Adana Ticaret Odas› Ad›na ‹mtiyaz Sahibi Yönetim Kurulu Baflkan›
Atila Menevfle
Genel Yay›ndan Sorumlu Yaz› ‹flleri Müdürü
Mehmet Aka
Yönetim Adresi Abidinpafla Cad. No: 52 Tel: 0.322. 351 39 11 (pbx) Fax: 0.322. 351 80 09 web: www.adana-to.org.tr e-mail: atobasin@gmail.com
Grafik Tasar›m ve Bask›
Yi¤it Grafik Tasar›m Ltd.fiti. Döfleme Mah. Ahmet Cevdet Ya¤ Bul. Kardelen Apt. No: 19/43 Seyhan/Adana Tel/Fax: 0 322 436 29 09
Reklam Rezervasyon 0. 322. 436 29 09 0.532. 522 62 57
Da¤›t›m
Sera Da¤›t›m Ltd.fiti. Tel: 0.322. 458 55 56 www.seradagitim.com
içindekiler 05
Baflkan’dan:
21
Meslek Komitelerimiz Odam›z› gelece¤e tafl›yacak
06
Kültür ve Turizm Bakan› Ömer Çelik: Türkiye ekonomik ve siyasi aç›dan istikrar adas›d›r.
08
Meslek Komitelerimizin Baflkanlar› topland›:
ifl f›rsatlar›.
23 24
Meslek Komiteleri Odam›z›n temel tafllar›d›r.
09
Meslek Komitelerimiz Ortak Toplant›s›: Baflar›daki en önemli anahtar,
Akkuyu Nükleer Güç Santrali yat›r›m›nda
Adana’da balkonsuz ev dönemi.
Adana Ekonomi Raporu: ‹hracat›n ithalat› karfl›lama oran›nda art›fl sürüyor.
29
Adana ayakkab›c›l›k sektörü fason üretiminden kurtulmak istiyor.
Meslek Komiteleridir.
10
Meslek Komitelerimizin
31
AVM’lerin yaratt›¤› haks›z rekabet önlenmeli.
33
Kyoto protokolü kapsam›nda
bafll›ca sorunlar› ve çözüm önerileri.
12
Meslek Komiteleri Baflkanlar›n›n
hibe destekleri bilgilendirme toplant›s›.
Ekonomik Beklentileri Anket Çal›flmas›.
14
Yemen Ticaret Heyeti ziyareti:
15
Vietnam Büyükelçisi Nguyen The Cuong
37
aç›k müzeye dönüflüyor. Tarihsel ba¤lar›m›z› ticaretle gelifltirmeliyiz.
39
Odam›z› ziyaret etti.
16 18 19
‘Ölümsüzlük fiehri Misis’
Kay›td›fl› istihdam sosyal güvenli¤i tehdit ediyor.
ÇKA Raporu (3) Çukurova uluslararas› çekim merkezi ve üssü olacak.
49
Ticari ‹flbirli¤i Teklifleri.
51
Odam›z hizmet birimlerinin Eylül ay› faaliyet raporu.
Genel olarak tahkim.
Mobilya sektörü Adana’da bulufltu.
52
Yeni üyelerimiz.
Prof. Dr. Mustafa Topalo¤lu’nun yaz›s›:
Baflkan’dan
Meslek Komitelerimiz Odam›z› gelece¤e tafl›yacak... u anda teveccühlerinizle seçildi¤im Yönetim Kurulu Baflkanl›¤› görevine aday oldu¤umu Odam›z seçimleri öncesinde aç›klarken; Adana Ticaret Odas›’n›n Türkiye’nin en önemli markalar›ndan birisi oldu¤unu, bu marka de¤erinin korunmas› ve yükseltilmesi için çaba harcayaca¤›m›z› vurgulam›fl, “Meslek Komitelerimiz, Adana Ticaret Odas›’n›n seçimler sonraki yap›s›n›n temel tafllar›n› oluflturacakt›r” diyerek, Meslek Komitelerimize verdi¤im büyük önemi ortaya koymufltum. Böylelikle bir anlamda da önümüzdeki süreçteki çal›flmalar›m›z› nas›l bir eksende gerçeklefltirece¤imizin alt›n› çizmifltim.
fi
‹flte, yaz aylar›n›n geride b›rak›lmas›yla birlikte, Odam›z›n yaklafl›k 29 bin üyesini bünyesinde bulunduran 47 Meslek Komitemiz’de gözle görülür bir hareketlilik yaflanmakta, her Komitemiz kendi sektörlerindeki sorunlar›n belirlenerek, bunlar›n önemine göre k›sa vadeli ve uzun vadeli çözüm önerileriyle birlikte ortaya konulmas› için yo¤un çal›flmalar gerçeklefltirmektedir. Geçti¤imiz günlerde önce Meslek Komitelerimizin baflkanlar›, ard›ndan da tüm Meslek Komitelerimizin üyeleriyle birlikte gerçeklefltirdi¤imiz kapsaml› toplant›larda, her sektördeki en küçük sorunun bile takipçisi olaca¤›m›z› ve çözümü konusunda gayret gösterece¤imizi ifade ettik. Dergimizin içeri¤inde ayr›nt›lar›yla yer alan bu toplant›lar›n, flimdiye kadar görülmeyen bir kat›l›mla gerçekleflmifl olmas› ise bize ayr› bir mutluluk vermifl, Adana’n›n sorunlar›n›n belirlenmesi ve çözüm önerilerinin
belirlenmesinde adresin Meslek Komitelerimiz’den geçti¤i yönündeki düflüncelerimizin hakl›l›¤›n› ortaya koymufltur. ‹lkini geçti¤imiz günlerde gerçeklefltirdi¤imiz, bundan sonra da periyodik sürelerde tekrarlayaca¤›m›z, “Meslek Komiteleri Beklenti Anketi” çal›flmalar›m›z da bu alandaki somut verilerin belirlenmesi bak›m›ndan son derece yararl› olaca¤›na inan›yorum. fiunu çok iyi biliyoruz ki, ifl dünyas›, Adana Ticaret Odas›’n›n tüm birimlerinden çok fley bekliyor. Bu beklentilere karfl›l›k vermek, personelimizden Meslek Komitelerimize, Meclisimize ve Yönetim Kurulumuza kadar uzanmaktad›r. Odam›z, önümüzdeki dönemde tüm birimleriyle üyelerimizin beklentilerini fazlas›yla karfl›lamaya, yaflad›¤› ülkenin, bölgenin, flehrin, üyelerinin ve vatandafllar›m›z›n sorunlar›na duyarl› olmaya kararl›d›r. Adana’n›n en büyük sivil toplum kuruluflu konumundaki Adana Ticaret Odas› olarak, daha iyi yönetilen, Ankara’da etkili olan, merkezi hükümetten ald›¤› pay› art›ran, tüm kurum, kurulufl ve kiflilerin oluflturdu¤u birliktelikten ald›¤› güçle sorunlar›na daha k›sa süre içerisinde çözüm üretebilen bir Adana hedefine ulafl›labilmesi konusunda son derece kararl› oldu¤umuzu ve bu hedeften hiçbir zaman vazgeçmeyece¤imizin bilinmesini isterim. Adana Ticaret Odas› kuruldu¤u 1894 y›l›ndan günümüze kadar geçen 119 y›ld›r Adana’n›n ekonomik ve sosyo-kültürel anlamda geliflmesine katk› sa¤layan her
Atila MENEVfiE Yönetim Kurulu Baflkan›
7 5 faaliyetin içinde etkin olarak yer alm›flt›r ve bu yöndeki çal›flmalar›n› önümüzdeki süreçte de sürdürecektir. Bu konuda Yönetim Kurulu ve Meclis olarak Meslek Komitelerimiz’den gelen görüfl, beklenti ve düflünceler çal›flmalar›m›zda bize yön gösterecek ve güç verecektir. Daha iyiye ve güzele ulaflma hedefi do¤rultusunda sizlerin Odam›z’daki temsilcileri olan Meslek Komitesi üyelerimizin yan› s›ra, kat›l›mc› yönetim anlay›fl›m›z do¤rultusunda direkt olarak siz de¤erli üyelerimizden gelecek görüfl ve düflüncelere de ihtiyaç duydu¤umuzu, bu yöndeki desteklerinizin bize moral verece¤ini ve yol gösterece¤ini özellikle vurgulamak istiyorum. Kas›m ay› say›m›zda buluflmak üzere hoflçakal›n,
6
Türkiye ekonomik ve siyasi aç›dan istikrar adas›d›r T
ürkiye’nin her geçen gün daha büyük bir ivmeyle yoluna devam etti¤ini belirten Kültür ve Turizm Bakan› Ömer Çelik, “Dünün geliflmifl ülkelerinin ekonomik krizlerle savaflt›¤›, yak›n co¤rafyam›zda çat›flma ve kar›fl›kl›klar›n sürdü¤ü bir dönemde, Türkiye hem ekonomik hem de siyasi bak›mdan bir istikrar adas› haline gelmifltir” dedi. ‹ncelemelerde bulunmak üzere Adana’ya gelen Kültür ve Turizm Bakan› Ömer Çelik, Vali Hüseyin Avni Cofl ile birlikte ziyaret etti¤i
Odam›z’da, Meclis Baflkan›m›z Tarkan Kulak, Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle ve di¤er yetkililer taraf›ndan karfl›land›. Odam›z›n Meslek Komiteleri Müflterek toplant›s›na da kat›larak bir konuflma yapan Bakan Çelik, Adana Ticaret Odas›’n›n Cumhuriyet’in kuruluflu ve ülkenin kalk›nmas›nda son derece önemli katk›larda bulunan, ülkemizin örnek kurumlar›ndan birisi oldu¤unu vurgulad›. Adana’da son dönemde düzenledi¤i toplant›larda, Oda ve Borsalar›n yan› s›ra kentte faaliyet gösteren tüm kurumlar›n kentin
uluslararas› bir aktör olarak konumland›r›lmas› konusunda ortak irade sergilediklerini gözlemlemekten büyük mutluluk duydu¤unu ifade eden Kültür ve Turizm Bakan› Ömer Çelik, Adana’n›n giderek bir cazibe merkezi haline gelmesinde bu anlay›fl›n etkili oldu¤unu kaydetti. Türkiye'nin 10 y›l önce her ay en az birkaç krizle sars›lan ülke oldu¤unu, bugün ise 2023'e bakan, 2073'e kollar›n› uzatan bir Türkiye’den söz edildi¤ini anlatan Çelik sözlerini flöyle sürdürdü:
“Türkiye bir istikrar adas› olarak, bir ekonomik büyüme merkezi olarak, bir cazibe merkezi olarak yoluna her geçen gün artan bir ivmeyle devam etti¤i gibi, etraf›ndaki kriz a¤› yuma¤›ndaki pek çok ülke ve bölgesi için, hem ekonomik, hem de demokrasisi aç›s›ndan ilham kayna¤› haline gelmifltir. Dünün güçlü ekonomisine sahip ülkeler bugün büyük ekonomik krizlerle bo¤ufluyorlar. Türkiye ise ekonomik ve siyasi istikrar› ile onlar›n gözünün önünde istikrar adas› gibi yükseliyor. Türkiye, demokrasi ve ekonomik standartlar›n› uluslararas› normlarda gelifltirirken, d›fl dünyaya entegre olmufl bir ülke haline geldi. Günümüzde dünya h›zla de¤iflmekte, ülkeler için co¤rafi tan›mlamalar bile ortadan kalkmaktad›r.
Örne¤in Çin bile, tar›m yapmak üzere Ukrayna’dan ald›¤› arazilerle bugün komflumuz haline gelmifltir.” Türkiye’nin dünyan›n ilk 10 ekonomisinden biri olmaya do¤ru h›zla ilerledi¤ini de ifade eden Bakan Çelik, bu yönde elde edilen baflar›lar›n tümünün halk›n deste¤iyle gerçeklefltirildi¤ini vurgulad›. Türkiye’nin büyümesinde özel sektör yat›r›mlar›n›n katk›s›n›n devlet yat›r›mlar›ndan fazla oldu¤unu söyleyen Çelik, “Bu anlamda flunu özellikle vurgulamak istiyorum ki biz ekonomi alan›ndaki tüm çal›flmalar›m›z›, -
devlet ve özel teflebbüs has›m de¤il h›s›md›ranlay›fl›yla sürdürüyoruz. Hatta bize göre devlet yat›r›mlar›ndan çok özel teflebbüs yat›r›mlar› daha önemlidir. Çünkü ülkenin önünü hemen her anlamda özel teflebbüs yat›r›mlar›n›n açaca¤›na inan›yoruz. Bir ülkenin zengin olmas›, o ülkede yaflayan insanlar›n da refah içerisinde oldu¤unu göstermiyor. Bize göre as›l zenginlik ülkede yaflayan vatandafllar›m›z›n refah seviyelerinin yüksek olmas›d›r. Bu gayretle çal›fl›yoruz. E¤er gelece¤e yürüyeceksek, bunun için bir vizyon gelifltireceksek, bugünü son derece iyi tahlil etmemiz gerekti¤i gerçe¤ini hiçbir zaman gözard› etmemeliyiz” diye konufltu.
7
Odam›z Meslek Komiteleri Baflkanlar› Toplant›s›’nda sektörel ve genel ekonomik sorunlar görüflüldü:
8
‘Meslek Komiteleri Odam›z›n temel tafllar›d›r’ M
eslek Komitelerimizin baflkanlar›yla bir araya gelen Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle, “Adana Ticaret Odas› olarak yeni dönemde Meslek Komitelerimiz arac›l›¤›yla Adana ekonomisinin nabz›n› daha iyi takip ederek, ifl hayat›nda daha aktif rol oynamay› hedefliyoruz” dedi.
Odam›z›n 28 bini aflk›n üyesini temsil eden, 47 sektördeki Meslek Komitesi’nin baflkanlar›, düzenlenen bir toplant›da sektörel ve mesleki sorunlar›n› dile getirirken, genel ekonomik konulara iliflkin de düflüncelerini aç›klama f›rsat› buldu. Toplant›n›n aç›l›fl›nda konuflan Adana Ticaret Odas› Yönetim Kurulu Baflkan› Atila Menevfle, toplam 265 kifliden oluflan 47 sektördeki Meslek Komitelerinin, kentin üretimi ve ticaretindeki sorunlar›n belirlenerek çözümünde “Çekirdek” görevi üstlendi¤ini söyledi. “Adana ekonomisinin gelifltirilmesi için
bizlere çok görevler düflüyor. Özellikle Meslek Komitelerimizi çok iyi çal›flt›rmak gerekiyor. Bunun için Yönetim Kurulu olarak Meslek Komitelerimizden gelen tüm kararlar› titizlikle inceleyerek gere¤ini yap›yoruz” diyen Baflkan›m›z Menevfle sözlerini flöyle sürdürdü: “Birlik ve beraberlik ruhuyla kent ekonomisinin gelifltirilmesi, istihdam›n ve ihracat›n art›r›lmas›, kentin ekonomik potansiyelinin etkin biçimde gelifltirilmesi, Adana Ticaret Odas›’n›n üyelerine ve kente daha kaliteli hizmet vermesinin sa¤lanmas› öncelikli hedeflerimiz aras›ndad›r. Bu anlamda ifl hayat›n›n ve Türkiye’nin önünü t›kayan uygulamalar›n ortadan kald›r›lmas›na yönelik çal›flmalar›m›z› aral›ks›z olarak sürdürme kararl›l›¤›nday›z. Öte yandan Adana ve Çukurova olarak önümüzü açacak projeler üretmemiz gerekiyor. Öncelikle at›l durumda bankalarda tutulan ve Adana’n›n bu alanda flampiyonlu¤a kofltu¤u paran›n yat›r›ma
dönüflmesini sa¤layacak projelerin hayata geçirilmesinin büyük yarar sa¤layaca¤›na inan›yorum. Tüm bu hedeflerin baflar›ya ulaflmas› konusunda önümüzdeki süreçte bir tak›m ruhuyla hep beraber daha çok çal›flaca¤›z. Daha çok yat›r›m, daha çok istihdam ve daha çok ciro ve kazanç için, sonuçta Adana ekonomisinin daha da ileri noktalara tafl›nabilmesi için hepimize önemli görevler düflüyor ve bizlerin bu görevin üstesinden gelece¤imize inan›yorum. Bunun için yapmam›z gereken en önemli fley, Meslek Komitelerimizdeki üyelerimizin nab›zlar›n›n at›fl›n› parmaklar›m›z›n ucunda hissedebilecek iletiflimin sa¤lanmas›d›r. ‹flte, Adana Ticaret Odas› olarak yeni dönemde Meslek Komitelerimiz arac›l›¤›yla Adana ekonomisinin nabz›n› daha iyi takip ederek, ifl hayat›nda daha aktif rol oynamay› hedefliyoruz. Böylelikle Meslek Komitelerimiz, Meclisimiz ve Yönetim Kurulumuz, üyelerimizin Odam›zdan beklentilerini fazlas›yla karfl›lamaya, yaflad›¤› ülkenin, bölgenin, flehrin, üyelerinin ve vatandafllar›m›z›n sorunlar›na duyarl› olmaya devam edecektir.” Adana’n›n ve ülkemizin menfaatleri do¤rultusunda Odam›z Meslek Komiteleri Baflkanlar› Toplant›s›’n›n daha sonraki bölümünde gündemdeki konular görüflüldü. Toplant›da söz alan Meslek Komiteleri Baflkanlar› sektörel, kentsel, bölgesel ve ülke gündemindeki konu ve sorunlara iliflkin görüfllerini aç›klad›lar.
Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Menevfle, y›lda iki kez düzenlenen ortak toplant›da Meslek Komitelerimizin üyelerine seslendi:
Baflar›daki en önemli anahtar, Meslek Komiteleridir... Y
önetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle, Adana’n›n baflta ekonomik olmak üzere tüm göstergelerinin en üst seviyeye ç›kar›lmas›nda Meslek Komitelerimize önemli görevler düfltü¤ünü belirterek, “Baflar›y›, sizlerle etkin flekilde çal›flarak yakalayabiliriz” dedi.
Y›lda iki kez düzenlenen Meslek Komiteleri Ortak Toplant›s›’n›n ilki, Eylül ay› ola¤an Meclis toplant›m›z›n öncesinde gerçekleflti. Yo¤un kat›l›m›n yafland›¤› toplant›y› yöneten Baflkan›m›z Atila Menevfle, Meslek Komitelerimizin sorunlar› ve çözüm önerilerinin belirlenmesi amac›yla yap›lan anket çal›flmas› hakk›nda bilgi verdi. Anketin, somut veriler ortaya koydu¤unu ifade eden Baflkan›m›z Menevfle, “Anket sonuçlar›, Odam›z›n hangi konulara e¤ilmesi konusunda yol haritas› niteli¤indedir. Öncelikli amac›m›z, daha önce belirlenen mobilya, konfeksiyon ve ayakkab›c›l›k sektöründeki da¤›n›k üretim yapan firmalar›n kümelenmesini sa¤layarak daha aktif hale getirmektir. Ard›ndan da yurtiçi ve yurtd›fl› organizasyonlara kat›l›mlar›n› sa¤layarak ihracata yöneltmektir. Adana’n›n ihracat›n› ancak bu flekilde art›rabiliriz. Ard›ndan benzer çal›flmay› di¤er sektörlere uygulamay› hedefliyoruz. ‹fl dünyas›, Adana Ticaret Odas›’n›n tüm birimlerinden çok fley bekliyor. Bu beklentilere karfl›l›k vermek,
Meslek Komitelerimizden Meclisimize ve Yönetim Kurulumuza kadar uzanmaktad›r. Hepimizin bu çal›flman›n içerisinde yer almas› gerekiyor” diye konufltu.
Toplant›da söz alan Meclis Üyemiz Gürcan Gül, mevcut meslek gruplar›nda farkl› sektörde faaliyet gösteren firmalar›n bulundu¤unu belirterek, “Gruplar tekrar gözden geçirilmeli ve farkl› meslek dallar›nda faaliyet gösteren firmalar kendi alanlar›nda faaliyet gösteren gruplara dahil edilmelidir” dedi. Gürcan Gül ayr›ca, Odam›z›n mevcut hizmet binas›n›n baflta trafik olmak üzere çeflitli etkenlerden dolay› yetersizli¤ini gündeme getirdi ve mutlaka daha uygun bir yere yeni bir hizmet binas› yap›lmas› gerekti¤ini söyledi. Meclis Üyemiz ‹smail Ac› da, Meslek Komitelerinde al›nan kararlar›n daha k›sa
sürede sonuçland›r›lmas› için bir komisyon kurulmas› önerisinde bulundu. Meclis Üyemiz Nedim Serintürk ise Meslek Komitelerine yönelik anketin bir çok sorunun gündeme tafl›nmas›n› sa¤layaca¤›n› belirterek, “Adana’n›n paras› bankalarda yat›yor. Bu paralar›n mutlaka ekonomiye kazand›r›lmas› gerekiyor. Ayr›ca rekabet konusu da bilimsel olarak ele al›nmal›, Odam›z bu konuda bilgilendirici e¤itimlere yönelmeli. Çünkü günümüzde rekabet halen fiyat düflürme olarak alg›lan›yor” dedi. Daha sonra Tarkan Kulak Baflkanl›¤›’nda gerçekleflen Meclis toplant›m›zda ise A¤ustos Ay› Mizan› ve Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu oylanarak kabul edildi.Toplant›da söz alan Meclis üyelerimiz çeflitli konulara iliflkin görüfllerini dile getirdiler.
9
Meslek Komitelerimizin bafll›ca sorunlar› ve çözüm önerileri 10
eslek Komitelerimizin Baflkanlar› toplant›s›nda gündeme getirilen sorunlar ve çözüm önerileri flöyle s›raland›:
M
14. Grup Meslek Komitesi Baflkan› Ayd›n Do¤an; Elektrikçiler Sanayi Sitesi kurmak istiyoruz, nereden bafllamal› nas›l çal›flmal›, Ticaret Odas› bu konuda bize yard›mc› olsun. Belediyelerin çal›flmalar› habersiz ve ans›z›n bafll›yor, önceden bildirilse biz de ona göre önlem alabiliriz. 47. Grup Meslek Komitesi Baflkan› Osman Ayd›n; Cep telefonu sektörü seyyar sat›c›lar›n haks›z rekabetine maruz kal›yor, bunun önlenmesi için çal›flma yap›lmas›n› talep ediyoruz, bir de Odam›z üyeleriyle di¤erlerini birbirinden ay›rmak ve Oda üyeli¤ini özendirmek için üyelerimize iflyerlerinin kap›s›na asabilecekleri “Bu fiirket Adana Ticaret Odas› Üyesidir” fleklinde bir tabela, etiket verebilir miyiz. 38. Grup Meslek Komitesi Baflkan› Ercan Matyar; Telif Haklar› Yasas› son derece a¤›r flartlar tafl›yor ve fikir eseri sahibi kurum kurulufllarla sözleflme yapmak, telif hakk› sat›n almak son derece pahal›. Bu tüm üyelerimizi s›k›nt›ya sokuyor, birçok üyemiz yarg›lan›yor ve a¤›r cezalar ödüyor, Ticaret Odam›z bu s›k›nt›ya çözüm üretsin. 34. Grup Meslek Komitesi Baflkan› Mustafa Uluda¤; Akaryak›t sektöründe çok yüksek maliyetli yat›r›mlar›m›z var, kulland›¤›m›z arsalar 1. s›n›f ve bulvar üzeri pahal› yerlerde,
Yönetim Kurulumuz, sektörel sorunlar›n belirlenmesi ve çözüm yollar›n›n irdelenmesi için Meslek Komitelerine yönelik çal›flmalara h›z verdi. Komitelerimizin Baflkanlar›, düzenlenen toplant›da beklentilerini dile getirdiler. ayr›ca çok genifl alanlar kullanmak zorunday›z, biz bu arsalar› müteahhite versek elde edece¤imiz rantla hiç çal›flmam›za gerek kalmaz, ancak zor flartlar alt›nda sektörü devam ettirmeye çal›fl›yoruz, bunun yan›nda kaçak akaryak›tla sektörümüzde a¤›r ve haks›z bir rekabet var. Engellenmesi için daha etkin ve kararl› denetim gerekiyor. Ayr›ca akaryak›t üzerindeki vergi yükü çok a¤›r, yüzde 77 oran›nda ÖTV ödüyoruz, bu da sat›fllar›m›z› çok düflürüyor, sorunlar›m›z çok fazla ancak öncelikle kaçak akaryak›tla mücadele için Sn. Valimizi birlikte ziyaret ederek sorunlar›m›z› aktarmam›z gerekti¤ine inan›yorum. 7. Grup Meslek Komitesi Baflkan› Serdar Özbek; Madencilik sektöründe arama ve iflletme izinleri Baflbakanl›¤a ba¤land›. Daha önceleri her bakanl›k kendi ifltigal alan›ndaki izinleri kendisi verirdi. fiimdi tüm izinler Baflbakanl›kça veriliyor, Baflbakanl›kta flu anda bekleyen 40.000 dosya var ve izinler 6-9 ay bekliyor. ‹zin taleplerinin sonuçlar› sadece kabul ve red fleklinde aç›klan›yor, gerekçe gösterilmiyor bu nedenle ma¤duruz.
46. Grup Meslek Komitesi Baflkan› Faysal Duran; Unlu mamüllerin üretimi hakk›nda tebli¤ 1 A¤ustos 2013 tarihinde de¤iflti. Ancak üreticilerin bu tebli¤ kapsam›nda üretecekleri ekmek için gerekli katk›l› un henüz piyasada yok, yani un tebli¤e ayk›r›, üreticiler katk›lar› kendileri ekliyor bu da çok fazla maliyet oluflturuyor. Mevzuata ayk›r› üretim yapan 3-4 üyemiz 45 bin TL kadar ceza ödediler. Bu konuda unun tebli¤e uygun hale gelmesi sa¤lanmal›. Biz ma¤dur oluyoruz, üstelik belediyenin halk ekmek üretimi sektörde haks›z rekabet yarat›yor, sektörün önemli k›sm›nda tekel olmas› nedeniyle f›r›nc›lar›n pazar pay› düflüyor. Belediyenin üretimini s›n›rlamas› gerekiyor, bu konuda Odam›z giriflimde bulunsun. 27. Grup Meslek Komitesi Baflkan› Bar›fl Avc›; Medikal sektörünün sorunlar› yerel düzeyde çözülebilecek sorunlar de¤il. Bunlara Türkiye genelinde çözüm aramak gerekiyor. Örne¤in Hastaneler Birli¤i kuruldu, ihaleler toplu halde yap›l›yor, burada talep çok yüksek oldu¤u için Adana firmalar›n›n ölçe¤ini afl›yor ve bu ihalelere giremiyoruz, ya da ihale
di¤er düzenlemelerle bölgeye giriflin sa¤lanmas›, 8. Kent içinde yol kenar› park sürelerinin çok k›s›tl› olmas›, eskiden oldu¤u gibi, 10 dk. yerine 15 dakika süre verilmesi, 9. AVM’lerde yüzde 10 yerel mallardan tedarik zorunlulu¤u var, belediyenin bu konuda AVM’leri zorlamas› ve denetlemesi.
flartlar›n› yerine getiremedi¤imizden yasakl› oluyoruz. ‹haleler k›smi olsa nefes alabiliriz. Bu konuda TOBB’la iflbirli¤i yapmal›y›z. Ayr›ca Oda olarak “Müflteri ‹liflkileri Yönetimi” gibi bir fleyler yapmal›y›z.
2. Grup Meslek Komitesi Baflkan› Alaadin Bozkurt; AVM’ler tedari¤ini Adana’dan yaps›n, en az›ndan sebze meyvesini Adana Halinden als›n. Vergisini Adana’da ödesin, yoksa bize hiçbir faydas› yok, bunlar› dile getirmeliyiz.
1. Grup Meslek Komitesi Baflkan› Serdar Mart; Gruplar›m›z kar›fl›k halde, bizim grupta olmamas› gerekenler bizde, grubumuzda olmas› gerekenler baflka gruplarda, gruplar›n düzeltilmesi ve herkesin mensubu oldu¤u grupta yer almas› için Komiteler çal›flma yapmal› ve rapor sunmal›, bu raporlar do¤rultusunda gruplar›m›z› revize etmeliyiz. Adana bir tar›m kenti, tar›m›n baflkenti, ancak Hükümete tar›m politikalar› konusunda tesirimiz yok. Kentte Çiftçiler Birli¤i, Ziraat Odas› gibi birçok tar›mla ilgili kurulufl var ancak her birinin sesi teker teker zay›f ç›k›yor ve kimse duymuyor. Bu kurumlar› derleyip toparlayacak, seslerinin gür ç›kmas›n› sa¤layacak bir üst kurulufla ihtiyac›m›z var, bunun için en do¤ru yer Ticaret Odas› olmal›d›r.
Faysal Duran ekledi; AVM’lerde %10 yerel mallardan tedarik zorunlulu¤u var, konuyu bilmeliyiz, araflt›rmal›, takip etmeliyiz, AVM’ler buna uymuyorsa gerekli tedbirleri almal›y›z.
33. Grup Meslek Komitesi Baflkan› Galip fiire; Sektörümüzün yetiflmifl eleman s›k›nt›s› çok fazla. Bu konuda Odam›z’dan e¤itim deste¤i istiyoruz. Anonim flirketlerde avukat tutma zorunlulu¤u var, gereksiz ve masraf yaratan bir yükümlülük, buna tepki vermek gerek. Melekgirmez bölgesine girifl trafik ak›fl›n›n ters yöne verilmesi nedeniyle imkans›z hale geldi. Arka sokaklardan, ara sokaklardan dolaflarak ancak gelebiliyorsunuz. Bir iki binan›n kamulaflt›r›lmas›yla buraya bir girifl verilebilir. AVM’ler çok büyük sorun, esnaf› mahvediyor, esnaf›n yaflat›lmas› için bir fleyler yapmal›y›z. Cadde esnaf›n›n araç park süreleri nedeniyle s›k›nt›s› var, eskiden park süresi 15 dakika idi, flimdi 10 dakikaya indirildi, bu da durup bir fley almaya yetmiyor, bu sürenin uzat›lmas› için giriflimde bulunmal›y›z. Belediyenin kald›r›m çal›flmalar› gayet faydal› oldu, bu konuda teflekkürlerimizi bildirelim, ayn› zamanda sorunlar›m›z› da Belediye baflkan›n› davet edip iletelim.
Öte yandan Komite Baflkanlar›nca dile getirilen hususlar, Yönetim Kurulumuz taraf›ndan, Belediye, Valilik, TOBB ve Hükümet düzeyinde takip edilecek flekilde tasniflerek ilgili kurumlara iletildi. Büyükflehir belediyesi ve ilçe belediyelerinden Meslek Komitelerimizin talepleri 1. Elektrikçiler, ayakkab›c›lar, konfeksiyoncular için site arsas› tahsisi, 2. Seyyar sat›c›lar›n yaratt›¤› haks›z rekabetin önlenmesi, 3. Seyyar sat›c›lar›n cadde ve sokaklardaki iflgallerinin sona erdirilmesi, 4. Belediye’nin yol, kald›r›m, kaz› gibi çal›flmalar›n›n bafllamadan önce haber verilmesi, üyelerin haz›rl›k yapmas›na imkan tan›nmas›, 5. Belediye’nin halk ekmek üretimiyle sosyal belediyecili¤in ötesinde piyasada haks›z rekabet yapmas›n›n engellenmesi, üretim say›s›n›n yükseltilmemesi ve s›n›rlanmas›, 6. Zab›tan›n f›r›nlara çok s›k› denetim uygulamas›na ra¤men belediye halk ekmek sat›fl ve üretim alanlar›n› denetim d›fl› tutmas›, buralardaki sa¤l›ks›z üretim ve sat›fl koflullar›n›n denetlenmesi ve düzeltilmesi, 7. Melekgirmez bölgesine giriflin, trafik ak›fl istikametinin de¤iflmesi nedeniyle imkans›z hale geldi¤i, yap›lacak bina kamulaflt›rmas›yla veya
Valilik ve kamu kurumlar›ndan Meslek Komitelerimizin talepleri 1. Seyyar sat›c›lar›n yaratt›¤› haks›z rekabetin ve vergi ziya›n›n önlenmesi, cadde ve sokaklardaki iflgallerinin sona erdirilmesi, 2. Kaçak akaryak›t ticareti ve sat›fl›n›n engellenmesi, emniyet, maliye ve di¤er kamu kurumlar›n›n bu konudaki ihbar ve bilgilere daha fazla ilgi göstermesi, 3. Adana Türkiye’nin en büyük tar›msal ürün üreten kentlerinden biri. Tar›m politikalar›n›n oluflturulmas› noktas›nda Adana’daki kurum kurulufllardan bilgi ve görüfl al›nmas›. Adana’daki tar›mla ilgili kurumlar›n bir araya gelmesi ve bir tar›m stratejisi gelifltirilmesi. Tar›m politikalar›n›n yap›m› sürecine dahil olunmas›. TOBB ve Hükümetten Meslek Komitelerimizin talepleri 4. Telif haklar› yasas› tüm üyelerimizi ma¤dur etmektedir. Kanunun flartlar› çok a¤›rd›r. Mevzuat de¤iflikli¤i yap›lmas›, 5. Akaryak›t kaçakç›l›¤› ülkemize vergi yönünden büyük zarar vermekte ve nizami çal›flan iflletmelerimize zarar vermektedir. Engellenmesi için gere¤i, 6. Akaryak›t üzerindeki ÖTV oran› afl›r› derecede yüksektir. Akaryak›t bayileri maliye veznesi gibi çal›flmaktad›r. Verginin bu adaletsiz da¤›l›m› ve yükünü de¤ifltirmek için gerekli yasal de¤iflikliklerin ve düzenlemelerin yap›lmas›, 7. Maden arama ve ç›karma izin ve ruhsatlar›n›n Baflbakanl›¤a ba¤lanmas› nedeniyle sektörde 9 ay› bulan gecikmeler yaflamaktad›r. Bu gecikmelerin önlenmesi için gere¤i, 8. Baflbakanl›ktan madencilik izin ve ruhsat talepleri hakk›nda verilen kararlar gerekçesiz verilmektedir. Red kararlar›n›n gerekçesiyle iletilmesi için gere¤i, 9. Medikal sektöründe kurulan hastaneler birli¤i vas›tas›yla ihaleler çok büyük hacimde ve yurt genelinde yap›l›yor. Küçük firmalar ve KOB‹’ler bu ihalelere kat›lam›yor, k›smi ihaleler yap›lmas› veya k›smi teklifler verilebilmesi hususunda gere¤i, 10. AVM’ler ilimizde her sektöre zarar vermektedir. AVM’lerin haks›z rekabeti karfl›s›nda KOB‹’ler h›zla tükenmektedir. KOB‹ yasas›n›n süratle ç›kar›lmas› ve KOB‹’lerin korunmas› için gere¤i.
11
Meslek Komitesi Baflkanlar›n›n Ekonomik Beklentileri Anket Çal›flmas› Odam›z Meslek Komitesi Baflkanlar› ile yap›lan toplant›da Komite Baflkanlar›n›n sektörlerine iliflkin mevcut durumlar› ile gelecek beklentilerinin tespiti amac›yla bir anket çal›flmas› da gerçeklefltirildi. Anket çal›flmas›nda durum tespitinin yan›nda sektörlerinin en önemli üç sorunu ile ilimizin üç önemli sorununu da belirtmeleri istendi. Anket çal›flmas›nda toplant›ya kat›lan 31 Komite Baflkanlar›ndan yan›t al›nd›.
12
B‹R ÖNCEK‹ YILA GÖRE DE⁄‹fi‹M: Afla¤›daki tabloda bir önceki y›la göre firmalar›n maliyetlerinin, cirolar›n›n, sat›fllar›n›n, sat›fllardan elde edilen karlar›n›n ile yat›r›mlar›n›n hangi yönde de¤iflti¤i hususunda verilen cevaplar›n yüzdesel da¤›l›mlar› yer almaktad›r. Verilen cevaplarda en dikkat çekici husus maliyetlerdeki art›flt›r. Firmalar›n %90’› maliyetlerinin bir önceki y›la göre artt›¤›n› belirtmifltir. Di¤er önemli ve dikkat çeken göstergede; sat›fllardan elde edilen kar oran›d›r. Firmalar›n %61’i de sat›fllardan elde edilen kar oranlar›n›n azald›¤›n›, %29’u de¤iflmedi¤ini ve %10’u da artt›¤›n› belirtmifltir. Bunun yan›nda bir önceki y›la göre firmalar›n %32’sinin cirosu artm›fl, %45’inin de¤iflmemifl ve %23’ünün de cirosu azalm›flt›r. Sat›fllarda ise bir önceki y›la göre %29’unun sat›fllar› artm›fl, %35’inin
BEKLENT‹: Firmalar›n önümüzdeki y›l için beklentilerinde; Firmalar›n %70’i maliyetlerinin artaca¤›, %23’ü de¤iflmeyece¤i ve %7’si ise azalaca¤› beklentisindedir. Bunun yan›nda firmalar›n 43’ünün cirolar›n›n artaca¤›,
de¤iflmemifl ve %36’s›n›n da azalm›fl olup yat›r›mlarda da firmalar›n %43’ünün yat›r›mlar›n›n azald›¤› görülmüfltür. Bu sonuçlar ›fl›¤›nda; firmalar›n bir önceki y›la göre maliyetleri artmas›na ra¤men ayn› oranda ciro ve sat›fllarda bir art›fl görülmemifl ve dolay›s›yla sat›fllardan elde edilen karlarda a¤›rl›kl› olarak azal›fl oldu¤u görülmüfltür. Bu durum yat›r›mlarda da azalma e¤ilimini göstermifltir. Sat›fllar ile sat›fllardan elde edilen kar›n frekans de¤erlerinin yüzdesel da¤›l›mlar› afla¤›daki çapraz tabloda incelendi¤inde; bir
%47’sinin de¤iflmeyece¤i ve %10’unun ise azalaca¤› yönündedir. Sat›fllar›nda ciro beklentilerine paralel bir oranda da¤›ld›¤› söylenebilir. Firmalar›n %43’ünün sat›fllar›n›n artaca¤›, %40’›n›n de¤iflmeyece¤i ve %17’sinin ise azalaca¤› yönünde oldu¤u anlafl›lmaktad›r.
önceki y›la göre sat›fllar› artan %29 firman›n %22’sinin kar›n›n azald›¤›, %44’ünün de¤iflmedi¤i ve %33’ünün ise kar›n›n artt›¤› anlafl›lm›flt›r. Sat›fllar› de¤iflmeyen %35 oran›ndaki firman›n ise; %91’nin kar›n›n azald›¤› ve %9’unun ise de¤iflmedi¤i, sat›fllar› azalan %36 firman›n da; %64’ünün kar›n›n azald›¤› ve %36’s›n›n ise de¤iflmedi¤i görülmüfltür. Afla¤›daki grafikte de görülece¤i üzere maliyetlerdeki art›fl, sat›fllardan elde edilen kar ve yat›r›m azal›fl› daha belirgin göze çarpmaktad›r.
Bunun yan›nda sat›fllardan elde edilen karlarda ise %23’ünün artaca¤›, %32’sinin de¤iflmeyece¤i ve %45’inin ise azalaca¤› yönünde oldu¤u görülmektedir. Yat›r›mlarda ise firmalar›n %42’sinin yat›r›mlar› azalaca¤› yönünde olup %32’sinin de¤iflmeyece¤i ve %26’s›n›n ise artaca¤› yönündedir.
Sat›fllar›n ve sat›fllardan elde edilen kar›n beklentisinin frekans de¤erlerinin yüzdesel da¤›l›mlar› afla¤›daki çapraz tabloda karfl›laflt›r›ld›¤›nda; Sat›fllar›n artaca¤›n› bekleyen %43 firman›n %54’ü ayn› zamanda kar›n›n da arataca¤›n›, %31’i’ de¤iflmeyece¤ini ve %15’i de ise kar›n›n azalaca¤›n› beklemektedir. Sat›fllar› de¤iflmeyen %40 oran›ndaki firman›n ise; %42’sinin kar›n›n de¤iflmeyece¤ini ve %58’inin ise azalaca¤›n› beklemekte olup, sat›fllar›n›n azalaca¤›n› bekleyen %17 firman›n da; %20’sinin kar›n›n de¤iflmeyece¤ini ve %80’inin ise kar›n›n azalaca¤› beklentisindedir. Yüzde da¤›l›mlar›n›n sütun grafi¤inde de görülece¤i üzere maliyetlerin önümüzdeki y›lda
arataca¤› beklenmektedir. Di¤er yandan ciro art›fl› ve sat›fllar›n arataca¤› yönü %43 olarak
görünse de sat›fllardan elde edilen kar›n azalaca¤› beklentisi de %45,2’dir. Sonuç olarak anket çal›flmas›nda bir önceki y›la göre maliyetlerdeki art›fl ile önümüzdeki y›l maliyetlerdeki art›fl beklentisi de önce ç›kmaktad›r. Bunun yan›nda sat›fllardan elde edilen karda da azal›fl görülmekte ve önümüzdeki y›l kar beklentisi de azal›fl yönündedir. Özetle durum tespitinde; firmalar›n bir önceki y›la göre artan maliyetlere karfl›n düflük kar oranlar› ile çal›flt›klar› önümüzdeki y›l beklentilerinde de; maliyetlerin artaca¤› bununla birlikte kar oranlar›n›n da azalaca¤› beklentisinde oldu¤u sonucu ç›km›flt›r.
ÜLKE EKONOM‹S‹ Meslek Komitesi Baflkanlar›na ülke ekonomisinin bugünkü durumu hakk›nda düflüncelerinin hangi yönde oldu¤u sorulmufl olup; pasta grafi¤inde oransal da¤›l›mda da görülece¤i üzere %45’i olumsuz, %48’i karars›z ve %8’i de olumlu yönde görüfl belirtmifllerdir. Ülkemiz ekonomik göstergelerinin k›sa vadede hangi yönde de¤iflece¤i hakk›nda ise; firmalar›n %55’i olumsuz yönde beklenti içinde olup, %39’u karars›z ve %6’s› da olumlu yönde beklenti içindedirler. Sektörün ve ilimizin en önemli üç sorununu komite baflkanlar›ndan aç›k uçlu soruda belirtmeleri istenmifltir. Verilen cevaplarda öne ç›kan bafll›klar; Sektörlerin en önemli üç sorunu: Maliyetlerdeki art›fl, Haks›z rekabet, Kalifiye eleman s›k›nt›s›. ‹limizin en önemli üç sorunu Trafik ve altyap› sorunu, Sanayi yat›r›mlar›n›n yap›lamamas›, Kurumlar aras› koordinasyonsuzluk. Tüm sektörlerin en önemli ortak sorunu maliyetlerdeki art›flt›r. Burada enerji vergi, SGK gibi giderlerin yan›nda kay›t d›fl› ticaretten kaynakl› haks›z rekabet nedeniyle düflük fiyatlarla rekabet edememe firmalar›n en temel sorunu olarak ortaya ç›kmaktad›r. Di¤er bir önemli sorun da kalifiye eleman bulunamamas› olarak belirtilmifltir. ‹limizin en önemli ortak sorunu olarak ise altyap› ve trafik en önemli sorun olarak görülmektedir. Ard›ndan sanayileflmeye yönelik yeterli yat›r›mlar›n ilimize yap›lamamas› gelmektedir. Üçüncü en önemli sorun ise ilimizdeki kurumlar aras›ndaki koordinasyonsuzluktur.
13 5
Yemen Ticaret Heyeti Odam›z› ziyaret ederek iki ülke aras›ndaki iflbirli¤inin art›r›lmas› gerekti¤ini bildirdi:
Tarihsel ba¤lar›m›z› ticaretle gelifltirmeliyiz 14
önetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle, Yemen ile Türkiye aras›ndaki tarihsel ba¤›n ticaretle desteklenerek daha da ileriye tafl›nmas› gerekti¤ini belirterek, “Çukurova’n›n mevcut potansiyeli Yemen’in bir çok alandaki gereksinimlerini karfl›layacak boyutta. Bizlere düflen görev, ifladamlar›ndan oluflan ticaret heyetleriyle ticaretimizi en üst seviyeye ç›karmakt›r” dedi.
Y
Aralar›nda Yemen’in en büyük ticari firmalar›ndan Adhban Group’un sahibi Mohammed Adhban, Alzahri Group sahibi Mohammed Alzahri ve milletvekillerinin de bulundu¤u 10 ifladam›ndan oluflan Yemen Ticaret Heyeti Odam›z› ziyaret etti. Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle ve Yönetim Kurulu üyelerimizin de haz›r bulundu¤u ziyaret
s›ras›nda konuflan heyet üyeleri, Çukurova’n›n ekonomik yap›s›n›n Yemen’in gereksinimleriyle örtüfltü¤ünü belirterek, “Baflta otomotiv, tekstil, haz›r giyim, tar›m makineleri, fidan, tohum ve medikal olmak üzere birçok sektörde iflbirli¤i yapmak istiyoruz. Çünkü, gerek Türkiye, gerekse Adana ile gerçekleflen mevcut ticaret rakamlar› olmas› gerekenin çok alt›nda. Rakamlar› daha fazla ticaret yaparak en üst seviyeye ç›karmal›y›z. Bunun gerçekleflmemesi için hiçbir neden yok” diye konufltular. Baflkan›m›z Atila Menevfle de, Yemen ile Türkiye aras›nda Osmanl› döneminden bu yana tarihsel ba¤lar bulundu¤unu, ancak bu ba¤›n ticarete gerekti¤i gibi yans›t›lamad›¤›n› söyledi. Yemen’in Çukurova ve Adana için önemli bir pazar oldu¤una dikkat çeken Menevfle flöyle konufltu:
“Adana’n›n çeflitli sektörleri içeren müthifl bir potansiyeli var. Buna karfl›l›k Yemen’in de bir o kadar karfl›lamas› gereken ihtiyaçlar› var. Bu art›lara bir de tarihsel ba¤lar›m›z› ekledi¤imizde, ticaret için tüm unsurlar›n fazlas›yla mevcut oldu¤unu görüyoruz. En k›sa zamanda hem Adana, hem de Yemen’de olmak üzere çeflitli sektörleri kapsayan ifl görüflmeleri yapmay› planl›yoruz. Yemen Ticaret Heyeti’nin bu ziyaretini, ticaret ba¤lar›m›z›n daha s›klaflt›r›lmas› için bir milat olarak kabul etti¤imizi de vurgulamak istiyorum.”
Vietnam'›n Ankara Büyükelçisi Nguyen The Cuong, Odam›z› ziyaret etti:
Vietnam ile Adana aras›nda ticari iflbirli¤i aray›fl› V
ietnam'›n Ankara Büyükelçisi Nguyen The Cuong, Adana ile Vietnam aras›nda bir ticaret köprüsü oluflturulabilece¤ini belirterek, “Adana, Türkiye’nin en verimli tar›m arazilerine sahip. Vietnam da Adana ve Türkiye ile benzer özellikler tafl›yor. Tar›mda ve teknolojide iflbirli¤i yaparak karfl›l›kl› ticaretimizi bugünkü seviyeye göre çok daha iyi boyutlara tafl›mam›z mümkündür” dedi.
Vietnam'›n Ankara Büyükelçisi Nguyen The Cuong, Odam›z› ziyaret ederek, Yönetim Kurulu Baflkan Yard›mc›m›z Mehmet fiahbaz ile iki ülke aras›ndaki karfl›l›kl› ticaretin gelifltirilmesi konusunda görüfl al›flveriflinde bulundu. Yönetim Kurulu üyelerimiz Cevdet fieker ve Mehmet Özel’in de haz›r bulundu¤u görüflmede konuflan Büyükelçi Nguyen The Cuong, Adana ile Vietnam aras›ndaki mesafenin ticarete engel olmad›¤›n› söyledi. Adana’n›n, Türkiye’nin en verimli tar›m arazilerine sahip olmas›n›n dikkatlerini çekti¤ini ifade eden Büyükelçi Nguyen The Coung, “Vietnam da önemli tar›m arazilerine sahip. Ürün çeflitlili¤i bak›m›ndan da ortak özelliklere sahibiz. Adanal› ifladamlar›yla en k›sa zamanda bir araya gelip, üretimimizi nas›l art›rabiliriz sorusunun yan›t›n› bulmal›y›z. ‹lk aflamada,
üretim teknolojileri konusunda iflbirli¤i yapabiliriz. Vietnam’da Türk ürünlerine büyük ilgi var. Örne¤in Çin de f›nd›k üretiyor, ama biz f›nd›k al›m›nda Türkiye’yi tercih ediyoruz. Bu buluflmay› en k›sa zamanda karfl›l›kl› ticarete dönüfltürmeliyiz” diye konufltu.
Baflkan Yard›mc›m›z Mehmet fiahbaz da, Adana Ticaret Odas› olarak Adana’n›n ihracat›n›n art›r›lmas› için yo¤un çaba içerisinde olduklar›n› ifade ederek, “Adana olarak dünyan›n neresi olursa olsun ticaret yapmaya
haz›r›z. Vietnam ile Adana aras›ndaki ticaret hacmi oldukça düflük rakamlarda seyrediyor. Bu ziyareti bir f›rsat olarak de¤erlendirmek istiyoruz. En k›sa zamanda üyelerimizle Vietnaml› ifladamlar›n› bir araya getirece¤iz. Birçok alanda iflbirli¤i imkan› yakalayaca¤›m›za inan›yorum. Çünkü Adana ile Vietnam’›n üretimi ve ürün çeflitlili¤i benzer özellikler tafl›yor. Bu benzerli¤i ticaret ve iflbirli¤ine dönüfltürmek için her türlü koflul Vietnaml› ve Türk ifladamlar›n› bekliyor” görüfllerini dile getirdi.
15
Kay›td›fl› istihdam sosyal güvenli¤i tehdit ediyor 16
ürkiye Odalar ve Borsalar Birli¤i (TOBB), Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl›¤› ile Odam›z›n yan› s›ra Adana Sanayi Odas› (ADASO) ve Adana Ticaret Borsas› (ATB) iflbirli¤iyle düzenlenen "Sosyal Güvenlik Bilgilendirme Toplant›s›" yap›ld›.
T
Adana Sanayi Odas›'nda gerçekleflen ve çok say›da firma temsilcisinin kat›ld›¤› toplant›da konuflan ADASO Baflkan› Zeki K›vanç, toplant›n›n önemli bafll›klar›ndan biri olan kay›t d›fl› istihdam›n; nedenleri, sonuçlar› ve iflleyifli bak›m›ndan karmafl›k ve çok boyutlu bir alan oluflturdu¤unu ve beraberinde çeflitli sorunlar› da getirdi¤ini söyledi. Kay›t d›fl› istihdam›n devlete karfl› yükümlülü¤ünü yerine getiren firmalar aç›s›ndan haks›z rekabete yol açt›¤›n› belirten K›vanç, "18 Eylül'de TÜ‹K taraf›ndan aç›klanan verilere göre 2013 Haziran ay› itibariyle Türkiye'de yaklafl›k 10 milyon kay›t d›fl› istihdam söz konusudur. Yol açt›¤› sorunlar gözönüne al›nd›¤›nda bu rakam›n önemi ve etki alan›n›n geniflli¤i ortaya ç›kmaktad›r. Ocak 2013'te yürürlü¤e giren yeni kanunun ülkemiz aç›s›ndan son derece önemli oldu¤unu düflünmekteyim. Zira, Türkiye ifl kazalar› bak›m›ndan dünyada 3. Avrupa'da ise 1. s›rada yer al›yor" dedi.
Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle ise yapt›¤› konuflmada sosyal güvenli¤in ifl ve çal›flma hayat›ndaki en temel kavramlardan biri oldu¤unu vurgulayarak sosyal devlet ilkesi ve toplumsal yaflam›n temel dayanaklar›ndan biri oldu¤unu söyledi. ‹nsanlar›n do¤um an›ndan ölüm an›na kadar geçen yaflam sürecinin her an›nda sosyal güvenlik ad› alt›nda toplumsal bir
koruma ve güvence alt›nda oldu¤unu vurgulayan Menevfle, "Sosyal güvenlik; do¤um, hastal›k, ifl kazas›, iflsizlik, ifl göremezlik, yafll›l›k ve ölüm gibi insan yaflam›n›n ola¤an sosyal olgular› karfl›s›nda bireylerin ekonomik ve sosyal güçsüzlüklerinin, toplum eliyle ve bir dizi kamusal önlemle teminat alt›na al›nmas›d›r. Sosyal devlet ve modern toplum olman›n en temel nitelikleri aras›nda olan ve ülkelerin geliflmifllik
en temel kriterlerden biri olan sosyal güvenlik düflüncesi, geliflen ekonomiye paralel olarak son 15 y›lda h›zl› bir geliflim sürecine girmifltir. Her geçen gün yeni yasal düzenlemelerle çal›flma ve toplum hayat› daha güvenli bir hale getirilmektedir" diye konufltu. Baflkan›m›z Menevfle konuflmas›nda flu görüfllere yer verdi: “‹nsan ve toplum yaflam› için bu denli yüksek öneme haiz bu kavram son dönemde, haks›z rekabetin ve iflveren yükünün de önemli bileflenlerinden biri haline gelmifltir. Kay›t d›fl› iflçi çal›flt›rma bugün ortalama %5 - %7 oran›nda kar marj›yla iflçi çal›flt›ran birçok sektör için haks›z rekabetin en önemli unsurlar›ndan biri haline gelmifltir. Nitekim kaçak iflçi çal›flt›rma baz› sektörler için ola¤anüstü olmaktan ç›km›fl ola¤an ve rekabet için zorunlu bir hale gelmifltir. Bunun önlenmesi için kay›td›fl›yla mücadelenin yan›nda iflveren üzerindeki istihdam yükünün azalt›lmas›na dönük projelere de a¤›rl›k verilmesi ve özellikle teflvik sistemiyle yarat›lan bölgeler aras› iflveren yükü farkl›l›klar›n›n giderilmesi ve sektörel teflvi¤e yönelinmesinde fayda vard›r. ‹fl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i Kanununun uygulamaya girmesiyle süphesiz daha güvenli ve sa¤l›kl› bir çal›flma ve ekonomik faaliyet atmosferi oluflaca¤› tart›flmas›zd›r. Ancak kanunun yürürlük süresi birçok iflletme için yeterli de¤ildir. Bölgemizdeki iflletmelerin büyük ço¤unlu¤u
kurumsallaflma sürecini tamamlamam›fl iflletmelerdir. Bu nedenle iflletmelerin h›zl› bir flekilde bu sisteme entegre olmalar›n› beklemek do¤ru olmaz. Öte yandan bu alanda hizmet tedari¤i sa¤layacak sa¤l›k ve ifl güvenli¤i sektörleri de henüz yap›lanmam›fl, yeterli rekabetçi ortam oluflmam›flt›r. Bu da hizmetlerin yüksek ücretle al›nmas›na ya da talep edilmesine ra¤men temin edilememesine yol açabilecektir. Bir di¤er önemli konu mevzuat de¤ifliklikleri ve karmafl›kl›¤›d›r. ‹flverenler a¤›r rekabetçi piyasalarda varl›k göstermeye çal›flt›¤›ndan konsantrasyonlar›n› üretim ve pazarlama alanlar›na vermekte, insan kaynaklar›, sosyal güvenlik gibi idari konularda yetersiz kalmaktad›r. Bu nedenle iflveren bu alandaki kararlar›n› ço¤unlukla personelinin yönlendirmesine ba¤l› vermektedir. Bu alanda personelin yapaca¤› eksikler ve hatalar yine iflverene ceza ve sorumluluk olarak dönmektedir. Bu bak›mdan sosyal güvenlik mevzuat›n›n mümkün oldu¤unca yal›n ve basit olmas› iflvereni rahatlatacakt›r. E-devlet uygulamalar› ile ilgili çal›flmalar› takdirle izliyoruz. Sosyal güvenlik alan›nda da ebeyanname, e-takip sistemlerine geçiflin oldu¤unu gözlemliyor ve üyelerimizi bu konuda bilgilendiriyoruz. Ancak bir öz elefltiri yapmak gerekirse ticaret ve sanayi kesimi bu konuda oldukça geri kalm›flt›r. E-faturadan tutun ebeyannameye kadar birçok uygulama üyelerimizin beceri ve donan›m›n› aflmaktad›r. Bu alanda piyasada yeterince nitelikli personel bulunmamaktad›r. Bu bak›mdan üyelerimiz bu geçifl dönemlerinin daha yumuflak ve uzun
sürece yay›lmas› hususunda taleplerini her gün yenilemektedir. De¤iflme ve geliflimin oldu¤u yerde baz› s›k›nt›lar›n olaca¤›n› biliyoruz. Biz bu s›k›nt›lar›n en aza indirilmesi için bu uygulamalara geçiflin mümkün olan en yal›n mevzuatla ve yumuflak geçifllerle yap›lmas› gerekti¤ine inan›yoruz. Bu ve benzeri toplant›lar›n konuya iliflkin bilgi ve fark›ndal›k düzeyini yükseltece¤ine inan›yor, eme¤i geçen herkese teflekkür ediyorum.” Adana Ticaret Borsas› Baflkan› Muammer Çal›flkan’›n da sosyal güvenlik konusunun çal›flma yaflam›ndaki önemine de¤indi¤i toplant›da, "Kay›td›fl› ‹stihdamla Mücadelede Yenilikçi Yöntemler", "Sosyal Güvenlikte Teflvik Uygulamalar›", "Sosyal Güvenlik Mevzuat› Kapsam›nda ‹flveren Uygulamalar›", "‹fl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i Kanunu Uygulamas› ve ‹flverene Getirdi¤i Yükümlülükler" konular› anlat›ld›. Toplant›n›n son bölümünde ise SGK ‹flverenler Prim Daire Baflkanl›¤› fiube Müdürü Eyüp Sabri Demirci, ÇSGB ‹fl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i Genel Müdürü ‹SG Uzman› Kenan Yavuz, SGK Kay›td›fl› ‹stihdamla Mücadele Daire Baflkan› Denetmen Ömer Faruk Batur, SGK ‹flverenler Prim Daire Baflkanl›¤› fiube Müdürü Nejat Deniz, TOBB Mali ve Sosyal Politikalar Müdürü Murat Ayd›n ve TOBB ‹ktisadi Raporlama ve ‹statistik Uzman› Sema Kaynak taraf›ndan kat›l›mc›lar›n sorular›
17
Yazarlar›m›z
Genel olarak tahkim... Buna karfl›l›k tahkimde de hakemlerin özellikle hak ve nefasete göre karar vermeleri halinde adaletsiz ve hakkaniyete ayk›r› karar verdikleri görülmekte ve tahkim yarg›lamas› s›ras›nda adil yarg›lama ilkesine ayk›r› davrand›klar›na rastlanmaktad›r. Hakem kararlar› mahkeme kararlar›na göre ilgili ülkede daha yayg›n ve kolay bir flekilde icra edilebilmektedir. Yabanc› Hakem kararlar›n›n Tan›ma ve Tenfizine iliflkin 1958 tarihli New York Anlaflmas›na çok fazla ülke taraft›r. New York Anlaflmas›na göre taraf ülkelerden birinde verilen hakem kararlar› di¤er bir ülkede de uygulanabilmektedir.
Tahkim, mahkeme d›fl›nda alternatif bir ticari uyuflmazl›k çözüm metodudur. Tahkim usulünde hakem denilen tahkim heyeti milletleraras› ticari uyuflmazl›klar› ba¤lay›c› flekilde çözmektedirler.
18
Tahkimde yarg›sal bir faaliyet söz konusudur. Bu nedenle tahkim, bilirkiflilikten, ekspertizlikten ve de¤erleme uzmanl›¤›ndan farkl›d›r. Tahkim, mahkemelere göre daha h›zl› hareket etmektedir. Tahkimde yarg›lama masraflar› ve avukatl›k ücretleri devlet yarg›s›na göre daha ucuzdur. Tahkimde görev alan hakemler ticari uyuflmazl›klar konusunda uzman olduklar›ndan uyuflmazl›¤›n niteli¤ine uygun ve daha adil karar verebilmektedirler. Ayn› zamanda hakemlerin uzmanl›¤› tahkim yarg›lamas›n›n mahkemelere göre daha k›sa sürmesine de neden olmaktad›r. Hakemler, mahkemeler kadar resmi yaklafl›m göstermediklerinden dolay› daha esnek davranabilmektedirler. Hakemler yerine göre kanunlar veya içtihat hukuku yerine hakkaniyete ve ticari hayat›n gereklerine özgü karar verebilmektedirler. Mahkemeler kanunlar›n s›k› flekil flartlar› ba¤l› olmalar› bazen adil olmayan karar verebilmelerine neden olabilmektedir. Mahkemeler her ne kadar ba¤›ms›z da olsalar bulunduklar› devletin siyasi, sosyal ve ekonomik politikalar›ndan etkilenebilmektedirler. Tahkimde ise hakemler tav›r ve davran›fllar› ve verdikleri kararlar ile objektifliklerini ispatlam›fl kifliler aras›ndan seçilmektedirler.
Tahkime iliflkin yasal düzenlemeler Türkiye’de iç tahkim, 6100 say›l› Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) ile düzenlenmifltir. HMK düzenlemesinde Birleflmifl Milletlerin Milletleraras› Ticaret Hukuku Komisyonu (UNCITRAL) model kanunu esas al›nm›flt›r. 4686 say›l› Milletleraras› Tahkim Kanunu (MTK) ise sadece yabanc›l›k unsuru tafl›yan ve tahkim yerinin Türkiye olarak belirlendi¤i veya bu kanun hükümlerinin taraflar veya hakem kurulu taraf›ndan seçildi¤i uyuflmazl›klarda uygulama alan› bulmaktad›r. 4501 say›l› Kamu Hizmetleri ile ilgili ‹mtiyaz fiartlaflma ve Sözleflmelerinden Do¤an Uyuflmazl›klarda Tahkim Yoluna Baflvurulmas› Halinde Uyulmas› Gereken ‹lkelere Dair Kanun ise yabanc›l›k unsuru tafl›masa bile kamusal alandaki uyuflmazl›klar›n Dan›fltay d›fl›nda tahkim yoluyla çözümüne imkan vermektedir.
HMK’da düzenlenen tahkimin esaslar› 6100 say›l› HMK uyar›nca tahkime baflvurabilmek için yaz›l› bir tahkim sözleflmesinin varl›¤› flartt›r. Taraflar aras›nda teati edilen mektup, telgraf, teleks, faks gibi iletiflim arac›na veya elektronik ortama geçirilmifl olan tahkim sözleflmesi de yeterli kabul edilmektedir. Taraflar tek say›da olmak flart›yla istedikleri say›da hakem seçebilirler. Ancak hakemlerin say›s› taraflarca kararlaflt›r›lmam›flsa üç hakem seçilir. Tahkim sözleflmesinde tek hakem seçilece¤i öngörülmüfl ve taraflar seçilecek hakemin kim olaca¤› konusunda anlaflamamalar› halinde taraflar›n birinin talebi üzerine hakem seçimi mahkemece yap›l›r. Üç hakem seçilecek ise taraflardan her biri bir hakem seçer, bu flekilde seçilen iki hakem üçüncü hakemi bizzat belirler. Taraflardan birisi süresinde kendi hakemini seçmezse veya taraflar›n seçti¤i iki hakem süresinde üçüncü hakemi belirleyemezse taraflardan birinin talebi üzerine üçüncü hakem mahkemece seçilir; seçilen bu hakem baflkan olarak görev yapar. Taraflar hakemlerin uygulayaca¤› yarg›lama usulüne iliflkin kurallar› kanunun emredici hükümleri sakl› kalmak kayd›yla serbestçe kararlaflt›rabilirler. Hakem veya hakem kurulu, taraflar aras›nda özel bir belirleme olmad›¤› durumlarda tahkim yarg›lamas›n› HMK'nun 407444'ncü maddeleri hükümlerine göre yürütür. Tahkim yeri taraflarca veya onlar›n seçti¤i bir tahkim kurumunca serbestçe kararlaflt›r›labilir. HMK’ya göre hakemler bir y›ll›k tahkim süresi içinde tahkim yarg›lamas›n› bitirmek zorundad›rlar. Taraflar bir y›l›k tahkim süresini uzatabildikleri gibi taraflardan birinin baflvurusu üzerine mahkemeler de sürenin uzat›lmas›na karar verebilir. 6100 say›l› HMK, hakem kararlar›na karfl› mülga 1086 say›l› HUMK’dan farkl› olarak temyiz yolunu kald›rm›fl ve MTK’daki düzenlemeye paralel olarak iptal prosedürü öngörmüfltür. Buna göre, hakem karar›ndan hoflnut olmayan taraf, asliye hukuk mahkemelerinde iptal davas› açabilir. Asliye hukuk mahkemesinin iptal davas›nda verdi¤i karara karfl› da Yarg›tay’da temyiz yolu
Kültür ve Turizm Bakan› Ömer Çelik’in aç›l›fl›n› yapt›¤› fuara çok say›da yabanc› ifladam› da kat›ld›:
Mobilya sektörü Adana’da bulufltu u y›l 7.'si düzenlenen ve 100 firman›n kat›l›m› ile gerçekleflen Adana Mobilya ve Dekorasyon Fuar›, Kültür ve Turizm Bakan› Ömer Çelik'in kat›l›m› ile aç›ld›. Bakan Çelik, mobilya sektörünün, stratejik bir sektör haline geldi¤ini belirterek, "S›rt›n›z› dayad›¤›n›z yerde Türk markas›n›n olmas›, onun ekonomik getirisinden çok daha öte bir katk› sa¤layacakt›r" dedi.
B
Bir dizi ziyaret ve aç›l›fla kat›lmak için kente gelen Bakan Çelik, Tüyap Adana Uluslararas› Fuar ve Kongre Merkezi'nde düzenlenen 7. Adana Mobilya ve Dekorasyon Fuar›'na kat›ld›. Çelik, Adana Valisi Hüseyin Avni Cofl, Büyükflehir Belediyesi Baflkan Vekili Zihni Ald›rmaz, Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle, di¤er Oda ve Borsa baflkanlar›n›n yan› s›ra yerel yöneticilerle birlikte fuardaki stantlar› gezerek, ürünlerle ilgili bilgi ald›. Fuara kat›lan sektör temsilcileriyle sohbet eden Çelik, aç›l›flta yapt›¤› konuflmas›nda çevre illerin, Adana'daki sektör temsilcileriyle bir araya gelerek, fuarda güzel bir tablo oluflturdu¤unu ifade ederken, "Adana'n›n bölgesel merkez olma konumunu pekifltiren, bölgesel cazibe merkezi olma konumunun yeniden alt›n› çizen güzel bir tablo ile karfl› karfl›yay›z. Bu fuar geçmifl y›llarda da çok baflar›l› bir fuard›. Bu sene de daha
flimdiden 100 firman›n kat›lmas›, gerek bölgedeki pek çok ilin kat›l›m›n›n sa¤lanmas› gerek hedefledi¤i 50 bin kiflilik ziyaretçi say›s›yla flimdiden istisnai bir yer edinmifl durumda. Burada geçmifl y›llarda da kendini artan bir ivme ile bu fuar kendini gelifltirmifltir" diye konufltu. Mobilya sektörünün, dünyan›n pek çok ülkesinde stratejik sektör haline gelmesiyle Türkiye için de daha önemli bir konumda oldu¤unun alt›n› çizen Çelik, "Önemli ülkelerin gayrisafi milli has›las›nda bu sektörün ald›¤› yer, ayr›ca bu sektörün ülkelerin imaj›na
bulundurdu¤u katk›, üretti¤i ekonomik de¤erin çok üzerinde bir iflleve sahip oluyor. Nihayetinde biz insanlar›n s›rt›n› yaslad›¤› yerde Türk markas›n›n olmas›n› her fleyden daha çok önemseriz. S›rt›n›z› dayad›¤›n›z yerde Türk markas›n›n olmas› onun ekonomik getirisinden çok daha öte bir katk› sa¤layacakt›r" fleklinde konufltu. Çelik, Türkiye'de çok daha kaliteli ifller yap›ld›¤›n› ve çok daha de¤erli sanat ürünlerine benzer ürünler ortaya konuldu¤unu kaydederek, bu fuarda tasar›m›n pazarlanmas›n›n her fleyden daha önemli oldu¤unu söyledi. Ar-Ge ve
19
20 tasar›ma sektörün di¤er dinamiklerinden daha geri planda bir bütçe ayr›ld›¤›n› hat›rlatan Çelik, "Özellikle bu sektör için geçerli olmak üzere tasar›m meselesine özel bir önem verilmesi, dünyada tasar›m›n geldi¤i nokta ile bizim bulundu¤umuz nokta konusunda paralellik bulunmas›na özel bir önem verilmesi fevkalade önemlidir. Önümüzdeki y›llarda bu fuar›m›za uluslararas› kat›l›m›n sa¤lanmas› için flimdiden çal›flmaya bafllayal›m. Elimizden geleni yapal›m, hep beraber bu fuara uluslararas› bir boyut kazand›ral›m" dedi. Vali Cofl ise Mobilya Fuar›'n›n, di¤er fuarlar gibi Adana'n›n ayn› zamanda ticaret merkezi olma ve fuar merkezi olma konumunu güçlendirecek çok iyi potansiyel olacak bir etkinlik oldu¤unu belirtti. Tüyap Adana Fuarc›l›k Anonim fiirketi Genel Müdürü ‹lhan Ersözlü ise Adana baflta olmak üzere Ankara, Hatay, Bursa, ‹stanbul, Kahramanmarafl, Yozgat, Mersin, Osmaniye'den 100 firman›n kat›l›m› ile haz›rlanan Adana Mobilya Dekorasyon 2013
Fuar›'nda, klasik mobilya ile birlikte ev mobilyalar›, yemek odalar›, yatak odalar›, oturma gruplar›, modüler mobilyalar, bebe, çocuk, genç odalar›, çekyatlar, kanepeler ve büro mobilyalar›n›n sergilenece¤ini kaydetti. Ersözlü, sözlerini flöyle sürdürdü: "Adana Mobilya Dekorasyon Fuar› 2012 y›l›nda, 96 firman›n kat›l›m› ile düzenlenmifl,
285'i yabanc› 43 bin 350 kifli taraf›ndan ziyaret edilmifltir. Genel mobilya üretiminin yüzde 10'unu tek bafl›na karfl›layan ve klasik mobilya iskeleti üretiminde Türkiye'nin lideri Adana'da düzenlenen fuar, özellikle klasik mobilya konusunda ülkemizin ve bölgesinin tek fuar› olma özelli¤i ile ön plana ç›k›yor. Her geçen y›l daha büyük kitlelere ulaflan fuar, sektörde bölgenin de beklenen etkinli¤i haline gelmifltir."
Akkuyu Nükleer Güç Santrali yat›r›m›nda ifl f›rsatlar› Adana Sanayi Odas› (ADASO), Adana Genç ‹fladamlar› Derne¤i (AG‹AD) ve Refleks Gazetesi iflbirli¤iyle düzenlenen 'Nükleer Santral Yat›r›m›nda ‹fl F›rsatlar›' toplant›s›nda, Mersin Akkuyu'da 20 milyar dolar harcamayla infla edilecek olan nükleer enerji santrali projesinde gelinen aflama, sat›n al›nacak ürün ve hizmetlerde aranan standartlar ve çal›flma koflullar› hakk›nda bilgiler verildi. Adana Sanayi Odas› (ADASO) Baflkan› Zeki K›vanç, Adana’n›n, ‹stanbul'dan sonra Türkiye'nin sanayileflme sürecini bafllatan ikinci kenti oldu¤unu, enerji üretiminin kentte en h›zl› geliflen sektörler aras›nda yer ald›¤›n› söyledi. K›vanç, “Toplam 555 megawatt kapasiteli hidroelektrik santraller ile 1700 megawatt kapasiteli termik santraller faaliyettedir. Bu alanda yat›r›mlar devam etmektedir. BaküTiflis-Ceyhan (BTC) Petrol Boru Hatt›'n›n faaliyete girmesiyle Adana'n›n gelece¤inde y›ld›zlaflacak olan sektörler 'kimya ve enerji' olarak gösterilmektedir” dedi. Adana Sanayisi ve ekonomisi ile ilgili bilgiler veren ADASO Baflkan› Zeki K›vanç, Adana’n›n önemli ve cazip yat›r›m merkezi haline geldi¤ini bildirdi. K›vanç, “Yüzy›l› aflk›n bir süredir Adana’n›n edindi¤i sanayi kültürü kentte çok çeflitli üretimin geliflimini desteklemifltir. Bugün otomotivden elektronik
karta, makineden mobilyaya, yemeklik ya¤dan meyve suyuna yüzlerce farkl› alandaki üretimiyle dünya pazarlar›nda yer bulmaktad›r. Adana, Organize Sanayi Bölgesi ve Yumurtal›k Serbest Bölgesi gibi mega yat›r›m alanlar›n›n yan›s›ra sanayi siteleri ile de endüstrinin önemli merkezlerindendir” diye konufltu. ADASO Baflkan› Zeki K›vanç, Akkuyu Nükleer Santral yat›r›m› incelendi¤inde bölgemizdeki inflaat, makine ve metal, elektrikelektronik sektörleri ile iflbirli¤ine gidilebilece¤ini ifade etti. Akkuyu NGS Türkiye Yöneticisi Rauf Kasumov, Türkiye'nin NGS'den vazgeçti¤ine dair medyada ç›kan haberlerin gerçe¤i yans›tmad›¤›n› belirterek, ÇED baflvurusu yapt›klar›n› ancak Çevre ve fiehircilik Bakanl›¤›n›n raporun format›nda birtak›m de¤iflikler istedi¤i için raporu geri verdi¤ini, gerekli de¤iflikliklerin yap›larak raporun teslim edildi¤ini ifade etti. Raporun 3 bin 500 sayfadan olufltu¤unu ve uzmanlar›n okumas›n›n yaklafl›k 1 ay sürece¤ini belirten Kasumov, bakanl›¤›n sitesinde gerekli tüm bilgilerin yer ald›¤›n› bildirdi. ÇED olumlu raporunun bu y›l içerisinde al›nmas›yla ifl takviminde aksama olmayaca¤›n›, 2015 y›l› sonu 2016 y›l› bafl› itibariyle temel
atman›n gerçekleflece¤ini vurgulayan Kasumov, ÇED Raporu al›nd›¤›nda inflaata haz›rl›k çal›flmalar› bafllat›laca¤›n›, arazi düzenleme çal›flmalar›n›n devam etti¤ini bildirdi. Akkuyu NGS’nin 20 milyar dolarl›k bir proje oldu¤una dikkat çeken Kasumov, projenin 7-8 milyar dolarl›k bölümünün Türk flirketlerine ihale edilebilece¤ini bildirdi. Kasumov, Nükleer Güç Santrali ihale sürecinin zor bir süreç oldu¤unu, ihale flartlar›na kat›lman›n ve kazanman›n hiç de kolay olmad›¤›n› belirterek, ter dökülmesi ve ayn› zamanda çok büyük bir dokümantasyon gerektirdi¤ini vurgulad›. Akkuyu NGS’nin Ana Müteahhit firmas› Atomstroyexport’un Genel Müdür Yard›mc›s› Mihail Yuryev de, “Projede Sat›n Al›nacak Ürünler, Hizmetler ve Standartlar›, Çal›flma Koflullar›” ile ilgili bilgi verdi. Ana müteahhit firmas›n›n devlet kuruluflu oldu¤unu, bu çerçevede faaliyet gösterdiklerine dikkat çeken Yuryev, ihale süreciyle ilgili standartlara uygun hareket edildi¤ini, ihalelerin aç›k usulle yap›laca¤›n›, elektronik ortama da tafl›naca¤›n›, ihalelerin firma web sitesi ile birlikte Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin web sitesinde de yay›nlanmakta oldu¤unu vurgulad›.
21
22
‹hale dokümantasyonunun içerisindeki bilgi kartlar›nda kat›l›mc›lardan istenilen flartlar›n yer ald›¤›n›, bu flartlar› tafl›yanlar›n ihalelere kat›labilece¤ini belirten Yuryev, “‹hale flartlar› kesinlikle a¤›rlaflt›r›lm›fl veya belirli kat›l›mc›lar için hafifletilmifl olamaz. fiartlar hesaplan›rken belirli k›lavuzlara, mevzuatlara dayanarak belirli metodolojiye göre hesaplanm›flt›r” dedi. Yuryev, bir soru üzerine Akkuyu Nükleer Güç Santrali inflaat›nda yaklafl›k 400 bin ton çelik konstrüksiyon ve kaynak ifli gerçeklefltirilece¤ini sözlerine ekledi Akkuyu NGS Mersin Bilgilendirme Merkezi Müdürü Faruk Uzel ise, Akkuyu'da infla edilecek nükleer enerji santralinin Türkiye
tarihinin en önemli projelerinden biri oldu¤unu ifade ederek, "Bu konudaki bilgilendirme çal›flmalar›m›za devam etmekteyiz. Vatandafllar ile bir araya gelerek verilen baz› yanl›fl bilgileri düzeltip, projeyi do¤ru olarak kendilerine anlat›yoruz. Mersin genelinde; nükleer santralin gerekli oldu¤unu belirten, nükleer santrale karfl› olan ve "yap›lmal› ama yeri yanl›fl diyen" üç farkl› görüfl mevcut. Akkuyu ve çevresinde ise projeye destek yüzde 100'e yak›n" fleklinde konufltu. Adana Genç ‹fladamlar› Derne¤i Baflkan› Tamer Gülcan ise, Rusya’daki nükleer santrallere yönelik düzenledikleri ifl gezisiyle ilgili izlenimlerini anlatt›. Nükleer Güç Santrali
yat›r›m›n›n bölge için önemli oldu¤unun alt›n› çizen Gülcan, bölgede faaliyeti bulunan firmalar›n malzeme ve hizmet tedarikinde daha fazla pay sahibi olmas›n› arzulad›¤›n› belirtti. Gülcan, “20 milyar dolarl›k proje yak›n komflu kentte yaflayan bizleri heyecanland›r›yor” diye konufltu. Refleks Gazetesi Genel Yay›n Yönetmeni Mehmet Ulu¤türkan'›n moderatörlü¤ünde gerçekleflen panelin de kapsam›nda bulundu¤u toplant›ya, Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atilla Menevfle, ADS‹AD Baflkan› Süleyman Sönmez, ÇUG‹AD Baflkan› Ömer Faruk Sakarya, MÜS‹AD fiube Baflkan› Suat Yahfli ile çok say›da ifladam› ve ifl dünyas› temsilcileri kat›ld›.
Odam›z› ziyaret eden AYAMDER Yönetim Kurulu sorunlar›n› paylaflt›:
“Adana’da balkonsuz ev dönemi” A
dana Yap› Müteahhitleri Derne¤i (AYAMDER ) Yönetim Kurulu Baflkan› Murtaza K›lç›k, Çevre ve fiehircilik Bakanl›¤›’n›n 1 Haziran 2013 tarihinde yay›mlad›¤› son yönetmelik kapsam›nda Adana’da bundan sonra ev ve binalar›n balkonsuz yap›lmak zorunda kal›nabilece¤ini söyledi. Baflkan K›lç›k, Yönetim Kurulu üyeleriyle birlikte Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atilla Menevfle’ye ‘Hay›rl› olsun’ ziyaretinde bulunan Baflkan K›lç›k, eski Baflkan›m›z Ali Gizer’i de unutmad›. K›lç›k, Gizer için, “Say›n Gizer, koltu¤unu kendili¤inden b›rakan ender örnek baflkanlardan biridir. Kendisine huzurunuzda Adanal›lara yapm›fl oldu¤u hizmetlerden dolay› teflekkür ediyoruz” dedi. Yaklafl›k 3 y›l önce müteahhitlerin bir araya gelmesiyle kurulan AYAMDER’in faaliyetlerini anlatan K›lç›k, kurulufl amaçlar›n› Adana’daki yapsat sektörünün yaflad›¤› s›k›nt›lara çare aramak ve üyeleri aras›ndaki iflbirli¤ini gelifltirerek, sosyal projeleri desteklemek olarak aç›klad›. Yaflad›klar› s›k›nt›lar› da dile getiren AYAMDER Baflkan› Murtaza K›lç›k; Çevre ve fiehircilik Bakanl›¤›’n›n Adana’n›n yap›s›n› ve geliflimini de¤ifltirecek ve etkileyecek çok ciddi bir imar yönetmenli¤i karar› ald›¤›n› hat›rlatt›.
Bakanl›¤›n Büyükflehirlerin imar yönetmeli¤ini devre d›fl› b›rakarak, planl› alanlarda imar yönetmenli¤i tadil etti¤ini söyleyen Murtaza K›lç›k, “Bakanl›k bu yönetmenlikle ciddi bir tadilat yapt›. Bu tadilatla, Art›k, ‘Evlerde balkon yapmak’ mümkün olmayacak. Bu tan›mlama ile inflaatlar da balkon yap›lacak alan b›rak›lm›yor. Yeni yönetmenlik ile bir dairenin arsa maliyeti yüzde 20 oran›nda ekstra artacak” diye konufltu. Bu durumun Adana’da çok ciddi s›k›nt›lara yol açaca¤›n› hat›rlatan K›lç›k, konuflmas›n› flöyle sürdürdü. “Arsa maliyeti yüksek olan Adana’da yeni düzenleme ile bu s›k›nt› daha da büyüyecektir. Bakanl›¤›n bir an önce bu yönetmeli¤i piyasa koflullar›n› dikkate alarak yeniden düzenlemesi gerekti¤ini düflünüyoruz. Balkonun önemli
oldu¤u Akdeniz’de bu yönetmelikle müteahhitler art›k balkon yapamayacaklard›r. Dolay›s›yla yap›lan yeni binalarda balkonsuz olacakt›r” uyar›s›nda bulundu. Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle de, AYAMDER Yönetim Kurulu üyelerine ziyaretlerinden dolay› teflekkür etti. ‹nflaat sektörünün Oda’da en fazla kayd› olan sektör oldu¤unu belirten Menevfle, “Adana’m›za bir fleyler yapmam›z›n çabas› ve bilinci içindeyiz. Yaflad›¤›n›z sorunlar bir hak kayb›d›r. Önemli olan sesimizi el birli¤i içerisinde duyurmakt›r. Biz bu sorunlar› sizlerle birlikte bir rapor haline getirdikten sonra ilgili yerlere sunaca¤›z. Böylelikle söz konusu yönetmelikte yap›lmas› gereken revizyonlar›n bir an önce hayata geçirilmesi konusunda elimizden gelen gayreti gösterece¤iz” diye konufltu.
23
Adana Ekonomi Raporu
‹hracat›n ithalat› karfl›lama oran›nda art›fl sürüyor ‹statistik Servisimiz taraf›ndan haz›rlanan rapora göre, ihracat›n ithalat› karfl›lama oran› 2013 Haziran ay›nda geçen y›l›n ayn› dönemine göre ihracat yüzde 11.9, ithalat ise yüzde -7.5 de¤iflim gösterdi.
‹hracatç› Birlikleri ve D›fl Ticaret Müsteflarl›¤› verilerine göre Adana’n›n ihracat› 2013 y›l› Haziran ay›nda bir önceki y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 11,9 art›fl kaydetti. Bu dönemde 152 milyon dolar tutar›nda ihracat gerçekleflti. ‹thalat ise 2013 y›l› Haziran ay›nda yüzde 7,5 oran›nda azal›fl kaydederek 223 milyon dolara geriledi. Adana ihracat›n›n ithalat›
DIfi T‹CARET
Adana D›fl Ticaretinin Aylara Göre Da¤›l›m›
24
karfl›lama oran› ise 2012 y›l› Haziran ay›nda yüzde 56,5 iken, 2013 y›l› Haziran ay›nda yüzde 68,4’ e yükseldi. 2013 y›l› Haziran ay› 12 ayl›k toplamda ise ihracatta yüzde 8,4, ithalatta ise yüzde 3,5 art›fl gerçekleflti. ‹hracat›n ithalat› karfl›lama oran› 2012 y›l› Haziran ay› 12 ayl›k periyotta yüzde yüzde 62,6 iken, 2013 y›l› ayn› dönemde yüzde 65,6’ ya yükseldi.
Adana Ekonomi Raporu ORGAN‹ZE SANAY‹ BÖLGES‹ ELEKTR‹K VE DO⁄ALGAZ TÜKET‹MLER‹
Elektrik tüketiminde önceki aya göre yüzde 15.1 azal›fl, geçen y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 5,3 oran›nda art›fl gerçekleflti.
Do¤algaz tüketiminde bir önceki aya göre yüzde 16.93 azal›fl, geçen y›l›n ayn› dönemine göre ise yüzde 6,7 oran›nda azal›fl meydana geldi.
2013 y›l› A¤ustos ay›nda Hac› Sabanc› Organize Sanayi Bölgesinde elektrik tüketiminde geçen y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 5,3 art›fl sa¤land›. 2012 y›l›nda ise bir önceki y›l›n ayn› ay›na göre 8,4 art›fl gerçekleflmiflti. 2013 y›l› A¤ustos ay›nda bir önceki aya göre de¤iflim oran›nda ise yüzde 15,1 azal›fl olmufltu. 2012 y›l› A¤ustos ay›nda ise yüzde 6,3 azal›fl gerçekleflmiflti. 2013 y›l› A¤ustos ay› kümülatif toplamda ise bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 17 art›fl gerçekleflmifl olup, 2012 y›l›nda da yüzde 26 art›fl yaflanm›flt›. A¤ustos ay› 12 ayl›k toplamlara bak›ld›¤›nda 2013 y›l›nda bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 21 art›fl oldu.
2013 y›l› A¤ustos ay›nda Hac› Sabanc› Organize Sanayi Bölgesinde do¤algaz tüketiminde geçen y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 6,7 azal›fl sa¤land›. 2012 y›l›nda ise bir önceki y›l›n ayn› ay›na göre 9,2 art›fl gerçekleflmiflti. 2013 y›l› A¤ustos ay›nda bir önceki aya göre de¤iflim oran›nda ise yüzde 16,93 azal›fl olmufltu. 2012 y›l› A¤ustos ay›nda ise yüzde 4,7 azal›fl gerçekleflmiflti. 2013 y›l› A¤ustos ay› kümülatif toplamda ise bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 25,9 art›fl sa¤lanm›fl olup, 2012 y›l›nda yüzde 0,6 azal›fl yaflanm›flt›. A¤ustos ay› 12 ayl›k toplamlara bak›ld›¤›nda 2013 y›l›nda bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 11,2 art›fl gerçekleflti.
25
Adana Ekonomi Raporu ADANA T‹CARET ODASI ÜYE ‹STAT‹ST‹KLER‹
Üye say›m›z; 28.299... 2013 y›l› A¤ustos ay›nda toplam üye say›s› 28.299 olarak gerçekleflmifl olup, bir önceki aya göre üye say›s›nda yüzde 0,26 art›fl yafland›. Temmuz ay›ndaki üye say›m›z 28.227 idi. Aç›lan-kapanan firma say›lar› incelendi¤inde ise; 2013 A¤ustos ay›nda 122 firma aç›l›rken, 50 firma kapand›. 2012 y›l› A¤ustos ay›nda ise 134 firma aç›lm›fl, 52 firma kapanm›flt›. Buna göre 2013 y›l› A¤ustos ay›nda geçen y›l›n ayn› ay›na göre aç›lan firma say›s›nda yüzde 9, kapanan firma say›s›nda da yüzde 3,8 azal›fl gerçekleflti. 2012 y›l› A¤ustos ay›nda ise aç›lan firma say›s›nda yüzde 38, kapanan firma say›s›nda ise yüzde 29,7 azal›fl olmufltu. Ocak-A¤ustos kümülatif toplamda ise 2013 y›l›nda aç›lan firma say›s›nda yüzde 3,3, kapanan firma say›s›nda yüzde 23,1 azal›fl olmufltu.
26 NAKD‹ KRED‹LER
Adana’da kullan›lan nakdi kredi toplam› 18 milyar 686 milyon TL. 2013 May›s ay›nda Adana ilindeki nakdi krediler toplam› 18 milyar 686 milyon TL. olarak gerçekleflti. Bu kredilerin yüzde 30’u kamu bankalar›, yüzde 70’ i özel banka kredilerinden olufltu. Türkiye’de kullan›lan nakdi kredilerin yüzde 1,9’u ise Adana’da kullan›ld›. ‹llere göre kullan›lan nakdi kredi toplam›na göre s›ralamada Adana ili 8. s›rada yer ald›. 2012 y›l› May›s ay›nda ise kullan›lan nakdi krediler toplam› 15 milyar 433 milyon TL. olurken, Adana iller s›ralamas›nda 7. s›radayd›.
Adana Ekonomi Raporu PROTESTO ED‹LEN SENETLER
Adana’da 1166 adet senet protesto edildi. 2013 y›l› May›s ay›nda Adana ilinde protesto edilen senet say›s›nda geçen y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 28,3, bir önceki aya göre ise yüzde 2,6 art›fl yafland›¤› ve 1.166 adet senedin protesto edildi¤i belirtildi. ‹ller s›ralamas›nda ise Adana, 2013 y›l› May›s ay› itibariyle protesto edilen senet say›s›nda 7. s›ray› ald›. Adana’n›n, Türkiye genelinde protesto edilen senetler aras›ndaki pay› ise yüzde 1,3. Adana’da 2012 y›l› May›s ay›nda ise protesto edilen senet say›s› 909 adet olup, iller s›ralamas›nda 11. s›radayd›. Adana’n›n bu dönemde Türkiye genelinde protesto edilen senetler aras›ndaki pay› yüzde 1 idi. 2013 y›l› May›s ay› kümülatif toplamda 5.985 adet senet protesto edilirken, bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 42,8 art›fl gerçekleflti.
27
2013 y›l› May›s ay›nda Adana ilinde protesto edilen senetlerin tutar›nda geçen y›l›n ayn› ay›na göre yüzde 76, bir önceki aya göre de yüzde 9 art›fl gerçekleflirken, 12 milyon 205 bin TL. tutar›nda senet protesto edildi. ‹ller s›ralamas›nda ise 2013 May›s ay›nda 7. s›rada yer alan Adana’n›n Türkiye genelinde protesto edilen senet tutarlar› aras›ndaki pay› ise yüzde 1,9 oldu. 2012 y›l› May›s ay›nda ise Adana ilinde protesto edilen senet tutar› 6 milyon 647 bin TL. olarak aç›klanm›flt›. Buna göre Adana iller s›ralamas›nda 12. s›rada ve toplam senet tutarlar›ndaki pay› ise yüzde 1,36 idi. 2013 y›l› May›s ay› kümülatif toplamda 64 milyon 712 bin TL tutar›nda senet protesto edilirken, bir önceki y›l›n ayn› dönemine göre yüzde 73,8 art›fl gerçekleflti.
Adana Ekonomi Raporu YATIRIM TEfiV‹KLER‹
Adana iline toplam 7 adet 32 milyon TL. tutar›nda sabit yat›r›ml› yat›r›m teflviki aç›ld›. ADANA ‹L‹ MERKEZ‹ YÖNET‹M BÜTÇE GERÇEKLEfiMELER‹
Adana’n›n bütçe a盤› 2013 y›l› Temmuz ay› konsolide bütçe tahsilat tahakkuk oran›nda Adana ili yüzde 36,28 ile iller s›ralamas›nda 76. s›rada yer almaktad›r. 2012 y›l› ayn› dönemde ise yüzde 35,10 tahsilat tahakkuk oran› ile 78. s›radayd›. Adana ili genel bütçe vergi gelirlerinde illerin toplam tahakkuk içindeki paylar› s›ralamas›nda 2013 y›l› Temmuz ay›nda yüzde 0,69 ile 10. s›rada yer alm›fl olup, 2012 y›l› ayn› ay›nda yüzde 0,73 tahakkuk pay› ile yine 10. s›radayd›. Temmuz 2013 itibariyle Adana’n›n genel bütçe gelir-gider tablosu incelendi¤inde ise; merkezi bütçe geliri 1 milyar 930 milyon TL., toplam gider ise 2 milyar 189 milyon TL. oldu. Gelir gider dengesi –621 milyon 205 bin TL. olarak gerçekleflmifltir. Temmuz 2012’de bütçe dengesi ise –548 milyon 798 bin TL. tutar›ndayd›.
28
Ekonomi Bakanl›¤›’nca yap›lan çal›flmada, teflvik istatistiklerinde düzenleme yap›lm›fl ve genel toplama göre veriler derlenerek aç›klanmaya bafllanm›flt›r. Buna göre 2013 y›l› Ocak-Haziran ay›nda Adana iline toplam 652 milyon 543 bin TL. tutar›nda, 40 adet belge düzenlenirken, öngörülen istihdam›n 1812 kifli oldu¤u aç›kland›. 2012 y›l› ayn› dönemde ise 2 milyar 197 milyon TL. tutar›nda sabit yat›r›ml› 33 adet teflvik aç›l›rken, öngörülen istihdam 887 kifliydi. 2013 y›l› OcakHaziran dönemi itibariyle de sabit yat›r›mda iller s›ralamas›nda Adana ili 16. s›rada olup, toplam sabit yat›r›mda Türkiye pay› yüzde 1,6. Resmi Gazete’de yay›nlanan 2013 y›l› Haziran ay› yat›r›m teflvik verilerine göre, sektörel bazda Adana iline imalat sektöründe 4, hizmetler sektöründen 2 ve madencilik sektöründen de 1 adet olmak üzere toplam 31 milyon 689 bin TL sabit yat›r›ml› 7 adet teflvik verilirken öngörülen istihdam›n 183 kifli oldu¤u belirtildi.
F‹YAT ENDEKSLER‹
Adana-Mersin ‹statistiki Bölge S›n›flamas›’na göre, ayl›k enflasyon oran›nda yüzde 0,03 art›fl oldu. ‹statistiki Bölge S›n›flamas›’na göre TR62 Bölgesi olan Adana-Mersin Tüketici Fiyatlar› Endeksi 2013 y›l› A¤ustos ay› itibariyle ayl›k yüzde 0,03, bir önceki y›l›n ayn› döneminde ise (y›ll›k) ise yüzde 8,31 de¤iflim gösterdi. Bu oranda 2012 y›l› A¤ustos ay›nda ise ayl›k yüzde
10,3, y›ll›k yüzde 9,36 de¤iflim yafland›. 26 ‹statistiki Bölge S›n›flamas›’na göre de, AdanaMersin Bölgesi 2013 y›l› A¤ustos ay› ayl›k yüzde 0,03 de¤iflim oran› ile en fazla art›fl yaflanan bölgeler aras›nda 5. s›rada yer ald›, 2012 y›l› A¤ustos ay›nda ise yüzde 1,03
de¤iflim oran› ile 3. s›rada yer alm›flt›. Y›ll›k art›fllara göre ise 26 ‹statistiki Bölge aras›nda 2013 y›l› A¤ustos ay›nda Adana-Mersin Bölgesi y›ll›k yüzde 8,31 art›fl oran› ile 14. s›rada yer al›rken, 2012 y›l› A¤ustos ay›nda ise y›ll›k yüzde 9,67 art›fl ile 3. s›rada yer alm›flt›.
Meslek Komitelerimiz sorunlar›n› ve çözüm önerilerini anlat›yor:
Adana ayakkab›c›l›k sektörü fasondan kurtulmak istiyor O
dam›z 10. Grup Ayakkab›c›l›k Sektörü temsilcilerinden Meclis Üyemiz Hüseyin Sa¤›r, Türkiye’nin en büyük ayakkab› üretim potansiyeline sahip olan Adana’n›n bir an önce ihracata yönelmesi gerekti¤ini belirterek, “Bunun için öncelikle kentin de¤iflik kesimlerinde da¤›n›k olarak üretim yapan sektörün bir sitede toplanmas› gerekiyor” diye konufltu. Meclis Üyemiz Hüseyin Sa¤›r, ayakkab›c›l›k sektöründeki sorun ve çözüm önerilerini Adana Ticaret Odas› Dergisi’ne de¤erlendirdi. Adana’n›n ayakkab› sektöründe Türkiye’nin en büyük potansiyeline sahip oldu¤unu ifade eden Sa¤›r, üretim koflullar›n›n yetersizli¤inden dolay› bu özelli¤i ihracata yans›tamad›klar›ndan yak›nd›. Çevremizdeki bir çok ilin ayakkab› sektörünü bir sitede toplad›klar›n› ve bundan dolay› tan›t›m sorunu yaflamad›klar›na dikkat çeken Sa¤›r bu konuda flunlar› söyledi: “Adana’daki ayakkab› üretim potansiyeli, Konya’n›n 2-3 kat›. Ancak, Konya’daki ayakkab›c›l›k sektörü yerel yönetimlerin de deste¤iyle bir sitede toplanm›fl durumda. Kente ayakkab› ithalat› için gelen yabanc› ifladamlar› mevcut siteye gitti¤inde ürünlerin tümünü görüp inceleyebiliyor. Oysa Adana için ayn› fleyleri söyleyemeyiz. Sektör, Büyüksaat kesimindeki
sokaklara yay›lm›fl durumda. Birço¤u da sa¤l›ks›z koflullarda üretim yap›yor. Adana’ya gelen yabanc› ifladamlar›na, -Gelin, potansiyelimizi ve modellerimizi göründiyemiyoruz. Çünkü sektör çok da¤›n›k durumda. Bu sorun, bir an önce Büyükflehir Belediyesi’nin önderli¤inde çözüme kavuflturulmal›. Siteye kavuflmam›z, hem tan›t›m sorununu ortadan kald›racak, hem de üreticinin ihracata yönelmesini sa¤layacakt›r. Sektörü bir arada toplayacak bir site oluflturulmal›. Aksi taktirde hem potansiyelimizi kullanam›yoruz, hem de mesle¤in yok olma tehlikesiyle karfl› karfl›ya kalmas›na engel olamayaca¤›z.” Adana’da 150’yi aflk›n büyük üretici firman›n bulundu¤unu, bunlarda da 20 ile 100 aras›nda kiflinin çal›flt›¤›n› belirten Sa¤›r, sektöre mutlaka sigorta teflviki uygulanmas› gerekti¤ine de iflaret ederek, “Yaklafl›k 5 bin kifli bu meslekten geçiniyor. Sektörde daha fazla iflçi çal›flt›r›lmas› için iflverenin yükü hafifletilmeli, iflletmelere sigorta teflviki uygulanmal›. ‹flsizlik oran› bak›m›ndan Türkiye’nin üst s›ralar›nda yer alan Adana, teflvik verilmesi durumunda hem istihdam yaratacak, hem de üretimini art›racakt›r.” dedi. Hüseyin Sa¤›r, ayakkab›c›l›k sektörünün ciddi bir tan›t›ma gereksinim duydu¤unu da ifade etti¤i konuflmas›nda flu görüfllere yer verdi:
“Sektörümüz ihracat konusunda bilgisiz. Fuarlara yeterince kat›lm›yor. Oysa potansiyelimiz çok büyük. Adana Ticaret Odas›, son zamanlarda sektörümüze büyük önem veriyor ve yurtiçi ve yurtd›fl› fuarlara kat›l›m konusunda çal›flmalar yap›yor. Bu çal›flmalar›n hayata geçmesi, sektörümüzü merdivenalt› üretiminden kurtar›p markalaflmaya yönlendirecek. Sektördeki sorunlar›n çözümlenmesiyle birlikte vizyonumuz ve hedefimiz de de¤iflecek ve Türkiye’nin de¤il, Avrupa’n›n ayakkab› üretim merkezi olmak için çaba gösterece¤iz.
29
Yeni nesil finansman imkanlar› Ancak 6361 Say›l› Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman fiirketleri Kanunu uyar›nca finansal kiralama sözleflmesinin tan›m› de¤iflmifltir. 13.12.2012 tarihinde yürürlü¤e giren bu kanunun 18. maddesi uyar›nca finansal kiralama sözleflmesi; "Kiralayan›n, kirac›n›n talebi ve seçimi üzerine üçüncü bir kifliden veya bizzat kirac›dan sat›n ald›¤› veya baflka suretle temin etti¤i veya daha önce mülkiyetine geçirmifl bulundu¤u bir mal›n zilyetli¤ini, her türlü fayday› sa¤lamak üzere kira bedeli karfl›l›¤›nda, kirac›ya b›rakmas›n› öngören sözleflmedir." fleklinde tan›mlanm›flt›r.
Ender DEM‹R Mali Müflavir www.enderdemir.com.tr
30
Leasing (finansal kiralama), bir yat›r›m mal›n›n mülkiyeti leasing flirketinde kalarak belirlenen kiralar karfl›l›¤›nda kullan›m hakk›n›n kirac›ya verilmesi ve sözleflmede belirtilen sözleflme süresi sonunda mülkiyetinin kirac›ya geçmesini sa¤layan bir finansman yöntemidir. Leasing, yat›r›m mallar›n›n sat›n al›nmas› yerine, kiralanarak kullan›lmas›n› sa¤layarak firmalar›n iflletme sermayelerini di¤er ihtiyaçlar›n›n karfl›lanmas›nda kullan›lmas› ile verimlili¤in ve karl›l›¤›n artmas›nda önemli rol üstlenir. Leasing yoluyla sat›n al›nacak mal, kirac› taraf›ndan belirlenir. Leasing süresi boyunca mülkiyet leasing flirketinde kal›rken, mal›n kullan›m hakk› kirac›ya aittir. Sözleflmeye uygun flekilde kira bedellerini ödeyen kirac›ya sözleflme süresi sonunda mal›n mülkiyeti sembolik bir bedelle devredilir.
Yap›lan bu düzenlemelerle getirilen en önemli yeniliklerden birisi, daha önce yasada olmayan, uygulamada “sat ve geri kirala” olarak adland›r›lan ve iflletmelere yeni bir finansman imkan› tan›yan yöntemin uygulanabilirli¤ine olanak sa¤lanmas›d›r. Yeni uygulamayla birlikte, art›k finansal kiralama flirketleri bizzat kirac›lardan sat›n ald›klar› tafl›n›r ve tafl›nmaz mallar› ayn› kirac›lara finansal kiralama sözleflmesi ile kiralayabilmektedirler. 6361 Say›l› Kanunun 29. ve 42. maddeleri ile finansal kiralama mevzuat› kapsam›nda yap›lacak sat›p geri kiralama ifllemlerine katma de¤er vergisi ve kurumlar vergisi aç›s›ndan bir tak›m istisnalar getirilmifltir. Bunlardan bahsedecek olursak; Katma de¤er vergisi istisnas› 6495 say›l› Kanunun 29. maddesi ile Katma De¤er Vergisi Kanunu'nun 17. maddesinin dördüncü f›kras›na eklenen (y) bendi ile sat›p geri kiralama ifllemlerinde katma de¤er vergisi istisnas› getirilmifltir.
Buna göre finansal kiralama flirketlerinin bizzat kirac›dan sat›n al›p geriye kiralad›¤› tafl›nmazlar›n mülkiyetinin sözleflme süresi sonunda kirac›ya devredilecek olmas› kofluluyla kiralayana sat›lmas›, satan kiflilere kiralanmas› ve devri ifllemleri katma de¤er vergisinden istisna olacakt›r. Kurumlar vergisi istisnas› Kanunun 42. maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 5. maddesinin birinci f›kras›n›n (e) bendinin birinci paragraf›ndaki parantez içi hükmü de¤ifltirilerek, sat›p geri kiralama ifllemlerine kurumlar vergisi istisnas› getirilmifltir. Buna göre; Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman fiirketleri Kanunu kapsam›nda tafl›nmazlar›n geri kiralama amac›yla ve sözleflme sonunda geri al›nmas› flart›yla finansal kiralama flirketlerine sat›fl› ile bu tafl›nmazlar›n finansal kiralama flirketlerince tekrar devral›nd›¤› kuruma sat›fl›ndan do¤an kazançlar›n tamam› kurumlar vergisinden istisna olacak ve bu tafl›nmazlar için en az iki tam y›l aktifte bulunma flart› aranmayacakt›r. Sonuç olarak; kanuni düzenlemelerle getirilen istisnalar da gözönüne al›nd›¤›nda iflletmeler sahip olduklar› tafl›nmazlar› bir finansman kayna¤› haline getirebilir ve bundan da vergi ödemeden faydalanabilir. Uluslararas› uygulamada yayg›n olarak kullan›lan bu yöntemin gelecekte iflletmelerin finansman sa¤lamak için baflvuracaklar› önemli alternatiflerden biri olaca¤› kanaatindeyim.
ABD’li Oda ile ‘Kardefl Oda Protokolü’ imzalad›k Karfl›l›kl› anlay›fl ve ikili iflbirli¤inin gelifltirilmesi, ekonomik ve kültürel de¤iflimlerin art›r›labilmesine yönelik olarak ABD’nin Fort Bend Ticaret Odas› ile Odam›z aras›nda ‘Kardefl Oda Protokolü’ imzaland›. Yönetim Kurulu Baflkan Yard›mc›m›z Halis Bayrak ve Yönetim Kurulu üyemiz Cevdet fieker ile Fort Bend Ticaret Odas› yetkilileri aras›nda Ankara’da imzalanan protokol kapsam›nda, ekonomi ve ticaret, ithalat, ihracat ve ortak üretim, e¤itim, çevresel koruma, kültürel de¤iflim ayr›ca her iki taraf›n
karfl›l›kl› menfaatlerine yönelik ticari iflbirliklerinin gelifltirilebilmesine yönelik çal›flmalar gerçeklefltirilecek. Yönetim Kurulu Baflkan Yard›mc›m›z Halis Bayrak ve Yönetim Kurulu üyemiz Cevdet fieker taraf›ndan yap›lan konuyla ilgili aç›klamada, “Bu protokolle Fort Bend ve Adana Ticaret Odas› -Kardefl Oda- olmufllard›r. Bu kapsamda Fort Bend Ticaret Odas› ve Adana Ticaret Odas› üyelerinin karfl›l›kl› menfaatleri do¤rultusunda bilgi, beceri ve tecrübe aktar›mlar› gerçeklefltirilecektir. Adana Ticaret
Odas›’n›n yeni dönemde böylesi uluslararas› giriflimlerde bulunaca¤›na örnek oluflturan bu protokolün hay›rlara vesile olmas›n› diliyoruz” dediler.
AVM’lerin yaratt›¤› haks›z rekabet önlenmeli... önetim Kurulu Üyemiz Erdinç Güneyli, toptan g›da sektöründe yaflanan sorunlar› Adana Ticaret Odas› Dergisi’ne de¤erlendirdi. Sektördeki en önemli sorunun Al›flverifl Merkezleri ve büyük ma¤azalar konusundaki yasal boflluklar oldu¤unu ifade eden Güneyli, “Oluflan haks›z rekabet mutlaka önlenmeli” diyor.
Y
Al›flverifl Merkezi kültürünün ülkemiz için yeni bir kavram olmad›¤›n›, Kapal›çarfl› örne¤inde oldu¤u gibi kültürümüzün yüzy›llar öncesine uzanan k›ymetli bir parças› oldu¤una dikkat çeken Güneyli, “Ancak günümüzde al›flverifl merkezi olarak tan›mlanan yeni trend, Kapal›çarfl› modelinden tamamen farkl›d›r. Kapal›çarfl› esnaf› yöre insan›ndan oluflurken bugünkü AVM’ler uluslararas› flirketlerin ve sermayenin yerli esnaf üzerindeki a¤›r ve haks›z rekabetinin merkezi haline gelmifltir” görüfllerini dile getiriyor. AVM’lerin istihdam sa¤l›yor gibi gözükse de asgari ücret karfl›l›¤› gece 24:00’e kadar fazla mesailerle çal›flan bir kadro ile gelir da¤›l›m›n› bozman›n yan›nda, yaratt›¤› haks›z rekabet karfl›s›nda kapanan küçük esnaflarla da kendi iflsizler ordusunu oluflturdu¤unu savunan Güneyli flöyle konufluyor: “Büyük kentlerde AVM’ler, nüfus, altyap›, çevre ve trafik gibi etkenler de¤erlendirilmeden düzensiz bir flekilde ve flehir içinde kurulmaktad›r. Oysa bu AVM’lerin
kurulufllar›n›n bilimsel ölçülere göre ve bir analize dayal› olarak yap›lmal›d›r. Avrupa Birli¤i üye ülkeleri ve geliflmifl ülkelerin tümünde Büyük Ma¤azalar Yasas› uzun
y›llardan beri yürürlükte olup hem üreticiyi, hem tüketiciyi, hem de sektöre lojistik ve tedarik deste¤i sa¤layan firmalar›n ç›karlar›n› topluca gözetmekte olup, sa¤l›kl› flehirleflme,
Erdinç Güneyli kimdir ? 1974 y›l›nda Tarsus’ta dünyaya gelen Erdinç Güneyli, ilk, orta ve lise e¤itiminin ard›ndan 1992 y›l›nda Çukurova Üniversitesi ‹.‹.B.F. ‹flletme Bölümü’ne girdi. 1996 y›l›ndaki mezuniyetinin ard›ndan 2000 y›l›nda da yüksek lisans yapt›. Evli ve iki çocuk babas› olan Güneyli, çal›flma hayat›na babas›n›n bakkal dükkan›nda bafllad›. Güneyli, e¤itimini sürdürürken, babas›n›n Melekgirmez’e tafl›d›¤› 100 metrekarelik toptan g›da dükkan›ndan da kopmad›. “Elimde difl macunu satt›¤›m da oldu” diyen Erdinç Güneyli, bu sürecin kendisine “Alayl›-mektepli” misyonunu yükledi¤ini belirtiyor. Aile flirketlerinde s›kça yaflanan kuflak aktar›m sorununu da, “Alayl›-mektepli” misyonu sayesinde aflt›¤›n› ifade eden Güneyli, “Çok say›da aile flirketi iki ya da üçüncü kuflaktan sonra yürümüyor. Bunun birinci sebebi, üniversite e¤itimini tamamlay›ncaya kadar iflin içinde yer almayan yeni nesil kendisini bir anda babas›n›n iflletmesinin bafl›nda buluyor. Do¤al olarak ifller yürümüyor. Oysa ben, okul ile çal›flma hayat›n› birbirinden ay›rmad›m ve bir buçuk kuflak olarak adland›rd›¤›m süreçte herhangi bir sorun yaflamad›¤›m gibi, bu durum h›zla kabuk de¤ifltiren toptanc›l›k sektörüne adaptasyonumda kolayl›klar sa¤lad›” dedi. 2011 y›l› Güneyliler için yeni bir dönüm noktas› oldu. Dünyada çok tüketilen g›da ürünlerinden olan turflu, zeytin ve salça gibi ürünleri kendi markas› (Güneyba¤) ile üretmeye bafllayan Güneyliler, 2013 y›l›nda en son teknolojilerin kullan›ld›¤›, y›ll›k 10 bin ton üretim kapasiteli, Avrupa standartlar›nda bir tesisi ülkemize kazand›rd›.
31
olmal›, tedarikçilere yapacaklar› ödemeler belli bir takvime ba¤lanmal›, raf girifl bedelleri ile vizyon, katalog, dergi kat›l›mlar› sat›fl miktar›n›n üzerinden belirli bir iskontoya ba¤lanmal›, direkt olarak belirli bir tutar istenmemeli ve zarar›na sat›fl yap›lamamal›d›r. Söz konusu düzenlemenin ivedilikle yasalaflmas› gerekmektedir.” Erdinç Güneyli tüm sektörlerde oldu¤u gibi toptanc›l›kta da ciddi anlamda karfl›l›ks›z çek sorunu yafland›¤›n› söylüyor. Yak›n zamanda ç›kan Çek Yasas›’n›n sorunu ortadan kald›rmaya yetmedi¤ine iflaret eden Erdinç Güneyli bu konuda da flu görüflleri dile getiriyor:
32
çevreye duyarl›l›k, tüketici memnuniyeti ve üretici ile tedarikçilerin eflit rekabet koflullar›nda ticaret yapmas›n› sa¤lamaktad›r. Ancak Ülkemizde bu yasa halen yürürlükte de¤ildir. fiehir merkezine kurulan AVM’ler fahifl kiralarla yerel iflletmelerin yer almas›na imkan b›rakmad›klar› gibi büyük ve güçlü sermaye yap›lar›yla uzun süre ve dayanma s›n›rlar›n› aflacak flekilde zarar›na sat›fllarla g›da, konfeksiyon, kozmetik, temizlik ürünleri gibi fiyata duyarl› birçok üründe AVM d›fl›ndaki iflletmelerin kapanmas›na neden olmaktad›r. Zira AVM’ler bu zarar›na sat›fllar› genifl ürün yelpazeleri içindeki baz› ürünlerde yapmakta ve çok çeflitli ürünler satt›klar› için birkaç y›l bu ürünlerden zarar etseler bile bu zararlar›n› sübvanse edebilmektedirler. 400 – 500 bin ve üzeri say›larda tüketici nüfusunu kent ekonomisinden kendi iflletmelerine çekerek yaratt›klar› a¤›r rekabete, zarar›na sat›fllarla haks›z rekabet boyutunu da ekleyerek kent içindeki tüm KOB‹ niteli¤indeki iflletmelere ticaret alan› b›rakmamakta ve kapanmaya zorlamaktad›rlar. Her geçen gün yeni bir sektör büyük ma¤azalar ve AVM’lerin haks›z rekabetinden yak›nmakta ve alternatif çözümler aramaktad›r. Üstelik tüm bunlar›n yan›nda AVM’ler toplumsal kültür yap›s›n› da bozmakta ve tamamen tüketime dayal› bir kültürel dönüflüme neden olmaktad›r. Bu nedenle tüm sektörlerin büyük sorunu haline gelen “AVM ve Büyük Ma¤azalar Yasas›n›n” ivedilikle ç›kar›lmas› gerekmektedir. Bu yasa içerisinde yer almas› gereken en temel hususlar flunlard›r; ma¤azalar›n kendi markalar›n›n raftaki pay› yüzde 20’yi geçmemeli, çal›flma saatleri 09: 00 – 21: 00 aras›nda olmal›, haftada bir gün tatil
Karfl›l›ks›z çek sorunu Karfl›l›ks›z çek keflide etme eylemi için çek düzenleme ve çek hesab› açma yasa¤› fleklinde idari nitelikte bir yapt›r›m uygulanmas› daha uygun bir çözüm olacakt›r. Gerekçeleriyle haz›rlanan yeni Çek Yasas› 3 fiubat 2012 de yürürlü¤e girdi. ‹fl dünyas›n›n yasadan en temel beklentisi geliflmifl ülkelerdeki gibi çek sisteminin ticarette güvenilir hale getirilmesiydi. Kiflisel görüflüm de -Ekonomik suça ekonomik ceza verilmesinden- yanayd›. Çekte hapis cezas›n›n kald›r›lmas› da kesinlikle do¤ruydu, ancak çekin güvenirli¤inin sa¤lanmas›n›n yan› s›ra itibar›n›n da korunmas› gerekiyordu. Baflta TOBB olmak üzere TESK ve ifl dünyas›n›n temsilcileri yeni yasan›n uygulanmas› sürecinde üyelerinin yaflad›klar› s›k›nt›lar› sürekli dile getiriyorlar. Yeni yasan›n yürürlü¤e girmesiyle uygulanma sürecinin verilerini araflt›rd›¤›mda ifl dünyas›n›n dile getirdikleri endiflelerin de hakl› oldu¤unu gördüm. Çek Yasas›'n›n yürürlü¤e girdi¤i tarihten sonraki süreçte Bankalararas› Takas Odalar› Merkezi, Bankalararas› Takas Odalar›'na ibraz›nda karfl›l›ks›z kalan çek adetleri verileri; geçmifl dönemle k›yaslasak bile durumun iç aç›c› olmad›¤› ortada. Verilere göre iyi niyetlerle haz›rlanan yeni Çek Yasas›'ndan kötü niyetliler yararlan›yor. Çek Yasas› sonras› karfl›l›ks›z çek say›s›nda geçmifl y›llara göre art›fl oldu¤u görülüyor. Eski yasayla çek ma¤durlar› vard› yeni yasayla onlar›n ma¤duriyeti giderildi. Bu kez de çek alacakl›lar›n› ma¤dur eden bir süreç yaflan›yor. Hükümetimiz ifl dünyas›n›, iflletmeleri, esnaf› yaflan›lan bu zor durumdan kurtaracak çeke itibar kazand›r›c› düzenlemeleri en k›sa sürede yürürlü¤e sokarak çek sistemini ticarette tekrar güvenilir bir araç olarak kullan›l›r konuma getirmelidir. Aile flirketleri ve kurumsallaflma Aile flirketlerinin kurumsallaflmas› ve di¤er kuflaklara aktar›lmas›n›n genel ekonomi ile direkt ba¤lant›s› bulundu¤unu belirten Erdinç Güneyli, “Aile ile ifl iliflkilerinin birbirine girmesi, ifl gereklerinin aile gereksinimleri ile çak›flmas›, varis planlamas›n›n yap›lmamas›, ifl
ile aile iliflkilerinin birbirinden ayr›lamamas› gibi sorunlar›n çözüme kavuflturulamamas› firman›n yok olmas›na kadar boyutlanabilecek bir sürecin tetiklenmesini beraberinde getirmektedir” diye konufluyor. Kurumsallaflman›n en basit flekliyle, verimli bir ifl ortam›n›n yarat›lmas› anlam›na geldi¤ine de de¤inen Güneyli sözlerini flöyle noktal›yor: Aile flirketlerini di¤er flirketlerden ay›ran ve ayr› bir uzmanl›k konusu haline getiren iflle iç içe geçmifl aile ba¤lar›d›r. Aile flirketlerinde sadece flirketin kurumsallaflmas› yeterli de¤ildir. Ayn› zamanda aile iliflkilerinin de kurumsallaflmas› gerekir. San›lan›n aksine çok say›da baflar›l› yönetilen ve pazarda lider konuma gelmifl aile flirketleri mevcuttur. Ford, Peugeot, Pirelli, Henkel, Sabanc›, Koç, Do¤ufl gibi. Ancak, aile flirketlerinin yaflam ömrüyle ilgili istatistikleri inceledi¤imizde ise aile flirketlerinin ömrünün di¤er flirketlere k›yasla daha düflük oldu¤u görülmektedir. Son ekonomik krizde bir gazete haberinde Türkiye’de 15.000 aile flirketinin kapand›¤› belirtilmiflti. Dünya üzerinde örneklere bakacak olursak birinci kuflak taraf›ndan kurulan 100 aile flirketlerinin sadece ve sadece 3 tanesi 3. kufla¤a kadar yaflayabilmektedir. 3. kufla¤a kadar yaflayan aile flirketlerinin yan› s›ra 750 y›l yaflayan aile flirketleri de bulunmaktad›r. Bu ayr›cal›¤› neyin sa¤lad›¤› konusunda yap›lan araflt›rmalarda ç›kan sonuç, kurumsallaflman›n ö¤eleridir. Ama bu ö¤eler sadece ifllerin kurumsallaflmas› de¤il aile içi iliflkilerinin de
Odam›za ziyaretler sürüyor...
AK Parti Adana Milletvekili Necati Çetinkaya, Yönetim Kurulumuzu ziyaret ederek sorunlar hakk›nda bilgi ald›. Çetinkaya, “Ankara’daki tüm giriflimlerinize öncülük etmeye haz›r›m” diye konufltu.
33
Adana Toros Dernekleri Federasyonu Genel Baflkan› Cenap Erol ve beraberindeki heyet üyeleri, Yönetim Kurulumuzu ziyaret etti. Federasyon Baflkan› Cenap Erol, yap›lmas› tasarlanan faaliyetleri hakk›nda bilgi verdi.
G›da Toptanc›lar› Derne¤i Baflkan› Kaz›m Bozan beraberindeki üyeleriyle Odam›z› ziyaret ederek, Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle ve Yönetim Kurulu Üyemiz Zübeyt fiendur’a çal›flmalar› hakk›nda bilgi verdi.
TMMOB Kimya Mühendisleri Odas› Güney Bölge fiubesi Baflkan› Ali Çelik ve Yönetim Kurulu üyeleri, Baflkan›m›z Atila Menevfle’yi ziyaretlerinde önümüzdeki dönemde ortak projelere imza atmak istediklerini belirttiler.
34
Yönetim Kurulu Baflkan Yard›mc›m›z Mehmet fiahbaz, ça¤r› merkezi oluflturulmas› konusunda incelemelerde bulunmak üzere geldikleri Adana’da Odam›z› ziyaret eden ‹sviçre firmas› yetkilileriyle görüfltü. fiahbaz, “Bu yat›r›m› Adana’da gerçeklefltirdi¤iniz takdirde Adana Ticaret Odas› olarak her türlü destekte bulunmaya haz›r›z” dedi.
Çukurova Geliflim Derne¤i Baflkan› Ender Demir ve Yönetim Kurulu Üyeleri Fatih K›rsay, Elif Özçelik Demir ve Ayd›n Sar›gül, Baflkan›m›z Atila Menevfle’yi ziyaret ederek çeflitli alanlarda iflbirli¤i yapmak istediklerini bildirdiler.
Kyoto protokolü kapsam›nda hibe destekleri bilgilendirme toplant›s› K
yoto protokolü kapsam›nda haz›rlanan projelere verilen destekler hakk›nda, yat›r›m yapacak firmalara yönelik olarak, Odam›z'da “Kyoto Protokolü Kapsam›nda Türkiye’deki Yat›r›mlara Verilecek Hibe Destekleri Bilgilendirme Toplant›s›” düzenlendi.
May›s 2009 tarih ve 27227 say›l› Resmi Gazete’de yay›nland›ktan sonra yürürlü¤e girmiflti. Kyoto Protokolü’nde imzas› yer alan ülkeler, karbondioksit ve sera etkisine neden olan di¤er befl gaz›n sal›n›m›n› azaltmaya veya bunu yapam›yorlarsa sal›n›m ticareti yoluyla haklar›n› artt›rmaya söz vermifllerdi.
Küresel ›s›nma ve iklim de¤iflikli¤i konusunda mücadeleyi sa¤lamaya yönelik uluslararas› tek çerçeve olan “Kyoto Protokolü”, ülkemizde, 13
Bu protokole ba¤l› olarak; Birleflmifl Milletler ‹klim De¤iflikli¤i Çerçeve Sözleflmesi kapsam›nda Temiz Kalk›nma Mekanizmas›
oluflturulmufl ve bu mekanizma ile Kyoto Protokolü’ne taraf olan; ancak bu sözleflme çerçevesinde herhangi bir emisyon hedefi bulunmayan ülkelerde sera gaz› azaltma projelerinin gerçeklefltirilmesi hedefleniyor. Odam›z'da genifl bir kat›l›mla gerçekleflen toplant›da, UNFCCC yetkilisi Dr. Martin Schwarz ve Cubidor Türkiye Temsilcisi Cihan Korhan taraf›ndan konuyla ilgili kapsaml› bilgi sunumunda bulunuldu.
19. Meslek Komitemiz özürlülerin sorunlar›n› görüfltü dam›z 19. Grup Meslek Komitesi, kent içi ulafl›m›nda kullan›lan araçlar›n özürlü vatandafllara da hizmet verebilmesi için daha gerçekçi ad›mlar at›lmas› gerekti¤i yönünde karar ald›.
O
Olcay De¤irmenci Baflkanl›¤›’nda gerçekleflen ve Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle’nin de kat›ld›¤› 19. Grup Meslek Komitesi toplant›s›nda, kent içi ulafl›mda özürlülerin karfl›laflt›klar› sorun ve çözüm önerileri görüflüldü. Minübüs ve benzeri toplu tafl›ma araçlar›na rampa tak›lmas›n›n teknik olarak mümkün olmad›¤› belirtilen komite karar›nda flu görüfllere yer verildi: “Minibüs türü toplu tafl›ma araçlar›na engelli rampalar›n›n konulmas› flart› getirilmifltir. Bu genelge ile ilgili olarak minibüs tipi toplu tafl›ma araçlar›na engelli rampas› konulmas›n›n imkans›zl›¤› Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanl›¤›, TSE Baflkanl›¤› ve
Otomotiv Sanayi Derne¤i ve Türkiye fioförler ve Otomobilciler Federasyonu taraf›ndan bir çok toplant›da dile getirilmifl ve minibüslerde bu tür tadilatlar›n yap›lmas›n›n imkans›zl›¤›
ifade edilmifltir. 5378 Say›l› Engelliler Hakk›nda Kanunun geçici 3. maddesi kapsam›nda bir de¤ifliklik yap›lmas› halinde yaflanan sorun sona erece¤i düflünülmektedir.”
35
Bir konu / Bir konuk
‹flletmelerde yang›n riski analizine dikkat! iflletmenin amaçlar›na ulaflmas›n› engelleyecek risklerin ne oldu¤unun belirlenmesidir. Risk analizi; konu hakk›nda deneyim ve e¤itim sahibi, objektif yaklafl›ma sahip risk mühendislerince ilgili tesisin tehlike riski yönünden teftifli ve raporlanmas› olarak adland›r›l›r. Sonras›nda raporlar underwriting departman›na gönderilir. Underwriting departman›nda çal›flanlar ise çok riskli tesisleri ay›klar ve az riskli bulduklar› tesislere ise risklerine göre prim ç›kar›rlar.
‹hsan Ersan
ütün iflletmelerin hatta mahalle bakkal›n›n bile asla vazgeçmek istemedi¤i temel amaç nedir? Karl›l›k ve büyümek...
B 36
Günümüzde art›k risk analizinin önemi artmaktad›r. Tesisler sadece yang›n ile de¤il ifl durmas›na karfl› da tedbirlerini almak zorundad›r.
Her bireyin ve kurumun hedefi var olmaya devam etmektir. Peki, bunun için ne gibi önlemler al›yoruz, veya al›yor muyuz?
Keflke, keflke demeden önce ilk öncelik olarak milli servetimiz olan tesisleri korumak, yang›n önlemlerini standartlara göre sa¤lamak ve sonras›nda ifl süreklili¤ini sa¤lamal›y›z. Unutulmamal›d›r ki bir tesis yand›¤› zaman sadece yanan iflletme de¤il, bütün hayalleriniz de kül olacakt›r...
Asl›nda var olmak demek; k›saca ifl süreklili¤i ve üretiminin hiç durmadan çal›flmas› demektir. Firman›z önemli bir ihaleyi kazand›¤›ndan gece gündüz devaml› üretim yap›yorsunuz. Ancak ne yaz›k ki gece vardiyas›nda ç›kan bir yang›nla bütün iflletmeniz kül oldu... Sizce sadece kül olan iflletmeniz mi, müflterileriniz mi, pazar pay›n›z m›, itibar›n›z m›? Ya iflçileriniz… Türkiye genelinde iflletmecilerin yang›ndan korunmak ve yang›n› engellemek için gerekli önlemleri almad›klar› gözlenmektedir. Yak›n zamanda Kahramanmarafl ve Gaziantep flehirlerinde 4 tekstil fabrikas› yang›n hadisesi yaflam›fl ve büyük zararlar meydana gelmifltir. Tesislerde gerçekleflmemifl riskler her zaman mevcuttur ve sigorta flirketleri belirli bir prim karfl›l›¤›nda bu risklere teminat verirler. Bunun öncesinde bünyesinde bulunan risk mühendislerini sigortalanacak veya sigortas› yenilenecek iflletmelere veya kurumlara gönderirler. ‹lk aflama, gerçekleflti¤i zaman
Tesislerde genel olarak riskler Türkiye geneline bak›ld›¤›nda sigara ve elektriksel nedenlerden dolay› ç›kmakta ve en üst s›ralarda yer almaktad›r. Ancak iflletmelerde sigara bir kez içildi¤i zaman art›k engellemek zorlaflmaktad›r. Çünkü tesislerde sigara içimi bir kültür haline gelmekte ve yasak olmas›na ra¤men içilmekte ayr›ca sigara içilmesini bir anda yasaklamak kolay olsa da yasa¤a uymak uzun bir süre almaktad›r. fiu anda birçok sigorta flirketi sigara içilen bir tesise teminat vermekten çekiniyor hatta teminat dahi vermiyor.
Sanayi Amaçl› Kullan›lan Yeralt›sular› Bilim, Sanayi ve Teknoloji ‹l Müdürlü¤ü, stratejik bir kaynak olan yeralt› sular›m›z›n sürdürülebilir flekilde yönetilebilmesi için düzenli ve sürekli olarak ölçülmesi gerçe¤inden yola ç›karak 167 say›l› Yeralt›sular› Hakk›ndaki Kanunda bir de¤ifliklik yap›ld›¤›n› bildirdi. 1 Mart 2013 tarih ve 28574 say›l› Resmi Gazetede yay›mlanan bu de¤ifliklik ile sanayi maksatl› kullan›lan kuyulara kanunun yay›mland›¤› tarihten itibaren bir y›l içerisinde ölçüm sistemi kurulmas›, bir y›l içerisinde ölçüm sistemi kurulmayan kuyular›n kullanma belgelerinin iptal
edilerek kuyular›n kapat›laca¤› hükmünün getirildi¤i ifade edildi. Söz konusu Kanun de¤iflikli¤i ile yap›lan düzenlemeye ait uygulaman›n kanuni süre içerisinde tamamlanmas›n›n gerek yeralt›suyu kullan›c›lar›n›n ma¤dur olmamalar› gerekse yeralt›suyu kullan›m›n›n kontrol alt›na al›nmas› bak›m›ndan önemli oldu¤u belirtilen yaz›da, sanayi suyu kullan›m maksatl› kuyulara ölçüm sistemi kurulmas› için yap›lacak olan çal›flmalarla ilgili gerekli hassasiyetin gösterilerek, sanayi maksatl› yeralt›suyu kullanan üyelerimize konunun duyurulmas› istendi.
‹fl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i Kanunu konusunda uyar›lar... Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl›¤›’ndan Odam›za gönderilen bir yaz›da; 6331 say›l› ifl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i Kanunu’nun 30 Haziran 2012 tarihli ve 28339 say›l› Resmi Gazete’de yay›mlanarak yürürlü¤e girdi¤i, bu kanunla risk de¤erlendirmesi gerçeklefltirilmesi, acil durum planlar›n›n haz›rlanmas›, çal›flanlara ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i e¤itimlerinin verilmesi gibi birçok yükümlülü¤ün de 1 Ocak 2013 tarihiyle hayata geçirildi¤i aç›kland›. Kanunun 6, 7, 8. maddelerinin ifl sa¤l›¤› ve güvenli¤i (iSG) hizmetlerinde görevlendirilecek iflyeri hekimleri, ifl güvenli¤i uzmanlar› ve di¤er sa¤l›k personeline iliflkin hükümler ile bu hizmetler için sa¤lanacak devlet deste¤ini içerdi¤i belirtilen yaz›da daha sonra flu aç›klamalarda bulunuldu: “2 A¤ustos 2013 tarihinde yay›mlanan 6495 say›l› Kanun ile 50’den az çal›flan› olan tehlikeli ve çok tehlikeli s›n›fta yer alan iflyerleri için iflyeri hekimi, ifl güvenli¤i uzman› ve di¤er sa¤l›k personelinin görevlendirilmesi ve bu hizmetlere sa¤lanacak devlet deste¤ine dair yükümlülüklerin yer ald›¤› 6 ve 7. maddeleri 1 Ocak 2014 tarihine ertelenmifl bulunmaktad›r. 4857 say›l› ‹fl Kanununun mülga 81. maddesi hükümlerinin devam› niteli¤inde olan bu maddeler, her iki Kanunun da ilgili hükümleri gere¤ince, 50 ve daha fazla çal›flan› olan iflyerleri için ifl Kanununun yay›m y›l› olan 2003’ten bu yana yürürlüktedir. ‹SG hizmetlerinin takibi, kontrolü ve izlenmesi amac›yla Genel Müdürlü¤ümüzce ‹SG-KAT‹P ad›yla ülkemizdeki bütün iflyerlerini kapsayacak flekilde “‹fl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i-Kay›t Takip ve ‹zleme Program›” hizmete girmifl ve söz konusu program›n Bakanl›¤›m›z ifl Teftifl Kurulu Baflkanl›¤› ile efl zamanl› bilgi paylafl›m› yapmas› sa¤lanm›flt›r. Yukar›da an›lan yükümlülü¤ün iflverenlerce yerine getirilmesi amac›yla, ilgili mevzuat gere¤ince iflyerlerinde iflyeri hekimi, ifl güvenli¤i uzman› ve di¤er sa¤l›k personeli görevlendirilmesi konulu bildirimlerde ‹SGKAT‹P’ in kullan›lmas› gerekmektedir. Kanunun 1 Ocak 2013 tarihiyle yürürlü¤e giren di¤er yükümlülüklerinin yerine getirilerek, çal›flanlar›n daha güvenli bir çal›flma ortam›na kavuflmas›na olanak sa¤lanmas› ve bu hususlara iliflkin olarak Kanunda belirtilen idari para cezalar›yla karfl› karfl›ya kal›nmamas› için bu yükümlülüklere dair çal›flmalar›n tamamlanmas› ve ifl güvenli¤i uzman›, iflyeri
hekimi ve di¤er sa¤l›k personelinin görevlendirilmesi yükümlü¤ü bafllayan iflyerlerinde ‹SG-KAT‹P üzerinden bildirimlerin yap›lmas› gerekmektedir. 6331 say›l› Kanun, ilgili mevzuat, dokümanlar ve risk de¤erlendirmesine dair rehberlere http://www.csgb.gov.tr/ csgbPortal/ isggm.portal ba¤lant›s›ndan ulafl›lmas› mümkündür. ‹SG-KAT‹P’ e girifl ve kullan›m hakk›nda bilgi edinmek amac›yla ise internet ortam›nda http://isgkatip.csgb.gov.tr/ Logout.aspx ba¤lant›s›n›n kullan›lmas› uygun olacakt›r. ‹flyerlerimizin cezal› duruma düflmemesi ve gerekli yükümlülüklerin hat›rlat›lmas› amac›yla, Bakanl›¤›m›z ifl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i Genel Müdürlü¤ünce 10-50 çal›flan› olan tehlikeli ve çok tehlikeli iflyerleri ile 50 den fazla çal›flan› olan bütün iflyerlerine 6331 say›l›
Kanun kapsam›nda yükümlülüklerini hat›rlatan yaz›lar gönderilmifltir.”
ÜYELER‹M‹ZE ÖNEML‹ DUYURU 2013 y›l› Oda aidatlar›n›n (y›ll›k ve munzam) 2. taksitlerinin son ödeme günü 31 Ekim 2013 Perflembe günü saat 17:30’da sona erecektir. ODA A‹DATLARINIZI; • Odam›z veznesine nakit veya kredi kart›yla, • Anlaflmal› bankalara (‹fl Bankas›, Akbank, Garanti Bankas› veya fiekerbank) ATS (aboneli tahsilât sistemi) ile • ‹nternet web sitemizden (www.adanato.org.tr) sanal pos ile ödeme imkânlar›n›z bulunmaktad›r. Son ödeme gününden sonra tahsil edilecek aidatlara gecikme zamm› eklenerek (kanun gere¤i) tahsil edilecektir. Odam›za bizzat gelerek vezneden aidat veya kredi kart› ile aidat ödemelerini yapacak üyelerimizin; son günlerde yaflanan yo¤unlu¤u göz önüne alarak ödemelerini son günlere b›rakmamalar› kendi menfaatlerine olacakt›r. Aidatlarla ilgili detayl› bilgiyi Odam›z internet web sitesinden (www.adanato.org.tr ) veya Mali ‹fller Müdürlü¤ümüz’den alabilirsiniz.
ADANA T‹CARET ODASI
37
Yazarlar›m›z
Yeni Türk Ticaret Kanunu çerçevesinde amme alacaklar›n›n tahsili
Sedat Eryürek Ba¤›ms›z Denetçi
aliye Bakanl›¤›; Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda, yap›lan yeni düzenlemeler paralelinde devletin alacaklar›n›n tahsilinde yeni uygulamalar› yürürlü¤e koymufltur. Yürürlü¤e konan uygulamalar bu makalemin konusunu oluflturmaktad›r. Öncelikle limited flirketlerin ortaklar›n›n, müdür ve kanuni temsilcilerinin amme alaca¤›nda sorumluluklar›n›n boyutunu daha sonra ise anonim flirket ortaklar›, yönetim kurulu üyeleri ve kanuni temsilcilerin sorumluluklar›n›n boyutunu irdeleyece¤im.
M
38
A-) Limited fiirketlerin Amme Alacaklar›nda Sorumluluk: I) Ortakl›k nedeni ile Sorumluluk; Limited flirket ortaklar›, eski Türk Ticaret Kanunu’na göre hisselerini usulüne uygun olarak noterden devir etmelerine karfl›n ticaret sicilinden tescil ettirmedikleri zaman flirket ortakl›¤›ndan ç›km›fl say›lm›yordu. Bu durum hissesini devir eden orta¤›n ma¤duriyetine yol aç›yordu. Bu ma¤duriyet Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda ortakl›k pay›n›n devrini düzenleyen 595. maddesi ile ortadan kalkm›fl olup flirket ortakl›¤›n›n devrinin 595. maddesinde belirtilen hükümler do¤rultusunda yap›lmas› halinde yap›lan devir ifllemleri ticaret siciline tescil edilmese bile orta¤›n 6183 Say›l› Kanunun 35. maddesine istinaden amme alaca¤›ndan dolay› sorumlu olmayaca¤›; bir baflka anlat›mla devir tarihinden sonra yasal takibe maruz kalmayaca¤›d›r. Ancak flunu da belirtmek laz›m ki hissesini devir eden orta¤›n flirketteki ortakl›k dönemine ait amme alaca¤›ndan sorumlulu¤u devam etmekte olup, devir alan orta¤›n ise hem geçmifl dönem, hem de kendi dönemine ait amme alaca¤›ndan sorumlu oldu¤u unutulmamal›d›r.
b) Limited fiirketler de Müdür ve Kanuni Temsilci S›fat›yla Sorumluluk; Eski Türk Ticaret Kanunu’nda; limited flirketlerinin temsil ve yönetimini ile ilgili olarak ortaklar d›fl›nda flirket müdürü atanabilmekte ve flirket ortaklar›n›n flirket müdürü olmas› zorunlulu¤u bulunmamakta idi. Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun; 623. maddesinde yap›lan yeni düzenleme ile limited flirketlere, d›flar›dan flirket müdürü atanmas› durumunda flirket ortaklar›ndan birisinin de flirket müdürü olarak atanmas› zorunlulu¤u getirilmifltir. Bu ba¤lamda, flirket ortaklar›ndan en az birinin elini tafl›n alt›na koyma zorunlulu¤u bulunmaktad›r. Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun; 623. maddesinde yap›lan yeni düzenlemeler çerçevesinde; flirket ortaklar›, amme alacaklar›ndan dolay› flirkete koyduklar› sermaye oran›nda sorumludurlar. fiirket müdürü ve kanuni temsilcileri ise 6183 Say›l› Kanun’un mükerrer 35. maddesi uyar›nca amme alacaklar›n›n tamam›ndan sorumlu olacaklard›r. B-) Anonim fiirketlerin Amme Alacaklar›nda Sorumluluk: I) Ortakl›k nedeni ile Sorumluluk; Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun; 329. maddesinde yap›lan yeni düzenlemeler çerçevesinde; anonim flirketlerin yönetim kurulu üyesi olmayan ortaklar›, yaln›zca taahhüt ettikleri sermaye ile s›n›rl› olarak sorumlu olmakta, bunun d›fl›nda bir sorumluluklar› bulunmamaktad›r. II) Anonim fiirketlerde Müdür ve Kanuni Temsilci S›fat›yla Sorumluluk; Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun 365. maddesinde, baz› durumlar hariç anonim flirketin yönetim kurulu taraf›ndan yönetilip temsil olunaca¤› belirtilmifl olup, bu flekilde yönetilen anonim flirketlerde, yönetim kurulunun tamam› amme alacaklar›ndan müflterek müteselsil sorumludur. Anonim flirketlerde ortaklar›n yönetim kurulu üyesi olmak istememeleri halinde; Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun 359. maddesi çerçevesinde ortak d›fl› yönetim kurulu üyeleri atanabilmektedir. Yönetim kurulu üyeleri haricindeki kiflilere flirketin sevk ve idaresi görevi verebilmek için en az bir yönetim kurulu üyesinin de flirketin sevk ve idaresinden bizzat sorumlu olmas›
gereklidir. Bu ba¤lamda Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun 370. maddesi çerçevesinde atanan flirketin sevk ve idaresinden bizzat sorumlu k›l›nm›fl kiflilerin amme alacaklar›n›n tamam›ndan müflterek ve müteselsil sorumlu olacaklar›, flirketin sevk ve idaresinde yer almayan ortaklar›n ise paylar› oran›nda sorumlu olacaklar› aflikârd›r. Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda yap›lan yeni düzenlemeler paralelinde devletin alacaklar›n›n tahsilinde yeni uygulamalar› özetleyecek olursak; • Limited flirket ortaklar›nda müdür s›fat› tafl›mayan ortaklar›n amme alacaklar›ndan dolay› paylar› oran›nda sorumlu oldu¤u, müdür s›fat› tafl›yan kiflilerin ise amme alaca¤›n›n tamam›ndan, müflterek ve müteselsil sorumlu oldu¤u, flirket ortaklar›n›n paylar›n›n devir ifllemini Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda ortakl›k pay›n›n devrini düzenleyen 595. maddesine uygun flekilde yap›lmas› halinde yap›lan devir ifllemleri ticaret siciline tescil edilmese bile noter tasdikli devir sözleflmesi tarihi esas al›narak, devir tarihinden sonra yasal takibe maruz kalmayacaklar› fleklinde düzenlenmifltir. Ancak flunu da belirtmek laz›m ki hissesini devir eden ortak flirketteki ortakl›k dönemine ait amme alaca¤›ndan sorumlulu¤u devam etmekte olup, devir alan ortak ise hem geçmifl dönem hem de kendi dönemine ait amme alaca¤›ndan sorumludur. • Anonim flirket ortaklar›n›n flirketin sevk ve idaresinde yer almamalar› halinde amme alacaklar›ndan dolay› paylar› oran›nda sorumlu oldu¤u, flirketin sevk ve idaresinde yer alan flirket ortaklar› ve flirket d›fl›ndan kiflilerin amme alaca¤›n›n tamam›ndan, müflterek ve müteselsil sorumlu olacaklard›r.
‘Ölümsüzlük fiehri Misis’ aç›k müzeye dönüflüyor... önetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle, Misis Antik fiehri’nin kaçak yap›lardan ar›nd›r›larak aç›k müzeye dönüfltürülebilmesi için Yüre¤ir Belediyesi taraf›ndan bafllat›lan çal›flmalara herkesin destek vermesi gerekti¤ini belirterek, “Turizm geliri yok denecek kadar az olan Adana’n›n bu projeye sahip ç›kmas› zorunludur” dedi.
Y
Yüre¤ir Belediyesi taraf›ndan haz›rlanan “Ölümsüzlük fiehri Misis Projesi” çal›flmalar› konusunda Baflkan Yard›mc›s› Zülfü Çelik taraf›ndan Yönetim Kurulumuza bilgi verildi. Projenin sorumlulu¤unu da yürüten Çelik, projenin ayr›nt›lar›n› içeren sunumunda, "Misis Antik fiehri’nin Adana'n›n 27 kilometre do¤usunda Ceyhan Nehri'nin hemen kenar›nda yer ald›¤›n› ifade ederek, “ Çukurova üzerinde kurulan antik kent binlerce y›ll›k geçmifliyle çok büyük ilgi görmüfl, özellikle Roma devrinin önemli kentleri aras›nda yer alm›flt›r. ‹pek Yolu üzerinde kurulmufl olmas› ve geçit özelli¤i tafl›mas› bu kenti ayr›ca önemli k›lm›flt›r. Misis Çukurova Kültür Havzas›n›n en önemli kentidir. 7000 y›ldan günümüze kadar kesintisiz kullan›lan kent, bu imaj›yla di¤er antik flehirlerden ayr›lmakta ve bu yap›s› kenti özel k›lmaktad›r" diye konufltu.
Proje kapsam›nda, Misis’teki kaçak infla edilen yap›larda oturmakta olan vatandafllar›m›z için Çevre ve fiehircilik Bakanl›¤› iflbirli¤iyle düflük taksitlerle sahip olabilecekleri tar›m-köy tarz›nda konutlar infla edilmesi ve tapulu konutlara geçen vatandafllar›m›z›n sosyal yaflama entegrasyonunun sa¤lanmas›n›n hedeflendi¤ine de dikkat çeken Zülfü Çelik sözlerini flöyle sürdürdü: “Ayr›ca G›da Tar›m ve Hayvanc›l›k Bakanl›¤›'n›n sa¤lad›¤› teflvikler ile bölge özelli¤ine uygun tar›m ve hayvanc›l›¤›n daha modern koflullarda devam ettirilmesi ve istihdam olanaklar›n›n artt›r›lmas› düflünüldü. Kaçak yap›lardan kurtar›lan bölgede arkeolojik kaz›lara bafllanmas›, süreç içerisinde Misis'in önemli bir antik kent modeli olarak dünya turizmine kazand›r›lmas› planland›. Projeyle ayn› zamanda, bünyesinde arkeolojik de¤ere
sahip tafllar› bar›nd›ran yap›lar›n restorasyonu ile birlikte hayat›n devaml›l›¤›n›n sa¤lanmas› amaçland›." Yönetim Kurulu Baflkan›m›z Atila Menevfle de, bu tür projelerin mutlaka desteklenmesi gerekti¤ine iflaret ederek, “Adana’n›n turizm geliri çok az. Yüre¤ir Belediyesi taraf›ndan gerçeklefltirilen bu projenin tamamlanmas›yla birlikte kentimiz önemli bir de¤ere sahip olacak. Misis, bünyesinde bar›nd›rd›¤› tarihsel de¤erleriyle dünyaca ünlü Efes’in küçük bir kopyas› niteli¤inde. Adana Ticaret Odas› olarak en k›sa zamanda bölgeye bir inceleme gezisi düzenleyece¤iz. Misis’teki tarihi de¤erlerin gün ›fl›¤›na ç›kar›lmas› konusunda biz de elimizden gelen deste¤i sunaca¤›z. Çünkü Adana ekonomisinin turizm gelirine ihtiyac› var ve Ölümsüzlük fiehri Misis Projesi de bu bofllu¤u önemli ölçüde dolduracak nitelikte” dedi.
39
Adana Türk-Amerikan Derne¤i, ‹spanya ve Çek Cumhuriyeti’nden konuklar›n› a¤›rlad› ürk-Amerikan Derne¤i ‹ngilizce Kursu (TAD), “Hayat Boyu Ö¤renme Program›” adl› Avrupa Birli¤i Projesi kapsam›nda ortak çal›flmalar gerçeklefltirdi¤i ‹spanya ve Çek Cumhuriyeti’nden gelen konuklar›n› geleneksel Türk konukseverli¤iyle a¤›rlarken, bölgemizin tarihi ve turistik zenginliklerini de tan›tt›. Türkiye’den son derece olumlu izlenimlerle ayr›ld›klar›n› ifade eden Heyet üyeleri, “Adana’da bulundu¤umuz süre içerisinde Avrupa ülkelerindeki Türkiye ile ilgili olumsuz önyarg›lar›n tamamen as›ls›z oldu¤una tan›k olduk” dediler.
T
Kuflaklar ve kültürleraras› e¤itimin, sa¤l›kl› yaflam kültürünün ve yaflam kalitesinin Avrupa Birli¤i standartlar›na ulaflt›r›labilmesi hedefine yönelik olarak, Çek Cumhuriyeti ve ‹spanya ile Türkiye’den Adana Türk Amerikan Derne¤i taraf›ndan ortaklafla haz›rlanan ve iki y›lda tamamlanmas› öngörülen “Hayat Boyu Ö¤renme Program›” (LLP-Longlife Learning Programme) projesinde sona yaklafl›l›yor. Yaflayan üç kufla¤› (büyükanne / büyükbaba / ebeveynler ve çocuklar) kültür al›flverifli ile birlefltirmeyi amaçlayan ortak proje faaliyetleri, 2014 y›l›n›n Haziran ay›nda Çek Cumhuriyeti’nde gerçeklefltirilecek son aflamayla tamamlanacak.
40
Geçti¤imiz aylarda ‹spanya ve Çek Cumhuriyeti’nde incelemelerde bulunma ve proje kapsam›ndaki e¤itimlere kat›lma f›rsat›n› elde eden TAD ö¤retmen ve ö¤rencileri, geçti¤imiz günlerde ise bu ülkelerden gelen konuklar›n› misafir etti. ‹spanya ve Çek Cumhuriyeti’nden gelen proje ortaklar›na Adana’da bulunduklar› bir haftal›k süre içerisinde Çukurova’n›n tarihi ve turistik yörelerini gezdiren, Türk kültürü ve sosyal yaflam› konusunda bilgilendirmelerde bulunan TAD yetkilileri, Güzelyal› fiubesi’nde gerçeklefltirilen toplant›larda da projeye iliflkin geliflmeleri anlatt›lar. Ziyaretle ilgili izlenim ve düflüncelerini aktaran konuk Çek ve ‹spanyol heyetlerinin üyeleri, düflündüklerinden ve anlat›lanlardan çok farkl› bir Türkiye ile karfl›laflt›klar›n› vurgulad›lar. Avrupa ülkelerindeki Türkiye ile ilgili olumsuz önyarg›lar›n tamamen as›ls›z oldu¤una bizzat tan›k olduklar›n› ifade eden Heyet üyelerinin ortak ifadeleri flöyleydi:
“AB’ye tam üyelik konusunda yapman›z gereken en önemli fleylerden birisi, ülkenizin tan›t›m›n› daha etkili kampanyalarla gerçeklefltirerek, Avrupa ülkelerindeki Türkiye’ye iliflkin olumsuz düflüncelerin ortadan kald›r›lmas›n› sa¤lamakt›r. Çünkü, bu ziyaretimiz s›ras›nda Türkiye’nin Avrupa Birli¤i üyeli¤ine olumsuz yaklaflanlar›n asl›nda ülkenizi hiç tan›mad›klar›n› iyice anlad›k. Türkiye, gerek yaflam kalitesiyle gerekse de ekonomik ve siyasi olarak Avrupa ülkelerinden geri say›lamayaca¤› gibi, AB bünyesindeki çok say›da ülkeden de ileri seviyededir. Ülkenizin her fleyi var. Bu anlamda AB’ye üye olman›z Avrupa’ya da büyük bir zenginlik katacakt›r. Bizler kiflisel olarak bundan böyle Türkiye ile
ilgili olumsuz önyarg›lar›n afl›larak ülkenizin AB üyesi olabilmesi için birer gönüllü olarak çal›flaca¤›z. Çünkü bunun gereklili¤ine burada bulundu¤umuz süre içerisinde gönülden inand›k. Bize yönelik s›cak ilgi ve konukseverliliklerinden dolay› proje orta¤›m›z Adana Türk Amerikan Derne¤i yetkililerinin flahs›nda Türk halk›na flükranlar›m›z› sunuyoruz.” TAD Güzelyal› fiubesi Müdürü Gülflah Karaçam da, Adana Türk Amerikan Derne¤i’nin 59 y›ll›k baflar›l› tecrübesiyle sadece e¤itim hayat› ile s›n›rl› kalmay›p, Adana’n›n ve ülkemizin sosyo-kültürel geliflimine de katk›da bulunmay› amaçlad›¤›n› söyledi. Bu projenin de ayn› anlay›flla hayata geçirildi¤ini vurgulayan Karaçam, “Avrupal› konuklar›m›za Türk kültürünü ve yöremizi tan›tmaktan ve onlar›n son derece olumlu izlenimlerle ülkemizden ayr›lmalar›n› sa¤lam›fl olmaktan gurur duyuyoruz. 2014 y›l›n›n Haziran ay›nda sona erecek olan proje kapsam›ndaki hedeflerimizin tam olarak hayata geçirilerek uygulamaya dönüfltürülebilmesi en büyük mutlulu¤umuz olacakt›r. TAD olarak Türkiye’nin Avrupa Birli¤i üyeli¤i yolundaki çabalar›na küçük de olsa bir katk›da bulunabilmifl olman›n sevincini yafl›yoruz” diye
Çukurova Kalk›nma Ajans› taraf›ndan haz›rlanan, Çukurova Bölgesi’nin 2014-2023 y›llar› aras›ndaki Bölge Kalk›nma Plan› Tasla¤› (3):
Çukurova uluslararas› çekim merkezi ve üssü olacak • Organik tar›mda tüketici bilinçlenmesine yönelik özel tan›t›m ve bilinçlendirme faaliyetleri yap›lmas›: Genel itibariyle g›da al›flveriflinin kad›nlar taraf›ndan yap›lmas›, güvenli g›da ve hijyen önem seviyesinin kad›nlarda yüksek olmas› sebebiyle; kad›nlara yönelik organik tar›m konusunda konferanslar, seminerler, kamu spotlar› vb. yöntemlerle tan›t›m ve bilinçlendirme çal›flmalar› yap›lmal›d›r. • Bölgede yetifltirilen organik ürünlere yönelik pazar a¤lar›n›n güçlendirilmesi: 9. Kalk›nma Plan› Bitkisel Üretim Özel ‹htisas Komisyonu raporunda da belirtildi¤i üzere AB ülkeleri ve aday ülkeler aras›nda Türkiye’nin tar›ma alan›nda görece üstünlü¤e sahip olabilece¤i alanlar yafl sebze-meyve üretimi ve organik üretimdir. Komisyon raporu bu konulara öncelik verilmesini tavsiye etmektedir. Özellikle gelir düzeyi ve organik tar›m düzeyi yüksek olan AB ülkelerine yönelik ihracat› gerek lojistik imkânlar› gerekse AB ile uyum süreci içinde olmas›ndan ötürü en iyi karfl›layabilecek ülkelerden biri Türkiye’dir. Organik tar›m çeflitlili¤i ve potansiyeli yüksek olan bölgemizin üretim planlamas› yaparak pazarlama faaliyetlerini att›rmas› bölge için önemli katma de¤er sa¤layacakt›r.
gerekmektedir. Girdileri düflürmeye yönelik çeflitli teknolojik gelifltirme faaliyetleri organik tar›m›n geliflimi aç›s›ndan önemlidir. Son y›llarda artan “organik gübre ve tar›msal ilaçlara” yönelik teknoloji temelli çal›flmalar sektöre ciddi katma de¤er sa¤layabilir. • Sektörün ihtiyaç duydu¤u insan kayna¤›n›n yetifltirilmesi ve örgütlenme bilincinin oluflturulmas›: Organik tar›m, daha modern, teknik bilgi isteyen, yo¤un emek sarf edilen, ara elemana ve araflt›r›c›ya ihtiyaç duyulan bir aland›r. Organik tar›ma yönelik talebin yo¤unlaflmas› ve kamu politikas› olarak konuya verilen önemin artmas›yla organik ürünlerin pay›n›n bölgemiz tar›m›nda giderek artaca¤› öngörülmektedir. Bu sebepten; sektörün talep etti¤i insan kayna¤›n›n yetifltirilmesi önemlidir.
Organik tar›m yapan üreticilerin karl›l›¤›n› ve sektöre talebi artt›rabilmek için sat›fl kanallar› gelifltirilmelidir. Bunun için büyük üreticiler, marketler, tüccarlar ve ihracatç›lar aras›nda koordinasyon sa¤lanmas› önemlidir. Tüketicinin organik ürünlere eriflimini artt›rmak için Adana ve Mersin’de organik tar›m pazarlar› kurulmas› yararl› olacakt›r.
Bölgemizde Silifke ve Yumurtal›k ilçelerinde bulunmak üzere Mersin ve Çukurova üniversitelerinin organik tar›m konusunda e¤itim veren meslek yüksekokullar› bulunmaktad›r. Bu okullar›n; sektörün talep etti¤i insan kayna¤›n› yetifltirebilmesi için gerekli teknolojik altyap›ya kavuflmalar› gerekmektedir. Ayr›ca, üreticiler baflta olmak üzere sektör temsilcileri ile sürekli koordinasyon içinde bulunup ihtiyaçlar do¤rultusunda araflt›rmalar yapmalar› ve eleman yetifltirmeleri bölgede sektörün geliflmesi için büyük öneme haizdir. Bölgede organik tar›mla ilgili faaliyet gösteren üretici birli¤i say›s› azd›r. Sektörde örgütlenme bilincinin oluflmas› ve üretici birliklerinin say›s›n›n artmas›, bölgede organik tar›m›n geliflimine olumlu yans›yacakt›r.
• Organik tar›m›n gelifltirilmesi için sektörde Ar-Ge faaliyetlerinin ve teknoloji kullan›m›n›n artt›r›lmas›: Üretimin artt›r›labilmesi için üretim girdilerinin düflük maliyette olmas›
Tedbir 2. Odun d›fl› orman ürünleri üretiminde verimlilik ve katma de¤er sa¤lanmas› Son y›llarda artan tamamlay›c› t›p, sa¤l›k bilinci ve güvenli g›da anlay›fl›yla tüm dünyada
odun d›fl› orman ürünlerine olan talep h›zl› bir flekilde artmaktad›r. Bu talebe paralel olarak; ülkemizde yak›n zamana kadar üzerine yeterince gidilememifl bir alan olan odun d›fl› orman ürünlerine yönelik ulusal çapta araflt›rmalar ve strateji çal›flmalar› artmaktad›r. Bu çal›flmalar sayesinde; üretim miktar› ve ihracat oranlar›nda son y›llarda çok ciddi art›fllar yaflansa da, hali haz›rda gelinen seviye potansiyelin çok alt›ndad›r. Bölgemizdeki yay›l›fl alan›, tahmini potansiyeli ve ürün çeflitlili¤i göz önünde bulunduruldu¤unda; odun d›fl› orman ürünleri üretiminden bölge ekonomisi ad›na çok daha fazla yararlan›labilmesi gerekmektedir. Ayr›ca; orman köylerine yak›n k›rsal alanlarda yo¤unlaflan bu ürünlerin k›rsal kalk›nmaya da çok ciddi katk› sa¤layabilecek potansiyele sahip olduklar› aç›kça görülmektedir. Odun d›fl› orman ürünlerinde verim, katma de¤er ve çeflitlili¤in artt›r›lmas› için uygulanabilecek stratejilerden baz›lar› flu flekilde s›ralanabilir: • Odun d›fl› orman ürünleri kaynaklar›n›n sürdürülebilir kullan›m› ve verimlili¤i için gerekli planlama çal›flmalar›n yap›lmas›: Odun d›fl› orman ürünlerinin sistematik bir flekilde kaydedildi¤i, üretim miktarlar›n›n ve tahmini potansiyellerin belirlenip belirli periyodlar ile güncellendi¤i bir veri taban›na ciddi anlamda ihtiyaç bulunmaktad›r. Orman Genel Müdürlü¤ü, odun d›fl› ürünlerle bünyesinde daire baflkanl›¤›, bölgelerde ise flube müdürlükleri oluflturmufltur. OGM Bölge Müdürlükleri vas›tas›yla envanter çal›flmalar› hali haz›rda devam etmektedir. Envanter çal›flmalar›n›n tamamlanmas› kaynaklar›n etkin planlanabilmesi için büyük önem arz
37 41
42
9. Kalk›nma Plan› Ormanc›l›k Özel ‹htisas Komisyon Raporu odun d›fl› orman ürünleriyle alakal› flöyle bir de¤erlendirme yapmaktad›r: “Ormanlarda odun d›fl› orman ürünlerinden faydalanmas›na iliflkin olarak, ayr›nt›l› yönetim planlar›n›n ve projelerin yerel halk›n kat›l›m› ile haz›rlanmas› ve uygulanmas› konular›nda mevzuat, teknik ve metodolojiler gelifltirilmeli ve kurumsal kapasite güçlendirilmelidir.” (9.Kalk›nma Plan›, Ormanc›l›k Özel ‹htisas Komisyonu Raporu, s;95) Birçok yörede bu ürünlerin ekonomik önemi ve k›rsal kalk›nmaya yapaca¤› katk› yerel halk taraf›ndan yeterince bilinmedi¤i için ürünlerin yanl›fl de¤erlendirilmesi, bilinçsizce toplanmas›, ürünlerin do¤al yay›l›fl alanlar›n›n yeterince korunamamas› neticesinde; odun d›fl› orman ürünleri hem miktar olarak azalmakta, hem de üretimden verimli yararlanma azalmaktad›r. Özellikle bölge için ekonomik de¤eri yüksek olan ürünlere yönelik korunma alanlar› oluflturulmal›, bu ürünlerin bulundu¤u yörelerde hayvanc›l›k faaliyetlerinin yap›lmamas›, halk› bu konularda bilinçlendirici e¤itimler verilmesi önemlidir. Odun d›fl› orman ürünlerinin ürün miktar›n›, kalitesini, çeflitlili¤ini ve üretim süresini artt›racak araflt›rmalar›n ve teknik faaliyetlerin yap›lmas›na yönelik ilgili kurum ve kurulufllar ve üniversitelerin ziraat ve orman fakültelerinden akademisyenler iflbirli¤iyle yap›lmas› bu alanda ciddi katk› sa¤layacakt›r. Odun d›fl› ürünlerin hali haz›rda üretimi talebe ba¤l›d›r. Bu konuda; üretimin talebe ba¤l› de¤il belirli bir üretim planlamas› dâhilinde yap›land›r›lmas› verimlili¤in artmas›n› sa¤layacakt›r. Odun d›fl› orman ürünleri tehdit oluflturabilecek biyotik ve abiyotik tehditlerden korunmas›na yönelik tedbirlerin gelifltirilmesi önemlidir. • Odun d›fl› orman ürünlerinde katma de¤eri artt›r›c› faaliyetlerin artt›r›lmas› ve çeflitlendirilmesi: Odun d›fl› ürünlerin hali haz›rda üretimi talebe ba¤l›d›r. Bu durum fiyatland›rmada arac›lar›n ve ithalatç›lar›n elini güçlendirmektedir. Oluflturulacak üretim planlar›yla birlikte yöre halk›n›n bu ürünlerin sat›fl›ndan daha fazla yararlanabilmesi için sa¤l›kl› bir fiyatland›rma politikas› oluflturulmal›d›r.
Yeni pazar a¤lar› araflt›r›lmal›, pazarlama faaliyetlerinde alternatif yöntemler izlenmelidir. GDO, güvenli g›da, tamamlay›c› t›p ve sa¤l›kl› yaflam tart›flmalar›n›n s›kl›kla yafland›¤› günümüzde pazarlama faaliyetlerinde bu olgular›n üzerine vurgu yap›lmal›d›r. Bölgemizde öne ç›kan ve ekonomik de¤eri yüksek olan sedir mantar›, defneyapra¤›, kekik, biberiye, f›st›k çam› gibi ürünlerin yurtiçi ve yurtd›fl›nda tan›t›mlar› yap›lmal›d›r. Üretimde standardizasyon sa¤lanmal›, sertifikasyon sistemi gelifltirilmeli, sektörle alakal› teknoloji düzeyi art›r›lmal›, markalaflma ve Ar-Ge faaliyetlerine yönelmelidir. Odun d›fl› ürünlerin hammadde olarak de¤il, ifllenip mamul ve yar› mamul olarak ihraç edilmesi katma odun d›fl› orman ürünlerinde katma de¤eri artt›racakt›r. Tedbir 3. Bölgede eko-turizmin gelifltirilmesi Gerek eko-turizm çeflitlili¤i, gerekse her eko-turizm türü için farkl› seçenekler sunabilmesiyle; TR 62 Bölgesi do¤a tutkunlar› için önemli bir hazine konumundad›r. Dünyada geliflmekte olan çevre bilinci ve eko-turizm e¤ilimiyle, bölge bu anlamda ulusal ve uluslararas› çapta bir cazibe merkezi haline dönüflebilme potansiyeline sahiptir. Eko-turizm ile k›rsal kalk›nma aras›nda olumlu iliflki de göz önünde bulunduruldu¤unda; çevre dostu sürdürülebilir eko-turizmin bölge içindeki k›rkent geliflmifllik farkl›l›klar›n› azaltabilece¤i, bölge tan›t›m›na ve ekonomisine ciddi bir katma de¤er sa¤layabilece¤i aç›kça anlafl›lmaktad›r. Ancak; bu beklentilerin gerçekleflmesi ve eldeki eko-turizm potansiyelinin ciddi bir turizm de¤eri haline dönüflebilmesi için çeflitli stratejiler uygulanmal›d›r. Bunlardan baz›lar› flöyle s›ralanabilir: • Sürdürülebilir bir eko-turizm için kurumlararas› iflbirli¤i sa¤lanmas›: Öncelikli olarak çevre, k›rsal kalk›nma, turizm, orman, e¤itim, yerel yönetimler gibi bu konunun paydafl› olabilecek çeflitli alanlardan kurumlar aras›nda etkin iflbirli¤i sa¤lanmal›d›r. • Eko-turizme yönelik envanter ve pazar araflt›rma çal›flmalar› yap›lmal›. • Eko-turizm potansiyeli yüksek olan alanlarda altyap› ve üstyap› eksiklikleri giderilmesi:
Kanalizasyon ve at›k yönetim sistemleri kurulmal›d›r. Gerekli yol yap›m ve iyilefltirme çal›flmalar› tamamlanmal›d›r. Eko-turizm türüne uygun restoran, sosyal alan, kamp alanlar› ve konaklama tesislerinin yap›lmas› teflvik edilmeli, mevcut tesislerin imkânlar› iyilefltirilmelidir • Eko-turizme yönelik yöresel ürünler gelifltirilmeli, bu ürünlerin pazarlama ve sat›fl stratejileri oluflturulmas›. • Bölgedeki mevcut eko-turizm de¤erlerinin tan›t›m›na, pazarlanmas›na ve marka imaj› yarat›lmas›na yönelik stratejiler oluflturulmas›: Eko-turizm konusunda fark›ndal›k sa¤lanmal›d›r. Fuar, organizasyon ve toplant›lara kat›l›m sa¤lanmal›, tan›t›m araçlar›, reklamlar ve broflürler oluflturulmal›d›r. Yöre halk› do¤a turizmi ve çevre hakk›nda bilinçlendirilmeli. ‹flletmeler çevreye duyarl› hale getirilmelidir. Eko-turizm alg›s›n› gelifltirmek için konferanslar, e¤itimler organize edilmeli, potansiyel acenteler ile ba¤lant›lar sa¤lanmal›, eko-turizm fuarlar› düzenlenmelidir. • Eko-turizme yönelik nitelikli eleman yetifltirilmesi: Eko-turizme yönelik iflletmelerde istihdam edilebilecek e¤itimli ve nitelikli eleman yetifltirilmesine yönelik çal›flmalar yap›lmal›d›r. Eko-turizme yönelik yurtiçi ve yurtd›fl›nda gelecek misafirler için rehberlik hizmetleri artt›r›lmal›; sertifikasyon yöntemiyle bu hizmeti sunabilecek gençler yetifltirilmelidir • Eko-turizm için gelen ziyaretçiler izlemesi ve yönetim planlar› yap›lmas›: Gelen ziyaretçi izlenimlerinin iyi ya da kötü en iyi reklam malzemesi oldu¤unu unutmadan ziyaretçilerin öneri ve flikâyetlerine yönelik anket çal›flmalar› ve de¤erlendirmeler yap›lmal›d›r. Bölgelerin potansiyel ziyaretçi profilleri belirlenmeli, bu ziyaretçilere profillerine uygun ürün ve hizmet çeflitlendirmelerine gidilmelidir. Tedbir 4. Su ürünleri potansiyelinin kullan›larak katma de¤er sa¤layacak üretim ve pazarlama faaliyetlerinin gelifltirilmesi Türkiye’nin ve bölgenin lojistik avantajlar› da düflünüldü¤ünde, TR 62 Bölgesi su ürünleri üretimi noktas›nda elindeki potansiyeli harekete
geçirmesi halinde, su ürünleri sat›fl›nda yurtiçi ve yurtd›fl› pazarlar›ndan özellikle AB ülkelerinden önemli bir pay alabilir. Adana’n›n görece az geliflmifl kuzey ilçelerinde tatl› su kaynaklar›n›n bulunmas› ve Mersin’in görece az geliflmifl bat› ilçelerinin k›y› bal›kç›l›¤›na uygun olmas› sebebiyle; bölgede su ürünleri üretiminin artmas› ve pazar a¤lar›n›n geniflletilmesi k›rsal kalk›nmaya da ciddi katk›lar sa¤layabilir. Ancak; bölgedeki su ürünleri potansiyelin önümüzdeki y›llarda harekete geçirilebilmesi için çeflitli stratejiler uygulanmas› gerekmektedir. Uygulanabilecek stratejilerden baz›lar› flu flekilde s›ralanabilir: • Su ürünlerinin sürdürülebilir kullan›m›n›n sa¤lanmas›, avc›l›k ve yetifltiricilik faaliyetlerinin bu ilkeye göre gerçeklefltirilmesi: Dokuzuncu Kalk›nma Plan›’nda da alt› çizildi¤i gibi su ürünlerinin sürdürülebilir kullan›m›n sa¤lanabilmesi için AB müktesebat›yla paralel flekilde, stok tespit çal›flmalar› yap›lmal›d›r. Avc›l›k üretiminde tespit edilen kaynaklar›n kullan›m dengesi gözetilmelidir. Dünya üzerinde artan su ürünleri talebiyle do¤ru orant›l› olarak yetifltiricilik faaliyetleri de art›fl göstermektedir. Bu faaliyetlerde çevresel sürdürülebilirlik mutlaka gözetilmelidir G›da, Tar›m ve Hayvanc›l›k Bakanl›¤› Stratejik Plan› 2013-2017’de bahsedildi¤i gibi su kaynaklar›n›n temizli¤i numuneler al›narak kontrol edilmeli, kalite kriterleri denetlenmelidir. Su ürünleri iflletmeleri, ilgili kurumlarca çevreye duyarl›l›klar› konusunda denetlenmelidir. Ayr›ca etkili denetimler sayesinde yasak avc›l›¤›n önüne geçilmelidir. Su ürünleri kaynaklar›n›n tar›msal, evsel ve endüstriyel faaliyetler sonucunda kirlenmesi önlenmeli, bunun için gerekli kontrol mekanizmalar› oluflturulmal›d›r. • Su ürünleri üretim alanlar›n›n fiziksel altyap› ve üstyap›s›n›n güçlendirilmesi: Bal›kç› bar›naklar› modernizasyonu sa¤lanmal›d›r. Bal›k üretim alanlar›nda ve ulaflt›rma araçlar›nda so¤uk hava depolar› artt›r›lmal›d›r. Su kaynaklar›n›n ve ürünlerin kalitesini ölçmek, hastal›klar› belirlemek ad›na analiz laboratuvarlar› kurulmal›, olanlar›n
modernizasyonu sa¤lanmal›d›r. Perakende sat›fl alanlar›nda hijyen ve kalite standartlar›na dikkat edilmeli, bu standartlara uygun bal›kç› halleri kurulmal›d›r. • Su ürünleri üretim alanlar›n›n ço¤alt›lmas›, üretim katma de¤erinin artt›r›lmas› ve ürün çeflitlendirme çal›flmalar› yap›lmas›: Adana ve Mersin illerinin bulundu¤u bölge TR 62 bölgesi; tar›msal olarak K›y› Akdeniz ve F›rat Havzas› olarak ikiye ayr›lmaktad›r. Pozant›, Alada¤, Feke, Saimbeyli, Tufanbeyli gibi ilçeleri içeren F›rat Havzas› Adana’daki tatl› su yetifltiricili¤i daha uygun durumdad›r. Bölgenin F›rat Havzas› içinde yer alan ilçelerinde DS‹’nin uygun gördü¤ü alanlarda alabal›k üretim tesisleri artt›r›lmal›d›r. Bu sayede yavru alabal›k ve besi miktarlar› art›r›larak, tatl›su bal›kç›l›¤›na yönelik artan talebe daha iyi cevap verilebilir. Saimbeyli, Tufanbeyli, Alada¤ gibi ilçelerde su kaynaklar›n›n yap›s›n belirlenmesi için Limnoloji etütleri yap›lmal›d›r. Yöreye özgü su ürünlerinin (yay›n, karabal›k vb.) üretim miktarlar› ve yetifltiricili¤i artt›r›lmal›d›r. Lagünlerde yap›lan bal›kç›l›ktan elde edilen geliri artt›rmak için, lagünlerde kanal fleklinde derinlefltirme çal›flmalar› gerçeklefltirilmelidir. Is›l ifllem görmüfl, tüketime haz›r su ürünlerinin üretimi artt›r›lmal›d›r (fileto edilmifl füme alabal›k, ›s›l ifllem görmüfl levrek ve çupra vb.) Adana ve Mersin’in k›y› ilçelerindeki potansiyel bal›kç›l›k alanlar›n›n verimlili¤ini artt›rmak için uygun yapay resif alanlar› oluflturulmal›d›r. Bal›k yetifltiricili¤inde sadece alabal›k, çipura ve levrek ile s›n›rl› kal›nmamal›, katma de¤eri yüksek olan yeni türlerin yetifltirilmesi için de çal›flmalar yap›lmal›d›r. Ekolojik ve organik su ürünleri yetifltiricili¤i artt›r›lmal›d›r. • Su ürünleri üretiminde teknolojik altyap›n›n gelifltirilmesi: Su ürünleri yetifltiricili¤inde katma de¤er sa¤lanabilmesi için ileri düzey teknoloji kullan›m› yayg›nlaflt›r›lma, Ar-Ge faaliyetleri
desteklenmelidir. Su ürünlerine yönelik teknolojik altyap›s› güçlü analiz laboratuvarlar› oluflturulmal›d›r. Bal›kç›l›k konular›nda kapsaml› verilerin toplanmas› için bir sistem oluflturulup, sektörün biliflim altyap›s› güçlendirilmelidir. • Su ürünleri tüketim bilincinin artt›r›lmas› ve su ürünleri pazarlama stratejilerinin gelifltirilmesi: Kaliteli beslenme için su ürünleri tüketim bilincinin artt›r›lmas› için faaliyetler yürütülmelidir. Özellikle yöreye özgü su ürünlerinin bilinilirli¤inin artmas› için çok çeflitli araçlar vas›tas›yla (fuar, kongre, reklam, broflür vb.) tan›t›m ve pazarlama faaliyetleri yürütülmelidir. G›da güvenli¤i ve katma de¤erin sa¤lanmas› için su ürünlerinde markalaflma teflvik edilmelidir 1.2.2. Öncelik 2: K›rsal alanlarda fiziki altyap›y› iyilefltirmek Durum Analizi K›rsal Alan Sorunsal› Türkiye’de co¤rafi konum, nüfus, iktisadi faaliyetler aç›s›ndan farkl› nitelikte k›rsal alanlar oldu¤u Bölgesel Geliflme Ulusal Strateji Belgesi’nde ifade edilmektedir. Buna göre, k›rsal alanlara yönelik politikalarda k›rsal alan›n bu niteliklerinin esas al›nmas› gerekmektedir. Türkiye’de k›rsal yerleflimlerin say›ca fazla (2012 y›l› itibariyle 34.434 köy), nüfus olarak küçük ve yerleflim düzeni olarak da¤›n›k olmas› hizmet sunum maliyetleri ve etkinli¤i üzerinde olumsuz etki yarat›rken, k›rsal ekonomilerin geliflmesi için yerleflim baz›nda bulunmas› gereken ölçe¤in oluflmas› da güçleflmektedir. BGUS’a göre, k›rsal alana hizmet sunumunun etkin biçimde yap›labilmesi için belirli bir nüfus efli¤inin (10.000) üzerindeki k›rsal ilçe merkezlerine öncelik verilmesi ve k›rsal alan niteli¤ine uygun alanlarda hizmet sunumunun desteklenmesi gerekmektedir. Çukurova bölgesinin Çaml›yayla, Saimbeyli, Feke ve Alada¤ gibi k›rsal nitelikli ilçeleri bu çerçeve içerisinde yer almaktad›r. 2012 Y›l› TU‹K verilerine göre, k›rsal nüfusun toplam nüfus içerisindeki oran› Adana’da %11,2 ve Mersin’de %21,1’dir. Bu oranlar ile her iki il de Türkiye ortalamas› olan %22,7’nin alt›nda yer almaktad›r. K›rsal nüfus oran› hem bölge illerinde hem de Türkiye’de azalmaya devam etmektedir. Adana’da 467 ve Mersin’de 509 olmak üzere bölgede 976 tane köy bulunmaktad›r. En fazla köy Tarsus (129), Mut (90) ve Kozan (87) ilçelerindedir. Bölgede k›rsal nüfus oran› en yüksek olan ilçeler Saimbeyli (%75,9), Alada¤ (%75,1), Feke (%74,5), Gülnar (%71,6) ve Yumurtal›k (%71,5) ilçeleridir. Bu ilçeler geliflmifllik göstergeleri aç›s›ndan da gerilerde yer alan ilçelerdir. 2004 y›l›nda DPT taraf›ndan yap›lm›fl bulunan “‹lçelerin Sosyo-ekonomik Geliflmifllik S›ralamas›” çal›flmas›nda 872 ilçe aras›nda Saimbeyli 728., Alada¤ 713., Feke 797., Gülnar, 621. ve Yumurtal›k 448. s›rada yer alm›fllard›r. Buradan hareketle, bölgede özellikle k›rsal nüfusun yo¤un olarak yaflad›¤› ilçelerde bir sosyo-ekonomik geliflmifllik sorunu oldu¤u ifade edilebilir.
43
kaynaklar›nda uygun olmayan tar›m teknikleri nedeniyle görülen olumsuzluklar, çölleflme, kurakl›k, orman yang›nlar›, sel bask›nlar›, heyelanlar ve biyolojik çeflitlili¤in azalmas› gibi sorunlar›n›n artma e¤iliminde oldu¤u görülmektedir. K›rsal hayat›n önemli bölümünü oluflturan tar›m ve ormanc›l›k faaliyetlerinin sürdürülebilir k›l›nmas› ve k›rsal varl›klar›n korunmas› yönünde; yerel halk›n kat›l›m›na dayanarak ve çiftçilerin teknik bilgi ve becerisini de art›rmak suretiyle tar›m-çevre iliflkilerinin yeniden tan›mlanmas›, orman kaynaklar›n›n korunarak kullan›lmas› ve korunan alanlar›n›n yönetiminde etkinli¤in sa¤lanmas› önem tafl›maktad›r.
K›rsalda Altyap› Mahalli ‹dareler Genel Müdürlü¤ü’nce yap›lan illerin köy yolu envanterine göre, 2012 y›l› sonu itibariyle Türkiye’deki köy yollar›n›n yaklafl›k %44’ü asfalt iken, bu oran Adana’da %58 ve Mersin’de %64’tür. 2012 y›l› Mahalli ‹dareler Genel Müdürlü¤ü verilerine göre, içme suyu sektöründe Mersin’de toplam 1.086 köy ve ba¤l› yerleflim biriminden sadece 35 tanesinde yetersizlik söz konusudur. Adana’da ise toplam 929 köy ve ba¤l› yerleflim biriminden 10’u susuz, 55 tanesi ise içme suyu bak›m›ndan yetersizdir.
44
Bölgesel Geliflme Ulusal Stratejisi’nde yer alan k›rsal alana eriflilebilirlik verisine göre, Mersin Adana’ya göre daha eriflilebilir görünmektedir. Yukar›da ifade edilen asfalt yol ve içme suyu verileri de bunu destekler mahiyettedir. K›rsal Alana Eriflim Sulama Adana ilinde toplam 1.403.000 hektarl›k alan›n %38,4’ü tar›m alan›d›r. 539.000 hektarl›k toplam tar›m alan›n›n %69,6’s›na tekabül eden 375.212 hektarl›k alan sulamaya elveriflli olup, bunun %64,3’ü olan 241.307 hektarl›k alan ise sulanmaktad›r. Toplam tar›m alan› içerisindeki sulanan tar›m alan› ise %44,76 olmaktad›r. Alada¤’daki Yedigöze baraj›n›n 2015 y›l› faaliyete geçmesi ile 75.000 hektar alan sulamaya aç›lacak, böylece sulamaya elveriflli tar›m alanlar›n›n %84,30’u, toplam tar›m alanlar›n›n ise %58,68’i sulan›yor olacakt›r. Mersin ilinde ise toplam 1.585.300 hektarl›k alan›n %25,6’s› tar›m alan›d›r. 406.000 hektarl›k toplam tar›m alan›n›n %61,6’s›na tekabül eden 250.000 hektarl›k alan sulamaya elveriflli olup, bunun %55,3’ü olan yaklafl›k 138.360 hektarl›k alan ise sulanmaktad›r. Toplam tar›m alan› içerisindeki sulanan tar›m alan› ise %34,1 olmaktad›r. Bu veriler, TR62 bölgesinde toplam tar›m alan› içerisinde sulanan tar›m alan› oran›n›n art›r›lmas› gerekti¤ini iflaret etmektedir Tedbirler Sulama altyap›s›n›n iyilefltirilmesi ve su kaynaklar›n›n verimli kullan›lmas› K›rsal kesimde yaflayanlar hem çal›flma hem de yaflam koflullar› gere¤i do¤a ile sürekli bir etkileflim halindedir. ‹nsan-do¤a iliflkisinde do¤al kaynaklardan k›sa vadede azami ölçüde yararlanma ve bunlar› ekonomik de¤ere dönüfltürme çabas› do¤al çevrenin kapasitesinin zorlanmas›na ve kaynaklar›n y›pranmas›na yol açmaktad›r. Erozyon, su ve toprak
Tar›msal amaçl› su kullan›m›n›n azalt›lmas› ve suyun verimli kullan›lmas›n›n sa¤lanmas› için su da¤›t›m sistemlerinin yap›sal yönden iyilefltirilmesi, bas›nçl› sulama (ya¤murlama ve damla sulama) sistemlerinin uygulanmas› gerekmektedir. Su kaynaklar›n›n korunmas›, gelifltirilmesi ve sürdürülebilir kullan›m› kapsam›nda, Afla¤› Seyhan, Ceyhan ve Berdan havzalar› baz›nda çal›flmalar yap›lmas›, ortak temel oluflturacak plan, program ve stratejilerin haz›rlanmas› ve uygulamaya konulmas› büyük önem tafl›maktad›r. K›rsal çevresel altyap›n›n iyilefltirilmesi Konumlar› itibar›yla çevresindeki yerleflim birimlerine hizmet verme ve geliflme potansiyeli olan merkezi k›rsal yerleflmelere öncelik verilmesi ve bu yerleflmelerin alt yap›lar›n›n gelifltirilmesinin sa¤lanmas› gerekmektedir. Di¤er taraftan, yörelerin ve yerleflimlerin altyap› öncelikleri yerel koflul ve ihtiyaçlar dikkate al›narak belirlenmelidir. Orman rejimindeki alanlarda orman kaynaklar›n›n sürdürülebilir yönetimi çerçevesinde, saha emniyetinin sa¤lanmas› ve bütünlü¤ünün korunmas›, koruman›n etkinlefltirilmesi amac›yla mevcut yollar›n iyilefltirilmesi öncelikli olmak üzere, teknik standartlara uygun yol yap›mlar›n›n gerçeklefltirilmesi gerekmektedir. Çevre ve halk sa¤l›¤›n›n korunarak, ilçe merkezleri, belde ve köyler öncelikli olmak üzere k›rsal yerleflimlerin sa¤l›kl› ve yeterli içmesuyuna kavuflturulmas›, çevre yönetimi ve at›k bertaraf› ile ilgili yat›r›m ihtiyaçlar›n›n giderilmesine yönelik tedbirler al›nmas› önem arz etmektedir. ‹çmesuyu s›k›nt›s› çekilen yerleflimlere yeterli ve sa¤l›kl› içmesuyu hizmetinin götürülmesi, sa¤l›kl› ve yeterli içmesuyu imkan› bulunan yerleflimlerde meskenlerin su da¤›t›m flebekelerine ve devam›nda kanalizasyon altyap›s›na kavuflturulmas› ve bu konularda hizmet veren birliklerin ve örgütlenmelerin desteklenmesi gerekmektedir. Kanalizasyon altyap›s› ihtiyaçlar›n›n giderilmesinde, yap›m ve iflletme giderleri daha düflük olan do¤al ar›tma tesislerinin yap›m› öncelikli olabilir. Su havzalar›nda ve k›y› alanlar›ndaki k›rsal yerleflimlerde kanalizasyon ve ar›tma sistemlerinin yayg›nlaflt›r›lmas›na öncelikli bir di¤er konudur. Bu yörelerde, do¤al çevreyle uyumlu ar›tma tesislerinin yap›lmas›; evsel, ve t›bbi at›klar›n toplanmas›, tafl›nmas› ve düzenli depolanmas›na yönelik at›k yönetimi
uygulamalar› önemli görünmektedir. Çevre yönetimi ve at›k bertaraf› ile ilgili yat›r›mlarda etkinli¤in sa¤lanmas› yönünde, k›rsal yerleflmelerde münferit tesisler yerine, uygun hallerde ortak yap›lan ve iflletilen tesislerin gerçeklefltirilmesi suretiyle yerleflmelerin altyap› ihtiyaçlar›n›n karfl›lanmas› önceliklidir. K›rsal eriflilebilirli¤in art›r›lmas› K›rsal yerleflimlerin civarlar›ndaki di¤er yerleflimlerle ve ba¤l› bulunduklar› il, ilçe merkezleri ve/veya hizmet sunum ve geliflme potansiyeli aç›s›ndan merkez niteli¤indeki köylerle güvenli ve yeterli bir ulafl›m a¤›na sahip olmalar›, sosyo-ekonomik iliflkilerinin güçlenmesinde önem tafl›maktad›r. Bu kapsamda, k›rsal yerleflmeleri söz konusu merkezler ya da ana ulafl›m a¤›na ba¤layan birinci derece köy yollar›n›n standard›n›n yükseltilmesi; periyodik olarak bak›m ve onar›m›n›n sa¤lanmas› önemlidir. K›rsal ulafl›m a¤›n›n genel olarak iyilefltirilmesi, özellikle ilçeler aras›nda do¤u- bat› ba¤lant›lar›n›n güçlendirilmesi gerekmektedir. K›rsal kesimde e¤itim ve sa¤l›k hizmetlerinin etkinlefltirilmesi K›rsal kesimdeki e¤itim hizmetlerinin etkinlefltirilmesinde, örgün e¤itim hizmetlerinin tüm e¤itim kademelerindeki okullaflma oranlar›n› art›racak ve cinsiyet eflitsizli¤ini giderecek flekilde sürekli k›l›nmas› ve tüm yafl gruplar› için yayg›n e¤itim hizmetlerinin art›r›lmas› gerekmektedir. Bu çerçevede, ‹lkö¤retim baflta olmak üzere okul öncesi ve orta ö¤retimde okullaflma oranlar›n›n yükseltilmesi, temel e¤itim hizmetleri sunumunda s›k›nt› çekilen yörelerde etkili hizmet sunum modellerinin gelifltirilmesi ve bu yörelerde bulunan Y‹BO ve P‹O okullar›n›n halk›n taleplerine uygun niteliklere kavuflturulmas› ve kalitesinin art›r›lmas›, merkezi düzeydeki k›rsal yerleflim birimlerinde ilkö¤retimden sonra e¤itime devam edemeyen gençler için yörenin sosyo-ekonomik ihtiyaçlar›na uygun beceri ve meslek kurslar›n›n düzenlenmesi için kamu kurumlar›, özel sektör ve sivil toplum kurulufllar› aras›nda iflbirli¤i imkanlar›n›n art›r›lmas›, e¤itim hizmetlerine eriflimde cinsiyet eflitsizliklerine dayal› k›s›tlar›n ve engellilerin yaflad›¤› dezavantajlar›n›n giderilmesi, kad›nlar›n okur-yazarl›k ve e¤itim düzeylerinin art›r›lmas›n›n yan›nda toplumsal, yasal sorumluluklar ve haklar ile aile bilincinin gelifltirilmesi bak›m›ndan da desteklenmesi, okur-yazar olmayan yetiflkinler için okumayazma kurslar›n›n düzenlenmesi, bilgiye eriflim imkanlar› k›s›tl› olan yetiflkinler için yayg›n e¤itim kurslar›n›n art›r›lmas› ve çeflitlendirilmesi, bilgi ve iletiflim teknolojilerinin ekonomik ve sosyal amaçlarla kullan›m›n›n yayg›nlaflt›r›lmas› temel tedbir alanlar› olarak belirlenmifltir. K›rsal kesimde sa¤l›k hizmetlerinin etkinlefltirilmesinde ise, k›rsal nüfusun modern sa¤l›k hizmetlerine erifliminin sürekli k›l›nmas›
ve bu hizmetlerden yararlanma davran›fl›n›n gelifltirilmesi gerekmektedir. Bu amaçla ana ve çocuk sa¤l›¤›na yönelik koruyucu sa¤l›k hizmetlerinin sürekli k›l›nmas›, yafll›lar baflta olmak üzere dezavantajl› gruplar›n hizmetlere eriflimini sa¤lamak için gezici sa¤l›k ve halk sa¤l›¤› hizmetlerinin art›r›lmas›, a¤›r çal›flma koflullar›ndan dolay› tar›mda çal›flanlara yönelik koruyucu sa¤l›k hizmetlerinin gelifltirilmesi önem arz etmektedir. K›rsalda e¤itim ve sa¤l›k hizmetlerinin etkinlefltirilmesinde, ulusal ve yerel düzeyde kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum dayan›flmas›n› sa¤lamak üzere iflbirli¤i gerçeklefltirilmesi ve yerel halk›n katk› ve kat›l›m›n›n sa¤lanmas› çok önemlidir. K›rsal yerleflimlerde e¤itim ve sa¤l›k personeli a盤›n›n giderilmesine ve k›r-kent aras›ndaki dengeli da¤›l›m›na yönelik destekleyici tedbirler gelifltirilmesi ve hizmet binalar›n›n hizmet sunum kalitesini art›racak flekilde modernize edilmesi de yine ulusal ve yerel ölçekte yap›lacak iflbirli¤i ile mümkün görünmektedir.
problemleriyle karfl›laflabilmektedirler. Cazibe haline gelen bu alanlara, birçok farkl› toplum yap›s›ndan insan ekonomik ve sosyal beklentiyle gelmekte ve bu yeni toplumun bir parças› olmaktad›rlar. Ancak yo¤un göç, h›zl› kentleflme, kaynaklar›n yetersizli¤i vb. sebeplerden ötürü baz› sosyal ve mekânsal bütünleflme problemleri yaflayabilmektedirler. TR 62 Bölgesi de benzer bir süreçle karfl› karfl›yad›r. Özellikle geçmifl y›llarda yaflanan yo¤un göç ve h›zl› kentleflme, bölgede etkileri bugüne de yans›yan sosyal ve mekânsal bütünleflme sorunlar› yaratmaktad›r. Bu bölümde göç ve kentleflmenin bölgedeki durumu ve etkileri analiz edilip, analizler neticesinde elde edilen sonuçlara yönelik stratejiler önerilecektir. Bölgedeki göç olgusunu analiz edebilmek için, Türkiye’deki nüfus de¤iflim dönemlerini ve bu dönemlerin karakteristiklerini iyi anlamak gerekir.
Sosyal bütünleflme kavram›; ayr›mc›l›¤› reddeder. Farkl›l›klar›yla birlikte her bireyin toplumun bir parças› oldu¤unu savunur. Bu farkl›l›klar›n dayan›flmay› azaltmayaca¤›n›, aksine bir bütünü oluflturan farkl› ifllevlere sahip diflliler gibi toplum içindeki dayan›flmay› artt›raca¤›n› iddia eder. Tüm bireylerin toplumsal hak ve sorumluluklara eflit kat›l›m›n› önemseyen, toplumsal bütünlü¤ün sa¤lanmas› için gerekli çal›flmalar›n, kurumsal yap›lar›n ve iliflki a¤lar›n›n oluflturulmas›n› içeren bir anlama sahiptir. Kalk›nma için en az iktisadi kalk›nma kadar önem arz eden sosyal kalk›nman›n sa¤lanmas›ndaki en önemli göstergelerden biri sosyal bütünleflmedir. TR 62 Bölgesi de kalk›nma hamlesinde ilerlemek ad›na sosyal kalk›nmaya, dolay›s›yla sosyal bütünleflmeye büyük önem vermektedir.
Türkiye’de göç olgusu genel olarak 4 dönem alt›nda grupland›r›labilir: a. 1950 – 1970 aras› göçler: Türkiye’de 1950’lere kadar mübadele dönemi hariç iç göç çok etkin olmam›flt›r. 1950’lerden sonra Türkiye’de sanayileflmenin geliflimi ve ulafl›m a¤lar›n›n artmas›yla insanlar daha iyi flartlar›nda çal›flmak ve daha modern koflullarda yaflamak için özellikle k›rdan-kente göç etmifltir. Bu dönem Türkiye’sinde Almanya baflta üzere Avrupa ülkelerine de uluslararas› göç verilmifltir. b. 1970-1990 aras› göçler: Bir önceki göç eden kufla¤›n daha iyi standartlara kavufltu¤u inanc›, sanayileflmenin artmas›, k›r-kent aras›ndaki geliflmifllik farkl›l›klar›n›n h›zl›ca aç›lmas›yla bu sefer bir önceki dönemde göç edenlere göre daha iyi flartlarda olan gruplar da flehre yo¤un olarak göç etmeye bafllam›flt›r. Sanayileflme ile birlikte hizmetler sektörünün de geliflmeye bafllad›¤› bu dönem özellikle k›rdan kente göçlerin en yo¤un görüldü¤ü zaman dilimidir. Bu dönemde flehirler genifllemeye bafllam›fl, gecekondulaflma artm›flt›r. fiehirlerin; gelen insanlar› içsellefltirme gücü azalmaya bafllam›fl, sosyo-ekonomik sorunlar›n ortaya ç›k›fl sürecine girilmifltir. c. 1990-2000 aras› göçler: Terör dolay›s›yla Do¤u Bölgelerinden göç etmek zorunda kalan gruplar, k›rda ve kentte ekonomik a¤lar›n d›fl›nda kalm›fl yoksul gruplar, bu sefer hem k›rdan kente, hem de kasaba ve kentten kente göç sürecine dâhil olmufllard›r. d. 2000’den sonraki göçler: 2000 sonras›nda k›rsal nüfusu iyice azalm›fl, buna ek olarak basamakl› göç artm›fl, kentten kente özellikle ‹stanbul, Ankara, ‹zmir gibi metropollere yönelim artm›flt›r.
Özellikle sanayileflmenin artmas›yla h›zla büyüyen ve kentlileflen toplumlar beraberinde baz› sosyal ve mekânsal bütünleflme
TR 62 Bölgesi’nin nüfus hareketlilikleri incelendi¤i zaman; Adana ve Mersin illeriyle ilgili de baz› temel saptamalar
Stratejik amaç: Sosyal Uyum Sorunlar›n› Çözmek Öncelik: Göçle gelen nüfusun sosyal ve mekânsal bütünleflme sorunlar›n› azaltmak Durum Analizi Sosyal Bütünleflme kavramsal olarak flu anlama gelmektedir; “Tüm bireylerin ›rk, cinsiyet, dil ve din fark› gözetilmeksizin haklar›n› ve sorumluluklar›n› toplumun di¤er bireyleri ile eflit flekilde ve tam olarak idrak etti¤i ve topluma bu do¤rultuda katk›da bulundu¤u eflit ve dinamik bir toplumun oluflturulabilmesi için gerekli de¤er, iliflki ve kurumlar›n oluflturulmas› sürecidir (Kalk›nma Bakanl›¤›, Sosyal Politikalar Sözlü¤ü; 2012).
yap›labilmektedir. Y›llara Göre Adana ‹l Nüfusu De¤iflimi Kaynak: TÜ‹K Genel Nüfus Say›m› Veri Taban›; 2013 Adana’n›n y›llar içindeki nüfus de¤iflimine bak›ld›¤›nda; 1970’den sonra flehir nüfusu 2000 y›l› hariç artmaktad›r. K›r nüfusu ise, 1980’lere kadar art›fl gösterirken, bu tarihten sonra azalm›flt›r. 2000-2010 y›llar› aras›nda yar› yar›ya azal›p, en düflük seviyesine gerilemifltir. 2000 y›l›nda toplam nüfusta bir azalma olmas›n›n en büyük nedenlerinden birinin, Osmaniye’nin 1996’de il statüsüne kavuflmas›d›r. (TÜ‹K 2000 Y›l› Genel Nüfus Say›m› Verilerine göre Osmaniye Toplam Nüfusu 458.782, kent nüfusu 311.994, köy nüfusu 146.788’dur.) Veriler ›fl›¤›nda, Adana’da y›llar içindeki nüfus de¤iflimi 3 ana dönem alt›nda de¤erlendirilebilir. ‹lk dönem, 1970-1990 y›llar› aras›d›r. 20 y›l içinde kent nüfusu 2,5 kat, toplam flehir nüfusu 2 kat artm›flt›r. Bu durum; Türkiye’deki 19701990 iç göçlerinin temel özelliklerine uymaktad›r. Bu y›llar aras›nda Adana’da sanayileflme hamleleri artm›fl, büyük sanayi kurulufllar› Adana’da yat›r›mlar›n› yo¤unlaflt›rm›fllard›r. Çukurova’n›n tar›msal verimlili¤i sayesinde g›da ürünleri imalat› sektörü, pamuk üretimi sayesinde de tekstil sektörü geliflmifltir. Tar›m ve sanayinin geliflmesiyle ilde hizmetler sektörü de oluflmaya bafllam›flt›r. Böylece; Adana özellikle Akdeniz, ‹ç Anadolu ve Güneydo¤u Anadolu Bölgelerinde yaflayan kifliler için bir cazibe merkezi haline gelmifl ve bu süreçte yo¤un göç alm›flt›r. 20 y›l içinde flehrin bu kadar h›zl› büyümesi sosyo-ekonomik sorunlar› da beraberinde getirmifltir. H›zl› kentleflme; gecekondulaflman›n artmas›, vatandafllar›n sosyo-kültürel ve ekonomik a¤lardan yeterince yararlanamamas›, altyap› eksikliklerinin oluflmas› ve çarp›k kentleflmenin yaflanmas› gibi sorunlara neden olmufltur. Adana’da nüfus de¤iflimlerinin yo¤un görüldü¤ü bir di¤er dönem 2000 sonras› y›llard›r. Bu dönemde Adana’da kent nüfusunda yine ciddi bir art›fl yaflanm›fl, k›rsal nüfus ise ilk defa bu kadar büyük oranda düflüfl göstermifltir. fiehrin çekme özellikleri, insanlar›n k›rsal alanlarda ekonomik ve sosyo-kültürel a¤lara yeterince ulaflamamalar›, kent merkezlerinde e¤itim ve sa¤l›k imkânlar›n›n çoklu¤u, üniversite e¤itimine olan yönelim, hizmetler sektörünün geliflmesi gibi nedenlerden dolay› 2000’den sonra flehrin k›rsal nüfusu azalm›flt›r. Ayn› dönemde Adana’da kentsel nüfusun h›zl› artt›¤› göz önünde bulunduruldu¤unda flehrin kendi k›rsal nüfusunun kentsel alanlara göç etti¤i öngörülebilir. Üçüncü dönemse; 2008’den itibaren gözlemlenen Adana’n›n göç veren il konumuna dönüfltü¤ü dönemdir. K›rdan gelen göçün etkisiyle kentsel nüfus artarken, flehir bir yandan da d›flar›ya göç vermektedir. 2007 y›l›ndan sonra yay›nlanmaya bafllayan ADNKS göç istatistikleri de bu durumu do¤rulamaktad›r. Adana’n›n göç iliflkisi olan bölgelere bakt›¤›m›zda en çok göçü ‹stanbul, Ankara, çevre iller ve Güneydo¤u illerine verdi¤ini görmekteyiz. Metropollerdeki sosyo-ekonomik imkânlar›n yüksek olmas›, çevre illerle aras›nda sürekli bir etkileflim bulunmas›, Gaziantep ve Osmaniye’nin sanayi de geliflim göstermesiyle o bölgelerde artan ifl imkânlar›, Güneydo¤u Anadolu Bölgesi’nde GAP’›n aktif bir flekilde
45
nedenlerden ötürü cazibe merkezi haline geldiyse ya da cazibesini yitirdiyse öncelikle ekonomik kaynaklar göç eder, sonras›nda insanlar göç eder. Yani bir bölge göç al›rken kaynaklar›n› ve kalifiyesini artt›r›rken; göç verirken kaynaklar›n› ve kalifiyesini azalt›yor demektir.
kullan›m›yla o bölgedeki tar›m arazilerinin verimlili¤inin artmas› gibi nedenler; Adana’dan bu bölgelere göçü tetiklemektedir. Bu illerle göç iliflkisinde çift yönlü bir hareketlenme söz konusudur. Adana’ya en çok göç ise; Mersin baflta olmak üzere, ‹stanbul, etkileflimin yo¤un oldu¤u çevre iller ve Güneydo¤u ‹llerinden gerçekleflmektedir. Adana’n›n kendi co¤rafyas›nda; e¤itim, sa¤l›k, sosyo- kültürel ve ekonomik alanlarda güçlü olmas›, tar›m ve sanayisinin geliflmifl olmas› bu illerden Adana’ya göçü tetiklemektedir. Ancak unutulmamal›d›r ki, Adana son y›llarda ald›¤› göçten daha fazlas›n› di¤er bölgelere vermektedir.
46
Mersin’in y›llar içindeki nüfus de¤iflimine bak›ld›¤›nda; 1980’lere kadar k›r nüfusunun kent nüfusundan daha fazla oldu¤u flehirde, kentleflmenin özellikle 1985’ten sonra yo¤unlaflt›¤› görülmektedir. Mersin’deki nüfus hareketleri 3 temel dönem alt›nda incelenebilir. ‹lk dönem 1985- 2000 y›llar› aras›ndaki d›fl kaynakl› yo¤un göç yaflanan dönemdir. Bu göç dalgas›nda; Do¤u ve Güneydo¤u’da yaflanan terör olaylar›ndan etkilenen vatandafllar›n Mersin’e göçü, Mersin Liman›’n›n y›llar içinde sanayi ve ticarette rolünün artmas›, uygun iklim koflullar›, teknolojik imkânlar›n›n artmas›yla bitkisel üretimin ve örtü alt› tar›m›n güçlenmesi gibi etmenler etkili olmufltur. H›zl› kentleflme ve yo¤un göçle birlikte flehir merkezinin ve Tarsus, Silifke gibi göç alan büyük ilçe merkezlerinin çevrelerinde gecekondu mahalleri oluflmufl, merkezi konumdaki yerlerin bir k›sm› da çöküntü mahallesi haline dönüflmüfltür. Mevcut potansiyeli içinde flehrin, bu h›zl› nüfus art›fl›n›n beklentilerini karfl›lamas› flüphesiz ki kolay de¤ildir. Özellikle terör sorunundan dolay› Do¤u ve Güneydo¤u illerinden Mersin’e zorunlu göç etmifl insanlar için bu süreç daha zorlu ifllemifltir. Geldikleri bölgelerin genelde k›rsal›nda yaflayan bu insanlar›n bilgi ve birikimleri, flehirdeki istihdam›n istedi¤i niteliklere ço¤u zaman uymamaktad›r. Bu noktada; istihdam imkânlar›na eriflimde zorlanan ya da daha vas›fs›z ifllerde çal›flmak durumunda kalan bu insanlar için kent hayat›nda ekonomik sorunlar bafl gösterebilmifltir. Gecekondulaflma ve beraberinde getirdi¤i altyap› sorunlar›, ekonomik problemler, insan kayna¤›n›n arztalep dengesinin uyuflmamas›, sosyo-kültürel alanlardan herkesin eflit yararlanamamas› gibi problemler kentleflmenin h›zl› art›fl›yla Mersin’de ortaya ç›km›flt›r. Mersin’de nüfus de¤iflimlerinin yo¤un
görüldü¤ü bir di¤er dönem 2000 sonras› y›llard›r. 2000’lere kadar kent nüfusuyla ayn› oranda olmasa da k›r nüfusu da art›fl e¤ilimi göstermifltir. Ancak 2000’lerden sonra k›r nüfusunun yar› yar›ya azald›¤› görülmektedir. fiehrin çekme özellikleri, insanlar›n k›rsal alanlarda ekonomik ve sosyo-kültürel a¤lardan yeterince yararlanamamalar›, kent merkezlerinde e¤itim ve sa¤l›k imkânlar›n›n çoklu¤u, üniversite e¤itimine olan yönelim, hizmetler sektörünün geliflmesi gibi nedenlerden dolay› 2000’den sonra Mersin’de k›rsal nüfus azalm›flt›r. Ayn› dönemde Mersin’de kentsel nüfusun h›zl› artt›¤› göz önünde bulunduruldu¤unda flehrin kendi k›rsal nüfusunun kentsel alanlara nüfus hareketinin artt›¤› öngörülebilir. 2010 y›l›nda kent nüfusu k›r nüfusunun 3,5 kat›na ulaflm›flt›r. Üçüncü dönemse; 2008 sonras› gözlemlenen Mersin’in göç veren il konumuna dönüfltü¤ü dönemdir. Mersin; her ne kadar yak›n zamana kadar göç alan bir bölge olsa da doyum noktas›na ulaflm›fl, bu dönemde art›k göç veren bir flehir haline gelmifltir. 2008-2012 y›llar› aras›nda Mersin’in ald›¤› ve verdi¤i göç miktarlar›na bakt›¤›m›zda; Mersin’in net göçü eksi yönde artarak devam etmektedir. Yine son dönemde Mersin; Adana baflta olmak üzere Antalya ve Konya gibi s›n›r illerden, ‹stanbul ve Ankara’dan ve Güneydo¤u’dan göç almaktad›r. fianl›urfa, Diyarbak›r, Gaziantep, Mardin gibi ilerin Mersin’in ald›¤› göç içindeki oran› %17 civar›ndad›r. TR 62 Bölgesi bir bütün olarak düflünüldü¤ünde k›r nüfusu toplam nüfusun sadece %16,5’ini oluflturmaktad›r. MersinAdana aras›nda Tarsus gibi büyük bir ilçenin olmas›yla iki metropol aday› flehir hemen hemen birleflme noktas›na gelmifltir. Bölgede çok yo¤un ve h›zl› gerçekleflen kentleflme sonucunda sosyal ve mekânsal bütünleflme problemleri oluflmufltur. Bu durumun sebebi ço¤unlukla göç olarak görülmektedir. Bundan dolay› göç toplumun ço¤u kesimi taraf›ndan bir sorunmufl gibi alg›lanmaktad›r. Hâlbuki bir flehirde nüfus hareketlerinin yaflanmas›, o flehrin halen yaflayan bir organizma, bir cazibe merkezi oldu¤unu göstermektedir. Sosyal ve mekânsal sorunlar›n yaflanmas›n›n temel nedeni göçün kendisi de¤il, çok h›zl› ve yo¤un bir flekilde gerçekleflirken göç yönetiminin yeterince yap›lamam›fl olmas›d›r. As›l bir bölge göç alm›yorsa cazibesini yitirmifl anlam›na gelir ki problem o noktada bafllar. Bir bölge e¤er çeflitli
Bu görüflten hareketle, TR 62 Bölgesi’ndeki göç hareketleriyle e¤itim aras›ndaki iliflkiyi ortaya koymakta yarar vard›r. TR 62 Bölgesi’ndeki genel kan›; “Biz nitelikli göç verirken, kalifiye olmayan insan kayna¤›n› baflka bölgelerden göç al›yoruz” fleklindedir. Bu ifadenin tek bafl›na do¤ru olup, olmad›¤›n› sorgulamak gerekmektedir. “TÜ‹K ADNKS 2008-2012 Ülke ‹çi Göç ‹statistikleri” bu konuda bize yard›mc› olacakt›r. 2009 y›l›ndan itibaren hemen hemen her e¤itim seviyesinde birkaç istisna hariç al›nan göçün verilen göçü karfl›lama oranlar› gitgide düflmektedir. Hem Adana, hem de Mersin, son y›llarda ald›klar›ndan daha fazla göç vermektedirler. Bu fark her geçen y›l artmaktad›r. Yani net göç gitgide eksi yönde artarak ilerlemektedir. Bütün bunlar göz önünde bulunduruldu¤unda flu sonuca var›labilir. TR 62 Bölgesi’nde göçün niteli¤ini as›l belirleyen, net göç miktarlar›d›r. Bölgede al›nan göç verilen göçe göre azald›kça, hemen hemen her e¤itim durumundan bölgede insan kayb› yaflanmaktad›r. Bu do¤rultuda görece daha e¤itimli gruplarda di¤erleri gibi bölgeden göç etmektedirler. Sözün özü; TR 62 Bölgesi’nin nüfus de¤iflimleriyle alakal› son dönemdeki temel sorunu nitelikli göç verip, niteliksiz göç almas› de¤ildir. Temel sorun; önceki y›llara k›yasla cazibesinin azal›p daha az göç al›rken, daha fazla göç vermesidir. TR 62 Bölgesi’nin son dönemdeki nüfus hareketlerindeki bir dikkat çekici nokta ise lise ve dengi okul mezunlar›nda al›nan göç miktar›n›n, verilen göç miktar›na oran›n›n di¤er bütün e¤itim gruplar›yla k›yasland›¤›nda çok düflük oldu¤u gerçe¤idir. Asl›nda göç edebilen kifli, aray›flta olan, dinamik, ifl yapabilecek ve geldi¤i bölgenin orta kesimine dâhil olan insand›r. E¤itimi, maddi imkânlar›, beklentileri, umudu çok düflük olan bir grup zaten göçün kendisine çok bir fley katmayaca¤›n› düflündü¤ünden baflka bölgelere göç etmemekte, edememektedir. Keza e¤itimi, maddi imkânlar› çok iyi olup, durumundan memnun olan kesimde çok fazla göç etmemektedir. En çok göç al›n›p, verilen insan miktar›n›n e¤itim durumlar›na göre lise ve dengi okullar grubundan olmas› bu tespiti do¤rulamaktad›r, çünkü bu grup bu tan›mlamaya en çok uyan e¤itim grubudur. Bu grubun göç etmesinin sebebi e¤itim ve istihdam odakl› olabilir. Lise ve dengi okul mezunlar›n› s›ras›yla; üniversite mezunlar› ve ortaö¤retim mezunlar› izlemektedir. Yani bölge orta ve üssü gruptan daha çok göç vermektedir. Ancak ayn› gruptan yeterince kifliyi bölgeye çekememektedir. Bu da cazibesinin önceki y›llara göre azald›¤›n›, göç veren bir bölge durumuna geçti¤i için kendi orta kesimi olarak nitelendirilebilecek lise ve dengi mezununu elinde tutmakta zorland›¤›n› ve buna mukabil ayn› oranda baflka bölgelerden göç alamad›¤›n› göstermektedir. 2023’e giderken bu durumun artarak devam etmesi halinde; Bölgesel Geliflme Ulusal Stratejisi’nde (BGUS) ‹stanbul, Ankara ve ‹zmir’e rakip bir metropol aday› olarak öngörülen TR 62 Bölgesi’nin, insan kayna¤› anlam›nda s›k›nt› yaflamas›
Daha öncede bahsedildi¤i üzere göç bir bölge içinde bir tehdit de¤il, belirli bir denge dahilinde olmas› kayd›yla kazan›md›r. Sorun kentleflmeyle alakal›d›r. Kentlerin çok h›zl› bir flekilde ve k›sa sürede büyümesiyle; bölge bu yo¤un göçe cevap verecek ifl, konut, altyap›, tüketim ve kültürel yaflam gibi birçok alanda beklentileri herkes için yeterince karfl›lamayabilmektedir. Bu da o bölgede sosyal, kültürel ve ekonomik anlamda bir dizi soruna neden olabilmektedir. TR 62 Bölgesi her ne kadar son y›llarda göç veren pozisyona dönüflse de geçmiflteki yo¤un göçten kaynakl› h›zl› kentleflmeyi kendi içinde sindiremedi¤i için bugün sosyal ve mekânsal bütünleflmeye dair sorunlar› hala içinde bar›nd›rmaktad›r. Sosyal ve mekânsal bütünleflmeye dair sorunlar temel bafll›klar alt›nda flöyle grupland›r›labilir; A. Kentsel Fiziksel Altyap›, Üstyap› ve Sosyal Donat› Alanlar› Eksikli¤i: 1980’lerden sonra yo¤un göç ve h›zl› kentleflmeyle beraber Adana ve Mersin’in çeperlerinde gecekondu, merkezinde ise çöküntü mahalleleri oluflmaya bafllam›flt›r. Y›llar içinde ciddi mesafe kaydedilse de bu mahallelerde hala ciddi anlamda fiziksel altyap›, üstyap› ve sosyal donat› alan› eksiklikleri bulunmaktad›r. Adana’da Yüre¤ir ilçesi bu noktada di¤er ilçelere göre geri durumdad›r. Son y›llarda Yüre¤ir’de altyap›ya çok ciddi yat›r›mlar yap›lsa da içme suyu, kanalizasyon, ya¤mur suyu drenaj sistemlerinde özellikle ba¤l› beldelerde hala baz› eksiklikler mevcuttur. Mersin’de altyap› anlam›nda daha fazla s›k›nt› yaflamaktad›r. Akdeniz ilçesi yo¤unluklu olmak üzere merkez ilçelere ba¤l› d›fl mahalle ve beldelerde kanalizasyon ve drenaj sistemi problemleri yo¤unluktad›r. Mersin’in Mezitli ve Yeniflehir gibi merkez bat› ilçelerinde ise at›k su bertaraf problemleri bulunmaktad›r. Bölgede fiziksel altyap›dan çok fiziksel üstyap› ve sosyal donat› eksi¤i yo¤unluktad›r. Asfalt, kald›r›m, çevre düzenlemesi, park, oyun alanlar›, okul, karakol, kad›n merkezi gibi eksiklikler bölgede göç sonras› yerleflmenin yo¤un oldu¤u alanlar›n temel sorunlar›d›r. Bölgede konutla alakal› baz› problemler de bulunmaktad›r. Hali haz›rda konut fazlas› olmas›na ra¤men, her geçen gün yeni konutlar yap›lmaktad›r. Gelen nüfusun maddi imkânlar›yla hali haz›rdaki konutlar›n konut fiyatlar› uyuflmad›¤› için sürekli yeni konut yapma ihtiyac› do¤uyor. Ayr›ca göç eden nüfusun oturduklar› konutlar›n imar durumuna bak›ld›¤›nda, önemli oranda imar problemlerinin oldu¤u görülmektedir. Mersin Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Baflkan› Doç.
Dr. Yaflar Erjem’in yapt›¤› anket çal›flmas›na göre flehre göç ile gelen nüfusun oturduklar› konutun imara uygun oldu¤unu söyleyenlerin oran› %62 iken, uygun olmad›¤›n› belirtenlerin oran› %30’dur. B. Sosyal ve Mekânsal Ayr›flma Sorunsal›: Göç eden gruplar genelde flehre geldiklerinde akrabalar›yla, hemflerileriyle, birbirlerine din, dil, etnisite olarak yak›n hissettikleri gruplarla beraber yaflamay› tercih etmektedirler. Hatta bir kente göç etmelerinde kendilerinden önce o flehre gelen akrabalar›n›n ve tan›d›klar›n›n etkisi büyüktür. Bu insanlar göçle kente geldiklerinde kendilerine benzeyen bu gruplar ile dayan›flma ve sosyal ve kültürel bütünleflmeye girmektedirler. fiehir hayat›nda istedikleri istihdam koflullar›na ulaflamay›p, ekonomik durumlar›n› iyilefltiremezler ve sosyal-kültürel imkânlardan yeterince yaralanamazlarsa kendilerini d›fllanm›fl hissedebilmektedirler. Bu da kendi içlerinde kapal› bir topluluk oluflturmalar›na ve ayn› flehirde toplumun belirli kesimlerinin birbirleriyle temas etmemesine neden olabilmektedir. Bilinmezlik ayn› zamanda yabanc›laflmay› ve korkuyu beraberinde getirdi¤i için, flehrin daha eski sakinleriyle di¤er bir tabirle t›rnak içinde yerlileriyle, yeni gelenler aras›nda (e¤er ekonomik refaha ulaflamad›larsa) sosyal ve mekânsal bir ayr›flmaya neden olabilmektedir. fiehrin bir k›sm› yoksulluk ve yoksunluk sonucu gecekondulafl›p, gettolafl›rken; di¤er k›sm› ise bilinmezlikten kaynakl› yabanc›laflma ve korkuyla korumal›, güvenlikli ve yüksek duvarl› siteler oluflturmaktad›rlar. Bu da kendi içinde sosyal ve mekânsal ayr›flma ad›na bir k›s›r döngü yaratmaktad›r. TR 62 Bölgesi’nde bu durum yo¤unlukla yaflanmaktad›r. Yeni dönem için planlanan kentsel dönüflüm politikalar›nda bahsedilen sosyal ve mekânsal ayr›flma göz önünde bulundurulmal› ve kentsel dönüflüm sürecinin önemli hedeflerinden biri de bu sorunu azaltmaya yönelik olmal›d›r. C. K›rdan-Kente Göç Eden Kad›n›n Sosyo-Kültürel ve Ekonomik Sorunlar› ve Yaflad›¤› Sosyal ‹zolasyon: Özellikle k›rsal alandan kente yaflanan göçlerden en çok etkilenen kesim kad›nlar olmaktad›r. En önemli s›k›nt›lar istihdam ve sosyo-kültürel odakl› yaflanmaktad›r. Kad›n kendi köyündeyken herkes ile tan›d›k veya akraba oldu¤u için bir güvenlik kayg›s› yoktur. Rahat bir flekilde ortak alanlara eriflip, sosyal hayat›n› idame ettirebilmektedir. Ancak flehre geldi¤inde sosyo-kültürel hayata eriflimi daralmaktad›r. fiehri kad›n için tehdit olarak alg›layan ataerkil anlay›fl›n kendince güvenlik kaynakl› bask›lar›n›n yan›nda, kad›n›n e¤itim ve flehir yaflant›s› tecrübesinin eksikli¤i ve yaflad›¤› yerdeki sosyal donat›lar›n yetersizli¤i; bu
durumun temel sebepleri aras›nda yer alabilir. K›rsaldan flehre göç ettikten sonra sosyokültürel hayata yeterince kat›lamayan kad›n›n istihdama eriflimi de ciddi anlamda s›n›rlanmaktad›r. Yukar›da bahsedilen nedenlere ek olarak; kad›n flehre geldi¤inde k›rdaki hayat›ndaki al›flkanl›klar› ve bilgi birikimi istihdam edilebilmesi için yeterli olamamaktad›r. K›rsal hayatta tar›m ve hayvanc›l›kla u¤raflan, ev iflleri ve küçük el iflleri yapan kad›n›n becerileri flehrin istihdam için istedi¤i becerilere uymamaktad›r. Sosyal ve kültürel yaflamdan ve istihdamdan uzaklaflan kad›n çekingenleflip eve hapsolurken, erkek daha da muhafazakârlaflmaktad›r. fiehirde istihdama ve sosyal hayata yeterince kat›lamayan kad›n; sosyal izolasyona u¤rayabilmekte ve ciddi psikolojik sorunlar yaflayabilmektedir. D. E¤itimle Alakal› Fiziksel Altyap›, Üstyap› ve Mekânsal Donat› Eksiklikleri: Derslik bafl›na düflen ö¤renci say›lar›, bilgisayar bafl›na düflen ö¤renci say›lar›, okul bafl›na düflen laboratuvar say›s›, okul bafl›na düflen kütüphane say›s›, ö¤retmen bafl›na düflen ö¤renci say›s› gibi istatistiki veriler incelendi¤inde özellikle Adana, her bir göstergede Türkiye ortalamalar›n›n üstünde yer almaktad›r. Mersin ise Adana’ya göre bu alanlarda daha iyi konumda, hatta birçok alanda Türkiye ortalamas›ndan da daha iyi durumdad›r. Okullar›n oyun alanlar›, mekânsal donat›lar› da yeterli de¤ildir. Göçle gelen nüfusun yo¤un oldu¤u baz› bölgelerde bu s›k›nt›larla daha fazla karfl›lafl›lmaktad›r. Bu da ö¤renci ve velilerde ciddi bir ayr›mc›l›k alg›s› yaratmaktad›r. F. Mevsimlik Tar›m ‹flçilerinin Yaflad›¤› Sosyal ve Mekânsal Sorunlar›: Mevsimlik tar›m iflçili¤i, Çukurova Bölgesi’nde y›llard›r var olan bir olgudur. Bat›da Silifke’den bafllayarak Akdeniz ve Tarsus, do¤uda Ceyhan, güneyde Karatafl’a kadar uzanan verimli tar›m arazilerinde y›l›n belirli dönemlerinde tar›msal ifllerde çal›flmak üzere özellikle Do¤u ve Güneydo¤u Anadolu Bölgeleri’nden TR 62 Bölgesi’ne göçler yaflanmaktad›r. Önceki dönemlerde bölgede daha çok pamuk hasad›nda çal›flan mevsimlik tar›m iflçileri, son y›llarda ek olarak Örtü Alt› Alçak Tünel Sebze Yetifltiricili¤i gibi alanlarda da yo¤unluklu olarak çal›flmaktad›rlar. Mevsimlik tar›m iflçili¤inin; TR 62 Bölgesi’nde en çok görüldü¤ü alan ise Yüre¤ir, Karatafl ve Tuzla aras›ndaki tarlalard›r. Eskiden gezici ve geçici bir ifl olarak görülen mevsimlik tar›m iflçili¤i, art›k kal›c› hale gelmekte ve bu insanlar›n önemli bir k›sm› k›fllar›n ›l›k geçmesi, tar›m süresinin uzun olmas› gibi etkenlerden dolay› ya sürekli ya da çok uzun süreler bölgede yaflamaktad›rlar. Mevsimlik tar›m iflçileri gerek çal›flma koflullar›n›n zorlu¤u, gerekse yaflam flartlar›n›n kötülü¤ünden dolay› y›llarca toplumun en dezavantajl› kesimlerinin bafl›nda gelmifllerdir. Mevsimlik tar›m iflçilerinin sorunlar›na çözüm bulmak amac›yla 2010 y›l›nda T.C Çal›flma ve Sosyal Güvenlik Bakanl›¤› taraf›ndan ”Mevsimlik Gezici Tar›m ‹flçilerinin Çal›flma ve Sosyal Hayatlar›n›n ‹yilefltirilmesi Genelgesi” yay›nlanm›flt›r. Bu genelge uyar›nca bir strateji ve eylem plan› oluflturularak, mevsimlik tar›m iflçili¤inin en yo¤un oldu¤u illerde valilikler arac›l›¤›yla projeler (MET‹P) uygulanmaktad›r. MET‹P projeleriyle iflçilerin e¤itim, sa¤l›k, ulafl›m, bar›nma, altyap› ve
47
hale getirmektedir. Ayr›ca kad›nlar gündelik tarlada çal›flmalar›n›n d›fl›nda ev iflleri, yemek, çocuk ve yafll› bak›m›, temizlik, bulafl›k gibi gelene¤e dayal› ifl bölümü neticesinde ev iflleriyle de u¤raflmaktad›rlar. Bu da kad›n›n günde yaklafl›k 16 -17 saate yak›n çal›flmas›na neden olmaktad›r (Mevsimlik ‹flçi Göçü ‹letiflim A¤›-MiGA, Tar›mda Mevsimlik ‹flçi Göçü Türkiye Durum Özeti; 2012).
sosyal çevreyle ilgili çeflitli problemlerinin çözümü için gerekli olan finansman›n karfl›lanmas› hedeflenmektedir. Bu projeler kapsam›nda bölgemizde; mevsimlik tar›m iflçilerinin bar›nma, altyap›, e¤itim, hijyen sorunlar›n›n çözümüyle alakal› çeflitli çal›flmalar yap›lm›flt›r. Bölgede zemin tesviyesi kapsam›nda yollarda dolgu, stabilize ve m›c›r kaplamas› yap›lm›fl; yerleflim yerlerine elektrik hatlar› çekilmifl, trafolar kurulmufl, su borular› döflenmifltir. Altyap› çal›flmalar›n›n yan›nda; mevsimlik tar›m iflçilerinin hijyenle alakal› sorun yaflamamalar› için yerleflim alanlar›na modern tuvalet, dufl kabinleri ve çöp konteyn›rlar› konulmufl, fosseptik tanklar› yerlefltirilmifltir. En temel ihtiyaçlar olan içme ve kullanma suyu tüm yerleflim yerlerine temin edilmifltir. Mevsimlik tar›m iflçilerinin çocuklar›n›n e¤itim sorunlar›na çözüm bulunmas› için prefabrik okullar ve prefabrik yemekhaneler oluflturulmufltur.
48
Son y›llarda MET‹P projeleriyle birlikte sorunlar›n çözümü ad›na önemli mesafe kaydedilmesine ra¤men; toplu yerleflim yerlerinin d›fl›nda kalan ve derme çatma çad›rlarda yaflayan mevsimlik tar›m iflçilerinin halen birçok problemleri bulunmaktad›r. Bu problemler; bar›nma, beslenme, hijyen, çal›flma koflullar›, sa¤l›k, ücret, ifl güvenli¤i, sa¤l›k ve sosyal güvence eksikli¤i, çocuklar›n okula devams›zl›¤› gibi bafll›klar alt›nda grupland›r›labilir. Adana ve Mersin’de mevsimlik tar›m iflçilerinin problem alanlar›n›n bafl›nda bar›nma sorunlar› gelmektedir. Genel itibariyle naylon, kam›fl, bez ve brandadan yap›lm›fl çad›rlarda yaflayan bu insanlar yaz›n çok s›caktan, k›fl›nsa so¤uktan muzdarip olmaktad›rlar. Kalk›nma Atölyesi Kooperatifi adl› STK’n›n yay›nlam›fl oldu¤u “Mevsimlik Tar›m Göçünden Etkilenen 6-14 yafl grubu Çocuklar ‹çin Temel Araflt›rma” adl› anket çal›flmas› temelli alan araflt›rmas›n›n sonuçlar›na göre; Adana ve Mersin illerinde bar›nma alanlar›nda ortalama kifli say›s› 8.07, ortalama oda say›s› 1,31’dir. Ankete kat›lan mevsimlik tar›m iflçileri en çok; toz, gürültü ve eksik at›k su sistemlerinden flikâyet etmifllerdir. Baz› alanlarda ise temiz içme ve kullanma suyuna eriflim problemi yafland›¤› söylenmifltir. Kat›l›mc›lar›n %47’si haftada bir kez banyo yapabildiklerini belirtmifllerdir. (Kalk›nma Atölyesi Kooperatifi, Mevsimlik Tar›m Göçünden Etkilenen 6-14 Yafl Grubu Çocuklar ‹çin Temel Araflt›rma; Ankara,2012). Ayr›ca mutfak, banyo ve tuvalet gibi mekânlar yaflam alanlar›n›n ço¤unda çad›rlar›n d›fl›ndad›r. Barakalar›n birço¤unda ise elektrik, kanalizasyon ve çöp toplama imkânlar› mevcut de¤ildir.
Bar›nma ihtiyaçlar›n›n d›fl›nda mevsimlik tar›m iflçilerinin en önemli problemlerinden biri de sa¤l›k sorunlar›d›r. MET‹P projeleriyle toplulaflt›r›lan ve modernlefltirilen yerleflim alanlar›n›n d›fl›nda kalan yerlerde yaflayan mevsimlik tar›m iflçilerinin bar›nma ve çal›flma ortamlar›nda hijyen problemleri yo¤unluktad›r. Altyap›s› olmayan çad›r ve barakalarda; at›k sular›n ço¤u zaman a盤a b›rak›lmas›, sa¤l›ks›z içme ve kullanma suyu kullan›m›, kanal ve akarsu kenarlar›na yerleflme, buzdolab› gibi ekipmanlar›n olmamas›ndan dolay› korunmayan g›dalar, uzun süreler boyunca günefl alt›nda çal›flma, tar›msal pestisitlerden etkilenme gibi sebeplerden ötürü mevsimlik tar›m iflçileri aras›nda birçok sa¤l›k problemi yaflanmaktad›r. Çukurova Üniversitesi T›p Fakültesi Ö¤retim Üyesi Prof. Dr. Muhsin Akbaba ve ekibinin yapt›¤› araflt›rmaya göre; Çukurova’ya gelen tar›m iflçilerinde en çok solunum yolu enfeksiyonlar› görülürken, onu hipertansiyon, ishal ve iliflkili ba¤›rsak hastal›klar›, deri hastal›klar› ve idrar yolu hastal›klar› takip etmektedir (Çukurova T›p Fakültesi, Mevsimlik Tar›m ‹flçilerinin Sa¤l›k Durumlar›; Adana, 2003). Bunlar›n d›fl›nda kas ve iskelet sistemi hastal›klar› ve çad›rlar›n toprak zemin üzerinde olmas›ndan ötürü böcek ve sürüngenlerin sokmas› da rastlanan vakalar aras›ndad›r. Her ne kadar son y›llarda s›tma vakalar› Türkiye genelinde yok olma seviyesine inse de, gerek co¤rafi koflullardan gerekse iklim flartlar›ndan ötürü her zaman s›tmayla alakal› Türkiye genelinde bir risk mevcuttur. Bu konuda sürekli tedbirli olmak gerekmektedir. Ayr›ca özellikle çocuklar ve kad›nlar için önemli olan düzenli afl›lanma, üreme sa¤l›¤› bilinci, do¤um öncesi ve sonras› doktor kontrolüne gitme, sa¤l›k kuruluflunda do¤um gibi konularda da mevsimlik tar›m iflçileri aras›nda eksiklikler mevcuttur. Bar›nma ve sa¤l›k problemlerinin d›fl›nda; mevsimlik tar›m iflçileri için temel sorunlardan biri de çal›flma koflullar›d›r. Günde ortalama 1213 saate yaklaflan sürelerde çal›flan bu insanlar›n ço¤unun sosyal güvenlikleri de yoktur. 2012 y›l› için Adana’da erkek mevsimlik iflçilerin ortalama günlük ücretleri 40.37 TL iken, kad›nlar için bu rakam 33.57 TL’dir. Mersin’deyse erkek mevsimlik iflçilerin ortalama ücretleri 45.45 TL iken, kad›nlar›nki 33.86 TL’dir (TÜ‹K, Tar›msal ‹flletmelerde Ücret Yap›s›; 2012). Kad›n, erkek ve çocuklar aras›nda ücret dengesizli¤i söz konusudur. Ayn› iflleri yapmalar›na ra¤men kad›n ve çocuklar, erkeklerden daha az ücrete çal›flmaktad›rlar. Bu da mevsimlik aile iflçili¤ini, iflveren için cazip
Mevsimlik tar›m iflçili¤inden en çok etkilenen grup olan çocuklar›n mevsimlik tar›m iflçili¤inde çal›flt›r›lmas› ayr›ca ele al›nmas› gereken bir konudur. Uluslararas› Çal›flma Örgütü’nün (ILO) 182 say›l› “Kötü fiartlardaki Çocuk ‹flçili¤inin Yasaklanmas› ve Ortadan Kald›r›lmas›na ‹liflkin Acil Önlemler Sözleflmesi” uyar›nca; tar›mda aile iflleri d›fl›nda ücret karfl›l›¤› gezici ve geçici tar›m ifllerinde çal›flma e¤itim hakk›na ve büyüme/geliflme gerili¤ine neden oldu¤u için çocuk iflçili¤inin en kötü biçimlerinden biri olarak belirlenmifltir. (Uluslararas› Çal›flma Örgütü; 182 No’lu Sözleflme 1999) Yine ILO taraf›ndan; iflle alakal› ölümler, ölümcül olmayan kazalar ve mesleki hastal›klar kapsam›nda çocuk iflçili¤inde en tehlikeli üç sektörden birinin tar›m sektörü oldu¤u ifade edilmifltir. (Uluslararas› Çal›flma Örgütü, Tar›mda Çocuk ‹flçili¤i). Ayr›ca 4857 say›l› ‹fl Kanunu’nun 71. maddesine göre; 15 yafl›n› doldurmam›fl çocuklar›n çal›flt›r›lmalar› yasaklanm›flt›r. (‹fl Kanunu Madde 71: Çal›flt›rma Yafl› ve Çocuklar› Çal›flt›rma Yasa¤›, 2003). Ancak bütün bu ulusal ve uluslararas› mevzuata ra¤men dünyan›n birçok yerinde oldu¤u gibi, ülkemizde ve bölgemizde de çocuk iflçili¤inin s›kl›kla görülmektedir. Çocuklar›n en çok istihdam edildi¤i alan ise tar›md›r. Yoksullu¤un pençesinde çal›flmak zorunda olan çocuklar; çocuk iflçili¤i yüzünden düflük e¤itim sorunu, kötü sa¤l›k, yetersiz beslenme, anti sosyal davran›fl, düflük gelir gibi sorunlarla karfl› karfl›ya kalma riski tafl›rlar (UNICEF; Çocuk ‹flçili¤inin Önlenmesi, 2006). Çocuklarla alakal› mevsimlik tar›m iflçili¤indeki en temel s›k›nt› e¤itim ve sa¤l›k hizmetlerine eriflimle ilgilidir. Kalk›nma Atölyesi Kooperatifi’nin “Çukurova’da Mevsimlik Tar›m ‹fllerinde Çal›flan Çocuklar ‹çin Model Eylem plan›” adl› anket temelli alan araflt›rmas›na göre; Adana ve Mersin’de mevsimlik tar›m ifllerinde çal›flan çocuklar›n %97’sinin bir okula kayd› mevcuttur. Ancak; bunlar›n aras›nda %21’i 8 ya da 9 yafl›nda okula kaydolmufl, yani okula geç bafllam›fllard›r. Ayr›ca; okula devam konusunda da bu çocuklar problem yaflamaktad›rlar. 2010-2011 y›l›nda 180 günlük e¤itim gününde ankete kat›lan çocuklar›n devams›zl›k ortalamas› 56,65’tir (Kalk›nma Atölyesi Kooperatifi; Çukurova’da Mevsimlik Tar›m ‹fllerinde Çal›flan Çocuklar ‹çin Model Eylem Plan›; Ankara, 2012). Okul yerine tarlada çal›flma zorunlulu¤undan dolay› çocuklar›n kiflisel becerilerini s›n›rlanmakta, kaliteli e¤itim almalar›n› engellenmektedir. Sa¤l›k konusunda çocuklar için en temel problemler ise düzensiz afl›lanma ve düzensiz beslenmedir. Hijyenik koflullarda yaflayamad›klar›ndan ötürü bulafl›c› hastal›klar› çok aç›k durumdad›rlar. Ayr›ca; yetersiz beslenmeden kaynakl› geliflim eksikli¤i gibi sorunlara mevsimlik tar›m iflçili¤inden etkilenen çocuklarda s›kl›kla rastlanmaktad›r.
Yazarlar›m›z
Nace kodunun tescili karar›n›n tesciline tesiri konusu önemlidir. Veraseten intikallerde müteveffan›n ölümü öncesinde flirket ya da ortakl›k paylar›na konulmufl olan hacizlerin veraseten intikal tesciline engel olmayaca¤›, var ise müteveffan›n ölmeden önce ortakl›k pay›na konulmufl olan haczin intikali yap›lan hissedarlar›n hisseleri üzerinden devam edece¤i kanaatindeyiz.
Av. Fahri Özsungur Adana Ticaret Odas› Ticaret Sicili Müdür Yard›mc›s›
T
icaret Sicili Yönetmeli¤i’nin 50. maddesinin üçüncü f›kras›nda “24. maddede gösterilen taahhütnamede yer alan bilgilerin de¤iflmesi halinde bunlar tescil edilir” denilmektedir. Ayn› yönetmeli¤in 24. maddesinin birinci f›kras›nda “Herhangi bir iflletmenin veya unvan›n tescilini isteyen gerçek kifli veya ticaret flirketleri dahil olmak üzere tüzel kifliler ile bunlar›n yetkili k›ld›¤› di¤er kiflilerden müdürlükçe tescil dilekçesi ve imzalara ait belgelerden ayr› olarak taahhütname istenir. Taahhütnamede; iflletmenin unvan›, sermayesi, merkezi, iflletmenin aç›l›fl tarihi ve bu tarihteki gerçek faaliyetinin konusu Nace koduyla birlikte aç›kça gösterilir” denilmektedir. Söz konusu hükme göre “Nace kodu” tescil edilebilir. Nace kodu de¤ifliklikleri ilgili ticaret sicili müdürlüklerinden talep edilebilir. Ancak bu görüflün aksini gösteren bakanl›k görüflü yer ald›¤›nda bakanl›k görüflü esas al›nmal›d›r. Gerçek kifli iflletmenin faaliyet konusu de¤iflikli¤i Bilinece¤i üzere gerçek kifli iflletmelerin ticaret sicili müdürlü¤üne verecekleri dilekçe ile faaliyet konular›n› de¤ifltirmeleri mümkündür. Ancak gerçek kifli ticari iflletmelerin faaliyet konusu de¤iflikli¤i taleplerinde eklenmek istenilen faaliyet konular›n›n ünvanda yer almas› gerekip gerekmedi¤i konusunda tam olarak bir aç›kl›k bulunmamaktad›r. Örnek vermek gerekirse “XYZ Tekstil” ünvanl› ticari iflletme faaliyet konusuna “tekstil” sektörü d›fl›nda “g›da” sektörü eklemek isterse ünvan›na da bu sektörü eklemek durumunda m›d›r? Gerçek kifli iflletmelerin faaliyet konusuna yapacaklar› ek faaliyet konular›n›n ünvanlar›na eklenmesinin zaruri olmamas› gerekti¤i düflüncesindeyiz. Veraset intikalde hacizli tescil Vefattan dolay› veraseten intikal karar›n›n tescilinde,müteveffa flirket orta¤›n›n ölmeden önce paylar›na konulan haczin ya da flirket sermayesine konulmufl olan haczin intikal
Tek kiflilik yönetim kurulu üyesinin istifas› Tek kifliden oluflan yönetim kurulunun 6102 say›l› kanunun 390. maddesi hükmü gere¤ince, tek olan yönetim kurulu üyesinin istifas› durumunda ve tedviren atanacak yeni yönetim kurulunun tayininde de toplant›ya kat›lmamas› durumunda tedviren atamay›, atanacak yeni yönetim kurulu üyesinin mi yapaca¤› yoksa genel kurul toplant›s› ile yeni yönetim kurulunun seçimi cihetine mi gidilece¤i konusu tart›flmal›d›r. Kanaatimiz tek üyeli yönetim kurullar›nda olas› istifa nedeni ile üyelik boflalmalar›nda, istifa eden üyenin tedviren atanacak yeni yönetim kurulu üyesini seçmek için yönetim kurulunu toplant›s›na kat›lmamas› ya da toplant›y› yapmamas› karfl›s›nda genel kurulun yeni yönetim kurulu üyesi seçimi cihetine gitmesi gerekti¤idir. Hacizli flirketin silinmesi Sermayesi üzerine ve flirket hissedarlar›n›n ortakl›k paylar› üzerine haciz konulmufl limited ve anonim flirketlerin “Münfesih olmas›na veya say›lmas›na ra¤men tasfiye edilmemifl anonim ve limited flirketler ile kooperatiflerin tasfiyelerine ve ticaret sicili kay›tlar›n›n silinmesine iliflkin tebli¤in 15. maddesi kapsam›nda de¤erlendirilip de¤erlendirilmeyece¤i konusunda tereddütler yer almaktad›r. An›lan tebli¤in 15. maddesinin haciz flerhleri için de uygulama alan› bulabilece¤i, flirketin sermayesine ya da ortaklar›n paylar› üzerine konulmufl olan hacizlerin tebli¤ kapsam›nda, flirket kay›tlar›n›n silinmesine engel olmayaca¤› kanaatindeyiz. Ticari iflletme rehni tescili için gerekli evraklar Bir ticari iflletme rehni tescili için afla¤›da yer alan belgeler ile birlikte ticari iflletmenin ba¤l› bulundu¤u ticaret sicili müdürlü¤üne baflvuru yap›lmas› gerekmektedir. • Ticaret Sicili Müdürlü¤ü’ne dilekçe, • Ticari iflletme rehni için beyanname, • Ticari iflletme rehni sözleflmesi. fiirket sözleflmesinin adres maddesine göre silme fiirket esas sözleflmesinin “flirketin merkezi” maddesi incelendi¤inde Gümrük ve
Ticaret Bakanl›¤› ‹ç Ticaret Genel Müdürlü¤ü’nün 18.04.2013 tarih 3095 say›l› görüfl yaz›s›nda belirtilmifl olan kritere göre “Tescil ve ilan edilmifl adresinden ayr›lm›fl olmas›na ra¤men yeni adresini süresi içinde tescil ettirmemifl flirket için bu durum fesih sebebi say›l›r” ifadesinin yer almas› durumunda vergi dairesince mükellefiyet kayd› silinmifl olan flirketlerin münfesih olmas›na veya say›lmas›na ra¤men tasfiye edilmemifl anonim ve limited flirketler ile kooperatiflerin tasfiyelerine ve ticaret sicili kay›tlar›n›n silinmesine iliflkin tebli¤” kapsam›nda de¤erlendirilip tebli¤deki di¤er flartlar› tafl›mas› durumunda ticaret sicili kay›tlar›n›n silinmeleri mümkündür. Hacizli flirkete tapu belgesi verilmesi fiirket sermayesine ya da ortaklar›n paylar›na konulmufl olan hacizler flirketin baz› ifllemler yapmas›na ya da baz› belgeler almas›na engel teflkil etmez. Örne¤in flirketin kay›tlar›nda haciz flerhi olmas› flirketin ticaret sicili tasdiknamesi, yetki belgesi ya da tapuya tasarruf vesikas› almas›na engel teflkil etmeyecektir. Ancak mahkemece verilecek baz› kararlar flirket kay›tlar›ndan belge verilmesini de engelleyebilir. Bu nedenle mahkemece verilecek baz› kararlar istisna olmak üzere salt haciz flerhi flirket ad›na tapu belgesi verilmesine engel teflkil etmez. Gerçek kifli iflletmelerde sermaye azalt›m› Ticaret Sicili Yönetmeli¤inin 50. maddesinin birinci f›kras›n›n (f) bendi gere¤i gerçek kifli ticari iflletmelerde sermaye azatl›m› durumunun, ticaret sicili müdürlüklerine tescili mümkündür. Bu gibi sermaye azalt›m› ifllemi ile ilgili yönetmelikte herhangi bir kay›t bulunmad›¤›ndan sermaye azalt›m›nda dilekçe d›fl›nda herhangi bir evrak istenilmemesi gerekmektedir. Ayn› talep gerçek kifli iflletmenin ba¤l› bulundu¤u odaya dilekçe ile de yap›labilmektedir. Söz konusu görüflün aksine bir bakanl›k görüflü olmas› durumunda, ilgili Bakanl›k görüflünün dikkate al›nmas› gerekmektedir. Gerçek kifli iflletmelerde sermaye art›r›m› Gerçek kifli iflletmelerde sermaye art›r›m› ba¤l› bulunulan odaya bir dilekçe ile bildirimde bulunularak yap›labilir. Ancak ilgilinin tescilli sermayesinin art›r›lmas› yönünde tescil talebinde bulunmak istemesi durumunda ba¤l› bulundu¤u ticaret sicili müdürlü¤üne yine dilekçe ile baflvurarak mevcut durumun tescilini Ticaret Sicili Yönetmeli¤inin 50. maddesinin birinci f›kras›n›n (f) bendi gere¤i isteyebilir. Bu görüflün aksini gösteren bakanl›k görüflü yer ald›¤›nda Bakanl›k görüflü esas al›nmal›d›r.
49
Yazarlar›m›z
50
Ünvan›, sermayesi, merkezi, iflletmenin aç›l›fl tarihi ve bu tarihteki gerçek faaliyetinin konusu Nace koduyla birlikte aç›kça gösterilir” denilmektedir. Söz konusu hükme göre “Nace kodu” tescil edilebilir. Nace kodu de¤ifliklikleri ilgili ticaret sicili müdürlüklerinden talep edilebilir. Ancak bu görüflün aksini gösteren Bakanl›k görüflü yer ald›¤›nda Bakanl›k görüflü esas al›nmal›d›r.
kapsam›nda de¤erlendirilebilecek unsurlar›n bilgi edinme kapsam› d›fl›nda oldu¤u unutulmamal›d›r.
Gazete ve ilanlar hakk›nda bilgi edinme Bilindi¤i üzere, 4982 say›l› “Bilgi Edinme Hakk› Kanunu” 24.10.2003 tarih ve 25269 say›l› Resmi Gazete’de, bu kanunun uygulanmas›n› gösteren “Bilgi Edinme Hakk› Kanunu’nun Uygulanmas›na ‹liflkin Esas ve Usuller Hakk›nda Yönetmelik” ise 27.04.2004 tarih ve 25445 say›l› Resmi Gazete’de yay›mlanm›flt›r. An›lan yönetmeli¤in 13. maddesinde “Yay›mlanm›fl veya kamuya aç›klanm›fl bilgi veya belgeler Madde 13Kurum ve kurulufllarca yay›mlanm›fl veya kitap, broflür, ilan ve benzeri yollarla kamuya aç›klanm›fl bilgi veya belgeler, bilgi edinme baflvurusuna konu olamaz. Ancak birinci f›krada belirtilen yollarla kamuoyuna aç›klanm›fl veya kurum ve kurulufllarca elektronik ortamda yay›mlanm›fl kamunun eriflimine aç›k bilgi veya belgelerin ne flekilde, ne zaman ve nerede yay›mland›¤› veya aç›kland›¤› baflvurana bildirilir” denilmektedir. Bu nedenle gazete, ilan gibi 13. madde
Ticari iflletme rehni için beyanname Ticaret Sicili Müdürlü¤ü’ne;
Ticari iflletme rehni beyannamesi Ticaret sicili müdürlüklerine ticari iflletme rehni baflvurular›nda ibraz edilecek ticari iflletme rehni için beyanname örne¤i afla¤›da sunulmaktad›r;
Rehin verinin Ad›-soyad› veya ünvan›: ‹flyeri adresi: Yerleflim adresi: Sicil numaras› ve sicile kay›tl› oldu¤u yer: Vekilin soyad›-ad›, adresi: Rehin alacakl›s›n›n Soyad›-ad› veya ünvan›: ‹flyeri adresi: Yerleflim yeri adresi: Sicil numaras› ve sicile kay›tl› oldu¤u yer: Vekilin soyad›-ad›, adresi: Rehine dahil unsurlar›n Kaç kalemden ibaret oldu¤u: Sigorta durumu: Fiilen bulundu¤u yer:
Özsungur’dan Ticaret Sicili El Kitab› Odam›z Ticaret Sicili Müdür Yard›mc›s› Fahri Özsungur, Ticaret Sicili alan›nda yapt›¤› bilgilendirme çal›flmalar›na bir yenisini daha ekledi. Özsungur’un, flirketlerin, ticari iflletme sahiplerinin, serbest muhasebeci mali müflavirler ile yeminli mali müflavirlerin ticaret sicili ifllemlerinde yararlanmalar›na yönelik olarak haz›rlad›¤› Ticaret Sicili ‹fllemleri El Kitab›" adl› eseri piyasaya ç›kt›. Kitaptan edinmek isteyen üyelerimiz (Karahan Kitabevi Merkez: Çakmak Cad. Çakmak Plaza No:40/43 Seyhan-ADANA Tel: (0 322) 363 05 84 Faks: (0 322) 363 57 79 fiube: Mahfes›¤maz Mah.79019 Sok. Sargut Apt. No. 39 Tel: (0322) 234 16 11 Faks: (0322)234 16 33 Çukurova-ADANA http://www.ticaretsicili.net/ticaret-siciliislemleri-el-kitabi/) bilgilerinden yararlanabilir.
Tahmin edilen borcun Tutar›: Faizi: Vadesi: Borçlusu rehin veren d›fl›nda ise; Soyad›-ad› veya unvan› ve adresi: Yukar›da beyanlar›m›zda yer alan konularla, ekte sunulan ……….. Noterli¤ince düzenlenmifl rehin sözleflmesinde yer alan hususlar›n ve sözleflme ekini teflkil eden listede ayr›nt›lar› ile gösterilmifl bulunan unsurlar›n Ticari ‹flletme Rehni Kanunu Hükümlerine uygun olarak tescili için gereken ifllemlerin yap›lmas›n› arz ederiz. Rehin Veren veya Vekili ../../…. Rehin Alacakl›s› veya Vekili Tasfiye memurunun süresi Anonim, limited flirketler ile kooperatiflerde tasfiye memurlar›n›n yetki süreleri s›n›rs›zd›r (süresiz). Görünürde s›n›rs›z olan bu süre asl›nda tasfiye sonu yap›ncaya kadard›r. S›n›rs›z olan süre kavram›, tasfiye sonuna getirilmifl muayyen bir süre olmamas›ndan kaynaklanmaktad›r. Tasfiye memurlar› flirket veya kooperatifin tasfiye ifllerini tamamlay›ncaya kadar ve hatta tasfiye sonu yap›ld›ktan sonra bile tasfiye esnas›ndaki ifllemlerden dolay› sorumludur. Tasfiye halinde kooperatifin uzun süre genel kurul yapmamas› Uzun süre önce tasfiyesi bafllam›fl ancak y›llarca tasfiyesi sonuçlanmam›fl olan kooperatiflerin tasfiye sonunu belirli bir süre ile s›n›rlayan bir hüküm gerek Kooperatifler Kanununda gerekse 6102 say›l› Türk Ticaret Kanununda yer almamaktad›r. Bu nedenle kooperatiflerin her y›l genel kurul yapmas› gerekmekte ancak tasfiye sonunu belirli bir sürede bitirmesi de zorunlu bulunmamaktad›r. Bu nedenle ticaret tasfiye halinde bir kooperatifin uzun süre boyunca tasfiye sonunu yapmam›fl olmas› ticaret sicili müdürlüklerinden baz› belgeleri örne¤in ticaret sicili tasdiknamesi, yetki belgesi, tapuya tasarruf vesikas› (tapu belgesi) gibi belgeleri almas›na engel teflkil etmemelidir.
Ticaret ve flirketlerle ilgili tüm arad›klar›n›z, mevzuattaki son de¤iflmeler, ekonomi, finans, döviz kurlar›, günlük yaz›larla ticaretin yeni yüzü www.ticaretsicili.net sitesinde. Tüm soru ve sorunlar›n›za "Forum" menüsünden cevap bulabilirsiniz.
www.ticaretsicili.net
Ticari iflbirli¤i teklifleri BOPT20130903002
TEKNOLOJ‹ TRANSFER‹
Has›r Üretimi Yapan Portekizli Firman›n Distribütör Aray›fl›
13 PT 65BT 3S83
Has›r sepet üretimi yapan Portekizli firma, ürünlerin sat›fl› için uygun iflletmelere distribütörlük vermek istemektedir. Sandalye, masa, dekoratif parçalar, flapkalar, sepetler firman›n üretimini yapt›¤› ürünlerdir. BORO20130828001 Elektrikli K›z›lötesi Is›tma Panelleri Üretimi Yapan Romanyal› Firman›n Ticari Ortak Aray›fl› Romanya’da ev içi aletler üretimi yapan ve üretimi içinde elektrikli ayd›nlatma elemanlar›, f›r›nlar ve yak›c› ocaklar bulunan firma, ürünlerinin sat›fl› için uydun distribütörler aramaktad›r. Üretim yapan firman›n en önemli avantajlar›ndan biri k›z›lötesi (infrared) teknolojisi kullan›yor olmas›d›r. BRES20130903001 Biyoaktif Bileflen Üretimi Pazarda bulunan sütlerin veya çocuk takviye g›dalar›n kalitesini art›rmak için araflt›rma ve gelifltirme faaliyetlerinde uzmanlaflm›fl ‹spanyol firma, biyoaktif bileflen üretim firmalar aramaktad›r. BRSE20130808001 ‹sveçli Firmadan Çocuklar ‹çin Uyar› Yele¤i Üreticisi Aray›fl› ‹sveçli bir firma, uyar› yele¤i (reflekt vest) üretimi yapabilecek üreticiler aramaktad›r. Firma, y›ll›k muhtemel üretim talebini 50.000 veya üzeri olarak öngörmektedir. Üretilen yeleklerin EN1150 sertifikal› olmas› gerekmektedir. Y›ll›k verilecek tek sipariflin 10.000 adet olaca¤› belirtilmifltir. ‹sveçli firma, 3 farkl› modelde ve 4 farkl› renkte çocuklar için üretim yapabilecek ve bahsi geçen flartlar› sa¤layabilecek üreticiler aramaktad›r.
Özel Çevrelerde (Hastane, Rehabilitasyon Merkezleri, Fuarlar, Sergi Salonlar›, Hava Alanlar›, ‹fl Merkezleri Vs.) Düflük Mesafe Seyahatler ‹çin Otonom (Sürücüsüz) Elektrikli Araç Portekiz Coimbra teknoloji transfer organizasyonu Lisans Anlaflmas› ve insanlar› tafl›ma için sürücüsüz elektrikli araçlar›n k›sa mesafe ve düflük h›zda kontrolü konusunda; montaj, mühendislik, teknik dan›flmanl›k, kalite kontrol ve bak›m teknik destekli ticari anlaflma yap›lmak istenmektedir. 13 DE 76DX 3S76 Euro-Paletlerde RFID Etiketleme (Radyo Frekansl› Kimlikleme) için Mobil Robot Alman Araflt›rma Enstitüsü, mobil tan›mlama robotu gelifltirmifltir. Bu robot RFID kullanarak Euro-Paletlere etiketleme yapmaktad›r. Enstitü, bu teknolojiyi gelifltirmek için lisanslama yoluyla lojistik sektöründe otomasyon çözümleri üreten flirketler aramaktad›r. 11 PT 65BN 3K6S Golf Alanlar› ve Futbol Sahalar› için Otonom hareket eden Çim Biçme Robotu Portekizli bir KOB‹ kullan›c› olmadan çal›flan bir çim biçme robotu gelifltirmifltir. Robot tamamen elektrikli olup golf alanlar›n›n, futbol sahalar›n›n ve genifl alanlar›n kirlenmesini düflürmektedir. Robot engellerden kolayca kaç›p farkl› havalarda, de¤iflik tiplerde hareket edebilmektedir. fiirket teknik destekli ticari anlaflma için ortaklar aramaktad›r. 13 DE 1699 3SLL ‹leri Seviye Kamyon Treyleri Koruma Sistemi Alman firma pazarlanabilir, ileri seviye kamyon treyleri koruma sistemi gelifltirmifltir.
Bu sistem treylerdeki branda bezin yar›lmas› ile oluflan kargo çal›nmalar› miktar›n› azaltmaktad›r. Sistem kargo h›rs›zl›¤› giriflimlerini ön aflamada tan›mada ve önlemede kabiliyetlidir. Teknik deste¤iyle birlikte ticari iflbirli¤i sa¤lanacak firmalar aranmaktad›r. BODE20130913001 S›ra D›fl› Saat Üreticisi Alman Firmas›n›n Distribütör Aray›fl› Dijital kontrol cihazlar› üretimi yapan Alman firma, s›ra d›fl› ve son derece dekoratif bir saat modeli üretmifltir. Sistem olarak, dönebilen dairesel iki cam panellin aras›nda fosforlu kristal bir yap›ya dayand›r›lm›flt›r. Söz konusu bu saatlerin sat›fl›n› yapabilecek uygun firmalara distribütörlük vermek istemektedir. BOUK20130722002 ‹ngiliz Mobilya Üreticisinin Distribütör Aray›fl› Geleneksel ‹ngiliz mefle mobilya üretimi yapan firma, uygun firmalara distribütörlük vermek istemektedir. K›rk y›l› aflk›n bir süredir üretim yapan ‹ngiliz firmalar›n ürünleri el yap›m›d›r. Firman›n katalo¤unda 500 ü aflk›n özel tasarlanm›fl yatak odas›, yemek odas›, oturma odas›, çal›flma/kütüphane odas› ve aksesuarlar› bulunmaktad›r. BOUK20130913002 Yenilikçi Çok Bölmeli Geri Dönüflüm Konteyn›r› ‹çin ‹ngiliz Firman›n Distribütör Aray›fl› ‹ngiliz bir firma yenilikçi çok bölmeli geri dönüflüm konteyn›r› üretmifltir. Tafl›mas› ve kullanmas› son derece kolay ürünün manevra kabiliyeti yüksek olup farkl› renklerde tasarlanabilmektedir. Konteyn›r, iki adet 55 lt bir adette 45 lt lik 3 bölmeden oluflmaktad›r. Firma ürünlerin sat›fl› için uygun firmalara distribütörlük vermek istemektedir.
51
BOIE20130909002
12 RO 662C 3RIT
13 IT 532W 3RVG
‹nfrared Elektrikli Is›t›c› Üreticisi
Yafll›lar› ve Engelli ‹nsanlar› Görüntüleme ‹çin ICT Çözümleri
Günefl Enerjisini Yo¤unlaflt›rmak
‹rlandal› Firman›n Distribütör Aray›fl› ‹rlandal› firma, çevre dostu ve orta dalga infrared elektrikli ›s›t›c› üretmektedir. Elektrikle çal›flanlar % 94 oran›nda, gazla çal›flanlar % 45, halojenle çal›flanlar ise % 60 oran›nda ›s›ya çevrimini sa¤lamaktad›r. Tasar›m› patentli ürünün s›radan ›s›t›c›lara k›yasla 3 kat› daha verimli oldu¤u belirtilmifltir. Firma uygun firmalara distribütör vermek istemektedir. TEKNOLOJ‹ TRANSFER‹ 12 FR 36L8 3R75
52
G›da Ürünleri ‹çin Yüksek Yo¤unluklu ve Vizkoziteli Merkezkaç Separator (Ayr›flt›r›c›) Frans›z bir firma, yüksek yo¤unluklu ve vizkoziteli ürünler üzerinde çal›flmak üzere, merkezkaç ile ayr›flt›r›lmaya tabi tutulmufl endüstriyel çözümler aramaktad›r. Aranan merkezkaç separator makinas›, g›da standartlar›na uygun olmal›d›r. fiimdiki uygulama alan›, fazla miktarda tatl› bilefliklerinden oluflan, reçel gibi, g›da s›v›lar›n›n ifllenmesinde, ar›t›m›nda kullan›lmaktad›r. 13 ES 252K 3ROT Köpük Üretimi ve ‹çeceklerde Köpük Dengesi G›da sektöründe çal›flan ‹spanyol firma, de¤iflik s›cakl›klarda ve belli bir periyod içerisinde içeceklerde köpük üretimi teknoloji yada proses tekliflerine aç›kt›r. fiirket, lisans anlaflmas› veya teknik ortakl›k için endüstriyel ortaklar veya araflt›rma merkezleri aramaktad›r.
‹çin E¤imli Solar Aynalar-Acil Romanya’dan bir teknik üniversite ICT alan›nda araflt›rma ortaklar› aramaktad›r. Araflt›rma amac› iki yön için yafll› ve engelli insanlar› görüntülemedir. Bir yönü; kendini konfigüre edebilen sensör a¤› ve di¤er yön ise; iletiflim ve görsel jestleri anlamland›r›p becerileri ö¤renim için insana benzer kiflisel robot etkileflim sistemidir. Aran›lan ortakl›klar inovatif KOB‹’ler ve ICT alan›ndaki AR-GE merkezleridir.
Yenilenebilir enerji alan›nda çal›flan ‹talyan bir KOB‹ endüstriyel partner veya e¤imli solar aynalar üretimi için ”slumping metot” gibi özel teknik ihtiyaçlar› yapabilecek KOB‹ aramaktad›r. Aynalar pilot olarak yap›lacak bir tesiste kullan›lacakt›r. Üretim anlaflmas› yap›lmak istenmektedir.
53
Yeni Üyelerimiz
Odam›za üye olan yeni firmalar
54
Eflmetal ‹nflaat Müteahhitlik Nakliyat Tahmil Tahliye Taahüt Metal Ürünleri Ticaret ve Sanayi Limited fiirketi Adana fiubesi Ceyhan Yolu Üzeri 10.Km Kürkçüler Mevkii Mahallesi Sar›çam/Adana
-
Odea Bank Anonim fiirketi Adana Ticari Merkez Bankac›l›k fiubesi Cemalpafla Mahallesi Gazipafla Bulvar› Gen Plaza Kat:7. Cadde No:45 / D:701 Seyhan/Adana
-
‹kiz Dezenfektan Enerji Sistemleri Medikal Temizlik ve G›da Ürünleri ‹thalat ‹hracat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Karasoku Mah. 28004 Sk. Yusuf Çelik ‹fl Merkezi No:14 Seyhan/Adana
25000
Hasan Topalo¤lu Anadolu ‹fl Elbiseleri ‹malat Ticaret Pazarlama Ç›narl› Mahallesi Ziyapafla Bulvar› Tapanyi¤it ‹fl Han› Cadde 7-8 Seyhan/Adana
20000
Alt›n G›da Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Adana fiubesi Yefliloba Mah. 3 Sok. Adana ‹fl Merkezi E Blok No:2/1 Seyhan/Adana
5000
Nota Çelik Boru Demir Sac Profil ‹nflaat Nakliyat Tar›m Makinalar› ‹thalat ‹hracat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Yeni Mahalle 4408 Sokak No:7/C Sar›çam/Adana
30000
Bilba Petrol Ürünleri Otomotiv ‹nflaat Metal Ticaret ve Sanayi Limited fiirketi Yefliloba Mahallesi 46113 Sokak No.1-C Seyhan/Adana
20000
Milenyum Orman Ürünleri Ahflap Donan›mlar› Mobilya ‹nflaat Anonim fiirketi Yenido¤an Mah.Girne Bulvar› No:269 Ceyhan Yolu Üzeri 5.Km. Yüre¤ir/Adana
1500000
Start Lojistik Uluslararas› Nakliyat Anonim fiirketi Yeni Mah. ‹ncirlik Bulv. Kap› No:1 Sar›çam/Adana Merkez/Adana
100000
Orbay Yap›-Mimarl›k-‹nflaat-Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Adana fiubesi Cemalpafla Mah. Doktorlar Sitesi C Blok Asma Kat No:201 Seyhan/Adana
-
UHG ‹nflaat Elektronik Makina ‹ç ve D›fl Ticaret Sanayi Limited fiirketi Ac›dere Mh. Do¤u Sanayi Sitesi 6695 Sk. No:14/E Sar›çam/Adana
30000
3MC Temizlik Turizm ‹nflaat Taahhüt Nakliyat ‹thalat ‹hracat Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Mahfes›¤maz Mah. 79075 Sok. fiadiye Han›m Apt. No:4 Çukurova/Adana
10000
Esra Bardak Belediye Evler› Mahallesi 8419 Sokak 7 Çukurova/Adana
10000
Biopark Biyoteknoloji Tar›m Sanayi ve Ticaret Anonim fiirketi Akdeniz Mah. Karatafl Bulvar› No:425/A Yüre¤ir/Adana
249000
Hijyen ‹laçlama Limited fiirketi Do¤ankent Cumhuriyet Mah. 7 Sk No:12 Yüre¤ir/Adana
10000
Convatec Sa¤l›k Ürünleri Limited fiirketi Adana fiubesi Sümer Mah. 69126 Sk. Bozdo¤an Apt. Bina No:5 Kap› No:3/C Seyhan/Adana
-
CS Adana Park Kafe Yemekçilik Restoran Organizasyon ‹nflaat Ticaret Limited fiirketi fiubesi Mahfes›¤maz Mahallesi Turgut Özal Bulvar› No:83/G-G Çukurova/Adana
-
Yunus Çelik Yunus Çelik Tar›m Sinanpafla Mah. Kozan Çarfl›s› Yüre¤ir Pasaj› No:90/E Yüre¤ir/Adana
20000
LVG Pazarlama Yerel Medya Tan›t›m Organizasyon ve Reklam Matbaac›l›k Anonim fiirketi Huzurevleri Mahallesi Turgut Özal Bulvar›. Cadde 211 Çukurova/Adana
100000
Gökhan Deniz Dan›flmanl›k Turizm Ticaret Limited fiirketi Kurtulufl Mahallesi Ziyapafla Bulvar› Hürriyet Apartman› Kap› No:7/B Kat:2 Daire:5 Seyhan/Adana
50000
AFUS Özel Güvenlik Hizmetleri Ticaret Limited fiirketi Döfleme Mahallesi Baysan ‹fl Merkezi A Blk K:3 . Cadde 60075. Sokak 63 / 403 Postakodu:01011 Seyhan/Adana
55000
AFUS Temizlik Yemekçilik Hizmetleri Kimyasal Ürünleri Turizm Otomotiv Emlakc›l›k Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Döfleme Mahallesi 60075 Sokak Baysan ‹fl Merkezi A Blk. No 63 Kat 3 Numara 403 Seyhan/Adana
20000
Yeni Üyelerimiz
fiimal Otomotiv Araç Kiralama Organizasyon Turizm Sa¤l›k Hizmetleri ‹nflaat Hayvanc›l›k Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Adana fiubesi Gazipafla Mah. M.Kemal Pafla Blv. 28 Sok. No:4 Seyhan/Adana
5000
fiOK Marketler Ticaret Anonim fiirketi Adana Tellidere fiubesi Fatih Mah. Mücahitler Cad. No: 231/A Seyhan/Adana
-
fiOK Marketler Ticaret Anonim fiirketi Adana Bak›m Yurdu fiubesi Hanedan Mah. Bak›myurdu Cad. No: 75/A Seyhan/Adana
-
fiOK Marketler Ticaret Anonim fiirketi Adana Kozan Yolu fiubesi Ulubatl› Hasan Mah. Kozan Cad. 532/A Yüre¤ir/Adana
-
Grand Güney CNC Teknikleri Mobilya Orman Ürünleri Tekstil Kuyumculuk ‹nflaat Taahhüt Sanayi Ticaret Limited fiirketi Güzelevler Mah. Mobilyac›lar Sitesi Kavaklar Cad. 67.Blok No:38 Yüre¤ir/Adana
100000
Makiist Restoran Turizm G›da Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Gazipafla fiubesi Cemalpafla Mah. Ethem Ekin Sk.Vizon Apt. No:2/A Merkez/Adana
25000
‹KG Grup Medikal ‹fl Güvenli¤i Teknik Dan›flmanl›k Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Reflatbey Mah. Cumhuriyet Cad. 62017 Sok. Billur Apt. No:8 Kat:1 Daire:3 Seyhan/Adana
10000
Perihan Olcafl Perol ‹nflaat Ticaret Emek Mah. Mahallesi 41022. Cadde Dostlar Apt.. Sokak 2 / 5 Seyhan/Adana
5000
Ç›narseli Adana Tafl›mac›l›k Otomotiv ‹nflaat G›da Kuyumculuk Yemekçilik Temizlik Hayvanc›l›k Turizm Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Karacao¤lan Mahallesi 3688 Sokak No.3 Kat.1 Yüre¤ir/Adana
200000
Renna Grup Orman Ürünleri Dekorasyon ‹nflaat Yap› Malzemeleri Elektrik Elektronik Pazarlama Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Güzelevler Mahallesi 193. Sokak 36/38 Yüre¤ir/Adana
10000
S›n›rl› Sorumlu Adana Bölgesi Su Ürünleri Kooperatifleri Birli¤i Turhan Cemal Beriker Bulv. No:23 Güleç ‹fl Han› K:6 D:11 Seyhan/Adana
50000
CHC Mermer ‹nflaat Taahhüt Mühendislik Sanayi ve Ticaret Anonim fiirketi Hac› Sabanc› Organize Sanayi fiubesi Hac› Sabanc› Organize Sanayi Bölgesi Menekfle Sokak No: 16 Sar›çam/Adana
-
LTF Tar›m Ürünleri Canl› Hayvanc›l›k Süt Ürünleri ‹nflaat Emlak Nakliyat E¤itim Hizmetleri Limited fiirketi K›l›çl› Köyü Merkez Mahallesi Köy Soka¤› No:13/C Sar›çam/Adana
70000
Jalp Sa¤l›k ve E¤itim Hizmetleri Limited fiirketi Cemalpafla Mah. Gazipafla Blv. P›nar Apt. No:52 Seyhan/Adana
50000
Ozbat ‹nflaat Makine Elektirik Elektronik ‹thalat ‹hracat D›fl Ticaret Limited fiirketi Güzelyal› Mah. YSE Cad. 60 Evler No:17 Çukurova/Adana
20000
Çare ‹fl Sa¤l›¤› Güvenli¤i Çevre E¤itim Laboratuar At›k Ar-Ge Mühendislik Müflavirlik Ticaret Sanayi Limited fiirketi Adana fiubesi Türkkuflu Cad. No:1 B Blok Kat :3 Daire :19 Seyhan/Adana
-
‹rfan Besler Madencilik ve Dan›flmanl›k Huzurevleri Mah. 77044 Sok. R›za fien Sitesi C Blok No:1-3/02 Çukurova/Adana
50000
fienyi¤it Petrol Ürünleri Dekorasyon ‹nflaat G›da Otomotiv ‹thalat ‹hracat ve Ticaret Limited fiirketi Kemaliye Mah Atatürk Cad.Hemflin Ekmek Fab.Üstü.Kat 1 No 3 Karatafl/Adana
50000
Dekarti Mobilya Dekorasyon Orman Ürünleri ‹thalat ‹hracat Sanayi ve Ticaret Limited fiirket Güzelevler Mahallesi 2046 Sk No:24/1 Yüre¤ir/Adana
500000
Samedsa Medikal ve Sa¤l›k Hizmetleri ‹thalat ‹hracat Sanayi Ticaret Limited fiirketi Ç›narl› Mahallesi Ziyapafla Bulvar› Ciritçio¤lu Apt No:53 / 1/2 Seyhan/Adana
100000
Ufuksan ‹nflaat Tesisat Sanayi ve Ticaret Limited fiirket Yeflilyurt Mahallesi ‹bo Osman Cadde 70097 Sokak Ersöz Apt. Alt› 167 / A Seyhan/Adana
20000
Erhan Cingöz Metropol Enerji K›rtasiye Dayan›kl› Tüketim G›da Tekstil Otomotiv Mücevherat ‹letiflim ve Pazarlama Sucuzade Mah. Saydam Cad. No:34 Bodrum Kat Seyhan/Adana
5000
Almina Kanepe Yatak Dayan›kl› Tüketim Mallar› Mobilya ve Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Hac› Sabanc› Organize Sanayi Bölgesi Celal Bayar Bulvar› No:44 Sar›çam/Adana
1000000
Hüseyin Avni Karabulut Günsa Haz›r Beton ‹nflaat Malzemeleri Y›ld›r›m Beyaz›t Mahallesi Kozan Caddesi 496 Sokak 8 / 1 Sar›çam/Adana
50000
‹ris Akademi ‹fl Sa¤l›¤› ve Güvenli¤i E¤itim Dan›flmanl›k Sa¤l›k ‹nflaat G›da Otomotiv Ticaret Limited fiirketi Adana fiubesi Cemalpafla Mahallesi Cevat Yurdakul Cadde Çetin Apt.B Blk :4/4 / D:101 Seyhan/Adana
-
Egedo¤an Tekstil Kumafl Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Ulucami Mahallesi Abidinpafla Caddesi No:93 Seyhan/Adana
50000
55
Yeni Üyelerimiz
56
Mehmet S›rr› Hamidi Yap› Müteahhitli¤i Beyazevler Mah. 80019 Sok. No:9 Çukurova/Adana
50000
Finansbank Anonim fiirketi Belediye Evleri fiubesi Yüzüncü Y›l Mahallesi Dr.Sad›k Ahmet Bulvar› No:41/A Çukurova/Adana
500
Yafi Bo¤ça Nef Eren Tekstil Onur Mah. 45115 Sok. Sema Toplu ‹fl Merkezi No:22/B Seyhan/Adana
10000
UTA Grup G›da Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Havutlu Mh Karatafl Caddesi No: 832/25 Yüre¤ir/Adana
100000
Ali Aka Evmay Gayrimenkul Yap› ‹nflaat Kuruköprü Mah. 33034 Sk. No:14/C Seyhan/Adana
1500000
Temel Kaya Art› Temka Sigorta Acenteli¤i Cemalpafla Mah. Ethem Ekin Sok. ‹stanbulluo¤lu Apt. No:29/1 D:106 Seyhan/Adana
35000
‹K Grup ‹nsan Kaynaklar› Dan›flmanl›k Anonim fiirketi Adana fiubesi Cumhuriyet Cad. Ener Apt. No:36 Blok Kat:1 Daire:1 Seyhan/Adana
-
‹ncirli Tar›msal Üretim ve Ticaret Limited fiirketi Adana Hac› Sabanc› Organize Sanayi Bölgesi Turgut Özal Bulvar› No: 35 Sar›çam/Adana
3165000
H›d›r Demir Kafe C-C Lokanta Oto Ticaret- H›d›r Demir Yefliloba fiubesi Yefliloba Mah.46120 Sok.Oto Galericiler Sitesi No:53/4-B Seyhan/Adana
-
Koflut ‹nflaat Mühendislik Jeoloji ve Ticaret Limited fiirketi Ç›narl› Mahallesi Atatürk. Cadde Aziznaci ‹flhan› No:5 / Kat:8/50 Seyhan/Adana
10000
Gratis ‹ç ve D›fl Ticaret Anonim fiirketi M1 Adana fiubesi Zincirliba¤lar Mahallesi M1 Adana Al›flverifl Merkezi 12 No'lu ‹flyeri Seyhan/Adana
-
Sasu Su ve Tar›m Ürünleri G›da Tekstil Sanayi Ticaret Anonim fiirketi Havutlu Mh. Karatafl Bl. No:881/A Yüre¤ir/Adana
1500000
Esçöl Turizm Tafl›mac›l›k Otomotiv G›da ‹nflaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Ulubatl› Hasan Mahallesi 2972. Sokak N.4 / K.2 Yüre¤ir/Adana
100000
Dalg›ç Taj Tente Çad›r Profil Çelik ‹malat ‹nflaat Emlak ‹thalat ‹hracat Sanayi Ticaret Limited fiirketi Belediye Evleri Mah. Mahallesi 84030 Sk.. Cadde 3-1 / 12 Çukurova/Adana
100000
CNT Turizm Tafl›mac›l›k Pazarlama Ticaret Anonim fiirketi Adana fiubesi Adana fiakirpafla Havaliman› D›fl Hatlar Gelen Yolcu Salonu Z-44 Seyhan/Adana
-
ETD Yap› Mühendislik ‹nflaat ‹nflaat Malzemeleri Taahhüt Ticaret Limited fiirketi Belediyeevleri Mh.Süleyman Demirel Blv.No:110/B Selçuk Baba Apt.Alt› Çukurova/Adana
50000
Ak Tekstil Üretim Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Adana Seyhan fiubesi Kireç Oca¤› Köyü 7654 Ada 1 Parselde Kay›tl› Adana Carrefour Ticaret Merkezi No : B41 Seyhan/Adana
-
‹nterlab Laboratuar Ürünleri Sanayi ve Ticaret Anonim fiirketi Adana fiubesi Yeflilyurt Mahallesi 70097 Sokak Hasgül Apt. No:1 Seyhan/Adana
-
Buytek Makine Elektrik Enerji Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Selamp›nar Mahallesi Atatürk Caddesi 47 / 1 Posta kodu:01770 Karaisal›/Adana
100000
Ontem Yap› Tasar›m ‹nflaat Sanayi Ticaret Limited fiirketi Güzelyal› Mahallesi Süleyman Demirel Bulvar› Cadde Naci Özden Sitesi B Blok Kat:4. Sokak 7 Çukurova/Adana
50000
TNS Plastik Elektrik Kimyevi Maddeler Enerji ‹thalat ‹hracat Sanayi ve Ticaret Anonim fiirketi Yefliloba Mahallesi 46003 Sokak Atikop Toptanc›lar Sitesi 13. Blok No:8 Seyhan/Adana
100000
ERL Tar›m Yafl Meyve Sebze Gübre Tohum Zirai ‹laç Elektrik Malzemeleri ‹thalat ‹hracat Sanayi Ticaret Limited fiirketi Sinanpafla Mahallesi 4041. Sokak 7/B Yüre¤ir/Adana
200000
An›l ‹nflaat Harfiyat Nakliyat G›da Taahhüt Sanayi Ticaret Limited fiirketi Reflatbey fiubesi Reflatbey Mah.62013 Sok. No:35 Seyhan/Adana
-
Göktekin Gayrimenkul Yap› Sanayi ve Ticaret Limited fiirketi Reflatbey Mahallesi Cumhuriyet. Cadde 28/A Seyhan/Adana
2000000
Adiva Yap› Gayrimenkul Ticaret Limited fiirketi Yurt Mahallesi Kurttepe Caddesi No:50 / 02 Çukurova/Adana
25000
ANT Salt›k G›da Tekstil Mobilya ‹nflaat ‹thalat ve ‹hracat Sanayi Limited fiirketi Tepeba¤ Mahallesi 270195. Sokak 5 / 1 Seyhan/Adana
30000