Tobacco plus feb 2015

/tobaccoplusindia

lEiw.kZ rackdw ,oa lqxa/k m|ksx dh viuh if=dk

• vad 11 • Qjojh 2015 • o"kZ 13 • ewY; 50 :i;s

m|ksx dh ckr ,-Qk:dh

lEiknd % ,e- ,- Qk#dh lgk;d lEiknd % uhjt 'kekZ mi lEiknd % 'kksHkuk f}osnh] fuxkj C;wjks izeq[k % izoh.k 'kekZ foKkiu izca/kd % dqaoj nsosUnz izrki flag

¿éÙõÌèÂê‡æü â×Ø

mÙkj izns'k C;wjks izeq[k % iznhi feJk dkuiqj laoknnkrk % vuqt feJk fo'ks"k laoknnkrk fnYyh bykgkckn HkhyokM+k t;iqj lgkjuiqj lkxj lwjr

% fl¼kFkZ jkBh % ,l-ds JhokLro] [kkfyn % izse nfj;kuh % jfodkUr baMksfi;k % iadt xks;y % vfHkthr Bkdqj % vkflQ [kku

vkVZ Mk;jsDVj % jhuk vxzoky lEiknd izdk'kd ,oa fizaVlZ % ,e- vkfjQ Qk#dh us vul dE;wfuds'ku izk- fy- ds fy, 92 ch] ikWdsV (,)] e;wj fogkj] Qsl 2] fnYyh & 91 ls çdkf'kr rFkk lqij dSlsV~l baMLVªht fyfeVsM] lh&85 lSDVj 4] ukS,Mk&201301 ls eqfærA

fnYyh dk;kZy; % vul dE;wfuds'ku izk- fy-] ch&117,] f}rh; ry] tks'kh dkyksuh] fu;j csfIV'k Ldwy] vkbZ ih ,DlVsa'ku] fnYyh&92 Mobile: 9873766789, 9999431555, Ph.: 011-22231979; 65705666 e-mail : tobaccoplusm@gmail.com tobaccoplus@rediffmail.com

www.tobaccoplusindia.com ys[kksa esa O;Dr fopkj ys[kdksa ds futh fopkj gSaA if=dk ds lHkh fooknksa ds oknksa dk fuiVkjk fnYyh esa gksxkA

‚¢‚Œ ∑§Ê ’¡≈ ‚òÊ ∑§⁄Ë’ •ÊÃ „Ë ‚÷Ë ˇÊòÊÙ¢ ◊¢ ∑§Ê»§Ë ©à‚È∑§ÃÊ •ı⁄ ©ê◊ËŒ ÁŒπÊ߸ ¬«∏U ⁄„Ë „Ò, ‹Á∑§Ÿ â’Ê∑ͧ fl ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê ©lÙª ∑§ ‹Ùª Áø¢ÁÃà Ÿ¡⁄ •Ê ⁄„ „Ò¢– ©ã„¢ ¬„‹Ë Áø¢ÃÊ ÃÙ ß‚ ’Êà ∑§Ë „Ò Á∑§ ∑§„Ë¥§Á»§⁄ ‚ ≈ÒÄ‚ ∑§Ë Œ⁄¢ Ÿ ’…∏Ê ŒË ¡Ê∞¢– ŒÍ‚⁄ ’¡≈ ‚òÊ ∑§ Œı⁄ÊŸ ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§„Ë¥§ ⁄◊‡Ê ø¢Œ˝ ‚Á◊Áà ∑§Ë Á⁄¬Ù≈¸ ∑§Ù SflË∑§Ê⁄ ∑§⁄Ã „È∞ â’Ê∑ͧ ∑§ÊŸÍŸ ◊¢ ’Œ‹Êfl Ÿ ∑§⁄ Œ– ÿÁŒ ‚⁄∑§Ê⁄ ß‚ ÁŒ‡ÊÊ ◊¢ ∑§Ù߸ ¬„‹ ∑§⁄ÃË „Ò Ã٠â’Ê∑ͧ ©lÙª ∑§Ë Ã⁄»§ ‚ ∑§Ù߸ ’Ù‹Ÿ flÊ‹Ê Ÿ„Ë¥§ „٪ʖ ÿ„ •ë¿Ë ’Êà „Ò Á∑§ Œ‡Ê÷⁄ ∑§ ¬ÊŸ ‡Êʬ •ÙŸ‚¸ •¬ŸË ‚◊SÿÊ∞¢ ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§ ‚◊ˇÊ ⁄π ⁄„ „Ò¢– ‚ÊÕ „Ë ÿ„ ◊Ê¢ª ÷Ë ∑§⁄ ⁄„ „Ò¢ Á∑§ â’Ê∑ͧ ∑§ÊŸÍŸ ◊¢ ’Œ‹Êfl Ÿ Á∑§ÿÊ ¡Ê∞– Á¬¿‹Ë ’Ê⁄ ¬ÊŸ flÊ‹Ù¢ ∑§Ë ∑§ÙÁ‡Ê‡Ê ⁄¢ª ÷Ë ‹Ê߸ ÕË, Á¡‚∑§ ø‹Ã ‚⁄∑§Ê⁄ Ÿ »Ò§‚‹Ê ≈Ê‹ ÁŒÿÊ ÕÊ– Œ⁄•S‹ Œ‡Ê ∑§ ¬⁄¢¬⁄ʪà â’Ê∑ͧ ©lÙª ∑§Ù ’øÊŸ ∑§Ê ◊∑§‚Œ Á‚»¸§ ∑ȧ¿ ©lÁ◊ÿÙ¢ ∑§ ∑§Ê⁄Ù’Ê⁄ ∑§Ù ‚È⁄ÁˇÊà ∑§⁄ŸÊ Ÿ„Ë¥§ „Ò– ß‚ ©lÙª ‚ ∑§⁄Ë’ | ∑§⁄Ù«∏U ‹ÙªÙ¢ ∑§Ë ⁄Ù¡Ë ⁄Ù≈Ë ¡È«∏UË „È߸ „Ò– ©ê◊ËŒ ∑§Ë ¡Ê ⁄„Ë „Ò Á∑§ ‚⁄∑§Ê⁄ ∞‚Ê ∑§Ù߸ ∑§Œ◊ Ÿ„Ë¥§ ©∆Ê∞ªË, Á¡‚‚ Œ‡Ê ∑§Ë ßÃŸË ’«∏UË •Ê’ÊŒË ÷Èπ◊⁄Ë ∑§ ∑§ªÊ⁄ ¬⁄ •Ê ¡Ê∞– ©lÙª ∑§ ‹ÙªÙ¢ ∑§Ù øÊÁ„∞ Á∑§ fl •¬ŸË ‚◊SÿÊ∞¢ ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§ •Ê‹Ê ◊¢ÁòÊÿÙ¢ ∑§ ‚ÊÕ-‚ÊÕ ¬˝œÊŸ◊¢òÊË Ÿ⁄¢Œ˝ ◊ÙŒË ∑§ ‚◊ˇÊ ⁄π¢– fl ©lÙª ∑§Ë •„Á◊ÿà ∑§Ù •ë¿Ë Ã⁄„ ‚◊¤ÊÃ „Ò¢– ªÈ¡⁄Êà ‚ „ÙŸ ∑§ ∑§Ê⁄áÊ fl â’Ê∑ͧ ©lÙª ‚ ÷‹Ë ÷Ê¢Áà ¬Á⁄Áøà „Ò¢– ¬˝œÊŸ◊¢òÊË | ∑§⁄Ù«∏U ‹ÙªÙ¢ ∑§Ù ⁄Ù¡ªÊ⁄ ŒŸ flÊ‹ ©lÙª ∑§Ù Á∑§‚Ë ÷Ë ‚Í⁄à ◊¢ Ÿc≈ Ÿ„Ë¥§ „ÙŸ Œ¢ª–

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

3

lykgdkj eaMy

CONTENTS February, 2015

czkaM lekpkj eqacbZ esa ekbZ ckbV ua- 1 ij

m|ksx Loj rackdw dkuwu esa cnyko u djus dh ekax

m|ksx jRu ekf.kdpan lewg dks 9oha ckj loksZÙke fu;kZrd iqjLdkj

flxjsV m|ksx flxjsV O;kikj esa vkbZVhlh dk equkQk ?kVk

d`f”k txr BaM fuxy xbZ 500 djksM+ :i;s dk iku

jkT;ksa ls fcgkj esa rackdw ij ls ?kVk oSV

vUrsZjk”Vªh; Hkkjrh; rackdw mRiknksa dh fons'kksa esa vPNh ekax

cktkj gypy fnYyh ekdsZV & fnYyh esa f'k[kj dk ncnck

iku txr vkSjaxkckn dk e'kgwj rkjk iku lsaVj 6

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

16 30 48 58 68 70 78 82 88

czm|ks kaM xlekpkj txr

×¢éÕ§ü ×ð¢

×æ§ü Õæ§Å Ù¢. v ÂÚ

ߟ ÁŒŸÙ¢ ߢŒı⁄ ∑§ üÊË ¬˝Ù«Ä≈‚ ∑§Ê ◊Ê™§Õ »˝§‡ÊŸ⁄ ◊Ê߸ ’Êß≈ ◊¢È’߸ fl •Ê‚-¬Ê‚ ∑§ ˇÊòÊÙ¢ ◊¢ Á„≈ ø‹ ⁄„Ê „Ò– πÊ‚ Ãı⁄ ¬⁄ ÿ„ ©à¬ÊŒ ÿÈflÊ•Ù¢ ∑§Ù •¬ŸË •Ù⁄ •Ê∑§Á·¸Ã ∑§⁄Ÿ ◊¢ ∑§Ê◊ÿÊ’ ⁄„Ê „Ò– ‚◊Íø ◊¢È’߸ ˇÊòÊ ◊¢ Ã∑§⁄Ë’Ÿ „⁄ ¡ª„ ß‚Á∑§ ©¬ÁSÕÁà ÁŒπÊ߸ ¬«∏U ⁄„Ë „Ò– ’Ê¡Ê⁄ ∑§ ¡ÊŸ∑§Ê⁄Ù¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ◊¢È’߸ ◊¢ v M§¬ÿ ∑§ ¬Ê™§ø flÊ‹Ê ◊Ê߸ ’Êß≈ Ÿ¢’⁄ ∞∑§ ¬⁄ ø‹ ⁄„Ê „Ò–

×é¢Õ§ü ÕæÁæÚ ×ð¢

ØÜæð Âæâ-Âæâ ·¤è ·¤×è

◊È¢’߸ ◊¢ «Ë∞‚ ‚◊Í„ ∑§ ÿ‹Ê ¬Ê‚- ¬Ê‚ ∑§Ë •ë¿Ë Á«◊Ê¢« „Ò, ‹Á∑§Ÿ ß‚ ‚◊ÿ ß‚∑§Ë ‡ÊÊ≈¸¡ ø‹ ⁄„Ë „Ò– ø¢ÍÁ∑§ ÿ„ Ã¡Ë ‚ Á’∑§Ÿ flÊ‹Ê ©à¬ÊŒ „Ò ß‚Á‹∞ „⁄ ŒÈ∑§ÊŸŒÊ⁄ ß‚ ¬ÿʸåà ◊ÊòÊÊ ◊¢ ⁄πÃÊ ÕÊ– •Ê¡ ÁSÕÁà ÿ„ „Ò Á∑§ ∑§ß¸ ŒÈ∑§ÊŸÙ¢ ‚ ª˝Ê„∑§Ù¢ ∑§Ù flʬ‚ ¡ÊŸÊ ¬«∏U ⁄„Ê „Ò– ’Ê¡Ê⁄ ◊¢ ÿ‹Ê ¬Ê‚-¬Ê‚ ∑§Ë ∑§◊Ë ∑§Ê ∆Ù‚ ∑§Ê⁄áÊ ∑§Ù߸ ŒÈ∑§ÊŸŒÊ⁄ Ÿ„Ë¥§ ’ÃÊ ¬Ê ⁄„Ê „Ò, „Ê‹Ê¢Á∑§ ‚÷Ë ∑§Ê ÿ„ ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ß‚ ©à¬ÊŒ ∑§Ë ◊Ê¢ª ∑§Ê»§Ë •ë¿Ë „Ò–

Âé‡æð ×ð ¢

×æ×æ Áè ÂæÙ ¥ÃßÜ

¬ÈáÊ fl •Ê‚ ¬Ê‚ ∑§ ˇÊòÊ ◊¢ ’Ê‹Ê ¡Ë »Í§«˜‚ ∑§Ê ◊Ê◊Ê ¡Ë ◊Ë∆Ê ◊‚Ê‹Ê ∑§Ë Á’∑˝§Ë ¡Ù⁄Ù¢ ¬⁄ „Ò– ∞∑§ ÃÙ ©à¬ÊŒ ∑§Ê ç‹fl⁄ ∑§Ê»§Ë •ë¿Ê „Ò– ‚ÊÕ „Ë ß‚ ©à¬ÊŒ ∑§ •Êª ’…∏Ÿ ◊¢ ‚Ê߸ ŸÊÕ ‚À‚ ¬˝Ê. Á‹. ∑§Ê ’«∏UÊ „ÊÕ „Ò– ‚Ê߸¢ ŸÊÕ ∑§Ë ◊¡’Íà ≈Ë◊ Ÿ ◊Ê◊Ê ¡Ë ◊Ë∆Ê ◊‚Ê‹Ê ∑§Ù ¬ÈáÊ fl •Ê‚ ¬Ê‚ ∑§ ˇÊòÊÊ¥ ◊¢¢§ ¬„È¢øÊŸ ◊¥ •¬ŸË •„◊ ÷ÍÍÁ◊∑§Ê ÁŸ÷Ê߸ „Ò– ªÈáÊflûÊÊ •ı⁄ ’„Ã⁄ ◊Ê∑§¸Á≈¢ª ⁄áÊŸËÁà ∑§ ø‹Ã ÿ„ ©à¬ÊŒ ¬ÈáÊ ◊¢ Ÿ¢’⁄ ∞∑§ ¬⁄ ø‹ ⁄„Ê „Ò–

16

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

czm|ks kaM xlekpkj txr

×ãæÚæcÅþ ×𢠷ð¤Åèâè ·¤è ¥‘Àè ·¤Ç¸U ¬ÊŸ ø≈ŸË ◊¢ ∑§≈Ë‚Ë ∑§ Á¬˝Á◊ÿ◊ ’˝Ê¢« ◊„Ê⁄Êc≈˝ ∑§ ’Ê¡Ê⁄ ◊¢ Ã¡Ë ‚ •¬ŸË ¬Ò∆ ’ŸÊ ⁄„ „Ò¢– ß‚∑§Ë ⁄Êÿ‹ üÊ΢π‹Ê ◊¢ ¡Ò‚◊ËŸ, ∑§fl«∏UÊ, ªÈ‹Ê’, ∑§‚⁄ ∑§SÃÍ⁄Ë ∑§Ë ◊È¢’߸, ¬ÈáÊ fl ŸÊª¬È⁄ ‚◊à ⁄ÊÖÿ •ãÿ ‚÷Ë ’«∏U ‡Ê„⁄Ù¢ ◊¢ •ë¿Ë ◊Ê¢ª ŒπŸ ∑§Ù Á◊‹ ⁄„Ë „Ò– ∑§≈Ë‚Ë ∑§Ë ø≈ŸË ⁄ÊÖÿ ∑§Ë „⁄ •ë¿Ë ŒÈ∑§ÊŸ ¬⁄ ÁŒπÊ߸ ¬«∏U ⁄„Ë „Ò– ‹Ùª •‹ª ‚ ß‚∑§Ë π⁄ËŒŒÊ⁄Ë ∑§⁄ ⁄„ „Ò¢–

»ôÂæÜ Õè ·ê¤Ü ·¤æ ¥‘Àæ çÇSŒÜð ªÙ¬Ê‹ ∑¢§ÖÿÍ◊‚¸ flÀ«¸ Ÿ „Ê‹ „Ë ◊¢ ªÙ¬Ê‹ ’Ë ∑ͧ‹ ŸÊ◊ ‚ ◊Ê™§Õ »˝§‡ÊŸ⁄ ÁŸ∑§Ê‹Ê „Ò– ⁄Ù¡ ç‹fl⁄ flÊ‹Ê ÿ„ ◊Ê™§Õ »˝§‡ÊŸ⁄ ∑§Ë ∞◊•Ê⁄¬Ë ∞∑§ M§¬ÿ ⁄πË ªß¸ „Ò– ÁŒÀ‹Ë fl •Ê‚¬Ê‚ ∑§ ˇÊòÊÙ¢ ◊¢ ß‚∑§Ê •ë¿Ê Á«S¬‹ ÁŒπÊ߸ ¬«∏U ⁄„Ê „Ò– Á’∑˝§Ë ∑§ ◊Ê◊‹ ◊¢ ©à¬ÊŒ œË⁄-œË⁄ ⁄çÃÊ⁄ ¬∑§«∏U ⁄„Ê „Ò–

·¤à×èÚè âé»¢Ï »ýæã·¤ô¢ ·¤è ¹æâ Ââ¢Î ◊„Ê⁄Êc≈˛ ◊¢ ∑§‡◊Ë⁄Ë ‚È¢ª¢œ ª˝Ê„∑§Ù¢ ∑§Ë ¬„‹Ë ¬‚¢Œ ’ŸË „È߸ „Ò– ⁄ÊÖÿ ◊¢ ß‚ „⁄ ¬ÊŸ ∑§Ë ŒÈ∑§ÊŸ ◊¢ ŒπÊ ¡Ê ‚∑§ÃÊ „Ò– ¬ÊŸ πÊŸ flÊ‹Ê ∑§⁄Ë’ ~Æ »§Ë‚ŒË ª˝„Ê∑§ ß‚ ’Ë«∏U ◊¢ «‹flÊŸÊ ¬‚¢Œ ∑§⁄ÃÊ „Ò– Á¡‚ Ã⁄„ ‚ ©ûÊ⁄ ÷Ê⁄à ◊¢ ø◊Ÿ ’„Ê⁄ ∑§Ë œÍ◊ „Ò, ∆Ë∑§ ©‚Ë Ã⁄„ ◊„Ê⁄Êc≈˛ ◊¢ ∑§‡◊Ë⁄Ë ‚Ȫ¢œ ∑§Ê ¡‹flÊ „Ò– ¬ÊŸ ∑§Ë ŒÈ∑§ÊŸ flÊ‹Ù¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ •Áœ∑§Ê¢‡Ê ª˝„Ê∑§ ß‚∑§Ë ◊Ê¢ª ∑§⁄ÃÊ „Ò–

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

17

doj LVksjh

Åñâ ƒæÅæ¥ô

×ôÎè âÚ·¤æÚ âð Åñâ ·¤æ ÕôÛæ ·¤× ·¤ÚÙð ·¤è ×梻

‚¢

‚Œ ∑§Ê ’¡≈ ‚òÊ ∑§⁄Ë’ •ÊÃ „Ë ©lÙª ¡ªÃ ◊¢ ‚⁄ªÁ◊¸ÿÊ¢ ’…∏ ªß¸ „Ò¢– •≈∑§‹Ù¢ •ı⁄ •ŸÈ◊ŸÙ¢ ∑§Ê Œı⁄ ¡Ê⁄Ë „Ò– ÔŸ⁄¢Œ˝ ◊ÙŒË ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§Ê ÿ„ ŒÍ‚⁄Ê ’¡≈ „Ò– ©ê◊ËŒ ∑§Ë ¡Ê ⁄„Ë „Ò ÿ„ ©lÙª •ı⁄ •Ê◊ •ÊŒ◊Ë ∑§Ù ⁄Ê„Ã ŒŸ flÊ‹Ê „٪ʖ flÒ‚ Á¬¿‹ ’¡≈ ◊¢ ◊ÙŒË ‚⁄∑§Ê⁄ Ÿ Á‚ª⁄U≈U ¬⁄U ∞ÄU‚Êß¡ «˜ÿÍ≈Ë vv ‚ ’…∏Ê∑§⁄U |w » Ë‚ŒË •ı⁄U ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê ¬⁄U vw ‚ ’…∏Ê∑§⁄U v{ » Ë‚ŒË ∑§Ë ÕË– ‚ÊÕ „Ë ªÒ⁄ ÁŸÁ◊¸Ã â’Ê∑ͧ fl πÒŸË ¬⁄ ∞Ä‚Êß¡ «˜ÿÍ≈Ë zÆ ‚ ’…∏Ê∑§⁄ zz »§Ë‚ŒË ∑§⁄ ŒË ªß¸ ÕË– ß‚◊¢ ∑§Ù߸ ŒÙ ⁄Êÿ Ÿ„Ë¢ Á∑§ S◊Ù∑§‹‚ â’Ê∑ͧ ¬⁄ Á‚ª⁄≈ ∑§Ë •¬ˇÊÊ ∑ȧ¿ ∑§◊ ‡ÊÈÀ∑§ ’…∏ÊÿÊ ªÿÊ ÕÊ, ‹Á∑§Ÿ ß‚∑§Ê »§Ê∞ŒÊ Ã’ ‚◊¤Ê ◊¢ •ÊÃÊ ¡’ ‹flË ∑§Ë Œ⁄¢ ¬„‹ ∑§ „Ë ∑§◊ ⁄„Ë „ÙÃË– ÿ„ ÃÙ ¬„‹ ‚ „Ë ßÃŸË ÖÿÊŒÊ „Ò Á∑§ ©l◊Ë òÊÊÁ„-òÊÊÁ„ ∑§⁄ ⁄„ „Ò¢– •’ ’¡≈ •ÊŸ ‚ ¬„‹ •≈∑§‹¢ ‹ªÊ߸ ¡Ê ⁄„Ë „Ò¢ Á∑§ S◊Ù∑§‹‚ â’Ê∑ͧ, ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê fl ◊Ê™§Õ »˝§‡ÊŸ⁄ •ÊÁŒ ¡Ò‚ ©à¬ÊŒÙ¢ ¬⁄ ∞Ä‚Êß¡ «˜ÿÍ≈Ë ’…∏ ‚∑§ÃË „Ò– ÁflûÊ◊¢òÊË •M§áÊ ¡≈‹Ë Ÿ ÁflÁ÷㟠ˇÊòÊÙ¢ ∑§ ‹ÙªÙ¢ ∑§ ‚ÊÕ ’¡≈ ¬⁄ ‚‹Ê„ ◊‡ÊÁfl⁄Ê ∑§⁄ŸÊ ‡ÊÈM§ ∑§⁄ ÁŒÿÊ „Ò– •÷Ë Ã∑§ fl â’Ê∑ͧ ©lÙª ∑§ ‹ÙªÙ¢ ‚ Ÿ„Ë¥§ Á◊‹ „Ò¢– •‹’ûÊÊ ¬ÊŸ ‡Êʬ •ÙŸ‚¸ Ÿ ∑¥§Œ˝Ëÿ SflÊSâÿ ◊¢òÊË ¡¬Ë Ÿ«˜«Ê fl ‚¢‚ŒËÿ ∑§Êÿ¸◊¢òÊË fl¢∑Ò§ÿÊ ŸÊÿ«Í ‚ ◊È‹Ê∑§Êà ∑§⁄ •¬ŸË ◊Ê¢ª ©Ÿ∑§ ‚◊ˇÊ •¬ŸÊ ¬ˇÊ ⁄π ÁŒÿÊ „Ò– Á‚ª⁄≈ ©lÙª ‚ ¡È«∏U ‹Ùª ÷Ë ß‚ ‚◊ÿ ‚Á∑˝§ÿ ÁŒπÊ߸ ¬«∏U ⁄„ „Ò¢– fl ‚⁄∑§Ê⁄ ¬⁄ ‹ªÊÃÊ⁄ Œ’Êfl «Ê‹ ⁄„ „Ò¢ Á∑§ Á‚ª⁄≈ ¬⁄ ‚ ≈ÒÄ‚ ∑§Ê ÷Ê⁄ ∑§◊ Á∑§ÿÊ ¡Ê∞– Á‚ª⁄≈ ˇÊòÊ ∑§Ë •ª˝áÊË ∑¢§¬ŸË •Ê߸≈Ë‚Ë ∑§ øÿ⁄U◊ÒŸ flÊ߸ ‚Ë Œfl‡fl⁄ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ Á‚ª⁄≈ ¬⁄ ÖÿÊŒÊ ≈ÒÄ‚ ‚ ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§Ù ŸÈ∑§‚ÊŸ „Ù ⁄„Ê „Ò– ß‚ ’Ê⁄ ’¡≈ ◊¢ ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§Ù Á‚ª⁄≈ ¬⁄ ≈ÒÄ‚ Ÿ„Ë¥§ ’…∏ÊŸÊ øÊÁ„∞– äÿÊŸ ⁄„ Á∑§ Á‚ª⁄≈ ∑§Ë Á’∑˝§Ë ∑§◊ „ÙŸ ‚ •Ê߸≈Ë‚Ë ◊¥ ’È⁄Ë Ã⁄„ ’øÒŸË ŒπË ¡Ê ⁄„Ë „Ò– ∑§Ê⁄Ù’Ê⁄ ◊¢ •ŸÈ◊ÊŸ ‚ ∑§◊ ◊ÈŸÊ»§ „ÙŸ ∑§ ø‹Ã •Ê߸≈UË‚Ë ∑‘§ ÁŒ‚¥’⁄U ÁÃ◊Ê„ËU ∑‘§ ŸÃË¡ ‡Êÿ⁄U ◊Ê∑‘§¸≈U ∑§Ë ©ê◊ËŒ ‚ ∑§◊¡Ù⁄U ⁄U„– Á¬¿‹ ÁŒŸÙ¢ ß‚∑§Ê •‚⁄U ∑§¥¬ŸË ∑‘§ ‡Êÿ⁄Ù ¬⁄ ÷Ë ÁŒπÊ߸ ¬«∏UÊ– ∑¢§¬ŸË ∑§ •Áœ∑§ÊÁ⁄ÿÙ¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ŒÊ◊ ’…∏Ÿ ‚ ‹ÙªÙ¥ Ÿ Á‚ª⁄U≈U ¬ËŸÊ ∑§◊ ∑§⁄U ÁŒÿÊ •ı⁄U fl ŒÍ‚⁄U ‚SÃ ≈UÙ’Ò∑§Ù ©à¬ÊŒÙ¢ ∑§Ë •Ù⁄U ◊È«∏ ª∞, Á¡‚‚ Á‚ª⁄U≈U Á’¡Ÿ‚ ∑§Ë ª˝ÙÕ ‚ÈSà „È߸ •ı⁄U ß‚∑§Ê •‚⁄U ∑§¥¬ŸË ∑‘§ ‚◊Íø ¬˝Œ‡Ê¸Ÿ ¬⁄U ¬«∏Ê– ÁŒ‚¥’⁄U ÁÃ◊Ê„ËU ◊¥ ∑§¥¬ŸË ∑§Ê Ÿ≈U ◊ÈŸÊ»§Ê vÆ.y »§Ë‚ŒË ’…∏∑§⁄U w{xz ∑§⁄UÙ«∏

18

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

’¡≈ •ÊŸ ‚ ¬„‹ •≈∑§‹¢ ‹ªÊ߸ ¡Ê ⁄„Ë „Ò¢ Á∑§ S◊Ù∑§‹‚ â’Ê∑ͧ, ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê fl ◊Ê™§Õ »˝§‡ÊŸ⁄ •ÊÁŒ ¡Ò‚ ©à¬ÊŒÙ¢ ¬⁄ ∞Ä‚Êß¡ «˜ÿÍ≈Ë ’…∏ ‚∑§ÃË „Ò– ÁflûÊ◊¢òÊË •M§áÊ ¡≈‹Ë Ÿ ÁflÁ÷㟠ˇÊòÊÙ¢ ∑§ ‹ÙªÙ¢ ∑§ ‚ÊÕ ’¡≈ ¬⁄ ‚‹Ê„ ◊‡ÊÁfl⁄Ê ∑§⁄ŸÊ ‡ÊÈM§ ∑§⁄ ÁŒÿÊ „Ò– •÷Ë Ã∑§ fl â’Ê∑ͧ ©lÙª ∑§ ‹ÙªÙ¢ ‚ Ÿ„Ë¥§ Á◊‹ „Ò¢– L§¬ÿ ⁄U„Ê– ß‚∑§Ë Ÿ≈U ‚À‚ w »§Ë‚ŒË ’…∏∑§⁄U }}ÆÆ.ww ∑§⁄UÙ«∏ L§¬ÿ ⁄U„Ë– ß‚◊¥ ’«∏Ê ÿÙªŒÊŸ ªÒ⁄ Á‚ª⁄U≈U ∞» ∞◊‚Ë¡Ë ∑§Ê⁄Ù’Ê⁄ ∑§Ê ⁄U„Ê– Á¬¿‹ ÁŒŸÙ¢ ’Ë∞‚߸ ¬⁄U •Ê߸≈UË‚Ë ∑§Ê ‡Êÿ⁄U z.Æv »§Ë‚ŒË Áª⁄U∑§⁄U xzw.{ L§¬ÿ ¬⁄U ’¥Œ „È•Ê, ¡’Á∑§ ‚¥‚ÄU‚ ◊¥ Æ.x{ »§Ë‚ŒË ∑§Ë Ã¡Ë ⁄U„Ë– •Ê߸≈UË‚Ë ∑§ •Áœ∑§Ê⁄ÁÿÙ¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ Á¬¿‹ •Ê◊ ’¡≈U ◊¥ Á‚ª⁄U≈U ¬⁄U ∞ÄU‚Êß¡ «˜ÿÍ≈UË |w »§Ë‚ŒË Ã∑§ ’…∏Ê ŒË ªß¸ ÕË •ı⁄U ÁŒ‚¥’⁄U ÁÃ◊Ê„Ë ∑‘§ Œı⁄UÊŸ ÃÁ◊‹ŸÊ«È ∑‘§⁄U‹ •ı⁄U •‚◊ ◊¥ Á‚ª⁄U≈U ¬⁄U flÒ≈U ’…∏ÊÿÊ ªÿÊ ÕÊ– ß‚∑§Ê ¬Í⁄UÊ •‚⁄U ŸÃË¡Ù¥ ¬⁄U ÁŒπ ⁄U„Ê „Ò– ∑§¥¬ŸË ∑§Ë ‚À‚ ◊¥ ÃÁ◊‹ŸÊ«È ∑‘§⁄U‹ •ı⁄U •‚◊ ∑‘§ ’Ê¡Ê⁄UÙ¥ ∑§Ê ÿÙªŒÊŸ xÆ »§Ë‚ŒË „Ò– ßÃŸÊ „Ë Ÿ„Ë¥§•ılÙÁª∑§ ˇÊòÊ ∑‘§ ¬˝ÁÃÁŸÁœÿÙ¥ Ÿ ‚⁄∑§Ê⁄ ‚ ◊Ê¢ª Á∑§ÿÊ „Ò Á∑§ ÁflŒ‡Ê ‚ •ÊÿÊÁÃà ‡Ê⁄UÊ’ ¬⁄U •ÊÿÊà ‡ÊÈÀ∑§ •ı⁄U Œ‡Ê ◊¥ ’ŸŸ flÊ‹Ë Á‚ª⁄U≈UÙ¥ ¬⁄U ©à¬ÊŒ ‡ÊÈÀ∑§ ◊¥ ∑§≈UıÃË ∑§Ë ¡Ê∞– ‚⁄U∑§Ê⁄U •ª⁄U ©lÙª ¡ªÃ ∑§Ë ÿ„ ◊Ê¥ª ◊ÊŸ ‹ÃË „Ò ÃÙ ß‚‚ Ÿ Á‚»¸ ©à¬ÊŒÙ¥ ∑§Ë π¬Ã ’…∏Ÿ ∑§Ë ‚¥÷ÊflŸÊ „٪˖

doj LVksjh

çâ»ÚðÅ ·¢¤ÂçÙØæ¢ Öè ¥æ§ü¢ ¥æ»ð S×ô·¤Üðâ Ì¢Õæ·ê¤ ©lô» ÂÚ ·¤æÚüßæ§ü բΠ·¤è Áæ° ©lô» Ùð ©ÆæØæ | ·¤ÚôǸU Üô»ô¢ ·ð¤ ÚôÁ»æÚ ·¤æ ×égæ Ì¢Õæ·ê¤ ©ˆÂæÎô¢ ·¤è »é‡æßææ ·ð¤ ×æÂ뢂 ÌØ ãô¢

’ÁÀ∑§ ‚⁄U∑§Ê⁄UË π¡ÊŸ ∑§Ù ÷Ë ŸÈ∑§‚ÊŸ Ÿ „٪ʖ ∑‘§¥Œ˝ •ı⁄U ⁄UÊíÿ ‚⁄U∑§Ê⁄UÙ¥ ∑§Ù ’«∏Ë •Êÿ ‡Ê⁄UÊ’ •ı⁄U Á‚ª⁄U≈U ¬⁄U ≈UÒÄU‚ ∑‘§ M§¬ ◊¥ „Ë ¬˝Ê# „ÙÃË „Ò– ©lÙª ‚¥ª∆Ÿ ‚Ë•Ê߸•Ê߸ •ı⁄U ∞‚ÙøÒ◊ Ÿ „Ê‹ ◊¥ ÁflûÊ ◊¥òÊË •L§áÊ ¡≈U‹Ë ∑‘§ ‚ÊÕ ’¡≈U-¬Ífl¸ øøʸ ∑‘§ Œı⁄UÊŸ ÿ„ ◊Ê¥ª ⁄UπË– ∞‚ÙøÒ◊ ∑§Ë Œ‹Ë‹ „Ò Á∑§ ÉÊ⁄U‹Í Á‚ª⁄U≈U ¬⁄U ∑§Ê» Ë •Áœ∑§ ≈UÒÄU‚ ‹ªÃÊ „Ò Á¡‚∑‘§ ø‹Ã ÁflŒ‡Ê ‚ ÃS∑§⁄UË ∑‘§ ¡Á⁄Uÿ ‹Ê߸ ¡ÊŸ flÊ‹Ë Á‚ª⁄U≈U ∑§Ë π¬Ã ’…∏ ⁄U„Ë „Ò– ∞∑§ •ŸÈ◊ÊŸ ∑‘§ ◊ÈÃÊÁ’∑§ ’Ê¡Ê⁄U ◊¥ Ÿı ¬˝ÁÇÊà Á‚ª⁄U≈U ÃS∑§⁄UË ∑§⁄U∑‘§ ‹Ê߸ ªß¸ „Ò¥– ß‚‚ ‚⁄U∑§Ê⁄U ∑§Ù ‚Ê‹ÊŸÊ yyÆÆ ∑§⁄UÙ«∏ L§¬ÿ ∑§Ê ŸÈ∑§‚ÊŸ „Ù ⁄U„Ê „Ò– ©œ⁄ ‚Ë•Ê߸•Ê߸ ∑§Ê ÷Ë ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ wÆvy ∑‘§ ’¡≈U ◊¥ Á‚ª⁄U≈U ¬⁄U ©à¬ÊŒ ‡ÊÈÀ∑§ ◊¥ vv ‚ |w ¬˝ÁÇÊà Ã∑§ ∑§Ë flÎÁh ∑§Ë ªß¸– ’ËÃ ÃËŸ fl·Ù¸§ ◊¥ ‹ªÊÃÊ⁄U Á‚ª⁄U≈U ¬⁄U ©à¬ÊŒ ‡ÊÈÀ∑§ ◊¥ ’…∏ÙÃ⁄UË „Ù ⁄U„Ë „Ò– •ª⁄U ß‚◊¥ •ı⁄U flÎÁh ∑§Ë ¡ÊÃË „Ò ÃÙ ß‚‚ ÉÊ⁄U‹Í Á‚ª⁄U≈U ©lÙª ∑§Ù ŸÈ∑§‚ÊŸ „٪ʖ ‚ÊÕ „Ë ªÒ⁄U ∑§ÊŸÍŸË …¥ª ‚ Œ‡Ê ◊¥ ‹Ê߸ ¡ÊŸ flÊ‹Ë Á‚ª⁄U≈UÙ¥ ∑§Ë π¬Ã ’…∏ªË– ß‚Á‹∞ •ÊªÊ◊Ë •Ê◊ ’¡≈U ◊¥ {z Á◊◊Ë ‹¥’Ê߸ flÊ‹Ë Á‚ª⁄U≈UÙ¥ ¬⁄U ©à¬ÊŒ ‡ÊÈÀ∑§ ∑§Ë Œ⁄U ¬˝Áà „¡Ê⁄U Á‚ª⁄U≈UÙ¥ ¬⁄U vvzÆ L§¬ÿ ‚ ÉÊ≈UÊ∑§⁄U {}~ L§¬ÿ ∑§⁄U ŒË ¡Ê∞– ß‚∑‘§ ‚ÊÕ „Ë Á‚ª⁄U≈U ∑§Ë ∞∑§ üÊáÊË ‡ÊÈM§ ∑§Ë ¡Ê∞ Á¡‚∑‘§ Äà {Æ Á◊◊Ë ‚ ∑§◊ ‹¥’Ê߸ flÊ‹Ë ∞∑§ „¡Ê⁄U Á‚ª⁄U≈U ¬⁄U Á‚»¸ wÆÆ L§¬ÿ ≈UÒÄU‚ ‹ªÊÿÊ ¡Ê∞– ©lÙª ‚¥ª∆ŸÙ¥ Ÿ ß‚Ë Ã⁄U„ ‡Ê⁄UÊ’ ¬⁄U ÷Ë •ÊÿÊà ‡ÊÈÀ∑§ ◊¥ ∑§≈UıÃË ∑§Ë fl∑§Ê‹Ã ∑§Ë „Ò– ‚Ë•Ê߸•Ê߸ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ‡Ê⁄UÊ’ ¬⁄U •ÊÿÊà ‡ÊÈÀ∑§ ◊ı¡ÍŒÊ vzÆ ‚ ÉÊ≈UÊ∑§⁄U vÆÆ ¬˝ÁÇÊà Á∑§ÿÊ ¡Ê∞–

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

19

doj LVksjh 20

•’ ߟ ◊Ê¢ªÙ¢ ¬⁄ ‚⁄∑§Ê⁄ Á∑§‚ „Œ Ã∑§ ÁfløÊ⁄ ∑§⁄ ª Ë, •÷Ë ∑§„ŸÊ ◊ÈÁ‡∑§‹ „Ò– flÒ‚ ‚ÍòÊÙ¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ Á‚ª⁄≈ ‹Ê’Ë •¬ŸÊ ¬Í⁄Ê ¡Ù⁄ ß‚ ’Êà ¬⁄ ‹ªÊ ⁄„Ë „Ò Á∑§ ÿÁŒ ≈ÒÄ‚ ∑§Ê ’Ù¤Ê ∑§◊ Ÿ „Ù ÃÙ ∑§◊ ‚ ∑§◊ ßÃŸÊ „Ù ¡Ê∞ Á∑§ ß‚◊¢ •ı⁄ ’…∏ÙûÊ⁄Ë Ÿ „Ù– •„◊ ’Êà ÿ„ „Ò Á∑§ Á¡‚ Ã⁄„ ‹ÊÁ’¢ª Á‚ª⁄≈ fl ‡Ê⁄Ê’ ‹Ê’Ë ∑§Ë Ã⁄»§ ‚ ∑§Ë ¡Ê ⁄„Ë „Ò, flÒ‚Ë ∑§ÙÁ‡Ê‡Ê S◊Ù∑§‹‚ â’Ê∑ͧ ∑§Ë Ã⁄»§ ‚ Ÿ„Ë¥§ „Ù ⁄„Ë „Ò– ∑ȧ¿ ¬˝ÁÃÁŸÁœ ◊¢«‹ ∑§Ê ◊¢ÁòÊÿÙ¢ ‚ ◊È‹Ê∑§Êà ∑§⁄ ‹ŸÊ •‹ª ’Êà „Ò– Á‚ª⁄≈ fl ‡Ê⁄Ê’ ‹Ê’Ë ÃÊ∑§Ãfl⁄ „Ò¢, ÄÿÙ¢Á∑§ ©Ÿ∑§ ¬Ê‚ œŸ „Ò– ÁŸÁ‡øà M§¬ ‚ S◊Ù∑§‹‚ â’Ê∑ͧ ÿÊ ¬⁄¢¬⁄ʪà â’Ê∑ͧ ©lÙª ∑§ ‹Ùª ©Ÿ∑§Ë •¬ˇÊÊ •ÊÁÕ¸∑§ M§¬ ‚ ©ÃŸ ◊¡’Íà Ÿ„Ë¥§ „Ò, ‹Á∑§Ÿ ߟ∑§ ¬Ê‚ üÊ◊ ‡ÊÁÄà „Ò– ∑§⁄Ù«∏UÙ¢ ∑§◊¸øÊÁ⁄ÿÙ¢, ◊¡ŒÍ⁄Ù¢, ¬ÊŸ flÊ‹Ù¢ fl fl¢«⁄Ù¢ ∑§Ë ÃÊ∑§Ã „Ò– fl øÊ„¢ ÃÙ ◊¡’ÍÃ˧ ‚ •¬ŸË ’Êà ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§ ‚◊ˇÊ ⁄π ‚∑§Ã „Ò¢– ß‚ ‚◊ÿ ¬⁄¢¬⁄ʪà â’Ê∑ͧ ©lÙª ∑§ß¸ Ã⁄„ ∑§Ë ‚◊SÿÊ•Ù¢ ‚ ¡Í¤Ê ⁄„Ê „Ò– ∞∑§ ÃÙ ◊‡ÊËŸ •ÊœÊÁ⁄à ‹flË ¬˝áÊÊ‹Ë „Ò, Á¡‚∑§Ë Œ⁄¢ ßÃŸË ÖÿÊŒÊ „Ò¢ Á∑§ ©à¬ÊŒ∑§ ∑§Ê ◊ÈŸÊ»§Ê ŒÊ‹ ◊¢ Ÿ◊∑§ ¡Ò‚Ê „Ù ªÿÊ „Ò– ‹ÙªÙ¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ÿÊ ÃÙ ◊‡ÊËŸ •ÊœÊÁ⁄à ‹flË ¬˝áÊÊ‹Ë πà◊ ∑§⁄ ŒË ¡Ê∞ ÿÊ Á»§⁄ ©‚∑§Ë Œ⁄Ù¢ ∑§Ù Ã∑¸§‚¢ªÃ ’ŸÊÿÊ ¡Ê∞– ŒÍ‚⁄ •Ê∞ ÁŒŸ ÁflÁ÷㟠⁄ÊÖÿÙ¢ ◊¢ ‹ªŸ flÊ‹ ¬˝ÁÃ’¢œÙ¢ ∑§Ê ◊‚‹Ê „‹ „Ù– •Ä‚⁄ ⁄ÊÖÿ ‚⁄∑§Ê⁄¢ πÊl fl •¬Á◊üÊáÊ •ÁœÁŸÿ◊ ∑§Ê ‚„Ê⁄Ê ‹∑§⁄ â’Ê∑Í ©lÙª ¬⁄ ¬˝ÁÃ’¢œ ∑§Ë ∑§Ê⁄¸flÊ߸ ∑§⁄ÃË „Ò– ªı⁄Ë’ „Ò Á∑§ ÿ„ ∑§ÊŸÍŸ ∑§„ÃÊ „Ò Á∑§ Á∑§‚Ë ÷Ë πÊl ¬ŒÊÕ¸ ◊¢ â’Ê∑ͧ ÿÊ ÁŸ∑§Ù≈ËŸ Ÿ„Ë¥§ Á◊‹ÊÿÊ ¡Ê ‚∑§ÃÊ „Ò– â’Ê∑ͧ πÊl ¬ŒÊÕ¸ ∑§Ë üÊáÊË ◊¢ Ÿ„Ë¥§ •ÊÃË „Ò, ‹Á∑§Ÿ ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§ •»§‚⁄

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

ß‚∑§Ë •¬ŸË Ã⁄„ ‚ √ÿÊπ˜ÿÊ ∑§⁄ »§⁄◊ÊŸ ¡Ê⁄Ë ∑§⁄ ŒÃ „Ò¢– •’ ‚◊ÿ •Ê ªÿÊ „Ò, ¡’ ÁSÕÁà S¬c≈ „ÙŸË øÊÁ„∞– ßÃŸÊ „Ë Ÿ„Ë¥§ÃSflË⁄Ù¢ flÊ‹Ë øÃÊflŸË ∑§Ê ÷Ë ◊‚‹Ê ∑§Ê»§Ë ¡Á≈‹ „Ò– â’Ê∑ͧ ©lÁ◊ÿÙ¢ ∑§Ù ¬˝àÿ∑§ ŒÙ fl·¸ ◊¢ flÒœÊÁŸ∑§ øÃÊflŸË flÊ‹ ¬Ê™§ø ’Œ‹Ÿ ¬«∏UÃ „Ò¢– ‚⁄∑§Ê⁄ ¡’ Ã∑§ ÃSflË⁄¢ Ãÿ Ÿ„Ë¥§∑§⁄ÃË „Ò, Ã’ Ã∑§ ©ã„¢ ߢÃÊ¡Ê⁄ ∑§⁄ŸÊ ¬«∏UŸÊ ¬«∏UÃÊ „Ò– „⁄ ŒÙ fl·¸ ¬⁄ Ÿ∞ ¬Ò∑§≈ fl ¬Ê™§ø ¿¬flÊŸÊ ∑§Ê»§Ë πø˸‹Ê ∑§Ê◊ „Ò– S◊Ù∑ ‹‚ â’Ê∑ͧ ©lÙª ‚ ¡È«∏U ‹ÙªÙ¢ ∑§Ù ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§ ‚ÊÕ ß‚ ’Êà ¬⁄ ‚¢flÊŒ SÕÊÁ¬Ã ∑§⁄ŸÊ „ÙªÊ Á∑§ ©ã„¢ ‡Ê∑§ ∑§Ë ÁŸªÊ„ ‚ ŒπŸÊ ’¢Œ Á∑§ÿÊ ¡Ê∞– fl ߸◊ÊŸŒÊ⁄Ë ‚ •¬ŸÊ ≈ÒÄ‚ øÈ∑§ÊÃ „Ò¢ •ı⁄ ©ëø ªÈáÊflûÊÊ flÊ‹ ©à¬ÊŒ ’ŸÊÃ „Ò¢ ÃÙ Á»§⁄ ©Ÿ ¬⁄ ‚flÊ‹ ÄÿÙ¢ π«∏U Á∑§∞ ¡ÊÃ „Ò¢? ©lÙª ∑§ ‹Ùª ‚⁄∑§Ê⁄ ‚ ‹ªÊÃÊ⁄ ÿ„ ’Êà ∑§„ ⁄„ „Ò¢ Á∑§ fl„ ªÈáÊflûÊÊ ∑§ ◊ʬŒ¢« Ãÿ ∑§⁄– ßÃŸÊ „Ë Ÿ„Ë¥§ ß‚∑§Ë ’Ê∑§ÊÿŒÊ ÁŸª⁄ÊŸË ∑§Ë ¡Ê∞– ÿÁŒ ∑§Ù߸ ª«∏U’«∏U ∑§⁄ÃÊ „Ò, ÁŸÿ◊Ù¢ ∑§Ê ©‹¢ÉÊŸ ∑§⁄ÃÊ „Ò ÃÙ ©‚∑§ Áπ‹Ê»§ ∑§«∏UË ∑§Ê⁄¸flÊ߸ ∑§Ë ¡Ê∞– ß‚‚ ©¬÷ÙªÃÊ•Ù¢ ∑§ Á„ÃÙ¢ ⁄ˇÊÊ ∑§ ‚ÊÕ-‚ÊÕ ©lÙª ∑§Ë ’„Èà ‚Ê⁄Ë ‚◊SÿÊ•Ù¢ ∑§Ê ‚◊ʜʟ „Ù ¡Ê∞ªÊ– ∑§⁄Ù«∏UÙ¢ ‹ÙªÙ¢ ∑§Ù ⁄Ù¡ªÊ⁄ ŒŸ flÊ‹ ¡◊-¡◊Ê∞ ©lÙª ∑§Ù πà◊ ∑§⁄Ÿ ∑§Ë ◊ÊŸÁ‚∑§ÃÊ ©Áøà Ÿ„Ë¥§ „Ò– ©ê◊ËŒ ∑§Ë ¡Ê ⁄„Ë „Ò Á∑§ •ÊªÊ◊Ë ’¡≈ ◊¢ ‚⁄∑§Ê⁄ ∞‚Ê ∑§Ù߸ ∑§Œ◊ Ÿ„Ë¥§ ©∆Ê∞ªË, Á¡‚‚ ª⁄Ë’ ◊¡ŒÍ⁄Ù¢ •ı⁄ ŒÈ∑§ÊŸŒÊ⁄Ù¢ ∑§Ë ⁄Ù¡Ë ¬⁄ ∑§Ù߸ ‚¢∑§≈ π«∏UÊ „Ù– ÿÁŒ ‚⁄∑§Ê⁄ â’Ê∑Í ©lÙª ∑§Ë ‚◊SÿÊ•Ù¢ ∑§Ê ‚◊ʜʟ ∑§⁄ÃË „Ò •ı⁄ ß‚∑§ Á‹∞ ∞∑§ ⁄Ù« ◊Ò¬ ÃÒÿÊ⁄ ∑§⁄ÃË „Ò ÃÙ ß‚‚ Ÿ Á‚»¸§ ⁄Ù¡ªÊ⁄ ’…∏ªÊ ’ÁÀ∑§ ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§Ù •ë¿Ê ⁄Ê¡Sfl ÷Ë „ÊÁ‚‹ „٪ʖ

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

27

m|ksx Loj

Ì¢Õæ·ê¤ ·¤æÙêÙ ×ð¢ ÕÎÜæß ¥ç¹Ü çÎËÜè ÂæÙ çß·ýð¤Ìæ °ðâôçâ°àæÙ â×ðÌ ¥‹Ø ⢻ÆÙô¢ Ùð ßð¢·ñ¤Øæ ·¤ô âõ¢Âæ ™ææÂÙ

‚¢

‚Œ ∑§ •ÊªÊ◊Ë ’¡≈ ‚òÊ ∑§ Œı⁄ÊŸ Á‚ª⁄≈ fl •ãÿ â’Ê∑ͧ ©à¬ÊŒ ∑§Ë ⁄Ù∑§ÕÊ◊ ‚¢’¢œË ∑§ÊŸÍŸ (∑§Ù≈¬Ê) ◊¢ ‚¢÷ÊÁflà ’Œ‹Êfl ∑§Ù ‹∑§⁄ â’Ê∑ͧ ©lÙª ∑§ ‹Ùª ÷ÿ÷Ëà „Ò¢– Á¬¿‹ ÁŒŸÙ¢ •Áπ‹ ÷Ê⁄ÃËÿ ¬ÊŸ Áfl∑˝§ÃÊ ‚¢ÉÊ ∑§ Äà •ÊŸ flÊ‹ •Áπ‹ ÁŒÀ‹Ë ¬ÊŸ Áfl∑˝§ÃÊ ‚¢UÉÊ ∑§ ∞∑§ ¬˝ÁÃÁŸÁœ ◊¢«‹ Ÿ ‚¢‚ŒËÿ fl ‡Ê„⁄Ë Áfl∑§Ê‚ ◊¢òÊË fl¢∑Ò§ÿÊ ŸÊÿ«Í ‚ ◊È‹Ê∑§Êà ∑§⁄ •Êª˝„ Á∑§ÿÊ Á∑§ ◊ı¡ÍŒÊ ∑§ÊŸÍŸ ∑§Ù •ı⁄ ‚Åà Ÿ ’ŸÊÿÊ ¡Ê∞– ÿÁŒ ∞‚Ê Á∑§ÿÊ ªÿÊ ÃÙ »§È≈¬ÊÕ ¬⁄ •¬ŸË ⁄Ù¡Ë-⁄Ù≈Ë ∑§◊ÊŸ flÊ‹ ‹ÊπÙ¢ ◊¢„ŸÃ∑§‡Ê ‹ÙªÙ¢ ∑§Ë ⁄Ù¡Ë-⁄Ù≈Ë Á¿Ÿ ¡Ê∞ªË– ¬˝ÁÃÁŸÁœ ◊¢«‹ Ÿ fl¢∑Ò§ÿÊ ∑§Ù ‚ı¢¬ ôÊʬŸ ◊¢ ∑§„Ê „Ò Á∑§ ‚⁄∑§Ê⁄ ¿Ù≈ ŒÈ∑§ÊŸŒÊ⁄Ù¢ ∑§ Á„ÃÙ¢ ∑§Ù äÿÊŸ ◊¢ ⁄π ∑§⁄ „Ë ∑§Ù߸ »Ò§‚‹Ê ‹– •Áπ‹ ÁŒÀ‹Ë ¬ÊŸ Áfl∑˝§ÃÊ ∞‚ÙÁ‚∞‡ÊŸ ∑§ •‹ÊflÊ ◊⁄Ê∆flÊ«∏UÊ ¬ÊŸ ‡Êʬ ∞‚ÙÁ‚∞‡ÊŸ, „ÒŒ⁄Ê’ÊŒ ∑§Ë ¬ÊŸ ‡Êʬ ∞‚ÙÁ‚∞‡ÊŸ •Ê»§ ߢÁ«ÿÊ •ı⁄ ◊„Ê⁄Êc≈˛ ¬ÊŸ √ÿʬÊ⁄Ë ◊„Ê‚¢ÉÊ ∑§ ¬˝ÁÃÁŸÁœ ◊¢«‹ Ÿ⁄¢Œ˝ ◊ÙŒË ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§ •Ê‹Ê ◊¢ÁòÊÿÙ¢ ‚ ◊È‹Ê∑§Êà ∑§⁄ •¬ŸË ◊Ê¢ª ⁄π ⁄„ „Ò¢– äÿÊŸ ⁄„ Á∑§ Á¬¿‹Ë ’Ê⁄ ÷Ë ßã„Ë¥§ ‚¢ª∆ŸÙ¢ Ÿ ∑¥§Œ˝Ëÿ SflÊSâÿ◊¢òÊË ¡¬Ë Ÿ«˜«Ê, ªÎ„◊¢òÊË ⁄Ê¡ŸÊÕ Á‚¢„ •ı⁄ •Ê≈Ë ◊¢òÊË ⁄Áfl‡Ê¢∑§⁄ ¬˝‚ÊŒ •ÊÁŒ ‚ ◊È‹Ê∑§Êà ∑§⁄ ∆Ë∑§ ÿ„Ë ◊ʪ¢ ⁄πË ÕË– ß‚∑ ’ÊŒ â’Ê∑ͧ ∑§ÊŸÍŸ ◊¢ ’Œ‹Êfl ∑§Ê »Ò§‚‹Ê ≈Ê‹ ÁŒÿÊ ªÿÊ ÕÊ– fl¢∑Ò§ÿÊ ∑§Ù ‚ı¢¬ •¬Ÿ ôÊʬŸ ◊¢ ¬ÊŸ ‡Êʬ •ÙŸ‚¸ Ÿ ∑§„Ê „Ò Á∑§ â’Ê∑ͧ ∑§ÊŸÍŸ ◊¢ Á¡Ÿ ’ŒÊ‹ÊflÙ¢ ∑§Ë øøʸ ø‹ ⁄„Ë „Ò, ÿÁŒ ∞‚Ê „ÙÃÊ „Ò ÃÙ ©Ÿ∑§Ë ¡ËÁfl∑§Ê ∑§Ê ‚¢∑§≈ π«∏UÊ „Ù ¡Ê∞ªÊ– ©Ÿ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ â’Ê∑ͧ ©à¬ÊŒÙ¢ ∑§Ë Á’∑˝§Ë ¬⁄ ¬˝ÁÃ’¢œ, Á⁄≈‹ Á«Så‹ ¬⁄ ⁄Ù∑§, â’Ê∑ͧ ©à¬ÊŒÙ¢ ∑§Ù π⁄ËŒŸ ∑§Ë ©◊˝ ‚Ë◊Ê ’…∏ÊŸ, •àÿÁœ∑§ ¡È◊ʸŸÊ fl flÒœÊÁŸ∑§ øÃÊflŸË •ÊÁŒ ‚÷Ë ¬˝ÊflœÊŸ ’„Œ ∑§∆Ù⁄ fl •√ÿfl„ÊÁ⁄∑§ „Ò¢– ◊ÙŒË ‚⁄∑§Ê⁄ Ÿ flÊŒÊ Á∑§ÿÊ „Ò Á∑§ ’⁄Ù¡ªÊ⁄Ë Ÿ„Ë¥§ ’…∏Ÿ Œ¢ª, ‹Á∑§Ÿ ∑§ÊŸÍŸ ∑§Ù ∑§«∏UÊ ’ŸÊÃ „Ë ©lÙª ’Ò∆ ¡Ê∞ªÊ •ı⁄ ∑§⁄Ù«∏UÙ¢ ‹ÙªÙ¢ ∑§ „ÊÕÙ¢ ‚ ⁄Ù¡ªÊ⁄ Á¿Ÿ ¡Ê∞ªÊ– ©Ÿ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§Ù ∑§ÊŸÍŸ ∑§ ’Ê⁄ ◊¢ ∞‚Ê »Ò§‚‹Ê ‹ŸÊ øÊÁ„∞ ¡Ù √ÿfl„ÊÁ⁄∑§ „Ù– ◊È‹Ê∑§Êà ∑§ Œı⁄ÊŸ ¬˝ÁÃÁŸÁœ ◊¢«‹ ∑§ ‚ŒSÿÙ¢ Ÿ ◊¢òÊË ◊„ÙŒÿ ∑§Ù ’ÃÊÿÊ Á∑§ ∑¥§Œ˝ fl ⁄ÊÖÿÙ¢ ◊¢ ∑§⁄Ù¢ ∑§Ë Œ⁄ ™¢§øË „ÙŸ ∑§ ∑§Ê⁄áÊ Ã¢’Ê∑ͧ ©à¬ÊŒ ¬„‹ „Ë ∑§Ê»§Ë ◊„¢ª „Ù ª∞ „Ò¢– ß‚‚ Á’∑˝§Ë ¬⁄ ∑§Ê»§Ë •‚⁄ ¬«∏U ⁄„Ê „Ò– ‚ÊÕ Á„U πÈ‹Ë Á‚ª⁄≈ ∑§Ê ◊Ê◊‹Ê ©∆ÊÃ „È∞ ©ã„Ù¢Ÿ ∑§„Ê Á∑§ •◊Ë⁄ √ÿÁÄà ÃÙ Á‚ª⁄≈

30

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

egkjk"Vª esa iku elkyk] lqikjh ,oa lqxaf/kr VkscSdks ds izfrca/k dks gVkus ds fy, iq.ks ds 'kkafryky lwjr okyk o pUnu lwjr okyk us [kk| ea=h Jh fxjh'k ckir dks egkjk"Vª iku O;kikjh egkla?k dh vksj ls Kkiu fn;k !

m|ksx Loj

Ù ·¤ÚÙð ·¤è ×梻 fl¢∑Ò§ÿÊ ∑§Ù ‚ı¢¬ •¬Ÿ ôÊʬŸ ◊¢ ¬ÊŸ ‡Êʬ •ÙŸ‚¸ Ÿ ∑§„Ê „Ò Á∑§ â’Ê∑ͧ ∑§ÊŸÍŸ ◊¢ Á¡Ÿ ’ŒÊ‹ÊflÙ¢ ∑§Ë øøʸ ø‹ ⁄„Ë „Ò, ÿÁŒ ∞‚Ê „ÙÃÊ „Ò ÃÙ ©Ÿ∑§Ë ¡ËÁfl∑§Ê ∑§Ê ‚¢∑§≈ π«∏UÊ „Ù ¡Ê∞ªÊ– ©Ÿ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ â’Ê∑ͧ ©à¬ÊŒÙ¢ ∑§Ë Á’∑˝§Ë ¬⁄ ¬˝ÁÃ’¢œ, Á⁄≈‹ Á«Så‹ ¬⁄ ⁄Ù∑§, â’Ê∑ͧ ©à¬ÊŒÙ¢ ∑§Ù π⁄ËŒŸ ∑§Ë ©◊˝ ‚Ë◊Ê ’…∏ÊŸ, •àÿÁœ∑§ ¡È◊ʸŸÊ fl flÒœÊÁŸ∑§ øÃÊflŸË •ÊÁŒ ‚÷Ë ¬˝ÊflœÊŸ ’„Œ ∑§∆Ù⁄ fl •√ÿfl„ÊÁ⁄∑§ „Ò¢–

∑§ ¬Ò∑§≈ π⁄ËŒ ‹ªÊ, ‹Á∑§Ÿ ª⁄Ë’ ◊¡ŒÍ⁄ fl Á⁄ćÊ flÊ‹ πÈ‹Ë Á‚ª⁄≈ Ÿ„Ë¥§ π⁄ËŒ ¬Ê∞¢ª– ÿÁŒ πÈ‹ â’Ê∑ͧ ©à¬ÊŒÙ¢ ∑§Ë Á’∑˝§Ë ¬⁄ ⁄Ù∑§ ‹ªÊ߸ ªß¸ ÃÙ Á⁄≈‹⁄ ∑§Ê ∑§Ê»§Ë ÁŒÄ∑§Ã „٪˖ ◊Ê‹ S≈ÊÚ∑§ ∑§⁄Ÿ ∑§ Á‹∞ ∑§Ê»§Ë œŸ ∑§ ÁŸfl‡Ê ∑§Ë ¡M§⁄à „٪˖ •Ê◊ Ãı⁄ ¬⁄ ¬ÊŸ flÊ‹Ù¢ ∑§Ë •ÊÁÕ¸∑§ „ÒÁ‚ÿà ∞‚Ë Ÿ„Ë¥§ „Ò Á∑§ fl ¬Ò∑§≈Ù¢ ∑§ Á„‚Ê’ ‚ ◊Ê‹ ∑§Ë π⁄ËŒŒÊ⁄Ë ∑§⁄¢– ßÃŸÊ „Ë Ÿ„Ë¥§ ©Ÿ∑§Ê ∑§„ŸÊ ÕÊ Á∑§ ≈ÒÄ‚ ’…∏Ÿ ∑§ ∑§Ê⁄áÊ Á‚ª⁄≈ ¬„‹ „Ë ◊„¢ªË „Ù ªß¸ „Ò, ß‚Á‹∞ •Áœ∑§Ê¢‡Ê ª˝Ê„∑§ πÈ‹Ë Á‚ª⁄≈ ∑§Ë „Ë ◊Ê¢ª ∑§⁄ÃÊ „Ò– ªı⁄Ë’ „Ò Á∑§ â’Ê∑ͧ ∑§Ù ‹∑§⁄ ‚⁄∑§Ê⁄Ë ◊‡ÊËŸ⁄Ë ∑§ ÁŒ◊ʪ ◊¥ ÿ„ ’Êà Á’∆Ê ŒË ªß¸ „Ò Á∑§ ¡Ò‚ ‚◊Ê¡ ◊¢ ‚Ê⁄Ë ‚◊SÿÊ ∑§Ë ¡«∏U Á‚»¸§ â’Ê∑ͧ ©à¬ÊŒ „Ò¢– ßÃŸÊ •Ê∑˝§Ê◊∑§ ¬˝øÊ⁄ Á∑§ÿÊ ªÿÊ „Ò Á∑§ ¡Ò‚ ∑ÒÒ¥§‚⁄ Á‚»¸§ â’Ê∑ͧ ∑§ ∑§Ê⁄áÊ „Ë „ÙÃÊ „Ò, „Ê‹Ê¢Á∑§ ÿ„ ’Êà •÷Ë ∑§„Ë¢ ÷Ë ‚ÊÁ’à Ÿ„Ë¥§ „È߸ „Ò Á∑§ ∑ÒÒ¥§‚⁄ ∑§Ë fl¡„ ◊ÊòÊ Ã¢’Ê∑ͧ „Ò– â’Ê∑ͧ ∑§ ¬˝Áà SflÊSâÿ Áfl÷ʪ •ı⁄ ¬ÈÁ‹‚ ∑§Ê ⁄flÒÿÊ ß‚Ë ‚ ‚◊¤Ê ◊¢ •Ê ¡ÊÃÊ „Ò Á∑§ •÷Ë Á‚»¸§ ∑§ÊŸÍŸ ◊¢ ’Œ‹Êfl ¬⁄ øøʸ „Ù ⁄„Ë „Ò, ‹Á∑§Ÿ ©ã„Ù¢Ÿ •¬ŸÊ «¢«Ê »§≈∑§Ê⁄ŸÊ ‡ÊÈM§ ∑§⁄ ÁŒÿÊ „Ò– ¡’ ‚ ∑§ÊŸÍŸ ◊¢ ’Œ‹Êfl ∑§Ë øøʸ ‡ÊÈM§ „È߸ „Ò Ã’ ‚ ¬ÊŸ flÊ‹Ù¢ ∑§Ê ‚ê◊ÊŸ ∑§ ‚ÊÕ ∑§Ê◊ ∑§⁄ŸÊ ◊ÈÁ‡∑§‹ „Ù ªÿÊ „Ò– ŒÈ∑§ÊŒÊ⁄Ù¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ •÷Ë Ã∑§ ‚⁄∑§Ê⁄ Ÿ ¡Ù ÷Ë ÁŸÿ◊ ’ŸÊÿÊ, ©‚ ¬⁄ ‚÷Ë Ÿ •◊‹ Á∑§ÿÊ „Ò– ‚⁄∑§Ê⁄ Ÿ ªÈ≈πÊ ¬⁄ ¬Ê’¢ŒË ‹ªÊ߸ ÃÙ ©‚ ’¢Œ ∑§⁄Ÿ ◊¢ ¡⁄Ê ÷Ë ‚◊ÿ Ÿ„Ë¥§ ‹ªÊ– ¬Ò∑§≈Ù¢ ¬⁄ ÃSflË⁄Ù¢ flÊ‹Ë flÒœÊÁŸ∑§ øÃÊflŸË ∑§Ê ◊Ê◊‹Ê •ÊÿÊ ÃÙ ©‚ ÷Ë SflË∑§Ê⁄ Á∑§ÿÊ– ßÃŸÊ „Ë Ÿ„Ë¥§◊‡ÊËŸ •ÊœÊÁ⁄à ‹flË ¬˝áÊÊ‹Ë ∑§Ù ÷Ë ©lÙª Ÿ SflË∑§Ê⁄ Á∑§ÿÊ– ™§¬⁄ ‚ ‚◊ÿ-‚◊ÿ ¬⁄ ¡’ ≈ÒÄ‚ ◊¢ ’…∏ÙûÊ⁄Ë ∑§Ë ªß¸ ÃÙ ©‚ ÷Ë ß¸◊ÊŸŒÊ⁄Ë ‚ ÷⁄Ê– Á»§⁄ •’ ∞‚Ê ÄÿÊ „Ù ªÿÊ Á∑§ ©lÙª ∑§Ù ’¢Œ ∑§⁄ÊŸ ∑§Ë ∑§ÙÁ‡Ê‡Ê¢ ∑§Ë ¡Ê ⁄„Ë „Ò¢? äÿÊŸ ⁄„ Á∑§ Œ‡Ê÷⁄ ◊¢ ¬ÊŸ ∑§Ë ŒÈ∑§ÊŸ¢ ‡ÊÒˇÊÁáÊ∑§ ‚¢SÕÊŸÙ¢ ‚ vÆÆ ◊Ë≈⁄ ‚ •Áœ∑§ ŒÍ⁄Ë ¬⁄ „Ò¢– ßÃŸÊ „Ë Ÿ„Ë¥§„⁄ ŒÈ∑§ÊŸŒÊ⁄ •¬ŸË ŒÈ∑§ÊŸ ¬⁄ flÒœÊÁŸ∑§ øÃÊflŸË VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

31

m|ksx Loj

¬ÊŸ ‡Êʬ •ÙŸ‚¸ Á¬¿‹ «…∏ Œ‡Ê∑§ ‚ ª„⁄Ë ◊È‚Ë’Ã ∑§Ê ‚Ê◊ŸÊ ∑§⁄ ⁄„ „Ò¢– ¬„‹ ÷Ë ¬˝ÁÃ’¢œ ∑§Ë Á¿≈¬È≈ ∑§Ê⁄¸flÊ߸ „ÙÃË ÕË, ¬ÈÁ‹‚ ∑§ ‹Ùª ÷Ë ÕÙ«∏UË ‚π˜ÃË ∑§⁄Ã Õ, ‹Á∑§Ÿ ÁSÕÁà ßÃŸË ’È⁄Ë Ÿ„Ë¥§ ÕË– Œ‡Ê ◊¢ ‚⁄∑§Ê⁄¢ ∑§Ù߸ ÷Ë ⁄„Ë „Ù¢, ‡ÊÈM§ ‚ „Ë Á‚»¸§ S◊Ù∑§‹‚ â’Ê∑ͧ ∑§Ù „Ë ÁŸ‡ÊÊŸÊ ’ŸÊÿÊ ªÿÊ „Ò– ¡’ ¬Ë ÁøŒ¢’⁄◊ ÁflûÊ◊¢òÊË Õ ÃÙ ©ã„Ù¢Ÿ ◊‡ÊËŸ •ÊœÊÁ⁄à ‹flË ¬˝áÊÊ‹Ë ‹ÊªÍ ∑§Ë, Á¡‚‚ ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê fl •ãÿ ©à¬ÊŒÙ¢ ∑§ Á‹∞ ’«∏UÊ ‚¢∑§≈ π«∏UÊ „Ù ªÿÊ– ß‚‚ ©lÁ◊ÿÙ¢ ∑§Ù ÷Ê⁄Ë ŸÈ∑§‚ÊŸ ∑§Ê ‚Ê◊ŸÊ ∑§⁄ŸÊ ¬«∏UÊ– flÊ‹Ê ’Ù«¸ ‹ªÊÃÊ „Ò– „⁄ ¬ÊŸ flÊ‹Ê v} fl·¸ ‚ ∑§◊ ©◊˝ ∑§ ‹ÙªÙ¢ ∑§Ù â’Ê∑Í ©à¬ÊŒ Ÿ„Ë¥§ ’øÃÊ „Ò– •’ ∑§„Ê ¡Ê ⁄„Ê „Ò Á∑§ ÿ„ •ÊÿÈ ‚Ë◊Ê wz fl·¸ ∑§⁄ ŒË ¡Ê∞ªË– ¬ÊŸ flÊ‹Ù¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ¡’ v} fl·¸ ∑§ ÿÈfl∑§-ÿÈflÁÃÿÙ¢ ∑§Ù flÙÁ≈¢ª ∑§Ê •Áœ∑§Ê⁄ Á◊‹Ê „È•Ê „Ò •ı⁄ fl ÿ„ Ãÿ ∑§⁄ ‚∑§Ã „Ò¢ Á∑§ ∑§ıŸ ‚Ë Á»§À◊ ŒπŸË „Ò ÃÙ Á»§⁄ ©Ÿ∑§ ‚ÊÕ ÿ„ ◊Ê⁄‹ ¬ÈÁ‹Á‚¢ª ÄÿÙ¢ ∑§Ë ¡Ê ⁄„Ë „Ò? v} fl·¸ ∑§Ë ©◊˝ ∑§ ‹Ùª ÿ„ ‚◊¤Ê ‚∑§Ã „Ò¢ Á∑§ ©Ÿ∑§ Á‹∞ ÄÿÊ •ë¿Ê „Ò •ı⁄ ÄÿÊ ’È⁄Ê? ß‚◊¢ ∞∑§ ÁŒÄ∑§Ã ÿ„ ÷Ë „Ò Á∑§ ŒÈ∑§ÊŸŒÊ⁄ Á∑§‚Ë ÷Ë ª˝Ê„∑§ ∑§Ù ‚Ê◊ÊŸ ’øŸ ‚ ¬„‹ ©‚∑§Ë ©◊˝ ∑§Ê ¬˝◊ÊáʬòÊ ◊Ê¢ª ‚∑§ÃÊ „Ò– ŒÍ‚⁄Ê ª˝Ê„∑§ ÷Ë ß‚ ¬‚¢Œ Ÿ„Ë¥§ ∑§⁄ªÊ Á∑§ ŒÈ∑§ÊŸŒÊ⁄ ©‚‚ ©‚∑§Ë ©◊˝ ¬Í¿– ¬ÊŸ flÊ‹Ù¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ∞∑§ Ã⁄»§ â’Ê∑ͧ ‚¢’¢œË ∑§ÊŸÍŸ ◊¢ ’Œ‹Êfl ∑§Ë ’Êà ∑§„Ë ¡Ê ⁄„Ë ÃÙ ŒÍ‚⁄Ë Ã⁄»§ ÁflÁ÷㟠⁄ÊÖÿÙ¢ ◊¢¢ S◊Ù∑§‹‚ â’Ê∑ͧ ©à¬ÊŒÙ¢ ∑§ ‚ÊÕ-‚ÊÕ ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê ∑§Ë Á’∑˝§Ë ¬⁄ ÷Ë ⁄Ù∑§ ‹ªÊ߸ ¡Ê ⁄„Ë „Ò, ¡’Á∑§ ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê •ı⁄ ◊Ë∆Ë ‚ȬÊ⁄Ë ∑§Ê â’Ê∑§Í ‚ ∑§Ù߸ ‹ŸÊ-ŒŸÊ Ÿ„Ë¥§ „Ò– ∑§„Ê ¡Ê ⁄„Ê „Ò Á∑§ ‚¢‡ÊÙÁœÃ ∑§ÊŸÍŸ ◊¢ ¬ÊŸ ∑§Ë ŒÈ∑§ÊŸ flÊ‹Ù¢ ¬⁄ ÷Ê⁄Ë ¡È◊ʸŸÊ ‹ªÊŸ ∑§Ê ¬˝ÊflœÊŸ Á∑§ÿÊ ¡Ê ⁄„Ê „Ò– ß‚‚ ©Ÿ ∑§⁄Ù«∏UÙ¢ ‹ÙªÙ¢ ¬⁄ ◊È‚Ë’Ã ∑§Ê ¬„Ê«∏UÊ ≈Í≈ ¬«∏UªÊ ¡Ù ÁŒŸ ÷⁄ ∑§«∏UË ◊„ŸÃ ∑§ ’ÊŒ ŒÙ ¡ÍŸ ∑§Ë ⁄Ù¡Ë ⁄Ù≈Ë ∑§◊Ê ¬ÊÃ „Ò¢– ¬ÊŸ ‡Êʬ •ÙŸ‚¸ Ÿ ‚⁄∑§Ê⁄ ‚ ªÈ„Ê⁄ ∑§Ë „Ò Á∑§ fl„ ©Ÿ∑§Ë ÁSÕÁà ∑§Ù äÿÊŸ ◊¢ ⁄π •ı⁄ ∞‚Ê ∑§Ù߸ ∑§ÊŸÍŸ Ÿ ’ŸÊ∞ Á¡‚‚ ª⁄Ë’Ù¢ ∑§Ù ÷Èπ◊⁄Ë ∑§Ê ‚Ê◊ŸÊ ∑§⁄ŸÊ ¬«∏U– ©À‹πŸËÿ „Ò Á∑§ ¬ÊŸ ‡Êʬ •ÙŸ‚¸ Á¬¿‹ «…∏ Œ‡Ê∑§ ‚ ª„⁄Ë ◊È‚Ë’Ã ∑§Ê ‚Ê◊ŸÊ ∑§⁄ ⁄„ „Ò¢– ¬„‹ ÷Ë ¬˝ÁÃ’¢œ ∑§Ë Á¿≈¬È≈ ∑§Ê⁄¸flÊ߸ „ÙÃË ÕË, ¬ÈÁ‹‚ ∑§ ‹Ùª ÷Ë ÕÙ«∏UË ‚π˜ÃË ∑§⁄Ã Õ, ‹Á∑§Ÿ ÁSÕÁà ßÃŸË ’È⁄Ë Ÿ„Ë¥§ ÕË– Œ‡Ê ◊¢ ‚⁄∑§Ê⁄¢ ∑§Ù߸ ÷Ë ⁄„Ë „Ù¢, ‡ÊÈM§ ‚ „Ë Á‚»¸§ S◊Ù∑§‹‚ â’Ê∑ͧ ∑§Ù „Ë ÁŸ‡ÊÊŸÊ ’ŸÊÿÊ ªÿÊ „Ò– ¡’ ¬Ë ÁøŒ¢’⁄◊ ÁflûÊ◊¢òÊË Õ ÃÙ ©ã„Ù¢Ÿ ◊‡ÊËŸ •ÊœÊÁ⁄à ‹flË ¬˝áÊÊ‹Ë ‹ÊªÍ ∑§Ë, Á¡‚‚ ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê fl •ãÿ ©à¬ÊŒÙ¢ ∑§ Á‹∞ ’«∏UÊ ‚¢∑§≈ π«∏UÊ „Ù ªÿÊ– ß‚‚ ©lÁ◊ÿÙ¢ ∑§Ù ÷Ê⁄Ë ŸÈ∑§‚ÊŸ ∑§Ê ‚Ê◊ŸÊ ∑§⁄ŸÊ ¬«∏UÊ– ß‚∑§ ’ÊŒ å‹ÊÁS≈∑§ ¬Ê™§øÙ¢ flÊ‹Ê •ÊŒ‡Ê ¡Ê⁄Ë „È•Ê– Á»§⁄ â’Ê∑ͧ ©à¬ÊŒÙ¢ ∑§ ¬Ò∑§≈Ù¢ ∑§ yÆ »§Ë‚ŒË Á„S‚ ¬⁄ ÃSflË⁄Ù¢ flÊ‹Ë flÒœÊÁŸ∑§ øÃÊflŸË ¿Ê¬Ÿ •ı⁄ ©‚ „⁄ ŒÙ fl·¸ ◊¢ ’Œ‹Ÿ ∑§Ê •ÊŒ‡Ê ¡Ê⁄Ë „È•Ê– ‚⁄∑§Ê⁄ ◊¢ ©ëø ¬ŒÙ¢ ¬⁄ ’Ò∆ ‹ÙªÙ¢ ∑§Ù ‹ªÃÊ „Ò Á∑§ ¬øËŒÊ •ı⁄ ∑§«∏U ∑§ÊŸÍŸ ’ŸÊ ŒŸ ‚ â’Ê∑ͧ ©à¬ÊŒÙ¢ ∑§Ë Á’∑˝§Ë ◊¢ ∑§◊Ë •Ê ¡Ê∞ªË– ∞‚Ê „ÙŸÊ ◊ÈÁ‡∑§‹ „Ò, ‹Á∑§Ÿ ÿÁŒ

32

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

ß‚ ◊ÊŸ ÷Ë Á‹ÿÊ ¡Ê∞ ÃÙ ÷Ë ©Ÿ ‚Ê…∏ | ∑§⁄Ù«∏U ‹ÙªÙ¢ ∑§Ê ÄÿÊ „ÙªÊ, Á¡ã„¢ ß‚ ©lÙª ‚ ⁄Ù¡ªÊ⁄ Á◊‹Ê „È•Ê „Ò? ’„⁄„Ê‹ ∞∑§ ’Ê⁄ Á»§⁄ â’Ê∑ͧ ©lÙª ¬⁄ Ÿ∑§‹ ∑§‚Ÿ ∑§Ë ÃÒÿÊ⁄Ë ∑§Ë ¡Ê ⁄„Ë „Ò ÃÙ ß‚‚ ¡È«∏ ‚÷Ë ¿Ù≈ ’«∏U ‹Ùª ‚Á∑˝§ÿ „Ù ª∞ „Ò¢– ©lÙª ‚ ¡È«∏ ‚¢ª∆ŸÙ¢ Ÿ ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§ •Ê‹Ê ◊¢ÁòÊÿÙ¢ ∑§ Œ⁄flÊ¡ π≈π≈ÊŸ ‡ÊÈM§ ∑§⁄ ÁŒ∞ „Ò¢– •Áπ‹ ÁŒÀ‹Ë ¬ÊŸ Áfl∑˝§ÃÊ ∞‚ÙÁ‚∞‡ÊŸ ∑§ ‹Ùª fl¢∑Ò§ÿÊ ŸÊÿ«Í ∑§ ¬Ê‚ ß‚Á‹∞ ª∞ ÄÿÙ¢Á∑§ Á¬¿‹ ÁŒŸÙ¢ ¡’ ⁄◊‡Ê ø¢Œ ∑§ ŸÃÎàfl flÊ‹Ë Áfl‡Ê·ôÊ ‚Á◊Áà ∑§Ë Á‚»§ÊÁ⁄‡ÊÙ¢ ∑§ •ÊœÊ⁄ ¬⁄ ‚⁄∑§Ê⁄ Ÿ â’Ê∑ͧ ÁŸÿ◊Ù¢ ◊¢ ’Œ‹Êfl ¬⁄ ÁfløÊ⁄ ‡ÊÈM§ Á∑§ÿÊ ÃÙ fl¢∑Ò§ÿÊ Ÿ „Ë „SÃˇÊ¬ ∑§⁄ »Ò§‚‹Ê ≈‹flÊÿÊ ÕÊ– ß‚ ‚Á◊Áà ∑§Ê ª∆Ÿ ¡È‹Ê߸ wÆvy ◊¥ Á∑§ÿÊ ªÿÊ ÕÊ– ‚Á◊Áà Ÿ πÈ‹Ë Á‚ª⁄≈ ∑§Ë Á’∑˝§Ë ¬⁄ ⁄Ù∑§ ‹ªÊŸ ∑§ ‚ÊÕ-‚ÊÕ ÿ„ Á‚» ÊÁ⁄U‡Ê ÷Ë ∑§Ë „Ò Á∑§ wz ‚Ê‹ ∑§Ë ©◊˝ flÊ‹ ‹ÙªÙ¢ ∑§Ù â’Ê∑ͧ ©à¬ÊŒ Ÿ ’ø ¡Ê∞¢, „Ê‹Ê¢Á∑§ flø◊ÊŸ ◊¥ ß‚∑‘§ Á‹∞ ãÿÍŸÃ◊ ©◊˝ v} ‚Ê‹ „Ò– ‚Á◊Áà ∑§Ë •ãÿ Á‚»§ÊÁ⁄‡ÊÙ¢¥ ◊¥ Á‚ª⁄U≈U •ı⁄U •ãÿ Ãê’Ê∑§Í ©à¬ÊŒ ∑§ÊŸÍŸ ‚Ë•Ù≈UˬË∞- wÆÆx ∑§Ë œÊ⁄UÊ wÆ ∑‘§ •¥Ãª¸Ã ¬Ò∑‘§≈U ¬⁄U ÁŸ∑§ÙÁ≈UŸ •ı⁄U ⁄UÊ‹ (≈UÊ⁄U) ‚Ê◊ª˝Ë ∑§Ê ©À‹π Ÿ„Ë¥ ∑§⁄UŸ ¬⁄U ¡È◊ʸŸ ∑§Ù zÆÆÆ L§¬ÿ ‚ ’…∏Ê∑§⁄U zÆÆÆÆ L§¬ÿ ∑§⁄UŸ ∑§Ê ¬˝ÊflœÊŸ ÷Ë ‡ÊÊÁ◊‹ „Ò– ª˝Ê„∑§Ù¢ ∑§ ‚ÊÕ-‚ÊÕ ŒÈ∑§ÊŸŒÊ⁄Ù¢ ¬⁄ ÷Ê⁄Ë ¡È◊ʸŸÊ ‹ªÊŸ ∑§Ë Á‚»§ÊÁ⁄‡Ê ‚Á◊Áà Ÿ ∑§Ë „Ò–

42

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

m|ksx jRu 48

×æç‡æ·¤¿¢Î â×êã ·¤ô ~ßè´¤ÕæÚ

âßôüæ× çÙØæüÌ·¤

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

m|ksx jRu

¤ ÂéÚS·¤æÚ ÷Ê⁄à ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§ flÊÁáÊÖÿ ◊¢òÊÊ‹ÿ ∑§ Äà •ÊŸ flÊ‹ ≈Ù’Ò∑§Ù ’Ù«¸ Ÿ ◊ÊÁáÊ∑§ ø¢Œ ‚◊Í„ ∑§Ù ‚flÙ¸ûÊ◊ â’Ê∑ͧ ÁŸÿʸà ∑§Ê ¬È⁄S∑§Ê⁄ ÁŒÿÊ „Ò– äÿÊŸ ⁄„ Á∑§ ∑¢§¬ŸË ∑§Ù ŸıflË¥§’Ê⁄ ÿ„ ¬È⁄S∑§Ê⁄ Á◊‹Ê „Ò– üÊË ⁄Á‚∑§‹Ê‹ œÊ⁄ËflÊ‹ ∑§ ŸÃÎàfl flÊ‹Ë ÿ„ ∑¢§¬ŸË ∑§ß¸ fl·Ù¸¢ ‚ ◊ÊÁáÊ∑§ø¢Œ •ı⁄ flø◊ÊŸ ◊¢ •Ê⁄∞◊«Ë ∑§ ŸÊ◊ ‚ ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê ∑§Ê ©à¬ÊŒŸ ∑§⁄ ⁄„Ë „Ò– ß‚∑§ ©à¬ÊŒ Ÿ Á‚»¸§ U÷Ê⁄à ’ÁÀ∑§ •◊⁄Ë∑§Ê, Á’˝≈Ÿ, •ÊS≈˛Á‹ÿÊ, ŒÁˇÊáÊ •»˝§Ë∑§Ê, ÿÍ∞߸ fl ◊‹Á‡ÊÿÊ •ı⁄ Á‚¢ªÊ¬È⁄ ‚◊à wv Œ‡ÊÙ¢ ◊¢ ‹Ù∑§Á¬˝ÿ „Ò– ÁflŒ‡ÊÙ¢ ◊¢ ∑¢§¬ŸË ∑§ zw ‚ •Áœ∑§ ÁflÃ⁄∑§ „Ò¢– ÷Ê⁄à ◊¢ ÃÙ ∑¢§¬ŸË ∑§Ê S‹ÙªŸ -™¢§ø ‹Ùª-™¢§øË ¬‚¢Œ „⁄ Á∑§‚Ë ∑§Ë ¡È’ÊŸ ¬⁄ „Ò– •¬ŸË ß‚ Áfl‡Ê·ÃÊ ∑§ ‚ÊÕ ß‚∑§ ©à¬ÊŒÊ¥ Ÿ ÁflŒ‡ÊÙ¢ ◊¢ ÷Ë ∑§Ê◊ÿÊ’Ë ∑§Ê ¤Ê¢«Ê ªÊ«∏U ⁄πÊ „Ò– ≈ı’Ò∑§Ù ’Ù«¸ ∑§Ë SÕʬŸÊ ÁŒfl‚ ∑§ ◊ı∑§ ¬⁄ •Ê¢œ˝¬˝Œ‡Ê ∑§ ª¢È¢≈Í⁄ ◊¢ •ÊÿÙÁ¡Ã ∞∑§ ‡ÊÊŸŒÊ⁄ ‚◊Ê⁄Ù„ ◊¢ v ¡Ÿfl⁄Ë ∑§Ù üÊË ⁄Á‚∑§‹Ê‹ œÊ⁄ËflÊ‹ ¡Ë ∑§Ù ß‚ ¬È⁄S∑§Ê⁄ ‚ ‚ê◊ÊÁŸÃ Á∑§ÿÊ ªÿÊ– ªı⁄Ë’ „Ò Á∑§ ∑¢§¬ŸË ∑§Ê ¬„‹ ÷Ë ∑§ß¸ ¬È⁄S∑§Ê⁄ Á◊‹ øÈ∑§ „Ò¢, ‹Á∑§Ÿ ÿ„ ß‚Á‹∞ ’„Œ ◊„àfl¬Íáʸ „Ò, ÄÿÙ¢Á∑§ ß‚ ŸıflË¥§ ’Ê⁄ ÿ„ ¬È⁄S∑§Ê⁄ Á◊‹Ê „Ò– üÊË ⁄Á‚∑§‹Ê‹ œÊ⁄ËflÊ‹ ∑§ ∑ȧ‡Ê‹ ŸÃÎàfl ◊¢ ÿ„ ∑¢§¬ŸË Á¬¿‹ wz fl·Ù¸§ ‚ ‹ªÊÃÊ⁄ ∑§Ê◊ÿÊ’Ë ∑§ ¤Ê¢« ªÊ«∏U ⁄„Ë „Ò– •¬Ÿ ©à¬ÊŒÙ¢ ∑§Ë ªÈáÊflûÊÊ ‚ ß‚ ∑¢§¬ŸË Ÿ ‹ÙªÙ¢ ∑§Ê Áfl‡flÊ‚ ¡ËÃÊ „Ò– ©à¬ÊŒ ∑§ ’Ê⁄ ◊¢ ¡Ò‚Ê flÊŒÊ Á∑§ÿÊ, ∆Ë∑§ flÒ‚Ê „Ë Á⁄¡À≈ ÷Ë ÁŒÿÊ– ¬È⁄S∑§Ê⁄ ª˝„áÊ ∑§⁄Ã ‚◊ÿ üÊË œÊ⁄ËflÊ‹ Ÿ ÁflŒ‡Ê ∑§ ‚÷Ë ª˝Ê„∑§Ù¢ •ı⁄ •¬Ÿ ÁflÃ⁄∑§Ù¢ ∑§Ù œãÿflÊŒ ÁŒÿÊ „Ò– ‚ÊÕ „Ë •¬Ÿ ‚ÊÕ ∑§Ê◊ ∑§⁄Ÿ flÊ‹ ‚÷Ë ¿Ù≈-’«∏U ∑§◊¸øÊÁ⁄ÿÙ¢ ∑§Ê „ı‚‹Ê ’…∏ÊÿÊ– •„◊ ’Êà ÿ„ „Ò Á∑§ ß‚ ◊ı∑§ ¬⁄ ©ã„Ù¢Ÿ ‹ÙªÙ¢ ∑§Ù ŸÄ∑§Ê‹Ù¢ ‚ ‚ÊflœÊŸ ⁄„Ÿ ∑§Ë ‚‹Ê„ ÷Ë ŒË, ÃÊÁ∑§ •Ê⁄∞◊«Ë ∑§ ŸÊ◊ ‚ ∑§Ù߸ ŸÄ∑§Ê‹ ª‹Ã ©à¬ÊŒ Ÿ Œ– ¡ÊŸ∑§Ê⁄Ù¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ •¬Ÿ SÕÊ¬ÊŸÊ ∑§Ê‹ ‚ „Ë ◊ÊÁáÊ∑§ø¢Œ ‚◊Í„ Ÿ ©à¬ÊŒ ∑§Ë ªÈáÊflûÊÊ ¬⁄ Áfl‡Ê· äÿÊŸ ÁŒÿÊ „Ò– ‡ÊÈM§•Êà ◊¢ ß‚∑§Ê ¡Ù SflÊŒ fl ç‹fl⁄ ÕÊ, fl„ •Ê¡ ÷Ë ◊ı¡ÍŒ „Ò– ¡’ ÷Ê⁄à ◊¢ ªÈ≈πÊ ¬˝ÁÃ’¢ÁœÃ Ÿ„Ë¥§ÕÊ ÃÙ ß‚∑§ ©à¬ÊŒ ∑§Ë œÍ◊ ÕË– ‡Ê„⁄ ∑§ ’«∏UË ŒÈ∑§ÊŸÙ¢ ‚ ‹∑§⁄ ªÊ¢fl ◊¢ ¬ÊŸ ∑§Ë ªÈ◊Á≈ÿÙ¢ Ã∑§ ◊ÊÁáÊ∑§ø¢Œ ∑§Ê ◊Ê‹ ◊ı¡ÍŒ ⁄„ÃÊ ÕÊ– ß‚ „⁄ flª¸ ∑§Ê ª˝Ê„∑§ ¬‚¢Œ ∑§⁄ÃÊ ÕÊ– •Ê¡ ÷Ë Á¡Ÿ ⁄ÊÖÿÙ¢ ◊¢ ¬˝ÁÃ’¢œ Ÿ„Ë¥§ „Ò, fl„Ê¢ •Ê⁄∞◊«Ë ∑§Ë ©¬ÁSÕÁà „Ò– ß‚ ©à¬ÊŒ ¬⁄ ‹ÙªÙ¢ ∑§Ê Áfl‡flÊ‚ ŒÎ…∏ „Ò– ÿ„Ë ∑§Ê⁄áÊ „Ò Á∑§ fl·¸ wÆÆy ‚ ‹∑§⁄ wÆvy ∑§ ’Ëø ∑¢§¬ŸË ∑§Ù ~ ’Ê⁄ ‚flÙ¸ûÊ◊ â’Ê∑ͧ ÁŸÿʸà ∑§Ê ¬È⁄S∑§Ê⁄ Á◊‹ øÈ∑§Ê „Ò–

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

49

56

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

57

flxjsV m|ksx

çâ»ÚðÅ ÃØæÂæÚ ×𢠥æ§üÅèâè ·¤æ ×éÙæÈ¤æ ƒæÅæ ×¢ã»è ãôÙð âð ·¤× ãé§ü çÕ·ý¤è Á‚ª⁄≈ ∑§Ê⁄Ù’Ê⁄ ◊¢ •ŸÈ◊ÊŸ ‚ ∑§◊ ◊ÈŸÊ»§ „ÙŸ ∑§ ø‹Ã •Ê߸≈UË‚Ë ∑‘§ ÁŒ‚¥’⁄U ÁÃ◊Ê„ËU ∑‘§ ŸÃË¡ ‡Êÿ⁄U ◊Ê∑‘§¸≈U ∑§Ë ©ê◊ËŒ ‚ ∑§◊¡Ù⁄U ⁄U„– Á¬¿‹ ÁŒŸÙ¢ ß‚∑§Ê •‚⁄U ∑§¥¬ŸË ∑‘§ ‡Êÿ⁄Ù ¬⁄ ÷Ë ÁŒπÊ߸ ¬«∏UÊ– ∑¢§¬ŸË ∑§ •Áœ∑§ÊÁ⁄ÿÙ¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ŒÊ◊ ’…∏Ÿ ‚ ‹ÙªÙ¥ Ÿ Á‚ª⁄U≈U ¬ËŸÊ ∑§◊ ∑§⁄U ÁŒÿÊ •ı⁄U fl ŒÍ‚⁄U ‚SÃ ≈UÙ’Ò∑§Ù ©à¬ÊŒÙ¢ ∑§Ë •Ù⁄U ◊È«∏ ª∞, Á¡‚‚ Á‚ª⁄U≈U Á’¡Ÿ‚ ∑§Ë ª˝ÙÕ ‚ÈSà „È߸ •ı⁄U ß‚∑§Ê •‚⁄U ∑§¥¬ŸË ∑‘§ ‚◊Íø ¬˝Œ‡Ê¸Ÿ ¬⁄U ¬«∏Ê– ÁŒ‚¥’⁄U ÁÃ◊Ê„ËU ◊¥ ∑§¥¬ŸË ∑§Ê Ÿ≈U ◊ÈŸÊ»§Ê vÆ.y »§Ë‚ŒË ’…∏∑§⁄U w{xz ∑§⁄UÙ«∏ L§¬ÿ ⁄U„Ê– ß‚∑§Ë Ÿ≈U ‚À‚ w »§Ë‚ŒË ’…∏∑§⁄U }}ÆÆ.ww ∑§⁄UÙ«∏ L§¬ÿ ⁄U„Ë– ß‚◊¥ ’«∏Ê ÿÙªŒÊŸ ªÒ⁄ Á‚ª⁄U≈U ∞» ∞◊‚Ë¡Ë Á’¡Ÿ‚ ∑§Ê ⁄U„Ê– ß‚ ‚ª◊¥≈U ◊¥ ¬Ò∑‘§¡ »Í « ¬‚¸Ÿ‹ ∑‘§ÿ⁄U •ı⁄U S≈U‡ÊŸ⁄UË •ÊÃ „Ò¥– ∑§¥íÿÍ◊⁄U Á«S∑˝§Ë‡ÊŸ⁄UË Á«◊Ê¥« ∑§◊¡Ù⁄U „ÙŸ ∑‘§ ’Êfl¡ÍŒ ß‚ ‚ª◊¥≈U ◊¥ •Ê߸≈UË‚Ë Ÿ •¬Ÿ ¬˝ÁÃm¥ÁŒÿÙ¥ ‚ ’„Ã⁄U ª˝ÙÕ Œ¡¸ ∑§Ë– ∑§¥¬ŸË ∑§Ê „Ù≈U‹ Á’¡Ÿ‚ ◊Ê◊Í‹Ë ª˝ÙÕ Œ¡¸ ∑§⁄U ‚∑§Ê– ’ÈœflÊ⁄U ∑§Ù ’Ë∞‚߸ ¬⁄U •Ê߸≈UË‚Ë ∑§Ê ‡Êÿ⁄U z.Æv »§Ë‚ŒË Áª⁄U∑§⁄U xzw.{ L§¬ÿ ¬⁄U ’¥Œ „È•Ê, ¡’Á∑§ ‚¥‚ÄU‚ ◊¥ Æ.x{ »§Ë‚ŒË ∑§Ë Ã¡Ë ⁄U„Ë– •Ê߸≈UË‚Ë Ÿ ∞∑§ ’ÿÊŸ ◊¥ ∑§„Ê Á∑§ Á¬¿‹ •Ê◊ ’¡≈U ◊¥ Á‚ª⁄U≈U ¬⁄U ∞ÄU‚Êß¡ «˜ÿÍ≈UË |w »§Ë‚ŒË Ã∑§ ’…∏Ê ŒË ªß¸ ÕË •ı⁄U ÁŒ‚¥’⁄U ÁÃ◊Ê„Ë ∑‘§ Œı⁄UÊŸ ÃÁ◊‹ŸÊ«È ∑‘§⁄U‹ •ı⁄U •‚◊ ◊¥ Á‚ª⁄U≈U ¬⁄U flÒ≈U ’…∏ÊÿÊ ªÿÊ ÕÊ– ß‚∑§Ê ¬Í⁄UÊ •‚⁄U ŸÃË¡Ù¥ ¬⁄U ÁŒπ ⁄U„Ê „Ò– ∑§¥¬ŸË ∑§Ë ‚À‚ ◊¥ ÃÁ◊‹ŸÊ«È ∑‘§⁄U‹ •ı⁄U •‚◊ ∑‘§ ’Ê¡Ê⁄UÙ¥ ∑§Ê ÿÙªŒÊŸ xÆ »§Ë‚ŒË „Ò– •Ê߸≈UË‚Ë ∑‘§ Á‚ª⁄U≈U Á’¡Ÿ‚ ∑§Ë ª˝ÙÕ v »§Ë‚ŒË ‚ ∑§◊ ⁄U„Ë •ı⁄U ÁŒ‚¥’⁄U ÁÃ◊Ê„Ë ∑‘§ Œı⁄UÊŸ ß‚ Á’¡Ÿ‚ ∑§Ë Á’∑˝§Ë yvyv.~y ∑§⁄UÙ«∏ L§¬ÿ ⁄U„Ë– „Ê‹Ê¥Á∑§ ß‚ Á’¡Ÿ‚ ◊¥ ◊ÊÁ¡¸Ÿ }.} »§Ë‚ŒË ’…∏∑§⁄U w}}{.xv ∑§⁄UÙ«∏ L§¬ÿ „Ù ªÿÊ–

ÁŒ‚¥’⁄U ÁÃ◊Ê„ËU ◊¥ ∑§¥¬ŸË ∑§Ê Ÿ≈U ◊ÈŸÊ»§Ê vÆ.y »§Ë‚ŒË ’…∏∑§⁄U w{xz ∑§⁄UÙ«∏ L§¬ÿ ⁄U„Ê– ß‚∑§Ë Ÿ≈U ‚À‚ w »§Ë‚ŒË ’…∏∑§⁄U }}ÆÆ.ww ∑§⁄UÙ«∏ L§¬ÿ ⁄U„Ë– ß‚◊¥ ’«∏Ê ÿÙªŒÊŸ ªÒ⁄ Á‚ª⁄U≈U ∞» ∞◊‚Ë¡Ë Á’¡Ÿ‚ ∑§Ê ⁄U„Ê– ß‚ ‚ª◊¥≈U ◊¥ ¬Ò∑‘§¡ »Í « ¬‚¸Ÿ‹ ∑‘§ÿ⁄U •ı⁄U S≈U‡ÊŸ⁄UË •ÊÃ „Ò¥–

58

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

¡ÊŸ∑§Ê⁄Ù¢ ∑§ ◊ÈÃÊÁ’∑§ ÁŒ‚¥’⁄U ÁÃ◊Ê„Ë ◊¥ •Ê߸≈UË‚Ë ∑§Ë Á‚ª⁄U≈U ‚À‚ Á¬¿‹ ‚Ê‹ ∑§Ë ß‚Ë •flÁœ ∑‘§ ◊È∑§Ê’‹ vÆ »§Ë‚ŒË ‚ íÿÊŒÊ ÉÊ≈UË– fl„Ë¥ ß‚ √ÿfl‚Êÿ ∑§Ë ¬˝ÊÁ»§≈ ª˝ÙÕ ÷Ë „Ê‹ ∑‘§ fl·Ù¥¸ ◊¥ ‚’‚ ∑§◊ ⁄U„Ë– ∑§Ù≈U∑§ Á‚ÄUÿÙÁ⁄U≈UË¡ ◊¥ ∞» ∞◊‚Ë¡Ë ∞ŸÊÁ‹S≈U Ÿ ∑§„Ê Á∑§ •Ê߸≈UË‚Ë ∑‘§ Á‚ª⁄U≈U ‚ª◊¥≈U ∑§Ê flÊÚÀÿÍ◊ ÁŒ‚¥’⁄U ÁÃ◊Ê„Ë ∑‘§ Œı⁄UÊŸ ŒÙ •¢∑§Ù ∑§ ¬˝ÁÇÊà ◊¥ ÉÊ≈UÊ– ©ã„Ù¥Ÿ ∑§„Ê Á∑§ Á⁄¡À≈U ‚ ‚¥∑‘§Ã Á◊‹ÃÊ „Ò Á∑§ ∑§Ë◊à ’…∏Ÿ ‚ Á‚ª⁄U≈U ∑‘§ Á‹∞ ©¬÷ÙªÃÊ ◊Ê¢ª ¬⁄U ∑§Ê» Ë •‚⁄U ¬«∏Ê– ß‚‚ ß‚ œÊ⁄UáÊÊ ∑§Ù ÷Ë øÈŸıÃË Á◊‹Ë „Ò Á∑§ ‹ªÊÃÊ⁄U ¬˝Êß‚ ’…∏ÊŸ ¬⁄U ÷Ë Á‚ª⁄U≈U ∑§Ë Á«◊Ê¥« ¬˝÷ÊÁflà Ÿ„Ë¥ „٪˖ Á’¥ªÙ ‚Ÿ» ËS≈U •ı⁄U ∞¥ª¡ ¡Ò‚ ’˝Ê¥«˜‚ flÊ‹ ªÒ⁄ Á‚ª⁄U≈U ∞» ∞◊‚Ë¡Ë Á’¡Ÿ‚ ∑§Ë ‚À‚ vv.y »§Ë‚ŒË ’…∏∑§⁄U wxvy.vw ∑§⁄UÙ«∏ L§¬ÿ ⁄U„Ë– ß‚◊¥ ◊ÊÁ¡¸Ÿ Á¬¿‹ ‚Ê‹ ∑‘§ ◊È∑§Ê’‹ vÆ.| »§Ë‚ŒË ’…∏∑§⁄U vv.y{ ∑§⁄UÙ«∏ L§¬ÿ „Ù ªÿÊ– „Ù≈U‹ Á’¡Ÿ‚ ‚ •Ê◊ŒŸË y.| »§Ë‚ŒË ’…∏∑§⁄U xxÆ.w{ ∑§⁄UÙ«∏ L§¬ÿ ⁄U„Ë– fl„Ë¥ ß‚ Á’¡Ÿ‚ ∑§Ë ¬˝ÊÚÁ» ≈UÁ’Á‹≈UË zx.} »§Ë‚ŒË ÉÊ≈U∑§⁄U w}.|v ∑§⁄UÙ«∏ L§¬ÿ ¬⁄U •Ê ªß¸– vw.z{ ∑§⁄UÙ«∏ L§¬ÿ ∑‘§ •ÁÃÁ⁄UÄà «¬˝ËÁ‚∞‡ÊŸ øÊ¡¸ ∑‘§ •‹ÊflÊ ’¥ª‹ÈL§ •ı⁄U ªÈ«∏ªÊ¥fl ◊¥ ŒÙ Ÿ∞ „Ù≈U‹Ù¥ ∑§Ë ‹ÊªÃ ∑§Ê •‚⁄U ◊ÊÁ¡¸Ÿ ¬⁄U ¬«∏Ê– •Ê߸≈UË‚Ë ∑‘§ ∞ª˝Ë Á’¡Ÿ‚ ∑§Ë •Ê◊ŒŸË ÷Ë vÆ.z »§Ë‚ŒË ÉÊ≈U∑§⁄U vz~|.}{ ∑§⁄UÙ«∏ L§¬ÿ ¬⁄U ⁄U„Ë– ∑§¥¬ŸË Ÿ ∑§„Ê Á∑§ •◊Á⁄U∑§Ê, ’˝Ê¡Ë‹ •ı⁄U •¡¥¸≈UËŸÊ ◊¥ ‚ÙÿÊ ∑§Ë ©¬¡ íÿÊŒÊ „ÙŸ ∑‘§ ∑§Ê⁄UáÊ ß‚◊¥ ≈˛Á«¥ª ∑‘§ ◊ı∑‘§ ÉÊ≈U ª∞ Õ, Á¡‚∑§Ê •‚⁄U •Ê◊ŒŸË ¬⁄U ¬«∏Ê– ∞ª˝Ë Á’¡Ÿ‚ ∑§Ê ‹Ê÷U v{.w »§Ë‚ŒË ’…∏∑§⁄U wx}.} y ∑§⁄UÙ«∏ L§¬ÿ ⁄U„Ê– ∑ȧ¿ ¡ÊŸ∑§Ê⁄Ù¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ÿÁŒ •ÊŸ flÊ‹ ÁŒŸÙ¢ ◊¢ Á‚ª⁄≈ ¬⁄ ≈ÒÄ‚ ∑§Ë flÎÁh „ÙÃË „Ò ÃÙ ß‚∑§Ê ŒÊ◊ •ı⁄ ’…∏ªÊ– ÁŸÁ‡øà M§¬ ‚ Á‚ª⁄≈ ∑§ ŒÊ◊ ’…∏Ÿ ‚ •Ê߸≈Ë‚Ë ∑§ Á‚⁄ª≈ √ÿʬÊ⁄ ∑§ ◊ÈŸÊ»§ ◊¢ ∑§◊Ë •Ê߸ „Ò, ‹Á∑§Ÿ Á‚⁄ª≈ ∑§ ∑ȧ¿ ‡Êı∑§ËŸÙ¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ •Ê߸≈Ë‚Ë ∑§ ∑§ß¸ Á‚ª⁄≈ ’˝Ê¢«Ù¢ ◊¢ ¬„‹ flÊ‹Ë ’Êà Ÿ„Ë¥§ ⁄„ ªß¸ „Ò– ∞∑§ ÃÙ Á‚ª⁄≈ ◊„¢ªË „Ò ŒÍ‚⁄Ê ©‚◊¢ ¬„‹ ¡Ò‚Ê SflÊŒ U÷Ë Ÿ„Ë¥§ ⁄„ ªÿÊ „Ò– •„◊ ’Êà ÿ„ „Ò Á∑§ Á‚»¸§ •Ê߸≈Ë‚Ë ∑§ Á‚ª⁄≈ √ÿfl‚Êÿ ∑§ Á‚»¸§ ◊ÈŸÊ»§ ∑§Ê •ŸÈ◊ÊŸ ∑§◊ „È•Ê „Ò, Á¡‚∑§ ø‹Ã ‡Êÿ⁄ ∑§ ŒÊ◊ Áª⁄ „Ò¢– ◊ÈŸÊ»§Ê ¬Í⁄Ë Ã⁄„ ‚ πà◊ Ÿ„Ë¥§ „È•Ê „Ò– ß‚∑§Ë ÃÈ‹ŸÊ ◊¢ ¡Ê»§⁄ÊŸË ¡ŒÊ¸, πÒŸË fl ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê •ÊÁŒ ¡Ò‚ ¬⁄¢¬Ê⁄ʪà ©à¬ÊŒÙ¢ ¬⁄ Ÿ¡⁄ «Ê‹¢ ÃÙ ¬ÃÊ ø‹ÃÊ „Ò Á∑§ ©Ÿ∑§Ê ◊ÈŸÊ»§Ê ÷Ë ’„Œ ∑§◊ „Ù ªÿÊ „Ò– ߟ ©à¬ÊŒÙ¢ ¬⁄ Á¡‚ ◊ÊòÊÊ ◊¢ ≈ÒÄ‚ ’…∏ÊÿÊ ªÿÊ ©‚∑§Ë •¬ˇÊÊ ßŸ∑§ ŒÊ◊ Ÿ„Ë¥§ ’…∏– fl„Ë¥§ Á‚ª⁄≈ ¬⁄ ≈ÒÄ‚ ∑§Ê ÕÙ«∏UÊ ÷Ê⁄ ÷Ë ’…∏Ê ÃÙ ∑¢§¬ÁŸÿÙ¢ Ÿ ∑§Ë◊Ã¢ ’…∏Ê ∑§⁄ •¬Ÿ ◊ÈŸÊ»§ ¬⁄ ∑§Ù߸ •Ê¢ø Ÿ„Ë¥§ •ÊŸ ŒË–

∑¥§Œ ‚⁄∑§Ê⁄ Ÿ πÈ‹Ë Á‚ª⁄≈ ∑§Ë Á’∑˝§Ë ¬⁄ ⁄Ù∑§ ‹ªÊŸ ∑§ ’Ê⁄ ◊¢ •÷Ë •¢ÁÃ◊ »Ò§‚‹Ê Ÿ„Ë¥§Á‹ÿÊ „Ò ‹Á∑§Ÿ ¬¢¢¡Ê’ ◊¢ ¬ÊŸ ∑§Ë ŒÈ∑§ÊŸ flÊ‹Ù¢ ¬⁄ ∑§Ê⁄¸flÊ߸ ‡ÊÈM§ „Ù ªß¸ „Ò– Á¬¿‹ ÁŒŸÙ¢ •◊ÎÂ⁄ ◊¢ SflÊSâÿ Áfl÷ʪ ∑§Ë ≈UË◊ Ÿ ‡Ê„⁄U ∑‘§ ÁflÁ÷ÛÊ Á„S‚Ê¥ ◊¥ ÁSÕà ¬ÊŸ πÙπÙ¥ ¬⁄U ŒÁ’‡Ê ŒË– ß‚ Œı⁄UÊŸ πÈ‹Ë Á‚ª⁄U≈U fl Ã¥’Ê∑§Í ’øŸ flÊ‹ Áfl∑˝§ÃÊ•Ù¥ ∑‘§ øÊ‹ÊŸ ∑§Ê≈U ª∞– ÿ„ ∑§Ê⁄U¸flÊ߸ Á«å≈UË ∑§Á◊‡Ÿ⁄U ∑‘§ •ÊŒ‡Ê ¬⁄U ∑§Ë ªß¸ „Ò– ≈UË◊ Ÿ ⁄U‹fl S≈U‡ÊŸ, ’‚ S≈UÒ¥«, „Ê‹ ª≈U, ∑§ø„⁄UË, ⁄U¥¡Ëà ∞flãÿÍ, ¿„⁄U≈UÊ fl ¬ÈËËÉÊ⁄U ˇÊòÊÙ¥ ◊¥ øÊ‹ÊŸ ∑§Ê≈U– Áfl∑˝§ÃÊ•Ù¥ ¬⁄ wÆÆ L§¬ÿ ∑§Ê ¡È◊ʸŸÊ ‹ªÊÿÊ ªÿÊ •ÊÒ⁄U ‚ÊÕ „Ë ÃÊ∑§ËŒ èÊË ∑§Ë ªß¸ Á∑§ fl ÷Áflcÿ ◊¥ πÈ‹Ë Á‚ª⁄U≈U Ÿ ’ø¥ SflÊSâÿ Áfl÷ʪ ∑§ ∞∑§ •Áœ∑§Ê⁄UË Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ πÈ‹Ë Á‚ª⁄U≈U ∑§Ë Á’∑˝§Ë ¬⁄U ⁄UÙ∑§ ‹ªÊŸ ∑‘§ Á‹∞ ∞∑§ ≈UË◊ ∑§Ê ª∆Ÿ Á∑§ÿÊ „Ò– ∑§Ù≈U¬Ê ∞ÄU≈U ◊¥ ‚¥‡ÊÙœŸ ∑‘§ ’ÊŒ •’ ∑§Ù߸ ÷Ë √ÿÁQ§ πÈ‹Ë Á‚ª⁄U≈U Ÿ„Ë¥ ’ø ¬Ê∞ªÊ– ß‚∑‘§ •ÁÃÁ⁄UQ§ ‚Êfl¸¡ÁŸ∑§ SÕÊŸÙ¥, S∑§Í‹Ù¥,∑§ÊÚ‹¡Ù¥, œÊÁ◊¸∑§ SÕÊŸÙ¥ ∑‘§ ‚ı flª¸ ª¡ ˇÊòÊ ◊¥ Ã¥’Ê∑§Í ÿÈQ§ ¬ŒÊÕÙ¸ ∑§Ë Á’∑˝§Ë fl ‚flŸ ¬˝ÁÃ’¥ÁœÃ „Ò– äÿÊŸ ⁄„ Á∑§ Áfl‡Ê·ôÊ ∑§◊≈Ë ∑§Ë Á⁄¬Ù≈¸ ∑§ •ÊœÊ⁄ ¬⁄ ∑¥§Œ˝ ‚⁄∑§Ê⁄ πÈ‹Ë Á‚ª⁄≈ ∑§Ë Á’∑˝§Ë ¬⁄ ⁄Ù∑§ ‹ªÊŸ ∑§ ’Ê⁄ ◊¢ ÁfløÊ⁄ ∑§⁄ ⁄„Ë ÕË, ‹Á∑§Ÿ ’ÊŒ ◊¢ »Ò§‚‹Ê ≈Ê‹ ÁŒÿÊ ªÿÊ– ∑¥§Œ˝ ∑§ SÃ⁄ ¬⁄ •÷Ë Ã∑§ ß‚ ¬⁄ ∑§Ù߸ ÁŸáʸÿ Ÿ„Ë¥§„È•Ê „Ò, ¬¢¡Ê’ ¡Ò‚ ⁄ÊÖÿ ◊¢ ’Ê∑§ÊÿŒÊ ¬ÊŸ flÊ‹Ù¢ ∑§ Áπ‹Ê»§ ∑§Ê⁄¸flÊ߸ ‡ÊÈM§ „Ù ªß¸ „Ò– „Ò⁄à ∑§Ë ’Êà ÿ„ „Ò Á∑§ ¬¢¡Ê’ ߟ ÁŒŸÙ¢ «˛ª ∑§ ◊Ê◊‹ ∑§Ù ‹∑§⁄ øøʸ ◊¢ „Ò– ⁄ÊÖÿ ∑§ ÿÈflÊ ’È⁄Ë Ã⁄„ ‚ Ÿ‡Ê ∑§ Á‡Ê∑§Ê⁄ „Ù ⁄„ „Ò¢– ¡’ ◊Ê◊‹ Ÿ ÃÍ‹ ¬∑§«∏UÊ ÃÙ ¬¢¡Ê’ ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§ ©¬ ◊ÈÅÿ◊¢òÊË ‚Èπ’Ë⁄ Á‚¢„ ’ÊŒ‹ Ÿ œ⁄ŸÊ ÁŒÿÊ– ¡ÊŸ∑§Ê⁄Ù¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ «˛ª ∑§Ë ⁄Ù∑§ÕÊ◊ ∑§ Á‹∞ ⁄ÊÖÿ ‚⁄∑§Ê⁄ Ÿ ∑§Ù߸ ∆Ù‚ ∑§Œ◊ Ÿ„Ë¥§ ©∆ÊÿÊ– •’ ◊Ê◊‹Ê ’…∏∏Ê ÃÙ ’ÊŒ‹ œ⁄ŸÊ Œ ⁄„ „Ò¢– ⁄ÊÖÿ ‚⁄∑§Ê⁄ «˛ª ¡Ò‚ ¡ÊŸ‹flÊ Ÿ‡Ê ∑§Ù ¿Ù«∏U∑§⁄ Á‚ª⁄≈ fl ’Ë«∏UË •ÊÁŒ ¬⁄ Á‡Ê∑¢§¡Ê ∑§‚Ÿ ◊¢ •¬ŸË ™§¡Ê¸ πø¸ ∑§⁄ ⁄„Ë „Ò– ’„Ã⁄ „ÙÃÊ Á∑§ ⁄ÊÖÿ ‚⁄∑§Ê⁄ ª⁄Ë’ ¬ÊŸ flÊ‹Ù¢ ¬⁄ ∑§Ù«∏U ø‹ÊŸ ∑§ ’Ê¡Ê∞ •Ê◊ ¡ŸÃÊ ∑§Ë ªÊ…Ë∏ ∑§◊Ê߸ ‹Í≈Ÿ •ı⁄ Ÿı¡flÊŸÙ¢ ∑§Ù ’’ʸŒ ∑§⁄Ÿ flÊ‹ «˝ª ◊ÊÁ»§ÿÊ•Ù¢ ∑§Ë œ⁄ ¬∑§«∏U ∑§⁄ÃË– πÈ‹Ë Á‚ª⁄≈ ∑§Ë Á’∑˝§Ë ⁄Ù∑§Ÿ ‚ ‚◊SÿÊ ∑§Ê ‚◊ʜʟ Ÿ„Ë¥§ „ÙŸ flÊ‹Ê „Ò– ¬¢¡Ê’ ◊¢ «˛ª ∑§Ê œ¢œÊ »Ò§‹Ÿ ∑§ ¬„‹ ‚ „UË ¬ÊŸ ∑§Ë ŒÈ∑§ÊŸ ◊ı¡ÍŒ ÕË¥§, ‹Á∑§Ÿ ∑§÷Ë ∑§Ù߸ ‚◊SÿÊ ¬ÒŒÊ Ÿ„Ë¥§ „È߸– ⁄ÊÖÿ ∑§ SflÊSâÿ Áfl÷ʪ ∑§Ë •Ù⁄ ‚ œÍ◊˝¬ÊŸ ∑§Ë •ÊŒÃ ‚ ¿È≈U∑§Ê⁄UÊ ¬ÊŸ ◊¥ é‹« ≈US≈U ‹ÙªÙ¥ ∑‘§ Á‹∞ ◊ŒŒªÊ⁄U ∑§Ë ¡Ê ⁄„Ë ∑§Êÿ¸flÊ߸ ∑ ø‹Ã »È§≈¬ÊÕ ¬⁄ ŒÙ ¡ÍŸ ∑§Ë ⁄Ù≈Ë ∑§◊ÊŸ flÊ‹ ª⁄Ë’ ‚ÊÁ’à „Ù ‚∑§ÃÊ „Ò– •◊⁄Ë∑§Ë ¬ÁòÊ∑§Ê ‹Ê¥‚≈U ¡Ÿ¸‹ ◊¥ ¬˝∑§ÊÁ‡Êà ‡ÊÙœ ◊¥ ¬ÊŸ flÊ‹ ¬⁄‡ÊÊŸ „Ò¢– ∑§„Ê ªÿÊ „Ò Á∑§ πÍŸ ∑§Ë ¡Ê¥ø ‚ ÿ„ ¬ÃÊ ø‹ ‚∑§ÃÊ „Ò Á∑§ ß‚ •ÊŒÃ ∑§Ù ¿Ù«∏Ÿ ∑‘§ Á‹∞ ∑§ıŸ ‚Ê Ã⁄UË∑∏§Ê •¬ŸÊÿÊ ¡Ê∞– •äÿÿŸÙ¥ ‚ ¬ÃÊ ø‹ÃÊ „Ò Á∑§ œÍ◊˝¬ÊŸ ¿Ù«∏Ÿ flÊ‹Ù¥ ◊¥ {Æ ¬˝ÁÇÊà ‹Ùª ∞∑§ ‚#Ê„ ∑‘§ •¥Œ⁄U „Ë ŒÙ’Ê⁄UÊ œÍ◊˝¬ÊŸ ‡ÊÈM§ ∑§⁄U ŒÃ „Ò¥– ‹Á∑§Ÿ ‡ÊÙœ∑§Ãʸ•Ù¥ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ∞∑§ √ÿÁQ§ ÁŸ∑§ÙÁ≈UŸ ∑‘§ ‚Ê◊Ÿ Á∑§ÃŸË ¡ÀŒË „ÁÕÿÊ⁄U «Ê‹ ŒÃÊ „Ò– •ª⁄U ß‚∑§Ê ¬ÃÊ ‹ª ¡Ê∞ ÃÙ ‚» ‹ÃÊ ∑§Ê ¬˝ÁÇÊà ’…∏ÊÿÊ ¡Ê ‚∑§ÃÊ „Ò– ÁŸ∑§ÙÁ≈UŸ Á‚ª⁄U≈U ◊¥ ‚’‚ •Áœ∑§ ‹Ã flÊ‹Ê Ãàfl „ÙÃÊ „Ò– ¡’ ‡Ê⁄UË⁄U ◊¥ ß‚∑§Ë ◊ÊòÊÊ ∑§◊ „Ù ¡ÊÃË „Ò ÃÙ ÁŸ∑§ÙÁ≈UŸ ∑§Ë •ı⁄U ¡∏M§⁄Uà ◊„‚Í‚ „ÙÃË „Ò– ¡Ù ŒÙ’Ê⁄UÊ œÍ◊˝¬ÊŸ ∑‘§ Á‹∞ ©∑§‚ÊÃÊ „Ò– ‹Á∑§Ÿ •‹ª-•‹ª ‹ÙªÙ¥ ◊¥ ÁŸ∑§ÙÁ≈UŸ ∑§Ë øÊ„Ã ÷Ë •‹ª-•‹ª „ÙÃË „Ò– ∑§È¿ flÒôÊÊÁŸ∑§Ù¥ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ¡Ù ‹Ùª ÁŸ∑§ÙÁ≈UŸ ∑§Ë ‹Ã ∑‘§ ‚Ê◊Ÿ ¡ÀŒË ≈UÍ≈U ¡ÊÃ „Ò¥– flÙ Á‚ª⁄U≈U ÿÊŒÊ ¬ËÃ „Ò¥ •ı⁄U ß‚ •ÊŒÃ ‚ ¿È≈U∑§Ê⁄UÊ ÁŒ‹ÊŸÊ •ı⁄U ◊ÈÁ‡∑§‹ „Ù ¡ÊÃÊ „Ò– ÿÍÁŸflÁ‚¸≈UË •ÊÚ»∏ ¬¢Á‚‹flÊÁŸÿ ◊¥ ‡ÊÙœ∑§Ãʸ•Ù¥ Ÿ vwyÆ ‹ÙªÙ¥ ¬⁄U ∞∑§ ‡ÊÙœ Á∑§ÿÊ– ©ã„Ù¥Ÿ „⁄U √ÿÁQ§ ∑‘§ πÍŸ ∑§Ë ¡Ê¥ø ∑§⁄U ÿ ¬ÃÊ ‹ªÊÿÊ Á∑§ ©Ÿ∑‘§ π∏ÍŸ ◊¥ ÁŸ∑§ÙÁ≈UŸ Á∑§ÃŸË Ã¡∏Ë ‚ ≈UÍ≈UÃÊ „Ò? ß‚∑‘§ ‚ÊÕ ‹ÙªÙ¥ ∑§Ù flÊ⁄UÁŸÁÄU‹Ÿ ŸÊ◊∑§ ŒflÊ ŒË ªß¸ •ı⁄U ©Ÿ∑§Ë ∑§Ê©¥Á‚Á‹¥ª ÷Ë ∑§Ë ªß¸– ª∏Ò⁄U-ÁŸ∑§ÙÁ≈UŸ flÊ‹Ë ß‚ ŒflÊ ∑§Ù ÁøÁ∑§à‚∑§Ù¥ ∑§Ë ‚‹Ê„ ¬⁄U ÁŒÿÊ ¡ÊÃÊ „Ò– ÁøÁ∑§à‚∑§ œÍ◊˝¬ÊŸ ∑‘§ π∏Ã⁄U ‚ ÁŸ¬≈UŸ ∑‘§ Á‹∞ •fl‚ÊŒ •ı⁄U πÈŒ∑§È‡ÊË ‚◊à ‚¥÷ÊÁflà •ãÿ ŒÈc¬˝÷ÊflÙ¥ ∑§Ù ‚¥ÃÈÁ‹Ã ∑§⁄UÃ „Ò¥– ‡ÊÙœ∑§Ãʸ•Ù¥ Ÿ ¬ÊÿÊ Á∑§ Á¡Ÿ ‹ÙªÙ¥ ∑‘§ πÍŸ ◊¥ ÁŸ∑§ÙÁ≈UŸ ∑‘§ ≈UÍ≈UŸ ∑§Ë Œ⁄U ‚Ê◊Êãÿ „ÙÃË „Ò– ©Ÿ◊¥ flÒ⁄UÁŸÁÄU‹Ÿ ŒflÊ ∑‘§ ‚ÊÕ ß‚ ‹Ã ∑§Ù ¿È«∏ÊŸ ∑§Ë ‚¥÷ÊflŸÊ ©Ÿ ‹ÙªÙ¥ ∑‘§ ◊È∑∏§Ê’‹ ∑§„Ë¥ ÿÊŒÊ „ÙÃË „Ò, Á¡ã„¥ flÒ∑§ÁÀ¬∑§ ÁŸ∑§ÙÁ≈UŸ ÿÈÄà ŒflÊ ŒË ¡ÊÃË „Ò– ß‚ ‡ÊÙœ ‚ ¡È«∏ •ª˝áÊË ‡ÊÙœ∑§Ãʸ ¬˝Ù»∏ ‚⁄U ∑Ò§Á⁄UŸ ‹◊ÒŸ Ÿ ∑§„Ê •ª⁄U ߟ ¡Ê¥øÙ¥ ∑§Ê ßSÃ◊Ê‹ Á∑§ÿÊ ¡ÊÃÊ „Ò, Ã٠ߟ◊¥ ‚» ‹ÃÊ ∑§Ë ‚¥÷ÊflŸÊ ’…∏ ‚∑§ÃË „Ò–

flxjsV m|ksx

¹éÜè çâ»ÚðÅ ·¤ô Üð·¤Ú ·¤æÚüßæ§ü àæéM

¥Õ çâ»ÚðÅ âð ÂÌæ ¿Üð»æ §âð ÀôǸUÙð ·¤æ ÌÚè·¤æ

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

59

d`f"k txr

Æ¢Ç çÙ»Ü »§ü z®® ØêÂè ×ð¢ ÂæÙ ¥Ùéâ¢ÏæÙ ·ðð´¤Îý ·¤æ ãô»æ ·¤æØü·¤ËÂ

¬Í⁄U Œ‡Ê πÊ‚∑§⁄U ©ûÊ⁄U ÷Ê⁄Uà ◊¥ ¬«∏ ⁄U„Ë ∑§«∏Ê∑‘§ ∑§Ë ∆¥« Ÿ Á‚»¸ ¡ÊŸ ∑§Ê „Ë ŸÈ∑§‚ÊŸ Ÿ„Ë¥ Á∑§ÿÊ „Ò ’ÁÀ∑§ ß‚‚ ¬Ê¥ø ‚ı ∑§⁄UÙ«∏ ∑‘§ ¬ÊŸ ©à¬ÊŒŸ ∑§Ê ÷Ë ŸÈ∑§‚ÊŸ „È•Ê „Ò– ⁄UÊC˛Ëÿ ¬ÊŸ Á∑§‚ÊŸ ÿÍÁŸÿŸ ∑‘§ ◊ÈÃÊÁ’∑§ ©ûÊ⁄U ÷Ê⁄Uà ‚◊à Œ‡Ê ∑‘§ •ãÿ Á„S‚Ù¥ ◊¥ ¬«∏ ⁄U„Ë ∆¥« •ı⁄U ’⁄U‚Êà ‚ ¬ÊŸ ∑§Ë πÃË ∑§Ù ∑§Ê»§Ë ŸÈ∑§‚ÊŸ „È•Ê „Ò–¬ÊŸ √ÿfl‚Êÿ ‚ ¡È«∏U ‹ÙªÙ¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ‚’‚ íÿÊŒÊ ŸÈ∑§‚ÊŸ ©Ã⁄U ¬˝Œ‡Ê, ◊äÿ¬˝Œ‡Ê •ı⁄ ⁄UÊ¡SÕÊŸ ◊¥ „È•Ê „Ò– ∑§⁄UË’ }Æ » Ë‚ŒË π«∏Ë ¬ÊŸ ∑§Ë »‚‹ π⁄UÊ’ „Ù ªß¸ „Ò– ©«∏Ë‚Ê ◊¥ „È߸ Ã¡ ’⁄U‚Êà ‚ ‚’‚ íÿÊŒÊ Ã’Ê„Ë „È߸– ¬ÊŸ Á∑§‚ÊŸ ÿÍÁŸÿŸ ‚ ¡È«∏U ∞∑§ ¬ŒÊÁœ∑§Ê⁄Ë Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ Œ‡Ê ◊¥ ÃË‚ „¡Ê⁄U ‚ íÿÊŒÊ „ÄU≈Uÿ⁄U ◊¥ ¬ÊŸ ∑§Ë πÃË ∑§Ë ¡ÊÃË „Ò– ©ûÊ⁄U ¬˝Œ‡Ê, Á’„Ê⁄U, ©«Ë‚Ê, ªÈ¡⁄UÊÃ, •Êãœ˝¬˝Œ‡Ê, ∑§ŸÊ¸≈U∑§ •ı⁄U ◊„Ê⁄UÊC˛ ◊ÈÅÿ ¬ÊŸ ©à¬ÊŒ∑§ ⁄UÊíÿ „Ò¥– ©ã„Ù¥Ÿ

68

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

∑§„Ê Á∑§ ’⁄U‚Êà •ı⁄U •Áœ∑§ ∆¥« ‚ ¬ÊŸ ∑§Ë » ‚‹ ’’ʸŒ „Ù ¡ÊÃË „Ò– ’‹Ù¥ ¬⁄U ’ø ¬ÊŸ ∑§Ë ¬ÁûÊÿÙ¥ ¬⁄U ∑§Ê‹ œé’ ¬«∏U ª∞ „Ò¥ Á¡‚ π⁄UËŒŸ ∑§Ù ∑§Ù߸ ÃÒÿÊ⁄U Ÿ„Ë¥ „٪ʖ ◊äÿ¬˝Œ‡Ê ∑§ ◊Ò„⁄ ‚ Á◊‹Ë ¡ÊŸ∑§Ê⁄Ë ∑§ ◊ÈÃÊÁ’∑§ ¡Ÿfl⁄UË ∑‘§ ¬„‹ ‚#Ê„ „È߸ ’ÊÁ⁄U‡Ê •ı⁄U ¬Ê‹Ê ∑§Ë fl¡„ ‚ ¬ÊŸ ∑§Ë » ‚‹Ù¥ ∑§Ù ÷Ê⁄UË ŸÈ∑§‚ÊŸ ¬„È¥øÊ „Ò– ¬ÊŸ ∑§Ë πÃË ∑§⁄UŸ flÊ‹ Á∑§‚ÊŸÙ¥ ∑§Ë ◊ÊŸ¥ ÃÙ ¡Ù » ‚‹¥ ’⁄U¡Ù ◊¥ ÃÒÿÊ⁄U π«∏Ë ÕË ©Ÿ◊¥ ¬Ê‹Ê ‹ª ¡ÊŸ ‚ ¬Í⁄UË Ã⁄U„ Ã’Ê„ „Ù øÈ∑§Ë „Ò¥– ªı⁄UË’ „Ò Á∑§ ÁfläÿˇÊòÊ ◊¥ ¬ÊŸ ∑§Ë ¡’⁄UŒSà πÃË „ÙÃË „Ò, Á¡‚◊¥ •∑‘§‹ ◊Ò„⁄U ˇÊòÊ ◊¥ vÆÆ ‚ •Áœ∑§ ’⁄U¡ „Ò¥ ¡„Ê¥ ¬ÊŸ ∑§Ë πÃË ∑§Ë ¡ÊÃË „Ò– ◊Ò„⁄U ˇÊòÊ ◊¥ ¬ÊŸ ∑§Ë πÃË ’„ÈÃÊÿà ◊ÊòÊÊ ◊¥ ∑§Ë ¡ÊÃË „Ò– ÿ„Ê¥ ∑‘§ ‹ª÷ª ~Æ ¬˝ÁÇÊà øı⁄UÁ‚ÿÊ ‚◊Ê¡ ∑‘§ ‹ÙªÙ¥ ∑§Ë •Ê¡ËÁfl∑§Ê ß‚Ë ¬ÊŸ ∑§Ë πÃË ¬⁄U ÁŸ÷¸⁄U „Ò– ÿ„Ê¥ ∑§Ê ¬ÊŸ •ãÿ ¬˝Œ‡ÊÙ¥ ∑§Ù ÷Ë ¡ÊÃÊ „Ò– ¬Ê‹Ê ‚ »‚‹ Ã’Ê„ „Ù ¡ÊŸ ∑‘§ ∑§Ê⁄UáÊ Á∑§‚ÊŸ ’„Èà ÁŸ⁄UÊ‡Ê „Ò¥– ¿Ù≈U Á∑§‚ÊŸÙ¥ Ÿ ∑§¡¸ ‹∑§⁄U ’Ù©ŸË ∑§Ë ÕË, ©Ÿ ¬⁄U ◊ı‚◊ ∑§Ë ŒÈªŸË ◊Ê⁄U ¬«∏Ë „Ò– ߟ Á∑§‚ÊŸÙ¥ Á∑§ ◊ÊŸ¥ ÃÙ ‹ª÷ª |z ¬˝ÁÇÊà ¬ÊŸ ∑§Ë » ‚‹ ¬Ê‹ ‚ ŸC „Ù ªß¸ „Ò¥ ¡Ù ÕÙ«∏Ë ’„Èà ’øË „Ò flÙ •ãÿ ¬˝Œ‡ÊÙ¥ ◊¥ ÷¡Ÿ ‹Êÿ∑§ Ÿ„Ë¥ „Ò– „⁄U Á∑§‚ÊŸ ∑§Ù ‹ÊπÙ¥ ∑§Ê ŸÈ∑§‚ÊŸ „È•Ê „Ò– ¬Ê‹ ‚ Ã’Ê„ „È߸ » ‚‹ ∑§Ù ‹∑§⁄U ‚Ò∑§«∏Ù¥ ¬ÊŸ Á∑§‚ÊŸÙ¥ Ÿ øı⁄UÁ‚ÿÊ ‚◊Ê¡ ∑‘§ •äÿˇÊ ‚Íÿ¸¬˝∑§Ê‡Ê øı⁄UÁ‚ÿÊ ∑‘§ ŸÃÎàfl ◊¥ SÕÊŸËÿ ÁflœÊÿ∑§ fl ¬˝‡ÊÊ‚Ÿ ∑§Ù ôÊʬŸ ‚ı¢¬Ê „Ò– SÕÊŸËÿ ¬˝‡ÊÊ‚Ÿ »§‚‹ ∑§ ŸÈ∑§Ê‚Ÿ ∑§Ê •Ê∑§‹Ÿ ∑§⁄ ⁄„Ë „Ò– ‚fl¸ˇÊáÊ ¬Í⁄Ê „ÙŸ ∑§ ’ÊŒ •Êª ∑§Ë ∑§Ê⁄¸flÊ߸ ∑§Ë ¡Ê∞ªË– ∞∑§ ¬ÊŸ Á∑§‚ÊŸ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ∑§«∏Ê∑‘§ ∑§Ë ∆¥« ∑‘§ ∑§Ê⁄UáÊ ¬ÊŸ ◊¥ •ªÒÃË ¤ÊÈ‹‚Ê ⁄UÙª ‹ªŸ ‚ ¬Í⁄UÊ ¬ıœÊ „Ë ‚«∏ ¡Ê ⁄U„Ê „Ò– ß‚∑‘§ ø‹Ã ∑§È¿ ‚◊ÿ ’ÊŒ ¬ıœÊ

d`f"k txr

·¤ÚôǸU M¤ÂØð ·¤æ ÂæÙ ◊äÿ¬˝Œ‡ Ê ∑§ ◊Ò„⁄ ‚ Á◊‹Ë ¡ÊŸ∑§Ê⁄Ë ∑§ ◊ÈÃÊÁ’∑§ ¡Ÿfl⁄UË ∑‘§ ¬„‹ ‚#Ê„ „È߸ ’ÊÁ⁄U‡Ê •ı⁄U ¬Ê‹Ê ∑§Ë fl¡„ ‚ ¬ÊŸ ∑§Ë » ‚‹Ù¥ ∑§Ù ÷Ê⁄UË ŸÈ∑§‚ÊŸ ¬„È¥øÊ „Ò– ¬ÊŸ ∑§Ë πÃË ∑§⁄UŸ flÊ‹ Á∑§‚ÊŸÙ¥ ∑§Ë ◊ÊŸ¥ ÃÙ ¡Ù » ‚‹¥ ’⁄U¡Ù ◊¥ ÃÒÿÊ⁄U π«∏Ë ÕË ©Ÿ◊¥ ¬Ê‹Ê ‹ª ¡ÊŸ ‚ ¬Í⁄UË Ã⁄U„ Ã’Ê„ „Ù øÈ∑§Ë „Ò¥– ‚Íπ ¡Ê ⁄U„Ê „Ò– »§‚‹ ¬⁄ ∆¢« ∑§ ∑§„⁄ Ÿ Á∑§‚ÊŸÙ¢ ∑§Ë ◊ÈÁ‡∑§‹¥ ’…Ê∏ ŒË „Ò¢, ÄÿÙ¢Á∑§ •Áœ∑§Ê¢‡Ê ‹Ùª ∑§¡¸ ‹∑§⁄ πÃË ∑§⁄Ã „Ò¢– Á∑§‚ÊŸÙ¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ∞∑§ ÃÙ ◊„ŸÃ ’∑§Ê⁄ ªß¸ ŒÍ‚⁄ Áø¢ÃÊ ß‚ ’Êà ∑§Ë ÷Ë „Ò Á∑§ fl ∑§¡¸ ∑Ò§‚ ©ÃÊ⁄¢ª? ªı⁄Ë’ „Ò Á∑§ ¬ÊŸ ∑§Ë ’ÈflÊ߸ ∑‘§ ’ÊŒ •ªSÃ- Á‚Ã¥’⁄U ◊¥ ¬ıœÙ¥ ◊¥ ¬ûÊ •ÊŸ ‹ªÃ „Ò¥– ÁŒ‚¥’⁄U ◊Ê„ ‚ „Ë ¬ûÊÙ¥ ∑§Ù ÃÙ«∏∑§⁄U ◊¥«Ë ◊¥ ÷¡Ÿ ∑§Ê Á‚‹Á‚‹Ê ‡ÊÈM§ „Ù ¡ÊÃÊ „Ò, ‹Á∑§Ÿ ß‚ ’Ê⁄ ¡Ù ¬ÊŸ ∑§Ê ¬ûÊÊ ’øÊ ÷Ë „Ò ÃÙ ©‚∑§Ê ∑§Ù߸ π⁄ËŒŒÊ⁄ Ÿ„Ë¥§ Á◊‹ ⁄„Ê „Ò– ∑§ß¸ ‹Ùª •ıŸ-¬ıŸ ÷Êfl ◊¢ ’ø ⁄„ „Ò¢– ©À‹πŸËÿ „Ò Á∑§ ߟ Ÿ∑§Ê⁄Êà◊∑§ π’⁄Ù¢ ∑§ ’Ëø ÿÍ¬Ë ∑§ ◊„Ù’Ê ‚ •ë¿Ë π’⁄ ¬ÊŸ •ŸÈ‚¢œÊŸ ∑¥§Œ˝ ∑§ ∑§ÊÿÊ∑§À¬ ∑§Ë ∑§ÙÁ‡Ê‡Ê¢¢§‡ÊÈM§ „Ù ªß¸ „Ò¢– w fl·¸ ¬„‹ v} ¡ÍŸ ∑§Ù ◊ÈÅÿ◊¢òÊË •Áπ‹‡Ê ÿÊŒfl Ÿ ß‚ ‚¢’¢œ ◊¢ ÉÊÙ·áÊÊ ∑§Ë ÕË– ¬Á⁄U‚⁄U ∑§Ù ‚Ù‹⁄U ‹Êß≈U ‚ ⁄Uهʟ ∑§⁄UŸ ∑‘§ ‚ÊÕ „Ë ÿ„Ê¥ ’ŸŸ flÊ‹Ê ◊Ê«‹ ¬ÊŸ ’⁄U¡Ê ¬ÊŸ Á∑§‚ÊŸÙ¥ ∑‘§ Á‹∞ •¡Í’Ê fl ‚’∑§ ŒŸ flÊ‹Ê „٪ʖ ß‚ ¬⁄U •◊‹ „È•Ê ÃÙ ¬ÊŸ ∑§Ù •Ù‹Ê fl ¬Ê‹Ê ‚ ’øÊŸÊ •Ê‚ÊŸ „Ù ¡Ê∞ªÊ– ß‚ ’Ê⁄ Á¡‚ Ã⁄„ ‚ ¬ÊŸ ∑§Ë »§‚‹ ’’ʸŒ „È߸ „Ò, ÷Áflcÿ ◊¢ ©‚ ’øÊÿÊ ¡Ê ‚∑§ªÊ– §ªı⁄UË’ „Ò Á∑§ •⁄U’ Œ‡ÊÙ¥ ◊¥ ◊„Ù’Ê ∑‘§ Œ‚Êfl⁄UË ¬ÊŸ ∑§Ë ÷Ê⁄UË ◊Ê¥ª ⁄U„ÃË „Ò– flÒ‚ ÷Ë ß‚ Á¡‹ ∑§Ù ¬˝◊Èπ ¬ÊŸ ©à¬ÊŒ∑§ ∑‘§ M§¬ ◊¥ ¡ÊŸÊ ¡ÊÃÊ „Ò– ◊ÈÅÿ◊¥òÊË Ÿ ÿ„Ê¥ ∑‘§ ¬ÊŸ •ŸÈ‚¥œÊŸ ∑‘§¥Œ˝ ∑‘§ Áfl∑§Ê‚ ∑§Ù v{~.}} ‹Êπ L§¬ÿ ∑§Ë ∑§Êÿ¸ÿÙ¡ŸÊ ∑§Ù ◊¥¡Í⁄UË ŒË ÕË– ©‚∑‘§ ‚ʬˇÊ ¬„‹Ë Á∑§‡Ã ∑‘§ M§¬ ◊¥ y}.yw ‹Êπ L§¬ÿ ∑§Ê ’¡≈U •Êfl¥≈UŸ Á∑§ÿÊ ªÿÊ „Ò– ∑‘§¥Œ˝ ∑‘§ •ŸÈ‚¥œÊŸ •Áœ∑§Ê⁄UË «Ê.•Ê⁄U∞ Á‚hË∑§Ë ’ÃÊÃ „Ò¥ Á∑§ ß‚ ∑˝§◊ ◊¥ ’Ê©¥«˛ËflÊ‹ ∑‘§ ÁŸ◊ʸáÊ fl ¬Á⁄U‚⁄U ◊¥ ‚Ù‹⁄U ‹Ò¥¬ ‹ªÊŸ ∑§Ê ∑§Ê◊ ¬˝Ê⁄U¥÷ „Ù ªÿÊ „Ò– ß‚∑‘§ •‹ÊflÊ ∞∑§ „¡Ê⁄U flª¸ ◊Ë≈U⁄U ˇÊòÊ ◊¥ ∞ª˝Ù‡Ê« ¬ÊŸ ’⁄U¡Ê ’ŸÊŸ fl vzÆ flª¸ ◊Ë≈U⁄U ◊¥ ¬Ù‹Ë „Ê©‚ ’ŸÊŸ ∑§Ê ∑§Ê◊ ÷Ë ¬˝ªÁà ◊¥ „Ò– ß‚ ’⁄U¡ ∑§Ê ÁŸ◊ʸáÊ •àÿÊœÈÁŸ∑§ Ã∑§ŸËÁ∑§ ‚ ∑§⁄U ¬ÊŸ Á∑§‚ÊŸÙ¥ ∑‘§ Á‹∞ ∞∑§ ◊Ê«‹ ¬‡Ê Á∑§ÿÊ ¡ÊŸÊ „Ò Á∑§ Á∑§‚ Ã⁄U„ fl„ ¬ÊŸ ∑§Ù •Ù‹Ê fl ¬Ê‹ ∑‘§ ¬˝÷Êfl ‚ ’øÊ ‚∑§Ã „Ò¥– ß‚ ’⁄U¡ ◊¥ ‚⁄U∑§Ê⁄UË Ãı⁄U ¬⁄U ¬ÊŸ ∑§Ë πÃË ∑§⁄U ¬˝ÿÊª ∑‘§ Ãı⁄U ¬⁄U ¬˝Œ‡Ê¸Ÿ Á∑§ÿÊ ¡Ê∞ªÊ– ß‚∑‘§ •‹Êfl vzÆ flª¸ ◊Ë≈U⁄U ◊¥ ’ŸŸ flÊ‹ ¬Ù‹Ë „Ê©‚ ◊¥ ¬ÊŸ

∑§Ë ÁflÁ÷ÛÊ ¬˝¡ÊÁÃÿÙ¥ ∑§Ê ‚¥∑§‹Ÿ „٪ʖ ¬Á⁄U‚⁄U ∑§Ù Á¬∑§ÁŸ∑§ S¬Ê≈U ∑‘§ M§¬ ◊¥ Áfl∑§Á‚à ∑§⁄UŸ ∑§Ù ∞∑§ •Ê‹Ë‡ÊÊŸ » √flÊ⁄UÊ ÷Ë ‹ªÊÿÊ ¡Ê∞ªÊ– ¬„‹Ë Á∑§Sà ∑§Ë ⁄UÊÁ‡Ê ‚ ¬Ò∑§»‘§« Ÿ ÁŸ◊ʸáÊ ∑§Êÿ¸ ¬˝Ê⁄U¥÷ ∑§⁄U ÁŒÿÊ „Ò– ‚Ù‹⁄U ‹Ò¥¬ ‹ªÊŸ ∑§Ê ∑§Ê◊ Ÿ«Ê ∑§Ù ∑§⁄UŸÊ „Ò– ‚÷Ë ∑§Êÿ¸ ’„Èà ¡ÀŒ ¬Í⁄U „ÙŸ ¬⁄U ÿ„ ∑‘§¥Œ˝ ¬ÊŸ Á∑§‚ÊŸÙ¥ ∑§Ù •ı⁄U Ÿß¸ Ã∑§ŸË∑§ ŒŸ ◊¥ ‚ˇÊ◊ „Ù ¡Ê∞ªÊ–

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

69

jkT;ksa ls 70

çÕãæÚ ×ð ¢ Ì¢Õæ·ê¤ ÂÚ âð ƒæÅæ ßñÅ

â

’Ê∑§Í ©à¬ÊŒÙ¢ ¬⁄ ⁄Ù∑§ ‹ªÊŸ flÊ‹ Á’„Ê⁄ ∑§ ◊ÈÅÿ◊¥òÊË ¡Ëß ⁄UÊ◊ ◊Ê¥¤ÊË Ÿ •’ â’Ê∑ͧ ©à¬ÊŒÙ¢ ¬⁄ ‚ vÆ »§Ë‚ŒË flÒ≈ ∑§◊ ∑§⁄ ÁŒÿÊ „Ò– ¬„‹ flÒ≈ ∑§Ë ‚Ë◊Ê xÆ »§Ë‚ŒË ÕË, ¡Ù •’ wÆ »§Ë‚ŒË „Ù ªß¸ „Ò– ◊Ê¢¤ÊË ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§ ß‚ »§Ò‚‹ ∑§Ù ‹∑§⁄ ⁄Ê¡ŸËÁÃ∑§ ÉÊ◊Ê‚ÊŸ ÷Ë Á¿«∏U ªÿÊ „Ò– ÷Ê¡¬Ê ŸÃÊ fl ¬Ífl¸ ©¬◊ÈÅÿ◊¥òÊË ‚ȇÊË‹ ◊ÙŒË Ÿ ⁄ÊÖÿ ‚⁄∑§Ê⁄ ¬⁄ „◊‹Ê ’Ù‹Ã „È∞ ∑§„Ê „Ò Á∑§§ | Ÿfl¥’⁄U ∑§Ù ◊ÈÅÿ◊¥òÊË Ÿ Ã¥’Ê∑§Í ©à¬ÊŒÙ¥ ¬⁄U ¬˝ÁÃ’¥œ ∑§Ë ÉÊÙ·áÊÊ ∑§⁄U flÊ„flÊ„Ë ‹Í≈UË ÕË– ß‚∑‘§ ¬„‹ ‚⁄U∑§Ê⁄U Ÿ ¬≈UŸÊ „Êß∑§Ù≈U¸ ◊¥ ‡Ê¬Õ ¬òÊ ŒÊÁπ‹ ∑§⁄U Ã¥’Ê∑§Í ©à¬ÊŒÙ¥ ¬⁄U ≈UÒÄU‚ ’…∏Ê ∑§⁄U {Æ ‚ |Æ ¬˝ÁÇÊà ∑§⁄UŸ ∑§Ë ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË ŒË ÕË– vx ÁŒ‚¥’⁄U wÆvx ∑§Ù Ãà∑§Ê‹ËŸ ◊ÈÅÿ◊¥òÊË ∑‘§ ‚Áøfl •‡ÊÙ∑§ ∑§È◊Ê⁄U Á‚ã„Ê ∑§Ë •äÿˇÊÃÊ ◊¥ „È߸ ’Ò∆∑§ ◊¥ ÷Ë Ã¥’Ê∑§Í ©à¬ÊŒÙ¥ ¬⁄U ∑§◊ ‚ ∑§◊ {Æ ‚ |Æ ¬˝ÁÇÊà ≈UÒÄU‚ ‹ªÊŸ ∑§Ê ¬˝SÃÊfl ÁŒÿÊ ªÿÊ ÕÊ– ©ã„Ù¢Ÿ •Ê⁄Ù¬ ‹ªÊÿÊ „Ò Á∑§ øÈŸÊflË ‚Ê‹ ◊¢ ◊Ê¢¡Ë ‚⁄∑§Ê⁄ Á‚ª⁄≈ ∑¢§¬ÁŸÿÙ¢ ∑§Ù »§Ê∞ŒÊ ¬„È¢øÊŸ ∑§ Á‹∞ â’Ê∑ͧ ©à¬ÊŒÙ¢ ¬⁄ ‚ ≈ÒÄ‚ ÉÊ≈Ê ⁄„Ë „Ò– ©À‹πŸËÿ „Ò Á∑§ Á¬¿‹ fl·¸ | Ÿfl¢’⁄ ∑§Ù Á’„Ê⁄ ∑§ ◊ÈÅÿ◊¥òÊË ¡ËÃ◊ ⁄Ê◊ ◊Ê¢¤ÊË Ÿ •øÊŸ∑§ Á‚ª⁄≈ fl ’Ë«∏UË ∑§Ù ¿Ù«∏U ∑§⁄ ¡Ê»§⁄ÊŸË ¡ŒÊ¸ ‚◊à ‚÷Ë S◊Ù∑§‹‚ â’Ê∑ͧ fl ÿ„Ê¢ Ã∑§ Á∑§ ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê fl ◊Ë∆Ë ‚ȬÊ⁄Ë Ã∑§ ¬⁄ ⁄Ù∑§ ‹ªÊŸ ∑§Ë ÉÊÙ·áÊÊ ∑§⁄ ŒË– ∆Ë∑§ ß‚Ë ÁŒŸ ⁄ÊÖÿ ‚⁄∑§Ê⁄ Ÿ ß‚ ‚¢’¢œ ◊¢ •Áœ‚ÍøŸÊ ÷Ë ¡Ê⁄Ë ∑§⁄ ŒË– ◊Ê¢¤ÊË ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§Ê ÿ„ »Ò§‚‹Ê ‚÷Ë ∑§Ù „ì˝÷ ∑§⁄Ÿ flÊ‹Ê ÕÊ– ‚◊ÍøÊ ©lÙª ß‚ »Ò§‚‹ ‚ SÃéf ⁄„ ªÿÊ, ÄÿÙ¢Á∑§ ©‚∑§ ‚⁄ ÷Ê⁄Ë ◊È‚Ë’Ã ∑§Ê ¬„Ê«∏U ≈Í≈ ¬«∏Ê ÕÊ– ß‚∑§ Áfl⁄Ùœ ◊¢ ‚◊Íø Á’„Ê⁄ ◊¢ ¬ÊŸ flÊ‹Ù¢ ∑§Ê •Ê¢ŒÙ‹Ÿ ÷Ë ‡ÊÈM§ „Ù ªÿÊ– ⁄ÊÖÿ ∑§ Ã∑§⁄Ë’Ÿ „⁄ Á¡‹ ◊¢ ¬ÊŸ ‡Êʬ •ÙŸ‚¸ Ÿ ŒÈ∑§ÊŸ¢ ’¢Œ ∑§⁄ •¬ŸÊ ∑§«∏UÊ Áfl⁄Ùœ ¡ÃÊÿÊ– ßÃŸÊ „Ë ¬ÊŸ ©à¬ÊŒ∑§ Á∑§‚ÊŸÙ¢ Ÿ ÷Ë ß‚∑§Ê ÃËπÊ Áfl⁄Ùœ Á∑§ÿÊ– øıÃ⁄»§Ê Áfl⁄Ùœ ∑§ ’Êfl¡ÍŒ ◊Ê¢¤ÊË Ÿ„Ë¥§◊ÊŸ •ı⁄ •¬Ÿ »Ò§‚‹ ∑§Ù •∑§‹◊¢ŒË ÷⁄Ê ∑§Œ◊ ’ÃÊÿÊ– ß‚∑§ ’ÊŒ ÁŸ⁄Ê‡Ê „Ù ∑§⁄ â’Ê∑ͧ ©lÙª ‚ ¡È«∏U ‹ÙªÙ¢ Ÿ •ŒÊ‹Ã ∑§Ê Œ⁄flÊ¡Ê π≈π≈ÊÿÊ– ß‚ ‚◊ÿ ß‚ ‚Ȭ˝Ë◊ ∑§Ù≈¸ ◊¢ ◊Ê◊‹ ∑§Ë ‚ÈŸflÊ߸ ø‹ ⁄„Ë „Ò– „Ê‹Ê¢Á∑§ ß‚∑§ ¬„‹ wx ÁŒ‚¢’⁄ ∑§Ù ¬≈ŸÊ „Ê߸∑§Ù≈¸ Ÿ ⁄ÊÖÿ ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§ ¬˝ÁÃ’¢œ ¬⁄ ⁄Ù∑§ ‹ªÊ ŒË ÕË– •’ ◊Ê¢¤ÊË ‚⁄∑§Ê⁄ Ÿ •¬Ÿ »Ò§‚‹ ‚ ÿÍ-≈Ÿ¸ Á‹ÿÊ „Ò ÃÙ ©Ÿ ¬⁄ ⁄Ê¡ŸËÁÃ∑§ „◊‹ ‡ÊÈM§ „Ù ª∞ „Ò¢– ÿ„ ◊Ê◊‹Ê ß‚ Á‹∞ ÷Ë ÖÿÊŒÊ ©¿‹ ⁄„Ê „Ò ÄÿÙ¢Á∑§ ◊Ê¢¤ÊË Ÿ ŒÙŸÙ¢ »Ò§‚‹ •¡Ë’ Ã⁄„ ‚ Á‹∞– ¬˝ÁÃ’¢œ ∑§Ê ∞‹ÊŸ ∑§⁄ ©ã„Ù¢Ÿ ∑§⁄Ù«∏UÙ¢ ª⁄Ë’Ù¢ ∑§Ë ⁄Ù¡Ë⁄Ù≈Ë ∑§Ù ‚¢∑§≈ ◊¢ «Ê‹ ÁŒÿÊ– Á»§⁄ flÒ≈ ∑§◊ Á∑§ÿÊ ÃÙ ÿ„ •Ê⁄Ù¬ ‹ªÊ Á∑§ fl Á‚ª⁄≈ ∑¢§¬ÁŸÿÙ¢ ∑§Ù »§Ê∞ŒÊ ¬„È¢øÊŸÊ øÊ„Ã „Ò¢– ∑§ß¸ ‹Ùª ‚flÊ‹ ©∆Ê ⁄„ „Ò¢ Á∑§ ◊Ê¢¤ÊË Ÿ •ÊÁπ⁄ ÿ„ »Ò§‚‹Ê Á‹ÿÊ „Ë ÄÿÙ¢? ¡’Á∑§ ©Ÿ∑§ ŸÃÊ fl ¬Ífl¸

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

◊ÈÅÿ◊¢òÊË ÁŸÃË‡Ê ∑ȧ◊Ê⁄ ∑ȧ¿ ◊Ê„ ¬„‹ πÒŸË ¬⁄ ‚ ≈ÒÄ‚ ÉÊ≈Ê ∑§⁄ ÿ„ ‚¢Œ‡Ê Œ øÈ∑§ Õ Á∑§ ©Ÿ∑§Ë ‚⁄∑§Ê⁄ ª⁄Ë’Ù¢ ∑§Ë ⁄Ù¡Ë ⁄Ù≈Ë ∑§ ¬˝Áà ‚¢flŒŸ‡ÊË‹ „Ò– ◊Ê¢¤ÊË ∑§ ß‚ »Ò§‚‹ ∑§Ê Áfl⁄Ùœ ∑§⁄Ÿ flÊ‹ ‹ÙªÙ¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ wz ¡È‹Ê߸ wÆvy ∑§Ù ◊ÈÅÿ ‚Áøfl Ÿ ÷Ë ≈ÒÄ‚ ’…∏ÙÃ⁄UË ∑§Ê ¬˝SÃÊfl ÁŒÿÊ ÕÊ– •’ flÒ≈ ÉÊ≈UÊ ∑§⁄U ‚⁄U∑§Ê⁄U Ÿ „Êß∑§Ù≈U¸ ∑§Ë •fl◊ÊŸŸÊ ∑§Ë „Ò– ©Ÿ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ∞∑§ •Ù⁄U ‚⁄U∑§Ê⁄U Ã¥’Ê∑§Í ¡ÁŸÃ ’Ë◊ÊÁ⁄UÿÙ¥ ∑§Ë ⁄UÙ∑§ ÕÊ◊ ∑§Ù ‹ ∑§⁄U „Êÿ-ÃÙ’Ê ◊øÊÃË „Ò ÃÙ ŒÍ‚⁄UË •Ù⁄U ≈UÒÄU‚ ÉÊ≈UÊ ∑§⁄U Ã¥’Ê∑§Í ‚flŸ ∑§Ù ¬˝Ùà‚ÊÁ„à ∑§⁄U ⁄U„Ë „Ò– ‚Í’ ◊¥ ∑§⁄UË’ zx ¬˝ÁÇÊà ‹Ùª Ã¥’Ê∑§Í ∑§Ê Á∑§‚Ë Ÿ Á∑§‚Ë M§¬ ◊¥ ‚flŸ ∑§⁄U ⁄U„ „Ò¥– ß‚ ÁSÕÁà ‚ ÁŸ’≈UŸ ∑‘§ Á‹∞ „Ë Ã¥’Ê∑§Í ©à¬ÊŒÙ¥ ∑§Ù ¬˝ÁÃ’¥ÁœÃ ∑§⁄UŸ ∑‘§ ‚ÊÕ „Ë ©‚ ¬⁄U •Áœ∑§ ‚ •Áœ∑§ ≈UÒÄU‚ ‹ªÊŸ ∑§Ë ◊Ê¥ª „ÙÃË ⁄U„Ë „Ò– ªı⁄Ë’ „Ò Á∑§ ◊Ê¢¤ÊË ¬„‹ ‚ „Ë ¬⁄‡ÊÊŸË ◊¢ ÁÉÊ⁄ „È∞ „Ò¢– ©Ÿ∑§Ë ¬Ê≈˸ ∑§Ê ∞∑§ π◊Ê ©ã„¢ ªgË ‚ „≈flÊŸÊ øÊ„ÃÊ „Ò– ÿ„Ë ∑§Ê⁄áÊ „Ò Á∑§ fl ¬˝œÊŸ◊¢òÊË Ÿ⁄¢Œ˝ ◊ÙŒË ∑§Ë ÃÊ⁄Ë»§ ∑§⁄ •¬Ÿ ŸÃÊ•Ù¢ ∑§Ù ¬⁄ÙˇÊ M§¬ ‚ ⁄Ê¡ŸËÁÃ∑§ œ◊∑§Ë Œ ⁄„ „Ò¢– ßÃŸÊ „Ë Ÿ„Ë¥§ ¡Œ(ÿÍ) ŸÃÎàfl ∑§Ù ‚¢∑§Ã ŒŸ ∑§ Á‹∞ ©ã„Ù¢Ÿ ‹Ê‹Í ∑§Ê ‚ÊÕ ¿Ù«∏U ∑§⁄ ÷Ê¡¬Ê ∑§Ê …UÊ◊Ÿ ¬∑§«∏UŸ flÊ‹ ∑¥§Œ˝Ëÿ ⁄ÊÖÿ◊¢òÊË ⁄Ê◊∑Χ¬Ê‹ ÿÊŒfl ‚ ÷Ë •∑§‹ ◊¢ ’Êà ∑§Ë– ’„⁄„Ê‹ ⁄Ê¡ŸËÁÃ∑§ ß‚ ⁄Ê¡ŸËÁÃ∑§ ŒÊ¢fl ¬¢ø ∑§ ’Ëø â’Ê∑ͧ ©à¬ÊŒÙ¢ ¬⁄ ‚ vÆ »§Ë‚ŒË flÒ≈ ∑§◊ ∑§⁄ ©ã„Ù¢Ÿ •¬Ÿ Áfl⁄ÙÁœÿÙ¢ ∑§Ù •ı⁄ ÷Ë „◊‹Êfl⁄ „ÙŸ ∑§Ê ◊ı∑§Ê Œ ÁŒÿÊ „Ò– Á’„Ê⁄ ÷Ê¡Ê¬Ê ∑§ ¡Ù ŸÃÊ ©Ÿ∑§ ¬˝Áà Ÿ⁄◊Ë ’⁄à ⁄„ Õ, fl ÷Ë ©Ÿ∑§ Áπ‹Ê»§ ’ÊÿÊŸ’Ê¡Ë ∑§⁄ ⁄„ „Ò¢– ‚ȇÊË‹ ◊ÙŒË Ÿ ÃÙ ∑§Ê»§Ë ÃËπ •Ê⁄Ù¬ ‹ªÊ∞ „Ò¢– ◊Ê¢¤ÊË ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§ ß‚ »Ò§‚‹ ∑§ ’Ê⁄ ◊¢ ¡’ ©lÙª ∑§ ‹ÙªÙ¢ ‚ ’Êà ∑§Ë ªß¸ ÃÙ ©Ÿ∑§Ê ∑§„ŸÊ ÕÊ Á∑§ ß‚‚ ©ã„¢ »§Ê∞ŒÊ •fl‡ÿ „ÙªÊ, ‹Á∑§Ÿ fl ÿ„ ◊ÊŸŸ ∑§ Á‹∞ ÃÒÿÊ⁄ Ÿ„Ë¥§ „Ò¢ Á∑§ ◊Ê¢¤ÊË ∑§ ÁŒ‹ ◊¢ ¬⁄¢¬⁄ʪà â’Ê∑ͧ ©lÙª ‚ ¡È«∏U ∑§⁄Ù«∏UÙ¢ ‹ÙªÙ¢ ∑§ Á‹∞ „◊ŒŒË¸ ¬ÒŒÊ „Ù ªß¸ „Ò– ∞∑§ ©l◊Ë Ÿ ∑§„Ê Á∑§ fl ÿ„ ’Êà Ò ◊ÊŸÃ ¡’ ◊Ê¢¤ÊË ª⁄Ë’ ◊¡ŒÍ⁄Ù¢ fl ¬ÊŸ flÊ‹Ù¢ ∑§Ù ⁄Ê„Ã ŒŸ ∑§ Á‹∞ ¬⁄¢¬⁄ʪà â’Ê∑ͧ ©lÙª ∑§Ù ∑§Ù߸ Áfl‡Ê· ⁄Ê„Ã ŒÃ– ©Ÿ∑§ ß‚ »Ò§‚‹ ‚ ÃÙ ÖÿÊŒÊ »§Ê∞ŒÊ Á‚ª⁄≈ ∑¢§¬ÁŸÿÙ¢ ∑§Ù „Ë „ÙŸ flÊ‹Ê „Ò ÄÿÙ¢Á∑§ ©ã„Ë¢ ∑§Ê ∑§Ê⁄Ù’Ê⁄ ’«∏UÊ „Ò–

’Ê∑ͧ ©à¬ÊŒÙ¢ ¬⁄ flÒ≈ ∑§Ë ∑§◊Ë ∑§⁄Ÿ ∑§ ∑§Ê⁄áÊ Á’„Ê⁄ ∑§ ◊ÈÅÿ◊¢òÊË ∑§Ë •Ê‹ÙøŸÊ „Ù ⁄„Ë „Ò ÃÙ ŒÍ‚⁄Ë Ã⁄»§ ◊äÿ¬˝Œ‡Ê ‚⁄U∑§Ê⁄U Ÿ Á‚ª⁄U≈U •ı⁄U ‡Ê⁄UÊ’ ¬⁄U flÒ≈U ≈UÒÄU‚ ◊¥ ¿Í≈U ŒŸ ∑§Ê »Ò§‚‹Ê Á∑§ÿÊ „Ò– ß‚ »Ò§‚‹ ∑‘§ ◊ÈÃÊÁ’∑§U ⁄UÊíÿ ◊¥ ‚÷Ë Ã⁄U„ ∑§Ë ‡Ê⁄UÊ’ •Ê߸∞◊∞» ∞‹ ¬⁄U flÒ≈U ∑§◊ ∑§⁄U ÁŒÿÊ ¡Ê∞ªÊ– Á‚ª⁄≈ ¬⁄ flÒ≈ ∑§Ë ‚Ë◊Ê w| ‚ ÉÊ≈Ê ∑§⁄ vx »§Ë‚ŒË ∑§⁄ ŒË ªß¸ „Ò– ‚ÍòÊÙ¢ ∑§ ◊ÈÃÊÁ’∑§U •ãÿ ⁄UÊíÿÙ¥ ‚ „Ù ⁄U„Ë ÃS∑§⁄Ë ∑§Ù ⁄UÙ∑§Ÿ •ı⁄U ⁄Ê¡Sfl ’…∏ÊŸ ∑‘§ Á‹∞ ÿ„ »Ò§‚‹Ê Á‹ÿÊ ¡Ê ⁄„Ê „Ò– ß‚∑‘§ •‹ÊflÊ ‚⁄U∑§Ê⁄U ∑Ò§Á’Ÿ≈U ∑‘§ ‚Ê◊Ÿ ∞∑§ ŸÿÊ ¬˝SÃÊfl ‹ÊŸ ∑§Ê ÷Ë ÁfløÊ⁄U ∑§⁄U ⁄U„Ë „Ò– ß‚ ¬˝SÃÊfl ∑‘§ Äà ⁄UÊíÿ ∑‘§ ª˝Ê◊ËáÊ ˇÊòÊÙ¥ ◊¥ wzÆ ‚ íÿÊŒÊ ÁflŒ‡ÊË ‡Ê⁄UÊ’ ∑‘§ •Ê©≈U‹≈U πÙ‹ ¡Ê∞¥ª– ⁄UÊíÿ ‚⁄U∑§Ê⁄U ∑‘§ ◊ÈÃÊÁ’∑§ Ÿ∑§‹Ë ‡Ê⁄UÊ’ ∑§Ë Á’∑˝§Ë •ı⁄U ©‚‚ „ÙŸ flÊ‹Ë ◊ıÃÙ¥ •ı⁄U ’Ë◊ÊÁ⁄UÿÙ¥ ‚ ’øŸ ∑‘§ Á‹∞ ÿ„ ∑§Œ◊ ©∆ÊÿÊ ¡Ê ⁄U„Ê „Ò– ‚ÍòÊÙ¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§§ ¡ÀŒ „Ë ∑Ò§Á’Ÿ≈ ∑§Ë ’Ò∆∑§ ◊¢ ß‚ ¬˝SÃÊfl ∑‘§ •¥ÁÃ◊ SflM§¬⁄U ÁfløÊ⁄U Á∑§ÿÊ ¡Ê∞ªÊ– ©À‹πŸËÿ „Ò Á∑§ ◊Êø¸ wÆvy ◊¥ ⁄UÊíÿ ‚⁄U∑§Ê⁄U Ÿ Á‚ª⁄U≈U •ı⁄U ‡Ê⁄UÊ’ ∑‘§ flÒ≈U ≈UÒÄU‚ ◊¥ ¬Ê¥ø ¬˝ÁÇÊà ∑§Ë ’…∏ÙÃ⁄UË ∑§Ë ÕË– ¡ÊŸ∑§Ê⁄Ù¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ≈ÒÄ‚ ’…∏ÙûÊ⁄Ë ‚ ¬„‹ ⁄UÊíÿ ‚⁄U∑§Ê⁄U ∑§Ù ‡Ê⁄UÊ’ ∑§Ë Á’∑˝§Ë ‚ „⁄U ÁŒŸ ‹ª÷ª ∞∑§ ∑§⁄UÙ«∏ L§¬ÿ ∑§Ê ⁄UUflãÿÈ Á◊‹ÃÊ ÕÊ ‹Á∑§Ÿ flÒ≈U ≈UÒÄU‚ ’…∏Ÿ ∑‘§ ’ÊŒ ÿ„ ⁄UUflãÿÈ ÉÊ≈U ∑§⁄U {Æ ‹Êπ ⁄U„ ªÿÊ– ß‚ »Ò§‚‹ ∑§Ù ‹∑§⁄ ÿ„ Ã∑¸§ U÷Ë ÁŒÿÊ ¡Ê ⁄„Ê „Ò Á∑§ ⁄Êíÿ ◊¥ ‡Ê⁄UÊ’ ¬⁄U flÒ≈U ≈UÒÄU‚ •Áœ∑§ „ÙŸ ∑‘§ ∑§Ê⁄UáÊ ÿ„Ê¥ ©ûÊ⁄ ¬˝Œ‡Ê, ⁄UÊ¡SÕÊŸ, ¿ûÊË‚ª…∏ •ÊÁŒ ⁄UÊíÿÙ¥ ‚ ’«∏Ë ◊ÊòÊÊ ◊¥ •flÒœ ‡Ê⁄UÊ’ ∑§Ê √ÿʬÊ⁄U Á∑§ÿÊ ¡Ê ⁄U„Ê „Ò– ªı⁄Ë’ „Ò Á∑§ ÃS∑§⁄Ë ∑§Ê ◊Ê◊‹Ê Á‚»¸§ ‡Ê⁄Ê’ •ı⁄ Á‚ª⁄≈ Ã∑§ ‚ËÁ◊à Ÿ„Ë¥§ „Ò¢– Á¡Ÿ ⁄ÊÖÿÙ¢ ◊¢ ¡Ê»§⁄ÊŸË ¡ŒÊ¸, πÒŸË fl ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê •ÊÁŒ ¬⁄ ¬˝ÁÃ’¢œ ‹ªÊÿÊ ªÿÊ „Ò, fl„Ê¢ ŸÄ∑§Ê‹ ‚Á∑˝§ÿ „Ù ª∞ „Ò¢– •Ê∞ ÁŒŸ ¿Ê¬Ê◊Ê⁄Ë ◊¢ ’˝Ê¢«« ∑¢§¬ÁŸÿÙ¢ ∑§ Ÿ∑§‹Ë ◊Ê‹ ’⁄Ê◊Œ Á∑§∞ ¡Ê ⁄„ „Ò¢– Á¬¿‹ ◊Ê„ ÃÙ ÁŒÀ‹Ë ∑§ Ÿ¡»§ª…∏ ◊¢ ∞∑ Ÿ∑§‹Ë ¡ŒÊ¸ fl ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê ’ŸÊŸ flÊ‹Ë »Ò§Ä≈˛Ë ¬∑§«∏UË ªß¸– Á¡‚∑§ ¡Á⁄∞ ¬ÃÊ ø‹Ê Á∑§ ◊äÿ¬˝Œ‡Ê fl ⁄Ê¡SÕÊŸ ‚◊à ∑§ß¸ ⁄ÊÖÿÙ¢ ◊¢ Ÿ∑§‹Ë ◊Ê‹ ‚å‹Ê߸ Á∑§ÿÊ ¡Ê ⁄„Ê ÕÊ– Ÿ∑§‹Ë ◊Ê‹ ’Ê¡Ê⁄ ◊¢ •ÊŸ ∑§Ê πÊÁ◊ÿÊ¡Ê •Ê◊ ª˝Ê„Ê∑§Ù¢ ∑§Ù ÷ÈªÃŸÊ ¬«∏U ⁄„Ê „Ò– ‚⁄∑§Ê⁄Ë π¡ÊŸ ∑§Ù ŸÈ∑§‚ÊŸ •‹ª ‚ „Ù ⁄„Ê „Ò– ß‚ ªÙ⁄πœ¢œ ‚ ߸◊ÊŒÊ⁄Ë ∑§ ‚ÊÕ ∑§Ê◊ ∑§⁄Ÿ flÊ‹Ë ¬˝ÁÃÁc∆à ∑¢§¬ÁŸÿÙ¢ ∑§Ù ÷Ë ∑§Ê»§Ë ‚◊SÿÊ•Ù¢ ∑§Ê ‚Ê◊ŸÊ ∑§⁄ŸÊ ¬«∏U ⁄„Ê „Ò– Á¡Ÿ ⁄ÊÖÿÊ¥ ◊¢ ¬˝ÁÃ’¢œ Ÿ„Ë¥§ „Ò, fl„Ê¢ ÿ ∑¢§¬ÁŸÿÊ¢ •¬ŸÊ ◊Ê‹ ’ø ⁄„Ë „Ò¢, ‹Á∑§Ÿ ¡’ ©Ÿ∑§ ’˝Ê¢« ∑§ ŸÊ◊ ¬⁄ Ÿ∑§‹Ë ◊Ê‹ ¬∑§«∏UÊ ¡ÊÃÊ „Ò ÃÙ ß‚‚ √ÿʬÊ⁄ ¬⁄ Ÿ∑§Ê⁄Êà◊∑§ •‚⁄ ¬«∏UÃÊ „Ò– ÿ„Ë ∑§Ê⁄áÊ „Ò Á∑§ ©lÙª ‚ ¡È«∏U ∑ȧ¿ ‹ÙªÙ¢ ∑§Ê ◊ÊŸŸÊ „Ò Á∑§ S◊Ù∑§‹‚ â’Ê∑ͧ ©lÙª ∑§Ù ’¢Œ ∑§⁄Ÿ ‚ ∑§Ù߸ »§Ê∞ŒÊ Ÿ„Ë¥§ „ÙŸ flÊ‹Ê „Ò, ÄÿÙ¢Á∑§ ŸÄ∑§Ê‹ •¬ŸÊ ∑§Ê◊ ∑§⁄Ã ⁄„¢ª– ŸÄ∑§Ê‹ ¬∑§«∏U ¡ÊÃ „Ò¢ •ı⁄ ¡‹ ‚ ¡◊ÊŸÃ ¬⁄ ¿Í≈Ÿ ∑§ ’ÊŒ Á»§⁄ ‚ fl„Ë ∑§Ê◊ ‡ÊÈM§ ∑§⁄ ŒÃ „Ò– ©À‹πŸËÿ „Ò Á∑§ â’Ê∑ͧ ©lÙª ∑§Ù ‹∑§⁄ ◊äÿ¬˝Œ‡Ê ‚ ‹ªÊÃÊ⁄ Ÿ∑§Ê⁄Êà◊∑§ π’⁄¢ •ÊÃË ⁄„ÃË „Ò¢– ‚ûÊÊ ◊¢ ’Ò∆ ‹ÙªÙ¢ ∑§Ù Á‚ª⁄≈ fl •ãÿ â’Ê∑ͧ ©à¬ÊŒÙ¢ ◊¢ •¢Ã⁄ Ÿ„Ë¥§ ∑§⁄ŸÊ øÊÁ„∞– ’Ë«∏UË ◊äÿ¬˝Œ‡Ê ∑§Ê ∞∑§ πÊ‚ ©lÙª ⁄„Ë „Ò– ß‚Ÿ ∑§⁄Ù«∏UÙ¢ ‹ÙªÙ¢ ∑§Ù ⁄Ù¡ªÊ⁄ ŒŸ ∑§ ‚ÊÕ-‚ÊÕ ‚⁄∑§Ê⁄Ë π¡ÊŸ ∑§Ù ⁄Ê¡Sfl ÷Ë ÁŒÿÊ „Ò– flÒ‚ ⁄ÊÖÿ ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§Ù Á‚ª⁄≈ ∑§ ’Ê¡Ê∞ ¬⁄¢¬⁄ʪà â’Ê∑ͧ ©lÙª ∑§Ë ‚◊SÿÊ•Ù¢ ¬⁄ œ˜ÿÊŸ ŒŸÊ øÊÁ„∞– ß‚ ‚◊ÿ ÿ„ ©lÙª ÷Ê⁄Ë ‚◊SÿÊ•Ù¢ ‚ ¡Í¤Ê ⁄„Ê „Ò– ¬⁄¢¬⁄ʪà â’Ê∑ͧ ©lÙª ‚ ¡È«∏U ‹Ùª ÷ÿ ∑§ ‚Ê∞ ◊¢ ∑§Ê◊ ∑§⁄Ã „Ò¢– ©ã„¢ „⁄ ‚◊ÿ ÿ„Ë Áø¢ÃÊ ‚ÃÊÃË ⁄„ÃË „Ò Á∑§ ÖÿÊŒÊ ◊Ê‹ ’ŸÊ Á‹ÿÊ •ı⁄ ¬˝ÁÃ’¢œ ‹ª ªÿÊ ÃÙ ©Ÿ∑§Ê ÁŒflÊ‹Ê ÁŸ∑§‹ ¡Ê∞ªÊ– ÷Ê⁄Ë ≈ÒÄ‚ ∑§Ê ’Ù¤Ê ©Ÿ∑§ Á‹∞ ’«∏UË ◊È‚Ë’Ã ’ŸÊ „È•Ê „Ò– Á¬¿‹ ∑§ß¸ Œ‡Ê∑§Ù¢ ‚ Á∑§‚Ë ÷Ë ‚⁄∑§Ê⁄ Ÿ ¬⁄¢¬⁄ʪà â’Ê∑ͧ ©lÙª ∑§Ù ≈ÒÄ‚ ◊¢ ∑§Ù߸ ⁄Ê„Ã Ÿ„Ë¥§ŒË „Ò– ¡ÊŸ∑§Ê⁄Ù¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ÿÁŒ ¬⁄¢¬⁄ʪà â’Ê∑ͧ ©lÙª ©ãŸÁà ∑§⁄ÃÊ „Ò ÃÙ ‚Ȫ¢œ ©lÙª ∑§Ù ÷Ë

÷Ê⁄Ë »§Ê∞ŒÊ „ÙªÊ, ÄÿÙ¢Á∑§ ŒÙŸÙ¢ ©lÙª ∞∑§-ŒÍ‚⁄ ‚ ¡È«∏U „È∞ „Ò¢– Œ‡Ê ◊¢ ’ŸŸ flÊ‹Ë ∑§⁄Ë’ {Æ »§Ë‚ŒË ¬˝Ê∑ΧÁÃ∑§ ‚Ȫ¢œ ∑§Ë π¬Ã ¬⁄¢¬⁄ʪà â’Ê∑ͧ ©lÙª •ı⁄ ¬ÊŸ ◊Ê‚Ê‹Ê ◊¢ „ÙÃË „Ò– •„◊ ’Êà ÿ„ „Ò Á∑§ ¬⁄¢¬⁄ʪà â’Ê∑ͧ ©lÙª ‚ ÃÙ Œ‡Ê ◊¢ ∑§⁄Ë’ | ∑§⁄Ù«∏U ‹ÙªÙ¢ ∑§Ù ⁄Ù¡ªÊ⁄ Á◊‹Ê „È•Ê „Ò– ß‚∑§ ◊È∑§Ê’‹ Á‚ª⁄≈ ‚ ÃÙ ∑§Ê»§Ë ∑§◊ ‹ÙªÙ¢ ∑§Ù ⁄Ù¡Ë Á◊‹Ë „Ò– ∑§„Ÿ ∑§Ê •Õ¸ ÿ„ „Ò Á∑§ Á¡‚ Ã⁄„ Á‚ª⁄≈ •ı⁄ ‡Ê⁄Ê’ ©lÙª ∑§Ù ‚„ÍÁ‹ÿÃ¢ ŒË ¡Ê ⁄„Ë „Ò¢, ©‚Ë Ã⁄„ ∑§Ê √ÿfl„Ê⁄ ¡Ê»§⁄ÊŸË ¡ŒÊ¸, πÒŸË, ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê •ÊÁŒ ©l٪٢ ∑§ ‚ÊÕ ÷Ë Á∑§ÿÊ ¡Ê∞– ©l◊Ë ÃÙ ¬„‹ ‚ „Ë ∑§„ ⁄„ „Ò¢ Á∑§ ‚⁄∑§Ê⁄ ªÈáÊflûÊÊ ∑§ ◊ʬŒ¢« Ãÿ ∑§⁄ Œ •ı⁄ ‚ÊÕ „Ë ∑§⁄ ¬˝áÊÊ‹Ë ∑§Ù Ã∑¸§ ‚¢ªÃ ’ŸÊ Œ– ß‚‚ Ÿ Á‚»¸§ ©lÁ◊ÿÙ¢ ∑§Ê »§Ê∞ŒÊ „Ò, ’ÁÀ∑§ ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§Ù ⁄Ê¡Sfl Á◊‹ªÊ •ı⁄ ª˝„Ê∑§Ù¢ ∑§Ù ÷Ë •ë¿Ë ªÈáÊflûÊÊ flÊ‹Ê ◊Ê‹ Á◊‹ ‚∑§ªÊ– fl ŸÄ∑§Ê‹Ù¢ mÊ⁄Ê ’ŸÊ∞ ¡Ê ⁄„ πÃ⁄UŸÊ∑§ ©à¬ÊŒÙ¢ ‚ ’ø ¡Ê∞¢ª– ÿÁŒ ‚⁄∑§Ê⁄ ¬⁄¢¬⁄ʪà ©lÙª ∑§ ¬˝Áà Ÿ¡Á⁄ÿÊ ’Œ‹ÃË „Ò ÃÙ ©lÙª ‚ ¡È«∏U ∑§⁄Ù«∏UÙ¢ ‹ÙªÙ¢ •ı⁄ ª˝Ê„∑§Ù¢ ∑§Ù »§Ê∞ŒÊ Á◊‹ªÊ– ÄÿÙ¢Á∑§ ◊äÿ¬˝Œ‡Ê ‚⁄∑§Ê⁄ Ÿ Á‚ª⁄≈ •ı⁄ ‡Ê⁄Ê’ ¬⁄ ‚ flÒ≈ ÉÊ≈ÊŸ ∑§ Á‹∞ ¡Ù Ã∑¸§ ÁŒ∞ „Ò¢, fl„Ë ¬⁄¢¬⁄ʪà â’Ê∑ͧ ©lÙª ¬⁄ ÷Ë ‹ÊªÍ „ÙÃ „Ò¢–

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

jkT;ksa ls

çâ»ÚðÅ ß àæÚæÕ ÂÚ °×Âè âÚ·¤æÚ ·¤æ ÚßñØæ ÙÚ× Ã¢

71

74

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

75

vUrsZjk"Vªh; 78

ÖæÚÌèØ Ì¢Õæ·ê¤ ©ˆÂæÎô¢ ·¤è çßÎðàæô¢ ×𢠥‘Àè ×梻 ⁄« ‚Ë ∞Ä‚¬Ù≈¸ ∑§ ¬˝◊Èπ ◊ÈãŸÊ ÷Ê߸ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ÷Ê⁄ÃËÿ â’Ê∑ͧ ©à¬ÊŒÙ¢ ∑§Ë ÁflŒ‡ÊÙ¢ ◊¢ ¡’⁄ŒSà ◊Ê¢ª „Ò– ◊ÈãŸÊ ÷Ê߸ ÿ„ »§◊¸ ‚Ÿ wÆvÆ ‚ ø‹Ê ⁄„ „Ò¢– ©ã„Ù¢Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ πÊ«∏UË Œ‡Ê, •◊⁄Ë∑§Ê •ı⁄ •»˝§Ë∑§Ë Œ‡ÊÙ¢ ◊¢ ÷Ê⁄ÃËÿ â’Ê∑ͧ ∑§Ë •ë¿Ë ◊Ê¢ª „Ò– •◊⁄Ë∑§Ê fl ÿÍ⁄Ù¬ •ÊÁŒ ◊¢ Á‚ª⁄≈ ∑§ Á‹∞ ¡Ù â’Ê∑ͧ ÁŸÿʸà „ÙÃË „Ò fl„ •‹ª „Ò, ¡’Á∑§ ø’ÊŸ flÊ‹Ë Ã¢’Ê∑ͧ fl ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê •ÊÁŒ ∑§Ë ÷UË ∆Ë∑§-∆Ê∑§ π¬Ã „Ò– ©ã„Ù¢Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ πÊ«∏UË Œ‡ÊÙ¢ ◊¢ S◊Ù∑§‹‚ â’Ê∑ͧ ∑§Ë ◊Ê¢ª ÖÿÊŒÊ „Ò– fl ÖÿÊŒÃ⁄ ◊Ê‹ fl„Ë¥§ ÷¡Ã „Ò¢– ‚™§ŒË •⁄’ ◊¢ ’Ê’Ê fl ⁄%Ê xÆÆ ∑§Ë •ë¿Ë π¬Ã „ÙÃË „Ò– ªÈ≈πÊ ◊¢ ◊ÈÅÿ M§¬ ‚ •Ê⁄∞◊«Ë, ÁŒ‹’ʪ, Áfl◊‹ •ı⁄ ¬ÊŸ ¬⁄ʪ •⁄’ Œ‡ÊÙ¢ ∑§Ù ¡Ê ⁄„Ê „Ò– ߟ∑§ •‹ÊflÊ •ãÿ ©à¬ÊŒÙ¢ ∑§Ê ÷Ë ÁŸÿʸà „Ù ⁄„Ê „Ò– ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê ◊¢ ⁄¡ŸËª¢œÊ ≈ʬ ¬⁄ ø‹ ⁄„Ê „Ò– ∞∑§ ¬˝‡Ÿ ∑§ ¡flÊ’ ◊¢ ◊ÈãŸÊ ÷Ê߸ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ÁŸÿʸà ∑§ Á‹∞ ©ã„¢ ÿ„Ê¢ ‚ ∑§Ù߸ ÁŒÄ∑§Ã Ÿ„Ë¥§ „ÙÃË „Ò– ‚ÊÕ „Ë ©Ÿ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ÁŸÿʸà ∑§ Á‹„Ê¡ ‚ ¬ÊÁ∑§SÃÊŸ •ë¿Ê ◊Ê∑§¸≈ „Ù ‚∑§ÃÊ „Ò, ‹Á∑§Ÿ fl„Ê¢ ‚ ‚Ëœ ≈˛« Ÿ„Ë¥§ „Ò– •»§ªÊÁŸSÃÊŸ ∑§ ¡Á⁄∞ ◊Ê‹ ¡Ê ‚∑§ÃÊ „Ò, ‹Á∑§Ÿ •ÊÿÊà ∑§⁄Ÿ flÊ‹ ∑§Ë ‹ÊªÃ ’…∏ ¡Ê∞ªË– ©Ÿ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò »§Ê∞ŒÊ Ã÷Ë „Ò, ¡’ ‚Ëœ ≈˛« „Ù– ß‚‚ •ë¿Ê ◊ÈŸÊ»§Ê „ÙªÊ •ı⁄ ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§Ù ÷Ë ⁄flãÿÈ Á◊‹ªÊ– ◊ÈãŸÊ ÷Ê߸ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ©Ÿ∑§ •¬Ÿ ÷Ë ’˝Ê¢« „Ò¢, Á¡Ÿ◊¢ ∑§-wÆ, ⁄ÙÁ¡ŸÊ, Áø¢ªÊ⁄Ë, ⁄«Ë◊« øÍŸÊ Á◊Ä‚ πÒŸË ‡ÊÊÁ◊‹ „Ò¢– fl ªÈ‹∑¢§Œ ÷Ë ’ŸÊÃ „Ò¢– ‚ÊÕ „Ë ◊ÈãŸÊ ÷Ê߸ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ©ã„Ù¢Ÿ ¬ÊŸ ◊¢ ßSÃ◊Ê‹ „ÙŸ flÊ‹Ê øÍŸÊ ¬˝Ù‚‚ ∑§⁄∑§ Áfl∑§Á‚à Á∑§ÿÊ „Ò– ©Ÿ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ÷Ê⁄à ‚ â’Ê∑ͧ ©à¬ÊŒÙ¢ •ı⁄ ∑§ëøË Ã¢’Ê∑ͧ ∑§ ÁŸÿʸà ◊¢ •¬Ê⁄ ‚¢÷ÊflŸÊ∞¢ „Ò, ‹Á∑§Ÿ ß‚∑§ Á‹∞ ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§Ù ∑§È¿ ¡M§⁄Ë ∑§Œ◊ ©∆ÊŸ „Ùª¢– Áfl‡fl ◊¢¢§ ∑§ß¸ Œ‡Ê ∞‚ „Ò¢ ¡„Ê¢ ’«∏U ¬Ò◊ÊŸ ¬⁄ ÁŸÿʸà ∑§ ⁄ÊSÃ πÈ‹ ‚∑§Ã „Ò¢–

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

©À‹πŸËÿ „Ò ◊ı¡ÍŒÊ ‚◊ÿ ◊¢ ∑§⁄Ë’ v}-v~ Œ‡ÊÙ¢ ◊¢ ÷Ê⁄à ∑§Ë â’Ê∑ͧ ∑§Ê ÁŸÿʸà Á∑§ÿÊ ¡Ê ⁄„Ê „Ò– Á¬¿‹ fl·¸ •¬˝Ò‹ ◊¢ ç‹Í ∑§«¸ fl¡Ë¸ÁŸÿÊ (∞»§‚ËflË) ∑§Ê }Æxz ≈Ÿ ∑§Ê ÁŸÿʸà Á∑§ÿÊ ªÿÊ, Á¡‚∑§Ë ∑§Ë◊à ∑§⁄Ë’ v~~.~Æ ∑§⁄Ù«∏U M§¬ÿ ÕË– â’Ê∑ͧ ©à¬ÊŒÙ¢ ∑ ÁŸÿʸà ∑§ •Ê∑ «∏UÙ¢ ¬⁄ Ÿ¡⁄ «Ê‹¢ ÃÙ ¬ÃÊ ø‹ÃÊ „Ò Á∑§ •¬˝Ò‹ ◊¢ ~|.yw ∑§⁄Ù«∏U M§¬ÿ ∑§ wzw{ ≈Ÿ ◊Ê‹ ∑§Ê ÁŸÿʸà „È•Ê– ¡ÍŸ ◊¢ ÿ„Ë Ã¢’Ê∑Í ©à¬ÊŒ ∑§Ê ÁŸÿʸà xv|{ ≈Ÿ „Ù ªÿÊ •ı⁄ Ã∑§⁄Ë’Ÿ vw|.|z ∑§⁄Ù«∏U M§¬ÿ ∑§Ë •Ê◊ŒŸË „È߸– •ÁŸÁ◊¸Ã â’Ê∑ͧ ∑§Ê ÁŸÿʸà ÷Ë ©à‚Ê„¡Ÿ∑§ ⁄„Ê– •¬˝Ò‹ ◊¢ vÆ|}x ≈Ÿ ◊Ê‹ ∑§Ê ÁŸÿʸà „È•Ê, Á¡‚‚ wx}.zy ∑§⁄Ù«∏U M§¬ÿ ∑§Ë •Ê◊ŒŸË „È߸– ¡’Á∑§ ¡ÍŸ ◊¢ ß‚∑§Ê ÁŸÿʸà ’…∏ ∑§⁄ wÆÆÆ~ ≈Ÿ „Ù ªÿÊ– ß‚‚ x{{.wx ∑§⁄Ù«∏U M§¬ÿ ∑§Ë •Ê◊ŒŸË „È߸– ◊ÈãŸÊ ÷Ê߸ ¡Ù ∑ȧ¿ ∑§„ ⁄„ „Ò¢ ©‚◊¢ ∑§Ê»§Ë Œ◊ „Ò, ‹Á∑§Ÿ ÿ„ Ã÷Ë ‚¢÷fl „Ò, ¡’ ‚⁄∑§Ê⁄ ∑§Ë Ã⁄»§ ‚ ∑ȧ¿ ∆Ù‚ ∑§Œ◊ ©∆Ê∞ ¡Ê∞¢– Mr. M. Ahmed M/s, RED Sea Exports 6/2, Aghadi Nagar, Rajmata Jijabai Marg, Pump House, Andheri East, Mumbai Email: redsea.exports@yahoo.com Mob: 09987951323

üÊË‹¥∑§Ê ∑‘§ SflÊSâÿ ◊¥òÊÊ‹ÿ Ÿ ‚÷Ë Ã¥’Ê∑§Í ∑§¥¬ÁŸÿÙ¥ ‚ v » ⁄Ufl⁄UË ‚ Á‚ª⁄U≈U ∑§ ¬Ò∑§≈Ù¢ ¬⁄U Ã¥’Ê∑§Í ‚ ‚„à ∑§Ù ŸÈ∑§‚ÊŸ flÊ‹Ë øÃÊflŸË flÊ‹Ë ÃSflË⁄U ‹ªÊŸ ∑§Ê •Êª˝„ Á∑§ÿÊ „Ò– üÊË‹¥∑§Ê߸ ‚⁄U∑§Ê⁄UË ãÿÍ¡∏ fl’‚Êß≈U ∑§Ë v » ⁄Ufl⁄UË ∑§Ë Á⁄U¬Ù≈U¸ ◊¥ ÿ„ ’ÃÊÿÊ ªÿÊ „Ò– ß‚ ¬˝ÊflœÊŸ ∑§Ê ß‚ fl·¸ v ¡Ÿfl⁄UË ‚ „Ë ∑§ÊÿʸãflÿŸ ‡ÊÈM§ „È•Ê– ‹Á∑§Ÿ Á’ŸÊ øÃÊflŸË ÃSflË⁄U flÊ‹Ë Á‚ª⁄U≈U ∑§Ë ∞∑§ ◊Ê„ ◊¥ Á’∑˝§Ë ∑§Ë •ŸÈ◊Áà ŒË ªß¸ „Ò– ß‚ Ã⁄U„ » ∏⁄Ufl⁄UË ‚ „Ë ß‚∑§Ê ¬Ê‹Ÿ Á∑§ÿÊ ¡ÊŸÊ ¡M§⁄UË „Ò– ∞‚Ê Ÿ ∑§⁄UŸ ¬⁄U ∑§ÊŸÍŸ ∑‘§ ◊ÈÃÊÁ’∑§ ‚¡∏Ê ŒË ¡Ê∞ªË– ß‚∑‘§ Äà w „¡∏Ê⁄U L§¬ÿ ¡È◊ʸŸÊ •ı⁄U ∞∑§ ‚Ê‹ ∑§Ë ∑Ò§Œ ∑§Ë ‚¡∏Ê ∑‘§ ’¡Êÿ •’ zÆ „¡∏Ê⁄U L§¬ÿ •ı⁄U ∞∑§ ‚Ê‹ ∑§Ë ‚¡∏Ê „٪˖

vUrsZjk"Vªh;

ŸæèÜ¢·¤æ ×ð¢ Öè çâ»ÚðÅ Âñ·ð¤Åô¢ ÂÚ ÌSßèÚô¢ ßæÜè ¿ðÌæßÙè

S×ôç·¢¤» ÀôǸUÙð ·ð¤ çÜ° àææ碢» ß檤¿Ú

ÿÍ⁄Ù¬ fl •◊⁄Ë∑§Ê ◊¢ ‹ÙªÙ¢ ∑§Ù S◊ÙÁ∑¢§ª ∑§Ë ‹Ã ¿È«∏UÊŸ ∑§ Á‹∞ Ã⁄„-Ã⁄„ ∑§ Ã⁄Ë∑§ •¬ŸÊ∞ ¡Ê ⁄„ „Ò¢– Á’˝≈Ÿ ∑‘§ ∑ȧ¿ ‡ÊÙœ∑§Ãʸ•Ù¥ Ÿ ¬ÊÿÊ Á∑§ ª÷¸flÃË ◊Á„‹Ê•Ù¥ ∑§Ù yÆÆ ¬Ê©¥« ∑‘§ ‡ÊÊÚÁ¬¥ª flÊ©ø‚¸ ÁŒ∞ ¡ÊŸ ¬⁄U ©Ÿ∑‘§ S◊ÙÁ∑§¥ª ¿Ù«∏Ÿ ∑§Ë ‚¥÷ÊflŸÊ ÿÊŒÊ „Ù ªß¸– ©ã„Ù¥Ÿ Ç‹ÊSªÙ ◊¥ {ÆÆ ◊Á„‹Ê•Ù¥ ¬⁄U ÿ„ ¬˝ÿÙª Á∑§ÿÊ– Á¡Ÿ ª÷¸flÃË ◊Á„‹Ê•Ù¥ ∑§Ù ÿ flÊ©ø‚¸ ÁŒ∞ ª∞ ©Ÿ◊¥ wÆ ¬˝ÁÇÊà ‚ ÿÊŒÊ Ÿ S◊ÙÁ∑§¥ª ¿Ù«∏ ŒË „Ê‹Ê¥Á∑§ ⁄UÊÚÿ‹ ∑§ÊÚ‹¡ •ÊÚ»∏ Á◊«flÊß√‚ ∑§Ê ◊ÊŸŸÊ „Ò Á∑§ Á‚ª⁄U≈U ∑§Ë ‹Ã ¿Ù«∏Ÿ ∑‘§ Á‹∞ ¬Ò‚ ∑§Ê ¬˝‹Ù÷Ÿ •ÊŒ‡Ê¸ Ã⁄UË∑∏§Ê Ÿ„Ë¥ „Ò– ߟ ◊Á„‹Ê•Ù¥ ∑§Ù „ÀÕ ‚Áfl¸‚ Ÿ S◊ÙÁ∑§¥ª ¿Ù«∏Ÿ ∑‘§ Á‹∞ ∑§Ê©¥‚Á‹¥ª •ı⁄U vÆ „ç∏Ã ∑§Ë ÁŸ∑§ÙÁ≈UŸ Õ⁄U¬Ë ∑§Ë ‚ÈÁflœÊ ŒË– ÿ„ ∞∑§ ‚Ê◊Êãÿ ‚flÊ „Ò ¡Ù ‡ÊÊÚÁ¬¥ª flÊ©ø‚¸ ∑‘§ ‚ÊÕ •ı⁄U ÷Ë ¬˝÷ÊflË „Ù ªß¸– ª÷¸flÃË ◊Á„‹Ê∞¥ •Ÿ∑§ SflÊSâÿ ‚◊SÿÊ•Ù¥ ‚ ¡Í¤ÊÃË „Ò– •Ê¥∑§«∏ ’ÃÊÃ „Ò¥ Á∑§ ߥNjҥ« ◊¥ Ã∑∏§⁄UË’Ÿ vv.z ¬˝ÁÇÊà ª÷¸flÃË ◊Á„‹Ê∞¥ ¬˝‚fl ∑‘§ Œı⁄UÊŸ ÷Ë S◊ÙÁ∑§¥ª ∑§Ë •ÊŒË „ÙÃË „Ò¥– ß‚‚ ª÷¸¬ÊÖ Ÿfl¡Êà ∑§Ë ◊ÎàÿÈ •ı⁄U ¬˝‚fl ◊¥ ª«∏’«∏Ë flª∏Ò⁄U„ •Ÿ∑§ ‚◊SÿÊ•Ù¥ ‚ ◊Á„‹Ê∞¥ ¡Í¤ÊÃË „Ò¥– ∞‚Ë ÁSÕÁà ◊¥ ª÷¸flÃË ◊Á„‹Ê•Ù¥ ‚ Á‚ª⁄U≈U ¿È«∏flÊŸ ∑§Ë ∑§Ù߸ ÷Ë ¬˝÷ÊflË ÿÙ¡ŸÊ ¬Í⁄U ‚◊Ê¡ ∑§Ë ‚„à ¬⁄U ‚∑§Ê⁄UÊà◊∑§ •‚⁄U «Ê‹ ‚∑§ÃË „Ò– Á»∏ ‹„Ê‹ ‡ÊÙœ∑§Ãʸ ß‚Ë ¬˝ÿÙª ∑§Ù Œ‡Ê ∑§ ŒÍ‚⁄U Á„S‚Ù¥ ◊¥ ÷Ë ∑§⁄UŸÊ øÊ„Ã „Ò¥–

Ìô Õɸ ÁæÌè ãñ ×çãÜæ¥ô¢ ×ð¢ S×ôç·¢¤» ·¤è ßæçãàæ...

∑§ŸÊ«Ê ◊¢ ∞∑§ ÃÊ¡Ê •äÿÿŸ ‚ ¬ÃÊ ø‹Ê „Ò Á∑§ ◊ÊÁ‚∑§ œ◊¸ ∑‘§ Œı⁄UÊŸ ¡Ù ◊Á„‹Ê∞¥ œÍ◊˝¬ÊŸ ∑§Ë ßë¿Ê ∑§Ù ∑§Ê’Í ◊¥ ∑§⁄U ‚∑§ÃË „UÒ¥, ©Ÿ∑‘§ Á‹∞ ’Ê∑§Ë ∑‘§ ÁŒŸÙ¥ ◊¥ œÍ◊˝¬ÊŸ ¿Ù«∏ŸÊ íÿÊŒÊ •Ê‚ÊŸ „ÙÃÊ „Ò, ÄUÿÙ¥Á∑§ ◊ÊÁ‚∑§ œ◊¸ ∑‘§ Œı⁄UÊŸ ‡Ê⁄UË⁄U ◊¥ ÁŸ∑§Ù≈UËŸ ∑§Ë ¡L§⁄Uà ’…∏ ¡ÊÃË „Ò– ∑§ŸÊ«Ê ∑‘§ ◊ÊÚÁã≈˛ÿ‹ ÁflEÁfllÊ‹ÿ ∑§Ë ∞«˛ËÿÊŸÊ ◊¥«˛∑§ ∑‘§ ◊ÈÃÊÁ’∑§ ©ã„Ù¢Ÿ S≈U«Ë ‚ ¡Ù •Ê¥∑§«∏ ¬Ê∞ ©Ÿ‚ ¬ÃÊ ø‹Ê „Ò Á∑§ ◊ÊÁ‚∑§ œ◊¸ ∑‘§ ‡ÊÈL§•ÊÃË ‚Êà ÁŒŸÙ¥ ◊¥ ◊Á„‹Ê•Ù¥ ◊¥ œÍ◊˝¬ÊŸ ∑§Ë ‹‹∑§ ÁŸÿ¥òÊáÊ ‚ ’Ê„⁄U „ÙÃË „Ò– ÿ„ •äÿÿŸ œÍ◊˝¬ÊŸ ¿Ù«∏Ÿ ◊¥ Á‹¥ª ∑‘§ •ÊœÊ⁄U ¬⁄U ©¬øÊ⁄U •¬ŸÊŸ ◊¥ ©¬ÿÙªË „Ù ‚∑§ÃÊ „Ò– ◊¥«˛∑§ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ◊Á„‹Ê•Ù¥ ◊¥ œÍ◊˝¬ÊŸ ∑§Ë ‹Ã ¿È«∏ÊŸ ◊¥ ◊ÊÁ‚∑§ ø∑˝§ ∑§Ë ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË ◊ŒŒªÊ⁄U ‚ÊÁ’à „Ù ‚∑§ÃÊ „Ò– ©ã„Ù¥Ÿ ‚Ê»§ Á∑§ÿÊ Á∑§ ◊ÊÁ‚∑§ ø∑˝§ ∑‘§ ŒÍ‚⁄U ø⁄UáÊ ◊¥ •ÙflÈ‹‡ÊŸ ∑‘§ ’ÊŒ ◊Á„‹Ê•Ù¥ ∑‘§ Á‹∞ œÍ◊˝¬ÊŸ ∑§Ë ‹Ã ∑§Ù ∑§Ê’Í ◊¥ ∑§⁄UŸÊ •Ê‚ÊŸ „Ù ¡ÊÃÊ „Ò, ÄUÿÙ¥Á∑§ ß‚ ø⁄UáÊ ◊¥ •ÙS≈˛Ù¡Ÿ •ı⁄U ¬˝Ù¡S≈U⁄UÙŸ „Ê◊Ù¸Ÿ ∑§Ê SÃ⁄U ’…∏ ¡ÊÃÊ „Ò– ‡ÊÙœ∑§Ãʸ•Ù¥ Ÿ ∞∑§ ÁŒŸ ◊¥ vz ‚ •Áœ∑§ Á‚ª⁄U≈U ¬ËŸ flÊ‹ xy ¬ÈL§·Ù¥ •ı⁄U ßÃŸË „Ë ◊Á„‹Ê•Ù¥ ¬⁄U •äÿÿŸ Á∑§ÿÊ– ‡ÊÙœ ∑‘§ Œı⁄UÊŸ ¬˝ÁÃ÷ÊÁªÿÙ¥ ‚ ∑§È¿ ¬˝‡ŸÊflÁ‹ÿÊ¥ ÷⁄UflÊ߸ ªß¸¥ •ı⁄U ©Ÿ∑‘§ ◊ÁSÃc∑§ ∑§Ê ∞◊•Ê⁄U•Ê߸ S∑Ò§Ÿ ÷Ë ∑§⁄UflÊÿÊ ªÿÊ– VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

79

80

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

! d j k c q e h n k k ‘

çßßæã Õ¢ÏÙ ×ð¢ Õ¢Ïð âÙæ ¥õÚ âñ× ∞‚ ◊Ù. •ÿÍ’-◊Ù. ÿÊ∑ͧ’ ‚◊Í„ ∑§ •éŒÈ‹ ◊Á‹∑§ ‚Ê„’ ∑§Ë ÷ÃË¡Ë ‚ŸÊ ∑§Ê ÁflflÊ„ wx ¡Ÿfl⁄Ë ∑§Ù ‚™§Œ-©‹-∑§ÊŒ⁄ ‚Ê„’ ∑§ ’≈ ‚Ò◊ ∑§ ‚ÊÕ ‚¢¬ãŸ „Ù ªÿÊ– ◊È¢’߸ ÁSÕà •ÊÕ¸⁄ ⁄Ù« ∑§ ⁄Á«ÿÙ Ä‹’ ◊¢ •ÊÿÙÁ¡Ã ÷√ÿ ÁflflÊ„ ‚◊Ê⁄Ù„ ◊¢ ‚Ȫ¢œ ©lÙª ‚ ¡È«∏UË Ã◊Ê◊ ’«∏UË „ÁSÃÿÊ¢ ◊ı¡ÍŒ ÕË¥– ‚ŸÊ ◊Á‹∑§ ‚Ê„’ ∑§ ÷Ê߸ ◊⁄„Í◊ •éŒÈ‹ •ÊÁπ⁄ ‚Ê„’ ∑§Ë ’≈Ë „Ò¢– ∞‚. ◊Ù. •ÿÍ’-◊Ù. ÿÊ∑ͧ’ ‚◊Í„ ‚Ȫ¢œ ˇÊòÊ ◊¢ ’«∏UÊ ŸÊ◊ ◊ÊŸÊ ¡ÊÃÊ „Ò– ÷Ê⁄à ∑§ •‹ÊflÊ ÁflŒ‡ÊÙ¢ ◊¢ ÷Ë ß‚ ‚◊Í„ ∑§Ë ∑§Ê»§Ë •ë¿Ë ‚Êπ „Ò–

cktkj gypy

çÎËÜè ×æ·ð¤üÅ çÎËÜè ×ð¢ çàæ¹Ú ·¤æ ÎÕÎÕæ

ÁŒÀ‹Ë ◊¢ Á‡Êπ⁄ ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê Ÿ z M§¬ÿ flÊ‹ ¬Ê™§ø ∑§Ë üÊáÊË ◊¢ •¬ŸÊ Œ’Œ’Ê ’ŸÊ Á‹ÿÊ „Ò– Á¬¿‹ ∑ȧ¿ ◊Ê„ ◊¢ Á‡Êπ⁄ ∑§Ë ÁSÕÁà ¬„‹ ‚ •ı⁄ ’„Ã⁄ „È߸ „Ò– ß‚∑§ vÆ M§¬ÿ flÊ‹ ¬Ê™§ø ∑§Ë Á’∑˝§Ë ÷Ë ’…∏Ë „Ò– ©œ⁄ ÁŒ‹’ʪ Ÿ ÷Ë •¬ŸË ÁSÕÁà ¬„‹ ‚ ’„Ã⁄ ∑§Ë „Ò– ÿ„ ª˝„Ê∑§Ù¢ ∑§Ê ∞∑§ flª¸ •¬Ÿ ‚ ¡Ù«∏UŸ ◊¢ ∑§Ê◊ÿÊ’ ⁄„Ê „Ò– Áfl◊‹ ∑§Ë ’Êà ∑§Ë ¡Ê∞ ÃÙ ß‚∑§Ê ÷Ë ÁŒÀ‹Ë ∑§Ë ◊Ê∑§¸≈ ◊¢ •ë¿Ê Á«Så‹ ÁŒπÊ߸ ¬«∏U ⁄„Ê „Ò– ©à¬ÊŒ ∑§Ù •Êª ’…∏ÊŸ ∑§ Á‹∞ ∑¢§¬ŸË ∑§Ë ◊Ê∑§¸Á≈¢ª ≈Ë◊ ‚Á∑˝§ÿ „Ò– ß‚ ’Ëø ∑§◊‹Ê ¬‚¢Œ •¬ŸË ⁄çÃÊ⁄ ‚ •Êª ’…∏ ⁄„Ê „Ò– ß‚∑§ z M§¬ÿ flÊ‹ ¬Ê™§ø ∑§Ë Á’∑˝§Ë ∆Ë∑§-∆Ê∑§ „Ò– ߟ ©à¬ÊŒÙ¢ ∑§Ù ’ŸÊŸ flÊ‹Ë ∑¢§¬ÁŸÿÙ¢ ∑§Ë ◊Ê∑§¸Á≈¢ª ≈Ë◊ ∑§ ‹ÙªÙ¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ÁŒÀ‹Ë ∑§Ê ◊Ê∑§¸≈ ’«∏UÊ „Ò •ı⁄ ß‚◊¢ •¬Ê⁄ ‚¢÷ÊflŸÊ∞¢ „Ò¢– •„◊ ’Êà ÿ„ „Ò Á∑§ ߟ ©à¬ÊŒÙ¢ ∑§Ë ÁSÕÁà ÕÙ«∏UÊ •Êª-¬Ë¿ ¡M§⁄ „Ò, ‹Á∑§Ÿ ∑¢§¬ÁŸÿÊ¢ ◊Ê∑§¸≈ ◊¢ •¬Ÿ ŸÃË¡Ù¢ ‚ ‚¢ÃÈc≈ „Ò¢–

ÂæÙ ÕãæÚ ·¤è çSÍçÌ ÕðãÌÚ

Á¬¿‹ ∑ȧ¿ ÁŒŸÙ¢ ‚ ÁŒÀ‹Ë ◊¢ ¬ÊŸ ’„Ê⁄ ∑§Ë ÁSÕÁà ’„Ã⁄ „È߸ „Ò– ∑§ß¸ Ã⁄„ ∑§Ë fl⁄ÊÿÁ≈ÿÙ¢ fl ◊ÈÀÿÙ¢ ◊¢ „ÙŸ ∑§ ∑§Ê⁄áÊ Ÿ∞ ª˝„Ê∑§ ÷Ë ß‚‚ ¡È«∏U ⁄„ „Ò¢– fl⁄ÊÿÁ≈ÿÙ¢ ∑§ ∑§Ê⁄áÊ ∑¢§¬ŸË ∑§Ù ‚»§‹ÃÊ Á◊‹ ⁄„Ë „Ò– ◊Ê∑§¸Á≈¢ª ∑§ Á‹„Ê¡ ‚ ∑§Ù߸ ŸÿÊ ¬˝ÿÙª Ÿ„Ë¥§ ÁŒπÊ߸ ¬«∏U ⁄„Ê „Ò–

àæéh ŒÜâ ·¤è ÁgôÁðãÎ ÁæÚè

‡ÊÈh å‹‚ ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê U÷Ë ÁŒÀ‹Ë ∑§ ’Ê¡Ê⁄ ◊¢ •¬ŸË ⁄çÃÊ⁄ ’…∏ÊŸ ∑§Ë ∑§ÙÁ‡Ê‡Ê ∑§⁄ ⁄„Ê „Ò– ∑§ß¸ ¡ª„Ù¢ ¬⁄ ß‚∑§Ë ∆Ë∑§-∆Ê∑§ Á’∑§˝Ë ø‹ ⁄„Ë „Ò– „Ê‹Ê¢Á∑§ ⁄Ê¡œÊŸË ◊¢ •Ê◊ Ãı⁄ ¬⁄ z M§¬ÿ flÊ‹ ¬Ê™§ø ∑§Ê ≈¥˛« ‚≈ „Ù ªÿÊ „Ò, ¡’Á∑§ ‡ÊÈh å‹‚ ∑§ ¬Ê™§ø z M§¬ÿ ‚ ∑§◊ ∑§ „Ò¢– ∑§¢¬ŸË ¬È⁄ÊŸ ≈¥˛« ¬⁄ ø‹ ⁄„Ë „Ò– •’ ŒπŸÊ „ÙªÊ Á∑§ ÷Áflcÿ ◊¢ ©‚ Á∑§ÃŸË ∑§Ê◊ÿÊ’Ë Á◊‹ÃË „Ò?

Ù¢ÕÚ v ÂÚ ÚÁÙ転Ïæ

Á¬˝Á◊ÿ◊ ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê ◊¢ ⁄¡ŸËª¢œÊ ¬„‹ ∑§Ë Ã⁄„ Ÿ¢’⁄ v ¬⁄ ’ŸÊ „È•Ê „Ò– ⁄¡ŸËª¢œÊ Ä‹Ùfl •ÊŸ ‚ ß‚∑§Ê ª˝Ê»§ •ı⁄ ’…∏Ê „Ò– ß‚ ©à¬ÊŒ ∑§ ¬˝Áà „⁄ flª¸ ∑§Ê ª˝Ê„∑§ •Ê∑§Á·¸Ã „Ù ⁄„Ê „Ò– ‚ÊÕ „Ë ¬ÊŸ ’„Ê⁄ ∑§Ë ÁSÕÁà •ë¿Ë „Ò– ’Ê¡Ê⁄ ∑§ ‚ÍòÊÙ¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ÁŒÀ‹Ë ◊¢ ◊äÿ◊ flª¸ •ı⁄ ÁŸêŸ ◊äÿ◊ flª¸ ∑§Ë ’„Èà ’«∏UË •Ê’ÊŒË ÁŸflÊ‚ ∑§⁄ÃË „Ò •ı⁄ ‹Ùª ÄflÊÁ‹≈Ë flÊ‹Ê ◊Ê‹ ¬‚¢Œ ∑§⁄Ã „Ò¢– Ä‹ÊÁ‹≈Ë •ë¿Ë „ÙÃÙ ª˝„Ê∑§Ù¢ ∑§Ù ∑§Ë◊à ‚ ’„Èà »§∑§¸ Ÿ„Ë¥§ ¬«∏UÃÊ „Ò–

82

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

ÁÎæü ×æ·ð¤üÅ ×ð¢ ØÍæçSÍçÌ ÕÚ·¤ÚæÚ

¡Ê»§⁄ÊŸË ¡ŒÊ¸ ∑§Ë ◊Ê∑§¸≈ ◊¢ ∑§Ù߸ πÊ‚ ’Œ‹Êfl Ÿ¡⁄ Ÿ„Ë¥§ •ÊÃÊ „Ò– ÁŒÀ‹Ë ◊¢ ¬„‹ ‚ ’Ê’Ê, ’Ê’Ê vwÆ, ’Ê’Ê v{Æ fl ~Æ Ÿ¢’⁄, ÃÈ‹‚Ë ÆÆ, ⁄àŸÊ xÆÆ ¡ªÃ fl {y, fl ÷Ù‹Ê ∑§Ê ◊Ê∑§¸≈ ⁄„Ê „Ò– ‹Á∑§Ÿ Á¬¿‹ ÁŒŸÙ¢ ¡ªÃ Ÿ ¡Ù ⁄çÃÊ⁄ ¬∑§«∏UË ÕË, fl„ •’ ÷Ë ∑§Êÿ◊ „Ò– ∑¢§¬ŸË Ÿ ©à¬ÊŒ ∑§Ë ªÈáÊflûÊÊ ’ŸÊ∞ ⁄πË „Ò– ß‚ SflÊŒ fl ç‹fl⁄ ◊¢ ∑§Ë߸ ’Œ‹Êfl Ÿ„Ë¥§ •ÊÿÊ „Ò– ÿ„Ë ∑§Ê⁄áÊ „Ò Á∑§ Á¬¿‹ ÁŒŸÙ¢ ¡Ù ŸÿÊ ª˝„Ê∑§ flª¸ ß‚‚ ¡È«∏UÊ ÕÊ, fl„ •Ê¡ ÷Ë Á≈∑§Ê „È•Ê „Ò– ¡ÊŸ∑§Ê⁄Ù¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ¡ªÃ ∑§Ë ◊Ê∑§¸Á≈¢ª ⁄áÊŸËÁà ÷Ë ∑§Ê»§Ë •ë¿Ë „Ò– ÁŒÀ‹Ë ◊¢ Á‡ÊflŒÊÃÊ •ı⁄ flÊáÊË ∑§Ë ÷Ë Á’∑˝§Ë „Ò, ‹Á∑§Ÿ ߟ ©à¬ÊŒÙ¢ ∑§Ë Á’∑˝§Ë ◊¢ ∑§Ù߸ πÊ‚ Ã¡Ë ŒπŸ ∑§Ù Ÿ„Ë¥§ Á◊‹ ⁄„Ë „Ò–

SßèÅè ·¤æ ÁÜæßæ ÕÚ·¤ÚæÚ

¬„‹ ∑§Ë Ã⁄„ SflË≈Ë ‚ȬÊ⁄Ë Ÿ Ÿ¢ v ¬⁄ •¬ŸË ÁSÕÁà ’⁄∑§⁄Ê⁄ ⁄πË „Ò– ŒÍ‚⁄ Ÿ¢’⁄ ¬⁄ Ÿπ⁄Ê‹Ë „Ò, „Ê‹Ê¢Á∑§ SflË≈Ë ‚ ß‚∑§Ë Á’∑˝§Ë ◊¢ ∑§Ê»§Ë ’«∏UÊ •¢Ã⁄ „Ò– SflË≈Ë ∑§Ë πÊ‚ ’Êà ÿ„ „Ò Á∑§ •¬ŸË ◊Ê∑§¸Á≈¢ª ⁄áÊŸËÁà ∑§ ¡Á⁄∞ ß‚Ÿ „⁄ flª¸ ∑§ ª˝„Ê∑§ ∑§Ù •¬Ÿ ‚ÊÕ ¡Ù«∏UÊ „Ò– ◊Ê™§Õ »˝§‡ÊŸ⁄ πÊŸ flÊ‹Ê √ÿÊÁÄà ŒÈ∑§ÊŸ ¬⁄ ¬„‹ SflË≈Ë ∑§Ë „Ë ◊Ê¢ª ∑§⁄ÃÊ „Ò–

×æª¤Í Èýð¤àæÙ ×ð¢ ÙØæ Åþð¢Ç ÕÙæ ¿éÙõÌè

Á◊Ä‚ ◊Ê™§Õ »˝§‡ÊŸ⁄ ◊¢ ¬„‹ Ÿ¢’⁄ ¬⁄ ø‹ ⁄„Ë ‡Ê„ŸÊ߸ •¬Ÿ ÁSÕÁà ∑§Ù ’⁄∑§⁄Ê⁄ ⁄πŸ ∑§ Á‹∞ ¡gÙ¡„Œ ∑§⁄ ⁄„Ë „Ò– ¡ÊŸ∑§Ê⁄Ù¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ •’ ø⁄Ë flÊ‹Ê ◊Ê™§Õ »˝§‡ÊŸ⁄ •Ê ªÿÊ „Ò, Á¡‚ ‹Ùª ∑§Ê»§Ë ¬‚¢Œ ∑§⁄ ⁄„ „Ò¢– øÈ≈∑§Ë flÊ‹Ù¢ ∑§Ë »È§‹ ¬ÊŸ ∑§Ë Á’∑˝§Ë ÷Ë ∆Ë∑§ ø‹ ⁄„Ë „Ò–

»ôÂæÜ Õè ·ê¤Ü ·¤æ ¥‘Àæ çÇSŒÜð

ªÙ¬Ê‹ ∑¢§ÖÿÍ◊‚¸ flÀ«¸ Ÿ „Ê‹ „Ë ◊¢ ªÙ¬Ê‹ ’Ë ∑ͧ‹ ŸÊ◊ ‚ ◊Ê™§Õ »˝§‡ÊŸ⁄ ÁŸ∑§Ê‹Ê „Ò– ⁄Ù¡ ç‹fl⁄ flÊ‹Ê ÿ„ ◊Ê™§Õ »˝§‡ÊŸ⁄ ∑§Ë ∞◊•Ê⁄¬Ë ∞∑§ M§¬ÿ ⁄πË ªß¸ „Ò– ÁŒÀ‹Ë fl •Ê‚¬Ê‚ ∑§ ˇÊòÊÙ¢ ◊¢ ß‚∑§Ê •ë¿Ê Á«S¬‹ ÁŒπÊ߸ ¬«∏U ⁄„Ê „Ò– Á’∑˝§Ë ∑§ ◊Ê◊‹ ◊¢ ©à¬ÊŒ œË⁄-œË⁄ ⁄çÃÊ⁄ ¬∑§«∏U ⁄„Ê „Ò–

cktkj gypy

ÕæÕæ §ÜæØ¿è Ù¢ v ÂÚ ·¤æØ×

ß‹ÊÿøË ∑§Ë ’Êà ∑§Ë ¡Ê∞ ÃÙ ÁŒÀ‹Ë ◊¢ ’Ê’Ê ß‹ÊÿøË ¬„‹ SÕÊŸ ¬⁄ ’ŸË „È߸ „Ò– ∑§Ù߸ ÷Ë ŒÍ‚⁄Ê ©à¬ÊŒ ©‚∑§ •Ê‚ ¬Ê‚ »§≈∑§ÃÊ Ÿ„Ë¥§ ÁŒπÊ߸ ¬«∏U ⁄„Ê „Ò– ’Ê’Ê ß‹ÊÿøË Ÿ Á‚»¸§ ¬„‹ SÕÊŸ ’ÁÀ∑§ ÿ„ ‹Ù∑§Á¬˝ÿ ’˝Ê¢« ’Ÿ ªÿÊ „Ò–

Âæâ-Âæâ »ýæã·¤ô¢ ·¤æ Ââ¢ÎèÎæ Õýæ¢Ç

Á¬˝Á◊ÿ◊ üÊáÊË ◊¢ ¬Ê‚-¬Ê‚ ¬„‹ ‚ „Ë Ÿ¢’⁄ -v ∑§Ê ’˝Ê¢« ’ŸÊ „È•Ê „Ò– ∑§ß¸ ©à¬ÊŒ ß‚∑§ flø¸Sfl ∑§Ù ÃÙ«∏UŸ ∑§Ë ∑§ÙÁ‡Ê‡Ê ◊¢¢§¡È« „È∞ „Ò¢, ‹Á∑§Ÿ ©ã„¢ •÷Ë ∑§Ê◊ÿÊ’Ë Ÿ„Ë¥§ Á◊‹Ë „Ò– ⁄Ê¡œÊŸË ¬Ê‚-¬Ê‚ ∑§Ù ‹Ùª ∑§Ê»§Ë ¬‚¢Œ ∑§⁄ ⁄„ „Ò¢– •¬ŸË ªÈáÊflûÊÊ •ı⁄ SflÊŒ ‚ ß‚Ÿ ‹ÙªÙ¢ ∑§Ù •¬Ÿ ‚ ¡Ù«∏U ⁄πÊ „Ò– ∑¢§¬ŸË ∑§Ë ◊∑§¸Á≈¢ª ≈Ë◊ ’¡Ê⁄ ◊¢ ‚Á∑˝§ÿ ⁄„ÃË „Ò–

·é¤ÕðÚ ¹ñÙè ·¤è çSÍçÌ ÕðãÌÚ

ÁŒÀ‹Ë ◊¢ ∑ȧ’⁄ πÒŸË Ÿ •¬ŸË ÁSÕÁà ¬„‹ ∑§Ê»§Ë •ë¿Ë ∑§Ë „Ò– flÒ‚ ⁄Ê¡œÊŸË ◊¢ ‚»§‹, Ÿfl‹Ê fl Sflʪà •ÊÁŒ ∑§Ë Á’∑˝§Ë ÷Ë ∆Ë∑§ ø‹ ⁄„Ë „Ò– Ÿß¸ ÁŒÀ‹Ë ß‹Ê∑§ ◊¢ Ÿfl‹Ê ∑§Ê ¬˝Œ‡Ê¸Ÿ ∑§Ê»§Ë •ë¿Ê „Ò– ¡◊ÊŸª⁄ „Ê™§‚ ∑§ ¬Ê‚ ¬ÊŸ ‡Êʬ ø‹ÊŸ flÊ‹ ◊È∑§‡Ê ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ Ÿfl‹Ê ∑§Ë Á’∑˝§Ë ∆Ë∑§-∆Ê∑§ ø‹ ⁄„Ë „Ò– äÿÊŸ ⁄„ Á∑§ ÁŒÀ‹Ë ◊¢ Á’„Ê⁄, ¬ÍflÊ¢¸ø‹ fl ⁄Ê¡SÕÊŸ •ÊÁŒ ∑§ ‹Ùª ’«∏UË ÃÊŒÊà ◊¢ ⁄„Ã „Ò¢– πÒŸË ’ŸÊŸ flÊ‹Ë ∑¢§¬ÁŸÿÙ¢ ∑§ Á‹∞ ÁŒÀ‹Ë ∞∑§ ◊„àfl¬Íáʸ ◊Ê∑§¸≈ „Ò–

ÂæÙ ¿ÅÙè ·ð ©ˆÂæÎô¢ ×𢠷¤Ç¸Uè Å·¤Ú

ÁŒ‹πÈ‡Ê ∑§Ë ¬ÊŸ-ø≈ŸË ∑§Ë Á’∑˝§Ë ∑§Ê»§Ë •ë¿Ë „Ò– ß‚∑§ ‚ÊÕ-‚ÊÕ ’Ê’Ê ∑§Ë ⁄fl⁄àŸ ∑§Ë ÷Ë •ë¿Ë ◊Ê¢ª „Ò– ÿ„ ŒÙŸÙ¢ ©à¬ÊŒ ⁄Ê¡œÊŸË ∑§Ë Ã∑§⁄Ë’Ÿ „⁄ •ë¿Ë ¬ÊŸ ∑§Ë ŒÈ∑§ÊŸ ¬⁄ ◊ı¡ÍŒ „Ò¢– ß‚∑§ •‹ÊflÊ ∑§≈Ë‚Ë ∑§Ë ç‹fl⁄ ø≈ŸË ÷Ë ‹Ùª πÍ’ ¬‚¢Œ ∑§⁄ ⁄„ „Ò¢– ∑§≈Ë‚Ë ∑§Ë ø≈ÁŸÿÊ¢ •ë¿Ë ÄflÊÁ‹≈Ë ∑§Ë „Ò¢– ÿ„

S≈˝Ê’⁄Ë, π‚ fl ¬Êߟ ∞嬋 ‚◊à ÁflÁ÷㟠ç‹fl⁄Ù¢ ◊¢ ©¬Àéœ „Ò¢– ‚÷Ë ¬ÊŸ øÁ≈ÁŸÿÊ¢ ÄflÊÁ‹≈Ë ∑§ Á‹„Ê¡ ‚ ∑§Ê»§Ë •ë¿Ë „Ò •ı⁄ Á’∑§˝Ë ∑§ Á‹„Ê¡ ‚ ÿ„ •Êª ¬Ë¿ ¡M§⁄ ø‹ ⁄„Ë „Ò¢, ‹Á∑§Ÿ ¬˝ÁÃS¬œÊ¸ ÷Ë ÁŒπÊ߸ ¬«∏U ⁄„Ë „Ò–

çÎËÜè ×ð¢ v® ßæÜð Â檤¿ô¢ Ù𠷤ǸUè ÚÌæÚ ÁŒÀ‹Ë ◊¢ •’ z M§¬ÿ flÊ‹ ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê ¬Ê™§ø ∑§Ê ≈¥˛« SÕÊÁ¬Ã „Ù øÈ∑§Ê „Ò– ‚U÷Ë ’˝Ê¢« ß‚ üÊáÊË ◊¢ •¬ŸÊ ©à¬ÊŒ ’Ê¡Ê⁄ ◊¢ ‹Ê øÈ∑§ „Ò¢– ∑ȧ¿ ∞∑§ ’˝Ê¢« ¡M§⁄ •÷Ë w-x M§¬ÿ flÊ‹Ë üÊáÊË ◊¢ ∑§ÙÁ‡Ê‡Ê ∑§⁄ ⁄„ „Ò¢, ‹Á∑§Ÿ ŒÈ∑§ÊŸŒÊ⁄Ù¢ •ı⁄ ª˝Ê„∑§Ù¢ ŒÙŸÙ¢ ∑§ Á‹„Ê¡ ‚ z M§¬ÿ ∑§Ê ø‹Ÿ SÕÊÁ¬Ã „Ù øÈ∑§Ê „Ò– •„◊ ’Êà ÿ„ „Ò Á∑§ ‚÷Ë ∑¢§¬ÁŸÿÊ¢ •’ vÆ M§¬ÿ flÊ‹Ë üÊáÊË ◊¢ •ÊŸ ∑§Ë ∑§ÙÁ‡Ê‡Ê ∑§⁄ ⁄„Ë „Ò¢– vÆ M§¬ÿ flÊ‹ ¡Ù ’˝Ê¢« ’Ê¡Ê⁄ ◊¢ •Ê øÈ∑§ „Ò¢, ©ã„¢ •ë§¿Ê Á⁄S¬Ê¢‚ Á◊‹ ⁄„Ê „Ò– ÿÁŒ ÿ„ ≈¥˛« ’⁄∑§⁄Ê⁄ ⁄„Ê ÃÙ •ÊŸ flÊ‹ ÁŒŸÙ¢ ◊¢ z M§¬ÿ flÊ‹ ¬Ê™§ø ‚◊Êåà „Ù ¡Ê∞ª¢– ß‚ ‚◊ÿ ⁄Ê¡œÊŸË ◊¢ Á‡Êπ⁄ ∑§Ê vÆ M§¬ÿ flÊ‹ ¬Ê™§ø ∑§Ë Á’∑˝ Ë Ÿ¢’⁄ v ¬⁄ „Ò– ß‚∑§ ’ÊŒ ÁŒ‹’ʪ •ı⁄ Á»§⁄ ⁄Ê¡üÊË Á’∑§ ⁄„Ê „Ò– ∑ȧ¿ ◊Ê„ ¬„‹ ⁄Ê¡üÊË ∑§Ë ⁄çÃÊ⁄ ÕÙ«∏UÊ œË◊Ë ¬«∏UË ÕË, Á¡‚∑§ ø‹Ã ∑¢§¬ŸË Ÿ •¬ŸÊ ∑§ÙÁ‡Ê‡Ê¢ •ı⁄ Ã¡ ∑§⁄ ŒË¥¢– ¬„‹ Áfl◊‹ Ÿ ÷Ë ÁŒÀ‹Ë ◊¢ z M§¬ÿ flÊ‹Ê ¬Ê™§ø «Ê‹Ê ÕÊ, ‹Á∑§Ÿ ◊Ê„ı‹ ∑§Ù ÷Ê¢¬Ã „È∞ ∑¢§¬ŸË vÆ M§¬ÿ flÊ‹ ⁄¢¡ ¬⁄ ¡Ù⁄ ‹ªÊ ⁄„Ë „Ò– ÁŒÀ‹Ë ∑§ ’Ê¡Ê⁄ ¬⁄ Áfl◊‹ ∑§Ê»§Ë ÁŒŸÙ¢ ‚ ∑§«∏UË ◊„ŸÃ ∑§⁄ ⁄„Ê „Ò– ∑¢§¬ŸË ©à¬ÊŒ ∑§Ë ÄflÊÁ‹≈Ë ‚ ‹∑§⁄ ◊Ê∑§¸Á≈¢ª ‚◊à „⁄ ¬„‹Í ¬⁄ äÿÊŸ Œ ⁄„Ë „Ò– ¡ÊŸ∑§Ê⁄Ù¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ vÆ M§¬ÿ flÊ‹ ¬Ê™§ø ª˝Ê„∑§Ù¢, ∑¢§¬ŸË •ı⁄ ŒÈ∑§ÊŸŒÊ⁄Ù¢ ‚÷Ë ∑§ Á‹∞ »§Ê∞Œ◊¢Œ „Ò¢– ß‚ËÁ‹∞ ÿ„ M§¤ÊÊŸ SÕÊÁ¬Ã „ÙÃÊ ¡Ê ⁄„Ê „Ò– ∞∑§ ‚◊ÿ ÕÊ ¡’ ª˝Ê„∑§ w ŒÙ M§¬ÿ flÊ‹Ê ¬Ê™§ø π⁄ËŒÃÊ ÕÊ, ¡Ù Á‚»¸§ ∞∑§ πÈ⁄Ê∑§ ‚ÊÁ’à „ÙÃÊ ÕÊ– ¡’ z flÊ‹Ê ¬Ê™§ø •ÊÿÊ ÃÙ ª˝„Ê∑§Ù¢ ∑§ v-w •ÁÃÁ⁄Äà πÈ⁄Ê∑§ ∑§Ê »§Ê∞ŒÊ ÁŒπÊ– •’ vÆ M§¬ÿ ∑§Ê ¬Ê™§ø w •ı⁄ z M§¬ÿ flÊ‹ ¬Ê™§ø ‚ ÖÿÊŒÊ »§Ê∞Œ◊¢Œ ÁŒπ ⁄„Ê „Ò– ‹ÙªÙ¢ ∑§Ù ‹ªÃÊ „Ò Á∑§ ∞∑§ ’Ê⁄ π⁄ËŒ Á‹ÿÊ ÃÙ ÁŒŸ÷⁄ ∑§Ë ¿È^Ë– ŒÈ∑§ÊŸŒÊ⁄ ∑§Ù ÷Ë ß‚ ¬⁄ ÖÿÊŒÊ ◊ÈŸÊ»§Ê Á◊‹ ⁄„Ê „Ò– ¡„Ê¢ Ã∑§ ∑¢§¬ÁŸÿÙ¢ ∑§Ê ‚flÊ‹ „Ò ÃÙ ©ã„¢ vÆ flÊ‹ ¬Ê™§øÙ¢ ‚ ¬Ò∑§Á¡¢ª ∑§ πø¸ ‚ ⁄Ê„Ã Á◊‹Ë „Ò– ¿Ù≈-¿Ù≈ ¬Ê™§øÙ¢ ∑§Ë ¬Ò∑§Á¡¢ª ¬⁄ •Áœ∑§ πø¸ •ÊÃÊ ÕÊ– ß‚Ë Ã⁄„ ∑§ ∑§ß¸ •ı⁄ »§Ê∞Œ ∑¢§¬ÁŸÿÙ¢ ∑§ Á◊‹ „Ò¢– VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

83

cktkj gypy

×é¢Õ§ü ÚæÏæ âõ¢È¤ ·¤æ ¥‘Àæ ÂýÎàæüÙ

•„◊ŒÊ’ÊŒ ∑§Ë ⁄ÊœÊ ‚ı¢»§ ߟ ÁŒŸÙ¢ ◊„Ê⁄Êc≈˛ ∑§Ë ◊Ê∑§¸≈ πÊ‚ Ãı⁄ ◊È¢’߸ ◊¢ ∑§Ê»§Ë •ë¿Ë ø‹ ⁄„Ë „Ò– Á¬¿‹ ∑ȧ¿ ÁŒŸÙ¢ ◊¢ ß‚Ÿ •¬ŸÊ •ë¿Ê ª˝„Ê∑§ flª¸ ÃÒÿÊ⁄ Á∑§ÿÊ „Ò– ∑¢§¬ŸË •¬Ÿ ©à¬ÊŒ ∑§Ë ªÈáÊflûÊÊ ¬⁄ Áfl‡Ê· äÿÊŸ Œ ⁄„Ë „Ò, ß‚Á‹∞ ÷Ë ‹Ùª ß‚ ¬‚¢Œ ∑§⁄ ⁄„ „Ò¢– ¬˝ˇÊ∑§Ù¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ß‚ ©à¬ÊŒ ∑ Ë •÷Ë •ı⁄ •Êª ’…∏Ÿ ∑§Ë ‚¢÷ÊflŸÊ „Ò–

×æ§ü Õæ§Å ·ð¤ ÕɸÌð ·¤Î×

üÊË ¬˝Ù«Ä≈‚ ∑§ ◊Ê߸ ’Êß≈ ◊Ê™§Õ »˝§‡ÊŸ⁄ ∑§Ù ‡ÊÈM§•Êà ◊¢ „Ë •ë¿Ê Á⁄S¬Ê¢‚ Á◊‹ ªÿÊ „Ò– ◊È¢’߸ fl •Ê‚-¬Ê‚ ∑§Ë ◊¢Á«ÿÙ¢ ◊¢ ∑§Ê◊ÿÊ’Ë ∑§ ’ÊŒ ß‚ ◊„Ê⁄Êc≈˛ ∑§ •ãÿ Á„S‚Ù¢ ◊¢ •ÊŸ ∑§Ê „ı‚‹Ê Á◊‹Ê „Ò– •’ ŒπŸÊ „Ò Á∑§ ∑¢§¬ŸË Á∑§‚ Ã⁄„ •¬Ÿ ∑§Ê⁄Ù’Ê⁄ ∑§Ê ÁflSÃÊ⁄ ∑§⁄ÃË „Ò? ß‚ ©à¬ÊŒ ∑§Ê ç‹fl⁄ fl ªÈáÊflûÊÊ ŒÙŸÙ¢ ∑§Ê»§Ë •ë¿Ë „Ò– ŒÍ‚⁄ ◊ÊòÊ ∞∑§ M§¬ÿ ∑§Ê ¬Ê™§ø „ÙŸ ∑§ ∑§Ê⁄áÊ ÷Ë ß‚ ’Ê¡Ê⁄ ◊¢ ¬Ê¢fl ¡◊ÊŸ ◊¢ •Ê‚ÊŸË „Ù ⁄„Ë „Ò– ©à¬ÊŒ ∑§Ù •ë¿Ê Á⁄S¬Ê¢‚ Á◊‹Ê „Ò– ÿÁŒ ∑§¢¬ŸË ∑§Ë ◊Ê∑§¸Á≈¢ª ⁄áÊŸËà ∆Ë∑§-∆Ê∑§ ⁄„Ë •ı⁄ ©à¬ÊŒ ∑§Ë ªÈáÊflûÊÊ ¬⁄ ∑§Ù߸ •‚⁄ Ÿ„Ë¥§ ¬«∏UÊ ÃÙ ÿ„ ∑§Ê»§Ë Ã¡ ⁄çÃÊ⁄ ‚ •Êª ’…∏ªÊ–

ÕæÕæ §ÜæØ¿è ·¤æ ÁÜßæ ·¤æØ× ¿éÅ·¤è ·¤è ·¤Ç¸U ÕÚ·¤ÚæÚ

◊„Ê⁄Êc≈˛ ∑§ ‚÷Ë Á¡‹Ù¢ ◊¢ ◊Ê™§Õ »˝§‡ÊŸ⁄ øÈ≈∑§Ë ∑§Ë ¬∑§«∏U ’⁄∑§⁄Ê⁄ „Ò– ß‚ ©à¬ÊŒ ◊¢ Ÿ ÃÙ ’„Èà ©¿Ê‹ „Ò •ı⁄ Ÿ Áª⁄Êfl≈– ÿ„ •¬ŸË ⁄çÃÊ⁄ ‚ ø‹ ⁄„Ë „Ò– øÈ≈∑§Ë ∞∑§ ∞‚Ê ©à¬ÊŒ „Ò, Á¡‚ „⁄ flª¸ ∑§ ª˝„Ê∑§ ¬‚¢Œ ∑§⁄Ã „Ò¢– πÊ‚ ’Êà ÿ„ „Ò Á∑§ ß‚∑§Ë ©¬ÁSÕÁà „⁄ ¿Ù≈Ë-’«∏UË ŒÈ∑§ÊŸÙ¢ ¬⁄ ÁŒπÊ߸ ¬«∏UÃË „Ò– ‚ÊÕ „Ë ∑¢§¬ŸË ∑§Ê ©à¬ÊŒ ∑§Ë ªÈáÊflûÊÊ ¬⁄ ¬Í⁄Ê äÿÊŸ „Ò–

×Áæ âȤæÚè ·¤ô ç×Ü Úãæ ¥‘Àæ çÚSÂæ¢â

◊¡Ê flÊ‹Ù¢ Ÿ „Ê‹ „Ë ◊¢ ◊¡Ê ‚»§Ê⁄Ë ‹Ê¢ø Á∑§ÿÊ „Ò– ◊È¢’߸ ◊¢ „⁄ ¡ª„ ß‚∑§Ê Á«Så‹ ÁŒπÊ߸ ¬«∏UÃÊ „Ò– ¡ÊŸ∑§Ê⁄Ù¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ‡ÊÈM§•Êà ◊¢ ’Ê¡Ê⁄ ‚ ß‚

84

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

Á¬˝Á◊ÿ◊ üÊáÊË ◊¢ •ÊŸ flÊ‹Ë ’Ê’Ê ß‹ÊÿøË ∑§Ê ◊„Ê⁄Êc≈˛ ◊¢¢§ Œ’Œ’Ê ’⁄∑§⁄Ê⁄ „Ò– •¬Ÿ SflÊŒ fl ©ëøÊ ªÈáÊflûÊÊ ∑§ ø‹Ã ÿ„ ©à¬ÊŒ „⁄ Á∑§‚Ë ∑§Ë ¬¢‚Œ ’ŸÊ „È•Ê „Ò– ’Ê’Ê ß‹ÊÿøË Ÿ •¬Ÿ ¬È⁄ÊŸ ª˝Ê„∑§Ù¢ ∑§Ù ÃÙ •¬Ÿ ‚ÊÕ ¡Ù«∏U „Ë ⁄πÊ „Ò– ‚ÊÕ „Ë ‹ªÊÃÊ⁄ Ÿ∞ ª˝Ê„∑§ ÷Ë ß‚‚ ¡È«∏UÃ ¡Ê ⁄„ „Ò¢– ∞∑§ Ã⁄„ ‚ ∑§„Ê ¡Ê∞ ÃÙ Œ‡Ê ∑§ •ãÿ ’Ê¡Ê⁄Ù¢ ∑§ ‚ÊÕ-‚ÊÕ ◊„Ê⁄Êc≈˛ ∑§Ë ◊¢Á«ÿÙ¢ ◊¢ ’Ê’Ê ß‹ÊÿøË ∑§Ë ’ÊŒ‡ÊÊ„Ã ø‹ ⁄„Ë „Ò–

cktkj gypy

¥ô× SÂðàæÜ Â¢É¸ÚÂéÚè ·¤è ¥‘Àè ×梻

â’Ê∑ͧ ∑§Ë ’Êà ∑§Ë ¡Ê∞ ÃÙ •Ù◊ S¬‡Ê‹ ¬¢…∏⁄¬È⁄Ë ∑§Ë ◊Ê¢ª ‚◊Íø ◊„Ê⁄Êc≈˛ ◊¢ ∑§Ê»§Ë •ë¿Ë „Ò– ß‚ â’Ê∑ͧ Ÿ •¬Ÿ ª˝Ê„∑§Ù¢ ∑§Ê ∞∑§ ’„Èà ’«∏UÊ flª¸ ÃÒÿÊ⁄ Á∑§ÿÊ „Ò– ¬ÊŸ ∑§Ë ŒÈ∑§ÊŸ flÊ‹Ù¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ •Áœ∑§Ê¢‡Ê ª˝„Ê∑§ •Ù◊ S¬‡Ê‹ ¬¢…∏⁄¬È⁄Ë Ã¢’Ê∑ͧ ∑§Ë „Ë ◊Ê¢ª ∑§⁄Ã „Ò¢– ß‚ ©à¬ÊŒ Ÿ ÷Ë ‡ÊÈM§ ‚ •Ê¡ Ã∑§ •¬ŸË ªÈáÊflûÊÊ ’ŸÊ∞ ⁄πË „Ò, ß‚ËÁ‹∞ ‹ÙªÙ¢ ∑§Ê ß‚ ¬⁄ ÷⁄Ù‚Ê „Ò–

×é¢Õ§ü ×𢠥æàææ …ØôçÌ ·¤è ×梻

◊„Ê⁄Êc≈˛ ◊¢ ¬Íflʸ¢ø‹ ∑§ ‹ÙªÙ¢ ∑§Ë •ë¿Ë Ãʌʌ „ÙŸ ∑§ ∑§Ê⁄áÊ •Ê‡ÊÊ ÖÿÙÁà πÒŸË ∑§Ë ◊Ê¢ª ‹ªÊÃÊ⁄ ’ŸË „È߸ „Ò– ’ŸÊ⁄‚ ∑§Ë ÿ„ πÒŸË ◊È¢’߸ ◊¢ ¬¢‚Œ ∑§Ë ¡Ê ⁄„Ë „Ò– ¬Èfl¸¢øÁ‹ÿÙ¢ ∑§ •‹ÊflÊ ⁄ÊÖÿ ∑§ SÕÊŸËÿ ‹Ùª ÷Ë ß‚∑§ ª˝Ê„∑§ ’Ÿ ⁄„ „Ò¢– flÒ‚ ◊È¢’߸ ◊¢ ß‚∑§Ë •Áœ∑§ ©¬ÁSÕÁà ÁŒπÊ߸ ¬«∏U ⁄„Ë „Ò– äÿÊŸ ⁄„ Á∑§ ©àÃ⁄ ¬˝Œ‡Ê ◊¢ ß‚ ©à¬ÊŒ ∑§Ê ¡‹ÊflÊ „Ò–

·é¤ÕðÚ ·¤ô ç×Ü Úã𠥑Àð ÙÌèÁð

◊È¢’߸ ◊¢ ⁄«Ë◊« πÒŸË ◊¢ ∑ȧ’⁄ ∑§Ë •ë¿Ë ◊Ê∑§¸≈ „Ò– ∑§ß¸ ‹ÙªÙ¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ÿ„Ê¢ ∑¢§¬ŸË ¬„‹ ‚ ’„Ã⁄ ¬˝Œ¸‡ÊŸ ∑§⁄ ⁄„Ë „Ò– ß‚ ©à¬UÊŒ ∑§Ù ¬Íflʸ¢ø‹ ‚ÊÕ-‚ÊÕ ◊„Ê⁄Êc≈˛ ∑§ SÕÊŸËÿ ‹Ùª ÷Ë ¬‚¢Œ ∑§⁄ ⁄„ „Ò¢– ¡ÊŸ∑§Ê⁄Ù¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ß‚ ß‚ ‚◊ÿ ∑¢§¬ŸË ◊Ê∑§¸Á≈¢ª Ÿ≈fl∑¸§ ¬⁄ Áfl‡Ê· äÿÊŸ Œ ⁄„Ë „Ò–

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

85

cktkj gypy

×ãæÚæcÅþU ×ð¢ ÂýçÌÕ¢Ï ¹ˆ× ãôÙð ·¤è ©×èÎ

¬ÈáÊ ∑§ ◊‡Ê„Í⁄ Á«S≈˛ËéÿÍ≈⁄ ÿÙª‡Ê •ª˝flÊ‹ ∑§Ù ©ê◊ËŒ „Ò Á∑§ ¡ÀŒ „Ë ◊„Ê⁄Êc≈˛ ◊¢ â’Ê∑Í fl ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê •ÊÁŒ ¬⁄ ‚ ¬˝ÁÃ’¢œ „≈ ¡Ê∞ªÊ– •ª˝flÊ‹ ¡Ë ∑§ ¬Ê‚ zÆw ¬ÃÊ∑§Ê ’Ë«∏UË, Ÿfl‹Ê πÒŸË fl ∑§‡◊Ë⁄Ë ‚Ȫ¢œ •ÊÁŒ ∑§Ê ∑§Ê◊ „Ò– fl ’ÃÊÃ „Ò¢ Á∑§ ◊Ê™§Õ »˝§‡ÊŸ⁄ ◊¢ ¬ÈáÊ fl •Ê‚-¬Ê‚ ∑§ ˇÊòÊ ◊¢ øÈ≈∑§Ë ∑§Ê ¬˝Œ‡Ê¸Ÿ ∑§Ê»§Ë •ë¿Ê ø‹ ⁄„Ê „Ò– ∑§‡◊Ë⁄Ë ‚Ȫ¢œ ‚◊Íø ⁄ÊÖÿ ◊¢ Ÿ¢’⁄ ∞∑§ ¬⁄ ø‹ ⁄„Ë „Ò– πÒŸË ∑§Ë ’Êà ∑§Ë ¡Ê∞ ÃÙ Ÿfl‹Ê fl „ÊÕË ¿Ê∑§ •‹ÊflÊ Á◊⁄Ê¡ •ı⁄ ªÊÿ ¿Ê¬ ∑§Ê •ë¿Ê ◊Ê∑§¸≈ „Ò– äÿÊŸ ⁄„ Á∑§ ◊„Ê⁄Êc≈˛ ◊¢ •Ù◊ ¬¢…⁄¬È⁄Ë ∑§Ë •ë¿Ë ¬∑§«∏U „Ò •ı⁄ ∑§Ê◊Õ ∑§Ë ÷Ë ÁSÕÁà ∆Ë∑§∆Ê∑§ „Ò– •ª˝flÊ‹ ¡Ë ’ÃÊÃ „Ò¢ Á∑§ ’Ê’Ê ∑§ ©à¬ÊŒÙ¢ ∑§Ë ’Ê¡Ê⁄ ◊¢ ¬∑§«∏U ’ŸË „È߸ „Ò– ¬ÈáÊ fl •Ê‚-¬Ê‚ ∑§ ˇÊòÊ ◊¢ ◊ËŸÊˇÊË ∑§ •Ê‹ÊflÊ ‹Ù∑§‹ ’˝Ê¢« ø‹Ã „Ò¢– ßÃŸÊ „Ë Ÿ„Ë¥§ •ª˝flÊ‹ ¡Ë ¡Ë¬Ë•Ê߸ ∑§Ê ÷Ë ∑§Ê◊ ŒπÃ „Ò¢– ©Ÿ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ Á‚ª⁄≈Ù¢ ◊¢ »§Ù⁄SÄflÊÿ⁄ S¬‡Ê‹, ∑Ò§fl¢«‚¸ fl ◊Ê‹’Ù⁄Ù Á’∑§ ⁄„Ë „Ò– ≈Ù’Ò∑§Ù å‹‚ ∑§ ‚ÊÕ ’ÊÃøËà ◊¢ •ª˝flÊ‹ Ÿ ∑§„Ê ⁄ÊÖÿ ◊¢ ¬˝ÁÃ’¢œ ∑§ ∑§Ê⁄áÊ ©lÙª ∑§Ù ∑§Ê»§Ë ŸÈ∑§‚ÊŸ „È•Ê „Ò– ©à¬ÊŒ∑§ ‚ ‹∑§⁄ «Ë‹⁄, Á«S≈˛ËéÿÍ≈⁄ •ı⁄ ‚÷Ë ¿Ù≈ ’«∏U ŒÈ∑§ÊŸŒÊ⁄ ¬˝÷ÊÁflà „È∞ „Ò¢– ‹ÊπÙ¢ ‹ÙªÙ¢ ∑§ ⁄Ù¡ªÊ⁄ ¬⁄ •‚⁄ ¬«∏UÊ „Ò– â’Ê∑ͧ ©lÙª ‚ ¡È«∏U ‹ÙªÙ¢ ∑§Ë Ã⁄»§ ‚ ß‚ πà◊ ∑§⁄ÊŸ ∑§ ¬˝ÿÊ‚ Ã¡ Á∑§∞ ¡Ê ⁄„ „Ò¢– ©ã„¢ ©ê◊ËŒ „Ò Á∑§ ¡ÀŒ „Ë ¬˝ÁÃ’¢œ πà◊ „٪ʖ Mr. Ramesh Agarwal

183/2, Panna Agency, Nana Peth, Pune-411002(MH) Mob: 09890879042 (Yogesh Agrawal)

86

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

Mr. Mahendra Shah

M/s Malde General Stores

719, Shukrawarpeth Pune-411002(MH)

Shop No:- 21, Shri Sai Kirpa Nagar Chhatrapati Shivaji Road, Dahisar Mumbai-400068 (MH) Mob:- 9892217328

M/s Shanti Lal Supariwala

Hoosenbhai Mansion Shop No:- 9, Bara Imam Road, Null Bazar, Mumbai-400001(MH) Mr. Mohd Sabir Riyazuddin

M/s Osama Sales Agencies

75, Osman Brigadier Road, Null Bazar, Mumbai-400003(MH) Mr. Ghaffar Bhai/Anjum Bhai

M/s Haji Yakub Usman Supariwala 142, Erskin Road, Null Bazar Mumbai-400003(MH)

Mr. Devendra / Babu Lal Chaurasia

M/s Raja Zarda Stores

M/s Dilip Kumar Mangaldas

M/s Dilip Tobacco Store 752, Shukrawarpeth Pune-411002(MH) Distributor: Bhola Zarda

Mr. Dharwesh Bhai / Rohit Bhai

M/s Dilip Tobacco Store 705, Shukrawarpeth Pune-411002(MH)

Mr. Dharmendra Patel

M/s P. Dharmendra Kumar Suratwala 11, Shukrawarpeth Pune-411002(MH)

Mr. Ramesh Agarwal

183/2, Panna Agency Nana Peth, Pune-411002(MH)

Mr. Hemat Bhai

206, Erskin Road, Null Bazar, Mumbai-400003(MH) Mob:- 9820123189 Distributor: Bhola Chhap

S. H. Suratwala & Company 1108, Budhwar Peth, Near Sai Nath Theater Pune-411002(MH)

Mr. M. Ahmad

M/s Hari Bahi Nan Bhai Suratwala

6/2, Aghadi Nagar, Raj Mata Jijabai Marg Pump House, Andheri East, Mumbai-400093(MH) Mob:- 9967387492

Mr. Shyam Panchariya

M/s Red Sea Exports

Mr. Diesh / Yogesh Suratwala

681, Shukrawar Peth, Rameshwar Chowk Pune-411002

M/s S. N. Sale Corporation

Mr. Salim Ebrahim Sopariwala

Off. No. 155, Connaught Place Bund Garden Road Pune-411001(MH)

190, Osman Brigadier Road Null Bazar, Mumbai-400003(MH)

Mr. Arun Tolani

M/s S. H. Sopariwala

Mr. Haji Abdul Aziz

M/s Rahee Biri Sales

77, Erskin Road, Null Bazar, Mumbai-400003(MH)

fMLVªhC;wVj

MUMBAI

M/s Sai Nath Sales Pvt. Ltd. 132-B, Nana Peth Pune-411002(MH) Ph:- 020-26350061

PUNE Mr.Vikas Raisoni

M/s Vikas Traders

Shop No:- 7, New Bhaji Mandi Baramati, Pune-411001(MH) Mr. Bilal Khan

M/s Poona Sales Corporation

Shop No:-4, Taiyabiya Complex 1123, Ravivar Peth, Pune-411002(MH)

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

87

iku txr

ÂæÙ ·ð¤ ÎéÜüÖ ÙéS¹ð ãñ¢ âñÈé¤gèÙ

¥õÚ¢»æÕæÎ ·¤æ ×àæ

Á¬

88

¿‹ ÁŒŸÙ¢ ¡’ ◊„Ê⁄Êc≈˛ ◊¢ â’Ê∑ͧ fl ¬ÊŸ ◊‚Ê‹Ê ¬⁄ ¬˝ÁÃ’¢œ ‹ªÊ ÃÙ ◊⁄Ê∆flÊ«∏UÊ ∑§ ¬ÊŸ ‡Êʬ •ÙŸ‚¸ Ÿ •Ê¢ŒÙ‹Ÿ ∑§Ë ‡ÊÈM§•Êà ∑§Ë ÕË– πÊ‚ Ãı⁄ ¬⁄ •ı⁄¢ªÊ’ÊŒ ∑§ ¬ÊŸ flÊ‹Ù¢ ∑§Ë ß‚◊¢ •ª˝áÊË ÷ÍÁ◊∑§Ê ⁄„Ë– •ı⁄¢ªÊ’ÊŒ ∑§Ê „Ë ÃÊ⁄Ê ¬ÊŸ ‚¢≈⁄ •¬ŸË ¬ÊŸ ∑§Ë Á∑§S◊Ù¢ •ı⁄ Áfl‡Ê·ÃÊ•Ù¢ ∑§ Á‹∞ ◊‡Ê„Í⁄ „Ò– Œ‡Ê ◊¢ ‡ÊÊÿŒ „Ë ÁªŸË øÈŸË ¬ÊŸ ∑§Ë ŒÈ∑§ÊŸ¢ „٪˥, ¡„Ê¢ ¬ÊŸ ∑§ ’Ë«∏UÙ¢ ◊¢ ¬⁄¢¬⁄ʪà ¡«∏Ë-’ÍÁ≈ÿÙ¢ ∑§Ê ßSÃ◊Ê‹ „ÙÃÊ „Ò– •ı⁄¢ªÊ’ÊŒ ∑§ ©S◊ÊŸ¬È⁄Ê ˇÊòÊ ◊¢ ÃÊ⁄Ê ¬ÊŸ ‚¢≈⁄ ◊ı¡ÍŒ „Ò– ß‚ ŒÈ∑§ÊŸ ∑§Ë SÕÊ¬ÊŸÊ ‚һȧgËŸ§÷Ê߸ Ÿ ‚Ÿ v~{z ◊¢ ∑§Ë ÕË– ‡ÊÈM§•Êà ‚ ÃÊ⁄Ê ¬ÊŸ ‚¢≈⁄ •¬ŸË Áfl‡Ê·ÃÊ•Ù¢ ∑§ Á‹∞ ◊‡Ê„Í⁄ „Ò– ß‚ ‚Ÿ v~}z ◊¢ ÁªŸË¡ ’È∑§ ∞flÊ«¸ ‚ ‚ê◊ÊÁŸÃ ÷Ë Á∑§ÿÊ ¡Ê øÈ∑§Ê „Ò– ÃÊ⁄Ê ¬ÊŸ ‚¢≈⁄ ∞∑§ ∞‚Ë ŒÈ∑§ÊŸ „Ò, ¡„Ê¢ z M§¬ÿ ‚ ‹∑§⁄ z „¡Ê⁄ M§¬ÿ Ã∑§ ∑§Ê ¬ÊŸ Á◊‹ÃÊ „Ò– ◊¢„ªÊ flÊ‹Ê ’Ë«∏UÊ ‡Êı∑§ËŸ ‹Ùª ∑§÷Ë ∑§÷Ê⁄ ÃÒÿÊ⁄ ∑§⁄Ã „Ò¢, flÒ‚ •Ê◊ Ãı⁄ ¬⁄ ÿ„Ê¢ ‚Ê◊Êãÿ Á∑§S◊ ∑§ ¬ÊŸ Á’∑§Ã „Ò¢– ’ÃÊÃ „Ò¢ Á∑§ ‚һȧgËŸ ÷Ê߸ ∑§Ù ÿ„ ∑§Ê⁄Ù’Ê⁄ ∑§⁄Ÿ ∑§Ë ¬˝⁄áÊÊ •¬ŸË ◊Ê¢ ‚ Á◊‹Ë ÕË, ¡Ù ∞∑§ „∑§Ë◊Ë ¬Á⁄flÊ⁄ ‚ ÕË– ©ã„¢ πÊŸ-¬ÊŸ •ı⁄ ¡«∏Ë-’ÍÁ≈ÿÙ¢ ∑§ ’Ê⁄ ◊¢ •ë¿Ë ¡ÊŸ∑§Ê⁄Ë ÕË– ‚„à ∑§Ù ’„Ã⁄ ⁄πŸ ∑§ Á‹∞ πÊŸ-¬ËŸ ∑§Ë øË¡Ù¢ ◊¢ ∑§ıŸ ‚Ë ¡«∏UË-’Í≈Ë ∑§Ê ßSÃ◊Ê‹ „Ù, ß‚∑§ ’Ê⁄ ◊¢ ©ã„¢ •ë¿Ë ‚◊¤Ê ÕË– fl ¡Ù ∑ȧ¿ ÷Ë ∑§⁄ÃË ÕË ÃÙ ‚һͧ ÷Ê߸ äÿÊŸ ‚ ŒπÃ Õ •ı⁄ ‚◊¤ÊŸ ∑§Ë ∑§ÙÁ‡Ê‡Ê ∑§⁄Ã Õ– ◊Ê¢ ‚ Á¡Ÿ ¡«∏UË-’ÍÁ≈ÿÙ¢ ∑§ ’Ê⁄ ¡ÊŸ∑§Ê⁄Ë Á◊‹Ë, ©‚ ‚Ò»§Í ÷Ê߸ Ÿ •¬Ÿ ∑§Ê⁄Ù’Ê⁄ ◊¢ ßSÃ◊Ê‹ ∑§⁄ŸÊ ‡ÊÈM§ Á∑§ÿÊ– ß‚∑§Ê ŸÃË¡Ê ÿ„ „È•Ê Á∑§ •Ê¡ ÃÊ⁄Ê ¬ÊŸ ‚¢≈⁄ ∑§Ê ŸÊ◊ ’«∏U „Ë ‚ê◊ÊŸ ∑§ ‚ÊÕ Á‹ÿÊ ¡ÊÃÊ „Ò– •Ê¡ ÁflŒ‡ÊÙ¢ ◊¢ ÷Ë ß‚ ŒÈ∑§ÊŸ ∑§ ’Ê⁄ ◊¢ ‹Ùª ¡ÊŸÃ „Ò¢– ∑§Ù߸ ÷Ë ¬ÊŸ ∑§Ê ‡Êı∑§ËŸ ÿÁŒ •ı⁄¢ªÊ’ÊŒ ¡ÊÃÊ „Ò ÃÙ ÃÊ⁄Ê ¬ÊŸ ‚¢≈⁄ ¡ÊŸÊ Ÿ„Ë¥§ ÷Í‹ÃÊ „Ò– ÃÊ⁄Ê ¬ÊŸ ‚¢≈⁄ ¬⁄ ¬„È¢øÃ „Ë πÈ‡Ê’Í ŸÊ∑§ ◊¢ ’‚Ÿ ‹ªÃË „Ò •ı⁄ ÿ„ ◊Ÿ „ÙÃÊ „Ò Á∑§ ¡ÀŒ ‚ ‚ ¡ÀŒ ’Ë«∏UÊ πÊŸ ∑§Ù Á◊‹ ¡Ê∞– ߟ∑§ ÿ„Ê¢ ∞‚Ë-∞‚Ë ‚Ȫ¢œ •ı⁄ ŸÈSπ „Ò¢, ¡Ù ‡ÊÊÿŒ ’„Èà πÙ¡Ÿ ¬⁄ „Ë Á◊‹ ‚∑¥§– •Ê¡ „Ê‹Ã ÿ„ „Ò Á∑§ ÁŒŸ-⁄Êà ÃÊ⁄Ê ¬ÊŸ ‚¢≈⁄ ¬⁄ ª˝Ê„∑§Ù¢ ∑§Ë ‹Ê߸Ÿ ‹ªË ⁄„ÃË „Ò– ¬Á⁄flÊ⁄ ∑§ y ‚ŒSÿ ∑§Ê⁄Ù’Ê⁄ ‚¢÷Ê‹Ã „Ò¢, ¡’Á∑§ wÆ „À¬⁄ ‹ªÊÃÊ⁄ ‚Á∑˝§ÿ ⁄„Ã „Ò¢– ߟ∑§ ÿ„Ê¢ ‚ ¬ÊŸ ◊È¢’߸ •ı⁄ πÊ«∏UË Œ‡ÊÙ¢ Ã∑§ ¡ÊÃ „Ò¢– ‡ÊÊŒË-éÿÊ„ ◊¢ πÊ‚Ãı⁄ ¬⁄ ÃÊ⁄Ê ¬ÊŸ ‚¢≈⁄ ∑§Ê ’Ë«∏UÊ ‹Ùª ◊¢ªÊÃ „Ò¢– ÿ„Ê¢ ∑§Ê ∑§ÙÁ„ŸÍ⁄ ¬Ò∑§ ∑§Ê»§Ë ¬˝Á‚h „Ò– ß‚∑§Ë Áª‹ıÁ⁄ÿÊ¢ Ÿfl-ÁflflÊÁ„à ¡Ù«∏U ∑§Ù Áπ‹Ê߸ ¡ÊÃË „Ò¢– ∞∑§ ‚◊ÿ ÕÊ ¡’ ∑§ÙÁ„ŸÍ⁄ ¬ÊŸ πÊ«∏Ë Œ‡ÊÙ¢ ◊¢ ¡ÊÃÊ ÕÊ, ‹Á∑§Ÿ •’ ‚È⁄ˇÊÊ ∑§Ê⁄áÊÙ¢ ‚ ÁŒÄ∑§Ã •ÊŸ ‹ªË „Ò– •⁄’ ∑§ ⁄߸‚ ‡ÊπÙ¢ ∑§Ë ÿ„ πÊ‚ ¬‚¢Œ ÕÊ– ß‚∑§ •‹ÊflÊ Ã◊Ê◊ Á»§À◊Ë „ÁSÃÿÊ¢ ÷Ë ‚һȧgËŸ ∑§Ê ¬ÊŸ ¬‚¢Œ ∑§⁄ÃË „Ò– ‚ÊÕ „Ë ŸÃÊ, √ÿʬÊ⁄Ë fl ‚ÊÁ„àÿ∑§Ê⁄ ‚◊à ‚◊Ê¡ ∑§ „⁄ Ã’∑§ ∑§ ¬ÊŸ ∑§ ‡Êı∑§ËŸ ‹Ùª ÃÊ⁄Ê ¬ÊŸ ‚¢≈⁄ ∑§ ◊È⁄ËŒ „Ò– ∑§ÙÁ„ŸÍ⁄ ∑§ •‹ÊflÊ •ãÿ ∑§ß¸ Á∑§S◊¢ „Ò¢, ¡Ù ÃÊ⁄Ê ¬ÊŸ ‚¢≈⁄ ∑§Ù •ãÿ ¬ÊŸ ∑§Ë ’«∏UË ŒÈ∑§ÊŸÙ¢ ‚ •‹ª ∑§⁄ÃË „Ò¢– ߟ∑§ ÿ„Ê¢ ∞∑§ •ãÿ ’Ë«∏UÊ ÃÒÿÊ⁄ „ÙÃÊ „Ò, Á¡‚◊¢ •¢’⁄ ∑§Ë πÈ‡Ê’Í „ÙÃË „Ò– ß‚ πÊŸ ∑§ ∑§ß¸ ÉÊ¢≈ ’ÊŒ ÷Ë ÷ËŸË-÷ËŸË πÈ‡Ê’Í ∑§Ê ∞„‚Ê‚ „ÙÃÊ ⁄„ÃÊ „Ò– ߟ∑§ ŒÈ∑§ÊŸ ¬⁄ ∑ȧ¿ ¬ÊŸ ÃÙ ∞‚ „Ò¢ Á¡ã„¢ πÊŸ ∑§ ’ÊŒ ∑§Ê»§Ë Œ⁄ Ã∑§ ÃÊ¡ªË ‹ªÃË „Ò– ߟ ‚’ ’ÊÃÙ¢ ∑§Ù ‚һȧgËŸ ‚ ’ÃÊŸ ∑§Ë ¡M§⁄à Ÿ„Ë¥, ’ÁÀ∑§ ©Ÿ∑§ ∑§◊¸øÊ⁄Ë ÷Ë ◊‚Ê‹Ù¢ ∑§ ’Ê⁄ ◊¢ ßß ¡ÊŸ∑§Ê⁄ „Ù øÈ∑§ „Ò¢– ÃÊ⁄Ê ¬ÊŸ ‚¢≈⁄ ¬⁄ ’ŸÊ⁄‚Ë, ◊ª„Ë, ∑§‹∑§ÁÃÿÊ VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

ÃÊ⁄Ê ¬ÊŸ ‚¢≈⁄ ¬⁄ ¬„È¢øÃ „Ë πÈ‡Ê’Í ŸÊ∑§ ◊¢ ’‚Ÿ ‹ªÃË „Ò •ı⁄ ÿ„ ◊Ÿ „ÙÃÊ „Ò Á∑§ ¡ÀŒ ‚ ‚ ¡ÀŒ ’Ë«∏UÊ πÊŸ ∑§Ù Á◊‹ ¡Ê∞– ߟ∑§ ÿ„Ê¢ ∞‚Ë-∞‚Ë ‚Ȫ¢œ •ı⁄ ŸÈSπ „Ò¢, ¡Ù ‡ÊÊÿŒ ’„Èà πÙ¡Ÿ ¬⁄ „Ë Á◊‹ ‚∑¥§– •Ê¡ „Ê‹Ã ÿ„ „Ò Á∑§ ÁŒŸ-⁄Êà ÃÊ⁄Ê ¬ÊŸ ‚¢≈⁄ ¬⁄ ª˝Ê„∑§Ù¢ ∑§Ë ‹Ê߸Ÿ ‹ªË ⁄„ÃË „Ò– •ÊÁŒ ‚÷Ë Á∑§S◊Ù¢ ∑§ ¬ûÊ ◊ı¡ÍŒ ⁄„Ã „Ò¢– ª˝Ê„∑§ ∑§Ù ¡Ù øÊÁ„∞ fl„ „ÊÁ¡⁄ ⁄„ÃÊ „Ò– •‹’ûÊÊ ¡Ù ©Ÿ∑§Ë Áfl‡Ê· ÄflÊÁ‹≈Ë „Ò, ©‚◊¢ ‚һȧgËŸ ÷Ê߸ ∑§Ê ŸÈSπÊ ø‹ÃÊ „Ò– ’Ë«∏U ◊¢ ∑§ıŸ ‚Ê ¬ûÊÊ ßSÃ◊Ê‹ „ÙªÊ? ÿÊ ∑§ıŸ-∑§ıŸ ‚Ë ¡«∏UË-’Í≈Ë fl ◊‚Ê‹ ¬«∏U¢ª? ÿ„ ‚’ ‚һȧgÍŸ ÷Ê߸ „Ë Ãÿ ∑§⁄Ã „Ò¢– ©Ÿ∑§Ê ŸÈSπÊ ‚◊¤ÊŸÊ ÷Ë Á∑§‚Ë ∑§ Á‹∞ •Ê‚ÊŸ Ÿ„Ë¥§„Ò– ÿ„ ‚һȧgËŸ „Ë ’ÃÊ ‚∑§Ã „Ò¢ Á∑§ Á∑§‚ ¬ÊŸ ∑§ ’Ë«∏U ◊¢ ∑§ıŸ-∑§ıŸ ‚Ê ◊≈Á⁄ÿ‹ Á∑§‚ ◊ÊòÊÊ ◊¢ ¬«∏UªÊ? ◊‚Ê‹Ù¢ •ı⁄ ¡«∏UË ’ÍÁ≈ÿÙ¢ ∑§Ê ŸÊ◊ ¡ÊŸ ‹ŸÊ ÷‹ „Ë •Ê‚ÊŸ „Ù, ‹Á∑§Ÿ •‚‹Ë π‹ ÃÙ ©‚∑§Ë ◊ÊòÊÊ ◊¢ „Ë „ÙÃÊ „Ò– ÿ„Ë ∑§Ê⁄áÊ „Ò Á∑§ ‚һȧgËŸ ∑§Ê ¬ÊŸ •ãÿ ŒÈ∑§ÊŸÙ¢ ‚ •‹ª „Ò– ©ã„¢ ¡ÊŸŸ flÊ‹ ‹Ùª ’ÃÊÃ „Ò¢ Á∑§ ‚һȧgËŸ ∑§ ¬ÊŸ ◊¢ πÊ‚ Á∑§S◊ ∑§ ◊‚Ê‹Ù¢ ∑§ •‹ÊflÊ ∑¢§¬Ê©¢Á«¢ª ∑§Ê ◊Ê◊‹Ê •„◊ „Ò– ¡ÊÁ„⁄ „Ò Á∑§ ‚һȧgËŸ ∑§Ù •¬Ÿ ’ȡȸªÙ¢ ‚ ¡Ù ¡ÊŸ∑§Ê⁄Ë Á◊‹Ë ÕË, fl„ ÃÙ ©Ÿ∑§ ∑§Ê◊ •Ê߸, ‹Á∑§Ÿ ’ÊŒ ◊¢ •¬Ÿ ‡ÊÙœ •ı⁄ ¬˝ÿÙª ∑§ ¡Á⁄∞ ©ã„Ù¢Ÿ ∑§ß¸ øË¡¢ Áfl∑§Á‚à ∑§Ë– •Ê¡ ¡Ù Áfl‡Ê· Á∑§S◊¢ ÃÊ⁄Ê ¬ÊŸ ‚¢≈⁄ ◊¢ Á◊‹ÃË „Ò¢, ©Ÿ∑§Ê üÊÿ ‚һȧgËŸ ∑§Ù „Ë ¡ÊÃÊ „Ò– ©À‹πŸËÿ „Ò Á∑§ ‚һȧgËŸ Ÿ •¬Ÿ ¡ËflŸ ◊¢ ∑§Ê»§Ë ©ÃÊ⁄ ø…∏Êfl Œπ „Ò¢– ¬„‹ fl ∑§Ê◊ ∑§Ë Ã‹Ê‡Ê ◊¢ ◊È¢’߸ ª∞– ∑§Ê»§Ë πÙ¡’ËŸ ∑§ ’ÊŒ ©ã„Ù¢Ÿ ∞∑§ „Ù≈‹

ãêÚ ÌæÚæ ÂæÙ âð¢ÅÚ ◊¢ Ÿı∑§⁄Ë ∑§Ë– ÿ„Ê¢ ∑§Ê◊ ∑§⁄Ÿ ∑§ Œı⁄ÊŸ ©Ÿ∑§Ë ¬„øÊŸ ∞∑§ ‹π∑§ ‚ „È߸, ¡Ù •Á÷ŸÃÊ ∑§ÊŒ⁄ πÊŸ ∑§ Á‹∞ «Êÿ‹Êª Á‹π ⁄„ Õ– ©Ÿ∑§ ¡Á⁄∞ ‚һȧgËŸ ∑§Ù ∑§ÊŒ⁄ πÊŸ ‚ Á◊‹Ÿ ∑§Ê ◊ı∑§Ê Á◊‹Ê– ©ã„Ù¢Ÿ ‚ÊÕ ◊¢ ∑§Ê◊ ∑§⁄Ÿ ∑§Ë ßë¿Ê ¡ÃÊ߸, ‹Á∑§Ÿ ∑§ÊŒ⁄ πÊŸ Ÿ ◊ŸÊ ∑§⁄ ÁŒÿÊ– ß‚∑§ ’ÊŒ ‚һȧgËŸ Ÿ «Êÿ‹Êª Á‹π ¡Ù ∑§ÊŒ⁄ πÊŸ ∑§Ù •ë¿ ‹ª– ©Ÿ∑§ Á‹π «Êÿ‹Êª ∑§ß¸ Á»§À◊Ù¢ ◊¢ •Ê∞– ∑ȧ¿ ÁŒŸ ∑§Ë ∑§ÙÁ‡Ê‡Ê ∑§ ’ÊŒ ¡’ ÃÁ’ÿà ™§’Ë ÃÙ fl •ı⁄¢ªÊ’ÊŒ ‹ı≈ •Ê∞– ÿ„Ê¢ ◊Ê¢ Ÿ ¬ÊŸ ∑§Ë ŒÈ∑§ÊŸ πÙ‹Ÿ ∑§Ë ‚‹Ê„ ŒË– ©ã„Ù¢Ÿ ◊Ê¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ ◊ÊŸ Á‹ÿÊ •ı⁄ ∑ȧ¿ ¬Ò‚Ù¢ ∑§Ê ߢáÊ◊ ∑§⁄ ŒÈ∑§ÊŸ πÙ‹ ‹Ë– Á»§⁄ œË⁄-œË⁄ ©Ÿ∑§Ê ¬ÊŸ ◊‡Ê„Í⁄ „ÙŸ ‹ªÊ– •Ê¡ ÿ„ „Ê‹Ã „Ù ªß¸ „Ò Á∑§ Œ‡Ê-ÁflŒ‡Ê ◊¢ ¬ÊŸ ∑§ ‡Êı∑§ËŸÙ¢ ∑§ ‚Ê◊Ÿ •ı⁄¢ªÊ’ÊŒ ∑§Ê Á¡∑˝§ ∑§⁄Ã „Ë fl ¬Í¿ ’Ò∆Ã „Ò¢ Á∑§ ‚һȧgËŸ ∑§Ê ¬ÊŸ ∑§÷Ë πÊÿÊ „Ò? ‚һȧgËŸ ∑§Ë πÊ‚ ’Êà ÿ„ „Ò Á∑§ fl •¬Ÿ ª˝Ê„∑§Ù¢ ‚ ¬ÊŸ ∑§Ë ÄflÊÁ‹≈Ë •ı⁄ ◊¡ ∑§ ’Ê⁄ ◊¢ ¡Ê∞¡Ê ‹Ã ⁄„Ã „Ò¢– ÿÁŒ Á∑§‚Ë Ÿ ¿Ù≈Ë ‚Ë ÷Ë ‚‹Ê„ ŒË ÃÙ ©‚ äÿÊŸ ‚ ‚ÈŸÃ „Ò¢ •ı⁄ ¡M§⁄à „È߸ ÃÙ ‚ÈœÊ⁄ ÷Ë ∑§⁄Ã „Ò¢– ß‚∑§Ê »§Ê∞ŒÊ ÿ„ „ÙÃÊ „Ò Á∑§ ¡’ ª˝Ê„∑§ ≈S≈ ∑§ ’Ê⁄ ◊¢ ’Êà ∑§⁄ÃÊ „Ò ÃÙ ©‚ ’„ÊŸ fl ∞∑§ Ÿß¸ Á∑§S◊ ∑§Ë πÙ¡ ¡M§⁄ ∑§⁄ ‹Ã „Ò¢– ÿ„ ’Êà •‹ª „Ò Á∑§ fl •¬Ÿ »§Ê◊¸Í‹ ‚ ÃÒÿÊ⁄ Á∑§∞ ª∞ ¬ÊŸ ¬⁄ „Ë ÖÿÊŒÊ äÿÊŸ

iku txr

Öæ§ü ·ð¤ Âæâ

ŒÃ „Ò¢– ߟ∑§Ë ∞∑§ Áfl‡Ê·ÃÊ ÿ„ ÷Ë „Ò Á∑§ ßã„Ù¢Ÿ ‡ÊÈM ‚ „Ë •Ê¬Ÿ ¬ÊŸ ∑§Ë ªÈáÊflûÊÊ ¬⁄ πÊ‚ äÿÊŸ ÁŒÿÊ– ∑§ëøÊ ◊Ê‹ fl ¡«∏UË-’Í≈Ë ÷‹ „Ë ◊„¢ªË „Ù ªß¸ „Ù, ‹Á∑§Ÿ ©ã„Ù¢Ÿ ‹ÊªÃ ◊¢ ∑§Ù߸ ∑§◊Ë Ÿ„Ë¥§ •ÊŸ ŒË– ◊ÈŸÊ»§Ê ÷‹ „Ë Ÿ ∑§ ’⁄Ê’⁄ Á◊‹Ê „Ù– ŒÈ∑§ÊŸ ¬⁄ ¡’ ‚Ê◊ÊŸ •ÊÃÊ „Ò ÃÙ fl Sfl¢ÿ ß‚∑§Ê ¡Ê∞¡Ê ‹Ã „Ò¢– ÿÁŒ ¡⁄Ê ÷Ë ∑§◊Ë ÁŒπÊ߸ ¬«∏UË ÃÙ ‚Ê◊ÊŸ ÃÈ⁄¢Ã flʬ‚ ∑§⁄ ÁŒÿÊ ¡ÊÃÊ „Ò– ‚һȧgËŸ Ÿ •’ •¬Ÿ ¬Á⁄flÊ⁄ ∑§ ‹ÙªÙ¢ ∑§Ù ≈˛ÁŸ¢ª Œ ŒË „Ò– fl •¬Ÿ ∑§◊¸øÊÁ⁄ÿÙ¢ ∑§Ê Áfl‡Ê· äÿÊŸ ⁄πÃ „Ò¢– ©À‹πŸËÿ „Ò Á∑§ ‚һͧ ÷Ê߸ Ÿ ¬ÊŸ flÊ‹Ù¢ ∑§Ù ªÙ‹’¢Œ ∑§⁄ ¬˝ÁÃ’¢œ ∑§ Áπ‹Ê»§ •¢ÊŒÙ‹Ÿ ◊¢ •¬ŸÊ ‚⁄Ê„ŸËÿ ÿÙªŒÊŸ Á∑§ÿÊ– fl ◊È¢’߸ ∑§Ë •Ê¡ÊŒ ◊Ҍʟ ⁄Ò‹Ë ◊¢ ∑§Ê»§Ë ‚Á∑˝§ÿ ÁŒπÊ߸ ¬«∏U Õ– •ı⁄¢ªÊ’ÊŒ ◊¢ ¬ÊŸ flÊ‹Ù¢ Ÿ ‹«∏UŸ ∑§Ê „ı‚‹Ê ¬ÒŒÊ ∑§⁄Ÿ ◊¢ ‚һͧ ÷Ê߸ ∑§Ë •„◊ ÷ÍÁ◊∑§ ⁄„Ë– fl •÷Ë ÷Ë ¬ÊŸ flÊ‹Ù¢ ∑§Ù ªÙ‹’¢Œ ∑§⁄Ÿ ◊¢ ¡È≈ „È∞ „Ò¢– ¬È⁄ÊŸ fl ߸◊ÊŸŒÊ⁄ √ÿfl‚ÊÿË „ÙŸ ∑§ ∑§Ê⁄áÊ ‹Ùª ߟ∑§Ë ’Êà πÍ’ ◊ÊŸÃ U÷Ë „Ò¢– ¬ÊŸ ∑§Ë ŒÈ∑§ÊŸÙ¢ ¬⁄ Á’∑§Ÿ flÊ‹ ’„Èà ‚ ©à¬ÊŒÙ¢ ∑§ ¬˝Ù◊هʟ ◊¢ ߟ∑§Ê ÿÙªŒÊŸ ⁄„Ê „Ò– Ã◊Ê◊ ’«∏U √ÿfl‚ÊÿË ÷Ë ßã„¢ ∑§Ê»§Ë ‚ê◊ÊŸ ŒÃ „Ò–

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

89

çÎÜ ¹éàæ ·¤ÚÌð ã¢ñ çÎܹéàæ ÂæÙ àææ ·ð¤ ÕèǸUð ◊È¢’߸ ∑§ ∑ȧ‹Ê’Ê ◊¢ ÁSÕà ÁŒ‹πÈ‡Ê ¬ÊŸ ‡Êʬ ∑§Ê»§Ë ◊‡Ê„Í⁄ „Ò– ÿ„Ê¢ ŸÃÊ, •Á÷ŸÃÊ fl ©lÙª ¡ªÃ ‚ ¡È«∏UË ◊‡Ê„Í⁄ „ÁSÃÿÊ¢ ¬ÊŸ πÊŸ •ÊÃË „Ò– •ÙflÒ‚ πÊŸ Ÿ ÿ„ ŒÈ∑§ÊŸ ‚Ÿ v~|w ◊¢ πÙ‹Ë ÕË– ߟ∑§ ÿ„Ê¢ ∑§Ê πÊ‚Ãı⁄ ¬⁄ ◊Ë∆Ê •ı⁄ ‚ÊŒÊ ¬ÊŸ ∑§Ê»§Ë ◊‡Ê„Í⁄ „Ò, Á¡‚∑§Ë ‹îÊà ∞‚Ë „ÙÃË „Ò Á∑§ πÊŸ flÊ‹Ê flÊ„-flÊ„ Á∑§∞ Á’ŸÊ Ÿ„Ë¥§ ⁄„ ¬ÊÃÊ „Ò– ÁŒ‹πÈ‡Ê ¬ÊŸ ‡Êʬ ∑§Ë ∞∑§ Áfl‡Ê·ÃÊ ÿ„ ÷Ë „Ò Á∑§ ÿ„Ê¢ ¬ÊŸ ∑§ ’Ë«∏UÙ¢ ∑§Ë ‚¡Êfl≈ ∑§Ê»§Ë •∑§Ê·¸∑§ „ÙÃË „Ò– ‹ª ¡ÊŸ ∑§ ’ÊŒ ÿ„ ßÃŸÊ ‚È¢Œ⁄ ÁŒπÃÊ „Ò Á∑§ ¬ÊŸ Ÿ πÊŸ flÊ‹Ê •ÊŒ◊Ë ÷Ë ◊Ê¢ª ∑§⁄ ’Ò∆ÃÊ „Ò– •ÙflÒ‚ πÊŸ ∑§Ê ¬ÊŸ ß‚ Á‹∞ ÷Ë ‹Ê¡flÊ’ „ÙÃÊ Á∑§ ’Ë«∏UÙ¢ ◊¢ ¬«∏UŸ flÊ‹ ∑§ß¸ ◊‚Ê‹ fl Sflÿ¢¢ ÃÒÿÊ⁄ ∑§⁄Ã „Ò¢– ¬ÊŸ ø≈ŸË •ı⁄ ªÈ‹∑¢§Œ ÷Ë Sfl¢ÿ ߟ∑§Ê ÃÒÿÊ⁄ Á∑§ÿÊ „È•Ê „ÙÃÊ „Ò– ÁŒ‹πÈ‡Ê ¬ÊŸ ‡Êʬ ¬⁄ ÁflÁ÷㟠Á∑§S◊ ∑§ ¬ÊŸ Á◊‹Ã „Ò¢, ‹Á∑§Ÿ øÊ∑§‹≈ ¬ÊŸ, ∑§‹∑§ûÊÊ ‚ÊŒÊ, ÁŒ‹πÈ‡Ê ¬ÊŸ (◊ÉÊ„Ë S¬‡Ê‹)•ı⁄ ∞‚ ∞◊ ∑§‹¿≈ ‚ÊŒÊ ∑§Ê»§Ë ◊‡Ê„Í⁄ „Ò¢– ’ÃÊÃ „Ò¢ Á∑§ ∑§‹¿≈ ‚ÊŒ flÙ„⁄Ê ‚◊ÈŒÊÿ ∑§ ‹Ùª ∑§Ê»§Ë ¬‚¢Œ ∑§⁄Ã „Ò¢– ¡ÊŸ∑§Ê⁄Ù¢ ∑§Ê ∑§„ŸÊ „Ò Á∑§ ß‚ ŒÈ∑§ÊŸ ¬⁄ ‡ÊÊ„L§π πÊŸ, ¬⁄‡Ê ⁄Êfl‹, ⁄¢¡ËÃ, ◊ŸÙ¡ flÊ¡¬ÿË fl ∑§Ê¢ª˝‚ ŸÃÊ ’Ê’Ê Á‚gË∑§Ë ‚◊à ∑§ß¸ ¡ÊŸË ◊ÊŸË „ÁSÃÿÊ¢ ÿ„Ê¢ ¬ÊŸ πÊŸ •ÊÃË „Ò– ◊„Ê⁄Êc≈˛ ∑§Ê ◊ÈÅÿ◊¢òÊË ’ŸŸ ‚ ¬„‹ Œfl¢Œ˝ »§«∏UŸflË‚ ÷Ë •∑§‚⁄ ÿ„Ê¢ ∑§Ê ¬ÊŸ πÊŸ •ÊÃ Õ– ßÃŸÊ „Ë Ÿ„UË ◊‡Ê„Í⁄ Á»§À◊ •Á÷ŸÃÊ Sfl. ŒflÊŸ¢Œ ÷Ë ÁŒ‹πÈ‡Ê ¬ÊŸ ‡Êʬ ¬⁄ ¬ÊŸ πÊŸ •ÊÃ Õ– •ÙflÒ‚ ∑§Ê ¬ÊŸ ‹¡Ë¡ „ÙŸ ∑§ ‚ÊÕ-‚ÊÕ ◊„¢ªÊ ÷Ë Ÿ„Ë¥§ „Ò– ß‚∑§ ∞∑§ ’Ë«∏U ∑§Ë ∑§Ë◊à wÆ-xÆ M§¬ÿ Ã∑§ „Ò– ÁŒ‹πÈ‡Ê ¬ÊŸ ‡ÊÊ∑§Ë S≈Ê‹ ‡ÊÊŒË-éÿÊ„ fl •ãÿ ‚◊Ê⁄ل٢ ◊¢ èÊË ‹ªÃË „Ò– Mr. Owais Khan M/s. DILKHUSH PAAN BHANDHAR Shaheed Bhagat Singh Road, Kolaba, Mumbai Mob.: 09699968882

VkscSdks Iyl • Qjojh 2015

90