ธรรมศึกษาชั้นเอก

สารบัญ แผนที่ความคิด (Mind Map) เทคนิคการเรียนการสอน บูรณาการวิถีพุทธ คำนำสำนักพิมพ์ คำอนุโมทนา แผนที่ความคิดแสดงขอบข่ายเนื้อหาธรรมศึกษา ชั้นเอก

๓ ๔ ๘ ๙ ๑๗

บทที่ ๑ วิชาเรียงความแก้กระทู้ธรรม แผนที่ความคิดแสดงขอบข่ายเนื้อหา วิชาเรียงความแก้กระทู้ธรรม ความหมายการแต่งเรียงความแก้กระทู้ธรรม หลักเกณฑ์การแต่งเรียงความแก้กระทู้ธรรม โครงสร้างการแต่งและคำอธิบาย การตรวจกระทู้ธรรมของกองธรรมสนามหลวง ตัวอย่างการแต่งเรียงความแก้กระทู้ธรรม ตัวอย่างพุทธศาสนสุภาษิต

๑๙ ๒๐ ๒๐ ๒๑ ๒๓ ๒๓ ๓๑

บทที่ ๒ วิชาธรรมวิจารณ์ แผนที่ความคิดแสดงขอบข่ายเนื้อหา วิชาธรรมวิจารณ์ ความหมาย “ธรรมวิจารณ์”

ปรมัตถปฏิปทา

๑. นิพพิทา ๒. วิราคะ แบบทดสอบนิพพิทา และ วิราคะ ๓. วิมุตติ ๔. วิสุทธิ แบบทดสอบวิมุตติ และ วิสุทธิ

๕. สันติ ๖. นิพพาน แบบทดสอบสันติ และ นิพพาน

สมถกัมมัฏฐาน

หัวใจสมถกัมมัฏฐาน ๑. กายคตาสติ ๒. เมตตา

๓๙ ๔๐ ๔๑ ๔๙ ๕๑ ๕๒ ๕๕ ๕๙ ๖๐ ๖๒ ๗๑ ๗๒ ๗๒ ๗๔

๓. พุทธานุสสติ ๔. กสิณ ๕. จตุธาตุววัตถาน

๗๖ ๗๘ ๗๙

อารมณ์สมถกัมมัฏฐาน ๑. กสิณ ๑๐ ๒. อสุภะ ๑๐ ๓. อนุสสติ ๑๐ ๔. พรหมวิหาร ๔ ๕. อาหาเรปฏิกูลสัญญา ๖. จตุธาตุววัตถาน ๗. อรูปกัมมัฏฐาน ๔ จริต ๖ ฌานและสมาบัติ พระพุทธคุณ แบบทดสอบสมถกัมมัฏฐาน

๘๑ ๘๑ ๘๕ ๘๗ ๘๘ ๘๙ ๙๑ ๙๒ ๙๓ ๙๕ ๙๖ ๙๘

วิปัสสนากัมมัฏฐาน

ความหมายของวิปัสสนา ธรรมที่เป็นรากเหง้าของวิปัสสนา ธรรมที่เป็นตัววิปัสสนา ธรรมที่เป็นตัววิปัสสนา (อีกนัยหนึ่ง) ลักษณะของวิปัสสนา กิจของวิปัสสนา ผลของวิปัสสนา วิภาคของวิปัสสนา อารมณ์ของวิปัสสนา วิธีเจริญวิปัสสนา อานิสงส์การเจริญวิปัสสนา แบบทดสอบวิปัสสนากัมมัฏฐาน

ภาคผนวก

กัมมัฏฐานที่เป็นคู่ปรับนิวรณ์ ๕

เนมิตตกนามแห่งพุทธคุณ พุทธคุณที่เป็นพระนามใหญ่ สงเคราะห์พุทธคุณลงในพระคุณ ๒ และสมบัติ ๒ สงเคราะห์สังฆคุณลงในสมบัติ ๒

๙๙ ๙๙ ๙๙ ๑๐๐ ๑๐๐ ๑๐๐ ๑๐๑ ๑๐๑ ๑๐๑ ๑๐๕ ๑๑๔ ๑๑๕ ๑๑๖ ๑๑๖ ๑๑๖ ๑๑๗ ๑๑๗

บทที่ ๓ วิชาพุทธานุพุทธประวัติ แผนที่ความคิดแสดงขอบข่ายเนื้อหา วิชาพุทธานุพุทธประวัติ ปริเฉทที่ ๑ ชมพูทวีปและศากยวงศ์

ชมพูทวีปและประชาชน

กำเนิดศากยวงศ์และโกลิยวงศ์

ลำดับศากยวงศ์และโกลิยวงศ์

เหตุการณ์ก่อนประสูติ

เหตุการณ์หลังประสูติ

สุขสมบัติของพระมหาบุรุษ

ปริเฉทที่ ๒ บรรพชาและตรัสรู้อมตธรรม

สาเหตุเสด็จออกบรรพชา สันนิษฐานเรื่องการเสด็จออกบรรพชา ทรงทดลองลัทธิต่างๆ ทรงบำเพ็ญทุกรกิริยา บำเพ็ญเพียรทางใจได้ตรัสรู้ สัมปทาคุณของพระพุทธเจ้า แบบทดสอบปริเฉทที่ ๑ และ ๒

ปริเฉทที่ ๓ โปรดฤาษีปัญจวัคคีย์

เสวยวิมุตติสุข ๗ แห่ง ๗ สัปดาห์ (๔๙ วัน) บุคคลเปรียบด้วยบัว ๔ เหล่า โปรดฤาษีปัญจวัคคีย์ ปฐมเทศนา

ปริเฉทที่ ๔ ปฐมสาวกและปฐมอุบาสกอุบาสิกา

ปฐมสาวก อนัตตลักขณสูตร ยสกุลบุตรออกบวช ปฐมอุบาสกอุบาสิกา สหายพระยสะออกบวช แบบทดสอบปริเฉทที่ ๓ และ ๔

ปริเฉทที่ ๕ ประกาศพระศาสนาแคว้นมคธ

ทรงส่งสาวกไปประกาศพระศาสนา ทรงทรมานชฎิล ๓ พี่น้อง อาทิตตปริยายสูตร โปรดพระเจ้าพิมพิสาร วัดแห่งแรกในพระพุทธศาสนา ปิตุฆาต

๑๑๙ ๑๒๐ ๑๒๔ ๑๒๗ ๑๒๘ ๑๓๑ ๑๓๓ ๑๓๔ ๑๓๔ ๑๓๕ ๑๓๖ ๑๓๗ ๑๓๙ ๑๔๐ ๑๔๑ ๑๔๓ ๑๔๓ ๑๔๔ ๑๔๖ ๑๔๖ ๑๔๗ ๑๔๗ ๑๔๘ ๑๔๙ ๑๕๐ ๑๕๑ ๑๕๑ ๑๕๒ ๑๕๒ ๑๕๓

ปริเฉทที่ ๖ โปรดคู่อัครสาวก

สองตระกูลผูกพัน อรหันต์มหาโมคคัลลานะ อรหันต์สารีบุตร คุณธรรมพิเศษของคู่อัครสาวก บุพกรรมพระมหาโมคคัลลานเถระ แบบทดสอบปริเฉทที่ ๕ และ ๖

ปริเฉทที่ ๗ ตอบปัญหาศิษย์พราหมณ์พาวรี

ประวัติพระมหากัสสปเถระ มหาสันนิบาตพระสาวก ทรงอนุญาตเสนาสนะ ทรงประยุกต์ธรรมให้เข้ากับชาวโลก ปุพพเปตพลีและเทวตาพลี ประวัติพระมหากัจจายนเถระ ตอบปัญหาศิษย์พราหมณ์พาวรี

ปริเฉทที่ ๘ กำเนิดญัตติจตุตถกรรมอุปสัมปทา

ประวัติพระราธเถระ ประวัติพระปุณณมันตานีบุตรเถระ ประวัติพระกุมารกัสสปเถระ แบบทดสอบปริเฉทที่ ๗ และ ๘

ปริเฉทที่ ๙ โปรดพุทธบิดาและศากยวงศ์

เสด็จเมืองกบิลพัสดุ์ เจ้าชายนันทะออกผนวช สามเณรรูปแรกในพระพุทธศาสนา ห้ามบวชกุลบุตรที่บิดามารดาไม่อนุญาต พระสีวลีเถระ (พระแห่งโชคลาภ)

ปริเฉทที่ ๑๐ ศากยกุมารออกผนวช

อนุรุทธศากยะออกผนวช ประวัติพระเจ้าภัททิยศากยะ มหาปุริสวิตก พระอนุรุทธเถระสรรเสริญสติปัฏฐาน ๔ พระพุทธอุปัฏฐาก แบบทดสอบปริเฉทที่ ๙ และ ๑๐

ปริเฉทที่ ๑๑ ธรรมุเทศ ๔

ประวัติพระโสณโกฬิวิสเถระ กุลบุตรผู้ยอมตายเพื่อออกบวช

๑๕๔ ๑๕๕ ๑๕๖ ๑๕๗ ๑๕๙ ๑๖๐ ๑๖๑ ๑๖๑ ๑๖๒ ๑๖๓ ๑๖๖ ๑๖๗ ๑๖๗ ๑๗๔ ๑๗๕ ๑๗๕ ๑๗๗ ๑๗๘ ๑๗๘ ๑๗๙ ๑๗๙ ๑๗๙ ๑๘๑ ๑๘๑ ๑๘๒ ๑๘๓ ๑๘๓ ๑๘๕ ๑๘๖ ๑๘๖

ธรรมุเทศ ๔ เศรษฐีใจบุญ

ปริเฉทที่ ๑๒ ปฐมสาวิกาและกำเนิดภิกษุณี

ปฐมสาวิกา ครุธรรมปฏิคคหณูปสัมปทา สาเหตุที่ไม่ทรงให้สตรีบวช การอุปสมบทภิกษุณีครั้งแรก แบบทดสอบปริเฉทที่ ๑๑ และ ๑๒

ปริเฉทที่ ๑๓ พุทธปรินิพพาน

ก่อนพระพุทธเจ้าเสด็จปรินิพพาน หลังพระพุทธเจ้าเสด็จปรินิพพาน ความเป็นมาแห่งการสังคายนาพระธรรมวินัย ตารางแสดงการสังคายนาพระธรรมวินัย ๕ ครั้ง แบบทดสอบปริเฉทที่ ๑๓

ภาคผนวก

สถานที่ประทับจำพรรษาของพระพุทธเจ้า พระอสีติมหาสาวก พระพุทธสาวิกาเอตทัคคะ อุบาสกเอตทัคคะ อุบาสิกาเอตทัคคะ

๑๘๗ ๑๘๗ ๑๘๙ ๑๘๙ ๑๙๐ ๑๙๑ ๑๙๒ ๑๙๓ ๒๐๒ ๒๐๖ ๒๐๙ ๒๑๐ ๒๑๑ ๒๑๒ ๒๑๔ ๒๑๕ ๒๑๕

บทที่ ๔ วิชากรรมบถ (วินัย) แผนที่ความคิดแสดงขอบข่ายเนื้อหา วิชากรรมบถ (วินัย) ความหมายของกรรมบถ

อกุศลกรรมบถ

๒๑๗ ๒๑๘

อกุศลกรรมบถ ๑๐

อธิบายอกุศลกรรมบถโดยอาการ ๕

๒๑๙ ๒๒๐

กายทุจริต ๓

๑. ปาณาติบาต ๒. อทินนาทาน แบบทดสอบปาณาติบาต และ อทินนาทาน ๓. กาเมสุมิจฉาจาร กายกรรมเป็นไปในทวาร ๒

๒๒๔ ๒๒๖ ๒๒๙ ๒๓๐ ๒๓๔

วจีทุจริต ๔ ๔. มุสาวาท แบบทดสอบกาเมสุมิจฉาจาร และ มุสาวาท

๒๓๕ ๒๓๗

๕. ปิสุณวาจา ๖. ผรุสวาจา แบบทดสอบปิสุณวาจา และ ผรุสวาจา ๗. สัมผัปปลาปะ วจีกรรมเป็นไปในทวาร ๒

๒๓๘ ๒๔๐ ๒๔๒ ๒๔๓ ๒๔๔

มโนทุจริต ๓ ๘. อภิชฌา แบบทดสอบสัมผัปปลาปะ และ อภิชฌา ๙. พยาบาท ๑๐. มิจฉาทิฏฐิ มโนกรรมเป็นไปในทวาร ๓ โทษของอกุศลกรรมบถ แบบทดสอบพยาบาท และ มิจฉาทิฏฐิ

๒๔๕ ๒๔๗ ๒๔๘ ๒๕๑ ๒๕๓ ๒๕๓ ๒๕๕

กุศลกรรมบถ

ความหมายของกุศลกรรมบถ กุศลกรรมบถ ๑๐ ความหมายคำว่า “เวรมณี” วิรัติ ๓ อย่าง กุศลกรรมบถมีชื่อเรียก ๙ อย่าง อธิบายกุศลกรรมบถโดยอาการ ๕ กุศลกรรมบถข้อสัมมาทิฏฐิ ธรรมจริยาและสมจริยาแห่งกุศลกรรมบถ กุศลกรรมบถทำให้ได้สมบัติทั้ง ๓ อุปนิสัยแห่งสมบัติทั้ง ๓ อานิสงส์ของกุศลกรรมบถ แบบทดสอบกุศลกรรมบถ

ภาคผนวก

๒๕๖ ๒๕๖ ๒๕๗ ๒๕๗ ๒๕๘ ๒๕๙ ๒๖๐ ๒๖๑ ๒๖๓ ๒๖๓ ๒๖๔ ๒๖๖

ตารางแสดงโทษของอกุศลกรรมบถกับอานิสงส์ของกุศลกรรมบถ ศัพท์และความหมายกรรมบถที่ควรรู้

๒๖๘ ๒๖๙

บรรณนานุกรม

ตัวอย่างข้อสอบธรรมสนามหลวง

๒๗๑ ๒๗๓