İÇİNDEKİLER
Yönetim Organı Üyeleri İle Üst Düzey Yöneticilere Sağlanan Mali Haklar
Şirket Faaliyetleri ve Faaliyetlere İlişkin Önemli Gelişmeler
Riskler ve Yönetim Organının Değerlendirilmesi
1
Genel Bilgiler
3
Şirketin Araştırma ve Geliştirme Çalışmaları
5
Finansal Durum
7
Diğer Hususlar
2
4
6
Muzaffer HACIMUSTAFAOĞLU Yönetim Kurulu Başkanı
S
Muzaffer HACIMUSTAFAOĞLU’nun mesajı
Sevgili İstanbullular,
on yıllarda İstanbul’da ulaşım alanında yapılan büyük atılımların hepimiz farkındayız. Geçmişle karşılaştırdığımızda bu modern metropolün sakinleri olarak seyahat ettiğimiz toplu ulaşım araçlarının konfor ve nitelik açısından geliştiğini, yenilikçi çözümlerle saatler süren güzergâhların çok daha kısa zamanlarda alındığını görüyoruz; gündelik hayatımızda tecrübe ediyoruz. Elbette bu gelişmelerin gerçekleşmesinde İSTANBUL OTOBÜS İŞLETMELERİ VE TİCARET A.Ş.’nin 1040 araç ve Günlük Ortalama 750 bin yolcusu ile katkısı küçümsenemez İstanbul halkı için gerçekleştirdiğimiz tüm yatırım, hizmet ve faaliyetlerin böyle bir rapor kapsamında detaylıca sunulmasının mümkün olamayacağı aşikârdır. Bu nedenle bu raporda hizmet, yatırım ve faaliyetlerimizi kısaca sunmaya çalıştık. Bu hizmet alanlarında gerçekleştirilen önemli faaliyetlerin grafiklerine de olabildiğince yer vermek istedik. Hizmet ve yatırımlarımız bu bakış açısı ile incelendiğinde; Toplu taşıma alanında kayda değer iyileştirmeler ve geliştirmeler sağlandığı, önemli hizmetlerin gerçekleştirildiği açıkça görülmektedir. İstanbul Otobüs A.Ş. olarak araçlarımızı sürekli yeniliyor, garajlarımızın bakımını en iyi şekilde sağlıyor ve salgın hastalıklara karşı otobüslerimizi dezenfekte ediyoruz. Otobüslerimizi yenilerken ölçütlerin en başına çevre normlarını ve erişilebililiği koyuyoruz. Bundan dolayı da filomuzu yeniler ve genişletirken, çevreye duyarlı doğalgaz ile çalışan ve erişilebilir otobüs seçeneklerini öne çıkarıyoruz. Toplu taşımada sadece hava kirliliği değil, aynı zamanda ses kirliliğini de azaltmayı hedefliyoruz. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Dr. Kadir TOPBAŞ ve Belediye Meclisimizle birlikte katılımcı, etkili, şeffaf, planlı ve kaynakları verimli kullanan bir kent yönetimini de Otobüs A.Ş.de hayata geçiriyoruz. Elinizdeki İstanbul Otobüs A.Ş. 2013 Yılı Faaliyet Raporu da böyle bir anlayışın ürünüdür. Böylece İstanbul Otobüs A.Ş.’nin faaliyetlerini ilk elden İstanbulluların bilgi ve denetimine açmış bulunuyoruz. Bu da vatandaşlara yönetime katılma, kendi eleştirilerini sunma ve bu suretle kent yönetimini en iyiye sevk etme yolunu açmış bulunuyoruz. İstanbul Otobüs A.Ş. İstanbul’un önemli bir hizmet paydaşıdır . İstanbul’un değerli bir markası olma yolunda emin adımlarla yürümektedir. İstanbul gibi büyük bir metropolün ulaşım ihtiyacının kayda değer bir kısmını karşılayan bu güzide kurumumuz önümüzdeki yıllarda çok daha güzel yerlerde olacaktır. İnanıyorum ki yakaladığı bu sinerji, ve şevkle İstanbullulara daha güzel hizmetler sunacaktır.
1
GENEL BAKIŞ
Misyonumuz Modern şehirciliğin gerektirdiği yüksek teknoloji çözümlerini kullanarak sadece günün değil, geleceğin kitlesel taşıma ihtiyaçlarına da cevap verecek araçları ve hizmet biçimlerini planlayarak, İstanbul halkının toplu taşıma konusundaki ihtiyaçlarını karşılamak.
Vizyonumuz
Müşteri memnuniyeti ve çevre bilincini gözeterek, İstanbul’un toplu taşıma sistemini, 21. yüzyılın toplu taşıma problemlerini çözümlemede dünyanın lideri konumuna getirmek; İstanbul halkına kaliteli, hızlı ve kesintisiz hizmet vermektir. İstanbul halkının ortak çıkarlarını ve kamu yararını gözeten, doğal ve tarihsel çevrenin korunduğu, halkın demokratik katılımını esas alan bir planlamayla yürütülen toplu taşıma projeleri hayata geçirmek; İstanbul’un her iki yakasında, otobüsleri en etkin biçimde kullanarak, deniz yoluyla da desteklenmiş bir toplu taşıma sistemi oluşturulup, uygulamaya koymak; planlı bir şekilde toplu taşımayı etkinleştirmek için daha rahat, güvenli ve ekonomik ulaşım modellerinin yanı sıra bu amacı destekleyecek biçimde otomobil kullanımını caydırıcı tedbirlerin alınmasını sağlamaktır. Bunları başarmak için belirlenen hedefler: Teknolojik Gelişme
: İstanbul Otobüs, teknolojik gelişmeleri yakından takip ederek, yeni teknolojileri araç ve sistemlerine uygular, böylelikle maliyetlerin azaltılması ve verimliliğin artması sağlanır. Emniyet : Yolcularının güvenli ve konforlu seyahat edebilmeleri için, özel eğitime tabi tuttuğu sürücüleri istihdam eder. Güvenilirlik : Güvenilir ve dakik hizmet verir. Sürdürülebilirlik : Verimli kaynak tahsisi ve yönetimi ile endüstri ortalamasının üzerinde karlılık sağlar. Verimlilik : Kentsel verimliliğe katkıda bulunur ve kent alanlarını etkin kullanmasına yardımcı olur. Çevre Duyarlılığı : Geri dönüşümü olamayan kaynakların tüketiminin azaltılması amacıyla, araçlar, çevreyi kirletmeyen ve yenilenebilir kaynakların kullanıldığı teknoloji ile donatılmıştır. Müşteri Odaklı Hizmet : Sürücülerini müşteri hizmetleri konusunda eğitir, araçların temiz ve konforlu olmasına özen gösterir. Engellilerin seyahat edebilmesi için teknik donanıma sahiptir. Standartlar : Araç donanımı ve hizmet seviyesi Avrupa Birliği ve dünya standartlarına uygundur. Kalite : İlgili kalite belgelerine sahip olarak hizmet sunar. Değerler : Bütün operasyonlarda eşitlik ilkesinin gözetilmesi Ulaşım sektöründe teknolojik gelişmelerin uygulanması Kaliteli ve düşük fiyatlı hizmetin sunulması Stratejik Objektifler: Güvenli yolculuk önlemlerinin azamide tutulması Altyapıdaki eksikliklerin en aza indirilmesi Erişimin kolaylaştırılması Ulaşımda harcanan zamanın azaltılması
İnsan Kaynakları Politikamız Şirket hizmetlerinin en iyi şekilde yürütülebilmesi için gerekli olan personelin seçiminde, görevlendirilmesinde, istihdam şekil ve şartlarının tayininde, yürürlükteki ilgili mevzuata ve personel yönetmeliğinde belirtilen hususlara uygun hareket etmek ve verimlilik ilkesini de göz önünde bulundurmak insan kaynakları politikasının temelini oluşturmaktadır. Kısaca insan kaynakları politikamız;
Optimum seviyede personel istihdam ederek personelin verimli çalışmasını sağlamak,
Şirketin amaç ve gelişme hedefleri doğrultusunda göreve uygun, yetişmiş adayı bulup işe almak, personelin yetkinliklerine göre yetiştirilmesine ve geliştirilmesine imkan vermek,
Şirkette çalışan tüm personele adil ve eşit imkanlar sağlamak suretiyle iş yerinde ve işle ilgili maddi ve manevi haklarını korumak,
Şirket hedeflerini gerçekleştirmek için, personeli verimlilik ve karlılık ilkelerine uygun olarak maliyet bilinci içinde çalışmaya teşvik etmek; personelin bu yöndeki görüş ve fikirlerini yönetime kolaylıkla aktarabilmesini sağlamaya yönelik tedbirler almak, Personeli ilgilendiren konularda hızlı ve doğru bilgi akışını sağlamak, personelin görüşünü almak amacıyla gerekli haberleşme usul ve kaynaklarını geliştirmek, Personeli teşvik etmek, başarılı olan personeli ödüllendirmek, eğitmek, bilgi ve görgüsünü arttıracak imkanlar sağlamak,
Personelin görevinin gerektirdiği sorumluluk, iş disiplini, tutum ve davranışlarını düzenlemek ve geliştirmek, İş sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili tedbirlerin alınmasını sağlamak.
Kurumsal Sosyal Sorumluluk Şirketimiz tarafından işletmeciliği yürütülen ve yeni bir anlayışla Mayıs 2011’de hizmete giren Erguvan Otobüslerle kaliteli ve konforlu toplu taşıma hizmetini almaya başlayan İstanbul halkına, hak ettikleri ve özledikleri bu hizmeti verebilmek için araçlarda çalışan şoförlerin özellikle davranışlarına yönelik eğitimlerine önem verilmekte, farkındalık ve sorumluluklar konusunda da bilgilendirmeler yapılmaktadır. Hizmeti en iyi şekilde yerine getirebilmek için yine bu işi yapan şoförlerimiz, adaylık döneminde sürüş testlerine tabi tutulmaktadır. Sürüş testlerimiz, T.C. Milli Eğitim Bakanlığınca müfredatı onaylanmış Özel Güvenli Sürüş Eğitimi veren kurumlar aracılığı ile trafiğe kapalı alanda hazırlanmış özel pistlerde yaptırılmaktadır. Ayrıca şoförlerin yılda bir kez eğitimleri tekrarlanarak, hizmet sırasında karşılaşılan zorluklarla ilgili profesyonel çözümler üretilmektedir.
ŞİRKETİN; ORGANİZASYON, SERMAYE ve ORTAKLIK YAPISI
a) Şirketin Organizasyon Şeması Yönetim Kurulu
Genel Müdür Yönetici Asistanı
Koordinatör
Danışmanlar
Genel Müdür Yardımcısı
İK ve Eğitim Müdürlüğü
Muh.&Finans. Müdürlüğü
İşletmeler Müdürlüğü
Lojistik Destek Hiz.Müdürlüğü
b) Sermaye Hakkında bilgiler:
Kurumun sermayesi 10.000.000,00 TL olup, tamamı ödenmiştir.
c) Ortaklık Ve Yönetim Yapısı Hakkında Bilgiler: UNVANI
HİSSE NİSPETİ
VERGİ NUMARASI
ADRESİ
Kiptaş A.Ş.
% 50
563 002 2118
Seyitnizam Mah. Gümüşsuyu Davutpaşa Cad.No:17 Zeytinburnu-İSTANBUL
İstanbul Büyükşehir Belediyesi % 35
481 002 4824
Belediye Sarayı Saraçhane-Fatih/İstanbul
İston A.Ş.
%5
481 003 0764
Eski Edirne Asfaltı Metris Cezaevi Karşısı-wİstanbul
Ulaşım A.Ş.
%5
481 004 1001
Ferhat Paşa Metro Tesisleri-Esenler-İstanbul
İsfalt A.Ş.
%5
481 003 0195
Selimiye Tıbbıye Cad. Üsküdar-İstanbul
Not: 2013 Yılı İçerisinde Sermaye Yapısında Bir Değişiklik Olmamıştır.
d)Tabi Olunan Yasal Mevzuatlar: Şirketimiz Anonim Şirketi olması sebebiyle Türk Ticaret Kanunu’na ve ilgili vergi Mevzuatına tabidir, aynı zamanda İstanbul Büyükşehir Belediyesi İştiraki olması sebebiyle Kamu İhale Kanunu, Sayıştay Kanunu, Büyükşehir Belediye Kanunu, Kamu Mali Yönetimi Kontrol Kanunu ve Büyükşehir Belediye Kanununun 26. Maddesindeki işlemlerle sınırlı olmak kaydı ile Devlet İhale Kanunu’na tabiidir.
ŞİRKETİN YÖNETİM ORGANI, ÜST DÜZEY YÖNETİCİ ve PERSONEL BİLGİLERİ
a) Yönetim ve Denetim Kurulu İsim Listesi Aşağıda Belirtilmiştir. Yönetim Kurulu İsim Listesi S.N
ADI SOYADI
GÖREVİ
1
Muzaffer HACIMUSTAFAOĞLU
Başkan
2
Yakup DEMİRHAN
Başkan Vekili
3
Ali İhsan BAŞ
Üye
4
A. Yasir ŞAHİN
Üye
5
Ali YÜCEL
Üye
6
Bekir KÖKSAL
Üye
7
Celal ANNAK
Üye
8
Faruk BARAN
Üye
9
Gökhan YILMAZ
Üye
10
Halil İbrahim PERÇİNKAYA
Üye
11
Lütfi AKÇA
Üye
12
Mahmut ÇATAKLI
Üye
13
Mehmet SÜRÜCÜ
Üye
14
Metin ÇANCI
Üye
15
Muhammet Nuri COŞKUN
Üye
16
Nizamettin MANGIR
Üye
17
Rahmi ANGUN
Üye
18
Sami KILIÇ
Üye
19
Şaban KAPLAN
Üye
c) Personel Yapısı
b) Şirketin Üst Düzey Yöneticileri
Şirketin Personel Sayısı
Üst Düzey Yönetici Listesi S.N 1 2 3 4 5 6 7
ADI SOYADI Abdulah Yasir ŞAHİN Fuat GEDİK Bilal HASAN REŞİT Hatice KİREMİTCİ KAHVECİ Fatih İCİN Mevlüt ALBAYRAK Mustafa ÖZTÜRK
Şirketin Personel Sayısı
GÖREVİ Genel Müdür Genel Müdür Yardımcısı Koordinatör İnsan Kaynakları ve Eğitim Müdürü Muhasebe ve Finansman Müdürü İşletmeler Müdürü Lojistik Destek Hizmetleri Müdürü
Kadın 8
20 4
Üniversite
22
Yüksek Lisans
6
86 %
11% 5%
7%
Ön Lisans
5%
İlköğretim
4%
2
Diğer Bayan Üst Düzey Üniversite Yönetici Yüksek Lisans
18
Bayan Yönetici
9%
9%
Bayan Yönetici
Diğer Yönetici
86 %
Yüksel Lisans
1
Bayan Yönetici
37%
Lise
Bayan Üst Düzey Yönetici
Bayan Üst Düzey Yönetici
41% Üniversite
15 %
Yönetici Profili
2
Ön Lisans
8
15 %
Kadın 8
Lise
Kadın
Erkek 46
85 %
İlköğretim
46
Erkek 46
85 %
Personel Öğrenim Düzeyi Profili
Erkek
Diğer Yönetici
22 6
2
YÖNETİM ORGANI ÜYELERİ İLE ÜST DÜZEY YÖNETİCİLERE SAĞLANAN MALİ HAKLAR
Dönem içerisinde üst düzey yöneticilere sağlanan huzur hakkı, ücret, prim, ikramiye, sosyal ödemeler ve diğer mali menfaatlerin brüt toplam tutarlar aşağıdaki gibidir:
Ücretler ve Diğer Kısa Vadeli Faydalar
31 Aralık 2012
31 Aralık 2013
1.496.414.38-TL
1.920.916.83-TL
3
ŞİRKETİN ARAŞTIRMA ve GELİŞTİRME ÇALIŞMALARI
4
ŞİRKET FAALİYETLERİ ve FAALİYETLERE İLİŞKİN ÖNEMLİ GELİŞMELER
a) Şirketin İlgili Hesap Döneminde Yapmış Olduğu Yatırımlara ve İhalelere İlişkin Bilgiler, Yatırımlar Taşıtlar Demirbaşlar Özel Maliyetler Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar Toplam
31.12.2011 Tarihine Kadar Yapılan Yatırımlar 2012 Yılı İçerisinde Yapılan Yatırımlar 2013 Yılı İçerisinde Yapılan Yatırımlar Toplam Yarımlar 5.236.877,92 6.526.800,00 0,00 11.763.677,92 543.812,25 248.553,00 119.065,94 6.148.309,11
397.815,76 321.800,82 95.541,97 7.341.958,55
314.366,72 1.214.311,91 88.593,28 1.617.271,91
1.255.994,73 1.784.665,73 303.201,19 15.107.539,57
İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin 15.10.2009 gün ve 1948 sayılı kararı ile “ İstanbul genelinde 3 bölgede 1500 adet otobüsün çalışacağı hatların 10 yıl süreyle hasılat paylaşımı esasına dayalı sistemle kiralanması hususundaki teklif kabul edilmiştir. Bu karardan sonra İETT Genel Müdürlüğü tarafından UKOME’ nin talebine istinaden 8 Aralık 2010 da ihale yapılmış İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştirak Şirketlerinden İstanbul Otobüs İşletmeleri ve Ticaret A.Ş; 172 otobüs ihalesini kazanmış 29 Aralık 2010 de İETT tarafından ihale onaylanmıştır. İstanbul Otobüs İşletmeleri Ticaret AŞ 25 Ocak 2011 de bu hizmeti 10 yıllık rotasyonlu hat kiralama ihalesi ile özel müteşebbislere kiralamıştır. 29.3.2011 tarih ve 6215 sayılı “ Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 21 maddesi 10.7.2004 tarih ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 26. maddesini “… Büyükşehir belediyesi, mülkiyeti veya tasarrufundaki hafriyat sahalarını, toplu ulaşım hizmetlerini, sosyal tesisler, büfe, otopark ve çay bahçelerini işletebilir; ya da bu yerlerin belediye veya bağlı kuruluşlarının % 50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketler ile bu şirketlerin % 50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketler ile bu şirketlerin % 50’sinden fazlasına ortak olduğu şirketlere, 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine tabi olmaksızın belediye meclisince belirlenecek süre ve bedelle işletilmesini devredebilir.” Şeklinde değiştirmiştir. İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi, Mevcut yasadaki değişikliği ve ulaşım ve trafik sorunlarını dikkate alarak 2009 yılında İETT’ye verilen 1500 otobüslük yetkinin 172 adedi hariç olmak üzere iptal ederek, 13.05.2011 gün ve 1146 sayılı kararı ile “Toplu Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğünün kontrol ve denetiminde olmak üzere” 1428 adete kadar otobüsle toplu taşımacılık işletmesi yapılmasını sermayesinin %50 sinden fazlası Büyükşehir Belediyesi ve bağlı kuruluşlara ait olan İstanbul Otobüs İşletmeleri Ticaret A.Ş’ ne 15 yıl süreyle devrine, işletmenin İETT Genel Müdürlüğü’nün Toplu taşıma hizmeti ile uyumunun UKOME tarafından düzenlenmesine karar vermiştir. Bu karar doğrultusunda şirketimiz 24-25 Ağustos 2011 ve 06-07 Mart 2012 tarihlerinde İstanbul Dar bölge-Beyoğlu-Anadolu bölgesinde olmak üzere üç bölgede toplam 500 otobüslük hat “15 yıllık hasılat Paylaşımına Dayalı Rotasyonlu Hat Kira İşi” ihale etmiştir. Bu kararlar neticesinde şirketimiz 1428 adet otobüs için 15 yıllık, 172 otobüs için 10 yıllık Toplamda 1600 adet Otobüs ve Metrobüs işletme hakkına sahip olmuş, 172 otobüsün özel müteşebbislere kiralanması ihalesini 25 Ocak 2011 de yapmış 172 adet sözleşme imzalanmıştır. 250 otobüsün özel müteşebbislere kiralanması ihalesini 24-25 Ağustos 2011 de yapmış, 189 adet sözleşme imzalanmıştır. 6-7 Mart 2012 de 250 otobüslük ihale yapılmış 246 adet sözleşme imzalanmıştır. 26-27 Mart 2013 tarihinde 350 otobüslük ihale yapılmış 350 adet sözleşme imzalanmıştır. 2013 yılında Alibeyköy’de şirketimiz garaj alanı olarak kullanmak üzere,18 dönümlük araziyi İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden tahsis alınmıştır. Alibeyköy garaj yerinden istifade eden otobüs sayısı sene boyunca ortalama 140 adettir. Ayrıca senelik rutin otobüs muayene işlemleri bu alanda ifa edilmiştir.
4%
İlköğretim
TEMSA Otogar
m ılı ilo
Toplam 13.677.827 13.432.591 15.906.254 15.766.823 16.004.048 15.375.145 15.440.970 15.938.234 18.745.025 19.390.233 20.901.828 21.328.905 201.907.883
ar aG ör eF
2%
İstanbul Beyoğlu Anadolu Dar Bölge Dar Bölge Dar Bölge 4.145.362 4.387.197 5.145.268 4.072.118 4.351.317 5.009.156 4.893.560 5.185.679 5.827.015 4.782.429 5.227.882 5.756.512 4.817.137 5.293.645 5.893.266 4.491.429 5.087.259 5.796.457 4.367.316 5.217.726 5.855.928 4.510.391 5.238.315 6.189.528 5.142.105 6.286.087 7.316.833 5.195.443 6.611.225 7.583.565 5.515.943 7.117.107 8.268.778 5.566.883 7.225.227 8.536.795 57.500.116 67.228.666 77.179.101
M ar ka l
7%
ı
12% 7%
Tezeller
17%
14%
BMC TCV
Oca.13 Şbt. 13 Mar.13 Nis.13 May.13 Haz.13 Tem.13 Ağu.13 Eyl.13 Eki.13 Kas.13 Ara.13 Toplam
25%
16%
Güleryüz Mercedes
MAN
Aylara Göre Biletli Taşınan Toplam Yolcu Sayısı
2013 Yılı Sonu İtibariyle Otobüs Filomuz
FİLO 237 161 149 114 139 66 21 66 953
Da ğ
MARKA TEMSA OTOKAR GÜLERYÜZ BMC MERCEDES TEZELLER MAN TCV TOPLAM
b)- Şirketin iç kontrol sistemi ve iç denetim faaliyetleri hakkında bilgiler ile yönetim organının bu konudaki görüşü; Şirketimiz, yetki ve sorumlulukların düzenlendiği imza sirküleri ve bu sirkülerde bulunan yetki kapsamında çıkardığı yönetmelikler doğrultusunda faaliyetlerini yürütmektedir. Satın alımlara ilişkin olarak 4734 ve 4735 sayılı kanunlara göre bütün işlemler yapılmaktadır. Aynı zamanda toplu ulaşım hizmeti veren işletmecilerimizin denetimleri denetim ekiplerimiz tarafından yapılmakta ve yolcu şikâyetleri kapsamında kamera kayıtları incelenmektedir. Kusurlu oldukları, ‘‘denetim ekibi’’ tarafından tespit edilen işletmecilerimiz hakkında rapor tutularak her ay toplanan Denetim Komisyonumuzun onayına sunulur. Denetim komisyonumuzca verilen cezalar işletmecilerimizi hakedişinden mahsup edilir. Unvanı İmar A.Ş.
Vergi Dairesi Mecidiyeköy
Vergi No 481 048 8884
Pay Tutarı 12.851,18
Pay Oranı Ortaklık Türü % ,0083 Bağlı Menkul Kıymetler
NOT: Şirketimiz ile İmar A.Ş. arasında yıl içerisinde ticari ve mali ilişki olmamıştır. c)-Belirlenen hedeflere ulaşılıp ulaşılamadığı, genel kurul kararlarının yerine getirilip getirilmediği, hedeflere ulaşılamamışsa veya kararlar yerine getirilmemişse gerekçelerine ilişkin bilgiler ve değerlendirmeler; Gerçekleştirilmiş olan 2013 yılı faaliyetleri imza sirkülerinde belirlenen yetkiler çerçevesinde yürütülmüş olup Genel Kurul Kararları ve Yönetim Kurulu Kararlarının tümü uygulanmıştır. Şirketimizin 2013 yılı Bütçelenen ve Gerçekleşen Gelir ve Gider Kalemleri aşağıdadır. 2013 yılı içerisinde yapılması planlanan hat kiralama ihalelerinin hepsi yapılmadığı için GELİR/GİDER Kalemleri bütçelenenden düşük gerçekleşmiştir.
2013
GELİR KALEMLERİ Hasılat Geliri Hat Kiralama Geliri Yolcu Taşıma Geliri (Otobüs A.Ş.) Şoför Eğitim Geliri Faiz Geliri Diğer Olağan Dışı Gelirler GİDER KALEMLERİ Otobüs Taşıma Hakediş Gid. Otobüs Ruhsat Gideri Hat Kira Gideri Araç Sigorta Giderleri Araç Bakım Giderleri Otobüs İşletmeciliği Diğer Giderler Şöför Eğitim Gideri Araştırma ve Geliştirme Giderleri Personel Giderleri Genel Yönetim Giderleri Dönem Net Karı
257.618.451,91 217.298.857,52 17.485.005,41 0,00 295.351,00 20.426.933,70 2.112.304,28 228.867.258,14 216.149.539,27 497.398,35 0,00 390.093,36 87.000,00 717.219,80 252.631,43 0,00 5.105.006,50 5.668.369,43 28.751,193,77
2012 150.431.123,65 121.144.783,43 11.214.169,93 0 501.767,58 15.731.637,14 1.838.765,57 130.349.959,37 118.285.266,90 384.800,00 199.999,98 0 0 347.130,58 239.757,38 0 3.900.188,81 6.992.815,72 20.081.164,28
d) Hesap Dönemi İçerisinde yapılan özel ve kamu denetimine ilişkin bilgiler: Şirketimiz tam tasdik kapsamında sözleşmesi bulunmaktadır. Yeminli Mali müşavirlik tarafından her ay muhasebe sistemimiz denetlenmektedir. Aynı zamanda Sayıştay Kanununa tabi olmamız nedeniyle her ay Sayıştay denetçileri tarafından istenen bilgi ve belgeler gönderilmektedir.
5
FİNANSAL DURUM
a)- 2013 Yılında 953 otobüs ile 201.907.883 yolcu taşıyan şirketimiz İstanbul Otobüs A.Ş.’nin Yıllık Cirosu 234.783.862,93.-TL, aylık ortalama geliri 21.450.000.-TL dir. Ana Faaliyet Karımız 6.591.602.33.-TL iken, diğer faaliyetlerden gelirlerimiz ile birlikte 2013 dönem karımız 28.751.193.77.-TL olmuştur. Finansal rasyolarda görüleceği üzere likitide olarak güçlü olan şirketimizin Net İşletme Sermayesi 313.857.495,27.-TL’ dir.
İstanbul Otobüs A.Ş. Bilanço AKTİF (VARLIKLAR) DÖNEN VARLIKLAR TOPLAMI DURAN VARLIKLAR TOPLAMI AKTİF VARLIKLAR TOPLAMI
2013 341.480.228,47 9.032.268,45 350.512.496,52
2012 216.317.600,99 6.639.042,35 222.956.643,34
2013 27.622.733,2 269.192.256,76 53.697.506,96 350.512.496,52
2012 32.995.819,73 161.321.023,98 28.639.799,63 222.956.643,34
2013 234.783.862,93 0,00 674.994,34 235.458.857,27 218.093.882,21
2012 132.865.955,00 6.867,24 0,00 132.859.087,66 119.456.954,84
17.364.975,06 10.773.372,73 6.591.602,33 20.459.617,80 0,00 27.051.220,13 1.699.976,84 3,20 28.751.193,77
13.402.132,82 10.892.435,51 2.509.697,31 15.859.698,05 560,51 18.368.834,85 1.712.337,94 8,51 20.081.164,28
PASİF (KAYNAKLAR) KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR TOPLAMI UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR TOPLAMI ÖZ KAYNAKLAR TOPLAMI PASİF (KAYNAKLAR) TOPLAMI
İstanbul Otobüs A.Ş. Gelir Tablosu BRÜT SATIŞLAR SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) DİĞER GELİRLER NET SATIŞLAR SATIŞLARIN MALİYETİ (-) BRÜT SATIŞ KARI FAALİYET GİDERLERİ (-) FAALİYET KARI DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KARLAR FİNANSMAN GİDERLERİ (-) OLAĞAN KAR OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR(-) DÖNEM NET KARI
b)- Geçmiş yıllarla karşılaştırmalı olarak şirketin yıl içindeki satışları, verimliliği, gelir oluşturma kapasitesi, kârlılığı ve borç/öz kaynak oranı ile şirket faaliyetlerinin sonuçları hakkında fikir verecek diğer hususlara ilişkin bilgiler ve ileriye dönük beklentiler,
2013 3.154.798,23
Duran Varlık Amortismanı MİLYON TL Net Satışlar Brüt Kar Faaliyet Karı FVAÖK Net Kar FVAÖK MARJI (%) NET KAR MARJI (%)
2013 235.458.857,27 17.364.975,06 6.591.602,33 11.479.058,30 28.751.193,77 4,9 % 12%
2012 4.291.749,63
2012 132.859.087,66 13.402.132,82 2.509.697,31 8.641.837,28 20.081.164,28 6,5% 15%
2011 2.223.203,52 2011 23.853.715,50 1.810.244,73 -3.522.075,54 548.075,98 2.936.423,25 2,2% 12%
2010 525.866,29 2010 0 0 -1.633.365,43 -1.085.349,74 -1.430.029,91
2009 550.176,00 2009 0 0 -1.528.782,00 -940.135,00 -1.269.975,00
Faaliyet Karı 6.591.602,33
-1.633.365,43 2012
2.000.000,00
-1.528.782,00 2011
0,00 -2.000.000,00 -4.000.000,00 2.509.697,31
-3.522.075,54
2009
4.000.000,00
2010
6.000.000,00
2013
8.000.000,00
Net Kar 28.751.193,77
25.000.000,00
2013
30.000.000,00
2012
20.000.000,00 15.000.000,00 10.000.000,00
2011
5.000.000,00
-5.000.000,00 20.054.814,85
2.936.423,25
2009
-1.430.029-91 2010
0,00
-1.269.975,00
Net Satış 235.458.857,27
250.000.000,00
200.000.000,00
150.000.000,00
100.000.000,00
50.000.000,00 0,000
0,00 132.859.087,66
23.853.715,50
0,000
c)-Şirket Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi. GELİR DAĞILIMI YÜZDELERİ Hasılat Geliri Faiz Geliri Diğer Olağan Dışı Gelirler
235.458.857,27 20.426.933,70 1.732.660,94
91,40% 8,00% 0,60%
235.458.857,27
Hasılat Geliri
250.000.000,00
100,00% 90,00%
200.000.000,00
80,00% 70,00%
150.000.000,00
60,00% 50,00%
100.000.000,00
40,00% 30,00%
50.000.000,00
20,00%
0,000 8,00%
10,00% 0,00%
0,00
0,60%
91,40%
Faiz Geliri
MİLYON TL HASILAT GELİRİ GİDER KALEMLERİ Otobüs Taşıma Hak.Gid. Otobüs Ruhsat Gideri Araç Sigorta Gideri Şöför Eğitim Gideri Otobüs İşletmeciliği Diğer Gid. Personel Giderleri Genel Yönetim Giderleri
Diğer Olağan Dışı Gelirler
2013 235.458.857,27
216.149.539,27 497.398,35 390.093,36 252.631,43 717.219,80 5.105.006,50 5.668.369,43
23.853.715,50
132.859.087,66
2012 132.859.087,66
2011 23.853.715,50
0,000
2010 0,00
2009 0,00
Otobüs Taşıma Hakadiş
95%
2%
Genel Ynetim Giderleri Araç Sigorta Giderleri
Personel Gideri
3%
Otobus İletmeciliği Giğer Gid.
Otobus Ruhsat Giderleri
IV. Faaliyet raporu içinde yayımlanan mali tablo ve ilişkili dipnotları baz alınarak hazırlanan finansal durum, kârlılık ve borç; ödeme durumlarına ilişkin temel rasyolar aşağıda verilmiştir. Genel olarak finansal rasyolar dört ana grupta toplanmaktadır. Bunları şu şekilde gruplandırabiliriz: 1) Likidite Rasyoları, 2) Kârlılık Rasyoları, 3) Kaldıraç Rasyoları, 4) Devir Hızı (Etkinlik) Rasyoları. 1. Likidite rasyoları • Cari Rasyo
=
Toplam Dönen Varlıklar / Toplam Kısa Vadeli Borçlar 341.480.228,47/ 27.622.733,20 = 12,36
• Asit-test (Çabuk) Rasyo = Toplam Dönen Varlıklar-Stoklar/Toplam Kısa Vadeli Borçlar 341.480.228,47-0/ 27.622.733,20 = 12,36 • Net İşletme Sermayesi = Dönen Varlıklar-Kısa Vadeli Borçlar 341.480.228,47-27.622.733,20 = 313.857.495,27 • Nakit Oranı =
(Hazır Değerler + Menkul Kıymetler ) / Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar (293.644.771,09+0)/27.622.733,20 = 10,63
2. Kârlılık rasyoları • Brüt Kâr Marjı
= Net Satışlar-SMM / Net Satışlar (235.458.857,27-218.093.882,21)/235.458.857,27=0,07
• Net Kâr Marjı = Net Kâr / Net Satışlar
28.751.193,77/235.458.857,27 = 0,12
• Özkaynak Kârlılığı
Net Kâr / Özkaynak 28.751.193,77 / 53.697.506,96
=
=
0,53
• Toplam Aktif Kârlılığı = Net Kâr / Toplam Aktifler 28.751.193,77/350.512.496,92 = 0,08 3. Kaldıraç rasyoları • Toplam Borçlar/Özsermaye = 296.814.989,96 / 53.697.506,96 = 5,53 • Toplam Borçlar/Toplam Aktifler = 296.814.989,96/ 350.512.496,92 = 0,85 • Kısa Vadeli Borçlar/Toplam Aktifle = 27.622.733,20/350.512.496,92 = 0,08 • Uzun Vadeli Borçlar/Toplam Aktifler = 269.192.256,76/350.512.496,92 = 0,77 • Özkaynaklar/Toplam Aktifler = 53.697.506,96/350.512.496,92 = 0,15 4. Devir hızı (Etkinlik) rasyoları • Alacak Devir Hızı Rasyosu=
Kredili Satışlar / Ticari Alacaklar = 235.458.857,27 / 30.664.436,46 = 7,68
• Alacakların Ortalama Tahsil Süresi =
Ticari Alacaklar / Yıllık Kredili Satışlar x 365 =30.664.436,46/235.458.857,27 x 365 = 47,53
• Aktif Devir Hızı = Net Satışlar / Toplam Aktifler = (235.458.857,27/350.512.496,92)
= 0,67
6
RİSKLER ve YÖNETİM ORGANININ DEĞERLENDİRİLMESİ
İstanbul Büyükşehir Belediyesinin açıklamış olduğu raylı sistemler projesine göre kademeli olarak artan raylı sistemler 2019 yılı sonunda 420 kilometreye, sonrasında ise 776 kilometreye ulaşacaktır. Projelerin gerçekleşmesi durumunda lastik tekerlekli ulaşıma olan talep azalabilecektir. Raylı sistemlere paralel olan hatların iptal edilip yerine raylı sistemlere ulaşımı sağlayacak kısa hatlar konulması ve ana sözleşmemizde yazan diğer faaliyetlerin gerçekleştirilmesi ile riskin azaltılabileceği öngörülmektedir.
7
DİĞER HUSUSLAR
Hizmet kalitesini her zaman birinci planda tutan İstanbul Otobüs A.Ş., erguvan otobüslerde çalışan şoförlerin eğitimlerine önem vermektedir. Hizmet öncesi tüm şoförlere profesyonel ekipler tarafından uygulanan sürüş kabiliyeti ve direksiyon testleri ile araçları kullanacak kişilerin yetkinlikleri ölçülmekte ve üst düzey araç kullanma becerisine sahip kişilere çalışma izni vermektedir. Her şoföre yılda en az 1 hafta (35 saat) eğitim seminerleri düzenlenmektedir. Seminerlerde Halkla ilişkilerden iletişim tekniklerine, stres yönetiminden trafik psikolojisine kadar bir çok konuda birebir bilgiler verilmektedir. Ayrıca eğitim seminerlerinde ilkyardım bilgisi ve Engellilerin sosyal hayatta ve toplu ulaşımdaki yeriyle alakalı sunumlar da yapılmaktadır. Sürüş testi ve seminerleri başarıyla tamamlayan şoförlere, elektronik sertifika verilerek Erguvan otobüsleri yetkisiz kişilerin kullanması engellenmektedir. Bu kapsamda, bu güne kadar 3470 şoför eğitimlerden geçerek sertifika almaya hak kazanmışken, 2013 yılında ise 1147 şoför eğtim seminerine tabi tutulmuştur.