AWM 2

praktisch vakblad over bouw en architectuur

mei 2006 • 1e jaargang •

9,50 • nummer 02

architectenweb magazine www.architectenweb.nl

interview Carel Weeber .. poject belicht Woontoren Smalle Haven Eindhoven / Jo Coenen & Co architekten, Universiteitsgebouw OZW Amsterdam / Jeanne Dekkers architectuur, kantoor IBA Amsterdam / Noordwestzes architecten en ontwerpers, .. techniek bruggen .. them@gazine zonwering

Leaseprijs v.a. 造 859,- p.mnd, 48 maanden, 20.000 km/jr. CO 2 174-247 gr/km, verbruik 6,4-10,3 l/100 km. Meer informatie: www.saab.nl, info@saab.nl.

De nieuwe Saab 9-5 is er vanaf â‚Ź 38.990,-

Uit het land waar crashtests loslopen.

Onvoorspelbaar genoeg zit een ongeluk het ene moment in een klein hoekje en staat het een ander moment levensgroot op de weg, in een onoverzichtelijke bocht. Om u te helpen botsingen te voorkomen, besteedt Saab veel aandacht aan wegligging en wendbaarheid. Daarnaast onderzochten Saabs technici ruim vijfduizend ongevallen, om aan de hand van de opgedane kennis de veiligste auto’s te bouwen. Zo verdeelt en absorbeert de ingenieuze kooiconstructie van een Saab als de nieuwe 9-5 Sport Sedan op vooraf bepaalde wijze de vrijkomende krachten bij een botsing. En Saabs Active Head Restraint voorkomt nekletsel bij een aanrijding van achteren. Slim detail: het contactslot zit ook bij deze Saab in de middenconsole, om knieletsel bij een botsing te voorkomen. Dit alles maakt Saabs 9-5 volgens Folksam - de grootste verzekeraar van Zweden - de veiligste auto van het land.

Een geruststellend feit dat er ook in ons kikkerlandje toe doet.

De veiligste auto van Zweden. Dat maakt Saab Saab.

move your mind

van de redactie

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

projecten

30 “Aandacht, aandacht, aandacht” Sta eens stil bij hoe vaak per dag om uw aandacht wordt gevraagd. Waar we ook zijn, wanneer en in welke hoedanigheid dan ook, bijna elk moment van de dag lijkt het dat alles en iedereen iets van ons wil.

Reclamemakers zetten alle middelen in voor een glimpje van onze aandacht. Het is overal. Via TV, radio, e-mail, de krant en ga zo maar door.

Maar ook onze collega’s, familie, vrienden hebben behoefte aan onze aandacht. Loop op straat, rijdt langs de snelweg, zelfs de gebouwde omgeving doet haar uiterste best met vorm en kleur onze aandacht te vragen. Waarom? Aandacht is bestaansrecht. Iets wat geen aandacht krijgt wordt nooit een succes. Een zak chips waar geen bekendheid aan wordt gegeven wordt niet verkocht, mensen die geen aandacht krijgen worden doodongelukkig en gebouwen die niet opvallen hebben geen betekenis en krijgen niet de waardering die hun bedenkers zo graag willen. Opvallen dus, we gaan voor het grote succes! Velen van ons associëren opvallen met schreeuwerigheid. Aandacht kun je inderdaad afdwingen door agressieve reclamecampagnes, hard te schreeuwen of kanariegele gebouwen te maken. Maar het kan ook anders… In deze tweede editie van Architectenweb Magazine laten wij u een drietal projecten zien die elk op hun eigen wijze de aandacht vragen. De woontoren van Jo Coenen & Co in Eindhoven die door een verrukkelijke eenvoud van vorm en materiaal opvalt. Het gebouw vraagt heel subtiel de aandacht en krijgt alleen waardering van diegene die zich tot het gebouw aangetrokken voelt. Het VU universiteitsgebouw van Jeanne Dekkers architectuur dat aan de buitenzijde de nieuwsgierigheid wekt door de afgeronde dakrand en de opliggende kozijnen, en zich van binnen sterker profileert door het gebruik van specifieke vormen en kleur.

En tot slot het IBA interieur van Noordwestzes architecten. Door een bijna ongeëvenaard palet aan gebruikte materialen en kleuren zal dit interieur slechts weinigen ontgaan. Namens het hele redactieteam vraag ik ook even uw aandacht voor deze tweede editie van Architectenweb Magazine. Die is namelijk nog dikker, nog uitgebreider en in onze ogen nog beter dan het eerste nummer. Vanaf heden vindt u in elk nummer van Architectenweb Magazine ook een interview, boekrecensies, techniek artikelen, meer tekeningen en zijn een aantal rubrieken uitgebreid. Aan aandacht voor bouw en architectuur dus geen gebrek!

38

46 30

woontoren Smalle Haven Eindoven Jo Coenen & Co architecten

38

universiteitsgebouw OZW Amsterdam Jeanne Dekkers Architectuur

38

kantoor IBA Amsterdam Noordwestzes architecten en ontwerpers

54

projecten kort

60

nieuw online

Jeroen van Oostveen, Hoofdredacteur Architectenweb Magazine jvo@architectenweb.nl coverfoto Richelle van der Valk 2

architectenweb magazine

inhoudsopgave

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

interview

21 21

Carel Weeber “Jullie land is een cultureel Galapagos!”

them@gazine

93

techniek

67 67

productinformatie

78

bruggen

78

productinformatie

Brug 2013 Amsterdam, De Netkous Den Haag, Brug over de Traversiner Steg, Pyloonbrug Emmen

84

nieuw online

archipedia

101

en verder...

01

van de redactie

01

inhoudsopgave

09

nieuws

14

agenda

18

column Kees van der Hoeven Meedenken met de ontwikkelaar

64

Donjon

88 93 zonwering

102 bouwstijlen Renaissance (1420-1650)

103 beroemde architecten Vitruvius, Leon Battista Alberti

104 beroemde gebouwen Sint-Pieterin Rome

104 begrippen Arcade, Baldakijn, Bascilica, Campanile, Loggia, Obelisk, Tamboer, Voluut

nummer 2 - mei 2006

column Peter Drijver

architectenweb.nl expositie “Architectuur & innovatie” groot succes

108 publicaties 112 vacatures 119 arch.Maaik 120 advertentie index 120 colofon

3

C O M F O RTSTORIES

Dak- of gevelisolatie?

We hebben er toch wel over moeten nadenken.

En nadenken was bij dit complexe renovatieproject noodzakelijk. Professioneel advies en hoogstaand kwalitatief isolatiemateriaal hebben ervoor gezorgd dat dit project

ADMIX • BELGIË

“schittert” op onze referentielijst.

Axor Starck X Een nieuw tijdperk breekt aan!

In badkamer design staat de letter “X“ voor een nieuw tijdperk. De nieuwe serie

presenteert zich als kunst, compromisloos minimalistisch en rechtlijnig. Het water vloeit als uit een waterval en wordt zo een bron van inspiratie. Axor Starck X biedt meer - meer water, meer design, meer kwaliteit. Voor meer informatie bezoekt u onze websites www.axor-design.com of www.hansgrohe.nl of email info@hansgrohe.nl.

Mijn hele gewicht aan één schroef.

De FERMACELL stabiliteit.

Boor een gat in een FERMACELL gipsvezelplaat van 12,5 mm. Draai een stevige schroef in de plug.

Hang er 50 kg gewicht aan. En… niets. FERMACELL gipsvezelplaten zijn zó sterk dat ze de last van zware hangkasten en rekken moeiteloos kunnen dragen. Zonder directe verbinding met de onderconstructie of extra draagconstructies. De platen zijn zelfs geschikt als onbrandbaar dragende ondergrond voor fineer en andere bekledingen. Een ‘sterk’ verhaal? Overtuig uzelf op www.xella.nl of bel 024 - 649 51 11.

Schoon, stabiel & snel. FERMACELL.

FERMACELL is een merk van Xella Droogbouw Systemen BV. Telefoon 024 - 649 51 11 Telefax 024 - 649 51 26 fermacell-nl@xella.com www.xella.nl

Velaria separatie wanden

Rimadesio Nederland via Reinder Kuipers

015 - 214 67 17

r.kuipers@zenit.nl

actueel

architectenweb

nieuws

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Nieuws Voor het complete artikel surft u naar www.architectenweb.nl en typt u het bijbehorende wwwpagina nummer in. De online artikelen bevatten veelal aanvullend beeldmateriaal en kunt u makkelijk printen en doorsturen naar bekenden.

Bezoek dagelijks architectenweb.nl voor het laatste bouw en architectuurnieuws!

Rijksmuseum presenteert definitief ontwerp De Spaanse architecten Cruz en Ortiz hebben de definitieve plannen voor het Nieuwe Rijksmuseum gepresenteerd. De plannen omvatten het totale ontwerp, inclusief de nieuwe entree, het Aziatisch paviljoen, een studiecentrum en de restauratie van het hoofdgebouw. Door de nieuwbouw ontstaat een internationaal toonaangevend museum, dat geschikt is voor een miljoenenpubliek. Het transparante gebouw wordt zeer modern, maar laat ook het architectonisch concept van Pierre Cuypers herleven. De collectie wordt compleet in het museumgedeelte ondergebracht, terwijl andere functies in aparte gebouwen zijn gesitueerd. www.architectenweb.nl, wwwpagina n7242

IN/OP winnaar Bouwfonds MAB Ontwerpprijsvraag

Serpentine-paviljoen Koolhaas beleeft sneak preview

Het ontwerp IN/OP is als beste gekozen bij de Bouwfonds MAB Ontwerpprijsvraag 2006. De prijsvraag stond open voor jonge ontwerpers, die als opdracht hadden meegekregen om voor een studielocatie in Den Haag een marktgericht woonconcept voor jongeren te ontwikkelen. Thomas Gillet, Michel Heesen, Kobbe Nouwens en Micha de Haas stuurden de winnende inzending. De jury vond het een veelbelovend, professioneel en aantrekkelijk ontwerp. De winnaars zijn beloond met een bedrag van 15.000 euro. Bouwfonds en de gemeente Den Haag gaan zich inspannen om het winnende ontwerp op de studielocatie aan de Leyweg te realiseren. wwwpagina n7237

Het paviljoen van OMA-architect Rem Koolhaas dat in juli wordt geopend, was onlangs te zien in het online magazine KultureFlash. Opvallend is de enorme doorzichtige ‘ballon’ die boven de tentoonstellingsruimte op het landgoed van de Londense Serpentine Gallery gaat zweven. ’s Nachts wordt het van binnenuit verlicht, waardoor er een haast magisch effect ontstaat. Afhankelijk van het weer zal de ballon worden ‘opgelaten’, of juist laag gehouden om het gedeelte eronder te bedekken. De Nederlandse toparchitect heeft de constructie ontworpen in samenwerking met Cecil Balmond en zijn team van Arup. wwwpagina n7328

10

architectenweb magazine

nieuws

Joost Swarte

Ger v.d. Vlugt

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Modernste hofje van Nederland in Haarlem

Museum Belvédère BNA Gebouw van 2006

In Haarlem verrijst naast het oudste hofje van Nederland het modernste. In de aangrenzende Toneelschuur is de start van de bouw eind maart feestelijk ingeluid. Het ontwerp van architect Henk Döll en ontwerper Joost Swarte bestaat uit vijf typische hofjeswoningen en vijf appartementen in drie lagen.

De woningen zijn aanpasbaar gebouwd en geschikt voor ouderen. Het nieuwe hofje onderscheidt zich duidelijk van de ‘buren’, doordat er met name aan de Korte Begijnstraat een beeldende gevel is ontstaan. Het is rijk aan materialen, details, vlakken en gekleurde ramen. Het hofje zal worden opgenomen in de stadswandelroute van de VVV. wwwpagina n7235

Op 21 april is in Dronten de hoofdprijs van het BNA Gebouw van het jaar uitgereikt aan het Friese Museum Belvédère van Eerde Schippers (Inbo Adviseurs Stedenbouwkundigen Architecten). Volgens het juryrapport getuigt het museum van een voorbeeldige integratie van architectuur en landschap.

Dit succes werd bereikt doordat de architect en de landschapsarchitect gelijktijdig werden ingeschakeld. Daarnaast is de architectuur zeer functioneel en is het gebouw niet belangrijker gemaakt dan de tentoongestelde kunst.

Mecanoo ontwerpt Paleis van Justitie Córdoba

Dokkershaven Vlissingen genomineerd voor Europese award

Francine Houben van Mecanoo Architecten heeft het winnende ontwerp geleverd voor het nieuwe Paleis van Justitie in het Spaanse Córdoba. De provincie Andalusië verkoos haar inzending als beste in een open competitie. Het concept is geïnspireerd op de patiotypologie van de stad in Zuid-Spanje. Tot op het dak zijn er vele bomen, planten, bloemen en fonteinen geplaatst. In het ruim 50.000 vierkante meter tellende gebouw zijn 23 rechtszalen, een forensisch instituut, kantoren en een ceremoniële zaal voor bruiloften ondergebracht. Mecanoo werkt voor dit project samen met het gerenommeerde constructiebureau Ayesa uit Sevilla. wwwpagina n7262

Het Masterplan Dokkershaven in Vlissingen is de Nederlandse genomineerde voor de European Urban and Regional Planning Achievement Awards 2006. Deze prijzen worden toegekend aan de steden- en landbouwkundige projecten die volgens de jury de beste bijdrage hebben geleverd aan de verbetering van de leefkwaliteit. Het Zeeuwse Masterplan is bijzonder vanwege de grote bijdrage van de inwoners van Vlissingen. Het project, dat wordt uitgevoerd door een samenwerkingsverband van VHP stedenbouwkundigen + architekten + landschapsarchitekten met Tauw en Goudappel Coffeng, zal dit najaar meestrijden in de eindronde in het Spaanse Sevilla. wwwpagina n7289

nummer 2 - mei 2006

wwwpagina n7353

11

nieuws

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Nieuwe gevels maken ‘urn’ EU-gebouw zichtbaar

Ana Ottoni

Het hoofdkantoor van de EU in Brussel ondergaat een ingrijpende metamorfose. De prijsvraag voor het ontwerp is gewonnen door het Belgisch/Italiaanse ontwerpteam Samyn and Partners, Studio Valle Progettazioni en Buro Happold. Het L- vormige gebouw krijgt er twee glazen gevels bij, waardoor het een kubus wordt. Vanwege de transparantie heeft de voorbijganger zicht op de ‘urn’ met conferentiezalen aan de binnenkant. Voor de raamframes is gerecycled hout uit verschillende EU-landen gehaald, waarmee het team een voortrekkersrol wil vervullen bij de naleving van Europese voorschriften. wwwpagina n7269

Postel gaat Dordrechts Museum verbouwen

Paolo Mendes da Rocha wint Pritzker Prijs

De gemeente Dordrecht heeft architect Dirk Jan Postel van het Rotterdamse architectenbureau Kraaijvanger Urbis opdracht gegeven om het Dordrechts Museum ingrijpend te verbouwen en uit te breiden. Van de vier bureaus die via een aanbesteding meedongen, werd zijn visie door de selectiecommissie unaniem als beste en meest passend beoordeeld. Door de uitbreiding krijgt het museum onder andere een ruimte voor tijdelijke exposities, een kenniscentrum en een auditorium.

Hierdoor komt er in het bestaande gebouw meer plaats voor de permanente collectie. De verbouwing behoort tot het stedenbouwkundig plan voor het Hofkwartier. wwwpagina n7310

De Braziliaan Paolo Mendes da Rocha is de winnaar van de Pritzker Prijs van 2006. De 78-jarige architect krijgt die voor zijn oeuvre, dat hij vanaf de jaren vijftig tot heden bij elkaar heeft gebouwd. Zo heeft hij onder andere woningen, kerken, sportcomplexen en musea ontworpen. Het overgrote deel van deze gebouwen staat in zijn moederland. Bij de Pritzker Prijs is een bedrag inbegrepen van 100.000 dollar. Mendes da Rocha, die ook meubels ontwerpt, neemt de prijs op 30 mei in ontvangst tijdens een ceremonie in de Turkse stad Istanbul. Hij is na Oscar Niemeyer (1988) de 2e Braziliaanse winnaar van de meest prestigieuze architectuurprijs. wwwpagina n7301

12

architectenweb magazine

nieuws

Sjaak Henselmans

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Drs. Petra Mesken nieuwe directeur BNSP

De Architectuurprijs Zwolle is tijdens de eerste Nacht van de Architectuur in de stad uitgereikt aan het project De Smaragd van Vera Yanovshtchinsky Architecten BV. Volgens de vak- en publieksjury levert het gebouw de beste bijdrage aan het ruimtelijke ontwerp van de IJsselstad, en bezit het een grote intrinsieke architectonische kwaliteit. Acht projecten, verdeeld over een woningbouw-, utiliteitsbouw- en vrije categorie, dongen mee naar de prijs. De jury, die onder leiding stond van Rijksadviseur Cultureel Erfgoed Fons Asselbergs, beoordeelde de plannen direct na het bezoeken van de acht projecten. wwwpagina n7252

Kunsthistorica drs. Petra Mesken is aangesteld als nieuwe directeur van de Beroepsvereniging van Nederlandse Stedenbouwkundigen en Planologen (BNSP). Op 1 april jongstleden nam ze de functie over van drs. M. Kloosterman.

De voormalige medewerkster van onder meer het ministerie van VROM is in Groningen afgestudeerd op architectuur- en stedenbouwkundige geschiedenis van de 19e en 20e eeuw.

De BNSP maakt zich sterk voor een goede kwaliteit van de ruimtelijke inrichting van het land, zowel in stedelijk als landelijk gebied. wwwpagina n7274

101 markante stukken op jarige website NAi

Casa CASLa op Weerwaterplein Almere

Het Nederlandse Architectuurinstituut viert het tienjarig bestaan van zijn website met een virtuele tentoonstelling. Ter gelegenheid van het jubileum is er voor de site www.nai.nl een selectie gemaakt van tekeningen, maquettes, boeken en foto’s die bijzonder, mooi of zeldzaam zijn, of in verhouding tot andere voorbeelden een mooi verhaal vertellen. In april bestond de website tien jaar, waarmee het een van de oudste museumsites van Nederland is. Het heeft zich in die periode ontwikkeld van een digitale folder naar een integraal onderdeel van het instituut, met onder meer webtentoonstellingen. Vorig jaar brachten 650.000 mensen een bezoek aan de website. wwwpagina n7292

Met acrobatische acts van twee ‘bouwvakkers’, schilderstreken van cultuurwethouder Vincent van der Velde en de onthulling van een bijzonder bord is de bouwstart van Casa CASLa in Almere gevierd. Aan de realisatie van een nieuw eigen onderkomen van het architectuurcentrum gingen jaren van voorbereidingen vooraf. Vooral het zoeken van een geschikte locatie en de werving van fondsen namen veel tijd in beslag. De Franse architecten Jean-Philippe Lanoire en Sophie Courrian leverden het ontwerp voor het gebouw aan het Weerwaterplein, vlakbij torenflat Silverline. Ze kregen hierbij ondersteuning van Santman van Staaden Architecten uit Almere. wwwpagina n7298

geertfotografeert.nl

Vera Yanovshtchinsky winnaar Nacht van de Architectuur Zwolle

nummer 2 - mei 2006

13

agenda

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Unorthodocks Vogelvlucht Dokhaven op Heijplaat

DynamiCity Tactieken voor de veranderende stad

De Bazel:ontwerper voor de elite Detail boudoirbank K.P.C. de Bazel, 1900, collectie Gemeentemuseum Den Haag

Evenementen

Tentoonstellingen

31 mei t/m 2 juni 2006 Steel Bridges Zesde editie Internationaal symposium (Praag) met een aantal thema’s over stalen bruggen.

■ www.steelbridges06.com

t/m 11 juni 2006 Lost and Found, ontwerpers en hergebruik Tentoonstellingen over ontwerpers die met afval- en restmaterialen werken.

■ www.architectuurhaarlem.nl

dynamische stad onderzoekt, analyseert en in kaart brengt. [foto 2 ] ■ www.nai.nl

3 juni 2006 Dag van de bouw Unieke kans om een kijkje “achter de schutting” te nemen op tientallen bouw- en infrastructurele projecten verspreid over het hele land.

■ www.debouwmaakthet.nl 13 juni t/m 15 juni 2006 Provada Driedaagse vastgoedbeurs voor professionals uit binnen- en buitenland.

■ www.provada.nl 24 en 25 juni 2006 Dag van de architectuur De Dag van de Architectuur 2006 heeft als thema verboden terrein.

Overal in Nederland zijn in het weekend van 24 en 25 juni gebouwen en locaties te betreden, die normaal voor het publiek niet toegankelijk zijn.

■ www.dvda.nl

14

t/m 9 juli 2006 Het rendement van architectuur Tentoonstelling over 7 Deventer bedrijven die zich hebben ingespannen om van de bedrijfshuisvesting iets bijzonders te maken.

■ www.rondeeldeventer.nl t/m 10 juni 2006 Unorthodocks Tentoonstelling geeft een beeld van de ideeën die zo’n 100 ontwerpteams hebben ingeleverd over een tijdelijke en flexibele invulling van de Dokhaven op Heijplaat. [foto 1] ■ www.unorthodocks.nl t/m 11 juni 2006 DynamiCity Tactieken voor de veranderende stad In deze tentoonstelling laten zeven bureaus met een project uit hun oeuvre zien hoe het aan de hand van plattegronden, diagrammen, gemanipuleerde foto's en objecten de

t/m 11 juni 2006 De Bazel:ontwerper voor de elite Tentoonstelling brengt voor het eerst in de geschiedenis een representatief overzicht van De Bazels ontwerpen voor het interieur. [foto 3] ■ www.gemeentemuseum.nl t/m 11 juni 2006 Gispen in Rotterdam - Nieuwe verbeelding van het moderne In de tentoonstelling die het NAi organiseert ter ere van het jubileum van Gispen, staan zwart-wit foto's, catalogi en affiches uit de jaren '20 en '30 centraal.

■ www.nai.nl t/m 11juni 2006 Modern©ité' Deze tentoonstelling biedt poëtische en kritische benaderingen van de moderne stedelijke omgeving met werken van Jordi Colomer, Pedro Cabrita Reis, Francis Alÿs, Marcelo Cidade en Anita Molinero. [foto 4] ■ www.stroom.nl

architectenweb magazine

agenda

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Modern©ité 'Jordi Colomer, 'El Orden Nuevo', 2000 Next Level. Art, Games & Reality

Prix de Rome Voorronde opgave voor de toekomst van het Mr Visserplein in Amsterdam van genomineerde Daan Petri.

Screenshot Grand Theft Auto: San Andreas, Rockstar North, 2004 Next Level. Art, Games & Reality Screenshot Grand Theft Auto: San Andreas, Rockstar North, 2004

t/m 18 juni 2006 Next Level. Art, Games & Reality Werk van kunstenaars en ontwerpers die zich het gamevocabulaire eigen hebben gemaakt en hun persoonlijke reflectie hierop weergeven. [foto 5] ■ www.stedelijk.nl

19 augustus 2006 Prixderome.nl architectuur De Prix de Rome is een Nederlandse ‘staats’prijs voor kunstenaars en architecten tot 35 jaar. ARCAM de partner van de Rijksakademie van beeldende kunsten bij het exposeren van het werk voortkomend uit deze prestigieuze prijs. [foto 6] ■ www.arcam.nl

visies, meningen en de daaraan ten grondslag liggende argumenten die aan bod komen bij de vormgeving van bruggen.

■ www.pao.tudelft.nl

t/m 18 juni 2006 Broken Arabesque Eerste grote solotentoonstelling in Nederland van de Schotse kunstenaar Toby Paterson.

■ www.vleeshal.nl t/m 20 juni 2006 Nieuwe lading Nieuwe Lading is één tentoonstelling waarin een zestal opmerkelijke Utrechtse, relatief jonge, architectenbureaus zijn samengebracht.

■ www.aorta.nu t/m 24 juni 2006 Praag en haar Duitstalige architecten Tentoonstelling van de kunsthistoricus Zdenek Lukes behandelt de “vergeten” Duits sprekende architecten die in Praag actief waren in de jaren 1900 - 1938.

■ www.czechcentres.cz/hague/ novinky.asp

nummer 2 - mei 2006

t/m 22 oktober 2006 De Stedelijke Conditie De tentoonstelling De Stedelijke Conditie / The Urban Condition onderzoekt welke elementen noodzakelijk zijn om stedelijkheid te genereren.

■ www.depaviljoens.nl

Seminars/cursussen 31 mei 2006 Hoe goed kent u uw bouwcontract?

Tijdens de studiedag staan een aantal voor de praktijk belangrijke onderwerpen uit de UAV 1989 centraal.

■ www.sdu.nl 30 mei t/m 31 mei 2006 Vormgeving van bruggen In deze cursus wordt een samenvatting en overzicht gegeven van de

Prijsvragen inschrijven tot 23 juni 2006 Bouw & Civiel Award 2006 Dit jaar organiseert Vitae voor de 11e keer de Bouw & Civiel Award. Een landelijke prijs voor afstuderende HTS-bouwkundigen en HTS-civielkundigen.

■ www.vitae.nl/award inschrijven tot 1 juli 2006 Ruimte & Mobiliteit Prijs 2006 Welke bedrijfslocatie is het meest succesvol op het gebied van ruimtelijke inrichting, mobiliteit en infrastructuur?

■ www.ruimte-mobiliteit.nl inschrijven tot 15 september 2006 Bouwfonds Award voor Vitale Monumenten Alle regionale monumenten kunnen zich aanmelden voor de Bouwfonds Award voor Vitale Monumenten 2007. De winnaars in de categorieën kleinschalige en grootschalige revitalisering krijgen beiden 10.000 euro.

■ www.bouwfonds.nl 15

architectenweb

Blijf dagelijks op de hoogte met architectenweb.nl

www.architectenweb.nl/actueel

online

Architectenweb.nl heeft dagelijks iets te bieden voor architecten, opdrachtgevers, en iedereen die op een andere manier met de architectuur- en bouwwereld te maken heeft. Breng daarom iedere dag een bezoek aan de populairste* bouw- en architectuursite van Nederland zodat u op de hoogte blijft van de laatste ontwikkelingen.

Elke dag vindt u op architectenweb.nl - het laatste bouw en architectuurnieuws - specials, interviews en informatie over evenementen - bouwproductgids met het laatste productnieuws - projectgids met projectportfolio’s van honderden Nederlandse architecten - vacaturebank met honderden vacatures en kandidaten - architectengids met circa 3.000 architectenprofielen - bedrijvengids met duizenden bouw- en architectuurgerelateerde bedrijven - arch.Maaik, de enige echte architectuurstrip ter wereld - bouwkosteninformatie (i.s.m. Archidat) - controleplannen, gebundelde kennis van ervaren bouwkundigen (i.s.m. CBB) Schrijf u ook online in op onze wekelijkse nieuwsbrief! *) Bron: www.alexa.com

column

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Meedenken met de ontwikkelaar Kees van der Hoeven - Architect en oud-voorzitter BNA

Enkele jaren geleden maakte ik uitgebreider kennis met de toenmalige voorzitter van de Neprom. Vooral om eens langer door te praten over de vaak wat gespannen verhouding tussen ontwikkelaars en architecten. De doelen van beide beroepsgroepen blijken in de praktijk op zijn zachtst gezegd niet altijd gelijkgericht te zijn. Hij was van mening dat architecten meer en adequater zouden kunnen meedenken met de belangen van een ontwikkelaar, juist wanneer deze de opdrachtgeversrol vervult.

Zelf mocht ik dat aan den lijve ondervinden toen mijn ontwerp voor een groot kantoorgebouw via een Europese aanbesteding in het kader van de 'Richtlijn Werken' toeviel aan een mij nog onbekende ontwikkelaar. De draagconstructie van het plan was in ieder geval naar zijn grote tevredenheid: "Dat heb je goed gedaan Kees, geen dragende gevels maar ronde kolommen; die kunnen we mooi meeverhuren aan de toekomstige gebruiker." Hij bleek als geen ander de gecertificeerde meetmethode bij de berekening van het v.v.o. (het zogenaamde verhuurbaar vloeroppervlak) uit zijn hoofd te kennen. En in die regels wordt het constructieve oppervlak afgetrokken van dat verhuurbare oppervlak, terwijl een kolom - mits kleiner dan 0,5 vierkante meter - gewoon wordt meegerekend in het v.v.o. "Maar Kees, de vloerbedekking ter plaatse van die ronde kolom betalen we natuurlijk niet, want die ligt er immers niet?…"

18

Hij vroeg vervolgens of ik nog wel even door wilde werken aan de optimalisering van de voorzieningen: de twee gedachte toiletgroepen per etage moesten worden gecombineerd en van de installaties moesten de apparaten die geen dak boven hun hoofd nodig hadden direct helemaal naar buiten. Want ook daar werkte de meetmethode door op het ontwerp: apparatuur op het blote dak wordt niet meegerekend in het installatieoppervlak en u begrijpt het ook hier: hoe kleiner het installatieoppervlak, des te groter het verhuurbaar oppervlak (met de bijbehorende, jaarlijks terugkerende revenuen). Kijk maar eens goed naar de daken van verhuurkantoren, daar staan altijd van die geperforeerde schermpjes rond de buitengeplaatste apparatuur…

De meet- en budgetdiscussies gingen tijdens het definitieve ontwerp stapsgewijs en minutieus verder en bereikten hun hoogtepunt in de vraag of ik "die prachtige vide over vier etages niet uit het ontwerp kon schrappen?".

Wat was het geval: omdat een vide over meerdere etages vanwege de strenge brandpreventieve eisen een sprinklerinstallatie nodig maakte, zag de ontwikkelaar de bui van die extra investering al hangen. En met het dichtleggen van de vide zou wat hem betreft ook het verhuurbaar oppervlak weer prettig toenemen.

Na rijp beraad en bestudering van de NEN 2580 bleek dat ik hem in dit geval met zijn eigen meetmethodes om de oren kon slaan. Juist door de aanleg van die sprinklerinstallatie bleken de trappen niet overal met brandwerende puien van de rest van de verkeersruimte te hoeven worden afgeschermd. Alle aanloopbordessen konden zo worden opgeteld bij het verhuurbaar oppervlak en via kapitalisatie van die extra huurpenningen leverde de sprinklerinvestering dus uiteindelijk extra inkomsten in plaats van kosten op.

De moraal: verplaats je immer en intensief in de (vooraf ogenschijnlijk tegenstrijdige) belangen van een professionele opdrachtgever; het leidt vaker ook architectonisch tot een waardevoller resultaat. kavander@xs4all.nl

▲

Leestip: NEN 2580: 'Oppervlakten en inhouden van gebouwen - Termen, definities en bepalingsmethoden', verkrijgbaar bij : NEN, Vlinderweg 6, 2623 AX Delft, tevens te bestellen via www.nen.nl

architectenweb magazine

Bonnefanten museum Maastricht, architect Aldo Rossi Interieur Maurice Mentjens Design

Het naadloos en akoestisch alternatief voor traditionele plafonds Deze unieke combinatie maakt het Rockfon Mono Acoustic Plafondsysteem zeer geschikt voor zowel eigentijdse designoplossingen als voor renovatie toepassingen.

De akoestische prestaties (_w= 0,85) staan borg voor een aangenaam binnenklimaat.

Zowel esthetisch als akoestisch voldoet Rockfon Mono Acoustic dus aan de hoogste eisen.

Rockfon customer service 0475 353035 info@rockfon.nl - www.rockfon.nl

A KO E S T I S C H E P L A F O N D S

Innovatief van Foreco

Duurzaamheid met de waarborg van 15 jaar projectgarantie Bouwen begint met WaxedWood®, het duurzame en waterwerende hout van Foreco. Het geheim zit ‘m in het unieke productieproces waardoor WaxedWood® nooit door houtrot wordt aangetast.

Zo is WaxedWood® optimaal beschermd in weer en wind. Bovendien is WaxedWood®® gemaakt van naaldhout uit duurzaam beheerde Europese bossen. Het totaal aan eigenschappen maakt WaxedWood® uitmuntend geschikt voor projecten in woning- en utiliteitsbouw en biedt ongekende mogelijkheden.

WaxedWood® van Foreco: • wordt 15 jaar gegarandeerd tegen houtaantasting door de onafhankelijke stichting SGVH; • is efficiënt verwerkbaar en makkelijk hanteerbaar; • kan geleverd worden met FSCof PEFC-label; • is verkrijgbaar in 25 fraaie transparante of dekkende kleuren; • wordt geproduceerd volgens ISO 9001-2000 en onder KOMO-certificaat.

Meer weten over de onbegrensde mogelijkheden van WaxedWood® of onze andere innovatieve oplossingen op houtgebied?

Neem dan vrijblijvend contact met ons op.

Bel 0529 43 15 48 voor meer informatie. pagina 1 Foreco BV, Dalmsholterweg 5, Dalfsen,Telefoon +31 529 43 15 48, www.foreco.nl

foto: Rogier Fokke

interview

architectenweb

interview

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

“Jullie land is een cultureel Galapagos!” interview met Carel Weeber

door: Olv Klijn en Eric Frijters, foto’s: Jeroen Musch, impressies: Laura Weeber

22

architectenweb magazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

interview

In een reeks interviews met toonaangevende ontwerpers, initiatiefnemers, bestuurders en andere specialisten die een belangrijke rol spelen in de organisatie van de ruimte, willen Eric Frijters en Olv Klijn vaststellen hoe de huidige Nederlandse architectuur, stedenbouw en landschap er voor staan. Waar liggen nieuwe kansen? Hoe worden die kansen benut en wat zijn de opgaven van morgen?

▲

In april is bekend gemaakt, dat Carel Weeber in oktober van dit jaar wordt beloond met de Rotterdam-Maaskantprijs. Deze gebeurtenis vormt een aanleiding om de ex-architect – zoals Weeber zichzelf tot voor kort betitelde de aftrap van onze reeks interviews te laten verzorgen.

We stelden hem per e-mail de volgende vragen.

Carel Weeber bij zijn afscheidslezing in het NAi te Rotterdam.

Impressies van zijn nieuw te bouwen villa op het welstandsvrije

nummer 2 - mei 2006

▲

Curaçao (zie ook foto’s op de volgende pagina’s).

Komt de erkenning die spreekt uit de toekenning van de Maaskantprijs wat u betreft nog op tijd of voelt het als een trap na, nu u Nederland verlaten hebt?

Voor mijn gevoel waren ze vijf jaar te laat met die prijs.

Maar het was vrijwel onmogelijk jury’s samen te stellen die mij die prijs wilden geven. Misschien heeft mijn vertrek uit Nederland er toe bijgedragen dat het nu wel mogelijk was. Mijn vertrek is blijkbaar een beetje mijn dood.

U werd al vroeg hoogleraar in Delft en vervolgens decaan.

Nadat u in 1977 misgreep in een prijsvraag voor de bibliotheek van Rotterdam kreeg u (uit medelijden van enkele oud-studenten die in Rotterdam ambtenaar waren geworden) veel woningbouwopdrachten in die regio. Daarmee is er naar uw eigen zeggen een staatsarchitect, in de zin van een ontwerper van openbare gebouwen, aan u verloren gegaan. Vervolgens realiseerde u vijftien jaar lang in een razend tempo woningbouwprojecten. In het begin van de jaren negentig stelde u de krampachtige omgang met historische binnensteden voor het eerst aan de kaak. In 1993 zei u over Rotterdam dat de stad een voorsprong had ten opzichte van andere Nederlandse steden omdat Rotterdam geen historisch centrum heeft. Hoe staat u 15 jaar na dato tegenover deze uitspraak?

23

Carel Weeber

In politiek en economisch opzicht kende de 21ste eeuw een rumoerige, om niet te zeggen gewelddadige start. De wild stromende rivieren van de vaderlandse architectuur uit de vorige eeuw – ook wel bekend als Superdutch - blijken op hetzelfde moment te zijn veranderd in onschuldig kabbelende beekjes. Elk zichzelf respecterend Nederlands bureau heeft inmiddels een glanzende monografie aan het oeuvre toegevoegd en na een weifelende start trekt de bouwproductie weer aan. Mede dankzij Chinese broodheren krijgen in het kielzog van OMA ook minder uitgesproken bureaus opdrachten de Nederlandse architectuur te exporteren. Voorspoediger is een eeuw nooit begonnen. Het is tijd voor argwaan. De kans is groot dat het succes van de jaren negentig in combinatie met de huidige gunstige economische vooruitzichten een verdovende werking zal hebben op het architectuurklimaat in Nederland.

interview

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

“Het ontbreken van historische gebouwen in een binnenstad is altijd een verademing.”

Op het gebied van architectuur is het ontbreken van historische gebouwen in een binnenstad altijd een verademing.

Daardoor zijn Japanse en Amerikaanse steden zo ontspannend. Helaas beginnen ze in Rotterdam nu nieuwbouw te behandelen als historisch goed en wordt het netjes en braaf. De vaart is er uit! Het is provinciaals om steeds maar weer trots te moeten worden op een hoogbouwtje hier en een hoogbouwtje daar. De Amsterdamse Zuidas lijkt dan ook interessanter te worden dan de huidige Rotterdamse binnenstad.

De huidige discussie beperkt zich tot de polarisering van het verschil tussen een historiserende en een moderne of modernistische opvatting van architectuur. Uw discussiepunt uit het begin van de jaren negentig lijkt daarmee volkomen te worden veronachtzaamd?

noemer ‘vertrutting’. De truttigheid leek destijds vooral van de linkerkant van het politieke spectrum te komen. Maar is er thans onder de noemer ‘historiserende architectuur’ niet bijna geruisloos een nieuwe vorm van vertrutting geïntroduceerd?

Tja, waar is links gebleven, ik zie alleen nog maar rechts, Verdonk nog aan toe! Leefstijlenarchitectuur is inderdaad vertrutting in een nieuw jasje. Opnieuw proberen de instituties het publiek de smaak van de staat op te dringen.

Stond voor de Truttigheid destijds de dorpsarchitectuur model, nu zijn het kastelen van Anton Pieck en fungeert de Efteling als model voor de nieuwe woonwijk. Wonen als uitdrukking van een staatsideaal, zoals deze ontstond onder Berlage, Wibaut, Stalin, later Van Eesteren en het is te hopen van niet, maar misschien toch ook de nieuwe wethouder van Almere, is voor het wonen rampzalig.

Wat er gaande is, is hilarisch. De tijdschriften en jaarboeken (promotoren van staatsarchitectuur, gesubsidieerd door de overheid) blijven het modernisme omarmen, terwijl de markt iets anders wil doen. In de jaren negentig wees ik op de kloof tussen de smaak van het publiek en die van de staat. Het regisseren van leefstijlen is inmiddels het antwoord van de staat, en het publiek heeft weer het nakijken.

De idee dat woningbouw in deze tijd nog het predikaat architectuur behoeft, is volgens mij fout. Dit leidt alleen maar tot een overspannen houding met betrekking tot het wonen. Zoals het woord zelf zegt: wonen komt van gewoon. Ik ben er van overtuigd dat het hele middenveld van corporaties en ontwikkelaars voor het bouwen van huizen overbodig is. Net zoals ook autodealers zullen verdwijnen.

Het monddood maken van de bewoner bij het ontwerpen van woningbouw binnen de Nederlandse context werd al in de jaren zeventig door u aan de kaak gesteld onder de

Behalve uw strijd tegen de Truttigheid verwierf eind jaren negentig ook uw idee van het Wilde Wonen veel bekendheid. Meer algemeen gesproken stonden de jaren negen-

24

architectenweb magazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

interview

“Het hele middenveld van corporaties en ontwikkelaars voor het bouwen van huizen is overbodig.”

Het bouwen van woonwijken zat en zit nog steeds in de tang van het nationale planningsinstituut. Het apparaat is ontstaan tijdens de wederopbouwperiode en zit net als het fascisme destijds vol instituties. Ook na de jaren tachtig is hierin niets wezenlijk veranderd. Waar de corporaties zijn teruggedrongen is hun rol overgenomen door projectontwikkelaars. Ook deze voegen zich keurig in het staatsregime en proberen de wantoestand naar de bevolking toe te camoufleren met hun ‘architectuur’. Er is nog altijd niets democratisch aan.

Hieruit blijkt dat het institutionalisme in Nederland diep, diep, diep zit. Ik heb me dat toen, in 1997 niet zo gerealiseerd. Hoewel mijn idee van het Wilde Wonen in feite een revolte was, dat wil zeggen een ontkenning van woningbouw als architectonische opgave, kon ook het Wilde Wonen zelf niet ontkomen aan de terreur van het planningsapparaat. Zelfs in Rusland hebben ze inmiddels de woningbouw overgedragen aan de bewoners en zijn de traditionele socialistische instituten ontmanteld.

In uw laatste televisieoptreden in het programma Woestijnruiters werd u geconfronteerd met een geïrriteerde Paul Witteman, die de Nederlandse mentaliteit van de twintigste eeuw feilloos vertolkte. Volgens Witteman is het

nummer 2 - mei 2006

niet democratisch als één architect zich het recht voorbehoudt alles te maken wat hem goed dunkt, iedereen moet immers gebruik kunnen maken van de stad. Hoe staat u op een hoger schaalniveau tegenover het idee van een democratisch gebruik van de ruimte?

Bij jullie overheerst het standpunt, gesanctioneerd door het democratisch bestel, dat het ontwerp, de controle en het beheer van de openbare ruimte voorbehouden is aan de staat. De particulier speelt daarbij, behalve als stemvee, geen rol. Zo berust bijvoorbeeld het Welstandstoezicht, jullie architectuurpolitie, op dit paradigma. Overal elders beperkt de staat zich tot het openbaar onroerend goed.

Daarbij heeft de particulier zeggenschap over zijn eigen goed, daar zijn stadsbeelden de min of meer toevallige producten van het particuliere bouwen. Tot aan de invoering van de Woningwet waren Nederlandse steden dat ook, daarna werden het staatssteden. Hier ligt ook de kern van het permanent heersend ongenoegen over de kwaliteit van nieuwbouwwijken.

Nu u Nederland heeft verlaten, lijkt u ook uw staatsburgerschap bij uw vertrek in de haven van Rotterdam te hebben achtergelaten. In verschillende media spreekt u van ‘jullie volk’. Vanuit deze distantie bevindt u zich in een ideale positie om een objectieve sterkte-zwakte analyse van de huidige Nederlandse architectuur, stedenbouw en het ruimtelijk beleid te geven. Hoe zou u Nederland op dit moment typeren?

25

Carel Weeber

tig in Nederland in het teken van de VINEX-opgave.

Hebben uw denkbeelden enig effect gesorteerd op de gigantische woningbouwopgave van weleer?

interview

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

“De idee dat woningbouw in deze tijd nog het predikaat architectuur behoeft, is volgens mij fout.”

In Nederland heeft het Modernisme de laatste twintig jaar op een interessante wijze nageijld. Voor architectuurtoeristen is dit land hét cultureel Galapagos geworden. Waar in het algemeen elders deze stroming marginaal is en door een kleine groep bij voorkeur wordt aangewend bij musea en infrastructuur, wordt het bij jullie volk voor alles en nog wat de strot in geperst. De kwaliteit die daardoor ontstaat is van een steriele ordelijkheid. Als je er van houdt is het geen probleem, zo niet dan is het nietszeggend of zelfs beklemmend.

Inmiddels kan ik vol overtuiging zeggen dat ik ben blij dat ik weg ben, van hieruit kan ik wellicht nog beter opereren.

Wees niet bang, ik kom zeker niet terug. Als ik nog een gebouw maak is het op de Antillen. Trouwens, in Nederland mocht ik het blijkbaar niet meer. Terecht misschien?

Bouwregelgeving in Nederland wordt ondanks toezeggingen van de overheid voortdurend aangescherpt. Die daad getuigt volgens u van wantrouwen tegenover de burger. Zo komt van particulier opdrachtgeverschap niets terecht.

Inmiddels woont u zelf in een particuliere wensdroom (in wording). In welk opzicht denkt u dat de situatie op de Antillen een blauwdruk kan vormen voor de Nederlandse situatie?

26

Op Curaçao bestaat de woningbouw voor zeker 90% uit zelfbouw. Een deel daarvan is illegaal. Het stadsbeeld is altijd rommelig, maar de woonomgeving comfortabel, ontspannen en toegesneden op behoeften, wensen en mogelijkheden van de bevolking. Er valt hier een hoop te leren van woningbouw zonder angst voor mislukking.

Stelt u dan voor de situatie op Curaçao één op één naar de situatie in Nederland te vertalen?

Dat zou naïef zijn. Curaçao heeft naast veel mogelijkheden een specifieke problematiek. De visuele disorde is weldadig, maar de verspilling als gevolg van politieke discontinuïteit, onbetrouwbaarheid en onmacht is daarentegen rampzalig, en niet alleen op het gebied van ruimtelijke planning. Ik vermijd nadrukkelijk het woord ‘ordening’, dat is verschrikkelijk Nederlands waar planning en ordening synoniemen zijn. In Azië zie je hoe prachtig planning en visuele willekeur samen kunnen vallen, elkaar zelfs omarmen. Op Curaçao is de vrijheid het gevolg van onkunde en onmacht, en dat deugt dus ook niet.

Kunt u aangeven waar de grootste problemen liggen in Nederland?

De voortdurende toename van controle over de architectuur is eigenlijk angst voor verandering. Een verandering

architectenweb magazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

interview

die hoogst noodzakelijk is om mee te kunnen in deze nieuwe wereld. Deze vorm van staatsterreur leidt op den duur tot een superkwetsbaar woonmilieu waar niets meer mag of kan zonder de bestaande status geweld aan te doen.

Stedenbouw voor het wonen hoort geen object van esthetisch ontwerp meer te zijn. Dat is twintigste eeuws.

U heeft activiteiten binnen een breed scala van het vakgebied verricht. Als u nog één handeling zou mogen verrichten die de geschiedenis van Nederland zou veranderen, is dat met hulp van architectuur van een ex-ex-architect werkend vanaf Curaçao, of middels het intellectueel gedachtegoed van Professor Weeber, of door een politieke daad van een prominent bestuurslid?

Waar bevinden zich de grootste potenties?

Op de zandgronden.

Wat zijn die potenties dan?

Zelf op zandgronden bouwen heeft bij (rijke) particulieren altijd de voorkeur gehad. Zowel het bouwen als het wonen is er aangenamer. Rijk Den Haag woont op oude zandriffen, het Haagse plebs op het veen, rijk Amsterdam verhuisde richting het Gooi, rijk Rotterdam naar Wassenaar en rijk Nederland naar België. Instituten bouwen blijkbaar liever op het veen, want bijna alle grote stadsuitbreidingen liggen daar. Zo groeien op dit moment zowel Arnhem als Nijmegen precies de verkeerde kanten op. Natuurlijker was geweest; Arnhem richting Veluwe, Nijmegen richting Groesbeek. Nu groeien ze op onnatuurlijke wijze naar elkaar toe. Voor zelfbouw is zandgrond de geschikte ondergrond. De meeste bouwvakkers wonen niet toevallig in Brabant.

nummer 2 - mei 2006

Het laatste; een bestuurder/politicus die in staat is tot ontmanteling van 20e eeuwse planningsinstituties. Adri Duivenstijn maakt mij dat voor het eerst duidelijk.

Deskundigen, in dit geval architecten, leveren ideeën en mogelijkheden aan, politici met de juiste antenne kiezen daaruit. Hij was nog wethouder in Den Haag en als zodanig mijn opdrachtgever voor de Zwarte Madonna. Ik ben benieuwd of hij van de ultieme staatstad Almere een mensenstad wil maken.

Zijn er na het winnen van de Maaskantprijs nog doelen om na te streven?

De Maaskantprijs was voor mij nooit een doel, verre van dat. Maar nu ik die heb, wil ik ook de Oeuvreprijs krijgen.

Mijn doel blijft om de architectuur te bevorderen door haar tot redelijke proporties terug te brengen, te bestemmen voor wie daar plezier aan wil beleven en vooral niet op te dringen. ▲

27

Carel Weeber

“De voortdurende toename van controle over de architectuur is eigenlijk angst tegen verandering en een vorm van staatsterreur.”

5FDI 8PPEÚ 4JEJOH HSPFO JO BMMF LMFVSFO WBO EF SFHFOCPPH

7SJKIFJE JO POUXFSQ

WWW TECH WOOD COM

foto: Paul Mellaart

projecten

architectenweb

project belicht

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Wolkensnijden in detail door: Jacob Voorthuis, foto's: Iva Kรถnig en Paul Mellaart.

IK

A

30

architectenweb magazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

project belicht

De glazen lift van de Bouwkunde Faculteit van de TU Eindhoven schiet bij de derde verdieping het dak van de laagbouwvleugel uit naar boven. Op dat moment wordt men vanuit het donker met licht en een groots uitzicht over het centrum van Eindhoven overgoten. Het is een heuse Abeltjes-lift. De eerste keer dat je het meemaakt heb je het gevoel hulpeloos de lucht in te worden geschoten. Maar ook dat went.

B

Woontoren Smalle Haven Eindhoven

Sinds een jaar is er iets op de skyline verschenen waar je je blik op kan richten. Aan de andere kant van het spoor, aan de rand van het centrum van de stad staat de pas opgeleverde Vestedatoren van Jo Coenen & Co. Het gaat om een uitzonderlijk ranke, lichtogende en elegante toren van slechts 14 m breed en 90 m hoog. De contouren van de plattegrond hebben de vorm van een afgeplatte ruit met afgeronde hoeken. Een uiterst eenvoudig ogend gebouw zoals de Duitse modernist Erich Mendelssohn, zo vermoed ik, het maar wat graag had willen bouwen.

A

IK

De toren, gesitueerd langs de Vestdijk, is het sluitstuk van een masterplan uit 1992 van de hand van Jo Coenen om de binnenstad van Eindhoven uit te breiden met een stadstuin naar de Dommel en deze te omgeven met een slinger aan kantoorgebouwen, woningen en andere binnenstedelijke voorzieningen. Het masterplan heeft al een aantal boeiende gebouwen opgeleverd, waaronder een appartementencomplex met genereuze dakterrassen van Neave Browne en de ruimtelijk zeer verfijnde Dynamo van Bert Dirrix.

De toren als scepter van het ensemble (kroon is, gezien zijn vorm, niet het juiste woord) is vrijwel noord-zuid georiĂŤnteerd en behuist kantoorruimte voor de eerste vier verdiepingen, kraagt dan sterk uit en is vervolgens tot en met de 27e verdieping geheel gewijd aan appartementen, slechts twee per verdieping. Het gebouw schiet uit de grond als een mes met twee kanten, vanuit een brede, lichtgebogen betonnen kern, glad bekleed met Muschelkalk uit Kirchheim, een grijze natuursteen met een subtiel gekleurde nerf die, met een uitzondering hier en daar, netjes verticaal is gemonteerd met een messcherpe voeg van slechts 4 mm over de gehele hoogte. Om de flau-

C

De Vestedatoren gezien vanaf het Noord Oosten. De oostelijke gevels hebben een geheel ander karakter dan de westelijke gevels vanwege de ronde kolommen en de balkonnen die in het vlak van het gebouw zijn opgenomen.

B

De toren vanaf het zuiden, langs de Vestdijk. Door de wigvorm valt de helft van het gebouw uit het zicht en komt de toren nog slanker over dan hij in werkelijkheid is. Ook is goed te zien hoe de toren de stedelijke binnenruimte met woningen en kantoren afschermt tegen het verkeer van de Vestdijk.

C

Plattegrond van de begane grond met aan de zuidelijke kant de luifel van de hoofdentree voor het kantoorgedeelte die de lijnen van de entresol en de trap in het kantoorgebouw voortzet.

nummer 2 - mei 2006

31

project belicht

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

4 1

6 8

2 3

7 3 5

kantoorverdieping

appartementenverdieping

we ronding van de kern geen geweld aan te doen is het natuurstenen vlak ook rond afgeslepen. De vleugels bestaan uit een constructief raster van geprefabriceerd beton met kolommen bekleed in geprepatineerd zink en de sterk gearticuleerde horizontale gevelbanden die qua lijnvoering iets overheersen. Om de relatief smalle binnenruimte van de vleugels geheel kolomvrij te maken is ervoor gekozen om de constructie aan de buitenkant van het gebouw te plaatsen. Tevens is de gevel zo open mogelijk gehouden en een borstwering vermeden door de gevelbanden sterk naar voren te projecteren en zo ruimschoots te voldoen aan de eisen van de brandweer om brandoverslag tussen de verdiepingen te voorkomen. De gevelbanden zijn aan de bovenkant geprofileerd met een rij verzon-

ken gootjes met een licht afschot naar de kolommen toe.

Achter de zinken bekleding wordt het hemelwater naar beneden geleid en verzameld in een roestvrij stalen waterkering, weggewerkt onder de natuurstenen bekleding van de plint op de vierde verdieping en verder afgevoerd. De stalen kaders langs de kozijnen van de kantoorruimten op de eerste vier verdiepingen zijn precies in het vlak van de gevel gedetailleerd. De gladde huid van het gebouw, alleen gebroken door de dynamiek van de rondscherende gevelbanden, straalt een eenvoud uit die mogelijk wordt gemaakt door een indrukwekkend onderhuids raffinement.

Behalve de twee penthousewoningen hebben alle appartementen een oppervlakte van 135 m2. Utilitaire zaken zoals de waterhuishouding met badkamer en toilet, en de verti-

PM

D

32

architectenweb magazine

project belicht

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

9

6

5

3

7

3

7

7

7 3 6 5

8

4

4

penthouse verdieping 1

penthouse verdieping 2

cale ontsluiting worden opgevangen in de centrale kern, zodat er niet alleen een geluidsbuffer wordt geschapen tussen de naast elkaar gelegen appartementen, maar er voor de rest een geheel vrij indeelbare, wigvormige plattegrond ontstaat die naar de smaak van de eerste verhuurder kan worden ingedeeld met keukenblokken en eventuele scheidingswanden en dergelijke. De appartementen zijn voorzien van grote ramen, ten voeten uit, gemaakt van zeer licht, zonwerend glas die zich rond de scherpe hoek van het gebouw buigen en gemonteerd zijn in een licht grenen kozijn afgewerkt met een transparant witte lak die het vergelen van het hout moet tegen gaan. Onder het raam ligt een plintgoot waarin de bedrading voor het appartement netjes is weggewerkt. Ook de deurkozijnen in het D

Interieur van een op het zuidoosten gelegen appartement

E

De zuidwestelijke gevel van de Vestedatoren van onderen bekeken

E

met de forse uitkraging die het kantoorgedeelte van de eerste 4

1

vrij indeelbare kantoorverdieping

2

pantry

3

toilet

4

woonkamer

5

keuken

6

slaapkamer

7

badkamer

8

buitenruime

9

vide

nummer 2 - mei 2006

IK

verdiepingen scheidt van de woningen erboven

33

Woontoren Smalle Haven Eindhoven

9

project belicht

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

interieur zijn met smaak gedetailleerd, zodat ze in het vlak van de muur wegvallen. De luxe uitgevoerde badkamers zijn gesitueerd tegen de buitenmuur, precies in de lichte buiging van de constructieve kern en bekleed met een glasmozaïek om zo de flauwe ronding ook binnen in beeld te brengen. De appartementen zijn door hun wigvorm, maar ook door het uitzicht en de gebogen ramen, sterk op de smalle hoeken van de toren georiënteerd. Het ene op ‘t noordnoordoosten en ‘t andere op het zuidzuidwesten.

De westelijke kant, de kant van de zonsondergang, heeft een smal driehoekig balkon dat uit de plattegrond van het appartement is weggesneden en zo aan de buitenkant nauwelijks afbreuk doet aan de integriteit van de hoofdvorm van het gebouw. De oostelijke kant van de toren daarentegen is voor een groot gedeelte blind maar, net als de rest, van glas gemaakt om een gelijkmatige reflectie van de gevel te waarborgen. Het verschil ten opzichte van de westgevel is dat de oostgevel aan de binnenkant een witte wand heeft om de appartementen een duidelijke “rug” te geven en het lawaai van de Vestdijk tegen te houden. De gevelconstructie, houten kozijnen met aluminium aan de buitenkant, is ook hier doorgezet. Het glas is hier echter niet transparant, maar voorzien van een print met als motief een meervoudig verschaalde houten nerf, die over zes ruiten is verdeeld en van ver af de toren een gelaagd aanzicht geeft van het reflecterende glas over het

houtkleurige oppervlak dat goed combineert met de met natuursteen beklede kern. De dubbele hoogte van het glas in de twee penthouse-woningen geeft de toren als geheel een klassieke, afsluiting in de vorm van een glazen architraaf met betonnen kroonlijst, waardoor vergelijkingen met het overdadig gedecoreerde en veel minder dynamische Flatiron building uit New York zich wat mij betreft ongewenst opdringen. De houten stijlen van de ramen zijn hier nog eens verstevigd met staal vanwege de dubbele hoogte. Om een vide mogelijk te maken en de continuïteit van het geveloppervlak niet te verstoren is een tweede verdieping aan het dak opgehangen, waardoor er een kathedraal aan ruimtelijk spektakel geboden wordt met een genereus uitzicht over een groot deel van Brabant. De bewoner zal zich als een regisseur tegenover het podium van de wereld wanen. Te dicht bij de glazen pui staan is voor mensen met vertigo dan ook niet verstandig, alhoewel de projecterende gevelbanden nog iets van die enorme vrije val van de ruimte opvangen. Uitkijkend over de stad Eindhoven zien we alle nieuwe gebouwen hun plaats aan de skyline opeisen.

De smalle haven en Vertigo, de passende naam van de Bouwkunde Faculteit van de TU Eindhoven met zijn glazen liftschacht van waaruit we dit verhaal zijn begonnen en z’n groene strakke huid laten samen zien dat Eindhoven zich nu langzamerhand kan meten met het beste wat Nederland op het gebied van de architectuur te bieden heeft. ▲

gerelateerd op www.architectenweb.nl bouwproduct

bouwproduct

bouwproduct

Gezeefdrukt glas

Gebogen glas

Geprepatineerd titaanzink

Sinds kort op de markt ondoorzichtige geëmailleerde beglazing die is voorzien van een zeefdruk met een houtnerf patroon. Het ook mogelijk een gekleurd motief door middel van een zeef op één zijde van het glas aan te brengen. Saint Gobain Glas, type SGG EMALIT EVOLUTION. wwwpagina bp5050

Het glas is onder vacuüm voorzien van meerdere metaallagen. Het productieproces en de eigenschappen van de op het glas neergeslagen materialen maken deze coating zeer sterk en stabiel. Hierdoor kan het glas gebogen worden. Saint Gobain Glas, type SGG COOL-LITE ST 150. wwwpagina bp5166

De betonkolommen zijn bekleed met geprepatineerd titaanzink. Het middelgrijze oppervlak ontstaat na een chemische oppervlaktebehandeling aansluitend op het walsproces. Tijdens de procesgang ontstaat een patinalaag met alle natuurlijke eigenschappen. NedZink, type NOVA. wwwpagina bp7248

34

architectenweb magazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

project belicht H

Opdrachtgever Vesteda project B.V. i.s.m.

Van Straten Vastgoed, Eindhoven

Ontwerp Jo Coenen & Co Architekten, Maastricht (www.jocoenen.com)

Ontwerpteam Jo Coenen, Geert Coenen, Mike Pfisterer

Oplevering September 2006 Bruto oppervlakte 10.800 m2 BVO Kale bouwsom € 16.500.000,Adviseur constructie Adviesbureau Tielemans Bouwconstructie B.V. Eindhoven

Adviseur installatie Viac, Vink Installatie Advies Centrum B.V. Houten

Bouwfysisch adviseur Nelissen Ingenieursburo B.V. Eindhoven

Aannemer Van Straten Bouw B.V. Woontoren Smalle Haven Eindhoven

Eindhoven

www.architectenweb.nl wwwpagina n7414

H De Vestedatoren vanaf het zuidwesten.

Vooral goed te zien is het gebogen glas van de afgeronde hoeken, en de print die de “rug” van de appartementen vormt.

gerelateerd op www.architectenweb.nl, Jo Coenen & Co Architecten projectportfolio

projectportfolio

portret van…

Kunstkluster fase II Tilburg

Mosae Forum Maastricht

projectarchitect Mike Pfisterer

Uitbreiding Fontys hogeschool voor de kunsten. Jo Coenen & Co koos er niet voor om met een grote boog om de monumenten heen te bouwen, maar zocht het contrast en het contact.

Groot complex dat naast winkels ook een nieuw stadskantoor met raadzaal bevat. Op straatniveau komt een geheel nieuw stuk stad ‘met de gegevenheden van nu’, dat vrijwel onzichtbaar met de oude binnenstad zal zijn verweven.

Wilde als kind volwassen worden, luistert naar Rock en klassiek en vindt welstand geweldig zolang ze maar met de architect meedenken.

wwwpagina p4243

wwwpagina p4244

wwwpagina n7395

nummer 2 - mei 2006

35

project belicht

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

F

2

1

3

4

5

PM

6

2 3

7

8

10

11

9

5

12 1

13 36

14 architectenweb magazine

project belicht

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

G

1 2 3

Woontoren Smalle Haven Eindhoven

PM

4

5

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

geprepatineerd zink aluminium vliesgevel isolerende beglazing leidinggoot prefab beton ventilatierooster zwevende dekvloer isolatie gezet stalen profiel hoogwaardige isolatie breedplaatvloer prefab betonkolom baluster stripstaal gehard glas houten vlonderdelen houten regelwerk dakbedekking

14 15

16

17

18

7

8

12 11 F

Geveldetail van de westelijke gevel

G

Geveldetail van de oostelijke gevel

nummer 2 - mei 2006

1

37

project belicht

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Nieuw baken voor de VU door Marijke Troost, foto’s Richelle van der Valk, Daria Scagliola & Stijn Brakkee

A

38

architectenweb magazine

project belicht

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

B

In verband met de ontwikkelingen in het onderwijs hebben het ROC ASA, de Hogeschool Inholland, Bigra en OCV* in 1998 de intentie uitgesproken om tot samenwerking te komen. Nu worden zij met gemeenschappelijke onderdelen, zoals restaurant, collegezaal en mediatheek, gehuisvest in het nieuwe gebouw, dat zich qua uitstraling en dynamiek wil onderscheiden van de overige gebouwen op de VU-campus.

Een warm en humaan gebouw was wat de architect voor ogen stond, waarvan duidelijk zou zijn dat het een onderwijsinstelling betreft, gericht op zorgverlening. Een gebouw dat bewust af zou wijken van de gebouwen uit de jaren ’60-’70 op het VU-terrein. Het moest er wel een eenheid mee vormen, zodat de samenwerking, en niet de verzuiling, tussen de verschillende opleidingen zou worden benadrukt. Dit heeft geleid tot een gebouw met één duidelijke hoofdvorm in gemêleerde warme tinten baksteen.

Als je vanuit de oostkant het gebouw benadert, springt het direct in het oog: met een oplopende, licht gebogen daklijn komt het OZW vanachter het hoofdgebouw te voorschijn.

Dan steekt het, voorbij het hoofdgebouw, als een baken de De Boelelaan in.

Dichterbij blijkt pas dat de gevels uit doorlopende gebogen wanden bestaan in een taps toelopende vorm: de brede achtergevel, georiënteerd op het zuiden, gaat met een ronding over in de naar buiten gebogen westgevel en de licht ingedeukte oostgevel. Vervolgens komen beide zijgevels samen in de smalle, ronde en hogere voorkant aan de De Boelelaan.

Eén doorlopende vorm Zelfs in het dak wordt de doorlopende vorm voortgezet: de baksteengevel loopt in een boog met een straal van 2,5 meter op een stalen onderconstructie naar binnen toe, waar zij overgaat in de stalen dakplaten in dezelfde roodbruine tint. Er is, over de gehele gevel, gekozen voor een relatief hoge en harde baksteen in combinatie met een

* ROC Amersfoort, ’t Sticht (Utrecht), Amsterdam Hogeschool Inholland, Academie Zorg en Welzijn, Bigra, stichting voor Beroepsopleidingen in de Intramurale Gezondheidszorg Regio Amsterdam; OCW, Opleidingscentrum van het VUmc, huisartsenopleiding

nummer 2 - mei 2006

A

Het hoge en imposante gevelaanzicht

B

Als een baken steekt het OZW de De Boelelaan in

39

Universiteitsgebouw OZW Amsterdam

De Vrije Universiteit in Amsterdam heeft er een gebouw bij: Aan de De Boelelaan, tussen het hoofdgebouw en het VU Medisch Centrum in, verrijst het nieuwe Opleidingsinstituut voor Zorg en Welzijn voor de regio Amsterdam, het OZW.

project belicht

begane grond

1e verdieping

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

extra dunne, stevige voeg om krimpen en scheuren, met name in het horizontale gedeelte, tegen te gaan.

De gekromde baksteenwanden doen denken aan de ronde baksteenelementen van de Amsterdamse School. Het gebouw vormt zo eerder een eerbetoon aan Amsterdam, dan dat het refereert aan de directe omgeving.

De hoogte van het gebouw wordt benadrukt door de ramen: deze zijn smal en verticaal en zijn ritmisch en verspringend in hoogte over de gevel aangebracht, geaccentueerd door een verticale aluminium vin. Op speciale plekken, onder andere bij de trappenhuizen en de representatieve ruimtes, zijn dubbelhoge rechthoekige ramen aangebracht, die uit de gevel steken. Op de 10e en 11e verdieping geven ze uitzicht over de daken van het hoofdgebouw op de hele De Boelelaan en bieden ze bovendien een breed panorama op Amsterdam.

Aan de zuidzijde is een centraal plein gepland, het onderwijsplein, bestemd voor de gehele campus, het onderwijsplein. De bedoeling is dat het OZW hier in de toekomst op in gaat spelen met op de begane grond een sappenbar en saladbar inclusief terras. Hier zijn echter aanpassingen voor nodig. Aan de westkant, naast het VU-ziekenhuis, bevindt zich een open ruimte waarvan de inrichting nog niet bekend is. Er is echter rekening gehouden met de mogelijkheid de hoofdentree naar deze zijde te verplaatsen. De punt van het gebouw, waar de huidige hoofdentree zich bevindt, kan dan plaats maken voor een andere bestemming.

De punt van het gebouw, waar de tijdelijke hoofdentree zich nu bevindt, kan dan plaats maken voor een andere bestemming. De meeste studenten zullen echter geen gebruik maken van de hoofdentree: zij komen met de fiets.

Aan de oostzijde leidt een brede hellingbaan naar de fietsenstalling voor 600 fietsen die zich onder het gebouw bevindt. Trappen vanuit de stalling komen direct uit in de centrale hal. Daarnaast takt de kelder aan op de toekomstige ondergrondse parkeergarage voor 750 plaatsen.

2e verdieping

3e verdieping

40

Hart van het gebouw De centrale hal is een ruime, dubbelhoge ruimte, door de architect ‘plint’ genoemd. Deze heeft grote ramen over de gehele westkant van het gebouw. Een vaste kern herbergt de liften en de sanitaire ruimtes. Daarachter, aan de oostgevel, bevinden zich de drie (nood)trappenhuizen.

Roltrappen lopen vanuit de centrale hal rechtstreeks door naar het restaurant, dat zich op de 1e verdieping bevindt.

Het meest opvallende element is echter de collegezaal, die in de ruimte van de centrale hal hangt als het hart van het gebouw. Het is een geheel gesloten, bolvormig element met ingang via de vloer van de entresol. De constructie bestaat uit een stalen frame, bedekt met houten schenkelstukken en houten beplating. Deze is vervolgens gestuct en voorzien van een koele witte tint. De intieme binnenruimte biedt plaats aan 120 stoelen. De wanden zijn bekleed met paars doek en de oplopende vloer is van architectenweb magazine

project belicht

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

A

B

C

A,B,C De dubbelhoge open leercentra Ruim èn intiem: de bolvormige collegezaal

E

Kleurschakeringen in de vides

F

Zicht op de centrale hal vanuit de entresol

Universiteitsgebouw OZW Amsterdam

D

Doorsnede

D nummer 2 - mei 2006

E

F 41

project belicht

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

zwart marmoleum. Vanuit de hal is er een doorkijk naar hoger gelegen verdiepingen waar licht naar binnen wordt gefilterd: Dit komt door vides die vanuit de zuidgevel en een patio op het dak trapsgewijs door het gebouw naar beneden lopen. Om de vides heen zijn de wanden zoveel mogelijk weggelaten. Dit stelde wel eisen aan de constructie. De stabiliteit wordt gevormd door het binnenspouwblad van de gevels en de wanden van de trappenhuizen.

De kolommen die de vloeren dragen, zijn hierin extra verankerd aangebracht. Mede hierdoor is het een zeer licht en transparant gebouw, met spannende doorzichten in allerlei richtingen. De dubbelhoge ruimtes naast de vides zijn bestemd voor de open leercentra, de mediatheek en voor pantry's, kopieermachines en informatiebalies. Door het open karakter van die ruimtes kan hier uitwisseling plaatsvinden tussen studenten en verschillende disciplines. De leslokalen zijn eromheen gegroepeerd. De docentenkamers bevinden zich aan de zuidzijde van het gebouw.

Kleur Kleur is ingezet om een aantal plaatsen te markeren. De videwanden, en incidenteel de vloeren, zijn, evenals de vaste kern, geschilderd in heldere, felle kleuren. Van hel-

groen in de centrale hal, lopen de kleuren via geel, oranje en rood door naar blauw in de top van het gebouw. De balies en pantry's zijn uitgevoerd in gegalvaniseerd staal in combinatie met de kleur van de wand. De kleuren komen goed tot hun recht doordat de overige ruimtes sober zijn gehouden, met lichte lilagrijze marmoleumvloeren en lichte lilagrijze plafonds. De binnengevels zijn van schoon beton. Houten puien en metalen balustrades zijn afgewerkt in zilver-finish. De vloer van het restaurant op de 1e verdieping is bij wijze van uitzondering uitgevoerd in licht bamboeparket, voor een natuurlijke uitstraling. De vloer van de centrale hal is van zwart marmercomposiet.

De kleurstellingen van het interieur zijn een verrassing, omdat ze van buitenaf niet direct zichtbaar zijn: dan valt vooral de monolithische schil van de baksteen gevel op. ’s Avonds keert dit beeld zich echter om: de gevels verdwijnen in het duister en de kleuren stralen door de verlichte vensters naar buiten. Door kleur- en materiaalgebruik, een heldere indeling, lichte open ruimtes en boeiende zichtassen is het zowel ’s avonds als overdag en zowel van binnen als van buiten een uitnodigend gebouw, dat niet mas-

gerelateerd op www.architectenweb.nl bouwproduct

bouwproduct

bouwproduct

Bamboe vloerbedekking

Wand- en plafondbekleding

Aluminium vinnen

De Hoogkantdelen bestaan uit korte stripjes bamboe, welke als een "matje" (samengebonden met tape) worden verlijmd. Nadat de tape is weggeschuurd, wordt de vloer gevuld met schuurstof en nageschuurd.

De vloer kan dan naar keuze worden afgewerkt met parketlak of vloerolie.

MOSO, type Bamboe Hoogkant. wwwpagina bp7254

De wanden en plafonds van de collegezaal zijn bekleed als een chesterfield bank. Op een houten onderconstructie is zwart doek aangebracht en een isolatielaag van 100 mm.

Hierop is de paarse rekstof “geklemd” in een kussentjespatroon van circa 850 x 850 mm Nomino Special Products BV. wwwpagina bp7250

De “vinnen” maken onderdeel uit van de aluminium kozijnen. In tegenstelling tot de kozijnen zijn de na het aanbrengen van het metselwerk gemonteerd. Het vinprofiel is gemaakt van aluminium en gemoffeld in kleur Ral 9006. MHB BV.

42

wwwpagina bp7251 architectenweb magazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

project belicht

Opdrachtgever Vrije Universiteit Amsterdam Ontwerp Jeanne Dekkers architectuur www.jeannedekkers.nl

Projectarchitect ir. Jeanne Dekkers, i.s.m. ir. Helga Snel

Interieurarchitect Olga Tange Oplevering December 2005 Bruto oppervlakte 20.265 m2 Bouwkosten € 19.210.000,Adviseur constructies Royal Haskoning, Nijmegen Adviseur installaties Sweegers en de Bruijn B.V., ’s-Hertogenbosch

Adviseur bouwkosten BFB, Zwolle Bouwmanagement PRC Bouwcentrum, Bodegraven

Universiteitsgebouw OZW Amsterdam

Aannemer J.P. van Eesteren BV www.architectenweb.nl wwwpagina n7413

gerelateerd op www.architectenweb.nl, Jeanne Dekkers Architectuur projectportfolio

projectportfolio

portret van…

Voorzieningenhart Oosterhout

Valuas College Venlo

Jeanne Dekkers

Door een aantal aanverwante functies in één gebouw samen te brengen wordt er een verbinding gelegd tussen educatie, zorg, recreatie voor de omringende wijk. Dit resulteert in een dynamische omgeving waarbij ontmoeting het sleutelwoord is.

Het sportpark krijgt een centrale plek voor het nieuwe Valuascollege.

De diversiteit aan buitenpleinen maakt van het Valuascollege een “schoolpark”, waar karakteristieke oudbouw gecombineerd wordt met trotse nieuwbouw.

Vindt het “problemen met ruimte oplossen” het leukste van haar werk, heeft een hekel aan onbenulligheden, is het liefst aan het schetsen en dromen en luistert graag naar muziek van Simeon ten Holt.

wwwpagina p4242

wwwpagina p4241

wwwpagina n7393

nummer 2 - mei 2006

43

project belicht

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

1 2

4 3

5

6

7

8 9

10

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

11

HE profiel t.b.v glazenwasinstallatie aluminium afdekkap gevelmetselwerk stalen kolom + rozet t.b.v. glazen wasinstallatie dakbedekking isolatieafschotlaag isolatie dampdoorlatende folie dampdoorlatende vochtkerende folie 15 mm multiplex systeemplafond 2 x multiplex 8 mm stalen kolom, brandwerend geschilderd breedplaatvloer stalen latei minerale wol

12

13

14

15

16

44

architectenweb magazine

project belicht

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

1

2

3 4

6 7 8

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

aluminium vin metselwerk stalen latei aluminium afdekkap aluminium vliesgevel stijl- en regelwerk + isolatie systeemplafond isolerende beglazing afstandhouder breedplaatvloer

1 2 3 4

aluminium vliesgevel isolerende beglazing afstandhouder aluminium vin

Universiteitsgebouw OZW Amsterdam

5

9

1 6

10

3 2 4

4

nummer 2 - mei 2006

45

project belicht

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Werken in een stedelijk landschap door: Kirsten Hannema foto’s: Christiaan de Bruije

A

46

architectenweb magazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

project belicht

De ontvangstruimte is op het Amstelveld, vergaderen kan tegen de achtergrond van de marktkramen op het Stadionplein of het plantsoen op het Rembrandtplein en voor een rookpauze kun je terecht in een stukje van het Amsterdamse bos; het nieuwe kantoor dat Noordwestzes architecten ontwierp voor het Ingenieursbureau Amsterdam (IBA) is Amsterdam op microniveau.

De nieuwe huisvesting is een bestaand kantoorpand aan de Weesperstraat, midden in Amsterdam. Hiervoor hield het IBA kantoor in Amsterdam Zuidoost. Er lagen plannen om het Gemeentelijk bureau te privatiseren, maar toen definitief werd besloten dat die geen doorgang zouden vinden en het huurcontract afliep, besloot het IBA op zoek te gaan naar een nieuwe locatie die juist dichter bij de klant; de andere Gemeentelijke diensten en het stadscentrum ligt.

B

A

detail achterwand van ontvangst- en vergaderruimte 'Amstelveld'

B

vergaderruimte 'Stadionplein'

C

vergaderruimte 'Rembrandtplein'

D

rookruimte

nummer 2 - mei 2006

C

Fotoprints op wanden vergaderruimten ontwikkeld i.s.m. fotografe Roos van Genderen.

Flexibel Hoebe legt uit dat het idee van een flexibel kantoor toen hij in 1996 samen met het PMB hierover begon na te denken, nog revolutionair te noemen was. Hoebe: “Er was nog geen referentiekader. Met de ontwikkeling van het interieur van het nieuwe hoofdkantoor van Interpolis in Tilburg (ontwerp Kho Liang le Associates/Nel Verschuuren, 19972003) heeft flexibiliteit een vlucht genomen.”

Volgens Hoebe benaderden organisatieadviseurs en leveranciers van kantoormeubilair in eerste instantie flexibiliteit vooral vanuit het oogpunt van kostenbesparing in relatie tot de benodigde vierkante meters, terwijl de laatsten vooral extra mogelijkheden zagen in de ontwikkeling van al dan niet verrijdbaar meubilair.

Als ontwerper wilde hij naast efficiënt gebruik van ruimte en faciliteiten aandacht besteden aan andere doelstellingen die met een flexibel werkplekconcept bereikt kunnen worden zoals een meer duurzame inrichting en het verbeteren van de samenwerking en de openheid in het bedrijf.

Hoebe: “In eerste instantie riep de vernieuwing bij een

Kantoor IBA Amsterdam

De keuze viel op vrijgekomen kantoorruimte in het gebouw waar het Projectmanagementbureau (PMB) van de Gemeente reeds gevestigd was. Eerder had de directie besloten dat het IBA efficiënter en toegankelijker moest worden met een reorganisatie als gevolg. Het bedrijf wilde dat de kantoorinrichting op dit nieuwe beleid zou aansluiten: flexibel en innovatief. Niko Hoebe van architectenbureau Noordwestzes ontwikkelde eerder zo’n concept voor het PMB. Het IBA was dusdanig gecharmeerd van het resultaat, dat zij Noordwestzes opdracht gaf om ook het ontwerp voor hun kantoor te maken.

D

47

project belicht

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

aantal werknemers weerstand op. Mensen vinden het moeilijk afscheid te nemen van hun eigen kamer met hun eigen bureau, computer en spullen. Daarom is het belangrijk wanneer je flexibele werkplekken aanbiedt, om de kwaliteit van de gezamenlijke voorzieningen op een hoger niveau te brengen. Een goede communicatie, voldoende betrokkenheid en mogelijkheid tot inspraak zijn cruciaal om zo’n operatie te laten slagen. Daarnaast zijn er een aantal praktische zaken die opnieuw georganiseerd moesten worden zoals de manier van archiveren en de ICT.” Dit langdurige ontwerpproces, dat nodig was om het concept voor het PMB te ontwikkelen, heeft zijn vruchten afgeworpen: met de opgedane kennis was het mogelijk het ontwerp voor het IBA –270 werkplekken verdeeld over 5 verdiepingen – binnen 10 maanden (schetsontwerp tot oplevering) te realiseren. Dat betekent echter niet dat het IBA een gemakkelijke kopie is van het PMB. Hoewel

dezelfde uitgangspunten aan de basis van het ontwerp lagen is het resultaat toch anders, omdat de organisaties onderling verschillen; zo is het PMB een kleinere organisatie dan IBA, met een ander karakter en een andere hierarchische structuur. Het PMB kreeg een huiselijk kantoor terwijl de uitstraling van het ingenieursbureau stads is.

Amsterdams Allereerst werden de verschillende afdelingen in eigen ‘domeinen’ geordend. Niemand heeft een vaste werkplek, wat een besparing van in totaal 50 werkplekken heeft opgeleverd. Deze domeinen zijn vergelijkbaar met de verschillende wijken in een stad. Zoals de grachtengordel, de westelijke tuinsteden en Berlages Amsterdam-Zuid elk een specifiek straatprofiel en bebouwing hebben, heeft elk domein specifieke scheidingselementen en werkplekken, afgestemd op de aard van de werkzaamheden en de iden-

1 2 4

2

5 2

1 7

2 3

9

8

6 2

48

2

architectenweb magazine

2

2

project belicht

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

1

vergaderruimte

6

kantine

2

werkplekken

7

garderobe

3

balie

8

reproruimte

4

toiletten

9

lifthal

5

pantry

10 trappenhuis

Openbaar Terwijl alle werkplekken aan de gevels liggen, waar zij voldoende daglicht hebben, is het middengebied ingericht als een openbare ruimte met publieke voorzieningen. Als ‘pakhuizen’ zijn hier de afdelingsarchieven en de kastwanden met individuele lockers in koven geplaatst, afgewisseld door kopieer- en printfaciliteiten die er als winkeltjes tussen staan. De glazen rookruimten met levensgrote boomprints op de achterwand fungeren als parkjes, de documentatieruimte is de stadsbibliotheek, terwijl de serverruimte als een heus transformatorstation is vormgegeven.

Tussen de afgescheiden ruimten zijn open plekken, waar kort gewerkt of informeel vergaderd kan worden.

De tien vergaderruimten dragen de namen van Amsterdamse pleinen en zijn ook als zodanig herkenbaar door de wandvullende fotoprints. De afwerking van wanden, vloe-

Kantoor IBA Amsterdam

titeit van de afdeling. Soms is dat een volledig open werkvloer afgewisseld met concentratieplekken, dan weer zijn het gegroepeerde bureaublokken voor teams of individuele werkplekken met halfopen tussenwanden. De ene werkplek ervaar je – mede door het spectaculaire uitzicht dat het gebouw biedt – als een penthouse, de andere als een besloten patiowoning.

Waar een visuele of akoestische scheiding vereist is, zijn op veel plaatsen glazen binnenwanden geplaatst, deels beplakt met gekleurde folies. Om voldoende privacy te bieden zijn rond de bureaus die vrij in de open ruimte staan, halfhoge ‘kamerschermen’ geplaatst. Op een aantal plaatsen zijn deze scheidingselementen voorzien van boekenplanken, zodat ze tegelijkertijd fungeren als documentatiekasten. Deze oplossing biedt een extra voordeel: het papier heeft een absorberende werking, zodat het geluid gedempt wordt.

10

2 9

2

2

2

4 8

2 2

2

2

nummer 2 - mei 2006

2

2

2

2

2

49

project belicht

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

ren en het meubilair benadrukken de specifieke sfeer van het betreffende plein. Zo is het Oudekerksplein als een rosse buurt ingericht met rode pluchen stoelen, terwijl je op het Amstelveld zo zou kunnen beginnen met een potje voetbal. De speciaal voor dit project ontwikkelde kurken vloerdelen zijn als straatklinkers gelegd, het receptie- en postkastmeubel is uit een stapel hout gebeeldhouwd en voor een schijnbare schutting staat buitenmeubilair.

Om de eenheid – ruimtelijk en visueel – tussen de verschillende domeinen te bewaren, heeft Hoebe overal gebruik gemaakt van dezelfde elementen en hetzelfde materialenen kleurenpalet. In de lijn van de infrastructurele en utiliteitsprojecten waar het IBA zich mee bezig houdt, koos Hoebe voor het vaste meubilair, de vloeren en de wanden materialen met een robuuste en technische uitstraling: ruw vurenhout, verzinkt staal, rubber, glas en zwart onbehandeld MDF, dat een steenachtig uiterlijk heeft. Deze neutrale basismaterialen krijgen accenten in de kleuren van het gestoffeerde losse meubilair en een aantal geschilderde wanden: groen (de huiskleur van het IBA), warm rood en zakelijk blauw.

Details De identiteit van het IBA als Amsterdamse Gemeentelijke dienst is zichtbaar in de details. In de houten lamellen rond de trap tussen de eerste verdieping en begane grond zijn

Amsterdamse spreuken leesbaar: “Bij ons in de Jordaan”, “O Waterlooplein”, en “Mokum, wat maak je me nou?”. Het logo van het bureau (een abstract weergegeven moer) en de drie Andreaskruisen van de stad Amsterdam keren terug als verlichting in het plafond, als prints op glazen scheidingswanden, op het speciaal ontworpen behang en als ingelegde patronen in de vloer.

De vraag rijst of dit soort anekdotische elementen het grote gebaar van de onderliggende structuur niet ondermijnen. Op een aantal plaatsen komen zoveel verschillende vormen, kleuren, materialen en texturen bij elkaar, dat de ruimtelijkheid die het open kantoorconcept biedt erdoor opgeslokt dreigt te worden. Saai is dit stedelijke kantoorlandschap in elk geval niet. Maar hoewel de stad staat voor dynamiek en flexibiliteit, wordt zij ook wel eens geassocieerd met anonimiteit. Niko Hoebe heeft de interieurstad van het IBA echter persoonlijk gemaakt tot op het niveau van het individu. De fotoportretten, die hij liet maken van alle medewerkers en die op willekeurige plaatsen in het gebouw zijn opgehangen, confronteren de gebruikers met de mensen die in hun eigen organisatie werken en dagen hen uit verder te kijken dan hun eigen afdeling. Of, zoals Hoebe het formuleert: “Het IBA vertelde me dat zij meer haar gezicht aan de stad wilde tonen. Ik vind dat je dan

gerelateerd op www.architectenweb.nl bouwproduct

bouwproduct

bouwproduct

Akoestische wandbekleding

Kunststof wanden

Kunststof wandafwerking

De geluidsabsorberende beplating met groeven is leverbaar in diverse uitvoeringen. Voor diverse toepassingen (zoals brandeisen) zijn varianten leverbaar. TopAkustik® wordt toegepast voor plafonds, wanden, schermen en balies in scholen, kantoren theaters en andere gebouwen.

Bruynzeel Multipanel, TopAkustik®. wwwpagina bp3401

De kunststof wanden zijn gemaakt van een sandwich plaat met een translucente kern en een transparante dekplaat. Een speciale lijmtechniek maakt een verbinding tussen de platen mogelijk. De platen zijn licht in gewicht, slagvast, stijf en voldoen aan brandklasse B2. Enista BV, ClearPEP. wwwpagina bp7252

De kunststof wandafwerking is gemaakt van PVC en voorzien van een film (foto) van hout, steen of traanplaat. Deze film wordt beschermd door een transparante toplaag die in verschillende diktes leverbaar is.

Over de transparante film komt vervolgens een harde PU toplaag ter bescherming. Leoxx, ExponaPEP. wwwpagina bp7253

50

architectenweb magazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

project belicht

Opdrachtgever Gemeente Amsterdam Ingenieursbureau

Ontwerp Noordwestzes architecten en ontwerpers (www.noordwestzes.nl)

Projectarchitect Niko Hoebe Oplevering December 2005 Bruto oppervlakte 6.135 m2 Stichtingskosten € 3.800.000,- (incl. ICT, telefonie, los meubilair en verhuiskosten)

Adviseur elektra ATH techniek bv., Amsterdam

Adviseur klimaat GSH (George Hall) Netherlands BV, Hoofddorp

Aannemer Bloemendal bouw- en aannemingsbedrijf bv., Leusden

www.architectenweb.nl

Kantoor IBA Amsterdam

wwwpagina n7412

gerelateerd op www.architectenweb.nl, Noordwestzes architecten en ontwerpers projectportfolio

projectportfolio

portret van…

Acam Accountancy en Advies, Amsterdam

PMB gemeente Amsterdam

Projectarchitect Niko Hoebe

Hoewel er ook in dit kantoor flexplekken zijn gerealiseerd, lijkt de indeling meer op die van een cellenkantoor, dan op die van een flexkantoor en past daarom wellicht zo goed bij de wat traditionelere wereld van accountancy.

Reorganisatie en inrichting van bestaand kantoor; van traditioneel cellenkantoor naar een hoogwaardige, innovatieve kantooromgeving.

Niko Hoebe vindt architectuur 'alles wat ruimte creëert', ziet de toekomst positief tegemoet, vindt dat er geen lelijke kleuren bestaan en adviseert jonge architecten eerst ervaring op te doen bij een “baas”.

wwwpagina p4246

wwwpagina p4245

wwwpagina n7394

nummer 2 - mei 2006

51

project belicht

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

1

2 3

4

5

6

7 8

9

10

11

12

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

schoor 30 mm multiplex regelwerk 75 x 50 + isolatie kantlat 22 mm plafondplaat randprofiel (L) reflactorbak ledverlichtingsslang houten delen 19 x 100 mm 15 mm multiplex 12,5 mm gipskartonplaat samengesteld stalen kozijn 12 mm gelaagd glas

13

1 2 3 4 5 6 7 52

opstelplaats postbakken opstelplaats printer + fax werkplek opstelplaats postzakken ruwe houten delen verhoogde houten vloer plafond, gipskartonplaat architectenweb magazine

project belicht

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Kantoor IBA Amsterdam

A

1

2

3

5

4

5

7

1

3

5

4

6 nummer 2 - mei 2006

53

projecten kort

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Projecten kort

René de Wit

Van alle projecten in deze rubriek vindt u meer informatie op www.architectenweb.nl. U vindt deze door het bijbehorende wwwpagina nummer online in te typen. door: Eric Freijters

Lichte lege kern Aan de reconstructie van Drift 23 in de binnenstad van Utrecht ging een uitgebreide analyse van historische gebeurtenissen vooraf. Deze bouwgeschiedenis is in kaart gebracht en vormt het vertrekpunt om een omgeving voor modern universitair onderwijs te realiseren. Een aantal aanpassingen die de ruimte binnen het ensemble van samengestelde panden in de loop van de tijd heeft ondergaan, konden daarom ongedaan worden gemaakt om een nieuw programma te huisvesten. Hoewel het pand nog steeds de sfeer ademt van een 18e eeuws monument, herbergt het een geheel vernieuwde technische infrastructuur. De onderwijsruimtes zijn voorzien van integrale technische plafondeilanden met audiovisuele apparatuur en de moderne werkplekken zijn flexibel indeelbaar.

Werken aan monumenten is vaak gecompliceerd en het is daarom des te opvallender dat regelgeving juist is ingezet

om de ruimtelijke openheid van het gebouw te versterken.

Zo is met het oog op brandveiligheid het noodtrappenhuis in de binnentuin beland om het lichthof als zelfstandige compartiment te laten functioneren. De lichthof is voorzien van een nieuw glasdak en kan daarmee opnieuw als hart van het gebouw functioneren. Rondom het lichthof geven routes toegang tot de onderwijsruimten. Om een ruimte te scheppen waarin studenten en docenten zich goed kunnen oriënteren en op informele wijze met elkaar in contact kunnen treden, brengen zichtlijnen heldere visuele verbanden aan. Hiertoe zijn oude ruimtelijke relaties hersteld en zijn tegelijk nieuwe betrekkingen geïnstalleerd. Samen met de versterkte ruimtelijke samenhang moet de nieuw geprogrammeerde studie-lounge, die werd ingericht door Toon van Deyne, het contact tussen studenten en docenten op grotere schaal informaliseren.

wwwpagina n7141 Marx & Steketee Architecten BV -

54

www.mrxnstkt.nl architectenweb magazine

projecten kort

Roos Aldershoff Fotografie

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Schuurhuis

Kantoor op poten

In hoeverre zijn bestaande typologieën geschikt om een nieuwe, eigentijdse woonbehoefte te huisvesten, zonder te vervallen in historiserende architectuur? Deze vraag ligt aan de basis van het ontwerp voor een schuurhuis van Aequo Architecturals. De locale typologie in Eelde wordt gevormd door een eenvoudige boerenschuur, die met de lengteas dwars op de weg is georiënteerd. De gebouwen beschikken over één bouwlaag met kap en fungeerden binnen die envelop eeuwenlang als boerenbedrijf.

Zwevend boven het historische fabriekscomplex van Unilever Nederland is een opzienbarend gebouw gerealiseerd. Een team, bestaande uit medewerkers van Dura Vermeer, JHK architecten en West 8 Urban Design, bedacht een inventieve ingreep om 14.000 vierkante meter kantoorvloer aan het kleinschalige weefsel in de situatie te voegen. Door het kantoorgebouw letterlijk bovenop de locatie te tillen, kunnen zo’n driehonderd woningen aan het stedenbouwkundig plan worden toegevoegd. Het geheel is daarmee een lichtend voorbeeld van meervoudig ruimtegebruik.

Met het verdwijnen van de boer werden boerenbedrijfsgebouwen getransformeerd tot woningen zonder typologische wijzigingen aan te brengen. Inmiddels dient de woonboerderij als model voor nieuw te realiseren woningen in het buitengebied. Juist dit automatische wordt in het ontwerp aan de kaak gesteld. Nadrukkelijk is gepoogd een antwoord te formuleren op een modern woonvraagstuk.

Uit de doorsnede blijkt dat de schuurtypologie op houdbaarheid is onderzocht. Maar het sterkst komt de zoektocht tot uitdrukking in de huid van het gebouw, waarin een lichtregulerende structuur van houten lamellen de overgang van interieur naar exterieur verzacht.

wwwpagina p2992 & n7193

wwwpagina n7305 Aequo architecturals -

nummer 2 - mei 2006

In de skyline van Rotterdam is ‘De Brug” een markante verschijning.Het volume bestaat uit vier bouwlagen van 25 meter breed en 133 meter lang. Dit gevaarte wordt minimaal ondersteund door twee v-vormige kolommen en een stalen bok. In de laatste zijn de stijgpunten en sanitaire voorzieningen opgenomen. De hoofdentree bevindt zich aan de kade. Atria, patio’s en vides zorgen dat het licht overal onbelemmerd door kan dringen.

www.aequo.nl

JHK Architecten - www.jhk.nl

55

projecten kort

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Kantoor met knuffelzone Na de renovatie van de fameuze Renault garage van Van de Erve en Van der Heyden aan de Wibautstraat uit 1960 kon Nederlands meest bezochte woningwebsite Funda terugkeren in een langgerekte ruimte. Doordat één lange zijde hoofdzakelijk uit glasvlakken bestaat, is de ruimte bijzonder licht. Aan het einde ervan wordt een keuken afgescheiden met een kastenwand. Daar biedt een groot aanrecht tegen de achterwand voldoende uitstallingruimte voor de catering. Het overige deel is ingericht als kantoor. Verder kenmerkt een constructie van betonvloeren op paddestoelkolommen het interieur van het gebouw. De kolommen staan 10.50 meter uit elkaar en hebben bij de vliesgevels een overstek tot 4.50 meter.

Langs de gevel volgt de indeling van de werkplekken het oorspronkelijke ritme van het constructieve grid. De als statisch ervaren strengheid hiervan is echter aanleiding om

meer dynamiek in de ruimte te brengen. De binnenwand van glazen bouwstenen wordt daarbij aangegrepen om een organische plattegrond uit te leggen. Functionele, halfgesloten ruimtes met een organische vorm zijn vrij in de ruimte geplaatst om met het behoud van een open kantoor meer intieme plekken te creëren. Hierdoor is een tweeledige zonering ontstaan, die een interessante spanning oplevert. Daarin wordt een tegenstelling uitgespeeld tussen een natuurlijk verlichte zone met regelmatig opgestelde werkplekken en een organische gevormde ruimte in de kunstmatig verlichte zone van het kantoor. Om de vrij gevormde objecten te materialiseren is een techniek uit de meubelindustrie gebruikt. Blokken van polyetherschuim met afmetingen van 1,0 bij 2,2 meter zijn in een vorm gesneden, gecoat en tenslotte verlijmd tot complete verblijfsruimten. De felgekleurde objecten zijn een aaibaar resultaat uit het samenvallen van wanden en meubilair.

wwwpagina p4191 Fokkema Architecten -

56

www.fokkema-architecten.nl architectenweb magazine

projecten kort

Luuk Kramer

KCAP architects & planners

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Exclusieve eilandwoning

Wit weefsel met glazen kraakbeen

Het kleinste eiland van de uitbreidingswijk IJburg vormt een exclusieve appendix van het grotere haveneiland. Alle honderdveertig woningen worden gerealiseerd in particulier opdrachtgeverschap en kleinschalige ontwikkelingen.

De woningen zijn gesitueerd aan één laan en hebben een tuin aan het water. Centraal in de uitwerking van de opgave staat de relatie van de woning met het omringende landschap en de lichttoetreding. Omdat het te realiseren programma beperkt bleef, konden lange zichtlijnen worden nagestreefd in een nagenoeg leeg huis.

De begane grond bestaat feitelijk uit één aaneengesloten ruimte. Met hulp van een drietal ingrepen wordt deze ruimte georganiseerd. Een sanitaire kern deelt de plattegrond in twee helften. Ondanks de centrale positionering voorkomt de ovale grondtrek dat het een obstakel wordt.

Vervolgens wordt de plattegrond geordend door een kastenwand, die van garderobe transformeert tot keukenwand. Tenslotte vormt de dubbele hoogte van de woonkamer een verdere differentiatie van de plattegrond. In tegenstelling tot het extraverte karakter van de begane grond herbergt de entresol, die opgehangen is in de vide, een intiem slaapvertrek dat uitziet op het dakterras.

Op een driehoekig perceel in het centrum van Rotterdam realiseerde KCAP onlangs een woon-werktoren. Een tweetal uitgangspunten hebben op nadrukkelijke wijze sporen nagelaten in het definitieve ontwerp.

wwwpagina n7086

wwwpagina n7285

BO6 architectenbureau bna -

nummer 2 - mei 2006

www.bo6.nl

Allereerst moest het flatgebouw bemiddelen in de schaalsprong tussen de laagbouw en de hoogbouw in de directe omgeving. Een aanleiding werd gevonden in de programmatische diversiteit die het gebouw huisvest. In het gevelbeeld accentueren inspringende glasstroken als kraakbeen de verschillende programmaonderdelen. Het witte vlees van de bouwmassa wordt daarmee visueel opgesneden in stukjes van een kleinere schaal.

Bovendien moeten de aanwezige kantoren en publieke ruimten in de eerste gebouwlagen een katalyserende uitwerking hebben op het openbare leven op straat. De gevel op begane grond bestaat zoveel mogelijk uit glas, zodat er maximale uitwisseling met de straat kan plaatsvinden. Van daaruit is ook het volautomatisch parkeersysteem te bewonderen. Dit levert nog meer ruimtebesparing in de plint op, die ten goede kan komen aan programma dat de levendigheid in de publieke ruimte bevordert.

KCAP architects & planners -

www.kcap.nl 57

projecten kort

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Vesting in een vitrine Na de erkenning van het koninkrijk België werden als onderdeel van het zogenaamde ‘Antwerpse front’ in 1842 de noodzakelijke verdedigingswerken in Breda opgeleverd.

Vijfentwintig jaar later werd bij Koninklijk besluit alweer opdracht gegeven om de lunetten te ontmantelen. Eén lunet is daarbij als bouwwerk gehandhaafd. Na ruim anderhalve eeuw van verval heeft het rijksmonument alsnog een functie gekregen. Onlangs werd het gerestaureerd en dient nu als werkruimte voor het architectenbureau dat tegelijk tekent voor het ontwerp.

Aan de basis van het restauratieconcept ligt het begrip consolideren. Niet terugbrengen in een oorspronkelijke toestand, maar juist het behouden van de huidige staat van de ruïne vormt het uitgangspunt. Er is een tweetal maatregelen genomen. De overblijfselen van het verdedigingswerk zijn geïnjecteerd, om verder verval tegen te

gaan. Bovendien wordt het geheel ter bescherming ondergebracht in een soort vitrine. Zonder dat het zicht op het vestingonderdeel verloren gaat, wordt een nieuw gebouw als een stolp over de ruïne gebouwd.

De ruïne is in het centrum van de nieuwbouw gesitueerd.

Rondom het reduit zijn nieuwe werkplekken ontstaan langs de volledig glazen gevels. Deze plekken liggen onder zogeheten comfortluifels. De luifels zijn bekleed zijn met kunstgras en verschaffen een schaduwrijke en geluidsluwe zone. In de kazematten zijn de representatieve functies ondergebracht, zoals de receptie, bibliotheek, directie- en spreekkamers. Acht meter hoog boven de ruïne onttrekt een neutraal plafond van ongeschaafd Western Red Cedar de constructie en de luchtbehandelinginstallatie aan het oog. Door deze ingreep lijkt de schaal van het oorspronkelijke vestingwerk teruggebracht tot dat van meubilair.

wwwpagina n7392 Rothuizen van Doorn 't Hooft Architecten Stedenbouwkundigen -

58

www.rdh.nl architectenweb magazine

projecten kort

C. de Bruijne

Guy Ackermans

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Architectuur zonder experimenten

Complex vlonderlandschap

In de moedwillig ingetogen architectuur van DAAD Architecten is geen plaats voor extravagante oplossingen en vormexperimenten. Nadrukkelijk is geprobeerd om modieuze ingevingen uit te bannen ten voordele van oplossingen die voortkomen uit zuivere uitgangspunten. Het ontwerp kenmerkt zich doordat vanuit elk standpunt alle vormen ogenblikkelijk verklaarbaar zijn. Het beeld wordt niet verstoord door stripjes, randjes, of willekeurige details. Materialen zijn op een eerlijke wijze toegepast en komen op een logische manier bij elkaar. De gevelaanzichten zijn nadrukkelijk open of gesloten en bovendien direct te herleiden tot de plattegrond. Een heldere constructie, de keuze voor hoogwaardige materialen en een zorgvuldige wijze van detailleren bezorgen het ontwerp van het woonhuis in Laag Keppel een eigengereide uitstraling. De nagestreefde consistentie in de uitwerking van deze architectuur, die zich organisch verhoudt tot zijn omgeving, dwingt bewondering af.

Aan de rand van uitgestrekte grasvelden in Doetinchem ligt een van de laatste gebouwen van Gerrit Rietveld.

Recentelijk is het gelijknamige lyceum aanzienlijk uitgebreid met zeven leslokalen en twee leerhuizen. Daarbij stelde Architectuurstudio DP6 zich ten doel de uitbreiding aan te grijpen om een ‘hart’ voor de school te maken in combinatie met een kwaliteitsverbetering van het park.

DP6 heeft de oplossing gezocht in het situeren van de ingreep in de oksel van het bestaande gebouw. Met als uitgangspunt de beleving van het groene omringende landschap zoveel mogelijk te behouden, is de nieuwbouw verdiept aangelegd. Het dak is voorzien van 900 vierkante meter houten vlonders, grind en daklichten. Gezien het grote contrast dat zo ontstaat tussen het park en het vlonderdak, is dat een verassende keuze.

wwwpagina n7179

wwwpagina n7391

DAAD Architecten b.v. -

nummer 2 - mei 2006

www.daad.nl

DP6 architectuurstudio bv -

www.dp6.nl 59

nieuw online

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

nieuwe projecten op architectenweb.nl

Op deze pagina treft u een selectie aan van projecten die onze leden recent hebben toegevoegd aan hun projectportfolio op architectenweb.nl. Voor een volledig overzicht van alle portfolio’s surft u naar www.architectenweb/ projecten

Gezondheidscentrum

Loungebrug

Utrecht

Uithof-Utrecht

Het centrum in Utrecht heeft een apotheek, een afdeling reïntegratie en ruimten waar huisartsen, tandartsen, fysiotherapeuten en andere disciplines werkzaam kunnen zijn.

Ontwerp: Osório Lobato Architecten.

De verbinding tussen de nieuwe Universiteitsbibliotheek en de bestaande hoogbouw wordt gevormd door een loopbrug ingericht als relaxruimte voor studenten. In het interieur is veel aandacht gegeven aan akoestiek. Ontwerp: HOEK architectuur & restauratie.

wwwpagina p3930

wwwpagina p4017

IJburg Kleine Rieteiland

Basisschool Miro

Scholengemeenschap

Amsterdam

Almere

‘Het Veer', Almere

De woning heeft als centraal thema een maximale relatie met buiten.

Het dak van de begane grond is ingericht als terras/daktuin. Het woonprogramma bevat naast de living vier slaapkamers en werkruimte aan de straatzijde. Ontwerp: BO6 architectenbureau.

De basis van dit ontwerp is een Hvormige structuur met twee pleinen.

Markante plekken zijn gemarkeerd met gekleurd glas.

De school is duurzaam gedetailleerd voor een onderhoudsarm gebruik.

Ontwerp: Architectenbureau Visser en Bouwman.

Vanuit de wens van de school om de oud- en nieuwbouw meer bij elkaar te laten aansluiten heeft i29 een interieur ontworpen waarbij de meubels een rode (of witte) draad vormen door de verschillende ruimtes.

Ontwerp: i29.

wwwpagina p4156

wwwpagina p4158

wwwpagina p4215

Uw projectportfolio ook op architectenweb?

Word lid van architectenweb en u ontvang gratis een abonnement op Architectenweb Magazine!

60

architectenweb magazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

nieuw online

Penthouse

Voliere Bird World

Verbouwing Munitieloods

Rotterdam

België

Amsterdam

In dit penthouse op de 36e etage is de voormalige buitenruimte betrokken bij de woonkamer. Door het aanbrengen van een scheidingswand en 2 verlaagde plafonds is er een mooie ruimte verdeling ontstaan. Ontwerp: Ineen ontwerp B.V.

In deze koepel met een doorsnede van 56 m hebben vogels de ruimte en lopen de bezoekers in een compleet landschap. De constructie bestaat uit houten staven en stalen netten en kan over de bestaande bomen heen worden gebouwd.

Ontwerp: ARC2 architectuurstudio.

Oude munitieloods die met handhaving van de karakteristieke hoofdvorm verbouwd is tot ateliergebouw.

De ateliers worden van daglicht voorzien door twee grote glazen dozen die door het dakvlak heen steken. Ontwerp: Ruland + Partner Architekten.

wwwpagina p4080

wwwpagina p4117

wwwpagina p4153

Zorgcentrum Stadshagen

Elf appartementen

Kantoor havendiensten

Zwolle

Prinsenbeek

Terneuzen

In dit combinatiegebouw zijn een gezondheids- en wijkdienstencentrum, 48 zorg- en 27 zorgwoningen gehuisvest. In de laagbouw zijn de openbare functies zoals apotheek en Grand Café, in het hoge deel de woningen. Ontwerp: Loof & van Stigt Architecten.

Met de opgave een gebouw te realiseren dat qua schaal zou passen in een 20e eeuw omgeving (met jaren ’70 woningen) is er gekozen het gebouw monoliet uit te voeren in Chinese lei waardoor een fraaie plasticiteit ontstaat. Ontwerp: Spring architecten.

Het silhouet van het bouwvolume refereert aan de openstaande bruggen over het sluizencomplex van Terneuzen. De zuidgevel is bedekt met 500 m2 zonnepanelen die het gebouw zomers van koeling voorzien. Ontwerp: baneke, van der hoeven architekten.

wwwpagina p4220

wwwpagina p4232

wwwpagina p4250

nummer 2 - mei 2006

61

architectenweb

Architecten presenteren zich met een projectportfolio op architectenweb.nl

www.architectenweb.nl/projecten

online

Architecten zijn trots op hun projecten. En vaak terecht. Architectenweb.nl biedt Nederlandse architecten daarom een podium om hun projectportfolio te presenteren aan een breed publiek.

Handig als u zich wilt u zich wilt voorbereiden op de keuze van een architect. Maar ook voor diegene met liefde voor architectuur is de architectenweb projectgids een rijke bron om dagenlang in te verdwalen.

Belangrijkste kenmerken projectgids - Presentaties van circa 3.000 projecten onderverdeeld in de disciplines architectuur, stedenbouw, tuin en landschap en interieur - Handige zoekfunctie op projectsoort, trefwoord en naam architect - Wekelijks aangevuld met nieuwe projecten - Heldere projectpresentaties in woord en beeld Schrijf u ook online in op onze wekelijkse projecten nieuwsbrief!

Uw projectportfolio ook op architectenweb.nl? Word lid van architectenweb en ontvang tevens een gratis abonnement op Architectenweb Magazine! (meld u aan met de antwoordkaart achterin dit magazine).

column

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Donjon Peter Drijver - Architect

Nog voordat de Nijmeegse bevolking ook maar in het openbaar een mening mocht uitspreken of de Donjon in het Valkhofpark herbouwd moest worden of niet, meende staatssecretaris van der Laan al een waarschuwing te moeten laten horen. Volgens haar is herbouw ‘cultuurhistorisch’ niet gewenst en staat herbouw haaks op de betekenis van de Valkhof als stadspark en architectonische vindplaats. Het blijft vreemd dat we geen waarschuwing uit Den Haag te horen kregen toen Ben van Berkels Museum het Valkhof op deze locatie werd gebouwd. Maar mevrouw Van der Laan kan het weten, want het Haagse Binnenhof is een treffend voorbeeld van de fantasievolle herbouw die zij in Nijmegen nu wil verbieden.

Was Cuypers dan een slechte architect voor de Ridderzaal en heeft rijksbouwmeester Knuttel dan geen fraaie Hofvijverwand gecomponeerd tussen Mauritshuis en Eerste Kamer van respectievelijk Van Campen en Post? Natuurlijk niet, na het Handvest Van Venetië begin zestiger jaren denkt een culturele elite echter anders over de zorg voor, beheer en onderhoud van monumenten. Integrale restauratie en eenheid van stijl mag niet meer het doel zijn van restauratie omdat historische resten en sporen der eeuwen erdoor wor-

64

den weggehaald. Een ruïne is een historisch document van bloei en verval, een illustratie van een geschiedenisles en daarbij een romantisch decor waarbuiten voor traditionele of klassieke architectuur geen rol meer lijkt te zijn weggelegd. Daarom wordt het Handvest van Venetië tot op de dag van vandaag door ‘modernisten’ omarmd. Bij een presentatie van de Cuypersstichting verwoordde Fons Asselbergs dit in februari door van monumenten te verlangen zich elke dag te verantwoorden voor gebruik en exploitatie. Of dit ook voor het Schröderhuis en Zonnestraal geldt liet hij voor het gemak maar buiten de discussie.

Dat herbouw van de Donjon daadwerkelijk ingewikkeld is mag blijken uit het feit dat hij nauwelijks ramen en deuren had: eigenlijk was het meer een vrijstaande versterkte burcht, een duurstede, dan de hoofdtoren van een kasteel. De Donjon was vroeger uitsluitend toegankelijk per ladder, eenvoudigweg omdat hij ontworpen was als laatste versterkte vluchtplaats.

Herbouw en exploitatie van een monument stelt eigen eisen die er vaak niet of moeizaam in te realiseren zijn.

Zo wil Stadsherstel Amsterdam de Haringpakkerstoren herbouwen naar de exacte opmetingstekeningen die Abraham van der Hart begin 19e eeuw vlak voor de sloop maakte. Maar omdat de schoorsteen van Stadsherstel ook na de 50e verjaardag moet roken, heeft de architect nu allemaal malle raampjes in de toren getekend (hostel-functie), waardoor het een barok bekroond flatgebouwtje lijkt te zijn geworden.

De tekeningen die de stadsdeelwethouder eens waren gepresenteerd, lieten gewoon een skelet van beton en staal zien en malle dunne buitenmuurtjes. Herbouw van dat niveau plaatst zich buiten de culturele betekenis van de toren voor het panorama op de stad en de betekenis ervan voor zijn inwoners. Wanneer die exacte herbouw om exploitatietechnische redenen niet mogelijk is, is een fantasievollere herbouw te overwegen; dan zijn er plotseling heel veel vacatures voor renaissance- en barokarchitecten. In november staat het Handvest van Venetië centraal op een conferentie in Venetië: Tot daar. ▲

postbox@scala-architecten.nl

Leestip: http://www.intbau.org/venicecharter.htm

architectenweb magazine

Een minimale, maximale of optimale constructie?

In de filosofie van de constructeurs van DHV moet het constructieve ontwerp de architectuur dienen. Dat wil niet zeggen dat DHV de architect klakkeloos volgt.

Soms denkt deze aan een constructie die de architectuur optimaal ondersteunt. Dan beschouwt DHV het als haar taak de architect te overtuigen van de voordelen van andere mogelijkheden. Een klassiek voorbeeld is het kantoorgebouw Weena 200 in Rotterdam. Zo waren bij het gebouw sommige kolommen in eerste instantie alleen nodig uit het oogpunt van de architectuur. DHV koos ervoor alle kolommen in de constructie optimaal te benutten. Door het uitgekiende ontwerp konden zware voorzieningen boven in het gebouw vervolgens achterwege

blijven. DHV is als internationaal advies- en ingenieursbureau actief in de markten Bouw en Industrie, Mobiliteit, Water, Ruimtelijke Inrichting en Milieu. In een informele, open organisatie met 3.800 professionals werken we aan innovatieve, veelal maatschappelijk relevante projecten.

Bouw en Industrie is onder meer gespecialiseerd in flexibele kantoorconcepten, complexe bouwprojecten en de herontwikkeling van binnenstedelijke gebieden.

DHV. Wijnhaven 140. Postbus 2078, 3000 CB Rotterdam. tel 010 4044040, e-mail bi-rotterdam@dhv.nl website www.d3bn.nl | www.dhv.nl/bouwenindustrie contactpersoon ir. J.G. (John) Kraus

techniek

architectenweb

techniek

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Machtig Mooi Staal tekst: Jeroen van Nieuwenhuizen

Het ontwerpen, construeren en uitvoeren van stalen bruggen en viaducten is een vak apart. De relatie tussen techniek en vormgeving is meestal heel direct, zodat betrokken partijen zich in elkaars vak moeten verdiepen. In dit artikel komen onder andere de Nesciobrug en bruggen van J端rg Conzett aan bod. Gesteld kan worden dat de beschreven bruggen en viaducten, waarbij het staal soms samenwerkt met beton, natuursteen of hout, boven het maaiveld uitsteken. Letterlijk en figuurlijk.

68

architectenweb magazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

techniek

Brug 2013 te Amsterdam

Opdrachtgever: Ontwikkelingsbedrijf Gemeente Amsterdam Ontwerp: Wilkinson Eyre Architects en Arup Constructeur stalen brugdeel: Arup Amsterdam Constructeur aanbruggen / fundering: Grontmij Aannemer: VolkerWessels (Van Hattum en Blankevoort en van Splunder Funderingstechniek / Heerema Fabrication)

Fotografie: Richelle van der Valk

nummer 2 - mei 2006

Bruggen

Op 9 april jongstleden is Brug 2013, inmiddels bekend als de Nesciobrug, officieel geopend. De brug, die IJbrug via de Diemerzeedijk met Amsterdam verbindt, is ontworpen door Wilkinson Eyre Architects samen met Arup. Hij bestaat uit een ongeveer 1,5 meter breed voetgangerspad en een 3,5 meter breed fietspad, die in het midden van de brug samenkomen. De zwierige voet en fietspaden zijn opgehangen aan een enkele kabel van 176 meter lengte met een diameter van 140 millimeter, die tussen de twee pylonen is gespannen. Van de pylonen lopen twee kabels naar de aanbrug van het fietspad en naar de trap voor de voetgangers, die daar van elkaar gescheiden zijn.

Het dek, dat midden boven het Amsterdam-Rijnkanaal 12 meter boven het waterniveau hangt, is asymmetrisch opgehangen. Door de vorkvormige splitsing van het fietsen voetpad te verbinden met de tuien die de pylonen, en dus de hangkabel, overeind houden ontstaat een stabiele constructie. De kabel is van het zogenaamde locked coil type. Dat betekend dat de kabel niet is samengesteld uit strengen ronde staalkabels, maar uit z-vormige, waardoor de kabels ongeveer 30 procent dunner kunnen worden uitgevoerd. De trekstangen, die met M36 en M42 gaffels het dek ophangen aan de kabel, vertonen een waaiervormig patroon omdat de brug een cirkelvormige beweging maakt ten opzichte van de rechte kabellijn tussen de pylonen.

Omdat de fietspaden en voetpaden continu stijgen en dalen, en een prachtige rondlopende vorm hebben, zijn deze uit dubbel gekromde holle elementen met een variabel hoogte en breedte opgebouwd. Voor de Nesciobrug is de coating geleverd door International Paint, een onderdeel van Akzo Nobel. Eerst zijn de stalen onderdelen gestraald en voorbehandeld. Daarna is een eerste laag, in dit geval met een dikte van 400 micron aangebracht.

Vervolgens een coating in de gewenste kleur RAL 9002, in dit geval met een dikte van 50 micron. Opvallend aan de brug zijn de roestvast stalen hekken die bestaan uit kleine buisprofielen waarbinnen een net van roestvast staaldraad is gespannen. De roestvast stalen hekken zijn bevestigd aan dubbele gecoate balusters, waartussen de LED-verlichting van de brug is gemonteerd. Nederland is verrijkt met een hangbrug die er mag wezen!

69

techniek

70

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

architectenweb magazine

techniek

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

De Netkous

1 2 3 4 5 6 7

open voeg variërend van 20-75 mm metalen paneel spanten glasgevel 140 x 80 mm RVS doorkoppelstaaf ø 20 mm bevestigingsschoen spanten prefab betonnen spoorligger hoofdspantconstructie h.o.h. 5000 mm

De bouw van het viaduct boven de Prinses Beatrixlaan te Den Haag, ‘de Netkous’ genoemd, is in 2004 begonnen.

Het viaduct, waarvan ongeveer 400 meter bestaat uit een staalconstructie met een doorsnede van ongeveer 10 meter en overspanningen van soms 40 tot 50 meter, is ter plaatse samengesteld en gecoat. Nadat de staalconstructie op schuin staande taps toelopende betonkolommen is geplaatst, worden de betonnen liggers voor de tramsporen ingehesen en begint de afwerking. Het staal zal worden gecoat in een speciaal voor dit project ontwikkelde kleur, RAL 2408005.

Binnen ‘de Netkous’, is plaats voor 2 sporen. Deze sporen bevinden zich op ellipsvormige geprefabriceerde betonnen liggers, met een breedte van 2,4 meter. De stalen ellips-

nummer 2 - mei 2006

1 2 3

4 5

6

7

vormige elementen zijn gesneden uit 40 millimeter dik staal, en vormen samen met de 323,9 millimeter dikke buizen ‘de Netkous’. De stabiele en stijve stalen ‘Netkous’ krijgt door de betonnen liggers meer weerstand om de trillingen van de Randstad Rail voertuigen te weerstaan en geluidsafstraling te beperken. De demping van trillingen wordt versterkt door rubberen blokken, die zijn opgenomen ter plaatse van de opleggingen.

Het viaduct volgt de flauwe bocht van de Beatrixlaan, en ter plaatse van de halte verbreedt ‘de Netkous’ zich, zodat een perron tussen de sporen mogelijk wordt. Nu in Nederland allerlei infrastructuur achter geluidsschermen en in tunnels verdwijnt zal het straks een verademing zijn om een stukje Den Haag vanuit Randstad Rail te kunnen bewonderen.

71

Bruggen

Opdrachtgever: Stadsgewest Den Haag Ontwerp: Zwarts & Jansma Aannemer: Balast Nedam Infra, samen met de Boer Dintelmond Constructeur: Gemeentewerken Rotterdam Fotografie: Jeroen van Nieuwenhuizen

techniek

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Brug over de Traversiner Steg

Ontwerp en constructie: Buro Conzett Bronzini Gartmann AG Bouwer: Luzi Bau AG Houtconstructie: ARGE Staalkabels: Seilfabrik Ullmann AG Fotografie: Wilfried Dechau

In 1999 werd de eerste brug over de Traversiner Steg, naar ontwerp van Jurg Conzett, door een lawine vernietigd. Het tweede ontwerp, een ‘hangende trap’, heeft een vrije overspanning van ongeveer 57 meter en overbrugt een hoogteverschil van 22 meter.

De ‘hangende trap’ bestaat uit staalkabels waaraan loodrecht op de lengterichting HEA120 liggers op ongeveer 3,6 meter van elkaar zijn bevestigd. De gelamineerde houten liggers die daaraan zijn bevestigd, hebben verschillende functies. Zij verdelen de puntlasten en dienen als drukbelaste onderligger in de vakwerkconstructie. Ook verdelen zij samen met de diagonale trekstangen tussen de HEA profielen de windbelasting en verhinderen het directe zicht naar beneden enigszins. De voorgespannen hoofdkabels, die in betonnen bokken zijn verankerd, hebben een diame-

ter van 36 millimeter. De liggers van Lariks hout, die uit de directe omgeving komen, hebben een afmeting van 220 bij 140 millimeter.

Om de Traversiner Steg bij Via Mala te bereiken, moeten voetgangers eerst over een 40 meter lange en 85 centimeter brede ‘Spannbandbrücke’, ook een ontwerp van buro Conzett, Bronzini, Gartmann. Het looppad bestaat uit Andeerer Gneis dat onder druk wordt gehouden door twee roestvast stalen spanbanden van 15 bij 60 millimeter. Het roestvast stalen hekwerk is vervolgens op de natuurstenen platen gemonteerd. De roestvast stalen ankers op de funderingsblokken, van deze fantastisch zorgvuldig vormgegeven brug, laten zien hoe de brug onder spanning wordt gehouden. Door een historische wandelweg te voorzien van deze kwaliteitsbruggen wordt het wandelen een feest!

Zuidzijde

Noordzijde

Hoofdkabel

Hangkabel

Looppad

72

architectenweb magazine

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

1

2

80

1040

80

3

techniek

verzinkte staalkabel ø 36 mm verzinkte staalkabel ø 10 mm houten leuning 80 x 30 mm houten balustraderegel 80 x 30 mm verzinkt stalen baluster verzinkte staalkabelspanner met vertakt uiteinde gelamineerd hout 140 x 220 mm houten traptrede verzinkt staalprofiel HE 120 verzinkt rondstaal ø 12-16 mm

Bruggen

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

4 5 8

50

6 7

9

A. De eerste brug over de Traversiner Steg die door een lawine is vernield.

B. De 40 meter lange “Spannbandbrücke” Via Mala.

10

A

nummer 2 - mei 2006

B

73

techniek

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Pyloonbrug te Emmen Opdrachtgever: Gemeente Emmen Ontwerp: ipv Delft Constructeur: Pieters Bouwtechniek Delft Aannemer: BAM Civiel Noordoost

Om de wijk Delftlanden te verbinden met het centrum van Emmen heeft ipv Delft in opdracht van de gemeente Emmen een pyloonbrug ontworpen die de zuidelijke rondweg overspant. Kenmerkend aan het ontwerp is de ongeveer 18 meter hoge pyloon waaraan het brugdek met 14 tuien asymmetrisch is bevestigd. Het brugdek loopt in een boog om de pyloon heen, en heeft een netto breedte van 3,5 meter tussen de handregels van de hekwerken.

Het brugdek wordt gedragen door een buis met een diameter van 679 millimeter en een wanddikte van 24 millimeter, die steunt op 2 steunpunten en op de pyloon. Aan deze buis zijn om de 3 meter uitkragende spanten van ongeveer 5 meter lengte gelast. De torsie, die ontstaat

74

door de asymmetrische vorm van de brug wordt door de buis afgedragen aan de steunpunten en de pyloon. Door de Pyloon schuin te plaatsen is de ongeveer 82 meter lange brug in evenwicht gebracht.

Het hekwerk van de brug is samengesteld uit naar binnen gebogen balusters van rond 60 millimeter waarop een aluminium handregel is gemonteerd. Dit ovale profiel is geextrudeerd en heeft een afmeting van 120 bij 33 millimeter. De verlichting van de brug wordt op een uithouder aan de pyloon en op twee lichtmasten ter plaatse van de steunpunten gemonteerd. Opvallend aan dit ontwerp is de terughoudende kleur en de bijzondere vormgeving, waardoor de brug een robuust en tegelijk elegante uitstraling heeft gekregen. â–˛

architectenweb magazine

techniek

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Voor de geïnteresseerde lezer zijn de volgende bronnen van belang: Bruggen

www.haagsetrams.com/rr/nk.htm www. Skylinecity.info/forum www.peutz.nl/nieuws/PeutzActueel/2005_09 www.cbg-ing.ch www.ipvdelft.nl www.wikipedia.org www.nextroom.at Artikel Sicherer Aufsteig Detail 2005 nummer 12 Brücke uber den Traversinertobel Der zweite Traversiner Steg, Ursula Baus, tec21, 37/2005 Polysiloxane Topcoats – Product choice for optimum performance, Adrian F. Andrews, op te vragen bij Akzo Nobel

nummer 2 - mei 2006

75

productinformatie

architectenweb

productinformatie

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Softwall te plaatsen in elke vorm

Stijlvol en veilig codeslot

De Softwall is een lichte vrijstaande wand die in vrijwel elke vorm opgesteld kan worden. De wand is zeer makkelijk in elkaar te schuiven en als een klein pakket op te slaan.

De wand absorbeert geluid en kan zowel licht absorberen als overbrengen. De Softwall is verkrijgbaar in twee varianten: de Paper Softwall van papier en de Textile Softwall van polyethyleen.

Beide typen zijn uittrekbaar van 2,5 tot 6 meter. De Paper Softwall is standaard leverbaar in hoogtes van 1,20 en 1,80 meter, maar kan op bestelling ook in hoogtes tot 3 meter worden gemaakt. De Textile Softwall is leverbaar in hoogtes van 0,90 en 1,80 meter. De Textile Softsurface heeft een hoogte van 0,9 meter en een breedte van 0,45 meter en is bijvoorbeeld ook geschikt om boeken of dienbladen bovenop te plaatsen. De Softwall, die inmiddels verschillende internationale prijzen gewonnen heeft, maakt deel uit van de collectie van MoMA (Museum of Modern Art – New York).

De Anykey is een smal, veilig en stijlvol codeslot. Het hoogwaardige roestvrijstalen beslag is geschikt voor toegangsdeuren die een hoge mate van veiligheid en bedieningsgemak moeten bieden. Hierbij valt te denken aan deuren voor ruimtes zoals bijvoorbeeld magazijnen, laboratoria en archiefbergingen. De Anykey past zowel op profielals houten deuren en kan binnen en buiten geplaatst worden. Een groot pluspunt is zijn eenvoud. De montage gaat makkelijk en snel, terwijl het profiel standaard past op alle DIN-sloten. De functionaliteit gaat gepaard met een stijlvol design. De compositie van de codetoetsen is afgestemd op de smalle vorm en de kruk heeft een ergonomisch design gebaseerd op een “super elips”. Voor het slotsysteem is het SKG**® - veiligheidskeurmerk aangevraagd en is in combinatie met ABLOY mechanische antipanieksloten ook goedgekeurd voor nooddeuren conform de NEN-EN 179. De Anykey is optioneel met een renovatie-afdekplaat leverbaar.

wwwpagina: bp7132

wwwpagina: bp4672

Nerus Design - www.nerusdesign.com

VEMA Security - www.vemasecurity.nl

78

architectenweb magazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

productinformatie

Ventilatierooster met optimale reiniging

Heklucht

De MultiAir PC is een thermisch geïsoleerd draaiventilatierooster, met een uitneembare traploos regelbare draaicilinder. Dankzij dit Easy Clean®-concept kunnen alle onderdelen één voor één worden uitgenomen, zodat het rooster optimaal is te reinigen. Het nieuwe type ventilatierooster kan worden uitgevoerd met verschillende nominale luchtdoorlaten. Hierdoor is hij toepasbaar in elke ruimte. Er zijn twee versies verkrijgbaar: de Classic met een strakke afwateringskap, of de Design met een ronde. wwwpagina: bp7230

In de Haagse vinexwijk Ypenburg zullen binnenkort als onderdeel van een kunstproject acht hekken met fietspomp worden geplaatst. Passerende fietsers met een lekke of zachte band kunnen er hun fietsband mee oppompen, al pratend met de bewoner van wie het hek is. De bewoner krijgt met deze pleisterplaats voor fietsers een sociale positie in de wijk. Het hek, dat is gemaakt van gepolijst roestvast staal, en glimt als een juweel op de grijze stoep. De Heklucht heeft een afmeting van 1500 mm (l) x 70 mm (b) x 900 mm (h). wwwpagina bp7242

Aralco NVS - www.aralco.nl

Studio HiMom.jp - www.himom.jp/heklucht

Umbriano Metten Stein +

Multifunctioneel dakbegroeningselement

Het in 2005 geïntroduceerde Umbriana-bestratingsysteem van Metten Stein + Design GmbH heeft een specifiek gemarmerd oppervlak met een natuurgetrouw uiterlijk.

Het is comfortabel begaanbaar, degelijk, duurzaam, en heeft een gunstige prijs/kwaliteit verhouding. Het is verkrijgbaar in o.a. zandbeige, granietgrijs, wit gemarmerd en antraciet gemarmerde kleur. Het bestratingsysteem is standaard voorzien van CleanTop-oppervlak voor een gereduceerde vuilopname en minimale aanhechting van algen en mos. wwwpagina: bp7095 Metten Stein+Design GmbH - www.metten.com

Fixodrain XD 20 is een multifunctioneel element voor grootschalige dakbegroeningen. Op rol met gecacheerd filtervlies kan de 2 cm hoge Fixodrain direct op de dakbedekking worden aangebracht en door middel van de in elkaar sluitende noken aan de lange zijde aan elkaar worden verbonden. Hierdoor ontstaat een doorgaande beschermlaag voor de dakbedekking, die het aanbrengen van een beschermdoek overbodig maakt. Gelijktijdig wordt door het doorgaande kanalensysteem een beproefde drainage conform DIN EN 12 958 mogelijk gemaakt. wwwpagina: bp7231 ZinCo Benelux BV - www.zinco.nl

nummer 2 - mei 2006

79

productinformatie

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Intelligente kraantechniek

Tegels uit een bamboeveld

De infraroodkraan eTech staat met zijn heldere geometrische belijning voor minimalistisch badkamerdesign. Er is bij het ontwerp gekozen voor optimaal gebruiksgemak en comfort. De waterstroom wordt geregeld door middel van met een aan/uit-mechanisme via een sensor waarmee de kraan handmatig, maar zonder aanraking is te bedienen.

De eTech bespaart water en energie. Een instelbaar zekerheidsmechanisme schakelt de kraan na een minuut vanzelf uit, zodat onnodig watergebruik wordt voorkomen. De batterij heeft een zeer lange levensduur, doordat het ventiel tijdens het openen van de kraan zonder stroom werkt. De kraan en de bijbehorende wastafel worden gereinigd wanneer de gebruiker zijn hand vijf seconden binnen het bereik van de sensor houdt. De kraan wordt dan automatisch anderhalve minuut uitgeschakeld.

Om inspiratie op te doen voor het ontwerp van nieuwe tegels, zijn de designers van het Portugese bureau Margres de hele wereld over geweest. Ze kwamen terug met onder meer het idee voor de Sakai, opgedaan in Japan. In de tegel is een sfeer gelegd, die verwijst naar een bamboeveld.

De Sakai ziet er ‘gebroken’ uit, een effect dat is bereikt door middel van een Italiaanse zaagtechniek met hydrojets. Hij is uitstekend toe te passen als zwerftegel of decorstrip in een Extreme Vloer. Een nieuw type van deze vloer is de Tokyo. Het bestaat uit gesneden tegels, waartussen vlakken van glas zijn aangebracht. De tegels van de Extreme Vloeren zijn berekend op zware belasting, en bestand tegen vlekken, krassen en chemicaliën. Ook zijn ze vorstvrij.

De Extreme vloerenserie is verkrijgbaar in de maten 30 bij 60, 45 bij 45, 60 bij 60 en 120 bij 60. De Tokyo is een decortegel van de Extreme serie

wwwpagina: bp7209

wwwpagina: bp7243

Aloys F. Dornbracht Gmbh & co - www.dornbracht.de

Comet BV - www.comet-bv.com

80

architectenweb magazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

productinformatie

Watervrij urinoir

Muurverf met fluwelen effect

Het watervrije urinoir Urimat bespaart de 4 tot 5 liter water die normaal per spoelbeurt gebruikt wordt. Door het ontbreken van water ontstaat er geen urinesteen: dat voorkomt verstopping van de leidingen. De Urimat is dankzij een verwisselbare stankafsluiter reukvrij, en vanwege zijn design eenvoudig te reinigen. Het toilet is uitermate geschikt voor de horeca, want het materiaal (polycarbonaat) is vandalismebestendig. De bovenkant kan worden voorzien van een reclamedisplay. wwwpagina: bp7244

Muren die zijn afgewerkt met de supermatte muurverf Sigmulto Effino hebben een zachte en levendige schaduwwerking. De uitstraling wordt onder meer bepaald door de ondergrond, de wijze van applicatie en de kleurkeuze. De verf is geschikt voor vlakke en gladde minerale ondergronden en voor glasweefsel met een fijn dessin. Hoe gladder de ondergrond en hoe donkerder de kleur van de verf, des te groter is de dieptewerking. De watergedragen muurverf droogt snel en is leverbaar in 108 kleuren. wwwpagina bp7229

BioCompact E T B.V. - www.biocompact.nl

Sigma Coatings BV - www.sigma.nl

Energiebesparend en gezond

Rubbervloer met klassieke uitstraling

Het Vital Air System is een ventilatiesysteem voor woningen, gebaseerd op traditionele componenten. Het combineert eenvoud en bedieningsgemak met een hoge EPCreductie. Vanwege de losse componenten kan het systeem traditioneel geĂŻnstalleerd worden. De zelfregelende ventilatieroosters zijn mechanisch, zodat er geen elektronica en aansluitingen voor de voeding nodig zijn. Het is toe te passen in zowel nieuwbouw als bestaande bouw.

Daarnaast heeft de installatie geen gevolgen voor het ontwerp van de woning. wwwpagina: bp3261

Nora Rubber heeft een nieuw type rubbervloer aan het assortiment toegevoegd. Norament 925 Serra heeft een vlakke leisteenstructuur met een fijn korreldesign. Het is een vloer met een zowel klassieke als natuurlijke uitstraling, en het biedt een prettig loopcomfort. Daarnaast kent het alle voordelen die rubber vloerbedekking te bieden heeft. De collectie bestaat uit acht verschillende kleuren.

De vloeren zijn uitermate geschikt voor projecten, variĂŤrend van zorgcentra tot kantoorbouw. wwwpagina: bp7232

BUVA rationele bouwproducten - www.buva.nl

Freudenberg Bouwsystemen BV - www.nora.com/nl

nummer 2 - mei 2006

81

productinformatie

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Honey: een verwarmend kunstobject

Flow-bank in meerdere variaties

Honey levert warmte in een nieuwe kunstvorm. De designradiator is ontworpen om een mooie plek in het huis te verwerven. De Italiaan James Di Marco heeft in de verschillende modellen een aantrekkelijk schouwspel gecreĂŤerd, door het voorblad van een bijzondere plastiek te voorzien.

De naar voren stekende vormen zorgen voor een spannend reliĂŤf, dat de radiator vanuit ieder oogpunt een ander aanzicht geeft.

De Flow is een bijzonder fraaie bank, die opvalt vanwege zijn langwerpige en welvende vorm. Het ontwerp van Italiaanse komaf is in vele variaties leverbaar, vanaf een minimum lengte van 200 centimeter. De prijs wordt per meter bepaald. De bank kan met of zonder de typische hoge rugleuning geleverd worden, en eventueel met een dubbelzijdig zitvlak. De rechte elementen worden standaard geleverd, elementen met een radius zijn op aanvraag verkrijgbaar.

In het mode- en designbewuste thuisland van de ontwerper was Skin een enorm succes. Zowel het uiterlijk als de uitstekende kwaliteit sloegen aan. Het model behoort dan ook tot het assortiment van de internationaal gerenommeerde leverancier van designhaarden en -radiatoren CVOFires. De warmtebron is 2200 mm hoog, 650 mm breed en verkrijgbaar in verschillende kleuren.

Internationaal gerenommeerde leverancier van CVO Fires en Caleido Radiatoren.

De bekleding bestaat uit hardhouten gelakte planken van 40 bij 40 millimeter. De markante slanke onderconstructie is van staal. Daarnaast wordt de Flow in de minimale maat geleverd met drie zijsteunen, die zijn gepoedercoat in een van de standaard RAL - kleuren. De zithoogte van de bank is 43,5 centimeter, terwijl hij met rugleuning 132 centimeter hoog wordt.

wwwpagina: bp7228

wwwpagina: bp7066

CVO-Fires Nederland - www.cvo-fires.nl

Falco BV - www.falco.nl

82

architectenweb magazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

productinformatie

Pracht van steen in een Mineralvloer

Universeel gevelsysteem van glasfiber

De Creation Mineral-collectie biedt een veertiental vloertypen, waarvan het uiterlijk is ontleend aan steensoorten als leisteen en graniet. De natuurlijke uitstraling wordt gecombineerd met veel praktische voordelen, zoals een hoge slijtvastheid, een goede hygiëne en onderhoudsgemak. Zo is het oppervlak eenvoudig te reinigen en blijft het zijn fraaie uitstraling behouden. Vanwege hun hoogwaardige samenstelling zijn de vloeren bij uitstek geschikt voor intensief loopverkeer. wwwpagina: bp5897 Gerflor Benelux - www.gerflor.com

VARIOPLANPLUS verenigt alle positieve eigenschappen van de tot op heden bestaande gevelsoorten in één enkel systeem. De basis van dit systeem is glasfiber, dat zorgt voor zeer stabiele panelen die toepasbaar zijn in de meest uiteenlopende constructies. Daarnaast bezit het materiaal een hoge lichtdoorlatendheid (78%), heeft het een gering eigengewicht en is het zelfdragend. Ook bieden de panelen optimale warmte-isolatie. Met een zelfde esthetische uitstraling kan het geheel uitgevoerd worden met geïntegreerde deuren in hetzelfde materiaal. wwwpagina: bp7245 KONE Deursystemen BV - www.kone.com

Twee nieuwe fantasiedessins Plastica

Met de voeten op de TerraZavloer

Aan het assortiment van Plastica Massief NT plaatmateriaal zijn twee nieuwe fantasiedessins toegevoegd. De bruinachtige 078 NT Actec en de koperachtige 079 NT Maya hebben een metallic uitstraling. Het assortiment van Plastica Massief NT is hiermee uitgebreid tot 84 decors in verschillende kleuren. Het plaatmateriaal is speciaal ontwikkeld voor de buitenbekleding en afwerking van gebouwen. De betrouwbaarheid en duurzaamheid is bevestigd door onder meer een productcertificaat. wwwpagina: bp7226

De TerraZa vlonderdelen zijn gemaakt van kunststof en houtvezels, en vormen een uitstekend alternatief voor hardhout. Naast dat ze niet rotten en splinteren, zijn ze slipbestendig en onderhoudsarm. Ook blijft hun vorm stabieler dan die van hout, en vormen ze een heerlijk zachte ondergrond voor blote voeten. De recyclebare vlonderdelen zijn verkrijgbaar in drie kleuren, die na verloop van tijd op een natuurlijke manier vervagen. De bevestiging geschiedt via een onzichtbaar, gepatenteerd clicksysteem. wwwpagina: bp7227

Plastica Plaat BV - www.plastica.nl

Meridiana-Werzalit B.V. - www.werzalit.de

nummer 2 - mei 2006

83

nieuw online

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Nieuwe bouwproducten op architectenweb.nl

Op deze pagina treft u een selectie aan van bouwproducten die onze leden recent hebben toegevoegd aan de bouwproductgids op architectenweb.nl. Voor een volledig overzicht van alle bouwproducten surft u naar www.architectenweb.nl/bouwproducten/.

Onzichtbare rookmelder

Waterdoorlatend bestratingssysteem

De prijswinnende “onzichtbare rookmelder” van Bosch heeft ingebouwde Philips armaturen uit de reeks ‘Rotaris’ en een energiebesparende cirkelvormige 60 W TL5-lamp. Een hoge detectiebetrouwbaarheid wordt gegarandeerd d.m.v. strooilichtmetingen.

Enkele kenmerken: extreem hoge waterdoorlatendheid met kleurgevende toplaag, vaste afstandhouders welke een lichte voeg creëren tussen de afzonderlijke stenen, veelvoud aan kleuren en formaat 20 x 20 cm in de dikten van 8 en 10 cm.

wwwpagina bp7082

wwwpagina bp7084

Brandwerende doeken

Sedona douchecabines

Plato®Hout

Poly-Ned komt als eerste ter wereld met een brandwerend doek dat bestand is tegen zeer hoge temperaturen. Het doek, dat in basis bestaat uit siliconen gecoat glasdoek, is verkrijgbaar in verschillende tinten, wevingen, diktes van draad en structuren.

Voor de Sedona (2,3 x 1 x 1,1 m) is gebruik gemaakt van duurzame materialen zoals hoogwaardig softtouch aluminium en veiligheidsglas.

Makkelijk aan te sluiten en naadloos te integreren in bestaande badkamers, als vrijstaande- en als hoekopstelling.

Bij PLATO®Hout wordt zachthout veredeld door het enorm te verhitten. Dit proces, thermisch modificeren, verhoogt de duurzaamheid en zorgt voor minder werking.

Voordelen zijn o.a. milieuvriendelijk, licht, goed te bewerken en prijstechnisch aantrekkelijk.

wwwpagina bp7122

wwwpagina bp7161

wwwpagina bp7166

Uw bouwproducten ook op architectenweb.nl?

Word dan lid van architectenweb en u ontvangt tevens gratis een abonnement op Architectenweb Magazine!

84

architectenweb magazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

DeckWood®

Tramétex ISO

nieuw online

Verticale jaloezieën

Klein-goederenlift DeckWood®, een groot assortiment van duurzame houtsoorten voor steigers en vlonders. Voor een degelijke bevestiging is het clipsysteem een mooi en hoogwaardig alternatief. De polyurethaan topcoating zorgt voor een veilig, stroef en kleurrijk loopvlak.

Deze lift is bijzonder geschikt voor toepassing als o.a. een spijzenlift in restaurants, hotels, ziekenhuizen.

Maar ook voor kleine goederen en is daarmee dan ook uitermate geschikt voor plaatsing in kantoorgebouwen, scholen en privé woningen.

De ideale zonwering voor grote ramen, tot een breedte van 600 cm.

Dankzij de rail die zich op vele manieren laat toepassen zijn er voor uiteenlopende raamvormen jaloezieën. In textiel, kunststof en aluminium, met een breedte van 52, 70, 89 en 127 mm.

wwwpagina bp7103

wwwpagina bp7107

wwwpagina bp7118

Cool touch thermostaten

Natuurleien

Quick-Lock plafondsystemen

Eigentijds design, optimale bediening, snellere temperatuurcorrectie zijn enkele peilers van Grohtherm thermostaten. Op basis van een ergonomiestudie zit de temperatuurinstelknop aan de linker zijde, dan blijft de schaalverdeling altijd in zicht.

Lei-import importeert wereldwijd exclusieve natuurleien uit een groot aantal landen. Leisteen is geschikt voor dak-, gevel- en vloerbekleding, maar ook voor muren en landschapsarchitectuur.

Geheel verdekte, half verdekte of zichtbare ophangsystemen voor akoestische plafonds. Naast een uitgebreid programma met standaard afmetingen is het mogelijk een op maat gemaakt plafondsysteem te realiseren.

wwwpagina bp7171

wwwpagina bp7175

wwwpagina bp7178

nummer 2 - mei 2006

85

architectenweb

Bouwproducten vindt u eenvoudig en doeltreffend op architectenweb.nl

www.architectenweb.nl/bouwproducten

online

U blijft graag op de hoogte van het laatste bouwproductnieuws. Logisch, want kennis van de laatste ontwikkelingen stelt u mede in staat vernieuwende gebouwen te ontwerpen. Maar ook als zich alleen wilt oriĂŤnteren op wat er zoal op de markt te verkrijgen is, biedt de architectenweb productgids u de uitkomst. Momenteel vindt u van maar liefst 1.800 bouwproducten uitgebreide productinformatie in woord ĂŠn beeld.

Belangrijkste kenmerken productgids - Presentaties van circa 1.800 bouwproducten - Handige zoekfunctie op productsoort, trefwoord en naam leverancier - Wekelijks aangevuld met nieuwe bouwproducten - Heldere productbladen in woord en beeld, gericht op de esthetische producteigenschappen - Responsformulier voor het aanvragen van documentatie Schrijf u ook online in op onze wekelijkse nieuwsbrief met productnieuws!

Uw bouwproducten ook op architectenweb.nl? Word dan lid van architectenweb en u ontvang tevens een gratis abonnement op Architectenweb Magazine! (meld u aan met de antwoordkaart achterin dit magazine).

IK WIL MIJN IDEEËN OOK ÉCHT WERKELIJKHEID ZIEN WORDEN...

DAAROM... PLASTICA

“Je ziet namelijk geen enkele bout of schroef. Dankzij een uniek lijmsysteem dat minstens zo sterk is als andere bevestigingsmaterialen: Plastiflex®-NT. Een idee van Plastica Plaat, die zowel het lijmsysteem als de platen levert. Ideeën hebben ze daar trouwens genoeg. En dat maakt mijn werk als architect een stuk prettiger. Soms ben ik nu eenmaal afhankelijk van leveranciers. Nemen zij hun werk serieus, dan nemen ze mij ook serieus. En mijn plannen. En dan blijkt dat er veel meer mogelijk is dan je denkt.”

Plastica Plaat B.V. Industrieweg 92 5145 PW Waalwijk Postbus 180 5140 AD Waalwijk Tel. (0416) 67 24 00 Fax (0416) 67 24 90 info@plastica.nl

www.plastica.nl

architectenweb.nl

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Expositie “Architectuur & Innovatie” groot succes foto's: Richelle van der Valk

‘Zonder innovatieve bouwproducten geen innovatieve gebouwen en zonder innovatieve gebouwen geen innovatieve bouwproducten’. Architectenweb.nl heeft met de expositie “Architectuur & Innovatie” op de BouwRAI laten zien dat architecten en productleveranciers hand in hand gaan bij de ontwikkeling van innovatieve projecten.

In tegenstelling tot het iets teruggelopen bezoekersaantal ten opzichte van de voorgaande editie van de BouwRAI, is het aantal architecten dat de beurs bezocht juist gestegen.

Of dit mede toe te kennen is aan de Architectenweb expositie is moeilijk te zeggen, maar dat de interesse onder architecten in productinnovaties groot is lijdt geen twijfel.

Velen van hen brachten een bezoek aan het Architectenweb Architectuurpaviljoen en lieten zich verwennen met de laatste ontwikkelingen op het gebied van bouwproducten en architectuur. Architectenweb heeft bewust gekozen voor het gezamenlijk exposeren van projecten en producten. De mogelijkheden van de diverse bouwproducten worden het beste zichtbaar door het tonen van referentieprojecten. Maar ook het tastbaar maken van de projecten door het neerleggen van monsters en het opstellen van mock-ups bleek een groot succes.

Productsheets Om te voorkomen dat de opgedane inspiratie zou verdwijnen in de grote grijze massa zijn er van een groot aantal productinnovaties gratis productsheets beschikbaar gesteld. Op deze handige productinformatiebladen op A4 formaat zijn de belangrijkste - voornamelijk esthetische – producteigenschappen vermeld.

Exclusief voor Architectenweb Magazine lezers Mocht u niet in de gelegenheid zijn geweest de expositie te bezoeken dan bieden wij u alsnog de mogelijkheid gratis productsheets te bestellen. Scheurt u hiervoor het aanvraagformulier op de volgende pagina uit het magazine en kruis de productsheets van uw keuze aan. Fax het formulier vervolgens naar Architectenweb en u ontvangt binnen een aantal dagen de sheets bij u op kantoor. ▲

88

De productsheets vonden gretig aftrek.

Bestel ook uw sheets met het bestelformulier op de rechterpagina of via: www.architectenweb.nl/productsheets/

architectenweb magazine

bestelformulier gratis productsheets

eenvoudig uitneembaar!

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

Bestel uw sheets met de faxcoupon op de achterzijde van deze pagina.

productsheets

architectenweb

bestelformulier gratis productsheets architectenweb

eenvoudig uitneembaar!

1. Alcoa Architectuursystemen Architectuursystemen

14. Nophadrain B.V. Groendak- Parkeerdak- en Terrasdaksystemen

2. Blackstock Leather Inc. Leren vloer- en wandtegels

15. Pavatex Benelux B.V. PAVATEX- ISOLAIR L- DIFFUTHERM

3. DUSCHOLUX NEDERLAND BV Duscholux Maatwerkoplossingen

16. Pittsburgh Corning Nederland B.V. Foamglas® groengevel systeem

4. EYELEDS International Eyeleds® - Innovative LED Lighting

17 Raab Karcher GeoDiamond

5. Fagerhult B.V. …The Art of Light…

18. Record Automatische deuren Automatische deuren

6. Gerflor BV Project- en Sportvloeren

19. Reynaers B.V. CS 38-SL

7. Hafkon B.V. Kalzip® aluminium

20. Single Ply Systems Rhepanol

8. Heraklith Nederland B.V. Modo plafondsysteem

21. SSAB Prelaq B.V. Voorgelakt staal voor felsdaken

9. Holonite B.V. Gegoten composietsteen

22. Techcomlight Solatube®

10. Integrallight | LED technology + design LED verlichting

23. Trespa International B.V. Mystic Metallics

11. Luxalon Plafondsystemen Nederland Techstyle™

24. Wageco Benelux B.V. Gevelsystemen

12. Metaglas B.V. Methermo®

25. ZNS VAN DAM GEVELTECHNIEK BV Profielbekleding

13. Metal Cladding Systems b.v.

Gevelbekledingen

productsheets

Mijn adresgegevens: bedrijfsnaam: contactpersoon: adres: pc + plaats:

fax uw formulier naar: (035) 69 22 678 online bestellen: www.architectenweb.nl/productsheets/ NB: sheets zijn onder voorbehoud van beschikbaarheid leverbaar. U kunt sheets aanvragen tot uiterlijk 7 juli 2006.

m/v

www.bbc.be

ENERGYN glas Koeler in de zomer Warmer in de winter

ENERGY INSIDE

N

)

Thermobel ® EnergyN zorgt ’s zomers voor een aangenamere temperatuur in uw woning. De unieke neutrale coating laat het licht volop binnen, maar houdt de grootste hitte buiten. Op een hete dag heeft u het achter Thermobel ® EnergyN enkele graden koeler dan buiten.

Zonder ventilator of airco. En in de winter? Dan blijft het natuurlijk behaaglijk warm. Want de EnergyN coating isoleert als geen andere.

Glaverbel Nederland - Tiel - Tel: 0344 679922 - verkoop.nl@glaverbel.com - www.MyGlaverbel.com

A WORLD OF GLASS

Limelight

Schuifschermen

Limelight biedt vele mogelijkheden voor wat betreft vorm en toepassing op het gebied van lichtregulering, energiebesparing en de esthetische integratie hiervan in uw ontwerp. Naast ons programma lamellensystemen, schuivende gevelschermen en vouw- en harmonicaschermen in aluminium en hout, realiseren onze specialisten graag specifieke oplossingen voor u.

Voor meer info: Limelight BV (076) 5717800, info@limelight.nl - www.limelight.nl Limelight zonweringsystemen - Luxalon速 Plafondsystemen - Luxalon速 Gevelsystemen

Limelight is een onderneming van Hunter Douglas binnen de divisie Luxalon速 Architectural products.

them@gazine

architectenweb

them@gazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Zon en wering door: Jouke Post Zonwering is een defensief woord.Vreemd eigenlijk. In Nederland zijn we blij als de zon eindelijk eens schijnt.

Er zijn maar weinig dagen dat we echt last van de zon hebben. Dit geldt zeker voor woningen. Kantoren hebben daarentegen ten gevolge van warmteafgifte van de verlichting, de computers en de gebruikers dikwijls al een hoge warmtelast. Als de zon dan ook nog naar binnen schijnt wordt de temperatuur te hoog om aangenaam te kunnen werken. De stralingswarmte die de beschenen vloerbedekking en de meubels afgeven verdwijnt niet meer door het glas en een koelinstallatie is dan hard nodig.

Al decennia-lang heeft de industrie hierop gereageerd met verschillende zonweringssystemen. We onderscheiden een drietal principes: de binnenzonwering met gordijnen en lamellen is het bekendste principe. Het is een eenvoudig systeem, praktisch in onderhoud en gebruik. Een groot nadeel is echter dat de door de zon veroorzaakte warmte niet buiten de gevel wordt gehouden.

Het tweede principe is zonwering in de gevel. Meestal zijn dit toepassingen in het glas, zoals zonwerende folies. Deze hebben een groot rendement, doordat de zonnewarmte gereflecteerd en geabsorbeerd wordt. De nieuwste glasfolie kan tot 84 procent van de warmte buiten houden en het vroegere nadeel van minder lichttoetreding en gekleurd glas gaat door innovaties steeds meer tot het verleden behoren. In Leiden zijn voor het hoofdkantoor van het Hoog-heemraadschap omgekeerde spiegelende lamellen toegepast. Deze weerkaatsen het zonlicht via het plafond naar het achterste kantoorgedeelte. Deze techniek om het licht van de zon te gebruiken levert een besparing van 70 procent van de elektrische energiebehoefte op. Middels een klimaatgevel (een dubbele afgezogen glasgevel) wordt in dit gebouw warmtebelasting voorkomen.

Buitenzonwering in de vorm van lamellen of screens is het derde principe. Dit is een zeer effectieve techniek om de zonnewarmte tegen te houden. Een recent ontwikkeld product is DucoTwin, een interessante innovatie waarbij ventilatie en screen zijn gecombineerd. Goed toepasbaar voor veel niet te hoge gebouwen. Het nadeel van lamellen en screens is de vervuiling in de loop der tijd en dus onderhoud. Ook is nauwkeurige detaillering en montage nodig om te voorkomen dat harde wind schade veroorzaakt. Voor hogere gebouwen is dit daarom geen oplossing, zeker niet omdat daar het reinigen van de gevel veelal vanuit een aan de dakrand hangende gondel gebeurt. Een gladde gevel is dan een voorwaarde. Los van de techniek zijn ook de architectonische aspecten van zonwering voor productontwik-

94

Prijswinnende lammelenzonwering van studente Ellen Schrijver.

De Ducotwin van het Belgische Duco Ventilation & Sun Control is een gevelsysteem dat natuurlijke ventilatie en zonwering met elkaar combineert in een geïntegreerd, manueel bedienbaar systeem.

kelaars, studenten, fabrikanten en architecten aanleiding tot vele innovaties. Voor de GevelTotaalbeurs 2006 in Rotterdam heeft de studente Ellen Schrijver een lamellenzonwering ontworpen die horizontaal boven het raam naar buiten schuift en waarvan de lamellen kunnen kantelen al naar gelang de zonnestand. Zij was een van de winnaars van de studentenprijs. Op dezelfde beurs is de architectuurprijs uitgereikt aan DP6 Architectuurstudio voor de door hen ontworpen slanke toren in het Walter Boscomplex in Apeldoorn. Het toegepaste lamellensysteem was niet alleen ingenieus, maar ook een indrukwekkend architectonisch hoogstandje. De zon is de grootste gratis energiebron die we hebben. Reden genoeg om verder te zoeken naar manieren om, met behoud van comfort, deze gratis energie te gebruiken. In de toekomst zal de gevel van het gebouw daarom een belangrijke ontwikkeling doormaken. Het zonlicht en de zonnewarmte gaan een grote bijdrage leveren aan de energiebehoefte van het gebouw. Een uitdaging voor de product-ontwikkelaars, de noodzaak is er om een ander systeem te ontwikkelen; niet weren maar opvangen en gebruiken! “If you can’t beat them, joint them” is de uitdrukking.

Dit blijkt bij de ontwikkeling van zonwering van toepassing ▲ te zijn, en met succes. Nu nog een ander woord.

architectenweb magazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

them@gazine

Glasdak Sony Centrum, Berlijn

archipedia Lichtreflectie Percentage van het zichtbare licht dat door het glas wordt gereflecteerd.

Lichttransmissie Percentage van het zichtbaar licht, dat wordt doorgelaten door het glas (LTA).

Shading coëfficiënt De Shading coëfficiënt is gelijk aan 1 voor blank glas van 3 mm dikte. De Shading coëfficiënt van een product wordt verkregen door de zontoetredingsfactor g te delen door 0,87.

Zontoetredingsfactor g Waarde die aangeeft welk percentage van de totale zonne-energie die op het glas valt, wordt doorgelaten. (ook wel ZTA).

Met dank aan Saint Gobain Glass

nummer 2 - mei 2006

95

them@gazine Deze pagina’s bevatten gesponsorde onderdelen

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Calzo Bouwspecialiteiten bv (036) 521 73 33 info@calzo.nl www.calzo.nl

Limelight BV (076) 571 78 00 info@limelight.nl www.limelight.nl

Zonwering met schoepen

Soepel schuifschermsysteem

Calzo schoepenzonwering is een systeem voor zonwering en lichtregeling. De aluminium schoepen schermen de ruimtes in een gebouw af tegen direct zonlicht. Ze zijn zowel horizontaal als verticaal toepasbaar, en kunnen het gebouw extra accent geven. De werking van het systeem is mede afhankelijk van de vorm en afmetingen van de schoepen. Verder beïnvloedt de onderlinge afstand tussen de schoepen het uiteindelijke resultaat. De schoepen kunnen ook in een separaat kader worden gemonteerd, waardoor er prefab elementen ontstaan. Deze kunnen uitkragend of verticaal voor de gevel worden geplaatst. Dankzij het extrusieproces zijn de lamellen in een groot aantal verschillende maten en vormen verkrijgbaar. De meest voorkomende vorm is de ellips. Deze schoep is standaard leverbaar in de breedtes van 200, 300 en 400 millimeter.

Daarnaast zijn de schoepen ook geperforeerd leverbaar. wwwpagina bp7233

Limelight schuif- en privacyschermen worden vervaardigd uit materialen van hoge kwaliteit en zijn geschikt voor allerlei gebouwtypen. Voor de eenvoudige montage van de schermen is geen speciaal gereedschap nodig. Afhankelijk van de productspecificaties kan het railsysteem aan bovenen onderzijde tegen een gevel of tussen vloer en plafond worden bevestigd. Een scherm is opgebouwd uit geëxtrudeerde aluminium kokerprofielen, waarbinnen zes typen lamellen met ieder hun eigen vorm geplaatst kunnen worden. Vier ervan zijn geschikt voor vaste toepassing, de andere twee zijn draaibaar. De aluminium kaders en lamellen kunnen zowel geanodiseerd als gepoedercoat worden.

Bijbehorende loopwagens, ondergeleiders en eindstoppen maken het systeem compleet en garanderen een duurzaam soepel en geruisloos functioneren.

96

wwwpagina bp3232

architectenweb magazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Lenco Zonwering B.V. (073) 644 47 47 info@lenco.nl www.lenco.nl

them@gazine

Silent Gliss Benelux (030) 60 50 989 info@silentgliss.nl www.silentgliss.nl

Schuifbare kleurschermen

Innovatieve lichtfiltering

Het Lenco zonweringssyteem bestaat uit een frame met handmatig verschuifbare gevelschermen. Deze schermen zijn voorzien van een zonwerend doek van het type Swela Unique. In de wijk Holtenbroek in Zwolle is deze in iedere straat uitgevoerd in een andere kleur: geel, groen, blauw en oranje. Deze kleuren komen ook terug in de panelen waar de gevelschermen in geparkeerd worden. Het aluminium frame is zo ontworpen dat het doek er onder spanning is in gemonteerd. Het doek is ook na te spannen.

Silent Gliss ontwerpt oplossingen om het daglicht in grote ruimtes te optimaliseren en te reguleren. Een ervan is Skylight 8800, een systeem dat een nieuwe benadering en een unieke look creÍert. Het bestaat uit stofpanelen, die in combinatie met zijprofielen op een innovatieve en elegante manier voor lichtfiltering zorgt in bijvoorbeeld lobby’s of serres. De panelen kunnen zowel gekanteld als volledig ingetrokken worden. Op deze elegante wijze wordt tegelijkertijd zonprotectie en vrij zicht mogelijk gemaakt. Het systeem is geschikt voor glazen daken tot 36 vierkante meter en voor horizontale en tot 30 graden hellende toepassingen. Silent Gliss heeft voor de Skylight een speciale range met stoffen geproduceerd.

wwwpagina bp7234

wwwpagina bp7235

nummer 2 - mei 2006

97

them@gazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Deze pagina’s bevatten gesponsorde onderdelen

* www.architectenweb.nl wwwpagina

Aluminium zonwering op maat Reynaers B.V.

G-RAIL® 6300 Goelst

Twin Systeem SunFolie-Techniek bv

wwwpagina bp7236 *

wwwpagina bp4385

wwwpagina bp7237

Zonwerende folie Reijntjes Interproject

Zonnezeilen SQUARICLES sunsails

Duolight Duolight

wwwpagina bp6824

wwwpagina bp6816

wwwpagina bp7238

Vlakglasfilm Reflect Glasfilm BV

Sunfix-systeem Sunmaster Nederland B.V.

Zelfreinigend – sunsilk® SNC Schmitz textiles bv

wwwpagina bp7241

wwwpagina bp7239

wwwpagina bp7240

98

architectenweb magazine

NCS - Natural Color System®©, de NCS®© notaties en NCS®© producten zijn eigendom van het Scandinavian Colour Institute AB, Stockholm ©SCI 2006.

archipedia

architectenweb

archipedia

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Bouwstijlen

De koepel met tamboer (onder) van de Dom van Florence

Renaissance (1420-1650) In de Renaissance (= wedergeboorte) werd het vermogen van de mens om zijn eigen leven te beïnvloeden, herontdekt. Dit was in de klassieke oudheid een gangbare overtuiging, maar in de Romaanse en gotische tijd was die verdreven door de nadruk op het heilige.

Voor de architectuur betekende de Renaissance vooral een wetenschappelijke bestudering en een nieuwe toepassing van de klassieke bouwstijlen. Daarnaast ontwikkelde het vakgebied zich door de toegenomen uitwisseling tussen architecten en kunstenaars uit andere disciplines tot een kunststroming.

De Renaissance is ontstaan in het welvarende Florence en dat is geen toeval. Hier was ruimte voor nieuwe ideeën op het gebied van levensbeschouwing en kunst. De gotiek is nooit een liefhebberij geweest van de Florentijnen, en rijke geslachten 102

als die van de Medici financierden graag vernieuwende projecten van kunstenaars.

De koepel van de Dom in Florence uit 1434 van Filippo Brunelleschi leidde de bouwstijl in. De architect had de overkapping gebaseerd op spitsbogen en de gotische maatverhoudingen in het gebouw. Daarom werd het een ronde achthoek. Brunelleschi, die toen nog in de fase zat dat hij architectonische en wiskundige studie deed, had de zuivere cirkel nog niet ‘ontdekt’ als de ideale vorm.

Hij ontwikkelde later het centrale perspectief, dat zou uitgroeien tot het meest gebruikte in de Renaissance. Architecten uit die periode hanteerden veelvuldig de cirkel als basis voor de plattegrond en natuurlijk de koepel, maar ook centraalbouw is eruit voortgekomen. Het principe van het centrale perspectief vertegenwoordigt de gedachte achter het gehele tijdperk: de mens is het middelpunt.

Invloedrijke bouwwerken uit de Italiaanse Renaissance waren, naast de Florentijnse Dom, het Palazzo Rucellai (Florence) en de villa’s van Andrea Palladio in Venetië.

De Renaissance in Italië wordt grofweg in drie perioden onderscheiden: • Vroege Renaissance (1420-1500), waarin de stijl werd ontwikkeld in Florence als bakermat.

• Hoog-Renaissance (1500-1535), waarin de stijl in andere steden navolging kreeg en werd geperfectioneerd.

• Laat-Renaissance of maniërisme (1520-1600), waarin er een grotere vormenvrijheid was en de stijl overging in barok.

Andere landen In Frankrijk en Duitsland duurde de overgang naar de Renaissance vrij lang, doordat daar de Gotiek stevig was verankerd. In Duitsland werden de zuivere principes zelfs nooit gehanteerd. In Frankrijk werd de stijl overgebracht via veldtochten van architectenweb magazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Karel VIII en Lodewijk XII. De evolutie naar een maniëristische vorm is vastgelegd in stijlen die naar de heersers zijn vernoemd.

In de Nederlanden werd de ontwikkeling van de Renaissance opgehouden door het uitbreken van de Tachtigjarige Oorlog in 1568. Hier combineerden de architecten vooral de uitbundige Laat-Gotiek met elementen uit de Renaissance.

Wel leefde er in Nederland een invloedrijke ‘uomo universale’ (universele mens, iemand die op veel gebieden bedreven is): de in Leeuwarden geboren Hans Vredeman de Vries. Zijn prentboeken met ornamenten en imaginaire architectuur dienen als inspiratiebron van veel latere architecten.

In Engeland had vooral Palladio veel invloed. Hij was een streng volger van de klassieke verhoudingen in een tijd dat architecten steeds vrijer werkten. De Engelsman Inigo Jones maakte tijdens een studiereis door Italië kennis met diens villa’s en nam de achterliggende principes mee naar zijn thuisland. Het ‘palladianisme’ zou nog tot diep in de achttiende eeuw invloed blijven uitoefenen op Engelse architecten.

Beroemde Architecten

De Victoriaanse man, van Leonardo Da Vinci nummer 2 - mei 2006

archipedia

Vitruvius De oudste geschriften over architectuur die momenteel nog bestaan, zijn van de hand van de Romein Vitruvius. Hij vervaardigde tien boeken, die hij onder de naam De Architectura verzamelde en publiceerde. Over de militair architect weten we weinig. Slechts via zijn eigen werk is er iets bekend geworden over zijn persoon. Daarom wordt er veel over zijn beweegredenen gespeculeerd.

Hij toonde zich in zijn boeken een groot voorstander van de proporties van het menselijk lichaam als basis voor de ideale maatverhoudingen, zoals de oude Grieken die hanteerden. Hun systeem van verhoudingen levert volgens hem het grootste evenwicht op. Ook formuleerde Vitruvius drie basiswaarden voor architectuur: schoonheid, functionaliteit en stevigheid.

Hoewel er later meer Romeinse bouwmeesters boeken hebben geschreven, heeft het Handboek voor de bouwkunde het best de tand des tijds doorstaan. In de gotiek werd Vitruvius veel gelezen door de bouwmeesters en tijdens de Renaissance werd zijn boek in bredere kringen populair. Dat kwam door drie factoren: 1 De uitvinding van de boekdrukkunst.

2 De Architectura was de enige leverancier van exacte voorschriften voor de herleefde klassieke bouwkunsten.

3 Door de beschouwingen over natuur en kosmos werd De Architectura gezien als een opstap om de geheimen van hemel en aarde te ontdekken. In de Renaissance was men onder andere hiernaar op zoek.

Doordat het werk naast architectuurtheorie bespiegelingen bevat van het dagelijkse leven en zaken die speelden in de klassieke maatschappijen, wordt het nog altijd veel gelezen.

Leon Battista Alberti Leon Battista Alberti was een veelzijdig persoon. Naast architect was hij onder meer filosoof, musicus en schilder. Ook was hij een belangrijk publicist. Hij heeft bijvoorbeeld de theorie achter Brunelleschi’s ontdekking van het centrale of lineaire perspectief opgesteld. Verder was zijn werk er vooral op gericht om de mens centraal te stellen in het universum. De mens was volgens hem verheven boven andere natuur en de baas over zijn eigen lot.

Alberti greep in al zijn theorieën terug op de klassieke Oudheid, wat hem de bijnaam Vitruvius van de Renaissance opleverde. Dat hij dit ook bij zijn architectonisch werk deed, is niet verrassend. Het Palazzo Rucellai in Florence is er een goed voorbeeld van. In de gevel zijn pilasters uit alle Griekse orden boven elkaar geplaatst. Hij verwerkte ze in de muur, waardoor de gevel vlak is en qua belijning doet denken aan het Colosseum in Rome.

Alberti vertaalde de klassieke voorschriften doorgaans in de gevels van nieuwe gebouwen. Dit deed hij onder andere bij de Santa Maria Novella-kerk in Florence. Typerend voor dat bouwwerk zijn de voluten (krulvormige ornamenten), die de kroonlijst flankeren. Door de architraaf en het timpaan had het veel weg van een klassieke tempel. De gevel wordt gerekend tot de hoogtepunten uit de architectuurgeschiedenis in Italië.

103

archipedia

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Beroemde gebouwen

Begrippen

Sint-Pieter plein met op de achtergrond de Sint-Pieterbasiliek in Vaticaan stad

Arcade bij het Brompton Crematorium, London

Sint-Pieter in Rome (Vaticaanstad) De Sint-Pieterbasiliek in Vaticaanstad is de grootste en belangrijkste christelijke kerk ter wereld. Dit was ook de bedoeling van paus Julius II, die Donato Bramante opdracht gaf tot de herbouw van de vervallen basiliek die op dezelfde plaats stond.

De Romeinse keizer Constantijn, die in 319 het christendom legaliseerde als religie in zijn rijk, had die rond 325 laten bouwen. Het gebouw stond pal boven het vermeende graf van de apostel Petrus.

Arcade Een bogenreeks, die op enige afstand van de muur is geplaatst. De bogen rusten op zuilen.

Hoewel paus Nicolaas V in de vijftiende eeuw de nieuwbouw initieerde, legde Julius II in 1506 pas de eerste steen. Bramante had een gebouw ontworpen volgens de idealen van de Renaissance.

Het was een centraalbouw, die werd bekroond met een koepel. Hij kwam tot het fundament van deze bekroning, maar Michelangelo Buonarrotti ontwierp uiteindelijk de koepel.

Hoewel de bouw in de Renaissance is begonnen, onderging de SintPieter veel invloeden van de barok.

Dit kwam doordat de barokke architecten Carlo Maderno en Gian Lorenzo Bernini (los van elkaar) de kerk uiteindelijk hebben voltooid.

104

Eerstgenoemde verlengde de hoofdas, zodat het gebouw axiaal werd.

Bernini was verantwoordelijk voor het overweldigende interieur en de zuilenomgang van het SintPietersplein.

In 1626 werd de kerk officieel ingewijd door paus Urbanus VIII, maar Bernini werd drie jaar later pas aangesteld als hoofdarchitect. In 1665 was de feitelijke bouw voltooid. Er werd in de eeuwen erna allerlei beeldhouwwerk toegevoegd en in 1931 veranderde Ermando Borghi iets aan het stratenplan rond de basiliek. Hij maakte de hoofdingang hierdoor beter bereikbaar.

In en om de Sint-Pieter zijn onder meer de volgende zaken gebouwd: - Praalgraven van 148 pausen.

- Een keur aan standbeelden, zoals de PiĂŤta van Michelangelo, de ruiterbeelden van Constantijn en Karel de Grote (die in 800 tot keizer werd gekroond door paus Leo X) en de krans van heiligen.

- Een obelisk, die letterlijk naar boven (ver)wijst.

- Fonteinen, die voor een bijzonder waterspel zorgen.

De baldakijn van Bernini boven de Heilige Stoel in de Sint-Pietersbasiliek in Rome

Baldakijn 1 Het dak boven een altaar, dat vooral een decoratieve en symbolische betekenis heeft.

2 Een kap boven een ingang, die vaak als een decoratieve regenbescherming dient, bijvoorbeeld bij een restaurant. architectenweb magazine

archipedia

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Plattegrond van de basilica van de Romeinse keizer Maxentius (278-312)

Basilica Dit was in de Romeinse tijd een gebouw waar recht werd gesproken en de markt plaats vond. Het bestaat uit drie gedeelten, met in het midden de middenbeuk, die hoger is dan de twee zijbeuken.

Door vensters aan de bovenzijde van het middengedeelte komt er licht binnen. Dit model diende eveneens als basis voor de vroeg-christelijke kerken. Het gebouw kreeg een grote binnenruimte, een voorportaal en een halfronde nis aan de korte zijde (absis).

Campanile Een klokkentoren die los staat van een kerkgebouw. Beroemd voorbeeld is de scheve toren van Pisa.

Loggia Open ruimte of galerij die wordt afgescheiden met bogen of zuilen.

Hij kan zowel in als voor een gebouw zijn aangebracht. De loggia werd veel gebruikt in gebouwen uit de Renaissance.

Obelisk Hoge stenen pijler die in de top smaller wordt.

Tamboer De ringvormige of veelhoekige onderbouw van een koepel.

Voluut De krul-, spiraal- of kruisvormige versiering van een Ionisch en Korintisch kapiteel, en van een tuit-, klok- en halsgevel. â–˛

Archipedia wordt onder begeleiding van Architectenweb grotendeels samengesteld door (ex) studenten. Het doel is om binnen afzienbare tijd een educatieve online encyclopedie te ontwikkelen met duizenden artikelen in relatie tot bouw- en architectuur. De hoofdgroepen betreffen: architectuurstromingen, architectuurtermen, beroemde architecten en gebouwen, bouwtermen en materialen. De bezoekers van architectenweb.nl kunnen in de toekomst zelf artikelen aan de encyclopedie toevoegen en bestaande artikelen aanpassen of uitbreiden.

Daarnaast spant Architectenweb zich vanuit haar centrale positie als uitgever in om marktpartijen, opleidingen en andere kennisorganisaties te bewegen opgebouwde kennis over te dragen via Archipedia. De encyclopedie wordt financieel mogelijk gemaakt doordat Architectenweb een gedeelte van haar omzet ter beschikking stelt voor de ontwikkeling van Archipedia.

Gezocht Ben je student met een voorliefde voor architectuur en schrijven? Meld je aan voor een stage / afstudeerplaats bij architectenweb en vervul een belangrijke rol binnen het Archipedia project. Meer informatie, surf naar wwwpagina: v3842.

Belangeloos meewerken Wilt u belangeloos meewerken aan de totstandkoming van Archipedia door bijvoorbeeld het kosteloos leveren van informatie (tekst en/of beeld) of het schrijven van artikelen? Neem dan contact op met Jeroen van Oostveen, (035) 60 20 874 of jvo@architectenweb.nl.

Bronnen Voor een compleet overzicht van gebruikte bronnen surft u naar wwwpagina: n7422

nummer 2 - mei 2006

105

BUVA Vital Air System Eenvoudig en effectief ventileren

EPC-reductie tot 0,15

Hoofdbediening

Keukenbediening

www.buva.nl

LisA Architectuur

Nieuwe serie 1 voor een toegankelijke prijs S Transparant en elegant S Veel combinatie mogelijkheden S 6 mm veiligheidsglas S Hoge stabiliteit S Asymmetrische uitvoeringen mogelijk S 3 kleur uitvoeringen H端ppe B.V. Kelvinring 1, 2952 BG Alblasserdam info@huppe-nederland.nl Tel. 078-6102022 Fax. 078-6102120

publicaties

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Amsterdam Architecture, A Guide Architectuur Guus Kemme & Gaston Bekkers, Jan Derwig (foto’s) 2006 14,1 x 22,7 cm hard cover 256 p € 29,90 Engels uitgeverij THOTH 90-6868-333-0

Een handzame, Engelstalige gids voor Amsterdam die geheel chronologisch is opgezet. Het begint met een goed vertaald introducerend essay over de geschiedenis van Amsterdam van de hand van Jouke van der Werf en Renate Meijer en een speciaal essay over stadsparken van Gaston Bekkers.

Voor de rest is de gids opgebouwd uit periodes van voor 1700 tot en met nu, met een speciaal katern gewijd aan de laatste ontwikkelingen op de eilanden. De foto’s van de behandelde gebouwen zijn klein maar duidelijk en overzichtelijk, de bijbehorende teksten bieden de nodige gegevens en, heel summier, een tip voor het bekijken van het gebouw.

Voor een volgende editie van de gids zou er gekeken kunnen worden naar het ietwat vervelende gevolg van een chronologische opzet in plaats van een topografische, want de kaarten zijn nu eigenlijk onbruikbaar door de wirwar aan nummertjes en geen gebouw is op de kaart te vinden zonder een lange zoektocht. ▲ (JV)

Exhibition Design Design David Dernie 2006 28,8 x 23,5 cm Hard cover 192 pp € 49,Engels Laurence King Publishers en BIS Publishers 90-6369-132-7

108

De dwang van het spektakel, zo kunnen we het boek van Dernie samenvatten. Tentoonstellingen gaan natuurlijk over het tentoongestelde object, maar om dat tot zijn recht te laten komen en om daarbij de aandacht van de bezoeker vast te houden is een fantastisch arsenaal aan ontwerpstrategieën ontwikkeld, die Dernie in zes heldere hoofdstukken uiteenzet. Telkens worden op basis van een casestudy verschillende soorten tentoonstelling geïllustreerd, eerst vanuit de werking van de ruimte met hoofdstukken over de verhalende ruimte, de performatieve ruimte en de gesimuleerde ervaring.

Daarna gaat Dernie in op aspecten als het tentoonstellen van objecten, de mogelijkheden van het licht en tot slot de problematiek van de heldere en pakkende communicatie met de bezoeker. Grote foto’s, plattegronden en zo nu en dan een diagram worden begeleid door zakelijke teksten die het geheim van de succesvolle tentoonstelling uit de doeken doen. ▲ (JV)

architectenweb magazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

publicaties Metropolitan World Atlas

Stedenbouw / Landschap / Ruimtelijke ordening Arjen van Susteren Joost Grootens 2005 hardcover 178 x 216 mm 320 pp € 34,50 Engels Uitgeverij 010 90-6450-548-9

Landschapsarchitectuur Lisa Diedrich, Robert Holden, Mark Hendriks, Eric Luiten Samengesteld door: Stichting Landscape Architecture Europe (LAE) 2006 245 x 325 mm Gebonden 253 pp € 55,Nederlandse, Duitse en Engelse editie THOTH 90-6868-423-x

nummer 2 - mei 2006

Op 20 maart 1602 is de oprichting van de V.O.C. en daarmee ’s werelds eerste multinational een feit.

Bijna driehonderd jaar later strekken omvangrijke telegraaf- en spoorlijnnetwerken zich uit over verschillende naties. In 1884 komen vijfentwintig landen overeen om de wereldbol in 24 tijdzones te verdelen. Drieënzeventig jaar na de Greenwich Mean Time nadert de voltooiing van het globaliseringsproces als de Sovjetunie de Spoetnik lanceert. Met de komst van satellieten en veel later internet is de wereld definitief ineengekrompen tot een overzichtelijk bolletje. Dat overzicht kunnen we nu ter hand nemen met de Metropolitan World Atlas. Het boek gaat uit van een nieuwe definitie van de metropool en bestaat grofweg uit drie delen. De 101 geselecteerde ‘metropolitan areas’ zijn op soortgelijke wijze gedocumenteerd. Elk gebied is weergegeven in cijfers, in kaart gebracht op een schaal van 1:750.000 en tot slot gevat in uiteenlopende statistische overzichten. Daardoor is het boek óók een ‘must have’ voor mensen die verzot zijn op ranglijstjes. ▲ (EF)

Fieldwork – Landschapsarchitectuur in Europa De eerste aflevering van een geplande driejaarlijkse presentatie van de ‘state of the art’ in de Europese Landschapsarchitectuur heeft een rijke inhoud: 43 ontwerpen afkomstig uit heel Europa worden gedocumenteerd voorafgegaan door zeven door prominenten geschreven essays over actuele vraagstukken uit het vakgebied. De zorgvuldig geselecteerde projecten zijn van hoog niveau en bieden een geslaagd overzicht van recent gerealiseerd werk; van richtlijnen voor landbouwgebieden tot speeltuinen, van didactisch vormgegeven botanische tuinen tot rivieroevers. Maar ook van aan kunst gerelateerde projecten als tijdelijke installaties en monumenten. De teksten zijn inhoudelijk en plaatsen de ontwerpen in een hedendaagse Europese context.

Mooi beeldmateriaal. Zeer geschikt als naslagwerk en ter inspiratie voor (landschaps-) architecten en vormgevers. ▲ (MT)

109

publicaties

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Architectuur / Stedenbouw / Landschap / Ruimtelijke ordening Friedrich Borries, Kees Philip Ursprung, Wouter van Stiphout, Werner Sewing, Richard Marshall, Irma Boom (ontwerp) 2005 paperback 205 x 270 mm 352 pp € 49,50 Engels Nai Uitgevers 90-5662-447-4

SITUATION, KCAP architects and planners Het werkveld van het vijftienjarige KCAP is internationaal en breed georiënteerd. Tot het oeuvre behoren zowel grootschalige landschappen, als complexe stedelijke transformaties en gebouwontwerpen. In het boek zijn de vijf thema’s die de veelheid organiseren, herkenbaar aan verschillende kleuren.

Een commentaar van een gastcriticus besluit ieder van de vijf delen die een beeld schetsen van de ‘situation’ binnen de projectenselectie. Zo gaat ‘waterfront’ over verlaten havengebieden, die prominent gesitueerd zijn in het stedelijk weefsel.

‘Waiting land’ gaat over verlaten industriële terreinen, waarvan de positie niet direct om ontwikkeling vraagt. ‘Landscape’ is bovenal een metafoor voor de aanpak van perifere en suburbane gebieden.

‘Mud’ staat voor ‘mixed-used developments’, die met hoge concentraties gebruikers een stimulerend effect hebben op stedelijke activiteit. Met ‘valley’ worden gebieden aangeduid waarin overwegend dezelfde economische functies zijn geconcentreerd.

Daarmee toont ‘situation’ dat werken in uiteenlopende situaties hoge eisen stelt aan de ontwerper, die volgens KCAP duurzame en intelligente ‘breeding grounds’ moet ontwerpen, waarin bestaande, nieuwe en nog onbekende structuren met elkaar zijn verweven. ▲ (EF)

Material Connexion Architectuur / Design / Kunst George M. Beylerian, Andrew Dent, Anita Moryadas [ed.], Alexander Boxill (ontwerp) 2005 hardcover 178 x 216 mm 288 pp € 65,Nederlands BIS Publishers 90-6369-113-0

110

Er is veel vraag naar spectaculaire toepassingen van materialen, maar ook naar de toepassing van spectaculaire materialen. Nu is er een ambitieus aangepakt materialenboek dat een internationale collectie van innovatieve materialen bevat voor kunstenaars, ontwerpers en architecten. Daarin toont Material Connexion zijn materiële wereld die uit zeven categorieën bestaat: koolstof, cement, keramiek, glas, metaal, natuurlijk materiaal en polymeren.

Interessant is dat de mogelijke toepassing van het materiaal opengelaten wordt en dat juist de chemische samenstelling bepaalt in welk hoofdstuk het materiaal wordt behandeld. De weelde aan exotische materialen is echter bedrieglijk, want de documentatie is gebrekkig. Feitelijk is het boek eerst en vooral een uitstalling van nieuwe materialen. Voor slechts $ 200 boven op de aanschafprijs van het boek is alle werkelijk relevante informatie toegankelijk via de virtuele materialenbibliotheek van Material Connexion. ▲ (EF)

architectenweb magazine

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Stedenbouw / Ruimtelijke ordering Willem Salet, Stan Majoor (eds) 2005 paperback 24 x 17 cm 200 pp € 29,50 Engels 010 publishers 90-6450-583-7

Architectuur Piet Vollaard 2006 paperback 210 x 270 mm 72 pp € 24,50 Nederlands/engels uitgeverij 010 90-6450-588-8

nummer 2 - mei 2006

publicaties Amsterdam Zuidas European Space Kan de Zuidas in een periode van globalisering, liberalisatie en groeiende concurrentie tussen urbane regio’s evolueren van een zakelijk district van internationale betekenis tot een volwaardig, gedifferentieerd stedelijk centrum? Tien jaar nadat het ambitieuze plan voor de Zuidas geboren werd, wordt met deze publicatie een aanzet gegeven tot een maatschappelijk en wetenschappelijk debat over de toekomst van dit gebied. In een aantal essays geven betrokken ontwerpers en wetenschappers hun visie op het project. Het eerste deel behandelt de opgave op regionaal en internationaal niveau. In het tweede deel wordende de huidige dilemma’s – economische, sociaal-culturele ontwikkelingen en de organisatie op lange termijn – uiteengezet. ▲ (KH)

Dubbeltoren Waternet Double Tower Deze kleine ‘publicitaire’ uitgave behandelt de nieuwbouw van het hoofdkantoor van Waternet, een fusie van Dienst Waterbeheer en Riolering met Waterleidingbedrijf Amsterdam, dat recent door Architectuurstudio Herman Hertzberger in een bocht van de Amstel in Amsterdam is gerealiseerd.

Het boek, dat opent met een voorwoord van de algemeen directeur van Waternet, beschrijft in het eerste gedeelte het ontwerpproces van de nieuwbouw, de vorm (twee torens!) en materiaalkeuze. In het tweede deel worden via referenties van kantoorgebouwen van dezelfde. ▲ (MT)

111

vacatures

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Dosign 010 - 477.01.01 www.dosign.nl noortje@dosign.nl Projectleider Wij zoeken voor een middelgroot architectenbureau in regio Den Haag een ervaren Projectleider. Je werkt actief in de woning- en utiliteitbouw. Beschik jij over een groot inlevingsvermogen voor de intenties van de opdrachtgever, kennis van bouwregelgeving en architectonisch talent?

Reageer! wwwpagina: v3767 Bouwkundig Tekenaar Voor een architectenbureau in de regio Rotterdam zoeken wij naar ervaren bouwkundig tekenaars, voor projecten binnen de Woning- en Utiliteitsbouw. Voorkeur gaat uit naar tekenaars die in alle fasen voorkomende tekeningen kunnen vervaardigen en beschikken over een ruime bouwkundige kennis. v3768 Ontwerper Hoe sprankelend en verrassend is de presentatie van jouw portfolio? Slaag jij erin onze opdrachtgever te overtuigen, dan zou jij als creatieve, conceptuele sparringpartner van de architect kunnen worden ingezet. v3769

FG stijl (020) 419 02 64 www.fgstijl.nl g.glintmeijer@fgstijl.nl Projectleider-tekenaar Wij zoeken een ervaren Projectleider/Interieur Architect met STIJL. De functie omvat o.a. het coördineren/leiden van projecten van bouw tot oplevering en uitwerken van DO – Werktekeningen – Technische tekeningen. HBO, ervaring met bouwkundig tekenen en beheersing van Engels in woord en geschrift. v3737 Bouwkundig tekenaar Meedenken en ontwikkelen van concepten, maken van plattegronden en perspectieven, uitwerken van schetsontwerpen naar detailtekeningen zijn enkele taken behorende bij deze functie. Voor 32 uur p/week MBO/HBO niveau, 1 tot 2 jr werkervaring. v3736

3D BluePrint (020) 68 48 900 www.3dblueprint.nl vacature@3dblueprint.nl

112

Ervaren bouwkundig ontwerpers Je ondersteunt de Projectmanager en je werkt zelfstandig.

HBO/WO diploma, min. 2 werkervaring, creatief, enthousiast, accuraat. v3694 Jonge bouwkundig ontwerpers Je ondersteunt de projectmanager en draagt de verantwoordelijkheid voor de afstemming en verwerking van alle ontwerpgegevens. Ruime doorgroeimogelijkheden, (bijna) HBO/WO diploma, affiniteit met intergraal ontwerpen en ervaring bouwkundige (3D) software programma's. v3693

VHP s+a+l (010) 452 07 44 www.vhp.nl solliciteren@vhp.nl Stagiair(e)s (s+a+l) Wij zijn op zoek naar enthousiaste stagiair(e)s. Algemene stage, waarbij de stagiair(e) ondersteunend werk verricht voor stedenbouwkundige, landschappelijke of bouwkundige projecten. Fulltime, universitair niveau, ervaring niet noodzakelijk. v3201 Werkervaringsplaats stedenbouw Enthousiaste en ambitieuze ontwerpers die recent zijn afgestudeerd. Jonge ontwerpers die binnen ons bureau werkervaring willen opdoen met projecten op het snijvlak van stedenbouw, architectuur en landschap en hun ontwerphouding willen toetsen in de praktijk, van concept tot uitwerking. v3322 Werkervaringsplaats ruimtelijk recht Enthousiaste en ambitieuze mensen die recent zijn afgestudeerd. Jonge planologen en/of juristen die binnen ons bureau werkervaring willen opdoen met projecten op het snijvlak van planologie en ruimtelijk. v3752

FARO architecten (0252) 41 47 77 www.faro-architecten.nl tjonkers@faro-architecten.nl Projectleider (m/v) Ervaren projectleider voor 38 uur per week, die meewerkt van het begin tot en met de oplevering van meerdere projecten. Zelfstandig werken, communicatief, HBO/TU, min.

4 jr bouwkundige. v3672 Bouwkundig tekenaar Je kunt zelfstandig werken, bent communicatief en hebt HTS of MTS bouwkunde met enige jaren praktijkervaring (2 tot 5 jaar). Ervaring met Arkey ASD is een pré. Je werkt mee bij de bouwvoorbereiding en uitwerking van meerdere projecten. Aantal uur: 32-40 uur p/w. v3491 architectenweb magazine

vacatures

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Continu (010) 288 50 00 www.continu.nl info@continu.nl Projectleider Ervaren bouwkundig tekenaar/projectleider met ambitie om zich verder te ontwikkelen. Verder beschik je over een grote mate van zelfstandigheid en ben je communicatief zeer vaardig. v3780 Bouwkundig tekenaar Ervaren tekenaar die uitstekend uit de voeten kan met AutoCAD. Zelfstandig alle soorten bouwkundig tekenwerk verrichten en beschikt over een goede bouwkundige kennis. In teamverband aan complexe projecten werken en u komt zelf met creatieve oplossingen voor o.a. complexe detailleringen. v3763 Projectleider Relevante opleiding, min. 5 jaar werkervaring, resultaatgericht, ondernemer, sterke markt- en klantgerichtheid, gevoel voor bestuurlijke- en interpersoonlijke verhoudingen, uitstekende communicatieve eigenschappen en teamspeler. v3758 Constructeur Brede technische kennis en grote dosis commerciële inzet. Relatienetwerk is een pré. Ook is het belangrijk dat je bij de tekenaars en constructeurs, waar je leiding aan geeft, een goede sfeer weet te creëren. v3742

jaren bouwkundige CAD-ervaring. Meerdere vacatures voor onze vestiging in Breda, 32/38 uur per week. v3160 Assistent ontwerpers Full time medewerker die ontwerpopgaven benadert met oog voor esthetica en respect voor de opdracht.

Academisch niveau. Uiteraard heb je ook de nodige kennis van computergestuurde en schetsmatige presentatietechnieken. Het betreft één vacature voor onze vestiging Breda en één vacature voor onze vestiging Middelburg. v3729

Remo De Biase (023) 571 41 65 www.debiase.nl info@debiase.nl Jonge bouwkundig medewerker Samen met architect het uitwerken van project, van schetsontwerp tot directietekeningen. Relevante werkervaring, kennis van een geautomatiseerde CAD, flexibiliteit, verantwoordelijkheidsgevoel en accuratesse. v3775 Ervaren bouwkundig ontwerper Samen met architect en deels zelfstandig uitwerken van een project van schetsfase tot directie. Min. 3 jaar werkervaring, kennis van een geautomatiseerde CAD, actuele kennis van het bouwbesluit, goed kunnen plannen en organiseren, geïnteresseerd in bouwtechnische ontwikkelingen. v3776

MT&V Architect Als architect ben je verantwoordelijk voor het ontwerp en de uitvoering van de projecten. Je bent een creatief denker, die naar de opdrachtgever luistert en die zijn wensen vertaald naar een ontwerp. v3734

RDH (0113) 27 68 68 www.rhd.nl rdh@rdh.nl Projectvoorbereider Restauratie Enthousiast, gemotiveerd en deskundig met professionele instelling. Full time, HBO-niveau, min. enkele jaren bouwkundige CAD-ervaring, affiniteit en belangstelling voor historische gebouwen. Vacature voor onze vestiging in Goes. v3474 Projectvoorbereiders Het betreft werkzaamheden in de ontwerp-, bouwvoorbereidings- en uitvoeringsfase, waarbij gevoel voor architectuur wordt gecombineerd met kennis van relevante regelgeving en oog voor detail. HBO-niveau en min. enkele nummer 2 - mei 2006

(020) 412 41 20 www.mtenv.nl mtv@mtenv.nl Bouwkundig Tekenaar MT&V is in heel Nederland op zoek naar ambitieuze bouwkundig tekenaars. Ben je bekend met detaillering, ervaring in bestekfase en kun je goed werken in teamverband?

Reageer dan snel. Ervaring is een pre. v3770 Interieurtekenaar Voor een aantal snelgroeiende architectenbureaus in de regio’s Noord-Holland en Flevoland is MT&V op zoek naar Interieurtekenaars. Vectorworks of AutoCAD, voldoende bouwkundige kennis en min 2 jaar praktijkervaring. v3771 Aankomend Constructeur In heel Nederland is MT&V op zoek naar aankomend constructeurs. HBO/TU bouwkunde met afstudeerrichting constructie, ervaring als constructief tekenaar en ambitie om door te groeien naar constructeur. v3772

113

vacatures

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

Kraaijvanger.Urbis

Fame groep

(010) 498 92 92 www.kraaijvanger.urbis.nl lisamartin@kraaijvanger.urbis.nl

(0528) 22 97 00 www.famegroep.nl hbatterink@famegroep.nl

PR/Communicatiemedewerker Bedenken en uitvoeren van pr-activiteiten, contact met pers, beheer website. Uitstekende beheersing Nederlandse en Engelse taal. Je moet zelfstandig kunnen werken, HBO opleiding/niveau, ervaring met architectuur en stedenbouw is vereist. De functie is in principe fulltime. v3692 Bouwkundig tekenaar Wij zoeken op korte termijn een bouwkundig tekenaar, min. 3 jaar ervaring (utiliteitsbouw), ervaring met Arkey, 3240 uur p/w, HBO niveau. v3782 Stagiaires Per direct stagiaires architectuur (TU-bouwkunde), voor 3240 uur p/w, ervaring is niet noodzakelijk, HBO/universitair niveau. v3783

Talentvolle concept-architect (Zwolle) TU, min. 6 jaar werkervaring, sterk conceptueel denker en vormgever, hoog architectonisch ambitieniveau en een sterk vormgevend vermogen, gedreven, representatief, initiatiefrijk, besluitvaardig, overtuigend, communicatieve persoonlijkheid. v3551 Projecttekenaar (Arnhem) Zelfstandig verrichten van tekenwerk uit alle fasen van een project en het maken van berekeningen, ook het coördineren en controleren hiervan. Min. MBO-niveau, bij voorkeur ervaring met Arkey-ASD, min. 5 jaar werkervaring. v3781 Wilt u meer informatie over deze vacatures?

Surf dan naar www.architectenweb.nl en zoek de vacature op met het bijbehorende www paginanummer.

Om het succes van Architectenweb verder uit te breiden zoekt Architectenweb Media per direct een:

architectenweb Ervaren bureauredacteur

m/v

(voor minimaal 32 uur p/w)

Als bureauredacteur ben je bij alle facetten betrokken bij de totstandkoming van Architectenweb Magazine. Je bent een “spin in het web”, hebt contact met fotografen, freelance redacteuren, accountmanagers, dtp’er en drukker. Het beschikken over goede communicatieve vaardigheden is daarom een must. Samen met de hoofdredacteur vorm je de spil van de productie van Architectenweb Magazine.

Je bent ook verantwoordelijk voor het samenstellen/schrijven van een aantal rubrieken in het magazine waaronder de nieuws en productinformatie rubriek. Je denkt mee over de redactionele formule van het magazine en van de website www.architectenweb.nl en bent in staat hier inhoudelijke invulling aan de geven.

Solliciteren

Je werkt in een jong een team van mensen met hoge ambities. De verhoudingen zijn informeel, maar op het vlak van prestaties ligt de lat hoog. Het motto is: je doet het goed, of je doet het niet.

Stuur je sollicitatiebrief inclusief CV uiterlijk 16 juni 2006 naar Architectenweb Media, t.a.v. de heer J.M. van Oostveen, postbus 394, 1400 AJ BUSSUM.

Kortom: Beleef je plezier aan coördinerende taken, heb je affiniteit met schrijven en heb je aantoonbare ervaring in een soortgelijke functie én branche? Dan ben jij waarschijnlijk de veelzijdig inzetbare collega die we zoeken!

114

architectenweb magazine

Van bouwproject tot specialistische deuren of isolatiepanelen; Metaflex staat voor u klaar! Wij bieden totaaloplossingen voor geconditioneerde ruimtes en leveren kwaliteitsproducten voor wand-, plafonden deursystemen.

Bel voor meer informatie 0543 477 333 of kijk op www.metaflex.nl

FOODSECTOR - GEZONDHEIDSZORG - DISTRIBUTIEOPSLAG - CLEANROOMS

TOTAALOPLOSSINGEN VOOR ELKE GECONDITIONEERDE RUIMTE!

UNI SYSTEM

Top Swing Side Swing ramen

Ramen zijn ons venster op de wereld. Ze brengen licht en frisse lucht in onze woningen en kantoren. Ramen brengen een gebouw tot leven; in het bijzonder als gebruik wordt gemaakt van PN Uni System beslag voor ramen. Kenmerkend voor deze uitzet-zak-kantelramen is dat deze nagenoeg 180 graden buiten de gevel gekanteld kunnen worden. Voor het schoonmaken van ramen hoeft de vensterbank niet leeggeruimd te worden.

De vloer wordt niet nat en dure externe onderhoudssystemen zijn overbodig. Het raambeslag is niet zichtbaar in gesloten stand. PN Uni System ramen zijn leverbaar in Top Swing en Side Swing uitvoering en inbraakwerend volgens klasse 2. Breng nu uw bestek in balans!

Tel. 035 601 24 33 • info@jpmkok.nl • www.jpmkok.nl

NexX Collection NexX genera tion badkameraccessoires.

Voor meer informatie kijk op www.geesa.com

Geesa B.V. Postbus 477 3800 AL Amersfoort Tel.: 033-4633214 Fax: 033-4637186 Internet: www.geesa.com

Vrijheid van bewegen op elk niveau.

Platformliften & Service

ThyssenKrupp Monoliften A ThyssenKrupp Elevator company

Surf naar www.thyssenkruppmonoliften.nl of bel 0180 530 811 voor meer informatie!

ThyssenKrupp

Supair Industriële Luchtgordijnen …voor een tochtvrij werkklimaat…

Supair industrie luchtgordijnen worden toegepast bij grote deuren of doorgangen in fabriekshallen, opslagloodsen en logistieke centra. Het luchtgordijn realiseert een gelijkmatige lineaire luchtstroom tussen het binnen-, en buitenklimaat. Dit resulteert in een prettig tochtvrij klimaat met een goed geregelde constante temperatuur en de juiste ARBO-omstandigheden. Door de toepassing van een industrie luchtgordijn worden aanzienlijke rendementsverbeteringen behaald. Tevens houdt het een aanzienlijke besparing in op de stookkosten waardoor het zich terug verdient. Dit alles met behoud van de vrije doorgang en een onbelemmerd gezichtsveld.

Supair levert luchttechnische oplossingen voor U!

Meer informatie vindt u op www.supair.nl Supair BV, Nautilusstraat 173, 5015 AN Tilburg telefoon 013-544 43 45, fax 013-544 37 53, e-mail info@supair.nl

actueel - projecten - bouwproducten - techniek - interview - archipedia - column

arch.maaik

elke dag een nieuwe strip van arch.maaik op architectenweb.nl

nummer 2 - mei 2006

119

colofon

advertentie index

architectenweb

Asona

pagina 107

Architectenweb Magazine is een uitgave van Architectenweb.nl en ver-

BUVA

pagina 106

schijnt zes keer per jaar. Architectenweb Magazine is een nieuw prak-

Clestra Hauserman

pagina 116

tisch vakblad en is een logisch vervolg op het succes, de bekendheid

Continu Engineering

pagina 115

en de goede waardering van www.architectenweb.nl.

Derako

pagina 118

DHV

pagina 66

Redactieadres

Foreco

pagina 20

Postbus 394, 1400 AJ Bussum

GEESA

pagina 117

T

(035) 692 08 74

Glaverbel

pagina 91

F

(035) 692 26 78

Hansgrohe

pagina 5

I

redactie@architectenweb.nl

Holonite

pagina 76

W

www.architectenweb.nl

Hüppe B.V.

pagina 107

Interwand

pagina 17

Hoofdredactie

J.P.M. Kok

pagina 117

Jeroen van Oostveen, jvo@architectenweb.nl

Limelight

pagina 92

Metaflex

pagina 116

(Freelance) Redactie

NBK | Ceramic

pagina 63

Eric Frijters, Kirsten Hannema, Olv Klijn, Jeroen van Nieuwenhuizen,

NCS

pagina 100

Jouke Post, Marijke Troost, Jacob Voorthuis, Ronnie Weessies.

Plastica

pagina 87

Pollux

pagina 8

Eindredactie

Reynaers

omslag 3

Theo Janssen, Rik van Oostveen.

Rimadesio

pagina 7

Rockfon

pagina 19

Aan dit nummer werkte verder mee

Rockwool

pagina 4

Remco Arnold, Peter Drijver, Jandik Fetlaar, Kees van der Hoeven,

SAAB

pagina 1

Martijn Postmus, Sjoerd Reitsma, Karin Roelofse.

Supair

pagina 118

SV

pagina 99

Architectenweb Magazine is een uitgave van

Tech-Wood

pagina 28

Architectenweb Media

ThyssenKrupp Monoliften

pagina 118

Postbus 394, 1400 AJ Bussum

Wienerberger B.V.

omslag 4

media@architectenweb.nl

Xella

pagina 6 Advertenties Architectenweb, Martijn Postmus (035) 69 20 874, info@architectenweb.nl.

Grafische Vormgeving After5design Zwolle, Architectenweb Bussum.

Druk Jellema Druk Almelo bv, Almelo.

Informatie over abonnementen Losse nummers € 9,50 Introductieabonnement (5 nummers) € 37,50 Alle prijzen zijn onder voorbehoud van prijswijzingen. Het abonnementsgeld dient bij vooruitbetaling te worden voldaan. Voor de betaling ontvangt u een factuur. Abonnementen kunnen per nummer ingaan en worden zonder tegenbericht automatisch verlengd. Opzeggen dient schriftelijk te gebeuren bij Architectenweb.nl, minimaal vier weken voor de verschijningsdatum van het laatste nummer van uw abonnement.

Wet op de persoonsregistratie Wij maken u erop attent dat wij enkele door u als abonnee verstrekte

colofon

gegevens, zoals naam, adres en telefoonnummer, hebben opgenomen in ons gegevensbestand.

Vrijwaring Uitgever en auteurs verklaren dat dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld, Evenwel kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Uitgever en auteurs aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook.

Meer weten over onze advertentiemogelijkheden?

Bel gratis

Architecten, word lid van architectenweb!

0800-architect (0800-2724483)

Maak meer opdrachtgevers bekend met uw kwaliteiten en presenteer uw projectportfolio op www.architectenweb.nl Al voor € 15,- per maand, nu met gratis jaarabonnement (6 nummers) op Architectenweb Magazine!

Leveranciers, word lid van architectenweb!

Maak meer architecten bekend met uw mogelijkheden en presenteer uw bouwproducten op www.architectenweb.nl Al voor € 25,- per maand, nu met gratis jaarabonnement (6 nummers) op Architectenweb Magazine!

Iedereen, kies voor Architectenweb Magazine

5 nummers voor € 37,50 Wilt u vaker Architectenweb Magazine ontvangen? Neem dan een introductieabonnement en u ontvangt vijf nummers voor een scherpe prijs.

Ja, ik word lid en presenteer mijn bureau,

postzegel niet nodig

Algemeen 1. Alle genoemde bedragen zijn exclusief

mijn projectportfolio inclusief logo, link naar mijn website en mijn bureauprofiel op www.architectenweb.nl.

19% (lidmaatschappen) en respectievelijk 6% (magazine) BTW. 2. Architectenweb hanteert een betalingstermijn van 30 dagen.

gewenst lidmaatschap

I 1 project (€ 15,- p/m) I onbeperkt (€ 25,- p/m)

3. Op al onze aanbiedingen zijn de algemene voorwaarden van Architectenweb, gedeponeerd bij de kamer van koophandel Gooi- en

bedrijfsnaam naam

m/v

adres postcode + plaats

Architectenweb Magazine antwoordnummer 526 1400 VB BUSSUM

Eemland onder nummer 32089558 van toepassing.

Op verzoek kan een exemplaar worden toegezonden. De algemene voorwaarden zijn tevens op de site in te zien.

Voorwaarden

telefoon

Lidmaatschappen (antwoordkaart 1 en 2)

e-mail

1. De genoemde bedragen worden jaarlijks vooraf gefactureerd.

2. De minimale contractsduur is één jaar.

handtekening

Het lidmaatschap wordt ieder jaar tot wederopzegging met één jaar verlengd.

3. Opzeggingen dienen een maand voor het ingaan van een nieuwe periode schriftelijk aan Architectenweb kenbaar te worden gemaakt.

Ja, ik word lid en presenteer 5 van mijn

postzegel niet nodig

4. Lid verklaart geen misbruik te maken van de faciliteiten, die uit hoofde van

producten inclusief mijn logo, link naar mijn website en mijn bedrijfsprofiel op www.architectenweb.nl

dit lidmaatschap beschikbaar zijn.

5. Lid is verantwoordelijk voor het materiaal dat wordt aangeleverd of gebruikt ten behoeve van Architectenweb en vrijwaart Architectenweb van aanspraken op rechten van gebruikt materiaal

bedrijfsnaam

van derden.

naam

m/v

6. Lid dient ingeschreven te staan in het

Architectenweb Magazine antwoordnummer 526 1400 VB BUSSUM

adres postcode + plaats telefoon e-mail

Nederlandse architectenregister (alleen van toepassing op architecten lidmaatschap).

7. Voor onbeperkt lidmaatschap geldt: Architectenweb voegt maximaal 5 projecten toe, lid kan zelf in het ledengedeelte onbeperkt projecten toevoegen (alleen van toepassing op architecten lidmaatschap).

handtekening

Architectenweb Magazine (antwoordkaart 3) 1. Het genoemde abonnementsgeld wordt vooraf gefactureerd.

2. Het abonnement geldt tot wederopzegging.

Ja, ik kies voor Architectenweb Magazine en

postzegel niet nodig

ontvang 5 nummers voor € 37,50

bedrijfsnaam naam

m/v

adres postcode + plaats telefoon e-mail

handtekening

Architectenweb Magazine antwoordnummer 526 1400 VB BUSSUM

) N N O V E RE N D O E J E S A M E N

#3 EN "3 %STHETICA EN INNOVATIE KOMEN SAMEN IN DE SYSTEMEN VAN 2EYNAERS DIE PERFECT OP ELKAAR ZIJN AFGESTEMD #OMBINEER HET #3 RAAM EN DEURSYSTEEM MET "3 ZONWERING VOOR GEBOUWEN MET EEN ONDER SCHEIDENDE VORMGEVING

5 DE INSPIRATIE EN CREATIVITEIT 7IJ DE PRODUCTONTWIKKELING EN SERVICE 2EYNAERS !LUMINIUM LEVERT GEÕSOLEERDE PROFIELEN VOOR RAMEN DEUREN SCHUIFSYSTEMEN

VLIESGEVELS EN ZONWERING $OOR SERVICE OP MAAT ONTSTAAT EEN HECHTE RELATIE MET ONZE BOUWPARTNERS 2EYNAERS !LUMINIUM INNOVEERT OP BASIS VAN SPECIFIEKE PRODUCTONTWIKKELING EN AANPAK PER MARKTSEGMENT

/NZE INNOVATIEVE OPLOSSINGEN ZOALS DE #3 VINDEN HUN TOEPASSING IN UW CREATIE 5W PERSOONSWAARDEN KOMEN IN EEN GEBOUW TOT LEVEN WAARDOOR EEN ONDERSCHEIDENDE UITSTRALING ONTSTAAT 3AMEN MAKEN WE HET 2EYNAERS " 6 4 WWW REYNAERS NL

Building Value

Koramic dakpannen.

Ieder gebouw zijn eigen identiteit.

Een gebouw is meer dan vier muren en een dak. Het is een persoonlijke creatie die iets vertelt over de mensen die er wonen en werken. Juist daarom vinden we het bij Wienerberger zo belangrijk om een groot assortiment aan te bieden. En om voortdurend te zoeken naar nieuwe wegen met keramische bouwmaterialen. Uiteraard horen dakpannen daar ook bij. Want dakpannen geven een gebouw persoonlijkheid.

Nieuwe vormen, kleuren, patronen en toepassingen zorgen voor nieuwe mogelijkheden. Zodat u telkens weer een nieuwe dimensie kunt geven aan uw ontwerp.

Keramische dakpannen. Voor mensen gemaakt.

Wienerberger B.V. Infolijn: 0800 - 022 85 80, www.wienerberger.nl