Inhoud
ISBN 9789033817113 NUR 767 SAMEN OP DE SOFA © 2014 Ark Media Donauweg 4, 1043 AJ Amsterdam www.arkmedia.nl Geschreven door Jef en Herlinde De Vriese Omslagontwerp en vormgeving binnenwerk door De Hoop Communicatie: Ulfert Molenhuis Fotografie en interviews door De Hoop Communicatie: Corrie van de Berg, Ellen Brouwer, Linda Verholt en Ulfert Molenhuis Een deel van deze columns zijn verschenen in TijdSchrift voor Theologie en Pastorale Counseling. Dit tijdschrift verschijnt momenteel onder de titel Metamorfose. Magazine voor pastoraat en hulpverlening (zie: www.metamorfosemagazine.org). © Centrum voor Pastorale Counseling v.z.w. Via Stichting Ark Mission draagt Ark Media bij aan verspreiding van de Bijbel in binnen- en buitenland. Zie voor meer informatie: www.arkmission.nl. De bijbelteksten in deze uitgave zijn ontleend aan de Herziene Statenvertaling, © Stichting HSV 2010. Niets in deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
1 Lachen is gezond 2 Intiem communiceren 3 Een fantastisch huwelijk begint bij jezelf 4 Scheppingsromantiek 5 Harde woorden schaven 6 Een bemoedigend afspraakje 7 Een huwelijk in sneltreinvaart 8 Seksuele reinheid 9 Je bent fantastisch 10 Je luistert niet 11 Teder aanraken 12 Hollywoodintimiteit 13 Wij passen bij elkaar 14 Conflicten oplossen 15 Romantiek 16 Samen sterk 17 Geld 18 Herinneringen 19 Verdragen en vergeven 20 Dienstbaar en heilig 21 Op tijd tanken 22 Liefde en respect 23 Problemen en genade 24 Vrede stichten 25 Tijd voor actie 26 Als de ander niet wil
7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 53 55 57
1. Lachen is gezond Bijbellezing: Spreuken 15:23, 30; Spreuken 17:22; Prediker 2:1-2; Filippenzen 4:4-9
Overdenking Op een avond kom ik, Jef, laat thuis, na een lange en drukke dag. Herlinde ligt al in bed. Ik sluip stilletjes naar bed en zoek in het donker mijn pyjama onder mijn hoofdkussen. Het ritueel om dat ding met mijn ogen dicht aan te trekken heb ik al lang onder de knie. Ik wil Herlinde ook niet wakker maken door het licht aan te doen. Deze keer is er een probleem. Ik worstel mijn voet door de broekspijp, maar kom niet verder. Nieuwe poging. Ik lig in de knoop … en verlies mijn evenwicht.
neringen zijn samen een bevestiging van onze relatie: wij houden van elkaar, wij hebben iets samen, ons huwelijk is een feest. Grapjes zijn pas echt leuk wanneer ze meebouwen aan de diepe vreugde in je leven: samen God dienen en blijdschap over Zijn heil.
Onder de lakens ligt Herlinde te schokken van het lachen. Ze heeft een knoop in mijn pyjamabroek gelegd. De lachtranen staan in haar ogen terwijl ik alle moeite van de wereld doe om mijn vermoeide lichaam en geest de nodige nachtrust te gunnen. Ik kan er zelf op dat moment niet om lachen, maar later des te meer.
Lachen bindt je samen. Een lach en een grap werken als een medicijn wanneer de drukte ons opjaagt en de stress ons afmat. ‘Lachen is gezond,’ zegt het spreekwoord. Dat geldt niet alleen voor je lichaam, maar ook voor je ziel én voor je relatie. Soms krijg je door dagelijkse voeding voldoende vitaminen binnen voor een gezond lichaam. Maar op een ander moment neem je een voedingssupplement om je vitamine-gehalte op peil te brengen. Dat geldt ook voor lachen. Naast de leuke dingen van het moment moet je dus ook grappen ‘plannen’ om de broodnodige dosis binnen te krijgen.
Nu is het een van onze leukste herinneringen, die samen met vele andere plezierige momenten in ons geheugen staan gegrift. Die herin-
Kun je een poets bedenken die je de ander kan bakken? Bid ervoor. God lacht graag mee.
De lachtest
Frank en jessica -
12,5 jaar
“
Sinds de komst van onze kinderen is de rol van het geloof superbelangrijk en niet meer weg te denken uit ons leven. We hebben wederzijds respect voor elkaar. Wat we graag samen doen is praten, muziek luisteren, film kijken en omgaan met mensen.
”
Wij lachen regelmatig om iets grappigs. Wij zoeken actief naar momenten of mogelijkheden om ons te ontspannen met humor. Wij hebben vorige week samen om iets gelachen. Wij weten van elkaar welk soort humor de ander graag heeft. Wij plannen actief dingen die bedoeld zijn om samen te genieten en te lachen. Wij vertellen regelmatig grappige situaties van vroeger aan onze kinderen.
Wij kennen de grens van smakelijke grappen en vertellen geen grappen of halen geen streken uit die de ander kwetsen of waardoor de ander zich vernederd voelt. Wij kunnen elkaar onverwacht in de ogen kijken en een heel intiem moment beleven omdat we samen van iets grappigs genieten. Wij kunnen onszelf relativeren en doen soms gek om de ander te laten lachen. Wanneer wij lachen wil Jezus meelachen.
7
2. Intiem communiceren Bijbellezing: Spreuken 18:1-3
Overdenking Ik houd van jou zoals jij bent. Jij houdt van bloemen, ik van sport. Jij ziet uit naar rust, ik haal energie uit drukte. Jij verlangt naar het delen van wat je denkt, ik denk niets en zou niet weten wat ik je moet zeggen. Jij mag zo zijn. Je hoeft niet te veranderen ... en laat mij zijn zoals ik ben. Want ik kan niet goed luisteren. Ik praat niet spontaan over gevoelens. Ik houd meer van actie dan van naast je te zitten en je hand vast te houden. Ik voel mij beter in een groep waar van alles gebeurt, dan alleen met jou op de sofa. Het bovenstaande is niet Gods bedoeling. Eenheid is meer dan erkennen wie je bent, wie de ander is en meer dan het aanvaarden van elkaar.
Liefde is elkaar voeden en koesteren op een manier die de ander begrijpt en voelt. Liefde is jezelf wegcijferen, ten voordele van de ander. Liefde is wederzijdse overgave om, nadat je jezelf hebt verloren, elkaar te vinden en ook jezelf rijker terug te zien. Misschien kun je beginnen met goed te luisteren. Intimiteit opbouwen. Contact maken. Elkaar eens diep in de ogen kijken. En verlangend uitzien naar een ontmoeting, zoals je dat deed in de tijd van de eerste verliefdheid. Kun je dat? Met God wel! Begin maar te oefenen, samen op de sofa.
Bespreek op de sofa
gerd en ans -
14 jaar
“
Ondanks dat we heel verschillend zijn passen we goed bij elkaar en vullen we elkaar goed aan. We hebben elkaar ontmoet op een christelijk koor en zijn allebei betrokken bij onze gemeente. Verder zijn we blij en dankbaar dat God altijd bij ons is, in vreugde en verdriet.
”
• Kijken jullie elkaar in de ogen wanneer je met elkaar praat? Waarom wel? Waarom niet? Hoe voel je je daarbij? • Schenk je meer aandacht aan wat de ander zegt dan aan je eigen redeneringen en eventuele tegenwerpingen? • Kunnen jullie zowel over gedachten als over emoties met elkaar praten? • Wat zou je van de ander willen weten? Kun je een paar vragen bedenken die je de ander zou willen stellen? En mag de ander jou enkele vragen stellen, ook als je die vervelend vindt? • Welke dingen begrijp je niet van elkaar? Kun je dat aanvaarden? Wat zou er moeten gebeuren om in deze dingen dichter bij elkaar te komen? • Op welke wijze proberen jullie een gesprek dat te persoonlijk wordt te ontwijken? Hoe kun je dat voorkomen? • Bid met elkaar dat God jullie helpt om te groeien in eenheid. 9
3. Een fantastisch huwelijk begint bij jezelf Bijbellezing: Filippenzen 1:6, 9-11; 2 Korinthe 4:17-18
Overdenking We hebben een fantastisch huwelijk. Dat neemt niet weg dat er regelmatig een kink in de kabel is. We zijn ons van niets bewust en plots valt de ellende als een donderslag ‘uit de lucht’. Je zou bijna zeggen ‘uit de hemel’, maar dat kan niet. Uit de hemel komt niets dan goeds. Maar alles wat zich ‘onder de hemel’ bevindt is aangetast door vergankelijkheid, met uitzondering van ons leven in God. Dat is eeuwig leven. Wanneer we terugkijken op 33 jaar huwelijk is het duidelijk dat die vergankelijkheid haar greep verliest. Ons huwelijk is beter geworden in de loop van de tijd. Vanzelf is dat niet gegaan. Het vergt voortdurend inspanning en waakzaamheid. Uiteraard doen we dat samen, maar in zekere zin ook afzonderlijk. Ons huwelijk is beter omdat we ook individueel sterker zijn geworden. Onze persoonlijke ijver om God te dienen heeft ons samen sterker gemaakt. Het opnemen van onze individuele verantwoordelijkheid om de vrucht van de Geest na te streven bracht
een hoger rendement in onze relatie. Voor een fantastisch huwelijk heb je fantastische individuen nodig. Interpreteer dat laatste vooral niet als een vorm van hoogmoed. Wij willen gewoon de woorden van Jezus horen: ‘Goed gedaan, goede en trouwe slaaf.’ Het is onze passie voor Hem uit te blinken en te streven naar perfectie. Ieder christen die dat voor ogen houdt, doet het fantastisch. Misschien is het woord ‘heiligheid’ nog beter in dit verband. Een fantastisch christen is een heilig christen, want zonder heiligheid zal niemand de Heere zien. Wanneer wij achterom kijken dan zien we dat we op weg zijn. Christus is gegroeid in ons. En de toekomst wordt het allerbeste. Want we zijn op weg naar iets dat nog beter is. Wil je een fantastisch huwelijk? Begin bij jezelf!
Bespreek op de sofa
andre en Domien -
“
35 jaar
Samen zijn, samen doen: wij zijn graag samen en vullen elkaar aan. Wij kunnen elkaars zwaktes opvangen. God ervaren we in ons leven en we voelen Zijn nabijheid, vooral als het moeilijk is.
”
• Heb je de indruk dat je huwelijk beter is dan een jaar geleden? Waarom? Waarom niet? • Evalueer je huwelijk op de vrucht van de Geest in Galaten 5:22-23 (liefde, blijdschap, vrede, geduld, vriendelijkheid, goedheid, geloof, zachtmoedigheid, zelfbeheersing ). Hoe weerspiegelt jouw leven deze vrucht? En welke impact heeft dat op jouw huwelijk? • Welke veranderingsprocessen naar heiligheid bewerkt God op dit moment in je leven? Hoe zal dat je huwelijk ten goede komen? • Wat zou je kunnen doen om een passie voor een heilig leven in jezelf en in elkaar op te wekken? 11
4. Scheppings romantiek Bijbellezing: Genesis 1:26-28, 2:15-25
Overdenking De juiste partner vinden heeft voor velen iets dramatisch: verliefd, een onbereikbare liefde, eenzaamheid, de weg kwijt … En als je elkaar gevonden hebt, voel je je opeens compleet. Tot je op een of andere dag ontdekt dat je minder bij elkaar past dan je dacht.
en vrouw: karakter, gaven, interesses, bekwaamheden, et cetera. Die verschillen drijven je misschien uit elkaar. Maar je kunt ze ook aanwenden om elkaar wederzijds aan te vullen en zo een praktische eenheid tot stand te brengen. Eenheid in verscheidenheid.
Ook de aanloop tot het eerste huwelijk in de geschiedenis ging gepaard met een crisiservaring. Zelfs toen alles nog goed was (Genesis 1 en 2), in harmonie met de Schepper, was er een ding dat niet goed was: een mens alleen. En dus schiep God de vrouw. Adam, in verrukking over de ontdekking van Eva, roept: ‘Deze is ditmaal been van mijn beenderen, en vlees van mijn vlees!’(Genesis 2:23). Wauw, eindelijk compleet. Zij hoort bij mij. Scheppingsromantiek …
Toch is het uitgangspunt van het huwelijk dat God in de schepping legt niet de verscheidenheid, maar de gemeenschappelijkheid. De mens is één met God, omdat hij Gods beeld en gelijkenis is. Eva is één met Adam, omdat ze uit hem voortkomt en deel is van zijn gebeente en vlees. Het gemeenschappelijke is krachtiger aanwezig dan de verschillen. De verschillen staan ten dienste van een reeds bestaande eenheid.
Eenheid in de schepping is Gods fundament voor eenheid in het huwelijk. Je kunt al gauw gefixeerd raken op de verschillen tussen man
Die eenheid is een scheppingsgave van God. Die eenheid is door Zijn genadige vergeving ook vandaag realiteit voor een echtpaar dat uitziet naar de Schepper.
Bespreek op de sofa
wim en alie -
35 jaar
“
We zijn een harmonieus stel, maar gaan moeilijkheden niet uit de weg. Ook zijn we allebei actief in het kerkelijk en maatschappelijk leven en met onze hobby’s.We weten ons samen verbonden met God. Verder kunnen we elkaar de ruimte geven om ieder zijn eigen ding te doen. Maar vervolgens zijn we weer graag samen. Ook proberen we bij elkaar het beste naar boven te halen.
”
• Maak een lijst van dingen die je gemeenschappelijk hebt. • Welke activiteiten vonden jullie vroeger leuk om samen te doen? En nu? • Hoe dragen de verschillen bij tot de eenheid van je huwelijk? Hoe kunnen ze de onderlinge band versterken? • Welke dingen kun je samen doen om de eenheid die je reeds hebt met meer enthousiasme te beleven? 13