Brabantboek-internet

Mooi

Schoon

Vertrouwen in

Brabant

Dynamisch

Perspectiefrijk

voorjaar 2009

Midterm Review

Bereikbaar

Verbindend

Landelijk Gebied

BrabantStad 1. Cover3.indd 1

23-04-2009 14:49:42

Vertrouwen in

Brabant voorjaar 2009

Midterm Review

achterzijde printsA3+.indd 2

23-04-2009 16:15:15

Midterm Review bestuursakkoord ‘Vertrouwen in Brabant’ Leeswijzer bij het kaartenboek over het bestuursakkoord 2007-2011 van de provincie Noord-Brabant.

Met dit kaartenboek willen wij, Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Brabant, een overzicht bieden van de voortgang die we de afgelopen twee jaar hebben geboekt bij de uitvoering van het bestuursakkoord ‘Vertrouwen in Brabant’. Met de Rekeningcommissie en de werkgroep Verbetering Begroting is nagedacht over een nieuwe, bondige vorm voor de voortgangs-informatie.

Wij hebben gekozen voor een kaartenboek, waarin de voortgangsinformatie zo helder mogelijk is weergegeven. Dit naar aanleiding van de positieve ontvangst van een eerder gemaakte kaart in de commissie Zorg, Welzijn en Cultuur, voor de programmalijn Perspectiefrijk Brabant. We geven hieronder aan hoe het kaartenboek te lezen, en hoe het is gemaakt.

Inhoud kaartenboek De eerste kaart – hiernaast - biedt een totaaloverzicht van de kenmerken van het bestuursakkoord ‘Vertrouwen in Brabant’ en dient als inhoudsopgave van het kaartenboek. Daarnaast toont de kaart de belangrijkste doelen en thema’s van de programmalijnen en programma’s, van de werkwijze van het bestuursakkoord en van de overige grote onderwerpen uit het bestuursakkoord. De nummers van de wijken op de kaart corresponderen met de nummers van de andere kaarten in het boek. Dit geldt ook voor de kleuren.

Elke Informatiekaart wordt voorafgegaan door een toelichting waarin wij in grote lijnen beschrijven wat er op de kaart is te zien. Voor de programmalijnkaarten betekent dit een introductie van de programmalijn, de belangrijkste resultaten, een beeld van de voortgang en een toelichting op de financiën.

Inhoudelijk betreft het bestuursakkoord een zestal programmalijnen en twee overkoepelende programma’s. Hiernaast kent het akkoord ook enkele speerpunten in beleid buiten de programmalijnen. In dit kaartenboek hebben wij de indeling van het bestuursakkoord gevolgd, voorafgegaan door twee kaarten over de werkwijze van het bestuursakkoord (kaart 2) en de financiën (kaart 3).

De rest van het boek ziet er als volgt uit: De zes programmalijnen (vastgesteld februari 2008): ■ Mooi Brabant, kaart nummer 4; ■ Schoon Brabant, kaart nummer 5; o Dynamisch Brabant, kaart nummer 6; ■ Perspectiefrijk Brabant, kaart nummer 7; o Bereikbaar Brabant, kaart nummer 8; ■ Verbindend Brabant, kaart nummer 9; De overkoepelende programma’s: ■ Programma Landelijk Gebied, kaart nummer 10 ■ BrabantStad (en ‘Samen investeren in BrabantStad’), kaart nummer 11; De laatste kaart, nummer 12, toont de resultaten van een selectie van de overige grote onderwerpen, buiten de programmalijnen om.

De indeling van de kaarten Op de kaarten van de programmalijnen (kaart 4 t/m 11) zijn de resultaten ingedeeld in drie ‘wijken’: behaalde resultaten, tussenresultaten en financiën. Deze wijken zijn als volgt gedefinieerd: Behaalde resultaten Dit zijn de concrete, tastbare resultaten waar burgers, bedrijven en instellingen iets van (kunnen) merken. Bijvoorbeeld uitgekeerde subsidies, of gerestaureerde monumenten.

Deze resultaten zijn gerealiseerd.

Tussenresultaten Dit zijn de resultaten die in het ambtelijk en bestuurlijk proces zijn bereikt. Bijvoorbeeld besluitvorming of vaststelling van beleidskaders. Het gaat om werk in uitvoering, op weg naar het behalen van resultaat.

Financiën De besteding van financiën, ingedeeld in drie hoofdpunten: 1) de omvang van het beschikbare budget 2) d e besteding van geld per 31 december 2008, zowel daadwerkelijk besteed als verplicht; en, 3) d e verwachte besteding van het budget tot en met 2011.

Voor het besteedbaar budget zijn nog geen verplichtingen afgegeven. Dit geld is vaak al wel beleidsmatig geoormerkt.

Totstandkoming van het kaartenboek De Informatiekaarten zijn samengesteld door De Argumentenfabriek op basis van literatuuronderzoek en denksessies met projectleiders, programmamanagers en de directieraad. Bij het literatuuronderzoek is dankbaar gebruik gemaakt van het vooronderzoek door onderzoeksbureau Telos. De denksessies met De Argumentenfabriek hebben plaatsgevonden in februari en maart 2009.

Het maken van dit kaartenboek is leerzaam geweest voor alle betrokken medewerkers van de provincie Noord-Brabant.

1 achterzijde printsA3+.indd 3

23-04-2009 16:17:32

Midterm Review van het bestuursakkoord Doel

werkwijze bestuursakkoord

In het bestuursakkoord 2007-2011 wordt op de belangrijkste uitdagingen die op Noord-Brabant afkomen een antwoord gezocht in de vorm van een aantal duidelijke ambities.

2 Samenwerken Integraal werken Vernieuwend werken Zichtbaar zijn

Doel

Bereikbaar brabant

8

Thema’s

Thema’s

Het versterken van de ruimtelijke kwaliteit van Brabant door het toevoegen van mooie dingen en het weghalen van lelijke dingen.

Creëren van nieuwe landschappen.

Versterken identiteit van stad en dorp.

Herstructureren bedrijventerreinen en stedelijke zones.

Saneren van lelijk Brabant.

Een gezonde en duurzame omgeving voor alle Brabanders, nu en in de toekomst.

Brabantse landschappen Gezond en veilig Proeftuinen

Noord-Brabantse economie duurzaam sterk houden.

Koploper worden op het gebied van innovatief ondernemerschap.

In 2011 in de top 5 staan van innovatieve Europese regio’s.

Samenwerking bevorderen tussen ondernemers, onderwijs en overheid.

Versterken van de internationale samenwerking.

Een schone, slimme en concurrerende economie.

Ontwikkeling van de beroepsbevolking.

Verbetering van de kwaliteit van de (bedrijfs)omgeving.

De identiteit van de regio op het gebied van kennis, cultuur en sport.

Duurzame energie als economische kans.

9 Mooi brabant

Thema’s

Doel

5

Wat zijn de kenmerken van het bestuursakkoord ‘Vertrouwen in Brabant’?

Schoon brabant

Thema’s

Doel

landelijk gebied

10 Thema’s

Doel

Dynamisch brabant

Doel

11 Thema’s

Thema’s

Perspectiefrijk Brabant

Jeugd: Centra voor jeugd en gezin, Bestrijding voortijdig schoolverlaten, Maatschappelijke stages.

Samenleving: Versterken leefbaarheid dorpen en wijken, Slimme zorg.

Cultuur: Schatten van Brabant, Behoud cultuurhistorisch erfgoed (restauratie van monumenten).

Inzicht en overzicht: de provincie werkt aan de verbetering van kennis over Brabant waarbij kennisuitwisseling en kennisverspreiding speerpunten zijn.

7

Overige grote onderwerpen

Doel

12

Het programma Landelijk gebied is in 2005 gestart met de uitvoering van de revitalisering van het Brabantse platteland. Onder regie van de provincie wordt het platteland vitaler, mooier en schoner gemaakt door een integrale aanpak, samen met overheden, maatschappelijke organisaties en particulieren.

Het programma Landelijk gebied wordt mede mogelijk gemaakt door inzet op projecten vanuit de overige programmalijnen.

Landbouw Natuur Landschap en cultuurhistorie Water en bodem Toerisme en recreatie Leefbaarheid, wonen en werken

Samenwerking tussen de provincie en de vijf Brabantse grote steden (Breda, Eindhoven, Helmond, Den Bosch en Tilburg) voor “een sterk internationaal concurrerend en duurzaam groeiend stedelijk netwerk”.

BrabantStad

6

Het bieden van perspectieven aan Brabanders om deel te nemen aan de samenleving.

2. overzichtskaart fase9.indd 1

Merk Brabant: de meerwaarde van de regio zichtbaar maken en Noord-Brabant als merk positioneren.

Eén Brabant: intensivering van de samenwerking met andere overheden.

Klantgerichte dienstverlening: effectiever en efficiënter maken van onze dienstverlening.

Transparante bedrijfsvoering: inzicht in het werk door nieuwe methoden van verslaglegging.

Thema’s

4

Doel

in opdracht van:

Als provinciaal bestuur trots en toonaangevend zijn in Nederland. De provincie moet efficiënter, effectiever en meer burgergericht werken. Aan het einde van de bestuursperiode hebben inwoners van Noord-Brabant meer zicht op waar de provincie voor staat.

verbindend brabant

3 Doel

Bereikbaarheid in ruimtelijk perspectief.

Het juiste vervoermiddel op het juiste moment.

Doel

financiën De budgetten van de programmalijnen en de programma’s.

Hoe houden wij Noord-Brabant bereikbaar voor reizigers en bedrijfsleven: het gaat er om de economie te versterken en om de leefbaarheid voor de langere termijn te waarborgen.

Intensief overleg Beleidsafstemming Samen lobbyen Concrete projecten: BrabantStad Europese Culturele Hoofdstad 2018 en ‘BrabantStad in 2040’

In het bestuursakkoord wordt ook buiten de programmagestuurde organisatie gewerkt aan beleidsdoelen.

Thema’s

Thema’s

Overige aan het bestuursakkoord gerelateerde onderwerpen op het gebied van ruimtelijke ontwikkeling; ecologie; jeugd, cultuur en samenleving; verkeer en vervoer; bestuur en financiën en veiligheid.

1 23-04-2009 16:18:23

Werkwijze bestuursakkoord Toelichting bij de Informatiekaart (Midterm Review)

Het bestuursakkoord, ‘Vertrouwen in Brabant’, is in april 2007 vastgesteld door Provinciale Staten en loopt tot 2011. In het bestuursakkoord hebben wij onze ambities verwoord, zowel op inhoudelijk vlak als wat betreft onze werkwijze. Bij de beoogde nieuwe werkwijze hebben we de nadruk gelegd op vier vormen van werken: • Samenwerken • Integraal werken • Vernieuwend werken • Zichtbaar zijn De Informatiekaart op de bladzijde hiernaast illustreert de resultaten van de vier werkvormen aan de hand van concrete voorbeelden.

Citaten van derden De nieuwe manier van werken van de provincie Noord-Brabant, zoals beoogd in het bestuursakkoord, blijkt ook uit de volgende uitspraken door maatschappelijke partners van de provincie: “Met meerdere partners samen werken aan de duurzame koppelingen op het industrieterrein Moerdijk levert zowel economische winst als milieuwinst op. Deze proeftuin (van de provincie; red.) biedt kansen op velerlei terreinen, die ook het imago van Moerdijk versterken.”

(Jan Peters, Kolb Nederland; over de proeftuin Schoon bedrijventerrein)

“De jury prees het programma (van de provincie; red.) vanwege de innovatieve manier waarop bedrijven, instellingen en overheden inspelen op economische kansen rond ontwikkelingen in de zorg.”

(Juryrapport Europese Innovatieprijs 2008 bij toekenning prijs aan Innovatieve Acties Brabant)

“Ik ben voorstander, zie het Centrum voor Jeugd en Gezin als een soort loket voor ons. Je kunt er zo veel sneller bij zijn. Kinderen die hier niet te helpen zijn kunnen vroeger naar ons doorverwezen worden. Hoe eerder, hoe beter. De provincie is verantwoordelijk voor de geïndiceerde jeugdzorg en de aansluiting van de jeugdzorg aan het gemeentelijke (preventieve) jeugdbeleid. In de Centra voor Jeugd en Gezin komen die twee werelden beter samen.”

(Margreet Vos, hoofd afdeling Jeugd, GGZ Oost-Brabant; over ‘Eén loket’)

“Allianties sluiten met andere partijen die op enig moment ook je concurrent kunnen zijn. Het gebeurt in andere sectoren al volop en het is de weg die we ook in de zorg moeten inslaan. De provincie is intermediair en ondersteunt innovatieve projecten op het gebied van Slimme Zorg.”

‘Een begroting in een nieuwe opzet. Een grote stap voorwaarts.

Waardering voor het College, de ambtelijke staf en de werkgroep Verbetering Begroting.’

(Wim Thuis, fractievoorzitter CDA in Provinciale Staten)

“Door de uitvoering van grote opgaven van de waterschappen in te passen in het proces van de reconstructie wordt er planmatiger gewerkt. Er is meer bestuurlijke kracht, meer samenwerking tussen partijen en meer geld. De aansturing gebeurt door de provincie.

Dat pakken ze goed op”.

(J.A.M. Vos, voorzitter NoordBrabantse Waterschapsbond)

“De reconstructie in Brabant was heel hard nodig; de agrarische sector zat helemaal op slot. Gelukkig waren veel partijen bereid om samen naar een oplossing te zoeken onder regie van de provincie.”

(Herman van Ham, bestuurslid van ZLTO)

“Elders in Nederland en Europa ziet men dat Brabanders elkaar gevonden hebben.”

(Frans Stienen, wethouder gemeente Helmond)

(Joep Brouwers, adjunct directeur Brainport Health Innovation)

“Wij geloven in de ontwikkeling van BrabantStad.”

“Het woord netwerk verwijst niet alleen naar het netwerk van wegen, sporen en fietspaden, maar ook naar de nieuwe manieren van samenwerken in de regio: samen aan tafel in plaats van de hiërarchische benadering eerst.”

“Met de provincie is voortvarend samengewerkt bij de totstandkoming van ons fraaie informatiecentrum Bastionder. Zowel het groene dak, de educatieve mogelijkheden van het centrum en de functie als stadspoort met informatiecentrum sluiten prima aan bij de doelstellingen van Schoon Brabant en ‘s-Hertogenbosch werkt hieraan graag mee.”

(Erik van Merrienboer, wethouder gemeente Eindhoven, bestuurslid SRE)

(Jetty Eugster, wethouder Milieu, gemeente ’s-Hertogenbosch)

(Marja Jochemsen, Hoofd vergunningen Essent Milieu; over het dienstverleningshandvest van de provincie)

“Als bedrijf hebben wij behoefte aan adequate dienstverlening door de provincie. Daarnaast vragen wij van de provincie dat zij meedenkt om kansen te creëren en hier soms creatief mee omgaat.”

(Martin du Prie, BPF Bouwinvest)

Voortgang uitvoering Aan de onderzijde van de kaart is op een tijdlijn weergegeven welke stappen genomen zijn in de uitvoering van het bestuursakkoord.

“Men (de provincie; red.) is alert, weet partijen bij elkaar te brengen, kettingen te rijgen en zo een bijdrage te leveren aan sociale, economische en culturele innovatie.”

(Peter Rijntjes, voormalig directeur Graphic design museum Breda)

2 achterzijde printsA3+.indd 4

23-04-2009 17:00:15

De werkwijze van het bestuursakkoord Informatiekaart bij de Midterm Review van het bestuursakkoord ‘Vertrouwen in Brabant’

In het programma BrabantStad werkt de provincie samen met de Brabantse steden aan honderdvijftig projecten.

De provincie pakt via de investeringsagenda West-Brabant grote opgaven in de regio op met partners uit overheid, onderwijs en bedrijfsleven.

De provincie regisseert de samenwerking tussen overheden, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties bij duizend projecten voor een vitaal, schoon en mooi platteland.

De provincie werkt in alle programmalijnen samen met nieuwe partners, zoals de GGD en het Astmafonds bij de renovatie van de Pieter Weijtenschool tot schone basisschool.

De provincie initieert internationale samenwerking in Noord-Brabant: in 2008 is een groot aantal concrete Europese projecten gestart en zijn internationale netwerken versterkt, waaronder: Interregproject: Bijdrage van innovatief groen aan een schone stad Regions for research Innovation for welfare Religieus erfgoed Shared space E-health netwerk De provincie werkt samen met externen en bereikt daarmee sneller resultaat, zoals door het overdragen van projectleiderschap aan partners uit het bedrijfsleven.

a

In de ‘proeftuinen’ stimuleert de provincie integraal werken, zoals in Helmond waar in één wijkherstructureringsproject ook toekomstbestendige zorg, sociale voorzieningen en ecologische verbindingszones worden meegenomen.

In het project ‘Maintenance valley’ geeft de provincie samen met externe partijen aandacht aan natuurontwikkeling van de Brabantse Wal, onderwijs, welzijn en economische structuurversterking.

De provincie voert haar werk in het landelijk gebied uit in een samenhangend pakket van projecten en maatregelen, waarbij ontwikkelingsmogelijkheden voor landbouw, milieumaatregelen en leefbaarheid in de dorpen samenkomen.

De provincie ontwikkelt plannen voor een integrale gebiedsgerichte aanpak waarin infrastructuur, ruimtelijke ontwikkeling en natuur op elkaar worden afgestemd.

De provincie ontwikkelt stedelijke zones integraal, met oog voor cultuurhistorie, bedrijvigheid, bereikbaarheid, woningbouw, leefbaarheid, duurzaamheid en burgerparticipatie.

a

Samenwerken

b c

Vernieuwend werken

1

b

3

d e

Waaruit blijkt dat de provincie anders is gaan werken zoals beoogd in het bestuursakkoord?

f

Integraal werken

b c

4

d

De provincie gebruikt nieuwe manieren om burgers bij provinciaal beleid te betrekken, door bijvoorbeeld de Dorpen Derby, MijnmooiBrabant.nl en het cultureel programma ‘Schatten van Brabant’. b De provincie toont wat ze doet en waar ze voor staat door publiciteitscampagnes zoals ‘Brabant investeert in....’ c De provincie toont zich ondersteuner van evenementen, zoals Indoor Brabant, EK zwemmen, Dutch Design Week. d De provincie biedt bij al haar projecten één toegangspunt voor de klant, zoals bij de leerwerkservicepunten en het bespaarloket energie. a

Zichtbaar zijn

2

De provincie heeft haar dienstverlening aangepast aan het door klanten gevraagde niveau.

Provincie en partners passen nieuwe technologie toe, zoals bij toekomstbestendige zorg (bestaande technologie beter benutten door samenwerking) en het gebruik van led-verlichting (toegang tot nieuwe technologie door samenwerking). c De provincie investeert in de ontwikkeling van architectuur voor bedrijfsgebouwen en vergroot het maatschappelijk draagvlak voor bedrijfsuitbreidingen, zoals in het ALFA project over nieuwe architectuur voor stallen. d De provincie verandert haar rol van toezichthouder en intermediair naar partner, ondernemer en makelaar, zoals bij de opzet van BrabantStad culturele hoofdstad 2018. e De provincie gebruikt programmafinanciering als nieuwe vorm van sturen, waarmee zij haar partners het vertrouwen geeft om zaken te realiseren, zoals bij de waterschappen en het project ‘De Groene Delta’. f De provincie experimenteert met nieuwe werkwijzen in de ‘proeftuinen’, die bij aangetoond succes verder toegepast kunnen worden. a

e

Voortgang uitvoering Welke stappen heeft de provincie gezet voor de realisatie van het bestuursakkoord?

in opdracht van:

3. Zielkaart vs5.indd 1

April 2007 Bestuursakkoord in Provinciale Staten vastgesteld

December 2007 Intentieverklaring ‘Investeren in Brabant (BrabantStad)’ opgesteld

Februari 2008 Programmaplannen in statencommissies vastgesteld

Maart 2008 Meerjarenprogramma BrabantStad vastgesteld in Provinciale Staten en de gemeenteraden van de B5-steden

Juni 2008 Bestuurlijke overeenstemming bereikt tussen de provincie en de vijf grote steden over het eerste deel van de investeringsagenda ‘Samen investeren in BrabantStad’

Voorjaar 2009 Bestuurlijke overeenstemming bereikt tussen de provincie en de vijf grote steden over het tweede deel van de investeringsagenda ‘Samen investeren in BrabantStad’

Voorjaar 2009 Midterm Review opgesteld op basis van stand van zaken per 31 december 2008

2 23-04-2009 16:19:23

Financieel kader bestuursakkoord Toelichting bij de Informatiekaart (Midterm Review)

In het bestuursakkoord zijn afspraken gemaakt over besteding van extra beschikbare middelen, bovenop de reguliere begroting van de provincie. In de begroting 2008 is de verdeling van deze extra middelen verder uitgewerkt, waarbij een bedrag van ongeveer 633 miljoen euro is toegevoegd als beleidsintensivering en investeringsimpuls. De middelen zijn verdeeld over de programmalijnen en de overige onderwerpen van het bestuursakkoord. In de begroting van 2008 is daarnaast nog een investeringsbudget van 400 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de programmalijn Bereikbaar Brabant.

Opbouw beschikbaar budget

Oorspronkelijk

Wijziging

Budget na

budget

wijziging

Programmalijnen

713,4

151,2

Overige onderwerpen2

207,7

26,1

233,8

Totaal Bestuursakkoord

921,1

177,3

1.098,4

1

864,6

Opbouw oorspronkelijk budget

De Informatiekaart op de bladzijde hiernaast geeft een beeld van de budgetten van de programmalijnen per 31 december 2008. De omvang en de besteding van de budgetten van de programmalijnen staat links, rechts staat de omvang en de herkomst van de budgetten voor de twee overkoepelende programma’s.

Uitgangspunt begroting 2008: - beleidsintensiveringen

168,4

632,9

Bij/Af: kapitaallasten investeringsbudget infra

Omvang en besteding budgetten programmalijnen De budgetten van de zes programmalijnen én het budget van de ‘overige grote onderwerpen’ staan gegroepeerd rond het totaalbedrag dat beschikbaar is.

De cirkeldiagrammen geven de volgende gegevens weer: 1) de omvang van het budget; 2) de bestedingen per 31 december 2008; 3) h et deel van het budget waarvoor verplichtingen zijn aangegaan; 4) het nog te besteden bedrag. Dit geld is vaak al wel beleidsmatig geoormerkt.

464,5

- investeringsimpuls

1 2

- 37,5 + 400,0

PMJP via Landelijk Gebied

- 74,3

921,1

I nclusief het investeringsbudget, de kapitaallasten hiervan worden buiten beschouwing gelaten Dit is exclusief een bedrag van 74,3 miljoen euro dat is bestemd voor het Provinciaal Meerjaren Programma Landelijk Gebied. Dit bedrag loopt via de verantwoording van het Landelijk Gebied.

Financiering overkoepelende programma’s De overkoepelende programma’s ‘Samen investeren in BrabantStad’ en ‘Landelijk Gebied’ zijn op een andere manier gefinancierd dan de programmalijnen. De cirkeldiagrammen geven de verschillende financieringsbronnen weer.

Omvang budget Bovenop de bij het bestuursakkoord al beschikbaar gestelde extra middelen, zijn er later door uw Staten nog eens extra middelen beschikbaar gesteld. Het beschikbare budget is daardoor met ruim 177 miljoen euro toegenomen, ten behoeve van de restauratie van monumenten en het investeringsprogramma ‘Samen Investeren in Brabantstad’. Hieronder is dit nog eens schematisch weergegeven.

3 achterzijde printsA3+.indd 5

23-04-2009 17:07:44

Financieel kader Alle bedragen in miljoenen euro’s. Peildatum 31 december 2008.

331.3 miljoen totaal Financiering overkoepelende programma’s

Verdeling en besteding van de budgetten van de programmalijnen 124 miljoen totaal

Overige Onderwerpen

Mooi Brabant

Besteed 15,1

Nog niet besteed 126,3

67,1miljoen totaal

Nog niet besteed Vastgelegd

Besteed 16,3

Nog niet besteed 43,3

Nog niet besteed Vastgelegd

Verplicht 47,7

Verbindend Brabant

1.400

w.v. gemeenten 600

Overig

95,9 miljoen totaal

Besteed 4,4

Vastgelegd

67,1

Verplicht 64,5

32.7 miljoen totaal

Dynamisch Brabant

Vastgelegd Besteed

32,7

* Deze bijdrage wordt gefinancierd uit de programmalijnen en overige projecten

VerbindendNog niet besteed Besteed 5,1 Vastgelegd

Nog niet besteed 20,1

Nog niet besteed

w.v. provincie Noord Brabant* 350

w.v. anderen 450

Nog niet besteed

Besteed

124,1

Verplicht 92,4

Nog niet besteed 23,1

Besteed 2,3

Nog niet besteed 17,1

Besteed

Besteed

233,8

Budget BrabantStad

Schoon Brabant

95,9

Bereikbaar

764,8 miljoen totaal

Besteed

Budget Landelijk gebied

1.098

Verplicht 5,2

Perspectief

Verplicht 70,7

w.v. provincie Noord Brabant* 389

w.v. anderen 348

Dynamisch

400 miljoen totaal

144.9 miljoen totaal

Bereikbaar Brabant Besteed 10,4

Nog niet besteed 233

Schoon

Perspectiefrijk Brabant Nog niet besteed Vastgelegd

Mooi Besteed 6,3

Nog niet besteed 66,6

Besteed

400

4. Grafiek-vs8.indd 1

Vastgelegd Besteed

144,8

Verplicht 156,6

in opdracht van:

1.202 Nog niet besteed

Verplicht 71,9

w.v. Rijk en EU 465 * Deze bijdrage wordt gefinancierd uit het bestuursakkoord en de reguliere begroting

3 23-04-2009 16:21:26

Mooi Brabant Toelichting bij de Informatiekaart (Midterm Review)

Mensen zijn zich steeds bewuster van de kwaliteit van hun leefomgeving. Dit betreft ook de ruimtelijke kwaliteit. Deze moet in Brabant dusdanig zijn dat het een provincie is waar mensen graag wonen, werken en recreëren. De ambitie van de programm­alijn Mooi Brabant is dat Brabant mooier wordt, door aandacht voor het ruimtelijk ontwerp en de uitvoering daarvan.

Met veertien projecten gaan we de strijd aan met de vervlakking en verromme­ling door in te zetten op het toevoegen van mooie dinge­n en het verwijderen of verbeteren van lelijke dingen.

De Informatiekaart op de bladzijde hiernaast geeft een overzicht van de voortgang die de provincie heeft geboekt.

De kaart is ingedeeld in drie categoriëen: behaalde resultaten, tussenresultaten en financiën. Deze worden hieronder kort toegelicht. Onder het kopje ‘beeld van de voortgang’ staat een beschouwende conclusie over de Midterm Review van de programmalijn Mooi Brabant.

Resultaten Mooi Brabant heeft samen met het programma ‘Samen investeren in BrabantStad’ geïnvesteerd in de binnensteden van de vijf grote Brabantse gemeenten (B5). Aansprekende locaties zijn opgekocht voor herstructurering van o.a. spoor­ zones. Ook is met de B5-steden gewerkt aan de inpassing van de N279. Naast dit concrete resultaat is hiermee ook ervaring opgedaan hoe in de toekomst kan worden omgegaan met de inpassing van infrastructuur.

Meer onderscheid in kwaliteit en identiteit van woonmilieus wordt bewerkstelligd door een aantal voorbeeldprojecten ‘Nieuw Dorps Bouwen’, waarbij aandacht is voor het omliggen­de landschap en de cultuurhistorische context van de plaats.

Er zijn in de afgelopen twee jaar experimenten uitgevoerd met nieuwe vormen van kwaliteitsontwikkeling bij grootschalige ruimtelijke ingrepen in het landschap. Bij de landelijke ontwikkelingsgebieden heeft dit geresulteerd in het boek Agrarische, Landschappelijke en Functionele Architectuur (ALFA).

Ook bij het versneld ontwikkelen van bijvoorbeeld het Agro Food Cluster Dinteloord (AFC), drie regionale bedrijventerreinen, de Noordwaard en Overdiepsepolder, speelt kwaliteit van de inpassing en participatie van belanghebbende organisaties en burgers een belangrijke rol. Bij de ontwikkeling van het AFC ondersteunen wij ook de samenwerking tussen glastuinbouw en andere bedrijfstakken met het oog op energiebesparing.

Met de uitvoering van onderdelen van het project ‘Levende Beerze’ en van onderdelen uit het project ‘De Groene Delta’ in Den Bosch e.o., zijn natuurlijke verbindingen gemaakt tussen stad en platteland. Hiermee is invulling gegeven aan de versnelling van de aankoop en inrichting van gebieden voor de ecologische hoofdstructuur.

De sloop, sanering en omzetting tot natuur van voormalige militaire terreinen, waarvan de kosten worden terugverdiend door de verkoop van bouwkavels, is in volle gang.

De versnelde herstructurering van verouderde en verrommelde bedrijventerreinen is ook in volle gang, 4.200 hectare is in behandeling genomen.

Het Ontwikkelbedrijf in oprichting ondersteunt deze ontwikke­ lingen en bouwt hiermee een interessante portefeuille op.

Door de vaststelling van de Interim Structuurvisie (juni 2008) zijn de beleidskaders waarbinnen Brabant mooier wordt gemaakt, geformuleerd. Op dit moment wordt gewerkt aan een nieuwe Structuurvisie. In het hoofdstuk ‘Landschap’ is hierin aandacht voor de koppeling met de doelstellingen uit het programma Mooi.

Beeld van de voortgang De projecten van het programma Mooi Brabant liggen in het algemeen op koers. Een aantal projecten stond tot eind 2008 in het teken van het uitwerken en opstarten ervan. Dit had vaak te maken met de complexiteit van de projecten en de vele partners die erbij betrokken waren.

Projecten waarbij grondbezit een belangrijke rol speelt, zoals bij de landgoederen, lopen minder snel dan gewenst. Het blijft lastig om voldoende grond te verwerven om de projecten binnen de gestelde periode te realiseren.

De meerwaarde die het programma op het einde van deze bestuursperiode biedt, naast de concrete projectresultaten, is dat de provincie een beter beeld heeft van het begrip ‘ruimtelijke kwaliteit’ en hoe zij hierop kan sturen. Individuele projecten leveren hiervoor methoden en technieken op.

Financiën Voor het programma Mooi Brabant is in het bestuursakkoord 92 miljoen euro begroot waarvan 25 miljoen euro voor het Ontwikkelbedrijf. Hier is in het kader van ‘Samen investeren in BrabantStad’ 32 miljoen euro aan toegevoegd. Tot nu toe is circa 80 miljoen euro vastgelegd. Bijstelling is op dit moment niet nodig.

4 achterzijde printsA3+.indd 6

23-04-2009 16:21:45

Mooi Brabant Informatiekaart bij de Midterm Review van het bestuursakkoord ‘Vertrouwen in Brabant’

De provincie werkt aan het creëren van nieuwe landschappen Het inrichtingsplan voor de regionale ecologische verbindingszone langs de Beerze is opgesteld.* a De structuurvisie ‘De levende Beerze’ is in concept door Gedeputeerde Staten vastgesteld.* b Het onderdeel ‘Landschap’ van de nieuwe structuurvisie wordt uitgewerkt op basis van c een themabijeenkomst met andere overheden en betrokkenen.

De voormalig Rijksbouwmeester voor het landschap is aangetrokken als sparringpartner. d

De provincie maakt Noord-Brabant mooier Twaalf voormalige terreinen van Defensie zijn of worden gesloopt en deels omgezet tot natuur (deze worden deel van de ‘Ecologische hoofdstructuur’). De kosten worden terugverdiend door de Ruimte-voorRuimte regeling. b Het project ‘De Beerze’, onderdeel Baest-Spoordonk, is afgerond. Het gaat om beekherstel en inrichting in de ‘Ecologische hoofdstructuur’.* c De provincie coördineert de kavelruil voor het Maasheggengebied en heeft de inrichtingsvisie voor het gebied gefinancierd.* a

1

tussenresultaten

behaalde resultaten

5

De provincie bereidt de versterking van identiteit van stad en dorp voor Het programma ‘Mooi Brabant’ werkt voor de herinrichting van de Dommel door de gemeente a Eindhoven aan een plan voor een gebouw met educatie over water.

Bij één van de ‘Ruimte voor Ruimte’-projecten is extra aandacht gegeven aan ruimtelijke kwaliteit. Een b bureau maakt een gebiedsvisie voor de kern Helenaveen.

Er is een landschapsvisie ontwikkeld voor de pilot ‘Landbouwontwikkelingsgebieden’ in Sterksel.* c De provincie heeft voor de herinrichting van de N279 een werkbijeenkomst georganiseerd met d Rijkswaterstaat, gemeenten en natuurorganisaties.

De provincie financiert projecten om Brabant mooier te maken

6

De provincie werkt aan de herstructurering van bedrijventerreinen Voor de inrichting van het ‘Agro & Food Cluster Dinteloord’, met netto 220 hectare glastuinbouw, heeft de a provincie een akkoord bereikt met alle partijen over de locatie en de begrenzing.* Voor nieuw beleid over de koppeling van oude en nieuwe bedrijfsterreinen is een notitie in voorbereiding.* b *Voor het ‘Agro & Food Cluster Dinteloord’ wordt een inpassingsplan opgesteld. c

3

De provincie maakt plannen voor het saneren van lelijk Brabant Voor het voormalige mobilisatieterrein Wanroy wordt een Koude Oorlog-museumroute ontwikkeld. a Voor het aanwijzen van lelijke locaties die gesaneerd moeten worden, is met het project ‘Mijn mooi b Brabant’ aan gemeenten gevraagd om voorstellen te doen; burgers mogen straks bepalen welke locaties de provincie saneert.

4

Het programma ‘Mooi Brabant’ betaalt mee aan ‘De Groene Delta’, dat door Den Bosch wordt getrokken en reeds in uitvoering is.* b De Brabantse Herstucturingsmaatschappijvoor Bedrijventerreinen heeft 4.200 ha bedrijventerrein in behandeling genomen. Van de 98 opgestarte projecten bevinden zich 37 in de opstartfase, 38 in de planningsfase c en 17 in de realisatiefase. Acht projecten zijn al gerealiseerd.

De provincie heeft voor 27 miljoen euro terreinen en gebouwen aangekocht of betaalt mee aan het opknappen ervan voor stedelijke herstructurering.

Ponte Palazzo en de Heus in Den Bosch.** RWE-terrein en kwaliteitsimpuls in Helmond.** Markoevers en Havenkwartier in Breda.** De spoorzone in Deurne Zwaaikom in Oosterhout d De provincie heeft het Nederlands Kampioenschap Heggenvlechten 2009 mogelijk gemaakt om zo meer aandacht te krijgen voor het cultuurlandschap Maasoevers. a

2

Wat is de voortgang van de programmalijn Mooi Brabant?

De provincie test plannen om Brabant mooier te maken De provincie heeft meegewerkt aan het ideeënboek van de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie dat boeren kan inspireren tot vernieuwende architectuur voor hun bedrijf. b Voor ‘Het Nieuwe Dorpse Bouwen’ lopen twee pilots; lessen daaruit worden meegenomen in het onderdeel ‘Landschap’ van de te ontwikkelen structuurvisie. a

7

De financiële stand van zaken van de programmalijn per 31 december 2008

Financiën

Voor de programmalijn ‘Mooi Brabant’ is 124,1 miljoen euro beschikbaar.

Hiervan is 25 miljoen euro beschikbaar voor het ontwikkelbedrijf. b Van dit budget is eind 2008 ruim 80,8 miljoen euro vastgelegd (besteed en verplicht).

Hiervan is 65,5 miljoen euro beschikbaar gesteld aan ‘Samen investeren in BrabantStad’. c Het resterende budget bedraagt 43,3 miljoen euro. a

8

* In relatie met het programma ‘Landelijk gebied’. ** In relatie met het programma ‘Samen investeren in BrabantStad’.

in opdracht van:

5. Mooi_fase7.indd 1

4 23-04-2009 16:22:15

Schoon Brabant Toelichting bij de Informatiekaart (Midterm Review)

Het doel van de programmalijn Schoon Brabant is dat iedere Braband­er moet kunnen leven in een gezonde en duurzame omgeving die ook voor de navolgende generaties waardevol blijft. Het karakter van de programmalijn is innovatief en grensverleggend. Het richt zich op het aangaan van samenwerkings­verbanden met, soms nieuwe, partners. Wij werken in deze programmalijn langs drie lijnen aan de verbetering van de leefkwaliteit: Brabantse landschappen - Een gezonde en mooie leefomgeving, een vitaal woon- en werkklimaat en toename in de biodiversiteit, door verbetering van de kwaliteit en de profilering van het Brabantse landschap.

Gezond en Veilig - Een impuls geven aan een schone omgeving waarin mensen gezond en veilig kunnen wonen, werken en recreëren.

Proeftuinen - Het versneld realiseren en zichtbaar maken van op duurzaamheid gebaseerde extra innovatie op concrete locaties in Brabant.

De Informatiekaart op de bladzijde hiernaast geeft een overzicht van de voortgang die de provincie heeft geboekt.

De kaart is ingedeeld in drie categorieën: behaalde resultaten, tussenresultaten en financiën. Deze worden hieronder kort toegelicht. Onder de kop ‘Beeld van de voortgang’ staat een beschouwende conclusie over de Midterm Review van de programmalijn Schoon Brabant.

Resultaten Aansprekende behaalde resultaten zijn: de duurzame renovatie van een eerste basisschool (Pieter Wijten in Waalwijk) tot ‘Frisse school’. De renovatie is gestart, in het najaar 2009 is de school klaar. Het Bastionder is op 1 april 2009 geopend. Het gaat om een natuur- en milieueducatiecentrum, een van de landmarks voor groene daken (220 m2 groen dak), en een ‘Stadspoort’ (met informatiecentrum) naar Nationaal Landschap Het Groene Woud. Ook zijn enkele recreatieve poorten bij het Provinciaal Landschap De Maashorst in het voorjaar 2009 geopend. Voor de proeftuin ‘Schoon bedrijventerrein’ zijn drie quick wins in uitvoering voor de onderlinge levering van restwarmte en CO2 tussen Moerdijkse bedrijven.

Het vormt de start van een omvangrijk systeem van hergebrui­k van reststromen op dit bedrijventerrein.

Verder zijn voor een groot deel van de projecten tussenresultaten geboekt. Voor de provincie is het bereiken van overeenstemming met andere partijen van belang. Door het ondertekenen van samenwerkingsovereenkomsten en intentieverklaringen wordt hier invulling aan gegeven.

Beeld van de voortgang De voortgang van de programmalijn ligt goed op schema. Om successen te boeken is, gezien het vernieuwende karakter, tijd nodig waarin draagvlak wordt gevonden voor samenwerking.

Dit geldt vooral voor de proeftuinen waar het afbreukrisico en de kans op vertraging vrij groot is.

Enkele projecten zijn vertraagd, zo hebben formele bezwaren bij de Europese aanbesteding geleid tot vertraging bij de proeftuin voor Het Groene Woud. Iets soortgelijks vertraagde het project Vernieuwend Instrumentarium Stortplaatsen (de Kempenbaan). De doelstellingen van deze projecten voor 2011 komen echter niet in gevaar.

Door beleidswijzigingen op het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit is de provinciale bijdrage aan de regeling Luchtwassers vertraagd. Uiteindelijk is besloten hier provinciaal meer aan bij te dragen om voldoende Brabantse bedrijven te stimuleren om gecombineerde luchtwassers te gebruiken. Daarnaast komen gemeenten later dan verwacht met uitvoeringsprogramma’s voor de invulling van de fondsen/ projecten uit ‘Samen investeren in BrabantStad’.

Financiën De programmalijn Schoon Brabant is in het bestuursakkoord begroot op 33,3 miljoen euro. In het kader van ‘Samen investeren in BrabantStad’ is 12,8 miljoen euro naar de B5gemeenten gegaan. Verder is er 33,8 miljoen euro bijgekomen in het kader van ‘Samen investeren in BrabantStad’ en 3,7 miljoen euro vanuit reguliere provinciale middelen.

Totaal komt de programmalijn Schoon Brabant (inclusief ‘Samen investeren in BrabantStad’) daarmee op een budget van 67,1 miljoen euro vanuit het bestuursakkoord. Hiervan is 2,3 miljoen euro uitgegeven (exclusief luchtkwaliteit en Groene Delta overige middelen) en 47,7 miljoen euro verplicht (waarvan 46,6 miljoen euro voor BrabantStad).

Vanwege de aanloopfase is er een financiële onderbesteding te constateren. Wel zijn veel gelden vastgelegd. Vooral voor enkele projecten uit ‘Samen investeren in BrabantStad’ die vallen onder de Brabantse Landschappen is het nog de vraag of gemeenten tijdig met een concreet uitvoeringsplan kunnen komen en of de uitvoering voor 2011 kan worden gestart.

Gezien de afspraken in het kader van ‘Samen investeren in BrabantStad’ kunnen de middelen nog niet naar beneden bijgesteld worden.

5 achterzijde printsA3+.indd 7

23-04-2009 16:22:33

Schoon Brabant Informatiekaart bij de Midterm Review van het bestuursakkoord ‘Vertrouwen in Brabant’

De provincie ontwikkelt Brabantse landschappen De locaties van drie toegangszones inclusief informatiecentra voor ‘Het Groene Woud’ zijn vastgesteld en de subsidie is verleend.

Voor ‘De Groene Delta’ zijn afspraken gemaakt met Den Bosch over de programmafinanciering.* Er wordt een streekraad ingesteld met dagelijks bestuur voor ‘Het Groene Woud’.* Een ondernemer zoekt mee naar een oplossing voor stortplaatsen in Moerenburg en de rest van ‘Het Groene Woud’.

Ook met Breda en Helmond wordt gesproken over de ontwikkeling van toegangszones tot het platteland.

Bij ‘Het Groene Woud’ wordt nog gewerkt aan de kernkwaliteiten en een communicatieplan.* Een nieuwe streekorganisatie en de ‘brandingcoöperatie’ in ‘Het Groene Woud’ zijn opgericht en de visie is vastgelegd.

Ook de stuurgroep ‘Provinciaal Landschap De Maashorst’ is nog bezig met het opstellen van een visie en een strategie.* In de proeftuin ‘Het Groene Woud’ zijn de ambities voor 2008 naar beneden bijgesteld, vanwege problemen met de Europese aanbesteding.

a b c d

a

e

4

f g

b c

h d i

e

Tussenresultaten

De provincie bereidt projecten op het gebied van gezondheid en veiligheid voor De provincie zal meer uitgeven aan de regeling van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit voor het subsidiëren van luchtwassers.

Aansluitend op de pilot ‘Frisse school’ is de provincie nu met elf andere scholen in gesprek. Ook het Astmafonds en de GGD zijn hierbij betrokken.

Met Brabant Water en de gemeente Eindhoven wordt de ontwikkeling van warmte-koude-opslag in het grondwaterbeschermingsgebied voorbereid, gecombineerd met het wegnemen van verontreiniging.

‘Schoon, stil, zuinig en duurzaam vervoer’: er zijn zes vergunningen voor multi-fuel tankstations verleend.

De beleidsvisie ‘Externe veiligheid’ is vastgesteld.

Voor pilots op het gebied van ‘Innovatief groen’ in Tilburg en Roosendaal is een subsidieaanvraag bij de EU ingediend.

Het meerjarig uitvoeringsprogramma van het ‘Samenwerkingsprogramma luchtkwaliteit’ is vastgesteld.

Breda, Tilburg, Eindhoven en Den Bosch hebben een gezamenlijk ontheffingenbeleid voor milieuzonering vastgesteld. Ook de strategische agenda voor stedelijke distributie is klaar.

Er is een intentieovereenkomst ondertekend in het project ‘Fijnstofneutraal Zuidoost-Brabant’.

In het kader van een waterkwaliteitsproject is de Belastingdienst akkoord gegaan met het terugbetalen van 254 duizend euro aan de provincie.

Met het waterschap en een zorginstelling zijn afspraken gemaakt over het uitvoeren van een pilot om medicijnen te verwijderen uit het afvalwater, duurzame energie op te wekken en afval te verminderen.

Met de gemeente Breda wordt gesproken over provinciale deelname in de biomassacentrale voor de verwarming van nieuwbouwwijken.

Projecten van Schoon Brabant hebben tot concrete resultaten geleid

1

a

f

BEHAALDE resultaten

g h

Het aantal bewoners dat in risicogebieden (bijvoorbeeld van industrie) woont daalt doordat projecten uit ‘Externe veiligheid’ zijn uitgevoerd.

Basisschool Pieter Wijten in Waalwijk wordt als eerste school verbouwd tot ‘Frisse school’ en is eind 2009 klaar.

Aanleg van de eerste recreatieve poorten bij ‘Provinciaal Landschap De Maashorst’* is in het voorjaar 2009 gestart. Het Bastionder is op 1 april 2009 geopend.

Het stads- en streekvervoer in Noord-Brabant is overgeschakeld op schone motoren volgens Europese normen.

De afvalstoffendienst Den Bosch wordt energieneutraal door de ingebruikname van een biomassacentrale en zonne-energie. Nabijgelegen bedrijven krijgen de restwarmte geleverd.

Sinds november 2008 is de ‘streekhuis’-constructie voor ‘De Brabantse wal’ operationeel.* Informatiecentrum Bastionder en basisschool Pieter Wijten hebben groene daken gekregen passend in het project ‘Innovatief groen’.

In Tilburg, Eindhoven, Den Bosch en Breda zijn milieuzones ingesteld.

b

De provincie is actief in de markt c

2

5

a

Voor het ‘Provinciaal Landschap De Maashorst’ zijn en worden gecoördineerd landbouwgronden aangekocht.*

d e f

Wat is de voortgang van de programmalijn Schoon Brabant?

g h i j k l

De provincie heeft enkele projecten zichtbaar gestart In Deurne en Gemert-Bakel is de uitvoering van duurzame landbouwontwikkelingsgebieden gestart.* De eerste aanvragen van boeren voor subsidiëring van groen-blauwe diensten zijn ontvangen.* c De eerste projecten van ‘De Groene Delta’ zijn in uitvoering genomen: Ecologische verbindingszone Stadsdommel, Diezemonding en Herstel schraallanden Bossche Broek.* d Op 9 april 2009 is het eerste project van de groen-blauwe diensten in ‘Het Groene Woud’ geopend. a

6

b

De provincie neemt deel aan evenementen gerelateerd aan haar werk De provincie heeft deelgenomen aan het streekfestival ‘Het Groene Woud’. Ten opzichte van de vorige editie is het aantal deelnemers en de bekendheid toegenomen.* b De provincie heeft deelgenomen aan de Brabantse Waldag.* c Tijdens de Dutch Design Week is een expertmeeting over de proeftuinen georganiseerd. d De provincie was zichtbaar aanwezig en nam deel aan de Vestingloop ‘s Hertogenbosch. a

7

In ‘proeftuinen’ onderzoekt de provincie nieuwe manieren van werken Met Werkendam, Deurne, Boxtel en Heusden en de betrokken woningcorporaties zijn afspraken gemaakt over de bouw van 150 energieneutrale en betaalbare starterswoningen.

Om de ambities van de proeftuinen ‘Duurzame nieuwbouw’, ‘Duurzame herstructuringswijk’ en ‘Weg van de toekomst’ concreet te maken, zijn overeenkomsten gesloten met Heusden, Helmond, Oss en met externe partners.

In november 2008 zijn de eerste resultaten van de mogelijkheden voor duurzame koppelingen in de proeftuin ‘Schoon bedrijventerrein’ gepresenteerd.

Het bestedingsvoorstel voor de vijf pilots in de proeftuin ‘Landbouw ontwikkelingsgebieden’ is door Gedeputeerde Staten vastgesteld.* Bij de ontwikkeling van de duurzame nieuwbouwwijk Stadsoevers in Roosendaal zijn vastgoedmaatschappijen en maatschappelijke organisaties betrokken.

In de proeftuin ‘Grootschalige, regionaal energiepark’ heeft de provincie een prijsvraag uitgeschreven voor een cradle to cradle bedrijventerrein in Tilburg.

In Breda (woonwijk) en Eindhoven (zwembad) komen biomassacentrales die warmte uit snoeihout leveren.

a b

3

c d e f h

De financiële stand van zaken van de programmalijn per 31 december 2008

Financiën

Voor de programmalijn Schoon Brabant is 67,1 miljoen euro beschikbaar.

Van dit budget is eind 2008 50 miljoen euro vastgelegd (besteed en verplicht).

Hiervan is 46,6 miljoen euro beschikbaar gesteld aan ‘Samen Investeren in BrabantStad’. c Het resterende budget bedraagt 17,1 miljoen euro.

a

8

b

* In relatie met het programma ‘Landelijk gebied’.

in opdracht van:

6. Schoon_fase8.indd 1

5 23-04-2009 16:24:01

Dynamisch Brabant Toelichting bij de Informatiekaart (Midterm Review)

‘Dynamisch Brabant’ investeert in het behoud van welvaart, verbete­ring van de bedrijfsomgeving en identiteit op het gebied van (top)cultuur, (top)sport en (top)talenten. De provincie investeer­t in projecten om bedrijven (met name mkb) kansen te geven op het gebied van innovatie en duurzaamheid. NoordBrabant behoo­rt bij de internationale top van meest innovatieve regio’s. Deze positie wil de provincie versterken. Brabant wil koploper worden op het gebied van innovatief ondernemerschap, gebaseerd op een goed opgeleid arbeidspotentieel.

Samen­werking tussen de drie O’s (onder­nemer, onderwijs, overheid) staat centra­al. Daarnaast wordt ingezet op kansen die internationa­le samen­werking biedt.

‘Dynamisch Brabant’ geeft concreet invulling aan deze doelstellingen door projecten, experimenten en investeringen op het gebie­d van een beroepsbevolking met talent en ondernemerschap, een optimale en aantrekkelijke bedrijfsomgeving, het versterk­en van het innovatievermogen van het mkb en duurzame energie als economische kans.

De Informatiekaart op de bladzijde hiernaast geeft een overzicht van de voortgang die de provincie heeft geboekt.

De kaart is ingedeeld in drie categoriëen: behaalde resultate­n, tussenresultaten en financiën. Deze worden hieronder kort toegelicht. Onder het kopje ‘beeld van de voortgang’ staat een beschouwende conclusie over de Midterm Review van de programmalijn Dynamisch Brabant.

Resultaten Binnen alle thema’s van de programmalijn zijn concrete resultaten te melden. Deze variëren van projecten om mkb-bedrijven te stimuleren en te ondersteunen, tot leerwerkservicecentra, kennisvouchers, energiescans en beurzen voor toptalent. De provincie investeert in creatieve broedplaatsen en helpt de ontwikkeling van bedrijvenclusters (waaronder Maintenance Valley) en innovatiecampussen. Verder investeert de provincie in de profilering van Brabant als vestigingslocatie en in de identiteit van de regio op het gebied van kennis, topcultuur en topsport. Ook laten wij het Brabants bedrijfs­ leven profiteren van de kansen die internationale samen­ werkin­g biedt. In 2008 is een aantal concrete EU-projecte­n gestart en zijn internationale netwerken versterkt.

Naast deze projecten in uitvoering, zijn nieuwe projecten in ontwikkeling op het gebied van restwarmte en is een aanzet geleverd voor het eerste energieneutrale bedrijventerrein in Nederland. Voor een groot aantal nieuwe projecten zijn plannen van aanpak gereed (creatieve industrie, innovatie­

campussen, oplossen van NIMBY-problemen op bedrijven­ terreinen, pilots “Duurzame energie als economische kans” en een “Energy platform”, innovatieve kansen in de zorg). Met de uitvoering wordt in 2009 gestart.

De ambitie voor BrabantStad Europese Culturele Hoofdstad 2018 heeft in 2008 geleid tot een visiedocument en een (meerjarig) plan van aanpak. Met ingang van 1 januari 2009 is een (extern) programmabureau operationeel.

Beeld van de voortgang In 2008 hebben wij geïnvesteerd in het creëren van stevige uitvoeringsstructuren en het creëren van randvoorwaarden om de Brabantse economie te versterken. Vandaar het accent op mkb, (open) innovatie, aansluiting arbeidsmarkt, het zoeken naar nieuwe economische pijlers en de inzet op duurzame energie als economische kans. Deze inzet blijkt juist in het huidig economisch tij erg nuttig.

De uitvoering van de meeste projecten ligt op schema.

De voortgang van de verplaatsing van drie Nimby-bedrijven is in 2008 echter vertraagd. De verwachting is dat in 2009 drie locaties kunnen worden aangewezen en dat verplaatsing in 2010 plaatsvindt. Het besluit voor de drie locaties is voorbereid.

Op het gebied van toptalent is eerst geïnvesteerd in een extern consultatieproces. Eind 2008 is het plan van aanpak door de Commissie Economie, Mobiliteit en Grotestedenbeleid goedgekeurd; uitvoering vanaf 2009. De voortgang op het thema energie was in 2008 niet volgens planning. Door ondercapaciteit zijn de projecten geothermie en zonne-energie vertraagd. In 2009 vindt een inhaalslag plaats. De doel­ stellinge­n 2011 komen naar verwachting niet in gevaar.

Financiën Het programma Dynamisch Brabant is in het bestuursakkoord begroot op 64,4 miljoen euro, daaraan is 31,5 miljoen euro toegevoegd voor ‘Samen investeren in BrabantStad’. De begroting bedraagt totaal 95,9 miljoen euro. Hiervan is 75,8 miljoen euro vastgelegd (uitgegeven en beschikt).

Het is afwachten welke invloed de economische recessie heeft op de projecten. De kredietcrisis kan leiden tot bijstelling van beleid en activiteiten maar in het geval van Dynamisch Brabant waarschijnlijk tot het eerder uitvoeren van projecten en dus tot eerdere uitputting van beschikbare budgetten.

Voor projecten die in het kader van ‘Samen investeren in BrabantStad’ worden uitgevoerd heeft de provincie ruim 74 miljoen euro ter beschikking gesteld.

6 achterzijde printsA3+.indd 8

23-04-2009 16:24:39

Dynamisch Brabant Informatiekaart bij de Midterm Review van het bestuursakkoord ‘Vertrouwen in Brabant’

De provincie levert een bijdrage aan een schone, slimme en concurrerende economie a In 2008 is bij 150 mkb-bedrijven een innovatiescan uitgevoerd (doelstelling 2011: duizend scans uitgevoerd).

De provincie volgt de voortgang en stuurt bij op de inhoud van het programma

b Met de gemeente Tilburg is een prijsvraag uitgeschreven voor de invulling van het eerste energieneutrale

bedrijven­terrein in Nederland, Vossenberg West II. De doelstellingen, thema’s en projecten binnen ‘Dynamisch Brabant’ zijn aangescherpt, wat in november a 2008 heeft geleid tot een bijgesteld programmaplan 2009-2011 en een actieplan 2009.

‘BrabantStad Europese Culturele Hoofdstad 2018’ is per januari 2009 een extern programmabureau operationeel. b

7

1

c Voor ‘Actieplan Groei!’ is een starters- en groeiersplatform voor mkb’ers opgericht voor ondersteuning op

het gebied van innovatie, ondernemerschap en financiering (doel 2011: 2.500 mkb-bedrijven gestimuleerd). d Start van een Europees project voor internationale kennisvouchers gericht op het mkb. e De provincie participeert in projecten voor energiescans, zonnepanelen, restwarmte en elektrisch rijden.

TUSSENresultaten

De provincie ontwikkelt plannen voor het ondersteunen van de economie In 2008 is het programma ‘Innovatie Zuid’ goedgekeurd binnen ‘Operationeel Programma-Zuid’.

Het programma omvat ontwikkelcapaciteit Brabantse Ontwikkelings Maatschappij, een adviesregeling, een innovatieregeling en een innovation officer voor mkb-bedrijven.

In 2008 is samen met partners als SER Brabant: Brabantse Ontwikkelings Maatschappij en Brainport gestart met het opstellen van een kennisinvesteringsagenda.

Het Comité van Toezicht heeft een positief advies gegeven over een vervolgprogramma voor ‘Innovatieve Acties Brabant’. Dit wordt uitgewerkt in een plan van aanpak. Financiële middelen zijn nog niet beschikbaar.

In 2008 is een keuze gemaakt voor drie bestaande locaties als voorbeeld voor ‘Werklocaties van de toekomst’.

f Er zijn twee innovatiecampussen (Food & Health en Automotive) gerealiseerd, met financiële steun van de provincie.

behaalde resultaten

g De ontwikkeling van innovatieprojecten via het nationaal economisch programma ‘Pieken in de Delta’ en

de EU-programma’s ‘Operationeel Programma-Zuid’ en ‘Interreg’ is voortgezet. h In 2008 heeft ‘Innovatieve acties Brabant-3’ de Europese Innovation Award gewonnen.

a b c

2

De provincie draagt bij aan de ontwikkeling van de beroepsbevolking a

d e

c d

De provincie heeft middelen verworven van derden Beschikbare nationale en Europese middelen, zoals ‘Pieken in de Delta’, ‘Operationeel Programma-Zuid’ en ‘Interreg’ worden maximaal gebruikt.

In 2008 zijn via ‘Operationeel Programma-Zuid’ onder andere ‘Actieplan Groei!’, ‘Innovatie-Zuid’ en ‘Naar meer participatie in innovatie’ goedgekeurd en gefinancierd. De provincie heeft met cofinanciering bijgedragen.

In 2008 zijn samenwerkingsprojecten van innovatieve regio’s op het gebied van innovatie, facility sharing en energie in EU-programma’s gehonoreerd.

8

a b

3

c d

De provincie faciliteert het stimuleren van talent en ondernemerschap Op 24 oktober 2008 heeft Provinciale Staten de aanpak ‘Toptalenten in Brabant’ voor 2009 vastgesteld.

Het project ‘Nuggers en Wajong’ is in 2008 uitgewerkt en is klaar voor uitvoering.

In opdracht van de provincie voert de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij een verkenning uit naar de kansen van de audiovisuele industrie in Noord-Brabant.

De provincie doet onderzoek naar de mogelijkheden om sociaal ondernemerschap op de kaart te zetten.

Op basis van de in 2008 uitgevoerde sterkte-zwakteanalyse wordt een plan van aanpak opgesteld voor ‘Design’.

De zes leerwerkservicecentra zijn in werking.

b Na een succesvolle pilot is een nieuwe publiciteitscampagne voor de ‘leerbonnen’ gestart. De eerste duizend

a b c

Wat is de voortgang van de programmalijn Dynamisch Brabant?

e f

g h

bonnen zijn aangevraagd, van de geplande 3.400.

De bedrijfsgerichte regeling ‘Sociale innovatie’ is per eind 2008 beschikbaar en vergoedt 50 procent van de ondernemerskosten (maximaal 20.000 euro).

De provincie betaalt mee aan projecten in het ‘Brabant Centre of Entrepeneurship’ en aan een opleiding tot ‘Master of Business Innovation’ (Tias Nimbas Tilburg).

De provincie draagt 1,3 miljoen euro bij aan het verbeteren van de concurrentieposities van de Technische Universiteit Eindhoven en de Universiteit van Tilburg. Het geld is bestemd voor een tweejarig beurzenprogramma.

In vijf regio’s zijn meerjarenplannen gecofinancierd om meer instroom in technische opleidingen te realiseren (Regionale Platforms Techniek).

Het aantal techniekleerlingen is in 2008 voor het eerst in jaren toegenomen.

Er is met zorgpartners een actieplan voor de zorg geformuleerd: ‘Brabantse Zorg en Welzijn in actie 2008-2011’ en de activiteiten zijn van start gegaan.

De zeven teams van ‘Kleurrijk Brabant Werkt’ zijn in 2008 gecontinueerd.

De provincie investeert in verbetering van de kwaliteit van de (bedrijfs)omgeving De provincie steunt broedplaatsen zoals De Gruijterfabriek en het Veemarktkwartier financieel.

De provincie heeft de uitvoeringsorganisatie voor het project ‘Maintenance Valley’ opgezet. c Drie bestaande locaties zijn aangewezen als voorbeeldproject voor ‘Werklocaties van de toekomst’.

a

4

9

d

b

e

De provincie investeert in de identiteit van de regio op het gebied van kennis, cultuur en sport De provincie faciliteert de ontwikkeling van duurzame energie Aanbevelingen uit het SER Brabant-advies ‘Brabant energieneutraal als economische kans’ a worden vertaald naar voorstellen voor vijftien pilots en een ‘Energy platform’.

De financiële stand van zaken van de programmalijn per 31 december 2008 Voor de programmalijn Dynamisch Brabant is 95,9 miljoen euro beschikbaar a Van dit budget is eind 2008 bijna 75,8 miljoen euro vastgelegd (besteed en verplicht). b Hiervan is 66,9 miljoen euro beschikbaar gesteld aan ‘Samen Investeren in BrabantStad’.

Het resterende budget bedraagt 20,1 miljoen euro. c

De provincie heeft extra middelen ter beschikking gesteld voor internationale acquisitie door de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij. b Nieuwe sportaccommodaties, zoals turnhal FlikFlak (fieldlab), en cultuuraccommodaties, zoals Podium Bloos, zijn mogelijk gemaakt met een financiële bijdrage van de provincie. c ‘Dynamisch Brabant’ heeft het proces ‘BrabantStad Europese Culturele Hoofdstad 2018’ voorbereid: dit heeft geleid tot een visiedocument, een plan van aanpak en een programmabureau. d De provincie heeft financieel bijgedragen aan elf evenementen in 2008 (vijf cultureel, zes sportief) Voor de meeste evenementen zijn meerjarige afspraken gemaakt tot en met 2011.

De provincie heeft geïnvesteerd in de Dutch Design Week 2008 (Noord-Brabant als regio voor creatieve industrie).

Andere evenementen: EK Zwemmen, Indoor Brabant, Circo Circolo, Boulevard en het Erasmus Festival.

Voorwaarden voor provinciale ondersteuning zijn internationale zichtbaarheid, uitstraling op ‘BrabantStad Europese Culturele Hoofdstad 2018’ en het imago van Noord-Brabant als (bedrijfs)vestigingslocatie.

a

5

10

Financiën 6

De provincie versterkt de internationale samenwerking

11

a b c

in opdracht van:

7.Dynamisch-Fase8.indd 1

De provincie participeert in meerdere EU-projecten waaronder innovatie en energie.

Op initiatief van de provincie is ‘Creative Industries’ het thema van de jaarlijkse netwerkbijeenkomst van de Innovation Alliance.

De provincie is een samenwerking gestart met de regio Zuidwest-Engeland.

6 23-04-2009 16:25:20

Perspectiefrijk Brabant Toelichting bij de Informatiekaart (Midterm Review)

Door Brabanders perspectieven te bieden, wordt iedereen in staat gesteld om mee te (blijven) doen aan de samenleving.

Dat is heel algemeen gezegd de ambitie van de programmalijn ‘Perspectief­rijk Brabant’. Er zijn in totaal acht projecten, verdeeld over de thema’s Jeugd, Samenleving en Cultuur. Daarnaast wordt geïnvesteerd in Inzicht & Overzicht: het beter gebruiken, ontwikkelen en verspreiden van kennis in Noord-Brabant.

Bij Jeugd gaat het om het versterken van de eerstelijnshulp voor jeugd en gezin, het voorkomen van voortijdig schoolverlaten en het ondersteunen van de implementatie van maatschappelijke stages op middelbare scholen.

Bij Samenleving gaat het om het versterken van de leefbaarheid van wijken en dorpen en het stimuleren van toekomstbestendige zorg met ‘slimme zorg’.

Bij Cultuur gaat het om het behoud van het cultureel erfgoed en het verbinden van Brabanders met de ‘Schatten van Brabant’.

De Informatiekaart op de bladzijde hiernaast geeft een overzicht van de voortgang die de provincie heeft geboekt.

De kaart is ingedeeld in drie categoriëen: behaalde resultaten, tussenresultaten en financiën. Deze worden hieronder kort toegelicht. Onder het kopje ‘beeld van de voortgang’ staat een beschouwende conclusie over de Midterm Review van de programmalijn Perspectiefrijk Brabant.

Resultaten Goede voorbereiding en besluitvorming over de concrete doelstellingen en in te zetten instrumenten is essentieel. Voor ‘Perspectiefrijk Brabant’ zijn in 2008 alle noodzakelijke besluiten genomen en is voortvarend gestart met de uitvoering van de plannen.

De provincie heeft een aantal concrete resultaten bereikt door het strategisch inzetten van het budget en door haar rol als deskundige ‘spin in het web’. De resultaten zijn niet alleen uit te drukken in bijvoorbeeld het aantal verstrekte subsidies: •D e sociale component staat weer duurzaam op de agenda van de Brabantse gemeenten.

•D e provincie wordt steeds vaker gezien als serieuze partner in de ontwikkeling en uitvoering van projecten.

• E r zijn succesvolle verbindingen gelegd met andere sectoren, zoals bij de ontwikkeling van industrieel erfgoed en in wijkprojecten.

• K ennisdeling heeft geleid tot nieuwe initiatieven.

• Innovatieve concepten, zoals de Dorpen Derby, maken beleid zichtbaar voor burgers.

Beeld van de voortgang ‘Perspectiefrijk Brabant’ ligt op koers. De projecten ‘Leefbaarheid Dorpen’ en ‘Monumenten’ lopen duidelijk voor op schema wat betreft het aantal initiatieven waarvoor bij de provincie wordt aangeklopt. Het project ‘Schatten van Brabant’ heeft zich ontwikkeld van een incidenteel naar een continu cultureel programma door het jaar heen.

De beoogde samenwerking met gemeenten en andere betrokkenen brengt echter ook een risico van vertraging met zich mee. Bijvoorbeeld door de tijd die afstemming kost of door het feit dat de benodigde inzet bij de andere partij niet onmiddellijk geleverd kan worden. Ook institutionele veranderingen (fusies, regels) leiden soms tot vertraging, bijvoorbeeld in de zorg. In de praktijk betekent dit dat weliswaar gestart kan worden met een project, maar dat de financiële inzet pas in een latere fase van het project aan de orde is.

De economische crisis zal, naar verwachting, ook op de sociale en culturele sector veel invloed hebben, zoals op de Centra voor Jeugd en Gezin. Eigenaren van monumenten zullen meer moeite hebben om hun financiering voor restauratie helemaal rond te krijgen. Om die reden wordt momenteel aanvullende ondersteuning ontwikkeld in de vorm van een lening om vertraging in de uitvoering te voorkomen.

Financiën Van het budget voor 2007-2011 was eind 2008, ondanks dat 2008 een introductiejaar was, 54 procent vastgelegd.

De inzet van middelen op de projecten zal het hoogst zijn in 2010 en 2011.

Voor de restauratie van rijksmonumenten zijn eind 2008 voor 25 miljoen euro subsidieaanvragen ingediend, terwijl het oorspronkelijke budget 14 miljoen euro was. Provinciale Staten heeft eind 2008 het budget verhoogd en verder is er extra geld vrijgekomen in het kader van ‘Samen investeren in BrabantStad’. Ten slotte is het belangrijk om te melden dat de behoefte van gemeenten aan financiële ondersteuning bij het opstellen en uitvoeren van integrale dorpsontwikkelingsplannen groot blijkt te zijn.

7 achterzijde printsA3+.indd 9

23-04-2009 16:25:56

Perspectiefrijk Brabant Informatiekaart bij de Midterm Review van het bestuursakkoord ‘Vertrouwen in Brabant’

De provincie investeert in jeugdbeleid Voor de speerpunten ‘Centrum voor Jeugd en Gezin’, ‘Maatschappelijke Stages’ en ‘Voortijdig Schoolverlaten’ zijn de kaderstellende beleidsnotities en de uitvoeringsnotities vastgesteld.

Voor de speerpunten ‘Centrum voor Jeugd en Gezin’ en ‘Voortijdig Schoolverlaten’ zijn de subsidieregelingen vastgesteld.

Bij alle verstrekte subsidies is cofinanciering door de subsidieaanvrager en derden vereist.

Op het speerpunt ‘Centrum voor Jeugd en Gezin’ wordt de provincie als expert gezien door gemeenten en instellingen.

De B5-steden cofinancieren in het kader van ‘Samen investeren in BrabantStad’ projecten op het terrein van ‘Centrum voor Jeugd en Gezin’ en ‘Voortijdig Schoolverlaten’.

De provincie verbetert de zorg voor de Brabantse jeugd

a b c d

Met steun van de provincie hebben tien gemeenten een Centrum voor Jeugd en Gezin gerealiseerd (doelstelling 2011: alle 68 gemeenten). b De provincie heeft gezorgd voor afspraken over de coördinatie tussen achthonderd partijen op het gebied van jeugdzorg en hulpverlening in heel Noord-Brabant (één kind, één plan). c De provincie heeft drie consulenten voor twee jaar aangesteld die scholen en bedrijven ondersteunen bij de invoering van maatschappelijke stages.

a

1

tussenresultaten

BEHAALDE resultaten

5

e

De provincie bevordert de leefbaarheid De provincie werkt aan de leefbaarheid van de samenleving a

Voor ‘Versterken Leefbaarheid Dorpen’, ‘Versterken Leefbaarheid Wijken’ en ‘Slimme Zorg’ zijn de kaderstellende beleidsnotities, de uitvoeringsnotities en de subsidieregelingen vastgesteld.

Bij alle verstrekte subsidies is cofinanciering door de subsidieaanvrager en derden vereist.

Op het speerpunt ‘Leefbaarheid’ wordt de provincie als expert gezien door gemeenten en instellingen.

Door het speerpunt ‘Leefbaarheid’ worden burgers gestimuleerd te participeren bij de ontwikkeling van dorp of wijk.

Voor het speerpunt ‘Slimme zorg’ is de provincie een projectpartner voor bedrijven, maatschappelijke organisaties en kennisinstituten die deuren opent en partijen samenbrengt.

De B5-steden cofinancieren in het kader van ‘Samen investeren in BrabantStad’ projecten op het terrein van ‘Leefbare Wijken’ en ‘Slimme Zorg’.

a b c

2

b c d

d e

e

f

De provincie draagt bij aan ontwikkeling en behoud van cultuur Voor ‘Schatten van Brabant’ en ‘Cultureel Erfgoed’ zijn de kaderstellende beleidsnotities, de uitvoeringsnotities en de subsidieregelingen vastgesteld.

Bij alle verstrekte subsidies is cofinanciering door de subsidieaanvrager en derden vereist.

Gemeenten zien de provincie steeds meer als samenwerkingspartner, waardoor de provincie (indirect) meer toegang tot burgers krijgt.

Bij cultuur betrokken partijen erkennen de provincie als partner.

De B5-steden cofinancieren in het kader van ‘Samen investeren in BrabantStad’ projecten op het terrein van cultureel (industrieel) erfgoed.

6

a b c

3

d e

Wat is de voortgang van de programmalijn Perspectiefrijk Brabant?

(2e editie)*

f

De provincie behoudt het Noord-Brabants cultureel erfgoed

7

a b

a

De provincie werkt aan kennisontwikkeling over Noord-Brabant a b

In 2008 is het programma ‘Schatten van Brabant’ met vijftig culturele activiteiten gerealiseerd, met naar schatting twintigduizend bezoekers.

Dankzij subsidies van de provincie kan de restauratie van 37 monumenten direct worden gestart.

De provincie bevordert, ontwikkelt en verspreidt expertise

b

Het ambtelijk startdocument is vastgesteld.

De B5-steden cofinancieren in het kader van ‘Samen investeren in BrabantStad’ projecten op het gebied van kennisontwikkeling, zoals het ‘City Change Centre’.

De provincie heeft 32 wijkprojecten ‘Leefbare wijken’ gecofinancierd die dienen voor sociale maatregelen, eventueel gecombineerd met fysieke ingrepen.

Met de zeven middelgrote gemeenten is afgesproken een samenwerkingsprogramma ‘Leefbare wijken’ op te stellen.

De meerwaarde van integrale projecten wordt steeds meer erkend door betrokken overheden en organisaties.

Bijna tweehonderd burgerinitiatieven voor leefbaarheid in de dorpen zijn beter zichtbaar gemaakt voor het publiek door de ‘Dorpen Derby’.

Er zijn 34 subsidies verstrekt aan gemeenten (doelstelling 2011: 40) om met burgers een integraal dorpsontwikkelingsplan op te stellen.** Zes gemeenten hebben provinciale cofinanciering ontvangen (doelstelling 2011: 24) om een integraal dorpsontwikkelingsplan uit te voeren.**

c

8 4

d e f g

In opdracht van de provincie is onderzoek gedaan naar de instrumenten die gemeenten inzetten voor leefbaarheid.

De provincie heeft samen met gemeenten www.jeugdbalansbrabant.nl ontwikkeld voor het uitwisselen van gegevens ten bate van hulp en zorg aan jeugd en gezin.

Ongeveer twintig relatiebeheerders en accountmanagers van de provincie zetten hun expertise in en verspreiden best practices op het terrein van jeugd, cultuur en samenleving.

De provincie heeft in 2008 een conferentie over de Centra voor Jeugd en Gezin gehouden, met als doel kennisdeling. Een tweede conferentie vindt in mei 2009 plaats.

Verschillende monitors op het gebied van participatie, leefbaarheid, jeugd, en cultuur zijn operationeel en dragen bij aan kennisontwikkeling over Noord-Brabant .

Tijdens evenementen en werkbijeenkomsten die de provincie heeft georganiseerd is kennis op het gebied van ‘Slimme Zorg’ gedeeld met (inter)nationale partners en is input verkregen voor kansrijke investeringsprojecten.

De ervaring van B5-gemeenten in het kader van ‘Samen investeren in BrabantStad’ worden gedeeld in bijeenkomsten.

De financiële stand van zaken van de programmalijn per 31 december 2008

Financiën

a

9

b c

Voor de programmalijn Perspectiefrijk Brabant is 144,8 miljoen euro beschikbaar.

Dit is inclusief het extra budget van 25 miljoen euro voor de subsidiëring van de restauratie van monumenten dat door Provinciale Staten beschikbaar is gesteld.

Van dit budget is eind 2008 ruim 78,2 miljoen euro vastgelegd (besteed en verplicht).

Hiervan is 35,1 miljoen euro beschikbaar gesteld aan ‘Samen investeren in BrabantStad’.

Het resterende budget bedraagt 66,6 miljoen euro.

* De eerste editie van deze kaart is gemaakt in oktober 2008. ** In relatie met het programma ‘Landelijk gebied’.

in opdracht van:

8. Perspectief_fase8.indd 1

7 23-04-2009 16:26:36

Bereikbaar Brabant Toelichting bij de Informatiekaart (Midterm Review) Noord-Brabant moet bereikbaar blijven, zodat mensen en goederen zich zonder al teveel moeite kunnen verplaatsen en bedrijven zich graag in Noord-Brabant willen (blijven) vestigen. De programmalijn Bereikbaar Brabant draagt hieraan bij met innovatieve en duurzame projecten. Samenwerking met externe partijen als kennisinstellingen, het Rijk, gemeenten en het bedrijfsleven staat centraal in de zeventien projecten die in de programmalijn opgenomen zijn.

Een deel van de projecten is gericht op ‘bereikbaarheid in ruimtelijke perspectief’. De focus ligt op optimale integratie van bereikbaarheid en ruimtelijke ontwikkeling. De kansen die ruimtelijke ontwikkeling in een gebied brengen, worden benut om de mobiliteit en bereikbaarheid te verbeteren. Daarnaast biedt (nieuwe) infrastructuur weer kansen voor ruimtelijke ontwikkelingen.

Het andere deel van de projecten is gefocust op ‘het juiste vervoermiddel op het juiste moment’. Dit houdt in dat de Brabantse reizigers beter gebruik kunnen maken van de verschillende vervoerswijzen die Noord-Brabant biedt. De reiziger moet een bewuste keuze kunnen maken. Dit begint bij een goede informatievoorziening. Om de reiziger keuzes te bieden voor verschillende vervoerswijzen, is het belangrijk om verkeer (treinreizigers, automobilisten, busgebruikers, fietsers, voetgangers, etc.) en vervoer (spoor, weg en water) in onderlinge samenhang te verbeteren. Daarnaast dient het goederenvervoer in Noord-Brabant zo efficiënt mogelijk te worden afgewikkeld via de bestaande vervoersmogelijkheden weg, water, lucht, spoor en buisleiding.

De Informatiekaart op de bladzijde hiernaast geeft een overzicht van de voortgang die de provincie heeft geboekt.

De kaart is ingedeeld in drie categorieën: eindresultaten, tussenresultaten en financiën. Deze worden hieronder kort toegelicht. Onder het kopje ‘beeld van de voortgang’ staat een beschouwende conclusie over de Midterm Review van de programmalijn Bereikbaar Brabant.

Resultaten Aansprekende en concrete resultaten die al zijn geboekt, zijn de afronding van de landelijke pilot MIRT-verkenning en de onderhandelingen over de overdracht N69. Een rijksweg is in provinciale handen overgegaan zodat voor de toekomst verkeers- en leefbaarheidsproblemen kunnen worden aangepakt. Met de gemeente Oss is een intentieverklaring

getekend voor de Weg van de toekomst, de N329. Verkeersproblemen worden daar op een duurzame en innovatieve manier aangepakt.

Het maatregelenpakket Wegwijs A2 en de uitrol van de website haalmeeruitdeweg.nl over heel Noord-Brabant moeten er voor zorgen dat automobilisten zo min mogelijk overlast ondervinden van wegwerkzaamheden.

Tevens is vorig jaar de Strategische visie Goederenvervoer vastgesteld. Met partners zoekt de provincie naar manieren om het groeiende goederenvervoer op gang te houden en duurzamer te maken. Een Brabants fietsnetwerk ligt klaar om de fiets als vervoermiddel te promoten. Inmiddels is de integrale verkenning N65 afgerond en is de marktverkenning ‘Hoogwaardig Openbaar Vervoer Noordoost-Brabant’ opgesteld. Ten slotte is aan de Technische Universiteit Eindhoven een leerstoel Goederenvervoer ingesteld door de provincie.

Beeld van de voortgang Over het algemeen kan gesteld worden dat de projecten van het programma Bereikbaar Brabant op koers liggen. Stond de periode tot eind 2008 in het teken van het uitwerken en opstarten van projecten, in 2009 en verder ligt de focus vooral op de uitvoering.

Financiën Het programma Bereikbaar Brabant heeft een budget van 400 miljoen euro. Deze infra-impuls is geprogrammeerd voor acht jaar (2008-2016). Door middel van deze impuls is het mogelijk projecten in tijd naar voren te halen en daardoor eerder te realiseren. Gemiddeld genomen heeft een infrastructuurproject een doorlooptijd van zeven jaar (van voorbereiding en verkenning tot uitvoering). Pas na vijf jaar voorbereiding is de uitvoering zichtbaar. Een aantal projecten is al in realisatie (10,4 miljoen euro) en er zijn inmiddels verplichtingen aangegaan voor 156,6 miljoen euro. 232,9 miljoen euro is geprogrammeerd en gelabeld aan infrastructurele projecten die in voorbereiding zijn.

De provincie en de vijf grote Brabantse steden investeren binnen BrabantStad in projecten gericht op de verbetering van de stedelijke bereikbaarheid. Hiervoor heeft de provincie 69 miljoen euro beschikbaar gesteld.

8 achterzijde printsA3+.indd 10

23-04-2009 16:27:07

Bereikbaar Brabant Informatiekaart bij de Midterm Review van het bestuursakkoord ‘Vertrouwen in Brabant’

De provincie verbindt ruimtelijke ontwikkeling aan mobiliteit De landelijke pilot MIRT (Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport) -verkenning ‘Zuidoostvleugel BrabantStad’ is met de regio en vier ministeries (VROM, LNV, V&W en EZ) opgesteld.

Voor de N65, N69 en N279 (inclusief oost-westverbinding) zijn integrale gebiedsverkenningen opgesteld.

De provincie heeft de N69 overgenomen van het Rijk; met alle partijen is een milieueffectrapportage gestart vanuit een brede belangenbenadering.

In vervolg op de MIRT-verkenning wordt samen met de regio en ministeries een ‘planstudie nieuwe stijl’ voor de ‘Zuidoostvleugel BrabantStad’ voorbereid.

De nieuwe planstudie wordt ook toegepast bij het vervolg van de N279 (inclusief oost-westverbinding).

In het bereikbaarheidsprogramma ‘Zuidoostvleugel BrabantStad’ zijn integrale maatregelen uitgewerkt en gestart op het gebied van mobiliteitsmanagement, openbaar vervoer, fietsverkeer en dynamisch verkeersmanagement.

a b c

1

a De provincie cofinanciert het opknappen van stedelijke zones in Den Bosch, Breda, Helmond en Deurne

d

7

e

(samen met ‘Mooi Brabant’). b Drie binnenhavens (Oss, Waalwijk en Bergen op Zoom) worden met middelen van onder andere de provincie

f c

De provincie werkt aan diverse vormen van personenvervoer Het onderzoek ‘Netwerk helihavens Brabant’ is afgerond en de uitkomsten worden verwerkt in de nota Luchtvaart.

De marktverkenning ‘Hoogwaardig Openbaar Vervoer Noordoost-Brabant’ is afgerond.

De infrastructurele maatregelen op het hoogwaardig openbaar vervoertraject Breda-Oosterhout zijn voorbereid en worden in 2009 gerealiseerd.

Het onderzoek naar transferia is afgerond en P&R- locaties zijn in voorbereiding.

De bouw van station Maarheeze is met partners voorbereid en in 2009 start de realisatie.

De provincie lobbyt voor treinverbindingen naar Duitsland (Aken en Düsseldorf) en België (Antwerpen en Brussel).

Samen met betrokken partijen wordt op interactieve wijze het fietsbeleid van de provincie geactualiseerd. In november 2009 zal de nieuwe fietsnota ‘Fiets in de versnelling’ worden vastgesteld.

De provincie en de regio’s hebben een brabantbreed fietsnetwerk vastgesteld.

De provincie heeft voor knelpunten in dit fietsnetwerk 5 miljoen euro extra beschikbaar voor regio’s en gemeenten.

Het maatregelpakket Wegwijs A2 is opgesteld: overheden en bedrijfsleven werken nu samen aan een betere doorstroming van verkeer en vervoer tijdens de wegwerkzaamheden aan de A2.

De provincie draagt bij aan stedelijke ontwikkeling en bereikbaarheid

TUSSENresultaten

a b c

Behaalde resultaten

2

opgeknapt en beter bereikbaar gemaakt.

De provincie investeert 69 miljoen euro in stedelijke bereikbaarheidsprojecten (onderdeel van ‘Samen investeren in BrabantStad’).

De provincie informeert inwoners over het gebruik van de weg

8

a De website www.haalmeeruitdeweg.nl geeft burgers actuele informatie over wegwerkzaamheden in heel

Noord-Brabant.

d

De provincie stimuleert effectief en efficiënt gebruik van vervoersmiddelen

e f g h i j

De provincie verbetert de informatievoorziening voor reizigers Er zijn afspraken gemaakt over landelijke samenwerking voor individuele reisinformatie. a Voor individuele reisinformatie zijn op nationaal en op provinciaal niveau projecten in voorbereiding. b De provincie werkt samen met Rijkswaterstaat en de provincie Zeeland en Limburg aan een nieuwe verkeerscentrale c in Zuid-Nederland.

3

Wat is de voortgang van de programmalijn Bereikbaar Brabant?

9

a Het hoogwaardig openbaar vervoertraject Etten-Leur-Breda is gereed. b Een nieuwe buslijn Tilburg-Waalwijk-Den-Bosch is gestart, deze zal verder worden verbeterd. c De eerste pilotprojecten ‘Individuele reisinformatie’ lopen; waaronder iSi InCar rond schoolomgevingen in

Waalwijk.

De provincie draagt bij aan de ontwikkeling van relevante wetenschap

10

a De provincie heeft de nieuwe leerstoel goederenvervoer aan de Technische Universiteit Eindhoven ingesteld;

de hoogleraar en een promovendus werken mee aan de uitvoering van de ‘Strategische visie goederenvervoer’.

De provincie betrekt externe partijen bij verbeteringen voor het goederenvervoer De ‘Strategische visie goederenvervoer’ is vastgesteld en wordt mede gedragen door externe partijen a (kennisinstellingen, bedrijfsleven en overheden).

De projecten die horen bij de ‘Strategische visie goederenvervoer’ zijn in voorbereiding en uitvoering. b

4

De financiële stand van zaken van de programmalijn per 31 december 2008

Financiën

a Voor de programmalijn Bereikbaar Brabant is 400 miljoen euro beschikbaar.

11

De provincie experimenteert met nieuwe manieren van wegaanleg

b Van dit budget is eind 2008 167 miljoen euro vastgelegd (besteed en verplicht). c

De provincie en de gemeente Oss hebben in een intentieverklaring afgesproken de N329 te reconstrueren als a proeftuin ‘Weg van de toekomst’.

De proeftuin ‘Weg van de toekomst’ wordt innovatief en duurzaam uitgewerkt met marktpartijen en andere b betrokkenen; de aanleg start in 2010.

Hiervan is 69 miljoen euro beschikbaar gesteld aan ‘Samen Investeren in BrabantStad’.

Het resterende budget bedraagt 233 miljoen euro.

5

Enkele ruimtelijke projecten zijn anders gelopen dan gepland Het ITS Europe Congress 2011 is niet aan Eindhoven maar aan Lyon toegewezen; de provincie probeert deel te nemen a aan de Showcase Cooperatieve Systems in 2011 Een tekort op de rijksbegroting vertraagde de ontwikkeling van een visie voor de A27. b Het ‘Project Mainportcorridor Zuid’ is door het ministerie stilgelegd; de visie voor de doorstroomas A4 wordt c nu uitgewerkt in de MIRT-verkenning Antwerpen-Rotterdam.

in opdracht van:

9. bereikbaarheid_fase 9.indd 1

6

8 23-04-2009 16:27:48

Verbindend Brabant Toelichting bij de Informatiekaart (Midterm Review)

Wij willen de provincie Noord-Brabant profileren als een sterke regio met een positief imago en een aantrekkelijke uitstraling.

Samenwerking met Brabantse gemeenten, bedrijven, maatschappelijke- en belangenorganisaties vinden we essentieel.

Daarvoor is een open, transparante en toegankelijke provinciale organisatie nodig die meer burger- en klantgericht werkt.

Een afgeleid doel is daarom ervoor te zorgen dat inwoners, bedrijven en instellingen weten wat de provincie doet en waarvoor men bij de provincie terecht kan. De waardering van bovenstaande partijen voor de dienstverlening van de provincie moet verhoogd worden.

Voor de regio en voor de provinciale organisatie vervullen wij de rol van (creatieve) aanjager en faciliteerder. Ook zorgen wij ervoor dat aan de benodigde randvoorwaarden is voldaan of dat in benodigd (ict-) instrumentarium is voorzien.

De Informatiekaart op de bladzijde hiernaast geeft een overzicht van de voortgang die de provincie heeft geboekt. De kaart is ingedeeld in drie categorieën: behaalde resultaten, tussenresultaten en financiën. Deze worden hieronder kort toegelicht. Onder het kopje ‘beeld van de voortgang’ staat een beschouwende conclusie over de Midterm Review van de programmalijn Verbindend Branbant.

Resultaten Door inspanning van de provincie is de samenwerking in de regio West-Brabant versterkt. Dit heeft geleid tot een gezamenlijk investeringsprogramma voor de realisatie van een concreet aantal grote projecten.

Voor het transparanter maken van het werk van de provincie, met name het verband tussen beleidsprestatie en maatschappe­ lijke effect, is de begroting sterk verbeterd. Naast de begroting is ook een ‘Begroting in één oogopslag’ geïntroduceerd. Beide zijn op internet te bekijken.

De score uit de monitor telefonische bereikbaarheid is in een half jaar gestegen van 6,1 naar 6,8.

De pilot Mediation, over door burgers ingediende bezwaarschriften, is een succes (50 procent ingetrokken bezwaren). Deze manier van werken zal ingevoerd worden bij alle werkzaamheden waar besluiten over burgers en het bedrijfs­leven in het geding zijn. Het ministerie van Binnenlandse Zaken noemt Brabant als voorbeeld.

In samenwerking met derden hebben wij het merkconcept ‘Brabant’ vastgesteld. Het merkconcept is de inhoudelijke beschrijving van punten waarop de promotie van de regio

Noord-Brabant gebaseerd kan worden. Alle gebruikers kunnen het zelf toepassen.

Het programma stimuleert en organiseert klantgerichter werken in de provincie. Een belangrijk project daarbij is het digitaliseren en het online inzichtelijk maken van de werkzaamheden. Om dat te kunnen doen beschrijven wij werkprocessen voor het aanvragen van subsidies en vergunningen.

Om de toegang van burgers via de provinciale internetsite te verbeteren, is de bouw van een nieuwe site aanbesteed, is DigiD ingevoerd en wordt – ook in B5-verband – gewerkt aan de ontwikkeling van hulpmiddelen op het gebied van e-democracy en e-dienstverlening.

Vanuit de provincie geven wij aandacht aan het versterken van de bestuurskracht in gemeenten en waterschappen. Wat de rol van de provincie daarin moet worden, wordt nu voorbereid in een discussienota voor ons college.

Beeld van de voortgang Door het bijzondere karakter van het programma heeft het enige tijd geduurd voordat wij en onze samenwerkingspartners goed op elkaar ingespeeld waren. De projecten Merk Brabant en Eén Brabant verlopen goed. Bij het promoten van het merk ‘Brabant’ is niet altijd het onderscheid duidelijk tussen de ‘corporate communicatie’ van de provincie en het merkconcept van de regio Noord-Brabant. We zijn ons daarvan bewust en zullen op dit punt zorgvuldig communiceren.

Het realiseren van de doelstellingen op het terrein van klantgerichte dienstverlening en transparante bedrijfsvoering staat of valt met een cultuuromslag in het provinciehuis.

Het draagvlak van het management voor de veranderkundige opgave en de (interne) communicatie zijn belangrijke elementen voor succes. Daarnaast geldt specifiek bij het invoeren van ondersteunende automatisering dat het opnamevermogen van de organisatie een beperkende factor is. Op deze aspecten hebben wij het oorspronkelijke programma­plan aangescherpt.

Financiën Voor de programmalijn Verbindend Brabant is in totaal 30 miljoen euro gereserveerd. Hiervan is in 2008 4,4 miljoen euro gerealiseerd en daarnaast 5,2 miljoen euro verplicht. Voor de samenwerkingsprojecten e-Overheid in het kader van ‘Samen investeren in BrabantStad’ is bovenop de 30 miljoen euro een bedrag van 2,7 miljoen euro gereserveerd. Hiermee komt het totale budget op 32,7 miljoen euro.

9 achterzijde printsA3+.indd 11

23-04-2009 16:28:16

Verbindend Brabant Informatiekaart bij de Midterm Review van het bestuursakkoord ‘Vertrouwen in Brabant’

De provincie legt een nieuwe basis voor de promotie van Noord-Brabant Het nieuwe merkconcept voor de promotie van Noord-Brabant is in een vergevorderd stadium.

Het merkconcept is gericht op het uitdragen van Noord-Brabant als sterke regio op het terrein van economie, cultuur, toerisme en sport.

Partners (waaronder Uit in Brabant en de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij) hebben aangegeven het merkconcept toe te zullen passen in hun eigen promotionele uitingen.

Begin 2008 is er in samenwerking met universiteiten een aanvullende wervingscampagne voor studenten gevoerd.

Met onderwijsinstellingen is nog geen overeenstemming bereikt over het gebruik van het merkconcept.

De deelname aan de Dutch Design Week in oktober 2008 leverde input op voor de ontwikkeling van het merkconcept.

Ter verbetering van de zichtbaarheid van de provinciale organisatie is de promotiecampagne ‘Brabant investeert in…’ gestart.

a b

Door inspanningen van de provincie is de samenwerking in de regio versterkt c

1 TUSSENresultaten

e f g

Het eerste resultaat van de gesprekken met alle vier de regio’s in Noord-Brabant is een ‘Convenant West-Brabant’.

Voor de bijbehorende projectenportefeuille is een extra budget van 50 miljoen euro vrijgemaakt. b Het traineeproject twaalf gemeenten en drie waterschappen is een succes en de provincie heeft hiervoor de HRM provincieprijs gewonnen. c De eerste samenwerkingsprojecten in het kader van ‘Samen investeren in BrabantStad’ op het gebied van e-Overheid zijn gestart: Virtuele overheid, e-Democracy en ‘Schoolnet’. a

d

behaalde resultaten

6

De provincie heeft gekozen voor een nieuwe aanpak van samenwerking met gemeenten De provincie heeft haar dienstverlening verbeterd Voor de stimulering van samenwerking van overheden en bedrijfsleven kiest de provincie voor een behoeften­analyse per regio. Dit leidt tot maatwerk per regio.

Er zijn gesprekken gaande met de vier regio’s van Noord-Brabant.

De provincie overlegt met de B5-steden over het uitbreiden van de samenwerking e-Overheid naar regiogemeenten.

Door inspanningen van de provincie is de samenwerking in de regio versterkt.

a

2

7

c d

De provincie bereidt gedachtevorming over het stimuleren van de bestuurskracht in de regio voor. a

3

De provincie bereidt nieuwe manieren van klantgericht werken voor a b

b

Het inzicht in de werkzaamheden en financiën van de provincie is verbeterd

De provincie bereidt gedachtevorming over het stimuleren van de bestuurskracht in de regio voor

De resultaten van de pilot ‘Mediation’ zijn zo succesvol dat besloten is mediation in te voeren in alle primaire processen waar besluiten voor burgers en bedrijfsleven in het geding zijn.

Voor relatiemanagement met bedrijven is een inventarisatie gestart.

‘Verbindend Brabant’ onderzoekt de toepassing van een divers palet aan communicatiekanalen voor het bereiken van verschillende doelgroepen.

Er heeft een audit plaatsgevonden op ‘Anders werken’ met als gevolg een herijking van de automatiseringsagenda.

Uit recente metingen blijkt de score van telefonische bereikbaarheid in een half jaar is verbeterd van 6,1 naar 6,8.

‘Verbindend Brabant’ heeft een nieuwe concernbrede manier van relatiemanagement met gemeenten ingevoerd en overgedragen aan de lijnverantwoordelijken. c In 2008 is www.brabant.nl vernieuwd op het gebied van presentatie, inhoud en organisatie.

a b

4

c d

Wat is de voortgang van de programmalijn Verbindend Brabant?

8

De begroting is verbeterd door het tonen van maatschappelijke effecten en beleidsprestaties.

De begroting is toegankelijker gemaakt door deze ook integraal, in onderdelen en als begroting in één oogopslag beschikbaar te stellen via het internet. c Provincie en Belastingdienst zijn horizontaal toezicht aangaande belastingen overeengekomen, waarbij meer de nadruk wordt gelegd op afstemming en helderheid vooraf en verantwoording door de provincie achteraf.

a b

Verbindend Brabant stimuleert en organiseert klantgerichter werken in de provincie Bij de raadpleging over de nieuwe Wet ruimtelijke ordening is online burgerparticipatie mogelijk gemaakt.

De online dienstverlening aan burgers en bedrijfsleven is uitgebreid door het ontsluiten van de productencatalogus en het digitaliseren van het aanvragen van subsidies.

‘Verbindend Brabant’ heeft de voor digitalisering benodigde beschrijving van informatieprocedures, hardware en software afgerond.

Om nog klantgerichter te gaan werken zijn normen geformuleerd om de drie grootste irritatiebronnen van klanten aan te pakken: telefonische bereikbaarheid, afhandeling van brieven van burgers en betaling van facturen.

Medewerkers van de provincie zijn uitgedaagd om aan deze normen voor klantgerichtheid te voldoen.

De bouw van de Brabantsite 2.0 (www.brabant.nl) is aanbesteed.

a b c d e f

5 De financiële stand van zaken van de programmalijn per 31 december 2008

Financiën 9

in opdracht van:

10. Verbindend_fase7.indd 1

Voor de programmalijn Verbindend Brabant is 32,7 miljoen euro beschikbaar.

Van dit budget is eind 2008 9,6 miljoen euro vastgelegd (besteed en verplicht).

Hiervan is 2,7 miljoen euro beschikbaar gesteld aan ‘Samen investeren in BrabantStad’. c Het resterende budget bedraagt 23,1 miljoen euro.

a b

9 23-04-2009 16:28:51

Landelijk Gebied Toelichting bij de Informatiekaart (Midterm Review)

Op veel plaatsen in Noord-Brabant verandert het platteland.

Nieuwe natuurgebieden komen tot stand, rivieren krijgen de ruimte, dorpen blijven leefbaar en landbouw kan zich ontwikkele­n op duurzame locaties. Deze voorbeelden voor de ‘herinrichting van het Brabantse platteland’, dragen bij aan een vitaal, mooi en schoon platteland voor alle inwoners en recreanten. Aan de uitvoering werken overheden, maatschappelijke organisaties en particulieren mee, onder regie van de provincie Noord-Brabant. Deze regie wordt gerealiseerd door het programma ‘Landelijk Gebied’, met een totaalbudget van 1,2 miljard euro.

Het kader voor dit programma zijn de negen reconstructie- en gebieds­plannen die Provinciale Staten in 2005 heeft vastgesteld. De uitvoering van deze plannen duurt twaalf jaar. Eind 2008 heeft Provinciale Staten het Provinciaal meerjarenprogramma (PMJP) (2007-1013) geactualiseerd. Naast de met het Rijk afgesprok­en Intensiveringsbudget Landelijke Gebied (ILG)-prestatie­s, geeft het PMJP ook de prestaties voor de overige revitalise­ringsdoelen en de beschikbare budgetten van provincie, Rijk, Europa, gemeenten, waterschappen en derden.

De kracht van het programma zit in de integrale aanpak en de betrokkenheid van de partijen.

De Informatiekaart op de bladzijde hiernaast geeft een overzicht van de voortgang die de provincie heeft geboekt.

De kaart is ingedeeld in drie categorieën: behaalde resultaten, tussenresultaten en financiën. Deze worden hieronder kort toe­gelicht. Onder het kopje ‘beeld van de voortgang’ staat een beschouw­ende conclusie over de Midterm Review van het programm­a Landelijk Gebied.

Resultaten Er zijn meer dan duizend projecten in uitvoering of al succesvol afgerond, vooral op het gebied van toerisme en recreatie en verbrede landbouw. Wat betreft de voortgang van de Ecologische hoofdstructuur (EHS), is sinds 2007 1.794 hectare verworven ten behoeve van de realisatie van de EHS, waarvan 728 hectare in 2008. Het betreft verworven gronden binnen de EHS, verworven gronde­n buiten de EHS en verwerving bestaande EHS. De eerste bestuursovereenkomst met de waterschappen heeft een impuls gegeven aan de uitvoering van watertaken in het landelijk gebie­d. Er is voor 114 miljoen euro aan projecten in uitvoering genome­n, die grotendeels zijn afgerond of in 2009

worden afgerond. Ook de milieubelasting door veehouderijen neemt af: het aantal mensen dat geurhinder ondervindt is met 10 procent afgenomen en de uitstoot van ammoniak is sinds 2000 met 25 procent (9 kiloton) afgenomen.

Wij hebben de organisatie van het programma intern en extern opgezet. Extern hebben wij een uitgebreid netwerk ontwikkeld, in de vorm van de negen revitaliseringscommissies en brabantbreed het Platform voortgang uitvoering revitalisering. De gebied­scommissies hebben een eigen budget voor bijvoorbeeld communicatie, streekmanagers, streekhuizen en kleine projecte­n. Wij hebben overeenkomsten met alle waterschappen en gemeenten gesloten. Intern hebben wij een frontoffice met gebiedscoördinatoren en gebiedsmakelaars voor elk van de nege­n gebieden. Tevens is er een backoffice, met onder andere een subsidieloket voor het landelijk gebied. Ook hebben wij een subsidieregeling vastgesteld voor alle subsidies in het landelijk gebied.

Daarnaast zijn de programmering en de monitoring verbe­terd, onder andere in de vorm van de negen gebiedsmeerjarenprogramma’s op basis van het PMJP en de Barometer Progra­mma Landelijk Gebied.

Beeld van de voortgang Op de sociaal-economische thema’s is de voortgang goed. Op de thema’s natuur, landbouw en water is de voortgang echter nog onvoldoende. Om te zorgen dat ook op die thema’s de doele­n bijtijds gehaald zullen worden, hebben wij begin 2009 een nieuwe koers vastgesteld met als motto ‘meer focus, minde­r vrijblijvendheid, beter zichtbaar’. Kern van deze aanpak is dat de totale gebiedsontwikkeling door een goede taakverdeling tusse­n alle partners doorgaat, maar dat de provincie de focus legt op een aantal grote prioritaire projecten op het gebied van natuur, water en landbouw die kunnen worden versneld. Dit is teven­s relevant om de ILG-doelen, die wij hebben afgesproken met het Rijk, tijdig te behalen. Ook zetten wij minder vrijblijvend instrumentarium in. Daarom hebben wij op 20 januari het nieuw­e grondverwervingsbeleid voor de EHS (minnelijke grondverwerving met als sluitstuk onteigening) vastgesteld. En gaan wij werken met een programmatische aanpak. Om de zichtbaarheid te verbeteren hebben wij een communicatiestrategie vastgesteld met als motto “Er gebeurt meer dan je ziet”, met een marketingbenadering die aansluit op onze corporate communicat­ie. Vooral richting burgers is meer communicatie

nodig over het nut en de noodzaak van revitalisering van het platteland.

Wij verwachten voor een aantal revitaliseringsdoelen de ambiti­e te moeten bijstellen. Het blijkt dat enkele gestelde doelen niet realistisch zijn, bijvoorbeeld voor het onderdeel landbouwstructuurverbetering. Voorzover bijstelling noodzakelijk is, zal dit in het kader van de Midterm Review voor het Intensiveringbudget Landelij­k Gebied (2010) plaatsvinden.

Financiën Het totale PMJP-budget van 1,2 miljard euro is opgebouwd uit een aantal financieringsbronnen. De provincie draagt 389 miljoe­n euro bij; hiervan is 89 miljoen euro afkomstig uit het bestuursakkoord 2008-2011.

Rijk en EU dragen 465 miljoen euro bij, waarvan 51,5 miljoen euro van het Rijk overgenomen lopende verplichtingen. De bijdrag­e van waterschappen, gemeenten en derden (private partners) is 348 miljoen euro, deze middelen lopen niet via de provinciale begroting. Met de waterschappen zijn de water­gerelateerde middelen vastgelegd: via de tweede bestuursovereenkomst is 200 miljoen euro aan watergerelateerde doelen overeengekomen. Dit betreffen de middelen van het Rijk, de provincie en waterschappen tezamen. Voor de overige doelen worden met de gemeenten en private partners nog nadere afsprak­en gemaakt.

Van het PMJP-budget is al voor 31 procent geïnvesteerd; daarvoor is 49 procent van de bestuursakkoordmiddelen benut. De verwachting is dat het gehele budget eind 2013 in het landelijk gebied is ingeze­t. Wel blijkt dat een (budgetneutrale) herverdeling van de middelen over de jaren nodig, omdat een gedeelte van de middele­n verschoven moet worden naar de tweede helft van de PMJP-periode. Dit gebeurt bij het eerstvolgende bijstellings­moment van de meerjarenbegroting.

10 achterzijde printsA3+.indd 12

23-04-2009 17:03:20

Landelijk gebied Informatiekaart bij de Midterm Review van het bestuursakkoord ‘Vertrouwen in Brabant’

De provincie bevordert de ontwikkeling van de landbouw

5

a b

Van de 48 landbouwontwikkelingsgebieden zijn er vijf operationeel.

De provincie heeft dertien bedrijven verplaatst vanuit extensiveringsgebied naar duurzame locaties.

De provincie heeft het antwoord op gesignaleerde knelpunten geformuleerd Op 10 februari 2009 is door Gedeputeerde Staten de versnellingskoers vastgesteld. De komende jaren wordt ingezet op meer focus, minder vrijblijvendheid en meer zichtbaarheid.

a

1

De provincie bevordert de kwaliteit van de leefomgeving a

6

De provincie gaat planmatig en programmatisch te werk In 2006 en 2008 is het provinciaal meerjarenprogramma vastgesteld door Provinciale Staten.

In december 2006 is de overeenkomst ‘Investeringsbudget Landelijk Gebied’ met het Rijk vastgesteld.

Eind 2006 is een overeenkomst gesloten met de Dienst Regelingen van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

In 2005 zijn de negen reconstructie- en gebiedsplannen door Provinciale Staten vastgesteld.

b c

a

Het aantal mensen dat geurhinder ondervindt is met tien procent afgenomen.

De uitstoot van ammoniak is afgenomen tot 26 kiloton in 2007 (van 35 kiloton in 2000 en 28 kiloton in 2005).

De proeftuin ‘Duurzame landbouwontwikkelingsgebieden’ loopt, met daarin proeven op het gebied van energie, volksgezondheid en milieu (luchtwassers), landschappelijke inpassing, architectuur en (ideeënboek), glastuinbouw en mestvergisting.

b c

2

d

TUSSENresultaten

behaalde resultaten

De provincie bevordert de ontwikkeling van de natuur

7

a b

Ruim 800 kilometer van de (in 2018 geplande) 1.500 kilometer ecologische verbindingszones is in aanleg.

In kwetsbare gebieden is 138.000 m2 glastuinbouw gesloopt.

De provincie bevordert de samenwerking en vermindert belangentegenstellingen In 2005 is met alle gemeenten een bestuursovereenkomst gesloten over het uitvoeren van de reconstructieen gebiedsplannen.

Eind 2007 is de tweede bestuursovereenkomst (2007-2013) met de waterschappen ondertekend.

Jaarlijks wordt een prestatieovereenkomst met de Dienst Landelijk Gebied van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit vastgesteld.

Er zijn negen gebiedscommissies ingesteld die Gedeputeerde Staten adviseren.

Het ‘Platform voortgang uitvoering revitalisering’ met daarin gemeenten, waterschappen en maatschappelijke organisaties is ingesteld.

De provincie bevordert de ontwikkeling van goed en voldoende water

a

c

Wat is de voortgang van het programma Landelijk Gebied?

d e

a b c d

8

3

De provincie maakt de uitvoering van projecten mogelijk en het resultaat zichtbaar De benodigde (subsidie)regelingen en verordeningen zijn vastgesteld.

Er zijn drie streekhuizen opgericht en negen streekmanagers aangesteld.

Voor ‘Landelijk Gebied’-subsidies is een speciaal subsidieloket geopend.

Als extra instrument voor gebiedsontwikkeling wordt een provinciaal vastgoedontwikkelbedrijf opgericht.

Er is een barometer ‘Barometer Programma Landelijk gebied’ opgesteld die de voortgang gedetailleerd toont.

Er is een communicatiestrategie voor de periode vanaf 2009 opgesteld.

In december 2008 is de brochure ‘Investeren in vitaal, mooi en schoon platteland’ verschenen.

Voor de aanpak van de verdroging in de ‘Natte natuurparels’ zijn 31 aankoopplannen opgesteld. Tot 1 januari 2009 is 5.655 ha grond gekocht. b Er is tot en met 2009 voor 114 miljoen euro aan waterprojecten verplicht. Hiervan is tot en met 2008 voor 60 miljoen euro uitgevoerd.

a

b

De provincie bevordert de sociaal-economische ontwikkeling en de leefbaarheid Er zijn 34 subsidies verstrekt aan gemeenten om met burgers een integraal dorpsontwikkelingsplan op te stellen. b Zes gemeenten hebben subsidie gekregen om hun integraal dorpsontwikkelingsplan uit te voeren. c In 2008 is voor meer dan 1,5 miljoen euro gerealiseerd op het gebied van toerisme en recreatie, en is voor 11,5 miljoen euro aan beschikkingen voor nieuwe projecten gestart. d De recreatieve toegangspoorten tot provinciale landschappen (Maashorst, Kempen) zijn geopend; subsidie is verleend aan drie recreatieve poorten in ‘Nationaal Landschap Het Groene Woud’. e Diverse projecten op gebied van verbrede landbouw, recreatie en toerisme, waaronder de aanleg van lange afstandspaden voor fietsers en wandelaars zijn uitgevoerd.

a

9

4

e f g

Er zijn ruim duizend projecten in het kader van het programma in uitvoering. De (voorlopige) resultaten staan in de ‘Barometer Programma Landelijk gebied’.

10

Het geprogrammeerde budget van het Programma Landelijk gebied voor 2007-2013 bedraagt 1,2 miljard euro

Financiën

a b

11

c d

in opdracht van:

11. landelijkgebied_Fase7.indd 1

De provincie investeert 389 miljoen euro en de EU en het Rijk samen 413 miljoen euro.

De resterende 348 miljoen euro, berekend op basis van cofinanciering, moet worden ingebracht door waterschappen, gemeenten en derden. Een deel hiervan is nog niet formeel toegezegd.

Van het totale budget is 372 miljoen euro vastgelegd (besteed en verplicht): 291 miljoen euro door het Rijk, de EU en de provincie en 81 miljoen euro door waterschappen, gemeenten en derden.

Het resterende budget bedraagt 828 miljoen euro.

10 23-04-2009 16:30:10

BrabantStad Toelichting bij de Informatiekaart (Midterm Review)

BrabantStad is het bestuurlijk stedelijk netwerk van Breda, Eindhoven, Helmond, ’s-Hertogenbosch, Tilburg en de provincie Noord-Brabant. De partijen behartigen de belangen van BrabantStad zowel regionaal, nationaal als internationaal. Het doel is een duurzame toekomst voor de steden en voor Noord-Brabant. De samenwerking tussen de partijen heeft zich ontwikkeld van afstemming en lobby, tot het bundelen van investeringen.

Het bestuursakkoord ‘Vertrouwen in Brabant’ van de provincie is als leidraad genomen bij het opstellen van het Meerjaren­ programma BrabantStad 2008-2012 ‘Samen investeren in BrabantStad’ en de daaraan gekoppelde investeringsagenda. De gezamenlijke investering bedraagt 1,4 miljard euro. Daarnaast worden ook projecten opgepakt die een grote impact kunnen hebben voor de toekomst: BrabantStad 2040, waarin de strategische agenda van het Rijk voor BrabantStad wordt ontwikkeld, en BrabantStad Europese Culturele Hoofdstad 2018, waarmee de kandidatuur van BrabantStad als Culturele Hoofdstad van Europa voorbereid wordt. Het is een samenwerkin­g op basis van vertrouwen. Een stuurgroep, bestaande uit een gedeputeerde en vijf wethouders, is onder andere verantwoordelijk voor het bestuurlijk arrangement en voor de coördinatie van de uitvoeringsagenda van Samen investeren. De stuurgroep wordt bij de uitvoering van haar taken ondersteund door het programmabureau BrabantStad.

De Informatiekaart op de bladzijde hiernaast geeft een overzicht van de voortgang die de provincie heeft geboekt. De kaart is ingedeeld in drie categorieën: behaalde resultaten, tussenresultaten en financiën. Deze worden hieronder kort toegelicht. Onder het kopje ‘beeld van de voortgang’ staat een beschouwende conclusie over de Midterm Review van het programma BrabantStad.

Resultaten Het traject van ‘het aanbod’ van de steden tot aan het vaststellen van het meerjarenprogramma is afgerond. Hiermee is een goed fundament gelegd om verder invulling te geven aan de bestuurlijke ambities van de provincie en de steden. In 2008 zijn de eerste concrete projecten van ‘Samen investeren in BrabantStad’ in uitvoering genomen. In de kaarten van de zes programmalijnen zijn de eerste resultaten aangegeven. Het is een uniek proces in Nederland dat een belangrijke impuls heeft gegeven aan de verdere samenwerking tussen de vijf steden en de provincie. Door de intensivering van de samenwerking wordt de uitvoering van projecten beter afgestemd,

bijvoorbeeld bij de ontwikkeling van spoorzones of het oprichten van een veiligheidshuis. Daarnaast zijn er pilots gestart, zoals het project Licht in de openbare ruimte in de gemeente Eindhoven. Het is belangrijk om succesvolle pilots de komende jaren ook in andere steden te kunnen gaan uitvoeren.

BrabantStad heeft actief de samenwerking opgezocht met maatschappelijke organisaties, onderwijs en het bedrijfsleven.

Hierdoor zijn mooie resultaten bereikt zoals de Brabant Medical School. Ook internationaal is in nauwe samenwerking met de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij aan de weg getimmerd. Projecten kwamen mede daardoor in aanmerking voor steun uit de Europese structuurfondsen of andere Europese programma’s. ‘Samen investeren in BrabantStad’ betekent ook een omslag in het soort communicatie. Er zijn gezamenlijke congressen georganiseerd en werkbezoeken afgelegd. Dit heeft onder meer geleid tot een groter draagvlak en enthousiasme bij voornamelijk bestuurders en ambtenaren en een overwegend positieve berichtgeving in de media.

Beeld van de voortgang Het succes van BrabantStad zal in belangrijke mate ervan afhangen of de steden en de provincie er met elkaar in slagen om de komende jaren de projecten, ondanks de economische situatie, voortvarend op te pakken. Het eerste beeld is dat een groot aantal projecten daadwerkelijk in uitvoering is genomen.

De voorbereiding van een aantal projecten heeft wel iets meer tijd gevraagd dan was voorzien. Er zal eind 2009 voor het eerst een halfjaarlijkse rapportage over de voortgang van de projecten worden opgesteld. Daarnaast blijft het succes afhankelijk van persoonlijke verhoudingen en het gevoel dat er een gemeenschappelijk belang is.

Financiën Voor de uitvoering van de investeringsagenda ‘Samen investeren in BrabantStad’ wordt een bijdrage verwacht van de provincie van 350 miljoen euro, van steden 600 miljoen euro en 450 miljoen euro van derden. Door de provincie is op dit moment 328 miljoen euro aan projecten toegewezen. In 2008 is ruim 51 miljoen euro besteed aan de eerste projecten (provincie 14 miljoen euro, steden 32 miljoen euro en derden 5 miljoen euro). De huidige economische recessie kan van invloed zijn op de realisatie van het budget van de investeringsagenda. Het risico is vooral gelegen in het werven van de bijdrage van private partijen.

11 achterzijde printsA3+.indd 13

23-04-2009 16:30:42

BrabantStad Informatiekaart bij de Midterm Review van het bestuursakkoord ‘Vertrouwen in Brabant’

De provincie heeft, samen met de B5-steden, besluitvorming afgerond De intentieverklaring ‘Investeren in Brabant (BrabantStad)’ is getekend door de B5-steden en de provincie in a december 2007.

Het nieuwe Meerjarenprogramma (2008-2012) is vastgesteld door provincie en B5-steden; b het uitvoerings­programma ‘Samen investeren in BrabantStad’ is daar onderdeel van.

De eerste twee tranches van projecten van het uitvoeringsprogramma ‘Samen investeren in BrabantStad’ zijn c vastgesteld door de provincie en de steden (juni 2008 en januari 2009).

De uitvoeringskracht van provincie en de B5-steden is toegenomen

1

a De doelen en het beleid van provincie en gemeenten zijn beter op elkaar afgestemd dan voorheen. b Projecten (ook de uitvoering ervan) van B5-steden en de provincie zijn beter afgestemd en er

TUSSENresultaten

behaalde resultaten

5

De provincie en de B5-steden treden, vaker dan voorheen, gezamenlijk extern op

De provincie en andere overheden stemmen regelmatig de plannen en voortgang af De BrabantStad-dinsdagen, het overleg tussen alle colleges van de partners in ‘BrabantStad’, werkt. a Er is op bestuurlijk en ambtelijk niveau regelmatig overleg tussen provincie, gemeenten en het Rijk. b ‘BrabantStad’ werkt aan samenwerking met andere stedelijke netwerken. c Er zijn communicatieafspraken gemaakt over ‘Samen investeren in BrabantStad’, waarbij de d zichtbaarheid van de provincie nadrukkelijk gewaarborgd is.

De gezamenlijke Europese strategie voor een lobby in Brussel is vastgesteld. e De provincie en de B5-steden werken met het Rijk aan een visie voor ‘BrabantStad in 2040’, f waarvan de plannin­g is vastgesteld en het bestuurlijk overleg is gestart.

De provincie en de steden coördineren hun lobbyactiviteiten. g Voor het project ‘BrabantStad Europese Culturele Hoofdstad 2018’ is een aparte organisatie opgezet. h Het sociale veiligheidsbeleid van het grote stedenbeleid is geëvalueerd, het nieuwe beleid is vastgesteld. i

a Werkbezoeken worden gezamenlijk afgelegd.

6

platform BrabantStad. handels­missies, is intensiever.

2

3

Een gezamenlijk programmabureau bewaakt en coördineert de voortgang De monitoring van de ongeveer 150 projecten door het programmabureau is gestart; de voortgang wordt a halfjaarlijks gerapporteerd, voor het eerst in september 2009.

Het programmabureau BrabantStad draagt zorg voor de coördinatie van de uitvoering van de projecten en b rapporteert aan de stuurgroep BrabantStad de voortgang. De concrete uitvoering vindt plaats bij verantwoordelijke lijnorganisatie van provincie en gemeenten.

b De gezamenlijke lobby in Den Haag is gestroomlijnd en er is vast overleg tussen het Rijk en het bestuurlijk c De samenwerking met de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij, in de vorm van campagnes en

De externe communicatie vanuit ‘BrabantStad’ is verbeterd De communicatie richting gemeenteraden en Provinciale Staten is frequenter met bijvoorbeeld a bijeenkomsten, een nieuwsbrief en een jaarverslag.

Er is een gezamenlijke huisstijl vastgesteld voor ‘BrabantStad’. b

is intensiever uitwisseling van kennis. c Door de bundeling van budgetten worden projecten sneller en met meer kwaliteit gerealiseerd.

d Er zijn gezamenlijke promotie acties en publicaties in vakbladen, kranten en tijdschriften.

Wat is de voortgang van de provinciale inbreng in het programma BrabantStad?

4

Het totale budget van het Investeringsprogramma ‘Samen investeren in BrabantStad’ bedraagt 1,4 miljard euro a De provincie investeert circa 350 miljoen euro en de gemeenten circa 600 miljoen euro. b De resterende 450 miljoen moet worden ingebracht door het Rijk, de EU en private partijen, het merendeel

7 Financiën

hiervan is toegezegd. c De provincie heeft 331 miljoen euro toegekend aan projecten die gezamenlijke doelen realiseren:

285,8 miljoen euro uit de programmalijnen en 45,5 miljoen euro uit de overige projecten. d In 2008 is ruim 51 miljoen euro besteed aan de eerste projecten ‘Samen Investeren in BrabantStad’:

14 miljoen door de provincie, 32 miljoen door de steden en 5 miljoen door derden.

De kosten van het programmabureau zelf worden gezamenlijk gedragen

8

in opdracht van:

12. Brabantstad 8.indd 1

a Het werkbudget van het programmabureau BrabantStad bedraagt 490 duizend euro waarvan de provincie

65 duizend euro bijdraagt.

11 23-04-2009 16:31:17

Overige grote onderwerpen Toelichting bij de Informatiekaart (Midterm Review)

Het bestuursakkoord kent buiten de programmalijnen nog enkele overige onderwerpen per portefeuille. Het gaat hier om actiepunten uit de portefeuilles van ruimtelijke ontwikkeling, ecologie, jeugd, cultuur & samenleving, verkeer en vervoer, bestuur & financiën en veiligheid. Het betreft een intensivering van bestaand beleid en overige doelstellingen. Deze actiepunten hebben wij in het kader van de Midterm review geëvalueerd.

De Informatiekaart op de bladzijde hiernaast geeft een beeld van een selectie van de overige grote onderwerpen per portefeuille. Het betreft hier alleen die actiepunten die niet zijn uitgewerkt in de programmalijnen.

Deze Informatiekaart wijkt af van de voorgaande kaarten per programmalijn. De kaart toont actuele resultaten per onderwerp, zonder onderscheid te maken tussen ‘behaalde resultaten’ en ‘tussenresultaten’.

Financiën Voor de overige onderwerpen is bij de begroting 2008 een budget van 207,71 miljoen euro ter beschikking gesteld. In het kader van ‘Samen Investeren in BrabantStad’ is hieraan 26,1 miljoen euro toegevoegd. Hiermee komt het totale budget op 233,8 miljoen euro. Van dit budget is 15,1 miljoen euro besteed en 92,4 miljoen euro verplicht, daarmee is 46 procent van het beschikbare budget vastgelegd.

1

it is exclusief een bedrag van 74,3 miljoen euro dat is bestemd voor D het Provinciaal Meerjaren Programma Landelijk Gebied. Dit bedrag loopt via de verantwoording van het Landelijk Gebied en is daarom op de kaart overige onderwerpen niet meegenomen.

12 achterzijde printsA3+.indd 14

23-04-2009 16:31:45

Overige grote onderwerpen Informatiekaart bij de Midterm Review van het bestuursakkoord ‘Vertrouwen in Brabant’

De provincie investeert in goedkoop en toegankelijk openbaar vervoer De provincie bevordert de woningbouw in Noord-Brabant De provincie heeft de subsidieregeling ‘collectief particulier opdrachtgeverschap’ opengesteld en de beschikbare gelden inmiddels vrijwel vergeven.

De provincie heeft de subsidieregeling ‘stimulering goedkope koopwoningen’ opengesteld.

a

a

10

1 b

c d

Ruimtelijke ontwikkeling

De provincie start de voorbereiding voor de herontwikkeling van het bedrijventerrein en de aanleg van het logistiek park Moerdijk Voor de aanleg van het logistiek park Moerdijk is in 2007 de intentie-overeenkomst tussen Rijk, gemeente Moerdijk a en provincie ondertekend.

In 2008 hebben Provinciale Staten door vaststelling van de interimstructuurvisie ‘Brabant in ontwikkeling’ de aanleg b van het logistiek park Moerdijk planologisch mogelijk gemaakt.

b

Verkeer en vervoer

e

De provincie is in mei 2008 met twee pilots ‘goedkoop openbaar vervoer’ gestart.

De provincie heeft het basisvoorzieningenniveau voor het openbaar vervoer, na inspraak van partners, vastgesteld.

De provincie heeft de toegankelijkheid van 288 bushaltes verbeterd, dat is 19 procent van het voor 2015 beoogde totaal.

De provincie subsidieert een driejarige proef van de NS, waarin nachttreinen grote Brabantse steden verbinden met de Randstad.

De provincie lobbyt voor het behoud van de spoorverbinding Roosendaal-Antwerpen voor personenvervoer.

De provincie werkt er aan om de meest verkeersveilige provincie van Nederland te worden a

2

11

b c d e

In de provincie zijn in de afgelopen 2 jaar minder verkeersslachtoffers gevallen en is het aantal dodelijke slachtoffers gelijk gebleven.

De provincie heeft ervoor gezorgd dat 793 scholen in Noord-Brabant meedoen aan het Brabants Verkeersveiligheidslabel.

De provincie investeert in permanente verkeerseducatie, zoals in het project ‘Jongleren in het verkeer’.

De provincie bouwt of herstelt provinciale wegen volgens de normen van ‘Duurzaam veilige weginrichting’.

De provincie draagt bij aan bouw of herstel van gemeentelijke wegen volgens de norm van ‘Duurzaam veilige weginrichting’.

De provincie brengt verbrede landbouw en nieuwe economische dragers tot ontwikkeling Actieve stimulering van verbrede landbouw en nieuwe economische dragers vindt plaats door middel van de uitvoering van het programma Landelijk gebied (zie ook kaart 10).

a

3

De provincie werkt aan schoon en voldoende water In 2008 is het concept-stroomgebiedsbeheerplan Maas vastgesteld en het ontwerp Provinciaal Waterplan.

Beide plannen behelzen een verdrogingsaanpak en het behouden/verbeteren van de kwaliteit van het water.

a b

4

De provincie heeft de mogelijkheden voor een netwerk van helihavens in Brabant onderzocht

Wat zijn de resultaten bij overige grote opgaven voor de provincie?

12

13

a

14

5

In 2008 heeft het college van Gedeputeerde Staten standpunten ingenomen over de toekomststrategie van Essent en de consequenties voor het aandeelhouderschap in kaart gebracht.

De provincie heeft, aansluitend op de mogelijke vermogensopbrengsten, een visie voor duurzame investeringen opgesteld, ten behoeve van welvaart- en welzijnsbehoud voor Noord-Brabant op de lange termijn.

De provincie verlicht de lasten van de burger

c

a

De provincie bespreekt de groei van Eindhoven Airport met het Rijk via de Alders-tafel.

De provincie heeft een visie opgesteld over de verkoop van Essent

b

De provincie benadert het Rijk voor een financiële bijdrage aan nationaal landschap Groene Woud De provincie heeft de toezegging van het ministerie van VROM gekregen voor 950 duizend euro voor Moerenburg, als voorbeeldgebied van het Deltaplan voor het landschap.

a

a b

Het onderzoek ‘Netwerk helihavens Brabant’ is afgerond en de uitkomsten worden verwerkt in de nota Luchtvaart Noord-Brabant.

De provincie steunt de groei van Eindhoven Airport binnen randvoorwaarden als milieu en veiligheid

De provincie brengt de gevolgen van de A59 in Heusden voor luchtkwaliteit en geluid in beeld De milieu-effecten van de A59 zijn inzichtelijk.

De provincie overlegt met de gemeente Heusden en Rijkswaterstaat over schermen die milieu-effecten beperken.

De provincie heeft in 2008 luchtkwaliteitsmetingen verricht.

a

ecologie

Bestuur en financiën

15

6

a b

De provincie heeft de indexering van de opcenten bevroren voor deze bestuursperiode.

De provincie heeft pilots ‘goedkoop openbaar vervoer’ gestart.

De provincie laat de steunfuncties effectiever en efficiënter werken a

16

b c

Er heeft een aantal fusies (per 2007 en 2009) plaatsgevonden en schaalvergroting is gerealiseerd (bijvoorbeeld Uit in Brabant).

De provincie heeft het een deel van het subsidiebudget vrijgemaakt voor marktwerking.

De provincie heeft het provinciale opdrachtgeverschap verbeterd door het aanscherpen van sturing en doelstellingen.

De provincie werkt aan moderne en innovatieve musea De provincie ontwikkelt samen met de gemeente ’s-Hertogenbosch een museumcomplex rond het Noordbrabants museum.

De bouwvoorbereidingfase, inclusief de aanbesteding, is afgerond.

Met de bouw van het museumcomplex kan direct worden gestart zodra de vergunningen definitief zijn.

De provincie draagt bij aan het toegankelijk maken van kennis van en verhalen over Brabants erfgoed voor een breed publiek.

De provincie handelt naar de bedoelingen van de nieuwe wet op de veiligheidsregio’s

a b

7

a

c

17

d

Jeugd, Cultuur &samenleving

De provincie investeert in een evenwichtig jeugdbeleid De provincie heeft meer jeugdzorg ingekocht. a Door de provinciale bijdrage zijn de wachtlijsten korter geworden. b De provincie heeft één signaleringssysteem voor risicojongeren voor Brabantse regio’s geïmplementeerd. c

8

b c

Veiligheid

Sinds 2008 voert de commissaris van de koningin regelmatig overleg met de voorzitters van de drie Brabantse veiligheidsregio’s.

De provincie heeft in november 2008 meegedaan aan een nationale rampenoefening.

De provincie participeert in een internationaal oefenprogramma voor de verbetering van de respons op chemische ongevallen.

De provincie zorgt voor een voor iedereen toegankelijke risicokaart

18

a

De Brabantse risicokaart is op internet gepubliceerd.

De provincie bevordert de sociale veiligheid De provincie bevordert participatie De provincie ondersteunt netwerken voor mantelzorgers. a De provincie cofinanciert regionale ondersteuningsnetwerken voor professionelere zorg voor dementerenden. b

in opdracht van:

13. overig vs2.indd 1

De provincie investeert in interventieteams huiselijk geweld.

De provincie versnelt de aansluiting tussen de zeven Brabantse veiligheidshuizen onderling en met hun partners. c De veiligheidshuizen in de B5-gemeenten hebben een extra bijdrage gekregen vanuit ‘Samen Investeren in BrabantStad’. d De provincie neemt samen met gemeenten en politie deel aan de landelijke veiligheidsmonitor.

a

9

19

b

12 23-04-2009 16:32:39

Colofon Dit kaartenboek is samengesteld door De Argumentenfabriek in opdracht van de provincie Noord-Brabant.

Uitgave mei 2009, eerste druk Kaarten De Argumentenfabriek Marieke Blom Daniel Coenen Hans van Dalen Jenny Kossen Kees Kraaijeveld Anouk Mulder Ontwerp en vormgeving De Argumentenfabriek Wilma Bulhof Maaike Molenkamp Drukwerk Rijnja Repro, Amsterdam

Š 2009 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de samensteller.

achterzijde printsA3+.indd 15

23-04-2009 16:33:25