AMC Aspects

09

Ï Ñ À

È Ò ÅÊ

1/20

4.50 ëâ.

ISO 9001:2000

îôèöèàëåí ïðåäñòàâèòåë íà “SIMU”- Ôðàíöèÿ

w w w . d u k - 1 . c o m

MAGAZINE FOR ARCHITECTURE, MANAGEMENT, CONSTRUCTION

ÏOÑÒÐÎÅÍÎ

3

6 /2 0 0 8

NEW!

technostroi.com e Âàøèÿò íîâ âèðòóàëåí íàâèãàòîð, êîéòî íàé-äîáðå ùå Âè îðèåíòèðà â ðåàëíèÿ ñâÿò íà ñòðîèòåëñòâîòî, àðõèòåêòóðàòà è îáçàâåæäàíåòî.

technostroi.com å ñàéòúò, êîéòî ùå Âè äàäå âúçìîæíîñò äà çàïîçíàåòå ìàêñèìàëåí áðîé ïîòðåáèòåëè ñ ïðîäóêòèòå èëè óñëóãèòå, êîèòî ïðåäëàãà Âàøàòà ôèðìà, çàùîòî òîé å íàñî÷åí êàêòî êúì ñïåöèàëèçèðàíàòà àóäèòîðèÿ íà ñòðîèòåëèòå è àðõèòåêòèòå, òàêà è êúì êðàéíèòå êëèåíòè. technostroi.com ïðåäëàãà âèíàãè àêòóàëíà èíôîðìàöèÿ, çàùîòî ôèðìèòå, ó÷àñòâàùè â íåãî, ÿ îñúâðåìåíÿâàò ñàìè.

technostroi.com å åäèíñòâåíèÿò èíòåðíåò ïîðòàë, êîéòî ïîêðèâà öåëèÿ ñïåêòúð îò äåéíîñòè â îòðàñúëà – îò ïðîåêòèðàíåòî äî ïîñëåäíèÿ äåòàéë â îáçàâåæäàíåòî.

technostroi.com

å îùå åäíà âúçìîæíîñò èíòåðåñóâàùèòå ñå äà ñå çàïîçíàÿò ñ Âàøèÿ ôèðìåí ñàéò.

 ÍÎÂÈÍÈÒÅ íà

technostroi.com

Âèå ìîæåòå äà ïðåäñòàâÿòå âàæíè ñúáèòèÿ îò æèâîòà íà ôèðìàòà (ïðåçåíòàöèè, íîâè ïðîäóêòè, îòêðèâàíå íà íîâè ìîùíîñòè, íîâè ïðîåêòè è äð.)

www.technostroi.com www.atlas-style.com Ñîôèÿ, óë. "Ãîëî áúðäî" 22 02/ 868 81 83, 868 83 50

2

ÑÏÈÑÀÍÈÅ ÇÀ ÀÐÕÈÒÅÊÒÓÐÀ, ÌÅÍÈÄÆÌÚÍÒ, ÑÒÐÎÈÒÅËÑÒÂÎ MAGAZINE FOR ARCHITECTURE, MANAGEMENT, CONSTRUCTION

Îôèöèàëåí ìåäèåí ïàðòíüîð íà Êàìàðàòà íà àðõèòåêòèòå â Áúëãàðèÿ Îôèöèàëåí ìåäèåí ïàðòíüîð íà Ìåæäóíàðîäíàòà àêàäåìèÿ ïî àðõèòåêòóðà êúì ÅÊÎÑÎÊ - ÎÎÍ Óïðàâèòåë èíæ. Íàòàëèÿ Áîíäàðåíêî General Manager eng. Natalia Bondarenko, eng. Ãëàâåí ðåäàêòîð Êðàñèìèðà Èâàíîâà

ÑÚÄÚÐÆÀÍÈÅ 1 /2009 CONTENT 1 /200 9

www.atlas-style.com ISSN 1310 - 3660 / Öåíà: 4.50 ëâ. Äâóåçè÷íî èçäàíèå / Òwo-language edition

Editor-in-chief Krasimira Ivanova

Ðåäàêòîðè Ðóìÿíà Ñòåôàíîâà, Âàëÿ Àïîñòîëîâà

4

XII ñâåòîâíî òðèåíàëå INTERARCH 2009

6

Àðõèòåêòóðíèòå êîíêóðñè ó íàñ ñòàíîâèùå íà ÊÀÁ è ÑÀÁ

Editors Rumiana Stefanova, Valia Apostolova

Ðåäàêöèîíåí ñúâåò / Editorial Council äîö. ä-ð àðõ.Ìèõàèë Ðèëñêè äîö. ä-ð àðõ. Ãåîðãè Ñòàíèøåâ ïðîô. ä. à. í. àðõ. Àòàíàñ Êîâà÷åâ äîö. ä-ð àðõ. Æåêî Òèëåâ ñò. í. ñò. Éîðäàí Òàíãúðîâ àðõ. Àòàíàñ Òîñåâ àðõ. Çäðàâåö Õàéòîâ àðõ. Ëèëî Ïîïîâ àðõ. Ðàéìîíäî Ôëàêîìèî àðõ. Òîäîð Ëè÷åâ èíæ. Íàòàëèÿ Áîíäàðåíêî

Êîðåêòîð Ìàðèÿ Òîäîðîâà Proof-reader Maria Todorova

1 2 Àðõèòåêòóðíà äàðáà êîìáèíèðàíà ñ âåùàòà ðúêà íà õóäîæíèê Ãðàôè÷íà èçëîæáà íà àðõ. Ñïèðèäîí Ãàíåâ

16

ÎÓÏ íà Ñîôèÿ - íà ãðàæäàíñêè ïðèöåë

20

Ïîëèíà Õàäæèìèòîâà

English text Polina Hadjimitova

Ãðàôè÷åí äèçàéíåð íà áðîÿ Ïîëèíà Õàäæèìèòîâà

Graphic designer of the issue

ÈÍÒÅÐÂÞ:

"Àðõèòåêòóðàòà ìå ïðàâè ìíîãî ùàñòëèâ... " Ðàçãîâîð ñ àðõ. Ôðàíê Àìóòåí, ïðåçèäåíò íà ôðåíñêàòà àêàäåìèÿ ïî àðõèòåêòóðà

Ïðåâîä íà àíãëèéñêè

Ðúêîâîäèòåë ïðåäïå÷àò Ïåòúð Äèìèòðîâ Chief Prepress Peter Dimitrov

ÄÈÑÊÓÑÈß:

26

ÏÎÇÈÖÈß:

Íà êúäå âúðâè áúëãàðñêàòà àðõèòåêòóðà ä-ð àðõ. Äîáðèíà Æåëåâà - Ìàðòèíñ, ñò.í.ñ. â ÖÀ-ÁÀÍ

Polina Hadjimitova Äèçàéíåðè/Designers Åëåîíîðà Ãåîðãèåâà -Åëåòî, Èíà Êàìáàðåâà Eleonora Georgieva - Eleto, Ina Kambareva,

Ôîòîãðàôè Ðóñëàí Ïîïîâ, Ñîíÿ Ñòàíêîâà, Äèìèòúð Êàñàáîâ

Photographers Ruslan Popov, Sonia Stankova, Dimitar Kasabov

Ìåíèäæúð ðåêëàìà Ðóìÿíà Ñòåôàíîâà

Advertising Manager Rumiana Stefanova PR Âåíåòà Êóöåâà Veneta Kuceva

Ðåêëàìíè êîíñóëòàíòè Äèàíà Ñòîÿíîâà, Âàíÿ Åôðåìîâà, Ëóèçà Äàìÿíîâà, Âàëåíòèíà Âàíãåëîâà, Åìèëèàí Ìèëêîâ

Ïå÷àò “Èôî Äèçàéí”, Ñîôèÿ Print “Ifo Design”, Sofia

3 0 Íàãðàäè îò Íàöèîíàëíèÿ ïðåãëåä íà áúëãàðñêàòà àðõèòåêòóðà 2008

5 4 Overdrive - ñïîëó÷ëèâà ñèìáèîçà ìåæäó ôóíêöèÿ è ôîðìà - "Òúðãîâñêà ñãðàäà íà ãîäèíàòà" 2008

6 6 “EVERGREEN DREAMS” - Âå÷íî çåëåíèòå ñúíèùà íà àðõ. Áîéêî Êàäèíîâ

7 8 Ôîðóìúò íà Àâãóñòà Òðàÿíà - Ïðîåêò - ìå÷òà, êîéòî ìîæå äà íàìåðè ñúâðåìåííà ðåàëèçàöèÿ àðõ. Éîðäàí Òàíãúðîâ

9 4 Artur Resourt & Spa Ñâ. Âëàñ- âèëíî ñåëèùå íà ìîðñêèÿ áðÿã

9 8 Ìàãàçèí Ñåëôðèäæ â Áèðìèíãàì, Îáåäèíåíîòî êðàëñòâî

Õàðòèÿ “Êîíêîðä Ïàïèð” ÎÎÄ Paper “Concord Papiår”Ltd.

110 Ñúáèòèÿ

Èçäàâà: Publisher:

116 WAN - ñâåòîâíè àðõèòåêòóðíè íîâèíè

Öåíòðàëåí îôèñ: Ñîôèÿ 1407 óë. “Ãîëî áúðäî” No 22 e-mail: atlas@loze.net www.atlas-style.com Óïðàâèòåë: 02/868 81 83 Ãëàâåí ðåäàêòîð: 02/ 868 83 50 Ìàðêåòèíã è ðåêëàìà: 02/868 83 50 Ðåêëàìíè êîíñóëòàíòè: 02/868 75 53 ôàêñ: 02/868 79 04, Ïðåäïå÷àò: 02/868 78 47 Ðåãèîíàëåí îôèñ: Ïëîâäèâ 4000 óë. “4 ÿíóàðè” No 38, ïàðòåð, àòåëèå 2 òåë./ôàêñ: 032/63 32 16 Ïðåäñòàâèòåëñòâî âúâ Âàðíà: Âàðíà , óë.”Ïåòúð Ðàé÷åâ” 12 îôèñ 9 òåë. 052/ 97 94 83; 30 15 23; ìîá. 0897 77 80 80

Îôèöèàëåí ìåäèåí ïàðòíüîð íà Áúëãàðñêàòà àñîöèàöèÿ çà èçîëàöèè â ñòðîèòåëñòâîòî

Ìàòåðèàëè è èëþñòðàöèè îò “ÀÌÑ Àñïåêòè” ìîãàò äà ñå èçïîëçâàò ñàìî ñ ðàçðåøåíèå íà ðåäàêöèÿòà. Çà íåâåðíè äàííè, ïîñî÷åíè â ïëàòåíè ðåêëàìíè è àâòîðñêè ìàòåðèàëè, ðåäàêöèÿòà íå íîñè îòãîâîðíîñò.

1 /2 0 0 9

ÒÀÊÑÈ ÇÀ Ó×ÀÑÒÈÅ äî 15.03.2009 - 100 EURO ñëåä 15.03.2009 - 120 EURO

Çà ñòóäåíòè äî 15.03.2009 - 50 EUR ñëåä 15.03.2009 - 60 EUR

Îñíîâåí åçèê íà ðàáîòà: English

ÌÅÆÄÓÍÀÐÎÄÍÀÒÀ ÀÊÀÄÅÌÈß ÏÎ ÀÐÕÈÒÅÊÒÓÐÀ ÑÚÞÇ ÍÀ ÀÐÕÈÒÅÊÒÈÒÅ Â ÁÚËÃÀÐÈß ÓÍÈÂÅÐÑÈÒÅÒÚÒ ÏÎ ÀÐÕÈÒÅÊÒÓÐÀ, ÑÒÐÎÈÒÅËÑÒÂÎ È ÃÅÎÄÅÇÈß, ÑÎÔÈß ÎÐÃÀÍÈÇÈÐÀÒ

XII- ÒÎÒÎ ÑÂÅÒÎÂÍÎ ÒÐÈÅÍÀËÅ ÇÀ ÀÐÕÈÒÅÊÒÓÐÀINTERARCH 2009

INTERNATIONAL ACADEMY OF ARCHITECTURE UNION OF ARCHITECTS IN BULGARIA UNIVERSITY OF ARCHITECTURE, CIVIL ENGINEERING AND GEODESY, SOFIA ORGANIZE

XII- TH WORLD TRIENNIAL OF ARCHITECTURE I II III IV V VI VII VIII IX X þáèëååí XI XII

Interarch`81 Interarch`83 Interarch`85 Interarch`87 Interarch`89 Interarch`91 Interarch`94 Interarch`97 Interarch`2000

Þíè Þíè Þíè Ñåïòåìâðè Þíè Þëè Þíè Þíè Ìàé

03-12,1981 06-12,1983 03-09,1985 21-27,1987 20-26,1989 02-06,1991 20-25,1994 23-27,1997 22-26,2000

Interarch`2003 Interarch`2006 INTERARCH`2009

Ìàé Ìàé Ìàé

19-23,2003 14-17,2006 17-20, 2009

Çà ïîâå÷å èíôîðìàöèÿ ìîæåòå äà ñå ñâúðæåòå ñ ñåêðåòàðèàòà íà “INTERARCH `2009” ÑÅÊÐÅÒÀÐÈÀÒ: Ìèëêà Êîñòóðêîâà- IAA Director, Secretary General of “Interarch”. Áúëãàðèÿ,1504 Ñîôèÿ, óë. Îáîðèùå, 35 tel.: +359 2 9434950 fax: +359 2 9434959 GSM 0898255302 E-mail: iaarch@yahoo.com Ëèëî Ïîïîâ -Deputy President of UAB. Áúëãàðèÿ,1504 Ñîôèÿ, óë. Êðàêðà 11 tel.: +359 2 9438272 fax: +359 2 9438349 E-mail: sab@ bgnet.bg Ïåòúð Ïåíåâ- Deputy Rector of UASG. Áúëãàðèÿ,1504 Ñîôèÿ, áóë. Õð. Ñìèðíåíñêè 1 fax:+359 2 8656863 GSM 0882529597

Íàñòàíÿâàíå, òðàíñïîðò è äð. ðàçõîäè ñà çà ñìåòêà íà ó÷àñòíèöèòå. Ïîäðîáíà ïðîãðàìà, êàêòî è ôîðìóëÿðèòå çà ó÷àñòèå ùå áúäàò ðàçïðîñòðàíåíè ïðåç ñ åïòåìâðè 2008 ã. Êðàåí ñðîê çà ðåãèñòðàöèÿ 28 ôåâðóàðè 2009 ã.

4

5

1 /2 0 0 9

6

7

1 /2 0 0 9

8

9

1 /2 0 0 9

ÄÅÊËÀÐÀÖÈß íà Ñúþçà íà àðõèòåêòèòå â Áúëãàðèÿ çà ñúñòîÿíèåòî íà àðõèòåêòóðíèòå êîíêóðñè â Áúëãàðèÿ Ïðåç ïîñëåäíèòå íÿêîëêî ìåñåöà â Ðåïóáëèêà Áúëãàðèÿ äúðæàâíè èíñòèòóöèè èíèöèèðàõà, ïîäãîòâèõà, îáÿâèõà èëè âå÷å îðãàíèçèðàõà æóðèðàíå íà îáùåñòâåíî çíà÷èìè àðõèòåêòóðíè êîíêóðñè çà: Íàöèîíàëíà êîìïëåêñíà óñòðîéñòâåíà ñõåìà, „Âòîðè÷åí ãðàäñêè öåíòúð - ìåñòíîñòòà ”Êúðî” ("Ïðàâèòåëñòâåí öåíòúð”), Ïëåíàðíà çàëà íà ÍÑ â áèâøèÿ Ïàðòèåí äîì, Íàöèîíàëíà ñïîðòíà çàëà. Âñè÷êè òåçè êîíêóðñè áÿõà îáÿâåíè ñúãëàñíî Çàêîíà çà îáùåñòâåíèòå ïîðú÷êè (ÇÎÏ), ïðè óñëîâèÿ, êîèòî ñå ðàçëè÷àâàò îò ïîñòàíîâêèòå çà àðõèòåêòóðíèòå êîíêóðñè, çàëåãíàëè â ñâåòîâíàòà ïðîôåñèîíàëíà ïðàêòèêà. Íåçàâèñèìî îò î÷åáèéíàòà íåïðèãîäíîñò íà ÇÎÏ â ñôåðàòà íà àðõèòåêòóðíèòå è ãðàäîóñòðîéñòâåíè èäåè, îò ñòðàíà íà Ïðàâèòåëñòâîòî âñå îùå íå ñå ïðåäïðèåìàò ïðàêòè÷åñêè êðà÷êè ïî ïðàâíî-íîðìàòèâíî ðåãëàìåíòèðàíå íà àðõèòåêòóðíèòå êîíêóðñè. Èçãîòâåíàòà îò ÊÀÁ è ÑÀÁ Ïðîåêòîíàðåäáà çà àðõèòåêòóðíèòå êîíêóðñè, êîÿòî áè ìîãëà äà ïîäîáðè òàçè ñèòóàöèÿ, å âíåñåíà â ÌÐÐÁ, íî íå å ðàçãëåæäàíà è å îñòàâåíà áåç îôèöèàëåí îòãîâîð. Ñúùåâðåìåííî íàðàñòâà áðîÿò íà ïðåäëîæåíèÿòà, è îáÿâÿâàíèÿòà íà àðõèòåêòóðíè êîíêóðñè, ïðè êîèòî ÑÀÁ è ÊÀÁ ñà èãíîðèðàíè. Âñè÷êî òîâà îáÿñíÿâà ïîñòúïèëèòå ìíîæåñòâî îòçèâè, ñòàíîâèùà è âúçðàæåíèÿ îò íàøè êîëåãè, êðèòèêóâàùè ñåãàøíîòî ñúñòîÿíèå è îñîáåíî ïîñëåäíèòå êîíêóðñè, îáÿâåíè îò èíñòèòóöèè êàòî Ïðàâèòåëñòâîòî, Íàðîäíîòî ñúáðàíèå è Äúðæàâíàòà àãåíöèÿ çà ìëàäåæòà è ñïîðòà. È òîâà å îáÿñíèìî, òúé êàòî íà ïðàêòèêà ñ òåçè êîíêóðñè ñå ëåãèòèìèðà, ò.å. ïðèåìà ñå çà çàäîâîëèòåëíî, ñåãàøíîòî ñúñòîÿíèå íà êîíêóðñíîòî äåëî è òî îò óïðàâëåí÷åñêèòå ñòðóêòóðè íà íàé-âèñîêî íèâî. Çà äà èçðàáîòè ïîçèöèÿ è äà ðåàãèðà íà òîâà ñúñòîÿíèå íà êîíêóðñíàòà ïðàêòèêà, ÑÀÁ îðãàíèçèðà ïîðåäèöà îò êîíñóëòàöèè, åêñïåðòíè ñðåùè ñ àðõèòåêòóðíàòà îáùíîñò è ñ ïðåäñòàâèòåëè íà ðúêîâîäñòâîòî íà ÊÀÁ. ×ðåç òÿõ ñå èçÿâè íåîáõîäèìîñòòà îò ïî-öåëåíàñî÷åíà è ìàùàáíà àêöèÿ â çàùèòà íà àðõèòåêòóðíèòå êîíêóðñè. Îôîðìè ñå ìíåíèåòî, ÷å òàçè àêöèÿ òðÿáâà äà ñå îðèåíòèðà îñîáåíî êúì ïóáëè÷íà ðåàêöèÿ íà îáÿâåíèÿ êîíêóðñ çà "Âòîðè÷åí ãðàäñêè öåíòúð - ì.”Êúðî” â Ñîôèÿ (èçâåñòåí îùå êàòî Ïðàâèòåëñòâåí öåíòúð, Ñîôèÿ-ñèòè öåíòúð 91 è äð.). Íà ïúðâî ìÿñòî, áè áèëî ïîäõîäÿùî òàêúâ çíà÷èì êîíêóðñ ñ ìåæäóíàðîäíî ó÷àñòèå äà ñå îáÿâè ñúñ ñúäåéñòâèåòî íà Ìåæäóíàðîäíèÿ ñúþç íà àðõèòåêòèòå, ÷èéòî ÷ëåí å ÑÀÁ. Òîâà áè äàëî âúçìîæíîñò çà øèðîêî ó÷àñòèå íà ïî-ãîëÿì áðîé ñúâðåìåííè èçÿâåíè òâîðöè îò öÿë ñâÿò, êàêâàòî å è åäíà îò öåëèòå íà îáÿâåíèÿ êîíêóðñ. Âòîðî, êîíêóðñúò, îáÿâåí ïî Çàêîíà çà îáùåñòâåíèòå ïîðú÷êè, ïîñòàâÿ îãðàíè÷åíèå çà áúëãàðñêèòå ó÷àñòíèöè çà îáîðîò çà èçìèíàëàòà ãîäèíà â ðàçìåð íà ìèëèîíè ëåâà. Ïî òîçè íà÷èí ôàêòè÷åñêè ñå îãðàíè÷àâà ó÷àñòèåòî íà áúëãàðñêèòå àðõèòåêòè (îñîáåíî íà ïî-ìëàäèòå) ÷ðåç òúðãîâñêè êðèòåðèé, êîéòî ïðîòèâîðå÷è íà òâîð÷åñêàòà ñúùíîñò íà ïðîôåñèÿòà è íå å èçìåðèòåë çà êà÷åñòâîòî íà àðõèòåêòóðíèòå èäåè. Ìîæå áè èäåÿòà å áèëà ÷ðåç ïîñòàâÿíå íà ôèíàíñîâ ïðàã äà ñå îñèãóðè åëèòàðíî ó÷àñòèå íà àðõèòåêòóðíè áþðà, çà äà ñå ãàðàíòèðà âèñîêîòî íèâî íà êîíêóðñà. Íî â ñâåòîâíàòà ïðàêòèêà êîíêóðñè ñ òàêàâà çíà÷èìîñò ñå ïîñòàâÿò äåìîêðàòè÷íî çà âñè÷êè ïðàâîñïîñîáíè äåéñòâàùè àðõèòåêòè, çà äà ñå èçáåðå íàé-äîáðàòà èäåÿ ñðåä âñè÷êè ïðåäñòàâåíè. Èìåííî òîâà áè òðÿáâàëî äà å è öåëòà íà êîíêóðñà çà "Âòîðè÷åí ãðàäñêè öåíòúð íà Ñîôèÿ”. Âîäåíè îò ãîðíèòå ñúîáðàæåíèÿ, ùå ïðåäïðèåìåì ñëåäíîòî: - Îðãàíèçèðàíå íà ïóáëè÷íà äèñêóñèÿ âúâ âèðòóàëíîòî ïðîñòðàíñòâî, ñ øèðîê äîñòúï íà ãðàæäàíè è êîëåãè, òðåòèðàùà êîìïëåêñà îò ïðîáëåìè: öåëåñúîáðàçíîñò íà çàäà÷àòà, ãðàäîóñòðîéñòâåíè ïðîáëåìè, ñúäúðæàíèå íà çàñòðîÿâàíåòî è äð.

- Îðãàíèçèðàíå íà èíòåðäèñöèïëèíàðåí "óúðêøîï” (êîëåêòèâíà ðàáîòà íà ñòóäåíòè, ìëàäè àðõèòåêòè è äðóãè æåëàåùè) - â òâîð÷åñêè êîìïëåêñ íà ÑÀÁ „Ñâ.Ñâ.Êèðèê è Þëèòà”.

- Îòêàç îò îôèöèàëíî ó÷àñòèå íà Ïðåäñåäàòåëÿ íà ÓÑ íà ÑÀÁ â æóðèðàíåòî íà êîíêóðñà çà „Ïðàâèòåëñòâåí öåíòúð”. Ñ òîâà íèå öåëèì: à) äà èçòúêíåì íóæäàòà îò òîçè äåáàò, êàêòî è ôàêòà íà íåèçïîëçâàíåòî íà òâîð÷åñêèÿ ïîòåíöèàë íà àðõèòåêòóðíàòà îáùíîñò, ïîñòàâåí â óñëóãà íà îáùåñòâîòî ÷ðåç íåéíèòå îðãàíèçàöèè - ÑÀÁ è ÊÀÁ; á) äà äàäåì âúçìîæíîñò íà øèðîê êðúã ïðîôåñèîíàëèñòè äà äàäàò ñâîèòå ñòàíîâèùà ïî êîíêðåòíàòà çàäà÷à. Ñ÷èòàìå, ÷å çà òàêàâà êðóïíà çàäà÷à, òîçè ïîäõîä å àáñîëþòíî íåîáõîäèì è îòãîâàðÿ íà íàøàòà âèçèÿ çà îðãàíèçèðàíå íà êîíêóðñèòå. â) äà ïðèâëå÷åì îùå âåäíúæ îáùåñòâåíîòî âíèìàíèå âúðõó íåîòëîæíàòà íåîáõîäèìîñò îò ïðèåìàíå íà ñïåöèàëíà Íàðåäáà çà àðõèòåêòóðíèòå êîíêóðñè. Ñìÿòàìå, ÷å ïî òîçè íà÷èí íèå èçïúëíÿâàìå ñâîÿ íàé-âàæåí ïðîôåñèîíàëåí è ãðàæäàíñêè äúëã: äà äîïðèíàñÿìå çà ïîâèøàâàíå íà àðõèòåêòóðíî-ãðàäîóñòðîéñòâåíèòå êà÷åñòâà íà æèçíåíàòà ñðåäà íà îáùåñòâîòî.

Ñúþç íà àðõèòåêòèòå â Áúëãàðèÿ

10

Íà 10.02 ò.ã. ïî èíèöèàòèâà íà ã-í Äèì÷î Ìèõàëåâñêè, çàì.ìèíèñòúð íà ÌÐÐÁ, áåøå ïðîâåäåíà íåãîâà ñðåùà ñ Ïðåäñåäàòåëÿ íà ÓÑ íà ÑÀÁ àðõ. Ñïèðèäîí Ãàíåâ è Çàì. Ïðåäñåäàòåëÿ íà ÓÑ íà ÑÀÁ ïðîô. àðõ. Òîäîð Áóëåâ, êîÿòî íà ïðàêòèêà î÷åðòà íîâ êîíòåêñò íà ïîñòàâåíèòå îò ÑÀÁ ïðîáëåìè â êîíêóðñíîòî äåëî è ðåàêöèÿòà íà ÑÀÁ êîíêðåòíî ïî êîíêóðñà çà "Ïðàâèòåëñòâåíèÿ öåíòúð”. Íà òàçè ñðåùà áÿõìå èíôîðìèðàíè çà âíàñÿíåòî â çàñåäàíèå íà ÌÑ (íà 19.02.09) íà Ïðîåêòîíàðåäáà çà êîíêóðñèòå. Áÿõà îáñúäåíè è ðåäèöà àñïåêòè íà èíèöèàòèâèòå íà ÑÀÁ çà îðãàíèçèðàíå íà øèðîêà äèñêóñèÿ è "àðõèòåêòóðíà ðàáîòèëíèöà” (óúðêøîï) ïî ïðîáëåìèòå íà "Ïðàâèòåëñòâåíèÿ öåíòúð”. Íà ñðåùàòà áÿõà îáñúäåíè è ðàçëè÷íè âúçìîæíîñòè çà âçàèìîäåéñòâèå ìåæäó ÌÐÐÁ è ÑÀÁ, êîèòî äà ïîçâîëÿò ïî-øèðîêî ó÷àñòèå íà áúëãàðñêàòà àðõèòåêòóðíà êîëåãèÿ â öÿëîñòíàòà ïîñòàíîâêà è ðàçðàáîòâàíåòî íà ñëîæíàòà ïðîáëåìàòèêà íà òàçè êðóïíà, óíèêàëíà è ñ ãîëÿì îáùåñòâåí çàðÿä àðõèòåêòóðíî " ãðàäîóñòðîéñòâåíà èäåÿ. Çàì. ìèíèñòúð Ä. Ìèõàëåâñêè èçðàçè ãîòîâíîñòòà íà ÌÐÐÁ äà ïðèåìå ñúòðóäíè÷åñòâîòî íà ÑÀÁ è ãî ïîäïîìîãíå â ðåàëèçèðàíåòî íà èíèöèèðàíèòå èäåè. Íèå ðàç÷èòàìå, ÷å êîíòàêòèòå íè ñ ðúêîâîäñòâîòî íà ÌÐÐÁ ùå ïðîäúëæàò è ùå äîâåäàò äî êîíêðåòíè ðåçóëòàòè, êàòî ïîåìàìå àíãàæèìåíòà ñâîåâðåìåííî äà èíôîðìèðàìå ÓÑ íà ÑÀÁ çà òÿõíîòî ðàçâèòèå.

ÑÀÁ è ÊÀÁ ÎÁßÂßÂÀÒ Ôîðóì çà èäåè â òåêñòîâè, ãðàôè÷åí è äðóã ôîðìàò íà òåìà : ÌÍÎÃÎÔÓÍÊÖÈÎÍÀËÅÍ ÊÎÌÏËÅÊÑ - ÂÒÎÐÈ×ÅÍ ÑÒÎËÈ×ÅÍ ÖÅÍÒÚÐ íà áóë. Öàðèãðàäñêî øîñå, ì. Êúðî ÈÍÒÅÐÄÈÑÖÈÏËÈÍÀÐÍÀ ÐÀÁÎÒÈËÍÈÖÀ íà ñúùàòà òåìà (êîëåêòèâíà ðàáîòà íà ñòóäåíòè, ìëàäè àðõèòåêòè è äð. æåëàåùè) â Òâîð÷åñêè êîìïëåêñ " Ñâ. Êèðèê è Þëèòà” ÑÀÁ è ÊÀÁ ùå ñúçäàäàò óñëîâèÿ çà îñèãóðÿâàíå íà ìåæäóíàðîäíî ó÷àñòèå â êîíêóðñà è æóðèðàíåòî ìó. Èçõîäíè ìàòåðèàëè: · Òåêñò (íà õàðòèåí íîñèòåë): 1. Êîíêóðñíà ïðîãðàìà 2. Ïëàíîâî çàäàíèå · Ãðàôè÷íè ìàòåðèàëè (íà ìàãíèòåí íîñèòåë): 1. Èçâàäêà îò Ãåíïëàí Ñîôèÿ - Ì 1:5000; 2. Êàäàñòúð - Ì 1:1000; 3. Àåðîôîòîñíèìêè; Ñðîêîâå: · Çàïîçíàâàíå ñ ìàòåðèàëèòå, çàÿâÿâàíå ó÷àñòèå è ïîëó÷àâàíå íà ìàòåðèàëè - 10 äî 19 ôåâðóàðè ò.ã. ìåæäó 14-18 ÷àñà àðõ. Å. Êóðøóìîâà ÑÀÁ òåë. 943 82 85 · Âúïðîñè îò ó÷àñòíèöèòå - äî 19 ôåâðóàðè ò.ã. · Ñðåùà çà ïîòâúðæäàâàíå íà ó÷àñòèå è îòãîâîðè íà âúïðîñè – 20 ôåâðóàðè ò.ã. · Çàêëþ÷èòåëåí åòàï íà Èíòåðäèñöèïëèíàðíàòà ðàáîòèëíèöà â ê-ñ „Ñâ. Êèðèê è Þëèòà” - 3-13 àïðèë ò.ã. · Ïðåäñòàâÿíå íà ìàòåðèàëèòå - äî 17 ÷àñà íà 13 àïðèë ò.ã. â ÖÄÀ ,Ñîôèÿ óë.”Êðàêðà”11 · Æóðèðàíå - 14-17 àïðèë ò.ã. · Îòêðèòà çà ãðàæäàíñòâîòî èçëîæáà è ïóáëè÷íà äèñêóñèÿ ñëåä 1 ìàé ò.ã. Ó÷àñòèå : Ñâîáîäíî - ñòóäåíòè, ìëàäè è äðóãè æåëàåùè àðõèòåêòè, õóäîæíèöè, ãðàæäàíè. ÑÀÁ è ÊÀÁ îñèãóðÿâàò ôèíàíñèðàíåòî íà ìåðîïðèÿòèÿòà.

11

1 /2 0 0 9

ÀÐÕÈÒÅÊÒÓÐÍÀ ÄÀÐÁÀ, ÊÎÌÁÈÍÈÐÀÍÀ Ñ ÂÅÙÀÒÀ ÐÚÊÀ ÍÀ ÕÓÄÎÆÍÈÊ Â Öåíòðàëíèÿ äîì íà àðõèòåêòà áå îòêðèòà 22 22--ðàòà ñàìîñòîÿòåëíà ãðàôè÷íà èçëîæáà íà àðõ. Ñïèðèäîí Ãàíåâ Àðõ. Ãàíåâ å ïîçíàò íà íàøàòà ïðîôåñèîíàëíà îáùåñòâåíîñò êàòî åäèí îò èçÿâåíèòå áúëãàðñêè àðõèòåêòè. Çàâúðøèë å àðõèòåêòóðíèÿ ôàêóëòåò íà íàøàòà ïîëèòåõíèêà, ñïåöèàëèçèðàë å âúâ Âèñøåòî äúðæàâíî ó÷èëèùå çà èçÿùíè èçêóñòâà â Ïàðèæ, ðàáîòèë e â ïðåñòèæíèòå áþðà "Ïèåð Âàãî" è "Àíäðî è Ïàðà" â Ïàðèæ, êàòî ïî òîçè íà÷èí îùå â íà÷àëîòî íà ïðîôåñèîíàëíèÿ ñè ïúò å èìàë âúçìîæíîñò äà áúäå â äîñåã ñúñ ñâåòîâíàòà àðõèòåêòóðà. Ïîêúñíî, ïî âðåìå íà äúëãîãîäèøíàòà ñè ïðàêòèêà â åäèí îò íàé-àâòîðèòåòíèòå íàøè ïðîåêòàíòñêè èíñòèòóòè - “Ñîôïðîåêò”, äîêàçâà è ñå óòâúðæäàâà êàòî çíà÷èìî èìå â áúëãàðñêàòà àðõèòåêòóðíà êîëåãèÿ. Ìíîãî è ñòîéíîñòíè ñà îáåêòèòå, ñ êîèòî àðõ. Ãàíåâ å ñâúðçàí, ìíîãî ìîæå äà ñå ãîâîðè è çà íåãîâèòå îáùåñòâåíè àíãàæèìåíòè è àâòîðèòåò. Çàåäíî ñ ÷èñòî ïðîôåñèîíàëíàòà ñè è îáùåñòâåíà äåéíîñò àðõ. Ãàíåâ îòäàâíà å ïîçíàò íà øèðîêàòà íè êóëòóðíà îáùåñòâåíîñò è êàòî åìîöèîíàëåí õóäîæíèê. Ïðåä íàñ å åêñïîíèðàíà íåãîâàòà 22-ðà ñàìîñòîÿòåëíà ãðàôè÷íà èçëîæáà. Ñëåä êàòî â ìèíàëè èçëîæáè òîé íè å ïîêàçâàë ñâîèòå âïå÷àòëåíèÿ îò ðàçëè÷íè ÷àñòè íà Áúëãàðèÿ è áëèçêè è ïî-äàëå÷íè ñòðàíè, òîçè ïúò òîé å èçáðàë çà òåìà Ñåâåðíà Èòàëèÿ - Òîðèíî, Ìèëàíî, Âåíåöèÿ è Êîìî. Òúé êàòî èìàì ïðèâèëåãèÿòà ïðåäâàðèòåëíî äà ñúì çàïîçíàò ñ èçëîæáàòà â ïúëåí îáåì, êàêòî è ñ íÿêîè îò ïðåäñòàâåíèòå îáåêòè íà ìÿñòî, ùå ñè ïîçâîëÿ äà ñïîäåëÿ áåãëî ìîè âïå÷àòëåíèÿ. Íà ïúðâî ìÿñòî, çà ïîðåäåí ïúò àðõ.Ãàíåâ íè äåìîíñòðèðà ñâîÿòà åêñïðåñèâíîñò, ñïîñîáíîñòòà ñè, ïúòóâàéêè è ïðèñúñòâàéêè íà ðàçëè÷íè ìåñòà, äúëáîêî äà èçæèâÿâà àðõèòåêòóðíàòà ðàìêà, àðõèòåêòóðíèÿ ïàìåòíèê è àðõèòåêòóðíèòå äåòàéëè è êàòî ðåçóëòàò îò ñúêðîâåíî îñìèñëÿíå íà âïå÷àòëåíèÿòà ñè äà ãè èíòåðïðåòèðà è äà íè ãè ïîäíåñå êàòî åñòåòñêè ãðàôè÷åñêè ïðîèçâåäåíèÿ. Ïîðàçèòåëíà å ñïîñîáíîñòòà ìó äà íè ïðåäñòàâè ìíîãî ïîïóëÿðíè êàäðè íà òðàäèöèîííè òóðèñòè÷åñêè îáåêòè, êàòî â ñúùîòî âðåìå âèæäàìå, ÷å ñúðöåòî ìó å òðåïíàëî îò ãðàäñêè äåòàéëè, íà êîèòî ìàñîâèÿò ïîñåòèòåë åäâà ëè áè îáúðíàë âíèìàíèå.

12

Òóê ùå âèäèòå íàïðèìåð ãëàâíàòà ôàñàäà íà áàçèëèêàòà "Ñàí Ìàðêî" âúâ Âåíåöèÿ - íàéçíà÷èìèÿò âèçàíòèéñêè ïàìåòíèê â Èòàëèÿ, è â ñúñåäñòâî ñ íåãî ïðåòâîðåíî åæåäíåâèåòî íà ìàëêèòå âåíåöèàíñêè êàíàëè. Ïîêàçâà íè ñå íåäâóñìèñëåíî, ÷å çà õóäîæíèêà íÿìà äðåáíè òåìè, êîãàòî å ñïîñîáåí äà ïðåñúçäàäå àòìîñôåðàòà è íàñòðîåíèåòî íà äàäåíîòî ìÿñòî è â äàäåíèÿ ìîìåíò. Îò èçêëþ÷èòåëíî çíà÷åíèå å íà÷èíúò, ïî êîéòî òîé åêñòðàõèðà îò îáùàòà ðàìêà îïðåäåëåí êàäúð è íè ãî ïîäíàñÿ âúâ âïå÷àòëÿâàù îáðàç. Ìíîãî îò íàñ ïîçíàâàò áîãàòàòà ãëàâíà ôàñàäà íà Äóîìîòî â Ìèëàíî, íî àðõ.Ãàíåâ íè å ïîêàçàë ôðàãìåí îò íåÿ, ìàéñòîðñêè áàëàíñèðàí êîìïîçèöèîííî. Ïîäîáåí å è ñëó÷àÿò ñ ãëàâíàòà îñ íà Êàçà äè Ëîðëîäæî âúâ Âåíåöèÿ. Òóê òàçè ìíîãî äîáðå ðàçðàáîòåíà ôàñàäà, èçâëå÷åíà îò êîíòåêñòà íà ìîíóìåíòàëíî êîìïîçèðàíèÿ àíñàìáúë íà ïèàöà "Ñàí Ìàðêî", ïîêàçâà èíäèâèäóàëíèòå é êà÷åñòâà. Ìîãà äà ïîñî÷à îùå ìíîãî ïðèìåðè â ïðåäëîæåíèòå íè ãðàôèêè. Âñåêè îò íàñ ùå íàïðàâè ñâîèòå ïðåöåíêè è ùå äàäå ñâîèòå òúëêóâàíèÿ. Ïîâàæíî å, ÷å çà ñåòåí ïúò íè ñå äîêàçâà, ÷å òî÷íîòî îêî íà ïðîôåñèîíàëíàòà àðõèòåêòóðíà äàðáà, êîìáèíèðàíî ñ âåùàòà ðúêà íà õóäîæíèêà - ãðàôèê ìîæå äà íè ïðåäëîæè ïðîèçâåäåíèÿ íà èçîáðàçèòåëíîòî èçêóñòâî ñ èçêëþ÷èòåëíè õóäîæåñòâåíè êà÷åñòâà. Íà äîáúð ÷àñ íà èçëîæáàòà è äî ñëåäâàùà ñðåùà ñ èçêóñòâîòî íà àðõ. Ãàíåâ â ðàííàòà åñåí íà òàçè ãîäèíà! Òåêñò: àðõ. Âàñèë Êèòîâ Ñíèìêè: Èâàí ×åõëàðîâ

13

1 /2 0 0 9

ÀÐÕÈÒÅÊÒ ÍÀ ÃÎÄÈÍÀÒÀ 2008

àðõ. Âàñèë Êàøóêååâ

14

Íà 23.02 ò.ã. â Öåíòðàëíèÿ äîì íà àðõèòåêòà çà 14-òè ïîðåäåí ïúò òúðæåñòâåíî áå âðú÷åíà íàãðàäàòà "Àðõèòåêò íà ãîäèíàòà 2008". Êîíêóðñúò, îðãàíèçèðàí îò â. "Àðõ è Àðò ôîðóì", è òàçè ãîäèíà ïîêàçà, ÷å ñòîéíîñòíàòà àðõèòåêòóðà çàåìà ñâîåòî äîñòîéíî ìÿñòî â îáùåñòâåíèÿ íè æèâîò. Ó÷àñòâàùèòå ïðîåêòè, ñúçäàäåíè ïðåç 2007 ã. è 2008 ã., íå ñàìî èçãðàæäàò àêòóàëíàòà àðõèòåêòóðíî-ïëàñòè÷íà âèçèÿ íà ñúâðåìåííèòå áúëãàðñêè ãðàäîâå, íî ñà íàñî÷åíè è êúì áúäåùèòå ïîêîëåíèÿ. "Êîíêóðñúò óòâúðæäàâà ñúâðåìåííàòà áúëãàðñêà àðõèòåêòóðà, âúïðåêè òðóäíîñòèòå è èêîíîìè÷åñêàòà êðèçà, ïîä÷åðòà àðõ. Ëèëî Ïîïîâ, çàì. - ïðåäñåäàòåë íà ÑÀÁ. Òîé îáÿâè íîìèíèðàíèòå àðõèòåêòè â 14-òîòî èçäàíèå íà êîíêóðñà: àðõ. Âàñèë Êàøóêååâ çà "Ðåéíáîó öåíòúð" - Ñîôèÿ àðõ. Êîíñòàíòèí Àíòîíîâ çà îôèñ ñãðàäà íà óë. "Áàòåíáåðã" - Ñîôèÿ àðõ. Èëèÿ Åâðåâ çà õîòåëñêè êîìïëåêñ â Áîðîâåö, àðõ. Âåñåëèí Ðóñåâ è êîëåêòèâ çà æèëèùíè ñãðàäè àðõ. Ðîñèöà Éîâ÷åâà çà áèçíåñ ñãðàäà "Êîíäîñêî" - Áóðãàñ. Àðõ. Íèêîëàé Òóëåøêîâ, ïðåäñåäàòåë íà æóðèòî, âðú÷è íà ëàóðåàòà íà êîíêóðñà ñïåöèàëíàòà ïëàñòè÷íà òâîðáà, äåëî íà èçâåñòíèÿ ñêóëïòîð Áîðèñ Àíäðååâ-Ðåäæî. Çà ïúðâè ïúò òàçè ãîäèíà áå ó÷ðåäåíà íàãðàäàòà "Ñúõðàíåíî àðõèòåêòóðíî íàñëåäñòâî" çà óñïåøíà ðåñòàâðàöèîííà äåéíîñò, êîÿòî áå ïðèñúäåíà íà àðõ. Þëèé Ôúðêîâ. Ñ ãðàìîòè êàòî íàé-àêòèâíè ñúòðóäíèöè íà âåñòíèêà áÿõà îòëè÷åíè àðõ. Ìàðèÿ Ìèðêîâà, àðõ. Æèâêî Æåëåâ è àðõ. Àíòîí Êàðàâåëîâ. Íàãðàäà çà íàé-äîáðî ðåêëàìíî ïðåäñòàâÿíå íà ñòðàíèöèòå íà "Àðõ è Àðò ôîðóì" ïîëó÷è ôèðìà "Âåëóêñ". "ÀÌÑ Àñïåêòè"

ÁÚËÃÀÐÑÊÀÒÀ ÀÑÎÖÈÀÖÈß ÇÀ ÈÇÎËÀÖÈÈ Â ÑÒÐÎÈÒÅËÑÒÂÎÒÎ îðãàíèçèðà

ÍÀÖÈÎÍÀËÍÀ ÊÎÍÔÅÐÅÍÖÈß Ñ ÌÅÆÄÓÍÀÐÎÄÍÎ Ó×ÀÑÒÈÅ "ÍÈÑÊÎÅÍÅÐÃÈÉÍÀÒÀ ÊÚÙÀ” 26 ìàðò 2009 ã. (÷åòâúðòúê), Ïàðê- õîòåë "Ìîñêâà”, çàëà "Êèåâ”

ÏÐÎÃÐÀÌÀ 9:00 - 10:00: Ðåãèñòðàöèÿ íà ó÷àñòíèöèòå â êîíôåðåíöèÿòà 10:00 - 10:15: Îòêðèâàíå íà êîíôåðåíöèÿòà 10:15 - 11:00 - "Êîíöåïòóàëåí ìóëòèäèñöèïëèíàðåí ïîäõîä êúì ïðîåêòèðàíå íà íèñêîåíåðãèéíè è ïàñèâíè êúùè” - àðõ. ä-ð èíæ. Ïåòàð Íèêîëîâñêè - ÐÌàêåäîíèÿ 11:00 - 11:45 - "Ïàñèâíè êúùè â óíãàðñêàòà ïðàêòèêà” - èíæ. àðõ. Àíòàë Ñàáî, ÐÓíãàðèÿ 11:45 - 12:00 - Äèñêóñèè 12:00 - 13:00 - Ðàáîòåí îáÿä 13:00 - 13:45 - "Ñúñòîÿíèå íà åíåðãèéíàòà åôåêòèâíîñò è ÂÅÈ â Áúëãàðèÿ: Íîâè ìîìåíòè â çàêîíîäàòåëñòâîòî” - Êðàñèìèð Ñòîÿíîâ, íà÷àëíèê îòäåë - Åíåðãèéíà åôåêòèâíîñò â Ìèíèñòåðñòâîòî íà èêîíîìèêàòà è åíåðãåòèêàòà íà ÐÁúëãàðèÿ.

13:45 - 14:30 - “Èçïúëíèì è ïðîâåðåí â ïðàêòèêàòà ñòàíäàðò çà åíåðãîåôåêòèâíî è êîìôîðòíî ñòðîèòåëñòâî” - Ñâåòëà Áîíîâà, ìåíèäæúð "Ìàðêåòèíã è ïðîäàæáè èçîëàöèè" , "Ñåí Ãîáåí Êîíñòðàêøúí Ïðîäúêòñ Áúëãàðèÿ” ÅÎÎÄ 14:30 - 15:15 - “Ïðèìåðè îò ïðàêòèêàòà íà “Ñòóäèî ÀÐÕÅ” çà íèñêîåíåðãèéíè è ïàñèâíè ñãðàäè â Áúëãàðèÿ. Öåëè, ïðîáëåìè, âúçìîæíîñòè.” - àðõ. Ãåîðãè Íèêîëîâ - Ñòóäèî "ÀÐÕÅ” 15:15 - 15:30 - Äèñêóñèè 15:30 - 16:15 - Îò ïèëîòíè ïðîåêòè äî ñòàíäàðòè çà íèñêîåíåðãèéíè ñãðàäè - àðõ. ä-ð Çäðàâêî Ãåí÷åâ - èçïúëíèòåëåí äèðåêòîðè íà ÅíÅôåêò, Öåíòúð çà åíåðãèéíà åôåêòèâíîñò 16:15 - 17:00 - “Àðõèòåêòóðíî-ãðàäîóñòðîéñòâåíè ïðîáëåìè íà íèñêîåíåðãèéíàòà ñãðàäà” - àðõ. Ðîñåí Ñàâîâ, çàì. - êìåò íà ðàéîí "Èçãðåâ" 17:00 - 17:15 - Äèñêóñèè 17:15 - Çàêðèâàíå íà êîíôåðåíöèÿòà

15

1 /2 0 0 9

ÄÈÑÊÓÑÈß ÄÈÑÊÓÑÈß ÄÈÑÊÓÑÈß

ÎÓÏ íà Ñîôèÿ

- íà ãðàæäàíñêè ïðèöåë

Èçìåíåíèåòî íà ÎÓÏ íà Ñîôèÿ, êîåòî áå ïðåäìåò íà îáùåñòâåíî îáñúæäàíå ïðåç ôåâðóàðè, ðàçáóíè äóõîâåòå íà ñîôèÿíöè è ïðåäèçâèêà îñòðè äåáàòè ñðåä ñïåöèàëèñòè è ãðàæäàíè.  àóëà “Ìàêñèìà” íà ÓÀÑà íàä 400 àðõèòåêòè, èíæåíåðè, ïðèðîäîçàùèòíèöè, ïðåäñòàâèòåëè íà ãðàæäàíñêè ñäðóæåíèÿ è æóðíàëèñòè çàäàâàõà îò óïîð âúïðîñè íà ãëàâíèÿ àðõèòåêò íà Ñîôèÿ Ïåòúð Äèêîâ è åêèïèòå îò ñïåöèàëèñòè, èçãîòâèëè ïðîåêòà çà èçìåíåíèå íà ÎÓÏ è Åêîëîãè÷íàòà îöåíêà íà ïëàíà. Áåç îòãîâîð îñòàíà îñíîâàòåëíèÿò âúïðîñ, çàùî òîëêîâà âàæåí ïðîáëåì êàòî åêîëîãè÷íàòà îöåíêà íà ïëàíà íå áå ïðåäìåò íà ñïåöèàëíî îáñúæäàíå. Ñòàíà ÿñíî, ÷å â ÄÀà ñà ïîëó÷åíè íàä 3500 ïèñìåíè âúçðàæåíèÿ, îò êîèòî 2700 îò ãðàæäàíñêè è þðèäè÷åñêè ëèöà. Íå áå èçÿñíåíî ,îáà÷å, çàùî ñàìî 600 îò òÿõ ñà óâàæåíè. ßðêî îòêðîÿâàù ñå àêöåíò ñðåä ìíîãîòî âúïðîñè, êîìåíòàðè è íåñúãëàñèÿ áå èçêàçâàíåòî íà àðõ. Ìèòêî Äèìèòðîâ. Òîé îáîáùè âïå÷àòëåíèåòî ñè îò ïëàíà òâúðäå êàòåãîðè÷íî è êðàñíîðå÷èâî. “Ïëàíúò å áóêâàëíî åäíî çàñíåìàíå çà óçàêîíÿâàíå íà áèçíåñ èíòåðåñè”. Çà ïðèìåð ïîñî÷è Áîòàíè÷åñêàòà ãðàäèíà. Èçêàçà è ñúìíåíèÿòà ñè, ÷å òîâà îáñúæäàíå ùå ïîäâåäå îáùèíñêèòå ñúâåòíèöè, êîèòî âåðîÿòíî ùå ïðèåìàò

16

ïëàíà ñ ìíîçèíñòâîòî íà ÃÅÐÁ. Îùå ïî-îñòðè áÿõà êîìåíòàðèòå ìó çà åêîëîãè÷íàòà îöåíêà. Òîé ïðåäëîæè íà åêèïà, êîéòî ÿ å èçãîòâèë, äà äàðè õîíîðàðà ñè îò 100 000 ëåâà çà íåùî èñòèíñêè ïðèðîäîñúîáðàçíî, êàòî çàñàæäàíåòî íà ãîðà íàïðèìåð. ßñíîòî è ïðîôåñèîíàëíî ñòàíîâèùå íà àðõ. Äèìèòðîâ áå ïðåêúñâàíî ìíîãîêðàòíî îò îäîáðèòåëíèòå àïëîäèñìåíòè íà àóäèòîðèÿòà. Åòî îùå åäèí öèòàò îò íåãî: “Òàçè âå÷åð ïðèñúñòâàì íà äâå ñâàòáè è åäíî ïîãðåáåíèå. Ïîãðåáåíèåòî å íà “Ñîôïðîåêò - ÎÃÏ”, ñòðóêòóðàòà, êîÿòî îùå óòðå òðÿáâà äà áúäå îñâîáîäåíà, çàùîòî ñðåùó 10 - 15 ìëí ëâ äîâåäå ñòîëèöàòà äî áåçîáðàçíè çàäðúñòâàíèÿ. À êàêâè ñà ñâàòáèòå? Çà ïúðâè ïúò àðõ. Äèêîâ çàáðàíè ñòðîèòåëñòâîòî â çåëåíè ïëîùè è ùå èìà âúçìîæíîñò äà ïðîäúëæè ðàáîòàòà ïî òîçè ãðàäîóñòðîéñòâåí ïëàí - òîâà å âòîðàòà ñâàòáà.” Íàêðàÿ àðõ. Äèìèòðîâ îáîáùè, ÷å íàé-ïðàâèëíîòî óïðàâëåíñêî ðåøåíèå áè áèëî èçðàáîòâàíåòî íà íîâ ÎÓÏ. Àðõ. Äèêîâ ëàêîíè÷åíî îòãîâîðè, ÷å ïðîáëåìúò ñ êèíîöåíòúðà å èçêëþ÷èòåëíî áîëåçíåí, íî äúðæàâàòà å ïðîäàëà òîçè òåðåí. À ùî ñå îòíàñÿ äî ïëàíà, òîé å æèâ îðãàíèçúì è íàé-çëîêà÷åñòâåíîòî ðåøåíèå å îòëàãàíåòî íà âçåìàíå íà òàêîâà. Îáñúæäàíåòî íà èçìåíåíèåòî íà ÎÓÏ îòïðèùè îáùåñòâå-

íàòà åíåðãèÿ â àóëà “Ìàêñèìà”. Òî ïîêàçà ÿñíî, ÷å ãðàæäàíñòâîòî ðåàãèðà àäåêâàòíî, ñòèãà äà èìà êîé äà ãî ÷óå è äà âçåìà ïðàâèëíè óïðàâëåíñêè ðåøåíèÿ â íåãîâà ïîëçà. Ïðåäëîæåíèåòî íà ïðîô. Ñòîèìåíîâ çà âèñÿùà æåëåçíèöà êàòî àëòåðíàòèâà çà ðàçòîâàðâàíå íà äâèæåíèåòî â ñòîëè÷íèÿ ãðàä, îñòàíà äà âèòàå áåçðåçóëòàòíî â ïóáëè÷íîòî ïðîñòðàíñòâî. Êàêòî è âïå÷àòëÿâàùèÿ êîìåíòàð íà ðåæèñüîðà è ïðîäóöåíò Ãðèãîð Òîëåâ , çà êîéòî ÎÓÏ “ðîáóâà íà ñòàðî ìèñëåíå è ñòàðè äèïëîìè”. Òîé ãî îïðèëè÷è íà òðèõèíèëîçà è ïîñî÷è êîíêðåòíè íåäîñòàòúöè, êàòî íàïðèìåð 50-60 äêà àñôàëòèðàíà çåìåäåëñêà çåìÿ, ïðåâúðíàòà â ïëîùàäêà íà ôèðìà “Áèîìåò”. Ðåäèöà ïîñëåäâàëè èçêàçâàíèÿ íà ðàçÿðåíè ãðàæäàíè, æèâóùè â ðàçëè÷íè ðàéîíè íà ñòîëèöàòà, èçðàçèõà ïðåîáëàäàâàùîòî ìíåíèå, ÷å èçìåíåíèåòî íà ÎÓÏ íå ïðåäëàãà ïî-äîáðè ðåøåíèÿ îò ñåãà äåéñòâàùèÿ ïëàí. À òîé å áèë îáñúæäàí ïî ðàéîíè ïðåäè ãîäèíà. Âñè÷êè èñêàõà îòãîâîð çàùî òåõíèòå æàëáè è âúçðàæåíèÿ, ïîäàäåíè òîãàâà, èçîáùî íå ñà âçåòè ïîä âíèìàíèå. Âúçìóùåíèåòî íà ïðèñúñòâàùèòå íàåëåêòðèçèðà îáñòàíîâêàòà. ×óõà ñå ïðèçèâè â çíàê íà ïðîòåñò îáñúæäàíåòî äà áúäå ïðåêðàòåíî è âñè÷êè äà íàïóñíàò äåìîíñòðàòèâíî çàëàòà. Íàïðåæåíèåòî ïðîäúëæè äà åñêà-

ëèðà ñëåä èçêàçâàíèÿòà íà îùåòåíè ïðèñúñòâàùè îò ïðîìåíåíè ïàðàìåòðè íà çàñòðîÿâàíå è ïðåäíàçíà÷åíèå çà îçåëåíÿâàíå. Ïðåäñòàâèòåëèòå íà 1800 ãðàæäàíè îò Êàçè÷åíå èçðàçèõà íåñúãëàñèåòî èì òÿõíàòà çåìÿ äà áúäå èçïîëçâàíà çà íîâîòî ãðîáèùå. Çàùîòî ìÿñòîòî å ñòðàòåãè÷åñêî è ïåðñïåêòèâíî è Êàçè÷åíå ìîæå äà ñå ðàçøèðÿâà â òàçè ïîñîêà. Çà íîâèÿ ãðîáèùåí ïàðê îáùèíàòà èìà ïî-ðàçóìíè ïðåäëîæåíèÿ. Íà ïëàêàòà, êîéòî ðàçïúíàõà õîðàòà, áå èçïèñàíî “Çåìÿòà äî Âðàíà å çà æèâèòå, çà ìúðòâèòå îáùèíàòà èìà äðóãè âàðèàíòè”. Àäâîêàò íà ÷óæäåñòðàíåí èíâåñòèòîð, çàêóïèë 500 äêà äî Ïàí÷åðåâî, ïîñòàâè èíòåðåñåí þðèäè÷åñêè êàçóñ. Ïðåäè ïðèäîáèâàíåòî íà çåìÿòà îáùèíàòà ãî óâåðèëà, ÷å òàì ñòðîèòåëñòâîòî å ðàçðåøåíî è òîé èçãîòâèë ïðîåêòèòå. Íî ñïîðåä ñåãàøíèòå ïðîìåíè â ÎÓÏ ñúùàòà òàçè çåìÿ, êîÿòî âå÷å å ÷àñòíà ñîáñòâåíîñò, ñå “íàöèîíàëèçèðà” çà ïàðê. Îòãîâîðúò íà àðõ. Äèêîâ îñòàâàìå áåç êîìåíòàð: “Óñòðîéñòâîòî íà òåðèòîðèÿòà å íàñèëèå âúðõó ñîáñòâåíèêà - îò äðåâåí Åãèïåò äî äíåñ” ñ ïðîäúëæåíèå: “ ÇÓÇÑÎ å êàçàíî ìíîãî ÿñíî “äà ñå âúðíå çåëåíèíàòà íà ãðàäà”. Îñâåí òîâà â òàçãîäèøíèÿ áþäæåò íà ÑÎ ñà ïðåäâèäåíè ñàìî 14 ìëí ëâ çà îò÷óæäàâàíå, à òðÿáâàò ïîíå 60 ìíë ëâ”. Íà ðåäèöà êîíêðåòíè âúïðîñè

àðõ. Äèêîâ âìåñòî îòãîâîðè îòïðàùàøå ïðèñúñòâàùèòå êúì òàáëàòà ñ ïðîåêòà, ðàçïîëîæåíè âúâ ôîàéåòî ïðåä çàëàòà. Ïðåäñòàâèòåëèòå íà åêîëîãè÷íè îðãàíèçàöèè îáâèíèõà åêèïà, ÷å íå å ïðåäñòàâèë åêîëîãè÷íàòà îöåíêà îùå ñ ïðåäâàðèòåëíèÿ ïëàí èëè ïðè îáñúæäàíåòî ïî ðàéîíè. ×ëåí íà ãðàæäàíñêî ñäðóæåíèå çàÿâè ñ îãîð÷åíèå, ÷å îò 4 ãîäèíè ó÷àñòâà â ïîäîáíè îáñúæäàíèÿ è âèæäà êàê ïðîáëåìèòå, âìåñòî äà íàìàëÿâàò, ñå óâåëè÷àâàò. Òîé ïîä÷åðòà, ÷å ùå å ñïðàâåäëèâî îò÷óæäàâàíåòî íà çåìÿ çà îáùåñòâåíè íóæäè äà çàïî÷íå ñ íåïðàâîìåðíî ðàçäàäåíèòå îò îáùèíàòà òåðåíè. Àðõèòåêòè, èíæåíåðè, óðáàíèñòè îòïðàâèõà ïðîôåñèîíàëíî àðãóìåíòèðàíè êðèòè÷íè âúïðîñè îòíîñíî èíôðàñòðóêòóðàòà, êîìóíèêàöèîííîòî îáåçïå÷àâàíå, ïðåîòðåæäàíåòî íà òåðåíè çà çåëåíàòà ñèñòåìà, ëèïñâàùè ïðå÷èñòâàòåëíè ñúîðúæåíèÿ è äð. Íà íÿêîè îò òÿõ óêëîí÷èâî è ìúãëÿâî îòãîâîðè àðõ. Äèêîâ, à äðóãèòå îñòàíàõà áåç îòãîâîð. Íàêðàÿ ïðèñúñâàùèòå áÿõà ïîêàíåíè äà ïðåäñòàâÿò âúçðàæåíèÿòà ñè â ïèñìåí âèä è “ïîëçîòâîðíîòî”, ïî äóìèòå íà àðõ. Äèêîâ, îòêðèòî îáñúæäàíå íà èçìåíåíèåòî íà ÎÓÏ íà Ñîôèÿ ïðèêëþ÷è. Îñòàâàéêè ó âñè÷êè ãîð÷èâèÿ ïðèâêóñ íà íåóäîâëåòâîðåíîñò è èçëúãàíè î÷àêâàíèÿ çà èñòèíñêè äèàëîã. Òåêñò: Êðàñèìèðà Èâàíîâà

17

Äæè Áè Ñè Èíäúñòðè ÀÄ å îñíîâàíà ïðåç 1998ã. Êîìïàíèÿòà ñå çàíèìàâà ñ ïðîèçâîäñòâî íà ïðîäóêòè çà ñòðîèòåëñòâîòî.Èìà òðè îñíîâíè íàïðàâëåíèÿ: ïðîèçâîäñòâî íà âîäîðàçòâîðèìè åêñòåðèîðíè è èíòåðèîðíè ïîêðèòèÿ, ëåïèëà, ïðîèçâîäñòâî íà ñóõè ñòðîèòåëíè ñìåñè, ïðîèçâîäñòâî íà ïëîñêîñòè îò åêñïàíäèðàí ïåíîïîëèñòèðåí.Îñíîâíè öåëè ïðè ðàáîòàòà íà êîìïàíèÿòà ñà ðàçðàáîòêà è ðåàëèçàöèÿ íà èíîâàöèîííè è åêîëîãè÷íî ÷èñòè ïðîäóêòè, ùàäÿùè ïðèðîäàòà è ñúùåâðåìåííî ïðåäîñòàâÿùè ïî-äîáðè óñëîâèÿ çà æèâîò íà ñâîèòå ïîëçâàòåëè. Äæè Áè Ñè Èíäúñòðè ÀÄ å ïîçèöèîíèðàíà íà ïàçàðèòå íà íàä 10 äúðæàâè.Íîñèòåë å íà ïðåñòèæíè îòëè÷èÿ íà ðàçëè÷íè ìåæäóíàðîäíè ôîðóìè.Êîìïàíèÿòà å ñåðòèôèöèðàíà ïî ISO 9001:2000 îò 2003 ã. oò Quality Austria

Åêèïúò íà Äæè Áè Ñè Èíäúñòðè

Ñïåöèàëåí ïîçäðàâèòåëåí àäðåñ è ïëàêåò ïîäíåñåí îò ÄÒÍ ïðîô. Ïåòêî Ïåòêîâ, ðåêòîð íà óíèâåðñèòåò „Ïðîô.Àñåí Çëàòàðîâ” ãð. Áóðãàñ

ã-í Ä.Ìàðèíîâ, ïðåäñòàâèòåë íà ÏÈÁ Áóðãàñ, çàñâèäåòåëñòâà ïîäêðåïàòà íà áàíêàòà, ñ êîÿòî ñè ñúòðóäíè÷èì âå÷å 8 ãîäèíè.

Àðõ. Ãóãó÷êîâà, êîíñóëòàíò çà ïðîåêòà íà íîâàòà ïðîèçâîäñòâåíà áàçà è àäìèíèñòðàòèâíà ñãðàäà íà Äæè Áè Ñè Èíäúñòðè.

ã-æà Ïàñêàëåâà, òúðãîâñêè ïàðíüîð

ã-í À.Ãåîðãèåâ, þðèñò è ïðèÿòåë

ã-í À.Òîìîâ ñè ïîæåëà Äæè Áè Ñè Èíäúñòðè äà ïîñðåùíå è 30-ÿ ñè ðîæäåí äåí, êàêòî è ïîïóëÿðíàòà ðîê-ãðóïà “Ñèãíàë”.

61 //2 20 00 08 9

ÈÍÒÅÐÂÞ ÈÍÒÅÐÂÞ ÈÍÒÅÐÂÞ ÀÐÕÈÒÅÊÒÓÐÀÒÀ ÌÅ ÏÐÀÂÈ ÌÍÎÃÎ ÙÀÑÒËÈ Ðàçãîâîð ñ àðõ. Ôðàíê Àìóòåí, ïðåçèäåíò íà Ôðåíñêàòà àêàäåìèÿ ïî àðõèòåêòóðà Èíòåðâþ íà àðõ. Ïðîëåò Ïîïîâà Ôðàíê Àìóòåí å ðîäåí ïðåç 1954 ã. Êàòî ìëàäåæ ñå çàíèìàâà ñ ìóçèêà, ìå÷òàå çà ìåäèöèíà è êèíî.  êðàéíà ñìåòêà èçáèðà àðõèòåêòóðàòà, êîÿòî çàâúðøâà è ïðàêòèêóâà â Ïàðèæ. Ïðåç 80-òå ãîäèíè å íàãðàäåí ñúñ “Ñðåáúðåí òðèúãúëíèê” çà ïúðâà òâîðáà - ïðåóñòðîéñòâîòî íà èíäóñòðèàëíà ñãðàäà â îôèñè. 2006 ã. å äâîéíî óñïåøíà çà íåãî: ïîëó÷àâà íàãðàäàòà íà ôðåíñêîòî ìèíèñòåðñòâî íà êóëòóðàòà íà “Èíòåðàðõ”â Ñîôèÿ çà ðåàëèçàöèÿòà íà öúðêâàòà “Ñâåòà Áîãîðîäèöà îò Ïåòäåñåòíèöà”(“Íîòð Äàì äüî Ïàíòåêîò”) â ïàðèæêèÿ áèçíåñ êâàðòàë “Äåôàíñ” è “Ñðåáúðåí òðèúãúëíèê” çà ðàçøèðåíèåòî íà êìåòñòâîòî â Ìàðñèëèÿ. Ïðåç 2008 ã. áå èçáðàí çà ïðåçèäåí íà Ôðåíñêàòà àêàäåìèÿ ïî àðõèòåêòóðà. Àðõ. Àìóòåí, áëàãîäàðÿ, ÷å ïðèåõòå äà äàäåòå èíòåðâþ çà ñï. “ÀÌÑ Àñïåêòè”, êîåòî å îôèöèàëåí ìåäèåí ïàðòíüîð íà Êàìàðàòà íà àðõèòåêòèòå â Áúëãàðèÿ. Òîâà ëÿòî ïîåõòå ïîñòà ïðåçèäåíò íà Ôðåíñêàòà àêàäåìèÿ ïî àðõèòåêòóðà îò àðõ. Áåíæàìåí Ìóòîí. Òîé å ñïåöèàëèñò ïî ïàìåòíèöèòå íà àðõèòåêòóðàòà, äîêàòî Âèå îïðåäåëåíî ñòå òàêúâ â ñúâðåìåííàòà àðõèòåêòóðà. Òîâà ëè å åäíà îò òàéíèòå íà æèçíåíîñòòà íà Ôðåíñêàòà àêàäåìèÿ ïî àðõèòåêòóðà - íåïðåêúñíàòàòà ïðîìÿíà è ÷óäåñíîòî ñú÷åòàâàíå ìåæäó òðàäèöèÿ è ñúâðåìåííîñò? Äàëè â òîâà å òàéíàòà, íå çíàÿ, íî áúäåùåòî - äà, ñúñ ñèãóðíîñò. Àêàäåìèÿòà å èçöÿëî ïîñâåòåíà íà àðõèòåêòóðàòà. Òÿ íå çàùèòàâà íèòî èíòåðåñèòå íà àðõèòåêòèòå, íèòî ðåãóëèðà àðõèòåêòóðíàòà ïðàêòèêà, à å îðãàíèçàöèÿ, èçöÿëî ïîñâåòåíà íà àðõèòåêòóðàòà â íàé-øèðîêèÿ ñìèñúë íà òîçè òåðìèí. Îòòóê è íåîáõîäèìîñòòà îò ïðèñúñòâèåòî íà âñè÷êè ïîêîëåíèÿ, ïðîôèëè, øêîëè

20

è ïðàêòèêè, çà äà ñå îñèãóðè áúäåùåòî íà àêàäåìèÿòà è íåéíàòà æèçíåíîñò.  òîçè ñìèñúë, êîè ùå áúäàò Âàøèòå ïðèîðèòåòè â áëèçêèòå ìåñåöè? Îñíîâíèÿò ïðèîðèòåò ùå áúäå äà ñå äàäå ïîâå÷å ïóáëè÷íîñò íà áîãàòñòâîòî îò ðåñóðñè íà àêàäåìèÿòà. Çà ùàñòèå ôðåíñêàòà êîëåãèÿ èìà ðàáîòà. Ðàçáèðà ñå, ñúùåñòâóâàò ìíîãîáðîéíè òðóäíîñòè è ïðå÷êè, íî âñå ïàê ñå ñòðîÿò äîñòà è ðàçíîîáðàçíè íåùà. Îò äðóãà ñòðàíà, áðîÿò íà àðõèòåêòèòå ñå óâåëè÷àâà è òå ïðàêòèêóâàò âúâ âñè÷êè ñôåðè íà îáùåñòâîòî: â óíèâåðñèòåòèòå, â àäìèíèñòðàöèèòå, êàòî èíâåñòèòîðè è, ðàçáèðà ñå, êàòî ïðîåêòàíòè. Ïðîôåñèÿòà ïðåòúðïÿ ãîëÿìî ðàçâèòèå ïðåç ïîñëåäíèòå òðèéñåò ãîäèíè, à àðõèòåêòèòå ñà â öåíòúðà íà ïðîìåíèòå íà ñâåòà.  àêàäåìèÿòà ðàçïîëàãàìå ñ ãîëÿìî áîãàòñòâî îò ñïåöèàëèñòè. Òóê òðÿáâà äà íàïîìíÿ, ÷å ÷ëåíîâåòå íà àêàäåìèÿòà ñà 120 íà áðîé è ñà èçáðàíè äîæèâîòíî. Èìàìå 80 ÷óæäåñòðàííè ÷ëåí-êîðåñïîíäåí-

òà ñðåä íàé-âèäíèòå ñâåòîâíè àðõèòåêòè, ìåæäó êîèòî å è ïðåçèäåíòúò íà Ìåæäóíàðîäíàòà àêàäåìèÿ ïî àðõèòåêòóðà àðõ. Ãåîðãè Ñòîèëîâ. Îñâåí òîâà èìàìå 80 àñîöèèðàíè ÷ëåíîâå îò äðóãè ïðîôåñèè, êîèòî èãðàÿò âàæíà ðîëÿ â ñâåòà íà àðõèòåêòóðàòà: èíæåíåðè, ïîëèòèöè, ãðàäîñòðîèòåëè. Ïîòåíöèàëúò, ñ êîéòî àêàäåìèÿòà ðàçïîëàãà, âñå îùå ñå èçïîëçâà íåäîñòàòú÷íî. Åòî çàùî åäíà îò ïúðâîñòåïåííèòå íè çàäà÷è ùå áúäå äà ñå îòâîðèì ïîâå÷å êúì ãðàæäàíñêîòî îáùåñòâî, àäìèíèñòðàöèÿòà è øèðîêàòà ïóáëèêà. Àðõ. Àìóòåí, áúëãàðñêàòà êîëåãèÿ Âè ïîçíàâà îò Âàøåòî ó÷àñòèå â ïîñëåäíîòî èçäàíèå íà “Èíòåðàðõ” â Ñîôèÿ ïðåç 2006 ã. ñ ðåàëèçàöèÿòà íà öúðêâàòà “Íîòð Äàì äüî Ïàíòåêîò” â áèçíåñ êâàðòàëà “Äåôàíñ” êðàé Ïàðèæ. Êîíêóðñúò äàòèðà îò 1994 ã. Äíåñ áèõòå ëè êàçàëè, ÷å òîçè ïðîåêò å Âàøèÿò àðõèòåêòóðåí ìàíèôåñò? Íå, íå áèõ êàçàë. Íå ñúì ÷îâåê íà ìàíèôåñòèòå è ðåöåïòèòå. Íî âÿðâàì äúëáîêî, ÷å âñåêè àðõèòåêòóðåí àêò îòãîâàðÿ íà îïðåäåëåí êîíòåêñò, îáêðúæåíèå è îáùåñòâî, êîèòî âëèÿÿò âúðõó êîíêðåòíèÿ àðõèòåêòóðåí ðåçóëòàò.  äàäåíèÿ ñëó÷àé ñòàâà âúïðîñ çà äâå ìîãúùè è ïîòåíöèàëíî àíòàãîíèñòè÷íè ñèëè. Îò åäíà ñòðàíà, èçêóñòâåíî ñúçäàäåíèÿò áèçíåñ êâàðòàë “Äåôàíñ” ñ íåãîâàòà åäðîìàùàáíà è ñìàçâàùà àðõèòåêòóðà. Îò äðóãà ñòðàíà, ñâåòúò íà âÿðàòà è ðåëèãèÿòà ñ âúïðîñà çà êóëòîâàòà ñãðàäà â òàçè èìåííî ãðàäñêà ñðåäà. Ïðîåêòúò å ðåçóëòàò îò ñðåùàòà, îò õàðìîíè÷íèÿ, íàäÿâàì ñå, ñáëúñúê ìåæäó ãîðíèòå äâà ñâÿòà.  òîâà îòíîøåíèå ïðîåêòúò å “èñòèíñêè”, íå çàáëóæäàâà, íå ñå ìàñêèðà ñ äðóãè ôîðìè, íå èãðàå âúðõó ÷óæäè ðåãèñòðè. Ñ ïðàâî èëè íå, ïðîåêòúò îáåäèíÿâà ìíîãî õîðà. Êâàðòàëúò å îãðîìåí, ïðåç íåãî ïðåìèíàâàò ìèëèîíè õîðà, à ñãðàäàòà å ñúâñåì ìàëêà, íî ñå ðàäâà íà ìíîãîáðîéíè ïîñå-

òèòåëè îò öÿë ñâÿò. Òîâà, íàäÿâàì ñå, å ïðèçíàê çà äîáðîòî ôóíêöèîíèðàíå íà ïðîåêòà. Íî òîé å åäèí îò ìíîãîòî è íå ìîãà äà ãî öèòèðàì îòäåëíî îò îñòàíàëèòå. Êìåòñòâîòî íà Ìàðñèëèÿ, íàïðèìåð, è ðåêîíñòðóêöèÿòà íà êâàðòàëà îêîëî íåãî å ïðîåêò, êîéòî ìè å îñîáåíî ñêúï, òúé êàòî ñå âïèñâà èçöÿëî â ñúùåñòâóâàùàòà ãðàäñêà ñðåäà îò îñåìíàäåñåòè è äâàäåñåòè âåê. Âïå÷àòëåíèåòî íà ïîñåòèòåëèòå å, ÷å ñãðàäàòà íå å íåùî íîâîïðèíåñåíî îòâúí, à ÷å å íà ìÿñòîòî ñè, ÷å ñúùåñòâóâà îòäàâíà â òàçè ñðåäà. Âÿðâàì, ÷å âñè÷êî ñå íàñëåäÿâà è íèùî íå èäâà ñëó÷àéíî. Âñè÷êî, êîåòî ïðàâèì, ñå ñúçäàâà êàòî ïðîäúëæåíèå íà ìèíàëîòî, êàòî ïðîòèâîïîñòàâÿíå íà ìèíàëîòî èëè â óíèñîí ñ ìèíàëîòî. Àðõèòåêòúò, áèë òîé ñúñ çâàíèå èëè íå, äàâà ôîðìà íà çäàíèå, êîåòî ïðèþòÿâà îïðåäåëåíè ôóíêöèè. Òîâà å îñíîâàòà. È íàé-èíòåðåñíîòî â àðõèòåêòóðíàòà ðàáîòà å äà ñå òúðñè õàðìîíèÿ ìåæäó íàñòîÿùå è ïðåäñòàâàòà çà áúäåùå, êàòî èçïîëçâàìå âúçìîæíîñòèòå, íàñëåäåíè îò ìèíàëîòî. Àêî ïðèåìåì òàçè èçõîäíà ïîçèöèÿ, ùå ïîëó÷èì â ðåçóëòàò èçêëþ÷èòåëíî ñúâðåìåííà àðõèòåêòóðà, òúé êàòî òÿ ùå áúäå íàïðàâåíà ñ äíåøíèòå ìàòåðèàëè, ñ äíåøíàòà òåõíèêà, äíåøíèòå õîðà è ôóíêöèîíèðàíå. Òîâà ùå å ñúùî àðõèòåêòóðà, ïðåäíàçíà÷åíà çà áúäåùåòî, òúé êàòî ïðîöåñúò íà ïðîåêòèðàíå è ðåàëèçèðàíå íà åäíà ñãðàäà å ïðîäúëæèòåëåí è òÿ ùå íè íàäæèâåå ìíîãîêðàòíî. Íóæäèòå, ïðåäèçâèêàëè ñòðîèòåëñòâîòî, ñà íàñòîÿùè, íî ñãðàäàòà ñå ñòðîè è çà áúäåùåòî. È àêî ñìå ïî÷òåíè â ðàáîòàòà ñè è ïðèåìåì íàñòîÿùåòî òàêîâà, êàêâîòî å, áåç äà îòõâúðëÿìå è çàëè÷àâàìå ìèíàëîòî èëè ïúê äà ãî ñ÷èòàìå çà íåùî ñâåùåíî è íåäîñåãàåìî, íî êàòî íàñëåäñòâî ñ íåãîâèòå êà÷åñòâà è íåäîñòàòúöè, òî òîãàâà ùå ìîæåì äà ñúçäàäåì ñúâðåìåííà àðõèòåêòóðà, êîÿòî ñå ñú÷åòàâà ñ ìèíàëîòî è ïîäãîòâÿ áúäåùåòî. Âèå áÿõòå íàãðàäåí è çà

INTERVIEW INTERVIEW INTERVIEW äâàòà ïðîåêòà, êîèòî öèòèðàõìå. Ùå ìè ñå äà ïîïèòàì: êàêâî å ìÿñòîòî íà íàãðàäèòå â òâîð÷åñêèÿ ïúò íà àðõèòåêòà? Èìàò ëè òå íÿêàêâî çíà÷åíèå â äíåøíîòî îáùåñòâî? Ñúñ ñèãóðíîñò äà, äíåñ ïîâå÷å îò âñÿêîãà. Êàêòî êàçàõ, ïðîôåñèÿòà íà àðõèòåêòà åâîëþèðà çíà÷èòåëíî íàïîñëåäúê. Ïðåäè äâàéñåòòðèéñåò ãîäèíè âúâ Ôðàíöèÿ òîâà áåøå ìíîãî çàòâîðåíà ïðîôåñèÿ, êîÿòî ñå ïðåäàâàøå îò áàùà íà ñèí. Ïîñëå ïðåìèíàõìå ïðåç ïåðèîä íà äåâàëîðèçàöèÿ íà ïðîôåñèÿòà, íî ñåãà ñå ïîëçâàìå îòíîâî ñ äîâåðèåòî íà îáùåñòâîòî.  êðàéíà ñìåòêà òî ðàçáðà, ÷å äà ñå ñòðîè áåç àðõèòåêòè îçíà÷àâà äà ñå ïðàâÿò èìïðîâèçàöèè, áåç äà ñå âëàäåå èíñòðóìåíòà, íà êîéòî ñå ñâèðè. Ðåçóëòàòúò íå ìîæå äà áúäå äîáúð. Äíåñ ïî÷òè âñåêè èìà àðõèòåêò â ñåìåéñòâîòî èëè ñðåä ïðèÿòåòåëèòå ñè, îáùåñòâîòî å ïî-áëèçî äî àðõèòåêòèòå. Õîðàòà ñà ìíîãî ïî-âíèìàòåëíè è ñúîòâåòíî ïîâçèñêàòåëíè ïî îòíîøåíèå íà êîìôîðòà è óñëîâèÿòà íà æèâîò. Âñè÷êî, ñâúðçàíî ñ óñëîâèÿòà íà æèâîò, å àêòóàëíî, à îòòàì èäâà è ïî-ãîëÿìàòà ãëàñòíîñò íà íàãðàäèòå. Ùî ñå êàñàå äî àðõèòåêòèòå, òðÿáâà äà ïðèçíàåì, ÷å èìà íàãðàäè è íàãðàäè. Òåçè, êîèòî ñå ðàçäàâàò îò èíäóñòðèàëöèòå íàïðèìåð, ñà ïî-ñêîðî âèä ðåêëàìà çà ñîáñòâåíèòå èì ïðîäóêòè è íå ñà îò ãîëÿìî çíà÷åíèå. Íî ñúùåñòâóâàò è íàãðàäè, êîèòî íÿìàò äèðåêòåí ìàòåðèàëåí èíòåðåñ, è òå èìàò ïî-ãîëÿì îòçâóê â îáùåñòâîòî.  ìîÿ ñëó÷àé äâåòå íàãðàäè ñà çà àòèïè÷íè ïðîåêòè. Ñòðîèòåëñòâîòî íà öúðêâà äíåñ å ðÿäêî ÿâëåíèå, îùå ïîâå÷å â èçêóñòâåíî ñúçäàäåíà è îòêúñíàòà îò èñòîðèÿòà ãðàäñêà ñðåäà. Ìîæåì äîðè äà êàæåì, ÷å å åäèíñòâåí ñëó÷àé. Ðàçøèðåíèåòî íà êìåòñòâî â ãîëÿì ãðàä â ðàìêèòå íà ðåñòðóêòóðèðàíåòî íà öÿë êâàðòàë ñ íåãîâèòå ãðàäèíè è ñãðàäè îò ðàçëè÷íè åïîõè ñúùî å ãîëÿìà ðÿäêîñò. Îñâåí òîâà è äâàòà ïðîåêòà ñà èñòèíñêè ïîñòèæåíèÿ íà ñòðîèòåëíàòà òåõíèêà. Òîâà íè îòâîðè âðàòèòå çà ïî-ãîëåìè ïðîåêòè è äèðåêòíè ïîðú÷êè îò êðóïíè èíâåñòèòîðè, ñ ÷èåòî äîâåðèå ñå ïîëçâàìå äíåñ. Åñòåñòâåíî, íàãðàäèòå èçèãðàõà ìíîãî ïîëîæèòåëíà ðîëÿ â òîâà îòíîøåíèå.

Ïðåäè ìàëêî ñðàâíèõòå àðõèòåêòóðíîòî èçêóñòâî ñ ìóçèêàëíîòî... Çíàåòå ëè, ìíîãî îáè÷àì ïîíÿòèåòî "èçêóñòâî". È ñúùåâðåìåííî èçïèòâàì íåäîâåðèå êúì òàêà íàðå÷åíèòå àðòèñòè. Ôàêòúò, ÷å íÿêîé ñå èçðàçÿâà, íå ìó äàâà îñîáåíè ïðàâà, íå ãî ëåãèòèìèðà. Âñåêè èìà ïðàâî äà ñå èçðàçè. Èçêóñòâîòî â íàé-áëàãîðîäíèÿ ñìèñúë íà òîçè òåðìèí å ñúâñåì äðóãî íåùî. Òóê ñòàâà âúïðîñ çà èçêóñòâîòî êàòî âëàäååíå íà äàäåíà äèñöèïëèíà. Çà ìåí åäèí äîáúð ëåêàð èëè èíæåíåð å ãîëÿì àðòèñò. Ìèñëÿ, ÷å èìà èñòèíñêî ñõîäñòâî ìåæäó âñè÷êè ïðîôåñèîíàëèñòè, êîèòî ïîçíàâàò äîáðå ñïåöèàëíîñòòà ñè, ñàìîóñúâúðøåíñòâàò ñå è ïðèëàãàò åæåäíåâíî íà ïðàêòèêà öÿëîòî ñè çíàíèå è óìåíèÿ. Åòî òàêîâà ñúäúðæàíèå âëàãàì â ïîíÿòèåòî “àðòèñò”. Èìàòå ïðåäâèä ãëàâíî òåõíè÷åñêèòå ïîçíàíèÿ â àðõèòåêòóðíàòà ïðîôåñèÿ? Íå, íå ñàìî. Èìàì ïðåäâèä äèñöèïëèíàòà ñ öÿëîòî íåéíî áîãàòñòâî. Åäíà äîáðà àðõèòåêòóðà å àðõèòåêòóðà, êîÿòî å ðàçáðàëà çà êàêâî ñòàâà âúïðîñ, êúäå ñå íàìèðà, êàêâè íóæäè òðÿáâà äà çàäîâîëè. Êîÿòî å íàìåðèëà ðàâíîâåñèå ìåæäó ôèíàíñîâè è òåõíè÷åñêè ñðåäñòâà. Âñè÷êè òåçè åëåìåíòè è îùå ìíîãî äðóãè ñúñòàâëÿâàò åäèíåí àí-

ñàìáúë. Èçñëóøâàíåòî è äèàãíîñòèêàòà íàïðèìåð ñúùî ñà ÷àñò îò ðàáîòàòà íà åäèí õèðóðã èëè äèðåêòîð íà ïðåäïðèÿòèå. È äîáðèÿò ñïåöèàëèñò íå ñàìî ùå ñå ñúîáðàçè ñ íàëè÷íèòå òåõíè÷åñêè è ôèíàíñîâè ñðåäñòâà, íî ùå ñè ñúñòàâè öÿëîñòíà è ÿñíà êàðòèíà çà ñèòóàöèÿòà, çà äà ðàçáåðå êúäå è ïî êàêúâ íà÷èí äà äåéñòâà åôèêàñíî. Âèå áåç ñúìíåíèå âëàäååòå îòëè÷íî Âàøåòî èçêóñòâî. Òîâà ïðàâè ëè îò Âàñ ùàñò-

ëèâ àðõèòåêò è ÷îâåê? Äà, àðõèòåêòóðàòà ìå ïðàâè ìíîãî ùàñòëèâ. Îáåêòèâíî ïîãëåäíàòî, ïðîôåñèÿòà íà àðõèòåêòà å òðóäíà ïðîôåñèÿ. Èçèñêâà ìíîãî âðåìå è ðàáîòà è íåïðåêúñíàòà áîðáà, çà äà áúäåì ÷óòè. Ïðîôåñèÿ, êîÿòî å ïðèçíàòà è ïîïóëÿðíà, íî íå è ëåêà, íèòî äîõîäîíîñíà. Íåçàâèñèìî îò òîâà, îïðåäåëåíî ñå ÷óâñòâàì ùàñòëèâ, êàòî ðàáîòÿ.

21

61 //2 20 00 08 9

ÈÍÒÅÐÂÞ ÈÍÒÅÐÂÞ ÈÍÒÅÐÂÞ Arch. Prolet Popova

The architecture makes me happy Discussion with arch. Franck Hammoutene, president of the French Academy of Architecture

Franck Hammoutene is born in 1954, when he was young he was interested in music and he used to dream about medicine and cinema. At the end he chose architecture and so he graduated in Paris. During the eighties he was awarded with “The silver triangle” for his first work - reconstruction of industrial building in offices. 2006 is twice successful for him, because he received the award of the French Ministery of Culture during “Interarch” in Sofia for the realization of church “Notre Dame de Pentecote” in the Paris neighborhood Defense and “The silver triangle” for the extension of the town hall in Marseilles. In 2008 he was chosen for president of the French Academy of Architecture.

22

Arch. Hammoutene, thank you that you accepted to give an interview for the magazine “AMC Aspekti”, which is the official media partner of the Chamber of Architects in Bulgaria. This summer you became president of the French Academy of Architecture. The former president arch. Benjamin Muton is specialised in monuments of architecture while you are definitely more into contemporary arch-itecture. Is this the secret for the vitality of the French Academy of Architecture - the constant change and the good combination of tradition and contemporary views?

I don`t know if this is the secret, but it is the future - for sure. The academy is entirely dedicated to architecture. It does not protect the interests of the architects, it doesn`t regulate the architecture, it is an organization dedicated to architecture in the wide sense of the word. Here comes the necessity of the presence of every generation, division, school or professional specialization, in order to ensure the future of the academy and its vitality.

Which will be your priorities in the coming months?

The main priority will be to give more popularity of the richness of recourses of the academy. Fortunately the French guilt has a lot of work to do. Of course many difficulties exist, but still many and various projects are being built. On the other hand the number of architects is increasing and they work in every sphere of the society: in the universities, in the administration, as investors and of course as designers. The profession went through big transformation during the last thirty years

and the architects are in the center of the world change. In the academy we have big number of professionals. Here I should remind that we have 120 members chosen for life. We have 80 foreign members correspondents among the best known architects and Georgi Stoilov - president of the International Academy of Architecture is one of them.

Except this we have 80 associated members of other professions, which play important role in the world of architecture: engineers, politicians, landscapists. The whole potential that the Academy has is still not used. That is why one of the main tasks is to become more open to the society, to the administration and to the common public.

Arch. Hammoutene, the Bulgarian guilt knows you from your participation in the last Interarch in Sofia in 2006 with the realization of the church “Notre dam de Pantecote” in the business neighborhood “Defence” near Paris. The contest dates back to 1994. Today would you say that this project is your architectural manifest?

No, I wouldn`t say so. I am not a person of manifests or recipes. I believe that every architectural work corresponds to certain context, surrounding and society, which influence the concrete architectural result. In this case it is about two powerful antagonistic forces. On one hand we have the artificially created business neighborhood “Defence” and its big size architecture. On the other hand the world of faith and religion with the question of cult building in this environment. The project is result from the meeting - harmonic hopefully, and the contradiction of these two worlds. In this sense the project

is real, it doesn`t confuse, it doesn`t put a mask with different forms. With right or not it unites many people.

The district is huge, millions of people pass by and the small building enjoys visitors from all over the world.

This I hope is a sign for good functionality of the project. But it is one of the many and I can`t quote it separated from the others. The town hall in Marseilles for example and the reconstruction of the area around it is a project, which is especially precious for me, because it fits in perfectly in the surroundings of the eighteenth and the twentieth century.

The impression of the visitors is that this building is not something new, but it has been there for long time. I believe that everything is inherited and nothing is by chance.

Everything that we do is continuing of the past - contrary to it or in unison with it. The architect with knowledge or without gives the form of a construction, which hosts certain functions. This is the foundation. And the most interesting of the architectural work is to search for harmony between the present and the idea of the future as we use the approaches inherited from the past. If we take this position we will have as a result exceptional contemporary architecture as it will be done with up-to-date materials, technology and functionality. It will be also architecture designed for the future, because the process of design and realization of one building is continuous and the building should get times older than us. The needs that caused certain construction are present, but the building is also for the future. And if we are good in our job and we take the present as it is without neglecting and erasing the past or even thinking of it as sacred and untouchable, but rather as inherited with its qualities and disadvantages than we will

INTERVIEW INTERVIEW INTERVIEW

be able to make contemporary architecture, which is combined with the past and ready for the future.

You were also awarded for the two projects we talked about. I would like to ask: what is the place of the prizes in the professional way of an architect? Do they matter in nowadays society?

Certainly yes and today more than ever. As you said - the architect profession evolved remarkably.

About 20-30 years ago in France it was very closed profession taught by father to son. After that we passed to period of devaluation of the profession, but now we have the confidence of the society. In the end of the day people understood that building without architects means to improvise without knowing the instrument, on which to play. The result can never be good like that. Today almost anyone has an architect in the family or friends architects and the society is closer to the profession. People are more attentive and so they have higher standards regarding the comfort and the quality of life. Everything connected with the conditions in which we live is of an interest so the awards mean more.

About the architectural awards we have to admit that they are different. Those which are given by the industrial companies for example are more advertisement for their own products and they don`t mean a lot.

But there is another type of awards that haven`t material character and they have higher value in the society.

In my case - the two awards are for untypical projects. The construction of churches today is rare especially in artificial environment taken out from the history of the urban environment. We could even say that it is an only case. The extension of the town hall in big city in the reconstruction of a whole neighborhood with parks and buildings of different epochs is also rare. Besides the both projects are real achievements for the construction technology. This

opened the doors for bigger projects and direct orders of big investors who trust us. Of course the awards played positive role in this sense.

You just compared architectural art with the music...

You know, I like a lot the concept of art. And in the same time I feel unsure and insecure in the so called artists. The fact that somebody expresses something doesn`t give any rights and legitimating. Everybody has the right to express.

The art in its best sense is something completely different. I think about art as being professional in certain field. For me a good doctor or engineer is big artist. I think there is big similarity between the most of the professionals who know well their field, they upgrade themselves and put on test every day their knowledge and skills. This is what I call “an artist�.

You have in mind the technical knowledge in the architecture profession?

No, not only. I mean the discipline with its richness. A good architecture is architecture that knows what it is all about, where it is placed, what demands it should accomplish. All these elements and many others compose a whole ensemble. To listen and to give diagnosis for example are also part of the job of a good sergeant or manager.

The good professional will not only respect the present technical and financial matters, but will also make a clear picture of the situation in order to understand where and how to work efficiently.

You are certainly good at your art. Does it make you happy architect and man?

Yes, the architecture makes me very happy. To be sincere being an architect is not easy. It takes a lot of time and work and constant fight in order to be heard. The profession is recognized and popular, but it is not easy and not profitable.

Anyway I feel happy when I work.

23

Áúëãàðèÿ

ÈÍÒÅÐÈÎÐ

2

3

6 / 22 00 00 89 1

ÏÎÇÈÖÈß ÏÎÇÈÖÈß ÏÎÇÈÖÈß ÍÀÊÚÄÅ ÂÚÐÂÈ ÁÚËÃÀÐÑÊÀÒÀ ÀÐÕÈÒÅÊÒÓÐÀ Ä-ð àðõ. Äîáðèíà Æåëåâà-Ìàðòèíñ, ñò.í.ñ. â ÖÀ-ÁÀÍ

Íà 23 íîåìâðè 2008 ã. ïðèêëþ÷è 11-òîòî èçäàíèå íà Âåíåöèàíñêîòî áèåíàëå - íàé-àâòîðèòåòíàòà ëàáîðàòîðèÿ íà ñâåòîâíàòà àðõèòåêòóðíà ìèñúë îò 1980-òà ãîäèíà íàñàì. Ïî òðàäèöèÿ èìåííî íà òîâà áèåíàëå ñå îïðåäåëÿò àêòóàëíèòå òåíäåíöèè â àðõèòåêòóðàòà è äèçàéíà, îïðåäåëÿ ñå íàêúäå âúðâè ñâåòîâíàòà àðõèòåêòóðà. Öåëèòå íà Íàöèîíàëíèÿ ïðåãëåä íà áúëãàðñêàòà àðõèòåêòóðà, áèõ êàçàëà, ñà ñúùèòå - äà îïðåäåëèì àêòóàëíèòå òåíäåíöèè, äà ãè ðàçòúëêóâàìå, äà îïðåäåëèì ñòðåìåæèòå è ñòðàõîâåòå ñè.

Tîâà å åäèí îñíîâåí âúïðîñ, êîéòî ÷àêà îòãîâîð - êàêâî ñòàâà ñ àðõèòåêòóðàòà, êîÿòî ïðàâèì äíåñ? Êàêâî ùå ñå ñëó÷è ñ îíåçè ñãðàäè, êîèòî îöåíÿâàìå äíåñ êàòî íàé-ìîäåðíè, êàòî ÷åðòàåùè ïåðñïåêòèâè è òåíäåíöèè? Ìîãàò ëè äà ñå ñðàâíÿâàò ñ âå÷íèòå ñãðàäè îò ñúêðîâèùíèöàòà íà ñâåòîâíàòà èëè íàøàòà íàöèîíàëíà àðõèòåêòóðà, òàêèâà êàòî Ïàðòåíîíà, êàòî Íîòð äàì äüî Ïàðè, êàòî Ðèëñêèÿ ìàíàñòèð, êàòî Áúëãàðñêà íàðîäíà áàíêà, êàòî õîòåë "Áúëãàðèÿ"...? Êàêâî ñå ñëó÷âà ñ öåííîñòíèòå êðèòåðèè â àðõèòåêòóðàòà? Ïîãëåäíàòî îò "íàøàòà êàìáàíàðèÿ” òîâà ìîæå äà ñå ïðîçðå òóê, â çàëèòå íà Äîìà íà áúëãàðñêèòå àðõèòåêòè, íà íàöèîíàëíèÿ ïðåãëåä íà àðõèòåêòóðàòà - ðåêîëòà 2008. Ùå ñå îïèòàìå äà íàïðàâèì èçâåñòíà ñèñòåìàòèçàöèÿ íà ïðîåêòèòå, êàòî ãè ãðóïèðàìå ïî âúòðåøíî-ñàìîîïðåäåëèëè ñå êðèòåðèè â ÷åòèðè ãðóïè. Ïúðâà ãðóïà Òóê âëèçàò ïðîåêòèòå, êîèòî ïîääúðæàò ëèíèÿòà íà Ìîäåðíîòî äâèæåíèå, áåç äà èçëèçàò èçâúí ðàìêèòå íà íåãîâàòà ñòèëèñòèêà - òå ñà íàé-ìíîãî íà áðîé. Ïîäáðàëè ñìå íÿêîëêî îáðàçöè, êúäåòî îáðàçúò ñå äúðæè íà èç÷èñòåíè ëàêîíè÷íè ôîðìè è îáåìè, ôîðìèðàíè îò ðàçáÿãâàùè ñå ðàâíèíè, çàòâàðÿùè ñâîáîäíî ïðîòè÷àùè ïðîñòðàíñòâà, õàðìîíè÷íî ïðîïîðöèîíèðàíè ïëîñêîñòè è îòâîðè, ÷èñòè ÿðêè öâåòîâå: Îôèñ ñãðàäà Áîÿíà ÀÄÀ, Ðóìåí Ïúðâàíîâ è äðóãè; Îáñëóæâàùà ñãðàäà ÍÅØ-È - íà Ïðîêîíñóëò ÎÎÄ Ñåðâèçåí öåíòúð Äàéõàöó Ñîôàðìà Ïðîèçâîäñòâåíà ñãðàäà Äæè Åì Òè ÅÎÎÄ ñúùî íà Ïðîêîíñóëò ÎÎÄ Ñìåñåíà ñãðàäà - Ìàðèÿ Ñòîÿíîâà è ×àâäàð Òåíåâ Æèëèùíà ñãðàäà çà ñåçîííî îáèòàâàíå â îáùèíà Íåñåáúð, çîíà Èíöàðàêè, ì. Þðòà Áàëêàí - Ìàðèÿ Ñòîÿíîâà è ×àâäàð Òåíåâ Æèëèùíà ñãðàäà - Ìàëèíîâà äîëèíà, Ñîôèÿ - Ã. Áà÷åâ è Ä. Éîðäàíîâ Ñîçîïîë - äâóôàìèëíà êúùà - Àðõèòåêòóðíî ñòóäèî Èâî Ñàìóèëîâ, Ñîôèÿ Ìè÷åâà è Èâàíêà Ïîïîâà

26

Ñîôèÿ, Äðàãàëåâöè - åäíîôàìèëíà êúùà; íà ñúùîòî àòåëèå; Àðõèòåêòóðàòà íà Ìîäåðíîòî äâèæåíèå ïðîäúëæàâà äà å àêòóàëíà â öÿë ñâÿò. Òÿ ñå ðàçâèâà â ðàìêèòå íà ïîòåíöèàëà íà ñàìèÿ ñòèë, êîéòî âèäèìî íå å èç÷åðïàí âúïðåêè ìðà÷íèòå ïðîãíîçè íà ïîñòìîäåðíèñòêèòå àïîëîãåòè. Íî ñúùåâðåìåííî èìåííî àðõèòåêòóðàòà íà àâàíãàðäà å íåçàùèòåíà îò ïîñåãàòåëñòâà, ñúùî â öÿë ñâÿò - Áúëãàðèÿ, çà ñúæàëåíèå, íå ïðàâè èçêëþ÷åíèå.  àðõèòåêòóðíèòå ñðåäè, íà ôîðóìè íà ÌÑÀ, ÄÎÊÎÌÎÌÎ è ÈÊÎÌÎÑ âúðâÿò ïîëåìèêè çà ñúõðàíÿâàíå íà ãðàäîóñòðîéñòâåíè ñòðóêòóðè, àíñàìáëè, ñãðàäè, äîñòîéíè ïðåäñòàâèòåëè íà ìîäåðíèçìà - çà èäíèòå ïîêîëåíèÿ, êàòî ïàìåòíèöè íà êóëòóðàòà.  òîçè ñìèñúë ùå âìåòíåì, ÷å ó íàñ íÿìà îáÿâåí íèòî åäèí ïàìåòíèê íà êóëòóðàòà ñëåä Âòîðàòà ñâåòîâíà âîéíà, ñÿêàø íèùî öåííî íå å ïîñòðîåíî. Òàêà çàñòðàøàâàìå ãðàäîâåòå íè è áúäåùèòå ïîêîëåíèÿ áúëãàðè äà áúäàò ëèøåíè îò ïàìåòòà çà öÿë åäèí èñòîðè÷åñêè è êóëòóðåí ñëîé. Âúâ âòîðà ãðóïà âëèçàò ïðîåêòèòå, â êîèòî ñúçíàòåëíî è öåëåíàñî÷åíî ñå òúðñè çàïîìíÿù ñå, îðèãèíàëåí, ñèìâîëè÷åí îáðàç, êîéòî ìîæå äà å áàçèðàí íà îïðåäåëåíà è çàÿâåíà ìåòàôîðà: - Ñòàäèîí â Ìåçäðà, îò íåìñêîòî àðõèòåêòóðíî áþðî ”ASP”, à îò áúëãàðñêà ñòðàíà ïàðòíüîð å - Atelier A2D” - ïîêðèâúò íàä òðèáóíèòå å ñ àåðîäèíàìè÷íà ôîðìà, ïîâòàðÿùà êîíòóðà íà èçâèòèòå îêîëî ïîëåòî òðèáóíè; ñàìàòà ôîðìà å çíàê-îáðàç íà ôóòáîëíî ïîëå; - Ìíîãîôóíêöèîíàëíà ñãðàäà â æê “Ëþëèí”, Ñîôèÿ - “Ñäðóæåíè àðõèòåêòè” ÎÎÄ, ðúêîâîäèòåë àðõ. Êðàñèìèðà Ïîïîâà - îôèñè, ìåäèêî-ñòîìàòîëîãè÷åí öåíòúð “Ìåäñòîì”, êàêòî è òúðãîâñêè îáåêòè è ñóïåðìàðêåò - Îáðàçúò îòðàçÿâà ìíîãîòî ôóíêöèè - äâà îáåìà - òðèåòàæåí îâàëåí, ñ ìåäèêî-ñòîìàòîëîãè÷íèÿ öåíòúð, è øåñòåòàæåí ÷åòèðèúãúëåí, ïðåäíàçíà÷åí çà îôèñíè è òúðãîâñêè îáåêòè, ñïðåãíàòè ïîìåæäó ñè íà ïðèíöèïà íà êîíòðàñòà. Àäìèíèñòðàòèâíà ñãðàäà ñ îôèñè, ñêëàäîâå è ïîäçåìåí ïàðêèíã â çîíàòà äî ëåòèùå Ñîôèÿ - Gateway Sofia Office Building - ïðîåêò LCB Äèçàéí ñòóäèî ñ ãëàâåí ïðîåêòàíò àðõ. Äàíèåëà Ãåíîâà - ñïîðåä ïðîåêòàíòèòå "Ïîêðèâúò å ðåøåí åìáëåìàòè÷íî, à "öåëòà íà àðõèòåêòóðíèÿ îáðàç íà ñãðàäàòà å äà ñå ïîñòèãíå ìîäåðíà è ñúâðåìåííà âèçèÿ"; æï ãàðà Ïëîâäèâ - Ðúêîâîäèòåë: äîö. àðõ. Âåñåëèí Äîí÷åâ; Ôîðìàòà, êîÿòî å âúçïðèåòà å "õåëèêîèäúò, êîéòî ñïîðåä àâòîðèòå "ñèìâîëèçèðà ïðåïëèòàíåòî è óñóêâàíåòî ìåæäó “èçòîêà” è “çàïàäà”, ìåæäó “ìèíàëî” è “áúäåùå”, ìåæäó “êóëòóðà” è “öèâèëèçàöèÿ”, ìåæäó “ïîêðèòîñò” è “ïðîçðà÷íîñò”, îáîáùåíî ðåçóëòèðàùàòà ôîðìà íà æï ãàðàòà òðÿáâàëî "äà ñèìâîëèðà ïðîñòðàíñòâîòî íà ìðåæàòà îò ïîòîöè è âúçëè". Ñãðàäàòà å ìåòàôîðà íà äâèæåíèåòî;

POSITION POSITION POSITION

- Êîìïëåêñúò “Ïàçàð íà ïðîèçâîäèòåëèòå” â Êúðäæàëè - ïðîåêòàíò Îëåã Íèêîëîâ è êîëåêòèâ - Ñïîðåä æóðíàëèñòèòå îáåêòúò ñå îòëè÷àâà ñ "åôåêòíà è ñúâðåìåííà àðõèòåêòóðíà âèçèÿ", êîåòî ïúê ñå äúëæè íà èçáðàíàòà âàíòîâà êîíñòðóêöèÿ ñ ìåæäóîñîâî ðàçñòîÿíèå íà êîëîíèòå 25/15 ì. Ïî òîçè íà÷èí ñå îñèãóðèõà ãîëåìè è ÷èñòè ïðîñòðàíñòâà áåç êîëîíè. "Ñúçäàäîõà ñå, êàçâà àðõ.Íèêîëîâ, êàêòî ïîäõîäÿùè è ñúâðåìåííè óñëîâèÿ çà ðàáîòà íà ïðîèçâîäèòåëèòå, òàêà è ïîëèôóíêöèîíàëíè âúçìîæíîñòè çà ðàçëè÷íè ãðàäñêè äåéíîñòè (êàòî äèñêîòåêè íà îòêðèòî, êîíöåðòè, ðåâþòà, áàçàðè, äåòñêè ïðàçíèöè è äð.)." Ñúâìåñòíàòà ðàáîòà ñ èíæ. Ïåòúð Âèäèíñêè äàâà ðåçóëòàò â åäíà ñëîæíà ãðàäîóñòðîéñòâåíà, ôóíêöèîíàëíà è òåõíîëîãè÷íà ñòðóêòóðà è â êðàéíà ñìåòêà - çàïîìíÿù ñå è òðàåí îáðàç. Îáðàçúò å áàçèðàí íà êîíñòðóêöèÿòà; - “Ëåòèùå Ïëîâäèâ” - íîâ ïúòíè÷åñêè òåðìèíàë íà àåðîïîðòà êðàé ñåëî Êðóìîâî - ïðîåêò àðõ. Àòàíàñ Òîñåâ, àðõ. Áîðèñëàâ Âëàäèìèðîâ è àðõ. Ïåòêî Ñèìåîíîâ - ñïîðåä àâòîðèòå îáðàçúò èçðàçÿâà èäåÿòà çà ëåòèùå êàòî "âðàòà êúì ñâåòà è ñòðåìåæ êúì ïîëåò", ïîðàäè êîåòî «å íàìåðåí îáåì, ñúñòàâåí îò ïàðàëåëåïèïåä, ñèìâîëèçèðàù ñòàáèëíîñò è ñïîêîéñòâèå, è åôèðíà ñòúêëåíà ïðèçìà, îòâîðåíà êúì íåáåñíèòå ïðîñòîðè».

- Ãëèíåíàòà êúùà â ñ.Áàíÿ - Áþðî çà óðáàíèçúì, àðõèòåêòóðà è äèçàéí, Êèðèëîâ è Øåêåðîâ - Òàçè íåîáèêíîâåíà "åêîêúùà" å âòîðà ñëåä ãëèíåíàòà êúùà â Ëåùåí, îáðàçíî íàðè÷àíà îò òóðèñòèòå ñ ïðèêàçíèòå íàçâàíèÿ "êúùàòà íà ñìúðôîâåòå", "êúùàòà íà ñåìåéñòâî Ôëèíòñòîóí" èëè "õîáèòñêà êúùóðêà"; Òðÿáâà äà ñå ïîä÷åðòàå, ÷å ïîñòåïåííî ñå å ôîðìèðàëî äîðè òå÷åíèå çà èçãðàæäàíå íà "æèëèùà îò ãëèíà, äèøàùè â ðèòúì ñ ïóëñà íà ïðèðîäàòà”. Ñ äðóãè äóìè, îñâåí çàïîìíÿù ñå îáðàç, áàçèðàí íà ìàòåðèàëà è íà÷èíà íà ãðàäåæ, òóê ñå êàñàå è çà äðóãà òåíäåíöèÿ - ðåøàâàíå íà ãëîáàëíèÿ ïðîáëåì - åêîëîãèÿ; Tðÿáâà äà ñå ïîä÷åðòàå, ÷å áúëãàðñêàòà àðõèòåêòóðà ÿâíî ñå ñòðåìè äà å â óíèñîí ñ òðàéíàòà òåíäåíöèÿ êúì ïîä÷åðòàíà îáðàçíîñò è ìåòàôîðè÷íîñò â àðõèòåêòóðàòà, íàëàãàùà ñå è â ñâåòîâåí ïëàí. Äîñòàòú÷íî å äà ñå ñïîìåíàò ñàìî äâå îò îëèìïèéñêèòå ñúîðúæåíèÿ â Ïåêèí-2008 - "Ãíåçäîòî”, êúäåòî ñå ñëåäâà íå ñàìî îáðàçà, íî è êîíñòðóêòèâíèÿ ãðàäåæ íà ïòè÷åòî ãíåçäî, êàêòî è "Ïëóâíèÿò áàñåéí”, ÷èèòî ñòåíè ñà ñÿêàø "èçãðàäåíè” îò ðàçâúëíóâàíà âîäà. Òðåòà ãðóïà ñúñòàâëÿâàò ïðîåêòèòå, â êîèòî ñå ïðåäñòàâÿ ðåñòàâðàöèÿ, ðåêîíñòðóêöèÿ, àäàïòàöèÿ íà ñòàðè ñãðàäè èëè ñãðàäè - ïàìåòíèöè íà êóëòóðàòà. Òåçè ïðîåêòè, çà ñúæàëåíèå, ñà ïðåäñòàâåíè ïîîñêúäíî, ìàêàð ÷å â ìîìåíòà èìåííî òàçè ïðàêòèêà å íàé-ìàñîâà â öÿëàòà ñòðàíà. Íÿêîëêî ïðèìåðà äàâàò ðàçëè÷íèòå ïîñîêè íà ðàçâèòèå íà òîâà íàïðàâëåíèå.

- Îôèñ ñãðàäà íà óë. Ìîñêîâñêà 47 â Ñîôèÿ - ÀÄÀ ÎÎÄ - Òîâà å ñãðàäà íà ìÿñòîòî íà àðõèòåêòóðåí è õóäîæåñòâåí ïàìåòíèê íà êóëòóðàòà "Äîì Íèêîëà Ìóøàíîâ”- ïîñòðîåíà îêîëî 1925 ã. Ñåãà çà ñîáñòâåíèê å äðóæåñòâîòî “Ìîñêîâñêà 47”. Âñúùíîñò òóê èìàìå óíèùîæàâàíå íà ïàìåòíèêà - Ìàäàðîâà êúùà - Ñàìîêîâ - ðåñòàâðàöèÿ è ðåêîíñòðóêöèÿ - âúíøíî íåîêëàñèêà, âúòðå - ñâîáîäà íà äåéñòâèå - áàâàðñêè ñòèë?!

- Öúðêâà "Ñâ Ñâ Êîíñòàíòèí è Åëåíà” - ãð Îäðèí - ðåêîíñòðóêöèÿ è ðåñòàâðàöèÿ - íàïúëíî àâòåíòè÷íè, êîèòî ïðàâÿò è îáðàçöîâ òîçè ïðîåêò! Ãðàäñêà õóäîæåñòâåíà ãàëåðèÿ Ðàçãðàä “Êëèìåíò Èâàíîâ Àðõèòåêòè” ÅÎÎÄ- âîäè ñå Ðåêîíñòðóêöèÿ è íàäñòðîÿâàíå íà ãðàäñêà õóäîæåñòâåíà ãàëåðèÿ “Ïðîô. Èëèÿ Ïåòðîâ”, íî âñúùíîñò òîâà ñè å èçöÿëî àäàïòàöèÿ.

Ñãðàäàòà ïðàâè õóáàâî âïå÷àòëåíèå, íî ïàìåòíèêúò å çàãóáåí, íÿìà àâòåíòè÷íîñò è ñè å çàáëóäà çà íåïîñâåòåíèòå, ÷å òîâà å ðåêîíñòðóêöèÿ.

Îòäàâíà å íàçðÿëà íåîáõîäèìîñòòà îò ïðåîñìèñëÿíå íà öåííîñòèòå, íà êðèòåðèàëíàòà áàçà, íà ìåòîäèòå íà êîíñåðâàöèÿ, ðåñòàâðàöèÿ è àäàïòàöèÿ íà ñãðàäèòå - ïàìåòíèöè íà êóëòóðàòà. Íóæíî å äåáàòèðàíå, îòêðèòî è àðãóìåíòèðàíî ðàçÿñíÿâàíå íà êîíôëèêòíè ñèòóàöèè, êàòî ñëó÷àÿ ñ õîòåë Áúëãàðèÿ, ñ Íàöèîíàëíàòà õóäîæåñòâåíà àêàäåìèÿ è ñ ðåä äðóãè ñãðàäè - ïàìåòíèöè íà êóëòóðàòà, ïîïàäíàëè â êàòåãîðèÿòà "ñãðàäè â ðèñê” íå è áåç çíàíèåòî, áåçðàçëè÷èåòî èëè äîðè ñ íå÷èÿ àðõèòåêòóðíà ïîìîù. Íå òðÿáâà äà äîïóùàìå ëúæàòà, èçìàìàòà, ëèöåìåðèåòî, ãðóáîòî è áåçñêðóïóëíî ïîâåäåíèå, òúðãàøåñòâîòî è àë÷íîñòòà äà çàâëàäåÿò ïðîôåñèîíàëíèòå íè ñðåäè; äà äîâåäàò äî ïúëíà çàãóáà íà àâòîðèòåòà íà àðõèòåêòóðíàòà êîëåãèÿ â îáùåñòâîòî è êîåòî å íàé-ëîøî - äî îáåçëè÷àâàíå íà íàøèòå ãðàäîâå, èçïàäíàëè â áåçâðåìèå è áåçïàìåòíîñò, ëèøåíè îò óñòîèòå íà ìàòåðèàëíàòà ñè êóëòóðíà òðàäèöèÿ, êàêâèòî ñà ïàìåòíèöèòå íà àðõèòåêòóðàòà. ×åòâúðòàòà ãðóïà å âñúùíîñò ñáîðíà è õåòåðîãåííà - òóê èìà îò âñè÷êî - è òðàäèöèîííà æèëèùíà àðõèòåêòóðà, ñëåäâàùà îïðåäåëåíè ðåãèîíàëíè - áàëêàíñêè õàðàêòåðèñòèêè è ñòåðåîòèïè, è åñòåòèçèðàí õàîñ, â ðàìêèòå íà ñòèëèñòèêàòà íà äåêîíñòðóêòèâèçìà, è îïèòè çà õàéòåê... Íî, íèùî îñîáåíî... ïîðàäè êîåòî ùå ÿ îñòàâèì áåç êîìåíòàð.

27

6 / 22 00 00 89 1

ÏÎÇÈÖÈß ÏÎÇÈÖÈß ÏÎÇÈÖÈß

Where is going the Bulgarian architecture Dr. arch. Dobrina Dzheleva-Martins, senior science collaborator in the Bulgarian Academy of Science On the 23th of November 2008 the 11th edition of the Venice Biennial was closed – it is the most authoritarian laboratory of the world architectural thought from 1980 till now. By tradition the name of the Biennial is defined by the new tendencies in architecture and design, it defines where the world architecture is going.

The topic of the curator - Aaron Betsky was: “Out There: Architecture Beyond Building” and it was serious challenge for the participants, provoking a return to the roots of architecture, to its fundamental and philosophical principals. The translation that this title could get in Bulgarian is near to the sentence: “The architecture if we leave on side the construction”.

Betsky himself explains the title so: “The architecture is not the task. The buildings are objects, the action of building leads to their realization, but the architecture is something else. This is the way we think and talk about the buildings, how we present them and how we build them”. The goal of the Biennial is to see the goals, the tasks, the possibilities and the dreams of the architecture. To say what we dream about and what we are afraid from this is the Biennial.

The goals of the National Review of Bulgarian architecture are similar to those of the Biennial: to define the new tendencies and directions, to understand them and to see what we want and what we are afraid from.

The polish project called Hotel Polonia is the best national pavilion and it got the award Golden Lion. The Polish present project that shows the future of several contemporary polish buildings. It is difficult even to recognize

28

the surrealistic pictures of the modified photos of the buildings. A skyscraper has become columbaria, airport in barn, office center Metropolitan in jail.

By the words of the curator Grzegorz Pi¹tek the collegues research the changes of the architecture in time. The buildings almost never remain the same. At first they change in the process of building and than they are changed by their owners. This is the matter of time. For us beyond the building, beyond the construction is time. We talk about modern architecture even for the most contemporary. We have chosen six of the most famous and modern buildings - we show things built in 2003, 2006 and 2008. And we think that architecture needs constant upgrade. Everything is changing so fast, the technology is developing more and more and the architecture with its slow steps doesn‘t manage to reach it so it gets old much faster compared to the past centuries. Today architecture is getting more and more old fashioned. But in the end of the day the buildings are only the shells and inside the functions can change.

This is a main question that is waiting for an answer: what will happen with the architecture we make today. What will happen with the buildings we estimate today as the most modern that define the tendencies? Could they be compared to the eternal buildings? What is happening with the values in architecture?

We could see this here on the National Review of Bulgarian Architecture 2008. We will try to make a systematization of the projects as we divide them in four groups.

POSITION POSITION POSITION

Group one - Here are the projects that support the direction of the Modern movement and they the most numerous.

Office building in Boiana, ADA, Rumen Parvanov and others Service building NESH-I-NA Prokosult Ltd. Service center Dajhatzu Sofarma Manufacturing building of J M T Ltd. - Prokonsult Ltd. Mixed used building - Maria Stoianova and Chavdar Tenev Residence building for holiday in Nessebar - Maria Stoianova and Chavdar Tenev Residence building - Malinova Dolina, Sofia - G. Bachev and D. Iordanov Two family house in Sozopol - architectural studio Ivo Samuilov, Sofia Mincheva and Ivanka Popova The second group contains projects in which is searched for an original, unique and symbolica image that could be based on certain metaphor - Stadium Mezdra of the German architectural company ASO and their Bulgarian partners ”Atelier A2D” - the roof has an aerodynamical form and the form is a sign-image of the soccer field - Multifunctional building in Liulin, Sofia - United architects, responsible arch. Krasimira Popova - Administration building with offices, warehouses and underground parking in the zone near airport Sofia - Gateway Sofia Office Building –

project LCB Design Studio with responsible arch. Daniela Genova - railway station Povdiv - responsible docent arch. Veselin Donchev - Complex “Market of the manufacturers” in Kardjali – arch. Oleg Nikolov and team - Airport Plovdiv - new passenger terminal of the airport near village Krumovo - arch. Atanas Tosev, arch Borislav Vladimirov and arch. Petko Simeonov - Clay house in Bania - studio for landscaping, architecture and design Kirilov and Shekerov The third group contains the projects of restoration, reconstruction, adaptation of old buildings or old-monuments of the culture. These projects unfortunately are not that many and this is what is needed in the country.

Office building on Moskovska Str. 47 - ADA Madarova house - Samokov - restauration and reconstruction The church St. St. Konstantin and Elena - Odrin - reconstruction and restoration - winner of the National Review of Architecture Art gallery Razgrad - Klimen Ivanov Architects The fourth group contains projects with heterogenic character - here is everything else ” traditional residence building, the Balkan character and stereotypes, the stylistic of deconstructivism, tries for high-tech”

29

6 / 22 00 00 9 1 89

ÍÀÃÐÀÄÅÍ Î Á Å Ê Ò ÍÀÖÈÎÍÀËÅÍ ÏÐÅÃËÅÄ ÍÀ ÁÚËÃÀÐÑÊÀÒÀ ÀÐÕÈÒÅÊÒÓÐÀ 2008

Âúçñòàíîâåíà áúëãàðñêà ñâåòèíÿ â Îäðèí öúðêâàòà "Ñâ. ñâ. Êîíñòàíòèí è Åëåíà" Àðõ. Âàñèë Êèòîâ å íîñèòåëÿò íà Ãîëÿìàòà íàãðàäà íà ÑÀÁ è ÊÀÁ è Íàãðàäàòà çà àðõèòåêòóðà íà Ìèíèñòåðñòâîòî íà êóëòóðàòà çà 2008 ã çà àðõèòåêòóðíàòà ðåñòàâðàöèÿ íà öúðêâàòà "Ñâ. ñâ. Êîíñòàíòèí è Åëåíà" â Îäðèí

30

AWARDED OBJECT NATIONAL REVIEW OF BULGARIAN ARCHITECTURE 2008 Àðõ. Âàñèë Áîðèñëàâîâ Êèòîâ e ðîäåí â Ñàìîêîâ ïðåç 1944 ã. Çàâúðøâà àðõèòåêòóðà âúâ ÂÈÀÑ. Ñïåöèàëèçèðà â Öåíòúðà ïî êîíñåðâàöèÿ è ðåñòàâðàöèÿ 1ÑÑÊÎÌ - Ðèì ïðåç 1981 ã. Îò 1971 äî 1992 ã. ðàáîòè â ÍÈÏÊ- ïðîåêòàíò, ðúêîâîäèòåë íà ãðóïà, ðúêîâîäèòåë íà àòåëèå, åêñïåðò. Îò 1992 äî 1994 ã. å ñúäðóæíèê âúâ ôèðìà “Àðõêîíòåêñ”. Îò 1994 ã. å óïðàâèòåë íà ïðîåêòàíòñêà ôèðìà “ÒÎËÎÑ-ÏÐÎÅÊÒ” - Ñîôèÿ, à îò 2006 ã. å óïðàâèòåë íà ïðîåêòàíòñêà ôèðìà “ÒÎËÎÑ-ÊÈÒΔ ÅÎÎÄ Ñîôèÿ. . ×ëåí å íà Ñúþçà íà àðõèòåêòèòå â Áúëãàðèÿ (ÑÀÁ) - ïðåäñåäàòåë íà òâîð÷åñêè êëóá “Àðõèòåêòóðíî íàñëåäñòâî”, ÷ëåí å íà ÓÑ íà ÑÀÁ, ÷ëåí å íà Êàìàðàòà íà àðõèòåêòèòå â Áúëãàðèÿ (ÊÀÁ) - â äâà ìàíäàòà å ÷ëåí íà ÓÑ, ÷ëåí å íà ÓÑ íà Àñîöèàöèÿòà íà ðåñòàâðàòîðèòå â Áúëãàðèÿ (ÀÐÁ) è íà ÓÑ íà Ôîðóì “Ñòîëèöèòå íà Îáåäèíåíà Åâðîïà”. Èìà íàä 90 îáåêòà - ïðîåêòè è ðåàëèçàöèè - åëåìåíòè íà áúëãàðñêîòî àðõèòåêòóðíî íàñëåäñòâî, êàòî ïî-çíà÷èìèòå îò òÿõ ñà : • Áîÿíñêà öúðêâà • Öúðêâà “Ñâ. Áîãîðîäèöà” - Äðàãàëåâñêè ìàíàñòèð “ Áàçèëèêà “Ñâ. Ñîôèÿ” - Ñîôèÿ • Öúðêâà “Ñâ. Ñâ. Êèðèë è Ìåòîäèé” - Ñîôèÿ • Öåíòðàëíà Ñèíàãîãà - Ñîôèÿ • Öåíòðàëíà ìèíåðàëíà áàíÿ - Ñîôèÿ, ôàñàäíà ðåñòàâðàöèÿ “ Öúðêâà “Ñâ. Ïåòêà Ñàìàðäæèéñêà” - Ñîôèÿ, â ñúàâòîðñòâî • Ìèíèñòåðñòâî íà çåìåäåëèåòî è ãîðèòå - Ñîôèÿ, ôàñàäíà ðåñòàâðàöèÿ “ Íàðîäíî ñúáðàíèå - ôàñàäíà ðåñòàâðàöèÿ • Àíàëèç íà ãðàäîóñòðîéñòâåíîòî ðàçâèòèå íà öåíòðàëíà ãðàäñêà ÷àñò íà Ñîôèÿ - ÷àñò “Àðõåîëîãèÿ” • Êîíöåïöèÿ çà äîðàçêðèâàíå è åêñïîíèðàíå íà àðõåîëîãèÿòà íà àíòè÷íà Ñåðäèêà • Ðåñòàâðàöèÿ íà Òðîÿíñêèÿ ìàíàñòèð - ìåòîäè÷åñêî ðúêîâîäñòâî • Ðåñòàâðàöèÿ íà Ðîæåíñêèÿ ìàíàñòèð - â ñúàâòîðñòâî • Êîíñåðâàöèÿ è ðåñòàâðàöèÿíà àðõåîëîãè÷åñêè îáåêòè â Íåñåáúð • Èçñëåäâàíå íà ñúñòîÿíèåòî íà ñðåäíîâåêîâíàòà öúðêâà “Ñâ.Ñòåôàí”(íîâàòà Ìèòðîïîëèÿ)â Íåñåáúð “ Ìíîæåñòâî êúùè è öúðêâè â Ìåëíèê, Áàíñêî, Ñàìîêîâ, Êîïðèâùèöà è äð.

“ Öúðêâè â Îäðèí - “Ñâ.ÂÌ× Ãåîðãè”, “Ñâ.Ñâ.Êîíñòàíòèí è Åëåíà” “ Åêçàðõèÿ â Èñòàíáóë - ïðîó÷âàíå • Ðåñòàâðàöèÿ íà Çîãðàôñêèÿ ìàíàñòèð, Èçòî÷åí ñåêòîð - Àòîí. Ãúðöèÿ. Íîñèòåë å íà íàãðàäè îò: - íàöèîíàëíè ïðåãëåäè íà áúëãàðñêàòà àðõèòåêòóðà: ãîëÿìà íàãðàäà íà ÑÀÁ “Çëàòåí êàïèòåë” - 1991 ã.

I íàãðàäà â ðàçäåë “Àðõèòåêòóðíî íàñëåäñòâî - 1985 ã., 1987 ã., 1989 ã. è 1993 ã.

II íàãðàäà- 1995 ã. äèïëîì è ìåäàë - 1997ã.

- äèïëîì è ïëàêåò îò Áèåíàëå íà àðõèòåêòóðàòà - 1987ã.

- íàãðàäà íà ôîíäàöèÿ “Äîðîí” - Èçðàåë - 1997ã.

- íàãðàäà íà ñäðóæåíèå “Ñâ.Ïèìåí Çîãðàôñêè” - 1998ã.

- íàãðàäà íà ÐÎÒÀÐÈ ÊËÓÁ - Ñîôèÿ 2002ã.

- íàìèíèðàí îò ÑÀÁ çà íàãðàäà “Ñâ. Ïàèñèé Õèëåíäàðñêè” - 2000 ã., 2001 ã. è 2003ã.

- íàãðàäà íà Ñîôèÿ çà àðõèòåêòóðà çà 2005 ã.

- íàãðàäà íà ÐÎÒÀÐÈ ÊËÓÁ - Ñîôèÿ 2007 ã.

- ñðåáúðåí ïëàêåò íà Ìèíèñòåðñêèÿ ñúâåò íà Ðåïóáëèêà Áúëãàðèÿ çà ðåñòàâðàöèÿòà íà öúðêâà”Ñâ.Ñâ.Êîíñòàíòèí è Åëåíà” - Îäðèí, Ðåïóáëèêà Òóðöèÿ.

31

6 / 22 00 00 9 1 89

ÍÀÃÐÀÄÅÍ Î Á Å Ê Ò ÍÀÖÈÎÍÀËÅÍ ÏÐÅÃËÅÄ ÍÀ ÁÚËÃÀÐÑÊÀÒÀ ÀÐÕÈÒÅÊÒÓÐÀ 2008

32

AWARDED OBJECT NATIONAL REVIEW OF BULGARIAN ARCHITECTURE 2008

Àðõ. Êèòîâ, Âèå ñïå÷åëèõòå Ãîëÿìàòà íàãðàäà íà Íàöèîíàëíèÿ ïðåãëåä íà áúëãàðñêàòà àðõèòåêòóðà 2008 è Íàãðàäàòà çà àðõèòåêòóðà íà Ìèíèñòåðñòâîòî íà êóëòóðàòà çà 2008 ã. ñ ðåñòàâðàöèÿòà íà áúëãàðñêàòà ïðàâîñëàâíà öúðêâà “Ñâ. ñâ. Êîíñòàíòèí è Åëåíà” â Îäðèí. Íàãðàäèòå Âè áÿõà ïðèñúäåíè çà âèñîêî ïðîôåñèîíàëíî ìàéñòîðñòâî è õóäîæåñòâåíòè ïëàñòè÷íè êà÷åñòâà â òâîð÷åñêàòà èíòåðïðåòàöèÿ íà àðõèòåêòóðíîòî íàñëåäñòâî, çà âçèñêàòåëíà âúçñòàíîâèòåëíà ïðîåêòíà ðàáîòà, äîâåëà äî îòëè÷íà ðåàëèçàöèÿ. Êàêâî ïðåäñòàâëÿâà òàçè áúëãàðñêà ñâåòèíÿ? Áúëãàðñêàòà ïðàâîñëàâíà öúðêâà “Ñâ.ñâ. Êîíñòàíòèí è Åëåíà”, êîÿòî ñå íàìèðà â êâ.”Àáäóðàõìàí”, ìàõàëà “Óçóíêàëäúðúì” â þãîèçòî÷íàòà ÷àñò íà Îäðèí, Òóðöèÿ, å ïîñòðîåíà ïðåç 1869 ã. Ïàìåòíàòà ïëî÷à, ïîñòàâåíà íà çàïàäíàòà ôàñàäà, å ñ òåêñò: “Çà ñëàâà íà åäèíîñúùíàòà, æèâîòâîðÿùà è íåðàçäåëíà òðîèöà Îòöà è Ñèíà è Ñâåòèÿ Äóõ ñ áëàãîâîëåíèåòî íà íåãîâî èìïåðàòîðñêî âåëè÷åñòâî ñóëòàí Àáäóë Àçèñ õàí çàïî÷íà äà ñå èçãðàæäà â Êèðøåíõàíå òîçè áúëãàðñêè ïðàâîñëàâåí õðàì, ïîñâåòåí íà ñâåòèòå ðàâíîàïîñòîëè Êîíñòàíòèí è Åëåíà íà 3 ìàðò 1869 ã., à áåøå çàâúðøåí íà 25 ñåïòåìâðè ñúùàòà ãîäèíà, êàòî áåøå èçãðàäåí òîçè õðàì ñúñ ñòàðàíèåòî è äàðèòåëñòâîòî íà íàðîäîëþáèâèòå áúëãàðè îò áúëãàðñêîòî äæåëåïñêî íàðîäíî îáùåñòâî â Îäðèí ïðåç 1869 ã.” Öúðêâàòà ïðåäñòàâëÿâà òðèêîðàáíà ïñåâäîáàçèëèêà. Èçãðàäåíà å îò ñìåñåíà êàìåííî-òóõëåíà çèäàðèÿ íà ãåâãèðåíà êîíñòðóêöèÿ. Ôàñàäèòå ñà ñòðîãè è ñåìïëè.  èíòåðèîðà å èìàëî ìíîãî åëåìåíòè ñ äúðâåíà è øòóêàòóðíà ïëàñòèêà, íà èêîíîñòàñà ñà áèëè ìîíòèðàíè 70 èêîíè. Òàâàíèòå ñà áèëè äúðâåíè (àñìà).  çàïàäíàòà ÷àñò (íàä ïðèòâîðà) ñà áèëè åìïîðèéòå íà äâå íèâà. Èçãðàæäàíåòî íà öúðêâà ñ îêîëî 600 êâ.ì ðàçãúíàòà ïëîù è ñ ïðåöèçíî îôîðìÿíå ãîâîðè çà ñèëíî õðèñòèÿíñêî ïðèñúñòâèå â Îäðèí â ñðåäàòà íà XIX âeê.  êàêâî ñúñòîÿíèå áå öúðêâàòà, êîãàòî çàïî÷íàõòå àðõèòåêòóðíîòî é ïðîó÷âàíå è ðåñòàâðàöèîííèòå ðàáîòè? Ñëåä Áàëêàíñêèòå âîéíè â íà÷àëîòî íà XX âåê è îñîáåíî ïðåç ïîñëåäíèòå íÿêîëêî äåñåòêè ãîäèíè öúðêâàòà å èçîñòàâåíà è çàïî÷âà óñèëåíî äà ñå ðóøè. Êîãàòî çàïî÷íàõìå àðõèòåêòóðíîòî é ïðîó÷âàíå, ïîêðèâúò ïî÷òè èçöÿëî áå óíèùîæåí, ãðàäåæíàòà ñòðóêòóðà íà îãðàæäàùèòå çèäîâå áå åðîçèðàëà, à òå íà íÿêîëêî ìåñòà áÿõà ñúñ ñåðèîçíè ïóêíàòèíè è ñ äåïëàíàöèé. Îáùîòî é ñúñòîÿíèå áå îñòðî àâàðèéíî. Àêî íåçàáàâíî íå áÿõà èçâúðøåíè óêðåïèòåëíè, à ñëåä òîâà è ðåñòàâðàöèîííè ðàáîòè, öúðêâàòà ùåøå äà áúäå áåçâúçâðàòíî èçãóáåíà.  ïåðèîäà îêòîìâðè - äåêåìâðè 2003 ã. áå èçâúðøåíî ïúðâîíà÷àëíî àâàðèéíî êîíñòðóêòèâíî óêðåïâàíå ÷ðåç öÿëîñòíî çàñêåëÿâàíå è ïîäïèðàíå íà îãðàæäàùèòå çèäîâå è êîëîíèòå ìåæäó òðèòå êîðàáà. Äåìîíòèðàí áå è ïîëóðàçðóøåíèÿò ïîêðèâ. Êîðîíàòà íà çèäîâåòå áå îïàêîâàíà, çà äà ñå ïðåäîòâðàòè îâëàæíÿâàíåòî èì. Ïî òîçè íà÷èí áå ïðåóñòàíîâåí ïðîöåñúò íà ðàçðóøàâàíå, çà äà áúäå âúçìîæíî äà ñå èçâúðøàò íåîáõîäèìèòå äåéíîñòè ïî öÿëîñòíîòî êîíñòðóêòèâíî óêðåïâàíå è ðåñòàâðàöèÿ íà öúðêâàòà.

33

6 / 22 00 00 9 1 89

ÍÀÃÐÀÄÅÍ Î Á Å Ê Ò ÍÀÖÈÎÍÀËÅÍ ÏÐÅÃËÅÄ ÍÀ ÁÚËÃÀÐÑÊÀÒÀ ÀÐÕÈÒÅÊÒÓÐÀ 2008

Êîëêî âðåìå Âè áå íåîáõîäèìî çà öÿëîñòíàòà ðåñòàâðàöèÿ íà “Ñâ. ñâ. Êîíñòàíòèí è Åëåíà”? Ïî ñèëàòà íà äîãîâîð, ñêëþ÷åí ìåæäó Ôîíäàöèÿòà íà áúëãàðñêèòå ïðàâîñëàâíè öúðêâè â Òóðöèÿ è ôèðìà “Òîëîñ-ïðîåêò, áå èçãîòâåí ïðîåêò, ïî êîéòî çàïî÷íàõìå ðåñòàâðàöèîííèòå ðàáîòè. Ïðåç ëÿòîòî íà 2005 ã. èçâúðøèõìå àðõèòåêòóðíî çàñíåìàíå íà ñúõðàíåíàòà ñòðóêòóðà íà öúðêâàòà. Äàííèòå îò èçâúðøåíîòî çàñíåìàíå ñà ïðåäñòàâåíè â ÷åðòåæè. Ïîðàäè îáñòîÿòåëñòâîòî, ÷å ïðåç çèìàòà íà 2005-2006 ã. ÷àñò îò ñåâåðîçàïàäíèÿ ñåêòîð íà öúðêâàòà ñå ñàìîðàçðóøè, ñå íàëîæè àêòóàëèçàöèÿ íà àðõèòåêòóðíîòî ðåøåíèå. Áåøå èçâúðøåíî öÿëîñòíî àðõèòåêòóðíî ïðîó÷âàíå íà ñúõðàíåíàòà äî äíåñ ñòðóêòóðà. Êîíñòàòèðàõìå, ÷å íåçàâèñèìî îò çíà÷èòåëíîòî ðàçðóøåíèå è êàòî öÿëî êàòàñòðîôàëíîòî ñúñòîÿíèå, ñà íàëèöå äîñòàòú÷íî äàííè, çà äà áúäå âúçìîæíî èçâúðøâàíåòî íà êîðåêòíè âúçñòàíîâèòåëíè äåéíîñòè. ·Íà áàçàòà íà àðõèòåêòóðíî çàñíåìàíå, àðõèòåêòóðíî ïðîó÷âàíå, ôîòîãðàìåòðè÷íî çàñíåìàíå íà ÍÈÏÊ - Ñîôèÿ, è ôîòîãðàìåòðè÷íî çàñíåìàíå, ïðåäîñòàâåíî ëþáåçíî îò Òðàêèéñêè óíèâåðñèòåò â Îäðèí, èçãîòâèõìå öÿëîñòåí àðõèòåêòóðåí ïðîåêò. Òîé âêëþ÷âàøå:

ÔÀÑÀÄÈ Ïúëíî âúçñòàíîâÿâàíå íà ôàñàäèòå íà öúðêâàòà: - ïî èçòî÷íàòà, þæíàòà è ñúõðàíåíèòå ñåêòîðè ñ îðèãèíàëíà êàìåííî-òóõëåíà çèäàðèÿ íà çàïàäíàòà è ñåâåðíàòà ôàñàäà - ïî÷èñòâàíå, êúäåòî å íóæíî èçêúðïâàíå, öÿëîñòíî ïðåôóãèðàíå; - ïðîçîðå÷íè îòâîðè ñ æåëåçíè ðåøåòêè - ïî÷èñòâàíå, àíòèêîðîçèîííà îáðàáîòêà, êîíñåðâàöèÿ. Äúðâåíèòå ÷åð÷åâåòà áÿõà íàïðàâåíè ïî àíàëîãèÿ.

- îðèãèíàëíè âõîäíè âðàòè ïî çàïàäíàòà ôàñàäà - ïî÷èñòâàíå, ïîòÿãàíå, êîíñåðâàöèÿ; - íîâè âðàòè âõîäíè - 2 áð. ïî àíàëîãèÿ; - â ñåêòîðèòå, êúäåòî îðèãèíàëíàòà ãðàäåæíà ñòðóêòóðà áå ðàçðóøåíà (ñåâåðîçàïàäíèÿ úãúë), áå âúçñòàíîâåíà ôàñàäíàòà êàìåííîòóõëåíà çèäàðèÿ ïî àíàëîãèÿ. Óêðåïâàíåòî íà îñíîâèòå, ñòåíèòå è íàïðàâà íà íîâàòà ïîêðèâíà êîíñòðóêöèÿ ñå èçâúðøèõà ïî êîíñòðóêòèâåí ïðîåêò. Ïîêðèâúò áå âúçñòàíîâåí ïî ãåîìåòðèÿòà íà ïúðâîîáðàçà è ñëåä íàïðàâà íà íàäåæäíà õèäðîèçîëàöèÿ áå ïîêðèò ñ åäíîóëó÷íè êåðåìèäè.

Aðõèòåêòóðíî çàñíåìàíå

ôàñàäà èçòîê

Àðõèòåêòóðíî ïðîó÷âàíå

34

ôàñàäà þã

AWARDED OBJECT NATIONAL REVIEW OF BULGARIAN ARCHITECTURE 2008

35

6 / 22 00 00 9 1 89

ÍÀÃÐÀÄÅÍ Î Á Å Ê Ò ÍÀÖÈÎÍÀËÅÍ ÏÐÅÃËÅÄ ÍÀ ÁÚËÃÀÐÑÊÀÒÀ ÀÐÕÈÒÅÊÒÓÐÀ 2008

36

AWARDED OBJECT NATIONAL REVIEW OF BULGARIAN ARCHITECTURE 2008 ÈÍÒÅÐÈÎÐ Ïðåäâèäèõìå ïúëíà ðåñòàâðàöèÿ íà èíòåðèîðà íà öúðêâàòà ñ âñè÷êè èíòåðèîðíè åëåìåíòè, íåîáõîäèìè çà ïúëíîöåííî äåéñòâóâàù ïðàâîñëàâåí õðàì. Èêîíîñòàñúò, êîéòî áå èçöÿëî ðàçðóøåí, áå âúçñòàíîâåí ïî çàñíåìàíå, èçâúðøåíî îò íàñ ïðåç 2001 ã., êîãàòî âñå îùå áåøå çàïàçåí êàòî îáùà ñòðóêòóðà, ñúùîòî ñå îòíàñÿøå è çà àìâîíà è âëàäèøêèÿ òðîí. Òðîíîâåòå áÿõà íàïðàâåíè ïî àíàëîãèÿ ñ òåçè â äðóãàòà îäðèíñêà öúðêâà “Ñâ.ÂÌ× Ãåîðãè”. Ìðàìîðíàòà íàñòèëêà áå âúçñòàíîâåíà ñëåä öÿëîñòíî èçñëåäâàíå íà çàùèòåíèòå è ñúõðàíåíè ïëî÷è. Ùóêàòóðíàòà äåêîðàöèÿ áå ðåêîíñòðóèðàíà ïî ñúõðàíåíè íà ìÿñòî ôðàãìåíòè è àðõèâíà ôîòîäîêóìåíòàöèÿ. Âúòðåøíèòå ñòåíè áÿõà èçìàçàíè ñ âàðîâà ãëàíöîâà ìàçèëêà. Òàâàíèòå ñà àñìà - ïî çàïàçåíè åëåìåíòè îò ïúðâîîáðàçà. Ñúùîòî ñå îòíàñÿ è äî âñè÷êè äúñ÷åíè îïîÿñÿâàíèÿ. Ñðåùíàõòå ëè ðàçáèðàíå è ïîäêðåïà îò ñòðàíà íà èíñòèòóöèèòå è íà òóðñêèòå ñòðîèòåëè, ñ êîèòî ðàáîòèõòå â Îäðèí?  ïðîöåñà íà èçãîòâÿíå íà òîçè ïðîåêò íè áåøå îêàçàíî àêòèâíî ñúäåéñòâèå îò Äèðåêöèÿ “Âåðîèçïîâåäàíèÿ” ïðè ÌÑ íà ÐÁúëãàðèÿ, êîëåêòèâà íà Ãåíåðàëíîòî êîíñóëñòâî íà ÐÁúëãàðèÿ â Îäðèí, îò àðõ.Àëè Åðîë - ðúêîâîäèòåë íà ôèðìà “Èúëäúçìèìàðëúê” - Îäðèí è àðõ. Åñèí Áåíèàí îò Òðàêèéñêèÿ óíèâåðñèòåò â Îäðèí, çà êîåòî èì èçêàçâàìå äúëáîêàòà íè ïðèçíàòåëíîñò. Ïîðàäè ñïåöèôè÷íèòå íîðìàòèâíè èçèñêâàíèÿ ïðîåêòèðàíåòî çà ÷àñòè Åë è ÂèÊ èíñòàëàöèè áå èçâúðøåíî îò òóðñêè ëèöåíçèðàíè ôèðìè, íà êîèòî ñúùî áëàãîäàðèì çà ïðåöèçíàòà ðàáîòà..

37

6 / 22 00 00 9 1 89

ÍÀÃÐÀÄÅÍ Î Á Å Ê Ò ÍÀÖÈÎÍÀËÅÍ ÏÐÅÃËÅÄ ÍÀ ÁÚËÃÀÐÑÊÀÒÀ ÀÐÕÈÒÅÊÒÓÐÀ 2008

Restored Bulgarian Church in Odrin "St.St.Konstantin and Elena" Arch. Vasil Kitov is the winner of the big award for 2008 of The Chamber of the architects in Bulgaria, the Union of the Architects in Bulgaria, the Ministery of culture for the restoration of the church "St. St. Konstantin and Elena" in Odrin

Arch. Kitov you won the Big Award on the National Review of Bulgarian Architecture 2008 and the Award for Architecture of the Ministry of Culture 2008 with the restoration of the Bulgarian orthodox church “St. st.

Konstantin and Elena” in Odrin. Your awards are given for high professionalism and artistic plastic qualities in the creative interpretation of the architectural heritage, for the good project of restoration that brought excellent realization. What is this Bulgarian church like?

The church is placed in the neighbourhood Abdurahman in the south-eastern part of Odrin, Turkey, built in 1869. The church is three-naval pseudo basilica. It is built with mixed stone-brick masonry. The facades are rigorous and simple. The interior had been rich on wooden elements and plastics and there have been about 70 icons. The ceilings had been wooden. In the western part had been the emporiums on two levels. The construction of the church with about 600 total sq.n. and precise decoration says much about the Christian presence in Odrin in the middle of the 19th century.

38

What was the condition of the church when you started the restoration works?

After the Balkan war in the begging of the 20th century, especially in the last decades the church is abandoned and it started to fall apart. When we started the roof was almost entirely destroyed, the fence was also in bad condition. And the general situation was alarming. If we have not done anything at that moment we would have lost the church.

In the period of October December 2003 we did the first reinforcing work of the church. The destroyed roof was taken away.

We packed the top and so we stoped the process of destruction and start the restoration.

Did you have the support of the Turkish institution and the construction company with which you worked?

During the realization of this project we had the active support of Direction “Religion” of MS of Bulgaria, the collective of the General consultancy of Bulgaria in Odrin, of arch. Ali Erol and arch.

Esin Benian from the Thracian university in Odrin and I am really thankful for their support.

I would also like to thank for the good job of the Turkish companies that finalized the electoral installations and the drainage system.

AWARDED OBJECT NATIONAL REVIEW OF BULGARIAN ARCHITECTURE 2008

39

1 /2 0 0 9

Ïðàêòè÷íè è ðîìàíòè÷íè èäåè çà êúùàòà â ÁÚËÃÀÐÑÊÀ ÑÒÐÎÈÒÅËÍÀ ÑÅÄÌÈÖÀ

Áðàíøúò çàëàãà íà ìíîãîîáðàçèå è îòêðèâàòåëñêè äóõ â àâòîðèòåòíà ìåæäóíàðîäíà èçëîæáà

40

Íàé-óñïåøíàòà â ñòðîèòåëíèÿ áðàíø ó íàñ ìåæäóíàðîäíà èçëîæáà ÁÚËÃÀÐÑÊÀ ÑÒÐÎÈÒÅËÍÀ ÑÅÄÌÈÖÀ îòâàðÿ âðàòèòå íà ñâîåòî 9-î ïîðåä èçäàíèå îò 10 äî 14 ìàðò 2009 ã. â èçëîæáåíèÿ öåíòúð íà Ñîôèÿ. Ïîñåòèòåëèòå íà ÁÚËÃÀÐÑÊÀ ÑÒÐÎÈÒÅËÍÀ ÑÅÄÌÈÖÀ – ÑÒÐÎÈÒÅËÍÈ ÌÀÒÅÐÈÀËÈ È ÌÀØÈÍÈ, ÏÚÒÍÎ È ÊÎÌÓÍÀËÍÎ ÑÒÐÎÈÒÅËÑÒÂÎ ùå íàìåðÿò âñè÷êî íåîáõîäèìî çà ìàùàáíîòî ñòðîèòåëñòâî . Ïðåäïðèåìà÷èòå ùå ìîãàò äà ñå çàïîçíàÿò îòáëèçî ñ ðàçëè÷íè ìîäåëè ìàøèíè, îáîðóäâàíå è òåõíèêà çà ñòðîèòåëíèòå äåéíîñòè. Ìíîãîîáðàçèåòî íà èçëîæáàòà ùå ñå äîïúëâà îò ìàøèíè çà àðìàòóðà, ôàñàäíè è ìîäóëíè ñêåëåòà è äð. Ùå áúäàò ïðåäñòàâåíè åðãîíîìè÷íè è åíåðãîñïåñòÿâàùè ìîäåëè çà õèäðî- è òîïëîèçîëàöèè, ñúâðåìåííè ñèñòåìè çà ñàíèðàíå è ðåìîíò íà æèëèùíè ñãðàäè, èçîëàöèîííè ñèñòåìè, íåòðàäèöèîííè ïîäîâè è ñòåííè ïîêðèòèÿ. Êîìïàíèè è ìàðêè ïðîäóêòè îò ñâåòîâåí ðàíã óòâúðæäàâàò çà ïîðåäåí ïúò ÁÚËÃÀÐÑÊÀ ÑÒÐÎÈÒÅËÍÀ ÑÅÄÌÈÖÀ êàòî òåðèòîðèÿ íà äúëãîãîäèøíî óñïåøíî ïàðòíüîðñòâî â ñòðîèòåëíèÿ áðàíø. Íÿêîëêî ìåñåöà ïðåäè îòêðèâàíåòî íàä 80% îò ïëîùèòå íà èçëîæáåíèòå çàëè áÿõà àíãàæèðàíè, à ïîâå÷å îò 270 áúëãàðñêè è ÷óæäåñòðàííè îðãàíèçàöèè ñà çàÿâèëè ó÷àñòèå. Êàòî çàïàçâà ìåæäóíàðîäíèÿ ñè îáëèê, èçëîæáàòà ùå ïðåäñòàâè êîìïàíèè îò Ãåðìàíèÿ, Àâñòðèÿ, Âåëèêîáðèòàíèÿ, Ïîëøà, ×åõèÿ, Èòàëèÿ, Óíãàðèÿ, ÑÀÙ, Èñïàíèÿ, Áåëãèÿ, Ìàêåäîíèÿ, Ãúðöèÿ, Òóðöèÿ è ìíîãî äðóãè. Áàâàðñêîòî Ìèíèñòåðñòâî íà èêîíîìèêàòà, èíôðàñòðóêòóðàòà, òðàíñïîðòà è òåõíîëîãèèòå è “Áàéåðí èíòåðíàöèîíàë” îðãàíèçèðàò êîëåêòèâíîòî ïðåäñòàâÿíå íà ôèðìè îò ïðîâèíöèÿ Áàâàðèÿ, Ãåðìàíèÿ. Ñ íàöèîíàëíî ó÷àñòèå òðàäèöèîííî å Ðåïóáëèêà Òóðöèÿ. Ñúâìåñòíè ùàíäîâå ùå èìàò Èòàëèÿ è ×åõèÿ. Äåáþòúò íà ÁÚËÃÀÐÑÊÀ ÑÒÐÎÈÒÅËÍÀ ÑÅÄÌÈÖÀ – ÈÍÒÅÐÈÎÐ êàòî ñàìîñòîÿòåëíî èçäàíèå å îò 24 äî 28 àïðèë 2009 ã. Íà íåãî ùå áúäàò ïîêàçàíè àòðàêòèâíè ñèñòåìè îêà÷åíè òàâàíè, íîâè ìîäåëè âðàòè, ïðîçîðöè, äîãðàìè è ìàøèíè çà òÿõíàòà èçðàáîòêà, ìàòåðèàëè çà íàñòèëêè, áîè, ñàíèòàðíî îáîðóäâàíå,  è Ê îáîðóäâàíå, åëåêòðî- è îòîïëèòåëíè èíñòàëàöèè, îõðàíèòåëíè ñèñòåìè è ñèñòåìè çà êîíòðîë íà äîñòúïà. ÁÚËÃÀÐÑÊÀ ÑÒÐÎÈÒÅËÍÀ ÑÅÄÌÈÖÀ – ÈÍÒÅÐÈÎÐ å íàñî÷åíà åäíîâðåìåííî êúì ñïåöèàëèñòèòå - àðõèòåêòè, äèçàéíåðè, ïðåäïðèåìà÷è, è êúì ìàñîâèòå ïîòðåáèòåëè. Çà ïîâå÷å èíôîðìàöèÿ: www.bulgarreklama.com

41

1 / 22 00 00 99

ÍÀÃÐÀÄÅÍ Ï Ð Î Å Ê Ò ÍÀÖÈÎÍÀËÅÍ ÏÐÅÃËÅÄ ÍÀ ÁÚËÃÀÐÑÊÀÒÀ ÀÐÕÈÒÅÊÒÓÐÀ 2008

ÌÍÎÃÎÔÓÍÊÖÈÎÍÀËÍÀ ÑÃÐÀÄÀ Â ÑÎÔÈß

42

AWARDED PROJECT NATIONAL REVIEW OF BULGARIAN ARCHITECTURE 2008 "ÌÍÎÃÎÔÓÍÊÖÈÎÍÀËÍÀ ÑÃÐÀÄÀ  ÊÂ.85, Ì.”ÁÓË.”ÑËÈÂÍÈÖÀ” Èíâåñòèòîð: “Àëàäèí áèëäèíã” ÎÎÄ Ïðîåêò: "Ñäðóæåíè àðõèòåêòè” ÎÎÄ Îòãîâîðíèê îáåêò: àðõ. Êðàñèìèðà Ïîïîâà Êîíñòóðêöèÿ: èíæ. Ïåòúð Èâàíîâ Åë.: èíæ. Ðàäîñâåò Ïîïîâ ÎÂÊ: èíæ. Èðèíà Ïåòðóíîâà ÂÊ: èíæ. Ãèíêà Äèìîâà ÂÏ: èíæ. Õðèñòî Áîæèíîâ Îçåëåíÿâàíå: èíæ. Äîíêà Äèëîâñêà

Ïðîåêòàíñêèÿò åêèï îò "Ñäðóæåíè àðõèòåêòè” ÎÎÄ Ñãðàäàòà ñå ñòðîè äî åäèí îò âõîäîâåòå â ìåòðîñòàíöèÿ “Ñëèâíèöà”, íà ïðåñå÷êàòà ìåæäó áóëåâàðäèòå “Ñëèâíèöà”/”Åâðîïà”/ è “Ïàí÷î Âëàäèãåðîâ”. Ìîæå äà ñå êàæå, ÷å å íà êðàÿ íà ãðàäà - ìåæäó “Ëþëèí” è “Îáåëÿ”, íî ìîæå è äà ñå êàæå, ÷å å íà âõîäà ìó è ñå âèæäà îòäàëå÷å. Èäåÿòà íà èíâåñòèòîðà “Àëàäèí Áèëäèíã” áåøå äà íàïðàâè åäèí ìàëúê îáùåñòâåí öåíòúð. Ìÿñòî, êúäåòî äà èìà êîëêîòî ñå ìîæå ïîâå÷å íåùà, çà êîëêîòî ñå ìîæå ïîâå÷å õîðà, íà êîëêîòî ñå ìîæå ïîâå÷å íèâà, çàïî÷âàéêè îò ïîäëåçà ïðåä ìåòðîñòàíöèÿòà è çàâúðøâàéêè â ðàçðåøåíàòà êîòà “êîðíèç”.

43

1 / 22 00 00 99

ÍÀÃÐÀÄÅÍ Ï Ð Î Å Ê Ò ÍÀÖÈÎÍÀËÅÍ ÏÐÅÃËÅÄ ÍÀ ÁÚËÃÀÐÑÊÀÒÀ ÀÐÕÈÒÅÊÒÓÐÀ 2008

44

AWARDED PROJECT NATIONAL REVIEW OF BULGARIAN ARCHITECTURE 2008

45

1 / 22 00 00 99

ÍÀÃÐÀÄÅÍ Ï Ð Î Å Ê Ò ÍÀÖÈÎÍÀËÅÍ ÏÐÅÃËÅÄ ÍÀ ÁÚËÃÀÐÑÊÀÒÀ ÀÐÕÈÒÅÊÒÓÐÀ 2008

Íàøèÿò ïðèíîñ áåøå â òðåòèðàíåòî íà ñãðàäàòà êàòî “ïîðòà” - âõîäèçõîä íà êâàðòàëà îò è êúì “ãîðíàòà” è “äîëíàòà” çåìÿ. Ïðîáèõìå íàäçåìíàòà é ÷àñò ïðåç ÷åòèðè åòàæà, ëåêî çàâúðòÿõìå êèëíàëîòî ñå íà òúíêè âðúçêè “îò÷óïåíî” ïàð÷å (êîåòî çàñåäíà â êðàéíèòå êîëîíè è ëåêî ñå îêðúãëè îò óñèëèåòî äà ñå ïðîìóøè ïðåç òÿõ). Òàêà íàïðàâèõìå ìÿñòî çà ïðåìèíàâàíå íà õîðàòà îò ñåâåð êúì þã; èçíåñîõìå àñàíñüîðà ïðåä ôàñàäàòà è ãè ïóñíàõìå ïî íåãî äà èçëÿçàò îò ïîäëåçà, ïîêðàé ñóïåðìàðêåòà íà íàé-äîëíîòî íèâî, äî ìàãàçèíèòå íà ïàðòåðà è ïîëèêëèíè-

46

êàòà â “îò÷óïåíîòî ïàð÷å”. Ãîðíèòå åòàæè îñòàâèõìå çà îôèñè. Íà ïàðòåðà íàïðàâèõìå öâåòíà ãðàäèíà çà ïîñåòèòåëèòå, íà ïîêðèâà - çà ñëóæèòåëèòå. Çà äà ñå óâåëè÷è çåëåíîòî ïðîñòðàíñòâî ïðåä âõîäà íà ìåòðîñòàíöèÿòà ñ êàôå-òåðàñè, óëèöàòà ïðåä ñãðàäàòà ùå ñå èçïúëíè íà êîëîíè. Ïåøåõîäåí ìîñò ùå ñâúðçâà ñãðàäàòà ñ òðîòîàðà íà áóë.”Ï.Âëàäèãåðîâ”. Îñòàíàëîòî ñà òåõíèêî-èêîíîìè÷åñêè ïîêàçàòåëè.

AWARDED PROJECT NATIONAL REVIEW OF BULGARIAN ARCHITECTURE 2008

MULTIFUNCTIONAL BUILDING ON BOUL. SLIVNITSA Multifunctional building on boul. Slivnitsa Investor: Aladin Building Architecture: United Sofian architects Responsible for the project: arch. Krasimira Popova Consultancy: eng. Peter Ivanov eng. Radosvet Popov eng. Irina Petrunova eng. Ginka Dimova eng. Hristo Bojinov

The building is built to the entrance of underground station “Slivnitza” - on the crossroad of boul.

Slivnitza(Evropa) and Pancho Vladigerov. It is on the end of the city between Lyulin and Obelya, but it is also on the entrance of the city and it could be seen from far away.

The idea of the investor - “Aladin Building” was to make one small public center - place that will have as many as possible things for many people on many levels starting from the underground and ending up with the permitted height.

Our part of the job was to make the building “gate” entrance-exit for the neighbourhood. We made a hole in four floors, rolled the separated body that was on the side and became more rounded so we made a space for traversing of people from north to south; we brought the elevators on the facade and connected them with the underground. The upper floors we left for offices.

On the ground floor we did flower garden for visitors and the same one on the roof for the workers.

To make more green space in front of the underground station with green terraces, the street in front of the building will be built with columns.

The pedestrian bridge will connect the building with the sidewalk of Pancho Vladigerov.

The rest of the project is technological-economical parameters.

Text: Arch. Kr. Popova

47

1 /2 0 0 9

ÒÅÕÍÎËÎÃÈ×ÍÎ ÎÁÎÐÓÄÂÀÍÅ Òåõíîëîãè÷íîòî îáîðóäâàíå íà ôèðìàòà ïîçâîëÿâà îñâåí ïðîèçâîäñòâîòî íà àñàíñüîðè äà áúäàò îðãàíèçèðàíè è ïàðàëåëíè ïðîèçâîäñòâà íà èíñòðóìåíòàëíà åêèïèðîâêà, èçäåëèÿ îò ëàìàðèíàðÿçàíå, îãúâàíå, çàâàðÿâàíå, èçäåëèÿ îò ïëàñòìàñà. Òåõíîëîãè÷íèòå âúçìîæíîñòè íà ôèðìàòà îáõâàùàò: Ëàçåðíî ðÿçàíå íà ìåòàëè ñ ëàìàðèíîîáðàáîòâàù öåíòúð “TRUMPF“, êîéòî îáðàáîòâà ëèñòîâå ëàìàðèíà ñ ðàçìåðè 3000 õ 1500 ìì, ñ äåáåëèíà äî 10 ìì.

• Êîîðäèíàòíî-ùàíöîâà ìàøèíà ñ CNC óïðàâëåíèå “TRUMATIK“ 3000. Ìîæå äà îáðàáîòâà ëàìàðèíà ñ ðàçìåðè äî 3000 õ 1500 õ 6 ìì. Ìàøèíàòà èìà âúçìîæíîñòè çà èíòåãðèðàíè îáðàáîòêè êàòî îãúâàíå, ðåçáîíàðÿçâàíå, îðåáðÿâàíå.

• Íàäëúæíî îãúâàùè ìàøèíè (àáêàíòïðåñè) ñ CNC óïðàâëåíèå “SAFAN“ è “TRUMF“ ñ äúëæèíà íà ìàòåðèàëà äî 2200 (3000) ìì è äåáåëèíà 4 (8) ìì. ÏÚÒÍÈ×ÅÑÊÈ ÀÑÀÍÑÜÎÐÈ Îêîëî 70 % îò âñè÷êè ïðîèçâåäåíè àñàíñüîðè âúâ ôèðìà ÒÅÕÍÎÑ ñà ïðåäíàçíà÷åíè çà ïðåâîç íà ïúòíèöè â æèëèùíè è àäìèíèñòðàòèâíî-îáùåñòâåíè ñãðàäè. Àñàíñüîðèòå ñà ñ åëåêòðîìåõàíè÷íî è åëåêòðîõèäðàâëè÷íî çàäâèæâàíå. Åëåêòðîìåõàíè÷íèòå àñàíñüîðè ìîãàò äà áúäàò ñ åäíîñêîðîñòíî óïðàâëåíèå èëè ñ óïðàâëåíèå ñ ÷åñòîòåí ðåãóëàòîð, êîéòî ïîçâîëÿâà äî 240 âêëþ÷âàíèÿ íà ÷àñ, êàêòî è ïëàâíî ïîòåãëÿíå è ñïèðàíå íà àñàíñüîðà ñ öåë óâåëè÷àâàíå êîìôîðòà íà ïúòóâàùèòå. Ìàøèíèòå, êîèòî ñå ïîëçâàò, ñà íà èòàëèàíñêèòå ôèðìè “FAER“ è “SICOR“. Òå ñà ñ òîâàðîïîäåìíîñò îò 100 äî 1500 êã è ñúñ ñêîðîñò îò 0,4 ì/ñ äî 1,6 ì/ñ. Êàòî äîïúëíèòåëíà îïöèÿ êúì òåçè àñàíñüîðè ïðåäëàãàìå è àâàðèéíî ñïóñêàíå íà êàáèíàòà ïðè îòïàäàíå íà åëåêòðè÷åñêîòî çàõðàíâàíå. Åëåêòðîõèäðàâëè÷íèòå àñàíñüîðè ñà äâóñêîðîñòíî óïðàâëåíèå. Õèäðàâëè÷íèòå ñòàíöèè ñà ïðîèçâåäåíè â èòàëèàíñêàòà ôèðìà “HYDRONIC LIFT“. Êàáèíàòà íà àñàíñüîðà ñå äâèæè ïîä äåéñòâèåòî íà õèäðîöèëèíäúð, êîéòî å ðàçïîëîæåí â àñàíñüîðíàòà øàõòà. Ïðè òåçè àñàíñüîðè å äîñòàòú÷íî äà èìà åäíà íîñåùà ñòåíà. Èìàò òîâàðîïîäåìíîñò îò 320 äî 3500 êã è ñå äâèæàò ñúñ ñêîðîñò îò 0,2 äî 0,63 ì/ñ. Ïðè âíåçàïíî ñïèðàíå íà åëåêòðè÷åñêîòî çàõðàíâàíå åëåêòðîõèäðàâëè÷íèòå àñàíñüîðè îòèâàò íà ïúðâà ñïèðêà è îòâàðÿò âðàòè, çà äà ìîãàò ïúòóâàùèòå äà íàïóñíàò áåçïðåïÿòñòâåíî êàáèíàòà.

48

6 / 22 00 00 9 1 89

ÍÀÃÐÀÄÅÍ Ï Ð Î Å Ê Ò ÍÀÖÈÎÍÀËÅÍ ÏÐÅÃËÅÄ ÍÀ ÁÚËÃÀÐÑÊÀÒÀ ÀÐÕÈÒÅÊÒÓÐÀ 2008

ÌÅÒÀÌÎÐÔÎÇÀÒÀ ÍÀ ÅÄÍÀ ÏÐÎÌÈØËÅÍÀ ÒÅÐÈÒÎÐÈß Â ÁÓÐÃÀÑ

Òåðèòîðèÿòà íà"ÅËÊÀÁÅË" ÀÄ ñå íàìèðà íà îñíîâíàòà ãðàäñêà òðàíçèòíà âðúçêà Ñîôèÿ - Áóðãàñ - Þæíî ×åðíîìîðèå. Òÿ îáõâàùà áóë.”Ñòåôàí Ñòàìáîëîâ, óë. "Ñòðóãà”, áóë.”Òîäîð Àëåêñàíäðîâ" (îò èçòîê). Íàìèðà ñå íà âàæíà ãðàäñêà àðòåðèÿ Áóðãàñ - "Ëóêîéë Íåôòîõèì” ÀÄ ïî óë.”Îäðèí” (îò þã), íà âòîðè÷íà ãðàäñêà êîìóíèêàöèÿ - áóë. "ßíêî Êîìèòîâ” (îò ñåâåð). Ïðåç òåðåíà ìèíàâà æï âðúçêà Áóðãàñ - Ïîìîðèå. Ãðàäîóñòðîéñòâåíà êîíöåïöèÿ çà óñòðîéñòâîòî íà òåðèòîðèÿòà íà "Åëêàáåë” ÀÄ - Áóðãàñ Ñëåä íàïðàâåí ïîäðîáåí àíàëèç íà òåðèòîðèÿòà è öÿëîñòåí ïðåãëåä íà âúçìîæíîñòèòå çà ðàçâèòèå íà ãðàäñêàòà ñòðóêòóðà êàòî êîìïëåêñ ïðåöåíèõìå, ÷å: - íàé-âàæíîòî êà÷åñòâî íà òåðåíà å íåãîâàòà ëîêàöèÿ (êàòî òðàíñïîðòíà è ïåøåõîäíà äåñòèíàöèÿ) - âàæíî êà÷åñòâî å è ïëîùòà é, ìîæå äà ïðåäîñòàâè òåðåí çà ìàùàáíè ôóíêöèîíàëíè ìåðîïðèÿòèÿ îò âèñîê ðàíã - ïàçàðíàòà ìó öåíà ùå ñå ïîâèøè, àêî òîé ñå ïîñåùàâà ðåäîâíî îò ãîëÿì áðîé æèòåëè è ãîñòè íà ãðàäà - ôóíêöèîíàëíèòå ñãðàäè, êîèòî ùå ñå ñèòóèðàò â íåãî ñëåäâà äà ñà ñúâìåñòèìè ñ ðàçíîîáðàçíàòà ïî âèä è ñúäúðæàíèå ðàìêà íà ïàðöåëà - ñúäúðæàíèåòî íà òåðèòîðèÿòà ñàìî ïî ñåáå ñè òðÿáâà äà ãåíåðèðà (ðàçëè÷íè âèäîâå, ïî âúçðàñòîâà ñòðóêòóðà, ïî çàíÿòèå è ïî àíãàæèðàíîñò) ãîëåìè ïîòîöè îò õîðà è òî öåëîãîäèøíî - òåðåíúò òðÿáâà äà ïðåäèçâèêâà è ìíîãîáðîéíè ñëó÷àéíè ïðåìèíàâàíèÿ è äà ãåíåðèðà äåíîíîùíà èçïîëçâàåìîñò - êàòî òðàäèöèîííî è óäîáíî ìÿñòî çà ïðèëîæåíèå íà òðóä, äà çàïàçè è óâåëè÷è çíà÷åíèåòî ñè â òàçè ïîñîêà êàòî ñìåíè ïðîôèëà íà àíãàæèðàíîñò íà ðàáîòåùèòå - èìà âñè÷êè äàäåíîñòè äà ïðèåìå è îñúùåñòâè âàæåí ïðîñòðàíñòâåí àêöåíò - ñèìâîë íà ïðåîáðàçÿâàíåòî - ðàçïîëîæåíèòå ôóíêöèè ñëåäâà äà ïðåäèçâèêàò åñòåñòâåíî ðàçâèòèå íà ïðèëåæàùèòå òåðèòîðèè, íà ïî-âèñîêî ôóíêöèîíàëíî íèâî, áåç ãðóáî äà ñå ïðîìåíÿò - ÷ðåç ïðåñòðóêòóðèðàíåòî íà ïëîùàäêàòà ñëåäâà äà ñå ïðîìåíè êîðåííî åñòåòè÷åñêàòà ðàìêà íà öÿëàòà òåðèòîðèÿ îò ïàðê "Èçãðåâ” äî íàäëåç "Âëàäèìèð Ïàâëîâ” è æï àðåàëà Ïðåäëîæåíèå çà ôóíêöèîíàëíî ñúäúðæàíèå: 1 ñãðàäè çà ïðèëîæåíèå íà âèñîêîêâàëèôèöèðàí òðóä 2 áèçíåñ ñãðàäè 3 íàó÷íîèçñëåäîâàòåëñêè ñãðàäè 4 âèñîêî òåõíîëîãè÷íè ÷èñòè ïðîèçâîäñòâà â ìàëúê ìàùàá Öåë: ñìÿíà íà ïðîôèëà íà ïðèëîæåíèå íà òðóä.

50

Ìåæäóíàðîäåí áèçíåñ è õîòåëñêè öåíòúð Áàíêè - ôèíàíñîâîáðîêåðñêè èíñòèòóöèè Òúðãîâñêè îôèñè Ïàñàæåðñêè áèçíåñ õîòåë Îôèñè íà ìåæäóíàðîäíè êîìïàíèè Öåë: ïðèâëè÷à ôóíêöèÿ îò íàä ãðàäñêî íèâî Ãåíåðèðà ìåæäóíàðîäåí èíòåðåñ Òúðãîâñêè, êóëòóðåí è àíèìàöèîíåí öåíòúð (MALL) Òúðãîâñêè ïëîùè Êèíà, ìóçåé íà ïðîìèøëåíîñòòà Çàâåäåíèÿ çà õðàíåíå Îôèñè Öåë: ïðèâëè÷àíå íà ãîëÿì áðîé ïîñåòèòåëè îò ðàçëè÷åí õàðàêòåð Ìåæäóíàðîäåí ÅÊÑÏÎ öåíòúð ñ îôèñ ïëîùè Ïàíàèðè, èçëîæåíèÿ, ïðîäàæáè, èçëîæáè Ðåñòîðàíòè, äèñêîòåêè, íîùíè êëóáîâå Öåë: Ïðèâëè÷àíå íà ðàçëè÷íè ïî âèä è çíà÷åíèå ó÷àñòíèöè - îòòàì è ðàçëè÷íè ïîñåòèòåëè Æèëèùíà ãðóïà çà ðàáîòåùèòå â òåðèòîðèÿòà èëè äðóãè êëèåíòè Öåë: Îáåçïå÷àâàíå íà ôóíêöèîíàëíè âðúçêè íà æèëèùíèòå òåðèòîðèè îò "Áðàòÿ Ìèëàäèíîâè" è ïàðê "Èçãðåâ” Òàêà ïðåäëîæåíîòî ñúäúðæàíèå å áàëàíñèðàíà ãðóïà ôóíêöèè, êîèòî îïðåäåëÿò ñòàáèëåí ïàçàðåí èíòåðåñ êàêòî îò ãðàäñêè, òàêà è îò íàöèîíàëåí è ìåæäóíàðîäåí õàðàêòåð. Ñú÷åòàâàíåòî èì ãàðàíòèðà ïîñòîÿíåí ïîòîê îò ïîñåòèòåëè è îáèòàòåëè ïðåç öÿëàòà ãîäèíà. Ïðîåêòúò å îðèåíòèðàí êúì øèðîê êðúã õîðà, êîèòî ïî ðàçëè÷íè ïîâîäè áèõà ãî ïîäêðåïèëè è ïîëçâàëè - êàòî ìÿñòî çà ïðèëîæåíèå íà òðóä, ïî áèçíåñ ïîâîäè, êàòî èíôîðìàöèÿ îò ëþáèòåëñêè èíòåðåñ, ïî ïîâîä íà ìåðîïðèÿòèÿ, êàòî îáèòàòåëè; êàòî ó÷àñòíèöè â èçëîæåíèÿ, êàòî òúðãîâöè, êàòî ïðåäñòàâèòåëè íà ôèðìè è äð, Òàêà ñòðóêòóðèðàíàòà ïëîùàäêà ìîæå äà å æèçíåíà äåíîíîùíî, áåç òîâà äà ñúçäàâà íåóäîáñòâà íà îáèòàòåëèòå êàêòî íà òåðèòîðèÿòà, òàêà è íà ïðèëåæàùèòå êîìïëåêñè. Èçáðàíèòå ôóíêöèè è òÿõíîòî ðàçïîëîæåíèå "ïîäàâàò ðúêà” âúâ âñè÷êè ïîñîêè íà ïðèëåæàùàòà òåðèòîðèÿ ñ ïîäõîäÿùèÿ ìàùàá è îñúùåñòâÿâàò âàæíè è ëèïñâàùè äî ìîìåíòà ôóíêöèîíàëíè ïðåõîäè è âðúçêè. Íîâîòî ôóíêöèîíàëíî ñúäúðæàíèå ñúçäàâà óñëîâèå çà ðàçâèòèå è íà åñòåñòâåí òðàíñïîðòåí äîñòúï, ÷ðåç âðúçêè ìåæäó óë.”Îäðèí” áóë. "ßíêî Êîìèòîâ” - 2 áð. êàêòî è ÷ðåç íîâî ïðåäâèäåíà âðúçêà îò ê-ñ "Áðàòÿ Ìèëà-

AWARDED PROJECT NATIONAL REVIEW OF BULGARIAN ARCHITECTURE 2008

äèíîâè" ïîä óë.”Ñòðóãà” äî çàëîæåíàòà ïî ÏÓÏ íà ÏÇ Ñåâåð, íàïðå÷íà âðúçêà ïîêðàé "Êàìáàíà" ÅÎÎÄ è Ñòîêîâà áîðñà. Òàçè òðàíñïîðòíà ñõåìà ðàçäåëÿ è ñúïîä÷èíÿâà ãðàäñêèòå êîìóíèêàöèîííè âðúçêè íà ãëàâíàòà òðàíçèòíà ìàãèñòðàëà è ãè ïðàâè îòíîñèòåëíî íåçàâèñèìè. Ïðåç òåðèòîðèÿòà ïðåìèíàâà æï ëèíèÿòà Áóðãàñ-Ïîìîðèå, ÷èåòî òðàñå ñëåäâà äà ñå çàïàçè, ìàêàð è äà ñúçäàâà èçâåñòåí äèñêîìôîðò, òúé êàòî áúäåùîòî ìó ðàçâèòèå ùå îñèãóðè äîñòúïíîñò äî òåðèòîðèÿòà ÷ðåç ãðàäñêè æï òðàíñïîðò íà ãîëÿì áðîé ïîñåòèòåëè îò Ñëúí÷åâ áðÿã, Ïîìîðèå, Ñàðàôîâî è íàé-âå÷å Àåðîãàðà Áóðãàñ. Òîâà å îò çíà÷åíèå êàêòî çà ãðàäà, òàêà è çà êîíêðåòíàòà òåðèòîðèÿ .  ïðåäëîæåíîòî ðåøåíèå èìà ïðåñè÷àíå íà æ.ï ëèíèÿòà ñàìî ñ âòîðè÷íàòà óëè÷íà ìðåæà, ÷ðåç áàðèåðà. Ïåøåõîäíèòå ïîòîöè ïðåìèíàâàò íà êðúñòîâèùå "Òðàïåçèöà” ÷ðåç ñôåòîôàðíî ðåãóëèðàíå, à îò óë. Ñîôèÿ â ê-ñ "Áðàòÿ Ìèëàäèíîâè” ÷ðåç åëåãàíòåí ïåøåõîäåí íàäëåç. Âúòðå â ïëîùàäêàòà, ïåøåõîäíîòî äâèæåíèå ñå èçâúðøâà íàä æï ëèíèÿòà, êàòî âðúçêèòå ìåæäó äâåòå é ÷àñòè ñå îñúùåñòâÿâà îò ïàñàðåëè è êîìáèíàöèÿ îò ñòúëáèöà ñ àñàíñüîðè çà òðóäíîïîäâèæíè õîðà Äîïúëíèòåëíî óäîáñòâî çà ðàáîòåùèòå íà òåðèòîðèÿòà è òÿõíîòî áúðçî ïðåäâèæâàíå å ïðåäëîæåíèÿ íà áàçàòà íà ïîäêðàíîâèòå ïúòèùà, ìîíîðåëñîâ òðàíñïîðò, êîéòî ñâúðçâà Ñâåòîâíèÿ òúðãîâñêè öåíòúð è òúðãîâñêèÿ êîìïëåêñ ñ èçëîæáåíèòå õàëåòà è áèçíåñ îôèñ öåíòúðà â çàïàäíèÿ êðàé íà ïëîùàäêàòà. Çà àâòîìîáèëèòå èìà ïðåäâèäåíè äâà ãîëåìè ïàðêèíãà îò ñåâåð è þã, îðèåíòèðàíè êúì ïðåäñòàâèòåëíè âõîäîâå íà ÅÊÑÏÎ öåíòúðà, à çà ïîñåòèòåëèòå íà Òúðãîâñêèÿ è êóëòóðåí öåíòúð è Ìåæäóíàðîäíèÿ òúðãîâñêè öåíòúð ïàðêèðàíåòî å ïîäçåìíî, îñèãóðåíî ÷ðåç ñúùåñòâóâàùàòà äåíèâåëàöèÿ. Ïî ñúùèÿ íà÷èí ñå èçâúðøâà ïàðêèðàíåòî è êúì æèëèùíàòà ãðóïà, êúäåòî â ïîäçåìíèÿ ïàðêèíã å âãðàäåíà è åëïîäñòàíöèÿòà. Çà áèçíåñ çîíàòà îò çàïàä ñà îñèãóðåíè ïàðêîìåñòà ïîä öåëèÿ êîìïëåêñ îò ñãðàäè íà äâå íèâà. Îáåìíî-ïðîñòðàíñòâåíî èçãðàæäàíå: Îáåìíî ïðîñòðàíñòâåíîòî èçãðàæäàíå íà òåðèòîðèÿòà å ñú÷åòàíèå ìåæäó íîâîèçãðàäåíè îáåìè è ðåêîíñòðóêöèÿ íà ñúùåñòâóâàùè õàëåòà ñ îïðåäåëåíà àðõèòåêòóðíà è èñòîðè÷åñêà ñòîéíîñò . Ïîä÷åðòàâàíîòî íà Ìåæäóíàðîäíèÿ òúðãîâñêè öåíòúð ÷ðåç âèñî÷èíåí àêöåíò (140 ì) è îôîðìÿíå íà ïðîñòðàíñòâîòî ïðåä íåãî å åëåìåíò íà ïðîñòðàíñòâåíàòà êîìïîçèöèÿ ïî ãëàâíàòà òðàíçèòíà ìàãèñòðàëà, êîéòî ñëåäâà ðèòúì îò îêîëî 1.5 êì. îò õ-ë Ìèðàæ (70 ì), ïðåìèíàâà ïðåç ãëàâíèÿ àêöåíò íà WTC (140 ì) è îòøóìÿâà â ãðóïàòà îò òðè ñãðàäè êúì ñïîðòåí êîìïëåêñ "×åðíîìîðåö” 90 ì. Ïî òîçè íà÷èí òîâà ùå ñòàíå ñåðèîçíà ìàðêà îòêðîÿâàùà ñå â ñèëóåò. Ñ òåçè âèñî÷èííè ïàðàìåòðè è ïîðàäè ïëî÷îâèäíàòà ñè ñòðóêòóðà òàçè ñãðàäà áàëàíñèðà ðàçïîëîæåíèòå çàä íåÿ ïëîñêè è ïëîùíè îáåìè íà Åêñïî çîíàòà. Òúðãîâñêèÿò è êóëòóðåí öåíòúð íà úãúëà íà óë. ”Ñòðóãà” è óë.”Îäðèí”, êàòî ìàùàá ñïàçâà âèñî÷èííèÿ àêöåíò (13 åò.), â ìîìåíòà íà òîâà ìÿñòî, íî ãî óïëúòíÿâà ïî äâåòå óëèöè êàòî ïðèîáùàâà è èíòåëèãåíòèòå êîíñòðóêöèè íà õàëåòàòà îòçàä Êîìïîçèöèÿòà îò íîâè îáåìè ïî óë. "Îäðèí” ðàìêèðàò ñ íåîáõîäèìàòà äèñòàíöèÿ, òîçè ìíîãî äîáúð ïðèìåð çà óíèêàëíà êîíñòðóêöèÿ è ãî ïðàâÿò ñàìîñòîÿòåëåí öåíòúð íà âúçäåéñòâèå ÷ðåç ïîäõîäà îò çàïàä. Òîçè êîìïëåêñ ÷ðåç âãðàæäàíå íà äðóãàòà èíòåðåñíà ñúùåñòâóâàùà

ñãðàäà, ðàçïîëîæåíà ïåðïåíäèêóëÿðíî íà óë. "Îäðèí" , îñúùåñòâÿâà è âàæíà ïåøåõîäíà è òðàíñïîðòíà âðúçêà ñ Ìåæäóíàðîäíèÿ òúðãîâñêè öåíòúð è ñúñ ñïèðêàòà íà ìîíîðåëñîâèÿ òðàíñïîðò. Êîìïëåêñúò å ñú÷åòàíèå íà òúðãîâñêè ïëîùè òèï "MALL”, òðàäèöèîííè êóëòóðíè çîíè çà êîíöåðòè, ïðåäñòàâëåíèÿ, êèíîïðîæåêöèè, çàâåäåíèÿ çà õðàíåíå, ðàçâëå÷åíèÿ è îôèñè. Òàçè ñãðàäà òðÿáâà äà ñå ïðåâúðíå â ïîëèâàëåíòåí òúðãîâñêîêóëòóðåí àêöåíò è íà÷àëî íà òåðèòîðèÿòà íà ÏÇ "Ñåâåð”.  òîçè ñìèñúë îäîáðåíèÿò íà òîâà ìÿñòî ÏÓÏ íå êîðåñïîíäèðà ñ ãåíåðàëíàòà âèçèÿ çà ñèëóåòíî èçãðàæäàíå ïî óë. "Ñòðóãà”. Âåðîÿòíî äîáðî ðåøåíèå áè áèëî îáåçùåòÿâàíåòî íà ñîáñòâåíèöèòå ñ ïëîùè â Òúðãîâñêèÿ êîìïëåêñ.  êðàåí âàðèàíò ìîæå äà ñå íàïðàâè îïèò çà ïðèîáùàâàíå êúì îáùàòà ñòðóêòóðà, íî òîâà ùå íàâðåäè íà ïîäõîäà êúì òåðèòîðèÿòà è ïðåäâèä ïðåäñòîÿùîòî ðàçøèðåíèå íà óëèöàòà . Çîíàòà çà ÅÊÑÏÎ-öåíòúð å îðãàíèçèðàíà íà ìîäóëåí ïðèíöèï âçàèìñòâàí îò ñúùåñòâóâàùèòå õàëåòà, ÷èÿòî ïåðôåêòíà êîíñòðóêöèÿ âäúõâà ðåñïåêò. Çàïàçâàéêè òåõíèÿ ìîäóë è â íîâîïðåäâèäåíèòå ïëîùè çà óñâîÿâàíå ñå ñúçäàâàò ÿñíè è êàòåãîðè÷íè ñòðóêòóðíè åäèíèöè, õàðàêòåðíè çà òîçè âèä åêñïîçèöèîííè ñãðàäè. Ñ îãëåä îñèãóðÿâàíå íà ïëîùè çà îòäàâàíå ïîä íàåì èëè ïðîäàæáà, êàêòî è çà ïúëíîöåííî ôóíêöèîíèðàíå íà ñãðàäèòå âúòðå â ñàìèòå õàëåòà (18 ì âèñî÷èíà) ñà ïðåäâèäåíè çà äîïúëíèòåëíî óñâîÿâàíå è òðè íîâè, íèâà âãðàäåíè â ñåãàøíèòå êîíñòðóêöèè è îðèåíòèðàíè êúì âúòðåøíî îñâåòåíè ïðîñòðàíñòâà - òèï "àòðèóì”. Òîâà ùå îáîãàòè ñúäúðæàíèåòî èì è ùå îñèãóðè öåëîãîäèøíà ïîñåùàåìîñò íà òåçè èçëîæáåíè ïëîùè â ïàðòåðà. Çà ïîä÷åðòàâàíå íà ñòðóêòóðàòà è ðåàáèëèòèðàíå íà îçåëåíåíèòå ðàáîòíè ïðîñòðàíñòâà, ìåæäó îòäåëíèòå ñòðóêòóðè íà èçëîæáåíèòå ïëîùè, îòäåëåíè îò òÿõ è íà íèâî + 4.50 ñà ðàçïîëîæåíè îñòúêëåíè îçåëåíåíè ïðîñòðàíñòâà ñ Í = 34 ì, êîèòî îñâåí çà îôèñíè ïëîùè, ùå áúäàò íîñèòåëè è íà çåëåíà ñèñòåìà, òèï "Çèìíà ãðàäèíà” èëè òèï "Ïîêðèâíà òåðàñà”. Òåçè ñòðóêòóðè ñà ïðîâîäåíè èçöÿëî â ïîñîêà ñåâåð-þã, à â ïîñîêà èçòîêçàïàä ñà íîñèòåëè íà ïåøåõîäíî äâèæåíèå è ìîíîðåëñîâ òðàíñïîðò. Îò þã öåíòðàëíèÿò âõîä íà Åêñïî öåíòúðà å ìàðêèðàí ñ îôèñ - ñãðàäà ñ ãîëÿì ïðîáèâ (ïîðòàë) è ïðåäñòàâëÿâà åñòåñòâåíà ïàðàäíà âðàòà íà èçëîæåíèåòî. Îò ñåâåð îñíîâíèÿò âõîä çà ïîñåòèòåëè å ïî - ñïîêîåí è îòãîâàðÿ íà âðúçêàòà ìó ñ ïàðê "Èçãðåâ” Îò çàïàä ïðåç ïðåäâèäåíàòà ñ ÏÓÏ óëèöà å äðóãèÿ îñíîâåí ïîäõîä, êúì êîéòî å îðèåíòèðàí Áèçíåñ öåíòúðà. Òàì âõîäúò å ìàðêèðàí îò ñòðóêòóðà ñ Í=44 ì, êîÿòî ñå ïîíèæàâà íà èçòîê è âèñîê àêöåíò âòîðè÷åí (84 ì)

51

6 / 22 00 00 9 1 89 Óñòðîéñòâåíè çîíè è åòàïè íà ðåàëèçàöèÿ Ïî ñâîÿòà ñúùíîñò, ìåñòîïîëîæåíèå è ñúäúðæàíèå òåðèòîðèÿòà îòãîâàðÿ íà ñìåñåíà öåíòðàëíà - ÑÖ. Ðàçïîëîæåíèòå ôóíêöèè â îòäåëíèòå ïîäçîíè ñå õàðàêòåðèçèðàò ñúñ ñëåäíèòå îòðåæäàíèÿ: Íàé-çàïàäíàòà çîíà å îòðåäåíà çà Áèçíåñ è äåëîâè ñãðàäè, âèñîêî òåõíîëîãè÷íè ìàëêè, ÷èñòè ïðîèçâîäñòâà, íàó÷íî-èçñëåäîâàòåëñêè öåíòðîâå, ïîäçåìíè ïàðêèíãè, çàâåäåíèÿ çà îáùåñòâåíî îáñëóæâàíå, ïúòèùà è òåõíè÷åñêà èíôðàñòðóêòóðà”. Òàçè çîíà å ïðåäâèäåíà çà èçãðàæäàíå íà I åòàï çàåäíî ñ ïúòíàòà âðúçêà ïî äâå ïðè÷èíè. Ïúðâî, ÷ðåç ïúòíàòà âðúçêà ùå ñå îñúùåñòâè íîðìàëåí äîñòúï äî ïëîùàäêàòà è îò çàïàä è âòîðî, â òàçè çîíà ñà è çíà÷èòåëíèòå ñâîáîäíè îò çàñòðîÿâàíå ïëîùè. Òîâà ïîäñêàçâà ïî åñòåñòâåí íà÷èí äà ñå çàïî÷íå íà ÷èñòî ñ âúçìîæíîñò çà áåçïðåïÿòñòâåíà ðåàëèçàöèÿ. Ñëåäâàùàòà çîíà å îòðåäåíà çà Ìåæäóíàðîäåí eêñïî öåíòúð, îôèñ ñòðóêòóðè, èçëîæáåíè ïëîùè, çàâåäåíèÿ çà îáùåñòâåíî õðàíåíå è ðàçâëå÷åíèÿ, øîóðóìîâå, ñïîðòíè ñúîðúæåíèÿ, ïúòèùà è òåõíè÷åñêà èíôðàñòðóêòóðà, ïàðêèíãè. Ïðåäâèä íà òîâà, ÷å â òåçè çîíè ñå íàìèðà ôóíêöèîíèðàùàòà ÷àñò íà ïðåäïðèÿòèåòî, ïðåäëàãàìå òÿ äà îñòàíå çà IV åòàï íà ðåàëèçàöèÿ, îùå ïîâå÷å, ÷å òóê ñå íàìèðàò è äâå îò îñíîâíèòå çà çàïàçâàíå ñãðàäè. Äîèçãðàæäàíåòî èì çà íóæäèòå íà Åêñïî öåíòúð íÿìà äà ïðåäñòàâëÿâà îñîáåíà òðóäíîñò è ùå ñòàíå ñðàâíèòåëíî áúðçî. Ïðåç òîâà âðåìå å ðåäíî äà ñå äîóòî÷íè ôèëîñîôèÿòà íà èçëîæåíèåòî è íåãîâèÿ õàðàêòåð, êîèòî ùå ñà âàæíè çà èçãðàæäàíåòî èì. Óñïîðåäíî ñ îñòàíàëîòî ñòðîèòåëñòâî ñëåäâà äà ñå èçãðàæäà è ïúòíàòà âðúçêà ìåæäó ê-ñ ”Ñëàâåéêîâ” è óë.”Ñòðóãà”, êîÿòî å îò ñúùåñòâåíî çíà÷åíèå çà ôóíêöèîíèðàíåòî íà öÿëàòà òåðèòîðèÿ è íàé-âå÷å íà Åêñïîöåíòúðà. Íà ñåâåðîèçòîê å ðàçïîëîæåíà “Æèëèùíàòà ãðóïà”, êîÿòî å ñ ïîêàçàòåëè çà æèëèùíà çîíà çà âèñîêî ñòðîèòåëñòâî ÆÃ. Íà÷àëîòî íà íåéíîòî èçãðàæäàíå å ñâúðçàíî ñ îñâîáîæäàâàíå íà ïëîùàäêàòà îò ñòàðè ñãðàäè è òÿõíîòî ñàíèðàíå. Òîâà ùå çàáàâè íà÷àëîòî íà èçïúëíåíèåòî ïîðàäè êîåòî òÿ å ïðåäâèäåíà çà II åòàï íà ðåàëèçàöèÿ. Îòðåæäàíå å çà “Æèëèùíî ñòðîèòåëñòâî, îôèñè, îáùåñòâåíî îáñëóæâàíå, ïîäçåìíè ïàðêèíãè, òåõíè÷åñêà èíôðàñòðóêòóðà è ïúòèùà”. Ìåæäóíàðîäíèÿ òúðãîâñêè öåíòúð å ñúùî ñãðàäà, êîÿòî ìîæå äà çàïî÷íå íà II åòàï. Ãåíåðèðàíåòî îò I åòàï ñðåäñòâà ñëåäâà äà ñå íàñî÷àò êúì ñåðèîçíî ïðîåêòèðàíå è ðåàëèçàöèÿ íà òàçè ìàðêîâà ñãðàäà. Íåéíàòà ïëîùàäêà å îòíîñèòåëíî ÷èñòà, íî ñå íóæäàå îò ïîâå÷å âðåìå çà ïðîåêòèðàíå, òúðñåíå íà èíâåñòèòîðè è ïàðòíüîðè. Óíèêàëíàòà ñãðàäà ùå ñúäúðæà îñâåí ïðåñòèæíè îôèñè íà ãîëåìè ôèíàíñîâè è ìóëòèíàöèîíàëíè ôèðìè è ëóêñîçåí õîòåë çà ïðèåìàíå íà ãîñòèòå íà öåíòúðà, íà èçëîæåíèåòî è íà ãðàäà. Îòðåæäàíåòî çà òåðèòîðèÿòà å çà “Ìåæäóíàðîäåí òúðãîâñêè öåíòúð, õîòåë - 5 çâåçäè, îáùåñòâåíî îáñëóæâàíå, îôèñè, ïúòèùà, ïîäçåìåí ïàðêèíã è òåõíè÷åñêà èíôðàñòðóêòóðà. Ïîñëåäíàòà çîíà å çà "Òúðãîâñêè êóëòóðåí è àíèìàöèîíåí öåíòúð”.  òàçè ñãðàäà ùå áúäå âïèñàíà è îðèãèíàëíàòà êîíñòðóêöèÿ, ïîïàäàùà â îáõâàòà é. Ïðåäâèä ðàáîòåùèòå êúì òîçè ìîìåíò ñãðàäè îò ïðåäçàâîäñêàòà ïëîùàäêà íà ïðåäïðèÿòèåòî, òîçè ìàùàáåí åëåìåíò å ïðåäâèäåí çà III åòàï íà ðåàëèçàöèÿ.

ÍÀÃÐÀÄÅÍ Ï Ð Î Å Ê Ò

ÍÀÖÈÎÍÀËÅÍ ÏÐÅÃËÅÄ ÍÀ ÁÚËÃÀÐÑÊÀÒÀ ÀÐÕÈÒÅÊÒÓÐÀ 2008

îòäÿñíî. Àêöåíòúò å åëåìåíò íà êîìïîçèöèÿ îò òðè ñãðàäè, äâå îò êîèòî ñå ïðåäâèæäàò â ïàðöåëà íà "Ïîáåäà” ÀÄ. Îáùîòî ñèëóåòíî èçãðàæäàíå ïî óë. "Îäðèí" å äîáðå áàëàíñèðàíî ñ íà÷àëî Òúðãîâñêè è êóëòóðåí öåíòúð äî êðúñòîâèùå "Òðàïåçèöà” è êðàé ïóíêòîâèÿ àêöåíò â òåðèòîðèÿòà íà "Ïîáåäà” Öåíòúð íà ñèëóåòà å ñãðàäàòà ïîðòàë íà ÅÊÑÏÎ öåíòúðà. Ïðèÿòåí åëåìåíò îò òîçè ñèëóåò å ôèííàòà ñòàðà ñãðàäà íà àäìèíèñòðàöèÿòà íà "Ïîáåäà”ÀÄ (ïàìåòíèê íà êóëòóðàòà). Ïî óëèöà "Ñòðóãà” ñèëóåòúò íà ìåæäóíàðîäíèÿ òúðãîâñêè öåíòúð å áàëàíñèðàí îò ëÿâî ñ Òúðãîâñêèÿ è êóëòóðåí öåíòúð, à îòäÿñíî ñ òðèòå ñãðàäè îò æèëèùíà ãðóïà (Í = 40 ì) è çàâúðøâà ñ àêöåíò íà òåðåíà íà áåíçèíîñòàíöèÿ "Øåë”, êîéòî èìà âàæíî çíà÷åíèå çà âðúçêàòà íà ðàçðàáîòâàíàòà òåðèòîðèÿ ñ ïàðêà.  ïîñîêà þã ñèëóåòíîòî èçãðàæäàíå ìèíàâà ïðåç îôîðìÿíåòî íà ïî-êàòåãîðè÷åí îáåì íà ìÿñòîòî íà êîîïåðàöèÿ "×åðíîìîðêà”, óïëúòíÿâàíå òåðåíà íà "Áèëëà” è çàâúðøâà ñ áàëàíñèðàù àêöåíò â ðàéîíà íà æï ãàðà "Âë. Ïàâëîâ” Êàòî âàæíà çàäúíêà è çà áàëàíñ â ãðàäîóñòðîéñòâåíàòà êîìïîçèöèÿ íà ìÿñòîòî íà áåíçèíîñòàíöèÿ "Ëóêîéë” ñúùî ñå ïðåäëàãà áàëàíñèðàù îáåì îò àäìèíèñòðàòèâíî-äåëîâè è îáñëóæâàù õàðàêòåð ñ ïî- ãîëÿì ìàùàá. Çåëåíà ñèñòåìà Óñòðîéñòâåíèòå çîíè, êîèòî ñå ïðåäëàãàò, èçèñêâàò íèñêè íîðìàòèâíè ïîêàçàòåëè çà îçåëåíÿâàíå. Íåçàâèñèìî îò òîâà êîëåêòèâúò ïðåäëàãà åäíî ðåñïåêòèðàíî îò çåëåíàòà ñèñòåìà íà ãðàäà ðåøåíèå. Ïî òðàñåòî íà æï ëèíèÿòà, äâóñòðàííî äà ïðåìèíå çåëåí êëèí, êîéòî äà ñå ñâúðæå ñúñ çåëåíèíàòà â ïàðêà è äà ïðîäúëæè þæíî îò óë.”Îäðèí” ïðåç òåðåíèòå íà “Òúðãîâèÿ íà åäðî” è "Òîïëèâî” ÀÄ äî ãàðà “Âëàäèìèð Ïàâëîâ”. Òîçè çåëåí áóôåð èìà äîïúëíèòåëíî è åêîëîãè÷íî çíà÷åíèå, êàòî ñåïàðèðà æèëèùíàòà ãðóïà îò îñòàíàëàòà òåðèòîðèÿ. Ïî óë.”Ñòðóãà” å îñòàâåíà âúçìîæíîñò çà åäðî ðàçìåðíà ðàñòèòåëíîñò, êàêòî è çíà÷èòåëíè ïëîùè çà áëàãîóñòðîÿâàíå è îçåëåíÿâàíå. Ïîðàäè ñïåöèôèêàòà íà çàñòðîéêàòà è íåéíàòà ìàùàáíîñò ïðåäëàãàìå ôèëîñîôèÿòà çà çåëåíèòå ñãðàäè äà áúäå ïðîâåäåíà îðòîäîêñàëíî. Âúâ ôàñàäàòà íà ìåæäóíàðîäíèÿ òúðãîâñêè öåíòúð, êàêòî è â ïðîáèâèòå íà æèëèùíèòå ñãðàäè, âîäåùè êúì ïàðêà, ñà âïëåòåíè âåðòèêàëíè åëåìåíòè íà çåëåíàòà ñèñòåìà. Òå îñâåí ÷å ó÷àñòâàò â åñòåòè÷åñêèòå õàðàêòåðèñòèêè, ôîðìèðàò è òàêà íåîáõîäèìàòà åñòåñòâåíà ñðåäà íà ëîêàëíî íèâî. Ïî ñúùèÿ íà÷èí ñà òðåòèðàíè è ôàñàäèòå íà íàé-çàïàäíàòà ãðóïà âåðòèêàëíè ñãðàäè êàòî ìàðêà êúì öÿëàòà òåðèòîðèÿ.  ñðåäíàòà çîíà íîñèòåë íà òîâà ïîñëàíèå ñà îñòàíàëèòå îôèñ ñòðóêòóðè ìåæäó ïàâèëèîíèòå, ïðåìèíàâàùè ïðåç çîíàòà íà Åêñïî öåíòúðà.  òàçè ÷àñò ñà ïðåäâèäåíè çåëåíè çîíè â áëèçîñò äî ïàðêà (ñåâåðíèÿ âõîä) è ÷àñòè÷íî îò þã îêîëî ãëàâíèÿ âõîä íà Åêñïîòî.  ïîäðîáíàòà ðàçðàáîòêà ùå áúäå òî÷íî ôèêñèðàíà è çîíàòà çà åäðî ðàçìåðíà ðàñòèòåëíîñò, êîÿòî â ñëó÷àÿ áè òðÿáâàëî äà áúäå îêîëî 13 - 15 äêà.

52

Ôóíêöèîíàëíî çîíèðàíå Ôóíêöèîíàëíîòî çîíèðàíå å ïîä÷èíåíî íà òðàäèöèÿòà è ðàìêàòà íà òåðèòîðèÿòà. Òðàäèöèîííîòî è ïîçíàòî ìÿñòî çà âõîä íà "Åëêàáåë” ÀÄ å îñòàâåíî çà "Òúðãîâñêèÿ è êóëòóðåí öåíòúð”, êîéòî ñå î÷àêâà äà áúäå ïîñåùàâàí îò íàé-ãîëÿì áðîé õîðà. Áèçíåñ-öåíòúðúò å ðàçïîëîæåí îò çàïàä è ïðàâè ïðåõîä ìåæäó ïîçíàòèòå çîíè çà ïðèëîæåíèå íà òðóä è â ÷èñòî òåõíîëîãè÷íèòå èì íàñëåäíèöè. "Ìåæäóíàðîäíèÿò ÅÊÑÏÎ-öåíòúð" è îôèñèòå êúì íåãî ñà ðàçïîëîæåíè â ñðåäíàòà çîíà è îáõâàùàò öÿëàòà øèðî÷èíà íà ïëîùàäêàòà, ìåæäó äâåòå ãðàäñêè àðòåðèè. Òîâà å óäîáíî ìÿñòî çà ðàçäåëÿíå íà ïîäõîäèòå êúì íåãî îò äâå ñòðàíè. Òîâà äàâà âúçìîæíîñò è çà íåãîâîòî ðàçâèòèå â áúäåùå. "Ìåæäóíàðîäíèÿò òúðãîâñêè

AWARDED PROJECT NATIONAL REVIEW OF BULGARIAN ARCHITECTURE 2008

öåíòúð" å çàåë öåíòðàëíî, ïðåäñòàâèòåëíî ìÿñòî íà òðàíçèòíàòà âðúçêà è å ëåñíî îòêðèâàåì. Ðàçïîçíàâà ñå âåäíàãà è åñòåñòâåíî ñå âêëþ÷âà â ñõåìàòà íà ÅÊÑÏÎ îò èçòîê. "Æèëèùíàòà ãðóïà" ïðàâè ðåâåðàíñ êúì çàñòðîéêàòà îòñðåùà è å åñòåñòâåíàòà, ïëàâíà âðúçêà êúì ïàðêà. Ôóíêöèîíàëíîòî çîíèðàíå êàòåãîðè÷íî ñå ñúîáðàçÿâà ñ íàñòîÿùàòà è áúäåùà ðàìêà íà òåðèòîðèÿòà êàòî çàïàçâà âúçìîæíîñòèòå çà íåéíîòî ëîãè÷íî ðàçâèòèå.  ðàìêèòå íà ïëîùàäêàòà ñà çàñòúïåíè õàðàêòåðíèòå çà òîçè âèä òåðèòîðèè ôóíêöèîíàëíè åëåìåíòè êàòî: çîíà îçåëåíÿâàíå, çîíà ïúòèùà, çîíà çà ïðèëîæåíèå íà òðóä, çîíè çà îáùåñòâåíè ôóíêöèè, çîíà òúðãîâèÿ è êóëòóðà, çîíà çà ñïîðò è ðàçâëå÷åíèÿ, çîíà çà æèëèùíè ôóíêöèè è çîíà çà òåõíè÷åñêà èíôðàñòðóêòóðà. Òå âçàèìíî ñå ïðåïëèòàò è èçãðàæäàò åäèíåí ôóíêöèîíèðàù îðãàíèçúì. Îáâðúçêà ñ ïðèëåæàùèòå òåðèòîðèè ×åòèðèòå ãðàíèöè íà òåðèòîðèÿòà ñà êîðåííî ðàçëè÷íè: - îò èçòîê - æèëèùåí êîìïëåêñ - îò ñåâåð - ïàðê - îò çàïàä - ÷èñòî ïðîèçâîäñòâåíà çîíà - îò þã - ÷àñò îò ÏÇ ñ åëåìåíòè íà îáùåñòâåí õàðàêòåð Òîçè ôàêò èçèñêâà îò ðàçðàáîòâàíàòà òåðèòîðèÿ äà èìà ðàçëè÷íî ëèöå îò âñè÷êè ñòðàíè. Îðèåíòèðàíåòî íà åäèí îò âõîäîâåòå êúì ÅÊÑÏÎöåíòúð îò ñåâåð, îñâåí ïîäõîä êúì öåíòúðà, ãî îòâàðÿ êúì ïàðêà, êîéòî ïðè íóæäà ìîæå äà ñå ïðèîáùè êúì èçëîæåíèåòî íà îòêðèòî. Ñúçäàâàíåòî íà ïðÿêà êîìóíèêàöèîííà âðúçêà ïîä óë.”Ñòðóãà” îò ê-ñ "Áðàòÿ Ìèëàäèíîâè” è ïåøåõîäíà âðúçêà íàä óëèöàòà, ïðàêòè÷åñêè ñâúðçâàò â åäíî äâåòå òåðèòîðèè. Äîñåãà òîâà å áèëî ñàìî âèçóàëíà âðúçêà. Âúçñòàíîâÿâà ñå îðãàíè÷íèÿò èì è åñòåñòâåí êîíòàêò íà òðè ìåñòà - êðúñòîâèùå "Òðàïåçèöà”, íîâàòà âðúçêà è êðúñòîâèùåòî íà "Êîëîäðóìà”. Òîâà ïîçâîëÿâà êàêòî äâóñòðàííî ïðåõâúðëÿíå íà ôóíêöèè, òàêà è ñúçäàâàíå íà óñëîâèÿ çà ïðîâåæäàíå íà ïîòîöè îò äðóãè òåðèòîðèè. Îò çàïàä íîâàòà ïúòíà âðúçêà å óñëîâèå çà ðàçâèòèå íà íîâ ïîäõîä, íå ñàìî êúì "Åëêàáåë”, íî è â ïîñîêà "Ëóêîéë-Íåôòîõèì” êúì "Êàìáàíà 1899” ÅÎÎÄ. Ïîäàäåíàòà îò ïðîåêòà îïöèÿ çà ""Áèçíåñ- öåíòúð” ìîæå äà ïðîäúëæè íà çàïàä, íî ìîæå è íà ñåâåð êúì ïëîùàäêàòà íà áèâøåòî "ßéöåêîîï” êúì ê-ñ ”Ñëàâåéêîâ”. Íàé-âàæíà å çîíàòà îò þã, ïîðàäè ñìåñåíèÿ ñè õàðàêòåð. Íàëè÷èåòî íà æï ãàðà è Àâòîãàðà Çàïàä ïðåäîïðåäåëÿò åñòåñòâåí ïîòîê îò òðàíñïîðò è ïåøåõîäíî äâèæåíèå. Òîçè âàæåí ôàêò å îò÷åòåí â ðåøåíèåòî êàòî ñà ñúçäàäåíè è âúçìîæíîñòè çà òðàíñïîðòíî è ïåøåõîäíî ïðåìèíàâàíå ïðåç "Åëêàáåë”, ÷èÿòî êðàéíà òî÷êà ñà èìåííî ãàðèòå. Ïðè íàëè÷èåòî íà ïîäîáåí îáåêòèâåí ôàêò è ïðåäëîæåíîòî ðåøåíèå çà "Åëêàáåë”, öÿëàòà òåðèòîðèÿ ñå îðèåíòèðà äà ïðèåìå, îáñëóæè è çàäúðæè ìàêñèìàëíî äúëãî òåçè õîðà íà íåÿ. Òîâà âîäè äî îðèåíòèðàíåòî é êúì çîíà çà øîóðóìîâå îôèñè, áîðñè è äðóãè. Ëîãè÷íî å òóê äà ñå ïîÿâè è õîòåëñêà ñãðàäà, êàêòî è îáñëóæâàùà òðàíçèòíà âåðèãà ìàãàçèíè. Âàæåí åëåìåíò å ÿñíîòàòà è îïðîñòÿâàíåòî íà óëè÷íàòà ìðåæà è âðúçêèòå, êîèòî òÿ îñèãóðÿâà ñ äðóãèòå ÷àñòè íà ãðàäà. Ïðåäëîæåíèåòî íà òåðèòîðèÿòà íà "Òîïëèâî” ÀÄ; Òúðãîâèÿ íà åäðî”; "Àãðîìàøèíà” è "×åðíîìîðêà” äà ñå ðàçïîëîæàò îáåêòè, òèï "Áîðñà çà ñòðîèòåëíè ìàòåðèàëè” ñ øîóðóì; "Ìîäåðíà òúðãîâñêà áîðñà”, ôèðìåíà ñòðóêòóðà íà "×åðíîìîðêà” è äðóãè, êîèòî äà ðàáîòÿò â ñèíõðîí, ïî-ñêîðî

ñ ÅÊÑÏÎ-öåíòúðà è ïðè íóæäà äà ñå âêëþ÷âàò â èçëîæåíèÿòà è ñ åêñïîçèöèîííè ïëîùè. Âñåêè òðÿáâà äà çàïàçè èäåíòè÷íîñòòà ñè, íî öÿëàòà òåðèòîðèÿ äà ðàáîòè â ñèíõðîí è õàðìîíèÿ. Òîâà ñå îñèãóðÿâà ÷ðåç åäíî âçàèìíî ïðîïóñêàíå íà ïåøåõîäíèòå è òðàíñïîðòíè ïîòîöè ïðåç ïëîùàäêèòå íà ïîäõîäÿùè ìåñòà, çà äà ñå ïîëó÷è ìðåæàòà îò çîíè çà äâèæåíèå è äîñòúï íà öÿëàòà òåðèòîðèÿ. Îñòàíàëàòà ÷àñò îò òàçè çîíà ñå çàåìà îò "ÁÈËÀ”, ÷èÿòî ïëîùàäêà ñå äîîôîðìÿ ñ ïî-ïðåäñòàâèòåëåí îáåì, êîéòî ìàðêèðà ïåøåõîäíîòî äâèæåíèå îò "Òðàïåçèöà” êúì ãàðîâèÿ âúçåë. Òîçè îáåì ïðîäúëæàâà è êúì àâòîãàðàòà çà îôîðìÿíå íà ïðåäãàðîâ ïëîùàä. Åñòåñòâåí çàâúðøåê íà òàçè êîìïîçèöèÿ å õîòåëñêàòà ñãðàäà ñðåùó äâåòå ãàðè, êîÿòî å ïîä÷åðòàíà è âåðòèêàëíî. Ñúùåñòâåí åëåìåíò îò îáâðúçêàòà å þãîèçòî÷íèÿ úãúë íà êðúñòîâèùå "Òðàïåçèöà”, êúäåòî å áåíçèíîñòàíöèÿ "Ëóêîéë”. Çàòðóäíåíèÿò äîñòúï äî íåÿ, êàêòî è îòêëîíÿâàíåòî íà òðàíçèòà â òóíåë, ùå íàìàëÿâà ôóíêöèîíàëíîòî é çíà÷åíèå. Ïîðàäè òîâà ïðåäëàãàìå äà ñå ñèòóèðà óðàâíîâåñÿâàù îáåì, êîéòî å è åñòåñòâåíà ðåïëèêà íà òúðãîâñêèÿ è êóëòóðåí öåíòúð. Îáåìúò òðÿáâà äà å ñ îáùåñòâåíà ôóíêöèÿ. Èäåÿòà å òåðèòîðèÿòà, ïðåäìåò íà ðàçðàáîòêàòà, äà ñå õàðìîíèçèðà, äîïúëíè è åñòåòèçèðà, êàòî ïîåìå çíà÷èòåëíà ÷àñò îò ëèïñâàùè â ãðàäà îáùåñòâåíè ôóíêöèè è äà îáñëóæè òðàíçèòà, áåç äà ñå íàâëèçà â ñúùèíñêèÿ öåíòúð. Ðåæèì íà çàñòðîÿâàíå Èçáðàíàòà êîíöåïöèÿ çà ðàçâèòèå íà òåðèòîðèÿòà ïðåäïîëàãà è èçáîð íà ñúîòâåòíèÿ ðåæèì è çàñòðîÿâàíå. Óñëîâíî ïëîùàäêàòà å ðàçäåëåíà íà äâà ïàðöåëà. Ïàðöåë "À” îò èçòîê , ïàðöåë "Á” îò çàïàä. Óñòðîéñòâåíàòà çîíà å ñìåñåíà öåíòðàëíà (ÑÖ). Ïîêàçàòåëèòå â ïàðåëà "À” ñà ñ ïî-îãðàíè÷åíà ïëúòíîñò çàùîòî ñå ïðåñëåäâà ïðîçèðíîñò íà òåðèòîðèÿòà . òîâà êîðåñïîíäèðà ñ ïëúòíîñòòà â ê-ñ "Áðàòÿ Ìèëàäèíîâè”. Òîçè ôàêò íå îùåòÿâà èíâåñòèòîðà, òúé êàòî Ê.èíò. è çà äâàòà ïàðöåëà å 4.5. òîçè ïîêàçàòåë è íèñêàòà ïëúòíîñò ñúçäàâàò óñëîâèå äà ñå ïîÿâè ñãðàäà ñ âèñîêà åòàæíîñò. Çà òîçè âèä óñòðîéñòâåíè çîíè íÿìà îãðàíè÷åíèå çà åòæíîñò ïðè ñïàçâàíå íà íåîáõîäèìèòå îòñòîÿíèå.  ïàðöåë "Á” ïëúòíîñòòà å ïî-âèñîêà è å ïîðîäåíà îò õàðàêòåðà íà çàñòðîÿâàíåòî è ïðåäíàçíà÷åíèåòî íà îáåêòèòå. Ïëîùíèòå èçëîæáåíè ñãðàäè èçèñêâàò òàêèâà ïîêàçàòåëè. Ê.Èíò. îòíîâî å 4.5, êîåòî å åäèí áàëàíñèðàí ïîäõîä êúì äâåòå ïëîùàäêè, íåçàâèñèìî îò ðàçëè÷íèÿ èì õàðàêòåð.  çàêëþ÷åíèå ðåøåíèåòî ïðåäëàãà íà èíâåñòèòîðà åäèí ñúâðåìåíåí è ïðåñòèæåí ìîäåë íà ðàçâèòèå íà òåðèòîðèÿòà. Ïàçàðúò íà òåðèòîðèè çà ðàçâèòèå íà áèçíåñ íà íàäãðàäñêî íèâî å îñîáåíî èíòåðåñåí, à ïðîåêòúò ïðåäâèæäà ðàçëè÷íè ïî ôóíêöèÿ è ñúäúðæàíèå çîíè. Òîâà óâåëè÷àâà øàíñà çà èíòåðåñ îò èíâåñòèòîðè â ìåæäóíàðîäåí õàðàêòåð. Ìîùíèÿò ïðîìîòîð íà òàçè òåíäåíöèÿ áåçñïîðíî å Ìåæäóíàðîäíèÿò òúðãîâñêè öåíòúð êàòî ìàðêà è Åêñïîöåíòúðúò êàòî ôóíêöèÿ. Ðàçâèòèåòî íà ïàðêîìåñòàòà ùå óâåëè÷è ïðåñòèæà íà ãðàäà è ùå äîíåñå î÷àêâàíè ïðèõîäè íà ñîáñòâåíèêà ìó. Ïîäîáíè ïðåñòðóêòóðèðàíèÿ ñà ñúâðåìåíåí ïðî÷èò íà ïðàâåíå íà óñïåøåí áèçíåñ. àðõ. Ïåòêî Éîâ÷åâ

53

1 /2 0 0 9

Òúðãîâñêè è èçëîæáåí àâòîöåíòúð "Îâúðäðàéâ" â ñ. Ãîðíè Ëîçåí ñòàíà "Òúðãîâñêà ñãðàäà íà ãîäèíàòà” íà Íàöèîíàëíèÿ êîíêóðñ "Ñãðàäà íà ãîäèíàòà" 2008 ñ îðèãèíàëíàòà ñè àðõèòåêòóðà è îòëè÷íî èçïúëíåíèå

54

Overdrive ÑÏÎËÓ×ËÈÂÀ ÑÈÌÁÈÎÇÀ ÌÅÆÄÓ ÔÓÍÊÖÈß È ÔÎÐÌÀ

55

1 /2 0 0 9

56

Îáåêò: Òúðãîâñêè è èçëîæáåí àâòîöåíòúð " Îâúðäðàéâ" Ïðîåêòàíò: "Ïàíèäåÿ" ÅÎÎÄ, àðõ. Ðàéìîíäî Ôëàêîìèî Èçïúëíèòåë: "Ïðèìà áèëä" ÎÎÄ Êîíñòðóêòîð: èíæ. Àäðèàí Ìàðèíîâ Èíâåñòèòîð: "Ðåíåñàíñ" ÀÄ

Îñâåí êðàñèâèòå ïðèðîäíè ïåéçàæè, åäíî îò ìàëêîòî íåùà, êîèòî ìîãàò äà ïðèâëåêàò ïîãëåäà íà ïúòóâàùèòå ïî àâòîìàãèñòðàëà Òðàêèÿ êúì Ïëîâäèâ, ñà ÷åðâåíèòå êîçèðêè íà íîâèÿ èçëîæáåí àâòîöåíòúð Îâúðäðàéâ. Åñòåñòâåíî, íå òîâà å áèëà öåëòà íà ïðîåêòàíòà, íî òúðñåíèÿò åôåêò - ñãðàäàòà äà áúäå çàáåëÿçàíà è çàáåëåæèòåëíà å ïîñòèãíàò. Òÿ òðóäíî ìîæå äà áúäå çàáðàâåíà, à ôóíêöèÿòà é - îáúðêàíà. Åäâà ëè àðõ. Ðàéìîíäî Ôëàêîìèî å î÷àêâàë òàêèâà ÷óäåñòíè ðåçóëòàòè, ïðåêàðâàéêè äúëãè ÷àñîâå íàä ñíèìêè íà ðàçëè÷íè àâòîìîáèëíè äåòàéëè. Êîìáèíàöèÿòà îò êà÷åñòâåíà àðõèòåêòóðíà ìèñúë è îãðîìíî âúîáðàæåíèå å äîâåëà äî ðàæäàíåòî íà ãðàôèòåíîñèâèòå ñòåíè, ÿðêî ÷åðâåíèòå äåòàéëè, ëúñêàâèòå âúíøíè è âúòðåøíè ïîâúðõíîñòè è ðåàëèçàöèÿòà íà èäåÿòà, ÷å íàé-äîáðîòî îò àâòîìîáèëíèÿ ñâÿò òðÿáâà äà áúäå ïîêàçàíî â ïîäîáàâàùà ñãðàäà. Ðåàëèçàöèÿòà å äîáúð ïðèìåð çà òîâà êàê ôóíêöèÿòà ìîæå äà áúäå ïðåäñòàâåíà àðõèòåêòóðíî, áåç äà ïðå÷è èëè äà íàëàãà îãðàíè÷åíèÿ. “Îâúðäðàéâ” å òî÷íî òîâà - èçëîæáåí àâòîöåíòúð, êîéòî ïðèâëè÷à âíèìàíèå íå ñàìî ñ àâòîìîáèëèòå, ïðåäñòàâåíè â íåãî, íî è ñ íåòðàäèöèîííîòî ñè àðõèòåêòóðíî ðåøåíèå. Åäíè îò îñíîâíèòå äåòàéëè, ïîä÷åðòàâàùè ôóíêöèÿòà íà ñãðàäàòà, ñà êðúãëèòå ïðîçîðöè ñ êîçèðêè, íàïîäîáÿâàùè àâòîìîáèëíè ôàðîâå.

57

1 /2 0 0 9

58

59

1 /2 0 0 9

60

 ïðîåêòà äîðè ñòàíäàðòíèÿò èíäóñòðèàëåí äèçàéí å èçïîëçâàí çà àðõèòåêòóðåí åôåêò. Ôàñàäèòå ñòîÿò èç÷èñòåíî è ëåêî, âúïðåêè òåæêàòà íà ïðúâ ïîãëåä êîìáèíàöèÿ îò ãðàôèò è "Ôåðàðè ÷åðâåíî”. Âïðî÷åì ÷åðâåíî å çíàêîâ öâÿò çà àðõ. Ôëàêîìèî, êîéòî â ñëó÷àÿ òîé èçïîëçâà ïî âúçìîæíî íàé-ïîäõîäÿùèÿ íà÷èí. Âúâ âúòðåøíîòî îôîðìëåíèå ñãðàäàòà îòíîâî å ïðèìåð çà ñïîëó÷ëèâà ñèìáèîçà ìåæäó ôóíêöèÿ è ôîðìà. Âñè÷êî òðèâèàëíî, ñâúðçàíî ñ òóíèíãîâàíåòî, ðåìîíòà è ïðîäàæáàòà íà àâòîìîáèëèòå, å îáëå÷åíî â áëåñòÿùàòà îïàêîâêà íà êà÷åñòâåíè è òî÷íî ïîäáðàíè ìàòåðèàëè è öâåòîâå. Óìåëàòà èãðà ñ ìàëêîòî äîñòúïíà åñòñòâåíà ñâåòëèíà - óìèøëåíî òúðñåí åëåìåíò, íàëîæåí äîíÿêúäå è îò èíäóñòðèàëíèÿ äèçàéí, à öåëòà àâòîìîáèëèòå äà èçïúêíàò è äà áúäàò ïîä÷åðòàíè å ïîñòèãíàòà. Îò òåõíè÷åñêà ãëåäíà òî÷êà, "Îâúðäðàéâ" ðàçïîëàãà ñ 3600 ì2 ÐÇÏ, ðàçïðåäåëåíè â äâå ÷àñòè - ïðåäíà, ìîíîëèòíà ÷àñò ñ ôèíêöèÿ íà øîóðóì, îôèñè è êàôåíå è çàäíà - ñåðâèçíî õàëå. Ñãðàäàòà ñå èçäúðæà åíåðãèéíî èçöÿëî ñàìîñòîÿòåëíî ÷ðåç òåõíîëîãèÿ íà òðèãåíåðàöèÿ - ìîíòèðàí å åíåðãèåí öåíòúð, êîéòî ïðîèçâåæäà åë. åíåðãèÿ îò åêîëîãè÷íî íàé-ìàëêî âðåäíîòî ãîðèâî. Îòïàäíàòà åíåðãèÿ îò èçãîðåëèòå ãàçîâå íå ñå èçõâúðëÿ â àòìîñôåðàòà, à ñå èçïîëçâà ìàêñèìàëíî ðàöèîíàëíî çà îòîïëåíèå è îõëàæäàíå.

61

1 /2 0 0 9

Overdrive A successful symbiosis between function and form Project: Trade and exhibition automobile center Overdrive architects: Panidea Ltd., arch. Raemondo Flakomio Executor: Prima build Ltd. Constructing Engineering: eng. Adrian Marinov Investor: "Renaissance"

62

Except the beautiful nature views, one of the things that can attract the sight of the travelers on the highway of Trakia to Plovdiv, are the red elements of the new exhibition car center Overdrive. Of course it was not the goal of the architect, but the effect – the building to be noticed – is achieved. It can`t be forgotten and its function can be mistaken.

It is not sure if arch. Raimondo Flakomio expected such good results by taking pictures of car details for hours. The combination of quality architectural thought and great imagination has brought the birth of the graffiti-like gray walls, the flamboyant red details and glimmering inside and outside surfaces and the realization of the idea that the best cars have to have good home. The realization is a good example of that how the function can be presented in architectural way and not to disturb or to set limitations. Overdrive is exactly this – exhibition center, which attracts not only with the cars showed in it, but with the untraditional architectural decision. The main details that underline the function of the building are the rounded windows similar of car lights.

In the project even the standard industrial design is used for

architectural effect. The facades are simple and light, although the heavy combination of graffiti color and “Ferrari red”. It seems that red is symbolic color for arch. Flakomio which he uses in the best possible way.

In the inside furniture the building is an example for successful symbiosis between function and form. Everything trivial connected with the upgrading, the repair, and the selling of cars is covered in a nice envelop of quality and well-combined materials and colors. The play with little light – that was intended is partly set from the industrial design and the goal – the cars to be shown underlined is achieved.

From a technical point of view, Overdrive has 3600 of total sq.m. divided in two parts – front monolithic part with the function of showroom, offices and café and back part that is service warehouse. The building is energy efficient by using of technology of trigeneration – there is an energy center, which produces electrical energy of ecological fuel. The lost energy of the burned gases is not let in the atmosphere and is used rationally for heating and cooling.

63

1 /2 0 0 9

ÀÒÐÀÊÒÈÂÍÎ ÐÅØÅÍÈÅ éíÇÄêüôà ëÖ ÄãìåàçàÖÇà èÖêÉéãà

Îò äâå ãîäèíè ôèðìà “Äåêîðàë”, åêñêëóçèâåí ïðåäñòàâèòåë çà Áúëãàðèÿ, ïðåäëàãà íà íàøèÿ ïàçàð åäèí íîâ ïðîäóêò - îòâàðÿùè ñå àëóìèíèåâè ïåðãîëè. Òå ñà íîâîñò çà àðõèòåêòè è ñòðîèòåëè, çàùîòî è â ÷óæáèíà ïðîèçâîäñòâîòî èì çàïî÷âà åäâà ïðåäè òðè ãîäèíè. Àëóìèíèåâèòå ïåðãîëè ñà èíòåëèãåíòíî ðåøåíèå çà åëåãàíòíî ïîêðèâàíå íà îòêðèòè ïëîùè è ïðåäñòàâëÿâàò ñèñòåìà îò àëóìèíèåâè ëàìåëè, ÷èåòî ïîëîæåíèå ìîæå äà ñå óïðàâëÿâà îò çàòâîðåíî äî îòâîðåíî, ïðåìèíàâàéêè ïðåç âñè÷êè ìåæäèííè ïîçèöèè. Îòâàðÿùèòå ñå àëóìèíèåâè ïåð-

64

ãîëè ïðåäëàãàò ðàçíîîáðàçíè âàðèàíòè áëàãîäàðåíèå íà ãúâêàâèòå âúçìîæíîñòè çà ïðèëîæåíèå, êîèòî ïðèòåæàâàò. Ðàáîòÿò íà ïðèíöèïà íà æàëóçèòå, êàòî îñèãóðÿâàò 100% çàùèòà îò äúæä, çàùîòî áëàãîäàðåíèå íà ñïåöèàëíàòà ñè ôîðìà îòäåëíèòå ëàìåëè ñå ïðèïîêðèâàò ïðè çàòâîðåíî ïîëîæåíèå. Ôóíêöèîíàëíè ñà è ÷îâåê ìîæå äà èçáèðà ðàçëè÷íè ñòåïåíè íà îòâàðÿåìîñòòà èì â çàâèñèìîñò îò íóæäèòå è æåëàíèÿòà çà îñâåòåíîñò è âúçäóõîïðîïóñêëèâîñò. Ñèñòåìàòà å òîëêîâà óñúâúðøåíñòâàíà, ÷å àâòîìàòè÷íî ñå çàòâàðÿ ïðè äúæä è ñå îòâàðÿ ïðè

ñèëåí âÿòúð. Ñúùîòî âëèÿíèå îêàçâà âúðõó íåÿ è ñëúíöåòî. Òàêà òÿ ïîäîáðÿâà òåìïåðàòóðíàòà ñðåäà â ñúîòâåòíèòå ïîìåùåíèÿ, êîåòî å ïîêàçàòåë çà íåéíàòà åíåðãîåôåêòèâíîñò. Ìîæå äà áúäå ïðîãðàìèðàíà òàêà, ÷å ëàìåëèòå äà ñëåäâàò ïðåç öåëèÿ äåí úãúëà, ïîä êîéòî ïàäàò ñëúí÷åâèòå ëú÷è, çà äà ñå ïîëó÷è ìàêñèìàëíî ñëúíöåãðååíå. Ïåðãîëàòà ñå ñàìîóïðàâëÿâà, êîãàòî îòñúñòâàìå îò äîìà, òÿ ðàçïîëàãà ñúñ ñåíçîðè çà âëàæíîñò. Êîãàòî å íàïúëíî îòâîðåíà, ÷îâåê èìà óñåùàíåòî, ÷å ñå íàìèðà ïîä îòêðèòî íåáå è âúçäóõúò îêîëî íåãî öèðêóëèðà ñâîáîäíî. Ïðè çàòâîðåíà ïîçèöèÿ êîíñòðóêöèÿòà ïðåäñòàâëÿâà ñòàáèëåí àëóìèíèåâ ïîêðèâ, êîéòî íå ïðîïóñêà âîäà, çàùèòàâà îò ñèëíîòî ñëúíöå, äúæä è âÿòúð è ñúùåâðåìåííî îñèãóðÿâà åñòåñòâåíà âåíòèëàöèÿ.  íÿêîè ñëó÷àè ìîæå äà ñå ìîíòèðàò äîïúëíèòåëíî ïðîçðà÷íè âåòðîçàùèòè. Äðóãî îñíîâíî ïðåäèìñòâî å äúëãèÿò åêñïëîàòàöèîíåí æèâîò íà êîíñòðóêöèÿòà - òÿ ïðàêòè÷åñêè íå îñòàðÿâà, òúé êàòî å èçãðàäåíà îò åëåêòðîïðàõîâî áîÿäèñàí àëóìèíèé. Ëåêà, âå÷íà è ôóíêöèîíàëíà, òÿ å èçêëþ÷èòåëíî óäîáíà çà ïîêðèâàíå íà îòêðèòè ïëîùè. Çà äîïúëíèòåëíà èíôîðìàöèÿ ïîòúðñåòå ôèðìà “ÄÅÊÎÐÀË” ÅÎÎÄ.

65

1 /2 0 0 9

“EVERGREEN DREAMS” ìåæäó Ïðàãà , Ëèñàáîí è Ñîôèÿ äîö. ä-ð àðõ. Áîéêî Êàäèíîâ

Ïîñëåäîâàòåëíî òâîðáàòà “EVERGREEN DREAMS”/”NEVER NEVER LAND” áåøå åêñïîíèðàíà â Íàöèîíàëíàòà ãàëåðèÿ çà ñúâðåìåííî èçêóñòâî â Ïðàãà, â ðàìêèòå íà Ñâåòîâíîòî òðèàíàëå, à ïîêúñíî â áàðîêîâîòî ïðîñòðàíñòâî íà Íàöèîíàëíèÿ ïàíòåîí â Ëèñàáîí, çà äà ñå çàâúðíå â Íàöèîíàëíàòà õóäîæåñòâåíà ãàëåðèÿ è íåéíàòà çèìíà ãðàäèíà â Ñîôèÿ. È äà òðúãíå îòíîâî êúì Åâðîïà.

66

Êîíñòðóêöèÿ îò äúðâî, òðåâè, ñìîëè è inox èçãðàæäà ïðîñòðàíñòâî, â êîåòî ìîæåø äà ïðîíèêâàø. Ïðîñòðàíñòâî, êîåòî íîñè åäíîâðåìåííî áåëåçè íà ñãðàäà è ìÿñòî çà ðàçìèñúë. ”Âå÷íîçåëåíè ñúíèùà”/”Îáåòîâàíà çåìÿ” å òâîðáà íà ãðàíèöàòà ìåæäó àðõèòåêòóðàòà, ñêóëïòóðàòà è äèçàéíà. Îíîâà, êîåòî äåôèíèðàìå êàòî ”àðõèòåêòóðíè ñêóëàðèè” - ìåòàôîðè÷íè òâîðáè, ÷èèòî çíàöè íè îòïðàùàò â ðàçëè÷íè ñúâðåìåííè, òâîð÷åñêè ïîëåòà. Òàçè òâîðáà å åäíîâðåìåííî àðõèòåêòîí, ìàêåò íà áúäåùà ñãðàäà ñ ðåñïåêòèðàùè ðàçìåðè è...êîíîòàò çà ïðåîòêðèâàíå íà ïðèðîäàòà. Ïðèðîäàòà, êîÿòî â ïîñëåäíèòå ãîäèíè ñå àôèøèðà â àðõèòåêòóðíèòå òâîðáè ñïåêóëàòèâíî è íàé-÷åñòî ïðèñúñòâà ïîä ôîðìàòà íà PVC-îáëèöîâêè ñ ùàìïîâàí äúðâåñåí ôëàäåð èëè âåíòèëèðóåìè êåðàìè÷íè ôàñàäè.

67

1 /2 0 0 9

S O F I A 68

“EVERGREEN DREAMS”/”NEVER NEVER LAND” òúðñè äà ïîêàæå è äðóãîòî âúçìîæíî - ïðèðîäàòà, êîÿòî ïîä ôîðìàòà íà òðåâè, äúðâî, ñìîëè è äð. âëèçà â ïðîçîðöèòå íà íîâèòå ñãðàäè, â òÿõíàòà ñòðóêòóðà è îáëèê. Òàêà çàïàçâàìå íå ñàìî ñïîìåíà çà íåÿ, íî åêñïîíèðàìå îíàçè íåéíà âàæíîñò è çíà÷èìîñò, êîÿòî òÿ íîñè è èìà çà ñëåäâàùèòå ïîêîëåíèÿ. Òâîðáàòà îòðàçÿâà ïðîòèâîðå÷èÿòà ìåæäó âèñîêèòå òåõíîëîãèè, îáåçëè÷àâàùèÿ íè ãëîáàëèçúì è êîíòåêñòà, ñáëúñúêà, êîéòî ñå ÷óâñòâà â êîíòðàñòà ìåæäó ãèãàíòñêèòå äúðâåíè êîíñòðóêöèè - âèëè, ïîääúðæàùè øëåéôîâåòå îò òðåâè è ñìîëè è ïîñòàìåíòà îò îãëåäàëíà íåðúæäàåìà ñòîìàíà.  êàïñóëàòà âëèçàòå â ñòúêëåíà êàáèíà, ïúëíà ñúñ ñåíî è òðåâè, â êîÿòî ÷îâåê ìîæå äà ïîñåäíå çà ìàëêî è äà ðàçìèøëÿâà. Òåçè óñåùàíèÿ ñå äîïúëíÿò ñ âïðúñêâàíåòî íà ïàðôþìè ïî èçáîð ñ ìèðèçìà íà ñåíî, ïîëå è îáîð.  òîçè ñè ìíîãîîáðàçåí ïðî÷èò Ïðèðîäàòà ìîæå äà áúäå ïðåîòêðèâàíà, ïðåïðî÷èòàíà, äîèçãðàæäàíà, ñÿêàø ñ íîâà àðõèòåêòóðíà áðàé-òàáëèöà. Çàùîòî îñíîâíàòà òåìà íà òîçè ïðîåêò å “äà ïðåïðî÷åòåì áúäåùåòî”.

69

1 /2 0 0 9

"

“Never Never Land” íè êàðà äà ìå÷òàåì çà äåíÿ, â êîéòî àðõèòåêòóðàòà íÿìà äà áúäå ïîâå÷å ïðîñòî ìÿñòî çà æèâååíå, à ïðîèçâåäåíèå íà èçêóñòâîòî, ñêóëïòóðà, ñ êîÿòî äà îáùóâàìå, äà èçïúëâà âñè÷êè íàøè î÷àêâàíèÿ. Òîâà ñúùî å íà÷èí äà ïðåñúçäàäåì ìèòà çà òðàíñôîðìèðàíå íà ïðèðîäàòà â èçêóñòâî êàòî ïîñòàâèì âúïðîñà êàê òðÿáâà äà æèâååì îò òóê íàòàòúê ñ ìåòàôîðà çà îáùåñòâî ñ íîâî ìèñëåíå: ïàðàäèãìàòà íà ãëîáàëíîòî çàòîïëÿíå âñúùíîñò ùå íè ïðîìåíè ëè èëè íå? Êàðëîñ Êàáðàë Íóíåñ Ïðåçèäåíò íà “2 Encontro De Arte Global”

70

"

71

1 /2 0 0 9

“EVERGREEN DREAMS” Doc. Arch. Boiko Kadinov

"

”Never Never Land” makes us dream about the day where architecture will be no longer just a place to live in but an art object, a sculputure, to interact with, to fulfill our expectations. It is also a way of re-creating the myth of transforming nature into golden art by placing the question of how should we live from now on with a metaphore of a new minded society: the paradigm of global warming will in fact change us or not?”

Carlos Cabral Nunes President “2 Encontro De Arte Global”

L I S A B O N 72

"

The construction of wood, plants and inox material creates space, in which you can penetrate. Space, which brings both the character of building and place for contemplation.

“Evergreen dreams” is work on the border between architecture, sculpture and design. That thing that we define as “architectural sculleries” - metaphoric work, that reminds us in different, contemporary, artistic fields. This work is in contemporary architectonic, model of a future building with great sizes andconnotation for rediscovering the nature. The nature, which in the last years is being posted in architectural works by speculations and most often it is present under the form of PVC windows with stamped overlay and ventilated ceramic facades.

“EVERGREEN DREAMS”/ ”NEVER NEVER LAND” is trying to show another possibility - the nature in the form of plants, wood, adhesives and others gets in the windows of the new buildings, in their structure and outlook. So we keep not only the memory of it, but we expose its importance, which it brings and has for the future generations.

The work shows the contradiction between the high technologies, the globalism and the context, the fight between the giant wooden constructions - villas, grasses and adhesives and the glazed steel.

73

1 /2 0 0 9

74

In the capsule you enter in the glazed cabin full with hay and grasses, in which man could stay for a while and to think. These feelings are accompanied by the smell of perfumes.

In this variety the nature could be rediscovered, continued as if with new architectural scheme. Because the main topic of the project is “to read again the future” So the work “EVERGREEN DREAMS”/”NEVER NEVER LAND” was exposed in the National gallery for contemporary art in Prague, in the World Triennial, later in the baroque surroundings of the National pantheon in Lisbon to get back in the National art gallery and its winter garden in Sofia.

And to depart again in Europe.

Doc. Arch. Boiko Kadinov

75

Áúëãàðèÿ

ÏOÑÒÐÎÅÍÎ

2

Ùîðè

World Port Centre, Rotterdam - Luxaflex® Venetian blinds

Îêà÷åíè òàâàíè

Fatbursjon, Stockholm, Zweden - Hunter Douglas Multipanel

Ñëúíöåçàùèòà

SATEL, office building, Gdansk, Poland - Hunter Douglas Aerofoil

Ôàñàäè

Piata Charles de Gaulle, Bucharest, Rumania - Hunter Douglas QuadroClad

Íîâàòîðñêè ïðîäóêòè çà íîâàòîðñêè ïðîåêòè Ìîäåðíàòà àðõèòåêòóðà å íåíàñèòíà â òúðñåíåòî íà íîâè ìàòåðèàëè è ïðîäóêòè, êîèòî äà ïîä÷åðòàÿò óíèêàëíèÿ õàðàêòåð íà ñãðàäèòå è èíäèâèäóàëíîñòòà íà òåõíèòå ñúçäàòåëè. Ïðåç ïîñëåäíèòå ãîäèíè "Õúíòúð Äúãëàñ" ïðåäñòàâè ðåäèöà íîâè àâàíãàðäíè àðõèòåêòóðíè ñèñòåìè âúâ âñÿêî îò ÷åòèðèòå îñíîâíè íàïðàâëåíèÿ íà ñâîÿòà äåéíîñò: Îêà÷åíè òàâàíè, Ôàñàäíè ñèñòåìè, Âúíøíà ñëúíöåçàùèòà è Ùîðè. Âúâ âñè÷êè òî÷êè íà ñâåòà HunterDouglas ñúäåéñòâà çà ðåàëèçèðàíåòî íà îðèãèíàëíè èäåè îò ÷åðòîæíàòà ìàñà äî êðàéíàòà öåë. Ðàáîòèì ðàìî äî ðàìî ñ àðõèòåêòèòå è äèçàéíåðèòå - ñúòðóäíè÷åñòâî, äîâåëî äî ñúçäàâàíåòî íà íÿêîè îò íàé- çàáåëåæèòåëíèòå ñãðàäè â ñâåòà. ® Registered trademark - a HunterDouglas® product.

ÕÚÍÒÚÐ ÄÚÃËÀÑ Áúëãàðèÿ Ñîôèÿ 1528, áóë. "Èñêúðñêî øîñå" ¹ 7, êîìïëåêñ "Åâðîïà", ñãðàäà 6, ïàðòåð Òåë.: 02 / 979 03 03, 979 06 06, 979 09 09 Ôàêñ : 02/979 10 10 office@hunterdouglas.bg www.hunterdouglas.bg

1 /2 0 0 9

ÔÎÐÓÌÚÒ ÍÀ ÀÂÃÓÑÒÀ ÒÐÀßÍÀ ÏÐÎÅÊÒ - ÌÅ×ÒÀ, ÊÎÉÒÎ ÌÎÆÅ ÄÀ ÍÀÌÅÐÈ ÑÚÂÐÅÌÅÍÍÀ ÐÅÀËÈÇÀÖÈß

aðõ. Éîðäàí Òàíãúðîâ Àâãóñòà Òðàÿíà - ÿíóàðè 2009 ã.

1. Ïîëóêðúãëàòà êîëîíàäà, ñåëåïñîâèäíè â ïëàí êîëîíè, èçèñêâà ïîíå òðè êîëîíè ñ äâà àðõèòðàâà çà äà èçÿâè ñâîÿòà êðàñîòà, îñîáåííî óáåäèòåëíà íàä ñòèëîáò è îñåì- äåâåò ðåäà ìðàìîðíè ñåäàëêè. “íà ëèöå ñà äîñòàòú÷íî áðîéêè îò âñè÷êè äåòàéëè. 1974ã.

78

Ïðåç 1934 ã. å ñúáîðåí ñòàðèÿò êîíàê, ïðåóñòðîåí ñëåä Îñâîáîæäåíèåòî âúâ âðåìåíåí çàòâîð. Çàïî÷âà ñòðîèòåëñòâîòî íà íîâà ñúäåáíà ïàëàòà. Äî êîíàêà ñå îòêðèâàò òàéíñòâåíè ïîäçåìèÿ. Ïðåç 1935 ã. ïðè èçêîïèòå íà íîâèÿ ñòðîåæ ñå îòêðèâàò äâà ðåäà áàçè íà êîëîíè. Âåðîÿòíî òå ñà îò áàçèëèêàëíà ñãðàäà èëè êîëîíàäè íà äåêóìàíîñ. Ïðåç 1956 ã. íà ñåâåð îò ïëîùàäà ïðè ñòðîåæà íà æèëèùåí áëîê ñå îòêðèâàò ãîëåìè ðèìñêè êâàäðè, ïîäðåäåíè â êðàñèâ ñòèëîáàò. Ïðåç 1970 ã. ïðè ñòðîåæ íà ñãðàäà çàä ñúäåáíàòà ïàëàòà î÷àêâàíî ñå ðàçêðèâàò çàïàäíèòå êðåïîñòíè ñòåíè íà Àâãóñòà Òðàÿíà è çàïàäíàòà ïîðòà íà ãðàäà. Äî ïîðòàòà ïîñòåïåííî ñå ðàçêðèâà ãîëÿì ïëî÷íèê, à ñåâåðíî îò íåãî - þæíèÿò ìîíóìåíòàëåí ñòèëîâàò, àíàëîãè÷åí íà îòêðèòèÿ ïî-ðàíî ñòèëîâàò îò èçòîê. Òàêà çàïî÷âà åïîïåÿòà ïî îñìèñëÿíåòî íà åäíà íåâåðîÿòíà çà áúëãàðñêèòå çåìè íàõîäêà íà ðèìñêè ôîðóì, îôîðìåí îò ñåâåð îò ãîëÿì àíòè÷åí àìôèòåàòúð.

2. Ìàêåòíà ôîðìà òåðìèòå è îêîëíèòå ñãðàäè. Êîíêóðñ îò 1976 ãîäèíà, ïúðâà ïðåìèÿ êîëåêòèâ àðõèòåêò É. Òàíãúðîâ Îïòèìàëíà êîíñòðóêöèÿ íà òåðìèòå îñèãóðÿâàùà è åôåêòíî îñâåòëåíèå è âèçóàëíîñò.

79

1 /2 0 0 9

3, 4 Ñàìîëåòíè ïàíîðàìè-1934 ã.-2004 ã.

80

- êóëè

... ñëåä 10 ãîäèíè - 2014ã. âúçòàíîâÿâàíå è ìàêåòèðàíå íà êóëèòå ìåæäó çàïàäíàòà è þæàíòà ïîðòà

81

1 /2 0 0 9 5. Ìàêåòíà ôîðìà ôîêóñ íà êîíôåðåíöèÿòà îò 1974 ãîäèíà ïðèåò îò ó÷àñòíèöèòå îò öÿëàòà ñòðàíà ñ ãëàâíîòî ðåøåíèå íà êîíôåðåíöèÿòà

6. Ôàñàäíà êîìïîçèöèÿ íà ôîðóìà è òåðìèòå 1974 ã.

82

7. Íàïðå÷åí ðàçðåç íà îêîí÷àòåëíèÿ ïðîåêò íà ìóçåÿ

8. Àíàñòèëîçà íà àðêàäàòà ñúñ çàáåëåæèòåëíèÿ êëþ÷îâ êàìúê ñúñ çàâúðøåê êàòî øàïêà íà ôàðàîí, åäèíñòâåí ïðèìåð ïî íàøèòå çåìè

Ïðåç 1972 ã. ïðè ñúâìåñòíà ðàáîòà äèðåêòîðúò íà ìóçåÿ Äèìèòúð Íèêîëîâ è äúëãîãîäèøíèÿò ìó ïàðòíüîð àðõ. Éîðäàí Òàíãúðîâ äîñòèãàò äî èäåÿòà çà öÿëîñòíî ãðàäîóñòðîéñòâåíî àäàïòèðàíå íà ôîðóìà, çàïàäíàòà ïîðòà, àìôèòåàòúðà è îãðîìíàòà ñãðàäà çàä íåãî (ðèìñêèòå òåðìè íà Àâãóñòà Òðàÿíà). Ïðåç 1974 ã. ñëåä äâåãîäèøíè îïèòè çà óáåæäàâàíå íà ãðàäñêèòå óïðàâíèöè Ïåí÷î Êóáàäèíñêè, âúçõèòåí îò èäåÿòà, íàðåæäà ìèíèñòåðñòâàòà íà êóëòóðàòà è íà áëàãîóñòðîéñòâîòî äà ïðîâåäàò íàöèîíàëíà êîíôåðåíöèÿ ñúâìåñòíî ñúñ ñåñèÿ íà îáùèíñêèÿ íàðîäåí ñúâåò â Ñòàðà Çàãîðà. Òÿ ïðèåìà çà åòàëîí èçðàáîòâàíåòî íà àðõåîëîãè÷åñêè è èñòîðè÷åñêè êàäàñòðè è íà òÿõíà áàçà èçðàáîòâàíå íà ïðîåêòè çà âæèâÿâàíå íà âñè÷êè èñòîðè÷åñêè ïëàñòîâå â ñúâðåìåííèÿ ãðàäñêè öåíòúð. Çà Ñòàðà Çàãîðà îáùèíñêèÿò ñúâåò ïðèåìà ñãúñòåí ïëàí çà áúðçî èçâúðøâàíå íà êîíñåðâàöèÿòà íà íàõîäêèòå, çàäúëæàâà àðõèòåêò Âåðà Êîëàðîâà äà èçðàáîòè àíàñòåëîçà íà êîëîíàäàòà è àðêàäàòà íàä àìôèòåàòúðà, çà äà ìîæå äà ñå çàâúðøè öÿëîñòíèÿò ïëàí çà àäàïòèðàíå íà êîìïëåêñà.

83

1 /2 0 0 9

9. Ïðîåêò çà ïðîåñòðîéñòâî íà ñåâåðíîòî ëèöå íà ñúäåáíàòà ïàëàòà- âàæíà ÷àñò îò ðåâèòàëèçàöèÿòà íâà ôîðóìà.

Ïðåç 1976 ã. ïðîåêòàíòèòå ñúâìåñòíî ñ ìóçåÿ è îêðúæíèÿ ñúâåò èçðàáîòâàò ïðîåêò çà àðêàäà â ïðèçåìíèÿ åòàæ íà ñúäåáíàòà ïàëàòà è âðúçêà ìåæäó íåÿ è ôîðóìà. Ïðîâåæäà ñå íàöèîíàëåí êîíêóðñ, ñïå÷åëåí îò àâòîðèòå íà èäåÿòà. Ïðåç 1979 ã. ìèíèñòúðúò íà êóëòóðàòà Ãåîðãè Éîðäàíîâ ïîñåùàâà ñ åêèïà ñè ôîðóìà è îáåùàâà äà îñèãóðè ñðåäñòâà çà àäàïòèðàíå íà ôîðóìà äî êðàÿ íà ãîäèíàòà è ãàðàíòèðà ïúðâîòî çàùèòíî ïîêðèòèå íà îòêðèòàòà çàëà íà îãðîìíà ìîçàéêà äî êðàÿ 1980 ã. Ïðåç 1980 ã. çàì.- ìèíèñòúð àðõ. Ïåéî Áåðáåíëèåâ îòêàçâà ñúäåéñòâèå è óáåæäàâà ìåñòíèòå âëàñòè äà íå ñòðîÿò ìóçåÿ, à ñ ïàðèòå çà íåãîâîòî ïîñòðîÿâàíå äà ñå ïðåóñòðîè ñòàðàòà ìúæêà ãèìíàçèÿ â ìóçåé.

10. Äåêóìàíîñ Ìàêñèìóñ. Íåäîâúðøåíà åêñïîçèöèÿ îò çàïàäíàòà ïîðòà äî êàðäîòî ïðåä îêðúæíà áèáëèîòåêà è ðåãèîíàëíèÿ èñòîðè÷åñêè ìóçåé

84

11.

Òðèáóíèòå ïðåä òåðìèòå â ïðîöåñ íà ðåñòàâðàöèÿ

12.

Íåçàäîâîëèòåëíà è èçîïà÷åíà ðåêîíñòðóêöèÿ

85

1 /2 0 0 9

Äî 2002 ã. àðõ. Âåðà Êîëàðîâà. ñ ìíîãî ñðåäñòâà ïîñòàâÿ ïî äâà- òðè êàìúêà áåç äà ñå ñúîáðàçÿâà ñ ìíåíèåòî íà äèðåêòîðà íà ìóçåÿ è íà ïðîåêòàíòà íà ãðàäîóñòðîéñòâåíàòà àäàïòàöèÿ. Ãîëåìèòå âúçìîæíîñòè íà àíòè÷íèÿ ôîðóì ñå äúëæàò íà ñëåäíîòî: - Àíòè÷íèÿò ïëîùàä å íà òðèòðè è ïîëîâèíà ìåòðà ïîä ñúâðåìåííèÿ òåðåí.

- Ìíîãî äîáðå ñà çàïàçåíè íàñòèëêèòå íà äåêóìàíîñ ìàêñèìóñ, ïëîùàäà è òðèáóíèòå äî ÷åòâúðòè - ïåòè ðåä. Îñâåí òîâà ñà íàëèöå ãîëÿì áðîé îò âñè÷êè äåòàéëè, ñâúðçàíè ñ êîëîíàäèòå è àðêàäèòå.

- Ñóòåðåíúò íà ñúäåáíàòà ïàëàòà å íà òðèäåñåò-ïåòäåñåò ñàíòèìåòðà íàä àíòè÷íèÿ ôîðóì. Òîâà ïîçâîëÿâà ÷ðåç àðêàäà ñóòåðåíúò äà ñå ïðåâúðíå â þæíà ôàñàäà íà ôîðóìà è äà ñå âúçñòàíîâè óíèùîæåíàòà ÷àñò îò àíòè÷íàòà óëèöà.

- Àíòè÷íèÿò ôîðóì ìîæå äà ñå àäàïòèðà ïðè óíèâåðñàëíî èçïîëçâàíå íà ïðîñòðàíñòâîòî: ñöåíà ïðè àíòè÷íàòà ïîðòà, ïî òðèáóíèòå êúì àðêàäàòà, êúì ñúäåáíàòà ïàëàòà è êúì ïëîùàäà íà ñâîáîäàòà. Çà ñúæàëåíèå èçîëèðàíåòî íà ïðîåêòàíòà íà àäïòàöèÿòà è àðõåîëîãà è ëîøàòà êîîðäèíàöèÿ ìåæäó ðåñòàâðàòîðèòå îò Ïëîâäèâ è ìåñòíèòå àðõèòåêòè äîâåäîõà äî ôàòàëíè ðåçóëòàòè: - Âìåñòî êîíñåðâàöèÿòà íà ôîðóìà äà çàâúðøè çà äâå, ìàêñèìóì òðè ãîäèíè, òÿ áå ïðîòî÷åíà ïîâå÷å îò äâàäåñåò ãîäèíè. Áÿõà óíèùîæåíè íàïúëíî çàïàçåí ôðàãìåíò îò õèïîêàóñà íà òåðìèòå è úãëîâàòà ÷àñò îò îñíîâèòå íà ñòàðèÿ êîíàê.

- Ïîâúðõíîñòíîòî àíàëèçèðàíå íà ôðàãìåíòèòå îò àðêàäà è êîëîíàäà äîâåäå äî òÿõíîòî èçîïà÷åíî âúçòàíîâÿâàíå è íåñúîòâåòñâèå ïî ìàùàá íà äâåòå ÷àñòè íà àíòè÷íèÿ îðäåð.

- Âìåñòî ãúâêàâî àðíæèðàíå íà ïðåäñòàâëåíèÿòà, ñå âúçïðèå òðèáóíèòå çà çðèòåëè äà áúäàò ïðåâúðíàòè â ñöåíè çà ïðåäñòàâ-

86

13. Çàïàäíàòà ïîðòà

14. Âðåìåíåí ëàïèäàðèóì

ëåíèÿòà.

- Íîâè âðåìåííè òðèáóíè çàãðîçèõà ôîðóìà. Ëèïñâàò îáñëóæâàùè ïîìåùåíèÿ çà àðòèñòèòå è êîëåêòîðè çà ïîñòîÿííà ñèñòåìà çà åôåêòíî îñâåòëåíèå.

- Óíèêàëíî å, ÷å ïðîåêòàíòúò ïðè ðåìîíòà íà ñúäåáíàòà ïàëàòà âìåñòî äà ðåàëèçèðà ïðåäâèäåíàòà àðêàäà, ïðåäâèäè êèëèè çà ïîäñúäèìè âúðõó óíèùîæåíàòà ÷àñò íà äèêóìàíîñà è êóõíåíñêè ïîìåùåíèÿ, âìåñòî ñàëîí çà êàôå-ñëàäêàðíèöàòà. Âúïðåêè ìèíèìàëíèÿ ðåçóëòàòà îò çëîïîëó÷íàòà êîíñåðâàöèÿ è ðåñòàâðàöèÿ ôîðóìúò å ëþáèìî ìÿñòî çà òåàòðàëíè è îïåðíè ïðåäñòàâëåíèÿ ñ âñè÷êè ðèñêîâå çà àðòèñòèòå è íåóäîáñòâà íà çðèòåëèòå. Íàïðàâåíèòå çàáåëåæêè è êðèòèêè ìîãàò äà ïîñëóæàò çà ïîíàòàòú÷íî ðàçâèòèå íà ôîðóìà, çà îñúùåñòâÿâàíå íà çàùèòíèòå ïîêðèòèÿ íàä òåðìèòå êàòî ÷àñò îò íîâ ëóêñîçåí õîòåë ñ ïðåäñòàâèòåëíè êîíôåðåíòíè çàëè è çàâåäåíèÿ. Èçêëþ÷èòåëíèòå äîñòîéíñòâà íà ðèìñêèòå òåðìè è àíòè÷íèÿ ôîðóì çàñëóæàâàò òúðñåíå íà èíâåñòèòîðè îò Åâðîïà. Àêàäåìèê Äèìèòúð Ï. Äèìèòðîâ â çíàìåíèòà ñòàòèÿ çà ñåäåì íàõîäêè (íà îëèìïèåö, ïîåò è äð.) ñ÷èòà, ÷å òîâà å ÷àñò îò àíòè÷íèÿ òåàòúð è çàðàäè áàðîêîâèÿ èì õàðàêòåð ãè ñâúðçâà ñ èìïåðàòîð Àäðèàí. Ïîñëåäíèòå íàõîäêè è àíàëèçè ïîêàçâàò, ÷å ïî-âåðîÿòíî òîçè èçêëþ÷èòåëåí áàðîêîâ ôîðóì å îò âðåìåòî íà èìïåðàòîð Ñåïòèìèé Ñåâåð, êîãàòî ãðàäúò ïîëó÷àâà âåëèêîëåïíî ðàçâèòèå. Ïîäîáíè áàðîêîâî-àíòè÷íè ôîðóìè èìà â Ëåïòèñ Ìàãíà- Ëèáèÿ, Òèìãàò è Äæåìèëà - Àëæèð. Ëåñíî îáÿñíèìî å, ÷å äèíàñòèÿòà íà Ñåïòèìèé Ñåâåð âëàäåå þæíèòå áðåãîâå íà Ñðåäèçåìíî ìîðå è Ëåïòèñ Ìàãíà å íåãîâèÿ ëþáèì ãðàä.  ñëåäâàùàòà ïóáëèêàöèÿ ùå ðàçãëåäàìå èçêëþ÷èòåëíèòå ðèìñêè òåðìè íà Àâãóñòà Òðàÿíà è Ñåðäèêà, êîèòî è â äâàòà ñëó÷àÿ ñà ãëàâíè ñãðàäè íà àíòè÷èíèòå èì ôîðóìè.

87

ÿ è åíè êñí ø å ë å ï ð Êîì òè÷íè ñ ëîãè è ñíà à ï î ç à, áå òîâàðî éíîñò ç ð ú Á àñíà òåëíà äå ê è ô è å îâàð ò ç à ð

Êîìïëåêñíè ëîãèñòè÷íè ðåøåíèÿ Òîâàðî-ðàçòîâàðíèòå ñèñòåìè íà Novoferm ñå ñúñòîÿò îò êîìáèíàöèÿ îò ïðîäóêòè, íåîáõîäèìè çà òîâàðåíå è ðàçòîâàðâàíå íà ñòîêè. Ïðîäóêòèòå Novoferm ïðàâÿò òîâàðåíåòî è ðàçòîâàðâàíåòî áúðçî, ñèãóðíî è åôèêàñíî, à ïî òîçè íà÷èí è ìíîãî ïî-ïðèÿòíî çà õîðàòà, çàåòè â òîçè ïðîöåñ.

√

Eôèêàñíîñò

√

Áåçîïàñíîñò

√

Øèðîêî ïðèëîæåíèå

√

ÑÅ êà÷åñòâî

Íîâîôåðì Áàëêàí EÀÄ 1164 Ñîôèÿ, áóë. „Åâëîãè Ãåîðãèåâ” 26 (âõîä îò óë. „Íåðàçäåëíè”) Òåë.: +359 2 964 05 30/31; Ôàêñ: +359 2 963 04 46; ìîá.: +359 887 119 991 E-mail: info@novoferm-balkan.bg; Internet: www.novoferm-balkan.bg

3

1 /2 0 0 9

Artur Resourt & Spa Ñâ. Âëàñ Ïðîåêòàíò-àðõèòåêò aðõ. Éîðäàíêà Ãåîðãèåâà, YGA-Yordanka Georgieva Architects Èíòåðèîð aðõ. Éîðäàíêà Ãåîðãèåâà YGA-Yordanka Georgieva Architects, GSM 0878 79 30 69 e-mail: yordanka2007@abv.bg, www.yga-architects.com Ëàíøàôò Ëþáîìèð Ïåòðîâ Âèçóàëèçàöèè VB studio

90

Îñîáåíîñòè íà ïðîåêòà Âèëíî ñåëèùå íà 2 ëèíèÿ â Ñâ. Âëàñ Êðúãëî ôîàéå ñ âèòà ñòúëáà, óêðàñåíî ñ êîâàíî æåëÿçî Ôîàéåòî å äèðåêòíî ñâúðçàíî ñ âúíøíèÿ áàñåéí Èòàëèàíñêè ãðàäèíè è ìàëêî ãîëô èãðèùå, ðàçïîëîæåíè íà 2 íèâà íà ïîêðèâà ñ äèðåêòíà âðúçêà ñ ìåçîíåòè è òðèçîíåòè. Âúòðåøåí áàñåéí, ñâúðçàí ñúñ Ñïà öåíòúð ñ ðóñêà è ïàðíè áàíè, ôèòíåñ çàëà, ôðèçüîðñêè è ìàñàæåí ñàëîí. Êëàñè÷åñêè ðåñòîðàíò ñ äèðåêòíà âðúçêà êàêòî ñ âúíøíèÿ áàñåéí, òàêà è âîäíèòå êàñêàäè, ñâúðçâàùè ñãðàäèòå. Êëàñè÷åñêè ñðåäèçåìíîìîðñêè ãðàäèíè, æèâîïèñíî âïèñàíè ìåæäó òåðåíà íà ñãðàäèòå. Ñèëíè ñèìåòðè÷íè îñè è ïðåëèâàíå íà ïðîñòðàíñòâàòà ñ öåë íåóñåòíî ïðåìèíàâàíå îò ïðîñòðàíñòâî â ïðîñòðàíñòâî, öåëåíàñî÷åíî å òúðñåíà âèçóëíà âðúçêà ìåæäó òÿõ.

91

1 /2 0 0 9

Artur Resourt Spa e íåâåðîÿòíî âèëíî ñåëèùå è çà âñè÷êî å ïîìèñëåíî - âúçêëèöàâà ïî÷òè âñåêè, êîéòî ãî âèäè. Ñòèëúò å ïîä÷åðòàíî ñðåäèçåìíîìîðñêà êëàñèêà, ïðåîñìèñëåíà ïðåç ïðèçìàòà íà ìîäåðíîòî. Ïðîåêòúò å ðàçðàáîòåí îò YGA-Yordanka Georgieva Architects ñ ïðîåêòàíò àðõ. Éîðäàíêà Ãåðãèåâà, êîÿòî 12 ãîäèíè ïðîåêòèðà â ÑÀÙ, à ñåãà ñå çàâúðíà â ðîäèíàòà è ïðèëàãà íàó÷åíîòî íà ðîäíà çåìÿ. Ñ íåéíèÿ åêèï â Áóðãàñ ïðîåêòèðà âèëíè ñåëèùà, êúùè, ðåçèäåíöèè è îáùåñòâåíè ñãðàäè â ñòðàíàòà è ÷óæáèíà. Ðàçãúíàòàòà çàñòðîåíà ïëîù íà ”Artur Resourt Spa” å îêîëî 10 000 ì2 è âêëþ÷âà 4 ñãðàäè, ãðóïèðàíè â äâå îòäåëíè ãðóïè, ðàçäåëåíè íà ãîðíà è äîëíà ãðóïà. Òåðåíúò å ñ ãîëÿìà äåíèâåëàöèÿ è ïðåäðàçïîëàãà çà ðåøåíèÿ íà ìíîãî òåðàñè. Àïàðòàìåíòèòå è ìåçîíåòèòå ñà 124 íà áðîé, êàòî ñà ïðåäâèäåíè ïîäçåìíè è íàäçåìíè ïàðêèíãè çà îáñëóæâàíåòî íà æèòåëèòå. Àïàðòàìåíòèòå ñà ñòóäèà, åäíîñòàéíè, äâóñòàéíè è ìåçîíåòè è òðèçîíåòè.

92

Æèëèùíèòå ñãðàäè ñà ðàçïîëîæåíè íà ïðîäúëãàâàò ïàðöåë îò 6848 ì2. Îñíîâíèÿò ïåøåõîäåí è àâòîìîáèëåí òðàíñïîðò å îò ñåâåðíèÿ êðàé íà ïàðöåëà êúäåòî å ãëàâíèÿò âõîä, ïîä÷åðòàí ñ âåëè÷åñòâåíè êîëîíè. Ãëàâíîòî ôîàéå å îôîðìåíî êàòî öåíòúð íà êîìïîçèöèÿòà, ïîä÷åðòàíî ñ âíóøèòåëíà âèòà ñòúëáà, óêðàñåíà ñ êîâàíî æåëÿçî. Âúòðåøíèÿ áàñåéí å óêðàñåí ñ êàñåòú÷åí òàâàí ñ ïðåîáëàäàâàùè íþàíñè íà çëàòíîòî. Îò âñÿêúäå ëúõà èçèñêàí ðàçêîø è óìåëî áàëàíñèðàíè ïðîïîðöèè. Òîçè áàñåéí ïðåäñòàâëÿâà ÷àñò îò àíñàìáúëà íà ñïà öåíòúð çà âúñòàíîâÿâÿíå è ðåëàêñ.  íåãî ñà âêëþ÷åíè îáøèðåíà ôèòíåñ çàëà, ðóñêà è ïàðíè áàíè, ôðèçüîðñêè è

ìàñàæåí ñàëîí. Òåðåíúò å ãîëÿìî ïðåäèçâèêàòåëñòâî, ïîíåæå äåíèâåëàöèÿòà îò åäèíèÿ êðàé íà ïàðöåëà äî äðóãèÿ å 11 ì, àðõèòåêòúò è ëàíøàôíèÿò àðõèòåêò ñïîëó÷ëèâî ñà èçïîëçâàëè òîâà çà ðàçâèòèåòî íà ìíîãî òåðàñè, ñòúëáèùà è âîäíè êàñêàäè. Ëàäøàôòúò å ðåøåí ñ ìíîæåñòâî êëàñè÷åñêè öâåòíè ïàðòåðè, êàñêàäè êîèòî æèâîïèñíî ñå âïèñâàò ìåæäó ñãðàäèòå è ñúçäàâàò ìíîãî ïðèÿòíà ñðåäà çà îòäèõ. Ïîíåæå ïðîåêòúò å óíèêàëåí êàòî çàìèñúë, àðõ. Éîðäàíêà Ãåîðãèåâà óìåëî âïèñâà â åêñòåðèîðà è èíòåðèîðà êëàñè÷åñêè êîëîíè, âèòè ñòúëáè, àðêàäè, ðîòîíäè, êëàñè÷åñêè ñêóëïòóðè è äðóãè àðõèòåêòóðíè ïîõâàòè.

Îñîáåíîòî ïðè “Artur Resourt Spa” ñà èòàëèàíñêèòå ãðàäèíè íà ïîêðèâà, ðåøåíè íà 2 íèâà, çàîáèêîëåíè ñúñ ñòèëíè áàëþñòðàäè. Ãðàäèíèòå èìàò äèðåêòíà âðúçêà ñ ìåçîíåòèòå è òðèçîíåòèòå íà ïîñëåäíèòå 3 íèâà. Òàì ñà ïðåäâèäåíè çåëåíè ïëîùè, áîãàòî óêðàñåíè ñ èòàëèàíñêè êèïàðèñè, âîäíè êàñêàäè, ôîíòàíè è âèòè ñòúëáè, âîäåùè äî àëåè çà ðàçõîäêà. Ãðàäèíèòå ñà èñòèíñêà ìàãèÿ è íà÷èíúò, ïî êîéòî òå ñà ñâúðçàíè ñ ìåçîíåòèòå, äàâà âúçìîæíîñò äà ñå òúðñè íåïîñðåäñòâåíà âðúçêà ñ êðàñèâèòå òåðàñè, îòêðèâàùè æèâîïèñíàòà ãëåäêà íà ìîðåòî. Âúíøíèÿò áàñåéí å äèðåêòíî ñâúðçàí ñ äåòñêèÿ áàñåéí è å óêðàñåí áîãàòî ñ êëàñè÷åñêè êîëîíè.

Áàñåéíúò å ïîä÷åðòàí îò âåëè÷åñòâåíà êîëîíàäà, óâèòà ñ ïúëçÿùè öâåòÿ, êîÿòî ïîâòàðÿ ôîðìàòà íà áàñåéíà. Ñëåäâàéêè àëåèòå íà ãðàäèíèòå íà ïîêðèâà, ïîñåòèòåëÿò íåóñåòíî ïðåìèíàâà îò íèâî íà íèâî è ìîæå äà îòäúõíå â íÿêîè îò ìåñòàòà, íàðå÷åíè îò àðõ. Ãåîðãèåâà ”Ïðîñòðàíñòâà íà ñúçåðöàíèå”, êúäåòî ñå ðàçêðèâàò íåâåðîÿòíè ãëåäêè êúì Íåñåáúð è Ñëúí÷åâ áðÿã. Íàé-âïå÷àòëÿâàùèÿò òðèçîíåò å ñ ïëîù îêîëî 380 ì2, çàïî÷âàù îò òðåòî íèâî â ãîðíàòà ãðóïà ñãðàäè. Òóê íå ñà ñïåñòåíè òâîð÷åñêè óñèëèÿ çà ïîñòèãàíåòî íà âïå÷àòëÿâàùè ïðîñòðàíñòâà ïðåç äâå íèâà ñ îãðîìíèÿ ôðåíñêè ïðîçîðåö ïðåç äâå íèâà.

93

1 /2 0 0 9

94

Ïîä÷åðòàí îò çàâåñè â çëàòèñòà òàôòà, àðõ. Ãåîðãèåâà å ïîñòèãíàëà èçóìèòåëåí áëÿñúê äî íåãîâèÿ ïúëåí ïðåäåë. Çàïîìíÿùèÿò ñå îáðàç íà êëàñè÷åñêè ôîðìè, êîèòî ñà èíòåðïðåòèðàíè ïî íîâ, ìîäåðåí íà÷èí, êúäåòî ìàùàáúò, ïðîïîðöèèòå è êîíòðàñòúò èãðàÿò âàæíà ðîëÿ â ñúçäàâàíåòî ìó. Èçïîëçóâàíè ñà íÿêîè îò êëàñè÷åñêèòå ìåáåëè íà Òeodora Furniture, êîèòî ñïîëó÷ëèâî ñå

âïèñâàò â íàëîæåíàòà èç÷èñòåíà êëàñèêà. Êóëàòà íà ïðèíöåñàòà å íà òðåòî íèâî îò òðèçîíåòà, èìà âðúçêà ñ ÷àñòíà ãðàäèíà è áàñåéí îòêúäåòî ñå îòêðèâà ôàíòàñòè÷íà ãëåäêà êúì ìîðåòî. Ìåçîíåòèòå íà ïîñëåäíèòå íèâà âàðèðàò îò 100 äî 160 ì2, êàòî ïðåäëàãàò ëóêñ è óñàìîòåíèå ïîðàäè âðúçêàòà èì ñ ÷àñòíè ãðàäèíè íà òåçè íèâà, èäåÿòà íà àðõ.

Ãåîðãèåâà å äà ïðåíåñå óäîáñòâîòî íî åäíîôàìèëíàòà êúùà â ìåçîíåòèòå, êàòî ãè ñâúðæå âèçóàëíî ñ òåçè ãðàäèíè íà ïîêðèâèòå è ïî òîçè íà÷èí æèòåëèòå äà ñå íàñëàæäàâàò íà ïîâå÷å çåëåíèíà âúâ âèñî÷èíàòà íà ñãðàäàòà. Íåîñïîðèìî å óìåíèåòî íà àðõ. Éîðäàíêà Ãåîðãèåâà äà ïðîåêòèðà àðõèòåêòóðíàòà è èíòåðèîðíà ÷àñò ñ òàêîâà èçÿùåñòâî íà äåòàéëà.

95

1 /2 0 0 9

Ñàìî ïðîåêò êàòî “Artur Resourt Spa” ìîæå äà ðàçãúðíå èñòèíñêèÿ è òàëàíò è óìåíèåòî è äà áîðàâè ñ ðàçëè÷íè àðõèòåêòóðíè ïîõâàòè è äà èçâåäå åäíà ïðîïîðöèÿ äî òàêîâà ñúâúðøåíñòâî. Ìíîãîãîäèøíèÿò è îïèò â ÷óæáèíà, êúäåòî òÿ ïðîåêòèðà äîìîâåòå íà åäíè îò íàé-çàìîæíèòå õîðà íà Àìåðèêà, è äàäå êðèëå äà îñúùåñòâè íåùî òîëêîâà êðàñèâî è â Áúëãàðèÿ.

96

3

1 /2 0 0 9

Ìàãàçèí Ñåëôðèäæ â Áèðìèíãàì, Îáåäèíåíîòî êðàëñòâî

Ïðîåêò: Future Systems

98

Selfridges Department Store Birmingham, England Project: F u t u r e S y s t e m s

99

1 /2 0 0 9

Ïðåäèñòîðèÿ Çàîáëåíèòå ôîðìè ñå îòêðîÿâàò â øîïèíã êâàðòàëà íà Áèðìèíãàì â Àíãëèÿ êàòî ÷àñò îò íîâèÿ Áóëðèíã øîïèíã öåíòúð. Ïðîåêòèðàí îò Future Systems íîâèÿò Selfridge ìàãàçèí å åäíà îò äâåòå îñíîâíè ïîñòðîéêè íà íîâèÿ ðåíîâèðàí òúðãîâñêè êîìïëåêñ. Òúé êàòî ôîðìàòà ñëåäâà èçâèâêàòà íà çàîáèêàëÿùèòå óëèöè, òîâà îïðåäåëÿ è äèçàéíà íà îñòàíàëàòà ÷àñò îò ñãðàäàòà. Ñúñ ñâîÿ íîâ ìàãàçèí âåðèãàòà Selfridge ñå å îáíîâèëà ñ åäèí ïî-ìîäåðåí è ìëàäåæêè îðèåíòèðàí ìàãàçèí. Îùå ñ ïîñòðîÿâàíåòî ñè ìàãàçèíúò ñå å ïðåâúðíàë â çí÷èì îáåêò. Çàïî÷íàë êàòî òúðãîâñêà ïëîù ïîä íàåì â íîâèÿ ìîë â àíãëèéñêàòà òúðãîâñêà âåðèãà, äíåñ òîé å óíèêàëåí ìàãàçèí âúâ âòîðèÿ ïî ãîëåìèíà ãðàä â Àíãëèÿ. Ïúðâîíà÷àëíî å ñúùåñòâóâàëî ïðîñòðàíñòâî â ñòàíäàðòåí ãðàäñêè ìîë ñ êóáè÷åí äèçàéí. Selfridge ðåøàâàò äà ó÷àñòâàò â ïðîåêòà ïðè óñëîâèå, ÷å ùå íàåìàò ñîáñòâåí àðõèòåêòóðåí åêèï, êîéòî äà ïðîåêòèðà òåõíèÿ ìàãàçèí. Âèêòîðèî Ðàäè÷å å èñêàë íåùî, êîåòî äà ïðèâëè÷à õîðàòà êúì ìàãàçèíà. Äæåé Êàïëèêè, ïàðòíüîð â Future Systems, ãè å ñïå÷åëèë ñúñ ñâîèòå ñêèöè è ìàêåò. Òîé å ïîêàçàë íà Ðàäè÷å òî÷íî òîâà, êîåòî å èñêàë - ñãðàäà, êîÿòî "ïðèâëè÷à õîðàòà â ðàäèóñ îò 30 ìèëè".  êðàéíà ñìåòêà ôèíàëíèÿò äèçàéí ïðèëè÷à íà "íàâåäåí æåíñêè òîðñ" ñ îòâîðè, êîèòî ïðåïðàùàò êúì äðóãè ÷àñòè íà òÿëîòî êàòî î÷è, óñòà.

100

Background Its curves stand out in the shopping district of Birmingham, England as part of the new Bulring Shopping Center. Designed by Future Systems, the new Selfridges Department store is one of the two anchors of the newly redone shopping complex. As its form follows the curve of the surround streets, it must also meet up to design of the rest of the building. With their new store, Selfridges aimed to redesign itself and their image to a newer, younger, more fashion oriented store. And as the store has become an instant landmark since its construction, they have succeeded1. What started as a tenant space in the new mall offered to the English department store chain, has turned into a unique store in England’s second largest city.. Originally offered was a space in a standard urban mall with a boxy design that was made to not offend anyone3. Selfridges decided they would be part of the project on one condition, that the would be able to hire their own architectural team to design their store1. Vittorio Radice wanted something that would draw people to the new store. He invited Future Systems as well as two other firms to talk about designs for the store. Jay Kaplicky, a partner in Future Systems, won them over with sketches and a model that showed what Radice wanted as a building that “drew people in from a 30-mile radius”3. Eventually the final design that resembles a “Reclining Woman’s Torso1” with openings that suggest other body references such as a mouth or eyes with trim or makeup3. 3

Ôàñàäà Âäúõíîâåíà îò ìîäàòà, àëóìèíèåâèòå äèñêîâå, êîèòî ïîêðèâàò ìàãàçèíà, ïîìàãàò åäíîâðåìåííî äà ñå ïîêðèå áåòîíåíàòà ñòðóêòóðà íà åêñòåðèîðà è îñèãóðÿâàò èíòðèãóâàùî çàâúðøàíå íà ëèöåòî íà òàçè óíèêàëíà ñãðàäà, â ÷èéòî ïðîåêò èìà ìíîãî ìàëêî ïðîçîðöè èëè äðóãè åêñòåðèîðíè åëåìåíòè. Îáùî 15000 àëóìèíèåâè äèñêà ñà èçïîëçâàíè çà èçãðàæäàíå íà ôàñàäàòà, íî öåíàòà å áëèçêà äî òàçè íà áëèçêèòå Áóëðèíã ñãðàäè. Âñåêè äèñê å ìèíàë ïðåç îáñòîåí êîíòðîë çà êà÷åñòâî, êàêòî è òåñò çà èçäðúæëèâîñò. Äèñêîâàòà ôàñàäà ñúùî å òåñòâàíà çà èçâúíðåäíè òîâàðè, êîèòî ùå ñå ïîÿâÿò ïðè êàòåðà÷è, àêî íÿêîé ðåøè, ÷å å äîáðà èäåÿ äèñêîâåòå äà ñå èçïîëçâàò çà äðúæêè çà ðúöå è êðàêà. Ïîêðèâúò å ñòúêëåí. Ñãðàäàòà èìà íÿêîëêî îòâîðà â äèñêîâàòà ôàñàäà, êîèòî èìàò îñòúêëåíè ïåøåõîäíè ìîñòîâå, ñëóæåùè çà âõîäîâå.

Fasade Cladding Inspired by fashion, the aluminum disk covered façade of the Selfridges department store helped to both cover up the concrete substrate of the exterior but also provide an intriguing finish face to this unique building in which the program called for very few windows or other exterior elements. A total of 15,000 aluminum disks were used in the cladding of the exterior, but the cost was quite comparable to standard metal and glass facades of the surrounding Bullring buildings. Each disk went through very detailed quality control testing as well as being exposed to accelerated aging and weather to test its overall durability. The disk covered façade was also tested for abnormal loads that would be caused by climbers if someone would to think it was a good idea to try to climb the building using the disks as hand and foot holds1. The top of the building features a lightweight glass atrium roof that is suspended by pretension rods. These rods help to hold the glass atrium ceiling in place as the weight of the glass helps to resist upward, lift loads ending up in a highly efficient lightweight roof structure1. The building also features a few opening in the disk covered façade that are detailed with “point-fixed, laminated glazing with a ceramic frit and mirror-finished boarder”1. This detailing is used at the main entrance, the pedestrian bridge entrance as well as high windows in the structure1. 1 2

101

1 /2 0 0 9

Ïåøåõîäåí ìîñò Ìîñòúò, êîéòî èäâà îò áëèçêàòà óëèöà "Ìóð Ñòðèéò Êàð Ïàðê", ñå âïèñâà â öÿëîñòíàòà àðõèòåêòóðíà êîíöåïöèÿ. Òîé å ÷àñòè÷íî ïîääúðæàí îò âúæå, çàâúðçàíî íà ðàìêàòà íà ïîêðèâíîòî íèâî íà ñãðàäàòà, è îò ñòîìàíåíà ãðåäà, êîÿòî å ïî íåãîâàòà äúëæèíà. Ìîñòúò å áèë óíèêàëåí ñòðîèòåëåí ïðîáëåì. Ïîëèêàðáîíàòíèÿò íàâåñ å äúðæàí îò ñòîìàíåíà àðêà, êîÿòî âàðèðà ñïðÿìî äúëæèíàòà íà ìîñòà. Çà äà ñå èçðàáîòÿò âíèìàòåëíî âñè÷êè íåîáõîäèìè åëåìåíòè, å èçïîëçâàíà ïðîãðàìàòà Rhino 3-D, ÷ðåç êîÿòî ñà àíàëèçèðàíè ñèëèòå, ïðèëîæåíè íà ìîñòà.

Pedestrian Bridge The bridge that spans from the Selfridges department store to the nearby Moor Street Car Park spans 37 meters and fits in with the overall architectural design goals of the rest of the building. The bridge is supported partially by cable tied into the roof level frame of the building, but also by the steel box girder that runs the length of the bridge. The bridge was another unique construction problem as the polycarbonate canopy is held up by steel arch sections which vary along the length of the bridge as it has a slight arch in both plan and elevation. To accurately fabricate all the necessary elements, a Rhino 3-D model was utilized which also allowed them to easily analyze the forces put on the bridge as well1. 1 1

102

Ñòðóêòóðà Öåëòà íà ìðåæàòà è ñòðóêòóðíàòà ðàìêà íà ñãðàäàòà å äà ïîääúðæà ñâîáîäíàòà ôîðìà íà ôàñàäàòà, êàêòî è èçãðàæäàíåòî íà ãîëåìè, îòâîðåíè ïðîñòðàíñòâà, ïîäõîäÿùè çà òúðãîâñêè ïëîùè. Èçïîëçâàíè ñà CAD/CAM òåõíèêè, çà äà ñå ñúçäàäàò âñè÷êè îáè÷àéíè ñòðóêòóðíè åëåìåíòè. Ïðè ïðîåêòèðàíåòî íà ñòóêòóðíèÿ ïëàí íà ìàãàçèíà ôèðìàòà Arup ñå å îïèòàëà äà íàëîæè ñòàíäàðòíà ìðåæà íàä íåïðàâèëíàòà ôîðìà, íî òîâà èçãëåæäàëî íåïîäõîäÿùî çà àðõèòåêòóðíèòå öåëè íà ïðîñòðàíñòâîòî. Âìåñòî òîâà òå ñà ñúçäàëè ñõåìà îò êîëîíè, êîèòî çàîáèêàëÿò âúíøíàòàòà ÷àñò íà ôîìàòà ñ ðàçñòîÿíèå îò 12 ìåòðà è íÿêîëêî äîïúëíèòåëíè êîëîíè çà ïî-äúëãèòå ðàçñòîÿíèÿ. Ïúðâèòå è âòîðèòå ðàçñòîÿíèÿ ìåæäó ãðåäèòå ñà îãðàíè÷åíè äî 12 è 16 ìåòðà. Òúé êàòî ôîðìàòà íà âñåêè åòàæ íà ñãðàäàòà å ìàëêî ïî-ðàçëè÷íà çàðàäè èçâèâêàòà íà ôàñàäàòà, âòîðèòå ãðåäè ñà íà ðàçëè÷íî ðàçñòîÿíèå, çà äà èçäúðæàò ïëî÷àòà.

Column Grid The purpose of the column “grid” and structural frame of the building was to support the free form façade of the building as well as creating large, open areas that are well suited for retail space. They used CAD/CAM techniques to create all the custom structural pieces needed to pull this off in an economically feasible manner while also maximizing floor to ceiling heights as well as combining many old technologies to create a perfect, innovative solution for the building. When designing the column layout for the department store, the structural firm, Arup, looked at imposing a standard grid over the irregular plan shape, but it “seemed inappropriate and incompatible” with the architectural goals of the space1. Instead they created a column grid with columns surrounding the outside of the form at 12 meter spacing with columns also placed around the atria at the same 12 meter spacing. A few extra columns were needed to cut down on the longer spans. Primary and secondary beam spans were limited to 12 and 16 meters for economic feasibility. As the shape of each floor of the building is slightly different due to the curvature of the façade, secondary beams are cantilevered at varying distances to the edge of the slap to support the concrete floor. The beams are steel plate girders to both cut down on the wasted material as well as allow for the needed strength.

103

1 /2 0 0 9

Ôàñàäàòà îò áåòîí Îñíîâíà ïðîåêòàíòñêà ïðåäïîñòàâêà, êîãàòî ñå ñòèãíå äî èêîíîìè÷åñêè è àðõèòåêòóðíè âúçìîæíîñòè, å ïîñòèãàíåòî íà íà÷èí çà íàïðàâàòà íà çàîáëåíèòå ôàñàäè íà ñãðàäàòà. Èçâèâêàòà å óíèêàëíà è ïðîìåíëèâà, çà äà áúäàò èçïîëçâàíè ñòàíäàðòíè ñèñòåìè çà åäíàêâè ÷àñòè êàòî ñòîìàíåíè ðàìêè èëè ïðåäâàðèòåëíî íàïðàâåíè áåòîíåíè ïàíåëè. Ìíîãî ðàçëè÷íè îïöèè ñà ïðåäëîæåíè, ïðåäè äà ñå ñïðàò íà óïîòðåáàòà íà ñïðåé íà áåòîíà, êîéòî ïîçâîëÿâà êîìïëåêñúò äà áúäå èçãðàäåí ñ ïðîìåíëèâà èçâèâêà íà ôàñàäàòà, êàêòî è äà ïîëó÷è ñèëà äà èçäúðæè íà ñòðàíè÷íèÿ íàòèñê îò âÿòúðà ñ âúçìîæíîñò äà áúäå êîíòðîëèðàíà äåáåëèíàòà. Çà äà áúäå èçãðàäåíà ôàñàäàòà, ìåòàëíà ðåøåòêà å îãúíàòà è ñëóæè çà ïîñòîÿííà ðàìêà ñ 4 ñëîÿ îò ñòðóêòóðíî ïîäñèëâàùè ïëàñòîâå. Áåòîíúò å ïðúñêàí îòâúí íà ñãðàäàòà äî äåáåëèíà 175ìì. Ðàçäåëåí å íà ïàíåëîïîäîáíè ñåêöèè, åòàæèòå ñà ïîääúðæàíè îò ãîðíèÿ åòàæ, êîåòî íå ñàìî å íàìàëèëî âúçìîæíèòå åôåêòè íà íàáðú÷êâàíå, íî ñúùî å íàïðàâèëî âúçìîæåí ñòðóêòóðåí àíàëèç.

104

Concrete Fasade The major design issue when it came to architectural and economical feasibility was coming up with a way to make the curving faรงade of the building. The curve was too unique and changing to use any standard system for uniform pieces such as utilizing steel mullions or precast concrete panels. Many different options were explored before they settled on the use of spray on concrete substrate, which could be formed into the complex changing curve of the faรงade as well as having the strength to resist the lateral wind loads on the building by being able to control the thickness that was sprayed on. To construct the faรงade, metal mesh was bent on-site and served as permanent framework supported by four layers of structural reinforcement for the spray on concrete. The concrete was sprayed from the outside of the building as seen to a thickness of 175 mm. It is divided into panel-like sections, a floor tall each, that allowed the concrete substrate to be supported from the floor above it which not only reduced possible effects of buckling, but also made it easier for structural analysis.

105

1 /2 0 0 9

Ïîòîê îò õîðà Äâà îò ìàãàçèíèòå Selfridges èìàò öåíòðàëèçèðàíî ðàçïîëîæåíèå ñ ïîòîê íà õîðà â àòðèóìà è ïåøåõîäíè ïúòåêè, êîèòî îòâåæäàò äî ïàðêèíã. Ìîñòúò å äâîåí è èçâèò è ñëóæè çà ïåøåõîäíà àëåÿ è âõîä êúì ìàãàçèíà, çà äà ñå èçáåãíå ïðåìèíàâàíåòî ïî óëèöàòà. Ãëàâíèÿò âõîä ñå íàìèðà íà ïúðâèÿ åòàæ òî÷íî ïîä âõîäà êúì ìîñòà è âîäè êúì öåíòðàëíèÿ àòðèóì è öèðêóëàöèîííî ïðîñòðàíñòâî. Ïîä÷åðòàí îò ñòúêëåíèÿ ïîêðèâ íàä íåïðàâèëíàòà ôîðìà íà ïðîñòðàíñòâîòî, àòðèóìúò ïîçâîëÿâà íå ñàìî ïîãëåä êúì äðóãèòå åòàæè, íî â íåãî ñå ïîìåùàâàò è îñíîâíèòå åñêàëàòîðè, èçïîëçâàíè îò ïîñåòèòåëèòå çà ïðåìèíàâàíå íà ðàçëè÷íèòå íèâà íà ìàãàçèíà. Âúïðåêè ÷å äíåâíàòà ñâåòëèíà îáèêíîâåíî íå å æåëàíà â ïîäîáíè ìàãàçèíè, äèçàéíåðúò è êëèåíòúò ñà ðàçáðàëè, ÷å òÿ äàâà ÷óâñòâî çà îðèåíòàöèÿ.

Circulation and People Two of the Selfridges Department Store main circulation and people oriented features are the central atrium and the pedestrian walkway that links it to the nearby parking structure. The bridge is double curving bridge that acts as a convenience to avoid walking across the street at surface level, but also acts as an entry into the store. The main entry, located on the first floor, directly below the entrance to the bridge, leads to the main central atrium and circulation space. Highlighted by the glass roof over the irregular shaped space, the atrium allows not only for views to other floors of products and other shoppers, but also houses the main escalators used to traverse the four story department store. Although normally daylighting is not desired in a retail building, both the designer and client understood that it gave a sense of orientation3.

106

107

3

3

1 / 2 0 0 9

ÑÚÁÈÒÈß

ÌÅÃÀÌÎË ÏÐÈÂËÈ×À ÍÎÂÀ ÂÅÐÈÃÀ ÕÈÏÅÐÌÀÐÊÅÒÈ Â ÑÎÔÈß

110

Ðàçïîëîæåíèÿò â çàïàäíàòà ÷àñò íà Ñîôèÿ â êâ. Ëþëèí ìåãàìîë ïðèâëè÷à ïðåñòèæíè ìåæäóíàðîäíè òúðãîâñêè ìàðêè. Êîíöåïöèÿòà íà ìîëà å äà îñèãóðè ìîäåðíà òúðãîâñêà ñðåäà íà ÷åòèðè íèâà, ïðîñòèðàùà ñå íà ïîâå÷å îò 24 000 êâ.ì. Ïðåäâèäåíèòå çà îòäàâàíå ïîä íàåì òúðãîâñêè ïëîùè âêëþ÷âàò ãîëÿì õèïåðìàðêåò è ïîâå÷å îò 100 ìàãàçèíà çà ìîäà è àêñåñîàðè, ñàëîí çà êðàñîòà, áèæóòåðèÿ, êíèæàðíèöà è ìóçèêàëåí ìàãàçèí, a ñúùî êàôåíåòà è ðåñòîðàíòè. Íåùî ïîâå÷å, ìîëúò ùå ðàçïîëàãà ñ ìîäåðíî îáîðóäâàíè ïàðêèíãè, ðàçïîëîæíè êàêòî ïîä òúðãîâêàòà ÷àñò, òàêà è íà ïîêðèâíèòå åòàæè ñ îáùî ïîâå÷å îò 800 îáîçíà÷åíè ïàðêîìåñòà. Îòêðèâàíåòî ñå î÷àêâà çà åñåíòà íà 2010 ã. Èíâåñòèòîð è ñòðîèòåë íà ìåãàìîëà e àâñòðèéñêàòà ïðåäïðèåìà÷åñêà êîìïàíèÿ çà íåäâèæèìè èìîòè “Real4YOU Immobilien” GmbH, îïåðèðàùà â Áúëãàðèÿ ÷ðåç äúùåðíîòî ñè äðóæåñòâî “Ìàãíóì Áúëãàðèÿ ãàìà” ÅÎÎÄ. Ïîðòôîëèîòî íà êîìïàíèÿòà ñå ñúñòîè îò ïîâå÷å îò 100 ïðîåêòà è âêëþ÷âà õèïåðìàðêåòè, òúðãîâñêè öåíòðîâå è ïàðêîâå, 8 æèëèùíè ïðîåêòà, 4 îôèñ ñãðàäè è 6 õîòåëà, íà ñòîéíîñò ïîâå÷å îò åäèí ìèëèàðä åâðî. Êîìïàíèÿòà ðàáîòè â Àâñòðèÿ, Õúðâàòñêà, Óíãàðèÿ, ×åõèÿ, Ñëîâàêèÿ, Ðóìúíèÿ, à âå÷å è â Áúëãàðèÿ. Íàé-ãîëÿìàòà òúðãîâñêà âåðèãà â Þãîèçòî÷íà Åâðîïà - “Ìåðêàòîð”, ïîäïèñà äîãîâîð çà íàåì ñ ìåãàìîëà çà ïîìåùåíèå çà õèïåðìàðêåò. Ïëàíèðà ñå õèïåðìàðêåòúò äà çàåìà ïëîù îò 3054 êâ.ì íà íèâîòî ñ äèðåêòåí äîñòúï îò ìåòðîñòàíöèÿ “Çàïàäåí ïàðê”.

Ñëîâåíñêàòà òúðãîâñêàòà âåðèãà èìà ïîâå÷å îò 1500 ìàãàçèíà â Þãîèçòî÷íà Åâðîïà, 1 000 000 êâ.ì òúðãîâñêà ïëîù, áëèçî 22 000 ñëóæèòåëè â 5 íàëîæèëè ñå è óñïåøíî ðàáîòåùè ïàçàðà - Ñëîâåíèÿ, Ñúðáèÿ, ×åðíà ãîðà, Áîñíà è Õåðöåãîâèíà è Õúðâàòñêà. Êîìïàíèÿòà ïëàíèðà äà îòâîðè õèïåðìàðêåòè è â ïî-ãîëåìèòå ãðàäîâå â Áúëãàðèÿ ïðåç ñëåäâàùèòå äâå ãîäèíè. Ã-í Êðèñòèàí Áàõë, ìåíèäæúð íà ïðîåêòà çà Áúëãàðèÿ íà Real4YOU êàçà: “Ðàäâàìå ñå äà ñúîáùèì çà

ïîäïèñâàíåòî íà äîãîâîðà ñ “Ìåðêàòîð”. Óáåäåíè ñìå, ÷å “Ìåðêàòîð” ùå ñå ïðåâúðíå â åäèí îò íàé-ïîñåùàâàíèòå õèïåðìàðêåòè â ðàéîíà íà Ëþëèí è ñúñåäíèòå êâàðòàëè áëàãîäàðåíèå íà ïðèëàãàíàòà ïðîôåñèîíàëíà êîíöåïöèÿ è âèñîêîòî êà÷åñòâî íà ïðåäëàãàíèòå ïðîäóêòè.” Ñòàðòèðà ïîäãîòîâêàòà íà òåðåíà çà çàïî÷âàíå íà ñòðîèòåëíèòå ðàáîòè íà ìåãàìîëà, êîéòî å ðàçïîëîæåí íà êðúñòîâèùåòî íà áóë.”Öàðèöà Éîàííà” è áóë. ”Äîáðèíîâà ñêàëà”. Íà÷àëîòî áå ïîñòàâåíî ñ ïðåìåñòâàíåòî íà ïîäçåìíèòå êîìóíèêàöèè è îñèãóðÿâàíå äîñòúïà äî ìåòðîñòàíöèÿòà. Îòëè÷èòåëíà õàðàêòåðèñòèêà íà áúäåùèÿ ìîë ùå áúäå íåãîâàòà âðúçêà ñ ìåòðîñòàíöèÿ “Çàïàäåí ïàðê”, äèðåêòíî ñâúðçàíà ñúñ ñóòåðåííîòî ìó íèâî. Íàëè÷èåòî íà íîâèÿ ìîë â çàïàäíàòà ÷àñò íà Ñîôèÿ ùå áëàãîïðèÿòñòâà ðàçâèòèåòî íà èíôðàñòðóêòóðàòà â ðàéîíà. “Ðàéôàéçåí èìîòè” ÅÎÎÄ å êîíñóëòàíòñêàòà êîìïàíèÿ, êîÿòî åêñêëóçèâíî îòäàâà ïîä íàåì ïëîùèòå íà ìåãàìîë “Ëþëèí”.

Êîíêóðñ “Åäíîôàìèëíà êúùà îò YTONG” “Êñåëà Áúëãàðèÿ” ÅÎÎÄ ñúâìåñòíî ñúñ Ñúþçà íà àðõèòåêòèòå â Áúëãàðèÿ îðãàíèçèðà îáù, ÿâåí êîíêóðñ çà àðõèòåêòóðíà èäåÿ íà òåìà “Åäíîôàìèëíà êúùà îò YTONG”. Êîíêóðñúò ñå ïðîâåæäà â äâå êàòåãîðèè: eäíîôàìèëíà êúùà - åäíîåòàæíà äî 150 êâ.ì èëè äâóåòàæíà äî 300 êâ.ì; íèñêîåíåðãèéíà/ïàñèâíà êúùà îò YTONG Öåë íà êîíêóðñà å äà ñå ïðåäëîæàò àðõèòåêòóðíè èäåè çà èçãðàæäàíå íà åäíîôàìèëíè êúùè îò YTONG ñ öåë òÿõíîòî âêëþ÷âàíå â ðåêëàìíèòå áðîøóðè íà ôèðìà “ÊÑÅËÀ Áúëãàðèÿ” ÅÎÎÄ è ïóáëèêóâàíå â íàöèîíàëíè ñïåöèàëèçèðàíè èçäàíèÿ â îòãîâîð íà ïîâèøåíèÿ èíòåðåñ êúì òîçè òèï ñãðàäè ñ äîêàçàíà åêîëîãè÷íîñò è íèñêè åíåðãèéíè ðàçõîäè ïðåç öåëèÿ åêñïëîàòàöèîíåí ïåðèîä. Æóðèòî îòëè÷è ïðîåêòèòå íà ñëåäíèòå àðõèòåêòè: 1 êàòåãîðèÿ: Ïúðâà íàãðàäà - àðõ. Àíòîíèÿ Áóðîâà; Âòîðà íàãðàäà - àðõ. Ãåîðãè Íèêîâ; Òðåòà íàãðàäà - àðõ. Ïåòêî Ñòàìåíîâ 2 êàòåãîðèÿ: Ïúðâà íàãðàäà - àðõ. Àíàñòàñ Ìàð÷åâ è àðõ. Áèñòðà Ïîïîâà; Âòîðà íàãðàäà - àðõ. Êóí÷î Öèëêîâ Èçâúí ïðåäâèäåíèÿ íàãðàäåí ôîíä áÿõà îïðåäåëåíè è îùå äâå ñïåöèàëíè íàãðàäè çà ïðîåêòèòå íà àðõ. Ïåòúð Ïîïäèìèòðîâ è àðõ. Èâàéëî Ìèøåâ. Èçëîæáàòà íà âñè÷êè ó÷àñòâàëè ïðîåêòè ìîæåøå äà áúäå ïîñåòåíà â çàëà 2 íà Äîìà íà àðõèòåêòà, óë. “Êðàêðà” 11.

Áàíÿòà å ïîä ïúëåí êîíòðîë áëàãîäàðåíèå íà áúëãàðèí Ìå÷òàåòå ñè âå÷åð ñëåä ðàáîòà äà âè ïîñðåùà .... âàíà, ïúëíà ñ òîïëà âîäà è áúëáóêàùè ìåõóð÷åòà. À îãëåäàëîòî íà ñòåíàòà ñðåùó âàíàòà äà ñå ïðåâúðíå â ìîíèòîð, âúðõó êîéòî ñå èçëú÷âàò âåëèêîëåïíè ïðèðîäíè ïåéçàæè èëè ïúê ïðîñòî âúðâè ëþáèìèÿò âè ñåðèàë. Âñè÷êî òîâà âå÷å å âúçìîæíî. Äîñòàòú÷íî å äà îáîðóäâàòå ëþáèìàòà ñè áàíÿ ñ èíîâàöèîííèòå àâòîìàòèçèðàíè ñèñòåìè çà êîíòðîë, ðàçðàáîòåíè îò àíãëèéñêàòà ôèðìà Unique Automation.

Bathomatic - òàêà ñå íàðè÷à ñèñòåìàòà çà hightech óïðàâëåíèå íà áàíñêîòî îáîðóäâàíå. Ñ íåéíà ïîìîù âñè÷êî â áàíÿòà - îò ñìåñèòåëíàòà áàòåðèÿ äî ïîäîâîòî îòîïëåíèå è ïàðíàòà êàáèíà, ìîæå äà ñå êîíòðîëèðà îò âñÿêà òî÷êà íà ãðàäà, äúðæàâàòà èëè ïëàíåòàòà, ñòèãà äà ðàçïîëàãàòå ñ êîìïþòúð è ìèøêà. Bathomatic ñå ãðèæè çà ãðàäóñèòå â ïîìåùåíèåòî,

âêëþ÷âà è ñïèðà îñâåòëåíèåòî; ïîääúðæà òåìïåðàòóðàòà íà âîäàòà, àëàðìèðà çà åâåíòóàëíè ïðîáëåìè ñ îáîðóäâàíåòî è... íàéïðèÿòíàòà ÷àñò - ïî çàäàäåíà îò äèñòàíöèÿ êîìàíäà ïðèãîòâÿ ëþáèìàòà âè âàíà.

Bathovision ïúê å åêñêëóçèâíà TV ñèñòåìà, êîÿòî ïðåäñòàâëÿâà ïðåëåñòåí óëòðàòúíúê LCD åêðàí ñ ðàçìåðè îò 23 äî 46”. Òîé áåç ïðîáëåì ìîæå äà ñå èíñòàëèðà è â íàé-ìîêðîòî ïîìåùåíèå, çàùîòî å àáñîëþòíî âëàãîóñòîé÷èâ. Óñòðîéñòâîòî ìîæå äà ñå óïðàâëÿâà îò öåíòðàëíàòà ñèñòåìà çà àâòîìàòèêà íà äîìà, îò êîìïþòúðà èëè ïúê äà ïðèåìà ñèãíàëà äèðåêòíî îò òåëåâèçèîíåí îïåðàòîð. Óíèêàëíàòà åêñòðà íà ñïåöèàëíèÿ åêðàí çà áàíÿ å, ÷å êîãàòî ïðèåìíèêúò å â ïîêîé, òîé ñå ïðåâðúùà â îãëåäàëî. Åêðàíúò ñå ïðåäëàãà â êîìïëåêò ñ ìèíèàòþðíè, íî ñ âåëèêîëåïåí çâóê òîíêîëîíè. Óäîâîëñòâèå. Óïðàâèòåëÿò íà íàáèðà-

ùàòà âñå ïî-ãîëÿìà ïîïóëÿðíîñò áðèòàíñêà êîìïàíèÿ çà ñãðàäíà àâòîìàòèêà îò íàé-âèñîê êëàñ âñúùíîñò å áúëãàðèí. Ã-í Ïëàìåí Âàñèëåâ, ïî-èçâåñòåí â ñðåäèòå êàòî Fredy, ñúçäàâà Unique Automation ïðåç 2003 ãîäèíà ñ íàìåðåíèåòî ôèðìàòà äà ðåàëèçèðà íà ïðàêòèêà íàé-äîáðèòå èíîâàöèîííè òåõíîëîãèè çà åëåêòðîííî óïðàâëåíèå íà äîìà. Ñàìî çà íÿêîëêî ãîäèíè òèìúò íà áúëãàðèíà óñïÿâà äà ñúçäàäå ïåðôåêòíà êîíöåïöèÿ çà èäåàëíèÿ òåõíîëîãè÷åí äîì, èçöÿëî ñúîáðàçåí ñ ðåæèìà, íàâèöèòå è ïðåòåíöèèòå íà ñòîïàíèíà. Íàðåä ñ ïîðåäèöàòà îò èíäèâèóàëíè ðåàëèçàöèè íà ÷àñòíè îáåêòè Unique Automation âå÷å èçëåçå íà ñâåòîâíèÿ high-tech ñúñ ñàìîñòîÿòåëíèòå ïðîäóêòè bathomatic, bathovision è íàé-íîâàòà bath roomservice, êîÿòî ñ óñïåõ íàìèðà ïðèëîæåíèå â áóòèêîâèòå õîòåëè, êîèòî íå ñïèðàò äà òúðñÿò íà÷èíè äà ãëåçÿò ñâîèòå ãîñòè.

111

1 / 2 0 0 9

32-ðîòî èçäàíèå íà ìåæäóíàðîäíîòî èçëîæåíèå çà ñòðîèòåëñòâî â Èñòàíáóë TURKEYBUILD 2009

Âñè÷êî çà ñòðîèòåëñòâîòî... Òóðöèÿ å

√ âòîðàòà ñòðàíà ïî ïðîèçâîäñòâî íà ñòúêëî √ øåñòà ïî ïðîèçâîäñòâî íà öèìåíò √ òðåòà ïî ïðîèçâîäñòâî íà êåðàìèêà, æåëÿçî è ñòîìàíà â ñâåòà √ íàé-ãîëåìèÿò ïðîèçâîäèòåë íà âèòðèíè â Åâðîïà. Ìíîãî ïðîäóêòè êàòî öèìåíò, âàð, æåëåçíè, ñòîìàíåíè, àëóìèíèåâè ñòðîèòåëíè åëåìåíòè, ïëàñòìàñà, êåðàìèêà, ñòúêëî, áîè è ìðàìîð íå ñàìî çàäîâîëÿâàò íóæäèòå íà âúòðåøíèÿ ïàçàð, íî ñâîåòî êà÷åñòâî è öåíè ñà êîíêóðåíòîñïîñîáíè è íà ÷óæäèòå ïàçàðè.

ÑÚÁÈÒÈß

Ìåæäóíàðîäíîòî èçëîæåíèå, êîåòî ùå áúäå ïðîâåäåíî îò 6 äî 10 ìàé 2009ã. â èçëîæáåí öåíòúð “Òóéàï” è êîíãðåñåí öåíòúð - Èñòàíáóë å ñðåäèùå íà íàé-èçâåñòíèòå ôèðìè íà ìåñòíî è ìåæäóíàðîäíî íèâî

112

Îò ïúðâîòî èçäàíèå Ìåæäóíàðîäíîòî èçëîæåíèå çà ñòðîèòåëñòâî â Èñòàíáóë å íàé-âàæíîòî ñúáèòèå çà ñòðîèòåëíè ìàòåðèàëè â Òóðöèÿ, ðàçäåëåíî íà ñåêòîðè ñ ïîìîùòà íà ïðîôåñèîíàëèñòè. Òàçè ãîäèíà îùå âåäíúæ ó÷àñòíèöèòå ùå èìàò âúçìîæíîñò äà ïîêàæàò ðåäèöà íîâè òåõíîëîãèè è èäåè, êîèòî î÷åðòàâàò òåíäåíöèèòå â ðàçâèòèåòî íà ñúâðåìåííàòà èíäóñòðèÿ çà ñòðîèòåëñòâîòî. Ãîëÿìàòà èçëîæáåíà ïëîù íà åêñïîçèöèÿòà ñúçäàâà ÷óäåñíè âúçìîæíîñòè çà êîíòàêòè ìåæäó ïîñåòèòåëèòå è ó÷àñòíèöèòå, íåùî ïîâå÷å, äàâà íà ïîñåòèòåëèòå ñâîáîäà íà èçáîð â ìíîãîîáðàçèåòî íà âèñîêîêà÷åñòâåíè ïðîäóêòè íà ðàçóìíè öåíè. Íå ñàìî áèçíåñ å ïðåäëîæåí â ñëó÷àÿ! Îñâåí äà ðàçãëåäàò ìåæäóíàðîäíèÿ ôîðóì ïðåç äåíÿ, ïîñåòèòåëèòå ìîãàò äà ñå íàñëàäÿò íà ãîñòîïðèåìíèòå âå÷åðè â Èñòàíáóë, èçâåñòíà ñúñ ñâîÿòà ïëåíèòåëíà êðàñîòà. Òîâà å åäèíñòâåíèÿò ãðàä, ïîñòðîåí íà äâà êîíòèíåíòà, êîéòî å áèë ñòîëèöà íà òðè èìïåðèè. Èñòàíáóë ñúñ ñèãóðíîñò ùå âè î÷àðîâà ñúñ ñâîÿòà èñòîðèÿ, êóëòóðà è êîñìîïîëèòíîñò. Èíôîðìàöèîííèÿò ñòðîèòåëåí öåíòúð âå÷å å çàïî÷íàë ñ ïðåäñòàâÿíåòî íà TURKEYBUILD 2009 Istanbul Fair. Î÷àêâàíèÿòà ñà, ÷å áðîÿò íà ó÷àñòíèöèòå è èçëîæáåíèòå ïëîùè ùå èìàò çíà÷èòåëíî óâåëè÷åíèå.

www.turkeybuildistanbul.com

Family Center â ßìáîë åñòåñòâåíî ïðîäúëæåíèå íà Êàóôëàíä

”Ðèòåéë ïàðê Family Center” ßìáîë ùå áúäå èçãðàäåí êàòî åñòåñòâåíî ïðîäúëæåíèå íà ”Êàóôëàíä” ñ ëèöå íà åäíà îò îñíîâíèòå ïúòíè àðòåðèè íà ãðàäà - áóë. “Ãðàô Èãíàòèåâ” è çàåäíî ñ íåãî ùå îáðàçóâà íîâà äåñòèíàöèÿ çà ïàçàðóâàíå è ðàçâëå÷åíèå, êîÿòî ñâúðçâà öåíòðàëíî ðàçïîëîæåíèòå ÷àñòè íà ãðàäà ñ æèëèùíèòå êâàðòàëè.  äîïúëíåíèå àñîðòèìåíòà íà õðàíèòåëíèÿ ìàãàçèí ïðåäâèæäàìå äà ïðåäëîæèì íà ïîòðåáèòåëèòå âúçìîæíîñò çà ïàçàðóâàíå îò äîáðå ïîçíàòè åâðîïåéñêè ôèðìè â ñôåðàòà íà ìîäàòà - òåêñòèë, îáóâêè, êîçìåòèêà è ãðèæàòà çà òÿëîòî è ñòîêèòå çà äîìà, âúçìîæíîñò çà èíòåðàêòèâíî çàáàâëåíèå, êàêòî è çà êîíñóìàöèÿ â ïðèÿòíà àòìîñôåðà. Î÷àêâàìå, ÷å ”Family Center” ßìáîë áúðçî ùå ñå ïðåâúðíå â æåëàíî è îáè÷àíî ìÿñòî çà ïîñåùåíèå è ïðåêàðâàíå íà ñâîáîäíîòî âðåìå çà âñè÷êè. Èíâåñòèòîð è ñîáñòâåíèê íà Family Center ßìáîë e àâñòðèéñêàòà ïðåäïðèåìà÷åñêà êîìïàíèÿ çà íåäâèæèìè èìîòè Real4YOU Immobilien GmbH, îïåðèðàùà â Áúëãàðèÿ ÷ðåç äúùåðíîòî ñè äðóæåñòâî ”Ìàãíóì Áúëãàðèÿ Äåëòà” EÎÎÄ. Ïîð-

òôîëèîòî íà êîìïàíèÿòà ñå ñúñòîè îò ïîâå÷å îò 100 ïðîåêòà è âêëþ÷âà õèïåðìàðêåòè, òúðãîâñêè öåíòðîâå è ïàðêîâå, 8 æèëèùíè ïðîåêòà, 4 îôèñ ñãðàäè è 6 õîòåëà íà ñòîéíîñò ïîâå÷å îò åäèí ìèëèàðä åâðî. Êîìïàíèÿòà ðàáîòè â Àâñòðèÿ, Õúðâàòñêà, Óíãàðèÿ, ×åõèÿ, Ñëîâàêèÿ, Ðóìúíèÿ è âå÷å â Áúëãàðèÿ. Ðàçìåðúò íà òåðåíà å 9.600 m2, êàòî ïðåäâèäåíàòà îáùà òúðãîâñêà ïëîù âúçëèçà íà 4.100 m2, áðîÿò íà ïàðêîìåñòàòà å îê. 180 êàòî äîïúëíåíèå íà 214-òå îò ñòðàíàòà íà ”Êàóôëàíä”. Ïðîåêòèðàíåòî ñå îñúùåñòâÿâà îò àâñòðèéñêîòî ïðîåêòàíòñêî áþðî KS Ingeneure. Èçâúðøåíà å ïðîìÿíà íà ÏÓÏ çà ïîñòèãàíå íà îïòèìàëíè ïàðàìåòðè â ñòðîèòåëñòâîòî è ñëåä ïîëó÷àâàíå íà ðàçðåøèòåëíî çà ñòðîåæ ñëåäâà ïðîâåæäàíå íà òúðã çà ñòðîèòåëíèòå äåéíîñòè è çàïî÷âàíå íà ñòðîèòåëñòâî ïðåç ïðîëåòòà. Îòâàðÿíåòî íà îáåêòà å ïðåäâèäåíî çà îêòîìâðè 2009ã.

ETEM Building Systems Áúëãàðèÿ ðàçðàáîòè ñïåöèàëíî çà áúëãàðñêèÿ ïàçàð Å90 eäèíñòâåíàòà åëåìåíòíà ôàñàäíà ñèñòåìà ETEM Building Systems Áúëãàðèÿ ïðåäñòàâè îôèöèàëíî íàé-íîâèÿ ñè àðõèòåêòóðåí ïðîäóêò - åëåìåíòíàòà ôàñàäíà ñèñòåìà Å90. Ñúáèòèåòî ñå ñúñòîÿ â Èíòåð Åêñïî Öåíòúð íà 5 ôåâðóàðè 2009 ã. íà ôèðìåíèÿ ùàíä, ÷àñò îò èçëîæåíèåòî WDP Balkan 2009.  ïðèÿòíà êîêòåéëíà îáñòàíîâêà ãîñòèòå ñå íàñëàäèõà íà ñïåöèàëíî ïðèãîòâåíè ïî èíäèâèäóàëåí âêóñ õðàíè è íàïèòêè. Ëè÷íèÿò ïîäõîä êúì ãîñòèòå å â óíèñîí ñ æåëàíèåòî íà êîìïàíèÿòà äà ïðåäîñòàâÿ íàé-äîáðîòî îáñëóæâàíå íà ñâîèòå ïàðòíüîðè è êëèåíòè. Ñúáèòèåòî îòêðè ã-í Õðèñòî Ùåðåâ, òúðãîâñêè äèðåêòîð íà êîìïàíèÿòà, êîéòî ïðèâåòñòâà ãîñòèòå ñ äîáðå äîøëè. Èíæ. Âåíåòà Íîâàêîâà, ãëàâåí ïðîåêòàíò, ïðåäñòàâè íàêðàòêî åëåìåíòíàòà ôàñàäà Å 90 è èçòúêíà îñíîâíèòå ïðåäèìñòâà íà ñèñòåìàòà ñïîðåä ñïåöè-

ôè÷íèòå íóæäè íà àðõèòåêòè, ïðîåêòàíòè è ïðåäïðèåìà÷è. Íîâàòà åëåìåíòíà ôàñàäà Å90 áå ðàçðàáîòåíà â îòãîâîð íà ïîâèøåíèòå èçèñêâàíèÿ êúì ñúâðåìåííèòå àðõèòåêòóðíè ñèñòåìè çà ïîäîáðÿâàíå êà÷åñòâîòî è ñèãóðíîñòòà íà ãîòîâèÿ ïðîäóêò, íàìàëÿâàíå âðåìåòî çà ìîíòàæ, óíèêàëíîñòòà è ñâîáîäàòà íà àðõèòåêòóðíèòå ðåøåíèÿ. Ôîêóñúò ïðè ñúçäàâàíåòî íà Å90 áÿõà ñïåöèôè÷íèòå èçèñêâàíèÿ è îñîáåíîñòè íà êîìïàíèèòå â Áúëãàðèÿ è ðåãèîíà. Å90 å ïðîåêòèðàíà â äóõà íà ETEM Environmental Engineering - êîíöåïöèÿ íà ETEM Building Systems Áúëãàðèÿ çà ñúçäàâàíå íà íîâè ïðîäóêòè, ñúîáðàçåíè ñúñ ñúâðåìåííèòå èçèñêâàíèÿ çà åíåðãèéíà åôåêòèâíîñò, óñòîé÷èâî ðàçâèòèå è îáëåê÷àâàíå ðàáîòàòà íà õîðàòà, ñâúðçàíè ñ èçïîëçâàíåòî èì.

113

1 / 2 0 0 9

ÂÀÐÍÀ

ÑÚÁÈÒÈß

Èçëîæáàòà "ÅÒÍÎ" íà Ñâåòëèí Íåíîâ

114

Ñòèëúò ía Ñâåòëèí Íåíîâ ðàçïîçíàõìå è â ïúðâàòà ìó ñàìîñòîÿòåëíà èçëîæáà âúâ Âàðíà íà òåìà: "Êúùè", êúäåòî "Åòíî” å ñèíîíèì íà áúëãàðñêè êúùè. Äà ïðèïîìèì òóê, ÷å "êúðêàëÿñíèöèòå” /îò ðîäîïñêè äèàëåêò "ãðîõíàëè êúùè”/ íà Ñâåòëèí Íåíîâ îñòàâàò ñðåä íàé-õàðåñâàíèòå ïðîèçâåäåíèÿ â äîñåãàøíèòå èçäàíèÿ íà äúëãîñðî÷íèÿ ïðîåêò "Èç÷åçâàùèòå êúùè /Õóáàâèòå êúùè”, ïîäêðåïÿù íàöèîíàëíàòà êàìïàíèÿ íà ÑÀÁ ”Íàñëåäñòâî â ðèñê”. Åêñïîçèöèÿòà îáà÷å ïîñòàâè àêöåíò âúðõó îáðàòíîòî íà êúðêàëÿñíèöèòå - âúðõó ðåñòàâðèðàíèòå àðõèòåêòóðíè àíñàìáëè îò åïîõàòà íà áúëãàðñêîòî Âúçðàæäàíå, ñðåä êîèòî ñà åìáëåìàòè÷íèòå çà âñåêè áúëãàðèí Òðÿâíà è Åòúðà, Æåðàâíà è Àðáàíàñè, ðàçáèðà ñå, Êîâà÷åâèöà è Ðîäîïèòå. Íàâñÿêúäå ïðèñúñòâàøå ÿðêèÿò è áîãàòî íþàíñèðàí êîëîðèò, âòúêàí â õàðìîíèÿòà íà öÿëîòî, ñ îâëàäÿíà æèâîïèñíà òåõíèêà. Ñ îñîáåíà åìîöèîíàëíà íàñèòåíîñò, äîìèíèðàíà ñÿêàø îò åäíà ñâåòëà íîñòàëãèÿ ïî ñòóäåíòñêîòî âðåìå è ãîäèíèòå íà èçðàñòâàíå, ñå îòëè÷àâàõà òâîðáèòå îò ñòàðîïðåñòîëíèÿ ãðàä Âåëèêî Òúðíîâî: "Ñòàðèÿò ãðàä”, "Ñàìîâîäñêàòà ÷àðøèÿ”,

óë. "Ãóðêî”, "Àñåíîâà ìàõàëà”. Êúùèòå íà Ñâåòëèí Íåíîâ íîñåõà ïîä÷åðòàíî áúëãàðñêà âèçèÿ. Íî èçîáðàçÿâàéêè ñúñ ñðåäñòâàòà íà ñúâðåìåííàòà æèâîïèñ àðõèòåêòóðàòà íà âúíøíîòî, òå èìàõà ïðåäâèä àðõèòåêòóðàòà íà âúòðåøíîòî. Íà áúëãàðñêèÿ äóõ, êîéòî îáèòàâà òî÷íî òàêèâà êúùè. Åòî çàùî óñìèõíàòè è ãèçäàâè, òðúãíàëè èç ïîëåòî, íàêàöàëè ïî ñêàòà è ãóáåùè ñå â ñîêàêà - òåçè êúùè, çàåäíî ñ ìåãäàíà è ùúðêåëîâîòî ãíåçäî è âñè÷êî íàîêîëî, âñúùíîñò öåëèÿò êîíòåêñò íà òàçè åêñïîçèöèÿ ñúáóæäàøå íÿêàêâà àòàâèñòè÷íà áúëãàðñêà òðúïêà. Òÿ ïðåäèçâèêâà (ó òåçè, êîèòî ìîãàò âñå îùå äà ÿ èçïèòàò, ðàçáèðà ñå) àñîöèàöèè çà êðàñîòàòà íà áèòà è ñèëàòà íà äóõà, çà ìúäðîñòòà íà ïðåäöèòå, çàùî íå è çà ãîðäîñòòà îò âúðõîâèòå ìîìåíòè â áúëãàðñêàòà èñòîðèÿ, ñ êîèòî ñå èäåíòèôèöèðàìå è äíåñ. Ïðîñëîâóòèÿò ñáëúñúê ìåæäó òðàäèöèîííîòî è ìîäåðíîòî, ïðååêñïîíèðàí â ðàçãîâîðà çà ñúâðå-

ìåííîòî èçêóñòâî, â êàðòèíèòå íà Ñâåòëèí Íåíîâ íå ñúùåñòâóâà. Ñáëúñúêúò å çàìåíåí îò ñðåùàòà. Çàùîòî êàêâî ïî-åñòåñòâåíî àêòóàëíèòå òúëêóâàíèÿ äà ïðîìåíÿò ïðåäñòàâèòå çà èñòîðèÿòà, à ñ òÿõ è íà÷èíà, ïî êîéòî ìèñëèì âðåìåòî. Ñïîðåä ïðåçóìöèÿòà, ÷å èíòåëåêòóàëíîòî óñèëèå, íàñî÷åíî êúì òîâà, êîåòî å áèëî, áè ìîãëî äà ñå îòðàçè è âúðõó òîâà, êîåòî ùå áúäå. Âúðõó áúäåùåòî. Áúëãàðñêîòî. Òàêà ÷å, àêî èçëîæáàòà íà Ñâåòëèí Íåíîâ "Åòíî” ïðåäëàãàøå åäíî ïúòóâàíå íàçàä âúâ âðåìåòî, òî íå å çà äà îñòàíåì òàì, à çà äà âçåìåì îòòàì åíåðãèÿòà, íåîáõîäèìà íè, çà äà ïðîäúëæèì äâèæåíèåòî ñè íàïðåä. Àâòîð: Âèîëåòà Òîí÷åâà

3

1 /2 0 0 9

Åäíà îò íàé-äîáðèòå êîíöåðòíè çàëè äàëè òÿ å òàçè íà Æàí Íóâåë? Êîíöåðòíèòå çàëè êàòî òèïîëîãèÿ ñãðàäè íàïîñëåäúê ÷åñòî ïîñòàâÿò ïîä âúïðîñ ìàêñèìàòà, ÷å ôîðìàòà ñëåäâà ôóíêöèÿòà.  íàé-ðàçëè÷íè ôîðìè è ðàçìåðè ñúâðåìåííèòå ïðîñòðàíñòâà çà ìóçèêàëíè èçïúëíåíèÿ òúðñÿò îòãîâîðèòå íà íîâèòå íóæäè ïðåç ïîñëåäíèòå ãîäèíè. Òåõíèòå ñúçäàòåëè ñå ñòðåìÿò äà îò-

áëúñíàò åëèòàðíàòà àòìîñôåðà è äà ïðèâëåêàò ïî-ìëàäàòà ïóáëèêà, ïîäêàíâàò ñâîèòå àðõèòåêòè äà ïðîåêòèðàò ïî-ïðîçðà÷íè ìåñòà. Ñãðàäè, êîèòî ïîçâîëÿâàò íà ïîñåòèòåëèòå äà èçëÿçàò îòâúä ãðàíèöèòå è äîðè â íÿêîè ñëó÷àè ïîçâîëÿâàò âúíøíèòå ïîãëåäè íà ìèíóâà÷èòå äà ïðîíèêíàò. Íàñêîðî çàâúðøåíèÿò òåàòúð íà Ðàôàåë

Âèíüîëè â Ëàéñåñòåð å òèïè÷åí ïðèìåð çà òàçè íîâà òåíäåíöèÿ. Òîëêîâà ðàçíîñòðàííè ñà òúðñåíèÿòà íà XXI âåê â èçêóñòâîòî, ÷å å èçíåíàäâàùî òâúðäåíèåòî íà Äæåé Ìåðèê îò àíãëèéñêèÿ âåñòíèê "Èíäèïåíäúíò", ÷å íîâèÿò êîìïëåêñ ñ ÷åòèðè çàëè äåëî íà Æàí Íóâåë, âåðîÿòíî å íàé-äîáðèÿò â ñâåòà.

Has Jean Nouvel created the world's greatest concert hall?..

Performing venues as a building type are now regularly testing the established adage that form follows function.

Coming in all shapes and sizes, contemporary performing spaces have reacted to new demands imposed on them in recent years. Operators, keen to shrug off an elitist image and desperate to attract younger audiences, have been pushing their architects to design more transparent venues. Buildings that allow the public to pervade their outer boundaries and even, in some cases, to allow glimpses of rehearsals from the street. Rafael Viñoly s recently completed inside out Curve theatre in Leicester being a classic example of this new imperative.

So complex are the demands on a 21st century per-

116

forming venue, that it came as a surprise to see Jay Merrick of the UK newspaper The Independent

claiming that Jean Nouvel s new four hall complex in Copenhagen may be the best in the world.

Zaha Hadid Architects ñïå÷åëèõà ïðîåêò çà áèáëèîòåêà è ó÷åáåí öåíòúð âúâ Âèåíà

Zaha Hadid Architects ïå÷åëÿò ìåæäóíàðîäåí êîíêóðñ çà óíèâåðñèòåò ïî èêîíîìèêà è áèçíåñ, áèáëèîòåêà è ó÷åáåí öåíòúð íà Âèåíà.  êîíêóðñà ñà ó÷àñòâàëè èçÿâåíè òâîðöè êàòî Morphosis, Studio Massimiliano Fuksas, Kada Wittfeld Studio è Hans Hollein. Æóðè, íà÷åëî ñ äèðåêòîðà íà

Coop Himmelb(l)au s - Wolf Prix, èçáðà äåêîíñòðóêòèâèñòêèÿ äèçàéí íà Õàäèä è íåéíèÿ ïàðòíüîð Ïàòðèê Øóìàõåð äà çàåìå öåíòðàëíî ìÿñòî â íîâèÿ óñòðîéñòâåí ïëàí çà êàìïóñ îò BUSarchitecture. Îïèñàí êàòî "ìíîãîúãúëåí áëîê ñ åäíîâðåìåííî èçâèòè è ïðàâè úãëè, ñúçäàòåëèòå ìó òâúðäÿò, ÷å:

"Ïðàâèòå ëèíèè íà åêñòåðèîðà íà ñãðàäàòà ñå ðàçäåëÿò, êîãàòî âëèçàò íàâúòðå, ñòàâàéêè ïëàñòè÷íè è çàêðúãëåíè, ñúçäàâàéêè ñâîáîäíè ôîðìè â èíòåðèîðà è êàíüîí, êîéòî èìà ôóíêöèÿòà íà ñâîåîáðàçåí ïëîùàä. Âñè÷êî îñòàíàëî ñå ïîìåùàâà â åäíî ïðîñòðàíñòâî, êîåòî íåóñåòíî ñå ðàçäåëÿ íà äâå

÷àñòè, à òå ñÿêàø ñå çàâúðòàò åäíà îêîëî äðóãà è îáðàçóâàò íîâî îñòúêëåíî îáùî ïðîñòðàíñòâî. Íîâèòå 42 000 êâ. ì, ðàçïðåäåëåíè â 5 åòàæà, ùå ñúáåðàò ó÷åáåí öåíòúð, àäìèíèñòðàöèÿ, áèáëèîòåêà, êëóá, àóäèòîðèóì, êíèæàðíèöà è ñåðâèçíè ïîìåùåíèÿ.

Hadid wins with design for Library and Learning Centre in Vienna

Zaha Hadid Architects have fended off competition from international rival firms Morphosis, Studio Massimiliano Fuksas, Kada Wittfeld Studio and Prof. Hans Hollein to win the design competition for the University of Economics & Business s Library and Learning Centre (LLC) in Vienna.

A jury headed by Coop

Himmelb(l)au s Wolf Prix chose the deconstructivist design by Hadid and her counterpart Patrik Schumacher, to take central place in the new campus masterplan designed by BUSarchitecture.

Described as a polygonal block with both inclined and straight edges , ZHA s design statement for the LLC reads: The straight lines of

the building s exterior separate as they move inward, becoming curvilinear and fluid, generating a freeformed interior canyon that serves as the central public plaza. All the other facilities of the LLC are housed within a single volume that also divides, becoming two separate ribbons that wind around each other to enclose this glazed gath-

ering space.

The new 5-floor, 42,000 sq m LLC will house a learning centre as well as training rooms, admin offices, a library, clubroom, auditorium, book shop and ancillary service areas.

Cornelius Schlotthauer of Zaha Hadid Architects will see the project through to completion which is due by the end of 2012.

117

1 /2 0 0 9

Ìîäåðíîòî Chengdu ñå ôîêóñèðà âúðõó ìëàäèòå Ñàìî ïðåäè ñåäåì ìåñåöà 4,8 ìèëèîíà æèòåëè íà Êèòàé ñà îñòàíàëè áåçäîìíè è îùå 69 000 ñà çàãèíàëè ïðè çåìåòðåñåíèå ñ 7.9 ñòåï ïî ñêàëàòà íà Ðèõòåð. Ïî-ìàëêî îò òðè ìåñåöà ñëåä òîâà ðàçðóøåíèå ñå ïðîâåäîõà Îëèìïèéñêèòå èãðè â Ïåêèí. Íî ñåãà, êîãàòî è çåìåòðåñåíèåòî, è èãðèòå ñà ìèíàëî, öÿë ðåãèîí ìîæå äà çàïî÷íå ñâîåòî íîâî èçãðàæäàíå. Chengdu å íàé-ñèëíî

çàñåãíàòèÿò ãðàä, ñàìî íà 80 êì îò åïèöåíòúðà, íî ñåãà èìà øàíñà äà ñå ïðåâúðíå â íîâ ãðàäñêè öåíòúð, íàðå÷åí 24 City, â êîéòî ùå èìà 60 000 íîâè æèòåëè. Land Limited êàòî îòãîâîðíè çà ðàçâèòèåòî íà ïðîåêòà ñà èçáðàëè Callison äà ïðîåêòèðàò ïúðâàòà ôàçà îò 3,3 ìèëèîíà êâ. ôóòà ñúñ ñìåñåíè ôóíêöèè, êúäåòî ùå ñå íàìèðàò 38-åòàæíà êóëà è îòêðèò è çàêðèò òúðãîâñêè öåíòúð.  ñòðåìåæà äà ñå íàñúð÷è ïðå-

Modern Chengdu development focuses on youth market Just seven months ago 4.8 million residents in China were made homeless and more than 69,000 killed by the Sichuan earthquake which measured 7.9 on the Richter scale. Less than three months later this devastation was overshadowed by an international force as the Olympics came to Beijing. Now though, as the dust has settled on both the earthquake and the Games, the rebuilding of a region can start to be realised.

Chengdu was the worst hit city, being just 80 km away from the epicentre, but is now set to be

118

the location of a new urban community, named 24 City, which will house 60,000 new residents. China Resources Land Limited as developer for the project have selected Callison to design phase one of the 3.3 million sq ft mixed-use project which will also include a 38storey office tower and an indoor/ outdoor retail center.

In an effort to encourage and provide for young professionals moving into Chengdu, (Chengdu is host to 16 degree level universities), Callison s design provides for a youthful and uplifting lifestyle. This is a design for living, not for relief. A

ñåëâàíåòî íà ìëàäè õîðà â ×åíãäó Callison ñà íàïðàâèëè ïðîåêò, ñúîáðàçåí ñ ìëàäåæêèÿ íà÷èí íà æèâîò. Òîâà å äèçàéí çà æèâîò, íå çà ïî÷èâêà. Âêëþ÷åíà å çàëà çà ñêåéòáîðä, êèíî êîìïëåêñ è ìîë â íèñêèòå íèâà íà îôèñ ñãðàäàòà. Ðåñòîðàíòè è ãðàäñêà ãðàäèíà ùå îñòàâàò îòâîðåíè, ñëåä êàòî öåíòúðúò çàòâîðè, ïðåäëàãàéêè çàáàâëåíèÿ è ïðåç íîùòà êàêòî íà æèòåëèòå, òàêà è íà ïîñåòèòåëèòå.

hybrid retail complex modulates indoor/outdoor shopping and entertainment among lush landscaping and expansive view terraces. There is even an indoor skating rink, an 8-screen movie complex and a supermarket in the lower level of the office tower.

Restaurants and the public garden will remain open after the center closes, offering public events and providing night-time entertainment for residents and visitors.

While the complex will provide much needed housing in Chengdu and create a new wave of living quarter, it had been the subject of some controversy documented in a feature-length film by Chinese Director Jia Zhang Ke. 24 City , a documentary-drama filmed before the earthquake struck, tells the story of the lives of those who worked in the factory which was demolished to make way for the complex.

"Ïîðøå" âå÷å èìà ñâîé ìóçåé â Ùóòãàðä

Ñèìâîë íà ñêîðîñò, äâèæåíèå, ñòèë è ïðåñòèæ, "Ïîðøå" å êîëàòà, êîÿòî âñåêè ïîíå âåäíúæ å ìå÷òàë äà êàðà. Ñåãà äîìúò íà "Ïîðøå" â Ùóòãàðä ìîæå äà äàäå âúçìîæíîñò íà ìå÷òàòåëèòå äà ñå ïîòîïÿò àêî íå â ëúñêàâàòà ñêîðîñòíà ìàøèíà, òî â ìîíîëèòíàòà êàòåäðàëà íà ìóçåÿ "Ïîðøå". Îòâîðåí çà ïóáëèêàòà îò 31 ÿíóàðè, ïðîåêòèðàí îò àâñòðèéñêàòà ôèðìà Delugan Meissl Associated Architects, òîé ïðåäëàãà äðàìàòóðãèÿ îò âñè÷êè ïåðñïåêòèâè. "Íîâèÿò

ìóçåé íà "Ïîðøå" ïðåäñòàâÿ íàøåòî âèæäàíå çà àðõèòåêòóðà, êîÿòî ñå äâèæè ïîñòîÿííî â ïîëåòî íà âçàèìîäåéñòâèå ìåæäó ñãðàäè è òåõíèòå ïîòðåáèòåëè - êàçâà Ðîìàí Äåëóãàí. Åêñòåðèîðúò åäíîâðåìåííî ïîä÷åðòàâà è îáåäèíÿâà ñòàòóòà íà ìàðêàòà è äîâåðèåòî â íåÿ. Ïðîìåíèòå â ïîêðèòèåòî è ðàçëè÷íè íèâà è úãëè ïðåäñòàâÿò ñòðóêòóðíà ñëîæíîñò, êîÿòî îòðàçÿâà ïåòðîëíàòà ìàøèíà, äîêàòî îñòúêëåíèåòî îòâúí áëåñòè è ïðèêàíâà ìèíóâà÷èòå äà âëÿçàò.

Porsche Museum completes in Stuttgart A symbol of speed, agility, style and prestige, the Porsche is the car that every man, woman and child has dreamed about driving, even just once. Now, in Porsche s home city of Stuttgart, stands a place where all of those dreamers can drool freely - if not at the shiny speed-machines, then definitely at the monolithic car cathedral of the Porsche Museum.

Open to the public as of 31st Jan the museum, designed by Austrian firm Delugan Meissl Associated Architects, offers dramaturgy from every perspective. The new Porsche museum represents our conception of architecture

which is constantly moving in the field of interaction between buildings and their users, says Roman Delugan, co-founder of Delugan Meissl Associated Architects.

The exterior is simultaneously engaging and appropriately reflective of the stature and confidence of the brand. Textural surface alterations and varying levels and angles offer a structural complexity reflecting the manufacture of a well-oiled machine, while slashes of glazing allow the building to shine outwardly and beckon passers-by inside, further lured by a gently sloped ramp towards the entrance.

Once inside visitors are welcomed by a restaurant, museum shop and coffee bar and can view product development at work in the Classic-Workshop archive surrounding the two-level space. Taking enthusiasts towards the exhibition space is a dramatic cathedralesque elevator space which narrows in anticipation of the abyssal exhibition space beyond. Stretching into a far-fetching gallery the collection unfolds and meanders through varying levels connected by sloping roads that visitors can steer themselves through and experience over 100 years of automotive design prowess.

119

1 /2 0 0 9

Åäíà èäåÿ çà ñóïåðêóëà â Ðîòåðäàì Âòîðàòà ñâåòîâíà âîéíà å ïðè÷èíà çà óíèùîæåíèåòî íà ðåäèöà ãðàäîâå â Åâðîïà, â òîâà ÷èñëî è íà Ðîòåðäàì. Òîâà óíèùîæåíèå îáà÷å äàâà âúçìîæíîñò çà áúäåùî ðàçâèòèå íà ò. íàð. âèñî÷èííî ìÿñòî â Õîëàíäèÿ . Ìåñòíèÿò àðõèòåêò ßí Âèëåì Âàí Êóëåíáóðã, äèðåêòîð íà Monolab Architects, âúçïðèåìà òîâà êàòî øåãà è ìîëè ìåñòíèòå âëàñòè äà ðàçðåøàò óâåëè÷åíèå íà ïàðàìåòðèòå íà þæíàòà çîíà çà âèñîêî ñòðîèòåëñòâî, êàòî òàì áúäå èçäèãíàòà ïúðâàòà êóëà, âèñîêà 450 ì. Êóëåíáóðã ïðåäâèæäà êóëàòà äà ñå íàìèðà íà áðåãà íà ïðèñòàíèùåòî Ìààñ è ïðåäëàãà òÿ äà áúäå ñúñ ñìåñåíè ôóíêöèè è ôîòî-âîëòàè÷íà ïîâúðõíîñò. Ñïîðåä Êóëåíáóðã òîâà ùå ïîçâîëè âèñîêàòà çîíà äà îáñëóæâà öåëèÿ ãðàä è ùå ïîìîãíå çà âðúçêàòà íà íàé-ãîëÿìîòî ïðèñòàíèùå â Åâðîïà ñ îñòàíàëàòà ÷àñò îò ãðàäà. Êóëàòà ùå áúäå ñâúðçàíà ÷ðåç ñòîìàíåí ïåøåõîäåí áóëåâàðä, êîéòî âîäè äî ïàðêèíã ñ 1000 ìåñòà. Êóëåíáóðã ñìÿòà, ÷å òîçè åëåìåíò îò ïðîåêòà ùå ïîìîãíå íà ïëàíà íà ìåñòíèòå âëàñòè äà îñâîáîäÿò öåíòúðà îò êîëè, ñúçäàâàéêè 6-è ïàðêèíã â áëèçîñò äî ìåòðî.

Local architect pledges to stop the "joke" of high-rise Rotterdam

World War II saw the destruction of many cities around Europe and not least hit was the city of Rotterdam. While devastating on a human and financial scale this allowed the city to evolve into what is now considered as the high rise city of the Netherlands . But local architect Jan Willem van Kuilenburg, principal of Monolab Architects has derided this label as a joke calling for an extension to the local authorities planned high rise zone to the south and proposes Rotterdam s first supertower, the 450 m high City Tower.

120

Rotterdam is too hesitant, too defensive and too much like an underdog. After the Erasmus bridge we are in need of a real skyscraper of European scale of which Rotterdam can be proud, says Kuilenburg, All currently realised towers in Rotterdam are of mediocre quality and very primitive. As we should save in prosperous periods, it makes the current economic crisis the right time to invest.

Kuilenburg proposes City Tower as the leader in this campaign. The 450 m mixed-use tower with a photovoltaic skin would be built in the water by the Maas Harbour.

According to Kuilenburg it would allow the high-rise zone to serve the whole city and help to connect Europe s largest port to the rest of the city. The tower would be connected to land via a steel pedestrian boulevard to a separate parking lot with the capacity for 1000 cars. Kuilenburg believes this element of the project could aid the local authorities plans to liberate the downtown area of traffic by creating a 6th park and ride zone with its close proximity to the Metro.

Asked about the likely response from the people of Rotterdam to what would be a very bold visual landmark, Kuilenburg said: I don t know. In general Rotterdam people are proud of the skyline, they are energetic and ready to go for new proposals. It has always been a scene for experiment.

Rotterdam was bombed in the Second World War and so new buildings emerged, since then people are used to change. Kuilenburg is currently in talks with developers and calling for international investment for the project.

3