Het Stimuleringsfonds voor Architectuur voert verschillende subsidieregelingen uit die zijn gericht op het verhogen van een kwalitatief hoogwaardige beroepsuitoefening van de ontwerpende disciplines en het vergroten van de belangstelling voor architectuur, stedenbouw, landschapsarchitectuur en interieurarchitectuur. Jaarlijks ondersteunt het fonds een groot aantal (inter)nationaal bijzondere en vernieuwende culturele projecten, die betrekking hebben op het ruimtelijk ontwerp en de ruimtelijke inrichting. Het SfA is een van de landelijke cultuurfondsen en wordt financieel gevoed door de ministeries van OCW, I&M en BuZa.
SfA Stimuleringsfonds voor Architectuur Jaarverslag
09 10 11 12
Inhoudsopgave
Publieksverslag Inleiding Cijfers Uitgelichte projecten Programma SfA SfA in de media
5 7 17 85 105
Jaaroverzicht Spreiding Gehonoreerde aanvragen Afgewezen aanvragen Afgeronde projecten Organisatie Bestuursverslag Prestatieafspraken Jaarrekening Colofon
115 121 137 151 165 169 177 185 210
SfA 3
<< naar inhoudsopgave
SfA 4
Inleiding
In het najaar van 2010 presenteerde het nieuw aangetreden kabinet haar beleidskader. Reorganisatie van de culturele basisinfrastructuur en bezuinigingen op kunst en cultuur werden aangekondigd. Deze beleidswijzingen hebben nog geen financiële consequenties gehad voor de budgetten die het SfA in 2010 kon besteden. Wel is de crisis in de bouw van invloed geweest. De slagkracht van de ontwerpende disciplines, opdrachtgevende partijen, architectuurcentra en onderzoek- en kennisinstellingen is verminderd. We zien dit terug in een daling van het aantal aanvragen in 2010. Het blijkt lastig verbintenissen aan te gaan, grote projecten op te zetten en het ontbreekt aan financiële middelen bij alle betrokken partijen. Des te opmerkelijk is het dat de cofinanciering van projecten over het geheel genomen uitkomt op 75 procent: hieruit valt af te leiden dat het draagvlak voor de gesubsidieerde projecten onverminderd hoog blijft. Subsidie van het SfA fungeert kennelijk als katalysator voor investeringen door anderen. Halverwege 2010 is in opdracht van het ministerie van OCW, binnen het kader van het architectuurbeleid, het stimuleringsprogramma stedenbouw 2010-2012 van start gegaan. Dit omvat een subsidieregeling en een flankerend programma. Jaarlijks is een bedrag van twee miljoen euro beschikbaar gesteld, naast de budgetten voor de bestaande Deelregelingen. In het afgelopen jaar zijn 198 (inter)nationale projecten en activiteiten ondersteund die betrekking hebben op het ruimtelijke ontwerp en de ruimtelijke inrichting, in totaal met een bedrag van ruim vier miljoen euro. De uitvoering van de Regeling projectsubsidies Belvedere is met ingang van 2010 beëindigd.
Transparante verslaglegging en verantwoording zijn essentieel voor een cultuurfonds. In twee delen presenteert het SfA de resultaten van 2010. In het publieksverslag belichten we verschillende uiteenlopende projecten die met subsidie van het SfA worden gerealiseerd en geven we een verantwoording van fondsactiviteiten. In het jaaroverzicht zijn alle toekenningen geordend in overzichten, naast de afgewezen en afgeronde projecten. Het jaarverslag verschijnt volledig digitaal. De kleur paars refereert consequent aan positieve toekenningen en gehonoreerde projecten. Ieder gehonoreerd project is gelinkt aan de online projectdatabase; inhoudelijke toelichting is zo voor elk project direct beschikbaar.
SfA 5
<< naar inhoudsopgave
SfA 6
Cijfers
SfA 7
Verleende subsidies per regeling
Architectuur € 734.346
Stedenbouw € 1.442.787
Jaarprogramma € 1. << naar inhoudsopgave
Onderzoek en Ontwerp € 797.376
Internationale Projecten € 296.121
a Architectuurcentra .101.466 SfA 9
Aantal behandelde en toegewezen aanvragen
Architectuur 85 35
Stedenbouw 105 48
Jaarprogramma
<< naar inhoudsopgave
Onderzoek en Ontwerp 95 46
Internationale Projecten 46 24
Architectuurcentra 76 45 SfA 11
Aantal aanvragen t.o.v. nieuwe en bekende aanvragers
bekende aanvragers 56%
<< naar inhoudsopgave
nieuwe aanvragers 44%
SfA 13
Percentage bijdrage Stimuleringsfonds t.o.v. cofinanciering
Architectuur 24%
Stedenbouw 32%
Jaarprogramm
<< naar inhoudsopgave
Onderzoek en Ontwerp 38%
Internationale Projecten 14%
ma Architectuurcentra 24%
SfA 15
<< naar inhoudsopgave
SfA 16
Uitgelichte projecten
SfA 17
Uitgelichte projecten Deelregeling Onderzoek en Ontwerp
Arconiko Architecten Transformatie van bestaande schoolgebouwen Er is nog weinig belangstelling voor hoogwaardige transformatie van basisschoolgebouwen. Arconiko Architecten onderzoekt de ontwerpstrategieën van een aantal succesvol omgebouwde scholen. De studie bestaat uit een analyse van onder andere binnenklimaat verbeteringen, installatieaanpassingen en financiën. Daarnaast worden gebruikers, ontwerpers en bestuurders door middel van interviews en workshops bij het project betrokken. € 25.000 www.arconiko.com
<< naar inhoudsopgave
SfA 18
SfA 19
SfA 20
SfA 21
Uitgelichte projecten Deelregeling Onderzoek en Ontwerp
Landschap Noord Holland Op het scherpst van de snede Landschap Noord-Holland onderzoekt hoe de bereikbaarheid en de beleefbaarheid van haar terreinen, gelegen op de grens van stedelijk en landelijk gebied, verbeterd kunnen worden. Het onderzoek vindt plaats op verschillende locaties en de betrokken partijen zullen hier actief aan deelnemen. Er zijn drie cases geselecteerd; een krimplocatie, een locatie met een harde grens en een locatie waar de stedelijke uitbreiding tegen de rand van het landelijk gebied drukt. Met behulp van schetsen worden de verschillende mogelijkheden in beeld gebracht. In 2012 verschijnt een publicatie. â&#x201A;Ź 42.500 www.landschapnoordholland.nl
<< naar inhoudsopgave
SfA 22
SfA 23
SfA 24
SfA 25
Uitgelichte projecten Deelregeling Onderzoek en Ontwerp
Bureau Ritsema Ruimte voor de Tussenmaat Volgens de VROM-raad is er vraag naar nieuwe woonvormen. Bureau Ritsema vermoedt dat de tussenmaat, de stedenbouwkundige maat tussen het bouwblok en de twee-ondereen-kapwoning, hier goede mogelijkheden voor biedt. In Nederland komt deze vorm nog nauwelijks voor. Het bureau gaat voorbeelden uit België, Duitsland en Nederland ruimtelijk en procesmatig analyseren, waarbij ook de betrokken partijen worden geïnterviewd. € 40.100 www.bureauritsema.nl
<< naar inhoudsopgave
SfA 26
Uitgelichte projecten Deelregeling Onderzoek en Ontwerp
Diesfeldt Architecten Grip op wonen in de jaren-70-centra Volgens Diesfeldt Architecten is er nog te weinig aandacht voor de knelpunten in de centra die gebouwd zijn in de jaren zeventig en ontbreekt een integrale aanpak. De eerste fase van het onderzoek richt zich op Almere Haven, een relatief compleet en ongeschonden voorbeeld van een jaren zeventig centrum. Bovendien wordt dit centrum omringd door woonwijken uit dezelfde periode. Het onderzoek bestaat uit een inventarisatie en analyse van sociale, economische, culturele en ruimtelijke aspecten. In een vervolgonderzoek zullen strategieĂŤn ontwikkeld worden voor de transformatie van dergelijke centra. â&#x201A;Ź 7.500 www.diesfeldt.com
<< naar inhoudsopgave
SfA 28
SfA 29
Uitgelichte projecten Deelregeling Jaarprogramma
Centrum voor Beeldende Kunst, Vormgeving en Architectuur Zeeland Jaarprogramma 2011 CBK Zeeland heeft in haar jaarprogramma het thema tussenGRENZEN. Met drie verschillende onderdelen wil ze initiatieven van gebruikers en bewoners stimuleren, vormgeven en waar mogelijk ook realiseren. In ‘Grens tussen krot en kans’ onderzoekt ze de mogelijkheid van functieverandering van particuliere woningen. Het onderdeel ‘Grens tussen wonen en werken’ bekijkt of bedrijvigheid en landschappelijkheid samen kunnen gaan. ‘Grens tussen stoken of slopen’ gaat in op duurzaamheidvraagstukken van naoorlogse woningen. € 25.000 www.krotofkans.nl www.cbkzeeland.nl
<< naar inhoudsopgave
SfA 30
SfA 31
Uitgelichte projecten Deelregeling Jaarprogramma
Schunck Heerlen Urban Bodies, Wiel Arets De overzichtstentoonstelling, getiteld STILLS, toont de ontwikkeling van Arets’ oeuvre in chronologische volgorde; vanaf het begin van zijn studie tot zijn visie op de toekomst van de stedenbouw, in de vorm van het utopische stedenbouwkundige model Zuidstad. In het Glaspaleis zijn productontwerpen van Arets te zien en in de openbare ruimte van Heerlen zijn ‘objecten’ tentoongesteld. De tentoonstelling wordt ondersteund door een aantal lezingen en een filmprogramma. € 20.000 www.schunck.nl
<< naar inhoudsopgave
SfA 32
SfA 33
Regelingen Deelregeling Jaarprogrammaâ&#x20AC;&#x2122;s
linksboven CBK Zeeland Jaarprogramma Linksonder Schunk Wiel Arets
SfA 34
SfA 35
Uitgelichte projecten Deelregeling Internationale Projecten
ARCAM Glimpses, Amsterdam & New York, an exchange of sustainable ideas 2040 ARCAM organiseert samen met AIA New York(Center for Architecture) in 2011 in New York en Amsterdam een manifestatie gericht op de duurzame toekomst van de twee steden. In een tentoonstelling presenteren vijf ontwerpbureaus hun projecten met betrekking tot de thema’s ‘breathing, eating, making, moving en dwelling’. Daarnaast omvat de manifestatie vakdebatten en lezingen die aansluiten bij de tentoonstelling. € 25.000 www.arcam.nl glimpsesnyams.blogspot.com
<< naar inhoudsopgave
SfA 36
SfA 37
SfA 38
SfA 39
SfA 40
SfA 41
Uitgelichte projecten Deelregeling Internationale Projecten
West-Arch The Architecture of a New Generation Het Ludwig Forum in Aken organiseert in 2010 een tentoonstelling met werken van een aantal jonge architecten uit NordrheinWestfalen, België en Nederland. Onder meer NEXT architects, bureau ZUS, 2012 Architecten en DUS architecten zijn hiervoor uitgenodigd. De financiële crisis heeft de werkwijze en de rol van architecten veranderd. Hierdoor ontstaan nieuwe ideeën, vormen en strategieën. Door middel van lezingen, symposia en workshops worden de werkomstandigheden voor jonge architecten in verschillende Europese landen met elkaar vergeleken. € 15.000 www.ludwigforum.de
<< naar inhoudsopgave
SfA 42
SfA 43
SfA 44
SfA 45
SfA 46
SfA 47
Uitgelichte projecten Deelregeling Internationale Projecten
TREC Play the City Architect Ekim Tan organiseert een Urban design game in Istanbul. Verschillende partijen, die bij de ontwikkeling van de stad betrokken zijn, nemen deel aan een virtuele simulatie over stedelijke transformatie. Het spel bestaat uit ontwerpvoorstellen, onderhandelingen en een chat voor bewoners. â&#x201A;Ź 10.000 www.theresponsivecity.org
<< naar inhoudsopgave
SfA 48
SfA 49
Uitgelichte projecten Deelregeling Stedenbouw
Tom Bergevoet Architecture en Na Ma Architecture Nieuwe ruimte voor de stad Tijdelijk ruimtegebruik wordt weinig toegepast vanwege juridische en planologische belemmeringen en de beperkingen in bouwsystemen. Het onderzoek richt zich op het in kaart brengen van de deze knelpunten en het aanbieden van oplossingen. Ook wordt er een toolbox ontwikkeld voor tijdelijke interventies, die de kwaliteit van de openbare ruimte verbeteren. Aan het project werken ondermeer deskundigen met juridische, economische of planologische expertise mee. Het project resulteert in een tentoonstelling bij ARCAM. â&#x201A;Ź 57.910 www.tombergevoetarchitecture.nl
<< naar inhoudsopgave
SfA 50
SfA 51
Uitgelichte projecten Deelregeling Stedenbouw
Architectuurcentrum Aorta Programmeer de Provincie Utrecht De nieuwe Wet ruimtelijke ordening (nWro) gaat uit van het principe ‘lokaal wat kan, provinciaal wat moet’. In het kader van de herziening van de provinciale structuurvisie is een ruimtelijke visie op gemeentegrensoverschrijdende opgaven noodzakelijk. AORTA analyseert de verschillen en overlappen tussen Utrechtse gemeenten en brengt deze in beeld via de ‘Utrechtse Identiteitskaart’. De bruikbaarheid van deze kaart wordt vervolgens door middel van een tweetal cases getoetst onder ontwerpers en ambtenaren. Doel is het benoemen van samenhangende ruimtelijke kwaliteiten op provinciaal niveau. Daarnaast wordt inzichtelijk gemaakt hoe deze kwaliteiten organisatorisch kunnen worden ingezet bij regionale gebiedsontwikkelingen. Het versterken van het stedenbouwkundig netwerk op deze schaalniveaus is een nevendoelstelling. De uitkomsten worden tijdens een expertmeeting met bestuurders besproken. € 37.845 www.aorta.nu
<< naar inhoudsopgave
SfA 52
SfA 53
Uitgelichte projecten Deelregeling Stedenbouw
TU Delft bouwkunde Atelier Kustkwaliteit De Deltacommissie heeft geadviseerd om de veiligheid van de kust op de lange termijn te verbeteren. Dit is een complexe ruimtelijke opgave. De kust is immers van grote betekenis als woon-, werk- en verblijfruimte. Kustprovincies en -gemeenten stellen nieuwe visies op voor de inrichting van de kust. Doel van het Atelier Kustkwaliteit is het verbinden van partijen en themaâ&#x20AC;&#x2122;s in ontwerp, onderzoek en debat. Bovendien verbindt het programma verschillende schaalniveaus en tijdsdimensies. Binnen het Kustatelier willen de betrokken partijen nieuwe perspectieven ontwikkelen door het koppelen van veiligheid aan economische kansen en ruimtelijke kwaliteit. Het atelier bestaat uit drie delen. Het onderwijs en onderzoek aan de TU Delft richt zich op de analyse en aanscherping van de kustopgaven en op een internationale vergelijking van kusten. In het Laboratorium komen de partijen uit de praktijk samen voor conceptvorming en ontwerp. Per jaar wordt er parallel gewerkt aan vier tot vijf specifieke opgaven. Het derde
<< naar inhoudsopgave
deel fungeert als podium. Door middel van debatten, exposities, publicaties en een website worden de ontwikkelde plannen en visies gepresenteerd. Op dit moment participeren de provincies Zuid Holland en Noord Holland, de gemeente Den Haag en de TU Delft. In het onderdeel Laboratorium zijn ook het Deltaprogramma Kust, Rijkswaterstaat en de waterschappen betrokken. â&#x201A;Ź 174.500 home.tudelft.nl/onderzoek/infrastructuresmobility/engineering-challenges/metropolitanelandschappen/
SfA 54
SfA 55
SfA 56
SfA 57
Uitgelichte projecten Basisregeling Architectuur
Thomassen a Thuessink De OK van de toekomst Een twee weken durende workshop met lezingen, werkbezoeken en activiteiten volledig gericht op het ontwerp van de operatiekamer. In Nederland moeten veel ziekenhuizen hun operatiekamers grondig herzien. In een interdisciplinaire workshop worden kennis en inzichten gebundeld van ongeveer twintig ontwerpers en eenzelfde aantal zorgprofessionals. De uitkomsten worden gepubliceerd in een boek dat zich richt op de zorgsector en de ontwerppraktijk. â&#x201A;Ź 10.410
<< naar inhoudsopgave
SfA 58
SfA 59
Uitgelichte projecten Basisregeling Architectuur
Special: De zuigende kracht de snelweg
Tijdschrift De Blauwe Kamer brengt een themanummer uit over snelweg en gebiedsontwikkeling. Het nummer omvat studies, ambities en uitvoering. Verschillende ontwerpers zijn bezig met studies, die bijvoorbeeld milieuzoneringen of harde scheiding tussen infrastructuur en omgeving ter discussie stellen. Daarnaast besteedt het nummer aandacht aan concrete opgaven, zoals de ontwikkelingen langs secundaire wegen en wat men kan doen met vrijkomende ruimte wanneer een verkeersroute wordt omgelegd.
Landschapsarchitectuur en stedenbouw
BLAUWE KAMER 6 / 2010
Stichting Lijn in Landschap Snelwegspecial Blauwe Kamer
BLAUWE KA M E R
december 2010 • nr 6 • E 14,50
Special: De zuigende kracht van de snelweg
A16, Park Overbos bij Prinsenbeek
€ 15.147 www.blauwekamer.nl
<< naar inhoudsopgave
SfA 60
SfA 61
SfA 62
SfA 63
Uitgelichte projecten Basisregeling Architectuur
Uitgeverij 010 Shanghai New Towns Het boek Shanghai New Towns documenteert en analyseert de razendsnelle urbanisatie van het platteland rond Shanghai. Veel new towns in deze regio zijn opgezet naar klassieke westerse voorbeelden, soms met medewerking van westerse ontwerpers. Het boek omvat projectbeschouwingen en toont met veel fotoâ&#x20AC;&#x2122;s hoe de plannen zijn gerealiseerd. Ook wordt ingegaan op de vraag wat we kunnen leren van deze Chinese new towns. De publicatie verschijnt in het Engels en Chinees. â&#x201A;Ź 22.500 www.uitgeverij010.nl
<< naar inhoudsopgave
SfA 64
SfA 65
SfA 66
SfA 67
SfA 68
SfA 69
Uitgelichte projecten Basisregeling Architectuur
SLeM Documentaire Overijssel Stichting Landschapstheater en Meer, afgekort SLeM, maakt een documentaire over een landschapsproject in Overijssel. De grootst mogelijke ingeschreven cirkel binnen de provinciegrenzen vormt het uitgangspunt van het project. Op deze cirkel, met een omtrek van 130 kilometer, organiseert SLeM diverse activiteiten zoals een wandeling, een fietsroute en het planten van bomengroepen. De stichting wil met het project meer aandacht genereren voor het begrip ‘sociale energie’ in de ruimtelijke ordening. Zij is van mening dat initiatieven die het privébelang overstijgen van belang kunnen zijn voor de kwaliteit en transformatie van het landschap. € 25.000 www.slem.org
<< naar inhoudsopgave
SfA 70
SfA 71
SfA 72
SfA 73
Uitgelichte projecten Basisregeling Architectuur
Stichting Architectuur Filmfestival Rotterdam Architectuur Film festival 2011: Think big, act small Het AFFR organiseert in 2011 de zesde editie van Architectuur Filmfestival Rotterdam in het nieuwe LantarenVenster. De nadruk ligt deze keer op de gevolgen van de financiële crisis voor de actuele ontwikkelingen in de ruimtelijke ordening. Voor het festival worden excursies en filmvoorstellingen georganiseerd. AFFR organiseert daarnaast een filmworkshop ‘Shoot this city!’. Hiermee wil AFFR de kennisuitwisseling tussen ontwerpers en filmmakers bevorderen. € 49.500 www.affr.nl
<< naar inhoudsopgave
SfA 74
SfA 75
Uitgelichte projecten Open Oproep
XML architecture research Theaters van democratie XML Architecture onderzoekt de architectuur van plenaire vergaderruimten van politieke vertegenwoordigers. Welke invloed hebben ruimtelijke middelen op het democratisch debat? â&#x201A;Ź 7.500 www.x-m-l.org
<< naar inhoudsopgave
SfA 76
SfA 77
SfA 78
SfA 79
Uitgelichte projecten Open Oproep
Cohabitation Strategies Leegstaande nieuwbouw, de keerzijde van stedelijke vernieuwing in Tarwewijk Het project betreft het versterken van culturele verscheidenheid en het ontwikkelen van modellen om burgers actief te betrekken bij het vormgeven van hun omgeving. Daarvoor wordt samengewerkt met lokale organisaties, bewoners en deskundigen met diverse achtergronden. De werkvormen zijn gericht op de behoeften en leefwijzen van de verschillende groepen wijkbewoners. â&#x201A;Ź 7.500 www.cohstra.org
<< naar inhoudsopgave
SfA 80
SfA 81
Uitgelichte projecten Open Oproep
Karres en Brands Urban Dating Binnenstedelijke locaties kunnen een hoge potentie hebben, maar kennen ook veel beperkingen. Bij de herontwikkeling zijn deze locaties afhankelijk van sterke coalities van marktpartijen, belanghebbenden en overheden. Coalities komen vaak moeizaam tot stand of stranden gedurende het proces, waardoor veel initiatieven mislukken. Urban Dating moet dit proces vergemakkelijken. De methode biedt hulp bij het opstellen van een realistische, inhoudelijke en gezamenlijk gedragen stedenbouwkundige opgave. â&#x201A;Ź 7.500 www.karresenbrands.nl
<< naar inhoudsopgave
SfA 82
SfA 83
<< naar inhoudsopgave
SfA 84
Programma SfA
SfA 85
Programma SfA Architectuur van zorggebouwen
Hedy d’Ancona-prijs 160 aanwezigen Onder grote belangstelling reikte Hedy d’Ancona in juni de prijs uit voor de eerste editie van de naar haar genoemde prijs. Het prijswinnende project was Revalidatiecentrum Groot Klimmendaal, ontworpen door Koen van Velsen. De Hedy d’Ancona-prijs is een gezamenlijk initiatief van het Stimuleringsfonds voor Architectuur (SfA) en TNO Centrum Zorg en Bouw. Atelier Rijksbouwmeester en het ministerie van VWS ondersteunen de tweejaarlijkse prijs. De prijs en de eraan gekoppelde communicatie en publiciteit beogen de kwaliteit van zorggebouwen in alle facetten te verbeteren. Uit de 112 inzendingen blijkt dat bouwen met aandacht voor de patiënt, cliënt, medewerker en familie nog zeker niet vanzelfsprekend is. Ook is er vaak weinig aandacht voor de buitenruimte en de aansluiting bij de omgeving. Slechts enkele bijzondere projecten zijn voorbeeldstellend en inspirerend. Bij de eerste editie van de Hedy d’Ancona-prijs voor excellente zorgarchitectuur verscheen een publicatie, met daarin opgenomen de zes genomineerde projecten, een korte beschrijving van de overige inzendingen en een aantal essays die actuele thema’s in de zorgarchitectuur behandelen.
Boven en onder: Revalidatiecentrum Goot Klimmendaal
www.hedydanconaprijs.nl
<< naar inhoudsopgave
SfA 86
Programma SfA Architectuur van zorggebouwen
Architecture in Health Innovatieplatform Architectuur en Zorg is ontstaan als vervolg op het succesvolle congres Architecture of Hospitals in 2005 in het Universitair Medisch Centrum Groningen. Architecture in Health heeft zich ontwikkeld tot een zorgbreed platform voor architecten, wetenschappers, zorg- en overheidsorganisaties, dat wordt geleid vanuit een stuurgroep. Architecture in Health wil bevorderen dat bij het bouwen in de zorgsector, op basis van wetenschappelijke inzichten aandacht wordt besteed aan diverse thema’s. Bij dit platform zijn betrokken: TU Eindhoven, TU Delft, UMCG, STAGG, Rijksbouwmeester, TNO Centrum zorg en bouw.
Tijdelijk (T)huis 60 aanwezigen Een studiemiddag naar aanleiding van het gesubsidieerde ontwerpend onderzoek van TVDH architecten naar de mogelijkheden van huisvesting voor dak- en thuislozen in Nederland. De opvang van deze kwetsbare groep krijgt steeds meer aandacht, maar op het bouwkundige vlak blijven een systematische aanpak en verbeteringen achter, zowel in kwantiteit als kwaliteit. Het aantal dak- en thuislozen neemt toe, maar ook de differentiatie in de samenstelling van deze groep. De traditionele opvang met alleen slaapruimte volstaat niet meer. Er is ook behoefte aan ruimtes waar zorg geboden kan worden en waar mensen begeleid kunnen worden om weer ‘normaal’ te gaan leven. Het onderzoek resulteerde in een huisvestingsmatrix en een kwaliteitsmethode, de Tijdelijk Thuismethode, waarmee het ambitieniveau voor nieuwbouw kan worden bepaald en waarmee bestaande panden kunnen worden getoetst. Het instrument kan door zowel architecten als opdrachtgevers worden ingezet om tot de ideale huisvesting van de doelgroepen te komen. Naast de presentatie van het onderzoeksrapport zijn er lezingen verzorgd met bijdragen van RIBW, Brancheorganisatie Federatie Opvang. Gemeente Den Haag, Kesslersstichting, TU Delft.
SfA 87
Programma SfA Architectuur van zorggebouwen
De woning en het gesticht 100 aanwezigen
Nieuw realisme in de naoorlogse wijk. 80 aanwezigen
Symposium i.s.m. het Fonds Psychische Gezondheid naar aanleiding van een gesubsidieerd onderzoek van UR architecten over de rol die herbestemming van psychiatrische instellingsterreinen kan spelen bij de zorg voor chronisch psychiatrische patiënten. Huisvesting van deze patiëntengroep is een onderschat probleem. Ter bevordering van de resocialisatie van psychiatrische patiënten en de vermaatschappelijking van instellingen worden zorg en wonen sinds de jaren tachtig zoveel mogelijk gesplitst. Inmiddels wordt onderkend dat de leeggelopen instellingsterreinen opnieuw een rol kunnen spelen voor psychiatrische zorgactiviteiten die geen plek kunnen vinden in de stad. Er is vraag naar meer variatie in woonvormen voor de huisvesting van chronische patiënten. Het symposium was gericht op de architectuur (tevens interieur) en het landschap van drie instellingsterreinen en de beleving van de patiënt. Per case werd de psychiatrische zorg in relatie tot het wonen belicht, door steeds een opdrachtgever en daarna de architect aan het woord te laten.
Start met het herprogrammeren van de stad: begin met lichte interventies Studiemiddag naar aanleiding van twee afzonderlijk gesubsidieerde onderzoeken van biq stadsontwerp en SUBoffice naar de verstedelijking van de Nederlandse naoorlogse wijk. De studiemiddag richtte zich op een ander type opdrachtgeverschap voor de collectieve voorzieningenvoorraad in stadswijken. De strategische locaties van de aanwezige voorzieningen bieden volop kansen die nu nog blijven liggen. Het doordenken van alternatieven en het aanreiken van initiatieven voor interventies in de stad zijn aanleiding voor een debat tussen verschillende partijen. Met als moderator Joachim Declerck (Berlage instituut), en bijdragen van Kristiaan Borret (Stadsbouwmeester Antwerpen en gastprofessor Universiteit Gent) en Julian Lewis (East Architecture, landscape and Urban design).
Met bijdragen van Altrecht, UR architects, Parnassia Bavo groep, TVDH Architecten, Ypsilon, Bureau B+B, Greiner van Goor Architecten, Venhoeven CS, VMX architects, ’s Heeren Loo.
<< naar inhoudsopgave
SfA 88
Programma SfA Architectuur van zorggebouwen
Programma SfA Stedenbouw
Bouwen aan de toekomst voor mensen met kanker 75 aanwezigen
Stedenbouw symposium 130 aanwezigen
Symposium i.s.m. de TU Eindhoven om Een symposium over de rol van architec- met praktiserende stedenbouwkundituur bij de verbetering van kankerverzor- gen, opleidingen, architectuurcentra en ging. andere stakeholders de stand van zaken Hoe nemen mensen met kanker hun om- in de stedenbouw te bespreken. Het SfA geving waar? Welke ruimtelijke factoren heeft de voorbereidingen voor het symin de kankerklinieken en psychosociale posium benut als input voor het opzetzorginstellingen beïnvloeden stress en ten van het Programma stedenbouw welzijn? En hoe ziet het zorggebouw 2010-2012. Een belangrijk onderdeel er uit dat rekening houdt met deze fachiervan is de Deelregeling Stedenbouw toren, dat medische en psychosociale die op 15 juli 2010 in werking trad. zorg verbindt? Deze vragen staan centraal in het gesubsidieerde onderzoek Tijdens het symposium presenteerde de van bureau Kopvol architecture & psyTU Eindhoven de publicatie Designing chology, dat resulteerde in een aantal for a Region, waaraan het SfA medewerruimtelijke scenario’s ter verbetering van king heeft verleend. Gezamenlijk met de de psychosociale verzorging van kanTUE zijn expertmeetings georganiseerd kerpatiënten uitgaande van architectuur. om de resultaten van het onderzoek naar het ontwerp op de regionale schaal Met bijdragen van schrijfster Sophie van der Stap, te bespreken. prof. Dr. Maarten Von Meyenfeldt (UMC Oncologie De TU Delft en de TU Eindhoven gaven Maastricht), dr. Bram Kuiper (Helen Dowling Instituut), Luuk de Boer (United Architects). inzicht in de wijze waarop ze de resultaten van de 7e en 8e Eo-Wijersprijsvraag analyseren. Tevens werd de publicatie Stedenbouw NU gepresenteerd met de resultaten van de eerste ronde van deze prijs voor afgestudeerde stedenbouwkundigen. Met bijdragen van TU Eindhoven, TU Delft, Academie van Bouwkunde Amsterdam, Aorta Utrecht, Stroom Den Haag, Podium voor Architectuur Haarlemmermeer, Gouds regionaal architectuur platform, BNSP, EO-Wijersstichting, ZUS, Atelier Bruut, DottoDot Architecture, Tom Bergevoet en Maarten van Tuijl, Anne Seghers en Zineb Seghrouchni, De Nijl Architecten, Maxwan, Trudo, Am Concepts, BVR.
Nieuw Realisme in de naoorlogse wijk
SfA 89
Programma SfA Stedenbouw
The Chinese Dream 240 aanwezigen Lezing door Neville Mars over zijn boek The Chinese Dream. Ontwikkelingsachterstanden en geavanceerde technologie, communistische hiërarchieën en vrije marktwerking versmelten in China in een duizelingwekkende bouwactiviteit: droom of nachtmerrielaboratorium voor onderzoekers op zoek naar nieuwe stedelijke modellen en typologieën. Wat betekenen de conclusies voor Nederland? De middag was een gezamenlijke initiatief van Stipo, team voor stedelijke ontwikkeling, de Vereniging Deltametropool en het Stimuleringsfonds voor Architectuur.
Uitnodiging lezing The Chinese Dream
Met afsluitend debat met Jean Eigeman, Daan Zandbelt en ZUS.
<< naar inhoudsopgave
SfA 90
Programma SfA Belvedere
Cultuur als confrontatie 130 aanwezigen
Wetenschap en Samenleving 175 aanwezigen
Symposium in samenwerking met Erfgoed Nederland over de rol van erfgoed in actuele ruimtelijke vraagstukken en discussies. Het SfA heeft vanaf 2002 honderden Belvedereprojecten ondersteund. Nieuwe methoden, werkwijzen en samenwerkingsverbanden zijn nu beschikbaar voor het werken aan actuele transformatieopgaven. Het streven naar het integreren van cultuurhistorisch onderzoek en ontwerp is hierin de rode draad. Op 25 maart werd een brede scope van voorbeeldprojecten gepresenteerd ter illustratie van de aanbevelingen voor de nieuwe erfgoed agenda. Tijdens het symposium werd het vijfde Belvedere magazine gepresenteerd, met de titel Cultuur als Confrontatie. De ruimtelijke agenda na Belvedere.
Boekpresentatie ism. CLUEâ&#x20AC;&#x201C; Research Institute for the Heritage and History of the Cultural Landscape and Urban Environment In november 2010 verscheen de omvangrijke publicatie Geschiedenis en ontwerp. Handboek voor de omgang met cultureel erfgoed. (Koos Bosma en Jan Kolen). Hierin zijn tien jaar onderzoek en ervaring gebundeld; kennis en inzichten die verrijkend zijn bij de aanpak van de grote transformatieopgaven. Bij de presentatie op 15 december in het Bimhuis hield Janny Rodermond een pleidooi om het erfgoed niet te isoleren van de ontwerpcultuur.
Met Guido Wallagh (Inbo) als moderator en bijdragen van Robert Broesi (MUST stedenbouw), Bas van der Pol (CAST), Berno Strootman (Strootman landschapsarchitecten), Ronald Rietveld (Rietveld Landscape), Anna Vos (), Anco Schut ( Gemeente Utrecht) en Janny Rodermond (Stimuleringsfonds voor Architectuur).
Uitnodiging symposium Cultuur als confrontatie
Uitnodiging boekpresentatie Wetenschap en Samenleving
SfA 91
Programma SfA Talentontwikkeling
Programma SfA Ontwerpend onderzoek
Nieuw elan voor buurten uit de jaren ’70 en ‘80 groot onderhoud als culturele opgave
Publieke evaluatie Ontwerpend Onderzoek 43 aanwezigen
Het SfA organiseert samen met de corporaties Haag Wonen uit Den Haag, Mitros uit Nieuwegein, Com _Wonen uit Rotterdam en Portaal uit Leiden een ontwerpwedstrijd om groot onderhoud als culturele opgave onder de aandacht te brengen. Veel complexen en buurten uit de jaren 70 en 80 zijn toe aan een grootschalige vorm van onderhoud. Nu nog is dat vooral het domein van de onderhoudsafdelingen bij de corporaties, waardoor er weinig aandacht is voor de sociale vraagstukken die er spelen en voor microstedenbouwkundige en architectonische oplossingen. Door samen met jonge professionals plannen te ontwikkelen voor deze wijken, willen de deelnemende corporaties daarin verandering brengen. Verwacht wordt dat de jonge multidisciplinaire teams met frisse en bruikbare ideeën komen voor de toekomst.
Ieder jaar organiseert het SfA evaluaties van een projectvorm, subsidiecategorie of groep aanvragers. Onderdeel van de evaluatie zijn door het fondsbureau uitgevoerde kwantitatieve en een kwalitatieve analyses. Deze vormen de basis voor een bijeenkomst met stakeholders waar aan de hand van afgeronde projecten wordt gediscussieerd. Per project worden deskundige coreferenten uitgenodigd. De middag wordt geleid door een onafhankelijke voorzitter. Het verslag van de middag vormt de basis voor eventuele bijstellingen in de werkwijze en/of het beleid. In 2010 was de projectvorm Ontwerpend Onderzoek onderwerp van de evaluatie. Ontwerpend onderzoek kan onder andere worden ingezet om maatschappelijke thema’s te agenderen, technische innovatie te stimuleren, de discipline te versterken en beleid aan te scherpen. De algemene vraag van deze evaluatie is: De oproep tot inschrijving leverde ruim 60 teams op. waar liggen voor het Stimuleringsfonds voor Architectuur mogelijkheden om de kwaliteit en effectiviteit van ontwerpend onderzoek te verbeteren en de positie van onderzoek in de ontwerppraktijk te versterken? In de presentaties, coreferaten en discussies is ingegaan op wat ontwerpend onderzoek inhoudt en welke keuzes gemaakt moeten worden. Dagvoorzitter was Joachim Declerck. Met presentaties van Antoni Folkers, Daan Zandbelt, Florian Boer, Jeroen Mensink, Jurgen van der Ploeg, Matthias Pauwels, Reina Bos, Robert Broesi, Stefan Bendiks, Terry van der Heide, Tim Prins.
<< naar inhoudsopgave
SfA 92
Programma SfA Internationale uitwisseling
Architecten en sociale verandering 140 aanwezigen
Migration as Inspiration
Learning from Casablanca (phase I) Erasmus- Descartes conferentie i.s.m. Onderzoek door African Architecture het Institut Neerlandais en het Institut Matters in opdracht van het SfA naar francais dâ&#x20AC;&#x2122;Architecture over de maatde mogelijkheden tot uitwisseling met schappelijke verantwoordelijkheid van partners in Marokko. Thema: bijdrage architecten bij de bouw van nieuwe architectuur en stedenbouw aan het woonwijken. verbeteren van de sociaal-culturele en Tijdens de bijeenkomst stond de vraag sociaal-economische positie van micentraal naar de vitaliteit van enkele in granten. Specifiek werd gekeken naar Frankrijk en Nederland veelvuldig gede moderne bouwblokken in woonwijken hanteerde modellen voor woonwijken, in Casablanca en Nederland. Het onderzoals die sinds de industriĂŤle revoluzoek vormt de opmaat voor een uitwistie ontwikkeld zijn. Er werd aandacht seling tussen Nederland en Marokko besteed aan oude woonwijken en hun tijdens African Perspectives, het meereventuele renovatie maar ook aan recent daagse Afrikaans stedenbouwcongres in gebouwde of nog te bouwen wijken. Aan november 2011. de hand van een aantal projecten werd besproken wat er van de oude modellen is geworden, hoe ze aan de eisen van onze tijd aangepast kunnen worden en of er sprake is van innoverende modellen voor de toekomst. Met bijdragen van Winy Maas, Stephane Gruet, Frank Wassenberg, Lacaton & Vassal architecten, Lex de Boer, Francix Rmabert, Maarten Kloos, Joris van Casteren, Roland Castro, Christian de Portzamparc, Marlies Rohmer, Michelle Provoost, Franco la Cecla, Ole Bouman, Michel Bertreux, Tania Concko, Wouter Veldhuis, Fouad Laroui, Rients Dijkstra, Sjoerd Soeters, Raphaelle Hondelatte, Lucien Kroll, Dominique Alba, Frederic Edelman, Mathias Lehner en David Mangin.
Affiche Institut Neerlandais SfA 93
Programma SfA Professionalisering Architectuurcentra
Masterclass Nieuwe Media 30 aanwezigen De Nederlandse architectuurcentra hebben een belangrijke rol in het betrekken en informeren van een breed publiek. In hun constante zoektocht naar nieuwe doelgroepen en het vergroten van hun bereik, bieden tv, internet en sociale media mogelijkheden. In december 2010 organiseerde het SfA in Kunsthal Kade te Amersfoort een middag over het gebruik van nieuwe media voor Nederlandse architectuurcentra. Er waren ongeveer 30 mensen aanwezig. In drie presentaties en discussies was er aandacht voor sociale media (facebook, twitter, hyves) , het gebruik van film en Youtube als medium en het belang van het vertellen van verhalen.
Dag van de Nederlandse architectuurcentra 34 aanwezigen Bijeenkomst met de architectuurcentra met discussie en informatie over de Deelregeling jaarprogrammaâ&#x20AC;&#x2122;s en de activiteiten die de centra binnen het stedenbouwprogramma 2010-2012 kunnen ontplooien. Er waren 27 centra aanwezig. Het verslag is aan alle 45 centra verstuurd.
Met bijdragen van Ritzo ten Cate (de ondernemers), Patrick van der Klooster (AIR Foundation), Luis Mendo (Good Inc.)
<< naar inhoudsopgave
SfA 94
Programma SfA Scholenbouw
Gebouwen voor kinderen
Best Practice / Hanneke van Brakel
Het SfA maakt deel uit van het netwerk Agenda Gebouwen voor kinderen. Dit is een informeel netwerk van instellingen en organisaties op het gebied van huisvesting voor kinderopvang en onderwijs. Het streven is samenwerking te bevorderen bij het verbeteren van de huisvesting en deze beter te laten aansluiten bij de behoeften van kinderen, leerkrachten, verzorgers en andere gebruikers. Per maand verschijnt een kalender met activiteiten.
Proefproject in de provincie Drenthe met een Europese aanbesteding van de architectenselectie naar model van de open oproep procedure zoals die is ontwikkeld door het bureau van de Vlaams Bouwmeester. Doel is de ontwikkeling van een draaiboek voor het uitvoeren van een dergelijke architectenselectie. De historische component zal daarbij vooral illustratief zijn en dichter bij een leergeschiedenis liggen dan bij normale geschiedschrijving.
Bij dit netwerk zijn aangesloten: Netwerkbureau Kinderopvang, VNG, PO-raad, MOgroep Kinderopvang, Branchevereniging ondernemers in de kinderopvang, Landelijk Steunpunt Brede Scholen, Servicecentrum Scholenbouw, Ministerie OCW.
Brochure Agenda voor Gebouwen
SfA 95
Programma SfA Publicaties
Hedy d’Anconaprijs Oplage publicatie 3.500 Bij de uitreiking van de Hedy d’Anconaprijs is een publicatie verschenen. Met vijf essays over de vaak onnodig stigmatiserende zorgarchitectuur, de invloed van stelselwijzigingen en kredietcrisis, het gehanteerde doelgroepenbeleid, de aantrekkelijkheid van oude gebouwen voor nieuwe zorgconcepten, de fysieke en psychische beleving van patiënten en een voorwoord van mevrouw Hedy d’Ancona. Bovendien zijn alle 112 inzendingen, nominaties, shortlist en uiteraard de prijswinnaar in de publicatie vertegenwoordigd. De publicatie omvat tevens de dvd van Zie Zorg, een reeks van zes televisieuitzendingen opgezet naar aanleiding van de Hedy d’Ancona-prijs, die vanaf 27 maart tot 12 juni 2010 te zien is geweest bij AVRO’s KunstUur. Gemiddeld aantal kijkers: 100.000.
Cover publicatie Hedy d’Ancona-prijs 2010
De publicatie is verzonden naar ruim 2.100 adressen van zorginstellingen.
Zie Zorg; televisieuitzendingen opgezet naar aanleiding van de Hedy d’Ancona-prijs
<< naar inhoudsopgave
SfA 96
Laatste magazine uit een reeks over de resultaten van het Belvedereprogramma en de subsidieregeling van het SfA. Hierin is een zestal essays opgenomen en is een selectie van Belvedereprojecten gerecenseerd.
vijf Cultuur als confrontatie â&#x20AC;&#x201C; De ruimtelijke agenda na Belvedere
Cultuur als confrontatie De ruimtelijke agenda na Belvedere
Vijfde Belvedere magazine Cultuur als Confrontatie Oplage publicatie 1.500
Cultuur als confrontatie De ruimtelijke agenda na Belvedere
Programma SfA Publicaties
Cover publicatie Cultuur als confrontatie
SfA 97
Programma SfA Publicaties
Lay-out De krant Lay-out doet beknopt verslag van de resultaten van ontwerpend onderzoek, dat door het SfA is ondersteund. De oplagen liggen op gemiddeld 3.000-3.500 exemplaren. De respons op de Lay-out is groot. Er zijn inmiddels 1.326 vaste abonnees. In 2010 zijn de volgende Lay-outs uitgebracht: Lay-out 10: Alternatieven voor zorg in de stad. Sleutelen aan naoorlogs vastgoed – biq architecten, Lay-out 11: Architectuur als tweede lichaam. De rol van architectuur bij de verzorging van kanaker – kopvol architecture & psychology, Lay-out 12: Ontwerpen aan de regionale opgave. De Amsterdam Region – Pieter van Wesemael e.a. INBO.
Oplage 4.000
Oplage 3.500 << naar inhoudsopgave
Oplage 3.500 SfA 98
Programma SfA Publicaties
Onderzoek MAP 01
Onderzoek MAP 02
Eerste van een reeks magazines die het programma stedenbouw begeleiden. In het 01 nummer wordt aan de hand van interviews met twintig verschillende stedenbouwkundigen de stand van zaken geschetst en aanknopingspunten geformuleerd voor het stedenbouwprogramma 2010-2012.
Voor het onderzoek dat het SfA in 2009/2010 heeft verricht naar de stand van zaken in de stedenbouw is samengewerkt met 21 architectuurcentra. Zij hebben in eigen stad of regio een quick scan uitgevoerd naar de mate waarin de gangbare stedenbouw in staat is antwoorden te formuleren op de maatschappelijke opgaven. Hiervoor is ondermeer een inventarisatie gemaakt van plannen en zijn publieke debatten georganiseerd. In MAP 02 worden de resultaten van de quick scans aangevuld met zes essays onder redactie van een team samengesteld uit projectleiders van deelnemende architectuurcentra.
Verschenen in mei 2011.
Verschenen in mei 2011.
SfA 99
Programma SfA Publicaties
Programma SfA Brochures
Onderzoek MAP 03
Broadening Horizons Oplage 10.000
In voorbereiding is het derde deel in de reeks stedenbouw in nauwe samenwerking met DS landschapsarchitecten, gericht op het onderzoeken van de bijdrage die landschapsarchitecten leveren aan de stedenbouw. Aan de hand van interviews met acht landschapsarchitecten, drie opdrachtgevers, een selectie aan voorbeeldprojecten en een concluderend essay. Verschijnt eind 2011.
Een Engelstalige brochure Broadening Horizons over de deelregeling Internationale Projecten met het doel nieuwe internationale aanvragers te bereiken, de regeling te profileren en kennis uit te wisselen. Voor de verspreiding is gebruik gemaakt van de ambassades, hun netwerken en het eigen adressenbestand. Tijdens de Biënnale van Venetië zijn exemplaren van Broadening Horizons verspreid via het informatiepunt voor de pers en de centrale boekhandel. Ook bij andere door het SfA gesubsidieerde tentoonstellingen en manifestaties is de brochure verspreid, zoals bij WestArch in Aken, tijdens een studiereis in Turkije, Biënnale van Sao Paolo, bij de ErasmusDescartes Conferentie in het Institut Néerlandais Parijs en het Erasmushuis in Jakarta
Cover Brochure Broadening Horizons
<< naar inhoudsopgave
SfA 100
Programma SfA Brochures
Agenda Stedenbouw Oplage agenda 5.000 Oplage boekenlegger 3.333 In 2010 is voor de nieuwe Deelregeling Stedenbouw extra aandacht gevraagd via het verspreiden van een boekenlegger en een kaart.
Jaarverslag In 2010 is over 2009 een digitaal jaarverslag verschenen, gekoppeld aan de website. Hierdoor is het mogelijk om direct vanuit het jaarverslag door te klikken en in de website achterliggende informatie op te vragen.
Geprint exemplaar in cassette / unieke oplage van 65 exemplaren
boekenlegger en kaart
Cover Jaarverslag
SfA 101
Programma SfA Diverse Media
Advertentiecampagne
Website en nieuwsbrief
De advertentiecampagne is in 2010 beperkt tot een selectie vakbladen in Nederland en een enkele in het buitenland. Daarentegen hebben we meer banners op vakgerichte websites geplaatst. De campagne richt zich op het bereiken van nieuwe aanvragers. Aanvullend wordt geadverteerd in bijzondere uitgaven met een groot publieksbereik. In 2010 was dat de Trouwbijlage over de Dag van de Architectuur (oplage 395.000, plus 15.000 verspreid op diverse evenementen en locaties bij de Dag van de Architectuur).
In de dagelijkse praktijk benut het SfA de website en de maandelijkse digitale nieuwsbrief om verslag te doen van de eigen activiteiten. Zo staan alle gehonoreerde projecten met een kleine omschrijving op de website. Ook zijn alle subsidieregelingen, de samenstelling van adviescommissies, het bestuur en het fondsbureau hier te vinden. De digitale nieuwsbrief verschijnt maandelijks onder bijna 4000 relaties. Aantal bezoeken website: 76.184. Gemiddeld 3,66 paginaâ&#x20AC;&#x2122;s per bezoek. www.architectuurfonds.nl
<< naar inhoudsopgave
SfA 102
Programma SfA Diverse Media
Nieuwjaarsborrel 750 aanwezigen In januari 2010 organiseerde het SfA in samenwerking met vele andere partijen in de architectuursector een Nieuwjaarsborrel. Hier kwamen 750 mensen op af.
SfA 103
<< naar inhoudsopgave
SfA 104
Aandacht voor SfA in de media
SfA 105
Aandacht voor SfA in de media
Algemeen Regelmatig verschijnen in vakgerichte media, met name op Archined en architectenweb, en in De Blauwe Kamer en De architect, artikelen over projecten die door het SfA zijn gesubsidieerd. Dit wordt meestal in het artikel vermeld. Trouw 30 januari 2010 ‘Meningen moeten juist botsen.’ Interview met Mirjam Hensgens naar aanleiding vacature adviescommissieleden en bestuurslid.
In 2010 heeft de Hogeschool Gent, afdeling handelswetenschappen en bestuurskunde een Mappingsonderzoek architectuurcultuurbeleid uitgevoerd in Vlaanderen, Nederland en Oostenrijk in opdracht van de Vlaamse Overheid, agentschap kunsten en erfgoed. In het eindrapport is een volledig hoofdstuk aan het Stimuleringsfonds voor Architectuur gewijd. Prof. Dr. Ellen Wayenberg en Junios Burssens
In 2010 verscheen in Architectenwebmagazine een interview met Janny Rodermond. AWM 33 p.70-75 ‘Interview Janny Rodermond’ door Michiel van Raaij. In NRC Handelsblad afdeling Boeken 26 juni 2010 ‘De tuinkabouter kent zijn vak’ interview met Van Rossum door Bernard Hulsman. Met een reactie van Janny Rodermond. In NRC Handelsblad 27 augustus 2010 ‘Cultuurpolitiek. Bij de dreigende bezuinigingen op kunst kunnen cultuurfondsen het eerste doelwit zijn. Wat dan? We moeten goed kijken of het niet efficiënter kan.’ Claudia Kammer Op dearchitect.nl/blogs december 2010 ‘Merel’s top 10 van 2010’ van Merel Pit.
<< naar inhoudsopgave
SfA 106
Aandacht voor SfA in de media
Hedy d’Ancona-prijs De winnaar werd in juni op onder andere archined.nl, Ikcro-nieuwsflits, architectenweb.nl, kcwz.nl, bna.nl, architectuur. org en dearchitect.nl bekend gemaakt.
In Bouwen aan de zorg. Nr 3 2010, ‘Groot Klimmendaal wint eerste Hedy d’Anconaprijs. Feestelijke uitreiking in Rotterdam’. P.12-15
In de daaropvolgende focus van tijdschrift de Architect op architectuur van de zorg werd de Hedy- d’Ancona prijs en de winnaar 2010 vaak aangehaald, zoals in het oktobernr 2010, jaargang 41.
In Bouwen aan de zorg Jaarboek 20102011. P. 14-15 ‘Hedy d’ancona –prijs voor excellente zorgarchitectuur.’
Een recensie verscheen op 9 juli in NRC Handelsblad van Tracy Metz, ‘De geneeskracht van fraai uitzicht. Architectuur maakt gezond in nieuwe ziekenhuizen’.
De tv-serie ‘Zie Zorg’ van Avro Kunstuur werd tussen 27 maart en 12 juni uitgezonden op Nederland 2 en later herhaald op HollandDoc 24.
In Medisch Contact, 16 september 2010, 65 nr 37, p. 1832-1835. ‘Revalideren onder architectuur. Groot Klimmendaal in de prijzen met imposant gebouw.’ In Bouwen met Staal. Vakblad over staal en staalcontructies. Nr 216 08/10 is de publicatie van de Hedy d’anconaprijs opgenomen bij Publicaties p. 62-63 In nieuwsbrief 9, 3 juli 2010 Met zorg vernieuwen van Osiragroep van afdeling Vastgoed en projectontwikkeling werd de winnaar van de Hedy d’anconaprijs bekend gemaakt. In Curacao nieuws en het Antilliaans Dagblad is op 25 juli een artikel geplaatst door het bestuur van Fundason Hospital Nobo, Curacao ‘Erkenning voor Deventer Ziekenhuis.” Dit staat model voor nieuw hospitaal op Curacao.
SfA 107
Aandacht voor SfA in de media
Internationaal
Stedenbouw
Op 1 december verscheen een Franstalige podcast getiteld ‘De la cite jardin a l’eco-quartier. Un habitat vert et social’.
Blauwe Kamer nr3/2010. Mark Hendriks, ‘verzadiging bereikt in stedenbouwdiscussie’.
Op 25 november 2010 verscheen een recensie in de Volkskrant van Ariejan Korteweg, ‘leren van de Bijlmer en de Banlieues’.
<< naar inhoudsopgave
Archined.nl, 6 mei 2010, Joost van den Hoek, ‘Sussende consensus op symposium stedenbouw 2010’.
SfA 108
Aandacht voor SfA in de media
Cultureel Erfgoed
Onderzoek en ontwerp
Op 10 mei 2010 verscheen op dearchitect.nl/blogs een recensie van Harm Tilman, ‘Less is more’.
Op Archined verscheen op 31 maart 2010 een recensie van Hans Teerds, ‘Afscheid van het masterplan. Of toch niet?’ Schooldomein maart 2010 jaargang 22 p.8-10 ‘Geen meter te veel’
SfA 109
<< naar inhoudsopgave
Inhoudsopgave
Publieksverslag Inleiding Cijfers Uitgelichte projecten Programma SfA SfA in de media
5 7 17 85 105
Jaaroverzicht Spreiding Gehonoreerde aanvragen Afgewezen aanvragen Afgeronde projecten Organisatie Bestuursverslag Prestatieafspraken Jaarrekening Colofon
115 121 137 151 165 169 177 185 210
SfA 111
<< naar inhoudsopgave
SfA 112
Regelingen
Het Bijdragereglement is bij het SfA het fundament onder de verschillende subsidieregelingen en zorgt voor samenhang in de wijze van aanvragen, behandelen en verlenen van subsidie. Iedere subsidieaanvraag wordt binnen een van de volgende drie categorieĂŤn beoordeeld: 1. K ennisontwikkeling: Het project draagt bij aan de kennisontwikkeling met betrekking tot architectuur, het ruimtelijk ontwerp en/of de ruimtelijke inrichting en is gericht op de ontwerpende disciplines en/of bij de bouwwereld betrokken partijen. Het is een toevoeging aan de bestaande theorie en/of praktijk en/of stimuleert door zijn uitzonderlijke, voorbeeldstellende karakter naar verwachting nieuwe ontwikkelingen op het gebied van het ruimtelijke ontwerp en/of de ruimtelijke inrichting; en/of het stelt gangbare inzichten en werkwijzen ter discussie; 2. Kennisuitwisseling: Het project draagt bij aan de kennisuitwisseling tussen partijen die bij het ruimtelijk ontwerp en/of de ruimtelijke inrichting zijn betrokken en heeft betrekking op actuele (internationale) architectonische en ruimtelijke vraagstukken in de brede zin van het woord. Het is een toevoeging aan de bestaande theorie en/of praktijk en/of stimuleert door innovatieve coalitievorming, voorbeeldstellende praktijken en/of het agenderen van onderbelichte of urgente ruimtelijke vraagstukken. De resultaten van het project dienen van belang te zijn voor de Nederlandse ontwerppraktijk; 3. Publieksbereik: Het project levert een positieve bijdrage aan de vergroting van de publieke belangstelling voor architectuur, het ruimtelijk ontwerp en de ruimtelijke inrichting in de brede zin van het woord; er is een relatie met actuele ruimtelijke vraagstukken en er is draagvlak voor het project, wat blijkt uit de te verwachten publieke belangstelling en de samenwerking met en/of bijdragen van derden. Voor onderwerpen die beleidsprioriteit hebben of waarvoor bijzondere voorwaarden gelden, zijn deelregelingen ingesteld. Overige aanvragen die binnen het werkterrein van het SfA vallen, worden behandeld binnen de Basisregeling Architectuur. Deelregelingen: Deelregeling Onderzoek en Ontwerp Deelregeling Jaarprogrammaâ&#x20AC;&#x2122;s Deelregeling Internationale Projecten Deelregeling Stedenbouw (2010-2012) (Regeling Projectsubsidies Belvedere is gestopt m.i.v. 1/1/2010)
SfA 113
<< naar inhoudsopgave
Spreiding
SfA 115
Spreiding Nationaal
Friesland
€ 20.000
Flevoland
€ 66.000 Noord-Holland
€ 213.650 Utrecht
€ 158.700 Zuid-Holland
€ 412.900
Noord-Brabant
€ 133.000
Zeeland
€ 50.000
<< naar inhoudsopgave
SfA 116
Groningen
€ 87.810 Drenthe
€ 58.000
Overijssel
€ 101.000
Gelderland
€ 59.750
Limburg
€ 50.000
SfA 117
Groot Brittanië
Spreiding Internationaal
€ 7.000
België
€ 3.600
Verenigde staten
Nederland
€ 3.059.860
€ 33.190
Ghana
€ 4.000
Brazlilië
€ 7.500
<< naar inhoudsopgave
SfA 118
Denemarken
€ 15.200
Duitsland
€ 31.440
0
Oostenrijk
Italië
€ 8.000
€ 40.000
China
€ 28.800
Turkije
€ 10.000
Zuid-Afrika
€ 23.000
Indonesië
€ 21.000 SfA 119
<< naar inhoudsopgave
SfA 120
Gehonoreerde aanvragen
SfA 121
Onderzoek en Ontwerp Gehonoreerd
Kennisontwikkeling Onderzoek
Architectuurbureau Sluijmer & Van Leeuwen Utrecht www.architectuurbureau.nl Superlight 2030
28.000 Bureau Ritsema Groningen www.bureauritsema.nl Ruimte voor de Tussenmaat
40.100
Ontwerpend onderzoek
St. SO.eu Etten Leur www.so-eu.com Hizbullah 2006
and ARCHITECTURE Amsterdam www.andarchitecture.nl Student Para Citing
Vollmer & Partners Utrecht www.vp.nl De dood in het landschap
13.928
7.500
19.000
Textoer Amsterdam Sport in the City
Faro Architecten Lisserbroek www.faro.nl CO2 reductie als integrale ontwerpopgave
WKG Architecten Utrecht www.wkarchitecten.nl Herbestemmen, de nieuwe opdracht voor de architect
52.348
7.500
7.500
Henk Architecten Amsterdam www.henkarchitecten.nl Toiletbezoek
G2C Foundation Rotterdam Hybrid Infrastructure for sustainable floating settlements
35.000
20.000
MIXST urbanisme Utrecht www.mixst.nl Infra-recreatie
HOSPER Haarlem www.hosper.nl Urbadot - een toekomstgerichte herdefiniĂŤring van stedelijke vernieuwing
39.980 NAP Architectuurpeilingen Arnhem www.dto.nu Transitiekaart
7.500 Opsys Verenigde Staten, Cambridge www.gd.harvard.edu/people/ faculty/belanger Climate Capitalism
50.000 Import Export Architecture BelgiĂŤ, Antwerpen Stedelijke improvisaties
50.310 SPAR*K Duitsland, Berlijn www.spar-k.de Urban Apps
7.980
7.500
Papiroz Publishing House Den Haag www.papiroz.com Megacities research
VenhoevenCS Architecten Amsterdam www.venhoevencs.nl Samen voor de buurt
6.500
85.195
PenM Architecture and Urbanism Grevenbicht www.p-en-m.com Stad.Preparaat
35.000 tSt. 75+NAP Rotterdam www.75.nu Laboratorium De Verstedelijking
16.660
<< naar inhoudsopgave
SfA 122
Kennisuitwisseling Onderzoek
Open oproep
Startsubsidie
Cohabitation Strategies Rotterdam www.cohstra.org Leegstaande nieuwbouw
Bureau Volhoudbaar Rotterdam www.volhoudbaar.nl Atlas Lauwersland
Powerhouse Company Rotterdam www.powerhouse-company.com Faites vos Jeux
2012Architecten Rotterdam www.2012architecten.nl Cyclifiers
7.500
7.500
7.500
19.205
Fokkema & Partners architecten Delft www.fokkema-architecten.nl Architextiles
Burton Hamfelt Amsterdam www.burtonhamfelt.nl Campus without boundaries
Defacto Amsterdam www.d.efac.to Waterstedenbouw in Nederland
7.500
7.500
sorakara Amsterdam www.sorakara.org Typologies for Sustainable Water Use in Historical Japanese Towns
Het Instituut Amsterdam www.hetinstituut.org Case Studies
Diesfeldt Architecten Amsterdam www.diesfeldt.com Grip op wonen in de jaren-70-centra
7.500 Onderzoeksinstituut ArcK België, Hasselt www.bamart.be/organisations/ detail/nl/799 Don’t mind the gap
7.500
7.500
St. de Doetank Amsterdam www.doetank.org De stad als onhoudbare machine
Global Architects Den Haag Human Involved Architecture
Studio Makkink & Bey Rotterdam www.jurgenbey.nl De bibliotheek als openbaar kennisnetwerk
7.500 VenhoevenCS Architecten Amsterdam www.venhoevencs.nl Samen voor de buurt
7.500 Vrije Universiteit, Faculteit Letteren Amsterdam www.let.vu.nl Interieur en Geheugen
7.500 XML Architecture Amsterdam Theaters van democratie
7.500
TV Khan-Lambrechts-Vilquin België, Leuven Floating Urbanism: in search of new urbanities
7.450
14.300 Landschap Noord-Holland Castricum www.landschapnoordholland.nl Op het scherp van de snede
42.500
DXLMD Amsterdam www.markdek.nl Archadia
7.500
7.500
6.700
7.500 Joubert Architecture Rotterdam www.joubertarchitecture.nl Watergedragen
7.500 LUSTLAB Den Haag www.lustlab.net Architecture XYZ
7.500 Made Architecten Rotterdam www.madearchitecten.nl Fruitpier
7.000 MUSA Tuin & Landschap Rotterdam www.musa09.nl Handboek Hybride Zones
7.488
SfA 123
Onderzoek en Ontwerp Gehonoreerd
Jaarprogramma Gehonoreerd
Ontwerpend onderzoek
Publieksbereik Onderzoek
Kennisontwikkeling Onderzoek
Kennisuitwisseling Audiovisuele productie
Arconiko Architecten Rotterdam www.arconiko.com Transformatie van bestaande schoolgebouwen
Routledge Groot BrittaniĂŤ, Abingdon www.routledge.com Masterplanning Futures - Dutch Research
Gouds Regionaal Architectuur Platform Gouda www.architectuurcentrumgrap.nl Stadse fratsen en groene grollen 3
Architectuurcentrum Twente Enschede architectuurcentrumtwente.nl Open Source
25.000
2.732
8.000
<< naar inhoudsopgave
10.000
SfA 124
Jaarprogramma Gehonoreerd
Manifestatie
Centrum voor Architectuur, Stedebouw en Landschap Almere Almere www.casla.nl Katalysator in de wijken
13.000 Euphrasia/Makeblijde Houten www.makeblijde.nl De Achtertuin
18.485 SCHUNCK Heerlen www.schunck.nl JBA Parkstad Limburg
15.000
Publieksbereik Audiovisuele productie
Gebouw F, centrum voor architectuur Breda Breda www.gebouwf.nl Digitale architectuurgids
15.000
Jaarprogramma light
ALS Lelystad www.stichtingals.com Jaarprogramma 2011 ALS
LUX Nijmegen www.lux-nijmegen.nl Jaarprogramma 2011 LUX
3.000
15.000
Architectuur Centrum Hoorn Hoorn www.archicentrumhoorn.nl Jaarprogramma 2010 ACH
Museum Hilversum Hilversum www.museumhilversum.nl Jaarprogramma 2011 Museum Hilversum
12.000 Architectuur Centrum Hoorn Hoorn www.archicentrumhoorn.nl Jaarprogramma 2011 ACH
14.500 Architectuur Informatiecentrum Alkmaar Alkmaar www.aia-alkmaar.nl Jaarprogramma 2010 AIA
10.000 SCHUNCK Heerlen www.schunck.nl Jaarprogramma 2011 SCHUNCK
20.000 St. De Verdieping Amsterdam www.verdieping.org Jaarprogramma 2011 Verdieping
12.000
17.100
Architectuur Informatiecentrum Alkmaar Alkmaar www.aia-alkmaar.nl Jaarprogramma 2011 AIA
Topos Maastricht www.toposmaastricht.nl Jaarprogramma 2011 Topos Maastricht
20.000
15.000
Architectuurcentrum Twente Enschede architectuurcentrumtwente.nl Jaarprogramma 2011 ACT
20.000 ARK Frysl창n Leeuwarden www.arkfryslan.nl Jaarprogramma 2011 ARK Fryslan
20.000 Babel Zaandam www.stichting-babel.nl jaarprogramma 2011 Babel
19.750 Gouds Regionaal Architectuur Platform Gouda www.architectuurcentrumgrap.nl Jaarprogramma 2011 GRAP
11.500
SfA 125
Jaarprogramma Gehonoreerd
Jaarprogramma
Jaarprogramma
ABC Architectuurcentrum Haarlem Haarlem www.architectuurhaarlem.nl Jaarprogramma 2011 ABC Haarlem
Bouwhuis Apeldoorn architectuurcentrumbouwhuis.nl Jaarprogramma 2010 Bouwhuis
Kunsthal Kade Architectuur Amersfoort www.kadeamersfoort.nl Jaarprogramma 2011 Kade
AIR Rotterdam www.airfoundation.nl Tweede (t)huis
20.000
20.000
27.500
20.000 AIR Rotterdam www.airfoundation.nl Jaarprogramma 2011 AIR
50.400 Architectuur Centrum Eindhoven Eindhoven architectuurcentrumeindhoven.nl Jaarprogramma 2010 ACE
8.000 Architectuur Centrum Eindhoven Eindhoven architectuurcentrumeindhoven.nl Jaarprogramma 2010 ACE
30.000 Architectuur Centrum Nijmegen Nijmegen architectuurcentrumnijmegen.nl Jaarprogramma 2011 ACN
20.000 Architectuurcentrum Aorta Utrecht www.aorta.nu Jaarprogramma 2011 AORTA
74.572 Architectuurcentrum Rondeel Deventer www.rondeeldeventer.nl Jaarprogramma 2010 Rondeel
20.000 Architectuurcentrum Rondeel Deventer www.rondeeldeventer.nl Jaarprogramma 2011 Rondeel
25.000 Bosch Architectuur Initiatief â&#x20AC;&#x2DC;s-Hertogenbosch www.bai-s-hertogenbosch.nl Jaarprogramma 2011 BAI
Bouwhuis Apeldoorn www. architectuurcentrumbouwhuis.nl Jaarprogramma 2011 Bouwhuis
24.750 CBK Zeeland Middelburg www.cbkzeeland.nl Jaarprogramma 2011 CBK Zeeland
Manifestatie
Pier K, Podium voor architectuur Haarlemmermeer Hoofddorp www.podiumarchitectuur.nl Jaarprogramma 2011 Pier K
50.000 Platform GRAS Groningen www.platformgras.nl jaarprogramma 2011 GRAS
50.000
69.900
Centrum voor Architectuur en Stedenbouw Tilburg Tilburg www.castonline.nl Jaarprogramma 2011 Cast
St. De Stad Dordrecht www.stichtingdestad.com Jaarprogramma 2011 De Stad
50.000 Centrum voor Architectuur, Stedebouw en Landschap Almere Almere www.casla.nl Jaarprogramma 2011 Casla
Architectuurcentrum Twente Enschede architectuurcentrumtwente.nl Archie-2011
6.000 Stroom Den Haag Den Haag www.stroom.nl Foodprint
30.500
15.000 Stroom Den Haag Den Haag www.stroom.nl Jaarprogramma 2011 Stroom
40.250
50.000 Euphrasia/Makeblijde Houten www.makeblijde.nl Jaarprogramma 2011 Euphrasia
30.000 Gebouw F, centrum voor architectuur Breda Breda www.gebouwf.nl Jaarprogramma 2010 Gebouw F
5.000 Gebouw F, centrum voor architectuur Breda Breda www.gebouwf.nl Jaarprogramma 2011 Gebouw F
35.259
40.000
<< naar inhoudsopgave
SfA 126
Internationale projecten Gehonoreerd
Kennisuitwisseling Manifestatie
ARCAM Amsterdam www.arcam.nl Glimpses, Amsterdam & New York
25.000 Cascoland Amsterdam www.cascoland.com Cascoland Mafikeng 2010
23.000
Zeinstra Van Gelderen architecten Amsterdam www.zeinstravangelderen.nl Abetenim project ‘the Crow’s Den’
4.000
Symposium
Publieksbereik Audiovisuele productie
Architecture Centre Network Groot Brittanië, Londen www.architecturecentre.net International Education Salon
ArchiNed BV Rotterdam www.archined.nl Engelse vertaling Archined
7.000
10.200
Plataan Utrecht www.publicspacesolutions.com Jakarta Bersih
15.000
Piet Oudolf Hummelo www.oudolf.com Il giardino della vergini
10.000 SHAU Rotterdam www.shau.nl Open City Jakarta
6.000 Space & Matter Amsterdam www.spaceandmatter.nl Work methods of space&matter
10.445 St. de Dynamische Stad Amsterdam www.dynamiccity.org B.A.R.C.
16.800 Studio-X Beijing China, Peking www.arch.columbia.edu/studiox To be determined
12.000 TReC Rotterdam www.theresponsivecity.org Play the city
10.000 UN Studio Amsterdam www.unstudio.com Terreiro- I am the street
7.500
SfA 127
Internationale projecten Gehonoreerd
Manifestatie
Publicatie
Symposium
tijdschrift
AMO Rotterdam www.oma.nl Preservation, Venice Biennale 2010
Edition Axel Menges Duitsland, Stuttgart www.axelmenges.de Structuralism reloaded
Trans Pavillion Duitsland, Berlijn www.atrans.org Euro-city
13.800
6.000
Dietsche Warande en Belfort BelgiĂŤ, Rotselaar www.dwb.be Analoge ruimtes. Architectuur en literatuur
30.000 Kunstlerhaus Wien Oostenrijk, Wenen www.k-haus.at (Re)designing nature
NAi Uitgevers Rotterdam www.naipublishers.nl Hugh Maaskant Architect of Progress
8.000
20.000
Ludwig Forum fur Internationale Kunst Duitsland, Aken www.ludwigforum.de West-Arch The architecture of a new generation
Uitgeverij Blauwdruk Wageningen www.uitgeverijblauwdruk.nl Duurzame stedenbouw
15.000
3.600 Lijn in landschap Wageningen www.blauwekamer.nl Scape 2, 2010
9.823
9.557
Vertical Urban Factory Verenigde Staten, New York www.verticalurbanfactory.org Vertical Urban Factory
8.196 WAM architecten Delft www.wam-architecten.nl Frontiers of Architecture III Living Homeland
15.200
<< naar inhoudsopgave
SfA 128
Stedenbouw Gehonoreerd
Kennisontwikkeling Methodiek/strategie
Shared Space Foundation Groningen IBA Noord - Van kwantiteit naar kwaliteit
7.500
Onderzoek
Anne Seghers Urban Design and Research Utrecht www.anneseghers.nl Tussentijds ontwaken
64.928 Architectuurcentrum Aorta Utrecht www.aorta.nu Programmeer de provincie Utrecht
37.845 Artgineering Rotterdam www.artgineering.nl Spoor_onderzoek
49.840 Atelier Bruut Amsterdam www.atelierbruut.nl Vinext - de toekomst van grote stedenbouwkundige opgaven uit het verleden
60.000 C2Concept Utrecht www.C2Concept.nl Creatieve Fabrieken
40.000 HKB Stedenbouwkundigen Rotterdam www.hkbs.nl Duurzaamheid is bullshit
Open oproep
Tom Bergevoet Architecture Amsterdam www.temparchitecture.com Tijdelijk Ruimtegebruik
57.910 Topaz Architecten Amsterdam Tuindorp in detail
64.824
Karres en Brands Landschapsarchitecten Hilversum www.karresenbrands.nl Urban Dating
7.500 Roos Berendsen Stedenbouw Den Haag www.roosberendsen.nl Coรถperatie Boeren, Burgers & Bouwlui
7.500 Shift architecture Rotterdam www.shifta.nl Studio Sport
7.500 Urban Xchange Gulpen www.urbanxchange.nl Stimulerende werkomgevingen
7.500 Urbanist Amsterdam www.rainerjohann.eu Knooppunten_Een zachte infrastructuur voor NetwerkstadNederland
7.500
49.934 JNSN architecten Eindhoven www.jnsn.com Mekong Metropool
20.000 Joost Kingma Consult Driebergen Rijsenburg www.projectenmetruimte.nl Particuliere tuinwijken van het interbellum
5.900 Textoer Amsterdam Sport in the City
33.928
SfA 129
Stedenbouw Gehonoreerd
Programma
Publicatie
Ruimtelijk plan
Startsubsidie programma
De Nijl Architecten Rotterdam www.denijl.nl Vernieuwen van de stadsvernieuwing
Uitgeverij 010 Rotterdam www.010publishers.nl J.T.P. Bijhouwer
Provincie Drenthe Assen www.drenthe.nl Regionalisering van de energietransitie
AvB Rotterdam Rotterdam www.avbr.hro.nl Opdrachtformulerende stedenbouw
58.000
15.000
150.080
25.000 Uitgeverij SUN Amsterdam www.sunarchitecture.nl Kleurruimte
12.417
De Zwarte Hond Rotterdam www.dezwartehond.nl Open Source Urbanismus
7.500 DeltaSync Delft www.deltasync.nl Programma Drijvende stad
7.500 LUX Nijmegen www.lux-nijmegen.nl Nieuwe regie? Nieuwe stad?
9.000 TU Delft afdeling urbanism Delft www.urbanism.tudelft.nl Atelier Kustkwaliteit
15.000
<< naar inhoudsopgave
SfA 130
Stedenbouw Gehonoreerd
Startsubsidie project
Bureau M.E.S.T. Rotterdam www.bureaumest.nl Experiment als tool voor de tussentijd
7.500 Bureau Rita Brons Rotterdam De Nederlandse industrie in de verstedelijkte regioâ&#x20AC;&#x2122;s
6.500 Casanova + Hernandez architecten Rotterdam www.casanova-hernandez.com Public Space Acupuncture
7.500
Kennisuitwisseling Audiovisuele productie
Studio Golfstromen Amsterdam www.popupcity.net Webmagazine Pop-Up City
16.450 Manifestatie AvB Tilburg Tilburg www.fontys.nl/aas Parallel Cases, Smart City@IABR 2010
45.000 Stedenbouw NU Rotterdam www.stedenbouw.nu Stedenbouw NU 2011
Onderzoek
Programma
Architecture Workroom Brussels BelgiĂŤ, Brussel www.architectureworkroom.eu Comparative study on the relation between prospective design studies and large scale urban transformations in Europe
Saxion Hogeschool Enschede www.saxion.nl SaxLab
49.150 Gelders Genootschap Arnhem www.geldersgenootschap.nl Investeren in vakmanschap bij gemeenten
7.500 TU Delft afdeling urbanism Delft www.atelierkustkwaliteit.nl Atelier Kustkwaliteit
174.500
35.000
60.100
Els Bet Stedenbouwkundige Den Haag www.elsbet.nl Flower Power Gouda. Het onderhoud van de stedenbouw in jaren 70 wijken
7.500 JAM* architecten Amsterdam www.jeroenmensink.nl Test van een reconstructieve analyse van vorm en gebruik van het publieke domein
6.500 Ketner Olsen Rotterdam www.ketnerolsen.com The best of both worlds
7.500 Milieufederatie Noord-Holland Zaandam milieufederatienoordholland.nl Het duurzame noordzeekanaalgebied: vooronderzoek
7.500
SfA 131
Stedenbouw Gehonoreerd
Publicatie
Startsubsidie project
Publieksbereik Manifestatie
Publicatie
Monu, magazine on urbanism Rotterdam www.monu-magazine.com Monu 13
PAU Groningen www.pau.nl Plannen zonder blauwdruk
NAi Rotterdam www.nai.nl Stad van Nederland
Stadslab Leiden Leiden www.stadslableiden.nl Leidse Pleinenboek
19.391
7.500
45.000
8.000
Uitgeverij Blauwdruk Wageningen www.uitgeverijblauwdruk.nl Groot Apeldoorns Kookboek
Urban Unlimited Rotterdam www.urbanunlimited.nl De nieuwe orde
Uitgeverij 010 Rotterdam www.010publishers.nl Cinematic Rotterdam
10.908
7.500
26.672 Uitgeverij 010 Rotterdam www.010publishers.nl Dutch New Worlds
50.000
<< naar inhoudsopgave
SfA 132
Basisregeling Architectuur Gehonoreerd
Kennisontwikkeling Audiovisuele productie
SLeM Amsterdam www.slem.org Documentaire Overijssel
25.000
Manifestatie
Publicatie
Thomassen a Thuessink Groningen De OK van de toekomst
NAi Uitgevers Rotterdam www.naipublishers.nl PoĂŤtische helderheid
10.410
12.500 Uitgeverij SUN Amsterdam www.sunarchitecture.nl Landschap als Publiek Domein / Publiek Geheim
26.764
Kennisuitwisseling Audiovisuele productie
Werkstatt Wendorf gbr Duitsland, Wendorf Het lome leven in type EW58/08
25.000 Ximage Amsterdam www.ximage.nl Frei Ottoâ&#x20AC;&#x2122;s traum von baumhaus
12.500
SfA 133
Basisregeling Architectuur Gehonoreerd
Manifestatie
Publicatie
Architectuur Filmfestival Rotterdam Rotterdam www.affr.nl AFFR 2011: Think big, act small
C3 Publishers Zuid Korea, GongHang-Dong www.c3p.kr Strootman in search of the sublime landscape
49.500
23.270
Kunst en Cultuur Noord-Holland Haarlem www.kcnh.nl Noord-Holland Biënnale
St. Jaarboek Landschapsarchitectuur en Stedebouw Wageningen Jaarboek Landschapsarchitectuur en Stedenbouw Nederland 09/10
30.000 Löhmann’s Architecture • Urban + Industrial Design Amsterdam www.loehmann.nl Connected city and public space
8.300 Powerhouse Company Rotterdam www.powerhouse-company.com Rien ne va plus/Faites vos jeux
10.000
14.546 Uitgeverij 010 Rotterdam www.010publishers.nl Tent en piramide
4.756
Tijdschrift
Uitgeverij SUN Amsterdam www.sunarchitecture.nl Go West!
Oase Amsterdam www.oase.archined.nl Jaargang 2011: 84, 85, 86
23.402
55.000
Uitgeverij Thoth Bussum www.thoth.nl Architectuur, landschap en stad
26.000 Uitgeverij Unieboek | Het Spectrum Houten www.unieboekspectrum.nl Dutch Spatial Planning; Culture and Evolution
19.726
Uitgeverij 010 Rotterdam www.010publishers.nl Aesthetics of sustainable architecture
9.610 Uitgeverij 010 Rotterdam www.010publishers.nl De urbanisten en het wassende waterplein
16.660 Uitgeverij 010 Rotterdam www.010publishers.nl You can’t change China, China changes you
49.205 Uitgeverij SUN Amsterdam www.sunarchitecture.nl Water InZicht/Water InSight
17.516 Uitgeverij SUN Amsterdam www.sunarchitecture.nl Architectuur en stedenbouw in woonerfwijken
22.790
<< naar inhoudsopgave
SfA 134
Basisregeling Architectuur Gehonoreerd
Publieksbereik Audiovisuele productie
Manifestatie
Publicatie
Tijdschrift
16X9.NL Amsterdam www.16x9.nl Urban planning in China
Impakt Utrecht www.impakt.nl Impakt festival 2010 - Matrix City
post editions Rotterdam www.post-editions.com A cloud of dark knowledge
Lijn in landschap Wageningen www.blauwekamer.nl Scape 1, 2010
9.740
15.650
0*
10.885
Doc.Eye Film Amsterdam www.doceyefilm.nl Hemel in Guangzhou
The Generator Den Haag www.degenerator.nl Amplified Architecture
23.500
30.000
Omroep Zeeland Oost-Souburg www.omroepzeeland.nl Overnieuw
25.000 Uitgeverij 010 Rotterdam www.010publishers.nl Architectuurgids.nl
25.000 VPRO TV Hilversum Krimpen aan de Maas
Uitgeverij 010 Rotterdam www.010publishers.nl Shanghai New Towns
22.500
Lijn in landschap Wageningen www.blauwekamer.nl Snelwegspecial Blauwe Kamer
15.147
Uitgeverij Blauwdruk Wageningen www.uitgeverijblauwdruk.nl Twaalf Tuinen
19.556 Uitgeverij SUN Amsterdam www.sunarchitecture.nl Europese architectuur na 1900
24.773
20.140
* Bijzondere verlenging
SfA 135
<< naar inhoudsopgave
SfA 136
Afgewezen aanvragen
SfA 137
Onderzoek en Ontwerp Afgewezen
Kennisontwikkeling Onderzoek
Ontwerpend onderzoek
Startsubsidie
O S Architecture Amsterdam The architectural shaping of space
mii+u Rotterdam Het nieuwen ‘tanken’
architact.nl Amsterdam Open Process
Buro 3 Architecten Amsterdam Verlaten steden
SPAR*K Duitsland, Berlijn Tenminste houdbaar
Stereo Architects Rotterdam Het mobiele landschap
DXLMD Amsterdam Archadia
Elastik Amsterdam Up-cycling the city
St. Kenniscentrum Centre for People and Buildings Delft Leerplekwijzer
Stipo Rotterdam Wereld cultuurclusters
DXLMD Amsterdam Archadia
Elstudio Amsterdam Expo 2033
Witteveen + Bos Rotterdam Inrichtingskwaliteit Openbare ruimte en baten
St. F.A.S.T. Amsterdam Back to normalization: Kosovo
Revier Architectuur Amsterdam Onderzoek Gebouwtypen Ouderenhuisvesting
St. Onderzoek Ouderenhuisvesting in de Zorg Den Bosch TEKO (Tool voor het evalueren van kwaliteit van ouderenhuisvesting) Architectenbureau J.S. De Boer Den Haag Golfclubhuizen, architectuur voor sport en ontmoeting St. Bescherming Wederopbouwerfgoed Eindhoven Eindhoven De toekomst van de Demer en de Hermanus Boexstraat Buro 5 Maastricht Maastricht De beleving van het stadsontwerp Laboratorium voor Architektuur Middelburg Mediene, de kracht van de periferie Museum Support Team Nieuwegein Learning and communication in museums 2012Architecten Rotterdam De brede school cyclifier De Zwarte Hond Rotterdam De provincie als vrijplaats
St. F.A.S.T. Amsterdam Warfare vs Welfare; forms of occupation Hybrid Space Lab Duitsland, Berlijn The walkers city scape Latitude België, Leuven Floating Urbanism Stache architect Oostzaan CO2 opslag als ontwerpopgave
Space & Matter Amsterdam WeBuild Drexler Guinand Jauslin Architecten Rotterdam Green Living in the City The Better Cities Foundation Utrecht Start-up ‘Better Tools for Better Cities’ project
Christian Müller Architects Rotterdam Het stadslandschap van de motiefloze stad Eelco Dekker Architect Rotterdam De Auschwitz Atlas WHIM architecture Rotterdam Recycled Island Regio Venlo Floriade 2012 BV Venlo Floriade 2012 - blauwdruk voor duurzame regionale ontwikkeling
DKV Architecten Rotterdam Duurzaam appartementen gebouw Flexus AWC Rotterdam Synergetische ontwikkelingen voor stedelijke ‘OV-gemeenschappen’ MASS Rotterdam Snelwegstad
<< naar inhoudsopgave
SfA 138
Onderzoek en Ontwerp Afgewezen
Jaarprogramma Afgewezen
Kennisuitwisseling Onderzoek
Ontwerpend onderzoek
Startsubsidie
Elma Stedenbouw Amersfoort C2C en duurzame stedenbouw in de praktijk
Buro Flinterdiep Leiden Kwaliteitsintensivering bestaande bedrijventerreinen in de stad
UP-rising Delft Duurzame stedenbouw: Zo doe je dat!
Moon Life Foundation Amsterdam Moon Life Research & Academy 2
Studio Ljubo Rotterdam Building upon ideals
Baltan Laboratories Eindhoven PNP
Saskia de Wit Landschapsarchitectuur Amsterdam Raakpunten en stromenlandschappen SlangenHulsker Haarlem Vormgeven aan de stad
Kennisontwikkeling Onderzoek
Platform GRAS Groningen Nieuw Cement 2
3Flux Rotterdam Serious GO Game Uitgeverij 010 Rotterdam Best practice serie
Novio Consult Nijmegen Nederlandse ontwerpers op avontuur in de Vlaamse natuur Urbis bureau voor stadsontwerp Rotterdam Hoe kan het ook!
SfA 139
Jaarprogramma Afgewezen
Ontwerpwedstrijd
Kennisuitwisseling Audiovisuele productie
Manifestatie
Onderzoek
Rijnlands Architectuur Platform Leiden Prijsvraag Ik bouw duurzaam
AIR Rotterdam Stedenbouw Rotterdam.nl
Architectuurcentrum Twente Enschede Verder Kijken
Centrum voor Architectuur en Stedebouw Tilburg Tilburg Ruimtelijke kwaliteit MiddenBrabant
Centrum voor Architectuur en Stedenbouw Tilburg Tilburg Symposium Zorgarchitectuur
Centrum voor Architectuur, Stedebouw en Landschap Almere Almere Verder in de wijken
<< naar inhoudsopgave
SfA 140
Jaarprogramma Afgewezen
Publicatie
Publieksbereik Jaarprogramma
Architectuur Centrum Nijmegen Nijmegen Duurzaamheid
Ahoi Wageningen Jaarprogramma 2011 AHOI
LUX Nijmegen Manifest Duurzaam Nijmegen
ARCAM Amsterdam Jaarprogramma 2011 ARCAM Architectuur Centrum Nijmegen Nijmegen Jaarprogramma 2010 ACN Centrum Architectuur en Stedebouw Alphen aan den Rijn Alphen aan den Rijn Jaarprogramma 2011 CASALPHEN Centrum voor (landschaps) Architectuur en Stedenbouw Arnhem Arnhem Jaarprogramma 2011 CASA Centrum voor Architectuur, Stedebouw en Landschap Almere Almere Jaarprogramma 2010 Casla
Manifestatie
Publicatie
ABC Architectuurcentrum Haarlem Haarlem Architectuurtekening
Architectuurcentrum Rondeel Deventer Architectuurgids Deventer, ornamenten in architectuur
Architectuurcentrum Aorta Utrecht Kijk in je eigen wijk
Bosch Architectuur Initiatief ‘s-Hertogenbosch Reset the citymap
Euphrasia/Makeblijde Houten Lijmen
Bosch Architectuur Initiatief ‘s-Hertogenbosch (Nog) niet gebouwd Den Bosch
Pier K,Podium voor architectuur Haarlemmermeer Hoofddorp Transferring
Rijnlands Architectuur Platform Leiden Publicatie installaties
Pier K, Podium voor architectuur Haarlemmermeer Hoofddorp Greenline SCHUNCK Heerlen Ludwig Mies van der Rohe Zwols Architectuur Podium Zwolle Bouwtheater
Cercle Meudon Assen Jaarprogramma 2011 Cercle Meudon Rijnlands Architectuur Platform Leiden Jaarprogramma 2010 RAP Rijnlands Architectuur Platform Leiden Jaarprogramma 2011 RAP TOP Techniek Ontmoetingspunt Delft Jaarprogramma 2011 TOP Zwols Architectuur Podium Zwolle Dwars door (snede) Zwolle
SfA 141
Internationale projecten Afgewezen
Kennisuitwisseling Manifestatie
SMART Project Space Amsterdam Moon life concept store in Shanghai (phase 4) St. Culturalia Amsterdam België- Nederland uitwisseling in architectuur en stedenbouw Urbanos Amsterdam Duurzame ontwikkeling 13 de Mayo Urban Detectives Delft Visions-to-Concepts Sao Paulo 2010 ISOCARP Den Haag Workshops Nederlandse ervaring duurzame stedenbouw in Nairobi Pier K Nieuw Vennep Zichtbaarmakend - Film als middel voor architectuurcommunicatie
Symposium
Publieksbereik Audiovisuele productie
St. Erfgoed Nederland Amsterdam Expeditie RUHR 2010
Trans Pavillion Duitsland, Berlijn You deserve a better history
British School at Rome Italië, Rome Urban regeneration in London Milan Rome and beyond
Manifestatie
Information Based Architecture Amsterdam Towards a new ‘holistic’ approach to architecture Information Based Architecture Amsterdam Haixin Ta St. Archikidz Amsterdam Construyendo en el Konex Tomo Savic - Gecan Amsterdam Installatie Jeu de Paume in Parijs en Kunsthalle Bergen Urban SUR Den Haag Key lessons from a century of Dutch social housing Garden Museum Groot Brittanië, Londen The Dutch wave Aimée de Back Architect Rotterdam Monumenten Speurtocht Fort Nieuw Amsterdam NIO architecten Rotterdam Dark Matter
<< naar inhoudsopgave
SfA 142
Internationale projecten Afgewezen
Stedenbouw Afgewezen
Publicatie
Symposium
Tijdschrift
Kennisontwikkeling Audiovisuele productie
Thomassen a Thuessink Groningen Healthcare Architecture
Markus Ambach Projekte Duitsland, Dusseldorf B1/A40 Die Schonheit der grossen strassen
Bypass Portugal, Evora BYPASS
Union3 Rotterdam The craft of renewal
Uitgeverij Blauwdruk Wageningen Ontwerpen aan geschiedenis
AA Architects Rotterdam Tentoonstelling Abu Dhabi
SfA 143
Stedenbouw Afgewezen
Onderzoek
Programma
Startsubsidie programma
Startsubsidie project
BVR Rotterdam Patroontaal 2.0
Belangengroep Spoorzone Theresia Tilburg Tilburg: Theresia en de spoorzone
TU Delft afdeling urbanism Delft MPTN* Smartlab
Edwards Stadsontwerp Amsterdam Het Naakte Netwerk
Stroom Den Haag Den Haag Binckhorst
CITIES foundation Amsterdam Farming the city
FREELANdSCHAP Utrecht Luide Leegtes Boundary Unlimited Amsterdam Amstel III Mixed Use Redevelopment
Cohabitation Strategies Rotterdam Urban Union
SAB Arnhem Arnhem Opzetten onderzoeksproject geleidelijke herstructurering bedrijventerreinen
Posad Den Haag De wijk als ruimtelijke onderneming
RenĂŠ Kuiken Urbanism Amsterdam Especes dâ&#x20AC;&#x2122;espace
Het Keizerrijk Architecten Amsterdam Citymaker de gebiedssimulator
Pier K Hoofddorp Stedenbouw in verstopping
Ned. Normalisatie-instituut Delft NEN 9300
Lanser+Dieleman Stedenbouw Breda MASH
NAP Architectuurpeilingen Arnhem Transitiekaart 2.0
Islant Atelier voor stedebouw Zaandam Van Apartheid naar Binding
Bureau Volhoudbaar Rotterdam Volhoudbaar Lauwersland
Gemeente Weert Weert Plan van Aanpak Stedenbouwkundig plan De Lichtenberg
DN Urbland Delft Urban divides CHORA Amsterdam Smarter Cities
Joubert Architecture Rotterdam Speelruimte
P2 landschapsarchitecten Hilversum Groen in de Bloemkoolwijk
Matthijs de Boer Stedenbouw Rotterdam Educatief hergebruik, een gebiedsgerichte aanpak van herbestemmingsopgaven
Expodium Utrecht The need for new strategies
Urban Space Studio Amsterdam The quality challenge Brink Architectuur & Stedenbouw Rotterdam Onderzoek t.b.v. Zakboek duurzame woonomgeving TWA Architecten Burdaard Her-start Inbo Woudenberg De burgelijke stedelijkheid van een bloemkool
<< naar inhoudsopgave
SfA 144
Stedenbouw Afgewezen
Kennisuitwisseling Manifestatie
Kunsthal Kade Architectuur Amersfoort Stedenbouwkundig project en onderzoek
St. Beursloge Projecten Assen Duurzame stedenbouw
E19 architecten Den Haag Stedelijk verdichten
NIROV Den Haag Cursus ontwerpen voor niet ontwerpers
Wolf architecten Rotterdam Multi(t)huis
St. Biotope City Amsterdam Biotope city - de stad als natuur
CoOB Ouburg- Bremmer Amsterdam De complexe adaptiviteit van het Hembrugterrein
Vesteda Groep Maastricht CĂŠramique, een voorbeeld van Europese gebiedsontwikkeling
Onderzoek
Programma
Regio Venlo Floriade 2012 Venlo Best Practice Floriade - Venlo GreenPark 2012
BNSP Amsterdam Platform voor kennisuitwisseling tussen alle generaties van professionals
AIR Rotterdam Het nieuwe GROOT TU Delft afdeling urbanism Delft Successful micro-economie and urban form Atelier Quadrat Rotterdam Integraal Stedenbouwkundig ontwerpen Parkhaven Utrecht Woord en Plaats Amsterdam Handreiking voor een structuurvisie ruimtelijke kwaliteit
SfA 145
Stedenbouw Afgewezen
Publicatie
Startsubsidie programma
Startsubsidie project
NAi Uitgevers Rotterdam Making Big Plans
BNSP Amsterdam Versterkte Stadsbeleving
NIROV Den Haag Voorbereidingsfase programma regionale kennisuitwisseling
Uitgeverij Matrijs Utrecht Groeikernen in Nederland
CBK Zeeland Middelburg Waar zit de ruimte?
opMAAT architectuur, stedenbouw,onderzoek en advies Delft Voorbeelden van klimaatadaptieve maatregelen in de stad
<< naar inhoudsopgave
TU Delft afdeling urbanism Delft Waterworks Worldwide
Publieksbereik Manifestatie
STEARC Amsterdam Ansichtkaart SCHUNCK Heerlen NO*Tropolis
Aisophyst Leiden Ontwerpevaluatie voor de beleving van veiligheid, comfort en functionaliteit
SfA 146
Stedenbouw Afgewezen
Startsubsidie project
Stichting voor Stedenbouw Rotterdam Het belang van het stedenbouwkundig ontwerp, de regionale opgave Stichting voor Stedenbouw Rotterdam Het belang van het stedenbouwkundig ontwerp, de stedelijke opgave
Basisregeling Architectuur Afgewezen
Kennisontwikkeling Publicatie
Kennisuitwisseling Audiovisuele productie
Uitgeverij SUN Amsterdam Changing Ideals - Re-thinking the House
Vollers Architekten Amsterdam Free-D
Uitgeverij SUN Amsterdam Architecture as a craft Uitgeverij SUN Amsterdam New towns in Asia Uitgeverij SUN Amsterdam A history of public, private and collective spaces in the Bijlmermeer
Xploring Art of Building Voorburg Architectonische Techniek
Manifestatie
Vereniging Anet Amsterdam Anet in dialoog met opdrachtgevers 2010 Studiomarsman Delft automatic-architecture Trancity Haarlem Vorm-geven aan publieke vertrouwdheid Centraal Museum Utrecht Utrecht Rietveldâ&#x20AC;&#x2122;s Universum- symposium
Uitgeverij SUN Amsterdam Het straatprofiel in beeld Valiz Amsterdam Participation and collaboration in contemporary art and planning NAi Uitgevers Rotterdam Art and activism in the age of globalisation NAi Uitgevers Rotterdam Textile Tectonics
SfA 147
Basisregeling Architectuur Afgewezen
Publicatie
Tijdschrift
Uitgeverij SUN Amsterdam Maputo - Ufo 3
Archis Amsterdam V25, Architecture on the moon
Uitgeverij SUN Amsterdam GO West Vandenberg Drukwerken Maarn Form Follows Emotion Atelier Kempe Thill Rotterdam Ikea Classicism NAi Uitgevers Rotterdam Making Big plans NAi Uitgevers Rotterdam Hollandse Nieuwe Uitgeverij 010 Rotterdam Compacte stad Uitgeverij 010 Rotterdam Volten in Amsterdam Uitgeverij 010 Rotterdam Rietveld & Curaçao
<< naar inhoudsopgave
Publieksbereik Audiovisuele productie
Elifli Film Amsterdam Lelystad, luchtfietsen op de bodem van de Zuiderzee Urban Symbiose Amsterdam Architectuur.tv St. Zaaigrond Filmproducties Nijmegen Symfonieën van Nijmegen St. Rotterdam Woont Rotterdam Rotterdam Woont Dyzlo Film Utrecht Hoog Catharijne- Ode aan een monster
Manifestatie
St. Nieuwe Helden Amsterdam Sketch XML Architecture Amsterdam Micro Macro MAD Emergent art center Eindhoven Puls 2010 St. Restauratie Heilig Landstichting Heilige Land Stichting Leven en werk van Jan Stuyt St. Espace Rosmalen Reconstructie Arctoa Tempe Centraal Museum Utrecht Utrecht Rietveld’s Universum- audiotour St. Cultuurpromotie Utrecht Utrecht Italiaanse bouwmeesters- toen en nu St. Dag van de Architectuur Utrecht Utrecht Week van de architectuur
SfA 148
Basisregeling Architectuur Afgewezen
Publicatie
Tijdschrift
Virtueel Museum Zuidas Amsterdam Hiryzcuk/ Van Oevelen-Landfall
St. F.A.S.T. Amsterdam The Almere Plot
Uitgeverij Thoth Bussum Steenrijk - Smaak, identitieit en expressie Uitgeverij Thoth Bussum Licht op het IJ De Nieuwe Haagsche Den Haag Zakboekjes reeks Haagse architectuur Uitgeverij Thieme Art Deventer Expressief idealisme Onomatopee Eindhoven Het paleis van de consumisten NAi Uitgevers Rotterdam Rietveldâ&#x20AC;&#x2122;s Universum NAi Uitgevers Rotterdam De stoel van Rietveld NAi Uitgevers Rotterdam Kish Island. Design as a symptom post editions Rotterdam P.I. post editions Rotterdam P.I.
SfA 149
<< naar inhoudsopgave
SfA 150
Afgeronde projecten
SfA 151
Onderzoek en Ontwerp Afgerond
Kennisontwikkeling Ontwerpend onderzoek
Atelier Kempe Thill Rotterdam Op zoek naar de nieuwe architect Deltasync Delft Water voor bereikbaarheid Berger Barnett Architecten Amsterdam 1+1=3
Onderzoek
Open Oproep
Startsubsidie
Papiroz Publishing House Den Haag Megacities research
Atelier Bruut Amsterdam Vinext
St. Slimme Architectuur Heinenoord Smart Environments
Christian M端ller Architects Rotterdam Het stadslandschap van de motiefloze stad
Khan Lambrechts en Vilquin Leuven (B) Floating urbanism; in search of new urbanities
DS Landschapsarchitecten Amsterdam Op het scherp van de snede
Architact Den Haag Open Project .FABRIC Amsterdam Wooncollectief
MIXST urbanisme Utrecht Infra Recreatie Tom Bergevoet Architecture Amsterdam Antikraak als stedenbouwkundig element
<< naar inhoudsopgave
SfA 152
Jaarprogramma Afgerond
Publieksbereik Jaarprogramma
Manifestatie
DAC Drents Architectuurcentrum Assen Jaarprogramma 2008 DAC
CASLa Centrum voor Architectuur,Stedebouw en Landschap Almere Jaarprogramma 2009 Casla
Gouds Regionaal Architectuur Platform Gouda Jaarprogramma 2008 GrAp
Stichting AIR Rotterdam Jaarprogramma 2009 AIR
Ahoi ontmoetingsplaats voor landschap, kennis, debat Wageningen Jaarprogramma 2008 Ahoi TOP - Techniek Ontmoetingspunt Delft Jaarprogramma 2008 TOP Architectuurcentrum Nijmegen Jaarprogramma 2009 ACN Centrum voor Beeldende Kunst, Vormgeving en Architectuur Zeeland Middelburg Jaarprogramma 2009 CBK Zeeland Pier K Podium voor architectuur Haarlemmermeer Hoofddorp Jaarprogramma 2009 Pier K ARCAM Amsterdam Jaarprogramma 2009 Arcam SCHUNCK Heerlen Jaarprogramma 2009 Schunck Stichting Platform GRAS Groningen Jaarprogramma 2009 GRAS CASA Centrum voor (landschaps)Architectuur en Stedenbouw Arnhem Jaarprogramma 2009 CASA Architectuur Centrum Eindhoven Jaarprogramma 2009 ACE Architectuurcentrum Aorta Utrecht Jaarprogramma 2009 Aorta Stroom Den Haag Jaarprogramma 2009 Stroom CAST Centrum voor Architectuur en Stedenbouw Tilburg Jaarprogramma 2009 CAST
Bouwhuis centrum voor mens en gebouwde omgeving Apeldoorn jaarprogramma 2009 Bouwhuis Stichting Bosch Architectuur Initiatief ‘‘s-Hertogenbosch Jaarprogramma 2009 BAi TOP - Techniek Ontmoetingspunt Delft Jaarprogramma 2009 TOP Gebouw F centrum voor architectuur Breda Jaarprogramma 2009 Gebouw F Stichting Centrum Architectuur en Stedebouw Alphen aan den Rijn Jaarprogramma 2009 CAS Alphen LUX Nijmegen Jaarprogramma 2009 LUX
Stichting ALS Lelystad Jaarprogramma 2009 ALS
Stichting ABC Architectuurcentrum Haarlem Haarlem onmoet het Spaarne
Ahoi ontmoetingsplaats voor landschap Wageningen Jaarprogramma 2009 Ahoi
Pier K Podium voor architectuur Haarlemmermeer Hoofddorp Bouwen op een luchtvaartoase
Stichting ARK fryslân Leeuwarden Jaarprogramma 2009 Ark Frylan
Stichting Euphrasia/Makeblijde Houten Hier wordt gewerkt aan geschiedenis
Tumult Utrechts debatcentrum Utrecht Jaarprogramma 2009 Tumult
Architectuurcentrum Twente Enschede Friedhoff
Architectuurcentrum Twente Enschede Jaarprogramma 2009 ACT
Stroom Den Haag Foodprint 2009
Architectuurcentrum Rondeel Deventer Jaarprogramma 2009 Rondeel
Gouds Regionaal Architectuur Platform Stadse fratsen Groene grollen
Stichting Rijnlands Architectuur Platform Leiden Jaarprogramma 2009 RAP
CASLa Centrum voor Architectuur,Stedebouw en Landschap Almere The Greenery Stichting AIR Rotterdam Architectuur om te blijven Kunsthal Kade Architectuur Amersfoort Booming Amersfoort
Babel Zaandam Jaarprogramma 2009 Babel Stichting ABC Architectuurcentrum Haarlem Jaarprogramma 2009 ABC Haarlem Stichting Euphrasia/Makeblijde Houten Jaarprogramma 2009 Makeblijde Architectuur Informatiecentrum Alkmaar Jaarprogramma 2009 AIA Architectuur Centrum Hoorn Jaarprogramma 2009 ACH Stichting Zwols Architectuur Podium Zwolle Jaarprogramma 2009 ZAP Gouds Regionaal Architectuur Platform Gouda Jaarprogramma 2009 GRAP
SfA 153
Jaarprogramma Afgerond
Publicatie
ARCAM Amsterdam Ring A10
Internationale Projecten Afgerond
Kennisontwikkeling Prijsvraag
Kennisuitwisseling Manifestatie
Kennisontwikkeling Onderzoek
Stichting Bosch Architectuur Initiatief â&#x20AC;&#x2DC;s-Hertogenbosch Fiets
Museum Hilversum Dudok Biennale
SENS Amstelveen Bamboe als constructiemateriaal in Suriname
Architectuurcentrum Twente Enschede Waterwerken in Twente CAST Centrum voor Architectuur en Stedenbouw Tilburg Ontwerpwedstrijd
<< naar inhoudsopgave
SfA 154
Internationale Projecten Afgerond
Kennisuitwisseling Manifestatie
STEALTH.unlimited Rotterdam Tirana Biennale 2009 Tirana, Albanië
Publicatie
Symposium
Valiz Amsterdam Landry, Ch., Venhuizen, H., Westrenen, F. van Game Urbanism
Munich University of Applied Sciences Structuralism in Architecture and Urbanism München, Duitsland
Publieksbereik Publicatie
Uitgeverij SUN Amsterdam Folkers, A. Moderne architectuur in Afrika
Czech Technical University Praag Europese stedenbouw vanuit Nederlands perspectief Praag, Tjechië AFFR Mind the Gap Rotterdam
SfA 155
Internationale Projecten Afgerond
Deelregeling HGIS* Afgerond
Symposium
Tijdschrift
Manifestatie
Onderzoek
Trans Pavilion Euro-City Berlijn Duitsland
Stichting Lijn in Landschap Wageningen Scape nummer 1 /2009
Stichting Oase Amsterdam 25 Years of Critical Reflection travelling exhibition
ETH Zurich Z端rich Dutch New Worlds Zwitserland
* Deze regeling bestond tot 2009, is nu overgegaan in de Deelregeling Internationale Projecten
<< naar inhoudsopgave
SfA 156
Deelregeling HGIS* Afgerond
Publicatie
Symposium
Post editions Dell, Chr., Matton, T. Rotterdam Improvisations on Urbanity
Aedes Berlijn Missions in Architecture 2009 Berlijn, Duitsland
Stedenbouw** Afgerond
Basisregeling Architectuur Afgerond
Kennisuitwisseling Startsubsidie
Kennisuitwisseling Manifestatie
Stichting Saxion Deventer Sax Lab
Het Vlakke land BV Amsterdam Morgen/Tomorrow Architectuur Filmfestival Rotterdam 2009 Rotterdam Mind the gap Stichting Kijk op Zuid Rotterdam Your City Powerhouse Company Rotterdam Rien ne va plus/Faites vos jeux
* Deze regeling bestond tot 2009, is nu overgegaan in de Deelregeling Internationale Projecten ** Deze regeling is gestart in 2010 SfA 157
Basisregeling Architectuur Afgerond
Publicatie
Tijdschrift
Uitgeverij Thoth Bussum Reh, W., Nijhuis, S., Steenbergen, C. De Polderatlas van Nederland – Pantheon der lage landen
Archis Amsterdam Koolhaas, R. Osterman, A., Wigley, M. e.a. (red). Volume 21, The Block
Uitgeverij 010 Rotterdam Yaneva, A. The making of a building
Monu Rotterdam Ramo, B., Upmeyer, B. (red.) Monu # 12 – Real Urbanism
Publieksbereik Audiovisuele productie
Manifestatie
Stichting Interakt/ Kees Hin Amsterdam Herman Hertzberger: Ik zag ruimte
St. Jos. Bedaux Architect Jos. Bedaux 100 Tilburg
Visual text Amsterdam Ontwerpers van het Oostelijk havengebied
Uitgeverij SUN Amsterdam Reijndorp, A., Reinders, L. De alledaagse en geplande stad Uitgeverij 010 Rotterdam Hajer, M., Klooster, S. van ’t, Grijzen, J. Sterke verhalen NAi Uitgevers Rotterdam Bergeijk, H., Broekhuizen D., van Straaten, E. Rob van ’t Hoff Uitgeverij 010 Rotterdam Boer, F., Jorritsma, J., van Peijpe, D. De Urbanisten en het Wondere Waterplein
<< naar inhoudsopgave
SfA 158
Basisregeling Architectuur Afgerond
Regeling Projectsubsidies Architectuur* Afgerond
Publicatie
Tijdschrift
Audiovisuele productie
Manifestatie
Post editions Rotterdam Matton, T. Type EW 58/08 Een eenvoudig huisje in Almere
Federatie Welstand Amsterdam Cate, F. ten (red.) Oog voor Welstand 19/20: Raad en Ruimte
Stichting Mosso producties/ M. van de Vall Amsterdam Ruimte en leren
Drents Architectuurcentrum Assen DAC- pan
Nai uitgevers Rotterdam Brinkman, E., Camp, Dâ&#x20AC;&#x2122;., e.a. Frank Havermans Uitgeverij SUN Amsterdam Keeton,R., Provoost, M., e.a. New towns for the 21st century Uitgeverij Blauwdruk Wageningen Bakker, M., Nuijsink, C. De avontuurlijke architectuur van de scouting
Submarine Amsterdam Structure is Architecture (gestopt) Buro Joep Mol Den Bosch Nederlandse architectuur diplomatie Ronteltap Film & TV Rotterdam Vrede zij met u
BNSP Amsterdam BNSP congres 2009 Federatie Welstand Amsterdam Mooi Europa Fort Asperen Acquoy Retreat
Visser & Van Rijckevorsel Filmprodukties Amsterdam Research film over Bouwkunde
Uitgeverij 010 Rotterdam Hartog, H. den, Nieuwenhuis, M., Xiangning, L., e.a. Shanghai New Towns
* Deze regeling bestond tot 2009 is nu overgegaan in de Basisregeling en de Deelregeling Onderzoek en Ontwerp
SfA 159
Regeling Projectsubsidies Architectuur* Afgerond Onderzoek
Ontwerpend onderzoek
Publicatie
STEALTH.unlimited Rotterdam From & To
Voetbalvereniging Glimmen Glimmen Markeplein Glimmen
Stichting Het Nieuwe IJ Amsterdam Transformatie van het IJ
Matthijs de Boer Stedenbouw Rotterdam De toekomst van het Openbaar interieur
Uitgeverij Blauwdruk Wageningen Jonge, J. de Landscape architecture between politics and science
Must Stedebouw Amsterdam De particuliere stad EZCT Rotterdam Foam Pavilion
Kopvol architecture en psychology Rotterdam Architectuur als 2e lichaam TVDH architecten Den Haag Tijdelijk thuis Ontwerpend onderzoek naar de mogelijkheden van huisvesting voor daklozen De Haan architecten Rotterdam Mauerwerksvorsprung van de 21e eeuw AAYU Architecten Amsterdam Het Bio-Logisch Patiohuis
Nai uitgevers Rotterdam Hooimeijer, F., Steenhuis, M. Maakbaar landschap. Nederlandse Landschaparchitectuur 1945 â&#x20AC;&#x201C; 1970
Uitgeverij SUN Amsterdam Hillen, J. Komossa, S. Rouw, K. (red.) Kleur in de hedendaagse architectuur Valiz Amsterdam Landry, Ch., Venhuizen, H. Westrenen, F. van Game Urbanism
Uitgeverij SUN Amsterdam Cate, F. ten, Nelissen, N. Mooi Europa Uitgeverij SUN Amsterdam Folkers, A. Moderne Architectuur in Afrika Uitgeverij 010 Rotterdam Observatorium Big pieces of time â&#x20AC;&#x201C; Observatorium Uitgeverij Blauwdruk Wageningen Harsema, H., Haverkort, J., Veenenbos, H. Bevlogen landschap - Peter van Bolhuis Uitgeverij SUN Amsterdam (manuscript) Bartelin,k G. Scholten, L. (vertaling) Leon Batista-Over de bouwkunst Van der Laan Stichting Leuth Haagsma, I., Haan, H. de Gebouwen van het Plastische getal Uitgeverij SUN Amsterdam Mik, E. Cumulus NAi Uitgevers Rotterdam Shannon, K., Smets, M. The Landscape of Contemporary Infrastructure Uitgeverij Blauwdruk Wageningen, Graaf, E. de Harsema, H., Oosterom, G. van, e.a. Het landschap in de openbare ruimte Apeldoorn
* Deze regeling bestond tot 2009 is nu overgegaan in de Basisregeling en de Deelregeling Onderzoek en Ontwerp
<< naar inhoudsopgave
SfA 160
Regeling Projectsubsidies Architectuur* Afgerond
Regeling Projectsubsidies Belvedere** Afgerond
Tijdschrift
Lokale projecten Manifestatie
Onderzoek
Ruimtelijk plan
Stichting Straat eo Tilburg Architectuur als Beleving 4: de ringbaan
Gemeente Amsterdam Amsterdam De monumentale waarde van de groenstructuur van Parkstad
Het Gelders Genootschap Arnhem Nieuw Gelders ArcadiĂŤ: onderzoeksfase
Stichting Cultureel Erfgoed Noord-Holland Alkmaar Het Oer-IJ op het snijvlak van cultuurhistorisch kennen en handelen
Staatsbosbeheer regio Noord Groningen Inrichtings- en beheersplan BallooĂŤrveld
NAi Uitgevers /Stichting Oase Rotterdam Avidar, P., Ganchrow, R., Kursell, J. (red) Oase 78 Jaargang 2009: Immersed, Architectuur en geluid NAi Uitgevers /Stichting Oase Rotterdam Declerk, J., Geers, K., Grafe, Chr. e.a. (red.) Oase 79 Jaargang 2009: The Architecture of James Stirling 1964-1992
CRIMSON Rotterdam Open City Rotterdam
NAi Uitgevers /Stichting Oase Rotterdam Avermaete ,T., Havik, K., Teerds, H., e.a. (red.) Oase 80 Jaargang 2009: Over Territoria
Het Oversticht Zwolle NOP: Nieuwe Ontwikkelingen in Polderdorpen Landschapsbeheer Nederland Utrecht Cultuuroevers Stichting MOVE Wormerveer Herontwikkeling Remisekwartier Havenstraat Amsterdam Gemeente Kampen Kampen Gebiedsvisie omgeving Bodenhaven Stichting Domplein 2013 Utrecht Programma Essenties Herinrichting Domplein
* Deze regeling bestond tot 2009 is nu overgegaan in de Basisregeling en de Deelregeling Onderzoek en Ontwerp ** Deze regeling bestond tot 2010 SfA 161
Regeling Projectsubsidies Belvedere* Afgerond Startsubsidie
Kennis projecten Audiovisuele productie
Gemeente Amsterdam Amsterdam Weespertrekvaart
Kunstenlab Deventer IAMA1
Stichting De Nieuwe Kijk Leeuwarden Nieuwe kijk op wegen in het landschap
Stichting Interakt Amsterdam Herman Hertzberger: ik zag de ruimte
Manifestatie
Onderzoek
Stichting Lijn in landschap Wageningen Debattenreeks Reflectie op de Belvederepraktijk
Lopende Zaken Amsterdam Het landschap van de Koude Oorlog. IJssellinie en Veluwe
Stichting Triennale Apeldoorn Landschappen van Verbeelding Internationale TriĂŤnnale Apeldoorn 2008
Wageningen Universiteit Wageningen Delta Landscape
Olga Russel Rotterdam Waar het water geen naam heeft
Maatschappij Noordzeekanaal Amsterdam Havensafari Stichting Bloeiend Platteland Gouderak Landschapsbelevingsvisie Gouderak e.o.
* Deze regeling bestond tot 2010
<< naar inhoudsopgave
SfA 162
Regeling Projectsubsidies Belvedere* Afgerond Publicatie
Nai uitgevers Rotterdam Hooimeijer, F., Steenhuis, M. Maakbaar landschap. Nederlandse Landschaparchitectuur 1945 â&#x20AC;&#x201C; 1970 Thoth Bussum Derckx, M., Kooiman, M., Scheffener, V. Nieuwe Landgoederen. State of the Art Uitgeverij Blauwdruk Wageningen Junte, J., Koen, D. De nieuwe Hollandse waterlinie Versteende ridders Levende forten Architectura&Natura Amsterdam Beek, M., Mark, A. van der Het ene gebied is het andere niet Atlas van beschermde stads- en dorpsgezichten in Noord-Holland Thoth Bussum Abrahamse, J. E. De grote uitleg van Amsterdam - Stadsontwikkeling in de zeventiende eeuw Nai Uitgevers Rotterdam Steenhuis, M. Pieter Buys - Maken en laten Tiwos Tilburg Mens,N. Meer dan wonen Een eeuw sociale woningbouw in Tilburg Uitgeverij Blauwdruk Wageningen Junte, J. Koen, D. De nieuwe Hollandse waterlinie Versteende ridders Levende forten Matrijs Utrecht Elerie, H., Spek, T., Veen, C. van der Van Jeruzalem tot Ezelsakker Veldnamen als levend erfgoed in het Nationaal Landschap Drentsche Aa
* Deze regeling bestond tot 2010
SfA 163
<< naar inhoudsopgave
SfA 164
Organisatie
SfA 165
Organisatie
Het SfA erkent de Code Cultural Governance en legt publiekelijk verantwoording af in het jaarverslag en via diverse media zoals de eigen website, nieuwsbrieven en publicaties. Daarnaast heeft het SfA een systeem van evaluaties ontwikkeld, om jaarlijks de uitvoering van het beleid door middel van het subsidie-instrumentarium bij te kunnen stellen. De evaluaties betreffen het functioneren van het bestuur en de adviescommissies en de effecten van de verschillende subsidieregelingen. Jaarlijks vinden er ook publieke evaluaties plaats, gericht op de effecten van Deelregelingen. Het SfA is een zelfstandig bestuursorgaan, waarvan de organisatie is vastgelegd in de Statuten. Het bestuur wordt benoemd door de Minister van OCW. De uitwerking van de taken en het functioneren van het bestuur, de adviescommissies, de selectiecommissie en het fondsbureau is vastgelegd in het Huishoudelijk Reglement. Bij de werving en selectie van directieleden, bestuurs- en commissieleden wordt gewerkt met vooraf opgestelde profielschetsen. Alle vacatures worden openbaar gemaakt door middel van advertenties in landelijke dagbladen en via internet. Een vooraf ingestelde selectiecommissie adviseert het bestuur over de te benoemen bestuurs- en commissieleden. Het SfA hanteert voor bestuursleden een benoemingsperiode van twee of drie jaar, met een mogelijkheid tot herbenoeming. Leden van de adviescommissies worden benoemd voor een periode van twee jaar, met de mogelijkheid tot herbenoeming. Bestuurs- en commissieleden melden elke (neven)functie aan het bestuur. De nevenfuncties worden op de website van SfA bekend gemaakt. Per subsidieregeling is een adviescommissie samengesteld. De commissie adviseert over het wel of niet verlenen van een bijdrage en de hoogte van deze bijdrage. Hiervoor hanteert zij het Bijdragereglement en de specifieke criteria zoals vastgelegd in de Deelregeling. Voor de werkwijze van de adviescommissies en voor het voorkomen van belangenverstrengeling zijn protocollen opgesteld. Er is een bezwaarprocedure en klachtenprocedure. Aanvragers worden hiervan op de hoogte gesteld via de website. In 2010 is het SfA voor de eerste keer gevisiteerd. Ter voorbereiding op deze visitatie heeft het SfA een zelfevaluatie uitgevoerd. De Zelfevaluatie visitatie beschrijft de totstandkoming van het beleid, uitwerking van de regelingen, activiteiten van het bestuur en de organisatie. Ter aanvulling zijn drie handboeken tot stand gekomen; handboek administratieve organisatie waarin de activiteiten binnen de organisatie worden beschreven, handboek financiĂŤn waarin de financiĂŤle kaders zijn beschreven en het handboek regelingen met daarin de formele beschrijvingen van de regelingen.
<< naar inhoudsopgave
SfA 166
Organisatie Medewerkers en Adviseurs
Fondsbureau drs. J. (Janny) Rodermond, directeur drs. R. (Rita) Brons, adjunct directeur (tot 1 maart) drs. L. (Anneloes) van der Leun, hoofd communicatie A. (Ayse) Tüzen, office manager drs. M. (Mirjam) Hensgens, secretaris ir. M. (Martijn) Oskam, secretaris ir. T. (Tim) de Boer, secretaris drs. J. (Judith) Smals, secretaris (tot 1 maart) ir. I. (Inge) de Boer, stafmedewerker ir. M. (Maarten) Tas, stafmedewerker (vanaf 18 maart) ir. N. (Nazanin) Hedayati stafmedewerker (vanaf 29 maart) H. (Hans) Fledderus, secretariaatsmedewerker A. (Anne) Berger, secretariaatsmedewerker
Bestuur ir. M.A.A. (Mariet) Schoenmakers, voorzitter ir. W.J. (Wienke) Bodewes, penningmeester dr. M.C. (Marijke) van Schendelen, secretaris (tot 1 juli) drs. N. (Nadia) Jellouli-Guachati, secretaris ir. B. (Bjarne) Mastenbroek dr. M. (Michelle) Provoost (tot 4 oktober) ir. L. (Luc) Vrolijks drs. R. (Roelof) Balk (vanaf 1 juli)
Selectiecommissie voor de voordracht van leden van de adviescommissies drs. A. (Allard) Jolles ir. L. (Luc) Vrolijks ir. M.A.A. (Mariet) Schoenmakers drs. J. (Janny) Rodermond Selectiecommissie voor de voordracht van leden van de Adviescommissie Stedenbouw ir. L. (Luc) Vrolijks drs. J. (Janny) Rodermond drs. F. (Francien) van Westrenen prof. dr. W. (Wouter) Vanstiphout
Adviescommissie Basisregeling Architectuur en Deelregeling Onderzoek en Ontwerp ing. M. (Maud) Roukens, voorzitter W. (Wim) Korvinus (tot 1 juli) A. (Aglaée) Degros (tot 1 juli) R. (René) van der Velde (tot 1 juli) ir. R. (Robert) Winkel drs. J.J. (Jaap Jan) Berg ir. H. (Helena) Casanova J. (Julia) van Mourik ir. M. (Mark) Eker (vanaf 1 juli) ir. M. (Madeleine) Maaskant (vanaf 1 juli) ir. J. (Jan Willem) van Kuilenburg (vanaf 1 juli) Adviescommissie Deelregeling Jaarprogramma’s ir. P. (Peter) Kuenzli, voorzitter (tot 1 juli) ir. R. (Roelof) Bleker, voorzitter ( vanaf 1 juli) drs. B. (Bregit) Jansen (tot 1 juli) ir. P. (Paul) Diederen drs. C. (Catja) Edens drs. E. (Ernst) van der Hoeven (vanaf 1 juli) C. (Carien) Poissonnier (vanaf 1 juli) Adviescommissie Deelregeling Internationale Projecten R. (Reijn) van der Lugt, voorzitter drs. J. (Jan-Robin) Knikker ir. D. (Duzan) Doepel Arch SBA B. (Burton) Hamfelt Dipl. Ing. A. (Arzu) Ayikgezmez Adviescommissie Deelregeling Stedenbouw (vanaf 1 juli 2010) E. (Edwin) Oostmeijer, voorzitter dr. ir. J. (Joks) Janssen (tot 31 december) ir. H. (Harmen) van der Wal ing. E.(Ellen) Marcusse ir. R. (Robert) Broesi ir. K. (Kristian) Borret ir. E. (Egbert) Stolk ir. E. (Enno) Zuidema Adviseur Open Oproep Ruimtelijke segregatie ing. R. (Ronald) Rietveld Adviseur Open Oproep Innovatie van de interieurdiscipline ir. H.A.M. (Harry) Abels Adviseur Open Oproep Programma van de Stad ir. P.W. (Paul) Gerretsen
SfA 167
<< naar inhoudsopgave
Bestuursverslag
SfA 169
Bestuursverslag
Beleidsmatige en financiële context In het najaar van 2010 heeft het nieuw aangetreden kabinet haar beleidskader gepresenteerd. Het voornemen om de culturele basisinfrastructuur met ingang van 2014 ingrijpend te reorganiseren en tegelijkertijd de rijksverantwoordelijkheid voor cultuur te verminderen dwingt tot een duidelijke positionering van de architectuursector. Het SfA opereert vanuit de cultuurpolitieke context. Maar op het werkterrein van het SfA zijn ook veranderingen in het beleid van andere ministeries van invloed. De herinrichting van de ministeries, waaronder het opsplitsen van de ministeries van VROM en LNV, gaat gepaard met onzekerheid ten aanzien van de lange termijn visies op de ruimtelijke inrichting op alle schaalniveaus. Dit raakt het functioneren van de vele partijen die betrokken zijn bij de inrichting van het landschap, de stedelijke transformaties en milieu- en klimaatvraagstukken. Van invloed op het functioneren van de sector zijn bovendien de ingrijpende bezuinigingen binnen alle overheidslagen, die in sommige gemeenten hebben geleid tot een bouwstop. In combinatie met de algehele onzekerheid versterkt dit de crisis in de gehele bouwkolom, inclusief de ontwerpbureaus. Terwijl de economie over het geheel genomen licht groeit, lijkt deze sector het dieptepunt nog niet bereikt te hebben. De aangekondigde beleidswijzigingen hebben nog geen financiële consequenties gehad voor de budgetten die het SfA in 2010 kon besteden. De budgetten die voorheen beschikbaar waren voor de uitvoering van de Regeling projectsubsidies Belvedere zijn met ingang van 2010 beëindigd. Daartegenover staat dat het ministerie van OCW, binnen het kader van het architectuurbeleid, voor de periode 2010-2012 jaarlijks EUR 2.000.000 beschikbaar stelt, voor de uitvoering van een stimuleringsprogramma stedenbouw. Dit is gericht op het professionaliseren van de stedenbouw; een doelstelling die nog aan gewicht wint nu de stedenbouwkundige discipline haar eigen praktijk dient te vernieuwen. De uitermate geordende traditie van grootschalige nieuwbouw en uitbreiding zal moeten veranderen in het fijnmazig en kleinschalig bewerken van het bestaande stadslandschap. Het stimuleringsprogramma start op een moment dat de impasse, die veroorzaakt is door het vastlopen van de oude werkwijzen, het vermogen tot innovatie nog in de weg lijkt te staan. Het stedenbouwprogramma bouwt inhoudelijk voort op het Belvedereprogramma, maar betreft een veel breder werkterrein, met meer aandacht voor programma en economie.
dat na een eenmalige stijging in 2009, weer terug is op het niveau van 2008. Opmerkelijk is dat de cofinanciering over het geheel genomen blijft schommelen rond de 75%: hieruit valt af te leiden dat het draagvlak voor de gesubsidieerde projecten onverminderd hoog blijft. Een subsidie van het SfA fungeert als een katalysator voor investeringen door andere partijen. In het eerste kwartaal van 2010 is met een publicatie en een symposium het Belvedereprogramma publiekelijk afgesloten. De lasten die hieruit voortvloeien zijn in mindering gebracht van de Bestemmingsreserve Belvedere. Hiermee zijn de opdrachten en projecten uit het Belvedereprogramma zowel inhoudelijk als financieel afgerond. In 2012 moeten ook de laatste gesubsidieerde projecten afgerond zijn. Opvallend is dat het bestemmingsfonds OCW slechts met ruim 100.000 euro is toegenomen; maar enkele projecten zijn niet uitgevoerd of kregen bij de vaststelling een lager subsidiebedrag toegekend. Het eigen vermogen is licht gestegen van EUR 1.763.894 naar EUR 1.829.971. Kwantitatieve gegevens: Verstrekte subsidies: € 4.372.086 Ingediende aanvragen: 592 In behandeling genomen aanvragen: 407 Aantal verleningen: 198 Gemiddeld bedrag : € 22.080 Gemiddelde kosten totale project: € 82.323 Gemiddelde bijdrage SfA: 27% Totaal bedrag aan investeringen in door SfA gesubsidieerde projecten: € 16.299.906
De crisis in de bouwkolom vermindert de slagkracht van de ontwerpende disciplines, de opdrachtgevende partijen, de architectuurcentra en onderzoek- en kennisinstellingen. Het blijkt lastig te zijn om op langere termijn verbintenissen aan te gaan en om grote projecten op te zetten, waaraan meerdere partijen deelnemen. Belangrijkste oorzaken zijn het ontbreken van financiële middelen en de onzekerheid over de toekomst van bijna alle betrokken partijen. Binnen het SfA zien we dit terug in een daling van het aantal aanvragen,
<< naar inhoudsopgave
SfA 170
Bestuursverslag
Architectuur
projecten en jaarprogramma’s
2009-2012 verleend in 2009
Deelregeling Jaarprogramma’s
126
14.645.096 2.659.059
jaarprogramma’s aanvullende projecten
geoormerkt in 2009: max. verleend in 2009
36 9
1.100.000 1.101.466
Met het ingaan van de nieuwe beleidsperiode hanteert het SfA een nieuw subsidiesysteem, bestaande uit een Bijdragereglement waarop meerdere Deelregelingen geënt zijn. Dit maakt het mogelijk flexibel te kunnen reageren op beleidsveranderingen. De Deelregelingen hebben verschillende doelstellingen, zijn gericht op diverse projectvormen en omvatten specifieke beoordelingscriteria. Bovendien kan het bestuur jaarlijks budgetten oormerken voor de verschillende regelingen en de adviescommissies prioriteiten opleggen bij de beoordeling van aanvragen.
Voor het betrekken van een breed publiek bij architectuur zijn de architectuurcentra de belangrijkste stakeholders. De situatie van de architectuurcentra is stabiel, indien we uitsluitend kijken naar het verleende bedrag aan subsidies en het aantal gehonoreerde jaarprogramma’s. Maar door bezuinigingen op lokaal niveau en het wegvallen van langdurige cofinanciering vanuit de particuliere sector moeten veel centra meer improviseren. Opvallend is dat een aantal centra zich beweegt tussen de lokale en de internationale context. In 2011 is een evaluatie van de centra gepland, ter voorbereiding van de nieuwe beleidsperiode.
Deelregeling Onderzoek & Ontwerp
Deelregeling Internationale Projecten
projecten
46 projecten
geoormerkt in 2010: min. verleend in 2010
675.000 797.376
Het beleidsvoornemen om de positie van het ontwerp en de ontwerper te versterken krijgt vorm in een stevige groei van de Deelregeling Onderzoek & Ontwerp. Het onderzoek omvat de werkterreinen interieur, architectuur, stedenbouw en landschap. In totaal zijn 89 onderzoeksprojecten opgestart. Inmiddels is een breed onderzoeksveld ontstaan, temeer daar de meeste teams samenwerken met kennisinstituten, onderwijsinstellingen, overheden en/of opdrachtgevers. De voorlopige resultaten zijn in 2010 geëvalueerd. In het verlengde hiervan zal het SfA een flankerend programma ontwikkelen, gericht op verdieping van de onderzoeksmethodiek, het versterken van de kennisuitwisseling over lopende onderzoeken en het publiek maken van de onderzoeksresultaten door middel van publicatie in de Lay-out, op de website en via expertmeetings.
begroot in 2010 verleend in 2010
24
270.250 296.121
De gestage toename van het aantal internationale projecten komt overeen met de toenemende internationalisering van de ontwerpsector. In 2010 is bijna een derde gekort op gehonoreerde projecten. Dit is ten koste gegaan van het belang dat het SfA hecht aan internationale presentatie en uitwisseling. Voor 2011 is het budget voor Internationale Projecten daarom verhoogd naar EUR 400.000. De vraag vanuit het buitenland naar Nederlandse architectuur is onverminderd hoog.
SfA 171
Bestuursverslag
Basisregeling
projecten
begroot in 2010: max. verleend in 2010
Stedenbouw
35
1.025.000 734.346
Innovatie en internationalisering gaan ten koste van projecten die zich vooral richten op kennisoverdracht. Hiertoe behoren ondermeer publicaties en audiovisuele producties. Deze verschuiving komt overeen met het beleid van het SfA.
<< naar inhoudsopgave
projecten
begroot verleend
48
1.600.000 1.442.777
Halverwege 2010 is het programma stedenbouw 2010-2012 van start gegaan. Uit de aanvragen blijkt dat bij de stedelijke herinrichting volop geëxperimenteerd wordt met nieuwe benaderingswijzen. Veel projecten zijn kleinschalig en worden van onderop geïnitieerd door professionals in samenwerking met bewoners. Tevens wordt gezocht naar nieuwe investering- en financieringsmodellen. Meer thematische projecten richten zich bijvoorbeeld op professionalisering van het opdrachtgeverschap en op de inrichting van energielandschappen. Er zijn twee onderzoeksprogramma’s van start gegaan, waarin samenwerking tussen ontwerp-opleidingen en praktijk van wezenlijk belang is. Het eerste richt zich op de stadsdelen die in de jaren ’70 en ’80 gebouwd of gerenoveerd zijn; het tweede op de gevolgen van klimaatvraagstukken voor de herinrichting van de Hollandse kust en de daaraan gelegen badplaatsen.
SfA 172
Bestuursverslag
Dutch Design Fashion Architecture (DutchDFA) Voor dit tijdelijke stimuleringsprogramma (2009-2012) voor de internationalisering van Nederlands design, mode en architectuur, ontvangt SfA de opdracht van de ministeries van OCW, ELI en Buiten-landse Zaken, die het programma financieren met een totaalbedrag van EUR 12 miljoen. Sectorinstituten, brancheorganisaties en een vertegenwoordiging van de ‘creatieve steden’, verenigd in de Regiegroep Dutch Design Fashion Architecture, voeren het programma uit. Het DutchDFA programmabureau ondersteunt de uitvoering en maakt hiertoe tijdelijk deel uit van de SfA organisatie. Het programma voert zijn eigen administratie. Ultimo 2010 is nog EUR 6,3 miljoen te besteden. Activiteiten De in het jaarplan 2010 genoemde activiteiten voor focuslanden Duitsland, India en China zijn grotendeels uitgevoerd. De andere zijn voorbereid voor start in 2011. De programmaontwikkeling is systematischer en de samenwerking tussen de partners neemt toe, evenals het crosssectorale verband in het programma tussen positioneren, netwerk opbouwen en ondernemen. De programmaontwikkeling vertoont faseverschillen per land: in China vormden bestaande kennis, netwerken en zichtbaarheid een goede basis voor grotere projecten, terwijl het India programma van start ging met onderzoek, netwerkopbouw en kleinere positionerende activiteiten. Belangrijkste investering in 2010 was de driejarige (afnemende) bijdrage aan de ‘WorkSpace Shanghai’, een springplank naar de Chinese markt, platform voor kennisuitwisseling en kruispunt van samenwerking tussen de creatieve sectoren in China en Nederland. De WorkSpace blijft na 2012 voortbestaan. Voor Mumbai is een WorkSpace in voorbereiding. Grotere positionerende presentaties met een netwerkbevorderend en/of economisch gericht randprogramma als Taking a Stance’ in drie grote Chinese steden, ‘Gastgastgeber’ in het Ruhrgebied, een modeshow in Shanghai en een beurspresentatie in Guangzhou brachten veel media-aandacht en nuttige contacten. Werkbezoeken en handelsmissies zijn afgelegd naar Shanghai, Beijing, Guangzhou, Mumbai, Delhi, Berlijn en het Ruhrgebied, terwijl gasten uit China en India aanwezig waren bij Amsterdam Fashion Week en Dutch Design Week Eindhoven. De communicatiestrategie is aangescherpt, de website is vernieuwd en er zijn dertig nieuwe ‘Dutch Profiles’ gemaakt. Context De omgeving van het DutchDFA programma is in twee jaar sterk veranderd. De economische crisis die kort na de lancering ook Nederland bereikte, verzwakte de ondernemerspositie van Nederlandse ontwerpers. Het centrumlinkse kabinet dat het programma oprichtte is opgevolgd door een centrumrechts kabinet dat in zijn cultuurparagraaf de nadruk legt op het economische belang van de creatieve industrie.
Beide veranderingen hebben de toegevoegde waarde van het DutchDFA programma vergroot. Wegen uit de crisis leiden via het buitenland, met name opkomende markten als China, India en Turkije. Bureaus met internationale portfolio’s hebben aanmerkelijk minder te lijden van de crisis. De kleinschalige ontwerpbedrijven hebben baat bij schaalvergroting door krachten-bundeling en gemeenschappelijke communicatie. En bij de herhaling van activiteiten over langere tijd, waarbij reputaties, netwerken en vertrouwen van opdrachtgevers en afnemers worden opgebouwd. Vanaf het begin heeft het DutchDFA programma keuzes gemaakt, voor een focus op bepaalde landen en voor een focus op specifieke thema’s, die aansluiten op de lokale maatschappelijke vraag en daarmee op de marktvraag op de lange termijn, uitgaande van urgente lokale vraagstukken waaraan de specifieke kwaliteiten van Nederlandse ontwerpers een bijdrage kunnen leveren. Evaluatie Eind 2010 is het vierjarige DutchDFA programma op de helft. Volgens afspraak vindt begin 2011 een midterm review plaats, uitgevoerd door bureau Berenschot in opdracht van de voorzitter van de Regiegroep. De betrokken ministeries formuleerden hiervoor de vragen op grond van de doelstellingen van het programma. De tussentijdse evaluatie levert ook het kader voor de eindevaluatie van DutchDFA in 2013. Programma’s, opdrachten en projecten Het SfA als stimuleringsfonds is meer dan een subsidieloket. Sinds 2002 voert het SfA naast haar kernactiviteiten programma’s uit in opdracht van de overheid, zoals het DutchDFA programma en het stedenbouwprogramma 20102012. Daarnaast heeft het SfA inmiddels ook programma’s in samenwerking met derden ontwikkeld, die bijdragen aan de uitvoering van het eigen beleid. Dit flankerende programma omvat: –O nderzoek & Ontwerp: flankerend programma ter ondersteuning van de Deelregeling Onderzoek & Ontwerp. Doel is het ontwikkelen van een onderzoeksveld, dat de ontbrekende schakel vormt tussen wetenschap, ontwerp, beleid en praktijk. Hiervoor agendeert het SfA opgaven, begeleidt onderzoeksteams en organiseert kleinschalige expertmeetings en symposia gericht op het bespreken van onderzoeksresultaten. – Cultureel Erfgoed: in het verlengde van het Belvedereprogramma is het SfA in 2010 ondermeer partner geweest in het organiseren van symposia in samenwerking met Erfgoed Nederland en de Vrije Universiteit. Met de modernisering van de monumentenzorg en de nadruk op herbestemming en transformatie, blijft de omgang met cultureel erfgoed een vitaal thema binnen de ontwerpsector. – Stedenbouw: het stedenbouwprogramma 2010-2012 omvat behalve een subsidieregeling, ook verkennend onderzoek, een reeks symposia, publicaties en (inter-
SfA 173
Bestuursverslag
nationale) expertmeetings. Hierin werkt het SfA samen met de Technische Universiteiten en de Academies voor Bouwkunst, architectuurcentra, de IABR, ontwerpbureaus, opdrachtgevende partijen en kennisinstellingen. – Talentontwikkeling: bij het verstrekken van subsidies kent het SfA prioriteit toe aan talentontwikkeling. Verder is het SfA mede-initiatiefnemer van een prijsvraag voor jonge ontwerpers. Hierin wordt samengewerkt met vier corporaties, die geselecteerde teams begeleiden bij het sleutelen aan wijken uit de jaren ’70 en ’80. Intentie is de winnende teams een vervolgopdracht te geven. Dit initiatief betreft geen ideeënprijsvraag voor nieuwbouw, maar het ontwikkelen van strategieën voor bewerking van de bestaande stad in multidisciplinaire teams en in samenspraak met bewoners en ondernemers. – Internationalisering: het flankerend programma omvat gezamenlijke mapping en afstemming van activiteiten met cultuurfondsen in Brazilië en Turkije. De Nederlandse organisatie African Architecture Matters heeft opdracht gekregen om deelname van Nederlandse instellingen aan African Perspectives voor te bereiden; dit is een meerdaags symposium over stedenbouw-kundige vraagstukken in Afrikaanse steden in november 2011. In samenwerking met Institut Neerlandais en het Institut Francais d’Architecture is een symposium georganiseerd over de verantwoordelijkheid van architecten ten aanzien van de problemen in de naoorlogse stadsdelen. Het internationale beleid wordt afgestemd met de andere cultuurfondsen, het Sica, de betreffende ambassades en de architectuursector. – Architectuur van zorggebouwen: in een langjarig programma begeleidt het SfA de privatisering in de zorg, die de directies van zorginstellingen een nieuwe verantwoordelijkheid geeft in het bouwen en exploiteren van het eigen vastgoed. Hierbinnen is ontwerpend onderzoek geïnitieerd, zijn drie expertmeetings georganiseerd en is in 2010 voor het eerst de Hedy d’Anconaprijs voor excellente zorgarchitectuur uitgereikt. Deze prijs, het begeleidende onderzoek, de bijbehorende publicatie en de serie AVRO documentaires zijn uitgevoerd in samenwerking met TNO/Bouw en ondersteund door het ministerie van VWS en het Atelier van de Rijksbouwmeester. Het SfA is mede-initiatiefnemer van het Innovatieplatform Architecture in Health, waarin zorginstellingen, universiteiten, opdrachtgevers en architecten gezamenlijk onderzoek agenderen en initiëren. – Architectuur van onderwijsgebouwen: ten aanzien van de scholenbouw is het werkterrein uitgebreid. Het SfA neemt deel aan het Netwerk Gebouwen voor Kinderen, waarin onder andere instellingen voor de kinderopvang, de brede school, de VNG, de PO-raad en het Service Centrum Scholenbouw vertegenwoordigd zijn. Het netwerk biedt ondermeer een uitgebreid platform voor de verspreiding van door het SfA ondersteund onderzoek.
<< naar inhoudsopgave
Prestatieafspraken Door de combinatie van het verstrekken van subsidies en de uitvoering van een flankerend programma ligt het nakomen van de prestatieafspraken op schema. Een compleet overzicht van de behaalde resultaten is opgenomen in het activiteitenverslag. Organisatie Fondsbureau In 2010 is het fondsbureau gereorganiseerd. Het vertrek van de adjunct-directeur en de secretaris van de Regeling projectsubsidies Belvedere is aangegrepen om het team te verjongen en taken en verantwoordelijkheden meer te spreiden over de hele staf. Deze professionalisering en verbreding van takenpakketten maakt het mogelijk om naast de uitvoering van de subsidieregelingen een veelzijdig flankerend programma uit te voeren. De organisatie is niet gegroeid qua aantal medewerkers, maar wel zijn meer uren gemaakt. Hierdoor is het aantal fte gestegen van 7,5 naar 9,0. Met dit team is tevens de zelfevaluatie uitgevoerd ter voorbereiding van de visitatie. Deze zelfevaluatie is benut om intern alle protocollen en handboeken te vernieuwen en de medewerkers bij te scholen. De beheerslasten materieel zijn gestegen van EUR 482.318 naar EUR 553.876. Hierin zijn de beheerslasten materieel van DutchDFA van EUR 125.993 inbegrepen. De stijging van de kosten van het SfA betreffen beleidsvoorbereiding en beleidsontwikkeling, voorbereiden visitatie, accountantskosten en aanpassing aan de facilitaire voorzieningen. De stijging van de kosten van DutchDFA betreffen inhuur externe advisering en audit. VII B Cultural Governance Het bestuur onderschrijft de code Cultural Governance en ziet toe op de naleving ervan. Het fonds legt publieke verantwoording af via de website, nieuwsbrieven, publicaties, symposia, expertmeetings en tevens door middel van evaluatie- en presentatiedagen, waarvoor ook stakeholders uitgenodigd worden. In het kader van de verzelfstandiging van de fondsen, zullen deze als zelfstandige bestuursorganen elke vier jaar worden gevisiteerd. In 2010 zijn de cultuurfondsen en sectorinstituten gelijktijdig gevisiteerd. Voorafgaand aan de visitatie in 2010 heeft het bestuur haar eigen functioneren geëvalueerd. In het kader van transparantie zal het bestuur in 2011 de nevenfuncties van bestuur en adviescommissieleden op de website aanvullen. De zelfevaluatie van het bestuur vormde, samen met de door het fondsbureau uitgevoerde zelfevaluatie, input voor de visitatiecommissie. Alhoewel de visitatiecommissie positief is over de wijze waarop het SfA haar kerntaken uitvoert, was het bestuur het op fundamentele punten oneens met de inhoud van het conceptrapport. De bevindingen van het bestuur zijn schriftelijk voorgelegd aan de visitatiecommissie, maar hebben niet geleid tot essentiële wijzigingen in het
SfA 174
Bestuursverslag
definitieve rapport. Vervolgens heeft de fondsdirectie bij het ministerie van OCW melding gemaakt van haar bevindingen ten aanzien van de werkwijze van de visitatiecommissie. In 2009 is het DutchDFA-programma van startgegaan, dat valt onder de financiĂŤle verantwoordelijkheid van het fondsbestuur. Het DutchDFA-programma is experimenteel van opzet, doelstellingen en besluitvormingsstructuur. Daarom heeft het bestuur in het tweede jaar van uitvoering opdracht gegeven voor het uitvoeren van een audit. Op basis hiervan zijn in samenspraak met het ministerie van OCW de procedures voor de besluitvorming en verantwoording DutchDFA aangescherpt. Daarnaast is de rol van de voorzitter van de Regiegroep van DutchDFA verzwaard. Per 1 juni 2010 vervult Harry Starren deze functie. Samenstelling bestuur ir. M.A.A. Schoenmakers voorzitter, (benoemd tot 1 juli 2011) ir. W.J. Bodewes penningmeester (benoemd tot 1 juli 2013) dr. M.C. van Schendelen secretaris (tot 1 juli 2010) ir. N. Jellouli-Guachati secretaris (benoemd tot 1 juli 2012) ir. B. Mastenbroek (benoemd tot 1 juli 2011) ir. L. Vrolijks (benoemd tot 1 juli 2013) dr. M. Provoost (tot 4 oktober 2010) drs. R. Balk (benoemd tot 1 juli 2012) Directie: drs. J. Rodermond, directeur drs. R. Brons, adjunct-directeur (tot 1 maart) Rotterdam, 7 maart 2011 Mevrouw ir. M.A.A. Schoenmakers, Voorzitter bestuur Stimuleringsfonds voor Architectuur
SfA 175
<< naar inhoudsopgave
Prestatieafspraken
SfA 177
Prestatieafspraken Beleid
BELEID INTERNATIONALISERING 1. V erhoging van het budget voor internationale kennisuitwisseling in 2009-2012 tot € 280.000. 2. Verruimen van de beoordelingscriteria zodat projecten met een internationale samenstelling of scope, die in NL plaatsvinden, voor subsidies in aanmerking komen.
3. V erstevigen van samenwerking met succesvolle partners, door meerjarige programma’s op te zetten (indien HGISbudget in 2010-2012 substantieel wordt verhoogd).
4. A fstemming jaarplannen met het NAi en het DDFA programma.
Gerealiseerd. Zie gehonoreerde projecten en jaarrekening erealiseerd. Bovendien heeft het bestuur bij de G Basisregeling en bij de Deelregeling Onderzoek en Ontwerp internationaal spiegelen als prioriteit benoemd. Ook bij de Deelregeling Stedenbouw is internationale uitwisseling een van de doelstellingen. Conferentie i.s.m. Institut Néerlandais in Parijs en het Institut Francais d’Architecture over sociale verantwoordelijkheid van architecten in naoorlogse stad. Voorbereid is intensivering van uitwisseling met Turkije, Brazilië (i.s.m. cultuurfondsen) en ondersteuning conferentie African Perspectives in Casablanca/Marokko. Afstemming vindt plaats met de cultuurfondsen, ministeries, ambassades, het NAi, DDFA, IABR en het Berlage Instituut. Verschillende overleggen zijn vastgelegd in agenda’s en verslagen. Daarnaast is er correspondentie met de ambassades en gaan stafmedewerkers naar terugkomdagen ambassadepersoneel.
INNOVATIE 1. I ntroductie van een nieuwe subsidie categorie ‘best practices’, bedoeld om voorbeeldig en innovatief opdrachtgeverschap te documenteren, analyseren en bekendheid te verlenen. Jaarlijks 50.000 euro beschikbaar m.i.v. 2009.
2. Instellen van een tweejaarlijkse prijs voor voorbeeldig en innovatief opdrachtgeverschap in de zorg in samenwerking met het Atelier van de Rijksbouwmeester en het Kenniscentrum Zorg en Bouw. Start 2009/uitreiking 2010.
Mede door de crisis in de bouw is het zoeken naar alternatieve strategieën en samenwerkingsverbanden een thema dat terugkeert in veel projecten. Deze innovatie komt vooral voor in onderzoeksprojecten en in de projecten ingediend bij de Deelregeling Stedenbouw. Daarnaast zijn er projecten gericht op het onderzoeken, analyseren en ontsluiten van best practices. Onderwerpen: collectief opdrachtgeverschap, opdrachtgeverschap in krimpende regio’s, uitwisseling opdrachtgevers, ontwerpers en bestuurders met een duurzame ambitie. Gerealiseerd. Prijs, publicatie en tv-uitzendingen hebben veel reacties los gemaakt. Met dit onderwerp is een werkterrein geagendeerd, dat door vele partijen wordt herkend. Voornemen is deze prijs nog twee maal uit te reiken.
PARTICIPATIE 1. Organiseren Open Oproep om nieuwe vormen van collectief opdrachtgeverschap te organiseren, documenteren en analyseren.
<< naar inhoudsopgave
Participatie, bottom up projecten en collectief opdrachtgeverschap komt in veel aanvragen terug, vooral binnen de Deelregeling Stedenbouw. Blijkt uit databaseprogramma’s en overzicht actuele opgaven
SfA 178
Prestatieafspraken Beleid
EXCELLENTIE 1. I ntroductie van een nieuwe deelregeling gericht op het bevorderen van innovatief onderzoek, waarvoor jaarlijks minimaal € 500.000 geoormerkt is; periode 2009-2012.
2. Minimaal twee maal per jaar uitschrijven van een ‘open oproep’ gericht op ontwerpend onderzoek naar urgente architectonische en ruimtelijke vraagstukken.
Voor de Deelregeling Onderzoek en Ontwerp was € 675.000 geoormerkt, terwijl bijna € 800.000 aan subsidie in deze categorie is verleend. Bovendien is in 2010 is de Deelregeling Stedenbouw geïntroduceerd. Hierin is nog eens een bedrag van € 569.259 aan onderzoek verleend. In 2010 zijn drie ‘open oproepen’ uitgeschreven, die de volgende onderwerpen agenderen: - versterken programmatische benadering stedenbouw - i nvloed van ruimtelijke interventies op segregatie van subculturen -p rofessionaliseren inrichting van collectieve interieurs. In totaal zijn 14 voorstellen gehonoreerd. De open oproep zijn verwerkt in de subsidiestructuur.
ONDERNEMERSCHAP 1. H et organiseren van een workshop programmering, versterken samenwerkingsverbanden en uitbreiden cofinanciering voor lokale architectuurcentra.
2. Het herijken van het subsidiesysteem met betrekking tot de publicaties van uitgeverijen.
Jaarlijks wordt een discussiemiddag met de centra georganiseerd over genoemde onderwerpen. Aanvullend heeft het SfA in 2010 een masterclass voor de architectuurcentra georganiseerd. Doel: verkennen mogelijkheden van nieuwe media in het betrekken en bereiken van groter c.q. nieuw publiek. Verslag is beschikbaar Omdat het SfA prioriteit geeft aan kennisontwikkeling is er minder budget voor kennisoverdracht, bijvoorbeeld door middel van publicaties. Uitgevers moeten heldere keuzes maken. De ontwikkeling die in 2009 is ingezet, is in 2010 gecontinueerd. Het aantal aanvragen voor en het aantal verleningen aan publicaties is verder gedaald.
DIVERSITEIT 1. H et SfA monitort ‘diversiteit ‘ binnen de gehonoreerde aanvragen en voert een tweejaarlijkse analyse uit op de resultaten.
2. Jaarlijks doen 25% nieuwe aanvragers een beroep op de architectuurregeling, waarbij het streven is dat nieuwe aanvragers gemiddeld even vaak subsidie krijgen als ‘ervaren’ aanvragers. 3. Het SfA streeft naar een afspiegeling van haar werkterrein in de samenstelling van haar commissies, bestuur en bezetting van het fondsbureau, d.m.v. verscheidenheid in gehanteerde profielen
Specifieke activiteiten gericht op aandacht voor subculturen: - ‘open oproep’ invloed ontwerp op segregatie - opdracht inventariserend onderzoek naar de samenhang tussen migratie, adaptie en informele architectuur en stedenbouw. Casablanca is casestudy; presentatie tijdens symposium African Perspectives november 2012. Zie overzicht gehonoreerde projecten en hoofdstuk projecten, opdrachten, programma’s en publicaties In 2010 was 44% van de aanvragen afkomstig van nieuwe aanvragers. Het percentage gehonoreerde voorstellen van deze organisaties is 43%, tegenover een percentage honoreringen van 49% bij organisaties die eerder bij het SfA hebben aangevraagd. Gerealiseerd. Profielen worden vastgesteld door bestuur en gehanteerd door selectiecommissie. Vastgelegd in subsidiehandboek.
SfA 179
Prestatieafspraken Beleid
REGIOBELEID 1. H andhaven positie professionele centra door het oormerken van de jaarlijks beschikbare budgetten voor een volwaardig jaarprogramma in 2009-2012. 2. Architectuurcentra hebben met ingang van 2009 jaarlijks eenmaal de mogelijkheid aanvullend subsidie aan te vragen voor grote unieke projecten voor een totaal bedrag van € 200.000,00. 3. Drempelverlaging voor kleine centra; deze kunnen met ingang van 2009 een jaarprogramma ‘light’ uitvoeren, waarbij lokaal draagvlak en organisatorische en financiële continuïteit leidende criteria zijn. De jaarlijkse budgetten zijn geoormerkt tot maximaal € 15.000 per centrum en een bedrag van € 240.000 in totaal.
In 2010 is € 1.000.000 geoormerkt voor de centra. Hiervan was € 240.000 bestemd voor de categorie Jaarprogramma light en € 200.000 voor bijzondere, door de centra uitgevoerde projecten. In 2010 is € 1.101.466 verleend aan subsidies binnen de Deelregeling Jaarprogramma’s. Daarnaast hebben architectuurcentra subsidie ontvangen uit de Deelregeling Internationale Projecten (€32.000) en Deelregeling Stedenbouw (€37.843). Met deze uitbreiding aan subsidiemogelijkheden komen we tegemoet aan de verscheidenheid en omvang van de centra. In 2011 worden de centra geëvalueerd. Evaluatie is in activiteitenplan 2011 opgenomen.
RELEVANTE ONDERWERPEN EN KNOOPPUNTFUNCTIE 1. De website van het SfA wordt verbeterd waarbij het in de toekomst onder meer van groter belang wordt als portal voor ontwerpend onderzoek.
2. Het fonds handhaaft haar brede advertentiecampagnes gericht op nieuwe doelgroepen.
3. D e Lay-out (platform voor ontwerpend onderzoek) verschijnt gemiddeld vier maal per jaar. Flankerend aan de verschijning van deze onderzoeken worden in samenwerking met de onderzoekers expertmeetings georganiseerd.
<< naar inhoudsopgave
Bij de evaluatie naar de positie en betekenis van ontwerpend onderzoek was een van de conclusies dat voor het SfA een belangrijke rol weggelegd is in het bevorderen van kwalitatief ontwerpend onderzoek. Primair als subsidieverstrekker, maar ook door kennis te delen via de website van het fonds, het bekend maken van de resultaten en het verdiepen van methodieken. De website van het SfA is herzien en meer gericht op het zichtbaar maken van de resultaten. Daarnaast is de uitgave van de ontwerpkrant Lay-out gecontinueerd. De oplage is gemiddeld 3.500. De advertentiecampagne is succesvol gericht op het bereiken van nieuwe aanvragers in binnen- en buitenland. Banners op digitale media zijn heel effectief. Aanvullend adverteert het SfA in bijzondere uitgaven behorend bij speciale evenementen. Hierbij is rekening gehouden met de verschillende subsidieregelingen en doelgroepen. Bij de evaluatie naar de positie en betekenis van ontwerpend onderzoek was een van de conclusies dat voor het SfA een belangrijke rol weggelegd is in het bevorderen van kwalitatief ontwerpend onderzoek. Primair als subsidieverstrekker, maar ook door kennis te delen via de website van het fonds, het bekend maken van de resultaten en het verdiepen van methodieken. De website van het SfA is herzien en meer gericht op het zichtbaar maken van de resultaten. Daarnaast is de uitgave van de ontwerpkrant Lay-out gecontinueerd. De oplage is gemiddeld 3.500.
SfA 180
Prestatieafspraken Bedrijfsvoering / Verantwoording en Informatie
BEDRIJFSVOERING DOORLOOPTIJD PROCEDURE 100 % van alle ontvangen aanvragen is binnen 10 weken na ontvangst afgehandeld.
De verantwoording van aanvragen wordt binnen 2 maanden na ontvangst afgehandeld.
De richtlijnen voor het behandelen van aanvragen zijn vastgelegd in het Bijdragereglement. Dit betekent dat alle aanvragen binnen tien weken zijn behandeld. Vastgelegd in subsidiehandboek De richtlijnen voor het behandelen van verantwoording zijn vastgelegd in het Bijdragereglement. Dit betekent dat binnen een maand wordt gereageerd op verslagleggingen. De projecten worden doorgaans binnen twee maanden vastgesteld. Vastgelegd in subsidiehandboek
UITVOERINGSKOSTEN Het fonds rapporteert jaarlijks over de: uitvoeringskosten per subsidieaanvraag uitvoeringskosten per FTE
In het bestuursverslag staat vermeld hoeveel aanvragen per FTE zijn behandeld in 2010. In totaal zijn 407 aanvragen behandeld, 88 aanvragen niet in behandeling genomen en 97 voorstellen naar aanleiding van de open oproep ingediend. Dit waren 592 aanvragen op 9,2 FTE. Daarnaast zijn 68 concepten, die niet hebben geresulteerd in een reguliere aanvraag, aan het fondsbureau voorgelegd.
Verantwoording En Informatie CODE CULTUURFONDSEN Het fonds werkt volgens de Code Cultuurfondsen en rapporteert hierover in het jaarverslag.
De werkwijze van het fonds conform de Code Cultural Governance is vastgelegd in handboeken en protocollen. Bestuur houdt toezicht op naleving van de Code. Publieke verantwoording afgelegd d.m.v. het jaarverslag, de website, nieuwsbrieven, publicaties, symposia, expertmeetings en evaluatie- en presentatiedagen. Ter voorbereiding op de visitatie heeft het bestuur en het fonds in 2010 een zelfevaluatie uitgevoerd wat geleid heeft tot aanscherping van de werkwijze in protocollen en handboeken. Nevenfuncties van bestuur- en adviescommissieleden worden openbaar gemaakt via de website. Het fonds voldoet in sterke mate aan de Code. Vastgelegd in handboek administratieve organisatie.
HORIZONTALE VERANTWOORDING Het fonds betrekt stakeholders actief bij de ontwikkeling en evaluatie van het eigen beleid.
Elk jaar voeren de verschillende adviescommissies een evaluatie uit over hun eigen functioneren en de werking van de regelingen. De Adviescommissie Architectuur heeft haar eigen functioneren in het najaar geëvalueerd. Daarbij zijn algemene tendensen, het functioneren van de commissie en de beleidthema’s Ontwerp Centraal, Internationaal Spiegelen, Meer voor Minder en Talentontwikkeling besproken. Bij het overgrote merendeel van de aanvragen zijn ontwerpers betrokken of heeft het onderwerp betrekking op een actueel onderwerp. Ook talentvolle bureaus zijn betrokken bij aanvragen. De thema’s komen dus terug in de aanvragen en spelen een rol
SfA 181
Prestatieafspraken Verantwoording en informatie
HORIZONTALE VERANTWOORDING (vervolg pag. 179) Toelichting Structureel voorafgaand aan een nieuwe beleidsplanperiode en incidenteel gedurende de beleidsperiode kiest het SfA ervoor om stakeholders te raadplegen bijvoorbeeld over nieuwe werkwijzen, nieuwe aanvraagformulieren, het functioneren van de communicatiemiddelen van het fonds en beleidsthema’s van het SfA. Hiervan worden verslagen gemaakt. - Met betrekking tot de subsidieregelingen evalueert het fonds jaarlijks een zestal afgeronde gesubsidieerde projecten in het kader van een jaarlijks nader omschreven thema of subsidiecategorie. Deze evaluatie wordt opgezet in de vorm van een expertmeeting waarin de projecten gepresenteerd worden en coreferenten kritisch reageren. Aan de hand van een slotdiscussie worden conclusies getrokken over de succesen faalfactoren van projecten, de wijze waarop de advisering van de adviescommissie plaatsgevonden heeft. Ook van belang is de vraag of de aanvrager met het project de verwachtingen van adviescommissie en professioneel geïnteresseerden waargemaakt heeft en tenslotte worden aanbevelingen geformuleerd gericht op het functioneren van het fonds, de subsidieregelingen, de criteria op basis waarvan geoordeeld wordt en het bereiken van beoogde doelgroepen. Aanmelding vindt plaats op persoonlijke uitnodiging, waaronder leden van de Raad voor Cultuur, ambtenaren van betrokken ministeries en professioneel betrokkenen of criticasters . Van de bijeenkomsten worden verslagen gemaakt. Aanbevelingen kunnen door het bestuur worden aangegrepen voor beleidswijzigingen. - Elke adviescommissie evalueert jaarlijks het functioneren van de commissie. Aanbevelingen worden doorgegeven aan het bestuur. Voor de buitenlandse regelingen is dit niet werkbaar; voor de binnenlandse contacten wordt dit overwogen
bij de discussie over advisering. De Adviescommissie Internationale Projecten heeft ook in het najaar haar jaarlijkse evaluatie gehouden. De volgende onderwerpen zijn besproken: algemene tendensen, het functioneren van de commissie, de thema’s Meer voor Minder, Ontwerp Centraal en Talentontwikkeling. In elke aanvraag staat het ontwerp en de ontwerper centraal conform de doelstelling van de Deelregeling Internationale Projecten. Verder heeft de commissie gediscussieerd over de effectiviteit van de subsidiemiddelen; is het ondersteunen van topgezelschappen effectief en wat bereik je met het ondersteunen van talent? In 2011 zal een bijeenkomst worden georganiseerd om samen met aanvragers hier verder over te discussiëren. De Adviescommissie Jaarprogramma’s heeft in het voorjaar haar jaarlijkse evaluatie gehouden. Er is gesproken over het instrumentarium, de ontwikkeling van de architectuurcentra, verdeling van de budgetten en het functioneren van de commissie. Met name het genereren van financieel draagvlak en het ontwikkelen van publieksbereik zijn punten van aandacht voor de architectuurcentra, maar ook voor de adviescommissie. In 2011 zal de betekenis van de architectuurcentra en hun functioneren in relatie tot het subsidiesysteem weer onderzocht worden door een evaluatie. In oktober 2010 heeft het SfA een dag over ontwerpend onderzoek georganiseerd. Vijf onderzoeken zijn gepresenteerd om zo inzicht te krijgen in de opzet van ontwerpend onderzoek, het proces, het bereik en het effect. Daarbij is ook gediscussieerd over welke rol het Stimuleringsfonds voor Architectuur hierin kan betekenen. De doelgroep was de Adviescommissie Onderzoek en Ontwerp, de Adviescommissie Stedenbouw, het bestuur, leden van de Raad voor Cultuur, ministerie van OCW en van VROM, ontwerpers en onderzoekers. De resultaten van de dag worden verder uitgewerkt en geïmplementeerd in 2011.
GEBRUIKERSONDERZOEK Het fonds doet minimaal eenmaal in de subsidieperiode een onafhankelijk tevredenheidonderzoek onder de klanten van het fonds.
Een gebruikersonderzoek vindt in de tweede helft van deze beleidsperiode plaats, ter voorbereiding van de volgende beleidsperiode. Het onderzoek is opgenomen in activiteitenplan 2011.
BELEIDSINFORMATIE Per regeling (of onderwerp) verstrekt het fonds informatie over: besteed budget / aantal activiteiten Het fonds rapporteert jaarlijks via het jaarverslag onderstaande gegevens: aantal ontvangen aanvragen / aantal honoreringen / aantal afwijzingen / regio vestiging aanvrager dan wel regio waar activiteit plaatsvindt(in geval van festivals en Friese aanvragen) / bedrag gevraagd (in geval van Nederlandse aanvragers) / bedrag toegekend / aantal adviseurs / regio adviseurs / aantal nieuw benoemde adviseurs / aantal bezwaarschriften / aantal beroepschriften / aantal klachten
<< naar inhoudsopgave
SfA 182
SfA 183
<< naar inhoudsopgave
Jaarrekening
SfA 185
Jaarrekening 2010 Balans per 31 december 2010
Vaste activa 1 MateriĂŤle vaste activa Vlottende activa 2 Vorderingen 3 Liquide middelen Som der vlottende activa
2010 EUR
2009 EUR
122.307 122.307
157.447 157.447
18.657.765 6.805.551 25.463.316
22.135.279 6.749.999 28.885.278
25.585.623
29.042.725
429.945 347.419 1.052.607 1.829.971
429.945 245.144 1.088.805 1.763.894
604.751 8.257.664 1.638.042 10.500.457
247.627 11.959.017 2.209.261 14.415.905
2.603.909 7.856.637 1.197.767 1.596.882 13.255.195
3.499.295 6.329.508 1.104.630 1.929.493 12.862.926
25.585.623
29.042.725
Eigen vermogen 4 Algemene reserve Bestemmingsfonds OCW Overige (bestemmings-)reserves
5 Langlopende schulden
6 Schulden aan subsidieontvangers 7 Nog te verlenen subsidies (2012) 8 Nog te realiseren beheerslasten (2012)
Kortlopende Schulden 9 Schulden aan subsidieontvangers 7 Nog te verlenen subsidies (2011) 8 Nog te realiseren beheerslasten (2011) 10 Overige kortlopende schulden
<< naar inhoudsopgave
SfA 186
Jaarrekening 2010 Staat van baten en lasten over 2010
Begroting 2010 EUR
Realisatie 2010 EUR
Realisatie 2009 EUR
Baten Directe opbrengsten 11 Lager vastgestelde en ingetrokken subsidies
–
68.728
213.942
– –
– 68.728
– 213.942
9.458.274 436.000 9.894.274
8.652.308 477.409 9.129.717
8.154.205 759.344 8.913.549
9.894.274
9.198.445
9.127.491
Lasten 14 Beheerslasten personeel 15 Beheerslasten materieel Totale beheerslasten
855.000 453.250 1.308.250
625.429 553.876 1.179.305
671.594 482.318 1.153.912
16 Verleende subsidies 17 Overige activiteitenlasten Totale activiteitenlasten
4.671.524 3.944.500 8.616.024
4.372.086 3.614.523 7.986.609
5.429.537 3.193.995 8.623.532
9.924.274
9.165.914
9.777.444
–
33.546
84.869
-30.000
66.077
-565.084
Indirecte opbrengsten Totale opbrengsten
12 Subsidie OCW 13 Overige subsidies/bijdragen Totale bijdragen
Totale baten
Totale lasten
18 Rentebaten
Saldo
SfA 187
Jaarrekening 2010 Toelichting behorende tot de jaarrekening 2010
Algemeen
Grondslagen van waardering
Omschrijvingen van begrippen Een aanvraag is een inhoudelijk gemotiveerd verzoek van een belanghebbende aan het bestuur om een subsidie te verlenen. Een verlening is een positieve beschikking van het bestuur op een subsidieaanvraag voor een project.
Materiële vaste activa De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs verminderd met de afschrijvingen, bepaald op basis van de geschatte economische levensduur. De afschrijvingen zijn, eventueel rekening houdend met een restwaarde, lineair berekend en bedragen een percentage van de verkrijgingsprijs.
Regelingen Het Stimuleringsfonds voor Architectuur voert haar werkzaamheden wat betreft de subsidieverleningen uit op basis van het Bijdragereglement Stimuleringsfonds voor Architectuur. De bepalingen in dit reglement zijn van toepassing op het aanvragen, beoordelen, verlenen en vaststellen van een bijdrage voor een project. Dit reglement geldt naast de statuten, het huishoudelijk reglement en de Algemene wet bestuursrecht. In deelregelingen kan het SfA nadere formele, financiële, kwalitatieve of kwantitatieve vereisten stellen en hiervoor bedragen oormerken. In 2010 betreft het de deelregelingen Onderzoek en Ontwerp, Jaarprogramma Architectuurcentra, Belvedere, Stedenbouw en Internationale Projecten. Tenslotte is het SfA financieel verantwoordelijk voor de uitvoering van het programma DutchDFA 2009-2012. De inhoudelijke verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het programma DutchDFA ligt bij de Regiegroep DutchDFA op basis van het Instellingsbesluit Regiegroep DutchDFA.
Overige activa en passiva De overige activa en passiva zijn tegen nominale waarden opgenomen. Grondslagen van resultaatbepaling Ministerie OCW is namens een aantal ministeries penvoerder wat betreft de subsidies aan SfA die als baten worden verantwoord onder Subsidies OCW. Subsidies OCW worden als bate verantwoord op hetzelfde moment als de bijbehorende activiteitenlasten. De door het bestuur van de stichting verleende subsidies worden in het jaar van verlening volledig ten laste van de staat van baten en lasten gebracht. Lager vastgestelde en ingetrokken subsidies, zijnde verschillen tussen verleende subsidiebedragen en de uiteindelijke vaststelling, worden ten gunste van de staat van baten en lasten gebracht in het jaar van vaststelling. Overige baten en lasten worden aan het jaar toegekend waarop zij betrekking hebben.
Handboek financiële verantwoording Cultuursubsidies De jaarrekening van de stichting wordt opgesteld met inachtneming van de voorschriften van het Ministerie van OCW opgenomen in het Handboek financiële verantwoording cultuursubsidies fondsen. Genoemd handboek is ingevolge het Bekostigingsbesluit cultuuruiting van toepassing voor de Stichting Stimuleringsfonds voor Architectuur. Door middel van specifieke voorschriften en regels voor de presentatie van de financiële verant- woording streeft het Ministerie van OCW naar een uniforme jaarverslaggeving voor de instellingen waarop genoemd bekostigingsbesluit van toepassing is. Vergelijkende cijfers De cijfers 2009 zijn, waar nodig, geherrubriceerd teneinde vergelijkbaarheid met 2010 mogelijk te maken.
<< naar inhoudsopgave
SfA 188
Jaarrekening 2010 Balans per 31 december 2010 / Vaste Activa
1. Materiële vaste activa computers / software
EUR
kantoorinventaris EUR
verbouwing / inrichting EUR
totaal EUR
Boekwaarde 1 januari 2010
58.603
20.793
78.051
157.447
Bij: Investeringen 2010 Afschrijven desinvestering Af: Afschrijvingen 2010 Desinvestering 2010
7.690 935 25.309 2.955
7.676 – 5.701 –
8.973 – 26.449 –
24.339 935 57.459 2.955
Boekwaarde 31 december 2010
38.949
22.768
60.575
122.307
149.949
93.584
287.661
531.194
Cumulatieve afschrijvingen ultimo 2010
De volgende afschrijvingspercentages worden gehanteerd: computers/software kantoorinventaris inrichting
: 33,33 : 20 : 10
De desinvestering betreft de verkoop van een MacBook voor EUR 1.500 (incl. BTW). Dit betreft een MacBook van DutchDFA.
SfA 189
Jaarrekening 2010 Balans per 31 december 2010 / Vlottende activa
2. Vorderingen
Vordering subsidies OCW Voorwaardelijke vordering OCW Overige vorderingen
2010 EUR
2009 EUR
18.176.311 408.140 73.314
21.264.466 408.140 462.673
18.657.765
22.135.279
2010 EUR
2009 EUR
7.536.311 640.000 4.000.000 6.000.000
11.304.466 960.000
18.176.311
21.264.466
2010 EUR
2009 EUR
11.304.466 – – -3.768.155
– 16.049.096 427.525 -5.172.155
7.536.311
11.304.466
Vordering subsidies OCW
Vordering subsidie OCW CuNo Vordering subsidie OCW inzake Internationale Projecten Vordering subsidie OCW inzake Stedenbouw Vordering subsidie OCW inzake Dutch DFA
–
9.000.000
Vordering subsidie OCW CuNo
Stand 1 januari Toegekende subsidie Mutatie OVA Ontvangen voorschotten Stand 31 december
Conform de brief van het Ministerie van OCW d.d. 13 januari 2009 met kenmerk DK/I&I/85287 is voor de periode 2009-2012 een subsidie toegekend van EUR 14.645.096.
Vordering subsidie OCW inzake Internationale Projecten 2010 EUR
2009 EUR
Stand 1 januari Toegekende subsidie Ontvangen voorschotten
960.000 – -320.000
– 1.280.000 -320.000
Stand 31 december
640.000
960.000
Conform de brief van het Ministerie van OCW, van 16 september 2008, betreffende Internationale Projecten subsidie 2009 met kenmerk DK/I&I/38688, is EUR 320.000 toegekend aan subsidie voor de uitvoering van de Internationale Projecten-regeling voor het jaar 2009.
Vordering subsidie OCW inzake Stedenbouw 2010 EUR
2009 EUR
Stand 1 januari Toegekende subsidie Ontvangen voorschotten
– 6.000.000 -2.000.000
– – –
Stand 31 december
4.000.000
–
Conform de brief van het Ministerie van OCW d.d. 8 april 2010 met kenmerk DK/I&I/198141 is voor de periode 2010-2012 een subsidie toegekend van EUR 6.000.000.
<< naar inhoudsopgave
SfA 190
Jaarrekening 2010 Balans per 31 december 2010 / Vlottende activa
Vordering subsidie OCW inzake Dutch DFA 2010 EUR
2009 EUR
Stand 1 januari Toegekende subsidie Ontvangen voorschotten
9.000.000 – -3.000.000
– 12.000.000 -3.000.000
Stand 31 december
6.000.000
9.000.000
Conform de brief van het Ministerie van OCW d.d. 20 maart 2009 met kenmerk DK/I&I/111427 is voor de periode 2009-2012 een subsidie toegekend van EUR 12.000.000.
Voorwaardelijke vordering OCW Dit betreft de geclausuleerde vordering op OCW (CK/BO/2006/24751) van EUR 408.140.
Overige vorderingen 2010 EUR
2009 EUR
– 30.533 11.880 8.330 4.175 2.937 12.397 3.062
350.000 29.663 6.102 7.343 – 65.470 – 4.095
73.314
462.673
2010 EUR
2009 EUR
4.805.388 2.000.000 163
6.249.904 500.000 95
6.805.551
6.749.999
Nog te ontvangen subsidie EVD Vooruitbetaalde huur Nog te ontvangen rente Vooruitbetaalde kosten Vooruitbetaald pensioen Nog te ontvangen van subsidieontvangers Overige DutchDFA Overige
3. Liquide middelen
Ministerie van Financiën, tegoeden in rekening-courant Ministerie van Financiën, deposito Kas
De onder de liquide middelen opgenomen deposito’s bij het Ministerie van Financiën zijn als volgt samengesteld: Looptijd
Van 08-09-2010 tot 08-03-2011 Van 23-11-2010 tot 23-02-2011
Rente %
Bedrag EUR
1,13 1,04
1.000.000 1.000.000
SfA 191
Jaarrekening 2010 Balans per 31 december 2010 / Vlottende activa
4. Eigen vermogen De verloopstaat van het eigen vermogen 2009 en 2010 is als volgt: algemene reserve
bestemmings-fonds OCW
overige (bestemmings-)reserves
totaal
EUR
EUR
EUR
EUR
Stand per 1 januari 2009 Overheveling Saldo van baten en lasten Saldo nog te bestemmen gelden DutchDFA
429.945 – –
1.619.348 -1.619.348 245.144
251.744 1.619.348 -810.228
2.301.037 – -565.084
–
–
27.941
27.941
Stand per 31 december 2009
429.945
245.144
1.088.805
1.763.894
–
102.275
-36.198
66.077
429.945
347.419
1.052.607
1.829.971
Saldo van baten en lasten
Stand per 31 december 2010
Algemene reserve De algemene reserve betreft het restant van de door het Ministerie van OCW opgelegde blokkade (EUR 21.805) en de geclausuleerde vordering op OCW (CK/BO/2006/24751, EUR 408.140).
Bestemmingsfonds OCW
Stand per 1 januari Mutaties: Rentebaten Lager vastgestelde en ingetrokken subsidies Architectuur Lager vastgestelde en ingetrokken subsidies Belvedere Overheveling naar overige bestemmingsreserves Stand per 31 december
2009 EUR
2008 EUR
245.144
1.619.348
33.547 40.694 28.034 –
84.869 17.666 142.609 -1.619.348
347.419
245.144
Conform de brief van het Ministerie van OCW d.d. 6 januari 2010 met kenmerk DK/I&I/180837 mag het bestemmingsfonds OCW voor EUR 879.113 worden aangewend voor aanvulling van de architectuurregeling en voor EUR 740.235 voor de afronding van het Belvedere programma in 2009-2010.
Overige bestemmingsreserves bestemmingsreserve Architectuur
bestemmingsreserve Belvedere
bestemmingsreserve Dutch DFA
totaal
EUR
EUR
EUR
EUR
Stand per 1 januari 2009
145.553
106.191
–
251.744
Overheveling van bestemmingsfonds OCW Saldo nog te bestemmen gelden DutchDFA Saldo van baten en lasten 2009
879.113 – –
740.235 – -810.228
– 27.941 –
1.619.348 27.941 -810.228
1.024.666
36.198
27.941
1.088.805
–
-36.198
–
-36.198
1.024.666
–
27.941
1.052.607
Stand per 1 januari 2010 Saldo van baten en lasten 2010 Stand per 31 december 2010
<< naar inhoudsopgave
SfA 192
Jaarrekening 2010 Balans per 31 december 2010 / Langlopende schulden / Kortlopende schulden
5. Langlopende schulden De langlopende schulden zijn als volgt te splitsen naar het verwachte jaar van betaalbaarstelling: 2012 EUR
2013 EUR
totaal
166.606 44.890 10.324 199.431
– – – 183.500
166.606 44.890 10.324 382.931
421.251
183.500
604.751
8.257.664
–
1.638.042
–
8.257.664 1.638.042
10.316.957
183.500
10.500.457
Schulden aan subsidieontvangers Architectuur Belvedere Internationale Projecten Stedenbouw
Nog te verlenen subsidies Nog te realiseren beheerslasten
EUR
6. Schulden aan subsidieontvangers De langlopende schulden zijn als volgt te splitsen naar het verwachte jaar van betaalbaarstelling (zie pagina 194 en 195).
7. Nog te verlenen subsidies 2010 EUR
2009 EUR
Stand 1 januari
18.288.525
–
Toegekende subsidie Onttrekking boekjaar Totaal nog te verlenen subsidies op 31 december
5.467.500 7.641.725 16.114.300
25.291.052 7.002.527 18.288.525
Hiervan opgenomen onder kortlopende schulden
7.856.637
Langlopend deel op 31 december
6.329.508
8.257.664
11.959.017
2010 EUR
2009 EUR
5.839.937 510.861 3.921.913 5.841.589
8.688.501 840.416 – 8.759.608
16.114.300
18.288.525
De totaal nog te verlenen subsidies zijn als volgt te verdelen over de regelingen:
Architectuur Internationale Projecten Stedenbouw DutchDFA Totaal nog te verlenen subsidies op 31 december
SfA 193
Jaarrekening 2010 Balans per 31 december 2010 / Kortlopende schulden
8. Nog te realiseren beheerslasten
Stand 1 januari Toegekend Mutatie OVA Onttrekking boekjaar Totaal nog realiseren beheerslasten op 31 december Hiervan opgenomen onder kortlopende schulden
Langlopend deel op 31 december
2010 EUR
2009 EUR
3.313.891
–
532.500 – 1.010.582 2.835.809
4.038.044 427.525 -1.151.678 3.313.891
1.197.767
1.104.630
1.638.042
2.209.261
2010 EUR
2009 EUR
1.872.811 88.384 398.968 475.646
2.476.745 119.250 – 717.896
2.835.809
3.313.891
De totaal nog te realiseren beheerlasten zijn als volgt te verdelen over de regelingen:
Architectuur Internationale Projecten Stedenbouw DutchDFA Totaal nog te realiseren beheerslasten op 31 december
9. Schulden aan subsidieontvangers De schulden aan subsidieontvangers zijn per verleend jaar als volgt te splitsen naar langlopend en kortlopend:
Architectuur, inzake verleningen uit 2006 2007 2008 2009 2010
Belvedere, inzake verleningen uit 2007 2008 2009
Internationale Projecten, inzake verleningen uit 2007 2008 2009 2010
Stedenbouw inzake verleningen uit 2010
<< naar inhoudsopgave
2010 EUR Kortlopend
2010 EUR Langlopend
2010 EUR Totaal
2009 EUR Totaal
– 13.603 80.094 484.943 1.172.563 1.751.203
– – – – 166.606 166.606
– 13.603 80.094 484.943 1.339.169 1.917.809
9.306 62.328 400.089 1.612.857 – 2.084.580
12.355 128.663 286.728 427.746
– – 44.890 44.890
12.355 128.663 331.618 472.636
85.867 276.085 1.209.245 1.571.197
– 10.600 10.900 54.700 76.200
– – – 10.324 10.324
– 10.600 10.900 65.024 86.524
6.255 29.450 55.440 – 91.145
348.760 348.760
382.931 382.931
731.691 731.691
– –
2.603.909
604.751
3.208.660
3.746.922
SfA 194
Jaarrekening 2010 Balans per 31 december 2010 / Kortlopende schulden
Architectuur 2006 2007 2008 2009 2010
Belvedere 2007 2008 2009
Internationale Projecten 2007 2008 2009 2010
Stedenbouw 2010
Verleend
Betaald
Vrijval EUR 1.000
Saldo 2010 EUR 1.000
Saldo 2009 EUR 1.000
EUR 1.000
EUR 1.000
2.639 2.678 2.794 3.210 2.633 13.954
2.538 2.641 2.668 2.719 1.294 11.860
101 23 46 6 – 176
– 14 80 485 1.339 1.918
9 63 400 1.613 – 2.085
1.127 1.341 1.897 4.365
1.032 1.180 1.558 3.770
83 32 7 122
12 129 332 473
86 276 1.209 1.571
474 556 323 296 1.649
454 528 307 231 1.520
20 18 5 – 43
– 10 11 65 86
6 29 56 – 91
1.443 1.443
711 711
– –
732 732
– –
21.411
17.861
341
3.209
3.747
Verleend
Betaald
Vrijval
EUR 1.000
EUR 1.000
EUR 1.000
Saldo 2010 EUR 1.000
Saldo 2009 EUR 1.000
2.639 4.279 4.691 5.430 4.372
2.538 4.127 4.376 4.584 2.236
101 126 96 18 –
– 26 219 828 2.136
9 155 705 2.878 –
21.411
17.861
341
3.209
3.747
Recapitulatie schulden aan subsidieontvangers:
2006 2007 2008 2009 2010
Ingevolge het Bijdragereglement Stimuleringsfonds voor Architectuur wordt gewoonlijk 80% van het verleende subsidie als voorschot uitgekeerd. De verwachte uitputting voor de komende jaren wordt als volgt ingeschat:
Verwachte uitputting in
2007 2008 2009 2010
Saldo 2010 EUR 1.000
2011 EUR 1.000
2012 EUR 1.000
2013 EUR 1.000
26 219 828 2.136
26 219 738 594
– – 72 1.182
– – 18 360
3.209
1.577
1.254
378
SfA 195
Jaarrekening 2010 Balans per 31 december 2010 / Kortlopende schulden
10. Overige kortlopende schulden
Nog te betalen opdrachten en projecten Architectuur Nog te betalen opdrachten en projecten Belvedere Nog te betalen opdrachten en projecten Stedenbouw Nog te betalen opdrachten en projecten Dutch DFA Nog te betalen projecten en opdrachten Vooruitontvangen bijdrage inzake Stedenbouw Vooruitontvangen subsidie inzake eenmalige kosten Belvedere Overige DutchDFA Overige Overige
2009 EUR
2008 EUR
30.763 â&#x20AC;&#x201C; 10.876 1.175.534 1.217.173
38.801 80.186 133.054 1.397.480 1.649.521
â&#x20AC;&#x201C; 47.074 211.378 121.257 379.709
79.563 71.645 46.901 81.863 279.972
1.596.882
1.929.493
Overige schulden en overlopende passiva In 2002 is door het ministerie van OCW een subsidie inzake eenmalige kosten Belvedere van EUR 405.445 ontvangen. De eenmalige kosten Belvedere bedragen in 2010 EUR 24.570 (tot en met 2009 EUR 333.800). Derhalve is onder de overige schulden een bedrag van EUR 47.074 opgenomen als vooruitontvangen subsidie inzake eenmalige kosten Belvedere. Dit bedrag zal gelijkelijk vrijvallen met de afschrijvingslasten van de Belvedere investeringen.
Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen De kantoorruimte in het Groothandelsgebouw op de Weena 723 te Rotterdam is met ingang van 1 november 2002 gehuurd tot 1 januari 2013. De huur bedraagt voor 2011 circa EUR 101.000. Door de ING Bank N.V. is een bankgarantie voor onbepaalde looptijd verstrekt voor de waarborgsom van EUR 29.041 voor de gehuurde kantoorruimte.
<< naar inhoudsopgave
SfA 196
Jaarrekening 2010 Staat van baten en lasten over 2010 / Baten
11. Lager vastgestelde en ingetrokken subsidies
Architectuur Belvedere Internationale Projecten
Begroting 2010 EUR
Realisatie 2010 EUR
Realisatie 2009 EUR
– – –
40.694 28.034 –
17.666 142.609 53.667
–
68.728
213.942
Onder lager vastgestelde en ingetrokken subsidies worden verstaan de verschillen tussen verleende subsidiebedragen en de uiteindelijke vaststelling. Deze verschillen worden ten gunste van de staat van baten en lasten gebracht in het jaar van vaststelling.
12. Subsidie OCW
Architectuur Belvedere Internationale Projecten Stedenbouw Dutch DFA
Begroting 2010 EUR
Realisatie 2010 EUR
Realisatie 2009 EUR
3.661.274 – 320.000 2.000.000 3.477.000
3.452.499 – 360.422 1.679.118 3.160.269
3.873.623 1.437.752 320.334 – 2.522.496
9.458.274
8.652.308
8.154.205
Begroting 2010 EUR
Realisatie 2010 EUR
Realisatie 2009 EUR
310.000 126.000 – – –
244.000 138.500 79.909 15.000 –
350.000 94.282 313.937 – 1.125
436.000
477.409
759.344
13. Overige subsidies / bijdragen
Subsidie EVD inzake ‘Open Minds China 2009-2010’ Bijdragen derden Dutch DFA Bijdragen Stedenbouw Bijdrage Hedy d’Ancona prijs Bijdragen Masterclass
Conform de brief van EVD d.d. 11 december 2009 met kenmerk 2009004552 is voor de periode 1 oktober 2009 tot 31 december 2010 een subsidie toegekend van EUR 661.000 voor de projecten ‘Open Minds China 2009-2010’. Van deze subsidie is inzake 2010 EUR 244.000 als bate verantwoord. In 2011 wordt de definitieve afrekening opgesteld. Conform de brief van het Ministerie van OCW d.d. 1 juli 2009 met kenmerk 129920 is voor de periode 1 mei 2009 tot en met 31 december 2009 een subsidie toegekend van EUR 393.500 inzake project Stedenbouw en regionaal ontwerp.
SfA 197
Jaarrekening 2010 Staat van baten en lasten over 2010 / Lasten
14. Beheerslasten personeel Begroting 2010 EUR
Salarissen Sociale lasten Premie ziekengeldverzekering en ZVW Uitkering ziekteverzuim Vakantietoeslag Pensioenpremie Restitutie WAO Uitzendkrachten Overige
Doorbelast aan overige activiteitenlasten (overige activiteitenlasten) Doorbelast aan opdrachten en projecten Belvedere (overige activiteitenlasten) Doorbelast aan opdrachten en projecten Internationale Projecten (overige activiteitenlasten) Doorbelast aan opdrachten en projecten Stedenbouw (overige activiteitenlasten) Doorbelast aan opdrachten en projecten Dutch DFA (overige activiteitenlasten)
Realisatie 2010 EUR
Realisatie 2009 EUR
604.799 51.894 43.502 -13.943 44.452 52.935 – 76.812 28.101 888.552
509.423 40.241 30.613 – 38.484 46.109 -88 69.901 23.574 758.257
-52.687 -23.210
-10.000
-21.860 -118.221
-43.817
-47.145
-32.846
625.429
671.594
EUR
FTE
234.834 41.224 15.116 90.500 243.755
4,6 1,4 0,6 2,4 2,9
625.429
11,9
Begroting 2010
Realisatie 2010
Realisatie 2009
FTE
FTE
FTE
Doorbelast (overige activiteitenlasten)
1,0 1,0 5,7 3,0 10,7 –
1,0 1,1 6,9 2,9 11,9 –
1,0 1,0 5,5 2,3 9,8 –
Totaal
10,7
11,9
9,8
855.000 De beheerslasten personeel zijn als volgt verdeeld over de regelingen:
Architectuur Belvedere Internationale Projecten Stedenbouw Dutch DFA
Gedurende 2010 waren bij de stichting gemiddeld 11,9 (2009: 9,8) personen in dienst, te weten:
Directeur SfA Secretariaat SfA Algemene zaken SfA Algemene zaken Dutch DFA
1 FTE is een fulltime baan van 36 uur per week. In het kader van de Wet Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT) zijn er geen lonen of salarissen uitgekeerd die het gemiddelde belastbare loon per jaar van een minister te boven gaan (EUR 188.000).
<< naar inhoudsopgave
SfA 198
Jaarrekening 2010 Staat van baten en lasten over 2010 / Lasten
15. Beheerslasten materieel Begroting 2010 EUR
Bestuur en Adviescommissies: Vacaties, bijeenkomsten en leesgelden adviescommissies en bestuur Aansprakelijkheidsverzekering Overige Huisvestingskosten: Huur pand Elektra Service- en schoonmaakkosten OZB, gebruikersdeel Onderhoud/reparaties Beveiliging Afschrijvingskosten: Verbouwing / inrichting Computers en software Kantoorinventaris Incidentele subsidie (eenmalig Belvedere) Automatisering: Onderhouds- en abonnementskosten Internet Software Horizontale en verticale verantwoording: Website Jaarverslag Presentatie en evaluatie Visitatie
Beleidsontwikkeling en beleidsondersteuning Overige: Accountantscontrole Bureaukosten Advies- en administratiekosten Materiële lasten DutchDFA Huisvestingskosten Bureaukosten Overige
453.250
De beheerslasten materieel zijn als volgt verdeeld over de regelingen:
Architectuur Belvedere Internationale Projecten Stedenbouw DutchDFA
Realisatie 2010 EUR
Realisatie 2009 EUR
81.179 1.613 2.580 85.372
67.682 1.613 4.215 73.510
67.553 37.126 10.178 1.945 5.509 924 123.235
71.188 34.829 – 1.250 3.311 1.284 111.862
26.180 21.824 4.824 52.828 -24.570 28.258
26.123 19.904 1.373 47.400 -24.570 22.830
25.867 4.297 2.318 32.482
18.842 5.586 4.136 28.564
3.917 15.556 5.233 3.088 27.794
23.020 13.917 4.641 – 41.578
19.238
21.819
38.510 71.358 1.636 111.504
22.979 53.120 9.717 85.816
31.777 69.746 24.470 125.993
26.258 37.271 32.810 96.339
553.876
482.318
EUR
369.100 – 15.750 43.033 125.993 553.876
SfA 199
Jaarrekening 2010 Staat van baten en lasten over 2010 / Lasten
16. Verleende subsidies Verleende subsidies Architectuur: Basisregeling Jaarprogramma Onderzoek en ontwerp Internationale Projecten Verleende subsidies Belvedere: Lokaal Kennis Verleende subsidies Internationale Projecten: Verleende subsidies Internationale Projecten Ten laste van de Architectuur regeling Verleende subsidies Stedenbouw Verleende subsidies
<< naar inhoudsopgave
Begroting 2010 EUR
Realisatie 2010 EUR
Realisatie 2009 EUR
– – – – 2.801.274
734.346 1.101.466 797.376 25.871 2.659.059
962.324 1.254.750 992.466 – 3.209.540
– – –
– – –
425.090 1.471.457 1.896.547
– – 270.250
296.121 -25.871 270.250
323.450 – 323.450
1.600.000
1.442.777
–
4.671.524
4.372.086
5.429.537
SfA 200
Jaarrekening 2010 Staat van baten en lasten over 2010 / Lasten
17. Overige activiteitenlasten
Communicatie Opdrachten en projecten Architectuur Opdrachten en projecten Belvedere Opdrachten en projecten Internationale Projecten Opdrachten en projecten Stedenbouw Opdrachten en projecten Dutch DFA: Personeelslasten meerjarenprogramma China India Duitsland Voorbereiding en follow-up Communicatie en website Flankerend programma
Begroting 2010 EUR
Realisatie 2010 EUR
Realisatie 2098 EUR
–
22.001
43.602
160.000
182.505
109.629
–
-5.026
44.152
10.000
59.305
10.800
222.500
182.719
313.938
297.000 1.015.000 685.000 730.000 75.000 200.000 550.000 3.552.000
281.644 1.272.228 464.128 522.090 – 193.803 439.126 3.173.019
70.921 1.357.018 237.982 453.567 19.381 101.284 431.721 2.671.874
3.944.500
3.614.523
3.193.995
In de lasten van opdrachten en projecten van DutchDFA is EUR 1.279.320 verantwoord inzake verleende projectbijdragen.
18. Rentebaten
Deposito Rekening-courant bankier
Begroting 2010 EUR
Realisatie 2010 EUR
Realisatie 2009 EUR
– –
10.263 23.283
54.886 29.983
–
33.546
84.869
SfA 201
Jaarrekening 2010 Controleverklaring
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: het Bestuur van de Stichting Stimuleringsfonds voor Architectuur Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in de financiële verantwoording opgenomen jaarrekening van Stichting Stimuleringsfonds voor Architectuur te Rotterdam gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2010 en de staat van baten en lasten over 2010, met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van Stichting Stimuleringsfonds voor Architectuur is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het bestuursverslag, beide in overeenstemming met handboek verantwoording cultuursubsidies fondsen 2009-2012. Tevens is het bestuur van Stichting Stimuleringsfonds voor Architectuur verantwoordelijk voor de financiële rechtmatigheid van de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming dienen te zijn met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de naleving van de relevante wet- en regelgeving mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder het controleprotocol cultuursubsidies fondsen. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.
wet- en regelgeving, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van Stichting Stimuleringsfonds voor Architectuur. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en van de redelijkheid van de door het bestuur van Stichting Stimuleringsfonds voor Architectuur gemaakte schattingen, een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controleinformatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Stichting Stimuleringsfonds voor Architectuur per 31 december 2010 en van het resultaat over 2010 in overeenstemming met het handboek verantwoording cultuursubsidies fondsen 2009-2012. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties over 2010 voldoen aan de eisen van financiële rechtmatigheid. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming zijn met de in de relevante wet en regelgeving bepalingen, zoals die in de subsidiebeschikkingen en het controleprotocol cultuursubsidies fondsen zijn vermeld. Overige aspecten – beperking in het gebruik (en verspreidingskring) Verder vermelden wij dat het bestuursverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Utrecht, 15 maart 2011 KPMG Accountants N.V.w J.L.C. van Sabben RA
Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, alsmede voor de naleving van de relevante
<< naar inhoudsopgave
SfA 202
Jaarrekening 2010 A Vergelijking realisatie met begroting Architectuur 2010
Realisatie 2009
Begroting 2010
Realisatie 2010
Realisatie 2010 hoger (lager) dan begroot
EUR 1.000
EUR 1.000
EUR 1.000
EUR 1.000
18 – 18
– – –
41 – 41
41 – 41
Subsidie OCW CuNo Overige subsidies/bijdragen Totale bijdragen
3.873 1 3.874
3.661 – 3.661
3.452 15 3.467
-209 15 -194
Totale baten
3.892
3.661
3.508
-153
337 197 534
385 315 700
235 369 604
150 -54 96
Verleende subsidies Overige activiteitenlasten Totale activiteitenlasten
3.210 131 3.341
2.801 160 2.961
2.659 204 2.863
142 -44 98
Totale lasten
3.875
3.661
3.467
–
Rentebaten
66
–
28
28
Saldo
83
–
69
69
Baten Directe opbrengsten Lager vastgestelde en ingetrokken subsidies Indirecte opbrengsten Totale opbrengsten
Lasten Beheerslasten personeel Beheerslasten materieel Totale beheerslasten
Toelichting Architectuur Subsidie OCW CuNo Subsidies OCW worden als bate verantwoord op hetzelfde moment als de bijbehorende activiteitenlasten. Personeelskosten In de begroting is uitgegaan van 6,1 FTE, werkelijk is in 2010 4,6 FTE toegerekend aan Architectuur. Rentebaten Bij het opstellen van de begroting 2010 zijn de rentebaten buiten beschouwing gelaten, aangezien de rentebaten toegevoegd dienen te worden aan het bestemmingsfonds OCW.
SfA 203
Jaarrekening 2010 B Vergelijking realisatie met begroting Belvedere 2010
Realisatie 2009
Begroting 2010
Realisatie 2010
Realisatie 2010 hoger (lager) dan begroot
EUR 1.000
EUR 1.000
EUR 1.000
EUR 1.000
143 – 143
– – –
28 – 28
28 – 28
Subsidie OCW CuNo Overige subsidies/bijdragen Totale bijdragen
1.438 – 1.438
– – –
– – –
– – –
Totale baten
1.581
–
28
28
113 173 286
30 – 30
41 – 41
-11 – -11
Verleende subsidies Overige activiteitenlasten Totale activiteitenlasten
1.896 66 1.962
– – –
– -5 -5
– 5 5
Totale lasten
2.248
30
36
-6
16
–
–
–
-651
-30
-8
22
Baten Directe opbrengsten Lager vastgestelde en ingetrokken subsidies Indirecte opbrengsten Totale opbrengsten
Lasten Beheerslasten personeel Beheerslasten materieel Totale beheerslasten
Rentebaten Saldo
Toelichting Belvedere Personeelskosten In de begroting is uitgegaan van 0,5 FTE voor Belvedere, werkelijk is in 2010 1,4 FTE toegerekend aan Belvedere.
<< naar inhoudsopgave
SfA 204
Jaarrekening 2010 C Vergelijking realisatie met begroting Internationale Projecten 2010
Realisatie 2009
Begroting 2010
Realisatie 2010
Realisatie 2010 hoger (lager) dan begroot
EUR 1.000
EUR 1.000
EUR 1.000
EUR 1.000
54 – 54
– – –
– – –
– – –
Subsidie OCW CuNo Overige subsidies/bijdragen Totale bijdragen
320 – 320
320 – 320
360
40
360
40
Totale baten
374
320
360
40
Beheerslasten personeel Beheerslasten materieel Totale beheerslasten
24 16 40
24 16 40
15 16 31
9 – 9
Verleende subsidies Overige activiteitenlasten Totale activiteitenlasten
323 11 334
270 10 280
270 59 329
– -49 -49
Totale lasten
374
320
360
-40
Rentebaten
–
–
–
–
Saldo
–
–
–
–
Baten Directe opbrengsten Lager vastgestelde en ingetrokken subsidies Indirecte opbrengsten Totale opbrengsten
Lasten
Toelichting Internationale Projecten Personeelskosten In de begroting is uitgegaan van 0,4 FTE voor Internationale Projecten, werkelijk is in 2010 0,6 FTE toegerekend aan Internationale Projecten.
SfA 205
Jaarrekening 2010 D Vergelijking realisatie met begroting Stedenbouw 2010
Realisatie 2009
Begroting 2010
Realisatie 2010
Realisatie 2010 hoger (lager) dan begroot
EUR 1.000
EUR 1.000
EUR 1.000
EUR 1.000
Baten Directe opbrengsten Lager vastgestelde en ingetrokken subsidies Indirecte opbrengsten Totale opbrengsten
–
–
–
–
– –
– –
– –
– –
Subsidie OCW CuNo Overige subsidies/bijdragen Totale bijdragen
– – –
2.000 – 2.000
1.679 80 1.759
-321 80 -241
Totale baten
–
2.000
1.759
-241
Beheerslasten personeel Beheerslasten materieel Totale beheerslasten
– – –
138 40 178
91 43 134
47 -3 44
Verleende subsidies Overige activiteitenlasten Totale activiteitenlasten
– – –
1.600 222 1.822
1.442 183 1.625
158 39 197
Totale lasten
–
2.000
1.759
241
Rentebaten
–
–
–
–
Saldo
–
–
–
–
Lasten
Toelichting Stedenbouw Personeelskosten In de begroting is uitgegaan van 2,5 FTE voor Stedenbouw, werkelijk is in 2010 2,4 FTE toegerekend aan Stedenbouw.
<< naar inhoudsopgave
SfA 206
Jaarrekening 2010 E Vergelijking realisatie met begroting DutchDFA 2010
Realisatie 2009
Begroting 2010
Realisatie 2010
Realisatie 2010 hoger (lager) dan begroot
EUR 1.000
EUR 1.000
EUR 1.000
EUR 1.000
–
–
–
– – –
– – –
– – –
Subsidie OCW CuNo Overige subsidies/bijdragen Totale bijdragen
2.523 444 2.967
3.477 436 3.913
3.160 383 3.543
-317 -53 -370
Totale baten
2.967
3.913
3.543
-370
199 96 295
279 82 361
244 126 370
-35 44 9
Verleende subsidies Overige activiteitenlasten Totale activiteitenlasten
– 2.672 2.672
– 3.552 3.552
– 3.173 3.173
– -379 -379
Totale lasten
2.967
3.913
3.543
-370
Rentebaten
3
–
6
6
Saldo
3
–
6
6
Baten Directe opbrengsten Lager vastgestelde en ingetrokken subsidies Indirecte opbrengsten Totale opbrengsten
Lasten Beheerslasten personeel Beheerslasten materieel Totale beheerslasten
SfA 207
Jaarrekening 2010 Kwantitatieve gegevens
Subsidies in aantallen en bedragen 2010
Begroting 2010
Realisatie 2010
Realisatie 2009
Verleend EUR 1.000
Aanvraag Aantal
EUR 1.000
2.800
85 76 95 – 256
1.671 2.126 2.508 – 6.305
–
– – –
280
EUR 1.000
Aanvraag Aantal
Verleend Aantal
Verleend EUR 1.000
126
734 1.102 797 26 2.659
95 82 94 – 271
39 59 43 – 141
962 1.255 992 – 3.209
– – –
– – –
– – –
49 94 143
16 36 52
425 1.471 1.896
46 46
925 925
24 24
270 270
54 468
20 213
343 5.428
1.600
105 105
3.803 3.803
48 48
1.443 1.443
– –
– –
– –
4.680
407
11.033
198
4.372
468
213
5.428
Verleend
Nog vast te stellen
Vastgesteld totaal
Vastgesteld geheel besteed
Vastgesteld gedeeltelijk niet besteed
Vastgesteld volledig niet besteed
Vastgesteld meer dan volledig besteed
43 104 91 119 104 114 136 172 70 200 198 188 176 156 176 183 213 198
– – – – – – – – – – – – – – 3 27 139 187
43 104 91 119 104 114 136 172 70 200 198 188 176 156 173 156 74 11
32 83 75 97 72 75 110 138 57 155 155 148 152 120 150 128 62 11
9 19 12 17 24 33 23 31 12 43 41 38 21 31 21 28 11 –
2 1 4 4 6 6 3 3 1 2 2 2 3 5 2 – 1 –
– 1 – 1 2 – – – – – – – – – – – –
2.641
356
2.285
1.820
414
47
4
Subsidie project Architectuur Basisregeling Jaarprogramma Onderzoek en ontwerp Internationale Projecten
Subsidie Belvedere Lokaal Kennis
Subsidie Internationale Projecten regeling
Subsidie project Stedenbouw
Verleend Aantal
35 45 46
Subsidieafhandeling per 31 december 2010
Subsidiejaar
1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
De looptijd van door het SfA gehonoreerde projecten is maximaal 24 maanden.
<< naar inhoudsopgave
SfA 208
SfA 209
Colofon
Tekst Medewerkers Stimuleringsfonds voor Architectuur Redactie Mirjam Hensgens, Anneloes van der Leun Fotografie Pag. 28: Diesfeldt: Petra Diesfeldt Pag. 32: Schunck, Jan Bitter Pag. 36: ARCAM, 1) Breathing door W. Architecture uit New York. 2) Breathing door Delva Landscape en Dingeman Deijs Pag.52: Aorta, OKRA Landschapsarchitectuur Pag. 60: Lijn in Landschap: a2klein (Frank Mijer), perspectief (langzame stad), reportage langs de A12 (foto Nadien vd Berg). Pag. 86: Hedy dâ&#x20AC;&#x2122;Ancona-prijs Rob â&#x20AC;&#x2DC;t Hart
Ontwerp Marjolein Delhaas Uitgave Stimuleringsfonds voor Architectuur Postbus 29066 3001 GB Rotterdam Tel: 010-4361600 sfa@architectuurfonds.nl www.architectuurfonds.nl www.issuu.com
De redactie heeft getracht haar wettelijke verplichtingen jegens auteursrechthebbenden van illustraties na te komen. Degenen die desondanks menen rechten te kunnen doen gelden, worden verzocht contact op te nemen met Stimuleringsfonds voor Architectuur, Postbus 29066, 3001 GB Rotterdam, sfa@architectuurfonds.nl
<< naar inhoudsopgave
SfA 210
Š2011 Stimuleringsfonds voor Architectuur