรมการ เฉพาะเรือ ่ ง คุณสมบัติ ความรู้ ความชํานาญ ความสามารถ รวมทัง้ ทั ก ษะที่ เ กี่ ย วข้ อ งและเหมาะสมต่ อ การปฏิ บั ติ ห น้ า ที่ ก รรมการ เฉพาะเรื่อง และนําเสนอต่อคณะกรรมการ ปตท. เพื่อพิจารณา แต่งตั้ง ยกเว้นคณะกรรมการสรรหา ซึ่งคณะกรรมการ ปตท. จะเป็นผู้พิจารณาแต่งตั้งโดยตรง

016

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายงานของคณะกรรมการกําหนดค่าตอบแทน

รายงานของ คณะกรรมการกําหนดคาตอบแทน •

พิ จ ารณากํ า หนดค่ า ตอบแทนสํ า หรั บ คณะกรรมการ

และคณะกรรมการเฉพาะเรื่ อ ง ประจํ า ปี 2561 โดยพิ จ ารณา จากผลประกอบการและขนาดของธุรกิจของบริษัท แนวปฏิบัติ ที่ บ ริ ษั ท จดทะเบี ย นในอุ ต สาหกรรมเดี ย วกั น และบริ ษั ท ชั้ น นํ า ทั้งระดับประเทศและระดับโลกใช้ รวมทั้งความรับผิดชอบของ คณะกรรมการ ปตท. ประกอบกับผลประเมินของคณะกรรมการ ในหัวข้อต่าง ๆ ที่กําหนดไว้ในแบบประเมินประจําปี โดยได้เสนอ ขออนุมัติต่อคณะกรรมการ ปตท. เพื่อเสนอต่อที่ประชุมสามัญ ผู้ถือหุ้นประจําปี 2561 •

พิจารณาแนวทางการประเมินผล เพือ ่ กําหนดค่าตอบแทน

ประธานเจ้าหน้าทีบ ่ ริหารและกรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่ โดยพิจารณา ปัจจัยในด้านต่าง ๆ อาทิ ผลการดําเนินงาน ซึง่ เชือ ่ มโยงกับบันทึก ข้ อ ตกลงการประเมิ น ผลการดํ า เนิ น งานรั ฐ วิ ส าหกิ จ ประจํ า ปี ระหว่างสํานักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ (สคร.) กับ ปตท. ปัจจัยด้านความสามารถในการบริหารจัดการ และภาวะผูน ้ า ํ ประกอบกับการพิจารณาผลประเมินตนเองของประธานเจ้าหน้าที่ บริ ห ารและกรรมการผู้ จั ด การใหญ่ อี ก ทั้ ง นํ า ผลประเมิ น ทีค ่ ณะกรรมการทุกท่านได้มส ี ว ่ นร่วมในการประเมินผลการปฏิบต ั ิ

นายวิชัย อัศรัสกร ประธานกรรมการกําหนดคาตอบแทน

งานประธานเจ้ า หน้ า ที่ บ ริ ห ารและกรรมการผู้ จั ด การใหญ่ เป็ น ข้ อ มู ล ประกอบการพิ จ ารณาของคณะกรรมการกํ า หนด ค่าตอบแทนพิจารณา ก่อนนําเสนอต่อคณะกรรมการ ปตท. ต่อไป •

รั บ ทราบและให้ ข้ อ เสนอแนะ การประเมิ น ผลผู้ บ ริ ห าร

ระดับรองกรรมการผู้จัดการใหญ่ เรียน ท่านผู้ถือหุ้น •

พิจารณาและให้ขอ ้ แนะนําต่อ การจัดโครงสร้างและค่างาน

ในปี 2561 คณะกรรมการ ปตท. ได้มม ี ติแต่งตัง้ คณะกรรมการ

“กํ า กั บ ดู แ ลองค์ ก รและกิ จ การสั ม พั น ธ์ ” หรื อ โครงสร้ า ง GRC

กําหนดค่าตอบแทน บริษท ั ปตท. จํากัด (มหาชน) ซึง่ ประกอบด้วย

(Governance, Risk, and Compliance) ซึ่งจะก่อให้เกิดประโยชน์

ก ร ร ม ก า ร อิ ส ร ะ เ ป็ น ส่ ว น ใ ห ญ่ โ ด ย มี น า ย วิ ชั ย อั ศ รั ส ก ร

กับองค์กรในการเพิม ่ ประสิทธิภาพด้าน People, Process, System

กรรมการอิสระ ทําหน้าที่ประธานกรรมการกําหนดค่าตอบแทน

ผลประกอบการขององค์ ก ร และสร้ า งมู ล ค่ า เพิ่ ม ให้ แ ก่ Brand

นายสมศักดิ์ โชติรัตนะศิริ และนายจุมพล ริมสาคร เป็นกรรมการ

ของกลุ่ม ปตท. อย่างยั่งยืนต่อไป มีผู้รับผิดชอบในการบูรณาการ

กําหนดค่าตอบแทน โดยมีเลขานุการบริษท ั ฯ หรือผูช ้ ว ่ ยกรรมการ

อย่ า งเป็ น ระบบ มี ศู น ย์ ก ลางรั บ เรื่ อ งร้ อ งเรี ย นและหลั ก เกณฑ์

ผู้จัดการใหญ่เลขานุการบริษัทฯ และองค์กรสัมพันธ์ ทําหน้าที่

ที่ชัดเจนโปร่งใส รักษาสมดุลระหว่างการควบคุมและการดําเนิน

เลขานุการคณะกรรมการกําหนดค่าตอบแทน คณะกรรมการ

ธุ ร กิ จ อย่ า งมี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ รวมทั้ ง กํ า กั บ ดู แ ลการดํ า เนิ น งาน

กํ า หนดค่ า ตอบแทนได้ ป ฏิ บั ติ ห น้ า ที่ ด้ ว ยความระมั ด ระวั ง

ของกลุ่ม ปตท. ให้มีมาตรฐานเท่าเทียมกัน

ร อ บ ค อ บ ร ว ม ทั้ ง พิ จ า ร ณ า ก ลั่ น ก ร อ ง แ ล ะ ใ ห้ ข้ อ คิ ด เ ห็ น ในประเด็นสําคัญต่าง ๆ ก่อนนําเสนอต่อคณะกรรมการ ปตท.

นอกจากนี้ ได้เปิดเผยค่าตอบแทนของกรรมการ และกรรมการ

โดยในปี 2561 นี้ มี ก ารประชุ ม 3 ครั้ ง ซึ่ ง สามารถสรุ ป สาระ

เฉพาะเรื่อง รวมทั้งค่าตอบแทนผู้บริหารไว้ในรายงานประจําปี

สําคัญ ดังนี้

ฉบับนี้เพื่อความโปร่งใสในการตรวจสอบ

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายงานของคณะกรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดี

017

รายงานของ คณะกรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดี เรียน ท่านผู้ถือหุ้น คณะกรรมการกํ า กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี บริ ษั ท ปตท. จํ า กั ด (มหาชน) ประกอบด้ ว ยกรรมการอิ ส ระจํ า นวน 3 ท่ า น ได้ แ ก่ พลเอก ฉัตรเฉลิม เฉลิมสุข ทําหน้าที่ประธานกรรมการกํากับ ดูแลกิจการที่ดี นายธรณ์ ธํารงนาวาสวัสดิ์ และศาสตราจารย์ ดร.สุรพล นิติไกรพจน์ (ดํารงตําแหน่งแทนนายดอน วสันตพฤกษ์ ตัง้ แต่วน ั ที่ 23 ธันวาคม 2561) เป็นกรรมการกํากับดูแลกิจการทีด ่ ี โดยมีรองกรรมการผู้จัดการใหญ่ กํากับดูแลองค์กรและกิจการ สั ม พั น ธ์ และรองกรรมการผู้ จั ด การใหญ่ สํ า นั ก กฎหมาย ทําหน้าที่เลขานุการคณะกรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดี ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ป ต ท . มี ค ว า ม ตั้ ง ใ จ แ ล ะ ยื น ห ยั ด ถึ ง การเป็นองค์กรแห่งความโปร่งใส บนพื้นฐานของความซื่อสัตย์ ตรวจสอบได้ และต่ อ ต้ า นการทุ จ ริ ต คอร์ รั ป ชั น ทุ ก รู ป แบบ จึ ง มุ่ ง เน้ น ให้ ปตท. ยึ ด มั่ น การดํ า เนิ น งานตามหลั ก การกํ า กั บ ดูแลกิจการทีด ่ ี มาตรฐานจริยธรรม จรรยาบรรณการดําเนินธุรกิจ และกรอบการบริหารจัดการความยั่งยืนกลุ่ม ปตท. เพื่อพัฒนา และยกระดับการกํากับดูแลกิจการทีด ่ ข ี อง ปตท. ให้มป ี ระสิทธิภาพ อย่างต่อเนื่อง อันเป็นการสร้างความเป็นธรรมและความเชื่อมั่น

พลเอก ฉัตรเฉลิม เฉลิมสุข ประธานกรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดี

แก่ผู้มีส่วนได้เสียทุกกลุ่ม และพัฒนาไปสู่การเติบโตอย่างยั่งยืน ขององค์กร คณะกรรมการ ปตท. ได้มอบหมายให้คณะกรรมการกํากับ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี ทํ า หน้ า ที่ เ สนอแนวปฏิ บั ติ ด้ า นการกํ า กั บ ดู แ ล กิ จ การที่ ดี ต่ อ คณะกรรมการ กํ า กั บ ดู แ ลการปฏิ บั ติ ง านของ กรรมการและฝ่ายจัดการให้เป็นไปตามหลักการกํากับดูแลกิจการ ทีด ่ ี และสอดคล้องกับหลักการกํากับดูแลกิจการทีด ่ ข ี องสํานักงาน คณะกรรมการกํากับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (สํานักงาน ก.ล.ต.) ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (ตลท.) ข้อเสนอแนะจาก รายงาน Corporate Governance Assessment Report ของสมาคม ส่ ง เสริ ม สถาบั น กรรมการบริ ษั ท ไทย (IOD) รวมทั้ ง หลั ก สากล ของ The Organization for Economic Co-operation and Development (OECD), ASEAN Corporate Governance Scorecard (ACGS) หลักสากล 10 ประการของข้อตกลงโลก แห่งสหประชาชาติ (The United Nations Global Compact: UNGC) และเกณฑ์การประเมินผลการดําเนินงานด้านความยั่งยืนของ องค์กร Dow Jones Sustainability Index (DJSI) ทั้งนี้ หน้าที่ของ คณะกรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดียังครอบคลุมการดําเนินงาน ด้านการบริหารจัดการความยั่งยืน และการวางกรอบแนวทาง การกํากับดูแลการดําเนินงานทีเ่ กีย ่ วข้องกับการต่อต้านการทุจริต คอร์รัปชันของ ปตท.

018

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ในปี 2561 คณะกรรมการกํ า กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี มี ก ารประชุ ม 6 ครั้ง ตามแผนงานที่กําหนด เพื่อกํากับดูแล ติดตาม และประเมิน

รายงานของคณะกรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดี

•

แจ้งให้ผู้ถือหุ้นทราบกฎเกณฑ์ต่าง ๆ ที่ใช้ในการประชุม และ

เผยแพร่ข้อมูลดังกล่าวไว้ในเว็บไซต์ของ ปตท. เป็นการล่วงหน้าก่อน

ผลการดํ า เนิ น งานตามแผนงานการกํ า กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี แ ละ

จัดส่งเอกสาร เพื่อเปิดโอกาสให้ผู้ถือหุ้นมีเวลาศึกษาข้อมูลประกอบ

การต่อต้านการทุจริต แผนงานด้านการสือ ่ สารและภาพลักษณ์องค์กร

การประชุ ม ล่ ว งหน้ า อย่ า งเพี ย งพอ รวมทั้ ง อํ า นวยความสะดวก

ความรับผิดชอบต่อสังคม ชุมชน และสิ่งแวดล้อม และการพัฒนา

ให้ผู้ถือหุ้นได้ใช้สิทธิในการเข้าร่วมประชุมและออกเสียงลงคะแนน

อย่างยั่งยืน โดยสรุปสาระสําคัญดังนี้

อย่ า งเต็ ม ที่ ส่ ง ผลให้ ปตท. ได้ รั บ คะแนนจากการประเมิ น AGM Checklist ในระดับดีเยี่ยม

การเปิดเผยข้อมูลและความโปร่งใส •

จัดทําแบบแสดงรายการข้อมูลประจําปี (แบบ 56-1) และ

รายงานประจําปี ตลอดจนเปิดเผยผลการดําเนินงานของ ปตท. เป็น

การปฏิบัติต่อผู้ถือหุ้นอย่างเท่าเทียมกัน •

เปิดโอกาสให้ผถ ู้ ือหุน ้ เสนอเพิม ่ วาระการประชุมและเสนอชือ ่

รายไตรมาส และข้อมูลสําคัญสําหรับผู้ถือหุ้น ผู้ลงทุน และประชาชน

บุคคลเพือ ่ เข้ารับการพิจารณาเลือกตัง้ เป็นกรรมการเป็นการล่วงหน้า

ทั่วไป ซึ่งมีสาระสําคัญครบถ้วน เพียงพอ เชื่อถือได้ และทันเวลา

ระหว่ า งวั น ที่ 1 กั น ยายน 2561 ถึ ง วั น ที่ 30 พฤศจิ ก ายน 2561

ผ่านช่องทางต่าง ๆ อย่างต่อเนื่อง เช่น ระบบของ ตลท. และเว็บไซต์

ตามหลักเกณฑ์ที่ ปตท. กําหนด

ของ ปตท. (www.pttplc.com) เป็นต้น โดยมีฝ่ายผู้ลงทุนสัมพันธ์

•

กํ า หนดให้ ก รรมการและผู้ บ ริ ห ารเปิ ด เผยข้ อ มู ล เกี่ ย วกั บ

และฝ่ า ยสื่ อ สารและภาพลั ก ษณ์ อ งค์ ก ร เป็ น หน่ ว ยงานหลั ก

ส่วนได้เสียของตนและผู้เกี่ยวข้อง ประจําปี 2561 เพื่อให้กรรมการ

ในการเผยแพร่ข้อมูล

สามารถพิ จ ารณาธุ ร กรรมของ ปตท. ที่ อ าจมี ค วามขั ด แย้ ง ของ

•

จั ด ทํ า รายงานความยั่ ง ยื น ปี 2561 ต่ อ เนื่ อ งเป็ น ปี ที่ 11

เพือ ่ เปิดเผยข้อมูลด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิง่ แวดล้อม โดยใช้แนวทาง

ผลประโยชน์ และตัดสินใจเพื่อประโยชน์ของ ปตท. โดยรวม •

จัดให้กรรมการ ผูบ ้ ริหาร และพนักงานทุกระดับจัดทํารายงาน

ในการรายงานของ Global Reporting Initiatives (GRI) Sustainability

ความขัดแย้งทางผลประโยชน์ โดยในส่วนของผู้บริหารและพนักงาน

Reporting Standard 2016 และแนวทางการเปิดเผยข้อมูลของธุรกิจ

จัดทําแบบอิเล็กทรอนิกส์ผ่านระบบ PTT Intranet โดยในปี 2561

น้ํามันและก๊าซธรรมชาติ (Oil and Gas Sector Disclosure: OGSD)

ไม่พบความขัดแย้งที่มีนัยสําคัญ

รวมถึงนําเสนอข้อมูลผลการดําเนินงานตามรูปแบบของ Integrated

•

กําหนดให้กรรมการทุกคนและผูบ ้ ริหารทีม ่ ห ี น้าทีต ่ อ ้ งรายงาน

Reporting (IR) ของ The International Integrated Reporting Council

การถื อ ครองหลั ก ทรั พ ย์ ต ามกฎหมาย และให้ เ ลขานุ ก ารบริ ษั ท ฯ

(IIRC) รายงานความก้าวหน้าของการปฏิบต ั ต ิ ามหลักสากล 10 ประการ

รวบรวมและรายงานในทีป ่ ระชุมคณะกรรมการเป็นประจําทุกไตรมาส

ของข้อตกลงโลกแห่งสหประชาชาติ (The United Nations Global

•

กํ า กั บ ดู แ ลให้ มี ก ารดํ า เนิ น การตามแนวปฏิ บั ติ เ รื่ อ งการใช้

Compact: UNGC) นําเสนอผลการดําเนินงานเพื่อแสดงความมุ่งมั่น

ข้ อ มู ล ภายใน (Insider Trading) โดยขอให้ ก รรมการ ผู้ บ ริ ห าร

ขององค์กรในการสนับสนุนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนตามกรอบ

และผู้เกี่ยวข้องกับข้อมูล หลีกเลี่ยงการซื้อขายหลักทรัพย์ของบริษัท

ของสหประชาชาติ (Sustainable Development Goals: SDGs)

ในกลุ่ม ปตท. โดยหากมีความจําเป็นต้องซื้อขายให้แจ้งเลขานุการ

นอกจากนี้ ยังจัดให้มีการสอบทานรายงานเพื่อสร้างความเชื่อมั่น

บริษัทฯ ล่วงหน้า เพื่อเป็นการสร้างความโปร่งใส

ต่อข้อมูลโดยหน่วยงานภายนอกอย่างต่อเนื่อง และเผยแพร่รายงาน ความยั่งยืนฯ บนเว็บไซต์ของ ปตท. GRI และ UNGC ปตท. ส่งเสริม

ความรับผิดชอบของคณะกรรมการ

และสนั บ สนุ น บริ ษั ท ในกลุ่ ม ได้ แ ก่ บริ ษั ท ปตท.สํ า รวจและผลิ ต

•

ประเมินผลการปฏิบัติงานของคณะกรรมการ 4 แบบ คือ

ปิโตรเลียม จํากัด (มหาชน) บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จํากัด

ประเมินทัง้ คณะ ประเมินตนเอง ประเมินกรรมการท่านอืน ่ และประเมิน

(มหาชน) บริษัท ไทยออยล์ จํากัด (มหาชน) บริษัท ไออาร์พีซี จํากัด

คณะกรรมการเฉพาะเรื่อง สําหรับผลการประเมินของปี 2561 อยู่ใน

(มหาชน) และบริษัท โกลบอล เพาเวอร์ ซินเนอร์ยี่ จํากัด (มหาชน)

ระดับ “ดีเยี่ยม”

ให้มีการจัดทํารายงานให้สอดคล้องกับทิศทางของตลาดหลักทรัพย์

•

เข้ า รั บ การอบรมหลั ก สู ต รต่ า ง ๆ เพื่ อ พั ฒ นาความรู้

แห่งประเทศไทย (ตลท.) ที่มุ่งหวังให้บริษัทจดทะเบียนเปิดเผยข้อมูล

ความสามารถและความเชี่ ย วชาญในการปฏิ บั ติ ห น้ า ที่ ก รรมการ

ผลการดําเนินงานด้านเศรษฐกิจ สังคม สิง่ แวดล้อม และการกํากับดูแล

อย่างสม่ําเสมอ อาทิ หลักสูตรของสมาคมส่งเสริมสถาบันกรรมการ

ตามแนวทางการเปิดเผยข้อมูลในระดับสากล

บริษัทไทย

•

จัดทําจดหมายข่าว PTT Bizway รายไตรมาสสําหรับผูถ ้ ือหุน ้

สามัญ เพื่อสื่อความและสร้างความเข้าใจอันดีระหว่าง ปตท. และ ผู้ถือหุ้นสามัญ •

จั ด ทํ า วารสาร Happiness รายไตรมาสสํ า หรั บ ผู้ ถื อ หุ้ น กู้

•

ศึ ก ษางาน กลุ่ ม บริ ษั ท ปตท. รวมถึ ง งานที่ เ กี่ ย วกั บ ธุ ร กิ จ

พลังงานทั้งในประเทศและต่างประเทศ •

จัดการประชุมระหว่างกรรมการอิสระ 1 ครั้ง

•

จัดการประชุมกรรมการโดยไม่มีผู้บริหาร 1 ครั้ง

เพื่อสื่อสาร สื่อความ และสานสัมพันธ์ระหว่าง ปตท. และผู้ถือหุ้นกู้ การให้ความสําคัญกับผู้มีส่วนได้เสีย สิทธิของผู้ถือหุ้น

•

พิจารณาให้ความเห็นชอบแผนปฏิบัติการกํากับดูแลกิจการ

จัดให้มก ี ารประชุมสามัญผูถ ้ อ ื หุน ้ ประจําปี 2561 โดยให้ขอ ้ มูล

ที่ดีและการต่อต้านการทุจริตของ ปตท. ประจําปี 2561 ตลอดจน

่ วข้อง วัน เวลา สถานที่ และวาระการประชุม ตลอดจนข้อมูลทัง้ หมดทีเ่ กีย

เป้าหมายประจําปี เพือ ่ ถ่ายทอดสูก ่ ารปฏิบต ั ิทก ุ ระดับ โดยติดตามผล

กั บ เรื่ อ งที่ ต้ อ งตั ด สิ น ใจในที่ ป ระชุ ม แก่ ผู้ ถื อ หุ้ น เป็ น การล่ ว งหน้ า

และให้คา ํ แนะนําอย่างต่อเนือ ่ ง เพือ ่ ยกระดับมาตรฐานการกํากับดูแล

อย่างเพียงพอและทันเวลา

กิจการของ ปตท. ให้เทียบเท่าระดับสากล

•

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายงานของคณะกรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดี

•

019

กํากับดูแลให้มีการทบทวนสาระสําคัญของ “คู่มือการกํากับ

โครงการในมิตก ิ ารอนุรก ั ษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อม

ดูแลกิจการทีด ่ ี มาตรฐานทางจริยธรรม และจรรยาบรรณในการดําเนิน

(Planet) ส่งเสริมการพัฒนาตามเป้าหมายที่ 13, 14 และ 15 ของ

ธุ ร กิ จ ของ ปตท.” เกี่ ย วกั บ การจํ า กั ด จํ า นวนรั ฐ วิ ส าหกิ จ และ/หรื อ

SDGs ในการสนั บ สนุ น การอนุ รั ก ษ์ ท รั พ ยากรธรรมชาติ ส่ ง ผลต่ อ

นิติบุคคลที่กรรมการ ปตท. จะสามารถดํารงตําแหน่งได้ ซึ่งจะเพิ่ม

การเพิม ่ พืน ้ ทีส ่ เี ขียว รักษาระบบนิเวศบนบกและชายฝัง่ และการดูดซับ

ประสิทธิภาพในการดําเนินงานและสร้างความโปร่งใสในการกํากับ

ก๊าซเรือนกระจก

ดูแลมากยิ่งขึ้น และแก้ไขปรับปรุงหน้าที่และความรับผิดชอบของ

•

ผ่ า นการประเมิ น ผลการดํ า เนิ น งานด้ า นความยั่ ง ยื น ของ

คณะกรรมการบริ ห ารความเสี่ ย งองค์ ก ร เพื่ อ ให้ ค รอบคลุ ม เรื่ อ ง

RobecoSAM Corporate Sustainability Assessment และได้ รั บ

การบริหารจัดการผู้มีส่วนได้เสีย

การจัดเป็น DJSI Member ต่อเนือ ่ งเป็นปีที่ 7 ด้วยคะแนนสูงสุดต่อเนือ ่ ง

มอบนโยบายและให้ขอ ้ เสนอแนะแก่ฝา ่ ยจัดการในการปรับปรุง

เป็นปีที่ 2 ของกลุ่มอุตสาหกรรม Oil & Gas Upstream & Integrated

โครงสร้างองค์กร โดยจัดตั้งสายงานกํากับดูแลองค์กรและกิจการ

•

(OGX) นั บ เป็ น 1 ใน 9 บริ ษั ท จาก 71 บริ ษั ท ใน Dow Jones

สัมพันธ์ เพือ ่ รองรับการดําเนินธุรกิจอย่างต่อเนือ ่ ง โดยบูรณาการงาน

Sustainability World Index (DJSI World) และนับเป็น 1 ใน 2 บริษัท

ธรรมาภิ บ าล การบริ ห ารความเสี่ ย ง และการปฏิ บั ติ ต ามระเบี ย บ

จาก 17 บริษัท ใน Dow Jones Sustainability Emerging Markets

ข้อบังคับเข้าด้วยกัน เพื่อให้มั่นใจว่าระบบควบคุมมีความเหมาะสม

Index (DJSI Emerging Markets) โดยมีคะแนนการประเมินในเรื่อง

และการปฏิบัติงานเป็นไปอย่างมีประสิทธิผล

Risk & Crisis Management, Code of Business Conduct, Supply

กํากับดูแลให้มีการปรับปรุงหน้าที่และความรับผิดชอบของ

Chain Management, Tax Strategy, Environmental Reporting,

คณะกรรมการจัดการการกํากับดูแลกิจการทีด ่ ข ี อง ปตท. (Corporate

Environmental Policy/ EMS, Human Rights และ Occupational

Governance Management Committee: CGMC) โดยเปลี่ยนชื่อเป็น

Health & Safety สูงที่สุดในกลุ่มอุตสาหกรรม

•

คณะกรรมการจั ด การการกํ า กั บ ดู แ ล การบริ ห ารความเสี่ ย ง และ การกํากับการปฏิบัติตามกฎหมาย กฎ ระเบียบองค์กร (Governance,

รางวัลแห่งความภาคภูมิใจ

Risk and Compliance Management Committee: GRCMC) และ

ด้วยความมุง่ มัน ่ ตัง้ ใจและเจตนารมณ์อน ั แน่วแน่ในการดําเนินงาน

เพิ่ ม เติ ม บทบาทหน้ า ที่ เ พื่ อ ให้ ค รอบคลุ ม การกํ า กั บ ดู แ ลการปฏิ บั ติ

บนพื้นฐานของการกํากับดูแลกิจการที่ดี ความรับผิดชอบต่อสังคม

ตามหลั ก ธรรมาภิ บ าล การจั ด การความเสี่ ย งระดั บ ปฏิ บั ติ ก าร

และการบริ ห ารจั ด การความยั่ ง ยื น โดยมี ก ารยกระดั บ มาตรฐาน

(Operational Risk) การควบคุมภายใน การกํากับการปฏิบัติตาม

การดําเนินงานอย่างต่อเนื่อง ในปี 2561 ปตท. จึงได้รับการยอมรับ

กฎหมาย กฎ และระเบียบขององค์กร รวมทั้งปฏิบัติหน้าที่เป็นศูนย์

ทั้งในระดับประเทศและระดับสากล อาทิ

ปฏิบต ั ก ิ ารต่อต้านการทุจริตในหน่วยงานรัฐวิสาหกิจ (ศปท.) ของ ปตท. •

ส่ ง เสริ ม และผลั ก ดั น ให้ พั น ธมิ ต รทางธุ ร กิ จ ของ ปตท.

ประกาศเจตนารมณ์เข้าร่วมโครงการแนวร่วมปฏิบัติภาคเอกชนไทย ในการต่อต้านทุจริต (Private Sector Collective Action Coalition Against Corruption: CAC)

•

ได้ รั บ รองการเป็ น สมาชิ ก แนวร่ ว มปฏิ บั ติ ข องภาคเอกชน

ไทยในการต่อต้านการทุจริต (Thailand’s Private Sector Collective Action Coalition Against Corruption: CAC) ต่อเนื่องเป็นสมัยที่ 2 •

ได้รบ ั การประเมินคุณธรรมและความโปร่งใสในการดําเนินงาน

ของหน่วยงานภาครัฐ (Integrity & Transparency Assessment: ITA) จากสํานักงาน ป.ป.ช. ในระดับสูงมากห้าปีติดต่อกัน

ความรับผิดชอบต่อสังคมและการพัฒนาอย่างยั่งยืน •

•

ได้ รั บ การจั ด อั น ดั บ ในกลุ่ ม “ดี เ ลิ ศ ” ของโครงการสํ า รวจ

กําหนดแนวทางการดําเนินงานกิจการเพื่อสังคม สนับสนุน

การกํากับดูแลกิจการบริษท ั จดทะเบียนไทย ประจําปี 2561 (Corporate

กรอบการบริหารจัดการความยั่งยืนกลุ่ม ปตท. ในการเป็นองค์กรที่ดี

Governance Report of Thai Listed Companies 2018) (ต่อเนื่อง

(Corporate Citizenship) ในการดู แ ลสั ง คม ชุ ม ชน ซึ่ ง เป็ น กลุ่ ม

เป็นปีที่ 10)

ผูม ้ ส ี ว ่ นได้เสียทีส ่ า ํ คัญของ ปตท. มุง่ เน้นการตอบสนองความต้องการ แ ล ะ ส่ ง เ ส ริ ม ค ว า ม เ ป็ น อ ยู่ ที่ ดี ใ ห้ กั บ ชุ ม ช น ใ น ทุ ก พื้ น ที่ ที่ มี สถานประกอบการของ ปตท. รวมไปถึ ง พื้ น ที่ ชุ ม ชนเครื อ ข่ า ย

•

ได้ รั บ รางวั ล จรรยาบรรณดี เ ด่ น จากโครงการประกาศ

เกียรติคุณจรรยาบรรณดีเด่น หอการค้าไทย •

ได้ รั บ รางวั ล Corporate Governance Asia Annual

โ ค ร ง ก า ร เ พื่ อ สั ง ค ม ทั่ ว ป ร ะ เ ท ศ ต า ม เ ป้ า ห ม า ย ก า ร พั ฒ น า

Recognition Awards 2018 ประเภท Icon on Corporate Governance

อย่างยั่งยืนโดยจัดกลุ่มโครงการเพื่อสังคมใน 2 มิติ คือ การพัฒนา

(ต่อเนื่องเป็นปีที่ 14)

ทรั พ ยากรมนุ ษ ย์ ชุ ม ชน และสั ง คม (People) และการอนุ รั ก ษ์ ทรั พ ยากรธรรมชาติ แ ละสิ่ ง แวดล้ อ ม (Planet) สอดคล้ อ งกั บ ทิ ศ ทางการดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ของ ปตท. โดยนํ า ความเชี่ ย วชาญของ

•

ได้รับรางวัล The Asset Corporate Awards 2018 ระดับ

Platinum (ต่อเนื่องเป็นปีที่ 10) •

ได้ รั บ รางวั ล ASEAN Corporate Governance Awards

กลุ่ ม ปตท. มาสนั บ สนุ น ให้ ชุ ม ชนมี ศั ก ยภาพในการพั ฒ นาตนเอง

ในฐานะบริษัทจดทะเบียนไทยที่ได้รับผลการประเมินตามหลักเกณฑ์

อย่างยั่งยืน โดยเฉพาะอย่างยิ่งการผลักดันให้เกิดการดําเนินธุรกิจ

ASEAN CG Scorecard ติดอันดับ TOP 3 PLCS (Thailand) และ

อย่ า งมี ส่ ว นร่ ว ม (Inclusive Business) ซึ่ ง เน้ น การส่ ง เสริ ม ผู้ ด้ อ ย

TOP 50 ASEAN PLCS

โอกาส หรือผู้มีรายได้ต่ํา ให้เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในธุรกิจของ ปตท. โครงการในมิตก ิ ารพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ ชุมชน และสังคม (People) ส่งเสริมการพัฒนาตามเป้าหมายที่ 4, 7 และ 8 ของ SDGs ่ นการศึกษา การเข้าถึง ในการสนับสนุนการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ผา พลังงานที่สะอาด การพัฒนาทักษะอาชีพ และโอกาสในการสร้าง รายได้แก่สังคมชุมชน

020

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายงานของคณะกรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร

รายงานของ คณะกรรมการบริหารความเสี่ยงองคกร เรียน ท่านผู้ถือหุ้น คณะกรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน) ประกอบด้วยกรรมการจํานวน 3 ท่าน ได้แก่ นายธรณ์ ธํารงนาวาสวัสดิ์ เป็นประธานกรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร นายธรรมยศ ศรีช่วย และนายดนุชา พิชยนันท์ เป็นกรรมการ บริ ห ารความเสี่ ย งองค์ ก ร โดยมี ร องกรรมการผู้ จั ด การใหญ่ กลยุทธ์องค์กร มีภารกิจเป็ น Chief Risk Officer (CRO) ทําหน้าที่ เลขานุการคณะกรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร คณะกรรมการบริหารความเสี่ ย งองค์ ก รได้ ส นั บ สนุ น การดํ า เนิ น งานของคณะกรรมการ ปตท. ภายใต้ ห ลั ก การ กํ า กั บ ดู แ ล กิ จ ก า ร ที่ ดี เ พื่ อ ใ ห้ ก า ร บ ริ ห า ร ค ว า ม เ สี่ ย ง ข อ ง ปตท. มีประสิทธิภาพและประสิทธิผล ส่งผลให้บรรลุเป้าหมาย ทางธุ ร กิ จ สอดคล้ อ งกั บ วิ สั ย ทั ศ น์ แ ละทิ ศ ทางขององค์ ก ร ลดผลกระทบจากความไม่ แ น่ น อนของสภาพแวดล้ อ มทาง ธุรกิจ และสามารถสร้างความมั่นใจแก่ผู้ถือหุ้นว่า ปตท. มีระบบ การบริหารความเสี่ยงที่สามารถรองรับความเสี่ยงในทุกมิติ ในปี 2561 คณะกรรมการบริ ห ารความเสี่ ย งองค์ ก ร มี ก ารประชุ ม ทั้ ง สิ้ น 5 ครั้ ง โดยสรุ ป สาระสํ า คั ญ ในการปฏิ บั ติ

นายธรณ ธํารงนาวาสวัสดิ์ ประธานกรรมการบริหารความเสี่ยงองคกร

หน้าที่ได้ ดังนี้

รายงานของคณะกรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

021

1. กํากับดูแลการบริหารความเสี่ยงเพื่อลดผลกระทบต่อ

3. ติดตามการบริหารความเสี่ยงอย่างใกล้ชิดเป็นประจํา

การดําเนินธุรกิจของ ปตท. โดยกําหนดให้มีมาตรการเชิงรุก

ทุ ก ไตรมาส โดยกํ า หนดให้ มี ตั ว ชี้ วั ด ความเสี่ ย งเพื่ อ เฝ้ า ระวั ง

ที่เน้นบริหารจัดการความเสี่ยงในทุกรายการเพื่อลดโอกาสเกิด

และเตือนภัยล่วงหน้า (Leading Key Risk Indicator) และตัวชี้วัด

เหตุการณ์ความเสี่ยง และมีมาตรการเชิงรับ หากเกิดเหตุการณ์

ความเสี่ ย งเพื่ อ วั ด ประสิ ท ธิ ผ ลของการบริ ห ารความเสี่ ย ง

ความเสี่ ย งขึ้ น เพื่ อ ลดผลกระทบไม่ ใ ห้ ส่ ง ผลต่ อ เป้ า หมายของ

(Lagging Key Risk Indicator) ให้ข้อเสนอแนะแก่ฝ่ายจัดการ

องค์ ก ร มี ก ารจั ด ทํ า แผนบริ ห ารจั ด การความเสี่ ย งรองรั บ

ในการปรั บ ปรุ ง การบริ ห ารจั ด การให้ ดี ยิ่ ง ขึ้ น โดยการทบทวน

สถานการณ์ต่าง ๆ ให้ครบถ้วน ในปี 2561 มีการเพิ่มหน้าที่ของ

แผนบริหารความเสีย ่ งให้สอดคล้องกับกลยุทธ์และสภาพแวดล้อม

คณะกรรมการบริ ห ารความเสี่ ย งองค์ ก รในการกํ า กั บ ดู แ ล

ทางธุรกิจที่เปลี่ยนแปลงไป และมีการรายงานผลการดําเนินงาน

การบริ ห ารความเสี่ ย งทางการเงิ น ที่ เ กิ ด จากการเปลี่ ย นแปลง

ของคณะกรรมการฯ และคณะกรรมการ ปตท. ได้รับทราบ

ของอั ต ราแลกเปลี่ ย นเงิ น ตราต่ า งประเทศจากการดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ของ ปตท. อย่ า งใกล้ ชิ ด เนื่ อ งจากความผั น ผวนของ

4. พิ จ า ร ณ า แ ล ะ ใ ห้ ข้ อ คิ ด เ ห็ น ว า ร ะ ที่ มี ภ า ร ะ ผู ก พั น

อั ต ราแลกเปลี่ ย นในการทํ า ธุ ร กรรมดั ง กล่ า วส่ ง ผลกระทบ

ในระยะยาว มี ค วามซั บ ซ้ อ นเชิ ง ธุ ร กิ จ และมี ค วามเสี่ ย ง

ต่อผลดําเนินงานโดยตรง นอกจากนี้ ยังมีการบริหารความเสี่ยง

ที่ส่งผลกระทบต่อ ปตท. อย่างมีนัยสําคัญ ก่อนการนําเสนอ

เพื่ อ ลดผลกระทบจากความผั น ผวนของราคาน้ํ า มั น ดิ บ โดยใช้

ต่อคณะกรรมการ ปตท.

เครื่องมือบริหารความเสี่ยงต่าง ๆ (Hedging Tools) การบริหาร ความเสี่ ย งในการเข้ า ร่ ว มประมู ล แหล่ ง สั ม ปทานปิ โ ตรเลี ย ม

5. พิ จ า ร ณ า ก ลั่ น ก ร อ ง ร า ย ก า ร ค ว า ม เ สี่ ย ง อ ง ค์ ก ร

บงกชและเอราวัณ ที่ ปตท.สผ. ชนะการประมูลทัง้ สองแหล่ง ทําให้

ประจําปี 2562 และนําเสนอขอความเห็นชอบจากคณะกรรมการ

เกิดประสิทธิภาพในการดําเนินงานอย่างต่อเนื่อง และสนับสนุน

ปตท. โดยให้มีการบูรณาการรายการความเสี่ยงและแผนบริหาร

พันธกิจในการสร้างความมั่นคงทางด้านพลังงานให้กับประเทศ

ความเสี่ ย งองค์ ก รควบคู่ ไ ปกั บ การจั ด ทํ า แผนวิ ส าหกิ จ ทํ า ให้ แผนบริ ห ารความเสี่ ย งมี ค วามชั ด เจน สอดคล้ อ งกั บ ทิ ศ ทาง

2. กํากับดูแลการบริหารผู้มีส่วนได้เสียขององค์กร เพื่อให้

เป้ า หมาย และกลยุ ท ธ์ ก ารดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ มี ก ารถ่ า ยทอดไปสู่

การบริหารผู้มีส่วนได้เสียมีกระบวนการที่ครบถ้วนสมบูรณ์และ

การปฏิบัติทั่วทั้งองค์กร เพื่อตอบสนองความเสี่ยงและพร้อมรับ

ครอบคลุ ม ถึ ง การบริ ห ารจั ด การต่ อ ผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย ทุ ก กลุ่ ม

ความเสี่ยงได้อย่างทันท่วงที

อย่างครบถ้วน จะมีการพิจารณาผลกระทบจากแผนธุรกิจทีส ่ า ํ คัญ ้ ส ี ว ่ นได้เสียในแต่ละกลุม ่ และนํามาจัดทํา ทีอ ่ าจส่งผลกระทบต่อผูม

ด้ ว ยการให้ ค วามสํ า คั ญ กั บ ความเป็ น เลิ ศ ในการบริ ห าร

กลยุทธ์ แผนงาน เพื่อบริหารจัดการผู้มีส่วนได้เสียตามรูปแบบ

ความเสี่ ย งและกลยุ ท ธ์ ความทุ่ ม เท และความร่ ว มมื อ ของ

การบริหารจัดการที่เหมาะสมกับสถานการณ์ รวมถึงวางกรอบ

บุ ค ลากรทุ ก คน ทํ า ให้ ปั จ จั ย เสี่ ย งต่ า ง ๆ ของปี 2561 ได้ รั บ

แนวทางในการติ ด ตามและประเมิ น ผลการบริ ห ารจั ด การ

การบริ ห ารจั ด การจนสามารถควบคุ ม อยู่ ใ นระดั บ ที่ ย อมรั บ ได้

และการทบทวนแผนบริ ห ารจั ด การผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย ที่ ต้ อ งทํ า

และสามารถสนั บ สนุ น การขยายตั ว ทางธุ ร กิ จ ของ ปตท.

อย่างต่อเนื่อง

ในสภาพแวดล้อมที่ท้าทายได้อย่างเต็มศักยภาพ

022

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สถานการณ์ แนวโน้มเศรษฐกิจ ปิโตรเลียมและปิโตรเคมี

สถานการณ แนวโนมเศรษฐกิจ ปโตรเลียม และปโตรเคมี

สถานการณป 2561 สถานการณเศรษฐกิจโลก เศรษฐกิ จ โลกในปี 2561 ขยายตั ว ชะลอลงเล็ ก น้ อ ยจากปี 2560 จาก เศรษฐกิจของกลุ่มประเทศพัฒนาแล้ว (Advanced Economies) โดยเฉพาะ เศรษฐกิจยูโรโซนที่ขยายตัวชะลอลงหลังแรงกระตุ้นภาคส่งออกในช่วงปลาย ปี 2560 แผ่วลงจากเงินยูโรที่แข็งค่าขึ้น แม้ยังคงได้รับแรงสนับสนุนจากภาวะ การเงินที่ผ่อนคลาย ในขณะที่เศรษฐกิจสหรัฐอเมริกาขยายตัวเร่งขึ้นจากตลาด แรงงานที่เข้มแข็งและมาตรการปรับลดภาษีของรัฐบาล นําไปสู่การปรับขึ้น อัตราดอกเบี้ยนโยบายของธนาคารกลางสหรัฐฯ 4 ครั้ง ในปี 2561 ท่ามกลาง ความไม่ แ น่ น อนอั น เนื่ อ งจากปั ญ หาความขั ด แย้ ง ทางการค้ า กั บ จี น สํ า หรั บ เศรษฐกิจของกลุ่มประเทศตลาดเกิดใหม่และกําลังพัฒนา (Emerging Market and Developing Economies) โดยเฉพาะเศรษฐกิ จ จี น ขยายตั ว ชะลอลง แต่ยงั คงสูงกว่าเป้าหมายร้อยละ 6.5 ของรัฐบาล ท่ามกลางการดําเนินมาตรการ ของรั ฐ บาลเพื่ อ ชะลอการขยายตั ว ของสิ น เชื่ อ และลดความร้ อ นแรงของ ภาคอสังหาริมทรัพย์ แม้ได้รบ ั อานิสงส์จากการเร่งส่งออกของผูผ ้ ลิตอันเนือ ่ งจาก ความกังวลเกี่ยวกับปัญหาความขัดแย้งทางการค้ากับสหรัฐฯ (Front Loading Effect) ทั้งนี้ กองทุนการเงินระหว่างประเทศ (International Monetary Fund: IMF) ณ เดือนมกราคม 2562 ประมาณการอัตราการขยายตัวของเศรษฐกิจโลก ในปี 2561 ที่ระดับร้อยละ 3.7 จากที่ขยายตัวร้อยละ 3.8 ในปี 2560 (ภาพที่ 1)

อัตราการขยายตัว

ขอ ของเศรษฐกิจโลก ป 2561 อยูที่ระดับ รอยละ

3.7

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สถานการณ์ แนวโน้มเศรษฐกิจ ปิโตรเลียมและปิโตรเคมี

5

4 7 4.7

4.4 3.8

4

2560

2561

94

+1.3%

99.8

99.2 98.7

+1.6%

98.1

96.3

98 96

97.9

98.4

100

100.1

102

96.6

ความตองการ ใชนํ้ามันของโลก ป 2559 - 2561

2559

97.0

ภาพที่ 2

0

96.9

กลุมประเทศตลาดเกิดใหม และกําลังพัฒนา

2.3

1

95.8 9

กลุมประเทศพัฒนาแลว

2.4 1.7 1 7

2

95.6 9

โลก

3.7 3 7

3.3

3 หนวย: % yoy ที่มา: IMF ณ เดือนมกราคม 2562

4 4.6 6

98.7

อัตราการขยายตัว ทางเศรษฐกิจ ของกลุมประเทศตาง ๆ ป 2559 - 2561

6

98.4

ภาพที่ 1

023

92 90 88 86 84 หนวย: ลานบารเรลตอวัน ที่มา: IEA ณ เดือนกุมภาพันธ 2562

82 80

2559 Q1

Q2

Q3

2560 Q4

Q1

Q2

Q3

2561 Q4

Q1

Q2

Q3

Q4

สถานการณปโตรเลียมและปโตรเคมี ความต้ อ งการใช้ น้ํ า มั น ของโลกในปี 2561 เพิ่ ม ขึ้ น 1.3 ล้ า นบาร์ เ รลต่ อ วั น น้ อ ยกว่ า ที่ เ พิ่ ม ขึ้ น ในปี 2560 จากเศรษฐกิ จ โลก ที่ ข ยายตั ว ชะลอลงและราคาน้ํ า มั น ที่ ป รั บ ตั ว สู ง ขึ้ น มาก ทั้ ง นี้ สํ า นั ก งานพลั ง งานสากล (International Energy Agency: IEA) ณ เดือนกุมภาพันธ์ 2562 ประมาณการความต้องการใช้น้ํามันของโลกในปี 2561 ที่ระดับ 99.2 ล้านบาร์เรลต่อวัน (ภาพที่ 2)

024

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สถานการณ์ แนวโน้มเศรษฐกิจ ปิโตรเลียมและปิโตรเคมี

อุปสงค์น้ํามันโลกที่เพิ่มขึ้น ประกอบกับความกังวลเกี่ยวกับ

ปรั บ เพิ่ ม ขึ้ น ตามราคาน้ํ า มั น ดิ บ และจากอุ ป ทานส่ ว นเกิ น

ภาวะอุปทานตึงตัวจากมาตรการลดกําลังการผลิตของกลุม ่ OPEC

จากตะวันออกกลางที่ลดลงมากในช่วงฤดูร้อน ส่งผลให้ส่วนต่าง

และ Non-OPEC การส่งออกน้า ํ มันดิบของเวเนซุเอลาทีป ่ รับลดลง

จากราคาน้า ํ มันดิบดูไบอยูใ่ นระดับดีใกล้เคียงเดิม ราคาก๊าซหุงต้ม

ต่อเนื่อง ปัญหาภูมิรัฐศาสตร์ในตะวันออกกลาง การคว่ําบาตร

(LPG CP) เฉลี่ยที่ระดับ 541 เหรียญสหรัฐต่อตัน (ภาพที่ 3)

อิ ห ร่ า นของสหรั ฐ ฯ ตลอดจนการส่ ง ออกน้ํ า มั น ดิ บ ของสหรั ฐ ฯ

ค่าการกลั่นของโรงกลั่นประเภท Cracking อ้างอิงที่สิงคโปร์

ที่ยังคงเผชิญข้อจํากัดด้านโครงสร้างพื้นฐานการขนส่ง ส่งผลให้

ํ กว่าปี 2560 ปี 2561 เฉลีย ่ ทีร่ ะดับ 5.8 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล ต่า

ราคาน้ํามันดิบดูไบปี 2561 เฉลี่ยที่ระดับ 69.4 เหรียญสหรัฐต่อ

ที่เฉลี่ยที่ระดับ 7.1 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล

บาร์เรล สูงกว่าปี 2560 ที่เฉลี่ยที่ระดับ 53.2 เหรียญสหรัฐต่อ บาร์เรล (ภาพที่ 3)

ภาพรวมราคาผลิ ต ภั ณ ฑ์ ปิ โ ตรเคมี ใ นปี 2561 ทรงตั ว ในระดั บ สู ง ในช่ ว งสามไตรมาสแรกตามราคาน้ํ า มั น ดิ บ และ

สําหรับราคาน้า ํ มันสําเร็จรูปในปี 2561 ราคาน้า ํ มันเบนซิน 95

ราคาวัตถุดบ ิ แนฟทา ตลอดจนความต้องการผลิตภัณฑ์พลาสติก

เฉลี่ ย ที่ ร ะดั บ 79.9 เหรี ย ญสหรั ฐ ต่ อ บาร์ เ รล ปรั บ เพิ่ ม ขึ้ น

ทีย ่ งั คงอยูใ่ นระดับสูงจากการห้ามนําเข้าพลาสติกรีไซเคิลของจีน

ตามราคาน้ํ า มั น ดิ บ แม้ มี ปั จ จั ย ฉุ ด รั้ ง จากอุ ป ทานที่ เ พิ่ ม ขึ้ น

ก่อนปรับลดลงในช่วงปลายปีตามราคาน้า ํ มันดิบและสภาวะตลาด

โดยเฉพาะจากจีนซึ่งส่งผลให้ปริมาณคงคลังสูงกว่าค่าเฉลี่ย 5 ปี

ระยะสั้น โดยราคาโพลีเอทิลีนความหนาแน่นสูง (High Density

ในขณะทีอ ่ ป ุ สงค์ทรงตัว กดดันให้สว ่ นต่างจากราคาน้า ํ มันดิบดูไบ

Polyethylene: HDPE) ปี 2561 เฉลี่ยที่ระดับ 1,330 เหรียญสหรัฐ

ปรับลดลงมาก ราคาน้ํามันดีเซลเฉลี่ยที่ระดับ 84.1 เหรียญสหรัฐ

ต่อตัน สําหรับราคาพาราไซลีน (Paraxylene: PX) ความต้องการ

ต่ อ บาร์ เ รล ปรั บ เพิ่ ม ขึ้ น ตามราคาน้ํ า มั น ดิ บ ตลอดจนอุ ป ทาน

ที่มีต่อเนื่องในตลาดโพลีเอสเตอร์ (Polyester) ตลอดจนโรงงาน

ที่ลดลงในช่วงไตรมาสที่ 4 ในขณะที่อุปสงค์ทรงตัวในระดับสูง

ขึน ้ ใหม่ในเวียดนามและซาอุดอ ี าระเบียทีย ่ งั ไม่สามารถดําเนินการ

ผ ลั ก ดั น ใ ห้ ส่ ว น ต่ า ง จ า ก ร า ค า น้ํ า มั น ดิ บ ดู ไ บ ป รั บ เ พิ่ ม ขึ้ น

ผลิตได้อย่างเต็มกําลัง เป็นปัจจัยสนับสนุนเพิม ่ เติม ส่งผลให้ราคา

ราคาน้ํ า มั น เตาเฉลี่ ย ที่ ร ะดั บ 66.8 เหรี ย ญสหรั ฐ ต่ อ บาร์ เ รล

ปี 2561 เฉลี่ยที่ระดับ 1,067 เหรียญสหรัฐต่อตัน (ภาพที่ 4)

110

ภาพที่ 3

100

ราคานํ้ามันดิบดูไบ และผลิตภัณฑปโตรเลียม ป 2559 - 2561

90 80 70 60 50

หนวย: เหรียญสหรัฐตอบารเรล

40

2559

2560

2561

นํ้ามันดิบดูไบ

41.3

53.2

69.4

เบนซิน 95

56.2

68.0

79.9

ดีเซล

52.1

65.7

84.1

10

นํ้ามันเตา

36.3

50.8

66.8

0

30 20

2559 Q1

Q2

Q1

Q2

Q3

2560 Q4

Q1

Q2

Q4

Q1

Q2

Q3

2561 Q4

Q1

Q2

Q4

Q1

Q2

Q3

Q4

1,600

ภาพที่ 4

1,400

ราคาผลิตภัณฑปโตรเคมี ในตลาดเอเชีย ป 2559 - 2561

1,200 1,000 800

หนวย: เหรียญสหรัฐตอตัน ที่มา: ICIS, Platts 2559

600 2560

2561

โพลีเอทิลิน 1,132 1,168 1,330 ความหนาแนนสูง พาราไซลีน

794

854 1,067

แนฟทา

383

484

603

400 200 0

2559 Q3

2560 Q3

2561 Q3

Q4

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สถานการณ์ แนวโน้มเศรษฐกิจ ปิโตรเลียมและปิโตรเคมี

สถานการณเศรษฐกิจไทย เศรษฐกิจไทยในปี 2561 ขยายตัวต่อเนื่อง ปัจจัยหลักจากการลงทุนภาคเอกชน ที่เร่งตัวขึ้น โดยเฉพาะการสะสมสินค้าคงคลังที่เพิ่มขึ้นมาก การบริโภคภาคเอกชน ขยายตัวได้ดีตามฐานรายได้ในระบบเศรษฐกิจที่ปรับดีขึ้นและกระจายตัวมากขึ้น ในขณะที่ แ รงกระตุ้ น ภาคการคลั ง โดยเฉพาะการลงทุ น ภาครั ฐ เร่ ง ตั ว ขึ้ น ตาม การลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานขนาดใหญ่ ส่วนการส่งออกสินค้าขยายตัวต่อเนื่อง แต่ชะลอลงตามปริมาณการค้าโลกและจากฐานที่สูงในปีก่อนหน้า เช่นเดียวกับ ภาคการท่องเทีย ่ วทีข ่ ยายตัวต่อเนือ ่ งแม้จา ํ นวนนักท่องเทีย ่ วจีนลดลงจากเหตุการณ์

อัตราการขยายตัว

และสังคมแห่งชาติ (สศช.) ระบุว่า เศรษฐกิจไทยในปี 2561 ขยายตัวร้อยละ 4.1

ของเศรษฐกิจไทย ป 2561 อยูที่ระดับ

จากที่ ข ยายตั ว ร้ อ ยละ 4.0 ในปี 2560 สํ า หรั บ เงิ น บาทแข็ ง ค่ า ขึ้ น โดยเฉลี่ ย

รอยละ

เรือล่มที่ภูเก็ตในเดือนกรกฎาคม 2561 ทั้งนี้ สํานักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจ

ที่ระดับ 32.3 บาทต่อเหรียญสหรัฐ ในปี 2561 สอดคล้องกับดุลบัญชีเดินสะพัด ที่ เ กิ น ดุ ล ในระดั บ สู ง และการไหลเข้ า ของเงิ น ทุ น เคลื่ อ นย้ า ยระหว่ า งประเทศ

4.1

จากการที่ ไ ทยมี ปั จ จั ย พื้ น ฐานทางเศรษฐกิ จ ที่ แ ข็ ง แกร่ ง ซึ่ ง รวมถึ ง ปริ ม าณ เงิ น สํ า รองระหว่ า งประเทศที่ อ ยู่ ใ นระดั บ สู ง เมื่ อ เที ย บกั บ ภาระหนี้ ต่ า งประเทศ ระยะสั้น (ภาพที่ 5)

ภาพที่ 5

10

อัตราการขยายตัว ของเศรษฐกิจไทย ป 2559 - 2561

บาทตอ เหรียญสหรัฐ

% yoy

9 8 7

อัตราแลกเปลี่ยนอัตรากลาง (RHS) 35.7 35.3 34.8 35.4

35.1 34.3 33.4

32.9

31.5 31.9

40 33.0 32.8 30

6 ที่มา: สํานักงานสภาพัฒนาการ เศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ (สศช.)/ ธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.)

อัตรา การเจริญเติบโต ของ GDP (% yoy)

2560

2561

3.4

4.0

4.1

อัตราแลกเปลี่ยน 35.3 อัตรากลาง (บาทตอ เหรียญสหรัฐ)

GDP (LHS)

5

2559

4

3.5

4.2

3.8 3.1

3.1

5.0

4.5

4.7

3.9

3.5

3.2

32.3

3.7

20

3 n/a

2 33.9

50

10

1 0

2559 Q1

Q2

Q3

2560 Q4

Q1

Q2

Q3

0

2561 Q4

Q1

Q2

Q3

Q4

025

026

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สถานการณ์ แนวโน้มเศรษฐกิจ ปิโตรเลียมและปิโตรเคมี

สถานการณปโตรเลียมไทย การใช้พลังงานเชิงพาณิชย์ขน ั้ ต้น (ไม่รวมพลังงานหมุนเวียน)

ภาพรวมการจั ด หาและจั ด จํ า หน่ า ยปิ โ ตรเลี ย มในปี 2561

ในปี 2561 อยู่ที่ 2.14 ล้านบาร์เรลต่อวัน เพิ่มขึ้นร้อยละ 1.1

มี ป ริ ม าณการจั ด หารวมอยู่ ที่ 2,033.42 พั น บาร์ เ รลต่ อ วั น

เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า (ภาพที่ 6) โดยมีการใช้น้ํามันเพิ่มขึ้น

เพิ่มขึ้นร้อยละ 0.38 จากปีก่อนหน้า (ภาพที่ 8) โดยเป็นการจัดหา

ร้อยละ 1.9 ในขณะที่ก๊าซธรรมชาติลดลงร้อยละ 1.3

น้า ํ มันและก๊าซธรรมชาติ ร้อยละ 60 และ 40 ตามลําดับ การจัดหา

การใช้น้ํามันสําเร็จรูปของไทย ในปี 2561 เพิ่มขึ้นร้อยละ 1.9

น้า ํ มันดิบมาจากการนําเข้าร้อยละ 89 ส่วนการจัดหาก๊าซธรรมชาติ

(ภาพที่ 7) โดยการใช้น้ํามันเบนซินเพิ่มขึ้น ร้อยละ 3.1 ในขณะที่

มาจากการนําเข้าร้อยละ 14 การจัดจําหน่ายปิโตรเลียมในประเทศ

การใช้ น้ํ า มั น ดี เ ซลเพิ่ ม ขึ้ น ร้ อ ยละ 1.5 การขยายตั ว ของน้ํ า มั น

มีปริมาณ 1,797.02 พันบาร์เรลต่อวัน เพิ่มขึ้นร้อยละ 1.56 จากปี

ทั้ ง สองชนิ ด อยู่ ใ นอั ต ราที่ ต่ํ า เนื่ อ งจากความผั น ผวนทางด้ า น

ก่อนหน้า โดยแบ่งเป็นน้ํามันสําเร็จรูปและก๊าซธรรมชาติร้อยละ

เศรษฐกิจในช่วงครึ่งหลังของปี 2561 ส่วนการใช้น้ํามันเครื่องบิน

54 และ 46 ตามลําดับ สําหรับการส่งออกปิโตรเลียม มีปริมาณ

เพิ่มขึ้นร้อยละ 5.2 จากจํานวนนักท่องเที่ยวและจํานวนเที่ยวบิน

242.54 พันบาร์เรลต่อวัน เพิ่มขึ้นร้อยละ 4.28

ที่เพิ่มขึ้น สําหรับการใช้ LPG ลดลงร้อยละ 2.4 โดยภาคขนส่ง ยั ง มี ก ารใช้ ล ดลงต่ อ เนื่ อ ง แต่ ภ าคอุ ต สาหกรรมเติ บ โตได้ ดี ส่วนการใช้น้ํามันเตาเพิ่มขึ้นร้อยละ 4.2

ภาพที่ 6 การใชพลังงาน เชิงพาณิชยขั้นตน ป 2559 - 2561

2.8 2.4

2.10

2.0

+1.2%

2.12

+1.1%

2.14 3%

2%

2%

17%

17%

17%

38%

39%

39%

43%

42%

41%

1.6 หนวย: ลานบารเรลตอวัน ที่มา: สํานักงานนโยบายและแผนพลังงาน

1.2

พลังนํ้า/ ไฟฟานําเขา ถานหิน

0.8

นํ้ามัน กาซธรรมชาติ หมายเหตุ: ไมรวมพลังงานหมุนเวียน

ภาพที่ 7 การใชนํ้ามันสําเร็จรูป ป 2559 - 2561

0.4 0.0

2559

2560

2561

49,806

50,756

51,700

60,000 50,000

5%

13% 40,000

หนวย: ลานลิตร ที่มา: กรมธุรกิจพลังงาน

30,000

นํ้ามันเตา นํ้ามันอากาศยาน/ นํ้ามันกาด LPG* เบนซิน ดีเซล หมายเหตุ: * ไมรวมการใชเพื่อเปนวัตถุดิบในปโตรเคมี

4% 13%

+1.9%

4%

+1.9%

14%

16%

15%

14%

21%

22%

22%

45%

46%

46%

20,000 10,000 0

2559

2560

2561

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สถานการณ์ แนวโน้มเศรษฐกิจ ปิโตรเลียมและปิโตรเคมี

027

ภาพที่ 8 การจัดหาและจัดจําหนายปโตรเลียมของประเทศไทย ป 2561 หนวย: พันบารเรลเทียบเทานํ้ามันดิบตอวัน

การจัดหา

การจัดจําหนาย

นํ้ามันดิบ 1,057.34 สัดสวน 87% 1.28%

นํ้ามัน 1,211.82 สัดสวน 60% 0.83%

คอนเดนเสท 94.53 สัดสวน 8% 3.88%

นํ้ามัน สําเร็จรูป 59.94 สัดสวน 5% -10.25%

ตางประเทศ 937.71 สัดสวน 89% 4.22% ในประเทศ 119.63 สัดสวน 11% -17.09%

ตางประเทศ 13.40 สัดสวน 14% 83.60% ในประเทศ 81.13 สัดสวน 86% -3.07%

ในประเทศ 195.32 3.30%

สงออก 29.45 5.55%

ในประเทศ 122.40 5.22%

สงออก 17.47 31.57%

ดีเซล

ในประเทศ 406.99 1.47%

สงออก 95.34 5.49%

นํ้ามันเตา

ในประเทศ 38.11 4.18%

สงออก 59.43 -2.03%

ในประเทศ 211.23 4.43%

สงออก 12.12 59.33%

เบนซิน

นํ้ามันกาด/ เครื่องบิน

6 โรงกลั่น2/ ความสามารถ ในการกลั่นรวม 1,109 พันบารเรลตอวัน

ตางประเทศ1/ 59.94 สัดสวน 100% -10.25%

กาซปโตรเลียม เหลว

ปริมาณการใช ในประเทศ 974.05 3.03%

ปริมาณสงออก 213.91 7.02%

นํ้ามันดิบ สงออก 28.62 -12.43%

ตางประเทศ 250.49 สัดสวน 30% 3.91%

กาซธรรมชาติ 821.61 สัดสวน 40% -0.29%

สรุป

7 โรงแยกกาซฯ3/ ความสามารถ ในการแยกกาซฯ รวม 2,865 ลาน ลบ.ฟุตตอวัน

ในประเทศ 571.12 สัดสวน 70% -2.03%

จัดหารวม

2,033.42 0.38%

จําหนายในประเทศ 1,797.02 นํ้ามันสําเร็จรูป 974.05 กาซธรรมชาติ 822.97

1.56% 3.03% -0.12%

ไฟฟา

470.61 -1.29%

อุตสาหกรรม/ ขนสง

172.23 1.53%

ปโตรเคมี

180.14 1.45%

สงออก นํ้ามันสําเร็จรูป นํ้ามันดิบ

นํ้ามัน กาซธรรมชาติ

242.54 213.91 28.62

4.28% 7.02% -12.43%

ข้อมูล: สํานักงานนโยบายและแผนพลังงาน กรมธุรกิจพลังงาน กรมเชื้อเพลิงธรรมชาติ และ ปตท. หมายเหตุ: 1/ รวมก๊าซปิโตรเลียมเหลว 2/ ประกอบด้วยโรงกลัน ่ นํา ้ มันบางจาก, เอสโซ่, ไออาร์พีซี, พีทีที โกลบอล เคมิคอล, สตาร์ ปิโตรเลียม รีไฟน์นง่ิ และไทยออยล์ ไม่รวมโรงคอนเดนเสทสปริตเตอร์ ของ พีทีที โกลบอล เคมิคอล และโรงกลั่นฝาง 3/ ประกอบด้วยโรงแยกก๊าซธรรมชาติหน่วยที่ 1 ถึง 6 (รวม ESP) ของ ปตท. และโรงแยกก๊าซธรรมชาติของบริษัท ปตท.สผ.สยาม/ พลังเพชร ข้อมูลการจัดหา และจําหน่ายปิโตรเลียมไม่รวมปริมาณจัดหาและจําหน่ายยางมะตอย

028

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สถานการณ์ แนวโน้มเศรษฐกิจ ปิโตรเลียมและปิโตรเคมี

แนวโนมป 2562 แนวโนมเศรษฐกิจโลก เศรษฐกิจโลกในปี 2562 มีแนวโน้มขยายตัวชะลอลงจากปี 2561 จากเศรษฐกิจสหรัฐฯ ทีค ่ าดว่าจะขยายตัวชะลอลงท่ามกลางแรงส่งจากนโยบายปรับลดภาษีของรัฐบาลทีอ ่ อ ่ นแรงลง ตลอดจนความไม่แน่นอนอันเนื่องจากปัญหาความขัดแย้งทางการค้ากับจีน แม้จะยังคงได้รับ แรงสนับสนุนจากตลาดแรงงานที่เข้มแข็ง ในขณะที่เศรษฐกิจยูโรโซนคาดว่าจะขยายตัวชะลอ ลงเล็กน้อยท่ามกลางการดําเนินนโยบายการเงินของธนาคารกลางยุโรปที่ผ่อนคลายน้อยลง (Less Accommodative Monetary Policy) ตลอดจนความไม่แน่นอนทางการเมืองในหลายประเทศ ที่อาจส่งผลต่อความเชื่อมั่นและการลงทุนภาคเอกชน สําหรับเศรษฐกิจจีนคาดว่าจะสามารถ ขยายตัวที่ระดับเป้าหมาย ร้อยละ 6 - 6.5 ของรัฐบาล ท่ามกลางการผ่อนปรนมาตรการชะลอ การขยายตั ว ของสิ น เชื่ อ และการออกมาตรการช่ ว ยสนั บ สนุ น การขยายตั ว ของเศรษฐกิ จ ของรั ฐ บาลเพื่ อ รองรั บ ผลกระทบทางลบจากปั ญ หาความขั ด แย้ ง ทางการค้ า กั บ สหรั ฐ ฯ โดยเศรษฐกิ จ โลกยั ง คงมี ค วามเสี่ ย งจากปั ญ หาความขั ด แย้ ง ทางการค้ า ที่ อ าจรุ น แรงขึ้ น ภาวะการเงินโลกทีอ ่ าจตึงตัวขึน ้ อย่างรวดเร็ว (Surprise Tightening of Global Financial Conditions) และปัญหาความไม่แน่นอนทางการเมือง/ ความขัดแย้งทางภูมิรัฐศาสตร์/ การก่อการร้าย ทัง้ นี้ IMF ณ เดือนมกราคม 2562 คาดการณ์วา ่ เศรษฐกิจโลกในปี 2562 จะขยายตัวร้อยละ 3.5

คาดวา ในปี 2562

ความตองการใชนํ้ามันของโลก จะเพิ่มขึ้นสูระดับ

100.6 ลานบารเรลตอวัน

สถานการณ์ แนวโน้มเศรษฐกิจ ปิโตรเลียมและปิโตรเคมี

แนวโนมปโตรเลียม และปโตรเคมี ความต้องการใช้น้ํามันของโลกในปี 2562 คาดว่าจะเพิ่มขึ้น 1.4 ล้ า นบาร์ เ รลต่ อ วั น สู่ ร ะดั บ 100.6 ล้ า นบาร์ เ รลต่ อ วั น ตามรายงานของ IEA ณ เดือนกุมภาพันธ์ 2562 นําโดยกลุม ่ ประเทศ ตลาดเกิ ด ใหม่ แ ละกํ า ลั ง พั ฒ นา โดยเฉพาะจี น และประเทศ ในเอเชีย ในขณะทีค ่ วามต้องการใช้นา ้ํ มันของกลุม ่ ประเทศพัฒนา แล้วคาดว่าจะทรงตัวจากปีก่อน สําหรับราคาน้ํามันในปี 2562 คาดว่ า จะได้ รั บ แรงหนุ น จากมาตรการลดกํ า ลั ง การผลิ ต ของ กลุ่ ม OPEC และ Non-OPEC อย่ า งต่ อ เนื่ อ ง การคว่ํ า บาตร การส่ ง ออกน้ํ า มั น ดิ บ และคอนเดนเสทของอิ ห ร่ า นโดยสหรั ฐ ฯ และปัญหาภูมิรัฐศาสตร์ในตะวันออกกลาง ในขณะที่แรงกดดัน ราคายังคงมีอยู่จากการส่งออกน้ํามันดิบของสหรัฐฯ ที่คาดว่า ระบบท่ อ ขนส่ ง น้ํ า มั น ส่ ว นขยายจะแล้ ว เสร็ จ ในช่ ว งครึ่ ง ปี ห ลั ง รวมทั้ ง การขยายตั ว ของเศรษฐกิ จ โลกที่ มี ค วามเสี่ ย งด้ า นต่ํ า ํ มันดิบดูไบในปี 2562 (Downside Risks) มาก ทัง้ นี้ คาดว่าราคาน้า จะเฉลี่ยที่ระดับ 60 - 70 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล และค่าการกลั่น อ้างอิงสิงคโปร์ในปี 2562 จะเฉลี่ยที่ระดับ 5 - 6 เหรียญสหรัฐ ต่อบาร์เรล ภาพรวมราคาผลิ ต ภั ณ ฑ์ ปิ โ ตรเคมี ใ นปี 2562 มี แ นวโน้ ม ปรับลดลง ราคา HDPE คาดว่าจะเฉลีย ่ ทีร่ ะดับ 1,123 เหรียญสหรัฐ ต่อตัน โดยมีแรงกดดันจากอุปทานที่เพิ่มขึ้นจากสหรัฐฯ สําหรับ ราคา PX คาดว่ า จะเฉลี่ ย ที่ ร ะดั บ 947 เหรี ย ญสหรั ฐ ต่ อ ตั น โดยมีแรงกดดันจากกําลังการผลิตใหม่โดยเฉพาะในจีน

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

029

แนวโนมเศรษฐกิจไทย เศรษฐกิจไทยในปี 2562 มีแนวโน้มขยายตัวชะลอลงเล็กน้อย จากปี 2561 จากการส่งออกสินค้าที่คาดว่าจะขยายตัวชะลอลง ตามเศรษฐกิ จ ประเทศคู่ ค้ า ตลอดจนการลงทุ น ภาคเอกชน ทีค ่ าดว่าจะขยายตัวชะลอลงเล็กน้อยจากการสะสมสินค้าคงคลัง ที่ชะลอลง (Destocking) เนื่องจากมีการสะสมจํานวนมากแล้ว ในปี ก่ อ น ในขณะที่ ก ารสะสมทุ น ถาวร (Gross Fixed Capital Formation) มีแนวโน้มขยายตัวต่อเนื่องตามความคืบหน้าของ โครงการลงทุ น ขนาดใหญ่ ข องภาครั ฐ ภายใต้ แ ผนปฏิ บั ติ ก าร ด้านคมนาคมขนส่งและแผนพัฒนาพื้นที่ระเบียงเศรษฐกิจพิเศษ ั้ ตอน ภาคตะวันออก (Eastern Economic Corridor: EEC) ทีเ่ ข้าสูข ่ น การก่อสร้างมากขึ้น การบริโภคภาคเอกชนคาดว่าจะขยายตัว ต่อไปได้ ส่วนหนึ่งจากมาตรการดูแลผู้มีรายได้น้อยของภาครัฐ สํ า หรั บ ภาคการท่ อ งเที่ ย วโดยเฉพาะจํ า นวนนั ก ท่ อ งเที่ ย วจี น มีแนวโน้มฟืน ้ ตัวจากมาตรการสนับสนุนการท่องเทีย ่ วของภาครัฐ โดยเศรษฐกิ จ ไทยยั ง คงมี ค วามเสี่ ย งจากการชะลอลงของ เศรษฐกิจประเทศคู่ค้า การฟื้นตัวล่าช้าของภาคการท่องเที่ยว และความไม่ แ น่ น อนทางการเมื อ งในประเทศ ทั้ ง นี้ สศช. ณ เดือนกุมภาพันธ์ 2562 คาดการณ์ว่าเศรษฐกิจไทยในปี 2562 จะขยายตัวร้อยละ 4.0 สําหรับเงินบาท นักวิเคราะห์คาดการณ์วา ่ จะแข็งค่าขึ้นเล็กน้อยเฉลี่ยในช่วง 31.5 - 32.5 บาทต่อเหรียญ สหรั ฐ ตามแนวโน้ ม การปรั บ ขึ้ น อั ต ราดอกเบี้ ย นโยบายของ ธนาคารกลางสหรั ฐ ฯ ที่ ค าดว่ า จะชะลอลงและความกั ง วล ที่เพิ่มขึ้นต่อแนวโน้มการชะลอตัวของเศรษฐกิจหลัก

030

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะ

การประกอบธุรกิจ และผลการดําเนินงาน ตลอดระยะเวลาการดําเนินงานกว่า 40 ปี ในฐานะบริษัทพลังงานแห่งชาติ ปตท. มุ่งมั่นในวิถีแห่งการดําเนินงาน ที่มุ่งเน้นการพัฒนาศักยภาพในทุกมิติ อย่างไม่หยุดยั้งในการดําเนินธุรกิจปิโตรเลียม

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

GAS BUSINESS

ธุรกิจกาซธรรมชาติ จัดหากาซธรรมชาติ 4,708 ลานลูกบาศกฟุตตอวัน ขยายขีดความสามารถ ในการนําเขา LNG เปน

11.5

ลานตัน

ขยายเครือขาย ทอสงกาซธรรมชาติไปถึง จังหวัดนครราชสีมา

EXPLORATION AND PRODUCTION BUSINESS

และปิโตรเคมีอย่างครบวงจร โดยมุ่งเน้น การสร้างมูลค่าเพิ่ม สร้างความมั่นคงด้านพลังงาน ให้แก่ประเทศและการพัฒนาธุรกิจอย่างยั่งยืน ควบคู่กับการสร้างสมดุลระหว่างผู้มีส่วนได้เสียทุกกลุ่ม เพื่อขับเคลื่อนองค์กรให้ก้าวหน้า เป็นองค์กรที่คนไทย ภาคภูมิใจ และนําพาประเทศไทยก้าวไกลสู่อนาคต ท่ามกลางความเปลี่ยนแปลงของโลก ที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว ปตท. มุ่งมั่นและทุ่มเท ต่อยอดและพัฒนาธุรกิจด้วยนวัตกรรม ที่สร้างสรรค์ โดยธุรกิจของ ปตท. ประกอบด้วย ธุรกิจที่ดําเนินการเอง และการลงทุนผ่านบริษัทในกลุ่ม

ธุรกิจสํารวจและผลิตปโตรเลียม ดําเนินธุรกิจผาน PTTEP ดําเนินโครงการ ทั้งหมด 40 โครงการ ใน

11

ประเทศ

PETROCHEMICAL & REFINING BUSINESS

เพื่อสนับสนุนการเติบโตของประเทศและ พัฒนาสังคมชุมชนให้เข้มแข็งอย่างยั่งยืน ธุรกิจปโตรเคมีและการกลั่น ดําเนินธุรกิจผานบริษัทในกลุม 4 บริษัท ไดแก GC, TOP, IRPC และ PTT TANK ครอบคลุมตั้งแตการกลั่นน้ํามันดิบ ผลิตและจําหนายผลิตภัณฑปโตรเคมี รวมถึงการใหบริการทาเทียบเรือ และคลังเก็บผลิตภัณฑ ปริมาณการจําหนาย ปโตรเคมีโดยรวม

7.7

ลานตันตอป

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

OIL BUSINESS

TRADING BUSINESS

POWER & UTILITY BUSINESS

ธุรกิจนํ้ามันและคาปลีก ดําเนินธุรกิจผาน PTTOR จําหนายผลิตภัณฑปโตรเลียม

ธุรกิจการคาระหวางประเทศ จัดหาน้ํามันดิบและคอนเดนเสท จากแหลงในประเทศ

ลานลิตร และดําเนินธุรกิจคาปลีกสินคา และบริการอื่น ๆ (Non-Oil)

ลานลิตร คิดเปนรอยละ 95 ของปริมาณการผลิตในไทย

ธุรกิจไฟฟาและสาธารณูปการ ดําเนินธุรกิจผาน GPSC ผลิตไฟฟา และสาธารณูปการประกอบดวยไอน้ํา และน้ําเย็นใหลูกคาอุตสาหกรรม ดําเนินการผลิตไฟฟาอิสระ (IPP) กําลังการผลิตไฟฟาติดตั้งตามสัดสวน ผูถือหุนรวมทั้งสิ้นประมาณ

20,766*

มีปริมาณการคารวม

หมายเหตุ * ไมรวม LPG ภาคปโตรเคมี และไมรวมผลิตภัณฑหลอลื่น

80,481

ลานลิตร ครอบคลุมทุกภูมิภาคทั่วโลก

COAL BUSINESS ธุรกิจถานหิน ดําเนินธุรกิจเหมืองถานหิน ในอินโดนีเซียผาน SAR มียอดขายถานหิน รวมทั้งสิ้น

8.2

10,057

ลานตัน

1,955

เมกะวัตต และการผลิตไอน้ําประมาณ

1,585

TECHNOLOGY & USINESS ENGINEERING BUSINESS ธุรกิจเทคโนโลยีและวิศวกรรม จัดตัง ้ ขึน ้ เมือ ่ วันที่ 1 มกราคม 2561 ดําเนินงานดานวิศวกรรม อสังหาริมทรัพย ดิจิทัล และเทคโนโลยี รวมถึง พัฒนาธุรกิจ New Business S-Curve

ตันตอชั่วโมง

031

032

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

ธุรกิจที่ ปตท. ดําเนินงานเอง ผลประกอบการดีขึ้น เนื่องจากราคาน้ํามันดิบ และผลิตภัณฑปโตรเคมี ในตลาดโลกปรับตัวเพิ่มขึ้น ตนทุนราคากาซธรรมชาติในประเทศ มีเสถียรภาพ และการปรับปรุง ประสิทธิภาพในกระบวนการผลิต ของโรงแยกกาซอยางตอเนื่อง

ธุรกิจกาซธรรมชาติ ดําเนินธุรกิจจัดหาค้าส่งและค้าปลีกก๊าซธรรมชาติ จัดจําหน่าย

แข่งขันกับเชือ ้ เพลิงทางเลือกได้ กล่าวคือราคาขายปลีกนํา ้ มันเตา

ผลิตภัณฑ์จากโรงแยกก๊าซธรรมชาติ รวมทั้งการลงทุนในธุรกิจ

ในประเทศ ในส่วนของโรงแยกก๊าซธรรมชาติจะจําหน่ายให้กับ

ที่ใช้ประโยชน์และสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับก๊าซธรรมชาติผ่านบริษัท

อุ ต สาหกรรมปิ โ ตรเคมี ตามราคาผลิ ต ภั ณ ฑ์ ป ิ โ ตรเคมี แ ละ

ในกลุ่ม ปตท. โดยการจัดหาก๊าซธรรมชาติครอบคลุมการจัดหา

ปิโตรเลียม ซึง่ เป็นไปตามกลไกตลาดโลก สําหรับ LPG ทีจ ่ า ํ หน่าย

จากแหล่งในประเทศ นําเข้าจากประเทศเพือ ่ นบ้าน และการนําเข้า

เป็ น เชื้ อ เพลิ ง ในประเทศ เมื่ อ วั น ที่ 31 กรกฎาคม 2560

ในรูปของก๊าซธรรมชาติเหลว หรือ Liquefied Natural Gas (LNG)

คณะกรรมการนโยบายพลังงานแห่งชาติ (กพช.) มีมติเห็นชอบ

เพื่อให้เพียงพอกับความต้องการของผู้ผลิตไฟฟ้ารายใหญ่ ลูกค้า

แนวทางการเปิดเสรีธรุ กิจก๊าซปิโตรเลียมเหลว (LPG) เต็มรูปแบบ

อุตสาหกรรมผ่านการลงทุนระบบท่อจัดจําหน่ายก๊าซธรรมชาติ

โดยราคา ณ โรงกลัน ่ จะประกาศราคาอ้างอิงราคานําเข้า จากราคา

และภาคขนส่งผ่านการลงทุนในสถานีบริการ NGV และการจําหน่าย

ก๊าซตลาดโลก และค่าใช้จา ่ ยในการนําเข้า เพือ ่ ใช้ในการกํากับดูแล

ผลิตภัณฑ์จากโรงแยกก๊าซธรรมชาติผา ่ นการลงทุนในโรงแยกก๊าซ

ราคาขายปลี ก LPG ในประเทศเท่ า นั้ น ปั จ จุ บั น ในส่ ว นของ

ธรรมชาติ เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับก๊าซธรรมชาติจากอ่าวไทย

การส่งออก LPG จะต้องขออนุญาตภาครัฐ และจะมีการเรียกเก็บเงิน

เพื่อใช้เป็นวัตถุดิบในอุตสาหกรรมปิโตรเคมี และการจําหน่าย

เข้ากองทุนนํ้ามันเชื้อเพลิงในอัตราคงที่ (Fixed Rate) 0.70 บาท

เป็นก๊าซปิโตรเลียมเหลว หรือ LPG เพื่อใช้เป็นเชื้อเพลิงในภาค

ต่ อ กิ โ ลกรั ม และมี ก ารกํ า หนดอั ต ราเงิ น ส่ ง กองทุ น หรื อ อั ต รา

ครัวเรือน อุตสาหกรรมและขนส่ง

เงิ น ชดเชยสํ า หรั บ LPG ที่ ผ ลิ ต จากโรงแยกก๊ า ซธรรมชาติ

นอกจากนี้ ยังได้มีการลงทุนคลังรับ LNG ผ่าน บริษัท พีทีที

ทีจ ่ า ํ หน่ายเพือ ่ ใช้เป็นเชือ ้ เพลิง นอกจากนี้ ภาครัฐยังคงขอให้ ปตท.

แอลเอ็ น จี จํ า กั ด ที่ ปตท. ถื อ หุ ้ น ร้ อ ยละ 100 เพื่ อ ให้ บ ริ ก าร

สนับสนุนโครงการบรรเทาผลกระทบจากการปรับราคาขายปลีก

ในการรับเรือจัดเก็บ LNG และแปลงสภาพ LNG เป็นก๊าซธรรมชาติ

LPG ภาคครัวเรือน เฉพาะกลุ่มร้านค้า หาบเร่ แผงลอยอาหาร

เพื่อรองรับการนําเข้า LNG ของ ปตท. โดยในปี 2561 มีการขยาย

ต่อไป

กําลังการผลิตโครงการ LNG Receiving Terminal ระยะที่ 1 จาก 10 ล้านตัน เป็น 11.5 ล้านตัน แล้วเสร็จ

ความสําเร็จของธุรกิจก๊าซธรรมชาติในปี 2561 มีผลประกอบการ ที่ ดี ขึ้ น เป็ น ผลมาจากราคานํ้ า มั น ดิ บ และผลิ ต ภั ณ ฑ์ ป ิ โ ตรเคมี

การกํ า หนดโครงสร้ า งราคาจํ า หน่ า ยของธุ ร กิ จ ค้ า ส่ ง และ

ในตลาดโลกทยอยปรับตัวเพิม ่ ขึน ้ ในขณะทีต ่ น ้ ทุนราคาก๊าซธรรมชาติ

ค้าปลีกก๊าซธรรมชาติ จะอยู่ภายใต้พระราชบัญญัติการประกอบ

ในประเทศมีเสถียรภาพมากกว่า นอกจากนี้ ยังเป็นผลมาจาก

กิจการพลังงาน พ.ศ. 2550 ธุรกิจจัดหาและค้าส่งก๊าซธรรมชาติ

การปรั บ ปรุ ง ประสิ ท ธิ ภ าพในกระบวนการผลิ ต ของโรงแยก

จะกําหนดโครงสร้างราคาจําหน่ายให้กับลูกค้ากลุ่มผู้ผลิตไฟฟ้า

ก๊าซธรรมชาติอย่างต่อเนื่อง เพื่อลดค่าใช้จ่ายในการดําเนินงาน

รวมทั้ ง การบริ ห ารการขนส่ ง ก๊ า ซธรรมชาติ ท างท่ อ จะมี อั ต รา

มีก ารปรั บ เพิ่ม รู ป แบบการดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ โดยเน้ น การให้ บ ริ ก าร

ผลตอบแทนตามที่ ภ าครั ฐ กํ า หนด ส่ ว นธุ ร กิ จ จั ด จํ า หน่ า ย

แก่บุคคลภายนอกมากขึ้น ปรับกลยุทธ์ในการจัดซื้อพัสดุอุปกรณ์

ก๊าซธรรมชาติให้กบ ั ลูกค้าอุตสาหกรรมส่วนใหญ่นน ั้ โครงสร้างราคา

ซึ่งช่วยให้ธุรกิจสามารถเพิ่มรายได้มากขึ้น โดยผลดําเนินงาน

จําหน่ายจะขึ้นอยู่กับราคานํ้ามันเตาในตลาดโลก เพื่อให้สามารถ

ในปี 2561 ของธุรกิจก๊าซธรรมชาติที่สําคัญสรุปได้ดังนี้

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

การจัดหากาซธรรมชาติ การจัดหาก๊าซธรรมชาติอยู่ที่ 4,708 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน

033

การจัดจําหนายกาซธรรมชาติ ในภาคไฟฟา

ลดลงจากปี 2560 ที่ 4,720 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน หรือลดลง

ปริ ม าณการจํ า หน่ า ยรวม 2,698 ล้ า นลู ก บาศก์ ฟุ ต ต่ อ วั น

ร้ อ ยละ 0.3 ประกอบด้ ว ยการจั ด หาจากแหล่ ง ก๊ า ซธรรมชาติ

คิ ด เป็ น สั ด ส่ ว นร้ อ ยละ 57 ของปริ ม าณการจํ า หน่ า ยทั้ ง หมด

ในประเทศ 3,276 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน และการนําเข้า 1,432

ลดลงร้อยละ 1.3 จากปี 2560 ที่ 2,734 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน

ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน หรือคิดเป็นสัดส่วนการจัดหาจากแหล่ง

เป็นผลมาจากความต้องการใช้ก๊าซธรรมชาติในการผลิตไฟฟ้า

ในประเทศและต่างประเทศร้อยละ 70 : 30

ที่ลดลง เนื่องจากมีการนําเชื้อเพลิงทางเลือกอื่นเข้ามาใช้ทดแทน มากขึน ้ โดยการจําหน่ายก๊าซธรรมชาติในภาคไฟฟ้า ประกอบด้วย การจําหน่ายให้กบ ั การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย หรือ กฟผ. รวม 737 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน คิดเป็นร้อยละ 16 ผู้ผลิตไฟฟ้า อิสระจํานวน 10 ราย รวม 739 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน คิดเป็น ร้อยละ 16 และผู้ผลิตไฟฟ้ารายเล็กจํานวน 68 ราย รวม 1,222 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน คิดเป็นร้อยละ 26

ปริมาณจําหนาย กาซธรรมชาติ

6,000 5,000

4,762 946

4,000 หนวย: ลานลูกบาศกฟุตตอวัน ที่ 1,000 บีทียูตอลูกบาศกฟุต โรงแยกกาซธรรมชาติ กาซธรรมชาติสําหรับยานยนต (NGV) ภาคอุตสาหกรรม ผูผลิตไฟฟารายเล็ก (SPP)

3,000

996

1,015

268

237

715

727

760

1,043

1,222

934

739

757

737

972 1,000 975 0

2559

4,710

285

869

2,000

ผูผลิตไฟฟาอิสระ (IPP) กฟผ. (EGAT)

4,725

2560

2561

034

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

การจัดจําหนายกาซธรรมชาติ ในภาคอุตสาหกรรม

การจัดจําหนายผลิตภัณฑ จากโรงแยกกาซธรรมชาติ

ปริมาณการจําหน่ายรวม 760 ล้านลูกบาศก์ฟต ุ ต่อวัน คิดเป็น สัดส่วนร้อยละ 16 ของปริมาณจําหน่ายทัง้ หมด เพิม ่ ขึน ้ ร้อยละ 4.5 จากปี 2560 ที่ 727 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน โดยมีจํานวนลูกค้า ทั้งสิ้น 362 รายสัญญา ประกอบด้วยลูกค้าภาคอุตสาหกรรม 331 รายสั ญ ญา ลู ก ค้ า ภาคผลิ ต ไฟฟ้ า ใช้ เ อง 30 รายสั ญ ญา และลูกค้าภาคพาณิชย์ 1 รายสัญญา ปริมาณจําหน่ายที่เพิ่มขึ้น ส่วนหนึ่งเป็นผลจากการขยายการลงทุนโครงการระบบจําหน่าย ก๊าซธรรมชาติส่วนขยายในพื้นที่นิคมอุตสาหกรรมราชบุรี จังหวัด ราชบุรี และระบบจําหน่ายก๊าซธรรมชาติส่วนขยายในพื้นที่นิคม อุตสาหกรรมอีสเทิร์นซีบอร์ด จังหวัดระยอง เป็นต้น

การใช้ก๊าซธรรมชาติสําหรับโรงแยกก๊าซธรรมชาติ เพื่อสร้าง มูลค่าเพิม ่ ให้กบ ั ก๊าซธรรมชาติมป ี ริมาณรวม 1,015 ล้านลูกบาศก์ฟต ุ ต่อวัน คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 22 ของปริมาณการจําหน่ายทัง้ หมด โดยเพิ่มขึ้นร้อยละ 2 จากปี 2560 ที่ 996 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน เนื่อ งจากในปี 2561 มีก ารเพิ่ม ความสามารถในการผลิ ต ของ โรงแยกก๊ า ซธรรมชาติ หน่ ว ยที่ 5 ให้ ผ ลิ ต ได้ เ พิ่ ม ขึ้ น 10 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน ตั้งแต่ไตรมาสที่ 2 ของปี 2561 ซึ่งช่วยให้ โรงแยกก๊าซธรรมชาติจําหน่ายผลิตภัณฑ์ได้เพิ่มขึ้น ประกอบกับ มีการจัดทํากิจกรรมเพิ่มผลผลิต (Productivity Improvement) อย่างต่อเนือ ่ ง ส่งผลให้ผลประกอบการของโรงแยกก๊าซธรรมชาติ

การจัดจําหนายกาซธรรมชาติ ในภาคขนสง

ดีขน ้ึ ทัง้ จากการเดินเครือ ่ งหน่วยแยกก๊าซธรรมชาติมีประสิทธิผล และประสิทธิภาพดีข้น ึ

การจํ า หน่ า ยก๊ า ซธรรมชาติ ใ นภาคขนส่ ง มี ป ริ ม าณเฉลี่ ย 237 ล้านลูกบาศก์ฟต ุ ต่อวัน คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 5 ของปริมาณ จําหน่ายก๊าซธรรมชาติทั้งหมด ลดลงร้อยละ 12 จากปี 2560 ที่ 268 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน ซึ่งเป็นผลมาจากราคานํ้ามันดิบ ในตลาดโลกปรั บ ลดลง นํ้ า มั น เบนซิ น และดี เ ซลมี ร าคาถู ก ลง และมี ค วามสะดวกมากกว่ า ขณะที่ ภ าครั ฐ มี น โยบายลอยตั ว ราคา NGV และปรั บ เพิ่ ม ค่ า คุ ณ ภาพก๊ า ซธรรมชาติ ส่ ง ผลให้ ราคาขายปลีก NGV ในภาคขนส่งปรับเพิ่มขึ้น จึงทําให้ผู้บริโภค กลับไปใช้นํ้ามันเบนซินและดีเซลมากขึ้น

ปริมาณจําหนาย ผลิตภัณฑจาก โรงแยกกาซธรรมชาติ​ิ

9,000 8,000 7,000

6,454

6,000

6,811 24 721

5,000 หนวย: พันตัน กาซเพนเทน กาซโซลีนธรรมชาติ กาซแอลพีจี (LPG) กาซโพรเพน กาซอีเทน

3,000 2,000 1,000 0

2559

44 688

48

645

3,203

2,919

2,794

4,000

7,192

856

827

907

2,059

2,333

2,389

2560

2561

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

การใหบริการขนสง กาซธรรมชาติทางทอ ผานระบบทอสงกาซธรรมชาติ

•

035

โครงการสถานีเพิม ่ ความดันก๊าซธรรมชาติ วังน้อย ดําเนินการ นําก๊าซธรรมชาติเข้าระบบ เมื่อวันที่ 20 ตุลาคม 2561 และทดสอบเครื่ อ งจั ก รแล้ ว เสร็ จ โดยโครงการได้ รั บ เอกสาร Performance Acceptance Certificate (PAC) เมื่อวันที่ 21 ธันวาคม 2561

ประกอบด้ ว ยระบบส่ ง ก๊ า ซธรรมชาติ ใ นทะเลที่ เ ชื่ อ มต่ อ กั บ

•

โครงการระบบท่อส่งก๊าซธรรมชาติ เส้นที่ 5 จากระยอง

แหล่งก๊าซธรรมชาติตา ่ ง ๆ ในอ่าวไทย และระบบส่งก๊าซธรรมชาติ

ไปไทรน้อย - โรงไฟฟ้าพระนครเหนือ/ใต้ ในระยะที่ 1

บนบกฝั่งตะวันออกที่รับก๊าซจากอ่าวไทย ระบบส่งก๊าซธรรมชาติ

ดําเนินการการก่อสร้างวางท่อก๊าซธรรมชาติแล้วเสร็จ

บนบกฝั่งตะวันตกที่รับก๊าซแหล่งยาดานา เยตากุน และซอติก้า

เป็ น ระยะทางประมาณ 60 กิ โ ลเมตรจากระยะทาง

ในสาธารณรั ฐ แห่ ง สหภาพเมี ย นมา ที่ ช ายแดนไทย-เมี ย นมา

แนวท่อก๊าซธรรมชาติ เส้นที่ 5 ระยะที่ 1 ทั้งหมด 208

เพื่ อ จ่ า ยก๊ า ซไปยั ง ผู ้ ผ ลิ ต ไฟฟ้ า โรงแยกก๊ า ซธรรมชาติ NGV

กิโลเมตร และในระยะที่ 2 เริ่มก่อสร้างท่อก๊าซธรรมชาติ

และอุตสาหกรรม โดยในปี 2561 มีผลสําเร็จของการก่อสร้าง

บริเวณอําเภอไทรน้อย จังหวัดนนทบุรี และเขตหนองจอก

ท่อส่งก๊าซธรรมชาติที่สําคัญ ดังนี้

กรุงเทพมหานคร ด้วยวิธี Open Cut โดยเตรียมพื้นที่

•

โครงการท่ อ ส่ ง ก๊ า ซธรรมชาติ นครราชสี ม า ระยะที่ 2

และเครื่ อ งจั ก รเพื่ อ วางท่ อ ด้ ว ยวิ ธี HDD และ Boring

ก่อสร้างแล้วเสร็จและเริ่มการเดินเครื่องรับ-ส่ง โดยปกติ

ในตําแหน่งที่วางแผนถัดไป

เมื่ อ วั น ที่ 28 พฤศจิ ก ายน 2561 โดยเริ่ ม นํ า เข้ า ระบบ และจัดส่งก๊าซธรรมชาติ เมื่อวันที่ 14 ธันวาคม 2561

•

โครงการระบบท่อส่งก๊าซธรรมชาติ จากสถานีควบคุม ความดันก๊าซธรรมชาติ ราชบุรี - วังน้อยที่ 6 ไปยังจังหวัด ราชบุ รี อยู ่ ร ะหว่ า งดําเนินการก่อสร้าง โดยวางท่อก๊าซ ธรรมชาติแล้วเสร็จเป็นระยะทางประมาณ 32 กิโลเมตร จากระยะทางแนวท่อก๊าซธรรมชาติทงั้ หมด 120 กิโลเมตร

036

เมียนมา

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

เวียดนาม

แผนที ทแสดงโค ่แ31 สดงโครงข X6 XD." าย ระบบทอสงกาซ อY ส=" งก Lาซธรรมชาติ < และโรงแยกก แ งแยกกาซธ  า =J441G ซธรรมชาติ

ลาว

D" L&2==;%L/N X?JY="X< L&2==;%L/N

Â̲¹ÑÆĉź

ประเทศไทย ²£¼ÂÀ¼¼£č »ÊIJʲÊ

³ĊʲÅÍijĉŦ

²Ì£ºÅÐijÂÊà ¼¼ºÃ²Å¦Õ£

ทะเลอันดามัน

²£¼¼Ê§ÂͺÊ

°ĉÊþÀ¦ ÂÀ²ÅÐijÂÊà ¼¼º Ö¼Ķ²È Żб»Ê

Õ ĉ¦£Å»

Àɦ²ĊÅ»

§ÅijÌ ĊÊ

²Ý˷Ŧ

²Ì£ºÅÐijÂÊà ¼¼º ²À²£¼

Ô»ijÊ Ð²

²Ì£ºÅÐijÂÊà ¼¼º

·¼È²£¼ÔÃ²Ï ²ÏÅ ³Ê¦´È ¦ Ê

· ² ·¼È²£¼×ijĊ

กัมพูชา

§¾³Ð¼¼ÍÍ

¼Ê§³Ð¼Í ²Ì£ºÅÐijÂÊà ¼¼º³Ê¦·¾Í ¼º ²Ì£ºÅÐijÂÊà ¼¼º³Ê¦´Ñ ¼º

²Ì£ºÅÐijÂÊà ¼¼º³Ê¦§É² ²Ì£ºÅÐijÂÊà ¼¼º¾ÊIJ ¼È³É¦

ºа °¼´¼Ê ʼ ²Ì£ºÇ §Ê»¶ď Ê» đ¦ ijÈÀɲÅÅ

²Ì£ºÅÐijÂÊà ¼¼º´Āđ²°Å¦ ÂÀ²ÅÐijÂÊà ¼¼ºÔ£¼ÏÅÂ÷ÉĴ²č Ĺ¼Í¼Ê§Ê ²Ì£ºÅÐijÂÊà ¼¼ºÕþºĸ³É¦

¼È»Å¦ Ŧ

²Ì£ºÅÐijÂÊà ¼¼ºÔú¼Ê§ÅÍÂÔ°Ì¼č²¨Í³Å¼čIJ ²Ì£ºÅÐijÂÊà ¼¼ºÅÍÂÔ°Ì¼č²¨Í³Å¼čIJ ²Ì£ºÅÐijÂÊà ¼¼ºÅºijȨÌijÍÝ ²Ì£ºÅÐijÂÊà ¼¼ºÔÅԧͻ ²Ì£ºÅÐijÂÊà ¼¼ººÊ³ijÊ·ÐIJ ²Ì£ºÅÐijÂÊà ¼¼ºÔú¼Ê§ijÈÀɲÅÅ ºÊ³ijÊ·ÐIJ

อาวไทย Ô³©ĶºÊĹ Õþĉ¦µ¾Ìij ċʨ±¼¼º§ÊijÌ °Ê²ijÈÀɲ Ö¼¦Ø¸¸ąÊ

´¾Ê°Å¦ ´¾Ê°Å¦

Ö¼¦Õ» ċʨ±¼¼º§ÊijÌ Ã²ĉÀ»°ÍÜ ĶɦÃÀÉIJ¼È»Å¦ Ö¼¦Õ» ċʨ±¼¼º§ÊijÌ Ã²ĉÀ»°ÍÜ ĶɦÃÀÉIJ²£¼Ĺ¼Í±¼¼º¼Ê§

ÔżÊÀÉ® ¡²Åº

Ø·¾Ì²ÔòÏÅ ÅÊ°Ìij»č

Ø·¾Ì²×ijĊ ³¦ §

!KNBJ 5@KUD -NCD °ÍÜÂˣɩ ¡Å¦Ö£¼¦¡ĉÊ»°ĉÅ ċʨ

³¦ §×ijĊ

+-& 1DBDHUHMF 3DQLHM@K 3 %TSTQD

ÂÈÔIJÊ

˾ɦ ʼջ ċ欂 ¡Å¦Ö¼¦Õ» ċʨ±¼¼º§ÊijÌ

°ĉÅÂĉ¦ ċÊ¨Ç ×²´ďĶĶгɲ °ĉÅÂĉ¦ ċ欂 §ÊijÌײŲʣij ²Ì£ºÅÐijÂÊà ¼¼º

·Ïݲ°ÍÜ·ÉĴ²Ê¼ĉÀº Ø°» ºÊԾԨͻ )#

¦¡¾Ê

,@O 3@ /GTS +-& 3DQLHM@K 3

มาเลเซีย

òĉÀ»°ÍÜ

¾Ċʲ¾Ñ ³ÊĹ č¸ÐijijĉÅÀɲ

òĉÀ»°ÍÜ Õ¾È

¾Ċʲ¾Ñ ³ÊĹ č¸ÐijijĉÅÀɲ

òĉÀ»°ÍÜ

¾Ċʲ¾Ñ ³ÊĹ č¸ÐijijĉÅÀɲ

òĉÀ»°ÍÜ

¾Ċʲ¾Ñ ³ÊĹ č¸ÐijijĉÅÀɲ

òĉÀ»°ÍÜ

¾Ċʲ¾Ñ ³ÊĹ č¸ÐijijĉÅÀɲ

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

037

ธุรกิจการคาระหวางประเทศ ดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ การค้ า ระหว่ า งประเทศครบวงจร เพื่ อ สร้ า ง ความมั่ น คงทางด้ า นพลั ง งานให้ กั บ ประเทศไทย ควบคู ่ ไ ปกั บ

1) การจัดหาพลังงานใหกบ ั ประเทศอยางเพียงพอ

การขยายฐานการค้าไปยังทุกภูมภ ิ าคทัว ่ โลก ครอบคลุมการจัดหา การนําเข้า การส่งออก และการค้าระหว่างประเทศของผลิตภัณฑ์

สร้างความมั่นคงทางพลังงานให้กับประเทศ ผ่านการจัดหา

ต่ า ง ๆ ได้ แ ก่ นํ้ า มั น ดิ บ คอนเดนเสท ก๊ า ซปิ โ ตรเลี ย มเหลว

แหล่งพลังงานทัง้ ในประเทศและนอกประเทศ ให้กบ ั โรงกลัน ่ นํา ้ มัน

ผลิ ต ภั ณ ฑ์ นํ้ า มั น สํ า เร็ จ รู ป ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ป ิ โ ตรเคมี ตั ว ทํ า ละลาย

และโรงปิโตรเคมี ตามสัดส่วนและคุณภาพทีเ่ หมาะสม โดยปี 2561

เคมี ภั ณ ฑ์ ถ่ า นหิ น นํ้ า มั น ปาล์ ม ดิ บ นํ้ า มั น ปาล์ ม สํ า เร็ จ รู ป

สามารถจัดหานํ้ามันดิบและคอนเดนเสทจากแหล่งในประเทศ

กะลาปาล์ม และผลิตภัณฑ์อน ่ื ๆ รวมทัง้ ให้บริการบริหารความเสีย ่ ง

ปริมาณทั้งสิ้น 10,057 ล้านลิตร คิดเป็นประมาณร้อยละ 95

ด้ า นราคา และจั ด หาการขนส่ ง ระหว่ า งประเทศเพื่ อ สนั บ สนุ น

ของปริมาณการผลิตของประเทศไทย และจัดหานํ้ามันดิบและ

การดําเนินธุรกิจที่มีเป้าหมายหลักในการเป็นบริษัทการค้าสากล

คอนเดนเสทจากแหล่งผลิตในต่างประเทศที่มีความหลากหลาย

ชั้นนําของโลก

เพิ่ ม มากขึ้ น เพื่ อ ให้ มั่ น ใจได้ ว ่ า ประเทศไทยจะมี นํ้ า มั น ดิ บ ที่ มี

ผลประกอบการของธุรกิจการค้าระหว่างประเทศขึ้นอยู่กับ

คุณภาพเข้ากลั่นอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะการจัดหานํ้ามันดิบ

การแสวงหาโอกาสในการขยายธุ ร กรรมการค้ า นอกประเทศ

จากสหรั ฐอเมริกา เพื่อ เป็ นทางเลือกให้ กั บ โรงกลั่ น ในประเทศ

จึงได้จด ั ตัง้ บริษท ั ลูกและสํานักงานตัวแทนในจุดศูนย์กลางการค้า

เนือ ่ งจากมีคณ ุ ลักษณะเทียบเคียงได้กบ ั นํา้ มันดิบทีน ่ าํ เข้าให้โรงกลัน ่

ต่าง ๆ ของโลก อาทิ สาธารณรัฐสิงคโปร์ เมืองดูไบ สหรัฐอาหรับ

เดิม แต่มีปริมาณกํามะถันน้อยกว่า ซึ่งถือเป็นการเตรียมพร้อม

เอมิเรตส์ เมืองเซี่ยงไฮ้ สาธารณรัฐประชาชนจีน เมืองจาการ์ตา

รองรั บ IMO Regulation ที่ กํ า หนดให้ จํ า กั ด ปริ ม าณกํ า มะถั น

สาธารณรั ฐ อิ น โดนี เ ซีย และเมื อ งลอนดอน สหราชอาณาจั ก ร

ในเชื้อเพลิงของเรือขนส่งระหว่างประเทศจากระดับร้อยละ 3.5

ส่งผลให้มีธุรกรรมการค้ากับคู่ค้าครอบคลุมทุกภูมิภาคทั่วโลก

ในปั จ จุ บั น ให้ ไ ม่ เ กิ น ร้ อ ยละ 0.5 โดยจะมี ผ ลบั ง คั บ ใช้ ตั้ ง แต่

และเนื่ อ งจากธุ ร กรรมการค้ า ระหว่ า งประเทศเป็ น ธุ ร กรรมที่ มี

วันที่ 1 มกราคม 2563 โดยในปี 2561 สามารถนําเข้านํ้ามันดิบ

มูลค่าสูง จึงได้นําเอาระบบควบคุมความเสี่ยงที่ Trading House

และคอนเดนเสทจากหลากหลายภูมิภาคทัง้ สิน ้ 33,192 ล้านลิตร

ชั้นนําในระดับสากลมาใช้เป็นแนวปฏิบัติ (Best Practice) อีกทั้ง

หรือคิดเป็นร้อยละ 61 ของปริมาณการนําเข้าของประเทศไทย

ยั ง มี ค ณะกรรมการที่ ทํ า หน้ า ที่ กํ า หนดนโยบายและกํ า กั บ ดู แ ล การบริหารความเสีย ่ งในด้านต่าง ๆ และแบ่งโครงสร้างการทํางาน และบทบาทหน้าที่อย่างชัดเจนเป็นแบบ Front-Mid-Back เพื่อให้ เกิดการตรวจสอบแบบถ่วงดุล (Check & Balance) รวมถึงมีการนํา เทคโนโลยีดิจิทัลมาพัฒนาระบบควบคุมการทําธุรกรรมการค้า การปฏิ บั ติ ก าร และการควบคุ ม ความเสี่ ย งที่ เ กี่ ย วข้ อ งกั บ การดําเนินธุรกรรม เพื่อให้สามารถทําธุรกรรมได้อย่างรวดเร็ว โปร่งใส และสามารถตรวจสอบได้อย่างมีประสิทธิภาพ ความสํ า เร็ จ ของธุ ร กิ จ การค้ า ระหว่ า งประเทศในปี 2561 เป็นผลมาจากการขยายเครือข่ายทางการค้าครอบคลุมทุกภูมภ ิ าค อย่างต่อเนือ ่ ง ผ่านการดําเนินงานของบริษท ั ในเครือและสํานักงาน ตัวแทนที่กระจายอยู่ในจุดยุทธศาสตร์การค้าทุกภูมิภาคทั่วโลก ตลอดจนการจัดรูปแบบการบริหารงานแบบ Global Book Portfolio ทําให้สามารถบริหารจัดการธุรกรรมการค้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ ควบคู่ไปกับการใช้ความรู้ ความเชี่ยวชาญ และประสบการณ์ การให้ บ ริ ก ารการขนส่ ง ระหว่ า งประเทศ ตลอดจนการบริ ห าร ความเสี่ ย งที่ มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ โดยมี ผ ลการดํ า เนิ น งานที่ สํ า คั ญ สรุปได้ดังนี้

038

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

การนําเขานํ้ามันดิบ จากประเทศผูผลิต แบงตามภูมิภาคตาง ๆ

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

23%

4%

45%

22%

5% 1%

47%

18%

7% 2%

50%

ตะวันออกกลาง ในประเทศ เอเชียแปซิฟก

27%

25%

23%

แอฟริกา อเมริกา

2559

นอกจากนี้ ยั ง ทํ า หน้ า ที่ นํ า เข้ า ผลิ ต ภั ณ ฑ์ นํ้ า มั น สํ า เร็ จ รู ป เพื่อรองรับปริมาณความต้องการใช้พลังงานของประเทศที่สูงขึ้น

2560

2561

3) การขยายฐานการคาครอบคลุม ทุกภูมิภาคทั่วโลก

อาทิ การนําเข้านํ้ามันเบนซินพื้นฐาน (GBASE) สําหรับการผลิต แก๊ ส โซฮอล การนํ า เข้ า ก๊ า ซ LPG สํ า หรั บ ภาคอุ ต สาหกรรม

นอกเหนือไปจากภารกิจในการสร้างความมัน ่ คงทางพลังงาน

ภาคขนส่ง และภาคครัวเรือน รวมถึงการนําเข้าเพื่อรองรับการใช้

ผ่านการจัดหาผลิตภัณฑ์ และการสร้างมูลค่าเพิ่มให้ผลิตภัณฑ์

พลังงานในบางช่วงเวลา อาทิ การนําเข้านํา ้ มันดีเซลในช่วงโรงกลัน ่

ส่วนเกินผ่านการส่งออกแล้ว ยังมุ่งเน้นการขยายธุรกรรมการค้า

ปิ ด ซ่ อ มบํ า รุ ง การนํ า เข้ า นํ้ า มั น เตาเพื่ อ เป็ น เชื้ อ เพลิ ง สํ า รอง

ระหว่างประเทศให้ครอบคลุมทุกภูมภ ิ าคทัว ่ โลก ผ่านการดําเนินงาน

การผลิตไฟฟ้าของประเทศ โดยในปี 2561 มีการนําเข้าทั้งสิ้น

ของบริษท ั ในเครือและสํานักงานตัวแทนทีต ่ งั้ อยูใ่ นจุดยุทธศาสตร์

658 ล้านลิตร หรือคิดเป็นร้อยละ 19 ของปริมาณการนําเข้า

การค้าด้านพลังงานที่สําคัญของโลก ทั้งในฝั่งซีกโลกตะวันออก

ของประเทศไทย

และซี ก โลกตะวั น ตก เพื่ อ ให้ ส ามารถติ ด ตามข้ อ มู ล ข่ า วสาร

2) การสรางมูลคาเพิ่มใหกับผลิตภัณฑสวนเกิน ของประเทศ

และสถานการณ์ความเคลื่อนไหวต่าง ๆ ได้ตลอด 24 ชั่วโมง รวมถึ ง การติ ด ต่ อ ประสานงานกั บ ลู ก ค้ า และคู ่ ค ้ า ของ ปตท. ในภูมิภาคต่าง ๆ ได้อย่างใกล้ชิด ตลอดจนการแสวงหาโอกาส ในการเพิ่ ม มู ล ค่ า และต่ อ ยอดการทํ า การค้ า ในภู มิ ภ าคใหม่ ๆ

บทบาทในการเป็ น ผู ้ รั ก ษาสมดุ ล ทางพลั ง งานและสร้ า ง

เพิ่ ม มากขึ้ น ทั้ ง นี้ ได้ ใ ช้ ก ารบริ ห ารงานแบบ Global Portfolio

ความมั่ ง คั่ ง ทางเศรษฐกิ จ ให้ กั บ ประเทศเป็ น อี ก หนึ่ ง ภารกิ จ

Management เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพในการทําธุรกรรมการค้า

ที่ สํ า คั ญ ผ่ า นการสร้ า งความร่ ว มมื อ กั บ กลุ ่ ม บริ ษั ท โรงกลั่ น

ั กลุม ่ ปตท. ทําให้ในปี 2561 มีปริมาณ และสร้างมูลค่าสูงสุดให้กบ

โรงปิ โ ตรเคมี และโรงแยกก๊ า ซธรรมชาติ ปตท. เพื่ อ ส่ ง ออก

ธุรกรรมการค้านอกประเทศ (Out-Out Trading) รวม 33,412

ผลิ ต ภั ณ ฑ์ นํ้ า มั น สํ า เร็ จ รู ป และผลิ ต ภั ณ ฑ์ ป ิ โ ตรเคมี ที่ เ กิ น จาก

ล้านลิตร เพิ่มขึ้นจากปี 2560 ที่มีปริมาณการค้านอกประเทศรวม

ความต้ อ งการใช้ ภ ายในประเทศ อาทิ นํ้ า มั น เตา นํ้ า มั น ดี เ ซล

31,947 ล้านลิตร ร้อยละ 4.58

คุณภาพตํ่า ก๊าซ LPG ก๊าซโซลีนธรรมชาติ (NGL) ผลิตภัณฑ์ สายโอเลฟินส์และอะโรเมติกส์ โดยมีเป้าหมายในการเพิ่มมูลค่า และนํ า รายได้ จ ากการส่ ง ออกกลั บ เข้ า มาให้ กั บ ประเทศ ทั้ ง นี้ ในปี 2561 มีการส่งออกผลิตภัณฑ์นาํ้ มันสําเร็จรูปรวม 4,347 ล้านลิตร หรือคิดเป็นร้อยละ 35 ของปริมาณการส่งออกของประเทศไทย ในส่วนของผลิตภัณฑ์ปโิ ตรเคมี มีการส่งออกรวม 1,963 ล้านลิตร

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

ปริมาณการคา ระหวางประเทศ

80,000 70,000

61,690 2,573

60,000

-9.75%

55,677

5,714

50,000

8,049

ปโตรเคมี นํ้ามันสําเร็จรูป คอนเดนเสท นํ้ามันดิบ

30,000

+4.73%

58,309 2,423 3,805

1,865 4,059

8,528

7,601

40,000 หนวย: ลานลิตร ไมรวมธุรกรรมการคา ที่ดําเนินการผานบริษัทในเครือ

039

45,354

42,153

20,000

43,553

10,000 0

2559

ในปี 2561 ธุ ร กิ จ การค้ า ระหว่ า งประเทศมี ป ริม าณการค้ า

2560

2561

ทั้ ง นี้ ในปี 2561 เมื่ อ รวมธุ ร กรรมการค้ า ที่ ดํ า เนิ น การ

รวม 58,309 ล้านลิตร เพิ่มขึ้นจากปี 2560 ที่มีปริมาณการค้า

โดยหน่วยธุรกิจการค้าระหว่างประเทศและบริษัทในเครือ จะมี

รวม 55,677 ล้ า นลิ ต ร 2,632 ล้ า นลิ ต ร หรื อ ร้ อ ยละ 4.73

ปริมาณการค้ารวม 80,481 ล้านลิตร ซึ่งเพิ่มขึ้น 4,843 ล้านลิตร

เทียบกับปี 2560 โดยหลักจากปริมาณการค้านําเข้านํ้ามันดิบ

จากปี 2560 ที่มีปริมาณการค้ารวม 75,638 ล้านลิตร คิดเป็น

และคอนเดนเสทให้กบ ั โรงกลัน ่ ในประเทศ และการส่งออกผลิตภัณฑ์

ร้ อ ยละ 6.40 โดยในปี 2561 มี ป ริ ม าณการค้ า ที่ ดํ า เนิ น การ

ปิโตรเคมีทเี่ พิม ่ สูงขึน ้ โดยปริมาณการค้าในปี 2561 ประกอบด้วย

ผ่านบริษท ั ในเครือรวม 25,366 ล้านลิตร ซึง่ เพิม ่ ขึน ้ 2,315 ล้านลิตร

การค้านํ้ามันดิบ 43,553 ล้านลิตร การค้าคอนเดนเสท 8,528

จากปี 2560 ที่มีปริมาณการค้าที่ดําเนินการผ่านบริษัทในเครือ

ล้านลิตร การค้านํ้ามันสําเร็จรูปและก๊าซปิโตรเลียมเหลว 3,805

รวม 23,051 ล้านลิตร คิดเป็นร้อยละ 10.04 อันเป็นผลจาก

ล้านลิตร การค้าผลิตภัณฑ์ปิโตรเคมีและตัวทําละลาย 2,423

ความมุ ่ ง มั่ น ในการขยายฐานการค้ า ในต่ า งประเทศเพื่ อ สร้ า ง

ล้ า นลิ ต ร และการค้ า ผลิ ต ภั ณ ฑ์ อ่ื น ๆ อาทิ นํ้ า มั น ปาล์ ม ดิ บ

ความมัน ่ คงทางพลังงานให้กบ ั ประเทศ และสร้างความภาคภูมใิ จ

นํ้ามันปาล์มสําเร็จรูป และกะลาปาล์ม ปริมาณการค้ารวมทั้งสิ้น

ให้คนไทยในเวทีการค้าสากล

83,000 ตัน

040

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

ธุรกิจเทคโนโลยีและวิศวกรรม ธุ ร กิ จ เทคโนโลยี แ ละวิ ศ วกรรมได้ ถู ก จั ด ตั้ ง ขึ้ น เมื่ อ วั น ที่

2) สายงานวิ ศ วกรรมและบริ ห ารโครงการ

1 มกราคม 2561 จากการปรับโครงสร้างองค์กร เพื่อดําเนินงาน

ประกอบด้วยงานบริหารโครงการด้านวิศวกรรมและการก่อสร้าง

ด้านวิศวกรรม อสังหาริมทรัพย์ ดิจิทัลและเทคโนโลยี สนับสนุน

การจัดการที่ดิน การประเมินโครงการที่เกี่ยวกับความปลอดภัย

การดําเนินธุรกิจของ ปตท. รวมถึงพัฒนาธุรกิจ New Business

สิ่งแวดล้อม สังคมและชุมชน การจัดทําข้อกําหนดเพื่อสนับสนุน

S-Curve โดยสร้างความเชื่อมโยงในการบริหารจัดการกลุ่มธุรกิจ

โครงการต่าง ๆ ของ ปตท. ให้ดา ํ เนินการได้สา ํ เร็จตามวัตถุประสงค์

หลั ก ของ ปตท. การวิ จั ย และพั ฒ นา ตลอดจนเสริ ม สร้ า ง

และเป้าหมายที่กําหนด

โอกาสใหม่ทางธุรกิจจากสินทรัพยที่มีอยู่ของ ปตท. อาทิ ที่ดิน อาคาร สิ่งปลูกสร้างให้เกิดมูลค่าเพิ่ม (จากความเป็นเลิศในด้าน

3) โ ค ร ง ก า ร พั ฒ น า พื้ น ที่ วั ง จั น ท ร  วั ล เ ล  ย

เทคโนโลยีและวิศวกรรม) พัฒนาต้นแบบและแสวงหาโอกาส

เพื่อเขตนวัตกรรมระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก (EECi)

ดําเนินธุรกิจ New Business S-Curve รองรับการเติบโตทั้งใน

ซึ่ ง เป็ น การสนั บ สนุ น นโยบาย Eastern Economic Corridor

ประเทศและต่างประเทศ

(EEC) ของรัฐบาล โดยเป็นผู้วางระบบโครงสร้างพื้นฐานระบบ สาธารณูปโภค ตลอดจนการพัฒนาพื้นที่เชิงพาณิชย์ในรูปแบบ

ธุรกิจเทคโนโลยีและวิศวกรรม ประกอบด้วยสายงาน ดังนี้

1) สายงานนวั ต กรรมและดิ จิ ทั ล

เมืองอัจฉริยะ เพื่อรองรับการสร้างงานวิจัยและนวัตกรรมของ ประเทศตามนโยบาย Thailand 4.0

ประกอบด้ ว ย

สถาบันนวัตกรรม ดําเนินงานด้านการวิจย ั และพัฒนา โดยมุง่ เน้น การสร้ า งความแข็ ง แกร่ ง ทางด้ า นเทคโนโลยี และพั ฒ นา ขีดความสามารถของนักวิจัยให้เป็นผู้เชี่ยวชาญในแต่ละสาขา รวมถึงการนําดิจิทัลมาต่อยอด และพัฒนาจนเกิดเป็นนวัตกรรม (Digital Transformation) นอกจากนี้ ยังสร้างความแข็งแกร่ง ด้านเทคโนโลยีสารสนเทศให้แก่หน่วยธุรกิจต่าง ๆ ใน ปตท. ผ่าน บริษท ั พีทท ี ี ดิจต ิ อล โซลูชน ั่ จํากัด (PTT Digital Solution) อีกทัง้ ยัง ่ ตอบรับกับการเปลีย ่ นแปลงของ มุง่ เน้นการพัฒนาธุรกิจใหม่ เพือ กระแสโลก (Megatrend) และเตรียมความพร้อมในการเข้าสูธ ่ รุ กิจ New S-Curve ต่าง ๆ เช่น Electricity Value Chain,Robotics & AI เป็นต้น

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

ธุรกิจที่ลงทุน ผานบริษัทในกลุม ธุรกิจสํารวจและผลิต

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

041

สํารวจและผลิตปโตรเลียม ลงทุนในธุรกิจที่ตอเนื่อง สรางความมั่นคงทางพลังงาน ใหแกประเทศ

บริษัท ปตท.สํารวจและผลิตปโตรเลียม จํากัด (มหาชน) (PTTEP) ปตท.สผ. ดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ สํ า รวจและผลิ ต ปิ โ ตรเลี ย มทั้ ง ใน

Strategy) โดยเห็นได้จากการชนะประมูลสิทธิสํารวจและผลิต

ประเทศและต่ า งประเทศรวมทั้ ง ลงทุ น ในธุ ร กิ จ ที่ต ่ อ เนื่ อ ง เพื่ อ

ปิโตรเลียมของแหล่งบงกชและเอราวัณ รวมถึงการเข้าซือ ้ สัดส่วน

แสวงหาแหล่งปิโตรเลียมทั้งนํ้ามันดิบและก๊าซธรรมชาติในราคา

การลงทุนเพิ่มเติมร้อยละ 22.2222 ในโครงการบงกช นอกจากนี้

ที่แข่งขันได้เพื่อสร้างความมั่นคงทางด้านพลังงานให้กับประเทศ

บริษัทได้ปรับแผนการลงทุนในพื้นที่ที่ไม่ใช่ยุทธศาสตร์ โดยขาย

และการจําหน่ายปิโตรเลียมที่ผลิตได้จากโครงการในประเทศ

สัดส่วนการลงทุนในแหล่งมอนทารา ประเทศออสเตรเลีย ที่ผลิต

และภูมิภาคใกล้เคียงซึ่งส่วนใหญ่เป็นก๊าซธรรมชาติให้กับตลาด

มานานและมีต้นทุนการผลิตที่สูง สําหรับการเติบโตในระยะยาว

ในประเทศเป็นหลัก

ปตท.สผ. ได้เร่งการพัฒนาโครงการที่รอการตัดสินใจขั้นสุดท้าย

ผลประกอบการของ ปตท.สผ. ส่วนใหญ่จะขึ้นอยู่กับราคา

(FID) โดยหลัก ได้แก่ โครงการโมซัมบิก โรวูมา ออฟชอร์ แอเรีย วัน

นํ้ า มั น ในตลาดโลก ความสํ า เร็ จ ในการสํ า รวจและการพั ฒ นา

คาดว่าจะสามารถ FID ภายในครึ่งแรกของปี 2562 ในส่วนของ

แหล่งปิโตรเลียม และการบริหารต้นทุนในการสํารวจและผลิต

กิจกรรมสํารวจ บริษัทเร่งดําเนินกิจกรรมสํารวจในเมียนมาและ

ที่ มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ รวมทั้ ง โอกาสในการลงทุ น และพั ฒ นาขี ด

มาเลเซีย ซึ่งจะช่วยเพิ่มปริมาณสํารองปิโตรเลียมให้กับบริษัท

ความสามารถขององค์กร

ในระยะยาว นอกจากนี้ ปตท.สผ. ยังมองหาโอกาสการลงทุน

ในปี 2561 ปตท.สผ. ได้มุ่งมั่นในการดําเนินธุรกิจเพื่อสร้าง

(Merger & Acquisition) ในพื้นที่ยุทธศาสตร์ที่มีความเชี่ยวชาญ

การเติ บ โตอย่ า งต่ อ เนื่ อ งและมั่ น คง ตามแผนกลยุ ท ธ์ ที่ เ น้ น

ในภู มิ ภ าค และพื้ น ที่ อื่ น ที่ มี ศั ก ยภาพสู ง ร่ ว มกั บ ผู ้ ร ่ ว มทุ น ที่ มี

การลงทุนในพืน ้ ทีย ่ ท ุ ธศาสตร์ทม ่ี ค ี วามเชีย ่ วชาญ (Coming-Home

ความเชี่ยวชาญ (Strategic Alliance)

042

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

สําหรับผลประกอบการในปี 2561 บริษัทมีกําไรสุทธิ 1,120

(Field Development Plan) จากรั ฐ บาลเมี ย นมาที่ ท างบริ ษั ท

ล้ า นเหรี ย ญสหรั ฐ (ดอลลาร์ สรอ.) ปรั บ ตั ว สู ง ขึ้ น มากกว่ า

ได้ยน ื่ ไปในไตรมาสที่ 4 ปี 2561 สําหรับมาเลเซีย โครงการซาราวัก

ร้ อ ยละ 89 เมื่ อ เที ย บกั บ ปี ก ่ อ นหน้ า โดยหลั ก จากกํ า ไรจาก

เอสเค 410 บี และโครงการซาราวั ก เอสเค 417 อยู ่ ร ะหว่ า ง

การดํ า เนิ น งานปกติ ที่ เ พิ่ ม ขึ้ น เป็ น 1,215 ล้ า นเหรี ย ญสหรั ฐ

การประมวลผลข้อมูลด้านธรณีวท ิ ยาและศักยภาพทางปิโตรเลียม

จากปี ก ่ อ นหน้ า ที่ 836 ล้ านเหรียญสหรั ฐ เป็ นผลจากปริมาณ

โครงการเวียดนาม บี และ 48/95 และโครงการเวียดนาม 52/97

การขายปิ โ ตรเลี ย ม และราคาขายผลิ ต ภั ณ ฑ์ เ ฉลี่ ย ของบริ ษั ท

โครงการได้รบ ั การอนุมต ั แ ิ ผนพัฒนาโครงการ (Field Development

ที่ เ พิ่ ม ขึ้ น ตามราคานํ้ า มั น ในตลาดโลก อย่ า งไรก็ ต าม ต้ น ทุ น

Plan) แล้ ว ปั จ จุ บั น โครงการอยู ่ ร ะหว่ า งการเจรจาสั ญ ญา

ต่ อ หน่ ว ยในปี 2561 มี ก ารปรั บ เพิ่ ม ขึ้ น มาอยู ่ ที่ ร ะดั บ 31.7

เชิงพาณิชย์เพือ ่ รองรับการตัดสินใจลงทุนขัน ้ สุดท้าย (FID) คาดว่า

เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรลเทียบเท่านํา้ มันดิบ จากค่าภาคหลวงทีส ่ งู ขึน ้

จะเริ่มผลิตปิโตรเลียมเชิงพาณิชย์ได้ในปลายปี 2565

ตามราคาขายผลิตภัณฑ์เฉลีย ่ และค่าเสือ ่ มราคาทีป ่ รับตัวขึน ้ จาก การซื้อสัดส่วนเพิ่มเติมในโครงการบงกช ปตท.สผ. มีการดําเนิน

ออสตราเลเชีย

โครงการทั้งหมด 40 โครงการใน 11 ประเทศ ดังนี้

โครงการในประเทศไทย

มีจํานวน 1 โครงการ คือ โครงการพีทีทีอีพี ออสตราเลเชีย ประกอบด้วย 8 แปลงสัมปทาน สํ า หรั บ แหล่ ง ที่ ดํ า เนิ น การผลิ ต แล้ ว (Production Phase)

ปตท.สผ. มีโครงการในประเทศจํานวน 16 โครงการ ส่วนใหญ่

คือ แหล่งมอนทารา โครงการมีปริมาณการขายเฉลี่ยในปี 2561

เป็นโครงการที่ดําเนินการผลิตแล้ว (Producing Phase) ทั้งใน

อยู ่ ที่ 5,368 บาร์ เ รลต่ อ วั น ทั้ ง นี้ บริ ษั ท ได้ มี ก ารขายสั ด ส่ ว น

อ่าวไทยและบนบก ในปี 2561 โครงการในประเทศมีปริมาณ

การลงทุ น ทั้ ง หมดในแหล่ ง มอนทาราให้ กั บ บริ ษั ท JadeStone

การขายเฉลีย ่ รวมอยูท ่ ี่ 246,457 บาร์เรลเทียบเท่านํา ้ มันดิบต่อวัน

Energy แล้วเสร็จเมื่อวันที่ 28 กันยายน 2561 และอยู่ในระหว่าง

หรือคิดเป็นร้อยละ 81 ของปริมาณการขายทั้งหมด โดยโครงการ

การส่งต่อการดําเนินการให้กับผู้ซื้อ ซึ่งจะมีผลสมบูรณ์เมื่อได้รับ

ผลิตหลัก ได้แก่ โครงการบงกช สามารถรักษาระดับการผลิต

การอนุ มั ติ จ าก National Offshore Petroleum Safety and

ได้ ต ามแผน นอกจากนี้ บริ ษั ท ได้ เ ข้ า ซื้ อ สั ด ส่ ว นการลงทุ น

Environmental Management Authority (NOPSEMA) โดยคาดว่า

ร้อยละ 22.2222 ในช่วงกลางปีที่ผ่านมา ทําให้ปัจจุบันมีสัดส่วน

จะได้รับอนุมัติภายในปี 2562

ั การร่วมทุนร้อยละ 66.6667 และในเดือนธันวาคมทีผ ่ า ่ นมา บริษท

สํ า หรั บ แหล่ ง Cash Maple ที่ อ ยู ่ ใ นระยะเวลาสํ า รวจ

ได้รับสิทธิในการสํารวจและผลิตปิโตรเลียมและเป็นผู้ดําเนินการ

(Exploration Phase) ได้เสร็จสิ้นการศึกษาวิศวกรรมเบื้องต้น

ในแหล่ ง บงกชและแหล่ ง เอราวั ณ ที่กํ า ลั ง จะหมดอายุ สั ม ปทาน

(Pre-FEED Study) และอยู่ระหว่างการศึกษาแนวทางการพัฒนา

ในปี 2565 - 2566 โครงการเอส 1 ได้ทําการเจาะหลุมผลิตอย่าง

โครงการที่เหมาะสม

ต่อเนื่องเพื่อรักษาระดับปริมาณการผลิต และแหล่งอุบลภายใต้ โครงการคอนแทร็ค 4 อยู่ระหว่างเตรียมการพัฒนา โดยคาดว่า

ทวีปอเมริกา

จะสามารถผลิตปิโตรเลียมเชิงพาณิชย์ได้ภายในปี 2566

โครงการในตางประเทศ

มีจํานวน 5 โครงการ ซึ่งตั้งอยู่ในประเทศแคนาดา บราซิล และเม็ ก ซิ โ ก โดยโครงการทั้ ง หมดเป็ น โครงการที่ อ ยู ่ ร ะหว่ า ง การสํารวจ (Exploration Phase)

เอเชียตะวันออกเฉียงใต

โครงการมาเรี ย น ออยล์ แซนด์ โครงการได้ รั บ อนุ มั ติ การพัฒนาแหล่ง Thornbury Phase 1 จากรัฐบาลอัลเบอร์ต้า

มีจํานวน 15 โครงการ ซึ่งตั้งอยู่ในประเทศเมียนมา เวียดนาม มาเลเซี ย และอิ น โดนี เ ซี ย โดยในปี 2561 โครงการในเอเชี ย

ในเดือนพฤษภาคม 2561 และอยูร่ ะหว่างการพิจารณาหาแนวทาง การบริหารจัดการโครงการที่เหมาะสม

ตะวั น ออกเฉี ย งใต้ มี ป ริ ม าณการขายเฉลี่ ย รวมอยู ่ ท่ี ป ระมาณ

โครงการร่วมทุนในบราซิลจํานวน 2 โครงการ ได้แก่ โครงการ

51,571 บาร์เรลเทียบเท่านํ้ามันดิบต่อวัน หรือคิดเป็นร้อยละ 17

บารารินเนียส์ เอพี 1 และโครงการบราซิล บีเอ็ม อีเอส 23 ปัจจุบน ั

ของปริ ม าณการขายทั้ ง หมด โครงการที่ ดํ า เนิ น การผลิ ต แล้ ว

อยูร่ ะหว่างการศึกษาด้านธรณีวท ิ ยาและศักยภาพของปิโตรเลียม

(Production Phase) อาทิ โครงการซอติก้า โครงการได้เสร็จสิ้น

โครงการร่วมทุนในเม็กซิโกจํานวน 2 โครงการ ได้แก่ โครงการ

การเจาะหลุมผลิตบนแท่นผลิตเฟส 1C ทั้งหมด 4 แท่น และยัง

เม็กซิโก แปลง 12 (2.4) และโครงการเม็กซิโกแปลง 29 (2.4)

คงมีแผนการเจาะหลุมผลิตอย่างต่อเนื่อง

โดยทั้งสองแหล่งนี้ได้ยื่นแผนสํารวจต่อ National Hydrocarbons

สําหรับโครงการทีอ ่ ยูร่ ะหว่างการสํารวจ (Exploration Phase) ส่วนใหญ่จะอยู่ในเมียนมาทั้งบนบกและในทะเล อาทิ โครงการ เมียนมา เอ็ม 3 อยู่ระหว่างการรออนุมัติแผนพัฒนาโครงการ

Commission ของเม็กซิโกในไตรมาสที่ 4 ปี 2561 โดยคาดว่า จะได้รับอนุมัติภายในไตรมาสที่ 1 ปี 2562

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

แอฟริกา

043

RESET กลยุ ท ธ์ ใ นการเพิ่ ม ปริ ม าณการผลิ ต ก๊ า ซธรรมชาติ จ าก

มีจํานวน 3 โครงการ ตั้งอยู่ในประเทศแอลจีเรียและโมซัมบิก

โครงการหลักและรักษาขีดความสามารถในการแข่งขัน

โครงการแอลจีเรีย 433 และ 416 บี ซึ่งเป็นโครงการที่ดําเนิน การผลิตแล้ว (Production Phase) ในปี 2561 โครงการมีปริมาณ

REFOCUS

การผลิตเฉลี่ย 17,350 บาร์เรลต่อวัน

กลยุทธ์ในการขยายธุรกิจโดยมุ่งเน้นในพื้นที่ยุทธศาสตร์ที่มี

โครงการแอลจีเรีย ฮาสสิ เบอร์ ราเคซ โครงการได้รับอนุมัติ

ความชํานาญ

แผนพั ฒ นาจากรั ฐ บาลแอลจี เ รี ย เมื่ อ เดื อ นเมษายน 2561 โดยแผนการพัฒนาโครงการจะแบ่งออกเป็น 2 ระยะ ระยะแรก

RENEW

มีกําลังการผลิต 10,000 - 13,000 บาร์เรลต่อวัน ซึ่งคาดว่า

กลยุ ท ธ์ ใ นการสร้ า งความยั่ ง ยื น โดยการเพิ่ ม ศั ก ยภาพทาง

จะสามารถเริ่มผลิตในปี 2563 และในปี 2567 จะสามารถเริ่ม

เทคโนโลยี แ ละการมองโอกาสทางธุ ร กิ จ อื่ น ๆ โดยการลงทุ น

ผลิตระยะที่ 2 โดยจะเพิ่มปริมาณการผลิตเป็น 50,000 - 60,000

ในธุ ร กิ จ ใหม่ รวมถึ ง ธุ ร กิ จ ที่ เ กี่ ย วข้ อ งกั บ ด้ า นพลั ง งาน อี ก ทั้ ง

บาร์เรลต่อวัน

ยังได้มีการปรับเปลี่ยนโครงสร้างองค์กรและกระบวนการทํางาน

โครงการโมซัมบิก โรวูมา ออฟชอร์ แอเรีย วัน เป็นโครงการ

ให้เกิดความคล่องตัวและมีประสิทธิภาพมากขึ้นให้สอดคล้อง

ก๊ า ซธรรมชาติ เ หลวขนาดใหญ่ ซึ่ ง อยู ่ ร ะหว่ า งการสํ า รวจ

กับแผนการเติบโตของบริษัทในอนาคต ซึ่งโครงสร้างองค์กรใหม่

(Exploration Phase) ตั้ ง อยู ่ น อกชายฝั ่ ง ของโมซั ม บิ ก ได้ รั บ

เริ่มมีผลตั้งแต่ปี 2562 เป็นต้นไป

อนุ มั ติ แ ผนพั ฒ นาของแหล่ ง ก๊ า ซธรรมชาติ Golfinho-Atum จากคณะรั ฐ มนตรี โ มซั ม บิ ก (Council of Ministers) ในเดื อ น กุมภาพันธ์ 2561 และมีการเจรจาสัญญาค่าก่อสร้างโรงงานผลิต ก๊าซธรรมชาติเหลวบนบกและการคัดเลือกผู้รับเหมาสําหรับงาน

บริษัท พีทีที โกลบอล แอลเอ็นจี จํากัด (PTTGL)

ติดตัง้ อุปกรณ์นอกชายฝัง่ ทะเล โครงการอยูใ่ นระหว่างการดําเนิน การลงนามในสัญญาซือ ้ ขายก๊าซธรรมชาติเหลวระยะยาวกับผูซ ้ อ ื้ รายต่าง ๆ รวมทั้งเจรจาสัญญาเงินกู้ในรูปแบบ Project Finance กับสถาบันการเงินเพื่อสนับสนุนการตัดสินใจลงทุนขั้นสุดท้าย (FID) ในครึ่งแรกของปี 2562 โดยคาดว่าจะสามารถผลิตเชิง พาณิชย์ได้ในปี 2567 ด้วยกําลังการผลิต 12 ล้านตันต่อปี

ปตท. และ ปตท.สผ. (โดย ปตท. และบริษัทในเครือของ ปตท.สผ. ได้ แ ก่ บริ ษั ท ปตท.สผ. ศู น ย์ บ ริ ห ารธุ ร กิ จ จํ า กั ด ถื อ หุ ้ น ในสั ด ส่ ว นการลงทุ น 50 : 50) ได้ ร ่ ว มกั น จั ด ตั้ ง บริ ษั ท พี ที ที โกลบอล แอลเอ็ น จี จํ า กั ด (PTTGL) เมื่ อ วั น ที่ 23 มิ ถุ น ายน 2560 เพื่อ ประสานความร่ ว มมื อ ภายในกลุ ่ ม ปตท. ในการขยายการลงทุนและการดําเนินธุรกิจ LNG แบบครบวงจร

ด้านการบริหารการลงทุน (Portfolio Management)

ตลอดทั้ ง Value Chain โดยโครงการแรกเป็ น การเข้ า ซื้ อ สัดส่วนร้อยละ 10 จาก Petronas ในโครงการ MLNG Train 9

ในปี 2561 ปตท.สผ. ยังคงดําเนินแผนกลยุทธ์ตามแนวทาง 3R ซึง่ ประกอบไปด้วย RESET, REFOCUS และ RENEW อย่างต่อเนือ ่ ง เพื่ อ เพิ่ ม ขี ด ความสามารถในการแข่ ง ขั น ส่ ง เสริ ม การเติ บ โต อย่างยัง่ ยืน และรองรับความท้าทายของธุรกิจพลังงานในอนาคต

ประเทศมาเลเซีย ซึ่งเป็นโรงงาน LNG Liquefaction และเป็น การสร้ า งฐานทางธุ ร กิ จ สํ า หรั บ รองรั บ การขยายการลงทุ น ในประเทศมาเลเซียในอนาคต รวมถึงแสวงหาโอกาสการลงทุน ในแหล่งปิโตรเลียมอื่น ๆ

044

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

ธุรกิจปโตรเคมีและการกลั่น ประกอบด้วย บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จํากัด (มหาชน) (GC) บริษัท ไทยออยล์ จํากัด (มหาชน) (TOP) บริษัท ไออาร์พีซี จํ า กั ด (มหาชน) (IRPC) และ บริ ษั ท ปตท. แทงค์ เทอร์ มินั ล จํ า กั ด (PTT TANK) โดยดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ครอบคลุ ม ตั้ ง แต่ ก ารกลั่ น นํ้ า มั น ดิ บ เพื่อ ผลิ ต นํ้ า มั น เชื้อ เพลิ ง การผลิ ต และจํ า หน่ า ยผลิ ต ภั ณ ฑ์ ป ิ โ ตรเคมี ขั้ น ต้ น ขั้ น กลาง และเม็ ด พลาสติ ก ประเภทต่ า ง ๆ ทั้งสายโอเลฟินส์และอะโรเมติกส์ รวมถึงการให้บริการท่าเทียบเรือและคลังเก็บผลิตภัณฑ์ นอกจากนั้นธุรกิจปิโตรเคมีและการกลั่น ยังได้มีการพัฒนาผลิตภัณฑ์ ต่อยอด ขยายกําลังการผลิต เพื่อต่อยอดสร้างมูลค่าเพิ่มทางธุรกิจ อีกทั้งยังแสวงหาโอกาสในการขยาย การลงทุนทั้งในประเทศและต่างประเทศ เพื่อเพิ่มขีดความสามารถด้านการแข่งขันในการดําเนินธุรกิจของกลุ่ม ปตท. ผลประกอบการของธุรกิจปิโตรเคมีและการกลั่นส่วนใหญ่จะขึ้นกับภาวะเศรษฐกิจ ส่วนต่างราคานํ้ามันดิบและวัตถุดิบกับราคา ผลิตภัณฑ์นํ้ามันเชื้อเพลิงและปิโตรเคมีในตลาดโลกซึ่งปรับขึ้นลงตามอุปสงค์และอุปทานของตลาดโลก รวมถึงมูลค่าสินค้าคงเหลือ ณ สิ้นปี

ผลการดําเนินงานธุรกิจปโตรเคมีและการกลั่นประจําป 2561 ปริมาณวัตถุดิบที่ปอนเขาสู กระบวนการผลิตนํ้ามัน ของกลุม ปตท. หนวย: พันบารเรลตอวัน

800 700

631

600

699

669 +6%

+4%

500 400 300 200 100 0

ปริมาณจําหนาย ปโตรเคมีรวม ของกลุม ปตท. (โอเลฟนส+อะโรเมติกส+ เม็ดพลาสติก)

9,000

หนวย: พันตันตอป

5,000

8,000

2559

7,880

2560

-5.2%

7,467

7,000

2561

7,736 +3.6%

6,000

4,000 3,000 2,000 1,000 0

2559

2560

2561

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

ในปี 2561 บริษัทในกลุ่มปิโตรเคมีและการกลั่นมีปริมาณ วัตถุดบ ิ โดยรวมทีป ่ อ ้ นเข้าสูก ่ ระบวนการผลิตนํา ้ มันของกลุม ่ ปตท. เท่ากับ 699 พันบาร์เรลต่อวัน เพิม ่ ขึน ้ ร้อยละ 4 จากปีกอ ่ น เนือ ่ งจาก ปีก่อน IRPC มีการหยุดซ่อมบํารุงใหญ่ตามแผนในไตรมาสที่ 1

045

บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จํากัด (มหาชน) (GC) •

โครงการปรับปรุงกระบวนการผลิตโอเลฟินส์ (Olefins

ปี 2560 และปริ ม าณการจํ า หน่ า ยปิ โ ตรเคมี โ ดยรวม เท่ า กั บ

Reconfiguration Project: ORP) เป็นโครงการเพิ่มกําลังการผลิต

7,736 พันตัน เพิ่มขึ้นร้อยละ 3.6 เนื่องจาก GC โรงอะโรเมติกส์

โอเลฟิ น ส์ 750,000 ตั น ต่ อ ปี จากเดิ ม ที่ มี กํ า ลั ง การผลิ ต

หน่วยที่ 2 มีการหยุดซ่อมแซมตามแผนระหว่างวันที่ 4 มิถุนายน

อยู ่ ที่ 2,988,000 ตั น ต่ อ ปี เป็ น 3,738,000 ตั น ต่ อ ปี มู ล ค่ า

ถึ ง 18 กรกฎาคม 2560 ส่ ง ผลให้ ส ามารถเพิ่ ม ประสิ ท ธิ ภ าพ

เงินลงทุน 35,657 ล้านบาท คาดว่าจะดําเนินการผลิตเชิงพาณิชย์

ในการผลิ ต ได้ ดี ขึ้ น อย่ า งต่ อ เนื่ อ ง และเริ่ ม ผลิ ต เชิ ง พาณิ ช ย์

ได้ภายในปี 2563

ของโรง LLDPE แห่ ง ที่ 2 กํ า ลั ง การผลิ ต ติด ตั้ ง 400,000 ตั น

•

โครงการลงทุนในธุรกิจเคมีภณ ั ฑ์ชนิดพิเศษ โดยร่วมลงทุน

ต่อปี ตัง้ แต่เดือนมีนาคม 2561 และกลุม ่ ผลิตภัณฑ์เอทิลน ี ออกไซด์

กับบริษท ั Kuraray และ Sumitomo ตัง้ บริษท ั รวมทุน “Kuraray GC

ทีเ่ พิม ่ ขึน ้ จากการทีไ่ ม่มก ี ารปิดซ่อมบํารุงในปี 2561 กอปรกับ IRPC

Advanced Materials” เพื่อดําเนินการผลิตผลิตภัณฑ์พลาสติก

มี ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ โ พลี โ พรพี ลี น เพิ่ ม ขึ้ น จากการเริ่ ม ดํ า เนิ น การ

วิ ศ วกรรมชั้ น สู ง ในประเทศไทย ได้ แ ก่ High-Heat Resistant

เชิงพาณิชย์ของโรงงาน PPE และ PPC ในช่วงปลายปี 2560

Polyamide-9T (PA9T) และ Hydrogenated Styrenic Block

จากปริ ม าณการผลิ ต และจํ า หน่ า ยที่ เ พิ่ ม ขึ้ น ประกอบกั บ

Co-Polymer (HSBC) กําลังการผลิต 13,000 ตันต่อปี และ 16,000

การเพิ่ ม ประสิ ท ธิ ภ าพในการดํ า เนิ น งานทั่ ว ทั้ ง องค์ ก รที่ ดํ า เนิ น

ตันต่อปี ตามลําดับและคาดว่าจะดําเนินการในเชิงพาณิชยได้

มาอย่างต่อเนื่อง การสร้างมูลค่าเพิ่มและลดต้นทุนจากพลังร่วม

ในปี 2565

(Synergy Value) ของบริ ษั ท ในกลุ ่ ม ภายใต้ โ ครงการ PRISM

•

โครงการลงทุ น ในธุ ร กิ จ ผลิ ต ภั ณ ฑ์ Rotomolding

(Petrochemical and Refining Integrated Synergy Management)

Compound โดยซื้อหุ้นจากบริษัท Revolve Group Limited (RGL)

โครงการ PTT Group Operational Excellence จากการประยุกต์ใช้

สหราชอาณาจักร เพือ ่ มุง่ เน้นการลงทุนในผลิตภัณฑ์ทม ี่ ค ี ณ ุ สมบัติ

Best Practice การบริหารระบบโลจิสติกส์

เฉพาะทางและมีสมรรถนะสูง (Performance Chemicals) โดยใช้

กลุ่ม ปตท. (Group Logistics Management) และการบริหาร ห่วงโซ่อุปทาน (Value Chain Optimization) ในขณะที่ส่วนต่าง ของนํา้ มันก๊าซโซลีนและนํา้ มันเตากับนํา้ มันดูไบปรับตัวลดลง, Crude

เม็ดพลาสติกประเภท LLDPE เป็นวัตถุดิบหลัก •

โครงการผลิตสารโพรพิลีนออกไซด์ (Propylene Oxide

Project) และโครงการผลิตสารโพลีออลส์ (Polyols Project) เป็น

้ , Stock Loss จากผลกระทบราคานํา ้ มันดิบ Premium ปรับตัวสูงขึน

โครงการในธุ ร กิ จ สาย Polyurethane ซึ่ ง อยู ่ ใ นกลุ ่ ม เคมี ภั ณ ฑ์

ทีป ่ รับตัวลดลงค่อนข้างมากในช่วงไตรมาสที่ 4 ปี 2561 จึงส่งผลให้

สมรรถนะสูง (Performance Materials & Chemicals) ทีเ่ ป็นการต่อ

บริษท ั ในกลุม ่ ปิโตรเคมีและการกลัน ่ มีกา ํ ไรสุทธิในปี 2561 เท่ากับ

สายธุรกิจผลิตภัณฑ์ Polyurethane อย่างครบวงจร เป็นผลิตภัณฑ์

58,324 ล้านบาท ลดลงจากปีก่อนจํานวน 17,556 ล้านบาท

ที่ตลาดกําลังมีความต้องการเพิ่มมากขึ้น ตามการเติบโตของ

ในปี 2561 ปตท. และบริษัทในกลุ่มปิโตรเคมีและการกลั่น

เศรษฐกิจโลก ได้แก่ อุตสาหกรรมยานยนต์ อุตสาหกรรมก่อสร้าง

มี ก ารปรั บ และขยายการลงทุ น รวมทั้ ง การเพิ่ ม กํ า ลั ง การผลิ ต

อุ ต สาหกรรมอิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส์ และอุ ป กรณ์ ไ ฟฟ้ า ปั จ จุ บั น ได้ มี

ซึ่งสรุปความก้าวหน้าโครงการที่สําคัญดังนี้

การจัดตั้งบริษัทย่อย คือ GC Oxirane Co., Ltd. (GCO) และบริษัท ร่วมทุน GC Polyols Co., Ltd. (GCP) ระหว่าง GC และพันธมิตร จากประเทศญี่ปุ่น คือ บริษัท Sanyo Chemicals Industries (SCI) และบริษท ั Toyota Tsusho Corporation (TTC) เพือ ่ ดําเนินธุรกิจ PO และ Polyols โดยมีมูลค่าโครงการ PO/Polyols รวมกันประมาณ 32,000 ล้านบาท คาดว่าจะเริ่มผลิตเชิงพาณิชย์ปี 2563 •

โครงการลงทุนในธุรกิจ Purified Terephthalic Acid (PTA)

และ Polyethylene Terephthalate Resin (PET) โดย GC และ TOC GC บริษัทในกลุ่ม GC Group ร่วมกับ Mitsui Chemicals Inc. (MCI) ร่วมทุนใน Siam Mitsui PTA Co., Ltd. (SMPC) และ Thai PET Resin Co., Ltd. (TPRC) เพื่ อ ผลิ ต และจํ า หน่ า ย PTA และ PET โดย GC และ TOCGC ถือหุ้นร้อยละ 74 และ MCI ร้อยละ 26 เพือ ่ ต่อยอดและสร้างมูลค่าเพิม ่ ให้กบ ั พาราไซลีน (PX) และโมโนเอทีลีนไกลคอล (MEG)

046

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

บริษัท ปตท. นํ้ามัน บริษท ั ไทยออยล จํากัด (มหาชน) (TOP) และการคาปลีก จากด จํากัด (มหาชน) (PTTOR) • โครงการพลั ง งานสะอาด Clean Fuel Project (CFP) เพื่ อ เพิ่ ม ศั ก ยภาพในการแข่ ง ขั น ของบริ ษั ท ด้ ว ยการปรั บ ปรุ ง ประสิ ท ธิ ภ าพกระบวนการผลิ ต เพื่ อ เพิ่ ม มู ล ค่ า ผลิ ต ภั ณ ฑ์ โดยเพิ่ ม กํ า ลั ง การผลิ ต จาก 275,000 บาร์ เ รลต่ อ วั น มาเป็ น 400,000 บาร์เรลต่อวัน โดยโครงการใช้ระยะเวลาดําเนินการ 5 ปี โดยคาดว่าจะแล้วเสร็จในไตรมาสที่ 1 ปี 2566 และ ครม. เห็ น ชอบให้ บริษั ท ไทยออยล์ จํ า กั ด (มหาชน) ต่ อ สั ญ ญาเช่ า ่ นํา ้ มันของบริษท ั ซึง่ ตัง้ อยูท ่ ถ ี่ นนสุขม ุ วิท ทีร่ าชพัสดุ บริเวณโรงกลัน ตําบลบางพระ และตําบลทุ่งศาลา อําเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี เนื้อที่ 1,499 ไร่ ที่กําลังจะหมดสัญญาเช่าในวันที่ 10 กันยายน 2565 ต่ อ ไปอี ก 30 ปี จนสิ้ น สุ ด ในวั น ที่ 10 กั น ยายน 2595

ผลิตภัณฑ จําหนายผลิ รใหแกผูบริโภค และบริการให และกลุมลูกคาตาง ๆ รวมถึงสรรางธุรกิจ หม ๆ คาปลีกใหม

โดยให้จ่ายเงินค่าเช่า ที่มีมูลค่าปัจจุบัน ณ วันที่ 11 กันยายน 2565 รวมเป็นเงิน 12,000 ล้านบาท

บริษท ั ไออารพซ ี ี จํากัด (มหาชน) (IRPC) •

โครงการร่วมทุน WHA Rayong Industrial Estate เพื่อ

จัดตั้งนิคมอุตสาหกรรมในพื้นที่เขต EEC จังหวัดระยอง พื้นที่ 2,152 ไร่ โดยมีทุนจดทะเบียน 650 ล้านบาท โดย WHA ถือหุ้น ร้อยละ 60 และ IRPC ถือหุ้นร้อยละ 40 การลงทุนในธุรกิจซือ ้ ขายผลิตภัณฑ์อต ุ สาหกรรมพลาสติก

ดําเนินธุรกิจจําหน่ายผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียม ได้แก่ ผลิตภัณฑ์

ผ่านระบบ E-Commerce ในสาธารณรัฐประชาชนจีน และการจัด

เชื้อเพลิง (ซึ่งรวมนํ้ามันเชื้อเพลิงและก๊าซปิโตรเลียมเหลว (LPG))

ตั้งบริษัทย่อยในประเทศไทย

และผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมอื่น ๆ (ซึ่งรวมผลิตภัณฑ์หล่อลื่น) และ

•

- ลงทุนในบริษท ั Guangzhao Saiju Performance Polymer

จําหน่ายผลิตภัณฑ์และบริการในธุรกิจค้าปลีกสินค้าและบริการ

Ltd. (GZSJ) ประเทศจีน ซึ่งดําเนินธุรกิจด้านการซื้อขายสินค้า

อื่น ๆ (Non-Oil) โดยดําเนินการจําหน่ายผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียม

ประเภทผลิตภัณฑ์อต ุ สาหกรรมพลาสติกผ่านระบบ E-Commerce

ผ่านช่องทางการจําหน่าย 2 ช่องทางหลัก คือ

และบริหารจัดการ Platform ชื่อ “IPLAS”

1) ตลาดค า ปลี ก จํ า หน่ า ยผลิ ต ภั ณ ฑ์ แ ละบริ ก ารให้ กั บ

- ร่ ว มทุ น กั บ บริ ษั ท Guangzhao Saiju Performance

ผู้บริโภค ทั้งการจําหน่ายผ่านสถานีบริการนํ้ามันและภายนอก

ั จํากัดในประเทศไทยเพือ ่ ดําเนิน Polymer Ltd. (GZSJ) จัดตัง้ บริษท

สถานีบริการนํ้ามัน มีการยกระดับรูปแบบการบริการของสถานี

ธุรกิจซือ ้ ขายสินค้าประเภทผลิตภัณฑ์อต ุ สาหกรรมพลาสติกผ่าน

บริการนํ้ามันโดยใช้แนวคิด Living Community ซึ่งทําให้สถานี

ระบบ E-Commerce ในประเทศไทย

บริการนํ้ามันเป็นศูนย์กลางของชุมชน ที่เต็มไปด้วยความผูกพัน กับการใช้ชีวิตของทุกคน ตอบสนองความต้องการที่หลากหลาย ของผู ้ บ ริ โ ภคทุ ก คนได้ อ ย่ า งครบครั น นอกจากนี้ ปตท. ยั ง มี การสร้างสรรค์ธุรกิจค้าปลีกใหม่ ๆ ที่ ปตท. เป็นผู้ดําเนินการเอง รวมถึ ง การแสวงหาพั น ธมิ ต รทางธุ ร กิ จ เพื่อ พั ฒ นาผลิ ต ภั ณ ฑ์ และการบริการร่วมกัน ช่วยสร้างงานสร้างอาชีพควบคู่กับช่วย ดู แ ลคนไทยให้ เ ติ บ โตไปด้ ว ยกั น อย่ า งยั่ ง ยื น และจั ด พื้ น ที่ เ ป็ น

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

047

ช่ อ งทางให้ ชุ ม ชนนํ า ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ท่ี มี คุ ณ ภาพมาจํ า หน่ า ยถึ ง มื อ

ธุรกิจนํ้ามันในประเทศเป็นธุรกิจการค้าเสรีที่มีการแข่งขันสูง

ผู ้ บ ริ โ ภคโดยตรงที่ ส ถานี บ ริ ก ารนํ้ า มั น สนั บ สนุ น การกระจาย

และอยู ่ ภ ายใต้ ก ารกํ า กั บ ดู แ ลด้ ว ยกฎหมายหลายฉบั บ เช่ น

ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ข องชุ ม ชน นอกจากนี้ ปตท. ยั ง สร้ า งความผู ก พั น

พระราชบัญญัตก ิ ารแข่งขันทางการค้า พ.ศ. 2542 พระราชบัญญัติ

กับผู้บริโภคอย่างต่อเนื่องผ่านบัตร PTT Blue Card ที่ปัจจุบัน

ควบคุมนํา ้ มันเชือ ้ เพลิง พ.ศ. 2542 พระราชบัญญัติการค้านํา ้ มัน

มีการขยายฐานลูกค้าที่มีความผูกพันต่อ ปตท. โดยได้พัฒนา

เชื้อเพลิง พ.ศ. 2543 ฯลฯ โดย ปตท. เป็นหนึ่งในผู้ค้านํ้ามันตาม

การสร้างความสัมพันธ์ทม ี่ รี ป ู แบบเฉพาะสําหรับสมาชิกแต่ละกลุม ่

มาตรา 7 ที่จดทะเบียนกับกรมธุรกิจพลังงานจํานวนรวม 46 ราย

ที่มีลักษณะพื้นฐานและความต้องการเฉพาะที่แตกต่างกัน ด้วย

(ณ ธันวาคม 2561) โดยปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อผลประกอบการ

การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงลึก อีกทั้งยังมีการเพิ่มผลประโยชน์เพื่อให้

คือ ความผันผวนของสถานการณ์ราคานํ้ามันในตลาดโลก และ

สมาชิกสามารถรับสิทธิประโยชน์จากร้านค้าชั้นนําต่าง ๆ อีกด้วย

สภาพเศรษฐกิจทีส ่ ง่ ผลต่อกําลังซือ ้ ของผูบ ้ ริโภค และความสําเร็จ

2) ตลาดพาณิชย จําหน่ายผลิตภัณฑ์และบริการให้กับ

ของการขยายธุรกิจค้าปลีกทีม ่ อ ี ต ั ราการเติบโตสูงอย่างต่อเนือ ่ ง

กลุ่มลูกค้าอากาศยาน ลูกค้าเรือขนส่ง และลูกค้าอุตสาหกรรม

นอกจากนี้ ธุ ร กิ จ นํ้ า มั น มี ก ารลงทุ น ในบริ ษั ท ลู ก ในประเทศ

จํ า หน่ า ยก๊ า ซปิ โ ตรเลี ย มเหลว (LPG) ให้ ลู ก ค้ า ภาคครั ว เรื อ น

ต่าง ๆ เพือ ่ ดําเนินการจําหน่ายผลิตภัณฑ์เชือ ้ เพลิงและผลิตภัณฑ์

และลู ก ค้ า ภาคขนส่ ง และจํ า หน่ า ยผลิ ต ภั ณ ฑ์ ห ล่ อ ลื่น รวมถึ ง

ปิโตรเลียมในประเทศนั้น ๆ อีกด้วย

จําหน่ายผลิตภัณฑ์ให้แก่กลุ่มผู้ค้ามาตรา 7 ตามพระราชบัญญัติ

ธุรกิจนํ้ามันยังประกอบธุรกิจค้าปลีกสินค้าและบริการอื่น ๆ

การค้านํ้ามันเชื้อเพลิง อีกด้วย นอกจากนี้ ยังจําหน่ายผลิตภัณฑ์

(Non-Oil) ซึง่ โดยหลักประกอบด้วย 1) ธุรกิจร้านกาแฟคาเฟ่อเมซอน

ไปยังตลาดต่างประเทศด้วย

2) ธุรกิจร้านสะดวกซือ ้ และ 3) ธุรกิจจําหน่ายอาหารและเครือ ่ งดืม ่ อื่ น ๆ ซึ่ ง ธุ ร กิ จ นํ้ า มั น ประกอบธุ ร กิ จ ร้ า นกาแฟคาเฟ่ อ เมซอน และธุรกิจร้านสะดวกซื้อในต่างประเทศด้วย

048

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

เมื่ อ วั น ที่ 18 มิ ถุ น ายน 2561 ปตท. ได้ ล งนามในสั ญ ญา โอนกิจการ (Business Transfer Agreement) กับ บริษัท ปตท. นํ้ามันและการค้าปลีก จํากัด (มหาชน) (“PTTOR”) เพื่อโอน สินทรัพย์และหนีส ้ น ิ ของหน่วยธุรกิจนํา ้ มัน ตลอดจนหุน ้ ของบริษท ั ที่เกี่ยวข้อง ให้แก่ PTTOR โดย ปตท. ได้เริ่มดําเนินกระบวนการ โอนสินทรัพย์และหนีส ้ น ิ ตลอดจนหุน ้ ของบริษท ั ทีเ่ กีย ่ วข้องดังกล่าว ตัง้ แต่วน ั ที่ 1 กรกฎาคม 2561 ภายใต้สญ ั ญาโอนกิจการ ทรัพย์สน ิ บางอย่างที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจนํ้ามันของ ปตท. ไม่ได้ถูกโอนมาให้ PTTOR ซึ่ ง ทรั พ ย์ สิ น ดั ง กล่ า ว รวมถึ ง ที่ ดิ น ที่ ปตท. ได้ รั บ โอน จากองค์การเชื้อเพลิง (อชพ.) สิทธิและหน้าที่ของ ปตท. ในส่วน ทีเ่ กีย ่ วกับการจําหน่ายนํา้ มันและผลิตภัณฑ์ปโิ ตรเลียมให้แก่หน่วยงาน ราชการของประเทศไทยภายใต้พระราชบัญญัติการจัดซือ ้ จัดจ้าง และการบริ ห ารพั ส ดุ พ.ศ. 2560 คลั ง ก๊ า ซปิ โ ตรเลี ย มเหลว ในจังหวัดชลบุรี (เขาบ่อยาและบ้านโรงโป๊ะ) คลังศรีราชา และ คดีความที่ ปตท. เป็นคู่ความและเกี่ยวข้องกับกิจการของธุรกิจ นํ้ามันและศาลได้ประทับรับฟ้องแล้วก่อนวันโอนกิจการ เป็นต้น โดย ปตท. ได้ตงั้ หน่วยงานขึน ้ มาเพือ ่ ดูแลสินทรัพย์และดําเนินธุรกิจ ที่ไม่ได้โอนย้ายไปยัง PTTOR ทั้งนี้ ปริมาณจําหน่ายผลิตภัณฑ์ ่ ่ี ปตท. เพียงเล็กน้อย นํา ้ มันและผลิตภัณฑ์เกีย ่ วเนือ ่ งยังคงเหลืออยูท

บริษัท โกลบอล เพาเวอร ซินเนอรยี่ จํากัด (มหาชน) (GPSC) ดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ผลิ ต สาธารณู ป การ (ไฟฟ้ า ไอนํ้ า และนํ้ า ปราศจากแร่ธาตุ) ให้ลูกค้าอุตสาหกรรม และดําเนินการผลิต ไฟฟ้าอิสระ (IPP) กับการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) บริษท ั ผลิตไฟฟ้าและนํา ้ เย็น จํากัด (DCAP) ดําเนินการผลิตไฟฟ้า และนํ้ า เย็ น เพื่ อ จํ า หน่ า ยให้ กั บ ท่ า อากาศยานสุ ว รรณภู มิ และ บริษัท ไทยออยล์ เพาเวอร์ จํากัด (TP) ดําเนินการผลิตไฟฟ้า จําหน่ายไฟฟ้าให้แก่ กฟผ. และจําหน่ายไฟฟ้าและไอนํ้าให้ลูกค้า ในกลุ่มบริษัทไทยออยล์ ผลความสํ า เร็ จ ของธุ ร กิ จ ไฟฟ้ า และสาธารณู ป การมาจาก การบริ ห ารจั ด การหน่ ว ยผลิ ต ต่ า ง ๆ ให้ มี Reliability ที่ดีแ ละ มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ รวมถึ ง การดํ า เนิ น งานของบริ ษั ท ในเครื อ ที่ ดี กว่าแผน อีกทั้งบริษัท มีการบริหารจัดการเพื่อลดค่าใช้จ่ายจาก การดําเนินงานและค่าที่ปรึกษา โดยผลการดําเนินงานปี 2561 GPSC และบริษท ั ในเครือ (งบการเงินรวม) มีผลประกอบการกําไร สุทธิเท่ากับ 3,359 ล้านบาท สูงกว่าปี 2560 จํานวน 184 ล้านบาท (ผลประกอบการประจําปี 2560 กําไรสุทธิ 3,175 ล้านบาท)

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

ธุรกิจใหบริการ บริษัท เอนเนอรยี่ คอมเพล็กซ จํากัด (EnCo) ดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ให้ บ ริ ก ารพื้ น ที่ สํ า นั ก งาน ให้ บ ริ ก ารบริ ห าร จั ด การทรั พ ยากรกายภาพ รวมทั้ ง สนั บ สนุ น การพั ฒ นาธุ ร กิ จ

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

049

บริษัท พีทีที เอนเนอรยี่ โซลูชั่นส จํากัด (PTTES) ดําเนินธุรกิจให้บริการเป็นที่ปรึกษาทางเทคนิควิศวกรรม

บริษัท พีทีที ดิจิตอล โซลูชั่น จํากัด (PTT DIGITAL)

อสังหาริมทรัพย์ให้กับกลุ่ม ปตท. ครบวงจร ดําเนินธุรกิจให้บริการเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยผลสําเร็จของธุรกิจขึน ้ อยูก ่ บ ั คุณภาพการให้บริการทีต ่ อบสนอง ความต้องการของลูกค้า

บริษท ั ปตท. โกลบอล เมเนจเมนท จํากัด (PTTGM) เดิ ม ปตท. ได้ ล งทุ น ในธุ ร กิ จ ถ่ า นหิ น ผ่ า น บริ ษั ท พี ที ที เอ็ นเนอร์ยี่ รีซอร์ สเซส จํากัด (PTTER) โดยการดํ าเนินธุรกิจ เหมื อ งถ่ า นหิ น ในสาธารณรั ฐ อิ น โดนี เ ซี ย ผ่ า น บริ ษั ท Sakari Resources Limited (SAR) ต่อมา ในปี 2560 ปตท. มีนโยบาย ให้ บริ ษั ท ปตท. โกลบอล เมเนจเม้ น ท์ จํ า กั ด (PTT Global Management Company Limited: “PTTGM”) เป็ น บริ ษั ท แกนกลางรองรับการลงทุนของ ปตท. ทัง้ ในประเทศและต่างประเทศ และปรั บ โครงสร้ า งการลงทุ น โดยโอนย้ า ยกลุ ่ ม ธุ ร กิ จ ถ่ า นหิ น ทั้งหมดไปอยู่ภายใต้ PTTGM ในปี 2561 ปตท. ได้อนุมัติให้บริษัท ้ SAR จากผูถ ้ อ ื หุน ้ รายย่อย PTT Mining Limited (PTTML) รับซือ ้ หุน ที่ต้องการขายหุ้น ทําให้ PTTML ได้สัดส่วนการถือหุ้นใน SAR เพิ่มขึ้นจากเดิมร้อยละ 95.45 เป็นร้อยละ 95.82 ในปี 2561 ธุ ร กิ จ ถ่ า นหิ น มี ย อดขายถ่ า นหิ น รวมทั้ ง สิ้ น 8.2 ล้านตัน ลดลงจากปี 2560 ซึ่งมียอดขายถ่านหินรวมเท่ากับ 8.3 ล้ า นตั น โดยได้ จํ า หน่ า ยถ่ า นหิ น ให้ กั บ ผู ้ ใ ช้ ใ นทวี ป เอเชี ย เป็นหลัก เช่น เขตบริหารพิเศษฮ่องกง ไต้หวัน สาธารณรัฐเกาหลี ประเทศญี่ ปุ ่ น สาธารณรั ฐ ประชาชนจี น สาธารณรั ฐ อิ น เดี ย ประเทศมาเลเซี ย สาธารณรั ฐ อิ น โดนี เ ซี ย และประเทศไทย รวมไปถึ ง สหรั ฐ อเมริ ก า ผลประกอบการจากการดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ถ่านหินของ บริษัท SAR เป็นกําไรสุทธิอยู่ที่ 90 ล้านเหรียญสหรัฐ ซึ่ ง ดี ขึ้ น จากปี 2560 ที่ มี ผ ลกํ า ไรสุ ท ธิ ที่ 89 ล้ า นเหรี ย ญสหรั ฐ ซึง่ เป็นผลจากราคาถ่านหินอ้างอิงนิวคาสเซิล (NEWC) ในตลาดโลก ปรั บ ตั ว เพิ่ ม สู ง ขึ้ น จากปี 2560 โดยในปี 2561 บริ ษั ท SAR ได้ มุ ่ ง เน้ น ด้ า นการควบคุ ม ค่ า ใช้ จ ่ า ยในการดํ า เนิ น งานอย่ า ง ต่อเนื่อง ปรับแผนการขายและการตลาด รวมถึงการทํา Coal Blending เพื่ อ เพิ่ ม ราคาขายถ่ า นหิ น อี ก ทั้ ง แสวงหาโอกาส ในการลงทุนในธุรกิจถ่านหินเพิม ่ เติมเพือ ่ เพิม ่ ปริมาณถ่านหินสํารอง ซึ่ ง จะทํ า ให้ บ ริ ษั ท สามารถคงขี ด ความสามารถในการแข่ ง ขั น ในธุรกิจถ่านหินได้อย่างต่อเนื่อง

ความเชื่อมโยงทางธุรกิจ ธุรกิจขั้นกลาง

การสํารวจ และผลิต ปโตรเลียม

INFRASTRUTURE BUSINESS

GAS CHAIN

ธุรกิจขั้นตน

การจัดหา กาซธรรมชาติเหลว

โรงแยก กาซธรรมชาติ

กาซธรรมชาติ

ระบบทอสง กาซธรรมชาติ

นํ้ามันดิบและ นํ้ามันเชื้อเพลิง

การจัดหา นํ้ามันดิบและ นํ้ามันเชื้อเพลิง

COAL BUSINESS

การคา ระหวาง ประเทศ

โรงกลั่น

โรงโอเลฟนส และอะโรเมติกส

วัตถุดิบที่ไดจาก การเกษตร

OTHER BUSINESS

PETROCHEMICAL CHAIN

OIL CHAIN

ขนสงนํ้ามัน

โรงงานไบโอดีเซล โรงงานเอทานอล

การพัฒนาอสังหาริมทรัพย และการบริหารจัดการ อาคารสถานที่

เหมืองถานหิน

ผูบริโภค

ธุรกิจขั้นปลาย

ทอยอย

โรงงาน อุตสาหกรรม

ระบบผลิตไฟฟา และนํ้าเย็น

โรงไฟฟา

กระแสไฟฟา

กาซธรรมชาติ สําหรับยานยนต

นํ้ามัน สําเร็จรูป และเชื้อเพลิงชีวภาพ

สถานี บริการ

ภาคขนสง

กาซหุงตม

กาซหุงตม ในครัวเรือน/ ขนสง/ อุตสาหกรรม

นํ้ามันหลอลื่นพื้นฐาน

นํ้ามันหลอลื่น

อุปกรณ/ ของใช โรงโพลีเมอร

เม็ดพลาสติก และพลาสติกชีวภาพ

การสงออก

การจัดการเพื่อ การพัฒนาอยางยั่งยืน/ ที่ปรึกษา, วิศวกรรมโครงการ

052

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

เหตุการณสําคัญ ในรอบป 2561 มกราคม •

เริ่มส่งมอบก๊าซฯ ให้กับลูกค้าโรงไฟฟ้า SPP บริษัท กัลฟ์

กุมภาพันธ

ที เ อส 4 จํ า กั ด ปริ ม าณ 17 ล้ า นลู ก บาศก์ ฟุ ต ต่ อ วั น และส่ ง มอบก๊ า ซธรรมชาติ CNG ให้ กั บ ลู ก ค้ า โรงงาน อุตสาหกรรม บริษัท แคนาเดียน โซลาร์ แมนูแฟคเจอริ่ง •

เริ่ ม ส่ ง ก๊ า ซฯ เพื่ อ การค้ า ให้ กั บ ลู ก ค้ า โรงไฟฟ้ า SPP

(ประเทศไทย) จํากัด ปริมาณ 0.15 ล้านลูกบาศก์ฟต ุ ต่อวัน

บริษัท อมตะ บี.กริม เพาเวอร์ (ระยอง 3) จํากัด ปริมาณ

ผนึ ก กํ า ลั ง กั บ การยางแห่ ง ประเทศไทย (กยท.) ตั้ ง จุ ด

15 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน

จําหน่ายผลิตภัณฑ์แปรรูปจากยางพาราในสถานีบริการ

•

•

•

ลงนามความร่วมมือด้านพลังงานกับการไฟฟ้าฝ่ายผลิต

น้ํ า มั น ปตท. ที่ ร่ ว มโครงการ โดยไม่ เ สี ย ค่ า ใช้ จ่ า ย

แห่ ง ประเทศไทย (กฟผ.) ซึ่ ง นั บ เป็ น ความร่ ว มมื อ

สร้ า งช่ อ งทางจํ า หน่ า ยและความสะดวกแก่ ป ระชาชน

ครั้ ง สํ า คั ญ ของสองรั ฐ วิ ส าหกิ จ ไทย ภายใต้ ก ารกํ า กั บ

พร้ อ มแลกเปลี่ ย นความรู้ แ ละนวั ต กรรมเพื่ อ ยกระดั บ

ดูแลของกระทรวงพลังงาน ที่มีพันธกิจหลักในการดูแล

สินค้าให้ได้มาตรฐานสากล

ความมั่นคงทางไฟฟ้าและพลังงานให้แก่ประเทศ ถือเป็น

ร่วมกับ บริษัท พีทีที ดิจิตอล โซลูชั่น จํากัด ดําเนินการ

จุ ด เริ่ ม ต้ น ที่ ทํ า ให้ เ กิ ด Team Thailand for Energy

พัฒนาระบบ Commodity Trading and Risk Management

Business ทีจ ่ ะช่วยดูแลความมัน ่ คงทางพลังงาน ตลอดจน

(CTRM) แล้ ว เสร็ จ เพื่ อ ยกระดั บ ระบบเทคโนโลยี

ร่วมกันพัฒนาธุรกิจพลังงานและนวัตกรรม ด้านพลังงาน

สารสนเทศให้ พ ร้ อ มรองรั บ การขยายตั ว ทางธุ ร กิ จ

เพือ ่ พัฒนาเศรษฐกิจของประเทศและพัฒนาความเป็นอยู่

ในด้านปริมาณการค้า การขนส่ง และความซับซ้อนของ

ของประชาชนให้ดียิ่งขึ้นไป

การบริ ห ารความเสี่ ย งราคาและการค้ า ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ใ หม่ ในอนาคต อีกทั้งยังเป็นการยกระดับระบบการควบคุม ความเสี่ ย งทางการค้ า ที่ ร วดเร็ ว และรั ด กุ ม เพื่ อ ช่ ว ยให้ หน่ ว ยธุ ร กิ จ การค้ า ระหว่ า งประเทศสามารถเติ บ โตได้ อย่างยั่งยืน •

จั ด งาน “รวมพลั ง ซื้ อ ข้ า วจากชาวนา” ปี ที่ 2 เพื่ อ เพิ่ ม ช่ อ งทางในการจํ า หน่ า ยข้ า วให้ แ ก่ ช าวนาไทย บรรเทา ความเดื อ ดร้ อ นในการระบายผลผลิ ต ช่ ว ยให้ ช าวนา ไ ด้ เ รี ย น รู้ แ ล ะ พั ฒ น า ร ะ บ บ ก า ร บ ริ ห า ร จั ด ก า ร ข้ า ว อีกทั้งช่วยให้ผู้บริโภคสามารถซื้อข้าวคุณภาพดี ราคาถูก จากชาวนาโดยตรง ซึง่ มีสถานีบริการน้า ํ มัน ปตท. จํานวน 768 แห่ง ทั่วประเทศ ที่เข้าร่วมโครงการ

“รวมพลังซื้อข้าวจากชาวนา” ปีที่ 2

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

053

มีนาคม •

เริ่ ม ส่ ง ก๊ า ซฯ เพื่ อ การค้ า ให้ กั บ ลู ก ค้ า โรงไฟฟ้ า SPP บริษท ั กัลฟ์ เอ็นซี จํากัด ปริมาณ 17 ล้านลูกบาศก์ฟต ุ ต่อวัน

•

ลงนามสั ญ ญาซื้ อ ขายก๊ า ซธรรมชาติ เ หลว (LNG) กั บ บริษท ั บิก ๊ แก๊ส เทคโนโลยี จํากัด (BGT) โดยนับเป็นครัง้ แรก ที่ ปตท. มี ก ารลงนามสั ญ ญาขายก๊ า ซธรรมชาติ LNG ให้ ผู้ ค้ า เอกชน เพื่ อ นํ า ไปจํ า หน่ า ยต่ อ ให้ กั บ โรงงาน อุตสาหกรรมนอกแนวท่อส่งก๊าซธรรมชาติ ได้มีโอกาสใช้ LNG ซึง่ เป็นเชือ ้ เพลิงทีส ่ ะอาด ได้ใช้เป็นเชือ ้ เพลิงทางเลือก ทดแทนการใช้ก๊าซปิโตรเลียมเหลว (LPG) และน้ํามันเตา

ก่อสร้างวางท่อส่งก๊าซธรรมชาติ โครงการท่อส่งก๊าซธรรมชาติ เส้นที่ 5 (ระยะที่ 2)

ช่วยลดต้นทุนค่าเชื้อเพลิงได้ราวร้อยละ 3 - 5 •

ร่วมกับการรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) ทดสอบการใช้ น้ํ า มั น ไบโอดี เ ซล B10 ในเครื่ อ งยนต์ ร ถไฟเส้ น ทาง บ้ า นแหลม - แม่ ก ลอง เพื่ อ สนั บ สนุ น นโยบายภาครั ฐ ในการเพิม ่ ส่วนผสมของไบโอดีเซลจากปัจจุบน ั มีสว ่ นผสม อยูร่ อ ้ ยละ 7 (B7) เป็นส่วนผสมทีร่ อ ้ ยละ 10 (B10) ซึง่ ช่วย ลดปริมาณน้ํามันปาล์มในตลาดได้จํานวน 36,000 ลิตร และลดมลภาวะจากฝุ่นขนาดเล็ก PM 2.5 ไมครอน

•

ทําสัญญาซือ ้ น้า ํ มันดิบกับ บริษท ั Brunei Shell Petroleum ในการรับซือ ้ น้า ํ มันดิบจากประเทศบรูไนต่อเนือ ่ งเป็นปีที่ 8 เพื่อสร้างความมั่นคงทางพลังงานให้กับประเทศ

•

ได้รับอนุมัติจากคณะกรรมการ ปตท. จัดจ้าง บริษัท JSC OGCC KazStroyService (KSS) เป็ น บริ ษั ท ผู้ รั บ เหมา ก่ อ สร้ า งวางท่ อ ส่ ง ก๊ า ซธรรมชาติ โครงการท่ อ ส่ ง ก๊ า ซ ธรรมชาติ เส้นที่ 5 (ระยะที่ 2)

ลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ ในการจัดทําคู่มือการประเมิน ผลกระทบสิ่งแวดล้อมสําหรับการพัฒนาโครงการในประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (EIA Guidelines for Business Project Development in AEC)

•

ลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือกับสํานักงานนโยบาย และแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อม ในการจัดทํา คูม ่ อ ื การประเมินผลกระทบสิง่ แวดล้อมสําหรับการพัฒนา โครงการในประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (EIA Guidelines for Business Project Development in AEC)

•

เมษายน

เปิดตัว PTT SPEED PAY เป็นครั้งแรก ณ สถานีบริการ น้ํ า มั น ปตท. สาขาสํ า นั ก งานปลั ด กระทรวงกลาโหม (บางนาขาออก) ช่วยเพิม ่ ความรวดเร็วและความปลอดภัย

•

•

มอบสิ ท ธิ พิ เ ศษประกั น ภั ย อุ บั ติ เ หตุ ฟ รี จ าก บริ ษั ท

ในการให้บริการ ลดระยะเวลาการเติมน้ํามันและรอชําระ

ทิพยประกันภัย จํากัด (มหาชน) แก่ลูกค้าสมาชิก PTT

เงินสดลงได้กว่าร้อยละ 20

Blue Card ที่เข้ามาเติมน้ํามันที่สถานีบริการน้ํามัน ปตท. โดยมีระยะเวลาการคุ้มครอง 30 วัน

เริ่มจําหน่ายผลิตภัณฑ์ PTT UltraForce Diesel น้ํามัน ดี เ ซลพรี เ มี ย ม มาตรฐานยู โ ร 5 ค่ า กํ า มะถั น ต่ํ า กว่ า

•

ลงนามสัญญาจ้างทีป ่ รึกษาออกแบบรายละเอียดโครงการ

10 ppm เป็ น รายแรกในประเทศไทย ซึ่ ง มี คุ ณ สมบั ติ

พั ฒ นาพื้ น ที่ วั ง จั น ทร์ วั ล เล่ ย์ กั บ กิ จ การค้ า ร่ ว ม บริ ษั ท

การทํ า ความสะอาดอั น ทรงพลั ง ช่ ว ยคื น ความสะอาด

เอ็ม เอ เอ คอนซัลแตนท์ จํากัด (MAA) และ บริษท ั เอเชีย ่ น

ให้กบ ั หัวฉีดน้า ํ มันในระยะเวลาอันรวดเร็ว ช่วยลดมลภาวะ

เอ็นจิเนียริ่ง คอนซัลแต้นส์ จํากัด (AEC)

จากฝุ่นขนาดเล็ก PM 2.5 ไมครอน

054

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

พฤษภาคม •

ได้รับความเห็นชอบจากคณะกรรมการบริหารนโยบาย

บี.กริม เพาเวอร์ (ระยอง 4) จํากัด ปริมาณ 17 ล้าน ลู ก บาศก์ ฟุ ต ต่ อ วั น และเริ่ ม ส่ ง มอบก๊ า ซฯ ให้ กั บ ลู ก ค้ า

ต่อกิโลกรัม เป็น 10.62 บาทต่อกิโลกรัม เพื่อให้สะท้อน

โรงงานอุตสาหกรรม บริษท ั เซกิซย ุ พลาสติค จํากัด (ESIE)

ค่ า ความร้ อ นที่ เ พิ่ ม ขึ้ น จาก 35,947 บี ที ยู ต่ อ กิ โ ลกรั ม

ปริมาณ 0.11 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน •

ร่ ว มมื อ กั บ ธนาคารกสิ ก รไทย พั ฒ นา PTT e-Wallet

จั ด การคุ ณ ภาพก๊ า ซ NGV ซึ่ ง จะช่ ว ยให้ ร ถสาธารณะ

โดยมี วั ต ถุ ป ระสงค์ เ พื่ อ เพิ่ ม ความสะดวกและรวดเร็ ว

ประหยั ด การเติ ม ก๊ า ซ ช่ ว ยเพิ่ ม การทํ า ระยะทางได้

ในการชําระเงินของผู้บริโภค สนองนโยบาย National

มากกว่าเดิม โดยให้มีผลตั้งแต่วันที่ 16 พฤษภาคม 2561

e-Payment ของรัฐบาล ตามนโยบาย Thailand 4.0 •

ช่ ว ย เ ห ลื อ เ ก ษ ต ร ก ร ไ ท ย เ ปิ ด ส ถ า นี บ ริ ก า ร น้ํ า มั น

ลงนามบั น ทึ ก ข้ อ ตกลงความร่ ว มมื อ ศึ ก ษาแนวทาง

ในการจําหน่ายกระเทียมผ่านโครงการ “รวมพลัง ร่วมใจ

การบริการก๊าซธรรมชาติในนิคมอุตสาหกรรมเกตเวย์ ซิตี้

ช่ ว ยเกษตรกร” เพิ่ ม ช่ อ งทางการจํ า หน่ า ยผลิ ต ผล

กับ บริษัท เอ็ม ดี เอ็กซ์ จํากัด (มหาชน) มีระยะเวลา 2 ปี

ทางการเกษตร และเร่งระบายผลผลิตให้ส่งตรงถึงมือ

ซึง่ นับเป็นต้นแบบของการพัฒนาการใช้กา ๊ ซธรรมชาติเหลว

ผู้ บ ริ โ ภคโดยไม่ ผ่ า นพ่ อ ค้ า คนกลาง ทํ า ให้ เ กษตรกร

(LNG) ในภาคอุ ต สาหกรรม ด้ ว ยระบบขนส่ ง ทางรถ

ได้ราคาจําหน่ายที่ดี รวมปริมาณทั้งสิ้น 20 ตัน

หรือ LNG Satellite (LNG-SAT) ที่เกิดขึ้นเป็นครั้งแรก ของประเทศไทย ช่วยเพิ่มศักยภาพและความสามารถ

•

เริ่มส่งก๊าซฯ ให้กับลูกค้าโรงไฟฟ้า SPP บริษัท อมตะ

พลั ง งาน (กบง.) ให้ ป รั บ ราคาขายปลี ก ก๊ า ซธรรมชาติ

ถึงวันที่ 15 พฤษภาคม 2562

•

•

NGV สําหรับรถโดยสารสาธารณะ จากเดิมที่ 10.00 บาท

เป็น 38,500 บีทียูต่อกิโลกรัม เป็นไปตามแผนการบริหาร

•

มิถุนายน

•

ลงนามสัญญาโอนกิจการ (Business Transfer Agreement) เพื่ อ โอนสิ น ทรั พ ย์ แ ละหนี้ สิ น ของหน่ ว ยธุ ร กิ จ น้ํ า มั น

ในการแข่ ง ขั น ให้ กั บ นิ ค มอุ ต สาหกรรม รวมทั้ ง โรงงาน

ตลอดจนหุน ้ ของบริษท ั ทีเ่ กีย ่ วข้องให้แก่ บริษท ั ปตท. น้า ํ มัน

ที่ตั้งอยู่ในนิคมให้ได้ใช้เชื้อเพลิงที่มีราคาถูกลง

และการค้าปลีก จํากัด (มหาชน) (PTTOR) โดย ปตท.

ลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือกับ บริษัท อีทราน

ได้ เ ริ่ ม ดํ า เนิ น กระบวนการโอนสิ น ทรั พ ย์ แ ละหนี้ สิ น

(ไทยแลนด์) จํากัด (ETRAN) เพื่อสนับสนุนด้านเทคนิค

ตลอดจนหุ้นของบริษัทที่เกี่ยวข้องดังกล่าว ตั้งแต่วันที่

ในการสร้างต้นแบบรถจักรยานยนต์ไฟฟ้า

1 กรกฎาคม 2561 ภายใต้สญ ั ญาโอนกิจการและทรัพย์สน ิ

ลงนามบั น ทึ ก ข้ อ ตกลงความร่ ว มมื อ ในการส่ ง เสริ ม

บางอย่ า งที่ เ กี่ ย วข้ อ งกั บ หน่ ว ยธุ ร กิ จ น้ํ า มั น ของ ปตท.

ความสามารถทางนวัตกรรมกับสํานักงานนวัตกรรมแห่งชาติ

ไม่ได้ถูกโอนมาด้วย โดยทรัพย์สินดังกล่าว รวมถึงที่ดิน

(องค์ ก ารมหาชน) (NIA) เพื่ อ ยกระดั บ ความสามารถ

ที่ ปตท. โดยได้ รั บ โอนจากองค์ ก ารเชื้ อ เพลิ ง (อชพ.)

ทางนวั ต กรรม พั ฒ นาต่ อ ยอดผลงานวิ จั ย ของ ปตท. ออกสู่ตลาดเพื่อจําหน่ายในเชิงพาณิชย์ •

ลงนามบั น ทึ ก ข้ อ ตกลงความร่ ว มมื อ ด้ า นเทคโนโลยี และนวัตกรรม กับ 9 ธนาคาร ได้แก่ ธนาคารกรุงเทพ ธนาคารกรุงไทย ธนาคารกรุงศรีอยุธยา ธนาคารกสิกรไทย ธนาคารทหารไทย ธนาคารไทยพาณิชย์ ธนาคารธนชาต ธนาคารยูโอบี และธนาคารออมสิน เพื่อร่วมกันส่งเสริม และผลักดันการพัฒนานวัตกรรมทางการเงิน ปรับปรุง และพัฒนาระบบทางการเงิน

ลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือด้านเทคโนโลยี และนวัตกรรม กับ 9 ธนาคาร

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

055

กรกฎาคม สิทธิและหน้าที่ของ ปตท. ในส่วนที่เกี่ยวกับการจําหน่าย

•

•

•

•

เริ่ ม ส่ ง มอบก๊ า ซฯ ให้ กั บ ลู ก ค้ า โรงงานอุ ต สาหกรรม

น้ํามันและผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมให้แก่หน่วยงานราชการ

บริ ษั ท เกษมศั ก ดิ์ เทรดดิ้ ง จํ า กั ด ปริ ม าณ 0.09

ของประเทศไทย ภายใต้พระราชบัญญัตก ิ ารจัดซือ ้ จัดจ้าง

ล้ า นลู ก บาศก์ ฟุ ต ต่ อ วั น ลู ก ค้ า โรงงานอุ ต สาหกรรม

และการบริหารพัสดุ พ.ศ. 2560 คลังก๊าซปิโตรเลียมเหลว

บริษัท บางกอก อินดัสเทรียล แก๊ส จํากัด ปริมาณ 0.03

ในจังหวัดชลบุรี (เขาบ่อยาและบ้านโรงโป๊ะ) คลังศรีราชา

ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน และลูกค้าโรงงานอุตสาหกรรม

และคดีความที่ ปตท. เป็นคูค ่ วามและเกีย ่ วข้องกับกิจการ

บ ริ ษั ท เ อ เ ซี ย แ ป ซิ ฟิ ค แ ค น จํ า กั ด ป ริ ม า ณ 0 . 1

ของหน่ ว ยธุ ร กิ จ น้ํ า มั น และศาลได้ ป ระทั บ รั บ ฟ้ อ งแล้ ว

ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน

ก่อนวันโอนกิจการ •

•

•

ได้รบ ั ความเห็นชอบจากคณะกรรมการกํากับกิจการพลังงาน

ประชุ ม ร่ ว มกั บ สํ า นั ก งานคณะกรรมการพั ฒ นาการ

การเรียกเก็บอัตราค่าบริการส่งก๊าซธรรมชาติ ส่วนของ

เศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) ในการจัดทําแนวทาง

ต้นทุนผันแปร (Commodity Charge: TC) ประจําปี 2561

การประเมิ น สิ่ ง แวดล้ อ มระดั บ ยุ ท ธศาสตร์ (Strategic

ของระบบท่อส่งก๊าซฯ นอกชายฝัง่ ทีร่ ะยอง (พืน ้ ที่ 1) ระบบ

Environmental Assessment: SEA)

ท่ อ ส่ ง ก๊ า ซฯ นอกชายฝั่ ง ที่ ข นอม (พื้ น ที่ 2) และระบบ

ร่วมกับ “Techsauce Team” ในการจัด Techsauce Global

ท่อส่งก๊าซฯ บนฝั่ง (พื้นที่ 3) ที่อัตรา 1.1668 บาทต่อล้าน

Conference โดย ปตท. มีสว ่ นร่วมในส่วนของ Energy Tech

บีทียู ส่วนของระบบท่อส่งก๊าซฯ บนฝั่งที่จะนะ (พื้นที่ 4)

ทําให้เป็นที่รู้จักในวงการ Startup

ที่ อั ต รา 0.1569 บาทต่ อ ล้ า นบี ที ยู และส่ ว นของระบบ

ลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือกับ บริษัท บางกอก

่ า ้ํ พอง (พืน ้ ที่ 5) ทีอ ่ ต ั รา 0.0000 บาท ท่อส่งก๊าซฯ บนฝัง่ ทีน

อิ น ดั ส เ ท รี ย ล แ ก๊ ส จํ า กั ด ( B I G ) ใ น ก า ร ศึ ก ษ า

ต่ อ ล้ า นบี ที ยู ซึ่ ง เป็ น อั ต ราค่ า บริ ก ารคงเดิ ม เท่ า กั บ

ความเป็ น ไปได้ ใ นการนํ า เทคโนโลยี แ ละสิ ท ธิ บั ต ร

ปีทผ ี่ า ่ นมาโดยให้เรียกเก็บอัตราค่าบริการดังกล่าว ตัง้ แต่

ทีเ่ กีย ่ วข้องกับ Industrial Gas เพือ ่ สร้างนวัตกรรมทางธุรกิจ

วันที่ 1 กรกฎาคม 2561 ไปจนกว่าจะมีการกําหนดอัตรา

ลงนามบั น ทึ ก ข้ อ ตกลงความร่ ว มมื อ กั บ บริ ษั ท ไทยรุ่ ง

ค่าบริการตามหลักเกณฑ์ใหม่ การคิดอัตราค่าบริการนัน ้

ยูเนียนคาร์ จํากัด (มหาชน) เพื่อพัฒนายานยนต์ไฟฟ้า

อาศัยหลักเกณฑ์ตามคูม ่ อ ื การคํานวณราคาก๊าซธรรมชาติ

ร่วมกัน

และอัตราค่าบริการส่งก๊าซธรรมชาติเมือ ่ เดือนธันวาคม 2550

เปิดพืน ้ ทีเ่ ป็นศูนย์กลางของชุมชนให้เกษตรกรนําสับปะรด

รวมทั้งอาศัยความตามมาตรา 70 แห่งพระราชบัญญัติ

เข้ า มาจํ า หน่ า ย โดยไม่ คิ ด ค่ า ใช้ จ่ า ยตาม “โครงการ

การประกอบกิจการพลังงาน พ.ศ. 2550

รวมพลัง ร่วมใจช่วยเกษตรกร” เพือ ่ บรรเทาความเดือดร้อน

สิงหาคม

ของเกษตรกรชาวไร่สับปะรดไทยที่ประสบปัญหาราคา ตกต่ํ า และเร่ ง ระบายผลผลิ ต สั บ ปะรดให้ ส่ ง ตรงถึ ง มื อ ผู้บริโภค รวมปริมาณทั้งสิ้น 600 ตัน

•

ลงนามบั น ทึ ก ข้ อ ตกลงความร่ ว มมื อ กั บ สถาบั น ไทยเยอรมัน (TGI) ในการกําหนดมาตรฐานและเป็นกลไก สํ า คั ญ ในการขั บ เคลื่ อ น Industrial Transformation ของภาครัฐให้กับประเทศไทย

•

ลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือกับกรุงเทพธนาคม เพื่อมุ่งเน้นการพัฒนาธุรกิจและสร้างนวัตกรรมทางด้าน พลั ง งานและดิ จิ ทั ล เทคโนโลยี สร้ า งมู ล ค่ า เพิ่ ม ตลอด ห่วงโซ่การดําเนินธุรกิจและการให้บริการ โดยใช้ดิจิทัล และเทคโนโลยี มาเป็ น พื้ น ฐานในการให้ บ ริ ก ารต่ า ง ๆ เพือ ่ พัฒนาไปสู่ “กรุงเทพฯ เมืองอัจฉริยะ” หรือ สมาร์ตซิตี้ (Smart City)

•

ลงนามบั น ทึ ก ข้ อ ตกลงความร่ ว มมื อ กั บ บริ ษั ท มิ ต ซุ ย แอนด์ คัมปนี (ไทยแลนด์) จํากัด โดยมุง่ เน้นความร่วมมือ ในด้านต่าง ๆ ได้แก่ Visualization Center และ Linkage

เขตลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือกับกรุงเทพธนาคม เพื่อมุ่งเน้นการพัฒนาธุรกิจและสร้างนวัตกรรมทางด้านพลังงานดิจิทัลเทคโนโลยี

to International Robotics and Intelligent Solution Partners to Support and Serve Thailand Industry 4.0

056

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดําเนิน เพื่อติดตามความก้าวหน้าการดําเนินโครงการพัฒนาพื้นที่วังจันทร์วัลเลย์

•

กันยายน

ได้รบ ั พระมหากรุณาธิคณ ุ จากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุ ม ารี เสด็ จ พระราชดํ า เนิ น เพื่ อ ติ ด ตาม ความก้าวหน้าการดําเนินโครงการพัฒนาพืน ้ ทีว่ งั จันทร์วล ั เลย์

•

•

จํากัด ปริมาณ 17 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน และลูกค้า

พร้อมเยี่ยมชมอาคารหอชมวิวในบริเวณพื้นที่ VISTEC

โรงงานอุตสาหกรรม บริษท ั ราชบุรีกล๊าส อินดัสทรี จํากัด

โครงการพัฒนาพื้นที่วังจันทร์วัลเล่ย์ เพื่อเขตนวัตกรรม

ปริมาณ 1.5 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน

ระเบี ย งเศรษฐกิ จ พิ เ ศษภาคตะวั น ออก (EECi) ได้ รั บ

ตุลาคม

่ ไี่ ด้รบ ั การประกาศ การประกาศผังเมืองใหม่สา ํ หรับพืน ้ ทีท เป็ น เขตส่ ง เสริ ม นวั ต กรรมระเบี ย งเศรษฐกิ จ พิ เ ศษภาค ตะวั น ออก จากคณะกรรมการนโยบาย EEC เพื่ อ ให้ •

เริม ่ ส่งก๊าซฯ ให้กบ ั ลูกค้าโรงไฟฟ้า SPP บริษท ั กัลฟ์ บีแอล

เพือ ่ เขตนวัตกรรมระเบียงเศรษฐกิจภาคตะวันออก (EECi)

•

เริม ่ ส่งก๊าซฯ ให้กบ ั ลูกค้าโรงไฟฟ้า SPP บริษท ั อมตะ บี.กริม

สามารถดําเนินการก่อสร้างได้

เพาเวอร์ (ระยอง 5) จํากัด ปริมาณ 17 ล้านลูกบาศก์ฟุต

ลงนามสั ญ ญาเช่ า ที่ ดิ น จํ า นวน 96 ไร่ กั บ สํ า นั ก งาน

ต่อวัน และลูกค้าโรงงานอุตสาหกรรม บริษท ั บี เอ็น เอสเอส

พั ฒ นาวิ ท ยาศาสตร์ แ ละเทคโนโลยี แ ห่ ง ชาติ (สวทช.)

สตีลกรุ๊ป จํากัด ปริมาณ 0.71 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน

เพื่ อ รองรั บ การก่ อ สร้ า งอาคารศู น ย์ วิ จั ย และนวั ต กรรม

•

ของ สวทช. ระยะที่ 1

ล ง น า ม สั ญ ญ า ซื้ อ ข า ย L N G กั บ บ ริ ษั ท บ า ง ก อ ก อิ น ดั ส เทรี ย ลแก๊ ส จํ า กั ด (BIG) เพื่ อ จํ า หน่ า ยให้ กั บ กลุ่ ม ลู ก ค้ า โรงงานอุ ต สาหกรรมนอกแนวท่ อ ก๊ า ซฯ ่ ใช้ทดแทน โดยจะเริม ่ ส่งก๊าซฯ ในไตรมาสที่ 1 ปี 2562 เพือ เชื้อเพลิง LPG น้ํามันเตา และน้ํามันดีเซล

•

ลงนามบั น ทึ ก ข้ อ ตกลงความร่ ว มมื อ กั บ SAP เพื่ อ ร่ ว ม ส่งเสริมและพัฒนา “Driving Digital Economy to Enable Thailand 4.0”

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ลักษณะการประกอบธุรกิจและผลการดําเนินงาน

ธันวาคม

พฤศจิกายน •

•

เ ริ่ ม ส่ ง ก๊ า ซ ธ ร ร ม ช า ติ ใ ห้ กั บ ลู ก ค้ า โ ร ง ไ ฟ ฟ้ า S P P

•

•

เริม ่ ส่งมอบก๊าซธรรมชาติให้กบ ั ลูกค้าโรงงานอุตสาหกรรม

บริษท ั กัลฟ์ บีพี จํากัด ปริมาณ 17 ล้านลูกบาศก์ฟต ุ ต่อวัน

บริษัท นิชินโบะ สมบูรณ์ ออโต้โมทีฟ จํากัด ปริมาณ

และลูกค้าโรงงานอุตสาหกรรม บริษัท แดรี่พลัส จํากัด

0 . 1 1 ล้ า น ลู ก บ า ศ ก์ ฟุ ต ต่ อ วั น แ ล ะ ลู ก ค้ า โ ร ง ง า น

ปริมาณ 1 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน

อุตสาหกรรม บริษัท ซึชิโยชิ สมบูรณ์ โคเตท แซนด์ จํากัด

ลงนามสัญญาซื้อขาย LNG กับบริษัท ไตร-เจน โซลูชั่น

(OGPS) ปริมาณ 0.15 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน

จํากัด ระยะเวลาสัญญา 10 ปี เพื่อส่งเสริมการใช้ LNG

•

057

•

ลงนามสั ญ ญาร่ ว มทุ น โครงการหน่ ว ยแยกอากาศ

ไปยังผูป ้ ระกอบการโรงงานอุตสาหกรรมในพืน ้ ทีน ่ อกแนว

(Air Separation Unit: ASU) กั บ บริ ษั ท บางกอก

ท่อส่งก๊าซธรรมชาติภายในประเทศ

อินดัสเทรียลแก๊ส จํากัด (BIG) โดยนําพลังงานความเย็น

ร่วมกับ บริษัท พีทีที ดิจิตอล โซลูชั่น จํากัด ดําเนินการ

เหลื อ ทิ้ ง จาก LNG มาใช้ ใ นการผลิ ต ก๊ า ซอุ ต สาหกรรม

พัฒนาระบบ Trading Relationship Excellence (T-REX)

โดย ปตท. ร่วมกับบริษัทในเครือ ปตท. ถือหุ้นในสัดส่วน

ซึ่งเป็นระบบสารสนเทศที่ใช้ในการบริหารจัดการลูกค้า

ร้อยละ 51 และ BIG ถือหุ้นร้อยละ 49 โดยก๊าซที่แยกได้

คูค ่ า ้ และหน่วยงานต่าง ๆ ของหน่วยธุรกิจการค้าระหว่าง

เช่น ไนโตรเจนออกซิเจนและอาร์กอน ใช้รองรับความต้องการ

ประเทศ บริ ษั ท ลู ก และสํ า นั ก งานตั ว แทนที่ ตั้ ง อยู่ ใ น

ใช้ในโรงงานอุตสาหกรรม และใช้ประโยชน์ทางการแพทย์

จุดศูนย์กลางการค้าต่าง ๆ ของโลก เพือ ่ ให้เกิดการเชือ ่ มโยง

ทีม ่ ค ี วามต้องการ และขยายตัวสูงขึน ้ อย่างต่อเนือ ่ งในอนาคต

ข้อมูลระหว่างกันได้อย่างรวดเร็ว สามารถวิเคราะห์และ

นอกจากนี้ ไนโตรเจนทีผ ่ ลิตได้จากโครงการฯ ยังสามารถ

ตอบสนองความต้ อ งการของลู ก ค้ า ได้ อ ย่ า งทั น ท่ ว งที

นําไปต่อยอดนวัตกรรมในการรักษาคุณภาพความสดใหม่

เพื่ อ สนั บ สนุ น การขยายมู ล ค่ า การค้ า ของหน่ ว ยธุ ร กิ จ

ของผลไม้ ก่ อ นจะนํ า ไปเก็ บ ในห้ อ งเย็ น ทํ า ให้ ส ามารถ

ได้อย่างต่อเนื่อง

เก็บรักษาผลไม้ได้อย่างมีค ี ณ ุ ภาพดีขน ึ้ เป็นการเพิม ่ มูลค่า

ร่ ว มจั ด แสดง “ETRAN KRAF” (อี ท ราน คราฟ)

สินค้าเกษตร ยกระดับคุณภาพชีวิตให้เกษตรกร และมุ่ ง

รถจักรยานยนต์ไฟฟ้าต้นแบบทีผ ่ ลิตโดยความร่วมมือของ

ตอบสนองนโยบายของรัฐบาล ทีต ่ อ ้ งการผลักดันโครงการ

ปตท. และ บริษัท อีทราน (ไทยแลนด์) จํากัด (ETRAN)

ระเบียงผลไม้ภาคตะวันออก (Eastern Fruit Corridor: EFC)

ในงาน Motor Expo 2018 เพื่อต่อยอดนวัตกรรมการขับขี่

สนับสนุนการจัดตั้งตลาดกลางผลไม้คุณภาพสูง ในพื้นที่

ในรูปแบบรถจักรยานยนต์ ที่ใช้พลังงานไฟฟ้าที่เป็นมิตร

พั ฒ นาระเบี ย งเศรษฐกิ จ พิ เ ศษภาคตะวั น ออก (EEC)

ต่อสิ่งแวดล้อม

และผลั ก ดั น ให้ ป ระเทศไทยเป็ น มหานครผลไม้ โ ลก โดยโครงการมีกําลังการผลิต 450,000 ตันต่อปี คาดว่า จะสามารถดําเนินการผลิตเชิงพาณิชย์ได้ภายในปี 2564 •

ลงนามบั น ทึ ก ข้ อ ตกลงความร่ ว มมื อ กั บ การรถไฟแห่ ง ประเทศไทย (รฟท.) เพื่อมุ่งเน้นการพัฒนา Smart City และการพั ฒ นาระบบขนส่ ง ทางราง ประกอบด้ ว ย การศึกษาและจัดทําแผนการพัฒนาพื้นที่โดยรอบศูนย์ การคมนาคมพหลโยธิน บริเวณสถานีกลางบางซือ ่ ภายใต้ การบริ ห ารจั ด การด้ า นพลั ง งานที่ คํ า นึ ง ถึ ง ผลกระทบ ต่อสิ่งแวดล้อม เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน

ลงนามสัญญาร่วมทุนโครงการหน่วยแยกอากาศ (Air Separation Unit: ASU) กับ บริษัท บางกอก อินดัสเทรียลแก๊ส จํากัด (BIG)

โครงการ Air Separation Unit: (ASU)

058

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สานต่อพลังงานไทย แรงบันดาลใจสู่ความยั่งยืน

สานตอ พลังงานไทย

แรงบันดาลใจสูความยั่งยืน

40 ป

บนเสนทางที่ ปตท. รวมสรางความเจริญกาวหนา แกชุมชน สังคม และประเทศ ดวยความทุมเทในทุกภารกิจ ที่รับผิดชอบคือการสั่งสมประสบการณ รักษาสมดุลของการพัฒนา ดวยการดูแลใสใจสังคม และสิ่งแวดลอมอยางตอเนื่อง

รวมใจพัฒนา รักษาคุงบางกะเจา ฟื้นฟูพื้นที่สีเขียว ให้เป็นปอดของกรุงเทพฯ และพื้นที่ใกล้เคียง

สรางพลังทีย ่ ง ั่ ยืน ดวยศักยภาพ ไรขีดจํากัด

นับจากเริ่มตนจนถึงวันนี้ และตอไปในอนาคต ปตท. ในฐานะองคกรพลังงานแหงชาติ จะไมหยุดอยูกับความสําเร็จที่ผานมา เรามุงมั่นกาวตอไปดวยศักยภาพ ขับเคลื่อนเศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดลอมอยางเขมแข็ง และสงตอพลังสรางสรรค สูคนทํางานรุนแลวรุนเลา เพื่อสานตออนาคตของประเทศไทย ใหสวางไสวและยั่งยืน

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สานต่อพลังงานไทย แรงบันดาลใจสู่ความยั่งยืน

สถาบันวิทยสิริเมธี บ่มเพาะนักคิด นักปฏิบัติ พัฒนาชาติด้วยวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี ปัจจุบันมีนิสิต ที่อยู่ระหว่างการศึกษา ระดับปริญญาโทและ ปริญญาเอก รวม 180 คน ใน 4 สํานักวิชา

ศูนยเรียนรูปาในกรุง คือแหล่งเผยแพร่องค์ความรู้

สรางสมดุล แหงการพัฒนา รักษาและใสใจ สิ่งแวดลอม

การปลูกและอนุรักษ์ป่า

เกื้อกูลเกษตรกร ช่วยเหลือเกษตรกร ชาวเขาผู้ปลูกกาแฟให้มีรายได้ที่แน่นอน สามารถพึ่งตนเอง และมีคุณภาพชีวิต ที่ดีขึ้น ส่งเสริมการปลูกและผลิตกาแฟ ภายใต้ระบบอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ อย่างยั่งยืน

ของ ปตท. ที่มีผู้เข้าเยี่ยมชม เฉลี่ย 24,000 คนต่อปี

ศูนยเรียนรูปาวังจันทร เรียนรู้การปลูกป่าในลักษณะ หลากหลาย ได้รับรางวัล Award of Excellence ประเภท “การพัฒนา หรือสร้างสรรค์แหล่งที่อยู่ ความหลากหลาย ทางชีวภาพและสัตว์ป่า” โดย สมาพันธ์ภูมิสถาปนิก

ดูแลและรักษาพื้นที่ปาไม

นานาชาติ (IFLA)

ร่วมมือร่วมใจกับชุมชนและภาคีเครือข่าย ทั่วประเทศ สานต่อโครงการปลูกป่าถาวร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ชุมชนมั่นคง สังคมเขมแข็ง

เนื่องในโอกาสทรงครองราชย์ปีที่ 50 จํานวน 1 ล้านไร่ รวมพื้นที่ปลูกป่า จนถึงปัจจุบัน 1,164,638 ไร่

059

060

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ปตท.

สานต่อพลังงานไทย แรงบันดาลใจสู่ความยั่งยืน

มุ่งมั่นจะเป็นส่วนหนึ่งในการขับเคลื่อนสังคมไทยให้เป็นสังคมคุณภาพ

ส่งเสริมชุมชนให้มีความเป็นอยู่ที่ดีและมีศักยภาพในการพัฒนาตนเองอย่างยั่งยืน ประสบการณ์ที่ยาวนานกว่า 40 ปีของ ปตท. ก่อเกิดเป็นความเชี่ยวชาญขององค์กร ในด้านต่าง ๆ เกิดเป็นองค์ความรู้ นํามาต่อยอดและพัฒนาจนสามารถใช้เอื้อประโยชน์ ต่อประเทศชาติและสังคมโดยรวม ทั้งนี้ ปตท. ได้นําเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals: SDGs) ที่ประชาคมโลกตกลงร่วมกันไว้ มาเป็นกรอบในการดําเนินงาน กลยุทธ์การดําเนินงานเพื่อสังคมของ ปตท. แบ่งออก ได้เป็น 2 มิติ คือ PEOPLE การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ ยกระดับการศึกษารองรับทักษะที่จําเป็น ในศตวรรษที่ 21 ส่งเสริมให้เกิดนวัตกรรม การเรียนรู้ และการพัฒนาคุณภาพชีวิต ของสังคมชุมชน ซึ่งนอกจากดําเนินงานเองแล้ว ยังดําเนินการผ่าน “มูลนิธิพลังแห่งการเรียนรู้” ที่มุ่งสร้างโอกาสทางการศึกษาให้แก่เยาวชน ที่มีความสามารถด้านคณิตศาสตร์และ วิทยาศาสตร์ “มูลนิธิพลังสร้างสรรค์นวัตกรรม” ที่มุ่งสนับสนุนการศึกษา ค้นคว้า วิจัย และพัฒนาเทคโนโลยีท่ม ี ีความจําเป็น ต่อการพัฒนาประเทศ รวมถึงการบรรเทา ปัญหาสังคมและช่วยเหลือผู้ด้อยโอกาส ผ่าน “มูลนิธิพลังที่ย่งั ยืน” PLANET มุ่งส่งเสริมการอนุรักษ์และฟื้นฟู ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ควบคู่กับการสร้างความตระหนัก และความร่วมมือในการอนุรักษ์ สิ่งแวดล้อมร่วมกับภาคส่วนต่าง ๆ

พัฒนาทรัพยากรมนุษย สรางสังคมและชุมชนเขมแข็ง

สานต่อพลังงานไทย แรงบันดาลใจสู่ความยั่งยืน

สถาบันวิทยสิริเมธี และโรงเรียนกําเนิดวิทย

“พัฒนาเยาวชน สรางสรรคนวัตกรรม สูอนาคตที่ยั่งยืน” วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีในโลกยุคใหม่ เป็นปัจจัยสําคัญในการพัฒนา ประเทศ ปตท. จึงมุ่งให้ความสําคัญต่อการพัฒนาเยาวชนไทยรุ่นใหม่ให้มี ความรู้ความชํานาญทางวิทยาศาสตร์อย่างแท้จริง ผ่านระบบการศึกษา ที่ เ ป็ น มาตรฐานสากลของโรงเรี ย นกํ า เนิ ด วิ ท ย์ แ ละสถาบั น วิ ท ยสิ ริ เ มธี สถานที่ แ ห่ ง นี้ จ ะสร้ า งนั ก คิ ด และนั ก ปฏิ บั ติ ช้ั น นํ า ของประเทศ กํ า เนิ ด แนวคิดใหม่ทางด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมแห่งอนาคต เพื่อนํามาใช้พัฒนาประเทศไทยให้เติบโตอย่างยั่งยืนต่อไป

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

061

062

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โรงเรี ย นกํ า เนิ ด วิ ท ย นั ก เรี ย นรุ่ น แรกจํ า นวน 71 คน ที่สําเร็จการศึกษา ประมาณร้อยละ 90 ของนักเรียนเข้าศึกษาต่อ

สานต่อพลังงานไทย แรงบันดาลใจสู่ความยั่งยืน

ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น สถานศึกษา

จังหวัดอุดรธานี

ระดับปริญญาตรีในสาขาวิศวกรรมศาสตร์ แพทยศาสตร์ และ สาขาวิทยาศาสตร์

โรงเรียนประจักษ์ศิลปาคาร

ชื่อโครงงาน

เครื่องสุญญากาศไม่ใช้ไฟฟ้า (Vacuum non electricity)

นอกจากนี้ ยังร่วมกับกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี จั ด ก า ร ป ร ะ ก ว ด น วั ต ก ร ร ม สี เ ขี ย ว ป ร ะ จํ า ปี 2 5 6 1 ห รื อ

ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

Youth Greenovation Awards 2018 ชิ ง ถ้ ว ยพระราชทาน

สถานศึกษา

จังหวัดปทุมธานี

สมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุ ม ารี โดยเปิ ด โอกาสให้เยาวชนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ระดับมัธยมศึกษา

โรงเรียนวิทยาศาสตร์จุฬาภรณราชวิทยาลัย

ชื่อโครงงาน

การพัฒนาวิธีการขึ้นรูปและศึกษาอันตรกิริยา

ตอนปลาย และอาชี ว ศึ ก ษาหรื อ เที ย บเท่ า ได้ แ สดงความคิ ด

ต่อเซลล์สร้างกระดูกมนุษย์ ของวัสดุทดแทน

สร้ า งสรรค์ ประดิ ษ ฐ์ น วั ต กรรมที่ เ ป็ น มิ ต รต่ อ สิ่ ง แวดล้ อ มและ

กระดูก ไฮดรอกซีอะพาไทต์/ เจลาติน/

สามารถนําไปใช้งานได้จริง ซึ่งทีมทีไ่ ด้รับรางวัลในปีนี้ ได้แก่

คอลลาเจนไฮโดรไลแซทที่เชื่อมขวาง ด้วยพอลิฟีนอลจากสะเดาไทย ระดับอาชีวศึกษา สถานศึกษา

วิทยาลัยเทคนิคมาบตาพุด จังหวัดระยอง

ชื่อโครงงาน

The Bricks from Waste in the Production Process

สถาบั น วิ ท ยสิ ริ เ มธี มี นิ สิ ต ปริ ญ ญาโทรุ่ น แรกที่ จ บ

สถาบั น วิ ท ยสิ ริ เ มธี ไ ด้ ล งนามความร่ ว มมื อ “University-

ในปี ก ารศึ ก ษา 2560 เข้ า รั บ พระราชทานปริ ญ ญาบั ต รจาก

I n d u s t r y R e s e a r c h C o l l a b o r a t i o n ” กั บ ก ลุ่ ม ป ต ท .

สมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุ ม ารี เมื่ อ วั น ที่

เพื่อวิจัยและพัฒนาร่วมกับภาคอุตสาหกรรม ต่อยอดงานวิจัย

22 สิงหาคม 2561 จํานวน 13 คน ยังความเป็นสิริมงคลให้กับ

สู่การประยุกต์ใช้อย่างเป็นรูปธรรม มีผลงานวิจัยที่โดดเด่นคือ

สถาบันและนิสิตอย่างหาที่สุดมิได้ ปัจจุบันมีนิสิตที่อยู่ระหว่าง

“งานวิ จั ย และพั ฒ นาเทคโนโลยี ด้ า นอุ ป กรณ์ เ ก็ บ กั ก พลั ง งาน

การศึ ก ษาระดั บ ปริ ญ ญาโทและปริ ญ ญาเอก รวม 180 คน

แบตเตอรี่ลิเทียมไอออน” ได้รับทุนวิจัยจากสํานักนโยบายและ

ใน 4 สํานักวิชา ได้แก่ สํานักวิชาวิทยาการโมเลกุล สํานักวิชา

แผนพลังงาน สามารถสร้างนวัตกรรมแบตเตอรี่ลิเทียมไอออน

วิทยาการพลังงาน สํานักวิชาวิทยาศาสตร์และวิศวกรรมชีวโมเลกุล

ที่ มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพสู ง มี ค่ า การกั ก เก็ บ ประจุ จํ า เพาะมากกว่ า

และสํานักวิชาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีสารสนเทศ

2,200 mAh/Cell สามารถนํ า มาใช้ กั บ ยานพาหนะขนาดเล็ ก เช่ น ตุ๊ ก ตุ๊ ก โดยได้ ต่ อ ยอดงานวิ จั ย ด้ ว ยการสร้ า งโรงงานผลิ ต แบตเตอรี่ ลิ เ ที ย มไอออนต้ น แบบขึ้ น ภายในสถาบั น ฯ เพื่ อ ให้ พัฒนาใช้ในเชิงพาณิชย์สําหรับ E-TukTuk ได้

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สานต่อพลังงานไทย แรงบันดาลใจสู่ความยั่งยืน

โรงเรียนศตวรรษที ที่ 21 “พัฒนาทักษะเยาวชนไทย กาวไกลสูอนาคต”

กลุ่ ม ปตท. มองเห็ น ความสํ า คั ญ ของการจั ด การศึ ก ษา ที่ มุ่ ง พั ฒ น า ใ ห้ ผู้ เ รี ย น มี ทั ก ษ ะ แ ล ะ คุ ณ ลั ก ษ ณ ะ ที่ จํ า เ ป็ น บริ ษั ท ปตท. จํ า กั ด (มหาชน) ได้ ใ ห้ ก ารสนั บ สนุ น

ต่ อ การดํ า เนิ น ชี วิ ต ในศตวรรษที่ 21 จึ ง ร่ ว มกั บ จั ง หวั ด ระยอง

งานวิจัย โครงการ Robotics, AI and Intelligent Solution

สํ า นั ก งานเขตพื้ น ที่ ก ารศึ ก ษาประถมศึ ก ษาระยอง เขต 1

เพื่อการพัฒนาอุปกรณ์ต้นแบบระบบ Exoskeleton ซึ่งเป็น

แ ล ะ โ ร ง เ รี ย น ลํ า ป ล า ย ม า ศ พั ฒ น า อํ า เ ภ อ ลํ า ป ล า ย ม า ศ

อุปกรณ์ช่วยพยุงและฟื้นฟูสําหรับผู้ป่วยบริเวณรยางค์ล่าง

จังหวัดบุรีรัมย์ ทําบันทึกข้อตกลงความร่วมมือดําเนินโครงการ

ได้ แ ก่ ร่ า งกายมนุ ษ ย์ ตั้ ง แต่ ส ะโพกลงไปจนถึ ง ข้ อ เท้ า

“โรงเรียนแห่งศตวรรษที่ 21 โดยกลุ่ม ปตท.” ระยะเวลา 5 ปี

เช่น ต้นขา เข่า และปลายขา เป็นต้น และการพัฒนาอุปกรณ์

(พ.ศ. 2559 - 2563) เพื่อดําเนินการพัฒนาให้เกิดโรงเรียนหรือ

ต้นแบบระบบ Smart Living ทีน ่ าํ ปัญญาประดิษฐ์มาประยุกต์ใช้

ห้ อ งเรี ย นต้ น แบบโดยเริ่ ม นํ า ร่ อ งใน 2 โรงเรี ย น คื อ โรงเรี ย น

มีความคาดหวังว่าโครงการนี้จะเป็นการสร้างระบบหุ่นยนต์

วัดเนินกระปรอก ตําบลบ้านฉาง อําเภอบ้านฉาง จังหวัดระยอง

อัจฉริยะเพื่อปรับปรุงคุณภาพการใช้ชีวิตของบุคคลทั่วไป

แ ล ะ โ ร ง เ รี ย น วั ด ต า ก ว น ตํ า บ ล ม า บ ต า พุ ด อํ า เ ภ อ เ มื อ ง

ผู้ป่วยอัมพาต และผู้พิการได้

จังหวัดระยอง

นอกจากนี้ ยังสร้างเครือข่ายเพื่อให้องค์กรชั้นนําของ

โรงเรี ย นแห่ ง ศตวรรษที่ 21 โดยกลุ่ ม ปตท. มี เ ป้ า หมาย

ประเทศสนับสนุนงานวิจัยที่สําคัญ อาทิ ธนาคารกสิกรไทย

หลักคือ “บ่มเพาะครู” เน้นกระบวนการจัดการเรียนรู้แบบใหม่

สนั บ สนุ น งานวิ จั ย โครงการการสร้ า งมู ล ค่ า เพิ่ ม ให้ ข ยะ

ให้ เ หมาะสมกั บ การเปลี่ ย นแปลงของโลก มุ่ ง การใช้ น วั ต กรรม

ั ดังกล่าวนําไปใช้แก้ไขปัญหาการจัดการขยะ อินทรีย์ ซึง่ งานวิจย

จิตศึกษา PBL (Problem Based Learning) และ PLC (Professional

ในชุ ม ชนที่ บ้ า นมหาโพธิ์ ตํ า บลในเวี ย ง อํ า เภอเมื อ ง

Learning Community) เปลีย ่ นแปลงทัง้ ระบบประกอบด้วย 9 เรือ ่ ง

จังหวัดน่าน แล้วอย่างได้ผล

ได้ แ ก่ 1. ระบบการจั ด การเรี ย นรู้ 2. ระบบกิ จ กรรมส่ ง เสริ ม

ธนาคารไทยพาณิ ช ย์ ได้ ส นั บ สนุ น การจั ด ตั้ ง ห้ อ ง

ผู้เรียน 3. ระบบการนํา/ การบริหารของผู้นําองค์กร 4. ระบบ

ปฏิบต ั ก ิ ารร่วมระหว่างแพทย์และวิศวกร คณะแพทยศาสตร์

การพั ฒ นาครู โ ดยใช้ PLC 5. ระบบดู แ ลช่ ว ยเหลื อ นั ก เรี ย น

ศิ ริ ร าชพยาบาล มหาวิ ท ยาลั ย มหิ ด ล เพื่ อ โครงการวิ จั ย

6. ระบบบรรยากาศและแหล่งเรียนรู้ 7. ระบบการทํางานร่วมกับ

และพั ฒ นาปั ญ ญาประดิ ษ ฐ์ ที่ นํ า ไปสู่ ก ารใช้ ง านได้ จ ริ ง

ครอบครั ว และชุ ม ชน 8. ระบบการทํ า งานแลกเปลี่ ย นเรี ย นรู้

ภายใต้ ชื่ อ โครงการ Neurocognitive Disorders and

กับเครือข่าย และ 9. ระบบการจัดการข้อมูลสารสนเทศ

Neural Computing (NN Laboratory) เพื่ อ ให้ ผู้ ป่ ว ย เข้าถึงการรักษาได้เพิ่มขึ้น

063

064

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สานต่อพลังงานไทย แรงบันดาลใจสู่ความยั่งยืน

พลังงานสะอาด พลังงานเพื่อชุมชน

“สรางชุมชนเขมแข็ง พึ่งพาตนเองทางพลังงาน” ความหลากหลายทางสภาพภู มิ ป ระเทศและระบบนิ เ วศ ของไทย ส่งผลดีต่อการเลือกใช้พลังงานทดแทนที่เป็นพลังงาน สะอาด และไม่สร้างผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม เช่น พลังงานลม พลังงานแสงอาทิตย์ พลังงานชีวมวล หรือก๊าซชีวภาพ เป็นต้น ปตท. ได้นา ํ องค์ความรูแ ้ ละความเชีย ่ วชาญองค์กรด้านวิศวกรรม และพลั ง งาน ส่ ง เสริ ม โอกาสการเข้ า ถึ ง แหล่ ง พลั ง งานสะอาด อย่ า งยั่ ง ยื น ให้ กั บ ชุ ม ชน โดยพิ จ ารณาตามความเหมาะสม ของพื้ น ที่ เพื่ อ แก้ ไ ขปั ญ หา พั ฒ นาคุ ณ ภาพชี วิ ต สร้ า งรายได้ และลดรายจ่ า ยด้ า นพลั ง งาน ผ่ า นการมี ส่ ว นร่ ว มของชุ ม ชน ในการออกแบบโครงการ ฝึ ก อบรมทั ก ษะการบริ ห ารจั ด การ รวมทั้งถ่ายทอดวิชาความรู้ เพื่อให้ชุมชนสามารถบริหารจัดการ บํ า รุ ง รั ก ษา และดู แ ลระบบได้ ด้ ว ยตนเอง ในปั จ จุ บั น ปตท. ได้ดําเนินโครงการที่ใช้พลังงานสะอาดในรูปแบบต่าง ๆ ดังนี้

โครงการ โรงเรียนประชารัฐ กลุ่ม ปตท. สนับสนุนโครงการสานพลังประชารัฐ ด้ า นการศึ ก ษาพื้ น ฐานและการพั ฒ นาผู้ นํ า (E5) โดยมี ส่ ว นร่ ว มในการริ เ ริ่ ม และก่ อ ตั้ ง โครงการผู้ นํ า เพื่อการพัฒนาการศึกษาที่ยั่งยืน หรือ CONNEXT ED (Leadership Program for Sustainable Education) ร่ ว มกั บ บริ ษั ท เอกชนชั้ น นํ า ของประเทศ 12 บริ ษั ท ซึง่ เป็นหนึง่ ในกลไกสําคัญในการพัฒนาและสร้างเครือข่าย ผู้ นํ า รุ่ น ใหม่ ที่ มี ส่ ว นร่ ว มในการพั ฒ นาและยกระดั บ การศึกษาไทยอย่างยั่งยืน ทั้งนี้ พนักงานบริษัทในกลุ่ม ปตท. จํานวน 24 คน ร่วมเป็นอาสาสมัครได้การพัฒนาศักยภาพครู (School Partner) ให้ แ ก่ โ รงเรี ย นประชารั ฐ จํ า นวน 82 แห่ ง ทั่วประเทศไทย โดยตั้งแต่ปี 2560 กลุ่ม ปตท. ร่วมกับ โรงเรียนกําเนิดวิทย์ มีการจัดทําหลักสูตรอบรมทักษะ ด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยี (Science Technology Engineering and Mathematics: STEM) และ หลักสูตรการสอนภาษาอังกฤษให้กับครูกว่า 300 คน เพือ ่ เพิม ่ ทักษะความรู้ และการบริหารจัดการกระบวนการ การเรียนการสอนให้แก่ครู ในการนําไปพัฒนาศักยภาพ ของเยาวชนต่อไป

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สานต่อพลังงานไทย แรงบันดาลใจสู่ความยั่งยืน

ระบบสงน้ําโดยเครื่องตะบันนํ้า (Hydraulic Ram Pump) เพื่อแก้ไขปัญหาการขาดแคลนน้ําอุปโภคของชุมชน ในพื้ น ที่ สู ง เริ่ ม ครั้ ง แรกในปี 2556 ที่ ห มู่ บ้ า นขนุ น คลี่ ตํ า บลท่ า ขนุ น อํ า เภอทองผาภู มิ จั ง หวั ด กาญจนบุ รี ซึ่งเป็นชุมชนในพื้นที่แนวท่อส่งก๊าซธรรมชาติ ตะวันตก (ไทย-เมี ย นมา) ปตท. ได้ ร่ ว มกั บ ชุ ม ชนทํ า การสํ า รวจ สภาพภู มิ ป ระเทศ ศึ ก ษาออกแบบ และพั ฒ นาระบบ ส่ ง น้ํ า โดยเครื่ อ งตะบั น น้ํ า (Hydraulic Ram Pump) ซึ่ ง เป็ น ระบบปั๊ ม น้ํ า ที่ ไ ม่ ต้ อ งการเชื้ อ เพลิ ง หรื อ ไฟฟ้ า ในการทํ า งาน กล่ า วคื อ เครื่ อ งตะบั น น้ํ า ทํ า งานได้ โดยอาศัยพลังงานจากการไหลของน้า ํ ทีม ่ อ ี ต ั ราความเร็ว ของน้ํ า ไหลสู ง แต่ ค วามดั น ต่ํ า สามารถนํ า น้ํ า ขึ้ น ไปยั ง พื้ น ที่ สู ง ได้ โครงการนี้ แ ก้ ไ ขปั ญ หาการขาดแคลนน้ํ า ในชุ ม ชนได้ สํ า เร็ จ และขยายผลการดํ า เนิ น งานไปยั ง พื้นที่ต่าง ๆ ทั่วประเทศ รวม 17 แห่ง ทําให้ชุมชนและ หน่ ว ยงานต่ า ง ๆ สามารถเข้ า ถึ ง และใช้ ป ระโยชน์ จากน้ํ า สะอาดได้ ปี ล ะกว่ า 54,600 ลู ก บาศก์ เ มตร ทั้งภาคครัวเรือน การเกษตร และการป้องกันไฟป่า ปตท. มุ่ ง มั่ น พั ฒ นาเครื่ อ งตะบั น น้ํ า อย่ า งต่ อ เนื่ อ งจนสามารถออกแบบและพั ฒ นา ประสิ ท ธิ ภ าพของเครื่ อ งตะบั น น้ํ า ให้ ส ามารถส่ ง น้ํ า ไปยั ง พื้ น ที่ ที่ มี ร ะดั บ ความสู ง ได้ ถึ ง 350 เมตร เป็ น ระยะทางไกลกว่ า 2,300 เมตร และยั ง มี แ ผนขยายและต่ อ ยอดโครงการฯ เข้ า ไปในพื้ น ที่ ที่ ป ระสบปั ญ หาในการเข้ า ถึ ง แหล่ ง น้ํ า อย่ า งต่ อ เนื่ อ ง ควบคู่ ไ ปกั บ การพั ฒ นา PTT Hydraulic Ram Pump เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการทํางานและสร้างมูลค่าเพิ่มต่อไป

ระบบกาซชีวภาพ จากฟารมสุกร แ ก้ ไ ข ปั ญ ห า ก ลิ่ น ร บ ก ว น จ า ก ฟ า ร์ ม สุ ก ร แ ล ะ นํ า ของเสี ย จากฟาร์ ม สุ ก รมาผลิ ต เป็ น ก๊ า ซชี ว ภาพ เพื่อใช้ภายในชุมชนทดแทนการใช้ก๊าซ LPG และถ่านไม้ ในครั ว เรื อ น นอกจากนี้ ยั ง ต่ อ ยอดด้ ว ยการถ่ า ยทอด องค์ความรู้ในการซื้อขายคาร์บอนเครดิตผ่านโปรแกรม T- V E R เ พื่ อ ส ร้ า ง ร า ย ไ ด้ เ พิ่ ม เ ติ ม ใ ห้ แ ก่ ชุ ม ช น ในปี 2561 ปตท. ได้เพิ่มกําลังการผลิตใน 3 พื้นที่เดิม คื อ ตํ า บลท่ า มะนาว จั ง หวั ด ลพบุ รี ตํ า บลคํ า แคน จังหวัดขอนแก่น และตําบลสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ โดยมี ค รั ว เรื อ นที่ ไ ด้ รั บ ประโยชน์ 610 ครั ว เรื อ น สามารถสร้ า งรายได้ แ ละลดรายจ่ า ยให้ แ ก่ ชุ ม ชน ประมาณ 3,745,786 บาทต่ อ ปี ลดการปลดปล่ อ ย ก๊ า ซเรื อ นกระจกได้ 5,013 ตั น คาร์ บ อนไดออกไซด์ เทียบเท่าต่อปี

065

066

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ธรรมชาติ สิ่งแวดลอม หลอเลี้ยงชีวิตยืนยาว

สถาบันปลูกปา และระบบนิเวศ ปตท. สถาบั น ปลู ก ป่ า และระบบนิ เ วศ ปตท. ร่ ว มกั บ ชุ ม ชนและ ภาคีเครือข่ายทั่วประเทศ ดูแลรักษาป่าในโครงการปลูกป่าถาวร เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาส ทรงครองราชย์ปท ี ี่ 50 จํานวน 1 ล้านไร่ และยังคงปลูกป่าเชิงกลยุทธ์ เพิ่ ม เติ ม มาอย่ า งต่ อ เนื่ อ ง รวมพื้ น ที่ ป ลู ก ป่ า จนถึ ง ปั จ จุ บั น นี้ จํ า นวนทั้ ง สิ้ น 1,164,638 ไร่ ในปี 2561 ปตท. ร่ ว มมื อ กั บ คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ สรุปผลจากการวิจัย ผลสัมฤทธิ์จากการดําเนินงาน ระหว่างปี 2537 - 2559 คิดจาก พื้ น ที่ 1,115,185 ไร่ สามารถดู ด ซั บ คาร์ บ อนไดออกไซด์ ไ ด้ เฉลีย ่ 2.18 ล้านตันคาร์บอนไดออกไซด์ตอ ่ ปี คิดมูลค่าผลประโยชน์ จากป่าได้กว่า 280 ล้านบาทต่อปี ในอนาคตจะขยายเครือข่าย พั ฒ นาป่ า ครั ว เรื อ นและป่ า สร้ า งรายได้ เพื่ อ เชื่ อ มโยงพั ฒ นา สู่การเป็นวิสาหกิจชุมชนต่อไป นอกจากนี้ ปตท. ยังให้ความสําคัญในการสร้างองค์ความรู้ ด้านการปลูกและฟื้นฟูป่าไม้ จึงส่งเสริมให้ประชาชนได้เข้ามา ศึกษาทีศ ่ น ู ย์เรียนรูข ้ อง ปตท. ทีเ่ ปิดสูส ่ าธารณะอย่างแท้จริง ได้แก่

สานต่อพลังงานไทย แรงบันดาลใจสู่ความยั่งยืน

สานต่อพลังงานไทย แรงบันดาลใจสู่ความยั่งยืน

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

067

ศูนยเรียนรูปาวังจันทร ตั้งอยู่ในพื้นที่ตําบลป่ายุบใน อําเภอวังจันทร์ จังหวัดระยอง มีเนื้อที่ร่วม 351.35 ไร่ เป็นแหล่งเรียนรู้การปลูกป่าในลักษณะ หลากหลาย การรักษาพันธุไ์ ม้ทอ ้ งถิน ่ โดยมีการบริหารจัดการน้า ํ เพื่ อ รั ก ษาความสมบู ร ณ์ แ ละความหลากหลายทางชี ว ภาพ ในพื้ น ที่ และเป็ น สถานที่ พั ก ผ่ อ นหย่ อ นใจแก่ ป ระชาชนทั่ ว ไป มีผู้ให้ความสนใจเข้าเยี่ยมชม เฉลี่ย 45,000 คนต่อปี นอกจากนี้ ยั ง เป็ น พื้ น ที่ ป ลู ก ป่ า โครงการนํ า ร่ อ งที่ เ ข้ า ร่ ว มโครงการลด ก๊าซเรือนกระจกภาคสมัครใจ ตามมาตรฐานของประเทศไทย (Thailand-Voluntary Emission and Reduction: T-VER) สาขาป่าไม้ โดยในปี 2561 ได้รับการขึ้นทะเบียนจากองค์การ ก๊าซเรือนกระจกแล้ว 763 ตันคาร์บอนไดออกไซด์ นอกจากนี้ ยังได้รับรางวัล Award of Excellence ประเภท “การพัฒนาหรือ สร้างสรรค์แหล่งที่อยู่ ความหลากหลายทางชีวภาพและสัตว์ป่า” (Wildlife, Biodiversity, Habitat Enhancement or Creation) โดยสมาพันธ์ภูมิสถาปนิกนานาชาติ หรือ IFLA (International Federation of Landscape Architects) จากแนวคิดการวางผัง พื้ น ที่ ที่ คํ า นึ ง ถึ ง ระบบนิ เ วศและการใช้ ป ระโยชน์ ข องพื้ น ที่ ที่ ส่ ง ผลกระทบต่อธรรมชาติน้อยที่สุด นอกจากนี้ ยั ง ได้ ดํ า เนิ น งานโครงการ “วั ง จั น ทร์ ร วมรั ก ป ลู ก ผั ก แ บ่ ง ปั น ” เพื่ อ เสริ ม สร้ า งความมั่ น คงทางอาหาร ระดั บ ชุ ม ชน พั ฒ นาคุ ณ ภาพชี วิ ต ส่ ง เสริ ม ให้ ช าวบ้ า นปลู ก ผั ก เ พื่ อ บ ริ โ ภ ค ล ด ร า ย จ่ า ย ค รั ว เ รื อ น แ ล ะ นํ า ผ ล ผ ลิ ต ที่ ไ ด้

ศูนยเรียนรูปาในกรุง

ออกจําหน่ายในชื่อ “ผักวังจันทร์” โดยได้รับพระมหากรุณาธิคุณ จ า ก ส ม เ ด็ จ พ ร ะ เ ท พ รั ต น ร า ช สุ ด า ฯ ส ย า ม บ ร ม ร า ช กุ ม า รี

ตั้งอยู่ ณ ถนนสุขาภิบาล 2 บนเนื้อที่ 12 ไร่ เป็นแหล่งเผยแพร่

พระราชทานเมล็ดพันธุผ ์ ก ั และเสด็จพระราชดําเนินทอดพระเนตร

องค์ความรูก ้ ารปลูกและอนุรก ั ษ์ปา ่ ของ ปตท. เป็นสถานทีพ ่ ก ั ผ่อน

ความก้ า วหน้ า ของโครงการฯ อี ก ด้ ว ย ถื อ เป็ น อี ก มิ ติ ห นึ่ ง

หย่ อ นใจใกล้ ก รุ ง เทพมหานคร เหมาะสํ า หรั บ ทํ า กิ จ กรรม

ของการดํ า เนิ น งานที่ เ ชื่ อ มโยงความสั ม พั น ธ์ ข องคนในชุ ม ชน

การอนุรก ั ษ์ปา ่ และสิง่ แวดล้อมทีใ่ กล้ชด ิ คนเมือง มีผใู้ ห้ความสนใจ

และศู น ย์ เ รี ย นรู้ ป่ า วั ง จั น ทร์ ผ่ า นการถ่ า ยทอดองค์ ค วามรู้

เข้าเยี่ยมชม เฉลี่ย 24,000 คนต่อปี

ประสบการณ์ การมีส่วนร่วม เพื่อสร้างแรงบันดาลใจให้กับชุมชน ในการดูแลรักษาป่าและระบบนิเวศอย่างเกื้อกูลสืบไป

068

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ศูนยศึกษาเรียนรู ระบบนิเวศปาชายเลนสิรินาถราชินี ตั้ ง อ ยู่ ตํ า บ ล ป า ก น้ํ า ป ร า ณ อํ า เ ภ อ ป ร า ณ บุ รี จั ง ห วั ด

สานต่อพลังงานไทย แรงบันดาลใจสู่ความยั่งยืน

ประดูปา ตนที่ 100 ลาน

ธ ทรงปกปองปา ประดูกลาแผกิ่งใบ ประชาไทยรมเย็น

ประจวบคีรีขันธ์ ปตท. ได้พลิกฟื้นพื้นที่นากุ้งร้าง จํานวน 387 ไร่

แปลงปลูกป่า FPT 49 อําเภอปักธงชัย จังหวัดนครราชสีมา

ให้ ก ลายเป็ น แหล่ ง เรี ย นรู้ ร ะบบนิ เ วศป่ า ชายเลนระดั บ ภู มิ ภ าค

เป็ น แปลงปลู ก ป่ า ที่ มี ข นาดใหญ่ ที่ สุ ด ในโครงการปลู ก ป่ า ถาวร

และประเทศ เป็นต้นแบบองค์ความรู้ในการฟื้นฟูพื้นที่นากุ้งร้าง

เ ฉ ลิ ม พ ร ะ เ กี ย ร ติ ฯ ที่ ดํ า เ นิ น ก า ร โ ด ย ป ต ท . แ ล ะ ไ ด้ รั บ

สู่ป่าชายเลนที่อุดมสมบูรณ์ รวมถึงเป็นพื้นที่ต้นแบบการบริหาร

พระมหากรุณาธิคุณจากสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ

จั ด การพื้ น ที่ ป่ า อย่ า งยั่ ง ยื น ร่ ว มกั บ ชุ น ชนและหน่ ว ยงานภาครั ฐ

บดิ น ทรเทพยวรางกู ร เมื่ อ ครั้ ง ยั ง ทรงดํ า รงพระราชอิ ส ริ ย ยศ

โดยในปี 2561 มีผู้เข้าเยี่ยมชมประมาณ 50,000 คน สามารถ

เ ป็ น ส ม เ ด็ จ พ ร ะ บ ร ม โ อ ร ส า ธิ ร า ช ฯ ส ย า ม ม กุ ฎ ร า ช กุ ม า ร

สร้ า งรายได้ ใ ห้ ชุ ม ชนจากการท่ อ งเที่ ย วและการจั บ สั ต ว์ น้ํ า

เสด็จพระราชดําเนินแทนพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมพ ิ ล

นอกจากนี้ ยังได้เข้าร่วมเครือข่ายอาสาสมัครพิทักษ์ทรัพยากร

อดุ ล ยเดช บรมนาถบพิ ต ร ทรงปลู ก ต้ น ประดู่ ป่ า เป็ น ต้ น ไม้

ธรรมชาติ แ ละสิ่ ง แวดล้ อ ม (ทสม.) ประกอบด้ ว ยกลุ่ ม อนุ รั ก ษ์

“ต้นที่ 100 ล้าน” ของโครงการปลูกป่าถาวรเฉลิมพระเกียรติฯ

ป่าชายเลนบ้านคลองเก่า กลุ่มเกษตรกรทําประมงปากน้ําปราณ

ของ ปตท. เมื่ อ วั น ที่ 14 กรกฎาคม 2540 ทํ า ให้ ผื น ป่ า แห่ ง นี้

และศู น ย์ ฯ สิ ริ น าถราชิ นี เป็ น การบู ร ณาการทํ า งานพั ฒ นา

เป็นเสมือนศูนย์รวมจิตใจ เป็นสัญลักษณ์แห่งความร่วมแรงร่วมใจ

สิ่งแวดล้อมในพื้นที่ และได้รับการคัดเลือกเป็นเครือข่ายดีเด่น

ในการพลิกฟืน ้ คืนผืนป่าของทุกภาคส่วน ทําให้พน ื้ ทีป ่ า ่ เสือ ่ มโทรม

ระดั บ จั ง หวั ด ดี เ ด่ น ระดั บ ภาค และลํ า ดั บ ที่ ส ามของประเทศ

กว่า 26,000 ไร่ พลิกฟืน ้ คืนความอุดมสมบูรณ์จนได้รบ ั การผนวก

จากกรมส่งเสริมคุณภาพสิง่ แวดล้อม กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติ

เป็นส่วนหนึ่งของเขตห้ามล่าสัตว์ป่า ป่าเขาภูหลวง

และสิ่งแวดล้อม

FPT 49 ตั้ ง อยู่ กึ่ ง กลางระหว่ า งพื้ น ที่ สํ า คั ญ ระดั บ โลก ตามโปรแกรมการอนุรก ั ษ์ของ UNESCO ได้แก่ พืน ้ ทีส ่ งวนชีวมณฑล สะแกราช (Sakaerat Biosphere Reserve) พื้ น ที่ ม รดกโลก ดงพญาเย็น-เขาใหญ่ (World Heritage Site) และอุทยานธรณี โคราช (Korat Geopark) ด้วยความน่าสนใจทางประวัติศาสตร์ ความอุดมสมบูรณ์ของทรัพยากรป่าไม้ สัตว์ปา่ และความหลากหลาย ทางชี ว ภาพ รวมถึ ง ศั ก ยภาพด้ า นการท่ อ งเที่ ย ว ปตท. จึ ง มี แนวคิดในการพัฒนาผืนป่านี้ให้เป็นศูนย์กลางเชื่อมโยงเรื่องราว การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติร่วมกับทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง ขับเคลื่อนโดยอาศัยโมเดลการพัฒนาอย่างยั่งยืน (Sustainable Development) เพื่อพัฒนาพื้นที่ให้ตอบโจทย์ทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อมควบคู่กัน

สานต่อพลังงานไทย แรงบันดาลใจสู่ความยั่งยืน

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

069

โครงการราษฎรอาสาสมัคร พิทักษปา (รสทป.)

เครือขายคนรักษแฝก (Vetiver Network)

ปตท. ร่วมกับกองทัพภาค กรมป่าไม้กรมอุทยานแห่งชาติ

จากการริเริ่มปลูกแฝกเพื่อป้องกันดินถล่มของ ปตท. ทําให้

สัตว์ปา ่ และพันธุพ ์ ช ื น้อมนําโครงการราษฎรอาสาสมัครพิทก ั ษ์ปา ่

เกิ ด การพั ฒ นาการดํ า เนิ น งานอย่ า งต่ อ เนื่ อ งร่ ว มกั บ เครื อ ข่ า ย

(รสทป.) ซึ่งเป็นโครงการในพระราชดําริสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์

3 หน่วยงาน ได้แก่ มูลนิธิชัยพัฒนา สํานักงานคณะกรรมการ

พระบรมราชิ นี น าถ ในรั ช กาลที่ 9 เริ่ ม ทํ า การฝึ ก อบรมราษฎร

พิเศษเพือ ่ ประสานงานโครงการอันเนือ ่ งมาจากพระราชดําริ (กปร.)

รอบพื้ น ที่ แ ปลงปลู ก ป่ า ปตท. ตั้ ง แต่ ปี 2540 จนถึ ง ปั จ จุ บั น

และกรมพัฒนาที่ดิน โดย ปตท. ทําหน้าที่ประสานงาน ส่งเสริม

มี ก ารอบรมองค์ ก รราษฎรอาสาสมั ค รพิ ทั ก ษ์ ป่ า ระดั บ ตํ า บล

การจั ด การองค์ ค วามรู้ และพั ฒ นาศั ก ยภาพของเครื อ ข่ า ย

รวม 169 รุ่น จํานวน 19,752 คน ในพื้นที่ 135 ตําบล 44 จังหวัด

คนรักษ์แฝกให้สามารถบริหารจัดการและพึง่ พาตนเองได้ ต่อยอด

ทั่ ว ประเทศ โดยได้ รั บ ความร่ ว มมื อ จากราษฎรอาสาสมั ค ร

เป็ น เครื อ ข่ า ยคนรั ก ษ์ แ ฝก ที่ ส ามารถบริ ห ารจั ด การตนเอง

พิ ทั ก ษ์ ป่ า เป็ น อย่ า งดี ยิ่ ง สามารถสร้ า งความรู้ ค วามเข้ า ใจ

มีการแลกเปลีย ่ นองค์ความรูก ้ ารอนุรก ั ษ์ดน ิ และน้า ํ และการพัฒนา

และสร้างเครือข่ายที่เข้มแข็งในการฟื้นฟูและอนุรักษ์ทรัพยากร

ผลิตภัณฑ์จากใบหญ้าแฝก ปัจจุบัน มีสมาชิกราว 10,000 คน

ป่ า ไม้ ที่ ถู ก ทํ า ลายให้ ฟื้ น คื น สู่ ส ภาพอุ ด มสมบู ร ณ์ ค วบคู่ กั บ

สามารถสร้ า งรายได้ แ ละลดรายจ่ า ยจากการใช้ ป ระโยชน์ จ าก

การปลูกป่า

หญ้าแฝกได้กว่า 3.3 ล้านบาทต่อปี

070

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สานต่อพลังงานไทย แรงบันดาลใจสู่ความยั่งยืน

สงเสริมเครือขายอนุรักษ ทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดลอม ปั จ จั ย ความสํ า เร็ จ ที่ สํ า คั ญ ในการส่ ง เสริ ม การอนุ รั ก ษ์ แ ละดู แ ลทรั พ ยากร ทางธรรมชาติ ต้ อ งอาศั ย ความร่ ว มมือจากทั้ ง ภาครั ฐ บาล ภาคเอกชน และภาคประชาชน อี ก ทั้ ง ยั ง ต้ อ งมี มุ ม มองและวิ สั ย ทั ศ น์ ที่ ค รอบคลุ ม ในทุ ก มิ ติ เพื่อให้มั่นใจว่ากระบวนการทํางานต่าง ๆ นั้น มีความถูกต้อง ได้รับการดูแลปฏิบัติ อย่ า งสม่ํ า เสมอ มี ค วามสอดประสานกั น ของงานโครงการและสถาบั น ต่ า ง ๆ เพื่ อ ให้ เ ครื อ ข่ า ยชุ ม ชนที่ ใ กล้ ชิ ด กั บ ทรั พ ยากรทางธรรมชาติ ได้ บ รรลุ เ ป้ า หมาย ร่ ว มกั น และตระหนั ก ถึ ง ความสํ า คั ญ ของการอนุ รั ก ษ์ ท รั พ ยากรในพื้ น ที่ ต นเอง อย่างยั่งยืน

สถาบันลูกโลกสีเขียว มี ค ณะกรรมการลู ก โลกสี เ ขี ย วทํ า หน้ า ที่ พิ จ ารณาทิ ศ ทาง

ตั ว อย่ า งผลลั พ ธ์ ก ารจั ด อบรมเชิ ง ปฏิ บั ติ ก าร “บทบาท

การดําเนินงาน การพัฒนาองค์ความรู้ และการพิจารณามอบ

ข อ ง ภู มิ ทั ศ น์ กั บ ก า ร บ ริ ห า ร จั ด ก า ร ท รั พ ย า ก ร ธ ร ร ม ช า ติ

รางวัลยกย่องเชิดชูผท ู้ รี่ ก ั ษาทรัพยากรธรรมชาติอย่างเป็นรูปธรรม

และการใช้ประโยชน์ที่ดิน” กรณีศึกษา: ภูมิทัศน์ทางธรรมชาติ

โดย ปตท. เป็ น ส่ ว นหนึ่ ง ในการขั บ เคลื่ อ นและสนั บ สนุ น

ตําบลชําราก อําเภอเมือง จังหวัดตราด ร่วมกับเทศบาลตําบล

การดําเนินงานดังกล่าว

ชําราก และกลุ่มอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติชําราก พื้นที่ตําบล

ตลอดระยะเวลากว่า 20 ปีของสถาบันฯ ได้ดแ ู ลรักษาพืน ้ ทีป ่ า ่

ชํ า ราก อํ า เภอเมื อ ง จั ง หวั ด ตราด ชุ ม ชนเห็ น ถึ ง จุ ด เด่ น และ

กว่า 2.13 ล้านไร่ทั่วประเทศ สร้างเครือข่ายทั้งในระดับชุมชน

จุดเปราะบางทีค ่ วรได้รบ ั การแก้ไขในพืน ้ ที่ จึงนําไปสูก ่ ารวางแผน

บุ ค คล และเยาวชนทั่ ว ประเทศใน 6 ภาค ก่ อ เกิ ด ผลงานวิ จั ย

พั ฒ นาภู มิ ทั ศ น์ เพื่ อ การฟื้ น ฟู แ ละรั ก ษาระบบนิ เ วศร่ ว มกั น

และองค์ความรู้ทางด้านต่าง ๆ ดังนี้

ใน 3 ด้าน คือ ด้านการจัดการทรัพยากร ด้านวิถช ี ว ี ต ิ และด้านงาน

ด้ า นการพั ฒ นาองค์ ค วามรู้ ได้ ทํ า วิ จั ย และจั ด การชุ ด ความรูด ้ า ้ นการทํางานสิง่ แวดล้อมกว่า 24 ผลงาน และผลงานวิจย ั

วิจัยเชิงลึก ประกอบไปด้วย 5 แผนงาน ได้แก่ 1. การทําฝายขนาดเล็กในลําคลองของหมู่บ้าน เพื่อชะลอ

ท้องถิ่นรวม 19 ผลงาน งานสําคัญที่สามารถนําไปใช้ประโยชน์

น้ํ า จื ด ที่ ไ หลมาจากแหล่ ง ต้ น น้ํ า ไม่ ใ ห้ ไ หลลงสู่ ท ะเล

และขยายผลได้ เช่น งานวิจัยการปลูกพืชร่วมยาง งานวิจัยเรื่อง

เร็วเกินไป สามารถกักเก็บน้า ํ ไว้ใช้ทา ํ เกษตรกรรมในหมูบ ่ า ้ น

การจั ด การขยะ และงานพั ฒ นาหลั ก สู ต รท้ อ งถิ่ น สิ่ ง แวดล้ อ ม

2. การปลูกพืชริมน้ํา เพื่อรักษาหน้าดินริมคลองไม่ให้ชะล้าง

ศึกษา นอกจากนี้ ยังมีงานวิจัยที่เกี่ยวกับการจรรโลงวัฒนธรรม

พั ง ทลาย สร้ า งความหลากหลายทางชี ว ภาพ และเป็ น

เช่ น การศึ ก ษาวั ฒ นธรรมกู ย ในงานอนุ รั ก ษ์ ฯ งานวิ จั ย เรื่ อ ง

เส้นทางเชื่อมโยงเคลื่อนย้ายของสิ่งมีชีวิต

ไม้ ค ะลํ า นิ เ วศวิ ท ยาไฟป่ า และการจั ด การ (กรณี ศึ ก ษาป่ า พรุ

3. การจัดการไฟป่า เพื่อวางแนวทางการจัดการแหล่งน้ํา

ค ว น เ ค ร็ ง ) แ ล ะ อ ง ค์ ค ว า ม รู้ เ พื่ อ ก า ร เ ต รี ย ม ค ว า ม พ ร้ อ ม

และทําแนวกันไฟ ให้ความรูก ้ บ ั ชาวบ้านเพือ ่ ลดผลกระทบ

ด้านภัยพิบัติ เช่น การใช้วิทยุสื่อสารในกรณีเกิดภัยพิบัติ เป็นต้น

ไฟป่าจากประเทศเพื่อนบ้าน เช่น ราชอาณาจักรกัมพูชา

ด้านการพัฒนาเครือข่าย ผ่านการจัดฝึกอบรมเชิงปฏิบต ั ก ิ าร

เป็นต้น

ที่ มี ค วามจํ า เป็ น ต่ อ การตั้ ง รั บ ปรั บ ตั ว ต่ อ สถานการณ์ ปั ญ หา

4. การท่องเที่ยวเชิงนิเวศและประวัติศาสตร์ เพื่อส่งเสริม

สิ่ ง แวดล้ อ มให้ กั บ ชุ ม ชน เพื่ อ ให้ ชุ ม ชนจั ด การและใช้ ป ระโยชน์

การบริหารจัดการท่องเทีย ่ วในพืน ้ ทีใ่ ห้สอดคล้องเหตุการณ์

ทรั พ ยากรอย่ า งยั่ ง ยื น ฟื้ น ฟู ร ะบบนิ เ วศธรรมชาติ คื น พื้ น ที่ ป่ า

เช่น การท่องเที่ยวสวนผลไม้ในฤดูไม้ผล หรือการพัฒนา

และรักษาดินและน้ําให้อุดมสมบูรณ์

เยาวชนในท้องถิ่นให้เป็นไกด์นําเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ ่ ชายเลนทีม ่ ค ี วามอุดมสมบูรณ์ ล่องเรือศึกษาดูธรรมชาติปา เป็นต้น 5. การทําวิจย ั พืชริมน้า ํ เพือ ่ จัดเก็บข้อมูลพืชทีข ่ น ึ้ ริมแหล่งน้า ํ โดยเยาวชนในพื้ น ที่ และจั ด ทํ า เป็ น ฐานข้ อ มู ล เพื่ อ ใช้ ในการพัฒนาพื้นที่ต่อไป

สานต่อพลังงานไทย แรงบันดาลใจสู่ความยั่งยืน

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงการ OUR Khung Bang Kachao บูรณาการสูความยั่งยืน

เกิดจากความร่วมมือของภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคการศึกษา ภาคประชาสังคม และชุมชนจาก 34 องค์กร 6 ชุมชนคุ้งบางกะเจ้า ภายใต้เป้าหมายร่วม Roadmap 5 ปี ที่จะสร้างการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ และสังคมที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน (Green Growth) ให้เพิ่มขึ้นร้อยละ 20 โดยใช้องค์ความรู้ ความเชี่ยวชาญ รวมไปถึงนวัตกรรมและเทคโนโลยีจากแต่ละองค์กรมาบูรณาการแก้ไขปัญหา และพัฒนา อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด โดยมุ่งเน้นงานพัฒนาใน 6 ด้าน ประกอบด้วย

1. ด้านการพัฒนาพื้นที่สีเขียว นําโดย บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน) วางเป้าภายใน 5 ปี จะมุ่งฟื้นฟู และรักษาพื้นที่สีเขียวให้ได้ 6,000 ไร่ โดยในปี 2561 กําหนดเป้าหมายระยะเริ่มต้นไว้ที่ 400 ไร่ ซึง่ ทําร่วมกับเครือข่ายอนุรก ั ษ์พน ื้ ทีส ่ เี ขียวทัง้ 6 ตําบลของคุง้ บางกะเจ้า ในพืน ้ ทีร่ าชพัสดุทอ ี่ ยูภ ่ ายใต้ ่ แ ี ล้ว ยังเป็นการต่อยอดการพัฒนา ความรับผิดชอบของกรมป่าไม้ ซึง่ นอกจากช่วยสร้างสิง่ แวดล้อมทีด ด้านการท่องเที่ยว ตลอดจนสร้างรายได้ให้แก่ชุมชนในพื้นที่คุ้งบางกะเจ้า 2. ด้านการจัดการน้า ํ และการกัดเซาะริมตลิง่ นําโดย มูลนิธิอท ุ กพัฒน์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ มุง่ สร้าง สมดุลระหว่างการอนุรก ั ษ์และพัฒนา เกิดความมัน ่ คงและยัง่ ยืนด้านทรัพยากรน้า ํ นําไปสูค ่ วามมัน ่ คง ่ ร้อมขยายผลให้ครอบคลุม ของพืน ้ ทีส ่ เี ขียวในคุง้ บางกะเจ้า ผ่านการสร้างแบบอย่างความสําเร็จ ทีพ ทัว ่ พืน ้ ที่ จากการประยุกต์ใช้วท ิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี ร่วมกับภูมป ิ ญ ั ญาท้องถิน ่ พัฒนาเป็นระบบ ฐานข้อมูลอย่างละเอียด ใช้บริหารงานพัฒนาพื้นที่และบริหารสถานการณ์วิกฤติ รวมทั้งกําหนด เส้นทางน้ํา ฟื้นฟูคลองและแหล่งน้ําอย่างยั่งยืน 3. ด้านการจัดการขยะ นําโดย บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จํากัด (มหาชน) จะมุ่งลดปัญหาขยะ ตามแนวทาง Circular Economy หรือเศรษฐกิจแบบหมุนเวียน โดยการนําขยะรีไซเคิลมาแปรรูป เพิ่มมูลค่าเป็นผลิตภัณฑ์ โดยเริ่มพัฒนาวัดจากแดง พื้นที่นําร่องของโครงการให้เป็นศูนย์เรียนรู้ ด้านการจัดการขยะของชุมชน 4. ด้านการส่งเสริมอาชีพ นําโดย บริษท ั กลุม ่ เซ็นทรัล จํากัด มุง่ ส่งเสริมให้เกิดการพัฒนาคุณภาพสินค้า พื้นถิ่นให้มีเอกลักษณ์ หรือสร้างแบรนด์ของตนเองให้เป็นที่รู้จัก ผ่านการพัฒนาส่งเสริมผลผลิต ทางการเกษตรสูม ่ าตรฐาน GDP สนับสนุนจัดตัง้ ตลาดกลางส่งเสริมอัตลักษณ์ภายในชุมชน เพิม ่ ช่องทาง การตลาดออนไลน์ รวมถึงผลักดันให้เกิดการท่องเที่ยววิถีเกษตรสวนผสมผสานเชิงออร์แกนิค

071

072

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สานต่อพลังงานไทย แรงบันดาลใจสู่ความยั่งยืน

5. ด้านการท่องเที่ยว นําโดย องค์การบริหารการพัฒนา พืน ้ ทีพ ่ เิ ศษเพือ ่ การท่องเทีย ่ วอย่างยัง่ ยืน มุง่ เน้นการบริหาร จั ด การการท่ อ งเที่ ย วโดยชุ ม ชนอย่ า งมี ส่ ว นร่ ว มและ มี ร ะบบ สู่ เ ป้ า หมายการพั ฒ นาท่ อ งเที่ ย วอย่ า งยั่ ง ยื น ผ่ า นกระบวนการทํ า งานร่ ว มกั น ในรู ป แบบประชารั ฐ เ พื่ อ ใ ห้ ก า ร ท่ อ ง เ ที่ ย ว เ ป็ น เ ค รื่ อ ง มื อ ใ น ก า ร พั ฒ น า คุณภาพชีวิต ความอยู่ดีมีสุข และสร้างความสุขให้แก่ คนในชุมชนและนักท่องเที่ยวผู้มาเยือน 6. ด้ า น ก า ร พั ฒ น า เ ย า ว ช น แ ล ะ ก า ร ศึ ก ษ า นํ า โ ด ย บริษท ั ไทยเบฟเวอเรจ จํากัด (มหาชน) มุง่ เน้นการสืบทอด ป ร ะ เ พ ณี วั ฒ น ธ ร ร ม แ ก่ ค น รุ่ น ใ ห ม่ อ ย่ า ง เ ป็ น ร ะ บ บ ผ่ า นการสร้ า งแหล่ ง เรี ย นรู้ ชุ ม ชน ที่ ร วบรวมหลั ก ฐาน ข้ อ มู ล ทางประวั ติ ศ าสตร์ แ ละอั ต ลั ก ษณ์ ชุ ม ชน ปลู ก ฝั ง แนวทางการพัฒนาโครงการ OUR Khung Bang Kachao

เนรมิตพลังงานเหลือใชใหเปน “สวนไมดอกแหงความมหัศจรรย”

ในทุกๆ ด้าน เพื่อสืบสานและรักษาเอกลักษณ์วิถีชุมชน

ปตท. มุ่งเน้นการสร้างคุณค่าให้กับพลังงานเหลือใช้ โดยการ

ชาวคุ้ ง บางกะเจ้ า ให้ ดํ า รงสื บ ต่ อ ไปยั ง เยาวชนรุ่ น ใหม่

นําพลังงานความเย็นที่เป็นผลพลอยได้จากกระบวนการเปลี่ยน

รวมไปถึงปลูกจิตสํานึกให้เกิดความรัก ภาคภูมิใจ และมี

สถานะ LNG ที่อยู่ในรูปของเหลวให้เป็นก๊าซมาใช้ในการสร้าง

การสื บ สาน ฟื้ น ฟู วั ฒ นธรรมประเพณี ดั้ ง เดิ ม ให้ ค งอยู่

ความเย็ น ให้ กั บ โรงเรื อ นเพาะปลู ก ไม้ เ มื อ งหนาว และนํ า ก๊ า ซ

และสืบต่อไป

คาร์ บ อนไดออกไซด์ ที่ ไ ด้ จ ากการแยกก๊ า ซธรรมชาติ ม าใช้ เ ร่ ง

ทั้ ง นี้ กรอบการดํ า เนิ น งานทั้ ง 6 ด้ า น จะนํ า ไปบู ร ณาการ

การเจริญเติบโตของพืช นับเป็นการบูรณาการองค์ความรูร้ ะหว่าง

เชือ ่ มโยงเพือ ่ ให้เกิดการพัฒนาร่วมกันอย่างเป็นระบบ กระบวนการ

องค์กรภาครัฐ ภาคเอกชน และสถาบันการศึกษามาสู่นวัตกรรม

ขั บ เคลื่ อ นพั ฒ นาที่ เ กิ ด ขึ้ น ภายใต้ โ ครงการ OUR Khung

ด้านการเกษตร เพื่อสร้างความเจริญทางเศรษฐกิจของประเทศ

Bang Kachao จะสามารถมีส่วนช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตและ

โรงแยกก๊าซธรรมชาติระยอง ริเริม ่ “โครงการการใช้ความเย็น

ส่งผลให้ชุมชนในพื้นที่เติบโตแข็งแรงอย่างยั่งยืนตามเป้าหมาย

และก๊ า ซคาร์ บ อนไดออกไซด์ ใ นการวิ จั ย ไม้ เ มื อ งหนาวตาม

แ ล ะ ส า ม า ร ถ เ ป็ น ต้ น แ บ บ ก า ร พั ฒ น า ชุ ม ช น ใ ห้ อ ยู่ ร่ ว ม กั บ

โครงการในพระราชดําริ” จากความคิดสร้างสรรค์ในการสร้าง

พื้นที่สีเขียวได้อย่างยั่งยืน

คุณค่าจากพลังงานความเย็น และก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ จึงเกิด “โครงการวิ จั ย การใช้ ป ระโยชน์ จ ากพลั ง งานความเย็ น ” เป็ น การสร้ า งองค์ ค วามรู้ เ พื่ อ พั ฒ นาและต่ อ ยอดนวั ต กรรม สร้ า ง โอกาสและเพิ่ ม ผลผลิ ต ให้ กั บ ภาคอุ ต สาหกรรมและภาค เกษตรกรรม จนเกิ ด เป็ น ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ต่ า ง ๆ อาทิ ดอกไม้ เ มื อ ง หนาวนานาพรรณ และสตรอว์เบอร์รี่ฮะรุมิกิซึ่งเป็นสตรอว์เบอร์รี่ สายพันธุแ ์ ท้จากประเทศญีป ่ น ุ่ มีวางจําหน่ายแล้วในห้างสรรพสินค้า สยามพารากอนและดิเอ็มโพเรียม นอกจากนี้ ได้ ร่ ว มกั บ จั ง หวั ด ระยองจั ด งาน “มหั ศ จรรย์ ไม้ เ มื อ งหนาว ทิ ว ลิ ป บานที่ ร ะยอง” ณ สวนสมุ น ไพรสมเด็ จ พระเทพรั ต นราชสุ ด าฯ สยามบรมราชกุ ม ารี ตํ า บลมาบข่ า กิ่ ง อํ า เภอนิ ค มพั ฒ นา จั ง หวั ด ระยอง เพื่ อ แสดงศั ก ยภาพของ โรงแยกก๊าซธรรมชาติ ปตท. ในการนําฐานทรัพยากรมาสร้าง องค์ความรู้ สร้างความมั่นคง มั่งคั่ง และยั่งยืนให้กับประเทศไทย และคนไทย สามารถสร้ า งรายได้ ชุ ม ชนและเงิ น บริ จ าคให้ กั บ สถานที่สําคัญต่าง ๆ ในจังหวัดระยอง ดังนี้

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สานต่อพลังงานไทย แรงบันดาลใจสู่ความยั่งยืน

“เจริญสุขมงคลจิต Happy and Healthy Bike Lane” สนามปั่ น จั ก รยานที่ ไ ด้ รั บ พระราชทานชื่ อ จากสมเด็ จ พระเจ้าอยูห ่ ว ั มหาวชิราลงกรณบดินทรเทพยวรางกูร ตัง้ อยูบ ่ ริเวณ ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ อําเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ เพื่ อ ส่ ง เสริ ม ให้ ป ระชาชนตระหนั ก ในความสํ า คั ญ ของการ ออกกํ า ลั ง กายและดู แ ลสุ ข ภาพด้วยการปั่นจักรยานท่ามกลาง ธรรมชาติและบรรยากาศทีป ่ ลอดโปร่ง ลู่ปั่นจักรยานเจริญสุขมงคลจิต มีระยะทางรวมทั้งสิ้น 23.5 ้ สําหรับนักปัน ่ ทัว ่ ไป กิโลเมตร ประกอบด้วยลูป ่ น ั่ จักรยานหลักสีฟา ลู่ปั่นสีม่วงสําหรับนักปั่นที่มีประสบการณ์ ลู่ปั่นจักรยานระยะสั้น และลู่ปั่นจักรยานสําหรับเด็ก ซึ่ง ปตท. ร่วมมือกับภาคีเครือข่าย อาทิ บริษัท ท่าอากาศยานไทย จํากัด (มหาชน) และธนาคาร ไทยพาณิชย์ จํากัด (มหาชน) ได้จด ั ทําลูป ่ น ั่ จักรยานสําหรับเด็ก หรือ GODJI LANE ขึ้น เพื่อปลูกฝังและสร้างความตระหนักให้เยาวชน เห็ น ความสํ า คั ญ ของการลดการใช้ ย านพาหนะที่ ใ ช้ เ ชื้ อ เพลิ ง จากฟอสซิล พร้อมทั้งสร้างเสริมให้เยาวชนรักการออกกําลังกาย ปี 2558 • สร้างรายได้ให้กับชุมชน จากการร่วมออกร้านค้าจําหน่ายสินค้า 9,186,471 บาท • รายได้จากการจําหน่ายบัตรเข้าชม บริจาคให้โรงพยาบาลวังจันทร์ จังหวัดระยอง 2,650,000 บาท ปี 2559 • สร้างรายได้ให้กับชุมชน จากการร่วมออกร้านค้าจําหน่ายสินค้า 10,588,4452 บาท • รายได้จากการจําหน่ายบัตรเข้าชม บริจาคให้โรงพยาบาลบ้านฉาง จังหวัดระยอง 4,621,981 บาท ปี 2561 • สร้างรายได้ให้กับชุมชน จากการร่วมออกร้านค้าจําหน่ายสินค้า 11,424,168 บาท • รายได้จากการจําหน่ายบัตรเข้าชม บริจาคให้ศูนย์บริการสาธารณสุข เทศบาลเมืองมาบตาพุด จังหวัดระยอง 3,091,738 บาท

พร้อมกันนี้ ปตท. ยังได้เปิดร้านกาแฟ Café Amazon for Chance ซึ่ ง ดํ า เนิ น การโดยผู้ สู ง อายุ ถื อ เป็ น การสร้ า งโอกาสทางอาชี พ และส่ ง เสริ ม คุ ณ ภาพชี วิ ต ก่ อ เกิ ด คุ ณ ค่ า และความภาคภู มิ ใ จ ในตนเอง นอกจากนี้ ยังมีสิ่งอํานวยความสะดวกต่าง ๆ ประกอบด้วย ลานจอดรถ ศูนย์พยาบาลฉุกเฉิน บริการร้านจําหน่ายและให้เช่า จั ก รยาน ร้ า นอาหารและเครื่ อ งดื่ ม เพื่ อ รองรั บ ความต้ อ งการ ของนักปั่นและประชาชนทั่วไปอย่างทั่วถึง

073

074

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สานต่อพลังงานไทย แรงบันดาลใจสู่ความยั่งยืน

สานพลัง วิสาหกิจเพื่อสังคม เดินหนาอยางยั่งยืน ไมหลงลืมใคร...ไวขางหลัง บริษัท สานพลัง วิสาหกิจเพื่อสังคม จํากัด (SPSE) จัดตั้งขึ้นเพื่อสนับสนุนการดําเนินกิจการด้านวิสาหกิจ เพื่อสังคม หรือ Social Enterprise ของกลุ่ม ปตท. ร่วมแก้ไขปัญหาสังคม ชุมชน สิ่งแวดล้อม และส่งเสริม สนับสนุนการจ้างงานชุมชนในท้องถิ่นให้เป็นไป อย่างมีประสิทธิภาพ บนพื้นฐานความยั่งยืน นอกจากนี้ ยังถือเป็นการตอบสนองและส่งเสริม นโยบายภาครัฐที่ต้องการให้ภาคเอกชน รวมถึง รัฐวิสาหกิจเข้ามามีบทบาทในการสนับสนุนวิสาหกิจ เพื่อสังคมอีกด้วย โครงการวิสาหกิจเพื่อสังคมนําร่อง ของ บริษัท สานพลัง วิสาหกิจเพื่อสังคม จํากัด ที่เริ่มดําเนินการแล้วตั้งแต่ปี 2561 ได้แก่

โครงการคาเฟอเมซอน เพื่อการสรางโอกาส (Café Amazon for Chance) พัฒนาอาชีพใหผูพิการทางการไดยิน... กาวสูเสนทาง “บาริสตา”

เพื่ อ สร้ า งโอกาสให้ ผู้ พิ ก ารทางการได้ ยิ น ได้ พั ฒ นาอาชี พ เป็นบาริสต้าที่ร้าน Café Amazon for Chance โดยผ่านการฝึกอบรม หลักสูตรบาริสต้าทีศ ่ น ู ย์ฝก ึ อบรม Amazon Inspiring Campus (AICA) ของธุรกิจคาเฟ่อเมซอน บริษัท ปตท. น้ํามันและการค้าปลีก จํากัด (มหาชน) และฝึกงานที่ร้าน Café Amazon for Chance สาขาสํานัก อธิการบดี มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา จังหวัดนครปฐม ก่อนเริ่ม ออกไปปฏิบต ั งิ านจริง ในปัจจุบน ั มีผพ ู้ ก ิ ารทางการได้ยน ิ จํานวน 12 คน ที่ เ ข้ า ร่ ว มโครงการฯ สามารถสร้ า งรายได้ ต่ อ คนเพิ่ ม ขึ้ น ประมาณ ร้อยละ 50 ถือเป็นการส่งเสริมการจ้างงานผู้พิการให้มีงานประจํา มีรายได้ สร้างความภาคภูมิใจและความเท่าเทียมในสังคม ปัจจุบัน ร้าน Café Amazon for Chance เปิดบริการแล้ว 4 สาขา ประกอบด้วย 1. สาขาสํานักอธิการบดี มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา อําเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม เปิดดําเนินการเมื่อวันที่ 11 มิถุนายน 2561 2. สาขาคณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา อําเภอพุทธมณฑล จังหวัดนครปฐม เปิดดําเนินการเมื่อวันที่ 4 สิงหาคม 2561 3. สาขาหอศิลป์ ณ บ้านเจ้าพระยา ถนนพระอาทิตย์ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร เปิดดําเนินการเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2561 4. สาขาสนามลู่ปั่นจักรยานเจริญสุขมงคลจิต (Sky Lane) ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ อําเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ เปิดดําเนินการเมื่อวันที่ 1 ธันวาคม 2561

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

สานต่อพลังงานไทย แรงบันดาลใจสู่ความยั่งยืน

โครงการจัดหาเมล็ดกาแฟจากชุมชน (Community Coffee Sourcing) เพื่อให้กลุ่มเกษตรกรชาวเขาที่ทําไร่กาแฟ ได้มีช่องทางการจําหน่าย เมล็ดกาแฟกะลา มีรายได้ที่แน่นอน และมีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นจากระบบ ราคาที่เป็นธรรม รวมถึงส่งเสริมและสนับสนุนเกษตรกรให้ปลูกและผลิต กาแฟภายใต้ระบบอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน ซึ่งชุมชนจะมี ส่วนร่วมในการพัฒนาตนเอง สังคม และสิ่งแวดล้อมของชุมชน เพื่อให้ ั นาการดําเนินงานในด้านต่าง ๆ ควบคู่ เติบโตไปอย่างเกือ ้ กูลกัน โดยได้พฒ ไปกับการรับซือ ้ เมล็ดกาแฟ ได้แก่ การออกแบบปรับปรุงกระบวนการแปรรูป เมล็ดกาแฟ เพือ ่ ให้ได้มาตรฐานของคาเฟ่อเมซอน การบริหารจัดการต้นทุน การปลูกและการแปรรูปกาแฟให้มีประสิทธิภาพ การพัฒนาระบบบําบัด น้ํ า เสี ย จากกระบวนการแปรรู ป เมล็ ด กาแฟ และการสนั บ สนุ น ไม้ ร่ ม เงา ซึ่งเป็นไม้ยืนต้นเพิ่มเติมควบคู่การปลูกต้นกาแฟ โดยในปี 2560 ได้เริ่ม ดําเนินการพื้นที่แรก จํานวน 2 ชุมชน ได้แก่ วิสาหกิจชุมชนกาแฟปางขอน และวิสาหกิจชุมชนกาแฟอาข่าปางขอน ตําบลห้วยชมภู อําเภอเมือง จังหวัด เชียงราย และในปี 2561 ได้ขยายพืน ้ ทีไ่ ปอีก 8 ชุมชน ได้แก่ บ้านห้วยหยวกป่าโซ บ้านห้วยหมาก บ้านสามสูง และบ้านอาโต่ ตําบลแม่สลองใน อําเภอแม่ ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย และวิสาหกิจกาแฟยอดดอยปางขอน วิสาหกิจ ปางขอนคอฟฟี่ฟาร์ม และบ้านผาลั้ง 2 ชุมชน ซึ่งตั้งอยู่ที่ตําบลห้วยชมภู อําเภอเมือง จังหวัดเชียงราย ในปี 2561 สมาชิกแต่ละรายมีรายได้เพิ่มขึ้น ประมาณร้ อ ยละ 10 และรายได้ ส่ ว นหนึ่ ง จากโครงการฯ จะนํ า ไปเป็ น กองทุ น ในการพั ฒ นาอาชี พ และส่ ง เสริ ม คุ ณ ภาพชี วิ ต ให้ แ ก่ เ กษตรกร ผู้ปลูกกาแฟไทยต่อไป

075

076

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

นวัตกรรม

สรางอนาคตที่ยั่งยืน

ปตท. มีการส่งเสริมและสนับสนุนค่านิยมด้าน Innovation ภายในองค์กรอย่างต่อเนื่อง เป็นผลให้เกิดบรรยากาศของ การสร้างสรรค์นวัตกรรมจากพนักงานจากหน่วยงานต่าง ๆ ทั่วทั้งองค์กร โดยพนักงานจะมีช่องทางส่งผลงานความคิด สร้างสรรค์และนวัตกรรมผ่านการประกวด PTT Innovation Awards ที่มีการจัดขึ้นเป็นประจําทุกปี เพื่อเป็นการให้รางวัล สร้างแรงบันดาลใจและเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับพนักงาน ตลอดจนมีการสื่อความประชาสัมพันธ์ เผยแพร่ผลงานต่าง ๆ และแลกเปลี่ยนความรู้ทั้งภายในและภายนอก ปตท. อย่างต่อเนื่อง ผ่านช่องทางที่หลากหลาย เช่น การจัดแสดงผลงานที่โดดเด่น ด้านนวัตกรรมผ่านบูท PTT We Can Corner การเขียนบทความ นวัตกรรมลงในวารสารบ้านเรา การสื่อความกิจกรรมต่าง ๆ ผ่าน PTT What’s News อีเมล และโปสเตอร์ โดยในปี 2561 นี้ กลุ่ม ปตท. ได้ร่วมกันจัดงาน PTT Group Innovation Awards 2018 ซึ่งเป็นการนําเสนอผลงานนวัตกรรมที่ผ่านการคัดสรรจาก ปตท. และบริษัทแกนนําธุรกิจของกลุ่ม ปตท. (PTT Flagship) ทั้ง 6 บริษัท เพื่อแบ่งปันองค์ความรู้และประสบการณ์การสร้างนวัตกรรม สร้างแบบอย่างที่ดีให้กับเพื่อนพนักงานในกลุ่ม ปตท. ด้วยการนําเอาองค์ความรู้ ความเชี่ยวชาญ มาสร้างประโยชน์ ให้เกิดขึ้นอย่างเป็นรูปธรรม อีกทั้งสร้างความร่วมมือ ในการต่อยอดนวัตกรรมใหม่ร่วมกันภายในกลุ่ม ปตท. ต่อไป

นวัตกรรมสร้างอนาคตที่ยั่งยืน

นวัตกรรมสร้างอนาคตที่ยั่งยืน

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

งาน PTT Group Innovation Awards 2018

นอกจากนี้ ปตท. ได้มีการปรับตัวเพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีครั้งใหญ่ หรือ Disruptive Technology โดยการนํา D (Digitalization) มาเสริมเข้ากับค่านิยม SPIRIT ซึ่งเข้มข้นอยู่แล้ว ให้มีความแข็งแกร่งยิ่งขึ้นเป็น SPIRIT+D เพื่อพร้อมรับ การเปลี่ยนแปลงในยุคดิจิทัล และพัฒนา ปตท. ให้มีความก้าวหน้าอย่างยั่งยืน อีกทั้งยังได้มีการปรับโครงสร้างองค์กรโดยได้จัดตั้งกลุ่มเทคโนโลยีและวิศวกรรมขึ้น เมื่อวันที่ 1 มกราคม 2561 เพื่อผลักดันงานด้านเทคโนโลยีและดิจิทัล วิศวกรรม อสังหาริมทรัพย์ ในการสนับสนุนการดําเนินธุรกิจของ ปตท. เพื่อที่จะพัฒนา New Business S-Curve ให้รองรับและสร้างการเติบโตทัง้ ภายในประเทศและต่างประเทศอีกด้วย ทั้งนี้ ในส่วนของ Disruptive Innovation ปตท. ได้ริเริ่มนําดิจิทัลเข้ามาปรับเปลี่ยน กระบวนการทํางานเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ อาทิ

077

078

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

EV Charger การพัฒนาระบบชําระเงินด้วย QR Code ร่วมกับธนาคารกรุงศรีอยุธยา จํากัด (มหาชน) เข้ากับระบบ EV Charger และได้มีการทดสอบและติดตั้ง ที่อาคาร Energy Complex

นวัตกรรมสร้างอนาคตที่ยั่งยืน

นวัตกรรมสร้างอนาคตที่ยั่งยืน

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

Smart Energy Platform ทีม ExpresSo ร่วมกับ บริษัท เซอร์ทิส จํากัด ประยุกต์ใช้ Blockchain พัฒนา Smart Energy Platform ที่ใช้ในการบริหารจัดการการใช้พลังงาน ของอาคาร Energy Complex ซึ่งจะเป็นต้นแบบของเมืองอัจฉริยะ หรือ Smart City ของกลุ่ม ปตท.

Smart i-Map การพัฒนาระบบฐานข้อมูล Infrastructure และสิ่งแวดล้อม ในพื้นที่โครงการท่อส่งก๊าซธรรมชาติ ของ ปตท. ให้อยู่ในรูปแบบ Digital เพื่อเป็นฐานข้อมูลในการดําเนินโครงการ Airport Rail Link แนวท่อ ก๊าซฯ ปตท.

079

080

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

นวัตกรรมสร้างอนาคตที่ยั่งยืน

ปตท.

ไดสรางผลงานนวัตกรรมที่โดดเดน ที่เกิดจากความคิดสรางสรรคของพนักงาน สรางมูลคาใหแกองคกร และผูมีสวนไดเสีย ตลอดจนไดรับรางวัลเปนที่ยอมรับจากภายนอก อาทิ

นวัตกรรม ดานการปฏิบัติการ The Soothsayer

The Soothsayer เป็นนวัตกรรม ด้าน Software ที่สามารถพยากรณ์ ความเสียหายและพฤติกรรม ผิดปกติที่จะเกิดขึ้นกับเครื่องจักร ในกระบวนการผลิตของโรงแยก ก๊าซธรรมชาติระยองได้ถึง 1 - 3 เดือน ล่วงหน้า โดยอาศัย หลักการของ Big Data และ Machine Learning เป็นผลให้ผู้ปฏิบัติงานเตรียมการ วางแผนรับมือกับความผิดปกติ ของเครื่องจักรได้ทันท่วงที ช่วยลดโอกาสของการเกิด Unplanned Shutdown ของโรงแยก

รับรางวัลรัฐวิสาหกิจดีเด่น ปี 2561

ก๊าซธรรมชาติ ซึ่งแต่ละครั้งมีมูลค่า

จากสํานักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ

ความเสียหายและการสูญเสีย โอกาสทางธุรกิจกว่า 450 ล้านบาท

รางวัลรัฐวิสาหกิจดีเด่น ประเภทรางวัลชมเชย ด้านนวัตกรรม ปี 2561

The Asset Corporate Awards 2018 สาขา Best Initiatives

The Soothsayer

นวัตกรรมสร้างอนาคตที่ยั่งยืน

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

081

IoT for Pipeline Maintenance Work เป็นระบบที่ใช้ตรวจสอบ ประสิทธิภาพของระบบ Cathodic Protection (ระบบการป้องกัน

นวัตกรรม ดานการปฏิบัติการ และเพื่อสังคม IoT for Pipeline Maintenance Work

การกัดกร่อนของผิวชั้นนอกของท่อ) ที่ใช้กับท่อส่งก๊าซธรรมชาติ ของ ปตท. ที่อยู่ใต้ดินเป็นระยะทางกว่า 2,000 กิโลเมตร แบบอัจฉริยะและถูกต้องแม่นยําผ่านโทรศัพท์มือถือ แทนการใช้พนักงานเดินตรวจวัดในสนาม โดยได้ร่วมมือ กับ AIS ที่เป็นผู้ให้สัญญาณเครือข่ายการส่งข้อมูล นวัตกรรมช่วยลดความเสี่ยงของการผุกร่อนของท่อส่งก๊าซธรรมชาติ จากความผิดพลาดในการตรวจสอบโดยคน (Human Error) และลดเวลาทํางานของพนักงานกว่า 8,000 ชั่วโมงต่อปี คิดเป็นเงินที่สามารถประหยัดได้ 12 ล้านบาทต่อปี

รางวัลนวัตกรรมแห่งชาติ รองชนะเลิศอันดับ 2 ด้านเศรษฐกิจ ประจําปี 2561 จากสํานักงาน นวัตกรรมแห่งชาติ

082

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

นวัตกรรมสร้างอนาคตที่ยั่งยืน

นวัตกรรม พลังงานที่ยั่งยืนเพื่อชุมชน

ระบบผลิตไฟฟาดวยเซลลแสงอาทิตย แบบติดตั้งลอยน้ํา (Floating PV)

ปตท. ร่วมกับมูลนิธิชัยพัฒนา ภาคีด้านการศึกษา และชุมชนเครือข่าย พัฒนาระบบเซลล์แสงอาทิตย์แบบติดตั้งลอยน้ํา (Floating PV) ที่มีความเหมาะสมกับบริบทการใช้งานในภาคการเกษตรของสังคมไทย โดยสามารถจัดหาวัสดุได้ในท้องถิ่น มีความแข็งแรงปลอดภัย และยังเป็นมิตรต่อสิง่ แวดล้อม นอกจากนี้ การนําเซลล์แสงอาทิตย์ไปลอยน้า ํ ยังช่วยลดอุณหภูมิของเซลล์แสงอาทิตย์ ซึ่งจะช่วยการเพิ่มประสิทธิภาพ การผลิตกระแสไฟฟ้าให้มากขึ้น และไม่ทําให้เกษตรเสียประโยชน์ จากการใช้ที่ดินในการเพาะปลูกอีกด้วย ปตท. ได้นําเอานวัตกรรมดังกล่าว ไปส่งเสริมให้ชุมชนใช้บริหารจัดการน้ําใน พื้นที่เกษตร โดยได้เริ่มดําเนินงานครั้งแรก ในปี 2559 ร่วมกับชุมชน บ้านขอนขว้าง ตําบลดงขี้เหล็ก อําเภอเมือง จังหวัดปราจีนบุรี จากนั้นก็ได้ ขยายการดําเนินงานไปยังชุมชนต่าง ๆ รวม 11 พื้นที่ทั่วประเทศไทย ชุมชน ได้รบ ั ประโยชน์ 500 ครัวเรือน สามารถผลิตไฟฟ้าได้รวม 135,000 หน่วยต่อปี ส่งน้ําไปยังพื้นที่การเกษตรได้ว่า 53,000 ลูกบาศก์เมตรต่อปี สร้างรายได้ให้เกษตรกรกว่า 6 ล้านบาท ช่วยใช้ชุมชนสามารถลดการพึ่งพา พลังงานจากน้ํามันดีเซลหมุนเร็ว และลดมลพิษทางสิ่งแวดล้อมอีกด้วย

รางวัลรัฐวิสาหกิจดีเด่น สาขารางวัลการดําเนินงาน เพื่อสังคมและสิ่งแวดล้อม ดีเด่น ปี 2561

พื้นที่ทําการติดตั้งระบบผลิตไฟฟ้าด้วยเซลล์แสงอาทิตย์ แบบติดตั้งลอยน้ําเรียบร้อยแล้ว

นวัตกรรมสร้างอนาคตที่ยั่งยืน

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

083

นวัตกรรม เพื่อสังคมและสิ่งแวดลอม การเสริมแรงดินดวยหญาแฝก ในกระบอกไมไผปองกันการชะลาง พังทลายของดินเพื่อชุมชน การเสริมแรงดินด้วยหญ้าแฝกในกระบอกไม้ไผ่ ป้องกันการชะล้างพังทลายของดินเพื่อชุมชน เป็นการคิดค้นนวัตกรรมโดยอาศัยหลักการชีววิศวกรรมปฐพี และการประยุกต์ใช้พฤกษชาติมาใช้ในงานวิศวกรรม เพื่อเสริมความแข็งแรงของดิน ป้องกันปัญหา การกัดเซาะหน้าดิน (Erosion) และดินโคลนถล่ม (Landslides) ตามแนวท่อส่งก๊าซธรรมชาติที่อยู่ในพื้นที่ชุมชนในเขตภูเขา ด้วยธรรมชาติของหญ้าแฝกต้องใช้เวลาประมาณ 3 - 6 เดือน รากของหญ้าจึงจะเกาะยึดดินได้ จึงเป็นที่มาของการใช้ กระบอกไม้ไฝ่ในการทําเป็นกําแพงกั้นดินเสริมแรงให้กับดิน และทําการปลูกหญ้าแฝกลงในกระบอกไม้ไผ่ที่เจาะรูด้านข้างไว้ เมื่อเวลาผ่านไปรากของหญ้าแฝกจะออกมาตามรู และจะทําให้ รากหญ้าแฝกยึดเกาะดินได้ดีมากขึ้น ขณะนี้มีการขยายผล รูปแบบการใช้หญ้าแฝกในกระบอกไม้ไผ่

การใช้เทคนิคนี้ไปประยุกต์ใช้ในหน่วยงานราชการที่เกี่ยวข้อง

และการนําไปประยุกต์ใช้งานจริงในสนาม

เช่น กรมทางหลวง เป็นต้น

รางวัลรัฐวิสาหกิจดีเด่น สาขาการดําเนินงาน เพื่อสังคมและสิ่งแวดล้อม ดีเด่น ปี 2560

จากการที่ ปตท. ได้ผลักดันและส่งเสริมเทคโนโลยีและนวัตกรรมในองค์กรอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้ ปตท. เป็นองค์กรที่ได้รับการยอมรับทั้งจากในประเทศและต่างประเทศ ว่าเป็นองค์กรชั้นนําด้านนวัตกรรม โดยได้แสดงให้เห็นเด่นชัดด้วยผลงานนวัตกรรม และรางวัลคุณภาพต่าง ๆ ที่ ปตท. ได้รับ สมกับการเป็นบริษัทพลังงานไทยข้ามชาติชั้นนํา ที่เป็นสมบัติที่มีค่าของชาติและเป็นความภาคภูมิใจของคนไทย “Pride and Treasure of Thailand”

084

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

วิเคราะห์ฐานะทางการเงินและผลการดําเนินงาน

วิเคราะหฐานะทางการเงิน และผลการดําเนินงาน

ผลการดําเนินงานของ ปตท. และบริษัทยอย หนวย: ลานบาท

เพิ่มขึ้น (ลดลง) (รอยละ)

ป 2560

ป 2561

1,995,722

2,336,155

17.1%

345,395

351,396

1.7%

229,106

227,840

(0.6%)

7,310

8,515

16.5%

กําไร (ขาดทุน) จากอัตราแลกเปลี่ยน

13,650

6,354

(53.5%)

ภาษีเงินได้

28,306

53,647

89.5%

กําไรสุทธิ

135,180

119,684

(11.5%)

รายได้จากการขายและการให้บริการ กําไรก่อนหักต้นทุนทางการเงิน ภาษีเงินได้ ค่าเสื่อมราคาและค่าตัดจําหน่าย (EBITDA) กําไรจากการดําเนินงานตามส่วนงาน (Operating Income) ส่วนแบ่งกําไร (ขาดทุน) จากเงินลงทุนในการร่วมค้า และบริษัทร่วม

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

วิเคราะห์ฐานะทางการเงินและผลการดําเนินงาน

085

ในปี 2561 ปตท. และบริษัทย่อยมีรายได้จากการขายจํานวน

และโอเลฟิ น ส์ ล ดลงตามส่ ว นต่ า งราคาผลิ ต ภั ณ ฑ์ กั บ วั ต ถุ ดิ บ

2,336,155 ล้านบาท เพิม ่ ขึน ้ 340,433 ล้านบาท หรือร้อยละ 17.1

ของผลิ ต ภัณฑ์ที่ลดลงโดยเฉพาะในช่วงสิ้ นปี 2561 เนื่องจาก

โดยเพิม ่ ขึน ้ ในทุกกลุม ่ ธุรกิจเมือ ่ เทียบกับปีกอ ่ น ตามราคาขายเฉลีย ่

ความกั ง วลต่ อ อุ ป สงค์ จ ากการชะลอตั ว ของเศรษฐกิ จ โลก

ของผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมส่วนใหญ่ที่เพิ่มขึ้นตามราคาน้ํามันดิบ

โดยเฉพาะจากสงครามการค้าระหว่างสหรัฐฯ และจีน ประกอบกับ

ดูไบเฉลี่ยที่ปรับตัวสูงขึ้นจาก 53.2 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล ในปี

ความผั น ผวนของวั ต ถุ ดิ บ กดดั น ความต้ อ งการของผลิ ต ภั ณ ฑ์

2560 เป็น 69.4 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล ในปี 2561 หรือคิดเป็น

รวมทั้งการลดระดับสินค้าคงเหลือในช่วงปลายปี แม้ว่าปริมาณ

ร้อยละ 30.53 และเพิ่มขึ้นจากราคาปิโตรเคมีเฉลี่ยที่ปรับเพิ่มขึ้น

การผลิตและปริมาณขายของธุรกิจปิโตรเคมีและการกลัน ่ ในปี 2561

โดยในปี 2561 ปตท. และบริษัทย่อยมี EBITDA จํานวน 351,396

โดยรวมสูงขึ้นเนื่องจากในปี 2561 อัตรากําลังการกลั่นและกําลัง

ล้านบาท เพิ่มขึ้น 6,001 ล้านบาท หรือร้อยละ 1.7 โดยหลัก

การผลิตปิโตรเคมีในปี 2561 สูงกว่าปี 2560 เนื่องจากปี 2561

จากธุรกิจสํารวจและผลิตฯ ปรับเพิ่มขึ้นตามราคาขายเฉลี่ยและ

GC เริ่มดําเนินการเชิงพาณิชย์ของโรง LLDPE แห่งที่ 2 ในขณะที่

ปริมาณขายเฉลี่ยที่เพิ่มขึ้น และผลการดําเนินงานของกลุ่มธุรกิจ

ในปี 2560 GC มี ก ารปรั บ ปรุ ง ประสิ ท ธิ ภ าพและการหยุ ด

ก๊าซฯ ดีขน ้ึ ในทุกธุรกิจ ยกเว้น NGV โดยเฉพาะจากธุรกิจโรงแยกก๊าซฯ

ซ่ อ มบํ า รุ ง ของปิ โ ตรเคมี ทั้ ง สายอะโรเมติ ก ส์ แ ละโอเลฟิ น ส์

ธุรกิจการจัดหาและจัดจําหน่ายก๊าซฯ ที่มีผลการดําเนินงานดีขึ้น

และ IRPC มีการหยุดซ่อมบํารุงใหญ่ตามแผน ประกอบกับธุรกิจ

ทั้งปริมาณขาย โดยเฉพาะผู้ผลิตไฟฟ้ารายเล็ก (Small Power

น้ํ า มั น มี ผ ลการดํ า เนิ น งานที่ ล ดลงจากกํ า ไรขั้ น ต้ น ที่ ป รั บ ลดลง

Producer: SPP) และราคาขายทีเ่ พิม ่ ขึน ้ ตามราคาน้า ํ มันดิบ รวมทัง้

ตามขาดทุนสต๊อกน้ํามัน ในขณะที่ปี 2560 มีกําไรสต๊อกน้ํามัน

ธุ ร กิ จ ท่ อ ส่ ง ก๊ า ซธรรมชาติ ที่ ป รั บ ตั ว ดี ขึ้ น โดยเฉพาะลู ก ค้ า กลุ่ ม

ค่าเสื่อมราคาและค่าตัดจําหน่ายจํานวน 123,495 ล้านบาท

ไฟฟ้า รวมทั้งผลการดําเนินงานของบริษัทในเครือในกลุ่มธุรกิจ

เพิ่มขึ้น 7,206 ล้านบาท หรือร้อยละ 6.2 จาก 116,289 ล้านบาท

ก๊าซฯ ที่ดีขึ้นจาก PTTLNG ที่เริ่มรับรู้รายได้ของ LNG Terminal 1

ในปี 2560 โดยหลักจากค่าเสื่อมราคาที่เพิ่มขึ้นของธุรกิจสํารวจ

Phase 2 และผลการดํ า เนิ น งานจาก PTTNGD ที่ ดี ขึ้ น ตาม

และผลิตฯ จากการเข้าซื้อสัดส่วนลงทุนเพิ่มโครงการบงกช

ราคาขายอ้างอิงเฉลี่ยที่เพิ่มขึ้น ในขณะที่กลุ่มธุรกิจปิโตรเคมีและ

ในปี 2561 มี ส่ ว นแบ่ ง กํ า ไรจากเงิ น ลงทุ น ในการร่ ว มค้ า

การกลัน ่ มีผลการดําเนินงานโดยรวมลดลง สาเหตุหลักกําไรขัน ้ ต้น

และบริษัทร่วมจํานวน 8,515 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 1,205 ล้านบาท

จากการผลิตทางบัญชี (Accounting GIM) ทีล ่ ดลงจากขาดทุนสต๊อก

หรือร้อยละ 16.5 จาก 7,310 ล้านบาท ในปี 2560 โดยหลัก

น้ํามัน ไตรมาสที่ 4 ปี 2561 ตามราคาน้ํามันดิบที่ลดลงอย่างมาก

เพิม ่ ขึน ้ จาก PTTAC และจาก NatureWorks LLC ซึง่ เป็นการร่วมค้า

ในไตรมาสที่ 4 ปี 2561 ในขณะที่ปี 2560 มีกําไรสต๊อกน้ํามัน

ของ GC ที่มีราคาขายของผลิตภัณฑ์ที่เพิ่มขึ้น

อีกทั้งผลการดําเนินงานของธุรกิจปิโตรเคมีทั้งสายอะโรเมติกส์

ภาพที่ 1 สวนแบงกําไรจาก เงินลงทุนในการรวมคา และบริษัทรวม

10,000

8,515

9,000 8,000

+16.5%

7,310

7,000

752 559

708

906

590

6,000

875

5,000 4,000 หนวย: ลานบาท อื่น ๆ กาซธรรมชาติ นํ้ามัน ปโตรเคมีและการกลั่น

6,298

5,137

3,000 2,000 1,000 0

2560

2561

086

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

วิเคราะห์ฐานะทางการเงินและผลการดําเนินงาน

ปตท. และบริ ษั ท ย่ อ ยมี กํ า ไรจากอั ต ราแลกเปลี่ ย นลดลง

ล้านบาท ตามลําดับ รวมถึงรับรู้รายได้เงินปันผลจากกองทุนรวม

7,296 ล้ า นบาท จาก 13,650 ล้ า นบาท ในปี 2560 เป็ น

EPIF 4,310 ล้านบาท และกําไรจากการขายเงินลงทุนใน SPRC

6,354 ล้ า นบาท ในปี 2561 โดยหลั ก มาจากกํ า ไรจากอั ต รา

และกองทุ น รวม 2,780 ล้ า นบาท ทั้ ง นี้ รายการดั ง กล่ า ว

แลกเปลี่ ย นที่ ยั ง ไม่ เ กิ ด ขึ้ น จากการแปลงค่ า เงิ น กู้ ยื ม สกุ ล เงิ น

รั บ รู้ เ ป็ น ค่ า ใช้ จ่ า ยสุ ท ธิ ใ นส่ ว นของบริ ษั ท ใหญ่ ข องปี 2561

เหรี ย ญสหรั ฐ ที่ ล ดลงของ ปตท. TOP และ GC รวมถึ ง กํ า ไร

ประมาณ 2,300 ล้านบาท และปี 2560 ประมาณ 9,000 ล้านบาท

จ า ก อั ต ร า แ ล ก เ ป ลี่ ย น ที่ เ กิ ด ขึ้ น แ ล้ ว แ ล ะ ยั ง ไ ม่ เ กิ ด ขึ้ น

ต้นทุนทางการเงินลดลง 1,458 ล้านบาท หรือร้อยละ 5.0

จากการแปลงค่ า ลู ก หนี้ ล ดลงของ PTTEP จากค่ า เงิ น บาท

จาก 29,086 ล้านบาท ในปี 2560 เป็น 27,628 ล้านบาท ในปี 2561

เมื่ อ เที ย บกั บ เงิ น เหรี ย ญสหรั ฐ ในปี 2561 ที่ แ ข็ ง ค่ า ขึ้ น ในอั ต รา

สาเหตุ ห ลั ก มาจากเงิ น กู้ ยื ม ระยะยาวเฉลี่ ย ของปี 2561 ลดลง

ที่น้อยกว่าปี 2560

เมือ ่ เทียบกับปีกอ ่ น จากการชําระคืนเงินกู/้ หุน ้ กูใ้ นระหว่างปี 2561

ในปี 2561 มีรายการที่ไม่ได้เกิดขึ้นประจํา (Non-recurring

ภาษีเงินได้เพิ่มขึ้น 25,341 ล้านบาท หรือร้อยละ 89.5 จาก

Items) โดยหลัก ได้แก่ การรับรู้ผลขาดทุนจากการขายสินทรัพย์

28,306 ล้านบาท ในปี 2560 เป็น 53,647 ล้านบาท ในปี 2561

แหล่งมอนทาราของ PTTEP จํานวน 1,886 ล้านบาท และค่าใช้จา ่ ย

โดยหลั ก มาจาก ปตท. มี ค่ า ใช้ จ่ า ยภาษี เ งิ น ได้ จ ากการปรั บ

จากความเสียหายของวัตถุดิบคงคลัง 2,004 ล้านบาท รวมถึง

โครงสร้างหน่วยธุรกิจน้ํามันในปี 2561 จํานวน 6,033 ล้านบาท

การรับรู้กําไรจากการซื้อกิจการในราคาที่ต่ํากว่ามูลค่ายุติธรรม

รวมถึงจากการใช้สิทธิประโยชน์ยกเว้นภาษีของกิจการที่ได้รับ

ของ GC จํ า นวน 1,355 ล้ า นบาท ขณะที่ ใ นปี 2560 ปตท.

การส่ ง เสริ ม การลงทุ น ลดลงเนื่ อ งจากใช้ สิ ท ธิ ค รบวงเงิ น เมื่ อ

มี Non-recurring Items โดยหลั ก จากการรั บ รู้ ข าดทุ น จาก

ไตรมาสที่ 4 ปี 2560 ของธุรกิจโรงแยกก๊าซฯ และค่าใช้จ่ายภาษี

การด้อยค่าของสินทรัพย์โครงการมาเรียนา ออยล์ แซนด์ ของ

ที่เพิ่มขึ้นของ PTTEP ตามกําไรปิโตรเลียมที่เพิ่มขึ้นในปี 2561

PTTEP จํ า นวน 18,505 ล้ า นบาท และการรั บ รู้ ข าดทุ น จาก

ดังนั้น กําไรสุทธิของ ปตท. และบริษัทย่อยในปี 2561 มีกําไร

การด้อยค่าของสินทรัพย์ในธุรกิจถ่านหินของ PTTGM และธุรกิจ

สุทธิ 119,684 ล้านบาท ลดลง 15,496 ล้านบาท หรือร้อยละ 11.5

ปิ โ ตรเคมี ข อง GC จํ า นวน 4,229 ล้ า นบาท และ 2,296

จากกําไรสุทธิจํานวน 135,180 ล้านบาท ในปี 2560

สรุปเหตุการณที่สําคัญ (Non-recurring Items) ป 2561 ถึงปจจุบันมีรายละเอียดดังนี้ มกราคม 2561

•

เมื่อวันที่ 23 มกราคม 2561 บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จํากัด (มหาชน) (GC) ได้ลงนามสัญญา ออกแบบวิศวกรรมการจัดหาเครื่องจักรและอุปกรณ์ การก่อสร้าง (Engineering, Procurement & Construction) โรงโอเลฟินส์แห่งใหม่ (Olefins Reconfiguration Project: ORP) ที่นิคมอุตสาหกรรม มาบตาพุ ด จั ง หวั ด ระยอง กํ า ลั ง การผลิ ต โอเลฟิ น ส์ 750,000 ตั น ต่ อ ปี ซึ่ ง คาดว่ า จะสามารถ ดําเนินการผลิตเชิงพาณิชย์ได้ภายในปี 2563 โดยมีมูลค่าเงินลงทุนรวมทั้งสิ้นประมาณ 36,000 ล้านบาท หรือประมาณ 985 ล้านเหรียญสหรัฐ

•

เมื่อวันที่ 29 มกราคม 2561 ที่ประชุมคณะกรรมการ บริษัท PTTGC America LLC (PTTGCA) ซึ่ ง เป็ น บริ ษั ท ย่ อ ยของ GC มี ม ติ อ นุ มั ติ ใ ห้ PTTGCA ลงนามในร่ า งข้ อ ตกลงเบื้ อ งต้ น (HOA) กับบริษท ั ในเครือของ บริษท ั Daelim Industrial Co., Ltd. ผูป ้ ระกอบธุรกิจก่อสร้างและผูผ ้ ลิตเคมีภณ ั ฑ์ สาธารณรัฐเกาหลี เพือ ่ ศึกษาความเป็นไปได้ของโครงการปิโตรเคมี คอมเพล็กซ์ ในรัฐโอไฮโอ ประเทศ สหรัฐอเมริกา ในการผลิตและจําหน่ายเอทิลน ี และผลิตภัณฑ์ตอ ่ เนือ ่ งซึง่ มีกา ํ ลังการผลิต 1.5 ล้านตัน ต่อปี

•

เมือ ่ วันที่ 31 มกราคม 2561 บริษท ั PTTEP Mexico E&P Limited, S. de R.L. de C.V. (“PTTEP MEP”) ซึ่งเป็นบริษัทย่อยของ บริษัท ปตท.สํารวจและผลิตปิโตรเลียม จํากัด (มหาชน) (“PTTEP”) และกลุ่ม ผู้ร่วมทุนได้ชนะการประมูลแปลงสํารวจในอ่าวเม็กซิโก ประเทศเม็กซิโก จํานวน 2 แปลง

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

วิเคราะห์ฐานะทางการเงินและผลการดําเนินงาน

กุมภาพันธ 2561

•

เมื่อวันที่ 6 กุมภาพันธ์ 2561 กระทรวงสิ่งแวดล้อมและป่าไม้อินโดนีเซียได้ยื่นคําร้องขอถอนฟ้อง ต่อศาลในประเทศอินโดนีเซีย เรื่องการเรียกร้องค่าเสียหายจากเหตุการณ์น้ํามันรั่วไหลในแหล่ง มอนทารา ประเทศออสเตรเลีย ตัง้ แต่วน ั ที่ 8 พฤษภาคม 2560 นัน ้ โดยศาลมีคา ํ สัง่ อนุญาตให้ถอนฟ้อง โดยให้เหตุผลว่าจะแก้ไขคําฟ้องและจําหน่ายคดีออกจากสารบบความแล้ว

•

เมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2561 ที่ประชุมคณะกรรมการ ปตท. อนุมัติให้ ปตท. เข้าซื้อหุ้นสามัญ ของ บริษัท ไออาร์พีซี จํากัด (มหาชน) (IRPC) จากธนาคารออมสิน จํานวน 1,950 ล้านหุ้น มูลค่า ที่ ต ราไว้ หุ้ น ละ 1 บาท คิ ด เป็ น สั ด ส่ ว นประมาณร้ อ ยละ 9.54 ของหุ้ น ที่ จํ า หน่ า ยได้ แ ล้ ว ทั้ ง หมด ของ IRPC ในราคาหุ้นละ 7.10 บาท รวมเป็นมูลค่าทั้งสิ้น 13,845 ล้านบาท ผ่านตลาดหลักทรัพย์ แห่งประเทศไทย ทําให้ ปตท. ถือหุ้น IRPC เป็นสัดส่วนทั้งหมดร้อยละ 48.05

•

เมื่ อ วั น ที่ 20 กุ ม ภาพั น ธ์ 2561 ที่ ป ระชุ ม คณะกรรมการ ปตท. อนุ มั ติ ใ ห้ จั ด ตั้ ง บริ ษั ท ปตท. ศูนย์บริหารเงิน จํากัด (PTT Treasury Center Company Limited: PTT TCC) ซึ่งเป็นบริษัทย่อย ของ ปตท. ถื อ หุ้ น สั ด ส่ ว นร้ อ ยละ 100 มี ทุ น จดทะเบี ย น 20 ล้ า นบาท เพื่ อ การประกอบธุ ร กิ จ สํานักงานใหญ่ขา ้ มประเทศ (International Headquarters: IHQ) และศูนย์บริหารเงิน (Treasury Center: TC) สําหรับบริหารจัดการทางการเงินของบริษัทในกลุ่ม ปตท.

มีนาคม 2561

•

เมือ ่ วันที่ 21 มีนาคม 2561 บริษท ั จีซี เอสเตท จํากัด ซึง่ GC ถือหุน ้ สัดส่วนร้อยละ 100 ได้ลงนาม ในสัญญาซื้อขายที่ดินและทรัพย์สินจาก PTT โดยมีมูลค่ารวมเป็นเงินประมาณ 7,200 ล้านบาท

•

เมื่อวันที่ 30 มีนาคม 2561 กลุ่มผู้ร่วมทุน ได้แก่ บริษัท PTTEP HK Offshore Limited (Malaysian Branch) หรือ PTTEP HKO (ผู้ดําเนินการ) ซึ่งเป็นบริษัทย่อยของ ปตท.สผ. และ บริษัท PETRONAS Carigali Sdn. Bhd. (PCSB) ซึง่ มีสด ั ส่วนการร่วมทุนร้อยละ 80 และ 20 ตามลําดับ ได้ลงนามในสัญญา แบ่งปันผลผลิต (Production Sharing Contracts) กับ Petroliam Nasional Berhad (PETRONAS) เพือ ่ รับสิทธิในการดําเนินการสํารวจและผลิตปิโตรเลียมในแปลงสํารวจ 2 แปลง ในประเทศมาเลเซีย

เมษายน 2561

•

เมื่อวันที่ 12 เมษายน 2561 ที่ประชุมสามัญผู้ถือหุ้นประจําปี 2561 ของ ปตท. มีมติดังนี้ •

เปลี่ยนแปลงมูลค่าหุ้นที่ตราไว้ของ ปตท. จากเดิมหุ้นละ 10 บาท เป็นหุ้นละ 1 บาท และอนุมัติ การแก้ไขเพิม ่ เติมหนังสือบริคณห์สนธิ ข้อ 4 เพือ ่ ให้สอดคล้องกับการเปลีย ่ นแปลงมูลค่าหุน ้ ทีต ่ ราไว้ ของ ปตท. โดยมีผลบังคับใช้ในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยตั้งแต่วันที่ 24 เมษายน 2561

•

อนุมัติจ่ายเงินปันผลสําหรับผลประกอบการปี 2560 ในอัตราหุ้นละ 20.00 บาท คิดเป็นเงิน ประมาณ 57,108 ล้านบาท หรือคิดเป็นร้อยละ 42.8 ของกําไรสุทธิของงบการเงินรวมปี 2560 โดยเมื่อวันที่ 15 กันยายน 2560 ปตท. ได้จ่ายเงินปันผลระหว่างกาลจากผลประกอบการงวด 6 เดือนแรกของปี 2560 ในอัตราหุน ้ ละ 8.00 บาท คงเหลือเงินปันผลทีจ ่ า ่ ยสําหรับผลประกอบการ งวด 6 เดือนหลังของปี 2560 ในอัตราหุ้นละ 12.00 บาท และจ่ายในวันที่ 27 เมษายน 2561

•

เมื่ อ วั น ที่ 25 เมษายน 2561 ที่ ป ระชุ ม คณะกรรมการ ปตท. มี ม ติ อ นุ มั ติ ก ารจั ด ตั้ ง บริ ษั ท ใหม่ ในสาธารณรัฐสิงคโปร์เพื่อดําเนินธุรกิจกาแฟ โดยการสร้างแบรนด์ “Café Amazon” ให้ไปสู่การเป็น Global Brand โดยจัดตั้งบริษัทในเดือนกันยายน 2561 ด้วยทุนจดทะเบียนไม่เกิน 6.5 ล้านเหรียญ ั ปตท. น้า ํ มันและการค้าปลีก สิงคโปร์ ประกอบด้วยหุน ้ สามัญมูลค่าหุน ้ ละ 1 เหรียญสิงคโปร์ โดย บริษท จํากัด (มหาชน) (PTTOR) ถือหุ้นร้อยละ 100

087

088

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

พฤษภาคม 2561

•

วิเคราะห์ฐานะทางการเงินและผลการดําเนินงาน

บริษัท ทรัพย์ทิพย์ จํากัด (SAPTHIP) (ซึ่ง บริษัท ไทยออยล์ เอทานอล จํากัด (TET) ถือหุ้นอยู่ ร้อยละ 50) ได้จัดตั้ง บริษัท ทรัพย์ทิพย์ กรีน เอ็นเนอร์ยี่ จํากัด เพื่อประกอบธุรกิจโรงไฟฟ้าจาก ก๊าซชีวภาพ (Biogas) ด้วยทุนจดทะเบียนเริม ่ ต้น 1 ล้านบาท โดยมีบริษท ั SAPTHIP ถือหุน ้ ร้อยละ 100

•

บริษัท ผลิตไฟฟ้า นวนคร จํากัด บริษัทย่อยของ บริษัท โกลบอล เพาเวอร์ ซินเนอร์ยี่ จํากัด (มหาชน) ํ อีกประมาณ (GPSC) ดําเนินการลงทุนขยายกําลังการผลิตไฟฟ้าอีกประมาณ 60 เมกะวัตต์ และไอน้า 10 ตันต่อชั่วโมง โดยใช้เงินลงทุนประมาณ 3,105 ล้านบาท คาดว่าจะแล้วเสร็จและเดินเครื่อง เชิงพาณิชย์ได้ประมาณไตรมาสที่ 3 ปี 2563 ทําให้บริษัท ผลิตไฟฟ้า นวนคร จํากัด มีขนาดกําลัง การผลิตไฟฟ้าสุทธิรวมประมาณ 185 เมกะวัตต์ และผลิตไอน้ํารวมประมาณ 40 ตันต่อชั่วโมง

มิถุนายน 2561

•

เมื่อวันที่ 18 มิถุนายน 2561 ที่ประชุมคณะกรรมการบริษัท GC อนุมัติให้จัดตั้งบริษัท Kuraray GC Advanced Materials Co., Ltd. ซึ่งมีสถานะเป็นบริษัทร่วมทุนเพื่อเตรียมการร่วมลงทุนในธุรกิจ เคมีภัณฑ์ชนิดพิเศษ โดยมีแผนที่จะดําเนินการผลิตผลิตภัณฑ์พลาสติกวิศวกรรมชั้นสูง High-Heat Resistant Polyamide-9T (PA9T) ที่ 13,000 ตั น ต่ อ ปี และ Hydrogenated Styrenic Block Co-Polymer (HSBC) ที่ 16,000 ตันต่อปี ซึ่ง GC จะถือหุ้นร้อยละ 33.4 ร่วมกับ บริษัท Kuraray Co., Ltd. (KRR) ซึ่งจะเข้าถือหุ้นผ่านบริษัทในเครือร้อยละ 53.3 และบริษัท Sumitomo Corporation (SC) ซึ่งจะถือหุ้นผ่านบริษัทในเครือร้อยละ 13.3 และจะมีทุนจดทะเบียนเริ่มต้น 10 ล้านบาท

•

เมื่อวันที่ 21 มิถุนายน 2561 PTTEP ได้เข้าซื้อสัดส่วนการลงทุนร้อยละ 22.22 ในโครงการบงกช จากบริษัท Shell Integrated Gas Thailand Pte. Limited (Shell) และบริษัท Thai Energy Company Limited (บริษัทย่อยของ Shell) ด้วยมูลค่าก่อนภาษีประมาณ 750 ล้านเหรียญสหรัฐ เสร็จสิ้น สมบูรณ์แล้ว ส่งผลให้ ปตท.สผ. มีสัดส่วนการลงทุนในโครงการบงกชเพิ่มขึ้นจากร้อยละ 44.4445 เป็นร้อยละ 66.6667 และเพิ่มปริมาณการขายปิโตรเลียมของบริษัทประมาณ 35,000 บาร์เรล เทียบเท่าน้ํามันดิบต่อวัน

•

เมื่อวันที่ 29 มิถุนายน 2561 ที่ประชุมคณะกรรมการ บริษัท ไทยออยล์ จํากัด (มหาชน) (TOP) มีมติ เห็ น ชอบการลงทุ น โครงการพลั ง งานสะอาด (Clean Fuel Project: CFP) เพื่ อ เพิ่ ม ศั ก ยภาพ การแข่งขันด้วยการปรับปรุงประสิทธิภาพกระบวนการผลิตเพื่อเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ซึ่งเป็นมิตร ต่อสิ่งแวดล้อม และขยายกําลังการกลั่นน้ํามันจากเดิมที่ 275,000 เป็น 400,000 บาร์เรลต่อวัน เพือ ่ เพิม ่ ความยืดหยุน ่ ให้สามารถกลัน ่ น้า ํ มันดิบได้มากและหลากหลายชนิดขึน ้ โครงการใช้ระยะเวลา ดํ า เนิ น การก่ อ สร้ า งประมาณ 5 ปี โดยมี มู ล ค่ า การลงทุ น ประมาณ 4,825 ล้ า นเหรี ย ญสหรั ฐ หรือประมาณ 160,279 ล้านบาท

กรกฎาคม 2561

•

เมือ ่ วันที่ 18 มิถน ุ ายน 2561 ปตท. และ PTTOR ได้ลงนามในสัญญาโอนกิจการ และ ปตท. ได้ดา ํ เนิน กระบวนการโอนสินทรัพย์และหนี้สินต่าง ๆ ตลอดจนหุ้นของบริษัทที่เกี่ยวข้องให้แก่ PTTOR ตั้งแต่ วันที่ 1 กรกฎาคม 2561

•

เมื่อวันที่ 15 กรกฎาคม 2561 บริษัท PTTEP Australasia (Ashmore Cartier) Pty Ltd (บริษัทย่อยของ PTTEP) ได้ลงนามขายสัดส่วนการลงทุนร้อยละ 100 ในแหล่งมอนทาราและสินทรัพย์ที่เกี่ยวข้อง ซึ่งตั้งอยู่ในเครือรัฐออสเตรเลีย ให้แก่บริษัท Jadestone Energy (Eagle) Pty Ltd ด้วยมูลค่าการขาย สินทรัพย์จํานวน 195 ล้านเหรียญสหรัฐ ซึ่งได้ทําการซื้อขายแล้วเสร็จในเดือนกันยายน 2561

•

เมื่ อ วั น ที่ 23 กรกฎาคม 2561 ที่ ป ระชุ ม คณะกรรมการบริ ษั ท GC มี ม ติ อ นุ มั ติ ใ ห้ ข ายหุ้ น บริ ษั ท Alliance Petrochemical Investment (Singapore) Pte. ที่ GC ถื อ หุ้ น ร้ อ ยละ 15.34 คิ ด เป็ น มูลค่าจากการขายหุ้นประมาณ 663 ล้านบาท

วิเคราะห์ฐานะทางการเงินและผลการดําเนินงาน

สิงหาคม 2561

•

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

เมื่ อ วั น ที่ 3 สิ ง หาคม 2561 PTTOR CHINA ได้ ดํ า เนิ น การจดทะเบี ย นจั ด ตั้ ง บริ ษั ท แล้ ว เสร็ จ เพื่อดําเนินธุรกิจหล่อลื่นในประเทศจีน มีทุนจดทะเบียนเทียบเท่าไม่เกิน 80 ล้านบาท (หรือประมาณ 2.26 ล้านเหรียญสหรัฐ ซึ่งบริษัท PTTOR จะถือหุ้นในสัดส่วนร้อยละ 100

•

เมื่อวันที่ 8 สิงหาคม 2561 GC ร่วมกับบริษัทในเครือได้ลงนามในสัญญาซื้อขายเพื่อเข้าซื้อหุ้น ใน บริษัท Siam Mitsui PTA Company Limited (SMPC) ซึ่งเป็นผู้ประกอบการในกลุ่มผลิตภัณฑ์ กรดบริสุทธิ์เทเรพาธิค (PTA) ร้อยละ 74 และ บริษัท Thai PET Resin Company Limited (TPRC) ซึ่งเป็นผู้ประกอบการในกลุ่มผลิตภัณฑ์เม็ดพลาสติกโพลีเอทิลีนเทเรทาเลต (PET) ร้อยละ 74 จาก บริษัท SCG Chemical และ บริษัท Mitsui Chemical, Inc. มูลค่าเงินลงทุนประมาณ 125 ล้านเหรียญ สหรัฐ หรือประมาณ 4,148 ล้านบาท และได้ซื้อขายแล้วเสร็จเมื่อสิ้นปี 2561 เพื่อขยายการลงทุน ต่อยอดและเพิ่มศักยภาพในการทําตลาดเม็ดพลาสติกของบริษัท

ตุลาคม 2561

•

เมื่อวันที่ 28 กันยายน 2561 คณะกรรมการของ ปตท. มีมติอนุมัติจ่ายเงินปันผลระหว่างกาล สํ า หรั บ ผลประกอบการครึ่ ง ปี แ รกของปี 2561 ในอั ต ราหุ้ น ละ 0.80 บาทต่ อ หุ้ น รวมเป็ น เงิ น ประมาณ 22,850 ล้ า นบาท หรื อ คิ ด เป็ น ร้ อ ยละ 32.9 ของกํ า ไรสุ ท ธิ ข องงบการเงิ น รวมของ ครึ่งปีแรกของปี 2561 ซึ่งกําหนดจ่ายเงินปันผลระหว่างกาลให้แก่ผู้ถือหุ้นในวันที่ 26 ตุลาคม 2561

•

เมื่อวันที่ 16 ตุลาคม 2561 คณะกรรมการบริษัท IRPC อนุมัติให้ลงทุนใน บริษัท Guangzhao Saiju Performance Polymer Ltd. (GZSJ) ที่ประเทศจีน ในสัดส่วนร้อยละ 15 ของทุนจดทะเบียนทั้งหมด มีมูลค่าการลงทุนประมาณ 135 ล้านหยวน หรือประมาณ 650 ล้านบาท ซึ่ง GZSJ ดําเนินธุรกิจ เกี่ ย วกั บ การซื้ อ ขายสิ น ค้ า ประเภทผลิ ต ภั ณ ฑ์ อุ ต สาหกรรมพลาสติ ก ผ่ า นระบบ E-commerce ในประเทศจี น และอนุ มั ติ ใ ห้ IRPC จั ด ตั้ ง บริ ษั ท จดทะเบี ย นในประเทศไทย มี ทุ น จดทะเบี ย น 120 ล้านบาท ซึ่ง IRPC ถือหุ้นร้อยละ 55 และ GZSJ ถือร้อยละ 45 เพื่อพัฒนาธุรกิจซื้อขายสินค้า ประเภทผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมพลาสติกผ่านระบบ E-commerce ในประเทศไทย

•

เมื่อวันที่ 30 ตุลาคม 2561 GC ได้ลงนามสัญญาซื้อขายเพื่อเข้าซื้อหุ้น Revole Group Limited (RGL) ในสัดส่วนร้อยละ 49 โดยเข้าซื้อหุ้นจากผู้ถือหุ้นเดิมและซื้อหุ้นเพิ่มทุนจาก RGL มูลค่ารวม 6.4 ล้านปอนด์สเตอร์ลงิ หรือประมาณ 281 ล้านบาท โดย RGL เป็นผูผ ้ ลิต Rotomolding Compound รายสําคัญในทวีปยุโรปและเขตโอเชียเนีย ซึ่งวัตถุดิบหลักที่ใช้คือเม็ดพลาสติกประเภท LLDPE

พฤศจิกายน 2561

•

เมื่อวันที่ 16 พฤศจิกายน 2561 คณะกรรมการของ ปตท. อนุมัติให้ ปตท. และบริษัทในเครือร่วมกัน จัดตั้งบริษัทร่วมทุนกับ บริษัท บางกอกอินดัสเทรียลแก๊ส จํากัด (Bangkok Industrial Gas Company Limited: “BIG”) ภายใต้ชื่อ “Map Ta Phut Air Products Company Limited (“MAP”) โดย ปตท. และบริ ษั ท ในเครื อ ถื อ หุ้ น ร่ ว มกั น ในสั ด ส่ ว นร้ อ ยละ 51 และ BIG ถื อ หุ้ น ในสั ด ส่ ว นร้ อ ยละ 49 ของจํานวนหุ้นทั้งหมดของ MAP เพื่อรองรับการดําเนินธุรกิจผลิตและจําหน่ายก๊าซอุตสาหกรรม (Industrial Gas) โดยใช้เทคโนโลยีการแยกอากาศที่ใช้ความเย็นเหลือทิ้งจากก๊าซธรรมชาติเหลว (“LNG”) มีมูลค่าการลงทุนประมาณ 1,500 ล้านบาท โดยจัดตั้งแล้วเสร็จเมื่อต้นปี 2562

089

090

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ธันวาคม 2561

•

วิเคราะห์ฐานะทางการเงินและผลการดําเนินงาน

เมื่อวันที่ 7 ธันวาคม 2561 GPSC ได้เข้าทําสัญญาซื้อขายหุ้นเพื่อเข้าถือหุ้นทั้งทางตรงและทางอ้อม ผ่านบริษัทย่อยของ GPSC ใน บริษัท เอ็น.พี.เอส. สตาร์กรุ๊ป จํากัด บริษัท เวิลด์ เอ็กซ์เชนจ์ เอเชีย จํากัด และ บริษัท พี.พี. โซล่า จํากัด ซึ่งประกอบกิจการผลิตกระแสไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์ (Solar Power Producers) ในประเทศไทย กําลังการผลิตรวมทั้งสิ้น 39.5 เมกะวัตต์ และเข้าลงทุน ใน บริษัท เทอร์ร่าฟอร์ม โกลบอล โอเปอเรติ้ง จํากัด ที่เป็นกิจการให้บริการด้านการปฏิบัติการ และดู แ ลบํ า รุ ง รั ก ษาโรงไฟฟ้ า พลั ง งานแสงอาทิ ต ย์ โดยมี มู ล ค่ า การลงทุ น รวม 3,070 ล้ า นบาท เพื่อการประกอบกิจการการผลิตกระแสไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์ในประเทศไทย

•

เมื่ อ วั น ที่ 13 ธั น วาคม 2561 บริ ษั ท ปตท.สผ. เอนเนอร์ ยี่ ดี เ วลลอปเม้ น ท์ จํ า กั ด บริ ษั ท ย่ อ ย ของ PTTEP ได้ รั บ สิ ท ธิ ใ นการสํ า รวจและผลิ ต ปิ โ ตรเลี ย มและเป็ น ผู้ ดํ า เนิ น การในแปลงสํ า รวจ หมายเลข G1/61 (แหล่งเอราวัณ) และ G2/61 (แหล่งบงกช) ทําให้มีสัดส่วนการลงทุนเพิ่มเป็น ร้ อ ยละ 60 และร้ อ ยละ 100 ตามลํ า ดั บ โดยคาดว่ า จะมี ก ารลงนามในสั ญ ญาแบ่ ง ปั น ผลผลิ ต ในไตรมาสแรกของปี 2562

•

เมื่อวันที่ 21 ธันวาคม 2561 คณะกรรมการ ปตท. มีมติอนุมัติแผนการลงทุน 5 ปี (ปี 2562 - 2566) ของ ปตท. และบริษท ั ในเครือที่ ปตท. ถือหุน ้ ร้อยละ 100 วงเงินรวม 167,114 ล้านบาท โดยการลงทุน ส่วนใหญ่ของ ปตท. เป็นการลงทุนในกลุม ่ ธุรกิจก๊าซธรรมชาติและการร่วมทุนและการลงทุนในบริษท ั ที่ ปตท. ถือหุ้นร้อยละ 100 อาทิ ระบบท่อส่งก๊าซธรรมชาติ การขยายขีดความสามารถนําเข้า LNG การขยายงานของธุรกิจน้ํามันและธุรกิจค้าปลีกทั้งในประเทศและต่างประเทศ นอกจากนี้ ปตท. ยังได้จัดเตรียมงบลงทุนในอนาคต (Provision) จํานวน 187,616 ล้านบาท โดยหลักเพื่อการขยาย ธุรกิจหลัก (Core Business) เช่น LNG Value Chain และการลงทุนในธุรกิจใหม่ทจ ี่ ะเป็น New S-Curve ของ ปตท. ซึ่งอยู่ระหว่างการศึกษาความเป็นไปได้

•

เมื่ อ วั น ที่ 26 ธั น วาคม 2561 คณะกรรมการกํ า กั บ กิ จ การพลั ง งาน (“กกพ.”) มี ม ติ เ ห็ น ชอบ ในหลักการให้ GPSC รวมกิจการกับ GLOW ที่กําหนดเงื่อนไขบังคับให้ GLOW ขายกิจการของบริษัท โกลว์ เอสพีพี 1 จํากัด (“SPP1”) ให้แล้วเสร็จก่อน หลังจากที่ GPSC ได้ยื่นอุทธรณ์คําสั่งที่ไม่เห็นด้วย กับคําขอเพื่อเข้าซื้อหุ้น GLOW เมื่อวันที่ 12 พฤศจิกายน 2561 โดยคาดว่าจะสามารถขายกิจการ ของ SPP1 และดําเนินการได้แล้วเสร็จภายในไตรมาสแรกของปี 2562

มกราคม 2562

•

เมื่อวันที่ 3 มกราคม 2562 PTTEP หยุดการผลิตชั่วคราวในโครงการบงกชประมาณ 4 - 7 วัน จากสถานการณ์พายุโซนร้อน “ปาบึก” บริเวณอ่าวไทย ซึ่งคาดว่าการหยุดผลิตชั่วคราวจะส่งผลให้ ปริ ม าณการขายเฉลี่ ย ในช่ ว งดั ง กล่ า วลดลงประมาณ 96,700 บาร์ เ รลเที ย บเท่ า น้ํ า มั น ดิ บ ต่ อ วั น ซึ่งคิดเป็นสัดส่วนน้อยกว่าร้อยละ 1 ของปริมาณการขายเฉลี่ยต่อวันในปี 2562

•

บริษัท PTTEP MENA Limited ซึ่งเป็นบริษัทย่อยของ PTTEP ร่วมกับ บริษัท Eni Abu Dhabi B.V. ซึ่ ง เป็ น บริ ษั ท ย่ อ ยของ Eni ซึ่ ง เป็ น ผู้ ผ ลิ ต น้ํ า มั น และก๊ า ซธรรมชาติ ร ายใหญ่ ข องประเทศอิ ต าลี ได้ชนะการประมูลแปลงสํารวจใน Abu Dhabi’s Open Block Licensing Round ในแปลงสํารวจ Offshore 1 และ Offshore 2 ซึ่งตั้งอยู่นอกชายฝั่งทะเล ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของรัฐอาบูดาบี สหรั ฐ อาหรั บ เอมิ เ รตส์ เพื่ อ รั บ สิ ท ธิ ใ นการดํ า เนิ น การสํ า รวจและผลิ ต ปิ โ ตรเลี ย ม โดยได้ ล งนาม ในสัญญาสัมปทานกับ The Abu Dhabi National Oil Company (ADNOC) เมือ ่ วันที่ 12 มกราคม 2562 ตามสัดส่วนการลงทุนสําหรับ บริษท ั PTTEP MENA Limited ทีร่ อ ้ ยละ 30 และ บริษท ั Eni Abu Dhabi B.V. (ผู้ดําเนินการ) ที่ร้อยละ 70

•

ในเดื อ นมกราคม 2562 TOP ได้ ทํ า สั ญ ญากั บ บริ ษั ท ย่ อ ยที่ จ ะจั ด ตั้ ง ใหม่ ข อง GPSC ซึ่ ง GPSC ถือหุ้นร้อยละ 100 เพื่อโอนกรรมสิทธิ์ในหน่วยผลิตไฟฟ้า (Energy Recovery Unit: ERU) ที่มีกําลัง ผลิตกระแสไฟฟ้า 250 เมกะวัตต์และไอน้ําสําหรับกระบวนการผลิตของโครงการ CFP โดยใช้ ผลิ ต ภั ณ ฑ์ พ ลอยได้ ข องโครงการ CFP เป็ น เชื้ อ เพลิ ง หลั ก แทนการลงทุ น จั ด สร้ า งเองทั้ ง หมด โดยมีมูลค่าเทียบเท่าทั้งสิ้นไม่เกิน 757 ล้านเหรียญสหรัฐ (ประมาณ 24,113 ล้านบาท) ซึ่งคาดว่า การดําเนินการก่อสร้างโครงการ ERU จะแล้วเสร็จในช่วงไตรมาสที่ 3 ปี 2566 ทั้งนี้ TOP และ GPSC จะนําเสนอที่ประชุมสามัญผู้ถือหุ้น ประจําปี 2562 เพื่อพิจารณาอนุมัติรายการดังกล่าว

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

วิเคราะห์ฐานะทางการเงินและผลการดําเนินงาน

091

ภาพรวมผลการดําเนินงานของ ปตท. และบริษัทยอย ผลการดําเนินงานของ ปตท. และบริษัทยอย สําหรับป 2561 เปรียบเทียบกับป 2560 แยกตามธุรกิจสรุปไดดังนี้ หนวย: ลานบาท

เพิ่มขึ้น (ลดลง) (รอยละ)

ป 2560

ป 2561

1,995,722

2,336,155

17.1%

• สํารวจและผลิตฯ

147,725

171,809

16.3%

• ก๊าซ

443,740

489,549

10.3%

19,575

20,527

4.9%

• น้ํามัน

547,296

601,064

9.8%

• การค้าระหว่างประเทศ

935,616

1,239,121

32.4%

• ปิโตรเคมีและการกลั่น

950,727

1,132,080

19.1%

26,134

32,244

23.4%

345,395

351,396

1.7%

105,468

126,843

20.3%

83,792

94,084

12.3%

6,114

7,445

21.8%

19,598

15,271

(22.1%)

527

2,702

> 100%

5,387

5,929

10.1%

123,835

97,821

(21.0%)

4,538

5,653

24.5%

116,289

123,556

6.2%

ยอดขาย

• ถ่านหิน

• อื่น ๆ1/ กําไรจากการดําเนินงานก่อนค่าเสื่อมราคา ต้นทุนทางการเงิน และภาษีเงินได้ (EBITDA) • สํารวจและผลิตฯ • ก๊าซ • ถ่านหิน • น้ํามัน • การค้าระหว่างประเทศ • ไม่รวมการปรับปรุงผลกระทบจาก FX. และการป้องกันความเสี่ยง • รวมการปรับปรุงผลกระทบจาก FX. และการป้องกันความเสี่ยง • ปิโตรเคมีและการกลั่น • อื่น ๆ ค่าเสื่อมราคาและค่าตัดจําหน่าย 1/

รวมธุรกิจเทคโนโลยีและวิศวกรรม

092

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

วิเคราะห์ฐานะทางการเงินและผลการดําเนินงาน

หนวย: ลานบาท

เพิ่มขึ้น (ลดลง) (รอยละ)

ป 2560

ป 2561

229,106

227,840

• สํารวจและผลิตฯ

49,699

66,701

34.2%

• ก๊าซ

67,451

76,088

12.8%

4,224

5,516

30.6%

15,454

10,955

(29.1%)

494

2,591

> 100%

5,354

5,818

8.7%

89,316

62,922

(29.6%)

946

1,489

57.4%

7,310

8,515

16.5%

ขาดทุนจากการด้อยค่าสินทรัพย์

24,848

17

(99.9%)

กําไร (ขาดทุน) จากอัตราแลกเปลี่ยน

13,650

6,354

(53.5%)

242,014

246,684

ต้นทุนทางการเงิน

29,086

27,628

(5.0%)

ภาษีเงินได้

28,306

53,647

89.5%

135,180

119,684

(11.5%)

4.67

4.15

(11.1%)

กําไรจากการดําเนินงานตามส่วนงาน

• ถ่านหิน • น้ํามัน

(0.6%)

• การค้าระหว่างประเทศ • ไม่รวมการปรับปรุงผลกระทบจาก FX. และการป้องกันความเสี่ยง • รวมการปรับปรุงผลกระทบจาก FX. และการป้องกันความเสี่ยง • ปิโตรเคมีและการกลั่น • อื่น ๆ ส่วนแบ่งกําไรจากการร่วมค้าและบริษัทร่วม

กําไรก่อนต้นทุนทางการเงินและภาษีเงินได้ (EBIT)

กําไรสุทธิ กําไรสุทธิต่อหุ้น (บาทต่อหุ้น)

1.9%

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

วิเคราะห์ฐานะทางการเงินและผลการดําเนินงาน

093

ผลการดําเนินงานของ ปตท. และบริษัทยอย จําแนกตามกลุมธุรกิจ รายละเอี ย ดยอดขาย EBITDA และกํ า ไรจากการดํ า เนิ น งานตามส่ ว นงาน (Operating Income) สํ า หรั บ ผลการดํ า เนิ น งาน งวดปี 2561 สรุปได้ดังนี้

ภาพที่ 2 รายละเอียดยอดขาย EBITDA และกําไรจากการดําเนินงาน ตามสวนงาน Operating Income สําหรับผลการดําเนินงานงวดป 2561

2,336,155 ลานบาท 5% 1%

13%

351,396 ลานบาท 4%

36%

27%

กาซธรรมชาติ ปโตรเคมีและการกลั่น นํ้ามันและการคาระหวางประเทศ ปตท.สผ.

50%

31%

5%

227,840 ลานบาท 29%

3%

6%

30%

28%

28%

อื่น ๆ* * ธุรกิจถานหินและอื่น ๆ

รายได

EBITDA

กําไรจากการดําเนินงาน

กลุมธุรกิจปโตรเลียมขั้นตนและกาซธรรมชาติ ธุรกิจสํารวจและผลิตปโตรเลียม: บมจ. ปตท.สํารวจและผลิตปโตรเลียม หรือ PTTEP ป 2560 ราคาขายผลิตภัณฑ์เฉลีย ่ (เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรลเทียบเท่าน้าํ มันดิบ) ปริมาณขายเฉลี่ย (BOED)

ป 2561

เพิ่มขึ้น (ลดลง) (รอยละ)

39.2

46.7

19.1%

299,206

305,522

2.1%

ในปี 2561 PTTEP มีรายได้จากการขายจํานวน 171,809 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 24,084 ล้านบาท หรือร้อยละ 16.3 จากปี 2560 สาเหตุหลักมาจากราคาขายเฉลี่ยโดยรวมปรับเพิ่มขึ้นร้อยละ 19.1 จาก 39.2 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรลเทียบเท่าน้ํามันดิบ ในปี 2560 ่ โดยรวมเพิม ่ ขึน ้ ร้อยละ 2.1 จาก 299,206 บาร์เรล เป็น 46.7 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรลเทียบเท่าน้า ํ มันดิบ ในปี 2561 รวมทัง้ ปริมาณขายเฉลีย เทียบเท่าน้ํามันดิบต่อวัน ในปี 2560 เป็น 305,522 บาร์เรลเทียบเท่าน้ํามันดิบต่อวัน ในปี 2561 โดยหลักจากโครงการบงกชตาม สัดส่วนการลงทุนทีเ่ พิม ่ ขึน ้ ร้อยละ 22.22 ตัง้ แต่เดือนมิถน ุ ายน 2561 และผูซ ้ อ ้ื รับก๊าซธรรมชาติในปริมาณทีเ่ พิม ่ ขึน ้ จากโครงการคอนแทร็ค 4 EBITDA ในปี 2561 มีจํานวน 126,843 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 21,375 ล้านบาท หรือร้อยละ 20.3 โดยหลักจากกําไรขั้นต้นที่เพิ่มขึ้น 24,376 ล้านบาท จากรายได้จากการขายที่เพิ่มขึ้น แม้ว่าค่าภาคหลวงและค่าตอบแทนสําหรับปิโตรเลียมเพิ่มขึ้น 2,733 ล้านบาท ่ มราคาและค่าตัดจําหน่ายทีเ่ พิม ่ ขึน ้ 4,373 ล้านบาท จากโครงการบงกช ตามรายได้จากการขายในประเทศทีเ่ พิม ่ ขึน ้ อย่างไรก็ดี ค่าเสือ ตามสัดส่วนการลงทุนที่เพิ่มขึ้น รวมถึงโครงการคอนแทร็ค 4 และโครงการเอส 1 ที่มีหลุมพัฒนาและแท่นหลุมผลิตเพิ่มขึ้น ส่งผลให้ กําไรจากการดําเนินงานตามส่วนงานในปี 2561 มีจํานวน 66,701 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 17,002 ล้านบาท หรือร้อยละ 34.2 ทั้งนี้ ผลการดําเนินงานภาพรวมดีขึ้น ตามกําไรการดําเนินงานตามส่วนงานที่เพิ่มขึ้น แม้ว่าในปี 2561 จะมีค่าใช้จ่ายทางภาษี ี่ า ่ นมา อีกทัง้ ในปี 2560 มีการรับรูผ ้ ลขาดทุนจากการด้อยค่าของสินทรัพย์โครงการ ทีเ่ พิม ่ ขึน ้ จากอัตราแลกเปลีย ่ นทีแ ่ ข็งค่าน้อยกว่าปีทผ มาเรียนา ออยล์ แซนด์ จํานวน 18,505 ล้านบาท ขณะทีใ่ นปี 2561 รับรูผ ้ ลขาดทุนจากการขายสินทรัพย์แหล่งมอนทารา 1,886 ล้านบาท รวมทั้งการตัดจําหน่ายสินทรัพย์ภาษีเงินได้รอการตัดบัญชีของ บริษัท พีทีทีอีพี ออสตราเลเชีย 1,754 ล้านบาท

094

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

วิเคราะห์ฐานะทางการเงินและผลการดําเนินงาน

กลุมธุรกิจกาซธรรมชาติ รายละเอียดปริมาณการขายผลิตภัณฑของโรงแยกกาซธรรมชาติแตละชนิดเปนดังนี้ หนวย: ตัน

เพิ่มขึ้น (ลดลง) (รอยละ)

ป 2560

ป 2561

LPG

2,919,062

3,203,338

9.7%

Ethane

2,333,234

2,389,118

2.4%

Propane

826,526

907,028

9.7%

NGL1/

732,192

692,853

(5.4%)

6,811,014

7,192,337

รวม

5.6%

หมายเหตุ: 1/

รวมผลิตภัณฑ์ Pentane

รายละเอียดราคาผลิตภัณฑอางอิงของโรงแยกกาซฯ แตละชนิดเปนดังนี้ หนวย: เหรียญสหรัฐตอตัน

ป 2560 LPG1/, 4/

ป 2561

เพิ่มขึ้น (ลดลง) (รอยละ)

485

539

11.1%

1,092

1,149

5.2%

823

990

20.3%

HDPE2/

1,168

1,335

14.3%

PP2/

1,155

1,273

10.2%

449

576

28.3%

Ethylene2/ Propylene2/

Naphtha3/ หมายเหตุ: 1/

เป็นราคา Contract Price (CP) 50 : 50

2/

ราคาตลาดจรของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (South East Asia – Spot)

3/

ราคาตลาดจรของประเทศสิงคโปร์ (MOP’S)

4/

ที่ประชุม กพช. รับทราบข้อสรุปการดําเนินงานเพื่อเปิดเสรีธุรกิจก๊าซ LPG ตามที่ประชุม กบง. วันที่ 2 ธันวาคม 2559 กบง. มีมติเห็นชอบแนวทางเปิดเสรี ธุรกิจก๊าซ LPG เป็น 2 ระยะ โดยระยะแรกเป็นช่วงเวลาเปลี่ยนผ่านก่อนจะเปิดเสรีทั้งระบบ (ช่วงปี 2560) ซึ่งในระยะแรกจะเปิดเสรีเฉพาะในส่วนการนําเข้า แต่ยังคงควบคุมราคาโรงกลั่นน้ํามันและโรงแยกก๊าซธรรมชาติผ่านกลไกของกองทุนน้ํามัน และระยะที่สองเป็นการเปิดเสรีทั้งระบบ มีผลตั้งแต่วันที่ 1 สิงหาคม 2560 โดยยกเลิกการกําหนดราคา LPG ณ โรงกลั่นสําหรับโรงแยกก๊าซฯ และโรงกลั่น โดย สนพ. จะประกาศราคาอ้างอิงสําหรับกํากับราคา ขายปลีก LPG ในประเทศเท่านั้น ทั้งนี้ สนพ. จะมีกลไกติดตามกรณีที่ราคานําเข้า LPG มีความแตกต่างจากต้นทุนโรงแยกก๊าซฯ อย่างมีนัยสําคัญ และจะเสนอให้ กบง. พิจารณาตามสถานการณ์นั้น ๆ เป็นรายเดือน

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

วิเคราะห์ฐานะทางการเงินและผลการดําเนินงาน

095

ในปี 2561 กลุ่มธุรกิจก๊าซธรรมชาติมีรายได้จากการขายจํานวน 489,549 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 45,809 ล้านบาท หรือเพิ่มขึ้น ร้อยละ 10.3 โดยหลักจากธุรกิจการจัดหาและจัดจําหน่ายก๊าซฯ มีรายได้จากการขายเพิม ่ ขึน ้ จากราคาขายเฉลีย ่ เพิม ่ ขึน ้ ตามราคาก๊าซฯ ที่ เ พิ่ ม ขึ้ น รวมทั้ ง ปริ ม าณจํ า หน่ า ยก๊ า ซฯ เฉลี่ ย (ที่ ค่ า ความร้ อ น 1,000 บี ที ยู ต่ อ 1 ลู ก บาศก์ ฟุ ต ) โดยรวมลดลงเล็ ก น้ อ ยจาก 4,716 MMSCFD ในปี 2560 เป็น 4,710 MMSCFD ในปี 2561 โดยปริมาณขายให้แก่ลูกค้าโรงไฟฟ้าใกล้เคียงกับปีก่อน ในขณะที่ ปริมาณขาย NGV ลดลง นอกจากนี้ ธุรกิจโรงแยกก๊าซฯ มีรายได้จากการขายเพิ่มขึ้น จากปริมาณขายผลิตภัณฑ์รวมเพิ่มขึ้นจาก 6,811,014 ตัน ในปี 2560 เป็น 7,192,337 ตัน ในปี 2561 หรือร้อยละ 5.6 โดยเฉพาะผลิตภัณฑ์ LPG ที่ขายให้ PTTOR และ Propane ที่เพิ่มขึ้น เนื่องจากลูกค้า GC และ HMC กลั บ มารั บ ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ต ามปกติ จากที่ ปิ ด ซ่ อ มบํ า รุ ง ในปี 2560 และโรงแยกก๊ า ซฯ มี ก ารปิ ด ซ่ อ มบํ า รุ ง ตามแผน ในปี 2561 น้อยกว่าปี 2560 รวมทั้งราคาขายเฉลี่ยในปี 2561 เพิ่มขึ้นตามราคาปิโตรเคมีอ้างอิงในตลาดโลกที่เพิ่มขึ้น EBITDA และกํ า ไรจากการดํ า เนิ น งานตามส่ ว นงานของกลุ่ ม ธุ ร กิ จ ก๊ า ซฯ ในปี 2561 มี จํ า นวน 94,084 ล้ า นบาท และ 76,088 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 10,292 ล้านบาท และ 8,637 ล้านบาท ตามลําดับ โดยหลักจากผลการดําเนินงานของธุรกิจโรงแยกก๊าซฯ ธุรกิจการจัดหาและจัดจําหน่ายก๊าซฯ และธุรกิจท่อส่งก๊าซฯ รวมถึงผลการดําเนินงานของบริษัทในกลุ่มธุรกิจก๊าซฯ ดีขึ้นจาก PTTLNG ที่เริ่มรับรู้รายได้ของ LNG Terminal 1 Phase 2 (กําลังการผลิต 5 ล้านตันต่อปี) ตั้งแต่เดือนมีนาคม 2561 และผลการดําเนินงาน จาก PTTNGD ที่ดีขึ้นตามราคาขายเฉลี่ยที่เพิ่มขึ้น ในขณะที่ธุรกิจ NGV มีผลขาดทุนเพิ่มขึ้นตามราคาต้นทุนก๊าซฯ ที่เพิ่มขึ้น แม้ว่าปริมาณขายลดลง และราคาขายได้ปรับเพิ่มขึ้น กล่าวคือ กลุ่มลูกค้ารถแท็กซี่และรถโดยสารสาธารณะได้ปรับขึ้นจาก 10.00 บาทต่อกิโลกรัม เป็น 10.62 บาทต่อกิโลกรัม ตั้งแต่วันที่ 16 พฤษภาคม 2561 และราคาขายของกลุ่มลูกค้ารถยนต์ส่วนบุคคลได้ปรับเพิ่มขึ้นในส่วนของค่าใช้จ่ายการปรับปรุงคุณภาพก๊าซ ที่ได้ปรับเพิ่มขึ้นจํานวน 0.4553 บาทต่อกิโลกรัม จาก 3.4367 บาทต่อกิโลกรัม เป็น 3.8920 บาทต่อกิโลกรัม โดยมีผลตั้งแต่วันที่ 16 กันยายน 2560

กลุมธุรกิจถานหิน ป 2560

ป 2561

เพิ่มขึ้น (ลดลง) (รอยละ)

ราคาอ้างอิงนิวคาสเซิล (เหรียญสหรัฐต่อตัน)

88.5

107.3

21.2%

ราคาขายเฉลี่ย (เหรียญสหรัฐต่อตัน)

70.3

77.6

10.4%

8.3

8.2

(1.2%)

ปริมาณขาย (ล้านตัน)

รายได้จากการขายในปี 2561 มีจา ํ นวน 20,527 ล้านบาท เพิม ่ ขึน ้ 952 ล้านบาท หรือร้อยละ 4.9 สาเหตุหลักมาจากราคาขายถ่านหิน เฉลี่ยเพิ่มสูงขึ้น 7.3 เหรียญสหรัฐต่อตัน หรือร้อยละ 10.4 จาก 70.3 เหรียญสหรัฐต่อตัน ในปี 2560 มาอยู่ที่ 77.6 เหรียญสหรัฐต่อตัน ในปี 2561 ตามราคาอ้างอิงนิวคาสเซิลที่เพิ่มขึ้นร้อยละ 21.2 ขณะที่ปริมาณขายถ่านหินลดลงเล็กน้อย 0.1 ล้านตัน หรือร้อยละ 1.2 จาก 8.3 ล้านตัน มาอยู่ที่ 8.2 ล้านตัน ในปี 2561 เนื่องจากความต้องการในช่วงครึ่งหลังของปี 2561 ลดลงตามราคาถ่านหิน ที่ปรับสูงขึ้นมากในไตรมาสที่ 3 ปี 2561 ทําให้มีการชะลอการซื้อ EBITDA ในปี 2561 มีจํานวน 7,445 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 1,331 ล้านบาท หรือร้อยละ 21.8 โดยหลักเป็นผลมาจากกําไรขั้นต้น ที่เพิ่มขึ้น 1,184 ล้านบาท จากราคาขายที่เพิ่มขึ้น แม้ว่าต้นทุนเพิ่มขึ้นจากค่าทําเหมืองที่สูงขึ้น และต้นทุนที่เพิ่มขึ้นจากผลตัดสิน คดีความด้านภาษีในอดีต ทั้งนี้ กําไรจากการดําเนินงานตามส่วนงานของปี 2561 มีจํานวน 5,516 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 1,292 ล้านบาท เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน ตาม EBITDA ที่เพิ่มขึ้น แม้ว่าค่าเสื่อมราคาและค่าตัดจําหน่ายเพิ่มขึ้น 39 ล้านบาท

096

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

วิเคราะห์ฐานะทางการเงินและผลการดําเนินงาน

กลุมธุรกิจปโตรเลียมขั้นปลาย กลุมธุรกิจนํ้ามัน หนวย: ลานลิตร

ป 2560 ปริมาณขายเฉลี่ย

26,006

ป 2561 26,351

เพิ่มขึ้น (ลดลง) (รอยละ) 1.3%

ในปี 2561 กลุ่ ม ธุ ร กิ จ น้ํ า มั น มี ร ายได้ จ ากการขายจํ า นวน 601,064 ล้ า นบาท เพิ่ ม ขึ้ น 53,768 ล้ า นบาท หรื อ ร้ อ ยละ 9.8 จากราคาขายที่ปรับตัวเพิ่มขึ้นตามราคาน้ํามันในตลาดโลกโดยเฉพาะในช่วง 9 เดือนแรกของปี 2561 รวมทั้งปริมาณขายเพิ่มขึ้น 345 ล้านลิตร หรือร้อยละ 1.3 จาก 26,006 ล้านลิตร หรือเทียบเท่า 448,159 บาร์เรลต่อวัน ในปี 2560 เป็น 26,351 ล้านลิตร หรือเทียบเท่า 454,103 บาร์เรลต่อวัน ในปี 2561 โดยหลักจากผลิตภัณฑ์ดเี ซล เบนซิน ทีเ่ พิม ่ ขึน ้ จากการขยายสถานีบริการ และผลิตภัณฑ์ อากาศยานที่เพิ่มขึน ้ ภายหลังจาก International Civil Aviation Organization (ICAO) ประกาศถอดประเทศไทยออกจากรายชื่อประเทศ ทีม ่ ค ี วามเสีย ่ งด้านความปลอดภัยด้านการบินพลเรือนเมือ ่ ช่วงต้นปี 2561 ทําให้หลายสายการบินสามารถกลับมาดําเนินการตามปกติได้ EBITDA และกําไรจากการดําเนินงานตามส่วนงานในปี 2561 มีจํานวน 15,271 ล้านบาท และ 10,955 ล้านบาท ลดลง 4,327 ล้านบาท และ 4,499 ล้านบาท ตามลําดับ โดยหลักจากขาดทุนสต๊อกน้ํามันในปี 2561 ในขณะที่ปี 2560 มีกําไรสต๊อกน้ํามัน สําหรับค่าโฆษณา ส่งเสริมการขาย และค่าดําเนินงานเพิ่มขึ้นตามจํานวนสาขาที่เพิ่มขึ้น แม้ว่าธุรกิจเสริม (Non-Oil) ปรับตัวดีขึ้น ประมาณร้อยละ 7 ตามการขยายสาขาของคาเฟ่อเมซอน (Café Amazon) และกําไรขั้นต้นที่ไม่รวมสต๊อกน้ํามันของผลิตภัณฑ์ดีเซล และเบนซินเพิ่มขึ้น

กลุมธุรกิจการคาระหวางประเทศ หนวย: ลานลิตร

ป 2560 ปริมาณขายเฉลี่ย

75,638

ป 2561 80,481

เพิ่มขึ้น (ลดลง) (รอยละ) 6.4%

ในปี 2561 กลุ่มธุรกิจการค้าระหว่างประเทศมีรายได้จากการขายจํานวน 1,239,121 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 303,505 ล้านบาท หรื อ ร้ อ ยละ 32.4 เนื่ อ งจากราคาขายผลิ ต ภั ณ ฑ์ ป รั บ ตั ว เพิ่ ม ขึ้ น ตามราคาน้ํ า มั น ในตลาดโลกโดยเฉพาะในช่ ว ง 9 เดื อ นแรกของ ปี 2561 รวมทั้งปริมาณขายเพิ่มขึ้น 4,843 ล้านลิตร หรือร้อยละ 6.4 จาก 75,638 ล้านลิตร หรือเทียบเท่า 1,303,442 บาร์เรลต่อวัน ในปี 2560 เป็น 80,481 ล้านลิตร หรือเทียบเท่า 1,386,912 บาร์เรลต่อวัน ในปี 2561 ส่วนใหญ่เพิ่มขึ้นจากปริมาณการค้าน้ํามันดิบ และคอนเดนเสทนําเข้าเนื่องจากไตรมาสที่ 1 ปี 2560 โรงกลั่น IRPC ปิดซ่อมบํารุงใหญ่ตามแผน และปริมาณการค้าผลิตภัณฑ์ น้ํามันดิบและคอนเดนเสท (Out-Out Trading) เพิ่มขึ้น EBITDA รวมการปรับปรุงผลกระทบจากอัตราแลกเปลี่ยนและการป้องกันความเสี่ยงในปี 2561 มีจํานวน 5,929 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 542 ล้านบาท หรือร้อยละ 10.1 โดยหลักจากกําไรขั้นต้นเฉลี่ยต่อหน่วยของผลิตภัณฑ์น้ํามันดิบและคอนเดนเสทนําเข้าและ คอนเดนเสทในประเทศเพิ่มขึ้นซึ่งเป็นผลมาจากราคาน้ํามันใน Crude Basket เฉลี่ยปรับเพิ่มขึ้น ทั้งนี้ กําไรจากการดําเนินงาน ตามส่ ว นงานรวมการปรั บ ปรุ ง ผลกระทบฯ ของกลุ่ ม ธุ ร กิ จ การค้ า ระหว่ า งประเทศ ในปี 2561 เพิ่ ม ขึ้ น มาอยู่ ที่ 5,818 ล้ า นบาท จาก 5,354 ล้านบาท ในปี 2560 ตาม EBITDA ที่เพิ่มขึ้น

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

วิเคราะห์ฐานะทางการเงินและผลการดําเนินงาน

097

กลุมธุรกิจปโตรเคมีและการกลั่น หนวย: เหรียญสหรัฐตอบารเรล

ป 2560

เพิ่มขึ้น (ลดลง) (รอยละ)

ป 2561

Market GRM

5.74

4.69

(18.3%)

Inventory gain (loss)

1.04

(0.28)

< (100%)

Accounting GRM

6.40

4.36

(31.9%)

100.0%

104.4%

Refinery Utilization rate (%)

4.4%

หนวย: เหรียญสหรัฐตอตัน

ป 2560

ป 2561

เพิ่มขึ้น (ลดลง) (รอยละ)

โอเลฟินส์ Naphtha (MOPJ)

496

614

23.8%

1,168

1,330

13.9%

672

716

6.5%

1,178

1,181

0.3%

682

567

(16.9%)

1,277

1,207

(5.5%)

781

593

(24.1%)

1,155

1,269

659

655

(0.6%)

Condensate

467

606

29.8%

BZ

823

821

(0.2%)

BZ - Cond

357

215

(39.8%)

PX

847

1,057

24.8%

PX - Cond

380

451

18.7%

HDPE HDPE - Naphtha LLDPE LLDPE - Naphtha LDPE LDPE - Naphtha PP PP - Naphtha

9.9%

อะโรเมติกส์

ในปี 2561 กลุ่มธุรกิจปิโตรเคมีและการกลั่นมีรายได้จากการขายจํานวน 1,132,080 ล้านบาท เพิ่มขึ้น 181,353 ล้านบาท หรือร้อยละ 19.1 ส่วนใหญ่จากราคาผลิตภัณฑ์น้ํามันสําเร็จรูปและปิโตรเคมีทั้งสายอะโรเมติกส์และสายโอเลฟินส์ที่เพิ่มขึ้นเกือบ ทุกผลิตภัณฑ์ตามราคาน้ํามันดิบและความต้องการผลิตภัณฑ์ปิโตรเคมีของตลาดผลิตภัณฑ์ปลายน้ําที่เพิ่มขึ้น

098

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

วิเคราะห์ฐานะทางการเงินและผลการดําเนินงาน

สําหรับปริมาณขายในธุรกิจการกลัน ่ เพิม ่ ขึน ้ ตามอัตราการใช้

้ ตามการขยาย ปริมาณขายของโรงผลิตสาธารณูปการระยองสูงขึน

กําลังการกลั่นโดยรวมที่เพิ่มขึ้นจากร้อยละ 100.0 ในปี 2560

กําลังผลิตของลูกค้า นอกจากนี้ อัตราค่าไฟฟ้าอัตโนมัติ (FT)

เป็นร้อยละ 104.4 ในปี 2561 เช่นเดียวกับปริมาณขายและอัตรากําลัง

ปรับตัวเพิ่มขึ้นเล็กน้อย

การผลิตของธุรกิจปิโตรเคมีทง้ั สายอะโรเมติกส์และโอเลฟินส์สงู ขึน ้

EBITDA ในปี 2561 มีจํานวน 5,457 ล้านบาท ปรับตัวเพิ่มขึ้น

เนื่องจากปี 2561 GC เริ่มดําเนินการเชิงพาณิชย์ของโรง LDPE

1,270 ล้านบาท หรือร้อยละ 30.3 จากกําไรขัน ้ ต้นทีเ่ พิม ่ ขึน ้ แม้ตน ้ ทุน

แห่ ง ที่ 2 ในขณะที่ ปี 2560 GC มี ก ารปรั บ ปรุ ง ประสิ ท ธิ ภ าพ

ราคาก๊าซฯ รวมทั้งค่าใช้จ่ายในการขายและบริหารปรับตัวสูงขึ้น

และการหยุ ด ซ่ อ มบํ า รุ ง ของโรงปิ โ ตรเคมี ทั้ ง สายอะโรเมติ ก ส์

ทัง้ นี้ ภาพรวมผลการดําเนินงานในปี 2561 ของ GPSC ปรับเพิม ่ ขึน ้

และโอเลฟินส์ IRPC มีการหยุดซ่อมบํารุงใหญ่ตามแผน ในปี 2561 EBITDA ของกลุ่มธุรกิจปิโตรเคมีและการกลั่น มี จํ า นวนรวม 97,821 ล้ า นบาท ลดลง 26,014 ล้ า นบาท และมีกาํ ไรจากการดําเนินงานตามส่วนงาน จํานวน 62,922 ล้านบาท ลดลง 26,394 ล้านบาท โดยมีสาเหตุดังนี้ •

ผลการดําเนินงานของธุรกิจการกลั่นโดยรวมปรับลดลง จาก Accounting GRM ที่ลดลงจาก 6.40 เหรียญสหรัฐ ต่อบาร์เรล ในปี 2560 เป็น 4.36 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล ในปี 2561 ตาม Market GRM ที่ ล ดลงจาก Crude

ตาม EBITDA ทีเ่ พิม ่ ขึน ้ แม้วา ่ ค่าเสือ ่ มราคาและตัดจําหน่ายสูงขึน ้ จากการดํ า เนิ น การเชิ ง พาณิ ช ย์ เ ต็ ม ของ IRPC CP และ ISP1 รวมถึงมีรายได้เงินปันผลรับจาก RPCL ลดลงจากปีก่อน

กําไรสุทธิป 2561 จํานวน 119,684 ลานบาท ลดลงจากป 2560 จํานวน 15,496 ลานบาท หรือรอยละ 11.5 จาก 135,180 ลานบาท ในป 2560

Premium ที่ เ พิ่ ม ขึ้ น และส่ ว นต่ า งราคาน้ํ า มั น เบนซิ น

•

และน้า ํ มันเตากับน้า ํ มันดิบปรับลดลง นอกจากนี้ กําไรจาก

ในปี 2561 ปตท. และบริษท ั ย่อยมีกา ํ ไรสุทธิ 119,684 ล้านบาท

สต๊อกน้า ํ มันปรับลดลงจาก 1.04 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล

ลดลง 15,496 ล้านบาท หรือร้อยละ 11.5 จาก 135,180 ล้านบาท

เป็นขาดทุนจากสต๊อกน้า ํ มัน 0.28 เหรียญสหรัฐต่อบาร์เรล

ในปี 2560 เนื่องจากผลการดําเนินงานของธุรกิจสํารวจและผลิต

ตามราคาน้ํามันดิบที่ปรับลงมากในไตรมาสที่ 4 ปี 2561

ปิโตรเลียมปรับเพิ่มขึ้นจากราคาขายเฉลี่ยและปริมาณขายเฉลี่ย

ผลการดํ า เนิ น งานของธุ ร กิ จ ปิ โ ตรเคมี ส ายโอเลฟิ น ส์

ที่เพิ่มขึ้น โดยในปี 2560 มีการบันทึกขาดทุนจากการด้อยค่าของ

ในภาพรวมปรับลดลง จากราคาผลิตภัณฑ์ทล ่ี ดลง โดยเฉพาะ

สินทรัพย์ของโครงการมาเรียนา ออยล์ แซนด์ จํานวนประมาณ

ในไตรมาสที่ 4 ปี 2561 ขณะที่ ต้ น ทุ น วั ต ถุ ดิ บ เพิ่ ม ขึ้ น

18,505 ล้ า นบาท อี ก ทั้ ง กลุ่ ม ธุ ร กิ จ ก๊ า ซธรรมชาติ ส่ ว นใหญ่

แม้ ป ริ ม าณขายจะสู ง ขึ้ น โดยเฉพาะจาก GC ซึ่ ง มี

มีผลการดําเนินงานที่ดีขึ้นทั้งในส่วนที่ ปตท. ดําเนินการเองและ

กํ า ลั ง การผลิ ต เพิ่ ม จากโรง LLDPE แห่ ง ที่ 2 สํ า หรั บ

ทีด ่ าํ เนินการโดยบริษท ั ในกลุม ่ ปตท. ยกเว้นธุรกิจ NGV อย่างไรก็ตาม

ผลการดําเนินงานของธุรกิจปิโตรเคมีสายอะโรเมติกส์ลดลง

ผลการดําเนินงานของกลุม ่ ธุรกิจปิโตรเคมีและการกลัน ่ ปรับลดลง

จากส่วนต่างราคาผลิตภัณฑ์ BZ กับวัตถุดบ ิ ปรับตัวลดลง

ตามกําไรขัน ้ ต้นจากการผลิตทางบัญชี (Accounting GIM) ทีล ่ ดลง

่ สูงขึน ้ โดยเฉพาะในประเทศจีน เนือ ่ งจากอุปทานเบนซีนทีเ่ พิม

จากขาดทุนสต๊อกน้า ํ มันเป็นผลมาจากราคาน้า ํ มันดิบทีป ่ รับลดลง

เนื่องจากมีปริมาณสํารองเบนซีนอยู่ในระดับสูงกว่าปกติ

มากในไตรมาสที่ 4 ปี 2561 ในขณะทีใ่ นปี 2560 มีกา ํ ไรสต๊อกน้า ํ มัน

แม้ว่าส่วนต่างราคาผลิตภัณฑ์ PX กับวัตถุดิบในปี 2561

นอกจากนี้ ธุรกิจปิโตรเคมีสายอะโรเมติกส์และสายโอเลฟินส์

ปรับสูงขึ้นเนื่องจากอุปสงค์ของผลิตภัณฑ์ PX ของโลก

มีผลการดําเนินงานลดลงตามส่วนต่างราคาผลิตภัณฑ์กบ ั วัตถุดบ ิ

เพิม ่ ขึน ้ จากการเติบโตของผลิตภัณฑ์ขน ้ั ปลายโพลีเอสเตอร์

ของผลิ ต ภั ณ ฑ์ ปิ โ ตรเคมี ที่ ล ดลงโดยเฉพาะในช่ ว งสิ้ น ปี 2561

และผลิตภัณฑ์ปลายน้ํา PTA เพื่อผลิตผลิตภัณฑ์ PET

เนือ ่ งจากความกังวลต่ออุปสงค์จากการชะลอตัวของเศรษฐกิจโลก

ทดแทน Recycle PET ที่หายไปในประเทศจีน

โดยเฉพาะจากสงครามการค้าระหว่างสหรัฐฯ และจีน แม้วา่ ปริมาณ

กลุมธุรกิจอื่น ๆ ธุรกิจอืน ่ ๆ ประกอบด้วยหน่วยธุรกิจเทคโนโลยีและวิศวกรรม ซึ่งโดยหลักมาจาก GPSC

ขายโดยรวมเพิม ่ ขึน ้ เช่นเดียวกับกลุม ่ ธุรกิจน้าํ มันทีผ ่ ลการดําเนินงาน ลดลงจากผลขาดทุนสต๊อกน้ํามัน ในขณะที่ปี 2560 มีกําไรจาก สต๊อกน้า ํ มัน ทัง้ นี้ ในปี 2561 ค่าเสือ ่ มราคาของกลุม ่ ปตท. เพิม ่ ขึน ้ จากการซื้ อ สั ด ส่ ว นเพิ่ ม เติ ม ในโครงการบงกชของ ปตท.สผ. รวมถึ ง มี ค่ า ใช้ จ่ า ยภาษี เ งิ น ได้ ที่ เ พิ่ ม ขึ้ น ตามผลการดํ า เนิ น งาน

ในปี 2561 GPSC มีรายได้จากการขายจํานวน 24,777 ล้านบาท

ที่ ดี ขึ้ น ของธุ ร กิ จ สํ า รวจและผลิ ต ปิ โ ตรเลี ย ม ภาษี เ งิ น ได้ จ าก

ปรับตัวเพิม ่ ขึน ้ 4,860 ล้านบาท หรือร้อยละ 24.4 จากปริมาณขาย

การปรับโครงสร้างหน่วยธุรกิจน้า ํ มัน ในขณะทีก ่ ารใช้สท ิ ธิประโยชน์

ที่เพิ่มขึ้น เนื่องจากโรงไฟฟ้า IRPC-CP ที่มีกําลังการผลิตไฟฟ้า

ทางภาษี ข องกิ จ การที่ ไ ด้ รั บ การส่ ง เสริ ม การลงทุ น (BOI)

240 เมกะวั ต ต์ ได้ ดํ า เนิ น การเชิ ง พาณิ ช ย์ เ ต็ ม ทั้ ง 2 ระยะ

ครบวงเงินแล้ว ประกอบกับกลุม ่ ปตท. มีผลขาดทุนจากการป้องกัน

และโรงไฟฟ้ า ISP1 ที่ มี กํ า ลั ง การผลิ ต ไฟฟ้ า 20.8 เมกะวั ต ต์

ความเสีย ่ งของตราสารอนุพน ั ธ์เพิม ่ ขึน ้ มีกา ํ ไรจากอัตราแลกเปลีย ่ น

เริ่มดําเนินการเชิงพาณิชย์ตั้งแต่ไตรมาสที่ 4 ปี 2560 รวมถึง

ลดลงจากค่าเงินบาทในปี 2561 ที่แข็งค่าน้อยกว่าปี 2560

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

วิเคราะห์ฐานะทางการเงินและผลการดําเนินงาน

099

การวิเคราะหฐานะทางการเงิน ปตท. และบริษัทยอย ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2561 เปรียบเทียบกับ ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2560

ภาพที่ 3 การวิเคราะห ฐานะทางการเงิน ปตท. และบริษัทยอย หนวย: ลานบาท

3,000,000

2,500,000

2,000,000

2,232,314

2,355,484

+5.5%

856,963

782,170

เงินลงทุนระยะยาว

2,355,484 343,772

287,963

518,073

511,353

สินทรัพยรวม สินทรัพยหมุนเวียน

2,232,314

1,500,000

103,532

105,188

175,144

184,442

ที่ดิน อาคาร และอุปกรณ สินทรัพยไมหมุนเวียนอื่น

1,000,000

หนี้สินรวมและสวนของผูถือหุน หนี้สินหมุนเวียนอื่น เงินกูยืมระยะยาว (รวมสวน ที่ถึงกําหนดชําระใน 1 ป)

1,076,906

1,114,175 1,248,556

500,000

หนี้สินไมหมุนเวียนอื่น สวนของผูถือหุน

0

268,050

1,318,495

280,814 31 ธ.ค. 31 ธ.ค. 2560 2561

31 ธ.ค. 31 ธ.ค. 2560 2561

สินทรัพยรวม

หนี้สินรวมและสวนของผูถือหุน

สินทรัพย ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2561 ปตท. และบริษท ั ย่อยมีสน ิ ทรัพย์รวมทัง้ สิน ้ จํานวน 2,355,484 ล้านบาท เพิม ่ ขึน ้ จาก ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2560 จํานวน 123,170 ล้านบาท หรือร้อยละ 5.5 เป็นผลจาก •

สินทรัพย์หมุนเวียนเพิ่มขึ้น 74,793 ล้านบาท หรือร้อยละ 9.6 สาเหตุหลักมาจาก •

เงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสดและเงินลงทุนชั่วคราวเพิ่มขึ้นสุทธิ 38,765 ล้านบาท โดยหลักเกิดจากเงินสดสุทธิ จากการดําเนินงานที่เพิ่มขึ้นของ ปตท. และบริษัทในเครือ

• •

สินค้าคงเหลือเพิม ่ ขึน ้ 3,408 ล้านบาท โดยหลักจากปริมาณสินค้าคงคลังเพิม ่ สูงขึน ้ ทัง้ ผลิตภัณฑ์นาํ้ มันและผลิตภัณฑ์กา๊ ซธรรมชาติ สินทรัพย์หมุนเวียนอืน ่ เพิม ่ ขึน ้ 32,931 ล้านบาท โดยหลักจากลูกหนีอ ้ น ื่ ทีเ่ พิม ่ ขึน ้ จากภาษีซอ ื้ ขอคืนจากเงินจ่ายจากการรับโอน หน่วยธุรกิจน้า ํ มันจาก ปตท. ของ PTTOR และเงินจ่ายล่วงหน้าค่าเข้าซือ ้ สัดส่วนเงินลงทุนเพิม ่ ในโครงการบงกชของ PTTEP

•

เงินลงทุนระยะยาวลดลง 1,656 ล้านบาท หรือร้อยละ 1.6 โดยหลักจากการโอนเปลี่ยนประเภทเงินลงทุนเผื่อขายของ TOP และ GC เป็นเงินลงทุนชั่วคราว

•

ที่ดิน อาคาร และอุปกรณ์ เพิ่มขึ้น 37,269 ล้านบาท หรือร้อยละ 3.5 โดยหลักจากการเพิ่มขึ้นของงานระหว่างก่อสร้าง โครงการต่าง ๆ ของกลุ่มบริษัท เช่น โครงการ Olefins Reconfiguration โครงการผลิต Propylene Oxide และโครงการผลิต Polyols ของ GC โครงการท่อส่งก๊าซธรรมชาติ เส้นที่ 5 ของ ปตท. โครงการอาคารสํานักงานไทยออยล์ ศรีราชา โครงการ ก่อสร้างถังน้า ํ มันดิบ และโครงการก่อสร้างท่าเทียบเรือ 7 และ 8 ของ TOP และโครงการ Catalyst Cooler ของ IRPC ประกอบกับ การที่ PTTEP เข้าซื้อสัดส่วนเพิ่มเติมในโครงการบงกชร้อยละ 22.22 การลงทุนเพิ่มในสินทรัพย์เพื่อการสํารวจและผลิต ปิโตรเลียมในโครงการซอติก้า และเอส 1 แม้ว่าจะมีค่าเสื่อมราคาสําหรับปี 2561 จํานวน 117,703 ล้านบาท

•

่ เพิม ่ ขึน ้ 12,764 ล้านบาท หรือร้อยละ 4.8 โดยหลักจากสินทรัพย์ภาษีเงินได้รอตัดบัญชีของ PTTOR ทีเ่ พิม ่ ขึน ้ สินทรัพย์ไม่หมุนเวียนอืน จากการรับโอนหน่วยธุรกิจน้า ํ มันจาก ปตท. รวมทัง้ ค่าความนิยมทีเ่ พิม ่ ขึน ้ จาก PTTEP เข้าซือ ้ สัดส่วนเพิม ่ เติมในโครงการบงกช

100

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

วิเคราะห์ฐานะทางการเงินและผลการดําเนินงาน

หนี้สิน ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2561 ปตท. และบริษัทย่อยมีหนี้สินรวมจํานวน 1,036,989 ล้านบาท เพิ่มขึ้นจาก ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2560 จํานวน 53,231 ล้านบาท หรือร้อยละ 5.4 โดยมีสาเหตุหลักมาจาก •

หนีส ้ น ิ หมุนเวียนอืน ่ เพิม ่ ขึน ้ 55,809 ล้านบาท หรือร้อยละ 19.4 ส่วนใหญ่มาจากเจ้าหนีอ ้ น ื่ ของ PTTEP ทีเ่ พิม ่ ขึน ้ จากสิง่ ตอบแทน ที่ จ ะต้ อ งจ่ า ยจากการเข้ า ซื้ อ สั ด ส่ ว นเพิ่ ม เติ ม ในโครงการบงกช และเจ้ า หนี้ ง านก่ อ สร้ า งของ GC ในโครงการ Olefins Reconfiguration ประกอบกับภาษีเงินได้ค้างจ่ายของ ปตท. ที่เพิ่มสูงขึ้นจากกําไรจากการโอนหน่วยธุรกิจนํ้ามันให้ PTTOR รวมทั้งสิทธิในบัตรส่งเสริมการลงทุนที่หมดอายุของโรงแยกก๊าซฯ ในปี 2560

•

เงินกู้ยืมระยะยาว (รวมส่วนที่ถึงกําหนดชําระใน 1 ปี) เพิ่มขึ้น 6,720 ล้านบาท หรือร้อยละ 1.3 ส่วนใหญ่เป็นการกู้ยืมระยะยาว ที่เพิ่มขึ้น 6,832 ล้านบาท จากการกู้ยืมเพิ่มเติมในงวดจํานวน 143,627 ล้านบาท โดยหลักจาก TOP, PTTOR, GC และ IRPC อย่างไรก็ตาม มีการชําระคืนเงินกูย ้ ืมระยะยาวและไถ่ถอนหุน ้ กูจ ้ า ํ นวน 136,795 ล้านบาท โดยหลักจาก GC, PTTEP, PTT, TOP และ IRPC ทั้งนี้ มีผลกระทบจากอัตราแลกเปลี่ยนและค่าธรรมเนียม ทําให้เงินกู้ยืมระยะยาวเพิ่มขึ้น 198 ล้านบาท

•

หนี้สินไม่หมุนเวียนลดลง 9,298 ล้านบาท หรือร้อยละ 5.0 ส่วนใหญ่จากเงินรับล่วงหน้าระยะยาวที่ลดลงของ PTTT และ หนี้สินภาษีเงินได้รอตัดบัญชีของ PTTEP ที่ลดลงตามค่าเงินบาทที่แข็งค่าขึ้น

สวนของผูถือหุน ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2561 ปตท. และบริษัทย่อยมีส่วนของผู้ถือหุ้นจํานวนรวม 1,318,495 ล้านบาท เพิ่มขึ้นจากสิ้นปี 2560 จํานวน 69,939 ล้านบาท หรือร้อยละ 5.6 โดยหลักจากผลการดําเนินงานของ ปตท. และบริษัทย่อย สําหรับงวดปี 2561 จํานวน 119,684 ล้านบาท ทั้งนี้ มีการจ่ายเงินปันผลจากผลการดําเนินงานงวดครึ่งปีหลังของปี 2560 จํานวน 12 บาทต่อหุ้น และงวด ครึ่งปีแรกของปี 2561 ที่ 0.80 บาทต่อหุ้น (ภายหลังจากการเปลี่ยนแปลงมูลค่าหุ้นสามัญที่ตราไว้ของ ปตท. จาก 10 บาทต่อหุ้น เป็น 1 บาทต่อหุ้น) เป็นจํานวนรวมทั้งสิ้น 57,108 ล้านบาท

สภาพคลอง สภาพคล่องของ ปตท. และบริษท ั ย่อยสําหรับปีสน ิ้ สุดวันที่ 31 ธันวาคม 2561 มีกระแสเงินสดเพิม ่ ขึน ้ สุทธิจา ํ นวน 125,995 ล้านบาท โดยมีเงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสดต้นงวดจํานวน 166,189 ล้านบาท เป็นผลให้เงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสดปลายงวด เท่ากับ 292,184 ล้านบาท ทั้งนี้ รายละเอียดกระแสเงินสดแต่ละกิจกรรม มีดังนี้

หนวย: ลานบาท กระแสเงินสดสุทธิได้มาจากกิจกรรมดําเนินงาน

267,801

กระแสเงินสดสุทธิใช้ไปในกิจกรรมลงทุน

(34,148)

กระแสเงินสดสุทธิใช้ไปในกิจกรรมจัดหาเงิน ผลกระทบจากอัตราแลกเปลี่ยนในเงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสด ผลต่างจากการแปลงค่างบการเงิน

(111,468) 637 3,173

เงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสดลดลงระหว่างงวด-สุทธิ

125,995

เงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสด ณ วันต้นงวด

166,189

เงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสด ณ วันปลายงวด

292,184

สั ส่ย วความเสี นการถือ่ยหุง้นบริษัทในกลุ่ม ปัด จจั

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

101

สัดสวนการถือหุน บริษัทในกลุม ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2561

ธุรกิจสํารวจและผลิตปโตรเลียม

รอยละ

บริษัท ปตท.สํารวจและผลิตปิโตรเลียม จํากัด PTTEP

65.29

บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จํากัด

รอยละ GC

48.18

บริษัท ไทยออยล์ จํากัด (มหาชน)

TOP

48.03

บริษัท ไออาร์พีซี จํากัด (มหาชน)

IRPC

48.05

บริษัท พีทีที แทงค์ เทอร์มินัล จํากัด

PTT TANK

(มหาชน)

(มหาชน)

ธุรกิจกาซธรรมชาติ บริษัท ทรานส์ ไทย-มาเลเซีย (ประเทศไทย)

ธุรกิจปโตรเคมีและการกลั่น

รอยละ

100.00

TTM(T)

50.00

Trans Thai-Malaysia (Malaysia) Sdn.Bhd.

TTM(M)

50.00

ธุรกิจเทคโนโลยีและวิศวกรรม

บริษัท ปตท. จําหน่ายก๊าซธรรมชาติ จํากัด

PTTNGD

58.00

บริษัท พีทีที เอนเนอร์ยี่ โซลูชั่นส์ จํากัด

PTTES

40.00

บริษัท พีทีที แอลเอ็นจี จํากัด

PTTLNG

100.00

บริษัท ผลิตไฟฟ้าและนํ้าเย็น จํากัด

DCAP

35.00

บริษัท พีทีที โกลบอล แอลเอ็นจี จํากัด

PTTGL

บริษัท ไทยออยล์เพาเวอร์ จํากัด

TP

26.00

บริษัท โกลบอล เพาเวอร์ ซินเนอร์ยี่ จํากัด

GPSC

22.58

EnCo

50.00

จํากัด

ธุรกิจนํ้ามัน

50.00

รอยละ

(มหาชน) บริษัท เอนเนอร์ยี่ คอมเพล็กซ์ จํากัด

บริษัท ปตท. นํ้ามันและการค้าปลีก จํากัด

PTTOR

100.00

(มหาชน) Petro Asia (Maoming) Co., Ltd.

PA (Maoming) 20.00

Petro Asia (Sanshui) Co., Ltd.

PA (Sanshui) 25.00

ธุรกิจลงทุนตางประเทศ

รอยละ

บริษัท พีทีที เอ็นเนอร์ยี่ รีซอร์สเซส จํากัด

PTTER

100.00

PTT Green Energy Pte. Ltd.

PTTGE

100.00

บริษัท ปตท. โกลบอล แมนเนจเม้นท์ จํากัด

PTTGM

100.00

ธุรกิจการคาระหวางประเทศ

รอยละ

PTT International Trading Pte Ltd

PTTT

100.00

PTT International Trading London Limited

PTTT LDN

100.00

รอยละ

บริษัท บาเนีย (ประเทศไทย) จํากัด

Baania

3.57

บริษัท เอชจี โรโบติกส์ จํากัด

HG Robotics

9.49

ธุรกิจอื่น ๆ

รอยละ

บริษัท บิซิเนส เซอร์วิสเซส อัลไลแอนซ์ จํากัด BSA*

25.00

บริษัท พีทีที ดิจิตอล โซลูชั่น จํากัด

PTT DIGITAL 20.00

บริษัท ทิพยประกันภัย จํากัด (มหาชน)

TIP

PTT Regional Treasury Center Pte. Ltd.

PTTRTC

บริษัท สานพลัง วิสาหกิจเพื่อสังคม จํากัด

SPSE

บริษัท ปตท.ศูนย์บริหารเงิน จํากัด

PTT TCC

หมายเหตุ: * ปตท. ถือหุ้นสามัญของ BSA ทั้งหมด จึงมีสัดส่วนความเป็นเจ้าของร้อยละ 100.00

13.33 100.00 20.00 100.00

102

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างรายได้ของ ปตท. และบริษัทย่อย แบ่งตามสายผลิตภัณฑ์

โครงสรางรายได ของ ปตท. และบริษัทยอย แบงตามสายผลิตภัณฑ*

ผลิตภัณฑ/ บริการ

1. ผลิตภัณฑ์ก๊าซ

รอยละ การถือหุน ของบริษัท

ดําเนินการโดย บมจ. ปตท.

รอยละ

ลานบาท

รอยละ

ป 2561 (ตรวจสอบ) ลานบาท

รอยละ

367,696.92

21.17

356,916.23

17.45

360,419.76

15.22

65.29

10,362.45

0.60

9,527.70

0.47

11,277.30

0.48

บจ. ปตท. จําหน่ายก๊าซธรรมชาติ (PTTNGD)

58.00

7,343.61

0.42

9,815.40

0.48

12,238.71

0.52

บมจ. โกลบอล เพาเวอร์ ซินเนอร์ยี่ (GPSC)

22.58

78.42

0.01

62.24

-

62.56

-

100.00

-

-

-

-

21,645.76

0.91

385,481.40

22.20

376,321.57

18.40

405,644.09

17.13 20.68

รวมรายได้จากผลิตภัณฑ์ก๊าซ บมจ. ปตท.

550,266.24

31.68

604,353.66

29.55

489,636.41

65.29

8,650.59

0.50

8,727.69

0.43

10,089.96

0.43

PTT International Trading Pte Ltd (PTTT)

100.00

117,599.77

6.77

202,561.27

9.91

287,626.36

12.15

PTT International Trading London Limited (PTTT LDN)

100.00

-

-

31,462.80

1.54

56,813.20

2.40

บมจ. ปตท.สํารวจและผลิตปิโตรเลียม (PTTEP)

บมจ. พีทีที โกลบอล เคมิคอล (GC3/)

48.18

20,315.68

1.17

25,501.09

1.25

32,993.95

1.39

บมจ. ไทยออยล์ (TOP3/)

48.03

112,309.11

6.46

149,568.69

7.31

167,123.39

7.06

บมจ. ไออาร์พีซี (IRPC3/)

48.05

93,424.70

5.38

100,292.75

4.90

130,874.04

5.53

-

7,036.15

0.40

9,104.02

0.45

-

-

100.00

45,496.69

2.62

45,251.57

2.21

265,059.12

11.19

57.55 1,440,216.43

60.83

2/

PTT (Cambodia) Limited (PTTCL ) บมจ. ปตท. น้ํามันและการค้าปลีก (PTTOR1/)

955,098.93

รวมรายได้จากผลิตภัณฑ์น้ํามัน 3. ผลิตภัณฑ์ปิโตรเคมี บมจ. ปตท. 3/

54.98 1,176,823.54

20,041.99

1.15

22,486.43

1.10

36,788.07

1.55

บมจ. พีทีที โกลบอล เคมิคอล (GC )

48.18

110,974.12

6.39

218,118.80

10.67

232,641.11

9.82

บมจ. ไทยออยล์ (TOP3/)

48.03

23,639.62

1.36

26,835.75

1.31

30,368.45

1.28

บมจ. ไออาร์พีซี (IRPC3/)

48.05

48,387.04

2.79

57,607.06

2.82

68,614.71

2.90

บจ. พีทีที โพลีเมอร์ มาร์เก็ตติ้ง (PTTPM)

-

71,598.25

4.12

-

-

-

-

PTT International Trading Pte Ltd (PTTT)

100.00

44,198.35

2.54

59,722.95

2.92

54,941.35

2.32

บมจ. ปตท. น้ํามันและการค้าปลีก (PTTOR1/)

100.00

-

-

-

-

391.05

0.02

318,839.37

18.35

384,770.99

18.82

423,744.74

17.89

รวมรายได้จากผลิตภัณฑ์ปิโตรเคมี 4. ผลิตภัณฑ์เหมือง

ลานบาท

ป 2560 (ตรวจสอบ)

บมจ. ปตท.สํารวจและผลิตปิโตรเลียม (PTTEP)

บมจ. ปตท. น้ํามันและการค้าปลีก (PTTOR1/)

2. ผลิตภัณฑ์น้ํามัน

ป 2559 (ตรวจสอบ)

บจ. พีทีที เอ็นเนอร์ยี่ รีซอร์สเซส (PTTER)

100.00

15,994.85

0.92

-

-

-

-

บจ. ปตท. โกลบอล แมนเนจเม้นท์ (PTTGM)

100.00

-

-

19,250.09

0.94

20,527.20

0.87

15,994.85

0.92

19,250.09

0.94

20,527.20

0.87

รวมรายได้จากผลิตภัณฑ์เหมือง

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างรายได้ของ ปตท. และบริษัทย่อย แบ่งตามสายผลิตภัณฑ์

ผลิตภัณฑ/ บริการ

5. รายได้ สาธารณูปโภค

รอยละ การถือหุน ของบริษัท

ดําเนินการโดย บมจ. ปตท.

รอยละ

1.32

-

0.75

-

0.22

4,834.71

0.20

48.05

3,082.00

0.18

2,716.64

0.13

3,179.71

0.13

22.58

10,283.76

0.59

8,884.50

0.43

13,348.58

0.56

100.00

-

-

-

-

49.51

-

16,682.38

0.96

16,160.29

0.78

21,413.26

0.89

บมจ. ปตท.

6,307.00

0.36

7,896.21

0.39

5,009.52

0.21

100.00

5,127.76

0.30

5,120.13

0.25

10,905.08

0.46

-

338.92

0.02

623.20

0.03

-

-

11,773.68

0.68

13,639.54

0.67

15,914.60

0.67

บมจ. ปตท.

36.90

-

32.16

-

11.50

-

บมจ. ปตท.สํารวจและผลิตปิโตรเลียม (PTTEP)

65.29

2,345.22

0.14

2,626.92

0.13

3,481.65

0.15

บมจ. พีทีที โกลบอล เคมิคอล (GC3/)

48.18

6,350.31

0.37

1,614.36

0.08

1,682.54

0.07

บมจ. ไทยออยล์ (TOP )

48.03

427.37

0.02

387.95

0.02

236.04

0.01

บมจ. ไออาร์พีซี (IRPC3/)

48.05

591.68

0.03

543.36

0.03

574.57

0.02

100.00

493.11

0.03

464.30

0.02

492.05

0.02

3/

บมจ. ปตท. น้ํามันและการค้าปลีก (PTTOR1/) บจ. พีทีที ดิจิตอล โซลูชั่น (PTT DIGITAL)

20.00

50.33

-

84.31

-

189.47

0.01

บจ. พีทีที แทงค์ เทอร์มินัล (PTT TANK)

100.00

756.29

0.04

727.46

0.04

643.85

0.03

บจ. พีทีที โพลีเมอร์ โลจิสติกส์ (PTTPL)

-

126.93

0.01

-

-

-

-

บจ. พีทีที เอนเนอร์ยี่ โซลูชั่นส์ (PTTES)

40.00

46.29

-

14.94

-

28.68

-

บจ. เอนเนอร์ยี่ คอมเพล็กซ์ (EnCo)

50.00

291.17

0.02

282.13

0.01

261.68

0.01

25.00

118.63

0.01

114.39

0.01

130.29

0.01

บจ. บิซิเนส เซอร์วิสเซส อัลไลแอนซ์ (BSA) 2/

PTT Oil Myanmar Co., Ltd. (PTTOM )

-

รวมรายได้จากการให้บริการ 8. ผลิตภัณฑ์อื่น ๆ

ลานบาท

4,557.83

รวมรายได้จากธุรกิจเสริม 7. รายได้จาก การให้บริการ

รอยละ

-

บมจ. โกลบอล เพาเวอร์ ซินเนอร์ยี่ (GPSC)

PTT (Cambodia) Limited (PTTCL2/)

ลานบาท

0.19

บมจ. ไออาร์พีซี (IRPC3/)

บมจ. ปตท. น้ํามันและการค้าปลีก (PTTOR1/)

รอยละ

ป 2561 (ตรวจสอบ)

48.03

รวมรายได้จากสาธารณูปโภค 6. รายได้จาก ธุรกิจเสริม

ลานบาท

ป 2560 (ตรวจสอบ)

3,316.62

บมจ. ไทยออยล์ (TOP3/)

บจ. พีทีที แทงค์ เทอร์มินัล (PTT TANK)

ป 2559 (ตรวจสอบ)

103

บมจ. ปตท.

8.87

-

6.28

-

-

-

11,643.10

0.67

6,898.56

0.34

7,732.32

0.33

137.87

0.01

146.15

0.01

93.43

-

บจ. บิซิเนส เซอร์วิสเซส อัลไลแอนซ์ (BSA)

25.00

4.71

-

5.58

-

4.90

-

บมจ. พีทีที โกลบอล เคมิคอล (GC3/)

48.18

134.70

0.01

-

-

-

-

บมจ. โกลบอล เพาเวอร์ ซินเนอร์ยี่ (GPSC)

22.58

-

-

591.73

0.03

4.58

-

บจ. พีทีที ดิจิตอล โซลูชั่น (PTT DIGITAL)

20.00

11.30

-

-

-

-

-

PTT International Trading Pte Ltd (PTTT)

100.00

2,937.85

0.17

988.45

0.05

744.39

0.03

48.05

105.90

-

125.49

0.01

114.98

-

-

-

-

0.09

-

-

-

3,332.33

0.19

1,857.49

0.10

962.28

0.03

97.60 2,336,154.92

98.64

บมจ. ไออาร์พีซี (IRPC3/) PTT Oil Myanmar Co., Ltd. (PTTOM2/) รวมรายได้จากผลิตภัณฑ์อื่น ๆ รวมรายได้จากการขายและการให้บริการ

1,718,846.04

98.95 1,995,722.07

9. อื่น ๆ 9.1 รายได้อื่น ๆ

9,682.65

0.56

28,268.51

1.38

16,935.10

0.72

9.2 กําไร (ขาดทุน) จากอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศ

4,472.68

0.25

13,650.64

0.66

6,353.51

0.28

14,155.33

0.81

41,919.15

2.04

23,288.61

1.00

4,143.21

0.24

7,310.42

0.36

8,515.02

0.36

รวมรายได้อื่น 10. ส่วนแบ่งกําไรจากเงินลงทุนในการร่วมค้าและบริษัทร่วม รวมรายได้

1,737,144.58 100.00 2,044,951.64 100.00 2,367,958.55 100.00

หมายเหตุ: * รายได้ของ ปตท. และบริษัทย่อย เป็นรายได้สุทธิกับบุคคลภายนอก 1/

ชื่อเดิม: บจ. ปตท. น้ํามันและการค้าปลีก (PTTOR)

2/

ตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม 2561 ปตท. ได้เริ่มดําเนินกระบวนการโอนทรัพย์สินและหนี้สิน ตลอดจนหุ้นของบริษัทที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ PTTCL และ PTTOM ให้แก่

3/

ในระหว่างปี 2561 ปตท. ได้เปลี่ยนสัดส่วนการถือหุ้นใน GC, TOP และ IRPC

PTTOR

104

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายการระหว่างกัน

รายการระหวางกัน

รายการระหวางกันดังกลาวเกิดจากสัญญาตาง ๆ ซึ่งมีลักษณะของรายการและสัญญาโดยสรุปดังตอไปนี้ 1. รายการระหวาง ปตท. กับรัฐวิสาหกิจที่ถือหุนโดยรัฐบาล ลักษณะของรายการ รายการจําหนายกาซธรรมชาติใหรัฐวิสาหกิจ บริษท ั ปตท. จํากัด (มหาชน) (ปตท.) มีสญ ั ญาซือ ้ ขายก๊าซธรรมชาติกบ ั หน่วยงานรัฐวิสาหกิจ จํานวน 1 ราย คือ การไฟฟ้าฝ่ายผลิต แห่งประเทศไทย (กฟผ.) ซึ่งปัจจุบันมีสัญญาซื้อขายก๊าซธรรมชาติระหว่างกัน 3 ฉบับ ดังนี้ 1. สัญญาซื้อขายก๊าซธรรมชาติ ระหว่าง กฟผ. - ปตท. ฉบับลงวันที่ 7 พฤศจิกายน 2539 2. สัญญาซื้อขายก๊าซธรรมชาติ สําหรับโรงไฟฟ้าน้ําพอง ระหว่าง ปตท. - กฟผ. ฉบับลงวันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2549 3. สัญญาซื้อขายก๊าซธรรมชาติ สําหรับโรงไฟฟ้าจะนะ ระหว่าง ปตท. - กฟผ. ฉบับลงวันที่ 2 พฤศจิกายน 2550 อย่างไรก็ตาม ปตท. และ กฟผ. ยังอยู่ระหว่างการพิจารณาสัญญาซื้อขายก๊าซธรรมชาติฉบับใหม่ เพื่อให้สอดคล้องกับแผนพัฒนา กําลังการผลิตไฟฟ้า (PDP) ฉบับใหม่ของประเทศ

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายการระหว่างกัน

105

รายการจําหนายน้ํามันเชื้อเพลิงและผลิตภัณฑปโตรเลียมใหรัฐวิสาหกิจ ตามทีค ่ ณะรัฐมนตรีได้มม ี ติเมือ ่ วันที่ 22 มีนาคม 2559 รับทราบมติคณะกรรมการพิจารณาสิทธิพเิ ศษของหน่วยงานและรัฐวิสาหกิจ ในการประชุมครั้งที่ 5/2558 เมื่อวันที่ 25 พฤศจิกายน 2558 ที่กําหนดให้สิทธิพิเศษของ บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน) ในการจําหน่าย น้ํามันเชื้อเพลิงและผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียม ตั้งแต่ 10,000 ลิตรขึ้นไป ให้แก่ส่วนราชการและรัฐวิสาหกิจอื่นนอกจากการไฟฟ้าฝ่ายผลิต แห่ ง ประเทศไทย เป็ น ประเภทไม่ บั ง คั บ อย่ า งไรก็ ต าม ในปี 2561 ปตท. ยั ง คงขายผลิ ต ภั ณ ฑ์ น้ํ า มั น เชื้ อ เพลิ ง ให้ รั ฐ วิ ส าหกิ จ ซึ่งมีความประสงค์ที่จะยังคงซื้อน้ํามันเชื้อเพลิงจาก ปตท. ได้แก่ องค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพมหานคร การรถไฟแห่งประเทศไทย การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย และบริษัท ขนส่ง จํากัด ทั้งนี้ หากรัฐวิสาหกิจมียอดค้างชําระค่าซื้อน้ํามันเชื้อเพลิง ปตท. สามารถคิดดอกเบี้ยจากยอดค้างชําระดังกล่าวได้ โดยอ้างอิงเงื่อนไขตามสัญญาซื้อขาย

2. รายการระหวาง ปตท. กับบริษัท ปตท.สํารวจและผลิตปโตรเลียม จํากัด (มหาชน) (PTTEP) ซึ่งเปนบริษัทยอย ลักษณะของรายการ ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ที่ PTTEP และบริ ษั ท ย่ อ ยทํ า การผลิ ต เพื่ อ จํ า หน่ า ยมี 4 ชนิ ด คื อ น้ํ า มั น ดิ บ ก๊ า ซธรรมชาติ คอนเดนเสท และ ก๊าซปิโตรเลียมเหลว (LPG) สําหรับปี 2561 ปตท. เป็นผู้รับซื้อผลิตภัณฑ์เกือบทั้งหมดของ PTTEP และบริษัทย่อย คิดเป็นร้อยละ 86 ของผลิตภัณฑ์ของ PTTEP สําหรับการซื้อขายก๊าซธรรมชาติ ปตท. ได้ทําสัญญาซื้อก๊าซธรรมชาติระยะยาวกับ PTTEP อายุสัญญา ประมาณ 25 - 30 ปี มีการกําหนดปริมาณซื้อขายขั้นต่ําเป็นรายปี ส่วนการซื้อขายน้ํามันดิบและคอนเดนเสท ปตท. ทําสัญญา ซื้ อ น้ํ า มั น ดิ บ และคอนเดนเสทกั บ PTTEP ในขณะที่ ปตท. เป็ น ผู้ ข ายน้ํ า มั น อากาศยานและดี เ ซลหมุ น เร็ ว ให้ แ ก่ PTTEP ทั้ ง นี้ ราคาซื้อขายผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมดังกล่าวข้างต้นเป็นราคาที่อ้างอิงจากราคาตลาดโลก และเป็นราคาที่ผู้ร่วมทุนของโครงการขายให้ ปตท. หรือเป็นราคาอ้างอิงมาตรฐานที่แข่งขันได้และมีเงื่อนไขที่สมเหตุสมผล

รายการธุรกิจปกติหรือรายการสนับสนุนธุรกิจปกติ มูลคาสิ้นสุด วันที่ 31 ธันวาคม 2561 (ลานบาท)

ลักษณะรายการ

1.1 การขายผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียม ดังนี้ LPG น้ํามันดิบ คอนเดนเสท ก๊าซธรรมชาติ

74,292.26

145,157.05

การคํานวณราคาซื้อขายของผลิตภัณฑ์

เมตริกตัน

ปิโตรเลียมนั้นได้อ้างอิงจากราคา

13.36

ล้านบาร์เรล

ของตลาดโลกและเป็นราคาที่ผู้ร่วมทุน

12.31

ล้านบาร์เรล

ของโครงการขายให้ ปตท.

432,892.14

ล้านลูกบาศก์ฟุต

1.2 การซื้อน้ํามันเชื้อเพลิง ดังนี้ น้ํามันอากาศยาน

ความจําเปนและสมเหตุสมผล

1,184.90

คณะกรรมการ PTTEP ได้อนุมัติ

0.84

ล้านลิตร

สัญญาซื้อน้ํามันเชื้อเพลิงกับ ปตท.

น้ํามันดีเซลหมุนเร็ว

47.95

ล้านลิตร

เป็นระยะเวลา 5 ปี (2557 - 2561)

ก๊าซธรรมชาติ

62.16

ล้านลูกบาศก์ฟุต

โดยมีข้อตกลงและราคาซื้อขาย เป็นไปตามราคาอ้างอิงมาตรฐาน ที่แข่งขันได้ในตลาด และมีเงื่อนไข ที่สมเหตุสมผล

106

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

3. รายการระหวาง ปตท. กับบริษัทในเครือกลุมปโตรเคมี และการกลั่น ลักษณะของรายการ

รายการระหว่างกัน

ลักษณะรายการและสัญญากับ บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จํากัด (มหาชน) (GC) G C เ ป็ น บ ริ ษั ท ที่ เ กิ ด ขึ้ น จ า ก ก า ร ค ว บ ร ว ม บ ริ ษั ท ต า ม พระราชบัญญัตบ ิ ริษท ั มหาชน จํากัด พ.ศ. 2535 ระหว่างบริษท ั ปตท. เคมิคอล จํากัด (มหาชน) (PTTCH) กับบริษัท ปตท. อะโรเมติกส์ และการกลั่น จํากัด (มหาชน) (PTTAR) โดยได้จดทะเบียนจัดตั้ง

ปตท. ทํ า สั ญ ญาจั ด หาน้ํ า มั น ดิ บ จั ด หาวั ต ถุ ดิ บ เพื่ อ ผลิ ต

บริษัทเมื่อวันที่ 19 ตุลาคม 2554 และได้รับมาซึ่งทรัพย์สิน หนี้

ปิโตรเคมี และสัญญารับซือ ้ ผลิตภัณฑ์ปโิ ตรเคมีกบ ั บริษท ั ในเครือ

สิทธิ หน้าที่ และความรับผิดชอบทัง้ หมดของทัง้ สองบริษท ั ดังกล่าว

กลุ่มปิโตรเคมีและการกลั่น ลักษณะของสัญญาที่สําคัญสามารถ

โดยภายหลังจากการควบรวมบริษัทระหว่าง PTTCH กับ PTTAR

สรุปแยกในแต่ละบริษท ั ตามรายละเอียดด้านล่าง นอกจากนี้ ปตท.

แล้ ว นั้ น บริ ษั ท ใหม่ ไ ด้ ค งไว้ ซึ่ ง กิ จ การเดิ ม ของทั้ ง สองบริ ษั ท

ยังได้ทําสัญญาซื้อขายก๊าซธรรมชาติเพื่อใช้ในกระบวนการผลิต

โดยกลุ่มธุรกิจที่มีรายการและสัญญาระหว่างกันมีดังต่อไปนี้

ลักษณะของสัญญากับ บริษัท ไทยออยล จํากัด (มหาชน) (TOP)

ธุรกิจปโตรเคมีและเคมีภัณฑ •

•

•

ปตท. จัดหาน้ํามันดิบให้ TOP ในสัดส่วนขั้นต่ําร้อยละ

ผลิ ต ให้ กั บ GC ได้ แ ก่ ก๊ า ซอี เ ทน ก๊ า ซโพรเพน LPG

49.99 ของกําลังการกลั่นในราคาตลาด โดยสัญญานี้

และก๊ า ซโซลี น ธรรมชาติ (NGL) โดยสั ญ ญาซื้ อ ขาย

มีระยะเวลาขั้นต่ํา 10 ปี นับจากปี 2557 โดยหลังจาก

วัตถุดิบหลักนี้ โครงสร้างราคาวัตถุดิบก๊าซอีเทนแปรผัน

ระยะเวลา 10 ปี คูส ่ ญ ั ญาสามารถทีจ ่ ะขอยกเลิกสัญญาได้

ตามราคาผลิ ต ภั ณ ฑ์ เ ม็ ด พลาสติ ก HDPE ประเภท

โดยแจ้งความประสงค์เป็นลายลักษณ์อก ั ษรเป็นการล่วงหน้า

ฟิลม ์ (HDPE Film Grade) ในตลาดเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

ไม่น้อยกว่า 12 เดือน ตามข้อกําหนดและเงื่อนไขตามที่

ซึ่ ง จะสะท้ อ นภาวะของตลาดปิ โ ตรเคมี ทั้ ง สายไปถึ ง

ระบุไว้ในสัญญา POCSA

ตลาดเม็ดพลาสติก HDPE ส่วนโครงสร้างราคาวัตถุดิบ

ปตท. จัดหาก๊าซธรรมชาติให้ TOP เพื่อใช้ในโรงกลั่นของ

ก๊ า ซโพรเพนและ LPG แปรผั น ตามราคาผลิ ต ภั ณ ฑ์

บริ ษั ท ตามปริ ม าณในสั ญ ญาในราคาตลาดตามปกติ

เม็ดพลาสติก PP ประเภทฟิลม ์ (PP Film Grade) ในตลาด

ของธุรกิจ โดยสัญญามีระยะเวลา 10 ปี (1 มกราคม

เอเชี ย ตะวั น ออกเฉี ย งใต้ ส่ ว นราคาวั ต ถุ ดิ บ อื่ น เป็ น ไป

2557 - 31 ธันวาคม 2566)

ตามราคาที่ตกลงกัน ซึ่งอิงกับราคาตลาดทั่วไป

ลักษณะรายการและสัญญากับ บริษัท ไออารพีซี จํากัด (มหาชน) (IRPC) •

ปตท. จัดหาน้า ํ มันดิบให้ IRPC ตามสัญญาจัดหาน้า ํ มันดิบ

สัญญาซือ ้ ขายวัตถุดบ ิ ดังกล่าวเมือ ่ สิน ้ สุดแล้วสามารถต่ออายุ สัญญาได้อีก 5 ปี ทั้งนี้ ขึ้นกับเงื่อนไขที่ระบุไว้ในแต่ละสัญญา •

แบบ Term และ Spot ในสัดส่วนร้อยละ 100 ของกําลัง

•

ปตท. ทําสัญญาจัดหาคอนเดนเสทให้กับ GC โดยทําเป็น สั ญ ญาซื้ อ ขายระยะยาวที่ อิ ง กั บ ตะกร้ า ราคาน้ํ า มั น ดิ บ

การกลั่น โดยสัญญานี้มีระยะเวลา 3 ปี นับตั้งแต่ปี 2561

(Basket of Crude Oil Prices) ในปริมาณ 4.6 - 6.1 ล้านตัน

ซึ่งราคาซื้อขายเป็นไปตามราคาตลาด

ต่อปี

ปตท. จัดทําสัญญาจําหน่ายก๊าซธรรมชาติให้กับ IRPC

•

้ ผลิตภัณฑ์อะโรเมติกส์และแนฟทา ปตท. ทําสัญญารับซือ

เพื่อใช้ในกระบวนการผลิตไฟฟ้าและพลังความร้อนร่วม

ที่ผลิตจากโรงอะโรเมติกส์ของ GC เพื่อจําหน่ายให้แก่

มีระยะเวลาสัญญา 10 ปี (14 มกราคม 2554 - 13 มกราคม

ลูกค้าส่งออก โดยเป็นสัญญาระยะยาวนับตั้งแต่ปี 2544

2564) และเพือ ่ ใช้ในกระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์ มีระยะเวลา สัญญา 5 ปี (10 พฤศจิกายน 2558 - 31 ตุลาคม 2563) โดยราคาซื้อขายเป็นไปตามราคาตลาด •

ปตท. เป็ น ผู้ จั ด หาวั ต ถุ ดิ บ หลั ก ที่ ใ ช้ ใ นกระบวนการ

ํ การบริหารความเสีย ่ งด้านราคา นอกจากนี้ ปตท. ยังได้ทา น้ํามัน เพื่อลดผลกระทบจากความผันผวนของราคา

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายการระหว่างกัน

ธุรกิจการกลั่นน้ํามันและจัดหาผลิตภัณฑปโตรเลียม

107

2) โรงผลิตสาธารณูปการ 1 (Central Utility Plant 1: CUP-1) ใช้ก๊าซธรรมชาติเป็นเชื้อเพลิงในการผลิตไฟฟ้า โดยมีการเข้าทํา

•

•

•

ปตท. จั ด หาน้ํ า มั น ดิ บ ตามสั ญ ญาจั ด หาน้ํ า มั น ดิ บ และ

้ สุด สัญญาซือ ้ ขายก๊าซธรรมชาติกบ ั ปตท. เป็นระยะเวลา 15 ปี สิน

วั ต ถุ ดิ บ อื่ น (Feedstock Supply Agreement) โดยมี

ปี 2564

ผลบั ง คั บ ใช้ ตั้ ง แต่ วั น ที่ 1 กุ ม ภาพั น ธ์ 2552 ซึ่ ง ปตท.

3) โรงผลิตสาธารณูปการ 2 (Central Utility Plant 2: CUP-2)

จะจัดหาตามชนิดและปริมาณที่กําหนดด้วยราคาตลาด

ใช้ก๊าซธรรมชาติเป็นเชื้อเพลิงในการผลิตไฟฟ้าโดยมีการเข้าทํา

ทั้ ง การนํ า เข้ า จากต่ า งประเทศและน้ํ า มั น ดิ บ ที่ ผ ลิ ต ได้

สั ญ ญาซื้ อ ขายก๊ า ซธรรมชาติ กั บ ปตท. เป็ น ระยะเวลา 15 ปี

ในประเทศ

สิน ้ สุดในปี 2565

ปตท. รับซื้อผลิตภัณฑ์ LPG ตามราคาตลาดในประเทศ

4) โรงผลิตสาธารณูปการ 3 (Central Utility Plant 3: CUP-3)

โดยสั ญ ญามี ร ะยะเวลา 18 ปี มี ผ ลบั ง คั บ ตั้ ง แต่ วั น ที่

โรงผลิตสาธารณูปการ 3 ใช้กา ๊ ซธรรมชาติเป็นเชือ ้ เพลิงในการผลิต

9 กุมภาพันธ์ 2549 หลังจาก 18 ปี ให้ถือว่าสัญญามีผล

ไอน้ํ า โดยมี ก ารเข้ า ทํ า สั ญ ญาซื้ อ ขายก๊ า ซธรรมชาติ กั บ ปตท.

ต่อไปอย่างไม่มท ี ส ี่ น ิ้ สุด เว้นแต่จะมีการบอกกล่าวล่วงหน้า

เป็นระยะเวลา 15 ปี สิน ้ สุดปี 2566

ปตท. ทําสัญญาซือ ้ ขายก๊าซธรรมชาติกบ ั GC เป็นเชือ ้ เพลิง ในกระบวนการผลิตน้ํามันสําเร็จรูป ผลิตภัณฑ์ปิโตรเคมี

ความสมเหตุสมผลของการเขาทํารายการระหวางกัน

และการผลิตไฟฟ้า ซึ่งสัญญาจะสิ้นสุดลงในปี 2572 •

นอกจากนี้ ปตท. ยังได้ทา ํ การบริหารความเสีย ่ งด้านราคา น้ํามัน เพื่อลดผลกระทบจากความผันผวนของราคา

4. รายการระหวาง ปตท. กับบริษัทในเครือกลุมเทคโนโลยี และวิศวกรรม ลักษณะรายการและสัญญากับ บริษัท โกลบอล เพาเวอร ซินเนอรยี่ จํากัด (มหาชน) (GPSC) ปตท. ทําสัญญาซื้อก๊าซธรรมชาติเพื่อใช้เป็นวัตถุดิบที่สําคัญ ในการผลิตกระแสไฟฟ้าเพื่อจําหน่าย ซึ่งเป็นรายการธุรกิจปกติ ของบริษท ั ทัง้ นี้ ปตท. เป็นผูข ้ ายก๊าซธรรมชาติให้แก่ผป ู้ ระกอบการ อุตสาหกรรมแต่เพียงรายเดียวในประเทศ โดยมีราคาและเงือ ่ นไข การรับซือ ้ ก๊าซธรรมชาติตามสัญญาซือ ้ ขายก๊าซธรรมชาติ โดย ปตท. และโรงไฟฟ้าของ GPSC มีสญ ั ญาซือ ้ ขายก๊าซ ดังนี้ ้ ขายก๊าซธรรมชาติ 1) โรงไฟฟ้าศรีราชา มีการเข้าทําสัญญาซือ กับ ปตท. เป็นระยะเวลา 25 ปี สิน ้ สุดในปี 2567 ทีร่ าคาก๊าซสําหรับ ผูผ ้ ลิตไฟฟ้าเอกชนรายใหญ่ (IPP Gas Price) โดยบริษท ั สามารถ ส่งผ่านค่าเชือ ้ เพลิงรวมอยูใ่ นค่าพลังงานไฟฟ้า (Energy Payment) ไปยั ง กฟผ. ทั้ ง นี้ กรณี ท่ี ปตท. ไม่ ส ามารถจั ด ส่ ง ปริ ม าณ ก๊ า ซธรรมชาติ ไ ด้ ต ามสั ญ ญาดั ง กล่ า วและ กฟผ. สั่ง ให้ บ ริ ษัท ้ ดเชยค่าเชือ ้ เพลิง เดินเครือ ่ งด้วยเชือ ้ เพลิงสํารอง กฟผ. จะเป็นผูช ส่ ว นที่ เ พิ่ ม ขึ้ น ให้ แ ก่ บ ริ ษั ท โดยโรงไฟฟ้ า ศรี ร าชาได้ ทํ า สั ญ ญา ซื้อขายน้ํามันดีเซลกับ TOP เพื่อใช้เป็นเชื้อเพลิงสํารองในกรณี ทีไ่ ม่สามารถจัดหาก๊าซธรรมชาติได้ โดยสัญญามีระยะเวลา 25 ปี สิน ้ สุดในปี 2567

สํ า หรั บ การเข้ า ทํ า รายการซื้ อ สิ น ค้ า วั ต ถุ ดิ บ และ/หรื อ รับบริการจากบริษท ั ทีเ่ กีย ่ วข้องกันนัน ้ มีวต ั ถุประสงค์เพือ ่ ก่อให้เกิด ประโยชน์ สู ง สุ ด ร่ ว มกั น ในการดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ภายในกลุ่ ม ปตท. และเพื่อสนับสนุนความมั่นคงทางพลังงานของประเทศ โดยเป็น การดํ า เนิ น ตามธุ ร กิ จ ปกติ โดยที่ ป ริ ม าณสิ น ค้ า หรื อ วั ต ถุ ดิ บ ที่บริษัทฯ ซื้อ/ ขาย หรือบริการที่บริษัทฯ ให้/ ได้รับจากบริษัท ที่เกี่ยวข้องนั้น สอดคล้องกับความต้องการและการดําเนินธุรกิจ ของบริษัท ทั้งนี้ ราคาที่รับซื้อ/ ขาย หรือให้/ รับบริการจากบริษัท ที่เกี่ยวข้องมีลักษณะเป็นไปตามที่ตกลงกันในสัญญา ซึ่งก่อให้ เกิดประโยชน์ทางการค้าแก่ทั้งบริษัทและบริษัทที่เกี่ยวข้อง โดยที่ มิได้มีวัตถุประสงค์ในการถ่ายเทผลประโยชน์ระหว่างกัน หรือ มีรายการใด ๆ เป็นพิเศษ

นโยบายเกี่ยวกับรายการระหวางกันในอนาคต รายการระหว่ า งกั น ของ ปตท. ในอนาคต จะเป็ น รายการ ทีด ่ า ํ เนินการทางธุรกิจตามปกติเช่นเดิม ไม่มรี ายการใดเป็นพิเศษ ไม่มีการถ่ายเทผลประโยชน์ระหว่าง ปตท. บริษัทย่อย บริษัทร่วม บริษัทที่เกี่ยวข้อง และผู้ถือหุ้น ส่วนนโยบายการกําหนดราคา ระหว่ า ง ปตท. กั บ กิ จ การที่ เ กี่ ย วข้ อ งกั น กํ า หนดจากราคา ตามปกติของธุรกิจ เช่นเดียวกับที่กําหนดให้กับบุคคล/ กิจการอื่น ทีไ่ ม่เกีย ่ วข้องกัน สําหรับราคาสินค้าทีซ ่ อ ื้ จากบริษท ั ย่อยจะเป็นไป ตามราคาจํ า หน่ า ยของบริ ษั ท ย่ อ ยที่ อ้ า งอิ ง จากราคาตลาด การเปิ ด เผยรายการที่ เ กี่ ย วโยงกั น จะเป็ น ไปตามระเบี ย บของ สํานักงานคณะกรรมการกํากับหลักทรัพย์ และตลาดหลักทรัพย์ แห่ ง ประเทศไทย รวมทั้ ง เป็ น ไปตามมาตรฐานการบั ญ ชี เ รื่ อ ง การเปิ ด เผยข้ อ มู ล เกี่ ย วกั บ บุ ค คลหรื อ กิ จ การที่ เ กี่ ย วข้ อ งกั น ซึ่งกําหนดโดยสภาวิชาชีพบัญชี

108

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ทรัพย์สินที่ใช้ในการประกอบธุรกิจ

ทรัพยสินที่ใช ในการประกอบธุรกิจ

มูลคาสินทรัพยสุทธิหลังหักคาเสื่อมราคาสะสม และคาเผื่อการดอยคา จํานวน

ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2561 ทรัพยสินหลักที่ ปตท. และบริษัทยอย ใชในการประกอบธุรกิจ

สินทรัพยไมมีตัวตนสุทธิ จํานวน

สินทรัพยที่เกิดจากการสํารวจ และประเมินคาสุทธิ จํานวน

รายละเอียดตามหมายเหตุประกอบงบการเงินสําหรับปี ของ ปตท. และบริษัทย่อย สิ้นสุดวันที่ 31 ธันวาคม 2561 ข้อ 17 เรื่องที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ ข้อ 19 เรื่องสินทรัพย์ไม่มีตัวตน และข้อ 20 สินทรัพย์ที่เกิดจากการสํารวจและประเมินค่า ตามลําดับ

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ปัจจัยความเสี่ยง

109

ป จจัยความเสี่ยง

ปตท. ตระหนั ก ถึ ง ความสํ า คั ญ ของการบริ ห ารความเสี่ ย ง

ความเสี่ ย งในระดั บ องค์ ก รจะมี ก ารบริ ห ารจั ด การอย่ า ง

ภายใต้การเปลีย ่ นแปลงทีอ ่ าจส่งผลกระทบต่อธุรกิจทัง้ จากปัจจัย

เป็นระบบผ่านคณะกรรมการจัดการคณะต่าง ๆ และบูรณาการ

ภายในและภายนอก จึ ง ได้ มี ก ารดํ า เนิ น การบริ ห ารความเสี่ย ง

การบริ ห ารความเสี่ ย งควบคู่ ไ ปกั บ การจั ด ทํ า แผนวิ ส าหกิ จ

อย่ า งต่ อ เนื่ อ งตามหลั ก การและแนวทางของ Committee of

เพื่อให้แผนบริหารความเสี่ยงมีประสิทธิภาพและมีประสิทธิผล

Sponsoring Organizations of the Treadway Commission

สอดคล้ อ งกั บ เป้ า หมายและกลยุ ท ธ์ ข ององค์ ก ร ความเสี่ ย งใน

(COSO-ERM) ซึง่ เป็นมาตรฐานสากลในเรือ ่ งการบริหารความเสีย ่ ง

้ ริหารทีร่ บ ั ผิดชอบ การปฏิบต ั งิ านจะอยูภ ่ ายใต้การกํากับดูแลของผูบ

โดยถื อ ว่ า การบริ ห ารความเสี่ ย งเป็ น องค์ ป ระกอบที่ สํ า คั ญ ของ

การปฏิบต ั งิ านนัน ้ ๆ โดยถือเป็นหน้าทีร่ บ ั ผิดชอบของทุกหน่วยงาน

ทุ ก กระบวนการในการดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ของ ปตท. และต้ อ งมี

ในการจัดการและควบคุมความเสี่ยงให้อยู่ในระดับที่ยอมรับได้

ความเชือ ่ มโยงกันทุกระดับ จึงได้กา ํ หนดนโยบายบริหารความเสีย ่ ง

ซึง่ มีการระบุไว้อย่างชัดเจนในคําบรรยายหน้าทีง่ านของทุกหน่วยงาน

ทั่ ว อ ง ค์ ก ร ที่ พ นั ก ง า น ทุ ก ค น ต้ อ ง ถื อ ป ฏิ บั ติ มี ก า ร จั ด ตั้ ง

การลงทุนในหลักทรัพย์ของ ปตท. ผูล ้ งทุนควรพิจารณาปัจจัย

คณะกรรมการบริ ห ารความเสี่ ย งองค์ ก ร (Enterprise Risk

ความเสี่ยงหลักที่เกิดจากลักษณะการประกอบธุรกิจของ ปตท.

Management Committee: ERMC) และคณะกรรมการแผน

ทั้งนี้ นอกเหนือจากปัจจัยความเสี่ยงที่ปรากฏในเอกสารฉบับนี้

วิ ส าหกิ จ และบริ ห ารความเสี่ ย ง (Corporate Plan and Risk

อาจมีความเสี่ยงอื่น ๆ ซึ่ง ปตท. ไม่อาจทราบได้ในขณะนี้หรือ

Management Committee: CPRC) เพื่ อ ทํ า หน้ า ที่ กํ า กั บ ดู แ ล

เป็ น ความเสี่ ย งที่ ปตท. พิ จ ารณาในขณะนี้ ว่ า ไม่ มี ผ ลกระทบ

ให้การบริหารความเสี่ยงในภาพรวมให้เกิดประสิทธิผลสูงสุด

ในสาระสําคัญต่อการดําเนินธุรกิจของ ปตท. สําหรับข้อมูลปัจจัย ความเสีย ่ งทีอ ่ า ้ งอิงถึงรัฐบาลหรือข้อมูลเศรษฐกิจของประเทศไทย ในภาพรวม ข้อมูลดังกล่าวได้มาจากข้อมูลที่เปิดเผยโดยรัฐบาล และแหล่งข้อมูลอื่น ๆ โดย ปตท. มิได้ตรวจทานข้อมูลดังกล่าว ดังนั้น ในการลงทุนผู้ลงทุนจึงควรพิจารณาอย่างรอบคอบ

110

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ปัจจัยความเสี่ยง

ปั จ จั ย เสี่ ย งที่ เ ป็ น ความเสี่ ย งต่ อ เนื่ อ งและปั จ จั ย เสี่ ย งใหม่

บงกชและแหล่ ง เอราวั ณ ซึ่ ง มี ป ริ ม าณการผลิ ต ในปั จ จุ บั น รวม

ที่ จ ะเกิ ด ขึ้ น ภายใต้ ส ภาพแวดล้ อ มที่ เ ปลี่ ย นแปลงไป สามารถ

ประมาณ 2,110 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน จะสิ้นสุดสัญญาซื้อขาย

จําแนกเป็นความเสี่ยง ดังนี้

และอายุสัมปทานในช่วงปี 2565 - 2566 ภาครัฐได้ออกประมูล

1. ความเสี่ยงดานกลยุทธ

แหล่ ง ก๊ า ซธรรมชาติ ดั ง กล่ า วในรู ป แบบสั ญ ญาแบ่ ง ปั น ผลผลิ ต

1.1 ความเสี่ยงจากทิศทางกลยุทธธุรกิจ

(Production Sharing Contract: PSC) โดยกํ า หนดเงื่ อ นไข ในการผลิตขั้นต่ําในปริมาณรวม 1,500 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน ตลอดอายุสัญญา 10 ปี ซึ่งเป็นปริมาณที่ลดลงจากสัญญาเดิม โดย ปตท.สผ. (ผู้ ดํ า เนิ น การ) ชนะการประมู ล และได้ รั บ สิ ท ธิ

นวัตกรรมหรือเทคโนโลยีที่มีความก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว

ในการสํารวจและผลิตปิโตรเลียมในทั้งสองแหล่ง อย่างไรก็ตาม

เข้ามาเปลี่ยนรูปแบบการประกอบธุรกิจ (Disruptive Technology)

หากการลงนามในสัญญา PSC ระหว่างภาครัฐและ ปตท.สผ.

ส่งผลกระทบต่อความต้องการของลูกค้าและการดําเนินธุรกิจ

ซึ่ ง เป็ น ผู้ ช นะการประมู ล รวมถึ ง ระยะเวลาที่ ใ ช้ ใ นการส่ ง มอบ

ในปัจจุบน ั ปตท. จึงให้ความสําคัญกับการกําหนดทิศทางกลยุทธ์

แปลงสั ม ปทานจากผู้ รั บ สั ม ปทานเดิ ม ให้ กั บ บริ ษั ท ปตท.สผ.

การดําเนินธุรกิจของกลุ่ม ปตท. เพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลงของ

หากไม่ เ ป็ น ไปตามแผน อาจส่ ง ผลกระทบต่ อ ความต่ อ เนื่ อ ง

ทิศทางเศรษฐกิจ สังคม พลังงาน เทคโนโลยี พฤติกรรมผู้บริโภค

ในการผลิ ต ก๊ า ซธรรมชาติ ข องทั้ ง สองแหล่ ง ซึ่ ง จะส่ ง ผลต่ อ

ที่ เ ปลี่ ย นแปลงตามแนวโน้ ม ใหญ่ (Mega Trend) ของโลก

การดําเนินธุรกิจของ ปตท.

ที่คาดว่าจะเกิดขึ้น หากกลยุทธ์ของ ปตท. ไม่สามารถตอบรับ

เพือ ่ รองรับแนวโน้มการจัดหาก๊าซธรรมชาติทล ี่ ดลง ปตท.

การเปลีย ่ นแปลงได้อย่างทันท่วงที อาจส่งผลกระทบต่อการดําเนิน

จึงได้จัดหาก๊าซธรรมชาติเหลว (LNG) ระยะยาวเพิ่มเติม โดยอยู่

ธุรกิจและผลประกอบการของ ปตท. ในอนาคต

ระหว่ า งเตรี ย มการก่ อ สร้ า งสถานี รั บ -จ่ า ยก๊ า ซธรรมชาติ เ หลว

ปตท. ได้กําหนดกลยุทธ์การสร้าง New S-Curve เพื่อ

(LNG Terminal) แหล่ ง ที่ 2 ที่ จั ง หวั ด ระยอง และอยู่ ร ะหว่ า ง

แสวงหาโอกาสและพัฒนาธุรกิจรูปแบบใหม่ รับมือการเปลีย ่ นแปลง

การก่อสร้างท่อเส้นที่ 5 เพื่อรองรับความต้องการ LNG ที่เพิ่มขึ้น

ที่ จ ะเกิ ด ขึ้ น และมี ก ารทบทวนวิ สั ย ทั ศ น์ ทิ ศ ทางและกลยุ ท ธ์

รวมถึงมีการแสวงหาแหล่งก๊าซธรรมชาติจากแหล่งใหม่ การจัดหา

ของการดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ในอนาคต ผ่ า นการประชุ ม สั ม มนาระดม

ก๊าซธรรมชาติส่วนเพิ่มจากอ่าวไทย และพื้นที่ร่วมไทย-มาเลเซีย

ความคิดเห็นของผูบ ้ ริหารระดับสูงของกลุม ่ ปตท. ทุกปี ทัง้ ในระดับ

นอกจากปริมาณก๊าซธรรมชาติทล ่ี ดลง ต้นทุนในการพัฒนา

ผู้บริหารสูงสุดของกลุ่ม ปตท. ที่เรียกว่า Top Executive Thinking

แหล่ ง ก๊ า ซธรรมชาติ ใ นประเทศก็ มี แ นวโน้ ม เพิ่ ม สู ง ขึ้ น ซึ่ ง อาจ

Session (TTS) และในกลุ่ ม ผู้ บ ริ ห ารระดั บ สู ง ของกลุ่ ม ปตท.

ส่ ง ผลให้ โ รงแยกก๊ า ซธรรมชาติ มี ค วามจํ า เป็ น ต้ อ งลดกํ า ลั ง

ที่เรียกว่า Strategic Thinking Session (STS) พร้อมทั้งนําทิศทาง

การผลิตลงเพราะไม่คุ้มค่าต่อการผลิต ทําให้ปริมาณผลิตภัณฑ์

กลยุทธ์ดังกล่าว จัดทําเป็นแผนธุรกิจ 5 ปี โดยมีการบูรณาการ

รวมถึงก๊าซปิโตรเลียมเหลว (LPG) ที่จะจําหน่ายเป็นเชื้อเพลิง

แผนบริหารความเสี่ยงควบคู่กับแผนธุรกิจ

และวั ต ถุ ดิ บ ในอุ ต สาหกรรมปิ โ ตรเคมี อ าจไม่ เ พี ย งพอต่ อ

นอกจากนี้ ปตท. ยั ง ได้ มี ก ารจั ด การประชุ ม ผู้ บ ริ ห าร

ความต้ อ งการใช้ ใ นประเทศ ทํ า ให้ ต้ อ งนํ า เข้ า LPG มากขึ้ น

ในกลุ่ม ปตท. ทุกเดือน เพื่อติดตามผลการดําเนินงานของกลุ่ม

และจําเป็นต้องจัดหาและนําเข้าวัตถุดิบอืน ่ ทีม ่ ีคณ ุ ภาพเหมาะสม

ปตท. และร่ ว มหารื อ แลกเปลี่ ย นความคิ ด เห็ น ในการปรั บ แผน

มาทดแทนให้ กั บ อุ ต สาหกรรมปิ โ ตรเคมี อย่ า งไรก็ ต าม ปตท.

ธุรกิจและกลยุทธ์ระยะสัน ้ เพือ ่ สร้างความมัน ่ ใจว่าผลประกอบการ

ึ ษาความเป็นไปได้ในการใช้วต ั ถุดบ ิ ทางเลือกและการนําเข้า ได้ศก

จะเป็นไปตามเป้าหมาย

วั ต ถุ ดิ บ จากต่ า งประเทศ รวมทั้ ง ความพร้ อ มของโครงสร้ า ง

1.2 ความเสี่ยงจากปริมาณการผลิต กาซธรรมชาติลดลงและความตอเนื่อง ในการผลิตกาซธรรมชาติ

พื้นฐาน โดยพิจารณาความคุ้มค่าเชิงเศรษฐศาสตร์ และห่วงโซ่ อุปทานของกลุ่ม ปตท. เพื่อหาแนวทางดําเนินการที่จะทําให้เกิด ประโยชน์สูงสุดต่อไป

1.3 ความเสี่ยงดานการบริหารจัดการการลงทุน

ปริ ม าณสํ า รองก๊ า ซธรรมชาติ ข องแหล่ ง ผลิ ต ที่ มี อ ยู่ ใ น ปัจจุบันทั้งในประเทศไทยและสหภาพเมียนมาลดลง เนื่องจาก

ปตท. มีการลงทุนเพื่อขยายธุรกิจอย่างต่อเนื่อง รวมถึง

มี ก ารผลิ ต มาเป็ น ระยะเวลานานกว่ า 30 ปี และแหล่ ง ผลิ ต

การแสวงหาการลงทุนใหม่ทง้ั ในส่วนของธุรกิจที่ ปตท. ดําเนินการเอง

ก๊าซธรรมชาติหลายแหล่งเริม ่ ทยอยเข้าสูร่ ะยะ “พ้นช่วงรับประกัน

และธุรกิจที่ ปตท. ลงทุนผ่านบริษท ั ในกลุม ่ ปตท. การลงทุนต่าง ๆ

ปริมาณการส่งมอบก๊าซธรรมชาติ (Post Plateau)” ซึ่งผู้ผลิต

ต้องเผชิญกับความเสี่ยงที่ผลตอบแทนจากการลงทุนอาจไม่เป็น

สามารถขอลดปริมาณส่งก๊าซธรรมชาติตามสัญญาลงได้ จึงมี

ไปตามเป้าหมาย การดําเนินโครงการล่าช้ากว่าแผนงาน และ

แนวโน้ ม ที่ ผู้ ผ ลิ ต ไม่ ส ามารถส่ ง มอบก๊ า ซธรรมชาติ ไ ด้ ต าม

เงินทุนโครงการสูงกว่างบประมาณที่ตั้งไว้

ความสามารถเดิมตลอดอายุสัญญา อีกทั้งแหล่งก๊าซธรรมชาติ

ปัจจัยความเสี่ยง

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

111

ปตท. ได้ กํ า หนดระเบี ย บว่ า ด้ ว ยหลั ก เกณฑ์ ก ารลงทุ น

1. การพั ฒ นาศั ก ยภาพพนั ก งานในส่ ว นที่ เ ป็ น Core

และบริหารจัดการงบประมาณลงทุนของ ปตท. และบริษท ั ในกลุม ่

Competency ผ่าน PTT Leadership and Learning

ปตท. และแนวทางการกํากับดูแลการลงทุนของบริษัทที่ ปตท.

Institute (PLLI) ซึ่ ง เป็ น การพั ฒ นาในการเตรี ย ม

ถือหุ้น เพื่อนํามาใช้ในการกลั่นกรองการตัดสินใจ ติดตาม และ

ความพร้ อ มให้ แ ก่ พ นั ก งานในมุ ม ของการบริ ห าร

กํากับดูแลการลงทุนของ ปตท. และบริษัทในกลุ่ม ปตท. โดยมี

จั ด การธุ ร กิ จ ในภาพรวม ความรู้ ค วามเข้ า ใจใน

กระบวนการบริหารการลงทุนเชิงกลยุทธ์ (Strategic Investment

Technology/ Digital Trend เพื่อให้พนักงานสามารถ

Management: SIM) ที่ มี ค ณะกรรมการบริ ห ารการลงทุ น

นํามาประยุกต์และผลักดันให้เกิดการเปลีย ่ นแปลงใน

ประกอบด้วยผู้บริหารที่มีความเชี่ยวชาญด้านต่าง ๆ ทําหน้าที่

การดําเนินงาน การเตรียมพร้อมรับการเปลี่ยนแปลง

พิจารณากลั่นกรอง ติดตาม รายงานการลงทุนของ ปตท. เพื่อ

ต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้น การสร้างพื้นฐานในการคิดในเชิง

ประกอบการตัดสินใจลงทุนของคณะกรรมการจัดการของ ปตท.

นวัตกรรม (Innovation) เป็นต้น

และคณะกรรมการ ปตท. ทํ า ให้ มั่ น ใจว่ า เงิ น ลงทุ น ของ ปตท.

2. การพัฒนาศักยภาพพนักงานในส่วนทีเ่ ป็น Functional

จะเกิ ด ประโยชน์ แ ละมี ป ระสิ ท ธิ ภ าพสู ง สุ ด มี ก ารติ ด ตามและ

Competency ของแต่ ล ะธุ ร กิ จ ผ่ า น Functional

วิเคราะห์พอร์ตการลงทุนของ ปตท. และบริษัทในกลุ่ม ปตท.

Academy โดยจะเป็ น การให้ ค วามรู้ ค วามเข้ า ใจ

อย่ า งสม่ํ า เสมอเพื่ อ ปรั บ ปรุ ง ผลการดํ า เนิ น งานและทบทวน

ในเชิงลึกที่เกี่ยวกับแต่ละธุรกิจรวมถึงการฝึกปฏิบัติ

แผนการลงทุ น รวมถึ ง ให้ ค วามสํ า คั ญ กั บ การบริ ห ารงานที่ มี

จริงด้วย

ความสําคัญต่อการแล้วเสร็จของโครงการ (Critical Path) เพื่อ

นอกจากนี้ เพื่อรองรับการดําเนินงานตามทิศทางกลยุทธ์

ลดระดั บ ความเสี่ ย งของการดํ า เนิ น งานโครงการให้ อ ยู่ ภ ายใต้

ของแต่ ล ะหน่ ว ยธุ ร กิ จ ปตท. จั ด วางโครงสร้ า งที่ ส นั บ สนุ น

การควบคุ ม ให้ ม ากที่ สุ ด ให้ โ ครงการแล้ ว เสร็ จ ตามระยะเวลา

การทํ า งาน ระบุ จํ า นวนบุ ค ลากรรองรั บ ความต้ อ งการของ

ที่กําหนด อยู่ภายใต้งบประมาณให้ได้คุณภาพที่เหมาะสมและ

หน่ ว ยธุ ร กิ จ ในแต่ ล ะช่ ว งเวลา พร้ อ มทั้ ง มี ก ารบริ ห ารพนั ก งาน

ให้เป็นไปตามกฎหมาย กฎระเบียบต่าง ๆ ที่กําหนด

1.4 ความเสี่ยงในการพัฒนาบุคลากร เพื่อรองรับการเติบโตทางธุรกิจ

ผ่ า นกลไกการบริ ห ารสายอาชี พ โดยในแต่ ล ะสายอาชี พ จะมี การพิ จ ารณากํ า หนดแผนกํ า ลั ง คน ระบุ ตํ า แหน่ ง งานสํ า คั ญ และแผนพั ฒ นารายบุ ค คล เพื่ อ พั ฒ นาบุ ค ลากรของแต่ ล ะ สายอาชีพให้เกิดความชํานาญทัง้ ในเชิงลึกเฉพาะด้าน และพัฒนา ภาวะผูน ้ า ํ และส่งเสริมให้เกิดการเรียนรู้ เตรียมความพร้อมสําหรับ

ปตท. มีการขยายตัวทางธุรกิจอย่างรวดเร็วจากการขยาย การลงทุนทั้งในประเทศและต่างประเทศ และการแสวงหาโอกาส ทางธุรกิจโดยการลงทุนในธุรกิจใหม่ รวมถึงการนําระบบดิจิทัล เทคโนโลยี และนวัตกรรมใหม่ ๆ มาใช้ในการขับเคลื่อนธุรกิจ

ผู้ที่จะเป็นผู้บริหารในอนาคต เพื่อให้มั่นใจว่า ปตท. จะมีผู้บริหาร และพนักงานที่มีคุณภาพและเพียงพอในระบบอย่างต่อเนื่อง

1.5 ความเสี่ยงดานชื่อเสียงองคกร

ดั ง นั้ น หาก ปตท. ไม่ ส ามารถจั ด เตรี ย มและพั ฒ นาบุ ค ลากร ให้ มี ค วามเชี่ ย วชาญ มี ป ระสบการณ์ ที่ เ พี ย งพอและทั น เวลา

ความคาดหวั ง ที่ ห ลากหลายของกลุ่ ม ผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย

อาจส่ ง ผลกระทบต่ อ การดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ และการบรรลุ เ ป้ า หมาย

ต่าง ๆ ประกอบกับความก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยีในปัจจุบัน

ในระยะยาวได้

ส่ ง ผลให้ ก ารสื่ อ สารเป็ น ไปอย่ า งรวดเร็ ว ทํ า ให้ เ หตุ ก ารณ์ แ ละ

ในส่วนของเทคโนโลยีที่มีการปรับเปลี่ยนรูปแบบและวิธี

ประเด็นข่าวต่าง ๆ ที่ส่งผลในเชิงลบต่อ ปตท. แพร่กระจายไป

การไปอย่างรวดเร็วตลอดเวลา ซึง่ คาดการณ์ได้ยากว่า Workforce

อย่างรวดเร็วในวงกว้าง ส่งผลกระทบต่อภาพลักษณ์ ความเชือ ่ มัน ่

of the Future ควรจะมีความชํานาญ (Skill) เกี่ยวกับเทคโนโลยี

ต่อการดําเนินธุรกิจของ ปตท.

เฉพาะด้ า นใดด้ า นหนึ่ ง ได้ ปตท. จึ ง ต้ อ งเตรี ย มพร้ อ มให้ กั บ

เพือ ่ เป็นการลดผลกระทบดังกล่าว ปตท. ได้กา ํ หนดพันธกิจ

พนั ก งาน สํ า หรั บ รองรั บ ความเปลี่ ย นแปลงของเทคโนโลยี

ในการดูแลผู้มีส่วนได้เสียอย่างสมดุล และมี Aspiration ที่จะ

ที่ ร วดเร็ ว และการแสวงหาโอกาสทางธุ ร กิ จ ใหม่ ด้ ว ยการปรั บ

เป็นองค์กรแห่งความภาคภูมิใจ ที่มุ่งเน้นการดําเนินธุรกิจอย่าง

Core Competency Set เพื่อให้ส อดรั บ กับ กลยุ ทธ์ แ ละทิ ศทาง

โปร่งใสและคํานึงถึงผูม ้ ีสว ่ นได้เสียทุกกลุม ่ อย่างทัว ่ ถึง เป็นองค์กร

ดั ง กล่ า ว ตลอดจนทํ า การประเมิ น ขี ด ความสามารถบุ ค ลากร

ที่สร้างผลตอบแทนที่เหมาะสมแก่ผู้ถือหุ้น หรือ “PTT is Pride

ในองค์กรทัง้ หมดใหม่ พร้อมทัง้ พัฒนาศักยภาพของบุคลากรผ่าน

and Treasure of Thailand” โดยในปี 2561 ได้ทําการวัดผล

2 ส่วนหลัก ๆ ด้วยกัน คือ

ความผู ก พั น ของผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย (Stakeholder Engagement)

112

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ปัจจัยความเสี่ยง

ที่มีต่อองค์กร พบว่าความผูกพันของผู้มีส่วนได้เสียในแต่ละกลุ่ม

ผันผวน อาจส่งผลกระทบต่อผลการดําเนินงาน อัตราผลตอบแทน

มี ค วามสมดุ ล หรื อ ไม่ มี ค วามแตกต่ า งกั น อย่ า งมี นั ย สํ า คั ญ

จากการลงทุนในอนาคตของ ปตท. และบริษัทในกลุ่ม ปตท.

ซึ่งหากเปรียบเทียบกับบริษัทชั้นนําอื่น ๆ ในประเทศ ปตท. ยังคง

เพื่ อ ให้ ก ารบริ ห ารความเสี่ ย งด้ า นราคาเป็ น ไปอย่ า งมี

จัดอยู่ในกลุ่มผู้นํา โดยนําประเด็นความต้องการ ความคาดหวัง

ประสิ ท ธิ ภ าพ ปตท. ได้ กํ า หนดแผนบริ ห ารจั ด การเพื่ อ รองรั บ

จากการสํารวจ Stakeholder Engagement มาเป็นข้อมูลสําคัญ

ผลกระทบจากความผันผวนของราคาพลังงาน มีการจัดทําแผน

ในการจั ด ทํ า แผนปรั บ ปรุ ง ความผู ก พั น ของผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย

ธุรกิจในรูปแบบที่รองรับหลายสถานการณ์ (Scenario Planning)

ในปี 2562 ให้ดียิ่งขึ้น รวมทั้งมีการติดตามและรวบรวมประเด็น

ในสถานการณ์ระดับราคาน้ํามันต่าง ๆ รองรับการเปลี่ยนแปลง

ข่าวสารต่าง ๆ ในสังคมออนไลน์ที่ส่งผลกระทบต่อการดําเนิน

และความไม่ แ น่ น อนที่ อ าจเกิ ด ขึ้ น ในอนาคตได้ อ ย่ า งทั น ท่ ว งที

ธุรกิจของ ปตท. โดยสร้างความเข้าใจที่ถูกต้องอย่างทันท่วงที

อีกทัง้ มีการตัง้ คณะทํางานบริหารความเสีย ่ งราคา (Price Strategy

นอกจากนี้ ปตท. ยังได้ผลักดันกระบวนการจัดทําแผน

and Risk Management) ภายใต้โครงการ Petrochemical and

บริหารจัดการผู้มีส่วนได้เสีย (Stakeholder Management) ไปสู่

Refining Integrated Synergy Management (PRISM) ทําหน้าที่

การปฏิบต ั ิ ซึง่ บูรณาการไปพร้อมกับกระบวนการจัดทําแผนกลยุทธ์

วิเคราะห์สถานการณ์ความเคลื่อนไหวราคาน้ํามันในตลาดโลก

ขององค์ ก ร โดยเน้ น การบริ ห ารในเชิ ง ป้ อ งกั น และมอบหมาย

และดําเนินการบริหารความเสีย ่ งราคาวัตถุดบ ิ และราคาผลิตภัณฑ์

ให้คณะกรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กรทําหน้าที่กํากับดูแล

รวมทั้งราคาซื้อและราคาจําหน่ายน้ํามันดิบและน้ํามันสําเร็จรูป

และติดตามการดําเนินงานด้านการบริหารจัดการผู้มีส่วนได้เสีย

ร่วมกันภายในกลุ่ม ปตท. ให้เกิดประโยชน์สูงสุด ซึ่งปัจจุบันกลุ่ม

เพิ่มเติม สําหรับแผนงานหรือโครงการที่มีความสําคัญในระดับ

ปตท. ได้ดา ํ เนินการบริหารจัดการความเสีย ่ งด้านราคาปิโตรเลียม

องค์กร (Corporate Level) จะกําหนดให้มก ี ารติดตามและรายงาน

และปิโตรเคมี โดยการทําสัญญาซือ ้ ขายตราสารอนุพน ั ธ์กบ ั บริษท ั

ผลการบริหารผูม ้ ส ี ว ่ นได้เสียเป็นรายไตรมาส ในส่วนของแผนงาน

คู่ค้า ซึ่งจะมีการวิเคราะห์ข้อมูลอย่างรอบคอบและถี่ถ้วน รวมทั้ง

หรื อ โครงการในระดั บ ธุ ร กิ จ (BU Level) ผู้ บ ริ ห ารระดั บ สู ง

เลื อ กเครื่ อ งมื อ ที่ ใ ช้ ใ นการบริ ห ารความเสี่ ย งที่ เ หมาะสมกั บ

ของแต่ ล ะหน่ ว ยธุ ร กิ จ จะเป็ น ผู้ รั บ ผิ ด ชอบการบริ ห ารจั ด การ

ช่วงเวลาและวัตถุประสงค์ เช่น เครื่องมือ Swap หรือ Option

และติ ด ตามการดํ า เนิ น งานผ่ า นที่ ป ระชุ ม ผู้ บ ริ ห ารระดั บ สู ง

นอกจากนี้ ยังมีการจัดวางโครงสร้างและกระบวนการ

ที่ เ กี่ ย วข้ อ งต่ อ ไป ทั้ ง นี้ ปตท. ยั ง มี ก ลไกบริ ห ารจั ด การและ

่ งและการตรวจสอบ ในการกํากับดูแลการบริหารจัดการความเสีย

การรับข้อร้องเรียน โดยหน่วยงานผู้รับแจ้งเรื่องจะประสานงาน

ถ่วงดุลที่สอดคล้องกับมาตรฐานสากล รวมถึงการกําหนดวงเงิน

กับหน่วยงานผูร้ บ ั ผิดชอบ ในการแก้ไข ติดตามดําเนินการ รวมทัง้

มูลค่าความเสี่ยง (Value at Risk: VaR) ในการทําธุรกรรมการค้า

รายงานสรุปสาเหตุ ผลกระทบ ข้อเสนอแนะและความคืบหน้า

และให้มก ี ารจัดทํารายงานสรุปสถานะความเสีย ่ งเสนอต่อผูบ ้ ริหาร

การแก้ ไ ขข้ อ ร้ อ งเรี ย นตามลํ า ดั บ ชั้ น และตอบกลั บ ผู้ ร้ อ งเรี ย น

และหน่วยงานเกี่ยวข้องอย่างสม่ําเสมอ ทั้งนี้ เพื่อควบคุมและ

เป็นระยะ จนกว่าการแก้ไขจะเสร็จสิ้น

ติดตามมิให้ ปตท. และกลุ่ม ปตท. มีความเสี่ยงด้านราคาสูง

ปตท. มีการกําหนดค่านิยมร่วมของกลุม ่ ปตท. ควบคูไ่ ปกับ การนําเทคโนโลยีดจ ิ ท ิ ล ั มาปรับใช้ในการทํางาน (SPIRIT+Digital) สําหรับให้ผู้บริหารและพนักงานทุกคนยึดถือปฏิบัติเพื่อให้เป็น คนเก่ง คนดี และมีความรับผิดชอบต่อองค์กรและสังคมภายนอก

เกินกว่าระดับที่เหมาะสม

2.2 ความเสี่ยงทางดานการปฏิบัติตามนโยบาย กฎหมาย ขอบังคับ และกฎระเบียบที่เกี่ยวของ

มีการกําหนดทิศทางการดําเนินธุรกิจในอนาคตเพื่อสร้างสมดุล และมูลค่าเพิม ่ ร่วมกันระหว่างธุรกิจ สังคม และสิง่ แวดล้อมภายใต้

ความซั บ ซ้ อ นของบทบั ญ ญั ติ ต ามกฎหมายที่ เ กี่ ย วข้ อ ง

แนวคิด Social Enterprise รวมถึง ปตท. มีเจตนารมณ์ชัดเจน

ในปัจจุบัน เช่น กฎหมายว่าด้วยการแข่งขันทางการค้า กฎหมาย

ในนโยบายต่ อ ต้ า นการทุ จ ริ ต ดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ด้ ว ยความโปร่ ง ใส

ว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ เป็นต้น และ

ตามหลักการกํากับดูแลกิจการที่ดี

การเปลี่ยนแปลงนโยบาย กฎหมาย ข้อบังคับ และกฎระเบียบ ต่าง ๆ ของทางภาครัฐ เช่น กฎหมายว่าด้วยวิธีการงบประมาณ

2. ความเสี่ยงดานปฏิบัติการ 2.1 ความเสี่ยงจากราคาปโตรเลียมและปโตรเคมี ที่มีความผันผวนสูง

กฎหมายว่าด้วยการตรวจเงินแผ่นดิน กฎหมายว่าด้วยวินย ั การเงิน การคลั ง ของรั ฐ กฎหมายว่ า ด้ ว ยการป้ อ งกั น และปราบปราม การทุจริต อาจส่งผลกระทบต่อการดําเนินธุรกิจของ ปตท. และ อาจส่งผลกระทบต่อภาพลักษณ์และชื่อเสียงของบริษัทอีกด้วย เพือ ่ ให้การดําเนินธุรกิจของ ปตท. เป็นไปด้วยความถูกต้อง

ราคาวัตถุดิบและราคาจําหน่ายผลิตภัณฑ์ก๊าซธรรมชาติ

ตามกฎหมาย ปตท. ได้มีการประกาศใช้ “นโยบายการกํากับดูแล

คอนเดนเสท น้ํ า มั น ดิ บ น้ํ า มั น สํ า เร็ จ รู ป ผลิ ต ภั ณ ฑ์ ปิ โ ตรเคมี

การปฏิ บั ติ ง านให้ เ ป็ น ไปตามกฎหมาย กฎระเบี ย บ ของบริ ษั ท

พลังงานทางเลือก ตลอดจนส่วนต่างราคาผลิตภัณฑ์ต่อต้นทุน

ปตท. จํากัด (มหาชน) (Compliance Policy)” และ “แนวทาง

วัตถุดิบ (Spread) ทั้งในประเทศและต่างประเทศของ ปตท. และ

การปฏิ บั ติ ต ามนโยบายการกํ า กั บ ดู แ ลการปฏิ บั ติ ง านให้ เ ป็ น

บริษัทในกลุ่ม ปตท. มีการเปลี่ยนแปลงขึ้นลงตามตลาดโลกอย่าง

ไปตามกฎหมาย กฎระเบียบ ของบริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ปัจจัยความเสี่ยง

113

(Compliance Framework)” เพื่ อ ให้ ก รรมการ ผู้ บ ริ ห าร และ

สนับสนุน ตลอดจนบริษัทในกลุ่ม ใช้เป็นแนวทางในการพัฒนา

พนักงานยึดมั่นเป็นหลักการในการปฏิบัติหน้าที่ และ ปตท. ได้

และเชื่อมโยงระบบร่วมกัน ปตท. ไม่เพียงปกป้องกิจกรรมที่สร้าง

ดํ า เนิ น การติ ด ตามการออกร่ า งกฎหมาย ร่ า งพระราชบั ญ ญั ติ

มูลค่าภายในพืน ้ ทีป ่ ฏิบต ั ิการเท่านัน ้ แต่ยงั ปกป้องการดําเนินงาน

ฉบับใหม่ ๆ เพือ ่ ชีแ ้ จงปัญหาอุปสรรคต่าง ๆ ของ ปตท. และเตรียม

ในทุกขั้นตอนเพื่อไม่ให้เกิดการหยุดชะงักตั้งแต่การขนส่งวัตถุดิบ

ข้อหารือในความไม่ชด ั เจนของหลักเกณฑ์ เพือ ่ ให้การดําเนินธุรกิจ

และผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียม โดยใช้ “หลัก 5 ประการของแนวทาง

ของ ปตท. เป็นไปตามกฎหมายใหม่ที่จะถูกบังคับใช้ในอนาคต

การบริหารความปลอดภัยในการขนส่งทางรถยนต์กลุ่ม ปตท.”

รวมถึงมีการผลักดันการบริหารจัดการตามแนว PTT Way/ PTT

เพือ ่ ปกป้องกิจกรรมทีส ่ ร้างมูลค่าตลอดสายโซ่ทางธุรกิจของ ปตท.

Way of Conduct ให้กับบริษัทในกลุ่ม ปตท. เพื่อให้มีมาตรฐาน

ให้สามารถดําเนินการได้อย่างต่อเนื่อง โดยไม่เกิดการหยุดชะงัก

และแนวทางการบริหารจัดการกลุ่ม ปตท. ไปในทิศทางเดียวกัน

นอกจากนี้ ปตท. ต้องดําเนินการทบทวน ปรับปรุง พัฒนาระบบ

ทั้งในด้านการกําหนดและถ่ายทอดนโนบาย (Policy) การกําหนด

BCM ให้เชือ ่ มโยงกันระหว่างหน่วยธุรกิจ และดําเนินการซ้อมแผน

ตัวชีว ้ ด ั ผลการดําเนินงาน (Performance) การปฏิบต ั ต ิ ามกฎเกณฑ์

BCM แบบบูรณาการในระดับองค์กรในสถานการณ์ Black Swan

(Compliance) และการดําเนินการตามแนวทางการลงทุนของ ปตท.

เพื่อรักษาการรับรอง BCMs ของ ปตท. ตามมาตรฐานสากล

อีกทั้งมีการศึกษาแนวทาง ออกแบบ และดําเนินการบูรณาการ

ISO 22301 อีกด้วย

ระบบงาน GRC (Governance, Risk, and Compliance) เพื่อให้

ปตท. ได้มีการซือ ้ ประกันภัยคุม ้ ครองความเสีย ่ งทรัพย์สิน

การดําเนินธุรกิจของ ปตท. มีหลักการและระบบธรรมาภิบาลและ

หลักทีใ่ ช้ในการดําเนินธุรกิจทัง้ หมดตามแนวปฏิบต ั ิทีด ่ ีของบริษท ั

การควบคุมภายในที่ดี และไม่มีประเด็นความเสี่ยงการไม่ปฏิบัติ

ชัน ้ นําในอุตสาหกรรมปิโตรเลียมและปิโตรเคมี และได้ทา ํ ประกันภัย

ตามนโยบาย กฎหมาย ข้อบังคับ และกฎระเบียบทีเ่ กีย ่ วข้อง โดยมี

เพิม ่ เติมในกรณีทบ ี่ ริษท ั ต้องหยุดดําเนินการ แต่การซือ ้ ประกันภัย

การจัดทํา GRC Framework เพื่อกําหนดเป้าหมายและกลยุทธ์

ดังกล่าวอาจไม่สามารถครอบคลุมความเสียหายที่อาจเกิดขึ้น

ร่ ว มกั น การปรั บ ปรุ ง บทบาทและหน้ า ที่ ข องหน่ ว ยงานหลั ก

ได้ ทุ ก ประเภท เนื่ อ งจากไม่ มี บ ริ ษั ท ประกั น ภั ย ใดรั บ ประกั น ภั ย

ที่เกี่ยวข้องและให้รายงานผลการปฏิบัติงานต่อคณะกรรมการ

ความเสียหายทุกประเภท หรือเนือ ่ งจากบางครัง้ หากซือ ้ ประกันภัย

กํ า กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี (Corporate Governance Committee)

ค่าเบี้ยประกันภัยสําหรับการประกันภัยความเสียหายนั้น ๆ จะสูง

การบู ร ณาการกระบวนการประเมิ น ความเสี่ ย งและติ ด ตามว่ า

มากจนไม่คม ุ้ ค่าทางเศรษฐกิจ และถึงแม้วา ่ ปตท. จะเชือ ่ ว่าบริษท ั

หน่ ว ยงานผู้ ป ฏิ บั ติ ง านปฏิ บั ติ ง านได้ อ ย่ า งมี ป ระสิ ท ธิ ภ าพและ

ในกลุ่มมีการทําประกันภัยตามมาตรฐานของอุตสาหกรรมก็ตาม

เป็นไปตามนโยบาย กฎหมาย ข้อบังคับ และกฎระเบียบทีเ่ กีย ่ วข้อง

ปตท. ไม่สามารถควบคุมวงเงินในการทําประกันภัยทรัพย์สินของ

การสื่อสารและพัฒนาบุคลากร การพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อเพิ่ม

กลุ่ม ปตท. ให้เพียงพอต่อความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นได้ ดังนั้น

ประสิทธิภาพด้าน GRC และมีการเชื่อมโยงข้อมูลต่าง ๆ รวมทั้ง

หากเกิดความเสียหายในทรัพย์สินที่ไม่ได้ทําประกันครอบคลุม

การคัดเลือกหน่วยงานนําร่อง (Pilot Area) เพือ ่ ดําเนินการประเมิน

เต็มมูลค่าในจํานวนที่มีนัยสําคัญ หรือในกรณีท่ผ ี ้รู ับประกันภัยมี

่ ง และ ความเสีย ่ ง การจัดทําแผนและติดตามการบริหารความเสีย

ปัญหาทางการเงินรุนแรงหรือต้องเลิกกิจการเนือ ่ งจากเหตุดงั กล่าว

การรายงานผลต่อคณะกรรมการที่เกี่ยวข้อง

อาจส่งผลกระทบในด้านลบอย่างร้ายแรงต่อฐานะทางการเงิน

2.3 ความเสี่ยงจากการหยุดชะงักของการผลิต และการดําเนินธุรกิจ ปตท. มีการดําเนินงานในหลายพื้นที่ทั้งในประเทศและ

และผลการดําเนินงานหรือโอกาสทางธุรกิจของ ปตท. ได้

3. ความเสี่ยงทางการเงิน 3.1 ความเสี่ยงจากความผันผวนของคาเงินบาท

ต่ า งประเทศ มี โ อกาสได้ รั บ ผลกระทบจากการหยุ ด ชะงั ก ของ การผลิ ต และการดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ซึ่ ง อาจเกิ ด จากความผิ ด พลาด

การเปลี่ยนแปลงของค่าเงินบาทต่อเงินสกุลเหรียญสหรัฐ

ในการปฏิบต ั งิ านของพนักงาน อุปกรณ์เครือ ่ งจักรขัดข้อง ภัยธรรมชาติ

จะมีผลกระทบทั้งทางตรงและทางอ้อมต่อรายได้ส่วนใหญ่ของ

ภัยจากความไม่สงบทางการเมือง ภัยจากการก่อการร้าย และ

ปตท. เนื่องจากราคาก๊าซธรรมชาติ ผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมและ

ภัยอันตรายอื่น ๆ ที่ยากต่อการคาดการณ์ได้ ซึ่งอาจก่อให้เกิด

ปิ โ ตรเคมี อ้ า งอิ ง กั บ ราคาตลาดโลก ซึ่ ง กํ า หนดราคาขายเป็ น

ผลกระทบที่รุนแรง และอาจทําให้ Infrastructures ที่สําคัญของ

สกุ ล เงิ น เหรี ย ญสหรั ฐ (USD Linked) ทํ า ให้ ร ายได้ ข อง ปตท.

ปตท. ได้รับความเสียหาย เพื่อเป็นการลดโอกาสและผลกระทบ

ผั น ผวนตามค่ า เงิ น บาท อย่ า งไรก็ ต าม การเปลี่ ย นแปลงของ

ของภั ย คุ ก คามดั ง กล่ า ว ปตท. มี “มาตรฐานการจั ด การด้ า น

ค่าเงินบาทจะส่งผลกระทบต่อกําไร (Margin) ของ ปตท. ในระดับ

ความมั่ น คง ความปลอดภั ย อาชี ว อนามั ย และสิ่ ง แวดล้ อ ม

หนึง่ เนือ ่ งจากกําไรส่วนใหญ่ของ ปตท. จะถูกกําหนดเป็นเงินบาท

กลุ่ ม ปตท.” และ “มาตรฐานระบบการบริ ห ารความต่ อ เนื่ อ ง

ไว้ที่ค่าคงที่ โดยมีต้นทุนขายที่เป็นสกุลเงินเหรียญสหรัฐซึ่งอิงกับ

ทางธุ ร กิ จ กลุ่ ม ปตท. (PTT Group Business Continuity

ราคาตลาดโลกเช่นเดียวกับราคาขาย

Management System Standard: BCMS)” ให้หน่วยธุรกิจ หน่วยงาน

114

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ปัจจัยความเสี่ยง

ความผั น ผวนของค่ า เงิ น บาท ยั ง มี ผ ลกระทบต่ อ กํ า ไร

ปตท. จะพิจารณาให้ความสนับสนุนทางการเงินในรูป

ขาดทุนสุทธิทางบัญชีของ ปตท. จากการที่ ปตท. และบริษัทย่อย

ของเงินกู้ เงินทุน และ/หรือสินเชื่อทางการค้าในกรณีที่จําเป็น

มีภาระหนี้เงินกู้ต่างประเทศคงค้างอยู่ โดยเงินกู้สกุลเยน ปตท.

และเป็นประโยชน์ตอ ่ ปตท. และกลุม ่ ปตท. ในระยะยาว ซึง่ ปตท.

ได้ ทํ า การป้ อ งกั น ความเสี่ ย งของค่ า เงิ น เยนโดยใช้ อ นุ พั น ธ์ ท าง

มีความเชื่อว่านโยบายและการดําเนินการดังกล่าวจะสามารถ

การเงิน (Participating Swap) เพื่อแปลงภาระหนี้สกุลเยนเป็น

สร้างความแข็งแกร่งอย่างยั่งยืนให้กับบริษัทในกลุ่ม ปตท. ได้

สกุลเหรียญสหรัฐเพื่อให้สอดคล้องกับรายได้ที่อิงกับสกุลเหรียญ

การให้ความสนับสนุนทางการเงินแก่บริษท ั ในกลุม ่ นี้ ไม่วา ่

สหรัฐ ซึ่งทําให้ ปตท. สามารถปิดความเสี่ยงจากความผันผวน

จะเป็ น ในรู ป แบบของหนี้ ด้ อ ยสิ ท ธิ ห รื อ สิ น เชื่ อ ทางการค้ า หรื อ

ของค่าเงินเยนต่อสกุลเหรียญสหรัฐได้แล้วเป็นส่วนใหญ่

้ อ ื หุน ้ ปตท. ไม่สามารถยืนยันได้วา ่ บริษท ั กลุม ่ นี้ การให้เงินกูจ ้ ากผูถ

เพื่ อ ลดผลกระทบจากความผั น ผวนของค่ า เงิ น บาท

จะสามารถชําระคืนเงินให้แก่ ปตท. หรือบริษท ั ในกลุม ่ นี้ จะไม่ประสบ

ดังกล่าว ปตท. ได้ดําเนินการจัดโครงสร้างของเงินกู้ที่เป็นเงิน

กั บ ปั ญ หาทางการเงิ น อี ก หรื อ จะไม่ ต้ อ งการการสนั บ สนุ น

สกุ ล ต่ า งประเทศ ให้ มี สั ด ส่ ว นสมดุ ล กั บ รายได้ ที่ เ ป็ น เงิ น สกุ ล

ทางการเงินจาก ปตท. อีก ซึง่ ไม่วา ่ กรณีใดจะเกิดขึน ้ ก็ตาม อาจจะ

ต่างประเทศ (Natural Hedge) รวมทั้งบริหารเงินในบัญชีเงินฝาก

ส่ ง ผลกระทบต่ อ ผลการดํ า เนิ น งานและฐานะทางการเงิ น ของ

ที่เป็นสกุลต่างประเทศ (Foreign Currency Deposit) และซื้อ-ขาย

ปตท. นอกจากนี้ หาก ปตท. หรือบริษัทในกลุ่ม ปตท. บริษัทใด

เงินสกุลต่างประเทศล่วงหน้า (Forward) เพื่อเตรียมการชําระหนี้

บริ ษั ท หนึ่ ง ตกเป็ น ผู้ ผิ ด นั ด (Default) ภายใต้ สั ญ ญาข้ อ ตกลง

เงินกู้สกุลต่าง ๆ และธุรกรรมการค้า เช่น ค่าก๊าซธรรมชาติและ

การให้ ก ารสนั บ สนุ น จากผู้ ถื อ หุ้ น อาจส่ ง ผลให้ เ จ้ า หนี้ บ างราย

น้ํ า มั น ดิ บ ที่ นํ า เข้ า จากต่ า งประเทศ และการส่ ง ออกผลิ ต ภั ณ ฑ์

เรี ย กให้ ห นี้ ถึ ง กํ า หนดชํ า ระโดยพลั น ได้ (Acceleration) ปตท.

อย่างเหมาะสม นอกจากนี้ ปตท. ได้ดําเนินการจัดทํานโยบาย

ไม่สามารถยืนยันได้ว่า ปตท. จะไม่เพิ่มสัดส่วนการลงทุนมากขึ้น

การเงิน (Finance Policy) เพือ ่ ใช้เป็นแนวทางในการบริหารการเงิน

หรือเพิ่มสัดส่วนการลงทุนมากกว่าร้อยละ 50 หรือเข้าควบคุม

ของ ปตท. และกลุ่มบริษัทที่ ปตท. ถือหุ้นอย่างมีประสิทธิภาพ

การบริหารบริษท ั ในกลุม ่ นี้ หาก ปตท. เห็นว่าการดําเนินการดังกล่าว

และเป็ น ไปในทิ ศ ทางเดี ย วกั น โดยรวมถึ ง ข้ อ กํ า หนดในเรื่ อ ง

จะเป็ น ประโยชน์ ม ากกว่ า กรณี ที่ ปตท. ตั ด สิ น ใจเข้ า ควบคุ ม

การจัดให้มีการบริหารความเสี่ยงต่าง ๆ ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อ

การบริหารบริษท ั ในกลุม ่ นี้ ภายใต้มาตรฐานการบัญชีไทยกําหนด

ฐานะการเงินของ ปตท.

ให้ ปตท. จะต้องมีการรวมงบการเงินของบริษัทในกลุ่มนี้เข้ากับ

3.2 ความเสี่ยงจากการใหการสนับสนุน ทางการเงินแกบริษัทในกลุม ปตท. ปตท. มีการลงทุนโครงการใหม่ ขยายธุรกิจ หรือปรับปรุง การดํ า เนิ น งาน เพื่ อ ให้ บ ริ ษั ท มี ก ารเติ บ โตอย่ า งต่ อ เนื่ อ ง และ

งบการเงิ น ของ ปตท. ตั้ ง แต่ วั น ที่ มี อํ า นาจในการควบคุ ม ด้ ว ย ซึง่ การรวมงบการเงินนีอ ้ าจจะส่งผลกระทบต่อฐานะทางการเงินรวม ของ ปตท.

3.3 ความเสี่ยงจากการจัดหาเงินทุน สําหรับการดําเนินการตามแผน

ในบางครั้งการลงทุนดังกล่าวอาจลงทุนผ่านบริษัทที่จัดตั้งใหม่ และ/หรือร่วมทุนกับพันธมิตร (Strategic Partner) และ/หรือผ่าน

ธุรกิจของ ปตท. โดยเฉพาะอย่างยิง่ ธุรกิจสํารวจและผลิต

บริษท ั ในกลุม ่ ปตท. ซึง่ บริษท ั บางแห่งยังอยูใ่ นช่วงเริม ่ ต้นโครงการ

ปิโตรเลียม ธุรกิจระบบท่อส่งก๊าซธรรมชาติและธุรกิจโรงแยกก๊าซ

หรืออยู่ในวัฏจักรขาลงของธุรกิจ หรือฐานะการเงินไม่แข็งแกร่ง

ธรรมชาติ รวมทั้งธุรกิจปิโตรเคมีเป็นธุรกิจที่ใช้เงินลงทุนสูงและ

เพียงพอ ผูถ ้ อ ื หุน ้ รวมถึง ปตท. จึงยังต้องให้การสนับสนุนทางการเงิน

เป็นการลงทุนล่วงหน้า ในทางปฏิบต ั ถ ิ งึ แม้ ปตท. จะมีการติดตาม

ในช่วงการก่อสร้างโครงการ (Cost Overrun Support) เพื่อให้

และบริหารความเสี่ยงทางธุรกิจอย่างใกล้ชิด แต่การใช้เงินทุน

บริษัทดังกล่าวสามารถดําเนินการได้ตามกลยุทธ์และนโยบาย

ดังกล่าวยังอาจคลาดเคลื่อนไปจากแผนที่วางไว้

การดําเนินธุรกิจของกลุม ่ บริษท ั ในภาพรวม นอกจากนี้ ในบางกรณี

การประกอบธุรกิจของ ปตท. ทีม ่ งุ่ เน้นการสร้างความเติบโต

บริษัทอาจประสบปัญหาขาดสภาพคล่องในช่วงดําเนินการเชิง

อย่ า งมั่ น คงในระยะยาวและการเป็ น บริ ษั ท ที่ มี ก ารกํ า กั บ ดู แ ล

พาณิชย์ (Cash Deficiency Support) ซึ่งอาจเกิดจากเหตุสุดวิสัย

กิจการที่ดี ทําให้ ปตท. มีแผนงานลงทุนเพื่อขยายธุรกิจอย่าง

จึงมีความจําเป็นต้องรับการสนับสนุนทางการเงินจากผู้ถือหุ้น

ระมัดระวังโดยคํานึงถึงแหล่งเงินทุนต่าง ๆ โดยเฉพาะการจัด

โดยการให้ ก ารสนั บ สนุ น ทางการเงิ น อาจจะเป็ น ไปในรู ป แบบ

โครงสร้างเงินทุนที่สามารถดํารงอัตราส่วนทางการเงินที่สําคัญ

ของหนี้ด้อยสิทธิ (Subordinated Debt) และ/หรือทุน (Equity)

ต่าง ๆ ให้อยูร่ ะดับทีเ่ หมาะสมเทียบเคียงได้กบ ั บริษท ั ในอุตสาหกรรม

และ/หรื อ การขยายวงเงิ น สิ น เชื่ อ ทางการค้ า (Trade Credit)

เดียวกัน ซึง่ จากการติดตามการเปลีย ่ นแปลงของปัจจัยทีเ่ กีย ่ วข้อง

และ/หรือการให้เงินกู้จากผู้ถือหุ้น (Shareholder Loan) และ/หรือ

กั บ การจั ด หาเงิ น ทุ น อย่ า งต่ อ เนื่ อ ง ปตท. จึ ง มี ค วามเชื่ อ ว่ า

ในรูปแบบอื่น ๆ

จะสามารถจัดหาเงินทุนเพือ ่ การขยายธุรกิจในอนาคตได้เพียงพอ ด้วยต้นทุนทางการเงินที่เหมาะสม

โครงสร้างเงินทุน

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

115

โครงสรางเงินทุน

ขอมูลหลักทรัพยและผูถือหุน หลักทรัพยของ ปตท. หุนสามัญ ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2561 ปตท. มีทุนจดทะเบียน 28,562,996,250 บาท แบ่งเป็นหุ้นสามัญ 28,562,996,250 หุ้น มูลค่าที่ตราไว้ หุ้นละ 1 บาท โดยเป็นทุนที่ออกและชําระแล้ว 28,562,996,250 บาท แบ่งเป็นหุ้นสามัญ 28,562,996,250 หุ้น (ที่ประชุมสามัญ ผู้ถือหุ้นประจําปี 2561 เมื่อวันที่ 12 เมษายน 2561 อนุมัติการเปลี่ยนแปลงมูลค่าหุ้นที่ตราไว้ของ ปตท. จากเดิมหุ้นละ 10 บาท เป็นหุ้นละ 1 บาท และการแก้ไขเพิ่มเติมหนังสือบริคณห์สนธิข้อ 4 ของ ปตท. ให้สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงมูลค่าหุ้นที่ตราไว้ ทั้งนี้ มูลค่าหุ้นที่ตราไว้เปลี่ยนแปลงเป็นหุ้นละ 1 บาท มีผลตั้งแต่วันที่ 24 เมษายน 2561)

พันธบัตรและหุนกู ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2561 บริษัทมีเงินกู้ยืมในประเทศที่อยู่ในรูปพันธบัตร ปตท. ที่ค้ําประกันโดยกระทรวงการคลังจํานวน 1,000 ล้านบาท และที่อยู่ในหุ้นกู้ ปตท. กระทรวงการคลังไม่ค้ําประกันจํานวน 109,715 ล้านบาท รวมพันธบัตรและหุ้นกู้ ปตท. ในประเทศ ทั้งสิ้น 110,715 ล้านบาท และบริษัทมีเงินกู้ยืมต่างประเทศในรูปหุ้นกู้ ปตท. สกุลเงินเหรียญสหรัฐ กระทรวงการคลัง ไม่ค้ําประกัน จํานวนเทียบเท่า 27,969 ล้านบาท โดยรายละเอียดสําคัญของพันธบัตรและหุ้นกู้ สามารถสรุปได้ดังนี้

116

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างเงินทุน

จํานวน (ลานบาท)

พันธบัตรและหุนกู

วันครบกําหนด ไถถอน

หลักประกัน

ปี 2563

ไม่มี

109,715

ปี 2562 - 2653

ไม่มี

27,969

ปี 2578 - 2585

ไม่มี

พันธบัตร ปตท. ค้ําประกันโดยกระทรวงการคลัง • พันธบัตรในประเทศ

1,000

หุ้นกู้ ปตท. กระทรวงการคลังไม่ค้ําประกัน • หุ้นกู้ในประเทศ1/ 4/ 2/ 3/ 4/

• หุ้นกู้ต่างประเทศ รวม

137,684

รวมพันธบัตรและหุนกู ปตท.

138,684

หมายเหตุ: 1/

Fitch Rating จัดอันดับเครดิตภายในประเทศ (National Rating) ของหุ้นกู้ ปตท. ระยะยาวที่ระดับ “AAA (tha)” แนวโน้มเครดิตมีเสถียรภาพ

2/

Moody’s จัดอันดับเครดิตหุ้นกู้ต่างประเทศของ ปตท. ที่ระดับ “Baa1” แนวโน้มเครดิตมีเสถียรภาพ

3/

S&P’s จัดอันดับเครดิตหุ้นกู้ต่างประเทศของ ปตท. ที่ระดับ “BBB+” แนวโน้มเครดิตมีเสถียรภาพ

4/

รายละเอียดหุ้นกู้ในประเทศและหุ้นกู้ต่างประเทศของ ปตท.

หุนกูในประเทศไมมีหลักประกัน ไมดอยสิทธิ จํานวน (ลานบาท)

อัตราดอกเบี้ยตอป

PTTC195A

1,000

ร้อยละ 5.90 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 15 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2562

PTTC195B

15,000

หุนกู

PTTC195C

PTTC20NA

10,000

22,000

อายุ/ กําหนดการไถถอน

ปีที่ 1 - 4 ร้อยละ 4.10 ปีที่ 5 - 6 ร้อยละ 5.10

อายุ 6 ปี 11 เดือน 24 วัน

จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

กําหนดไถ่ถอนปี 2562

ปีที่ 1 - 4 ร้อยละ 4.10 ปีที่ 5 - 6 ร้อยละ 5.10

อายุ 6 ปี 9 เดือน 15 วัน

จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

กําหนดไถ่ถอนปี 2562

ร้อยละ 4.75 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 6 ปี 11 เดือน 19 วัน กําหนดไถ่ถอนปี 2563

PTTC208A

4,118

ร้อยละ 5.95 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 15 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2563

PTTC215A

1,030

ร้อยละ 6.53 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 15 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2564

PTTC21NA

10,0001/

ร้อยละ 4.00 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 6 ปี 11 เดือน กําหนดไถ่ถอนปี 2564

PTTC21NB

4,200

ร้อยละ 3.50 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 6 ปี 27 วัน กําหนดไถ่ถอนปี 2564

PTTC222A

4,0002/

ร้อยละ 4.50 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 12 ปี ครบกําหนดไถ่ถอนปี 2565

โครงสร้างเงินทุน

หุนกู PTTC239A

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

จํานวน (ลานบาท) 10,000

อัตราดอกเบี้ยตอป ร้อยละ 6.58 จ่ายดอกเบี้ยครั้งเดียว

117

อายุ/ กําหนดการไถถอน อายุ 10 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2566

ในวันครบกําหนดไถ่ถอน PTTC243A

14,9673/

ปีที่ 1 - 5 ร้อยละ 5.00 ปีที่ 6 - 8 ร้อยละ 6.20

อายุ 15 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2567

ปีที่ 9 - 15 ร้อยละ 6.80 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

(ผู้ถือหุ้นกู้สามารถไถ่ถอนก่อนกําหนดได้ ณ สิ้นปีที่ 8)

PTTC247A

9,4004/

ปีที่ 1 - 5 ร้อยละ 4.25 ปีที่ 6 - 10 ร้อยละ 5.50

อายุ 15 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2567

ปีที่ 11 - 15 ร้อยละ 5.75 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

(ผู้ถือหุ้นกู้สามารถไถ่ถอนก่อนกําหนดได้ ณ สิ้นปีที่ 10)

PTTC10DA

4,0005/

ร้อยละ 5.90 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 100 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2653 (ผู้ถือหุ้นกู้สามารถไถ่ถอนก่อนกําหนดได้ ณ สิ้นปีที่ 50 และ 75 และกรณีอื่นที่ระบุ ในข้อกําหนดว่าด้วยสิทธิและหน้าที่ ของผู้ออกหุ้นกู้และผู้ถือหุ้นกู้)

รวม

109,715

หุนกูตางประเทศไมมีหลักประกัน ไมดอยสิทธิ หุนกู USD Bond

จํานวน (ลานบาท)

อัตราดอกเบี้ยตอป

อายุ/ กําหนดการไถถอน

9,540

ร้อยละ 5.875 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 30 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2578

18,4296/

ร้อยละ 4.50 จ่ายดอกเบี้ยทุกครึ่งปี

อายุ 30 ปี กําหนดไถ่ถอนปี 2585

ปี 2005 USD Bond ปี 2012 รวม

27,969

หมายเหตุ: 1/

ปตท. ได้ทา ํ สัญญาแลกเปลีย ่ นอัตราดอกเบีย ้ (Interest Rate Swap) จากหุน ้ กูส ้ กุลบาท จํานวน 6,000 ล้านบาท จากอัตราดอกเบีย ้ คงทีเ่ ป็นอัตราดอกเบีย ้ ลอยตัว THBFIX บวกอัตราร้อยละคงที่ต่อปี ของเงินต้นสกุลบาท โดยสัญญาแลกเปลี่ยนอัตราดอกเบี้ยดังกล่าวจะสิ้นสุดสัญญาในวันที่ 15 พฤศจิกายน 2564

2/

ปตท. ได้ทา ํ สัญญาแลกเปลีย ่ นสกุลเงิน (Cross Currency Swap) จากหุน ้ กูส ้ กุลบาท จํานวน 4,000 ล้านบาท เป็นสกุลเหรียญสหรัฐ จํานวน 120.55 ล้านเหรียญสหรัฐ ที่อัตราลอยตัว LIBOR บวกอัตราร้อยละคงที่ต่อปี ของเงินต้นสกุลเหรียญสหรัฐ

3/

ปตท. ได้ทา ํ สัญญาแลกเปลีย ่ นอัตราดอกเบีย ้ (Interest Rate Swap) จากหุน ้ กูส ้ กุลบาท จํานวน 2,000 ล้านบาท จากอัตราดอกเบีย ้ คงทีเ่ ป็นอัตราดอกเบีย ้ ลอยตัว THBFIX บวกอัตราร้อยละคงที่ต่อปี ของเงินต้นสกุลบาท โดยสัญญาแลกเปลี่ยนอัตราดอกเบี้ยดังกล่าวจะสิ้นสุดอายุสัญญาในวันที่ 6 มีนาคม 2567

4/

ปตท. ได้ทา ํ สัญญาแลกเปลีย ่ นอัตราดอกเบีย ้ (Interest Rate Swap) จากหุน ้ กูส ้ กุลบาท จํานวน 6,000 ล้านบาท จากอัตราดอกเบีย ้ คงทีเ่ ป็นอัตราดอกเบีย ้ ลอยตัว THBFIX บวกอัตราร้อยละคงที่ต่อปี ของเงินต้นสกุลบาท โดยสัญญาแลกเปลี่ยนอัตราดอกเบี้ยดังกล่าวจะสิ้นสุดอายุสัญญาในวันที่ 15 สิงหาคม 2567

5/

ปตท. ได้ทา ํ สัญญาแลกเปลีย ่ นอัตราดอกเบีย ้ (Interest Rate Swap) จากหุน ้ กูส ้ กุลบาท จํานวน 4,000 ล้านบาท จากอัตราดอกเบีย ้ คงทีเ่ ป็นอัตราดอกเบีย ้ ลอยตัว THBFIX บวกอัตราร้อยละคงที่ต่อปี ของเงินต้นสกุลบาท โดยสัญญาแลกเปลี่ยนอัตราดอกเบี้ยดังกล่าวจะสิ้นสุดอายุสัญญาในวันที่ 2 ธันวาคม 2570 จํานวน 2,000 ล้านบาท และในวันที่ 2 มิถุนายน 2571 จํานวน 2,000 ล้านบาท

6/

ปตท. ได้ทา ํ สัญญาแลกเปลีย ่ นอัตราดอกเบีย ้ (Interest Rate Swap) จากหุน ้ กูส ้ กุลเหรียญสหรัฐ จํานวน 500 ล้านเหรียญ จากอัตราดอกเบีย ้ คงทีเ่ ป็นอัตราดอกเบีย ้ ลอยตัว LIBOR บวกอัตราร้อยละคงที่ต่อปี ของเงินต้นสกุลเหรียญสหรัฐ

118

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างเงินทุน

ใบสําคัญแสดงสิทธิที่ทําการซื้อหุนสามัญของ ปตท. การออกและเสนอขายใบสําคัญแสดงสิทธิที่จะซื้อหุ้นสามัญ (Warrant) ให้แก่กรรมการผู้จัดการใหญ่ ผู้บริหาร พนักงาน ปตท. และพนักงานบริษัทในเครือ ปตท. ที่มาปฏิบัติงานประจําในตําแหน่งงานของ ปตท. จํานวน 60,000,000 หน่วย แบ่งเป็น 2 รุ่น คือ รุ่นที่ 1 (PTT-W1) จํานวน 40,000,000 หน่วย เสนอขายในปี 2548 และใช้สิทธิครั้งสุดท้าย วันที่ 31 สิงหาคม 2553 และรุ่นที่ 2 (PTT-W2) จํานวน 20,000,000 หน่วย เสนอขายในปี 2549 และใช้สิทธิครั้งสุดท้าย วันที่ 28 กันยายน 2554 ได้ดําเนินการเสร็จสิ้นแล้ว และยังไม่มีการขออนุมต ั ิออก Warrant รุ่นใหม่

ตั๋วแลกเงินระยะสั้น ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2561 บริษัทไม่มียอดคงค้างตั๋วแลกเงินระยะสั้น

ผูถือหุน ปตท. มีโครงสร้างผูถ ้ อ ื หุน ้ ตามข้อมูล ณ วันกําหนดรายชือ ่ ผูถ ้ อ ื หุน ้ ทีม ่ ส ี ท ิ ธิรบ ั เงินปันผลระหว่างกาลปี 2561 (วันที่ 12 ตุลาคม 2561) ดังนี้

รายการ

หุน (ลาน)

บาท (ลาน)

รอยละ

ทุนจดทะเบียน

28,562.9

28,562.9

-

ทุนชําระแล้ว (ณ วันที่ 12 ตุลาคม 2561)

28,562.9

28,562.9

100.000

• กระทรวงการคลัง

14,598.9

14,598.9

51.111

• กองทุนรวมวายุภักษ์ หนึ่ง โดย บลจ. เอ็มเอฟซี จํากัด (มหาชน)

1,736.9

1,736.9

6.081

• กองทุนรวมวายุภักษ์ หนึ่ง โดย บลจ. กรุงไทย จํากัด (มหาชน)

1,736.9

1,736.9

6.081

10,490.2

10,490.2

36.727

-

-

-

• สถาบันและนักลงทุนทั่วไป ทุนยังไม่ชําระ

ทั้งนี้ รายชื่อผู้ถือหุ้นใหญ่ 12 อันดับแรกของ ปตท. เป็นดังนี้ (ณ วันที่ 12 ตุลาคม 2561)

ลําดับที่

รายชื่อ

1.

กระทรวงการคลัง

2.

จํานวนหุน

รอยละของ จํานวนหุนทั้งหมด

14,598,855,750

51.111

บริษัท ไทยเอ็นวีดีอาร์ จํากัด

2,196,575,586

7.690

3.

กองทุนรวมวายุภักษ์ หนึ่ง โดย บลจ. เอ็มเอฟซี จํากัด (มหาชน)

1,736,895,500

6.081

4.

กองทุนรวมวายุภักษ์ หนึ่ง โดย บลจ. กรุงไทย จํากัด (มหาชน)

1,736,895,500

6.081

5.

STATE STREET EUROPE LIMITED

572,054,528

2.003

6.

SOUTH EAST ASIA UK (TYPE C) NOMINEES LIMITED

547,412,451

1.917

7.

สํานักงานประกันสังคม

391,204,100

1.370

8.

THE BANK OF NEW YORK (NOMINEES) LIMITED

263,758,093

0.923

โครงสร้างเงินทุน

ลําดับที่ 9.

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายชื่อ

จํานวนหุน

119

รอยละของ จํานวนหุนทั้งหมด

GIC PRIVATE LIMITED

235,759,200

0.825

10.

N.C.B. TRUST LIMITED-NORGES BANK 1

182,479,900

0.639

11.

BNY MELLON NOMINEES LIMITED

156,147,932

0.547

12.

SOUTH EAST ASIA UK (TYPE A) NOMINEES LIMITED

147,761,976

0.517

22,765,800,516

79.704

ยอดรวม หมายเหตุ: 1.

ผูถ ้ ือหุน ้ ลําดับที่ 6, 8, 11 และ 12 มีชือ ่ เป็นบริษท ั นิติบค ุ คล หรือ NOMINEE ACCOUNT ซึง่ ปตท. ได้ตรวจสอบกับบริษท ั ศูนย์รบ ั ฝากหลักทรัพย์ (ประเทศไทย) จํากัด (TSD) แล้ว ไม่สามารถตรวจสอบและเปิดเผย Ultimate Shareholder ได้ แต่อย่างไรก็ตาม กระทรวงการคลังเป็นผูถ ้ อ ื หุน ้ รายใหญ่รายเดียวทีเ่ ป็นตัวแทน ภาครัฐ ที่มีส่วนในการกําหนดนโยบายการจัดการ ปตท. โดยเสนอผู้แทนมาเป็นกรรมการให้ที่ประชุมผู้ถือหุ้นพิจารณาแต่งตั้ง ส่วนผู้ถือหุ้นรายอื่นซึ่งรวมถึง ผู้ถือหุ้นลําดับที่ 6, 8, 11 และ 12 ไม่ได้มีพฤติการณ์มีอิทธิพลต่อการกําหนดนโยบาย การจัดการของ ปตท. เช่น ส่งผู้แทนมาเป็นกรรมการของ ปตท. เป็นต้น

2.

ผูถ ้ อ ื หุน ้ ในบริษท ั ไทยเอ็นวีดอ ี าร์ จํากัด ซึง่ ถือใบแสดงสิทธิในผลประโยชน์ทเี่ กิดจากหลักทรัพย์อา ้ งอิง (Non-Voting Depository Receipt: NVDR) ในรายการที่ 2 ไม่ มี สิ ท ธิ อ อกเสี ย งในที่ ป ระชุ ม ผู้ ถื อ หุ้ น ยกเว้ น กรณี ก ารใช้ สิ ท ธิ อ อกเสี ย งเพื่ อ ลงมติ เ กี่ ย วกั บ การเพิ ก ถอนหุ้ น ออกจากการเป็ น หลั ก ทรั พ ย์ จ ดทะเบี ย น ในตลาดหลักทรัพย์ฯ

นโยบายการจายเงินปนผล นโยบายจายเงินปนผลของ ปตท.

นโยบายจายเงินปนผลของบริษัท ปตท.สํารวจ และผลิตปโตรเลียม จํากัด (มหาชน)

บริษัทมีนโยบายจ่ายเงินปันผลไม่ต่ํากว่าร้อยละ 25 ของกําไร สุทธิที่เหลือหลังหักเงินสํารองต่าง ๆ ทุกประเภทที่กฎหมายและ

หากไม่มีความจําเป็นอันใดคณะกรรมการบริษัทมีนโยบาย

บริษท ั ได้กา ํ หนดไว้ โดยพิจารณาจากกําไรสุทธิตามงบการเงินรวม

ที่จะเสนอให้ที่ประชุมผู้ถือหุ้นจ่ายเงินปันผลของบริษัทแก่ผู้ถือหุ้น

ของบริษัท อย่างไรก็ตาม การจ่ายเงินปันผลดังกล่าวจะขึ้นอยู่กับ

เป็นจํานวนไม่น้อยกว่าร้อยละ 30 ของกําไรสุทธิหลังจากหักภาษี

แผนการลงทุน ความจําเป็นและความเหมาะสมอื่น ๆ ในอนาคต

เงินได้แล้วในแต่ละปี และอาจจ่ายเงินปันผลระหว่างกาลให้แก่

เมื่อคณะกรรมการบริษัทมีมติเห็นชอบให้จ่ายเงินปันผลประจําปี

ผู้ถือหุ้นเป็นครั้งคราวได้ ส่วนในกรณีของบริษัทย่อยนั้น บริษัท

แล้ ว จะต้ อ งนํ า เสนอขออนุ มั ติ ต่ อ ที่ ป ระชุ ม ผู้ ถื อ หุ้ น เว้ น แต่ เ ป็ น

ไม่ได้กําหนดนโยบายจ่ายเงินปันผล

การจ่ายเงินปันผลระหว่างกาล ให้คณะกรรมการบริษัทมีอํานาจ อนุมต ั ใิ ห้จา ่ ยเงินปันผลได้แล้วให้รายงานให้ทป ี่ ระชุมผูถ ้ อ ื หุน ้ ทราบ ในการประชุมคราวต่อไป

นโยบายจายเงินปนผลของบริษัทยอย สําหรับนโยบายการจ่ายเงินปันผลของบริษัทย่อย บริษัทย่อย แต่ ล ะแห่ ง จะพิ จ ารณาการจ่ า ยเงิ น ปั น ผลจากกระแสเงิ น สด คงเหลือเทียบกับงบลงทุนของบริษัทย่อยนั้น ๆ หากกระแสเงินสด คงเหลือของบริษท ั ย่อยมีเพียงพอและได้ตง้ั สํารองตามกฎหมายแล้ว บริษัทย่อยนั้น ๆ จะพิจารณาจ่ายเงินปันผลเป็นกรณีไป

120

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

โครงสราง การจัดการ

ความรับผิดชอบ ของคณะกรรมการ โครงสร้างการจัดการบริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน) ณ วันที่

ปี 2561 ปตท. มีการจัดตั้งโครงสร้างสายงาน “กํากับดูแล

1 มกราคม 2562 ประกอบด้วยคณะกรรมการ ปตท. โดยแบ่ง

องค์กรและกิจการสัมพันธ์” หรือ GRC (Governance, Risk, and

เป็นคณะกรรมการเฉพาะเรื่องจํานวน 5 คณะ ช่วยกลั่นกรองงาน

Compliance) ภายใต้รองกรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่กา ํ กับดูแลองค์กร

ที่มีความสําคัญ ได้แก่ คณะกรรมการตรวจสอบ คณะกรรมการ

และกิ จ การสั ม พั น ธ์ โดยมี ห น่ ว ยงานรั บ ผิ ด ชอบการกํ า กั บ ดู แ ล

สรรหา คณะกรรมการกําหนดค่าตอบแทน คณะกรรมการกํากับ

กิจการและบูรณาการหลักธรรมาภิบาล การบริหารความเสี่ยง

ดู แ ลกิ จ การที่ ดี และคณะกรรมการบริ ห ารความเสี่ ย งองค์ ก ร

การควบคุ ม ภายใน การปฏิ บั ติ ต ามกฎหมายและกฎระเบี ย บ

โดยมี ป ระธานเจ้ า หน้ า ที่ บ ริ ห ารและกรรมการผู้ จั ด การใหญ่

องค์กร ผ่านการกํากับดูแลกิจการ และการพัฒนาวิธีปฏิบัติตาม

เป็นผูบ ้ ริหารสูงสุดของบริษท ั ฯ บริหารจัดการ ผ่านคณะกรรมการ

การบริหารจัดการแบบกลุ่ม ปตท. (PTT Way of Conduct) โดย

จัดการซึ่งแบ่งเป็น 3 ประเภท ประกอบด้วย 25 คณะ

เล็งเห็นความจําเป็นในการรวมศูนย์ (Centralize) และบูรณาการ การดําเนินงานของหน่วยงานที่อยู่ตามโครงสร้างสายงานต่าง ๆ เข้าด้วยกันเพื่อให้การดําเนินงานภายในบริษัท ปตท. และกลุ่ม บริษัท ปตท. เป็นไปอย่างโปร่งใส สอดคล้องกับหลักการกํากับ ดูแลกิจการที่ดี สามารถขับเคลื่อนองค์กรอย่างมีประสิทธิภาพ และประสิทธิผลอย่างยั่งยืน ตามแนวคิดการบริหารจัดการแบบ “Three Lines of Defense”

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

ผูตรวจสอบบัญชี

121

ผูถือหุน

คณะกรรมการ คณะกรรมการตรวจสอบ

คณะกรรมการสรรหา คณะกรรมการบริหารความเสี่ยงองคกร

คณะกรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดี

คณะกรรมการกําหนดคาตอบแทน

ประธานเจาหนาที่บริหารและกรรมการผูจัดการใหญ (บริหารจัดการผ่านคณะกรรมการระดับจัดการ 25 คณะ)

สํานักตรวจสอบภายใน (ผู้ช่วย กผญ.)

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ สํานักกฎหมาย

รองกรรมการผูจัดการใหญ กลยุทธองคกร

ผู้ช่วย กผญ. นโยบายและ บริหารผู้มีส่วนได้เสีย

ผู้ช่วย กผญ. แผนกลยุทธ์และ บริหารการลงทุน

รองกรรมการผูจัดการใหญ กํากับดูแลองคกรและกิจการสัมพันธ

ผู้ช่วย กผญ. แผนกลยุทธ์ ต่างประเทศ

ผู้ช่วย กผญ. กํากับดูแลและ ธรรมาภิบาลองค์กร

รองกรรมการผูจัดการใหญ บริหารองคกรและความยั่งยืน

ผู้ช่วย กผญ. ทรัพยากรบุคคลองค์กร

ผู้ช่วย กผญ. พัฒนาศักยภาพองค์กร

ผู้ช่วย กผญ. บริหารชื่อเสียงองค์กร และกิจการเพื่อสังคม

ประธานเจาหนาที่บริหารการเงิน

ผู้ช่วย กผญ. บริหารความยั่งยืน

ผู้ช่วย กผญ. กลยุทธ์และบริหาร การเงินองค์กร

ผู้ช่วย กผญ. นโยบายการเงิน และบัญชีองค์กร

ประธานเจาหนาที่ปฏิบัติการ กลุมธุรกิจปโตรเลียมขั้นตน และกาซธรรมชาติ

ประธานเจาหนาที่เทคโนโลยี และวิศวกรรม

ผู้ช่วย กผญ. ระบบท่อส่งก๊าซธรรมชาติ

ผู้ช่วย กผญ. ศูนย์บริการงานบัญชี

ประธานเจาหนาที่ปฏิบัติการ กลุมธุรกิจปโตรเลียมขั้นปลาย

ผู้ช่วย กผญ. แผนกลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นต้น และก๊าซธรรมชาติ

รองกรรมการผูจัดการใหญ นวัตกรรมและดิจิตอล

รองกรรมการผูจัดการใหญ หนวยธุรกิจกาซธรรมชาติ

ผู้ช่วย กผญ. สถาบันนวัตกรรม

1. ผู้ช่วย กผญ. วางแผน 2. ผู้ช่วย กผญ. แยกก๊าซธรรมชาติ 3. ผู้ช่วย กผญ. จัดหาและตลาด ก๊าซธรรมชาติ 4. ผู้ช่วย กผญ. ระบบท่อ จัดจําหน่ายก๊าซธรรมชาติ 5. ผู้ช่วย กผญ. ก๊าซธรรมชาติ สําหรับยานยนต์

ผู้ช่วย กผญ. วิศวกรรม และบริหารโครงการ

ผู้ช่วย กผญ. เลขานุการบริษัท และองค์กรสัมพันธ์

รองกรรมการผูจัดการใหญ บริหารกลยุทธกลุมธุรกิจ ปโตรเลียมขั้นปลาย

รองกรรมการผูจัดการใหญ หนวยธุรกิจ การคาระหวางประเทศ

1. ผู้ช่วย กผญ. แผนกลุ่มธุรกิจ ปิโตรเลียมขั้นปลาย 2. ผู้ช่วย กผญ. บริหารความร่วมมือ กลุ่มธุรกิจปิโตรเลียม ขั้นปลาย

1. ผู้ช่วย กผญ. การค้าระหว่างประเทศ 2. ผู้ช่วย กผญ. วางแผน และควบคุมความเสี่ยง

หมายเหตุ: ผู้ช่วย กผญ. = ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่

122

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

องคประกอบของคณะกรรมการ ตามข้อบังคับบริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน) กําหนดองค์ประกอบของคณะกรรมการดังนี้ •

มีจํานวนไม่น้อยกว่า 5 คน แต่ไม่เกิน 15 คน

•

มีกรรมการอิสระไม่น้อยกว่า 3 คน (หลักการกํากับดูแลกิจการที่ดีของ ปตท. กําหนดให้มีกรรมการอิสระไม่น้อยกว่ากึ่งหนึ่ง)

•

กรรมการอย่างน้อย 1 คน ต้องมีความรู้ด้านบัญชีการเงิน

ทั้งนี้ ปัจจุบันคณะกรรมการของ บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน) ตามหนังสือรับรองกระทรวงพาณิชย์ ลงวันที่ 18 มกราคม 2562 มีจํานวน 15 ท่าน ประกอบด้วย •

กรรมการที่ไม่เป็นผู้บริหาร 14 ท่าน (เป็นกรรมการที่เป็นอิสระ 11 ท่าน ซึ่งเกินกว่ากึ่งหนึ่งของกรรมการทั้งคณะ)

•

กรรมการที่เป็นผู้บริหาร 1 ท่าน

•

กรรมการที่เป็นผู้หญิง 1 ท่าน

รายชื่อคณะกรรมการ ปตท. ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2561 ประกอบดวย ลําดับ 1.

รายชื่อกรรมการ นายไกรฤทธิ์ อุชุกานนท์ชัย

ตําแหนง กรรมการอิสระ/ ประธานกรรมการ

วันที่ ไดรับแตงตั้งเปนกรรมการ ปตท. 11 กรกฎาคม 2561 (วาระที่ 1)

(กรรมการตั้งแต่วันที่ 11 กรกฎาคม 2561 ประธานกรรมการตั้งแต่วันที่ 7 กันยายน 2561) 2.

3.

ศ.พิเศษ ดร.กิตติพงษ์

กรรมการอิสระ/

1 กรกฎาคม 2557 (วาระที่ 1)

กิตยารักษ์

ประธานกรรมการตรวจสอบ

28 เมษายน 2560 (วาระที่ 2)

นายดอน วสันตพฤกษ์

กรรมการอิสระ/ ประธานกรรมการสรรหา

26 กรกฎาคม 2557 (วาระที่ 1) 11 เมษายน 2559 (วาระที่ 2)

4.

5.

6.

7.

นายวิชัย อัศรัสกร

พลเอก ฉัตรเฉลิม เฉลิมสุข

นายธรณ์ ธํารงนาวาสวัสดิ์

นางนันทวัลย์ ศกุนตนาค

กรรมการอิสระ/ ประธานกรรมการ

4 กันยายน 2557 (วาระที่ 1)

กําหนดค่าตอบแทน/ กรรมการตรวจสอบ

28 เมษายน 2560 (วาระที่ 2)

กรรมการอิสระ/

4 กันยายน 2557 (วาระที่ 1)

ประธานกรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดี

11 เมษายน 2559 (วาระที่ 2)

กรรมการอิสระ/ ประธานกรรมการบริหาร

18 พฤศจิกายน 2559 (วาระที่ 1)

ความเสี่ยง/ กรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดี

12 เมษายน 2561 (วาระที่ 2)

กรรมการอิสระ/ กรรมการตรวจสอบ

1 กรกฎาคม 2557 (วาระที่ 1) 9 เมษายน 2558 (วาระที่ 2) 12 เมษายน 2561 (วาระที่ 3)

8.

นายสุพจน์ เตชวรสินสกุล

กรรมการอิสระ/ กรรมการสรรหา

18 มกราคม 2561 (วาระที่ 1)

9.

ศ. ดร.สุรพล นิติไกรพจน์

กรรมการอิสระ/ กรรมการสรรหา/

12 เมษายน 2561 (วาระที่ 1)

กรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดี 10.

นายสมศักดิ์ โชติรัตนะศิริ

กรรมการอิสระ/ กรรมการกําหนดค่าตอบแทน

22 เมษายน 2558 (วาระที่ 1) 28 เมษายน 2560 (วาระที่ 2)

11.

นายจุมพล ริมสาคร

กรรมการ/ กรรมการกําหนดค่าตอบแทน

21 ธันวาคม 2561 (วาระที่ 1)

โครงสร้างการจัดการ

ลําดับ 12.

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

รายชื่อกรรมการ นายดนุชา พิชยนันท์

ตําแหนง กรรมการอิสระ/ กรรมการบริหาร

123

วันที่ ไดรับแตงตั้งเปนกรรมการ ปตท. 12 เมษายน 2561 (วาระที่ 1)

ความเสี่ยงองค์กร 13.

นายธรรมยศ ศรีช่วย

กรรมการ/ กรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร

15 ธันวาคม 2559 (วาระที่ 1) 28 เมษายน 2560 (วาระที่ 2)

14.

นายชาญศิลป์ ตรีนุชกร

กรรมการและเลขานุการคณะกรรมการ

31 สิงหาคม 2561 (วาระที่ 1)

(ประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการ ผู้จัดการใหญ่) หมายเหตุ: คณะกรรมการแต่งตั้งกรรมการใหม่แทนกรรมการที่ออกตามวาระและลาออกในปี 2561 ดังนี้ • บุคคลลําดับที่ 1: นายไกรฤทธิ์ อุชุกานนท์ชัย เข้าดํารงตําแหน่งกรรมการอิสระ มีผลตั้งแต่วันที่ 11 กรกฎาคม 2561 แทนนายปิยสวัสดิ์ อัมระนันทน์ ซึ่งครบวาระ เนื่องจากอายุครบ 65 ปีบริบูรณ์ เมื่อวันที่ 11 กรกฎาคม 2561 และได้รับแต่งตั้งเป็นประธานกรรมการ มีผลตั้งแต่วันที่ 7 กันยายน 2561 • บุคคลลําดับที่ 8: นายสุพจน์ เตชวรสินสกุล เข้าดํารงตําแหน่งกรรมการอิสระ มีผลตั้งแต่วันที่ 18 มกราคม 2561 แทนนายบุญทักษ์ หวังเจริญ ซึ่งลาออก เมื่อวันที่ 31 ธันวาคม 2560 • บุคคลลําดับที่ 9: ศ. ดร.สุรพล นิติไกรพจน์ เข้าดํารงตําแหน่งกรรมการอิสระ มีผลตั้งแต่วันที่ 12 เมษายน 2561 แทนนายสมคิด เลิศไพฑูรย์ ซึ่งครบวาระ เมื่อวันที่ 12 เมษายน 2561 • บุคคลลําดับที่ 11: นายจุมพล ริมสาคร เข้าดํารงตําแหน่งกรรมการ มีผลตั้งแต่วันที่ 21 ธันวาคม 2561 แทนนายกฤษฎา จีนะวิจารณะ ที่ลาออก มีผลตั้งแต่ วันที่ 30 พฤศจิกายน 2561 ซึ่งนายกฤษฎา จีนะวิจารณะ เข้าดํารงตําแหน่งกรรมการ มีผลตั้งแต่วันที่ 1 มิถุนายน 2561 แทนนายสมชัย สัจจพงษ์ ซึ่งลาออก เมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม 2561 • บุคคลลําดับที่ 12: นายดนุชา พิชยนันท์ เข้าดํารงตําแหน่งกรรมการอิสระ มีผลตั้งแต่วันที่ 12 เมษายน 2561 แทนนายชาญวิทย์ อมตะมาทุชาติ ซึ่งครบวาระ เมื่อวันที่ 12 เมษายน 2561 • บุคคลลําดับที่ 14: นายชาญศิลป์ ตรีนุชกร เข้าดํารงตําแหน่งประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่/ กรรมการและเลขานุการคณะกรรมการ มีผลตั้งแต่วันที่ 31 สิงหาคม 2561 แทนนายเทวินทร์ วงศ์วานิช ซึ่งครบวาระตามสัญญาจ้าง วันที่ 31 สิงหาคม 2561

รายชื่อคณะกรรมการ ปตท. ที่ไดรับการแตงตั้งใหม เดือนมกราคม 2562 ประกอบดวย ลําดับ

รายชื่อกรรมการ

ตําแหนง

วันที่ ไดรับแตงตั้งเปนกรรมการ ปตท.

1.

นายณัฐชาติ จารุจินดา

กรรมการ

16 มกราคม 2562 (วาระที่ 1)

2.

นายกุลิศ สมบัติศิริ

กรรมการ

16 มกราคม 2562 (วาระที่ 1)

หมายเหตุ: คณะกรรมการแต่งตั้งกรรมการใหม่แทนกรรมการที่ออกตามวาระและลาออกในปี 2562 ดังนี้ • บุคคลลําดับที่ 1: นายณัฐชาติ จารุจินดา เข้าดํารงตําแหน่งกรรมการ มีผลตั้งแต่วันที่ 16 มกราคม 2562 แทน พล.อ.ท. บุญสืบ ประสิทธิ์ ซึ่งครบวาระเนื่องจาก อายุครบ 65 ปีบริบูรณ์ เมื่อวันที่ 23 ธันวาคม 2561 • บุคคลลําดับที่ 2: นายกุลิศ สมบัติศิริ เข้าดํารงตําแหน่งกรรมการ มีผลตั้งแต่วันที่ 16 มกราคม 2562 แทนนายธรรมยศ ศรีช่วย ซึ่งลาออก มีผลตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2562

124

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

อํานาจหนาทีข ่ องคณะกรรมการบริษท ั •

•

อํ า นาจอนุ มั ติ ก ารนํ า เงิ น ไปลงทุ น ระยะยาวต่ า ง ๆ เช่ น

ของที่ประชุมผู้ถือหุ้น

การลงทุนในหุ้นสามัญ หุ้นบุริมสิทธิ พันธบัตร หุ้นกู้ และ

คณะกรรมการบริษัท มีอํานาจแต่งตั้งกรรมการคนหนึ่ง

ใบสําคัญแสดงสิทธิ (Warrant) หรือตราสารทางการเงินอืน ่

เป็นประธานกรรมการ และจะแต่งตัง้ รองประธานกรรมการ •

นอกจากนี้ คณะกรรมการบริษัท มีอํานาจดําเนินการเพิ่มเติมดังนี้

คณะกรรมการบริ ษั ท มี อํ า นาจดู แ ลและจั ด การบริ ษั ท ให้เป็นไปตามกฎหมาย วัตถุประสงค์ ข้อบังคับและมติ

•

โครงสร้างการจัดการ

•

อํ า นาจอนุ มั ติ ใ ห้ ก ารสนั บ สนุ น ทางการเงิ น แก่ บ ริ ษั ท

ก็ได้ ตามที่คณะกรรมการเห็นสมควร

ที่ ปตท. ถือหุน ้ ในรูปแบบการให้เงินทุน ทัง้ ในรูปหุน ้ สามัญ

คณะกรรมการบริษัท มีอํานาจแต่งตั้งกรรมการคนหนึ่ง

หุ้ น บุ ริ ม สิ ท ธิ การให้ กู้ ยื ม เงิ น หรื อ การให้ ก ารสนั บ สนุ น

เป็นประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่

ทางการเงินในรูปแบบอื่น ๆ ตามความเหมาะสม

และเลขานุการคณะกรรมการตามที่คณะกรรมการเห็น

•

อนุมัติการก่อหนี้ของ ปตท. รวมถึงการออกตราสารหนี้

•

พิจารณางบประมาณประจําปี

•

อนุมต ั จ ิ ด ั หาพัสดุ รวมถึงการอนุมต ั เิ รือ ่ งต่าง ๆ ทีเ่ กีย ่ วข้อง

สมควร

หนาที่และความรับผิดชอบ ของคณะกรรมการบริษัท

ต่าง ๆ เช่น หุ้นกู้ (Debenture)

กับการจัดหาพัสดุ ในวงเงินส่วนที่เกินอํานาจกรรมการ ผู้จัดการใหญ่

•

•

คณะกรรมการมีหน้าที่ตามข้อบังคับของบริษัท ซึ่งรวมถึง

•

ให้ความเห็นชอบการบรรจุ แต่งตั้ง โยกย้าย หรือเลื่อน

การดู แ ลและจั ด การบริ ษั ท ให้ เ ป็ น ไปตามกฎหมาย

ระดั บ พนั ก งานระดั บ รองกรรมการผู้ จั ด การใหญ่ ห รื อ

วัตถุประสงค์ ข้อบังคับและมติที่ประชุมผู้ถือหุ้น

เทียบเท่าขึ้นไป

กําหนดวิสัยทัศน์ ทิศทาง กลยุทธ์ นโยบายและแผนงาน

•

แต่งตั้งเลขานุการบริษัท

ที่สําคัญของบริษัท รวมทั้งพิจารณาประเด็นความเสี่ยง ที่อาจจะเกิดขึ้น เพื่อให้มั่นใจว่าผู้บริหารจะสามารถนํา วิ สั ย ทั ศ น์ ทิ ศ ทางและกลยุ ท ธ์ ที่ กํ า หนดขึ้ น ไปปฏิ บั ติ ใ ห้ เกิดผลได้อย่างมีประสิทธิภาพ •

ี ารดําเนินการตามกลยุทธ์และ ควบคุม ติดตาม ดูแลให้มก นโยบายทีส ่ า ํ คัญ รวมถึงวัตถุประสงค์ เป้าหมายทางการเงิน และแผนงานบริ ษั ท งบประมาณของบริ ษั ท ที่ กํ า หนด

•

จัดให้มีระบบบัญชี การรายงานทางการเงินและการสอบ บั ญ ชี รวมทั้ ง ดู แ ลให้ มี ร ะบบการควบคุ ม ภายในและ การตรวจสอบภายในที่มีประสิทธิภาพและประสิทธิผล

•

สอดส่องดูแลและจัดการแก้ไขปัญหาความขัดแย้งทาง ผลประโยชน์ที่อาจเกิดขึ้น รวมถึงรายการที่เกี่ยวโยงกัน

•

กํ า หนดแนวทางการบริ ห ารจั ด การความเสี่ ย งอย่ า ง ครอบคลุม และดูแลให้ผู้บริหารมีระบบ หรือกระบวนการ

กรรมการผูมีอํานาจลงนามผูกพัน ตามข้อบังคับบริษท ั ได้กา ํ หนดกรรมการผูม ้ อ ี า ํ นาจลงนามแทน บริษัท ซึ่ง ณ วันที่ 18 มกราคม 2562 (ปัจจุบัน) ประกอบด้วย (1) นายชาญศิลป์ ตรีนช ุ กร ประธานเจ้าหน้าทีบ ่ ริหารและกรรมการ ผู้ จั ด การใหญ่ ล งลายมื อ ชื่ อ และประทั บ ตราสํ า คั ญ ของบริ ษั ท หรือ (2) นายดอน วสันตพฤกษ์ นายสุพจน์ เตชวรสินสกุล หรือ ศ. ดร.สุรพล นิติไกรพจน์ กรรมการสองในสามคนลงลายมือชื่อ ร่วมกันและประทับตราสําคัญของบริษัท

การแตงตัง ้ และการถอดถอนกรรมการ บริษัท

ที่มีประสิทธิภาพในการบริหารจัดการความเสี่ยง •

•

• • •

ดู แ ลให้ มี ร ะบบหรื อ กลไกการจ่า ยค่ า ตอบแทนผู้ บ ริ ห าร

1. กรรมการของบริษัทเลือกตั้งโดยที่ประชุมผู้ถือหุ้น โดยมี

ระดับสูงทีเ่ หมาะสม เพือ ่ ก่อให้เกิดแรงจูงใจทัง้ ในระยะสัน ้

จํานวนไม่น้อยกว่า 5 คน และไม่เกิน 15 คน และมีกรรมการที่เป็น

และระยะยาว

อิสระไม่นอ ้ ยกว่า 3 คน ซึง่ กรรมการไม่นอ ้ ยกว่ากึง่ หนึง่ ของจํานวน

ทําการประเมินผลงานของประธานเจ้าหน้าที่บริหารและ

กรรมการทั้งหมดต้องมีถิ่นที่อยู่ในราชอาณาจักร และกรรมการ

กรรมการผู้ จั ด การใหญ่ และกํ า หนดค่ า ตอบแทน ให้

บริษัทอย่างน้อย 1 คน ต้องเป็นผู้มีความรู้ด้านบัญชีและการเงิน

สอดคล้องกับผลการดําเนินงาน

โดยกรรมการต้องมีคณ ุ สมบัตต ิ ามทีก ่ ฎหมายและข้อบังคับกําหนด

ดู แ ลให้ มี ช่ อ งทางในการสื่ อ สารกั บ ผู้ ถื อ หุ้ น แต่ ล ะกลุ่ ม

ทั้งนี้ ตั้งแต่ปี 2547 เป็นต้นมา คณะกรรมการ ปตท. ได้มีมติ

และผู้มีส่วนได้เสียของบริษัทอย่างเหมาะสม

ํ หนดสัดส่วนกรรมการทีเ่ ป็นอิสระเพิม ่ เป็นไม่นอ ้ ยกว่า เห็นชอบให้กา

ให้มก ี ารเปิดเผยข้อมูลทีถ ่ ก ู ต้อง ชัดเจน โปร่งใส น่าเชือ ่ ถือ

กึ่งหนึ่ง และถือปฏิบัติต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน ณ วันที่ 18 มกราคม

และมีมาตรฐานสูง

2562 มีกรรมการอิสระ 11 คน มีกรรมการที่เป็นผู้หญิง จํานวน

เป็นผู้นําและเป็นตัวอย่างในการปฏิบัติงานที่ดี

1 คน โดยกรรมการทั้ ง หมดมี ถิ่ น ที่ อ ยู่ ใ นประเทศไทย และมี

โครงสร้างการจัดการ

กรรมการผู้ มี ค วามเชี่ ย วชาญ ความรู้ แ ละมี ป ระสบการณ์ ด้ า น

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

125

คุณสมบัติของกรรมการ

บัญชีการเงิน 6 คน คือ นายไกรฤทธิ์ อุชุกานนท์ชัย นายสมศักดิ์ โชติ รั ต นะศิ ริ นางนั น ทวั ล ย์ ศกุ น ตนาค นายวิ ชั ย อั ศ รั ส กร นายกุลิศ สมบัติศิริ และนายชาญศิลป์ ตรีนุชกร 2. ให้ที่ประชุมผู้ถือหุ้นเลือกตั้งกรรมการ ซึ่งคณะกรรมการ สรรหาเป็นผู้คัดเลือกและเสนอชื่อบุคคลที่มีคุณสมบัติเหมาะสม ต่อคณะกรรมการ ปตท. ตามหลักเกณฑ์ดังต่อไปนี้ (1) ผู้ ถื อ หุ้ น รายหนึ่ ง มี ค ะแนนเสี ย งเท่ า กั บ จํ า นวนหุ้ น

มีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้ามตามพระราชบัญญัติ บริษัทมหาชนจํากัด พระราชบัญญัติคุณสมบัติมาตรฐานสําหรับ กรรมการและพนักงานรัฐวิสาหกิจ พ.ศ. 2518 และฉบับที่แก้ไข เพิ่มเติม และมติคณะรัฐมนตรีที่เกี่ยวข้อง อาทิ •

มีอายุไม่เกิน 65 ปีบริบูรณ์

•

ไม่เป็นกรรมการในรัฐวิสาหกิจหรือนิตบ ิ ค ุ คลทีร่ ฐ ั วิสาหกิจ

ที่ตนถือ

เป็นผูถ ้ อ ื หุน ้ เกินกว่า 3 แห่ง ทัง้ นี้ นับรวมการเป็นกรรมการ

้ แต่ละรายจะใช้คะแนนเสียงทีม ่ อ ี ยูท ่ งั้ หมดตาม (2) ผูถ ้ อ ื หุน

โดยตําแหน่งและการได้รับมอบหมายให้ปฏิบัติราชการ

(1) เลือกตัง้ บุคคลคนเดียวหรือหลายคนเป็นกรรมการ ก็ได้ แต่จะแบ่งคะแนนเสียงให้แก่ผใู้ ดมากน้อยเพียงใด

แทนในตําแหน่งกรรมการด้วย •

ไม่ได้

ตามประกาศตลาดหลั ก ทรั พ ย์ แ ห่ ง ประเทศไทย เรื่ อ ง

(3) บุคคลซึง่ ได้รบ ั คะแนนเสียงสูงสุดตามลําดับลงมาเป็น

คุณสมบัตแ ิ ละขอบเขตการดําเนินงานของคณะกรรมการ

ผูไ้ ด้รบ ั การเลือกตัง้ เป็นกรรมการเท่าจํานวนกรรมการ ที่จะพึงมีหรือจะพึงเลือกตั้งในครั้งนั้น

ตรวจสอบ •

(4) ในกรณีทบ ี่ ค ุ คลซึง่ ได้รบ ั การเลือกตัง้ ในลําดับถัดลงมา

หรือความผิดลหุโทษ •

ที่ประชุมนั้นเป็นผู้ออกเสียงชี้ขาด 3. ในการประชุมสามัญผูถ ้ ือหุน ้ ประจําปีทก ุ ครัง้ ให้กรรมการ

•

ไม่เป็นผูด ้ า ํ รงตําแหน่งใดในพรรคการเมือง หรือเจ้าหน้าที่ ของพรรคการเมือง

•

จํ า นวนใกล้ ที่ สุ ด กั บ ส่ ว นหนึ่ ง ในสาม กรรมการที่ จ ะต้ อ งออก จากตําแหน่งในปีแรกและปีที่สองภายหลังจดทะเบียนบริษัทนั้น

ไม่เป็นข้าราชการการเมือง เว้นแต่เป็นการดํารงตําแหน่ง กรรมการตามบทบัญญัติแห่งกฎหมาย

ออกจากตํ า แหน่ ง ตามวาระหนึ่ ง ในสามเป็ น อั ต รา ถ้ า จํ า นวน กรรมการที่จะแบ่งออกให้ตรงเป็นสามส่วนไม่ได้ ก็ให้ออกโดย

ไม่เคยได้รับโทษจําคุกโดยคําพิพากษาถึงที่สุดให้จําคุก เว้นแต่เป็นโทษสําหรับความผิดที่ได้กระทําโดยประมาท

มีคะแนนเสียงเท่ากันเกินจํานวนกรรมการที่จะพึงมี หรื อ จะพึ ง เลื อ กตั้ ง ในครั้ ง นั้ น ให้ ผู้ เ ป็ น ประธานใน

กรรมการอิสระต้องมีคุณสมบัติเกี่ยวกับความเป็นอิสระ

ไม่เคยถูกไล่ออก ปลดออก หรือให้ออกจากงาน เพราะ ทุจริตต่อหน้าที่

•

ไม่ เ ป็ น ผู้ ถื อ หุ้ น ของรั ฐ วิ ส าหกิ จ นั้ น หรื อ ผู้ ถื อ หุ้ น ของ

ให้ ก รรมการจั บ สลากกั น ว่ า ผู้ ใ ดจะออก ส่ ว นในปี ที่ ส ามและ

นิติบุคคลที่รัฐวิสาหกิจนั้นถือหุ้น (ยกเว้น กรรมการของ

ปีหลัง ๆ ต่อไป ให้กรรมการคนทีอ ่ ยูใ่ นตําแหน่งนานทีส ่ ด ุ เป็นผูอ ้ อก

รัฐวิสาหกิจ ที่ไม่เป็นข้าราชการ พนักงาน หรือลูกจ้าง

จากตําแหน่ง

ที่มีตําแหน่ง หรือเงินเดือนประจําตําแหน่งของราชการ

4. ในกรณีตําแหน่งกรรมการว่างลงเพราะเหตุอื่นนอกจาก

ส่วนกลาง ส่วนภูมิภาค ส่วนท้องถิ่น หรือหน่วยงานอื่น

ถึ ง คราวออกตามวาระ คณะกรรมการอาจเลื อ กตั้ ง บุ ค คล

ของรัฐ และกรรมการของรัฐวิสาหกิจนั้นถือหุ้นไม่เกินกว่า

ซึ่ ง มี คุ ณ สมบั ติ แ ละไม่ มี ลั ก ษณะต้ อ งห้ า มตามข้ อ บั ง คั บ บริ ษั ท

ร้อยละ 0.5 ของทุนชําระแล้วของรัฐวิสาหกิจซึ่งตนเป็น

่ า ่ งในการประชุมคณะกรรมการ เข้าเป็นกรรมการแทนในตําแหน่งทีว

กรรมการหรือนิติบุคคลที่รัฐวิสาหกิจซึ่งตนเป็นกรรมการ

ปตท. คราวถัดไปก็ได้ เว้นแต่วาระของกรรมการทีพ ่ น ้ จากตําแหน่ง จะเหลือน้อยกว่า 2 เดือน โดยคณะกรรมการต้องมีคะแนนเสียง

ถือหุ้นอยู่) •

ไม่ เ ป็ น ผู้ ดํ า รงตํ า แหน่ ง ใดในนิ ติ บุ ค คลที่ รั ฐ วิ ส าหกิ จ นั้ น

แต่งตัง้ ไม่นอ ้ ยกว่าสามในสีข ่ องจํานวนกรรมการทีย ่ งั เหลืออยู่ ทัง้ นี้

เป็ น ผู้ ถื อ หุ้ น เว้ น แต่ ค ณะกรรมการของรั ฐ วิ ส าหกิ จ นั้ น

บุคคลทีเ่ ข้าเป็นกรรมการแทนดังกล่าวจะอยูใ่ นตําแหน่งกรรมการ

มอบหมายให้ดํารงตําแหน่งกรรมการหรือดํารงตําแหน่ง

ได้เพียงเท่าวาระที่เหลืออยู่ของกรรมการที่ตนแทน 5. กรรมการคนใดจะลาออกจากตําแหน่ง ให้ยื่นใบลาออก ต่อบริษัท การลาออกมีผลนับแต่วันที่ใบลาออกไปถึงบริษัท 6. ในการลงมติ ใ ห้ ก รรมการคนใดออกจากตํ า แหน่ ง ก่ อ น

อื่นในนิติบุคคลที่รัฐวิสาหกิจนั้นเป็นผู้ถือหุ้น •

ไม่เป็นกรรมการ หรือผูบ ้ ริหาร หรือผูม ้ อ ี า ํ นาจในการจัดการ หรื อ มี ส่ ว นได้ เ สี ย ในนิ ติ บุ ค คลซึ่ ง เป็ น ผู้ รั บ สั ม ปทาน ผู้ร่วมทุน หรือมีประโยชน์ได้เสียเกี่ยวข้องกับกิจการของ

ถึงคราวออกตามวาระ ให้ถือคะแนนเสียงไม่น้อยกว่าสามในสี่

รัฐวิสาหกิจนั้น เว้นแต่เป็นประธานกรรมการ กรรมการ

ของจํ า นวนผู้ ถื อ หุ้ น ที่ ม าประชุ ม และมี สิ ท ธิ อ อกเสี ย ง และมี หุ้ น

หรือผู้บริหารโดยการมอบหมายของรัฐวิสาหกิจนั้น

นับรวมกันได้ไม่น้อยกว่ากึ่งหนึ่งของจํานวนหุ้นที่ถือโดยผู้ถือหุ้น ที่มาประชุมและมีสิทธิออกเสียงลงคะแนน

126

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

โดยปี 2561 ได้ มี ก ารทบทวนการกํ า หนดเรื่ อ งการดํ า รง

นอกจากนี้ ตั้งแต่ปี 2558 คณะกรรมการยังกําหนดให้จัดทํา

ตําแหน่งของกรรมการในคู่มือการกํากับดูแลกิจการที่ดีฯ ฉบับ

วาระสืบเนือ ่ ง โดยเป็นการรายงานความคืบหน้าของการดําเนินการ

ปรับปรุงครั้งที่ 4 ดังนี้

ตามวาระทีม ่ านําเสนอคณะกรรมการ และติดตามการดําเนินการ

1. ดํารงตําแหน่งกรรมการในรัฐวิสาหกิจและ/หรือนิติบค ุ คล ที่รัฐวิสาหกิจเป็นผู้ถือหุ้นได้ไม่เกิน 3 แห่ง 2. ดํ า ร ง ตํ า แ ห น่ ง ก ร ร ม ก า ร ใ น บ ริ ษั ท จ ด ท ะ เ บี ย น ใ น ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยได้ไม่เกิน 3 แห่ง ทั้งนี้ การดํารง

ตามข้อสังเกต/ ข้อคิดเห็นของที่ประชุม เพื่อเป็นการติดตามดูแล ให้ มี ก ารนํ า กลยุ ท ธ์ ข องบริ ษั ท ไปปฏิ บั ติ โดยให้ จั ด ทํ า เป็ น วาระ รายงานในที่ประชุมทุกเดือนด้วย คณะกรรมการกําหนดเป็นนโยบายว่าในวาระใดหากกรรมการ

ตําแหน่งกรรมการตามความในข้อ 2 นี้ จะต้องไม่ขด ั ต่อหลักเกณฑ์

เข้าข่ายมีผลประโยชน์ที่อาจขัดแย้งกับผลประโยชน์ของ ปตท.

ในข้อ 1 ด้วย ทั้งนี้ การดํารงตําแหน่งกรรมการตามความในข้อ 1

ฝ่ายเลขานุการฯ จะไม่จัดส่งวาระการประชุมให้กรรมการท่านนั้น

และข้อ 2 รวมกันแล้วต้องไม่เกิน 5 แห่ง

และกรรมการดั ง กล่ า วจะไม่ เ ข้ า ร่ ว มประชุ ม และงดออกเสี ย ง

นอกจากนี้ กรรมการอิสระและกรรมการเฉพาะเรือ ่ งไม่สามารถ ดํารงตําแหน่งเกิน 9 ปีต่อเนื่อง

ในวาระนัน ้ ๆ และในการพิจารณาลงมติในทีป ่ ระชุมคณะกรรมการ จํานวนองค์ประชุมขั้นต่ําจะต้องมีกรรมการอยู่ไม่น้อยกว่า 2 ใน 3

อีกทั้ง ปตท. กํากับดูแลให้มีบุคคลในบัญชีรายชื่อกรรมการ

ของจํานวนกรรมการทัง้ หมดทีม ่ าประชุม ทัง้ นี้ ในกรณีองค์ประชุม

ที่ ก ระทรวงการคลั ง จั ด ทํ า ขึ้ น (Director’s Pool) ไม่ น้ อ ยกว่ า

ไม่ เ ป็ น ไปตามแนวปฏิ บั ติ ดั ง กล่ า ว ขอให้ ถื อ เป็ น ดุ ล ยพิ นิ จ ของ

หนึง่ ในสามของจํานวนกรรมการทัง้ หมด เพือ ่ เป็นไปตามกฎหมาย

ประธานกรรมการ โดยระบุ น โยบายไว้ ใ นคู่ มื อ การกํ า กั บ ดู แ ล

ด้วย โดย ณ วันที่ 18 มกราคม 2562 กรรมการ ปตท. รวม 15 ท่าน

กิจการที่ดีฯ

เป็นกรรมการอยู่ในบัญชีรายชื่อ Director’s Pool จํานวน 11 ท่าน

การประชุมของคณะกรรมการ ปตท. ปตท. มีการกําหนดการประชุมคณะกรรมการ ปตท. ไว้อย่าง เป็นทางการล่วงหน้าตลอดปี โดยในปี 2561 กําหนดการประชุม

ทั้ ง นี้ การบั น ทึ ก รายงานการประชุ ม แต่ ล ะวาระสํ า หรั บ การจัดทํารายงานการประชุมจะประกอบด้วยข้อคิดเห็น/ ข้อสังเกต เป็ น ลายลั ก ษณ์ อั ก ษร และจั ด เก็ บ รายงานการประชุ ม ที่ ผ่ า น การรับรองแล้วจากคณะกรรมการ ปตท. เพื่อให้กรรมการและ ผู้เกี่ยวข้องตรวจสอบได้ ทั้งนี้ การประชุมคณะกรรมการ ปตท. แต่ละครั้งใช้เวลาประชุมประมาณ 3 ชั่วโมง

เดือนละ 1 ครั้งในทุกวันศุกร์ สัปดาห์ที่สามของเดือน และอาจ

ปี 2561 มีการประชุมรวม 16 ครั้ง เป็นการประชุมนัดปกติ

มีการประชุมวาระพิเศษเฉพาะคราวเพิ่มเติมตามความเหมาะสม

12 ครั้ง และการประชุมนัดพิเศษ 4 ครั้ง โดยการประชุมนัดพิเศษ

ซึง่ สํานักกรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่และเลขานุการบริษท ั จะส่งหนังสือ

เป็ น วาระการกํ า หนด/ ทบทวน/ อนุ มั ติ วิ สั ย ทั ศ น์ แ ละภารกิ จ

เชิญประชุม ระเบียบวาระการประชุมที่มีรายละเอียดและเหตุผล

ทิศทางและกลยุทธ์การดําเนินธุรกิจกลุ่ม ปตท. (5 ปี Rolling)

ครบถ้ ว น และเอกสารประกอบการประชุ ม ที่ มี เ นื้ อ หาที่ จํ า เป็ น

ซึ่งจัดขึ้นเป็นประจําทุกปี โดยในปี 2561 ที่ผ่านมา คณะกรรมการ

และเพี ย งพอในการตั ด สิ น ใจ ให้ ก รรมการแต่ ล ะท่ า นล่ ว งหน้ า

และผู้ บ ริ ห ารได้ มี ส่ ว นร่ ว มในการพิ จ ารณาทบทวน วิ สั ย ทั ศ น์

ก่อนการประชุมประมาณ 7 วัน เพื่อให้กรรมการมีเวลาเพียงพอ

และภารกิจ และอนุมัติทิศทางและกลยุทธ์การดําเนินธุรกิจของ

ในการศึกษาก่อนการประชุม

กลุม ่ ปตท. เพือ ่ ใช้เป็นกรอบและแนวทางให้หน่วยธุรกิจ บริษท ั ย่อย

ตัง้ แต่ปี 2547 การประชุมคณะกรรมการ ปตท. ได้จด ั ในรูปแบบ

บริษัทร่วมใช้ในการจัดทําแผนวิสาหกิจและงบประมาณประจําปี

การประชุ ม อิ เ ล็ ก ทรอนิ ก ส์ มี ก ารส่ ง ระเบี ย บวาระการประชุ ม

2562 - 2566 นอกจากนี้ มีการประชุมกรรมการโดยไม่มีผู้บริหาร

ในรู ป แบบแผ่ น CD และตั้ ง แต่ ปี 2556 ได้ มี ก ารพั ฒ นาผ่ า น

1 ครั้ ง ในเดื อ นกุ ม ภาพั น ธ์ 2561 โดยหั ว ข้ อ การประชุ ม เป็ น

ระบบ Application Software ของอุปกรณ์ iPad ซึ่งช่วยอํานวย

่ วชาญด้านกฎหมายของคณะกรรมการตรวจสอบ “การว่าจ้างผูเ้ ชีย

ความสะดวกและลดการใช้ เ อกสารประกอบวาระการประชุ ม

ปตท.” เพื่ อ ให้ คํ า ปรึ ก ษา ความคิ ด เห็ น คํ า แนะนํ า และจั ด ทํ า

ได้ เ ป็ น จํ า นวนมาก รวมถึ ง สามารถลดขั้ น ตอนและระยะเวลา

แผนยุทธศาสตร์ทางกฎหมายให้กับคณะกรรมการ ปตท. และ

ในการจั ด ส่ ง ระเบี ย บวาระการประชุ ม ได้ เ ป็ น อย่ า งดี สามารถ

คณะกรรมการตรวจสอบ และการประชุมกรรมการอิสระ 1 ครั้ง

ช่วยให้การทํางานของกรรมการเป็นไปอย่างรวดเร็ว และมีข้อมูล

ในเดือนพฤศจิกายน 2561 ในหัวข้อวาระเรื่อง “Managing Tough

ประกอบการตัดสินใจอย่างมีประสิทธิภาพ

Issues in ID Meeting” ซึง่ กรรมการอิสระได้หารือถึงประเด็นทีอ ่ าจ จะเกิดขึน ้ จากการทําหน้าทีเ่ ป็นกรรมการอิสระในการประชุม ทัง้ นี้ ในการประชุมทุกครั้ง ประธานฯ จะเปิดโอกาสให้กรรมการเสนอ ความคิดเห็นอย่างเปิดเผยและมีอิสระเสรี โดยสรุปการประชุม ตามรายละเอียดดังต่อไปนี้

โครงสร้างการจัดการ

127

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

/

/

/

12/2561

นัดพิเศษ 3/2561

/

11/2561

6/2561

/

10/2561

5/2561

/

9/2561

4/2561

/

นัดพิเศษ 4/2561

นัดพิเศษ 2/2561

/

8/2561

3/2561

/

7/2561

2/2561

- นายปิยสวัสดิ์ อัมระนันทน์

นัดพิเศษ 1/2561

ชื่อ

1/2561

สรุปการเขาประชุมในป 2561 ของคณะกรรมการบริษัท/ คณะกรรมการเฉพาะเรื่อง 5 คณะ

พ้นจากตําแหน่งเนื่องจาก อายุครบ 65 ปีบริบูรณ์ มีผลตั้งแต่ วันที่ 11 กรกฎาคม 2561 เป็นต้นไป

1. นายไกรฤทธิ์ อุชุกานนท์ชัย

แต่งตั้งมีผลวันที่ 11 กรกฎาคม 2561

/

/

/

/

/

/

/

2. ศ.พิเศษ ดร.กิตติพงษ์ กิตยารักษ์

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

3. พล.อ.ท. บุญสืบ ประสิทธิ์

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

4. นายดอน วสันตพฤกษ์

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

5. นายวิชัย อัศรัสกร

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

6. พล.อ. ฉัตรเฉลิม เฉลิมสุข

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

7. นายธรณ์ ธํารงนาวาสวัสดิ์

/

/

/

/

/

/

/

/

X

/

/

/

X

/

/

/

8. นางนันทวัลย์ ศกุนตนาค

X

/

/

/

X

/

/

/

/

/

/

X

/

/

/

/

9. นายสุพจน์ เตชวรสินสกุล

/

/

/

/

/

/

X

/

/

/

/

/

/

/

/

/

- นายสมคิด เลิศไพฑูรย์

/

/

/

/

/

ครบวาระการดํารงตําแหน่งในการประชุมสามัญผู้ถือหุ้น ประจําปี 2561

แต่งตั้งมีผลวันที่

10. ศ. ดร.สุรพล นิติไกรพจน์

/

/

/

/

/

/

/

/

X

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

ลาออก

12 เมษายน 2561 11. นายสมศักดิ์ โชติรัตนะศิริ - นายสมชัย สัจจพงษ์

/

/

/

/

/

/

/

X

X

/

X

X

ลาออกมีผลวันที่ 1 พฤษภาคม 2561

แต่งตั้งมีผลวันที่ 1 มิถุนายน 2561

- นายกฤษฎา จีนะวิจารณะ

/

/

/

/

/

/

/

มีผล

* ลาออกมีผลวันที่ 30 พฤศจิกายน

วันที่

2561

30 พฤศจิกายน 2561

12. นายจุมพล ริมสาคร - นายชาญวิทย์ อมตะมาทุชาติ

แต่งตั้งมีผลวันที่ 21 ธันวาคม 2561 /

/

/

/

/

/

ครบวาระการดํารงตําแหน่งในการประชุมสามัญผู้ถือหุ้น ประจําปี 2561

13. นายดนุชา พิชยนันท์

แต่งตั้งมีผลวันที่

/

X

X

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

12 เมษายน 2561 14. นายธรรมยศ ศรีช่วย - นายเทวินทร์ วงศ์วานิช

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

/

ครบวาระตามสัญญาจ้างมี ผลวันที่ 31 สิงหาคม 2561 เป็นต้นไป

15. นายชาญศิลป์ ตรีนุชกร

แต่งตั้งมีผลวันที่ 31 สิงหาคม 2561

/

/

/

/

/

รวมกรรมการที่เข้าประชุม

14

14

14

15

13

14

12

14

14

15

15

14

14

14

15

15

จํานวนกรรมการทั้งหมด

15

15

15

15

15

15

14

15

15

15

15

15

15

15

15

15

128

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

การประชุมคณะกรรมการในป 2561

รายชื่อกรรมการ

1. นายไกรฤทธิ์ อุชุกานนท์ชัย

คณะ คณะ คณะ คณะ คณะ คณะ กรรมการ กรรมการ กรรมการ การดํารงตําแหนง กรรมการ กรรมการ กรรมการ บริหาร กํากับดูแล กําหนด กรรมการระหวางป ปตท. ตรวจสอบ สรรหา ความเสี่ยง กิจการที่ดี คาตอบแทน รวม รวม รวม องคกร รวม รวม 16 ครั้ง 17 ครั้ง 6 ครั้ง รวม 6 ครั้ง 3 ครั้ง 5 ครั้ง 7/7

11 กรกฎาคม 2561 (แทนนายปิยสวัสดิ์ อัมระนันทน์)

2. ศ.พิเศษ ดร.กิตติพงษ์

16/16

17/17

-

กิตยารักษ์ 3. นายดอน วสันตพฤกษ์

16/16

6/6

4. นายวิชัย อัศรัสกร

16/16

5. พล.อ. ฉัตรเฉลิม เฉลิมสุข

16/16

6/6

6. นายธรณ์ ธํารงนาวาสวัสดิ์

14/16

6/6

7. นางนันทวัลย์ ศกุนตนาค

13/16

8. นายสุพจน์ เตชวรสินสกุล

15/16

-

17/17

1/1

-

3/3

4/4

15/17

-

2/3

18 มกราคม 2561 (แทนนายบุญทักษ์ หวังเจริญ)

9. ศ. ดร.สุรพล นิติไกรพจน์

10/11

3/3

12 เมษายน 2561 (แทนนายสมคิด เลิศไพฑูรย์)

10. นายสมศักดิ์ โชติรัตนะศิริ 11. นายจุมพล ริมสาคร

16/16

3/3

-

1/1

21 ธันวาคม 2561 (แทนนายกฤษฎา จีนะวิจารณะ)

12. นายดนุชา พิชยนันท์

9/11

4/4

12 เมษายน 2561 (แทนนายชาญวิทย์ อมตะมาทุชาติ)

13. นายธรรมยศ ศรีช่วย

16/16

5/5

นายธรรมยศ ศรีช่วย ลาออก มีผลตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2562

14. นายชาญศิลป์ ตรีนุชกร

5/5

31 สิงหาคม 2561 (แทนนายเทวินทร์ วงศ์วานิช)

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

129

สรุปการเขาประชุมของกรรมการครบวาระ/ ลาออก ระหวางป 2561 (รวม 7 ทาน) การประชุมคณะกรรมการในป 2561

รายชื่อกรรมการ

1. นายปิยสวัสดิ์ อัมระนันทน์

คณะ คณะ คณะ คณะ คณะ คณะ กรรมการ กรรมการ กรรมการ การดํารงตําแหนง กรรมการ กรรมการ กรรมการ บริหาร กํากับดูแล กําหนด กรรมการระหวางป ปตท. ตรวจสอบ สรรหา ความเสี่ยง กิจการที่ดี คาตอบแทน รวม รวม รวม องคกร รวม รวม 16 ครั้ง 17 ครั้ง 6 ครั้ง รวม 6 ครั้ง 3 ครั้ง 5 ครั้ง 9/9

พ้นจากการดํารง ตําแหน่ง เนื่องจาก อายุครบ 65 ปีบริบรู ณ์ มีผลตั้งแต่วันที่ 11 กรกฎาคม 2561

2. นายชาญวิทย์ อมตะมาทุชาติ

5/5

2/2

1/1

ครบวาระการเป็น กรรมการ ปตท. เมื่อวันที่ 12 เมษายน 2561

3. นายสมคิด เลิศไพฑูรย์

5/5

1/1

ครบวาระการเป็น กรรมการ ปตท. เมื่อวันที่ 12 เมษายน 2561

4. นายสมชัย สัจจพงษ์

2/6

2/2

ลาออกจากการเป็น กรรมการ มีผลตั้งแต่ วันที่ 1 พฤษภาคม 2561

5. นายกฤษฎา จีนะวิจารณะ

8/8

1/1

ลาออกจากการเป็น กรรมการ มีผลตั้งแต่ วันที่ 30 พฤศจิกายน 2561

6. พล.อ.ท. บุญสืบ ประสิทธิ์

16/16

6/6

พ้นจากการดํารง ตําแหน่ง เนื่องจาก อายุครบ 65 ปีบริบรู ณ์ มีผลตั้งแต่วันที่ 23 ธันวาคม 2561

7. นายเทวินทร์ วงศ์วานิช

11/11

ครบวาระตาม สัญญาจ้าง มีผลวันที่ 31 สิงหาคม 2561

หมายเหตุ: ในปี 2561 มีการประชุมคณะกรรมการ ปตท. รวม 16 ครั้ง เป็นการประชุมตามปกติ 12 ครั้ง และประชุมนัดพิเศษ 4 ครั้ง * สาเหตุสว ่ นใหญ่ทก ี่ รรมการไม่สามารถเข้าร่วมประชุม เนือ ่ งจากติดไปต่างประเทศและติดราชการ โดยกรรมการจะแจ้งการลาล่วงหน้า และส่งหนังสือลาประชุม ให้กับประธานกรรมการ

130

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

ผูบริหาร รายชื่อผูบริหาร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2561 (โครงสร้างการจัดการบริษท ั ปตท. จํากัด (มหาชน) (Organization Chart) ได้รายงานในหัวข้อ “ความรับผิดชอบของคณะกรรมการ” แล้ว)

ชื่อ-นามสกุล

ตําแหนง

1.

นายชาญศิลป์ ตรีนุชกร1/

ประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่

2.

นายวิรัตน์ เอื้อนฤมิต

ประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการ กลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นต้นและก๊าซธรรมชาติ

3.

นายอรรถพล ฤกษ์พิบูลย์2/

ประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการ กลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นปลาย

4.

นายวิทวัส สวัสดิ์-ชูโต3/

ประธานเจ้าหน้าที่เทคโนโลยีและวิศวกรรม

5.

นางสาวพรรณนลิน มหาวงศ์ธิกุล4/

รักษาการประธานเจ้าหน้าที่บริหารการเงิน

6.

นางอรวดี โพธิสาโร5/

รักษาการรองกรรมการผู้จัดการใหญ่ กลยุทธ์องค์กร

7.

นายปรีชา โภคะธนวัฒน์6/

รักษาการรองกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริหารองค์กรและความยั่งยืน

8.

นายกฤษณ์ อิ่มแสง7/

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ กํากับดูแลองค์กรและกิจการสัมพันธ์

9.

นางสาวเพียงพนอ บุญกล่ํา

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ สํานักกฎหมาย

10.

นายนพดล ปิ่นสุภา

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ หน่วยธุรกิจก๊าซธรรมชาติ

11.

นางสาวดวงพร เที่ยงวัฒนธรรม8/

รักษาการรองกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริหารกลยุทธ์กลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นปลาย

12.

นายดิษทัต ปันยารชุน9/

รักษาการรองกรรมการผู้จัดการใหญ่ หน่วยธุรกิจการค้าระหว่างประเทศ

13.

นายวรวัฒน์ พิทยศิริ10/

รักษาการรองกรรมการผู้จัดการใหญ่ นวัตกรรมและดิจิตอล

14.

นายพงศธร ทวีสิน11/

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ปฏิบัติงาน Secondment ในตําแหน่งประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัท ปตท.สํารวจและผลิตปิโตรเลียม จํากัด (มหาชน)

15.

นายสุพัฒนพงษ์ พันธ์มีเชาว์

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ปฏิบัติงาน Secondment ในตําแหน่งประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จํากัด (มหาชน)

16.

นายอธิคม เติบศิริ

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ปฏิบัติงาน Secondment ในตําแหน่งประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ไทยออยล์ จํากัด (มหาชน)

17.

นายสุกฤตย์ สุรบถโสภณ

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ปฏิบัติงาน Secondment ในตําแหน่งกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ไออาร์พีซี จํากัด (มหาชน)

18.

นางสาวจิราพร ขาวสวัสดิ12/ ์

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ปฏิบัติงาน Secondment ในตําแหน่งรักษาการแทนประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ปตท. น้ํามันและการค้าปลีก จํากัด (มหาชน)

19.

นายชวลิต ทิพพาวนิช13/

รักษาการรองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ปฏิบัติงาน Secondment ในตําแหน่งประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท โกลบอล เพาเวอร์ ซินเนอร์ยี่ จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ชื่อ-นามสกุล 20.

นางสาวดวงกมล เศรษฐธนัง14/

131

ตําแหนง รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ปฏิบัติงาน Secondment ในตําแหน่งรองกรรมการผู้จัดการใหญ่ สายงานการเงินและบัญชี บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จํากัด (มหาชน)

21.

นายสัมฤทธิ์ สําเนียง15/

ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ กลยุทธ์บริหารการเงินองค์กร

22.

นางสาววิไลวรรณ กาญจนกันติ

ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ นโยบายการเงินและบัญชีองค์กร

23.

นายเชียรวิทย์ อุดมวัฒน์วงศ์

ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ ศูนย์บริการงานบัญชี

หมายเหตุ: รายชื่อ 1 - 5 คือผู้บริหารของบริษัท ตามประกาศคณะกรรมการ ก.ล.ต. 1/

แต่งตั้งเมื่อวันที่ 31 สิงหาคม 2561 แทนนายเทวินทร์ วงศ์วานิช ซึ่งครบวาระตามสัญญาจ้างประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่

2/

ดํารงตําแหน่งรักษาการรองกรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่ บริหารกลยุทธ์กลุม ่ ธุรกิจปิโตรเลียมขัน ้ ปลาย อีกหน้าทีห ่ นึง่ ตัง้ แต่วน ั ที่ 1 ตุลาคม 2560 - 30 กันยายน 2561

3/

แต่งตั้งเมื่อวันที่ 16 กันยายน 2561 แทนนายชาญศิลป์ ตรีนุชกร ซึ่งไปดํารงตําแหน่งประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่

4/

แต่งตั้งเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2561 แทนนางนิธิมา เทพวนังกูร ซึง่ เกษียณอายุ

5/

แต่งตั้งเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2561 แทนนางศรีวรรณ เอี่ยมรุ่งโรจน์ ซึ่งเกษียณอายุ

6/

แต่งตั้งเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2561 แทนนายกฤษณ์ อิ่มแสง ซึ่งไปดํารงตําแหน่งรองกรรมการผู้จัดการใหญ่ กํากับดูแลองค์กรและกิจการสัมพันธ์

7/

แต่งตั้งเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2561 เพื่อให้สอดคล้องกับการปรับโครงสร้างองค์กร โดยจัดตั้งหน่วยงานเพื่อกํากับดูแลองค์กรและกิจการสัมพันธ์ เพื่อให้ การบริหารงานเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ

8/

แต่งตั้งเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2561 แทนนายอรรถพล ฤกษ์พิบูลย์ ซึ่งดํารงตําแหน่งรักษาการรองกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริหารกลยุทธ์กลุ่มธุรกิจปิโตรเลียม ขั้นปลาย อีกหน้าที่หนึ่ง ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2560 - 30 กันยายน 2561

9/

แต่งตั้งเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2561 แทนนางบุบผา อมรเกียรติขจร ซึ่งเกษียณอายุ

10/ แต่งตั้งเมื่อวันที่ 16 กันยายน 2561 แทนนายวิทวัส สวัสดิ์-ชูโต ซึ่งไปดํารงตําแหน่งประธานเจ้าหน้าที่เทคโนโลยีและ วิศวกรรม 11/ แต่งตั้งเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2561 แทนนายสมพร ว่องวุฒิพรชัย ซึ่งเกษียณอายุ 12/ แต่ ง ตั้ ง เมื่ อ วั น ที่ 1 กรกฎาคม 2561 เนื่ อ งจากมี ก ารปรั บ โครงสร้ า ง ปตท. เพื่ อ ให้ บริ ษั ท ปตท. น้ํ า มั น และการค้ า ปลี ก จํ า กั ด (มหาชน) (PTTOR) เป็นบริษัทหลักของกลุ่ม ปตท. ในการดําเนินธุรกิจน้ํามันและค้าปลีก 13/ แต่งตั้งเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2561 แทนนายเติมชัย บุนนาค ซึ่งเกษียณอายุ 14/ แต่งตั้งเมื่อวันที่ 1 ธันวาคม 2561 15/ วันที่ 1 มกราคม 2562 ย้ายไปปฏิบัติหน้าที่ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ ปฏิบัติงาน Secondment ในตําแหน่งรองกรรมการผู้จัดการใหญ่ กลุ่มงานการเงิน และการบัญชี บริษัท ปตท.สํารวจและผลิตปิโตรเลียม จํากัด (มหาชน)

ผูบริหารเปลี่ยนแปลงในชวงตั้งแตวันที่ 1 มกราคม - 1 กุมภาพันธ 2562 ดังนี้ ชื่อ-นามสกุล 1.

นายยงยศ ครองพาณิชย์

ตําแหนง ผู้บริหารจากบริษัท ปตท.สํารวจและผลิตปิโตรเลียม จํากัด (มหาชน) มาปฏิบัติงาน Secondment ในตําแหน่งผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ กลยุทธ์บริหารการเงินองค์กร ปตท. (มีผลตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2562 แทนนายสัมฤทธิ์ สําเนียง)

2.

นายวุฒิกร สติฐิต

รักษาการรองกรรมการผู้จัดการใหญ่ หน่วยธุรกิจก๊าซธรรมชาติ (มีผลตั้งแต่วันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2562 แทนนายนพดล ปิ่นสุภา ซึ่งย้ายไป ปฏิบัติหน้าที่รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ปตท. ปฏิบัติงาน Secondment ในตําแหน่งกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ไออาร์พีซี จํากัด (มหาชน) (แทนนายสุกฤตย์ สุรบถโสภณ ที่ลาออกก่อนเกษียณอายุ)

3.

นายสุกฤตย์ สุรบถโสภณ

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ปฏิบัติงาน Secondment ในตําแหน่งกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ไออาร์พีซี จํากัด (มหาชน) ลาออกก่อนเกษียณอายุ มีผลตั้งแต่วันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2562

132

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

อํานาจหนาที่ของประธานเจาหนาที่บริหารและกรรมการผูจัดการใหญ (กรรมการผูจัดการใหญ) ตามข้อบังคับของบริษท ั กรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่มีอา ํ นาจและหน้าทีเ่ กีย ่ วกับการบริหารบริษท ั ตามทีค ่ ณะกรรมการมอบหมาย และ จะต้องบริหารบริษท ั ตามแผนงานหรืองบประมาณทีไ่ ด้รบ ั อนุมต ั ิจากคณะกรรมการอย่างเคร่งครัด ซือ ่ สัตย์ สุจริตและระมัดระวัง รักษา ้ ว ้ ย ผลประโยชน์ของบริษท ั และผูถ ้ อ ื หุน ้ อย่างดีทส ี่ ด ุ อํานาจหน้าทีข ่ องกรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่ให้รวมถึงเรือ ่ งหรือกิจการต่าง ๆ ดังต่อไปนีด •

ดําเนินกิจการ และ/หรือบริหารงานประจําวันของบริษัท

•

บรรจุ แต่งตั้ง ถอดถอน โยกย้าย เลื่อน ลด ตัดเงินเดือน หรือค่าจ้าง ลงโทษทางวินัย พนักงานและลูกจ้าง ตลอดจนให้พนักงาน และลูกจ้างออกจากตําแหน่งตามระเบียบที่คณะกรรมการกําหนด

•

ดําเนินการให้มก ี ารจัดทําและส่งมอบนโยบายทางธุรกิจของบริษท ั รวมถึงแผนงานและงบประมาณต่อคณะกรรมการเพือ ่ ขออนุมต ั ิ และมีหน้าที่รายงานความก้าวหน้าตามแผนและงบประมาณที่ได้รับอนุมัติดังกล่าวต่อคณะกรรมการในทุก ๆ 3 เดือน

•

ดําเนินการหรือปฏิบัติงานให้เป็นไปตามนโยบาย แผนงานและงบประมาณที่ได้รับอนุมัติจากคณะกรรมการ

คณะกรรมการ ปตท.ได้มอบอํานาจในการบริหารจัดการบริษัทให้กรรมการผู้จัดการใหญ่ โดยมีหลักการและขอบเขตอํานาจ ดังต่อไปนี้ •

เป็นผู้มีอํานาจในการบริหารกิจการของบริษัทตามวัตถุประสงค์ ข้อบังคับ นโยบาย ระเบียบ ข้อกําหนด คําสั่งและมติที่ประชุม คณะกรรมการ และ/หรือมติที่ประชุมผู้ถือหุ้นของบริษัททุกประการ

•

เป็นผูม ้ ีอา ํ นาจในการบังคับบัญชา ติดต่อ สัง่ การ ดําเนินการ ตลอดจนเข้าลงนามในนิติกรรม สัญญา เอกสารคําสัง่ หนังสือแจ้ง หรือหนังสือใด ๆ ที่ใช้ติดต่อกับหน่วยงานราชการ รัฐวิสาหกิจและบุคคลอื่น ตลอดจนให้มีอํานาจกระทําการใด ๆ ที่จําเป็น และสมควร เพื่อให้การดําเนินการข้างต้นสําเร็จลุล่วงไป

•

เป็นผู้มีอํานาจในการบังคับบัญชาพนักงานและลูกจ้างทุกตําแหน่งรวมถึงการบรรจุ แต่งตั้ง ถอดถอน เลื่อน ลด ตัดเงินเดือน หรือค่าจ้าง ลงโทษทางวินัย ตลอดจนให้ออกจากตําแหน่งตามระเบียบ ข้อกําหนดหรือคําสั่งที่คณะกรรมการของบริษัท กําหนด แต่ถา ้ เป็นพนักงานหรือลูกจ้างชัน ้ ทีป ่ รึกษา รองกรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่ หรือผูด ้ า ํ รงตําแหน่งเทียบเท่าขึน ้ ไปจะต้องได้รบ ั ความเห็นชอบจากคณะกรรมการบริษัทก่อน และให้มีอํานาจกําหนดเงื่อนไขในการทํางานของพนักงานและลูกจ้าง และออก ระเบียบว่าด้วยการปฏิบัติงานของบริษัท โดยไม่ขัดหรือแย้งกับระเบียบ ข้อกําหนด หรือคําสั่งที่คณะกรรมการบริษัทกําหนด

•

ให้มีอํานาจในการมอบอํานาจช่วง และ/หรือมอบหมายให้บุคคลอื่นปฏิบัติงานเฉพาะอย่างแทนได้ โดยการมอบอํานาจช่วง และ/หรือการมอบหมายดังกล่าวให้อยูภ ่ ายใต้ขอบเขตแห่งการมอบอํานาจตามหนังสือมอบอํานาจดังกล่าว และ/หรือให้เป็นไป ตามระเบียบ ข้อกําหนด หรือคําสั่งที่คณะกรรมการของบริษัท และ/หรือบริษัทกําหนดไว้

ทั้งนี้ การใช้อํานาจของกรรมการผู้จัดการใหญ่ดังกล่าวข้างต้นไม่สามารถกระทําได้ หากกรรมการผู้จัดการใหญ่มีส่วนได้เสีย หรืออาจมีความขัดแย้งทางผลประโยชน์ในลักษณะใด ๆ กับบริษัทในการใช้อํานาจดังกล่าว โดยในปี 2561ไม่มีการดําเนินการใด ๆ ที่นอกเหนือขอบเขตอํานาจดังกล่าว

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

133

คณะกรรมการจัดการของ ปตท. ตั้ ง แต่ วั น ที่ 1 ตุ ล าคม 2544 ได้ มี ก ารแต่ ง ตั้ ง คณะกรรมการจั ด การของ ปตท. (PTT Management Committee: PTTMC) เพื่อทําหน้าที่บริหารจัดการ ปตท. ทั้งนี้ ณ วันที่ 4 กุมภาพันธ์ 2562 ประกอบด้วยผู้บริหาร 15 ตําแหน่ง ดังนี้

ชื่อตําแหนง

ตําแหนง

1.

ประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่

ประธานกรรมการ

2.

ประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการ กลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นต้นและก๊าซธรรมชาติ

กรรมการ

3.

ประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการ กลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นปลาย

กรรมการ

4.

ประธานเจ้าหน้าที่เทคโนโลยีและวิศวกรรม

กรรมการ

5.

ประธานเจ้าหน้าที่บริหารการเงิน

กรรมการ

6.

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ หน่วยธุรกิจก๊าซธรรมชาติ

กรรมการ

7.

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ หน่วยธุรกิจการค้าระหว่างประเทศ

กรรมการ

8.

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริหารกลยุทธ์กลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นปลาย

กรรมการ

9.

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ นวัตกรรมและดิจิตอล

กรรมการ

10.

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริหารองค์กรและความยั่งยืน

กรรมการ

11.

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ สํานักกฎหมาย

กรรมการ

12.

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ กํากับดูแลองค์กรและกิจการสัมพันธ์

กรรมการ

13.

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ปฏิบัติงาน บริษัท ปตท. น้ํามันและการค้าปลีก จํากัด (มหาชน)

กรรมการ

14.

รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ กลยุทธ์องค์กร

กรรมการและเลขานุการ

15.

ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ เลขานุการบริษัท และองค์กรสัมพันธ์

ผู้ช่วยเลขานุการ

คณะกรรมการจัดการฯ มีกําหนดการประชุมอย่างน้อยเดือนละ 3 ครั้ง โดยในปี 2561 มีการประชุมรวม 46 ครั้ง (นัดปกติ 42 ครั้ง และนัดพิเศษ 4 ครั้ง)

134

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

หนาที่และความรับผิดชอบ ของคณะกรรมการจัดการของ ปตท.

โครงสร้างการจัดการ

•

การพิจารณา กลัน ่ กรอง กําหนดนโยบายและหลักการการ กํากับดูแลแบบกลุม ่ ปตท. (PTT Way of Conduct) รวมทัง้ ผลักดันให้เกิดผลในทางปฏิบัติตามแนวทางที่กําหนดไว้

ให้คําปรึกษาและข้อเสนอแนะต่อประธานเจ้าหน้าที่บริหาร

•

และกรรมการผู้จัดการใหญ่ ในการตัดสินใจในประเด็นที่สําคัญ ต่อกลยุทธ์ ทิศทางการดําเนินธุรกิจ แผนการดําเนินงานในระยะ

และการเงินให้แก่ ปตท. และบริษัทที่ ปตท. ถือหุ้น •

ยาว ผลการดําเนินงาน แผนการลงทุน งบประมาณ การจัดสรร

ขั้นปลายและกลุ่มธุรกิจเทคโนโลยีและวิศวกรรม •

ในแนวทางเดี ย วกั น ให้ ร วมถึ ง การให้ คํ า ปรึ ก ษา ข้ อ เสนอแนะ ผลักดัน และส่งเสริมการดําเนินงานในเรื่องดังต่อไปนี้ •

การกําหนดวิสัยทัศน์และภารกิจหลักของกลุ่ม ปตท.

•

ก า ร กํ า ห น ด ทิ ศ ท า ง ก ล ยุ ท ธ์ อ ง ค์ ก ร แ ล ะ เ ป้ า ห ม า ย

•

•

การพิจารณากลัน ่ กรองการบริหารความเสีย ่ งในการดําเนิน ธุรกิจของกลุ่ม ปตท.

•

การกลั่ น กรองระเบี ย บวาระการประชุ ม ก่ อ นนํ า เสนอ คณะกรรมการ ปตท.

•

การจั ด ลํ า ดั บ ความสํ า คั ญ ของผลการตั ด สิ น ใจของ

การกํ า หนดทิ ศ ทางการกํ า กั บ ดู แ ลธรรมาภิ บ าลและ

คณะกรรมการ ปตท. เพื่อนําไปสู่การดําเนินการอย่าง

การบู ร ณาการ Governance Risk และ Compliance

มีประสิทธิผล

ของกลุ่ม ปตท. •

การติ ด ตามความคื บ หน้ า และผลการดํ า เนิ น งานของ กลุ่ม ปตท. เทียบกับเป้าหมายที่กําหนด (PA & KPIs)

การดําเนินธุรกิจของกลุม ่ ปตท. ตลอดจนผลการดําเนินงาน ของกลุ่มธุรกิจและกลุ่ม ปตท. โดยรวม

การหาข้อยุติร่วมในประเด็นข้อขัดแย้งที่สําคัญระหว่าง กลุ่ ม ธุ ร กิ จ ปิ โ ตรเลี ย มขั้ น ต้ น และกลุ่ ม ธุ ร กิ จ ปิ โ ตรเลี ย ม

ทรัพยากรให้กับ ปตท. และบริษัทที่ ปตท. ถือหุ้น รวมทั้งบริหาร จัดการให้เกิดระบบการทํางานของบริษท ั ที่ ปตท. ถือหุน ้ ให้เป็นไป

การจัดลําดับความสําคัญในการจัดสรรทรัพยากรบุคคล

•

การพิจารณากลัน ่ กรองถึงโครงสร้างการจัดสรรงบประมาณ และทรัพยากร เพือ ่ การลงทุนและการสนับสนุนการดําเนิน ธุรกิจของ ปตท. และกลุ่ม ปตท. (PTT Group’s Capital

การแต่ ง ตั้ ง คณะอนุ ก รรมการ และ/หรื อ คณะทํ า งาน เพื่อช่วยปฏิบัติงานของคณะกรรมการฯ

•

ปฏิ บั ติ ง านอื่ น ตามที่ ป ระธานเจ้ า หน้ า ที่ บ ริ ห ารและ กรรมการผู้จัดการใหญ่มอบหมาย

Allocation Structure) • • •

การพิจารณากลั่นกรองการบริหารการลงทุนของ ปตท.

นอกจากคณะกรรมการจั ด การของ ปตท. ตามข้ า งต้ น

และกลุ่ม ปตท. (PTT Group’s Portfolio Management)

เพื่อให้การบริหารจัดการกลุ่ม ปตท. เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ

การพิจารณากลั่นกรอง และติดตามการขยายการลงทุน

และสามารถผลักดันกลยุทธ์ และการดําเนินธุรกิจภายในกลุ่ม

ในต่างประเทศของกลุ่ม ปตท.

ให้ บ รรลุ ผ ลตามเป้ า หมายได้ ปตท. ได้ มี จั ด แบ่ ง กลุ่ ม ของ

การกํ า หนดนโยบาย/ การตั ด สิ น ใจด้ า นการบริ ห าร

คณะกรรมการเป็น 3 ประเภทหลักประกอบด้วย

ทรั พ ยากรบุ ค คล การเตรี ย มความพร้ อ มและพั ฒ นา ผู้บริหารของกลุ่ม ปตท. ตั้งแต่ระดับ 14 ขึ้นไป ให้เป็น ระบบและมี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ เพื่ อ รองรั บ ภารกิ จ ของกลุ่ ม ปตท. ในอนาคต (Leadership Affliliation & Alignment Program) •

การพิ จ ารณากลั่ น กรองและให้ ค วามเห็ น เกี่ ย วกั บ มาตรฐาน/ การสร้ า งกลไกการบริ ห ารจั ด การองค์ ก ร ระบบทรั พ ยากรบุ ค คล รวมทั้ ง กระบวนการธุ ร กิ จ และ โครงสร้างองค์กรใน ปตท. และกลุ่ม ปตท. เพื่อก้าวไปสู่ องค์กรแห่งความเป็นเลิศอย่างยั่งยืน

1. คณะกรรมการผลักดันกลยุทธองคกร (Strategy Committees) ประกอบด้วย 1.1 คณะกรรมการจั ด การกลุ่ ม ปตท. (PTT Group Management Committee: PTTGMC) 1.2 คณะกรรมการจัดการของ ปตท. (PTT Management Committee: PTTMC) (ที่กล่าวข้างต้น)

โครงสร้างการจัดการ

2. คณะกรรมการประสานและตัดสินใจระหวางธุรกิจ (Coordination Committees) ประกอบด้วย

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

135

3. คณะกรรมการบริหารองคกร (Support Committees) ประกอบด้วย

2.1 คณะกรรมการบริหารความร่วมมือของกลุ่มธุรกิจ

3.1 คณะกรรมการแผนวิสาหกิจและบริหารความเสี่ยง

ปิโตรเลียมขั้นต้นและก๊าซธรรมชาติ (Upstream &

(Corporate Plan and Risk Management Committee:

Gas Business Group Alignment & Coordination Management Committee: UAC)

CPRC) 3.2 คณะกรรมการจั ด การการกํ า กั บ ดู แ ล การบริ ห าร

2.2 คณะกรรมการบริหารความร่วมมือของกลุ่มธุรกิจ

ความเสี่ยงและการกํากับการปฏิบัติตามกฎหมาย

ปิโตรเลียมขัน ้ ปลาย (Downstream Business Group

กฎ ระเบี ย บองค์ ก ร (Governance Risk and

Alignment & Coordination Committee: DAC)

Compliance Management Committee)

2.3 คณะกรรมการบริหารความร่วมมือกลุ่มเทคโนโลยี

3.3 ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร บ ริ ห า ร ค ว า ม ร่ ว ม มื อ ข อ ง ก ลุ่ ม

และวิ ศ วกรรม (Technology and Engineering

ทรั พ ยากรบุ ค คล (Human Resources Group

Group Alignment & Coordination Management

Alignment & Coordination Management

Committee: TEAC) 2.4 คณะกรรมการเทคโนโลยีกลุ่ม ปตท. (PTT Group Technology Committee: PTTGTC)

Committee: HRAC) 3.4 คณะกรรมการบริหารความร่วมมือของกลุม ่ การเงิน และบัญชี (Finance & Accounting Group Alignment

2.5 คณะกรรมการบริหารความร่วมมือการดําเนินธุรกิจ

& Coordination Management Committee: FAAC)

อย่างยั่งยืนกลุ่ม ปตท. (Sustainability Alignment

3.5 คณะกรรมการจัดการความรูก ้ ลุม ่ ปตท. (PTT Group

Committee: SAC)

KM Committee)

2.6 คณะกรรมการแผนกลยุทธ์ธรุ กิจก๊าซธรรมชาติ (Gas

3.6 คณะกรรมการบริ ห ารจั ด การด้ า นการตรวจสอบ

Business Strategic Alignment Committee: GBSC)

ภายในกลุ่ ม ปตท. (PTT Group Internal Audit

2.7 คณะกรรมการแผนกลยุทธ์ธรุ กิจน้า ํ มัน (Oil Business Strategic Alignment Committee: OBSC) 2.8 คณะกรรมการแผนกลยุทธ์ของกลุม ่ ธุรกิจปิโตรเลียม ขัน ้ ปลาย (Downstream Petroleum Business Group Strategic Alignment Committee: DBSC) 2.9 คณะกรรมการแผนกลยุ ท ธ์ ธุ ร กิ จ การค้ า ระหว่ า ง ประเทศ (Trading Business Strategic Alignment Committee: TBSC)

Management Committee) 3.7 คณะกรรมการดิ จิ ต อลกลุ่ ม ปตท. (PTT Group Digital Steering Committee) 3.8 คณะกรรมการนโยบายและการจั ด หาเชิ ง กลยุ ท ธ์ ระหว่างบริษัทในกลุ่ม ปตท. (PTT Group Policy & Strategic Sourcing Committee) 3.9 คณะกรรมการนโยบาย คุ ณ ภาพ ความมั่ น คง ความปลอดภั ย อาชี ว อนามั ย และสิ่ ง แวดล้ อ ม

2.10 คณะกรรมการบริหารความเสีย ่ ง หน่วยธุรกิจการค้า

กลุ่ม ปตท. (PTT Group Quality, Security, Safety,

ระหว่ า งประเทศ (Trading Risk Management

Health, and Environment Management

Committee: TRMC)

Committee: QSHEGMC) 3.10 คณะกรรมการกํากับดูแลแบรนด์บริษัทกลุ่ม ปตท. (PTT Group Brand Equity Optimization Committee) 3.11 คณะกรรมการ Operational Excellence กลุ่ม ปตท. (PTT Group Operational Excellence Committee) 3.12 คณะกรรมการกํ า กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี ก ลุ่ ม ปตท. (PTT Group Corporate Governance Committee) 3.13 คณะกรรมการนโยบายความรับผิดชอบต่อสังคม กลุ่ม ปตท. (PTT Group CSR Committee)

136

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

เลขานุการบริษัท

ประวัติเลขานุการบริษัท นางวันทนีย จารึก

เ พื่ อ ใ ห้ เ ป็ น ไ ป ต า ม ห ลั ก ก า ร กํ า กั บ ดู แ ล กิ จ ก า ร ที่ ดี ข อ ง

เลขานุการบริษัท

บริษัทจดทะเบียนในหมวดความรับผิดชอบของคณะกรรมการ

(ตั้งแต่วันที่

แ ล ะ ต า ม ข้ อ กํ า ห น ด ข อ ง พ ร ะ ร า ช บั ญ ญั ติ ห ลั ก ท รั พ ย์ แ ล ะ

1 ธันวาคม 2556 - ปัจจุบัน)

ตลาดหลักทรัพย์ คณะกรรมการ ปตท. จึงได้แต่งตั้งเลขานุการ

อายุ 58 ป

บริ ษั ท ขึ้ น โดยมี ภ าระหน้ า ที่ ใ นการให้ คํ า แนะนํ า ด้ า นกฎหมาย และกฎเกณฑ์ ต่ า ง ๆ ที่ ค ณะกรรมการต้ อ งทราบและปฏิ บั ติ

สัดส่วนการถือหุ้น:

การจัดการประชุม รวมทั้งดูแลกิจกรรมต่าง ๆ ของคณะกรรมการ

ร้อยละ 0.000430

เพื่ อ ให้ ก รรมการสามารถปฏิ บั ติ ห น้ า ที่ ไ ด้ อ ย่ า งมี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ และประสิทธิผล และก่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อ ปตท. รวมทั้ง การจัดทําและเก็บรักษาเอกสาร อาทิ ทะเบียนกรรมการ หนังสือ นั ด ประชุ ม คณะกรรมการ รายงานการประชุ ม คณะกรรมการ และรายงานประจํ า ปี ข องบริ ษั ท หนั ง สื อ นั ด ประชุ ม ผู้ ถื อ หุ้ น

ประวัติการศึกษา • ปริญญาตรี ศิลปศาสตรบัณฑิต (ภาษาเยอรมัน) มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ • ปริญญาโท บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต (Master of Business Administration) มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

รายงานการประชุมผูถ ้ อ ื หุน ้ และเก็บรักษารายงานการมีสว ่ นได้เสีย ที่รายงานโดยกรรมการหรือผู้บริหาร โดยคณะกรรมการฯ ได้แต่งตัง้ เลขานุการบริษท ั ตัง้ แต่ปี 2551 มาเป็นลําดับ โดยตั้งแต่วันที่ 1 ธันวาคม 2556 จนถึงปัจจุบัน ได้แต่งตั้งนางวันทนีย์ จารึก ปฏิบัติหน้าที่เป็นเลขานุการบริษัท

ประวัติการอบรมด้านเลขานุการบริษัท • หลักสูตร Company Secretary Program (CSP2/2002), Effective Minute Taking (EMT1/2006), Board Reporting

ประสบการณ์ทํางาน

Program (BRP 9/2012), Company Reporting Program

• 2545 - 2548

(CRP4/2012) Anti-Corruption the Practical Guide (ACPG 11/2014), Corporate Governance for Executives (CGE 1/2014) Director Certification Program (DCP215/2016), Ethical Leadership Program (ELP), สมาคมส่งเสริม สถาบันกรรมการบริษัทไทย (IOD) • หลักสูตร TLCA: Executive Development Program (EDP 7) สมาคมบริษัทจดทะเบียนไทย

ผูช ้ า ํ นาญการ สํานักกรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่และเลขานุการบริษท ั ปตท. • 2549 - 2556 หัวหน้าทีม สํานักกรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่และเลขานุการบริษท ั ปตท. • 2556 - 2561 ผูจ ้ ด ั การฝ่าย สํานักกรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่และเลขานุการบริษท ั ปตท. • 2561 - ปัจจุบัน ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่เลขานุการบริษัทและองค์กรสัมพันธ์

• หลักสูตร Company Secretaries, Trueeventus ประเทศฟิลิปปินส์ (2013)

การดํารงตําแหน่งกรรมการสําคัญที่เกี่ยวข้อง: ไม่มี

• หลักสูตร Leadership Development Program ของสถาบัน Centre for Creative Leadership ประเทศสิงคโปร์ (2015) • หลักสูตร Professional Exchange Program จัดโดย The HONG KONG Institute of Chartered Secretaries ประเทศฮ่องกง (2016) • หลักสูตรการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดีเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน

กิจกรรมพิเศษที่สําคัญ • ประธานกรรมการชมรมเลขานุการบริษัทจดทะเบียนไทย สมาคมบริษัทจดทะเบียนไทย • กรรมการในคณะกรรมการบริหารชมรมนักเรียนเก่า เตรียมอุดมศึกษารุ่น 38

สําหรับนักบริหารระดับสูง รุ่นที่ 5 สถาบันส่งเสริมการบริหาร กิจการบ้านเมืองที่ดี สํานักงาน ก.พ.ร. (ก.พ.ร. 1 รุ่นที่ 5) (กุมภาพันธ์ - กันยายน 2561) • หลักสูตร Advanced Management Program ปตท. (มีนาคม 2561) • หลักสูตร Leadership Development Program (LDP) 2 รุ่นที่ 3 ปตท. (เมษายน - กันยายน 2561)

ความสัมพันธ์ระหว่างผู้บริหาร: ไม่มี

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

137

คาตอบแทนของกรรมการและผูบริหาร ปตท. ได้กา ํ หนดนโยบายค่าตอบแทนกรรมการทีเ่ ป็นธรรมและสมเหตุสมผล มีคณะกรรมการกําหนดค่าตอบแทน ทําหน้าทีท ่ บทวน โดยพิจารณาถึงความเหมาะสม และสอดคล้องกับภาระความรับผิดชอบของกรรมการ สถานะทางการเงินของบริษัทและเปรียบเทียบ กั บ บริ ษั ท ในกลุ่ ม ธุ ร กิ จ ระดั บ เดี ย วกั น โดยกํ า หนดค่ า ตอบแทนเป็ น เบี้ ย ประชุ ม และโบนั ส อนึ่ ง กรรมการที่ ไ ด้ รั บ มอบหมายให้ เ ป็ น กรรมการในคณะกรรมการเฉพาะเรื่องชุดอื่น ๆ ก็ให้ได้รับค่าตอบแทนเพิ่มตามความรับผิดชอบที่เพิ่มขึ้น ทั้งนี้ ค่าตอบแทนกรรมการ ได้รับการขออนุมัติจากที่ประชุมผู้ถือหุ้นแล้ว ดังนี้

คาตอบแทนกรรมการ คาตอบแทนกรรมการ ทีป ่ ระชุมผูถ ้ อ ื หุน ้ ในการประชุมสามัญผูถ ้ อ ื หุน ้ ประจําปี 2561 เมือ ่ วันพฤหัสบดีที่ 12 เมษายน 2561 มีมติอนุมต ั ค ิ า ่ ตอบแทนกรรมการ แยกเป็นดังนี้

1. คาตอบแทนรายเดือนและเบี้ยประชุม 1.1 ค่าตอบแทนรายเดือนและเบี้ยประชุมคณะกรรมการ ปตท. ประกอบด้วย •

ค่าตอบแทนรายเดือน เดือนละ 30,000 บาท (เท่ากับอัตราเดิม)

•

เบีย ้ ประชุม เฉพาะกรรมการทีเ่ ข้าประชุมครัง้ ละ 50,000 บาท (เท่ากับอัตราเดิม) โดยจํากัดการจ่ายเบีย ้ ประชุม ไม่เกิน 1 ครั้งต่อเดือน (จากเดิม จํากัดการจ่ายเบี้ยประชุมไม่เกินปีละ 15 ครั้ง)

1.2 ค่าตอบแทนคณะกรรมการอืน ่ ทีค ่ ณะกรรมการ ปตท. แต่งตัง้ (จ่ายในอัตราเดิม) แต่จา ํ กัดการจ่ายเบีย ้ ประชุมไม่เกิน 1 ครัง้ ต่อเดือน ได้แก่ 1.2.1 คณะกรรมการตรวจสอบ • •

ค่าตอบแทนรายเดือน เดือนละ 15,000 บาท ั ค่าตอบแทนรายเดือน เบีย ้ ประชุมครัง้ ละ 15,000 บาท (เฉพาะกรรมการทีเ่ ข้าประชุม) และเลขานุการฯ ให้ได้รบ เดือนละ 7,500 บาท

1.2.2 สําหรับคณะกรรมการอื่น คือ คณะกรรมการสรรหา คณะกรรมการกําหนดค่าตอบแทน คณะกรรมการกํากับ ดูแลกิจการที่ดี คณะกรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร และคณะกรรมการชุดย่อยอื่นที่อาจมีการแต่งตั้งโดย คณะกรรมการบริษัทฯ ตามความจําเป็นและเหมาะสมในอนาคต เท่ากับอัตราเดิม กําหนดเบี้ยประชุมครั้งละ 24,000 บาท (เฉพาะกรรมการที่เข้าประชุม) 1.3 ประธานกรรมการ ปตท. และประธานคณะกรรมการเฉพาะเรื่องของทุกคณะฯ ให้ได้รับค่าตอบแทนรายเดือนและ เบี้ยประชุมสูงกว่ากรรมการในอัตราร้อยละ 25

เงินโบนัสคณะกรรมการ ปตท. ประจําป 2561 (จายในอัตราเดิม) กําหนดค่าตอบแทนทีเ่ ป็นเงินโบนัสให้สะท้อนและเชือ ่ มโยงกับผลประกอบการหรือกําไรสุทธิของ ปตท. ในอัตราเท่ากับร้อยละ 0.05 ของกําไรสุทธิประจําปี 2561 และให้คํานวณจ่ายตามระยะเวลาการดํารงตําแหน่ง ทั้งนี้ ไม่เกิน 3,000,000 บาทต่อคนต่อปี (เท่ากับ อัตราเดิม) และประธานกรรมการ ปตท. ได้รับสูงกว่ากรรมการฯ ในอัตราร้อยละ 25

138

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

คาตอบแทนที่กรรมการไดรับเปนรายบุคคล ป 2561 หนวย: บาท

ลําดับ

รายนาม

จํานวนวัน ม.ค. - ธ.ค. 2561

โบนัส ป 2561

เบี้ยประชุม กรรมการฯ (รวม คาตอบแทน รายเดือน)

รวมเบี้ยประชุม กรรมการฯ และคาตอบแทน รายเดือน

เบี้ยประชุม กรรมการฯ เฉพาะเรื่อง

รวม คาตอบแทน

1. นายไกรฤทธิ์ อุชุกานนท์ชัย

174

1,787,671.23

548,822.58

-

548,822.58

2,336,493.81

2. ศ. (พิเศษ) ดร.กิตติพงษ์ กิตยารักษ์ก/

365

3,000,000.00

960,000.00

498,000.00

1,458,000.00

4,458,000.00

3. นายดอน วสันตพฤกษ์ก/

365

3,000,000.00

960,000.00

168,000.00

1,128,000.00

4,128,000.00

4. นายวิชัย อัศรัสกรก/

365

3,000,000.00

960,000.00

420,000.00

1,380,000.00

4,380,000.00

5. พล.อ. ฉัตรเฉลิม เฉลิมสุขก/

365

3,000,000.00

960,000.00

240,000.00

1,200,000.00

4,200,000.00

6. นายธรณ์ ธํารงนาวาสวัสดิ์

365

3,000,000.00

960,000.00

336,000.00

1,296,000.00

4,296,000.00

7. นางนันทวัลย์ ศกุนตนาค

365

3,000,000.00

910,000.00

360,000.00

1,270,000.00

4,270,000.00

8. นายสุพจน์ เตชวรสินสกุล

348

2,860,273.97

893,548.38

48,000.00

941,548.38

3,801,822.35

9. ศ. ดร.สุรพล นิติไกรพจน์

264

2,169,863.01

659,000.00

72,000.00

731,000.00

2,900,863.01

10. นายสมศักดิ์ โชติรัตนะศิริก/

365

3,000,000.00

960,000.00

96,000.00

1,056,000.00

4,056,000.00

11. นายจุมพล ริมสาคร

11

90,410.96

60,645.16

-

60,645.16

151,056.12

12. นายดนุชา พิชยนันท์

264

2,169,863.01

609,000.00

96,000.00

705,000.00

2,874,863.01

13. นายธรรมยศ ศรีช่วยก/

365

3,000,000.00

960,000.00

168,000.00

1,128,000.00

4,128,000.00

14. นายชาญศิลป์ ตรีนุชกรข/

123

1,010,958.90

320,967.74

-

320,967.74

1,331,926.64

รวมทั้งสิ้น

34,089,041.08 10,721,983.86

2,502,000.00 13,223,983.86 47,313,024.94

ก/

รวมค่ า เบี้ ย ประชุ ม การปฏิ บั ติ ห น้ า ที่ ค ณะกรรมการสรรหาและคณะอนุ ก รรมการกํ า หนดค่ า ตอบแทน ในกระบวนการสรรหาประธานเจ้ า หน้ า ที่ บ ริ ห าร

ข/

ค่าตอบแทนกรรมการทัง้ หมด ตัง้ แต่วน ั ที่ 31 สิงหาคม 2561 - 31 ธันวาคม 2561 ของนายชาญศิลป์ ตรีนช ุ กร ซึง่ นายชาญศิลป์ ตรีนช ุ กร ได้สง่ คืนให้กบ ั บริษท ั

และกรรมการผู้จัดการใหญ่ ปตท.

ปตท. จํากัด (มหาชน) เป็นไปตามเงือ ่ นไขสัญญาจ้างบริหาร ในตําแหน่งประธานเจ้าหน้าทีบ ่ ริหารและกรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่ บริษท ั ปตท. จํากัด (มหาชน) นอกจากนี้ ประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่ ได้ส่งคืนค่าตอบแทนในฐานะประธานกรรมการ และ/หรือกรรมการ ที่ได้รับค่าตอบแทน กรรมการจากบริษัทในกลุ่มอีก 2 บริษัท ในช่วงวันที่ 31 สิงหาคม 2561 - 31 ธันวาคม 2561 ได้แก่ ค่าตอบแทนกรรมการที่ได้รับจากบริษัท ปตท.สํารวจ และผลิตปิโตรเลียม จํากัด (มหาชน) เป็นจํานวนเงิน 1,113,562.53 บาท และค่าตอบแทนกรรมการที่ได้รับจากบริษัท ไออาร์พีซี จํากัด (มหาชน) เป็นจํานวนเงิน 541,936 บาท เรียบร้อยแล้วตามเงื่อนไขสัญญาจ้างบริหารฯ หมายเหตุ: บุคคลลําดับที่ 8 นายสุพจน์ เตชวรสินสกุล ดํารงตําแหน่งกรรมการ ตั้งแต่วันที่ 18 มกราคม 2561 บุคคลลําดับที่ 9 ศ. ดร.สุรพล นิติไกรพจน์ ดํารงตําแหน่งกรรมการ ตั้งแต่วันที่ 12 เมษายน 2561 บุคคลลําดับที่ 11 นายจุมพล ริมสาคร ดํารงตําแหน่งกรรมการ ตั้งแต่วันที่ 21 ธันวาคม 2561 บุคคลลําดับที่ 12 นายดนุชา พิชยนันท์ ดํารงตําแหน่งกรรมการ ตั้งแต่วันที่ 12 เมษายน 2561 บุคคลลําดับที่ 14 นายชาญศิลป์ ตรีนุชกร ดํารงตําแหน่งกรรมการและเลขานุการ ตั้งแต่วันที่ 31 สิงหาคม 2561

ทัง้ นี้ บริษท ั จัดหารถสําหรับการปฏิบต ั ห ิ น้าทีใ่ ห้กบ ั ประธานกรรมการใช้ในขณะดํารงตําแหน่ง เพือ ่ อํานวยความสะดวกในการปฏิบต ั ิ หน้าที่เท่านั้น

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

139

กรรมการครบวาระและลาออกระหวางป 2561 หนวย: บาท

ลําดับ

รายนาม

จํานวนวัน ม.ค. - ธ.ค. 2561

โบนัส ป 2561

เบี้ยประชุม กรรมการฯ (รวม คาตอบแทน รายเดือน)

รวมเบี้ยประชุม กรรมการฯ และคาตอบแทน รายเดือน

เบี้ยประชุม กรรมการฯ เฉพาะเรื่อง

รวม คาตอบแทน

1. นายปิยสวัสดิ์ อัมระนันทน์

191

1,962,328.77

674,596.77

-

674,596.77

2,636,925.54

2. นายชาญวิทย์ อมตะมาทุชาติ

102

838,356.16

302,000.00

78,000.00

380,000.00

1,218,356.16

3. นายสมคิด เลิศไพฑูรย์

102

838,356.16

302,000.00

24,000.00

326,000.00

1,164,356.16

4. นายสมชัย สัจจพงษ์ก/

120

986,301.37

220,000.00

96,000.00

316,000.00

1,302,301.37

5. นายเทวินทร์ วงศ์วานิชข/

242

1,989,041.10

639,032.26

-

639,032.26

2,628,073.36

6. นายกฤษฎา จีนะวิจารณะ

182

1,495,890.41

479,000.00

24,000.00

503,000.00

1,998,890.41

7. พล.อ.ท. บุญสืบ ประสิทธิก/์

356

2,926,027.40

951,290.32

228,000.00

1,179,290.32

4,105,317.72

11,036,301.37

3,567,919.35

450,000.00

4,017,919.35 15,054,220.72

รวมทั้งสิ้น ก/

รวมค่ า เบี้ ย ประชุ ม การปฏิ บั ติ ห น้ า ที่ ค ณะกรรมการสรรหาและคณะอนุ ก รรมการกํ า หนดค่ า ตอบแทนในกระบวนการสรรหาประธานเจ้ า หน้ า ที่ บ ริ ห าร

ข/

ค่าตอบแทนกรรมการทัง้ หมดของนายเทวินทร์ วงศ์วานิช ซึง่ นายเทวินทร์ วงศ์วานิช ได้สง่ คืนให้กบ ั บริษท ั ปตท. จํากัด (มหาชน) เป็นไปตามเงือ ่ นไขสัญญา

และกรรมการผู้จัดการใหญ่

จ้างบริหาร ในตําแหน่งประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน) นอกจากนี้ ประธานเจ้าหน้าทีบ ่ ริหารและกรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่ (นายเทวินทร์ วงศ์วานิช) ได้สง่ คืนค่าตอบแทนในฐานะประธานกรรมการ และ/หรือกรรมการ ทีไ่ ด้รบ ั ค่าตอบแทนกรรมการจากบริษท ั ในกลุม ่ อีก 2 บริษท ั ได้แก่ ค่าตอบแทนกรรมการทีไ่ ด้รบ ั จากบริษท ั ปตท.สํารวจและผลิตปิโตรเลียม จํากัด (มหาชน) ปี 2561 เป็นจํานวนเงิน 2,374,115.83 บาท และค่าตอบแทนกรรมการที่ได้รับจากบริษัท ไออาร์พีซี จํากัด (มหาชน) ปี 2561 เป็นจํานวนเงิน 3,918,552 บาท เรียบร้อยแล้วตามเงื่อนไขสัญญาจ้างบริหารฯ หมายเหตุ: บุคคลลําดับที่ 1 นายปิยสวัสดิ์ อัมระนันทน์ ดํารงตําแหน่งกรรมการ ตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม 2557 และพ้นจากการดํารงตําแหน่งเนื่องจากอายุครบ 65 ปีบริบูรณ์ มีผลตั้งแต่วันที่ 11 กรกฎาคม 2561 บุคคลลําดับที่ 2 นายชาญวิทย์ อมตะมาทุชาติ ดํารงตําแหน่งกรรมการ ตั้งแต่วันที่ 4 กันยายน 2557 และครบวาระการเป็นกรรมการ ปตท. เมื่อวันที่ 12 เมษายน 2561 บุคคลลําดับที่ 3 นายสมคิด เลิศไพฑูรย์ ดํารงตําแหน่งกรรมการ ตั้งแต่วันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2560 และครบวาระการเป็นกรรมการ ปตท. เมื่อวันที่ 12 เมษายน 2561 บุคคลลําดับที่ 4 นายสมชัย สัจจพงษ์ ดํารงตําแหน่งกรรมการ ตั้งแต่วันที่ 1 พฤศจิกายน 2558 และลาออกจากการเป็นกรรมการ ปตท. มีผลตั้งแต่วันที่ 1 พฤษภาคม 2561 บุคคลลําดับที่ 5 นายเทวินทร์ วงศ์วานิช ดํารงตําแหน่งกรรมการและเลขานุการ ตั้งแต่วันที่ 10 กันยายน 2558 และครบวาระตามสัญญาจ้างมีผลตั้งแต่ วันที่ 31 สิงหาคม 2561 บุคคลลําดับที่ 6 นายกฤษฎา จีนะวิจารณะ ดํารงตําแหน่งกรรมการ ตั้งแต่วันที่ 1 มิถุนายน 2561 และลาออกจากการเป็นกรรมการ ปตท. มีผลตั้งแต่วันที่ 30 พฤศจิกายน 2561 บุคคลลําดับที่ 7 พล.อ.ท. บุญสืบ ประสิทธิ์ ดํารงตําแหน่งกรรมการ ตั้งแต่วันที่ 4 กันยายน 2557 และพ้นจากการดํารงตําแหน่งเนื่องจากอายุครบ 65 ปีบริบรู ณ์ มีผลตั้งแต่วันที่ 23 ธันวาคม 2561

140

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

สรุปเปรียบเทียบคาตอบแทนกรรมการ ป 2558 - 2561 หนวย: บาท

ป 2558 คาตอบแทน

จํานวน ราย

ป 2559 จํานวน ราย

จํานวนเงิน

ป 2560

จํานวนเงิน

จํานวน ราย

จํานวนเงิน

ป 2561 จํานวน ราย

จํานวนเงิน

เงินเบี้ยประชุม

15

18,232,411.29

15

15,883,015.57

15

17,319,925.12

15

17,241,903.21

โบนัสรวม

15

9,664,610.82

15

41,717,213.11

15

45,215,753.42

15

45,125,342.45

รวม

27,897,022.11

57,600,228.68

62,535,678.54

62,367,245.66

หมายเหตุ: ปี 2558, 2559, 2560, 2561 ค่าตอบแทนกรรมการ ปตท. ทีแ ่ สดงในตาราง ได้รวมค่าตอบแทนกรรมการของนายเทวินทร์ วงศ์วานิช และนายชาญศิลป์ ตรีนช ุ กร ซึง่ ทัง้ สองท่าน ได้สง่ คืนให้ ปตท. แล้ว

คาตอบแทนกรรมการอิสระที่ไดรับจากการเปนกรรมการอิสระ ในบริษัทยอย* ระหวางป 2561 กรรมการอิสระของ ปตท. ที่เป็นกรรมการอิสระของ บริษัท พีทีที โกลบอล เคมิคอล จํากัด (มหาชน) (GC) ได้รับค่าตอบแทนจาก GC ดังนี้ หนวย: บาท

คาตอบแทนคณะกรรมการ รายชื่อ

นายดอน วสันตพฤกษ์

โบนัสกรรมการ

คาเบี้ยประชุม และคาตอบแทน รายเดือน

3,278,688.52

990,000.00

* อ้างอิงตามมาตรฐานการรายงานทางการเงินฉบับใหม่

คาเบี้ยประชุมกรรมการ เฉพาะเรื่อง

80,000.00

รวมคาตอบแทน

4,348,688.52

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

141

คาตอบแทนผูบริหาร คาตอบแทนผูบริหาร ค่าตอบแทนผู้บริหารเป็นไปตามนโยบายและหลักเกณฑ์ที่คณะกรรมการ ปตท. กําหนด ซึ่งเชื่อมโยงกับผลการดําเนินงานของ ปตท. ตามระบบประเมินผลรัฐวิสาหกิจ (Performance Agreement: PA) กําหนดโดยกระทรวงการคลัง ซึ่งประธานเจ้าหน้าที่บริหาร/ กรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่ และผูบ ้ ริหารทุกระดับร่วมกันกําหนดตัวชีว ้ ด ั และตัง้ ค่าเป้าหมาย (Key Performance Indicators: KPIs) ไว้แต่ละปี เพือ ่ เป็นแนวทางในการดําเนินธุรกิจและนําไปใช้ในการประเมินผลการปฏิบต ั งิ านของประธานเจ้าหน้าทีบ ่ ริหาร/ กรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่ ั งิ านของประธานเจ้าหน้าทีบ ่ ริหารและกรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่ คณะกรรมการ และผูบ ้ ริหารทุกระดับ โดยสําหรับการประเมินผลการปฏิบต กําหนดค่าตอบแทนจะเป็นผู้พิจารณากําหนดค่าตอบแทนให้สะท้อนถึงผลการปฏิบัติงาน (Performance Management) ตลอดจน แนวปฏิบัติและมาตรฐานของกลุ่มธุรกิจชั้นนําประเภทเดียวกัน โดยกําหนดปัจจัยในการพิจารณาประเมินผล 3 ปัจจัย ได้แก่ ปัจจัยที่ 1 ผลการดําเนินงานของ ปตท. ปัจจัยที่ 2 ความสามารถในการบริหารจัดการและภาวะผู้นํา และปัจจัยที่ 3 ผลดําเนินงานตามวิสัยทัศน์ พร้อมทั้งนําเสนอหลักการและจํานวนค่าตอบแทนที่เหมาะสมต่อคณะกรรมการ ปตท. เพื่อพิจารณาและอนุมัติ ่ ริหารและกรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่ จํานวนผูบ ้ ริหารตามนิยาม ก.ล.ต. มีจา ํ นวน 5 รายตามตําแหน่ง ได้แก่ ตําแหน่งประธานเจ้าหน้าทีบ (ปธบ./ กผญ.) ประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการ กลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นต้นและก๊าซธรรมชาติ ประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการ กลุ่มธุรกิจ ปิโตรเลียมขั้นปลาย ประธานเจ้าหน้าที่เทคโนโลยีและวิศวกรรม และประธานเจ้าหน้าที่บริหารการเงิน ซึ่งไม่รวมผู้บริหารระดับสูงที่ไป ปฏิบต ั ิงานในบริษท ั ที่ ปตท. ถือหุน ้ และผูบ ้ ริหารระดับสูงของบริษท ั ที่ ปตท. ถือหุน ้ ทีม ่ าปฏิบต ั ิงานที่ ปตท. ได้รบ ั ค่าตอบแทนจาก ปตท. ตามรายละเอียด ดังนี้

คาตอบแทนรวมของผูบริหาร ปตท. ป 2561 (แยกคาตอบแทน ปธบ./ กผญ.) หนวย: บาท

ป 2561 ผูบริหาร (ตามเกณฑ ก.ล.ต.) คาตอบแทน

ประธานเจาหนาที่บริหาร และกรรมการผูจัดการใหญ*

รวม

จํานวนราย ตามตําแหนง

จํานวนเงิน

จํานวนราย ตามตําแหนง (รวมประธาน เจาหนาที่บริหาร และกรรมการ ผูจัดการใหญ)

จํานวนเงิน

เงินเดือนรวม

34,754,000

4

28,176,910

5

62,930,910

โบนัสรวม

10,716,399

4

13,956,069

5

24,672,468

รวม

45,470,399

42,132,979

87,603,378

หมายเหตุ: * -

ค่าตอบแทนประธานเจ้าหน้าทีบ ่ ริหารและกรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่ของนายเทวินทร์ วงศ์วานิช ดํารงตําแหน่งช่วงวันที่ 1 มกราคม 2561 - 30 สิงหาคม 2561 และนายชาญศิลป์ ตรีนุชกร ดํารงตําแหน่งช่วงวันที่ 31 สิงหาคม 2561- 31 ธันวาคม 2561

-

เงินเดือนประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่ ในส่วนของนายเทวินทร์ วงศ์วานิช และนายชาญศิลป์ ตรีนุชกร รวมค่าตอบแทนที่ ปตท. จ่ายให้เนื่องจากปฏิบัติงานเพิ่มเติม ได้แก่ การเป็นประธานกรรมการ และ/หรือกรรมการ บริษัทในกลุ่ม ปตท. ตามที่ได้รับมอบหมาย โดยประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่ ได้ส่งคืนค่าตอบแทนในฐานะประธานกรรมการ และ/หรือกรรมการ ที่ได้รับจาก ปตท. บริษัท ปตท.สํารวจและผลิตปิโตรเลียม จํากัด (มหาชน) และบริษัท ไออาร์พีซี จํากัด (มหาชน) ในระหว่างที่ท่านดํารงตําแหน่งประธานเจ้าหน้าที่บริหาร และกรรมการผู้จัดการใหญ่ ปตท. ให้กับ ปตท. เรียบร้อยแล้ว ซึ่งเป็นไปตามเงื่อนไขสัญญาจ้างบริหารฯ

142

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

คาตอบแทนรวมของผูบริหาร ปตท. ป 2558 - 2561 หนวย: บาท

ป 2558 คาตอบแทน

จํานวน รายตาม ตําแหนง

จํานวนเงิน

ป 2559 จํานวน รายตาม ตําแหนง

จํานวนเงิน

ป 2560 จํานวน รายตาม ตําแหนง

จํานวนเงิน

ป 2561 จํานวน รายตาม ตําแหนง

จํานวนเงิน

เงินเดือนรวม

5

51,686,336.00

5

56,614,080

5

59,587,470

5

62,930,910

โบนัสรวม

5

17,158,259.00

5

22,617,040

5

22,880,880

5

24,672,468

รวม

68,844,595.00

79,231,120

82,468,350

87,603,378

เงินสมทบกองทุนสํารองเลี้ยงชีพสําหรับผูบริหารของ ปตท. ป 2558 - 2561 หนวย: บาท

ป 2558 คาตอบแทน

เงินสมทบ

จํานวน รายตาม ตําแหนง 4

จํานวนเงิน

5,086,634.00

ป 2559 จํานวน รายตาม ตําแหนง 4

จํานวนเงิน

ป 2560 จํานวน รายตาม ตําแหนง

3,518,977.20

4

จํานวนเงิน

3,632,300.50

ป 2561 จํานวน รายตาม ตําแหนง 4

จํานวนเงิน

3,708,690.50

กองทุน สํารองเลี้ยงชีพ

ข้อมูลเพิ่มเติมที่เกี่ยวข้องกับคณะกรรมการและผู้บริหารของบริษัท มีดังนี้ ไม่ปรากฏว่ามีประวัติการทําความผิดตามกฎหมายในระยะ 10 ปีที่ผ่านมาเกี่ยวกับ 1) การถูกพิพากษาว่ากระทําผิดทางอาญา ยกเว้นที่เป็นความผิดอันเกิดจากการฝ่าฝืนกฎจราจร ความผิดลหุโทษ หรือความผิด ในทํานองเดียวกัน 2) การถูกพิพากษาให้เป็นบุคคลล้มละลาย หรือถูกพิทักษ์ทรัพย์ 3) การเป็นผู้บริหาร หรือผู้มีอํานาจควบคุมในบริษัท หรือห้างหุ้นส่วนที่ถูกพิพากษาให้เป็นบุคคลล้มละลาย หรือถูกพิทักษ์ทรัพย์

พนักงาน บุคลากรของ ปตท. ทุกคน ถือเป็นทรัพยากรที่สําคัญที่สุดในการดําเนินธุรกิจ โดย ปตท. มีความเชื่อมั่นว่า การเจริญเติบโต ขององค์กรขึ้นอยู่กับพนักงานที่มีคุณภาพ ดังนั้น ปตท. จึงมีนโยบายมุ่งเน้นที่จะพัฒนา ปรับปรุงกระบวนการและระบบการบริหาร ทรัพยากรบุคคล ให้มีความทันสมัย เทียบได้ในระดับสากลและสอดคล้องกับเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลง เพื่อที่จะเสริมสร้างและพัฒนา ให้พนักงานเป็นทั้งคนดีและคนเก่ง ตลอดจนมีส่วนร่วมในการพัฒนาและช่วยเหลือสังคมโดยส่วนรวม และมุ่งเน้นให้พนักงานเป็น กลไกหลักในการพัฒนา ปตท. ให้ก้าวไปสู่การเป็นองค์กรแห่งความยั่งยืน (Sustainability Organization) เพื่อเพิ่มขีดความสามารถ ในการแข่งขัน และตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลงขององค์กร ที่มุ่งสู่การเป็นบริษัทที่สร้างความมั่นคงทางพลังงานให้แก่ประเทศชาติ

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

143

จํานวนบุคลากรและคาตอบแทนบุคลากร จํานวนพนักงาน ปตท. (รวมพนักงานที่ไปปฏิบัติงาน Secondment ในบริษัทในกลุ่ม ปตท.) ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2561 เท่ากับ 3,715 คน และ ทัง้ นี้ ปตท. ยังคงดําเนินการจัดทําแผนอัตรากําลังคนให้สอดคล้องต่อการดําเนินธุรกิจ ภายใต้ความผันผวนของสภาวะ เศรษฐกิจ โดยให้ความสําคัญกับการจัดสรรทรัพยากรในจุดที่ก่อให้เกิดมูลค่าเพิ่ม หรือมีความจําเป็นต่อเนื่องจากการลงทุน จํานวนบุคลากรแบ่งตามกลุ่มธุรกิจ ปี 2558 - 2561 มีรายละเอียด ดังนี้

กลุมธุรกิจ (หนวย: คน)

ป 2558 ปตท.

ป 2559

กลุม ปตท.

ปตท.

ป 2560

กลุม ปตท.

ปตท.

ป 2561

กลุม ปตท.

ปตท.

กลุม ปตท.

1. ก๊าซธรรมชาติ

1,289

-

1,283

-

1,281

-

1,393

-

2. น้ํามัน

1,465

-

1,440

-

1,486

-

-3/

-

83

-

105

-

100

-

144

-

342

-

492

-

507

-

380

-

3. ปิโตรเคมีและการกลั่น 4. กลุ่มเทคโนโลยี และวิศวกรรม 5. สนับสนุนและปฏิบัติงาน ในบริษัทที่ ปตท. ถือหุ้น 6. บริษัทย่อย และกิจการร่วมค้า รวม

1,2031/

2782/

1,0421/

2542/

1,0841/

2392/

6542/

1,144

-

24,512

-

24,680

-

25,036

-

25,959

4,382

24,790

4,362

24,934

4,458

25,275

3,061

26,613

หมายเหตุ: 1/

ไม่รวมพนักงาน ปตท. ที่ไปปฏิบัติงานในบริษัทในเครือ

2/

พนักงาน ปตท. ที่ไปปฏิบัติงานในบริษัทในเครือ

3/

วันที่ 1 กรกฎาคม 2561 หน่วยธุรกิจน้ํามัน (ธกน.) แยกออกไปเป็นบริษัท ปตท. น้ํามันและการค้าปลีก จํากัด (มหาชน) พนักงานจํานวน 1,046 คน โอนย้าย ไปเป็นพนักงานของบริษัทฯ และพนักงานจํานวน 492 คนไปปฏิบัติงาน Secondment ที่บริษัทฯ

ค่าตอบแทนแก่บุคลากร (ไม่รวมกรรมการผู้จัดการใหญ่และผู้บริหารระดับสูง) ปี 2558 - 2561 มีรายละเอียด ดังนี้ หนวย: บาท

คาตอบแทน

ป 2558

ป 2559

ป 2560

ป 25611/

เงินเดือนรวม

4,000,980,185.00

4,080,267,146.00

4,282,921,717.48

4,104,427,784.01

โบนัสรวม

1,647,437,327.00

2,136,905,643.00

2,115,503,048.90

1,980,862,083.68

468,316,181.00

481,014,787.00

506,518,662.19

489,326,712.01

2,676,017,663.00

2,953,091,552.00

3,778,463,866.70

3,286,987,468.56

8,792,751,356.00

9,651,279,128.00

10,683,407,295.27

9,861,604,048.26

เงินสมทบกองทุน สํารองเลี้ยงชีพ อื่น ๆ (ถ้ามี) รวม หมายเหตุ: 1/

ตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม 2561 หน่วยธุรกิจน้ํามัน (ธกน.) แยกออกไปเป็นบริษัท ปตท. น้ํามันและการค้าปลีก จํากัด (มหาชน) ดังนั้น ค่าตอบแทนบุคลากร ธุรกิจน้ํามัน (ธกน.) สําหรับปี 2561 จะมีช่วงเดือนมกราคม - มิถุนายนเท่านั้น

144

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

คาตอบแทนอื่น ๆ

โครงสร้างการจัดการ

ปตท. ได้ นํ า แนวทางในการบริ ห ารสายอาชี พ (Career Management) มาใช้เพือ ่ เตรียมความพร้อม และส่งเสริมพนักงาน

ปตท. ได้จัดสวัสดิการและค่าตอบแทนอื่น ๆ นอกเหนือจาก เงินเดือน โบนัส และเงินสมทบกองทุนสํารองเลีย ้ งชีพให้กบ ั ผูบ ้ ริหาร และพนักงานตามความเหมาะสมกับสภาวะเศรษฐกิจ การดํารงชีพ ให้สามารถแข่งขันได้ ตลอดจนเทียบได้กบ ั มาตรฐานของกลุม ่ บริษท ั ในธุรกิจชัน ้ นําประเภทเดียวกัน และสอดคล้องกับผลประกอบการ ของ ปตท. ทั้งในปัจจุบันและอนาคต โดยได้มีการปรับปรุงและ ทบทวนอย่างต่อเนื่อง อาทิ มีการปรับเพิ่มอัตราสมทบกองทุน สํ า รองเลี้ ย งชี พ และเพิ่ ม ทางเลื อ กในการสะสมเงิ น เข้ า กองทุ น ของพนั ก งาน ซึ่ ง เป็ น การส่ ง เสริ ม ให้ พ นั ก งานมี ก ารวางแผน ทางการเงิน เพื่อให้มีเงินออมที่เพียงพอหลังจากเกษียณอายุ

การพัฒนาและปรับปรุงระบบทรัพยากรบุคคล

ทุกระดับให้มีความรู้ ความสามารถ ประสบการณ์ ให้เป็นไปตาม รูปแบบ (Model) ทีอ ่ งค์กรกําหนดขึน ้ เพือ ่ รองรับภารกิจ และสร้าง คุณค่าให้แก่องค์กร อย่างต่อเนื่อง โดยใช้เป็นกรอบและแนวทาง หลักของการบริหารและพัฒนาพนักงานในทุกระดับ การกําหนด สายอาชีพของ ปตท. ขึ้นอยู่กับทิศทางการดําเนินธุรกิจที่มุ่งสร้าง ให้องค์กรมีขด ี ความสามารถในการแข่งขัน โดยแบ่งการดําเนินงาน เป็น 2 กลุม ่ คือ กลุม ่ ผูบ ้ ริหารระดับสูง และกลุม ่ พนักงาน ทีเ่ ชือ ่ มโยงกัน อย่ า งชั ด เจนและมี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ ซึ่ ง มี ก ระบวนการคั ด เลื อ ก ประเมินศักยภาพ และจัดทําแผนพัฒนารายบุคคล (Individual Development Plan: IDP) อย่างเป็นระบบ โดย •

กลุม ่ ผูบ ้ ริหารระดับสูง (ระดับเทียบเท่าผูจ ้ ด ั การฝ่ายขึน ้ ไป) ่ ปตท. (Group Leader เป็นการบริหารจัดการในรูปแบบกลุม Development) เพือ ่ รองรับความต้องการผูบ ้ ริหารระดับสูง

เพือ ่ ให้องค์กรพัฒนาไปสูก ่ ารเป็นองค์กรแห่งความยัง่ ยืน ปตท.

ทั้ ง ในเชิ ง ปริ ม าณและคุ ณ ภาพ มี ค ณะผู้ บ ริ ห ารระดั บ

ยังคงพัฒนาและปรับปรุงระบบการบริหารและพัฒนาทรัพยากร

CEO ของกลุ่ม ปตท. เรียกว่า คณะกรรมการจัดการกลุ่ม

บุคคลให้มีประสิทธิภาพมากขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยมีวัตถุประสงค์

ปตท. (PTT Group Management Committee: PTTGMC)

เ พื่ อ ที่ จ ะ พั ฒ น า ศั ก ย ภ า พ ข อ ง บุ ค ล า ก ร ใ ห้ ไ ด้ ใ ช้ ค ว า ม รู้

มีหน้าที่และความรับผิดชอบในการกําหนดทิศทางและ

ความสามารถของตนเองอย่ า งเต็ ม ที่ เพื่ อ นํ า พาให้ อ งค์ ก ร

นโยบายการดําเนินงานในเรือ ่ งการบริหารสายอาชีพกลุม ่

บรรลุ วั ต ถุ ป ระสงค์ ใ นการดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ รวมถึ ง การมี โ อกาส

ผูบ ้ ริหารระดับสูง และคณะกรรมการบริหารความร่วมมือ

ก้าวหน้าในหน้าที่การงาน และเติบโตไปพร้อม ๆ กับความสําเร็จ

ของกลุ่มทรัพยากรบุคคล (Human Resources Group

ขององค์กรด้วย

Alignment & Coordination Management Committee:

ปตท. ได้มุ่งเน้นให้ผู้บริหารและพนักงานในทุกระดับร่วมกัน

HRAC) มี ห น้ า ที่ ใ ห้ คํ า ปรึ ก ษาและข้ อ เสนอแนะให้ แ ก่

กําหนดแผนงานให้สอดคล้องกับทิศทางและเป้าหมายขององค์กร

รองกรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่ทรัพยากรบุคคลและศักยภาพ

ซึ่ ง จะส่ ง ผลให้ ก ารดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ทั่ ว ทั้ ง องค์ ก รมุ่ ง ไปสู่ จุ ด หมาย

องค์กร ในการตัดสินใจประเด็นความร่วมมือที่สําคัญต่อ

เดียวกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยผู้บริหารระดับสูงของ ปตท.

กลยุทธ์และทิศทางในการกํากับดูแลด้านทรัพยากรบุคคล

และบริษัทในกลุ่มที่เกี่ยวข้องทั้งหมด รวมทั้งสายงานสนับสนุน มาร่วมประชุมหารือและกําหนดวิสัยทัศน์และทิศทางขององค์กร ร่วมกัน และถ่ายทอดทิศทางดังกล่าวไปสูห ่ น่วยงานภายในสายงาน ต่าง ๆ จากกลยุทธ์ธรุ กิจเป็นแผนธุรกิจ และแผนการใช้งบประมาณ ที่มีความสอดคล้องในทิศทางเดียวกัน พนักงาน ปตท. ทุกระดับ ได้ กํ า หนดวั ต ถุ ป ระสงค์ แ ละตั ว ชี้ วั ด (Key Performance Indicators: KPIs) ที่ ถ่ า ยทอดลงมาตามลํ า ดั บ เป็ น รายบุ ค คล ตั้ ง แต่ ร ะดั บ องค์ ก ร หน่ ว ยงาน ลงมาจนถึ ง พนั ก งาน ทั้ ง นี้ วัตถุประสงค์และตัวชี้วัดที่พนักงานกําหนดนั้น จะใช้เป็นกรอบ การปฏิ บั ติ ง านและมาตรฐานการประเมิ น ผลการปฏิ บั ติ ง าน ของพนั ก งานแต่ ล ะบุ ค คล ซึ่ ง สามารถสะท้ อ นความแตกต่ า ง ของผลการปฏิบัติงานของพนักงานได้

ของกลุ่ม ปตท. ให้สอดคล้องกับทิศทางของกลุ่ม ปตท. •

กลุ่มพนักงาน (ระดับผู้จัดการส่วนหรือเทียบเท่าลงมา) เป็ น การบริ ห ารและพั ฒ นาพนั ก งานตามความจํ า เป็ น ของการดําเนินธุรกิจของแต่ละบริษัทในกลุ่ม เพื่อรองรับ ทิ ศ ทางการดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ในอนาคต สํ า หรั บ ปตท. ได้ กําหนดให้จัดตั้งคณะกรรมการจัดการทรัพยากรบุคคล (Corporate Human Resources Committee: HRC) มีหน้าที่ ความรั บ ผิ ด ชอบในการส่ ง เสริ ม ผลั ก ดั น และควบคุ ม ติดตามการดําเนินงานในเรื่องการบริหารสายอาชีพกลุ่ม พนักงานให้เป็นไปตามเป้าหมาย และกลุม ่ ทีป ่ รึกษาประจํา สายอาชีพ (Career Counseling Team: CCT) รวม 16 สาย อาชีพ มีหน้าที่ความรับผิดชอบในการบริหารสายอาชีพ

โครงสร้างการจัดการ

145

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

กลุ่มพนักงาน ให้คําปรึกษา ชี้แนะ ควบคุมและติดตาม

•

เพื่ อ ให้ ก ารกํ า หนดนโยบายและการบริ ห ารทรั พ ยากร

การดําเนินงาน ทัง้ นี้ วัตถุประสงค์ในการบริหารสายอาชีพ

บุคคลสอดคล้องและสนับสนุนทิศทางการดําเนินธุรกิจ

นัน ้ เป็นกลไกให้พนักงานตัง้ เป้าหมายและวางแผนพัฒนา

ของกลุ่ม ปตท. จึงได้มีการจัดตั้งคณะกรรมการจัดการ

ตนเอง เพือ ่ ความก้าวหน้าในอาชีพและสร้างคุณค่าในงาน

ทรั พ ยากรบุ ค คลของบริ ษั ท ปตท. จํ า กั ด (มหาชน)

ที่ รั บ ผิ ด ชอบ ให้ ส อดคล้ อ งกั บ เป้ า หมายและทิ ศ ทาง

(Human Resources Management Committee: HRMC)

ขององค์ ก ร ทั้ ง ในรู ป แบบการฝึ ก อบรมเพื่ อ การพั ฒ นา

มีหน้าที่กําหนด/ เสนอแนะนโยบาย และตัดสินใจด้าน

ที่เหมาะสม ตาม Success Profile รวมถึงการหมุนเวียน

การบริหารทรัพยากรบุคคล ให้ขอ ้ เสนอแนะในการเตรียม

เปลี่ ย นหน้ า ที่ ค วามรั บ ผิ ด ชอบ ตาม Career Path

ความพร้อมและพัฒนาพนักงานและผู้บริหารของ ปตท.

เพื่อให้พนักงานสามารถพัฒนาทักษะ ความชํานาญจาก

ทั้ ง ในปั จ จุ บั น และอนาคต กลั่ น กรองและให้ ข้ อ คิ ด เห็ น

ประสบการณ์ในตําแหน่งหน้าที่ใหม่ ตลอดจนการแต่งตั้ง

เกี่ยวกับโครงสร้าง ค่างาน และอัตรากําลังของ ปตท.

เลือ ่ นระดับพนักงานให้เหมาะสมกับหน้าทีค ่ วามรับผิดชอบ

และอนุมัติ/ กลั่นกรอง การบริหารทรัพยากรบุคคลเรื่อง ต่าง ๆ ตามอํานาจที่ได้รับมอบหมาย

และศั ก ยภาพของพนั ก งาน ซึ่ ง การพั ฒ นาพนั ก งาน ให้เหมาะสมตามความสามารถและความต้องการของ

นอกจากการมุ่งเน้นพัฒนาบุคลากรตามแนวทางข้างต้นแล้ว

พนักงานและองค์กรนัน ้ นอกจากพนักงานจะมีความพร้อม

ปตท. ยังใส่ใจในเรือ ่ งของสิง่ แวดล้อม โดยได้จด ั การอบรมหลักสูตร

สําหรับการเติบโตเป็นผู้บริหารระดับสูงของกลุ่ม ปตท.

ด้านสิง่ แวดล้อมให้กบ ั พนักงานทีท ่ า ํ งานเกีย ่ วข้องและผูส ้ นใจ เพือ ่

แล้ ว ยั ง จะนํ า ปตท. ไปสู่ ค วามสํ า เร็ จ ตามเป้ า หมาย

ปลู ก ฝั ง ให้ พ นั ก งานมี ค วามตระหนั ก ถึ ง ความสํ า คั ญ ในเรื่ อ งดั ง

ที่กําหนดไว้ในที่สุด

กล่าว โดยในปี 2561 ได้มีการจัดหลักสูตรอบรมฯ รายละเอียดดัง ตาราง

No.

Name of the business event

Start date

End date

Location

Attendees

1.

SSHE Training 1

2/2/2018

12/3/2018

ปตท.สนญ.

222

2.

Basic Safety, Occupational Health and Environment

27/8/2018

23/11/2018

ปตท.สนญ.

41

3.

การจัดเก็บและรายงานข้อมูลผลการดําเนินงาน

25/4/2018

26/4/2018

ปตท.สนญ.

3

25/4/2018

26/4/2018

ปตท.สนญ.

12

27/4/2018

27/4/2018

ปตท.สนญ.

4

สิ่งแวดล้อม สําหรับผู้จัดเก็บและรายงาน (กทม.) 4.

การพิจารณาและอนุมัติข้อมูลผลการดําเนินงาน สิ่งแวดล้อม สําหรับพนักงาน

5.

การพิจารณาและอนุมัติข้อมูลผลการดําเนินงาน สิ่งแวดล้อม สําหรับผู้บริหาร (กทม.)

6.

Introduction & Internal Auditor ISO14001 : 2015

12/3/2018

21/9/2018

ปตท.สนญ.

88

7.

การจัดเก็บ และรายงานข้อมูลค่าใช้จ่าย รายได้

29/1/2018

18/6/2018

ปตท.สนญ.

78

22/1/2018

25/6/2018

ศูนย์ปฏิบัติการ

16

และการลงทุนด้านสิ่งแวดล้อม (EMA กทม.) 8.

การจัดเก็บ และรายงานข้อมูลค่าใช้จ่าย รายได้ และการลงทุนด้านสิ่งแวดล้อม (EMA ชลบุรี)

ระบบท่อก๊าซ ชลบุรี

รวม

464

146

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โครงสร้างการจัดการ

ในปี 2561 ปตท. ยังคงจัดให้มีโครงการ Young People to

1. Leadership Development Program เป็นหลักสูตรเตรียม

Globalize หรือ YP2G ซึ่งล่าสุดเป็นรุ่นที่ 5 (Batch 5) เพื่อพัฒนา

ความพร้ อ มและเร่ ง พั ฒ นาผู้ บ ริ ห ารกลุ่ ม ศั ก ยภาพให้ มี ทั ก ษะ

พนั ก งานให้ มี ค วามพร้ อ มในการไปปฏิ บั ติ ง านยั ง ต่ า งประเทศ

ความรู้ ความสามารถทั้งในเรื่องการบริหารคนและบริหารงาน

รวมทั้งโครงการใหม่ ๆ ที่มีความสําคัญตามกลยุทธ์ของ ปตท.

โดยมุ่งเน้นด้าน Leadership ทั้งในแง่ของตนเอง ทีมงาน และ

โดยพนั ก งาน YP2G จะได้ รั บ มอบหมายให้ รั บ ผิ ด ชอบงานที่ มี

องค์กร ผ่านการศึกษาแลกเปลีย ่ นความคิดเห็นและประสบการณ์

ความท้าทายผ่าน 4 Functions หลัก คือ Strategy & Planning,

กับวิทยากรชัน ้ นําระดับโลก รวมทัง้ การเรียนรูแ ้ บ่งปันประสบการณ์

Business Development, Commercial & Marketing และ

การทํางานในด้านต่าง ๆ จากผู้บริหารระดับสูงทั้งจากภายใน

Engineering & Operation ซึ่ ง จะทํ า ให้ พ นั ก งานได้ เ รี ย นรู้

และภายนอกองค์กร

และเพิ่มพูนประสบการณ์จากการได้ไปปฏิบัติงานจริงในรูปแบบ On the Job Training (OJT) ปตท. ยังคงให้ความสําคัญในการพัฒนาขีดความสามารถของ

2. Core Program เป็นหลักสูตรหลักเพื่อพัฒนาศักยภาพ พนักงานทุกคนตามกลุ่มระดับ ตําแหน่งงาน โดยผู้บังคับบัญชา จะต้องให้การสนับสนุนพนักงานในการเข้าอบรมในกลุม ่ หลักสูตรนี้

พนักงาน (Career and Competency Management) โดยมีการจัดทํา

โดยแบ่ ง ออกเป็ น กลุ่ ม หลั ก สู ต รภาคบั ง คั บ (Compulsory),

และทบทวน Success Profile รวมทัง้ Career Path ของแต่ละตําแหน่ง

กลุม ่ หลักสูตร Direction/ Assignment และกลุม ่ หลักสูตร Essential

งาน และผลักดันให้มีการประเมิน Success Profile ให้สอดรับกับ

Program (Personal Wellness)

Performance Cycle ที่ผู้บังคับบัญชาต้องร่วมหารือกับพนักงาน

3. Functional Program เป็นหลักสูตรของสายอาชีพต่าง ๆ

(Two-Way) ถึงงานทีต ่ อ ้ งรับผิดชอบตัง้ แต่ตน ้ ปี และทําการติดตาม

ที่มุ่งพัฒนาพนักงานภายในสายอาชีพ ตั้งแต่ระดับแรกเริ่มจนถึง

ประเมินผลในช่วงครึ่งปีและปลายปี ทั้งนี้ เพื่อติดตามและ/หรือ

ระดั บ ผู้ เ ชี่ ย วชาญ PLLI ดํ า เนิ น การร่ ว มกั บ กลุ่ ม Functional

จัดทําแผนพัฒนารายบุคคล (Individual Development Plan: IDP)

Academy ที่ ปตท. จัดตัง้ ขึน ้ เพือ ่ พัฒนาองค์ความรูภ ้ ายในองค์กร

ให้พนักงานต่อไป

ให้ เ ป็ น ระบบ โดยส่ ง เสริ ม การสร้ า งวิ ท ยากรภายในให้ เ กิ ด

กลุ่ ม ปตท. ได้ ใ ห้ ค วามสํ า คั ญ และส่ ง เสริ ม การเรี ย นรู้ ผ่ า น สถาบันพัฒนาผู้นําและการเรียนรู้กลุ่ม ปตท. (PTT Leadership

การแลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์ภายในหน่วยงานตาม แต่ละสายอาชีพ

and Learning Institute: PLLI) โดย PLLI มีเป้าหมายในการสร้าง

4. Elective Program เป็ น หลั ก สู ต รเพื่ อ พั ฒ นาศั ก ยภาพ

มาตรฐานด้ า นการพั ฒ นาศั ก ยภาพพนั ก งาน ผ่ า นการบริ ห าร

พนักงานตามความต้องรายบุคคล โดยเป็นการพิจารณาร่วมกัน

จัดการหลักสูตรหลักของพนักงานกลุ่ม ปตท. ให้เป็นไปในทิศทาง

ทั้ ง ผู้ บั ง คั บ บั ญ ชาและพนั ก งานในการเลื อ กหลั ก สู ต รพั ฒ นา

เดียวกัน

เพิม ่ เติมตามความเหมาะสมและความจําเป็น เช่น หลักสูตรภาษา

PLLI ได้ดา ํ เนินการพัฒนาบุคลากรและผูน ้ า ํ ของกลุม ่ ปตท. ให้

อังกฤษ หลักสูตร Presentation เป็นต้น

เป็นทัง้ คน “ดีและเก่ง” อย่างต่อเนือ ่ ง พัฒนาผูน ้ า ํ รองรับการเติบโต ขององค์กร และพัฒนาขีดความสามารถบุคลากรรองรับสมรรถนะ หลักขององค์กร (Core Competency) และความท้าทายเชิงกลยุทธ์ การเรียนรู้และการพัฒนาโดยใช้เครื่องมือการเรียนรู้รูปแบบใหม่ และสื่ อ การเรี ย นรู้ ดิ จิ ทั ล เพื่ อ ให้ ส อดรั บ กั บ ทิ ศ ทางธุ ร กิ จ และ กลยุทธ์ขององค์กร รวมถึงเกิดประโยชน์สูงสุดในด้านการพัฒนา ศั ก ยภาพของพนั ก งานและการบริ ห ารจั ด การที่ ทั น สมั ย โดย โครงสร้ า งหลั ก สู ต รของ PLLI ครอบคลุ ม การพั ฒ นาพนั ก งาน ทุกระดับ ตัง้ แต่พนักงานใหม่จนถึงผูบ ้ ริหารระดับสูง แบ่งหลักสูตร ออกเป็น 4 ประเภท คือ

IB

G

(Strategic Challenge) PLLI ได้มีการยกระดับโครงสร้างหลักสูตร

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

147

สรุปตัวเลขการพัฒนาพนักงาน หนวย: ชั่วโมงตอคนตอป

จํานวนชั่วโมงอบรมตอคนตอป

ป 2557

ป 2558

ป 2559

ป 2560

ป 2561

พนักงาน

35.24

55.11

68.40

40.62

73.67

ผู้บริหาร

22.61

30.02

20.91

25.12

73.91

หนวย: บาทตอคนตอป

คาใชจายอบรมตอคนตอป พนักงานและผู้บริหาร

ป 2557

ป 2558

ป 2559

ป 2560

ป 2561

55,435.37

34,476.36

35,168.35

37,837.83

55,274.35

การสรางสัมพันธภาพที่ดีระหวางผูบริหารและพนักงานเพื่อเปาหมายเดียวกัน ปตท. ได้จด ั ให้มีรป ู แบบการสือ ่ ความระหว่างผูบ ้ ริหารและพนักงาน เพือ ่ ให้พนักงานทุกระดับได้รบ ั ทราบถึงแนวทางการดําเนินงาน ขององค์กร อุปสรรคหรือผลกระทบที่อาจจะเกิดขึ้น และเปิดโอกาสให้พนักงานได้แสดงความคิดเห็นและมีส่วนร่วม ในการพัฒนาและ ปรับปรุงประสิทธิภาพการดําเนินงานขององค์กรในแต่ละปี นอกเหนือจากการประชุมคณะกรรมการกิจการสัมพันธ์ ปตท. ทีก ่ า ํ หนดวาระ การประชุมอย่างน้อยเดือนละหนึง่ ครัง้ ยังมีการประชุมคณะกรรมการร่วมปรึกษาหารือ (Joint Consultation Committee: JCC) ทีก ่ า ํ หนด ้ ริหารและพนักงานในหน่วยงานภูมภ ิ าคทัว ่ ประเทศ นอกจากนี้ ประธานเจ้าหน้าทีบ ่ ริหารและกรรมการ ให้มก ี ารประชุมร่วมกันระหว่างผูบ ผูจ ้ ด ั การใหญ่ยงั ได้จด ั ประชุมสือ ่ ความกับพนักงานอย่างต่อเนือ ่ งเป็นระยะมาโดยตลอด และมีการสํารวจความพึงพอใจและความผูกพัน ของพนักงานต่อองค์กรเป็นประจําทุกปี เพื่อรับทราบระดับความพึงพอใจและระดับความผูกพันในปัจจัยต่าง ๆ เพื่อหาแนวทางแก้ไข และปรับปรุง โดย ปตท. มีความเชื่อมั่นว่าการสื่อความที่ดี และการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น ระหว่างผู้บริหารและพนักงานจะนํา ไปสู่ สั ม พั น ธภาพที่ ดี ร ะหว่ า งผู้ บ ริ ห ารและพนั ก งานทุ ก ระดั บ และทํ า ให้ บ รรลุ เ ป้ า หมายขององค์ ก รร่ ว มกั น รวมทั้ ง ได้ ดํ า เนิ น การ สอบทานความต้องการพื้นฐานด้านทรัพยากรบุคคลของผู้บริหารและพนักงานผ่านการดําเนินงานของคณะกรรมการหลายคณะ เช่น คณะกรรมการจัดการทรัพยากรบุคคล คณะกรรมการกิจการสัมพันธ์ ปตท. และคณะกรรมการบริหารสายอาชีพ เป็นต้น และมีการสํารวจ ่ รึกษาผูเ้ ชีย ่ วชาญทางด้านการบริหารทรัพยากรบุคคลภายนอกจํานวน 1 ครัง้ นอกจากนี้ ยังมีการร่วมมือ ความคิดเห็นของพนักงานโดยทีป กับบริษัทในกลุ่ม ปตท. เพื่อพัฒนาระบบฐานข้อมูลผู้บริหารของกลุ่ม และจัดทําแผนพัฒนาผู้บริหารระดับสูงของกลุ่ม ปตท. ร่วมกัน

การกําหนดใหมีคานิยมรวมของกลุม ปตท. (PTT Group Core Values) การกําหนดคานิยมกลุม ปตท. (PTT Group Core Values) กลุ่ม ปตท. กําหนดค่านิยม SPIRIT เพื่อเป็นรากฐานสําคัญที่หล่อหลอม ยึดเหนี่ยวพนักงานทุกคนให้มีพฤติกรรมในการทํางาน ที่เป็นไปในทิศทางเดียวกัน สะท้อนให้เห็นภาพอัตลักษณ์ของกลุ่ม ปตท. อย่างชัดเจนในความเป็นคนเก่ง คนดี และมีความรับผิดชอบ ต่อองค์กร สังคม ชุมชน และประเทศชาติ ในปัจจุบัน การเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากเทคโนโลยีดิจิทัลเป็นเรื่องท้าทายที่ทําให้เกิดการดําเนินธุรกิจรูปแบบใหม่ต่าง ๆ ส่งผลให้ วิถีในการดําเนินงานภายในองค์กรเปลี่ยนไป บุคลากรในองค์กรต้องปรับตัวให้ทันต่อสถานการณ์โลก โดยประยุกต์ใช้ค่านิยม SPIRIT ต่อยอดการสร้างความคิดและพฤติกรรมที่เกี่ยวกับเรื่องดิจิทัลทั้งในด้านการเปิดใจยอมรับและเรียนรู้ ไปจนถึงการนําดิจิทัลเข้ามา ประยุกต์ใช้ในการทํางานให้เกิดประสิทธิภาพ สร้างงาน และต่อยอดการขับเคลื่อนเทคโนโลยีและนวัตกรรม

148

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

เกง สรางความมั่นคงทางดานพลังงาน สรางความมั่งคั่งทางเศรษฐกิจ พัฒนาประเทศใหเติบโตอยางยั่งยืน • การพัฒนาองคความรู • การวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรม

โครงสร้างการจัดการ

รับผิดชอบ ดี สรางคุณคารวมระหวาง สังคมและธุรกิจ ภายใต แนวคิดวิสาหกิจเพื่อสังคม (Social Enterprise) ขับเคลื่อนสังคม กาวเดินไปขางหนารวมกัน ผานการดําเนินงาน CSR • การพัฒนาทรัพยากรมนุษย ษ • การพัฒนาสังคมและชุมชน น • การอนุรักษทรัพยากร ธรรมชาติและสิ่งแวดลอม

บริหารจัดการองคกร ใหเปนไปดวยความโปรงใส สรางเครือขายตอตานคอรรัปชัน รวมกับทุกภาคสวน สรางความเชื่อมั่น ตอบสนองความคาดหวัง ของผูมีสวนไดเสีย อยางสมดุล

การสืบทอดตําแหนงสําหรับผูบริหาร เนื่องจาก ปตท. มีสถานะเป็นรัฐวิสาหกิจ ดังนั้น การสรรหาและแต่งตั้งตําแหน่งของกรรมการผู้จัดการใหญ่ จึงต้องเป็นไปตาม พระราชบัญญัตม ิ าตรฐานสําหรับกรรมการและพนักงานรัฐวิสาหกิจ โดยต้องมีคณ ุ สมบัตต ิ ามมาตรา 8 ตรี และดําเนินกระบวนการสรรหา ตามมาตรา 8 จัตวา โดยคณะกรรมการ ปตท. แต่งตั้งคณะกรรมการสรรหาคณะหนึ่งจํานวน 5 คน ที่มีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะ ต้องห้ามตามกฎหมาย ทําหน้าที่สรรหาบุคคลที่มีความรู้ ความสามารถ และประสบการณ์ที่เหมาะสมสําหรับเป็นผู้บริหาร ปตท. โดยต้ อ งมี คุ ณ สมบั ติ แ ละไม่ มี ลั ก ษณะต้ อ งห้ า มตามกฎหมาย ไม่ เ ป็ น กรรมการของ ปตท. ยกเว้ น เป็ น ผู้ บ ริ ห ารซึ่ ง เป็ น กรรมการ โดยตําแหน่ง และมีอายุไม่เกิน 58 ปีบริบูรณ์ในวันยื่นใบสมัคร เมื่อคณะกรรมการสรรหาสรรหาผู้ที่มีความเหมาะสมแล้วให้เสนอต่อ ผูม ้ ีอา ํ นาจพิจารณาแต่งตัง้ โดยต้องดําเนินการให้แล้วเสร็จภายใน 1 ปีนบ ั แต่วน ั ทีผ ่ บ ู้ ริหารเดิมพ้นจากตําแหน่ง สัญญาจ้างมีระยะเวลา คราวละไม่เกิน 4 ปี ในกรณีที่คณะกรรมการจะจ้างผู้บริหารเดิมต่อหลังจากครบกําหนดเวลาตามสัญญาจ้าง ไม่ต้องดําเนินการ กระบวนการสรรหาใหม่แต่จะจ้างเกินสองคราวติดต่อกันไม่ได้ ซึ่งในปี 2561 คณะกรรมการ ปตท. ได้ดําเนินการกระบวนการ สรรหากรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่คนใหม่เพือ ่ ทําหน้าทีแ ่ ทนนายเทวินทร์ วงศ์วานิช ซึง่ ครบวาระตามสัญญาจ้างในวันที่ 31 สิงหาคม 2561

โครงสร้างการจัดการ

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

โดยได้ แ ต่ ง ตั้ ง คณะกรรมการสรรหากรรมการผู้ จั ด การใหญ่

โดยมีกลไกการบริหาร ดังนี้

ตามพระราชบั ญ ญั ติ ม าตรฐานสํ า หรั บ กรรมการและพนั ก งาน

•

รั ฐ วิ ส าหกิ จ ทั้ ง นี้ มี ผู้ ส นใจสมั ค รจํ า นวน 5 คน โดยแบ่ ง เป็ น ผูบ ้ ริหารกลุม ่ ปตท. 4 คน และบุคคลภายนอก 1 คน ซึง่ กระบวนการ

•

คณะกรรมการจัดการกลุ่ม ปตท. - Minor (PTT Group Management Committee-Minor: PTTGMC-Minor)

•

คุณสมบัติมาตรฐานสําหรับกรรมการและพนักงานรัฐวิสาหกิจ

คณะกรรมการบริ ห ารความร่ ว มมื อ ของกลุ่ ม ทรั พ ยากร บุ ค คล (Human Resources Group Alignment &

พ . ศ . 2 5 1 8 แ ล ะ ฉ บั บ ที่ แ ก้ ไ ข เ พิ่ ม เ ติ ม ซึ่ ง ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร สรรหากรรมการผู้ จั ด การใหญ่ ไ ด้ พิ จ ารณาคั ด เลื อ กผู้ ส มั ค ร

คณะกรรมการจัดการกลุม ่ ปตท. (PTT Group Management Committee: PTTGMC)

สรรหาดําเนินการด้วยความโปร่งใสภายใต้แนวทางการสรรหา ผู้ บ ริ ห ารสู ง สุ ด ตามมาตรา 8 วรรค 3 แห่ ง พระราชบั ญ ญั ติ

149

Coordination Management Committee: HRAC) •

คณะกรรมการจัดการทรัพยากรบุคคลของบริษัท ปตท.

ที่ เ หมาะสมเสนอต่ อ คณะกรรมการ ปตท. เพื่ อ พิ จ ารณา คื อ

จํ า กั ด (มหาชน) (Human Resources Management

นายชาญศิ ล ป์ ตรี นุ ช กร ทั้ ง นี้ เมื่ อ วั น ที่ 16 มี น าคม 2561

Committee: HRMC)

คณะกรรมการ ปตท. ได้มม ี ติเห็นชอบตามทีค ่ ณะกรรมการสรรหา

•

คณะกรรมการจั ด การทรั พ ยากรบุ ค คล (Corporate Human Resources Committee: HRC)

กรรมการผู้จัดการใหญ่ ปตท. เสนอและแต่งตั้งนายชาญศิลป์ ตรีนช ุ กร ให้ดา ํ รงตําแหน่งประธานเจ้าหน้าทีบ ่ ริหารและกรรมการ ผู้ จั ด การใหญ่ ปตท. คนใหม่ ต่ อ จากนายเทวิ น ทร์ วงศ์ ว านิ ช

ผลการดําเนินการ ป 2561

โดยเข้ารับตําแหน่งตั้งแต่วันที่ 31 สิงหาคม 2561 และมีวาระ การดํารงตําแหน่ง 1 ปี 8 เดือน นับจากวันที่ได้รับการแต่งตั้ง

•

การเตรียม SEVP Pool Member คือ กลุ่มผู้บริหารระดับ

(เนื่องจากนายชาญศิลป์ ตรีนุชกร จะมีอายุครบ 60 ปีบริบูรณ์

EVP ที่มีความพร้อมและศักยภาพ (กลุ่ม ปตท.)

ในวันที่ 12 พฤษภาคม 2563)

-

จํานวน Pool Member 34 ราย (ณ วันที่ 31 ธันวาคม

-

Pool Member ได้รับการแต่งตั้งให้ขึ้นดํารงตําแหน่ง

ปตท. ได้ดําเนินการพัฒนาผู้บริหารระดับสูงอย่างต่อเนื่อง

2561)

เพื่ อ ให้ มี ผู้ บ ริ ห ารขององค์ ก รเป็ น หนึ่ ง ในผู้ มี คุ ณ สมบั ติ ที่ พ ร้ อ ม สมัครเข้าคัดเลือกในการสรรหากรรมการผูจ ้ ด ั การใหญ่ครัง้ ต่อไป โดยมีการเตรียมความพร้อมด้านบุคลากร เพื่อทดแทนผู้บริหาร

รวม 36 ราย (ปี 2551 - 2561) •

การเตรียม EVP Pool Member คือ กลุม ่ ผูบ ้ ริหารระดับ VP

ระดับสูงที่จะเกษียณอายุ ในระหว่างปี 2561 - 2565 และกําหนด

ที่มีความพร้อมและศักยภาพ (กลุ่ม ปตท.)

นโยบาย/ แนวทางการพัฒนาผู้บริหารระดับสูงของกลุ่ม ปตท.

-

รวมทั้งการจัดทําแผนพัฒนารายบุคคล คือ Management Pool

2561)

ประกอบด้วยผู้บริหาร 268 คน และ Potential Pool ของตําแหน่ง

-

Key Area ไว้เรียบร้อยแล้ว การบริหารดังกล่าว ดําเนินการมาตั้งแต่ปี 2550 โดย ปตท.

จํานวน Pool Member 113 ราย (ณ วันที่ 31 ธันวาคม Pool Member ได้รับการแต่งตั้งให้ขึ้นดํารงตําแหน่ง 65 ราย (ปี 2552 - 2561)

•

การเตรียม VP Pool Member คือ กลุ่มผู้บริหารระดับ

มี ร ะบบ “การพั ฒ นาผู้ บ ริ ห ารระดั บ สู ง (Group Leadership

ผจ.ส่วน ที่มีความพร้อมและศักยภาพ (ปตท.)

Development Program: GLDP)” เพือ ่ เป็นการวาง Succession Plan

-

จํานวน Pool Member 121 ราย (ณ วันที่ 31 ธันวาคม

-

Pool Member ได้รับการแต่งตั้งให้ขึ้นดํารงตําแหน่ง

สําหรับเตรียมบุคลากรให้มีความพร้อมขึ้นดํารงตําแหน่งที่สูงขึ้น เมื่อมีตําแหน่งว่างของกลุ่ม ปตท. ได้แก่ ตําแหน่งต่าง ๆ ดังนี้ •

กรรมการผู้จัดการใหญ่ (President)

•

รองกรรมการผู้ จั ด การใหญ่ ห รื อ เที ย บเท่ า (Senior Executive Vice President: SEVP)

•

รวม 192 ราย (ปี 2552 - 2561)

ขอพิพาทดานแรงงาน

ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่หรือเทียบเท่า (Executive Vice President: EVP)

•

2561)

ผู้จัดการฝ่ายหรือเทียบเท่า (Vice President: VP)

ปตท. ไม่มีข้อพิพาทด้านแรงงานที่มีนัยสําคัญในระยะเวลา 3 ปีที่ผ่านมา

150

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

การกํากับดูแลกิจการ

การกํากับ ดูแลกิจการ

นโยบายการกํากับดูแลกิจการ ในฐานะบริ ษั ท พลั ง งานแห่ ง ชาติ ที่ มี ส ถานะเป็ น รั ฐ วิ ส าหกิ จ

ว่ า ด้ ว ยการกํ า กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี ใ นปี 2544 ซึ่ ง ได้ มี ก ารแก้ ไ ข

และบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ปตท.

ทบทวนในปี 2557 และจัดทําคู่มือหลักการกํากับดูแลกิจการที่ดี

ตระหนักถึงพันธกิจสําคัญในการมีระบบบริหารจัดการทีด ่ ี โปร่งใส

ของ ปตท. ส่งมอบให้กรรมการ ผู้บริหาร และพนักงานทุกคน

และสร้างความเท่าเทียมต่อผู้มีส่วนได้เสียทุกฝ่าย ปตท. มุ่งหวัง

ลงนามรั บ ทราบและถื อ ปฏิ บั ติ เ ป็ น ครั้ ง แรกในปี 2546 โดยมี

ที่จะพัฒนาองค์กรให้เป็นต้นแบบด้านการกํากับดูแลกิจการที่ดี

การทบทวนปรั บ ปรุ ง อย่ า งต่ อ เนื่ อ ง เพื่ อ ยกระดั บ มาตรฐาน

ด้ ว ยเชื่ อ มั่ น ว่ า หลั ก การกํ า กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี เ ป็ น ระบบบริ ห าร

การดําเนินงานให้เป็นไปตามหลักการกํากับดูแลกิจการที่ดีของ

จัดการที่ก่อให้เกิดความเป็นธรรม สร้างความมั่นใจในการลงทุน

สํานักงานคณะกรรมการกํากับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์

และสร้ า งมู ล ค่ า ระยะยาวให้ กั บ ผู้ ถื อ หุ้ น สร้ า งความเชื่ อ มั่ น ต่ อ

(สํานักงาน ก.ล.ต.) ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (ตลท.)

ผูม ้ ส ี ว ่ นได้เสียทุกฝ่าย รวมถึงทําให้องค์กรมีการจัดการทีเ่ หมาะสม

ข้อเสนอแนะจากรายงาน Corporate Governance Assessment

มีประสิทธิภาพ และเกิดประสิทธิผลดีทส ี่ ด ุ ส่งเสริมความสามารถ

Report ของสมาคมส่งเสริมสถาบันกรรมการบริษัทไทย (IOD)

ในการแข่งขันขององค์กรให้เติบโตอย่างยั่งยืน

รวมทั้ ง หลั ก สากลของ The Organization for Economic

นับตั้งแต่แปลงสภาพเป็น บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน) และ

Cooperation and Development, ASEAN CG Scorecard

กระจายหุน ้ ในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย เมือ ่ ปลายปี 2544

เกณฑ์การประเมินผลการดําเนินงานด้านความยั่งยืนขององค์กร

คณะกรรมการ ปตท. ให้ความสําคัญด้านการกํากับดูแลกิจการ

Dow Jones Sustainability Index (DJSI) และแนวปฏิบัติที่ดี

ที่ดีมาโดยตลอด โดยกําหนดให้ ปตท. จัดทํานโยบายเกี่ยวกับ

ของบริษท ั ชัน ้ นําในระดับสากล โดยฉบับปัจจุบน ั เป็นฉบับปรับปรุง

จรรยาบรรณทางธุรกิจ ตลอดจนจริยธรรมในการประกอบธุรกิจ

ครั้งที่ 4 และใช้ชื่อว่า “คู่มือการกํากับดูแลกิจการที่ดี มาตรฐาน

ของคณะกรรมการ ผู้บริหารระดับสูง ฝ่ายจัดการ และพนักงาน

ทางจริยธรรม และจรรยาบรรณในการดําเนินธุรกิจของบริษัท

ตามระบบการกํากับดูแลกิจการที่ดี เพื่อเป็นแนวทางปฏิบัติของ

ปตท. จํากัด (มหาชน)” หรือคูม ่ อ ื CG ซึง่ ในปี 2561 คณะกรรมการ

องค์กรที่ได้มาตรฐานและเป็นแนวทางที่ถูกต้อง ไว้ในข้อบังคับ

ปตท. อนุมัติการทบทวนสาระสําคัญที่ปรับปรุงในคู่มือ CG ได้แก่

ของบริษท ั ปตท. จํากัด (มหาชน) รวมทัง้ ได้กา ํ หนดระเบียบบริษท ั

การกํากับดูแลกิจการ

•

151

ก า ร จํ า กั ด จํ า น ว น รั ฐ วิ ส า ห กิ จ แ ล ะ / ห รื อ นิ ติ บุ ค ค ล

2. คณะกรรมการ ปตท. จะปฏิบัติหน้าที่ด้วยความทุ่มเท

ที่กรรมการ ปตท. จะสามารถดํารงตําแหน่งได้ ซึ่งจะเพิ่ม

และรับผิดชอบ มีความเป็นอิสระและมีการจัดแบ่งบทบาทหน้าที่

ประสิทธิภาพในการดําเนินงานและสร้างความโปร่งใส

ระหว่ า งประธานกรรมการกั บ ประธานเจ้ า หน้ า ที่ บ ริ ห ารและ

ในการกํากับดูแลมากยิง่ ขึน ้ โดยกรรมการ ปตท. สามารถ

กรรมการผู้จัดการใหญ่ออกจากกันอย่างชัดเจน

ดํารงตําแหน่งกรรมการในรัฐวิสาหกิจและ/หรือนิติบค ุ คล

3. คณะกรรมการ ปตท. มี บ ทบาทสํ า คั ญ ในการกํ า หนด

ได้ดังนี้

วิสัยทัศน์ กลยุทธ์ นโยบายและแผนงานที่สําคัญของ ปตท. โดย

1) ดํ า รงตํ า แหน่ ง กรรมการในรั ฐ วิ ส าหกิ จ และ/หรื อ

จะต้องพิจารณาถึงปัจจัยเสีย ่ งและวางแนวทางการบริหารจัดการ

นิติบุคคลที่รัฐวิสาหกิจเป็นผู้ถือหุ้นได้ไม่เกิน 3 แห่ง 2) ดํ า รงตํ า แหน่ ง กรรมการในบริ ษั ท จดทะเบี ย นใน

ที่มีความเหมาะสม รวมทั้งต้องดําเนินการเพื่อให้มั่นใจว่าระบบ บัญชี รายงานทางการเงินและการสอบบัญชี มีความน่าเชื่อถือ

ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยได้ไม่เกิน 3 แห่ง

4. คณะกรรมการ ปตท. จะต้องเป็นผู้นําในเรื่องจริยธรรม

ทัง้ นี้ การดํารงตําแหน่งกรรมการตามความในข้อ 2) นี้

เป็นตัวอย่างในการปฏิบัติงานตามแนวทางการกํากับดูแลกิจการ

จะต้องไม่ขัดต่อหลักเกณฑ์ในข้อ 1) ด้วย

ที่ดีของ ปตท. และสอดส่องดูแลในเรื่องการจัดการแก้ไขปัญหา

อนึ่ง การดํารงตําแหน่งกรรมการตามความในข้อ 1)

ความขัดแย้งทางผลประโยชน์ และรายการที่เกี่ยวโยงกัน

และข้อ 2) รวมกันแล้วต้องไม่เกิน 5 แห่ง •

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

5. คณะกรรมการ ปตท. อาจแต่งตั้งคณะกรรมการเฉพาะ

การปรับปรุงหน้าทีแ ่ ละความรับผิดชอบของคณะกรรมการ

เรื่องขึ้นตามความเหมาะสม เพื่อช่วยพิจารณากลั่นกรองงานที่มี

บริหารความเสีย ่ งองค์กร เพือ ่ ให้ครอบคลุมเรือ ่ งการบริหาร

ความสําคัญอย่างรอบคอบ

จัดการผู้มีส่วนได้เสีย ทั้งนี้ ปตท. กําหนดให้การกํากับดูแลกิจการที่ดีเป็นส่วนหนึ่ง ของวิสัยทัศน์ พันธกิจ และค่านิยมขององค์กร โดยมีเป้าหมาย

6. คณะกรรมการ ปตท. ต้องจัดให้มีการประเมินผลตนเอง รายปี เพื่ อ ใช้ เ ป็ น กรอบในการตรวจสอบการปฏิ บั ติ ห น้ า ที่ ข อง คณะกรรมการ

ที่จะให้ ปตท. เป็นบริษัทที่เจริญเติบโตอย่างยั่งยืน (Sustainable

7. คณะกรรมการ ปตท. เป็นผู้พิจารณากําหนดมาตรฐาน

Growth Strategy) โดยผลั ก ดั น ให้ เ ป็ น บริ ษั ท พลั ง งานไทย

จริ ย ธรรมและจรรยาบรรณของ ปตท. เพื่ อ ให้ ค ณะกรรมการ

ข้ า มชาติ ชั้ น นํ า เป็ น องค์ ก รที่ มี ศั ก ยภาพเป็ น เลิ ศ เพื่ อ พั ฒ นา

ผู้ บ ริ ห าร พนั ก งาน รวมถึ ง ลู ก จ้ า งทุ ก คนใช้ เ ป็ น แนวทางใน

ขี ด ความสามารถในการแข่ ง ขั น (Competitiveness) มุ่ ง เน้ น

การประพฤติปฏิบัติ ควบคู่ไปกับข้อบังคับและระเบียบของ ปตท.

การสร้างมูลค่าเพิ่มร่วมกัน (Create Shared Value: CSV) และ

8. คณะกรรมการต้ อ งจั ด ให้ มี ก ารเปิ ด เผยสารสนเทศของ

สร้างประโยชน์ตอบแทนทีเ่ หมาะสมแก่ผม ู้ ส ี ว ่ นได้เสีย บนหลักการ

ปตท. ทั้งในเรื่องทางการเงินและที่ไม่ใช่เรื่องทางการเงินอย่าง

กํากับดูแลกิจการที่ดี (Corporate Governance: CG)

ู้ อ ื หุน ้ และผูม ้ ส ี ว ่ นได้เสีย เพียงพอ เชือ ่ ถือได้ และทันเวลา เพือ ่ ให้ผถ ของ ปตท. ได้ รั บ สารสนเทศอย่ า งเท่ า เที ย มกั น มี ห น่ ว ยงาน

นโยบายการกํากับดูแลกิจการที่ดี (Corporate Governance Policy)

ประชาสัมพันธ์และหน่วยงานนักลงทุนสัมพันธ์ รับผิดชอบในเรือ ่ ง การให้ข้อมูลกับนักลงทุนและประชาชนทั่วไป 9. คณะกรรมการ ปตท. ต้องจัดให้ผู้ถือหุ้น ปตท. จะได้รับ การปฏิบต ั อ ิ ย่างเท่าเทียมกัน มีสท ิ ธิในการเข้าถึงข้อมูลสารสนเทศ

ปตท. มีการทบทวนปรับปรุงนโยบายและคูม ่ อ ื CG อย่างต่อเนือ ่ ง

และมีช่องทางในการสื่อสารกับ ปตท. ที่เหมาะสม

เพื่อให้สอดคล้องกับกฎหมาย แนวปฏิบัติที่ดี การดําเนินธุรกิจ

10. คณะกรรมการ ปตท. ต้ อ งจั ด ให้ มี ร ะบบการคั ด สรร

สภาพแวดล้อมทางเศรษฐกิจ และสังคมที่เปลี่ยนแปลงไป และ

่ ะเข้ามารับผิดชอบในตําแหน่งบริหารทีส ่ า ํ คัญทุกระดับ บุคลากรทีจ

กํ า หนดให้ ก รรมการ ผู้ บ ริ ห าร และพนั ก งานทุ ก ระดั บ ลงนาม

อย่างเหมาะสมและมีกระบวนการสรรหาที่โปร่งใส เป็นธรรม

รั บ ทราบและยึ ด ถื อ ปฏิ บั ติ เ ป็ น ส่ ว นหนึ่ ง ในการทํ า งาน เพื่ อ ให้

11. คณะกรรมการ ปตท. ต้ อ งจั ด ให้ มี ร ะบบที่ ส นั บ สนุ น

เห็นถึงคํามั่นสัญญาในการนําไปปฏิบัติอย่างเป็นรูปธรรม โดย

การต่อต้านการทุจริตคอร์รัปชันที่มีประสิทธิภาพ เพื่อให้มั่นใจ

คณะกรรมการได้กําหนดนโยบายการกํากับดูแลกิจการที่ดีของ

ว่ า ฝ่ า ยบริ ห ารได้ ต ระหนั ก และให้ ค วามสํ า คั ญ กั บ การต่ อ ต้ า น

ปตท. ไว้ดังนี้

การทุ จ ริ ต คอร์ รั ป ชั น รวมทั้ ง ปฏิ บั ติ ต ามมาตรการต่ อ ต้ า น

1. คณะกรรมการ ปตท. ผู้บริหาร และพนักงานทุกคนมุ่งมั่น

การทุจริตคอร์รัปชัน

ที่ จ ะนํ า เอาหลั ก สํ า คั ญ ในการกํ า กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี ข อง ปตท.

ปตท. ได้เผยแพร่คู่มือการกํากับดูแลกิจการที่ดี มาตรฐาน

ทั้ง 6 ประการ คือ Accountability, Responsibility, Equitable

ทางจริ ย ธรรมและจรรยาบรรณในการดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ของบริ ษั ท

Treatment, Transparency, Vision to Create Long-term Value

ปตท. จํากัด (มหาชน) ทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ สําหรับ

และ Ethics มาใช้ ใ นการดํ า เนิ น งาน มี โ ครงสร้ า งการบริ ห าร

นั ก ลงทุ น และผู้ ส นใจต่ า งชาติ รวมถึ ง ผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย นํ า ไปใช้

ที่มีความสัมพันธ์กันระหว่างคณะกรรมการ ปตท. ผู้บริหาร และ

เป็ น ประโยชน์ หรื อ นํ า ไปใช้ อ้ า งอิ ง ได้ บ นระบบเครื อ ข่ า ย PTT

ผู้ถือหุ้นอย่างเป็นธรรม

Intranet และบนเว็บไซต์ของ ปตท. แล้ว

152

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

1. สิทธิของผูถือหุน

การกํากับดูแลกิจการ

เพื่ อ บอกกล่ า วเรี ย กประชุ ม ผู้ ถื อ หุ้ น เป็ น การล่ ว งหน้ า เพี ย งพอ สําหรับการเตรียมตัวก่อนมาเข้าร่วมประชุม

ในฐานะเจ้ า ของบริ ษั ท ผู้ ถื อ หุ้ น ย่ อ มมี สิ ท ธิ กํ า หนดทิ ศ ทาง

ทั้งนี้ ในการประชุมสามัญผู้ถือหุ้น ปตท. ได้นําข้อมูลหนังสือ

การดําเนินธุรกิจของบริษท ั หรือตัดสินใจในเรือ ่ งทีม ่ ผ ี ลกระทบอย่าง

เชิญประชุมผู้ถือหุ้นและเอกสารประกอบเปิดเผยในเว็บไซต์ของ

มีนย ั สําคัญต่อบริษท ั การประชุมผูถ ้ อ ื หุน ้ จึงเป็นเวทีสา ํ คัญสําหรับ

ปตท. ล่วงหน้าก่อนวันประชุม 30 วัน (เริ่มตั้งแต่วันที่ 12 มีนาคม

ผู้ถือหุ้นในการแสดงความคิดเห็น ติดต่อซักถาม และพิจารณา

2561)

ลงคะแนนเสียงชี้ขาด และคัดเลือกคณะกรรมการเพื่อทําหน้าที่ กํากับดูแลบริษัทแทนผู้ถือหุ้น ดังนั้น ผู้ถือหุ้นจึงมีสิทธิโดยชอบ

1.3 การดําเนินการประชุมผูถือหุน

ที่จะเข้าร่วมประชุมผู้ถือหุ้น มีเวลาเพียงพอสําหรับการพิจารณา และรับทราบผลการประชุม

ก่ อ นเริ่ ม การประชุ ม ผู้ ถื อ หุ้ น แต่ ล ะครั้ ง ประธานที่ ป ระชุ ม จะแนะนําคณะกรรมการ คณะผู้บริหาร ผู้สอบบัญชีของบริษัท

1.1 กําหนดการจัดประชุมผูถือหุน

และที่ ป รึ ก ษากฎหมายซึ่ ง ทํ า หน้ า ที่ เ ป็ น คนกลางให้ ที่ ป ระชุ ม รั บ ทราบ แล้ ว จึ ง ชี้ แ จงกติ ก าทั้ ง หมดรวมถึ ง วิ ธี นั บ คะแนนเสี ย ง

ปตท. ได้กา ํ หนดให้มก ี ารประชุมสามัญผูถ ้ อ ื หุน ้ ปีละครัง้ ภายใน

ของผู้ถือหุ้นที่ต้องลงมติในแต่ละวาระตามข้อบังคับของ ปตท.

เวลาไม่เกิน 4 เดือนนับแต่วันสิ้นสุดรอบปีบัญชีของ ปตท. และ

รวมถึงการใช้สิทธิออกเสียงลงคะแนนในแต่ละวาระอย่างชัดเจน

ในกรณี ที่ มี ค วามจํ า เป็ น เร่ ง ด่ ว นต้ อ งเสนอวาระเป็ น กรณี พิ เ ศษ

และเมื่อมีการให้ข้อมูลตามระเบียบวาระแล้ว ประธานฯ จะเปิด

ซึ่งเป็นเรื่องที่กระทบหรือเกี่ยวข้องกับผลประโยชน์ของผู้ถือหุ้น

โอกาสให้ผเู้ ข้าร่วมประชุมทุกรายแสดงความคิดเห็น ข้อเสนอแนะ

หรือเกี่ยวข้องกับเงื่อนไขหรือกฎเกณฑ์ กฎหมาย ที่ใช้บังคับที่ต้อง

ถามคําถามในแต่ละวาระ และให้เวลาอภิปรายอย่างเหมาะสม

ได้รับการอนุมัติจากผู้ถือหุ้นแล้ว บริษัทจะเรียกประชุมวิสามัญ

เพียงพอ จากนั้นประธานฯ และผู้บริหารจะตอบข้อซักถามอย่าง

ผู้ถือหุ้นเป็นกรณีไป

ชัดเจน ตรงประเด็น และให้ความสําคัญกับทุกคําถาม แล้วจึงให้

ทั้ ง นี้ ในปี 2561 ปตท. ได้ จั ด การประชุ ม สามั ญ ผู้ ถื อ หุ้ น

ที่ประชุมออกเสียงลงมติในวาระนั้น ๆ สําหรับวาระการเลือกตั้ง

ในวันพฤหัสบดีที่ 12 เมษายน 2561 ณ ห้องบางกอกคอนเวนชั่น

กรรมการ ประธานฯ จะดําเนินการให้ผถ ู้ อ ื หุน ้ ลงมติเป็นรายบุคคล

เซ็นเตอร์ ชั้น 5 ศูนย์การค้าเซ็นทรัลพลาซาลาดพร้าว เลขที่ 1695

ประธานฯ จะดําเนินการประชุมตามลําดับวาระการประชุม

ถนนพหลโยธิน แขวงจตุจักร กรุงเทพมหานคร และไม่มีการเรียก

และไม่เพิ่มวาระการประชุมโดยไม่แจ้งให้ผู้ถือหุ้นทราบล่วงหน้า

ประชุมวิสามัญผู้ถือหุ้น

เว้นแต่ที่ประชุมจะมีมติให้เปลี่ยนลําดับระเบียบวาระด้วยคะแนน เสียงไม่น้อยกว่าสองในสามของจํานวนผู้ถือหุ้นซึ่งเข้าร่วมประชุม

1.2 การแจงเชิญประชุมลวงหนา

หรือผูถ ้ อ ื หุน ้ ซึง่ ถือหุน ้ รวมกันไม่นอ ้ ยกว่าหนึง่ ในสามของจํานวนหุน ้ ทีจ ่ า ํ หน่ายได้ทงั้ หมดอาจขอให้ทป ี่ ระชุมพิจารณาเรือ ่ งอืน ่ นอกจาก

ในปี 2561 คณะกรรมการ ปตท. ในการประชุม ครั้งที่ 2/2561

ที่ กํ า หนดไว้ ใ นหนั ง สื อ เชิ ญ ประชุ ม เมื่ อ ที่ ป ระชุ ม ได้ พิ จ ารณา

เมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2561 มีมติให้มีการจัดการประชุมสามัญ

ระเบียบวาระที่กําหนดไว้เป็นที่เรียบร้อยแล้วตามที่กําหนดไว้ใน

ผู้ถือหุ้นประจําปีในวันที่ 12 เมษายน 2561 โดยได้เปิดเผยมติ

ข้อบังคับของ ปตท. ทัง้ นี้ ในการประชุมผูถ ้ อ ื หุน ้ สามัญประจําปี 2561

การประชุ ม วั น ประชุ ม และระเบี ย บวาระการประชุ ม และแจ้ ง

ไม่มีการเปลี่ยนลําดับระเบียบวาระ และไม่มีการขอให้ที่ประชุม

ข่ า วประกาศในเว็ บ ไซต์ ข องตลาดหลั ก ทรั พ ย์ แ ห่ ง ประเทศไทย

พิจารณาเรื่องอื่นที่ไม่ได้กําหนดไว้ในที่ประชุมอย่างใด

เพื่ อ ให้ ผู้ ถื อ หุ้ น ทราบล่ ว งหน้ า ในวั น ที่ ค ณะกรรมการมี ม ติ ก่ อ น

อนึง่ ในการประชุมทุกครัง้ จะมีการจดบันทึกรายงานการประชุม

การจัดส่งหนังสือเชิญประชุม โดยบริษัท ศูนย์รับฝากหลักทรัพย์

อย่ า งถู ก ต้ อ งครบถ้ ว น และสรุ ป ด้ ว ยการลงมติ พ ร้ อ มกั บ นั บ

(ประเทศไทย) จํากัด ซึ่งเป็นนายทะเบียนหลักทรัพย์ของ ปตท.

คะแนนเสียง ซึ่งรวมระยะเวลาที่ใช้ในการประชุมผู้ถือหุ้นแต่ละ

จะเป็นผูด ้ า ํ เนินการจัดส่งหนังสือเชิญประชุมทีม ่ รี ายละเอียดวาระ

ครั้งประมาณ 3 - 4 ชั่วโมง ทั้งนี้ ในการประชุมผู้ถือหุ้นสามัญ

การประชุม ข้อมูลประกอบทีส ่ า ํ คัญและจําเป็นสําหรับการตัดสินใจ/

ประจําปี 2561 ได้กําหนดการประชุมเวลา 14.00 น. โดยเริ่ม

ความเห็นของคณะกรรมการ รายงานการประชุมที่ผ่านมาซึ่งมี

รับลงทะเบียนเวลา 12.00 น. โดย ณ ตอนเปิดประชุม มีผู้ถือหุ้น

รายละเอียดครบถ้วน รายงานประจําปีพร้อมทั้งเอกสารประกอบ

เข้าร่วมการประชุมรวมจํานวนทั้งสิ้น 4,831 ราย โดยมาประชุม

การประชุม เอกสารทีต ่ อ ้ งใช้ในการมอบฉันทะ และระบุวธ ิ ก ี ารใช้ไว้

ด้วยตนเอง 1,964 ราย และรับมอบฉันทะ 2,867 ราย รวมจํานวน

ู้ อ ื หุน ้ ล่วงหน้ามากกว่า ชัดเจนตามที่ ปตท. กําหนด โดยจัดส่งให้ผถ

หุ้ น ทั้ ง สิ้ น 2,279,542,475 หุ้ น หรื อ คิ ด เป็ น ร้ อ ยละ 79.81

14 วันก่อนวันประชุมผู้ถือหุ้น หนังสือเชิญประชุมส่งออกวันที่ 22

ซึ่งเกินกว่า 1 ใน 3 ของจํานวนหุ้นที่จําหน่ายได้ทั้งหมดของ ปตท.

มีนาคม 2561 และได้ทําการประกาศลงในหนังสือพิมพ์รายวัน

จํานวนทั้งสิ้น 2,856,299,625 หุ้น โดยมีผู้เข้าร่วมการประชุม

ทั้งฉบับภาษาไทยและภาษาอังกฤษ อย่างละ 1 ฉบับ ติดต่อกัน

และชี้แจงข้อมูล ประกอบด้วย

ต่อเนือ ่ งฉบับละ 3 วัน ก่อนวันประชุม 3 วัน (วันที่ 6 - 8 เมษายน 2561)

การกํากับดูแลกิจการ

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

153

กรรมการ 1. นายปิยสวัสดิ์ อัมระนันทน์

ประธานกรรมการ/ กรรมการอิสระ

2. ศ.พิเศษ ดร.กิตติพงษ์ กิตยารักษ์

กรรมการอิสระ/ ประธานกรรมการตรวจสอบ

3. พลอากาศโท บุญสืบ ประสิทธิ์

กรรมการอิสระ/ ประธานกรรมการสรรหา

4. พลเอก ฉัตรเฉลิม เฉลิมสุข

กรรมการอิสระ/ ประธานกรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดี

5. นายวิชัย อัศรัสกร

กรรมการอิสระ/ ประธานกรรมการกําหนดค่าตอบแทน/ กรรมการตรวจสอบ

6. นายชาญวิทย์ อมตะมาทุชาติ

กรรมการอิสระ/ กรรมการสรรหา/ ประธานกรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร

7. นางนันทวัลย์ ศกุนตนาค

กรรมการอิสระ/ กรรมการตรวจสอบ

8. นายธรณ์ ธํารงนาวาสวัสดิ์

กรรมการอิสระ/ กรรมการสรรหา/ กรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดี

9. นายสุพจน์ เตชวรสินสกุล

กรรมการอิสระ

10. นายสมศักดิ์ โชติรัตนะศิริ

กรรมการอิสระ/ กรรมการกําหนดค่าตอบแทน

11. นายดอน วสันตพฤกษ์

กรรมการอิสระ/ กรรมการกํากับดูแลกิจการที่ดี

12. นายสมคิด เลิศไพฑูรย์

กรรมการอิสระ/ กรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร

13. นายธรรมยศ ศรีช่วย

กรรมการ/ กรรมการบริหารความเสี่ยงองค์กร

14. นายเทวินทร์ วงศ์วานิช

กรรมการและเลขานุการคณะกรรมการ/ ประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่

กรรมการ 1 ท่าน คือ นายสมชัย สัจจพงษ์ ไม่ได้เข้าร่วมประชุม เนื่องจากติดภารกิจราชการต่างประเทศ

ผูบริหาร 1. นายวิรัตน์ เอื้อนฤมิต

ประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการ กลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นต้นและก๊าซธรรมชาติ

2. นายอรรถพล ฤกษ์พิบูลย์

ประธานเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการ กลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นปลาย และรักษาการแทนรองกรรมการผู้จัดการใหญ่บริหารกลยุทธ์ กลุ่มธุรกิจปิโตรเลียมขั้นปลาย อีกหน้าที่หนึ่ง

3. นางนิธิมา เทพวนังกูร

ประธานเจ้าหน้าที่บริหารการเงิน

4. นายชาญศิลป์ ตรีนุชกร

ประธานเจ้าหน้าที่เทคโนโลยีและวิศวกรรม ซึ่งได้รับการคัดเลือก จากคณะกรรมการให้เป็นประธานเจ้าหน้าที่บริหารและกรรมการผู้จัดการใหญ่ ตั้งแต่วันที่ 31 สิงหาคม 2561

นอกจากนี้ ยังมีผู้บริหารระดับรองกรรมการผู้จัดการใหญ่ ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ และผู้บริหารจากบริษัทกลุ่ม ปตท. ที่ อ ยู่ ด้ า นหน้ า เวที พร้ อ มที่ จ ะชี้ แ จงและให้ ข้ อ มู ล ในกรณี ที่ มี ข้ อ สอบถามที่ เ กี่ ย วข้ อ ง ทั้ ง นี้ กรรมการอิ ส ระเป็ น ผู้ รั บ มอบฉั น ทะจาก ผู้ถือหุ้นรายย่อยด้วย

154

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

การกํากับดูแลกิจการ

ผูสอบบัญชี 1. นางสาวมะยุรีย์ จันทะมาตย์

สํานักงานการตรวจเงินแผ่นดิน

2. นางสาวผกาวรรณ สืบเหล่า

สํานักงานการตรวจเงินแผ่นดิน

3. นางสาวจิราวัฒน์ พฤกษาสวย

สํานักงานการตรวจเงินแผ่นดิน

ที่ปรึกษากฎหมาย (ทําหน้าที่ตรวจสอบและสอบการลงคะแนนเสียงกรณีมีข้อโต้แย้งตลอดการประชุม) 1. นางวีระนุช ธรรมาวรานุคุปต์

บริษัท วีระวงค์, ชินวัฒน์และพาร์ทเนอร์ส จํากัด

2. นายภาณุวัฒน์ ฉลองความดี

บริษัท วีระวงค์, ชินวัฒน์และพาร์ทเนอร์ส จํากัด

3. นางสาวธิตะวัน ธนสมบัติไพศาล

บริษัท วีระวงค์, ชินวัฒน์และพาร์ทเนอร์ส จํากัด

4. นายอนุรักษ์ รามนัฏ

บริษัท อนุรักษ์ รามนัฎ อินเตอร์เนชั่นแนล ลีเกิล เคาเซลเลอร์ จํากัด

5. นางสาวณัฏฐิตา ธนิกกุล

บริษัท อนุรักษ์ รามนัฎ อินเตอร์เนชั่นแนล ลีเกิล เคาเซลเลอร์ จํากัด

ผูถือหุน (ณ ตอนปิดประชุม เวลา 17.30 น.) มีผู้ถือหุ้นมาประชุมรวมทั้งสิ้น 5,294 ราย โดยมาประชุมด้วยตนเอง 2,240 ราย และรับมอบฉันทะ 3,054 ราย รวมเป็นจํานวนหุ้นทั้งสิ้น 2,345,908,068 หุ้น คิดเป็นร้อยละ 82.13 ของจํานวนหุ้นที่จําหน่ายได้แล้วทั้งหมด

1.4 แนวปฏิบัติเกี่ยวกับความขัดแยงของผลประโยชนสําหรับการประชุม คู่มือการกํากับดูแลกิจการที่ดีของ ปตท. กําหนดให้กรรมการ ผู้บริหาร และพนักงานทุกคนจัดทํารายงานความขัดแย้งของ ผลประโยชน์ทงั้ ทีเ่ ป็นแบบรายงานประจําปี และแบบรายงานใหม่ระหว่างปีกรณีมก ี ารเปลีย ่ นแปลง และในการประชุมใด ๆ ผูม ้ ส ี ว ่ นได้เสีย หรือมีผลประโยชน์ที่ขัดแย้งกับ ปตท. จะต้องแจ้งให้ที่ประชุมทราบและไม่ร่วมพิจารณาหรืองดออกเสียงในเรื่องนั้น ๆ ในการประชุมผู้ถือหุ้น หากมีกรรมการท่านใดมีส่วนได้เสีย หรือมีส่วนเกี่ยวข้องในวาระใด กรรมการท่านนั้นจะแจ้งต่อที่ประชุม เพื่อขอไม่ร่วมประชุมและงดออกเสียงในวาระนั้น ๆ

1.5 การเปดเผยผลการประชุมผูถือหุน ในปี 2561 ปตท. จะจัดส่งรายงานสรุปผลการลงมติในที่ประชุมผู้ถือหุ้นให้ตลาดหลักทรัพย์ฯ และคณะกรรมการตลาดหลักทรัพย์ ภายในช่วงเย็นหลังจากเสร็จสิ้นการประชุม (วันที่ 12 เมษายน 2561) และจัดส่งรายงานการประชุมผู้ถือหุ้น (ซึ่งจดบันทึกรายงาน การประชุม โดยแยกวาระชัดเจน ระบุจํานวนกรรมการที่เข้าประชุม/ ลาประชุม ข้อซักถามของผู้ถือหุ้นและข้อชี้แจงของคณะกรรมการ วิธก ี ารนับคะแนนเสียง และผลการนับคะแนนในแต่ละวาระไว้อย่างครบถ้วน) ให้ตลาดหลักทรัพย์ฯ และคณะกรรมการกํากับหลักทรัพย์ และตลาดหลักทรัพย์ภายในกําหนด 14 วัน รวมทั้งได้เผยแพร่รายงานการประชุม วีดิทัศน์ ภาพ และเสียงของการประชุมบนเว็บไซต์ ของ ปตท. ไว้แล้วด้วย

การกํากับดูแลกิจการ

2. การปฏิบัติตอผูถือหุนอยางเทาเทียมกัน

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

155

2.2 การอํานวยความสะดวกแกผูถือหุน ในการประชุมผูถือหุน

ปตท. ปฏิบต ั ต ิ อ ่ ผูถ ้ อ ื หุน ้ แต่ละรายเท่าเทียมกัน (แม้วา ่ จะถือหุน ้ ไม่ เ ท่ า กั น และมี สิ ท ธิ อ อกเสี ย งไม่ เ ท่ า กั น ตามจํ า นวนหุ้ น ที่ ถื อ )

เช่นเดียวกับการดําเนินการที่ผ่านมา ในการจัดการประชุม

ผู้ถือหุ้นทุกรายมีสิทธิพื้นฐานในฐานะผู้ถือหุ้นเท่าเทียมกัน โดย

ผูถ ้ อ ื หุน ้ ประจําปี 2561 ปตท. ได้อา ํ นวยความสะดวกให้กบ ั ผูถ ้ อ ื หุน ้

ไม่คํานึงถึงเพศ อายุ เชื้อชาติ สัญชาติ ศาสนา ความเชื่อ ฐานะ

ทุกราย ตั้งแต่การเลือกสถานที่จัดการประชุมให้สะดวก เพียงพอ

ทางสังคม ความพิการ หรือความคิดเห็นทางการเมือง โดยในวัน

กับจํานวนผูถ ้ อ ื หุน ้ ทีจ ่ ะมาเข้าร่วมประชุม รวมทัง้ จัดให้มเี จ้าหน้าที่

ประชุมผู้ถือหุ้น ปตท. จะจัดเตรียมที่นั่งสําหรับผู้พิการ ผู้สูงอายุ

คอยดูแล ต้อนรับ ให้ความสะดวกอย่างเพียงพอ สามารถอํานวย

และหญิงมีครรภ์ไว้ในจุดที่สะดวกที่สุด รวมทั้งจัดเจ้าหน้าที่ไว้

ความสะดวกให้กับผู้สูงอายุและผู้พิการที่ใช้รถเข็น การจัดห้อง

คอยอํานวยความสะดวก ทัง้ นี้ ปตท. ได้เผยแพร่ขอ ้ มูลการประชุม

ประชุมสํารองและระบบการถ่ายทอดสัญญาณโต้ตอบระหว่าง

ผู้ถือหุ้นของบริษัทเป็นการล่วงหน้าก่อนวันประชุมผู้ถือหุ้นและ

ห้องประชุม การเตรียมการรักษาความปลอดภัยและแผนรับมือ

จัดทําเป็นภาษาอังกฤษเผยแพร่พร้อมภาษาไทย รวมทั้งกําหนด

กรณีเกิดเหตุฉุกเฉินให้กับผู้เข้าร่วมการประชุม การเปิดบริการ

ให้กรรมการทีม ่ ส ี ว ่ นได้เสียต้องงดเว้นการมีสว ่ นร่วมในการประชุม

ตรวจรั บ เอกสารลงทะเบี ย นล่ ว งหน้ า 7 วั น การจั ด เจ้ า หน้ า ที่

พิจารณาในวาระนั้น ๆ ซึ่งรวมถึงการจัดกิจกรรมอื่น ๆ สําหรับ

ให้บริการถ่ายเอกสารและตรวจสอบความถูกต้องของเอกสาร

ผู้ถือหุ้น ปตท. ก็เปิดโอกาสให้โดยไม่มีข้อจํากัด

การเปิ ด รั บ ลงทะเบี ย นก่ อ นเวลาประชุ ม 2 ชั่ ว โมง การขยาย ระยะเวลารับลงทะเบียนจนถึงระยะเวลาก่อนการพิจารณาวาระ

2.1 การเสนอวาระการประชุมเพิ่มเติมและเสนอชื่อ บุคคลเพื่อแตงตั้งเปนกรรมการ

การประชุมสุดท้าย การนําเทคโนโลยีมาใช้กับการประชุมผู้ถือหุ้น ด้วยการใช้ระบบบาร์โค้ดในการลงทะเบียนและการลงคะแนน เสียง เพือ ่ ความสะดวกรวดเร็ว รวมทัง้ การจัดให้มีการเลีย ้ งรับรอง

สําหรับการประชุมสามัญผูถ ้ อ ื หุน ้ ประจําปี 2561 ปตท. กําหนด

สําหรับผู้ถือหุ้นที่มาร่วมประชุม

หลักเกณฑ์ รวมทั้งกําหนดขั้นตอนแนวทางการพิจารณาการให้

แม้ผู้ถือหุ้นส่วนใหญ่ที่มาเข้าร่วมการประชุมสามัญประจําปี

สิทธิผู้ถือหุ้นส่วนน้อยเสนอวาระ และ/หรือชื่อบุคคลเพื่อแต่งตั้ง

ของ ปตท. เป็นคนไทย และดําเนินการประชุมผู้ถือหุ้นเป็นภาษา

เป็นกรรมการล่วงหน้าให้คณะกรรมการ ปตท. พิจารณากําหนด

ไทย แต่ ปตท. ได้จัดทําเอกสารประกอบการประชุมผู้ถือหุ้น และ

เป็นระเบียบวาระการประชุมสามัญผูถ ้ อ ื หุน ้ เพือ ่ ให้โอกาสผูถ ้ อ ื หุน ้

เอกสารอืน ่ ทีเ่ กีย ่ วข้องเป็น 2 ภาษา คือ ภาษาไทยและภาษาอังกฤษ

มี ส่ ว นร่ ว มในการกํ า กั บ ดู แ ลบริ ษั ท และการคั ด สรรบุ ค คลที่ มี

สําหรับผู้ถือหุ้นชาวไทยและชาวต่างชาติ และจัดทําเว็บไซต์ของ

คุณสมบัติเหมาะสมและปฏิบัติหน้าที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพเพื่อ

ปตท. เป็น 2 ภาษา รวมทั้งจัดให้มีพนักงานที่มีความเชี่ยวชาญ

ประโยชน์ สู ง สุ ด ของผู้ ถื อ หุ้ น และผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย ทุ ก ฝ่ า ย โดยให้

ทางภาษาคอยให้ความสะดวกในการประชุมผูถ ้ อ ื หุน ้ ทัง้ นี้ ในกรณี

สิ ท ธิ ผู้ ถื อ หุ้ น ท่ า นเดี ย ว หรื อ หลายท่ า นที่ มี สั ด ส่ ว นการถื อ หุ้ น

ทีม ่ ผ ี ถ ู้ อ ื หุน ้ ทีไ่ ม่สามารถสือ ่ สารเป็นภาษาไทยซักถามข้อสงสัยหรือ

ไม่ น้ อ ยกว่ า ร้ อ ยละ 5 ของจํ า นวนสิ ท ธิ อ อกเสี ย งทั้ ง หมดของ

อภิปรายในทีป ่ ระชุมผูถ ้ อ ื หุน ้ ปตท. จะจัดให้มก ี ารสือ ่ สารทีเ่ หมาะสม

บริษัท หรือมีสัดส่วนการถือหุ้นรวมกันไม่น้อยกว่า 100,000 หุ้น

และมีการแปลเป็นภาษาไทยทั้งคําถาม และคําตอบสําหรับผู้เข้า

่ งมาแล้วไม่นอ ้ ยกว่า และจะต้องถือหุน ้ บริษท ั ในสัดส่วนดังกล่าวต่อเนือ

ร่วมประชุมท่านอื่นในที่ประชุมเพื่อรักษาประโยชน์ และอํานวย

1 ปี เสนอวาระการประชุมหรือเสนอชื่อบุคคลที่มีความเหมาะสม

ความสะดวกในการสื่อสารสําหรับผู้ถือหุ้นชาวต่างชาติ

เข้าดํารงตําแหน่งกรรมการ ปตท. ก่อนการประชุมสามัญผู้ถือหุ้น ประจํ า ปี ตั้ ง แต่ เ ดื อ นกั น ยายน - พฤศจิ ก ายน 2560 เพื่ อ

2.3 การมอบฉันทะ

เตรียมการในกรณีต้องเสนอชื่อกรรมการเพื่อขอความเห็นชอบ จากคณะกรรมการนโยบายรั ฐ วิ ส าหกิ จ (คนร.) ตามระเบี ย บ

เพือ ่ รักษาสิทธิให้ผถ ู้ อ ื หุน ้ ทีไ่ ม่สะดวกเข้าประชุม ประจําปี 2561

สํานักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการกําหนดนโยบายและกํากับดูแล

ด้วยตนเอง ผูถ ้ อ ื หุน ้ สามารถมอบฉันทะให้ผอ ู้ น ื่ หรือกรรมการอิสระ

รัฐวิสาหกิจ พ.ศ. 2557

ของ ปตท. ท่านใดท่านหนึ่งจากกรรมการอิสระที่เข้าร่วมประชุม

ทั้ ง นี้ ปตท. ได้ นํ า หลั ก เกณฑ์ ดั ง กล่ า วเผยแพร่ บ นเว็ บ ไซต์

ทั้งหมด ซึ่ง ปตท. จะระบุรายชื่อไว้ในหนังสือมอบฉันทะตามแบบ

ของ ปตท. และแจ้งข่าวประกาศในเว็บไซต์ของตลาดหลักทรัพย์

ที่กระทรวงพาณิชย์กําหนดเพื่อให้เป็นผู้เข้าประชุมและออกเสียง

แห่งประเทศไทย โดยมีระยะเวลาตั้งแต่วันที่ 1 กันยายน 2560

ลงมติแทนผู้ถือหุ้นได้โดยไม่มีเงื่อนไข ทั้งนี้ ในกรณีที่ผู้ถือหุ้นมอบ

จนถึงวันที่ 30 พฤศจิกายน 2560 แล้ว อย่างไรก็ตาม ไม่มีผู้ถือหุ้น

ฉันทะให้กับผู้อื่น ปตท. จะให้สิทธิและปฏิบัติต่อผู้รับมอบฉันทะ

เสนอวาระการประชุม และไม่มีการเสนอชื่อบุคคลเสนอแต่งตั้ง

เสมือนเป็นผู้ถือหุ้นท่านหนึ่ง นอกจากนี้ ปตท. ได้เปิดเผยแบบ

เป็นกรรมการในระยะเวลาดังกล่าว ซึง่ เลขานุการบริษท ั ได้รายงาน

หนังสือมอบฉันทะที่แนบ พร้อมทั้งรายละเอียดและขั้นตอนต่าง ๆ

ต่อที่ประชุมคณะกรรมการ ปตท. รับทราบแล้ว

บนเว็บไซต์ของ ปตท. ล่วงหน้าก่อนวันประชุม 30 วัน โดยผู้ถือหุ้น สามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ทั้งทางโทรศัพท์หรือช่องทาง อื่น ๆ เช่น เว็บไซต์ อีเมล เป็นต้น

156

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

3. บทบาทตอผูมีสวนไดเสีย

การกํากับดูแลกิจการ

ปตท. กําหนดทิศทางและกลยุทธ์การดําเนินงานให้สอดคล้องกับ ยุทธศาสตร์ชาติ นโยบาย Thailand 4.0 นโยบายกระทรวงพลังงาน

ปตท. ในฐานะบริ ษั ท พลั ง งานแห่ ง ชาติ ได้ ใ ห้ ค วามสํ า คั ญ

และยุทธศาสตร์รัฐวิสาหกิจ โดยมีบทบาทในด้านต่าง ๆ ดังนี้

ในการดู แ ลและคํ า นึ ง ถึ ง ผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย ทุ ก กลุ่ ม ทั้ ง ภายในและ

1) ด้านการสร้างความมัน ่ คงทางพลังงาน มีการลงทุนพัฒนา

ภายนอกบริษัท รวมถึงความรับผิดชอบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม

โครงสร้างพื้นฐานทางพลังงานอย่างต่อเนื่องเพื่อรองรับปริมาณ

โดยแบ่ ง กลุ่ ม ผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย ของ ปตท. ออกเป็ น 6 กลุ่ ม และ

การใช้พลังงานที่เพิ่มขึ้น เช่น ระบบท่อส่งก๊าซธรรมชาติ สถานี

กํ า หนดพั น ธกิ จ เป็ น เป้ า หมายในการตอบสนองความต้ อ งการ

รับก๊าซธรรมชาติ (LNG Receiving terminal) LPG Import Facilities

ของผู้มีส่วนได้เสียในแต่ละกลุ่มอย่างสมดุลดังต่อไปนี้

คลังนํ้ามันและสถานีบริการนํ้ามัน การลงทุนในธุรกิจแบตเตอรี่ และไฟฟ้า เป็นต้น ทางด้านการจัดหาพลังงาน ปตท. มีการบริหาร

ต่อประเทศ

ต่อสังคมชุมชน

ต่อผู้ถือหุ้น

ต่อลูกค้า

ต่อคู่ค้า

สร้ า งความมั่ น คงด้ า นพลั ง งานในระยะยาว

จัดการความเสี่ยงในการจัดหาพลังงานจากแหล่งต่าง ๆ ให้มี

โดยการจัดหาพลังงานในปริมาณที่เพียงพอ

ปริ ม าณที่ เ พี ย งพอ มี คุ ณ ภาพ ได้ ม าตรฐาน เช่ น การจั ด หา

มีคณ ุ ภาพ ได้มาตรฐาน และราคาทีเ่ ป็นธรรม

ก๊าซธรรมชาติจากแหล่งในประเทศ การนําเข้าจากต่างประเทศ

เพื่อเสริมสร้างการเติบโตทางเศรษฐกิจ

ในรูปแบบ LNG (ก๊าซธรรมชาติเหลวหรือ Liquefied Natural Gas)

เป็ น องค์ ก รที่ ดี ข องสั ง คม ดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ที่ มี

เพื่อตอบสนองความต้องการพลังงานของประเทศ

การบริหารจัดการผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

2) ด้านการสร้างความมัง่ คัง่ ทางเศรษฐกิจ ได้จด ั หาพลังงาน

ตามมาตรฐานสากล และมีสว่ นร่วมในการพัฒนา

ในราคาที่เหมาะสมเพื่อให้ธุรกิจมีความสามารถในการแข่งขัน

คุณภาพชีวิตที่ดีแก่สังคมชุมชน

การเพิ่มประสิทธิภาพการใช้พลังงาน และสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับ

ดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ เชิ ง พาณิ ช ย์ สามารถสร้ า ง

ทรัพยากรปิโตรเลียม ผ่านธุรกิจโรงแยกก๊าซธรรมชาติ โรงกลั่น

ผ ล ต อ บ แ ท น ที่ ดี แ ล ะ มี ก า ร ข ย า ย ธุ ร กิ จ

นํ้ามัน และธุรกิจปิโตรเคมีที่ทําให้เกิดการพัฒนาธุรกิจต่อเนื่อง

ให้เติบโตต่อเนื่องอย่างยั่งยืน

อีกมากมาย รวมถึงการส่งเสริมการนําเทคโนโลยีมาใช้ปรับปรุง

สร้างความพึงพอใจและความผูกพันแก่ลก ู ค้า

ประสิ ท ธิ ภ าพและพั ฒ นาขี ด ความสามารถในการแข่ ง ขั น ให้

โดยผ่านการนําเสนอผลิตภัณฑ์และบริการ

ผูป ้ ระกอบการตลอดห่วงโซ่ธรุ กิจ เพือ ่ เสริมสร้างความเข้มแข็งและ

ที่ มี คุ ณ ภาพในระดั บ มาตรฐานสากลด้ ว ย

การเติบโตในยุคเศรษฐกิจดิจท ิ ล ั นอกจากนี้ ปตท. ยังเป็นพันธมิตร

ราคาเป็นธรรม

ที่ สํ า คั ญ ของภาครั ฐ ในการขั บ เคลื่ อ นนโยบาย Thailand 4.0

ดําเนินธุรกิจร่วมกันบนพื้นฐานของความเป็น

โดยร่ ว มพั ฒ นาโครงสร้ า งพื้ น ฐานด้ า นการวิ จั ย และนวั ต กรรม

ธรรม มุ่งสร้างความไว้วางใจ ความสัมพันธ์

เพื่อรองรับเขตนวัตกรรมระเบียงเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก

และความร่ ว มมื อ ที่ ดี เพื่ อ พั ฒ นาศั ก ยภาพ

(EECi) ที่มีเป้าหมายในการส่งเสริมความสามารถในการแข่งขัน

และประสิทธิภาพในการดําเนินธุรกิจร่วมกัน

ของประเทศ

ในระยะยาว ต่อพนักงาน

่ นร่วม 3) ด้านการสร้างความยัง่ ยืน ได้นาํ แนวคิดธุรกิจแบบมีสว

สนับสนุนการพัฒนาความสามารถการทํางาน

(Inclusive Business) มาประยุกต์ใช้ โดยการพัฒนาโครงการ

ระดับมืออาชีพอย่างต่อเนือ ่ ง ให้ความมัน ่ ใจใน

วิสาหกิจทีส ่ ร้างมูลค่าเพิม ่ ให้กบ ั ผลิตผลชุมชนทางการเกษตรและ

คุณภาพชีวต ิ การทํางานของพนักงานทัดเทียม

จั ด หาช่ อ งทางในการจั ด จํ า หน่ า ยสิ น ค้ า และสนั บ สนุ น อาชี พ

บริษัทชั้นนํา เพื่อสร้างความผูกพันต่อองค์กร

คนพิการในโครงการ Amazon for Chance และให้ความร่วมมือ กั บ ภาครั ฐ ในนโยบายประชารั ฐ ด้ า นต่ า ง ๆ ซึ่ ง รวมถึ ง การขั บ ขี่

3.1 การปฏิบัติตอผูมีสวนไดเสียทั้ง 6 กลุม

ปลอดภัย เป็นต้น ในส่วนของความรับผิดชอบด้านสิ่งแวดล้อม ปตท. มุ่งเน้นการสร้างความมั่นคง ความปลอดภัย อาชีวอนามัย

3.1.1 ประเทศ

และสิ่ ง แวดล้ อ มในทุ ก พื้ น ที่ ที่ ดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ส่ ง เสริ ม การลงทุ น ด้ า นการวิ จั ย และพั ฒ นาพลั ง งาน ผลิ ต ภั ณ ฑ์ แ ละการบริ ก าร

ปตท. ในฐานะบริ ษั ท พลั ง งานแห่ ง ชาติ มี ภ ารกิ จ สํ า คั ญ

ทีเ่ ป็นมิตรต่อสิง่ แวดล้อม รวมทัง้ สนับสนุนการดําเนินการในห่วงโซ่

ในการขั บ เคลื่ อ นประเทศ ตามยุ ท ธศาสตร์ ช าติ แ ละวิ สั ย ทั ศ น์

อุปทานทีส ่ อดคล้องกับเป้าหมายการพัฒนาทีย ่ งั่ ยืน (Sustainable

ให้ประเทศไทยมีความ “มั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน” โดยมีพันธกิจใน

Development Goal: SDG) และผนึกกําลังร่วมกับกลุ่ม ปตท.

การสร้างความมั่นคงด้านพลังงานในระยะยาว โดยการจัดหา

ในการตั้งเป้าหมายและดําเนินการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก

พลังงานในปริมาณที่เพียงพอ มีคุณภาพ ได้มาตรฐาน และราคา

เพื่อร่วมรักษาระดับอุณหภูมิโลก

เป็นธรรมเพื่อเสริมสร้างการเติบโตทางเศรษฐกิจ

การกํากับดูแลกิจการ

3.1.2 สังคม ชุมชน

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

157

สําหรับปี 2561 ปตท. ได้มีกําหนดแผนงานจัดกิจกรรมใน วันที่ 30 - 31 ตุลาคม 2561 โดย ปตท. นําส่งหนังสือเชิญและเอกสาร

ปตท. มุ่ ง มั่ น ส่ ง เสริ ม การเติ บ โตร่ ว มกั น อย่ า งยั่ ง ยื น ให้ แ ก่

ตอบรับไปยังผู้ถือหุ้นซึ่งปรากฏรายชื่อ ณ วัน Record Date เพื่อ

สังคมไทย หรือ “Sustainable Growth for All” โดยนําเป้าหมาย

กําหนดสิทธิในการเข้าร่วมประชุมสามัญผู้ถือหุ้น ประจําปี 2561

การพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals: SDGs)

(วันที่ 7 มีนาคม 2561) โดยทางไปรษณีย์ เพื่อให้ผู้ถือหุ้นแจ้ง

ขององค์การสหประชาชาติ (United Nations: UN) มากําหนด

ความประสงค์ในการเข้าเยีย ่ มชมกิจการของ ปตท. อนึง่ เนือ ่ งจาก

เป็นแนวทางการดําเนินงานเพื่อพัฒนาสังคมชุมชน โดยมุ่งเน้น

มีผู้ให้ความสนใจและแจ้งความประสงค์ที่จะเข้าเยี่ยมชมกิจการ

การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ (People) ให้มีทักษะที่จําเป็นต่อ

ของ ปตท. จํานวนมากประมาณ 2,266 คน ปตท. จึงกําหนด

การใช้ชว ี ต ิ ศตวรรษที่ 21 ตัง้ แต่สง่ เสริมให้เกิดนวัตกรรมการเรียนรู้

ให้ใช้วิธีการจับสลากในการคัดเลือกผู้มีสิทธิเข้าเยี่ยมชมกิจการ

ทั้ ง ภายในและภายนอกห้ อ งเรี ย น พร้ อ มทั้ ง พั ฒ นาทั ก ษะเพื่ อ

เช่ น เดี ย วกั บ ที่ ผ่ า นมา โดยมี ค ณะกรรมการกํ า กั บ ดู แ ลกิ จ การ

ยกระดับคุณภาพชีวต ิ ของชุมชนไปสูก ่ ารพึง่ พาตนเอง และส่งเสริม

ที่ ดี ผู้ บ ริ ห าร และคณะทํ า งานการกํ า กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี เป็ น

การอนุ รั ก ษ์ แ ละฟื้ น ฟู ท รั พ ยากรธรรมชาติ แ ละสิ่ ง แวดล้ อ ม

สักขีพยาน กําหนดจับฉลากในวันที่ 18 กันยายน 2561 และประกาศ

(Planet) ผ่ า นการสร้ า งความตระหนั ก และความร่ ว มมื อ

รายชื่ อ ผู้ มี สิ ท ธิ เ ข้ า เยี่ ย มชมกิ จ การของ ปตท. บนเว็ บ ไซต์ ข อง

ในการอนุรักษ์ธรรมชาติและระบบนิเวศ และสร้างเครือข่ายด้าน

ปตท. เจ้าหน้าที่ของ ปตท. ได้ดําเนินการแจ้งผู้มีสิทธิเข้าเยี่ยมชม

สิ่งแวดล้อม เพื่อร่วมฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม ทั้งทางบกและทางทะเล

กิจการของ ปตท. ทางโทรศัพท์เพือ ่ ยืนยันการตอบรับเข้าเยีย ่ มชม

ตลอดจนสานต่อการปลูกและดูแลรักษาป่าจากโครงการปลูกป่า

กิจการของ ปตท. โดยกิจกรรมดังกล่าวจะจัดให้ผู้ถือหุ้นรายย่อย

1 ล้ า นไร่ เพื่ อ สร้ า งผื น ป่ า อั น สมบู ร ณ์ และลดผลกระทบจาก

เข้ า เยี่ ย มชมกิ จ การ ณ โรงเรี ย นกํ า เนิ ด วิ ท ย์ (Kamnoetvidya

การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

Science Academy: KVIS) สถาบันวิทยสิริเมธี (Vidyasirimedhi

อนึง่ รายละเอียดในเรือ ่ งดังกล่าวปรากฏอยูใ่ นหัวข้อ “สานต่อ

Institute of Science and Technology: VISTEC) และศูนย์เรียนรู้

พลังงานไทย แรงบันดาลใจสู่ความยั่งยืน” ในรายงานประจําปี

ป่าวังจันทร์ อําเภอวังจันทร์ จังหวัดระยอง รับฟังข้อมูลการดําเนินงาน

และรายงานความยั่ ง ยื น ปี 2561 (Corporate Sustainability

ของสถาบันฯ และโรงเรียนฯ จํานวน 300 คน โดยแบ่งเป็น 2 รุ่น

Report 2018)

รุ่นละ 150 คน ซึ่ง ปตท. จะนําข้อเสนอแนะที่ได้จากผู้ถือหุ้น ไปปรับปรุงการทํางานในปีถัดไป

3.1.3 ผู้ถือหุ้น

สําหรับผูถ ้ อ ื หุน ้ ทีส ่ นใจเข้าเยีย ่ มชมกิจการในครัง้ ต่อไป (ประจําปี 2562) สามารถติดตามความคืบหน้าและรายละเอียดโครงการ

กลยุทธ์การเจริญเติบโตอย่างยั่งยืน (Sustainable Growth Strategy) ถูกนํามาใช้ในการบริหารจัดการ ปตท. ให้เป็นองค์กร

ได้บนเว็บไซต์ของ ปตท. โดยหากเป็นสถานที่เยี่ยมชมเดิม ปตท. ขอสงวนสิทธิ์สําหรับผู้ถือหุ้นที่ยังไม่เคยเข้าร่วมกิจกรรมเท่านั้น

ที่ มี ค วามเป็ น เลิ ศ ในด้ า นการดํ า เนิ น งาน (High Performance Organization) โดยตั้ ง มั่ น อยู่ บ นหลั ก การกํ า กั บ ดู แ ลกิ จ การที่ ดี

กิจกรรมสําหรับผู้ถือหุ้นกู้ ปตท.

(Corporate Governance) ควบคู่ไปกับการดูแลสังคม ชุมชน และ

ปตท. ได้จัดกิจกรรมสําหรับผู้ถือหุ้นกู้ ปตท. อย่างต่อเนื่องมา

สิ่งแวดล้อม (Corporate Social Responsibility) เพื่อให้นักลงทุน

ตัง้ แต่ปี 2553 เพือ ่ เป็นช่องทางในการสร้างและรักษาความสัมพันธ์

มั่นใจว่า ปตท. จะเป็นบริษัทที่ให้ผลตอบแทนที่ดี มีความยั่งยืน

อั น ดี ร ะหว่ า ง ปตท. กั บ ผู้ ถื อ หุ้ น กู้ ฯ รวมถึ ง เป็ น การตอบแทน

เป็นองค์กรที่อยู่คู่สังคมไทยตลอดไป

ความเชื่อมั่นที่ได้ลงทุนระยะยาวในหุ้นกู้ของ ปตท. ทั้งนี้ กิจกรรม ที่ จั ด ขึ้ น ในปี 2561 ยั ง คงมี ค วามหลากหลายเพื่ อ ตอบสนอง

กิจกรรมสําหรับผู้ถือหุ้นสามัญ ปตท. ได้จัดให้ผู้ถือหุ้นรายย่อยเข้าเยี่ยมชมกิจการ เพื่อเปิด

ความต้องการของผู้ถือหุ้นกู้ฯ ที่มีจํานวนกว่า 22,500 ราย อาทิ •

นิ ต ยสารรายไตรมาส Happiness ที่ ใ ช้ เ ป็ น ช่ อ งทาง

โอกาสให้ ผู้ ถื อ หุ้ น รายย่ อ ยได้ มี โ อกาสเยี่ ย มชมการดํ า เนิ น งาน

ในการสื่อความข้อมูลองค์กร ให้ความรู้ทางด้านพลังงาน

รั บ ทราบข้ อ มู ล พบปะกั บ คณะผู้ บ ริ ห าร ปตท. และมี ส่ ว นร่ ว ม

และบทความต่าง ๆ ที่ให้ทั้งสาระและความบันเทิงอย่าง

ในกิ จ กรรมเพื่ อ สั ง คม ชุ ม ชน และสิ่ ง แวดล้ อ มในพื้ น ที่ จั ง หวั ด

ครบครัน

ระยองของ ปตท. อย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี 2549 เป็นต้นมา

•

กิจกรรมเยี่ยมชมกิจการกลุ่ม ปตท. จํานวน 3 ครั้ง ได้แก่ ครั้งที่ 1 เยี่ยมชมโรงเรียนกําเนิดวิทย์ (KVIS) สถาบัน วิทยสิริเมธี (VISTEC) และโครงการป่าวังจันทร์ จังหวัด ระยอง ในเดื อ นมี น าคม ครั้ ง ที่ 2 เยี่ ย มชมศู น ย์ ธุ ร กิ จ คาเฟ่อเมซอน (Amazon Inspiring Campus: AICA) และ สถาบันพัฒนาศักยภาพธุรกิจน้าํ มัน Oil Business Academy (OBA) ในเดือนกรกฎาคม และครั้งที่ 3 เยี่ยมชมโรงแยก ก๊าซธรรมชาติ ปตท. จังหวัดระยอง ในเดือนตุลาคม

158

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

•

การกํากับดูแลกิจการ

กิจกรรมสานสัมพันธ์ เช่น สัมมนาและเวิร์กชอปประเภท

ปตท. พัฒนาระบบสนับสนุนเพือ ่ เพิม ่ ความสะดวกให้กบ ั ลูกค้า

ต่ า ง ๆ โดยเฉพาะคอนเสิ ร์ ต ที่ ยั ง คงได้ ก ารตอบรั บ ที่ ดี

ในการทําธุรกรรมกับ ปตท. อย่างต่อเนื่อง เช่น การพัฒนาระบบ

เสมอมา ซึ่งในปี 2561 ปตท. ได้จัดคอนเสิร์ตประจําปี

e-Order ระบบ e-Billing ระบบ e-Payment และระบบ Direct

โดยสือ ่ ถึง “ความรัก” และ “ความผูกพัน” ทีม ่ รี ะหว่าง ปตท.

Approved ช่วยให้ลก ู ค้าสามารถสืบค้นข้อมูล รับการสนับสนุน และ

และผู้ ถื อ หุ้ น กู้ ฯ ที่ มี ต ลอดมาจนทํ า ให้ ปตท. ก้ า วมาสู่

่ โมง ปตท. พัฒนาและเพิม ่ ประสิทธิภาพ ทําธุรกรรมได้ตลอด 24 ชัว

ปี ที่ 40 ได้ อ ย่ า งมั่ น คงและจะยั ง คงเกื้ อ กู ล กั น ต่ อ ไป

การทํ า งานของศู น ย์ รั บ คํ า สั่ ง ซื้ อ และลู ก ค้ า สั ม พั น ธ์ ด้ ว ยระบบ

เสมื อ นเป็ น ความรั ก ความผู ก พั น จนชั่ ว ฟ้ า ดิ น สลาย

iMind เชื่ อ มโยง รวมศู น ย์ ข้ อ มู ล ที่ เ กี่ ย วข้ อ งต่ า ง ๆ เช่ น อี เ มล

นอกจากนี้ ยั ง มี กิ จ กรรมเพื่ อ สั ง คม (CSR) โครงการ

เว็บไซต์ ข้อมูลสมาชิกบัตร PTT Blue Card ฯลฯ เพื่อให้พนักงาน

คุ ณ ช้ า งจั บ มื อ เพื่ อ นํ า ไปช่ ว ยเหลื อ ผู้ ป่ ว ย อั ม พฤกษ์

Contact Center ตอบสนองลู ก ค้ า ได้ อ ย่ า งรวดเร็ ว ด้ ว ยข้ อ มู ล

อัมพาต มืออ่อนแรง หรืออาการมือเกร็ง

ที่ถูกต้องและทันสมัยตลอดเวลา

ปตท. ยั ง คงมุ่ ง มั่ น ในการพั ฒ นารู ป แบบการดํ า เนิ น การจั ด

ปตท. จั ด ทํ า มาตรฐานการให้ บ ริ ก ารและคู่ มื อ ปฏิ บั ติ ง าน

กิ จ กรรม เพื่ อ เพิ่ ม ประสิ ท ธิ ภ าพและเพิ่ ม ระดั บ ความพึ ง พอใจ

ที่ครอบคลุมทุกช่องทาง เช่น คู่มือมาตรฐานสถานีบริการ คู่มือ

ของผู้ถือหุ้นกู้ฯ อย่างต่อเนื่อง รวมถึงยังมีแผนการเพิ่มช่องทาง

การบรรจุก๊าซ คู่มือการเติมน้ํามันอากาศยาน คู่มือมาตรฐาน

การเข้ า ถึ ง ข้ อ มู ล การจั ด กิ จ กรรมให้ ส อดคล้ อ งกั บ เทคโนโลยี

Contact Center เป็ น ต้ น โดยมี วิ ธี ก ารตรวจประเมิ น ผลตาม

ที่เปลีย ่ นไปในปัจจุบัน

มาตรฐานบริการตามระบบ QSHE MS, Mystery Shopper, Mobile Lab ตามระยะเวลาที่กําหนด เพื่อให้มั่นใจว่าบุคลากรสามารถ

กิจกรรมสําหรับนักลงทุนสถาบัน

สร้างประสบการณ์ที่ดีแก่ลูกค้าได้สม่ําเสมอ

ในปี 2561 นอกเหนือจากกิจกรรมผู้บริหารพบนักลงทุน เพื่อ

ปตท. พัฒนาวิธก ี ารบริหารความสัมพันธ์กบ ั ลูกค้าให้เหมาะสม

ชี้แจงข้อมูลผลประกอบการประจําไตรมาสแล้ว ปตท. ได้จัดให้

กับแต่ละวงจรชีวิตของลูกค้า เพื่อนําไปสู่การซื้อซ้ําและบอกต่อ

นั ก ลงทุ น สถาบั น และนั ก วิ เ คราะห์ ห ลั ก ทรั พ ย์ เ ยี่ ย มชมกิ จ การ

อันเป็นระดับความสัมพันธ์เป้าหมายสูงสุด มีระบบการประเมิน

และพบผู้บริหารเพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเป็นประจําปีในช่วง

ความพึงพอใจ ความไม่พงึ พอใจ และความผูกพันของลูกค้าทีม ่ ต ี อ ่

เดือนมกราคม ซึ่งปีที่ผ่านมาได้ไปเยี่ยมชมสถานีบริการน้ํามัน

ปตท. โดยเปรียบเทียบกับคูแ ่ ข่งผ่านการวิจย ั สํารวจความพึงพอใจ

และร้ า นคาเฟ่ อ เมซอนที่ เ มื อ งพนมเปญและเมื อ งเสี ย มเรี ย บ

ประจําปี ที่มีการพัฒนาวิธีการและข้อคําถามอย่างต่อเนื่อง โดย

ประเทศกั ม พู ช า โดยในการเยี่ ย มชมดั ง กล่ า ว นั ก ลงทุ น และ

พิ จ ารณาร่ ว มกั บ พฤติ ก รรมการซื้ อ ของลู ก ค้ า โดยตรง เพื่ อ ให้

นักวิเคราะห์มีโอกาสทราบถึงทิศทางและโอกาสในการดําเนิน

ผลการสํารวจสะท้อนการดําเนินงานในปัจจุบัน และเพิ่มโอกาส

ธุรกิจของกลุ่ม ปตท. จากผู้บริหารโดยตรง

ในการต่ อ ยอดทางธุ ร กิ จ ในอนาคตได้ ชั ด เจนมากขึ้ น ทั้ ง นี้ มี ก า ร ร ว บ ร ว ม แ ล ะ วิ เ ค ร า ะ ห์ ค ว า ม ไ ม่ พึ ง พ อ ใ จ ข อ ง ลู ก ค้ า

3.1.4 ลูกค้า

อย่างสม่ําเสมอ เช่น Contact Center การเข้าพบลูกค้า เป็นต้น เ พื่ อ ใ ห้ ส า ม า ร ถ ท ร า บ ถึ ง สั ญ ญ า ณ ชี้ บ่ ง ล่ ว ง ห น้ า นํ า ไ ป สู่

ปตท. ดําเนินธุรกิจทัง้ ตลาดในประเทศและตลาดต่างประเทศ โดยมีผลิตภัณฑ์หลักทีจ ่ า ํ หน่ายคือ ผลิตภัณฑ์กา ๊ ซธรรมชาติ และ

การแก้ไขปัญหาอย่างทันท่วงที ป้องกันการสูญเสียลูกค้า และ การแทรกแซงจากคู่แข่ง

ผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียม โดยจําหน่ายผลิตภัณฑ์ให้กับลูกค้าธุรกิจ

ปตท. แบ่ ง กลุ่ ม ประเภทข้ อ ร้ อ งเรี ย นตามความรุ น แรงของ

การค้าระหว่างประเทศ ลูกค้าธุรกิจน้ํามัน ลูกค้าธุรกิจก๊าซ และ

ผลกระทบ โดยกํ า หนด Service Level Agreement สํ า หรั บ

ลูกค้าธุรกิจโครงสร้างพื้นฐาน ทั้งในกลุ่ม Business to Business

ข้ อ ร้ อ งเรี ย นแต่ ล ะประเภท ทั้ ง นี้ หน่ ว ยงานที่ เ กี่ ย วข้ อ งจะต้ อ ง

(B2B) และกลุ่ม Business to Consumer (B2C)

แก้ไขปัญหาให้แล้วเสร็จภายในระยะเวลาที่กําหนด ข้อร้องเรียน

ปตท. รับฟังเสียงลูกค้า เพือ ่ ใช้วเิ คราะห์กา ํ หนดความต้องการ

ทุกประเภทจะต้องได้รับการตอบสนองเบื้องต้นภายใน 24 ชั่วโมง

และความคาดหวั ง ของลู ก ค้ า ผ่ า นทางช่ อ งทางต่ า ง ๆ เช่ น

และมี ก ารตอบกลั บ ไปยั ง ลู ก ค้ า ทุ ก รายภายหลั ง ที่ มี ก ารแก้ ไ ข

การเยี่ยมเยียนลูกค้า การสัมมนา การสํารวจความคิดเห็น ฯลฯ

แล้วเสร็จ มีการสอบถามถึงความพึงพอใจต่อการแก้ไขปัญหาของ

ซึ่ ง เป็ น ช่ อ งทางที่ ใ ห้ ส ารสนเทศในด้ า นข้ อ มู ล คู่ แ ข่ ง สภาพ

ปตท. พร้อมแจ้งแผนการแก้ไขปัญหาระยะยาว สร้างความมั่นใจ

การแข่ ง ขั น เทคโนโลยี แนวโน้ ม พฤติ ก รรมลู ก ค้ า การใช้ ชี วิ ต

ให้กับลูกค้า มีความพึงพอใจต่อการแก้ไขปัญหา และจะยังคง

ของผู้ บ ริ โ ภค สิ่ ง แวดล้ อ มทางการตลาด และความต้ อ งการ

ใช้ผลิตภัณฑ์และบริการของ ปตท. ต่อไปในอนาคต

ในอนาคตของลูกค้า โดยนําไปพิจารณาร่วมกับสารสนเทศอื่น ๆ

ทั้ ง นี้ ปตท. ใส่ ใ จด้ า นความสะดวกและความปลอดภั ย

ได้แก่ สถานการณ์และแนวโน้มเศรษฐกิจพลังงาน นโยบายรัฐ

่ ง จึงได้ดา ํ เนินโครงการต่าง ๆ เช่น โครงการ ของลูกค้าอย่างต่อเนือ

กฎระเบียบ นวัตกรรมเทคโนโลยี ข้อมูลการเงินและเศรษฐกิจ

PTT Tune Up ให้ บ ริ ก ารตรวจเช็ ก เครื่ อ งยนต์ และปรั บ จู น

เพื่ อ ออกแบบผลิ ต ภั ณ ฑ์ แ ละบริ ก ารได้ ต รงตามความต้ อ งการ

เครื่องยนต์ฟรี เป็นต้น

และความคาดหวังของลูกค้าทั้งในปัจจุบันและอนาคต

การกํากับดูแลกิจการ

159

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

ผลการสํารวจความพึงพอใจของลูกคา หนวย: รอยละ

กาซธรรมชาติ น้ํามัน

กาซ ธรรมชาติ

โรงไฟฟา และตลาด คาสง

ผลิตภัณฑ อุตสาหกรรม ปโตรเลียม และปโตรเคมี

NGV

การคา ระหวาง ประเทศ

เป้าหมายปี 2561

95.0

93.0

91.0

93.0

93.0

91.0

89.0

ระดับความพึงพอใจปี 2561

97.0

90.6

87.8

91.2

94.4

87.4

91.0

ระดับความพึงพอใจปี 2560

97.0

92.0

90.7

92.2

93.8

91.0

88.3

ระดับความพึงพอใจปี 2559

95.0

89.0

89.1

89.5

92.1

88.7

85.0

3.1.5 คู่ค้า ผู้ ค้ า เป็ น ผู้ มี ส่ ว นได้ เ สี ย สํ า คั ญ ในการดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ร่ ว มกั น ปตท. จึ ง ให้ ค วามสํ า คั ญ กั บ การปฏิ บั ติ ต่ อ ผู้ ค้ า อย่ า งเสมอภาค บนหลั ก การของการแข่ ง ขั น ที่ เ ป็ น ธรรม เคารพสิ ท ธิ ซึ่ ง กั น และกั น สร้ า งความสั ม พั น ธ์ แ ละความร่ ว มมื อ อั น ดี ปฏิ บั ติ ต ามสั ญ ญา อย่างเคร่งครัด และปฏิบต ั ิตามกระบวนการจัดซือ ้ จัดจ้าง ซึง่ เป็นกระบวนการสําคัญในการควบคุมคุณภาพสินค้าและบริการ ตลอดจน ค่าใช้จ่ายในการดําเนินกิจการ ปตท. จึงกําหนดหลักเกณฑ์และขั้นตอนการจัดหาพัสดุเพื่อให้เกิดความโปร่งใส ตรวจสอบได้ และ ก่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด นอกจากนั้ น ปตท. มี ค วามมุ่ ง มั่ น ที่ จ ะดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ให้ เ ติ บ โตอย่ า งยั่ ง ยื น ควบคู่ ไ ปกั บ การกํ า กั บ ดู แ ลกิ จ การเพื่ อ ชุ ม ชน สั ง คม ุ ทานและพัฒนาให้เกิดขึน ้ อย่าง และสิง่ แวดล้อม เพือ ่ ให้บรรลุตามปณิธานทีต ่ งั้ ไว้ ปตท. จึงให้ความสําคัญกับการบริหารจัดการห่วงโซ่อป เป็นรูปธรรม โดยได้จัดทํากระบวนการบริหารความเสี่ยงและลดผลกระทบจากการดําเนินธุรกิจของผู้ค้า เพื่อสนับสนุนการดําเนินงาน ด้านการบริหารห่วงโซ่อุปทานอย่างยั่งยืนให้ประสบความสําเร็จ โดยมีปัจจัยหลักในการขับเคลื่อน 3 ปัจจัย คือ 1. นโยบายและทิศทางการดําเนินงานที่ชัดเจน นโยบายและกลยุทธ์ขององค์กรเป็นปัจจัยสําคัญทีส ่ ร้างความตระหนักให้แก่พนักงานภายในองค์กรและสังคมภายนอกรับทราบถึง ้ ในปี 2558 ปตท. จึงออกนโยบายการจัดหาและบริหารงานผูค ้ า ้ อย่างยัง่ ยืน ความมุง่ มัน ่ และทิศทางการดําเนินงานขององค์กร ดังนัน กลุ่ม ปตท. เพื่อให้ผู้ค้าของ ปตท. มีแนวทางปฏิบัติในการดําเนินธุรกิจให้เป็นไปตามแนวทางการบริหารองค์กรอย่างยั่งยืน และเหมาะสม มากขึ้น ปตท. จึงทบทวน แนวทางการปฏิบัติอย่างยั่งยืนของผู้ค้า ปตท. (PTT Supplier Sustainable Code of Conduct: SSCoC) และประกาศใช้เป็นครั้งที่ 3 เมื่อวันที่ 3 สิงหาคม 2558 โดยกําหนดเนื้อหาและขอบเขตให้อยู่ภายใต้ข้อกําหนด ข้อบังคับ และกฎหมาย ที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนประเด็นที่ ปตท. ให้ความสําคัญ ประกอบด้วย 4 หัวข้อหลัก ดังนี้ 1. จริยธรรมทางธุรกิจ 2. ความรับผิดชอบต่อสังคม 3. ความปลอดภัย 4. การจัดการด้านสิ่งแวดล้อม

160

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

2. การพัฒนากระบวนการจัดหาและบริหารงานผู้ค้า ให้เป็นไปอย่างยั่งยืน เพื่ อ ให้ ก ารบริ ห ารห่ ว งโซ่ อุ ป ทานเป็ น ไปตามทิ ศ ทางของ องค์กร ปตท. มีการบริหารจัดการผูค ้ า ้ โดยคํานึงถึงผลกระทบด้าน สิ่งแวดล้อม สังคม และการกํากับดูแล (Environment, Social

การกํากับดูแลกิจการ

14. การจั ด ซื้ อ อุ ป กรณ์ สํ า นั ก งาน e-Catalog ที่ เ ป็ น มิ ต รกั บ สิ่งแวดล้อม 15. การจัดซื้อน้ําดื่มที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม 16. การจ้ า งเหมาบริ ก ารทํ า ความสะอาดที่ เ ป็ น มิ ต รกั บ สิ่งแวดล้อม

& Governance: ESG) ปตท. ได้ประเมินความเสี่ยงและผลกระทบ

17. การจัดซื้อผลิตภัณฑ์ก่อสร้าง

ด้านสิ่งแวดล้อม สังคม และการกํากับดูแลของกลุ่มงานสินค้า

18. การจัดซื้อผลิตภัณฑ์วัสดุตกแต่งภายใน

และบริการ เพือ ่ แบ่งระดับการบริหารคูค ่ า ้ เป็น 3 ระดับ คือ 1. กลุม ่

19. การจัดซื้อผลิตภัณฑ์เครื่องใช้ไฟฟ้า

Critical 2. กลุม ่ Key 3. กลุม ่ Manage เรียงตามลําดับความรุนแรง

20. การจัดซื้อผลิตภัณฑ์เพื่อปรับปรุงภูมิทัศน์

และผลกระทบที่อาจจะเกิดขึ้น สําหรับผู้ค้ากลุ่ม Critical จะได้รับ

21. การจัดซื้อผลิตภัณฑ์เฟอร์นิเจอร์

การบริหารจัดการอย่างเข้มข้น นอกเหนือจากการลงนามรับทราบ

22. การจ้างเหมาที่ปรึกษา

แนวทางการปฏิบต ั อ ิ ย่างยัง่ ยืนของผูค ้ า ้ ปตท. แล้ว ต้องมีการตอบ

23. การจ้างจัดงานบริการจัดประชุม สัมมนา และฝึกอบรม

แบบประเมินการปฏิบัติอย่างยั่งยืน (Sustainability Performance

นอกจากนี้ เพื่ อ ตอบสนองการดํ า เนิ น การด้ า น Pride ใน

Assessment) ซึ่ ง หากผู้ ค้ า ประเมิ น ตนเองแล้ ว คะแนนไม่ ถึ ง

การเป็ น องค์ ก รโปร่ ง ใส ปตท. ร่ ว มมื อ กั บ หน่ ว ยงานภาครั ฐ ใน

ตามเกณฑ์ ที่ กํ า หนดจะต้ อ งจั ด ทํ า แผนงานและกรอบเวลาใน

การป้องกันและปราบปรามการทุจริต ได้ลงนามในบันทึกข้อตกลง

การปรับปรุง (ESG Corrective Action Plan) ทัง้ นี้ ปตท. ขอสงวนสิทธิ์

ความร่วมมือ เรื่อง การขับเคลื่อนการป้องกันและปราบปราม

ในการเข้าตรวจสอบ (Auditing) ผลการประเมินตนเองของผู้ค้า

การทุจริต ระหว่างสํานักงาน ป.ป.ช. สํานักงานคณะกรรมการ

โดยในปี 2561 คณะทํางาน ปตท. ร่วมกับหน่วยงานภายนอก

นโยบายรัฐวิสาหกิจ และหน่วยงานรัฐวิสาหกิจ เพือ ่ ให้การขับเคลือ ่ น

ได้ เ ข้ า ตรวจประเมิ น การดํ า เนิ น งานด้ า นความยั่ ง ยื น ของผู้ ค้ า

ยุ ท ธศาสตร์ ช าติ ว่ า ด้ ว ยการป้ อ งกั น และปราบปรามการทุ จ ริ ต

กลุ่ม Critical จํานวน 11 บริษัท โดยผลคะแนนในภาพรวม ผู้ค้า

มาตรการป้องกันและปราบปรามการทุจริต นโยบายของรัฐบาล

อยูใ่ นเกณฑ์ดี นอกจากนี้ ปตท. ยังดําเนินโครงการพัฒนาศักยภาพ

ที่เกี่ยวข้องและแผนปฏิบัติการป้องกันและปราบปรามการทุจริต

การดํ า เนิ น งานอย่ า งยั่ ง ยื น ของผู้ ค้ า โดยคั ด เลื อ กผู้ ค้ า หลั ก ที่ มี

นํ า ไปสู่ ก ารปฏิ บั ติ ใ นภาครั ฐ วิ ส าหกิ จ ได้ อ ย่ า งประสบผลสํ า เร็ จ

ลักษณะการดําเนินงานทีเ่ กีย ่ วข้องกับ ESG เข้าร่วมอบรมหลักสูตร

ตามหลักธรรมาภิบาลและบรรษัทภิบาล โดยในส่วนของการให้

การพัฒนาศักยภาพด้านความยั่งยืนของผู้ค้า และฝึกปฏิบัติการ

และการเปิดเผยข้อมูลในการจัดซือ ้ จัดจ้าง ปตท. ได้เปิดเผยข้อมูล

ประเมินศักยภาพด้านความยั่งยืนของบริษัทตนเอง เพื่อวางแผน

การจั ด หาพั ส ดุ โดยปฏิ บั ติ ต ามประกาศคณะกรรมการข้ อ มู ล

พัฒนาให้สอดคล้องกับนโยบาย ปตท. ต่อไป นอกจากนี้ ปตท.

ข่าวสารของราชการ เรื่อง กําหนดให้ข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับผล

ยั ง มี น โยบายการจั ด ซื้ อ จั ด จ้ า งที่ เ ป็ น มิ ต รกั บ สิ่ ง แวดล้ อ ม (PTT

การพิจารณาการจัดซือ ้ จัดจ้างของหน่วยงานของรัฐเป็นข้อมูลทีต ่ อ ้ ง

Green Procurement) ตามนโยบายของภาครัฐ โดยมีการจัดทํา

จัดไว้ให้ประชาชนตรวจดูได้ตามมาตรา 9 (8) แห่งพระราชบัญญัติ

คู่มือเกณฑ์การจัดซื้อจัดจ้างที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมของ ปตท.

ข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540 โดยเปิดเผยข้อมูลการจัดซือ ้

ประกอบด้วย เกณฑ์การจัดซื้อจัดจ้างจํานวน 23 หมวด ดังนี้

จัดจ้างดังกล่าวเป็นรายเดือนผ่านเว็บไซต์ www.pttplc.com เพือ ่ ให้

1. การเช่าซื้อรถยนต์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

ประชาชนตรวจดูได้ การดําเนินการดังกล่าวจะได้รับการประเมิน

2. การเช่าซื้อเครื่องคอมพิวเตอร์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

เป็นประจําทุกปี โดยปี 2560 การประเมินเรื่องการเปิดเผยข้อมูล

3. การเช่าซื้อเครื่องพิมพ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

การจัดซื้อจัดจ้างของ ปตท. ได้คะแนน 100%

4. การเช่าซื้อเครื่องสแกนเนอร์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม 5. การบริ ก ารเช่ า ซื้ อ เครื่ อ งถ่ า ยเอกสารที่ เ ป็ น มิ ต รกั บ สิ่งแวดล้อม

ทั้งนี้ ตั้งแต่วันที่ 24 สิงหาคม 2560 เป็นต้นมา ปตท. ได้ ปฏิบัติตาม พ.ร.บ. การจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 จึงได้ปรับปรุงกระบวนการโดยกําหนดให้มก ี ารเปิดเผย

6. การจ้างทําสื่อสิ่งพิมพ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

แผนการจัดซื้อจัดจ้างประจําปีเพื่อให้ผู้สนใจเข้าร่วมเสนอราคา

7. การจัดซื้อกระดาษที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

กับ ปตท. สามารถบริหารจัดการในการเตรียมความพร้อมเข้า

8. การจ้างเหมาก่อสร้างสถานีบริการทีเ่ ป็นมิตรกับสิง่ แวดล้อม

เสนองานได้ล่วงหน้า ปัจจุบัน ปตท. ได้เปิดเผยแผนการจัดซื้อ

9. การจ้างเหมาปรับปรุงอาคารที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

จั ด จ้ า งประจํ า ปี 2562 ตามที่ ก ฎหมายดั ง กล่ า วกํ า หนดแล้ ว

10. การจ้างเหมาปรับปรุงภูมิทัศน์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

ทั้ง 3 ช่องทางด้วยกัน ได้แก่เว็บไซต์ www.pttplc.com ระบบ

11. การจ้างเหมาระบบปรับอากาศที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

การจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ (e-GP) ของกรมบัญชีกลาง และสถานที่

12. การจ้างเหมาติดตั้ง/ บํารุงรักษาระบบไฟฟ้าที่เป็นมิตร

ปิดประกาศ ณ สํานักงานของ ปตท.

กับสิ่งแวดล้อม 13. การจ้างทําเสื้อที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

การกํากับดูแลกิจการ

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

161

เพือ ่ เพิม ่ ความโปร่งใสในการดําเนินการจัดซือ ้ จัดจ้าง ทัง้ ในส่วน

(Performance) ด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสิง่ แวดล้อม

ของการจัดซื้อจัดจ้างในส่วนที่ต้องปฏิบัติตามกฎหมายว่าด้วย

(SSHE) ด้านความยั่งยืน (Sustainability) โดยเบื้องต้นจะแจ้ง

การจั ด ซื้ อ จั ด จ้ า งและการบริ ห ารพั ส ดุ ภ าครั ฐ และการจั ด ซื้ อ

ผลการประเมินแก่ผู้ค้าที่อยู่ในทะเบียนผู้ค้ารับทราบ เพื่อนําไป

จัดจ้างที่เกี่ยวกับการพาณิชย์โดยตรงซึ่งปฏิบัติตามกฎระเบียบ

ปรับปรุงการดําเนินงานต่อไป

ของ ปตท. ที่ได้ผ่านความเห็นชอบจากคณะกรรมการนโยบาย ี ารแต่งตัง้ การจัดซือ ้ จัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐแล้ว จึงได้มก

3. การพัฒนาศักยภาพของผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง

คณะกรรมการกํากับดูแลตรวจสอบการจัดซื้อจัดจ้าง (คตจ.) ขึ้น

ความรู้ความเข้าใจ ตลอดจนศักยภาพของบุคลากรที่มีส่วน

โดยประกอบด้วยผูบ ้ ริหารจากหน่วยงานจัดหา หน่วยงานกฎหมาย

เกีย ่ วข้องเป็นอีกปัจจัยทีส ่ า ํ คัญในการขับเคลือ ่ นให้การดําเนินการ

และหน่วยงานตรวจสอบภายในของ ปตท. เพื่อกํากับดูแลและ

ทัง้ หมดนีส ้ ม ั ฤทธิผล ปตท. จึงให้ความสําคัญในการพัฒนาศักยภาพ

ตรวจสอบการดําเนินงานที่เกี่ยวกับการจัดซื้อจัดจ้างของ ปตท.

ด้านการจัดหาและบริหารงานผู้ค้าของผู้บริหาร และพนักงาน

ให้ เ ป็ น ไปตามกฎหมาย ระเบี ย บ ข้ อ กํ า หนด หลั ก เกณฑ์ และ

ภายในองค์ ก รอย่ า งเป็ น ระบบและเหมาะสม ผ่ า นการอบรม

ขัน ้ ตอนการดําเนินงานทีเ่ กีย ่ วข้อง ซึง่ ในแต่ละปี คตจ. จะดําเนินการ

สื่ อ ความ รวมถึงกระบวนการบริหารจั ด การองค์ ค วามรู้

ตรวจสอบกระบวนการจัดซื้อจัดจ้าง โดยสุ่มตรวจสอบงานจัดซื้อ

(Knowledge Management: KM) เพื่ อ ให้ ส ามารถบรรลุ

จัดจ้างเพื่อตรวจหาข้อบกพร่องจากการดําเนินงาน หาสาเหตุ

วัตถุประสงค์ด้านความยั่งยืนสู่การบริหารจัดการผู้ค้า นอกจากนี้

ของข้อบกพร่อง และแนวทางการแก้ไขปัญหาป้องกันไม่ให้เกิด

ปตท. ได้สร้างความพร้อมและสื่อความให้แก่ผู้ค้าควบคู่กันไป

ข้อบกพร่องซ้ํา ทั้งนี้ ในปี 2561 ผู้บริหารได้มุ่งมั่นในวิสัยทัศน์

เพื่อให้ผู้ค้าเตรียมการพัฒนาการดําเนินธุรกิจของตนให้เป็นไป

ในการเป็ น องค์ ก รโปร่ ง ใส จึ ง กํ า หนดให้ มี ตั ว ชี้ วั ด (KPI) ของ

ตามแนวทางความยั่ ง ยื น หรื อ แนวทางการปฏิ บั ติ อ ย่ า งยั่ ง ยื น

ทุกสายงานในการดําเนินการจัดซือ ้ จัดจ้างให้ถก ู ต้องตามกฎหมาย

ของผู้ค้า ปตท. (PTT Supplier Sustainable Code of Conduct)

่ การจัดซือ ้ และกฎระเบียบภายในของ ปตท. ด้วย เพือ ่ ให้มน ั่ ใจได้วา

เพื่อให้เกิดการแลกเปลี่ยนข้อมูลและความรู้ระหว่าง ปตท.

จัดจ้างของ ปตท. มีความคุม ้ ค่า โปร่งใส เป็นธรรม มีประสิทธิภาพ

กับผู้ค้า และพัฒนาศักยภาพของผู้ค้าให้พร้อมสนับสนุน ปตท.

มีประสิทธิผล และตรวจสอบได้

ทั้งในด้านผลการดําเนินการ ความต่อเนื่องในการดําเนินธุรกิจ

นอกจากนี้ ปตท. ได้ มี ร ะบบการตรวจรั บ งาน (Material

ตลอดจนความรับผิดชอบต่อสังคม ในปี 2561 ปตท. ได้จัดงาน

Receive (MR) on web) ที่ให้หน่วยงานผู้ใช้ประเมินผลการดําเนิน

สัมมนาผูค ้ า ้ โดยเป็นการจัดงานของแต่ละหน่วยงานธุรกิจ/ สายงาน

งานของผู้ค้าในแง่มุมต่าง ๆ เช่น ด้านคุณภาพ (Quality) ด้าน

(Supplier Relationship Management Seminar: SRM) จํานวน

การส่งมอบ (Delivery) การให้บริการ (Service) ด้านการดําเนินงาน

ทั้งสิ้น 5 ครั้ง

กลุมผูคา ผู้ค้าของโรงแยกก๊าซธรรมชาติ จังหวัดนครศรีธรรมราช ผู้ค้าของโรงแยกก๊าซธรรมชาติ จังหวัดระยอง

วันที่จัดงาน 3 สิงหาคม 2561 28 สิงหาคม 2561

ผู้ค้าของหน่วยงานวิศวกรรมโครงการ

3 กันยายน 2561

ผู้ค้าของระบบท่อส่งก๊าซธรรมชาติ

7 กันยายน 2561

ผู้ค้าของหน่วยงาน NGV

12 ธันวาคม 2561

การจัดสัมมนาผูค ้ า ้ ของ ปตท. จะมีการสือ ่ ความ ถ่ายทอดทิศทางการดําเนินงาน การจัดกิจกรรมทีม ่ ค ี วามเหมาะสมตามกลุม ่ ผูค ้ า ้ โดยหัวข้อการสื่อความและการจัดกิจกรรมสัมมนาในปี 2561 ประกอบด้วย •

ทิศทางการดําเนินธุรกิจของวิสัยทัศน์และพันธกิจของ ปตท.

•

นโยบายและทิศทางการจัดหาสินค้าและบริการ ปตท. และกฎหมายที่เกี่ยวข้อง

•

การจัดหา การบริหารจัดการผู้ค้า และการบริหารองค์กรอย่างยั่งยืน

•

การจัดหาสินค้าและบริการที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

•

การจัดกิจกรรมกลุ่มร่วมกันระหว่างพนักงานจัดหาและผู้ค้า ให้มีการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น เพื่อนํามาปรับปรุงกระบวนการ ทํางานให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น โดยผลการดําเนินงานดังกล่าวส่งผลให้สามารถตอบสนองความต้องการและความพึงพอใจ ของผู้ค้ามากขึ้น ตลอดจนเกิดความสัมพันธ์ที่ดี และก่อเกิดเป็นความสัมพันธ์ที่ยั่งยืน (Sustainable Partnership) ต่อไป

•

การจัดทําเวิร์กชอบ การประเมินความเสี่ยงด้าน ESG ให้กับผู้ค้า เพื่อให้เกิดความยั่งยืนตลอดห่วงโซ่อุปทานอย่างแท้จริง

162

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

การกํากับดูแลกิจการ

นอกจากนี้ ปตท. ยังมีโครงการส่งเสริมศักยภาพผูค ้ า้ ตามเกณฑ์

นอกจากหลั ก เกณฑ์ ใ นเบื้ อ งต้ น แล้ ว ปตท. ยั ง ประเมิ น

อุ ต สาหกรรมสี เ ขี ย ว (Green Industry) ของกรมโรงงาน

คุณสมบัติผู้ค้าในด้านการดําเนินงาน และแนวทางการปฏิบัติ

อุตสาหกรรม ให้กบ ั ผูค ้ า ้ ของ ปตท. ทีม ่ ค ี วามสนใจเข้าร่วมโครงการ

อย่างยั่งยืนของผู้ค้าควบคู่กันไปด้วย

เพือ ่ ส่งเสริมการดําเนินกิจการของผูค ้ า ้ ให้มค ี วามยัง่ ยืน สอดคล้อง

้ า ้ ส่งมอบสินค้า/ บริการในแต่ละงวดงานแล้ว ปตท. หลังจากผูค

ตามนโยบายของภาครัฐ อีกทั้งยังช่วยส่งเสริมภาพลักษณ์ของ

จะประเมินผู้ค้า พร้อมทั้งแจ้งผลการประเมินให้ผู้ค้าทราบข้อดี/

ผูค ้ า ้ อีกทางหนึง่ โดยในปี 2560 - 2561 มีผค ู้ า ้ เข้าร่วมการสัมมนา

ข้อควรปรับปรุงในการดําเนินงาน เพื่อพิจารณานําไปปรับปรุง

จํ า นวน 33 ราย และ ปตท. ได้ คั ด เลื อ กผู้ ค้ า ที่ มี ศั ก ยภาพใน

การดําเนินงานของผูค ้ า ้ เอง (Supplier Development) ให้ดย ี งิ่ ขึน ้ ไป

การดําเนินงานจํานวน 11 ราย เข้าร่วมโครงการนําร่อง ซึง่ ประสบ ผลสําเร็จเป็นอย่างดี

นอกจากนี้ ในการจัดหาสินค้าและบริการ ปตท. จะสนับสนุน ผู้ ค้ า ในประเทศก่ อ นเป็ น อั น ดั บ แรก โดยเมื่ อ พิ จ ารณาข้ อ มู ล

ปตท. กําหนดให้ผู้ที่จะเข้าร่วมเสนอราคา จะต้องปฏิบัติตาม

การจัดหาที่ผ่านมา พบว่า ปตท. มีการจัดหาสินค้าจากท้องถิ่น

กฎระเบี ย บด้ า นความปลอดภั ย เกี่ ย วกั บ การทํ า งานและการใช้

มากกว่ า ร้ อ ยละ 90 รวมถึ ง ส่ ง เสริ ม ให้ มี ก ารจั ด หาสิ น ค้ า จาก

เครือ ่ งมือ ตลอดจนระเบียบข้อบังคับต่าง ๆ อย่างเคร่งครัด โดยเฉพาะ

ในพื้นที่ที่สถานประกอบการ ปตท. ตั้งอยู่เป็นหลัก ซึ่งก่อให้เกิด

การทํางานที่มีผลกระทบต่อความปลอดภัย อาชีวอนามัยและ

การสร้ า งเม็ ด เงิ น หมุ น เวี ย นในระบบเศรษฐกิ จ ของไทย อี ก ทั้ ง

สภาพแวดล้อม ให้ระมัดระวังในการทํางานเป็นพิเศษ ทั้งนี้ ปตท.

ยังเป็นการส่งเสริมอาชีพและสร้างรายได้ให้แก่คนในชุมชน

จะจัดให้มีการเข้าเยี่ยมชมกิจการของผู้ค้า เพื่อประเมินศักยภาพ การดําเนินงาน โดยเฉพาะด้านความมัน ่ คง ปลอดภัย อาชีวอนามัย

3.1.6 พนักงาน

และสิ่งแวดล้อม นอกจากนี้ พนักงานของบริษัทผู้ค้าต้องผ่าน

(ได้รายงานหมวดโครงสร้างการจัดการ หัวข้อ “พนักงาน”

การอบรมการปฏิบัติตน การดําเนินการในพื้นที่การทํางานของ

แล้ว)

ปตท. และปฏิ บั ติ ง านตามข้ อ กํ า หนดในการเข้ า ทํ า งานในเขต ปฏิบัติงาน ซึ่งกําหนดการปฏิบัติตนตามแต่ละลักษณะงานไว้ ปตท. ได้จัดทําทะเบียนผู้ค้า (PTT Approved Vendor List:

3.2 การเคารพกฎหมายและหลักสิทธิมนุษยชน สากล

PTT AVL) เพื่อประโยชน์ในงานจัดหาสินค้าและบริการด้วยวิธี ประมูล เพื่อให้มั่นใจว่าภายใต้กระบวนการกําหนดกลุ่มงาน และ

ปตท. กําหนด ให้กรรมการ ผู้บริหาร และพนักงานทุกคน

ขั้นตอนหรือวิธีการในการคัดเลือกผู้ค้าเพื่อขึ้นทะเบียนผู้ค้ากับ

ต้องเคารพกฎหมาย ข้อกําหนด ขนบธรรมเนียม ประเพณี และ

ปตท. นั้ น จะได้ ผู้ ค้ า ที่ มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพ สามารถส่ ง มอบสิ น ค้ า /

วัฒนธรรมอันดีงามที่แตกต่างกันในแต่ละประเทศที่เข้าไปลงทุน

บริการได้ตรงกับความต้องการขององค์กร และส่งเสริมความเป็น

รวมถึงการเคารพหลักสิทธิมนุษยชนสากลอย่างเคร่งครัด โดย

พันธมิตร (Partnership) กับ ปตท. อย่างยั่งยืน โดยในปี 2561

ถือเป็นบรรทัดฐานขั้นต้นของการดําเนินงาน

มีผู้ค้าที่ได้รับการอนุมัติให้ขึ้นทะเบียนผู้ค้า ปตท. รวมจํานวน 232 บริษัท จาก 17 กลุ่มงาน

เพื่อให้มั่นใจว่า ปตท. ปฏิบัติตามกฎหมาย และกฎระเบียบ ต่าง ๆ ที่กํากับดูแลองค์กรอย่างครบถ้วน ถูกต้อง ปี 2560 จึงจัด

เพื่ อ ให้ ก ารจั ด ทํ า ทะเบี ย นผู้ ค้ า ของ ปตท. เป็ น ไปอย่ า ง

ตั้ ง ฝ่ า ยกํ า กั บ กฎหมายและกฎระเบี ย บองค์ ก ร (Compliance

มีประสิทธิภาพ ปตท. ได้กา ํ หนดหลักเกณฑ์ เงือ ่ นไข และคุณสมบัติ

Department) ขึ้นภายใต้สํานักกฎหมาย เพื่อรวบรวมกฎระเบียบ

ของผู้ค้าที่สมัครเพื่อคัดเลือกขึ้นทะเบียนผู้ค้าในแต่ละกลุ่มงาน

ประเมิ น ความเสี่ ย ง สนั บ สนุ น หน่ ว ยงานในองค์ ก รให้ ส ามารถ

โดยคุณสมบัติเบื้องต้นของผู้ค้าจะต้องมีลักษณะดังต่อไปนี้

ดําเนินการตามแนวทางที่กําหนด ตลอดจนติดตามตรวจสอบ

1. ผูค ้ า ้ จะต้องไม่เป็นผูล ้ ะทิง้ งานของ ปตท. หรือส่วนราชการ รัฐวิสาหกิจ และหน่วยงานต่าง ๆ ของรัฐ

และรายงานผลการปฏิบัติต่อผู้บริหารสูงสุด และคณะกรรมการ ที่เกี่ยวข้อง

2. กรณี ที่ เ คยถู ก เพิ ก ถอนออกจากกลุ่ ม งานใดในทะเบี ย น

ปตท. ได้พัฒนาและประยุกต์ใช้ระบบการบริหารจัดการด้าน

ผู้ค้าของ ปตท. จะไม่มีสิทธิยื่นขอขึ้นทะเบียนผู้ค้าฯ กับ ปตท.

สิทธิมนุษยชนมาตั้งแต่ปี 2560 โดยได้ทําการประเมินความเสี่ยง

ในกลุม ่ งานนัน ้ ๆ ในช่วงระยะเวลา 3 ปี นับถัดจากวันทีถ ่ ก ู เพิกถอน

ด้ า นสิ ท ธิ ม นุ ษ ยชนครอบคลุ ม การดํ า เนิ น ธุ ร กิ จ ของกลุ่ ม ปตท.

ยกเว้นกรณีถูกเพิกถอน เนื่องจากเป็นผู้ละทิ้งงานของ ปตท. หรือ

ทั้ง 73 บริษัท ใน 29 ประเทศ พบว่าประเด็นความเสี่ยงหลัก

ส่วนราชการรัฐวิสาหกิจ และหน่วยงานต่าง ๆ ของรัฐ ปตท. จะไม่รบ ั

ที่อาจเกิดขึ้นกับการดําเนินงานของกลุ่ม ปตท. คือ ความเสี่ยง

เข้าเป็นผู้ค้าในทะเบียนผู้ค้า ปตท. จนกว่าจะมีหนังสือแจ้งแสดง

ต่อการบังคับใช้แรงงาน สภาพการทํางานที่ไม่ปลอดภัย สุขภาพ

หลักฐานการยกเลิกการถูกเพิกถอน

และความปลอดภั ย ในชุ ม ชน และการบริ ห ารจั ด การด้ า น

3. ผู้ ค้ า จะต้ อ งเข้ า ใจและรั บ ทราบแนวทางการปฏิ บั ติ

สิ ท ธิ ม นุ ษ ยชนในสายโซ่ อุ ป ทาน โดยแต่ ล ะพื้ น ที่ ที่ มี ป ระเด็ น

อย่างยั่งยืนของผู้ค้า ปตท. (PTT Supplier Sustainable Code of

ความเสี่ยงได้จัดทํามาตรการควบคุม และแผนการดําเนินงาน

Conduct: SSCoC)

ด้านสิทธิมนุษยชนครบถ้วนร้อยละ 100 ของพื้นที่ ทําให้ปัจจุบัน

การกํากับดูแลกิจการ

รายงานประจําปี 2561 บริษัท ปตท. จํากัด (มหาชน)

163

ระดับความเสีย ่ งด้านสิทธิมนุษยชนของกลุม ่ ปตท. ทีพ ่ บอยูใ่ นระดับ

และนําเสนอข้อมูลผลการดําเนินงานตามรูปแบบของ Integrated

ที่สามารถควบคุมได้ โดยมีการติดตามการดําเนินงานตามแผน

Reporting (IR) ของ The International Integrated Reporting

การดําเนินงานด้านสิทธิมนุษยชน เป็นประจําทุกไตรมาส เพื่อ

Council (IIRC) รายงานความก้าวหน้าของการปฏิบัติตามหลัก

ให้ ก ารปฏิ บั ติ เ ป็ น ไปอย่ า งมี ป ระสิ ท ธิ ผ ลสู ง สุ ด จากการปฏิ บั ติ

สากล 10 ประการของข้อตกลงโลกแห่งสหประชาชาติ (The United